2114
F
12



3. IN
Fa



WRAAKZUGT
EN NOOIT GEHOORDE BOOSAARDIGHEID
van
Mr. PIETER JACOB de BYE,
ADVOCAAT te UTRECHT,
Ten teen gefpreid', door het in Gijzeling Procedeeren van den , Perfoon van Mr. DIRK KLERCK, Oud Burgemeefter der Stad Rbenen.
Ter beoordeeling opgedragen aan het Biwaffche Volk.
Het zal niet ondienftig zijn, om alle verkeerde opvattingen en gerugten, die zig wegens dit (inguliere geval, het welk zonder exempel is, verfpreid hebben , tegen te gaan, en den toedragtdezer historie, na waarheid aan het Publicq meede te deelen, dat we eert weinig optreden, tot den allereerften oorfpronk dezer gefchiedems, en wat aanleiding gegeven hebbe tot die verregaande wreedheid, onmenfchelijke, ja tijranniqne handelwijze van den Advocaat, met den Ondergetekenden.
De voornaame grond der wraak is principaal daar in gelegen, eerftelijk dat den Advocaat de Bye verloren heeft zeker Procs gevoerd tegen den Ondergetekenden, waarvan de Sententie, door den Raad van Regtspleging der Stad Rhenen is gepronuncieerd op den i3Septemb. 179S. dog waar van hij de Bye het Appel aan den Hove van Ucrecht heeft doen aantekenen: dan het zelve verfuimd hebbende ta profequeeren, is van de zijde des Ondergetekenden, geproponeerd de exceptie van defertie van Appel, het welk conform s' Hoofs Ordonnantie niet konde worden tegengefproken, ten tweeden, is den Ondergetekenden tot twee differente reifen, op Request door hem de Bye gefteld, ten Hove ontboden, omme een comparitie te houden, met een der Raden a's Commisfans, de eerde met den Heer Wachendorff, en de tweede in later tijd, met den Bjrger van Loon , omme gehoord te worden op de Requeste van H. Vermeulen, Luitenant ,getrouwt met jacoba van Mensburg, laatst Weduwe van Rynholt Antonie Klerck, omme pro deo te mogen bedient worden, in welke beide Comparitiën, des Advocaats verkeerde en allefmts onregtvaardige en vreemde fustenuen, door den Ondergetekende zijn weerlegtea tegengefproken, zodanig dat hij Advocaat ftampvoetenA de,



co
de, met een bofen kop, zijne documenten bij een pakkende dekamer is uitgelopen, en is al(b ook deeze bijeenkomst vrugteloos afgelopen. Wie word nu al niet gewaar de gedagten, die 'er op dien tijd in de ziel van een wrsakgierig mensch zullen hebben omgegaan ? en het welke hij al gedagt hebbe te eeniger tiid te zullen wreek-n.
Allereerst is nodig iets te zeggen van her. infame Proces den Ondergetekenden aangedaan, en dan dereden waa;omme hij aihier te Bhenen (dog gelove op geen andereplaats ter wereld) om zo een groot bagatel, als men zal zien, den Ondergetekenden in Gijzeling heeft konnen doen gaan en daarin te houden van den 39 January tot nog op heden dato in 't flot dezes te zien, en daar als nog iu continueerende.
Den oorrpronk van het Proces is dan hier uit voortgekomen; des Ondergetekendens broeder Rynholt Antonie Klerck . was in dienst van de West Indifche Compagnie ter Kuste van Guinea, van tiaar zond hij (na eenige jaaren daar ge veest te zijn) eene zeer ampele Procuratie op den Ondergetekenden, om alle zijne zaken hier te Lande waartenemen, zelve om Proces ren te voeren (die hij wistedatin de famielje onvermijdelijk waren) met een woord , om alles te doen en te verrigten, zo als de natuur der zaken zoude meede brengen, als meede omme hem toe te zenden, het geens hij zoude ontbieden va. de Kust van Guinea, voorts omme te betalen het geene hij alhier te Lande fchuldig was, als meede zodanige Wisfels te accepteeren als hij zoude trekken , &c. Welke procuratie in originali bij de Procesftukken is overgelegt, en alhier te Rhenen op de Secretarij geregistreerd.
Om nu hier aan te kunnen beandwoorden was het noodzakelijk den Ondergetekenden in ftaat te (lellen met eenige remifes over te ma. ken, het geene dan ook van tijd tot tijd ge'cnied is; dan hij zorgde altoos, dat hi) meerder ordonneerde om hem uit te zenden, als 'er geld bij kas was overgemaakt, waardoor den Ondergetekenden, bij het overzenden der eerde rekening Couran' meer had uitgegeven als ontfangen eene fomma van kort bij' de 500 Guld., dog het geene hij door den tijd wederom renboursfeerde met andeie remifes over te maken, dewelke dan gemonteerd zijn tot eene fomma van ƒ 5114 - 11 - 8.
Doe hij nu was geretourneerd van de Kust van Guiné in 1779, aifociëerde hij zig met eenige Kooplieden die op groote windes uitziende, bedagt waren om door zijne kundigheid in de negotie, vooral in zulke waaren die daar ter Kuste het meeste getrokken waren , en gevolgelijk het meeste geld zouden afbrengen, om allereerst één, daar na het twtede Schip uit te rusten, waardn hij portie nam, gelijk dan ook deefe beide Scheepen (den Engelfen oorlog intusfen zijnde opgekomen) weggeraakt zijn: deeze uitrustingen bielden hem «en geruimen tijd befig, met van hier na Amfterdam en te rug telkens
KONINKLIJK-] BIBLIOTHEEK l



(3 3
kefis te trekken, en alles te beredder»; zo dat'er tot h'é- <os nog geene gelegenheid was geweest om eens bedaard te fpre.ken, om met hem afterekenen.
Edog toen dat reizen een weinig menageerde, en hij op een winter, wat meer dan na gewoonte te huis blijvende, zo verzogt dm Ondergetekende om de rekening met hem te fluiten, hier op gaf hij tot andwoord, dat hem den kop daar nu niet na ftond, dat wezulks te zomer doen zouden, als de dagen lang waren. (NB. Den Engelfchen Oorlog bragt de geinteresfeerdens in vreeze en baarde veel nadenken waar over dagelijks veel brieven wier Jen ge wisfelt, die hem voor al zeer penfief maakten,) toen nu de zomer gekomen was en den Ondergetekenden wederom van rekenen fprat, was 'er tijding gekomen dat het eerde Schip kort bij de Kust genomen was, doe ftond het hoofd altoos, heel kroes, en het rekenen wierd verfchoven tot den winter, als de avonden lang waren, voegde hij daar bij.
De winter alweer daar zijnde en van rekenen gefproken wordende, wierd hij toornig, vragende hoe daar zoo een haast mede hadde; waar op het and woord was, dat het meer dan tijd was, en datwij menfchen fterfflijk waren, dat bij alleen in de wereld was, en dat den Ondergetekende Vrouw en Kinderen hadde, dewelke door dezen weg in onaangename omdandigheden zouden kunnen geraken, en dat wij beiden het best in (laat waren, om dit werk aan een kant te maken, zo vroeg hij in driften toorne of den Ondergetekenden hem dan voor zoo een flegten BI aan zag, dat hij bij een onverhoopt fterfgeval, de Vrouw en Kinderen van den Ondergetekenden zoude duellen en plagen , met het querelleeren over deeze rekening zeggende , gij hebt immers alles goed eri Wel aangetekend: na welken uitval (een weinig bedaard zijnde) nam hij een van zijne twee rottingen, beide met groote goude knoppen, en zeide, zie daar, ik wil niet dat gij langer met u rotting (die een gemeene was) gaat, ik wil niet dat gij minder zijt als ik , mij dezelve in dé handen levende, waar op ik hem zeide, niet te wiilen pronken met eenei anderens vecderen, andwoorde hij, ik geeffe u, en als mij den kap eens beter flaat, zullen we eens afrekenen.
Na eenigen tijd reisde hij weer na Amfterdam, en na eenen geheel geruimen tijd, uitgebleven te hebben, komt hij alhier te rug, met zig brengende een Juffrouw met geen kleine zwier, welkers naam men e^ter fecreteerde, niemand kon gewaar worden wie ze was, en het bleef lange een raadzel: men huurde de buitenplaats LEVENDAAL, men fchafte rijtuig aan en paarden, koebeesten om eigen zuivel te hebben, daar volgde vader en moeder van die Juffer, zuster met haar man, en hunne kinderen, en dienstboden geen gebrek, nu moesie hij op zand, in de volle galop, men zag memchen van Thiel en andere plaatzen , gasten, logeeren, over en weer, dagelijks het rijtuig voor, overal geld verkwistende, zo dat hét kleine ' A a over.



(4 )
overfchot, rss gevlogen was, ondertusfchen wierd men gewaar, dat die Juffer een getrouwde vrouw was, wiens man Luitenant ter Zee geweest dog gecasfeerd na de Kust van Guinea was geraakt voor asfifient.
De boel raakte dan fpoedigop, men verkogr, men Lommerde, enfin het was tas gedaan, want tegen zoo een levenswijze bon geen Capitaal hoe aanzienlijk beftaan, 't gezelfchsp raakte uitéén, dog hij met de juffer bleven te zamen wonen, en droegen hun tot gezamentlijk.
Dit had aanleiding gegeven tot het verbreeken van vrindfchap , al bij het overkomen dezer onbekend gehouden wordende Juffer. Alfo de Huisvrouw van den Ondergetekende bedankte om met deze Juffer, die in 't vervolg zeven jaar bij hem logeerde, eer ze met htm konde trouwen, te verkeersn, dit nu wierd bij be'd'agt om te revengeeren, en begon den Ondergetekenden met allerlei Proces en te ïncommodeeren, zelve toen hij geen middelen meer en had, ging Zijne boosheid zo verre, dat hij zig niet fchaamde om te verzoeken pro dea te mogen bedient woiden.
Nu. is hier de plaats .om te verhalen het geval. om welke den Ondergetekende heeft moeten gaan in Gijzeling. _ Op den 6 Mey 17^7 word in de Herberg alhier, waar den Bok uit hangd, afgegeven een hngwerpigen brief rzo als overzeefche brieven meest zijn ) waar van het adres was^ aan R. A Klerck, Burgemeester te Rhenen: dezei titul abufeerde den befleller zo wel als den aanneemer. alfo daar geen Burgemeester Klerck was als den Ondergetekende; en ziende met een zw,>,k dat hef de hand was van de Zoon van den Ondergetekende, let.e men niet op de voor. letters , maar rukte in aller ijl de Zegels 1uit eene overgroote blijdfch;.p en nieuwsgierigheid, en Zoo als het gemeenlijk gaat, hoe meerder haast hoe minder fpoed, want daar zat een dikke brief in adtes houdende aan den Ondergetekenden , welks drie lakken , alle door de warmte zaten vast gebakken aan de binnen kant v an bet bilt» tenfte couvert of envelop, zo dat dit couvert niet konde daar afgedaan worden (al had het met gemak gefchiedj zonder het zelve zwaar te befchadigen en asn flarden te fcheuren, en is het zelve alfo zonder arg of list weg gefmeten, als van geen weerde zijnde.
Hier nu za! tusfen beide iemand vrayen, wist u Zoon niet dat zijn Oom geen Btug meester was, maar wel zijn Vader? bier op dient tot andwoord, de Zoon wist dat zijn Oom in 1780 was geworden Raad in de Vroedfehap, en in 1782 Schepen, zeker zal hi) gedagc hebben, dat Oom in 1787 wel Burgemeester zoude zijn, nadien 1 zo als men te dier tijd fpraki lieden van famielje altijd na 't Confulaat ftonden, en zulks ook of vroeger of later obtineerdeu» een ander zal vragen konden dan twee broeders te gelijk in de Re. üeiirjg zijn? hier op moet geatidwoord worden na oude en nieuwere
Re.



