NIEUWE IN£.DERLANDSCHE JAARBOEKEN, of VERVOLG der MERKWAARD IGSTE GESCHIEDENISSEN, DIE VOORGEVALLEN ZYN IN DE VEREENIGDE PROVINCIËN, D E GENERALITEIT S LANDEN, EN DE VOLKPLANTINGEN van den STAAT, EEN EN TWINTIGSTE DEEL. MDCCLXXXVX. Te LEIDEN, ByP. van der EYK en D. VYGH. Te AMSTELDAM, By J. van der BURGH en ZOON.   m i ë ü w ë NEDERLANDS CHË JAARBOEKEN. Jan u a r y. MDCCLXXXVÏ. Lyst der Geborenen of Gedoopten, Getrouw* de Paren , en Overledenen , in 't afgelopen jaar 17^5. in eenige Si-eden en Plaat/eis der Fereenigde Nederlandeti: Cuylenburg. Den 10 February' 1785 is alhier in den oüderdom van 102 jaren, 1 maand en 15 dagen overleden Geertje Tysfen van Zoelen, weduwe van Anthony IVynen, geboortig van Zoelen; zynde eenige jaren bedlegerig geweestdog hebbende haar verftand en fpraake tot het einde hares levens volkomen behouden. Dordrecht. Het getal der overledenen binnen deze Stad, gedurende het afgelopen jaar beloopt 753, dat der geborenen 641: onder dezelaatlten zyn vier paartweeïii.gen, als twee paren Zoons , een paar Dochters en een paar Zoon en Dochter. A Haar-*  2 NIEÜWE NEDERLANDSCHE Haarlem. Het getal der geborene Kinderen in deze Stad, in 't afgeloopen jaar 1785 is geweest, als vol^t: Mannen* rrouzven. Kinaeren. Zamers. January, 15 28 27 70 February, 13 22 21 56 Maart, 21 19 32 72 April, 12 21 26 £9 Mai, 15 19 32 66 Juny, 14 19 17 50 July, 9 14 12 35 Aa« Zoonen. Dochters* In January, . 38 . 34 February, .-34 • 2 9 Maart, .• 4.6 . 39 April, .2? . 38 Mai, . 28 . 35 Juny, 26 , 30 July, 32 . 2(5 Augustus . 30 . 25 September .46' . 28 Oébber 36 , 38 November .33 . 35 December .42 . 21 uitmaKenae 419 z,oonen, 370 Dogters, te famen 797 kinderen, zynde 71 meerder dan iri 1784. Onder dit getal zyn geweest 18 paren tweelingen, en 9 Zoonen en 10 Dogters dood ter waereld gekomen. Hier van zyn in de Groote Kerk gedoopt 219 Zoonen en 181 Dogters. In hetzelve jaar zyn in deze Stad begraven:  JAARBOEKEN, January, 1786. 3 Mannen. Vrouwen. Kinderen. Zamen. Augustus 3 10 17 85 September, 5 11 22 38 Gélober, 7 23 'H 54 November, 10 16 25 1 51 December, 20 25 27 72 149 227 282 658 Z/yuCie 170 uuuuci uuii 111 1/04. In hetzelfde jaar zyn in de Nederduitfche Gereformeerde Kerk getrouwd 111. in de Walfche Kerk 2, en op het Stadhuis 67, zynde te zamen 280 paren, en dus 66 paren minder dan in 1784. Delft. De getrouwden, geftorvenen en gedoopten binnen deze Stad, in den jnre 1785 zyn als volgt: Getrouwden in de Kerken 112 . op 't Stadhuis 52 164 Paren. Overledenen . . . 373 In 't Gasthuis . . 27 ■ 400 Gedoopten. Jongens. Meisjes. Oudekerk 53 51 Nieuwekerk 97 92 Gasthuiskerk o o Waalfche Kerk 3 1 Lutherfche Kerk 13 14 Remonftr. Kerk 4 o Roomfche Kerk op 't J3agynhof o 1 A 2 Room»  4 NIEUWE NEDERLANDSCHE Gedoopten. Jongens. Meisjes. Roomfche Kerk agter 't Marktveld 83 63 224 477 Kinderen. In de Oude en Nieuwe Kerk ieder een? tweelingen. Leyden. In deze Stad zyn in 't voorleden jaar 1785 begraven 391 bejaarde perfoonen en 452 Kinderen, en buiten dezelve 68 bejaarden en dén Kind, dus in 'tgeheel 't Peft-Kerkh. begravene 1 — — — — — — — — — — —] 1 Een van 100 jaren j I 3 w. en 3 d. — — — — — 1 — — — — — —j x Een van 106 jaren — 1 — 1 — —' — 1 — —1 — — — —' 1 Portug. jooden - - - - - - - - . - ^2 Hoogd, S'ootien - ... ... - j0j Waakt zamen het getal van 7io:s A 3 Van  ft SUEÜWE NEDERLAND8CHE Van de Puye van 't Stadhuis zyn afgekon-; digt 1154 paren, en 685 paren op het Stadhuis getrouwd; en in de Gereformeerde Kerken dezer Stad zyn 1733 paren afgelezen. In de Gereformeerde Kerken dezer Stad zyn gedoopt ig^r Jongens en 1817 Meisjes, waar onder 32 paren tweelingen,. 1 drieling en 6 bejaarden, In de Lutherfche Gemeente zyn getrouwd 287 paren, en gedoopt 942 Jongens en 844 Meisjes, waar onder 24 paren tweelingen en a bejaarden, dus te zamen 1785 Kinderen. Dus de'gedoopten in allen 5524Kinderen, R'otterdam. Het getal der dooden binnen deze Stad is van den 1 January tot den 31 December 1785 aldus: Mans. Vrouwen. Kinderen, tefamen. January 49 50 88 187 'February 27 46 73 146 Maart 38' 44 85 167 April t6 40 50 146 Mai 40 42 51 133 Juny 43 51 55 149 July 35 36 49 120 Augustus 39 39 53 I3r September 34 3d 76 146 Oétober 42 45 77 j.64 November 51 41 48 140 December 55 57 75 ^7 5°9 SP? ?8o 1816 Ou*  JAARBOEKEN, January, 178Ö. 7 Ouderdom der Gefiorvenen. Beneden het Jaar . . 395 Van i tot 5 . , 249 5 ie> 98 — 10 . 15 ï? — 15 ——- 20 . . 39 — 20 25 . . 34 — 25 - 30 , . 54 — 30 35 - . 56 — 35 40 ... 64 *- 4° 45 •« -. 79 — 45 5o . . 66 — 50 55 . . 73 — 55 60 , . 53 i— 60 65 . . 8$ (4, 55 70 . ! 80 — 70 — 75 . . , 95 — 75 80 . . 82 — 80 85 , . 55 — 85 90 . .29 _ qo 95 . 8 95 100 • . 2 Perfonen, van welken de jaren niet zyn opgegeven , , I05 "T8T6 111 net argeiopen jaar zyn in de JNederciuitfche, Franfche, Engelfche en Schotfche Gereformeerde, als mede in de Lutherfche Remonftrantfche en Roomfche Gemeemens dezer Stad gedoopt , 1038 Zoons 917 Dogters 1955 Kinderen. Onder deze gedoopten zyn 14 tweelingen. A 4 W>  S NIEUWE NEDERLANDSCHE Wyders zyn binnen deze Stad in ondertrouw opgenomen 623 paren, Het getal der Gefiorvenen is geweest: 1778 . 146611782 . J594 1779 . IJ88 J 1783 . i797 1780 • i73o 1784- • 1748 J731 iooa' 1785 . 1816 Schiedam. In den jare 1785 zyn binnen deze Stad géboren 315 levende en 19. doode kinderen, bedragende te famen 334 perfoonen. In de Hervormde Kerk zyn gedoopt 97 Zoons en 91 Dogters; by de Lutherfchen 4 Zoons en 2 Dogters , en in de Roomfche Kerken 44 Zoons en 55 Dogters, te famen 293 kinderen. Getrouwd in de Nederduitfche Gemeente 53 paren, in de Waalfche één paar, en op hét Stadhuis 23, zynde dus in het geheel de getrouwden geweest 77 paren. En zyn alhier begraven 126 ouden en 159 jongen, te famen 285 perfonena waar onder 4 van Duiten, Brielle. Alhier zyn in het afgelopen jaar 1785 geitorven n?, perfonen, waar onder dén verdronken, en 3 vreemdelingen. Geboren 129 kinderen, en wel 72 Zoonen, en 57 Dogters. . De ziektens waren dit jaar weder zeer weinig : de gematigde zomerhitte, heeft hier naauw-  JAARBOEKEN, January, I786.I 9 naauwlyks najaarskoortfen veroorzaakt, dan de Kinderziekte heeft zeer algemeen gewoed, en hoewel dezelve zeer zagtaartig was, zyn ?er egter 26 aan voorn, ziekte overleden. En zyn in de Gereformeerde Kerke getrouwd 31, en ter Secretary 5 paren. Hoorn. In de Gereformeerde Kerken zyn alhier in 't afgelopen jaar gedoopt 197 kinderen. Ten huwlyk ingelchreven 100 paren. In de Groote Kerk zyn begraven 54 oude menfchen en 27 kinderen; in de Oosterkerk 15 oude menfchen en 10 kinderen: te zamen 106 perfonen. Oostzaandam. In 't.jaar 1785 zyn hier geboren 127 Zoonen en 102 Dogters, waaronder 10 doodgeborene, en e'e'n paar tweelingen: van dit getal zyn in de Gereformeerde Kerk gedoopt 70 Zoonen en 54 Dogters , waar onder eén paar tweelingen. In de Gereformeerde. Kerk ten huwelyk afgekondigd 32 paren, waar van 25 in dezelfde zyn getrouwd : in 't geheel ter Secretarye aangetekend 60 paren. De overledene zyn 105 boven , en 105 beneden de 12 jaren, met nog 10 doodgeborenen. Westzaandam. Geboren 118 Zoo-* nen en 98 Dogters; hier onder 13 doodgeborene en 3 paren tweelingen^Geltorven 45 mans, en 53 vrouwsperfonen boven de 12, 141 beneden de 12 jaren: van deze begravene waren 'er 100 aan de Pokziekte over-leden. Jn  i© NIEUWE NEDERLANDSCHE In de Gereformeerde Kerk gedoopt 63 Zoonen en 61 Dogters, waar onder één paar tweelingen. Afgekondigd 42 paren , waar van 29 in b.ovengem. Kerk getrouwd zyn. Koog. Geboren 28 Zoonsen en 31 Dogters : hier onder 5 doodgeborenen. Geltorvm 30 boven, en 33 beneden de 12 jaren: hier onder 5 doodgeborenen. In de Gereformeerde Kerk gedoopt 20 Zoonen , 19 Dogters, en in dezelve Kerk getrouwd 10 paren. Zaandyk. Geboren 29 Zoonen en.30 Dogters; hieronder 6 doodgeborenen. Geftorven 10 Mans en 16 Vrouwsperfonen boven de 12 jaren; 17Kinderen van de mannelyke en 15 van de vrouwelyke Kunne beneden de 12 jaren. In de Gerefoimeerdè Kerk gedoopt 7 Zoonen en 9 Dogters, waar onder één paar tweelingen ; in dezelve Kerk 17 paren afgeroepen , waar van 'er 14 in deze lve getrouwd zyn. Wormerveer. Geboren 30 Dogters en 44 Zoonen, en 4 doodgeborenen. Geftorven 12 Mans en Ï9 Vrouwsperfonen, en 34 Kinderen. In de Gereformeerde Kerk gedoopt 18 Zoonen en 20 Dogters, ten huwelyk afgekondigd 18 paren, en getrouwd 14 paren. - Oostzaan. Overleden 31 boven en 15 beneden de 12 jaren. Geboren 26 Zoo- nen  JAARBOEKEN, January, 1786. Ii nen en 20 Dogters: hier onder 4 doodgeborene, en een paar tweelingen. In de Gereforde Kerk gedoopt 18 Zoonen en 17 Dogters. Afgekondigd 16, en getrouwd 12 paren. Oudewater. De gedoopten in de Gereformeerde Kerk zyn 33 Jongens en 30 Meisjens. In de beide Roomfche Kerken 26 Jongens en 21 Meisjens. Dus in 't geheel 110 Kinderen. Geftorven 40 bejaarden en 33 Kinderen, te zamen 73 perfonen. Heusden. Alhier is op Zondag den 28 December des voorleden jaars overleden, Mattbys Les, in den hoogen ouderdom van 103 jaren, en byna twee maanden. Maassluis. In het afgelopen jaar zyn alhier overleden 189 perfonen , waaronder 12 boven 80 jaren, en uo kinderen beneden de 12 jaren, en gebooren 200 kinderen. Middelburg. Binnen deze Stad en onder den Ambachte van dien zyn in 't jaar 1785 gebooren 804 Kinderen; en geftorven 655 perfonen. Utrecht. In den jare 1785 zyn in deze Stad overleden 774 perfonen , daar onder 339 Kinderen. Het getal in den jare 1784 was 920, waar onder 435 Kinderen. Het getal der geborenen in 1785 is geweest 3216 Kinderen. In  ia NIEUWE NEDERLANDSCHE In de Gereformeerde Kerken zyn afgekort» digt 189 paren, en van de Puye van 't Stadhuis 87 paren. Amersfoort. Den 22December des voorleden jaars is in de St. Joris of Groote Kerk alhier , eene Jodin van 18 jaren ge» doopt door onzen Leeraar , Dominé J. van de Roest, door wien zy in de gronden der waarheid onderwezen was, en voor wien zy in het byzyn van eenige Leden uit den Kerkenraad , eene itrikte ondervraging ondergaan , en eene loffelyke belydenis afgelegd hadt. Onze oudlte Leeraar j Do. H.Smith, deedtbydie gelegenheid eene Leerrede, over den ongelukkigen toeftand van het Joodendom; nemende ten grohdflage van dezelve het 4de en 5de vers uit het 3de Hoofdftuk van de Godlpraak vanHofea. De Dopeling, eene Dogter van eene Jodin, welke voor eenigen tyd te Utrecht by die van de Augsburgfche Geloofsbelydenisie aangenomen en gedoopt is , wierdt genaamd Clara Christina. Leeuwarden. In 't jaar 1785 zyn alhier in de Nederduitfche Gereformeerde Kerken gedoopt Ttoons Dochters. In january 12. 10 February 15 9 Maart 14 15 April  JAARBOEKEN, January* I786. 13 Zoom Dochters. April 23 22 Mai 14 20 Juny 10 7 July 7 16 Augustus 9 16 September 15 10 Oétober 6 n November 6 15 December 3 13 139 Te zamen 303 Kinderen. Nog na gedane belydenisfe 7 perfoonen, als, 3 Mans en 4 Vrouwsperfonen. Ook zyn kerkelyk afgekondigd 180 paren, waar van alhier in de Kerken getrouwd zyn 145 en; buiten de Stad 34 paren, en voor den Gerechte dezer Stad één paar. Harlingen. Alhier zyn in den voorleden jare overleden 179 perfonen, en daar en tegen geboren 387 Kinderen, namenlyk 211 Zoons, en 176 Dogters: ten blyke, dat de ongunftige denkbeelden welke ten opzigte der ongezondheid dezer plaatfe 9 zyn opgevat, niet altyd en op ajle jaren bevestigd (v orden. GEL-  t4 NIEUWE NEDERLANDSCfiE GELDERLAND, Arnhem. Arn- \ lhier is eene Publicatie afgekondigd ter Hem. jT\_ ontdekking der daaders van 't inflaan dér glazen. Die Publicatie belooft honderd Ducatons, en verbiedt het kratfen met geweeren op de ftraten enz. op de boete van 25 gulden. Wanneer men Wilhelmus van Nasfauwen Haat, vergadert terftond een menigte volks: maar de buitengewone rondens der Burgers en krysbezetting zyn opgehouden. Gemelde Publicatie is gevolgd op een befluit der Gezworene Gemeente, aan deMagiftraat overgegeven; met aandrang, om, binnen drie dagen, de ongeregeldheden te doen fruiten , vermits zy anders zig vervoegen zouden, daar men meende te behoren. Bydie gelegenheid zyn eenige woorden gewisfeld tusfchen eenen Burgemeester en een Lid der Gemeente over gezegdens, het Wilhelmus betreffende- Ook zyn Commisfarisfen uit het Hof aan de eene, en Burgemeesteren en G'\h demeesteren aan de andere zyde, byeen geweest, over de zaak der nog gevangene pertoonen. H O Li  JAARBOEKEN, January, 1788* i$ HOLLAND* Dordrecht. Den 29 January, zynde den dag op welken de Gildens en Goede Luyden van den Achten hunne Hemmen tot verkie zing van Thefaurieren moesten uitbrengen, zyn met eenparige Hemmen daar toe weder voor één jaar verkoren, de beide dienende ■Heeren Thefauriers, hamelyk op het Groot Comptoir de Heer M. C. Rees Mz., en op de Repartitien de Heer Jacob van Dongen* De Heeren Rekenmeesters, welke op Zondag den aaiten dezer maand door de Deeke■hen der Gildens en gemeene Neerihgen ver^ koren waren, hebben mede berigt, dat zy de Rekeningen der Heeren Thefaurieren, de Heeren Mr„ Jasper Perdüyn en Mr; N. C. Rees Mz., hebben nagezien, en in orde gevonden, waarop dezelve aan de Deekeiien Voorgelezen zynde , wierden goedgekeurd en gefloten. Alleenlyk merkte de Heer Snel' len aan, „ dat, v,oor zo verre de posten in de rekening vervat betrof, zy dezelve i, moesten goedkeuren, maar dat men in de s, Rekeningen niet had gevonden , de ontf, vangst, namelyk van deze Posten: li Die van de Kamer ten béleide of Penningen gedefiineert ten Oorlog. c. Den Impost op het Beestiaal en Hoorn** Geld. g« De Revenuen van de Marktfcbuit. B Dat DoRf}. XECHTé  16 -NIEUWE NEDERLANDSCHE DORD RECHT. 'sGra- • Dat de posten verantwoord wierden voor Burgemeesteren, 't Gerecht en de Achten, en ook voor Burgemeesteren alleen; maar dat regeerende Burgemeesteren hadden aangenomen, in overweging van den Oud-Raad te brengen , dat alle posten z© van ontvangst, als uitgaaf, de Stad en dus de Burgery raakende in eene rekening zouden gebragt worden ; dit rapport gedaan , en de rekening voorgelezen zynde, waar uit bleek, dat 'er omtrend 18000 guldens te kort kwam, bedankte de Heer Gerrit van Olivier uit naam van twintig Gildens, de Rekenmeesters, voor hunne betoonde vigilantie en exa&itude, waar in hy ook te kennen gaf, dat de tekens van oordeel waren, dat al het geen het Finantieele der Stad aanbetrof, aan de Deekens moest zuorden bekend gemaakt en voor hun niets geheim gehouden worden. De Dekenen der Gilden hebben de 22 Jan. gebruik gemaakt van een recht, *t welk zedert den jare 1612 in verval was geraakt, en bragten weder op nieuw hunne Hemmen in tot het verkiezen van agt nieuwe Rekenmeesters , welker poss is, alle Stads ontvangften en uitgaven na te zien, welke men bevondt te zyn, uit den Oud Raad de Heeren Mr. IVülem Snellen en Mr. Ocker Gevaerts, uit het Gerecht de Heeren B. van Schellebeek en B van Ouryk, uit de Achten de Heeren Mr. H. van Bracht en P. Knogh. uit de Burgery de Heeren F. van den Bergh en P. J. van Steenbergen.  JAARBOEKEN, januaryi 1786. i? 'sGÈ. avenh age. Den 13 january 1786 is ter vergaderinge dér Staten van Holland, van wegens de Stad Amfteldam een voorftel gedaan, het welk eerst door Burgemeesteren van gem. Stad aan den Raad voorgedragen zynde, door den Raad den 5 Jinuary 1786 is goedgekeurd. Dit voorlid luidt aldus: T>e Heeren Gedeputeerden der Stad Amfterdam hebben in den name en op fpeciale last van de Heeren hunne Principalen, ter vergadering doorgedragen, dat de Heerén hunne Committen-' ten, in overweging ht:bbende genomen de omftandigheden, waar in de Repubiyk gedurende de laatfte troubles zich heeft gevonden , en aan welke gevaren dezelve is geëxponeerd geweest; dan waar uit zy, door de betlieringe der Goddelyke Voorzienigheid, gelukkig is gered, en by den Vrede met alle hunne Na'ouren herftcld: tot het welk de cötable dienften, door Zyce Aller-Chris* telyklte Majeiteit, op eene edelmoedige wyze aan den Staat b^wezeD, zeer veel hebben gecontribueerd; en voor het toekomende de aarigenaamfte gevolgen van de onlangs met het Hof van Frankryk gefloten Alliantie zyn te Voorzien, zoo rnet betrekkinge tot de herftelling van de Eer en het aanzien van den Staat, by vreemde Mogenheden; als met opzigte tot de befteödigheid van Rust en Vrede, dewelke daar van, onder Gods Zegen, kan werden verwagt: ïnitsdien geoordeeld hebbeir, aan Hun Ed. Groot Mog. in Conflderatie te moeten geven, öf heé belang i het welk Hoogstgedagte Zynë Majefteifc heeft gelieven te hellen, zo in de confervatio van de algemeene rust in Europa, als in het frehoad en welzyn van dezen Staat; niet zoude E> 2 v* j> 'sGü& iTENHAÏE Foórfteï 'ot een lefchenk ian den Kon. vaé Frankr.  ïö NIEUWE NEDERLANDSCHE VENHA Voorjïel tot een gefchtnk aan den Kon van Frankr. vorderen eene byzordere erkentenis van Hun Hoog Moi, en of, derhal ven, Heeren Gedeputeerden* van deze Provincie ter Generaliteit niet zouden e iOoren ce werden gequilificeerden gelast, óm, vat! wegt Hun hd. Groot Mog ., ald^erte propo teren, dat .'e Heeren Ambasfadeurs van dezeScaat aan. het Huf van Frankryk mogen werden aangefctveven, om ö;j eene plegtige wyze, uit naam van Hun Hoos; Mog , Zyne Aller Cbristelyklte Majefteit te kemien te geven, Hun Der Hoog Mog. opregte gevoelens van hoogachting voor den PeFfoon van Zyne Majefteit, mitsgaders Hoogstderzelver erkentenis, van alle de blyken van toegenegenheid en edelmoedigheid, door Zyne Majeüeic, in de laatfte troubles, aan de Kepublyk gegeven: als meie het genoegen van Hun Hoog Mog» over de onlange geflooten Alliantie met Zyne Majeiteit; welke Hun Hoog Mog. oprechtelyk wenfchcn, dat tot verfterking der wederzydfche vnendfcbap, verzekering der algemeens Rust en Vrede in Europa, en beveiliging en welvaart der beide Staten, moge firekken: dat Hun Hoog Mog. hopen, dot het Zyne Majelteit niet onaangenaam zal zvn , dat Hoogstdezelven tot een waar kenteeken van deze hunne gevoelens', Zyne Majefteit verzoeken, wel te willen aannemen, twee Schepen van Oorlog, welke Hun Hoog Mog. reeds ten dien einde m gereedheid deden brengen," om vevolpens naar zodanige Zeehaven van Hoogstgecfagte Zyne MajèfSeit te zenden, als Hoogstdczelve zoude verkiezen. Uat we gemelde Heeren Ambasfadeurs nog mogen weiden aa^gefchrtven, by deze gelegenheid, Hoogscge agte Zyne Majefteit, van wegen Hun Hoog M. >g voor te dragen , dat Hoogstdezelven, ten einde de belangen der beide Natiën zoo veel te naauwer aan e kander werden verbonden, niets meer ver'angen dan om het, by de voorïchrevea AlPantie bedoelde, l radtaat van Commercie, mele ten fpoeuigfte toteffecl; te brengen, en dus bereid  JAARBOEKEN, January. IjSö.1 19 ïeid zyn, om met Zyne Majefteit te concurreren, orn hoe eerder hoe beter een tyd te bepalen , om Gemagtigaen te benoemen , om de onderhande Jingen over dat gewigtig onderwerp aan te vangen ; hebbende zy Heeren Gedeputeerden Hun Kd. G oot Mog. al wyders in confideratie regevm,, of de zaken ter Generaliteit, dan ook, daar heen niet zoude behoren te wordengedingeerd, dat de] v< orfc .reven propofitie ter Generaliteit tot de Conciuüe gebragt zynde, voorts aan een of twee. Coliegien ter Admiraliteit dezer Lande moge werden aangeschreven , cp'erzelver refpedive Vverven met den mtesten fpoed te doen aanbouwen en equiperen, twee Schepen van Oorlog, yder van 74 Hukken Kanon, mitsgaders dcc den Raad van Staten moge werden verzegt, om, met den geriten, te formeren en aan Hun Hoog Mogenden te doen toekomen, eene Extraordinarii Petitie tot den aanbouw en Equipagie der voorfchreven Schepen , ten einde dezelve aan de Heeren Staten der refpectiv Provinden toe te zenden , met verzoek, om da *r in ten fpoedigtlen te conT fenteren, en door middel van prompte founvsfe* inenten de geme'de Coliegien ter Admiraliteit in Haat teftellen, abrieken „ Trafieken, Maatfchappyen en Visfcheyen, tot vorigen welvaard herfteid; de conftituioneele Vryheid gehandhaaft; de voorregten be, estigt, dc misbruiken geweert, en de daar uie ■«ortfpruitende onheilen gelukkiglyk tegen gegaaq 3 verder voorgekomen worden, Gok.  JAARBOEKEN, January, 1786, a'j Ook behoord men God te bidden om zynen Zeeeen over het gantfche Land, dat de Landbouw voorfpoedig zy, de Vee Pest ophoude, Water vloeden en Overftroomingen geweert.werden, en dat zyne goedgunltigheid alle werk bekroone. En daar de voorfpoed van Land en Volk zoo zeer afhangt van de zorge en goede directie van 's Lands Hooge en Souveraine Vergaderingen, is het de pligt van alle de Ingezeetenen, den God van Nederland opentlyk en aanhoudend te fmeeken, dat hy dezelve wil beftieren en regeerendoor zynen Geest, op dat zy door haare wysheid , voc rzigtigheid, rr.oed , ftandvastigheid en Godvrugtigheid, zoo voorfpoedig mogen zyn in de bevordering van het algemeen belang, dat haare Achtbaarheid, zoo buiten als binnen 'sLandsdaar door meer en meer bevestigt worden,* zonder dat dezelve immer eenige vernedering, ofhoogstdcrzeiver wettig gezag eenigen inbreuk behoeven te 1yden, Desgelyks betaamt het een ieder den Perfoon en het Huis van Zyee Doorlugtige Hoogheid den lleere Prince van Urange enNasfau, Erf itadhou. der &c. &c. &c der Vereenigde Gewesten, aan de Goddelyke goedgunftigheid, en de meedewer? king van zyn Geest aan te bevelen, op dat Zyne Hoogheid met een verligt doorzigt, in *t geen tot de waare belangen van 't Vaderland vereischt word, en met een yverighart, doordeszelfs voorregten, en v ryheeden aaügedaan, al de invloed zyner gewigtige bedieningen gebruiken moge, om 't algemeene welzyn te helpen bevorderen, alle misbruiken te h'etflellen, rust en veiligheid, zo te Water als te Land, naar vermogen te handhaven, en in deze zoo hooge noodzaaklykheid , zyn roem, geluk enPerfoneel genoegen te zoekenen te vinden. Dat ook haare Koninglyke Hoogheid, met de beste van Jehova's Zeegeningen moge begunftigc werden; en dat onder haare goede pogingen in de opvoeding haarer Vorstelyke Kinderen tot heil B 5 voo* s'Gra. VENHAÜE. Uitfchr. v, Dank. m Bede* lag.  SCHE VENIN. GEN. Uitfch v. Dank en Bede dag, 'ja *4 NIEUWE NEDERLANDSCHE . voor Land en Kerk dezelve voorfpoe^ig mosea opgroeijen en toeneemen in alle deugdelyke, verftandige en lofFelyke hoedanigbee ten, welke hen b-.kwaam kunnen maken, om 't eeniger tyd, als „ waare liefhebbers van hun Vaderland , mreede . uitwerkers te worden van 't Nationale welzyn. Voorts beveelen wy de Proteltanten Kerk, zoo in dit, als andere Landen, aan de voorbidding van derzelverLeeraaren; dat God den Geest der genade cn der Bekering overal en byzonderio Nederland wil uitftorten; opdat een ieder zig tot God bekeere, en dat de Waarheid Godviugt, Liefde en Broederlyke eensgezindheid niet alle Christelyke deugden, als meede de bevordering van alle nuttige Kunften en Weetenfchappen onder ons daagïyks meer groeijen en blotijen mogen. Alles tot grootmaaking van des Heeren Allerbeiligfte Naam, voortplanting en aanwas der waare Christelyke Gereformeerde Religie, confervatie van onze duurgekogte Vryheid en onzer Aller Zielen Zaligheid. Ook hebben Hun Hoog Mog. den 12 January geraadpleegd over de wyze, op welke na de flegting en ontlediging van Lillo, de Schelde het gevoeglykst aan de zyde van den Staat zoude kunnen gefloten worden, en 's Lands rechten van hetgeen de Schelde opof af- zoude vaaren, op het grondgebied van Hun Hoog Mog. geheven. Waar omtrend verftaan is: „ dat tot het fluiten der Schel- de, overeenkomftig' de intentie van Hunne „ Hoog Mogenden , zo fpoedig mooglyk „ een bekwaam Fort zal worden aangelegd „ aan de zogenaamde Badfche Kade , op n den Eilande Zuid-Beveland, en daaren- „ bo-  JAARBOEKEN, Jantv.ry, 1786. 25 'n boven een behoorlykgeafmeerde Uitlegger „ geplaatst by of voor de Geul van het zo„ genaamde Land van Saftingen, tusfchen' „ het Bolbaken en de plaats, alwaar thans „ geilationecrt is 's Lands Vaartuig de Bruin* „ viscb, gecommandeerd wordende door den „ Lfcütenaht Jmtsfi»» op vyf of zes vade„ men water by laag water. „ Dat dienvolgende de Convoyen en Li„ centen in het voorfchreven Fort van de „ Schepen , de Schelde op of af varende, „ in het vervolg zullen worden ingevorderd, „ zodanig en op dien zelfden voet als thans „ te Lillo gefchied, en dat tot dit einde het „ Comptoir zelve zal worden geplaatst op het voorfchreven aan te leggen Fort aan de Badfche Kade , alwaar de Schepen, „ de Ooster-zo wel als de Wester - Schelde „ op - en afkomende , zullen worden ge3, klaard, de vifitatien gedaan als anderzints, „ na dat voorts op den te plaatfen Uitlegger „ aan de Geul van het Land twee Commie„ fen van het voornoemde Comptoir zullen „ worden geaffecteerd, om de Schepen, die „ uit Holland of Zeeland de Ooster-Schelde „ naar Braband zouden opkomen, te vifite„ ren en derzelver Paspoorten in te trekken, „ even als thans van zodanige Schepen te „ Lülo plaats heeft. „ Dat geconiidereert, dat Lillo zal moe^ ten wezen geëvacueert binnen zes weken na het ratificeeren van het definitief Trac„ taat met Zyne Keizerlyke Majefteit, en „ het voorfchreven Fort mitsdien op dat tyd- 'sGba-  'sGra venhaCE. a6 NIEUWE NEDERLANDSCHE '» ftip nog niet zal kunnen wezen aangelegd, „ mitsgaders aldaar nog niet zal kunnen we„ zen gebouwd de noodige huizen voor de „ Officieren van de Convoye-en Licenten „ van de beide Admiraliteits - Coliegien op „ de Maaze en iri Zeeland, en dien volgen de „ het Comptoir zelf aldaar nog niet zal kun. „ nen wezen gcëtablisfeert, de Schelde in- tusfchen , tot voorkoming van alle inter„ ruptie, in den ontvang der voorfchreven „ middelen, op deze wyze zal worden ge- floten. „ Dat een van de thans op de Schelde ges, ilationeerde Vaartuigen zal worden gelegd „ voor de Haven van de Badfche Kade, digt „ by de Wal op vier of vyf vademen water; „ dat daar op zullen worden geplaatst de „ twee Ontvanger', benevens de twee Zeeuw„ fche en een der Hollandfche Commiefen , „ en dat by provifie aan boord van het zelve „ Vaartuig , door de voorfchreven Officie„ ren, 'sLands rechten van Schepen, de „ Ooster-of Wester - Schelde op-ofafko„ mende, zuhen worden ingevorderd, de „ vifitatien gedaan als anderzints, even als „ thans te Lillo plaats heeft. „ Dat verder voor de Geul van het voor„ fchreven Land, ter plaatfe voorfchreven, sene tweede doch kleiner Uitlegger zal wor„ den geplaatst, aan boord hebbende de „ twee overige Commifen van de tegenwoor„ dige Comptoiren te Lillo, naamlyk, een „ Hollandfche en een Zeeuwfche, om de i, Schepen, de Ooster-Schelde opkomende, „ naar  JAARBOEKEN, January, 178& 37 3, naar Braband te vifiteeren en derzelver „ Paspoorten in te trekken, op denzelfden „ voet als dit van zodanige Schepen thans te Lillo gefchied, en om voorts in allen ge„ vallen te dienen tot eenen uiterlten wagt ,, van het voorfchreven Comptoir, ten ein„ de alle Sluikvaart of zonder het betalen „ van 'sLands Rechten voor te komen. „ En dat eindelyk aan de Coliegien ter Admiraliteit op de Maaze en in Zeeland zal worden aangefchreven, om daar toe 3J ieder in den haren ofte onderling de noo„ dige Vaartuigen te bepalen en de noodige „ orders te Rellen, ten einde ca/u quo de fluiting der Schelde op eene elficacieufe „ en voldoende wyze ten prompfte zal kun„ nen worden geëffectueerd. Omtrend de verdeediging van onze Volkplantingen heeft de Prins Erfftadhouder den 5; January eenen brief aan de Algemeene Staten gefchreven, en daar by te kennen gegeven : „ dat door Hoogstdenzelven in aan- nxèrking zynde genomen, dat de fituatie „ der Koloniën gelegen aan de Kust van „ Afrika, de Rivieren in Suriname, Berbi- ce, Demerary, Esfequebo en de Eilan3, landen St. Euitatius en Curacao, met op„ zigt tot derzelver defenfie, niet genoeg 3, bekend was , en dat dus ook nog niec 9, overwogen en gefixeert waren de midde- len, die aangewend zouden moeten wor„ den, om die Koloniën tegen buitenlandsch S) geweld te dcfendeeren, en in het byzon- der VENNA» 02.  28 NIEUWE NEDERLANDSCHÈ JÏ'GrA' VEiNHA ,, der de zulken , die van wegens dezen „ Staat zouden moeten worden toegevoegd 5, aan de geenen, die door de beüuurdei-s ,, dier Koloniën waren of wierden in het „ werkgeiteld, hooggemelde Zyne Hoogj, heid vermeend hadde aan Hunne Hoog „ Mogende te moeten voordragen om den „ Kaptein Smisjaert, commandeerende het „ Fregat de Hector, te discipieeren „ tot het doen eener reize naar de Kust van Afrika en van daar naar gemelde Kolo,-, nien, ~- dat hooggemelde Zyne Hoogheid ,, voornoemden Kaptein Smisfaert twee Inü genieurs mede gegeven hadde en wyders van intentie was, indien Hunne HoogMo„ gende zulks zouden gelieven te approbee- ren, hem te gelasten om van de Gou- vernementen dier Koloniën te vragen Op„ gave van den ftaatder defeniie, in welkên die Koloniën zich tegenswoordig bevon- „ den, zelf na te gaan alle de moogly- „ ke wyzen , op welke die Koloniën, uit „ Zee, zouden kunnen worden geattaqueert en dan met voornoemde Ingenieurs, met „. het Gouvernement der Koloniën en die Officieren , die aldaar zyn en hen, van „ wegens die Gouvernementen, zouden ,, worden toegevoegd , te overleggen die „ maatregelen, die zouden kunnen worden „ aangewend, om die mooglyke attaques af » te we eren en van alles een exact; en uitj, voerig rapport over te geven, -4 verzoe,, kende Hooggemelde Zyne Hoogheid op $s dit zyn voornemen Hunner Hoog Mogen- „ de  JAARBOEKEN, January, 17S6. flfj j,, de approbatie en dat Hoogstdezelven aan Bewindhebberen van de vVest»Indifcr:e s, Compagnie en Directeuren van de Kolo„ nie Suriname en de Berbice gelieven aan „ te fchryven, om aan gemelden Kaptein „ Smisfaert alle mooglyke hulp en adfilien„ tie te doen toebrengen." Op welke Misfive , na voorgaande raadpleging, is goedgevonden en verftaan, dat aan Hoogstgedagte Zyne Hoogheid zal worden kennis gegeven, dat Hunne Hoog Mog. goedkeuren het geen door Hoogstdenzelvea in dezen is gedaan. Zie hier ook Retro Aclhe Confideratien van de Heeten Gecommitteerde Raaden omtrend de voor» zieninge en het gebruik der Wapens baven de Placaaten en de Bus/en van de Bodens uit kragt der Refolutie commisJoriaal van den c8 September 1705» Dat, ten aanzien van het gebruik der Wapen» boven de Placaaten, door de Heeren Gecommitteerde Raaden aan de Leden van het Befoigne was gefuppediteerd. Dat boven de ouilte Placaaten en Publicatien , waar van nog origineele drukken voor h mden zyn , ren minften van den Jaare 1595, af (zynde 'er tot hier toe van de verdere geen Exemplaaren kunnen worden bekoften ) gevonden word, een Leeuw, houdende in zyn regter Klaauw een Zwaard en rustende met zyn linker Klaauw op het Wapen van Zyne Hoogheid den Heer Prins van Orange, verbeeld al ftaande in deHollandfcheTuin, rondsosnme behangen met de Wapens der Steden, waar vau" 's Gra« ven habe.  venha- ge. Bedenk, wpens de 'wapens boven Placaten enz. i I ( ; j t < I i 30 NIEUWE NEDERLANDSCHE ' van de Gedeputeerdens tet Vergaderinge van Haaf Ed. Gr. Mog. compareeren, en dat die zelfde Wapen op die wyze gebruikt is geweest toe in he£ Jaar 1650, naar hetwelke en wol tot in den Jaare 1072, aan het zelve Wapen die verandering is gemaakt, dat de gemelde Leeuw, geduurendedezen tusfeben tydis verbeeld met zyn linker Klaauw te rusten op het Wapen van dolland, in plaats van op dat van Zyne Hoogheid; dat in en naden Jaare 1672 het meergemelde Wapen wederom is veranderd, gelyk het zelve is geweest, van den Jaare 1651, waar van hec gebruik geduurd heeft tot in het Jaar 1702, wanneer het zelve nogmaals veranderd en ingericht is, gelyk in den Jaare ir>si was gefchied ; dat het gebruik van het zelve dus veranderde Wapen wederom heeft plaasgehadtot in den Jaare 1747, na welken tyd boven de Placaaten en Publicatien, zo van Hun Ed. Gr. Mog. als van de Gecommitteerde Raaden tot hier is geplaatst geworden een Wapen waar in de Leeuw met zyn linker Klaauw rust op het Wapen van Zyne Hoogheid, en op deszelfs linker Schouder heeft het Wapen van Holland, het welk in de bier voorgemelde Wapens, met welke het zeker voor het overige in alles overeenkomt, niet word jevonden: dat de Gecommitteerde Raden ten aanzien van de origine van het voorfebreeve Wapeö ;n van de voorfchreeven fuccesfive veranderingen laar aan gemaakt, niet anders hebben kunnen onclekken,als tweeRefolutien,beidedoordeGecommitteerde Raaden genoomen, de eerfte van den 13 September 1672, waar bv de dotnmaalige' s Lands Drukker Schelws is gelast voor het Generaal Placaat op het Stuk van den ophef van de 3emeene Middelen, en van toen voorts aan te ioen Rellen en te drukken het zelfde Wapen, lat in den Jaare 164 8, en zo voorts terugwaards s ;eduurende den tyd dat Zyne Hoogheids üoorl. foorvaderen onfterffelyke gedagtenis zvn geweest itadhouders en Gouverneurs van de Provincie, ; •' VOQS  JAARBOEKEN,' January, 1786. 3S voor het voorfz. Placaat is gedrukt, en gefield geweest; in de tweede Refo'lutié, genomen op % den 27 Maart 1 702 , waar by denzelven Drukker c of deszelfsSuccesfeuris gelast geworden voorliet Generaal Placaat, ten aanzien van het heffen der gemeene Middelen geëmaneerd, ende boven aan t, de Placaaten, Publicatien en Ordonnantiën, die in j het vervolg gearredeerd zouden worden, te doen l drukken het Wapen van Hun Ed. Gr. Mog., j zynde den Tuin met de Wapens van de Sledend omzet, en houdendede Leeuw het fimpele Wapen van Hun Ld. Gr. Mog. in deszelfs linker Klaauw zodanig als gemelde Wapen voor den Jaare iö/2 is gebruikt geweest. Veel is ter Vergaderinge der Algemeene Staten voorgevallen omtrend het aanftellen van eenen Fiscaal van Braband. De Regeering van 's Hertogenbosch heeft deswegens aangedrongen, dat de oude Privilegiën van Braband mede bragten , dat een geboren Brabander tot dien post wierde verkoren,en de Staten van Holland helden daar toe over, dat de Heer Donker, Brabander tot Fiscaal wierde aangefteld. Dog de Afgevaardigden van Utrecht, Overysfel en Stad en Lande, Remden den 17" January met Gelderland .en Zeeland in, om Mr. H. J. Witte Tulling tot dien post van Fiscaal van Braband aan te Rellen. Dus wierden de Heeren Afgevaardigden van Holland en van Friesland verzogt, zig te willen bekwamen, om deze zaak den iq January af te doen. De Afgevaardigden van Holland verklaarden toen, dat de zaak, rakende de Privilegiën van Braband, van te veel belang was, dat zy dus C fee» 's Gr/s. knha" e. Bedenk, opens de >apens oven de °/acate/t nz.  3- NIEUWE NEDERLANDSCIIE 'sGra- venhage. befloten hadden hunne gedag.ten deswege in oefchrifte aan de Bondgenooten mede tedeelen , verzoekende en yorderende dus nog uitftel. Dog de vyf bovengem. Provinciën volhardden by hun voorftel, en hebben den Heer Tttlling tot Fiscaal van Braband en de Landen van Overmaze aangefteld, waar tegen de Afgevaardigden van Holland zig verzet hebben, met verklaring, dat Hunne Committenten deze aanftelling hielden voor nietig, kragteloos, en van onwaarde, met voorbehoud van aanteekening, en ook van de middelen, om het effect van deze aanftelling kragtdadig te beletten. De Staten van Holland hebben ook befloten by eenen rondgaande brief aan de Bondgenoten over deze aanftelling te klagen, en voldoening te vorderen, en hebben aan den Ontvanger Generaal aangefchreven, om tot nader bevel geen amtgeld van den Heere Tulling te ontvangen, en aan den Raad van Braband aangefchreven , dat de Provincie van Holland in gem. aanftelling niet hadden toegeftemd. Niet te min is de aanftelling van den Heer Tulling den 22 January ter vergadering der Algemeene Staten gerefumeerd, en die Heer vervolgens in Eed genomen. De Heeren van Haeften , van Zeeberg, van Berkel, de Perponcber, Andringa de Kempenaar, Rousfe en Siccama, met derzelver Secretaris van Bercbuys, gecommitteerd tot een voorlopig onderzoek omtrend de niet uitgevoerde togt van 10 fchepen van Oorlog naar Brest, hebben ter vergaderinge der  JAARBOEKEN, January, 1786. 33 der Algeraeene Staten een zeer uitvoerig raport wegens hun onderzoek en verhooren gedaan; het welk ook in 8" gedrukt zal worden, en overal te bekomen zyn. De Heer van Thulemeyer , Gezant van Zyne Pruisfifche Majefteit, heeft dezer dagen wederom met den Heer Raadpenfionaris in gefprek geweest, en aangedrongen op een antwoord op zyne laatfte Memorie. De Staten van Holland hebben dus een ontwerp gemaakt van een antwoord. De gefchenken aan de Keizerlyke en Franfche Staatsdienaars ter gelegenheid der fluiting van het Fredens - Traclaat met den Keizer, en Alliantie-Traclaat met Frankryka zyn door de Algemeene Staten aldus bepaald. Aan den Keizerlyken Gezant te Parys, Grave de Mercy, eenen Ring, ter waarde van ƒ 10,000, aan deszelfs Secretaris eenen gouden Snuifdoos, met ƒ3000, aan den Franfchen Staatsdienaar, Grave de Vergennes, als bemiddelaar van 't Fredens-Traclaat, eenen Ring ter waarde van f 16,000, en voor het fluiten van het Alliantie -Traclaat met den Koning, zyn Meester, een Zilver verguld Servies, ter waarde van ƒ 20,000, aan den Heer de Calonne, Controlleur Generaal dei Geldmiddelen vanFrankryk, eenige Juweelen, ter waarde van ƒ 15,000, om daar mede zyn orderteeken van den H. Geest te omzetten , aan den Franfchen Gezant alhier, Markgraaf de Verac, eenen Snuifdoos of Ring C 2 ter 'sGra» 3e,  34 NIEUWE NEDERLANDSCHE s'Gra vènha ge. rÉ i i J '] < 2 i ter waarde van ƒ n of 12,000; en eindclyf? aan deszelfs Secretaris, een gouden Snuif* doos, en daar in 200 Ducaten. Voorts hebben Hunne Hoog Mog; by hef nemen van een volledig befluit over fiet betigt, rakende de uitvoering van het Tractaas n;èt den Keizer, benoemd den Heer Lestevenon van Berkenrode, om gelyklyk met den B-iron Hop, hoogstderzelver Gezant te Bru\sfel, die zaak af te doen, en tot Commisfansfeu ter bepaling der Grenzen van hunne zyde verkoren den Generaal Major du-Moulin voor de Grenzen van Fiannderen, den Baron van den Borcb, Drosfaart van Breda, voor de Grenzen van Braband , en den Heer van Panhuis, Ontvanger der Domeinen van Hun Hoog Mog. voor die van den Lands van Ov^rmaze. Ter vergaderinge der Staten van Holland Is door de Stad Dordrecht het vooritel gedaan, om aan den Heer Markgraaf de Bouillé :en gefchenk te doen voor deszelfs dienlten, :en voordeele onzer West-Indifche bezittingen aangewend; gelyk zulks heeft plaats gelad ten opzigte van den Heer de Suffren, roor deszelfs verrigtingen in Oost Indien. Alhier in 'sHage overleden zynde den leer Lieut. Generaal Rengers, Kaptein der Zent Suis/es van Zyne Doorl. Hoogh. is by leze gelegenheid van wegens H. H. Gecomnitteerde Raden aan Hun Ed Groot Mog, n bedenking gegeven, of deze post niet uit hoof-  JAARBOEKEN, January, 178-5. 35 jioofde van de te betragten fpaarzaamheid, onbegeven moest worden gelaten ; welke voorïlag comnlisforiaal gemaakt is ,• terwyl inmiddels aan Zyne Doorl. Hoogheid hier van fchriftelyk is kennis gegeven, teji eu de dezelve gemelden post nog niet zoude vervullen. De Raad van Staten heeft het plan van eene tweede Reductie voor de troepen van dezen Staat, aan Zyne Doorl. Hoogheid den Prins Brfftadhouder naar het Loo gezonden. Den 6 January wiei'dennogdes avonds laat Heeren Gecommitteerde Raden , door den Meer de Roo van West - Maas , wegens Dordrecht ter vergadering van Gecommitteerde Raden zitting hebbende, buitengewoon by een geroepen. Men wist niet, wat hier van de reden was, en zommigen vreesden, of wederom de Staat in eenige ongelegenheden mogt zyn ingewikkeld, of eenige vyandciyke inval op 'tgrondgebied van den Staat te vreezen. By onderzoek was het geval aldus. Twee Onderofficieren , een van de Hollandfclie en een van de Zwitferfche Gardes, hadden een Kaartje, tot Nieuwejaarswensch rond gebragt aan de Leden van Regeering , op welk kaarrje gedrukt ftaan een aian van de Hollandl'che en een van deZwitferiche Gardes, en in het midden het wapen van den Kaptein Generaal. Dit was zedert het jaar 174b" Reeds in gebruik geweest. C a De 'sGra. vé.nha,e.  S«J NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra VENliACS. ' ■ De Koning van Zweeden heeft eenen zeer vriendelyken brief aan de Staten van deze Republiek gefchreven, waarin hy onder anderen zegt, dat Zyne Majefteit, ingevolge de vriendichap en goede verftandhouding, welke ten allen ty.ie tusfchen Zweeden en de Republiek der Vereenigde Nederlanden heeft ftand gehouden, ook uit hoofde der Verbintenisfe , welke tusfchen zyne Voorgangers en de Staten Generaal hadt plaats 'gehad , en om aan Hun Hoog Mog. een nieuw bewys zyner goedwilligheid te geven, genegen was, die Verbintenisfe te vernieuwen , dat hy ten dieq einde Uegts een fpoedig antwoord verwagtte, om de zaak tot een befluit te brengen. De nieuwe Vaandels met het Staten Wapen zullen voor eerst nog niet aan de Hollandfche Gardes worden gegeven, om dat de Ringkragen voor de Officieren, die veranderd moeten worden , en ook voor de Tamboer? van dit Regiment eenige veranderingen, die gemaakt worden, eerst gereed mieren zyn. Den n January zyn de Heeren Officieren uit hun vertrek in de oude Hoofdwagt naar hun vertrek in de nieuwe Hoofdwagt, daar voor eenige weeken de Soldaten reeds zyn ingetrokken, overgegaan. Drie Scheepenen der Stad Delft hebben zig, byRequeste, aan de Staten van Holland vervoegd, wegens zekere onbehoorlykheden, die naar hun gevoelen by het Collegia  JAARBOEKEN, Januvt'j, 1786. 