Z A A K E N VAN STAAT en OORLOG.   Z A A KEN VAN STAAT en OORLOG, BETREFFENDE DE vereenigde nederlanden; ZEDERT HET BEGIN VAN HET JAAR MDCCLXXX. VIER.EN-TWINTIGSTE DEEL. te AMSTERDAM, bij JOHANNES ALLART, MDCCXCII.   L ¥ S T der STUKKEN, I W HET VIER-EN-TWINTIGSTE DEEL, (Vmolg dtt Bylaagen.') winst op het Jaarlyks Retour na Batavia, en vervolgens van daar, na Nederland verzonden, uitgezonderd het Goud, hetwelk van Batavia ten behoeve van India is verzonden * Bladz. i. onkosten op de Jaarlyks Van Batavia verzondene Cargafoenen — en daar tégens derwaards geremitteerde Retouren . . 3* vertooning van het waare kostende van hec Comptoir, om het Retour daar voor op Batavia te bekomen , en der winst op die Retouren na Nederland voortgezonden; aldaar behaald . * 5* Calculatie Bereekening van k voordeel het welk de O. 1. Compagnie, op den Westerfchen Handel zal behaalen , . ? ? 3 ss-  vi LYST der STUKKEN. bereekening welk voordeel de Compagnie op de Bengaalfche Lywaatnandcl zou behaalen, wanneer zy, de Lywaaten, daar van daan, direcl; liet overkooinen . Bladz. 14. rendement der Lywaaten en zyde Stoffen, van Bengalen van 1771—1780. . 18. van Cormandel .. . . iq. bedraagkn der Jaarlykfche Lasten, Winden en Inkomften, op alle de refpedhve Corrvptoiren in Indien, ia het tydvak van I77t tot 17|§. . . ao. • 1 der Lasten, Winden en Inkomen, zoo als men Culculatif berekent, dat dezelve door te maakene verandering in den Handel, om de West zouden komen te belopen > ... ibid. Notitie van de gedaane verftrekkingen en betaalde Maandgeiden ten behoeve van de Schepelingen, dienst gedaan hebbende op de Schepen welke geduurende 10 Jaaren van ij7l tot I7|§ van Batavia naar Cormandel, Bengalen, Mallabaar en Suratte hebben gevaaien, en aldaar terug zyn gekoomen, als mede het verftrekte ten behoeve van de Schepelingen, welken over Bengalen en Cormandel zyn gerepatrieerd, na aftrek vsn het bedragen het welk die Comptoiren van die verftrekkingen is aangereekend . . . at. in  LYST ber STUKKEN, va lNRooi> van producten eh verdere retouren, benevens het montant der verkopingen , . . . Bladz. 22. calculative bereekening van het benodigde Fonds, zoo aan Contanten als Kooprnanfchappen tot den inkoop van vier Ladingen Thee , en verdere Retouren in China5 drie Schepen namelyk 150 voet, en één van 140 voet . • -4- rendement CCalculatief) der twee Chinafche Retour - Ladingen met de Schepen , genaamd Meerwyk en Christophorus Columbüs, voor Anno 1790- gerekend na de Uitkoopspryzen voor de twee diro Ladingen s met de Schepen Voorfchooten en de Generaal Maatfuyker, by de Kamer Amfterdam. Verkogt den 23 Nov. 1789. Uitgenomen die der Porceleinen en het Loot, waar voor het aanrekenings kostende geliefd is . - Md. notitie van de Interesfen en afcelosfcn Capitaalen, laarlyks door de Hollandfche Kam ren te voldoen . . e. aantooning van betaalingen by de refpective kameren ... a7» calculative bereekening van de Scheepsruim te die tot den overbreng der Jaarlykfche Retouren uit Indien worden gevorderd. ü8. * 4 BE*  vin LYST der STUKKEN* bereekeninc. van het kostende aan de ö. I. Compagnie van haare Schepen lang 150 voeten , zoo van aanbouw als vertimmering en weder uitrusting, geduurende f Reizen uit deeze Landen na Batavia, ca van daar weder terug . Bladz. 29, 31. aan den Gouverneur Generaal, en de Raaden van Indien, van wegens de generaale geoc. troyeerde Oost-Indifche Compagnie refideerende te Batavia, inhoudende fchikkingen aldaar, tot redding der Compagnie . . 33, wegens de lasten aan de Caap de goede hoop, enz. . . 38 aan den Gouverneur en Raad van wegens de Generaale Nederlandfche O. I. Compagnie aan Cabo de goede Hoop, alles ovef den toeftand der Compagnie aldaar, en veranderingen ter menage , . 45,47. extract uit de Refolutien door de Extraordinaire Vergadering van Zeventienen binnen Amfterdam over dezelfde materie. 65 .beredeneerds Calculatie der Caabfche Lasten voor het vervolg . . 83. -extract uit de Refolutien door de Bewindhebberen ven de O. I. Compagnie ter Vergadering van Zeventienen, binnen Amfterdam over het afftaan van een gedeelte van den handel aan particulieren. . 94. con-  LYST Ff* STUKKEN. it cossideratien van den Heere % c, mmtowb , over den toeftand waar m de O, I. Comoagnie zig in dit oogenblik bevind, en de middelen om de zaaken buiten confufie te houden . . Bladz. 97. verzonden Contanten naar geheel India, en betaalde Asfignatien van daar getrokken, door de refpective Kameren van den Jaare 177I tot 17$ Jaar door Jaar. 130. Uavale magt van de O. I. Compagnie, zoo van de Schepen in Indien, aan de Kaap en onderweg, als hier te Lande in, en buiten Emploi; en zulks onder 15 February 1791. • • • HANWYzrNö van de waarde der te Batavia van 's Compagnies Rekening aangebragte lywaaten, van 1775-1780, . -137' 'Übi. van de Contanten die federt pr. Aug. 1782. van hier na Ceylon gezonden zyn, bene. vens andere Artykelen dit Comptoir betreffende . ♦ • I3** montanten van goüd, zilver en fpeciën, in wisfels uit Nederland en van Batavta ontvangen . ... I4°- extract uit de MisGve van den Gouverneur vaft de Mallabaar , van Angelbeek , aan de hooge Regeering van 30 Augustus 1789. * 5 no-  x LYST dér STUKKEN. notittb van de Interesfen en aftelosfen Capitaa* len jaarlyks door de Hollaiidfche Kaméren te voldoen . Biudz. 144. van de wyze op w.elke alle betaalingen in de refpeéhve Kameren van de O. I. Compagnie gedaan worden gebonkt, onder verfchillende hoofden . . . I4-7< bespaaringen , (:in gevalle, de Equipagié naar Indien zig in die loopende Jaar bepaalde op agt Schepen,) op de refpeclive Posten van uitgaaf, door de Kameren gebragt op de Cakulatien hunner Kasfen tot ultimo December 1791. . . 1^ extract uit de Refolutie door Heeren Bewindhebberen van de O. 1. Compagnie gecommitteerd ter Vergadering van Zeventienen binnen Amfterdam op de voorgemelde Memorie van den Heere nederburgh. i 57. calculative (baten van Ontvang en Uitgave, by de Hollandfche Kameren der O, I. Compagnie, van 1 Oftober 1790.— uit. Dec. .,; l79h ; */: . ., r, 162. uitgaven by de Kamer Zeeland van primo Oftober 1790 totHltimo Decemb. 1791^ 163, 166. het Deficit by de,. Kamer Holland en Zeeland sb ruit M , dlö^nA .nfiv * vnAalkM »b 168. aantooning der Gronden op welke men de post van diverfche uitgaven by de Calculative bereekening op ƒ 7000000:- heeft gefteld. 172. cal-  LYST der STUKKEN. xi calculative Berekening van Ontvang en Uitgaaf, by de Nederlandfche Oost IndifcheCompagnie in 1792, 1793, 1794. Bladz. 176. extract uit de Refolutien door de Heeren Bewindhebberen van de O, L Compagnie gecommitteerd ter Vergaadering van Zeventienen binnen Amiterdam. , voor gemelde berekeningen , „ 177. ?ro memorie , desaangaande . 179. consideratien over het belang dat de Republicq heeft by den Oost-Indifchen Handel in het algemeen, en in het byzonder by het.beftaan der Nederlandfche O. I. Compagnie , . . . . 181. verhandelde Goederen van 1720—1782. 193. lyst van de Contanten door de ©ost-Indifche Compagnie dezer Landen na Indien verzonden, federd Anno 1720 tot 1781. 194. lyst van Vivres , welke doorgaands alle Jaaren door Amfterdam worden verzonden, zoo voor Equipagie als voor Indien . 195. ïialf waaggeld, betaald aan Stad en Land,door de Kamer Amfteldam , van 1769- 1778. ♦ ... 197. lyst van de Schepen en Manfchappen door de O. I. Compagnie dezer Landen na de Indiën, verzonden federt Anno 1759 tot 1780. 198. Ex-  zu LYST der STUKKEN. extract uit 'de Refolutien door de Heeren Bewindhebberen van de O. I. Compagnie gecommitteerd ter Vergadering van Zeventienen, binnen Amfterdam , nopens den ftaat van den Amphioenhandel . Bladz. 199. MisivE van Gecommitteerde Bewindhebberen, aan H. H. M. over eene Commisfie naar Indien . ... 206. resolutie van H. H. M. desaangaande . 210. benoeming dier Commisfie door Zyne Doorl. Hoogh. enz. . . .213; nota der pecuniëéle voorwaarden, welke aan den Heer eerfte Advocaat der O. I. Compagnie Mr. S. C. Nederburgh en S. H. Frykenius, Capt. ter Zee , ten diende deezer Lande, als door Zyne Doorlugtige Hoogheid, op authorifaite van H. H. Mogenden, benoemd tot de Commisfie naar Indiën, zouden behooren te worden gebffereerd 220,222. verdere Refolutie dat point betreffen de . fcz^ extract uit de Refolutien door .de Heeren Bewindhebberen van de O. I. Compagnie ge: commkteerd ter VergadarJng1 van Zevendennen binnen Amfterdam wegens eene . 4 egaliteit «tusfehe-n de refpeétive Kameren der Compagnie. . . 225. ij vj\miq/t •* NA-  £ A A K E M VAN STAAT en OORLOG, Lïtt. E. Winst op het Jaarlyks Retour na Tatavia i No. 4. vervolgens van daar , Nederland verzonden, uitgezonderd het Goud; hei Welk van Batavia ten behoeve van India is verzonden, te wetten ; t. Op het Goud ~— de Winst die- daar op ; bp Cormandel, werwaards dat'Goud, geinecnlyk verzonden is, word gelyk gefield aan de Onkosten 4 welke by zoodanige vei^endihgen gevallen zyn, beftaahde in: Intrest van net Möntant Van het Goud zcderd dë uitzending tut dat het Re¬ tour voor het zelve op Batav'ra terug geweest is , rifico Van de Zee na Cormandel. i. Op de Peper en de Bem'uin,. deWclke ha Nederland voortgezünden eri aldaar verhandeld zyn. 204:100 ponden zwarte Peper 'hebben vide No. 3^ uitgetéeverd n.jtto 173460 ponden, en opgebragt t'bt ''e verkooppryzcti van 1771! * tOt I780 . . . .|/"l020COOO I045 pond Benjuin netto 1000pond| 1750^00 Het Retour heeft faraen opgebragt. ƒ 103750 ö d Transporteer ƒ 103750,010 XXIV. deeL. A Het  ZAAKEN VAN Per Transport \f 103750 0 e liet kostende daar en tegen is ge-j wcest vide No, 3. . j de Peper . • ƒ23600 0 0 en van de Ben juin . 650 o 0 Voor Onkosten op Batavia zoo van ontlosten,administratie, herladen enz. calculeert men 8 pCent. 194° 0 a De onkosten van Batavia na Nederland zyn: Rifico der Zee 5 pCent over/ iooöoo: - diegereekend worden,, dat dit Retour, met alles bezwaard tot opBatavia toe, te ftaan komt . • . 5000 o o Ongelden by ontlosten, de Kaagvragten, opflaan, Gourtagie van verkoop, voor die allen (telt men bv calculatie flegts 2 «Cent . • • 485 o\o Onkosten van Sehepen 1 voor 68è Lasten van 3C00fgieder,en 11/300 het Last, overeenkomende, met de bereekening van het kostende om met 's Comp. Schepen van 150 voeten te Navigeeren vide Litt K. N°. 5. _S£5oo o_o Het kostende bezwaard met alle de onselden in Nederland, beloopt 'dus • • • • 5*175 oio Het welk afgetrokken van het opge- I noemde Provenue in Nederland, zoo * blyft Ter voor zuivere winst over . f 5I575°'C^ De welke vervolgens op No. 6. gebragt word  STAAT EN OORLOG; $ Litt. E. Onkosten op de Jaarlyks van Batavia No; 5. verzonttene C afga/benen — en daar tegens derwaarcis geremitteerde Retouren i 1. Op de verzondene Cargafoenen bedraagènde vidè N'. 2. . . . . t 19270:-:Aan Intrest van TJitgefchooten Penningen voor den tyd van agt maanden, waar na liet Retour op Batavia terug geweest is h 3 e f pCent in het Jaar . . ,. ƒ 3854. o 0 Aan Riiico der Zee a 4 pCent .| 7708.0 o Op de daar tegens geremitteerde Rc-; touren bedraagende vide No. g. ƒ232000:-:- aan rifico der Zee 4; pCent . . . .j 9280' of ó Dus de onkosten op ('argafoenen en I op Retouren ieder afzonderlyk ge-' vallen, te zaam geuoomen bedraa- j ~~— " 4 gen .... A0842. o ö En aan Onkosten van Schepen voor; die beiden : - deeze worden beree-j ken-i op de volgende wyze: Gcduurende de 10 Jaaren van 177°; tot t7|§ zyn op Batavi» tot den vef-j veer der Cargafoenen na Padang als! ter afhaal van Retour, geëmploi-j jeerd 10Schepen, of Jaarlyks één. j Voormelde Schepen zyn geineenlykj bemand gewvesc met 85 Koppen! waar van 60 Europeezen en 25 Inlandfche Zeevaarenden, De verftrekkingen op Batavia ten behoeve dier Schepen en < p gemelde Schepelingen, tot het doen derlieen-f en weder-reize, mitsgaders der na Transporteer:ƒ20842'0! ;92:- *0000 0 0 Aan onkosten, die de Cornp. maa ken moet by uitzending der Contanten, en allerlei Goederen en Behoeftens uit Nederland na Batavia, als ook de Man- _ Transporteer ƒ109750 0.0 A 3 W  1 ZAAKENVAN Per Transport: ƒ 109750 010 fchappcn voor zoo veel Padang Jaarlyks daar van gevorderd heeft,tc weeten ƒ50000: - Aan Contanten, diebegreepen zyn onder het montant der verzondene Cargafoenen ƒ192700: - vide No. a. £ 10 pCent .... 5ooo o 0 Op ƒ 12500::- aan Vaderlandfche Koopnianfchappenen Behoeftensa 60 pCent . . . 7500 0 a Op de Manfchappen word alleen perMemorie zonder Geldswaarde ingebragt. . . . *' , En zoo mede de onkosten die de Comp. maaken moet om op Batavia uit India aantevoeren , de Indiafche Koopmanfehappen, Produclen, en Behoeftens, waar van ten bedrage van ƒ130200,:-:- onder de Cargafoenen vanBatavia naarPadang verzonden zyn ..... f Iet ware kostende bedraagd dus reeds . •. . . ƒ 122250 o Behalvennog het Jaarlyks bedragen van dezelve vier zonder geldfomme ingebragte Lastposten, in het breede omfchreeven ten opzigte der vier Comptoiren Ljttera A tot D incluis. De winftendaaren tegen zyn eenig3yk die, welke op het Retour na Batavia , en van daar na Nederland afgezonden , aldaar behaald zyn, bedraagende vide No. 4. . . 51575 o 0 Zoo dat het kostende van dat Comptoir de winst op het Retour furpas- - fe'1! % % % , ,ƒ 70675 o'o. Ljtt.  STAAT EN OORLOG. f LiJt F. Calculative Bereekening van 7 voord'ee[het U «W* de O. I Compagnie, op den Wa¬ ter fchen Handel zal bekaaien volgens het voorgeftelde Plan. Daar toe worden eerftelyk ingebragt, de Winfcn. De Snecerven en het Japans Koper, in dezelve outótS op Batavia van de hand kunnende gezet Sen als op de refpeftive Comptoiren om de West zoo zouden op die Articulen gerekend na het de'bit van 10 Jaaren op die Comptoiren ,op Baïaviatpron eerdJworden, na aftrek van 10 pCent vooï d0ePgef?elde mindere prys aldaar te bekaaien als V°'St: Op Bengaaien is geprofiteerd 'sjaars. Op 25009 m Nooten. ƒ 33322 0 0 Fouly. 7650 0 o „6-463 — Nagelen 101954 0 0 601 — Canecl . 2912 0 0 Koper • .. V 897 5* 0 0 j ƒ 23559°\ o o af lopCent . 23559 o o q0 Rest . • • * -\J 2i-°ja I Op Cormandel. Op 36091* n Nooten / 5611a 0 0 %449 - Fouly . 19225 0 0 ,40^6 — Nagelen Ï59S02 0 0 35* — Caneel 201 o o1 ^Koper754 ~".JaPanS- o o ƒ442122 o o af 10 pCent . 442*2 00 J^J. V Op Mallabaar. ; - 398000 0 0 Op 11460 fg Nooten ƒ 25571 00 P 2284- Fouly o o Transporteer! "36"^ o! o ƒ 610031 |o|o  ft ZAAKENVAN Per Transport:/ 36:84 0(0 ƒ61003110 o Op 25350 — Nagelen 98093 oj o ~" J3796o — Japans " j Koper . . 65477 o', o ƒ I99S54 °|0 af 10 pCent . 19985 o c Op Souratte. - -1 - 179869 0 o Op 17418 fg Nooten ƒ 3R8-1*? o'o — 10:5 — Fouly 4828^0 o — 4466 j — Nage"- ten ... 170296 o o t— 161427 — Japans Koper . 1» 67727 o o f 2S17CO o o af 10 pCent . 28170 o o 25353c o » Het voordeel op de in Bengalen ingekogte en wederom op Batavia verkogte Amphioen, heeft in 10 Taaren van 177f. tot 17:?'s faars bedragen -r 191080 o o Schoon het voordeel op de Amphioen , zoo als men dezelve thans van de Engelfchen inkoopt veel grooter is, zoo heeft men egcer daar op by deeze bereekening niet getableerd, om dat men de vwrdaelen in deezen heeft willen gelyk [Mleri met het geene in gemelde 10 Jaaren volgens dit Plan zou behaald zyn geworden. I Het voordeel op / 1125000 pond Salpeter in gemelde Jaaren Jaarlvks over Batavia naar Nederland vervoerd, bedraagd volgens berekening onder uitr. B. No. 4. . . 84693 o 0 Nog is Jaarlyks direct van Benga len in Neaer'and aangebragt, en verkogt 756592 pond Salpeter, welke, Wanneer de directe vaart van Benga 'Transporteer ƒ1319203 o o len  STAAT EN OORLOG. 9 per Transport Ifi 3192.03 o! o len geen plaats had, ov r Batavia zou I moeten worden aangevoerd , en dus | I niet zoo veel winst afwerpétf , als j | toen ter tyd daar op wieid geprofi-j ' teerd , moetende als dan de onkosten van den overvoer van Bengalen J I naar Batavia nog van de winst afge- ■ trokken worden, zullende deeze genoemde quantiteit in dezelve propor-l tie, als de zoo evengenoemdea ople-j veren een winst van • • | 547°°10 o Als men den Handel in Suiker op 1 de West van Indien, voor Particulie ren opendelt, zoo zou men ingevolge de Advizen van Generaal en Raaden, in den Jnare 1774 een belasting kunnen ftellen van 24 St. op het Picol Poeder en van 36 St. op het Picol Candyfuiker, en wanneer men ftelde, dat dezelve quantiteit, die de Comp, gewoon' is geweest derwaarts te voeren, door Particulieren zal uitgevoerd worden, zoo zou deeze belasting opbrengen over een quantiteit van ƒ3600000 fg Namelvk 3000000 gg Poeder of 24000 ps. a 24 St. . ƒ28800:-! 600000 — Kandy | of 4800 ps. a 36 St. 8640:-j ƒ37440:-! Uitmaakende Nederlands ,| 30888 0 0 Inkoomende Regten van de Lywaaten welke op Batavia meerder zullen worden aangebragt — Hier yoor, kan men om de onzekerheid geen vaste Som ftellen fchoon het ; Transporteer ƒ140479110 o A 5 be.  io ZAAKENVAN Per Transport [ƒ 14-04791 o o bedragen waarfchynlyk aanzienlyk z*yn zal, daar 'er vcor den Oorlog c c /■80000:-:- en volgens de laatfte 'Boeken aan inkomende Regten op de kigebragte Lywaaten (lchoon de Comp. zig nog lbmmige foorten beeft gerelerveert) over de ƒ 68000:js ontfangen, waarom men voor het meerdere wel ƒ150000:-:- zou mogen ftellen, echter, om het niet te boog op te neemen zoo rekenen maar op Sooco o o In en uitgaande Regten op de Comptoiren welke tot vrye havens gemaakt worden — hier voor Relt men om de onzekerheid niets . • Het voordeel op de mindere affchryvingen, op de Speceryè'n en Ja pans Koper, zoo voor gepermitteerde Spillage by Uitleevering op alle de differente Comptoiren voor de Administrateurs , als mede de ongepermitteerde minwigten , voor welke meestal deeze of geene redenen van excus worden opgegeeven, welke hoe onwaarfcbynlyk ze ook fomtyds zyn, egter al veel aangenoomenworden, hier voor Hellen men al mede om de onzekerheid, niets De Tol, welke gewoonlyk geheven word op de Oosterfche Gouvernementen , van de aldaar ingevoerd wordende Lywaaten, en welke door de vermeerderde Particulieren aanbreng ook van Comps. forteeringen aanmerkelyk zal augmenteeren , daar voor fielt men egter al inede om de onzekerheid niets , Transporteer ƒ1484791 o o, Tut  STAAT EN OORLOG. U Per Transport ƒx4847911° 0 Tot dus verre de Voordeden in Jndifcn hebbende ihgebragt , volgen nu, die in Nedeflana Zuilen worden behaald. Het voordeel op de Mallabaarfche Peper en Cardemcn ■— volgens de berekening ouder Litt. C No. 4. , 239295 0 °- De Recognitie van den Handel welke Paruculitren uit Nederland op Bengalen op de Lywaaten, onder de v'oorgedelde bcpaalirig zou moogen dryven, is mede niet te begrooten , dan wanneer men het recht op 10 pCent zou bepaalen, en 'er door de Particulieren zoo veel aangevoerd wierd, als 'er door de Compagnie, 10 Jaaren door één, Jaarlyks voor den jongden Oorlog is aangebragt, | fénTbedrage van omtrent de » Mil- lioenen zoo zoude zulks beloopen faqoooa:-:- Dan daar men egter zig daar van voornamelyk in den beginne niet zoo veel durft voordel- I len calculeert men maar . . loooco o o Voor Recognitie op de Corman-r delfche Lywaaten zou men 15 pCent kunnen reekenen , als wanneer op dezelve waarde welke by de Compagnie Jaarlyks tusfehen 1771 tot i7bo toe is aangebragt a ƒ1200000:daar voor zoude ontfangen worden ƒ180000:-:- doch om de onzekerheid calculeert men maar op . pcooo o' o te zamen . ƒ1914086 o o Nu volgen de Lasten welke de Compagnie vo'gens het nieuwe Plan  12 ZAA KEN VAN zou moeten draagen , bereekend vol gens het tydvak van 177I tot zullen volgens calculatie beloopen. Op Bengalen. De onkosten voor den omflag op dit Comptoir , . . ƒ 40000! o;o De onkosten van verzending der j j voor dit Comptoir benodigde Contanten met Particuliere Schepen Als ƒ 40000 o o voor de onI kosten voor den omflag van het ] ' Comptoir. 325000 o o tot inkoop (van AmI jphioen. 184527 00' tot inkoop | van Salpeter. —. . . te zamen ƒ549527 0.0 Voor Vragt, riiico van dé Zee tot op Bengalen toe a 10 pCent . . ƒ54952 o o Intrest van ƒ325000:den tyd van 8 maanden, na welke hetAmphioen op Batavia is a 3 pCent im het Jaar 6500 o o Voor Intrest van ƒ184527:-:- den tyd van 2J Jaar, en tot dat de Salpeter in Enropa verkocht is a 3 pCent in het Jaar . 13839 150 —— 75291 15 o j: Transporteer ƒ 115291 15 o .' ; - . _ Voor  STAAT en OÖRLöGj W Per Transport!/* 115291 15 Voor Vragt van de Amphioen . 6000 o 0 Voor Rifico op de Zee van '509527:in Retour van Bengalen, voor del reis, 4 maanden gefield en Piasmie' ^ ^ dus te zamen . ƒ141672 15 o Op Cormandel. Alle Handel op dit Comptoir zynde geabandonneerd en tot behoud Van 'het regt van Pbsïesfie, als meede om aan de Particuliere Handelaaren gelegenheid te weven , om onder Compagnies vlag. 'e fconnen handelen; het aanhouden van twee ; Refi entien, één tnn de Zuid, er één om de Noord nodig zynde; zoo f calculeert men voer ieder / toooc*-:- %TT „„„ . 40000 o o ot te zamen . I Op de Mallabaar. Wanneer men alhier in eenige ftaat van defenfic zal willen gezeeten zyn , zoo zullen de Jaarlykfe. onkosten na aftrek der Inkumften calculative"bedraggen • ... 131000 0 o Op Suratte. Geen in- nog ver-koop op dit Comptoir gedaan wordende , zoo zal aldaar alleen een Refldent met weinige Bediendens behooren te blyven. tot het houden van het recht van Poslesiie, welke onkosten, als . Transporteer ƒ 312672 15'o d?  i4 ZAAK EN VA M Per Transport ƒ 312672 i5] ó de Pakhuizen verkogt, en de gantfche omflag afgefchaft is, gering zullen zyn , dan waar voor men egter, om niet te weinig te calculeeren, ftelle . . . 8ooo 0 ö Op Sumatra's Westkust, Om dezelve redensn als ten opzigte van Suratte ftelle men alhier voor onkosten , om het regt van Posfesfie te houden » i . xooöo 0 0 De Lasten alzoo te zamen beloo- - - pende ~. . . f 330672 15 O Afgetrokken van het montant der hier vooren ter nedergeftélde winden ; 19140S6 o ó Zonde dus het voordeel zyn » fi583413 5 0 Litti, G. Bereekening welk vooraeel de Compagnie op de Bengaalfche Ly.vaathandel zoit behaalen, wanneer zy de Lywaaten, daar van daan , direB liet overkootnen. Tusfchen 1771 en J780 zyn van daar geretourneerd 23 Schepen waar van de I adingen Van Lywaaten en Zyde Stoffen inkoops hebben bedraageu 'S llnS, , 4 ' ^^94750 o o Ar, de onkosten waarmeede deeze j Inkoop bezwaard is . . 62750 o'o Riiico . . fi332000 o o RU  STAAT EN OORLOG. *l Rifico van de Zee l 1 ~\ voor dit Retour a. I . ! pCent • \y Courtage van . het Provenue der Verkoop 1 \ Onkosten van Los J fen en OpHaan by cal- Jo I | culatie • • . Af 86808 6 o 15 Schepen van 150 f, voeten, gereekend gc- . \ lyk aan 23 Schepen van 140 Voeten welke I de Retouren in die 10 Jaaren na Nederland hebben aangevoerd , zoo komt voor \ van de onkosten van/198000 ( met welke voor ieder Schin het retour belast voc/de 15 Schepen . I ^8°00^ °. ° is voor ieder Jaar . I 198000 « ° Dan, hier van j moet afge- | trokken wor- \ den de vragt I . voor de ove-| ' \ rige goederen welke met 1 die Schepen Zyn aangebragt als ; voor de Peper | enz. volgens bereekening \ vide No. 6 ƒ52600 0,0 TransporteerUaóoo o|o ƒ198000 0 0 ƒ &6808 6 e * Voor  i6 1 ZAAKEN VAN PerTransportl ƒ52600 o 'o ƒ 19 8000 clo ƒ 8680816 je Voor Zyde, Florette , en Catoene Gaa rens 109248 ) pond netto, waar voor ftelle 40 Lasten a f300: - 1soco o o Voor 726600 pond Salpeter a 4000 fg per Last is 181 Lasten a/3 00' 54300 o o Nog voor den Borax en Schellak 1 12000 fg a 3000 fg per Last is 4 Last I | a ƒ300:- 12000 t I — f ic.oioojo O . Intrest van het uit- " * 779°° ° ó gezonden Capitaal tot den inkoop ƒ1332000:a 3 pCent pejr an voor 3 jaaren, tot dat het retour in Nederland ver- kogt word . IIo88o 0 0 vragt en Asfurantie over het inon- , tant het Welk tot inkoop der Lywaaten en meerdere onkosten Van het J Etablislement uit Nederland moet uitgezonden worden bedragende te zamen a 10 pCent . . . 140200 ïó'ö Voor meerdere onkosten van het Etablisfement door de inzameling der Transporteer ƒ 42478816 o Ly-  STAAT EN OOR-LOG- I? per Transpon ƒ424788 6 0 Lvwaten veroorzaakt wordende gecalculeerd op ,7°°00 °>° ƒ 494785 6|0 De winst op de Lywaaten heeft in bovengemelde jaaren bedi-aagen Jaar- I 1'yks • • Z . - Dus zou de winst zyn /j^LJll" XXIV. deel. È Lilt*  CU ** M M M *( W IJ w M M M IV rs'-'-vj »t - j •M-vr-vi~4-^j-vr-Ni t: Q- cc - t • ï " ( »j - j «st • | - r S « < O O *Q M ON tl 5 ïri> 2 ,——V-»/—*—v—*—g-g- r*^,— rt g s-sspj-^l lêtfliSI-??IbI41| 0/2 r»- Ort> ft. 5 < Pi ° "> . ."5 o . o ?T "> \Pkh SS* -« - *, • 2 £ B J ^ . » . ■ v - «ï * . j^-i PT » '""V"' ' . < O 3 O 30<5 O M o - o « S 2 2 2 2 Vv^' 2 2 " w OS 1-1 (3 13 |_i W M >"d CO O r£> n C\ .f» w ON C\ co Vo 2 ^ ■ s <- CO K> 13 k> KJ M w f )| * ? S t t ril i | | —— — — 1 '■ ' ' ' A y j ? ? ? S 9 R H R o 8 3 I S li. "g £ £ ^' ■' *■ g s» «s. ■ s 3 ? ? s o o g 8^ ^ &s g> •§ s y> sa ■' gK ■ ■ "*» ia " ,,, uiu cjj **" *1" "3» hm !; 1 i 5" ï* " P !? §■1 5 ** 1-5* a K «e t» a I 3* 05, I •"5 p I'  'STAAT EN OORLOG. 19 Litt. H. C II O R M A N D E L. Wanneer! Men oordeeld, dat twee Comptoiren, één om de men wil een Zuid, en één om de Noord genoegzaam zyn zullen; Schip met doch de kosten welke door de Inzameling veroorzaakt Lywaaten Uuilen worden bereekend men op . ƒ 60000 oio op Chor- Onkosten van het Schip het welk van mandel voor Batavia naar Cormandel zou kunnen Nederland verzonden worden voor f van inzaamelen, ƒ198000: :- . • ƒ 13200c 0 o zofteldmen Waar af voor vragt van voor de ru de Coffy, Peper en we winst op Sapanhout, het wolk het zelve na Jaarlyks met dit Schip aftrekder op van Batavia word over de Factuur gevoerd 142!- Last bereekende ^30o:-:- • • 42750 0 o Onkosten * ' 8925° ° O op Koop- De inkoop der Lading manfehap- bedraagt . • 72070000 pen het Onkosten van het Eta- welk alhier blisfement . • 60000 00 dewinstver- ~ I" meerderd ƒ 7807CO o o ƒ455500:-:- 1 " " Deeze Gelden moeten na Cormandel gevoerd worden, dus voor Vragten rifico der Zee a 10 pCent . 78070 o o Intrest van ƒ720700 inkoop der Lading a3pCent, geduurende drie Jaaren tot het Retour in Nederland verkogt word .... 64863 0 0 Transporteer ƒ292183 oio B 2 Ri-  20 ZAAKEN VAN Per Transport ƒ 292183 o o* Riiico der Zee voor de Retour Lading ƒ720700:-:- k pCent. . 36035 o o Ontlosfen , Opflaan , Makelaardyloon enz. .... iocoo o 0 § ^ , . / 338218 o o I Dos zou de wmst zyn . . 117282 o o . /'455Sco o o Litï  Litt. I. * Bedraagen der Jaarlykfche Lasten, Winften en Inkomften, op alle de respe&ive Comptoiren in Indien 5 in het tydvak van 177- tot if£. Winsten Winsten Lasten. .en Te Vooren, Ten Achteren. Lasten. en Te Vooren. Ten Achteren. Inkomsten. Inkomften. I _ ~ „ —* L_ , __, Amboina. - - - ƒ 262447 : —: - ƒ64077: — :- - • f ^9^7° ■ ~'-~ Amboina. - - - ƒ246447:—:- ƒ64077: — :- ƒ128370: — :- Banda. - - - - 206822: — :- 80935: — :- 125887: — :- Banda. - - - - 206822: — :- 80935: — :- 125887: — :- Ternaaten. - - ■ 214014: —83219: — :- 130791: — :- Ternaten. - - - 214010: —:- -83219: — :- 13079-1 :■ — :- Macasfer. - - - 155736:—:- 76878:—:- — ■ 78858: — :- Macasfar. - - - 155736: —: - 76878: — :- 78858:—:•- Banjermasfing. - - 16018: — :- 3180: — :- 12838: — :- Banjermasfing. - - 1:6018: —:~ 3180: — :- . • 12838: — :- Pontiana. O - - 9782: — :- 2289: — :- 7493 : — : - Pontiana. - - - 9782 : — : - 2289 : — :-v- — 7493 : —:- Timor. . - - - 16812 :—16018:— :-- • '■ ^94: — :- Timor. - - - - i68i2:<—:- 16018: — :- ■ .—» 794 : — : - Palembang. - - - 60627:—:- 6586: — :- . • • 54041: — :- Palembang. - - - 60627: — :- 6586:—:- —— _ 54041: — :- Japan. - - - - I435I5 : —':— 112860: — : - 30655 : — : - Japan. - - - - 143515 : —:- 112S60 : —: - — 30655: — :» Malacca. - - - 141925: —183410: —:- ƒ41485: — :- , Malacca. - - - 141925:--:- f83410: — :- ƒ41485: — :- -——-— Sumatras Westkust. 89862: — : - 78112: — : - 11750: — :- Sumatras Westkust. 10000: — :- *—. . 10000: —:- Bengaaien. - - - 368000: —:- 288000: — :- — 80000: — :- Bengaalen. - - - 72000: — :- — • 72000: — :- Cormandel. - - - 667200: — :- 672000 : — :-j 4800: — :- — Cormandel. - - - 40000: — :- —■ — 40000: — :- Ceylon. - - - - 1345761 : —: - 794755- — 1 551006: — :- Ceylon. - - - - 1:345761: —: - 794755 : — : - j 551006: — :■-■ Mallabaar. - - - 340600: — :- 36335°: — : - 22750: — :- Mallabaar. - - - 200000: — :- 69000: — :- — 131000: —:- Suratte. - - - - 139000 : — : - 382200: — :- 243200: — r - . Suratte. - - - - 8000: — :- >— 8000: — :- CabodeGoedeHoop. 535420: — :- 199045: — :- 336375 : —: - Cabo deGoedeHoop. 535420: — : -- 199045: -:- — 336375: _: - Samarang. - - - 346744 : — •'-' 419224 : — : - 72480 : — r - Samarang. - - - 346744 : — : - 419224 : — : - 7248o : — : - . . Cheribon. - - - 18935: — :- 40829: — :- 21894: — :- Cheribon. - - - 18935: — :- 40829: — :- 21894:—:- — _, Bantam. - - - - 66098: — :- 8607: — :- 57491:— •--! IBantam. - - - - 66098 : —: -, 8607: — :- ■ 57491: — ?--. Batavia.' - - - - 2951024: — :- i79^%7-—-A ' / ll567%7— - Batavia. - - - - 2706236: — :-, 2048537: — ;-| 242301: —: - j ■ DeWlnftenen ƒ 8096338 :—:- ƒ5669811 : — : - ƒ 406609 :—: - ƒ 2833 ïj6 : — : - De Winsten en ƒ6576888:—: - ƒ 5109449 : — : - ƒ 378160 :—: ~ I ƒ 1 £45599 : — : - Inkomften Inkomften afgetrokken. 5669811 : — : - Het mindere van 't meerder 406609 : —: - afgetrokken. 5109449 : ■— : - Het mindere van 't meerder 378160 : — p - ° ' afgetrokken. afgetrokken. 7 Wvfr aan nwr ^00 btyh aan meer" dTLSen7 fw65è7:^~ Blyft ƒ2426527:-:- der Lasten. ƒ1467439:--- Blyft ƒ ^67439 : -:- (*) Over 8 Jaaren, zynde van 1779? dat de Compagnie hetzelve bekomen heeft, tot 1786. Tegen over Bladz. So XXIV. Deel, Bedraagen der Lasten, Winsten en Inkomen, zoo als men Cak culatif berekent y dat dezelve door te maakene verandering in den Handel, om de West zonden komen te bekopen.   STAAT EN OORLOG. ai Litt. I. Notitie van de gedaane verftrekkingen en No. i, betaalde Maandgelden ten behoeve van de Schepelingen, dienst gedaan hebbende op de Schepen welke geduurende 10 Jaaren van 177^ tot I7|§ van Batavia ■ naar Cormandel, Bengalen, Mallabaar en Suratte hebben gevaaren , en aldaar terug zyn gekoomen, als mede het verftrekte ten behoeve van de Schepelingen , welken over Bengalen en Cormandel zyn gerepatrieerd , na aftrek van het bedragen het welk die Comptoiren van die verftrekkingen is aangereekend. o jopcrp j- {• 1-—■ f 'sjaars. Na Bengalen, Verdrekt in 10 Jaaren. ƒ 210000,0 o Maandgelden . . 158816'o o Verltrekt in 10 Jaaren aan de repatrieerende Schepen . . 210000 o o Betaalde Vragten van Salpeter . . 56570 o o Na Cormandel. f 635386 o o ... 1 - - ƒ 63538 o o Vcrftrekt in 10 Jaaren. ƒ 1800000 o Maandgelden . . 1188000 o Verftrekking aan de repatrieerende Schepen 148500 o o ƒ 447300 0 o ■ .. 4473° 0 ° Transporteer . . ƒ 108268 o o B 3 A5*  sa. ZAAKEN VAN Per Transport " ƒ108268 o o Na Mallabaar. Verftrekt in 10 Jtiaren. ƒ196000 o o Maandgelden . . 151200 o o - - 34720 o o Na Suratte. f 347200 o o Varftrekt in 10 Jaaren. ƒ 500000 o o Maandgelden . . 275000 o o Na Sumatra's Westkust, f 775000 o o - 77500 o Q Verftrekt in 10 Jaaren. ƒ 135000 o o Maandgelden . '•• 108000 o o ƒ 243000 © o n ii ni - -1 24300 o o j/' 244788 O O Littj  Lite. TC Tot inkoop van Produ&en en verdere Retouren. Voor iooooooo ffi Coffy - - - - a a:- 'c pond. ƒ isooooo :.— : - 5000000 - Peper - - - • h. f - : 2 : 8 — 625000:'—: - ■~ 600000 - dico voor China a ƒ -: 2 : 8 75000 : — : - 30000 Picols Tin voor dito. - ... - 900000 : — : - Tot Supplement van het Fonds voor 4 Chinafche Schepen. 1400000 6— : - Tot inkoop der Lywaten, op den Overwal. - - - 600000 :.— :- 4000 Picols Tin voor retour-a. ƒ 36 : 17 : - 't Picol. - - 147000 -: —•: - Tot inkoop van Catoene Garens op Java. - ... - 30000 : ■—.: - Item voor de Indigo. - - - - - - - - . - - 20000 :.—: - 1500000 ffi Suiker a if Stuiver 't pond. - - - -125000:—■:- 23000 Maons Salpeter, of 1564000 ffi - . - . 156000:.— :- Tot inkoop van de Speceryen. - -- »- -_- 200000 : ■—■: ? Item, van Sapanhout, Cauris, Camphor en Arak. - - 70000 : •— : - 20000 pond Cardemon 4 a ƒ - : 10 : - 't Pond. - - 7000 : ■— : - 100000 —- Tamarinde - ,a ƒ 5 : 10 : - 5500 : —•: - ƒ5360500: — : - Aan Interesfen en Aflosfingen, by de Hollandfche kameren. 3367500 : —•: - Item by de kamer Zeeland. - - - J 550000: -—- Uitdeeling op de Aftien a 12I pCt,, benevens het T'T voor zyne Doorluchtige Hoogheid. - - - - - - - - 831625: — :- ƒ10109625 : — : - Dus voor alle overige Posten van Equipagie. - - 7382957 :<—: ~ ƒ 17492582 : —: - Tegen over Bladz. 22 XXIV. Deel. U 10000000 ffi Coffy, af minwigt, 6{ pCr. rest netto 9375000 ffi a ïo Huivers 't ffi. - - .-. ƒ4687500: — :. U 5000000- Peper, af minwigt, 8|pCt. rest netto 4562500 - a 11 Huivers'tffi. .... 2509375: — ;. I 4 Ladingen uit China, berekend volgens de verkoping van November 1789. - - 4415000: — :* I De Lywaaten van den overwal. - - - - - ... 960000: ü 500000 ffi TinMalacs, af minwigt, %\ pCt. rest netto 487500 ffi netto a ƒ 40 : — : - pi% 100 ffi. 195000 : — : - ü 75000 - Catoene Garens, a ƒ 1 : 15 : - 't IS. - "_ 131250: • „ U 18000 ~ Indigo, af minwigt, 3 pCt. rest netto 17460 ffi a ƒ 4: — : - 't - - . . 69840: — :- U 1500000 - Suiker, af minwigt, 7 pCt. rest netto 1395000 ffi k 10 Huivers 't ffi. - - - 348750: — :- U 1564000 - Salpeter, af minwigt , 18 pCt. rest netto 1278570 ffi a ƒ 16 : — : - de 100 ffi. 204571 :. —: _ U 55°ooo - Sapanhout, af minwigt, 10 pCt. rest netto 500000 ffi af 12: —:~ de 100 ffi. 60000: U 150000 - Cauris, af minwigt, 33I pCt. rest netto 100000 ff i 8 Huivers 't ffi. - - - 40000: — :- U 30000 - Camphor, af minwigt, 7 C: C: rest netto 28000 ffi a 27 Huivers 't ffi. - - - 37800: — :- U 20000 - Cardemon, af minwigt, 10 pCt. rest netto. 