C 5 >
Regerings Reglementen niet. Maar na 't drijven van een despoti--
que Oppèrrchout heeft alles moeten-geleideden, al was het nog zo ftiiidig met de wet, zo dat den Ondergetekende in de Regering komende, daar in gevonden heeft s maal Vader en Zoon ,. twee volle Broeders; Vader en Zoon Burgemeester en Oud Burgemeester bij den leeftijd van den Ondergetekenden viermaal, twee volle Broeders, vijf Zwagers, en volle Neven in menigte, en dus op dat exempel ook zijn Broeder daar inne gebragt heeft. En het is nog heden na de omwenteling niet veel beter, zi nde van de zeven perzonen die in het Geregt zijn, twee volle Broeders, twee bloed Neven, de eene zelfs niet Stemgeregtigt, en te zamen vijt van de zeven, zijn famielje onder eikander.
Na dezen ui'itap gaan we voort te zeggen dat de reden van deeze, zo haastige nieuwsgierigheid hier uit oonpronkelijk was De Zoon van den Ondergetekenden Willem Jan Klerck was Luitenant ter Zee, dienst gedaan hebber.de op 's tand* ichip van Oorlog genaamd de Prit.ces Louifa in het Esquader, bet welke de Heer Schout bij Nagr, van B aam gecommandeen had in Oost - Indien in den Oor.og op Ma-, lacca in den jare .782 en vervolgers: en van welke Zoon m gropte drie jaren geenertói tijding was ingekomen, zijnde het even gemelde Esquader »l diverfe maanden in hei Vaderland te rug gekomen, zonder dat daar iemand gevonden wierde dewelke eenig narigt konde ceven van het Oorlosfchip de Princes Louifa , anders als dat het zelve, in een vliegenden ftorm, oefen d* K-.ap de uoede Hoop en Baavia bet zelve overkomen, van het Esquader was afgeraakt, en dat men daar zedert niets m-er van hadae vernomen,, en daarom wierden ove.al gfefl .gen gemaakt of het zelve niet wel met man en muis mogte gebleven zijn. '
Wie uer Lezeren, die kinderen heeft, en van welkers aanwefen nu niets meer te wagten-is, gevoeld met op h t zien van de.bekende hand eenes Z.ons, die men ai dfcgte in de Eeuwigheid te zijn, met welk ee.eo éSt dezen briefis geopend geworden? met anders denkende als dat hij aan zijn adres Burgemeester Klerck befteld was. Den brief dan geopend zijnde was daar in, zo als reeds gezegt rs„ een dikken brief aan het adres van den Ondergetekenden,. waar m een verhaal van het grootfte deel der reife, en het atdwaleu van het Oorlogschip, van het Esquader in een vliegenden1 ftorm,, en eindelijk het masteloos binoenloopen op bet Eilwd Maurttw of hte de Franc*, 4en voornaamften inhoud uitmaakte, alwaar zij voor het afze,,dcn van dezen brief al agt maanden gew.est waren, en dezen brief ruim vijf maanden reis hebbende, maakte uit 13 maanden na den ftoim, eer daar eenig beiigt van het gemelde Schip, hier te Lande koude arriveeren. ....
Nu lag daar een los velletje Postpapier, ook w het lang gevouwen, tegen het adres van den dikken blief aan, ontoegemaakt. A 3 Waar



(«)
Waar op een brief gefchreven was, aan rijn Oom R. A. Klerckj Dit te laat gezim hebbende, wierden de verfcheurde brokken van het couvert bij eikanderen gedaan en gezien, dat op het cou eet fto 'd R. A- Klcck, Burgemeester te Rhenen, dog het was gefchied en niet te herdoen, en te Iterk gefchonden om het zelve te herttellen , dus wat raad? 't en is niet anders: een geruimen tijd na het beftellen van den brief, (alfo daar in den bok menfehen tegenwoordig >varen geweest, welke meenden befpeurt te hebben, dat den brief had moeten gebragt zijn geweest bij R. A Klerck j zo zonden defelve om den brief te rug te hebben, voor wei ken al twee gutóens port betaalt was, zijnde dezelve gekomen (na inhoud van den dikken brief; met een Üeensch Schip, dat ook op Islede Fian. Ce was aangedwaald, en waarichijnlijk in de eerfte Oeenfche Haven afgegeven: zijnde anders geen vaart op Mauritius als enkel van Frsnfcben of de zulke, die uit noodzakelijkheid, fto-m, of om behoeften moeten inlopen, anders had het geen agt nuaudeu behoeven te éuuren, eer'de eerfte tijding van daar had konnen worden ■fgezonden,
Edog beide de brieven open, 't couvert aan dive;fefliikken, kon het zeive niet Worden herfteld, en dus wierd dit eene gedvvonge weigering. Wij zullen den inhoud van dezen brief ia qua.-siie op Zijn plaats van woord toe woord medeueelen.
R. A. Klerck die niet in de Stad wes, en'te dier tijd al moeite zoude gehad hebben, om de twee guldens voor po.t te betalen, zoude waarfchijnlijk d zelve niet hebben onifangen, en zoude de beftelder dezelve zonder geld ook niet overgegeven hebben, want ïij hadden daar 38 lïuiv. veti'chot op gehad. Ofte zo hij aeztlve sl had kunnen onifangen, den bit-nenfte uit vijandigheid hebben te tug gehouden, en den Ondergetekenden nog Jangen tijd hebben moeten gepriveerd blijven van tijding zijns Zoons, die hij ai op de Lijst der Dooden gezet had, had bij zijne te huiskmist, dit geval zo ras niet vernomen, of heeft daar een ophef en gtfebreeuw van gemaakt, als of'er duizenden aan dien brief gelegïn waren: en of het fchier zijn ruwien ten gevolge zoude hebben.
Nu in de armoede dagelijks al mier en meer komende, vind hij goed om den Ondergeteseneen, zender eenige aanmaning om onze oude en openftaande rekening te fluiten, met een Proces op het lijf te vallen, en vraagt niet om te mogen zien een Extract uit het boek des ondergetekende van omfangst en uiigaaf gedurende den tijd der Procuratie, maar hij doet eenen drieledigen Eisch ter rolle bren. gen; namelijk, hij Eischt ï». reltitutie van eene overgemaaktefom» ma van / 5'H- •< 8. Nota bene, in natura. »•>. Reftitutl» van de, (prefent gegeve; rotting met den gouden knop. Eu 30. overgave>an den brief abufivelijk op den 6 Mey 1787 aangenomen «n geopend door deu Oadergetekenden. Hei is jammer dat 'er nog
niet



(7)
niet eena ruimere primo eisch is bijgedaan, om aan denzelven nog a! meerder blijk van onregtvaardteheid bij te zetten, namelijk om bij de reftltutte van die hoofd fomma eenen jaarlijkfen intrest van >wr a vijf percent te willen hebben, dan zouden die bollen van l <actizijns hunne flegte advifen, onregtvaardigheden en quade practijken nog al beter aan den dag gelegt zijo geworden.
Bij den Ondergetekenden wierd in zijn andwoord gerustmeerd, niet gehouden te zijn, omme aan het eerfte lid van dezen eisen te voldoen, omme namelijk het overgemaakte geld, in natnra te rein, tneeren, maar wel dat den Ondergetekende bereid was, om rekening-, bewijs en reliqua te doen van de voorzeide fomma, als meede ook bereid te zijn, omme te voldoen aan de twee andere leden bij eisch vermeld, namelijk om de rotting met den gouden knop te reflitueeren, en ook den brief op den 6 Mey 1787 ontfangen en ge-
0PLadn^en tijd heeft men dat Proces als aan den fpijkeropgehangen, en de Dood heeft den vervolger weggenomen, dog de voorfchreve luffer, een jaar 3 » 4 voor zijn dood met hem getrouwt, zijnde nu zijne Wed. en zo zij voor geeft zijn Erfgenaame, vind goed om de arramenten van dezen Procesfe w-derom op te vatten, ftirogende op die mooije lhiiver van ruim/scoo in baren gelde te zullen omfangen, en den Advocaat, die dit fraaije ft.uk bedient, met welk eene blijdfehap zag deeze zoo onre^tvaardig vonnis tegemoet, danK zij de Hemel, dat andere mannen en die hij langen tijd in een voorname tegtbauk gebruikt he, ü , tot alvifeurs gelleld heeft: *«Vto' ces is conform, de prefen.atie van den Ondergetekenden bi] het and woord vervst, uitgewezen, hi^r voren gemeld, namelijk, om rekening te leuren ter Secretarij met een dubbel van dien, vsn zodanigen ontfangst en uitgaaf als den Ondergetekenden gehad en gedaan heeft &c , het tlot welke zo 'er geld kwam over te fchieten, over te geven, en zo'er te kort m"gte komen, he: zelve van de eisieriche te ontfangen: zie dat is een regtvaarJig vonnis, tegen dea zin van dat boofe mensch uitgevallen, en die daarom nu zijn wraak den vollen teugel vierd. Item te reltitueeren de rotting met den gouden knop, den Ondergetekende had'er geen fchnft van, en zal zig die flegtigheid deezer vordering getroolten Item den brief tegen reftituüe van twee guldens voor port betaalt, en welker adres was houdende aan R. A. Klerck.
Dat na dat het appel verlopen is geweest, als boven gezêgt is wist dén Advocaat daar geen flinkfe weg meer op uit te vinden , en Was nu nolens volens wel genoodzaakt, omme de Sententie te pro. fequeren, en den Ondergetekende te doen fommeeren omme aad die Sententie te voldoen, waar toe den Ondergetekende zig direct 111 Haat gefteld heeft, de rekening uit zijn boek geformeerd en aan zijn Procureur om dezelve over te fchrijven, overgegeven: hier over A 4 Du