37 gie van de Weth aldaar plaats hebben, als waarin de Minifters mede eene befluitende^ Item zouden hebben. Uit Friesland heeft men, dat de Gecommitteerdens tot de zaken van de Admiraliteit aldaar fteeds voortvaren met het hun opgedragen onderzoek. Reeds was de Timmermansbaas van 's Lands Werf te Harlingen de zelfde, die de Schepen van zulle eene overmatige lengte wist te bouwen, dat zy niet uit de Haven kunnen gebragt worden, in bewaring genomen. Onlangs heeft het Oranje - Corps, voor 't eerst de Wapenoefeningen, in eene Manege of Ryplaats, voorheen door de Dragonders gebruikt, begonnen. Hun Ed. Gr. Mog. de Staten van Holland en Westfriesland hebben goedgevonden de geld loting den 9 November i784vastgefteld,no^ by voorraad te doen voortduuren, en daartoe dezelve nog met acht millioenen te vermeer deren, de helft in geld en de helft in Oud< Obligatien, tot den jare 1710, inclujive ge negotieerd. De Algemeene Staten hebben den 30 de afgelnpene maand December, goedgevondei en verdaan: „ Dat de refpective Collegie „ ter Admiraliteit dezer Landen zal worde: „ aangefchreven en gelast, om deOntlastin M van de uitgaande Rechten van de Inlanc C 4 „ feb 'sGra- 'ENH'AJE. C 1 1 1 r e  38 NIEUWE NEDIiRLANDSCHE •»Gra VEJVHA CE. Den -„fcbe gerafineer de Suikeren en Stroopen; ïi de Alteratie van den aanfiag der Raap„ Hennip- en Lynzaad-Koeken; de ontlasting „ van de uitgaande Oly en Koeken van Zaad; „ de vermindering der uitgaande Rechten van de Tabaksbladeren; de belasting- van „ de inkomende roode en geele Aarde Potten; „ de belasting en ontlasting van de Tras- of „ Duif (leen; de ontheffing en vermindering 3, der Lasten op de inkomende en uitgaande „ IVohen; en de Alteratie van de aangeving „ en betaaling der inkomende en uitgaande „ zuivere en Buitenlandfche gerafineerde „ Suikeren , tvederom provifioneel te doen „ continue".ren tot den laatflen December „ van den aanmaanden jare 1786, en daar „ van zo veel des ooods Publicatie te doen „ tot alle en een iegelyks narigiinge." r Den 29 der vorige maand November 178^ heeft de Hollandlche Gezant, Baron van Dedem tot de Gelder, zyn eerfle gehoor by den Grooten Heer gehad, zynde niet alleen met de gewoone eerbewyzingen ingeleid maar ook door den Grooten Heer met zeer veel agting behandeld geworden. De Grooten Heer zondt aan gemelden Gezant, op het oogenblik dat hy zig by den Groot- Vifier aan de tafel geplaatst hadt, door een zyner Kamerheeren, met zeer veel plegtigheid, een fchotel met eeten, het geen eene eer is, die men zegt, dat nooit te voren aan eenig Gezant is te beurt gevallen.  JAARBOEKEN, Jamtarj, 1786. 39 Den 5 January 1780 is de Heer Haruv&ld, Lieutenant van de Compagnie Grenadiers van het Exercitie -Getiootfcbap te Leyden, wederom verfcheenen voor den Ed. Hove van Holland, Zeeland en Friesland, om getuigenis te geven wegens de aanklagten van een Dienaar van 't gemelde Hof tegens den Drost, beliaande, dat hy den4September by het bekende oproer zyne devoir-en niet zoude hebben gedaan, waarvan gemelde Heer en nog anderen by hunne verklaring het tegendeel naar waarheid hebben getuigd. Den 20 January is wederom by 'tHof van Holland, Zeeland en Friesland de eisch vau den Heer Mr. P. Gevers, Hoofdofficier van Rotterdam, tegen Neufieckel, Juwelier aldaar, om hem te noodzaken, teneinde hy gehoord worde onder llraffeloosheid , wegens een fpeelreisje op de Maas, ter gelegenheid dat de Prinies van Oranje die Rivier -optrok, met de kosten afgewezen. Door de' Raden van den Ed. Hove van Holland en Achtb. Magiftraat alhier, is aan Annbeltierderen der Roomfche Armen toegeitaan, om eene algemeene geldopzameling door 'sHage te mogen doen, welke ook op Woensdag den 11 January 1786 gefchied is, en 3352 - : - : heeft opgebragt. De Prins Erfttadhouder. heeft daar toe 272 guldens gegeven. Eindelyk is de fcherpe koude inveen fehieC 5 iy- 'sGra- VENüA" CE.  40 NlE'jwe nederlandscbe VENHA GE. - lyken dooi veranderd; hoe fd de koude in ■ deze Landen geweest zy , blykt hier uit, dat op Maandag den 2 January de Ysfchuit meteen drooge bodem, van Enkhuizen naar Staveren is overgekomen, zynde deZuiderZee toen genoegzaam geheel met Ys bezet. L E Y D E N. Thans ziet ieder een misbruiken in het beltier van den Staat, ieder een denkt op middelen van herltel, en ieder een meent die te kunnen uitdenken. In den aanvang van July 1785 is in deze Stad opgerigt eene vergadering van Kwartiermeesters der Schuttery, welken den 7- July 1785 22 wetten voor hun Genootfchap vastltelden, vervolgends aan den Burgerkrygsraad van het beltaan van hunne vergadering kennis gg.ven; en den 4 Augustus 1785 door eenige Gecommitteerden een plan ontwierpen van bezigheid in hunne vergadering: zy vervoegden zig, ter gelegenheid van een voorltel in de Vroedfchap tot geheimhouding , (zie ons voorg. ltukje van December 1785 ) tot den Burgerkrygsraad by een adres, en keurden dat voorftel af; zy deedt door eene commisfie eenen aanfpraak aan den Collonel van den Santheuvel, by zyne verkiezing tot Veertig in Rade dezer .Stad; in hare vergadering wierdt den 6 October 1785 eene verhandeling gedaan, dienende ter beantwoording van de Vrage: Wat 'er moet afblyven , in een Regent, om geen Arifloeraat te zyn? Ia  JAARBOEKEN, January, 1786. Al In hare vergadering wierdt een voorftel gedaan , ten einde de gefcbikfie middelen te ie~1 ramen, dat een der Heeren Veertigen, om aangevoerde redenen, van zyn post als V°.er* tig vierde verlaten: waar oratrend den 5 January 1786, een Prseadvys wierdr ingeleverd. Zy verrigtten nog meerdere zaken zo als te zien is uit het volgend Boekje: Bydragen tot aankweking van eendragt van Stad- en Vaderlandliefde ; Aanwyzing van ingeflopene misbruiken en middelen ter herfel, ten gemeene nutte zo voor zig als voor de geheele manhafte Schuttery der Stad Ley* den , uitgegeven door de Vergadering van. Kzvartiermeesters der zelve. No. i. 'Te Lr:den 1786". A M S T E L D A M. Den 27 January is in het Stads Logement den Doelen, een kostelyke maaltyd gehouden , ter viering van de gefloten Alliantie, tusfchen Zyne Majefteit den Koning van Frankryk en deze Republiek. Deze maaltyd belfond uit een tafel van 76 Couverts, op welkers midden een Tempel geplaatst was van 11 voeten lang , 4 voeten breed en io voeten hoog , in welken twee konftig gewerkte beelden ftonden, vertonende den Franfchen Monarch en de Nederlandfche Maagd. Op deze maaltyd zyn , behalven den Franfchen Gezant , den Markgraaf de Verac en de vier Heeren regeerende Burgemeesteren dier Stad, verfcheidenAmfteldam- fche  Ams ra- dam. 42 NIEUWE NEDERLANDSCHE fche Regenten en Kooplieden, tegenwoordig geweest. By deze gelegenheid zyn 'er eenige gouden en zilveren Medailles vé.Vaardigd van welken een getijen aan Zyne aU ler-Chnscelyktte Majefteit, gelyk ook aan deszeis voornaam/te Staatsdienaren, ftaat aangeboden te worden. G o u © a. Voor twee jaren is in de Vroedfchap een vooritel gedaan , nopens de begeving oer amten. Een aantal Burgers hadt .zig bok hieromtrend by Requeste aan Burgenieesteien vervoegd en verzogt, dat geené anderen dan geboren Burgers en BLrgeresfen, ©f die eenen geruimen tyd ichot en lot betaald hadden met amten zouden begiftigd worden. Na verlcheidene raadplegingen, wierdt eindelyk aldus belloten. ^aaropgedeliben eH zynde, is goedgevonden van Zo^™' dC SuPP!t-by^'oIucieinplaats van apponiclemenr [e kennen te getven, dat H ti. rSurgemeesrers reeds hadden voortgezet dede- T^'a die materie » en ««" E'iele oroot Achtbaare als nog verfeerden in de bv hun reeds bepaHlde intentie, omme, zo ras doen]yk, en zo verre zulks van hun is dependeereni«J bin,U(-" van den loop dit jaar , deeze zaak ter nadere deliberatie van de Vroedfchap dezer Stad te brengen, mitsgaders eene finaale en heilzaame corclufie te helpen effectueeren. Dat wat betreft de verzogte Surcheance der atnpien, mede breeder in der Supplt. Requestge. .unentioneerd, Ö. H. Burgemeesteren door de op, haa«  JAARBOEKEN, January, 178Ö. 45 handen zynde verandering hunner kamer buiten de ttrm wotdfjj g< bragt, om ;n deceaan het verzoek oer .-iuppliafiten te kunnen voldoen; en zal 1* x -act det zes geueeven worden aan de Supplt. „pip c itrekkee tot deizelver informatie. Waaiden ce Heer en Mr J J, Slicher heeft döen u jnneken'jn , dat zyn Ed. tot het neethén ce/er Kclolulie. v oor z.o verre dezelve relatie net f t tot het yfflaan van 't verzoek van Surifjhjeauce der. open--illende Ampten, hangende de celi vTdci van üe Vroedfchap, niet heeft geconcuü'eerd. Den 16 January is hier omtrend aldus be Öoun: • :a nu voortaan de Stadsarmen en „ bedieningen ''onder de bepaaling der op „ het ftuk van de amten by refolutie var deze V'roe.fci.ip in dato 15 Decembei '„ 1784 gvarreiteerde tafelen) aan niemand „ zullen worden begeven, dan „ 1. Aan Inboorlingen dezer Stad, of Ju„ ri'-dictie van dien, aldaar of binnen dezel„ ve Stad woonagtig. „ II. Aan alle zodanigen, die binnen de „ Provincie van Holland geboren, van nu „ voortaan, zich alhier ter Stede nederzet„ ten, en in dat geval, drie agtereenvol„ gen de Jaaren , of wanneer zy in een dei „ andere Provinciën, Resfort vvn de Gene„ raliteit of j Lands Colonien zyn geboren. „ vier Jaren, of eindelyk, wanneer zy Bui„ ten/anders zyn, zes Jaren hunne inwoo„ ning binnen deze Stad hebben gehouden, „ mits in alle de drie bovengem. gevallen \ „ geduurende den tyd hunner inwooning, „ 'sLands en Stads Lasten hebben betaald, „ en Gouda. Befl. otiu tt end be. geving van shit* ten.  44 NIEUWE NEDERLANDSCHE GoauA, I ] 3 3 3 5 5 » „ en mits zy op den tyd hunner aanftelling „ het Burgerrecht hebben verkregen. „ III. Alles met dien verftande, dat wan» „ neer de in het ede Art gementioneerde „ Perfoonen, 't zy Man of Vrouwen, met „ een gebooren Burgereffe of Burger dezer „ Stad in huwelyk komen te treeden, zy in „ dat geval met de helft van den gerequi„ reerden tyd van inwooning en betaling van „ 'sLands en Stads Lasten zullen kunnen „ voldaan. „ IV. Dat aan één perfoon geen twee of „ meerder Arnpten zullen worden begeven, „ welke in den Lyst van 1749 ™n Traétement u en Emolumenten zamen meer bedragen „ dan zes hondert guldens. „ V. Dat, behalvende perfonen, Art. 2. „ gementioneerd, de Domeftiecquen, (gee„ ne Inboorlingen zynde) ook admisfibel zullen zyn, tot Arnpten, die aan Tracfe, menten en Emolumenten, volgens de Lyst , vanx1749, beneden de ƒ 400:-: rendee* t rende, mits zy, Hollanders zynde, binnen , deze Stad, of by iemand wegens dezelve , in commisfie, vier; buiten Provinciaale, , Generaliteits ingebooren, of den Staats , Colonien; en Buitenlanders;^? ach, tereenvolgende Jaren in Domeftiecquen , dienst zyn geweest, en voor hunne aan, Helling het Burgerrecht verkregen heb, ben. „ VI. Dat, hoe zeer men, in casvancon, currentie van gelyke bekwaamheden, ge• nistelyk vertrouwd, dat de voorrang zal >, wor-_  JAARBOEKEN, January, 1786* 45 s, worden gegeven aan Inboorlingen of ge- G , zeeten Burgers , echter nog de Inboor•, lingfchap, noch eenige voorafgaande ins, Wooning zal worden gerequireerd, tot het bekomen van zodanige Posten, die alleen5, lyk dependeeren van het beoelfenen van ,, Weetenfchappen en Kunften, of waar toe ,, eene byzondere bekwaamheid wordt vcr?, eischt, als Raadpenfionaris, Stads Secre\, tarisfen, Stads Advocaten en Doctores „ Medicmae, Rector, Conrector en verdere „ Pr?eceptoien, Opziener van de Stads Fa„ bricage , Koster van de St. Jans Kerk, „ als mede de Stads Franfche Kost - School„ houder en Schoolhouderesfe, en alle ver„ dcre Schoolhouders en Schoolhouderes- fen , Catechifeermeesters en Vfouwen, „ Ziekentrooster , Voorlezer en Voorzan„ ger van de Franfche Kerk, Notarisfen, „ Procureurs , Stads Chirurgyns, Vroed„ meesters en Vrouwen, Organisten, Klok„ kenftelder, Colleéteurs van Stads Midde,, len , Casfier en Onder - Casfier van de „ Bank van Leening, Castelein van Stads „ Logement in 's Hage , Adjudanten en „ Drilmeesters van de Schuttery, enSchip,, pers; de Zeeuwfche Stroomen en Bovenrivieren bevarende. Vil. Dat wyders als een generaale regel „ zal worden geconfidereerd, om aan nie„ mand, hoegenaamd, eenig ampt te bege„ ven, ten zy hy den vollen ouderdom van „ 18 Jaren'alreeds hebbe geadimpleerd. VUL En dat eindelyk aan den Heer, we- 55 gens onoA.  45 NIEUWE NEDERLANDSGHE GóïJDA Rot. . „ gens deze Stad fitting hebbende in het „ Collegie van Heeren Gecommitteerde Ra„ den, zal worden verzogt en gecomman„ deerd, om zo veel mogelyk in het bege„ ven van een Ampt, binnen deze Stad „ vallende, daar voor zorge te dragen, dat „ Burgers boven alle anderen worden ge„ pnefereerd." Uit is zeker eene heilzame wet: om dat men i. Vreemde, die uit andere Landen komen overwaaijen, om met dienen de kost te winnen, wel haast tot de beste amten ziet bevorderd, en Inboorlingen en Burgers uitgefloten worden. 2. Om dat men de Regeerders, die in waarheid vertegenwoordigers derBurgeren zyn, die Burgers van die amten ziet weeren, en de magt van hun Regentfchap gebruiken, om dë byzondere dienden van hunne üomeltiken, in plaats van uit hunne beurfen, met Stads amten , te beloonen. 3. Om dat de Regenten, zodanige amten, weiken aan ongelukkige Burgerfamilien tot onderdeuning zouden kunnen drekken, aan Livreibedienden, meestal Duitfchers en Moffin, weg Ichenken: ja (gelykmen, God betere! menigmalen gezien heeft,) de amten zeiven, fchoon van een ruim inkomen, en te groot voor die het Livrey hebben gedragen, zodanig in vermindering en kleinagting brengen, dat een fatzoenlyk, maar door tegenfpöeden ongelukkig geworden Burgerskind, daarom niet durft vraagen.  JAARBOEKEN, Jantwy* i?Eé. 45 Rotterdam. Zie hier eenen aanfpraak van den Collonel, Lieutenant-Collonellen, Sergeant Major, en Kapteinen van de Schuttery der Rad Rotterdam van den 31 Oecember 1785 tei vergaderinge van de Heeren van de VVetb gedaan. EDELE GROOT ACHTBARE HEEREN.' \7ernoomen hebbende , dat vier van onzeMede* CapiteineT, ra.nelyk, de lieer Collonel Reepmaker vau Strevelshoek, de Heer Sergeant Major van Hoogstraten, eo de Heeren Capiteinen Boe/aarts en Ram hebben goedgevonden, zich op Woensdag morgen, den 28 dezer , wan neer U Ec. tïr„ Achtb. buitengewoon vergaderd waren, voor ÜEd. Groot Achtb. Vergadering te fu fteeren , ten einde hunne gereedheid te manife. fteeren, om hunne bedieningen van Burger-Capiteinen in de fchoot van ÜEd. Groot Achtb. te refigneren, wanneer UEd, Groot Achtb. ten nutte dezer Stad mogten noodig oordeelen de tegenwoordige wettige Stads Schu.cery te vcrlaat'én: ——— zoo hebben wy het iusgelyks van onzen plicht geacht UEd. Groot Achtb. te adieerenen plechtige verzekering te doen, dat ons ui.ts, ook niet ons goed en bloed, te waardig is 5 om ter behoud of bevordering van rust, welvaarJ en vertrouwen onzer Medeburgereu, opteoffjren. Dan, Edele Groot Achto. Heeren, men huude het ons ten goede, hoe bereid wy ten allen tyde tot de betrachting van dien plicht zullen gevond;n worden, • wy zouden oordeelen dezelve geheel teverzaaken, wanneer wy, by deProceitatiea van zodanige bereidwilligheid, niet in'c D oog Rotterdam», AanTpr, van ColU Kapt. enz- van de Schut' tery. t  4S NIEUWE NEDERLANDSCHE Kot. TERDAM. Aanfpr van Ccll Kapt. enz. va' de Schut fery* oog hielden de confervatie van onze . eigene Eer, en die meenen wy, Edele Groot Achtb. Heeren, is, in dit ogenblik, gelegen in het behoud ons -r bediemngen vanCapteinen dezer Stads Schuttcry. De fmaad, waar mede fommigen onder onsfiias , een geruiraen tyd bekaden zyn; —- de moeiten en en verdrietelykheden , die men dien en deezen uit i ons berokkend heeft. ■ de laster waar mede . men veelen onzer in openbaare Gelchriften vervolgd heeft, ten einde ons te ontzetten van dia achting en dat vertrouwen onzer Medeburgeren, bet geen een onaffcheidelyk verejfchte in de Opperhoofden eener Schuttery is; — Dit alles, Ede:e Groot Achtb. Heeren, tot welk eene hoogte bet ook moge|geklommen zyn, beneemt ons den moed niet: — en ons verlatende op het getuigenis van ons onfchuldigend geweeten, houden v/y ons volkomen verzekerd, dat wy allen dien fmaad, alle die verdrietelykheden, alle dien laster zullen te boven komen, wanneer wy flechts onderfteund worden van die Protectie, die ^JEd. Groot Achtb. — en Heeren Burgemeesteren inzonderheid, aan hunne, in fced cn Plicht getrouwe Capiteinen (met eerbied gezegd) ver? fchuldigd zyn; ■ en waar op wy meenen eens 200 bihyke aanfpraak te hebben; te meer, daar ons nog in verfch geheugen ligt de gracteufe wy» ze, waarop de Zeven eerst ondergetekenden, 111 de maand Mey van dit loopende Jaar by monde van den tegen woordigen Heer Hoofd-Officier GY» vers, uit naam van UEd. Gr. Achtb. ter dezer zeiver Vergadering, in den dienst, als Stads Capiteinen zyn gecontinueerd, — by welke gele? genheid UEd. Gr. Achtb. ons nieuwe verzekering gegeven hebben van derzelver contentement over dezen opze dienst, en zoo ons, als de daarvan op nieuws aankomende Capiteincn, waar onder de agtfte Ondergetekende zich toen bevond, aante^' • ' . ■ '■ rnfcer  JAARBOEKEN, January, 17S9. % moedigen om op dat zelfde voetfpoor voort te gaan. Twee onzer , de Capiteincn Havart en ae Mirelt, gedreigd met het harde lot, om ontzet te worden van hun Stemrecht, als Medewethouderen , over de belangens der Schuttery, hebben tot wegneeming van alie, fchoon ongepaste cn captieufe aanleiding daar toe, zich gereed getoond, om zich met het declatoir van de Heeren Reep. maker, van Hwgftraten, hoelaar is en Ram teconfifrmeeren: — ja zelfs heeft de Capitein Havart zyne Demisfie in die qualiteit pofitief gevraagd, doch ock daar mede niet kunnende voorkomen, tlat hun het recht om als Medewethouderen ia deeZenteadvifeeren, gequerelleerdwierd, zynzy te rade geworden geen ltap verder buiten dengewoone weg te doen, en op hetloffelyk voetfpoor onzer voorzaaten, als Leden van de Weth, da belangens der Schuttery, daar zy aan verbonJen zyn, en die hun, in de Vergadering van Collonellen en Capiteinen aanbevolen werden, met a] hun vermogen te onder'teunen. — In die gefteldheid van zaaken, waar in de bewustheid van de betragting van onzen plicht niet weinig foutten vind in de wyze beraadflagingen van den Raad onzer Stad, — in het gevoe/en van de helft der Leden van UEd. Groot Achtb. Vergadering, en in bet vertrouwen van het groot. Re gedeelte onzer Medeburgers; —- verkharen wy UEd. Groot Achtb. dat wy het als een vlak in de Tabbaard, die wy als Raaden, ofals Schep?nen van deeze aanzienlyke Stad, verdaan worden te hebben aangenomen, zullen moeten ar,nzien; indien wy zonder wettige aanklagten, zonder overtuiging van Malverfatie, of Difobedientie, van het hoofd onzer SchutteTy wordaï gelicentieerd: — geëxcufeerd, — gedimitteerd of weg gezonden; alle welke benamingen mts-^fchien eenigzins in de form, maar geenzints in D 2 he& Rot. TEItDAM. Aanfpt. ■)an Co'l. Kapt. ?nz. van 'le Schuttery.  SP NIEUWE NEDERLANDSCHE IERVAM* Aaefpr van Ooit Kapt. enz. vat d<} Schut ièry. ' het effeéf. der zaake zouden verfchillen. Die alles onverminderd, betuigen wy plechtig en iq tegenwoordigheid yan God Almachtig, ■» dae wy met alle oprechtheid, en met een belange, looze zucht tot het helpen wegneemen van wan? , ttouwen zonder hec vertrouwen te verpUatzen, bezield zyn en blyven, om (gelyk Collonellen : en Capittincq de eer gehad hebben te declareren by de eerfte Memorie van Confideratien, ter tafel vaQ de gecombineerde Vergaderirg over-' gebragt) aan de hand te geien, al wat gefchiktzy\ zal tot wezenlyke verbetering der Schuttery, en daar toe zelfs bedacht te willen zyn op, alle zodanige voorzorgen als die Schutters zelve, wier vertrouwen dan tut zoo zeer vaceleert > gaarne zouden wenfehen dat in acht genomen wierden , waar toe Collonellen eo Capitemen zich genegen verklaard hebben, en wy als nog verkaar.'n, om de bedenkingen van zuk ken uit hu n, die in deze matigheid meest ervaarenzyn, befcheidenlyk voor gefield., in emftige en wel* meenende oyerweeging te nemen, ten einde dezelve be. kwaamlyk overwoogen, en na den aart van het geheele Lichaam der Schuttery toepasfelyk gemaakt zynde, op het favordhglst aan \JEd. QiQot Ach(b\ voor te dragen. • 'Een betuiging, die volkomen ftrookt met hee^ Advis der weKige meerderheid van den Gropter Krygsraad, op den y july laastleden expresfelyk geconvoceerd, om in deze materie te dienen van Adyis, en by welk. Advis is opgemaakt, dat hec een noodzagkelyk voorafgaand vereifchte was, dat de confervatie van de tegenwoordige Schuttery, by haare form en confiilutie buiten discus/ie wierde gefield, alvorens de Leden, den Grooten Krygsraad conpofeerende, zich konden uitlaaien over de verbeteringen (n de beheeringen en verdeelingen der Comïagnien, mitsgadsts in de principaalfie ppindenyan üer.st. —= Sa  jAARBOEKÈN, pütttfrii tlM, 5* • En inderdaad Ed. Gröot Achtb; Heeren, dit "vereifchte was dan te noodzaaklyker» wanneer i men in aanmerking nam, van welke protectie r die Leden van den Grooten Krygsraad, die teffehs Gecommitteerde Schutters waren, en öp de tegenwoordige disfolutie der Schuttery, en voor- v z\ op de remotie van de Leden van Regeerin g / als deszelfs Opperhoofden infteerden, jouisfeer- e d- n : waarover wy het oordeel gaarne aan UEd. o Gr. Achtb. zelve overlaatert. t< Wy befluiten deze onze reprafentatie daar mede, dat, zo als wy tot hier toe uit al ons vermogen aan ons bezwooren plicht van Stads Capiteihen hebben getracht te voldoen, wy alzoo zullen voortgaan, met de wettige Refolutie vao UEd. Groot Achtb. Vergadering , als onze geheiligde orders naar te komen en het gezag der Regeering te Maintineeren* (was getékend) J. F. vfiN HÓGENDORP, Collonel. J. G. van MIERÖP, Leut. Collonel. R. F. van STAVEREN', Leur, Collonel. A. W. SENN van BAZEL, Sergt. Major, Ad. Jn. O B R È E N. Capitéin. JOHAN PHILIP de MONTE, Capitein, ADRlANUS HAVART, Capitein. F. de MIRELL, Capitein* Ook ïs door Geconftitueerden nog hef Volgend voorftel aan de Weth gedaan: Dj EDË- RoT> er- * am. Aanfpr. m Colh Mpt. iz. van 2 Schut-  52 NIEUWE NEDERLANDSCHE ROTTERDAM. Voor He> Van Gesonff aan defVeth. Edele Groet Achtbare Heèren Schout y Bw gemeesteren en Scheepenen dezer Stad. W7y komen in kleinen getale, om allen fchyn " van onbehoorlyke demarches weg te nemen , — maar wy reprelenteren een grojt gedeelte van die Inwoners dezer Stad, welKe in dezelve hec meesc te verliezen hebben , en uit dien hoofde het hoogst belang üeüen, ra het gewigtig onderwerp der deliberatien van deze buitengewone Vergadeiing van UEd. Groot Ac;«b. Wy komen ech* ter niet, om de neutrale Leden van die Collegie ie piw<-n;eren. of derzelver vrye deliberatien eenigfints te generen, maar alleenlyk om die allefints billyk en regtmatig verzoek jte doen ; •• dat qpde vraag: of 'er een generaledisfolutievan dezer Stads Schuttery behoore plaats te hebben, en de tegenwoordige Heeren Kapiteinen daar ihne mede behooren te worden gecomprehendeert,. dan of die Heeren behooren te continueeren , met niet mede uitgebragt, of immeis niet mede gecomputeerd wordende Remmen dier beide Heeren Schepenen, die tevens actueele Kapiteinen zynde, overzulks op dat poinéi etn perfoneel Intrest hebben, en zekeriyk hunne continuatie of discontinuatie niet geheel onverfchillig en zonder tenii byaonder genoegen of ongenoegen befchou» werf kuücen, — eene betrekking, welke hen isaar a.lie regten en de gezonde reden onbevoegd maakt, om in deze hunne erge zaak mede te helpen disponeren." Wy zouden dit voordel onnodig geacht en gefuppjnecrd hebben, dat die Heeren zich zelve -uit eigen beweging van deze Deliberatien zouden hebben geabllineerd, indien wy niei in de laatfte Memorie ten naame van Colonellen en Kapiteinen dezer Stad, bladz. 4, hadden gevonden, dat de bödoelde twee Kapteineo, tevens Leden der Wet- houd.  Jaarboeken, feuMf-, -78°"» -si , iiouderichap zynde, zich in de Vergadering van de Krygsraad niet hadden geëxpliceerd» ten einde-j hunne advyzen in de Weth niet te prejudiciëren; t en dat dus d;e Heeren, of ten minften de Heer Éavait, die dezelve Memorie geteekend en dus alle de partydige argumenten, daar in vervat,v bpenlyk goedgekeurd heeft, zich zelven zoo wei-r nig kènd, van des niet te min zieh neutraal genoeg te befchouwen, om mede te helpen decideren ben qua2stie, welke hy reeds zo flerk heeft helpen bepleiten; en fchoon de Heer de Mirell z'ch buiten de Eefoignes over die Memorie heefc gehouden j geeft egter zyne prefentie op heden in deze Vergadering ons genoegzaam reden, om te vermoeden, dat ook die Heer üit het oog verliest, hoe geheel vfy elk Lid van een Colkgie, én fpëciaal van dit Collegie en in dit tydftip, behoord tezvn. van alle connexie zyner perfooneele belangens of agremehten met de zaken, welke hy door zyn mede of tegen Hemmen bevorderen of belemmeren kan. (was geteekend) IJkac Hubert, Pieterde Monchy, A J.Verftottt van Soelen, N. M. Boogaard van Alblasferdam, Daniël de Jongh, Kornelis van den Bosch * Gerrit van der Pot van GrbeneveU, Jacob de Vogel, Pietef de Koker, Thom. Theod. Cfemer, Jan Beeldemaker. Den volgenden dag wierdt daar tegen dif gefchrift ingediend; d 4 Ëdeh Rot* ER- iAM. Voerltei an Q$. tuft aan 'e fyethi  54 NIEUWE NEDERLANDSCHE Rotter - dam. Gefchrt tegen voorgaandvoorftet. Edele Groot Achtb. Heeren, Schout9 burgemeesteren en Schapenen der Stad Rctlerctam. ft ][)^ondergeteekende Burgers en Inwoners dezer Stad, nebben mee de uiterfte furprile vernomen, dat op gisteren by U Ed. Groot Achtb., op verzoek van eenige hunner Medeburgeren en Ingezetenen, zeggende te reprefenteren een aantal andere perfonen , is gerefolveerd, om de Heeren Regerende Schepenen Havart en de Mirell, ten aanzien van de deliberatien van U Ed. Groos Achtb. wegens het bewuste Plan der Scnutttry dezer Stad tereculèren, en dus te Üellen buitca Raat om deswegens te helpen concluderen. De ondergetekende, Edele Groot Achtb. Heeren ! komen wel niet in grooten getalle, doch egter om waar te nemen, niet alleen hun eigen belangen welvaart, maar ook dat van een oneindig grooter aantal Burgers en Ingezetenen, als door die gt ene van hunne Medeburgers en Ingezetenen , welke zich op gisteren in het Collegie van U üd. Groot Achtb. hebben geSReerd, en nemen ytrvolgends de vryheid U Ed. Groot Achtb. eerüieuig onder het oog te brengen, dat do >r bovengemelde recufatie het Collegie van U Ed. Groot Achtb. ten eenemaal is geworden in compleet, en vermeenen onder eerbiedige correctie, dat wanneer het Collegie van U Ed. Groot Achtb. net beüaat in het gerequireerde getal van iz bevoegde Leden, geen deliberatie betrekkeiyk de Burgers en Ingesetenen dezer Stad kunnen plaats heboeu, veel minder finaal gereial veert of geconcludeert kan worden. En op dezen grond en om meer andere redenen zoo nemen de ondergetekende verderde vryheid U Ed. Groot Achtb. te verzoeken, dat al het geen op gisteren , op inüantie en het verzoek van jemelde reprefentanten in de Vergadering van ÜE.  JAAR KOEKEN, January, 17 8ó\ ƒ5 U E. Groot Achtb. door gemelde recufatie is ge- RöxrefoiVeerd, moge werden gelteld buiten effect, teren mitsdien, als of 'er ten aanzien van hec be-dam< wuste Plan der Schuttery geene de minlle Relb» lutje was genomen. / (was getekend) J. C. de Groot, /I. Buys, D. L. van Cattenburch , Gilles Groene veld. Nog is van wegen den Zeeraad deze. bekendmaking gefcbied: „ De Gecommitteerde Raden ter Admi„ raliteit op de Maze, notificeeren by de- zen aan allen den geenen, die zulks zou,, de mogen aangaan , om zig daar na te kunnen reguleeren, dat Hun Hoog Mo„ gende de Heeren Staaten Generaal der „ Vereenigde Nederlanden, in achting ge* „ nomen hebbende het importante belang, „ het welk de Ingezeetenen in 't generaal „ daar by hebben, dat de Schepen, wel- ke tot de Commercie en Navigatie de- zer Landen worden geëmploijeerd, bin- nen de Republiek worden geëquipeerd, j,, en dat ook uit dien hoofde by het Pla,, kaat van den 4 January 1727, is gefta,, tueerd, dat de Turkfche Paspoorten niet „ zouden worden gegeven als aan deSche,, pen, die bier te Lande zouden worden ge„ equipeerd ; en aan Ingezeetenen en aan Underdaanen van den Staat toebehoren, s, mitsgaders Pasfem by het zelve Plakaas D 5 „ zo-  56 NiEL'WE NEDERLANUSClIË' t)Aff. zodanige bepr.Jingeit zyn gemaakt, welkë ten klaarden aantooirén , dat Hun Hoog 5, Mogfendc by de voorf'z. Equipagié der Schepen hier te Lande , altyd getoond „ hebben het grootfte belang te ftellen - en 's, dat daar en tegens doof geduurige diss, penfatien i?an het voorfz. Plakaat , niet mders dan hetgrootfte nadeel aan 'sLands 3, Ingezeetenen in het algemeen kan wor5, den toegcbragt; by Refolutie van den i6den dezer loopende maand, hebben „goedgevonden en vastgefteld , dat - de *i voorfchreven ïurkfehe Paspoorten voort„ aan niet meer zullen worden gegeeven, j, dun, aan Schepen die hier te Lande da„ delyk gebouwd en geëquipeerd zyn, en M aan de Ingezeetenen van den Staat toeft» behoorenj dat dienvolgende, ten dezen j, opzigte,geen dispenfatien van het voorlZi ., Plakaat meer zuilen worden verleend, „ maar daar by wel expresfelyk zal wor„ den verbleven ■ houdende het voorfz» i j, Plakaat ook voorts in alle deszelfs ver„ dere deelen in zyn volle kragt en waarin de , dezelve voor zo veel noodig wel „ tutdruklyk conlirmeerende. Gedaan enZó „ den si January 1786." B R I E L L É. Zie hier eene waarfëhonwing en verbod t?i» het draagen van onderfcheids- teekenen ; S&êsm den 16 JuMuary 1786, Vsn  JAARBOEKEN, January, 1786. 57 Van wegens Hun Edelele Groot Mogende de 1 I keien Staten van Hollanden West Vriesland, L aan Burgemeesteren en Regeerders dezer Stad, iiaunekomcn zynde een Misftve in da o den a8 january i?35, houdende, dat Hun Edele Groot ^ Mogende vernomen hadden, dat 'er op den 2$ en «r •x . derzelver Maand, in de Lande van Voorne^zeer verregaande beweegingen waaren voorgV/c Vilien, by gelegenheid der te doene Loting na tc Platten Lande, en welke bewegingen Hun Edele Groot Mogende hadden vernomen van dien aart te zy", dat dezelve, volgens daar omtrent by ):ua"Edele Groot Mogenae ontfangece informaikn , eerlang zouden kunnen overflaan tot de Stad Bi iele , met aanfchryvmg aan Burgemeesteren en Regeerders voornoemt, om daar omtrent aan Hun Ed. Groot Mogende te berigten, het geen tot hunner kennisle rnogte gekomen zyn, en mee verdere last en authoriiatie, om door alle gepaste en convenabele Middelen, en in cas van jioodzakelykheid, door een gefchikt employ der thands, zoo in den Brieïe , als in den Lande van Voorne, leggende Militie, alle beweegingen ia haare beginielen te (luiten, en verdere onheilen voot te komen. En by Baiiliuw, Burgemeesteren en Regeerders der Stad Brlele in voldoening aan bovengemelde aanfehryving van Hun Edele Groot Mogende goedgevonden zynde, by Waarfchpuwing, Gepubliceert cn Geaffigeect den 31 Jannuary 17Ö5, alle Burgers en Ingezeetenen dezer Stad, en inzonderheid ook aan alle die geenen, die van buiten in deze S^a i zouden mogen'inkomen, te doen kennelyk zyn, dat Hun Edele Achtbare, alle dealzoo gemelde Burgers, en fcgezeetenen dezer Stad, en inzonderheid alle die gcene, die van buiten in deze Stad zouden mogen komen, Vermanen, zig gerust en vreedzaam te gedragen, cp alles te vermyden, wat aanleiding tot eenige de ?Kt8t» Verhocl n 't agen onder* heids- '.kenen*  53 NIEUWE NËDERLAND5CHË IE. Verb.vt 't dmgt v, oude fcheids teekene, > de mmfte beweging of.opfchndding «onde kunnen gecven , waftr. ciac Hun Edele Achtbare ingevallen van eenige onverhcopte outlïaane beweeging . zig zouden mogen ontmoeten, dragende eenige Cocarde, of ander zig baar teeken van Partyfehap eu pnderfeheidiug, denzélve het voornoemde teeken of Cocarde te ontneemen, en dat ia cas van tegenkanting of oppofltie, zodanig Dienaar der Jufiitie zal verpligt en gehou en zyn, daarvan dadelyk kennis te geven aan den Stedehouder voornoemd, ten einde tegens den zodanigen als wederllrevig aan de Julfitie, teq rigoreusten te wordeu geproc.-deen, en wyders op pcene V3n twee Zilverê Duc-rqns , te verbeuie:i door dtn geen, welke alzoo zal worden bevonden met ceoige Cocarde,-of ander zigtbaar teeken, of Leus van Partyfchap te hebben gedaan, ten behoeve van zodanigen Dienaar der julfitie, welke hem dezelve Cocarde, of ander zigtbaar teeken or Letis van Partyfchap zal heb* hehontnomeu. En zulks alles, boven en behalven. de pcenaliteiten, tegen de verdere overtre* dingen, by de Placaaten van den Lande geilaiueert. Aldus gedaan, Gerenoveerd, Geamplieerd, en Gearrelteerd by Burgemeesteren en Regeerders der Stad Brielle , op het Raadhuis1 derzelve Stad , op den 16 Januiry I7«6, en na Klokkegeflag gepubliceert tea overltaan van de Heeren. Mr. Andreas van der Sluis, Briei,- rerh.van t dragen '. ander* cheidseekeneit,  Go NIEUWE NEDERLANNDSCHE Sluis Jacobus Roest Jfuerus Bmfer, Pieter van ** r Burgfl'ScheepeDen • ln kennisfe van my Secretaris C W. II O G E R W A A R D. ZEELAND. Middelburg. De Staten dezer Provincie hebben den 30 January 1786 omtrend den brief van den Koning van Pruisfen van den 18 September 1785 dit beiluit genomen: ExtraEt uit het Register van de Re. folutien der Heeren Staaten van Zeeland, in dato 30 January 1786. jgy refumtie zynde gedelibereert op het rapport _ den 19 December 1785, ter Vergadering uitgebragt over de Memorie van Zyne Majefteit den Koning van fWen, den 18 September daar te vooren aan Hun Hoog Mogende ^efchreeven , raleende de confervatie van de Uegten enPra:ërr>inentien yan den Heer Erf-Stadhouder, breder onder voorige Notulen, als mede op a!ie de Stukken, die by 't zelve Rapport zyn gemeld. Is dien conform goedgevonden en verRaan, dat de Heeren ordmans Gedeputeerden deezer Provir. v cie zullen worden aangefchreeven, gelyk gefchied rw deezen, om ter Generaliteit te declareeren, Hun Uöog Mo,> p,e iefdfö te vervoegen, niet waren van de &i Rpetentie .' inhunne Vergaderingen, öiaar behofenden rot Ir.t interieur b:.ilu ar enden Sta t der Regeeting .der rerpettive Souveraine Pro"innen: 'o; dat dien onvermin iert, Zyne Pru'sfifche Majeft-.-it, by eo:t nadere Misfive aig heeft geaddre-teert. niet. met oogmerk, d?t H. H, Mos. irj de önérWghöeöcïi tusfchen zommige Provinciën, en den Prins Erf Stadhouder zouden voorzien, maar ailêenlyk rJat H. H. Mog in de tegenwoordige onaangenaame gevallen z< uden tusfchen beide tifëeden , en ('oor interceifie by Hooggemelde Pr vinei m de diffc* renten, zo 'crnogelyk w..»s, vereffenen : dar Zyne Majefteit dit verzoek by vernieuwing heeft doen aandringen in de Memorie door den Heer Emoyé van Thukmyer den 20 Dtcembe? geprefenteerc, «o. zulks, na dat zyne Majofteit reeds was geinfóf meet* van de fentiménten van de Provincie van Holland en West-Vriesland op dat ïtjbiecl:, uit Hóógstderzelver Misfivr; van dm November 1785. Dat derhalven de omftandighédefl nk*t itiéör dezelfde zynde, toen Hun Hoog Mog. in hetjau* 1784 aan Zyne Prulsfifcbe Mhjeltek hebben r»o refcribeert, het ook thans niet conveniereu ?«»u« de, in dezelve of diergelyken termen te antwoorden , als toen gedaan is. Maar dat voor 80 veel aanga at den aart van het tegenswoordig Ac'vlres, en het Aotword-, dat dahr n ' mede 11.1*0»  62 NIEUWE NEDERLANDSCHE Mid. BELBUIIG. Befl. va Zeel, om trend de. kriefvai Pruis/. i mede overeenkomflig zoude kunnen gegeevca worden , Hun Ed. Mog. voor inconteftabel houden, dat ftnkt genoomtn , volgens de Grondwette van deo Lande, de Vergadering van H. H. 7 Mog geen bevoegtheid heeft, om zig te mengen . ïu zaaken, die alleen tot het Souverein bellier en finrcrieure befchikking der Provnaeu bebooren i ( maar nograns vermeenen, dat geen van de Provinciën, die zo naauw aan elkander door deUuie verbonden zyn, en zuk een zo onmiddelyk belang by elkanders rust en welvaart hebben, het kwalyk zoude kunnen ueemen, wanneer een of meer Bondgenooten op de Vergadering, die het gantfche Bondgenootfchap reprefenteeren , hunneOfficien tragten te interponeeren , tot vereffening van Üomeftique oneenigheden, daar 'er var, üee-, ze handelwys zo menigvuldige exempelen zyn, in de HiRonen van de Republiek, en daar het te minder in dit geval ongepast zoude kounen gereekend worden, wanneer die intercesfie zoude ge» fchieden op aandrang , en met medewerking van een der nabuurige Mogendheden, die van ouds een Vriend en Geallieerde van de Republiek is geweest; en verklaart heeft om meerder dan ee. ne reeden, een byzonder belang in die zaaken te Rellen. Dat op dien gronden Hun Ed. Mogk van Advies zyn , dat de zaaken ter Generaliteit daar hee. nen behoorden te worden gedirigeert. dat de Heeren Staaten van Holland en West Vriesland, worden verzogt, en Hoogstdezelve zouden gelieven by H. H. Mogendete informeéren, sangaau» de de Onderwerpen in gefchil tusfchen Hoogstdezelven, enden Heere Prince van Orange, ten »inde, H. H. Mog. in Raat te Rellen, om tedelibereeren, of dezelve onderwerpen in hunnen aart ;n omftandigbeden zodanig zyn , dat Hun Hoog Mog. goede Officien tot bemiddeling met vrugt :ouden kunnen geömployeert worden, en dee-  JAARBOEKEN* January, 1786. 63 deeze inmiddels aan Zyne Koniglyke Majefteit van Pruisfchen van deeze demarche vart Hun Hoog Mog. by wyze van Provifioneele Refcriptie in convenable termen zoude kunnen worden kennis gegeeven. En zal Extract- deezer Refolutie aan gemelde Héeren Ordinaris Gedeputeerden tot derzelver^ Naricht worden gezonden. (onder flond) Accordeert met voorfz. Register. Qtw getekend) W. A. de B E V E R E N. Ook hebben de Staten van Zeeland in hunne jongst geëindigde vergaderinge befloten om ter Generaliteit te verklaren; „ Dati hunne reflexien tegen de wyze * van onderhandeling met den Keizer geen „ ingang gevonden hebbende > zij zig Ook * met de Ratificatie van het Traclaat niec „ konden bemoeijenj dat zy zig egter nog „ gevleid hadden, dat de Republiek, dooc ,i de intercesfie van Frankryk , voordeeli-i „ ger voorwaarden zouden bedongen heb-. ■» bén , of dat ten minftert het nadeeligé j> niet zoü zyn verzwaard geworden , ge-« „ lyk tot hunne verwondering by het lilde» ,4 Artykel plaats heeft, en in het breedej n door Hun Edele Mogende gedetailleerd] „ wordt, weshalven zy het gedrag der s, Heeren Ambasfadeurs in dezen geenzins jj kunne» approbeeien, en ten fterkften in-. E „ fteen Mto» bEl-  Miu- DELBORG. 