2110 B 64












M z"°'
HARTSTERKING
Voor het
GELDERSCHE DRIEMANSCHAP.
T aet anderen den lof van Vorllen melden, welken moedig en onverfchrokken anderer goederen in hunne bewaring nemen , welken betoogen, dat het dea Magtigften voege, de rechten des menschdoms te verkrachten; dat het wëlzyn des Volks een harfenfchim, en de Burgerlykk VRYHEio.de vrucht waere eencr hitte verbeelding. Laet anderen den
roem van eenen Edelen Corfikaen, die zo voorzichtig zyne Landgenooten , die in hem hun vertrouwen (telden, volgens de gewoonte der Grooten , aen zich. zeiven opofferde, en, wysgeeriglyk, aen het ongeftoord genot der Engelfche mildaedigheid de voorkeuze fchonk boven de kommervolle glorie , in de poging, om het Vaderland te redden, te plukken. Ik Zal iet grootfcher zingen. Ik zal de naemen dier mannen der vergetelheid onttrekken, welken hunne knien, nimmer oprechtelyk, voor het altaer detVryheid boogen, zomtyds zich, valfchelyk, voor dat des Gods* dienst, alléén echter om den kortzichtigen te bedotten, bukten, en met den ouden Bewooner der NederlandA fche



(O
fche Streeke niets gemeens hebben, dan de uitwendige gedaente.
# #
6 Helden! wien ik deeze zangen wyde; welk vuur doet mynen boezem — in dit ogenblik — gloeijen ? 'Tvuur der twedragt,des MEiNêEDS,der trouwloosheid —— bet vuur der heerschzucht dryft myn kookend bloed met eenen dubbel verfnelden loop door de wyduitgezette aderen. Een heilige woede overweldigt my« ne geheel verrukte ziele, nu ik de rei doorloop uwer Heldenbedryven — door den nyd en den laster met den naem van Schelmstukken kwaedaertiglyk gebrandmerkt— fchoon het aen elk onzydigen blyke, datGy niets minder bedoeldet, dan dat gedrogt derBuriGERxyke Vryhbid uitroeijen — dan die rustelooze lief* de des Vaderlands in den laetften Vaderlandfchen boezem te verflikken. 6 Helden! Gy, Gy alldén geeft mynen zang kracht en leven.
6 Edel Driemanschap («) lofFelyker, dan dat van
Oud
O) Te recllt Iieeft de Hoogwclgeb. Gelïr. Hr. Frans Godar» van Lynden , zoon van den Heer van Lynden van Hemmen &c. &c. &c. Gedeputeerde ter Vergadering van II. H. Mog. en kleinzoon van dénen der Helden van mynen zang, thans Edelman van zyn Hoogheid , doezen eertitul uitgedagt in zyne Disf. limug: de Jud. Gek. ent. et mei. aeyi. Utr. 1781.



(3 )
Oud Rome,' in beginzelen — in bedryven — in bedoelingen. Gy Dirfcteuren (Z>) der Gel-
derfche Lands-Vcrgaderinge! Burggraev (c) en Baronnen (^)! onvergelykelyke Palinuuren, zonder
zorg zonder kommer — zonder gevoel, zo wel$
als zonder geweten, ó Edel Driemanschap! leent een gunftig ore aen myn vrolyk geftemde tormen.
$ #
Frans Godard ! de Ouderdom moge Ü in de ogeri dei* kwaedwilligen doen zuffen.' Wy weeten dat die zelvde onverzaedelyke begeerten — die zelvde gierige dorst naer aenzien en eere de roerfels uwer bedryven
bly-
(*) Opdracht der Disf. inatsg. van Heer Frans Godard van Lynden.
Cc) Frans Godard Baron van Lyndbn' , Vrylieer van Hemmen, BUttemvyk, Wanfum, Burgcraev van Nymegen, DykgRaèf, befdireeven in de Ridderfchup des Quartiers van Nymegen. Curator der Gclderfche Hooge Sciioole te Harderwyk, zeer pieus gelyk ook deszelvs dogtcr, Boet- en BiecBeling van Ds. Wolderimgh.
C<0 Jan Herman Sigismünd Baron van Naceu. , Vryheer van IVish, Heer van Oud en Nieuw Ampfm, Gedeputeerde inde Staeten Generael , Borgemeester van Lochtm.
O) GozeN Geurt Baron Bentinck , Ilecre van AUer, Brieier en den Beerencatnp, Landdorst van de Veluwe, Borgemeester te Arnhem, befchreeven in 't Quartier van de Veluwe, Curator 4er Gelderfclie Hooge Schvole te Hard'erwyk;
A a