C 8 )
nu hebben Procureurs over en weer zig verftaan, om dat met ze-
mak te doen , akoos fchijnen geen haast met de rekening?h£-
/eroo"eTh éffZVne" Sea0 idi°0t °--ken zal daf partij al geroo.en heeft, dat 'er meer is uitgegeven als ontfangen. encarti]e zoude den boedel van Jacoba van Mensburg lie.er elrst flcopen eer dit zo verre kwam, zo als in het vervolg nader z b Hken , edog de rotting en den brief moesten direct dafr zijn! Den Procu-
rV'r?«Ï h?f,.ik,diverre Pr0CesfeR' w»« ««hfmij eS R. A. Klerck bediend had, gewonnen had cum expetfis, welke
2 Vl\ *° ZU"te r°rgen bed,oeSen en «°g °»b«aalt waren, wS I hrfrf Tr°P afuk?:tinR 'aten valideren> d-usword'er rJag dewé li hlJ •nt^êt dC rüUi"S met den «ouden knop!
dewelke hij nog voorz.gt.gheid5ha!ven liet toetzen, eer hij daar voor qmteerde, las den brief, maar geef den brieft ,e rug, met Z
behL £gT ' tS/(" igten bliefniet> ook moet ik het adres hebben, na da men al verftaan hadde, op welke een, wijze dat
VZ\T^- on*huld> *°°d« eenigeinaUce ofq*d % »?X rJ°g,ln Z°° n. adrts ftekeB?) is weggeraakt, en daar infeu! wigheid geen kans en ,s, omme het zelve te beforgen, en het is op d en grond dat partij fuaineerd, dat 'er aan het de de lid v d?
den n Cii !ïï« V° ^ e" dSCht da5rüm dat d('n Ondergetekenden in Gijzel ng zal gaan, welke rotul ter roüe, gedekt ij inde
lliVJ,Ta'/'J pe'J,0SJe admisfle tot het doen van den meermalen M it / Eed' dat dezm hriefdie alhie>- "> J»*c» op tl . ,«,/•'• f" WM?" maStigen brufh, welken op den 6 Mey
Jende aanR Tr^l " en Wa'ir *** bel •**« «*> b"l
dendeaanR.A. Merck, en b,j weiger hg van dien, dat dun , aho. rens tn Cjzehng te gaan , partij zoude hebben te bewjze,, dJ7ei den egten brief niet is, De prefente Leden v0n den Raad vantlJl
Jacobus Santbrink Huibert Budding, /
Ilelmert Lyster, I A,Ie 4 bloedverwanten onder elkander, ea en de geen Stenige, f* 0ük 13,1 den Procureur Broers, Procureur
regtigde van Pa"'j-
Willem vau Noort.J
De Vrouw van den Ondergetekende reist na Utrecht om te zien.
man\annin d?^^ ^ **? f kond13«<*bveren°**** "«3 man van in de 60 jaren oud, tn die zo lange hier geregeerd hadde, een weinig confidentie te gebruiken, wa„t d« Se?32 hadde dat konde men tog niet geven, vertrouwende da? hij nóg li mge Egards zoude hebben voor een vrouw van f.uui (ti K
voor»



C9)
voorheen pleeg "te fpreken) maar wel verre daar van daan, hij hong! den bok nog veel meer uit, en wist fchier geene woorden te_vinden om zijne verbittering aan den dag te leggen, en daar zij (in Januarij . zo even van 't Rijtuig ftijf van koude, komende, haar nog zelve geen ftoof wierde geoffereerd, zo dat zij met al zijnkijvagien, al blij was dat zij van hem afging, wat zegt den- Lezer van zoo'n een groot heerfchap en zijne authoriteit, En kwam alfo onvenigter zake te rug, intusfen hadden Onderfchouc, een mensen, van even 20 jaren de boete, over 't niet in Gijzeling gaan, komen, halen. Den 39 January komt het defanlt van Gijzeling weer ten rolle, en de notul word gedekt door den Ondergetekende, abfeme procuratore, als de voorgsande, de Leden van den Raad van Regtsr pleging die prefent waren, waren
Jacobus Santbrink, ") Alle 4 .Lieden die ik zeerwel gelove H. Budding, l hrn Ambagt te verdaan. Maar voor 't
W. van Noort. , overige zal ik dezelve laten in hunne
Roelof van de Weerd ,J waarde.
Zij decerneren de Gijzeling binnen 24 uren, op de dubbele boete, en nu is 'er niet anders op als te obedieren, op dat zij geen apprehenfie corporeel zouden verleenen.
Nu he ft den Advocaat zijnen harten wensch verkregen, te vo« ren was hij al lang belust geweest om den Ondergetekenden Ld Gij? zeling re brengen, hij had het bij 't Hof al gej-robeert, 't zelve fjpf valfchelijk misleidende, geobtineerd decretement van Gijzelinge, ja oppreh. corporeel, het geene aan den Ondergetekenden met veel fiirprife gefchreven, en ook gelezen wierde, voorgegeven hebbende dat den Ondergetekende weigerig was te voldoen, aan zekere Sententie van den Hove, waar van in 't vervolg nader, en op zijn plaats, zal gefprooken worden, zo dat 'er niet anders op wal 'voor den Ondergetekenden, als door een attest van den Raad van Regtspleging hem de Bye, voor een leugenaar te doen bekend worden, omme niet in 't geval te komen, van bij wijze van apprehenfie corporeel, in Gijzelinge gehaald te worden, welk attest, als mede de notul door des Advocaats Procureur van Toll ter rolle van den Hove gebragt, op zijn -plaats zullen mede gedeeld worden.
Dan om weder te keeren tot het voorgaande, daar bleef voorden Ondergetekende nu niets anders overig, als bij requeste aan den Raad van Regtspleging te demonftreeren, dat den vertoonden brief den egten brief was, nogmaals met verfoek om toegelaten te worden, om z-slks te zweeren bij den Almagtigen God, -Schepper des Hemels en der Aarde, en dan kost en fchadeloos ontflagen te worden. En dat of fchoon het couvert of adres, onfchuldig en zonder erg of list is weg getaakt, da; even.wel uit den inhoud yan den A 5 , brief



( lo )
brief zelve, vooral bij alle Rhenens Burgers en Inwoners, kon gezien worden. Dat dezelve adres geweest is, houdende aan R. A. Klerck, het geene den Ondergetekenden na Iecime van dien brief nader zal demonlïreeren. Den brief luide aldus:
Wel Edele geftrenge Heer, en zeer geliefde Oom.
Ik geloof dat ik half vergeten ben, wij/'k zedert Punte Galen, geen brieven ontfangen heb, 't is reeds een jaar dat ik de leste brief kreeg , vergeeten of niet, ik ben der nog.
Als ik weer in Nazaret kom, ken je me niet, alles is te klein, tot mijne hembden toe: nieuws is hier niet,' 'k denk uw Ed. gefir. zult mijne Ouders brief wel lezen. iVij komen in V lest van%j thuis, of in 't begin vangvast, zo der geen wettelijke verhinderingen komen, wij zij.'i reeds agt maanden hier. de tijd verveeld eifelijk , groet alle goede Vrienden en den Haan en de hen, intusfcben heb ik de eer tnij met alle hoogachting te noemen.
Wel Edele Geftrenge Heer en zeer geliefde Oom.
Uw E. D. W. Dienaar en Neef.
Ijle de France W. J. KLERCK,
éen 30 November Luitt. 1786.
Ik wenschje alle beil en zegen in V nieuwe jaar, verzoeke de in. getlotene te bezorgen.
Zo gij zomtijds den Heer Lengacker fchrijft maak mijn compliment.
De ondergetekende zeide zo even te voren dat het alhier in Rhenen algemeen bekend is dat hij maar eenen brueder hadde, namelijk R. A. Klerck , en een Zwagerden Luitenant J. H. Haantjens, getrouwt aan desfelfs Zuster Maria Christin» Klerck, gevolgeiijk had des ondergetekendes Zoon, den fchrljver d«sbriefs, maar tweeOomen : als een orpartijdig rechter, nu ziet in 't hoofd des briefs den titel van Oom, en in het Öot de grpetenis aan den Haan en dellen, zo wierden deze onder familiare en goede Vrienden dikwils genoemt, en bij heel Rhenen over bekend, zo vraagt den ondergetekende aan een iegelijk, maar voor al aan Rhenens burgers, en daar o'nder aan den Raad van Regtspleging, wien de geheele familie bekend is, of nu niet klaar genoeg bewezen is, dat de brief in quaïltie adres gehouden hebbe aan R. A. Klerck, men moet abfoKmt tegen zijn beier weten, met kragt en geweld aangaan, om dit
niet



O" )
niet te willen toeflemmen; En zo dit de Raad v. R. kan en moet,
overtuigen, dan behoorde den ondergetekende kost en fchadeloos. orutUfcen te worden, alfoo het genoeg is voor een regter, dat zij overtuigt zijn dat het adres gebleken is uit den inhoud, en dat'er dien volgens aan de fententie ten vollen voldaan is. — Den ondergetekende heeft al verder aan den Raad v. R. getoond, dat dit bewijs meer als eene halve preuve uitlevert, en verzogte tot fuppletie. van de andere nelfte dier preuve geadmitteerd te worden tot het doen, van den Eed, dan het gerecht vind goed, het rtquest te (tellen in handen van Partije om te dienen van bericht, dit bericht is ook ingekomen, doch den ondergetekenden krijgt 'er geen vifie of narigt van; maar Panije voegd daar iets bij, dat als hij rechter waszoude
bij appoincteeren Fiat request in Judicia. Bravo, 't gericht is
nu al weer gered en uit de verlegenheid geraakt, het 2elve word alzoo dau ook uitgegeven.
Daar het nu notoir en na rechten kennelijk is dat den ondergetekenden tot het doen van den Eed, behoorde te worden toegelaten , en alzoo te zwecren dat dezen duk genoemden brief den Ejuen en Waarachtigen brief is, zoude den Raad verpiigt zijn omme, zo partij met geweld de Envelop cf het Couvert, dut nimmer te beko^ men is, wilde hebben, 't zelve Couvert, op gefös waarde te fiel. icn, en dan was voort alles gedecideerd.
Maar neen, partije wil de zaak op de lange baan houden, om door dit middel den onderdrukten nog lange in Gijzelinge te houden: het zij met reverentie gezegt, dat den rectuer behoorde meer authoriteit te toonen, en laten mat een burger zo niet omfpringen, als de kat met de muis: het is doch na befchreven rechten kennelijk, dat, ah iemand zeker goed van een ander eisebt, bet welk den. gedaagden bekend gebad te hebben, maar dat bet vergaan, very teerd of weg is, zo dat het hem niet wederom gegeven kan worden , zo zal den rechter zorgvuldig zijn , om te weeten boe v:cl het zelvt goed waardig is geweest, en den gedaagde de waarde prefenteerende te betalen, moet zulks ge/cbieden. Doch indien de zaak, van die natuur is, dat den Rechter zulk een goed, niet konde taxee. ren, zal den Rechter den Eisfcher den Eed afnemen, hoe veel dat 'bet vermiste goed waardig is geweest. Vio. tot tit. ff de IN LiTEM, juia. dog alzoo het zelve niet zonder perijkel is, van eenen quaden eed te doen, en ook lichtelijk den gedaagden, groote fchade daar door word toegebragt, moet den Rechter niet ligtelijk , tol helt doen van zulk een Eed gedogen, of bevelen gedaan te worden, maar naarjlig onderzoeken, of daar geen andere middelen zijn , om de waaide van bet vermiste te konnen weeten. VtD. d. d. ib d. em
ANDERE voo:<NA.\lE UEGTSGEL,.
Indien dezen brief na partije voorgeven, (zonder iets te bewijzen, "is dat niet fingulier lszer, dat een enkelvoudig negatief zonder