18000 ffi a 35 Huivers 't ffi. - - 31500: — :- U 100000 - Tamarinde. - . - - - a ƒ 40: —: - de 100 ffi. 40000: — ':- U 140 Leggers Arak, uitleverende 115 Leggers. - - 46000: — :- U 400000 ffi Caneel - - - afs : —: _ 't pond. - - ƒ 2000000 : — : - ^*37/5585 '*T '' C U 250000 © Nagelen - - a 3: 5: - 't pond. - - - 812500: — :- U 85000 ffi Fouly - - - k 1: 2: -'t pond. - - - 561000: — :- U 250000 ffi Noten Muscaten a 3 : 15 : - 't pond. - - - 937500: — :- " — 4311000 :<—:- ƒ18087586: — :- Waarvan af, voor Rifico der Zee, daar onder als dan begreepen Avaryen aan de Goederen. Bereekend over het Uitkoops van de Articizlen, geteekent V, "bedraagen, öie te zaamen. ƒ x 1900086 : —;- En over de Iakoops van de Articulen, geteekend I, bedraagende 3800000 : — : - ƒ 15700086 : — :- k 5 pCt. , 785004: — : - ƒ17302582 : —— : — Voor Recognitie op de Goederen, welke van Bengaaien aangevoerd mogten worden, zou men kunnen Calculeeren. - - - ƒ 200000 : : - En voor die van CormandeL 80000 :« -: - ƒ 380000 : — : - Dan hier voor Helle men flegts de helft, of - 190000: —: - Voor vragt ran Goederen, naar en van Indien. - , ■ ƒ17492582 : — : - Het Montant der Verkopingen Calculeert men.   STAAT EN OORLOG. 23 T itt' K Calculative bereekening van het henodtgJe Litt. K. U» . zoo aan Contanten als Koop- N0' U 3' Znfchappen tot den inkoop van vier LdingenThee, en verdere Retouren in China; drie Schepen namelyk 15° voet, en één van 140 voet. Hetinkoops bedragen der «™ ™»f£\^Z' de Faftuur beloopen een lom van . 1 "'/3Qf9S°; , a 72 St. de Th. is . • /i8°7Q9°: ^ of voor ieder Schip , .^903545j^ n™ daar door de concurrentie van zoo yeele KrSSrs op China , als in de laatfte Jaaren heeft tlaa s ïehad, de Thee tot een zeer hooge prys ,s Sdommen; zoo is het waarfchynlyk, dat, wanneer fe onderfcheidene Naden door den. nadagen1 V rkoon zederd de laatfte Jaaren van die i hee in turota iedaan geleerd, niet meer in zoo een groot geta SbSirtüen koomen, en onze Bedienden me Pontanten en Koopmanfchappen zullen kunnen, aan ^mS^koomen; 5e pryzei? der Theen vry minder zullen zyn, waarom men dus calculeerd, dat tot den fn -oöp van een goed retour voor ieder Schip van 150 voeteï zaï benodigd zyn / 850000:-:- en voor ten Shin van 140 voefen ƒ700000 : -: - te zamen uitmaafendevo"r de TScheien /^Soooo:-: - (den inkoop £voorS tyd?n bedraagen hebbende van een Schip SS c. c. ƒ655000: -: - en één van 140 voet ?'He/bSi°gde' Fonds hier toe rekent men te lulien provènieèren uit de onderftaande Koopmanfchap' " P (TPcaiculeert na de prys door Generaal en KaSS bfhSfcalculatie van 6 September 1789 °P' gegeevcn, ZQ0C^  »4 ZAAKEN VAN 30000 Picols Tin ("voor den inkoop van welke men onder de Penningen tot de inb.an deling der Retouren heeft gereekend/oooooo:-Ji a 15TI1. hetPicol van 122^ pond . . . ƒ1653050 o o 600900 Pond Peper h. 11 Th. het Picol van ï22£ fg . , 193957 o o Aan Zilver of Manufa&uu- ren ■ . . . | 1400000 o o - ./.3247007 o P Het bedragen der.. Onkosten van de Huishouding kan goedgemaakt worden uit het Product der Speceryen, welke Generaal en Raden gewoon zyn derwaards te zenden, en uit de winst op de Manufactüuren. Litt.  Litt. K. N°. i. b. Tegen over Bladz. 24. XXIV. DEEL. Rendement (Calculatlef) der twee Chinafche Retour-Ladingen met de Schepen, genaamd Meerwyk en Christophorus Columbus, voor Anno 1790. gerekend na de Uitkoopspryzen voor de twee dito Ladingen, met de Schepen Voorfchooten en de Generaal Maatfuyker, by de kamer Amfterdam. Verkogt den 23 November 1789. Uitgenomen die der Porceleinen en het Loot, waar voor het aanrekenings kostende gefield is. Meerwyk. C£j2^ Te famen' Öaderwigt. ïnk°°p- Verkoop pryzen. Uickoops bedragen. Winst. pCt. Verlies. ptC Thaïls. | Nederlandfch. Nangkingfche Ruwe Zyde. 6760 ffi 675a « 13512 2 pCt. 13242 ffi 33040 ƒ11900: — :- 30 SlS ƒ121000: — :- ƒ2000:—: - — Cantonfche Ruwe Zyde. 2670- 2676— 5346" 5 5080- 9380 33800:-:- 20 * 5 & 3"oo: —: ƒ2700: — : — Spiauter. 140000 140000 ij 138250— 8000 28800 : —: - ƒ 231 't Cento. 32500: — :- 3700:—:- - ; Bindrottingen. - - - -18750- 18750- 375oopï 34000 - 1150 4140:-:- 6\ ; 2200:-:- . 1940:-:- Star Annys. - - - - 1078— 1230— 2308 5$ 2170- 113 400: — :- 36 'tPond. 3900: — : - 3500: — :-- • Radix China. - - - - 10150— 9976— 2012632 137©° — 575 2070: — :- 85 11600: —:- 9530: — :-- ~- . Gallinga. - - - 10084— 10083— 2016715| 17000— 527 1900; —:- 23 3900: —: - 2000: — :-- Thee Boey. - - - -163060— 162473— 3*55oo 10 ■ 292950— 31900 114840: —:- 9i55 136400: — :- 21560:—:-- Congo. - - - -488079— 486033— 97410011I 862000— 247400 S90640: —:- 26; 1142100: —:- 251460: —:- ___Souchon. - - -30396— 22083— 5?5oo ii| ■ 46330— 22050 7938o: — :- 30 i 69500: — : —- 9880:—: Pecco. --- - 36609— 28744— 65350 51 61750— 33550 120780: — :- 9*A 281900: — :- 161120: —: — Hyzan. - - - - 36212— 355°9 — 7»7aI\*9l —" 577°°— 57200 133920: — :^ 49} 143500: — :- 9580: — : ^ Hyzan Schin. - - 5995— 4850— 1084513 9440- ^50 10260: — :- 30 14160: — :- 3900: —: - ■ , _Tunkay. - - - - 9347— 9347 — i97°° 9Ï 16900- 3870 13930: —: - 23l 19640:—:- 571° : —: Songlo. - - - - 16300— 16300— 3260011 29000— £400 23040: — :- 24 34800: —:- 11760:—:- - • Joosjes. - - - - 1160Ï— 822— 1982^16? 2270— 20§o 7490: — :- 150 17000: — :- 9510:—:-- Soulang. - -- - 370- 338- 708.16 ^ ! Geek ^ankings Linnen, Witte,' ~ ™«e 60 ] - 49200:-:- 8450:-:- — Geeïe en Blaauwe. 21908 Peezen. 21908 n3ao 40750 : — : - — Blaauwe 32 Zyde Stoffen in zoorten. ■ 2800' 2800 34480 124130 : - : - Diverfe. 140000 : - : - ,5870 : - : -j j , . M. 82007 . ; Porceleinen , het m -7 _ x, 1 .— 16060 57820: — :- Steile. 57820: — :- ;—— , koops bedraagen. j jc.C. 7900^ | ! ' | S 't Totaal bedragen van Inkoop der voorfchreve Ladingen Conform de Faftiiren.j/ ƒ 1807090 : — : - ƒ2312220 : —: -ƒ519650 : —: - !ƒ 14520.: —•: - Pro Memorie wordt alhier bekendgefteld, dat onder de opgemelde In- en Uitkoop f tavidi ' Erentfeste, Manhaf te, TVyze, P'ooizienigc zeer Discreet el .uBsJ:! :t l-ütbg jain De allerzorgelykfté om Handigheden , waar in"de' Maatfchappy xig als nog bevind, hebben onzen je*" genswoordige bycenkomst wederom op liet allerernltigst bezig gehouden , en zoo wel Uwe betrekking, als Hoof u-gebieders van 's Compagnies Bezittingen in Indien; als het vertrouwen, het welk wy in Uü. als zodanige ftellen, vorderen, dat wy UE. ten fpoedigften den hoofdzakelyken Uitflag dier Deliberatien , voor zoo ver dezelve zyn afgeloopen, meededeelen. De importante, en buitengewoone Uitgaven diewy1 hebben moeten doen, om zoo veel immer in ons vermogen was, door Uitzendingen van Schepen, Manfchappen, Gelden en Goederen, aan het gebrek vart Indien door den jongden Oorlog, en desfelf's gevolgen nntltaau, te gemoettekoomen, hebben reeds geheel verdunden, de aanzienelyke onderltanden die? door de Provinckn Holland en Zeeiand, welken zig het lot der Maatfchappy wel gunftig hebben willen aantrekken, aan haar zyn toegestaan, 'zoo door: dadc-1 lyke Subfidicn, .als door Guaranticn van Geldopneemingen. De Jaarlykfche Inkomften zyn daar tegen veeleMillioenen minder geweest dan voorheen, door de verbaazende vermindering der Retouren, vooral zederd het Jaar 1787. en waare het nog dat wyOns op goede'■ gronden konden vleien, dat dezelve in het aanitaande Jaar, en vervolgens wederom tot de voorige hèöjj. te zouden kunnen worden gebragt, zoo zouden wy nog eenige mogelykheid zien tot redding: maar ook XXlV. deel. C hief  34 ZAAKEN VAN "hier van moeten wy immers voor eerst het denRbeeld geheel ter zyde ftellen. Hier komt by dat 'er geen de minfle waarfchynlyk-heid is, dat de Heeren Staaten der voorn. Provinciën zullen te permoveeren zyn, om deMaatfchappy, het zy_ door Subfidien, het zy door Guarantien in het minfle verder te adfisteeren; daar wy nogtans reeds voor de helft van het aanflaande Jaar een merkelyk kort moeten te gemoet zien, zullen wy de engagementen van de Maatfchappy hier te Lande vervullen , en met de Verzendingen van Schepen, Volk en Geld, niet geheel ftilltaan. In deeze byna hoopelooze toefland van zaaken zyn wy verpligt en UE. zullen daar van met ons zyn geconvinceerd, om de alleruiterfle middelen en pogingen in het werk te ftellen, ten einde waare het mogelyk , dit wankelend Lichaam nog op de been te houden, het welk zonder buitengewoone onderfland van Penningen volflrekt onmooglyk is. Wy hebben dan ook hy onze'deliberatien over deeze materie geconfidereerd, dat het ten uitcrflen bil— lyk is, dat in eene zoo hooge nood, een iegelyk onder 's Compagnies Resfort in Indien gehoorende , maar voor al ook haare eigen Dienaaren iets van het hunne toebrengen, om de Maatfchappy in deezen hongen nood byteftaan, en alzoo is het mooglvk helpen'afweereu een flag, die niemand meer dan hun zou treffen , en tot welkers afweering zy dierhalvcn ook het uiterst behooren aantewenden. Deeze billykheid flraalt te meer door, wanneer men nagaat welk een importante opoffering de Ingezetenen dier twee Provinciën van hunne Bezittingen hebben ged an , voornnamelyk ook tot onderfchraging van de Maa-fchappy, welke met regt zouden kunnenVraager , of dart ?s Compagnies eigen Dienaren minder dar» zy in zuik een hoogen nood voor het behoud der Maatfchappy veil hadden ? Op het kragtigst overtuigt. dat dit algemeen in Indien zal worden gevoeld en erkend, en ons volkomen tcriaateudc op eene algemeene welwillendheid van alle onze Dienaren, om eene laatlle poging te doen voor  STAAT ËN OÖitLÖG.- s* Vöö* het beftaan eener Maatfchappy, aan het welk: dat der meesten hunner gehegt Ts; liehben wy Eerdelyk goedgevonden mits dezen te gelasten; dat in alle de Etabïisiëmenten van de Compagnie ïn Indien èri «an de Kaap de goede Hoop ten haareu behoeve zal geheeVen worden eeii 50 Penning van alle Bezittingen by forffl Van Liberaale Gift. Ten tweeden , dat by Vervolg alle verkrygers vaft Ampten of Bedieningen onder het Resfort van de Comp. ten behoeve vari haare Finantieri zullen opbrengen een vrywülige Recognitie in vier 'iermyrieiï, of op het einde van elk der vier eerfte Jaaren ; die zy in hun Ampt of bediening zullen doorbrengen, zui= lende egter elke Terrayn niet minder mogen' bedragen dan een vierde gedeelte van het geheel inkomen t^on-, der wat benaming zulks ook zoude mogen weezen> het welk zy Uit hoofde, of ter contemplatie van het zelve in dat Jaar zullen hebben genooten, en waur toé zig by folemneele Eede ten tyde hunner aanlïelkng té praafteeren, zullen moeten verbinden.- Teri derdén , dat ook alle tegenwoordige' Bezitters van Ampten of Bedieningen onder het Resfort van de Comp.- eene dergelyke vfyvviilige Recognitie zullert opbrengen, zodanig egter, dat die geene,- welke reedseen Jaar in dezelve zyn geweest zullen mogen voiftaan , met in de drie eerstvolgende Jaaren op te brengen , H elk \ gedeelte van hun mkoinén van dat Jaar; énd'ie tWee Jaaren of langer een Ampt of Bedieningbezeeten heef , met de 2 eerstvolgende Jaaren, in elk laar " van zyri Inkomen als vooren op té brengén 4 e neeren over de betaaling der Gagiën yan de Manfchappen, die, volgens derzelver afgeflooten Soldy-Reekeningen op Ceylon, op gemelde go.dem geplaatst zyn; dan vermits men by gebrek  STAAT EN OORLOG. 41 brek van het Soldyboek van dat Schip zederd 29 Oólober 1781, of van eenige laater monfterrol dan de Bataviafche, gedateerd op den 6 November 1781 niet in ftaat is hier te Lande te kunnen nagaan welke manfebappeö zo wel by het vertrek van de Kaap, en aankomst op Ceylon , als inzonderheid ten tyde van het vertrek van Trincomale op den 17 November 1782 zig opdien bodem bevonden hebben, of inmiddels overleedcn zyn , en welke verftrekkingen aan het Volk zyn gedaan, zoo zullen UE. ons uit de befcheiden die by UE. ofwel ten Gouvernemente van de Kaap of Ceylon aan handen mogten zyn, de nodige informatien op dit refpecT: by eerfte gelegenheid moeten laaten toeko- S 0. Wv hebben met veel ontftigting ondervonden, dat met de voor de Kamer Pvotterdam terug gekoomen Paquetboot de Lugtbol eene zeer groote quantiteit verboden goederen is aangebragt; welke ook door ons allen zyn geconfisqueerd, en gelasten UE. by vervolg zorgvuldig te waaken dat zoortgelyke onbehoorelykheden geen plaats grypen, en byzonder op die vaartuigen een wakend oog te houden. ' S. 10.Schoon wy met genoegen gezien hebben, dat ^ de generaale eisch van Behoeftens voor Indien voor den Jaare 179? met meer overleg en op een veel menageufer voet is ingericht, dan voorige geweest zyn, en dat onze vee vuldige Recommandatien op dat ftuk eindelyk van vrugt zyn geweest, mogen wy egter met nalaaten op te merken, datnogthans niet omtrent alle artykelen het zelfde overleg heeft plaats gehad , maar dat 'er zig nog op voorfchr. . eisch verfcheide bevinden, waar van de geeischtc hoeveelheid in geen de minste evenredigheid ftaat tot den voorraad, en het jaarlyks vertier, waarom wy UE. by herhaaling de meest mogelyke oplettenheid op dit ftuk aanbeveelen. . S 11. Voorts is tot UE. narigt dienende, sdat door a' C 5 ons  4* ZAAK EN VAN ons tot Onder .Kooplieden met de daartoe lïaande Gagie zyn aangeftcld de twee volgende Perfoonen : Care!Lodewyk IVielingh , zig thans te Batavia bevindende , zonder dat UE. eenijre riuilifin tie gehad hebben tot extructie va, Seït Z^ftff befluitervoo-koomen in de Refolutien van den Raad van Politie ia ÖF& ?W 3*?$?^ Van de kost l ,' el van de Gebouwen , waar aan dezelve zyn bedeed. Deeze zeilde: aanmerking is toepas'elyk op de Reekemngen der Fort-ficatien in die beide Boek aaren , als ÏS fallo"Y ^#«0 ëiij iet laatste wei ƒ 209o keld voorbeeld aantehaalcn) de verftrekkingen van Vleesch zoo ruim kunnen zyn geweest; dat 'er maanden voorkoomen, waarin 21 ja zelfs 34 ponden Vleescll daags per man zyn opgebragt? en niet minder loopiri in het oog de verftrekkingen van verdere Provifien 4 mitsgaders van Kledagie, en gedaane betaalingen uit des Compagnies Kas-. Wy kunnen by deeze gelegenheid niet Ontveinzen1 Onze bevreemding dat ÜE. aan ons niet ten fpoedigften hebben gezonden alle zodanige Berichten, Information en verdere Hukken, als betrekkelyk de directie in het Hospitaal zyn ter hand gelteld, aan de Militaire Commisfie zig thans in Indien bevindende 4 en dat UE; zig daaromtrent hebben vergenoegd met té onderftellen dat dezelve ter onzer keniiisfe zouden koomen. - WybegeerendierhalvendatUE.onsdie Be? rigten, Informatien en andere Hukken als nog zuilen toezenden, en daarby voegen fpecilicqüe verantwoor. ding van alle de geenen dié het aangaat; Wegens alle dezoó exorbitante verftrekkingen op yoorfz.Bylagé genoteerd, en daar by te voegen zodanige Informatien als UEd; nodig zullen oordeeleft om ons in ftaat te ftellen, om XXIV. DEEL. D «  5° ZAAKENVAN te hepaalcn hoedanig de Compagnie deswegens fchadeloos zal behooren te worden gefield. UEd. verder gelastende te zorgen dat geene gezonde Schepelingen, onder wat pretext ook, in dc Hospitaalen werden in-' genoomen of aangehouden, en dat ook Maandelyks door de Regenten aan UEd. worden opgegeeven het getal van Zieken, en Rcconvalefcenten in het Hospitaal aanweczende, met aanwyzing wanneer dezelve daar in zyn gekoemen, en wel hier weder zyn uitgegaan , en op wat tyd, zullende van dit alles in.uwe Refolutien behoorlyke aantekening moeten worden gehouden. UEd. hebben daarenboven kunnen goedvinden te betaalen voor Logement van Zieken van het Regiment van Meuron , als by de Burgers zynde geïnquartierd geweest tegens ix St- daags per Man, het welk in de Jaaren 178?. van Rybsdaalders 341 tot 640 's Maands heeft bedraagen, daar UEd. nogtans hebben gefchreeven, dat voor de Zieken van dat Regiment, eene Wooning was ingehuurt tegen 60 Ryksdaalders 's Maands, yolftrekt flrydig met het opgcbragte by de Casrekening tot aan bet vertrek van voorfchr. Regiment toe. Wy kunnen dierhalven dat opgebragte ons in geefnen deele laaten welgevallen, en gelasten UEd het Maandelyks verflrekte voor Logement van voorn. Zieken boven Ryksd. 60, waar mede men heeft kunnen volflaan, in 's Compagnies Kas te doen vergoeden, door den geenen, die bet inenmbeert , benevens al het geen in zeiver voege meerder is in reekening gebragt voor de Zieken van het Regiment van Wurtenberg, in de eerfte 4 Maanden van het aanwezen van dat Reflmerit aan de Caab, van de Ryksd. 100 UEd. zederd aan het zelve toegelegt, en waar mede dus insgelyks blykt dat heeft konnen worden volfraan. Zoo 'er nu al wyders tot reden van de Importante Som van Paardenvoeder in 't Jaar 178I opgebragt, kon worden geallegueerd de 'meerdere duurte der Graanen welke toen heeft plaats gehad, hoe zeer men ook zou konnen denken, dat van 'sCompagnies eigen Posten het benodigde had kunnen, en behoo. ren  STAAT ÉN ÖORLÖG; $i ren te worden geftippleert; vinden wy egter geen de rninfte reden om te Valideéren het volle opgebragte in! de jaaren 178? aan den Stalmeester voor Stroo en benodigdheid voor de Rytuigen in den Hal tot/.995:1c? mitsgaders ƒ220: - töt ver^ükfzel voor 's Comp. Rytuigen f welke posten (om van an'ercn niet te fpree. ken ) alleen het kostbaar onderhoud van 's Compagnies: ftal hebben bezwaard met f3215: to': - daar in 177$' de betaling van benodigdheden aan deil Stalmeester fkgts beliep ƒ54.: 12: - Deeze excesfive betaaling zuilen UEd. dus Voor' de helft der evengcmelde fommc van ƒ3215: 10: in 's Comp; Kas haten vergoeden, door dien zulks irreumbeerd, zoowel als het meerder beftéedde in de Jaaren 17RJ voor ingekogte Paarden dan 50 ilyksdnaldersper ftuk, als waar voor wy gezien hebben dtft 7 Paardéri voor een Ordonnantie Ruiters' in dat zelfde Jaar zyn ingekogt, zoo dat 'er geen nbödzaakétyfcheid is geweest ,■ om by het doen van andere inkoopen meerder' te befteeden. De overdadigheid in Uitgaven, welke wy by hétnagaan uwer Huishouding bytïa op elke ftap ontmoe*' ten, vinden wy ook byzonder gekenmerkt in den inkoop in het meergemelde Boekjaar van icó nieuwe" Kruiwagens' voor eene fooi van , 2640:- cn dus totde lixeslive prys van f26: 8 : - 't ftuk, daar' in voorige Jaaren niet meer dan-/8:*s en in 't jaar r782. maar' j 6:12-: - daar voor in reekening is gebtagt, en zulks' terwy! de Comp voor meer dan ƒ60000:- afan allerlei fó'orten van Houtwerken in voorraad had , en 'ef Wagenmaakers enSmids worden in dienst gehouden, waar door zeer goedkoop nieuwe' Kruiwagens hadden? kunnen worden aangemaakt.- . Het is derhaiven billyk dat ook Wegens deéz'en in-' koop de Comp eénigiints fchadeloos \vicrde gefield** ten welken einde wy gelasten, dat ook dé helft def' voorfchr foin vanƒ2640 : - m haare Kasfe zal wordenr gereftitucerd. Zoo vinden wy wyders , dat aau een der Inge*" nieurs is betaald /"880:- voor Leverantie van Schulpen tot het branden van Kalk, terwyl aekeriyk alle de' È a Scha*-  53 ZAAKEN VAN Sclnilpen aan (brand gevonden wordende de Comp. toebehooren , en zy dus 'dezelve niet zou behoeven te koöpen, zoo dat wy omtrent die inkoop van Scliulpen UEd. berigt en clucidatic zullen inwagten. Emdelyk hebben wy nog op dit reïpecl met de al* leruiterfte bevreemding uit de onlangs overgekoomen Negotieboeken van uw Gouvernement over den Jaare 178^ gezien, dat voor het bcflaan van 10 Affuiten in reekening gebragt word 200 Ryksdaalders of wel 20 RyksdaaMêrs voor eik Affuit, wy zouden byna de mooglykheid van het opbrengen eêner zoo exorbitante post niet hebben kunnen onderdellen , en gemeend hebben, dat ten minlten het benodigde Yzer tot dat beflag onder de voorfch. Som (alleen voor Werkloon opgebragt) was begreepen , dan wy kunnen bezwaar]yk aan deeze onderitelling plaats geeven, daaruit het Specificatieboek blykt, dat in die zelfde maand eene aanzienelyke hoeveelheid Yzer en andere Alateriaalen, juist tot het beflag van een gelyk getal Affuiten uit 's Compagnies voorraad is afgegeevcn. Wy gelasten UEd. zig hier omtrent ten allernauw, keurigften te informeereu en ons hier op volkomen te elucideeren, mitsgaders om de Penningen, die door deeze roekeloozc Uitgave zullen zyn gedelapideerd zoo als behoort in 's Comp. Kas te doen refiititeeren' Wy zouden by het aangehaalde nog een reeks van aanmerkingen kunnen voegen, om aan te tooncn het liegt overleg, en de onverlchoonlyke Diredtie welke in uwe Huishouding plaats heeft, maar gelyk het geen wy tot dus verre hebben behandeld daar overvloedige en onwederfpreekelyke bewyzen van opleevert, agtten wy zulks overbodig, en moeten ons ten hoogIten beklaagen, dat de gewigtige belangens welken wy UEd. hebben toevertrouwd, door UEd. op eene zoo fchandelyke wyze zyn verwaarloosd, en UEd. daar over by herhaaling onze hoogde indignatie betuigen ; dezelve wel ferieufelyk allen, en elk in het byzonder waarfchouwende, dat wy zodanige administratie niet langer zullen dulden, maar by voortgang derzelve, tot beteugeling dier fchandelyke ongeregeldheden, waar toe onze aanfehryvingen , hoe ern-  STAAT EN OORLOG. 53 ernltig ook, niet genoegzaam fchynen te zyn, zocladjge andere maatregnlen zullen by de hand_ neemen , als in onze magt zyn, en door welker mtoeffenihg van ons, als dan zullen weeten te venchalien de nodige gerustheid, dat 's Compagnies belangen op tién van haar gewigtigfte Etablissementen met meer om7igtigheid en zuinigheid worden beitierd. Wy verwagten intusfehen met het grootfle regt, dat door eene daadelyke, en genocgzaamc verbeetefiflg dier huishouding, ernftige maatregulen, the anders gewis onmiddelyk Zouden volgen , zullen worden voorgekoomen; en in die billyke vcrwagting hebben wy al verder eenige noodzaakelyke maatregulen beraamd, en dispofuien genoomen, om het voor de Como. ruineus montant der Kaablehe Lasten dadelyk eii aanzienelyk te verminderen, waar over wy UEd. nu verder zullen onderhouden. Daar toe behoort in de eerfte plaats de verzending van het Regiment van Wurtemburg naar Indien , waar over wy UEd. by onze gemeene Letteren van gisteren reeds hebben onderhouden , waar toe wy ons mits dezen gedragen. Wy moeten egter hier herhaalen, dat eene alles overtreffende noodzaakelvklïeid daar omtrent heelt moeten doen agterftellen verl'cheiden gewigtige Conlideratien , die zig tegen deeze verzending opdoen, en welke by UEd. niet meerder kunnen worden gevoeld, dan wy ze zelve hebben gepenetreerd,waarom wy ook begeeren, dat de uitvoering onzer bevcelen tot die overvoering, om geene redenen boe ook genaamd, en hoe gewigtig die ook zouuen moocen fchynen worden opgehouden of vertraagd. Wyders is tot UEd. narigt dienende, dat wy de Hooge Regcering hebben aangefchrceven, een notabel Detachement van dit Regiment te phiatien op Malacca, en vermits wy geoordeeld hebben, dat het nodig zoude zyn, op dit evcngemelde Gouvernement te plaatfen, als Hoofdofficier, een Man van bekende kunde in Militaire zaaken en van prooiteit, hebben wy daar toe gedefpicieerd den Luitei.aiu. Collonel ten uwen Gouvernemente liamell, en tón D 3 ein"  S4 ZAAK EN VAN einde zyne rang niet minder zoude zyn, dan die van andere Officieren , welke aldaar zouden mogen befrheiden zyn of worden, hebben wy hem toegevoegd dien van Collonel De voorn. Hamell zal dierbalven by eerfte bekwaame gelegenheid insgelyks naar Batavia moeten overgaan, om van daar verder naar Malacca te verT trekken , ten einde in de dadelyke functie zyner yoorfchreeven Post te treeden. Het vast Guarnifoen ten uwen Gouvernemente zal dierhalven blyven beftaan uit icoo Koppen; namelyk: het Hataillon ordinaire Troupen van den Collonel Cordon, groot 600, en het~Corps Artilleristen groot 40Q Man, of zoo veel minder, al$ waar uit het zelve tegenwoordig bedaar. — Wy mogen by deeze gelegenheid niet voorby aan te merken dat 'UEd. , zeer onregelmatig hebben geharp deld, en drydig met de Reglementen van de Compagnie, door aan de Recruten , waar mede het Guar.r nifoen van tyd tot tyd vcrderkt, en gerecruteerd word. by continuatie toe te leggen, terdond by hunne aankomst de Gagie, van ƒ13:- - tot welke yerhosing van Gagie door UEd. in denjaare 1781. was befli/oten, om den Soldaat een beter beltaan te bezorgen, weslialven wy het nodig geoordeeld hebben, UEd. mits dezen aantcfchryven de Re-: cruren , welke voortaan tot yerderking van het voorfchr. Battailion en Artilleristen zullen worden uitgczor den, die verhooging niet toctedaan, dan na het eindigt-n van hun eerde verband, dezelve tot dien tyd toe laatende op hun ordinaire Gagie yan fg: :- a 11:-:- Ook hebben wy by nadere refumtie van de redenen weike het affchafFeti der vrye Pasfen aan de Militairen ten uwen Gouvernemente hebben veroorzaakt, en ten gevolge geh.id eene uitgifte van Servies, en Laboreergelden welke in den Jaare 178=. reeds /Ö32Ó6:io: en in 1785, 101/71224:9:- heeft beloopen, bevonden dat die Vrypaslen wel wederom kunnen worden ingevoerd, en de Compagnie daar door van die ondraaglyke Uitgtiveu bevryd, wan-  STAAT EN OORLOG. 55 wanneer zulks flegts gcfckicd met behoorlyke omzig- tl8Ingevplae daarvan gelasten wy UE. dezelve Servies en Laboreergclden dadelyk in te trekken, en de voornoemde vrypasfen ten behoeven van het overig zullendeblyvenGuarnifoen weder in te voeren, zodanig egter, dat niet meer dan een vierde gedeelte van hetzelve, zig te gelyk met zodanige vrypasfen zal moogen abfenteeren; en mits de Pasgangers zig niet te verre Landwaarts in vcrwyderen , waartow UE de nodige precautien zullen moeten neemen , en zorgen dat bv de minde apparentie van ongeval, die Pasgangers tërltond worden opontbooden. Wv hebben al verder in aanfehouw genoomen , dat van het Militair Depót ten uwen Gouvernemente niet genooten word, het nut, het welk men zig by de oprichting daar van had voorgeileld, en het fchynt, at het onckrfcheid tusfehen het Chmaat aldaar en dat in Indiën, te groot is , dan dat de Militairen kun • nen gereekend worden, door een verbiyf aan de Kaap, zich aan het Indiesch Chmaat te zullen gewennen, zoo dar waarlyk de aanhouding van dat Depót als geheel onnodig den omllag vermeerderende, kan worden befchouwd, waarom wy ook hebben goedgevonden UE. mits dezen aantefchryven hetzelve dadelyk aftefchaffen, en de Manfchappen die er zig in bevinden , met de eerfte gelegenheden naar Indien voort te ze den; met dien vciltande, dat ook de Officieren lie S in thans fungeereninsgelyks riaar fedjg worden verzonden, ten einde in hunne radicaaie ken tot zulke Douceurs als 's Comp. Dienaaren op voorbeeld van voorige Gouverneurs en Bediendens naar zig hebben genoomen, zoo heelt de V ergadering al verder begreepen zig te kunnen conformeeren met de gedagten van Heeren Commisfarisfen omtrent de volgende pointen. Eerflelvk, dat de Ministers konden worden aangefchreven het Landgoed genaamd het Nieuwland ten behoeve van de Compagnie te verkoopen, ten zy de anhouding van 't zelve abfolut noodzaaklyk wierd geoordeeld, om 's Compagnies Schepen en Hospitaal daar uit van Groentens te voorzien met bygevoegde "j'ast om in geval die Tuin voor de Comp. met te ontbceren was, als dan ten minften , op de bestmopelvke wyze tot Gelde te maaken het daar op ftaandc Huis, met zodanig gedeelte van het Terrein, als bekwaam zoude zyn om het zelve te doen dienen tot  76 ZAAKEN VAN een buiten verblyf, en langs dien weg gewild te doen weezen. Dat een gelyk aanfchryven zou behooren te Gefchieden , ten aanzien van een Huis ten diende van den Gouverneur in Baay Fals, by welk aanfchryven men zou kunnen doen gevoelen de fuppolitie waar in men yerfeert, dat het zelve aan de Comp. in eigendom is toebehoorende. Dat ten aanzien van een Tuin genaamd het Rond Bosje, ten plaifiere van den Secundegefchikt en waaromtrent men niet kan nagaan, door wie het onderhoud word gedraagen , by proviiie informatie zou kunnen worden gevraagd, wie de kosten draagt tot dies onderhoud? door wie die Tuin word bewerkt? wanneer dezelve aan de qualiteit van Secunde is ge', koomen ? en op welke Conditiën ? Dat de 9 Matroozen, die als Visfchers, en de 5 die als Wildfchutters gedadig worden geëmployeerd ten behoeve van den Gouverneur en Secunde, zouden behooren te worden afgefchaft , en voor derzelver gemis aan den Gouverneur ƒ800: -: - en aan den Secunde ƒ400:-:- tot een Jaarlyks douceur kunnen worden toegelegt. Dat tot wegneming der misbruiken, en tot befparing der groote kosten, welke aan 's Comp. Stal tot hier toe zyn bedeed, deeze gantfchen omflag zou behooren te worden afgefchaft, en de Ministers dienvolgende aangefchreeven, om die Paarden en llvtuigen te verkoopen, en de wagenvragten welke door de Bediendens van die dal worden gereeden voortaan aantebedeeden, waarby* tellens van de Ministers informatien zouden kunnen worden gevorderd , welk nut voortaan zou kunnen getrokken worden van het Gebouw van de Stal zelve. Dat by gelegenheid van de aflchaffingvan 'sComp. Stal ook zou behooren te worden gecongedieerd de Lyfwagt te Paard met den aankleve van dien, welke ■in Oorlogstyd ingevoerd, en als toen van nut hebbende kunnen zyn thans gevoegelyk kan worden gemist, Dan,  STAAT EN OORLOG. 77 Dan, dat met opzigt tot de Paarden voor de Ordonnantie Ruiters , die blykens liet gerapporteerde niet fchynen te kunnen worden gemist , en waar voor het Voeder aan de Landdrosten word betaalt; aan de Ministers zou behooren te worden aangefchreeven, naar billykheid, doch niet te min onder approbatie van deeze Vergadering, met de Landdrosten een fchikking te maakeu , door de bctaahng van een Taarlyklche Som, waar voor de Paarden voor rekening van hun Landdrosten zouden moeten loopen. Waar uit al verder volgt, dat ook de Stoetery in de nieuwe Landdrosty Graaffe Renet aangelegt, ten einde de Paarden voor gedagte Ordonnantie Ruiters van dat District: aldaar aan te fokken , al mede zoude kunnen en behooren te worden afgefchaft, en de daar op vallende onkosten voorde Compagnie gelpaard. En is wyders verltaan, dat conform het geproponeerde door Heeren Commisfarisfen tot de Beloignes , en tot verdere befpaaring van ongelden , eene preuve zou behooren te worden genomen , om het Schip dat Taarlvks onder den naam van Provilie-Sclnp van Batavia Caabwaards word uitgezonden,niet meer derwaards aftevaardigen: dan, geconfidereerd zynde, dat met. het eem. Schip eenige weinige benodigdheden van Batavia worden overgezonden, die op de Caab volftrekt onontbeerlykzyn, zoo heeft de Vergadering begrepen, dat de Caabfche Ministers zouden behooren te worden gelast, aan Generaal en Raden op te gecven waar m die benodigdheden beftaan, ten einde zodanige onmisbaar Articulcn over de Pvctourlchepen te verclee]en die dan ook vervolgens daar uit, aan de kaap zouden moeten worden gelost, terwyl de Tarwe en Rogge die Generaal en Raden Jaarlyks van de Aaap eistenen, en thans met dat Provifie-Schip worden vervoerd, op de van hier uitgaande Schepen zouden moeten worden verdeeld. Dan al verder met betrekking tot het thans voorhanden zynde point met Heeren Commisfarisfen geconlidereerd zynde,dat 'er aan lbmmigeBediendens Jaarlyks eenige verftrekkingen uit die invoegen voorfchr. van Batavia aangebragte Provifien worden gedaan, en dat er ee-  JW ZAAKEN VAN nïge hardigheid in zoude kunnen gelegen zyn das die Bediendens door de affcfaaffipg van het Pro'vifieuchip deeze door hun genoten wordende verftrckkiugen zouden misjen, is conform de deswegen gcdaanc Wdragt begreepen, dat de Caabfche Ministers zal behooren te worden aangefchreven, een opgave te doen welke Bediendens door de affcbaifing dezer, en andere randfoenen zullen worden geprtejudiceerd en welke vergoeding in Gelden aan' de zodanige voor dat gemis zoude behooren te worden vergund Alverder conform meergemelde Memorie met 'Heeren Cemmisiarisfen erkend zynde dat ook misfchien meerder nut te trekken zoude zyn uit de Huishoudelyke inningen van de Zoutpannen, dc Molens, de Kalk- en Steenbranderyen, enz. en dat, wanneer vervolgens temde Belastingen, boven die, tot welker invoering reeds dom- deeze Vergadering de nodige aanfchryvens zyn gedaaa , met voorzigtigheid wierden in train gebragt de ftaat van dit Gouvernement als dan naar ap'parent;c door den tyd, tot maar een maatig bezwaar voor de Maatfchappy zou kunnen worden gebragt, zoo is de Vergadering met Heeren Commisfarisfen van begrip geweest, dat aan de Caabfche Ministers zou kunnen worden aangefchreeven, om indien zig daar tegen geen allerzwaarwigtigfte bedenkingen opdeeden, eene prcuve te neemen, om de Zoutpannen ten behoeve van de Comp. te verpalen, by welke verpagting, als een eerfte en voornaame Conditie zou moeten worden bedongen, dat al het benodigd Zout voor de Comp. door den Pagttr tegen bepaalde pryzen zoude moeten worden geleeverd. Dat insgelyks van de Ministers informatie zoude kunnen worden gevorderd, of niet van de Molens, Kalk, en Sreenbrandcryen, en wat des meer is eenige Inkomften of Befpaaringen van Onkosten voor de Comp. zoude kunnen getrokken worden: terwyl gedagte Ministers al verder zouden behooren te worden gelast, om binnen 3 Maanden na de receptie van het te doene aanfchryvens, opgave te doen, van alle de Belastingen, die thans aan de Caab worden geheeven, hoe groot dezelve zyn; door wien die genooten wor- deu,  STAAT EN OORLOG. 