2102 C 21     CONSTITUTIE DER FRANSCHE REPUBLIEK, VOORGESTELD AAN HET FRANSCHE VOLK DOOR DE NATIONALE CONVENTIE. UIT HET FRANSCH VERTAALD, (DOOR T. O.) GEDRUKT TE UTRECHT, FrüCTIDOR HET III. jaar. (1/950   VERKLARING VAN DE RECHTEN EN VAN DE PLICHTEN VAN DEN MENSCH EN VAN DEN BURGER. H et fransche Volk verkondigt, in tegenwoordigheid van hei Opperwezen, de volgende verklaring van de rechten en van de plichten van den mensch en van den burger. RECHTEN» Art. L De rechten van den mensch zyn de vryheid, de gelykheid, de veiligheid, de eigendom. I I. De vryheid beftaat in dat te kunnen doen hetwelk niet fcha» delyk is "aan de rechten van een ander. I I I. De gelykheid beftaat in dat de wet de zelfde is voor alletl, het zy zy beicherme, het zy zy ftraffe. De" gelykheid gedoogt geene onderscheiding van geboorte, geene erfl'elykheid van magt. I V. De veiligheid fpruit uit de zamenwerking van allen ter Ver-, zekering van ieders rechten. A V.  (*) V. De eigendom is ■ het recht van genot te hebben van zyne goederen, van zyne inkomften, van de vrucht zyns arbeids en zyner nyverheid en van over dezelve te mogen befchikken. V 1. De wet is de algemeene wil uitgedrukt door de meerderheid of van de burgeren of van hunne reprefentanten. V I I. Hetgeen niet door de wet verboden is mag niet belet worden. Niemand mag gedwongen worden te doen hetgeen zy niet gebiedt. VIII. Niemand mag voor het recht geroepen, befchuldigd, in hechtenis gefteld of gehouden worden, dan in de gevallen die door de wet bepaald zyn, en volgens de formaliteiten welke zy heeft voorgelchreven. I X. De geenen die willekeurige aften verzoeken, uitvaardigen, tekenen, uitvoeren of doen uitvoeren, zyn fchuldig en behooren geftraft te worden. X. Alle harde behandeling die onnodig zoude zyn om zich van den perfoon eens aangeklaagden te verzekeren, behoort geftrengelyk door de wet tegengegaan te worden. X I. Niemand mag geoordeeld worden dan naa gehoord of wettiglyk geroepen te zyn. X I I. De wet behoort niet anders dan ftraffen toetevvyzen die ftriktelyk noodwendig en aan het misdryf geëvenredigd zyn. XIII. Elke behandeling die de door de wet bepaalde ftraf verzwaart is eeue misdaad. X I V. Geene wet, noch crimineele noch burgerlyke, mag eene terug werkende kracht hebben. XV.  C 3 ) X V. Fik mensch mag zyn tyd en zyne dienften verpanden, rnaaf hv ™7£Szich verkojen of verkocht worden; zyne perfoon is" geene vervreemdbaare eigendom. XVI. Alle belasting is ingefteld ten algemeene nutte; zy behoort onder de belasten omgeflagen te worden, naar ieders vermo- gen' XVII. De fouvereiniteit berust eigenaartig by de geheele burgerfchap. XVIII. Geen individu, geene gedeeltelijke burgerfchaps-verzameling mag zich de fouvereiniteit aanmaatigen. X I X. Niemand mag zonder eene wettige opdragt eenig gezag uitöeffenen noch eenig publielc ampt bekleeden. X X. Ieder burger heeft een gelyk recht om, onmiddelyk of mid* delvk, medetewerken tot de daarftelling der wet tot de benoeming van 's volks reprefentanten en van de publieke amptenaaren. X X L De publieke ampten mogen niet de eigendom van hun die ze waarnemen worden. XXII. De maatfchappylyke waarborg kan niet aanwezig zyn, indien de verdeeling der magten niet ingefteld indien derzelver begrenzingen niet vast bepaald zyn, en indien de verant• woordelykheid der publieke amptenaaren niet verzekerd is. P L I C H T . E N. Art. I. De verklaring der rechten bevat de verplichtingen der Wetgevers: de inftandhouding der maatfchappy vordert dat de geenen die leden derzelve zyn hunne plichten kennen en insgelyks vervullen. T* A 2 114  (4) J.jKj 11. Alle de plichten van den mensch en van den burger vlöeijen voort uit deeze twee grondbeginfelen welke door de natuur in alle harten gegraveerd zyn. Doet aan een ander niet dat gy niet zoudt willen dat men aan u deed. Doet aan anderen fteeds het goede welk gy van hun zoudt willen ontvangen. I I I. De verplichtingen van een iegelyk jegens de rrjaatfehappy beftaan in haar te verdedigen, haar te dienen, met onderwerping aan de wetten te leven, en de gecnen die derzelver uitwerkers zyn te respecteeren. I V. Niemand is goed burger dan die een goede zoon, een goede vader, een goede broeder, een goede vriend, een goede echtgenoot is. v. Niemand is een braaf man dan die een oprechte en naauwgezette betrachter der wetten is. V I. De geen die openlyk de wetten fchendt, verklaart zich in ftaat van oorlog met de maatfehappy. VII. De geen die, zonder openlyk de wetten te overtreden, ze door list "of met behendigheid teleurftelt, kwetst de belangen van allen; hy maakt zich hunne welwillendheid en hunne achting onwaardig. VIII. Op de inftandhouding der eigendommen rusten de landbouw, alle de producten, alle de werkaders, en de ganfche maatfehappylyke orde. I X. Elk burger is zyne dienden aan het vaderland en aan de handhaving der vryheid, der gelykheid en der eigendommen verfchuldigd, zoo menigmaalen de-wet hem tot derzelver verdediging roept. CON-  CONSTITUTIE. Art. i. De fransche Republiek is een en ondeelbaar. i. De geheele franfche burgerfchap is de fouverein. I. T Y T E L. Verdeeling van het grondgebied. 3. Frankland is verdeeld in departenienten. Deeze departementen zyn: l'Atn,'Aisne, l Al her, le Baiïes-Alpes, les Hautes-AIpes, les Alpes-mantime ,1 ArdeS lfs Ardennes, l'Arriége, VAube, l'Aude^ l'^eyron, teBouches-du-Rhlne, le Calvados kCantal, ^ harent e la Charente-Inférieure, le Cher, la Corrèze, kiCte-d Or, les Cotes-du-Nord, la Creufe , laDordogne le Douhs , laLh o me, VEure-, Eure-et-Loir, le Fimflere, le Gad, la HauteGaronne, le Gers, la Gironde, k Golo, 'Herau t Ik^tVilaine , l'bidre, Indre-et-Loire, i'Ifere, le Jura , le Lande] , kLiamone, Lov-et-Cher, lahoire, la Haute-Loire la Loire-Inférieurel le Loiret, le Lot, Lot-et-Garonne,laLoii,Mane-et-Loire, la Manche, la Marne, la Haute-Marne la Mayenne, la Meurthe, la Meufe , le Mont-Blanc le Mont-TeZk, leMorbihan, laMofelk laNievre kNod l'Ciik l'Orne k Pas-de-Calais, le Puy-de-Dome, lesBaJJesPynnèes ^ les Hautes-Pyrénées, les prMuffiiffiJ» Bas-RUn, le Haut-Rhin, k Rhóne, la Haute-Saone Saoneet-Loire, la Sarthe, la Seine, la Seine-lnfeneure, Seine-etMarne Seine-et-Oife, ks Deux-Shres, la Somme, kjarn, Te Vau Vauclufe, la Vendie, la Vienne, la Haute-Vienne, les Vosges, l'Tonne ^ ^ 4_ De  ( 6 ) 4. De begrenzingen der departementen mogen door het wetgevend lighaam veranderd of richtiger bepaald worden; doch , in dat geval, mag de oppervlakte van een departement niet grooter zyn dan honderd vierkante myriameters (400 vierkante middelbaare uuren gaans) (1). 5. Ieder departement is verdeeld in cantons, ieder canton in gemeenten. De cantons behouden hunne tegenwoordige omvangbefchryvingen. Derzelver, begrenzingen mogen niet-te-min door het wetgevend lighaam veranderd of richtiger bepaald worden; doch, in dat geval mag er niet meer dan een myriameter (twee middelbaare uuren gaans, van 2566 toifes ieder) afftand zyn tusichen de verstliggende gemeente en de hoofdplaats van het canton. 6. De franfche colonien zyn integreerende gedeelten der Republiek , en zijn aan de zelfde conftitutioneele wet onderworpen. 7. Zy zyn verdeeld in departementen, zoo als volgt : Het eiland St. Domingo, van hetwelk het wetgevend lighaam de yerdeeling zal bepaalen in vier departementen ten minften, en in zes ten meesten; La Guadeloupe, Marie-Galande, la Defirade, les Saintes, en het fransch gedeelte van i,t. Martin; La Martinique ; La Guiane francaife en Cayenne; Ste. Lucie en Tabago; L'Ijle de France, les Seychelles, Rodrigue, en de etablisfementen van Madagascar; L'Ifte de la Réunion; De Oost-Indien, Pondkhéri, Chandemagor, Mahê, Karical en andere etablisfementen. II. T Y T E L. POL'ITIEKE STAAT DER BURGEREN. 8. Elk mansperfoon die m Frankland geboren en woonach¬ tig (1) JJe middelbaare imigaans-uiast in eene iyn is 25Ó6 toifts,  (7) • • h;p rm den ouderdom van volle een-en-twintig jaaren, SSTJf gSSSf\& contributie, grondpïcht of hoofdgdd betaalt, ia MM* borger. ^^^^^^ veldtochten gedaan hebben. xo. De vreemdeling ^^^^S^SsSS^ bereiking van volle een-en-twintig.jaaren ennaa W™* verklaard te hebben van zich J^^J^SSSily duurende zeven ^fS^^^^SSa^ er eenig richtingen geroepen worden. ia. De uitöeffening van de burgerrechten wordt verloren: o rw>r mruralifatie in een vreemd land, £ Eoor de aSaSe n,et eenig. vreemde corpora.,» w,*e „nderfcheiding van geboorte zoude medebrengen , of welke «elSr^ v-icbUngen ■ aan de weder-habiel-verklanng toe. «««Is WttS: SSge" v^T«^T^ tens g°- failleerden; ,illir.. Hnmestiek, tot den dienst «• Door den ftaat van gehuurde aomet>uci>., van clen perfoon of van het hiiishoüden; a°. Door den ftaat van bcfchuldiging, „ * A 4 5 '  S'-_ Door een vonnis by cöntumacie, zoo lang hetzelve von nis met vernietigd is. 6 »n. 23. In elk ander geval, doet het wetgevend lighaam alleen uitfpraak over de validiteit van de handelingen der grondvergaderingen. ' 24. Niemand mag in de grondvergaderingen gewapend verfchynen. 25. Hunne policy komt hun .toe. 26. De grondvergaderingen komen byeen: i°. Om al of niet haare toeftemming te geven op de veranderingen der conftitutioneele aéte, welke door de vergaderingen van reviiie worden voorgefteld; 20. Om de verkiezingen te doen die hun volgens de conftitutioneele acte toebehooren. 27. Zy vergaderen van volle rechtswege den eerften germinal van ieder jaar, om toetetreden, naar vereischt wordt, tot de nominatie. i°. Van de leden der kiezers-vergadering; 20. Van den vrederechter en zyne byzifters; 3°. Van den prefident der municipale admimftratie van het canton, of van de municipale officieren in de gemeenten van boven de vyfduizend invvooners. 28. Straks naa deeze .verkiezingen worden in de gemeenten van beneden de vyfduizend inwooners, gemeente-vergaderingen gehouden die de agenten van iedere gemeente en derzelver adjuncten verkiezen. A 5 29. Het-  ( io ) zg. Hetgeen in eene grond- of gemeente-vergadering gedaan wordt, meer dan het voorwerp van derzelver beroeping vereischt, en tegens de by de conftitutie bepaalde formaliteiten, is nul. 30. De vergaderingen , het zy grond-, het zy gemeentevergaderingen, doen geene andere verkiezing dan die welke heur door de conftitutioneele acte toegewezen zyn. 31. Alle de verkiezingen gefchieden by geheime ftemmenopneming. 