C » )
der bewijs, meer af doed, als een afirmatief gefhrkt door eene prefentatie van Eed,) de echte brief niet was, dan vraagd den ondergetekenden hoe komt dan deezen brief die den 30 November 1786 gtfchreven is, in zijne handen, daar de twee gebroeders al in 1785. in oneenigheid, wegens dat cornportement va'iR.A Klerck gekomen waren, en niet bij eikanderen woonden of kwamen: en vraagd den ondergetekenden al verder, indien dien lankwerpigen brief van die aangelegenheid ware geweest, zo als R. A. Klerck over al fpargeerde om nieuw crediet te bekomen, (want hij gaf voor te dier tijd, dat als hij dien brief gekregen hadde in zijne handen, dan ware hij in alles gered geweest, zoude dan, (bij gebrek van refcriptie) in is jaren tij s door den fchrijver geen recherche daarnaar zijn gedaan, en zoude men van zulke aangelegen brieven, geene duplicaten of ttiplieaten hebben gezonden, even gelijk hij R. A. Klerck gedaan heeft als hij iets van aangelegenheid over maakte van de kust van Guinea, opa J 3 differente fcheepen, en zoude hij R. A. Klerck zelve niet aan alle zijne bekenden overal, en vooral daar hij van foupconneerde de brief te hebben moeten komen, gefchreven hebben in die 14 jaren. Een tijd, lang genoeg om te,ontdekken., van welk eene waarde of aangelegenheid, die voorgegeven brief, geweest ware, eu zoude den ondergetekenden konnen zijn voordeel doen met wis Vis, zo als hij wilde te kennen geven, dat hij giste dat het geweest waren, (hij wist wel dat hij geen wisfels te wagten had) die niet aan den ondergeiekenden behoorden, maar zekerlijk dan, aan R. A. Klerck, welke dan ook door hem R. A. Klerck had Jen moeren gëëndosfeerd worden, zonde iemand anders daar meede te recht komen: wie voeld nu niet overtuigend dat het geheele geval is enkel chicaneus en vexatoir om den ondergetekenden te plagen.
Den ondergetekenden heeft aata den Raad van Rhenen alhier verZOgt dat de Gijzeling mjgte. gaconveneerd worden in een ft;ds arrest, aangezien de proceduren over dien brief en het couvert te houden, even zo wel zouden konnen voortgaan, of deu ondergetekende te huis was (en dog niet heen kon gaan, alzoo goed genoeg voor fcba aderliet) dan, of hij in dit lege buis is, door niemand bewoond als door mimen, want dei) Lezer behoord te weten, dat den Deurwaarder van het Stadhuis, geen lleragerechtigd Burger nebbe mogen worden, zo wil zijn wijf die een klein winkelije doet, niet oprtaan, uit vrees dat hij bij de verandering die volgens de Staatsregeling komen moet, zal afgezet worden ; Zo lange als zijn Zwager en andere Neven in den Raad
van Rhenen zijn, heeft dat geen nood, — maar het kan fchielijk komen, en dus moet den ondergetekenden, die elke uur behoorde hem te kunnen roepen, om behoeften, wagten, op zijne genade, de eerste fes dagen zat den ondergetekenden buiten acces, men
moge



C 13 )
moge niet bij hem komen, als op de binnen plaats voor de traliën , daar niemand wegens de zwaare koude en geduurige fneeuw lang konde banken, na fes dagen , Procureur van partije (op klagten) na Utrecht ontboden, kwam daar vetandering en vrienden en goede vrienden mogten binnen komen, het geenen zij ook ten dikften deeden, zo dat hij fchier geen uur zeker was, of hij moeste alweer de deur gaan open fluiten: het geene hem enigfints hinderlijk was, om dat het al tijd begon te worden, om op het Tabaks land buiten de poort te weiken, met hout zetten &c. waar door hij dan een Neef de flêutel vertrouwde, deeze nu en dan, van zijn drielhl op moetende, dat was, ook voor die man zijn pekdraat niet voordeelig, kwam men zoo verre dat men de deur van de Gijzelkamer maar op de klink zette, na dat dez-elve nu 6 weken gefloten was geweest, zo dat den ondergetekenden nu zelve de voordeur konde open doen, om de kloppende in en uit te laten, dit duurde ongeveer, J4 dagen; Edoch toen men befpeurde dat den Ondergeteken. den, gsen lust hadde, om de vlucht te nemen, was men bedagt om het hem moede te maken, de Procureur Broers gaf nieuwe orders aan den Cipier, de fleutel aan geen mensch over te geven, maar bij hem op het land mede te nemen, niet meer als s'morgens om agt, s'middags om 12 en s'avonds om 7 uuren, (zijn fchofttijd), te gaan zien, of'er iets nodig was, en al die kwam kloppen, om vifiten te geven of iets te brengen , te laten liaan, tot ze van zelve heen gingen, generlei eeten, dat tot hier toe van huis genoten hadde,-te laten pasfeeren, den Gijzelaar ta geven droog brood en een vies bier of twee daags , het geene hij dan ook letterlijk nakomt. Men vraagd is 'er dan geen Raad van Rhenen om daar aan over te klagen? ó Ja, die maken 4 leden van de 6, familie uit, van hem en ook van de Procureur Broers, en dus nu zal 'er een klacbie na't Hof te Utrecht gaan, want zulk eene Gijzeling is geene civile, maar eer een crimineele Gijzeling,
Den ondergetekende heeft al verder zig zo verre vernederd om aan de Bye, twee brieven te fchrijven, hem, onder een declaratoir van ten allen tijden wederom in Gijzeling te komen, te verzoeken, eenige weeken ontflag, ter verrichting zijner zo hoog noodzakelijke atTairen, en tot herflelling der fchade, geleden door de zo extra gewoed hebbende boge watervloed, welke zonder perfoneele prefentie niet kon gefchieden, dan met zwaarder kosten, gelijk het bekende fpreekwoord zegt, verre van u goed, dichte bij u ichade: maar neen, geen and woord waardig. Wat dunkt u, waarde Lezer, als die man eens iets van belang te zeggen hadde., zouden de onderdaanen niet veel van hem te hopen hebben? Dank zij de Hemel, dat zijne magt zich niet verders uitftrekt, als tot mijn Perfoontje in dit niets beduidend geval: kon hij het maar wat zwaarder maken, en converteeren het zelve in het crimineele,
zij-



C 14 )'
zijne daaden aan mijne crimineele behandeling, dicteren, dat zijn hart daar na haakt. Dan de God des Hemels zij geloofd en gedankt voor eene ruime en geruste confcientie, en voor eenen (tillen en bedaarden geest, dia zig zeiven geen quaad, dat door de Overigheid ftVafbaar is, bewust is, die zal cp zijnen tijd, aan de boosheid paal en perk dellen, en de onderdrukkingen, den ondergetekende zoo grimmig als onrechtvaardig aangedaan, op zijnen kop doen wederkeeren. Wel verfekert zijnde dat 'er he. 1 weinig Regtbanken zijn, in de Bataaffche Republiek, die iemand in Gijzeling zullen admitteeren te gaan op verzoek van partij, die zig enkel behelpt met te zeggen, bet is den egten Brief niet, zonder iets het geringlle, of allerminde nog mondeling nog fc'iriftelijk te bewijzen.
Ondertusfchen, ongelukkig was op die twee datums de Regtbank zamen gefteld uit zulke lieden, dewelken zich bier en daarbij lieden, die de wreedheid van dit geval detedeeren, hen daar Over onderhoudende tot andwoord gaven, geen doorzigt te hebben in diergelijke zaken, en met het ftuk verlegen te zijn, ja Zelve durven zij zig geene auctoritek, welke tog aan een regtbank toekomt, aanmatigen, omme aan eenig verzoek van den ondergetekenden bij requeste gedaan, omme namelijk, den ondergetekende te ontdaan uit de Gijzeling, ofte het zelve arrest te converteeren in een Stads arrest tot zo lange, dat partije, ten genoegen van den Raad van Regtspleeging zal bewezen hebben, dat zijn fudenu gefundeerd is, dat het den egten brief niet is. Maar neen, den eenen zegt, ik heb 'er geen verfland van, dit heeft de ondergetekende zelve gehoord, van een Raad die alhier is geweest, een ander zegt, ik geloof niet dat bet ons aangaat. Wel onpartijdige Lezer, gaat het den Raad van Regtspleeging aan, om op verzoek Van partij, dectetement van Gijzeling te verleenen en het zoude hen piet aangaan, omme zo partij, geen bewijs heeft, voor zijn zaak, weder uit de Gijzeling te ontdaan, of Stads arrest te verleenen, na dat hen de zaak zal zijn voorgekomen. Wie moet hier niet uitroepen! ö tempora! ó mores! ongelukkigen! die in zulke handen Vallen.
Altijd veilegen, hoort men gaarne den Procureur Broers hunnen bloedverwant zijne gedagten, ofte die verzoek om boven te (taan, «Is hij uit zijnen Neve den Boden verdaan heefc, dat den ondergetekenden een request na boven heeft gezonden, en advifeerd dat zulk request mot gedeld worden in zijne handen, niet anders daar tegen wetende in te brengen , laten zij dat gefebieden, wel te vreden, dat zij daar nu voor zo verre wederom af zijn, het berigt komt in, doch noch geen een berigt is gebragt ter kennisfe van den ondergetekenden, en dan ten dotte, diéteerd partij Advocaat, of somtijds de Procureur mondeling het appoinctement, dat
al-