64 ' NIEUWE NEDERLANDSCOË „ fteeren , niets onbeproefd te laten , om „ dit nadeelig Artykel geheel uit te ligten, „ cf ten miniten gunftiger te interpretee„ ren." UTRECHT. Utrecht. De Refolutie der Ridderfchap, op deis 27 December 1785 genomen en den 2.8 December ter vergaderinge der Staten in^ebragt , was met eenparige ftemmen van alle de Ridders genomen. Den a January 1786" hebben Geconftitueerdens en Gecommitteerden* van de Burgery dezer Stad, een Adres ingeleverd, over het voorgevallene in de Staten vergadering op den 28December gehouden, waar inde Staten onder anderen zeggen : „ Dat de Ridder9i fchap niet alleen insgelyks met de Geëligeerde Raaden zwaarigheid hebben ge„ maakt, omtrend het Eerfte Lid, maar „ zelfs omtrend' het Tweede Point, oordeelende te moeten fuperfedeeren met het „ benoemen van Gecommitteerdens, tot de 4, geproponeerde Staats - Commisfie , tot ,-, dat de Vroedfchap dezer Stad haare Pu» blicatie van den 20 December zoude hebben ingetrokken. " Op welk een en ander Geconftitueerdens en Gecommitteerdens zeggen: 5> Dat zy declareeren byzon> : - der  |A A R B O EIK E N, January ,1786. Cs der gekst te zyn aan Hun Ed. Groot Achtbare eerbiediglyk voor te draagen, het perfi- t fteeren by de bovengemelde Refolutie, tevens met het declineeren van het voorftel van de Ridderfchap, als de Burgery zich oordeeld ter handhaving van dat genomen belluit, in gevolge van hunnen Eed ten allerfterkften verpligt te zyn, en hoopen doo. het voorfz. voorftel niet in het geval gefcragt te zullen worden, om Stads en. Burgerrechten , met goed en bloed, tegen alle die daar op empiëteeren, voor te ftaan; zo als in zodanig een onverhoopt geval de notoire gevolgen zouden zyn; en wyders dat het Hun Ed. Groot Achtbaren gelieven moge aan de Ondergeteekende voor de Burgery uit te geeven een Copie Authentiek van de voorgemelde by Hun Ed. Groot Achtbare overgenomen Ridderfchaps Refolutie , en daar by refpeétive gedaane Propolitien , op dat de Burgery dezer Stad, daar door in ftaat gefteld worde, het noodige ten hunner Juftificatie , zo wel als tot efficacieus maintien van Stads Rechten en Voorrechten, aan Hun Ed. Groot Achtbare voor te draagen, met zodanige verdere middelen , als in ftaat konnen zyn , om deeze Stad en Burgery tegen alle indragc op haare Rechten en Voorrechten , tegen alle en een ieder, hy zy wie hy zy, te verzekeren." In de Vroedfchaps vergadering van den a January 1786 is ook het Raport van we- E % gens U- r.echt  U- fcP.ECHT i $6 NIEUWE NEDERLANDSCHE gens Heeren Burgemeesteren en Oud-Burgemeesteren , die met en benevens de zes Heeren Raaden , Hun Edeleus in rang volgende, in de Commisfie gefield waren om te onderzoeken het eerfte punt van het bekende Adres , den 27 December 1785 uit naam der Burgerye ingeleverd , en diepende , om te hebben Copye Authentiek van het geheele genotuleerde wegens bet gerefolveerde en gebeurde op den 19 en 20 ]Jecember jongstleden. Dit uitgebragte Raport is gunftig, als behelzende : Dat zy Heeren van gedagten zyns iat Hun Ed. Achtb. het verzoek by Requeflo gedaan, aan de Requefiranten xouden kunnen accordeeren. De Vroedfchap befloot dit Raport, zo ivel als het verzoek zeiven, 14 dagen re laten voorleggen. Den 9 January is wederom door GeconHtueerden en Gecommitteerden der Burgeye aan de Vroedfchap dezer Stad ingelegerd een Request, ten einde arrangemenÉ?z?mogten worden gemaakt, tot het opmaren der qualificatien van Kiezers , en die Jurgers, welke verkiesbaar zyn tot het inroduceeren Collegie van Gecommitteerden ut de Burgery, na verloop der drie maanen op den 20 jongstleden, by Publicatie epaald , tot het beëedigen en in gebruik nrengen van het toen vastgeüelde 'Reglelent op dezer Stads-R.egeering. En is hetelve Request gelleld in handen van den  JAARBOEK EN, January, 1786. $7 Heere Vroedfchap Eyk en verdere Gecommitteerden tot de bezwaaren , om desvve-i gens te berigten —— en men verftaat, dal reeds alle fpoed by die Heeren wordt gemaakt, om daar van een voordeelig Raport uit te brengen. Vervolgens is den 16 January 1786 by de Vroedfchap befloten: „ De notulen van den 19 en 20 December 1785, te honden voor gerefuseerd eu gearrefteerd, en van dezelve , zo wel als van die van den 27 December, en van alle die en verdere mfertien, zo verre die de Requeste van den 19 December aangaan , Copyeu Authentiek te extradeeren; zonder in te treeden de motiven, daar toe by Requeste voorgedragen." Op het adrss, den 2 January 1786 ingeleverd , is het verzoek , tot maintien van Vroedfchaps Refolutien van den 20 December 1785, in advys is gehouden, en nopens het verzenden van de by de Ridderfchap voorgeftelden rondgaande brief aan de Bondgenooten, dat het rapport van Burgemeesteren en Oud-Burgemeesteren zal worden afgewagt. Voorts is voortgebragt een voorftel, gedaan ter vergaderinge van Heeren Gedeputeerden, inhoudende, om den Procureur Generaal te gelasten, om te onderzoeken de gegrond- of ongegrondheid van de fufienue van Souverainiteit der ftad Wyk, .en verdere Steden; op welke ouvertures Burgemeesteren gelast zyn , aan Gedeputeerden te vraagen, of de Stad Utrecht meE 3 de U- (LECHt  u- XRKCH1 Op 03 NIEUWE •NEDERLAMDSCHE' ■de daar onder begrepen was; met declaratoir , dat de Stad zodanig onderzoek ten haren opzigte nimmer zoude gedoo^en, maar zig alsdan zoude genoodzaakt zien, zig daar tegen te verzetten. Eindelyk is den 23 January 1786" in de gewoone Vergadering door de Heeren van Westrenen, van der Does, van Romond, dJattnis , Craayvanger en Verfchuur , een declinatoir Raport uitgebragt op het Request, door Gecouftitueerden en Gecommitteerden op den 9 dezer maand ingeleverd, tot het maken van de nodige arrangementen tot de introductie van het op. den oQ December des vorigen jaars gemaakte" Stads Regeenngs-Reglement; de Heeren^, van benden en. de Ridder, Medeleden der Comnnsfie, hebben zig met het rapport niet geconformeerd, maar daar tegen verzet. De Heer Boddens , heeft, gelyk ook eene groote meerderheid van de Vroedfchap , met het rapport ingeftemd ; en is -dus by Refolutie der meerderheid bewilligd in het verzoek der Burgery ; zo dat dit, gevoegd by het in advys houden van het rapport van de vorige week, omtrend het perfifieeren by de Refolutie van den 20 December en het declineeren van die der Ridderfchap van den 27, ten duidelykften aanwyst een voornemen, om de Refolutie van den 20 December geheel en al buiten effeSt \z Rellen, ' . JJ  JAARBOEKEN, January, 17RÖ. <5gi Op den zelfden 23 January zyn Heeren Burgemeesteren gelast, om te waken tegen een voorftel, welk op denzelfden 23 Janua* ry by Heeren Gedeputeerden Rondt gedaan te worden, tot het verzegelen en transporteer en der Stads Papieren, tot de Vergade* ring van Hun Ed. Mogende fpecleerende, em dezelve, onder een escorte van gewapende Cavallerie, naar elders over te brengen. • Wyk by Duurstede. Den 18 January 1786 wierdt de Heer Hen irik Schilge tot Raad in de Vroedfchar. verkoren. De oude Vroedfchap Bruit. Georgz., voelende zyne klimmende jaret en verzwakte gefteldheid, verkoos zynei Raadplaats neder te leggen. Gevallig was de Vroedfchap buitenge woon befchreven , op verzoek van eeni ge Heeren der Minderheid. Het Gerech was vergaderd. De Trom wierdt geroerd De Burgery vergaderde in de Kerk. Di Vroedfchaps - Vergadering wierdt'. geopend De Gecommitteerdens der Burgery waren ii hunne kamer op het Raadhuis, -— Ver zogten ih de Vroedfchap binnen te ftaan, en Relden voor, dat de Raadsplaats van dei Heer Oud-Burgemeester Bruin, welken z' Vernomen hadden, dat 'die Heer hadt neder E 4 §e u- TRECHT l t \ 1 1 i  Wykb\ Düör. steee. ] 70 NIEUWE NEDERLANDSCHE gelegd, zittens Vergadering vervuld m'ogt worden. Dat dit het verlangen was der vergaderde Burgery, het verlangen van het Collegie van Gecommitteerden, en dat de Burgery vertrouwde, dat dit ook het verlan. gen zoude wezen der Vroedfchap. De Vroedfchap Remde dit verzoek toe, De Naamlyst wierdt door de Burgers vervaardigd. De Heeren H. Scbilge en R. Bes* renburg op dezelve geplaatst', de eerfte tot Vroedfchap gekozen, en volgens Art. VIII. n. 24, van *t Stads Regeenngs-Reglement, na het afloopen der Vergadering, van de Puie van 't Stadhuis aan de Burgery bekend gemaakt. De Heer H. Schilge, heeft den Eed als Vroedfchap reeds afgelegd, en zal ter eerstkomende Vergadering zitting nemen. FRIESLAND. Leeuwab. den. Den 4 January 1^36, hebben Gedeputeerde Staten wederom den gejyooïen Landdag tegen den 6 February, eersttomende uitgefchreven, QFEK>  • gAARBOEKEN, January, i?86, ft OFERTSSEL. Deventer* Zie hier het Raport, door Gecommitteerden uit de Burgery dezer Stad gedaan aan Gecommitteerden uit Raad en Meente, omtrend de ingeleverde bezwaaren van gemelde Burgery. Dit Raport is den 6 January , door twee Burger-Gecommitteerden, de Heeren Mr- F. A. van der Marck en Mr, H. Bosfcba , aan den Burgemeester G. D. Jordens, als Voorzitter van de Commislie, overgeleverd, zynde alvorens ontworpen en opgefteld door de Heeren Gecommitteerden uit de Burgery , Anthony van Nee, Jan van der Haar, Jan Vunderink, Gerrit Bolte, Jan Lambertz Nz., Mr. F. A. van der Marck. Herm. Boscfba, Gerrit Schimmelpenning , Hendr. Brilman , Hendrik ten Hengel, Jan Hisfmk en Bernardus A^° berts. T"\e Ondergeteekende Gecommitteerden uit de Burgery deezer Swd, onderzocht hebbende de ingekoomen Bezwaaren van gemelde Burgery, hebben geoordeeld best aan de Publicatie van Hun Ed. Hoog Achtb. te voldoen, met in de eerfte plaats op te ^eeven den inhoud dier Bezwaaren, in die orde , zo als dezelve by hun zyn iogekomen , tevens daar by overleggende Copyen van de orgineele Stukken; en ten Tweeden daar op te laaien volgen hunne bedenkingen over gemelde in- TER,  72 NIEUWE NEDERLANDSCHE Deven TEIl. Rap. no pens he> zwaren der Bur&ery. i i ] i i l ( ingekomen Bezwaaren ; en eindeiyk ten Derde» hunne eigen Bezwaaren 'daar by te voegen. I. INGEKOMEN BEZWAAREN DER BURGERY. A. Een Gefchrift, komende, zo als daar ia gemeld wordt, uiteen gezelfcbap van zeven Burgers , en behelzende de volgende aanmerkingen, i. Dat de weg tot kuiperyen en omkoopingen. geflooten, enfollicitatiën saar Ambten belet moeten worden. a. Dat geene Ambten, groot cf klein, verkogt, mog ook begeeven mogen- worden aan iemand, welke dezelvèn in eigen per Joon niet btkleeden, maar door een ander zoude willen doen verwalteren, of tegens genot van eenige uitkeering laaten bedienen. 3. Dat ingevolge daar van, meede de tegenwoordige Boekhouder van den Armenftaat zal verplicht worden, dit Ambt zelve waar te néemen, of het zelve neer te leggen. 4. Dat alle hooge Ambtenaaren , Rentmeesters en dergelyken, buiten hun vast Traktement, geene vryheid behooren te hebben, om willekeurig voor zich zogenaamde emolumenten: als Vacatiegelden, Foor meden,' toepagten van Ganzen, Fleesch , Boter, enz. te bedingen. 5. Dat, om ten aanzien van Rentmeesters en tndere Adminiitrateuis, inzonderheid van Godsluizen, zo veel mogelyk, dergelyke inkruipzeen voor te komen, de Erven en Landeryen orter hun beftuur zynde, in 't openbaar aan de neestbiedende verpagt behooren te worden. 6. Daar de Provjforaaten van 't Weeshuis, Groo-, e Gasthuis, Eii/abeths ■ Gasthuis, Jufferen Kloos* er, enz., zowel als het Proviforaat van den Huiskrmenttaat, uit hunnen aard als Burger Lasten noeten befchouwd worden, is de vraagt waarim de eerstgemelde door lieden van rang met zo veel  JAARBOEKEN, January, ï>8Ö. 73 Veel aandrang gefolliciteerd worden , terwyl men het laatlle aan "minder zoort van Burgers ook te» gens hur. zin opdringt? . 7. By het doen van Reekemngen, zonder on« derfcheid, behoorde niemand als Gecommitteerde te asfiReeren, die aan den Rendant tot in den zesden graad verwand of verzwagerd is, ook behoorde by die p.eleegenheid geene kostbaare Maaltyden in 't Weeshuis en andere Godshuizen gegee» ven te worden. ' ... 8. Dat de Gezwooren Gemeente behoorde na te vorfchen de redenen van het verval der Stads Financiën, en dezelve op ,een beter voet zoeken te brengen, op dat Stads Schulden behoorlyk afbetaald, en de Burgery geen vier Jaaren ofmeerder met haare Reekening afgeweezen, en daar door in de noodzaakelykneid gebragt worde, om haare Leverantien 10 a 15 Percent hooger aan tt rekenen. . • . o. Het verval in de Stads Erven en Goederen derzelver Houtgewasfchen en verdere Produften, te herftellen, en des noods daar toe een kundig Man op een behoorlyk Traktement, aan te Rel- ^io. Van alle Admiftratien genoegzaame Rol len Liggers te maaken, fpecificeerende aller der zei ver Efetïett, Obligatien, Rentebrieven, Uitgan gen, enz. en tevens opgevende de tegenwoordi ge opkomften der vaste Goederen, ten einde de zei ven 00 de Stads Secretaryof andere bekwaam plaatzen 'gedeponeerd; van tyd tot tyd ingezien en met de Jaarlykfche Reckeningen der Rentmees ters geconfronteerd konnen worden, door di geenen, welke daar toe uit de Gezwooren Gf ' meente gecommitteerd zyn. H« Den Roomschgezinde Ingezeetenen ten wit, (len 'de zelfde yoorregten a/s den Doopsgezinden ; vergunnen. j2. Ten aanzien der plaaczenin de Kerk, wa; ov< Deveh« rKR. Rap. ntH fiens bezwarender Bur* gery, 1 O ■ e e. :r %  ■Hap. fiofwfis bezwaren■ ter onder deeze referve, dat aan Gecommitteerden uit de iSteden behoorlyk tyd worde gegeeven, om de Refolutien van hunne Committenten dcar op te vragen. q. Dat alle Burgeren en Ingezetenen voortaan niet naar vreemde, maar n^iar de Vaderlandfche wetten behooren geregeerd te worden. \. Uat aan alle Profeslbren die 'er reeds zyn , en 'er in 't vervolg zullen beroepen worden , het groote Burger Recht voor hun zeiven en voor hunne Kinderen, die zy meede brengen , moet werden gegeeven, als meede, dat de Profeslbren en Studenten in hunne Voorrechten en Privilegiën mogen worden herfteld; alles ingevolge Refolutie van de Magiftraat van den 23 December '630; — dat ook aan de Predikanten, Rector en Prseceptoren, die op het volle Burger-Hecht beroepen zyn, het zelve voor hun en hunne Kinderen, die zy nu ede brengen , moet gegeeven worden. 2. Dat in het vervolg geene bedieningen moeten gegeeven worden, dan aan Burgers, of die ten minften eenige jaaren Burgers zyn geweest. t'. Beklag van den Makelaar Willemfeu over de interpretatie van den 17 Artikel zyner Inflructie, waar door hy meent in zyn Recht benadeeld te zyn. K. Bedenkingen van een klein Burger. Of het niet dienftig zou zyn, Jaarlyks twee Leden uit deMagiftraat, en vier uit de Gezwooren Gemeente te doen afgaan, die na verloop van zes jaaren weer kiesbaar zouden zyn? Dat om de fchaarsheid van kundige Regenten, welke daar uit zouden kunnen gevreesd worden, voor te kpmen, men de Regee- rings-  TAARBOEKEN, January, 1786. êi sïngs- Leden met een vierde gedeelte zóu kunnen verminderen, in dier voegen, dat geduurende de 4 eerfte Jaaren een Magiitraaft- Perzoon en vier ■Leeden van de Gemeente wergeeteti werden. Hier by zuude kunnen bepaald worden , dat Ambtenaaren, die hunne daaden voor de Regeerirg moeten verantwoorden , niet kiesbaar waaren, of by het beiioomen van eene Bediening, de Regeering moesten nederleggen. Of het ook niet voor de Finantien der S-ad heilzaam zou zyn, dat 'er een Rentmeester wierd aangefteld, om te betaalcn de Renten, welke nu door deAgten-Kamer, Ostagi- Kamer en Nieuwe - Kamec voldaan worden; als meede een Over- Rentmeester of Thefaurier- Generaal deezerStad, by wiens InRructie zodaanige innchtingeri konden gemaakt worden, dat de gefleldheid dtr Finantien aan ieder Regent altoos openbaar waaren; ook wordt aangedrongen, om den zaak van den,Drost van Twenthe voort te zetten, en ten einde te brengen, — ook in overweeging gegeeven, of de Leden der Regeering, aan welke de uitvoerende Magt word toevertrouwd, eenig aandeel in deWetgeevende Magt dienen te behouden, daar men uit de ondervinding zou moeten befluiten, dat dit nadeelig in, —P En eindelyk voorgeüaagtn , om een Wee te maaken , waar door elk, die bevonden wordt, om de Regeering gefollicitcerd te hebben, voor altoos van dezelve zou zyn uitgeflooten. L. bevat de volgende vyftien Artikelen. 1. Redres in de Stads Weide, en dat de Gasthuizen haar Recht tot dezelve nictlanger behoorden te verhuuren, nog de eene Burger aan den anderen, onder ftraf, dat de Huuider en Verhuurder voor zich zeiven en hunne Kinderen van bet Burger Recht zullen verftooken worden. 2. Dat de Gilden by hunne Rechten en Pnvi- F3 1* Deventer. Rap. no pens bezwarender Bur gery.  8| NIEUWE NEDRLANDSCBE K tp. no gensbezwateitder Buf- t | i i I , legien mogen befchermd worden , en den toegang benben tot het Stads Gitdeboek. 3. Üat niemand het Burger. Recht moet genieten, ten zy hy een Voorftander is van de waare Christelyke Gereformeerde Religie, j, Een Ingenieur aan te Rellen, omopdeStads Bosfen toezigt te hebben. 6. Of men niet den Ysfel, zo wel boven als beneden Wyhe, by laag water, bevaarbaar zou kunnen maaken , en met een Lynpad voorzien ;' omdekostente vinden, moeste en Nieuwe Vragtlyst gemaakt worden, en op ieder Perceel eeniie verhooging gelegd. 7. Of het niet reedelyk zou zyn, dat op alla aangegraaven Gronden eene behoorlyke Verponding gelegd wierd. if. Zie Letter D. 9. Dat de-Burgers in 't (luk van 's Lands Middelen, aan den Rechtbank der Heeren Gedepu». teerden onderworpen zyn, 10. Aangedrongen op een Appoincfement ten genoegen van de Burgery, pp 't Request van 'e Weeshuis. ir. Dat voordaan met. meer de Kinders,. die hunne Ouders verboren hebben, mogen komen ten lasten van de Eigenaars van het Huis , waar jn die Ouders gewoond hebben. 52. Dat men zodaanige Mannen tot Diakonen noest kiezen; die, na dat zy een en tweemaal n dien post gefungeerd hadden, tot Oudeilinren konden verkooren worden, en dat de Diaconie niet mag vereenigd worden met den Huis\rmen, en dat in het Weeshuis een kundige Valer en Moeder geplaatst worde. 13. Dat de Haven, voornaamlyk aan den in;ang, voor toelanden mooge bewaard worde. ÏAé Of de Stads Tichel-Oven niet wederom q zyn voorigen Rand moest gebracht worden, f anders die grond weder aan- de Stads Weide *Voegd? •■15. Dat  JAARBOEKEN, January, 1786. ?J 15. Dat alle loontrekkende Provifooren van de Gast-of Godshuizen, alle 6 Jaaren mogen, veranderd -worden, en dat daar toe geene Vuur-en Licht-Burgers mogen warden verkooren. M. Bevat 23 Bezwaaren, door 22 Burgers on* dertekend 1. Dat ter Vergadering van Ridderfchap en Steden geadmitteerd wordèh Perzoonan, die- aan den Lande, wegens eenige ontutwgst comptabel en re;Jjvabel zyn; of die eenige Militaire Charges bekJeecien ', zo lang als de Stadhouder de li'idekeurige Macht over de Militie van den Staat op den tegenwoordige voet uitoefent. £ j, moeten fmaaken en inleveren , op generhande wyze aan de Deliberatien van de Commisfie . uit Raad en Meente eenige paaien willen ge« fteld hebben, nOch ook aan hunne Commic.» tenten de vryheid beneemen, om over die Be,, zwaaren, welke zy Ondergetekenden meenden thands te moeten voorbygaan; zich nader te „ adrcsfeeren, noch ten laatften iemand , wie „ hy ook zy, in zyne vermeende Rechten prsjudicieren. Onder deeze bepaaling maaken ,, de Ondergeteekenden geene zwaarigheid dis ,i Rapport eigenhandig te Ondertekenen. Aldus enz, STAD EN LANDEN Groningen. fT^mtrent den brief van den Koning vaö \_J Pruisfen van den 18 September 1785. is by. de Staten van dit Gewest aldus befloten ; Extratï uit het Refolutie Boek der Ed. Mog, Heeren Staten van Stad en Lande. By refumptie gedelibereerd zynde, op het Rap» port der Heeren Gecommitteerden tot de Petitie van den Raad van Staten, en dezerProvintie" Finantien, nopens de Misfive van Zyne Koninglyke Majefteit van Pruisfen over de Regten van den Heere Erfftadhouder, luidende als volgt: „ Edele Mogende Heeren! — By de Refolutie van den 6 Ocfober laastleden hadden Uw Edeler Devkm= rER.  Bi NIEUWE NEDERLANDSCHE Gao- JMINCEN Ref.no • pens anl woord aan de; Kon. va Pruisfei Mogende in onze handen gelieven te Hellen , het" mRapport, op de Misfive van Zyne Kon;nglyke Majefteit van Pruisfen , op den 13 September bevorens uit Eerlyn aan Hun Hoog Mog. gefchreven» men den 18 dier Maand door den Heer van rhule. meyer, Extraord. Envoyé van Hoogstgedagte.Zyne Majefteit, aan den Prtefident van Hun Hoog Mog. in handen gefteld, hebbende tot Bylage Copie eener Mislive van Hoogst Dezelve aan de Heeren Staten van Holland en West-Friesland, beide rakende de confervatie van de Regten en Prerogatieven van Zyne Hoogheid den Heere Prince van örange en Nasfau, en waaromtrent Zyne Majefteit verklaarde, dat op de aangename verzekeringe, welke by het antwoord van den 39 Augustus 1784 van Hun Hoog Mog. outvargen hadde, gehoopt had,.dat de Heer Erfftadhouder in de rustige uitoeiTening aan zyn Stadhouderlchap gehorende regtmatige voorregten was gelaten geworden; dog.dat het tegendeel, en zelfs zeer nadeelige Berigten uit eenige Gt üni* eerde Provinticn hadde moeten verneemen; waarom zoo inftantelyk als vriendnabuurlyk verzoekt, dat Hun Hoog Mog. by de jegenswoördige onaangenaame voor allen gelieven tusfchen te treden , en zig zoo wel by de Heeren Staten van Holland, als by die der andere Provintien, daar het mogte zyn, om het yverigfte aautemelden, ten einde Hy Heer Erf- ftadhouder by de hem voormaals erfelyk gcconcedeerde Regten rustig gelaten, en de aan hem ontnomene weder gegeven , en een volkomen goede eensgezindheid we-» der daar gefteld werde. Deze Misfive door de Heeren UEd. Mog. Gecommitteerde met die attentie zynde geëxamineerd , welke de vertogen van zulk etn Groot Monarch, wiens Vriendfchap UEd. Mog. altoos ten hoogften hebben gewaardeerd , en het gewigt der daarby verhandelde ftoffen vorderen , hebbes de*  JAARBOEKEN, january, 93 dezelveh de eere te rapporteeren: dat, hoe zeer 1 Voorgeroerde Misfive, in deeerfte plaats, ifchyntN; ingerigt, om door tydige intercesfien van Hun Hoog Mog. de verkorting der Stadhouderlykeft Regten, waartoe, volgens berigten, by Zyne Ko pt öinglyke Majefteit ontvangen, in eenige der Ge. w Unieerde Provintien tentamens zouden worden^ gedaan, te preveniëeren, ofte te herftellen; enR dat door eene ongetennineerde opgave, zoo welp deze als eenige andere Provincie bedoelt kan. worden,, niet te min, door de by gevoegde Copje Misfive aan de Heeren' Staten van Holland en West-Friesland, voornameutlyk laastgemelde Provintie fchynt geïndiceert te worden, en wel inzonderheid , bepaaldelyk, Wegens de aldaar in de maand September gemaakte i'chikkingen, betrckkelyk het Commando over het Guarnifot nin 's Hage.—■ Dat, voor zoo verre deze Provimie in de eeifte plaats in aanfchouw zoude kunnen komen, de Heeren Gedeputeerden ter Vergadering van Hun Hoog Mog. wegens deze Provintie géauthorileerd behoorden te worden, ter Hoo^gem. Vergadering te verklaren: Dat, gelyk ÜEd. Mog. by voorgaande Refolutien van den 25 Maart en 8 July 17*54, met de grootfte opregtheid en volkomenfte verzekering hebben kunnen betuigen, geen de minfte toeleg te maken, cfri de Regten en Prsemiuentien van Zyne Hoogheid den Heer Erfftadhouder, in het minfte ofgeringfte, direö; of indirect., te benadeelen; zoo ook thans hetzelve met geen minder fecuriteic konnen beves* tigen, waaruit zulks van verre of van raby eenigzins zoude kunnen worden afgeleid; dat de Regten aan Zyne Hoogheid byhet Regeerings Reglement van den 27 November 1749, door folen> neele Eeden tot een fondamenteele en onverbrekelyke Wet by deze Provintie aangenomen, naauwkeurigbepaald zynde, ü[£d. Mog. hetzelve altoos als een waar Plegtanker bunaer verrigtingen G b#» jHCM ngen» ef. 110» as ant' lord 'n den ?♦/. van :uisfeii«  GROEI NOEN R f no pens ant ipoord aan de, Km* va: Pruisfer > n NIEUWE NEDERLANDSCHE befchouwen, tot ftrikte obfervantie door de rref,ligfte banden gedrongen worden; dat ÜEd .-Mog. 'over^ulks hunne verpligting te welbezeffen, dar zig zouden willen ichuldig maken, om daar te.gens iets te attenteeren, en dus deze bezeffing, tot eene voldoende waarborg kan verftrekken, jdat Zyne Hoogheid by Hoogst Deszelfs Reg5 ten en Prerogatieven, werkelykin dat Reglement geradiceerd, trimmer eenige qusftie door Hun 'Ed. Mog. gemoveerd, of in de uitoeffening derzelven eenige binder zal worden toegebragtj dac voor zoo verre Zyne Koninglyke Majefteit eenige andere Provintien op het rog mogte hebben, UEd. Mog. niet alleen geen genoegzame informatien Van de daarby plaats gehad hebbende omftandigheden bekomen hebben; maar bovendien zig niet bevocgt asten , om derzelver fustenuen » verrigtingen en Regten te discuteeren; dog tefFens graag zouden zien, dat alle de Bondgenoten zig ten fpoedigfte dienaangaande ve/klaarden, op dat eindelyk eens Zyne Koninglyke Majefteit een zoodanig voldoend antwoord bekome, als overeenkomRig Zyner Majefteits Vriendfchap en Ge. Tifgenthfeid is, die Hun Hoog Mog. by Antwoord van üen 30 Augustus 1784 hebben verklaard, op den hoogften prys te ftellen, en met de on-; afhankelykheid van den Staat beftaanbaar zal worden bevonden: Dat fpeciaal met betrekking tot het voorgevallene omtrent het Commando van het Guarnizoen inden Hagc, het UEd. Mog. thands niet gefchikt voorkomt, diens merites te eplucheeren, nog ook in hoe veireHun Ed.Mog. de Heeren Staten van Holland en West-Fries» land, de Regten, de Intercesfie van vreemde Mogendheden, de Deliberatie der Heeren Staren van deze en andere Provintien zig zoeken te onttr.kken; dog dat UEd. Mog- verhopen, en tefFens vastelyk vertrouwen , dat, fehoon door beginfelen van oproerige beweegingen, ofte  JAARBOEKEN* fanWft 7785. %f te fienige voorgekomene bedenkingen, dat Zyne Hoogheid een Oppergezag over de, Militie, independent van den Souveraih, zoude willen exetceeren, Kun Ed. Gr. Mog. gepermoveerd rnogten zyn geworden, om voor eene wyle tyds het Commando over de Troepes in 's Ha^e aan zig te trekken, egter ten fpoedigfte de «aak in die fituatie zal wordeh gebragt, dat alle het wantrouwen, zoo bevorens mog-e zyn opgevat evanesceere, en ten eerden zoodanige fbhikkingen en arrangementen gemaakt zullen worden, waardoor deze zoo veel gerugtinakende gebeurtenis, niet min na genoegen van Hun bd. Gr. Mog. als van Zyne Hoogheid getermineerd, en de verzekering van deference aan Zyne Koning. Jyke Majefteit van Pruisfen door iprekende daden bevestigt worde. Hebben de Heeren Staten van Stad en Landtf zig met het uitgebragte rapport geconformeerd* Verandering onder de hooge en laage amptenaars en£ Ny mecen. Dén 2 Jannuary, zynde de ge* Woone Keurdag der Magiftraat dezer Stad, zyn door Zyne Doorluchtige Hoogheid den Heerd Prinfe Erf • ftadhouder, voor dit loopende Jaar* tot regeerende Burgemeesteren aangefteld, dö Heeren Mr. H. W. van Guootenraï en Mr- P. A. Vos. Alhier is in den ouderdom van 68 Jaaren ovef* leden, de Heer C. 2V. J. F. D* Gr ave van Bi* land, Vryheer van Oye, Perfingen en WercheJen, befchreven in de Ridderfchap dezer Pro» g & VjÈB»' RêfttO' pensant* ■woord aan den Kön. van Pruisfen»  $.ö NIEUWE NEDERLANDSCHE VeïiaN' EEllINf ONDER de h00 ce en eage Amte- HAAKS enz. vincie 5 Walt - Graaf des Neder - Rhynfchen Walts, . Arnhem. Op Kortehoeve by Eek inde Neder-Betuwe is dezer dagen in den ouderdom van 77 Jaren en 7 maanden overleden de Heer Cjrmlh Baron de Cocq van Delwynen, Heer van Kortehoeve, Lid van de Ridderfchap des Kwartiers van Nymegen; Ampts-Jonker, Heemraad, en Lingen-Graaf des Amts van Neder Betuwe, buitengewoon Gedeputeerden van 't kwartier van Nymegen, enz. Hardekwyk. Den 22 dezer maand January is alhier, in den ouderdom van 30 ]aaren aan de /Kinderziekte overleden, de Heer Jacoh Botter Fkurdt, Burgemeester dezer Stad, en Kaptein ■tier Schuttery. Er burg. Den 26 dezer heeft Zyne Doorl. Hoogheid de Heer Prins Erf-ftadhouder aangefteld , tot Scheepen en Raad dezer Stad , de Heer Th. Vos Grz., welke ook in die hoedanigheid den Eed heeft afgelegd , in rplaats van den Heer J. H. P. E, Baron van Renesfe van Wilp tot Campenbroek, die hier van zyn ontflag bekomen heeft. Dordrexiit. Den 6 January, is de Heer jlnth. Balthazar Stoop, door den Wel Ed. Gr« Achtb. Oudraad aezerStad, van wegen dezelve» ïn de Hollandfche Rekenkamer benoemd, om niet Mei aanftaande zitting te neemen. *s Gkavenhage. Door Hun Hoog Mogende is de Heer Mr. Hendrik Justus Witte Tulftng, aangefteld tot Advokaac. Fiscaal en Procureur Generaal van den Raade en Leenhove van Braband en Lande van Ovcrmaaze, in plaatfe van wylen den Heere van Steeland.  r JAARBOEKEN, Jtnuary, 1786. 97 De Heer Hugo Oeker van Kerchem, als aangeleiden tweeden Boekhouder van Hu-, Ed. Groot Mog. Financie, heeft voor H. fid. Mog. de Heeren Gecomm.'Raden, m de evengemeide hoedanigheid den eed afgelegd. Den 8 dezer is alhier, in den ouderdom van fa Jaren en 2 maanden, ©verleden, de Heer Mr. Joan Hugo van Stryen, Oud - Baiiluw der Stede en Lande van Uudewater enz. enz. Ook is den 14 alhier in den ouderdom van ruim 63 Jaren overleden Jr. Hans Willem Rengers, Licutenant Generaal van de Cavalcry in dienst van den Staat, Kaptein van de Compagnie Cent Suisfes van Zyne Doorl. Hoopheid,Gedeputeerde ten Landsdage van de ProvRcie Friesland, en weleer Voorzitter van den gewezen lioogen Krygsraad enz. Nog heeft men tyding dat overleden is, de Jonkheer Frans Steven Karei Baton van Randwyck, Lteutenand Generaal van de Irfar-tery, Collonel van een Regiment Voetvolk ten dienlte van den Staac der Vereenigde Nederlanden. DEJ kt. Den eerften January zyn, uit eene overgeleverde Naamlyst, door zyne Doorl. Hoogheid , den Heer Prins Erf-ftadhouder verkoren, tot Burgemeesteren, de Heeren Dr. Wille at vanBlommestein, Mr. NicolasKra eyv anoer, Mr. j oan KaRel van Aederwereld, en Mr. Adriaan van der GoEs rTot Schepenen, de Heeren Mr. Alexander Willem van Hoecke , Dr. Jacoh van Breda, Mr. Jan Lodevyk de Bruye, Mr. Jan Jakob Goeverneur. Mr. LVlax'tmiliaan 's Gravefande, Dr Blinae Lambrechts en Aelbrecht van der Burch; en tot Scheepenen Commisfarisfen van df.s Gemenel^nds. G 3 Mid« V'eran- DE» ING 1>e hoo- 3e en [,aage ma ars enz.  j>8 NIEUWE NEDERLANDSCHE veranderingonper de hoo- ge en j.aage Ampte- f aars £nz? 1 i i ] i / i Middelen, de Heeren vanHoecke, van Breda et* de Bruyn. Amsteldam. De Naamlyst door de Ed. Heeren Bewindhebberen van de Qost - Iod Comp. s inde Vergaderirge van Zeventienen, ter Kamer Zeeland, in het voorledene najaar, geformeerd, is door Zyne Hoogheid de Heer Prins Erfitadhou ier goedgekeurd, en dus zyn aangefteld tot gewoon Raad van Iniien, de Heer buitengewoon Raad H, vanStokkum; tot buitengewcone Raaden van Indien de Heeren Mr. W van der Beek, Refident te Cherihon, Jen Vermeulen, Boekhouder - Generaal, Adriaan de Boek, Gouverneur van Ambon, en jan Greeve, EerRe Ser pretaris der Hooge Regeering; tot gewoon Raad van Jüftitie, de Heer buitengewoon Raad A. R. vanWyckel, tot buitenge woone Raaden van Jüftitie, de Heeren Mr. Carel Saxe, Advokaat te Bata-? via, en geasRimeerd Lid van den Raad van Jüftitie, Mr. H.J. Duurkoop, Advocaat te Batavia, en M, C. A. Helleman*, Advokaat te Amfteldam , en tot Secunde en Hoofd Adminiftrateur aan de Kaap de Goede Hoop, de Heer J. J.Rkenfus, 5uper-Carga in de Cnioafche Handel. De Heer Nicolaas Geelvink, Heere van Sta-. »roeck. heeft zyne ontilag als R.epra:fentant by 3e Wesr*Indifche Compagnie, van Zyne Doorl» Hoogheid verzogt en bekomen en den 24 deze? n die hoedanigheid zyn affcheid by de Kamer Imfteldam genomen. Den i8ften dezer maand zyn door de Wel Ed. \chrb. Raad, tot mede Raaden in de Vroedfchap verkoren, Mr. Daniël Hooft, Mr. Retnier Leendert Bouwens en Mr, Bicter Èlias, in plaa tfe ran Mr, Egberf de Vry Temminck, Mr. Bauduin fan Huift welke beide overleden zyo, ep Mr. yillemHuygens, dje daar van vrywillig afftand, edaan he$f{.  JAARBOEKEN, January, 178Ö. 93 Goo ra, Deu ia dezer maand January zyn uk eene overgeleverde Naamlysc, door Zyne Doorl. Hoogheid de Heer Prins Erf - ftadhouder, voorden jaare I7 e l o p e. n. Tot Eargemecfttcr dc Heer Tjeerd Ges. ÏRAN s. FRIES*  JAARBOEKEN, January, ijfl6. 103 FRIESLAND, Door de Stemgerechtigde Ingezetenen zyn voor den jare 1786 tot Voïmagten een Landdage verkoren, uie OOSTERGO. Uit den Adelyken Sta- Uit den Eigen-Erfden te, State. Leeuwarder adeel. Jr. TJlbo van Burmania Mr. Eelco van Haersma. Mr. Johan van Kuffeler. FerWERDERADE el. Mr. Heratius Allard Imilius Jojïnus de Schep- Hiddema van Knyff. per. Jr. Maurits Pico Diderik Johannes Petrus van Hyl. vanSyizama. karna. VV e sr-DoKOR a a d e e l. Jr. Sicco Douwe van bAr.Coert Lambartus van Aylva. Beyma, Mr. Zacheus Gerroltsma. oost-dongüradeel. p.JanPoppeAndrctsvan Mr. johannes Casparus Canter, b'ergsma. Mr. Hc'cïor LiviusvanAl» tepa, CollumErl and. Mr. Martinus van Schei■ jeize v W Sminia A. Z% tinga. Jr. Alexander van Pleh tenberg. Acht.Karspel en. Daniël deBlocqvanHaers- Mr. Hans Hendrik van ma Haerma, Jr. Jan Lodewyk Doys van Arend Aulus van Haers- Burmania via. Dantbmad e e l. Mr. Petrus Adrianus Sytfe hoyenga. Bergsma. Jr. Willem Augustinus Mï.Tjspke flaiisma. Sixtema van Grove- fiins. Tiet- Verandering^■der pk II00. CE en l/uge ftMPTE. vaars £nz.  Ver an dering onder ce hoo ce en i.a ace ampie in a a rs ïnz. io* "NIEUWE NEDERLANDSCHE . Uit den Adelyken Sta- üit den Eigen Erfden te. Stare.- Tietjerkstf. radeel. Robbe Baard vanSminia. Jeize van Sminia H. Z. J r. Age 1 j'epke R tiurd van Sixma. sma llikopsl amd. HeSlor Livius van Haers- Mr. Fckke Sydfes Rei- '■;a. ding. Jr. Douw e Jan An dries van Syltema. 1 o aa rdera dfel. Cormlis van Scheltinga. Mr .Willem Augustyn Posthumus van Shterdyk. Jr. Pieter UlboRengers. Mr. Daniël Sigismundus Mebius. Raowerderhem. Jr. Frans JuliusJohan ld- Johannes van Doem. zard van Eyfinga. WESTERGO. M e n a e d ü m a d k e l. Jr. Ceorg Wolfgang Carel Mr. Johannes Mebius. Duco Barc ThoeSchwart ■ zenbergen Hohenlan <■ berg. , F r a n e k e r a d e e l- Jr. Menno Baron van Coe- Gerrit Deketh. hoorn. Mr. Sipco Basfelettr. Barrad'eed. Jr. Jan Baron van Echten. Mr. Giliam Schultz. Baarderadeel. Jr. Wilco Holdinga Tfal Ar ent Johan van Glin/rra, HngCamflra Baron thos Schwartzenberg en Hohenlansberg. Jr. Hans Willem Baronvan L'Amoraal Albertus AZAylva. ■ milius van Sluiterman. Hennaardera deel. Jr. Binnen Philip Mbin- Mr. Jaccbus van • der ga van Humalda, Kolk. Won-  JAARBOEKEN, January, 1786. 103 Uit den Adelyken S:a- Uit den Eigen-Erfden ie. State. wonseradeel. Jr. Wilco Baron Thoe Abel Wiarda. Schwartzenberg en Ho- henlansberg. Jr. Rienk van Burmania. WïMBDTZESADEEL. Jr Egbert Sjuk Gerrolcl Mr. Lollius Adema. Juckema van Burmania Mr. Wybrand van Loon* Rengers. Hemeeumer Oldephaart. Ar ent Julianus Carcl de Harmanus Eckzinga, Bete. Jr. Douwe Karmen van Mr. Abraham de Vrieze. Harinxma Thoe Heeg. 't B I l 1> T. Jr. Willem Anne van Haren. Rein Smit. ZEVENWOUDEN. Utingeradeel. Augustinus Lycklama a Jacob Marinus de Beau- Nyeholt. fort. Jr. Julius van Burmania. Mr. Symon Cocq. iËNGWIRDEN. Mr. Ede Alma van Idema. ft. Daniël Authony van Marten Zylftra, Plettenberg. D O k I A w eb stal. Jr. FraHs Julius Johan Thomas Francais Martin, van Eyfinga. Haskerland. Jr. Schelt e Hes fel Roorda Mr. Reinier Hendrik van van Eyfinga. Kuffcler. Jacobus Noorman Bouwmeester.Schot erland. Martinus van Scheitinga, Mr» Etfo de Wendt. Jr.Egbert Jan van Aylm. Lem- Veran. der! no onder de hooge en laace am te. naak* enz.  Vera t- i)ek1n< ondek de HO< ge en la age Amte- naars, enz. tm NIEUWE NEDERLAND3CHÈ .Uit den Adelyken Sta- Uit den Eigen * Erfden" •r te. State. Lemsterland. Regnerus Livius van An- dringa de Kempenaar. Johannes Wielinga, ]x.Pieter EdzardHarinxma Thoe Slooten. Gaasterland. Jr. Ulho Ay/va Rengers. Epeus van Hylkama. Jr. L'Amoraal Albertus Mr. Bernardus Johanriei ^Emi/ius Rengers. Scrinerius. O psterland. Jr. Reinier van Lynden. Marcus van Heioma. Stellingwerf Oosteinde. Mr. Nicoltjus Arnoldi Mr. Ayzo van Boelens. Knock. Jr. johan van Grovejïins. Mr. Jan AlbertWielingHê Stellingwerf Westeinbe. jr. Eduard Marius van Mr. Jan Roorda. Burmania. Cornelis Hartnanüs Scheef' hagen. DE-STEDEN1. Leeuwarden. Jan Otto Faber. Jouke Andeles, Johannes de Vries. Jr. Willem Hendrik Bar mi van Hambroick, BoLSWAARD. Gooytje Rondann, Nicolaus Elgerstna. Franeker. Jr. L'Amoroid JoacHm Jahanms Ênnema. Johan Rtngert. Si f i l Mr. Eco de Wendt. HoyU Zwanenburg, D O ft K U M. Mcolaus Posthumus. hit, £aviut Nauta* Felkert Rwerda, Har.  JAARBOEKEN, January, 1786. 107 Uit deri Adelyken Sta- Uit den Eigen-Erfden te. State. H a r l i n g e n. Syels Schaaf. Eduard Mar in ut van Mr. Junius van Alefna. Beyma. Stavoren. Bavius van Sippema. Jr. Charles Bigot. S l o 0 t f. n. Dirk Jans van derJVyk. Jan Feitfes Bakker. Fredrik Gerke, W o r k v m. Daniël Bonifacius van der M r. Petrus Camper. Jtfaet Heer van Campens ■ JXieuland. Y l s t. Jr. Lodewyk Rengers. Symen Overwyk. H inde lopen. Mr. Adrianus van Loon. Herke Dirks* A'dert Tavkes. . Ferwerderadesl. Deze Grietenye door de vrywillige afftand van den Heer Im'u lias fojinus de Schepper opengevallen zvnde,-zyn na voorgaande uitfchryving der Ed. Mog. Heeren Gedeputeerde Staten, door de Stemgerechtigde Ingezetenen van voorfz. Grietenye op den é January 1786 in benoeminge gebragt de volgende Heeren Jr. Binnert Philip ALhinga van Humalda, Homtim Allard Hiddema van Knyff en Johan van Knyff; uit welke Naamlysc door Zyne Doorluchtige Hoogheid by Misfive van den 10 January tot Grietman is verkoren de Heer Horatius Allard Hiddema van Knyff, Volmagt van dezelfde Grietenye, dieda3róp den 14 January ter vergaderinge der Ed. Mog. Heeren Gedeputeerden in die hoedanigheid den eed beeft afgelegd. LYST Verandering onder de hooge en lage AMfF. kaai4s enk.  io8 NIEUWE NED. JAARB. mS. LYST DER PRYZEN VAN VERSCHEL DE PRODUCTEN ONZES LANDS. Botterdam den 30 January. Rotterdam den 30 january by de Z. Zak. Gerst Winter i8ia ai ,> TarwJarige oude 203248. —Zomer itf a 18 5 —- nieuwe 18 a 22 § Haver Zeeuws enz. 12 a 1* «é — blaauwe 14!* PaardeboojsIe» 17 a 21 oS -—■ Zomer 15 a i7"S Duivebooneh 21 a l& <£ Rogge Zeeuws a|nL ix a i3|§ Koolzaad 40 a 44 g€ JErteh Grauwe 15 a 18 g Groene 13 a 17 8 by den Steen. Wi te 14 a ie 8 Vlas Allerbeft 45 a 56 11. Boohi» Witte 15 a 18 8 Best 40 a J£ £ Middelfoort 35 a 39 ft. by t Laft. Gemeen 28 a 34 ft. BoERwm op 154 sus) Allergemeenst a*a a7 ft.  N 1 Ê LI W è NEDERLANDSCHÈ JAARBOEKEN* February. MDCCLXXXVI. GELDERLAND, Arnhem. * Hier zya wederom hevige tweefpalteri eri beldadigheden tusfchen eenige Burgers en Soldaten voorgevallen, Waaromtrend den 9 February 1786 van wegens den Burgerkrygsraad een Memorie van klagten aan de Regeering is ingeleverd, geteekend door den Hopman C. O. van Resteren, denLieu* tenant Zeger Reyers, en den Vaandrig Otta Reyers. Ook heeft hier eefi gezelfchap een kostbare avondmaaltyd gehouden tot de vteug* defeest over het fluiten van eene Verbintenis met het Hof van Frankryk: gelyk zulks ook nog op andere plaatfen gefchied is. Ar»*'  no NIEUWE NEDERLANDSCHU Hat. TEM. Adr. aan Gezwor. Genu H A T T E M. Aan de Gezworene Gemeente wierdt dif addres ingeleverd: Aan de Wel Edele m Eeerzame Ree ■ ren van de Gezworen Gemeeente der Stad Hattem. WEL EDELE EN EERZAME HEEREN! De Burgery heden PetrivolgeDds oudergewoonte in de'Kerk vergadert, neemt de Vryheid zich door haans Ondergetekende Gecommitteer» dens tot Üw Ed. en Eerzame te wenden, te kennen gevende. Dat de Burgeryë reeds zedert meer dan twee jaaren bedagt op het herRellen van haare Privilegiën en Voorrechten, en al het geen verder tot haar bloei en geduurzaam w< lzyn Rrekken kon, den gewenschten tyd van Redres in alle haare Rechten en Vryheden, die in weerwil van haare onvervreemdbaarheid weggegeeven zyn, wel nog niet gefchapen ziet, maar denkt zich tevens van zorgeloosheid en onverlchilligheid te moeten beichuldigen, zo zy een ogenblik verzuimde, bezis te nemen van Reöhten, die een tyd lang gclbpea hebben, maar nooit weggegeeven zyn. Wy bedoelden de aanltelling van Gemeenslieden uit dé Burgeryë, in welke te rug te neemen de zes Gequalificeerde Gildens ons zo cordaat hebben voorgegaan, en welk Recht wy mede heden befloten hebben wederom zelve uit tèotfLnen, Van het Recht van aanftelling van Gemeen*lieden in de Steden Wageningen, Hattem en Elburg word in het Regeerings Reglement van 1750 geen woord gemeld, dus verbleef het aan dicgeenen , dien voor de verandering in 1748 het zelve itoehoorde; — die vvajea Gildens en Burgeryë» die  JAARBOEKEN, Fthruary, 1786. in die het recht van aanftelling van Magiftraats Leden en Gemeenslieden zedert eenigen tyd hadden iaaten nrtöeffenen door de gezworen Gemeente, doch voor de jaren i7«8,of ten minden 1705,verkoos de Burgeryë zelve haare Regenten van het eerfte en tweede Lid van Regeering. Zorgeloosheid, onkunde en vleijeryë , die ons en gansch Nederland , als betovert hielden, maakten oos gevoelloos en blind, — de Rechten uit den brand van 1750 ontkomen, vervielen in handen der heerschzugt. ——- Zie daar, Wel Edele en Eerzame Heeren J op welk Recht de tleeren Erf. Itadhouderen de aanrtellingen van Gemeenslieden «edert 30 jaaren hebben uitgeöerTend ; en op deeze zelve gronden hernemen wy thans, in navolging van de brave Burgeryë van Elburg en de zes Gildens alhier, ditkostelyk Privilegie en nooit ver« vreemt recht. Wy verzoeken hierom op 't vriendelykst, dat Uw Edele enüerzamen, als onze Vertegenwoordigers aan Zyne üoorlugtige Hoogheid den Heere PrinsEifftadhouder, in een zeer vriendelyke Misfive van dit ons voornemen gelieven kennis te geven, en, zo ar onverhoopt door zyne Doorl. Hoogheid Gemeenslieden uit de Burgeryë mogtea aangefield worden, tegen derzelver in eedneming te protefteeren, en aan dezelven althans geen zitting te verleenen in Uw Ed. Eerz Vergadering. Wy ftaan daar en tegen Uw i£d. en E.ïZ3mein voor alle gevolgen, hinder en fchade, die uitdeeze of anderezaken, ten onzen nutte aangewend, mogten voortvloeijen, en beloven alle trouwe hulpe en byftand, die etn Burgetjë aan zyne brave Reprsjfentanten kan en moet verlenen, 't Welk doende, De op Petri 1786 volgends ouder gewoonte in de Kerk vergaderde Bur» £cryë der Stad Hattem. En op Last van dezelve, enz. H 2 De, Hat- ITvM. Adr. aan Gezwor. Gemt  %i% NIEUWE NEDERLANDSCHE Hat* SSIM. Eaefva; zes 'gegual. de, Gildens aan Z. ïfyogh. De zes Gequaliflceerde Gildens dezef Stad fchreven den 13 February aan denPrin.» fe Erfftadhouder dezen brief; DOORLUCHTIGSTE EN HOOGSTGE, BOOREN HEER ERFSTADHOUDER! ' /"Overtuigd, dat de Rechten der Gildens en Bur« ^geryen u\vc Doorlugtige Hoogheid alzo heilig ' zyn, als aan ons het Regeerings Reglement van 175© , waar op wy by deezen betuigen, geen in-? breuk te zullen of te mogen doen, zo lang het zelve zal iubfiReeren , en een brandende zucht voor onze Vry heden en Voorrechten maken ons 00 befehroomt, om Uwe Doorlugtige Hoogheid te na? deren en zeer eerbiedig voor te dragen. Dat de zes gequaliflceerde Gildens te Ha ttem ze? dert onheuglyke tyden het regt gehad hebben, dat ieder Gilde een Gemeensman of Reprje„ ientant in de gezworen Gemeente had en des? „ zelfs plaats by overlyden, verlaaten, of vor„ deren uit de Gildebroederen zelve fuppleerde." Dat onverfchilligheid en verval in zommigeGildens dit kostelyk Privilegie zedert eenige jaaren deed Rapen , eö 't eerzame Collegie van Gemeens* lieden, zo uit de Gildens als Burgery, uitgeitorven zou zyn, zo Uwe Doorlugtigfte Hoogheid zich derzelver niet ontfermt en de vacatures van tyd tot tyd vervult had, laatende intusfehen aan Gildens en Burgeryë overvloedige tyd om de verkiezinge zelve te doen, en Dat de Gildens, uwe Doorlugtige Hoogheid voor deszelfs attentie , zorge en moeite zeer onderdanig bedankende, de Vryheid nemen Uwe Doorlugtige Hoogheid te communiceren, dat zy ^ich verplicht achten en voornemens zyn haare Oude Rechten te rug te nemen en de vacante Ge^neeasplaatzea uit de Gildens zelve te fuppleren, Wy bidden God, dat hy U we. Doorlugtige Hoogheid.  JAARBOEKEN, February, i7M. 113 Beid en Hoog Vorftelyk Höis in zyne heilige becherrning neme, bevelen ous onderdanig in Uwe Doorlugtige Hoogheids gun (te en protectie, en hebben de eer ons met nederke lubmisfie te noemer. D?r?xTLo^TIGSTE EN HOOGSTGEBO-REN HEER ERFST/iDHOÜDKR! Hattèm , den Uwe Doorlugtige Hoogheids 13 hebt. 10 .1786, Onderdanig/Ie en zeer gehoorzame Dienaar en. DE ZES GEQüALlFlGEERDE GILDENS DER STAD HATTEM. Ter Ordonnantie van dezelve, enz. HOLLAND, Delft. Op het einde van het afgelopen jaar, hebben drie Raden in de Vroedfchap en regeerende Scheepenen, Mr. Jan Antbony van Heemskerk, Mr. Christiaan van Beerefteyn3 en Mr. fVillem Hendrik Teding van Berkhout, een Request aan de Staten ingeleverd , tegen het Remmen van den PeiUionans en Secretarisfen in het Gollegie van de Weth. Dit Request is by beiluit der Staten yan den 5 January 1786 gezonden aan de Leden van de Weth der Stad Delft, om daarop te berigten. H 3 'sGra- Hattem. Brief van zes Ge- ■ ptal.Gildens aan Z. Hoogheid.  si4 NIEUWE NEDERLANDSGHE s'Gra- venhace. Briefvan Z. Doorl. Hoogh. 