3a. Elk burger die wettig overtuigd wordt van eene ftem gekocht of verkocht te hebben, is van de grond- en gemeente-vergaderingen, en van alle publieke verrichtingen , uitgefloten, voor twintig jaaren; en in geval van herhaling, is by het voor altoos. IV. T Y T E L. Kiezers-vergaderingen. 33. Ieder grondvergadering benoemt een kiezer naar reden van tweehonderd burgers , prefente of abfente , die recht van ftemmen in de gezegde vergadering hebben. Tot en met het getal van driehonderd burgers, wordt maar één kiezer benoemd; Van drie honderd-en-een tot vyfhonderd worden er twee benoemd; Van vyfhonderd-en-een tot zevenhonderd worden er drie benoemd; Van zevenhonderd-en-een tot negenhonderd worden er vier benoemd. 54. De leden van de kiezers-vergaderingen worden ieder jaar benoemd, en mogen niet dan naa twee jaaren tusfehenpozing andermaal verkoren worden. 35. Niemand mag tot kiezer benoemd worden , zoo hy niet voile vyfencwintig jaaren oud is, en niet by de noodige hoedanigheden tot de uitöeff'ening van de franfche burgerrechten, eene der volgende voorwaarden voegt; naamelyk: In  C t* ) In de gemeenten van boven de zesduizend inwooners, die van eigenaar of vruchtgebruiker te wezen van een goed dat men waardeert een inkomen te geven welk gelyk ftaat met dc plaatslyke waardy van tweehonderd dagloonen, ot huurder te wezen het zy van eene wooning gewaardeerd op een inkomen dat gelyk ftaat met de waardy van honderd-en-vyttig dagloonen * het zy van eene landery gewaardeerd op tweehonderd dain°dengemeenten van beneden de zesduizend inwooners, die van eigenaar of vruchtgebruiker te wezen van een goed gewaardeerd op een inkomen dat gelyk ftaat met de plaatslyke waardy van honderd-en-vyftig dagloonen, of huurder te wezen, het zy van eene wooning gewaardeerd op een inkomen dat gelyk ftaat met de waardy van honderd dagloonen, net zii van eene landery gewaardeerd op honderd dagloonen; En ten platten lande, die van eigenaar of vruchtgebruiker te wezen van een goed gewaardeerd op een inkomen dat geiyn ftaat met de plaatslyke waardv van honderd-en-vyttig dagloonen , of van pachter of bruiker te wezen van goederen gewaardeerd tot de waardy van tweehonderd dagloonen. Ten aanzien van dezulke die te gelyker tyd eigenaars ot vruchtgebruikers, eensdeels, en huurders, pachters ot bruikers, anderdeels, zyn, zullen hunne vermogens uit die verfcheidene hoofden te zamen gevoegd worden tot de noodige hoeveelheid om hunne verkiesbaarheid te vestigen. "6. De kiezers-vergadering van ieder departement houdt haare byeenkomst den 20. germinal van ieder jaar, en doet in eene enkele zittingsiyd van tien dagen ten langften, en zonder op tyd te mogen fcheiden, alle de verkiezingen af, welke te doen ftaan; waarnaa zy van volle rechtswege ontbonden is. 37. De kiezers-vergaderingen mogen zich niet bezig houden met eenig onderwerp buiten de verkiezingen welke hun zyn opgedragen ; zy mogen zenden noch ontvangen eenig adres, eenige petitie, of eenige deputatie. 38. De kiezers-vergaderingen mogen met elkander niet correspondeeren. 39 Geen burger, die lid van eene kiezers-vergadering geweest is, mag den tytel van kiezer aannemen, noch, in die hoe-  C U ) hoedanigheid , zich te zamen voegen by de geenen die met hem leden dier vergadering geweest zyn. De overtreding van dit artikel is eene aanranding op de algemeene veiligheid. 40. De agttiende , twintigfie, een-en-twiNtigfte , drie-entwintig-fte , vier-en-twintigfie , viff-en-twintigite , negen-entwintigfte, dertigfte, een-en-dertigfie en iwee-en-dertiglle artikelen van den voongen fyiel, over de grondvergaderingen, zyn mede op de kiezers-vergaderingen tocpasfelyk. 41. De kiezers-vergaderingen verkiezen, naar dat het plaats heeft: 1 i°. De leden van het wetgevend lighaam; te wee ten: de leden van den raad der oudften, vervolgens de leden van'den raad der vyf honderd; 20. De leden van het tribunaal van casfatic; 30. De hoog-gvzwoornen ; 40. De departements-adminiftrareurs; 50. De preiident , piiblieken aanklager en griflier van het crimineel tribunaal; 6°. De rechters van de hurgerlyke tribunaalen. 4a. Wanneer een burger verkoren is door de kiezers-verga leringen om een overleden, öhtflageh of afgezetten amptêuaar te vervangen, Wordt die burger vei korei/enkel voor den tyd dien de vervangen amptenaar nog had moeten aanbiyven. 43. De commisfaris van het directoire executif (zoo wordt het uitvoerend bewind genoemd) by de adminiftratie van ieder departement is gehouden, op poene van afzetting, het directbire kennis te geven van de opening of fluiting der kiezersvergaderingen : deeze commisfaris mag derzelver werkzaamheden niet ophouden of firemmen , noch in de plaats der Zittingen komen; doch hy heeft het recht om communicatie te vraagen van het proces-verbaal van iedere zitting in de opvolgende vier-en'-twiiitjg uuren , en hy is gehouden het directoire te verwittigen van de inbreuken die op de couftitutioneele acte mochten gefchied zyn. In alle gevallen . doet het wetgevend lighaam alleen uitfpraak over de validiteit van de handelingen der kiezers-vergaderingen. Vr.  ( 13 ) v. t y t e l. \v et gevende m a g T. Algemeene befchikkingen. 44. Het wetgevend lighaam is zamengefteld uit een raad der ouden en een raad der vyfhonderd. a< In geen eeval, mag het wetgevend lighaam aan een of meer zyner leden, noch aan iemand hoegenaamd, eenige der verrichtingen opdragen , welke door de tegenwoordige conftitutie aan hetzelve toegewezen zyn. 46 Her mag noch door zich zelf, noch door gedelegueerdeu, de uitvoerende noch de rechteriyke magt uitöeffenen. 47. Er is onbeftaanbaarheid tusfchen de hoedanigheid van lid van het wetgevend lighaam en de uiiöelfening van eenig andere publiek' ampt , uitgezonderd dat van arclnvist deiRepubliek. ,, 43. De wet bepaalt de wyze van of definitive of tydelyke vervanging van de publieke amptenaars die tot leden vai; het wetgevend0 lighaam komen verkoren te worden. 49. Ieder departement werkt mede, enkel naar reden van zyne volksmenigte, tot de benoeming van de leden van den raad der ouden en van de leden van den raad der vyfhonderd. 50. Om de tien jaaren wordt door het wetgevend lighaam, voigens'de hem toegezonden ftaaten van volksmenigte, bepaling gemaakt omtrent het getal der leden van den eenen en van den anderen raad welke ieder departement moet opleverert. 51. Geene verandering mag, geduurende dien tusfchentyd, in'dien omflag gemaakt worden. 5a. De leden van het wetgevend lighaam zyn geene reprefentanten van het departement dat hen benoemd heeft, maar van de ganfche natie, en er mag hun geenerlei lastbrief gegeven worden. £ 53- De  C 14 ) 53. De eene en de andere raad worden jaarlyks voor een derde gedeelte vernieuwd. 54. De naa drie jaaren afgaande leden mogen terftond andermaal verkoren worden voor de drie volgende jaaren , waar naa een tusfchentyd van twee jaaren zal moeten verlopen om op nieuw gekoren te worden. 55. Niemand mag, in eenig geval, langer dan zes aanëenvolgende jaaren lid van het wetgevend lighaam zyn. 56. Indien, door buitengewoone omftandigheden, een der beide raaden zich verminderd bevindt tot beneden twee derde gedeelten zyner leden, geeft hy daarvan bericht aan het directoire exectitif, hetwelk gehouden is zonder uitftel de grondvergaderingen te beroepen in de departementen die uit hoofde van deeze omftandigheden leden van het wetgevend lighaam hebben aantevullen : de grondvergaderingen "benoemen op ftaande voet de kiezers, welke tot de noodige aanvullingen overgaan. 57. De nieuwverkoren leden tot den eenen en tot den anderen raad komen byeen , den eerften prairial van ieder jaar, in de gemeente die door het voorig wetgevend lighaam is aangewezen , of in de zelfde gemeente alwaar hetzelve zyne laatfte zitting gehouden heeft, indien het geene andere heeft aangewezen. 58. De twee raaden zitten altoos beide in eene gemeente. 59. Het wetgevend lighaam is in permanente zitting : het mag echter tot op tyden welke het bepaalt zich adjourneeren. 60. In geen geval mogen de twee raaden in eene zelfde zaal vergaderen. 61. De aangeftelde verrichtingen van prefident en van fecretaris mogen niet langer duuren dan eene maand, noch in den raad der ouden , noch in dien der vyfhonderd. 62. De twee raaden hebben respeclivelyk het recht van policy in de plaats hunner zittingen, en in den buitenomtrek dien zy bepaald hebben. 63. zy  C »5 ) 6v Zy hebben rcspeftivelyk het recht van policy over hunne leden dan zy kunnen geene zwaarder ftrat uitfpreeken dan cenfuur, arrest voor agt dagen en gevangenis voor drie.. 6a De zittingen van den eenen en van den anderen raad zvn publiek; de toehoorders kunnen niet meerder m getal zvn dan de helft der respeclive leden van lederen raad. De verbaale procesfen der zittingen worden gedrukt. 6<. Alle deliberatien gefchieden met te zitten en op te ftaan; in geval van twyffeling doet men het appel nominal, maar als dan zyn de ftemmen geheim. 66 Op het verzoek van honderd zyner leden , kan ieder raad'zich in een generaalen geheim comité formeeren, doch alleen om te discuteeren, en niet om te raadplegen. 67. Noch de eene, noch de andere raad mag uit deszelfs boezem eenig permanent comité vastftellen. Alleen heeft iedere raad het vermogen om, wanneer eene zaak hem toefchylit onderhevig te zyn aan een voorbereidend onderzoek , als dan uit zyne leden eene fpeciale commisfic te benoemen, die zich enkel met het voorwerp haarer vorming bezig houdt. Deeze commisfie vervalt zodra de raad over het voorwerp, waarmede zy gelast was, geftatueerd heeft. 68 De leden van het wetgevend lighaam ontvangen eene jaarlykfche fchadeloosftelling; zy is in den eenen en den anderen raad bepaald op de waardy van drieduizend mynagrammes tarw (6x3 quintaalen, 32 ponden). 60 Het directoire executif kan geen corps trouppes doen trekken of doen verblyven binnen den afftand van zes mynameters (twaalf middelbaare uuren gaans) van de gemeente in welke het wetgevend lighaam zyne zittingen houdt, ten zy op requifitie of autorifatie van dat lighaam. 70 Er is by het wetgevend lighaam eene wacht van burgers uit de rustende nationale garde van alle de departementen genomen en door hunne wapenbroeders verkoren.  C 16 ) Deeze wacht kan niet minder talryk zyn dan vyftienhon» derd mannen in werkelyken dienst. 71. Het wetgevend lighaam bepaalt de wyze van deezen dienst en derzelver geduurzaamheid. _ 72. Het wetgevend lighaam komt by geene publieke plechtigheid en zendt er ook geene deputatie. Raad der vyfhonderd. 