C 15 )
altiid bet zelfde is, Fiat request in Judicio, partij wil nletgedoi een dat den ondergetekenden, Eed doet, en zelve wil hij niets bewijzen. Wat zegt den onpartijdigen Lezer, van zo eene willekeurige handelwijze van mijne panije, en dat die, zulks gedaan kan krijgen, en wie is niet overtuigd, dat zo mijn competente Rechter altijd goedvind, om mijn partij aan te (lellen, tot Rechters over het verzoek dat den ondergetekenden bij requeste doed, faan den Raad van Regtspleeging tog is het verzoek gerigt en niet aan partij), dat zulks nimmer anders kan uitvallen, al» nadeeli» voor den ondergetekenden. Goede Vrienden, f ja men kan zeegen vriend en vijand, met verontwaardiging aangedaan over dit fchreeuwend geval), ziende dat 'er alhier niets aan te doen is, raden den ondergetekenden, om een request te prefentecren aan deri Hove te Utrecht, met een narré der ganifche zaake, doch wat is daar van te wagten anders als renvoij na zijnen competenten Rechter, en komt men dan alweer bij zijn competenten Rechter, die neemt het dan zomtijds noch wel qualijk, en zegt de een het geval niet te verdaan, de andere dat het tot hen niet behoord, en wederom een ander, dat hij 'er geen doorzicht in heeft: en alle» blijft in ftatu quo,
Dus wanneer zat daar een eind aan komen ? daar het alle weet maar éènen rechtdag is en na de Pinxter Vacantie, dan de Kermis Vacantie en zo al ras de groote Vacanti? op handen is, die tot diep in September loopt, zo zal een kundig Lezer en die in de Rechtbank ervaren is, vragen, is 'er dan bij u geen Dwarsnacht rolle anders ook genaamt Arrest rolle, dewelke voor gearrefteerden (het zelve met Gegijzelden) alle dagen moet gehouden worden? 6 ja, die word alle rechtdag met alle de anderen nagezien, of daar ook iets op daat, ook heeft men hier een Reglement of pro» vifioneele reformatie op de manier van Procedeeren voor den Gerechte der Stad Rhenen, gearredaerd den 14 Ma:rt 1609. die ais noch in Viridi übfervantia is, waar in daat, Art. 40. „ Ende op dat nochtans zaaken ftaande op Gijzelinge, Executie, of Dwars" nagt recht, ende anders geprivilegeerd, zullen mogen genieten, korte Expeditie van Jujiitie, zo zal men van nu voortaan ge. " bruiken een extra ordinaris rolle genaamt Dwarsnagt roile, daar op diergelijke zaaken zullen worden geprefenteerd en bepleit, de„ welke rolle, dienen zal dagelijks op alle behoorlijke en bekwaa„ me uuren, mits dat Partije advers te voren zal wezen geinji\, nueerd, en dat men daar toe laden zal de Schout ofte zijnen „ Luitenant, en die Commisfarisfen van de Week, mitsgaders Se„ cretaris, die welke op al zulke voorvallen, Extraordinaris zaa„ ken zullen mogen disponeer en, ten ware zij hen befwaard bevin» „ dende, rapport begeerden te doen aan 't gerecht" &c. Op deeze rol was het voorneemea van den ondergetekenden, de zaak
te



C 16 )
re-brengen, maar daar word gezegt, dat het Gerecht hier over geadvifeefd is, dat de zaak op de Ordinaris rol, die alle Dingsdag gehouden word, moet behandeld worden, en dat de Dwarsnacht rolle is voor de vreemdelingen, daar nochtans in de geheele Reformatie op de Proceduren en alhier Art. 40. geen woord van gerept word, en zoude volgens dat fraaije (Menu een Vreemdeling meer Privilegie en dus korter expeditie van Juïliiie hebben als een geboren Burger, ftrijdig met alle welgeregelde Burgerlijke Wetten én Voorrechten, den Burger voor al toekomende, wie voeld niet dat zodanig advies niet komt van een Vriend van den Ondergetekenden, die alzoo het Gerecht misleidende, den Ondergetekenden grootelijks verkort in dat Privilegie de Gegijzelden competerende.
Is het niet ongelukkig om dat Partije Advocaat de eere heeft den Publiquen aanklager, wanneer hij R. O. moet ageren te bedienen, dat zoo een man veel invloed heeft op den Prefident van het Gerecht, fchooa hier niet meede gezegt word, dat juist ziiu advies altijd gevolgd word, alzoo den Ondergetekenden den Publieken Aanklager de eere most geven die hem toekomt, namelijk dat hij een zeer goed natuurlijk oordeel bezit, voor een man die zoo kort geleden eerst in de Regering gekomen en dien post bekleed heeft, echter kan men niet ontveinzen dat zijne adviefe:i en aanradingen in zijne berichten zoo veel invloed hebben op de Rechters, dat de zaak niets avanceerd, en dit om dat de berichten niet komen in da "handen van den Ondergetekenden, die als dan den Raad van Rechtspleeging wederom op den weg konde brengen: doch men noord nu en dan noch al eens, als iemand hen in 't particulier vraagd hoe't zit, ik heb 'er geen doorzicht in. Dus blïjve dan alhier zonder hulpe.
* Nu zal de Ondergetekende overgaan, omme aan de Natie o« pen te leggen, hoe die Advocaat de Bye de Zuster van den Ondergetekenden Mevrouw de Weduwe riaantjens komt te onderdrukken, en alzoo was het hem doenlijk op den dijk te jagen : ten anderen hoe hij getracht heeft den Ondergetekenden bij het Hof van Utrecht in Gijzeling te brengen, en ten derden zal nu bewezen worden, het geene hier voren is begonnen aangeroerd te worden, hoe hij de Bye voor den Hove van Utrecht in het openbaar, en ten aanhoren van eene menig'e menfehen^ voor een Leugenaar is ten toon gefteld geworden, door het attest van den Raad van Rechtspleeging van Rhenen, op verzoek en ten faveure van den Ondergetekenden afgegeven, en op zijn plaats van woord tot woord copielijk hier inne geinfereerd.
Wat dan het eerste betreft. In den jaare 1755. is overleden eene Tante van den Ondergetekenden genaamt Christina Margareta Klerck, Weduwe van den Burgemeester Gerard van Zwoll: deze
had



C 17 3
had bij haare Teflamentaire difpofitie na de lijftogt aan haare overblijvende ongehuuwde Zuster Martha Maria Klerck, befproken te hebben, haar goed, na expiratie van de lijftogt gemaakt aan de Zuster van den Ondergetekenden Maria Christina Klerck, (daar na eeworden de huisvrouw van J. H. Haantjens) echter zoo, dat zoo zij ongetrouwt en zonder kinderen na te laten kwam te overlijden , dan moeste die eiffeois komen op haare twee Broeders, Dirk, en Rijnholt Antonie Klerck. Na dat nu Matia Christina Klerck getrouwe is met 1. H. Haantjens, en zoo als deeze kennisfe van dat Te'lament gekreegen hadde, doet hij al direct onze fante Juffer Martha Maria Klerck Proces aan, omme te hebben ftaat en inventaris van den Boedel door haar in togt bezeten wordende, dan, nadien haar, bij bet evengemelde Teftament de macht was gegeven, omme indien zij het noodig hadde, een of meerder ftuk goed te verkopen, verloor hij dit Proces.
Na doode van deeze Tante Martha Maria Klerck, fteld zich Haantjens eigener authorireit ilico in de Posfesfie van deeze nalatenfchap en deede allerhande daaden en bewijzen, als of dit nu zijn Eigendomlijk goed was geworden, in die meninge zijnde, dat, om dat Maria Christina Klerck getrouwt was, zij nu de etfeöive Erfgenaam was, (fchoon zij noch geen kinderen hadde, en die moesten dan nog door haar moeten worden nagelaten.) Zij prefenteeren request aan 't Hof van Utrecht , om in die posfesfie gemaintineerd te worden, 't Hof verleend Maintenu en Citatie tegens de twee gebroeders, D- en R. A Klerck.
Hier nu kwam de Procuratie van R. A. Klerck, uitlandig zijnde, op den Ondergetekende te pas, men wierd voor het Hof geroepen, wij verantwoorden ons, en demonftreerden, dat zij kinderen moeste nalaien, en zonder die na te laten overlijdende, dat dan de beide Broeders de Erfgenamen waren: ook wierd het Teftament cequerrelleerd, nul en van geener waarde te zijn, alzoo het tegen het uitdrukkelijk ftamt der Stad Rhenen, door der Notaris Johan Boon opzettelijk, want hij wist wel beter, blijkens andere Teflamenten door hem gefchreven gemaakt was, voor Notaris en twee getuigen, daar de wet alhier te Rbenen requireerd Notaris en drie getuigen: kunnende het odroij dat zij teltatrice geligt hadde niets opereren tot fuppletie van de derde getuige, alzo men geen odroij nodig heeft te Rhenen, omme te disponeeren over goederen in derzelver Jurisdiaie gelegen. En deeze proceduuren hadden ten gevolge dat zij de goederen weederom aan onze zijde moesten overgeven , het geene dan ook gefchied is.
Den Ondergetekende, die last en procuratie hadde van R. A. Klerck, om te doen zo als regt en billijk was, oordeelde, en zo als wezentlijk de intentie van de testatrice geweest is, aan deszelfs Zuster te offereeren, omme die goederen in lijftogt te bezaten haar