79 den, en welken 'er nog verder zouden kunnen wor- dewS°dfor de Kamer Amfterdam in Confideratie Zvnde gegeeven of niet even , als men zederd een gen tS de nodige maatregulen lieeft genoomen om kennis te erlangen van den ftaat der Inkomften van den GouvcS van de Caab de goede Hoop insgelyks ^mtóyk zoude wezen, dat men in zeiver voege ÏS« kreeg van het geen de Independent Fiscaal aldaar als Officier , waarneemende het regt van.de hooge Overheid Jaarlyks geniet; zoo is na betuigde dankzeSg aan de Kamer Amfterdam voornoemd voor ZGebruikte attentie naar aanleiding van het desweï„?voSrg?dmgene begreepen dat de InJepen ent Fiscaal zoude behooren te worden verphgt Jaarlyks in een verzegeld papier, aan deeze Vergadering te ton wiemen een accurate opgave van alle de PenSen welke dezelve geduurende dat Jaar , het zy hoofde van Boetens&, dan wel uit hoofde vanComïofitien, direct of indirect, en op wat manier ook, alleen of met andere Dienaaren gecombineerd, Zou* Je nebben genooten, met aanwyzing der Jatums op welke die fommen zyn betaald: welke opgave, n* alt dezelve onder het oog deezer Vergadering zouden zvl geweest, onder de fecreete Papieren zoujen.beKrfntfworden gedeponeerd, er.zulks, ten einde deeze Vergadering langs dien weg de nodige onderomtrent die zaak hebbende gekreegen daar van ditgebruik kunnen maaken als dezelve vermeenen youden te behooren. , ' Overigens uit het gerapporteerde door Heeren Commisfarisfen meergemeld, gebleeken zynde dat alle de Sten van bezwaar over de directie aan de Kaap de loedeHoop in het eerst gedeelte van meergemelde MeSe aangehaald,en de exesfenvan verfcheiden aart Selke vollens die Memorie door de Munsters en Bediendens aldaar zedert eenigen tyd zyn gepleegd , van dien aart zyn voorgekoomen, dat deeze Vergadering daarover haareregtinaatigeindignatiezoude behooren te betuigen niet alleen; maar ook zeer gevoeglyk , zoo niet alle, ten muitten de meest in het oog loo-  8o Z AA KEN VAN pende dier exesfen als nog ter vergoeding zouden hiniien opleffgenaandiegeenentot welker administratien < dezelve behooren, zoo is alverder conform het geproponeerde door Heeren Commisfarisfen begreepen , dat byeen te doen aanfchryven, aan de Ministers in het algemeen op de allerernftigfte wyze zoude behooren te worden betoond dat ongenoegen, het welk alle deeze zoo verregaande abuiïën, en wandireftien met net hoogfte regt verdienen. Dat in hét byzonder de verontwaardiging deezer Vergadering zoude behooren te worden betuigd dat de Rekening van Timmeragien en Reparatien in het Boekjaar 1787. heeft beloopen /'69556:?': :- en in het Jaar 178?. ƒ73039: 17:-:- en dat zonder eenige quahficatie gehad të hebben tot exft.ruct.ie van rfieUwé Gebouwen, en zonder dar daar van befluiren voorkomen van den Politicquen Raad, als mede zonder fpecificque opgaven van die kosten en van de Gebouwen, Waar aan dezelve zyn hefteed, en dat van deeze hoogloopënde kosteri redenen zouden behooren te worden gevorderd; Dat het zelfde zoude behooren te gefchieden ten aanzien van de Rekening der Fortificatiën die in het Boekjaar ijüf, belopen ƒ156847 : 17 en in 178?; ƒ209087:17:- zonder dat 'er opgegeeven is wat daar voor al is gedaan. Datby dat aanfchryven al mede in voegen Voorfchr. fpeciaal melding zoude dienen te worden gemaakt fan de wandirectie in het Hospitaal, voer het welk de verftrekkingen in allen opzigte zoo exorbitant zyn geweest, waaronder ook betalingen uit 'sCompagnies Kas als mede het geen Word opgegeeven by het fpefcificatieboek, ais geconfümèerd of verftrekt van Provifien , Vlees.ch , Dranken en Kleedagie. Wydcrs nog betaalde Voor Logement van Zieken Van het Regiment van Meurott, als by de Burgers zynde geinquartierd geweest tegen li Stuivers'per man daags, het welk in den jaare 178^ heeft beloopen Van 341 tot 640 Ryksdaalders 'smaands, daar nogthans de Ministers hebben gefchreeven dat voor de Zieken van dat Regiment eene wüoning was ingehuurd tegen 60 Ryksdaalders 'smaands, volftrekt ftry- dig  STAAT EN OORLOG. 8i dig met het opgebragte by de Kasrekening tot aan het vertrek'van het voorRhrcve Regiment toe waar omtrent de Ministers verder zouden behooren te worden gelast, te doen vergoeden, door den geenen dien het incumbeert, het geen maandelyks daarvoor meerder is verftrekt dan 60 Ryksdaalders waar mede men heeft kunnen, voldaan — welke vergoeding o: k zou kunnen worden geordonneerd voor het geen ten zelfden einde meerder is in reekening gebragt voor de zieken van het Regiment van Wü-rtemburg Voor de eerfte 4 maanden van derzelver aanweezen aan de Caab waar aan vervolgens 100 Ryksdaalders 's maand zyn geaccordeerd. . , Dat indien al het opgebragte Paardenvoeder in 178^ al mogte worden gepasfeerd uit hoofde van de geexteerd hebbende duurte van Graanen, fhoe zeer men ook zou kunnen denkeu, dat van 'sComp. eigen posten, het benodigde had kunnen en behooren. te worden gefuppleerd,) egter geen reden kan zyn om geheel te valideeren het exesfive, dat aan den Stalsaeefter is betaald-voor Stroo, en benodigdheid voor Rytuigenin de Stal, mitsgaders voor verguldzcl, noch ook het meerder, dat voor de ingekogte Paarden is hefteed , dan de prys der Paarden voor de Ordönnan. tie Ruiters ingekogt, en 'dat mitsdien ook vergoeding van deeze laatfte ariiculen zouden behooren te worden opgelegt aan dien het behoort. Dar insgelyks niet zo.ü behooren te worden gevalideerd de volle fo'm van f z6:-i voor de Kruiwagens die ten getale van 100 zyn ingekogt, gelyke informatie zoude behooren te worden gevraagd wegens een bedragen van f 88ó: :- voor Schulpen in reekening gebragt, En'eindelyk dat met de uiterfle bevreemding uit de onlangs overgekoomefi 'Nceotieboeken gemerkt zynde, dat voor het beflaa'n van io'affuyten Ryksdaalders aooo: -: - worden te boek gcftel .1, de Vergadering daar omtrent berigt zoude behooren te vorderen , of zulks alleen is voor arbeidslocnen dan ook voor Materiaalen , waarvan men byna het eeritd zoude moeten onderftellen, aangezien in dat zélfde XXIV. dejel. F ' Lpe-  82 ZAAKEN VAN fpecificatieboek, voorkomen yzer en andere materiaalei! voor AfFuyten; dan in welk geval ook die post met geen mooglykheid kan worden gevalideerd. Dingsdag den 21 September 1790. Voormiddag. Heden by het nader vervolg en Hot der Deliberatien over de Memorie wegens de Kaap de goede Hoop in het breede by voorige datums gefpecificeerd ter Tafelbedenking zynde gcdraagen, of ook wel in allen dcele in Raade van Politie aldaar, de behoorlyke order word geobferveerd, zoo is op de daartoe gedaane voordragt by de Vergadering begreepen. Dat al mede aan het Caabs Ministerie op het nadrukkelykst zoude behooren te worden aangefchrceven en geordonnerd, om de Refolutien van Gouver» neursen Raaden voortaan effen te houden, en telken dage behoorlyk te doen regiflreeren. Dat elk Lid van den Raad aanfpraaklyk zullende worden gehouden voor de befluiten daar in genoomen , mitsdien aan geen der Leden zal mogen worden bedisputeerd , veel min geweigerd zyn Advis in de iv'otulen te doen infereeren, of eenige aanteekeningen tegen het gerefolveerde te doen. — En laastelyk dat geen Depêches aan Gouverneur en Raden geadresfeerd; anders dan in Raade van Politie zelve zullen mogen worden geopend. Voorts is op Voordragt van Heeren Commisfarisfen tot de Befoignes goedgevonden en verftaan, dat alvoorens de bovenftaande Pointen tot eene finaale Conclufie te brengen, van den ltaat dezer deliberatien waarvan Heeren Gecommitteerdens van Hun Hoog Mog. over de zaken van de Oost Indifche Compagnie oovertures hebben verlangd , aan hoogstdenzelven ten fpoedigfteu kennis zal worden gegeeven, en worden dienvolgens de Heeren Gecommitteerdens uit deeze Vergadering die blykens fecreete Refolütie van gisteren,;zig op morgen naar 'sHage zullen begeeven, verzocht, een Extract: uit de Notulen dezer Vergadering aan Hun Edel Mogende aantebieden , ten  STAAT EN OORLOG. »3 ten einde hoogstderzelver Confideratien daarop te ver- neemen. Wydcrs nog door Heeren Commisfarisfen te kennen zynde gegeeven, da: aan hun Heeren bedcnkelyk was voorgekoómen , of van de bevoorens verhandelde middelen van redres, waar door ze'fs belang , en eigen liefde word beteugeld, wel het gewenscht gevolg zal tewagten zyn, wanneer dezelve langs den ordinairen weg ter obfervatie aan de Caabfche Ministers worden voorgefchreeven , en of 'er mitsdien geen buitengewoone weegen zullen behooren te worden ingeflaagen, ten einde de Executie dezeT orders te bewerkllelligen. Is goedgevonden, dat deeze bedenkelykheid almede onder het oog van Hun Ed. Mog. voornoemt zal worden gebragt, met byvoeging dat daar toe aan het Bewind twee middelen als gefchikt waren voorgekoómen waar van het eerfte hier in zoude beftaan, dat by eene expresfelyk daar toe ingerigt aanfchryven op de fterkfte, vatbaarfte, en fignificantfte wyze aan de Caabfche Regeering zoude worden onder het oog gebragt de zekere verwagting dezer Vergadering, dat deeze haare orders ftiptelyk, volkomen, en met den meesten fpoed zullen worden geëxecuteerd, en daarby aan denzelven op het allerernftigfte voorgehouden derzelver onvermydelyke verpligting om aan die verwagting en ordres te voldoen, met byvoeging van de nadrukkelykfte verzekering, dat de Vergadering by ontftentenis van dien zonder eenige Conniventie of uitftelzal by de hand neemen, en dadelyk bewerkllelligen , die efficatieufe middelen welke in haar magt zyn, om haare beveelen te doen gehoorzaamen, en dat deze Misfive tot meerder aandrang in eene aparte Misfive aan den Gouverneur zonde kunnen worden ingellooten en gezonden, met last om dezelve in eene expresfelyk daar toe geconvoceerde Vergadering te openen en voor te leezen. Zullende tot een tweede middel van Hoogstgemelde Heeren Gecommitteerdens worden voorgedraagen , om eene Commisfie derwaarts te zenden zodanig geinftrueerd en gevolmagtigd, als ter bereiking van het F 2 voor  #4 ZAAKEN VAN voorgefteld oogmerk dienstig zoude worden geoordeeld Laatstelyk is goedgevonden Heeren Commisfarisfen tot de Befoignes voor de genomene moeite en uitgebragt ampel rapport te bedanken, mitsgaders aan de Heeren Stelleren der meergemelde Memorie, de erkentenis dezer Vergadering te betuigen voor de attentie en werkzaamheid, mitsgaders vlyt en activiteit die dezelve by het behandelen van dit ftuk voor de belangen der Maatfchappy hebben betoond. Litt*  STAAT EN OORLOG. H Caabrche Lasten in 1785. Onkostenl | , va n I j Scheoen. fuicoA-crc Op deeze Reekening is ge- ibragt het verftrekte aan Com ■ pagnies pasfeerende Schepen en Paketbooten , als mede aan drie Scheepjes die aldaar permanent worden aangehouden, om Hout en Tarwe uit de Mosfel- en Plettenbergs Baayen aftehaalen , en tot 'transport van Goederen over en weder van de Tafelberg naar Baay Fals. Alle di« verftrekkingen zyn Exesfief, en de Schepen worden fints veele Jaaren veel langer opgehouden ak Compagnies ordres permitteeran. Deeze kosten kunnen dus zeer aanmerkelyk ïworden verminderd , indien tegen de onnodige verflrekkintgen word gewaakt , en dat jde Schepen prompt worden gedepecheerd. — ln 178^ is voor uitgaande, en thuiskomende Schepen in rekening i ggbragt ƒ181680:13:- het I welk het eene Schip door het [ ander uitkomt op ƒ7428 : Men ftelle nu voor het ver» I volg Litt. U, Beredeneerde Calculatie der Caabfche Lasten voor het vervolg.  B6 Z AA KEN VAN Caabfche Lasten volg dat 23 uitgaande', en even in I78|. zoo veel t'huiskomende Sche- —— 1 pen aan de Kaap zullen pas- Onkostenl feeren , of te zamen 46 Sche- van pen, en wanneer dan de'ver- Sehepen. 'ƒ212004 17 o (trekkingen aan dezelve, door malkander gerekend, gefield worden op f16:0:- per Schip, al het extraordinaire daar onder begreepen, wyi'eranders doorgaans zoo veel niet kan nodig weezen , zoo maakt zulks ƒ119600:-: Hier moet by gevoegd worden het onderhoud van de Scheepjes die byzonder aan het Gouvernement geaffecteerd zyn voorde togten naar de Baayen waar voor in 1783 is opgebragt « ƒ32630:12:8 het welk ze- kerlyk exorbitant is.; doch wanneer aan de Caabfche Ingezetenen wierd overgelaaten de Vaart langs de Oostkust van Africa, èn dat de Compagnie zig niet meer bemoeide om de Graanen en het Hout aftehaalen, zoo zou. het gevoegelykst te ftellen zyn met één Scheepje, omoverenweder van de Tafelbaay naar ' Baay Fals te vaaren, en men ftelt voor de verftrekkingen aan het zelve zeer ruim genomen ƒ iocoo:-:- 'sjaars.— By deeze Som, en het benodigde voor de Schepen gevoegd de verftrekkingen aan Paketbooten, gereekend over en weder op tienmaal pasfee- * ren in één Jaar, waar onder die  STAAT EN OORLOG. 8? Caabfche Lasten die van Ceylon , en telkens in 1785 fi*o : - aan kosten maakt 7 9 /iSo:- in 'tjaar en gcvol- Onkosten I I gelyk voor de rekening onkos van ten van Schepen niet meer dan Schepen. /aisooi 170 ƒ131000 • -: - waar toe het maar nodig zal weezen om cjp I Equipagiemeesters daar toe te brengen en te houden , dat zy zig met minder voordeden Het vergenoegen Nieuw ï f 30798 5o Deeze post vervalt alzoo H„SD J reeds voorleden Jaar aan de "0sp* J Kaap is bericht, dat dat Ge¬ bouw voltooit is. Kunnende I de kosten van het onderhoud gebragt worden op de geHet woone Rekening van RepaReaim | ratien aan de Gebouwen, vart ' f* /" 4917» 5 8 Dit Regiment thans op CevMeur J 'on zynde, behoeven aan de Kaap maar eenige geringe kosten te worden gemaakt voor het Depót tot opzigt over de pasfeerende Recröten ,• waar Het 1 vfjbrmen iteld , ƒ5000 o o Regim. A160.S13 12 8 Door de affchaf- . ordin. J fnig van ver- fcheiden buiten.posten, en van het Volk aan de Linie of ReconI valescenten, als mede van de E meeste ambagts- lieden, zullen de kostgelden en .. Randfoenen op deeze Rekening ' aanmerkelyk worden verminderd , men fielt Onkos-^ dus daar voor . jI2ooeo o o tenV- > f 89199 !7 8 Door de verdinair. J mindering van den omllag zullen delluishuuren en verftrekikirigen aan de |flal, en het volk varj de Buitenposten , en andere Kosten die op deeze Reeke , ning worden ge-' ibragt zeer wel pS'? kunnen vermin-j t,en Lx-t derd worden tot'ƒ50000 00 traordi-f De Servles-Gel-f, aair. J ƒ105754 13 Oden aan de Na-J , tionaale Infante-I I rie, en Artille-J j I ' rie, de Koks die' ypor  STAAT EN OORLOG. 89 itvoor het volk. Jköoken , het fdouceur aan de jPennisten , en I meer dcrgelyke ongewoone kosten, hebben in 178^ bedragen J ƒ99945:18:8 — Dit alles volgens! 1 de geordonneerde reduftie moe- ( tende worden afjgefchaft zo kan ïdeesc Rekening [die in voorige fjaarenpas/^ooo:ïbeliep, voor het [vervolg gevoegTim- 1 lyk worden ge- mera- | jbragtop . . ƒ6000 o o gien en W 54736188 Dewyl ordre Repa I is gefield om vol- % ratien, J Iftrekt geen nieu- j "weGebouwen te 'maaken zonder !permisfie,enook ïgeen reparatien t fvan belang te Idoen, zoo fielt men voor het jaarlyks onder houd van de geeie die 'er zyn. ƒ20000 o; 0 \ f 106028 19 8 Geen nieuwe caticn. /ƒ .1? de worden aangelegt, zoo (lelt menvoorhet onderhoud der geel ne die 'er zyn. . ƒ20000 o c F 5 Qr  90 ZAAK EN VAN Onkos-7 1 Ordre gegeven ten van S zynde om hetge- Lyfeig. j ƒ 41589 19 o tal der Slaaven tereduceerenop 450 fluks, het welk minder is dan de helft' die in 178! zyn aanhanden geweest, f jzookan men hier Het "}\ ]voor ook gerus- Hospi- y telyk ftellen . . ƒ20000 o o taal. j ƒ 19080 80 Indien alle ex- esfen in de ver 1 ftrekkingen worden nagelaaten zo reekent men Rceke- "| zeer ruim , als niég ! op deeze Reke- van ! ning ten lasten Con- f van de Comp. dtm- f word gebragt . ƒ10000 o o natie, j ƒ 6007 00 Hier voor field OnkóVï men .... ƒ 6000 o o ten aan I Deeze kosten Sioe- I niet hooger be- pen en ^ f I3°96 7 o hoevende te lookleine [ pen als in vroe- Vaar- | ger Jaaren', zoo tuigen.J word daar voor ~ , gefield . . . ƒ8000 o o dven ! ƒ226792 9 8 . Door affchafy <, fing van een par- j™d i ty Ambagtslie ^and' J den, en Volk van de Stal en Buitenposten , behoeft deze Rekening niet hooSchccps? ger te loopeadan/"20000c o o SoldyenS ƒ 10817 38 Op deeze be- taa-  STAAT EN OORLOG. 9* |taalingen is- bejzwaarlyk eenige bepaalingen te Imaakenjdogkan Ihet eenejaardoor het ander gereekend worden op /i5°°° °'c Winsten en Inkmften in l"8|. De winsten hebben na aftrek van de verliezen „ vooman geen Ne- 6 1 gotiegoederen naar de Caab | worden gezonden ,• dan zullen 'er geene andere winsten val'len, als op de betaalde Soldyen en de Agio op de Asfignatien, en deeze hebben bedragen in 178® / 43801:15:8 dog men brengt daar voor niets in reekening om dat daar tegen de gewoone minderheden en affchry vingen wel zo veel zulDe In ? len bedraagen. komftenj ƒ292288 120 Door de reductie van den oroflag, mag men reekenen dat de pagten op de Wynen aanmerkelyk zullen verminderen ,het welk men op ƒ50000:zou konnen ftellen Rest dus voor de Inkomften . . . 1/2400000,0 Hierby moet gevoegd worden, het waarfchynlyk montant der inkomende, en uitgaande Regten, voor-  ?a ZAAKEN VAN voorheen door de Fiscaals genooten , doch het welk geordonneerd is ten voordeelevan de Compagnie in- I tevorderen . . . ƒ60000 o s ntereso f 2?I4 8iQ Hier voor field fen. $ men niets wyl het zeer oneigen zou weezen, dat de Comp. in haa re omdandighe1 den Gelden zou uitzetten . . - - Men zou hier nog kunnen byvoegen wat apparentelyk zal inkomen voorden verkoop van de Buitenplaats en fommige Buitenposten, als mede van de Slaaven, Paarden en Runderen welke verkogt moeten worden; doch wyl zulks niet onder Jaarlykfche Winsten of Inkomsten kan worden gereckend, word daar voor niets opgebragt, fchoon zulks zekerlyk in de 2 a 3 eerstvolgende Jaaren , aanmerkelyk tot foulaas in het dragen der Lasten zal flrekken. .f:-■ h -ioov euu «I f J f! tnoT;%a; ! 1 t l.oiini ïar- ïnö' l i * €mk-  STAAT EN OORLOG. 93 .111 Begrooüng "voorliet ver- CaabfshtLastenA9.i7*%. volg> Onkosten Van Schepen . ƒ 212004 17 ol ƒ131^ 0 0 Het nieuwe Hospitaal . 3°798 5 0 — Regiment van Meu- | „ L „ a ton ■. ■ • -I 49Ï72 5 8 5°°°0 0 , — Lux- I emburg . • • 554°4 w o * Wur- temburg . • • 455°° 5 4 8 ! " " Randfoencn ordinair . . 169813 iaoooooi» Onkosten ordinair - . 89199178 5000000 . extraordinair - 105754 13 °f 6000 °|Q Timmeragien en Répara- | tien . ■ • 54736 18 8 20000 o,o Fortificatiën . • 196028 19 8 2000000 Onkosten van Lyfeige- nen 41589190 fioooooo Het Hospitaal • • iJP»0 80 iooooio O Rekening van Condem- | natie . . • 6007 o o 6000 0 o Onkosten van Sloepen en kleine Vaartuigen • | I3°96 7 ° 8000 00 Soldyen aan Land . • 226792 9 8 200000 0 o Scheeps Soldyen . • 19817 3 8 15°°° 00 ƒ1744362 12 o ƒ611100 o o Winsten en Inkomften 341472 15 o 30C000 o o Ten agteren . . /1402887 Jo ƒ311100 0 0 LAtt-  94 ZAAKEN VAN Lilt. V. ExtraSf uit de Refolutien door de Be¬ windhebberen van de O. I. Compagnie ter Vergadering van Zeventienen, binnen Amfterdam genomen op Zaturdag den 23 April 1791. _ Is gehoord het Rapport van de Heeren Commisfarisfen tot deBefoignes, ingevolge, en ter voldoening aan de Refolütie Commisforiaal van den 19 deezer nader hunne gedagten hebbende laaten gaan over het voordeel voorkomende by de Memorien van de Heeren Falck, Craeyvanger en Scholten, ten einde den Handel in Bengaalfche en Cormandelfche Lywaaten, onder zeekere bepaalingen aan Particulieren over te laaten , welk point blykens het gerefolveerde onder den 29 Maart laatstleden tot deeze ordinaire Voorjaars Byeenkomst was aangehouden. En in dat Rapport geïnflueerd zynde, dat bereids onder evengemelde datum van 29 Maart laatstleden door Heeren Commisfarisfen van de toenmaalige byj eenkomst, een Ad vis was uitgebragt, hier op nederkomende; dat het voordeel, het welk uit zodanigen Particulieren Handel in Bengaalfche en Cormandelfche Lywaaten voor de Maatfchappy zoude proflueeren, door welgemelde Heeren Falck, Craeyvanger en Scholten, zeer plaufibel was beweezen. Dat Commisfarisfen daarenboven hadden moeten erkennen, dat de Fondfen van de Maatfchappy in de laatfte Jaaren niet hadden toe gelaaten, haaren Hanpel in voorfchr. Lywaaten voort te zetten; dat ook als zeker kon worden onderfteld, dat die Fondfen geduurende het tegenwoordig Octrooy niet toereikende zullen zyn, om dezen Handel weder op te vatten. En dat ook niet kon worden ontkent, dat reeds by Hun Hoog Mog. klagten waaren ingekoomen over het niet voldoen der Maatfchappy aan haare verplig^ tin-  STAAT EN OORLOG. 95 tingen om Jaarlyks 40000 fll Bengaalfche Zyde aantebrengen ten dieülle van de Fabricq'uéu dezer Landen. Dat Commisfarisfen in der tyd, om deeze redenen, geen bedenking hadden gedraageu om voor den tyd dat het tegenwoordig Oclroy zoude uuuren de voorfchreven Lywaaten aan Particulieren ten handel over te laaten op zodanigen voet en voorwaarden, ais by de Memorie der Heeren Falck, Craeyvangeren Scholten in het breede is voorgedraagen Waar aan Heeren Commisfarisfen zich als toen hadden gedragen, mits egter de Compagnie dan tevens ontheven wierd van de vcrpligting tot het aanbrengen voor haar reekening van voorn, quantiteit Bengaalfche Zyde en Lywaaten. En mits de op deeze wys door Particulieren in het vervolg aantebrengen bengaalfche Zyde en Lywaaten ; by de Comp. worden opgeflagen en op haare gewoone Veikoopingen verkocht. Dat deeze Vergadering blykens het genotuleerde onder voorfchr. datum, ook niet zoude heoben nagelaaten zig met het evengemclde Rapport van Heeren Commisfarisfen te conformeeren, en het zelve daadelyk te arresteeren zoo niet door Hun Ed. M >g. de Heeren Gecommitteerdens tot de zaaketa van de Compagnie , toen ter tyd was verlangd geworden, dat de deliberatie daar omtrent zouden worden aangehouden tot de tegenwoordige byeenkomst dezer Vergadering. Dan , dat het Befoigne thans nader was geïnformeerd geworden, dat de redenen van dit verlangen door Hun Ed. Mog. waaren verklaard voor vervallen; en dat het Befoigne dienvolgens geen zwarigheid vond om de Vergadering te advifeeren, deeze zaak , naar aanleiding van het bovengemelde Rapport tot Conclufie te brengen. Zoo is na deliberatie, en dankzegging aan Heeren Commisfarisfen voor het uitgebragt Advies goedgevonden, by het Rapport van Heeren Commisfarisfen Van >9 Maart laatstleden te perfisteeren, en dien conform het Plan tot den particulieren Lywaathandel op Cormandel en Bengalen te arresteeren, zoo als het zelve word gearresteerd by dezen. Litt  £6 ZAAK EN VAN Litt. W. Aan de Ed. Mog. Heeren Gecommttr teetdens tot de zaaken van de O. ï. Compagnie wegens de Provincie Holland, Edele Mogende Heeren! Uwe Ed. Mog. vonden goed in de Maand January jongstleden te vorderen myne Confideratien op de gewigtige vraag, welke middelen zouden behooren te worden aangewend om alle confulie te vermydcn, die met zoo veel reden moet worden geapprcchendeerd, van de tegenswoordige hoopelooze toeftand van 's Compagnies zaaken. Schoon de onafgebrooken bezigheden aan myne Bediening gehegt, vooral in het tegenwoordig tydftip, my geheel moesten doen ter zyde ftellen de hoop, dat ik aan eene zoo gewigtige taak op zoodanige wyze als ik wel wenschte, zoude kunnen voldoen, heb ik egter myne uiterfte pogingen , hoe gebrekkig ook, daar toe niet mogen onttrekken, en ik heb de eer, den uitilag daar van , aan het hoogwys oordeel van U Edel Mog. te onderwerpen. Mogten dezelve in een gering gedeelte kunnen ftrekken, om te helpen bevorderen den welftand van de Maatfchappy, en daar aan verknogte belangen van het lieve Vaderland aan UEd. Mog. met zoo veel regt byzonder aanbevoolen , zoude ik de aangeuaamfle vrugten plukken van mynen arbeid. — Ik heb de eer met de nederigfte geyoelens van hoogagting en refpect te zyn Edele Mogende Heeren! (onderftond) UEdele Mog. onderdanige en zeer gehoorzaame Dienaar v getekend > S. C. NEUERBÜBGH. 's Gravenhage den 7 Maart 1791. Óen-  STAAT ÈN ÖÖRLÖds qf Conftderaiién oper den toeftand Waar in ds O. 1. Compagnie zig in dit oogenkiii bevind, 'en d.e middelen om de zaaien buiten conjufie te hóudeti. De zorgelyke ömftaridigheden waar iri de Ö. L Compagnie zig eenige Jaaren bevonden heeft en die voornamentJyk zederd het Jaar 1786. van zon ernftigert aart zyn geworden, dat men is begonnen te vraagen,of dai Lichaam wel langer op eene voor deRepublicq èn haare Deelhebberen voordeelige wyze kodde bly-{ ven beftaan , hebbeu aanleiding gegeeven , dat verfcheide ervaarene Mannen ih en buiten het Bewind zig hebbeii toêgelegt op liet onderzoek van die belangryke Vraag, en hunne gedagten daar 0Ver by verfchéidene Memorièn hébben meedegedeeld. Ik reeken my te mogen onthouden thans in eetti öpzettelyke difcuslie te treeden van de verfchillendé ópinien by die Stukken voorkoomende over de Wegen , wélke tot behoud der Comp zouden kunnen leiden , fehoon het by het vervolg dezer Cönflderatiei* Zal blykeh, dat verfcheidenè van dezelve my zeer aanneemelyk zyn toégefcheenen •■, het tegenwoordig oogenblik, vorderd een onderzoek van eenefi geheel anderen aart: de reeds beproefde middelen zyu, Het is dan! om het eVen uit welke oorzaaken, onvoldoende bevonden, 's Compagnies ho'opelooze toeftand duldt niét dat men den uitflag van andere afwachte; een nieuw deficit Van Millioeneu' dat zig vertoond, kan niet gefuppleerd worden, het banqueroet is onvermydelyk, en men 'é dus tot de noodzaakelykheid gekoomen om' de ontzettende vraag te doen: welke zyn de meest gefchiktfté middelen om by den aanftaandèn val yan deComp.de' zaaken buiten Confufie te houden? om de algemeene1 tampen welken daar van onaflcheidelyk zullèn zyn in den minst mogelyken graad te doen gevoelen? Men verwagte daa ook niet, dat de middelen die XXIV. disu O *  93 ZAAKENVAN ik daar toe zal aan de hand geeven vry zullen zyn van alle bedenkingen; zeer gewigtige zullen 'er zig tegen opdoen; maar men hoüde in het oog, dat die middelen toereikende moeten zyn om de zaaken buiten con» fulie te houden; dat zy gefehikt moeien zyn na de omfhindigbeden en dus onmiddelyk werken , en dat uit hoofde van de plegtige verzeekeringcn, welkemen heeft van het tegendeel, daar by niet mag worden onderdek! eene geneigdheid of zeifs een toereikend vermogen van den Souverain, om voor 't tegenwoordige de Compagnie verder met Contante Penningen of interpolitie van Crcdiet by te liaan. Men hebbe dan moeds genoeg, om alvorens'die middelen te beoordcelen, onder het oog te zien het hoopetoos Tafereel van den toeftand waar in de Comp. zig in dit oogenblik bevind, gelyk ze my voorkomt en gelyk ik ze kortelyk zat voordraagen. Met eene Equipagie van maar 10 Schepen, meteen aanbouw die zoo (j,aarzaam mogelyk is gereguleerd, met alle die menage in de overige uitgaven , waar voor men dezelve vatbaar heeft gereekend, zal de Generaale Compagnie nogthans in den loop van dit Jaar te kort komen een bedraagen van niet minder dan 8 Millioencn Guldens, en wat middelen heeft zy om dat te kort te fupplcercn ? Geene: haar Crediet is totaal geruïneerd, de Souverain is ongeneigd het zelve te onderfteunen tot herdoen vanGeldopneemingen , zoo men uitzondcrd eene Geldleening vai: de Kamer Zeeland , die ruim 33 tonnen Gouds zal opbrengen, en waar toe eenige geneigdheid fchynt te zyn, en zoo alle andere moogelyke middelen worden aaugegreepcn, om uitgaven te befpaarcn, en betaaliugen uit te ftellen. zoo die alle naar wensch gelukken, is nog het minst nadeelige dat men zig kan voordellen,'dat men het tot ultimo December van dit jaar zal kunnen rekken. Dan zyn ook de Kasten geheel ledig, en wat zal dan 's Comnagnies toettand zyn in het volgend Jaar? De öitgeftelde betaalingen van de heiligde Schulden , vercenigd met de exorbitante Sommen van tnteresle.: en aftejosfene Capitaaien, welke in de eerlte maan-  STAAT EN OORLOG; 99 maanden van het Jaar Vervallen, en betaalingcndie vo/itrekt niet kunnen worden uitgelteld, als Arbeidslo onen, Sóldyëu enz. zullen aanden Souverain alleen deeze verfchfikkelyke keuze overlaaten, om, of de zoo lang gedreigde val van de Compagnie ophetoogenblik daar te zien, of eenige nieuwe opoffering aan dat Lichaam te doen van een aantal Millioenen dat ik nog niet durf te noemen: en het valt niet moejelyk té gisten waar toe die keuze zig zal moeten bepaalen; is de Souverain thans tot zodanige opoffering ongeneegen, op wat grond zal men dan vooronderftellen dat zy dezelve dan zal willen doen wanneer het getal der thans ontbreekende Millioenen misfchien nog met de helft of meer zal aangegroeid zyn ? Het fchyiit intusfchen moejelyk om vart nu af te bepaalen, of de verleegenheid waar in men zig zal bevinden, grooter zal zyn , wanneer het'er op zoude' koomen om die Millioenen voor de Comp. te vinden, dan wanneer men befloot aan dezelve allen peeunieelenonderfland te weigeren : in het laatfte geval, is 'er' niet aan te twylfelen of de Compagnie moet dadelyk ophouden met betaalen, maar ook van dat oogenblik zyn 'er importante betaalingen, waar voor, orri éen totaale confufie voor te komen zal moeten worden gezorgt. Zoodanige zyn de betaalingen van Interesfen en af ■ iosfmgen van Capitaalen die door den Souverain zyrt geguarandeerd , de Arbeidsloonen by de retpective Kameren, immers voor een groot gedeelte, de betaalingen der Soldyen van t'huiskomende Schepelingen en Militairen, die van de Asfignatien uit lndiëji getrokken, en meer anderen betreklyk de Nederlandfche Huishouding: wat Indiën betreft, ook om de Posfesfien aldaar aan geene ruineufe verwarringen bloot te ftellen, moeten dezelve ten minfteu in ftaat worden" gefield om aan de Contraéten met de Inlandfche Vor(ten te blyven gcltand doen, cn Militairen en Zeev^ fenden te betaalen Dit akelig veld, het welk ik hier nog maar als !f» het verfchiet aanbicde , heb ik geheel moeten door* bandelen, om met vrugt naar myne geringe vermoG a ge«f  100 ZAAKEN VAN eens te kunnen werkzaam zyn op het uitdenken vaiï Middelen, die onder Gods zegen zouden kunnen? ttrekken om de rampen, die uit den val der Compagnie voor rie geheele Republicq zouden te dugteit zyn, zoo veel moogelyk al'teweeren, om die rotaale verwarringen voor te koomen. Ik bid dan ook dat men zig den ftaat van zaaken zoo als ze waarlyk is vcor oogen ftelle, alvorens myne geringe gedagten daar over te beoordeelen; de befchouwing daar van en de overtuiging dat men belangen van minder gewigt moet opofferen , aan zinken, waar vaneenvoornaamfte tak van welvaart van 's Lands- Ingezeetenen, de Zenuw van het vermogen, en het aanzien van den Staat, afhangt, moeten hier alle vooringenoomenheid verbannen voor denkbeelden die geheel afwyken van aangenoome bcginfelen ; zy moeten alteen plaats overlaaten vooreen onzydig onderzoek, of de middelen die ik onmiddelyk zal voorrtellen de meest voldoenden zyn, om de zaaken buiten verwarring te houden. Het middel dat ik op het oog hebbe, zoude dan hier in beftaan: „ Dat voor den tyd dat 's Compag- nies Octroy nog duurt, de Vaart van Nederland „ op Indiën, en van daar herwaards, mitsgadersda „ Vaart in Indien , met uitll uiting nogtans der j, Zeeën en Vaarwaters, beoosten en benoorden „ het Eiland Java gelegen wierd opengefteld; dat aan particulieren geheel wierd overgelaaten den „ Handel in Nederlandfche Articulen, waar van de Comp. egter eenige weinige voor haar benodigd- heden en voor den Handel op China en Japair 3, zoude blyven uitzenden, de geheele Lywaathan„ del in Bengaaien, op de Cormandelfche Kust en „ op Suratte, en nog aan hun op Batavia ter ver- koop' wierden aangebooden de Coffy, Peeper, „ en nog eenige Articulen van minder aanbelang, „ die gewoonlyk roet de Bataviafche Retourfchepen „ hier te Lande worden aangebragt." Ik houde my overtuigd dat door dit middel alleen, de zaaken buiten coufufie zouden worden gehouden, mits het zelve fpoedig genoeg wierd in. 't wesk ge-  STAAT EN OORLOG. ioi *?ïYCcld mits de Provintie Zeeland in tyds tot Mand brenge'eene Negotiatie voor haare Kamer in evenredScid vair de laatfte die door de Hullandfche Kameren gedaan is; .en mits de Comp. niet verphgt worde uit haare Kas te fouraeet.cn de aflosfing van de Netriade groot /49ï3coo: die 113 het laatsVan ,dlt C^t»lJs4nfbbeti; m*« datdeCoinp. door het i'elve ook ni ftaat zou geftela worden , om zonder eenige fubfidien of guarantien aan alle haare engagementen nu, en voor altoos te voldoen, en met voorfooed te biftaan, alleen uitgezonderd eene lom met excdeerende 5 Millioenen Guldens die zy 111 het aanftaande Taar"uog zoude te kort koomen. Het is* bekend dat het Geldvermoogen van de Comp. hier te Lande «trekken moet, niet alleen om te voorr en in de onkosten der Nedcrland'.che Huishouding, en face te maaken aan alle de Engagementen hier te Lande; maar ook om den Handel op en 1 ndien «aar vèreisch gaande te houden , en te fuppleeren Se?ïSks kostende van de Indifche Etablisfementen wanneer dierhalven dat Geldvermoogen in ftaat word gehouden om aan alle die emdens te voldoen is alle confufte voorgekoomen. Men kan alle de Uitgaven welke int dat Geldvermoogen moeten gefchieden, gevoeglyk brengen tot 3 rTeSonde^GSren en Contanten naar Indiën, en betaalde Asfignaticn van daar getrokken. 2. Betaaling van Interesfen en vervallen Capitaa- n Alle "andere Uitgaven bekend onder de alge3* meene benaming van Pointeu van Equipagie. De nitdeelingcn eigentlyk niet onder de noodzaakelyke1 üitoïven behoorende maak ik daar van, hier fc^BJSS^ het tydperk van xo iwfeiaarcn beginnende met 177? en eindigende met ïvJ^zoo b'lykt uit eene aantooning van het geene in Hl * ik: is betaald aan verzondene Goederen of clSfïenen en Gelden na Indiën , mitsgaders van daar geïSken Asfignatien luerby gevoegd fub Litt. A.  pa ZAAKEN VAN dat zulks Jaarlyks over alle de Kameren heeft bedraagen, als volgt: Aan Gargazoeoen . . . .rtfgptitjoioto —- Contanten voor Indiën * . . 43738 nJop —— Asfignatien .... 3791045I0I0 Ik zal dan 'beginnen met na te gaan van welke iuüluer.tie de VOorgeflaitgeHê middelen 00 deeze notabele posten van Jaarlykfche uitgaave zyn zouden, onder de Cargafoenen tot een ibm van . ƒ1571100:- Zyn begreepen voor circa .... - goboooh Aan Goederen voor den Handel op China en Japan, gn tot kleetiing der Militr, welke de Compagnie zal moeten blyven verzenden, de overige flrekken gedeeltelyk tot Negotie op de overige Comptoiren, gedeeltelyk tot verftrekkingen aan de Indifche AdminiIlratien en Dicnaaren , en het proviandceren van 'sCompagnies Scheepvaart. De Nederlandfche Kas zal ook bezwaard blyven met de verzending van allerleie fjort van EquipjgieGoederen, Vleesch, Spek, voor de Scheepvaart in Ind til,' Ammunitie-Goederen, Gereedfchappen voor haare Werven in Indien en het Ambagtsouarticr op Batavia en Schryfbehoeftens voor de-indifche Comptoiren • voor deze artikelen reeken ik te fiünen/'30ci. o :>:de 'nodige onderlast der Schepen daar onder begreepen , uitgezonderd het Lood voor China en Japan als gehoorende tot de Goederen voor den Handel op die beide Ryken. De overige uitgaven aan Cargaf enen die dan hier te Landen zouden gemenageerd worden, zouden te famen bedraagen ƒ 9711 x: . Daarentegen zouden in Indiën worden gemist het uitkoopsbedr-aagen van de Nederlandfche Negotie Goederen , het welk over geheel Indiën uitgezonderd China en Japan, bedraagt circa ƒ125000:- het welk met Contanten zouden dienen te worden gefuppleerd. Het inkoops bedraagen dier Negotie Goederen cakulecrende maar . . ƒ 71100:-:- Zoo zoude Indi"n al verder niet pntfangen tot een inkoopsbedraagen tfan . 900000:-:' De Nederlandfche Atticulen tot verftrekkingen aan Ad-  STAAT EN OORLOG. 