(4)
blyven, als voor vyftig jaaren. Eenaenbidder der Vryheid moge uw gedrag kruipende noemen; U als eene laege ziele fchetfen. Wy, Frans Godard ! wy zyn beter onderwezen.
, • #
Hoe treffelyk weet gy uw Geflagt boven alles , wat edel is e,n denkt in Gelderland, te verheffen.' tot welke hoogte wee.t Gy uwe Naemgenooten optevoeren, indien zy willen^-^-i-'ir.dien zy niets gemeens hebben met dat twetal aterlingen — dien Zweedfchen Envoyé, dien Veluuwfchen Jonker, Beiden door eenen onge-
lukkigen zaemenloop met Patriottifche gevoelens
met llidderlyke beginzelen doortrokken — maerook, hier om, Beiden tot een middenmaetig belteen veroordeeld. Tot welken hoogte weet Gy hun optevoeren? en hoe weinig, Burggraev! beloont dit uwe alles zeer uitnemende dienften.
Uwe waerdige Zoon is wel Gedeputeerde in 's Hage-een ieverig Foorflander des Hertogs, de hertrouwe' ling van den Prins,; maer wat zegt dit alles voor de edelmoedige opoffering van plicht — van eer — vangevVeeren? voor de opoffering der belangens van het Vaderland .' minder voorzeeker? dan bonderduizend guldens wegei s ambten, door welke men uwe lydelyke gehoorzaemheid en blindelinge aankleeving aan 's Vorsten



(*)
ten belangens waent te kunnen betaelen.' neen , neen , Frans Godard.' dit alles fchiet veels te kort, om't geweld op te wegen, 't welk Gy doen moet op U zeiven , zo dikwerf Gy wordt gedrongen eene uiterlyke voor- ■ beeldige Godsdienfligheid te vertoonen, terwyl uwe fiooffche harten door de dartelfle lullen blaeken.
#
Uw oge Frans Godard.' is op een edeler doel gevestigd, eene nietswaerdige jaerlykfche'</«« van (legts vyfen veertig bondert guldens aen uwe Kleindogter, beroemd met den naem van de Geldersche Friïule (ƒ), door den teergeliefden Orange-Vorst, zo geheel belangeloos gegeven en Deszelvs naeuwe betrekking op uw Gellagt, in beide de linien, maekteenen oneindig dieperen indruk op uw Burg-Gravelyk hart.
•&
Frans Godard .' nu wenschte ik uwe huizelyke deugden in orde te kunnen fchaeren , de roemvolle geheimen van uw Gellagt te doen kennen; maerzagt.' wie roept
my ? zo onverwagt in 't midden myns ievers.' 'T
is Nagell , jae Landdorst. Frans Godard ! uw voorbeeld
(ƒ) Het zo geliefskoosd en aenbiddelyk lievertje hoven de dejigdzaame en Verltandige Frederica; oudtyds was dit oyerfpel, thans fchynt het een Forjlelyk peraad. ö tempora! ö mores.
A 3



/
'(O
beeld zal ik volgen. 'T gemeen welzyn voortrekker boven bizondere belangens !! Uw Medebroe¬
der wordt ongeduldig en fchreeuwt. „ Ik ben ook
3, een Drieman, een Directeur, zo wel als de
„ Burg-Graef — een man van adel als hy eer-
loos als hy • voor den eerften bieder te koop,
„ even als Hy. Kniel dan neder voor my-
„ ne adelyke voeten — hoort de wysheid mynerlip-
„ pen, — bewonder alles, wat ik doe en zeg
5, en leg dan op zyne beurte, de huizelyke belangens j, open van my en den Edelen Graeve."
# * ^
6 Nagel.' Jan Herman.' nederig — deemoediger, als de gedweeste Landman zich toone vooreenenmedoogenloozen Drost in Overyssel , deemoedig lekke ik 't Hof, 't welk gy U verwaerdigt met uwen trotfen
voet te drukken. Ik bewondere uwe grootheid ■
uit alles kennelyk, zelvs uit uwen fnellen looper.—■ Ik bewondere uwen moed — uwe dapperheid —zelvs aen den tafel.
#
Jan Herman! waer zal ik beginnen' waer eindigend 'Uwe opregte verkleefdheid aan het verraderlyke Engetencl — uwe ingekankerde haet tegens onze Franfche
Vrien-