C u )
leven lang geduurende (tot dat zij kinderen naliet) en die niet nalatende, dat dan na haar overlijden den boedel in Eigendom zoude komen aan den Ondergetekenden en ziju Broeder tl. A Klerck of derzelver Erfgenamen: deeze prepofitie wierd geaccepteerd, en wierd alzo dezen gezegden boedel bij contract in den jaare 1776. overgegeven aan Maria Christina Klerck, Huis* rouw van F. H. Haantjens, onder eenige bedingen aldaar breeder te zien, dog die hier niets doen ter zaake.
De Lieutenant Haantjens niet gewoon de handen zo ruim te hebben, maakte de rekening buiten den waard, verteerde a! het inkomen, zonder eens tè denken, om jaarlijks 200 a 300 Guldens weg te leggen, om tegen het volgende jaar, de toebaks landen, die zeer veel mesfie vereisfchen, opnieuw wederom uit te rusten, betaalde ook geene Lands Ongelden, verminderde de landen, eerst met zeer weinig mesfie daar op te brengen, zo dat zijn toebak verre beneden de algemeene Markt moeste gelden, zo dat hij geen ten halven toebakkers, zo als 't gebruik is, meer konde bekomen, genoodzaakt was om die landen te verhuuren, en dat verkoos hij te doen om zijn fchoonfte, dat zegt, dat de huurders daar al op konden planten wat hen goed dagt, anders wierden zulke landen altijd verhuurd omme dezelve jaarlijks in toebaks Itronken op te leveren of wel het leste jaar, het geene zo ze hun arbeid een weinig betaalt wilden hebben, ze niet doen konden, of ze moesten dan ook ordentelijk gemest hebben; dus R. A. Klerck in 1779 te huis gekomen, vernam al ras, met den Ondergetekenden, dat hij den boedel verwaarloosde, en dwongen hem om borg te (tellen voor dien boedel, en om al de agtetftafige Ongelden te betalen, waar toe hij onmagtig was, dus maakte zijlieden een nccoord in dezer voegen,.dat Haantjens en de Viouw den bjedel zouden overgeven aan de twee Broeders D. en R. A. Klerck voor altijd , zond:r dat ze ooit denzelven weederom in hunne handen zoiUen kunnen te lug bekomen, onder diverfe conditiën, hoofdzakelijk onder belofte van aan hen, (egter zo lang M. C. Klerck leefde en langer niet) jaarlijks uit te keeren 600 Gulden, dat hij R. A. Klerck zoude betalen al wat Haantjens fchuld'g was, en dit voorfchot zoude incasfeeren uit die penningen, welke dien boedel meerder als de 600 Gulden benevens de Ongelden, zoude bedragen, met 4 percent renten, tot dat hij dat geld te rug hadde onifanaen, en dan zoude den boedel deelbaar zijn, tuffen de twee Broedeis, en gedeeld worden in twee gelijke deelen onder dien lasr, (NB, men lette wel op de mits en conditie om daar na te verdaan, de gevloekte rol, welke de Bye fpeeld in dit geval,) onder dien last herzegge, dat een iegelijk van hen, als dan zijne drie hondert Guldens zoude uitkeren ut fupra, Edog zo de Zuster ftierf eer dat uitgefchote geld binnen was, zoude hij dat rekenen als weg te zijn, en direct het contract van deeling met zijn
Broe«



Broeder D. K. opristen, zonder iets verder te pretandeeren; en om welkereden hij dan alleen de adrniniltratie zoude hebben. Dit cor.traft word opgerigt op den 4 Maart 1780. Nu dagt men een Uil en gerust leven te hebben, en dat asle twist zoude ophouden, maar nu kwamen de ongelukkige tijden het eerst aan voor den Ondergetekenden en deszelfs Zuster, ongelukkig herzegge in gehaatte proceduren te komen die men niet vermijden kan: men begreep die; loosheid van R. A, KJerck te laat, men wist niet dat hij zo weinig.' voordeel in zijn 16 jarig verblijf op Guinea had beltomen, en ook niet dat zijn boeltje zo na bij op was, en door welken boedel, nu in zijne handen hij zig dagte te redden, het geene al fpoedig kwam.; te blijken, want het duurde niet lang, of hij mankeerde de bedonge viereljaaren te betaalen, waar toe wij beide geciteerd wierden» dan voor een, dan voor twee en drie viereljaaren, het geene hij in den beginne, nu en dan met fmikkelbrokken, nog zo wat redde, maar in later cijd geroepen wordende, dan voor drie en vier, ja eens voor agt viereljaaren. En waar in den Ondergetekenden voor de heifte (NI5. alhier te Rhenen kon dit plaatze hebben) gecondemneerd wierde, dewelke dan uit des Ondergetekendens privé beurfe moesten betaald worden ci.m expenfis: eene hardigheid zo groot, dat het fchreeuwend was, nadien den Ondergetekenden niets van dien boedel in handen hadde.
Dit nu wierde eene reden, dat den Ondergetekenden een Request moeste prefenteeren, omme hem R. A. Klerck van de adrniniltratie des boedels af te zetten, om dat hij alles nu tot zijn privé gebruik nam, en daar bij te verzoeken dat het Gerecht fequesters zoude aanftellen, fwant hij liet alle landen uitputten , en den Ondergetekende aan wien de adrniniltratie volgens contract hadde moeten komen, wilde hier meede toonen, geen eigen intrest te bedoelen) op dat Haantjes op zijn tijd zijn geld zoude konnen trekken, en den Ondergetekenden niet verder behoefde te beialen, waar tegen hij R A. Klerck ten fterklten in oppofitie kwam, dog dit verloor hij cum expenfis, en daar wierd een Stads Deurwaarder aan. gelkld , en den Ondergetekenden bevrijd, dat hij nu niet meer ge-, roepen wierd voor eenige betaling.
Dasr was dan ook in het contract bedongen , dat den Adminiftrateur jaarlijks verpligt was rekening te doen aan den Ondergetekenden, en dewijl hij nu al een jaar 8 a 9 ten minsten een grooien tijd de adrniniltratie gehad, zonder ooit van rekenen te fpreeken, zo wilde den Ondergetekenden gaarne weeten, hoe hij daar meede ftond, en of den boedel, haast niet was in de termen van gedeelt te konnen worden: dit weigerde hij volllrekt; dus al weer gedwongen om den breeden weg in te flaan, met hem te roepen voor den Rechter: dit Proces verliest hij meede cum expenfis. Nu moeste den Oudergetekenden hem ook aaefpreeken om rtflitutie van B 1 de



C 20 )
de in zijne plaatze betaak hebbende viereljaren voor de helfte, en ook voor het niet betalen eener uitkering aan den Ondergetekenden van ƒ50 Gulden 'sjaars volgens beide de Contracten van 1776 en 1780 al diverfe jaaren verfchuldigt, dit alles verliest hij meede cum expenfis: maar waar aan nu al die onkosten en dat uitgefcho^en geld te verhalen, hij had niets meer: en of hij fchoon eigendom hadde, aan den hal ven boedel, zo konde den Ondergetekenden daar tog voor als nog, niet aan executeeren (fchoon de executoriaaien reeds op vier Sententien geflagen zijn) of hij verminderde dea boedel, welke dan de bedonge 600 Gulden niet zoude hebben konnen afbrengen, en ook wis denzelven nog niet gedeeld; dus genoodzaakt te wagten tot na de dood van Mevrouw Haantjes, eer men met vrugt hier aan , iets konde beginnen, omme de vorenftaande Sententie ter Executie te leggen, en daar zal den Advocaat de Bye nu ook wel voor zorgen, zo als daar na uit den toedragt dezer zake verder klaar zal komen te blijken,
Intusfen moeste hij nu m rekening formeeren, waar toe hij de 6 eerfte jaaren nam, welke rekening hij zo infaam en leugenagtig formeerde, dat hij wel ƒ5000 Gulden te boven kwam, zo dat hij, bebalven het geene dat den Ondergetekende, al diverfe viereljaren betaak hadde, nog jaarlijks over de 800 Gulden zoude ingeteerd hebben. Wie voelt zoo een grove leugen niet, dog b>j was wel voorzigtig, hij wilde ze niet beëedigen, maar referveerde in zijn fingulier flot, dezelve ten allen tijde te vermeerdeten ofte verminderen na welgevallen: deze rekening is gedebatteerd door den Ondergetekenden, dog is lidspendent gebleven: in welk water onzen Vrind de Bye nog een visje denkt te vangen.
Hier moet men in het voorbijgaan, opmerken, wat middelen hij in het werk ftelde, oni zo een fom te boven te komen: hij mogte volgens contract, geen akkerraaals hout verkopen als Pubiicq en niet jonger als 6 jaar oud, dog hij, altoos om geld verlegen, ver. kogt het uit de hand als het nog maar 5 jaar oud was ('t groeide welig) en wel voor contant geld, eea vak, waar voor men 6 ducaten in de hand kreeg, dog het mogte niet eer gehakt worden (om de ftammen niet te bederven) voor dat den winter daar was, als wanneer den koper, dat zelve vak in eenige perceelen lcy, het zelve pubiicq bragte een jaar credïet, gaf, zo als hier het gebruik is, en daar las Gulden van maakte. Zo deede hij dikwijls, zo deede hij met het te velde ftaande koorn, verkogt dat, als men nog niet regt kon zien, wat het waardig zónde zijn, men begrijpe wel dat hij, die het op zo een fpeculatie moesEe kopen, niet meer gaf als hij kwijt wilde zijn, zo daede hij met de land pagteri, die hij voor den verfchenen huurdag, al vroeg de lieden afperfte, onder zo veel of zo veel korting, namelijk die 50 Gulden fchuldig zoude zijn te Kersmis, liet hij in Mey te voren of iu Juny betalen met 3Ö Gulden



(21 )
den of mindert hóe iaijer de lieden zig hielden, hoé meer hij al afiloeg, ja hij zoude het gedaan hebben voor de helfte, en gaf die Heden, dan een volle quitantie: nu (telde hij niet in onrfangst, het geene die goederen hadden moeten afbrengen, maat flegts het geene hij gebeurt hadde, din is alhier nog in varsfen geheugen, en be« roep mij op het getuigenis dier lieden, met dewelken het zelve is voorgevallen: hier ziet men dat het 'er altoos nog verre af is, omme dien boedel te kunnen deeleh, want na deeze valfche rekening, is die uitgefebote fomma nog niet geincasfeerd, maar hij verhaalt niet hoe veel jaren hij geleeft heeft met zijne Jutter, na dat zijn eige boeltje gekloven was, van dien boedel tot aan't ontzetten van de adrniniltratie toe, het hakken van hout en boomen die hij in zijn huishouden verbrand heeft, en het eten van zekere (lukken lands, die hij onverhuurd voor zig behouden heeft, en geen huur voor zig betaalde. Door dezen weg fcheen het of dezen boedel abfolut moeste wagten om gedeeld te worden na de dood van Mevrouw* Haantjens; edog de Bye vind'er wat op uit, en dat behaagd Jacoba van Mensburg, te voren Wed. van R A. Klerck, dog thans hertrouwt, als reeds gezegt is aan H, Vermeulen, Luit. in dienst van de Bataaffche Republicq, hij disponeerd dezelve omme van die nog niet geineasfeerde (valfchelijk voorgegeve niet geincasfeerde) fomma af te zien, daar aan te renuncieeren, en alfo de faéïo dien boedel'te brengen in de termen van te konnen deelen: hier toe dan word den Ondergetekenden voor 't Hof geroepen, dit wasdeconfe» rentie met den Commisfaris Wachendorf.
De Ondergetekende voorziende het lot, dat de Wed. Haantjens ftond te overkomen, zo als hier na zal blyken, hadde hij liever geZien , dat den boedel onder fequestratie bleef tot aan de dood van zijne Zuster, want nu kreeg zij vroeger of later haar geld, en zo Jacoba van Mensburg haare portie moeste adminiftreeren, voor zag men deeze in alle guarnifoenen te moeten nalopen, tot geen kleine lasc voor de Wed. Haantjens, dus wilde den Ondergetekenden niet graag toetreden tot de deeling: dan het Hof vind goed de deeling bij Sententie te ordonneeren, dit aan den Ondergetekenden gecommuniceerd zijnde, heeft het zelve ilico aangenomen, en zulks bi} Misliva aan heru de Bye bekend gemaakt, hem verzoekende om tijdj en plaatze van bijeenkomst te willen reguleeren, hier op dan van dag tot dag al wagtende na de overkomfte van hem de Bye om dit werk te beginnen, nadien zulks alhier te Rhenen behoorde te gefchieden, namelijk eerst de taxatie, om daar na de deeling interigren, en ziet den Heer Advocaat komt niet opdagen, maar befchuldigd den Ondergetekenden van onwilligheid, en gaat voort om tegen denzelven te procedeeren als een contumax , omme hem in Gijzeling te brengen bij het Hof te Utrecht. Ziet eens geagte en onpartijdige Lezer, om aan zijne wraakzugt te voldoen, tracht men / B 3 een