73. De raad der vyfhonderd is onveranderlyk bepaald op dit getal. r 74. Om tot lid van den raad der vyfhonderd verkoren te worden, behoort men volle dertig jaaren oud te zyn en geduurende de onmiddelyk de verkiezing voorgaande tien jaaren op het grondgebied der Republiek huiszittende geweest te zyn: De voorwaarde van den ouderdom van dertig jaaren zal niet gevorderd worden voor het zevende jaar der Republiek: tot op dat tydflip zal de ouderdom van vyf-en-twintig jaaren voldoende wezen. 75- De raa 1 der vyfhonderd mag niet raadplegen dan waaneer de zitting ten minften uit tweehonderd leden beftaat. ■76. De voorflelling der wetten behoort uitfluitenderwys aan den raad der vyfhonderd. 77. De raad der vyfhonderd mag over geen voorftel 'delibereeren of refolveeren, ten zy de volgende formaliteiten waargenomen worden: Er gefchieden drie leezingen van het voorftel; het tusfehenperk van twee deezer leezingen mag niet minder dan tien dagen wezen. De discusfie is open naa iedere leezing; en des-niet-te-min kan de raad der vyfhonderd, naa de eerfte of de tweede leezing, verklaaren dat er reden is tot adjo.urnement of dat er geen reden is tot deliberatie. Ieder voorftel moet twee' dagen voor de tweede leezing gedrukt en rondgedeeld zyn. Naa  ( 17 ) Naa de derde leezing beflist de raad der vyfhonderd of er al of niet tot ajournement reden is. 78. Geen voorftel hetwelk, aan de discusfie onderworpen, iiaa de derde leezing definitivelyk verworpen wordt', mag weder voorgebragt worden dan naa verloop van een jaar. 79. De door den raad der vyfhonderd aangenomen voorftellen worden refolutien genoemd. 80. De inleiding tot elke refolutie moet uitdrukken i i°. De dagtekeningen der zittingen in welke de drie leezingen van het voorftel gedaan zyn. a°. De acte door welke, naa de derde leezing, verklaart is dat er geen reden tot ajournement is. 81. Zijn ontheven van de door het zeven-en-zeventigfte artikel voorgefchreevene formaliteiten, de door eene voofafgaande declaratie van den raad der vyfhonderd nooddringend verklaarde voorftellen. Deeze declaratie moet uitdrukken de gronden van dien nood- . drang, en er moet in de inleiding der refolutie melding van gemaakt worden. Raad der ouden. 82. De raad der ouden is zamengéfteld uit twee honderd-en-* vyftig leden. 83. Niemand mag tot lid van den raad dei" ouden verkoren worden, Zoo hy niet den ouderdom van volle veertig jaaren bereikt heeft; Zoo hy daarenboven niet getrouwd of weduwnaar is; En indien hy niet geduurende de verkiezing onmiddelyk voorgaande vyftien jaaren op het grondgebied der Republiek huiszittende is geweest. 84. De voorwaarde van huiszittendheid by het tegenwoordig artikel gevorderd, en by het vier-en-zeventigfte artikel voor* gefchreeven, zyn niet toepasfelyk op de met eene misile van het gouvernement uit het grondgebied der Republiek vertrokkene burgers *  ( 18 ) Bj. De raad der ouden mag niet raadpleegen, dan wanneer de zitting uit ten minden honderd-zes-en-twintig leden beftaat. s / 86. Het komt den raad der ouden uitfluitenderwys toe de refolutien van den raad der vyfhonderd goedtekeuren of te verwerpen. 87. Zoo dra eene refolutie van den raad der vyfhonderd by den raad der ouden is ingekomen, geeft de prefident de leezing der inleiding. 88. De raad der ouden weigert de refolutien van den raad der vyfhonderd goedtekeuren die niet volgens de door de conftitutie voorgefchreven formaliteiten genomen zyn. 89. " Indien het voorftel door den raad der vyfhonderd nooddringende verklaart is, delibereert de raad der ouden om de acte van nooddrang goedtekeuren ef te verwerpen. 90. Indien de raad der ouden de acte van nooddrang verwerpt , delibereert dezelve niet over den grosd der refolutie. 91. Indien de refolutie niet voorgegaan is door eene acte van nooddrang, gefchieden drie leezingen; het tusfchenperk van twee deezer leezingen mag niet minder zyn dan vyf dagen. De discusfie is open naa iedere leezing. Ieder befluit wordt ten minften twee dagen voor de tweede leezing gedrukt en rondgedeeld. 92. De door den raad der ouden goedgekeurde befluiten van den raad der vyfhonderd, worden wetten genoemd. 93. De inleiding der wetten moet uitdrukken de dagtekeningen der zittingen in welke de drie leezingen gefchied zyn. 94. Het decreet door welk de raad der ouden den nooddrang eener wet erkent, moet beredeneerd en gemeld worden in de inleiding van die wet. 95. Het door den raad der vyfhonderd gedaane voorftel eener wet verftaat zich omtrent alle artikelen van een zelfde ont-  (Ij>) ontwerp: de raad der ouden moet ze in hun geheel goedkeuren of verwerpen. q6. De goedkeuring van den raad der ouden wordt op ieder voorftel eener wet uitgedrukt door deeze door dén prefident en fecretarisfen getekende formule: de raad der ouden keurt goed (aPPROBEERT) 97. De weigering van aanneeming uit hoofde van verzuim van de by het zeven-en zeventigfte artikel aangeweezen formaliteiten , wordt uitgedrukt door deeze door den prefident en de fecretarisfen getekende formule : de constitutie vernietigt (annulleert) 98. De weigering van den grond der voorgeftelde wet aante» nemen wordt uitgedrukt door deeze door den prefident en de fecretarisfen getekende formule: de raad der ouden mag niet aanneemen (adopteeren) 99. In het geval van het tegenwoordig artikel, mag het ontwerp der verworpen wet niet weder door den raad der vyfhonderd geprefenteerd worden dan naa verloop van een jaar. 100. De raad der vvfhonderd mag niettemin, op welk tydftip het zy, een ontwerp van wet prefenteeren, welk artikelen bevat die een gedeelte van een verworpen geworden zynde ontwerp uitmaaken. 101. De raad der ouden zendt de door hem aangenomen wetten, ten zeiven dage, zoo aan den raad der vyfhonderd als aan het directoire executif. 102. De raad der ouden mag de refidentie van het wetgevend lighaam veranderen; hy benoemt in dat geval eene nieuwe plaats en het tydftip- wanneer de beide raaden gehouden zyn zich aldaar te vervoegen. De wet van den raad der ouden dienaangaande is onherroepelyk. 103. Den zelfden dag van dat decreet mag nocbude een noch de andere der raaden niet. meer delibereeren in de gemeente alwaar zy tot daar toe gereüdeerd hebben. B a De  ( 20 ) De leden die 'er hunne amptsverrichtingen moeten vervolgen, roudeti zich fchuldig maaken aan aanranding op de veiligheid der Republiek. 104. De leden van liet directoire execiitif die mochten draalen of weigeren het decreet van verplaafzing van het wetgevend lighaam te zegelen, afkondigen en verzenden, zouden aan het zelfde delict fchuldig zyn. 105. Indien, binnen de twintig dagen naa den dag welken de raad der oudften bepaald heeft, de meerderheid van ieder der beide raaden niet derzelver aankomst in de aangewezen plaats of derzelver- vergadering in eenige andere plaats aan de republiek bekend gemaakt heeft, zullen de departementsadffliniftrateurs, of, by gebrek van hen, de departements burgerlyke tribunaalen, de grondvergaderingen beroepen, om kiezers te benoemen die ftraks zullen overgaan tot de formatie van een nieuw wetgevend lighaam, door de verkiezing van tweehonderd-vyftig gedeputeerden tot den raad der ouden, en van vyfhonderd tot den anderen raad. - 106. De departements-adminiftrateurs die, in het geval van het voorgaande artikel, draalen mochten met de grondvergade■ ringen te beroepen, zouden zich fchuldig maaken aan hoog verraad en aan aanranding tegens de veilighe'id der Republiek. 107. En worden aan het zelfde deliet fchuldig verklaard alle burgers die beletzel mochten toebrengen aan de beroeping der grond- en kiezers-vergaderingen, in'het geval van het honderden-zesde artikel. 108. De'leden van het nieuw wetgevend lighaam vergaderen in de plaats alwaar de raad der ouden de zittingen verlegd hadt. ' Indien fcy in die plaats niet kunnen vergaderen, dan is even veel in welke plaats zy in meerderheid zich bevinden aldaar het wetgevend lighaam. 109. Uitgezonderd in de gevallen van het honderd-en-tweede artikel, mag geen voorftel van wet zyn oorfprong in den raad der ouden nemen. Van  ( 21 ) Van de zekérftelling van de leden van het wetgevend lighaam. 110 De burgers die leden van het wetgevend lighaam zyn of geweest zyn, mogen niet agterhaald , befchuldigd of geoordeeld worden , wanneer ook hoegenaamd, om hetgeen zy m de uitoefening hunner amptsverrichtingen gezegd ot gelchreeven hebben.- in. De leden van het wetgevend lighaam mogen, yan het oogenblik hunner benoeming af tot op den dertigften dag naa den afloop hunner amptsverrichtingen toe, met te recht geftel dworden dan met de formaliteiten welke by de volgende artikelen worden voorgefchreven. ii". Zy kunnen, om crimineele zaaken, gevat worden in flagrant delict: maar er moet, zonder uitftel , kennis van gegeven worden aan het wetgevend lighaam; en de vervolging kan niet geconftitueerd worden dan naa dat de raad der vyffionderd de te recht ftelling voorgefteld en de raad der ouden dezelve zal gedecreteerd hebben. 113. Buiten het flagrant delict, mogen de leden van het wetgevend lighaam niet gebragt worden voor de officieren der po- . bcv, noch in ftaat van arrest gefield worden voor dat de raad der vyfhonderd de te recht ftelling voorgefteld en de raad der ouden -dezelve gedecreteerd zal hebben. 114. In de gevallen van de twee vorige artikelen, mag een lid van het wetgevend lighaam niet voor eenig ander tribunaal dan het hooge gerichtshof getrokken worden. 115. Zy worden voor hetzelve hof getrokken om zaaken van verraad, dilapidatie, manoeuvres tot omkeermg der; conftitutie, eri aanranding tegens de binnenlandiche veiligheid der Republiek. 116. Geene aanklaahte tegens een lid van het wetgevend lichaam mag plaats geven tot vervolging zoo zy niet tchritte'yk gefteld , getekend en aan den raad der vyfhonderd geadresfeerd is. B 3 H7- In*  ( aa ) 117. Indien de raad der vyfhonderd, naa er volgens de by het zeven-en-zestigfte artikel voorgefchreven manier over gedelibereerd te hebben, de aanklachte admitteert, verklaart hy zulks in deeze bewoordingen: De aanklachte tegen ter zaake van gedateerd den getekend door wordt geadmitteerd. 11*8. De betichte wordt dan geroepen: hy heeft om te compareeren een uitfte] van drie viye dagen; en wanneer hy compareert , wordt hy gehoord in het binnenfte van de plaats der zittingen'- van den raad der vyfhonderd. 