(7)
Vrienden — zo openlyk — zo dikwerf — uitgeboezemd in 's Lands Vergaderingen, openen my een ruim Veld. Lievst bepaele ik my tot den voor U zo roemryken Lands-dag van den jongften Oftober, zoroemrykvoor U, als de vyfden Augustus voorde Helden op de Doggersbank.
#
Nu vervult de zeer gevaerlyke fprong van U Hoog Welgeb. in de beek mynen geheelen geest, en dwingt öiy, om dit hagchelykbedryf — indeszelvsoorfprong ten waere grootheid te ontvouwen.
De zorgwekkende pogingen van dien onvertzaegden Zutphensen Robbert (g~), die , onvermoeid, in de ingewanden wroet van 't Despotisme, leide door zyn fameus ad vis over de noodzaekelykheid , om zich
met frankryk EN AmERICA tb vereenigen , — om
den Hertog (£) teverwyderen—'den grond tot uwe onftervelyke glorie. Dit ad vis, dwaezelykzo
hoog
Qg~) Robrert Jasper Baron van de Capellen , tot den Marsch en Lathmer, een edel, deugdzaam en opregt Repübucain.
(70 Vice Praesident der Zieltoogende Engelschgezinde faftié. F.erste Correspondent , Consiliarius Auriacus, Lieutenant Stadhouder, Vice Regent van 't onafhangelyk AMELAND.
A 4



( 8 )
hoog geroemd door Republikains-gezinden -~ 'sPrin-
cen Hof Uw verblyfplaats. De voorby 't zelve
Joopende beeke — de digt donkere avond -i— alles veréénigde zich tot uwe grootheid.
# . $
Jan Herman ! hier blinkt uw edel character door met eenen nieuwen niet ontleenden luister. Een ander, -— ter directie der zaeken ten Landsdaege gezonden uit het hclaes.' nu Vorstelyk. s'Graven-
jiaoe zoude zich tegens het vermetel pogen van
dien overmoedigen Jasper, die het durfde wagen van,
U te verfchjllen , jae te protefleeren in uwe
Hoog VVelgeb. tegenwoordigheid — zelvs verzet hebben. Maer dit was beneden U , Nagell! een,
wezen van minder rang in wien 't oordeel de
plaets moest vervangen der geboorte een Raeds-
Heer konde zulks even goed verrichten— ten minden
de wapenen vei vaerdi^en , om zulkcn ontzagchely-
ken tegenftreever te bel'pringen.
De boosheid en 't geweld mogten tegens U zamenfpannen en zich vermommen, om U diets tebeeterte verfchalken en in de beeke te flingeren — gelyk gebeurde. Hu» wroegend gewisfe mogt hun —
U



C 9)
U Hoog Welgeb. — met nog erger doen dreigen, iadien gy 'er iet van kikte. Gy Nagell ! hebtUhiec door — boven dit alles verheeven. Nooit 9
nooit ware U der Soldaten liefde gebleeken buiten die modderryke b.eeken — toen een nabyftaende Schildwagt moest toefchieten om U te redden.
$
Uw ziel — óNagell.' moet geheellosgemaektzyn van het aerdfche, om zulkeenennietigen aerdworm — voor zulk een beuzeling —als deze uwe redding—zo veele dukaten te fchenken; daer Gy hem reeds genoeg beloonde met hem voor de ftraffe te beveiligen, daer
hy zynen poll: had veriaeten. Dit bewoog U dien
fprong te verbloemen en deszelvs noodzaekelykheid aen de duisterheid te wyten.
Hoe fchoon fiaet uw gelidteekend Voorhoofd (/) / hoe duidelyk moet dit elk van uwen blinden iver voor 't Hof overtuigen .' hoe aengenaem is het door eene toejuichende meenigte met den vinger aengeweezen en toegeroepen
(O Wierden ze alle zo gelidteekend, dan kon men ze, ---evenals liun dikken Patroon , als zyne Elevé 's en Se&teurs, onderfcheiden Dit was allerwenfchelykst, om dat 'er zo vecle grypende Wolven in
Schaeps, kleederen bedektelyk her om zwerven. Zie j r.
v.. V.. r v m,
AS"