'sQr avenh age. Den 31 January laatstleden fchreef de Prins Erf ftadhouder van het Loo aan de Algemeen e Staten, dezen brief: HOOG MOGENDE HEEREN! De Generaal Graaf de Mallebois geeft zich aan ons geadresfeert, ten einde wy aan U Hoog Mogende zouden voordragen zyu verzoek om tot Veldmaarfchalk van 's Lands Legers te worden gepromoveerd, Wy hebben niet kunnen afzyn U Hoog Mogende van dit verzoek kennis te geven, doch wy hebben teffens van onzen pligt geacht, om aan U Hoog Mogende onder het oog te brengen, dat zich nog twee oudere Generaals in derzelver dienst bevinden, namentlyk de Generaals van de infantery Lewe en Graaf d'Envie, voor wien het een groot hartzeer zoude zyn, om zich jn derzelver gryzen ouderdom te zien gepasfeerd, byzonder zynde zulks allergrievendst voor de Generaal Lewe, welke reeds over de zes en vyftig jaren zyn Vaderland getrouwelyk heeft gediend. Wy vinden ons derhalven verpljgt, indien 0 Hoog Idogende genegen zyn» om aan het verlangen van den Generaal Grave de Mallebois te voldoen, om te infteren, dat die twee oudere Generaals teffens tot Veldmaatfchalken van 's Lands Legers ■werden gepromoveerd. D* Vrede met den Keizer nu getroffen zynde, is de Heer Baron Reifchach, Gezant van den Keizer by-dezen Staat, den 2. February wederom ia deze Hofplaatfe aaugefconien^.  JAARBOEKEN, February, 1786. 115 Hun Hoog Mogende de Heeren Staten Generaal, hebben een befluit genomen, waar by zy aan den Marquis de Bouille' tot erkentenis zyner bewezen dienften aan deze Republiek wegens de herovering van het Eiland St. Euftatius, aanbieden een Solitaire, zynde een Ring van een enkelde brillante fteen, ter waarde van 18 a 20 duizend guldens. In het laatfte Vrede - Trac~taat, den 9 November des voorleden jaars tusfchen deze Republiek en den Keizer gefloten, was onder anderen bedongen, dat drie maanden na die teekening Lillo en Liefkenshoek moesten ontruimd en in handen van Keizerlyken overgeleverd worden , en de Vestingen de Kruisfcbans en Frcderik Hendrik geflecht zijn; dog, wyl men zig van dezen kant niet gehaast heeft, waarfchynlyk in de onderftellhig, dat de Keizer hier oratrend eenig uitliet zou geven, 't welk de Staten Generaal door hunne Gezanten te Parys aan den Graaf de Mercy en den Graaf de Vergennes hadden laten verzoeken , nraar 't welk door Zyne Keizerlyke Majefteit geweigerd is ; en terwyl de termyn daar van onlangs ten einde is gelopen , zo is de Baron van Reifcbacb met den Voorzitter der Staten Generaal in gefprek geweest , en heeft , voor zyn eerften Itap zedert zyne te rugkomst m den Haag aangedrongen , dat de boven • gemelde Artikelen , in het Traéfoat uitdruklyk I I 4 be, '- 'sGra- vf-rua* cic,  H6 NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGaA- VF.NHASE. bedongen, zonder uitlTel in het werk gefteld wierden, enz. Waarop Hun Hoog Mogende, naar men verneemt, terftond den volgenden dag, bevel naar Lillo hebben gezonden, gelyk ook naar Liefkenshoek, om op den ontvangst van dit bevel tot de ontruiming der twee laatstgenoemde plaatfen, en de llegting der twee bovengemelde Vestingen voort te gaan. De Generaal Sandoz , Bevelhebber van de krygsbezetting alhier, heeft heden ochtend van Gecommitteerde Raden bevel gekregen , om de Patrouilles wederom te verdubbelen , waar van heden avond een begin is gemaakt. Van wegens den Raad van State zyn twee bekendmakingen gefchied. De eerfte van den 6 February luidt aldus: "VV/erd van wegens de Raad van Staate der Verw ecnigdeNederlanden, bekend gemaakt, dac alle de geenen, welke eenig recht van Eigendom, Actie of Pmenfie op de Ingedykte Landen of Tbienden van den nieuwen Polder van Kelderrechr, geleegen jn Hulfler Ambacht in Staats-Vlaanderen, zouden vermenen te hebben of te kunnen fuftineeren, gehouden zullen zyn, om zich binnen den tyd van zes Maanden, na dat de bekendmaakinge dezer zal gefchied zyn, met behoorlyk bewys tot ftaaving van hunne fuftenuen aan te geeven aan den Raad van Staate der Vereepigde Nederlanden voornoemt: Alles op poene, dat de voorfchreeve tyd verftreeken zynde, zonder dat hier aan zal weezen voldaan, alle de vacante Landeryen en Thieai  JAARBOEKEN, February, Ï786. 117 ïhienden in den gemelde nieuwe bedyktc Polder geleegen, zullen werden gehouden voor verhaten, en aan het gemeene Land, toe te behooren, en een ieder Gebrekkige zal werden gehouden en verftaan, van zyn recht verfteeken te zyn. zonder dat eenige excepticn hoe genaamd daar tegc ns zullen werden geadmitteert: vverdende wyders jiby deezen bekent gemaakt, ten aanzien van alle fiiftenuen, rftien of prtetenfien, welken zouden moogen aangegeeven worden, en door geene mmnelyke verdraagen zullen konncn worden getermineert, maar waar over eene rech;elykeuit;praalc zoude moogen noodig zyn, dat de wederzydfche Partyen gehouden zullen zyn, zig aan HasrHcog Mog. de Heeren Staattn Generaal der Vereenigde Nederlanden te moeten adresfeeren , ten einde een Rechter te delegeeren enteauthorifeeien, om de ontftaane verfchillen en fuftenuen op de fpoedigfte en min kostbaarfte wyze te decideeren, zoo als in goede Jullitie bevonden zal worden te behooren. Gedaan den 6 February 1786. De andere bekendmaking was aldus ingerigt: T\q Raad van Staaten der Vereen'gde Nederlan. den adverteert by deezen, dat de Heeren v. d. Hoop, Haar Hoog Mogende Minister Plenipotentiaris aan het Plof te Brusfel, en Lestevenon van Hozerswoude, Gedeputeerde ter Vergadeiingvan Haar Hoog Mogende, by Haar Hoog Mogende de Heeren Staten Generaal der vercenigde Neder* landen benoemd zyn tot de liquidatie van de Pretenfien van Particulieren , ten lasten van I laar Hoog Mog. en Zyne Roomsch Keizerlyke Majefteit j en het geen verder overeenkr>Htftig het iy en s6 Articul van hetTraclaat van Vreede zal moe*ten verrigt vyorden; Als mede tot het vereffenen van de *s Gka" ce. ' * Bekend' mak. van ■JenRaad v. State,  ïiS NIEUWE NEDERLANDSCHE "sGra- venha«!e. Nad. ken dm. van den JLaad v. State. de differenten, welke de Commisfarisfen, benoemd tot het regeleeren der Limiten, in de verfcheide Departementen zouden mogen ontmoeten, en waarover dezelve zig aan welgem. Heeren 70uden mogen addresferen. En gefchted deeze Advertentie, ten einde de Ingezeetenen van deezen Staat hunne pretenfien ten lasten van Zyne Roomsen Keizerlyke Majelteit aan voorn. Heeren in tyds zouden konnen opgeeven. Gedaan in den Raade den 13 February 178C. {was geparapheert) O. F- vanLYNDEN. {was getekend) J. H. M O L L E R U S. Omtrend het gebied over de krygsbezetling in 's Hage , en het antwoord aan den Koning van Pruisfen , heeft de Provincie Zeeland ter vergaderinge der Bondgenoten, dit advys uitt'.ebragt: „ Dat de zaken ter Generaliteit daar hee„ nen behoorden te worden gedirigeert, dat „ de Heeren Staten van Holland en West„, Friesland worden verzogt, dat Hoogst„ dezelve zouden gelieven by Hun Hoog „ Mogende te informeeren, aangaande de „ onderwerpen in gefchii tusfchen Hoogst„ dezelven, en den Heere Prinfe van Oran„ je, ten einde Hun Hoog Mog. in ftaat te „ Rellen, om te delibereeren of dezelve on„ derwerpen in hunnen aart en omftandighe„ den zodanig zyn , dat Hun Hoog Mog, , goede officien tot beraiddeiing met yrugt 53 zou*  JAARBOEKEN, February, ij-fló". 119 „ zouden kunnen geëmployeert worden, en deze inmiddels aan Zyne Koninglyke Majelleit van Pruisfen, van deze demarche ?, van Hun Hoog Mog. by wyze van provi„ fioneelc Refcriptie in convenable termen „ zoude kunnen worden gegeven*" De Provincie Stad en Lande verklaarde hieromtrend: „ Dat fpeciaal met betrekking van het voorgevallen omtrend het Commando van het Guarnifoen in den Hage , het Hun Ed. Mogende thands niet gefchikt vooikomt, diens merites te eplucheeren , nog ook in hoe verre Hun Ed. Mog. de Heeren Staten van Holland en West-Friesland, de Rechten , de intercesfie van vreemde Mogendheden, de deliberatie der Heeren Staten van deze en andere Provinciën zig zoeken te onttrekken j doch dat Hun Ed Mogende verhoopen, en teffens vastelyk vertrouwen, dat, fchoon door beginzelen van oproerige bewegingen, ofte eenige voorgekomene bedenkingen , dat Zyne Hoogheid een Oppergezag over de Militie, independent van den Souverain , zoude willen exer-> ceeren , Hun Ed. Groot Mogende gepermo* veerd mogten zyn geworden, om voor eene wyle tyds het Commando over de Troepes in 's Hage aan zig te trekken , egter ten fpoediglte de zaak in de fituatie zal worden gebragt , dat alle het wantrouwen, zo bevorens mogte zyn opgevat, evanesceere P en ten eerlïen zodanige fchikkingen en arrangementen gemaakt zullen worden, waar door 'sGra-'  120 NIEUWE NEDERLANDSCÜË ♦sGcu VENHA CE. . door deze zo veel gerugtrnakende gebeurtenis* niet min na genoegen van Hun Ed. Gr. Mogende als van Zyne Hoogheid getermineerd, en de verzekering van deference aan Zyne Koninglyke Majefteit van Pruisfen door ipreekende daaden bevestigd worde." Vermits op den 29 September des voorleden jaars, door de Heeren Staten van Holland, by gelegenheid, dat de Ontvanger Generaal dezer Provincie de gewoone jaarlykfche Acte van decharge,, verzogt wegens het niet betalen der buitengcwoone Verpondingen der Goederen, behorende tot de Nalatenfchap van Prins Willem den ///*, de Heeren Gecommitteerde Raden hadden aangefchreven, te berigtenj, wat van de gefteldheid der voorfebrevetie zaak was , hebben Hun Ed. Mogende deswegens eenen brief, vergezeld van eene Memorie van Retroacla, aan Hun Ed. Groot Mogende geadresfeerd, waar uit blykt: „ 1. Dat voor den Jare 1673, niemand 1 ooit op den naam van Defcendenten van Willem den ƒ., Vrydom van extraordinaire ree* le lasten hadt gehad. • 2. Dat Prins Fredrik Hendrik in 't jaaf 1644 zelfs gedeclareerd hadt, dat zyne go** deren, in Holland gelegen, gehouden waren alle Provinciaale lasten, nevens andere Ingezeetenen te dragen. 3. Dat de verzoeken om den Vrydom van die lasten, door den Koning van Pruisten , en ook door den Prins van Nasfau ge* daan, zyn afgewezen. 4. Dat  JAARBOEKEN, February, 1780*. iai 4. Dat wel dikwils ondernomen en gearreikerd is om een einde van die zaak te ma-' ken door een minneiyk verdrag of ander-' zints, maar zulks tot hier toe nimmer is gefchied. 5. Dat reeds in den jare 1737 de fomma dier onbetaalde lasten beliep één millioen, lég duizend 7 guld. 12 ltuiv. 4 penn., en 6. Dat de Goederen dier Nalatenfchap van Koning Willem den III. van tyd tot tyd zyn geamplieerd met eenige nieuwe perceelen3 nieuwlyks door of ten behoev* van Zyne Hoogheid den tegenwoordigen Heer Erfstadhouder aangekogt." De Staten van Holland en Westfrieslahd hebben wyders ten opzigte der Militaire honneurs aan den Souverain te bevvyzen, een befluit genomen, waar van de fchikking en uitvoering aan de Ed. Mog. Heeren Gecommitteerden Raden is overgelaten, door welke dan ook buitengewoon vergaderd zynde, onder anderen vastgefleld en bepaald is: s, Dat ftaande de vergadering der Heeren „ Staten van Holland en Westfriesland, de „ Militairen aan niemand anders dan aan de *> Leden van Htm Ed. Groot Mog. Verga- dering de honneurs mogen bewyzen, en „ dat geduurende de week, wanneer Hoogst„ dezelve vergaderen , altoos eene Comi» pagnie Cavalery met den Standaart de „ Wagt moeten betrekken, en de honneurs als boven zullen moeten bewyzen, mitsp gaders dat de zogenaamde Stadhouderly- s'Gèa. !E.  VENHA- ex. ite NIEUWE NÉDERLANDSCHË „ ke Poort, dom- welke niemand, van waf „ caracter ook, buiten den Stadhouder ver„ mogt te ryden, voortaan geduurende der „ Staten vergadering , even als de andere „ Poorten tot de toegangen van het Binnenb, hof zal moeten geopend blyven." De Heeren Bewindhebberen en beêedig-' de Hoofdparticipanten van de Oost-Indifche Maatfchappy ter Kamer Amfteldam , heb-ben aan Hun Ed. Groot Mogende de Heeren Staten van Holland, gefchreven de navolgende brief; EDELE GROOT MOGENDE HEEREN Daar wy op den 17 January jongstleeden, met de andere Hollandfche Kameren van de OostIndifche Compagnie ons verpligt gevonden heb" ben, aan UEd. Groot Mog te vertoonen de groote verlegentheid , waar in die Kameren gebragc waren , door het gebrek aan gereeden _ penning, — oordeelen wy het van onzen indïfpenfabele gehoudenis UEd. Gr. Mog. thans ter Kennis te brengen, dat de nood by onze Kamer zoo hoog gereezen is, dat indien wy geduurende de& loop van deeze maand van February niet eenigen onderftand erlangen, wy met het einde van dé Maand alle betaalingen zullen moeten ftaaken. Ten einde aantewenden alles wat van ons afhangt, om dat vervaarlyk oogecblik voor tekoo* mén, en orre daar door buiten alle verantwoording te Rellen by onze Deelgenooten, hebben wy op heden de vryheid genoomen ons by H. H, Mog. te vervoegen, en van Hoogstdezelve met alle mogelyke aandrang te verzoeken, dat het haar Hoag. Mog. bebage, alles wat van Hoogsc-  Jaarboeken, February, i?3s. 123 dezelve moge afhangen, te willen toebrengen, ten einde de val der Maatfchappye, en daardoor de ondergaag van het lieve Vaderland voorgekö men worden. Het zy ons Veroorlooft j Edele Groot Mog; Heeren, dit verzoek ook thans by UEd. Groot Mog. te herhaalen , en eene zo gunRige als fpoedige Dispofitie op ons Adres van den 17 January heden te inploreeren, ——• en daar door dé belangen van zo veele duizenden aan het günftigaandenken vari Hoogstdezelve temogen aanbcveelen , — terwyl wy ons verzekert mogen houden, dat door deeze herhaalde ernftüe, ... v. dog ootmoedige verzoeken, wy voldaan hebben aan alle de piigten j waar onder wy gebragc zyn, —* en ons daar door buiten alle verntwoording hebbeu geiteld voor de fcforoomlykfte gevolgen, die dé Val der Maatfchappy na zich moet fleepen. God biddende, dat hy de Perfooneu en Regëériog van UEd. Gr. Mog. met zyne Zeegen bekroone; terwyl wy met de diepfte gevoelens van hoogachting en eerbied ons noemen EDELE GROOT MOGENDE HEEREN.' U Ed. Groot Mog. zeer Onderdanige en Gehoorzaame Dianaaren. De Bewindhebberen en Beëedigde Hoofdparticipanten van de Oost - Indifcffff Compagnie ter Kamer Amfterdarh, en Uit dezelve: Amfterdam «Jen 8 February (Was geteekend) 1786. A. v. Gerwen. P. C Hasfclaar. A. S. va» der Hoep. Marten Adriaan Beets. ö. de Graaf. Fredrik Huizen. Joan Fredrik d' GrvilU» j. Graafland, Pieter6Z<( M. Temminck* l Hun 'SG RAVEN HAGE. Briéfdef o. Ind. Comp. aan de Stat. van Hollands  f24 NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gra- GE. Hun Edele Groot Mog. aan de Oost- Ind„ Maatfchappy dezer Landen de gevraagde geldligtingtoegeftaan en aan die Maatfchappy overgeJaten hebbende de wyze om dezelve te doen , zo is by de voorn. Maatfchappy eene geldligting geopend, by wyze vanLoterye in Lyfrenten , ten behoeve van de Hollandfche Kameren, „ groot tien millioenen guldens, è drie perCent intrest in%jaar, in 50 jaren, door luccesfivelyk accresceerende termynen af te losfen , zullende de eerfte, groot f 100,000, gefchieden op den eerften Maart 1788, zynde het Fonds der refpeélive aflosfinge geguarandeerd door H» Ed. Groot Mog. de Heeren Staten van Holl.md en Westfriesland, door welken ook remisfie is verleend van alle 100, 200 Penn. en verdere ordinaire en extraordinaire Lasten , nu reeds zynde of die namaals mogten geheven worden; gem. Negotiatie zal beilaan in 2cooo Aandeelen of Loten, op ieder van welken in 5 onderfcheiden Clasfen differente Pryzen en Prsemien zullen kunnen worden getrokken , welke Pryzen en Pra> fhien zullen worden betaald gedeeltelyk in Cbligatien rentende 3 perCento in 't Jaar, ten laste van deze Comp., onder verband van alle haare Inkomllen en Goederen, gedeeltelyk in Contanten, alles ingevolge het Plan daar van zynde. Voor een Lot van alle de Clasfen zal worden betaald ƒ 500 , en voor de Loten van ieder Clasfe in 't byzonder zal worden betaald, voor een Lot in de eerfte Clasfe ƒ ioo, welke «len 6 Juny zal ge-  JAARBOÈKEN, Mruaiy, 17P6. 103 getrokken worden 5 voor een Lot in de tweede Clasfe f 105,. welke den 7 Augustus zal getrokken worden; voor een Lot in de derde Clasfe ƒ ito, welke den 2 Oétober zal getrokken Worden; vooreen Lot in de vierde Clasfe ƒ 115 , welke den 4 December zal getrokken worden, en voor een Lot in de vyfde Clasfe ƒ 120 , welke den 5 February 1787 zal. getrokken worden; In de eerfte Clasfe is de hoogfte prys ƒ 50000, in de tweede Clasfe ƒ 60000, in de derde Clasfe ƒ70000, inde vierde Clasfe ƒ80000, en in de vyfde Clasfe ƒ icoooo." Den 11 February is van Wegens de Perfoneele Commislie tot de zaaken van de O. ind; Compagnie een plan ter vergaderingé van de Bondgenooten ingebragt, en vervolgens met vier Hemmen van vier Provinciën befloten; het beftaat uit 23 Artykelen; en 't zeiven is een nieuw vyfde Departement opgerigt van vyf bewindhebberen* Wy zullen by nadere gelegenheid dit plan mededeelen. Wy hebben in ons voorgaand flukje Verhaald, hoe de Heer Mr. H. J. Witte Tulling tot Advocaat Fiscaal van Braband, tegen het gevoelen van Holland en Friesland, met vyf Provinciën is aangefteld. De Staten van Holland hebben niet alleen hier tegen geprotesteerd, maar ook eenen fterken brief deswege , aan die vyf Provinciën gefchreven. Ook heeft de Regeering van 'sBosch hier over.eenen brief van beklag' $an.de Algemeene Staten gezonden. ï % Htm« 'jGjiAVENHA*GE.  «6 NIEUWE NEDERLANDSCHE s'Gra venha- Hunne H. Mog. hebben den i dezer maand! February raadgepleegd over den brief van den Reprefentant van Zyne Doorluchtige Hoogheid en Bewindhebbers van de Geoc-» troyeerde West-Indifche Compagnie ter kamer Amfteldam, „ herhalende de menigvuldige Adresfen , die zy zedert den 17 Jnny t/^s, genoodzaakt geweest waren aan Hunne Hoog Mogenden aan te bieden, om den kommerlyken toeftand van 's Compagnies Finantiewezen aan Hunne Hoog Mog. open te leggen, en ter herftelling van hetzelve, Hoogstderzelver daadlyke onderfteuning te verzoeken, en onder anderen het geen vermeld was in hunnen laatften brief van den 14 Juny des voorleden jaars , wanneer zy aan Hunne Hoog Mog. te kennen gaven, dat het akelig tydftip, in welk zy zich in de noodzaaklykheid zouden bevinden de Coloniën te ahandonneeren en in den fchoot van Hunne Hoog Mogende te' refigneeren, niet verre meer af was. Dat zy dat oogen- blik met fterke fchreeden zagen naderen en zeker durfden bepaalen, dat in 't kort, na deze lopende maand February , de Casfe der Compagnie volftrekt ledig en derzelver Colonien van noodwendigheden gebrekkige ja van zommige artykelen volltrekt onvoorzien zouden zyn, by aldien zy niet, door een voordeelig befluit en daadlyken onderlïand, uit hunnen rampfpoedigen ftaat gered en opgebeurd wierden. — En dat het ten dien einde niet voldoende was, dat hun, door een gedeelte van de benoodigde forame»  JAARBOEKEN, February, 1786. 127 ine, den mond als boven water wierdt gehouden , kunnende dezelve als dan niet ge-1 heel belteden ten nutte van eenig Artykel,' of ten behoeve van een eenige Colonie, als hebbende aan allen onvennydelyke onkosten te doen, en hebbende alle een gelyk recht, om de onderfteuning voor zig te verzoeken: verzoekende derhalven op het ootmoediglte en tevens ernfligfte, dat het Hunne Hoog Mogende behagen moge een gunflig befluit op hunne Adresfen te nemen, en hun, voor het uiteinde des jaars 1785, te accordeeren eene dadclyke onderftand van drie millioenen guldens, welke zy nogmaals moesten verklaren hoogst nodig te hebben, en welke zelfs naauwlyks voldoende zouden zyn, om de nodige uitgaven te vinden,- en dat by aldien H, Hoog Mog., uit een of andere oorzaak , mogten difficulteeren hun de fomme van drie millioenen daadlyk te foumeeren. Hunne Hoog Mogende hun als dan Hoogstderzelver Guarantie geliefden te accordeeren tot het doen van eene Negotiatie der gemelde fomme van drie millioenen, en ten einde die Negotiatie zoude kunnen gefchieden zonder het Finantiewezen der Compagnie geheel te ruineeren, alzo dezelve niet in ftaat was eenig meerder bezwaar te dragen , dat Hunne Hoog Mogende aan de gemelde Compagnie , ter voldoening van de renten en teruggeving van het Kapitaal, gelieven te accordeeren eene jaarlyklche fubfidie van ƒ 150,000, te beginnen met den 1 January 1786 en te eindigen, wanneer de geil 3 hee- 'sGra- 'rnha-  ï23 NlE'JWE NEDERLANDSCHE 's Gra- venha ge, EDE" lieele Negotiatie zoude zyn afgelopen en do' Kapitalen aan de Inleggers gerefiitueerd. — Hierop hebben Hunne Hoog Mogende, na voorgaande raadpleeging, in agt genomen zynde, dat by Hoogstderzelver beiluit van den 19 April 1782 de West - fndifche Maat- 1 fchappy dezer Landen gemagtigd is tot het doen eener Negotiatie, ter femme van fioOjOOQ onder Quarantie van Hunne Hoog Mogende , goedgevonden en verftaan „ dat, alvorens op den inhoud van voorfchreven „ Misfive finaal te refolveeren; den Repre„ fentant van Zyne Hoogheid en Bewind-: „ hebberen der Geoéfroyeerde West-Indi„ fche Compagnie , ter prafidiale Kamer „ Amfteldam aan te fchryven en te gelasten „ aan Hunne Hoog Mogende te doen toeko„ men een fpecifiquen Staat van de gelden p op de voorfchreven Negotiatie gefour-ï „ neert, en van de byzondere Conditiën, „ waar op dezelven zouden mogen zyn ge* fchoten, ten einde, het zelve gezien zyn-. „ de, op den inhoud van de meergemelde „ Misfive zodanig zouden kunnen worden „ gerefolveert als zal bevonden worden te „ behooren." Hier op fchreven de Bewindhebberen van 3e West - Indifche Maatfchappy ter Kamer Amfteldam aan de Staten van Holland en Westfriesland, den 8 February 1786 dezen b^rief:  JAARBOEKEN, February, 178$. i2j> EDELE GROOT MOGENDE HEEREN! ^jiets dan de allerdringeudfte noodzaaklykhei.d kan tot verfchooning dienen, dat wy al wederom onzen toevlugt nemen tot U Ed. Gr- Mog., van wif-ns goedgunltige geneigdheid, om den West?, Indifche Compagnie te hulp te komen, wy eoo menigvuldige blyken hebben, dat wy wenscheen , eenig ander middel te kunnen uitdenken , om 1 bankende de Deliberatien van Hun Hoog Mog* , deabfolute noodzaaklyke betalinge teblyven doen De gunftige Refolutie, door Ü Ed. Groot Mog. op den 14 December des voorleden jaarsgenomen, op ons laatRe Adres den 10 November daar te voren aan Hun Hoog Mogende geprefteerd, Ca dat Hun Hoog Mogende, by het inkomen dier favorabele Refolutie, de Heeren Gedeputeerden tot de zaken der West Indifche Compagnie hebben verzogc het Befoigne, op ons voorlchreven Adres gedtceineert, by de hand te nemen , ten fpoediglle voort te zetten, en van alles ter Vergadering rapport te doen, tefFens de Heeren Gedeputeerden der Provinciën , welke zich nog niet hadden verklaard, verzoekende zich daar toe mede te willen bekwamen; gaven ons de hoop , dat wy eerlang door Hun Hoog Mog., ingevolge ons Adres, in ftaat zouden gefteld worden, on de Bezittingen van den Staat in de WestIndien , door eene behoorlyke verzorging, tot wezenlyk nut voor deRepublyk te doen zyn; doch Hun Hoog Mog. hebben op den eerften dezer Maand, op propofitie van de Heeren Hoogst» derzelver Gedeputeerden, goedgevonden, alvorens op ons verzoek te disponeren, Rt-prefentant en Bewindhebbers der West -Indifche Compagnie te Kamer in Zeeland aan te fefcryven en «e gelasten, aan Hun Hoog Mog teïdoen toekomen, een fpecifique ftaat van de Gelden, of de ƒ iooo,o»o, volgens Refolutie van den 19 Aprjl ■17152, op guarantie van Hun Hoog Mog.'gf.-negoI 4 tkert, 'sGra- k'ENHAïE. Brïefvatt le Bevindh,ietW I. '.omp ïan deSt. vanRoli.  'sGra- vehhapE. Brie/van de Be- " wïndh. derfV.I. Comp. pandeSt* vanHolL tSe NIEUWE NEDERLANDSCHE üeert, zyn gcfurneert, en van debyzondereCon« iitien, waar pp dezelven zouden mogen zyn ge? fchieden. Wy hebben de eer gehad aan UEd. Groot Mog., by onze Misfive van gisteren, ons recht te deduceeren, om alle Berigten en Schrifturen g de Generale Compagnie concernerende, in te Rellen, en begrypen derhalven zulks niet zonder remarque te kunnen pasferén, doch twyffelen niet or Bewindhebbers voornt. zullen ten fpocdigften aan Hun Hoog Mog. berigten, dat gemelde Negotiatie a drie per Cent geopend zynde, zoo weinig fucces heeft gehad, dat daar op by alle de Kameren niet meerder, dan ƒ 63000 is ingetekend geworden, en dat het overige ons door UEd. Groot Mog. uit de Kasfa van Holland op het Credit der Guarantie van Hun Hoog Mog is verflrektjdan dat het zelve Millioen Guldens , zoo door het rembourferen van ƒ 300,000, •welke U Ed. Groot Mog. reeds hangende de deliberatien van Hun Hoog Mog. aan de Compagnie te leen hadden verftrekt, als door andere opgekomen zaken, reeds byna waren geabfor-! beert, toen wy op den 17 Juny 1783 op nieuw ons aan Hunne Hoog Mog.' vervoegden, en dat verzoek hebben begonnen te doen , het welk wy federt meermalen, èn nu laastlyk den n November 1784, hebben vernieuwt. Wy hopen insgelyks dat Hun Hoog Mogende vervolgens, in Conlideratie zullen gelieven te nemen, Het belang van de West-Indifche Handel voqc deze Republyk. De noodzaaklykheid, dat 'er een Corps zy, wiens eenigè werk het is dien Handel op alles> 'Jy wyze bevorderlyk te zyn. De noodzaaklykheid dat zodanig Corps in Raat zy de daar toe noodige fchikkingen uit te voe? ren. En dat Hun Hoog Mog. ons dienvolgens bet  JAARBOEKEN, February, 1786.1 131 Effect van ons Adres ter fornma van drie Milioenen Guldens, het zy door een daadelyke fub» fidie, of door Hoogstderzelver Guarantie en Jaarlykfche Subfidien zullen laten genieten. Gelukkig zouden wy ons derhalven achten, byaldien wy den loop dier deliberatien konden afwasten. Dan Ed. Groot Mog. Heeren! zulks is niet rnoogelyk: wy hebben ons reeds in de noodzaaklykheid gevonden het fourneren van ons aandeel in de benodigdheden van de direcfie van Suriname uit te (lellen, en zyn buiten de mooglykheid, om in het aan (taande Voorjaar de benoodigheden voor de Colonien uit te zenden. In deze dringende nood blyft ons niets overig, dan U Ed. Groot Mog. op nieuws te verzoeken, dat Hoogstdeze've zich onze omftandigheden gelieven voor te ftellen, de Confufie confidererende', dewelke door eene volkomen Itilftand van de aan ons toevertrouv/de direcfie zoude ontltaan. En ons dienvolgens dien byftand te verleenen, dewelke tot gaande houden der zaken vojltrekt rjoodzaaklyk is. Wy gevoelen dat het ongeoorlooft zoude zyn een meerder ui!gebreid verzoek te doen, wy pordeelen zelfs, dat hetindilcrect zoude zyn,eene vaste fomma te bepalen. Indien wy dezelve moeiten noemen, zouden wy gevaar loopen of te veel of te weinig te (tellen; te weinig, wanneer wy onze geneigdheid zouden volgen, om zoo min mooglyk tot bezwaar dei Finantien te (trekken, de Petitiën, welke nog verwagt worden te laag mogten calculeren; en te veel, indien wy fchroomden U Ed. Groot Mog, Baderhand nog eenmaal te moeten lastig vallen, dezelve Petitiën eenigzints ruimer begrootende. Wy zoude derhalven , indien het TJ Ed. Grooi Mog. goede geliefte mogt zyn, verzoeken all< moóglyke menage betragtende, de benoodigdheic der Kasfe by voorkomende gelegentheden telken l 5 * 'sGra- 3E. Briefvan ie Be- windh. derlV.I. Comp. aandeSt. van HoU, 1 l I  13» NIEUWE- NEDERLANDSCHE sGRi VENHA «E. t te mogen opgeven aan de Heeren U Ed. Groot Mog. Gedeputeerden tot de zaken der West-Indifche Compagnie, en houden ons verzekert, dat de totale fomma, dewelke wy op die wyze genoodzaakt zullen zyn in dit jaar te verzoeken, minder zal bedragen dan wy tans durven opgeven» Waar mede enz. 8 Febr. 1786. Of at getekend') ACH. HOP E. N. GEELVINK. De Gecommitteerden der Visfchery van Vlaardingen, Maaslluis enZierikzee hebben aan Hunne Hoog Mogende by Request vertoond, „ dat by het IXde Artykel „ van het Tradlaat van Commercie , op „ den 31 December 1739, tusfchen Zyne „ Koninglyke Majefteit van Frankeryk en „ dezen Staat gefloten, wel was bepaaldge„ worden, dat het den onderdanen van de „ Staaten Generaal gepermitteerd zoude zyn in Frankryk en de geconquefteerde Lan„ den, vry en zonder eenige belemmering, te mogen brengen, te doen inkomen, en „ debiteren den gezouten Haring zonder „, onderfcheid en zonder fubjecl: te wezen „ aan het verpakken, en zulks niet tegen„ ftaande alle Edicten , Declaratien en „ Arresten van den Raad , daar tegen cons, traricrende ; dan dat het aan Hunne Hoog „ Mogenden bekend was, dat eenen daar „ na, tusfchen de Franfche Kroon , en de „ Republyk, ontftanen Oorlog uitgewerkt „ hadde, dat de onderdanen van dezen Staat „ maar  JAARBOEKEN, February, 1786. 133 maar zeer korten tyd het heilzaam gevolg „ daar van hadden mogen genieten; „ dat het aan Hunne jtioog Mogenden tef„ fens bekend was, dat niettegenftaande de „ herhaalde Reprefentatien, welke Hunne „ Hoog Mogende na het eindigen van dezel„ ven Oorlog, aan Zyne Koninglyke Maje„ fteit van Frankryk hadden laten doen, eg„ ter de invoer, zo van Abberdaan als van „ Haring, in Frankryk , federt dien tyd , „ altoos zeer zware belastingen onderhevig was gebleven, als hebbende een ton Abberdaan, wegende circa 318 ponden, zc voor Droits de Domaine, Confommatier. „ 6c abord als anderfmts , betaald moeten „ worden 30 livres 3 fols, en van elke 10c „ pond Haring 48 1'ols en nog 10 fols pei „ Lïvre en nog 2,, 8 en 10 fols per Livre „ van iedere ton, zynde voor gelyke Rech„ ten, ja dat zelf, federt de maand Octobei „ 1783 , alle de voorfchreven Tolrechten op de Abberdaan verdubbeld waren, en „ thans van een ton Abberdaan, welke ui „ Frankryk gebragt wierdt, moet betaald „ worden ƒ 27-10 Hollandsch, terwyl van „ dien tyd af de invoer van Haring volftrek! „ verboden was. „ Dat thans de tyd geboren was, om aan Hunne Hoog Mog. alleenlyk de nadeelige „ gevolgen; welke, zo uit de zware belas' ?, tingen van de Abberdaan en Haring ir 5, Frankryk, als het daar op gevolgde vol„ ftrekte verbod van invoer der Haring. ,j vom de Ingezetenen van dezen Staat pro> « fln 'sÖrA. VKNIiAOË.  134 NIEUWE NEDERLANDSCHE '«GRAVEN HACE. „ flueerden, te herinneren ; verzoekende „ zy om de gemelde en verdere redenen in „ de voorfchreven Requeste geallegueerd , „ dat Hunne Hoog Mogende aan Hoogst„ derzelver Ambasfadeurs te Parys, deHeeren Lestevenon van Berkenrode en Braut„ fen, gelieven aan te fchryven, ten einde, „ uit naam van Hunne Hoog Mogende, aan „ Zyne Allerchristelykfte Majeiieit de noo„ dige reprefentatien te doen , ten einde „ eensdeels de zware belastingen op den in„ voer van Hollandfche Visch en Haring in „ Frankryk, zo veel mooglyk in evenredig„ beid der Lasten , welke hier te Lande „ voor den invoer van Franfche Abberdaan „ en Haring gevorderd en gefteld worden, „ vermindert en bepaald worden , en wy„ ders het verbod in den Jare 1783 tegen „ den invoer van Haring, met betrekking „ tot de Ingezetenen van dezen Staat, mo„ ge worden ingetrokken. Op welk Request Hunne Hoog Mogende, na voorgaande raadpleging hebben goedgevonden en verftaan: „ Dat Copy van het „ voorfchreven Request gezonden zal wor„ den aan de Heeren Lestevenon van Ber„ keurode en Brantfen, Hunner Hoog Mog, „ Ordinaris en Extraordinaris Ambasfadeurs „ te Parys, en dezel ven daar nevens aan te „ fchryven , om, op de gronden van het; „ voorfchreven Request, als mede met al„ legatie van zodanige redenen, als zy Am„ basfadeurs daar toe eenigfints convenabel „ en gepast zouden mogen oordeelen, by eene  ] A A R B O K% E N, february, 178Ö. %$$ „ eene Memorie aan het Minifterie van Zyne Allerchristelykfte Majefteit de noodige „ reprefentatien te doen, teneinde eensdeels de zware belastingen op den invoer van „ Hollandfche Visch en Haring in Frank„ ryk, zo veel mooglyk, in evenredigheid „ der Lasten , welke hier te Lande voor „ den invoer van Franfche Abberdaan en ,, Haring gefteld en gevorderd worden, verminderd en op een billyken voet bepaald „ worden , en dat wyders het verbod, in „ den jare 1783, tegen den invoer van Ha„ ring in Frankryk met betrekking tot de „ ingezetenen van dezen Staat, door Zyne „ Allerchristelykfte Majefteit, goedgunftig„ lyk moge worden ingetrokken. De Heer en Mr. J. Luyken, Advocaat by den Ed. Hove van Holland , Zeeland en Friesland, is door de Heeren Staten aangefteld, om geduurende de onpasfelykheidvan den Heere 7'Hoen, het Officie Fiscaal waar te nemen, en tefFens debehoorlyke informatien in te winnen, wegens de ongeregeldheden, onlangs by gelegenheid van de wapenoeffening van het Genootfchap alhier, gepleegd. Daar is wederom eene Commisfie van de Magiftraat van deze plaats by den Hove van Holland geweest, beftaande uit de Heeren Burgemeesteren Mr. Abraham van Neck, Mr.' Jan Slicher , en Mr. Govert Franco van £>lingeland, met den Secretaris Mr. J. P. van der Haer, om te berigten wegens de JW0 'sGftA- VENHAGE.  142 NIEUWE NEDERLANDSCHE '«Graven ha- ce. ! 1 1 \ 1 1 I vernietiging van het Genootfchap voor het Vaderland," en tefFens ook van een ander Genootfchap van wapenoefFenende Burgers, dat zommigen een Oranje-Corps noemen ; dog daar wordt verfpreidt , dat een voorftel ter Staatsvergadering zal ge* daan worden, om alle de nog niet gewettigde, gewapende Genootfehappen in protc&ie van Hun Ed. Groot Mog. te neemen , het geen men vastftelt, dat de ftad Dordrecht zal onderfteunen , als hebbende zig tegen het gevoelen van een voornaam Staatsdienaar verzet, het welk daar heenen liep, om* vermits den tegenwoordig gellotenen Vredes alle de gewapende Genootfchappen voor derzelver den Vaderlande bewezene dienften te bedanken en de wapenen te laten nederleggen. Reeds den 3 February is deze Publicatie ifgekondigd: r\e Magiftraat van 's Gravenhage, voor het behoud van de goede rust alhier, zo veel loenlyk, zoekende zorge te draagen , heefc, na 'ype deliberatie, goedgevondenen verftaan, ge. yk Haar Edele Achtb. goedvinden en verftaan jy deeze, dat voortaan niemand zal vermoógen >y dag of by nagt de publicqueftraaten alsScbuters gewapend te pasfeeren, dan die geenen, develke ingevolge de ordres van den Krygsraad, of vel tot het verrigten van ordinaire of extraordiiaire Schutterlyke functien conform de Schutteryke Ordonnantie daar toe verplicht zullen zyn: in zal een iegelyk, dewelke contrarie dezes beenden zal worden gebannelt te hebben, ten beocve van-de Nederduitfche 'Gereformeerde Ar- mea  JAARBOEKEN, february, 1786. 143 men alhier voor de eerftemaal verbearen een boete van tien guldens, voor de tweedemaal vyf en twintig guldens, en vopr de derde reis als een < pertubarcur van de publieke rust gecorrigeert woMen. Aldus gedaan by Schout, Burgemeesreren, en Seheepei en van 'sGravenhage, den 1 February 5786, en van de Puye van het Raadhujs afgekondigd den 3 dito. {Onder fltnd) T\r Ordonnantie van dezelve, ( was getekend ) j. P. van der HAER. De Staten van Holland en West - Friesland hebben den 23 February 1786. deze Publicatie beraamd en verzonden. De Staaten van Holland en West Friesland; allen den geenen die deezen zullen fien ofhooren leezen , falut; doen te weetcn: Alzoo Wy met het uitterfte leedweezen, en het hoogde ongenoegen vernoomen hebben, dat, onaangezien Unze zoo ernitige Publicatien van den 16 Juny 1784, en den 23 February 1785, mitsgaders, voor zoo veel deeze Onze Refidentie plaats betreft, onaangezien Onze opvolgende Publicatie van den o September 1785, zoo hier, als elders, en byzonder ten platten Lande, met kU'inagting en verfmading Onzer Souveraine beveelen, van tyd tot tyd, ve.fcneide ocgereegeldheeden zyn tangerigt, waar door de algemeene rust en vtyïigheid, byz- nder dok van deeze Onze Refidentie plaats, op eene hoogst Rrafbaare wyze is seftöord» re- m.  138 MEÜ WE NEDERLANDSCHE VENHii CE. ■ Publ. i gen leu zen, opteer en; L. Zoo is 't, dat Wy, tot voorkoming van vet* ■ dere gevolgen, die daar uit zouden konnen voortvloeyen , en ten einde een iegelyk, binnen deeze Provincie, tegen allen overlasten geweld te be* ?. veiligen, hebben goedgevonden en verftaan, by renovatie en ampliatie van de voorfz. Onze Publicatien, als nog allen en een iegelyk zeer ern«. -t ftig. te vermaanen , om zig als ftille en vreedzaame In en 0Pgezeetenen te gedragen, en zig in héè byzonder te wagten van alle oproerige geïprekken, beweegingen en famenrottingen, mitsgaders van alles, hoe ook genaamd, dat verder, het zy onder den bedriegelyken fchyn van vrolykheidj of onder wat voorwendzel het ook zoude mogen5 weezen, tot ftoring van onderlinge rust en eendragt aanleiding zoude kunnen geeven; en particulierlyk van het pleegen van alle Infolentien, ert het doen van fmadelyke bejegingen, vooral by weege van feiten, of met geweld, aan wien het Ook zyn roogte, zoo ten aanzien van desielfs Ferfocm, als Huis of Goederen. Verbiedende Wy voorts als nog wel expresfe* lyk het uitzetten van Vlaggen, zoo op de Too» rens, Kerken en Molens, als uit alle andere, het zy publicque, het zy particuliere Gebouwen, mitsgaders van de Schepen, Jagten en Schuiten f binnen de Steden of Plaatfen, of eenige binnen havenen leggende; als mede bet doen van Illuminatien, het te koop te ftelleD, opentlyk ten toon plaatfen, verkoopen, diftribueeren en dra- fen van eenigerhande Teekenen of Leufen van artyfehap of Oproer, van welke coleur die ook zouden mogen weezen, en in het byzonder hec te koop Hellen , opentlyk ten toon plaatfen» verkoopen, diftribueeren en dragen van Oranje Cocardes, Strikken, Linten, Papieren, en * alle andere Verderfden van Orange coleur, ook genaamd, voor zoo verre dezelve tot hier loe niet naar behooren zyn gewettigd, en alleen souden dienen voor Teekenen of Lèufen van P as»  JAARBOEKEN, lebruary, i?86. 139 ■partyfchap of Oproer: verbiedende voorts als nog in hec generaal mede wel expresfelyk alle getier en gefchreeuw, gelyk mede alle getrommel, en al het willekeurig of eigendunkelyk femelen langs de Weegen of Syaaten, mitsgaders alle openbaar, gerugtmaakende,- of in het oog •lopende bedryven, van, welken aart en natuur die zouden mogen weezen ,, welke tot het verwekken van Commotie, Combuftie, of onbehootlyke Zamenrottingen van Volk, eenige aanleiding zouden, kunnen geeven. Alles op pcene van onze hoogde indignatie, en dat de Contra' venteurs van. deeze Onze Publicatie als openbaare. Wederftreevers aan Ónze Souveraine be-veelen, en moetwillige Schenders van de alge? meenerust en veiligheid, fonder eene oogluiking ten mioften zujlen worden geconfineerd, of daar en boven in hecopehbaar, ja zelfs, naarexigentie van zaaken, met de Dood zullen geftraft wordens hoedanige flraffen in het byzonder ook plaats zullen hebben , ten aanzien van de zodanigen. die» offchoon fel ven de voorfz. daaden niet heb pende pleegen, nogtans anderen, door beloften, bedreigingen, het geeven van Geld, of op eenb ge andere wyze, daar toe zouden mogen hebben aangezet. , En opdat defodanigen te eerder zouden kunnen ontdekt worden, gelasten Wy, allen en een iegelyk, in wien eenigerhande voorftel tot het plee* gen van eenige der bovengemelde daden gedaan » of aan wien, tot zodanig einde , eenige beloften, Gefchenken,-Geldgeeving, Bedreiging zoude mos gen gefchied zyn , het zelve aanttonds ter kennisfe van de Jüftitie te brengen, .pp;pcene van ander* fints als Medepiigtigen te zullen worden geftraft; belovende in tegendeel aan de Ontdekkers van zulke verderffelyke voorftellingen en aanhitzingèn eene volkomene inpunitett, of bevreiding van ftraffe, ten aanzien van het geen zy uit kr£gte5 en ter inwilliging van zoodaanige misleidingen, K ftry 'sGra- venhage. Publ. te* gen leuzen, op:, roer enz*  ï4«> nteüwe nederlandsche fiJNHA- Puhl. te gen leuzen , optoer enz , ftrydig met deeze Onze Ordres, bereids zouden mogen hebben gedaan, of ondernomen. ürdonneeren en gelasten voorts wel expresfelyk Onzen Procureur Generaal, als mede den hd* vocaat Fiscaal, by Onze Refolutie van den 31 January 1785 , benoemd, (dien Wy by deeze auctoriiêeren en gelasten, om by prasventia tcgens de Gontraventeur van deeze Onze Pubicatie, byzonder alhier in Onze Refidentie plaats, nu en voor het vervolg het Regt van de Hooge Overheid voor het Collegie van Gecommitteerde Raaden waar te neemen ) mitsgaders allen anderen Officieren en Jufticieeren van Onzen Lande, deeze Onze Publicatie ftrictelyk en prasciïelyk teexecuteeren, naar deszelfs form en inhoude, zonder eenige de alIerminRe conniventie, of disfimulatie, op pcene van privatie van hunlie^er Officie ; gelyk wy ook als nog wel ernftelyk gelasten aan alle Schouten en Geregten van de Dorpen , om op de naarkoming van deeze Onze beveelen naar hun vermogen te waaken, en 'tgeen contrarie aan den inhoud deezes door hun zonde mogen ontdekt worden, ten fpoedigRen ter kennis van den Officier van hunne Plaats, of Didricf tebrengen, op pcene van, naar vereifch van zaaken, wegens hunne nalatigheid in deeze, zoo door privatie van hunne Officien, als anderfints, te worden gecorrigeerd. En op dat niemand hier van ignorantie prsetendeere, zoo lasten en begeeren Wy, dat deeze allomme zal worden gepubliceerd en geaffigeerd, daar het behoord en te gefchieden gebruikelyk is. Aldus gedaan in den Haageonder het Klein Zeegel van den Lande den 23 February 1780". fonder Rond) Ter Ordonnantie van de Staten.] _ ( was getekend ) r CLOTTBRBO O C K E. Hun-  JAARBOEKEN, Felruvry. 1786. I4t Hunne Ed. Groot Mogende hebben de Confenten voor dit loopende jaar 1786 op den voet van het voorgaand jaar vastgefteld. Den 2,2 gaven de Ed. Mog. Heeren Gecommitteerde Raden aan den Gommendant Sander deze beveele: „ Haar Ed. Mogende de Heeren Gecom* „ mitteerde Raden van de Staten van Hol- land en West-Friesland, ordonneeren om „ op Vrydag den 24 dezer, 's namiddags „ ten half 6, en voorts op die dagen en „ uuren , wanneer het Exercitie Genoot„ fchap, alhier opgericht, zalExcerceeren. „ ter plaatze, alwaar 't zelve zal gefchie* den één Onder-Officier, met 6 man Ca„ vallery, en dezelve ten 7 uuren , door „ een gelyk Piquet, te doen aflosfen, ten 1 einde dit Piquet, aldaar geduurende den 33 geheelen tyd der Exercitie moge verbly„ ven, en aan 't zélve te doen ordonneeren , „ om alle famenrottinge, disorders of alr lerminfte beginzelen van ongereegeldhe„ den daadlyk te beletten, de daar aan „ fchuldige te apprehendeeren, en na de „ Hoofdwagt op te brengen, mitsgaders „ om, zulks niet kunnende effecfueeren, „ van de gedaane apprehenfie aanftonds aan „ de hoofdwagt kennis te doen geeven, om „ op de afhaaling de nodige orders te wor„ den gelleld: De Manfchappen, welk tot „ het voorfz. Piquet zullen worden geëm„ ployeerd, zullen gelyke Douceur genieK a „ ten 'sGravenha- CE.  