103 Adminiftraticn en 's Comoagnies Dienaaren , waar van egter moet worden afgetrokken het geen wegens bederf, Laecage, Spillagie &c. jaarlyks- wierd algefchreeven, het welk niet precies kan worden nagegaan , maar door een iegelyk die in Compagnies zaaken niet vreemd is zal moeten erkend worden zeer ■aanzienlyk te zyn. Ook zoude daar van moeten worden afgetrokken, het "een al mede aan geen juiste calculatie fubje4tis\ de voltrekkingen op de Westerfche Comptoiren, voor zoo verre die noodwendig rmnder zullen wov.i.n, wanneer den omflag aldaar merkelyk zal worden vei- niSlcii zoude daarentegen het equivalent dat men voor dit gemis in Indiën zoude willen Hellen , moeten bc- . Kwaaren met een fürplus voOt de meerder waarde r>ovcn het inkoopsbedraagen der refpeét.ve Articulen voor de geene welke die verftrekkingen genooten , en nu in gelde zoude moeten worden fchadeioos aelteia, maar in dit furolus moeten egter aan de anuere kant alle exesfen zorgvuldig worden vermyd. Ik ftelle dus dat dit alles in het oog wordende gehouden, Indiën voor het voorfchr latoöwbedwgca v°a /'900000::- rykdykzot.de zyn Ichadeioos gelteld , wanneer men dat gemis fuppleerde met f iooco-o:-:- in Contanten. , ' 3 Wy zagen bier boven, dat behalven de fon1 yan ƒ i<7iioo:-:- >an Cargafoenen , de Nederland cue Kas, inhettydperkvan 1770.tot 1780 nog jaarlyks Ivks bezwaard was met eene uitgave yan ƒ 4 .7 ,u 11.-.voor fpeciën dfc derwaards verzonden worden, en ianrlvks f"W0A5 voor Asfignatien yan daar getrol Un, en waar voor de waarde is Indiën m genooten, du te faamén een important bedraagen van na genoeg / 8165000:-:- ik zal thans onderzoeken wat ferandefing die benodigdheid zal ^d^n^nhoc voor dezelve zal worden gezorgt, wanneer de uoor mv voorgeflaagene middelen wierden aangewend. Alvorens egter hier roe over té gaan is het nodig dat ik nader ontwikkele mynen voorflag , die met heeft kunnen nalaaten vreemd te Ichyuen; om at te G 4 £1La  ?04 ZAAKEN VAN zien van den aanbreng 's Compagnies wegen van Kofly en Peper van Batavia herwaards. Die voorflag nogtans maakt de hoofdgrond uit van myn geheel ontwerp , en heeft voornamentlyk tot doei, om zonder Indien de nodige Fondfen te dotm piitbreren ; zonder eenigen tak van den indifchen ttanöei, die thans door de Comp. gedrecven word, yoor de Republiek te verliezen, ofte doen ftilftaan, daar te ftellen die dadelyke verminderingen in 's Compagnies omflag en uitgaven zonder welke ik de zaaJcen als reddelops befchouw, en niet buiten Confufie te houden. _ Ikgeloove dat wanneer men zulks adopteerd,men Jn dit loopende Jaar zoude kunnen volftaan met eene •fcouipagie van ip Schepen, dat men gevolgelyk in eenige Jaaren geen nieuwe Schepen zal behoeven aan te bouwen, en dat de voorige uitgaaf van ƒ8165 Joo:aan Contanten en Asfignatien met gerustheid in de a eerfte Jaaren op een Millioen guldens, en voor het vervolg zal te betaalen zyn, op vyf en een halveton31e gouds. Met de Koffy en Peper , zoude men nog eem>e verdere Artikelen aan de Particulieren kunnen overJaaten en 's Compagnies retourhandel van Indien op Europa, jaarlyks btpaalen op drie Scheepen van Ceylon, waarvan één van Batavia derwaards zoude worden afgezonden , en welke zouden aanbrengen de Caneel, de Peper die de Compagnie jaarlyks ontfanpt yan de Koning van Trevancoor op de Mallabaarfche Kust, met de geringe quantiteit Koffy en Peper die CeyJon opleevert, de Lywaaten van den overwal de Cardemom en de Cauris; twee Schepen van Batavia v/elker Laadingen zouden beftaan in Nagelen, Noofenmuscaatén, Foëly, zoo veel Salpeter en Tin als tot onderlaag , en Sappanhout als tot fiuagie nodig is, en voorts Catoene Gaarens , Indigo , Campher en Tamcnnde, en Jaar door Jaar 4 Retourfchcpen van pinna. Om dit Retour te bekomen zoude Taarlyks eene uitzending van 9 Schepen nodig zyn; ' en ik zal nu 533??Qpgeeven waarom ik zou meenen, dat men in dit  STAAT EN OORLOG. 103 loopende Jaar met eene Equipagie van 8 Schepen zoude kunnen vol (taan, en by gevolg 'er jaarlyks 10 zouden dienen uit re zenden. Uit de Bylageu Litt. B. blykt, dat de nayale magt van de Compagnie tegenwoordig beftaat uit een aanr zienlyk getal van 137 Schepen daar onder gereekend 19 Pacquetbooten. Wanneer de geprojecteerde Retourfcheepcn voor dit loopende Jaar alle van Batavia zullen zyn vertrokken , zullen zig nog in Indiën bevinden 23 Schepen van 150, en 7 Schepen van 140 voeten, mitsgaders nog 20 Schepen na aftrek van 6 die opgegeeven zyn om by de eerfte gelegenheid gefloopt te worden. Dit getal zal Succesfivelyk worden vermeerderd met nog 20 Schepen van 150, en 4 Scheepen van 140 voeten0, benevens 5 Schepen van diverfe lengtens, welke, of reeds na Indiën vertrokken of gereed leggen., om de reize derwaards aan te neemen, zoo dat by derz el ver behouden overkomst de Navate magt van de Compagnie zal beftaan uit Schepen Van 150 voeten . . 41 fluks. — 140 • • 9 — diverfe lengtens , 23 - In alles uit .... 73 Schepen voor zo ver men van derzelver toeftand onderrigt is, bekwaam om Zee te bouwen bchalven de Paquetbooten. Wanneer nu de Compagnie abandonneerd den handel op de Westerfche Comptoiren,zal het getal Schepen tot den binnenlandfchen vaart in India benodigts nog blyven als volgt: Jaarlyks naar Ambon . 1 a a Benda . . 3 Ternaten . 1 Macasfer . 1 Banjar . . 1 Timor , . 1 Palembang 1 Malacca . 1 Sumatra . 1 Japan . . 2 pj alles . .13 a 14 Schepen van diverfe Charters. G 5 Daar  IOÓ ZAAKEN VAN Daar na tot aanbreng van 's Compagnies Retouren volgens myn ontwerp Jaarlyks maar 9 Schepen nodig zyn, zoo is het evident, dat al wier', in dit loopend, en de 2 volgende Jaaren geen enkeld Schip uitgezonden, het in Indien aan geen bodems zou ontbreeken, om de Retouren aftezenden, en de bïnnenlandfche Vaart met uitzondering der Westerfche Comptoiren op den gewoonen voet te laiten voortgaan. Het zoude egter ondoenlyk zyn alle de Equipagien van Schepen in de drie eerde Jaaren te ftaaken , en zelfs ten uiterflen ongeraaden om dezelve al te zeer te verminderen. Het zou le ondoenlyk zyn, om dat niet nagelaaten kan worden de verzending van de Fondfen en Goederen voor den Chinafchen Handel, en eene menigte Equipagie, en andere Goederen die de Comp. al. tyd zal moeten blyven verzenden voor haare Scheepvaart op, en in 'Indien, en om dat ook het getal van de Zeevarenden in Indiën nodig, aanhoudend door uitzendingen uit het Moederland moet worden gefuppleert; het zoude ongeraden ja allergevaarlykst Zyn, de uit te zenden Schepen in dit Jaar op minder dan 8, en by vervolg op minder dan 10 te bepaalen, voor cast, om dat de Schepen in Indiën geduurig moeten worden afgewisfeld, zoomen'sCompagnics zoo voortreffelyke navaale magt, met zulke ruineufe kosten herfteld , niet aan totale ruïne wil exponeeren, en dat ook de plaats der afgevaaren en verongelukte Schepen door anderen moeten worden vervuld. Ten anderen , om dat de zekerheid van 's Comp. posfesfien ten eenenmaalen precair zoude worden gefield, zoo men ophield met de verzendingen van gemeene Militairen. Ik moet zelfs erkennen dat my niet ongegrond zou voorkomen de tegenwerping, dat een Jaarlykfche Equipagie van 10 Schepen tot fuppletie van des Compagnies Militie niet genoegzaam zal zyn; maar deeze zwarigheid hce gewigtig ook, heeft my van myne denkbeelden 00 dit ftuk niet kunnen doen afgaan: in de geheele behandeling van deeze zaak heb ik gemeend  STAAT EN OORLOG. 107 mcend niet uit het oog te moeten verliezen, dat dezelve tot grond moeten hebben, eene overtmglitt die ik op h| diepst gevoele, dat het behoud van d- Öomp. op haare jegenswoordige gronden van beftaan en handel onmogelyk is , en tot doel om met het minst bezwaar voor de Repubhecq middelen daar te ftellen om alle confufie die uit dcezen Imopeloozen toeftand moet worden yerwagt te vernivden: maar, wat is dan" verkicfelyker, dat de Cömp. voor 's Lands Penningen, voortgaat, met baare kostbaare uitzendingen van Soldaaten, die nog kostbaarder zal zyn, wanneer zy alleen om die reden haare Équ'fpagfeu moet vergrooten ? dat yoortduuren die verbazenden omflag van Admuustvatien hier en in Indiën? die menigvuldige verkwistingen van Geld maar voornamenlyk van Goederen, waar toe die groote Equipagien tot voed el ftrekken, en dat alles wederom ten Lasten van s Lands _ Schatkist, of dat die omflag merkelyk word verminuerd, en daar mede de voornaamfte gelegenheid tot die verkwistingen afgefneeden, en dat het Land daar en tegen op een oneindig min kostbaare pe ltte roers prov.iioneel in die Uitzendingen_ van Miht&tj ren voor zoo verre de Scheepsruime van de Comp. daar toe niet genoegfaam zal worden geoordeeld, voorzie? , , . . ' Zedert een reeks van Jaaren heeft het bewind geduung onder het oog van den Souverain gebragt het onvermogen van de Maatfchappy om genoegzaam in den ftaat van Defenlie haarer Bezittingen t'p voorzien. In de maand Maart van t Jaar 1788, heeft ('e Vergadering van Zeventienen het laatst roet voorkennis en goedkeuring van het Ministerie, ■zig daar over fpeeiaal aan Hun Hoog Móg. geaddresfeert, en 'er is dies tyds by de Provmtie van Holland een favorabele Refolütie genoomen om het daar by gedaanc verzoek ter Generaliteit kragtdadig te onderfteunen. Hier uit meen ikderhalven metzonder grond te mogen onderftellen, dat men by den Souverain niet geheel ongeneegen is, om ists tot die kosten van Delen-  tog ZAAKEN VAN fie te contribueeren, maar, mag ik dan met eerbied vraagen, zoude het bezwaar voor 's Lands Kas , dat daar uit noodwendig moer, voonfpruiten niet zeerlydelyk zyn , wanneer het zig bepaalde tot eene JaarJykïche verzending van 2 Schepen met Militairen*naar Indiën , welken by aldien men de bezetting van de Kaap de goede Hoop op de jongst gemaakte bepaaling ■wil laaten, genoegzaam zouden kunnen worden geoordeeld? hoe zeer ik by deeze gelegenheid niet mag verbergen myn gevoelen, dat ik die bepaaling als geheel ongenoegzaam , en van een allergevaarlykst uitzigt voor de zekerheid van dat gewigtig Etablisfement befchouw. Met minder Grond zou men my tegenwerpen dat eene zoo geringe Equipagie ook ongenoegfaam zou zyn, om Indiën te voorzien van het nodig getal Zeevaarenden tot den bhmenlandfchen Vaart; de affehaf. fing van die Vaart op de Westertche Comptoiren zal die benodigdheid aanmerkclyk verminderen , om de Oost van Indiën kan men veel van Inlandfche Zeevaarenden gebruik maaken , en de Particuliere Vaart door my voorgefiagen moet noodwendig de gelegenheden tot het bekoomen van Zeevarenden op Batavia merkelyk vermenigvuldigen. Men behoeft voor eerst te minder daar over bedugt te zyn, daar de praefidiaale Kamer, als daar toe door de Vergadering van Zeventienen gequalificeert^, nog in dit loopende Jaar 2 S'chepen met Zeevaarenden naar Batavia zal voortzenden, en het getal der Zeevaarenden in Indiën thans voorhanden, van zelfs in evenredigheid meer voldoende zoude zyn aan het benodigde , by eene zoo merkelyke reductie in 's Comp. Zeevaart. . . De Equipagie zou zig dau na myn mzienin dit Jaar kunnen bepaalen op 1 Schepen naar Batavia, 2 naar Ceylon, en 4 over Batavia na China terwyl in het toekomende Jaar en vervolgens naar Batavia 4 Sche pen zouden moeten worden geequipeert, welke met a Schepen naar Ceylon, en 4 naar China het getal van 10 hier vooren opgegeeven zouden helpen uitmaaken. De Maatfchappy zou dus Jaarlyks één Schip meer naar  STAAT EN OORLOG. lo$ tiaar Iadiën uitzenden dan zy van daar in Retour zon ontfangen , het welk zou dienen , om de Navaale magt aldaar nog benodigd in Hand te houden, en ook althans in de eerfte Jaaren zonder bmtcngewoone rampen daar toa genoegzaam zoude zyn. Deeze Ophelderingen waren noodzaaklylc tot verftand van de volgende aanmerkingen , over den invloed welke de geproponeerde middelen zouden hebben op de Indifche benodigdheden van ƒ8Ï65CC0:.:welke gedeeltelyk door Uitzendingen! van Contante Speciën , gedeeltelyk door betaling van getrokken; Asfignatien uit de Nederlandfche Kas wierd voldaan. Die middelen zullen dan in fommige opzigten yeroorzaaken een gemis van Inkomften in de Indifche Kas, welke dezelve gewoon was te genieten; in andere opzigten eene befpaaring van Uitgaven en vermeerdering van Inkomlten in dezelve te weeg brengen: wat het eerfte betreft, hetzelve bevat de volgende Pointen. Wegens het gemis van het Uit koops"bedragen der Nederlandfche Negotie Goederen die door geheel Indiën worden gedebiteert. (Zie hier F Vóór Bladz. 102.) ƒ125000 10 « Wegens het gemis van Nederlandfche Articulen tot verftrekkingen aan deAdministratien en Dienaaren; (zie hier vóór Bladz. 103O iococoo o « Wegens het gemis van het Provenue der Lywaaten van deWesterlche Comptoiren, die om de Oost wierden gedebiteert, en nu aan den Particulieren Handel zou worden overgelaaten, hebbende volgens de hier by gevoegde vertooning fub C. van de Taaren 177I. tot 17IS-. J^r door Taar inkoops bedragen circa/ 567000:- 725000 o & Wegens het gemis van het geene Ceylon geniet van de andere Wes- — - ■ * Transporteer /iSsocoo' o f» ter-  ZAAKEN VAN - , „ . Per Transport ƒ i5cooofo e terfchc Comptoiren, dit is niet mo* gelyk na te gaan, om dat zulks by de Ceylonlche Boeken niet af'zonderlyk word ingenoomen , maar ik yinrie my door Particuliere informa- 1 tien van den Gouverneur van, Angelbeck hier by gevoegd, onder Letter U i tot 5 in ftaat gefteld daar omtrent eene ruwe begrooting te maaken , alzoo het geen Ceylon van de Mallabaar genooten heeft, hier wel het voornaamfte ha aanmerking . komt. ö Daar uit blyktdan, dat zulks Jaar door Jaar zedert den Jaare 178; tot ï78$. zoo aan Contanten, betaalde Wisfels als verzonden Rvst en Salpeter heeft bedraagen cir-" ca Ropyen . . ,182800:-:Of de Ropy gerekend tegen 25 Stuivers ƒ228500:-:- Dit gemis al mede langs een anderen weg zullende moeten gefuppleerd worden , ftelle ik da.ir voor. en voor het geen Ceyton nog mag genooten hebben van Bengalen Cormandel en Suratte . . . 300000 o © De Winften wnar uit de Lasten of Cormandel, Bengaaien, de Maüa baar en Suratte gedeeltelyk wierden goedgemaakt , op die Comptoiren Zullende ophouden, ftelle ik voor die Lasten , voor zoo verre die met Contanten zullen moeten Worden ge- ■ fuppleerd, by de reductie, die in'ge voige de geproponeerde middelen zouden kunnen plaats hebben. ' Vcor Bengalen, daar onder ge I feekend voor den overbreng van "de Salpeter en Amphioen, welke nu ' " Trausporteer /2i50soo °f 0 dop.?.  STAAT EN OORLOG. lil Per TransportI ƒ 215CC0010I0 door Particulieren op Vragt moeten gefchieden . .J/302000I0 '0 I Voor Cormandel . . 40.00 o0| Voor de Mallabaar daar onder gerekend tot in koop van een Millioen ponden Peper . . . 300000 o o Voor Suratte . . . 8=cooo • ' —l J . f 650000 o o Al het welk te zaamcn uitmaakt - een bedragen van . . . . ƒ aScocoo o o De uitgaven die daar tegen zouden worden hefbaard , of liever vau zelfs komen te vervallen beftaan in de volgende: Het geen Cormandel en Bengalen aan Goud, Zilver en Speciën jaarlyks hebben ontfangen uit Nederland f en van Batavia zie de Bylagen Litt. E. .... I ƒ3026800!o o Zonder te reekenen het geen de beide genoemde Comptoiren benevens de Mallebaar en Suratte mogten hebben ontfangen aan Nederland- ) fche Articulen tot Negotie, het welk ook niet van belang kan zyn, de wyl ik^ook niet bewust ben , dat de twee r laastgemclde Comptoiren iets naamwaardigs hebben ontfangen aan Contanten of Wisfels. De mindere uitgaven welke in In- * diën zullen veroorzaakt worden in alle posten, die betrekking hebben tot uitrusting en onderhoud van Schepen , bëtaaling van Maandgelden aan de Zeevaarenden &c. — Volgens de Bylaagen Litt. F. heb- 1 '1 ben de Equipagie tusfchen 1770 en I Transporteer ƒ3026800 o'o 1780  ita "ZAAKEN VAN . per Transport ƒ3026800 'o \è 17S0 jaarlyks door een bedraagen ruirrf een-en-dertig Scbeepen. Men reekend dat een Schip van 150 voeten de volgende uitgaven aan de Caab en Indiën Veroorzaakt. Verftrekkingen aan de Caab de Goede Hoop op de uit,en'thuisreize . . . . f 4000 o o Idem te Batavia , daar | onder de Victualie geduurende het leggen al daar, en Voor de te buis reize .... 22000 00 Maandgelden geduurende het leggen op Batavia' aan 90 Man a' ƒ 1300:-:- des maands voor den tyd van 4 maanden . . 5200 o o Twee maanden Gagie aan 110 man te huis- ! vaarende a ƒ 1500: • :'s maands . . . 3000 o o Te zaamefl . ƒ34200 o o Jaarlyks 20 Schepen minder zullende worden uitgezonden , zoude zulks, wanneer dezelve alle waren van 150 voeten, en naar Batavia ge destineerd eene befpaaring maaken van ƒ 684000:-:- welke ik nu by ruwe calculatie ftelle op ... 538200 o o Deeze mindere uitgavcn dan, tot j — - afgetrokken wordende van de ge- ƒ3565000 o o seraale lom' van Contanten en Aslig- Transporteer ƒ3565000 o o na» M  STAAT EN OORLOG. iij Per Transport ƒ 3565000 o j o ijatien, welke Indiën, bevorens ont- j o o itng tot . i . i . ƒ8165000 o o blyft die fora nog groot : . I ƒ4600000 o o Waarby gevoegd het bedragen van 2800000 Wegens gemis vrin inkomften het welke Indien bevoorens heeft genoo- ' ten. (Zie hiervoor bladz. nii) . En voor het geen ik reekene dat meer aan Speciën moet worden hefteed , tot den inkoop van 4 Chinafche Ladingen dan in het tydperk Van 1770 tot 1780 . . . 500000 o ó Zo blyft de benodigdheid van Gon- * tanten voor geheel ludiüa ; ; . ƒ7900000! ó' o Tot vervulling dezer benodigdheid zal moeten ftrelcken het provenue van de Speceryen en het . Japans Staafkoper, dat bevorens in Bengalen, op Cormandef de Mallabaar , en Suratte wierd gedebiteerd, maar riu op Batavia zoude Worden verkogt, dat, van rie Koffy en Peper, waarvan den Handel op Nederland insgelyks volgens myn voorflag aan Particulieren zoude, worden ovcrgelaatcn 5 eindclyk dat, yan de jongst geïntroduceerde belastingen, gelyk zulks alies blykc ilit de volgende Specifkquc bereekeahig: In het tydperk vrtu if ji tot 17^ • hebben de vcr'kogte hoeveelheden en verkoopprys der volgende artictijen in Bengalen, op Cormandel, de Mallebaar en Suratte j Jaar door Jaar bedraagen als volgt: 8occo|{$ Noteinusca- Iten , hebben j gerendeerd .ƒ19588400 8324I— Fouly * . 46156 o o| 131238 — Naagelen . 55^305,09,) ^ 6361— Kaneel . . 3150 o|o ƒ 801495. o ö Transporteer ƒ 801495 o © XXIV. de Ei. H Cal-  iH ZAAKEN VAN Per Transport ƒ 801495 o ® Calculeerende,dat deeze verkooppryzen op Batavia uit hoofde der kosten van Transport, en andere ongelden 10 perCent minder zullen bedraagen of' . . . . '. 80149 o o Zoo zal deswegens zuiver in kas - koomen . ' . . . ƒ 721346 o o De quantiteit Japans Staafkoper in het voornoemde tydperk op gemelde Comptoiren verkogt , heefr jaar voor Jaar bedraagen f 878650^. Men rekend dat dit op Batavia zal kunnen verkogt worden tot ƒ 90: :de 100 pond en dus zal rendeereu . ƒ 790785 o ® De quantiteit Koffy die jaarlyks op Batavia aan handen zal zyn,volgens de particulieren Informatien van den Gouverneur op Java's Noord-Oost Kust Greeve, kan gefchat worden binnen 2. a 3 Jaaren te zullen bedragen 10 Miilioenen ponden, dog ik reekene fle.r • • 40000 o o feOOOo — Cardemom af min wigt 10 perCent netto 18000 ffi a 35 ft- 't f8* 31500 o o' Van China. ~ ~ " " 378l5°° 0,9 4. Ladingen elk gecal-f ciileerdop . . .J iaooooo'ooj - —— j 4800000 o O Transporteer'ƒ11445790 00 af,  STAAT EN OORLOG. j£j Per Transport ƒ 1144579° °i° af, na aftrek van 4 perCent voor riiico van de Zee, en avary aan de Goederen • 572250 oio ƒ1087354° 0 o Van deze fom nu worden afgetrok- | ; ken de jaarlyklche uitgaaven tot . . 10757959 q « Zo zoude volgens deze berekeningen Jaarlyks nog overfchieten een \ montant van / "55»1 0 O Het welk na verloop van 3 Jaaren zou monteeren tot ƒ 565581:-:- door dien als dan Jaarlyks minder naar Indiën zal behoeven gezonden te worden f 550000:-:- gèlyk hier vooren (pag. 115.) betoogd is. Alles ongereekend de Recognitie l v/elke met billykheid van de Particuliere Handelaars ten behoeve van de ! Compagnie zoude kunnen worden gevorderd. JJe zaaken zouden dan, gelyk ik meen op dezen woet zoo hier te Lande, als in Indiën voortaan buiten Confube kunnen worden gehouden. Er blyft nog over te onderzoeken wanneer deeze middelen hunne uitwerking zouden kunnen hebben., en hoedanig inmiddels de ftaat van 's Compagnies zaaken zig hier te Lande zoude bevinden. In het laatst van October vertrekken doorgaands de eerfte Retourlcheepen van Batavia, en de nodige», aaufehryvingen zouden dierhalven voor die tyd door de'htotre Regeerïng moeten worden ontvangen, en; op den ontfangst daar van dadelyk alle expeditien opjjefèhori, die tegen de aangenoomene maatregelen zoude ii aanloopeh; ' Van dat oo^enblik af zoude de hooge Regeering dan ook  Jfö» ZAAKEN VAN rok moeten in het bezit blyven van die artikelen, uié welke genoegzaam alleen voortaan de benodigde Contanten voor geheel Indiën zouden moeten worden gevonden en de Retouren alleen bepaald blyven: tot die welken hier vooren zyn aangeweezen. Hi^r te Lande zon ook onmiddclyk moeten worderi genoomen de nodige maatregelen tot openftelling vaff de pirticuhere vaart, maatregelen van welker meest geicfukteinrigting alles zoude afhangen, doch waaromtrent het nog niet gevoeglyk zyn zoude, my alhier in by zonderheden uit te laaten : in het algemeen zouden dezelve zo veel mogelyk moeten ftrekken om de particuliere uitrustingen ten fïerkften te animeeren en in Indien met de meeste fpoed te brengen een concurrentie van koopers, bekwaam om reeds met den aanvang yan het volgende jaar de voornatolte Articulen tot de bedoelde pryzen te doen van de hand zetten zoo zouden ook direfle aanfchryvingen moeten gelei ueden naar Ceylon, Bengalen, Cormandel, de Mallabaar en Suratte, met last aan de vier laastgemelde Comptonen, om zonder uitffel de nodige vermindering m den omilag te maaken, ten einde de Lasten d<:rzelve te reduceeren op de gecalculeerde hoogte. De voorzigtigheid zóude egter vorderen om in dit j! ar at laaten voortgaan de verzendingen van Contanten tot ten mm Reu /'800000:- naar Ceylon ƒ500.00-ïiaar de Kaap de Goede Hoop, en het Fonds'in Conïcanten tot den Handel op het rvk van China dat ik 'voor 4 Schepen begroote op ƒ 16 ocoo;-: . Wat vervolgens betreft de uitgaven hier te Lande te doen , ik refereer my dnar omtrent aan de gemaakte calculatien, waar uit blykt, dat in de Kasfen van de HoUandfche Kameren tot ultimo December 1791 zal te kort koomen eene fom van . . . / voicör •En by de Kamer Zeeland .. .. 4318995:-*:. dus het geheele deficit f 8110560:-:-' Dit zoude moeten worden gevonden, gedeel ttyk door eene Negotiatie ten behoeve van da Kamer Zee- land  STAAT EN OORLOG. ™7 fand in evenredigheid van de laatfte der HoUandfche Kameren en dus tot .....••ƒ 330Ccoo o o Gedeeltelyk door befpaarmgen in de uitgaven die natuurlyke gevolgen zouden zyn van de aangenoomen maatregelen volgens deze calculatie. Op de verzendingen van Gelden naar Indiën. Hier toe is gecalculeerd. Bv Amfterdam . .ƒ262050700 _ Zeeland . . . 3*5^39»» — Delft .... 4a0830c °l: — Rotterdam . . 3OI777 0 ° — Hoorn . . . 237460 ° o — Enkhuizen . . a37c°^F 0 Te zamen . /7085383,0 0 I En zoude worden verzonden. Naar Ceyl. ƒ 800000 o 0 Naar China 1600000 0 0 f I ; Naar | I de 1 I Caab 50000000 00L | "minder1 n -I ƒ4185383 o o Op de overig uitgaaven volgens debygevoegdeSpecificquecalcu- q0 latie onder Litt. K. • ^" . - ƒ10085383 0 ° 811C56; o ® Zoo dat onder voormelden datum nog een batig faldo zoude q q overblyven van * >' • *_y — Welk  ïU z a a k é n Van ' Welk montant ruim genoegzaam zoude zyn om ié iaaken verder gaande te houden tor de voorjaarfehe Verkooping 179 c Zelfs zoude ik denken dat men reeds in dat jaiir de Ontfangst en Uitgaven zal1 kunnen zien op den yoet hier vooren becyfferd, ware het met dat dan nog boven dien gezorgd zal moeten worden voor de betaaling der Asfignatien betaalbaar na de Voorjaatffche Vtrkooping 1792, mitsgaders voor die, welke in het laatst van het voorledene , en in den loop van dit jaar in Indiën zullen zyn verleend, betaalbaar na de' Najaarfche Verkooping 1792, eii Voonaarfdhe 1793 welke Posten als niet tot de vaste Uitgaaven behobrende, dierhalven zullen moeten worden gefuppleerd, waar toe ik reekene , dat fuccesfivelyk nog vyf Millioenen Guldens nodig zullen zyu. Uier toe zou dierhalven de Comp. nog de ^tinfiife onderdeuning van den Souverain behoeven , maar ook voor het laatst, en de uitwerking der middelen die ik heb voorgcllagen, zoude wanneer ik mv ih de gronden waar Op dezelve berusten niet heb bedroogen°, onder Gods zegen deeze zyn; dat de Maatfchappy, offchoon met een rticrkelyk mindere Navigatie dan voorheen, egter op eene voordeelige wyze Voor het Cemeene Land en haare Deelhebbers zouden kunnen blyven beftaan; ja misfehien nog doorden tyd eens ontheven worden van den drukkenden Last van Schulden ■ waar onder zy thans fchynt te zullen bezvvykcn: die ajles wil ik egter flegts befchouwd hebben als moeelyke gebeurtenisfen, die toevallige gevolgen zouden zyn van de middelen door my voorgefteld, tu waar aan deeze eJgentlyk niet behooren te worden getoetst ;• zoo zy genoegzaam zyn om voor eerst de Belangen van de Repubücq in den Indifchen Handel, en '9 Compagnies kostbaare Bezittingen in zeekerheid te Hellen , tegen gebeurtenisfen , welken men thans als onver mydelyk befchouwt, zyn zy tevens voldoen :e aan het oogmerk waarmede zy zyn gevraagd en opgegeeven , en ik betuig oprechtelyk dat myne wénfehen zig minder daar toe uitltrekken, dat ze mogen worden  STAAT EN OORLOG. 129 den goedgekeurd en aangenoomen; dan'dat anderen, gelukkiger dan ik, een coorzigt mogen hebben, om het zelfde oogmerk te bereiken langs wegen die minder van de Algemeene beginfelen, waarop ditLichaam met zoo veel wysheid is gegrond, mogen afwyken, en uit dien hoofde eene voorkeuze verdienen die niemand met meerder yver dan ik, 'er aan zoude toekennen. 's Gravenhaage den 7 Maart 1791. (getekend) f S„ C. NEDER BURGH. XXIV. DEEL. I Litt  ZAAKEN VAN jLitt» A, Verzonden Contanten naar geheel India, en betaalde Asfignatien van daar getrokken , door de refpetlive Kameren van den Jaare 1777° tqt 17\% Jaar door Jaar. Verzon- I ] Betaalde den Con- I Asfignatanten. tien. Amfterdam . - • /aa67543 o o — ƒ1844834 'o o Zeeland . . 1 102974400 — 1029078^0 Delft . . . 267693:0 0 — 235438 o o Rotterdam . . 277457 o(o — 22725300 Doorn . . 2854311o0i — 219963 'jo Enkliuyzen . 245943looj — ^ 234479 o|q /437"38uio[oj ffr9^45^ De verzonden Cargafoenen hebben in dat zelfde tydperk Ja-r door Jaar over alle de Kameren, hedragen ƒ 1571100:-:- Lftt.  STAAT EN OORLOG. ijl Litt. B. Navale Magt van de O. I. Compagnie, zoo van de Schepen in Indien, aan de Kaap en onderweg, als hier te Lande in , en buiten limploi ■ en zulks onder 15 February 1791. Van 150 voeten in Indiën, goed en bekwaam voor alle Vaarwaters. Berkhout. de Draak. Vrede nburg. Drechtcrland. Neérlands Welvaaren. Leviathan. Zuyderburgh. Demerary. Om op zagte Vaarwateren en Oosterfche Quartieren te eaan. Stavenisfe. 't Zeepaard, de Diamant. Om op Palembang, Java's N. O. Kust en Bantam te navigeer en. Oud Haarlem. Voorburg. Holland, de Triton. Om by eerfte gelegenheid afgelegt en geftoopt te worden. 't Loo. de Nepthunus. Van welker toeftand nog geen Berigt is ingekomen. de Doggersbank. Alblasferdam. Voorlchooten. Leyden. de Generaal Maatfuyker. Hougly. Hier te Lande. By Amfterdam. Christoffel Columbus. Trinconomale. de Jonkvrouwe Sibilk Antoneita. Buiten Verwagting. Hilvcrbeek. de Nagelboom. I 2 Ce-  i32 ZAAKENVAN ajgetegt en gejloopt ie worden. Ridderkerk. Hooi werf, Gereed voor Rammekes. de Erfprins. By Zeeland. Zeelnnd, de Vrouwe Maria Cor- nelia. Westcapelle, de Zee Lefy. By Rotterdam. Ysfelmonde. Nieuwland, By Enkhuyzen. de Enkhuyzer Maagd. Op de Heen-reis. 't Hof ter Linden. de Gercgtigheid. Sparenryk. de Batavier. Barbefteyn. Blitterswyk. Canton. de Goude Trouw. de Gouverneur Falck, Meerwyk, de Uniö, Macasfar, de Zwaan. Vasco de Gama. pandia. de Gouvern. Generaal MosfèL Yoprlpd, de Tadus. "Willem de Vierde. Refourfchepen 5791, 't Slot fer Hooge. de Gouvern. Generaal de Klerk, de Schelde, 's Laurens. Zoutman - voor de Kaap. Beverwyk. de Phsenicier Teylingen. 64 Schepen te zamen. Van 140 voeten in Indiën goed en bekwaam voor alle Vaarwaters. Hors fan, Om op zetgte Vaarwateren en Oosterfche Qtiartieren te vaar en. Hinloopen. Om op Palembang, Java^s N. O Kust en Bantam te navigeeren. Hoorn. Om by eerfte gelegenheid ajgetegt en geftoopt te worden. Ridderkerk. Hoolvyerf,  STAAT EN OORLOG. t,$3 Van welker toeftand nog geen Berigt is ingekomen. Straalen. de Zeebouwer. Bier te Lande gëreed in Texel. dë Conftitütie. By Amfterdam. den Arend. (Pinck.J By Zeeland. Java. Huisduinen. (Fregat) By Delft. Roofenburg. Delft. Siarh. By Rotterdam. Houtlust. 't Slot Capelle; By Hoorn. Oosthuyzen. 't Cromhout. By Enkhuyfeiit Schagen. de Vrouwe Maria. Op de Heen-reis, Nieuwftad. Hoornweg. Rusthof. Retóurfchepcn 179H' Schoonderlo. de Africaan. Conftantia; Regt door Zee. Rotterdams Welvaren 5 denkelyk op 't Rctouï gebleeven; 28 Schepen te zament  134 ZAAKEN VAN Van diverfe Lengte in Indiën, goed en 1 bekwaam voor alle vaarwateren. J de Catharna Johanna (Fluit) . < .1142 Voeten. Om in goede faifoenen buken Japan overal te vaaren. de Hoop 100 ——— de kleine Farms ico ■ de jonge Oranjeboom . • . 110 ■ Rembang . . • • • • 110 — Om op zagte Vaarwateren en Oosterfchè quartieren te yaar en. de Cornclia Adriana . 100 ' de Jonge Frank .... 296 Lasten, de Juffrouw Johanna . . • • j 339 1 Om op Palembang, Java's N. O. Kust en Bantam te Navigeer en. Jagtrust . .'110 Voeten, de twee Gezusters (Pink) j . . • 130 Om by eerfte gelegenheid a fgelegt en gefloopt te worden. de Hoop ■ • 75 ■ " deVreede • »JI Van welker toeftand nog geen Berigt is ingekoomen. 't Duifje (Advys vaartuig) . . . 115 — 't Spaatne (Hoeker) . . . ..134—- de Eeenparigheid (Fregat) . .126 — Maria Louiza (Paquet) de Faam dito ' ^  dfe Expeditie dito de Zee-Meeuw dito Wiii&i de Mentor (Fregat) . . • ^ 7 Voeten Aan de Kaap. de Meermin 4 n1 ?" de Helena Louifa . • * ; ö2a Op de terugreis 1791. dcZeenimph . . * \' • 110 Hier te Lande gereed in Texel. Zaanftroom (Hoeker) . i • *$* de Kraay (Pacquet) ify Amfterdam. 't Meeuwtje * • * * 127 - ■' de Castor het Haasje (Paquet) de Zwaluw (advys vaartuig) nog niet opgezet. By Zeeland. de Pollux . • • 4 • • j , ^ ^ Veere (Pink) • • • ' \ J* LaStift de \erwagtmg • • ' a #y Rotterdam. ~ ' '. ... i 137 Voeteri* Dordwyk < , 'Ton «nwT^ de Refolütie • • - 1 V' de Snelheid JPacquet) 14 * STAAT ÈN ÖORLOGi ijl  ZAAKEN VAN Op de Heenreis. de Yftroom (Fluit) T^ Ar „ de Standvas^hei/cHÓeker) * ' \% IüT' de Vlyt (Pacqaet) ' * 61 de Star (Pacquet) de Lugtbol (Pacquet) Sterrefchans (Hoeker) . . . I3? Op de heenreis te Glukjlad. de Valk (Fregat) . . , ^ Retourfcheepen 179-1. Gouda (advys vaartuig) . 1T< Fexelftroom (Hoeker) . . ' Ia2 de Surcheance dito . . . "138 '\ 1 64 Sch. van . 150 voeten.' Samentr.VaS . l4Q J45 ■ — diverfe lengte. 137 ScheepenhThet geheelT Litt.  STAAT EN OORLOG. 137 Litt. C. Vertooning van de waarde der te Batavid voor V Compagnies Rekening aangebragie Lywaaten van de volgende Jaaren. is Litt*; Van Benga- Van Cor- Van Suratte. len. mandei. Anno 177I ƒ 62644:-:- /' 33497°:--'- ƒ 147700:-:- Tf 35715::- 186066:-:- 55I54'--*- | 30480:-:- 413192:-:- 91886:-:- I 66524:-:- 516U02: :- 134980:-:- I7\i 57807: :- 483459: > 264849: :- in 5 Jaaren. ƒ 252570:-:- ƒ1933749:-:- ƒ 694569:-:- is'sjaarsdoor . ƒ 138900:-:- één ... ƒ 50500:-:- ƒ 386700::- . —»—• 5°5°°:-:- 138900:-:- Of van de 3 Comptoiren. ƒ 576100:-:-  33§ ZAAKEN VAN Litt. D. Aamvyzing van de Contanten die federd No. ij ultimo Augustus 1782. van hier naar Ceylon gezonden zyn. Anno 178! Rop . . .1 . | ~- . . ~~ 125000 O O l — — •—— . . -153350 00 ? c Voor Ceylon n 180^00:- 00 el l - Tutukoryn J 44458;- 371 o I —. j .1 - Ï25258 37 o /ijVoor Ceylon . 41000:- ojo 7 — Tutukoryn . 74400:- o o I 1 \ - 115400^ 0© Telt Rop . \ i . _ 519008137 © Litt. D. Aanwyzing van de Wisfels die federd ultlNo. 2. mo Augustus 1781 van hier voor Ceylon betaald zyn. Annoi78f' Rop'/ 55o9<3S'o || .j 54234:2o|- | | 61197 39(0 ? ■ • • • . . 20626 2^10 | J8855 Hfo Telt Rop 180423 40L LitL  STAAT EN OORLOG. »3g Litt. D. Aanwyzing van de Ryst die tn de laaiNo. 3. fle agt Jaar van hier 'f Cempagmei wegen naar Ceylon gezonden is. Anno ï7S| —- • ■ Lasten ( 3 " * * ■ 770 fchaarS 4 \ 785 ïuim j . '[ïï— Telt Lasten . . 1 5069 —— Litt. D. Aanwyzing van de Salpeter die hier in ie No.'4. laatfte jaaren voor Ceylon ingekogt is. Anno 178! . . ponden \\ .' '. • 631978 f' ' * ' 475540 \\ '. . • 714746 telt ponden 2765916$ ,. , Uitmaakend* i8439^taruim, van 150 pondied**. Litï.  14° Z AA KEN VAN Litt. Ü. Samentrekking van het geen onder myn No. 5. beftier naar Ceilon gezonc 'en is. Aan Contant , . , Rop" 519008!37 0 — Wisfels ..... 180423 40 o 5609 ,'5§ Last Ryst a 90 Rop . 504536 19 ö 18439 ||/ Zakken Salpeter a 14 'I Rop . 258152 9 5, —— J. Telt . 1462421 9V Uit.  Litt. E. Montatiten van Goud, Zilver en Speciën, in Wisfels. Uit Nederland en van Batavia, ontvangen. op CORMANDEL. . j op BENGAALEN. Uit Nederland, en over, en van Van Batavia. Uit Nederland. J Van Batavia. Ceilon. In Goud, enz. [ NafetïnfcÈ: In G°ud' ^ Wisfds' Byeenbrenging. In Zilver. NaWchap!" In Zilven In Wisfels' Byeenbrenging. 177? /445i9i : —:- ƒ2047 :—:-ƒ1782540 :—:- - ƒ2229787: — :- 1771 ƒ684121 : —: - ƒ252960: — : ,—, , j ƒ937081: — :- \ 811213: — :- 2133: — :- 527942: — : 1341288:—:- 1 227625:—:- 104543: — :- ƒ65964: — :- 398132: — ;- f 190048: — :- 2500:—:- 852806:—:-— 1045354: — :- • 300349: — :- 152368: —:- ƒ300077: —:- 54840: — :- 807634: — :- | 436796: — :- ■ 800700: — : 1147496: —:- 1 533756: — :- 780716: — :- 43470: — :- 1357942:—:- 4 , 560867: — :- ■ 560867: — :- 4 , 604406:—:- 407735:.—:- 268904: —:- ^283045: — :- | 102577: — :- 8584:—:- 7543*5 : —': i 865476: — :- f 250090:—:- 1602074: — :- 411815: —:- 140429: — :- 2404408: — :- * 309822: — :- 13201:—:- 1099787: — :- ; 1422810: —:- « ■ 2983158:—:- 218738: — :- 4809: — :- 3206705: — :- ? 51914: —:- 6696:—:- 629777: — : : . 688387:—:- f 4318667: — : ■ 670: — :- 4319337: ~- ■I 553.270: — :- 24058:—:- 197076: — : 775404:—:- | 2651269: — :- , 10223:—:- 2661492: — :- i£-5S 518146: —:- 373816; —.--ƒ32969:-:- 924931:—:- 1751 1888958: — :- . 