f IO )
pen te wörden. Ziet daer daer is nu die Jan Herman! Sidder verdoemde Engelschman! Jammer was het, dat hy ware verzopen. Dit is geen dood, voor onzen Nagell. Hy moet hooger
fneeven — aller oogen tot zich trekken en in de
Hoogte zyn in zyilen dood, zoo wel als zyn leeven. Dank, dank zy der Algoede voorzienigheid, die gedoogde, dat Gy dit gevaer ontworftelde, om uwe verheffing te voltooijen.
•fr *•
Driewerf ongelukkig was het magtige Nacell! dat ons Nederland door uwen geweldigen fprong van eene meesterlyke aenteekening werdt verltoken. 'tls wel waer, dat 'er eene bezending dooreenen der Staetsfecretarisfen aen denHeervANDEMARscHgedaenwerdt. 't Is wel waer, dat de dringende verzoeken, door de bedreiging van het lot van den Heer van de Pol', wiens
Verdediging, geen één Regent geen één Ridder—
openlyk (k) — in de raedzael hadt durven of willen op zich neemen, werden aengedrongen — om dat advis van hoonende, aenstootelyke en oproerige expressien overvloeiend, weer in te trekken: maer jammer is het, dat het hier by is gebleeven.
Waer»
(Jc) Den Patriottuschen oude» Edelman van Nevenheim uitgezonderd.



(«)
Waerorn, tnagtige Jan Herman ! waerom dezen overmoedigen Ridder, toen hy zich verftoutte, U een fchriftelyk antwoord — door eene trotze verontwaerdiging ingeboezemd — te geeven; en eene tweede ruim zo hoonende terging aen de eerfte te koppelen, waerom hem niet uit de Vergadering gefloten? of keurde Gy het een genoegzaem duidelyk blyk vanuw misnoegen , dat Gy den Land-dag met uwe tegenwoordigheid niet vereerde , toen 'er over de Concert te werk gaen met Frankryk werdt betlooten! ö Nagell! die Robbert Jasper zoude zulks aen een bange vreeze voor 't hem troetelend Volk durven wyten. Waer toediehalfgeftaekte pogingen? waerom niet 't voetfpoor gedrukt der Overysfelfche Ridderfchap en Nederland overreed , dat Gy met Deze om den prys kondt dingen, indien Gy ze al niet wilder betwiste».
# ■&
Uw fprong 6 Nagell , voor U zo vol van glorie zal
eene kleine zytrede ten gunfte van eenige Ny-
meegfchs Burgemeesters billyken. Hun lof zal
immers tot opU en uwe Medebroederen wederkeeren. ;— Hun luister zich in Ü als in een punt yerédnigen. Met welke verwonderlyke vaerdigheid wentelde Gy, door bekerdiepe befpiegelingen verhit, duizeliggewor3en Grootenrax van de trappen, welken aenftoot leed
uw



( *? )
uw vinger wyze, ingetogen, kuifcbe Jan van Leeuwen en Gy, myn van den Berg, mistè uw
goudbeurs met dukaten —'by verzuim in eene andere
broek geftoken, en echter moest geheel Aernhem
en echter moest gantsch Gelderland in het verlies van zulken fchat, van zulken kostelyken milden Heer, die niet den fchat, maer 't gebruik betreurde, tot 't welk
hy zoude hebben behooren te dienen. ' -»
Waer ben ik ó Singendonk! Coenraed! Diderik! Neomagus ! waer ben ik Heer van Dieden , uw lof gaet myn vermogen te boven. 't Eenvouwig en onopgefmukt gefchiedkundig verhael van uw Marteldom , in eenen Brief van den 25 April, uit Nymegen, uw Landgenooten medegedeeld, doet my veruommen.
Al wat tael en kunst vermag fchiet veels te kortom die gemoedsbewegingen — zelvs met flaeuwe trekken
te fchilderen, en die geweldige (tuiptrekkende
kloppingen uwes harten uittedrukken, welke Gy gevoelde , toen ïkoost , een roekeloos Castelein, uit den Arend te Aernhem, UHoog Wel geb. — 'savondslaet — buiten de deur zette; jae ! zo verre zyne brooddronkenheid den teugel vierde, van uwen Bedienden hetU geweigerd verblyfFaentebieden. ó Singendonk.' een andere pen moet uwen roem vermelden — zulk eene ftuffe is een Maclaine (7) vvaerdig — die doorgedrongen
(?) ;-ncelsch Predikant in 's IIage; zie Brief van den 25/1* April QiH iYïMt^en.