119. Het zy de betichte verfcheenen is of niet, de raad der* vyfhonderd verklaart, naa dat uitftel, of er al of niet reden zy tot onderzoek tot zyn gedrag. ' 120. Indien door den raad der vyfhonderd verklaard wordt dar er reden tot onderzoek is , wordt de aangeklaagde door den raad der ouden geroepen: hy heeft twee vrye dagen uitftel om te compareeren ; en zoo hy compareert , wordt hy gehoord in het binnenfte van de plaats van de zittingen van den raad der ouden. 121. Het zy de 'aangeklaagde verfcheenen is of niet , de raad der ouden fpreekt, naa dat uitftel en naa er volgens* de by het een-en-negentigfte artikel voorgefchreven manier over gedelibereerd te hebben, de befchuldiging uit, indien er reden is, en verzendt den befchuldigde voor het hoog gerichtshof, hetwelk gehouden is zonder eenig uitftel het proces te inftrueeren. 122. Alle discusfle in den eenen en in den anderen raad, betjekkelyk tot de aanklachte of tot de befchuldiging van een lid van het wetgevend lighaam, gefchiedt in algemeene raadsvergadering. Alle deliberatie over de zelfde voorwerpen wordt gehouden met appel nominal en met heimelyke opneming van ftemmen. 123. De uitgefproken befchuldiging tegens een lid van het wetgevend lighaam heeft tem gevolge fuspenfie. Indien hy by vonnis van her hoog gerichtshof wordt vrygefproken, hervat hy zyne amptsverrichtingen. On-  C =3 ) Onderlinge betrekkingen der beide raaden. ■ I24. Wanneer de beide raaden definitief g^^gf z>'n' ' geven zy elkander daarvan kennis door een bode van ltaat. lft5. Ieder raad benoemt vier boden van ftaat tot zyn dienst. 126. Dezelve brengen aan ieder der raaden en .«^« £ reftoire executif ^^^^^^SffS^S^ haam; ten dien emoe neuueu *y ■ •-&»"& * gen van het directoire executit. Zy worden door twee deurwaarders voorgegaan. 107 Een der beide raaden kan zich niet langer dan vyf dageir adjourneeren, zonder de toeftemming der andere. Uitvaardiging der wetten. lighaam zegelen en pubhceeren. r>» .„„ttPti pn aften van het wetgevend lighaam voor *&£ï£ï&&#r* is>worien doorhet- zelve ten zelfden dage gepubliceerd. I3o. De publicatie der weten der aften van het wetgevend lighLn wordt in ^'^^^0/ (** van het der Republiek." toire executif niet uitgevaardigd worden, en deszelts veram woordelykheid daaromtrent duurt zes jaaren. 13 4  ( H ) Zyn uitgezonderd de wetten voor welke de acle van nooddrang door den raad der ouden goedgekeurd is. V I. T Y T E L. UITVOERENDE M A G T. 13a. De uitvoerende magt is gedelegueerd aan een directoire' be,Wind1 7" vyf leden die, door het wetgevend lighaam benoemd, alsdan de amptsverrichtingen doen van eene kiezersvergadering, m naam der natie. .133- De raad der vyfhonderd maakt, by geheime opneeming van (temmen , eene tienvoudige lyst van het getal der leden van het direcloire welke te benoemen zyn en prefenteert dezelve aan den raad der ouden, die, mede bv geheime onneeming van ftemmen, uit die lyst kiest. " , 134. De leden van het direcloire moeten ten minden veert!"jaaren oud zyn. 0 135. Zy mogen niet. anders genomen worden dan uit de burgers die leden geweest zyn van het wetgevend lighaam, of ministers. 0 ' 13Ö. Jk rekenen van den eerden dag van het vvfde jaar der Kepubliek, zullen de leden van het wetgevend "lighaam niet mogen verkoren worden tot leden van het directoire noch tot ministers , het zy geduurende den loop hunner wetgevende amptsverrichtingen, het zy geduurende het eerde jaar naa den aiioop dierzelve verrichtingen. 137- Het direcloire wordt, jaariyks, gedeeltelyk vernieuwd door de verkiezing van een nieuw lid. Het lot zal, geduurende de "vier eerde Jaaren, beflisfen over het luccesfivelyk aftreeden van de leden" die de eerlte keer ekoren zyn. . 0 138. Geen der aftredende leden mag weder verkeren worden dan naa een tusfehentyd van vyf jaaren. 139- De  ( *5 ) 139- De ascendcnt en descendent in rechte linie, de broeders, oom en neef, volle coufins , en de aanverwanten tot die onderfcheiden graaden, kunnen -niet te gelyker tyd leden van het direcloire zyn, noch elkander er in opvolgen, dan naa een tusfchcntyd van vyf jaaren. 140. In geval van vacature by overiyden, omfiag of anderzins , van een der leden van het direcloire, wordt deszelfs opvolger door het wetgevend lighaam verkoren binnen tien dagen zonder meer uitftel. De raad der vyfhonderd is gehouden de candidaten voorteftellen in de eerftè vyf dagen, en de raad der ouden moet in de vyf laatfte de verkiezing volbrengen. Het nieuw lid wordt verkoren flechts voor den tyd welken de geen dien hy vervangt had moeten aanblyven. Nochtans indien die tyd niet meer dan een half jaar bedraagt, blyft de geen die verkoren is in amptsverrichtingen tot het einde van het aanftaande vyfde jaar. 141. Ieder lid van het direcloire prefideert in hetzelve geduurende flechts drie maanden, De prefident heeft de ondertekening en de bewaaring van het zegel. De wetten en de aclen van het wetgevend lighaam worden geaddresfeerd aan het direcloire, in den perfoon van deszelfs prefident. 142. Het direcloire executif mag niet delibereeren, zoo ten miuften drie leden niet tegenwoordig zyn. 143. Het kiest zich, buiten zijn boezem , een fecretaris, door'wien de expeditien worden gecontrafigneerd en de deliberatien aangetekend in een register in welk ieder lid het recht heeft zyn "beredeneerd advis te doen infehryven. Het direcloire mag, wanneer het. hem goeddunkt, delibereeren buiten het bywezen van zynen fecretaris; in dat geval wordeii de deliberatien aangetekend, in een byzonder register, door een der leden van het direcloire. 144. Het direcloire voorziet, volgens de wetten, in de buiten- en bihiïenlandfche veiligheid der Ilepubliek. B 5 ' Het  C 26 ) Het raag met de wetten overeenkomende en tot derzelver uitvoering dienstige proclamatien doen. Het befchikt over de gewapende magt, zonder dat in eenig geval, het direcloire gezameulyk genomen, noch een van zyne leden, dezelve moge commandeeren , noch geduurende den tyd zyner amptsbekleeding noch geduurende de twee den afloop derzelve onmiddelyk opvolgende jaaren. 145. Indien het direcloire onderricht is dat eenige zamenzweering gefmeed wordt tegens de buiten- of binnenlandfche veiligheid van den ftaat, mag het mandamenten van opbrenging en mandamenten van vastzetting uitgeven tegens de geenen die gedacht worden er de auteurs of medeplichtigen van te zyn; het mag hen ondervraagen: maar het is verplicht, op de pcenaliteit welke tegens de misdaad van willekeurige gevangenhouding bepaald is , hen te doen overbrengen voor den officier van policy, binnen den tyd van twee dagen, om volgens de wetten te procedeeren. 146. Het direcloire benoemt de generaals en Ifhef; het mag dezelve niet kiezen onder de maagfehap of aanverwanten van zyne leden, in de graaden welke by het honderd-negen-ên-dertigfte artikel zyn uitgedrukt. 147. Het bewaakt en verzekert de' uitvoering der wetten in de adminiftratien en tribunaalen , door ter zyner benoeming ftaande commisfarisfen. 148. Het benoemt buiten zynen boezem de ministers, tot zyn eigen wederopzeggen, naar zyn goeddunken. Het mag hen niet verkiezen beneden den ouderdom van dertig jaaren , noch onder de maagfehap of aanverwanten van zyne leden, in de graaden welke by het honderd-negen-endertigflc artikel zyn uitgedrukt. 149- De ministers correspondeeren onmiddelyk met de autoriteiten die hen onderfchikt zyn. 150. Het wetgevend lighaam bepaalt de toelagen en het getal der ministers. Dit getal is van zes ten minften en van agt ten meesten. 151. De  C 27 ) 151. De ministers formeeren geenen raad. 152. De ministers zvn respeclive verantwoordelyk , zoo wel'wegens de niet-uitvbering der wetten als wegens de nietuitvoering van de befluiten van het directoire. 153. Het direcloire benoemt den ontvanger van de directe belastingen van ieder departement. 154. Het benoemt de opper-voorgeftelden tot de beheering der'indirecte contributien en tot de adminiftratie der nationale domeinen. 155. Alle de publieke amptenaaren in de franfche colonien, uitgezonderd de departementen van de Isles de France en de la Réunion, zullen door het direcloire benoemd worden tot aan den vrede. 156. Het wetgevend lighaam mag het direcloire mantigen om in alle de franfche colonien, naar de gevallen vereisfchen, een of meer byzondere agenten te zenden, welke het voor een bepaalden "tyd neett benoemd. _ _ De byzondere agenten zullen dezelfde amptsverrichtingen waarnemen als het direcloire, en zullen hetzelve onderhoorig wezen. 157. Geen lid van het direcloire mag zich buiten betge'bied' der Republiek begeven, dan twee jaaren naa het eindigen zyner amptsverrichtingen. 158. Hy is gehouden in dien tusfchentyd, het wetgevend lighaam blyk te geven van zyne aanwezigheid. Het honderd-twaalfde artikel en de volgende, tot en met het honderd-drie-en-twintigile , de garantie van het wetgevend lighaam betreffende , zyn mede toepasfelyk op de leden van het direcloire. 159. in het geval wanneer meer dan twee leden van het directoire mochten te recht gefield worden , zal het wetgevend lighaam, in gewoone manieren, voorzien in hunne vervanging geduurende de rechtspleging. 160. Bui-  C 28 ) 160. Ruiten de gevallen van de honderd-negentiende en honderd- en-twintigfte artikelen, mag het direcloire, noch geen van deszelfs leden , geroepen worden, noch door den raad der vythonderd, noch door den raad der ouden. 161. De rekeningen en de uitleggingen door den eenen of den anderen raad het direcloire afgevraagd, moeten fchriftelyk gegeven worden. 162. Het direcloire is gehouden , jaarlyks een fchriftelyk verllag van de uitgaven, van den toeftand der finantien, van den ftaat der beftaande pennoenen , als mede de fchets van die welke het oirbaar vindt uitteleggen, aan den eenen en aan den anderen raad overtegeven. Het moet de abuizen welke tot zyne kennis gekomen zyn aanwyzen. 163. Het direcloire mag ten allen tyde', fchriftelyk , den raad der vyfhonderd nodigen om eene zaak in overweging te nemen; het mag denzelven maatregelen maar geene ontwerpen by wyze van wetten voordragen. 104. Geen lid van het direcloire mag langer dan vyf dagen abfent zyn, noch zich verder dan vier myriameters (agt mi !delbaare uuren gaans j van de plaats van de relidentie van het directoire begeven, zonder autorifatie van het wetgevend lighaam. 165 T)e leden van het directoire mogen, in de waarneming hunner ampts-verrichtiugen, het zy buiten het zy binnen hun11e huizen, anders niet dan in hun costume of ampts-gewaad zich vertoonen. 166. Het direcloire heeft zyne gewoonlyke en ten koste der Republiek onderhouden wacht, beftaande uit honderd-en-twintig man te voet en honderd-en-twintig man te paard. 