( m )
een onfchuldig mensch, fchuldig te verklaren, hem op te fluiten, fchande aan te doen (dog weidenkenden rekenen het geene ithande, wanneer men onver iiend valfchelijk mishandeld word) en op kosten te jaagen, den braaveo man gaat voort om den Ondergetekenden in Cij'.eling te eistenen, het geeneden Ondergetekenden van ter zijden gefchreven wierde, tot zijn uitterfte furprife.
Irtusfen prefenteerd hij de Bye. een Request aan den Raad van Regtspleging te Rhenen, en wel op den 13 Maart 1798. (den Lezer lette nu wel op dezen en de twee volgende datums, waar uie bewezen word dat hij de Bye een leugenaar is,) kennisfe gevende van zo eene Sententie, en verzogte daar bij Commisfarisfen tot taxatie dezer goede<ea, zonder dat hij Advocaat de Sententie zelve aan het Request annexeerde, dat hij immers als een Practizijn had, behoren te weten: den publique Aanklager prefident in dit Collegia die als gezegt is, een vrij goed natuurlijk oordeel bezit, als hy het wil gebruiken, begreep dat elk één zeik een Request kon ingeven, en zoo een verzoek doen, gaf bij het appoinétement te kennen, da; aan het Geregt daar niets van gebleken was, requireerde rader bewijs, het geene ten gevolge hadde dat het zelve Request op den 20 Maa't 1738 wederom is binnen gekomen, met de Sententie daar aan vast, dog daar aan mankeerde als nu een biijk van de toeltemming, van den Ondergetekenden; den Ondergetekenden wierd dan Zirtingsvergadering ontboden voor dpn Raad van Regtspleging, en in perzoon gecompareerd zijnde, heeft den Raad zijne bereidwilligheid verflaan omme aan die Sententie te voldoen, zo is het verzoek bij meergemelde Requeste gedaan, geaccordeert; Commisfarisfen ter taxatie verleend, ilico met een voldoend andwoord, dat alles hu in gereedheid was, aan hem de Bye toegezonden, zodat hij nu maar had over te komen, om het werk te beginnen: dog in plaatze van dit te doen, vind hij goed om allereerst den Ondergetekenden te proftitueren als een onwilligen, en vraagt default vat? Gijzeling en in kragte van dien apprehenlie corporeel, blijkens Extract uit de rolle van den Hove van Utrecht, welke notul is te? rolle gebragt dpor zekeren van Toll, door de Bye aldaar geëra. ploijeerd.
Ex-



( 23 )
Extraft van tien 26 Maart 1798. Van Toll.
H Vermeulen, Luitenant in dienst Default, en in kragte van der Bataaffche Republicq , als in Hu- dien decerneerd 't Hof apwelük hebbende lacoba van Mensburg prehenfie Corporeel, conté voren Wed. en geinttitueerde Erf- demneerende den geconcename van R. A. Klerck triumpaant, demneerd :n in eene boeP ■ te van drie Guldens volContra gens de Ordonnantie.
Dirk Klerck, gecondemneerde, default vau Gijzelinge te begeeren.
Omme dit nu te ontgaan, was den Ondergetekenden genoodzaakt ie vragen om het volgende attest bij den Raad van Regtspleging.
C O P I A.
Den Raad van Regtspleging der Stad Rhenen certificeerd hier meede, dat op den 13 Maart 179* aan dezelve is geprefenteerd, een Request namens den Advocaat de Bye, waar bij wierd vetzogt Co;nmsfarttfen ter taxatie van zekere Boedel van wijlen Mevrouw van Zwoll omme dezelve te kunnen deelen , volgens eene Sententie bij den Hove van Juftitie van V voormalig Gewest Utrecht geobtineerd , bij Jacoba van Mensburg, Huisvrouw van H. Vermeulen, dog bevorens Wed. van R. A. Klerck, tegens Dirk Klerck gecondemneer* den, omme 'te deelen, dat aan den Raad op V eerfte adres niet is gebleken, dat zodanige Sententie fub/i/l eerde, daar van blijk requireerde, als meede van 't confent en toeftemming van Dirk Klerck bij voorn. Requeste vermeld. Qat op den 20/le daar aan volgende bet voorfz Request andermaal is geprefenteerd, waar bij toen wierd overgelegd, de bovengenoemde Sententie, dog geen blijk van het confent van Ditk Klerck daar bij zijnde, is denzeloen voor de» Raad ontboden , en van bem zijne bereidwilligheid omme aan die Sententie te voldoen vernomen hebbende, is het verfoek bij meergemelde Requeste gedaan, geaccordeerd, en Commisfarisfen tot bet doen der taxatie verleend geworden. Aiïum den 19 April 1708,
In naame van den Raad van Regtspleging voornoemd.
(Was getekend')
R. BUDD1N0U. Secretaris, B 4 Zie



(4)
Zie nu geagre Lëzer, den «5 Maart 1708, wórd het Hof door leugens misleid, waar door het zelve apprehenfie Corporeel verleend, daar den 20 Maart te voren de toed:mming, van aan de Sententie te voldoen, door het Geregt van Rhenen is verdaan uit den mond van den Ondergetekenden, en alfo diergelijke Reqneaten, dien zeiven dag worden uitgegeven, is het lange voor den 26 Maart bij den Advocaat de Bye legaal bekend geweest; omme niet te repeteren, de aan hem gefchreve Misfive met de toeftemmiug van den Ondergetekenden.
Indien hij nu (legt genoeg is, om te willen ontkennen, dat hij dat Request niet tijdig genoeg gehad hebbe, zal'er andermaal een attest van den Raad van Regtspleging en den Secretaris voor den dag komen.
Nu zal dat gewenschte werk begonnen Worden, de Bye en van Toll komen te Rhenen, ten huize van den Procureur J. H. Broers, Zij ontbieden den Ondergetekenden, die met zig nam, den lesten aanbreng van die goederen, bij het betalen van het Collateraal < door den Gerechte geëstimeerd, edog de Bye had een nadere kscimatie, welke gedaan was bij de heffing van den eerden honderd-
ften Penning. Wijl ze niet veel uit een liepen, zoude men rot
menagie van die zwaare kosten, daar na de verdeeling inrigten. De Bye maakt daar na de verdeeling, zo na doenlijk in twee gelijke" deelen, en maakte daar van twee Looten No. 1. sn 2. Men be» paalde op een lijsje welke Goederen in No. 1. en welke in No. 3. zouden gelegt worden, men komt voor den Raad van Regtspleging|ofte voor Commisfarisfen, op den 34 April 1798., het contract of de acte van deeling word opgelezen, denSecteraris R.Buddingh werpt de 2 Looten in den hoed, en houd die boven een mans lengte om hoog, men maakt over en weer complimenten wie trekken zal, men dringd het den Ondergetekenden op, en dia trekt het rolletje waar in dond No. 2., nu wierd elk zijn lot in de acte van deeling aangevuld, en hier meede was dit werk afgelopen.
Wie zoude niet meenen dat het nu Vreede was geworden, maar wel verre daar van daan. Daar moet noch al meerder vervolging plaats hebben: in het lot No. 2. daar in waren zoo ongeveer 8 Morgen Land, dewelke Thiend vrij zijn, (dat verdaat zich, daar niemand Thiend uit mag halen als den Eigenaar), gelijk dan ook deze Landen over de 100 Jaren gebouwd zijn door een Boer, zijn Vader en Grootvader voor den derden gerf : dat is, den Boer heeft a gerven en den Landheer een, en dan deio«. gerf, was ook voor den Eigenaar: Misfchien zijn deze goederen, vóór de bovengenoemde twee taxatiën, nog 5 a 6 maal getaxeerd geweest bij het betalen van het Collateraal, alzoo dezelve zijn gekomen van Mr. Fredrik Klerck Oud Burgemeester en Sijndicus der Stad Rhenen,
dei



( »5)
des Ondergetekendens Grootvaders oud (ten Broeder, zonder kinderen overleden, doch in geene van alle de seftimaiien vind men den Thiend afzonderlijk getaxeerd, maar die Landen zijn getaxeerd met den Thiend onder den tax begreepen, want dit, alhier ten vollen bekend, zijnde, en den Secretaris W. A. Bnddingh ontfanger va» de reëele en perfoneele ongelden daar altijd bij zijnde, is dit Land als Thiendvrij, zoo veel hogeraangeflagen, dan of het niet Thiendvrij en hadde geweest, en na die fomme waar op die goederen getaxeerd zijn is de verdeeling gemaakt: na eeniger. tijd wil den Advocaat den Ondergetekenden opdringen als of die den Thiend opzettelijk verzwegen hadde en pretendeerd daar van de helfte voor zijne principale: den Ondergetekenden verklaard hier meede opentlijk voor God en Menfchen dat indien het lot No. 2. gevallen ware geweest aan de zijde van Partije, dat het nooit in zijn hart zoude zijn opgekomen, om den Thiend te querrelleeren. Zie daar Lezer alweer een fraaltje van s'Mans braafheid: doch verwonder u niet gij zult noch fraaijer ftuk verneemen: ce onrechtvaardigheid moet ten toppe gevoerd worden.
Den boedel dan zo verre gedeeld zijnde was den Advocaat bedacht op zijn beurs proximus fum Egomst mihi, prefenteerd met Broers en andere Practizijns of gewefe Praflizijns, request aan den Raad van Rechtspleeging te Rhenen, en neemt dien halven boedel in Arrest met Edietale citatie tegen H. Vermeulen en Jacobs van Mensburg Egtelieden in forma.
Het wierd nu meer dan tijd dat den Ondergetekenden, niet langer ftil zat, om ook zijne pretenfien te borde te brengen, prefenteerde mede Request en obtitieerde insgelijks arrest &c. zoo als dat behoord. Doch alzoo daar een verfuim, door een Procureur veroorzaakt plaats hadde, wist de Bye, deze inltintie te annu'leeren: en hij verzochte om met den Procureur Broers aangefteld te worden als fequesters in dien halven Boedel: dat word geaccordeerd, en het Rhenens Orakel krijgt al wat hij vraagd (men zal hier opmerken dat den Boedel niet zonder behering konde zijn) maar hier op dient tot andwoord, den Sequester door hst Gerecht te voren aangefteld was daar nog, die had wel konnen continueeren, maar zoo is het niet, den tuin, die den Burger Gaukes in huure gehad heeft voor ƒ 50 s'jaars, die moeste de Meu van Broers hebben veor elf Guldens s'jaars &c. &c. &c.
De Bye gaat voort en zend, of Iaat aan de Wed, Haantjens prefenteeren een cartebel van de fchulden die Jacoba van Mensburg hadde, en met eeiien, een (voor het grootfte gedeelte valfche) rekening, die deeze twee Vrouwen wegens knoierijen te vereffanen hadden, Waar ep ook landpachten ftonden Waar van de Wed. Haantjens, de quitantien voor een gedeelte onder haar heeft al» verrekend met den Sequester en meer vodderijen, met een offjrte
om