1750:—:- 1890708: — :- Geduurende Geduurende 10 Jaaren. ƒ3329977 : — : - ƒ59219 ƒ7579635 :-—-•-ƒ 32969 : — : - ƒ 11001800 : —: - 10 Jaaren. ƒ1462185 : — : - ƒ15094159 : — : -f2119081 : — : - ƒ59I059 ƒ 19266484 :>—:~ Litt. R Equipagie naar Indiën gedaan, in de volgende Jaaren. lSchepen.i%n '551 Van 150'Van i42lVan i4o Van minder T ^ Waaronder \ r Voet. Voet. j Voet. Voer. J Charter. voor de Caab. In 177? ■ 14 15 — 29 \ 1 15 ï6 2 34 3 | 19 ■ 12 1 32 2 \ i 17 i J2 2 33 3 \ — ' 16 1 15 2 34 4 | 19 11 2 32 1 * 1 18 1 ii i 32 2 7 . 13 — 13 2 28 » \ . 14 . ■ 12 3 29 2 I7i? ■ 17 —— 10 3 30 2 3 l62 3 127 18 313 21   STAAT EN OORLOG. 141 Litt. § 66.. $ 67. § 68 § 6i Hier na iiaven gemelde Ministers my te kennen , dat de Afgezant in de tweede audiëntie geproponeert had, waar van de Brief van den Sultan inalgemeene termen gewaagde, en die in den gewigtigen voorllel beftond, om de ltad Koetfiem van ons te koopen. De voorllel hier toe was volgender wyze ïngerigt. . _ De Sultan zyn meester had uit Europa ty« ding erlangd dat de Engelfchen de ltad Koetfiem van ons koopen wilde, doch dit zoude tot groot nadeel van den Koning en zyn Ryk ftrekken, de Sultan liet hem derhal ven raadcn, zyn best te deen, om zelve de ltad van ons te koopen, en zoude hem indien hy daar m kost reusfeeren , daar toe gunltig zyn en de nodige adfistentie bewyzen. Wyl het ongeraden was zig op den hootdzaaklyken inhoud van dit voorltel in te laaten , zoo beantwoorde ik alleen het eerde gedeelte , of het yoorgeeven , dat wy de ltad aan de Engelfchen verkoopen wilden, en verklaarde, dat my daar van niets bekend was, en dat ik ook niet geloofde dat dit ooit gefchiedeu zoude. 1 Dan dewyl de Mallab3aren zelden regt door ' zee gaan, en ik bedugt was, dat men aan den. Afgezant mogelyk een bewimpeld antwoord geevén zoude , om het te eerder met fchik kwyt te raaken, en ik begreep dat 's Compagnies belangen vereischten , den Sultan den we« tot verdere onderhandelingen aftefnyden; J , s> v. ■ • Z0Q G. Exttatt uit de Misfive van den Gouverneur van de Mallabaar, van nngel~ beek, aan de hooge Regeering van 30 Augustus 1789,  142 ZAAKEN VAN S 7°S 71. S 72. J I zoo herhaalde ik voorfchr. antwoord den volIgenden morgen by een Brief aan den Koning met volgende woorden: „ Gisteren zyn de Heeren Koenjoe Tiroe,, nadoe, enGowindaMenon, bymygeweest „ om my uit naam van Uwe Hoogheid te vraa„ gen, of onze Compagnie in Europa in on,, derhandeling was over de ltad Koetfiem, ,, om dezelve aan de Engelfche Compagnie te ,, verkoopen? en ik heb henlieden daar op ,, naar waarheid geantwoord , dat my daar „ van niets bewusc was, doch omUweHoog- hcid dienswegens nog meer gerust te flel„ len, zoo verklaare ik by dezen nader, dat „ ik nooit het mlntte bericht van die zaak be« „ koomen heb, dat ook de jongde Couranten, en particuliere Brieven uit Europa, tot het laatst van de maand Maart toe, daar van ,, geen enkeld woord melden, dat de Engel- lchen in Indiën daar ook niets van wee„ ten, en dat ik dus vastftelde, dat het een ,, los gerugt is, het welk geen verloof ver,, diend. God bewaare Uwe Hoogheid." Zederd heb ik van het Hof op myne herhaalde vraage, waarom de Afgezant van Tipoe Sultan nog niet vertrok, tot heden toe geen ander befcheid kunnen erlangen, dan dat de zelve aan zyn Meester gefchreeven had , en desfelfs antwoord hier afwagten moet.- Ik moet derhalven het vervolg van deeze materie tot een naderen Brief uitftellen, doch verzoek eerbiedig verlof tot de volgende uitweiding: Wanneer de Koning van Trevancoor van deezen voordel kennis krygt, zoo zalhywaarfchynlyk verzoeken cafu quo de naaste te zyn, en dan zoude de vraag ontdaan, die de ernftiglle overweging van Uwe Hoog Edelheden verdiende of tot vermindering van 's Compagnies omflag, die voor haar Fonds, en vooral voorden Handel die zy dryft en dry ven kan, van  § 73- Litt. STAAT EN OORLOG. Ï43 van veelen te groot geagt word, een Kapitaal van 50 en waarfchynlyk meer Tonnen Gouds Baargeld te prsefereeren zy, boven eenhtabbsfement het welk met zyne eigen Inkomften, en aanklevende voordeeien, de ongelden met goed, maaken, en zonder groot nadeel van de byfcomende winflen , des noods gemist kan worden , en daarom van veele ervarene Ministers, van de Compagnie voor fchadelyk te bock gelteld is. Ik bekenne gaarne dat dit eene bloote gisting zy, doch dezelve fteünd op de groote begeerte van dat Hof, tot vermeerdering van magt handel en aapzien waar toe deeze acquifitie een onfeilbaar middel zyn zoude; en op 's Konings groote Rykdom aan Baargeld, die Hem daar toe in ftaat kost ftellen; en mogelyk in dit geval alken zoude aangefprooken worden.  144 ZAAKENVAN Litt. H. Notitie van de Intresfen en aftelos/en Ca' pitaalen jaarlyks door de Rollandfeh? Kameren te voldoen. Ongeconverteerde Obligatien Generaal Comptoir. ƒ 860048 002 pCt. ƒ 17200 0 o Geconverteerde dito .... 2751100 o o 2£ — 6877700 Ongeconverteerde Obligatien ten laste van de refpeétive HoUandfche Kameren . 1091710 002 —— 11234 o a Geconverteerde dito . . . . 2608800 002* — 65220 o o Obligatien onder Guarantie van H. H. Mog. . . . 1312000003 39360 o o Ditu onder Guarantie van Hun Ed. Groot Mog. uit de Negotiatie van 8 Millioenen. 4953000 003 —— 148590 q o Dito uit de Lo- I I tery van 7 Milli- j oenen 1785 . . 828000000:3 — 24840000 Ultimo Mey 1790 | ƒ 8068124:-:- Dito uit de Lo-[ tery van 10 Millioenen 1786 .. 11220000003 *-— 33660000 Ultimo Mey 1790 ƒ 11053200:-:- Dito uitdeConverlie van Anti- 1 | cipaüe-penningen 22632550003 — — 680476100 .Transporteer ƒ55759208 jo|o . . .ƒ1625857100 On-  STAAT EN OÖRLOG. 145' Per Transport ƒ55750203 o o!. . .'ƒ1625857100 Ongecojf verteer- I de Recepisfen . . 3139700 003 pCt. 94191 00 Van de Staat en I I van Holland uiti ' | | I den 25 puining . 2362500000 3 708750,0'o Jkleenijig opNa- j j gelen voor 5 Jaa- 1 , ren .... 300000 o oj 4 —— 12000 0 o ƒ2440798 O o Nieuwe Nego- 1 tiatie by formevan Lotery 1790 • . 12000000,003 —— 360000'00 ^:8oc7$8 o o Jaarlykfche aflos- j . fing van de Negotiatie van 1785 . ƒ icopoooo Item van 1786. 100000 00 Van de nieuwe I | Negotiatie in 1790 14COOO o o Van de Geconverteerde Recepisfen pCt. . . 226825 o o ^ j /336762J0 O XXIV. DEEL. K £y  146 ZAAKEN VAN By de Kamer Zeeland. In de Negotia- J tie onder Gtra rantie van II. H. Mog. . . _ ./ 250000 oojpCt.1/ 7500 o|o Opgenomen ij I . Penningen a de- | pofito . . . 23857100:3— 71500: Dito anticipa , 1 I I tie penningen . 683200 00 3 — 204^6 ojo Door de SLaa-i I | I . ten vanZeeland.' 2300000 0,013— 69000 0 0 ' Negotiatie Lo-J j | tery 1787 . ' .j 1125000 003— 3375000 VandcStaaten: l ! van Zeeland uit I den 25Penning. 7875000 00I3 — 23625000 | ƒ367711 o;o Gefield dat de Kamer Zeeland op dezelfde voet als thans de Ho! landfche Kame • , ren hebben gedaan nog zal moeten Negoti eereh/35ooooo.komt met 20 pCt. pncmie . 4200000 005 — 1 . i26oooP,oj 493711 o o Jaarlyklche af losfing op de ■ I zeilde voet . . . . ƒ 49000'"o o 49000 o o I ƒ542711 ofo Litt.,  STAAT EN OORLOG. H? Litt. I. Arbeidsloon-en. Barbierbehoef- \ tem. Behoeften voor het Scheepsvolk. Bier tot Koopmanfchap.Bier Equipagie. fiaoter. Broei. Notitie van de wyze op wel'te alle betaaPingen in de refpeclive Kameren van de O. /. Compagnie gclaan worden geboekt , als onder hei hoofd van: Het bedragen dar Dagloonen , betaald aan het Arbeidsvolk, werkende op de Pakhuizen, Timmerwerven , inde Lynbaanen, hét Volk op de Jagten, en die "de Comp. verder in Dagloonen gebr.uikt. Alle Drogeryen, Kruiden, Olyen, enz. tot de Apotheek nodig. Medecamentkisten^ Doozen en Pakkaslen tot Medicamenten ; oud Linnen of oude Slaaplakens, Roodleer,Tin- en Koperwerk voor dé Apotheek, Chirurgyns Inftmmenten-, Schaaltjes en Gewigt en verder Gereedfchap. Delffche Potten , Glaaze Flesferi , Retorten , Smeltkroefen enz. Hemden , Waakrokken , Duffeltjes , Wolle en Linnen Patdcen, Broeken, Kousfen en Schoenen, Kisten ert Flesfekelders i die op reekening van Maandgelden aan het Scheepsvolk worden verftrekt. Alle binnen en buitenlandfe., en Jopen Bier, om te dienen tót voldoening van den Eisch voor Indien. Alle de Bieren tot Confumtie op de Huizen, Pakhuizen, Timmerwerven, in de Lyubaancn, en op de Schepen met den Impost van dezelve, het Water voorde Schepen , Jopen Bier voor de Schepen. Voor Indiën en voor de Schepen Jagteil en Logementen, Impost van de Confumtie, courtage van de Inkoop van Boter. Tarwe en Rogge, Maal, Sift en Bakloon , Impost op het Gemaal , onkosten van he: ontfangen van Graanen, de factor, K 2 Brood  14 S Z A"A KEN VAN Caja'itbehoejten. Courtage van wrkogt c Retouren.Diverfe Koopmanfchappenen behoeften voor Indien. Gefchut en Ammunitie van Oorlog. Brood voor de Schepen cn Jagten witte Belühuit. hard Brood. Kruideniers Waren , Lemoenfap , Lywaat tot de Tafel, Zitkuslens, Tmwerk, levende Hoenders. De Courtage die van de verkochte Koopmanschappen word betaald. Baitdteen eu Bloedcoraal, Goud-en Zilverdraad, Goude en Zilvere Kanten, ge(iagen Goud , gemaakt Zilverwerk , Spiegels eu Glaswerk, Glaaze Ruiten, Verrekykers, Vergrootglaazen en Brillen, Pennemesfeu, Potlood, Pennen, enz. Coraal cn Krameryen, Rouaanfchc Mutfen , Knoopen eu Gaarcn , Camerixdoek, Kerkboeken voor Indien, Papier en Courtage van hetzelve, Schaften en Pennen , PergamentHpp, 'fabak en Pypen, Balanccn, Schaaien en Gcwigt, Timmermans, Metfelaars , Kuipers . en andere Gerecdfchappen, Schoppen , Spaden, Graven en Kapbylen, Lantaarns en Lantaarnkamers, dubbeld cn enkeld Blik, Smeltkroezen, Esfaycurs Gereed fchap, Tuinzaaden, Quikzilver, Kanon en ander Seniel geweer , Kanonbooren, Vuurfteeneu, Kogels, zoo Yzere als l.oodc en Hagel, Knéppds, Handgranaten cn Bommen, Buskruid, Deegens, Houwers en Pieken , Hclbaards en Bardefaaneh , Patroontasfen, Porte Epeds, Sabelriemen en Trombanden, Trommels en Tromvedcn , en verdere toebehooren , Trompetten, Osfenhuiden, Kruitzakken, Beurfen en Brandemmers, Lont. Cardoeslinnen , Gaarcn en Naalden, Cardoes en Schildpapier, Hairdoeken, Zeem en Varkensvellen, Wisfcrsvellen, Conltapels , Roer , eu Slotemar.kers Gereedfchappen, Conflapels , Botteliers , en Slotemakers Kisten, Pakkaslen tot Lont of andere GoeIjeren, Schalen en Gevvigt, Spaans Kurk, Bos-  Hennip en Touw werk. Eyken Hout. Masthouten.Hout Divers. Huishuuren.Yzer en Tzerwerk. Kaas. Koper en Koperwerk. STAAT EN OORLOG. 149 Bosfen Spaan , Nooteboome Planken tot Laaden, Haave vellen, en Zetbielen, en diverfe andere'Behoeftens tot de Wapenkamer behoorende. Hennip en Touwwerk , Wangdragers Loon van bet ontfangen van Hennip, Slag- • loon van Touwwerk, dat van Compagnies Hennip in andere Baanen word gemaakt. Eyken Balken, Krommers cn Knies Eyke Planken, Zaag'.oon van Balken, Krommers en Knies. Masten en Spieren, Zaagloon van Masten. , Grcene en Vuure Hout, gezaagd en on ha Retouren.Oly. Ongelden Equipagie. en Kandelaars en ander klein Koperwerk, Koperdraad. Lakenenen Drap de Dames, Peylakenen, Laknimsfen,. Kroonrasfen, Perpetuanen, Kerfadyen en Baayen, Srraie tie Dames cn de Nimes , Ras de Marogue , Heer Luyks, cn Armeniër Bnayen , "Bourattcn , Polemken, Gryneu en Baracanen, Came- mtten , parate moers, vervoer van Lakenen en WolleftofTen , Bcrey, Pars- en Drukioonen van dezelve, uitmaken van Lakenen Foüet, Linnen, en Schilderen van Foüetten . Provifie" wegens den inkoop , en bereiden van Lakenen en VVolle Stollen, Zy. de Stoffen eu Fluweelen. Gmot en klein Lood, Rollen Lood en Orgellood , zoo voor den Eisch van Indiën tot gebruik aan 's Compagnies Gebouwen, n|s tot hekleeden van Kasten, Loode Pypen, Gictloonen van Lood, Waagdragersloon van Lood , Arbeidsloonen verdeeld aan 'sCompagnies Gebouwen, courtage van den inkoop van Lood. J)e twee Maanden Gagie aan het aangenoomen Volk op de hand betaald, de. Kostgelden , die in eenige gevallen gegeven worden, het regt van deProvoost van geapprehendeerde en nbiente Perfoonen, onkosten dieswegens aan den Cipier en anderen betaald. De Maandgelden betaald aan het t' huis gekoomen Volk en voor afwegen die in In-' diën zyn. Maandgelden by het Volk op de Kruisfers verdiend. Poelfe en andere Oly van Olyvcn, courtage i'an den Inkoop, Lynoly. Declaratie van Vacatie en Onkosten , wegens het uitbrengen van Schepen, clasficaale onkosten wegens het examinecren van Predikanten en Ziekentroosters , de giften aan Predicanten voor het opbreéken van hun Huis-  STAAT EN OOHLOG. 151 OngeldenRetour. Pik Tee ' en Harpuis.Pcttagie Huishouden en tot Boeken. Ligter-vragten met Goederen en Volk naar Texel of , elders, Lootsgcfden van uitgaande Schepen, Geldkistjes, Pakkaslen, Kleer- en Stuurmanskisten, kleine Onkosten, Sleep, loonen aangaande de Equipagie, Goudfche Tollen van Equipagie Goederen, Orkosten van uitgaande Schepen in Engeland. Dechratien van Vacatiën en Reiskosten, naar en van Zeeland, den Haag, en elders. — Ook tot ontlosfing der Retour, fchepen, declaratiën van Pra&izyns, Ongelden raakende dé vierjaarigc Reekeningen, Huishouding, Logementen en Jagten, Suykerbrooden by de portieu, Spc.ceryen, Turf tot de Huishouding, reparatien aan de Compagnies Huizen en Gebouwen, ioc fte Penning en'andere Belastingen op dezelve, huur van Kruisfers op de Retourfchepen Recognitie aan Capiteins die gekruist hebben , Pramien voor het eerst ontdekken der Retourfchepen, Ligterw.agten van Retouren, half Waag- én Wikgeld van de Retouren, Doek tot Pcperbaalen , blikke Proefflesfen voor tie 'fhee , Proelloon van Salpeter, drukken van Billietten, en Cargaas , Pryscouranten als anderen , Binden van Boeken cn Papieren, Landsregten van Retouren , Paal- Vuur- eu Bakengelden van de Retourfchepen, Lootsgclden van dezelve Impost van de Jagten, Goudfche Tollen van de Retouren, de Gouden Penning voor den Commandeur van de Retourvloot, kleine Onkosten op de Retouren vallende , Waakloonen SleeplooI nen van Retouren , Partygqld in Banco, onkosten van Retourfchepen in Engeland. •I Pik, Teer en Harpuis, half Waaggeld Ivan de Harpuis. Gort, Erweten en Boonen , iarwe-eu 7 Qrutie-Meel , -Carst, Mostertzaad K a Vmr  152 ZAAKEN VAN ' .. .' Retour Gen raai Scheepsgeld. Zeildoek., Speciën voor Indien.Spek. Stuurwans Gezee dfc hap. Tra&etn enten. yerfcheide Behoeften!. Pruimen, Kool, Wortelen, UycnenMiniwörteien. Vergoeding van Verlamdheden, RemuT neratien, Praemien wegens het ontdekken en aanhaalen der Goederen. Geld tot betaalii;g van nodige Ongelden cn ververfchingen aan de. Schippers rnedegegeeven wordende. Hollandsen Zeildoek, zwaar, gemeen, en ligt Jagtdoek ,. graauw Kennipdoek , Zeilgaaren, maakloon van Zeilen. Al het gemunt en ongemunt Goud en Zilver het gèen op den eisch voor Indiën word verzonden. Wat gezoute Spek, Rookloon van hetzelve , Impost van het Spek , Courtagien van den inkoop, en Waagdragersloon van het ontfangen van dien , half waaggeld van Spek, Hammen, levende Varkens. Zeeboeken eu Kaarten, Vlaggen, Conipasfen, Graadboogen, Dieplooden , Nagtglazen , Pasfers en verdere Gereedfchappen. Alle Tractementen en Jaarlyklche Recognitiën. Smcckoolen, en den Impost van dien , Klinkerflecnen en Moppen , Cement ert Kalk, Slypfteenen, Leere Huyden diverfe foorten, Muscovifche Jugten, Poortlaken, Vischzegens, Turf voor de Lynbaan, Werk om de Schependigt te maaken, Zeep, Lantaarns en Lantaanhoorens voorde Schepen, Muscovifch Glas , Teerkwasten , diverfe Verfwaaren, Swartfel, Blaauwfel en Styffel, Verfkwasten en Penceelen , Varkensborftels, gemaalen en ongemaalen Zwavel, Pfalm en andere Boeken , die op de Schepen worden medegegeeven, Houthakken, Mouten , Wannen, Botertuynen en andere Xoksbeiioeftens , Scheepskannen, Wyn en Bierglazen, Aardewerk en Mande werk. Zout  STAAT EN OORLOG. • i$3 Vette WaA ryen. \ Vtsch. I 'leesch. fVisfeletü getrokken Uit Indien, Wynen. K; 5 Litt. Zout en Pekel met den Impost van dien , Wasch, kalf VVaseh en Smeer Kaarsfen , Talk en Reufel, Traan. Stokvisch, gezouten Visch, Haring. | Osfen'en Koeyen, Impost van dezelve, 'Slagtloon , Schelloon van de afvallen , dejclaratie van vacatie wegens den inkoop , [Recognitie aan iemand die by den inkoop ladfi fleert , diversch Vleesch. | De Wisfelen van Batavia, Ceilon en de 'Kaap enz. getrokken. '| Secq,Spaanfche-WynenWyntint," Rhinfe en Franfche Kroomhrandewynen, gedis; teleerde Wateren , cn Lepelblads Water, Azyn, en Impost van dien voor de Confumtie alhier, Bouteljes en Kurken, Bierdragersloon, afilagceêlen en andere onkosten op de Wynen, Bereidfel, Lucht, en iandere Befioeftens, Courtage van den Inkoop van Wynen. In gevalle op .een Ordonnantie Goederen worden gevonden tot meer als eene rekening behoorende, zal het minste deel het meeste moeten volgen.' Eenige Documenten, voorkomende van Goederen en Zaaken hier voor niet gemeld , zullen moeten geboekt worden op zodanige iveekeningen als waarop men zal meenen best te bcfiooren.  i84 • .ZAAKEN VAN Litt. K. Wanneer de Equipagie naar Indiën zig in dit loopende 'j'aar hfyaalde op 8 Schepen , zoude zulks ten gevolge hebben de navolgende befpaaringen op de refpeBive Posten van uitgaaf', door de Kameren gebrap op de Calculatie» hunner Kasfen - tot ultimo December 1791. Dé Kamer Amfterdam heeft in uitgaaf gebragt onder-de Onkosten vap de Werf. Waarop zoude kunnen worden gekort. Voor Scheeps Timmer- . houten Masten . . ƒ iaocooojo/' 6ooco'op • 'f lenip .... 200000 0,0 100000! oio, Pik, Teer en Har | puys . . . 140000 0 7000 o o ■ Zey] doek, E veren • ! | I Graauwdoek . . öooco o o 30000^0 ■ Yzer beflag ca Y- zer enz. . . . 50000'0 0 25000' 010 ■ Spykers . , iooooje; o 5000 0 Q • IMadkoper, Caina- | I iywant . . . 10000 o o 5000 ojo Brandhouten Koo- I { len ... 8000 o 01 4000 oio ■ verdere benodigd- I | heden . , . 50000)00 20000 c o Voor het Pakhuis. | J Voor Plokpenningen . . 25000'ü o 2500000 lt—• Stuurmans gereed | | fchappen en Kaarten . 18700 o'o icocooo. Transporteer ƒ 56570010 0 ƒ 591000 o o Voor  STAAT EN OORLOG. -*55 Per Transport,/ 565700'iojo ƒ aoiooojoo 'Voor Schecpsboekcn . , 3300 q o -*°°°P° „Vaatwerk' * . »85o o|o ^ Scheepskisten . 1 i5cco o,o 00000 Pakkisten . .1 250000 1000'0,0 Cargafoenen en Be 1. lmeftenszoriderflie voor I rS ' . '• 22810000 2000000(0 Scheepskielen . , H700 op 6000 o o Scheepshonden . 7500 o o 4000 o o Slagthuis en Wyn- , nakhuis . • -f 460000 00 27000000 Waapenkarner . " 6oooo;oo 4000000 MonSg Comptoir . . 80000*0 o 40000 0 0 Voor Texel , . , *5°o°H<5 10000 00 /i46i650'.o(o Vooronderftellende dat de Kamer Zeeland haare calculatie in zeiver voegen nebbe opgemaakt, zoude in evenredigheid op die zelfde foort van uitgaven bv de Kamer Zeeland kunnen worden [ gekort • * ' | Buiten de Speciën voor Indien, en 1 te betaalen asfignatien is voor verdere uitgaven door de Kameren van het Zuider en Noorderquartier opgegeeven De°kamer Delft . . ,Lf 657ooojÖ|Q Rotterdam . . 809500 o o Hoorn . • .1 ffiifao'oo Enkhuizen . 237000 o o te famen . ƒ2314720100 Waarop by calculatie, en in onderftelling dat de Kameren niet meer dan hunne quota in de te doene Eqpipa- Transportecrl ƒ 1309500 0,0 gie  »*» ZAAKEN VAN n ' 1300000 0 0 ' ■ ƒ2609500100  STAAT EN OORLOG. 157 Litt. X. Extra£t uit de Refolutien door Heeren Bk* windhebberen van de O. /. Compagnie 'gecommitteerd ter Vergadering van Zeventienen binnen Amfterdam, genomen op Vry dag den 13 Mey 1791. Heeren Commisfarisfen tot de Befoigneg ingevolge van de Refolütie Commisforiaal van den 19 April laatstleden , en ter voldoening aan het verlangen van Hun Edel Mog. de Heeren Gecommitteerdens tot de zaaken van de O. I. Comp. by hoogstderzelver Misfive van den 9 dier Maand gemanifesteerd, geëxamineerd hebbende de Memorie van den Heer Advocaat ^ederburgh by de Notulen-van voorfchr. Datum in het breede vermeld, hebben ter Vergadering gerapporteerd. Dat het hun Heeren uit die Memorie is voorgekoomen, dat welgemelde Advocaat dezelve heeft opge Held in die onderftelling dat wanneer zyn Ed. Plan mogt worden gegouteerd, het zelve zoo tydig zoude worden vastgefteld , dat de Hooge Regeering van het zelve kennis konden draagen voor het vertrek der Sehcepen van de eerde bezending van Batavia , om te effedtueeren, dat de Coffy en Peper welke met dezelve zouden verzonden worden, wierden aangehouden, en op dat daar door by Verkoop van die Producten een aanzienlyk Fonds aan Gouverneur en Raaden zoude worden bezorgt, het welk men van hier in (laat zou geweest zyn te fourneeren , en waar door dus de zaaken in Indiën buiten confufie zouden kunnen gehouden worden, zoo als ook door het niet te behoeven uitzenden van dat Capitaal het deficit in de Nederlandfche Kas, in dit Jaar aanmcrkeiyk zoude ver.'  1 158 ZAAKEN VAN 60 duS ftrekk'cö om 00k de Maken hier te Lande buiten verwarring te houden. is LTf teJyd chans reeds 200 ^rre verloopen Schepen van de eerfte bezending worden o ™rgeb™ t' zoïde Snef6 "f* n°S ffl«W* in Indien w i zoude kunnen aankomen voor het vertrek der Srh/ Sen,Pnan dCiIWeede bezc»^S, doch da fchoon Jen al eens wilde .vooronderdellen, dat 'er teidonl^en genoegzaam getal Koopers voorde ^iftS Peper en Kofy 20ude gevonden worden, 2£ ter ver kopene restant, als verre het minfle gedee te zvnde Con &fe2 3 WCC2£n' 0m ^afdaaTbeiSgc e' u.onL nten te lup£Ïeerte, terwyl nog daar en boven 1 2 ï U Sebragt wierden, het welk oa de 5 " n ?us7nedinanmerkeIyken illvIüed »ei°Lu- Comp"-ui- °pZlgte n,ct d;ïn nadee«S voor de v-uuipagnii. zoude kunnen zyn. om HunFr)ICM? Vertrouwen *" dit genoegzaam is gen Ph„ nle^ ?:f ? °vcnu'SeiV dat% voorgeflaf.C' of tca nnnlle n et met een » Dat zy Heeren dus onder' verbetering van gedagten zyn, dat voor het tegenwoordige geen finaal befluit kan worden genomen over een Plan, dat gcfchikt was om dadelyk te werken, en nu niet meer dadelyk kan geïntroduceerd worden , en zig ook uit dien hoofde vleyea dat Hun Ed. Mog. Bewindhebberen ten beste zullen houden , indien zy niet treeden in eene breedvoerige behandeling van de daar by voorgeftelde middelen, alzoo die naar hun inzien als overbodig zouden kunnen worden aangemerkt ; en de gewigtige Propofitien by die Memorie voorkomende , ook oen naauwkeuriger onderzoek zouden vereisfehen , dan tot nog toe uit hoofde van de bekrompenheid des tyds. heeft kunnen plaats hebben. Dan , dat daar veellig-t de intentie van Hun Ed. Mog., zoude kunnen zyn, geïnformeerd te worden van de gedagten van her Bewind over de uitvoerlykheid en genoegzaamheid der middelen op zig zeiven befchoirwd, Commisfarisfen gemeend hebben niette mogen afzyn, ook daar omtrent aan het verlangcu van Hun Éd. Mog. te tragten te voldoen, dat zy Heeren Commisfarisfen derhalven de vryheid namen in het generaal omtrent meergem. Memorie aan te merken. Dat 'er by gemelde Memorie gevonden worden verscheide middelen, welker introductie zeekCrlyk aarimerkelyke Compagnies omflag zouden verminderen, en dus in haare Uitgaven aanzienlyke befpaaringen uitwerken. Dat onder die middelen als eender voornaamde js voorgekoomen de vermindering van Vaart met Compagnies eigen Schepen naar Indiën eh terug, zoo als dezelve word voorgedragen met 8 a 10 Schepen te zullen kunnen gefchieden. ' Dat het een indisputabele waarheid is,da t hier door een considerabele vermindering in den omflag op de Werven en andere admin stratien , zoo hier te Lande, als in Indien zoude te weeg gebragt worden; dat echter hier  l6o zaa-ken van . hier tegen wel was in bedenking gekoomen of h,r winkels S£S3£?£ SSïïstieiï d,verie ge ScheDen mn H > rvl' > , niet deeze weini. Inftdw ïïlri1*"5'3-™0^*0»'11» *U* Heer tneerde vemffjffl^tóg^^ en aftefchaffeft, voorzoo SS ?tet«Ww«, gronde badVnkSSS^Sr' gdra' °"SC- het  STAAT EN OORLOG. iét het vermogen zyn zoude, om zulke importante onderneemingen te doen, waar toe zoo een groote fomme Gclds benodigd was, en dat wanneer het mogt gebeuren j dat van hier geen genoegzaame quantiteit Koopers zich aldaar bevonden, om alle de voorraad van Coffy en Peper in te koopen, het moejelyk was te bepaalen, hoe de Comp. met die aan handen gebleeven quantiteit handelen zoude; dewyl wanneer de Comp. verplicht wierd dezelve voor haare eigen rekening herwaards te voeren, daar door zoude worden veroorzaakt s dat dezelve Producten doordeComps en Particulieren te gelyker tyd zouden aangebragt worden, het welk, zoo als te vooren reeds is aangemerkt, niet dan fchadelyk zoude kunnen weezen, of wel, in geval de Comp. zulks niet deed, en dat 'er zig geen genoegzaam getal Koopers uit Nederland in Indiën opdeeden , dat men als dan zoude moeten overgaan, om byaldfen 'er Koopers van vreemde Natiën zig opdeeden, het resteerende aan dezelve af te liaan, dan, dat ook hier tegen eene niet geringe con-' fideratie oprees , dat als dan daar door het Land van zeer veel voordeden zoude verflooken worden van welke zy anders by den aanbreng dier Producten hief te Lande zou hebben gejouïsfeerd. Dat 'er ook geen mindere bedenking was ontdaan , of niet door het permitteeren aan Particulieren om mee haar eigen Schepen van hier na Indiën te Navlgceren „> een ruimen weg tot den Smokkelhandel in die Producten, welke de Comp. aan zig mogt refefveeren, zouden worden opengezet; dat men, wel is waar, daaf tegen ernftige maatregulen zoude moeten tragten in het werk flellen, en dat ook die weg thans door het meenigVuldig aankoomen van vreemde Natie-Schepen, niet geheelgeilooten kan gehouden worden; darï dat het egter aan den anderen kant niet minder zeeker is*, dat hoe meer de Vaart van Europeefehe Particulieren in de Indifche Zeeën vermenigvuldigt, hoe' moejelyker het vallen zal om den Sluikhandel en Smokkelvaart, welke door de zelve kan gedreeven worden tegen te gaan. Dat deeze bedenkingen van dat gewigt en aanbeXXIV. dee-i» L lang  i6t ZAAKENVAN . lang aan Commisfarisfen zyn voorgekoomen, dat men in twyffel heeft gedaan, of wel de door den He'erNederburgh voorgemelde Reductie in den omflag zoude te bewerk (tel ligen zyn, daar het middel hetwelk daar toe zoude moeten llrekken, aan zoo veele bedenking onderhevig was.. ö Waarop gedelibereerd, en Heeren Commisfarisfen tot de Befoignes, voor derzelver genoomene moeite en gedaan Rapport bedankt zynde", is goedgevonden' zig met het zelve te conformeêren, en in diervoegen het Advis d eezer Vergadering over de te meermaaten gemelde Memorie by Hun Ed. Mog. de Heeren Gecommitteerdens tot de zaaken van de Oost-Indifche Compagnie uit te brengen; cn dat dienvolgens aan Hun Ed. Mog. in het byzonder, namens deeze Vergadering zal worden te kennen gegeeven, dat de Vergadering op de hier voorgemelde gronden vertrouwd zig te mogen gedispenfeerd houden om voorfchr. Mei morie voor als nog in nadere deliberatie te neemen. ( onderftond) Accordeert met voorfchr. Refolütie (was geteckend) Sv e. NEDEltBURGtL Litt.  Litt. Y. N°. i. Calculative Ttaat van Ontvangen Uitgave, by de HoUandfche kameren der O.fl. Compagnie, van i OcTober 1790 tot 1 Maart 1791. KAMER AMSTERDAM. ~~ ' Ontvang. Wls/eJ. Uitgave. Primo Oélober 1790, voorraad pr. Banco. - - ƒ389619 : 15 ■ 8 Ten laste van Hun Edel Groot Mogende; en Interesfen. ƒ45160: — :- Casla- " 409572 : 9 : 8 Beleeningen op Nagelen kunnende opgezegt worden. ' . '._ — * /799i9ïr-V5 •- In Oftober 1790. - - - - . ƒ70000:.— :-. Speciën voor Indien. 208997:1a:- —November 08000 • — • Restant van Verkopingen voor primo Oftober 46100b : —: -j —December— - - - - . 26000 • —• Provenu der Najaarsverkopingen. - - - -ƒ3300697:13:- ƒ —January 17.91.. '• - - - - - 20000 •' — Af op Anticipatiepenningen. - - - - - 100000: — :- — February - - - . . 355000: — :'- ƒ 3200697 : 13: - __ Restant uit de 1 Clasfis van de Lotery. - - ....... 570900 : :- % ƒ • —' - Wisfels uit Indien, ten lasten van den Heer Ontvanger 3 '- r.,,^. Graafland qq, ter Admiraliteit. , ' Onkosten op de Lotery. ''" 3 ftuks vervallende December 790. - - - ƒ19476: 2:- De Pretje op de Negotiatie ƒ200000- — •- 2 dito February 1791. - - - 17243:16:- —Courtage. - - - . . 50000:' — :'- ƒ 36719 : 18: - , — Certificaten. - ... . . . 100000: — :- i ■ • ƒ350000 :—■ i- | [Aan Traétementen. - - - - - . ....... . 99450: —: - 1 Departementen Ontfang. Restanten van Ordonnantiën, Interesfen, roode en zwarte Coupons. - ƒ190500: — :- ReeTtenkamer. - ■ Soldyen, Rekeningen niet Licentie. - - ....... ƒ550000: —:~ Equipagie. Voor de Werf. ƒ 632461 : 10 : - het Slagthuis en Wynpakhuis. . - - 394137: : 1 de Wapenkamer. - - - - - 41910:. : - — het Comptoir van de Monftering. . - - 50420 : : - ■ -—— ƒ1118928:10:- Commercie. Behoeftens, Onkosten enz. ..... ƒ253300:. : Cargafoenen. -;. - - - . -' - 227800: : - - - Apotheek. , «6655: — : - Vragtpenningen f480000 : — : - doch waarvan men flaat maakt, dat voor primo Maart alleen zal behoeven te worden betaald. - - - . 300000: —: - . ƒ817755: —. Liquidatie Comptoir. , Aan Interesfen. - ƒ386647: . : ~ -- - Goederen op vragt van Officieren. .... 28503: 5:- ' A T , n M . : ƒ415150 : 5 Lotery Comptoir. Aan Interesfen. ƒ 303465 :. : - Wegens op primo Maart vervallene Obligatien, zal de Comp. by Hun Ed. Gr. Mog. voor intrest nog debet daan. 658750 : — : - . ƒ962215:'—:- . Indien van de Obligatien geconverteerd uit de Recepisfen van Anticipatie penningen , door de Certificaten en termen van aflosÜag gebragt ƒ 226000 : — : - Zal moeten worden afgegeeven, rekent men daarvan tot primo _^ j Miart 1791. - - - . ...... ƒ100000: — :- Trctnfporteer, 'ƒ 10357507: 8:J Tranfporteer. - - J- .... -.'f 5176808 : isTT  Per Tranfporr, - - - -j ƒ «3575078:-. Per Tranfport [ƒ5176808:15:- Geld Etsfchen. Voor Batavia. ..... ƒ410014: 4: _ Ceylon. 503053:13:- China. - . - - . . . 354280 : 2 : - Cabo. ------ 150792 : — : - ƒ1421039:19:- Kepartitien op A&ien. Restanten. - - - - - . ƒ80224:11:8 Het Gededuceerde in January 1791. - - _ 460804 : 5 : Aan den Heer Opperbewindhebber. - 25000 :•—:-■ ' • _ > ƒ566028:16:- NB. Ocïroy ƒ 25000 : — : , Asfignatien. Restanten. - - - . . . ƒ85629:' :- Vervallende na de Najaarsverkoping. ... 1168264:13:8 Uit China, voor de HoUandfche Kameren. - - 2219358: 12:- Uit Parys, door Halier en Compagnie. - - 109286 : 14 : 8 . ' ! ƒ4582539:'—1- pr. Memorie Raad van Staaten ƒ Kamer Delft. Generaale Uitgaaven. - • ƒ535083: 3: - Kamer Delft. Cas en Bank. - - - ƒ63248:18:8 5ÈrS" t "• " " '«5^: «5 :- Najaarsverkoping. - - - 704464:»:^ ^ ^ ^sverkoptng. - - ,46024: 12: - ~ Rotterdam. Cas en Bank. - - ƒ60000«-:. ? ™ ' ' _ Rotterdam. Generaale Uhgaven. - - - ƒ34373x : '******''10 : ~ Sff^W.' " , '0nmm 496i47:5:- Speciën van Indiën. - - - 1 Wisfel- Uit Indien op den Ontvan- - Acfi™„.;„ tvt • m • ■ , n 4 », *__-'* - - - _ .0.05= 5=- f^.^ g-.N,-^- - .4^8:_4:; —Hoom- ^^u.^iw /,4,W! 4!* 351' ' — - - - f*™»-—- f6i3ist"6- u rri. ^ Speciën van Indien. - 150000:—• :- houdene Thee. ... 02216?: 11 :- a r • tv- • 7 „ 1_ L_ ƒ1022001 • ic : 8 Asfignatien, Najaarsverkoping. - - 146085 : 19 : - Enkhuizen. Cas en Bank. - - - ƒ43985:6:- RePartitie- " ' ' 33553:-:- Najaarsverkoping. - - - 288415:-:- £nkhuizen. Generaale Uitgaaven. - - - f 361610: xo: B ' ™ ^''" ƒ 3324°o • • - Speciën van Indiën. - 271046: 5:8 ƒ 100.816* • 10 Asfignatien, Najaarsverkoping. - - 146069: 5:8 Repartitie. - - - . 71060: — :- ƒ846786: 1:8 Ontvang. ƒ14085537:17:- B 13048165 : 10 : - ƒ 1037372 f 7:-  Litt Y. N®. 2. Calculative ftaat van derï Ontvang en Uitgave, by de HoUandfche kameren der O. I Compagnie, van primo Maart 1791 tot ultimo December 1791» (3~N"T VANG. UITGAAVEN. TDi^verkoopingen vÓM~^Ue^Hollandïche Kameren gecalculeerd op - -[ƒ 13000000 : —: -j Byl. Dificit van de voorige Calculatie. - . - - - ƒ1037372: 7:- A. Beleening op Nagelen. ------- ƒ199000: — : - Interesfen. - - - - - 23600 : —■ •: .- ƒ 222600 . ■—•: r A. Traktementen. - - - . . . . .(__.._- ƒ4200®:'—:- ^ Departementen Ontvang. \ A. Generaale Compagnies Interesfen. - - - f 30000: — : - A. Koode en zwarte Coupons. ------ 134610: — :- ■__ ƒ164610 : ■—: - Rekenkamer. A. Soldyen, Rekeningen met Licentie. - - - b - ƒ1300000: — ;- Equipagie. B. De Werf. - - ' - ' - - - - - ƒ 850000 : —: - C. Slagthuis en Wynpakhuis. - - - - - 460000 : —: - D. Wapenkamer. - - . . « - - 60000 : —: Monftering Comptoir by Calculatie. - - - - 80000: — :- Texel dico. - 25000 : — : - , ƒ1475000:--:-- Commercie. l'Behoeftens, Onkosten enz. - - - - - ƒ 308326: 18:- { £ ' Cargafoenen. t - . - - - - - 387700: —: - ; Apotheek. - - - - . r. ' J - 35000: —: - jVragtpenningen. 223047 :«— : - • f954073 : 18 :"* Liquidatie Comptoir. \ F. tavtetesCetu - - - - - - « - ƒ625019: — :- Lotery Comptoir. G. Interesfen. - _ _ . _ . , ------- ƒ956695 : 8 : - A. Dito, Edele Groot Mogenden. - - - - - - 522750: —s- Geld Eisfchen. A. Batavia Reftant. - = . - -[ƒ1041474:12:- af Ceilon. - - - 250000 : ■— : - Op den nieuwen Eisch. - - ^J*1 ".12 '. r ï 000000 :«—•: - ƒ1791474:12:- A. Ceilon Restant. -> - . . • - ƒ106493: 8:8 Voor het Regement van Meuron. - - - 250000: — : - Met Suppleeren wegens het Schip de Negotie. - - - 197000:—■:- ƒ553493: 8:8 A. Cabo Restant. ------ ƒ134539:*—: - Nieuwen eisch. - - - 150000:'—■:- { 1 \ » ƒ284539: — :- Aspgnatien. ƒ 2629507 : <— : 8 I 'j^t Na de Voorjaarsverkoping. - - - - - f700000:-—• ': - Najaar? ■ dito. - - - ( - - - 1200000:-—': - ƒ1900000: — :- I Kamer Delft. Generaale Uitgaaven. ... ƒ657000: — :- Specie voor Indiën. ----- 420800 :;•■— : - Asfignatien. ----- - 250000*—:- i ƒ1327800: — :- ! ; Rotterdam. Gevieraale Uitgaaven. - - - - - ƒ809500:-—:- j Specie voor Indiën. - - - - - 3OI777 •' 16 = - | Asfignatien. - - ' - - - - 250000 : —■: - I ƒ1361277:16:-. 'Hoorn. Generaale Uitgaaven. - - - - - ƒ611220: — :— Specie voor Indiën. - - - - 237460: —: - Asfignatien. - - - - - 250000 : •—: - ƒ1998680: — . Enkhuizen. Generaale Uitgaaven. - - - - - ƒ687380: — :- Specie voor Indiën. ----- 237000 : •—■: - Asfignatien. ------ 250000 : — : - . ƒ1174380: — :- I ____ I ! Ontvang. ^ V^0000il j_ ƒ13000000: — :-; ■ ' lJro Mtmona. . J i ƒ 3791565 : 9 : 8 Een Wisfel ten lasten der Franfche kroon, groot & 421000:-—:- —' ■ ! ' Dito'Asfignatien, onder Haller en Compagnie, groot 102800: — :- ' j Pro Memona. ■ —■ , Interesfen, Raad van Staaten tot ruim - - - - ƒ 400000 : — : - Zullen by gis/Jng die Jaar inkomen, ruim • • f 200000 ( 1 . Aflosfitig, ---'--ƒ 4953000: : -   STAAT ËN ÓOaLOG. iéj Litt. Y. Uitgaven by de Kamer Zeeland van prime N°. 