167. Het directoire is verzeld van zyne wacht in de plechtige gelegenheden en publieke optochten, by welke het altoos den eerften rang heeft. 168. Ieder lid van het direcloire doet zich buitenshuis van twee wachts verzeilen. 169. El-  ( *9 ) i69- Elke post der gewapende magt moet aan het direcloire en aan ieder van deszelfs leden de hoogê militaire honneurs geven. 170. Het direcloire heeft vier boden van ftaat, welke hy benoemt en mag afzetten. Dezelve brengen aan de twee wetgevende lighaamen de bric ven en de memorien van het direcloire : zy hebben tot dat einde den toegang in de plaats der zittingen van de wetgevende raaden. Zij worden voorgegaan door twee deurwaarders. 171. Het direcloire refideert in de zelfde gemeente met het wetgevend lighaam. j 172. De leden van het directoire wooneu op kosten der Republiek , en in een en het zelfde gebouw. 173. Het traclement van ieder van hun is bepaald, in het jaar , op de waardy van vyftigduizend myriagrammes tarw (10,222 quintalen). VII. T Y T E L. AOMINISTRATIVE EN MUNICIPALE LIGHAAMEIST. 174. Er is in ieder departement eene centrale adminiftratie, en. in ieder canton ten minften eene municipale administratie. 175. Elk lid van eene departementale of municipale administratie moet ten minften vyf-en-twintig jaaren oud zyn. 176. De ascendent en descendent in direcle linie, de broeders , de oom en neef, en de aanverwanten tot de zelfde graaden, kunnen niet te gelyker tyd leden van de zelfde administratie zyn, noch elkander er in opvolgen dan naa verloop van twee jaaren. 177. Ieder departements adminiftratie is zamengefteld uit vyf leden; zy wordt voor een vyfde deel jaarlyks vernieuwd. 178. El-  ( 3° ) i?S. Elke gemeente welker volksmenigte bedraagt van vyfduizend inwooners tot honderdduizend, heeft voor haar alleen eene municipale adminiftratie. 179. Er is in iedere gemeente welker volksmenigte minder is dan vyfduizend inwooners , een municipaal agent en een adjoint. 180. De zamen voeging van de municipale agenten van iedere commune maakt de municipaliteit des cantons. 181. Er is bovendien een prefident der municipale administratie, door. het ganfche canton verkoren. 182. In de gemeenten welkers volksmenigte vyfduizend en tot tienduizend inwooners bedraagt, zyn vyf municipaale officiers ; Zeven, van.tienduizend tot vyftigduizend; Negen, van vyftigduizend tot honderdduizend. 183. In de gemeenten welker volksmenigte honderdduizend inwooners overtreft, zyn ten minften drie municipale administratien. In die gemeenten gefchiedt de verdeeling der municipaliteiten derwyze dat de volksmenigte van ieders omvang niet boven de vyftigduizend zielen , en niet beneden de dertigduizend zy. De municipaliteit van ieder omvang beftaat uit zeven leden. 184. Er is in de meerdere municipaliteiten hebbende gemeenten een centraal bureau tot de zaaken welke door het wetgevend lighaam geacht worden onverdeelbaar te zyn, Dit bureau is zamengefteld "uit drie leden door de departements - adminiftratie benoemd ,' en door de executive magt geconfirmeerd. 185. De leden van elke municipale administratie worden benoemd voor twee jaaren, en jaarlyks vernieuwd voor de helft of voor het naast aan de helft komende gedeelte , en beurtIings voor het meerder en voor liet minder gedeelte. 186. De departements-adminiftrateurs en de leden der iru- ni-  ( 3» ) nicipale adminiftratien mogen eenmaal zonder tusfchenpozing wedergekoren worden. 187. Elk burger die tweemaalen aaneen tot departementsadministrateur of lid van eene municipale adminiftratie verkoren is, en die er uit kracht van de eene en de andere verkieking de amptsverrichtingen van vervuld heeft, mag niet op nieuw verkoren worden dan naa eene tusfchenpozing van twee Jaaren. 188. In het geval wanneer eene departementale of municipale adminiftratfe een of meerdere van haare leden zoude verliezen door overlyden, ontilag of anderzins, mogen de blyvende adminiftrateurs tot vervanging zich tydelyke administrateurs toevoegen, welke in die hoedanigheid tot de volgende verkiezingen werkzaam zyn. 189. De departementale en municipale administratien mogen de aften van het wetgevend lighaam , noch die van het direftoire executif veranderen , noch derzelver uitvoering opfchorten. Zy mogen zich niet bemoeijen met de zaaken die tot het justitieele behooren. 190. De adminiftrateurs zyn degelyk gelast met den omflag der direfte contributien en met het toezicht over de penningen der publieke inkomften over hun grondgebied. Het wetgevend lighaam bepaalt de regelen en wyze hunner amptsverrichtingen, zoo over deeze zaaken als over de andere deelen der adminiftratie naar binnen. 191. Het direftoire executif benoemt, by ieder departementale en municipale administratie , een commisfaris die het herroept naar goeddunken. Deeze commisfaris ziet toe en zorgt voor de uitvoering der wetten. 192. De commisfaris by iedere plaatslyke administratie moet genomen worden onder de burgers die zedert een jaar huiszittende zyn in het departement alwaar deeze administratie ingefteld is. Hy moet ten minften vyf-en-twintig jaaren oud zyn. 193. De  C 32 ) 193. De municipale administratien zyn ondergefchikt aan da departements-adminisrratien , en deeze "aan de ministers. Bygevolg mogen de ministers, ieder in zyn vak, de aften der departemcnts-administratien vernietigen, en deeze de aften der municipale adminiftfatieri, wanneer deeze aften tegens de wetten en tegens de ordres der hoogere autoriteiten ftrydig zyn. 194. De ministers mogen ook de departements administrateurs fuspendeeren die tegens de wetten en de ordres der hoogere autoriteiten gehandeld hebben, en de departements-administratien hebben het zelfde recht ten opzicht der leden van de municipale administratien. 195. Geene fuspenfie noch vernietiging is van genoegzaame kracht zonder de fbrmeele bevestiging van het directoire executif. t 196. Het directoire mag ook onmiddelyk de aften der departements administratien vernietigen. Het mag onmiddelyk, des noodig oordeelende, de administrateurs, het zy van een departement, het zy van een canton, fuspendeeren of afzetten, en ze voor de departementstribunaalen betrekken, indien er reden toe is. 197. Elk arrêté of befluit medebrengende casfatie van aften, fuspenfie of afzetting vaii administrateurs, moet de beweegreden tot hetzelve bevatten. _ 198. Wanneer de Vyf leden van eene departementale administratie afgezet zyn, voorziet het directoire executif in hunne vervanging tot de volgende, verkiezing; maar het kan hunne provifioneele toegevoegden enkel verkiezen uit de oud-administrateurs van het zelfde departement. 199. De administratien, het zy van departementen, het zy van cantons, mogen onder elkander niet correspondeeren dan over de zaalten die aan hun door de wet toegepast zyn, en niet over de algemeene belangens der Republiek. aoo. Elke administratie moet jaarlyks rekenfehap van haa e gestie doen. De  C 33 3 De gedaane rekeningen van de departementale administratien worden gedrukt. 201. Alle de aften van de administrative corpfen worden publiek gemaakt door de bewaaring in het register in welk zy opgefchreven worden , en welke voor alle geadministreerden open ligt. Dit register wordt om het half jaar geëindigd, en eerst van den dag af dat het geëindigd is ter beWaaring wechgelegd. Het wetgevend lighaam mag, naar de omftandigheden, deti tyd deezer wechlegging verder uitftellen. VIII. T Y T E L. RICHTERLYKE MAG Ti Algemeene befchikkingen. 202. De richterlyke amptsverrichtingen mogen niet ttitgeoeffend worden, noch door het wetgevend lighaam , noch door de uitvoerende magt. 203. De rechters mogen zich niet bemoeijen met de uitöeffening der wetgevende magt „ noch eenig reglement maakern Zij mogen van geene wet de uitvoering tegenhouden of opfchorten, noch de administrateurs om reden van hunne amptsverrichtingen voor zich ontbieden. 204. Niemand mag van de rechters die hem door de Wet toegewezen zyn afgetrokken wórden door eenige commisfie, noch door andere toepasfingen buiten die welke door eene voorige wet bepaald zyn. 205. Het recht wordt om niet gegeven. 206. De rechters mogen niet afgezet worden dan órri wettig geoordeelde amptsverbeuring , noch gefuspendeerd dan doof eene aangenomen befchuldiging. 207. De ascendent en de descendent in directe linie, de broeders, de oom en neef, de coufms in den eerften graad, en C de  t ( 34 ) de aanverwanten tot die onderfcheiden graaden , mogen niet tegelykertyd leden van het zelfde tribunaal zyn. 208. De zittingen der tribunaalen zyn publiek; de rechters delibereeren in het geheim; de vonnisfen worden met luider item uitgefproken; de redenen van het vonnis en de bewoordingen der toegepaste wet worden er in uitgedrukt. 209. Geen burger, zoo hy den ouderdom van volle dertig jaaren niet heeft, mag verkoren worden tot rechter in een departements-tribunaal, noch tot vrederechter, noch tot byzitter van een vrederechter, noch tot 'rechter van een tribunaal van koophandel, noch tot lid van het tribunaal van casfatie, noch tot gezwoorne, noch tot commisfaris van het directoire executif by de tribunaalen. 210. Er mag geen inbreuk gedaan worden op het recht van door fcheidslieden naar de keus der partyen uitfpraak te laaten doen over de gefchillen. 211. De beflisfing deezer fcheidslieden is zonder appel en zonder verhaal in casfatie, ten zy de partyen zich zulks uitdrukkelyk voorbehouden hebben. 212. In ieder door de wet bepaalden omvang is een vrederechter en zyne byzitters. Zy worden allen voor een jaar verkoren en mogen onmiddelyken ook nog namaals andermaal verkoren worden. 213. De wet bepaalt de zaaken over welke de vrederechters en hunne byzitters ter laatfter inftantie oordeel vellen. Zy past hun ahdere toe, welke zy beoordeelen behoudens appel te kunnen laaden. 214. Er zyn byzondere tribunaalen voor den koophandel te land en te zee; de tot derzelver oprichting dienftige plaatzen worden door de wet bepaald. Hunne magt van ter laatfter inftantie te oordeelen mag niet gaan boven de waarde van 500 myriagrammes tarw (102 quintaalen, 22 ponden). 