HISTORIE
VAN DE
REVOLUTIE
T E
C A M P E N.






HISTORIE
E N
GE DEN K-SCHRIFTEN
VAN DE
REVOLUTIE
. v, /„o T E . ^ . ., .,
C A M P E N,
2cderd den aanvang van den Jaare 1^95. tot op den tegenwoordigen tyd.
Uitgegeeven door een Gezelfchap Vaderlandminnende Burgers binnen gemelde Stad.
eerste deel.
te amsterdam, by
W. VERMANDEL en ZOON,. Boekverkopers in de Gasthuismolenftraat,
1 /,: 'sa/ÓZ<?€-'. J



"k Aanbid de Vryhcid, op wat heer *t ook zy gcbeeten, Zy is de Godheid> die myn gautfche ziel vervuld,
Zo dit een misdaad zy, «ril ik misdadig heten, En fchaam tay nimmermeer van zulk een ed'le fchuld.



AAM
ALLE LEEDEN
OER VOLKS-VERG ADERINGEN , VOOR ÉÉN EN ONDEELBAARHEID, EN VERDERE BURGERS DIE DEZE ZYN TOEGEDAAN.
w as het weleer, dat ftaatkundige Schryveren hunne werken toewydden, aan Koningen, Vorften, Princen, Stadhouders, Baronnen, Graaven enz. enz., veelal om daar door zich te befchermen, en hunne ftaatkundige gevoelens en Hellingen ingericht om de ware Vryheid te onderdrukken , de magt der Vorften te vergrooten; met veel gegronder recht mogen wy ulieden dit Werk ter befcherming aanbeveelen, ter handhaving van de pasöntlokene Vryheid, die nog op zo veele plaatzen haare tegenftanders aantreft: Befchermd het dan, onderfteund ons, in de ware Vryheidsgronden, die wy mee* 3 nea



VI —5t-a
nen gelegd te hebben, namenttyk om door een cordaate en óningewikkelde verklaring die wy meenen dat algemeen zal moeten worden ingevoerd, wil men de erkenning der Vryheid, de gronden, waar op dezelve b e hoor e gevestigd té zyn, niet alleen handhaven, maar ook met een ongeveinsd hart belyden.
Wy zyn en blyven Ulieder onderdrukte Medeburgers, met bede van
HEIL EN BROEDERSCHAP.
.•*«!> VinggKwfl t mbü«$i,$3ti naoniVÏ asf*
-Gd 02 du'tS 'lOi/i' I jxio IeIoc * . •■-"} • ■ - ■ f ■ röhóvojj sn-Ti • ; aarr-v*-'1
»fio so LiorfyiV 9ifiw sb mo idoii
» -o:gi3v'jj not^ioV ï3i> JrvSfli ob ne-J-iiri'W
IN-



INLEIDING.
Z y die kundig en overtuigd zyn, dat het vorig Orange Ariltocratisch Beftuur, dit wel eer gezegend Nederland, op den rand des verderfs gebragt heeft, welke den Koophandel en Fabrieken den hartader heeft afgeftoken, door onze Zeemagt te verlammen en te verzwakken, ja te doen vernielen en beroven door een trouwloozen Bondgenoot! ^ het, welken de Landmagt heeft doen ontaarten , ea dienen , niet ter verdediging der Buitenlandfche vyanden, maar alleen tegen de braaffte Ingeze* tenen van dit zo lang gefolterd Nederland, tegen Ingezetenen, van wiens goed en bloed zy bezoldigd wierden, en nog daar en boven met.vreemde Troupes op onze eigene bodem hebben laten indringen, om hun mede vet te mesten ten koste van alle Ingezetenen, en daar door verbannen, roof, plunder en moordzugt te begunftigen!
Gy allen, Neêrlands Ingezetenen, die zulks met eige oogen, met oogen vol van verontwaardiging hebt befchouwd , daar van de wrange vrugteu hebt zien voortbrengen, en daar door zo veele rampen en fchaden geleden hebt.^
* 4 Dan



vni r N L E I D I N G.
Dan gy. allen juichtede, toen uwe edelmoedige Broeders, en mede Natuurgenoten, de Franken, uW kwamen ter hulp fteUen, om u van het ondragelykfte Juk, dat zolang gekneld had, te verlosfen, om was het mogelyk uwen zo zeer kwynendcn en byna geheel ten ondergebragte Koophandel, Fabrieken, Zee- en Landmagt te hertellen , de waare Vryheid, dat edele kleinood, door den Schepper aller Volke. ren, den Mensch gefchonken, weder op den Throon te herftellen I
Ten dien einde was het dat het vrye Volk aan den verwoester en beroover van dit wel eer vrye Land, den gebooren , doch ontaartenStadhouder en zyne adherentcn (zo veele verraders van de hortten die hun gezoogd, van de Voedfters die hun hadden opgebragt) het Oorlog aankondigden, en door de Goddelyke ïbeftierïng dit Land in! nam , den gehaaten Stadhouder met den zynen en eenige hunner voornaamfte aanklevers deed vlugten!
Dan, maar helaas! waaren alle die zamenzwcerders, met hun hoofd uit het Land geweeken, en had men als dan gezorg-l, dat zy nimmer den bo. dem van dit vrye Land hadden mogen betreden, das, na dat de waarc groatf vaa Vryheid en die der



INLEIDING. ix
Rechten van den Mensch geheel gevestigd was, ea zy uit eigen beweging als dan verklaarden , mede in te ftemmen, en daar naar te zullen handelen , nimmer hadden die verwoefters van hét natuurlyk Recht en Vryheid , als ftokebranden kunnen dienen, om onder 't masquer van Vaderlanders met Sophiftifche ea huichelachtige redenen, en redevoeringen, de braaven en anders voor het Vaderland kloppende harten der Ingezetenen te verflikken, te misleiden en te bedriegen, en daar door een denkbeeld doen geboren worden, dat men nimmer, dan donr Orange, de Vryheid kan doen llaande blyven en gelukkig leeven. Hier van onder anderen , dat men elders by den aanvang van de glorieryke omwenteling, en daar na langzaamerhand heeft voorgegeeven, dat men nimmer in ftaatkundige zaken, van zyn gevoelens belydenïs behoefd afteleggen, dat men alleen maar van zyne daden verandwoording fchuldig is. Hier van dat monftreus denkbeeld , dat ieder Ingezetenen welken party hy mogt zyn toegedaan, ftemgerechtigd is, indien hy Hechts verklaard, geen Erfftadhouder te begeeren.
Hier van , dat men deze verklaaring zodanig acders aan den braven landbewoner den Eerwaar* 5 den



* I N L E I D I N C;
derj Boerenftand ea Stedelingen, die in 't zweerde* aanfchyns hun brood eeten, Iigtelyk konde wyJmna. ken, dat men langs dezen weg by het eens hernieuwen van het Stadhouderlyk Beftuur, beter yoorfpoed zoude kunnen genieten-, daar 2y niet het Stadhouderfchap, maar alleen, het erfiyke daar van vernietigd verklaarden!
, Hier van , dat zo veele Orange Amptenaaren ge* rust in hunne posten konden blyven, den Vaderlander trotferen, en met oogen van verachting op hen nederzien, daar zy flegts maar de Verklaring hebben af te leggen, de vernietiging van het Qrf. lykc.' Hier van, alle die folteringen ,. botzin gen en tegen fïrydighede.n die ons Nederland moet ondergaan, de langzame grondvestingen van 'tNeêrlands Beduur, op gronden van waare Vryheid cu Gelykheid! Hier door de verdoving en moedeloosheid van die harten, die de Vryheid oprecht beminnen! De weedom en fmarten van alle weldenken. de Vaderlandfche zielen. Ondertvyl dat den Jntriguant met een valfche.glimlach voorgeeft, de Volkftem is verward, de energie voor de Vryheid weggeweeken, de kiem van »t Beftuur kan-niet naar, onze denkbeelden, naar onze leidingen uitgcoefFend worden!
In



I N L E I D I -N -G. Xi. Ut hoe verre deze fchets betrekking heeft op dit Overysfelsch Gewest, en byzonder op deze.Stad Campen, laten wy kundigen en onpartydigen beoordeelen.
Derhalven zo iang men zonder eene verklaring of «ene zonder betekenis afteleggene belofte, ftemgerechtigde konde zyn, en blyven, moest het nood-, w&.dig volgen, dat men nog in Grond- of WykVergaderingen, niet anders door de tegenflcevers der Revolutie bedoelde, dau om de beste oogmerken en maatregulen te vernietigen, en daar door verwarringen te ftichten, om alzo den zetel vnn het Beduur, te erlangen en te behouden, zelfs onder den dekmantel van Vryheid en Gelykheid.
.Dit was dan de oorzaak, dat men in de Wyk Vergaderingen eene cordate en met tegenwoordige orde van zaken overeenkomende verklaring vorder-, de (*) die alle Leden , zelfs die der Municipaliteit (als vertrouwende zich niet tegen de gronden van Vryheid te willen verzetten) erkenden met de Revolutie beftaaubaar ce zyn, en dat alzo ieder derzelver, zonder eenige tegenkanting die konden afleggen, indien hy de Revolutie was toegedaan, hoe
• ;• wel
(*) Zie P«f. 38.



sii INLEIDING,
wel men onder de hand alle mogelyke middelen gebruikte het Volk daar tegen in te neemen, en het voorbeeld der Municipaliteit door weigering der tekening toonde daar niet mede in te Hemmen.
Ziet daar het eenigst ftruikelblok, maar ook een openbaar kenteken wat men bedoelde! Ziet daar de vindingen , onder voorgeven van deze Verklaring niet genooddrongen te willen doen, en de oorzaaken van alle tegenftrevingen en verwarringen, maar ziet daar ook tevens de redenen waarom men ruim een jaar daar na,met frivole voorgevens, openlyk tegen deze Verklaring is opgekomen, met geen ander oogmerk, dan om dezelve geheel te vernietigen en alzo uit de wacreld te brengen! Want by den aanvang Van het invoeren en vastflellen dezer Verklaring was het tydperk nog te kort na de Revolutie, om zich daar tegen openlyk te verzetten, de Aap (zo men zegt) zoude anders eerder uit de mouw gekomen zyn: men moest een tyd afwagten, dat de eaergic voor ware Vryheid wat was verminderd, men moest afwagten van welke Verklaring men zich zoude kunnen bedienen, om alzo eene geheele verandering in Campen te bevorderen , en zo ras was die geene niet aan het licht gekomen, naar welken men een Lid voor de Nationale Vergadering konde verkiezen,
of



INLEIDING. xui of deze moest dienen om dezelve aan Campen's Volk ongevraagd optedringen 1 deze moest voor een rigtfnoer flrekken voor hun allen, en die dan ook de Commisfïe uit de Nationale Vergadering zonder afvraging welke Verklaring zy begeerden, is voorgefield, waar door alle de gevolgen, die Campen hebben opgeleverd, zyn veroorzaakt, en die denkelyk niet zullen kunnen worden te recht gcbragt, dan door de eerstgemelde Verklaring hoofd voor hoofd te laten afleggen.
Befchouwen wy ondertusfchen de gefleldheid van ons lieve Vaderland, zien wy hoe op veele plaatzen de drift voor het behoud van het zelve word tegengewerkt ; zien wy hoe de braave en geëerde Boerenftand en andere weldenkende , doch minkundige Ingezetenen, doorwilhelmus blaazeus door alle Intriguante middelen worden misleid, cn hun Stemrecht met Ja of Neen, worden afgevorderd, cn daar van gebruik gemaakt, zal men dan niet nodig oordeelen om eene algemeene Verklaaring voor het gehccle Nederlandfche Volk intevoeren, die de Vaderlander met bereidwilligheid afleggende , zal doen kennen en de andersdenkende zal verbinden daar aaa te voldoen. Immers wat moet er van een Land, van een Natie



xiv INLEIDING, tie worden, die na zo lang, en nu reecis drie jaarea van het flavenjuk tot vrye Volkeren gebragt is', en waar door onze beklagelyke rampen en tegenfpoeden, zoude kunnen'een einde noemen! Nochtans veeien de Verwoester van dit Land blyven toegedaan, en nog hoop voeden dat hun Troetelkind nog wel eens zal te rug keeren! Is het niet tot befchaamens onzer Natie, dat men elders met het Wapen van Orangc publick pronken, dat men de'Orangeboom doet (taande blyven? Ziet men niet den Adelfland vereerd en bevoorrecht? Is den Burgernaam by veelen geen laagheid geworden ? Worden de Orangeminnaars niet voor de Vaderlanders in hunne posten gefield! Ja zelfo heeft men hier de Zitplaatzen of Banken voor de Gczwoorne Gemeente en Burgermeesteren van het voorig Beftuur,den ouden juister gegecven.
Wel is waar dat'deze Stad, by den aanvang der Bataaffche Revolutie, byna geene verandering heefc ondergaan, dat voor de veertien Burgermeesteren, veertien Municipalen in naam verwisfeit wierden, dat het Lichaam der Gezwoorene Gemeente, in het Committé van Waakzaamheid en Toezicht, en by den aanvang der Wyk-Vergaderingen in Directeuren meestal van die zelfde Meente, is geformeerd



INLEIDING. # raeede geworden , edoch maar in naam, maar niet in verandering van denkbeelden, alzo men hun als in plaats van zo veel Gemeenslieden rnoejt blyven befchouwen! Dat derhalven alle Voordellen ter verbetering van het oude Regeeringswezen vrugteloos moesten worden , zelfs zodanig, dat fchoon 'men , by het zo onwettig- ingevoerd Regeerings'. Reglement van 1795 voorgaf, dat de eerde zorgen van de Regeering zoude zyn , een Crimineel ch Civil Wetboek zamen te dellen , echter tot heden nu byna drie jaaren geleden, niets daar toe is in 't werk gedeld, en alzo de oude en verfletene Lmds Wetten blyven gelden, waar door de grootdc vexatiea kunnen plaats hebben.
Geen wonder derhalven , dat by het onderzoek van dit alles met de gróocde fpoed, by de Gommisde der Nationale Vergadering wierd aangedrongen, om alles zelf het onwettig Reglement van 1795 weder in te, voeren! dit tyddip was voor de tegen ftanders te gundig om er geen "overhaaste fpoed mede te maaken!
De dag van den 3den Augustus was ophanden, het Plan van Couditutie moest worden goed- of afgekeurd, tot het eerde, wierd door drooijingen van briefjes langs de ftraaten de goede Burgery bedrieglyk aan-
ge<



Svr INLEIDING, gemaand, het plan fcheen voor eenigen zo gunfrig om'er alles van te kunnen maken wat men zichvoorftelde, waardoor het dan ook met eene kleine meerderheid wierd goedgekeurd.
Dan daar zyn 'er thans die met oplettende oogen befchouwen , alle die Requesten, welke uit het Overysfelsch Gewest tegen de amalgame der fchulden, tegen de één en ondeelbaarheid (en mogelyk ook eindelyk tegen de affchaffing der Provinciaale Beftuuren) in 't licht komen.
Daar zyn 'er die deze middelen niet anders befchouwen, dan als zo veele loofe vonden, om nu het plan der Conftitutie, dat ieder eerstdaags met verlangen verwagt, langs dien weg te doen afkeuren , vooral in dien het zelve Plan , gebafeerd mogt zyn op zuivere gronden van Vryheid en Gelykheid, en tot inftandhouding van onze vrye Republiek. Wat van dit zy en worden moet, zal den tyd leercn, ondertusfchen wy den Lezer een oplettende aaudagt aanbeveelen, tot de inhoud van die volgende.
H IS-



HISTORIE
VAN DE
REVOLUTIE
T E
C A M P E N.
Na dat zedcrd eenigen tyd, onder de Burgery dezer ftad waren bekend geworden, diverfe Proclamatiën, gedaan door Commisfarisfen by de Franfchen Armee, en door eenige Generaals van dezelve, dienende, om de Inwoonders van Nederland op te wekken, om zich zelve vry te maaken, de Franfchen als vrienden en broeders te ontvangen , en zich op* het naauwst met hun te veréénigen; hadden dezelve aanleiding gegeeven tot het formeeren van eenige Burger-Gezelfchappen, welke, uir. hoofde van de omltandigheden, waarin deze ltad zich bevond, geheim vergaderden (*) om (zo als zy voorgaven) de Revolutie laDgzaamerhand in
ftiï.
(♦) Namelylt, als gehecht aan het oude fuurdefem van Arifi». cratie, gem«mt met Orauge bloefem.
A



I
C 2 )
flilte te bewerken; op den 25 «e January 1795, wierd uit de-toen opgerichte Gezelfchappen ("welke onderling correfpondeerden) eene kleine Commisfie benoemd, belast met het formeeren van een Plan, om, zo dra zy de omftandigheden daartoe gunftig oordeel, den, in deze ftad de Revolutie te bewerken. De Regeering, voor wien (na hun zeggen) alles geheim moest blyven, ontving, echter van het geen er omging dagelyks de nodige berichten, en dat wel door die geene, die zich als de eerfte en vuurigfle Patriötten in deze Gezelfchappen voor deeden; op den 28^ daar aan volgende des avonds, zoude deze Commisfie, offchoon nog niet geheel gereed zynde, echter aan die geheime Gezelfchappen, die daartoe opzettelyk ten huize van den Eurger p. fontein Honden te vergaderen, eenig voorlopig rapport doen: doch eenige Burgers deze zonderlinge handel wyze ontdekkende, en niet zonder reden bevreest zynde, dat deze Patriöttifche Gezelfchappen, wel Jigt eene Ariftocratifche werking konden hebben, befloten insgelyks eene byéénkomst aan te leggen, en daarin over de op handen zynde Revolutie on» derling te raadplegen.
Dan , de voorgemelde geheime Gezelfchappen hier van kennis krygende, verzogtcn dat eene Commisfie uit deze byéénkomst zich by hun mogt voegen , om gemeenfchappelyk, omtrent het bevoorderen der algemeene belangens werkzaam tezyn(*).
Tea
<*) Niet zonder reden, wyl zy zelven wel voorzagen haare oogmerken anders niet te kunnen bereiken.
I



C 3 )
Ten einde dan aan dit verzoek te voldoen, wierd er eene Commisfie van twee perfoonen benoemd, welke zich op de beftemde tyd, des avonds om zes uuren by de byéén vergaderde geheime Gezelfchappen zouden laten vinden, om dit voorlopig Rapport aldaar aan te hoorcn, en van het een en ander te berigten. By een gekomen zyndc, wierden eenige voorftellen, betrekkelyk het werk der Revolutie gedaan; doch naauwlyks anderhalf uur vergaderd geweest zynde, liet zich iemand aandienen , om een van het Gezelfchap te fpreeken, deze na eenige oogenblikken het vertrek verlaten te hebben, kwam wederom binnen, communiceercnde, dat er een burger en wel den Procureur evers(*) toenmaals Lid der gezwoorne Gemeente was, welke verzogt om even binnen te flaan, ten einde een. boodfchap van de Rcgeeringe af te leggen. Die verzoek geaccordeerd zyndc, boodfehapte dezelve in fubftantie: „ Dat hy uit naam van Burgcmeeste, ren kwam zeggen, hoe het aan de Regcering Diet „ onbekend was, dat de aanweezige Burgers voor„ nemens waren, de Revolutie te bewerken; dat „ de Regeering derhalven mids dezen liet verzeke, ren, dat zy er zich niet tegen zoude verzetten, „ maar veel meer wenschten dat zulks zo fpoedig „ mogelyk mogte gefchieden (t)"
Uit'
(•) Zynde die perfoon , die zich in de liatfle ommekeer van zaken zo flerk heeft laten zien,
(t) Men twyffelt echter zeer, of alle Burgcmeesteren er wel kennis van droegen,
A 2



C 4 )
Uit deze boodfchap bleek het dus duidelyk, dat men zich niet bedroog, wanneer men verönderftelde, dat de Regeering door Zendelingen , uit die geheime Gezelfchappen van het een en ander communicatie wierde gegeeven, want, hoe kon de Regeering anders zeggen, dat aan hun het voorneemen der aanwezig zynde Burgers niet onbekend was ? ten zy daar by niet reeds politique Intrigues plaats hadden. Deze boodfchap van de Regeering dan gehoord ?ynde, ging men over tot het benoemen van pen Committé Revolutionair, het welk gefchied zynde, liet men de verdere fchikkingen voor den volgenden dag, aan eenige wenige perfoonen over; de twee Gecommitteerden van het laatst byééngekomene Gezelfchap verzogt hebbende, dat aan hunne Committenten van het een en ander communicatie mogt worden gedaan , wierd den Secretaris der kleine Commisfie met gemelde twee Gecommitteerden, des avonds om elf uur, ten dien einde derwaardsafgezonden, vindende in het heen gaan, in de Had, reeds eene meer dan gewoone beweging: dit nieuwe Gezelfchap was fpoedig, zo zeer aangegroeid en vermeerderd, dat de Vergaderplaats van hetzelve te klein wierd, het had dus befloten , zich naar de Broederkerk te begeven , en aldaar het voorlopig rapport aan te horen , terwyl eenige Burgers z4ch intusfehen met de zorg hadden belast, om van het eene einde van de Had tot het andere, een aantal hunner Medeburgers, welke van dit voornemen onkundig waren, op te wekken, om deze Vergadering by te woonen. De Secretaris las daa in de Broederkerk,



( 5 )
kerk, ten half twaalf uuren des nachts, aan eene ontelbare menigte Burgers, de naamen van agt perfoonen, die door de byéén vergaderde geheime Gezelfchappen en voorn: twee Gecommitteerden, tot het waarneemen der fundii'e van een Cornmitté Revolutionair in voorflag gebragt waren, één voor één duidel. k en dilhnct voor, en vroeg, na het lezen van ieders naam, het gevoelen des Volks over den voorgedragenen perfoonen, met dat gevolg dat alle de agt voorgedragene Leden eenpariglyk door de gantfche Vergadering wierden goedgekeurd, en dadelyk benoemd, om in naam van de Burgery dezer ftad, de funclie van een Cornmitté Revolutionair waar te neemen, deze agt perfoonen, waren de Burgers:
L. C. H. STRUBBERG. ]. KANTELAAR.
P. J van ZUILEN van NYEVELD.
A. NIEUWENBURG hz.
A. JELINK.
J. BERGHUIS.
H. R. VERHAGEN, en
W. GOEDE.
Welke laatstgemelde tot Secretaris van het Cornmitté Revolutionair wierd aangefteld. Vervolgens wierden aan dezelfde Vergadering de gereed zynde Articulen van het beraamd .ontwerp, tot eene Revolutie voorgedragen, doch het volledig Rapport daaromtrent, fte'dc de kleine Commisüe uit tot den volgenden morgen ten negen uuren, wanneer de A 3 Bur-



( 6 )
Burgery andermaal in de Broederkerk bcfchcidcn wierd, en ook werkelyk in nog veel grootcr aantal verfcheen. Het volledig Rapport wierd toen voorgelezen en goedgekeurd, wordende overéénkomflig hetzelve de Revolutie in deze ftad bewerkt, op de volgende wyze. Het Cornmitté Revolutionair vergaderde ten tien uuren, en benoemde tot zynen fpreeker de burger j. kunteiaak, men refolveerde zich ten elf uuren en Corps naar het Raadhuis te begeven, waar men wist dat Raad en Meente tegen dien tyd vergaderen zou, en aldaar volgens den uitdrukkelyken last des Volks, de Leden van beide die Collegiën, benevens de Ministers van derzelver posten vervallen te verklaaren, en van den Eed by de aanvaarding van dezelve gedaan, te ontflaan. Na dat men vooraf aan de Prsefidenten van beide die Collegiën had kennis gegeven, van de verfchyning eener Commisfie uit de Burgery, en tot andwoord had bekomen, dat dezelve verwagt zoude worden even na elf uur, zo begaf zich het Committé Revolutionair ten Raadhuize, liet van deszelfs tegenwoordigheid kennis geven, en werd daarop terftond door den jongften Secretaris afgehaald en ter Raadzaale ingeleid. De fpreeker deed daarop aan de Magiflraat eene aanfpraak waar by hy dezelve in naam des Volks verklaarde, ontflagen te zyn van hunne posten.
Toen deze Aanfpraak geëindigd was, verzocht de Prafident het Cornmitté Revolutionair een wyle tyds af te treeden, om aan de Vergadering tyd totdeli-
(?) Zie Eybge i. be*



( 7 )
beratie te geven. De fpreeker andwoorde, dat het Cornmitté Revolutionair, zich dan inmiddels naar de kamer van de Gezwoorne Gemeente zoude begeven, om aldaar den zelfden last te volbrengen: dit °-efchiede, de zelfde Aanfpraak werd aldaar met eenige nodige veranderingen herhaald, en terftond daarop andwoorde de Prsfident, dat de Leden bereid waren, zich naar den wil des Volks te voegen, en hunne posten neder te leggen. De gehcele Meente rees ook dadelyk op en verliet de kamer, terwyl de fleutels aan den Secretaris van het Cornmitté Revolutionair overhandigd wierden.
Ondertusfchen (*) waren Schepenen en Raaden ook afgegaan , en de fleutels van de Secretaris wierden nu ook overgeleverd aan den Secretaris van het Cornmitté Revolutionair, het welk onmiddelyk daar op posfesfie van de Raadkamer nam, en aldaar het bellier der publieke zaken aanvaarde.
Na ecnig tusfchenpoozen, waarin het Cornmitté Revolutionair eenige noodwendige zaken teverrigten hadde, verfcheen hetzelve op de Puië van hec Raadhuis, — wanneer de fpreeker tot de vergaderde menigte eene aanfpraak (f) deed, waarby de
Bur.
(♦) Vreemd was het, dat Burgermeesteren, Schepenen en Raaden niet zo lange vertoefden, om ingevolge andwoord aan gemelde Cornmitté, het refultaat hunner deliberatiën te communiceeren; — dan men fehryve zulks toe, aan eene geest-verwarring, die buiten kyf op dat tydftip by die Leden zal plaats gehad hebben. Of wel eene vinding, om langs dien weg altoos te kunnen voorgeven, nimmer deze Revolutie toegeilemd, veel min wettifi «it den Sed der Oude Conftitutie ontflagen te zyn.
(■+) Zie Bylage a.
A 4



c 8 ;
Burgery ter ftemmingvan eeneProvifioneeleMunici. pahteit wierd opgeroepen. Oeze aanfpraak geëindigd zynde, begaf zich het Cornmitté Revolutionair wederom ter Raadkamer, cn befloot dat twee Leden op het Stadhuis zouden blyven, om de aldaar voorkomende zaken te beflicren, en de overige Leden met den Secretaris begaven zich, verzeld van twee Roedendragers en twee Excuteurs of Dienaars der Juflitie naar de Bovenkerk, om aldaar de Hemmen der Burgery op te neemen
Na dat hier de Burgery by een korre aanfpraak uitgenodigd was, om ter ftemminge te naderen en de zeven, door het Volk goedgekeurde articu! Jen andermaal voorgelezen waren , begon de fiemming, en werden de Hemmen der Burgeren door het Cornmitté Revolutionair opgetekend.
Nat dat, na herhaalde aanmaningen niemand ter ftemmmg meer naderde, en den Secretaris in het ruim der Kerke uitriep dat de fiemming gefloten was, vertrokken de Leden wederom naar het Raadhuis, telden aldaar de Hemmen (*), en confron teerden de flemlysten onderling. Terwyl na dén af." Joop hiervan bleek; dat by meerderheid van Hemmen tot Provifioneele Reprefentanten verkoren waren , de burgers:
* T. W. STENNEKES. J. B. FORTEN.
da vee onb ^ ^ ^ ^ ^ voie ZiBfi oosenb,ikl£«'y OP «>. laatstgemeld aangaat



( 9 )
* t. bun DES.
* A. ST ROCK EL,
* g. bondam.
* W. bysterbos. d. ridder.
* W. F. van HEMERT.
p. j. van zuilen van nyeveld. j. kantelaar.
* j. O. van I ngen.
h. R. verhagen.
j. j. C. de la SABLONIERE en
I. c. h: strubberg.
En tot provifionele Secretarisfen.
* F. l. RAMBONET.
* A. j. lemker en
* j. A. de mist (f).
Tcrwyl den burger van zuilen van nye-
veld
(*) Deze * aldus getekende, waren Leden cn Secretarisfcn onder liet vorig Beftuur.
(f) ISiettegenftsandc de mist, als jongde Secretaris door het Volk verkoren was, vond hy echter goed, weder de plaats van tweede Secretaris te aanvaarden zonder kennis, laat ftaan zonder toeftemming van 't volk.
De Lezer gelieve op te merken, dat juist zeven Leden van 'c vorig Beftuur , en zelf vier Leden van het Cornmitté Revolutionair tot Municipalen verkoren wierden, zo dat de Regeering door de byvoegirg van drie nieuwe Leden, zo goed als geheel bleev. Waar uit opmerkzanien de Revolutie als een overlegd plan hebben befchouwd.
a 5



f io )
veld oogenblikkelyk declareerde, dien post uit hoofde van zyne Militaire betrekkingen niet te kunnen aanneemen, en het Cornmitté Revolutionair deze redenen gewigtig genoeg keurende, bewoog, dien burger van den post, waartoe by verfcooren was, te ontflaan, en daar voor de Burger c. w. de vriese, die na de veertien eerfïen , de meeste Hemmen op de lyst der verkoorenen had, in plaats te Hellen.
Ziedaar reeds Campen's ongeluk! zeven Leden en drie Secretarisfen van het oud beduur, worden ter. Hond na de Revolutie in het bewind gekozen. Hier ziet men reeds de gevolgen der uitnodiging van het Cornmitté Revolutionair in de reeds te vooren aangehaalde aanfpraak van deszelfs fpreeker aan de Regerings- Collegiën. Ziet hier met een woord oude Oranje Burgermeesteren , in nieuwe Patriottifche Municipalen herfchapen.
Na dat de in de Had prefent zynde verkorcne Burgers, de hun opgedragene posten hadden aangenomen, wierd de klok van het Raadhuis geluid , en daar na verfcheen het Cornmitté Revolutionair op de Puië van hetzelve, en de Secretaris las de naamen der verkorene, aan de, voor het Raadhuis byecn vergaderde burgers voor. Waar op de fpreeker aan dezelve een aanfpraak (*) deed, hun geluk wenfchende met hunne verkoorene provifioneele Reprefen tanten.
Het Cornmitté Revolutionair wederom binnen gegaan zynde, wierden de nieuwe verkorene door het-
zei»
(¥) Zie Bylage 3.



gelve verwelkomt, en de Secretaris las hun vervolgens de navolgende verklaring voor:
,, Wy verklaaren als mannen van eer, dat wy de „ ons opgedragene posten van provifioneele Volks, vertegenwoordigers dezer ftad , aannemen en getrouw zullen bedienen , tot dat wy daar van door het Volk wettiglyk zullen ontflagenzyn;dai wy in ,', de waarneeming van denzclven nimmer ftrydigziift „ len 'handelen met de grondbeginzelen van Vryheid „ en Gelykheid,op gisteren door het Volk openlyk ,, voor de zyne erkend , dat wy de Rechten van „ den Mensch en Burger, in alle opzichten zullen „ handhaven, en de belangens dezer Stad cn Bura gery, met alle onze krachten zullen voorftaan en „ bevoordcren" (*).
Alle de tegenwoordig zynde Leden legden deze verklaring af, DeBurgervAN zuilen van nvjive l d deed aan hun daar op eene korte maar krachtige aanfpraak cn hartelyke zegenwensch. Hy verzogt vervolgens den Secretaris de ftemlysten teproducceren, welke op het vuur gelegd en verbrand wierden.
Hier
(*) Daar de Leden van het vorig Beltuur, door zich afwezig te maken by het omflaan der Eed, zich nis van dezelve niet konden omtogen rekenen, zo was uit de Verklaring die de ivlunicipaliteit nu deede, opxettelyk het doen eener hernieuwde Eed weg gelaten om ten allen tyde voor te kunnen wenden, dat men ftandvastig aan het oud Beftuur verbonden was gebleven, want het Cornmitté Revolutionair verklaarde „ om gewichtige redenen beiloten „ te hebben, de Provifioneele Volksvertegenwoordigers geen eed ,; te laten doen , naardien dezelve by eeilyke menfehen onnodig 5» is-"



C 12 )
Hier op wierden de fleutels van Secretarie en Meentekamer weder aan de provifioneele Regeering overhandigd. Het Cornmitté Revolutionair verklaarde gedefungcerd te hebben, en die Leden van hetzelve, die tot geene Reprefencanten gekoozen waren, naamen hun affcheid en traden af.
Hier mede het werk der Revolutie afgelopen zynde, wierd echter in-het begin van de maand February op voorftel van een Cmmisfie van twee Leden uit het Cornmitté Revolutionair, te Amflerdam , het alhier gedefungeerd hebbende Cornmitté Revo' lutionair, wederom in functie gefield ; doch alzo hetzelve toen flegts uit vier perfoonen beflond , door dien drie Leden van hetzelve tot provifioneele Volksvertegenwoordigers verkoren waren, en den burger van zuilen van nyeveld voor het waarnemen van politique bedieningen bedankt hadde, wierd door deze aangeblevene de geheele burgery opgeroepen, ten einde dit Cornmitté met vier andere Leden aan te vullen, hiertoe wierden ter dier tyd door het Volk verkoren, de burgers
B. NIEUWEN HUIS. J. AUGIER.
E. SCHALLENBERG, en B. KESSELAAR.
Welke Leden gezamentlyk met de aaDgeblevene, de funftie van een Cornmitté Revolutionair of wel van Waakzaamheid zouden blyven waarneemen, tot dat zy door het Volk daarvan zouden ont.lagen worden,



( 13 )
den; en welk Commicté dan ook vervolgens door de provifionele Volks • Reprefentanten in die quaiiteic wierd erkend.
Intusichen wierd door het laatst opgerichte gezel» fchap van burgerster bewerking der Revolutie, 't welk nog dagelyks eene Volks.byëenkomst hield, op den i2den February een Volks. Vergadering tot Hand gebragt , onder de Zinfpreuk : Ter hevesüging van Vryheid, Gelykheid en Broederschap, welke uit een zeer groot aantal burgers van allerlei rang en Haat beltaande, wekelyksch gewoone byeenkomlteu hield; onder andere voorftellen welke in die Vergadering door het Volk ter conclufie gebragt wierden, gebeurde het op den 7den Maart, dat het zelve befloot op den volgenden 8llen Maart een Burgerfeest te vieren , ten eiode onder eene ftaatelyke gewapende optogt , dc Orange ■ Vaandels van het Burger - Regiment (_*) te verbranden, en in de asch van dezelve een Vryheidsboom te plan. ten. Dan alzo 'er destyds geene gewapende Burgermagt aanwezig was, door dien de MunicipalU teit had kunnen goedvinden , het gewezen BurgerResimenc te ontwapenen ; zonder vooraf de nodige Ichikkingen te maaken, om tcritond eene nieuwe Schuttery te organiferen, befloot het Volk mede om aan de Municipaliteit te verzoeken, dat aan de Burgery voor dien tenen dag ter bywooning van
het
(*) Tot opheldering hier van diend, dat het Burger Regiment ten tyde van het vorig Beltuur, he.'tond uit agt Compagnién Fufiliers, welkers Schutters de naam droegen van Adelborsten, by welke Compagniën «ft Gretigs f'eandits aanwezig waren.



C '4 )
het" feest, de nodige wapenen mogten worden uitgereikt; doch wierd dit verzoek na herhaalde reizen geweezen van den hand, onder voorwenden, dat de Commandant van de destyds alhier in garnifoen leggende Franfche Militairen zwaarigheid maakte, de burgery te wapenen, zonder dat hy daartoe vooraf fpeciaale ordrcs van den Generaal Macdo. nalt hadden ontvangen (*) , niettegenftaande deze Commandant aan het Volk verklaarde, dat hy hunne begeerte accordeerde, terwyl hy het aan de Municipaliteit vry liet, de wapens uitterciken, of niet, en hier van een fchriftelyk declaratoir (f) aan de Municipaliteit afzond, te gelyk mondeling verklaarende, dat hy deze plechtigheid in pcrfoou wilde verzeilen en het eerlle Vaandel in den brand fteekcn. Na dat de Municipaliteit 's Volks billykc verzoeken by aanhoudendheid bleef weigeren , en de zwarigheden aan den kant van gemelde Commandant waren uit den weg geruimd, had het Volk vastelyk befloten, niet uit elkander te gaan, voor dat hetzelve de wapenen had ontvangen. Het gevolg hier van was, dat 'er 's nagts om twee uuren een menigte Volks, zich zeer bedaard naar het Stadhuis begaf, en een Commisfie by het op dat tydltip nog vergaderde Cornmitté Revolutionair zond, ten einde hunne verzoeken nogmaals te herhaalen (§). De
Mu-
(*) Zie Bylage 4. (t) Zie Bylage 5.
(%) Dat deze Commisfie eindelyk zo laat op het Stadhuis kwam, had de Municipaliteit zich zelf te wyten, alzo het Volk, dat reeds des nademiddogs byeengekomen was, van uur tot uur door dezelve waren opgehouden, en uitgefteU ter bekoming van eetlig voldoend antwoord.



( 15 3
Municipaliteit intusfchen van de komst dezer burgers verwittigd zynde, ontbood het Cornmitté Revolutionair by zich, en beval aan hetzelve, de wapens aan de burgery uit te reiken, en verders deze zaak te dirigeren (*) Wyders befloot het Volk om de Municipaliteit te verzoeken, de ophanden zynde plechtigheid en corps by te.woonen, deze voldeed hier aan in zo verre, dat dezelve daartoe eene Commisfie decerneerde, deze fête geëindigd zynde, keerde de burgery zeer vergenoegd en in alle bedaardheid te huiswaards. Na dat dus op den 8ften Maart deze plechtigheid in orde was afgelopen, bragt de Burgery alle hunne wapens wederom op den dag daaraan volgende ten Raadhuize, alzo zy dezelve niet langer dan voor dieneenen dag gevraagd had. Dan, wat gebeurd hier op? De Municipaliteit by veele gelegendheden en inzonderheid by deze getoond hebbende, niet zeer genegen te zyn om de wapenhandel te bevoorderen , nam dit voorval zo euvel op, dat zy allen de faöo hare Posten ter neder legden; doch om regeeringloosheid voortekomen, verklaarden zy het bellier der publieke zaken, nog tweemaal vierentwintig uuren te zullen
bly-
(*) Men vrage, welke mogen doch de redenen zyn, dat men zo lang volhield de Burgery de wapens te weigeren, vertrouwden zj[ ze hun niet? hier op kan men niets pofitïef andwoorden, in 't algemeen dagt men, dat de redenen waren dat zy niet gaarne zag, dat het zo geliefkoosd Orange wierd uitgeroeid, te meer, daar men op een nacht in ftilte de Pourtraiten der Stadhouders of Piincen van Orange verbeeldende, liet van het Stadhuis brengen, oin ter bewaring ia zeker burger tuis geborgen, te worden.



f 16 )
blyven waarnccmen: terwyl zy hiervan by Publicatie (*) aan de burgery kennis gaf, wierden door hun te gelyker tyd alle Burgers van Stad en Vryheid opgeroepen, om op dingsdag den roden Maart eene Nieuwe Municipaliteit te verkiezen, wordende daarby het Cornmitté Revolutionair geauthorifeerd, om de zaaken tot de verkiezing te reguleeren. Welk Cornmitté daarop eene gedrukte bekendmaking (f) deed affigeeren en rondzenden, te gelyk in 't licht gevende , deszelfs denkbeelden over twee aangelegen Hukken, met verklaring daar over, voor 't aangaan der verkiezing een voontel te zullen doen Dan, in plaats van in deze tydsomftandigheden eensgezind te blyven, om over de algemecne belangcns met elkander te raadplegen en in deze zaak voor te ligten, gebeurde het op den oden Maart dat eenige zogenaamde notabele burgers , welke van tyd tot t\d de Volksvergadering verlaten , en fteeds met een oog van verachting hadden aangezien, het by deze gelegenheid beproefden , om onderling een afzonderlyke Vergadering aan te leggen , waarin ieder, van welk een politique denkwyze hy ook was wierd toegelaten , uit welke aldus afzonderlyke Volksbyëeukomst op dien avond een Commisfie in de reeds plaatshebbende Volksvergadering verfcheen, voorftaande, om mede een Commisfie te benoemen, ten einde zich langs dien weg door onderhandelingen te verbroederen, dan de Leden der zederd de Revolutie fteeds plaats gehad hebbende Volks-Vergadering
(*) Zie Bylage 6. (tj Zie Bylage 7. (§) Zie Bylage 8.



C *? )
ring, begrepen, dat alzo 'er geene redenen totfcheu. ring en verwydering gegeven waren, men het Volk niet behoorde te vcrdeelen, en gaven dien ten gevolge aan die Commisfie tot andwoord: ,, dat de „ Vergadering zeer bevreemd was, over de fingu„ liere handelwyzc,dier zich aldus afgezonderd heb„ bende Burgers, welke zonder wettige redenen „ hunne Vergadering hadden verlaten, die als de „ eerfte en wettige Volksvergadering behoorde te „ worden aangemerkt , door dien uit dezelve de
Revolutie was geboren , en wanneer zich iemand „ met het volk wilde veréénen, dezulke zich als „ particuliere Burgers in* deze Vergadering konden
vervoegen."
Maar neen.' deze zogenaamde notabele burgers, die het zich te laag achteden, met hunne minbedeelde Natuurgenooten gelyke rechten te deelen, verkozen niet, zich met deze Vergadering onderling te veréénigen, en omtrent de algemeene belangens eenftemmig te werk te gaan. Middelerwyl gebeurde het, dat de Volksvergadering befloot om tegen de handelwyze der Municipaliteit in het nedcrleggen hunner posten, betoond, te proteltecren, en hun protest in gefchrifte aan het Cornmitté Revolutionair over te geven en in te dienen, by welk protest .zy betoogde, dat geen Municipaliteit de kragt heeft, zich zelfs te ontbinden, maar verplicht is, die posten! tot de by het volk bepaalde tyd te blyven waarneemen; doch dit protest wierd op voordel van 'c Cornmitté Revolutionair den volgenden dag in zo verre veranderd, dat het Volk het Cornmitté ReB » vo-



C 18 )
„ volutionair verzogt, om van hunnent wegen, de „ Municipaliteit te verzoeken, om tot den bepaal„ den tyd," (welke by eene algemeene Volksoproeping van den 4*» Maart, mee meerderheid van Hemmen was gebleeken te zyn tot op den 8 Aprif),, in „ hunne posten te willen blyven continuëeren," (*) aan welk verzoek de Municipaliceit dan ook beloofde , te zullen voldoen.
Deze gebeurtenis aldus afgelopen zynde, liet de Burgery niet af, om by de Municipaliteit te verzoeken en te infteeren, om gewapend te worden, befchouwende zy eene Burgerwapening ten hoogften noodzaakelyk, en als het bolwerk der burgerlyke Vryheid, terwyl eindelyk de Municipaliteit befloot, om de tyd tot het Orgauifeeren van dezelve, by een Publicatie bepaald,te vervroegen, ten dien effefte dat zy op den i«en April daar mede een begin maak' te, wordende ten dien einde eene algemeene Volksoproeping gedaan, doch het vreemdst van allen was, dat, alzó de Gewapende Burgermagt zoude beftaan, uit Fufiliers, Jagers en Artilleristen, de benoeming van Officieren voor de Fufilier- Compag. riiën gefchiede , door het geheele Volk, terwyl het de Jagers en Artilleristen wierd vry gelaten, om hunne eigene Officieren te kiezen. Mogelyk was deze fiöguïiére handelwyze gefchikt, om door hatelyke Cabaleeringen zodanige Officieren benoemd te zien, als het meeste met de denkbeelden der Mu-
ni-
(*) Zeker een fpreekciid bewys, dat het hun niette doen was, om in die posten geplaatst te worden.