om aile pretenfien over en weer re liquideeren en kwijt te fchelden, van haare jaarlijkfche f 3C0 Guld. af re zien, en zig te laten uitkopen voor eene fomine van 800 eens geld, met epne bedreiging indien zij daar toe niet refolveerde dat hij dan den boedel zoude verkopen, en laaten het haar aanzien, en dan zoude ze niets hebben.
Wel Lezer, (laat gij niet verbaasd, over zulk eene onderdrukking, een Wed. die geen helper heeft, die anders geene inkomen heeft. Als den Ondergetekende ook zoo handelde, kon zij gaan bedelen. Zij beraad zig, en zoude, wars van al het chagrijn haar aangedaan, haast daar toe hebben overgegaan, maar men raad het haar af, met haar in de gedac'-iten te brengen, of zij na het tekenen van haar naam we! e;n duit zoude krijgen: zij ook bij mij komende, zo andwoorde ik haar eenvoudig, daar zij nog 10 a 12 jaar leven kon, wat beter voor haar was, eens 800 Gulden, of alle jaar 300 Gulden, zij koos het leste en refolveerde van nimmer tot de f 800 uitkoop over te gaan, fchoon zij haar plan al genomen hadde, eer z<i met den Ondergetekenden fprak, wil den Advocaat die evenwel met alle geweld zetten op rekening van den Ondergetekende, die zulks principaal hebbe tegen gehouden; en zal hem deswegens al verder zijn wraak doen gevoelen.
Den Ondergetekenden repeteerd zijn verfoek om arrest en interdictie met brieven van infinuatie tegen H. Vermeulen en Jacoba van Mensburg, en obtineerd het gewenschte appoinétement, den 4 January 1799 gepubliceerd, de citatie gaat af, de notul komt ter rolle: inmiddels worden zij te rade of uit eige beweging, of door inftigatie van den Advociat niet zonder prafumtie ; omme dien boedel te abandonneeren, en aan haare Crediteuren over te geven voor haare privé fchulden: wie nu is niet overtuigd , dat dien boedel nog niet en is in die termen, omme zulks te konnen doen, wegens het fubfifteerend contract van den 4 Maart 1783, en her welke Jacoba van Mensburg als Erfgename van R. A. Klerck verpligt is te houden, zij kan dien boedel wel cedeeren aan de Wed. Haantjes, en laten die daar meede omfpringen na haar welgevallen, maar dezelve niet aan haare Crediteuren overgeven als na doode van de Weduwe Haantjens, dan kan men eerst zeggen dat den boedel van Jacoba van Mensburg infolvent is, en door haar geabandonneert worden. Maar nu heeft men leugenagtig in de Courant van Utrecht den 18 February 1799 geplaatst, dat den boedel van hem R A. Klerck geabandonneert is, daar nogtans dezelve met niets befwaard is, het geene R. A. Klerck dikwils heeft willen doen, maar niet gedaan kunnen krijgen, om dat dezelve toen onverdeelt was. \m De Bye vaart evenwel voort, om zijl boos opzet verder te pousfeeren, hij word als gezegt is den 15 January 1799 met Broers Sequester, krijgt permisfie om den boedel te verkopen, met voor bij
zien



C 27 )
zien der op den 4 January 1799 verleende interdictie aan den OaJ dergetekenden, men laat het bekend maken, men affigeert de billetten, dat den inzet zal wezen alhier in de Herberg den Bok op den 14 Maart 1799 en den finalen toeflag 8 dagen daar na, zijnde den 21 Maart daar aan volgende: nu zal den Advocaat haait tot de ooren toe in het geld zitten, mij dunkt men ziet hem den baard al lekken: den inzet gaat werkelijk zijn gang, het word fchandaleus ingezet, goet koop, ook den halven thiend, geheel aan den Ondergetekende toegedeelt, in de deling, bedragende nog geen 7 duizend Guidens, daar als er iaoso van kwam, zou men daar intrest van konnen berekenen, zijnde de lieden bevreesd voor diepre-
tenfie van de Weduwe Haantjes. De Volmagt van Mevrouw
Haantjes prefemeerde nog bij tijds Request aan den Raad van Regtspleging alhier, om dien infet en verkoop te fluiten, maar kreeg op het appoinctement, dat in des Requestrants verzoek niet kon getreeJen worden, wordende het contract, aat aan het Request geannexeerd was, daar afgefneden, en het Request alleen te rug gegeven, toen was gemelde Volmagt tot ftuiting van de voorgenomen verkoop genoodzaakt Request ten Hove te preienteeren, omme te verzoeken furcheance, welke furcbeance dan ook verleend is, en met eenen gerequireerd berigt van Partije, in welke termen nu de zaak ten Hove als nog is litispendent.
Deeze Hap die de Volmagt ten eerften had moeten doen, alzo Mevrouw Haantjes als Weduwe het privilegium fori hadde, word door den Advocaat ook al gezet op rekening van den Ondergetekenden , en verdient eenen eeuwigen haat en vervolging toe der dood toe. Hij zit bij provifie in de Gijzeling, en als hij in demagt dezes tijrans moet blijven, dan kan hij zijn graft daar vinden.
Nu is hee noodzakelijk om aan de Natie, vooral in dezen eijd der Vrijheid, open te leggen en bekend ee maken, hoe dac men de Praétizijr.s, De Bye en Broers eoelate, omme na eigendunkelijkheid en willekeurigheid om te fpringen, met den onderdrukten.
Hij was dan genoodzaakt in Gijzeling te gaan den 29 Januari} 1793., in een ledig en onbewoond huis, altijd het woonhuis van den 'tijdelijken Stads Deurwaarder, ftaande neven het Stadhuis. Doch den Deurwaarder Jelis de Vries, al Bode bij het oude Oranje Beduur, verkiest niec om 'er in te trekken, om dat hij geen Stemgerechtigd Burger heeft konnen worden, (even zoo min als zijn Zwager Willem van Noort bij 't Oranje beduur buiten Bode , thands Raad van Regtspleeging,) is bevreesd, om de een of de andere tijd afgezet te worden, ook zoude hij zijn winkeltje moeten verlaten, en afgezet, weer op nieuws beginneH, dat fchikt niet wél. In di*'leège Huis was den Ondergetekende de eerste fes dagen, dat 'er geen Mensch, geen Kind van hem, onder wat biddingen ook, bij hem mogte komen, anders als op de plaats buiten voor de tra*
Hen,



C 28)
Men, daar men bet wegens de felle koude niet lang houden kon* Hier over geklaagd hebbende aan 't Gerecht dat noch extra daarom vergadert is geweest, konden deeze daar niets aan doen. Den Ondergetekende fchreef aan zijn Pratfizijn te Utrecht, en doe kwam daar tijding dat een ieder bij hem konde komen. Doe liep het druk en den Deurwaarder had veel moeite met over en weerlopen, het geene ten gevolge had na de eerste 6 weeken, dat men de deur van de Gijzelkaraer op de klink of ook wel open liet, op dat als 'er geklopt wierde, den Ondergetekenden zelve de Deur konde open doen, dit duurde omtrent twee weeken, doch ziende dat den Ondergetekende niet wilde echappeeren, zal men hem wel anders krijgen: de Procureur Broers ordonneert zijn Neef om maar driemaal daags na den Gegijzelden om te zien, namelijk, s'morgens om 8, fmiddags om 12 en s'avonds om 7 uuren, (NB. de man moet buiten op zijn Tabaks Land werken, en dit zijn de fchofctijden,) en de ilentel aan niemand over te geven, ook geen eten of drinken te laten pasfeeren, maar hem te leveren, droog brood en kout bier, en al wie klopt te laten ftaan, tot ze van zelve heen gaan, en die nu om 12 uuren eens met den Deurwaarder wil binnen gaan, moet direct weer vertrekken of kan verkiezen te blijven tot 7 uuren.
In den beginne gaf den Deurwaarder het eten, maar die Man zijn pot, altijd pekel vlees, nimmers vars Vlees, een broodfopja met pekel vleesnat, potje - beuling, appelmoes met pekelvlees &c., niet kunnende verdragen, verzocht hem om het eeten van mijn huis te laten komen, het geene hij zeide wel te mogen lijden , dan Broers hier over te onvreden, zet hem op , en dwingd hem om hier tegen op te komen het geene de man niet doen wil: na ordonneert hij niets te laten pasfeeren en komt nu en dan, voor in 't lege huis, zittende zoms van 12 tot 2 ja half 3 uuren en komt iemand met eten, jaagd ze weg, zeggende hij zal bier en brood vreten, we zullen hem die dikke pens, wel wat dundér maaken. Zulks word aan de leden van *t Gerecht geklaagd doch zij maken geenerlei verandering, Broers praat hen den mond toe, en maakt hen wijs, dat den Ondergetekende geheel in zijn magt is, requesten te prefenteeren helpt ook niet, daar op is altijd het advies in banden van Broers om te dienen van Bericht. Zoude dat wel ooit een gunftig bericht zijn waarde Landgenoten? immers neen. Wat raad dan is 'er nu overig. Dit bij requeste (wijl 't hier niet gaat) te brengen ter kennisfe van den Hove van Utrecht, omme te zien of die de zaak van het acces en het eten believen zig aan te trekken, dit is gefcbied op heden den 25 April 1799» en ben nu wachten' de op den uitllag van het zelve. "&<r^T>ev, (j^l^-i*^ 1y<-^
ï&L^&^rf***^'0*' ^ D. KLERCK.
^ % fL* tw£*~