3# ü&ober 1790 tot ultimo Febriiary i 79 i „ Asfignatiem Agterftallige van voorige jaaren onder ulti- j tno September 1790. . . . ƒ319225 9 Ö Asfignatien op de voor jaarsverkoping 1790, opgefchort zynde tot iö January 1701 . . ƒ371596:19 0 Éy voor 4 maanden In- * | "trest a 4 pCt. , . 4954' 10 o ~ -i- 376551 90 Beleeningé Op Nagelen en Cancel welke kunnen opge zegd worden . < . 337000 c o Z-es maanden Intrest op dito vervallene ultimo January 1791. . * 6766 20 343766 2 & Geld-Eifchen. Per de Schepen Zeeland l en de Erfprins verzonden .<..<< . 1 66ó655 lO'Ö Tradementen. \ Over 12 maanden vervallens primo Janua- I ' ' ry 1791 .... * . . '49864 i4ó Transporteer K175C063 5)0 l % ' m*  164 ZAAKENVAN Per Transport fiy$cc6$ 5I0 Wegens de Departementen ontfang. Reftanten van de Ordonnantiën op de Heeren 0:itfangers, nog niet afgehaald . . 34101 7 0 , Generaale Compagnie Interesfen .... 154478 17 o Aflosfingen, de anticipatie-Penningen op de laatfte Verkoping daar onder begreepen. 921600 o o - 1110180 40 Reekenkamer. I Soldyen en .Nalaten fchappen enz 69438 10 o Wegens de Départementen Equipagie. Voor de Werf . . . 347549 4 8 Het Slagthuis en Wyn- pakhuis .... 7°400( o,o De Waapenkamer . . 6129 ilc Het Comptoir van de Monftcring , den inkoop van Transporten daar onder begreepen .... 7t5°9 180 11 495588 3 & Commercie. Beboeftens , Onkosten f enz 479oo o o Cargafoenen • • . 17400! o o Apotheek . . » •' 1850 00 1 Transporteer ƒ 67150' 00/3425270 28 Vra. t-  STAAT EN OORL OG. 165 Per Transport ƒ. 67150 01/3425270 2 8 Vragtpenningen . . . . . 67150 0 0 . 78581 50 Depót Militair met deszelfs onderhoorighe den . . .... Voor de Chinafche Wisielbrieven het eenvierde van de Kamer Zeeland . . 739786 3 c Ongelden tot het Hollandsen Courant . . 1849410 0 , ., _. 758280 16 o Voorloopende Zaaken,. . 1 13418c _°o Waar tegen de volgende I 1 ƒ4463462 3 8 Baaten. j Het faldo van Kas en Bank onder uitimo . September . - .ƒ389455120 Van den 25 Penning in j twee Ordonnantiën • 300000 o o. Het provenue der 2 na- jaarsverkoopingenvan 1 £9 November en 20 December . . 2535000 0.0 r — - 3a24455 12 o Pus over de gemelde — — - 5 maanden te kort ... . | /i*390®6 11 8 L S Lht.  i66 ZAAKEN VAN Litt. Y. Uitgaven by de Kamer Zee/and, van fio. 4. primo Maart, tot ultimo December I79L Asfignatien op de Najaarfche Verkooping 1790, op de jongst gehoudene Vergadering van Zeventienen verdeeld om met primo Maart 1791 te voldoen voor de Kamer Zeeland . ƒ 584I57 2 0 Dito op de verkoopingen van het voor en najaar 1791 gecalculeerd op . . iooooco o o Beleeningen op Nagelen enCancel reeds onder de vorige vyf maanden.opgegeeven, als kunnende geëischt worden dus hier voor Memorie. Jnteresfen daar op ver-r fcheenen over 6 maan- den . . * • 6?66 *« Geldeisfchen op de voo- rige toebedeelde nog onvoldaan . • ƒ2980160 18 o Af het geen daar op dooide Kamer Amfterdam door die van Zeeland Anno 1788 is verzon- den , . • 22I321 6 8 ƒ2758839 11 8 By, het quota der Kamer Zeeland ï79i , 5°oooo 00 ■ ~ • 3*588£9 11 8 Traktementen voor 6 maanden vervallen primo July 1791 ... 9+9= ]7 o Transportper /485?*55 J~ 8 m.  STAAT EN OORLOG. 167 Per Transport ƒ4859255128 Wegens de Departemen.yteu ontfang. Reiïanten van Ordonnantiën op de Heeren Ontfangers nog niet afgehaald . . • • • , Generaale Compagnies Interesfen . . 35°5i5 °o Ailosfmgen . . 227000 o0 — . 577515 o o Reekenkamer. Soldyen,Nalaatenfcbappen enz. . .... 3°5485 0 0 Wegens de Departementen Equipagie. Voor de Werf . . 749129 9° Het Slagthuis en Wyn- pakhuis . . • 103000 00 Wapenkamer . • 7V9$M° Het Comptoir van de Monftering, den inkoop van Transporten daar onder begreepen. J70098 150 IM93aI l8o Commercie. Behoeftens , Onkosten enz. . . • 7720° 00 Cargafoenen . • 34800 o|o Apotheek . . 4625 0.0 Vragtpenningen 1 116625 00 Depót Militairen met Transporteer ƒ ƒ6888202 10 8. f L 4 ■ des-  ïög ZAAKEN VAN Per Transport ƒ6888202 10 8 deszclfs ondcrhoorig- beden . . .... 136611 17 8 Voorioopende Zaaken .. . 330174. 09 Waartegen de volgende ƒ7354088 8 8 Baat en. Van de Heeren Staten vanZeeland uit de fub- fidie vanf4375000: :- I nog pr. resto . . 1275000 00 Pe voorjaarfcheVerkoo- ping van 1791 beree kene op . . . 1500000 o© De najaarfche dito zon - • der een Chinaas Schip op , . . . 1500000 00 ————— — - 4275000 o o Dus over de voorgcmel- . de 10maanden tekort . , . ƒ3079988 8 8 Waarby het te kort van 1 Oktober 1790 tot 1 ultimo February 1791 . . . 1239006 n 8 , 1/43' 89951' Ó o Litt. Y. No. 5. Volgens de Calculatien opgemaakt , tot ultimo December j 791 was tot dien datum by de HoUandfche Kanieren een deficit van ... . • • ƒ37915^5 Q° En by de Kamer Zeeland , . 4318995] 00 Te faamen bedragende . ƒ8110560 00 ■ Transporteer ƒ8110560' co  STAAT EN O ORLOG. 169 Per Transport , . . /8I10560 op Men meent, dat in- j I gevolge de zederd daar op gemaakte Memorie van defalquatie , dit kort een wezentlyke vermindering zal ondergaan met de volgende Posten. De Negotiatie van de Kamer Zeeland zal zuiver opbrengen . . ƒ3168000 00 Het geen minder zal behoeven verzonden te worden aan Contanten uit hoofde van de geïntroduceerde belastingen. ' Deeze volgens ruwe Calculatien (als zynde het niet mogelyk zulks met eenige zeekerheid te bepaalen) in den jaa re 179a zullen opbren gen 7 a 8 Tonnen Gouds, moet men egter ftaat maken , dat ten minden de helft daar van zal betaald worden inPapierenGeld, het welk volgens de gegeevene orders wordende vernietigd,durft men, het geen uit deezen hoof ^de minder zal behoeven verzonden te worden niet hooger te bepaalen als op 400000 o o VerfcheidePosten van uitgaaf door de Kameren zynde opgegeven als voor hun aandeel in een Transporteer ƒ 3568000 00/8110560 00 h 5 Êq,ui-  i7o ZAAKEN VAN Per Transport ƒ3568000 0:0/81105600*0 Equipagie van 30 Schepen , reekend men daar deze Equipagie maar 20 Schepen zal bedraagen, dat zulks over alle de Kameren een verfchil zal maaken ten voordeele van . . . 600000 o o Het geen minder op den eisch van behoeftens zal behoeven te worden verzonden, als zullende dit zig bepaalen tot het allernoodzaakelykfte . . . 400000 o o Uitfluitende alle denkbeeld van het Publiecq, als of de'zaken van de Comp. hopeloos zouden ftaan , of als zodanige worden opgegeeven , reekent men dat de beleeningen op Nagelen op den duurzullen kunnen worden gecontinueerd tot . . 700:00 o O De Reftanten van In teresfcn, afgiften cn as fignatien die doorgaans onafgehaald blyven, en waarvan dus de Comp. op dea duur gereekend moet wordenhet gebruik te kunnen maaken , ftelt men voor alle de Kame ren op . . . . 500000 o o Men kan ook rekenen dat op den duur met Transporteer*/5768000 0 o! 8110560 00 fom-  STAAT EN OORLOG. 171 Per Transport! ƒ5768030 po ƒ8110560 00 fommige Houders van j j Asfignatien wel eenige fchikkingen zullen kunnen worden gemaakt om de Comp. het gebruik der Penningen voor een korten tyd te laaten, maar vermits hét regt der Houderen tot eene onmiddelyke vordering buiten alle Conteftatie is, en de meeste tot zo danige fchikkingen veel•al ongeneegen zyn ,durft men het montant dier Penningen niet hooger ftellen dan op . - 600000 o o Wanneer het Plan tot , Converlie der nog on geconverteerde Recepislen van anticipatie Penningen , tot dand kon de worden gebragt, vleit men zig, dat.daar uit nog voor de Compagnie zoude kunnen gevonden worden een fom van . . . Contanten tot . . 4000CO o c Het te kort zoude dan riëel verminderd wor- ; den met . . . • . .. . i 6768000 o « En onder ultimo De- . . | cember 1791 nog bedra y -\' gen , ....... / ' 1.^42563 o'Q . . 4a»  ï7* ZAAKEN V A N Aantooning der Gronden op welke men de post van diverfche uitgaven by de Calculative bereekening op ƒ 7000000:heejt gefield. Alle de uitgaven (exept de repartitie) hebben by de refpecTive Kameren van de Oost-Indifche Compagnie van 177" tot 175I de Jaaren door den anderen gereekend Jaarl. bedragen , . 1/1864521100 Hier van afgetrokken de jaarlyks betaalde asfignatien uit Indiën getrokken . . . f379104500 Naar Indiën verzonden Contantsn . . 437381100 Betaalde Interesfen . 862239 o o 9027095 o o Blyft voor diverfe andere Posten .ƒ961811600 Welke- by Compagnies Boeken onder de volgende Relpe.fr.en voorkomen, voor zoo verre men het falvo Errore heeft kunnen opmaaken. Arbeidsloonen . . . fi 146723 0 0 Barbierbehoeftens . . 24875 0J0 Behoeften voor het Scheepsvolk . . . 79219 00 Bier tot Koopmanfchap 14114 o'o Bier tot Equipagie . . 51078 00 Boter 102370 o o Brood ...... 130257 0 3 Cajuitsbehoeftens . . 12406 o o Diverfe' Koopmanfchap- pen enBehoeftens voor indiën . . .j 121620 o o Transporteer ƒ9618116 co Fus-  STAAT EN OORLOG. 173 Per Transport I | f96181160,0 Eustagien . . . 171616 0 0 Gefchut en Ammunitie I van Oorlog . . 1442C2 do Hennip en Touwwerk . 620291 o o Eikenhout . . 509094 o o Masthouten . . 108528 öjo Hout divers . . 1432130,0 Huishuur . , 5070 o'o Yzer en Yzerwerk 508661 00 Kaas . . . 35833 o0 Koper en Koperwerk . 73360 o o Lakenen, Wollen en Zy de Stoffen . . 131709 o o Lood . . . 64547 00 Maandgelden op de Hand. 19350000 Maangelden op Retour en Pramie aan t'huisvaa- rende Manfchappen . 2572266 o o Oly . ■ 613S800 Ongelden Equipagie . 179466 oO Pik, Teer, en Harpuis . 89585 o\o Pottagien . . 123787 o° Scheepsgeld . . 14813 °° Zeildoek . . 270581 oP Spek • . • 148111 o|o Stuurmans Gereedfchap . 22516 o'O Traktementen . . 266946 op Verfcheiden Behoeftens . 109411 o'o Vettewaryen . . 4[>956 o o Visch . • • 7487 o o Vleesch . • 162963 cp> Wynen • • 143443 o0 Courtagien van verkogtc Retouren . . 73696 o 0 ; Vóór en na bctaaling , 21815900 j Ongelden op de Retouren waaronder de Convooy en Licent-gelden . 714157 op Transporteer' ƒ96181 ió'oo O»-  174 ZAAKENVAN Per Transport /o6i8ïi6 o'© Onder deeze Posten zoo als dezelve by de Compagnies Boeken voorkqomen , is begreepen het be < , dragen_ van de Goederen , welke op den Eisch naar Indiën zyn verzonden , welker geheel montant voor zoo verre men zulks heeft kunnen nagaan in de gemelde tien Jaaren van 377? tor 17H, de Jaaren door een gereekend 's Jaars heeft bedraagen eene fomma van ƒ1571100:-: en welk beloop dus afgetrokken zynde. *<57U~o ojo Zoo blyft voor diverfe Uitgaven Voor den omflag hier te Lande . ƒ8047016 o o Schoon nu wel de Equipagien van Schepen in het gemelde tydvak , zyn geweest van 30 a 31 Schepen, en men ftelle , dat een Equipagie van 23 Schepen by vervolg voldoende zyn zal, zoo kan men euter niet veronderftellcn dat deeze fom van 8 Millioenen, door de verminderde Equipagien in die zelve proportie zal verminderen, dewyl daar onder Posten gevonden worden op welke de mindere uitrusting van Schepen, of in het geheel geen, of niet dan na verloop van eenigen tyd invloed hebben kan, en deeze zyn: De Arbeidsloonen zoo als dezelve namelyk hier boven genoteerd daan, houden in, zoo die, welke betaald zyn op de Werven enz. als in het Pakhuis, tot het opllaan en bewerking der Retouren , op welke laatfte de mindere Uitzen- 1 Transporteer ƒ50470161 o | o 'ding  STAAT EN OORLOG. 175 Per Transport- ƒ804701610 o ding dier Schepen geen invloed heeft, en calculeerd . men die op . ƒ500000 c o Maandgelden Retour en Pramie aan de t'huisvaarende Manfchappen . . 2572266 00 Traktementen . . 266946 ;oo Courtage van verkogte Retouren . 73696 |oo Voor en na betaaling. 218159,00 Ongelden Retour , (waar onder het Convooy enLicentieGeld) 't welk 's Jaars bebedraagd ƒ364000:-:en verminderd als 'er Schepen verongelukken . . 7I4I57 00 Huishuur . . 5070 o o — - - 4350294 o o Het bedragen van deeze Posten ——— afgetrokken zoo blyft over het montant, hetwelk men kan ftellen, dat meest al tot aanbouw en Equipagie van Schepen in gemelde tydvak is hefteed . ... 3696722 o o "Wanneer men nu vooronderftelt, dat deeze post van c. c. 37 Tonnen, in dezelfde proportie minder zal bedragen als de Equipagie minder gecalculeerd worde, dat is van 30 k 31 op 23 Schepen zoo zou de- . zelve beloopen c. c. ƒ 2790000 • J en dus een different maa- ' ken van . • 910000 | • 1 1 En  i76 ZAAKEN VAN En offchoon.nu gemelde post van 37 Ton , niet alleen, door een minder Equipagie, maar ook door een mindere aanbouw zal afneemen, (zynde 'er in het genoemde tydvak te zainen 75 Schepen aangebouwd of 7i "s Jaars,} en men dus het different nog vry wat meer dan c. c. /giocoo:-:- zou kunnen ftellen, zoo heeft men egter, om reden, dat onder (de gemelde 37 Ton nog wel eenige Weinige Posten gevonden worden op welke de mindere Equipagie geen directe invloed heeft de diminutic , welke zo uit hoofde van de mindere aai.bouw en mindere Equipagie als van andere menagemenien mogte ontftaan , niet hooger durven begrooten als even boven hctMillioen, waar om men dan de hier boven genoteerde fom van diverfe uitgaven voor den omflag hier te Lande tusfchen 1770 en 1780. bedragen hebbende c c. ƒ8047016:-:- heeft gecalculeerd op eene fom van . ƒ7000000 [o o Litt,  Lilt. Y. N°. 6. Tegen over Bladz. 175. XXIV. DEEL. Calculative Bereekening van Ontvang en Uitgaaf, by de Nederlandfche Oost-Indifche Compagnie in 1792. ON T V A N G. | U I T G A A V E. ! ' In de veronderfrelling, dat men in de gegronde verwagting, welke men uk de Voor Interesfen en afcelosfen Capitaalen. ƒ4000000' — - Berigten, van Batavia ontvangen, heeft opgevat niet zal te leur gelteld wor- Uitdeeling aan Participanten, als mede aan zyne Doorl. Hoogheid. - - 831625 'w«- den, zoo Calculeert meri, dat in 1792 verkogt zal worden. Asfi-natien, welke in 1791 in Indiën zullen zyn getrokken. Waarvoor Coffy 7500000 ffi a 12 St. - - - - - ƒ4500000: — : - men Ca'culeere. Pep :r 4000000 ffi a 13 St. ..... 2600000: — :- Van Batavia. , ƒ 2000000 : —: - Vier Ladin-en uit China. - - - - - 4400000: — :- Ceylon. 500000: — :- Lywaaten van den Overwal en Suratten, enz. - - - 600000: — :- , Caab. - - „ . _ 500000-" • Voor de volgende Goederen heeft men gecalculeert op die quantiteiten, die Bengalen. ^ van dezelve in de twee laatfte Jaaren 1789 en 1790 zyn verkogt. . _ Cormandel. ] Tin. - - - - 131550® - . - 63319: — :- , Mallabaar. > ' " • " 500000:—.- Catoene Garens. 98282 (B - - . J 175054: ■—: - . ~ Suratte. ï Indigo. - - - 18325 ffi 64261:—:.- : _ 3500000;—.:/. Suiker. - - - 1061325 ffi ■ . - - - 310299: —:- Tot inkoop van de verlangde Retouren ftelle men, dat in Salpeter.- - - 2026625 ffi . - - - 361229: —: - In.'iën nodig zal zyn een Fonds van - - - ƒ5400000: :- Sappanhout. - - 517913 $ - - - - 5099?; —_ _ l In voldoening daarvan zullen ftrekken Cauris. - - - 152540 ffi - 75390 : >—i de Asfignatien, welke in 1792 uit Camphor. - - - 43921 ft - - - - - 60401:—' Indiën zullen getrokken "worden. Cardemom. - - - 8644 ® - - - - - 42535 : —: - Als van Batavia. - ~ - ƒ 2500000 : — : •• Voor de overige Articu'en, van welke den aanbreng by vervolg aan Particulie Ingevolge het laastgenomen befluit, ren zal worden over je Santen, dan welke in 1791 reeds zyn ingekogt, en ir van de Vergadering van XVII. . het volgende Jaar eer de berigten in Indien zyn ontvangen , ook zullen zyn Van de Caab. - - -j 200000 :.— : 1 ingekogt, en dus by de Compagnie worden aangebragt, ftelle men even ah . Schoon het thans gepermitteerd is, in 1789 en 1790, daarvan te zullen profiteeren. - - - - 200000:.—:- vandaar te trekken ƒ500000:—:- Daar met opzigt tot het debiet der Speceryen , zoo door den verkoop van zon • zoo z.il door de vermirjderde om- eene groote quantiteit Nagelen , als voor eenige Jaaren is gedaan , als 00V. flag de Compagnie aldaar veel pen-j door de fcha,rsheid van Nooten en -Fouly, eene groote verandering gekomen ningen niet behoeven , en dus zal is, en men dus meent in de 2 eerfte jaaren de ordinaire quantiteken niet wel , de permïsfii om te mogen trekken, te zullen verkopen , watrop men anders 20 Jaaren door den anderen geflaa- moeten verminderd worden. gen zou kunnen rekenen', zoo heeft men dezelve na den waarfebynlyken ver- Van Ceylon. • 300000: — :- koop, zoo in quantiteit als pryzen, gecalculeerd. * 1—- Caneel. 400000 S a ƒ 5 : .—.; ~ 'c 68 ƒ2000000:—:- Dus aan Asfignatien. - ƒ3000000: — :- Nagelen. 200000 ffia 3:—: - .. .. j 600000:.— :- Blyft derhal ven nog tot den inkoop van Retouren, cn te verzenden. - - - 2400000: — Fouly. 35000 ffia 41 fi —- 430500 :.— : - Welke 24 Tonnen, van hier zullen moeten verzonden worden, het zy in Contan. I^ootenrrais- ten, het zy in zodaanige Goederen, welke tot de Huishouding der Compagnie caaten. 100000 ffia ƒ11: — : - ■ 1100000 : — : - in Indiën nodig zyn, of ook wel in Koopmanfchappen, voor Jtpan en China , — 1 4130500: — : - welke Goederen even als Contanten in Indiën, moeten aangemerkt worden' Tranfport.eer. - _- .... - ]ƒ 17614704 : — : J Traniporteer. - - -1/10731625: — :-  Per Tranfport. ...... j fl?6H7H~ I Per Tnnfport . . . Vioni*Si£ï- Vaor vragt van Goederen, welke met Compagnies Schepen door Particulieren Schoon men vastftelle, dat, zoo door de reeds vastgefhlde middelen , als door zullen verzonden worden, is met geene zekerheid te Calculeeren. Wanneer het invoeren van belastingen , en het verminderen van alle nodelooze om¬ men op 200 Lasten per Schip rekende, zoude bedraagen ƒ 838000:-:- flag, 'er in Indiën zal moeten gezorgd werden, dat de Lasten door de Wins- dan in den beginne is het niet te verwagten, dat het die fom zal bedragen, ten en Inkomsten moeten worden geëgalifeerd ; zoo kan men echter , of aar' ƒ400000: — :- fchoon men daar in naar wenfeh mogt flaagen, niet voorzien, dat men daar in, in 't Jaar 1^3 , (voor welk Jaar de Contanten in 1792 te verzenden moeten dienen) zoo ver zal gereusfeerd zyn, dat als dan, daarop reeds zoude kunnen gerekend worden. —- Daar nu het bedragen der Lasten van ieder Comptoir, dat der Winsten en Inkomsten in 1785 en 1785, (zynde de 2 laatfte Jaaren , van welken de boeken voor handen zyn,) hebben gefurpasfeerd, ƒ 3636ooo : —■: - Zoo zoude men moeten ftellen , dat dit deficit van hier zoude moeten worden gefuppleerd; dan, daar onder dit meerder bedraagen der jaarlykfche Lasten , eene fom van ƒ 1311000 : — : - 's Jaars voor de Caab voorkomt, en het te verwachten is, dat door de gemaakte bepaalingen , van de aldaar intevoerene reductie , dit meerder bedraagen wel met ƒ 1000000: ■—: - zal verminderd worden, en wel voornamelyk in 1793, , —* men reeds in het tegenwoordig loopend Jaar, en in het volgende, het effect van die reductie mag verwagten. Men zou dus kunnen ftellen, dat het deficit tusfehen Lasten, Winsten en Inkomsten, in 179? maar zouden zyn ƒ 2600000 : —■: - om hier in echter niet te naauw te werk te gaan, zoo ;f . | . ft^t men» dat van hier tot Supplement van het deficit zal moeten verzonden worden. - . . . _ „ _c 0 ƒ 2800000 : —; Schoon 'er wel van tyd tot tyd by de verdeeling van de Eisfchen is gereekend , om het papieren Geld in Indiën te doen inwisfelen , zoo zyn Generaal en Raa- Iden daartoe door het achterlyk zyn van fommige kamers , in de voldoening der Eisfchen, niet in ftaat geweest: wel is waar , dat 'er waarfchynlyk in de belasting van den 50 Penning, een aanzienelyk gedeelte zal zyn gekomen in Compagnies kas, dan, in hoe verre Generaal en Raaden wederom verplicht zullen zyn geweest, om daarvan een gedeelte uittegeeven, is niet wel te bepaalen. Men is ten minsten befchroömt, om te veronderftellen, dat van de \ \ * Mulioenen ■> die men calculeert, dat 'er aan Papieren van Credit rouleert , / meer dan 6 Yonnen, door bovengemelde middel zzl zyn vernietigt, weshalven 'er dan nog resteert 24 Ton, tot welkers inwisfeling het noodig zal zyn, de Contanten naar Indiën te verzenden. - - - . . De overige Posterj van Uitgaaf, Calculeerd men volgens bygaande bereeke- ' a4°0OO° : ~ : " nin§' °P " ' - - - - . . o Onder welke post is begreepen de ƒ 360000 : — : - 's Jaars, voor Convoygeld r°0000° : '' " aan de Admiraliteiten. Saldo ten nadeele. ... . ... . .ƒ5416921:-:- Vragt van gehuurde Schepen, Calculeert men op Voor toevallige Posten. - . . . . . _ \/ a500°° •' De onkosten hier te Lande, voor de Commisfie naar Indiën, nog niet bepaald f 25°&°° * ~~~ zynde, komt voor Memorie. ƒ23431625: — :- ~ " ', . f 2343IÖ25 : — :- 1  Litt. Y. N°. 7, Calculative Bereekening van Ontvang en Uitgaaf , by de Generaale Nederlandfche Oost - Indifche Compagnie in 1793. Na Y. N°. 6. XXIV. Deel. im. ONTVANG. 793- U I T G A A V E. Wordt vooronderftek, dat men in 1793 dezelve quantiteiten van Goederen Voor Interesfen en aftelosfene Capitaalen. - - - - - - ƒ4000000: -: - in Verlooping - kmmen brengen, als waarop in 1792 is gecalculeerd. & Uitdeeling aan Participanten. - - 831625 : - : ~ Coffy. 7500000 ff-k 12 St. 't ® ƒ 4500000 : —: - Asfignatien, welke in 1792 volgens het aangeteekende by de Calculatie over Peper. 4000000 B k 13 St. 't ffi - - - - - 2600000 : -:- dat Jaar zullen zyn getrokken, om uit het provenue daarvan, gedeeltelyk de Vier Ladingen in China. 4600000:-:- Retouren in te koopen. 3000000:-:- Men vleit zich , dat door de verwagt wordende verbeetering der quantiteiten Nog tot dat zelve einde aan Goederen of Contanten te verzenden. - - - - 0400000 van Thee, en de vermindering der quantiteit daarvan in Europa, de pry- Schoon het wel waarfchynlyk is, dat het Plan van Reduftie in Indiën in 1794 zen als dan wederom zodanig zullen zyn geaugmenteert, dat men op de be- ; reeds in werking zyn zal, en men dus zou mogen vooronderftellen, dat 'er reekende Som zal mogen Calculeeren, fchoon echter daarop met geen zeker- tusfchen de Lasten, Winsten en Inkomften , geen deficit zoude behooren ' ., . olaats te hebben , zoo fielt men echter, om dat 'er omftandigheden zouden heid is aantegaan. „ ^ ' Voor Lywaaten van den Overwal en Suratte, enz. - - - - 800000 : - : - kunnen plaats hebben, welke een deficit voor als nog bleeven veroatna- diverfe Articulen, als in 1792. - - - -. - - 1384204:—- ken, daar voor ------ - nöoooo: —:- & Speceryen, als in 1792. ' - 4130500 : — : - Voor alle verdere posten van Uitgave hier te Lande, als in 't Jaar 1792. - - 70000000 : — : - Voor toevallige Posten. ... - - - - - 250000:—• ƒ18014704:—:- Onkosten voor de Commisfie naar Indiën, per Memorie. - - - - - Voor vragt van de Goederen, wet de uitgaande Schepen door Particulieren, Saldo ten voordeele. - - 33°79J —:- zullende verzonden worden, fielt men in dit Jaar 2 Ton meer, uit hoofde Men moet echter ook bedagt zyn, dat in dit Jaar boven het hierby gecalculeer- men meent dat het Plan, als dan reeds in meerder werking zal zyn. - - 6ooo** . ~»- reeds gedeeltelyk zullen moeten voidaan worden , de Interesfen , en mooglyk ook een gedeeltelyke aflosfmg van de Capitaakn; welke ter goedmaking van het kort van 1791 en 1792, zullen moeten genegotieerd worden. ƒ18614704:-:- ƒ18614704:-:-  Litt. Y. N°, 8. Calculative Bereekening van den Ontvang en Uitgaaf, by de Generaale Nederlandfche Oost-Indifche Compagnie, in 1794. Na Y. N° 7. XXLV. Deel W+ ONTVANG. i794. u L T G A A V E. In de vooronderftelling dat men op de hier ondergeftelde Goederen zal kunnen Voor Interesfen en Aftelosfene Capitaalen. - - - - - ƒ4000000: — :- ftaat maaken, alsmede, dat men ingevolge de opgave van Generaal en Raa- Uitdeeling aan Participanten, enz. - - - - - - 831625: — :- den, de verlangde quantiteit Coffy zal mogen verwagten, en de Peper cultuur Asfignatien uit Indiën getrokken, tot inkoop der Retouren. - - - 3000000: — :- mede zal zyn verbeterd , en dus de behoorlyke quantiteit zal kunnen worden Tot hetzelve einde van hier in Contanten enz. of Goederen te verzenden. 2400000 : : - aangebragt. , Schoon het nu niet onmooglyk fchynt, dat door een behoorlyk bellier in In 10000000 ft Koffy, af minwigt 6| pCt. rest netto 9375000 ffi k 10 St. - - - - - ƒ4687500 : — : - diën , de zaaken aldaar zodanig gederigeerd worden, dat de Lasten door de 5000000 - Peper, af dito 8| ■ 4562500 12 — a7375°° : —: - Winsten en Inkomsten kunnen worden goedgemaakt, zoo wil men echter Men heeft de Koffy 2 St. per ffi, en de Peper 1 St. per ffi minder gecalculeert, nog vooronderftellen , dat door onbekende omftandigheden , ook nog in ah in de voorgaande Bereekeningen, om de vermeerderde quantiteit. 1795 ondoenlyk was, en dat 'er dus een deficit zoude plaats hebben ; het Vier Ladingen uit China. 4600000 :.— : - welk echter daarna behoord optehouden , dan waar voor men als nu nog ter De Lywaaten van den Overwal. - - - - - • •' - - 960000: —: - verzending Calculeert. - - . . . . 800000: • : - 500000 ffi Malacs Tin, af minwigt. || pCt. Netto. 487500 - ffija ƒ40: — :- 't Cto. 195000: — :- Voor alle overige Posten van Uitgaven hier te Lande. - - - . 7000000:—:~ 75000- Catoene Garens. - ■ ja /i:i5:-'t ffi 131250: — :- Voor toevallige Uitgaven. 250000: — :- 18000 - Indigo. - - - - - 3, ■ 17460 —a ƒ4:—:-'t ffi 69840: — :- Onkosten van de Commisfie naar Indiën, per Memorie. - - 1500000- Suyker. 7 1395000 •—',k —: 5:- 't ffi 348750: —:- Saldo ten voordeele. - 140976: — :- 1560000- Salpeter. ----- 18 . 1278570 —a ƒ16: — :-de 100 ffi 204571:.— :- , . , 550000- Sappanhour. - - - - 10 500000 ■—a 12: —:- ■ 60000: —:- ƒ18422601:—• :- 150000- Cauris. - - - - - 33! • . 100000 — a —: 8:- 't ffi 40000: — : _ 30000- Campher. - - - - 7 28000 •—a 1: 7:.—• ■ 37800: —:- , 20000- Cardemom. - - - - 10 18000—a 1:15:- 31500: — :- Behalven deeze alhier genoemde Uitgaaven , zullen ook nog moeten betaald — worden de Interesfen , en mogelyk ook een gedeeltelyke aflosfing van het ƒ 14i°3711 : — : - Capitaal, opgenomen om het deficit van 1791 en 1792 goed te maaken. 400000- Caneel. - - - ■—. k f 5;,—'t ffi 2000000:—:- Dan, hiertegen is ook wederom ten voordeele aantemerken , dat wanneer de 250000- Nagelen. - - ■ < a 3: 5:-'t ffi 812500: — :- Lasten in Indiën door de Winsten mogten kunnen worden geëgalifeerd, het 85000- Fouly. - - - - a 22 $ •— 561000: — :- Saldo by vervolg met de Som van ƒ 800000 : — : - (welke men in dit 250000- Nooten. — la ƒ 3:15:- • 9375°° : — ' - Jaar nog voor het deficit gefield heeft) zoude vermeerderen, ten minsten 1 —— mag men veronderftellen , dat dit deficit by vervolg niet zoo aanmerkelyk ƒ18414711 : —:- blyven zal, door welke vermindering als dan het Saldo, gelyklyk zal ac- Daar het waarfchynlyk is , dat het debit der Nagelen, als dan zal zyn als te voo- eresfeeren. ren, zoo heeft men gemeend daar op te moeten Calculeeren : de Nooten en Als mede dat door de Jaarlykfche Aflosfing van byna ƒ 700000 : «— : - wel- Fouly heeft men gereekeit, mede als 20 Jaaren vóór den Oorlog, en fchoon ke ieder Jaar vermeerderd , met het bedragen van de Interesfen, op de afge- menaldic quantiteiten niet mogt verkoopen, kan men echter op het provenu loste Capitaalen; ook de intrinfique ftaat der Compagnie, aanmerkelyk ver- daar voor bereekend, wel Calcu)eeren. beterd wordt. Waarvan aftrekke voor riGco van de Zee, daar onder de Avaryen aan Goederen, bereekend over het uitkoops van fommige Goederen, ten bedraage van ƒ12042211: — :En over het inkoops van anderen, bedraagende - - - - 3800000: — :- ƒ15842211 : — af 5 perCento. 792110:—:- ƒ 17622601 : — : - Voor vragt van Goederen, welke door Particulieren, met Compagnies Schepen naar Indiën zullen verzonden worden, even als in 1793 600000 : —: - Voor Recognitie van Goederen, welke in Retour door Particulieren zullen overgezonden worden -. 200000:.—: - ƒ 18422601 : ■—:-   ÖTAAT EN ÖÖRLÓG. Ï77 Litt. Y. Extract uit de . Refolutien door de HeeNo.' or zoo. veel Amlterdam alleen aangaat, buiten de Recognitie Goederen der O'licieren, die alle meest in Dranken begaan, tusfehen de ƒ30000:-: - k'f 32000:- :- 's Jaars. Die op de grove Waaren en Materialen zyn mede M 5 van  lS<5 ZAAKENVAN van aanbelang; men vertrouwd dat men vyliglyk eene verdere enumeratie kan ftaaken van die Articulen, die na de Indiën verzonden worden, 's Lands Impost fubject zyn. Het ter nedergeftelde bewyst genoegfaarn van wat aanbelang de Nederlandfche O. I. Comp. is voor het Finantieweezen van den Staat, zy is het niet minder met relatie tot het beftaan van veele duizenden van haare Ingezetenen, immers zederd den Jaare 1759 tot 1780, zyn 645 Schepen, bemand met 175263Koppen, verzonden. By het uitharden van deezen rampfpoedigen Oorlog, belfond de navale Magt van de Nederlandfche O. I. Comp' -zoo in de Indiën als hier te Lande in 60 Schepen van — 150 voeten. 47 - — - van — 140 voeten. 16 van — 136 ti 9 voeten, 123 Schepen totaal. Alle die Schepen zyn gebouwd, zyn geëquipeerd op de Werven van, en door de refpeftive Kameren, öe uitrusting der Manfchap is in dit Land gefchied, wat een onnoemlyk getal Menfchen is door dat bouwen van die Schepen , door het toetakelen van dezelve , door die uitrustingen niet aan de kost geholpen? wat hebben de Fabricquen dezer Landen niet door gemelde uitrustingen importante voordeden bekoomen? — Het getal der Schepen te overwegen, en ten verderen opzigte in te zien den eisch der Behoeftens voor de Indien vermeld, zal ten allerduidelyklten doen ontwaren welk voordeel de Binnelandfche Fabricquen van het beftaan van de Compagnie bekoomen. En hiermede overgaande tot het betoog, vdat de Handel op Indiën door Particuliere Kooplieden op den duur niet kan gedreeven worden, verbeeld men zig dat in de eerde plaats een zeer aanmerkelyke zwaarigr leid zig opdoet inde lange reizen die de Schepen verpligt zyn afteleggen. Het is doch buiten bedenking na de Indiën en weder herwaards te vaaren, zonder onderhevig te zyn, aan zeer groote reparatien. Te VOO"  staat EN OORLOG. ï87 vooren heeft men reeds gczegt dat Indiën uit zyn ei. • sen boezem geene Bouwmatenaalen , en geene la ngde Goederen voor de Schepen opleeverd, dat alles w?t dwr toe eenige betrekking heeft, derwaards uit Fm-opa verzonden moet worden. . ,. , , TOlVvk vait de vraag, hoe de Particulieren met deeM Goederen gerieft "zullen worden ? veele van die Ecmi?4 Goeden zyn aan een dadelyk bederf oude evig, de Touwen by voorbeeld aan verdikking; l et Zeildoek aan verweering en verbroejtng, en daar door is het niet te denken , dat 'er Lieden gevonden zullen worden, die in een onzeeker vooruitziet zodanige Goederen, na zodanig een verren affland, nade Indifin zullen zenden, om daar van Magazynen aanteleggen; een andere difficulteit is, van wien de PaSterén die Goederen zullen bekomen ? met wien zu en zy handelen? den Inlander is daar toe waarg ynlyk ongefchikt; en daar de distantie zoo groot s yia?t het niet na zeer gevaarlyk te zyn, zig op Commisfionairen of Agendarisfen te vertrouwen de, die hunne Bezittingen m de West hebben, olfchoon veel digter by geleegen , de beklaaglyke ondervinding daar van, al te zeer gehad hebben Een derde zwarigheid ontdaat uit dekeuze der Goederen die men derwaards zal zenden. Europeefche Manufaauuren, Behoeftens, van wat aart ook, en Provifien, zyn hier toe zeer gefchikt maar wanneer differente Menfchen Schepen naar linhen zenden, behoorden zy met elkander te Convenieeren over de foorten eu quantiteiten die zy refpeétivelyk zullen verzenden, ten einde niet door een al te grooten aanK van een en het zelfde foort, de Markt te bederven, ea dat te meer, om dat veele Behoeftens en Provifien meer dan andere Goederen aan een fpoedig ■hederf in het warm Climaat onderhevig zyn. Even deeze zelve affpraak tusfehen de op Indien han* delende Particulieren, is 'er nodig met opzigt tot de Retouren, die zy na hun Vaderland zullen vervoeren -zoo zy niet onderling hunne Commercie bederven zoo zy niet onderling zig totaal willen rumee. - ■ ? jen «  ï8S ZAAKEN VAN ren, en deeze affpraaken zyn naauwlyks in de Executie te verwagten. Daarenboven is het by alle de Compagnien, geene uitgezonderd, begreepen, dat, en hun interest, en dat van de Commercie in het algemeen medebrengt, dat zy nimmer eenerley' foort van Goed, twee of* meermaalen in één Jaar verkoopen, by het uitfcbryven van eene Verkooping annonceeren zy den Stilftand, binnen welken tyd zy, van dat ten verkoop aangeboodcn goed, zig verpligten geen nieuwe veilingen te zullen aanleggen. Dit begrip zoo algemeen by'alle de Compagnien aan'genoomen, kan daarom in geen twyffel worden getrokken, niet te min is het zeker, dat wanneer Particulieren uit Nederland de vrye Vaart zouden voeren, zy zoo wel als de Commercie , de voordeden van deezen algemeenen regel zouden misfen — Buiten dien is het bezwaarlyk eene bepaaling te maaken omtrent de verzeekering wegens de gevaaren der zee. Het Casque, en de Uitvragten zyn ligtdyk te bepaalen, maar de distantie maakt eene genoegfaame onmooglykheid, om tydig genoeg volledige informatien wegens de Retourlading te bekoomen, te meer, daar het by eene bekende Refolütie van Hun Hoog Mog. zelve condeert, dat niet dan in zekere bepaalde tyden van het Jaar Schepen uit de Indiën kunnen vertrekken. Indien men zig de kortheid niet had voorgefchreeven, zonde men de Lyst der zwarigheden aanmerkelyk kunnen vermeerderen, men pleege dan raad met de ondervinding, zy is doch de beste Lcermeeste;esfe. Het uitrusten van Schip of Schepen na Indiën gaat buiten kyf boven het vermogen van een enkel Koopman , by (het openzetten' van de Vaart zou men dan zien ten voorfchyn koomen, in plaats van ééne, verscheidene Compagnien — en juist dit, — dit is by den Souverain zoo wel als by den Koopman in het Jaar 1602 ten uiterde fchadelyk zoo voor den Staat, als voor de Commercie geoordeeld. Aan deeze verfchyning van verfcheidene Compagnien ,  STAAT EN OORLOG. "* ï8'j/ grien, is de thans fubfisteerende Nederlandfche O. L Comp. haare geboorte verfchuldigd, tot ltaving van dit gezegde heeft men alleen na te leezen het eerfte Oélroy waar mede de Comp. is beguniligd. En of het voorbeeld van ons eigen Land met genoegzaam waare, zoo herinnere men zig, dat in het Ryk van Engeland eene O. I. Compagnie gedisfolveerd is geworden; dat in dat Ryk eene nieuwe Compagnie is opgerigt , alzoo men het daar voor eene beweeze zaak hield, dat dert Handel op Indiën door geene Particulieren konde gedreeven worden. InVrankryk heeft men dit meede ondervonden: na de disiölutie van de voorige Compagnie, is een ieder vryheid vergunt op Indiën te handelen endewederoprigting van een nieuw foort van