C 19 i
tdcipaliteit iniTemden, althands dit was zeker, dat de Officieren op dien tyd gekozen, meer ten genoegen van de Municipaliteit, dan wel van de.meerderheid der Gewapende Burgers waren, te meer daar er onder dezelve gevonden wierden, welke tot zodanige posten geheel cn al ongcichikt waren , dan wat zou men tegen ,deze handelwyze van de Municipaliteit anders doen? Als zich dezelve te laten welgevallen, te meer daar men by de minfte tegenfpraak, te wagten had, gedreigd te worden; hunne pasten te zullen nederleggen.
Na dezen lydraad, komen wy weder tot het verzoek van eenige zogenaamde notabele Burgers, op den 9den Maart gedaan, om, namentlyk, zich mee derzelver opgericht Gezelfchap, met de reeds gevestigde Volksvergadering door onderhandelingen te verbroederen , 'c welk (gelyk hier voren gezegd is)van de hand gewezen zynde, wist men het echter eindelyk by het Cornmitté Revolutionair zo verre te brengen, dat hetzelve in het laatst van demaand Maart eene oproeping deed, van alle Burgers die in de Had, doch niet die in derzelver vryheid woonen: walk Cornmitté aan de byéén vergaderde Burgers een Plan (*) vooritelde, om in plaats van eene algemecne Volks - Vergadering , vier Wyk - Vergaderingen te Organifeeren cn tot (tand te brengen, welk Plan hoofdzaakelyk' behelsde , dan in ieder Wyk, waarin deze ftad verdeeld is, ééne Volksvergadcringe zoude zyn; — dat een ieder in zyne Wyk, waarin hy woonde, zoude moeten opkomen teruit-
bren-
(*; Zi: Bylage 9.
B 2



( 20 )
brenging zyner Hem; — dat tot regeling dezer Vergaderingen , in ieder Wyk eene directie van agt Leden en een Secretaris zoude worden verkooren; — dat uit de directie van ieder Wyk, twee Leden zouden worden benoemd tot een Burger. Gommisfie, onder den naam van Commmé van Waakzaamheid, en wat dies . meer is. Die Plan wierd llaande die Vergadering, om verdere onaangenaamheden voor te komen, goedgekeurd; doch het welk veele Burgers geweldig tegen de borst ftiet, alzo de les, verdeeld en heersch, te wel geleerd was (*_). De
Wyk-
(*) Hy die hier ziende blind wil zyn, zal hier ligtelyk het oogmerk bevroeden , waarom men deze algemeene Vergadering wilde vernietigd hebben, namelyk, om dat de zogenaamde notabelen in dezelve eene genoegzasme gelegenheid hadden, het haar zo eigen, geworden Cabalecren ter uitvoer te brengen, ook daarom alleen oordeelden zy het nodig de Wyk - Vergaderingen in te voeren, en in ftand te houden, immers zo lange het met de oogmerken der Hoofdrolfpeelers overeenkwam, ook in dezen konden zy,Direaeuren, met hunne bedoelingen overéénkomende, doen verkiezen, zulks achteden zy ook hoogst noodzaakelykst, alzo deze wederom uit hun midden het Cornmitté van Waakzaamheid moest formeeren, cn welker Leden de plaats des te vooren geëxteerd hebben, de Gezwoorne Gemeente zoud» vervangen, daar dit laaide Licli.ism voorheen uit 36 Leden beftond, had men bedektelyk nu weder een evtn gelyk getal, onder een anderen naam weten in ftand te brengen , en dus het zelfde deeg in een andere vorm gegoten, ja waartoe anders was de inrichting wegens het {temmen der Wyk-Vergaderingen ? Immers ey was zodanig, dat men altoos meester van de ftemmen kon zyn en blyven, en dus het Cornmitté en de Mum', cipaliteit als twee handen op cenen buik zo als voorheen, konden genoemd wordenI En wat heeft het gevolg doen zien, zo dra de Dire&cureu niet langer na den wil der Regeerings Leden wierden
ver-



( 21 )
Wyk-Vergaderingen aldus ge'arreftecrt zynde, wierden, gelyk ook het Cornmitté van Waakzaamheid in werking en tot ftand gebragt (*). Vcrklarende het Cornmitté Revolutionair te gelykertyd, dat, daar zy zig thans door het Cornmitté van Waakzaamheid vervangen zagen, hunne werkzaamheden befchouwden , voor geëindigd te zyn, dezelve overdragende aan laatsgemelde Cornmitté, en dien ten gevolge gedefungeerd hadden (f>
Daar nu de tyd waar op de Provifioneele Municipaliteit zoude Aftrceden, den 8. April namenlyk met rasfe fchreden naderde, was het Cornmitté van Waakzaamheid haar eerlte werk, om met voorkennisfe en toeftemming des Volks, dezelve tc verzoeken, om tot den 8. May in hunne posten te willen blyven continuëeren, dit gefchiedde op den 28. Maart met de allcrnedrigfte aandrang (§) , „ dat alzo het onmogelyk was, een Reglement „ voor een Stedelyk Regeering Beftuur, in een zo „ korten tyd gereed te krygen, daar den 8. April, als „ den dag der nieuwe keuze, met rasfe fchreden „ naderde, men zich dus vleide van hun , als hun„ ne geëerbiedige RepiEefentantcn , dat dezelve Z haare rust en gemak nog wel eenige tyd aan de
„ be-
verkozen, en zy Leden dus hun oogmerk mistende, begon men de Wykvergaderingen te verachten, en wende alle pogingen aan, dezelve te vernietigen. Wat heeft men niet ol nod;g om kwade oopmerken in fchyn goed te maken, van batteryen te veranderen, en tevens Intrigues »nder fchyn van Vryheid te bedekken! .(♦) Zie Bylage io. (t) Zie Bylage u. (§; Zie Bylage ie.
B 3



C 25 )
„ belangens van Campens: Burgery, zouden willen opofferen en hunne algemeene erkende kundig. „ heden en doorzicht in deze tyds- omllandighe„ den, tot heil des Volks aanwenden (*)."
Mogclyk zal men denken, dat dit verzoek by de Municipaliteit geheel vrugteloos zoude geweest zyn, en wel inzonderheid, wanneer men in aan. merkiug neemt het laat/te Volks-Eefluit, van ilegts eene maand nog te blyven continuéeren, 't welk zeer veel goedkeuring over hun gehouden beflier, aan den dag hadde gelegd, alsmede hoe dikwyls reeds eenige Leden verklaard hadden, dat zy reikhalsden na den dag,.om van hunne Posten ontflagen te worden. Maar neen! De Municipaliteit integendeel, fcheen getroffen over dit fpreekend bewys en't vertrouwen, hunner Medeburgers over hunne Perfoonen cn bellier, en aarfelde geen ogenblik dit aan hun gedaan verzoek te accepteren, uitgezonderd twee Leden, namclyk de Burgers i). ridder en j. kantelaar, welke in dit Voorfteldifficulteerden, terwyl de laatstgcmelde, hier omtrent by het Cornmitté van Waakzaamheid eene zeer ampele misfi.e Cf) inzond , welke misfive met betrekking tot deszelfs fingulieren inhoud, zeer veel opmerking verdiend; te meer, wanneer men het opvolgend gedrag van dien Burger, in veele opzichten, gade flaat, en het zelve met den inhoud
cn
(*) Eene taal, den vryen Renuhlicain tc zeer vernederend, ook ontdekte zulks niet onduirllyk, daar de gevoelens van dat Cornmitté zeer naauw met die der Munieipalen in verband (ronden, (t) Zie Bylage 15.



( 23 )
en uitdrukkingen in gemelde misfïve vervat, ver. gelykt (*).
Dan niet tcgenftasnde, het bedanken der twee laatstgenoemde Leden, verklaarden echter de overige aangeblevenen, derzelver werkzaamheden op zich te willen neemen, en onderling te zullen verdeden.
De Municipaliteit aan dit verzoek zo gereedelyk voldaan hebbende, kon het niet misfen, of op deze acceptatie moest eene dankbetuiging volgen Het Cornmitté van Waakzaamheid gaf dan ook op den 2. April aan de Municipaliteit te kennen (fj, j,dat „ men de hartclyküe dank betuigde, voor alle de „ blyken van oprechte deelneeming, hunner zeer „ geëerbiedigde Reprafentanten, in de belangens „ van Campen's Burgery, en voor de zo menigvuldi„ ge zorg, en kommervolle nagtcn die zy hadden ., doorgewaakt (§ /'
Hier mede was deze zaak dan weder afgeloopen, en de Municipaliteit bleef voor den tyd van een maand , op nieuw fungeeren , namelyk tot den g. May, welke dag dan tcffens voor de Verkiezing van eene nieuwe Municipaliteit bepaald was. In dien tusfehen tyd beyverden zich veele Burgers, cn byzondere Gezelfchappen, een ieder zyne gedagten over een Reglement van Regeeringe en Plan van Verkiezing voor deze Stad, aan zync Medeburgers
mede
(*y Deze Misfive bevelen wy den byzonderon aandacht onzee Leezeren aan.
(t) Zie Bylage 14. {§) Vide Notam ad pag. 19.
B 4



C n )
mede te deden, en wierd door het Volk in de Wykvergaderingen beflooten, alle deze Plans en rojeéten, met de bedenkingen en remarques te Rellen, in handen van de gezamentlyke Directeuren der Wyk-Vergaderingen, om daar uit een ge. fchikt geheel te formeeren; en ter nadere goedkeuring aan het Volk voor te leggen.
Dan, Directeuren begrypende dat, eene zo talryke Commisfie niet gefchikt was tot zulk een omflagtig werk, zo wierd op Voorftel van het Cornmitté van Waakzaamheid, door het Volk in de Wyken bcfloten, om Directeuren te authorifeeren. daar toe eene Commisfie van vier Leden te benoemen: deze benoemden dan, ingevolge de hun opgedragenen last by meerderheid van itemmen, de Burgers
J. KANTELAAR.
F. L. RAMBONET.
S. WYNGAARDEN En
J. A. de CHALMOT.
Doch de twee eerstgenoemde Burgers vonden goed, zich hier van te excufeeren, de eerfte uit hoofde zyncr omftandigheden, en de tweede door zyne drukte in den post als Stads Secretaris, waarom dan het Cornmitté van Waakzaamheid befloot, de twee volgende Burgers die de meeste ftemmea naast de voorheen gekoozene gehad hadden, namenlyk de Burgers l. c. h. strubberg en j. J. van doorn e, daar toe te verzoeken, dewelke in de Vergadering verfcheenen zynde, insge-
lyks



C 25 )
lyks voor de op hun gevallen keuze bedankten terwyl de Burger strubberg, by eene zeer ampele redevoering in het byzonder aanmerkte, dat aan den eenen kant, het formeeren van zodanig Regeerings-Reglement gevaarlyk, ja zelfs van de ver uitziendfte gevolgen konde zyn, waar uit een zodanigen haat en wraak zoude kunnen gebooren worden , dat wel ligt het bloed langs de Itraaten zoude üroomen (*), terwyl het aan den anderen kant onnodig was, door dien een kort aanftaande Conventie, waar toe alle hoop was, dit alles dog weer zoude vernietigen en een fraai geheel over de geheele Republiek, als één- en ondeelbaar zou daar ftellen ff). Waar na de Burgers s. van wyngaarden en j. a, de chalmot, mede voor de hun opgcdraagene Commisfie bedankten.
Den 8. May intusfchen met rasfe fchreden nadeTende, befloten de Directeuren der Wyk-Vergaderingen op den 16. />pril, om eene Commisfie van vier Leden uit hun midden te benoemen, ten
einde
•' (•) In welk een verband het formeeren van een Regeerings-Re. glement Runt, met het bloed langs de (Iraaten te doen (hoornen, laaten wy elk die verbeteringen in tyden van Revolutie, tot l:erftel van 's Volks Vryheid wil bewcrkftelligen, beóordeelen, daa hy die de burger strubberg kend, zal ligtelyk dergelyke expre;fen of exclamatien kunnen dulden , hoe ongerymd men dezelve in dezen zoude moeten confidereeren.
(t) In geen mond , voorwaar paste zulks minder, dan in die van den burger stRubbebc, die zelf in het Collegie van H. H. M. aarzelde, ja zelfs weigerde de Conclufie te neemen, tot het daarfrellen der ten dien tyd, zo vurig gcwenscht wordende Nationale Vergadering.
B 5



( 26 )
einde ten fpoedigfïen een Reglement van Regecring en Plan van Verkiezinge te ontwerpen, welke Commisfie dit werk zo overhaastig uitvoerde, dat reeds op den i. May door de gezamentlyke Directeuren der Wyk- Vergaderingen alle Stemgerechtigde Burgers in de Stad , doch niet die uit derzelver Vryheid wierden opgeroepen (*), om op den volgenden 2. May een ieder in zyn Wyk op te komen, ten einde het ontworpen Reglement goed- of af te keuren. Het Volk aldus Vergaderd zynde, wierd dit hun geliefd, koosd Plan aan het zelve vertoond en voorgeleezcn, waar na men aanftonds tot de Remming overging. De meeste der ten dien einde Vergaderde Burgers wilden echter, niet Remmen, uit hoofde dat eeö Ruk van dat gewicht, niet zo eensklaps op eene blote Iccïtirc Jconde geconcludeerd worden, maar dat het zelve eenige dagen vooraf aan het Volk ter Lezing en naziening had behoren gegecven te worden , cn verlieten dus onve-genoegd de Vergadering, veele protejleerden tegen het Reglement en tegen de manier, op welke het zelve ter {temming wierd aangeboden, maar dit kon evenwel weinig of niets baten , het gevolg was, dat het zelve door een gering getal van nog geen twee honderd Burgers fingulier wierd doorgedrongen , en tot een ftedelyke Wet gemaakt, wordende dit klein getal toen befchouwd, als de ftem des Volks uitmakende (f),
dan
(*) Hier uit blykt dat aan Direfleuren, en ook aan non alleen gedemantleert was, de oproeping van het volk te doen, het welk echter hier na blyken zal, als een criraen te worden befchouwd.
(t) Hier ziet men dus, dat hoe weinig er ook tegenwoordig ware u



( 27 )
dan het fchecn dat men by deze gelegenheid de gemoederen had zoeken beangst te maaken, wyl men voor het Reglement eenige bedenkingen had laten vooraf gaan, opgevuld met de fchrikbarendfte geruchten, als by voorbeeld: de onzekere uitfiig der onderhandelingen met de Franfchc Natie, waar van de gevolgen nog zeer in het duifter lagen. — De nabyheid van vreemde Troupes op onze Grcnzen; ~ eene aanhoudende inkwartiering van duizenden der Franfche Armée, en wat dies meer is (*). Dit Reglement van Regeerirge en Plan van Verkiezing, aldus op eene allezints illegale wyze in de Wyken gearrellcert zynde, wierd echter aan het Cornmitté van Waakzaamheid ter approbatie aangeboden, welk het zelve met het volgend exhibitum aan de Municipaliteit by adres, overhandigde.
„ Voorenftaand Conceptplan van Regeering, en „ Verkiezing ter kennisfe en deliberatie der Bur„ gery , in derzelver Wyk - Verganderingen gc„ bragt zynde, is het zelve aldaar gearrefteert: en „ na dit befluit der Burgery het overgebragt ., zynde, aan het Cornmitté van Waakzaamheid, „ heeft het zelve geoordeeld, daar in geene be„ zwaaren te vinden, maar dit Plan te moeten
„ goed-
ren, indien zy maar met hunne begeerde oogmerken ioftemJen, hoe geredelyk men genegen was, zo een gering getal de Item des volks te noemen, niettegenftaande , dat zy, die hierin zo facil fcheenen te zyn, hier na fgelyk blyken zal) wanneer er ten minsten drie vierde gedeeltens meerder waren, dezelve nog de meerderheid trachten re betwisten, dus intrest et refert. («) Zie Bylage 15
(?) En echter wierd dit Rappott en Concept - Reglement, aan den Earger de mist toegekend.



( ï* 5
goedkeuren: ten gevolge waar van het voorfz. „ Cornmitté dezelve dan ook in naam der Burgery, „ aan de Municipaliteit heeft overgebragt, om daar „ aan de nodige executie te doen geworden.
Het gevoig hier van was, dat het zelve dadelyk ter Drukperfe bezorgd wierd. en gedrukt zynde aan de Burgery wierd gedistrubuëert; voorts liet de Municipaliteit op den 6. May eene Publicatie (*) afgaan, waar by alle Burgers zo in de Stad als in deszelfs Vrfaeid wierden opgeroepen , om op den 8. May te komen Hemmen <+), en wel veertien Leden tot de Municipaliteit en drie Secretarisfcn , en op den o. May twaalf Leden tot een Cornmitté van Algemeen Welzyn en Toezicht en een Secretaris, aan wien ingevolge het pretens Reglement, het Bellier dezer Stad zoude zyn gedemandeerd, met by voeging, dat zy zodanige Perfoonen, welke zich op die dagen fchuil hielden, moesten verklaarcn cn houden voor ontrouwe Burgers en voor medewerkers, of begunftigers van Regeeringloosheid en van alle de rampen en onheilen die daar uit moesten volgen. Alle Burgers van welke politicque denkvvyze dezelve ook waren, moesten dus komen Remmen, dit wierd gevolgd door het rond zenden van Stembiljetten , aan welkers hoofd eene Verklaaring was geplaatst, welke hoofdzakelyk inhield: dat den Ondertekenaar van dezelve, in de tegenwoordigheid van een Alwetend God Verklaarde;
tot
(*) Zie Bylage tS.
(t; Op een Reglement, 't welk door meest alle niet gelee*ea was, en dus den inhoud niet konden.



( 29 )
tot het Beftier dezer Stad,naar de infpraak van zyn eigen geweten te zullen kiezen, Burgers: welke Vryheid en Gelykheid waren toegedaan, en de Rechten van den Mensch en Burger Eerbiedigden. Den 8. May daar op onmiddelyk volgende, zag men reeds vroegtydig alles op de been gebragt, de Boeren uit de Stads Jurisdictie kwamen fcharenwyze ter Remming in de Rad, ja ieder van welke politique derkwyze hy ook was, bey verde zich daartoe om ftryd, en geen wonder, want volgens even gemelde Publicatie, was een ieder daartoe verplicht, wilde hy niet voor een ontrouw burger, of een die Regeeringloosheid c^.terwarring was toegtdaan, gehouden worden. Na dac ieder burger zyn Stembillet in de Wyk - Vergade. ringen, aan de Directeuren had afgegeven, en deze met de byéén vergaderde Stembilletten , zich ter opneeming der Remmen naar het Stadhuis hadden begeven, bleek het, dat na opneming der Remmen, de geheele Municipaliteit, zo als die van de Revolutie af, in functie was geweest, weder op nieuw was benoemd en herkozen geworden (*), en voor die twee, welke op den 8 April voor het langer aanblyven bedankt hadden , twee anderen in dcszelfs plaats, namelyk: de Burgers g. her we ij er en e. k e s s e L a a r. De dag daar aan volgende ging het even zo, met de Verkiezing der Löden toe het Cornmitté van Algemeen Welzyn en Toezicht, want by 't opneemen der Remmen bleek het, dac tot hetzelve verkoren waren, de burgers
* E. B. van CAMPEN.
* C. V. MOULIN. * J.
(*) Dit zoude een wonderwerk zyn, indien niet gecabaleerd was.



C 30 1
* J- van der SLUIS.
* W\ A V 1 N K
* R. J. WOLTGRAAF.
* E. de ROOY,
* D. de GREEVE.
* A. KRO ES E.
B. NIEUWENHUIS. J. J FELS.
F. de BOER. en
G. J BERGHUIS. .
En tot de Secretaris, de Burger
* J. CH. EVERS. (*)
Hdeffc'e van de mogelykheid der dingen niet overtuigd is , zal zekerlyk aan de waarheid dezer gefchic. denis twyfFelen; doch wanneer men in aanmerking neemt, dat men al aanftonds na.de gedaane keur ontwaar wierd, dat omtrent deze Remming de grootRe kuiperijen hadden plaats gehad, zal deze twyffeling wel ras verdwynen, immers men zeide openlyk, dat men Zendelingen in de Stads Jurisdictie hadde rond gezonden, welke Stembiljetten by zich hadden, en de Boeren induceerden, om die perfoonen op dezelve te plaatzen, welke men wilde verkooren hebben, ja zelfs, dat men de Stcmbilleuen ingevuld en oningevuld in de winkels waar dezelve hunne Waren plegen te kopen, had vinden leggen (f).
Wan-
(*) Deze * aldus getekende, waren Leden van het onder het vorig Beltuur, geëxteerd Lichaam der Gczwoorne Gemeente.
(*) De Burger J. klinkert, toenmaals Lid van het Commitid van Waakzaamheid te Zwolle, zeide met betrekking tot deze gebeurtenis , in zyn (tuk getytelt: „ aan de Fryheidminnende Enters „ van Nederland, tn byzonder aan dit van Overytfel," geplaatst
iu



( 31 )
Wanneer men nu alle deze gebeurtenisfen gadeRaat, en men flcgcs de Publicatie, -waar by een ieder verpiicht wierd om te komen Hemmen, en die fchrik verwekkende geruchten, by het voorleezen van het Regeerings - Reglement op den 2. May, by malkander neemt, dan vraagt men of zodanige handeiingen, een vryë of wel eene gedwongene en afgeperfte handelinge zy ? byzonder ten opzichte van de Oranjeparty. Trouwens hec heeft by de uitkomst ook gebleeken, dat vcele niet aan hun Eed en Plicht beandwoord hebben, door dien vecle, ja zeer veele fiemmen waren uitgebragt, op gedecideerde aanhangers van het voorig Orarjebefïuur, en zo verre zelfs, dat het maar weinig Remmen verfchilde, of er had een eerfte voorftander van het Stadnouderfchap, tot Lid der Municipaliteit verkoren geweest
De verkiezing der beide Regeerings. Collegiën , aldus sefchied zvnde, wierden als 'c ware de wél. denkende Burgers in eens de oogen geöpend, zo dat zy thans middagklaar zagen, hoe deerlyk zy door Intrigues met behulp van Oranjegezinden wierden bedrogen, te meer, daar zy thans moesten onder-
vinin de Zwolfche Courant No. 50. van rlen 4 July 1795. onder anderen „ Laat de Municipaliteit van Campcn eens nagaan, met wat „ oogmerk de Boeren van het Camper Eiland hun Item hebben uir„ gébragt; ik meen gehoord re hebben, dat zy, daar zy wasrfchvr„ lyk de meeste ftemmen door gekregen hebben, daarom ter (W i Ding geroepen waren , om dar de Roomfchen op het kusten „ wilden zirten." Welke gezegdens door de toenmalige Municipaliteit , noch hunne «fbangelkgen nimmer zyn tegengesproken.



C 32 )
vinden, dat die gcene, welke als de eerfte Voorftanders der Wyk - Vergaderingen bekend waren , dezelve allengskcns meer en meer verlieten s onder voorwenden, dat zy er ontmoetingen en bejegeningen hadden, die hen van het vruchteloze van hunne voortdurende verichyning aldaar, genoegzaam overtuigden, en dat zy van zulke gemeene menfehen niet wilde over den neus gehakt worden, fchoon men duidelyk konde bemerken, dat zy agterbleven, door dien zy hun oogmerk hadden bereikt, door het invoeren van het Regeerings-Reglement, en de daar op gevallene keuze der Leden tot de beide Regeerings - Collegiën.
Alzo men nu niet zonder reden bedugt was, dat aan het bedoelde oogmerk der terugblyvende, zoude worden voldaaa, door , en Wyk- en Volks. Vergaderingen geheel te vernietigen, ('t welk zeker hun but waare,) dat men om zulks te piaveniëeren, op den 14. May proponeerde, om in plaats van vier Wyk - Vergaderingen wederom ééne algemeene Volks-Vergadering op te richten, en tot Rand te brengen, en na dat op den 21. daaraan volgende, daar over was gedelibereerd geworden, wierd dit VoorRel by meerderheid van Remmen aangenoomen (*). In dien tusfehentyd echter fcheen het Cornmitté van Algemeen Welzyn en Toezicht, hier van reeds onderricht te zyn, alzo het zelve by Extract
(*) Uit hoofde dat volgens eene Refolutie , alle Voordellen geduurende den tyd van acht dagen, ter beoordeelinge in de Wyken moesten blyven leggen.



( 33 )
trad Refolutie, in dato 20 May, (*) aan de Wyken verklaarde,dat zy deze handelwyze zonder eene algemeene Volks - Oproeping , zouden houden voor nul, van geene waarde en als niet gefchied.
Schoon by het Volk, niet tegenflaande deze Refolutie van bet Cornmitté, befloten was, om de vier "Wyk-Vergaderingen te vernietigen, maakten echter de Directeuren zwarigheid, of wel waarlyk de meerderheid des Volks voor eene algemeene Volks ■ Vergadering was, en adresfeerden haar dus by het Cornmitté van Algemeen Welzyn en Toezicht , welk Cornmitté daar op, by petitie van den 23 May, aan de Municipaliteit te kennen gaf, dac hetzelve op den 20 dier lopende maand genomen en geëxpedieerd hadde , eene Refolutie daar by geannexeerd, ,, met geene andere intentie, dan om de „ verdeelde begrippen over de exteerende Wyk,, Vergaderingen te vereenigen, en dus om zo veel ,, doenlyk alles wat eenigzints aanleiding tot Party„ fchap zoude kunnen geven , voor te komen: ,, dat zy echcer tot hun innig leedwezen vernomen „ hadden , hoe weinig deze hunne goede intentie „ op de al te zeer verhitte gemoederen had kunnen „ te weeg brengen, en zich derhalven genooddron,, gen vond, de Municipaliteit daarvan te moeten „ informecren, cn teftens te verzoeken, om met „ en beneiTens eene Commisfie uit het Cornmitté, „ ook eene Commisfie uit de Municipaliteit te de„ ci rneren, om te zamen al zulke middelen te beraamen, waar door de rust van de Stad zou kun-
„ nen
(*; Zii Bylage 17.
C



( 34 )
„ nen worden bevestigd." De Municipaliteit, wier belang het fcheen te zyn, om het Volk.in WykVergaderingen verdeeld te houden , aarzelde geen cogenblik, het gedrag van het Cornmitté te appro. beeren, en verklaarde ook mede „ zeer genegen te „ zyn , verder met hetzelve de meest gefchiktfte „ middelen te beraamen, welke nodig zouden bevonden worden, om de vastgeftelde orde der Wyk„ Vergaderingen te maïatineeren," ten dien einde mede een Commisfie.', uit hun midden benoemende.
Het gevolg hier van, was, dat deze gecombineerde Commisfiën rapporteerden van advis te zyn, dat de Municipaliteit eene Publicatie behoorde te doen afgaan , waar van zy een Concept overleiden.
Dit rapport wierd ook dadelyk geaggreëerd, en in eene Refo'utie geconverteerd. Doende de Municipaliteit op den 25 May eene Publicatie (*) afgaan , waar by zy verklaarde, „ hoe dat op „ den 21 dier maand , in de Wyk - Vergaderin„ gen , met een klein getal Hemmen, pretenfe,, lyk was Lefloten , de vier Wyk-Vergaderingen „ dezer Stad , welke na eene vrettige oproeping „ der Burgery,op den 18 Maart waren vastgefteld, „ te vernietigen, en dat 'er voortaan maar eene „ Volks-Vergadering binnen deze Stad zoude „ p'.aats hebben," derhalven aan de Burgery kennis gaf, „ dat zy niet anders bedoelde, dan het alge,, meen welzyn van dezelve fteeds meer en meer te bevorderen, en dus de by de wettige oproeping „ der Burgery, op den 18 Maart vastgeftelde, en de
» by
(*j Zie Bylage i*.



( 35 )
„ by het bcëedigd Reglement erkende vier Wyk. „ Vergaderingen, alleen ce houden voor de wettige „ Volks Vergaderingenmet verdere verkïaaring „ dat buiten de voorftellen der Wyk-Vergaderin„ gen, geene adresfen ontvangen of in deliberatie , zullen gelegd worden, dan alleen dezulke, welke „ by de Burgeren daar by geïnterresfeerd, of die „ daar van voordrage doen , perfoonlyk en hoofd „ voor hoofd eigenhandig zyn ondertekend," tevens de Burgery aanmanende, „ zich van het by„ woonen dier Vergaderingen niet te abfentecren , „ maar op hunne burgertrouw te helpen medewer,,'ken, tot confervatie van de rust en goede orde „ binnen deze Stad fubfifreerendc."
Dan de Leden der Wyk-Vergaderingen by hun genomen befluit blyvende perfifteeren, vervoegden op eigen gezag Directeuren, zich by adres aan de Municipaliteit, met verzoek, dat de geheele masfa des Volks mogt worden opgeroepen, om over die point te ftemmen : aan dit verzoek voldeed de Municipaliteit, cn liet op den i Juny een Publicatie (*) afgaan, waar by alle Burgers, niet alleen in de Stad, maar ook die uit de Vryheid wielden opgeroepen , om tegen den 4 Juny daar aan volgende, op onderfcheiden uuren in de Broederkerk te komen ftemmen en te beöordeelen, oj eene Volks - Vergade. ring, dan wel vier Wyk. Vergaderingen, het nuttigfie tn gefchikfte voor de Stad en Burgery waaren. (.f) in-
tus*
(») Zie Bylage 19.
(f) Vreemd was het en niet zonder reden, dat dus uit de Vryheid mede opgeroepen wierden, om over dit point, bun oordetl C 2 te



( 3<S )
tusfchen wierd door een groot aantal Burgers, opden 3 Juny by de Municipaliteit, relatief het voor. gevallene, een zeer gedetailleerd Request < *) overgegeeven, dan, in de daar in vervatte verzoeken wierd reeds ten dage der overgifte, door de Municipaliteit by monde gedifficulteert, terwyl eerst den 13 Juny op hetzelve wierde geapoflilleert; men ging dus op den 4 Juny met het opneemen der Stemmen voort, terwyl de Municipaliteit nog op dien zelfden dag den uitflag daar van, by Publicatie (f) bekend maakte, dat verre de grootRe meerderheid der ingebragte ftemmen, zich hadden verklaart voor de meerdere nuttigheid van Fier Wyk - Vergaderingen, (§) met verklaaring, „ de uitkomst van deze laatfte alleen te moeten en te zullen houden, voor « de openbaren en algemeencn wil en wensch van ,, het Volk, dat zy vertegenwoordigde." De WykVergaderingcn dus op nieuw geörganïfeerd en gewettigd zynde, leiden de Directeuren alle hunne posten quafi beleefdheidshal ven ter neder, derhalven moest 'er eene nieuwe Directie gekoozen worden, hier van maakte het weldenkend gedeelte der
Bur-
te vellen, daar zy over het invoereu der Wyk-Vergaderingen niet gekend waren, en er zig nooit hadden laten vinden, dan alleen urn de Regecring te verkiezen. C) Zie Bylage 20. (f) zie Bylage ai.
(§) Het was geen wonder, dat de meerderheid zulk, wilde en om dezelve te verkrygen, had men 't ook nodig geoordeeld, de Boeren uit de Stads Jurisdiftie te doen opkomen, die alryd, ze .1. men m 't vervolg ontwaaren zal, dan gerequireerd wierden, wan, neer men zyn zin wilde hebben en iets doordryvea.



C 37 )
Burgery toen een gepast gebruik, alzo deze verkiezing ten algemeen genoegen van hetzelve uitviel, wordende toen niemand gekozen, of hy bezat het vertrouwen van dat gedeelte des Volks, welkers hoofddoel was de Vryheid, Gelykheid en Broederfchap te bevestigen. Vervolgens wierd het nodig gekeurt om het Reglement voor de Vier Wyk-Vergaderingen, dat in eenige opzichten was krachteloos geworden, te revidceren, en dewyl tot nu toe het Stemrecht door een ieder van welke politique denkwyze hy ware,zo vryelyk wierd uitgeöeffend, was men over een gekomen, om eene algemeene verklaaring voor het Stemrecht in te voeren; dit een en ander wierd aan eene Commisfie van vier Leden, door het Volk in* de Wyken benoemd, gedemandeerd; deze Commisfie bragt een Concept - Reglement uit, en om hetzelve met geen overhaasting te introducecren, wierd na le&ure befloten, het zelve geduurende den tyd van veertien dagen, ter vifie en examinatie aan het Volk in de Wyken voor te leggen, ten einde een iegelyk zyne aanmerkingen des te beter daar op zoude kunnen maken.
Eindelyk wierd na expiratie van dien tyd, door het Volk befloten, om het Concept met de daar op ingekomene aanmerkingen, te Rellen in handen eener andere Commisfie van agt Leden, ten fine van nadere redactie, deze Commisfie bragt op den 25 Juny een Reglement ter tafel, waar by onder anderen gezegd wierd, dat niemand als Stemgerechtigde zoude worden aangemerkt of aangenomen, dan die, welke do navolgende verklaring had ondertekend.
C 3 „tt



( 38 )
„ Ik Ondergetekende, bekenne en vcrklaarc a!s „ een man van eer, de Vryheid en Gelykheid, ge„ grond op de Rechten van den Mensen en Burger, s, te erkennen en te omhelzen; dat het Stadhoudcr„ fchap wel en wettig is afgefchaft, ingevolge de „ verklaring van de Reprsfen/antcn van net vrye „ Volk van Nederland; dat de Oppermacht in den
boezem van het Volk berust, dat ik elk en een „ iegelyk, welke daar op eenige inbreuk zal iragten „ te maaken , uit al myn vermogen zal tegen gaan „' en openbaar maaken, en dat ik tot deze verklaa„ ring door niemand ben genoodzaakt ofgedwon„ gen, maar uit overtuiging van myn hare, dezelve„ hebbe afgelegd, en met myne handtekening be„ kragtigd; en vervolgens dat ik in alle voorko„ mende gelegendheden beloove noch om lief of „ leed, tegen myn beter weten te zullen Remmen."
Na dat dit Reglement' voor de Wyk Vergaderingen en de Verklaaring, tot het Stemrecht waren voorgeleezen, wierd de finale conclufie tot introductie van dezelve, ukgeReld tot den 2. July daaraan volgende. In dien tyd wierd door Directeuren by wyze , van aangeplakte Billetten in de Stad, cn by Kerkenfpraken in de Stads Jurisdictie, de geheele Burgery geconvoceerd tegen Donderdag, die wezen zou den 2 July, 'savonds om 6 uuren, cn i-'der in zyne Wyk, cn terwyl niemand omtrent die point, eenige onwetenheid zoude kunnen voorwenden, wierd een iegelyk Burger van Stad en Vryheid, nogmaals en ten allen overvloede door een Bode of Loper, hoofd voor hoofd by aanzegging
aan



i 39 )
aan de Huizen verzogt, om ten voorfz. einde, zich op de belïemde tyd en plaats ie laten vinden, ten einde dit Reglement en Verklaaring te hooren lezen, en des goedvindende by hoofdelyke Remming, goed. of aftekeuren, of zyn Advis met redenen bekleed, daar tegen in te brengen, terwyl de te rug blyvende, zouden gerekend worden, met de prefenten te hebben geconcludeerd (*); zynde zulks van dien uitflag geweest, dat zig toen niemand der prefenten er tegen heeft verklaard, dan NB. een enkelde Burger dezer Stadiën dus het meergemelde Reglement en Verklaring wierd goedgekeurd en geïntroduceert, waar na oogenblikkelyk de ondertekening met de aanwezige een begin nam. Daar nü het getal der Ondertekenaars van dag tot dag toe nam en vermeerderde, zo wierd op den 18 October dit Reglement en Verklaring by een gepast adres (t) ; aan de Municipaliteit geprefenteert, met inflantelyk verzoek, na dat de reden tot het invoeren tot zodanige Verklaaring in de premisfen , in het breede waren gedetailleerd, „ dat zy alle de ,, nog niet getekend hebbende Burgers;' van het „ nuttige en nodige dier tekeninge op alle gepaste „ wyze, mogten tragten te overtuigen, en de reeds „ getekend hebbende daar in bevorderlyk te zyn, „ door met dezelve in't ondertekenen te willen voor„ gaan, als ware Burger Repr:efentanten, ten einde eensgezind en gemeenfchappelyk mede te „ werken, tot het uitöeffenen van de Rechten van
„, dca
(«) Zie Bylige 22. Ct) Zie By,!1Se *3«
C 4



C 40 )
„ den Mensch en Burger." Doch in plaats van op dit verzoek een gunRig andwoord te erlangen, floeg de Municipaliteit, na dat door de Directeuren der Wyk-Vergaderingen herhaalde inftantiëin, tot af. doening dezer zaak waren gedaan, op den 12. No. vember by Extract Refolutie (*), dit verzoek des Volksgeheel van de hand,* verklarende van oordeel te zyn, „ dat een ieder, van welk denkwyze hy ook mogte zyn flemgerechtigd behoorde te wezen, „ zonder daartoe vooraf een ^taalkundige Geloojsbe„ lydenisfe, ( zo zy het noemde) af te leggen." Directeuren noch het Volk vonden echter in dit andwoord geen genoegen, te meer daar zy hoe langs zo meer overtuigd wierden, van de noodzakclykheid eener Verklaring tot het Remrecht, uit hoofde de herkregen Vryheid nimmer bewaard konde blyven, maar veel eer als in 't Jaar 1787. lang. zamerhand weder moest verloren gaan , wanneer het Oranje en Ariftocratifche Eigenbelang, 't welk tot hier toe in alle voorkomende gevallen , zo meesterlyk den boventoon had gefpeeld , niet gefchift wierd van de zuivere en Onëigenbelang- Zuchtige Patriöttifche cn Republicainfche bedoelingen, zy adresfeerden haar, na daar toe vooraf door de Leden der Wyk-Vergaderingen, geauthorifcerd te zyn, andermaal op den 23. November met een ge. past adres (f) by de Municipaliteit, waar in de argumenten in het gemelde andwoord vervat, op gronden nader wierden gegeëxpliceert, en de aan-
lei-
('j Zie Bylage 24. (f) Zie Bylage 15.



C 4t )
leidende oorzaak tot het invoeren van meergemelde Verklaring meer wierde ontwikkeld, met herhaald verzoek, om aan het •verzoek der Burgery te voldoen. Dan hier op andwoorde de Mirhicipaliteit niet, noch aggreëerde op gemelde Verklaaring, ten duideiyken bewyze dat zy deze geheele zaak van do hand wees (*). Intusfchen bleven , niet tegengaande -de verweigering der Municipalteit, de Leden der Wyk- Vergaderingen echter volharden by de gearrefteerde bepaling tot het ftemrecht, en befloten, het Regeerings-Reglement op den i. May, zo willekeurig ingevoerd, en het welk aan zeer veele gebreeken laboreerde, te revideeren, en tot welke re vifie op den 14. November door de Remgerechtigdea in de Wyken verkozen waren, twee Leden uit de Municipaliteit, twee Leden uit het Cornmitté van Algemeen Welzyn en Toezicht, en vier Leden uit de gantfche ftemgerechtigde Burgery, waar van by adres (fj aan de Municipaliteit, en voornoemde
Corner Het fcheen dat de toenmalige Municipaliteit zig even zo min aan de liedcndftagfche manier van beloften als aan de hedendaagfche manier van eeden heeft kunnen gewennen, waar van zy in een Provinciaal Befoigne, zulke duidelyke bewyzes hadden aan den dag gelegd : men leze hier over het te vooren aangehaalde ftuk van den Burger klinkert, en byzonder het volgende gedeelt»: „ Het fchynt dat de Municipaliteit van Campen , zich nog „ niet goed aan de hedendaagfche manier van eeden kan gewen„ nen, want voor eenigejn tyd hebben Gecommitteerden van Cam„ pen, zodanige reflecties op de in te voerene Provinciaalen Eed „gemaakt, dat zy in het Befoigne zyn verplicht geworden, dat „ Huk rot fchande der Stad Campen, door den Prtefident te doen „ verbraaden." (+) Zie Bylage 26.
C 5



C 42 )
Cornmitté kennis gegceven wiesd. Dan terwyl de Burgery haar flatteerde, hier op een gunftig and%voord te zullen erlangen, was juist het tegen overgefteide waar, want, na dat dezelve op den 5. December andermaal by de Municipaliteit en Gommitté inRantisnhadde gedaan, verklaarde de Muni. cipaliteic by Extract Refolutie, (*) „ dat het Re„ glement geene revifie nodig had, voor en al„ eer eene Nationaale Vergadering," (die fchoon wel gedecreteerd was, maar nog in zyne pynlyke geboorte zich bevond,) een „ Plan van geregelde „ Volks-Vertegenwoordiging, en zo veel mogelyfc „ eene eenparige inrichting der Redelyke beftierin„ gen, zoude hebben uitgebragt, en het zelve in „ een Nationaale cn fundamenteele Wet, voor het „ gantfche Bataaffche Volk zou zyn veranderd.'» Weshal ven Directeuren met voorkennisfe des Volks op den 16 en. 17. December, refpeclive aan de beide Collegiën, nogmaals de Verkiezing van Re. vifeurs bekend maakte, (f) met declaratie, dat by verder uitflel de Burgery zou rekenen, „ dat de „ Collegiën de r-vifle geheel aan haar overlaat, als „ mede dat zy niet voorneemens was op het Regie„ ment zo als het toen beflond, te zullen ftemmen „ en ook geene ftemmen zoude respecteeren, dan „ van die geene , welke onderfchreven hadden, „ het declaratoir zo als in de Wyk - Vergaderingen, „ wel en wettig was ingevoerd" Doch hier op verwaardigde zich de Mnnicipali'eit , noch het Cornmitté niet, het Volk bchoorlyk te andwoorden.
O Zie Bylage £7. (f) Zit Bylage ai.