( iS)
gen in de verborgenfle fchuilhoeken van 't gemoed —
In de meest verholene plaetfen van uwe Lucretia
doorgedrongen in de geheimfle dryfveeren van uw harte, de beginzelen kent uwer beiden bedryven
die kan, die wil, die zal myne p'aets bekleeden en uwen veréénigden naem by anderen befaemdmaeken.
&
Vergeef my deezen uitflap Jan Hekman! Goossen Geurt vergeef my deezen uitflap! Alles, — wat die Heeren roemruchtig maekt is —in Uveréénigd. Blydfchap! Goossen Geurt! alles doordringendezielvermeesterende blydfchap — doet alle myne leden trillen, — myne ogen flonkeren, zo dikwerf ik my die Godspraek uwer lippen errinnere, welke Gy —door den geest van 't Hof aengeblazen — op den PraefiMaehnStoel gekromt, na twee of drie diepgeloosde zuchten, met ten hemel gehevene ogen , op den Landdag uitte. — Of die jonge Lieden, wat praeten, Ik zal 'er maer doorslaen.
# # #
Laet Haeters U een Schreeuwert noemen! zy zyn niet bekend met die verrukkelyke toonen — nog hebben bevindeljk leeren kennen, wat 't zeggen wil —in 's Vorflen gunfte te deelen en den naem van Vroomen te dragen. Laet Nydigen U met den naem eens
bot-



C *4 )
BOTTKiuKS beftempelen. Uwe daeden — uw Landdrostfchap, uw gunst by den Vryheid-, Wysheid-en Godvruchtminnenden — by den maetigen, den ingetogen Orange zullen voor uw hoofd en hart pleiten.
#
Het ongeloof! en — Goossen Geurt! wie anders dan Ongelovigen — dan Godverzaekers kunnen de Herderlievende Gemeente befpotten, het Ongeloof moge beproeven, om U met den naem van Fynman — van Voetiaen - te befchimpen - draeg den roem in een tyn man, een Voetiaen te wezen. Zulk een Voorvegter zal de zyde van dien toegeevlyken Vader flyven en uwe lauwren doen eeuwig groeijen, zonder datde blaem van Pelagianery — U zo fmaedelyk aenge* wreeven - op U zal hegten, indien Gy deezen loop durft vervolgen.
^ Uw wysheid —Goossen Geurt!Uwe Vaderlandsliefde — Uw waekend toevoorzicht over uwe kinderen zullen bewonderd worden, fchoon de Nyd moge grimmen en de boosheid U een Raeds-Heer tot geleider en dienzelvden man aen Eene uwer Dogters tot Biegtvader moge geeven, als Maclaine aan de Vrouwen van Dieden.
6 Goös-



C 15)
•& #
ó Goossen! welke Helden uw Gellagt den Vaderlande moge leveren! hoe zeer een Diepenheim door eenen hem bizonderen luister dien zyner Medeftanders in de mishandeling van den Heer van de Pol, hoe zeer ook — met recht ? — als een Seducteur , om 't verdedigen der Rechten zyner Medeburgers, betiteld, moge verdooven! Diepenheim zelvs moet by U komen leeren — hoe alle daeden — zelvs de booste — met eenen fchyn van Godsdienst te bekleeden: Vaer voort Goossen Geurt ! in uw pogen: een Keten, misfchien.' een goude wordt eindelyk uwe vergelding.
$ •& •*
6 Helden! welk vuur doet mynen boezem — in dit ogenblik — gloeijen! het vuur der tweedragt, — 't vuur des meineeds , der trouwloosheid, 't vuur der heerschzucht dryft myn fterkkookend bloed met eenen dubbel verfnelden loop , door de wyduitgezette aderen. Een Heilige woede heeft myne geheel verrukte ziele vermeesterd, nu ik — al ftamelende — uwen lof hebbe verkondigd.
# ■& ■%