Maatfchappy, met feclulie van alle Particulieren Handel, leverd het evidende bewys op, dat dat Ryk door de ondervinding geleerd heeft, dat den Handel op Indiën noodzaakelyk was, aan den eenen kant; en aan den anderen kant hoe gebrekkig daar aan voldeed de Vaart van Particulieren. Het is daarenboven bezwaarlyk zig een denkbeeld te vormen van de wyze, op welken de Particulieren in Indien eenige protectie zouden kunnen erlangen; want doch waar uit zullende algemeene Staaten vinden goed te maaken de kosten die het behoud der Posfesiien zullen vorderen ? zyn er wel fchynbaare gronden te onderflellen , dat de kos-en zullen kunnen goedgemaakt worden uit de Recognitie die de Particulieren betaalen zulkn? Het is zeer zeker, dat zoo al Particulieren op Indiën wilden vaaren, hun die Vaart door de Engelfchen belet zou worden op die Comptoiren daar de Maatfchappy niet gezeeten is, als Heer van den Lande . immer dit vaaren_, zoude tot een zeer groot nadeel voor hunne Compagnie verdrekken, en door het misfen van de Commercie op de Lywaat geevende Comp. toiren zouden weder zeer aanmerkelyke Fabrieken, in dit Land, by voorbeeld de Zyde Fabrieken, deCatoendrukkeryen — en welken niet al meer! den bodem worden ingeflaagen. Dat het openzetten van de vrye Vaart opdelndiicne Pos-  190 ZAAKËNVAN' posfcsfien de allernadeeligfte gevolgen zoude künnè'ftf hebben voor het behoud dier Posieslien zelve ——— ftaat thans nog te verhandelen In die Landen namelyk daar de Compagnie als Heer van den Lande gezeeten is — zyn de Inlandfche Vorlten tribut trekkende van de Maatfchappy, — met dié Inlandfche Vorlten heeft men exclufive Contracten: aangegaan, — voor dat exclufief recht, om met hun' alleen te handelen ,- betaald men hun een Jaarlyks tribut, — en men heeft van onze zyde teffens aangenomen alle hunne Producten tot bepaalde pryzen te zullen ontfangen.: Men delle nu dat den noodlottigen flag aan de Nederlandfche O. I. Compagnie wierd toegebragt, wie zoude de verfchuldigde tributen betaalen? Wat zou 'er van die Pösfesfien worden , zoo 'er, of geen particuliere Handelaars, of niet genoegzaam in getal gevonden wierden, om de Inlandfche Vorlten op zyn tyd van hunne Producten te ontlasten? — immers die Vorften hunne beloofde Tributen niet ontfangende, en hunne Producten tegen betaling der vastgcftelde pryzen niet afzettende, zouden daar door, willen zy hun eigen ondergang verhoeden, verplicht zyn andere Eunpeefche Natiën intehaalen en met hun aan te gaan de favorabele Contracten die zy met de Nederlanders gehad hebben. De inkruipingen van den kant der Engelfchen op de wettig verkreegene Posieslien — ten tyde zelfs dat de Comp. de overmagt in Indiën had,, zyn te zeer bekend , dan om zig'niet verzeekerd te houden dat zy zeer greetig deeze offertes zullen aanneemen, en daar door zeer fchielyk meefter wórden van die zoo voor. dceligc Posfcsfien, die en aan den ftaat, en aan de Coramcrcieerende Ingezeetenen van dezelven zulke importante adventages, geduurende den tyd, van wel haast twee eeuwen hebben toegebragt —Posfcsfien die met zoo veel kosten en met zoo veel bïoeds verkreegen zyn. De disfolutie van dc Compagnie, en het openzetten van de vrye vaart, zoude vervolgens meer dan waarfchvnelvk geen ander effect hebben dan onze  STAAT EN OORLOG. ï?i trouwelooze Bondgenooten te verzorgen,nieuwe bronnen om zig aanmerkelyk te vergrooten. De taak die men zig heeft voorgefteld is atgciponnen. - Het blykt dan uit deeze Memorie zonneklaar zoo men vertrouwt , het belang dat de Republiek heeft by het in ftand houden — by het fchraagen van de Compagnie — en zo lang de Commercie, en da ' Navigatie gehouden zullen worden voor de Sourcesvan het beilaan van dit Gemeenebcst, zal by ieder die zyne oogen voor een evidentie niet wil fluiten, do Nederlandfche O. I. Compagnie befchouwd worden als dén der Pylaaren waarop het gantlche Gebouw rust. , , i_ 1» De Maatfchappy, — men moet het bekennen — ïaboreerd aan zeeresfentieele defecten in haar beftaan — maar het gevoelen van die geenen, die meenen, dat even die zelfde defecten aan den anderen kant eenen wezentlyken dienst prcefteeren aan het gemeene Land, is niet buiten alle reflectie; behalven , dat het met op papier te brengen is, dat men in een Gemeenebest van Zeven Veréénigde Provinciën, eene Oost-Indifche Compagnie zoude kunnen oprigten, die niet aan gelyke , ja zelfs aan meerder inconvenienten zoude onderhecvig zyn» Het Plegtanker van de thans fubfifteerende Compagnie is haare Posfesfien in de Molukfche Eylanden— en op het Eyland Ceylon moet zy haaren exeluliven Handel op die Posfesfien misfen — en daarin anderen zien deelen — haaren val is onvermydelyk — nimmer, zederd de exiftentie van de Compagnie is daar van een klaarder bewys voorhanden geweest als in net verloopcn Jaar 1782, in dat Jaar heeft men een Verkooping byde refpective Kameren gehouden ; zondei dat een enkeld Retourfchip in 1781 is binnen gevallen ) welke ongeveer zes Millioenen Guldens heett opgebragt, en de Goederen , die deze 60 lonneu Gouds hebben afgeworpen , beftoiylen alleerim lpeceryen, en liepen by de Boeken bekend, met eene waarde van ruim negen tonnen Gouds WMen heeft niet aangeroerd de akelige gevolgen van eene disfolutie der Compagnie voor die Steden, daar  ïgz ZAAKEN VAN Kameren zyn —— Men' heeft ook voorby gegaan het akelige vooruitzigtvan zuo veele duizenden van 'sCompagnies Dienaaren, Weduwen en Weezen in Indiën, om dat dit niet het Plan was , dat men zig had voorgefteld ; cn dat deeze en foortgefyke reflectien van zclven gemakkelyk gemaakt zullen Worden , welke daarenboven deeze Memorie tot eene verbazende extenlie zoude gebragt hebben. De voordeden die het Gemeene Land uit het beftaan van de Comp. trekt, en aantetoonen dat deeze voordeden met geene moogelykheid, althans op verre na niet tn dien graad te verwagten zyn van het openzetten van de vrye Vaart; is alleen het oogmerk geweest, waar mede zy is opgedeld. Van wat aanbelang zou het voor dit Gemeenebest niet zyn, zoo een ieder geconvinceerd was dat het boven het bereik van het Schepfel is — hy zy, wie hy zy, by mooglykheidte doorzien alle de nadeelige gevolgen die door het niet beftaan van de Compagnie , zoo voor de Commercie als voor de Navigatie— voor de Fabrieken , en vervolgens voor zoo veele duizenden van Ingezetenen zoude kunnen refulreeren —- dewyl om dit met zeekerheid te kunnen penetreeren zoo veele kundige Lieden vereiselit zoudenworden, als 'er takken van Negotie zyn, die voorifprulten uit den Stam, der Oost-Iiadifcheu Handel , cn wel bepaaldelyk voortfpruitcn uit de wyze op welke dien Handel van de Compagnie word gedreeven, Hier door zouden geene middelen, zy zyn zoo zy zyn , onbeproefd gdaaten worden , om' den fataalen flag waar mede de Compagnie gedreigd word afteweereir, en meer als waarfchynlyk voorgekoomen den ondergang van de geheele Reptiblicq die even onvermydelyk zal zyn, myns eragtens na den vat der Oost-Indifche Compagnie - als deeze val zeeker zal zyn, zoo dat Ligchaam den excluii ven Handel op' haare Spcccry-Eilanden moet misfen,  STAAT EN OORLOG. ioj -_ _ — ~ Verhandelde Goederen onder 51 Mey. •Ao; 1720 — ƒx9597874 12 o i75Ö.'— iyi98960601 blo 1 —• 14985072130 71— 148293671 00 a— 19494365 19 o 8j— 189343861' 0 0 3— 16247505170 9— i88i73«8i oio 4— 20577447 9'o 1760— 18720423:15:0 g]— J-938544i 10|0I . ?— 18814412116:0 oj— 21312626 8|o 2— 20299856 13I0 7'— 18564986 170 3— 19920003 7|o 8— 23322402 010 4— 20054H1 4I8' 9— 18100116 4 0 5'.— 19002368 80 Ï73° — "-6562352 00 6— 27100414 6 8 1 — 18605388:19 8 f — 25306489 9« a— 15615308 4I0 8— 21317683 38 3— 17883344160 9— 20289738 18 4 — 162753081 1 6 1770 — 21^99605 ii 8 5— 15969029110a 1— 19213930' 38 6— Ï8124556J160 2 —* 2i£,4427! 38 7— 167304^8160 3— i97394io[iio 8— 14513078)10 4— 18833815170 9— i759o859|5,ö 5— I937599ÖI9 8 I740— 15728620 00 6— 19851455,198 i — 14080481 ö'o 7— 19988492I 8 8 2— 14999072I ójo 8— 21219074 9.'o 3— 12031727 00 9— 201669841 7I8 4— 15097130 oö 1780L— 1920142© 58 5— 16926215 00 1—, 20905643 .98 6— 16735343 00 2—' 5914887 28 7— 14845127 00 8— 16106745 o© 9|— 19881361 o o "*75°l— 19024209 o o i|— 16670614 00 21— 23133580 00 3— I73i7'37 °i° I , 4— 1984 766 0 0 I , .1 5— ; 19806077 O1© I j XXIV. DEEL, N hjsi  194 ZAAKEN VAN Lyst van de Contanten door de OostIndifche Compagnie dezer Landen* na Indiën verzonden, federd Anno 1720 tot 1781. A°. 1726 — ƒ3204791 4 8 A°. 1751 —i/50a3°9c l5 o 1— 3072401 38 2— 7263087 10 2— 4086003 18 3— 7641941 170 3— 3539764 3 ° 4j— 5542989 3 3 4— 4225383 18 5- 5537953 20 5— 5431435 6 8 6j— 4726114 6 8 ö— 5914454 9 ° 7j— 4419252 70 7— 6156603 10 8— 273679c 98 8— 6034163 18 8 9'— 7693162 80 9— 3727729130 1760!— 3109295100 J73°— 3373568 17 8 ij— 5694558 u 8 1—; 2600333 78 2!— 1242854 60 2 — 2726351 58 31— 2973858 20 3— 2346452188 4]— 2800115 50 4— 1338019 8 8 5!— 37H5oai4o 5— 1690857 16 8 6 — 5850549 10 6 —. 2401419 7|8 7|— 7676596 1 o 7— 2151426130 8j— 5071157 58 8— 3228268148 9—15796316170 9— 5315698 16 8 1770I— 5102266 80 1740L— 3850419 40 1— 3998082190 I— 4025726 11 8 2— 4117843180 a— 9826720 17 8 3— 4349083 4S 3— 1168669158 4- 4725059 18 4— 3212313140 5— 5446448/70 5— 2280878 98 6— 3427873 48 6— 2704622 18 7- S'13365^5 8 7— 2892034 2(0 8- 2052995; 38 8— 3484124140 9- 3674244 38 9— 4192049 130 1780—. 7731344 18 8 I750— 4a32739 l3° l~ 46i5°o2',i9 8 Lyst  STAAT EN OORLOG. 195 Lyst van Vtvres , • welke doorgaands alle Jaaren door Amfterdam worden verzonden, zoo voor Equipagie als voor Indiën, als: 598 Oxhoofden Azyn j/l340c|°Io 0953 Tonnen Bier 127000b 739000 fg Scheepsbrood 66500 0:0 4654 Boter, (Vriesfche) .... 40000 o'o 'f Dito (Delffche) 2600 3 o 1066 Firtelen Brandewyn .... 31000 0 150 Vaaten Graau we Erweten . .\ „ J 4o Groene dito . . . J 9*oooo 470 Amen Genever 14000 0.0 66 op Lepelblad . . 244° 0 0 1200 Vaaten Gort 359o: 3J° 13400 Edamfche Kaafen ...."> 84 Leydfche dito S i94°o °P 75 Stolkfche dito JU 740 ïQ witte Waschkaarsfea • 0! I 940 - geele dito Q K Traan S 91800 fg Pruimen 660000 38 Booten Secq 600c o|o 16 Pypen Spaanfche Wyn . . . 25000-0 940 Vaaten Spek . . . . . . .! 1843000.0 178 Schaapen 160:; op 600 Vaaten Vleesch 7340o|o"o 24000 fg Vleesch 4ooojo|o 470 Oxhoofden Franfche Wyn . . 28300 op 2700 Flesfen Tintwyn 12700:0 1300 Zakken Zout . . . „ . . . séooio'o 4000 $ Stokvisch 3978lo'o N 2 8884  ip6 ZAAKEN VAN 8884 Roggenbroden /3ioo|o'af 140 Leggers Pekel 30000(0 180 Hammen 840 0 0 124 Garst 496 0 0 64 Kelders Gedisteleerde Wateren . 1466 o o «09 Varkens ...... .? _.o„ 618 Hoenders i 74§o o 0 Vat Joopenbier 129 0° Kruidenierswaaren 911100 154 Leggers Lamoenlap .... 556U o 92 Zakken Mostertzaad .... 1518 00 9| Amen Tarwemeel . . . 246700 9! - Grutten . . , . .5 Divers Vaatwerkdaar toe gebruikt 130000 o o Stads en Lands Impost alle Jaaren nagenoeg ƒ 30000:-a ƒ 32000:- door Amfterdam alleen. I t ■ Baf  STAAT EN OORLOG. 197 Half Waag-geld betaald aan Stad en Land door de O. I. Compagnie ter Kamer Amfterdam, welke altoos minder dan de helft in de Retouren ontfangt, zynde de wederhelft van het Waag-geld betaald door de Kotpers der Goederen. Anno 1760 - r- - f a2757 J17 " 1770 - % - 46156 18 - . 1771 - " - 45025I 4 " 1772 - - - 46733 19 - 1773 _ * " 44444 18 - 1774 - - - 42136 11 - 1775 " - ' 43715 16 17761- . - 46996 14 1777 - - - 4I54I II - I778'- - - 4I°93 2(- N. B. Deeze Sommen moeten verdubbeld worden als men over de Generaale Compagnie zal reekenen, dus ontfangt het Gemeene Land van de Compagnie alle jaaren na genoeg ƒ 86f2o: -:- en even zoo veel van de Koopers 3 dus in het geheel ƒ172240:- N % lyst  ioS ZAAKEN VAN Lyst van de Schepen en Manfchappen door de O. I. Compagnie aezerLanden na de Indiën verzonden federt Anno 1759 tot 1780. als: Anno - - - Schepen IManfchappen 1759 " " " 34 8898 60 - - - 14 3596 1 - - - 41 11946 a - - - 24 7015 3 . - - 34 ..... 10249 4 - - - 31 .... - 9032 5 - . - 27 ... v - 7882 6 - - - 38 9068 7 • ' - 33 - - - - 9439 8 * - - 89 ----- 8311 9 - - - 29 .... - 8358 1770 - - - 23 7141 1 - - 34 9920 §*•-* - 35 9707 3 - - - 31 8508 •4 - - - 2« 7475 5 - - • 31 8405 <5 - - - 3* 7837 7-- . 25 ..... 6007 8 - - . 19 - - - - - 4092 9 ' * - 34 6942 1780]- - - 25 5*35 | Schepen 645 Manfchappen 175263 Het welk uitmaakt een Equipagie van 28 "129 Schepen in het faar. — Dan hoe zeer dezelve genoegzaam telken Jaare egaal is, gaat het egter niet door, dat de Schepen in het zelve Jaar uitzeilen, als in Equipagie zyn gefield , wordende het uitgaan van fommi gen van dien fomwylen door tegenwinden en andere toevallige beletfelen tot een volgend Jaar vertraagd. Litt.  STAAT EN OQRLOG. 199 Lilt. AA. Extraèï uit de Refolutien door de Heeren Bewindhebberen van de O. I. Compagnie gecommitteerd ter Vergadering van Zeventienen, binnen Amfterdam genomen op Saturdag den 14 May 1791. De Heeren van het Praparatoir Befoigne, in voldoening, aan het verlangen der Vergadering van Zeventienen voorkoomende by Refolütie van 29 Maart 179I — hebbende geëxamineerd de Memorie door den Heer Kraane geformeerd nopens den Staat van den Amphioen - Handel en Sociëteit te Batavia, hebben de eer te Raporteeren, dat het hun is voorgekoomen, die Memorie in zig te veréénigen zeer vee. Ie Bvzonderheden, die men te vergeefs elders zou zoeken , dat ook daar by zyn gedetailleerd de moejelvkheden, waar mede de Sociëteit van tyd tot tyd heeft moeten wordelen, en tevens zyn opgegeeven de voordeden, die door haar aan de Comp. zouden zvn geprocureerd, doch dat zy Heeren in dat alles seen genoegfaame grond hebben kunnen vinden, om met den Heer Kraane in te ftemmen, dat het geen overweging zou nodig hebben, of de Sociëteit gecontinueerd, en het Octroy geprolongeerd moest worden, gelyk zy het even weinig met zyn Ld. voor een beweezene zaak kunnen houden, dat die continuatie en prolongatie noodzaakelyk zou weezen, om de Comp. te doen jouïsfeeren van de zeekcre voordeden die uit dien Handel konnen proflueeren . wyl men, die voordeden toefchryvende aan de betere directie van de Sociëteit, boven die, wdke te vooren by de Bedienden van de Compagnie plaats had, het welk niet zal tegen gefprooken worden , ook haa moeten bewyzen. dat eene zelfde directie met een ulv J 3 pj + even  zaaken van éven goed gevolg onmoogelyk voor de Comp. zon zyn te houden. "'Dat het hen Heeren daar benevens toefchynt, dat de voordeelen, welke als 't waare door de Sociëteit aan de Compagnie zoude zyn bezorgt, in een te yoordeelig licht zyn geplaatst, en te hoog bereekend ,2yn , alzoo het meerder debiet van 1933 Kisten Amphioen in het tydvak 174i tot 176Ï boven de voorige 17 Jaaren (Volgens de opgegeeven bereekening van, tvylen den Raad van Indiën Kraane) njet gevoegelyk aan de Sociëteit kan worden toegefchreeven, maar-veel eer daar aan, dat de Compagnie in de gelegenheid is geweest, om in het laatde tydvak, zoo veel meer Amphioen te bekoömen, en aan de Sociëteit te bezorgen en dat nog minder het ingekoomene voor Licentf»n in de 10 Jaaren van 175! tot 176^ volgens de Bylaag Litt. B. ter fomme van Ryksd. 450772 gezegt kan worden door de Sociëteit te zyn bezorgd, wyl de Compagnie, al was 'er geene Sociëteit geweest, die Licénten al evenwel zou hebben genooten, behalven nog dat 'er zeer veel aan fcheeld, dat de voordeden voor de Comp. immer zoude zyn gebragt tot de hoogte, waar toe men by de Oprigting van de Sociëteit voorgaf hoop te hebben, naamlyk een Millioen Guldens Jaarlyks. Dat al mede de voordeden door de Sociëteit zelve genooten niet waaren opgegeeven, maar wel een byeentrekking van verliezen en affchryvingen in eenige Jaaren was geproduceerd, het welk als een drangreden fcheen te moeten dienen, om de Amphioen-Sofieteit te doen aanhouden, ten einde de Comp. niet aan diergelyke nadeden teexponeeren, doch dat hoe gering de eeile, en hoe groot de andere men zig mogt voordellen, de overgelegde Staatreekcningnog-. t3ns overtuigend doet zien., de zeer importante voordeden, die de Sociëteit geniet, alzo het batig faldo van ukimo Augustus 1788. groot Ryksd. 809386-46 was gebragt onder ultimo Augustus 1789 totRyksd. 861179-55 . zynde dus de Sociëteit in dat Jaar vooruitgegaan Ryksd. 51792-7; en zulks na aftrek van alle Onkosten, en daar onder de gewoone Uitdeeling '•'**• ya«  STAAT EN OORLOG. aoi yan 10 pCent bedragende Ryksd. 132000 waartegen wel Ryksd. 66695 wierd in reekening gebragt aan Schulden wegens afgehaalde Amphioen op OW gatie, doch waar van (gelyk by de Memorie word g- ïegd) de Sociëteit kon rekenen wel § te zullen inKrygen , en dat gevolgelyk niet kon worden tegengefprokeri dat de Comp. ih djen de Sociëteit 'er niet was geweest, en by een goede directie, althans het voormelde Capitaal van de uitdeeling zuiver zou hebben kunnen genieten; boven de winst die ze nu heeft gehad. ' Dat ook omtrent de Jaarlykfche Uitdeelingen inzonderheid moest worden opgemerkt, dat de pro Ceutos worden bereekend op het Capitaal dat by de oprichting van de Sociëteit geoordeeld was tot inlaage nodig te zyn, naamlyk 390 Actiën van2000Ryksdaalders , of te zaamen 600000 Ryksdaalders doch dat het bleek dat niet meer dan de helft of 300000 Ryksd. ingelegt was, en dar gevolglyk in effecte Je Jaarlykfche Uitdeeling op de origtneele inleg beliep 40 pCent. Dat na het oordeel van meergemelde Heeren, voordeelen van die importantie, met recht mogten doen in twyffel trekken of het zoo al ooit, immers in den tegenwoordigen Staat van Zaaken, voor de Deelhebbers van de Comp. wel kon worden verantwoord , om in haaren eigen boezem te doen continueeren een Handel Genootfchap dat zulke aanzienlyke winden geniet op een Koopmanfchap die aan haar door de Comp. moet worden bezorgd, winden gevolgelyk, die geheel door de Comp. zelve zoude kunnen en behooren genooten te worden, indien dien Handel maar wel wierd gedirigeerd. Dat de zwarigheid die men zou mogen voorbrengen als zoude (even als zulks by de oprigting van de Sociëteit wierd voorgegeeven) de Maatfchappy wegens de uitgebreidheid van haaren Handel, die van de Amphioen niet zoo afzonderlyk kunnen gadeflaan, als wel vereischt zou worden, niet kan worden toc-i geftémd, want, dat hoe zeer de directie en het toezigt op dien Handel door Compagnies Ministers en N 5 d«-  soa ZAAKEN VAN Bediendens voor de oprichting van de Sociëteit zeer flegt is geweest, het nogtans niet is te begrypen, waarom dit niet zou kunnen worden verbeeterd. Vooral wanneer men zou volgen de wyze, waar op by de Sociëteit de zaaken worden beftierd en behandeld, en het welk men ook mag onderdellen geene naamwaardige vermeerdering van omflag te kunnen veroorzaaken , daar toch de Compagnie nu altoos de zorge en omflag heeft van den inkoop, het transporteeren, het opflaan , endeafleevering; behalven nog dat de voorgenoomen reductie in zoo veele deelen van de Huishouding , te meer gelegenheid zal geeven , om het zoo aangeleegen, en voordeelig Articul van de Amphioen met te meer zorg en oplettenheid te kunnen behartigen. Dat ook de verwagting die men in den beginne volgens Bataviafche Refolütie van 24 September 1745 had gehad, dat er door den tyd de geheele Colonie aan zou gelegen leggen, dat'er geen andere Amphioen inkwam, als die van de Compagnie geheel was vervallen , alzoo (gelyk de Heer Kraane zulks erkend) in weêrwil van alle toezigt en vigilantie Jaarlyks wel 500 Kisten Amphioen word geflooken, en dat al mede het bezorgen van meerder voordeden aan de Bataviafche Colonisten voor het grootfte gedeelte geen plaats meer had, wyl van de 300 Actiën waar uit de Sociëteit beftaat reeds in 1789 wel 230 in Nederland t'huis hoorden, en n»aar 67 op Batavia welke laatfte eerlang nog (tonden te verminderen, en waar door de aanmerkelyke Sommen die anders in den ichoot van Batavia zouden zyn uitgeftort, naar Nederland afzakten , bedragende de aandeden van Buitenlandfche Deelhebbers Jaarlyks eene aanzienlyke Som van 92000 Ryksdaalders. Dat om dezelve reden, de Objectie die men zou moogen maaken dat de Directeuren van de Sociëteit, uit hoofde der Actiën, die ze moeten bezitten, en dus als hun eigen goed administreerende , veel yveriger het voordeel zouden behartigen, als zulks door Compagnies Dienaaren zou gefchieden , al mede moet vervallen, alzoo reeds, wegens het gering  STAAT EN OORLOG. 203 ring getal van Participanten te Batavia van de eerfte bepaalingen, omtrent het bezitten der Actiën heeft moeten worden afgezien, en dat in het vervolg, wanneer alle Actiën in Europa zullen thuis hooren , gelyk wel haast te wagten ftaat, de directie als dan wel zou moeten vallen in handen van Lieden die in het geheel in de Sociëteit niet zyn geinteresfeerd , waar door dus van zelve het motif waaraan thans het beeter toezigt kan worden toegefehreeven, niet meer zal beftaan, en dat men in dat geval ook wel zou moeten vreezen, voor een minder goed toezigt op dien gewigtigen Handel, te meer, daar de Sociëteit dan maar zal worden in ftand gehouden ten behoeve van Lieden, die wyd en zyd verfpreid buiten relatie van de Compagnie, ja misfchien van het Vaderland zullen weezen, en voor wien nogthans het geld zal moeten worden overgemaakt , welk kwaad , zo lang de tegenwoordige Sociëteit exifteert niet kan worden verholpen , uit hoofde , dat by de oprigting is verzuimd te ftipuleeren, dat de actiën niet mogten worden bezeeten , dan door Ingezetenen van de Hoofdplaats. Dat ook by eene disfolutie van de Sociëteit, de Deelhebbers voor geen fchade zouden hebben te vreezen , uit hoofde van het importent faldo by de Staatrekening voorkomende, waar uit ongetwyffeld een ieder overvloedig zou kunnen worden fchadeloos gefteld , en dat gevolgelyk ook hier omtrent geene billyke tegenwerping kan worden gemaakt. Dat om alle de voornoemde Redenen meergemelde Heeren vermeenen te moeten declareeren, dat hen de exiftentie van de Amphioen Sociëteit in geenen deele noodzaakelyk was voorgekoomen, maar dat het hen ïn tegendeel toefcheen tot voordeel van de Compagnie te zullen (trekken; en dus byzondere Confideratje te verdienen, om het Octroy niet te vernieuwen, maar de Sociëteit te disfolveeren, en den Amphioen-Handel voortaan geheel te behouden aan de Compagnie in welk geval na hun inzien de beheering en behandeling geheel zou dienen te worden ingerigt, zoo als ihatis by de Sociëteit plaats heeft, te weeten: Een Lid  «04 ZAAKEN VAN Lid van de Hooge Tafel, als Directeur, twee dirigeerende Leden, benevens een Casfier en een Boekhouder , welke alle dezelfde betaaling zouden moeten he iben als thans by de Sociëteit, waarenboven aan dezelve, en aan den Gouverneur-Generaal als Ópper-Directeur zou kunnen worden toegelegd 5 pCt. van de Jaarlykfche winst, ten einde dezelve alle by het goed fucces te interesfeeren, en dat wyders by den verkoop en afleeverjng dezelfde handelwyze, en dezelfde voorzorgen zouden moeten worden gebruikt, als by de Sociëteit, waardoor niet alleen de Compagnie niets zou waagen met dien Handel aan zig te trekken, maar veel eer met allen grond zou mogen ■worden verwagt, dat zy zeer aanmerkelyk zou worden bevoordeeld, aangemerkt de Sociëteit, ongeagt alle haare affchry vingen en verliezen, en de Jaarlykfche importante uitdeeelingen nogthans haaren ftaat op een zoo voordeeligen voet heeft kunnen brengen , als by de Staatrekening is gebleeken, zullende althans de gewoone Jaarlykfche uitdeelingen van 1200C0 Ryksdaalders aan de Participanten, geheel komen ten profyte van de Compagnie zelve, terwyl omtrent het gewoon aandeel van zyne Doorluchtige Hoogheid een billyke fchikking zoude kunnen worden gemaakt. Dat zy Heeren al verder van oordeel waren, dat indien het al ongeraaden mogt worden geoordeeld dien Handel weder geheel te dry ven voor rekening van de Compagnie, de disfolutie van de tegenwoordige Sociëteit dan nog als nuttig en noodzaakelyk zou zyn aantemeiken, mits onmiddelyk een andere Sociëteit wierde gecree'ert, niet alleen op favorabeler Conditiën voor de Compagnie maar ook met de driktde bepaaling om de Actiën voortaan te doen blyven te Batavia ten voordeele van de Ingezeetenen, waardoor men dan ook niet zoude .zyn bezwaard met de remifen der uitdeelingen per Compagnies Kas, het welk voor de Europeeiche Handelaaren op In-dSn de overmaaking van Penningen anders nog difficieler maakt. En dat eindelyk by huiverigheid om tot de eene of andere dezer veranderingen over te gaan, dan ten 8Ünste noodzaakelyk zou weezen, om by verzuiming van  STAAT EN. OORLOG. 205 van het Oetroy vast te ftellen, de wyze van betaaling der Amphioen door de Sociëteit, zoo als die door Generaal en Raaden is bepaalt, zederd dat de Comp. in Bengalen haar aandeel ontfangt direct uit handen van de Engelfchen, en daar en boven te ampleeleeren de propofitie die reeds door Generaal en Raaden in 't jaat 1781 is gedaan, om voortaan aan de Compagnie voor ieder Kist Amphioen boven het inkoops kostende bezwaard met de ongelden, en de helft van de behaalde winst, nog te doen betaalen 10perCent waaromtrent de Vergadering van Zeventienen zig nog niet heeft geëxpliceerd, terwyl voor het genot van die 10 pCt. geduurende al dien tyd door de Sociëteit aan de Compagnie zou behooren te worden betaald in ééns icoooo Ryksdaalders in plaats van de 50.00 Ryksdaalders die de Heer Kraane voorflaat; welke fom van 100000 Ryksdaalders niet te hoog kan worden geoordeeld , wanneer men refleeteerd , dat de Sociëteit by haar Adres aan Generaal en Raaden in Maart 1781, tegen die 10 pCt. remonftreerende, gezegd heeft, dat dezelve wel 26 of 30000 Ryksdaalders 'sjaars zoude kunnen beloopen , geevende meergemelde Heeren laastelyk te kennen^ dat zy hunne voorgemelde bedenkingen produceerende, egter van oordeel zouden weezen , en dierhalven in Conlideratie gaven, om deze zaak over te laaten aan de geprojecteerde Commisfie voor Indiën, ten einde in loco zelve, alles wat daar toe betrekking heeft na te gaan, en vervolgens vast te ftellen , wat Hun Ed. zal yoorkoomen het meest voordeelig voor de Compagnie te zullen weezen, enby die gelegenheid in gevalle van vernieuwing van Octroy te overweegen, of de door den Heer Kraane voorgeftelde Veranderingen in de Conditiën van de Amphioen-Societeit, dan wel die, welke door de Raaden Smith en van Stockum zyn geproponeert, zouden behooren te worden gevolgt. Waarop gedelibereerd zynde. is goedgevonden de Heeren van het préparatoir Befoigne voor derzelver genoomen moeite, en gedaan rapport te bedanken, en naar aanleiding van het daar by geadvifeerde, de pra-  so6 ZAAKENVAN prjefidiaale Kamer, als met het Concipieeren der inftructie voor de geprojecteerde Commisfie naar Indiën gelast, te verzoeken van dit poinct zodanige melding by de te ontwerpen Inftruftie te maaken, als welgemelde Kamer zaloordeelen te behooren. (onderftond) Accordeerd met voorfchr. Refolütie , (was geteekend) S. C. NEDERBURGH. Litt. BB. Hoog Mogende Heeren 1 De ongunstige om Handigheden waarin de O. I. Compagnie zig zederd eenige jaaren bevonden heeft , hebben ons reeds voor lange in de verpligting gebragt, om aan te wenden buiten gewoone middelen, om de nadedige gevolgen daar van zoo veel mogelyk te Muiten, en te herflellen het evenwigt, tusfchen haaren ontfangst en uitgaven, het welk door geduurende calamiteiten en daar uit voortgefprooten bezwaaren op eene zigtbaare wyze was gebrooken geworden. Wy hebben ons ook ten fterklten aangefpoord gevonden , om daar in met den meesten nadruk voort te gaan, door de ernftige aanmaaning, voorkoomende ia by Uwer Hoog Mog. Refolütie van den 14 Mey 1790,  STAAT EN OORLOG. J790, ,, om Fondfen te vinden tot betaaling der In„ teresfen en vermindering der fchulden, waarmede ,, de Compagnie bezwaard is, het zy door menage, „ zoo wel in het Vaderland als in Indiën, of zoda,, nige andere middelen als met de omdandigheden ,, overeenkomdig zouden bevonden worden", en de Heeren ingevolge die zelfde Refolütie van Uw Hoog Mog. door zyne Doorluchtige Hoogheid uit de Provintien Holland en Zeeland, gedefpecieerd , en byzonder gequalificeert om toezigt te neemen op het goed beduur der zaaken van de Compagnie, hebben hoogstdezelver pogingen , ook wel byzonder willen doen ftrekken, om met ons te concerreeren de middelen, die onder den zegen van God Almachtig daartoe zouden kunnen dienen, met dat gevolg, dat reeds zeer notable poincleu door ons zyn gearrefteerd, omtrent 'sCompagnies beftaan, handel en huishouding, waarvan wy ons devoordeeligfte uitwerkfelen mogen voordellen , wanneer dezelve overeenkomstig onze intentie worde ter uitvoer gebragt. Dan gelyk het gevolg van algemeene calamiteiten doorgaans is, dat ook de publieke auctoriteit van haare kragt verliest, en in de refpecldve Departementen van een uitgebreid beduur, de onregelmatigheden, en abuizen vermeenigvuldigen , vinden wy ook tot ons leedwezen in de berigten welke wy jaar op jaar uit Indiën ontfangen , hernieuwde klagten van de hooge Regeering, dat het aanzien van de Maatfchappy, het welk door de gevolgen van den jongden Oorlog een geweldigen knak heeft gekreegen, nog zeer verre is van tot die hoogte weder te zyn opgebeurd , als 's Compagnies belangen zoude vereisfchen, en dat in alle takken der publieke adminidratie, de onkunde, en zorgeloosheid omtrent 's Compagnies belangens, en infubordinatie, zodanig zyn vermeerderd, dat daar van de nadeeligfte gevolgen op den duur te apprehendeeren zyn. Wy hébben dierhalven met overleg van Zyne Doorluchtige Hoogheid, en de Heeren Gecommitteerdens tot de zaaken van de O. I. Compagnie begreepen,dat 's Com-  ioS ZaakénvAn 's Compagnies belangens ten fterkften zouden vofde* ren , dat eenige daar toe gefchikte Perfoonen vvierdeh gedebp*icieert ^ en bekleed met eene uitgeflrekte magt en authotttelt , op de meest Convenabele wyze van hier uitgezonden, om efficacieufelyk de hand te lenen aan de executie der middelen, welken wy tot herftel der zaaken in Indien reeds hebben beraamd en vastgéfteld, of nog verder zullen beraamen en vasjdellen, en om wyders naa te gaan de geheele Indifche adminiftratie, te ontdekken dé ongeregeldheden, abuizen ert malverfatieri, welke daar in plaats hebben., de fchufdigen te flrafren, en yverige en getrouwde fubjeéten in derzelver plaats aan te dellen , en om in het algemeen met en benevens den tegenswoordigen Gouverneur-Generaal , en Directeur Generaal Van Indiën welke aan de van hier uittezenden Commisfarisfen Generaal op Batavia, zouden worden toegevoegd, en te overleggen eh te introduceeren de meest gepaste middelen om het goed bedter, en de orde te herdellen, en té doen herleeven, den Omflag en Uitgaven merkelyk te befnoejen, de Winden en Inkomflen té vermeerderen, en daar door, voor zoo verre zulks immer practicabel zal zyn, de Indifche Lasten te verminderen, tot eene voor de Maatfchappy draagelyke hoogte. Wy hoopcn dat deeze Oogmerken zig ook gefterkt zullen moogen vinden, door de hooge goedkeuring Van Uw Hoog Mog. en, daar toe het aanzien, en de zoo nodige auctoriteit van zoodanige importante Commisfie, en die tot zulke gewiglige eindens zal moeten werkzaam zyn , zeer aanmerkelyk zoude flrekken^ wanneer Uw Hóóg Mog. die goedkeuring gunflig geliefde te manifesteeren, en tot een Con* Venaoel I rafisport, dtr van hier te zenden Commis. farislen, eenige Ooilogfchepcn vnn den Staat mogten worden gedefpieieert; verzoeken wy Üw Hoog Mog. op het eerbiedigst, dat het Hoogstdeztlver goede geliefte moge zyn, omtrent de voorfchr. zaak zoocia' ige maatregu'en te neemen, en ordi es te dellen , als Hoogstdezelve naar derzelve hooge wys*heid ten metsten nutte van de Comp. zullen oordeelen' te behooren.  STAAT ÈN OORLOG. apo Wy hebben de eer na over Uw Hoog Mog. 