( 43 )
Intusfchen was door de aanfteliing van den Burger j 4. de mist, als Lid van hec Commiué toe de West-Jndifche Bezittingen, een dezer Stads Secretariaten vacant geworden, en niet tegenftaandehet Verkiezen der Sccrctarisfen by het RegeeringsEeglement aan de Burgery was gedemandeerd, kon echter de Municipaliteit goedvinden, om zonder voorkennisfe des Volks den Burger j. kantelaar, tot Secretaris te Verkiezen en aan te Rellen, en' daar dien Burger op den 8 April, by misfive aan hec Cornmitté van Waakzaamheid, voor het langer con* tinuëeren, in de Post als Lid der Municipaliteit zich verpligt vond te moeten bedanken, uit hoofde niet opgeleid te zyn tot politic que Werkzaamheden, en ook veel nadeel aan zyn gezondheid zoude toebrengen , indien hy zich langer met dezelve wilde bemoeien , wierd echter den Post van Secretaris door hem aangenomen. (*)
De Eurgery met deze willekeurige aanfteliing niet' te vreeden zynde, vervoegd zich by adres 'vfj aan de Municipaliteit, met verzoek „ om die gedaane ,, keuze wederom in te trekken, en buiten effect te „ ftellen, en de Verkiezing van een derde SecrO'-
ta-
(*) Wy geven onze Lezeren in bedenking, in hoe verre dus het opvolgend gedrag* van den Burger ïcantelaau ftrookt, inet de, verklaring in zynen brief aan het Cornmitté van Waakzaamheid , daar dezelve behalven het aanneemen van dezen post, zich na. derhand tot de allergewigfte politique posren, en byzonder tot Secretaris by het Cornmitté de Marine, ja zelfs tot 1'iEfident der Nat. Vergaderieg heeft laieH emploiëeren.
(f) Zie Bylage 29.



f 44 )
» taris zo die voor de keur nodig mogte geoordeeld 3, worden, aan de Burgery, als hun volgens het 3, Reglemenc wettig competecrende, over te la„ ten," dan die fcheen by de Municipaliteit al wederom in geen aanmerking te komen , dewyl zy het zelve even als veele voorige Rukken onbeand. woord lieten.
Het weldenkendst gedeelte des Volks van tvd tot tyd ziende, dat hunne Vertogen en VoorRelfen by de Municipaliteit geen ingang konden vinden, wierd hoe langs zo meer over deze zo willekeurige handelwyze verontwaardigd, alzo de Regeerings• Collegiën alies in 't werk Relden, om was het mogelyk hetArriRocratismetedoenZegepraalen.en hun zel've voor altoos in 't Bewind te vestigen.
't Was juist in dit tyd vak, dat de Generaal Ma-
jor VAN ZUILEN VAN NYEVELD, de ZO VCel
eclatmakende ordres (f) uitgaf, welke zodra niet aan den Commandant van de destyds alhier in Guarmzoen leggende Militairen ter hand kwam , of dezelve wierd op verzoek van de Municipaliteit voor rekening van de Stad gedrukt en allerwegen gedistru. bueerd, zelfs was 'er geen Herberg hoe gering ook, of er wierd van Stadswegen een of meer Exempla-
O Niet tegenflaande een ieder die gezond dngt, van oordeel tvas, dat de verkiezing van Minister ged.mandecrd behoorde te zyn, aan de Leden van 't Collegia zelve, dewyl notoir dezelve roeer bewustheid dragen van de vcreischte kunde,dus dezelve ook beter weten te taxeren, dan het Volk in masfa; een bewys dus, waar dat de herziening en verbetering van >t Reglement nuttig en noodzakelyk was. (t) Zie Bylage 30.



C 45 )
Ten bezorgd. (*) De Directeuren der Wyk- Vergaderingen , als ook de Leden der Burger - Krygsraad , oordeelden het nodig, ten einde de motiven van de gegevene Orders op te fpooren t ene Commisfie uit hun midden na gemelde Generaal Major te zenden, gelyk zy ook deden, met last, de plaatshebbende omftandigheden aau hem te communiceeren, tevens hem af te vragen, of het met reden en billykheid zoude ftroken , Burgers, die geoorloofde verzoeken aan hunne Vertegenwoordigers doen, als oproermakers en muitelingen, uit elkander te doen jagen. Gemelde Generaal alle de ftukken geëxamineerd hebbende, gaf ten andwoord, dat nimmer Campen's Patriotten dit verdiend hadden en dat hy bereid ""as, zo als hy ook trouwens dadelyk bewerkftelligde, eene verklaring te geven (f) behelzende; dat hy deze Ordres niet hadde gegeeven, als of te Campen, meer als elders onlusten plaatshaddenen excesfen gepleegd wierden; met bygevoegde mondelinge verklaring, dat, wanneer Burgers hunne rechten op eene billyke wyze van de Municipaliteit reclameerden, zy nimmer voor eenige Militaire magt te vreezen hadden.
De Municipaliteit echter door de gegeeven Ordres van gem. Generaal in hun Systhema gefterkt meenende te zyn, deed*op den n January eene Proclamatie (§) afgaan, waar door zy i.) trachteden het Volk door fyngefponnen redenen op hunne
zy-
(*) Niemand twyfele of dit had ten oogmerk om den minkundigen bevreesd te maaken. ii) Zie Bylage ji, (§; Zie Bylage 33.



( 46 )
zyde te krygen: 2.) de primaire of origineele inlichtingen der Wyk.Vergaderingen te verkrachten, en 30 diende dezelve om 't Volk ter ftemming uit te nodigen, gelyk den Lezer uk de Proclamatie zelve, onder de Bylagcn za! kunnen zien,werwaards wy dezelve wyzen : deze Proclamatie gedrukt zyn. de, wierd van dezelve aan elk Burger in Stad en Vryheid een exemplaar ter hand gefteld, waarop volgde het rondzenden van ftembilletten, van eene fingulierc inhoud, (*) uit welke den Lezer ligteïyfe zal kunnen gisfen en ook voorzien, wat effect eene dusdanige ftemming moest hebben, alzo van de zyde der Municipaliteit de naam van elk Burger dié dusdanig ftembillet ontving aan 't hoofd wierd geiteld , ook moest een ieder ftemmer dezelve met z\n naam ondertekenen, (f)
Inmiddels de Commisfie na den Generaal Major van zuilen van nyeveld, afgevaardigd, geretourneerd zynde, deden Directeuren des daags voor dat deze Itembilletten zouden worden ingezameld , het Volk by een roepen , 't welk ook in grooten getale opkwam, in deze Vergadering deed de Commisfie rapport van hun wedervaren, 't geen zo wel ten algemeen genoegen was, dat voorn. Burgers dadeiyk befloten, de Municipaliteit oogenblik. kelyk te doen vergaderen,' en hun andermaal te ver-
zoe-
(*) Zie Bvlage 35.
(f) Het Rellen der naamen aan het hoofd, kon voorzeker niets anders ten doel hebben, clan om re ontdekken, wie zy waren, z<» er mogten zyn, die in blanco ongetekend dezelve terug had.
den geneven. Her ondertekenen, de fchoo'nïle kunsrgreep,
om hun, rlie, het zy door affaires of neering, min of meer afhanJflyk waren, daar do<.r jn verzoeking te brengen, en genooddrongen wierden, wilden zy hun tvdclyk beftasn niet verliezen, naar t behagen der Zenders te Remmen.



C 47 )
zoeken, i.) orn haaie goedkeuring aan de verklaring in de Wyk-Vergaderingen voor hec ftemrechc bepaald, te hechten, 2») hec Regeerings-Reglement van 2 May 1795 te revideeren, en 3.) de verkie. zing van den Secretaris kantelaar, als mede de ter dier zaake afgegeevcne en rondgezondene Itembilletten in te trekken: de uitvoering van dit Volksbefluit wierd aan de Directeuren overgelaten en ver. volgens befloten om nog dien zelfden avond van het een en ander rapport te hooren. De Directie vergaderd blyvende, terwyl het Volk fcheide, zond aanflonds eene Commisfie na den Prasfident der Municipaliteit, met verzoek om tegen zeven uur Vergadering der beide Collegiën te doen beleggen, dan deze zeer veel zwarigheid makende, verweiger* de aan dit verzoek te voldoen, maar verzogt, dat deze zaak mogt worden uitgefleld tot s'anderen daags s'morgens ten elf uuren, en verklaarde, dat men provifioneel het opnaaien der flembrieven zo lang zoudp ftaaken. De Directeuren geene overhaastige Rappen willende doen, befloot, gelyk ook het Volk, hier in te berusten; den volgenden dag, zynde Woensdag den 13 January, s'morgens om tien uuren, vergaderde de Directie en zond eene Commisfie by de Municipaliteit, om aan dezelve voor te liaan, dat indien zy gaaf wilde inflemmen in de by de Wyken gearresteerde verklaring, men alsdan de twee andere pointen in gefchil, te weeten: Het revideeren van het Regeerings-Reglement en de aan [telling van den Burger kantelaar tot Secretaris, over het hoofd zoude zien. Intusfchen ondervond men, dat aan de belofte des Prajfident's
ii



C 48 )
in 'c geheel niet wierde voldaan, alzo men voort, ging met het ophalen der ftembrieven. Terwyl men zich dus vleide hier in te zullen Hagen, weigerde ook andermaal de Municipaliteit hardnekkig, aan die billyk verzoek te voldoen, het zenden van Commisfiën over deze materie duurde den geheelen dag, het Volk des avonds om half agt uur wederom by een gekomen zynde, en van het een en ander rap. port gehoord hebbende, befloot, om nogmaals by de Municipaliteit zodanige inftantiën ten opzichte het bepaalen van het ftemrecht te doen, als nodig zoude bevonden worden, dog alles mogt niets baten. Eindelyk de Municipaliteit ter bereiking van hun oogmerk, quafie eene weg van bemiddeling willende inflaan , ftelde een andere Verklaaring voor, waar van een Copie aan het Volk wierd voorgelezen , doch deze voldeed zo weinig aan het oog. merk, dat het zelve befloot, het koste nu wat hec wilde, geen de minfle verandering in de byde Wy. ken gearreftcerde Verklaring te dulden. Deze begeerte des Volks aan de Municipaliteit te kennen gegeeven zynde, nam daar op eindelyk, na middernagc eene Refolutie, waar by zy verklaarde, „ dac „ alzo het Volk volftrekt wil, dat de Aemgerech„ tigheid zal bepaald worden, tot de Tekenaars der „ Verklaaring in de Wyk Vergaderingen gtarre., Reerd, en in die Verklaring volftrekt geene ver„ andering begeerde, was goedgevonden te ver.
klaaren, dat de Municipaliteit zich tegen deze „ wil, in deze niet langer zoude verzetten, maar tevens dat dezelve getrouw aan haare grondbe„ ginzelen blyvende, haare posten zou nederleg.



( 49 )
„ gen, zo dra dit zonder gevaar van Regeeringloos. „ heid kon gefchieden."
Terwyl hier op door eene Commisfie aan de Municipaliteit gevraagd zynde, wanneer zy vooronder. Relde, hunne posten zonder gevaar voor Regeeringslooshcid te kunnen nederleggen , zo wierd door dezelve geandwoord , op de gewoone tyd der Jaar» lykfche Verkiezing , zynde den 20 February aanRaande. Wydcrs op verzoek der Burgery aangenomen hebbende, den volke van het neemen dezer Refolutie, by Publicatie kennis te geven, befloot dezelve hier in te berusten, en ging in eeno bedaarde fiilte te huiswaards, vervolgens deed do Municipaliteit op den dag daar aan volgerlde eene Publicatie (*) afgaan, welke echter niet veel ge. noegen onder de weldenkende verwekten; doch veel minder de Regeerings Collegiën tot eer verftrekte, door dien het geene Publicatie in forma, maar eer een Verbaal van het gebeurde was. Het leed echter niet lang, of eenige leden der Municipaliteit, met den Secretaris kamïelajh vonden goed, hunne posten op eene willekeurige wyze te verlaten, en tegen hunne zo plechtig afgelegde Verklaaring van, tot den dag der Jaarlykfche Verkiezing in hunne posten te zullen blyven continuëeren , de Rad in zeker opzicht Regeeringloos te Rellen .
Terwyl dit alles voorviel, was het op den 2 May 1795. zo illegale geïntroduceerde Regeerings-Reglement, dooreen Commisfie uit de Burgery nagezien, en de nodige veranderingen daarin gemaakt
zyi-
(*") Zie Byl*£» 34.
D



C 50 )
zynde, wierd hetzelve aan het Volk in de WykVergaderingen voorgelezen, en aldaar befloten, die Concept geduureude den tyd van veertien dagen, ter beöordeelinge van een ieder op daartoe gefchikte plaatzen voor te leggen.
Eindelyk deze tyd , waarin alle aanmerkingen moesten zyn ingekomen, verftreken zynde, wierd dit Concept met de daartoe relatieve Hukken, ge. fteld in handen cener perfoneele Commisfie, ten fine van nadere redactie, welke Commisfie hunne Werkzaamheden geëindigd hebbende, deeden Directeuren alle Stemgerechtigden in de Wyken, buitengewoon byéén roepen, en na dat aldaar dit Concept was voorgelezen, by hoofdelyke ftemming legaal gearrefteerd,- vervolgens door een Commisfie rit Directeuren, aan het Cornmitté van Algemeen Welzyn en Toezicht aangeboden zynde, weigerde hetzelve aan dit verzoek te voldoen, onder voorgeven, dat de tyd ter beöordeeling van zulk een uitgebreid fluk en van zo veel aanbelang, veel tc kort was. Directeuren nochtans begrypende, dat het Reglement van 2 May 1795 door het toenmalig Cornmitté van Waakzaamheid, in nog veel korter tydsbeftek was bekragtigd geworden, lieten het hier by berusten, en vonden goed hetzelve te doen drukken, en met de Verkiezing voort te varen, echter wierd ten allen overvloede voor de laatfte maal by Requeste aan de Municipaliteit (*) verzoet; dat dewyl de tyd der Jaarlykfche Verkiezing der Leden, tot de Regeerings-Collegiën op handen was , dezelve mogt goedvinden, om op de gewoone
wyze
(♦) Z'« Bïlase 3S.



( 51 )
wyze by Publicatie, alle Stemgerechtigde Burgers, die de Vcrklaaring in de Wyk-Vergaderingen getekend hadden, ter ftemming op te roepen, en dat daartoe de nodige Stembilletten in gereedheid mogten worden gebragc, en aan Directeuren ter hand gcReid. Waarop de Municipaliteit by Apoftil antwoordde , dat zy by Publicatie alle Stemgerechtigden onbepaald zoude oproepen, | gj daartoe de nodige Stembrieven bezorgen, terwyl ry om haare onvoltalligheid, over het Stemrecht gei;;c nadere bepalingen konde maken of bewerkftell igen ().
Die \ erzoek in geenen doelen, ten genoegen noch am het oogmerk des Volks uitgevallen zynde, deeden de Directeuren Stembrieven , overéénkomfti^ het nieuwe Reglement drukken en aan de ftemge» recluigde burgers uitdeelen.
De verkiezing hier op onmiddclyk volgende, verklaarde het Cornmitté van algemeen welzyn en toezicht aan Directeuren by Extract Refolutie in dato 18 February (f), naar een zamentrekking van het gebeurde, al het verrigte en nog te verrigtene te höuden voor nul , wederreehtelyk en willekeurig, dus onverbindend, doch op welk protest Directeuren repliceerden, hetzelve te houden voor nul en van geene waarde,declareerende verders met dever*. kiezing te zullen voortgaan (§).
Den Volgenden dag,zynde den 19 February, voor dat men ter keure zou gaan, wierden de vier Prcff.
den-
(*) Ingevolge dit Reglement, behoefden er maar is, in plaats van 14 Leden voor de Municipaliteit, en 10 in plaats van Jï vosr 't Cornmitté verkoren te worden.
{-jyZie Bjlage s<3. ($} Zi; Bylage 57,
D %



C 52 )
denten der rcfpective Wykvergaderingcn ten Raadhuize ontboden, wanneer de Pretident der Municipaliteit aan hun communiceerde, dat de Sccretarisfen aan hun hadden gedeclareerd dat zy'' hunne posten nederleiden , en zig van dat oogcnblik af voor gedefungeerd hielden, ten zelfden dage kwa> men de Rcmgerechtigden, die de verklaring ondertekend hadden, op hunne gewone Vergaderplaatzen in de Wyken byëen, gaven hun ingevulde flembillecten aan de Directeuren over , welke daarmede naar het Stadhuis gingen, en aldaar de ftemmen opnamen , terwyl na opneming der ftemmen bleek dat tot Leden der Municipaliteit waren verkoren twaalf Burgers, welke het vertrouwen van het weldenkendst gedeelte des Volks bezaten , des anderen daags gefchiede op dezelfde wyze de verkiezing van tien Leden tot het Cornmitté van Algemeen Welzyn en Toezicht, welke keuze mede de goedkeu, ring der weidenkenden wegdroeg; hiermede liepen deze beide dagen in alle gepaste orde en bedaarde ftike af, wordende by het eindigen der geheele Keur, door de Burger-Artillerie het Kanon gelost, en door de Wagthebbcndc Burgers een driemaal herhaald falvo uit klein geweer gedaan, terwyl van de Puije van het Raadhuis by tusfehenpoozen van het fpeelen der klokken, een aangenaam Muziek wierd gehoord; ook wierd mede voor het Stadhuis door een aantal weldenkende Burgers een Vryheidsboom geplant, wordende verder dien dag, en de volgende nacht in gepaste vrolykheid, vrede en eensgezindheid doorgebragt.
Einde van het Eerfie Deel.
B Y-



B Y L A G E N.
BYLAGE I.
Aanfpraak van het Cornmitté Revolutionair, by monde van den Burger j ka nt el aar, ten tyde der Revolutie gedaan, aan de Leden van de Magiftraat engezwoorne Gemeente,waarby dezelve vervallen verklaart worden van hunne posten.
Eindelyk is het tydRip daar, Medeburgers! dat het Volk van Nederland zich in de mogelykheid ziet, van zyne natuurlyke rechten te herneemen; en het Volk van Nederland kend de waarde dier rechten genoeg om van dit vermogen gebruik te maaken; het wil vry zyn, om ongeRoord alle die zegeningen te kunnen genieten die de weldaadige Stichter van het geheelal voer het gantfche menschdom fchiep, maar van welken, overheerfching en geweld het grootfte gedeelte .van het menschdom, zints eeuwen lang beroofden. Door de edelmoedige hulp.des Franfchen Volks, het welk, in het midden van de gruwelen des Oorlogs, ons nog als zyne vrienden en bondgenooten aanmerkte , en door een gepast gebruik van haare eigene'krachten, heeft de magtigRe Stad van Holland het eerfle voorbeeld gegeeven van een gelukkige cn kloekmoedige afwerping vafi D 3 al'



( 54 )
t,Ue banden van overheerfcking, en gebeele Gewesten hebben reeds dat voorbeeld gevolgd ; ook aan het Volk van Campen reik n die zelfde Franfchen de hand van broederfchap toe, en ook dit Folk voelt zyne eigene krachten, zyne waarde en zyne rechten: het vil en liet kan vryzyn, en het eerfte gebruik, dat het van zyne vryheid maakt, is dit, dat het aan U , door onzen mond, aankondigt, dat het tydftip daar is , waarop het tegenwoordig bewind een einde moet neemen, dat (het ü allen op dit oogenblik van uwe posten verlaat, en uit den Eed, by de aanvaardinge derzelve gedaan, ontjlaat, het Folk wil niet dat uit dezen 'tap eenig gevolg zal worden getrokken , dat nadeelig zyn zou voor uwen goeden naam het Volk is niet onbillyk, het zal altyd toonen dat het meerdere of mindere verdienden van een ieder uwer weet te wegen, en het erkend in het byzonder met dankbaarheid de verftandigc m ïatregulen in de jongst verloopen weeken, door Wieden genoomen, en den onvermoeden yver en vlyt, door üiie, den aangewend, om rusten veiligheid in deze Stad te rjewaareit, en de Burgery zo veel mogelyk van drukkende lasten te bevryden. Maar het Felk kan geene Regenten, het kan geene Ministers dulden, door een Eed verbonden aan eene liegeeringsform aüernadee. ligst voor het maatfchappyelyk geluk en ajhankelyk van hem dia hun dienaar had behporen te zyn ; het wil niet alleen zichzelven , het wil ook U bevryden van een knellend juk, dat noch gy, noch wy, noch onze Vaderen hebben kunnen draagen, zonder diep die ftriemeu te voelen die het ons inbrandde, van een
juk



( 55 )
juk dat ons eindelyk geheel zon hebben doen bezwyken. In den naam des Volks zullen wy eenige weinige uuren uwe plaatzen bekleedcn, welken wy verwagten dat gy op den wil des Volks onverwvld verlaaten zult. Aanftonds zullen wy het Folk wettig zamenroepen, om zich eene nieuwe wyze van vertegenswoordigers te kiezen. Ryst op Broeders! en wanneer wy Rraks ter keure gaan , gaat dan met ons, helpt ons de verttandigiten en braafflen kiezen, en laat dit het eerfte bewys zyn dat Gy na uwe weder, keering tot den kring van byzondere Burgers , van uwe zucht tot eendragt en van uwe burgertrouwgeeft!
BYLAGE II.
Aanfpraak van het Cornmitté Revolutionair, by monde van den Burger j. kantelaar , ten tyde der Revolutie gedaan , aan het Volle voor het Huis der Gemeente byéén vergaderd.
Cxeluk! Stadgenooten ! met de herkryging uwer natuurlyke Rechten! Gy zyt vry — gy zytgelyki De vreemde benden , die u tot dus verre buiten: Raat hielden, om van deze uwe rechten gebruik te maken, zyn gevlooden: en de Franfchen uwe vrienden , die uwe handen ontbonden hebben, zyn naby Wilt gy U nu met deze edelmoedige vrienden verbroederen ! Wilt Gy hen door uwe te benocmene D 4 Ver.



C je 3
Vgrcegënwóordigërs doen verklaaren , dat Cy met hen dezelve belangcns hebt , dat Gy met hen hec naauwfte bondgenootfehap begeert? .... Ja! Gy wilt dit, het is de geest van U allen, het 'is' de reeds lang verklaarde wil van de meesten uwer.
Hierop ontftond eene zeer levendige toejuiching, en de fpreeker ging vervolgens aldus voort.
Met dezelfde toejuiching, Burgers! waarmede Gy dezen voorflag aanneemd, zult Gy, vertrouwen wy ook ons bericht hooren, dat wy in uwen naam, alle de Leden van Raad en Meente, benevens derzelver Ministers van hunne posten verlaaten en van den eed, by de aanvaardingen van dezelve gedaan, ontflagen hebben. Wy hebben mede op uwe uitdrukkelyken wil, om regeeringloosheid voortekomen, ons voor eenige uuren met de uitöeffening van het bewind belast. Maar nu roepen wyü op, om uwe Vertegenwoordigers te kiezen .-welaan treed in uwerechten, en verklaart door men gy wilt dat uwe zaken beJtierd zullen worden, tot die tyd toe dat gy u zeiven eene nieuwe, op Vryheid en Gelykheid fteunende Regeeringsform gegeeven zult hebben; op dat intusfehen dit gewichtig werk met orde en voorzichtigheid gefchiede, hebben wy nodig geoordeeld ü nogmaals de articulcn te herhaalen, welke by dezen verkiezing in het oog gehouden zullen worden, zo als zy reeds één en andermaal door het vergaderde Volk zyn goedgekeurd
i. Alle zaaken van Politie en Juftitie over deze Stad cn haar grondgebied, zullen voortaan, tot dac het Volk daarin nader voorzien zal hebben , geheel



( 57 )
heel en alleen beftierd worden door veertien Volksvertegenwoordigers en drie Secretarisfen.
2. Deeze perfoonen zullen den hun opgclegden taak , met onderling goedvinden onder zich verdeden.
3. Tot deeze posten zullen kiesbaar zyn alle Burgers en Ingezetenen, zonder onderfcheid van beroep, Jtand of Religie.
4. Zy op wien deeze keuze valt, zullen den hun opgedragenen post moeten aanneemen en by hardnekkige weigering van dien , door het Volk voor ontrouwe Burgers verklaard worden, ten zy de verkozene, gewigtige redenen voor hunne weigering wisten by te brengen.
5. Ook zullen zy alle hunne posten moeten blyven. waarneemen, tot dat zy daar van door het Folk op eene wettige wyzen zullen oniflagen zyn.
6. Tot het kiezen van gezegde provifioneele Volksvertegenwoordigers en Secretarisfen, worden thans gerechtigd verklaard , de gezamenlyke Burgers en Ingezetenen dezer Stad; mus boven de agtticn Jaaren oud.
7. De verkiezing zal terftond beginnen tegcfchieden in de Bovenkerk; en wel op deeze wyze, dat ieder, luide aan de Leden van het Cornmitté Revolutionair, opnoemen de naamen van die veertien perfoonen, die hy tot Reprefentanten, en van de drie perfoonen die hy tot Secretarisfen verkiest.
Nademaal Gy, Burgers! deeze articulen voor den wil des Volks verklaard hebt, zo handelt naar dezelven, - laat U op de beRemde plaatfe vinden, D 5 en



C 53 )
cn dit bczweeren wy U om de liefde des Vaderlands zyt bedachtzaam in uwe keuze: kiest mannen van verftand en beproefde eerlykheid, en welker gevoc lens niet wyffelend of dubbelzinnig zyn , maar blyk. baar cn ftandvastig overëenflemmen met de eeuwige grondbeginzelcu van alle maatfchappyelyk Geluk, Vryheid en Gelykheid;
Heil en Broederfehap !
BYLAGE itt.
Aanfpraak van liet Cornmitté Revolutionair , by monde van den BurJ. kantelaar , ten tyde der Revolutie gedaan, aan hetbyéénvergaderde Volk, na dat de naamen van hun die tot provifioneele V olks - vertegenwoordigers verkoren waren, van den Puie van het Huis der Gemeente aan den Volke wa. ren bekend gemaakt.
Geluk dan Burgers! met uwe provifioneele Vertegenwoordigers, 'er is geen twyfel aan of gyzulc hen gehoorzamen, want dus doende, gehoorzaamt gy U zeiven, door welker wil zy in hunne posten geReld zyn Maar gy moet meer does dan hen ge. hoorzaamen, gy moet hen in hunne zwaare posten verligten door hunne wenfehen voortekomen en uit eigen beweging alles wat in uw vermogen is toebrengen



( 59 )
gen, ter bcwaaringe van rust en orde,, ter herflelling van den bloei der maatfehappye , vooral fluit uwe harten voor den geest van wantrouwen en tweedragt; vergeet het gcleeden leed en verblyd U in het tegenwoordig heil. Weest grootmoedig jegens de weinigen vyanden van Vryheid en Gelykheid , die in uw midden mogten zyn. Gedenkt dat wraakzucht vrees verraad, en dat gy geen vreezen mee» hebt, zo lang gy eendrachtig blyft. Eindelyk ge. denkt dat de Vryheid zonder goede zeeden herkre, gen, maar zonder goede zeeden niet bewaard kan worden. En indien wy als Leden van het door U benoemd Cornmitté Revolutionair in de waarneeming van onzen taak , die wy thans byna geëindigd zien,
U eenig genoegen gegeeven hebben. ê Schenkt
ons dan de vreugde tot onze belooning, dat wy uw deugdzaam en door de deugd volkomen gelukkig mogen zien, en nu! nog ééns geluk met de herkrygin. gen uwerxechten!
Heil en Broederfchap f
BYLAGE IV.
HEIL EN BROEDERSCHAP!
jProvifioneele Burger - Reprefentanten, gehoord hebbende een voorflel gedaan door eenige Burgers, zeg. gende gedeputeerd te zyn door een gedeelte der Burgery thans in het Collegie vergaderd , en uit naam van het zelve verzoekende , dat nog heden avond
de



C 60 y
de wapenen mogten worden uitgereikt, hebben, na deliberatie, goedgevonden, dit voorftel te decli. neeren. i Om dat Burger-Reprefentanten voorn, geen mogclykheid zien, om de uitreiking der Wa« penen aan de Burgery, wanneer dezelve met zo vee. Ie overhaasting gefchied , met die orde te verrig. ten, waar mede dezelve behoord te gefchieden. 2. Om dat de Commandant der F/anfche Troupes alhier Guarnifoen houdende by deszelfs Misfive van den 13. Ventofc uitdrukkelyk verboden heeft, dac door de Burgery dezer Srad de Wapenen zouden worden opgenomen, v oor dat hy antwoord zou hebben ontvangen op een brief door hem over dit ondWèrp aan den Generaal gefchreeven, (*; dcclaree. rende echter zy Burger Reprefentanten gaarne vroeger, dan by de Publicatie van 28. February bepaald is, de Wapenen te willen uitreiken, indien van den Generaal een gnnRig andwoord inkomt, en indien dan tevens zo veele vrywilligere, zich by de daar toegeRelde Burgers hebben aangegeeven, dat men met de Wapening zclven voegzaam een begin kan maaken.
Ter Ordonnantie van de Municipaliteit,
Campen, (get.) F. L. RAMEONET, den 7. Maart 1795. Secretaris. Het eerjtejaar der BataafJche Vryheid.
B Y'
(*) De woorden van den Franfchen brief zyn letterjyk deze, MaU de „e point prendre fArmes que je uUi rc(u 'les orius dit General.



( 6i ) BYLAGE V.
Misfive van den Franfchen Comman. dant, aan de Municipaliteit.
Place de Campen,
Le Commandant de la Place, aux Officier Municipaux de Cctte Ville.
CITOYENs!
Depuis mon arrivé., dans cette ville, je vous aïx toujours manifefté le defir que j'avois de contentcr le peuple, au fujet de la demande que m'aves vous n êmes fakes pour leurs arrivements, je m'etois revcré a de le pcrmettre qu'aprés du ordre du General, jelui ait ecrit a ce fujet (comme j'ai eu 1'honneur de vous le dire) mais comme je ne regois aucune nouvelle du General, une fête precipté fe preparant i la folicitation du peuple; j'ai cru devoir leur accorder leur defir, me referant a en faire part au General aprês leur Organifation.
Comme je ne puis vous ordonner de les armer je vous laiffe Libre de la faire ou non.
En confequence vous avez mon aveu de leur deitvrer les armes qu' ils follicetent avec inftance.
Campen le 17 Fentofe, 3e Année.
Le Commandant de la Place.
(Signé) HEN IC HART.
B Y-



C 62 )
BYLAGE VI.
VRYHEID, GELTKUEID, BROEDERSCHAP! PUBLICATIE.
Uc Provifioneele Burger Reprefentanten der Stad Campen, allen den gecnen die dezen zullen zien ofte hooren lezen, Heil en Broederfchapdoen te weeten:
Daczyop gisteren en eergisteren van Perfoonen die zich Gecommitteerden des Volks noemden, on. derfcheiden adresfen ontfangen hebben, waarin op den wil des Volks, zo als men zich uitdrukte de verandering geëischt word van maatregulen , die zy Reprefentanten tot onderhouding cener goede politie noodzaakelyk keurde , dat zy Reprefentanten aan deze gecommitteerden onder hec oog gebragt hebbende, dat het Volk den aart eener Reprefcn. tative Volks-Regeering uit het oog verloor, zo dra het van willen fprak, en dat het in cffccle zyne Vertegenwoordigers ontfloeg, zo dra het in zaaken van politie of Jufiitie zelfs begon te decidceren. Dat zy daarop, in den nacht tusfehen den 7 en 8. dezer tot hun leedwezen hebben moeten ondervin. den, dat hunne Vergadering is geturbeerd geworden, dat men het indringen van hec Volk in dezelvehec welk in grooten getale, en met onftuimige woede voor de binnen deur der Vergaderplaats was zamengefchoold, te naamver nood heeft kunnen bclecten.
En dac zy Reprefentanten, op grond eener ver-
klaa.



C «3 )
klaaring van hetCommiué Revolutionair, dat de rust der Stad aiiderzints niet bewaard kon worden , hebben moeten toeRaan dingen, die zy lang op goede gronden geweigerd hadden, en die zy als nog ftrydig met eene goede politie oordeelen.
Dat zy zich derhalven in effecle van hunne pos. ten ontflagen houden, ea zich niet meer op het Raadhuis zouden laten vinden, indien zy niet, zo veel in hun was, eene volflrekte Regeeringsloosheid wilde voorkomen.
Dat zy voor zo veel dit aan hun zal gelaten worden, hec publiek bewind willen blyven uitoeffen, tot dat hunne plaatzen door andere perfoonen vervuld zullen zyn, echter alleen op die expresfeVoorwaarden , dat de benoeming en dadelyk aanjlellen van hunne opvolgers binnen twee maal vier-en-twintiguuren na Publicatie dezes gefchiede.
Dat zy echter in dat korte tydvak zich alleen zullen bezig houden, met zulke fchikkiugen als de dagelyks voorkomende zaken, byzonder de verzorging van de Franfche Armee vereifchen , zonder zich meer te kunnen inlaten, met eenige voorfiellen hoegenaamd, als op welke voorRellen zy, getuige de ondervinding van den genoemden nagt, niet meer fchynen vryelyk te kunnen dehbereeren, zonder de Stad cn zich zei ven aan het hoogRc gevaar bloot te Rellen.
Dat zy intusfchen om nog zo veel mogelyk ter bewaring en herilel van orde mede te werken, alle Burgers van deze Stad en Vryheid ten ernRigften vermaand, en ten plcchtigflen by hunne Burgertrouw



C 64 )
trouw bezwooren willen hebben, om by de Vergadering ter verkiezing van nieuwe Volks.Reprefentanten, welke zy by dezen uitfehryven tegen morgen, zynde Dingsdag den 10. Maart, 's morgens ten tien uuren, en tot welker regeling zy het Committé Revolutionair voor zo veel des noods qualifi. ceeren, eenparig te verfchynen , en aldaar zulke perfoonen te kiezen, welke hun vertrouwen niet alleen verdienen, maar ook bezitten.
Aldus gearrefteerd in de Vergadering der Provifioneele Burger Reprefentanten der Stad Campen , den 8. Maart 1705. en gepubliceerd den volgende dage.
Ter Ordonnantie van dezelve
(get.) F. L. RA MBO NET.
Secretaris.
BYLAGE VIL VFL THEID, GEL TKHEID, BROEDERSCHAP!
FF
J. Jet Cornmitté Revolutionair, gezien hebbende eene Publicatie van de provifioneele Burger Reprefentanten dezer Stad, waar in dezelven hunne posten ter neder leggen in den fchoot der Burgery , en het Cornmitté Revolutionair zo veel des nodig qualificeeren, om eene verkiezing van andere BurgerVertegenwoordigers te regelen tegen morgen, zyn. de Dingsdag den 10. Maart, 's voormiddags ten 10 uuren, terwyl alle de Secretarisfen insgelyks aan
het



C 65 )
het Cornmitté Revolutionair hebben verklaard, hunne posten te gelyk met de Municipaliteit neder te leggen, maakt ingevolge daar van bekend aan de Burgery, dat het zich tegen dien bepaalden tyd in de Broederkerk zal laaten vinden , ten einde de Remmen voor eene nieuwe vrye verkiezing van vee; tien provifioneele Volks Reprefentanten en drie Secretarisfen op te neemen, en wel op deze wyze, dat de Remming gefchieden zal met briefjes zonder naam, terwyl men niet meer dan één briefje van ieder Burger zal aanneemen en daar te boven den naam van ieder Stemmer zal opteekencn , om te verhoeden, dat 'er niet meer dan één Rem door één perfoon worde uitgebragt. Zo dra het Cornmitté Revolutionair eenigzins meer rust heeft, zal hetzelve de Burgery weer byëen roepen, ten einde den tyd der aanblyving van die nieuwe Reprefentanten van dezelve te vernecmen.
Heil en Broederfchap! Uit Naam van het Cornmitté Revolutionair,
Campen , W. G O E D E, Secretaris,
den 9. Maart 1795. Eerfte jan der liataaffche Vryheid.
BYLAGE VUL VRTHEID, GELYKHEID, BROEDERSCHAP!
1 Iet Cornmitté Revolutionair heeft het dienRig en nodig geoordeeld, deszelfs denkbeelden over de E twee



C 66 )
twee volgende aangelegen Rukken openlyk en voof zo veel mogelyk aan alle Burgeren bloot te leggen. Hec verklaart hier by ter zyde te Rellen al het gebeurde in de jongst verloopen dagen; en verzoekt een ieder onbevooroordeeld deszelfs gedachten rypeïyk te overweegen
I. Het eerfle Huk betreft de gronden van gezag, orde en veiligheid , waar op eene Regeering by Volks Vertegenwoordiging gevestigd is.
1. Regeering by Volksreprefentatie beftaat in de macht en het gezag over Politie en JuRitie, dat is over de handhaving der wetten en het beraamen van fchikkingen, die tot perfoncele en gemeenfchappelyke veiligheid en rust flrekken kunnen, aan een zeker getal Perfoonen door het gantfche Volk of door het grootRe gedeelte des Volks toevertrouwd.
2. Zulk eene Regeering moet nooit door eene andere machc uic hec zelfde lighaam der Burgery, noch door iemand, hec zy hy voor zyne byzondere belangens, hec zy hy op lasc van zyne Medeburgeren zou willen handelen, op deze of geene wyze kunnen verhinderd worden, om maatregelen uitte voeren, die zy heilzaam kent, of genoodzaakt worden , om andere te beraamen cn uit te voeren, die zy fchadelyk oordeelt.
3. Als 'er verfchil is tusfehen het Volk en de Regeering, en het op beflisfen aankomt, behoort die beflisfing alleen aan die Perfoonen, wien het publiek gezag en de uitvoering der wetten is toevertrouwd, met deze bepaaling echter, dat, dat gezag ophoudt, zj dra het; Volk op eene wettige wyze verklaart,
dat



( 67 )
dat die Perfoonen dcszelfs vertrouwen onwaardig iyn.
II. Het tweede Huk betreft deze vraag: wanneer kan de wil van een gedeelte van de Burgery of zelfs van de geheele Burgery gezegd worden de Volksfiem te zyn ?
i. Van de wyze, op welke de oproeping der Bütgery gefchiedt, om haaren wil te verklaaren , hangt hec alléén af, of de wil van eene vergaderde menigte de Volksftem uitmaaken kan dan niet.
4. Zal de Burgery eene Volksftem kunnen gezegd worden uit te brengen in tyden van rust en zo lang de Regeering moet vooronderReld worden hec vertrouwen der Burgeren waardig te zyn, dan moet het Volk door Lde Regeering of door haar daar toe erkende en bevoegde Gezelfchappen of Perfoonen plechtig opgeroepen zyn, en dan moet docr de op den beRemden tyd en plaats vergaderde menigte by meerderheid worden geconcludeerd.
Tct opheldering van dit artikel moet men opmerken, dat in hetzelve geenzins betwist word heté op de beginzelen van waare Vryheid gegrond, recht van ieder Burger om Vergaderingen te beleggen of by te wooneh, ten einde voorflellen te doen en te beflui cn, die men meent het algemeen welzyn té' kunnen bevorderen: zoo echter, dat die btfluiten door de tydelyke Regeering bekrachtigd moeten worden , als zy op zaaken tot de Politie en Juftitle betrekking hebben.
Het Corr.mit;é Revolutionair zal op mórgen, éér* het tot de ftemming van nieuwe Volks ReprcfentanE I ttfl



c 68 )
ten en Secretarisfen overgaat, aan de vergaderde meenigte over deeze artikelen een voordel doen.
Heil en Broederfchap!
Uit naam van het Cornmitté Revolutionair.
Campen, W. GOEDE,
den 9. Maart 1795. Secretaris. Eerfte jaar der Bataaffche Vryheid.
BYLAGE IX.
REGLEMENT voor eene algemeene Volks Vergadering binnen Campen , provifioneel voor den tyd van 4 maanden goedgekeurd en vastgefteld in eene wettig op. geroepene Volks.Vergadering, op den ï8. Maart 1795, 't eerfte jaar der Bataaffche Vryheid.
ï. In ieder der vier Kwartieren of Wyken, waar in deze Stad verdeeld is, zal een Club of Volksvergadering opgericht worden.
II. De Burgers zullen alleen de Volks-Vergadering der Wyk, waar toe zy behooren, mogen byw >onen.
III. Voor ieder Wyk zullen agt Directeuren en één Secretaris benoemd worden.
IV. Alle de Directeuren uit de vier Wyken zullen in ieder Wyk moeten worden voorgefteld en goedgekeurd.
V. De



C 69 )
V. De vier Wyken zullen op een bepaalden tyd* en allen op het zelfde uur, vergaderen.
VI. Directeuren zullen een dag in de week vastftellen tot geregelde Vergaderingen; zy zullen echter, zodikwyls zy het nodig oordeelen, buitengeVfoone Vergaderingen kunnen beleggen.
VII. Alle voordellen, die in een van de Wyken gedaan wordon, moeten door Directeuren in de andere drie Wyken by eerfte gelegenheid gebragt worden , en eer goedkeuring worden voorgefteld.
VII!. Na het fcheiden der Vergaderingen maaken Diredteurcn den uitflag der deliberatien over "de voorgedelde pointen op, en doen 'er in een volgende byéénkomst, eenieder in zyn Wyk, verflag van.
IX. Als 'er drie Wyken een voordel goedkeuren, wordt het aangenomen; zyn 'er drie Wyken tegen een voordel, dan wordt het verworpen. Zo echter Directeuren begrypen, dat op deze wyze het gevoelen van de meerderheid der Burgery niet genoegzaam kon opgemaakt worden , zal het hun vry daan, vooral over dukken van aanbelang, de demming by Perfoonen op te neemen.
X. Watfneer twee Wyken een voordel aanneemen en twee het verwerpen, dan moet in een volgende byéénkomst in alle de Wyken over het zelfde voordel hoofd voor hoofd worden gedemd; en by meerderheid dei demmen zal befloten worden.
XI. Ieder Burger zal vryheid hebben om ten minden één dag voor de Vergadering, het zy aan het huis van den Secretaris der Wyk, het zy op de vergaderplaats, de voordellen te zien, die in
E 3 d€