ï42 nieuwe nederlandsche 'sGr/ venha ge. - „ ten als san de Patrouille thands betaald j, word.". Dat de onbepaalde Vryheid van de Drukpers, vooral ook in de Dagpapieren, nog geene uitgemaakte zaak is , fchynt hier uit té moeten worden opgemaakt, dat den 23 February 1786 , door Heeren Gecommitteerde Raden, den Haagfche.CourantierGcjft3 dooreen Deurwaarder, voor Hun Ed. Mog. CoUegie ontboden wierdt, aan welken hy antwoordde niet te kunnen komen uit hoofde van voeteuvel; waar op gemelde Deurwaarder bevel kreeg om van dien Courantier af te eisfchen de orgineeie Misfive van een Heer te Dord aan een Heer te Utrecht, den 19 February 1786, en geplaatst in zyne Courant van den voorgaande dag, welke dan ook door hem is overgeven. Nog wordt ons berigt, dat de Heeren Gedeputeerden van Leyden over den voorn. Courantier zouden hebben geklaagd, en het een en ander aan een ernltig onderzoek van Heeren. Gecommitteerde Raaden zoude aanbevolen zyn. Leydsenda m. Den 23 February 1786 is alhier eene Provinciale Vergadering van gewapende Burger-Corpfen uit verfcheidene Steden, en een voornaam gedeelte van het platte Lanrj ia Holland, gehouden. De tyd zal leeren, wel-  JAARBOEKEN, iïbruary, ijtó. 143 welke hunne genomene befluiten en maatregels zyn, A m s t e l d a m. Naar gewoonte zyn wederom voor het veranderen der Regeeringe eenige nieuwe keuren gemaakt, of oudere veranderd en verbeterd, als. „ I. Eene Ordonnantie we- gens het Beitelloon der goederen, welke 3, door de Veerfchippers van Arnhem, Wa„ geningen en Emmerik, worden aange„ bragt. II. Rakende het Boekverkoopers en daar aan behoorend Gilde , bepalende ,:, den ouderdom der in te fchryven Leerlin„ gen, als ook de voorwaarden, waar op „ iemand van buiten inkomende, als Mees„ ter zal mogen worden aangenomen. III. „ betreffende de Goederen of Inboedels, „ onder de Concherge gearrefteerd worden„ de. IV. Ordonnantie, tot voorkoming „ van misleiding op de Hillegommer Groen- markt beflaande in 3 Artykels. V. Ra9, kende het Looyers en SchoenmaakersGil- de. VI. Omtrent het Kuipers en Wyn„ verlaters Gilde. VIL Ampiiatie op de „ Keuren, op het houden der Kaasmarkt, in 5 Artykels. VIII. Ordonnantie wegens het „ uitftallen, by Marktdagen, op de Regu„ lierds Markt. IX. Rakende de van tyd tot „ tyd ingellopen misbruiken, omtrent het „ inladen der Goederen van hier, met de Vragt of Volkfchuiten, naar Leiden. X. „ Arapliatie, omwend verkopingen van StokK 3 „ vis„ Am- 5teluam.  Amstel,dam» i 144 NIECWE NEDERLANDSCHE vis, by kleine partyen. XI. Rakende „ het Vleeshouwers Gilde, in 4 Artykels. „ XII. Ampliatie, wegens het Roeijen en „ Ritfen, van Wyn, Brandewyn en andere „ Vaten. XIII. Generaal Reglement voor „ de Vroedvrouwen, en derzelver Leerlin„ gen, in 24 Artykels." Volgens een particulieren brief van de Kaap de Goede Hoop van den 27 November 1785 , zyn aldaar aangekomen de uitgaande Schepen Rotterdams Welv aar en , Kapt. G. Af. IVietfel, van de Kamer Rotterdam, en Rhynoort, Kaptein L. Smit, van de Kamer Amfteldam, al$ mede het Retourfchip Eyk en Linden, Kaptein D. Carlbourg , van Batavia. Met dit Schip kreeg men narigt , dat te Batavia behouden was aangekomen het Schip Eyk en Woud, Kaptein Klaas Ent, van hier. Voorts was van Cabo onder zeil gegaan het Schip de Jan en Corn e l 1 s , Kapt. KL Duif, naar Batavia. Nog was met brieven aan gemelde Uithoek tyding aangebragt , dat het Legioen van Luxemburg op Ceilon , van zints was geweest tot het muiten te liaan, doch dat zulks nog bytyds ontdekt zynde, men de belhamels gevat hadt, van welken eenige bereids Baar Batavia waren overgezonden. Met voorkennis van Zyne Doorluchtige Hoogheid den Heere Prins Erfftadhouder zyn by het Ed. Mog. Collegie ter Admiraliteit  JAARBOEKEN, February, i?86". 145 teit alhier , in dienst gefield en begeven 'sLands Fregatten van Oorlog 't Hof te' Souburg, van 36 Hukken, aan Kapt. G.1 J.van Son; de Meermin, van36ftukk.., aan Kapt. L. Aberfon; de Waakzaamheid, van 24 Rukken, aan Kapt. J. van Woenfel; de Dolphyn, van 24Rukken, aan Kapt. J. Ort van Nyenroode, de Chaloup de Lynx, aan Kapt. F. A Meur er, en de Brik de Pyi,, aan den Lieutenant Jan May. Rotterdam. Den 25 Eebruary is by den Hooge Raad 'fententie gevallen in de zaak van Catharina //ermeyne, anders de Oranje' Meid, en daar in, tegen den Heer Hoofdofficier van Rotterdam, bevestigd de exceptio of verzet van minderjarigheid , door of van wegen voorn. Catharina Vermeyne voor Scheepenen van Rotterdam gemaakt; dog voor Catharina Mulder, anderzints Kaat Mos/el, is de zaak minder gunftig afgelopen, zo als blykt uit het volgend vonnis , den 24 February by den Hove van Holland gewezen, en dus luidende: „ Mr. Paulus Gevers, Officier der Stad „ Rotterdam R. O., ged. by Mand. van „ Anticipatie en Appellant Contra Kathart' „ na Mulder, laatst Wed. van Ltendert de „ Langë, Burgeresfe en Inwoonderesfe der „ Stad Rotterdam voorn., thans gevangene „ onder den Raadhuize van voorfz. Stad, K 4 m lm' Amtel- ïAM.  Rot. TER'JAM. 146 NIEUWE NEDERLANDSCfiE Impetrante in \ voorfz. Cas en Geappelt, leerde. 1 . rr . „'t Hof uitende 't Advis, doet te niet hetVon„ nis van Scheepenen ' der Stad Rotterdam ; iff » dato den'26 Jan. 1786, alhier in questieen 5, doende het gunt derzelver' als Regters ter 0, eerlle Inftantie haddén behooren gedaan te „ hebben, verklaard, dat''er voor de Impet. „ en geappel. geene provifiéen valt,' dtitófegfc a wyders den Ged. en Appellant deszelfs „ verderen Eisch en Conclufie in cas d'Ap„ pel, op ende jegens de Impetrante enGe- appelleerde gedaan en genomen, en com- penfeerd de Kosten van deze en de vorige „ Inftantie om redenen den Hove daar toe' moveerende." „ Gedaan in den Hage by de Heeren Mr". „ Wigbold SJïchèr, Prefident , Pieter Jan> $■> Nolst, Dirk Meerens, Herman van Hees, „ Heere van Berckel en Rbdenrys, Fran„ pots Rygerbos , Johan van Nispen, Ge„ rard van Minninghen en Jacob Ferbeye „ van Citters, Raadsluiden van Holland, „ en gepronuntieerd den 24February 1786 " - Dus zy zal moeten blyven zitten , tot hare zaak geheel afgedaan is ' Ook is den 22 February door de Heeren Scheepenen der ftad Rotterdam fententie tut* gefproken, in de zaken van bovengemelde Hoofdofficier, tegen David Koning 'junior, nopens het geven van getuigenis der waar-, heid , wegens het voorgevallene op het Speelreisje mee 't Jacht den 22 July 1785,, Riidende 't Vonnis aldus: „ In der zaake queftieus voor de Edele „Acht-  JAARBOEKEN, February, 1786. 147 f, Achtbare Heeren Scheepenen der Stad Rotterdam, ongedecideert hangende tus«,, fchen Mr. Paulus Gevers, Raad in de 9, Vroedfchap en Hoofdofficier dezer Stad ^, R. O. üisfcher om te hebben getuigenis der waarheid „ Op ende jegens „ David Kroning Junior, wonende alhier Ged, „ Scheepenen voornt. gehoort de monde„ linge Pleidooije, gezien en geëxamineert jj de Stukken en befcheiden wederzydsch „ ten Procesfe overgelegd en onder Hun „ Ed. Achtbare gefourneert, en voorts geSi let hebbende op al 't geen waar op ten „ dezen te letten flonde , doende Recht: „ ontzeggen den Eisfcher zynen Eisch en 9i Conclulle R. O. op ende jegens den Ged. ten dezen gedaan en genomen . en cortji, demneeren denzelyen in de kosten van „ dezen Procesfe (des noods) ter tauxatïe „ en moderatie van dezen Gerechte. „ Aldus gearrefteerd den 22, en gepro„ nuntieert den 23 February 1786, prefent ij alle de Heeren," Men leest in de Dagpapieren de navolgende Verklaring: T"\e Ondergeteekende, uit de laatfte Aanteeke. J-*^ ning van de Heeren Schout, Burgemeesteren en Schepen Hubert, in de Notulen van deze Vergadering van dato den 3ifte January laastlee» den geinfereert gezien hebbende, dat die Heeren geen verdere-Aameekêningen van de OndergêT - K 5 tee* rER-  VtB NIEUWE KEDERLANDSCBE Hot. TfcR»AM. Vsrklar van eeni ge Schee penen. teekenden, fpeciaal van den Schepen Bavari,zuilen beantwoorden, zullen zich daar van niet prsvaleeren, en dus die laatfte Aantekening va i I jrjne gedachte Medeleeden niet refateereo, neereer , zy daar toe de deugdzaamfte gronden nebben, fpectaal om de merites der converlatte van den Heer • Hubert, tegens zyne formeele doch onbegrypelyke ontkentenis, in haar waar en overtuigend ligt te ftellen. Hoe weinig menagement toch de gedagte Heeren voor hunne Medeleeden in de Wethouderfchap toonen, hoe zeer, zy zich in het byzonder fchynen te laten gelegen zyn om de oeide onwettig geaccufeerde Leeden in verdenking te brengen — en hoe veel reden die Leeden ook fchynen te,hebben om gebruik te ma;.ken van r£ geen zy met fiducie vertrouwen, tot hunne volkome zuivering te kunnen dienen , zal echter de bovengemelde Confideratie de Ondergetekenden voor als noch te rug houden van deze hunne laatfte Aaauteekening daar mede uit te breiden, afwagtende , welke gelegenheid hun zoude kunnen voorkomen om daar van een gepast gebruik te maaken, wanneer hunne Medeleeden zich met geen voorafgaand Declaratoir van niet te zullen antwoorden, zullen kunnen behelpen. Acfum Rotterdam den i,de February 1786. (was getekend) J. D. de Loches, P. van Tzendoorn /IdrianusHavart, Suermondt% Marinus hoog. F. de Mirell. Hoorn- De Héeren Gecommitteerde Raden in Westfriesland en 't Noorderkwartier, hebben «Sga 15 February 1786, goedgevonden de geld-  IAARBOEKEN, Febraarj, 1786, 14» geldligting, by HunEd. Groot Mog. Gefluit; van den 9 November 1784 beraamd , by Refolutie van den a Maart en 5 Augustus 1785, en laatst by Refolutie van 2.0 January dezes jaars vermeerderd, voor zo veel de.„ Quote van het Noorderkwartier betreft, weder open te ftellen, en tot het ligten en aannemen van Gelden, op die geldligting, de refpeétive Ontvangers van de Gemeenelandsmiddelen, in voornoemde Kwartier aange, fchreven, en teffens gemagtigd, om daar in 1 mede door de Deelnemers te laten dienen : ordinaris Obligatien , niet alleen voor den jare 1700, maar ook van den jare 1700 tot 1 1710 inclufive genegotieert. ZEELAND. ZlERIKZEE. Tn het befluit der Staten van Zeeland omJ_ trend den brief van den Koning van PruisI fen, in ons voorgaand ftukje medegedeeld, li heeft deze Stad niet ingeftemd; maar in te| gendeel den 16 January 1786 befloten, om } ter vergaderinge der Staten te verklaaren, 1' van oordeel te zyn, dat aan de Heeren gewoone Afgevaardigden dezer Provincie tof vergaderinge der Bondgenooten behoordeaangefchreven te worden , om aldaar voor advys uit te brengen, dat de brief van den Koning van Pruisfen, roerende de behoudenis der rechten van den Stadhouder, moest beantweord worden op gelyken voet, aj»s door 30ORK,  f5* NIEUWE NEDERLANDSCHK door de Staten van Holland aan Hooggem, Koning gefchied was. ' ' Ook hebben ruim twee honderd Burgers aan de Regeering een fmeekfchrift ingek'» verd , ten einde verlóf te mogen erlangen ter oprigting van een Koornmarkt of Beursi in deze Stad. V L I S S J N G E N. Men heeft veel gefproken, en ook in de dagpapieren melding gemaakt van eene verzakking der hoofden van onze Haven. Hier omtrend is nader berigt: „ Dat in het begin van January, even voor by de Nolle, aan den buitenkant van den Dyk, tusfchen de Zeehoofden een merkelyke en ongewoone diepte is bevonden.—. Dat, tot demping derzelve , bereids een menigte lasten zinkfteenen zyn — en by bedaard weder nog worden geworpen, en andere middelen, ter verhoopt herftel worden aangewend." Dan, betreffende het ongegrond vefhaal van 't gedeeltelyk weggezonken Hoofd, en gronden voor onze Stad, is het volgende dienende: „ Dat omtrend den 2 February 's avonds, een Poonfchuit kwam inzeilen, en geen genoegzaam water tusfchen de Hoofden, of. wat bezyden de Kil zynde, raakte dezelve aan den grond, en moest dus wagten tot hoger water, wanneer hy binnen ftak. Terwyl men  JAARBOEKEN, February, 178Ö*. 151 snen Vrydag morgen by laag watèr, omtrehd een fchuit lengte achter, daar gemelde fchip hadt gelegen, tusfchen het Ooster en Westerhoofd een diepte peilde van omtrend 9 vadem, of 54 voeten. — Deze onverwagte en fchielyke zakking, baarde in den beginne by veelen geen geringe aandoening en kommer» —- Maar de Heeren Thefauriers onzer Stad, hebben telkens by bekwame gelegenheden door den Commis over Stads Zeewerken , en zyn benodigde manfchap, gezegde diepte doen peilen — den ftaat der Hoofden examineeren, en aan laatstgenoemde het noodige tot behoud verzorgen: En is bevonden de gronden aan gemelde Hoofden nocl ftevig — maar de meefte diepte middenwaard: te zyn; en dat het weggefpoelde uit dorrink, en aangewasfe llyk heeft beftaan; en het te genswoordige of verblevene vaste Zand grond is. Men zegt, dat 'er in 't jaai 1682, dergelyke affpoeling op dezelve plaat: is voorgevallen, mede tot de tegenswoordi ge diepte en zandgronden. — Des, indiei Bet thans niet meer mag afneemen, zal d Haven dienftiger zyn voor de in- en uitgaan de Schepen, dan bevorens. Maar daar is wederom groote vrees voo het knagend gewormte. Hebbende geme den Commis voorleden maand tusfchen d Hoofden of Stekwerk onzer Stad, een ha de puinklinker fteen gevonden, mede gent men , en in eenen met Zeewater gevuld tobbe gelegd: die klinker is doorboord e hadt nog een levendige worm in zig. Vtis- S1KCEH» i r e 1- e n  xja NIÉUWE NEDERLANDSCHE TRECHT, Rap. 0} den brie) van Hol land. UTRECHT. Utrecht. Omtrend den brief van de Staten van Holland, in ons Rukje voor December 1785 medegedeeld; hebben Burgemeesteren en Oud- Burgemeesteren den 30 Janua-: ry 1786 dit raport uitgebragt: "d apporteeden de Heeren Burgem. en Oud Eur* r*>5 gem. welke geëxamineerd hadden het genotuleerde in hunner iid. Mog. Refolutie van den a8 December 1785, nopens de ingekome Misfive van de Heeren Staten van Holland, by de Stad overgenomen. Dat zy Heeren van Advys zouden zyn, dat de Vroedfchap Heeren Burgem. en verdere Gecommitteerden ter befchryvinge zoude kunnen verzoeken, en authoriferen , om ter eerstkomende Staten Vergadering van Stadswege te declareren ï dat de Vroedfchap van begrip is, dat aan HunEd. Gr. Mog. de receptie van hoogstderzelver Misfive onder dankzegginge voor de daarby gedane vriendelyke offerte , diende te worden geaccufeerd, met communicatie , dat voorfch. Misfive by de Heeren der voorftemmende Leeden in Advys gehouden , en by de Stad overgenomen was, ten einde in den hare daar over nader te delibereren. Ten zelfden tyd heeft de Oud-Burgemeester van den Bogaard voorgedragen, dat op gem. Brief van de Staten van Holland en Westfriesland aldus zoude kunnen wordenbefloten:  JAARBOEKEN, February, 1785. 153 T~\& Vroedfchap der Stad Utrecht, in overweging genomen hebbende de Misfive van Hun Ed. Gr. Mog. de Heeren Staten van Holland, en West Frksiand van den 9 December .785, gefchreven aan H. Ed. Mog. de Heeren Staten dezer Provincie ter Vergadering van denaS Decemb. daar aan volgende binnengekomen, en by de Stad overgenomen : inhoudende eene vriendnabuurlyke deelneming in de aftueele gefteldheid' der zJien in deze Provintie, en wel byzonder in de zoo ongelukkige ontftane gefchillen tusfchen integre enue I.eden van Staat, waar uit de rampfpoedigfte gev Igen appehenderen, nietalleen voor deze Provintie, maar ook by verdere uitbreiding voor het ^eheele Bondgenootfchap, en een welmenend veilat gen, dat dezelve twisten fpoedig mogen worden uit de weg geruimt, op eene wyze, die in der daad kan ftrekken, om het goed vertrouwen en de onderlinge harmonie weder te berftellen, en op duurzame gronden te vestigen; met vriendelyke betoning van bereidwilligheid, om als Bondgenoot, enzoDderzig te willen aanmatigen eenige de minfte beoordeling over de domeftieke zaken dezer Souveraine Provintie, indien het van vrugt zoude kunnen zyn, daar toe na vermogen mede te werken; aan hun Ed. Mog. beoordeling gaarne overlatende, zo wel de meerdere of mindere nuttigheid van het realiferen van dit gedaan aanbod, als de bepaling der wyze, op welke deze welmenende en vriendnabuurlyke Officie n ten deze, met de meeste vrugt, van employ gemaakt zouden kunnen worden; heeeft de Vroedfchap der Stad Utrecht de Heeren Burgemeesteren , en verdere Gecommitteerden ter befchry* ving verzogt, en geauthorifeert, om ter Vergadering der Heeren Staten voor Stads fentement te «teclareeren. Dat Hun Ed. Gr, Achtb. met de Heeren Staaten van Holland en West Friesland ten uiterfte aangedaan zya over de actuele gefteldheid der zaken U- TRECHT ddv. VMft Burgem, e.d. Bo>aard 9p ^melden brief.  1*4 NIEUWE NEDERLANDSCHE 0- tRECHT 4dv. van liurgem. v.d. Bogaard op gemelden brief. ken binnen deze Provincie, en de zo ongeluk» kige ontftane verfchillen tusfchen integrerends Leden van deezen Staat , waar van Hun Edele Groot Achthare 't vooruitzigt der Rampfpoedige gevolgen, ten opzigce dezer Provincie, niet dan met de uiterfte ontroering des harte kunnen befchouwen;.. die zekerlyk ook by .verdere uitbreiding, voor het gehele Bondgenootfchap, als welkers welzyn met het onze zo naauw verknogt is, zeer zoude te apprehenderen zvn., Dat haar Ed. Gr. Achtb. niets vuriger wen-, fchen, dan dat. het akelig gevolg hier van , zo voor deze als voor de overige, met ons zo nauw verbondene ,. eh in . elkanders heil en onheil zo. zeer geintresfeerde Provintien, op de meestgepaste wyze, op goede gronden, dooreen amicale vereniging van gemoederen, die, fchoon ongelukkig van elkander verfchillende, echter alle het welzyn van den Staat gelykelyk ter harte nemen, zoo fpoedig mogelyk worde geprasvenieerd,, door het vaardig uit den weg ruimen van alle twisten, opeenëwyze, die in der daad kan,ftrekken, om het (onderling vertrouwen en goede harmonie in deze Provincie te herllellen, en op duurzame gronden te vestigen- Dat hun Ed. Gr. Achtb. ten deze van opinie zyn, dat de zoheufche, welmenende, alsvriendnabuurlyke offerte van een zoo trouw Bondgenoot van zeer groot nut zoude kunnen zyn, en daarom denkelyk dient te worden geaccepteerd. En dat daarom van gedagten zyn, hoe eerder hoe beter, de voorgemelde Mislive van haar Ed. Gr. Mog. de Heeren Staten van Holland en WestFriesland, op de aller gèvoeglykfte wyze, door Hun Ed. Mog. diende te worden beantwoord, onder aanneming dezer aangebodene Mediatie, met een henfche, en óp de allergepaste wyze te doene voorilag van de wyze, op welke Hun Ed. Ivlog. zouden vermeinen, dat Hun Ed. Gr. Mog» welmenende en VriendDabuurlyke OHcien ten.  JAARBOEKEN, Felrumy, t?RB. 155 dezen, met de meeste vrugt, van employ gemaakt zouden kunnen worden; tn dat, om het zelve te 3 beramen, alvorens ten allerfpoeglie eene Commisfie diende te worden benoemd. De Raad heeft by meerderheid den 6 February 1786 beiloten, het eerfte raport voor advys dezer Stad tet vergaderinge det Staten uit te brengen. Wy hebben ook in ons ftukje voor December 1785, een beiluit medegedeeld van de Ridderfchap, genomen den 27December 1785,nopens het geen op den 19 en 30 daar te voren tusfchen de Vroedfchap en Gecommitteerden en Geconftitueefden was voorgevallen. Tegen de befchuldigingen van dat befluit der Ridderfchap meenden Geconftitucerden en Gecommitteerden zig te moëtert verdeedigen, by dit adres, hetwelk zy'deri & February aan de Vroedfchap inleverde: Aan de Édele Groot Agtb. . Het' ren Burgemeesteren en Vroed' Jchap der Stad Utrecht. ÉDELE GROOT ACHTBARE HEEREN/ ?t tieeft ÜEd. Gr. Achtb. belieft, op heÉ x Adres, den 2den January dezes Jasrsdoor? de ondergetekende aan UEd. Groot Achtb. eenrelënteerd, dezelve te doen ter hand komen een fimpele C< pia van de Refolutie der Heeren Edelen, op den ajr December 1785genomen, endaags daar aan ter Vergadering van de Heeren Staten dezer Provintie uitgebragt: By welke refolutie de Heeren Edelen het gedrag van de Burgery deiét Stad, gehouden den 19 en ao December des af- Ü- REEHf  156 NIEUWE NEDERLANDSCHE U- TKECHT Juftific, adres van Gecon/l. en Gecommitt. •i gelopen Jaars, gelieven te doen voorkomen als eee Gepleegd geweld , en een verkragtiging van de wettige aathoriteit van de Regering , en de Vryheid van derzelver deliberatien; ilrekkendc ter bevordering van zekere Plans, dewelke niet tot verbeteving, maar tot een geheel renveriement, van de Regerings-Conftitutie dezer Provintie zouden fchynen ingericht te zyn , en welke dan ook vervolgens duidelyk genoeg worden toegekend aan zommige onrustige menfchen, die, als't ware , de zig op den 19 en 2c December i785gefifteert hebbende Burgers, als een hoop verblinde Menfchen, tot werktuigen zouden hebben doen dienen , ter uitvoerige van de gezegde geweldige maatregelen, ter bereiking van die haire, voor Provintie en Stad fchadelyke en verdervelyke, Plans. En dit alles gelieven de Heeren Edelen by derzelver uitgebrachte Refolutie, tegen de waarheid van hec gebeurde, tot belediging van de Burgery, met meerdere verzwarende middelen, by gemelie hun Edele Refolutie ten fine als by dezelve voor te drager 5 zonder daar by, even min als by een voriae Refolutie , in de maant Maart van dat Jaar genomen, in aanmerking te nemen» dat de Burgery, dezer Stad, als de gevolgen in het gedragen Confent, van de Refolutie van de Hteren -Staten dezer Provintie, van den 25 February 1784, tot het opgeven hunner Bezwaren wettig is opgeroepen, en welke Bezwaaren zy volgens een geregeld ingefteld Plan.aan UEd. Grff Achtb. henben overgeleverd; waar van door UEd. CSr. Achtb. aan de Heeren Gecommitteerden!» van de Staats Commïsfi HehoorlykeCopyen zyn overhandigd geworden; ten gevolge dat daar over niet alleen by de Staats Commisfie deliberatien en bepalingen zyn gevallen, blykens het Rapport van de Heeren Burgemeester van Dy held en OudBurgemeester van den Bogaard, welke wegens deze Stad in die Staten Commisfie hebben gebefoigueert, en hetzelve ter Vergadering van UEd. Groot  JAARBOEKEN, Fehurarj, 178Ö; 157 Groot Achtb. den 13 September 1784, hebben uitgebracht; maar zyn de opgegeven pointen tot ■ redres der Bezwaren der Burgery, voor 20 veel de beftelliog van de Regeringdezer Stad concerfteerdi en het aandeel, dat de Burgery in de No-1 minatie ter Vzrkiezinge van hare Regenten behoorde 1 h hebben, aan de Heeren Haar Ed. Mog. Geconv < initteerden, by Rapport van den 1 September ( n'04, dermaten gegrond voorgekomen, dat begrepen hebben, het een en andér nok aan de Regering dezer Stad, en met hare Burgery te regulefen en applaneren, te moeien overlaten, zander in het Reglement daar van te mentioneren ; zoals dat Rapport ten eftecle van het zelve met voorkennisfe tan de Heeren Staaten dezer Provincie, door Heeren Commisfarisfen , uit UEd, Gr. Achtb. Collegie gecommitteerd, met het uitgeven van de ia Folio, op last der Heeren Staten, gedrukte' exemplaren, aan de ondertekenaren'der relb. Bezwaren'ter kenaisfe is gebragt. en ter zei ver tyd geÉequireerd , om hunne Confideratien da'ifop, voor hec aflopen van de Maand September, Anno 1784.; iitebrer.gen; zo als daar aan op zyn tyd voldaan! is, niet. alleen, maar is, ingevolge van het zelve Rapport, eene feparatie van het Stedelyke, om mee de Burgeryë te applaneren en reguleren, gevallen , dermaten, dat daar over tusfchen de Heefen Gecommitteerdens van UEd. Gr. Achtb. eri de Gecommitteerdens van de mcersem. onderte^ kenaaren der pointen tot iedies der Bezwaren, verfcheiden befoignes en conferentien, alsmede tot het applaneren en reguleeren aan dezer Stads Regerings beitelling, zyn geVaJlea; dat eintlelyk Op den 18 April I7«S , daar van door de Tien Heeren UEd. Gr. Achtb, Gecommitteerdens irï 'é brede op alles Rapr-orc is uitgebracht geworden, ten verdere gevolge, dat UEd. Gr. Achtb. den 25 April des voorleden Jaars, hebben balloten eeri Extra Ordinaris Befchryving varf alle de Leden vaa den Raad, tegen Donderdag dea aö Mey ü- Juflific. tcires vati leconfl, nGe'ommiïtè  i58 NIEUWE NEDERLANDSCHE U- trecht. Juftific. adres van Geconft. en Gecotnmrt. 1785, dienende, omme de deliberatien en te refolveren nopens de poiften, vervat en voorgedragen by het Rapport van de Heeren Gecommitteerden, ia de Vergadering van de Vroedfchap ingediend, omtrent het Concept Reglement Reformatoir, door de Heeren hunner lid. Mog. Gecomm. den 1 September dei Jaars , ter Staats Vergadering ingebracht; mitsgaders omtrent de bejlellinge dezer Stads Rege ring, het Nomineren en Verkiezen van Raden in de Vroedfchap, en het Nomineren van Burgemeesteren en Schepenen; alsmede nopent de introductie vaneen Collegie van Gecommitteerden uit de Burgery ; zo alsdie Extraordinaris Befchryving ten dien fine op den 26 May 1785 ook is aangevangen, en in Acht en Twintig, van tyd tot tyd gecontinueert. gehoudene Vergaderingen, op den 4 November 1785 is afgelopen. Terwyl het gedurende deze Befoigiks gebeurt is , dat UEd, Gr. Achtb., het gearrefleerde Concept Reglement, concernerende de bejlellinge dezer Stads Regeringe, het Nomineren en Migeren van Raden in de Vroedfchap, Burgemeester ren en Schepenen ; mitsgaders de ereftie tn introductie van een Gequalificcerd Collegie van Gecomwit* teer den uit de Burgery, gearrefteerd den 21 July 378j , den volgenden dag, van den Stadhuize alhier more Solito hebben gepubliceerd, en vervolgens doen affineren, met vermaan aan alle en een iegelyk Burger en Ingezeten, om indien eenige gegronde bedenkingen op voorzeide Reglement mechten hebben, dezelve zyne bedenkingen , met redenen bekleed , in Gefchrifte gefteld en ondertekend, met by voeginge van deszelfs qualiteit, ouderdom en woonplaats, binnen de tyd van veertien dagen, na de Publicatie, ter Secretarv van dezer Stads Politie verzegeld over te brengen. En welke Publicatie ten gevolge heeft gehad bet dresferen van het voorgem. Concept Reglement, mitsgaders het alzo gedresfeert nader voorleggen van het zelve gearrefteerde by Publicatie van den 15 September 1785, met gelyk vermaan aan alk en een iegslyi Bur-  JAARBOEKEN, February, 178Ö. 159 Burger en Ingezeten voornoemd, omme, in hen eenige gegronde bedenkingen op voorzeide Reglement mog • te hebben, dezelve zyne bedenkingen, 't zy afzonderiyk of gevoegd met anderen in gefchrifte gefteld en ondertekend, binnen den tyd van veertien dagen, va Publicatie ter Secretary van de itads Policie over te brengen, waar aan al mede voldaan is. Dat als 'corfz, de Bofoignes daar over met den 4 November 1785 zyn afg-lopen, zo dat d? Burgery in dat vaste vertrouwen verzeerde, dat het zelve geapplaneerde en gereguleerde Concept - Reglement, concerneerende dezer Stads Regerings beitelling, dan ook dadelyk zoude worden gearreueerd en geintroduceerd, dan dat zy integendeel, al ras, hebben moeten ondervinden, dat men het zelve aan de Burgery heeft getragt vrugieloos te maken, en wel door zekere Propofiue tot het gaaf confenteeren van de Ridderfchaps Refolutie, den Q4 Aug, 1785, ter Vergadering van Staat uitgebragt, om het welke voor te komen, de Burgery geoordeelt heeft, op den 19 December 1785, door een, met hunne voorkennis en overleg, geformeerd Adres, zig aan UEd. Gr. Achtb. te vervoegen , en by dat Adres door de Ondergetekende geene andere dispofitie te verzoeken, dan, om, zonder terwyl, het Concept Reglement , coucernerende de bejtelling dezer Stads Regering, zodanig het zelve geapplaneerd en gereguleerd is , vast te ftellen, te arrefteren , en te publiceren ; met verdere bepaling van een tyd van drie Maanden, om, het zy de Bezwaren van 'i Provintiale Regeringe Reglement binnen dien tyd mogten afgedaan zyn, dan niet, bet zelve onzer 'Stads vastge/lelde Regerings Reglement met de Burgery, als dan na verloop van dezelve drie Maanden, dadelyk in te voeren en wederzyds te beëdigen. Uit alle het welke dan conlteert, hoe ongelukkig abuflef en hoogstbeledigend de Heeren Edelen het gedrag var. de Burgery , op den ty en 20 December 1785 gehouden, in weerwil van de waarheid, gelieven L 3 t( U- ne Heeren, uit hoofde van de door de V«SdV£ T a!sH voo,fZ. gedane ^hcatien op aevolade affixien, en het voorleggen, zo wel als fn heropenbaren druk uitgeven. vanWgWJ c pieerde Reglement dezer Stans Regent gs be« £5£ge geene ignorantie altoos to«o|* voorwenden; en zulks re minder, daar a le die Heeren- een enkelde daarvan uitgezonden behrSTondS het a^a! der alhier huiszittende Burgers en Inwoonders dezer Stad, en welke^ voot lo veel hunne particuliere perfonen , als Bu geren en Inwoneren, betreffen, mede begrepen syngr-, weest £ de vóoifz by Publicatien gedane opme, weesi ïu ut 1 penisre eearoude beden- pingen , om, indien zy Lenige fi£n kingen daarop mochten gehad hebben, dezelve als toen hunne bedenkingen, binnen Wg™Pgg meiten tyd, ter Secrecary va Pohc e dezer S;ad, verzegeld, h^n^^^S^ ben, het welk geene van die liet^D_Jtbf_c° v^,. iievèn goed te vinden, i-n waai toe zy, ingeval. Se van "bedenkingen, Burgersen n.ronsrs gehouden waren, geconfidercert byh^;?"!.^" port, voor zo veel Stads Regerings beftelhng betr, het zelve aan de Regering, cm met hunne Hmpeiy (en geene andere) te applaneren en regqU> ren is overgelaten, en waarin gemelte Heert-n als Bureèi-en en lnwonêren volkomen hebben berust ; Sdieï het wel verre van edelmoedig, ot van hi gedrag van de Edelen zoude konnen verwagt worfeï dgaardie Heeren, ftfl^**^ hunne particuliere perfonen als Burgers en ïnw^ TUECHT. Juflipc. adresvan GeconJ?, en Gecommitt»  ióa NIEUWE NEDERLANDSCHE U- TRECHT Jufrific. Anxesvan en (Je ners , ten voorfz. einde mede zyn opgeroepen esweest, en alzo van alle het günd voorfz, mede volkomen kennisle hebben gedragen ; dat zy, desnutiegenftaarde, van hen'hebben gelieven'te ver» krygen, om der Burgeren gedragingen op den 19 en 20 iJccetnber 17S5, tegen al'e waarheid, a£temalen en voorteorageu als geirrekt hebbende ter bevordering van zodanige, by de Heeren Edelen gezegae zekere Plans, ingericht tot geheel ren verfemenc van de Regerings Conilitutie dezer Pror vintie, en te gehk de ondergetetkende , ter bereiking ven die alzo verderflvke Plans , te doen voorkomen, als die onrustige'Menfchen, welke by aanhoudenheid de burgery dit hebben konnen diets maken, waar tegen de Burgery en de ondereet, geoordeeld hebben zig te moeten zuiveren,- zo wel als tegen die van dezelve Heeren gedane onware aantyging, cat UEd. Gr. Achtb. terj tyd© voorfz. geene vryheid van delibereren zouden gehad hebben; als' UEd. Gr, Achtb. uitgeleverde Refolutien voor de Burgery, en de daar by voorkomende aaotekerirgen van verfcheide Leden van den Raad, ten duidelykften bevestigen, dat een ieder van de Leden van UEd. Gr. Ach;b. pa goedvinden heeft gebruik gemaakt, en ook volkomen vnheid hetft gehad, om op den 19 en 20 December 1785 te adviferen a's een ieder van ben heeft geoordeelt te willen doen, en daarvan vervo'gens gelyke aanteekeningen tedoen infereeren : onder welke adviien , ten bewyzen van die volkomen gebruikte vryheid, inzoi d rheid vertrekken konnen die van de Heeren von der Does, Ferfihoor, Falck, Abbema, de 'Leeir.v en Zaal, zonder dat zy of iemand van ce yerde e Raden, eoor iemand uit de Burgery, wie ook, veel min door een eenigeo Burger, in of buiten den Raad, daan'nne belet of verhindert zyn gewets-, en waarvan dezelve alzo i),yzonde're aangetekende Advifen, (hoedanig in|ew!kkeld , den iiihoude van eenjge derzelve,  JAARBOEKEN, February, 17P6. 163 zo wel als in ongunüige aanduidende torsen ook mogen iugjtteld zyn) niet min ten fprekenden . bewyze van die vrye deliberatien en onurh.nderde gedane aantekeningen , zullen inpeten vertrekken; even als die vryheid van deliberatien, welke ÜEd.Groot Achtb. den 23 December 1783 beoben gehad op het voorltel, gediend hebbende urn de gepuDliceercie Reiolutie van den 20 Deceraber ie doen druknen en alligeren: mitsdien de Burgery en de Ondergetekende onder de voorfz, door de Ridderlef sp Dy hunne Refolutie zo zeer beledigende als aggraverendeinfimu!atie-n,evcn min konnen blyvi n , "ais zy' in ccn gelyk geval van unwaare beichuldigingto, ingevloeid in de Misfive van zyne Hoogheid, den 24 Augustus des voorkrien Jaars aan de Heereu Staten dezer Piovintie ^eauaiesfeerJ, door ühd. Gr. Achtb. hy een antwoord, gevolgd op een by de ondtrg. fz. ingeleverd Adres, van den 5 September 1^05, zyn gejuttificeerd geworden, order anderen met vertoon, dat \m als thans noi. het geval is, de onlusten niet lot zodamgen hoogten geklommen zyn, dat tiaar te. gen zoude dienen te worden toot zien, op eene andere wyze, dan door het afdoen, en remediëren aan der Burgeren en Ingezetenen, nu reeds zo lange, opgeroepene en ingelevtrde Bezwaren, waar door alleen derzelver ongenoegen kan weg genomen worden. Daar 011 dan de eig^n taal van ülid. Gr Achtb is gedweest, ter rescontre van de voorfz Misfive aan L. H., en der Burgeren gedragingen, tp den i?, Corns. van Hengelaar , W. Overnyn, J, Lubberding, G. Roggeveen. VER»  JAARBOEKEN, February . 1786, 167 VERANDERING ONDER DE HOOGE EN LAAGE AMPTENAARS ENZ. Nymegen. Den negenden dezer maand des namiddags overleed alhier, in den ouderdom nükr ;)e hqo2e en lage \mte- > aars Ersz.  IÖ8 NIEUWE NEDERLANDoCHË Veran berin C onder be HOf ce en ia ace Ampïe kaars enz. aF. van Flemen. Wegens Stad en Lande: H. Li ' Wichers, O. R. A. van Egenfiein, R. 13. Gockingas Tot dis twééde Commissie. Wegens Gelderland: j.C van Lynden, G. W. van B/théren, en by aiwezigheid jf. E van Lynden, J. D. van Heeckeren tot Keil, A. R. van dleeckeren tot Zuideras, IV. van Haarfolte tot Trst, en by afwezigheid F. G van Reede tot dé Parkeier, en ƒ£. Scheltinga. Wegens Holland: Mr. B. Bicker, M- van Tokh». Wegens Zeeland - W. C. ff. van Lynden van Blutersivyk, Mr. W. C. van Chters, Mr. N. C. Lambrechtfen,.Mr. L. P. van de Spie. gel. Wegens Utrecht: Mr. J, J. van IVeStremeri, Mr. D. C. de Leeuw. Wegens Friesland: f. Li I). van Burmania, E. S. GJ. van Burmania Rengers , W, A. van Haren. Wegens Ovevysfei." isioet tot de Wesierlwit, G. D. Jbfdeni. Wegns Stad en Lande i H. TjasfenS, E jf. T. van Star* kenborg van Dunningen. Den ii February is te Weenen Overleden de" Heer*Baron van Leiden, een der Gedeputeerden Van dezen Staat aldiar, na dat hy daags te vooren door eene beroerte aangetast was. Van de Kaap de Goede Hoop verneemt men, dat aldaar overleden zyn, de Heer Olof Martini Bttgh, Koopman, Lid en Secretaris van Politie; als mede op Batavia de Heer Jacob Pelters, gewoon Raad van Nederlands Indien. Op St. Euttatl'us is overleden de Heer Abrahaiii Heyliger, Gouverneur van St. Euftatius, St. Marien en Saba, Collonel van hetgezamenlyke Krygsv volk aldaar, en Voorzitter van alle de Vergaderingen , enz'. L e y d r n. Den 8 February beefc de Hooggeï. Heer Dionyjius Godefridus van der Keesfel, j. U. D. JntisCivilts Ordtn. Prof.3an 'sLands Hooge School, het Rectoraat derzelve nedergelegd met eene pleg. üge n-eiievoering: De aqttitate Judicantium, ppti» i/w iurbatce Rciptiblic ■welke over de gejchillen oordeelen, een der beste geneesmiddelen is toor eenen beroerden en venvar den Bu> gerflnat. In de waardigheid van Rector Magnificus is opgetreden de Hooggel. Heer Nicolaas GeorgiusOosterdyk, Med. Doctor, Medicina Theoretici & Practica; Ptofesfor ordinarius; alsmede tot Secretaris van den Academifchen Senaat de Hooggel. Heer Giro lm Boers, S. S. Theo!. Doctor & Profesfor ordinarius aan voornoemde Hooge School. Amsïeldam, Den i February zyn door den Ed. Achtb. Oudraad tot Burgemeesteren dezer Stad verkoren, de Heeren Mr. Pieter Cliffort, Mr* Joachim Remdorp en Mr. Nicola a-s Faas, weike uit de afgaande Heeren tot voorzittend Burgemeester verkoren hebben de Heer Mr. Jacor Elias Arnoudsz, Wyders zyn door Zyne Doorluchtigfte Hoogheid den Heer Prins Erfstadhouder , uit eene door den Ed. Achth. Raad gemaakte Naamlyst tot Scheepenen dezer Stad verkoren , de Heeren Mr. Cormelis van der Hoop Gysbrechtsz., Mr. Diderik Johan van Hogendorp tot Hofwegen , Mr Jan Six, Pieter Conftantyn Nobel, Mr. Daniël Hooft, Mr. Pieter Graafland J'ansz*, en Mr. Jan van de Poll de Jonge. En tot Secretaris dezer Stad is aangefteld, de Heer Jacob van der Dusfen, in plaats van deszelfs Heer Broeder Ewout van der Dusfen; en tot Secretaris van den Levantfchen Handel den Heer Ifaac Hooft, in plaats van den Heer Daniël Hooft* Den 10 February is door de Heeren Burgemeesteren dezer Stad, tot Secretaris aangefield, de Heer Cornelis Backer Hendriksz., in plaats van wylen den Heer Pieter Plooft. Op den 20 dezer heeft de Heer Mr. Pieter Clifford, regeerend Burgemeester en Raad dezer Stad, affiand gedaan van deszelfs waardigheid, als Bewindhebber der Oost-tod ifche Maatfchappy, ter Kamer alhier* Rot- V*er ander inc onder ue hoq- r;e en la ace Axr t e- NAAItS ENZ-  Veran rE.'ir.G on. ér T>F. UQO ce én tAtUlE Am ■ e- pa ars eisz. LYST DER PRYZEN VAN VEKSCHEI- DE PRODUCTEN ONZES LANDS. Rotterdam den 20 February. Rotterdam den 20 February, by de Z. Zak [Ghrst Winter j8*a 21'jj TARwnisuweZeeuws i5 a 22 fil——— Zomer jó" a 18 dé blaiuwe 15 a i6|J> Havea Zeeuws en2. 11 a 13 2 Zomer 15 a 17 $IPaai.deboonen 17 a 19 oC Rogge Zeeuws eulnl. 10 a m^DuiVEBooNEN 21 a 23 oS Exten dauwe 15 a 18 giKooLZA^n 40 343 dï —■—■ bbauwe 13 a 17 « Witte 14 a 16 g by dea Steen'. Eooken Witte 14 a 18 g Vlas Allerbeft 45 a 56 fï. Best 40 a 44 ft. by 't Laft. Middelfoort 35 a 39 ft» Boekweit op 154 ® a 19 Gemeen 28 a 34 fe> —» Allergemeenst 22 a 27 fW j?é NlEU WE NÈD. JAARfc Fhr. 1178S. Rot.rfiitSAm. De Heer Mr Reiuisr F/ederik van Stinèren, Raad in de Vroedfchap dezef Stad, op den 7 dezer afüand gedaan hebbende ais Equipagi •trf;:estefter.Adiniraliu'itop deMaaze,zo is door Hun Ed. Mog. io deszelfs plaats aangelield de fleer Cebes van ÈerchuiSi erbn&e. Door het verzogte en bekomen emfiag van den Heer Simon Appel, als Ontvanger y-n des Gemeene Lands Middelen binnen deze Stad, is door de Ed. Gr. Achtb. Reseering dezsrStad, een INaamlyst van drie perfoonen gemaakt > en aan Heeten Gecommitteerde Raden y 'n de Staten van Holland en Wëstfrïesland * in Westfriêsland en het Noorderkwartiert ter vrrkiezmge toegezonden, welke vervolgends door Hm Ed. Mog. aan den Heere Prinfe Lrffladhouder is pezonden , die uit dezelve verkozen heeft den Heer Wigboldus Rynink, waar van door gem. Hun Ed. Mog- aan deze Regeeringe by aanfehry vinge is ken; nis geg; ven: en is op den 20 dezer maand dtior' Burgemeesteren en Vroedfchappen tot Ortvanger Vandeaooffe Penning op de Amten, insgeljks door de vry willige affta'nd van gem. Heer Simon Appel , aangelleid voorn. Heer Wigboldtis Rynink.  M t Ë ü W Ë MÉÖERLANDSCHË JAARBOEKEN. Maart MDCCLXXXVI. BOLLAND. Dordrecht. In 't begin dezer maand hebben twintioGildens een Adres aan het Collegie van Goede Lieden van den Agten gemaakt 3 bm met den eerlïeii April, als Burgemeesters Kamer veranderd, zelve de Eletlie te doen zonder Zyne Hoogh. daar in te kennen volgens hun Privilegie van 1672. Ook hebben dezelfde Gildens een Adres gemaakt aan het Collegie van Veertigen; op dat die alle hunne Posten zouden nederleggen 3 op deze gronden , dat gem. Collegie alleen voor den tyd van 2.0 jaren was aangefteld, en die tyd misfehien reeds driemaal verftreekën wasdat gem, Collegie geheel moest beftaan uit Burgers, en het nu op twaalf na geheel iiïi .Vroedfchappen beftondt : eindelyk dat de M Gil- Dor bi XECHTi  l7a NIEUWE NEDERLANDSCHE DORDRECHT. Aan Gildens uit de Oude Privilegiën konden bewyzen , dat zy bevoegd zyn om hieöwe Veertigen aan te ftellen, en het haar post is, om de Naamlysten van Vroedfchappen en Scheepenen te maken. Zdven Leden van den Oudraad, zynde dé Heeren H. Repelaar , H. P. van de Wall, Convent, P. Sandheuvel, M. Onderwater, Aar. H. Onderwater , en de Hoofdofficier van Iets hebben niet toegeftemd, in het afnemen van de Ele&ie van Burgemeesteren, aan den Stadhouder, en zich deswege aan de Staten van Holland en Westfriesland vervoegd, in eenen zeer breedvoerigen brief, door den Heer Mr. P. H. van de Wall, opgefteld. Deze brief is in handen gefteld van de Meerderheid om te dienen van berigt. Onderwyl heeft de Stadhouder eenen brief aan de Staten gefehreven, om in zyn recht van Eleclie van Burgemeesteren van Dordrecht gehandhaafd te worden. Waarop de Staten van Holland befloten hebben: „ dat hangende de deliberatien „, over die zaak, de Electie door Hun Ed. ' Groot Mog. zal gefchieden , gelyk in het J geval van Alkmaar en Purmerende plaats „ heef;. Tegen welk befluit de Ridderfchap eene aanteekening heeft gedaan. Ook is het volgend Request aan den Oudraad ingediend:  JAARBOEKEN, Maart, 1786. 173 Aan de Ed, Groot Achtb. Oud-Raad deezer Stad , geeven met all? Eerbied te ken. j nen de Ondergetekende (3 ecommitteerden van Dekenen van ai Gildens der Schutterden deezer Stad, Burger-Officieren, en van 'f Gelegalifeerd Genootfchap de Vryheid, en dus in effefte repre) ent eer ende de geheeie Burgery en alle Ingezeeten deezer Stad. TVt zy zo door openbaare Gefehriften in de .■f-7 Nieuwstydingeo, al* door'die zy nog in !ti byzonder hebben ontvangen, zyn geinformeert geworden van de zeer bachlyken tcelland, waar j in zich de geheeie Provincie van Utrecht in'tge. rr.ejn, als wel voornamentlyk deszelfs Hoofdltad Utrecht, en de Stede W'yk by Duurfteede, bevinden, door de daaglyks meer en meer aangroei, jtu-le misverRanden en onéé jghedcn, zo tus. leliën Hun Ed. Mog. de Heeren Gedeputeerden Staaten 's Lands van Utrecht, als wel tuslchende MagiRraaten en Burgery dier Stad, welke tot die a ndoenlyke hoogte zyn geklommen, dat het al. yemten gevoelen zo hier als elders is, da,t wel mistcnien tot termineering van deez^ hoog geIteigene onééiigheden, de Militie van deezen Staat zoude kunnen worden aangevoert, het welk met alle grond aan de Ondergetekende het vrecslj'k' vooruitzigt van een Barger Oorlog doet dusten, welke ysïelykheden het een ieders pligt is", door al ie gepaste middelen te helpen verhoeden. Redenen waarom de Supplianten zich eerbiedig tot Ul£d Groot Achtb wenden, met een ernliige becde: „ dat het UEd. Groot Achtb. mag be. „ hagen, aan Heeren Gedeputeerden de»zer Stad .r ter Vergadering van Hun Ed. Groot Mog. te ,, willen gelaiten , om alle mogelyke devoirenaan „ te wenden, om het ftaande deze Vergadering „ daar heenen te helpen dirigeeren, dat eene Re„ folutie ter Conclufie gebragt werde, waar by 3? het HunEd. Grcot Mog. behage aan de'TroëM 2 pen Donrj- lECHT. leq. te-, \ens Krygs- 'oïknaar Utrecht.  ?74 NIEUWE. NEDERLANDSCHE DORDRKCHT» Request tegens KrygsvoiknaarUtrecht. „ pen ter repartitie deezer Provincie ftaande, zo„ danige orders te willen doen afgaan; waar by 3, aan alle hooge en laagere Officieren en alle Sol„ daaten werd yerbooden te trekken naar of zich ,» te meieeren met eenige Gefchillen, welke in de j, voorzeide Provintie Utrecht van gereezen zyn, „ tusfchen Magiftraten en de Burgeryen aldaar , » maar ter contrarie zich daar van ftiptelyk te ,» onthouden, op poene van de hooge Indignatie 5» van Hun Ed. Groot Mog. te ondervinden: en „ dat ten dien fine aan alle hooge en laage Offi,5 eieren van de Regimenten, ftaande ter reparti„ tie deezer Provintie, van dit bevel en welbe„ haagen van Hun Ed. Groot Mog. mag; werden ,i kennis gegeeven om zich daar naar te regulee„ ren; op dat door deeze ongelukkige Gefchillen „ de band der Unie niet mag werden gefcheurd s „ en de gedreigde ondergang der Vryheid mag „ werden verhoed enz." Delft, Hier ter Stede ligt ook een Adres ter tee-. kening aan de Regeering, even als te Dordrecht is ingeleverd, ten einde geen Krygsvolk , ter betaalinge van deze Provincie ftaande, naar Utrecht trekke. 's Graver hage. De overgave der nieuwe Vaandels voor het Regiment Hollandfche Guardes te voet, is den é£ February gefchied, onder eene groote toevloed van menfchen. Eene bende Grenadiers hebben dezelven van het Collegie van Gecommitteerde Raden afgehaald.  JAARBOEKEN, Maart, 1786. 175 De Heer van der Does van Noordwyk, als Voorzittend Lid van Gecommitteerde Raden, las aan den Bevelhebber Rretschmar en dei vier Vaandrigs eenen aanfpraak voor, welke by Gecommitteerde Raden woordèlyk was* yastgelreld, en dus luidde: MYNE HEEREN! TJun Ed. Gr. Mog. de Heeren Staaten van Hol». land en West-Friesland, de eenige en wetti-, ge Hoge Overheid dezer Provintie, hebben dienr 1 ltig en nodig gcoordeelt, haar Regiment Lyfgar dens met zodanige openbaare Veldtekenen té doen voorzien en vercieren, welke de Luisteryke kenmerken draagen van Hoogstderzelver Provinciaale Souvereiniteit, waar toe dit aanzienlyk en Manhafte Corps van ouds eene byzondere betrekking heeft. Het is ingevolge en ter uitvoering van dit Staatsbefluit, dat de Heeren Gecomm. Raaden thands het genoegen hebben, deze Nieuwe Vaandels, met de Souveraine Wapenen van Hun Ed. Groot Mog. praaiende, uit den naam en van'wegeqs boogstdezelve aan UE. Plechtiglyk overtegeven en ter hand te ftellen. Hun Ed Mog. verwagten, dat UE en de Ver? dere Officieren van het Regiment zullen continueerenrnet, bepaaldelyk, onder deeze Vaandels, den Lande getrouwelyk en exacïelyk te dienen, en door hunne Onderhoorigen te doen nakomen de ordres en beveelen, welke uit naam en van wegens hun Ed. Gr. Mog. zullen worden gegeven , en die, zo tot handhaving van Hoogstderzelver Oppergezag, als tot bewaaring van de Pubhcque Rust cn Veiligheid binnen deze Reiidentie Plaats, zullen ftrekken. Hier door Myne Heeren, zullen UE. zig in de Hoge Gunst cn befcherming van Hun Ed. Gr. M 3 Mog. 's Gra- 'EftHA5e. Aanfpr. 'an wege lecomm. Raden.  Vl6 NIEUWE NEDERLANDSGME s'Gra venha» ge. Mog. meer en meer bevestigen, en 't zal aan Heeren Gecommitteerde Raden altöos byzonder aangenaam zyn, de nlyken en bewyzen daar van byv voorkomende gelegenheden aan UE. te doen ondervinden. Deze aanfpraak wierdt door den Heer Kretscbmar in gepaste bewoordingen beantwoord, en de Vaandels vervolgen^, behoor* ïyk begeleid, by 'tRegiment gebragtzynde^, door 't zelve een kring gemaakt, en daar op door den Heer Major Hceuft, te paard gezellen zynde, voorgem. aanfpraak voorgelezen, waar na de Vaandels aan 't huis van den Hee? van Kretscbmar gebragt wierden. Terftond is dat gedeelte van het Regiment Hoilandfche Guardes te voet, het welk ter wagt beitemd was , ten eerftenmale opgetrokken met een der nieuwe Vaandels, die den voqgen dag aan dat' Regiment ter hand gefteld waren. Deze nieuwe Vaandels zyn pp witten grond gefchildcrd , aan de eene zyde met een Leeuw, op de gewoone wyze verbeeld, als het Wapen van den Staat: en óp den anderen kant een geharnaschten arm rnet een Zwaard, uit eenen Wolk komende, niet het omfchrift: Pugno pro Patria. De Ringkragen van de Officieren, de Plaat op de Bandelier van den Tambour-Major, de Livrei der Tambours, dé koperen Fluitbusfen der Fluiters, eh wat voorts is bevolen geweest om te veranderen, zyn nu alle mede veranderd en reeds in gebruik gebragt. Wyders hebben de Heeren Staten van . " Hol»  JAARB O EXEN , Maart y 1785, fjrj Holland en Westfriesland , betrekkelyk de .de Krygseerbewyzen, den 24 February beiloten ; „ Dat geduurende de Vergadering van Hunne Ed. Groot Mog., de Militaij, ren aan niemand anders dan aan de Leden „ van Hoogstderzelver' Vergadering de hon„ neurs mogen bewyzen, en dat ftaande die „ Vergadering altoos een Compagnie Ruite„ ry met den Standaart de Wagt moeten be„ trekken, en mede de voorgemelde Hon3, neurs zai moeten bewyzen. VVyders dat v de zogenaamde Stadhouderlyke Poort, „ door welke niemand buiten den Sradhou„ der mogr, ryden, voortaan geduurende de „ Vergadering der Staten, even als andere Poorten en toegangen van het Binnenhof „ zal moeten geopend blyven. Des nachts tusfchen den 28 February en 1 Maart, heeft men de baldadigheid gehad van twee huizen met drek te befmeeren, als van den Boekverkoper C. P,laat, en nog een huis, en aan het huis van den Fiscaal Luiken deze Letters gezet. O. B. L. In het Weekblad De Politieke Kruijer, zyn heftige befchuldigingen tegen Jonkheer van der Does van Noordwyk ingebragt: dog de Dagpupieren melden, dat die Heer onregtvaardig zou zyn befchuldigd. Den a Maart hebben de Algemeens Stafen dit belluit genomen: M 4 Exi VENUAGE.  VENHA* CE. Bef. der St. Gen. op den brief we. gens de O. Ind, Camp. 78 NIEUWE NEDERLANDSCHE Extra£i uit het Register der Refoluüen van de Hoog\Mogende Heeren Staten Generaal der Veretnigde Nederlanden' Javis den 2 Maart 1786. Ontfangen een Misfive van de Bewindhebberen van de Oost - Indifche Compagnie ter Kamer Zeeland , gefchreven te Middelburg den 27 der voorleden Maand, houdende, in het breede, derzelver bezwaar over en ter zake van de Refolutie van Hun Hoog. Mog. van dato den 17 daar te voren, tenderende dezelve Refolutie, teneinde aan zeker Plan, door de Kamer Amfterdam, in deze ten eenemaal op zich zei ven ftaande, geprojecteert, en door de Provincie van Holland en West- Friesland nader aan Hun Hoog Mog. voorgeftcld, eene zodanige fancfie te geven, dat het Ocfroy van de Compagnie by alle de Kameren gezamentlyk van Hun Hoog Mog. wettig verkregen, middenin den loop van het zelve, worde gealtereert en in de fundamenteele Cnnftitutievan het lighaaam der Maatfchappy, omtrent het welke onder anderen Hun Hoog Mog. met zoo veel wysheid, het getal van Bewindhebberen Voor elke Kamer bepaald hadden, verandering gemaakt, mitsgaders de tans by het Octroy geëtablisfeerde relative proportie ten aanzien van dat getal, ten eenemaal geïnverteerd, ja geheel en al gedeftrueerd wierd ; verzoekende gemelde Bewindhebberen, om reden in de voorfchreven MisGve geallegueert, dat Hun Hoog Mogenden hoogstderzelver Refolutie, tenderende tot introductie van redresfen, hier vooren gemeld, gelieven te ftellee buiten effect.; immers en in alle gevalle dezelven te houden in furcheance, tot zoo lang Hun Hoog  JAARBOEKEN, Maart, 1786. 179 HoogMog» aan gemelde Bewindhebberen gelegenheid zouden hebben gegeven, 'omzien te ver-, antwoorden op de bezwaren, die er, ten aanzien, van hun beftuur, het zy by Kun Hoog Mog. in 'talgemeen, het zy by de Leden van dezelve in het byzonder, zouden mogen rcfideeren. • Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden , en verftaan, mits dezen te perfifteren by Hun ; Hoog Mog Refolutie, op den ijden der gepas-' feerde Maand, over het voorfchreven fubjeefge-i nomen: wordende de voornoemde zaak gehou- , den voor afgedaan. De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Gelderland hebben de voorfchreven Misfive en Bylage Copielyk overgenomen, om in den haren breeder gecommuniceert te worden, en geïnhsreert het Protest, daar tegens op den 17 February laatstleden gedaan, mat confent in de verzogte furcheance. De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Zeeland hebben insgelyks de voorfchreven Mi?five en Bylage Copielyk overgenomen, om in den haren breder gecommuniceert te worden, en geïnhereert haar Protesten Aanteekening, op den 17 February laastleden gedaan, en geïnfteert, dat ten minften de door de Kamer Zeeland verzogte furcheance moge worden geaccordeert. De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Friesland hebben al mede de voorfchreven Misfive en Bylage Copielyk overgenomen, om in den haren breeder gecommuniceert te worden, en geïnhxreerd de Refolutie van de Heeren Staten hunne Principalen, van den 24 February 1785, en deze Conclufie gecontradiceert, met referve van de vrye deliberatie van de Heeren Staten hunne Principalen. Wegens de ftad Leyden ter vergadering der Staten vari Holland voorgedragen zynde. 'sGra- 'enha- ;e. Eefl. der ït. Gen. p den iriefwe\ens de X Ina\ Zomp.  ï8o KifiüVvfi Nj^DERLANDSCHB s Ga.? «J5NHA CU. de, of men niet tot voorkoming van alle na;? deelige gevolgen, welke te voorzien waren,' indien, zo' als de verfpreide geruchten waren , tegen den sollen dezer maand, een gedeelte van 's Lands Militie in de ftad Utrecht magt worden ijjgevoerd, van wegen Hun Ed. Groot Mog. zoude kunnen worden aangefchreven , aan de Overftens der Hollandfche Regimenten 3 om die bevelen, welke hun "zouden mogen gegeven worden, om naar gemelde ftad Utrecht te trekken, voor eerst niet te gehoorzamen, en daar van aan den Heer Kaptein - Generaal kennis te geven: dan hoewel zommige Steden dit voorftel goedkeurden, is by Hun Ed. Groox Mog;, overeenkomftig het advys van Haarlem goedgevonden, om aan den Heer Kapitein Generaal, van dit voorftel kennis te geven, met verzoek, dat geen Krygsvolk ter betalinge van deze Provincie ftaande , tot zodanige togt mogte worden gebruikt, in vertrouwen, dat Zyne Doorl. Hoogheid aan dit hun verlangen wel zoude voldoen. De Requesten van Delft en Woerden, ten dezen opzigte ter Vergaderinge ingekomen , zyn buiten beoordeeling en buiten deNotulen gehouden, zo als ook een dergelyk Adres door 2208 Ingezetenen van Amftel? dam, den volgenden dag mede ter Vergadering ingeleverd, en waarop eenige der onderteekenaren het antwoord van Heeren Burgemeesteren verzogt hadden, dewelke hun by die gelegenheid kennis gaven van de by H^n Ed. Groot Mog. op die zaak reeds be:i raam-  JAARBOEKEN, Maart, 178Ö. " HU mmde voorziening en genomen Refolutie, waar door dus in de daad aan hun verlangen v was voldaan. c De Prirrfe Erfftadhouder antwoordde den 17 dezer aldus: EDEL GROOT MOG.HEEREN! BYZONDXE GOEDE VRIENDEN! W/y hebben wel ontvangen Uwer Edele Groot 1 " Mogende Misfive van gisteren, waar by U 5 Ed Groot Mogende Ons kennisfe geven van der- n zei ver genomen Staats-Refolutie, op eene Ptopo- z ütie, door de Heeren Gedeputeerden der Steden v Leyden en Gouda, in den naam en op expresfe ? last, van de Heeren Hunne Principalen, ter Ver- ( gaderinge van U Ed. Groot Mog. gedaan, om namentijk een aanfchfyving te doen aan ds Chefs dpi Militie van deezen Staat, ter repartitie van Uwer Ed. Groot Mog. Provintie ftaande, teneinde proviGoneel, en tot daar omtrent nader of anders door UEd. Groot Mogende zouden weezen befloien, zonder fpeciaal confent van UEd. Groot Mogende, geene Orders te pareeren, welke zouden ürekken om, met derzelver onderhorige Manfchap, naar de Provincie van Utrecht, of eenige Steden van dien, te trekken, of daartegen iets te attenteeren, op pcene van daar door de indignatie van U Ed. Groot Mog. tezullenincurreeren, en daadelyk van hunne Charges te worden ontheven; en dat wyders van deeze te neemene K.efolutie, ten allerfpoedigften aan Ons, als Kapitein - Generaal, zoude worden kennisfe gegeven; met byvocging, dat UEd. Groot Mog niet wel anders waren verwachtende , dan dat derzelver voorfz. te nemea Refolutie het volledig effect zoude erlangen ; en voorts ook vertrouwden, dat indien 'er bereids daar tegens eenige bepalingen waren beraamd, of Orders afgezonden, die be- 'sGailiK haEs riefvan : d. h. opens '5 mden , Krigsilk naar Jtreckt*  m NIEUWE NEDERLANDSCHÊ 'sGrjs VENHA" GE. Brïefvd Z.H.m pens Ju zenden i Krygsv. Tiaar Jj frecht. . bepalingen zoude worden gealtereerd, en die öi> ders met 'er daad.ingetrokken; en wyders, dat U Ed. Groot Mog. j na daar op gedelibereerd te hebben, hadden goedgevonden enverftaan, aan Ons, „ini kwaliteit als Kapitein - Generaal, daar van ken. ,.nisle te geven, met verzoek en verwagtingi eri t\n het zekere vertrouwen, dat door onsgeeneOr•„ders» hoe ook genaamd i zouden worden gegeven * tot het doen marcheeren van eenige Troupen van .deezen Staat, en fpeciaal van die, welke ter Repartitie van UwerEdi Groot Mog. Provintie Haan* naar de Provincie vau Utrecht, of eenige Steden Of Plaatfen, in dezelve gelegen; en eindelykniedë in die zekere ver wagting, dat, indien onverhooptelyk daar toe, door Ons, bereids eenige fchikkingen mogten zyn gefteld, of Orders gegeven* dezelve,- door Ons daadelyk , „aden worden ingetrokken, en buiten effect gefteld.- De inhoud der voorfz. Misfive, Ed. Groot Mogende Heeren.' by Ons, met die attentie, welke het gewigt der zaake vordert, geëxamineerd en overwogen zynde, hebben Wy niet willen afzyn, in antwoord op dezelve, U Ed. Groot Mog, by deezen te refcribeeren, dat door. Ons geene Orders hoe genaamd, aan eenige Militie van deezen Staat, om in de Provincie van Uitrecht in te rukken, zyn gegeven, en dat byOcs geen voorneemen heeft plaats gevonden, om eenig Volk van Oorlog derwaards te doen marcheeren, ten waare door, pf van wegens de Heeren Staaten 's Lands van Utrecht, daar toe aan Ons eenig verzoek wierde gedaan j in welk géval Wy Ons verplicht zouden oordeelen \ om die \ zelfde bereidvaardigheid, voor welgemelde Heeren Staaten van Utrecht, zo wel als voor de Heeren Staaten der vyf andere Provinciën, te moeten betoonen, welken Wy ten allen tydeu voor U Ed,Groot Mog., wanneer dezelve geoordeelt hebben van Ons eenige foortgelyke requifltien te doen j hebben betoond; doch, om, zo veel in ons is, te vol»  JAARBOEKEN, Maart, 1786, 183 voldoen aan de intentie van U Edele Groot Mog. zullen Wy, in zodanig onverhoopt geval, gee- v ne Troupen van den Staat, op Uwer EdeleGrooe c Mog. Provincie gerepartitieerd, naar de Provintie van Utrecht doen marcheeren. I Voor het overige verzoeken Wy, dat U Ed. 2 Groot Mogende zig gelieven verzekert te houden, ^ dat Wy, niet minder dan U Ed. Gr. Mogende, z bezorgt zyn, om tevermydenal dat geene, welke 1 aanleiding of gelegentheid zoude kunnen geven „ tot een Burger Oorlog, of Regeeringloosheid, en t dat wy met hart en ziel verlangen , om de Unie en rust in het Land herfteld te zien, en dat niets ons meer ter harte gaat, dan het geluk en de ware belangens van de goede Ingezeten deezer Republyk. Waar meede, verhoopende aan de intentie van U Ed. Groot Mogende te hebben voldaan , beveelen Wy, EDELE GROOT MOG. HEEREN, BYZONDERE GOEDE VRIENDEN! Uwe Edele Groot Mogende in Gods Heilige protectie. (onder flond) Uwer Edele Groot Mogende Dienstwillige Dienaar. (was getekend") W. Pr. v. O R A N J E, Op het Loo den Lager fiond 17 Maart. 1786. Ter Ordonnantie van Zyne Hoogh. Gecontrajtgneert. T. J. de L A R R E Y. Waar- 'sGSA. en hae. 'riefvstrt '•H. no' :ns het inden v. 'rygsr* aar U'echt.  VENH&- 184 NIEUWE NEDERLANDSCHE Waerop gèdelibereert zynde, is goedgevonden en verftaan, met de voorfz. Refcriptie genoegen te neemen. Aceordeert met voorfz. Refolutien; Omtrend de Krygseerbewyzèn hebben dd Gecommitteerde Raden den 16 Maart 1786 dit befluit genomen: Den lë Maart 1786. Dat, na voorgaande Deliberatie ter Executie van Hun Ed. Gröot Még. Refolutie van den 24 February laastieeden , goedgevonden en verftaan is , dat dè Hoofdwacht op het BinnenHof- de Ruiterwacht op het Bniten Hof en de Wacht aan de Grenadiers Poort zullen moeten uitkoomen, en onder het flaan van den Martch en c fteeken der Trompet, met Sponton, Pallas. en Vaandel, prefenteeren van 't Gsweer, terwyl de 'Leeden der Vergadering Hun Ed. Groot Mog. compareeren, te falueeren, zullende gemelde Wagten met geprefenteerd Geweer bly ven ftaan, tot na het vertrek van de Heer RaadpenQonaris, en denzelven gelyké groote honneurs bewyzen, ten waate zy van weegens gemelden Heer, vroeger door een Staaten Boode mogten worden («elicentieert % dat geduurende de Sesfie der Vergadering van Hun Ed. Groot Mog* voorfz. die Wachten, voor Bemand, boe genaamd, zullen uitkoomen , om dezelve Militaire honneurs te bewyzen, onvermindert nogthans het geen gebruiklyk is, ten aanzien der Wachten die elkander pasfreren eft aflosfen; — dat de Poort tusfchen het Blnn«n«n Buiten-Hof, voor het uur van het aangaan van de Vergadering, zal moeten worden open gefteld, en geduurende haare Setfie open moeten gehouden worden, tot zo largj als de Wacht . by  Jaarboeken, Maart, 1786. 185 by 3t uitgaan van de Vergadering geparadeert hebbende, wederom zal binnen gegaan zyn;\ met dien veritanrle nogthans , dat echter door c die zelve Poort geduurende de Gemelden tyd, geen andere Rytuigen zullen mogen pasfeeren l als Koetfen, hoedanig deselve Rytuigen ook/ zouden mogen genoemd weezen ; — (ut by de k groote deur, beneeden aan de ingang, der Ver- b gader Kamer van Hun Ed Groot Mog. ten ty. de der Vergadering geplaast zullen worden twee Ordonnantie Sergeantenen dat voorts altoos het zy de Vergadering van Holland 'er is of niet, buiten voor de gem-11e Deur Éi om Hoogstderzelver Gecommitteerde Raden te magtigen, om, ongeprejudicieerd de Rechten en Privilegiën der Ingezeetenen, in dit fingulier geval den gedetineerden Delinquant de Plano, en zonder form van Proces, te recht te ftellen: en 2. om welgemelde Gecommitteerde Raden te gelasten , om een naanwkeurig onderzoek te doen naar het gedrag van het Krygsvolk, die de wagt op het Binnenhof gehad hebben, en weiken. niet tegenftaande de aan hun gegeven bevelen, de combujtie en het gepleegd geweld aan de Heeren Gedeputeerden van Dordrecht niet in tyds heoben' voorgekomen. Alles is voorts op dien dag op het Binnenhof geregeld afgelopen, daar 'er maar weinige menfchen waren toegevloeid, en alle zamenrotting terftond wierdt voorgekomen. Het Hof van Holland fchreef den 18 Maart aan de Staten eenen brief, beweerende, dat de Pruikemaker Mourand, door zynen Drost gevangen zynde genomen, en daar en boven het Hof in cafibus regiis buiten twyffel de bevoegde Regter zynde, in die zaak niet mogte werden befloten, voor dat het Hof zoude, zyn gehoord. Dog de Staten volhardden by derzelver befluit, den 18 Maart genomen, om deze zaak te laaten aan Gecommitteerde Raden. Den 11 Maait ontvongen de Staten eenen naderen brief deswege van het welgemelde Hof, ter betoog van zyn recht: dog de Staten volJ>i 3 bard- 'sG RAZEN HA-  ijo "'NIEUWE' NEDEREANDSeHE COPIE, ^« de Groot Mogende Ree-. ren Staaten van Holland en WestFriesland. Geeft onderdaniglyk en met alle demoedigbeid te kennen jfohanna Elifabeth Byleveid, Huisviouw van FranfoisMourrant, Burger alhier in den m hardden wederom by derzelver genomen be* fluit. Den 22 Maart is op bevel van Heeren Ge? committeerde Raden, door den Magiftraat alhier het ötadsflot gelegd op de Manege of Ryichool, alwaar her zogenaamde OranjeCorps zig in den Wapenhandel oeffen= de i vermits 'er reeds gilleren aanzegging aan het overicliot van hetzelve was gedaan j om heden naar gewoonte te exei? ceeren ; het geen dus hier mede belet is ges Worder» By het Ed. Mog. 'Collegie van Gecon> muteerde Raden is tegen den Pruikemaker Mo'urand, hoe wel zonder toen nog geconfesfeerd te hebben, een vonnis des doods ge? wezen.. Waarop de Huisvrouw van den verwezenenmet haare zes Kinderen by de Leden Van ftaat rond ging, om derzelver tusfchenkomst te verzoeken, en ook aan de Staten, dit fmeekfchrift inleverde.  JAARBOEKEN, Maart, i?8ó. 191 Dat deSuppliante in de allertreurig e ornitandigheid en overmaat van droefheid de vryne'd ge-v. bruikt haare ootmoedige fmeekingen neer te leg c gen voor Uw Ed. Gr. Mog., om van hoogstde zelve, als Souveraine Overheid, en Vaderen des1 Vaderlands, en van hunne Ingezeetenen, indient het eenigzints moogiyk is, gunftigevergeevingen: Pardon te verzoeken en af te ïmeekeu voor haar: Suppliantes reeds genoemde Man, die Vader iv van zes leevende Kinderen, en van de Vrucht waar van zy Suppl. dadelyk Zwanger is, en welke haar Suppl. Man, thans is gevangen, en, zo de Suppl. met de allerbitterfte aandoeningen en entfteltenHien op gister heeft vernoomen , by Sententie van de Ed. Mog. Heeren Gecommitteerde Raaden ter Dood is gecondemneerd. Dat de Suppliante zich geenzints wil onderwinden voor ipar Man of voor zyn Misdaad, welke zy by geruchten verneemt te beltaan in handd; digheid aan oproer en feitelykheden, een kwe;zing en inbreuk van de Hoogheid en Souveraimteit van U Ed. Gr. Mog. mede brengende, eemg< verfchooniog in te brengen, waar toe ook de Supp als geheel onkundig zynde van de geheeie zaak zich niet in ftaat bevind, en waaromtrent zy dt rechtvaardigheid geenzints wil in twyff ■! trekken gelyk zy ook een afgryzen heeft van de gemeldi Euveldaaden: maar dat zy Suppl. alleen inplo reerd de gratie en genaade van haaren geëerbie digden Souverain , in ootmoedig vertrouwen, da Üw-Ed. Gr. Mog. door op dc ongelukkige supp op haare tegenswoordige omftandigheid , en 0 haare ongelukkige Kipderen een gunftig oog t (laan, aan haar niet euvel zullen opnemen, dez haare ootmoedige demarene, welke zy, die mt dc tederfte liefde en heiligde banden aan haare voorn. Man verbonden, en in alle opzichten g< penetreerd is van de akeligfte. en treffenfte den! beelden der rampzalige gevolgen , welke uit c executie van gemelde fententie voor haar en ha; N 4 0 'sGiu* enha:■£. leq van le Huisrouw>. Mou•and. , t j> e e n ir 1-  CE. Req, van de Huis' vrouw v\ Moü- Ï92 NIEUWE NEDERLANDSCHE onnozel Kroost onberflelbaar moeten voortvloeijen, vertrouwd, niet te te mogen nalaaten, ten einde, kan het zyn, van Uw Ed. Gr. Mc. te verwerven een gunst en gratie, die de kenmerken zouden opleveren van Uw Ed. Gr. Mog. grootmoedige Clementie en Souveraine affectie voor derzeiver Ingezetenen, en niet alleen de Suppl. en haar Man en Kinderen metdeallerduurfte verplig. ting aan Uw Ed. Gr. Mog. voqr haar en haar nagenacht te vervullen , maar ook zelfs in 't algemeen, tot een alierllerkst fpoor {trekken zoude , om de harten der Ingezetenen aan UEd. Gr, Mo», met de uiterfte liefdeen gewilligde gehoorzaamheid te verbinden, neemende de Suppl. demoedig de vryheid, om in het hyzonder ook in dezeq met de dieplle eerbied te inploreeren de edele gevoelens van menfehiievenheid van die refpeétible tieeren, welke door haar Suppl. voorn. Man, volgen? het geene de Suppl. bv gerugtc heeft vernoo= men, fpecialyk beleedigd zyn. Weshalve^ de Suppl. haar en h aarer Kinderen gekerm ootmoedigst door dit haar Smeek Schrift brengende in de hoogst aanzienlyke Vergadering van UEd. Groot Mogende, onderdanjglyk bidt en ftneekt, dat U Ed. Groot Mogende, uit hoogst, derzelver Souverainè Magt, aan haar voorn,Man -Ie by hem gepleegde misdaad goederticrenlyk gelieven te vergeevën , de Straf, waar toe hy is ge.ondemneerd kwyt te fchelden, en aan hem" tc terlpenen Brieven van Pardon , of van Abolitie a .f zodanige andere Gratie, als U Edele Groot Mogende, naar hoogstderzelver goederticrene [-".deimoedige en beroemde Clementie, zullen ge* ievcn goed te vinden, 't Welk doende &c. (jf.c.f getekend) JOHANNA ELISABETH BYLEVELT, getr. Fr. -Moutfani, Pp  j AARBOE KEN, Maart, 1786. 195 Op Vrydag den 24 wierden alle toebereidselen gemaakt tot het uitvoeren van het doodvonnis, en het fchavot op het Binnenhof opgerigt. De ganfche Krygsbezetting kwam in de wapenen; aan wien deswege, Op voorftel van den Heer de Roo van WestMaas , wegens Dordrecht in Gecommitteerde Raden zittende , voor hunne buitengewoone moeite , voor deze week dubbelde foldy is toegeftaan. Inmiddels deeden de Heeren Gevaerts en de Gyzelaar hunne pogingen om voor Mourand vryheid van de ftraffe des doods te doen erlangen. Dit gelukte, en tegen half elf uuren kondigden de Fiscaal huiken cn de Secretaris der Stater van Buren aan den gevangenen, (die geleid door een fterke bende van Ruitery en Voetvolk naar een by - vertrek van Gecommittoerde Raden was gebragt), aan, dat zyn doodftraf in die van eene eeuwige gevangenis was veranderd. Hier op wierdt hen eerst zyn doodvonnis, daarna het bellui van genade voorgelezen , hy daar op naai de Gevangen - Poort te rug gebragt, dronl wat, ep wierdt voor de aandoeningen adei gelaten. Hierna wierdt het volk den zelfden 24 Maart deze Publicatie voorgelezen: De Staaten van Holland en West- Friesland. allen den geenen, die dezen zullen zien oi hooren kezen, faluc doen te weeten; dat ho< zeer het enorme fait, door Fratigois Meur and, thans Gevangen op de Voor-Poone alhier, byzonder op Vrydag den 17 dezer geperpetreert, a!s zynde een direct Attentaat tegen de Hoogheic * N 5 var 'sGra. venhage. i 1 |  ïpi NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra VEÜ hack. Publ.we gens het voorge vallen oproer. van Onze Souverainiteit, uit hoofde van deszelfs aart en natuur, voor geen Pardon, AboÜtie of andere Gratie , fufceptibel is, en Wyookomdie rceden aandeSupplicatie, door Johanna Elifaheth Byleveld, Huisvrouw van geraelden Frangois Mourand, op den 23 dezer aan Ons geadresfeert, niet hebben kunnen defereeren, en dezelve dienvoigende , zo als ze w;?s leggende, ten zeiven dage hebben afgeflagen, en geweezen van de hand, nogthans de herhaalde intercesfieR, door de Heeren Gevaerts, burgemeester, endeGyzelaar, Fenfiocaris der Stad Dordrecht, met aüe mogelyk empresfement ten faveure van gemelde Frangois Mourand. ter onzer Vergadering gedaan , op het rieenen Onzer finale Refolutie met relatie tot de Zaake van geinelden Frangois Mourand geweest zyn van dat effect, dat Wy, uit eene byzondere de« fcrance aan de intercesüe van we'gem. Heeren Gevaerts en de Gyzelaar, .goedgevonden en gerefolveerd hebben, de ftraffe des Doods aan de meergemeldcn Frangois Mourand te remitteeren, en de Sectentie, tegen denzelven door onze Gecommitteerde Raaien gedecerneert, en welke door de opgevolgde Confesfle van gemtlden Frangois Mourand, voor zo vee! desnoods, nog nadergejuftificeerd is, te veranderen in eeneeuwigduurend Confinement. Dat Wy egter tot deze byzondere clementie, om reden als voren, in dit geval uit Onze Souveraine aucloriteit en magt, befloten hebben in 'die verwagting, en in dat vertrouwen, dat alle de Ingezetenen van deze Onze Refidentie plaats zulks niet alleen aan-de zeer byzondere ennadruklyke intercesfie van gemelde Hteren Gevaerts en de Gyzelaar, en vervolgens aan Onze zeer extraordinaire goedertierenheid , die in dit voorhanden zynde geval haare fourcealleen aan de voorfz. deferance verfchuldigd is, zullen dankweeten , maar ook,dat elk en et n iegelyk der Ingezetenen van deze Onze Reüdentie plaats zig van nu voortaan ien al-  JAARBOEKEN, Maart, *Uf allerzorgvuldigflen zal wagten , van zig sr !er maal tegen de Sooveraine befluiten Onzer Vferga , derjneete verzetten , m welke maniere ««Hts fercvatie , mogen zyn, dircctelyk of indire&elyk; terwyl Vv y alsnog allen enceni-gelykop htt eeltige vtrmaa pen zig als ftille, vreedzaame, en ipz'>rdern 1 ^ als gehoorzaame Ingezetenen aan Onze Souve *»'» n ■ F. M O U R R A N D M. H. vanSON, Hendrikz.,Proc. Vervolgens is den 27 Maart 1786' van dc Puye van 't Stadhuis deze Publicatie op voor gaande bladzyde kortelyk gemeld, afgelezen D< 'sG RAvijn hage. Req. Vaii Mour- rand.  s'Gra. venhace. Pub!. to\ vernietiging van Genootfchappenenz. i t i I t 1 t i v S aoo MEUWE NEÜERLANDSCHÊ PUBLICATIE. |)e Magiftraat van 's Gravenhage , ontvanger* tf he5b™de aanfchryving van Hun Edele Mogende de Heeren Gecommitteerde Paden van Hun Ed. Groot Mogende de Heeren Staten van Hollanden WestfnesJand, inhoudende; dat Hun Ed. Groot Mogende, by Hoogstderzelver Refolutie van den 24 dezer, hadden goedgevonden cn verftaan, Hoogstgemelde Heeren Gecommitteerde Kaden, daar by wel expresfelyk te qualificeeren en te gelasten, om, zonder eenig verzuim, aanftonds de noodige middelen in het werk tc ftellen tot finale en meest effieacieufe vernietiging van het zogenaamde Exercitie-Genootfchan* waar toe de gevangen Frangois Mourand benoord heeft, en tot weering van deszelfs geheeie of gedeeltelyke zamenkomfte , onder wat ptstcxc het zelve zoude mogen wezen, en dat dienvoigende meergemelde Heeren Gecommitteerde Raden, ook hadden goedgevondeu en gereiblveers!, den Magiftraat aan te fchryven en te gelasten om , voor zo verre die orders door denzelven Magiftraat konden worden ter executie gefteld sulk met de meeste fpoed doenlyk te verrigten.' Co is t, dat de Magiftraat van 's Gravenhage foornoemt, m conformiteit van gemelde aan chryving en last, het bovengemelde zogenaamle Exercitie-Genootfchap daadlyk heeft vernieigd , gelyk Dezelve het houd voor vernietigd »y dezen ; verbiedende voorts wel expresfelvJ; enige verdere geheeie of gedeeltelyke Zamen: omtten van hetzelve, waar en onder wat p;sext het ook zoude mogen wezen, alles op po* e dat de overtreeders van deze Publicatie a s erftoorders van rie gemeene rust rigoureufelvk uilen worden geftraft. 3 Aldus gedaan by Schout, Burgemeesters, en cneepenen Regeerders van 's Gravenhage voornoem?  JAARBOEKEN, Maartt 1786. hoi hoemc den 25 Maart 1786 , en op den 27 dito van de Fuye van het Raadhuis gt publiceert. (onder Rond) •_,:. In kennisfe ran töy Secretaris (was getekend) H. A. L A A N. De Heer Luike is op eene Jaarwedde van 5000 guldens als Fiscaal van Gecommitteerde Raden aangefte'd; en de Heer van der Meer als Drost van welgem. Gecommitteerde Raden, op een jaarwedde van 1800 guldens , zynde hem eenige Dienders toegevoegd, welken 550 guldens zullen genieten. De Rhyngraaf van Salm is haar Parys vertrokken, met eene geheime last, zo het gerugt verfpreidt. De Postbodens van, en naar Frankryk zyn zeer druk. De A;gemeene Staten hebben aan den Markgrave de Vetac, Gezant van het Franfche Hof by dezen Staat, eene kostbare Doos ter hand geiteld, ter waarde van 20 duizend guldens, en aan deszelfs Secretaris van 't Gezant» ichap , den Heere Catllard, eene fraaije Doos, vercierd met email, waar in een Medaillon met edele gefteente omzet. In de Medaillon zyn de feven Pylen, het zinnebeeld van de vereeniging der zeven Gewesten. De Graaf van Nasfau la Leek was door. O Zyne 's Gra- /enha • ïs.  202 NIEUWE NEDERLANDSCBE *sGra venhac£. I t i Zyne Hoogheid, den Kaptein Generaal aangefteld als Vaandrig van de Hollandfche Guardes. Dog de Ed, Mog. Heeren Gecommitteerde Raden hebben geweigerd, hem in eed te nemen, zig beroepende op een beiluit van 1729, welke wederom vernieuwd zoude zyn. Het Corps van den Graaft» Maillebois is afgefchaft. De Officieren hebben de keuze, of om 4 jaren Jaarweddens in eens te ontvangen, en te gaan werwaards zy willen, of zullen gehouden zyn de toegelegde Jaarweddens hier in het Land te verteeren. L E Y D E N. De Hoogleeraars dezer Hooge Schoole, welken de Üiterfte wille van wylen den Heere J. Stolp uitvoeren, hebben in hunne gewone vergaderingjr den 15 February f786, ter beantwaörding yoorgefteld de i/olgende Vraag -uit de natuurlyke Godgeleerdheid : Demofijhetur eec natura Dei, Prcefcieniam Divinam falli nonposfe, nee repugnare 'ibertati aclionum bumanarum. Dat is: Te betoogen uit de natuur van God, da$i U Godlyke Foorweetenfcbap onfeilbaar , en y rietjlrydig is tegen de Vrybeid der Menfcbe~. 'yke daaden. De-  JAARBOEKEN, Maart, 1786'. 203 Deze Vraag is het ftruikelblok geweest van de voornaamfte Mannen , en is nog nimmer voldoende opgelost. Dus heeft men wat nieuws te wagten; althands indien geene andere Verhandeling bekroond wordt , dan die dé Vraag waarlyk oplost: want wat ora de Vraag heen te praaten, en daar door de hoofdzaak uit het oog te verliezen , dit is niet raoeijelyk, dog bevordert de wetenfchappen weinig: hoewel dusdanige kunstjens niet buiten gebruik zyn. De Verhandeling, welke geoordeeld zal worden best aan deze Vraag voldaan te hebben , zal met den gewoonen eerprys , be« ilaande in een gouden Penning ter waarde van twee honderd en vyftig guldens , bekroond worden. Door eene Commisfie uit den Krygsraad is den 13 Maart aan Burgemeesteren t>y eert Adres een verzoek gedaan, om by de Vroedfchap uit te werken, dat zulke maatregelen door de Afgevaardigden ter Staatsvergaderinge genomen werden, dat geenKrygsvolk, ter betalinge dezer Provincie ftaande, naar Utrecht worde gezonden Dit zelfde verzoek is ook door eene Commisfie uit het Genootfchap van Wapenhandel Foor Vryheid en Vaderland, 't welk uit 5 Compagniert beftaat, den 14 Maart, by Burgemeesteren gedaan. O s Leyd» Leï- 3E1Ï.  2o.f NIEÜWE NEDERLANDSCHE Eeyd* SCHEN- jdam en Veure. Leydschendam en Veure. Het Genootfchap van Wapenhandel, on* der de Spreuk: Tot Rust en Vryheid, alhier, heeft den 26 Maart, zynde den gewonen dag van hunne maandelykfche Winterwapenoeffeningen, na het eindigen van dezelve, onder vyf Huisgezinnen, welke door den brand aan den Leydfchendam den 28 laatstleden geheel of gedeeltelyk waren verarmd, eene ukdeeling gedaan, zo in goederen als penningen, van eene door hun boven verwagting ryke inzameling van Giften van alle hunne zo wapenhandelende Leden,. en Leden van eer, als andere Menfchenvrienden, die hier toe op eene edelmoedige wyze, ieder naar zyn vermogen,toegebragt hebben , waar onder inzonderheid uitmunten een zeer groot aantal Leden der Vaderlandfche Genootfchappen van Wapenoelfening van Leyden, Delft, den Haag en Soeterwoude. De voornoemde vyf huisgezinnen voor het Front van het Genootfchap verzogt zynde te komen, wierdt door den Overften van hetzelve J. A. Pryn, eene korte aanfpraak by het overgeven der Goederen gedaan, die met dankbaarheid wierden ontvangen. Deze inzameling van gelden is gefchied met verlof van de Burgemeesteren der gemelde Steden. A m s t e l d a m. Men hoorde klagten, dat zoramige brieven met  JAAREOEKEN, Ma« maar, , in tegendeel begrepen , dat aan Zyne ' Hoogheid , uit hoofde zyner eminente Z Charges, onder Hun Oppergezag toebe: hoordhet Commando (hem by Commisft* van Hun Ed. Groot Mog. erffelyk op" gedragen ) over alle de Militie dezer Pro" vincie, geene uitgezondert, en dus ook " niet het Guarnifoen van den Haag, en dat " alle de orders , wélke Hun Ed. Groot Mog. over de Militie in 't generaal, en !' over 't Haagfche Guarnifoen in t byzon* der goedvinden te ftellen, reguherlyk aan Zyne Hoogheid, of by deszelfs ab- ' fentie aan Gecommitteerde Raden behoor„ de te worden gegeven, omrae verder ter ! uitvoer te worden gebragt. Dat dienvol- ' o-ende Zyne Hoogheid , wanneer zulks *! door deszelfs tegenwoordigheid mogelyk ,! is, zal blyven exerceeren het Commando ! invoegen voorfchreven, en het geen daar ' aan verder verknogt is; waar onder dan ! ook het geven van het Wagtwoord, ' zodanig als het een en ander by Hoogst t Deszelfs Prsedecesfeuren is uitgevoerd en " O 4 5> §e" Am. riiL-  / MSTEL' DAM, 2o§ NIEUWE NEDERLANDSCHE „ genooten geworden, alles onverminderd „ het Regt en dc Magt van Hun Ed. Groot „ Mog en in Hoogstderzelver abfemie „ aan Gecommitteerde Raden, als denSou,, verem reprefenteerende, altyd indisputa* „ bel blyvende toekomen, omme, wanneer „ de nood en confervatie van den Lande „ zulks zoude mogen vereisfchen, ook zon. „ der interventie van Zyne Hoogheid zo„ danige ordres omtrend de Militie te'ftel„ len, en aan zodanige Perfoonen ter exe-, „ cutie te demandeeren, als Hoogst D^zel„ ven,na bevinding van zaken, ter handha, „ ving en beveiliging van 'sLands Vryheid „ en Conlhtutie van Regeering , meest ge9, raden zullen oordeelen.v Men las in de Dagpapieren deze bekend* making: „ Nademaal door 'tEdel Mog. Collegie " ?aad Van Staten der Vereenigde ,, Nederlanden gunlliglyk is geadverteerd „ geworden, dat de Heeren Hop, Haar „ Hoog Mog. Minister-Plenipotentiaris aan „ het Hoi van Brasfel, en Lestevenon van „ Hazerswoude, Gedeputeerden ter Verga, „ denng van Haar Hoog Mogende, deBee „ ren citaten Generaal der Vereenigde Ne „ derlanden benoemd zyn, tot de■liquida! „ tie van de pmenfien van particulieren „ ten laste van Haar Hoog Mogende en Zvl „ ne Roomsch Keizerlyke Majelteit, en hit geen verder overeenkomftig het Lfte en v Artikel van het Tracht van Vrede « Z3i  JAARBOEKEN, Maart, 178Ö. 209 ~? zal moeten worden verricht. —— Ten 3, einde de Iugezeetenen van dezen Staat s „ hunne pretenfien, ten laste van Zyner Roomsch Keizerlyke Majefteit, aan voor„ noemde Heeren m tyds zouden kunnen 5, opgeven; zo gelieven de Ingezetenen van 8, dezen Staat, die Houders zyn van Qbli3, gatien, te Annleldam genegotieerd, ten 9, lasten van Zyée Keizerlyke Majefteit Ka„ rel VjL. , Zyne Erven en Nakomelingen, 3, en alieen maar tot meerder zekerheid ge- hypothequeerd op de Inkomsten der Her? „ tógd -.men van Opper- en Neder-Silefien, Zich', 't zy in Perfoon, of door iemand '„ nunnentwegen, met derzelver Obligatien ?, te addresfeerén ten Comptoire van den Notaris Mr. Paulus Hun turn te Amfteli, dam, uiterlyk voor den i$den dezer „ Qlaan<| Maart, alzo na dien tyd het alsdan „ aldaar opgegeve beloop, aan gemelde „ Heeren Hopen Lestevenon, ter liquidatie w zal worden geprefenteerd." Daar was eenig gefchil ontdaan tusfehea de Burgercompagnie Wyk 28, en den Onderfchout Papegay , welke vry wat driftig hadt toegereden, tegen een Detachement gewapende Burgers, na de poort trekkende, en waarover gemelde Burgers, zo als billykwas, voldoening vorderden. Het was moeilyk dit te vindenj en het zou jammer zyn geweest, dat over dusdanige zaak eenige fcheuring of misnoegen zoude plaats gehad hebben, vooral in dezen tyd , dat de eendragt en goede verlhindhouding tusfchen Burgers en Re* O 5 geer* I KLAM.  Au- sro NIEUWE NEDERLAflDSCBE geerders zo moodzakelyk is. Eindelyk is door tusfchenkomst van dep fleex Mr ^' Calkoen, gewezen Hoofdofficier'dezer Stad' (welke dien raoeüyken post 'rneï m veel \uu fter bekleed, de hoogagting en liefde der Burgers en Inwooners in 't algemeen zig verkreegen en ook verdiend heeft,) deze zaak " in Burgemeesters kamer, in tegenwoordigheid van Burgemeesteren, Collonellen, Kaptein en Officieren van gem. Wyk en öer Schutteren van het Corporaalfchap a met welke het voorval gefchied is , afgedaan. De Officieren en Schutters maakten eenen kring om den Onderfchout Papegay, die een gefchnftaan dezelven voorlas,door het welk hy eene volledige voldoening aan de beledigden gaf. Dit gefchrift was met zeer veele juistheid van oordeel opgefteld, zo dat het den Schutteren volkomen genoegen moest geven, en den Onderfchout niet boven verdienften verneederde. Men weet hoe moeilyk en teder de zaaken van hoon zyn. De Ed. Heeren Bewindhebberen van de Qost-Ind. Maatfchappy ter Kamer Amfteldam, hebben in dienst gefteld en begevende Schepen Doggersbank, aan Kapt" A. Tbim; den Arend, aan Kaptein K. Klopper; de Valk, aan Kapt. M. Koster. en J a c h t r u s t , aan Kapt. J. A. Lubbe, ©m daar mede naar Batavia te ftevenen. Dea 16 Maart is. op de Haarlemmer Wega ( doos  JAARBOEKEN, Maart, 178$. 211 $oor de fterke Mist des avonds een koets in 't water gereden, waar in vier Heeren za-5 ten, twee van dezelven zyn gered , dog 1 iwee hebben het ongeluk gehad v?n te verdrinken. Den 19 Maart des namiddags omtrend half vyf uuren, heeft de Heer H. A. van Laun, Liefnebber der Natuurkunde, in byzyn van vertcneidene liefhebbers, een Luchtbol van 9 voeten nuddellyns, op de wyze van Mongolfiér gevuld, buiten de VVeesper-Poort, op het Ühfaii'S - Pad , in een Tuin, London genaamd^ met alle gewenschte uitkomst opgelaten, weeiende nog niet waar dezelve neder gekdrpen is: de Luchtbol was binnen de 3" minuten gevuld en in 15 minuten zigtbaar geweest: de wind N. N. W. Gouda. De ftad Gouda heeft twee voordellen ter Staatsvergaderinge gedaan, als voor eerst nopens het vermeerueren der Jaarwedde der Kerkeuleeraars : en ten anderen ter affchaffing van de zogenaamde Recognitie-gelden der Roomschgezinden, voor het oeffenen van gunnen Godsdienst. Rotterdam. Door Gedeputeerdens dezer Stad was den 11 January laatstleden.a een voorftel gedaan ©uitrend, een bentel en verandering det Schut' Am- tel)am.  Kot. tbt- |>AM> e 1l NIEUWE NEDERLANDSCHE Schuttery: De Staten vorderden daarop de conhderatien en 't advys van Hoogstderzelver Gecommitteerden binnen Rotterdam welken aan diep last voldaan hebben en eenen uitvoerigen brief omtrend dit onderwerp , den 23 February aan de Staten toegezonden. Wy hoopen dien brief in het vervolg mede te deelen: welke den 22 February ter Staafvergaderinge zynde ingeKomen , cornmisforiaal is gemaakt aan het groot Befoigne , nevens Hunner Ed. Groot Mogende Gecommitteerden zeiven. Gedeputeerde van Rotterdam verzogten Copv om het goedvinden van hunne MincipaTen te verneemen. Tegens het ronfelen van Volk is alhier kondigt^" d£ V0l£ende Publicatie afge, A,Zder S?h up' ,Bu^me.esteren en Schepenen dei Stad Rotterdam in ervaring zyn eeko- ^nnónaMnje"RgeDftaande Z0° bY Puhlicatie^aa den 00 Maart 1723, als by eene naderere Reib- !