215. De  C 35 ) 215. De zaaken welker beoordeeling noch aan de vrederecht ters noch aan de tribunaalen van koophandel behooren, het zy ter laatfter inftantie het zy behoudens het laaden van appel, worden onmiddelyk voor den vrederechter en zyne byzitters gebracht om bygelegd te worden. Indien de vrederechter dezelve niet kan byleggen, renvöyeert hy ze aan het burgerlyk tribunaal; 216. Er is een burgerlyk tribunaal per departement. Ieder burgerlyk tribunaal is zamengefteld uit ten minlteri twintig rechters , met een commisfaris en een fubftituut die door het direcloire executif benoemd en afgezet kunnen worden en met een griffier. Alle vyf jaaren gaat men over tot de verkiezing van alle de leden van het tribunaal. De rechters mogen altoos weder verkoren worden. ' 217. By de verkiezing der rechters worden vyf plaatsvefvullers benoemd, van welken drie genomen zyn onder de burgers welke in de gemeente woonen daar het tribunaal zyne zitting heeft. 218. Het burgerlyk tribunaal doet uitfpraak ter laatfter inftantie in de by de wet bepaalde gevallen, over de appéls van de vonnisfen, het zy der vrederechters, het zy der icheidsmannen , het zy der tribunaalen van koophandel. 1 219. Het appel der vonnisfen uitgefproken door het burgerlyk tribunaal wordt gebragt aan het burgerlyk tribunaal van een der drie naastiianliggende departementen, zoo als het door de wet befloten is. 220. Het burgerlyk tribunaal wordt verdeeld in fectien. Eene feétie mag niet oordeelen beneden het getal Van vyf rechters. 221. De in ieder tribunaal vereenigde rechters benoemen onder hen , met' geheime Itemmen , den prefident van iedere! fecTne. C ?. Van  C 36 ) Van de correSlioneele en crimineele rechtspleging. 2,11. Niemand mag gevat worden dan om voor den officier der policie te worden gebragt; en niemand mag in arrest gefield of gehouden worden dan uit kracht van een mandaat van arrest van de officieren van policy, of van het direcloire executif in het geval van het honderd-vyf-en- veertigfte artikel, of van eene ordonnantie van corporeele apprehenfie, het zy van een tribunaal, het zy van den directeur van den jury van befchuldiging, of van een befchuldigingsdecreet van het wetgevend lighaam, in de gevallen in welke de uitfpraak van zoodanig decreet aan hetzelve toekomt, of van het een vonnis van veroordeeling tot gevangenis of correctioneele detentie. 223. Tot het ftogen uitvoeren' der acte die het in hechtenis ftellen beveelt, wordt vereischt: i°. Dat dezelve de reden van het in hechtenis ftellen en de wet volgens welke hetzelve bevolen wordt , formeel uitdrukke; 20. Dat dezelve aan den geenen die er het voorwerp van is worde bekend gemaakt, en er hem copy van gelaten. 224. Elk gevat en voor den officier der policy gebragt perfoon zal voetltoots of ten langlten op denzelfden dag verhoord worden. 225. Indien uit het verhoor blykt dat er geenerlei bewys van fchuld tegens dien perfoon is, zal hy terftond in vryheid gefield worden, of, zoo er reden is om hem naar een huis van arrest te zenden, zal hy in den kortstmooglyken tyd, die in geen geval langer dan drie dagen zyn mag, derwaards geleid worden. 1 226. Geen gearresteerd perfoon mag vastgehouden worden, zoo hy voldoende borg (lelt, in de gevallen wanneer de wet toeftaat onder borgtocht vry te blyven. 227. Geen perfoon mag , in het geval wanneer zyne gevangenis door de wet geautonfeérd is. geleid of gevangen gehouden worden elders dan in de plaatfen die wettiglyk en publiek aangewezen zyn om te dienen tot huizen van arrest, huizen van rechtspleging of gevangenhuizen. 228. Geen  C 37 ) 228. Geen gardiaan of cipier mag eenig perfoon ontvangen of houden dan uit kracht van een mandaat van arrest, m maniere als by de tweehonderd-twee-en-twintigfte en tweehonderd-drie-en-twintigftex artikelen is voorgefchreven, van eene ordre tot corpore'ele ^prehenfie, van een befchuldigings-de- • creet of van een vonnis van verwyzing tot de gevangenis ot tot het tuchthuis, en ten zy de overboeking van hetzelve op zyn register gefchied zy. oo9. Elk gardiaan of cipier is gehouden, zonder dat eenige ordre hem daarvan verfchoonen kan, aan den civilen officier die de policy van het gevangenhuis heeft, den gevangen perfoon te vertoonen, zoo dikwyls hem zulks door dien officier gevergd wordt. 230. De vertooning van den gevangen perfoon zal niet mogen geweigerd worden aan zyne maagfehap en vrienden toonders van de ordre van den civilen officier, dewelke altoos zal gehouden zyn dezelve te verleeuen, ten zy de gardiaan of cipier eene ordre van den rechter op zyn register overgeboekt vertoone, welke medebrengt den gevangen perfoon in het geheim te houden. 231. Elk man, welke ook zyn ampt of beroep zy, anders dan de geenen aan wie de wet het recht van arresteering geelt, die zal geven, tekenen, uitvoeren of' doen uitvoeren de ordre van een individu te arresteeren, of alwie, zelfs in geval van door de wet geautorifeerde arrestatie, zal brengen, ontvangen of houden een individu in eene plaats van hechtenis die daartoe niet publiek en wettig aangewezen is, en alle de gardiaans en cipiers die tegens de . befchikkingen van de drie voonge artikelen zullen handelen , zullen fchuldig zyn aan de misdaad van willekeurige gevangenneming. 232. Alle geftrengheden in de arrestatien, gevangenhoudingen of vonnisüitvoeringen gebruikt, anders dan die by de wet voorgefchreven zyn, zyn misdaaden. 233. Er zyn in ieder departement, tot het oordeelen over de deliften welker ftraf noch lyfftraf noch infameerende is, drie correctioneele tribunaalen ten minften, en zes ten meesten. - ' „ C 3 Deeze  C 3S ) i Deeze tribungalen mogen geene zwaardere ftraf uitfpreeken dan tweefaarige gevangenis. _ De rechtfpreekiug over de delicten welker ftraf niet meerder is dan het zy de waardy van drie dagloonen, het zy drie dagen gevangenis, wordt aan den vrederechter gelaten, die ter laatfter inftantie vonnist. 234. Ieder correctioneel tribunaal beftaat uit een prefident, twee vrederechters of byzitters van vrederechters der gemeente alwaar zy is opgericht, een commisfaris van de uitvoerende' magt, die door het dircétoirc executif aan-en-afgefteld wordt, .en een griffier. 0 ' 235. De prefident van ieder correctioneel tribunaal wordt om het half jaar genomen en beurtlings onder de leden der tecnen van het ctvil tribunaal van het departement, uitgezonderd de prefidentcn. 236-. Er is appel van de vonnisfen van het correctioneel tribunaal tot het crimineele tribunaal van het departement. 137. In zaaken vau delicten die lyfïtrafre of infameerende itraiien medebrengen , mag niemand geoordeeld worden dan op eene belchuldiguig die door de gczwoornen is aangenomen, of die door het wetgevend lighaam is gedecreteerd, in het o-eval wanneer de belchuldjging te decreteeren aan hetzelve toekomt. 238. Een eerfte jury verklaart of de^befchuldigingbehoort aangenomen ot verworpen te worden: door eene tweede iurv wordt de zaak onderzocht, en de by de wet bepaalde ftraf wordt door de crimineele tribunaalen toegepast. 339. De gezwoornen ftemmen niet anders dan by geheime opneming. = 40. Er zyn in ieder departement, even veel jurys van belchuldigmg als correctioneelc tribunaalen. De prefidenten der correctioneelc tribunaalen zyn de directeurs van dezelve, ieder in zyn omvang. In de gemeenten van boven de vyfrigduizend zielen , mogen door ue wet, behalven den prefident van het correctioneel "tribui  ( 39 ) bunaal, zoo veele directeurs van de jurys van befchuldiging aangefteld worden , als de expeditie der zaaken zal vereis- , fchen. 2Ai. De amptsverrichtingen van commisfaris van de uitvoerende magt en van griffier by den directeur van den jury van befchuldiging, worden vervuld door den commisfaris en door den griffier van het correctioneel tribunaal. 042. Ieder directeur van den jury van befchuldiging heeft het onmiddelyk opzicht over alle de officieren van policy van zynen omvang. 243. De directeur van den jury vervolgt, op de denunciatien welke hem door den publieken aanklagerhet zy ex omcio, het zy volgens de ordres van het directoire executit gedaan worden, onmiddelyk, als officier der policy:_ 1°. De aanrandingen tegens de vryheid of de indiviaueeie veiligheid der burgers; ' 2° Die welke tegens het publiek recht bedreven worden. i'. De rebellie tegens de uitvoering, het zy der vonnisten het zy van alle de executoire acten van de geconftitueerde magten uitgevaardigd; j j-« 40 De onlusten die verwekt, en de gewelddadigheden die gepleegd worden tot belemmering van de heffing der contnbutien, van de vrye circulatie der eetwaaren en van andere voorwerpen van koophandel. 244. Er is een crimineel tribunaal voor ieder departement. 045. Het crimineel tribunaal is zamengefteld uit den prefident een publieken aanklager, vier rechters genomen in het civil tribunaal, den commisfaris van de uitvoerende magt by het zelfde tribunaal, of zyn fubfiftuut en een greffier. Er is in het crimineel tribunaal van het departement der Seine een vice-prefident en een fubftituut van den publieken aanklager: dit tribunaal wordt verdeeld in twee fectien; agt leden van het civil tribunaal bekleeden er het ampt van rechters. 246. De prefidenten van de fectien van het civil tribunaal mogen niet het ampt van rechters by het crimineel tribunaal bekleeden. C 4 247. De  C 40 ) 247. De andere rechters doen er den dienst, ieder or> zvne ft2!hV.gtUrdC ni**,m de ordre 'van UuZLZ ite nng, en zy mogen geduurende dien tyd geene amutsver richtingen by het civil tribunaal waarnemen. amPthver' 248, De publieke aanklager is gelast: rh-cT' Men dl dfeKnnt(ï vervolgen over de aften van befchuldiging welke by de eerfte gezwoornen aangenomen zyn • een w£ h! 0^aeLen ,der Pülicy de denunciatien te bezor, gen ^ welke hem direftelyk toekomen; 3 Toezicht te houden over de officieren der policy van het departement, en tegens hun te ageeren vobens de wet W geval van nalatigheid of zwaarder feiten. ° * 2o9' Pf commisrar's van de uitvoerende magt is belast • m«h';, te Seven dat, in den loop der inftructie, dé-for- rE !lS"T!Sdt,! geT*' en' voorhet vonnis, dat pc wet worde toegepast. r naÏ'^flLfnTüfdat dS von"isfen wclke het crimineel tribunaal gellagen heeft worden uitgevoerd. • ~J>°\ De rec,ners mogen aan de gezwoornen geene zamengeftelde questie voorfteilen, 251- De jury om te vonnisfen 'is van ten minften twaalf Gezwoornen : de befchuldigde vermag een zeker door de wet bepagid getal van hun te weeren, zonder reden te geven. ™2£2'J?e !pft"#£Q?F d,cn J'UIT nm te vonnisfen is publiek, -en ei mag den befchuldigden den bylland van ee-n confulent! t?n,?7 vermo§en ie kie7-e»- of die voor hun officieel word geroepen, met geweigerd worden. 