C 70 )
de andere Wyken gedaan zyn, en in zyn Wyk zuilen beoordeeld worden.
XII. By ieder Vergadering zullen zich niet min. der dan twee Directeuren moeten bevinden om de Vergadering te bellieren.
XIII. De bepaaling, wie der Directeuren eene Vergadering zal by wonnen j de post van Pralidie; en diergelyke fchikkingen, zullen aan het goedvinden van Directeuren worden overgelaaten ,• met deze bepaaling echter, dat een en de zelfdePerfoon niet langer dan veertien dagen achter elkander het Prajfidium zal mogen waarneemen.
XIV. In ieder Wyk zal één der Directeuren uit ieder der andere Wyken moeten tegenwoordig zyn.
XV. Directeuren benoemen :uit hun midden in ieder Wyk twee Perfoonen , die eene Commisfie zullen uitmaafcen , aan welke men den naam van Cornmitté van Waakzaamheid zal gceven
XVI. Directeuren kiezen uit de goedgekeurde pointen de bdangrykfien en die den meesten fpoed vereisfehen, en ftellen die aan het Cornmitté van Waakzaamheid voor, overeenkomltig de begeerte der meerderheid van de Burgery.
XVII. Als het Cornmitté van Waakzaamheid meent gewigtige bezwaaren te vinden in de zaaken, die men aan hetzelve vooritelt, kan hetze've die bezwaaren aan de Wyken openleggen, en ter nadere overwceging geeven. Keurt het Cornmitté zegoed, dan brengt hetzelve die voorftellen in naam der Burgery, waar het behoort.
XVIIL De Directeuren, die hun tyd hebben
uit-



( 71 ) .
uitgediend, zullen na vier maanden weder verkiesbaar zyn.
XIX. Na verloop van vier maanden van den dag der aanfteliing, zal de helft der Directeuren, en wel die vier, die de minfte ftemmen gehad hebben, door vier anderen vervangen worden; cn vervolgens zullen alle vier maanden de vier oudfte Directeuren afgaan.
XX. Tot het Cornmitté van Waakzaamheid zal alle veertien dagen door Directeuren van ieder Wyk een nieuw lid uit hun midden benoemd worden, in diervoegen, dat na verloop van de vier maanden der aanltelling van Directeuren, een ieder hunner tweemaal veertien dagen in het Cornmitté van Waakzaamheid zal moeten zitting gehad hebben.
XXI. Het Cornmitté van Waakzaamheid zal door de Burgery befchouwd en erkend moeten worden als een Burger-Commisfie, aan welke hec ten allen tyde vry zal ftaan, met voorkennis der Municipaliteit het Volk algemeen en plegtig op te roepen; alle zulke vertoogen en voordellen aan de Municipaliceic of hec Volk ce doen (hec zy uic eigen beweeging , hec zy op verzoek der Burgery,) als zy zal dienftig en nodig oordeelen voor het algemeen welzyn; en verder alle middelen te beraamen , die ftrekfeen kunnen eerbevesciging van Vryheid, Gelykheid en Broederfchap.
B Y»



( 72 ) BYLAGE X.
Extract uit het Boek vau Refolmicn der Stad Campen.
Den 23. Maart 1795.
Zsyn ter Vergadering der provifioneele Burger. Re. prefentantcn verfcheenen, de Burgers w. t jfertj
ter wold, j. ten klooster, j. schal. x.enberg, d. g. e s c h e u , j. j, f e l s , s. w y n-
oaarden, wessel av 1 nk en j. zwakt, en hebben overgegeeven Extracten uit de Notulen van Directeuren der Burger. Vergaderingen dezer dagen opgericht, in de vier Wyken dezer Stad, houdende derzelver refpective benoemingen en qualifi. cat.cn tot een alhier te fourneeren Cornmitté van algemeene Waakzaamheid, met bygevocgd mondehng en ichriftelyk verzoek, dnt de provifioneele Burger Reprefentanten hun in die qualiteit geliefde te erkennen , en zo verre nodig te wettigen , en voords aan dezelve in die qualiteit van Stads wegen toeflaan eene behoorlyke plaats om te vergaderen beneffens het nodige Vuur, Licht en Schryf matei malen, en het geen zy verders zullen behoeven tot het beginnen en voortzetten der gewigtige bezigheden, aan hun opgelegd.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden cn verftaan, de opgemelde Burgeren, ten gevolge van de vrye keuze en gemanifesteerde Wil der ge. heele Burgery, daar toe met voorkennisfe der Mumcpaliteit wettiglyk zynde opgeroepen , te erken-
ncn



( 73 )
nen en zo verre nodig te wettigen in derzelver qualiteit als Leden van een Cornmitté van algemeen Waakzaamheid, en aan dezelve in die qualiteit en hunner Vergaderingen provifioncel te accorderen het gebruik van de groote Zaal op het Collegie, alwaar hun het nodige Vuur, Licht en Scbryfmate. riaalén van Stadswegen zullen worden bezorgd.
En zal extract dezes aan dezelve Burgeren worden ter hand gefteld, ten fine van derzelver narigc
Pro vero excraétii.
Cget.) F. L RAMBONET, Secretaris.
BYLAGE XI. VRYHEID ,GELYKHFJD, BROEDERSCHAP.
WAARDE MEDEBURGERS!
JNLar dien het aan het Cornmitté Revolutionair gelukt is, deszelfs plan tot de oprichting van eene algemeene Volks-Vergadering in de vier Wyken dezer Stad , in diervoege geëffectueerd te zien. Dat uit Directeuren dier Volks • Vergadering een Cornmitté van Waakzaamheid is benoemd en georganifeerd, erkend door onze Volks-Vertegenwoordigers , het welk tot dezelfde Werkzaamheden beRcmd is, die tot dus verre de onze waren , zo mee. nen wy, onze bezigheden thans als geëindigd te kunnen befchouwen, en dragen dezelve hier mede over aan u, als Leden van het Cornmitté van WaakE 5 zaam-



( 74 )
Eaamheid voornoemd, niet twyffelende, 0f gy en uwe opvolgers zullen in het waarnecmen van den post, waar mede wy u geluk wenfchen, fteeds het heil der Burgery en de bevordering van Vryheid, Gelykheid en Broederfchap bedoelen, gelyk zulks altyd onze bedoeling geweest is.
Wy verzoeken u, deze onze declaratie te brengen ter kennisfc van gezamentlykc Directeuren der Wyk-Vergaderingen, op dat zy dezelve in de eerfte Volks-Vergadering aan de geheele Burgery bekend maaken, dewyl het Cornmitté Revolutionair door de geheele Burgery is aan gefteld geworden
Wy voegen hier by Copia van eenige pointen, aan ons door de vrye Volks-Vergadering om te ef feétueeren opgedragen, en door ons nog niet afge daan: wy geeven die ftukken aan u over, met ver. zoek, om daar mede te handelen op de u meest ge. fchikt voorkomende wyze, tcrw 1 wy eenige der" zelven als van veel gewigt u aan beveelen, onze bezigheden geëindigt zynde, kunnen wy niets meer *an dezelve doen.
Heil en Broederfchap.
Uit naam van het Cornmitté Revolutionair.
Campen,
den 4j.Maart 1755. Cget.) W. GOEDE Eerfte jaar der Bataaf. Secretaris. -
fche Vryheid.
B Y-



( 75 ) BYLAGE XII.
FR YHEI D,GEL TKHEID ,BROEDERSC HAP*
ZEER GEËERBIEDIGDE MEDEBURGERS, PROVISIONEELE VOLKS REPRESENTANTEN!
H et Cornmitté van Waakzaamheid heeft de eer met gepaste eerbied tot u te naderen, en uit naam der gezamentlyke Burgery dezer Stad, hunne crnftigfte verzoeken voor te dragen.
Het is u niet onbekend, zeer geëerbiedigde Volks, Reprefentanten'. — hoe dat door een zamenloop van verfchillende omRandigheden , het de goede Burgery dezer Stad, niet voor den 20. dezer lopende maand gelukt is, zich tot gefchikte Vergaderingen van hec gantfche Volk, georganifeerd te zien; en dat welgemelde Burgery, uit overtuiging, dat yit het telkens herhaald aBnftellen van hunne Reprefentanten voor eenen korten tyd van twee maanden, niet dan eene flremming, zo niet een volkomen verwarring in de geregelden loop derpubücque zaaken en van het Stadsbeftuur, kan ontdaan, zich genegen en gereed getoond heeft, om vervolgens hunne Volks Reprefentanten voor den tyd van een vol jaar aan te Rellen, ten waare een algemeen vastgeRelde Conflitutie en Regeeringsform daar in eeni> ge verandering noodzaakclyk maakte.
Dan, daar zy om bovengemelde redenen , tot dezen tyd toe; geheel niet in Raat geweest is , om gemeenfchappelyk en in een behoorlyke orde, over de nodige fchikkingen en het formeeren, zo van
een



( 7<5 )
een provïïioneel Reglement voor hunne aanftaande Volks Reprefentanten, als over een geregeld plan van verkiezinge of ftemminge te delibereeren; — cn daar de dag met rasfe fchreeden nadert, op 'wel. ke men tot deze nieuwe keuze en ftemming zou moeten oïergaan; als zynde dezelve bepaald op den 8. April eerstkomende,
Zo is het, dat het Cornmitté van Waakzaamheid, daar toe door de byzondere Wyk-Vergade. ringen, geauthorifeert, uit naam der gezamentlyke Burgery dezer Stad, zich by uw vervoegd, geëerbiedigde Volks-Reprefentanten ! met ernRig verzoek, en met dien aandrang, welke het gewigt der zaake vordert, om in de aan u opgedragene posten van welker zwaarwigtigheid en moeielykheid, de' goede Burgery dezer Stad ten vollen overtuigd is, ais hunne Reprefentanten , verder tot den 8 May eerstkomende te continuceren, ten einde dus aan gemelde Burgery een gefchrtte tyd en gelegenheid te verfchaften, om voor den bovengemelden dag, nog een eenigzints voldoend Reglement van Regeeringe en Plan van verkiezing te kunnen ontwerpen en vastftellen.
Vertrouwende gemelde Burgery, dat gy met hun over het gewigt dezer zaake, in deze omftandigheden , reeds te vooren wel eens ernstlyk zult hebben nagedacht, en bezeft in wdke gevaarlyke en hachelyke toefland hunner belangens gebragt zouden kun. nen worden, ingevalle gy onverhoopt, aan hec zo opentlyk en duidelyk gemanifesteerd verlangen van de gantfche Burgery niec goedvond te voldoen: —
en



C 77 )
en men dus zonder een geregeld plan, en zonder ryp overleg, toe zaaken van zulk een gewigt, en welke zulke ferieufe gevolgen konde hebben, moest overgaan.
Het Cornmitté van Waakzaamheid , vleit zich dus waarde Medeburgers! Geëerbiedigde Volks-Reprefentanten! dat gy van de billykheid van dit verzoek en ernftige inftantie van Campens Burgery ten vollen overtuigd zynde, uwe rust en gemak, aan hunne belangens, voor welke gy tot dus verre zo zorgvuldig gewaakt hebt, nog wel ecnigen tyd langer zult willen opofferen, en uwe algemeen erkende kundigheden en doorzigt, in deze tydsomltandigheden tot heil des Volks aanwenden.
Verzoekende het Cornmitté met een gunRig andwoord in gefchrifte, vereerd te worden.
Heil en Broederfchap.
Uit naam van het Cornmitté van Waakzaamheid.
Campen (get.) S. WYNGAARD
den 28 Maart 1795. Proy. Secr.
't Eerfte jaar der Bataaffche Vryheid.
B Y-



C ?8 .) BYLAGE XIII.
Misfive van den Burger J. Kan té* laar aan het Cornmitté van Waakzaamheid, waar by hy voor het langer aanblyven in' den post als Lid der Municipaliteit bedankt.
Aan het Committi van Waakzaamheid*
Zeer geachte Medeburgers!
Z-jo dra ik het verzoek, door Ulieden op gisteren, iri naame der gezamentlyke Burgery dezer Stad, aan my en myne Ambtgenoten gedaan, had hooren voorleuzen , begreep ik, dat het zelve niet kon uitmaken het onderwerp eener zodanige deliberatie, op welke zou kunnen vallen eene conclufie by meerder* heid, waar naar de minderheid zich zou moeten reguleeren ; maar dat ieder Lid voor zich zeiven decideeren moest, of hy aan dit verzoek voldoen kon of niet, en dat ieder Lid de vryheid had, om daar op, het zy voor zich zeiven alleen, het zy in combinatie met andere Leden, die in het zelfde gc« voelen ftaan, of in het zelfde geval verforen mogteu, zodanig andwoord aan Ulieden te doen toekomen, als hy of zy verneemen mogten te behooren. Ik gaf dit gevoelen aan myne Medeleden te kennen , zy waren van het zelfde begrip , en overeenkomflig het zelve is het kort provifionee! antwoord, dat wy gisteren aan U zonden, gefield. Volgens myne gedaanc belofte haast ik my , orri
mya



( 79 )
myn nader andwoord aan Ulieden te doen toe. komen. Ik voel zeer levendig myne verplichting t om myne vermogens en krachten, vooral in dezen tyd, ten algemeenen nutte te belteeden; en indien ik my zeiven eensgzints ken, dan mag ik met alle vrymoedigheid.dit getuigenis afleggen, dat niemand meer bereid kan wezen , dan ik ben, om aan die verplichting te beandwoorden, en daar aan ook dat geen, dat my anders het dierbaarst wezen mogt, gewillig opteöfFeren. Hoe zeer ik derhalven billyk vorderen mogt, dat de post, dien ik thans bekleede, reeds daarom hoe eerder hoe beten van myne fchouderen, op die van anderen werde overgebragt, om dat hy de zwaarfte en onaangenaamfte van alle mtgelyke posten is , en om dat d* rechtvaardigheid vordert, dat de zwaarfte burgerlasten by afwisfeling, door meerderen gedragen worden: hoe zeer ik die vordering met recht zou kunnen aandringen door TJ te wyzen op het ftormachtig tydperk, waar in ik dezen post bekleed heb; op de gevaaren, waar aan ik myne gezondheid, en misfchien meer dan myne gezondheid, heb bloodgefteld; op de nachten, in duizend zorgen doorgewaskt, en den onophoudelyken arbeid , alle de dagen welken ik in dezen post geweest ben, van den morgen tot den avond zonder eenige tusfchenpoozing aangewend; op de geheele opoffering van myn huislyk geluk, en de rust van myn leven: ik wil dit alles niet aanvoeren, Broeders! want ik heb nog oneindig gewigtiger redenen voor het befluit dat ik U mededeelen moet. Ik vo;l my nog fterk genoeg, om
op-



• C 80 )
opofferingen te doen, maar mynen grondregel by alle opofferingen is deze , dat het nut, het welk daar door gefticht word, altyd evenredig moet zyn aan het offer. Myn yver voor het algemeen Welzyn is niet verflaauwd; maar de wyze, waarop ik aan het algemeen van nut zal zyn, moet van myne eigene vrye keus afhangen. Een ieder heeft zyne byzondere neigingen en talenten; en een ieder, die gewoon is zich zeiven een weinig aandachtig te be. fchouwen, is de bevoegdfte Rechter over het vak, waar voor hy bereekend is, en waar in hy van nut kan zyn.
. De Kegeering van Land of Stad is myn vak niet, ik ben er niet voor bereekend, en ik zal er nooit gefchikt voor worden. Van myne vroege jeugd af veel met myne boeken, en weinig met menfchen verkeerd hebbende, ben ik in myne afgezonderde levcnswyze van honderd zaaken volRrekt onkundig gcbleeven, waar in zeer veelen van bun zelven" die geen deel aan het publiek bewind hebben, dooien door bedreeven zyn, maar waar van niemand van die genen , aan welken de algemeene belangen des Volks zyn toebetrouwd, behoorde onkundig te weczen. Ik heb ih uwe Stad, die ik te voren nimmer gezien had, nog maar omtrend drie jaren gewoond, of liever, ik heb er het grootfte gedeelte van dien tyd als vreemdling verkeerd; myne letteroefeningen waren myne bezigheid , een zeer kleine vriendenkring maakte byna myne gantfche bekendfchap uit; ik wist weinig van uwe Regeeringsform, niets van uwe lïcdelyke Wetten , niets van uwe-
open-



r fel )
openbare Inkomden , niets van uwe maatfchappeJyke Bezittingen, niets van dat alles, wat in aanmerking behoort te komen by de beoordeeling van de nuttigheid of fchadelykheid van een aantal maat. regulen voor uw algemeen geluk.
Ik heb dit alles herhaalde reifen gezegd, wanneer inen my ointrend het einde van January laatstleden van verfcheiden kanten blyken liet , dat dezé cn geene Purgers , by de toen aandaande verkiezing van nieuwe Bewindslieden, ook op my het oog gevestigd hadden; ja! ik heb allen, die my dit zelfs maar van verre te verdaan gaven, gebeden en gefmeekt, dat zy toch allen hunne invloed bededen mogten , om myne Verkiezing tot dezen post voortekomen. Ik ben hierin niet geflaagd; men heeft rhy verkoren, en myne vertrouwde vrienden wee<» ten, hoe zeer van dat oogenblik af myn hart bezwaart geworden en gebleeven is met een' last* welker opheffing my alleen de kalmte zal kunnen wedergeven , die ik van dat tyddip af mis. Gy weet, dat het toen niet in myn vermogen was* dezen post te ontvvyken. Maar ik moet U echter openhartig verklaaren, dat, indien ik dcnzclven reeds toert zoo volledig had gekend, als thands, ik hem nimmer zou hebben aangenomen, zonder openlyk en plechtig aan de gantfche Burgery myne tmgefchiktheid daar toe te betuigen, en het dan aan haat ovens telaten, of zy dan nog volharden zou, in denzelveü my, op ftraffe va i voor een ontrouw Burger gehouden te worden , optedragen. Ik dacht zwaar over m'yn post, ioti.1 ik hem aannam ; maar ik bëfchouw F herti



C 82 )
hem thands oneindig zwaarder. Ik ben ïn verfcheiden opzichcen in myne verwachtingen te leur gefteld, ik kan U die maar gedeeltelyk ontwikkelen, maar dit gedeelte zal myne uitfpraak genoeg wetti. gen. Ik had gedacht, dat ik ten minften cenigen tyd zou overig hebben, om my in ftilte op myn kamer bezig te houden , met de verwerving van die kundigheden , die ik begreep, dat my nu in een aantal vakken , welken te vooren geheel vreemd voor my waren , onontbeerlyk wezen zouden ; ik had lust genoeg, om, indien my ook de dagen ontbraaken, een deel myner nachten daar aan te befteeden; maar ik ben altyd zo door het dagelyksch werk overkropt, dat my tot heden toe geen oogenblik tot onderzoek is overgefchooten — Ik had gehoopt, dat, zo dra de Omwenteling in alle onze Provinciën voltooid was, eene Nationaale Vergadering byeengeroepen zou worden; tot heden toe is de uitvoering. eener zoo wenfehelyke zaak vertraagd - Ik had verwacht, dat van de Provifioneele Beftuurders van Stad en Provincie alleen gevorderd zou worden het beraamen van zodanige fchikkingen en inrichtingen, welke hoogstnooazakelyk zyn om de rust en goede orde te bewaaren, en het doen van de nodige voorziening in alle zodanige zaaken, welke uit haren aart geen uitftel kunnen lyden; of, zo men al van dezelve redresfen van de plaats hebbende verkeerde inrigtingen vorderde, dat deze zich ten hoogden alleen zouden uitftrekken tot zodanige ftukken, welken, geheel op zich zeiven ftaande, veranderd konden worden, zonder eene to-
taaie



( 83 )
taaie omverwerping van ons oude Staatsgebouw, en dat de geheele vernietiging van dit wandrogtelyk gebouw moest worden overgelaten aan de zorg. der gedagte Nationaale Vergadering, welke, op eene meer billyke en regelmatige wyze, het Volk van Nederland vertegenwoordigende , alleen de magt en de bevoegdheid hebben kon , om , in de plaats van het zelve, het algemeene heiligdom der Rechten en Plichten van den Mensch. en Burger opterichten: maar ook hieromtrent ben ik, door verfchcidene wegen, in myne verwachting te leur geReld. Verscheiden Burgeren , onverduldig onder het dragen der fmertelyke gevolgen van een aantal fchadelyke inrichtingen der tegenwoordige Regeerings, form , zyn dagclyks gereed, om voordellen ter verbetering van dezelven te.doen, en de onmogelykhcid niet inziende, waar in wy zyn, om aan die voorRellen teiRond gehoor te geeven , zyn zy ligt geneigd, om den yver of de oprechtheid van hun, wier hart het meest van wedom over alle Volks ellenden wegkrimpt , verdacht te maaken. Gy weet het> Broeders! ik kan dit onderwerp niet zachter, niet met meer verfchooning aanroeren, dan ik doe:maar ik ben te openhartig, om 'er hier geheel van te zwygen. Voegt hier by , dat de Representanten der Franfche Natie, met de klemmendfte redenen, op de fpoedige organifatie onzer Land en Zeemagt aangedrongen hebbende, ter voldoeninge aandien aandrang alleen meer dan dertig millioencn fchats gevorderd word; dat alle 'sLands Kasfen tot op den bodem toe uitgeput zyn;'dat dus die aandrang al.
F 2 leen,



( H )
iecn, om van andere voornaame behoeften niet te fprecken, de verhaasting van geregelde deliberatien over 'sLands fioantiën , welken anders ook vooreen groot gedeelte, aan de Nationale Vergadering hadden kunnen verblyven, allernoodzakclykst maakt; dat de zaak der Finantiën het moei/elykjle en ingewikkeldjle Jluk der gantfcke Regeeringskunst is, waar in men Jaar en moet hebben gearbeid, om 'er eenige noemenswaardige kunde van te verkrygen; dat dit ftuk ondertusfchen niet alleen, zo als de waereldfche zaaken thands zyn, in het algemeen op Volks-heil een' onberekenbaaren invloed heeft, maar in het byzonder in den tegenwoordigen tyd, en voor ons Land van dat gewigt is, dat misfchien de politieke existentie onzer Natie van den uitflag dezer deliberatiëh voor het groocfte gedeelte af zal hangen ; en dat evenwel onderwerpen , hier toe betrekkelyk, reeds in de Vergadering uwer Vertegenwoordigers in overweging gelegd zyn, en nog dagelyks meer in overweeging zullen moeten gelegd worden: en vraagd van u zei ven af, hoe, onder dit alles, in zulke eene Vergadering, eenen man te moede moet zyn, die 'er niets bruikbaars heeft ingebragt, als gewoon menfchen verftand , en een eerlyk hart, wiens verkreegcne kundigheden voor verre hetgrootüe gedeelte tot zulke vakken behoren, die aldaar van geene applicatie hoe ook genaamd kunnen zyn; en die echter voor het geen aldaar gefchied mede verandwoordelyk gerekend zal worden. Ik verklaar u op myn woord van eer, en myne medeleden kunnen het getuigea , dat reeds herhaalde reizen
by



( 85 )
by ons onderwerpen van onderfcheidenen aart ter tafel gebragt zyn, waar omtrent ik my genoodzaakt zag myne onkunde te belyden , en buiten advys te blyven. Wanneer ik in de Vergadering bleef, zou angst en zorg my verteeren, zonder dat ik 'er u eenig wezentlyk nut deed. De deïiberatiën moeten 'er, zo als de zaaken thans ftaan, van dag tot dag, belangryker en gevaarlyker worden. De vier of vyf eerst volgende weeken zullen misfehien gelukkiger zyn, dan anders vier of vyf Jaaren; cn ik zou dat zwart verfchiet inziende , my zonder fakkel verder begeeven ? . . . Broeders! uw eigen belang zoo wel, als de rust van myn hare, verbieden my aan uw verzoek te voldoen. Reeds kort na myne aanfteliing was ik voornemens, om, zo fpoedig ik maar eenigen fchyn van hoop op een' goeden uitflag had, het Volk te bidden, dat het my van myn post ontdaan mogt. De uitvoering van dit voornemen is alleen belet door de voodoo, pigc berigtcn, die ik reeds vry tydig had, dat het Volk zelfs voornemens was een' dag te bepaalen, waar op wy zouden afgaan. Eindelyk werd ik op den 6. Maart onderrigt, dat die dag op den 8 April bepaald was. Ik heb dien dag lang in myn hare gezegend, ik zie hem reikhalzend te gemoet, als den dag myner verlosfing. Kondet gy dien dsg nog voor my vervroegen, gy zoud my den gewigtigften dienst bewyzen, dien gy my bewyzen kunt! Maar doet ten minften geene verdere pogingen, om dien dag, die my myne kalmte weder moet geeven, verder achter uit te zetten: flagen zoud F 3 SY



( 86 )
gy niet kunnen in uwe pogingen, want myn befluit is genomen, en op goede gronden genomen, op nog andere èn meerdere gronden, dan ik u zeggen kan: maar dit zoud gy door uwe vernieuwde pogingen kunnen uitwerken , dat myn hart 'er nog meer onder leed. Wanneer ik onbefchaafde of bittere bejegeningen ondergaa, Iyde ik zeer weinig: maar ik lyde allergeweldigst, wanneer men vriendelyk by my aandringt, op de voldoening aan een verzoek, waar aan ik , behoudens myne grondbeginzelen , niet voldoen kan. Spaar my dit lyden; gelooft, dat de ftap , dien ik doe, wclberaad-n is, cn het gevolg van een befluit, reeds vóór weeken onveranderlyk genoomen, en iederen oogcnblik op nieuw ten krachtigften bevestigd. Maakt van dezen brief dat gebruik, dat gy zult vermeenen te behooren, God zegene uwe Stad, doet 'er waare Vryheid in woonen, kweek 'er Broederfchap in aan , eh herftelle haar geluk !
Cget) J. KANTELAAR.
Campen den 29- Maart 1795.
B Y-



( 87 ) BYLAGE XIV.
Andwoord van het Cornmitté van Waakzaamheid aau de Municipaliteit, na dat twaalf Leden van dezelve beneffens hunne Ministers by ondcrfcheidene Misfives verklaard hadden bereid te zyn, om tot den 8. May in hunne posten te zullen blyven continueeren.
VRYHEID, GELYKHEID, BROEDERSCHAP,
ZEER GEËERBIEDIGDE MED EBDRGERS! PR OVISI ONEELE REPRESENTANTEN VAN CAMPENSBURGERY!
II et Cornmitté van Waakzaamheid, het andwoord van de afzonderlyke Leden van uwe aanzienlyke Vergadering ontfangen hebbende, heeft gemeend, niet te mogen noch moeten vertoeven, om u, als uit naam van Campens Burgery, openlyk onze en hunne erkentenis te betuigen; dat verre het meerdere gedeelte hunner Reprefentanten, benevens derzelver Secretarisfen, (welker continueeren in hunne posten, in dezen tyd, de Burgery als een zaak van het gi ootfte aanbelang befchouwd, en ftilzwygende veronderfteld) gunftig heeft beflooten , aan het verzoek en ïnftantien der goede Burgeiy, om in hunne posten, tot den 8. May eerstkomende, tc blyven continueeren, te voldoen, en daar benevens zich zelfs vol veerdig betuigd heeft, om een meerderen arbeid, de last van twee zeer geagte medeF 4 le-



( 88 )
leden uwer Vergadering, die daar door zich al zeer bezwaard voelden, en niet langer in ftaat dezelve te kunnen dragen, tevens op u te nemen.
Wy betuigen u hartelyk onze n dank, als uit naam van Campens Burgery, voor alle de blyken uwer oprechte dcelnecming aan, en behartiging hunner belangens: - voor de zo meenige zorg cn kommcrvolJe nachten, die gy voor de rust en veilig, hcid dezer Stad en Burgery hebt doorgewaakt; —1 en voor de aanhoudende moeitens, die gy ten hun. nen voordecle hebt aangewend, in het befluur derpublieke zaaken. Hartelyk hebben wy deelgenomen in de onaangenaamheden , die u zedercl de gunftige omwending van zaaken in ons Gemeenebest, zyn overgekomen, ons hart krimpt nog van angst op het herdenken aan de gevaaren, waai- aan uwe perfoonen — waar aan wy — waar aan degantfche Burgerftaat is bloodgefteld getveest.
Dan wy vertrouwen dat alle weldenkende Burgers, welken de rust en eendragt ter harte gaat, fteeds waakzaam en op hunne hoede zullen zyn, cn harten en handen te zamen zullen vereenigen, om gcmcenfchappelyk en met vereende kragten mede te werken, om, is het mogelyk, deze Stad verder te doen zyn, een verblyf van eensgezindheid, cn het voorbeeld eener gelukkige maatfchappy.
Terwyl het Cornmitté van Waakzaamheid van de bereidvaardigheid dezer aanzienlyke Vergadering hunner Reprefentanten, om fteeds ten algemeenen nutte mede te perken, een gegronde hoop meend
te



( 89 )
te kunnen voeden, dat hunne aanftaande pogingen, cn die hunner Medeburgeren, om eenige nuttige en dienftige fchikkingen, ten aanzien van het Stadsbeftuur en verkiezing hunner aanftaande Reprefentanten mede te helpen beraamen, door uwe hulp onder, fteund zullen worden, en dat uwe kundigheden eq doorzigt, hun hier in zal voorligten en beftuuren.
Heil en Broederfchap.
Uit naam van het Cornmitté van Waakzaamheid.
Campen den (get.) S. WYNGAARD,
2. April 1795- Prov' Secrett
Het eerfte jaar der Bataaffche Vryheid.
BYLAGE XV. . VRYHEID, GELYKHEID, BROEDERSCHAP!
De Burgers, Directeuren der byzondere Wyk. Vergaderingen der Stad Campen, door de Burgery in deze Wyken wettig zamengekomen , verzogt. en gecommitteerd, om, op de algemeene gronden gelegd by het Rapport den 16 April laatstleeden, nopenis de wyze van inrichting en verkiezing van een Municipaale of Stedelyke Regeering , uiige, bragt door de Burgers r. bondam, d. de g r e eve, j. a. de chalmot en h. dresselhuis, in vergelyking met de byzondere Concept-Plannen, Bedenkingen en Aanmerkingen door de Burgers
JT j schee-



( 90 )
«CHEtTEMA, VA» DE LANDE, WYNGAARD,
een Gezelfchap Burgers, de vrye Volks Vergadering ter bevestiging van Vryheid, Gelykheid en Broeder, fchap, en andere onbekende Burgers daar op, 'c zy in gefchrifte overgegeeven, te willen formeeren een na de cydsomflandigheden gefchikt , en ten beste der Stad en deszelfs goede Ingezetenen provifioneel toereikend Plan , om daar na ha befiier dezer Stad te kunnen inrichten ; te gelyk met eene opgave, van de beste wyze ter verkiezinge van de Perfoonen, die daar toe door de vrye (temmen van het Volk hec gefchiktst en bekwaamst zullen worden geoordeeld; vinden zich verplicht, om voor en aleer zy hunne gedachten daaromtrent aan hunne Medeburgeren en Committenten openleggen, vooraf te doen gaan eenige generaale bedenkingen , waar op zy met den mee.sten ernst verzoeken, dat hun De Medeburgers hunne aandacht gelieven te vestigen.
§ h
Dat men toch eenmaal voor altyd gelieve vast te ftellcn, dat, gelyk het in alle zaaken het lot van menschlyke inrichtingen en onderneemingen is on. volmaakt te zyn, deze onvolmaaktheid nog meer verfchoonbaar is, wanneer eene zaak van zulk een groot belang, als het formeeren van een nieuw Regeerings-Reglement is, naar geheel nieuwe en te vooren genoegzaam onbekende gronden van Staatsrecht, wordt aanbevoolen aan - en serwagt uit handen van een aantal Burgers, die, hoe zeer genegen om alle hunne vermogens ter bevoordering van de Stads
en



( fl )
cti Lands belangen aan te wenden , echter niet fchromen te erkennen : dac deze hunne vermogens ^ hoe zeer in hunne byzondere omttandigheden toereikende, echter voor deze hun geheel vreemde en nieuwe taak geheel niet berekend zyn; en dat het dus zeer mogelyk, ia genoegzaam buiten twyffel moec gefteld worden, dac zy , hoe zeer zy dit teder en ingewikkeld onderwerp van alle kanten hcbbeA «etracht te befchouwen en te doorzien, echter even min zich van dwaalingen hebben kunnen hoeden, « als hunne even welgezinde en weldenkende Medeburgeren , en zich even verkeerde denkbeelden ge. formeerd kunnen hebben van veele, voor de meeste hunner tot nog toe vreemde zaaken , en dat zy te zeer aan Öèze denkbeelden gehegt, meer dan een Artikel misfehien kunnen hebben gefteld, 't we&ft naar hun inzien goed en gefchikc voor Stads toekomftig beftuur, echter door den tyd en de ondervinding zelve zal moeten worden verbeterd; < En dat deze verfchoonbaarheid grooter wordt, naar maate de tyd, aan hun tot dit werk vergund, kort,en de dag van eene nieuwe verkiezinge naby is; waar door men met overhaasting heeft moeten arbeiden aan iets, waar toe ondervinding, kunde en rust zo wel vereischt worden als-alleen Vaderlands. en Fryheidsliefde.
§ II.
Dan deze bedekking leidt van zelve tot eene andere: dat, naamelyk,'zonder onderlinge toegeevend-
lieid aan elkanders uiumoopenae aenKowum , »w.
een



( 92 )
eitt Reglement op H Stads beJUer kan noch mag worden te gemoet gezien,
Kapportanten houden alle hunne overige Mede. burgers mei zich even eerlyke Lieden, even goe. de Vaderlanders en Gemeenebestgezinden , evea groote vyanden van al wat naar despotisme of dwin. gelandy zweemt, 't zy die door Koningen, Stadhouders, eigenbelangzoekende en volkverachtende Regenten, of door byzondere gedeelten , of per. foonen eener Maatfchappy wordt uitgeorffbnd of aangemoedigd: zy verklaaren openlyk te erkennen de nu meermialen den Volke aangekondigde Rechten van den Mensen en Burger, en echter kunnen zy alle te zamen, zo wel als hunne overige Medeburgeren , onderling zeer vcrfchillen in de meening over de beste middelen, om die Rechten onder zich te vestigen , de daaruitvloeijende Plichten te doen eerbiedigen, en zo doende te zamen een gerust en gelukkig leeven te kunnen leiden. Wanneer nu in deze gefchaapenheld van zaaken, een ieder zyn gevoelen voor het beste wil houden , en zich niet voegen by dat zyaer Medeburgeren, of wel by zulk een, 't geen nu, na dat vcelcrleije Concepten zyn aan de hand gegeeven, uit die alle als het gefchiktst is" te zamen gebragt, dan moeten de Rapportanten hunne Medeburgers doen Ril Raan by het akelig denkbeeld van eene te vreezene Regeeeringloosheid, die, offchoon ak-yd gevaarlyk, in deze tydsomftandigheid voor Stad en Land doodlyk zyn zou, cn die echter wiskun
(Hg



( 93 )
ftig het gevolg zou moeten worden, van eene onverhoopte aanblyvende gezetheid op elks byzondere gedachten- Hec noemen alleen van een afge-
brookene Scadhouderlyke en van eene niet als
zeer gebrekkig in plaats gefielde Volks Regeering by Vertegenwoordiging, waar by de eerfte regelen dezer Vertcgenwoording nog niet bepaald zyn;
— de onzeekere uitflag der onderhandelingen met de Franfche Natie, waar van de gevolgen nog zeer in het duister liggen; — de nabyheid van vreemde Troepen aan onze Grenzen ; < eene aanhoudende inkwartiering van duizenden der Franfche Armée, die alle oogenblikken moeten bezorgd, en
van alles voorzien worden; het groot gebrek
van klinkende geldfpeciën door het geheele Land;
— de overRrooming van Asfignaaten; —— de ftilftand van Commercie en toereikenden arbeid voor minvermogende Burgeren: dit alles, meenen zy Rapportanten, dat genoegzaam moet zyn, om ieder welmeenend Burger op het bykomend denk. beeld van Regeeringloosheid te doen zidderen, en, hoe veel vertrouwen hy anders ook Rellen mag op zyne eigene denkbeelden, hem oogenbliklyk over te haaien, om liever nu , te berusten in de hier achter opgegeevene gedachten zyner Medeburgeren, en dus met één hare en ziele deeze Stad, geduurende jaaren lang door haar Vaderlandlievend en eensgezind gedrag den roem van Nederland , op nieuw te Rellen tot een voorbeeld van eendracht en zucht tot Vryheid, maar ook van orde en openbaars rust.
§. HL



C 94 ) §. III.
, Rapportanten zyn niet vermetel genoeg, om door dit bovcnflaandc hunne Medeburgeren hunce by. zondere gedachten op te willen dringen als de beste. zy eerbiedigen zelfs genoeg de meerdere kundighe' den van een aantal hunner Stadgenooten (waar van nog veele door, het zy dan gegronde of ongegronde vieeze van misnoegen te zullen verwekken, met hunne bedenkingen zyn terug gebleeven) om in alle andere tyden van meerdere ruimte en rust, een veel beter en uitgewerktcr Plan, uit hunne handen te mogen verwachten: Maar zy bcgrypen , dat een provifioneel en niet zeer uitgebreid Plan, het welk, over het geheel genoomen, de gedachten van veele Burgeren, ten naasten by, vcrecnigt, het voorig gebouw van 'cStaatsbeflier het minst orn« ver werpt, en dus de rninfte ftremming in den doorgaanden loop van alle adminiftratien te weeg moet brengen , en het welk zy ter goeder trouw vermeenen geene zichtbaare ftrekking te hebben tot nadeel van Stads of Lands belangen , in dit belangryk oogenblik , voldoende en te verkiezen is , boven alle andere , die alleen aan een zeker gedeelte der Burgery geheel zouden behaagen, en weder door een ander gedeelte geheel worden verworpen
■ Zy erkennen wel, dat, in zulk eene onaangenaame gedeldheid van zaaken, de meerderheid der bcrechtigde (temmen de keuze zou moeten beflisfen: maar zy gevoelen echter even zeer, welk een tweespalt hier uit zou gebooren worden, en hoe moeijc-
lyk '



( 95 )
lyk braave en kundige Perfoonen zouden over te haaien zyn, (al waren zy zelve ook niet voor een of ander Plan vooringenomen, ) eenen post van Volksbeftiering te aanvaarden, in zulk een moeijelyk tydsgewrigt als het tegenswoordige, en op een Reglement of Inftructie, vastgeReld tegens den zin en het verlangen van eene groote menigte hunner Medeburgeren, die zich niet met goeden wil, maar alleen als door eene meerderheid genoodzaakt, aan zodaanigen vorm van beltier zouden moeten onderwerpen. Neen , waarde Medeburgeren ! dit zy verre van ons allen! Laat het fchoone woord Broederfchap by ons geen ydel woord of niets beteekenende kla.nk zyn, maar reiken wy elkander met het beste hart de hand van Broederfchap toe ; geeven wy onderling iets af van onze byzondere begrippen, en helpen wy. zo doende, onze aanflaande Vertegenwoordigers den moeijelyken last der regeering draagen , tot dat de gelukkige uitflag eener aanftaande Nationaale Conventie , welker bevoordering wy alle aan onze Stedelyke en Provintiaale Vertegenwoordigers op het fterkfte aanbeveelen , ons zamen de handen ruim geeft, om het nu begonnen werk onzer Stedelyke reforme, als dan, met lust en rust te kunnen voltooijen.
§■ IV.
En hier toe geeven de Rapportanten , voor als dan , de volgende bedenking voor hun advys ter overwecging hunner Medeburgeren over, dat, naamelyk , zo dra deeze Nationaale Conventie derzelver Plan eener geregelde Volksvertegenwoordiging»



C 96 3
ging, en, zo veel rriogelyk, eenpaarige inrichting der Stedelyke beftieringen zal hebben uitgebragts én hetzelve in eene Nationaale en Fundamenteele Wet voor het gantfche Bataaffche Volk zal zyn veranderd , als dan binnen deeze Stad terftond zal worden geformeerd eene Commisfie van twee Leden uit de dan fungeerende Municipaliteit , twee Leden uit het dan aanwezige Cornmitté van Algemeen Welzyn en Toezicht, en vier Leden tiic het gantfche Lighaam der Burgery, alle door de Burgeren zelve by meerderheid van ftemmen in de Wykvergaderingen te benoemen , die tot zich kunnen neemen alle of zodaanige der Stads Ministers als zy zullen verkiezen : en welke Commisfie behoorde te worden verzogt en ge. requireerd, om uiterlyk binnen den tyd van drie maanden daar na, aan de Burgery te prajfentccren een wel overdacht en uitgewerkt Plan , waar na .voor het vervolg deezer Stads Politie, Juftitie, en Pinantiën zouden behooren te worden geregeld; dat dit Plan gedrukt , en ter examinatie van alle Burgeren gebragt zynde , deeze Commisfie , ge. duurende de eerfte volgende zes weeken tweemaal ter week zoude behooren te vaceeren ten Kaadhuize , om de bedenkingen van alle en een ieder Burger op dit Plan aan te hooren; dezelve, zo die erroneus mogten zyn , op te helderen, en anders aan dezelve plaats te geeven; — en dat na het afloopen deezer zes weeken, hier uit een nieuw geheel geformeerd, en andermaal aan de Burgery gecommuniceerd zou behooren te worden, om ,
wan-



C 97 )
wanneer binnen vier weeken daar na , geene . öf geene belangryke aanmerkingen daar tegen mogten opkomen, dit Plan als dan van de Puije van den Raadhuize te kunnen worden gepubliceerd, als eene Fundamenteele Wet en aanblyvend Reglement voor deezer Stads Regeering : onverminderd dan nog al tyd , aan deezer Stads Burgeren het hun toekomend en onvervreemdbaar recht, om, by veranderde omftandigheden van tyden en zaaken , of by ontdekte gebreeken , ook in dit Reglementj zodaanige noodige verbeteringen te kunnen voorfiaan, en met gemeen overleg te arresceeren, als zy ten beste van deezer Stads belangens en de be. voordering van het meeste heil van Land en Volk zullen oordeelen te behooren.
En het is onder prsemisfie van deeze bedenkin* gen, dat zy Rapportanten, ter voldoening van deü hun opgedraagen last, by deezen aan hunne Medeburgeren aanbieden een Provifioneel Concept - Regiement voor deezer Stads Regeering en Beftier, benêffens een Concept-Plan van de wyze van Verkiezing der Perfoonen daar toe wordende vereischt: 't geeü zy wenfehen dat aan het heilzaam oogmerk van hunne Committenten en van hun zelvcn zal mogeö voldoen.
G M>