™e™£to 10 Mey «737, ten ernfliSflTis v2boden het engageeren, verronfelen en verzenden na elders van Zeevarend volk, alhier thuis horende, of zich hier bevindende; echter veele VVerlZS,\i°aI^rS' Volkho«ders, vreemde Makedeze sSd iehCVa-3rten an.derePerfooneD binnen aeze ötad, zich met ontzien van dagelvks hun werk te maken, pm het Zeevarende volk, zeifs de zodanige, welke werkelyk in dienst zyn, van hier na elders en buiten deze Provintie te verronS^rpn" ? ^edandeftine wyze te doen transporteren, waar door niet zelden Vrouwen vaa hun-;  JAARBOEKEN, Maart, 1786. . 213 hunne Mannen en Ouders van hunne Kinderen op 't onverwachts worden beroofd , zonder dat dik- T wils ontdekt kan worden, werwaerts dezelve zyn. D Zoo is 't, Dat royn Heeren voornoemt zodanige kwade pracfyquen, waar door de Commercie } en Navigatie dézer Stad ten hoogden wordgeprse-g judicieerü, willende tegen gaan , hebben goedge-y; vonden te ordonneeren en ftatueeren , zooals Hun Ed. Groot Achtb. ordonneeren en ftatueeren by dezen, dat voortaan geene Volkhouders, Slaapbaazen, Wervers, Ronlelaars , vreemde Makelaars van de Zeevaart, of eenige andere dier^elyke Perlbonen, hoe ook genaamd, zich zullen hebben te verftouten, om eenige Varends gezellen ofte andere Perfoonen aan te zetten tot, veel min eifecfiveiyk aan te neemenofte engageerenin dienst van Coliegien, Compagnien, Rederyen of Koopvaardyfehepen buiten deze Stad, op pcene van zulks hebbende gedaan, voor yder Perfoon daar toe aangezec of geengageert, te zullen verbeuren een 'boete van Driehondert guldens, en dezelve boete niet kunnende betalen voor den tyd van zes maanden te werden geconfineert in het Tugthuis dezer Stad. Dat, wanneer tot zodanig een Werving behoorlyk permisfie by Heeren Burgemeesteren dezer Stad zal zyn verzogt en geobtineert, aan de Wervers door de Waterfchout een fchriftelyk bewys van dat verleende Confent ('t Welk echter niet langer dan voor een Maand zal zyn) zal worden gegeeven; terwyl nogthans gemelde Wervers gehouden en verplicht zullen zyn, om wanneer zy een of meer Perfoonen tot de Zeedienst zullen hebben aangenomen, daar van binnen den tyd van twaalf uuren na het engagement aan de Water* lchout fchriftelyk kennis te moeten geven, met opgaaf der Naam, Ouderdom en Geboorteplaats der aangenomen Perfoon of Perfoonen, mitsga ders van de plaatfen hunner destinatie, op eer boeten van drie guldens voor ieder Perfoon, vat wel ?0T* ERAM. 'ubl. te» in Konfcrj. 1 1  &i4 NIEUWE NEDERLANDSCHE Rot TERDAM. Puhl. genRo feJary* welke zodanig een opgaaf aan de Waterfchout binnen de voorfz. tyd zal zyn verzuimd, zulir ncje daar en boven voor en al eer die meenen, wdke zich alzo in dienst hebben begeeven , zullen morgen worden verzonden , dezelve eerst door voornoemde Waterfchout möeten worden gem; nftert, en aan dezelve daar van een fchriftelyk Declaratoir worde gegeven. Dat voorts cp gelyke boete van Driehondert. guldens geene Voerluiden, of Schippers en wel voornaamlyk de Schippers, welke op de Provincie Zeeland, de Steeden Dordrecht en Amfterdam vaaren, voortaan zullen vermogen eenige ZeevaarendePerfoonen mede te voeren, omdieaJdaar te bezorgen of over te geeven, ten zy de zodam'gen, door genoemde Waterfchout van een Pasfant- brief je zullen zyn voorzien , zullende de Voetiüiden of Schippers in deze voor hunne knegts móeten inftaan en aanfprekelyk zyn. En zullen wyders de geenen , welken zullen bevonden worden in eenige Zeedienst buiten deze Stad te zyn aangenomen, zonder permisfie van Heeren burgemeesteren, wanneer zy daar -an aan gemelde Waterfchout kennis zullen hebben gegeven, voor zich mogen behouden het handgeld of het geenezy van die geene, welke hun tot dien dienst hebben aangenomen, mogteu hebben < ntfangen, of hun fchuldig zyn, zonder verplicht te zyn iets hoegenaamd doar van te reftituteren, en daar en boven nog hun aandeeel in verbeurde boeten genieten. Dat laatftelyk niemand zyn Huis, Werf of Schip zal vermoogen te gebruiken of laaten gebruiken tot de hier bovengemelde verboden Werving of Ronfelaryen, veel min voor die verronfelde Perfoonen zich borge te ftellen, ofte op eenigerhande wyze by dusdanige Werving adfifteerea, ofte dezelve behulpfaam te zyn, ofte eenige Perfoon of Perfooneü buiten deze Srad ra lokken, om dezelve aan eenige Wervers aan te bren-  JAARBOEKEN, Maart, 1785. 215 krengen, welke zich aldaar om dezelve tot dienst te engageeren zouden mogen ophouden, direcle-1 Jyk ofte indirectelyk, alles op gelyke boeten van j Driehondert guldens zo als hier boven is geltatueert, te appliceeren, de eene helfte voor de Hoofd i Officieren Waterfchout, en de refteerende hélfte ^ voor den aanbrenger en armen dezer Stad. j En zal van deze Publicatie een exemplaar of affchrift moeten hangen by alle de Volkhouders, Herbergiers en Slaapbazen, die Zeevarend Volk verbb, f geven, op een boeten van zes guldens. Aldus gedaan en gearrefteert in Collegio van myn Heeren van de Weth voornoemt den a8 Maart 1786, en na voorgaande Kfokkegeluy van het Raadhuis dezer Stadgepubliceert den 31 Maatc 1786, ten overftaan.van de Heeren Mr. Pau» lus Gevers Schout, Mr. Jacob Herman Vingerhoedt Vryheer van Esfelickerwoude en Heer van Jacobswoude, Burgemeester, Pieter van Tzendsorn en Adrianus Havart Schepenen. „ In kennisfe van my, J. van ZUYLEN van NYEVELT. Schiedam. Wy hebben in onze Jaarboeken van 1782. II. Deel bl. 1418 van eene plegtige overeenkomt nopens Regeeringsposten en het bedanken voor de aanpryzingen van den Stadhouder gefproken. Deze overeenkomst of conventie is den 12 November 1782 geteekend , maar den 26 Maart dezes jaars eerst door eenen onbekenden in druk uitgegeven. Vier Leden van de 24 Raden, namenlyk Arsnt Vinck 3 die buiten de Stad woont, Ror« 'er)am. °ubl. telen Ron« elary.  ScHIE DAM, Piib/. te gen Fei telykheit enz. 2*6 NtEDWE NEDERLANDSCHE T2°nV JaC°r\ Mor%an' Karei Jan Bosfcbaert en Daniël Pichot , hebben gem. Conventie met geteekend. Veel is if & Dagpapieren over deze Conventie gefehre- B r i e l l e. d. Den 23 Maart is deze Publicatie afgekort: ' Bai&, E"rgemeefter en Schepenen der Stad . " Bnelle, mee zeer veel verontwaardig» ver. 7nomen hebbende, dat eenige P.rfoohen a ?° 1^ gers gekleed zich niet hadden £ £ JJï; tusfchen den 20 en ar dezer te komen on de R?r terye van 't Mole Bolwerk b\m™l£Utt^?~ en zig te vervoegen by het Kanonftuk opden hoek na dezyde van de Koornmolen geplaatst zvnde Dat de Schildwacht op dezelve PfifiDde na gewoonte geroepen • en een gamfch"onbeffl htdrgSootebnek0°men hebbfnde' **ÖS voornoemde Batterye vertoond hebbende,Snefde Schildwacht wederomop dezelve had gevum fr t ^at *erv?,8eDS by Examinatie was genleeken , dat het Lont, waar mede de K>,Pe totdekkinge van het Sinkgat van gemelde Ka fonftuk was vastgebonden , doorgeleden, en daar door dl voornoemde rfapel van het zel've Stuk was afge" pe?en° Burgemeester enSche- penen, uit alle de bovengemelde omftanHmh«. en is voorgekomen, dat gemelde f 0d de voornoemde Batterye met eeD ^ »,r P  JAARBOEKEN, Maart, 1786. 017 lyk zich aan 't affnyden van gemelden Lont hebiien fchuldig gemaakt; en tefFens begrypeude, 1 dat tiiergelyke allefirts pehazardeerde onderneesninKen, zyn Feitelykleeden van verregaande 1 nitzigten, gedaan tot orenhaare fcheridinge vafi^ 's Lands Goederen aldaar toevertrouwd, eh over/ Zulks Hun Edele Achtbaaren aan de ontdekkinge( van de Dader of Daders van de Voorfchreeve moedwilligheden ten hoogde geleégen legt, be« looven een Prsemie van een hondert en vyftigCóroli Guldens, aan die geene , die den Dader bf Daders boven gemeld zullen ontdekken , zodanig dat dezelve in handen Van de Jüftitie geraakt zyndie daar Van kunnen worden overtuigt,of ten minde óp een overtuigende wyze bekend worden , zullende des Aanbrengers naam (dus begeerenden werden gefecreteert." Aldus gedaan en gearredeert by Bailliu, Burgemeester en Scheepen'der Stad Brielle, op't Raadhuis derzelve1 Stad, den 27 Maart 1786, en ten zeiven dage na voorgaande Klokkegeflaggepubliceert, ten overdaan van de Heer en Mr.yfwdt eas van der Sluis, Pieter Graafland , Vryheervan Heenvliet, /Jfuerus liresfèr, Pieter van Ry, ed Simon van der Bufgh, Scheepenen der Stad brielle, en cp de gewoöne plaatfen geaffigeert. In kennisfe van my Secretaris. C. VV. tl O G E R W A A R D. VLAAR,DINGEN. Op de Requesten der gezamenlyke; Geïntresfeerden in de Haringvaart van Holland en West- Friesland, is by H.Éd. Gr. Mog. èene allergunltigfte Rsfolutie genoomen, van dezen inhoud: P Is Briel- ,e. te- 'en Feielykheidnz.  aiS NIEUWE NEDERLAKDSCKE VtAARDINGEN H e u S D E N. In de Leydfche en andere Dagpapieren leesc men deze Bekendmaking: Met „ h goedgevonden en verftaan, aan eik „ der Schepen , welken in het gepasleerde „ jaar 1785 ter Haringvaart in Zee zyn ge„ lopen, by deze te accordeeren, om uit „ 's Lands Kas te doen betaaien, een Prte„ mie van Zevenhondert Guldens; waartoe „ de Heeren Gecommitteerde Raaden worp den geauthorifeerd. En zullen daarenbo„ ven de zaaken ter Generaaliteit daar heen n als nog worden gedirigeerd, dat deinftan5, tien, welken van wegen H. H. Mog. by „ de Hoven van Weenen en Verfailles be» reids zyn gedaan, tot intrekking van de a, prohibitivc Ordonnantiën, door Hoogstde„ zeiven met alle mogelyk empresfement wor» „ den gepousfeerd, als het eenig middel j, zynde, waardoor de Haring - Visfchery „ hier te Lande op den duur kan worden 3, geconferveerd. Woerden. Ook hier ligt een Request ter teekening aan de Staten van Holland, ten einde geen Krygsvolk naar Utrecht worde gezonden, die aldaar de maatregelen der Burgeryë zouden ftremmen.  JAARBOEKEN, Maart, tfftf. ^ M8t <*é proöifle Verontwaardiging vernomen hebbendede lasterlykebefchuldigingen, geplaatst i in de Politieke Kruyer No. 314 tegens den Hoog. Welgeb. Heer Drosfaard dezer Steedeen Landen, j doch tevens ook geinformeert.dat door onder be t hoorlvke prefentatie van Eede gegeeveue verkJaa j ringfe" hoogstdezelve öp de voornaamfte poinéten reeds volkomen is gejuftificeerd, zo hebbben wy Uit liefde voor de waarheid geinquireefd na zeekere Periode mede in voorn* Weekblad te vinden en waarin word voorgegeeven op het Art. Van de Bank van Leening, „ als of zyn Hoog,, Welgiboore nut alleen voornamentlyk, of alleen het ■ profyt van zyn eige Beurs behartigde, maar dat , daar door die bediening zo zeer verminderd, dat de ,, Stad, welke te vooren daar van Jaarlyks honderd li Daalders getrokken heeft, roer omtrent twee Jaa„ ren veel moeite heeft gehad om een bekwaam Per„ fotn te vinden, welke die post zonder betaalingevan ,, eenige gelden aan de Stad wilde aanneemen" Wy konnen en mogen ÜEd. en de geheeie Waereld verzeekeren , dat de Borderellen van de Stads Reekeningen zederd 1748 tot 1783 incluis nagegaan wordende, ten klaarltenzal komen te blyken, dat in 1748,174*5 i75oen 175-1 vooren inden beginnen van de komst van zyn Hoog- Welgeboore geen betaaling door de doe ter tyd Bankhouder is gedaan, en dus ook niet in ontfang gebragt: zedert is door de goede directie van voorn. Heer Drosfaard, welke altoos by alle gelegendheeden getragt heeft de finantien van de Stad te bevoordeelen, in het laatst van 1753 of begin van 1754 een ander Bankhouder aangefteld, en het is ook zederd die tyd tot 1783 , dat men zonder tusfchen poozing in de Reekeningen telkens zal vinden in ontvangst gebragt, wegens de verpagting der Vendue, als die van de Bank van Leening, zynde voor de Bank, waarop voornamentlyk fchynt bedoeld te worden in onti'ang gebragt voor 1756, 1757 en 1758 'sjaars i'25 Guldens, en zederd e % 1759 HeuS- 3ekendjaak nó>ens detó Drost.  Heds *>JEN. Bekend tnaak.n pens der Drost* 220 NIEUWE NEDERLANDSCHE ■ 1759 tot 1783 'sjaars 150 Guldens, en voor drf Vendue, zedert 1748 toe 1764 dan eens iets meer, dan eens iets minder, doeh zederd 1764 toe . 17 J3 altoos dezelfde fomma van 80 Guldens 's 7 Jaars. Wat aangaat de moeite, welke men voor twee Jaaren gehad heeft, om een bekwaam Perfoon re vitideD , vermits die Bediening zeer verminderd was, zulks is waar, doch tevens is het mede ten onwederfpreekelyke waarheid, welke desnoods met verfcheiden atteltatien zoude kunnen worden bevestigd , dat zyn Hoog-Welgeb. daar toe in het minfte of geringde geen oorzaak heeft gegeeven, maar wel de flègte behandeling en directie van zekere Bankhouders, (Exempt de laatfte in 1778 aangefte d) «» het is zelfs te verwonderen, dat zig iemand heeft opgedaan, welke die zo vervallen* Bank wel heeft willen opneemen, en daar voor geduurende de eerfte to Jaaren ico Guld., doch de vyf laatfte ijo Guld., en voor de Venduege duwende vyftien jaaren jo Guld. 's Jaars ie be" taaien. Na ÜEd. verzogt re hebben deze in deszelfs eerfte Courant te plaatfen, verblyve Heusden M Y N HEER' den 14 Maart UEd. D. W. Dienaaren i7Ü6. ADAM RAUW, Burgemeester. J. L. NOLET, A. V. rJAAK. Scheepen. Alkmaar. Men ziet hier het navolgend Berigt: £jet Patriottifch Gezelfchap te Alkmaar onder te ^inlpfeuk: Het Burgerhart aan deugd verpand Klopt voor zyn Stad en Vaderland. fa  JAARBOEKEN, Maart, 178Ö. 221 Jn de Maand Augustus des voorlee'den Jaars, op goede gronden hebbende veronderdeld, (zo als hetzelve nog veronderlteli) dat de Schutteryen \an Nederland, gelyk 't oori'prongelyk behoord, reeds bedaari, or eerlang beltaan zullen, uit: gezetene , zich zelfs ondernoudende Burgers; —— Dat men onder het woord Fuik alle gezeteneen belang hebbende Burgers verttaat: Dat de vry- h id en veiligheid van Regent en Burger in N** derland, thans v :\lrektvereifchen, dat het Volk zyne Vertegenwoordigers benoemd en aandeld; En daarop hei volgende Vootltel tot ultimo November 17S5 ter beantwoording hebbende uit' gefchreeven: „ Of de gewapende Burgeryen, by welken de ,, befchermende en verdedigende Magt berust; ,, niet de naastgeregtigde zyn , om zonder in agt ,, neeming van Gildens, of eenige andere vroe „ gere of latere Bevoorregten, uit alle belangheb ,, bende Burgers, de bevoegde en waardigde ti 3, verkiezen tot de Aandellers hunner Regenten' ,, dan, of deeze Verkiezing ook door anderen ,, of door eenige mogelyke inrigting beter, vei Uger, duurzaamer, en alzints gelukkiger voo Regent, Burgeren 'e geheeie Volk plaats zou „ de kunnen hebben? zo ja — door wig?. 0 „ hoedanig? Heeft na rype oyerwceging, en raadpleging va, der kundige Vaderlanders, die ingtkome Antwoor den niet voldoende geoordeeld; en met reden ge meend dat zulks grootdcels veroorzaakt zy, doo het kort beltek van drie Maanden ter beantwoot ding gefteld; waarom het beflooten heeft, het zelve Voordel andermaal vpor te dragen tot ulti moSeptembereerstkomende; verwagtende volgen gebruik elk Antwoord met een Zinfpreuk gecet kend , nevens een bygevoegd Billet, waarop dt zelve Zinfpreuk, en waarin het Ad: es van de Schryver daat uitgedrukt. Iemand echter verkit secde onbekend te blyven, word vryheid gekate Ar.K'- MAAR. Ber. van een Ge- zel/chap enz.. 1 i i r s j ii s  Alkmaar. Ber. vat een Gezelfchapenz, i i Hoorn, De Burgery dezer Stad, zedert eenden tvd aangedrongen hebbende op het herftef eener yrye Regeeringsbeftelling, ingevolge het Privilegie van den jare 1422, wierd door den Oud, Raad op den .15 dezer maand daarop een gqnftig bengt mtgebragt, en by de Vroedfchap den ao dezer maand bepaald, om daar op een volledig befluit te nemen: waar on dan ook dien dag befloten wierdt met elftegen agt flemmen, om het verzoek der Burgery toe te ftaan: zynde nu aan de Burgery de vryheid gelaten in de verkiezing van Burgemeesteren en Scheepenen, en wel zodanig, dat de Burgery in geen van beiden gé. houden is, zig tot de leden van de Vroedfchap s2a NIEUWE NEDRLANDSCHE zyn Antwoord zonder Billet te bezorgen: zullende mdien zyne Verhandeling de Eerep" s word oegeweezen, hetn ter ontvangst de^elv^der Leden worden aangeweezen, door hetGezelfchan tot de ftnkfte geheimhouding verpligt. - f5 Eer? prys beftaat in Dertig GouSe Ducaaten, of aer keuze van den SchryverJ in eene Goude Medaille, terinnige waarde van dien, ep welks eene zvde de Naam of Zinfpreuk des Schryvc da\ JL plaatst zal zyn. De Billetten der afgekeurd? Ve£ handeh.gen zullen ongeopend worden verbrand • zullende het alleen de Leden van het GczclS ongeoorloofd zyn naar deeze Prys te dingen. Men ranteVSS,ddyk? erol,ediSe opheldering ;annet Vooritel _ inachtneming van de Hoofd:aas - en goed leesbaar Nederduitfch Schrift n de Antwoorden aan te treffen, Tdke b& ^oornoemde tyd gezonden moeten worden aan li Meerhout, Koopman te Alkmaar. '  JAARBOEKEN, Maart, 1736. 223 fchap te bepalen, maar een volkomen regt Hoorh. overgelaten , om die te verkiezen uit her, geheeie lichaam der Burgery; zullende de verkiezing van Scheepenen uit de Naamlyst van Keurmannen moeten gefchieden door den Schout, of by weigering van dien door Burgemeesteren. Wyders heeft de Vroedfchap vastgefteld, de Refolutie van 24 January 1766, wederom in te trekken, en Zyne Hoogheid voortaan te bedanken voor alle recommandatie, hoe ook genaamd, waar onder de Ele&ie van de*Kapteinen der Schuttery. De Gecommitteerde Raden ter Admiraliteit in Westfriesland en het Noorderquartier, hebben met voorkennis van zyne Doorl. Hoogheid, de Schepen Meden blik van *C> Stukken, en Hoorn van 20 Stukken, begeven aan de Kapteinen Simon Dekker en Jan Everwyn Drillinger; zynde voorts by gemelde Zyne Doorl. Hoogh. de Kapt. Cornelis Johannes Bloys van Treslong, beftemd tot het bevel van het eerfte Schip van Linie, dat by welgemelde Collegie in dienst zal worden gefteld. De Heeren Bewindhebberen van de OostIndifche Comp. ter Kamer alhier, hebben bet Schip Berkhout begeven aan Kaptein Fedder Hanfen. P4 ZEE-  MlD' JDELBCR.G. Ref. om tr end de Turkfch Paspoorten. I j < i *M NIEUWE NEDERLANNDSCfJf ZEELAND, Middelburg. Omtrend de Turkfche Paspoorten waarom» trend de Meden Zierikzee en VJisfmgen zig uitdruklyk hadden beklaagd hebben, de Sta*' ten dezer Provincie den 6 Maart 1786 befloten, orp door derzelver Heeren Gedeputeerden ter Generaliteit te doen voordragen : . r)at Hun Ei. Mogende uit de reprefentatien van wegens de Commerciereode Ingezetenen ae,daan, zyn onderngt geworden van de Inconrenfenten, welke gelegen zyn in de executie van Hun Hoog Mogende Refolutie van den 16 January dezes Jaars , medebrengende, dat voonaan geen Turkfche Paspoorten zuüen worden gegeven, dan aan Schepen, die hier te Lande dadelyk gebouwd cn geëquipeerd zyn, en aan Ingezeten van den Staat, toebehooren. Dat Hun Ed. Mog, uit de praemisfen vandezelve Refo'ut.e remarquerende, dat het oogmerk da'r t^Yr,ige pe/5t de °'ders °P **t verleenen van Turkfche Paspoorten te doen executeren, naar den teneur var, het Placaat van 4 January i7J[ niet kunnen begrypen , hoe in het dispofïtief van dezelve Refolutie ,s ■«gevloeid een nieuwe beo," hng, dat de Schepen hier te Lande moeten zvn gebouwd, daar het Placaat zelve niet andersT 3U!T- \da° dat de SchePen bierte Lande moe. ten thuis hooren en aan de O iderdancn en Wteteqen van den Staat toekomen: en dac Hun Sft Mogende z.ch nog te meerder over deze no^ble verandering moeten verwonderen , om dat ezelve in de Refolutie is ingevloeid', zond? lat er eenige redenen worden opgegeven, waarom Dat  JAARBOEKEN, Maart• 178^. a?.s Dat Hun Ed. Mog. mits dien infteren, dat de voornoemde Refolutie door Hun Hoog Mog.] ten ipoedigften moge worden buiten effect ge j Held en de refpecbve Coliegien ter Admiraliteit dezer Lanéen geattctorifeerdj de Turkfche Pas-j poorten te verteëneo op den voet» als tot nog/ toe, conform het Placaat van 17*7 en opgevolgde Refolutien van Hun Hoog Mog. is gepraftifeerd: en dat voous in de «efoi^nes der Hee-, ren Gecommiit efdéfl uit de voornoemde AdmrraUteus Coliegien worde geëxamineerd, en aan Hun Hoog Mogende geadviièerd, of en welke nadere orders noodig zyu tot executie van hés meergemeldén Placaat van 1727.' Den 10 Maart is by de Heeren Staaten dezer Provintie een afdoend befluit genomen, nopens de onderfcheidene ftukken, betrekïyk tot de aanftelling van den Advocaat Witte Tullingb tot Advocaat Fiscaal van Brabant, nanienlyk: „ om wel te desapprobeeren de „ conduite der Gedeputeerden dezer Pro.£ vintie, maar echter zig niet te oppofee„ ren, dat de voorfchreeven aanftelling ef„ fect forteere Tegen dit befluit heb¬ ben zig verzet de Heeren van Zierikzee en yiisfingen. Ook is befloten , om- den Heer Mr. P. E. van de Perre, benevens de He .-ren -Hop en Lesttvenon van Hazaartswoude, te be> noemen tot de onderhandelingen te Brusfel; mitsgaders om te bewilligen in de voortduuringe der Jaarwedde van de Leden en min' dere Bedienden van den gewezen Hoger P 5 Kfy'§s Mm- 1UKG,. ief.oinrend de Turkfche ?aspm» en.  s.26 NlEDWfl NEDERLANDSCHE Vussiü gen. Krygsraad, dog alken voor de helft daarvan; en verder of anders niet. Vlissingen. Voor Rarnmekens is aangekomen het OostIndifch Compagnie Schip de Mentor, Kapt. J. J. Milfaert. Dit Schip heeft een zeer voorfpoedige reis gedaan, zynde half Oélober laatstleden van Batavia onder zeil gegaan , en den 4 January laastleden van Kaap de Goede Hoop, van waar den 20 November na Ceylon gezeild was het Schip de Factor, Kapt. J. H. Milfaert. Men heeft met dit Schip tyding bekomen, dat ons Esquader in Oost-Indien, onder bevel van den Kaptein van Braam , nog in vry goeden ftaat was, hoewel de Manfchappen zeer veel door ziekte hadden geleden, en vele overleden waren. Er was nog geene vooruitzigt, dat hetzelve herwaards ftond te keeren, vermits men in de noodzaak was geweest, met alle 's Lands Schepen eene nieuwe togt naar Riow enMalaccatedoen, waar den vyand >W#»gü/*hadyiernomen. U T R E C H T. Utrecht. Wy hebben in onsftukje vóór February 1786 een Adres medegedeeld. Hierop  JAARBOEKEN, Maart ,1786. 227 op fchreef de Ridderfchap den 10 February aan de Vroedfchap dezen brief: EDELE ACHTBARE HEEREN! Daar wy uit de Publieke Nieuwspapieren zyn ontwaar geworden, dat het UEd. Achtb.behaagt heeft, onze Refolutie van den 27 December des afgeloopen Jaars, daags daar aan ter Vergadering van Staaten ingebragt, en concerneerende het gebeurde binnen deeze Stad op den I f en 20 Deeember daar te vooren, Copielyk te Communiceren aan Geconftitueerdens en Gecommitteerdens uit de Burgery alhier, en deze zich veroorlooft hebben, by een Adres laastleeden Maandag, ter Vergadering van U Wel Ed._ Achtb. ingeleverd , en gelyktydig in een Extraordinaire Courant publicq gemaakt, dezelve onze Refolutie in een zeer hatelyk daglicht voorteftellen , en als HöOgstbeledigend voor Utrechts Burgery te doen voorkoomen, met geen ander oogmerk voorwaar, dan, om dezelve Burgery (ware het mogelyk) irn« mers dezulke onder Hen, die by gebrek van genoegzaame kennis en doorzigt, of van gelegentheidom door hun eigen oogen te zien, ziébdooi deeze Leidslieden gewoon , zyn te laaien leiden 3 tegens de Ridderfchap dezer Provintie te anirac ren, en derzelver inzigten en bedoelliugen in geheeie erroneufe en onwaardige verdenkingen te brengen; vinden wy ons in de onaangenamen verpligting gebragt, terwyl de gevvoonen weg, tot het inbrengen van onze bezwaaren ter Staats Vergadering, door de opfchorting der Vergadering binnen deeze Stad, immers voor als nog afgeinee' den is, deswegens ons beklag by Misfive aan L Ed. Achtb. te doen. . Wy zullen ons over de Inhoud van het zelve Adres, als meerendeels coctineerende een narr< van Zaaken, die buiten ons zyn, niet verder in laatep, dan voor zo veel ons direclelyk concer neer fRECHT Brief der Ridd. aan de Vwdfi  'J£ECHT Brief det Ridd. van de Vrsedf. < J i < ] r 1 i a d o z £ rr hi v: R te re fc 228 WEÖVVH NEDERLANDS^ neert cn daarom alleen]yk Ufid. Ach,h ken, .nernftigeoverwegLtefneemen ke gevolge-het zal moeten L ! va? vve,°- vizen der rerpective i JZdf? y » JBd,en de oordeel van particuliere Perform™ Sa° bel: mmfte relatie tot d S ïÜ'e 6«* dS «lver onderzoek ebeo!rdïïfnï o^h' f0tder' *en ten eenemaal onbevoegd: iyn ^fJÏ»0'86 Wy/ fens moeten verzoeken h5 nfa* * r?yl wy te(' Autheurs van Ihe zelve AdrS 2' Ac,htb aan dc waardiging zullen S eLn^Lderzdver veront" Ijg*»0 wy «I te meerder gS van' uhd, Achtb. te mogen verwagten, daal w! ™! •en aanzien van de waarheid en zekerheid dwèroS ien en motiven onzer rreereemeldP. i?fr„i 5g, n >ok fommige Leeden ^eEd^chftvSS' mg deswegens kunnen goed vinden aftSeïi' >p de Wetenfchap van UEd. Achtb. CóE .eden der Vroedfchap gerustelyk durven beroe aTbvÏÏuTZrb °k tCO VSlleD ^^kerThouden; at by UEd. Achtb. met anders, dan voor een ma. tieule interpretatie onzer Refolutiezal word™ ingezien (gelyk dezelve waar yk S de SÏr ee^eBelchuldiging.alsof w/h fg p^leegdêgeweTd" p den 19 en 20 December aan Ltecbtf^fS iaden hebben »,llen imputeeren. Neen Ed Kb eeren , mmmer is het in onze gedagten SoS^LlgTwtd Wei'nif* 3,8 b-8geengvoor: m lZeSZ^'ii0? reken,D£ vaD ^t lichaam in i'trechts goede Burgery te ftellen. en onr<»' wyzvn te zeer overtuigt, dat een groot «ede-U , tan JÏÏSf* > D,et geW°on 0m dXïfbetofc yan alFerley aart , nog door uitgedagten beiuld.gingen van Regenten en Leeden van Re- gee*  JAARBOEKEN, Maart, 17Z6. 229 geering ce laaten verleiden; maar gewoon om de wettige Regeerirg te eerbiedigen, en niet meerder te verlangen, dan dat de nodige verbeteringen fen Redresien op eene wettige en Conltitutioneelen wyze worden da?rgeltelt, verre af is van het , gepleegd geweld op de vorengemelde dagen teap prouveeren: maar integendeel, het zelve in hun. ne harten afkeuren tn verfoei jen, en, zo maar vryheid van fpreeken hadden, zulks opentlykbetoo. ncn zouden, om ons door zodanige befchuldigin. gen niet ten hoogden beledigt te agten; en wy i hadden niet verwagt, dat Geconit.ituegrden en Gecommitteerden door derzelver opentlyke goedkeu* • ring van al het gepasfeerde op die dagen ('t welk de Heeren Edelen gemeent hadden, alleen aan eenige onrustige menfchen, waar onder zich veellicht ookVreemdelingen, en de zulken, die zelfs geen Burgers deezer Stad zyn, ofte lange geweest zyn, : kunnen bevonden hebben, te moetentoefchryvep) het zelve voor hunne Rekening en voor Rekening der Burgery zoude genoomen en daar door zelfs de blaam op de Burgery gebragt hebben; waar mede zy de Heeren van de Ridderfchap zo zeer 1 ten onregten hebben kunnen goedvinden te befchul\ digen: dan dit ter hunner verantwoording overlatende , willen Wy, alvorens deeze te eindigen, terwyl doch door alle hier vooregemeldeomftan; digheden bet gevaar van de bewering der ruste 1 en goede ordre binnen deezen Stad niet fchyntie verminderen, onder inhsfie van onze Refolutie van den 37 December des voorleden jaars, UEd. Achtb. alle nodige wysheid, voorzigtigheid, en ftandvastigheid toewenfehen, gelyk wy van onze zyde ook betuigen vastelyk gezintte zyn, de ware belangens van het Vaderland en van deeze Provintie, ingevolgen onze verpligting, naar al ons vermogen te blyven behartigen, zonder door eenig eigenbelang, gunst of haat, ofte door bedrei> gingen , van wie het ook zyn mag, ons daar van te laaten aftrekken. Hiei UITRECHT Brief'der Ridd. aan de Vroeclf.  23° NIEUWE NEDERLANDSGHE u. V' TT1Hier mede Ed. Achtb. Heeren j beveelen wv TRMHTUbd. Achtb. in de befcfaerming vanGod Almach. t'g» Gefchreeven te Utrecht, den IoFebruary 1786. (was getekend) J. TAATS van AMERONGEN, Üt. (Lager fiond) Ter' Ordonnantie van de Heeren Edelen en Ridderfchappen. (was getekend) E. K O L L. De Vroedfchap den 13 February raadplegende over het boven medegedeeld Adres op den 6 February door Geconftitueerden en Gecommitteerden ingeleverd, heeft het verzoek, daarbygedaan, van de hand gewezen. In deze vergadering ïs ook bovengem. brief van de Ridderfchap van den 10 February commisforiaal gemaakt. Dezen zelfden 13 February heefc de Vroedfchap W. J. B. van Dielen dit Advys ingeleverd: EDELE GROOT ACHTB. HEERENI FJ it myne Aantekeningen, te vinden in de Vroedlchaps Notulen van den 07 Dec. 1785, en den 16 Jan. 178*, blykt genoeg, hoe ik deRafolutie tan den 20 December 17*5 confidereer, wel» ke  JAARBOEKEN, Maart, 1786. 031 ke als nog inbakerende, ik onmogelyk komen kan, om by gemelde Refolutie te perlilteeren. TI Dan Ed. Gr. Agtb. Heeren l daar ik heden nog de eer hebbe, van in deze Vergadering nog te 4 mogen fpreken; en de gelegenheid nog geniete, ve van myne gevoelens in de Notulen der Vroedfchap p te doen infereeren, eene gelegenheid, welke my v. mogelyk binnen korten tyd ontnoomen zal zyn, \L zy het my vergund, met weinige woorden, Uw Wel Ed. Gr. Agtb. de redenen voor te houden, welken my zo op den 1 Ocfober, als 19 en ao December laatstleden, verpligt hebben , en nog heden verpligten, myne toeftemming en medewerking te weigeren tot het invoeren en beccdigen van een nieuw Reglement voor de Magiftraatsbeltelling en Regeering dezer Stad, met verzoek, datdezelve mogen geinfereerd worden in deNotulen van U Wel Ed. Gr. Agtb. op dat aan de nakomelingfchap blyke, datik niet uit eigenzinnigheid of andere beginfelen , dan die van overtuiging, my verzet heb, tegen het geen ik niet ontkennen kan, de begeerten te zyn van veelen uit de Burgery, aan welke ik altyd bereid ben geweest en nog ben, alle genoegen te geven, zo verre zulks niet tegen mynen Eed en pligt aanloopt. Ik befchouw dan Ed. Gr. Agtb. Heeren, het Regeering Reglement van den Jaare 167+, van hec welke het nieuwe voor deze Stad geconcipieerde Reglement io twee notable poinclen afgaat, als eene overeenkomst tusfchen de 'drie Leden van Staat, volgens welken zy gewild hebben , dat da R-egeering dezer Provintie met eenen Stadhouder zoude worden beleid. Nu is het middagklaar, dat de overeenkomst tusfchen drie Contractanten aangegaan, niet kan verbroken worden door een alléén van die drie Contractanten, en dit zou juist gefchieden, indien de Stad Utrecht op eigen gezag zig aan dit Contract ontrok, en eene Magi. ftraats beftelling invoerde, lynregt ftrydig mee het geen in dat Contract met betrekk.og tat de- U- .ECHTi idvys n de 'roedf. m Üiem  TJ. TRECI Advy. ven de Vroed] van Di Jen. 032 NIEUWE NEDERLANDSCHÈ zelve is vastgefleld,- ik zie op de permanence der n Raaden in de Vroedfchap, en hét maken der No* minatietot Burgemeesters door Kiezers uit de Burgery. Wel is waar, dit zyn eigeniyk zogenaamde dqi . meflieke poinclen, Stads Regeering in de eerfte e. plaats betreffende, maar zy zyn evenwel in het provinciaale Reglement gebragt, even gely k Jaar in ook gebragt zyn veeleArtikelen, welke menmisfchiea fflet even veel regt zoude kunne» beweeren, dac ook met betrekking tot de twee voorftemmendé Leden louter domeiliek zyn ? Geen ondcrfcbeid maakt het in de Conclufie wanneer men met fommige het Regeermes- Reglement befchouwt als eene Staats Wet volgers welke de Provincie zoude woraen geregeerd • want m dat geval is het eene wet, welke de drie' Lee. den van Staat moet verbinden, en welke zig een enkel Lid niet eigener authorireic kan onttrekken , zender eenen grond te legget voor de groot fte ver- ' warringen cn omkeering van alle order en Redering. 6 Nog meer, ik befchouw het Regeerings.Reclement van 1074 niet alleen als een Contract Tusfchen de drie Leden van Staat; ik befchouw hec ook met betrekking tot de Stadhouder, al» een Capitulatie of Contract, tusfchen den Souvé'eió en den Stadhouder. Prins Willem de Vierde immers weigerde het Stadhoüderfchap dezer Provincie op eènen anderen voet té aanvaarden, dan volgens voornoemde Reglement: hebben de Staaten aan dien Vorst bet Stadhoüderfchap op dien voet opgedragen, en kort daar na die waardigheid erflyk m de nakomelingfchap van Prins Willem den Vierden verklaard zynde , is de tegenwoordige Heer Stadhouder in het Jaar 1766 in de exercitie van dezelve getreden op denzelfden voet, als die zynen Heere Vader was opgedragen.  JAARBOEKEN, Mam,iyiï6< 235 Nu vraag ik, Ed. Gr. Agtb. Heeren! of een Souverein, die met iemand, hy zy wie hy zy , t eene Capitulatie beeft aangegaan , niet even als elk particulier verbonden is, zig aan die Caputulatie te houJen, is dan die Sou verain niet verphgt, y in gevalle men r.odig vind , in die Capitulatie ee- p nige veran lering te maken , daar over met dien v Perfoon ie handelen, en mee denzelven over de l( te mak n verandering te con venieeren ? Behoorde men dan niet, Ed.Gr Agtb.Heeren, al eer men met de daad overgaat tot het invoeren van een Kegeerings Reglement, waar by den Stadhoudtr veele n-table" Pn. èminencien en Regten ontnoomen werden, met denzelven alvorens daar over te handelen, en door vertoning van het nut, dat uit zodarige veranderinge te wagten is, denzelven te in uceeren, om van de hem opgedragen V001 regten : f ellaan, of ten minden den Stadhouder op dé eene of andere wyze vergoeding en genoegdoening te verfchoffen, en het was om deze reden, dai ik met nog eenige myner mede Raaien by het begin -ler Raadplegingen over het veranderen van het Regeerings - Reglement geadvifeerc hebbe, alvorens te befoigneeren over het coucipi.' eeren van een nieuw Reglement met Zyne Doorl. Hoogheid in onderhandeling te treden; een weg, Ed. Gr. Agtb. Heeren, welke ingeflagen zynde, men mogelyk de ongelegenheden , waar in wy ons thans, en met ons de Stad, ja de geheeie Provincie zig bevinden , zoude zyn voorgekomen. Ik beken, men brengt tegen het Reglement van 1674 met bedekking tot deszelfs eerfte invoering en vernieuwirg in 1747 veelö bedenkelyknedenin, welke zekerlyk niet geheel ongegrond zyn ; dan at was het ten volle waar, dat, zo in 1674 als in l?47 h- r Reglement wederregtclyk was ingevoerd, as het naderhand niet ex post fatlo geratificeerd, daar Volk en Souverein zedert al dien tyd, byhec zelve geacquiefceerd, het geobferveerd, en alle de Regenten hec zelve bezworen hebbesj? enw»9 Q het ü- reciit « ddvys m de roedf in Die' n.  23f NIEUWE NEDÉRLANDSCHE U- THECHl Advys van de Proedf. van Die len. het Jaar 1766, toen de tegenwoordige HeerStad■ houder op dat Reglement in de Exercitie der Stadhouderlyke Regten is getreden, niet een vrcedige en geruste tyd? heeft toen niet de Souverein de Stadhouder in het vol genot van zyne waardigheden gefteld, en heeft het Volk niet met duizende van • vreugde blyken en eerbewyzingen zyn genoegen daar over betoond ? dit tydftip, Ed. Gr. Agtb. Heeren, word door de meeften, die hec Reglementvan 1674 als onwettig beftryden, met eene Jlilzwygenheid voorbygaan , welke my doet vermoeden, dat die eene tegenwerping tegens bun gevoelen opleverd, welke hun te veel moeite baarc om op te losfen. Ik zal my, noch Uw Ed. Gr. Agtb. niet ophouden met de wederlegging van eenige argumenten , me ik in verfcheidene Papieren niet alleen heb gele£en, maar ook in dezen Raad heb hooren repeteeren; om dat dit my al te wydlopig maken zoude, alleen moet ik zeggen, dat die argumenten in mynen geest geen de minfte overtuiging voortbrengen , en dat veelen daar van my voorkomen, door derzelver fubtiliteit die geenen zeiven, welke zig er ter goeder trouwe van bedienen, verblind te hebben. Het is op deze gronden, Ed. Gr. Agtb. Hesren , dat ik van oordeel ben geweest en nog ben, datde Vroedfchap geen regt heeft een Domeftiek Regerings Reglement in te voeren, zodanig als het preperatoirlyk by de Vroedfchap geformeerde, en welker dadelykeinvoering op den ao Maart aanftaande word gevorderd, zo lang niet dispoincten uit hec provinciale Regeerings Reglement, welke in het zo evengemelde nieuwe Reglement geheel veranderd zyn, op eene wettige wyze, dat is by Refolutie der Heeren Staten, zullen zyn gealtereerd y en het is ook op deze gronden, Ed. Gr. AgtbHeeren, dat ik thans verklare, dat ik op den ao Maart niet zal kunnen mede werken toe invoering van hec nieuwe Reglemenc, of ten minften van  JAARBOEKEN, Maart, 1786. 235 van zulke gedeelten van het zelve, als met liet oude Reglement ftryden , en dat ik geen Reglement • zal kunnen bezweren , hetwelk aanloopttegen een ander, dat ik bezworen heb, en aan het welk ik my volgens mynen Ëed moet houden, tot dat het zelve veranderd, en ik daar door, of op eenige andete wyze, wettiglyk van mynen Eed zal ontogen zyn. (was getekend) W. J. B. van D I E L E N. Den 20 February de Vroedfchap wederom Vergaderd zynde, is van wegens Gecommitteerden en Geconftitueerden weder dit Adres ingediend: dan de Ed. Groot Achtb. Heeren Burfgemeesteren en Vroedfchap der Stad Utrecht. C^even met fchuldigen eerbied te kennen, deon^* dergefchreven Geconlfitueerden van 13G8 Burgers Inwoners, en de Gecommitteerden uitdeagt Burger Compagnien, onvermindert hun Declaratoir en Protest den 11 en 12 Ocfober des afgelopen Jaars gedaan. Dat de Ondergetekende op de middelen, vervat by hun Adres den 2 January dezes Jaars ingeleverd, onder anderen ook aan ÜEd. Gr. Achtb. hebben verzogt, om aan de Ondergetekende voor de Burgery uit te geven een Gopia Authentiek yan de ter Staatsvergadering, van den 28 December 1785, by UËd. Groot Achtb. overgenomen Ridderfchaps Refolutie, en daarby refpeétive gedane Propofitien, op dat de Burgery dezer St?d daar door in Raat gefteld konde worden, het nodige ter hunner Juftificatie, zo wel, als rot efficacieus maintien van Stads Rechten en Voorrechten, aan UEd. Groot Achtb. voortedra. Q, 2 gen U- raECHT  ü> '3 rf.oh J Nader Adres van Ge, confiiu en Ge c ommiit. i i | i ] i t t l 836 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Reni, met zodanige verdere middelen , als in Haat konden zyn , on> deze Stad en Hwgc y te<4n alle «dregt op hare Rechten en VooruS tf "enaU Dat oTd 'r W« b? ,Zy Wie h* ^ K r k et Dat UEd. Groot Achtb., na da het zelve Adres P3ïïha£e v00r^d> op het vooraan dl P°" ,Ct he^.hen ëerelol veert,. het verzoek aan de- Onde den *9 en 20 December gefifleert Lebbende Burgery , tegens den blaam, eri de zo zeer aggraverende befchuldigingen , vervat by KiJJèrJchaps Rèfolutiè, ter Juftificatie vandeze've rJurgerv aanülid.Gr.Achtb. entcvensvoor geheel Nederland, in het V/are dagligc voor te Reilen; 2.0 a;ls de Ondergetekende dan ook in dier voegen hebbeu gedaan, dat als voorfchrevé de Heeren Edelen verkozen hebben, alle de middelen by i-are Misfive onaangeroerd te pasleren; en' v asrom de ondergefz. dan ook daar toe zig op de betere kenuisfe van UEd. Groot Achtb. en derzei ver teuten, betreffende alle het zelve geaplaneerde eb gereguleerde, zeer veilig hebben en als korden te beroepen , in\qegen dat Heeren Edelen mpt geene de minde grond hoe ook, op UEd. Gr. 'Achtb. zouden konnen infteren, veel min zouden mogen verwagten, om aan de Atheurs van het zelve Adres, waar door al wederom geene andere dan de Ondergetekende verdaan konnen wor. den, detztlver verontwaardiging te kennen te geven, ais by dat Adres geene andeie middelen . dan die alzo voorfz. gezegd, met de waarheid inftemmen,' ter Juftificatie van het geJrag van de Burgery, zyn voorgelteld, en wel met yermyding van alle beledigingen, m ook geenzints met die finiftre oogmerken, welke de Heeren Edelen daar aan ge.' lieven toe te kennen , even min als de Ondergetekenden op eem;e wyze, Ine ook, AzAxby derzelver cpenlyki goedkeuringe zouden gegeven hebben , aan. rii ECHT. Nader idres van 3econft. m Ge;otnmitti  V- TitECH' Nader adres va Geconft. en Gecamin. NIEUWE NEDERLANDSCHE eenig meent gedrag van onrustige Menfchen. waar r onder ook vreemdelingen en de zulke zouden yeweest zyn, die zelfs geen Burgers dezer Stad zou ttt zyn. of lange geweest zyn; waarop de deere> E ieohv ■t hare Misfive als nu gelieven uit te komen alsdi Oudergefcbreveneals nog geen inzien in de w ,re meninge van de Heeren Edele- j,e» betref elyk hebben , nog zy, nog de burgery. zi^ op e ni„e wyze hoe ook hebben fchuldig gemaakt aan het openlyk voorttuan of goed euren ^an her gepas* feerde op die dagen, relatief tot het ge ne Heeren Edelen by hunne Misfive als vod fz avafaceeren, veel min zodanige aldaar gefielde gedragingen zo dezelve plaatfe mo^te geh'id b boen \ direct of indireê voor hunne Rekening of van die' van de Burgery overgenomen te hebben als de Burgery zig tot niet anders heeft bepaald, en op UEd, Groot Achtb. verzogt hebben. dan het geene by de geprefentcerde Adresfen op den ig D cembtr 1785 is ter nedergefreld, en betoogd is, niet anders heeft bevat, dan het arrefieeren en vaït~ ftellen van het geene UEd. Gr. Achtb. zedert zolange met de Burgery geapplaneerd en geteguleerd'hadden, om tot een Reglement op de Regeeringsbeftelling dezer Stad geintroduceert te worden, met praeftxie van den tyd der dadelyk* invoeringe van hetzelve. En dus ook wel verre, dat het gehouden gedrag der zig op den 19 en 20 Decemb. gefilfeert hebbende Burgery, zonder belediging, zouue kunnen voorgefteld worden, als het 'gedrag van de zul. ke, die by gebrek van genoegzame kennis en doorzigt of aan gekgenheid om door hunne eigen oogen te zien, zig door zodanige als hier bovengem. Leidslieden geivoon zyn te laten leiden, en tegen de Ridderfchap dezer Provintie te animeren, en derzelver inzigtenen bedoelingen in geheeie erroneufe en onwaaragtige ver~ denkingen te brengen, daar ter contrarie der Ondergefenr. betoog tot niet anders tendeert, dan snkel, om de Bnrgery tegen de meergen- Ridderlibaps Refolutie, volkomen te zuiveren, en aan de  JAARBOEKEN, Maart, lf%6- *4» de gt'hxle Waereld te betonnen, dat het;de braye Burgery van Utrecht niet is geweest op ^ wien zou ie kunnen toegepast worden, net geene de R dderfchap by dezelve hunne Refolu-ie heeft gelieven hen ten lasten te leggen, en daar a om ha.ir toevlugt hebben moeten neme t u de ( expurgatoire voordraat , ter oproepinge van d- e geheeie Burgery, als behelzende het eeniglte en c zeekerlle middel, om dezelve Burgery en de •Ondergetekende te ontheffen van den plaam, en alle a^raverende irrfirnulatieri van de Ridder•fehap, ook op nieuw by hun hdelens laatfte ■Misfive vervat, en om aan üfc'd. Gr. Achtb. en de geheeie Republiek de onwederfpreekbaa're bewyzen uit te leveren, dac 'er alhier op den 19 en 10 Decemb, 1785 een waare Volkflem heeft getxteert, waar mede niét is gefpeéld , maar wélke alomme de blyken gegeven hebben, dat het verzogte hun wel beredeneerd gevoelen is geweest, en by' de geproponeerde oproepinge, ook zoude gebleeken zynj dat dezelve daarby als nog blyven perfifteeren; boe zeer men het tegendeel ook door een allerabufiefst praefuppoost, als zoude zyn, het beletten ■van de vryheid van fpreeken, zeer ongegrond tragp •ie willen beweeren, dnar het juist de vryti'id van fpreken is, waar op den voorllag en het verzoek, by vorig Adres gedaan, g grond is. Dat de Ondergetekende, zo wel als hunne Principalen , gewenfcht hadden van de zekerheid der gronden en Motiven der meergemelde Ridderfchaps Refolutie voorgeligt te zyn gewor len, door de Wetenfehap van UEd. Gr. Achtb. Collegie, en de ondervinding van verfcheide particuliere Leden van de Vroedfchap, waar op de HL eren Edelen zig zo zeer beroepen; en deswegeris het de Ondergeich. zo min als aan hunne Principalen tot hier toe met heeft mogen gebeuren, dat inzigt en voorligtmg te hebben mogen bekomen, en daarom niet hebben konnen bevroeden of penetreeren, dat UEd. Qt. Achtb, der Ondergefchr. verzoek, met het U- 'RECHi Nader dres van teconfl. 