253. Geen perfoon die door een wettigen jurv vrvgefnrodf"d wonlen0111 ^ *' ^hxiki oï Iddml- Van het tribunaal van casfatie: 'ffale Ei' ^ V°°r de §anrche Rt-Tubliek een tribunaal van Hetzelve doet uitfpraak: i?. Ovet  C 4i ) i°. Over de eisfchen in casfatie tegens de vonnisfen ter laatfter inftantie door de tribunaalen gegeven; 2". Over de eisfchen in renvoy van het eene tribunaal tot het ander, ter oorzaak van wettige verdachthouding of van publieke zekerheid; 30. Over de reglementen van rechters en de partytrekkingen tegens een geheel tribunaal. ( 255. Het tribunaal van casfatie mag nooit rechtfpreken over den grond der zaaken; maar het casfeert de gegeven vonnisfen over procedures in welke informeel gehandeld is, of welke eenige uitdrukkelyke verbreking der wet behelzen, en het renvoyeert den grond van het proces voor het tribunaal welk er over behoort recht te fpreeken, i 256. Wanneer naa eene casfatie het tweede vonnis over den grond der zaak aangetast wordt met de zelfde middelen als het eerfte, mag de questie niet wederom voor het tribunaal van casfatie gebragt worden, zonder onderworpen geweest te zyn aan het wetgevend lighaam, hetwelk eene wet geeft aan welke het tribunaal van casfatie gehouden is zich te gedragen. 257. Ieder jaar is het tribunaal van casfatie gehouden aan ieder der fectien van het wetgevend lighaam eene deputatie te zenden om aan hetzelve den (laat der gegeven vonnisfen aantebieden, met de notitie op den rand en den text der wet welke de reden van het vonnis oplevert. 258. Het getal der rechters van het tribunaal van casfatie mag niet meerder wezen daa drie vierde van het getal der departementen. 250. Dit tribunaal wordt jaarlyks voor een vyfde gedeelte vernieuwd. De kiezers-vergaderingen der departementen benoemen fuc- ' cesfivelyk en alternativelyk de rechters die de geenen welke van het tribunaal van casfatie uitgaan moeten vervangen. De rechters van dit tribunaal mogen altyd weder verkoren worden. •* 260. Ieder rechter van het tribunaal van casfatie heeft een C 5 plaats-  C 42 ) s ' plaatsvervuiler die door de zelfde kiezers-vergadering wordt gekoren. 2.61. Er is by het tribunaal van casfatie een commisfaris en fubftituuten, benoemd tot wederzeggens toe door het directoire executif. aÓ2. Het directoire executif denuntieert aan het tribunaal van casfatie, door middel van zynen commisfaris, en zonder prejudicie van het recht der belanghebbende partyen, de acten door welken de rechters boven hunne volmagten gegaan zyn. 2C73. Het tribunaal vernietigt die acten; en zoo zy gelegenheid tot amptsverbeurte geven, wordt de zaak gedenuntieerd aan het wetgevend lighaam, hetwelk het decreet van befchuldiging geeft, naa dat de aangeklaagden gehoord of geroepen zyn geworden. 264. Het wetgevend lighaam mag de vonnisfen van het tribunaal van casfatie niet vernietigen, behoudens perfoneel de rechters te vervolgen welke in amptsverbeurte mochten vervallen zyn. Hoog-gerichtshof. 265. Er is een hoog-gerichtshof, ter beoordeeling van de befchuldigingeii, welke het wetgevend lighaam heeft aangenomen, het zy tegens deszelfs eigen leden, het zy tegens die van het directoire executif. 266. Het hoog-gerichtshof beftaat uit vyf rechters en twee nationale aanklagers getrokken uit het tribunaal van casfatie, en hoog-gezwoornen benoemd door de kiezers-vergaderingen der departementen. 267. Het hoog-gerichtshof wordt niet geformeerd dan uit kracht van eene proclamatie van het wetgevend lighaam, opgefteld en gepubliceerd*door den raad der vyfhonderd. 268. Het wordt geformeerd en houdt zyne zittingen in de plaats  C 43 ) plaats welke by de proclamatie van den raad der vyfhonderd wordt aangewezen. Deeze plaats mag niet nader dan op twaalf mynameters by de relidentie van hét wetgevend lighaam zyn. 269. Wanneer het wetgevend lighaam de formatie van het hoog-gerichtshof geproclameerd heeft, trekt het tribunaal van * casfatie by loting vyftien van deszelfs leden Arf eene publieke zitting; het benoemt vervolgens, in de zelfde zitting, by wege van geheime ftemming, vyf van deeze vyftien; de vyf dus benoemde rechters zyn de rechters van het hoog-gerichtshof; zy verkiezen onder elkander een prefident. 270. Het tribunaal van casfatie benoemt in de zelfde zitting, by (lemming, met de meerderheid, twee van zyne leden om, by het hoog-gerichtshof, de amptsverrichtingen van nationale aanklagers waartenemen. 271. Be aften van befchuldiging worden gemaakt en opgefteld door den raad der vyfhonderd. 272. De kiezers-vergaderingen van ieder departement benoemen, alle jaaren, een gezwoorne tot het hoog-gerichtshof. 273. Het directoire executif doet de lyst .der tot het hooggerichtshof benoemde gezwoornen drukken en publiceeren, eene maand naa het tydftip der verkiezingen. IX. T Y T E L. Van de gewapende magt. 274. De gewapende magt is ingefteld om den Staat te verdedigen tegens de vyanden van buiten, en om van binnen de handhaving der orde en de uitvoering der wetten te verzekeren. 275. De publieke magt is eigen Sarrig gehoorzaam: geen gewapend corps mag delibereeren. 276. Zy onderfcheidt zich in rustende nationale garde en werkende nationale garde, Van  C 44 ) Van de rustende nationale garde. 277. De rustende nationale garde wordt zamengefteld uit alle de burgers en zoonen van burgers die in ftaat zvn de wapenen te dragen. J 278. Haare organifatie en haare discipline zyn de zelfde door de geheele Kepubhek; zy worden ingericht door de wet. 279. Geen Franschman mag de rechten van burger oeffenen indien hy niet opgefchreven is op den rol van de rustende nationale garde. 280. De onderfcheidingen van graaden en de fubordinatie beftaan alleen betrekkelyk tot den dienst en dien geduurende. 281. De officiers van de rustende nationale garde worden voor een tyd verkoren door de burgers derzelve, en mogen niet dan naa eene tusfchenpozing andermaal verkoren worden. 282. Het commandement van de nationale garde van een geheel departement mag voor doorgaans.niet aan een eeni^ burger worden toevertrouwd. 283. Indien noodig geoordeeld wordt de ganfche nationale garde van een departement te verzamelen, mag het directoire executif een tydelykenj commandant verkiezen. 284. Het commandement der rustende nationale garde, in een ftad van honderdduizend zielen en daarboven, mag voor doorgaans niet aan een eenig man worden toevertrouwd. V(xn de werkende nationale garde. 285. De Republiek onderhoudt in haare foldy, zelfs in vredesiyd, onder den naam van werkende nationale garde, eene land- cn zee-armee, 286. De armee wordt geformeerd door vrywillige enrolleering, en, in geval van nood, dervvyze als de wet bepaalt. 287. Geen vreemdeling, die- de rechten van fransch burger niet  C 45 ) niet verkregen heeft, mag aangenomen worden in de franfche armeeën, ten zy hy een of meerdere veldtochten tot de oprichting der Republiek mede gedaan hebbe. 288. De commandanten of chefs te land en ter zee worden niet dan in geval van oorlog benoemd; zy ontvangen van het directoire executif hunne naar believen wederroepelyke commisfien. De duurzaamheid dier commisfien eindigt met eenen veldtocht; doch zy mogen verlengd worden. 289. Het generaal-commandement van de armeeën der Republiek mag niet aan een eenig man worden toevertrouwd. "90 De land- en zee-armee is onderworpen aan byzondere wenen tot de discipline, de form van rechtspleging en den aart der ftraffen. 291. Geen gedeelte der rustende nationale garde, noch der werkende nationale garde, mag, tot den inwendigen dienst der Republiek ageeren, dan op de fchrihelyke requiiine der burgerlyke autoriteit, in de by de wet voorgefchreven manier. 090. De publieke magt mag door de burgerlyke autoriteiten'niet gerequireerd worden dan binnen den omtrek van hun grondgebied; zy mag niet -van het eene canton in het andere overgaan zonder daartoe geautorifeerd te zyn»door de adminiftratie des departements, noch van het eene departement in het andere, zonder de ordres van het direcloire executif. "9*. Niet-te-min bepaalt het wetgevend lighaam de middelen van door de publieke magt de uitvoering der vonnisfen, zoo wel als de vervolging der befchuldigden op het gansch fransch grondgebied te verzekeren. 294. Ingeval van aannaderende gevaaren, mag de municipale adminiftratie van een canton de nationale garde der nabuurige cantons oproepen; in dit geval zyn zoo wel de opgeroepen hebbende administratie als de chefs der opgeroepen nationale garde even eens gehouden ter zeiver tyd er van rekeufchap te doen aan de departementale administratie. «95. Geene vreemde trouppes mogen, zonder voorafgaande  (46 ) toertemming van het wetgevend lighaam, op het fransch territoir gevoerd worden. X. T Y T E L. Publiek onderwys. 296. Er zyn in de Republiek grondfchoolen in welke de kweekelingen onderweezen worden i;: het leezen, het ichryven, de beginfelen der rekenkunst en der zedekunde. De Republiek voorziet in de kosten van de wooning der aan het hoofd dier fchoolen geftelde inftituteurs. - \ 297. Er zyn in verfcheiden gedeelten der Republiek hoogere dan de grondfchoolen, en welker getal zoodanig zal zyn dat er ten minften voor twee departementen een is. 29S. Er is voor de geheele Republiek een nationaal inftituut gelast om de uitvindingen te vergaderen, de kunften en wetenfchappeu te volmaaken. 299. De verfcheiden gedichten van publiek onderwys hebben onder zich geene betrekking van fubördinatie, noch van administrative correspondentie. 300. De burgers hebben het recht om particuliere gedichten te formeeren van opvoeding en onderwys, alsmede vrye focieteiten, om den bloei der wetenfchappen , fraaije letteren en kunften te helpen bevorderen. * 301. Er zullen nationaale feesten ingefteld worden om de broederfchap tusfchen de burgers te onderhouden en hen aan de conftitutie, aan het vaderland en aan de wetten te verbinden. XL T Y T E L. Finantien. Contributien. 302. De publieke contributien worden ieder jaar door het wet-  ( 47 ) wetgevend lighaam beraamd en vastgefteld. Het behoort aan dit lighaam alleen eenige intevoeren. Zy mogen met langer ftand houden dan een jaar, indien zy niet uitdrukkelyk vernieuwd worden. 303. Het wetgevend lighaam mag zoodanige wyze van contributie creëeren als hetzelve nodig oordeelt; maar alle jaaren moet het eene grondpacht en een hoofdgeld invoeren. 304. Elk individu , die , buiten het geval zynde van de twaalfde en dertiende artikelen der conftitutie, met begrepen is geworden op de rolle der directe contributien , heelt het recht zich by de municipaale administratie zyner gemeente te vervoegen en zich aldaar voor een hoofdgeld dat gelyk ftaac met de plaatslyke waardy van drie dagloonen landarbeid mtefchryven. 