C 98 )
BYLAGE XVI. GELYKHEID, VRTHEID, BROEDERSCHAP. PUBLICATIE.
D e Provifioneele Reprefentanten van de Burgery der Stad Campen, doen hier mede te weten: Dat door het Cornmitté van Waakzaamheid aan ons is te kennen gegeeven; dat door de Eurgery deezer Stad, daar toe te vooren door de Directeuren der refpeclive Wyksvergaderingen behoorlyk opgeroepen, was gearreReerd een Reglement op de Provifioneele Regeering en BeRiering deezer Stad, welke daar by voor het vervolg gedemandeerd was aan een Collegie der Municipaliteit, en een Cornmitté van algemeen Welzyn en Toezicht, — alsmede op de wyze van Vcrkieziug der Leden daar toe nodig, van welk Reglement zy een Authenticq en door Directeuren getekend Exemplaar aan ons overgaven, en dat tot deeze Verkiezing bepaald waaren de dagen van Vrydag en Zaturdag den 8Ren cn oden May deezes Jaars aanRaande , met verzoek, dat daartoe door Ons vooraf de noodige Oproeping mogte worden gedaan, cn ieder Burger en Ingezeten van Stad en Vrvheid, op dcszelfs Burgertrouwe aangemaand, hunne Stemmen op die dagen uittebrengen, ingevolge het voorlchrift, en op den voet by voorfchreeven Reglement bepaald. Ter voldoeninge waar van ZO IS HET, datWy by deezen, conform het voorfchreeven Reglement Oproepen alle Burgeren en Ingezeteuen deezer Stad en Vryheid, van welke Christelyke
Ge-



f 99 )
Gezindheid zy zyn moogen, om als een éónig man optekoomen, op Vrydag en Zaturdag morgen den 81ten en oden May dcezes laars, aanftaande, des morgens tusfehen negen cn half den uuren prxeies, op zodaanige plaaczen,als hier onder voor elke Wyk zyn uitgedrukt, en aldaar aan de Directeuren hunner refpective Wyken overtegeeven, of, voor zo verre ziekte , wettige verhindering , of ouderdom boven 60 Jaaren deeze perfoonlyke opkooming aan zommigen mogte beletten, of moeijelyk maaken, met hunne naamen betekend , door een ander te doen overgeeven , het te vooren by hun ontvangen gedrukt, en door hun alsdan ingevuld Stembriefje, cn wel op Vrydag den 8ften May, met de naamen van zulke perfoonen, die zy tot Leden der Mimicipaliteit, en Stads Secretarisfen - en op Zaturdag den oden May daaraanvolgende met de naamea van zulke perfoonen , die zy tot Leden van hec Cornmitté van algemeen Welzyn en Toezicht , mee deszelfs Secretaris , willen benoemd hebben , om ecu ieder in die qualiteiten te fungeeren, zo lange,/ en op dien voet, als meergedagte Reglemenc door de Burgery is vastgefteld. Van welke Oproeping echter, Wy , naar voorfchrifc van hetzelve moeten uitfluiten:
i. Alle Jooden. i. Alle , die den Ouderdom van 18 Jaaren niet hebben vervuld. 3. Alle dienst, doende Militairen. 4. Alle die hier geen vaste woonplaats hebben. 5. Alle Bedienden van het Baad. huis 6. Alle die hier voor kost en loon by andere Burgers in vasten huisdienst woonen: en eindelyk G 2 7. Alle



7. Alle Bedeelden van de Armekamer, en die de kost by Gijle in eenig Gasthuis verkregen hebben. Eu alzo de ondervinding meermalen geleerd heeft, dat zodanige Volks-Oproepingen niet altyd gehad hebben het effect, dat men recht had van dezelve te mosen vcrwagten , en dat veele Burgeren en Ingezetenen door eene onverfchoonlyke laauwheid en onverfchillighcid , of om andere onvoldoende redenen, zich onttrokken hebben; om hunne Stemmen over eenige Burger-belangen uittebrengen : Zo moeten de Provifioneele Burger Reprefentanten, alle hunne Mede - Burgeren van Stad en Vryheid, van welke Christefyke - Godsdienfiige denkwyze , en van welken Raat, rang, of ouderdom zy ook zyn moge, voor zo verre zy hier boven niet uitdruklyk Zyn uitgefloten, met den meesten ernst en aandrang die het gewigt der zaake vordert, en daar het thands aankomt op het behoud van de rust en goede
ordre het voorkoomen van eene fchrikverwek-
kende Regeeringloosheid het mede helpen
voorzien in de thands zo bedenklyke, doch geivigtigRe belangens van het lieve Vaderland , en
van deeze Provincie en op de veiligheid van
hunne eigene Perfoonen , Familien en Eigendommen , aanmaanen en opwekken , om alle onverfchillighcid in dezen ter zyde te Rellen, en ieder voor zich daadlyk uit te oeffenen het eerfie en grootfle recht van de thands ingevoerde reprefentatïvc Regeerings-form, dat, naamlyk, om zyne eigen Reprefentanten, en Beftierders van de Maatfchappy , waar van hy zelve Lid is, vry, en na
de



C 101 >
de infpraak van zyn eigen gewisfen mede te kannen benoemen: en dac zy dien ten gevolge, op aanftaande Vrydag en Zaturdag morgen den 8ften en oden May aanfuande niet zullen te rug blyven, maar een ieder zyne vrye keuze, en ingevuld Stembriefje overgeevcn , of doen overgeeven , zo als hy meenen zal, ten eenigen dage voor den RechterRoel van den Alwetenden God te kunnen verantwoorden
Terwyl wv zulke perfoonen , die , niettegenftaandc deze 'onze ernftige Waarfchouwing, echter van zich zullen kunnen verkrygen , hier aan geen gehoor te gceven, maar zich op die d.igen fehuil houden , nu voor als dan moeten verklaaren voor Ontrouwe Burgers , en voor medewerkers of be. gunRigers van^Regeeringloosheid, en van alle de rampen en onheilen die daar uic moecen volgen.
VERGADER-PLAATSEN.
In het Arme -Kinderhuis zullen vergaderen: alle Stemgerechtigde woonachtig in het BovenQuartier, buiten de Veene- poort, aan den Zwartendyk, en in het Buitendykfche.
In het Boven-Gasthuis die, woon¬
achtig in het Cellebroeders- Quartier, en op het Haatland.
In het Buiten-Gasthuis die, woonachtig in het Broeder - Quartier, en op het Eiland en Stads Weerden.
In de Broeder-Kerk — die, woonachtig
G3 iQ



( 102 )
in het Buiten-Quartier, en die van Brunnepen, den Hagen en den Oort.
En op dat niemand hier van ignorantie pretendeere, zal deeze van de Puie van den Raadhuize, en by Trommelflag worden gepubliceerd, en voords geaffigeerd daar men zulks te doen gewoon is.
Aldus gedaan in Onze Vergadering den 6den May I7°5-
Ter Ordonnantie van Welgemelde Provifioneele Burger Reprefentanten
J. A. de MIST, Secretaris.
BYLAGE XVII.
Extract uit de Handelingen en Re. folutien van het Cornmitté van Algemeen Welzyn enToezigc der Stad Campen.
Den 20 May 1795.
II et Cornmitté van Algemeen Welzyn en Toezicht in ervaring gekomen zynde, dat eenige Burgers thans wederom het daar heenen zoeken te djrigeereh, om de Wyk-Vergaderingen te vernietigen , en daar uit maar ééne algemeene Volks Vergadering der gantfche Burgery te formeeren; en dat in het boven kwartier op laatsledcn Donderdag zulks alreeds, op een bloot voorftel, dien avond gedaan, is gearrefteerd , zeer ten prxjudice van alzulke Burgers, welkeivan zoo ccn voorftel niets wetende,
der-



( io3 )
derhalven ook niet konden opkomen, om derzelver gc»rondc belangens daar tegen in te brengen; Kan niet nalaaten daar omtrent aan de goede Burgcryc het volgende te erinneren , en te declareeren.
Voor eerst: dat reeds direct na de Revolutie bevonden is, dat ééne algemeene Volks-Vergadering ten eenemaal ongefchikt is, om daar in geregeld te kunnen handelen, en zelve ook daarom na eene wettige oproeping der geheele Burgery byna eenpaarig in de thans nog extecrende vier geregelde WykVergaderingen is verdeeld en vastgefteld geworden.
Dat dierhalven het Cornmitté geReld om voor het algemeen Welzyn te waaken en Toezigt te hebben dat geene ongeregeldheden en daar uit te pro. flueerene misvcrRanden onder de goede Burgery de wettige werkzaamheid des Volks turbeeren, of In verwarringebrengen, en even daar door onvrugtbaar maaken, het van des zelfs onvermydelyken plicht acht, de Wyk Vergaderingen te moeten waarfchuWen van omtrend dit Ruk van zoo veel belang niet telkens naar de willekeur van eenige Leeden, wien het gelusten mogt in eene onvolledige Vergadering daar omtrent onverwagtc voordellen te doen, en ' precipitante befluiten door te dringen cn zonder dat de gantfche Burgery daar toe wettig in de WykVergaderingen zal zyn zaamgerocpen, zulke groote ' veranderingen te maaken , en das uit eene geregelde orde, wanorde te doen gebooren worden.
Ten tweeden, dat het Cornmitté indien deze waarfchuwing onverhoopt vrugteloos mogt weezen, uit een beginzel van waakzaamheid voor de rechten G 4 def



C 104 )
der goede Burgerye, verklaren moet: Dat zo wanneer 'er al gegronde redenen mogten kunnen worden te berde gebragt, waar om deze wettig beflotene Volks-Vergaderingen wederom in ééne algemeene Vergadering der gantfche Burgery te zamen behoorde veranderd te worden, dan nog die verandering by geene mogelykheid kan worden tot Rand gebragt, op zodanige eene illegale wyïe, als daar toe in het gezegde boven kwartier pretenfelyk befiooten is; maar dat de gantfche Burgery daar af dan vooraf tydig behoorde te worden geinformeerd, ten einde een ieder gelegenheid te verfchaffen om in deze geproponeerde verandering mede te kunnen confenteeren of daar tegens deszelfs belangens aan zyne mede Burgers te kunnen mededeelen en dat wel om deze eenvoudige redenen. Dat een Wet of Reglement nimmer op eene minder formeele of plechtige wyze kan worden geabrogeerd, dan waar op het zelve is gearrefteerd geworden ; dat dicrhalven het Reglement op de Wyk-Vergaderingen op den 18. Maart laatstleden provifioneel voor den tyd van vier maanden gearrefteerd zynde in eene Vergadering , waar toe voor af de Burgery met voorkennis der Municipaliteit, plechtig en op een ieders Burgertrouw opgeroepen was , dit Reglement ook op geen minder formeele wyze kan worden geabrogeerd; en diens volgens alle contraire handelingen altyd zullen moeten worden gehouden, gelyk het Cornmitté by dezen verklaard dezelve te houden, en altyd te zullen houden, voor nul, van geener waarde en als niet gefchicd.
Zul-



( 105 )
Zullende van deze Refolutie zo ras doenlyk aan de Directeuren van ieder der relpective Wyk- Vergaderingen per extracT: worden kennis gegeeven, ten einde om de Burgéjrye' by de ccrRe gelegenheid van derzelver gewoone Wyk - Vergadering van deeze heilzaam* voorzorge en goede intentie van het Cour„fitté te informeeren. £j . ^
fget.) J. C H. EVERS.
Secretaris.
BYLAGE XVIII.
VRYHEID, GELTKHEID, BR0EDERSCH/1P!
PUBLICATIE.
De Burger Reprefentanten der Stad Campen doen te weten, dac aan hun door het Cornmitté van algemeen Welzyn en Toezicht, zynde te kennen gegeeven , dat by gemelde Commisfie waren ingekomen klagten van Directeuren van het Buiten Kwartier over verregaande oneenigheden in die WykVergadering op Donderdag den 21. dezer voorgevallen , en hoe aldaar met een-klein getal Remmen pretenfelyk was befloten, de vier Wyk-Vergaderingen dezer Stad, welke na eene wettige oproeping der Burgery op den 18. Maart jongstleden waren vastgefteld te vernietigen, en dat 'er voortaan maar eene Volks - Vergadering binnen deze Stad zou plaats hebben. - Dat zoortgelyk befluit op gelyke wyze in het Boven en Celie-Broeder-Kwartier was ge. nemen joch dat in hetBroeder-Kwartier dit voorftel ter G j ver'



C 106 )
vernietiging der Wyk Vergaderingen met byna eenparigheid van ftemmen was afgekeurd , dat gemelde Cornmitté verplicht voor het algemeen welzyn tewaaken, aan ons heeft verzogt, om met hun de gefchikfte middelen te beraamen, dat de goede orde en rust, welke thans binnen deze Stad en Vryheid plaats heeft, bleef' voortduuren en bevestigd. Bat wy, die niets anders bedoelen dan het welzyn onzer goede Burgery, na ingekomcne confideraticn van die Cornmitté, goedgevonden hebben, aan alle onze Burgeren en Ingezetenen by dezen kennis te geven, dat wy de vier Wyk Vergaderingen op den Ï8 Maart jongstleden na wettige oproeping der Burgery vastgefteld, en by het beëedigd Reglement op de Rcgccring en het Bcftrcr dezer Stad erkend, alleen voor de wettige Volks.Vergaderingen kunnen houden, en de adresfen die ons door dezelve worden gedaan in ernRige overweeging zullen neemen.
Dan daar het een aantal Burgeren uit hoofde van hun beroep, of hunne byzondere of huishoudclyke ofnRandigheden, niet zoude convenieeren, om de Wyk-Vergaderingen gezet by te woonen, en andere zich zelf bedoelende Burgeren, zomtyds van Wyk. Vergaderingcn, waar in weinig Burgeren tegenwoordig zyn, zouden tragten te profiteeren, om voordellen waar aan het meerendecl der Burgers geen deel zoude nemen, in befluiten te doen veranderen; verzoeken en requireeren wy aan alle Directeuren der Wyk Vergaderingen, om by elk voordel dat ter Remming gebragt word, naauwkeurige aantekening te honden van het getal der Burgeren , die
voor



( 1Q7 )
voor of tegen dit voorlid geweest zyn, ten einde uit de verzameling der ftemmen, welke in de vier Wyk-Vergaderingen voor zodanig adres waren, te kunnen berekenen, in hoe verre wy zulks voor dc gemanifesteerde wil van onze goede Burgery moeten houden, om daar op in onze dcliberatien zodanig réguard te fïaan, als wy ingevolge onzen gedane eed, en de daar uit voort vloeiende verplichting terbevordering van de belar.gens onzer goede burgery zullen vermeenen te behooren.
Dan daar wy uit hoofde van onze belangftclling in den bloey en algemeene welvaard van onze goede burgery het onzen plicht en genoegen fchattcn, om alle gegronde klagten van onze weldenkende Burgery , zo veel in ons vermogen is weg te neemen, en aan deszelfs billyke verlangens tragtcn te voldoen, zo laten wy hun de vryheid onbefpierd, om het zy afzonderlyk, of in gemeenfehap met andere burgers hunne vermeende bezwaaren, met de beweeg gronden daar toe bctrekkclyk aan ons of het Cornmitté van algemeen Welzyn en Toezicht befcheidenlyk voor te dragen, ten einde daar omtrent zodanig te bcfluiten, als wy ingevolge eed cn plicht zullen vermeenen te moeten doen.
Doch zullen buiten dc voorilellen der Wyk Vergaderingen, geene adresfen ontvangen, of in deliberatie gelegd worden, dan alleen de zulken, welke by de Burgeren daar by geïnterresfeerd, of die daar van voordragt doen, perfoonlyk en hoofd voor hoofd eigenhandig zyn ondertekend. Terwyl wy dan nog voor het overige allen onze
Bur-



( io8 )
Burgeren op het fterkfte verzoeken en aanmanen, om zich van het bywoncn der vastgeftelde WykVergaderingen niet te willen abfenteren , maar op hunnen burgertrouw te helpen mede werken tot het nemen van zodanige befluiten , waar door de goede order en thans fubfi (teren de voorbeeldige rust binnen deze Stad meer en meer kan worden bevorderd en geconferveerd.
En op dat niemand hier van ignorantie pretendeere, zal deze alomme by Trommelflag worden gepubliceerd, en op de gewoone plaatzen geaffigeerd.
Aldus gedaan ter Vergadering van de Burger-Reprefentanten voornoemd, den 35. May 1795.
Ter Ordonnantie, (get.) A. J. L E M K E R.
Secretaris.
BYLAGE XIX.
VR YHEID, GEL TKHEID, BROEDERSCHAP.
PUBLICATIE.
D e Burger-Reprefentanten der Stad Campen doen hier mede te weeten: dat, hoezeer Wy by Publicatie van den 25 May laatstleden wel verklaard hebben , dat Wy de Vier Wykvergaderingen op den 18 Maart jongstleden na wettige Oproeping der Burgery vastgefteld, en by het beëedigd Reglement op de Regering en het Bellier deezer Stad erkend, alleen voor de Wettige Volks -Vergaderingen kunnen houden; Wy echter, als altyd genegen, om aan de biByke voordellen der goede Burgeren cn
In-



( IC9 )
Ingezetenen gehoör te geeven, ter voldoening aan het verzoek daar toe op heden aan Ons door de gezamentlyke Directeuren der vier Wykvergaderingen expresfelyk gedaan , en om eenmaal de bepaalde en ernftige begeerte Onzer Medeburgeren en Ingezete. nen daar omtrend te kunnen weeten , en Ons daar na te reguleeren ; en na deswegens te hebben ingenoomen de Confideratien en het Advys van het Cornmitté van algemeen Welzyn cn Toezicht, by doezen ten plegtigftcn , en op hunne Burgertrouwe oproeren alle ftemgerechtigde Burgeren van Stad en Vryheid, zo als die by het Verkiezings-Reglement van den aden May 1795- zYn genoemd , om als een èénig man optekoomen , op Donderdag den 4den Juny aanflaande, des morgens op de onderbepaalde uuren , in de Broederkerk alhier, cn aldaar in Perfoon overtegeeven —— of voor zo verre ziekte, wettige verhindering, of ouderdom boven de 60 Jaaren , deeze perfoonlyke opkooming aan zommigen mogte beletten, of moeijclyk maaken, met hunne naamen beteekend, door een ander tedoen overgeeven, het daar toe te vooren aan hun afgegeven gedrukt Billet , op het welk een ieder zal moeten invullen het woord Fier, wanneer hy de Voortduuring der tegenwoordige Wykvergaderingen voor Stads beste nuttig oordeeld of het
woord Een, wanneer hy mogt oordeelen , dat de Vier Wykvergaderingen moeten vernietigd, en alle in één gcfmolten worden.
Tot het opneemen van welke Stemmen , ingevolge het daartoe aan ons gedaane Voorftel, by
dce-



C IIO )
dcczen worden geauthorifeerd, Vier Directeuren der tegenwoordige Wykvergaderingen , uit ieder Wyk één te kiezen, bencffens Vier Leden uit het Committé van algemeen Welzyn en Toezicht, door hun zeiven te kiezen : En welke te faamen verplicht zullen zyn, om, zo dra alle de Stembriefjes by hun zullen zyn ontvangen, zich te vervoegen op een der Vertrekken van het Raadhuis, en aldaar op hunnen Eed en Trouwe, de Lyst der Stemmen optemaaken, en van de uitkomst terftond aan Ons kennis te geven, wanneer Wy de goede Burgery den uitflag daar van, van de Puie van den Raadhuize en by Trommelflag zullen doen bekend maaken. En wordt tot affnyding van alle verdere misverRand en twyf. feling deswegens, by dezen vastgefteld , dat hoedanig dan ook deeze uitflag zyn moge, de Volksvergaderingen , daar by zullende worden bepaald, pro/ifioneel alzo zullen voortduuren tot Petri 1706 aanftaande, of langer, wanneer dc gezamcnlyke Burgery zulks ftilzwygende mogt goedvinden. Tot voorkoming van Confufie zullen dc Stembriefjes moeten worden overgegecven en ontvangen op de hier na genoemde uuren. Donderdag den 4den Juny, 'smorgens ten 8 uuren, door de Inwooners van het Boven Quartier, buiten de Veenepoort, aan den Zwartendyk, en in het Buitendykfche. Ten 9 uuren, door die van het Cellebroeder Quartier, en Haatland. Ten 10 uuren, door die van het Broeder Quartier, en van het Eiland en Stads Weerden. En
Tón



( rit )
Ten 11 uuren, door die van het Buiten Qjiartier, en die van Brunnepen, den Hagen en den Oort. En op dat niemand hier van onwcetenheid mogte voorwende, zal deeze van de Puie van den Raadhuize, en by Trommelfbg worden bekend gemaakt, en alomme aangeplakt.
Aldus gedaan ter Vergadering der Burger-Repre. fentanten in Campen, den iRen Juny 1795.
Ter Ordonnantie A. J. LEMKER. Secretaris.
BYLAGE XX.
Request van een aantal Burgeren omtrend de Vier Wykvergaderingen, en de Publicatien daaromtrend gedaan in de maand Juny 1795-
Aan de Volks - Vertegenwoordigers der Stad Campen,
Bürger-Representanten!
D e Ondergetekenden , Burgers der Stad Campen, met de grootRe bevreemding en verontwaardiging gezien hebbende, dat het Cornmitté van algemeen Welzyn en Toezicht niet a'leen, maar ook de Directeuren der reipective Wykvergaderingen dezer Stad, eene en andere flappen gedaan hebben, die geenzints gefchikt zyn om de rust, de goede orde en de eensgezindheid onder de Burgery te be-
waa-



C 112 )
waaren, maar wel tot het aankweelcen van onrust en tweêdragt; flappen die daarenboven geheel ftrydig zyn mee hunne Inftructien , en dus weder, rcchtelyk en illegaal; -vermeenen het van hunnen onvermydelyken plicht te zyn om zich aan U, hunre Vertegenwoordigers, te addresfeeren en Uzulks onder het oog te brengen , zich verzeekerd houdende dat hunne bedenkingen en aanmerkingen gewigtig genoeg zullen zyn om uwe attentie te verdienen, en by U in ernftige overweging te worden genoomen , als flrekkende ter bewaaringe onzer en onzer Medeburgeren wettige Rechten, en ter voorkominge van wanorde en burgertwisten, die zy oordeeJen dat door de demarches van het Cornmitté en van Directeuren voornoemd, hoe langer zo meer zullen worden aangeblaazen, en die zy vreezen dat daar door eens in eene ligte laaije vlam zullen uitbarftcn, en de goede Burgery aan de fchroomlykfle rampen en ellenden, daar uit gebooren wordende, zullen blootftellen.
Wy haasten ons dies te meer met het opgeeven onzer bedenkingen, die wy wegens de kortheid des tyds niet zo gedetailleerd kunnen opgeeven, als tot' ons oogmerk en ter bereiking onzer , in de daad heilzame bedoelingen , misfehien wel zoude vercischt worden , dewyl wy vernoomen hebben dat door de Directeuren der Vier Wykvergaderingen een Adres of Request, cn wel met het bedoelde effect, aan U is geprefenteerd , behelzende een Verzoek tot eene byzondere algemeene Oproepinge des Volks, ter Stemminge over het voortduuren der
Vier



C «13 )
Vier Wykvergaderingen, ofte ter vernietiging van dezelven , door het oprechten ééncr eenige algemeene Eurger-Vergadering ; welke Oproeping wy in dit tydftip als gevaarlyk voor de rust dezer Stad» en als (trydende met een wettig genomen befluit der Burgery , moeten befchouwen , en tegen dewelke wy uit dien hoofde ons verpligt reekenen plegtig te moeten protefteeren , gelyk wy protefl.ee ren by dezen, en U verzoeken om het volgende ernflig te overwegen:
Voor eerst : dat het Cornmitté van algemeen Welzyn en Toezicht, by een Extract - Refolutie van den 20May laatstleden, aan de refpective Wykvergaderingen eene Verklaaring heeft ingezonden, die wy niet anders kunnen aanzien dan als een Ruk zeer beleedigend, zo voor de Vergadering van U, onze Vertegenwoordigers! als voor alle de Vier Wykvergaderingen, en voornamelyk voor die van het Boven Kwartier , cn grievend voor de welmeenende en het heil der Stad bedoelende Burgery ; dewyl het Cornmitté voornoemd, zich daar in aanmatigd eene magc en een recht, nooit aan hetzelve gedemandeerd, daar het zyn toezicht uitftrekt tot zaaken, die de bewaaring der dagelykfche Goede Orde , Rust en Politie binnen deze Stad betreffen , en dus alleen aan uwe Vergadering, met uitfluiting van het gemelde Cornmitté zyn aanbevolen , volgens Articul XII. van het Reglement óp de Regeering en het Bellier dezer Stad, gearrefteerd den aden May laatstieeden. Het Commiué toch verftout zich in de gemelde H EX-



C "4 )
Extract-Refolutie , het door de Burgery op eene wettige wyze, ter bevordering van derzelver werkzaamheid en eendragt , met de meerderheid van drie Wyken tegen een genomen befluir, te verklaaren, voor onwettig , voor nul en van geener waarde en als niet gefchied, en het daar voor altyd te zullen houden.
Ware de onwettigheid van dat befluit beweezen of te bewyzen, wy zouden zwygen, maar daar wy voor ons zei ven van het tegendeel volkomen overtuigd zyn , en ons verzekerd houden wel in Raat te zyn om het wettige van de Vergaderingen in de byzondere Wyken op den I4den cn 21 Ren May laatstleden, en van het, in dezelve genomen befluit , betreffende het oprichten eener algemeene Burger Vergadering , met vernietiging der tot dus verre nog exteerende nuttelooze, en voor de rust gevaarlyke vier Wykvergaderingen, duidelyk aantetoönen cn te bewyzen, indien ons eenige dagen tyd was gelaaten om zulks op eene gevoegelyke wyze en gedetailleerd te doen, vinden wy ons verpligt het volgende hier by voorraad te moeten zeggen:
Dat de Burgery op den i8den Maart laatstleden, door het toen fungeerend Cornmitté Revolutionair, met voorkennisfe van de Provifioneele Municipaliteit , opgeroepen, in die Vergadering de Vier Wykvergaderingen provifioneel voor vier maanden heeft vastgefleldj benevens een Reglement waar naar dc. zelve zich moesten inrichten en gedraagen:
Dat volgens Art, 5 en 6. van dat Reglement, de Directeuren verpligt zynde om éénen dag in de
week



C ii5 )
week vast te ftcïlcn, tot de gewoone byéénkomst dei1 Burgery en derzelver rcfpettive Wykvergaderingen, dezelve voort na hunne aanfteliing , aan die Wet hebben voldaan, en dus, daar de Oproeping van het Volk, aan hun, ingevolge dat Artikel, is opgedragen , eens voor altyd de Burgery tegen alle Donderdag avonden in derzelver refpective Wyken plechtig hebben opgeroepen.
Dat er in voorzcide Reglement geen Artikel Ss te vinden, het welk bepaald, dat de Bnrgery telkens voor het begin der Vergadering moet onderrecht zyn van den inhoud derVoorRellen die daarin zullen worden gedaan.
Dat de nu eens voor altoos (provifioneel voor vier maanden) vastgeftelde weekelykiche Oproeping derhalven even zo plechtig en wettig is in de Wykvergaderingen , als die, dewelke te vooren , door hec nu niet meer exteerende Cornmitté Revolutionair, aan eene plaatze gefchieden, cn dat dus de byeenkomften der Burgery van den I4den en 2ifteri May, en het daar in , met eene groote meerderheid van ftemmen genoomen beüuit, ter vernietiging van dc Vier Wykvergaderingen, en ter vastftelling van ééne algemeene Vergadering der ge. zamentlyke Durgcry even zo plechtig en legaal was als de Vergadering en derzelver befluit van den i8den Maart; daar het aan even die geenen, dte eene wet en ichikking voor eenen bepaalden tyd hebben gemaakt, ook altyd vry ftaat om daarin de nodige veranderingen te maaken , cn welk recht H a eok



C 116 )
ook alleen maar aan hun, en aan niemand anders competeerd
Dat het Cornmitté van algemeen Welzyn derhalven zeer prscipitant gehandeld heeft met de wettige Volkshandeling niet alleen in een ongunftig daglicht te ftellen, en voor nul en van geener waarde te verklaaren , maar het ook by uwe Vergadering , door dezelve eene verkeerde inductie ten dezen opzichte te geeven, daar heenen heeft weten te dirigeeren, dat dezelve heeft kunnen goedvinden, om by eene Publicatie op den 25flen May afgekondigd, te verklaaren : alleen de Vier Wykvergaderingen te kunnen houden voor de wettige Volksvergaderingen, en de addresfen door dezelve by U gedaan wordende, in ernjlige overweging te zullen neemen; Een verklaring die niet kan nalaaten de gemoederen meer en meer aan het gisten te brengen, en de zo nodige kalmte en rust verder te verwyderen, devvyl door dezelve de wettige handelingen en werkzaamheden des Volks worden geilludeerd en vruchteloos gemaakt.
Ten tweeden: dat wy in het zeekere geïnformeerd zynde van den hoofd-inhoud van een Adres of Requesc, door de Vergadering van Directeuren der Wykvergaderingen (waar in ook die geeuen reeds, tot onze groote verwondering hebben Zitting ge. noomen, die wel in hunne refpecfive Wyken zyn verkooren, maar nog niet door alle de andere Wyken in die qualiteit wettig zyn erkend) by U ingeleverd , tendeerende om eene geheel buitengewoone Oproeping des Volks te bewerken , en als op hec nieuw over een Voorftel tot vernietiging der
Wyk-



( "7 )
Wykvergaderingen (welks nutteloosheid door de ondervinding zelve ten klaarften is bewcezen ) de ftemmen op te neemen, waar over reeds eene wettige Stemming heeft plaats gehad, en dat in eene conclufic is veranderd
Dat wy deze daad van bovengenoemde DirecteU' ren derhalven moeten befchouwen als zonder voorkennisfe der Burgery ondernomen, als niet in hunne magtftaande, en by gevolg als onwettig en voor de rust in deze Stad zeer nadeelig, en waar tegen wy uit dien hoofde op het plechtigst protefteeren.
Om alle welke bovengemelde redenen en meer andere gronden (die wy bereid waren allen meer ontwikkeld en breeder op te geeven, in dien ons een behoorlyk tyd-beftek daar toe was verleend geworden, daar het dringende der zaak ons nu noodzaakt om maar eenige poindten kortelyk aan te roeren) ons adresfeeren aan u, als de wettige Reprefentanten der Burgery dezer Stad, en wel met dien eerbied, dien wy aan onze eigene Vertegenwoordigers vcrfchuldigd zyn, maar tevens met die edele vrymoedigbeid, die het kenmerk is van echte Republiekeinen en waarlyk vrye mannen, u inRantelyk verzoekende, om niet mede te werken tot het verhinderen, belemmeren offmooren der vrye Remme des Volks, noch tot het vernietigen van het wettig befluit der burgery op den 14. »n 21. May laatstleden in de refpective Wyk-Vergaderingen, ter opheffing van dezelve, en ter vastftelling van eene algemeene Burger-Vergadering, genomen, en in te trekken alle befluiten, fchikkingen en ordres ÜryH 3 diS



( 118 )
dig zyndc met dit ons verzoek, die door u reeds in deze zaak zyn genoomen, gemaakt en gegeeven; en om die redenen u al mede verzoekende:
Voor eerst: het Commicté van algemeen Welzyn cn Toezicht dezer Stad, het ongeregelde cn onwettige in deszelfs Refolutie van den 20. May, boven gemeld; genomen, onder het oog te brengen, en het zelve tot zynen pligt te rug te wyzen, en eraRig te waarfchouwen dat het zich aan eene dergelyke aanmaatiging van een gezag, aan het zelve niet gedemandeerd, en waar door het uwe Vergadering zo wel als de goede Burgery heeft gehoond en in derzelver eer getast, niet weder fchuldig maake, maar in het vervolg zich alleen aan deszelfs Inftructic houde, zonder zich met zaaken te meieeren, die aan het zelve geheel allieen zyn:
Ten tweeden; dat de Publicatie door u zeiven, op den 25. May geëmaneerd, mede werde inge. trokken en buiten effect gefteld.
Ten derden ; dat het bovengemelde Adres of Request van de Directeuren der Wyk. Vergaderingen (of liever van eenige derzelven, zynde niet allen geconvoceerd, en darr anderen geweigerd hebben in die maatregelen mede in te ftemmen) als op eene illegaale wyze, zonder voorkenniffe of mede weeten der burgery , die nimmermeer hun zulks heeft in last gegeeven, aan u geprefenteerd, en fchoon op het zelve reeds door u appoin£tement is verleend, gelyk wy met leedwezen hebben vernomen ja op het voorftel daar m gedaan, reeds eene Publicatie op den 1. dezer door u is geëmaneerd
ter



( H9 )
ter oproepinge van het geheele Volk dezer Stad cn derzelver vryheid, voor nul en van geene waarde, cn als onwettig mogen worden aangemerkt, en het daar op gegeven appoinCtement werde te rug genomen. Eindelyk,
Ten vierden: dat ook laatsrgemeldc uwe Publicatie van den i. dezer maand , a!s op eene ongeregelde en wederregtelyke wyze u afgedrongen, en de daar door gedaane oproeping van de geheele Burgery dezer Stad niet atji en, maar zelfs ook van die geenen die in derzelver vryheid woonen (fchoon deze laatstgenoemden by de vastfielling van de Wykvergaderingen op den 18. Maart laatstleden, niet uitdrukkelyk daar in zyn gekend en opgeroepen geworden, en derhalven ook niet over de vernietiging of aanblyving van dezelven, nu juist behoeven of behooren te worden gevraagd) insgelyks werde bui. ten effect gefteld en geheellyk ingetrokken, en dc wettig beflootene eenige algemeene Vergadering der Burgers te zamen, ten fpoedigften worde tot ftand gebragt.
Verklaarende wy wyders, zeer gefurpreneerd te zyn van den ftap dien het u behaagd heeft door die Publicatie te doen, en dat wy, wanneer op onze billyke verzoeken in dezen vervat geen behoorlyk reguard, mogte werden geflagen, maar de wettige item des Volks, en de redelyke eifchen van het zelve geen gehoor by u zouden vinden, cn de door u tegen Donderdag den 4. dezer maand bepaalde ftemming, over het aanblyven of vernietigen der H 4 Wyk-



C 120 3
Wyk-Vergaderingen , niet tegenftaande onze dringende voorftellingen, mogt voortgang hebben, wy, als voor een groot gedeelte reeds op eene wettige wyze onze,ftemmen over dat poinft hebbende uitgebfagt, en hetzelve als gedecideert befchouwenrie nogmaals tegen die geheele handeling, als onwettig» protefteeren, en om die . redenen ook niet in de mogelykheid zyn om andermaal over de zaak te Itemmen, maar als dan ook niet aanSpraakelyk willen zyn voor de Schroomelyke gevolgen, die daar uit zouden kunnen proflueeren , dezelve geheel en al voor uwe rekening latende, en ter verandwoording van die geenen, die, zich door tegens den wil des Volks aan te kanten en u verkeerde Inductien te geeven, de reeds genoeg verdeelde gemoederen nog meer tot tweeSpalt aanzetten, en de goede Burgerye meer en meer tegen elkander opzetten en verbitteren.
Terwyl wy, indien onze waarlyk welmeenende en het geluk dezer Stad en Burgery bedoelende poogingen onverhoopt genen indruk mogten maaken, noch van het gewenschte effect zyn, ons zo. danige middelen , ter zuivering van onze te zeer miskende oogmerken, en ter juftificatie van ons gedrag, ons reServceren, als met de wetten, de goede orde, en met ons geweeten overeenstemmen, en wy oordeelen zullen voor de geheele Natie, en in het byzonder voor de Burgery dezer Stad nodig te zyn.
Wy willen echter het beste einde van nwe billykheid en rechtvaardigheid vervvagten , in hoope
dat



( 121 )-
dat onze rechtmaatige en in dezen gemanifesteerde eifchen door u zullen worden, ingewilligd.
Het welk doende, enz.
Campen den 3 l^Y Eerjle jaar der Bataaj- (Was met onderfcheifche Vrf. tid. handen geceekend.)
(Hier op is geappoftilleerd.)
De Burger-Reprefentanten hebben, by monde van gecommitteerden uit derzelver midden , aan de Burgers, die dit Request hadden overgegeeven, ten dage der overgiften, derzelver gedagten over de byzondere daar by gedaane verzoeken, doen te kennen geeven ,met oogmerk dat de Requeftranten daar van, door voorfchr. hunne Medeburgeren breder konden worden onderrigt.
En daar deze denkwyze der Reprefentanten hoofdzakelyk mede vervat is by de na , de op den 4. dezer maand gedaane, en alom aangeplakte Publicatie, zullen de Requeftranten deze Publicatie, waar van een exemplaar dezen word bygevoegd, en die, voor zo verre nodig hier by word gehouden voor herhaald , moeten aanmerken als inhoudende het andwoord en dispofitie op de verzoeken 't einde
dezes gedaan.
Zullende dan nog de Burger Reprefentanten, die met de Requeftranten ftaan in het zelfde gevoelen dat het Reglement op de Regeering en hec Beftier dezer Stad, den 2. May laatstleden gearrefteerd, door een ieder, dien zulks aangaat fliptelyk behoord te worden nageleefd, en dat nieH 5 mand



mand zich mag aanmatigen eenige macht of recht, die daar by aan hem niet is gedemandeerd — Zorge dragen, dat hier aan de hand gehouden worde.
Aclum ter Vergadering der Burger Reprefentanten den 13 Juny 1795.
Ter Ordonnantie (Was get.; J. A. de MIST, Secretaris.
BYLAGE XXI.
VRYHEID, GELYKHEID,BROEDERSCHAP!
NOTIFICATIE.
De Burger-Reprefentanten der Stad Campen, doen hier mede, ten gevolge van derzelver Publicatie van den 1 deezer, aan alle hunne Mede-burgeren en Ingezetenen bekend maaken, dat de Gecommitteerden , geauthorifeerd tot het opneemen der Stemmen over de by voorfchreeven Publicatie aan de Burgery voorgeRelde vraage, of het voor Stads beste nuttig waare voor het vervolg VIER of EENE Volks-vergadering te hebben, aan Ons hebben te kennen gegeeven, dat zy op hunnen Burger Eed en Trouwe verklaaren moesten, dat verre de grootfte meerderheid der ingebragte Stemmen zich hadde verklaard voor de meerdere nuttigheid van VIER Wyks-vergaderingen, waar van zy ook de by hun geformeerde Stemlysten, aan Ons hebben overgegeeven, om ter deezer Stads. Secretarie weggelegd, en door een ieder, des begeerende, aldaar te kunnen worden gezien. En offchoon nu hier mede wel dit poiut moet worden gehouden
vcor



C 123 )
voor afgedaan, en Wy nu ten vollen geauthorifeerd en verpligt zyn, deeze Vier Wyks.vergaderingcn te moeten houden, voor wettige, en met openbaar gezag ingeftelde famenkomften Onzer goede Burgeren en ingezetenen , ten einde zich aldaar onderling bezig te houden met het behandelen van, en zich de een den anderen voortelichten cn te ondenigtcn omtrend alle zaaken die tot het gemeen belang van het lieve Vaderland, van deeze Provincie en Stad, betrekking hebben, (onverminderd echter alle verbeteringen, die in de wyze van inrig • ting en befliering deezer zamenkomften zullen worden noodig geoordeeld, waaromtrend Wy, des verzogt wordende, Onze medewerking volvaardig aanbieden by deezen) en offchoon Wy dus ook de voorftel len van deeze Wyks. vergaderingen, tot zulke eindens ingerigt, gereedlyk zullen aannemen als voordellen van eèn aantal Burgeren, met publiek gezag, op openbaare daar toe aan hun aangeweezen , of nader aantewyzen plaatzen, vergaderd, en daarin (teilen zullen dat belang ea gewigt, dat den aart en het onderwerp dier voorftellen verdiendt. Zoo hebban Wy echter gemeend ter deezer gelegenheid, en eens voor al Onze denkwyze hier omtrend aan Onze Medeburgeren en Ingezetenen te moeten aan den dag leggen: naamlijk: dat Wy, door de Vrije, en Ons vereerende keuze van Onze Mede-burgeren en Ingezetenen, geroepen zijnde, om voor eenen bepaalden tyd te zyn de Vertegenwoordigers van hun allen, door het bepaalen van deeze ViEitWyksvergaderingen niet willen gehouden worden, de Stemme van eenen eenigen Burger, die niet verkiezen mogt , df die door zyne beroepsbezigheden ,
ziek-



C 124 )
ziekte, ouderdom, of afwezigheid verhinderd moge worden deeze Vergaderingen of geheel niet, of niec geregeld bytewoonen , te fmooren, of te beletten tot Ons te koomen. De door Ons erkende en geëerbiedigde rechten van Gelykheid, en Vryheid, maaken het Ons tot eenen heiligen pügt, de Rechten en Belangen van eiken afzonderlyken Burger, zo wel als die van eenige wettige Corporaties onder dezelve voorteftaan en te handhaaven, en daaronder deeze Rechten eene der grootRe en voornaamftc is, dat een ieder zyn gevoelen en begrippen over alles, wat hy in Lands- of Stads-beftier voor verbetering vatbaar keurt , met befcheidenheid, vry uit zeggen, en ter kennisfe zyner Vertegenwoordigers brengen kan en mag, zonder daarin, door iemand wie het ook zy, in eenigerlei wyze te kunnen worden verhinderd : Verklaren Wy openlyk by deczen, dat Wy alle Voorltellen, tot zulke verbeteringen ftrekkende, het zy die dooreen of meer perfoonen te gelyk, of door eene of alle van voorn. Wyks-vergaderingen aan Ons zullen worden gedaan, even gercedlyk zullen aanneemen, en maaken tot onderwerpen van Onze ernRige deliberatien: en dat Wy niet zullen nalaaten, zo dra Ons dezelve Voorftellen mede voor Lands-of Stads bestej moeten inneemen, nooit eenen eenigen derzelven zullen ontneemen de faculteit, om zijne vrije gedagten te mogen en te kunnen zeggen, maar door eene plegtige oproeping van Onzentwegen, een ieder zullen in Raat Rellen, zodanige pointsn eerst vooraf rypelyk te kunnen bedenken, en daar na desfelfs advys en ftemme op dezelve vry en onverhinderd uit-' tebrengen. Te uitkomst van welke laatfte Sternmin-