's Hemels Zegeningen afgebeeden te hebben, ons met de diepfte gevoelens van eerbied en Hoog-agting te noamen, Hoog Mogende Heeren! (onderftond) Uw Hoog Mogende zeer onderdanige en gö= * hoorzaame üfenaaren, de Gecommitteer¬ de Bewindhebberen uit de refpeclive Kameren van de Generaale Nederlandfche Geoétroyeerde O. I. Compagnie ter Vergadering van Zeventienen, en uit dezelv® (was getekend) E. S. VAN DER MANDERE. N. FAAS. J. P. SCHOLTEN. A. HÜYSMAN. F. VAN DERGOES. M. STRAALMAN. A. VAN STRAALEN. G. F. GODIN. M. ROMSWINK.EC G. SEVERYN. H. RAAR DA F. V. GOES. V. J. BODDAERT. J. VAN DER HEM. C. A. VAN HOOGSTRATEN. Amderdam den 17 Mey 1791. XXIV. DEEL, O  aio ZAAKEN VAN Extract uit het Register der Refolutien van de Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Fereenigde Nederlanden. Jovis den 19 Mey 1791. Ontfangen een Misfive van de Gecommitteerde Bewindhebberen uit de refpeétive Kameren van de Generaale Nederlandfche Geoétroyeerde O. L Compagnie ter Vergadering van Zeventienen, gefchreeven t« Amfterdam, den 17 dezer; houdende, dat de ongunftige omftandigheden waar in de O. I. Compagnie zig zederd eenige Jaaren had bevonden, hun reeds voor lange in de verpligting gebragt hadden , om aantewendeu , buitengewoone middelen om de nadeelige gevolgen daarvan zoo veel mogelyk te fluiten en te herftellen het evenwigt tusfchen haaren Ontfangst en Uitgaven , het welk door geduurige Calamiteiten, en daar uit voortgefprootene bp.zwaaren , op eene zigtbaare wyze was gebrooken geworden. Dat zy Bewindhebberen zig ook ten fterkftcn hadden aangefpoord gevonden, om daar in met den meesten nadruk voort te gaan, door de ernltige aanmaaning voorkomende by Haar Hoog Mog. Refolütie van den 14 Mey 1790. ,, Om Fondfen te vinden tot d» betaaling der Interesten en vermindering der fchul3, den, waar mede de Comp. bezwaard is, het zy „ door menage, zoo wel in het Vaderland als In„ dien, of zodanige andere middelen als met de om„ ftandigheden overeenkomdig zouden bevonden „ worden", terwyl de Heeren, ingevolge diezelfde Refolütie van Hun Hoog Mog. door zyne Doorluchtige Hoogheid uit de Provinciën Holland en Zeeland gedefpicieerd, en byzonder gequalificeert, om toe» zigt te neemen, op het goed beduur der zaaken van de Comp, derzelver pogingen ook wel byzonder hadden  STAAT ËN OORLOG* at dert Willen doen ftrekken, örrt met gemelde Bewind* hebberen te concerteeren de middelen, die onderden zegen vin God Almachtig daar toe zouden kunnefi dienen, met dat gevolg dat reeds zeer notabele painten door Bewindhebberen gearresteerd waren, om* trertt 's Compagnies bedaan , Handel en Huishouding, waar van dezelve zig de voordeeligfte uitwerk-* felen mogten Voordellen, wanneer die, overeenkom* ftig hunne intentie wierden ter uitvoer gebrast. Dan dat, gelyk het gevolg van de algemeene' Calamiteiten doorgaans was, dat ook de publieke autbo* nteit van haare kragt verliest, en in de refpective De* partementen van een uitgeftrekt beduur de onregelmaa* tighedeneh abuifen vermeenigVuldigen, zy Bewindhebberen ook tot hun leedwezen in de berichten, Welke zyjaar op jaar uit Indiën ontfangen, hernieuwde klag* ten van de Hooge Regeering vonden, dat het aanzien van de Maatfchappy, het welk door de gevolgen van den jongden Oorlog een geweldigen knak had gekreegen, nog zeer verre was Van tot die hoogte Weder te zyn opgebeurd, als 's Compagnies belangen zouden vereisfchen, en dat in alle de takken der publicque Administratie, de onkunde, en zorgelrosheid omtrent 's Compagnies belangens , en infubordinatié zodanig waren vermenigvuldigd, dat daar van de nadeehgde gevolgen op den duur te appreheudeerön Waren. Dat zy Heeren Bewindhebbdren derhalven met overleg van zyne Doorluchtige Hoogheid, en de Heeren Gecommitteerdens tot de zaaken van de O. 1. Comp. begreepen hadden, dat 's Compagnies belangens teil fterklten zouden vorderen, dat eenige daar toe ge* fchikte Perfoonen wierden gedefpicieert, en bekleed met eene uitgeftrekte magt en authoriteit, op de mtesÊ convenabele Wyze van hier uitgezonden, óm e(Hcacieufelyk de hand te leenen aan de executie der middelen, welke Bewindhebberen voornoemd tot herdel der zaaken in Indiën reeds beraamd en vastheid hadden , of nog verder beraamen en Vastftelleif zouden, en om wyders na te gaan, de geheele Indifche Administratie, te ontdekken de ongeregeldheden" O a . abui-  ais. ZAAKEN VAN abutfen, en malverfatien, welke daar in plaats hadden, de fchuldigen te draden, en yverige en getrouwe lubjecten in derzelver plaats aantedellen, en om in het algemeen met en benevens den tegenswoordigen Gouverneur, en Directeur Generaal van indiën, welke aan de van hier uit te zenden Commisfarisfen Generaal op Batavia zou worden toegevoegd, te overleggen en te introduceeren, de meestgepaste middelen , om het goed beduur, en de orde te doen herleeven, den Omflag cn Uitgaven merkelyk te befnoejen, de Winden en Inkomften te vermeerderen, en daar door, voor zoo verre zulks immer practicabel zoude zyn, de Indifche Lasten te verminderen tot eene voor de Maatfchappy draaglyke hoogte, welke oogmerken zy Bewindhebberen hoopten , dat zigook door de hooge goedkeuring van Hun Hoog Mog. zouden mogen gederkt vinden; dan , dat tot aanzien, en de zoo hoognodige authoriteit van zodanige importante Commisfie, en die tot zulke gewigtige einden» zoude moeten werkzaam zyn, zeer aanmerkelyk zoude ftrekken, wanneer Haar Hoog Mog. die goedkeuring gundig geliefden te manifesteeren, en tot een convenabel Transport der van hier uit te zenden Commisfarisfen eenige Oorlogfchepen van den Staat mogten worden gedefpicieerd ; verzoekende gemelde Bewindhebberen derhalven, dat het Haar Hoog Mog. goede geliefte moge zyn, omtrent de voorfchr. zaak zodanige maatregulen te neemen, en ordres te ftellen , als Hoogstdezelven ten meesten nutte van de Compagnie zouden oordeelen te behooren. Waar op gedelibereerd zynde is goedgevonden en Verdaan dat Copie van de voorfchr. Misfive gezonden zal worden aan zyn Hoogheid met verzoek om ter zaake in de voorfchr. Misfive vermeld, zodanige fchikkingen te beraamen, als Hoogstdezelve met de belangens van den Staat in het algemeen, en die van de O. I. Comp. in het byzonder meest overeenkomItig zal oordeelen, en dus ook de Perfoonen, die Hoogstdezelve tot het bekleden van de voorfchr. Commisfie, by aldien die plaats moet hebben, het meest  STAAT EN OORLOG. *IS meest gefchikt zal vinden, te benoemen; zullende wyders Copie van de voorfchr. Misfive, voor zoo veel aangaat het defpicieeren van eenige Óorlogfchepen van den Staat, tot een convenabel Transport der van hier uittezenden Commisfarisfen, gelteld worden in handen van de Heeren van Heeckeren tot Nettelhorst, en andere Hun Hoog Mog. Gedeputeerden tot de Zaaken van de Zee, om te viliteeren, examineeren, daar op inteneemen de Confideratien, en het Advis van de alhier aanweezende Gecommitteerdens uit de refpective Collegien ter Admiraliteit deezer Landen , en van alles alhier ter Vergadering Rapport te doen. De Heeren Gedeputeerden van de refpective Provintien hebben verklaard te confenteeren in de Commisfie by de voorfchr. Misfive vermeld, in het vertrouwen, dat de kosten derzelve nietten laste'van den Lande zullen gebragt worden. Accordeerd met voorfchr. Register. Hoog Mogende Heeren! Ingevolge van Uwer Hoog Mog. Refolütie van den 19 deezer, hebben wy na rype overweeging der belangens van den Staat in het algemeen, en van die der O. I. Comp. in het byzonder, diendig geoordeeld , om tot de voorgeflagen Commisfie naar de Indiën te benoemen, de Heeren Mr. Cornelis Sebastiaan Nederburgh, eerfte Advocaat der gemelde Compagnie , en den Capitein ter Zee ten dienlte deezer Landen, Simon Hendrik Frykenius, alsmede den Gouverneur Generaal van Neêrlands Indien Mr Willem Arnold Alting , en den Directeur Generaal Hendrik van Stokkum; van welke benoeming wy aan de Vergadering van Zeventienen thans vergaderd zynde (by onze Misfive van den 22 deezer, waar van wy eene O 3 Co-  gi4 ZAAKENVAN Cople hier nevens voegen, ons tot derzelver inhoud fcortheidshalven refereerende) hebben kennis gcgeeven, met verzoek, om te beraamen de Conditiën, op welke de twee eerstgemelde Heeren die Commisfie zouden kunnen aanneemen. En van dezelve ontfangen hebbende den voorflag waar van wy Copie hier nevens voegen, welke wy zoo uit Confideratie der importantie van die zaak, als uit hoofde der menigvuldige wisfelvalligheden welke aan deeze Com» misfie zyn geattacheerd, gemeend hebben te moeten (ipprobeeren ; zoo hebben wy niet willen afzyn Uwe Hoog Mog. daar van by deeze kennis te geeven. Waar mede, • JJöog Mogende Heeren! enz. (geteekend) w. Pr. v. o RANGE, 's Gravenhage den 27 Mei 1791, No- 1. Doorlugt'igfte Hoog-gebooren Forst en Heer ! Wy hebben de eer gehad gisteren te ontfangen de Misfive van Uwe Doorlugtige Hoogheid waarby het Hoogstdezelve behaagd heeft , ons mede te deelen dat Hun Hoog Mog. de Heeren Staaren Generaal deezer Landen Uwe Doorl. Hoogheid by derzelver utie van den 19 deezer , genomen op onze Misfive van den 17 deezer daar bevorens , hadden verzogt, om ter zaake in die Misfive vermeld, zoodanige fchikkingen te beraamen als Uwe Doorl. Hoogheid met de belangens van den Staat in her algemeen, en met'die van de Maatfchappy in het byzonder, mggst overeepkoinltig zouden oordeelen, en dus ook te  STAAT EN OORLOG. sts te benoemen de Perfoonen die Hoogstdezelve tot het bekleeden van de by voorgem. Misfive voorgeflsagene Commisfie, by aldien die plaats moet hebben, het meest gefchikt zouden vinden. — En terwyl Uwe Doorl. Hoogheid ons daar by tevens heeft gelieven kennis te geeven dat Hoogstdezelve daar toe had benoemd den Heer Mr. Sebastiaan Cornelis Nederburgh eerfte Advocaat der Generaale Nederlandfche O. I Compagnie, mitsgaders den Capitein ten dienfte deezerLanden, Simon Hendrik Frykenius,en voords den Gouverneur Generaal van Nederlands Indiën, Mr. Willem Arnout Altingh,en den Directeur Generaal 1 lendrikvan Stokkum: zoo kunnen wy niet alleen niet afzvn Uwe Doorl- Hoogheid voor dit gecommuniceerde van onze dankbaarheid te verzeekeren, maar moeten daarenboven betuigen , dat deeze benoeming volmaakt met onze gevoelens overeenftemt. Voorts, nademaal Uwe Doorl. Hoogheid ons onder anderen heeft gelieven te melden , dat het Hoogst-dezelve aangenaam zoude zyn , om hoe eerder zoo beter door ons te worden geïnformeerd van den voet op welken wy zouden vermeenen dat de twee eerstgemelde Heeren naar Indiën zouden kunnen en be- ... hooren te vertrekken, zoo ten aanzien van de beloo*ning welke die Heeren zouden genieten, als omtrent het'geen Uwe Doorl. Hoogheid varder nodig heeft geoordeeld, dat door ons zoude worden vastgedeld, zoo hebben wy de eer Uwe Doorl. Hoogheid eerbiedig onder het oog te brengen, dat wy met Hoogstdezelve volkomen inftemmende, dat geen gefchikter Perfoonen tot het waarneemen van voorfchr. gewigtig Ampt hebben kunnen worden benoemd, dan de Heer Mr. S. C. Nederburgh, en tevens confidereerende de kunde in de Oost-Indifche Zaaken welken de Heer Capitein S. H. Frykenius, gelegenheid gehad heeft te verkrygen , geduurende zyn verblyf als commandeerenden Officier van 's Lands Schepen >in Neêrlandsch Indiën, en de goede kermiste die Uwe. Doorl. Hoogheid heeft van zyne bekwaamheid, iever en naïviteit, naar voorligting van Hunne Ed Mog. de Heeren Gecommitteerdens van Hunne Hoog Moeenden, tot de zaaken van de O. L Compagnie,van * O 4 g<*  »i6- ZAAKEN VAN gedagten zyn, dat de roet, waar op de twee Commisfarisfen Generaal, die van hier worden uitgezonden, zouden behooren te worden beloond, zodanig «ouden kunnen worden gereguleerd, als breeder is vervat in de twee Nota's, die wy de eer hebben Uwe Doorl. Hoogheid aantebieden, en waar aan wy de vryheid gebruiken ons te gedragen, dezelve aan de hoogwyze Confideratien van Uwe Doorl Hoogheid fubmitteerende. Wyders verklaaren wy bereid te zyn , om zoo dra wy van de gedagten van Uwe Doorl. Hoogheid zullen zyn gémformeert , de aanllellingen te doen op deezen of zodanige» anderen voet als Uwe Doorl. Hoogheid meest convenabel zal oordeelen. Wy zyn al verder met Uwe Doorl. Hoogheid, ten vollen van begrip , dat deeze Commisfie' van eene ampele magt zal moeten worden voorzien, en aange. zien moeten worden te repnefenteeren de Perfoon van Uwe Doorl. Hoogheid, als Opper Bewindhebber, en Gouverneur Generaal van Nederlandsch Indiën, en wy zyn diensvolgens zeer bereid om zodanige ampele magt aan dezelve Commisfie te defereeren, als in daat zal weezen, om dezelve met het meeste effecT: te doen werkzaam zyn, en als door ons zelve word bezeeten, ten einde onze Vergadering in de Uitoeftening daar van door welgemelde Commisfie op het volledigst zoude kunnen worden gerepraj- fenteerd. Wy meenen voorts dat de Inftructie voor welgemelde Commisfie ook hier zal behooren te worden ingerigf, en ook gereguleert de Honneurs, die aan voornoemde Heeren in hunne qualiteiten in Nederlandsch Indiën zullen behooren te worden gedaan; en wy zullen ter requilitie van Uwe Doorl. Hoogheid, aan de Heeren Nederburgh cn Frykenius, onmiddelyk na derzelver aandelling, toevoegen Commisl'arisle'n, om met hun te confereeren, over het formeeren hunner Inftructien en te overleggen welke Perfoonen, tot derzelver adfistentie zullen nodig zyn, ten einde van het een en ander zoo fpoedig doenlyk aan Uwe Doorl. Hoogheid, verflag te kunnen doen, waar toe de Ver-  STAAT EN OORLOG. sr> Vergadering welker bezigheden ten einde loopen, weder by den anderen zal komen, zoo dra het voorfchr. werk door evengemelde Commisfarisfen tot de vereischte maturiteit zal zyn gebragt. Wy zyn met den diepften eerbied: Doorlugtigfte Hooggeboren Vorst en Heer.' Uwer Doorlugtigfte Hoogheids onderdaanige en gehoorzaame Dienaaïen (onderftond) De Gecommitteerde Bewindhebberen uit de Refpeftive Kameren van de Generaale Nederlandfche Geoctroyeerde O. I. Comp. ter Vergadering van Zeventienen, en ter Ordonnantie van dezelve (was geteekend) p. j. GUEPIN. Amfterdam den 25 Mey 1791. / ©5 No. *.  2i8 ZAAKEN VAN No. a. Edele, Erntfeste, Voorzienige Dixree- te onze lieve Byzonder e ! Ree. 31 Mey ■ 1791- Hunne Hoog Mogende de Heeren Staaten Generaal der Vcreenigde Nederlanden, Ons hebbende Verzogt by derzelver Refolütie van den 19 dezer, genoomen op UEd. Misfive van den 17 dezer, om ter zaake in de voorfchr. Misfive vermeld, zodanige fchikkingen te beraamen, als wy met de belangens van den ltaat in het algemeen , en met die van de O. I. Compagnie in het. byzonder , meest overeenkomdig zouden oordeelen, en dus ook de Perfoonen die wy tot het bekleeden van de by voorfchr. Misfive voorgeilaagene Commisfie , by aldien die plaatfe moet hebben, het meest gefchikt zouden vinden te benoemen; hebben wyniet nagelaaten, om daaromtrent met alle aandagt onze gedagten te laaten gaan, om zoo veel in ons is, aan de intentie van Hunne Hoog Mog. te voldoen. Wy hebben geconfidercerd, dathet zenden van een Commisfie na Nederlandsch Indiën van veel nut zoude kunnen zyn, dog dat het 'er byzonder op aankwam , op de keuze der Perfoonen , welke daartoe zouden moeten worden benoemd, wil men het nut,dat men daar van verwagt 'er van trekken; en het is dus , na rypelyk alles te hebben overwoogen , en daarop geraadpleegt hebbende met de Heeren Gecommitteerdens van Hunne Hoog Mogenden tot de zaaken van de O. I. Compagnie, dat wy hebben geoordeeld geen gefchikter Perfoonen daartoe te kunnen benoemen , dan de Heeren Mr. Seba>tiaan Cornelis Nederburgh, eerde Advocaat der Generaale Nederlandfche O. L Compagnie, en dc kunde in de Oost-Indifche zaaken welke dc Capitein ter Zee ten dienste dezer Landen óimon Hendria Frykenius, gelegenheid heeft ge-  STAAT EN OORLOG. 210 gehad om te verkrygen geduurende zyn verblyf als Commandeerende Officier van 's Lands Schepen in Neerlandsch Indiën ; en de goede kennisfe die wy hebben van zyne bekwaamheid, iever, en activiteit, hebben ons aangeipoord om Hem tevens tot het bekleeden dier Commisfie te benoemen; en vermits wy oordeelen dat de Gouverneur Generaal van Neêrlands Indiën, Mr. Willem Arnold Altingh, en den Directeur-Generaal Hendrik van Stokkum zeer gefchikt zyn, om, benevens de gemelde Heeren deeze Commisfie te bekleeden, hebben Wy goedgevonden , dezelve mede tot Leden dier Commisfie te benoemen. Wy verzoeken UE. om deze Heeren daartoe aan te ftellen, en hun den tytel te geeven van Commisfarisfen Generaal, door ons op authorifatie van H H. Mog. benoemd f en het zal ons zeer aangenaam zyn, om hoe eerder zoo beter, door UE. je worden geinformeerd van den voet op welke UE. zouden vermeenen dat de twee eerstgenoemde Heeren, naar Indiën zouden kunnen en behooren te vertrekken, zoo wel ten opzichte van het geen zy tot betaaling zouden genieten, als omtrent de Honneurs die aan dezelve, in hunne qualiteit in Nederlands Indiën zouden behooren te worden gedaan , als mede hoe veel Perfoonen aan Hun, tot derzelver adfiftentie zouden moeten mede gegeeven worden. En eindelyk van welke inftructie deze Commisfie zoude behooren te worden voorzien, terwyl wy begrypen dat deze Commisfie van een ampele magt, zoude moeten worden voorzien, en dezelve moet aangezien worden te repraïfenteeren onzen perfoon, als Opper Bewindhebber en Gouverneur-Generaal van Neerlandsch Indiën. Waarmede &c No.  320 ZAAKEN VAN No. 3, Nota der pecuniè'ele voorwaarden, wel- Rcc. 31 Mey ke aan den Heer eerste Advocaat der 1791. O. /, Compagnie Mr. S. C. Ne- derburgh, als door Zyne Doorlugtige Hoogheid, op authorifatie van Hun Hoog Mogenden , benoemd tot de Commisfie naar Indiën, zouden behooren te worden geofiereerd. *» Dat aan zyn Ed, geduurende die Commisfie, ea wel voor den tyd van 3 jaaren zal betaald worden Jaarlyks eene fornma van f 90000:-:- Holl. Courant integaan met den dag dat zyn Ed. zig aan boord zal hebben begeeven ,waar van ƒ50000:in vier egaale termynen jaarlyks zullen moeten worden betaalt hier te Lande aan zyne gemagtigdens en de redeerende ƒ 40000:-:- aan Hem in Indien. 2. Dat wanneer genoemde Commisfie langer als voorfchr. tyd van 3 jaaren duurde, als dan de betaaling der voorfchr. fomma van ƒ40000: :blyvende voortloopen, aan zyne Gemagtigdens hier te Lande in voege voormeld ƒ25000;-:- in ftede van f 50000:-:- zal worden betaald, en zal de betaaling der totaale fom van ƒ 90000.- :- of wanneer de Commisfie langer mogt duurcn dan drie Jaaren ƒ ötooo:-: jaarlyks , ophouden met den dag van zyn Ed. behouden terugkomst in de Havenen dezer Landen. 3. Dat, wanneer zyn Ed. kwam te overlyden in het eerde Jaar van die Commisfie als dan de volle fom van zyn geheel inkomen van dat jaar aan zyne •Weduwe ofErfgenaamen zal wordengoedgedaau, met een-jaarlyks Penfioen van ƒ 3000: :- haar leven lang geduurende ; dat zoo zyn Ed. in het tweede jaar der Commisfie komt te derven, dit Pen-  STAAT E N OORLOG. 221 Penfioen op f 2000: :- en zo in het derde Jaar op / i-Oo:-:- word bepaald, en in die beide laatfte gevallen de betaaling der fomme van ƒ 40000: zal worden goedgedaan tot het einde der maand, waarin zyn lid. zoude zyn geftorven, en de betaaling in Nederland ophouden met het laatste quartaal dat verfcheenen zoude zyn voor de aankomat hier te Lande der tyding van zyn overlyden. Voorts dat by ontydigovcrlyden van zyn Edlp Huisvrouw, zyne Kinderen zouden blyven jouïsfeeren van dat Penlioen tot de jongde zoude hebben berykt den ouderdom van 25 Jaaren. 4. Voor zy :e uitrusting, en die van eenige Europeefche Bediendens die zyn Ed. zal moeten meede neemen, zal worden betaald / 15000-:- Holl, Courant, en daar en boven drie maanden Gagie aan zyn Ed. hier te Lande vooruit worden verftrekt. 5. Voorts , dat de Compagnie aan zyn Ed. een jaarlyks Traetement van ƒ jooo;-:- zal toeleggen in te gaan met den dag dat zyn Ed. binnen de Havenen dezer Landen zal zyn geretourneerd , en zulks tot z 0 lang zyn Ed. in een Convenabele post zal zyn gefield, en dar wanneer het zuiver inkoomen van zodanige Post minder mogt bedraagen , het daar aan ontbreekende tot gemelde fomme jaarlyks door de Comp. zal worden gefupplecrt. 6. Zullen de Perfoonen welke aan de Commisfie tot haare adfillentie zullen worden toegevoegd, door de van hier gezondene Commisfarisfen geduurende de Commisfie worden ge■ iefroyeerc van alle onkosten van Logies, Tafel en Rytuig tegens een ronde fom aan gemelde Commisfarisfen daar voor toe te leggen , waarvan nadere opgave zal worden gedaan. Eindelyk 7* Dat de geftipuleerde betaalingen hier te Lande op de bedongen termynen zullen gefchieden uit het provenu der Jaarlykfche Retouren of Verkoopingen en zulks by preferentie. Na.  222 ZAAKEN VAN Nota der Pecunieek voorwaarde* welke aan den Heer S. H- Fr ykenius , Capitein ter Zee, ten dienste dezer Landen, als door zyne Doorluchtige Hoogheid , op authorifatie van Hun Hoog Mog, benoemd tot de Commisfie naar Indien, zouden behooren te j»orden geopereerd. I. Dat aan zyn Edele geduurende die Commisfie, en voor den tyd van drie jaaren zal betaald worden jaarlyks een fom van f 7C000:-:- Holl Courant, integaan met den dag dat zyn Ed. zig aan boord zal hebben begeeven, waarvan ƒ30000 111 vier termynen jaarlyks zullen moeten wordert betaald hier te Lande, a n zyne Gemagtigdens. en de rehWnde ƒ 4ooco:-:- aan zyn Êd. inde Jndien t. Dat wanneer genoemde Commisfie langer als yoorlchr. tyd van drie jaar duurt , als dan de betaaling der voorfchr. fom van ƒ ao:oo:-:- blyyende voortloopen aan zyn gemagtigdens hier te Lande in voege voorfchr. maar ƒ 15000:-: in (lede van ƒ30000:-:- zal worden betaald, en zal de betaaling der totaale fomme van ƒ 7000 .:-:of wanneer de Commisfie langer mogt duuren, dan drie jaaren ƒ 5500c:-:- jaarlyks, ophouden, met den dag van zyn Ed. behouden terugkomst 111 de Havenen dezer Landen. 3, Dat wanneer zyn Ed. kwam te overlyden in het eerfte jaar der Commisfie, als dan de volle fom van zyn geheel inkomen van dat jaar aan zyne weduwe of Erfgenaamen zal worden goedgedaan, en zoo zyn Ed. kwam te overlyden in het tweede jaar der Commisfie of laater , de betaaling der iorama van ƒ 4c000:-;- zal worden goedge. daan, No. 4. Ree. 31 Mey 1791.  STAAT EN OORLOG. 41J daan , tot het einde der maand, waar in zyn. Ed zal zyn geftorven, en de betaaling in Nederland ophouden met het laatfte quartaal, dat verfcheenen zou zyn vóór de aankomst hier te Lande der tyding van zyn overlyden. 4. Voor zyne uitrusting en die van eenige Europeefche Bediendens, die zyn Ed. zal moeten medeneemen, zal worden betaald ƒ 15000:-: Holl. Courant, en daar en boven aan zyn Ed. 3 maanden Gagie hier te Lande worden vooruitgeftrekt. 5. Dat aan zyn Ed. by behouden Retour en in cas van overlyden, aan zyne weduwe haar leven lang geduurende zal worden goedgedaan een jaarlyks Penfioen van ƒ1500:-:-, en eindelyk 6. Dat de geftipuleerde betaalingen hier te Lande op de bedongen termynen zullen geleideden uit het provenue der jaarlykfche Retouren of Verkoo* pingen en zulks by preferentie. Ex.  224 ZAAKEN VAN Extruit het Register der Refolutien van de Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Neder, landen. Mart is den %iMey, 1791. Ontfangen een M'sfive van zyne Hoogheid den Heere Prince van Orange en Nasfau, gefchreeven alhier in den Haage, den 27 deezer, houdende, dat Hoogstdezelve ingevolge van Haar Hoog Mog. Refolütie van den 19 daar te vooren, na rype overweging der belangens van den Staat in het algemeen, en die der O. I. Comp. in het byzonder, dienflig geoordeeld hadden, om tot de voorgeflagen Commisfie naaide Indiën te benoemen de Heeren Mr. S C. Nederburgh eerfte Advocaat der gemelde Compagnie, en den Capitein ter Zee ten dienfte deezer Landen S H. Frykenius, als mede den Gouverneur Generaal van Neerlandsch Indiën Mr. W. A. Altingh , en den Directeur Generaal ,H. van Stokkum, van welke benoeming zyn Hoogheid aan de Vergadering van Zeventienen'thans vergaderd zynde ("by Hoogstdesfelfs Misfive van den 22 deezer loopende Maand, waar van hoogstgedagte zyne Hoogheid eene Copie nevens de voorfchr. Misfive hadde gevoegd, zig tot derzelver inhoud kortheidshalven refereerende) hadde kennis gegeeven, met verzoek om te beraamen de Conditiën, op welke de twee eerstgemelde Heeren die Commisfie zouden kunnen aanneemen. Dat zyne Hoogheid van dezelve Vergadering ontfangen hebbende den voorllag mede by Copie nevens de voorfchr. Memorie gevoegd welke Hoogstdenzelven, zoo in confideratie der importantie van de zaak, als uit hoofde der menigvuldige wisfelvalligheden , welke aan deeze Commisfie zyn geattacheert, ge- fiaeend  STAAT EN OOR-LOG. 225 rcieend had te moeten approbeeren, niet badde willen afzyn Haar Hoog Mog. daar van kenmsie te gee- VeWaar op gedelibereerd zynde , is goedgevonden cn verdaan dat zyne Hoogheid voor de gemelde ge daane Communicatie zal worden bedankt, zoo als Hoogstdenzelven daar voor bedankt word by deezen. Accordeert met voorfchr. Register Litt. C. C ExtraSt uit de Refolutien door de Heeren Benindkebberen van de O. I. Compagnie gecommitteerd ter Vergadering van Zeventienen binnen Amfterdam , genomen op Maandag den 23 Mey 1791. Heeren Commisfarisfen tot de Befoignes als by Refolütie Commisforiaal van den 19 April laatstleden verzocht zynde te examineeren de Conlideratien van de Refpeftive Kameren op het Advis van Heeren Commisfarisfen, die gevaceerd hebben tot het maaken van den Staat hier te Lande wegens het eerde en vierde Articul der Refolütie van Haar Hoog Mog. van 14 Mey 1790. omtrent de Schulden enz. van de O. I. Compagnie welk point by Refolütie van den 29 Maart laatstleden is gehouden in date, ter Vergadering gerapporteerd; dat zy Heeren na eene naauwkeurige examinatie van alle de Confideratietr", die door de Kameren tegen het Advis van Heeren Commisfarisfen tot het opmaaken van den Staat der Tafel van het Befoigne waren gebragt, en inzonderheid hebben nagegaan, de ampele fchriftelyte Advizen van de Kameren van Amderdam en Zeeland, mitsgaders wat daaromtrent in de ConferenXXIV. deel. P tien  216 ZAAKENVAN tien met hun Edel Mog. de Heeren Gecommitteerd dens tot de zaaken van de O, f. Comp. was voorgevallen , van gedagten waren dat de modificatien door de Kamer Amfterdam tegen het voorfchr. Advis uitgebragt, waren van zulk eenen aart, dat dezelve in Conlideratie behoorden te koomen , met dien verftande egter, dat met betrekking tot de conftrainte waarvan, volgens het vyfde Point zoude behooren te worden gebruik gemaakt, in liet geval aldaar breder gedefigneerd ,' aan Hun Ed. Mog. de Heeren Staats Gecommitteerdens /al worden overgelaaten te bepaalen , van welke middelen welgemelde Heeren oordeelden, dat in dit geval gebruik zoude kunnen 511 behooren te worden gemaakt. Waar op gedelibereerd en Heeren Commisfarisfen voor het uitgebragt Rapport bedankt zynde, is goedgevonden , zig met de gedagten van Heeren Commisfarisfen te conformeeren, en dienvolgens dit ganrfche werk te arresteeren zoo als gefchied by deeze op de hier na volgende wyze: Dat alle de Schulden , welke tot Lasten van de Generaale Compagnie of tot last van ieder der refpective Kameren loopen , zullen worden byeengetrokken, en de masfa daarvan gerepartieerd over alle de Kameren naar maate van haar aandeel in de Compagnie , conform aan den inhoud van het eerfte Articul van de Refolütie van Hun Hoog Mog. van den Ï4 Mey 1790. Dat om voorts aan de gemanifesteerde intentie van Hun Hoog Mog. tot het introduceeren van een juiste cgaliteit tusfehen de Kameren ieder in haar proportie te voldoen, zoo hier te Lande als in Indiën de volgende voorziening zal geleideden. Dat namelyk vcor zoo verre Indiën betreft, ten fpocdigften derwaards zal worden aangefchreeven, om van tyd tot tyd de ongelykheid in de Liquidatie op de Retouren zoo veel mogelyk te vereffenen, zullende, om Generaal en Raaden daar toe in ftaat te dellen, dus ook de Jaarlyks hier te Lande opgemaakt wordende Liquidatie op de Retouren tusfehen de Kameren blyven ftand houdem, Dat  STAAT ËN OORLOG. Dat wat de oude prtetenfien tusfehen de Kameren betreft, de Kamer Zeeland, aan die van Atnfterdara in eens zal uitkeeren een fom van ƒ180000;-:- te Voldoen uit het provenue van de tNaJuars verkoping van den Jaare 1791, en dat daar mede alle pnetenfien welke de Kamer Amfterdam ten Laste van die van Zeeland, uit hoofde van voorigeLiquidatien mogten hebben, zal worden gehouden voor afgedaan, zoo als ook daartegen alle Vorderingen, welke de Kamer Zeeland uit dien zeiven hoofde, zoo ten laste van de Kamer Amfterdam, als de overige HoUandfche Kameren heeft gefustineerd te hebben, zullen worden geconfidereerd als vereerend en voldaan. Dat wat de Voorziening Voor het vervolg hier te Lande aangaat zal plaats hebben eene juiste egaliteit in de verdeeling van alle de onderfcheidene eisfchen voor Indiën, Japan, Ceylon , de Mallabaar, en Cabo de'goede Hoop, in het reguleeren van den aanbouw van Schepen m het repartitieeren van de Equipagie der Schepen, en de aanbedeeling van Asfignatien of Wisfels, met de onveranderlyke bepaaling, dat het geen in dé eene of andere eisch, of in een of ander Articul, uit hoofde van voldrekte noodzaakelykheid aan deeze of geene Kamer minder of meerder naar evLnredigtuid Van iedere quota zouden hebben moeten worden aanbedeeld in de verdeeling van eenen anderen eisch of iti een eerstvolgend Jaar by eene nieuwe verdeeling zal worden vereffend. Dat vervolgeus eflicacieufelyk zal worden voorzien tegen het verbreeken van deeze proportioneele egaliteit , en de Kameren exacTielyk worden gehouden, om jaarlyks te voldoen aan de haar toebedeelde aanbouw en Equipagie vart Schepen, de verzendingen van Speciën en Goederen, en de betalingen van Asligua tien of Wisfels en de verdere onereufe verpljgringeu der Maatfchappy. Doch dat de wyze waar op deeze voorziening zal plaats grypen aan Hun Edel Mog. de Heeren Gecommitteerden tot de zaaken van de O. I. Compagnie zal worden overgelaaten, aan welker uitfpraak de ReP 2 fpee-  228 ZAAKEN VAN fpeclive Kameren zig nu voor als dan verbinden flip' telyk te obtempereeren. Dat verder rer bewaaring van deproportioneeleegaliteit zal worden opgemaakt een generaale liquidatie tusfehen de Kameren gevolgd, met rigtige betaalingen door de Kameren. die bevonden zullen worden tot uitkeering te zyn verpligt, en dat wel over alle de Ba~tén en Lasten van de Compagnie, onder welke Baaten dus zullen begreepen zyn de verhandelde Goederen, genegotieerde Penningen, (uitgenoorneri die van beleeningen) en alle voordeden by de Kameren geparcipieerd. Zoo als ook onder de Lasten zullen worden gebragt de naar Indien verzondene Speciën, betaalde Asfignatien, Maandgelden, Repartitien, en alle verdere Uitgaven hoe ook genaamd , en uit welken hoofde al mede dc laatfte Ncgotiatieïï van de Provinciën van Holland en Zeeland van 10 en Millioenen refpeclivelyk met alle de Voordeden en Lasten daar aan gehegt, mede in Liquidatie zullen worden gebragt. Dan van welke Liquidatie egter zullen worden uitgezonderd de betaalde Interesfen van wat aart dezelve zullen mogen zyn, als mede de aflosfing van Capitaalen, uitgezonderd die vau beleeningen over welke beide Articulen refpeclivelyk Jaarlyks een byzoiïdere Liquidatie zal geleideden. Zullende met betrekking tot de aflosfing van Capitaalen de refpecTive Kameren aan die welke de aflosfing doen moet, hun aandeelen in dezelve aflosfing naar nlaate van haar quota in de Compagnie dadelyk moeten furneeren. En met relatie tot de Interesfen zullen die Kameren die in de betaaling van dezelve boven haar quota bezwaard zyn, daartoe in (laat worden gefteld, door de daar omtrent ten agteren komende Kameren in zoodanige Termynen, als het meest zullen overeenkomen met den tyd waar op die betaalingen vervallen. Wordende de Heeren, welke wegens de refpecTive Kameren zullen worden gecommitteerd tot bet op  STAAT EN OORLOG. aa? opmaaken van den Staat verzocht by die gelegenheid te overwegen, op welke meest convenalele wyze zulks omtrent de Interesfen zoude kunnen worden . gereguleert, eii de Vergadering daar op te dienen van Conlkleratien en Advis. Dat de hïer boVen gemelde Liquidatien zullen werden gefurneerd telken Jaare by het opmaaken Van den Staat hier te Lande, en dat wanneer vervolgens na de uitkomst van dezelve, de refpective Kameren elkanderen in het volgend Boekjaar, op den voet hier na te melden zullen moeten debiteereri en crediteeren aan, of per Retouren Generaal voor het geene de eene Kamer van den anderen zal moecen betaalen, of wel dc eene Kamer van den anderen zal moeten ontfangen, en het verfchuldigde aan eikanderen rigtig zal moeten voldaan op de prenaliteiten, als nader door Hun Edele Mog. de Heeren Gecommitteerdens van Staat zal worden bepaald. En zal dus met agterlaating van de Liquidatie op den voet zoo als die tot nu toe Jaarlyks op den Staat js gemaakt, op alle de byzondere Liquidatien Jaarlyks eene generaale Liquidatie tusfehen de Kameren dienftig zyn, om onder een oogpunt te brengen welke Sommen de eene Kamer aan de andere reëel zal moeten betaalen, en de eene van de andere ontfangen , om, alzoo in eene post voor dies beloop te kunnen worden gedebiteerd en gecrediteerd als naar gewoonte met de Liquidatien van den Staat gefchieden En zal mede alle vier Jaaren , wanneer by de Maatfchappy nieuwe Boeken worden aangelegt eene nadere Liquidatie worden geformeert , om de bezwaareh, die de eene of andere Kamer in der tyd vinden mogte te lyden, als dan te vereffenen, zullende deeze eerde Liquidatie van vereffening der bezwaaren invallen na het fluiten der Boeken in Anno 1792. met welk Jaar de tegenwoordige Boeken worden afgelegt. Eindelyk gereflecteerd zynde, dat de Jaarlykfche betaalingen van Maandgeld in retour door de Kamer Amfterdam zeer aanmerkelyk haar quota te boven P 3 gaan,  ÜS? 2AAKEN VAN gaan, en in agting genoomen zynde, dat op den eert of anderen voet hier omtrent zodanige fchikkin'en behooren te worden geïntroduceerd, waar doo die aanmerkelyke difpariteit, offchoon mede over dtt Articul Jaarlyks moet worden geliquideerd , voor het vervolg worde weggenomen. 1 En ten dien einde in bedenking gegeven zvnde niet zou kunnen worden bepaald*/dft^t^t fcaï van het Jaar 179', de Lieden, die in Indiën in dé dienst van de Comp. worden aangenoomen, een W ta! Jaaren gereekend naar de proportie van de re^eohve aandeden der Kameren in de genenïle Maa.fch.appy; by voorbeeld geduurende een 3 van 16 Jaaren by de Kamer Amfterdam, 8 bv deKa mer Zeeland en 2 by ieder der Kameren \tn i n- S ^o^^quartierfuccesfivelyk worden gefield op byzondere reekening van één der genoem" de Kameren. s "ucni' Zoo is na deliberatie goedgevonden zig omtrent du voorllel als nog met te bepaalen, maar over dit ponu de gedagten van Generaal en Raaden by eerite gelegenheid in tc neemen. De Heer Gecommitteerde wegens de Kamef Rotterdam heeft verklaart tot de voorenftaande Refomue met te hebben geconcurrcert, en niet te kunnen concurrecren maar daar tegens te nrotesree. ren om dat de billvkheid en de waare zin van het Oclroy aan deeze Maatfchappy verleent, by de vordering, dat zoo wel wegens de aan handen zyn- den Kry^' Weg6RS ?dden' behoord te worden geliquideerd, en aan de Heeren zyne Principaalen te referveeren, om zulks goedvindende daar omtrent by deeze, of de aanftaande Vergadering zodamge nadere aantekening of propofitie te doen! als zy zullen oordeelen te behooren. De Heeren Gedeputeerden van de Kamer Amfterdam, hebben verklaard, als nog bereid te zyn (gelyk zy Heeren zulks reeds by de deliberatien over het voorfchr. Rapport hadden betuigd; om met de verdere Leden te concurreeren om in everwegïne te «eemeii zodanige Propofitie als de Kamer Rotterdam,  STAAT EN OORLOG. *U dam, betrekkelyk het Liquideeren over de aan handen zynde Speceryen, en Gelden zal goedvinden te doen, en daar op zodanig te refolveeren, als naar billykheid , en overeenkomftig de Conftitutie der Compagnie zal bevonden worden te behooren, en wyders tegen het voorfchr. Protest en Aanteekening der Kamer Rotterdam zodanig Contra Protest en nadere Aantekening gereferveerd, als de Heeren hunne Principaalen zullen oordeelen te behooren. (onderflond) Accordeerd met voorfchr. Refolütie (was geteekend) S. C. NEDER.BUR.GHp   BERICHT; VOOR DEN BINDER. De Veis plans A i—A 5 moeren geplaatst wofj den, vóór Bladz. 97.drie en twintigste oeel Het halfvels plan E en F tegen ove*- Bladz i4o< vier en twintigste deel. ^ - y No. i r * - 162, Het veis plan Y N°. 2 achter de voorgaande Y N°. 1. NB. Op de overige plans zyri de plaatfingèü aangetekend,