305. De in het voorgaande artikel genoemde infchryving mag enkel gefchieden geduurende de maand mesfidor van ieder jaar. 306. De contributien van allerhande aart zyn onder de contribuanten naar reden van hun vermogen verdeeld. 307. Het directoire "executif beftuurt en bewaakt den ontvangst en de overbrenging der contributien en geeft ten dien einde de nodige ordres. 308. De gedetailleerde rekeningen van de uitgaven der ministers , door hun getekend en gecertificeerd, worden by het begin van ieder jaar publiek gemaakt. Het zelfde zal plaats hebben met de ftaaten van den ontvangst der onderfcheiden contributien, en van alle publieke imkomften. 309. De ftaaten deezer uitgaaven en ontvangften zyn volgens hunnen aart onderfcheiden ; zy behelzen de ontvangen en uitgegeven fommen, jaar voor jaar, in ieder gedeelte-van generaale administratie. 310. Worden even eens publiek gemaakt de rekeningen van de byzondere uitgaaven der departementen en de betreklyke tot dff  ( 4* ) de tribunaalen, tot de administratien, tot de voortplanting der wetenichappen, tot alle publieke werken en gedichten. 3n. De departementale en municipale administratien mogen geen overdag maaken boven de door het wetgevend Kghaam bepaalde lommen, noch, zonder door hetzelve geautorifeerd te zyn , eenige plaatslyke leening beraamen of toeftaan ten laste der burgers van het departement , van de gemeente of van het canton. 312. Aan het wetgevend lighaam alleen behoort het recht van de fabricatie en emisfie van alle foort van munten te reguleeren, derzelver waarde en gewigt vasttedellen en derzelver dempel te bepaalen. 313. Het directoire'bewaakt de fabricatie der munten en benoemt de officianten die gelast zyn onmiddelyk dit toezicht te houden. 314. Het wetgevend lighaam bepaalt de contributien der colomen en derzelver commercieele betrekkingen met de hoofdnad. * Nationale treforie en rekenkamer of comptabiliteit. 315. Er zyn vyf comtnisfarisfen van de nationale treforie, verkoren door den raad der ouden, uit eene drievoudige door den raad der vyfhonderd voorgedelde lyst, 316. Hunne amptsverrichtingen duuren vyf jaaren; een van hun wordt jaarlyks vernieuwd en mag zonder tusfcheniyd en naderhand ook nogmaals weder verkoren worden. _ 317. De corrimisfarisfen der treforie zyn gelast het opzicht te houden over den ontvangst wan alle nationale penningen ; 1 Verplaatfmgen van fondfen en betaling van alle door het wetgevend lighaam toegedaane publieke onkosten te ordonneeren. Eene^ opene rekening te houden van uitgaav en ontvangst met den ontvanger der directe contributien van .ieder departement, met de onderfcheiden nationale beheeringen , en met de  ( 49 ) de betaalmeesters die in de departementen mochten gevestigd zyn; De nodige correspondentie met de gezegde ontvangers en betaalmeesters, met de beheeringen en administratien te houden , om de richtige en reguliere inkomst der fondfen te verzekeren. 318. Zy mogen, op poene van verbeurte, niets doen betaalen dan uit kracht: Van een decreet van het wetgevend lighaam, en tot het beloop van de door hetzelve tot ieder voorwerp beftemde fondfen; 2°. Van een befluit van het directoire; 30. Van de tekening van den minister die de betaling ordonneert. 319. Zy mogen ook, op poene van verbeurte, geene betaling goedkeuren indien het mandaat, door den minister wien deeze foort van uitgaav aangaat geteekend, den datum zoo van het befluit van het directoire als der decreeten van het wetgevend lighaam die tot de betaling magtigen , niet aanwyst. 320. De ontvangers der directe contributien in elk departement, de onderfcheiden nationale beheeringen, en de betaalmeesters in de departementen, doen aan de nationale treforie hunne respective rekeningen; de treforie verifieert en arresteert dezelve. 321. Er zyn vyf commisfarisfen der nationale rekenkamer: zy worden door het wetgevend lighaam op de zelfde tyden, volgens de zelfde formaliteiten en conditiën als de commisfarisfen der treforie verkoren. 322. De generaale rekening van ontvangften en uitgaaven der Republiek , door particuliere rekeningen en bevestigende bylagen getraafd, wordt door de commisfarisfen der treforie overgeleverd aan de commisfarisfen der rekenkamer, die dezelve verifieeren en arresteeren. 323. De commisfarisfen der rekenkamer geeven aan het wetgevend lighaam kennis van de abuizen, vergrypen en van alle gevallen van verantwoordelykheid die zy in den loop hunner D han-  C 50 ) handelingen vinden j zy proponeeren, in hunne afdeeling, de voor de belangens der Republiek dienitige maatregelen. 324. Deuitilagder door dé commisfarisfen van de rekenkamer gearresteerde rekeningen wordt gedrukt en publiek gemaakt. 325. De commisfarisfen, zoo der nationale treforie als der rekenkamer mogen alleen door het wetgevend lighaam opgefchort of afgezet worden. Dan, geduurende het ajournement van het wetgevend lighaam , kan het directoire executif proviüoneel de commisfarisfen der nationale treforie ten getale van twee ten meesten, opfchorten, behoudens hiervan te refereeren aan den eenen en anderen raad van het wetgevend lighaam, zoo dra deeze hunne zittingen hervat hebben. XII. T Y T E L. BUITENLANDSCHE BETREKKINGEN. 326. Tot den oorlog kan niet befloten worden dan door een decreet van het wetgevend lighaam, op het formeel en nodig voorftel van het directoire executif. 327. De beide wetgevende raaden werken gezamenlyk, met de gewoone formaliteiten tot het decreet door hetwelk tot den oorlog befloten wordt.' 328. In geval van aannaderende of begonnen hostiliteiten, bedreigingen of oorlogstoebereidzelen tegens de franfche republiek , is het directoire executif gehouden , ter verdediging van den ftaat, de aan deszelfs befchikking overgelatene middelen aantewenden, mits er het wetgevend lighaam zonder uitftel kennis van te geeven. Het mag, in dit geval, zelf de vermeerderingen van magt en de nieuwe wetgevende befchikkingen aanwyzen, die de omftandigheden mochten eisfchen. 329. Het directoire alleen mag politieke betrekkingen.buitenlands onderhouden, onderhandelingen beftuuren, de land-en zee-magt verdeden zo als hetzelve het raadzaam vindt en derzelver directie in geval van oorlog reguleeren. 330. Het  ( 5i ) 330. Het is gemagtigd voorloopige ftipulatien te maaken, zoodanig als wapenftilftand, neutralifatie; het kan ook geheime overeenkomften fluiten. 331. Het directoire executif fluit, tekent of doet tekenen alletractaaten met vreemde mogendheden, van vrede, alliantie, wapenftilftand, neutraliteit, koophandel, en andere overeenkomften welke het tot het welzyn van den ftaat nodig oordeelt. . ■ Deeze tractaaten en overeenkomften worden, in naam aer franfche Republiek door diplomatieke , door het 1 directoire executif benoemde en met deszelfs inftructien voorziene onderhandelaars genegocieerd. 332. In gevalle dat een tractaat geheime artikelen bevat, mogen de fchikkingen deezer artikelen de publieke artikelen niet vernietigen, noch eenige vervreemding van het grondgebied der Republiek behelzen. 333. De tractaaten hebben geene waardy dan naa dat zy door het wetgevend lighaam onderzocht en geratificeerd zyn; des-niet-te-min mogen de geheime artikelen proviftoneel ten uitvoer gebragt worden, van hetzelfde oogenblik af dat zy door het directoire gefloten zyn. 334. De eene en andere raad delibereefen óver oorlog noch vrede niet dan in generaal comité. 335. De al of niet in Frankland geëtablisfeerde vreemdelingen volgen op aan hunne vreemde of franfche oüders; zy mogen contracteeren, in Frankland liggende goederen aanwinnen en ontvangen, en er over befchikken, even als franfche burgers , volgens alle doof de wet geautorifeerde middelen. XIII. T Y T E L. Revisie der constitutie. 336. Indien de ondervinding onvoegzaamheden in eenige artikelen der conftitutie deedt waarnemen, zoude de raad der ouden de revifie voordellen. D ft 337- Het  C 5* ) 337. Het voorftel van den raad der ouden is, in dit geval, onnerworpen aan de ratificatie van den raad der vyfhonderd. 338. Indien in een tydperk van negen jaaren het, door den raad der' vyfhonderd geratificeerde, voorftel van den raad der ouden, op drie, ten minften drie jaaren van elkander verwyderde, tydftippen, gedaan is, wordt eene vergadering van revifie zamengeroepen. 339. Deeze vergadering wordt zamengefteld uit twee leden van elk departement, allen op dezelfde wyze als de leden van den raad der vyfhonderd verkoren en in welke dezelfde voorwaarden zamenloopen als die welke voor den raad der ouden gevorderd worden. 340. De raad der ouden bepaalt, tot de vereeniging van de vergadering van revifie, een plaats ten minften twintig myriameters afgelegen van de plaats der zitting van het wetgevend lighaam. 341. De vergadering van revifie heeft het recht om , behoudens de waarneeming van de by het voorgaande artikel voorgefchrevene afftand, de plaats haarer refidentie te veranderen. 342. De vergadering van revifie oeffent geene wetgevende of beftuurende verrichtingen uit; zy bepaalt zich tot de revifie van die conftitutioneele artikelen alleen, die haar door het wetgevend lighaam aangewezen zyn. 343. Alle artikelen der eonftitutie blyven, zonder uitzondering, in werking zoo lang de door de vergadering van revifie voorgeftelde veranderingen niet door het volk aangenomen zyn. 344. Leden van de vergadering van revifie delibereeren in 't gemeen. 345. De burgers die leden van het wetgevend lighaam zyn op het oogenblik dat eene vergadering van revifie zamengeroepen wordt, kunnen niet tot leden dier vergadering verkoren worden. 346. De vergadering van revifie adresfeert het door haar vast-  ( 53 ) vastgeftelde ontwerp van hervorming onmiddelyk aan de grond- ^zfïontbonden zoo dra dit ontwerp aan dezelve geadresfeert is.' 347. In geen geval mag eene vergadering van revifie langer duuren dan drie maanden. qaP» De leden der vergadering van revifie mogen nimmer agterhaald, befchuldigd of geoordeeld worden over hetgeen zy in de uitöeffening hunner amptsverrichtingen gezegd of gefchreeven hebben. . , Geduurende deeze verrichtingen mogen zy met te recht gefield worden ten zy door een befluit van de leden zelf der vergadering van revifie. Q40 De vergadering van revifie woont geene publieke plechtigheid by. Haare leden ontvangen dezelfde fchavergoeding als de leden van het wetgevend lighaam. -