( 125 )
mingen, Wy nu en voor altyd verklaaren, alleen te moeten en te zullen houden voor den openbaaren en al^emeenen wil en wensen van het Volk, dat Wy vertegenwoordigen.
En het is na deeze zo plechtige declaratie van Onze zyde, dat Wy hoopen en verlangen, dat allen fchyn van mistrouwen enfchadelykepartyfchappen tusfehen Onze Medeburgeren, veel al voortkoomende uit een verkeerd begrip van zaaken, en bykoomende driftige, en niet genoeg overwogene uitdrukkingen en discoursfen, waartoe talryke Vergaderingen , meer dan kleinere maar al te dikwerf gelegenheid geeven , eenmaal zal ophouden en geheel verdwynen: En dat alle Burgeren en Ingezetenen van deeze Stad en Vryheid, overtuigd van de waarheid van 's Lands zinfpreuk dat Eendragt Magt maakt, harten en handen zullen in één flaan om eene vertrouwelyke, broederlyke en vriendelyke Burgerfamen • leeving onder zich te vestigen , cn met ter zyde ftelling van alle fchadelyke afzonderingen of gezetheid op ieders byzondere begrippen, en zonder zich door kwalykgezinde Perfoonen of rustverlïoorende aanhitzingen van buiten of binnen deeze Stad, van de zo lang en gelukkig hier plaats gehad hebbende eensgezindheid te doen aftrekken, alle een» dragtiglyk zullen famenwerken tot bevordering van Onze gemeenfehappelyke belangen. Zoo doende, zal het deeze Stad en desfelfs goede Ingezetenen
wel gaan en Wy bidden den Almagtigen God,
dat Hy daartoe zynen besten Zegen verleene, en dat Hy deeze Stad by voortduuring ftellen moge tot een voorbeeld van rust, orde, eensgezindheid en voorfpoed, voor geheel Nederland.
En



C '26- )
En op dat niemand hier van eenige onwetendheid moge voorwenden} en deeze onze dcnkwyzeen verJangen moge koomen ter algemeene kennisfe Onzer Medeburgeren en Ingezetenen, zal deeze van de puie van den Raadhuife worden gepubliceerd , cn alomme aangeplakt. Aldus gedaan in Onze Vergadering den 4 Juny I795"Ter Ordonnantie A. J. LEMKER, Secretaris.
BYLAGE XXII. VRYHEID, GELYKHEID, BROEDERSCHAP! ADVERTISSEMENT.
Diredteuren van de Wyk-vergadering van het Kwartier laten by dezen alle hunne Medeburgers oproepen en convoceeren tegens Donderdag den 2. July, aanRaande des avonds te 7 uuren; in de gewoone Vergaderplaats van hun kwartier ten einde te helpen delibereeren, en des goedvindende met meerderheid van Stemmen te arrefteeren het ontworpene cn gerevideerde Reglement voor de Wyks- vergaderingen eu Verklaaring tot het Remrecht; Terwyl de afweezig blyvende zullen gereekend worden , met de meerderheid te hebben geconcludeerd ; cn op dat niemand hunner medeburgeren onkunde of vergetenheid in dezen zal kunnen voorwenden, zullen Directeuren ten allen overvloede alle hunne Medeburgeren, hoofd voor hoofd door een bode laten verzoeken ten fine als boven. Acfum Campen den 26 Juny 1795'
In naam van Directeuren van het . . . Kwartier (get.) Door een Prefident en Secretaris.
Ker-



( T27 )
KERKENSPRAAK.
VRYHEID,GELTKHEID, BROEDERSCHAP!
Directeuren van dc vier gewettigde Wyk.Vergaderingen der Stad Campen doen hier mede elk en een iegelyk Stemgerechtigde van hetCamperEyland en de Wheerden te weeten: dat zy Directeuren na vooraf gegaane aanzegging aan uw gedaan te hebben, en door een Bode uw opgeroepen hebben tegen Donderdag den 2. July eerstkomende, des avonds om 7 uur in de ordinaire Wyk-Vergaderingen alhier, ten aanhooren van het Reglement voor de vier Wyk-Vergaderingen dezer Stad, uw nogmaals by verlies van uwe Stemme, tegen dien tyd oproepen, om gemelde Reglement te hooren lezen, en daar na mede goed of af te keuren.
In naam van Directeuren, (get) W. PASTOOR, Prefident. Campen A j. va» der STEGE, Secretaris. den 28. Juny 1795Eerfte jaar der Bataaffche Vryheid.
BYLAGE XXIII.
Aan de Municipaliteit der Stad Campen.
burgers vertegenwoordigers!
Directeuren van de vier gewettigde Wyk Verga, deringen, draagen aan ulieden, uit saam van een
groot



( 128 )
groot aantal Burgers voor, dat, zal de pas ontlos kene vryheid, eens op onwrikbaare Gronden gevestigd worden, het een van de eerfte en noodzakelykfte vereischtens is, dat men zorgc draagd, dat geen andere dan egtc Patriottifche Mannen, tot hunne Vertegenwoordigers verkoozen worden, ge. lyk wy hoopen en vertrouwen, dat gylieden, alle, met die God en Mensen vereerende grondbeginzelcn zult bezield zyn, dan Burgers-Vertegenwoordigers I het is ook maar als by toeval, dat 'er zig niet reeds andersdenkenden onder ulieden in de raadzaal bevinden, daar het immers geen bewys behoeft, dat onder de genen welke by de laatfie verkiezing hunne Hemmen mede hebben uitgebragt, nog een groot aantal is, die. nog met het zuurdeesfem van het voorgaand verderflyk beftuur, befmet zyn ; blykens de meenigte van ftemmen welke zyn uitgebragt op perfoonen welke op dit oogenblik, de Vryheid en Gelykheid nog geen goed hart toedraagen, trouwens, hoe is het moogelyk , dat een eerlyk aanhanger voor het voorig beftuur, volgens de infpraak van zyn geweeten,en zo lang hy van zyn vooroordeel nog niet is geneezen, tot Vertegenwoordigers van het Volk, en dus ook voor zig zelfs kan verkiezen, een man, die zyn denkwyze wil en moet tegenwerken, alfchoon hy ook by Publicatie om te koomen kiezen, word opgeroepen, onder bedreigingevan als een ontrouw Burger te zullen worden befchouwd, cn een die de regeeringloosheid en verwarringe is toegedaan, ja al word hy als het waare genoodzaakt om een biljet in te vullen, mee naamen van mannen, die zo verre
hem



(129 )
hem bekend is, de Vryheid en Gelykheid zyn toegedaan, en in welk biljet hy boven aan verklaard, zulks te doen als een man van eer, en onder hec oog van een alweetend God, aan wien hy ook een- maal van die zyn keuze zal moeten rekenfehap gceven; Burger-Vertegenwoordigers ! de ncod dringt ons, de pligt vordert van ons, om onder het oog van ulieden te brengen , dat zodanig manier van verkiezinge, de aanhangers van hec voorige beftuur in een confeiencie kwetzende omftandigheid brengt, want, of zy moeten gehoorzaamen, aan de beveelen van de Reprefentanten welke zy volgens hun Systhema, doch niet als wettig kunnen erkennen, en in dat gevsl moeten zy handelen, tegen de infpraak van hun geweten, en indien zy weigeren de bevoelen der Reprefentanten te gehoorzaamen, dan worden zy verklaard, voor ontrouwe Burgers, die de regeeringloosheid en verwarringe zyn toegedaan.
Het om bovengemelde redenen, en ook om te voorkomen dat onze dwaalende Medeburgers , by eene volgende verkiezing niet meer in de engte worden gebragt, om hunne gewisfe geweld te moeten aandoen; dat Directeuren lange gewenscht hadden dat hunne Vertegenwoordigers het Stemregt, zou hebben bepaald, doch zulks niet gefchied zynde, zo hebben Directeuren uit naam van een groot aantal hunner Medeburgers, in de wet hunner Wyk* Vergaderinge een belofte ingelast, blykens de hier aan geannexeerde Copia authenticq, zonder welke te ondertekenen niemand Stemgerechtigd kan zyn.
Eene verklaring Burgers Vertegenwoordigers! na I ons



C 130 )
ons inzien, zo billyk, zo regtmaatig, zo overeen, komend mee het alom aangenomen Systhema, en zo noodzakelyk , tot voorkoming van liegt denkende Regenten, dat wy ons, vleien, dac geen mensch, burger, ja geen Christen, iets met grond tegen dezelve kan inbrengen: Intriguantcn, bevooroordeelden, of drieste onkunde , mcogen hun vergiftig zwadder op onze heilzaame oogmerken uitfpuwen, als of wy partyzugcige oogmerken hadden, maar neen Burgers-Vertegenwoordigers, God, die onze harten kend, zy ons getuige, dac wy mee dezen niets anders bedoelen, als hec Volks gemeenfehappelyk geluk, moogelyk zyn 'er nog onder onze Medeburgers, die zwarigheid maaken zodanige vcrklaringe te cekenen, uic een ongegronde vrees, ulie« den daar door te mishagen, dan wy houden ons verzeekerd, daar gylieden, uwe gantfche zielen aan de Vryheid en Gelykheid zulc hebben coegewyd, zodanige cekeningen zulc goedkeuren, en aanpryzen,of zo 'er onvcrhooptelyk nog zulken onder ons mogten zyn, welke de tekening verweigeren, uit een ongegronde vrees voor een contra Revolutie, om dan de opgaande zon weder te kunnen aanbidden, om voor de verfcheurende Wolven, welke als dan uit de fchuil hoeken zoude te voorfchyn komen, beveiligd te worden, dc zulken zullen wy moeten tellen, onder zodanige twyifelaars, die als de baaren der zee, op en neder geworpen worden, wyl zy haar door allerhande niets beduidende fchrikverwekkende gcrugten, laaten heen en weder flingeren, ca bcvreesc maaken, ea welke meer mede-
ir



( '3* )
lyden dan wraak verdienen, dan Burgers Vertegenwoordigers ! wy hoopen, dat zulke onltandvastige zielen in uwe Raadzaalen niet aianwezig zyn, maar dat gylieden alle (wat Vryheid, Gelykheid en Cordaathcid betreft,) het met ons volkomen eens zulc zyn, en van de noodzakelykheid om zodanige verklaaringe af te doen leggen, volkomen overtuigd bent; el waar omme wy dezen aan ulieden aanbieden, met inftantelyk verzoek:
Dat gylieden onze nog niet getekend hebbende Medeburgeren, van het nuttige en nodige dier 'tekening op alle gepaste wyze zult trachten te overtuigen , en ons daar in bevorderlyk zyn, 11 met hun te willen voorgaan , als waare Burgers Reprefentanten, op dat wy eindelyk eens mogen werken, als waare Broeders, om de Regten van den Mensch en Burger gemeenfchappelyk uit te oeffenen, tot ons aller geluk en bevoordering.
't Welk doende. Directeuren der vier Wyk-Vergaderingen dezer Stad.
En in derzelver naam. (get.) H. J. van KEMPEN,
Prejident. J. van 't OEVER, Secretaris.
Ia BY.



( 132 )
BYLAGE XXIV.
Extract uit de Handelingen met de vier Wyk Vergaderingen der Stad Campen.
Den 12. November 1795.
(jelezcn de Requeste op naam van de Directeuren der vier Wyk-Vergaderingen gcprefenteerd, houdende: Dat, zal de pas ontlokene Vryheid eens op onwrikbaare gronden gevestigd worden , het een van de eerRe en noodzaakelykfte vereischtens is, dat geene andere als egte Patriottifche mannen tot Volks - Vertegenwoordigers gekozen worden , dat het maar by toeval is, dat 'er zig geene anders denkende in den Raadzaal bevinden, alzo by de laatfte verkiezing, nog verfcheidene hunne ftemmen mede hadden uitgebragt, welke met den zuurdezem van het voorgaande verderflyk beRuur befmet zyn, blykens de menigte van ftemmen uitgebragt op Perzoonen, welke der Vryheid en Gelykheid geen goed hart toedraagen; alzo het niet mogelyk is, dat een eerlyk aanhanger van het voo. rige Beftuur, volgens de infpraak van zyn geweten tot Vertegenwoordiger van het Volk, en dus ook voor zig zeiven , kon verkiezen, een man , die zyn denkwyze wil en moet tegenwerken, al word hy ook onder bedreiging van als een ontrouw Burger te zullen worden befchouwd, opgeroepen, om als een man van eer en onder 't oog van een alwerend God» mannen te kiezen, die Vryheid en Gelykheid zyn
toe



C 133 )
toegedaan, dat zodanige manier van verkiezing, dc aanhangers van het voorig beftuur, in een confcientie kwetzende omftandigheid zoude brengen, alzo zy, of aan de beveelen van dc Reprefentanten, welke zy volgens hun Systhema niet als wettig kunnen erkennen, moeten gehoorzaamen, en in dat geval handelen tegen de infpraak van hun geweten, of zy worden befchouwd , als ontrouwe burgers die regeringloosheid en verwarringe zyn toegedaan.
Dat Directeuren , welke lange gewenscht hadden, dat hunne Vertegenwoordigers het Remregt zouden bepaald hebben, uit hoofde dat zulks niet bepaald was, uit naam van een groot aantal hunner Medeburgcren, in de wet hunner Wyk Vergaderingen een belofte hadden, blykens de geannexeerde Copie, zonder welke te ondertekenen, niemand ftemgeregtigd konde zyn.
Dat de Requeftranten zig vleiden dat deeze verklaarirge naar hun inzien zo billyk, zoregtmatig, zo overeenkomend met het alom aangenomen Systhema, en zo noodzakelyk tot voorkoming van de keuze van flegtdenkende Regenten, moeste worden befchouwd, dat geen Mensch , geen Burger, ja geen Christen iets met grond tegen dezelve zoude kunnen inbrengen; met verzoek dat de Reprefentanten de nog niet getekend hebbende Burgers van het nuttige en noodige dier tekening, op alle ge paste wyzen Aogten tragten te overtuigen, en de Requeftranten daar in bevoorderlyk zyn, met hun te willen voorgaan, als waare Burger Vertegenwoordigers, op dat zy eindelyk eens mogen wcr.
I 3 ^en



( 134 )
ken als waare Broeders, om de Regten van den Mensch en Burger, gemeenfchappelyk uitteoeffenen, tot aller geluk en bevorderingen.
Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan , te verklaaren: Dat, hoe zeer zy Reprefentanten, ingevolge hunne by Publicatie van den 4.. Juny laatstleeden gemanifesteerde denkwyze altyd gereed gevonden "zullen worden , om alle voorftellen, het zy dezelve door enkele perfoonen, hec zy door Corporatien mogen gefchieden , in overweging te nemen, en dien conform, wanneer het algemeen welzyn, daar door kan bevorderd worden, overeenkomftig hunnen pligt te refolveeren; zy egter zig ook durven vleijen, dat hun gedrag en beftuur, gedurende zy mee het vertrouwen der Burgery zyn vereerd geweest, zig zodanig heeft gekenfehetst, dac de Maatfchappy niet zal behoeven te vreezen , dat zy ongetrouw aan hunne grondbeginzelen, immer zouden kunnen medewerken , dac de oppermagt des gcheclen Volks, of dat de geheiligde en aangeborene Regten van den Mensch en Burger, maar ceningzints zouden gekrenkt worden, dat, daar de alwyze Schepper der «eheele Natuur, door het daarftellen van de onderfcheidenRe cn veifchillenfte denkwyzen, by zyn redelyke Schepzelen, als het meeste met zyne wy. ze doeleinden overeenkomftig, het onbefpeerd, cn aangeboren ragt, van eiken Stervelfcg gewettigd, en tegen het gezag, en inbreuk, van zynen Regten en verpligtingen even gclyk een Mensch beveilig! heefc, zy Reprefentanten zoude vermeenen , zig
fchul-



( 135 )
fchuldig tc maaken aan heiligfchennis, aan verkorting van de aangeboorene Regten van den Mensch. Terwyl zy het gezag, waar mede de geheele Maac. fchappy , niet, om minder vryheid te genieten» maar om de Regten van den Mensch en Burger tegen alle aanrandingen dies te meer te beveiligen, hen bekleed heeft , zouden misbruiken, wen zy het beproefden, om door afgeperfte ftaatkundige Geloofsbelydenisfen, het regt van sommige Leden te verkorten, daar door wederkeerig hunne verpligtingen, welke zonder tegenovergeftelde Regten niet kunnen gedagt worden te verminderen, en eene gezonde en Rerke maatfchappy te verlammen, of in eene ziekelyke en zwakke te doen ontaarten; dat de gefchiedenis van alle tyden en Volken ook overtuigend genoeg heeft geleerd , dat diergclyke middelen , als de Requestranten bedoelen , er zo verre af zyn, om het gewenschte doeleinde tc bereiken , naamlyk eene algemeene cenftemmigheid (voaronderfteld, dat die mooglyk en meer heilzaam dan fchadelyk konde worden befchouwd te bewerken ) juist het tegendeel daar uit zoude gebooreu worden, doordien de andersdenkenden, onder welke naar het eigen aveu van de Requestranten [ook deugdzaame mannen , welke niet gaarn hun confcientie zoude kwetfen , gevonden worden , de nieuwe orde van zaaken, die juist daar in van de voorige verfchild, dat zy zonder aanzien van kerklyke of ftaatkundige begrippen, aan een ieder het regt, om door het verkiezen van zyne Vertegenwoordigers, aan het beftuur der Maatfchappy aanI 4 deel



C 130 )
deel tc nemen, verzekerd, te eerder zouden t'rag. ten omtekeereh, doordien zy onder de fchoonklinkende beloften van Vryheid, Gelykheid en Broeder, fchap, van het genot hunne? vrye denkwyze, van de Gelykheid in Regten, zouden worden uitgeflootcn, en de aangebodene en niet opgevolgde Broederfchap, hen de verkortingen hunner Regten daaglyks ondraaglyker zoude maaken; van welke waarheid het voorgevallene, na het Jaar 1787, de Requestranten niet alleen moest hebben overtuigd, maar hen teffens geleerd , dat het geen algemeen aangcnoomen fysthema, op zich zeiven gencomen, is, het welk de Maatfchappy doet bloeien, en elk Lid derzelve gelukkig doet zyn, maar dat het zyn de befchaafde zeden,,de deugd, de gerechtigheid, de verdraagzaamheid — deeze uitmuntende Staatsmaxime , waar door deeze Republyck, ten koste van zoo veele andere Landen, is groot en geëerbiedigd 'geworden en 'de eerbied voor elkens
Regten, waar op het aangenoomen fysthema behoort te rusten , wil men ooit het groote doel van het maatfchappelyk verbond, dat is, het algemeen wel. zyn cn geluk bereiken, dat de Requestranten dies te minder behooren bevreesd tc zyn, dat hunne andersdenkende Medeburgers zich in confeientie zouden bezwaard rekenen, om op nieuw hunne Vertegenwoordigers te verkiezen, alzo aan hun Reprefentanten niet is voorgekomen waar uit zoude blyken , dat hunne andersdenkende Medeburgers zich aan de Oproeping zouden onttrekken , of dat zy immer
ee-



( 137 )
eenige gemoedsbezwaren hier over zouden hebben gevoeld;
Dac eindelyk het Reglement van Regeering, door de geheele Maatfchappy, tot een Wet, dat is verpligtende Regel voor elk Lid in het byzonder aangenoomen, de magt van hun Reprefentanten, ten welzyn van hec algemeen bepaald hebbende , zy Reprefentanten, inbreuk zouden doen op de Souverainiteit van het Volk zelve , indien zy poogden daar aan fmaaklyk te maaken, verklaringen, welke altyd de nadeeligfte gevolgen naar zich Reepen, te meer, daar zy Reprefentanten , in dit tydftip , waar in eerlang een ander order van zaaken Raat gebooren tc worden, door diergelyke demarches zouden vermeenen , de befluiten van het geheele Bataaffche, of immers van het Overysfelfchc Volk , welkers Reprefentanten daar toe reeds een byzondere Commisfie benoemd hebben, vooruit tc loopen, en de zaaken zonder noodzaake buiten haar geheel te brengen.
Dat de Requestranten uit al het geavanceerde zullen moeten overtuigd zyn , dat hoe genegen dc Reprefentanten ook anders zyn, om aan de verzoeken van eiken Burger te voldoen , zo haast hunne pligt jegens het algemeen hen daar in niet belet, . zy zich thands in 'c geval bevinden, hec gedaan verzoek van de Requestranten niet te kunnen accordcererr, met verklaaring van niet te kunnen medewerken , dat van iemand hunner Medeburgeren eenige belydenis zyner ftaatkundige begrippen worden afgevorderd; terwyl zy teffens niet kunnen af1 5 zyn,



C 138 )
zyn , hun bevreemding te betoonen over den inhoud van hec Reglement voor de Wykvergaderingen, en het laatfte geprefenteerde Adres, waar by de Reques tranten de ftemgeregtighcid, welk uitdrukkelyk by hec Provifioneele Reglement is bepaald , van het ondertekenen der gementioneerde Verklaring, willen doen afhangen, en zich daar door de hoedanigheid van 't Volk van Campen aanmatigen , daar hier door, het welk zy Reprefentanten, by de Publicatie van den 4den July laatstleden verklaard hebben, nimmer te zullen gedoogen, cn het welk zy dan ook thands ceds- cn pligtshalve , niet als verbindende kunnen erkennen , de Remmen van een groot aan • tal , zo niet van de meerderheid , hunner Mede. burgeren zoude worden gefmoord , en zy tegen hunne geuitte meening in hunne Regcen van Mensch en Burger zouden worden verkort.
En zal Extract dcezes aan de Directeuren der Vier Wykvergaderingen worden ter handen gcReld om te ftrekken tot derzelve informatie.
Pro Vero Extraftis. (Was get.^ A J. LEMKER, Secretaris.
BYLAGE XXV.
Aan de Municipaliteit der Stad Campen.
Burgers Representanten.'
Directeuren der Vier Wykvergaderingen geeven met behoorlyke achtinge aan Ulieden te kennen,
dac



c 139 )
dat zy uit uwe Vergadering ontfangen hebben een antwoord op een Adres aan Ulieden geprefenteerd, houdende een Verzoek om hunne Medeburgers op alle "epaste wyze te willen overtuigen van de nuttigheid der teckeniug van eene Verklaaringe by de Wykvergaderingen ingevoerd - dat zy zich gevleid hadden met een toeftemmend antwoord, doch in hunne hoop en verwagtinge zyn te leur geltcld, met bvvoeging van reden en motiven, welke Directeuren nóg niet hebben kunnen overtuigen, dat zy in deezen zouden dwaalcn, over zulks zich bevoegd achten hunne remarques rondborftig, en gelyk het vrye lieden past, op uwe aangevoerde reedenen onder Ulieden aandacht tc moeten brengen; cn wel eerftelyk op de Periode, alwaar Gylieden zegt: 17 te zul. len Jchuldig maaken aan heiligfchennis, aan verkorting van het regt van den Mensch en Burger indien Gylieden beproefden om door afgeperfte Jtaatkundige geloofsbelydenisfen het regt van zommige lieden te verkorten; maar Burgers Reprefentanten, hoe kunt Gylieden dit eene afgeperfte belydenis noemen, daar er immer niemand toe genoodzaakt word,maar ieder volkomen vryheid word gelaaten, zulks te doen of niet, met veel meer' regt, kan men het eene afgeperfte handeling noemen, als men alle Burgers, van welke llaatkundigc denkwyze dezelve ook zyn, noodzaakt, onder bedreiging van als ontrouwe Burgers te zullen worden aangezien, te moeten komen ftemmen, en wel r.og eerst eene Verklaringe te moeten doen, dat onder het oog van een alweetend God, aan Wien'zy ook eenmaal van hunne
keu-



C Mo )
keuze rekenfehap zullen moeten geeven, te zullen kiezen Leeden tot de Municipaliteit, welke Vryheid en Gelykheid zyn toedaan; ook zoude het uit Ulieder (tellingen volgen, dat niet alleen Dïreóteuren dwaalen, maar dat ook in Holland veele Municipaalen en Burgeryen, in deezen dwaalen, ook zoude men kunnen vraagen, waarom toch zo veele Oude Regenten geremoveerd ? Waarom toch de Armée van den Staat zulk eene veranderinge doen ondergaan? Immers, orrï geene andere redenen als dat men de aanhangers van het voorig beftuur niet kan vertrouwen, om het tegenwoordig fysthema te helpen bevestigen. Wyders , zeggen Reprefentanten , dat volgens het eigen aveu der Requestranten onder de andersdenkenden cok deugdzaame mannen zyn; dit is zoen Directeuren zouden vermeenen de waarheid te kort te doen, indien zy zoude Rellen dat alle die met haar in denkbeelden verfchillen, juist flegte menfehen zouden zvn ,en hoe aangenaam het is, wanneer men in denkbeelden met anderen verfchild dan voorts verketterd te worden, heeft den Burger strubberg mede ondervonden, toen hy op den 2often September laatstleden, als Voorzitter in het Collegic van Hun Hoog Mogenden, tegen het gevoelen van de meerderheid, zich in gemoede bezwaard vond , om ten opzichte van het daarftellcn eener Nationaale Conventie, de conclufie op tc maaken , (trekkende dat geval genoegzaam ten bewyze, dat het dwaalen zo wel een menfehelyke zwakheid , als een opzettelyke boosheid kan zyn, en dus zo wel uit het verftand, als het harte • voort.



c m )
voortkomen» het welk'aan de Leden dier Hooge Vergadering ftaat, dat geval te beoordeelen: als verder word gezegd, dat het geen algemeen aangenomen fysthema: op zich zeiven is, dat de Maatfchappy doet bloeijen, maar dat het zyn de befchaafde zeeden, de deugd, de gerechtigheid, de verdraagzaamheid; dit zyn fchoone woorden. maar dan zoude men eerst eene Maatfchappy van zulke deugdzame menfehea moeteu vooronderftellen; daar intusfehen het tegendeel dagelyks word ondervonden ; en wat is toch deugd en gerechtigheid,'welke niet gegrond is op Vryhejd en Gelykheid, op zyn best genoomen, een Jefuïtifche fchynheiligheid ; en hoe de befchaafde zeden , en de verdraagzaamheid by de Orang-Ariftocratifche factie geëerbiedigd word, heeft de Omwenteling van den Jaare 1787 genoegzaam geleeruard , terwyl zy door eene al te ver gedreevene verdraagzaamheid van de Patriotten, dezelve ras hunne onverdraagzaamheid zouden doen gevoelen, alzo zy de vryheidlievende Burgers nog altoos met een gefronst voorhoofd befchouwen. Wyders zegt men: dat het niet is gebleeken dat de andersdenkenden eenige gemoedsbezwaaren over de manier van ftemmen hebben gevoeld ; doch indien het waar is dat die Leden, welke genoodzaakt zyn geworden om op mannen tc ftemmen, welke haar in haar fysthema onmoogelyk aangenaam konden zyn, en daar over zich niet bezwaard hebben gevoeld, dan mag men zulke menlchen veilig houden voor weezens , die met de heiligde dingen den draak fteeken; want eens gefteld, ('c welk God verhoede)
dac



( 142 )
dat de bedervers van ons Vaderland, het zoo Verre konde brengen , dat een Contra-Revolutie wierde daargeReld, den Stadhouder weder op den throon kwam , en ons dan die zogenaamde genade bewyzen , dat alle Burgers zonder onderfchcid, van welke flaatkundige begrippen, hen eigene Representanten zouden moeten verkiezen, en dat zy onder Eede vferpligt wierden te kiezen, mannen, die het Huis van Orange waaren toegedaan , en het zelve zoude helpen onderReunen; hoe confeientie kwetzend, daar voor een waar Patriot zoude zyn, kan ieder Vaderlander gevoelen, en behoefd geen 'c minRe bewys, en niemand zal op eenige grond kunnen betwisten dat het zelfde geval by de verkie. zing voor de Orange party heeft plaats gehad.
Eindelyk zegt men, dat het Reglement van Regeer inge, door de geheele Maatfchappy tot een Wet, dat is, verpligtenden regel, voor elk Lid in 't hyzon. der is aangenoomen, maar Burgers Reprefentanten! hoe is het moogelyk dat gylieden een Reglement, dat nog door geen twee honderd Burgers, is goed» 'gekeurd, kunt befchouwen, als door de geheele Maatfchappy ingevoerd, en elk Lid dezelve als eenen verpligtende regel voorfchryft, daar vooreerst, de buiten Burgers te dier tyd niet eens zyn opgeroepen, ten anderen, veele Leden geweigerd hebben op het zelve te Remmen, ten derden, hebben het veele Burgers maar by provifie aangenoomen , onder voorwaarde, van voorts na de keur, het zelve te revideeren; wyders geeft gyliedeu uwe verwondeiinge te kennen, over het invoeren van
een



( 143 )
een nieuw Reglement voor de Wyk Vergaderingen daar het zelve na legaale oproeping vel en vettig is ingevoerd, door een aantal Burgers van meer dan vier honderd.
Directeuren vertrouwen, dat gylieden uw zeiven gelyk zult blyven, en ten minüe de Remmen van vier honderd Burgers, zo wel voor de Volkftem erkennen en eerbiedigen , als gylieden by de invoering van het Regeerings Reglement, de Volkftem wel in minder dan twee honderd Remmen hebt willen erkennen.
Ten Rotte zegt men, het gedaan verzoek der Requeftranttn niet te kunnen accordeeren om de hoedanig, heid van het Folk van Campen, van het ondertekenen der gementioneerde verklaaring te doen afhangen, — Maar Burgers Vertegenwoordigers, is dan de Item van de Orange party in het bewerken der Revolutie, ook geëerbiedigd, immers neen, en zo lange 'er geen Conftitutie gevestigd is, blyft de Natie in Revolutie, dus als die ftellinge van ulieden doorgaat, is onze geheele Revolutie onwettig; dien ten gevolge, hebben de aanhangers van het voorig beftuur, in het bewerken der Revolutie geen Rem gehad, zo kan men haar, zonder dat ze verklaaren Vryheid en Gelykheid te erkennen en te om heizen, ook zonder het grootst gevaar voor de Vryheid,niet te laaten Remmen, dus zy ook nog niet overtuigd zyn , in deezen te dwaalen, cn dus moeten verklaaren, geen part of deel te willen hebben, aan de onvoorziene gevolgen, welke uit het niet accorderen, van hun verzoek zouden kunnen voortvloeien ,
ter



C 144 )
terwyl zy zeer geneegen zyn hunne handelingen met de antwoorden daarop van ulieden aan het publiek ter beoordeelinge over te geeven, alzo haar niets aangenaamer zal zyn, dan, dat indien zy dwaalen, door het weldenkend gedeelte der Natie, daar van pp eene gepaste wyze overtuigd worden.
Waar meede na toewenfching van Heil en Broederfchap zich tekenen.
BURGERS REPRESENTANTEN.
Uw Medeburgers , Directeuren der vier Wyk-Vergaderingen dezer Stad. En in derzelver naam. (Was get ) C. KOOLE , Prefident. JAN van 't OEVER, Secretaris.
BYLAGE XXVI.
Aan de Municipaliteit der Stad Campen.
BURGERS REPRESENTANTEN.'
XW
* V y hebben d'eer, uit naam van een groot aantal Burgers der vier Wyk-Vergaderingen aan ulieden voor te dragen, hoe dat kennelyk, op den 2. May dezes Jaars, een Regeerings Reglement voor deze Stad en i'urgery is gearreReerd geworden, dat wegens een zamenloop van omltandigheden, hetzelve in alle overhaasting is geïntroduceert, zo dat geen Burger, al haddc hy ook de doorfleepenfte Raatkunde bezeeten, niet in Raat is geweest, hetzelve met eenige grond te kunnen beoordeelen, en liever hetzelve maar provifioneel te approbeeren, als de Stad aan Regeringloosheid bloot te Rellen , dat egter,
by



( 145 ;
by een bedaard en nader inzien aan het Volk, cn zo wy vertrouwen ook des te meer aan ulieden zal gebleeken zyn, dat hetzelve aan vele gebreken laboreerd, over zulks het Volk belangftellende, in een wel te zamengelteld, en vryheids ademend Regeerings Reglement, en BeRuur , te raaden is geworden, om niet met de verbeetcring te wagten , tot dat eene Nationaale Conventie Z3l zyn daargeReld, daar gylieden immers zeiven volkomen met bun zult infiemmen, dat eene verbetcringe ras tc laat, maar nooit te vroeg kan te weeg gebragt worden : dien een gevolg, hebben een groot aantal Burgeren op grond van hec 4de Arcicul van het Rapport voor het Regerings Reglement, tot de re. vifi van het zelve verkooren uit de Municipaliteit: de Burgers Reprefentanten g. herwvek en j. j. p. la sablonieres , haar vleiende dat deze hunne keuze uheder goedkeuring zal wegdraagen, en de gekoorene Leden haar wel met de hun opgedragen lasc wiilen chargeeren.
Terwyl de Burgery haar flateerd, hier op een gunRig antwoord te zullen erlangen.
Waar mede na toewenfehing van Heil en aanbieding van Broederfchap, zich tekenen.
Directeuren der vier gewettigde Wykvergaderingen dezer Stad.
En in derzelver naam. | (Was get.) C. KOOL, Prefident. Campen den j. van 't OEVER,
12 November 1795. Secretaris, tiet Eerlle jaar der BataajJcheVryheid.
K En



i
C M6 )
En is deze voordrage met de noodige veranderingen, mede aan het Cornmitté van Algemeen Wel. zyn en Toezicht op den 14. November daar aan volgende overgegeven, met kennisgcevinge, dat uit dat Collegie tot revifeurs verkooren waaren, de Bur. gers c. j. BEi: ghuys en f. de boer.
BYLAGE XXVII.
Extract uit de Handelingen met de vier Wyk-Vergaderingen dezer Stad,
Den 6 December 1795,
T~)e Burger Reprefentanten , me: het Cornmitté van Algemeen Welzyn en Toezicht der Stad Campen , gemeenfchaplyk gedelibereerd hebbende , op een gelykftemmig adres, uit naam van een groot aantal Burgers der vier Wyk • Vergaderingen, aan derzelver refpettivc Collegiën overgegeeven, inhoudende een voorftel om het op den 5. May dezes Jaars gearrefteerd Reglement op de provifioneele Regering der Stad Campen te revideeren, met bygevoegde informatie , dat door een groot aantal Burgeren op grond van het 4de Art. van 't Rapport voor het opgedagt Regerings Reglement tot die revifie reeds vvaaren verkooren, de Leden uit de Municipaliteit en het Cornmitté by voorfchr. Adres genoemd, hebben goedgevonden aan voorfz. Burgeren tot antwoord op derzelver Adres toetedienen. Lat de Burger Reprclcntanten zo wel als de Le.
den



( 147 )
den van het Cornmitté van Algemeen Welzyn en Toe. zigt, met de voorfchr. Burgeren, wc wier naam hetzelve adres aan hun is gedaan, volkomen inftemmcn, met de gedagten van de Rapportamen, die het opgenoemd provifioneele Regcrings Reglement van den 2. May dezes Jaars geconcipieerd, en ter approbatie der Burgeren hebben overgegeeven, wanneer die by het 3de Art. van hmi Rapport zeive hebben verklaard, derzelver concept aan hunne Medeburgcren riet te willen opdringen, als het beste , maar te erkennen, dac het zelve voor verbeteringe vatbaar was, maar dat echter de ondervinding van de verloopene maanden, hun even zeer overtuigd heeft, dat in het meergenoemd. Reglement, geene zodanige gebreeken refideeren, die eene zichtbaare (trekking hebben tot nadeel van Stads of Lands belangen , immers geene zodanige, dat de to vooren door de Burgery vastgeRelde cermyn, cot deze revitie, die naamlyk, zodra de Nationaale Conventie dezelver Plan eener geregelde Folks-Vertegenwoordiging, en, zo veelmooglyk eenparige inrichtinge der Stedelyke Beftiering zal hebben ingebragt, en het zelve in een .Nationaale en fundamenteele Wet voor het gantfcht Batcaffche Folk zal zyn veranderd, behoort te worden vervroegt, te minder daar dc beroeping en zamenkomsc, dezer Nationaale Conventie, thands by de Bondgenooten reeds is vastgefteld, en deze, derzelver werkingen eerlang zal. kunnen beginnen , en het over zulks, als geheel nutteloos en ontydig moet worden gehouden, om nu voor af eenige veranderinge in dit Regeering Reglement te concipico K 2 «n



C 143 )
ren of te arrefteeren, die na een kort verloop van tyd, door de befluiten der Nationaale Conventie, weder aan eene nieuwe verandering zou zyn geëxponeerd.
Dat zy Reprefentanten en Leden van het Cornmitté in het voorfchr. voorRel de; zei ver Burgeren,
overzulks moeten difficultceren immers, tot
zo lange dat aan hun behoorlyk zal zyn gebleeken, dat de gemanifesteerde wil der geheele Burgery, die zy vertegenwoordigen deze vroegere revifie, des niet tegenftaande abfolutelyk mogt requireeren.
Pro vero ExtraElii. (get.) A, J. LEMKES, Secretaris.
BYLAGE XXVIII.
Aan de Municipaliteit der Stad Campen.
BURGERS REPRESENTANTEN'
D irecleuren der vier gewettigde Wykvergaderingen vinden zich nogmaals genoodzaakt om uwe Vergaderingen onder het oog te brengen, dat zy by monde en gcfch'iften , door hunne Voorzitter en Secretaris, aan Ulieden hebben te kennen gegeeven, dat zy bevonden hebben, dat het thands^aanweezend Reglement van Regeeringe voor deeze Stad, aan veele met de Vryheid Rrydendc gebreken onder, hevig is, zy dien ten gevolge, nodig keurden, dat
het



( 149 )
het zelve gerevideerd worde , mitsdien tot Rcvifeurs hadden verkooren, uit de Municipaliteit, de Burgers g. herwyer en j. j. de la sablo. n i e r e , en uit het Cornmitté van algemeen Welzyn en Toezicht , de Burgers r. de bper en c j. berghüys, waarop Gylieden hebt kunnen goedvinden, een antwoord te gcevcn, dat de revifie na uw inzien niet zo noodzakelyk was, of konde wel, uitgefteld worden, tot dat eene Nationaale Conventie daar in de noodige voorzieninge zoude doen, een antwoord dat de Eer niet heeft van ons te behaagen; immers, kunt Gylieden als particuliere Burgers uwe ftemmen daaromtrend, wel uitbrengen , maar als Municipalen hebt gy hier over niets te beflisfen, of gy moest bsgrypen , dat dc Oppermagt niet in den boezem van het Volk, maar in uwe Vergaderingen beruste, en dan zoude uw begrip regel recht aanloopen tegen uwe gedaanea Eed, alzo gy gezwooren hebt, Vryheid en Ge'ykheid gegrond op de Rechten van den Mensch , na uw beste vermoogen te /uilen voorftaan en bevorderen, ook zult gylieden niet durven ontkennen, dat hec maaken en verbeteren van een Regerings Reglement, het recht van den Burger, en niet het recht van provifioneeh Reprefentanten is, ook zult gylieden moeten toeRaan en bekennen, dat het thands gebrekkig Reglement, in alle overhaasting en zonder tyd van nadenken is ingevoerd, waar van de allerzinds bekende redenen zyn, eene vreeze voor verwarringe en Regeeringsloosheid de verbaazende fchrikverwekkende gerugten, als dc onzekere K 3 uiE-



( 15° )
uitflag der onderhandelingen met de Franfche Natie, de nabyheid van vreemde Troupes op onze Grenzen , eene aanhoudende inkwartiering van duizendö der Franfche Armée, en wat dies meer is: hoe verre die gcrugten zyn waar geweest, laaten wy voor rekening van de verfpreiders,. doch dezelve hadden re dier tyd zooveel invloed, dat een Regeerings Reglement, hoe gebrekkü; ook, en hoe weinigen 'er ook in bewilligden, wierd ingevoerd. Maar Burgers Reprefentanten! "die fchyn gevaaren en bullebakken, zyn immers nu meerendeel verdweenen, en terwyl wy nu bedaarder en tranquiler tyden beleeven, en de gebreken nu nog beter als te dier tyd inzien, fchynt het ons niet alleen thans gepast^ maar zelfs noodzaakclyk te zyn, dat het Re.rlcment gerevideerd worde , alzo wy thands in het uitterfte gevaar zfyn , dat een gedecideerde aanhanger van het voorig Beduur in de Mur nicipaliteit komt, door dienden Burger h. s. verhaag en als Municipaal heeft bedankt, moetim. mers de Burger nessink' (*) volgens de ftemlyst invallen; moet een vreemde niet zeggen, dat Cam< ' . • - pens
(*) Hier mede meent mei dat bireïteuren nies anders beoogden, dan [te kennen te geven, dat dezelve eeheciit was aan het Huis van Oranje, hoewel een ieder hem houd voor een groot Rechtsgeleerde cn een zeer kundig man. in 'c StadsSetluur, ook hier van. heeft de Municipaliteit van 179S verfcheidene proeven door zyne aan haar gcRe»cne Advifen ontfangen , ook heeft Hy nimmer als dezelve tot Stadszaken van hem eenige inlichting vraasden dezelve te geven verwëlgeWf, een blyk voorwaar, dac hy bïter hart bezat, dan veele der zogenaamde Patriotten.



C ui )
pens Burgery de meeste Orange zyn, of een laffe Natie is, dat zy zulks dulden, ook teerd ons hier het geval , hoe weinig de Orange party aan hun Eed en pligt beantwoord heeft, en hoe noodzakelyk het is , dat geen andere ftemmen , dan die eene verklaaringe dóen van tot de patrioctifche party te behooren, ook is die revifie noodzaakelyk, dewyl wy niet alleen , een zeer gebrekkig Regeerings Reglement hebben , maar ook nog zonder Rads wet zyn , cn dus in het duifter omwandelen , fchoon volgens Art. KIR van het gemelde Reglement, het uw eerfte werk moest zyn geweest, een Stads wet voor het Volk van Campen te vervaardigen, dus zo lange wy die niet hebben, kunnen onze Reprefentanten'na willekeur Juftitie doen, waartoe het Volk niet genegen is, zich langer te onderwerpen, en dus nogmaals moeten bekend maaken, dat dc gemelde Burgers uit uwe Vergadering zyn verkooren, met verzoek dac dezelve zich zullen verUaaren die Commisfie aan te neemen, terwyl de Burgery by verder uititel zal rekenen, dat gylieden de revifie aan de BOfgery overlaat, alzo dezelve niet kan begrypen, indien gylieden geen byoogmerken hebt, dair iets kunt tegen hebben, terwyl de Burgery mits dezen declareerd , niet voornemens te zyn op het Reglement, zo als het thands is weder te Remmen, en ook geen Remmen zal refbecteeren, als van die geene, welke onderfchreveü hebben het Declaratoir, zo als in de Wyk Vergaderin. gen wel en wettig is ingevoerd , en tegen alle Remminge, op hec tegenwoordig Reglemcnc protelteeK 4 ren,



C 152 3
ren, en de gevolgen daar van moeten ftellen, voor rekening van hen , die onze goede oogmerken devarsboomen, waar op wy een gunftig antwoord zulltn wagten.
't Welk doende Directeuren der vier gewettigde Wykvergaderingen.
En in derzelver naam, (was gei.) ZWJER N1EUWENHUYS, Prefident. JAN van 'r OEVER. Secretaris.
BYLAGE XXIX.
Aan de Municipaliteit der Stad Campen.
BURGERS vertegenwoordiger Si
Directeuren der vier gewettigde Wyk Vergaderingen, geeven uit naam van een aantal Burgers, met behoorlyke achtinge aan uwe Vergadering te kennen , dat zy van ter zyden, doch niet legaal zyn te weeten gekoomen, dat gylieden den Burger jacobüs kanteeaar hebt verkoren en aangc. Reld tot|Secretaris dezer Stad, alzo wy verme. nen, dat gylieden wel het recht hebt van eene Secretaris te laaien continueeren, maar eenen nieuwe te verkiezen, het onvervreembaar recht der Burge ry is, en kunnen met moogelykhcid niet begrypen, op welk Artikul van het Regeerings Reglement gy-
lie-



( 153 )
lieden uw fchyn regt gegrond hebt, of het zouden moeten zyn, Articul XII. alwaar ulieden het recht is opgedraagen , om Ambtcnaaren aan te ftellen, dan Burgers Vertegenwoordigers! wy vermeenen, dat een Secretaris geen Ambtenaar maar een Minister is, en dit fchynd het gevoelen van den Buiger kantelaar zclven geweest te zyn, ten tyde der gelukkige Omwentelinge — alzo hy toen aan hec hoofd van het Cornmitté. Revolutionair, de Magiftraat met derzelver Ministers hec Raadhuis deed ruimen , maar de Stads Ambtenaaren ongemoeid ]iet, terwyl hy de Bedienden van het Stadhuis in hunne pesten liet continueeren, maar de Secretarisfen , als behoorende tot het lighaam der Regering, meede door de gantfche Burgery moesten worden verkooren. Wyders fchynd dit ook het gevoelen van de Secretarisfen te zyn geweest,, alzo in het laatfte van Maart 1. 1. door hec toen aanweezend Cornmitté van Waakzaamheid, by adres aan de Municipaliteit wierd verzogt,omtotden 8. May in hnnne posten tc willen continueeren, hadde dat Cornmitté ab.ufiyelyk vergeeten, de Secretarisfen in bun adres te noemen, des niet tegenftaande begrepen Secretarisfen (en mee regt ) mede toe het lighaam der Regeering te behooren , en dien ten gevolge hebben zylieden zich ook by gefchrifte aan hec Cornmitté van Waakzaamheid gedeclareerd, van tot den 8 May in himne posten te zullen continueeren En des niet tegenftaande , hebt gylieden kunnen goedvinden, om zonder de Burgery in dat geval te erkennen, den Bu:ger kantelaar als K 5 Se'



( '54 )
Secretaris tc verkiezen, en hy om dien post aan te nemen, en daar op den Eed van hec Reglement, Art. .9. af te le;.,gen, want om hem een andere Eed te baten doen zoude meede inbreuk op het Reglement zyn, en het formulier van dezen Eed vermeenen wy , dit het gefchil onwed-:rfprrekeiyk, kanen «w«*effisfeti:, alzo het zelve luid als vpïg<£ — „ Ik verklaare en beloove in de vegenwoordig„ hcid van een alweecend God, aan wieh ik een. „ maal niet flegts van myne daadén maar ook van „ derzelve bedoelingen zal moeten rekenfehap gee„ ven, dat'ik ter 'belcommge dezer Charge aan nie„ mand ter waereld beloofd of gegeeven hebben, „ beloovcn of geven zal, eenige^ftê', gaavén of „ gefchenken, door my zeiven of.door anderen, „ diretlelyk of indireaelyk, in eenigerlei manie-
nieren , dat ik voorts Vryheid en Gelykheid, ee„ grond op de Rechten van den Mensch en Btir„ ger naar myn beste verrnocgen zal voorRaan en s, handhaaven, dat ik my voorst, in de my opge.
draaeen post van (Municipaliteits Lid, van het „ Cornmitté, Secretaris) my alp een man van eer „ zal kwyten van mynen pl gr; cn in het voorRaan „ van de bclangens der Burgery en van het Va„ derfond, my zal tragten waardig te maaken, het „ vertrouwen dat myne Medeburgeren door d'ezelV vc vrvG keuze tot deze» pes: in my gefteld heb„ ben." Nu vraagén wy uw Burgers Vertegen, woordigers! hoe het mogelyk is, dat gylieden kantelaar zulkefii Eed hebt kunnen afvergen, en hoe is het te begrypen, dat hy dezelve
heeft



( »55 )
hccfc kunnen afleggen, en zyne vingeren opheffen tot den o.ngcienen en zeggen : zo -waarlyk hdp my God Ahnagtig. —■ Zo waarlyk NB. als de Burgery het vertrouwen door dezelve vrye keuze tot dezen post in my gefteld hebben: dan.wy vleien ons Burgers Vertegenwoordigers! dat gylieden by nadere overweging, het wanvoeglyke van zodamgen Eed zult gevoelen, vraagt intusfchen met me of hoe veel deeze redenen aanvoeren, maar vraagt u zehen af in dc tegenwoordigheid van een Alweetend God, aan «feu gy ook eenmaal niet alleen van uwe daaden maar ook van derzelver bedoelingen rekenfehap zult moeten geeven, of de aangevoerde redenen de taaie der waarheid zy, en wy houden ons verzekerd dat zo lange 'er nog eerbied voor het Opperweezen is, gylieden mot ons in dezen zult i'nftemmen; eene geleerde pen, of -eene .welfprekende tqng, moge ^ezen zaak tragten te bewimpelen, doch eene zuiver gewisfe, waar n dc Godheid fprcekt, moet en zal die handelingen af-
keuren; Gaarne, hadden wy gewenscht Bar-
c^ers Vertcgenw'obrdigcrs ! dat wy zodanige harde taal niet hadden behoeven te fpjeeken, dan liefde cn achting voor het recht van den burger, cn eerbied voor het Oppcrweczen, gebied hceons, en wy zouden ons aan heilig fchennis. fchuldig. maaken, indien wy dit ongemerkt lieten pasfeeren.
Al waaromme wy ulieden op het vncndelykfle en by al wat heilig is verzoeken, de gedaane keuze van j. kantelaar te willen intrekken, en vernietigen, en de keuze van een derden. Secretaris
(zo



( 156 )
(zo die noodig mogte geoordeeld worden) aan de Burgery als haar wettig competeerend Recht over te laatën, terwyl zy j. kante laar nu niet als wettig verkooren Secretaris kunnen erkennen: waar op eene gunftig antwoord zullen Inwagten.
't Welk doende, Directeuren der vier gewettigde Wykvergaderingen uit naam van een aantal Burgers.
En in derzelve naam. (Wasget.; Z. MüUWËNHÜYS, Prefident. JAN van 't OliVER, Secretaris^
BYLAGE XXX.
VRYHEID, GELYKHEID.
Hoofdquartier tc Arnhem 20 December 17P5-
Dc Generaal Major vanz uilen
va n nyevelt.
Aan de Commandanten derGuarnifoenen, onder zyne orders Raandc.
V ermits ik met groor leedwezen vernomen heb, dat zich onder de Burgery van zommige Reden met troupes van deeze brigade bezet , zodanige zaden van tweedragt beginnen te vertoonen, dat indien dc zelve niet door de wyze maatregelen der Stedelyke of Provinciaale Regeeringen, by tyds zullen kunnen
wor*



( 157 5
worden gefmoort hec de vreezen is, dac dezelve tot de geduchcfte uiterftens zouden kunnen overflaan, zo was deeze dienende om aan Ulieden, op nieuw dies weegens myne orders tc doen ccekomen, ten einde dac gylieden met dezelve ter myncn perfooneele verantwoording gemunieerd zynde, in onvermoedelyke opkomende gevallen, niet zoudet behoeven te hefiteeren , hoe best en zekerst te handelen.
Aangezien dat wy alle gezwooren hebben , de goede order en rust te zullen maindneeren, en zulks ook de beste dienst is, dien wy den Vaderlander in die tydtfip kunnen bewyzen, zo kan ik ui. ter betere bereiking van dit heilzaam oogmerk in hec algemeen , niet te llerk aanbeveelen, van ul. met geen burgergefchillen te bemoeien, veel min openlyk party te kiezen, laat die twisten geheel buiten ons blyven; wy kunnen niec beflisfen, en zouden gevaar loopen, om, door onkunde of partyzucht beneveld, tot flapheid of oogluiking verleid te worden, daar wy in tegendeel nooit mistasten kunnen, indien wy flegts onwankelbaar, en zonder aanzien van perfoon, ja al was hei tegen de party zelve , op welke zyde wy zouden vermeenen, reeden en waarheid te zyn, den grootfte en voomaamfr.cn onzer pligten is, het bewaaren namelyk van de rust en goede order , of het waaken tegen de verltooring van dezelve te betragten.
Ik bevele ul. echter niet minder ernftig aan, om de voortgang der misnoegdheid of tweedragt, onophoudelyk gade te flaan, ten einde dezelven by
tyds



C 158 )
ryds te fruiten , of is hec mogelyk geheel buiten werking te houden.
■ fclle de zr.menrottingen dan van Lieden, welke tc^en of zonder order der Regering gewapend zouden mogen willen by een komen, zullen belet of zelfs uit elkander gedreven worden , indien herhaalde aanzegging of verzoek, om uit den anderen te gaan te vergeefs gedaan was geworden. n
Doch was de Burgery, of een gedeelte derzelve op order van de Regeering in de wapens gekomen, zult gy des niet te min van uwen kant ook uwe manfehappen in het geweer trekken, als was het dan maar, om voor te koomen , dac misfehien door eene in dezen tyden te vergedreven yver of eenige andere drift, aan perzoonen of eigendommen fchade wierd toegebragt, zo als men meermaalen heeft zien gebeuren, als men zulks het minstverwagten verwagten moest.
Wierden echter deze uwe waarKk broederlyke voorzorgen misduid, waren alle zagte vermaaningen en maatregelen te vergeefs door oU aangewend geworden ; wierd gy zelfs vyandelyk aangevallen: of zoud gy uic eene verkeerde zagtheid moeten gedoogtn, dat onder uw oog Perzoonen of bezittingen doldriftig aangetast of vernield wierden, — aarfeld dan niet, en gebruikt, doch enkel tot behoud, of herftel der rust, niet tot wraak of ten dienlte van eenige party hocgenaamt, het geweld van waapenen, dat ul en my toevertrouwd is ge. worden, cn tot geen edeler oogmerken kan gebruikt worden, dan om dwaalende Burgers (want
van



C 159 )
van de eene of andere zyde word 'er immers zekerlyfc gedwaald) van clkanderen af te houden ente beletten, zig ter voldoening een wraak van eenige weinige cogenb'likken , of tot mainuen van een recht, dat in alle gevallen nooit van Burgers die dezelve zaak toegedaan zyn, gewapenderhand verdedigd behoort te worden , voor jaaren lang, ongeval, verdriet en be • rouw op den hals te haaien.
Indien 'er nu in de plaats alwaar diergelyke onlusten voor zouden vallen, zich eene nog acfive Regeering bevond, zo zoude zonder twyffel het behoud der rust, zo wel als de orders die dezelve aan ul deswegens zouden gegeven hebben, ter haare verantwoordinge blyven; doch was er in de oogenblikken geene Regeering of had dezelve geen klem 1 meer, zoude het behoud of herftel der rust, geheel aan uwe befchikking cn verantwoording overblyven moeten, in beide gevallen zal my ten fpoe ■ digflen berigt van den Raat van zaaken gezonden of gebragt moeten worden.
Voor 't overige zal het my aangenaam zyn , in' dien deze myn aanfehryving door ul. terkennisfe der Municipaliteit en Burgery gebragt worden, als my verzekerd houdende dat geen Patriot of Vriend van orde en eendragt, deze maatregelen als eeniglyk dienende tot behoud van rust en eensgezindheid, en dus ten voordeel van allen en een ieder werkende zal kunnen wraaken.
Heil en Broederfchap ! (get.j van ZUILEN van NYEVELT.
B Y-



C 160 ) BYLAGE XXXI.
D c ondergetekende verklaard by dezen zeer gewillig aan a. jej.ikck en j. van Vr oever als gedeputeerde uit de Wyk-Vergaderingen en KrygsRaad van de Gewapende Burgery van Campen, alhier gekomen, dat de order door denzelven aan de Commandanten der Garnifoenen met Troupes van zyne Brigade bezet, op den 20 December gegeeven in geenen deele byzonderlyk met opzigt tot bo. vengemelde Stad van Campen, als of daar onlusten of Excesfen meer als elders tc wagten waaren, gegeven is geworden, zynde deze ordre niet alleen aan den tydelyken Commandanten van Campen , maar ook ten zeiven dage aan tien andere Guarni. foenen gcdepecheert geworden.
(gct.) van ZUILEN van NYEVELT. Hoofdquartier te Arnhem, Den 8 January J700.
BYLAGE XXXII.
De Municipaliteit van Campen, aan de Burgerye dezer Stad en derzelver Vryheid.
Heil en Broederfchap!
medeburgers!
T
X oen wy, by onze Notificatie van den 4. Juny dezes jaars, aan ulieden te kennen gaven den uitfl-ig van de ftemming der Burgerye over de haar
voor



c m )
Voorgeftelde v'rage, of het voor Stads beste fiütti§ waare voor het vervolg vier of iéne Volks Vergadering u hebben; toen wy , overeenkomftig dien uitflag t verklaarden, nu volkomen geauthorifeerd en verpligt te zyn, om de gearrefteerde vier Wyk-Vergaderingen te houden voor wettige, en met openbaar gezag ingeftelde zamenkomtten onzer goede Burgeren en Ingezetenen , ten einde zich aldaai* onderling bezig te houden met het behandelen van , en zich de één den anderen voor te lichten en te onderrigtcn omtrent alle zaaken, tot het gemeen, belang van het lieve Vaderland, van deze Provincie cn Stad, betrekking hebbende; en voorts daar by betuigden, bereid tc zyn, om de voordellen vart deze Wyk - Vergadering, tot zulke einderis ingcrigt, aan te nemen, als voordellen vaneen aantal Burgeren, met publiek gezag, op openbaare plaatzen vergaderd, en daar-in te dellen dat belang en gewigt, dat de aart en het onderwerp dier voordellen verdienen zou: rekenden wy ons tevens verpligt , om daar by eene vei klaring af te leggen, die de rechten en vryheden der gantfche Burgerye volkomen, en tegen alle rroglykc inbreuken, die: daar op ten eenigen tyde , van de zyde dezer Wykvergaderingen j gemaakt zouden kunnen worden , beveiligde. W^ verklaarden, dat wy, door de vryején ons vereerende, keuze van onze Medeburgeren en Ingezetenen, geroepen zynde om voor eenen be^ paalde tyd te zyn de vertegenwoordigers van huri allen, door het bcpaalen van deze vier Wyk-Vergaderingen, niet willen gehouden worden, de derfi



( 161 )
tan êénen eenigen Burger, die niet verkiezen mcgt, of die door zyne beroeps bezigheden,ziekte,ouderdom, of afwezigheid, in de noodzaaklykheid gebragt mogt worden van deze Vergaderingen of ge. heel niet, of niet geregeld by te woonen, te fmoo. ren of te beletten tot ons te komen. „ De rechten „ (zeiden wy) van Gelykheid en Vryheid, die door », ons erkend en geëerbiedigt worden, maaken het ons tot eenen heiligen pligt, de rechten en be9, langen van eiken afzonderlyken Burger, zo wel „ als die van eenige wettige Corporatien, voor te », ftaan en te handbaaven: en , daar onder deze „ Rechten eene der grootfle en voornaamfte is, „ dat een ieder zyn gevoelen en begrippen over alles, wat hy in Lands- of Stads beftuur voor ver„ betering vatbaar keurt, met befcheidenheid, vry >, uit te zeggen , en terkennisfe zyner Vertegen„ woordigers brengen kan en mag, zonder daar „ in, door iemand wie het ook zy, in geenerlei „ wyze te kunnen worden verhinderd; verklaaren „ wy openlyk by dezen, dat wy alle voordellen, „ tot zulke verbeteringen (trekkende, het zy die t,< door een of meer perfoonen te gelyk, of door „ ééne van, of alle de voorn. Wyk Vergaderingen „ aan ons zullen worden gedaan, even geredelyk zullen aannemen, en tot onderwerpen van onze „ ernftige deliberatien maaken enz,: —— terwyl ,, wy omtrent zulke pointen van gewigt, waar toe wy vermeenen, vooraf den algemeenen wensch en de gedachten onzer Burgeren en Ingezetenen n te moeten innemen, nooit eenen eenigen der-
„ zei.



C 163 )
U zeJvcn zullen ontneemen de faculteit om zyne i, vrye gedagten te mogen en te kunnen zeggen, j, maar door eene plechtige oproeping, van onzentwegen, een ieder zullen in Haat Hellen , zodani,, ge pointcn eerst vooraf rypelyk te kunnen be„ denken, en daar na deszelfs advys en ftemme op j, dezelve vry en onverhinderd uit te brengen; de Sj uitkomst van welke laatjle Jlemminge wy nu en „ voor altyd verklaaren, ALLEEN te moetenen te „ zullen houden voor den openbaaren en algemeenen }) wil en wensch van het Folk, dat wy vertegenwoor„■ digen."
Weinig dachten toen uwe Reprefentanten, Medeburgers! dat de tyd zoo fpoedig naderen zou, waar in deze verklaring, alleen by voorraad, en uit eene gepaste voorzorg voor de bewaaring uwer dierbaarfte fegren gedaan zoo fpoedig in alle haare deelen met daaden zou moeten worden achtervolgd. En ondertusfehen die tyd, door verfcheiden omHandigheden en Rappen allengskens voor bereid, is thands gebooren: en uwe Vertegenwoordigers, wenfchen ulieden en zich zeiven geluk, dat zy, gebcurlyke gevallen voorzi.nde, reeds zo vrocgtydig zorgden, om uwe Vryheid tegen mogelyke inbreuken te beveiligen,
Reeds van den beginnen af aan verfcheenen voelen van ulieden niet in de Wyk ■ Vergaderingen 5 zommigen door bezigheid, ziekte, ouderdom , of herhaalde afwezigheid verhinderd; anderen, om dat zy zagen, dat men aldaar, in plaats van met onderlinge voorlichting en onderrigticg te beginL 2 nen,



C 164 )
oen, tcrftond aan het berispen ging van verfcheiden inrigtingen, waar van men doorgaans de redenen niet vooraf had onderzocht; of aan het doen van onberadene voordellen, of het voorflaan van weinig bekookte adresfen oer zaaken, waar omtrent de fchranderfte ftaatsman, na een langdurig en moeilyk onderzoek, dikwils nog niet bepalen durft, welk gevoelen gevolgd diene te worden, welke maatregel het meeste oorbaar voor den Lande zy.
Verfcheidenen ook, en daar onder zommigen, die bekwaamheid, lust, en tyd hadden, om het onderling nut der Burgeren in de Wyk Vergaderingen te helpen bevorderen, verlieten dezelven reeds vroegtydig, om datzy'er ontmoetingenen bejegeningen hadden, die hen van het vruchtelooze van hunne voortduurcude vcrfchyning aldaar genoegzaam overtuigden; ontmoetingen en bejegeningen, waar over wy dikwils, middelyk en onmiddelyk, klagten ontvingen, die ons bedroefden , maar die wy liever in de vergetelheid begraven willen, dan dat wy, door dezelven weder op te halen, oude wonden weder zouden opkrabben.
Maar het grootfte verlies leeden deze Vergaderingen, toen aldaar, na veele vruchtelooze tegenkantingen van verfcheiden uwer, op den tweeden July dezes jaars, een Reglement vastgefteld werd, waar by alle toenmalige leden van dezelven, en alle die geenen, die in bet vervolg verkiezen mogten leden te worden , onder de verpligting gebragt werden, om fchriftelyk zekere verklaring te doen , met by voeging, dat niemand, die deze verklaring niet
zou



C I65 )
zou hebben gedaan, in hec vervo'g in dc Wyk Vergaderingen zou vermogen te ftemmen. Deze verklaringen luidde woordelyk aldus:
„ ik ondergetekende bekenne en verklaare als „ een Man van Eer, de Vryheid en Gelykheid, gegrond op dé Rechten van den Mensch en Bur,, ger te erkennen en te omhelzen, dat het Stad,, houderfchap wel en wettig is afgefchafc, ingevo',ge dc verklaaring van de Reprefentanten van het „ vrye Volk vau Nederland, dat de Oppermagt in „ den boezem van het Volk berusc, dat ik elk cn ,, een iegelyk, welke daar op eenige inbreuk zal ,, tragten temaken, uit al myn vermogen zal te,, gengaan en openbaar maaken, en dat ik tot deze „ verklaaring door niemand ben genoodzaakt of gedwongen, maar uit overtuiging van myn hart ,, dezelve hebbe afgelegt, en met myn handteeke„ ning bekragtigd ; en vervolgens dat ik in alle ,, voorkomende geleegendheden , beloove, noch. „ om lief of leed tegen myn becer weeten te zullen „ Remmen."
Veelen uwer, welker gevoelens en voornemens volkomen met den inhoud dezer verklaring inftemmen, weigerden evenwel dezelve in de Wyk-Vergaderingen te ouderfchryven, om dat zy vermeenden , dat de ééne Burger niet bevoegd is, om van den anderen zulke eene verklaring af te vorderen, voor al niet, om daar van de Remgeregtigdheid te doen afhangen, of deze Remgeregtigdheid naauwer te bepalen, dan dezelve, door de Burgerye, in het Reglement van Regeringe was bepaald geworden.
L3 of



f 166 )
Of fchoon zy dierhalven, voor zich zeiven, met een vry gemoed, deze verklaring hadden kunnen afleggen, wilden zy, door dezelve in de WykVergaderingen te ondertekenen , den fchyn niet hebben, van eenen voor andere Burgeren onregtvaardigen maatregel door hun gedrag goed te keuren. Zy verlieten dierhalven de Wyk-Vergaderingen, welken, van dat oogenblik af aan, in befloo. ten gezelfchappen ontaarten, en zelfs den fchyn verlooren, van de Volkftem dezer Stad te kunnen uitmaken , behalvcn dat zy , toen nog meer in getal van Leden verminderende, een nog minder aanmer» lelyk gedeelte der Burgerye werden.
Uwe Reprefentanten evenwel, getrouw aan hunne gedane verklaring, in gemelde Notificatie vervat, cn njet gewoon te zien op het getal van Burgers die een voorftel doen, maar op het gewigt van het zelve, en het nut, dat daar door aan den algemecnen welvaart kan worden toegebragt. hebben alle voordellen, door deze Wyk Vergaderingen van tyd tot tyd aan hun gedaan, met de vereischte naauwkeurigheid en bedaardheid overwogen, en z x> veele van dezelven toegeftemd , in Regerings befluiten veranderd, en dadelyk ter uitvoer gebragt, als zy waarlyk tot heil van het algemeen bevordcrlyk rekenden.
Van tyd tot tyd ondertusfehen ontvingen zy van deze Wyk Vergaderingen, of op naam van dezel. ven, adresfen, waar in zy ten fteikften gedrongen werden tot befluiten en daden , die zy, als mannen van eer, noch nemen, noch vol.
voe-



( 167 >
voeren konden, en die zy dus ftandvastig weigerden.
De toon van deze adresfen, allengskens gcftegen; heeft thands die hoogte bereikt, dat zy het niet langer voor u zouden kunnen verantwoorden, het niet langer voor de rust dezer Stad oorbaar rekenen, u van den inhoud derzelven onkundig te laten- Zy willen meer doen; zy willen de redenen, waarom zy weigerden, zommige dezer vorderingen in te volgen, aan u bekend maken, en het;danaanuw oordeel, en aan uwe beflisfing overlaten, of dezelve behooren te worden ingevolgd, of verworpen.
Zy moeten echter, eer zy tot byzonderheden overgaan, 'er dit nog byvoegen, dat deze adresfen ingeleverd worden op uaam van Directeuren der vier Wyk- Vergaderingen ,• dat zy getekend zyn door den tydelyken voorzitter van Directeuren, en door den Secretaris jan van 't oever; dat Direfteuren, in het hoofd van dezelven, dan eens zeggen te fpreken, in naam des Volks, dan weder in naam van een groot aantal Burgers ; maar dat ook in die adresfen, welken op dc laatstgemelde, meer befcheidene, wyze beginnen , doorgaans in den verderen loop, van het verlangen van het Volk of van de Burgerye gefproken wordt, en verfcheidene plaatzen voorkomen , die duïdelyk doen zien, dat Directeuren voorgeven willen, dat hunne voordragten voor DE VOLKSTEM moeten gehouden worden, een voorgeven, welks ongegrondheid, uit het te vooren gczegde> zoo volkomen blykbaar is, dat L 4 daar



C 168 )
daar over geen enkel woord meer behoeft te wor. den gezegd.
En nu tot de byzonderheden, omtrent welke uwe Reprefentanten vermeend hebben aan het verlangen ven Directeuren niet te kunnen voldoen» en omtrent welken zy thands uwe beflisfing vragen.
I. Hec eerfte adres, waar van hier gewag gemaakt moet worden, is dat, waar by uwe Reprefentanten verzocht zyn, „ om te trachten die Bur-
gers, welke de verklaring, die in de Wyk Ver,, gadcringen afgevorderd wordt (en die boven bL
165 woordelyk te vinden is) nog niet gecekend ,, hadden, van het nuccige en noodige dier teke-
ning, op alle gepaste wyzen te overtuigen , en
Direcfeuren daar in bevoorderlyk ce zyn, met ,, die Burgeren, als waare Burger-Vertegenwoordi„ gers , te willen voorgaan." '
Het antwoord, dac uwe Reprefentanten gemeend hebben daar op te moeten geven, luidt, na eene korte zamentrekking van den voornamen inhoud van het adres, woordelyk aldus:
„ Dat hoe zeer zy Reprefentanten , ingevolge hunne, by Publicatie van dec 4 Juny laatstleden, gemanifesteerde denkwyze, altyd gereed gevonden zullen worden, om alle voorfiellen, het zy dezelve door enkele Perfoonen , het zy door Corporatiea mogen gefchieden, in ovei weging te necmen, en dien conform, wanneer het algemeen welzyn daar door kan bevorderd worden, overeenkomflig hun» nen pligt, te refolveeren; zy cgter zig ook durven
vlei,.



c 169 )
vlcijen, dat hun gedrag en beftuur, gedurende zy mee het vertrouwen der Burgery zyn vereerd ge. weest, zig zodanig heefc gekenfehetst, dat de Maatfchappy niet zal behoeven te vreczen, datzy, ongetrouw aan hunne grondbeginzelen, immer zou. den kunnen medewerken, dat de oppermagt des geheelen Volks, of dat de geheiligde cn aangeboorene rechten van den Mensch en Burger, maar cenigi zints zouden gekrenkt worden.
„ Dat daar de alwyze Schepper der geheele natuur, door het daarftellen van de onderfcheidenfte, en verfchillenfte denkwyzen, by zyne redelyke fchepzelen, als het meest met zyne wyze doelcin* den overeenkomdig, het onbefpierd en aangebooren Regt van eiken fterveling gewettigd, en tegen het gezag en inbreuk van zynen in regten, en verpligtingen evengelyken Mensch beveiligd heeft, zy Reprefentanten zouden vermeinen zich fchuldig te maaken aan heiligfehennis, aan verkorting van de aangeborene Rechten van den Mensch; terwyl zy het gezag, waar mede de geheele Maatfchappy, niet om minder Vryheid te genieten, maar om de Rechten van den Mensch en Burger tegen alle aanrandingen dies te meer tc beveiligen, hen bekleed heeft, zouden misbruiken, wen zy het beproefden, om door afgeperfle ftaatkundige geloofsbelydenisfen het regt van zommige leden te verkorten, daar door wederkeeng hunne verpligtingen , welke zonder tegen ovcrgeftelde rechten niet kunnen gedagt worden , te verminderen , en eene gezonde en fterke Maatfchap-
l 5 py



C 170 )
py te verlammen, of in eene ziekelyke en zwakke te doen ontaarten.
,, Dat de gefchiedcnis van alle tyden en Volken ook overtuigend genoeg heeft geleerd, dat diergelyke middelenj als de Requestranten bedoelen, 'er zo verre afzyn, om het gewenschte doeleinde te be. reiken, naamlyk eene algemeene eenRemmigheid (vooronderfteld dat die mooglyk, en meer heilzaam dan fchadelyk konde worden befchouwd) tc bewer. ken, juist het tegendeel daar uit zoude geboren worden, door dien de anders denkende, onder welke, naar het eigen aveu van de Requestranten, ook deugdzaame mannen, welke niet gaarn hunne con. fcientie zouden kwetzen , gevonden worden , de nieuwe orde van zaaken, die juist daar in van de vorige verfchilt, dat zy, zonder aanzien van kerklyke of ftaatkundige begrippen, aan een ieder het recht, om, door het verkiezen van zyne vertegen* woordigers, aan het,beftuur der maatfchappy aan. deel te neemen, verzekert, te eerder zouden trach. ten om tc keeren, door dien zy, onder de fchoon klinkende beloften van Vryheid, Gelykheid en Broederfchap, van hec genot hunner vrye denkwyze, van de gelykheid in rechten zouden worden uit* gefloten, cn [de aangebodene en niet opgevolgde Broederfchap hen de verkorting in hunne regten daaglyks ondraaglyker zoude maken; van welke waarheid hec voorgevallene na het Jaar 4787 de Requeftranten ntet alleen moest hebben overtuigd, maar hen tcffens geleerd, dat het geen algemeen aangenomen fysthema, op zig zei ven genomen, is,
het



C 171 )
het welk de maatfchappy doet bloejea, en eik lid derzelve gelukkig zyn, maar dat het zyn de befchaafde zeden, de deugd, dc gerechtigheid, de verdraagzaamheid : deze uitmuntende Staatsmaxime , waar door deze Republiek, ten koste van zo veele andere Landen, is groot en geëerbiedigd geworden, en de eerbied voor elkcrs rechten, waar op het aangenomen fysthema behoort te rusten, wil men ooit het groote doel van hec Maatfchappelyk verbond, dac is, hec algemeen welzyn en geluk bereiken. Dat de RcqueRrancen dies ce minder behoeven bevreesd te zyn, dat hunne anders denkende Medeburgers zig in confeientie zouden bezwaard rekenen, om opnieuw hunne Vertegenwoordigers ce verkiezen, alzo aan hen Reprefentanten niets is voorgekomen, waarde zoude blyken, dac hunne anders denkende Medeburgers zig aan de oproeping zouden onttrekken, of dat zy immer eenige gemoedsbezwaarea hier over zouden hebben gevoeld.
„ Dat eindelyk het Reglement van Regeering, door de geheele Maatfchappy, tot eene Wet, dat is verpligténden regel voor elk lid in het byzonder, aangenomen, de magt van hen Reprefentanten ten welzyn van het algemeen bepaald hebbende, zy Reprefentanten inbreuk zouden doen óp de Souvèrainiteit van het Volk zelve, indien zy poogden daar aan fmaaklyk te maaken verklaringen, welke altyd de nadeeligfte gevolgen naar zig fleepen ; te meer, daar zy Reprefentanten in dit tydftip, waarin eerlang eene andere orde van zaken Raat geboren te worden, door diergclyke demarches zouden vermei-
nen



nen de befluiten van het geheele Eataaffche, of immers van het Overysfelfche Volk, welks Reprefcn. tanten daar toe reeds eene byzondere Commisfie benoemd hebben, voor uit te loopen, en de zaaken zonder noodzaake buiten haar geheel te brengen.
,, Dat de Requeftranten uit al het geavanceerde zullen moeten overtuigd zyn, dat, hoe genegen de Reprefentanten ook anders zyn, om aan de verzoeken van eiken Burger te voldoen, zo haast hunne pligt jegens het algemeen hen daar in niet belet, zy zig thands in het geval bevinden, het gedaan verzoek van de Requeflranten niet te kunnen accordecren, met verklaring, van niet te kunnen medewerken, dat van iemand hunner Medeburgeren eenige belydeuisfe zyncr Staatkundige begrippen worde afgevorderd; terwyl zy effens niet kunnen afzyn, hunne bevreemding te betoenen, over den inhoud van het Reglement voor de Wyk Vergaderingen, en het laatsc geprefenteerde adres, waar by de Requeflranten de Stemgerechtigdheid, welke uitdrukkelyk by het provifioneel Reglement is bepaald, van het ondertekenen der gementioneerde verklaring willen doen afhangen, en zig daar door de hoedanigheid van het Volk van Campen aanmatigen, daar hier door, het welk zy Reprefentanten by Publicatie van den 4 Juny laatstleden verklaard hebben nimmer te zullen gedogen , en welk zy dan ook thans, eedsen pligtshalve, niet als verbindende kunnen erkennen, de Remmen van een groot getal, zo piet van de meerderheid hunner Medeburgcren , zouden woeden gefmoord, en zy, tegen hunne ge.
uit-



C *7S )
uitte meening. in hunne rechten vanMeösch en Ëüïgcr zouden worden verkort.'
Billyk hadden uwe Reprefentanten mogen verwachten , dat dit antwoord, welks gronden zy gaarne aan de beoordeeling van eiken onpartydigeri willen overgeven , Directeuren niet alleen zou hebben té rug gehouden van het doen van verdere Rappen hier omtrent, maar hen zelfs zoude hebben bewogen, om allen hunnen invloed op hunne Leden te belleden , ten einde het Reglement voor de Wykvergaderingen , waar in de" itemgerechtigdheid van het afleggen der meergemelde Verklaring'was afhanglyk gemaakt, zoo eerder zoo beter, mogt worden ingetrokken, en buiten werking gefteld. Doch gansch anders was de uitkomst. Directeuren poogden niet alleen by een tweede Adres (het welk echter niet op naam van de Burgery, noch op dien vaa de Wyk • Vergaderingen , maar alleen uitnaam van Directeuren ingeleverd werd) het gegeven antwoord te ontzenuwen: verklaarendcn niet alleen,aan het flot van het zelve, „ geen part of deel te willen hebben aan dc onvoorziene gevolgen, welken uit het niet accordeeren van hun verzoek zouden „ kunnen voordv loeien" : maar vermeetten zich ook in een ander Adres , over een ander onderwerp, waar van ftraks nader gefproken zal wor len, even als of zy gemagtigd waren , om uit naam van dieden allen te fpreken , onder anderen de volgende pasfage te laten invloeien: „ terwyl DE BUR„ GERY mitsdeezen declareerd, geene ftemmen „ te zullen refp.cïceren, als van die geenen, wel-
„ke



C 174 )
ii fee öndcifchreven hebben , het declaratoir , zo iy als ia de Wyk - Vergadering wel en wettig is s, ingevoerd.
Ziet daarBurgers! indien dit doorgaat, dan zyn allen, die het meergemeld, in de Wyk-Vergaderingen vastgcfteld , declaratoir niet getekend heb. ben, niet alleen van het vermogen, om in die Wykvergaderingen te ftemmen, maar zelfs van hun Itemrecht als Burgers beroofd. Is dit met ulieder genoegen ? . . . . Overweegt rypclyk, en oordeelt, op dat gy ge. reed moogt zyn, wanneer wy uw antwoord afvragen zullen op deeze vraag:
Houdt gy alle die geenen voor ftemgerechtigden, ,, die voldoen aan de voorwaarden, by het Regerings„ Reglement bepaald, al hebben zy die Verklaring ,, niet ondertekend, die in de Wyk-Vergaderingen „ afgevorderd is , en die gy hier boven bl. 165 „ vinden kunt?"
II. Het tweede Ruk, waar van wy hier fpreken moeten, betreft de, door Directeuren der Wykvergaderingen begeerde Revifie, of herziening en verandering va-, liet Regerings - Reglement voor deeze Stad, op den aden May 1795. door de Burgerye ge arrcReerd. Directeuren naamlyk hebben, uit naam van een gro t aantal Burgers, zoo zy zeggen, ter Vergadering uwer Reprefentanten een Adres inge. leverd, waarin zy verklaren, „ dat H E T VOLK „ belang Rellende in een wel zamengeReld en Vry„ hcid-ademend , Regerings-Reglement en Beftuur, , te rade was geworden, om niet met de verbete-
» ring



( m 5
s, ring van het zelve tc wagten, tot dat eene Natio^ „ nale Conventie zal zyn daargefteld, en dat dien „ ten gevolge een groot aantal Burgeren, op grond ,, van het IVde Art. van het Rapport voor hec „ Regerings-Reglement, tot de Revifie van het zelve, verko:en hadden, uit de Municipaliteit, „ dc Burgers-Reprefcntantcn c. herweijer cn „ j. j.c. de la sablon i er e, zich vleiende,dat „ deeze hunne keuze de goedkeuring der Munict„ paliteit zou wegdraagen, en de gekoozene Leeden „ zich wel met de hun opgedraagen last zouden „ willen chargeeren: terwyl (dus luidt het Rot van het Ruk) „de BURG ERY haar flatteerd hier op „ een gunftig antwoord te zullen erlangen." Het Cornmitté van Algemeen Welzyn en Toezicht ontvina omtrent denzelfden tyd een dergelyk Adres, met kennisgeving, dat uit het zelve tot Revifeurs verkoren waaren dc Burgers f. de boer en g. j. berghuis De beide Collegiën dierhalven , hier over gemeenfchappelyk geraadpleegd hebbende, gaveniaan Directeuren het volgend antwoord: fc ,, De Burger-Reprefentanten met het Cornmitté „ van Algemeen Welzyn en Toezigt der Stad Cam„ pen, gemecnfchaplyk gedelibereerd hebbende op „ een gelykftemmig Adres uit naam van een groot „ aantal Burgers der Vier Wyk-vergaderingen aan derzelver refpeöive Collegiën overgegeven , en „ houdende een Voorftel, om het op den 2den May , deezes jaars gearrefteerd Reglement op de provi„ fioneele Regeering der Stad Campen te revidee„ ren, met bygevoegde informatie, dat door een
,) groot



( 176 )
groot aantal Burgeren, op grond van het 4de Aria ,, van het Rapport voor het opgedagt Regeerings^ ,, Reglement tot die revifie reeds waaren verkoorep ,, de Leden uit de Munieipaliteit en het Cornmitté „ by voorfchr» Adres genoemd, hebben goedgevon*
den aan voorfchr. Burgeren tot antwoord op der„ zclvcr Adres toe te dienen.:
„ Dat de Burger - Reprefentanten, zo wel als de f> Leden van het Cornmitté van Algemeen Welzyn
en Toezicht, met de voorfchr Burgeren, uit wier ,, naam het zelve Adres aan hun is gedaan, vol.. „ komen inftemmen met de gedagten van de Rap-
portanten, die het opgenoemd provïfioncel Regee„, rings- Reglement van den 2den May deezes jaars „ geconcipieerd , en ter approbatie der Burgery „ hebben overgegecven , wanneer die by den 3den „ Art. van hun Rapport zeiven hebben verklaard, „ derzelver Concept aan hunne Medeburgc cn niet
te willen opdringen als het beste, maar te erken-
nen dat het zelve voor verbetering vatbaar was: „ maar dat echter de ondervinding van dcverlopene
maanden hun even zeer overtuigd heeft, dat in ,, het meergemelde Reglement geene zodanige gcbreken refideeien, die eene zichtbaare Rrekking „ hebben tot nadeel van Stads of Lands belangen, immers geene zodaanige, dat de te voren door de „ Burgery vastgeftelde termyn tot deze rivifie, die „ naamlyk , zo dra de Nationaale Conventie derzelver ,, plan eener geregelde Volks •vertegenwoordiging, e«, zo veel mooglyk, eenparige inrichting der Jledelyke 3, bejliering zal hebben ingebragt, en het zelve in een



C i77 )
Nationaale en fundamenteele wet voor het ganfchê Uataajjche Folk zal zyn veranderd — behoort tc „ worden vervroegt: te minder, daar de beroeping „ en famenkomsc deezer Nationaale Conventie „ thands by de Bondgenooten reeds is^vastgefteld, „ en deeze derzelver werkingen eerlang zal kunnen „ beginnen, cn het overzulks als geheel nu:teloos „ en ontydig moet worden gehouden, om nu vooraf ,', eenige verandering in dit Regeerings-Reglement
„ te concipiëren of te arresteeren, die na een kort „ verloop van tyd, door de befluiten der Nationaale
J} Conventie, weder aan eene nieuwe verandering
„ zou zyn geëxponeerd. „ Dat zy Reprefentanten en Leden van het Com-
„ mitté ia het voorfchr. Voorftel derzelve Burgeren
" overzulks moeten difficulteeren — immers tot zo '„ lange dat aan hun behoorlyk zal zyn gebleeken,
„ dat de gemanifesteerde wil der geheele Burgery,
„ die zy vertegenwoordigen , deeze vroegere revifle des niettegenftaande abfolutelyk mogt requi-
„ reeren."
Ook dit antwoord vergenoegde Directeuren niet, maar - de beide Collegiën ontvingen refpeótivelyk op den i<5den en i?den December, een nieuw Adres, echter niet op naam van de BURGERY, of een gedeelte van dezelve , maar alleen uit naam van Directeuren , waar in de verkiezing der bovengemelde Burgers tot mede-revifeurs nogmaals werd bekend gemaakt, roet verzoek, dat dezelven zich mogten verklaren, die Commisfie aan te ncemen: terwvl (dus luidt het fiot van het Adres) „DE " M «BUK*



C 178 )
,, BURGERY by verder uitftel zal rekenen, dat ,, gylieden de Revifie aan de Burgery overlaat, alzo i, dezelve niet kan begrypen, indien gylieden geen „ by-oogmerken hebt, daar iets kunt teegen heb„ ben, terwyl dc B U R G E RY mitsdeezen decla. „ reerd, niet voorneemens te zyn, op het Regle,, inent, zo als het thans is, weeder te Remmen, ,, en ook geene ftemmen zal refpeófeeren, als van „ die geene , welke onderfchreeven hebben het ,, Declaratoir, zo als in de Wyk-Vergaderingen wel „ en wettig is ingevoerd, en tegen alle ftemminge „ op het tegenwoordig Reglement protefteeren, en
de gevolgen daar van moeten ftellen voor reke. „ ning van hen, die onze goede oogmerken dwars-
boomen, waar op wy een gunRig antwoord zul„ len inwagten."
Gy ziet, Medeburgers! ook zonder onze nadere aanwyzing , hoe tegenftrydig het zy , dat in een Adres , in welks hoofd alleen de Directeuren der Wyk-Vergad erin gen fpreeken, vervolgens herhaalde reizen met de BURGERY gefpeeld wordt, cn in haren naam verklaringen worden afgelegd , tot welke te doen zy nimmer den Directeuren last gaf. En, voor zoo verre gy het recht, om voor u zeiven te Ipreken, om uw eigen gevoelen, uw eigene Rem uit te brengen, op de rechte prys waardeert; voor zoo verre gy waare beminnaars der Vryheid zyt, kunt gy dezen inbreuk op uwe regten niet dulden, kunt gy de gerinRe waarde niet hechten aan een protest, uit uwen naam gedaan, maar nimmer door u bevolen. Indien gy 11 ook den inhoud van §. IV.
van



( 179 )
van de Inleiding op het Reglement der Rcgcering erinnert; indien gy bedenkt, dat de wyze der Revifie van het Reglement, welke aldaar door ulieden bepaald, is, een tydperk van byna zes maanden vordert, eer dat dit werk zyn volle beflag kan hebben, cn een nieuw Reglement behoorlyk kan zyn ingevoerd, dan bevroedt gy ook gemakkelyk, hoe onbeftaanbaar de verklaaring zy,van op dit Reglement niec weder te willen Remmen, dewyl, indien ook de begeerte van Directeuren terftond was ingewilligd, indien dc Commisfie terftond haare werkzaamheden begonnen had, echter haar werk voor de Verkiezing, die op Pctri aanftaande gedaan moet worden , onmogelyk had kunnen aflopen.
Overweegt dierhalven bedaardelyk, Burgers, den eisch en de verklaring van Directeuren, en de rede. nen, die ons beletteden, hunne begeerte in te willigen ; althands zoo lang , als ons niet behoorlyk zou zyn gebleeken, dat de duidelyk geopenbaarde wil der geheele Burgery, die wy vertegenwoordigen, met die begeerte inftemt. Herneemt uwe rechten , fpreekt, ftemt voor u zclven ; en antwoordt, een ieder naar het gevoelen van zyn hart, ook op deeze tweede vraag:
„ Is het uw wil, dat de herziening van het Regec„ rings- Reglement uitgefteld blyve tot het tydftip , „ dat by de Inleiding tot dat Reglement, §. IV, „ bl. 6, bepaald is (*)?"
■» »-l.
Cl Daar naamlyk is bepaald, gelyk boven reeds gezegd is, dat die herziening gefchieden zal, „ zo dra de Nationaale Conventie „ haar plan .eener geiegelde Volks - vertegenwoordiging , en. zo M 2 „ veel



C 180 )
III. Het derde Ruk, waaromtrent uwe Reprefentanten uwe welmeeninge wenfchen te verftaan, betreft het jongde Secretariaat der Municipaliteit. Nadat naamelyk een onzer Secretarisfen, de Burger j, a. de mist, verkooren zynde tot Lid van het Cornmitté tot de zaken der Coloniën cn Bezittingen van de Bataaffche Republiek in Amerika en op de Kust van Guinea, en dien post aangenoomen heb' bende , van ons zyn ontflag als Secretaris onzer Vergadering verzocht had, en wy gemeend hadden, hetzelve niet aan hem te mogen verweigeren, hebben wy op den 28den November tot Secretaris -verkooren, den Burger j. kanteeaar, vermeenende, dat het recht der verkiezing van Secretarisfen, zo wel als van alle andere Stads Ambtenaaren» by het Regeerings-Reglement, aan ons was opgedragen. Ondertusfchen vroeg het Cornmitté van Algemeen Welzyn en Toezicht ons, op den 23ften December laatstleden, by gefchrifte, maar op die befcheidene en broederlyke wyze, die tot dus verre gelukkiglyk alle onze onderlinge handelingen gekenmerkt heeft, en welke aan allen, die de rust dezer Stad beminnen, hoe zeer zy anders in denkbeelden, verfchillen mogen, hartelyk aangenaam wezen moet, op welken grond wy vermeend hadden , dat het recht dezer aanfteliing aan ons toekwam. Geweldig
, Rak
„ veel mogelylc , eenpaarige inrichting der Stedelyke beftieringen „ zal hebben uitgebragt, en het zelve in eene Nationaale en Fundamenteelc wet voor het gantfche Butaaffche Volk zal zyn ver„ nnderd."



( 181 )
Rak hier by af een adres, dat wy den volgenden dag van Directeuren der Wyk-Vergaderingen ontvingen-., waar in ons niet alleen dat recht volkomen ontzegd werd, maar tevens , over de vermeende aanmatiging van het zelve, in de onbefcheldenfte uitdrukkingen , verwytingen aan ons wierden gedaan, die ons de ziel doorgrieven moesten, indien niet de zuiverheid onzer oogmerken ons tegen derzelver fcherpheid volkomen beveiligde.
Wy hebben aan het Cornmitté den 30ftcn De' cember het volgend antwoord gezonden.
„ De Municipaliteit heeft zig tot het aanfiellen van eenen nieuwen Secretaris, in plaats van den op zyn verzoek ontflagen j. a. de mist, geregtigd gerekend op grond van den i2den Art. van het Regeerings Reglement, waar het aanRellen van alle Stads Ambtenaaren (waar onder buiten twyffel ook dc Secretarisfen behooren) met duidelykc en ronde woorden aan de Municipaliteit alleen opgedragen wordt. Zy ontkent niet, dat 'er andere plaatfen in het Reglement zyn, waar uit met eenigen fchyn, bewyzen voor een tegengefleld gevoelen kunnen aangebragt worden: doch indien, ten dezen opzigte, cene waare of fchynbaare ftrydigheid tusfehen onderfcheiden artikelen van het Re. glemenc plaats mogt hebben, dan meent de Municipaliteit met recht te mogen vastRellen: ï. Dat zy te werk moest gaan naar een duidelyk artikel, met voorbyzien van min duidelyke, welke daar tegen in fchyn of in waarheid ftryden: 2. Dat in zulk een geval ook de gezonde reden in aanmerking M 3 moest



( ï®2 )
moest komen , en dat deze aan icderen onpartydigen duidclyk zege, dat eene beftaurende vergadering oneindig beter in ftaat is, om de byzondere bekwaamheden, die in haare Ministers vereischt worden , te beoordeclen, dan eene gantfche Burgerye; waarom ook in genoegzaam alle Steden en Plaitzen van ons Gemeenebesc het aanftellcn van Ministers aan de refpecti e Collegiën is overgelaten: 3. Dat aan de Municipaliteit buiten allen kyf, by Art. 6., het onbefpierde regt, om de Secretarisfen tc kunnen dimitteeren , indien dezelve niet mogten voldoen, gelaten wordende, het eene contradictie zoude involveercn , wanneer dezelve niet insgelyks door de Municipaliteit wierden aangefleld, en ook anders eene keure, door de Burgery gedaan, door ee Municipaliteit elufoir zoude kunnen gemaakt wor. den: 4. Dat misfehien dc gantfche fchyntlfydigheid tusfehen de onderfcheidene artikelen van het Reglement, die hier in aanmerking koomen, ophoud, wanneer men behoorlyk onderfcheid maakt tusfehen de verkiezing van den 8flen May, waarop fommige plaatfen klaarblykelyk alleen doelen, en tusfehen dat geen , wat beflcndige wet voor het vervolg moest zyn , zo lang het Reglement zou öandgrypen: 5. Dat eindelyk, wanneer men aanneemt, dat de zaak niet duidclyk bepaald is, zekerlykdit uit hoofde van den korten tyd, waarin het Reglement is in de waerèld gekomen, als een Ca. fusomisfus moet worden aangemerkt, waaromtrent de Municipaliteit gemand heeft te hebben moeten
han-



( 183 )
handelen zodanig, als zy het meeste nuttig voor de geheele Burgery heeft geoordeeld.
Dat de Municipaliteit egtcr, zo het Cornmitté door het geallegeerde nog niet mogt overtuigd zyn, en in allen gevalle, proponeert, dat deze geheele zaak, met de overige geproponeerde pointen, ter kennis van de Burgery worde gebragt, teneinde daar over mede derzelver intentie te verftaan."
Aan DireGeuren der Wyk-Vergaderingen hebben wy niet geantwoord, deels dewyl wy, om de verwydering niet te vermeerderen, zulk een hoonend Huk niet naar verdienften beantwoorden wilden, en ondertusfehen de waardigheid eener vergadering van vertegenwoordigers van een vry Volk , en dus de waardigheid van dat Volk zelve niet toeliet, zulke grofheden, by aldien wy antwoordden, ongemerkt voor by te gaan; deels ook, dewyl wy toen reedsj gelyk uit het flot van ons antwoord aan het Cornmitté blykt, voornemens waren, om deze gantfche zaak ook ter kennisfe en beflisfinge der Burgery te brengen. Het Cornmitté heeft dit voornemen goedgekeurd : cn de derde vraag dierhalven, die wy u doen moeten, is deze:
„ Begrypt gy, dat de Secretarisfen behooren on,, die ambtenaars, welker verkiezing en aanfteliing ,, aan de Municipaliteit overgelaaten is, of behoort „ te worden.
En om te toonen, hoezeer wy geneigd, zyn, om in alle zulke gevallen, waar in by de Burgery eenige twyffeling zou kunnen ontftaan, over de meerdere of mindere uitgeftrektheid der magt, die by M*4 het



C i84 3
het Regeerings Reglement aan ons is opgedragen, de zaak volkomen aan de beflisfing der Burgery zeil ve over te laaten; en tevens, om te voldoen aan het verlangen van den Burger kantelaar zeiven, die ons verklaard beeft, dat hy, hoezeer vermeenende wettig aangefteld te zyn, echter zy. nen tegenwoordigen post volflrekt geen ogenblik langer zou willen waarneernen, by aldien de Burgery, wettig opgeroepen zynde, of wel de mee,-derheid dei zelve verklaren mogt, dat hy haar m dien post onaangenaam ware, of dat zy liever een ander voorwerp tot denzelven verkoos : zoo voegen wy 'er , ten opzichte van dezelfde zaak, nog de volgende vierde vraag by:
„ Hoe ook uw gevoelen over de voorgaande vraag „ zy , begeert gy, dat den Burger j a c o e v s „ kante la ar Secretaris van de Municipaliteit „ zy en blyve, zo lang de Leden der Municipaliteit „ over hem voldaan blyven, en 'er geene Burgers zyn, die met grond eenige redenen van bezwaar tegen „ hem weten in te brengen (*^)! ?
Ziet daar , Burgers! de voorflellen , die wy u te doen hadden. Gelyk wy met grond vertrouwen mogen, dat een ieder uwer, die niet vooringenomen is, in dit gantfche Ruk onzen yver zal zien doordraaien, om uwe Vryheid en uwe rechten op. fchendbaar te bewaren, en tegen alle inbreuken te beveiligen; zo wenfehen wy vuurig, dat hetzelve
flrek-
C*) Onder deze voorwaarde is gelyk bekend is, by Art 6. var* hot Reglement, het beftendig aanblyven oer Secretarisfen bepaald»



( »8J )
ftrekken moge, om het door zommigen opgevat wantrouwen te verbannen, en tusfehen alle de ledea van onzen Burgerdaat, tusfehen hen, die vertegenwoordigd worden, en hen, die vertegenwoordigen, de Eendragt tc herdellen, zonder welke uwe Vryheid eene prooi wordt van den eerften listigen belager, die uwe verdeeldheden kunftiglyk tot zyn voordeel weet te gebruiken !
Aldus gedaan in onze Vergadering den 7den January 1796.
Ter Ordonnantie, (gct.) F. L. RAMBONET, Secretaris.
BYLAGE XXXIII.
QUARTIER No.
STEMBRIEF.
A Is Stemgerechtigd Burger word van u N. N., door de Municipaliteit dezer Stad, uwe Stem afgevraagd , over de volgende voordellen:
I. Houd gy alle die geenen voor Stemgerechtigden , die de vereischten bezitten , by het Regeerings Reglement bepaald, al hebben zy de verklaaring niet ondertekend, die in de Wyk-Vergaderingen afgevorderd is?
Antwoord.
II. Is het uw wil, dat de herziening van het Regeerings Reglement uitgedeld blyve tot het tyd-
M 5 Rip,



C 186 )
flip, datby de Inleiding tot dat Reglement, §. IV.
bl 6, bepaald is? Antwoord.
III. Begrypt gy, dat de Secretarisfen behooren onder die Ambtenaars, welker verkiezing en aanfteliing aan de Municipaliteit overgelaten is, of behoorde te worden ?
Antwoord.
IV. Hoe ook uw gevoelen over de voorgaande vraag zy, begeert gy, dat de Burger ja conus kantelaar Secretaris van dc Municipaliteit zy en blyvc , zo lang de leden der Municipaliteit over hem voldaan blyven, en 'er geene Burgers zyn, die met grond eenige redenen van bezwaar tegen hem weten in te brengen ?
Antwoord.
Gy wordt verzocht, en op uwe Burgertrouw v-rmaand, om, overeenkomftig uw eigen welberaden gevoelen , onder ieder dezer vragen, naast het woord ANTWOORD, eenvoudig of JA, of NEEN te fchryven, en voorts deze Stembrief met uwen naam te ondertekenen. Dezelve zal op morgen den 13 January van onzentwegen wederom van uw huis worden afgehaald : zullende een ieder die de bovenftaande voorftellen met JA beantwoord, gerekend worden, het gedrag, door de Municipali. teic daaromtrent gehouden, goed te keuren.
Ter Ordonnantie van de Municipaliteit. (getj A, J. L E M K E S, Secretaris.
b y.



( 187 > BYLAGE XXXIV.
vr yhÈid ,gel tkheïd, brok de rscii ap l
PUBLICATIE.
De Reprefentanten des Volks van Campen, benevens de Leden van het Cornmitté van Algemeen Welzyn en Toezicht, doen te weten, dat zy op heden aan de Burgery van den uitflag der gedane ftemming zouden hebben kennis gegeven', doch dat, door het gebeurde van gisteren de zaak uit haar geheel gebragt zynde, aan dit voornemen voorals nog niet kan worden voldaan, maar dat zy verplicht0 zyn, in plaats daar van, het volgende ter kennisfe van de Burgery te brengen.
Dat de Municipaliteit gisteren morgen in hare Vergadering ontvangen heeft een adres van Li ccteuren der vier Wyk-Vergaderingen , ingeleverd door eene Commisfie van vier Leden uic dezelven , waar in gemelde Directeuren zich woordelyk aldus uitdrukken: „ dat zy hunne Commisfie gelasten, om te bewerlen, dat alleen het flemrecht vol. '„ gens dc belofte die in de Wyk - Vergaderingen " wel en wettig is ingevoerd , te bepaalcn, cn, " alzo 'er op den perfoon van den Burger j. ka n" teLAAr geene aanmerkingen zyn, zyn wy be" reid, om dc wyze van aanfteliing ongemerkt vcot ' by t'e gaan; zullende hier mede alle oneenighe" den ophouden,en vervolgens dat dj Hukken, wc!. 'l ke ter plaatzing in de Courant zyn weg gezon" den, dadclyk zullen opontboden worden, cn in " 5, ge-



C 188 3
,, gevalle dezelve reeds mogtcn geplaatst zyn, 'er „ als dan een contra Advertisfement zal geplaatst worden."
Dat gemelde Commisfie dan ook dezen last uitgevoerd en den inhoud van denzelven voor en na het inleveren van dit adres verder mondeling aangedrongen heeft; cn dat de Municipaliteit na daar overrypelyk gedelibereerd te hebben, twee Leden uit haar midden heeft benoemd, om met gezegde Commisfie in conferentie te treden, en aan het Cornmitté van Algemeen Welzyn en Toezicht, na communicatie van het ingeleverde ftuk, verzocht heeft, ten zelfden einden insgelyks twee Leden "te willen benoemen , aan welk verzoek gereedelyk voldaan is.
Dat beide Collegiën tot dezen ftap des te gereeder overgingen, dewyl een Lid uit gemelde Commüfie van Directeuren, in de Vergadering der Mu. nicipaliteit verklaarde, dat Directeuren niet ongenegen zouden zyn, om in de gemelde verlclariog en belofte eenige verandering toe te laten, indien daar door de onderlinge ecusgezindheid kan worden bevorderd.
Dat ondertusfehen dit laatfte in de conferentie, welke gisteren na den middag met een Commisfie uit Directeuren gehouden is, weder geheel is ingetrokken , en die conferentie dien ten"gevolge volftrekt vrugteloos is afgelopen.
Dat daar op gisteren avond, aan Prefidenten der Municipaliteit, uit naam van Directeuren der WykVergaderingen, en een groote menigte vergadade Burgers



( 189 )
gfrï is afgevorderd het beleggen eener extra - ordinaire Vergadering van de Municipaliteit cn^, hec Cornmitté van algemeen Welzyn en Toezicht nog dien zelfden avond; dat deze vordering eerst,even gelyk den vorigen avond, geweigerd is geworden, op grond van een befluit, te voren door de Municipaliteit genomen, en door het gebeurde tusfehen dea 7. en 8. Maart veroorzaakt, „ dac de tydelyke „ Prefidenten geene Vergadering in den avond of „ nagt zouden beleggen, dan by gevaar van vuur, „ of water, of doormarsch van vreemde troupes."
Dat echter deze vordering met dien aandrag gedaan en herhaald is geworden, dat Prefidenten der Municipaliteit het niet langer hebben durven wagen, uic vrees dac de rusc van de Stad in gevaar moge geraken, om dezelve af te flaan , en dus tegen zeven uur des avonds, beide Collegiën op den eed verbood zyn.
Dat de Municipaliteit als toen na rype deliberatie en met concurentie van het Cornmitté van algemeen Welzyn en Toezicht ter voorkominge van verdere onaangenaamheden en verwyderingen goedgevonden heeft te verklaaren, dat zy, zo verre dit van haar mogt afhangen dc ftemgerechtigheid wel wilde bepaalen, toe de ondertekenaars van de volgende belofte.
Ik belove, in de tegenwoordigheid van den Alweetenden God, aan welke ik eenmaal niet flechts van myne daden, maar ook van derzelver bedoelingen zal moeten rekenfehap geven, dat ik Vryheid ca Gelykheid gegrond op de Rechten van den
Mensch



( 190 }
Mensch en Burger, nnar myn beste vermogen, cn zo veel de betrekking, waar in ik geplaatst ben, of geplaatst zal worden, vorderd, zal voorltian cn handhaven, dat ik voorts nimmer direclelyk of indirectelyk, of in eenigerlci maniere , zal mede werken, om in deze Stad, of in ons Vaderland, een Regeeringsbeftier in te voeren, dat tegen die rechten en gronden ftrydig mogt zyn, of in hec byzonder, om het Erfftadhouderfchap weder tc hei (tellen, eindelyk dat ik in^eene Vergaderingt waar in ik Mem hebbe, of verkrygen mogt, immer om lief of leed tegen myn beter weten zal ftemmen: verklarende voords, dat ik tot het afleg, gen dezer beloften , door niemand ben genoodzaakt of gedwongen, maar dat ik, uit overtuiging van derzelver billykheid, dezelve heb afgelegd, en met myn handtekening bekragtigd-
Dat hier van by Extract Refolutie aan de meergemelde Commisfie kennis gegeeven zynde, dezelve eenige tyd daar na aan de Municipaliteit gerapporteerd heeft, dat het Volk daar mede geen genoegen nam , maar volftrekt wilde, dat de ftemgerechtigheid zou bepaald worden, tot de tekenaars der verklaaring in de Wyk - Vergaderingen gearrefteerd, en daar in volftrekt geene verandering begeerde.
Dat dit Rapport tot rype cn langdurige deliberatien aanleiding gegeeven hebbende, eindelyk daar op by de Municipaliteit genomen is de volgende refolutie.
Gedelibereerd zynde over de nadere inftantie van de Commisfie, uit de Directeuren van de Wyk-
Ver-



( IS>I )
Vergaderingen , en daar by in achting genomen zynde, dac gezegde Commisfie betuigd heeft, dat het Folk volftrekt wil, dat de Stemgeregtigheid zal bepaald werden, tot de tekenaars der verklaring in de WykFergaderingen gearrefteerd. en in die verklaring volftrekt geene verandering begeerd; is goedgevonden te verklaaren, „ dac de Municipaliteit zich tegen „ deze wil en deze begeerte niet langer zal ver„ zetten; maar tevens dat dezelven, getrouw aan „ haare grondbeginzelen blyvende, hare posten zal „ nederleggen, zodra dit zonder gevaar voor Re.
geeringsloosheid gefchieden kan."
Dat deze Refolutie Copielyk aan het Cornmitté gecommuniceerd zynde, ook ter zeiver tyd aan de Commisfie uit de vergaderde Burgerye is mede gedeeld, en dus, zonder concurentie van het Cornmitté afgegceven, hec welk alleen veroorzaakc is, door den aandrang der Commisfie op and woord, hebbende de Commisfie reeds onder hec Rellen dezer Refolutie aan de Municipaliteic laten boodfehappen, dat zy reeds tweemaal eene bezending uit de Kerk ontvangen had, en dat het Folk niet langer wagten wilde.
De Municipaliteit dierhalven niet weder de Stad willende brengen, in een dergelyk gevaar als waar in dezelve in den nagt tusfehen den 7. en 8. Maart geweest was, begreep haar andwoord te moeten befpoedigen , en het informee'e dierhalven, dat deze Refolutie, omtrent een point, waar in het Cornmitté had behoren gekend te worden, zonder concurentie van hetzelve genomen cn afgegee.
ven



C m )
ven is, is aïleen aan dien aandrang cn haat ts wytcn.
Eenige tyd na dat deze Refolutie aan de Commisfie uit de vergaderde Burgers afgegeeven was, verfchecn dezelve door een menigte nieuwe Leden verRerkt, wederom in de Vergadering, en zeide , door het Volk gelast te zyn, om aan de Leden der Municipaliteic hoofd voor hoofd af te vragen , wie op zyn post blyven wilde. De Commisfie op verzoek van de Prefident buiten gedaan en naderhand weder binnen verzocht zynde, werd aan dezelve geandwoord: dat de Vergadering over de gedaane vraag verwonderd was, als niet gezegd hebbende, oogenblikielyk haare posten te zullen verlaaten; en dat de Ver* gadering aannam, op haare posten te blyven, tot dat eene nieuwe verkiezing gedaan zou wezen. Op een nadere indantie der Commisfie om een bepaalden tyd te mogen weten, verklaarde de Vergadering tot Petri eerstkomende te zullen blyven fungeeren , voorbehoudens de vryheid aan ieder Lid by het Re. glement gelaten, om, wanneer hy verkoos dit te doen, zyn post neder te leggen, eene referve, die niet alleen uit naam der gantfche Vergadering geinnert, maar ook door eenen ander Lid byzonder herhaald werd , waar in de Commisfie genoegen nam cn daar op vertrok, zy begaf zich daar op naar het Cornmitté en vroeg ook aldaar de Leden hoofd voor hoofd af, of zy op hunne posten blyven wilden. Hec Cornmitté andwoorde niet geconcurreerd te hebben, tot de laatfte Refolutie der Municipaliteit, welke door den grooten aandrang
om



C 193 )
om fpoedig andwoord, die door de Commisfie. by de Municipaliteic gemaakt was,.aan het zelve voor de afgifte niet was gecommuniceerd, en dus geene reden te kunnen vinden, voor het doen dezer vraagen aan hun:
Dc Commisfie erkende, dat deze vraag dan ook het Cornmitté niet betrof, maar vroeg toen de Leden van het zelve, of zy geneigd waren, de by de Wyk-Vergaderingen gearrcfteerdc verklaring, te ondertekenen, een vraag, waarop het Cornmitté andwoorde, dezelfde vryheid als de Leden der Municipaliteit te begeeren , en dus zich op dezelve nader te zullen dcclareeren, wanneer de Municipaliteit tot Petri zou aanblyven.
In den nagt omtrent half twee uuren verfcheen een gedeelte van de Commisfie voor het laatst in de Vergadering, zeide, dat dc f'urgery in haar Rapport had genoegen genomen, en nu alleen nog maar verzocht, dat de Municipaliteit hare Refolutie, van tegen de vorderingen aan haar uit naam van Directeuren der vier Wyk-Vergaderingen en een groot aantal Burgeren gedaan, zich niet langer te zullen verzetten , op heden by Publicatie aan de Burgerye zou kennis geeven.
De Municipaliteit begrypende , dat die Publicatie een natuurlyk gevolg is van haare Refo. knie , cn dat deze Publicatie kennelyk in geen ander licht by de Burgery kan befchouwd worden, dan de Refolutie zelve, heeft beloofd aan N dit



C m )
dit verzoek te zullen voldoen, gelyk zy doet by dezen.
Aldus gedaan in onze Raads-Vergadering.
Ter Ordonnantie. Cget.) A. J. LEMKER,
Campen Secretaris. den 14 January 1796.
BYLAGE XXXV.
Aan de Municipaliteit der Stad Campen.
BURGERS VERTEGENWOORDIGERS!
Directeuren der vier gewettigde Wyk-Vergaderingen, geeven uit naam der Leden van die Vergaderingen aan ulieden te kennen, dat de tyd der Jaarlykfche verkiezing derMunicipaliteit enCommitté van Algemeen Welzyn enToezichc mee rasfe fchreeden nadere; en het allernoodzaakelyksc is, dac daar toe de noodige fchikkingen worden gemaakt, zo vinden zy haar verpligt zich des aangaande tot uwe Vergadering te wenden met verzoek.
1. Dac 'er op den 17. February eerstkomende eene Publicatie by Trommelflag mag worden gepubliceerd, waar by alle Stemgerechtigde Burgers, die de Verkiaaringe in de Wyk-Vergaderingen ondertekend hebben, worden opgeroepen om de navolgenden tg. en 20. February 's morgens om 9 uur kwartiers gewyze te vergaderen , om aldaar gezaÜentlyk op Vrydag den 19. February, te verkiezen
4c



( 195 )
ie Leden tot de Municipaliteit, en op Saturdag dén 20. dito die van het Comraitié van Algemeen Welzyn en Toezicht.
2. Dat daar toe de nodige Stembrieven mogen worden gedrukt en aan Directeuren worden eer hand. gefteld.
't Welk doende.
Directeuren voorn. En in derzelver naam.
(get.) AREND NIEUWENBURG, Prefident. JAN van 't OEVER» Secretaris.
(Hier op was geappostilleerd.)
De Municipaliteit zal aan de Directeuren der vier gewettigde Wyk-Vergaderingen ingevolge hun gedaan verzoek de nodige Stembrieven doen ter handen ftellen, en verder op den 17. February aanftaande door eene Publicatie by Trommelflag aan allen Stemgerechtigden onbepaald doen bekend maaken, dat ter verkiezing van de Leden der Municipaliteit en van het Cornmitté op den 19. en 20. February daar aan volgende door voorfchr. Directeuren de Stembrieven te voren zullen worden afgegeven , terwyl voor het overige de Municipaliteit wegens derzelver onvoltallighcid buiten Raat is, aan het üémrecht, iets meer by te voegen, als werkN i ïyfc



C 196 )
lyk by het tegenwoordig Regeerings Reglement bepaald is.
Actum ter Vergadering van de Municipaliteit den 13 February 1790".
Ter Ordonnantie. (g«0 A. J. L E M K E R, Secretaris.
BYLAGE XXXVI.
Extract uit de Notulen en Relolu. tien van het Cornmitté van algemeen Welzyn en Toezicht der Stad Campen.
Ben 18 February 1796.
FT
X-Iet Cornmitté van Algemeen Welzyn en Toezicht dezer Stad reeds voor lange befpeurd hebbende eene fcheuring tusfehen Burgers en Burgers, en de zo gelukkig gefubfiReerd hebbende eensgezindheid binnen deze Stad, als in haat en tweedragc flaande te veranderen, zo vond het Cornmitté het van deszelfs onvermydelyke plicht, eerst mondeling door eene conferentie met Directeuren der Wyk-Vergaderingen, en daar na by gefchrifte, alle pugingen aan te wenden, om de verfchillende begnppen en de daar uit reeds ontftaande verdeeld, heid, zo doenlyk te vernietigen, dan welk* alle niet alleen vrugtelcos afgeloopen zyn, maar daar en boven voor het Cornmitté van dat gevolg zyn geweest, dat alle voorgcflagene middelen, dpor of
op



( 197 )
op naam der Wyk Vergaderingen , ten eenmaal zyn gewezen van de hand; zelfs met bedreiging van zich in derzelver Systhema wel te zullen weeten te maintineeren , waar na het Cornmitté begreep hier mede nog een tyd lang te moeten fupercedeeren , als zich vleiende dat de tyd mogelyk de denkbeelden zouden verzagten, te meer daar zeer veele Leden der Wyk-Vergaderingen zich voor de laatfte propofitie van het Cornmitté hadden verklaard.
Dan in deze hoope bedroogen zynde, en tot deszelfs grievende fmerte hebbende moeten bevinden , dat de minderheid der Burgery niet alleen al verder is voortgevaren, de hoop tot een vergelyfc te verydelen, maar flappen te doen die door ieder nadenkende niet anders kunnen worden befchouwd * als wederregtelyk en gefchikt om den Burger te ontvringen, een onvervreemdbaar recht, waar toe hy gelyk zyn overige Medeburgeren, notoir bevoegd is, gelyk:
1. Door het Stemrecht alleen tegen wil en dank der Vertegenwoordigers, en hunne Medeburgers tc willen bepaalen, alleen tot de zulke welke de bekende verklaring in de Wyk-Vergaderingcn hebben ondertekend.
2. Geene andere Burgeren kiesbaar tot het Reprefentantfehap of de Regeering te admitteeren, dan die deze verklaaring hebben ondertekend.
3. Een Regeerings Reglement op de onwettigde wyze in te^ voeren, enz.
Alle daden welke het Cornmitté niet langer met ftilzwygen kan pasferen, zonder zich aan verzuim



C 198 )
van pligc fchuldig te maaken cn zich bloot te (tellen, voor het rechtvaardig verwyt van de gantfche Burgery, redenen waarom het Cornmitté zich in dispenfabel verpligt rekend, zo voor haar zelf9 als voor alle die Burgeren, welke deze handel wyze meer voor verkeerd, en wederregtelyk befchouwen, te moeten declarecren.
t. Dat het Cornmitté het gebeurde op den nagt tusfehen den ;3- en 14. January laatstleden, nimmer met deszelfs goedkeuring bekragtigd, en alleen tot de Publicatie van den 14. January laatstleden, met de Municipaliteit geconfenteerd hebbende, ten einde aan de gezamentlyke Burgery van het toen voorgevallene kennis te geeven, als nog en nogmaals perfisteert by deszelfs tocnmaalige herhaalde weigering omtrent het doen der bewuste verklaaring , en revifie van het Regeerings Reglement door de Wyk Vergaderingen gevorderd, en derhalven voor nul en van gcener waarde te houden, al het geen pretenfelyk op fundament der voorfchreven Publicatie van den 14. January voorn,, door of op naam der Wyk-Vergaderingen is vc-rrigt.
2. Dat derhalven, het niet overgeven of bezorgen der Rembrieven, door de Municipaliteit doen drukken, aan alle die geenen, welke by het Regcerings Reglement den dato 3 Mey 1795, als Stemgerechtigden verklaard zyn , door het Cornmitté ge. houden word, ah eene willekeurige inbreuk, van een aantal particuliere Burgers, op de rechten van het geheele Volk.
3. Dac voor zo verre die inbreuk mogt worden
ge



f 199 )
gefundeert, op zeker nieuw Regeerings Reglement, door, of op naam der Wyk-Vergaderingen gcarrcfteerd, doch nimmer door de Municipaliteit of Cornmitté goedgekeurd, hetzelve door het Committé uit dien hoofde niet anders word geconfidc reert, als een ontwerp van byzondere Burgers buiten mede weten of toeftemming der gezamentlyke Stemgerechtigden ontworpen en vastgefteld, envoor zo verre de twee Reprefentative Collegiën deezer Stad daar aan de fanftie geweigerd hebbende, als ten eenemaal onverbindende en kragteloos.
En zal van dit déclaratoir nog deezen avond san Directeuren der Wyk-Vergaderingen worden kennis gegeeven, door aan ieder derzelve een extract deezer te doen ter hande Rellen tot derzelver nangt, Pro vero Extractis
(Get,) J. <*. H. EVERS,
Secretaris.
BYLAGE XXXVII.
Aan het Cotumitté van Algemeen Welzyn en Toezicht der Stad Campen.
Geven te kennen Directeuren der vier gewettigde Wyk-Vergaderingen, dat zy in de gewoone Vergaderingen van heden avond geleezen hebben een ex trad Refolutie uit uwe Vergadering den dato 18 February.
Dan Directeuren kunnen niet begrypen op weiKe.
N 4 wy'



C 20o )
wyze Gylieden met de zaaken draaid, dewyl gy U in den nagt tusfehen den 13 en 14 February 1. 1, opentlyk aan de Commisfie van Directeuren ver'Waart hebt, van ü met de Refolutie der Municipahceit te conformeeren, met bygevoegde gezeg. dens, dat in geval gy lieden de verklaaring niet tekend noch Stemgerechtigde noch verkiesbaar waart. Over zulks Directeuren namens hunne Committenten aan uwe Vergaderingen declareeren, uw gegeeven protest, voor nul en van geen waarde te verklaarenjen met de verkiezing van de leden tot de beide Collegiën zullen voortgaan, terwyl zy de gevolgen daar. van zullen laaten voor uwe rekening.
Uit naam van Directeuren voorn.
CgeO
A. NIEUWENEURG,
Prefident. JAN van 't OEVER Secretaris.
NOTA'S



N O T A 'S
T O T DE
E Y LAGEN.
JBylage i. pag. 55: regel 8 tot 14. van boven.
Vreemd moet het den Lezer voor komen , dat als men iemand van zynen post ontzet, hem met den naam van Broeder begroet. Ja wat meer is, dezelve uitnodigd, om, de door zyne eigene afzetting vacant geworden post, weder te helpen vervullen. Niet onduidelyk geeft den fpreeker ook te kennen, genegen te zyn , elk en een iegelyk, welke politique gevoelens hy ook bezitte, toe tc laten tot het verkiezen zyner Vertegenwoordigers, en dus ook tot het Stemrecht.
Bylage 2. pag. 57- regel 6, 7 e» 8.
Zou hier ook vergeten zyn, mids het Patriottisch. geloof omhelzende.
Bylage 4 geheel.
Dit ftuk , fchynende uit den zamenhang eene Refolutie te zyn, fchoon den titul zulks niet aan. duid, noch in het Hot word gezegd aan wien dezelve behoorde te worden ter hand gefleld, wierd egter aan de algemeene Volks. Vergadering gezonden.
Bylage 6. pag. 62. §. 2.
Niet tegenftaande dat wy hier aan volkomen ons zegel hechten, meent men ook aan de andere zy.
N 5 de,



C 2C-2 )
de, den vertegenwoordiger niet vry te ftaan, billy. ke verzoeken, die noch Politie of Jufticie krenken, als dwingelanden te verweigeren. Idem §. g.
Indien men naauwkeurig en onpaftydig onderzoek wilde doen, zou men bevinden, dat het Volk zeer bedaard en befcheiden gehandeld heeft.
Idem pag. 63. §. 4.
Welke dingen zyn er toegeftaan ? alleen de Wapenen voor eenen dag, eilieve, op welke goede gron. den? waarfchynlyk op die, dat men niet gaarne wilde zien, dat het Orange verbrand wierd: was zulks dan niette doen, daar de Revolutie volkomen was, en wy onze FranRrhe Broeders reeds eenigen tyd binnen onze mnuren gehuisvest hadden, was zulks vragen wy, dan ftrydig met de goede politie.
Bylage 12. pag. 75. §. &
Het komt ons voor dat het eerbiedig naderen wel zo gefchikt is, in eene Monarchale Regering, waar het vleijen, kruipen en pluimftryken, een 'noodzakelyk kwaad fchynd te zyn, dan in een Volksbeftuur by Reprcfentatie, waar in het een ieder Burger vryRaat, cordaat en zonder complimenten (indien maar befcheiden) tot zyne Vertegenwoordigers te naderen en te fprecken.
Bylage 13. pag. 85. regel 4', 5 en 6 van boven.
Wonder voorwaar.' dat dien Burger dan al niet voor lange verteerd is, en hy als nu nogparoisfeert in de Nationale Vergadering.
Bylage 15. pag. 89.
Hier blykt ook ten duidelykRen uit, dat men
zich



C 203 )
zich altyd bezig hield, het Volk zwarigheden op. te werpen, als ook dat men nimmer ophield het zelve tc interumperen.
Bylage 21. pag. 122.
Deze ftrekt ten bewyze der wettigheid van de vier Wyk-Vergaderingen. Bylage 24- P"S- *32-
Die dit ftuk bedaard leest, zal zien, welk zoort van Patriotten de Leden dier Municipaliteit uitmaakten; in dit tydftip zoude men ze onder dc flymerige rangfchikken.
Bylage 27. pag. 148. laatfte paragraaph.
Hierfpreekt men al weer van de geheele Burgery, maar toen dat door hun zo geliefkoosd plan moest worden ingevoerd, bekreunde men zich daar met over, en vergenoegde zich met een gering getal.
Bylage 33. ■'" Om welke redenen tog, behoefde aan het einde van dit ftembillet geplaatst te worden „ zullende een ieder die de bovenftaande vraagen met ja " beandwoordde." tot welk een einde anders dan om den minkundigen en af hankelyke in 't oor te luisteren, zus, zo en niet anders moet gy ftemmen.
DeS Verklaaring zoude wel door het Volk aangenomen zyn geweest, had de Municipaliteit eerder te kennen gegeeven dusdanig een verklaring te len invoeren, en het Volk niet zo lang met maltraiteeren had opgehouden.
RE-



REGISTER
van de
BYLAGEN en STUKKEN,
Betreffende het voorgevallene binnen de Stad Campen.
r. A nnfpraak van 't Cornmitté Revolutionair aan Raad en Meente. . bladz.
II. Aanfpraak door 't C R. aan 't Volk, van de
puije van 't Stadhuis. . ^
III. Dito door 't C. R. naar de Keur, aan het Volk. 58
IV. Extract der Refolutie omtrend de Wapening. 59
V. Ericf van de Franfche Commandant aan de Mu¬
nicipaliteit. . . . 6r VI. Publicatie van den 9 Maart 1795. , 62 VII. Bekendmaking van het Cornmitté Revolutionair. 64 VIII. Voorftel van het Cornmitté Revolutionair. 65 IX. Reglement voor de vier Wyk-Vergaderingen. 68 X. Wettiging van het Cornmitté van Waakzaamheid. 72 XI. Cornmitté Revolitionair, üefungeert. , 73 XII. Aanfpraak van het Cornmitté van Waakzaamheid aan de Municipaliteit. . 75
XIII. MisfivC Van J. KAM TEL AAR. . 78
XIV. Dankbetuiging van het Cornmitté van Waak¬
zaamheid aan de Municipaliteit. 87 XV. Inleiding voor't Reglement in dato 2 May 1795. 89 XVI. Publicatie in dato 6 May 1795. . g%
XVII. Extract Refolutie van 't Cornmitté van Algemeen Welzyn, in dato 20 May, omtrent het vernietigen der Wyk Vergaderingen. 102
XVII.



REGISTER.
XVIII- Publicatie in dato 25 May 1795- bla'iz> I05 XIX. Publicatie in dato 1 Juny 1795- ♦ 108 XX. Request van een aantal Burgers op den 3.
Juny aan de Municipaliteit overgegeven, itr XXI. Publicatie in dato 4 Juny 1795. • Iïa
XXII. Billet en Kerkenfpraken. . «6
XXIII. Adres by de Municipaliteit in dato 18 Oc
tober, nopens de Verklaring. . 127
XXIV. Extract Refolutie van de Municipaliteit ,in
dato 12 November, op 't bovenftaande Adres. . • *M
XXV. Adres als boven, in dato 23 November. 13S XXVI. Adres als boven, over de benoeming van Re-
vifeurs. • •"' • *44
XXVII. Extraft Refolutie, in dato 5 December, op
het laatfte onderwerp. . I4<5
XXVIII. Adres over het zelfde onderwerp. 148 XXIX. Adres over J. kantel aar. s IS*
XXX. Ordres van den Gen. Major van zuilen
van nyeveld. . . • ISÖ
XXXI. Declaratie van den gemelde Gen. Major. 160
XXXII. Proclamatie van de Municipaliteit, in dato
7 January 1796. • • 160
XXXIII. Stembillet omtrent de drie pointcn in ge-
fchil. . • , >tS
XXXIV. Publicatie in dato 14 January. . 187
XXXV. Request der Wyk-Vergaderingen voor de
verkiezing. • • • 194-
XXXVI. Extract Refolutie van het Cornmitté van Al¬
gemeen Welzyn en Toezicht, in dato 18 Februnry. . . 195
XXXVII. Andwoord van Directeuren op gemelde
Refolutie. . . . 199






HISTORIE
VAN DE
revolutie
T E
campen. I. DE Ei.
historie
VAN Dl
revolutie
T E
campen;
I. DEEL.