1 Ge ommin.  u- '1'RECK Nade\ adres vi Geconfl en Gecommiti 242 NIEUWE NEPERLANDSSHS pasjererj van de daartoe geavanceerde middelen, Ten den inhoude van dien overlatende voor Rekening van de Ondergeichr. en de Burgery, voorts • te verklaren aan het verzoek by hun Adres voorgedragen niette kunnen digereer en, maar hetzelve te . decimeer en, en van de hand te wyzen, met verder Declaratoir van daar door in geenen deelen te willen . verftaan worden te agnosceeren af avoueeren de ccnjequentte, welke de Ondergefchr. uit dat declinatoir verklaard hebben te elici eer en, als het de Onderge'. icrir. met allen eerbied voorkomt, dat met opziet tot het by voorig Adres gevanceerde 't zelve van w C 'S' dat de Eer en waardigheid van den Kaad dezer Stad daar by te zeer geconcerneerd is. om een Burger iP een zo hoogstaangelegeuezaak, met een dusdanig, als gemelt declinatoir, 6p aisin dezen voorgellagen expurgatoir, Va;; de hand te wyzen; als de Ondergefchr. behoude rs alle reverentie voor UEd. Gr. /ichtb. gelover., dat een Regering niet wel kan ^oordeelt worden bevoegd te zyn, om van de hand te wyzen , zodanige middelen, welke alleen kunnen (trekken, om eene geheeie Burgery, immers de Meerderheid derzelve, van een onteerende Laster tebevrydec . waartoe die Burgery zig ter ondervraaginge doet aanprffifenteeren, ten zy uien, by refus van hetzelve, het ook daar voor houde, dat de Regering zig zei ven overtuigd houd van de waarheid van het voorgedragene aan de zyde van de Burgery, zodanig, dat zy het aangeboden middel voor overvloedig, en als gcpralteerd, rekenen invoegen dat daar mede aan de zyde van de Burgery moet geagt worden- hun voorftel aangenoomen en voldongen te zyn. En mitsdien nemen de Ondergefchr. in name van de zig gefïfteert hebbende Burgery de vryheid. om niet allen eerbied te verklaren, dat UEd. Gr. Achtb. op.heden, by derefumptie, perfifterende bynet bovengemelte Declinatoir van den 13 dezer, zy, ten aanzien van de voorfz. Burgery, tegen* het  JAARBOEKEN, Maarti 178e. 253 he^ disaveu, dat UEd. Gr'. Achtb. by derzelver genomen Refolutie hebben gelieven te voegen , verpligt zyn te protefteren, en voorts te verklaren, dat het zelve Declinatoir by de Burgery gehouden word voor een aveu, waar by UEd. Gr. Achtb. de waarheid der Volksftem, en Volksvertegenwoordiging, op den 19 en 20 December 1785 hebben in Confèsfo gefield, even of aan het verzoek en '« daar by gedane voorfiel ter opgegeven afvragin. gen pun&aelyk was voldaan geworden. Verzoekende de Ondergefchr. als nog, dat het UEd. Gr. Achtb. bebage, om door een op nieuw te herhalen Declaratoir de Burgery te verzekeren, dezelve te zullen maintineren by s' Vroedfchaps Refolutie van den ió Aug. 1785, tegens allen en eenieder, en inzonderheid, tegens alle voordragten en inroepinge ter hulpe of adfiltentie van den fterker Hand of gewapenden Arm, waar toe hun voor eeinclte Adres mede tendeert. '1 Welk doende etc. (En was endetteitend) Door deCeconfiitucerdtns en Gecommitteerde;: Het gebeurde in deze maand maakte vcc gerucht, en de Dagsapieren waren van des zelfs verhalen opgevuld. Aan de Geconfti tueerdens en Gecommitteerden kwamen ooi berigten in, als of eene aanflag op de Stac Utrecht gefmeed wierde, welken zulks te: kennisfe van de Burgery en Publiek bragten Den 23 February is hier door een Ge nootfehap een feest gevierd wegens degeflo tene verbintenis met het Hof van Frankryk I . ü- TRKCHT. Nader adres van Geconft. en Gecemmitt» j l 1  24 ; NIEUWE NEDERLANDSCHE U- TliECH In een der Dagpapieren vas de maand Fe-' r.bruary laatstleden, met name in dat van Utrecht, was een Artykel, houdende eene waarichomving aan Utrechts Burgers, tegens' verderflyke macbinatien en verrasftngen der Stad. Heeren Burgemeesteren op verzoek, der £d. Mog. de Gedeputeerden naar den fteller van dit Artykel in de Courant dezer Stad, navorfching gedaan hebbende, is berigt, dat zulks van wegen Geconftitueerden was bezorgd. Deze ondertuslchen nadere bevestiging van dat berigt bekomen hebbende , verzogten zeiven , door eene bezending uit hun , den 24 February, buitengewoone. Vroedfchaps- Vergadering tegen den 26 daar aan volgende. Hen wierdt berigt door Heeren Burgemeesteren, dat reeds door dezelven de Vergadering belegd was. Voor het aangaan der Vergadering wierdt toen wegens Geconftitueerden en Gecommitteerden aan den Heere tweeden Burgemeester een kort adres ter hand gefteld; waar by te kennen gegeven wierdt de by hun bekomen berigten wegens geimeedde plans, en verzoek van voor-, ziening tegen het onverwagt aanrukken van Krygsvolk, en dat de Vroedfchap ter eerustttellinge van de Burgery, geliefde te verklaren, dezelve te zullen handhaven by de Refolutie van den 13 Augustus tegen het aantrekken van Krygsvolk binnen deze Provincie, waar toe in de twee laatst ingeleverde verzoekfchriften te vergeefsch verzoek gedaan was. Naar het fcheiden der vergadering wierden  JAAR BOEKEN, Maart, 1786. ^5 den aan gemelde Geconftitueerdens en Gecommitteerdens door de Vroedfchap driei vragen in geichrift ter hand gefteld , om daar op tegen één uur te antwoorden j behelzende die vragen hoofdzakelyk: 1. Wat men verftondt door de opgegeven te dugten onheilen en verrasftngen ?' 2. Op welk fundament - en dezelve hadt te kennen gegeven? 3.' IVie de Scbryvers waren dier opgegeven berigten ? Op welke vragen door de Requeftrauten, geantwoord zynde, wierden Heeren Burgemeesteren verzogt tegen den 27 February in de gewoone vergadering op het verzogte behoorlyke advys uit te brengen , ter voorkoming van alle opfchudding, zynde voorts voor als nog geene fchikkingen op het een of avdere gemaakt, dan dat een groot aantal Burgers zig onder elkander verbonden tot het bezetten en' bewaaken der Poorten des nagts, om daar mede te gemoet te-komen aan de gewoone wagtdoende Schutters , om dezelve niet te verpligten tot het doen van dubbele wagten. Wy hebben verders van die berigten, nog van aantrekken van Krygsvolk , niets vernomen. By. het berigt van Heeren Burgemeesteren. én Oud Burgemeesteren, over het adres van Geconft. en Gecomm., den 20 der afgelopen maand February by de Vroedfchap ingediend, (zie hier voren bl. 235.) 'tgeen agt dagen onder geheimhouding heeft voorgelegen, was geadvifeerd, om te volharden by de Refolutie ü- R.F.CHT  245 NIÉUWE NEDÉRLANDSCHê U- tie van 13 February en de wederlegging vaVi tsecht. Ridderfchaps Refolutie over te laten aan dé Burgery: voorts, ora aan Geconftitueerden' en Gecommitteerden by befluit kennis te geven, dat de Meerderheid de Refolutie varf 20 December houdt voor afgeperst en informeel, en dienvolgens het Reglement van derf •20 Maart niet zal beëedigen: waarvan by Publicatie, aan een ieder, en by ExtraëiRefolutie aan Geconftitueerdens en Gecommitteerden , opening zal worden gegeven 5> met verklaring, dat de Vroedfchap zal volharden by de Refolutie van den 16 Augustus 1785, om, namenlyk, geen Krygsvolk in de Stad of Vryheid toe te laten, voor dat de bezwaren zullen zyn afgedaan, in vertrouwen, dat aan de Vergaderingen van Staaé en Stad vrye en ongeftoorde Raadplegingen zullen worden gelaten, ten zy de veiligheid? der Ingezetenen anders vorderde. Verfcheidene Raden hebben ter vergadering den 6 Maart over dit Raport fchriftelyk geadvifeerd. Het zelve is toen ter conclufie gebragt: van welke Refolutie dan ook den 7 Maart by Publicatie aan de Burgery is kennis gegeven. ExtraEt uit de Refolutien van de Ed. Achtb. Heeren Burgemeesteren en Vroedfchap der Stad Utrecht. Maandag den 6de Maart 1786. gurgemeesteren en Vroedfchap der Stad Utrecht verklaren by deze: dat zy de laatfte gepubliceerde Vroedfchaps Refolutie op den 2011e De- cern»  JAARBOEKEN, Maart, ï786. 247 setnber des voorleden Jaars als niet vry willig, maar wegens de doemalige omuandighëid en fitu^ atie van zaake genomen, confidereeren en houden voor informeel, kragteloosenvan onwaarde, j mee verder Declaratoir, dat zy zich buiten ftaatCl bevinden en onbevoegd rekenen, om zich zelre^ Huiteri concurrentie der Heeren Staten dezer Pro- j vincie te ontflaan uit den Eed op het Reglement j van Regering dezer Provincie plegtig gedaan, en afgelegd. en orri die reden ook niet voornemens zyn , gelyk zulks ook Van Hun naar recht en billykheid niet kan gevergd worden, om op den aofte dezer Maand Maart eenen anderen Eed, dezelve coctrarierende, te prefteeren. En ten einde alle de Burgers en Ingezetenen dezer Stad van deze des Vroedfchaps inrentie en voornemen behoorlyk kennisfe mochten erlangen ? is goedgevonden dat deze Refolutie zal worden afgekordigt, gedrukt en aangeplakt. Dén 6 Maart is ook wederoni door Gefconftitueerdens en Gecommitteerdens een breedvoerig adres tér vergaderinge van dé Vroedfchap ingeleverd. De Punten van dat Adres, welken in het bovengemelde Raport vervat zyn , zyn volgens genomen befluit gehouden voor afgedaan : de overige punten zyn in handen gefteld van Burgemeesteren en Oud-Burgemeesteren, om te dienen van raport. Nog is den zelfden 6 Maart hét Gerecht! gemagtigd, om eene Publicatie te doen tegen alle attroupeeringen, zamenrottingen enz. indien zulks noodig wordt bevonden. Die van den Krygsraad verzogt hebbende^ R ge? RECHT lerroepi er Re/l an 20 ~)ecembi 785-  248 NIEUWE KEDERLANDSCHE U- TRtCHl gemagtigd te worden, om, des noods, gê» weid met geweld te keer te gaan , is het voorftel daar toe dienende, gefteld in handen van Burgemeesreren en Oud - Burgemeesteren. Wegens voorgem. Publicatie, waar by de Vroedfchap de Refolutie van den 20 December 1785, als niet vry willig genomen, herroept, en verklaart voor informeel, kragteloos en van onwaarde , is door Geconftitueerden en Gecommitteerden den 13 Maart 1786, een nadrukkelyk Adres ingeleverd: Den 13 Maart, de Vroedfchap wederom vergaderd zynde, hebben Heeren Burgemeesteren en 0ud-3urgemeesteren ingebragt derzelver raport over het adres, agt dagen te voren by Geconftitueerden en Gecommitteerden uit de Burgery ingeleverd, ftrekkende: „ dat, vermits de punten, daar by ver- vat, waren afgedaan, Hun Ed. Gr. Achtb. „ zig op het verdere niet behoorden te ex,,, pliceeren," zo als dan ook alzo is befloten. En met opzigt tot den voordrage om aan den Burger - Krygsraad eene meerdere magt te geven , om geweld met geweld te keeren, is volhard by het 28 Artikel van 't Schutters Reglement. Verders is uitgebragt een gunftig rapport, op het fluiten van de Poorten dezer Stad, waar van de Refolutie, alzo genomen, zonder refumptie wierdt uitgeleverd. Wyders is op 't raport van den Heer Eyck en verdere Heeren, aan welke de Heer Abbema nog toegevoegd was, loo- peri;  JAAR BOEKEN, Maart. 178Ö/ 349 pende over de punten vanverzoeninge, geen befluit genomen j maar verftaan > 1 dat hetzel-1 vé zal voorleggen ; zynde op het adres en declaratoir, den 13 door Geconftitueerden en Gecommitteerden ingeleverd , geen befluit gevallen. De Heer tweede Burgemeester heeft deri 13 Maart, in den Raad op zynen eed verklaard : „ dat het gerucht, het geen alhier was verfpreidti als of 'er in de voorige week des nagts eene Vergadering van Heeren Gedeputeerden was gehouden? onwaar en verdicht was, en verklaaren konde, daar van niets hoegenaamd te weeten: dat 'er ook by; Heeren Gedeputeerden geene raadplegingen over het inriepen van de Militaire magt binnen deze Provincie waren gehouden* veel mm Attachés of Patenten naar deze Provincie of Stad waren verleend.* De Vroedfchap vergaderde wederom den 18 Maart buitengewoon: ten einde het by herhaling gedaan aanbod , aan den Heer tweeden Burgemeester, van wegen de gezamenlyke Officieren der Burger- Compagnie de Handvoetboog, om den 20 dezer maand] door de gemelde Compagnie, de toegangen van 't Stadhuis te bezetten, en de Raad van vrye en onbelemmerd ac-en reces derwaards te verzekeren , in overweging té neemen i wanneer zulks befloten wierdt, is tevens door een der Leden het voorftel gedaan,- of het niet dienftig zoude wezen', auc de overige Compagnien, eik op derzelver byzondere Vs 2 lo'óf i ü- Ritcaï  TRECH1 25a NIEUWE NEDERLANDSCHE loopplaatfen, dien eigen dag, in de wape* ' hen te laten komen. Op welke laatfte voorftel uien goedvondt het advys van denKrygs'raad in te nemen, aangaande de gevoeglyk* fte wyze, waar op zulks konde gefchieden: gelyk dan hier over, nog des namiddags de Krygsraad vergaderde, om den Raad van dit verzogt advys te dienen; *t welk den 19 Maart in eene buitengewoone Vergadering der Vroedfchap ter deliberatie en covclttfie wierdt gebragt. Wyders wierdt in het Utrechtfche Nieuwspapier verzekerd, dat 'er geen bevelen aan eenig Krygsvolk tot optogt naar deze Stad gegeven waren. Het was den 20 Maart 1786, dat de dadelyke invoering van het nieuw, op den 20 December 1785 vastgefteld, Regeerings-Re» glement wierdt te gemoet gezien. De Compagnien, dien dag, ten half negen uuren des morgens op last van den Raad op haare loopplaatzen in de Wapenen komende , is uit dezelven gekomen een voorftel aan de Officieren , houdende, dat zy zig aldaar bevonden ter invoering en beëedigen van 'tReglement; verzoekende daarom, dat een Commisfie worde benoemd aan den Raad, om daar van een voorftel te doen, en te verzoeken, dat de Hoofdman of een van de Officieren gemagtigd wierden, de Compagnien in den eed te nemen, en dat ook daar toe authorifatie wierde verleend op een of meer Raden. Des voormiddags ten halt 10 uuren bevondt zig de Commisfie uit ieder Compagnie aan het Stadhuis, elk on- dei  " JAARBOEKEN, Maart, 17U. 251 der geleide van twee gewapende Schutters , dus by het ingaan van den Raad, ten tien uure , die agt Commisjien in de Gerechtskamer zig bevonden, dewelke by het ingaan van den Raad hunnen last fchriftelyk hebben overgeleverd. Waarop de Raad geraadpleegd heeft tot omtrend twee uuren, wanneer door een Commisfie uit de Vroedfchap, zynde de Heeren Eyck, Daunis en Abbema, 'benevens den Secretaris Ruever, aan de Gecommitteerdens van de. refpeclive Compagnien zyn overgeleverd de Declaratoiren van 29 Raden , behelzende ieders afzonderlyk antwoord, ten einde dezelve aan de Cömpagnien mede te deelen, zoals dan ook door een ieder na uitteekening van den inhoud van dezelve Declaratoiren is gefchied. Van welke Declaratoiren elf door de Burgery zyn goedgekeurd. Waarop verders door fes Compagnien ter afdoeninge dezer zaak aan hunne Gecommitteerden is overgegeven een zeer breedvoerige verklaring, ftrekkende ter dadelyke invoering van het Reglement, welke ook onmiddelyk aan den Raad is medegedeeld. Maar in dit Declaratoir der fesCompagnien , hebben twee Compagnien, nam. De Zzvarte Knegten en 't Fortuin niet ingeftemd: dog dezen voegden zig eindelyk by de overige fes Compagnien. üe Commisjien uit de Compagnien, aan het Stadhuis te rug gekeerd-, teekende dezen elk het haar ter hand gefield Declaratoir. Waar op de voorn. Heeren Gecommitteerdens uit den Raad verzogt wierden om in de Gerechtskamer weder te R 3 ko- U- PKECHT  252 NIEUWE NEDERLANDSCHE U>-' TRECHT komen, ten einde het antwoord der Burgery op de Declaratoiren te ontvangen.' Aan deze Heeren wierdt dan door de agt Commis.fien vertoond, dat maar met elf Declaratoiren kon worden genoegen genomen ; dat zy verders gelast waren het voornemen der Bur= gerye ter invoering van het Regeerings - Reglement te verklaaren, zo als bleek uit derzelver Declaratoiren. ' Waarop omtrend ten 6 uuren de Raad door een Commisfie aan de Gecommitteerde yan de Compagnien deedt verklaaren, dat alle de aanwezig zynde Leden bleven volharden by hunne gegeven Declaratie, met verzoek, om zulks aan de Compagnien bekend te maken; gevende ten dien einde de Vroedfchap verlof, dat de 7 Compagnien zig naar de Neude zouden begeven , ora daar van aldaar kennis te ontvangen; en hun antwoord aan den Raad daarop te geven. De 8 Commisfienmaakmi hier in zwarigheid, %&a zy de Raad vergaderd bleef, om het antwoord van de Burgery af te wagten het welk wierdt toegeftaan. De Compagnien, op de Neude vergaderd zynde, hebben de? zelve aangedrongen, dat ter invoering van het Regeerings-Reglement de elf Raden hunne Declaratoiren met eede bevestigden, en alle de Schutters,, Wagtvryen en Uitkopers op het zelve Reglement nog den zelfden avond in den eed genomen zouden worden j, terwyl de Compagnien De Zwarte Knegten en het Fortuin. op eene wederzydfche belediging van het Reglement hieven aandringen.  JAARBOEKEN, Maart, *53 «ren. Dit antwoord en eisch is door » Officieren uit ieder Compagnie aan den Raad overgebragt en met een kort adres fchrifteIyk ingeleverd; houdende in, dat de Raden, met welker Declaratoiren genoegen genomen was, dezelve ook dien zelfden avond met eede zouden bevestigen. Het was ten o uuren , dat door een Commisfie uit de Vroedfchap verklaard wierdt, dat dezelve het beëedigen der Declaratoiren aan die Heeren hadt overgelaten, welken daar toe bereid waren, zynde de Heeren van den Bogaard, Eyk, vanSenden, Daums, De Ridder, Abbema, Smisfaert, van der Muelen, Tvov, van Haaften, Burman en van Dam, en te gelyk een Commisfie van drie Heeren, namenlyk De Ridder , Smisfaert, en van Haaften, nevens den Secretaris; Falck benoemd, om de Compagnien op het gemaakte Regeerings-Reglement in den eed te nemen. Het welk aan de Compagnien te kennen zynde gegeven, hebben dezelve a 0&c eren benoemd , 'om. ten hunnen^ ftaan by de beëediging der Declaratou ren van de Raden aanwezig te zyn, t geen in de groote Raadkamer des avonds ten halt jo uuren door xa Raden is verrigt. Dog de Heer Oud-Burgemeester Berger, met wiens Declaratoir mede genoegen genomen was, was uit hoofde van onpasfelvk5 niet aanwezig. Ook beeft de Heer de Jeepw eene zo fterke bevestiging gedaan, Ï rnede men geoordeeld heeft voor de Burgery genoegen te kunnen nemen. Na g Vggen val dezen eed begaf de Com- ü- RECHT  TRBCin a54 NIEUWE NEDERLANDSCHfi- misfie zig naar de Neude, en heeft ingevoK ge de dispofetie van de Vroedfchap ' de al. daar vergaderde 7 Compagnien in den eed op het geapplaneerde en gearrejieerde Reële.* ment genomen. Dog de Compagnie da Hmdvoetboog wierdt in de groote Zaal van het Stadhuis in dien eed opgenomen. Na her uileggen van welken eed aan den bevelvoerenden Officier de bevelen van den Raad verzegeld zyn overgegeven, om de Compagnien te ontflaan, het welk ten half elf uuren gefchied is. By de gem. Compagnien hadden zig ook nog de Uitkopers en Wagtvryen, onder de, zeiven behoofende, gevoegd. De Oud-Burgemeester Berger heeft des anderen daags voor eene Commisfie van Officieren uit de Burgery, ten zynen huize ook zyn Declaratoir beéedigd. In de gewoone Vroedfchaps vergadering op den 27 gehouden , zyn ingekomen de Declaratoiren van de Heeren Burgemeester Looien Oud - Burgemeester Ferbeek , en Raden Wieling, Craayvanger, van Dielen eaFoetvanWms/en, dog geene van de Heeren Raden Jonckheere en Pesters. Gemelde Declaratoiren waren niet naar genoegen der Burgery. Ook is ingekomen eene brief van befchryving van de Staten dezer Provincie tegens den 29 dezer, welke, zo men verItaat, geene byzonderepunten vervat. No/ris ingediend een Request van de Heeren K minmk R. C. van Goens en Secretaris Roél jegens een Citatie van 't Jagtgerigt tegen  fAA'R BOEKEN', Maa\t\ 'ï?8tf. 25S uen 6 April,"mer verzoek.; dat'de Vroedfchap de furcheance van die Procedures, tot i de finaale afdoening der bezwaaren , ter Staten vergadering geliefde te appuyeeren: waarop een gnnltig appointemeui verleend is. Verders hebben ter meergem. Vroedfchaps vergadering derzelver ontflag verzogt en bekomen de Heeren J. van - Cuilenburg, JLieutenant in de Compagnie de Orangeftam, en H. C. Zwellengrebel, tweede Lieutenant in de Compagnie de Bloedkuil. En eindelyk verneemt men , dat de Notulen van voorleden Maandag niet gearrefteerd, maar als nog buiten refumptie gehouden zyn. Den 29 Maart zyn de Heeren Staten dezer Provincie vergaderd geweest, en op re~ Ges tot den 12 April gefcheuien. Ter dezer vergaderinge is ingekomen de Commisfie van Zyne Hoogheid op den Heer van Deventer tot Schout der Srad Rheenen, welke voor aangenaam verklaard, en voorts in den eed genomen is. Wyders is ingekomen een Refolutie dezer Stad, om aan te dringen op de Commisfie voor den Heer Burgemeester Loten, tot Ontvanger van het klein Zegel, welk als nog by de voorftemmende Leden is gehouden in advys, en by de Gecommitteerdens der Steden Amersfoort en Rheenen overgenomen. Van de Rad Wyck kwam in , de Commisfie dier Stad op den Burgemeester Haantjens, als Gecommitteerde wegens dezelve ter dezer befchryving, dog welken aangaande de Leden hebben volhard by hunne R 5 vo' TT- RF.CHf  B56 NIEUWE NEDERLANDSCHB ü- vorige befluitenj en is dus aan dien Heer, r wegens die Stad geene zitting toegedaan. Van wegens de ftad Utrecht wierdt ingebragt een befluit, dienende om de Heeren Staten van Holland te bedanken voor derzelver aangeboden tusfehenkomst; welk by de voorftemmende Leden voor notificatie wierdt aangenomen. Wyders wierdt door de Heeren Gecommitteerden dezer Stad mede uitgebragt een befluit, dienende om aan te dringen op de afdoeninge der Provinciale bezwaren, waar over na rype raadplegingen door Heeren Geèligeerden verklaard wierdt , hunne genegenheid , om zq Staats als Stads zaken , met medewerking van ZyneHoog(ieids te behandelen, endaar toe tyd en plaatze te bepaajen, mitsgaders •eene lastbrief voor de Commisfie tot dat einde op te maken. Waarop de Heeren Edelen verklaarden, bereid te zyn, die Commisfie aanftonds te willen beramen, terwyl Stads befluit door die van Amersfoort wierdt overgenomen j en door dezelve Gedeputeerden van Amersfoort in het voorftel of verklaring van de Heeren Edelen ingeftemd. De llad Rheenen nam ook het een en ander over, Derhalven wierdt nog niets befloten, Ook is ter dezer vergadering ingekomen een befluit , behelzende een voorftel van Heeren Gedeputeerden, bevattende zeer omftandige redenen , om van de Heeren Staten van Holland te verzoeken het intrekken van Haar Edel.Groot Mog. Refolutie, waar by aan Zyne Hoogheid is aangefchreven, om geen  JAARBOEKEN, Maart, 1786. 057 geen Krygsvolk, -er beralinge van Holland ftaande , naar deze Provincie, Stad pf Steden te gebruiken , dog waar op het beihiit tot over veertien dagen verfchoven wierdt. Het Eerfte Lid heeft egter het voorftel van Gedeputeerden goedgekeurd- Daar kwam ook een brief van Zyne Hoogheid tegen de aanftelling van een Raad der ftad Wyka als mede een brief van de Regeering van die Stad, tot betoog van hun recht, en beklag over de handel wyze , den 21 Maart, met hun, inden perfoon van hunnen Afgevaardigden, Burgemeester Haantjes gehouden: welke beide brieven zyn gefteld in handen van Heeren Gedeputeerden, Nog wierden door Heeren Gedeputeerden ingebragt, de by welgem. Gedeputeerden ingewonnen berigten, van de op den 20 dezer afgedankte Raden van Wyk, waar op by de Leden ter conclufie is gebragt een befluit, waar by het verrigte te Wyk , voor nietig en van onwaarde wordt verklaard, en verders eene Commisfie benoemd, beftaande uit de Heeren Cockengen, Sterkenburg , Perpancber, van Amerongen, van Scbonauwen, van Xuylen , de twee Heeren Burgemeeste* ren dezer Stad, nevens eenen Burgemeester van Amersfoort, om met de Heeren van; den Hove te overleggen, wat in deze zaak behoorde gedaan te worden, Eindelyk zyn de Commisjien voor de Heeren van Lunenburg en de Leeuw, tot het regelen der Quota's , en van de Heeren van Deyl en van IVestrenen, van de befoignes en het regelen van Ü. rRECHT  rjTrech Tubl.or. met te gehoorz. dan aan de Magt ftraat. 3j8 NIEUWE NEDERLANDSCHE van het Defenfieivezen, opgemaakt; en in r de zaak van de Heeren van Goens en Secretaris Roëll, voor 't Jagtgericht hangende, eene Jurcbeance voor den tyd van één iaat verleend, Wyk by Duurstee e. Den 2 Maart is de volgende Publicatie afgekondigd; t burgemeesteren en Regeerders der Stad Wvck by Duurlrede in aanmerkinge neemendede/.er ïstad en der Burgers Wettig Recht, om in cas crimineel voor geene andere Rechtbank dan voor den .Gerechte deezer Stad te regt te ft aan, en mee reedenen bedugt zynde, dat wel ligt daar toe eenig tentamen door ofte van wegens den Heere Procureur. Generaal 's Hoofs van Utrecht, R. O., zal worden in het werk gefteld: — Zo is 't dat Hun Ed. Achtb., willende daar tegens voorzien, en de goede Burgery by derzelver wettige Privilegiën handh3aven, goedgevonden hebbeu alleen een iegelyk Burger, In-enOpgezeetenen deezer Stad eri Vryheid, daar teegens niet alleen te waarfchouwen , maar zelfs ten ernüigden te interdiceereu en verbieden, geene orders, beveelen, inthimatien, ofte hoe ook genaamd, van iemand Of van waar die ook mogten koomen, buiten die van de Magiftraat en Gerecht deezer Stad te pareren , waar door men de Burgers tri'- en Opgezet tenen deezer Stad zoude willen evoceereii" voor een ander Rechter of Recntbank , waar voor zy by wyze van en (ot informatie niet behooren getrokken, of in 't crimineele te regt gefield te wor3en; —. maar word in tegendeel alle cn een ieïelyk gelast en geordonneerd, om van de beveeen, die zy daar toe mogten bekoomen , terftond aan  JAARBOEKEN, Maart, 1786V 259 san deezs Magiftraat eD het Gefecht kennisfe te \ geeved, ten einde als dan door Hun Ed. Achtb. \ daar inne te doen , als ter handhavinge van dee- s zer Stads en der Burger Rechten bevonden zal worden te behooren- — Alles op poene, dat, zo j wanneer bevonden wierd , iemand deezen , ter contrarie te hebben gehandelt, en eeni-^ ge beveelen als vocrfchreeven te hebben ge-; pareerd, zonder daarvan aan de Magiftraat en, net Gerecht te hebben kennisfe gegeeven, denzelven zodaanig zal worden gecorrigeert , als ra exigentie van zaaken, het zy met verlies van Burgerfchap , uitzettinge uit deeze Stad en Vryheid , als anderzins, zal bevonden worden te behooren. En op dat niemand hier van ignorantie pretendeere, zal deeze worden gepubliceert, en geaffigeert naar behoorert. Aldus gedaan en gearresteert in de Magiftraat der Stad Wyk by Duurfteede voornoemd, opden 07 February 1786, en (more folito) gepubliceerd en g«»ffigeerd den 2 Maart daar aan volgende. (ouder fiond) in kennisfe vón my, (was getekend) L. van S C H A I K. De Leden van 't Burgergenootfchap Dooc of Vry , hebben in February 1786 de Ver bintenis met Frankryk door eene Illuminatü gevierd, en deswege eenen brief aan dei Franfchen Gezant, den Markgrave de Ve rac gefchreven; welke ook door dien Ge zant beantwoord is. VYK BY" )UUR- TEI1E. om \iet te *ehooram. dan \an de Magifin f i i  i6o NIEUWE NEDERLANDSCHË Wykb"S Dour- steur, Den 20 Maart, was ± even gelyk té UtrecnÉji' tot het invoeren van het Nieuw RcgeeringsRegleraent, beftemd. Zes Raden verklaarden den eed op het nieuw Regeerings - Reglement te zullen doen; De overige zes weigerden zulks. De geheeie Burgery kwam voor het Stadhuis in de wapenen. De Magiftraat en het Collegie van Gecommitteerde waren vergaderd. De aanbieding der zes Regenten wierdt aangenomen, en de eed op het nieuw Reglement plegtig door hun gedaan. —— Toen wierdt door het ganfché Volk een kring gefloten, en door hetzelve op de ftatigfte wyze * met ontblooten hoofde — dé eed afgelegd. Nu drong het ernftig aan op afdoening, — dog vergeefsch. De weigerende Regenten bleven, by hunne weigering, nog volharden. De Burgers van desgelyke, om niet te vertrekken, tot dat eindelyk de ftellige verzekering der aanwezende Raden > van den volgenden dag op het Stadhuis te zullen verfchynen , en de' dringende verzoeken der Gecommitteerden zo veel uitwerkten, dat de Burgers in het aanblyven der Vroedfchap Hemden, onder die bepaling, — en voornamen, den volgenden dag weder te rug te komen. Men wagtte elk oogenblik tyding des uitflags van Utrecht, fchoon vergeefsch, in weerwil der welgenomene maatregelen. Men liet niets onbeproefd, ora de weigerende Raden te winnen; dog vergeefsch. Een belegd mondgefprek liep vrugteloos af.- Zy ftelden voor «ene Aóte, omnamelyk eerst door de voor- ftem-.  JAARBOEKEN, Mmn, 17wj. 261 hemmende Leden , inet medewerking des 1 Stadhouders, van hunnen eed ontflagen te; worden. Ondertusfchen baarde de onzekerheid van Utrechts lot, eene groote onzekerheid by veelen, en verflagenheid by zommigen 5 terwyl de vrees, dat ook de Dingsdag.vrugteloos zoude kunnen aflopen , by veelen de gisting fterk vermeerderde , en het befluit deedt vormen, om niet uit de wapenen te gaan, eer 'er volkomen aan hunne begeerte voldaan was. Dingsdag vergaderde de Burgery op nieUw voor het Stadhuis. Het één uur volgde het ander op, zonder dat de weigerende Raden van gevoelen veranderden. Men vorderden dan, dat het Reglement door die weigerende Raden beëedigd, of hunne plaatzen opengevallen verklaard, en vervuld zouden zouden worden. Men zou tot na den middag gewagt hebben. Dog de tyding van den uitflag der" zaaken te Utrecht, wekte op, om nu dadelyk afdoening te vorderen, en toen werden op den eisch der Schutters en Wagtvryen, de Raadsplaatzen opengevallen verklaard , en tot de vervulling befloten. Drie Raden, de Heeren T. Bruin, de Ruiter , en van Barne, verlieten toen de doelen , en keerden tot den Burgerkring weder. Vervolgens deedt de Magiftraat de verkiezing van twee Raden afkondigen, het welk met een driewerf hoezée wierdt beantwoord, en toen, na eenige plegtigheden, de Burgery bedankt. ' Nu «Vykbi duurSTEDE.  Wyk i DüöKSTEDE. EDELE 262 NIEUWE NEDERLANDSCHfl * Nu is de Raad in zo verre voltallig, d»t zy volgens. Stads regten kan vergaderen. De Scheepensbank blyft voltallig. De overige Raadsplaatzen zullen ras vervuld Worden. Wyders is ingevolgen het nieuw Reg'eermgs_Reglement den 26 Maart, uit eene Nominatie van 2 perfonen, die door 16Kiezers gemaakt was , ter vervulling van een der openftaanfte Raadsplaatzen, de Heer J van der Weepl, door de Vroedfchap, tot Raad verkozen , welke dan ook den eed heeft afgelegd, en zitting genomen. De Schutters en Wagtvrye Burgers hebben eea Dankadres den 31 Maart aan de .Vroedlchap ingeleverd. Ondertusfchen kwam aan Burgemeesteren en Regeerders , den 31 Maart 1786 eenen brief van Gedeputeerde Staten van utrecht hu EDELE, ERENTFESTÈ, VROOMEI TTun Ed. Mog. de Heeren Staaten deezer Provin* x cie kennisfe bekoomen hebbende, dat geduu. rende den loop der voorige Week eenige Regenen van Wyk by Duurfteede, van hunne Posteri dadelyk zyn ontzet, en auderenin derzelver plaata aangefteld, hebben desweegens zodaanie gerefoi» veert, als Uw Ed. uit het hier nevensgaande Extrl lUutn kum?eD zieD» het geen wynoodiggeacht hebben, Uw Ed-by deezen te laaten toekoomen, om Uw Ed.dien aangaande te informeeren. Hier meede.  jjURBÖÊKÉN, Maart,I78d; iéi EDELE ERENTFESTË VRÓME! 5 I Beveelen Wy ü Ed. in de befcrierming van God § Almachtig. Gefchreven te Utrecht den si Maatt 1786% ( (was getekend) A T H L O N E yï. (onder flortd) Uwer Ed. Goede Vrienden, de Gedepu. teerde van de Staaten 's Lands van Ut. recht. (Lager ftond) Ter Ordonnantie van dezelve,' (was getekend) A. S, Ph. RA M.' (V opfchrift was) ÉDELE ERENTFESTË VROOME! Bureemeesteren en Regeerders der Stad Wyk by Duurfteede. Het befluit der Staten nopens het gebeur» de te Wyk luidde aldus: Vykbï >uurIEDK. 'r'iefvwi redepUi. 'taten*  WïKBY Duurstede. Beft. der Stat. nopens N. Regiem, te tVyk. 64 NIEUWE NEDERLANDSCHE • Extra£t uit de Refolutien van de Ed. Mog. Heeren Staaten 'f Lands van Utrecht. Mercurii den oq Maart 1786. Hun- Ed. Mog. de Heeren Staaten 's Lands van Utrecht, hebben, na rypeDeliberatie, eenpaarig verklaart de uiizettingevan de Heeren Raaden W. Verhel, L. B. Frykenius, Tsbn Bruyn% H. van Mierloo, N van Bern en W. de Ruyter, en de aanftelling en beëediging van anderen in hunne plaatfen, te casfeeren, en te houden voor geheel wederregtelyk, nul en van onwaarde, enge. tefolveert, dat dezelve in de wettige bezittingen hunner Raadplaatfen tot den 20 Oétober aanftaande zullen worden gemaïntineerd. Voorts dat aan de Perfoonen, in hunne plaatfen in den Raad gefteld , zal worden geinterdiceert en verbooden, eenige Acte van Magiftratuure te exërceeren, op pcene van Hunner Ed. Mog. hoogfte indignatie. En zyn wyders verzogt en gecommitteert de Heeren van Cockengen, van Sterkenburg, van Woiphaarsdyk, van Amerongen, van Schonauwen, van Zuylen, de twee regeerende Burgemeesteren der Stad Utrecht, en eerften Burgemeester van Amersfoort, om met Commisfarisfen, by den Hove Provinciaal zeiven te benoemen, te overleggen de beste en meest convenable wyze , op r welke de ferieufe intentie van Hun Ed. Mog. effi. • caciëuslyk zal kunnen worden geëxecuteert en ten effecte gebragt. (onder ftond) Accordeert met voorn. Refolutie. (waf getékend) A. S. P h. R A M. FRIES-  j A ARBÖEKÈrSfj Maart, söS F R ï Ë S L A ND, LeeuwAr den. Den 23 February vierde een aantal Burgers dezer Stad, op 't voorbeeld * van veele gezelfchappen in andere Provin-' cièri • de geflotene Verbintenisfe tusfchen Frankryk en deze Republiek , met eenen plegtigen maaltyd , waar op verfcheidené Leden van 'sLands en Stads Regeering, en veele van de voornaamften uit de Burgery tegenwoordig waren j zynde de zaal, waar in dit feest gevierd wierdt, met toepasfelykë Cieraadjen en illuminatien verligt, en de tafel groot 60 couverts , met zinnebeeldige en naar tyds vereisch gefchikte vereierzels opgetooid. Geduurende deze maaltyd wierden 'er eenige verfen toepasfelyk op dat onderwerp voorgelezen, en eenige Vaderlandfche Gezangen gezongen, verzeld door een muziek : waar na de maaltyd ert geheeie plegtigheid met een Concert eindigde. De verjaring van Zyne Doorl. Hoogheid is den 8 Maart gevierd met driemaal het gefchut van Stads wallen te losfeh, op de' klokken te fpeelen, en de torens met vlaggen te vercieren. Het 57 Provinciale punt vari den tegen* woordigen gewoonen Landsdag in Fries£ 3 land Lèeö- 'ar-  *6Ö NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Leeu- war- ©Erf. land, is zeer merkwaardig, en is van dezen inhoud: „ J. B. Strik van Linfchoten , R. va?i „ Lynden, S. D. van Aylva, J. J. de Scbep- per, F. J. J. van Eyfinga, P. Camper „ en B. Nauta, fungeerende en voor wei- nig tyds gefungeerd hebbende Raden ter „ Admiraliteit in Friesland, geven ÜEd. Mog. by requefte te kennen, dat kennis „ bekomen hebben van zeker rapport, ter „ vergadering van U Ed. Mog. ingebragt, „ waar by Supplianten vernemen op eene 3, gevoelige wyze beledigd te zyn, al waar* 3}* om de Supplianten U Ed. Mog. by dezen „ adieeren, met verzoek om van de aange„ wrevene befchuldigingen duidelyke ken- nisfe te mogen hebben, of dat Gecommit„ teerden door U Ed. Mog. mogen worden geordonneerd, die hooggaande befchuldi- gingen te retracleeren, en de Supplianten „ zodanige openbare fatisfaclie te geven, „ als het gewigt der blaam, en de digniteit „ van 't Admiraliteits-Collegie zouden ver- eisfchert , om redenen breeder in eenen „ daar by overgelegde memorie gedetail„ leerd.'! De Heeren Staten dezer Provincie den 8dezer maand raadplegende op de Memorie door den Heer Tbulemeyer, gewoone Gezant van Zyne Pruisfifche Majefteit, den 9 December 1785 aan Hunne Hoog Mogende overhandigd, rakende de Prsrogativen van Zyne Hoogheid den Heere Erfftadhouder, mits-  JAARBOEKEN, Maart, 1786. fttf? mitsgaders op het Declaratoir door de Heeren Gedeputeerden van de Provincie 'van -Holland en Westfriesland ter Vergadering van Hunne Hoog Mogende daar op gedaan, „ namenlyk dat die zaak tot de tafel van. Hun Hoog Mogende niet behoorde, alzo dezelve zich borneerde tot een punt, -ten eenemaal Domefticq en direcf en privatïlyk. de Provinciale Souverainiteit van hunne Provincie concerneerende, en daar van op geenerlei wyze afgetrokken konde worden volgens de Conltitutie van de Regeering, en vervolgens geenzins aan de raadplegingen van de vergadering van Hunne Hoog Mogende onderworpen"; hebben Hun •Edel Mog. goedgevonden en verftaan derzelver Gedeputeerden te gelasten om ter ,vergadering van Hunne Hoog Mogende te .verklaren: „ Dat Hunne Edel Mog., in de J} Misfive van hoogstgedagte Zyne Maje9, fteit, nnch in de Memorie van den Heer 5, van l^bulemeyer, iets vindende, dat deze s, Provincie fpeciaal betreft, zich niet kun?, nen arrogeeren-daar over in eenig opzigt 5J te delibereeren, dat Hun Ed. Mog., wat s, het Commando van het Guarnizoen in 'sHa* „ ge aangaat, zich niet gequalificeert vinden, „ om, volgens de gronden der Unie, daar „ in, als een domeftique zaak der Provincie l, van Holland en Westfrtesland, eenigzins „ te decideeren of te refolveeren, maar het „ zelve overlaten aan de deliberatien van de Heeren Staten dier Provincie, en dat t, vervolgens op deze gronden wegens HunS 3 .. » LEEti- 3EN.  ft68 NIEUWE NEDERLANDSCHE Leei V>M(- ■ „ ne Hoog Mog. aan Zyne Majefteit kan „ worden gerefcribeert." Verders is op den Landdag, die thansgchouden wordt, op de navolgende byzonderheden ajdus befloten: „ By het 14de Generaliteits poinct, waar in voorgefteld is, om den Heere Generaal Major du fyloulin een jaarlyks Penfioen toe te leggen , beginnende met den jare 178a, als Commandeur van het Kasteel van Naamen, en waar over ter Generaliteit een rapport was uitgebragt, zo is goedgevonden de Heeren Gecommitteerden ter Generaliteit te gelasten, zich met het uitgebragt rapport te conformeeren, omtrend dit Penfioen." ^ „ By het 24fte punt op het aanzoek van de Kroon van Zweeden , om eene naauwere verbintenisfe met de Republiek aan te gaan, is gerefolveert af te wachten het rapport van de Buüenlandfche befoignes." „ Vervolgens is byhet softe punt, waar in voorgedragen was , om de Colonel Eberfiein, tot dedommagement van gedane onkosten, te betalen agt duizend Carolie Guldens, eenpaarig gedifficulteerd." „ Ook is gedifficulteerd by het 34fte punt in de aanftelling van den Grave de Maillebois, tot Veldmaarfchalk. van 'sLands Legers." m Den 10 Maart des Sondags avonds, is alhier de Militaire Ronde door een hoop Volk aangetast, en door hun ontweldigd een Soldaat van het Regiment van Onderwater, die tusfchen de Soldaten wierdt geleid naar # wagc. De Officier gedroeg zig zeer bedaard  JAARBOEKEN, Maan» 1786. 269 daard, anders hadt deze zaak verre gevolgen kunnen hebben, twee van die geweldi-^ ge aanvallers zyn op het gedcmolieerde Blokhuis gevangelyk overgebragt. Wy hebben in ons ftukje voor December in 't afgelopen jaar onder het Artikel van Leeuwarden verflag gedaan , wat omtrend de Regeeringsbeftelling enz. is voorgevallen, en ook eenen brief van den Heer C. L. van Beyma aan den Prins Erfftadhouder medegedeeld. Zyne Hoogheid vondt goed dien brief aan de Staten van Friesland te zenden by den volgende brief, gedagtekend van 't Loo den 12 February 1786.. EDELE MOGENDE HEEREN , BYZONV DERE GOEDE VRIENDEN! "W^y hebben voor eenigen tyd ontfangen eene Misüve van den Heer C. L. v. Beyma, Volmagt ten Landsdage wegens de GrieteDye Westdongeradeel, gedateerd den 14 December jongstleeden. Deszelfs inhoud, en de Publiciteit, die daar aan gegeeven is, door de infertie daar van in de Nieuwspapieren, heeft ons doen befluiten, om die Misfive niet onder ons te houden, maar Om dezelve, by geleegenheid van den aanvang van den Ords Landsdag, aan ÜEd. Mog. over te zenden, Wy hebben des temeer geoordeeld de voorfa. Misfive aan UEd. Mog. te moeten communiceeren, als wy confidereeren den ftaat, waarin UEd. Mog. deliberatien, ten opzigte der StedelykeReglementen in het algemeen, en dat van Leeuwarden in; het byzonder, zig bevinden, en dat de inhoud dier Misfive eene direöe relatie met deeze raadpleegingen is hebbende. . S 4 Voor Leeü.' 3en»  Leei wakden. . JBriefve, 'déStat, NÏEÜ WE NEDERLANDSCHE . Voor h overige betuigen wy, dat beflendig tot een onzer grootfte genoegens verftrekkenzal, van ?ca> od' te kHnnen medewerken, óm 's Lands Conftitutie ongekrenkt te helpen bewaaren; «en om «He de waare belangens der goede Ingezee^ « tenen, welke ons zo nsauw ter harten gaan, overeeokomftig ïs Lands Wetten en Privilegiën te handhaven, en zo veel doenlyk te bevorderen, Vyaarmede • ^ EDELE MOGENDE HEEREN! BYZONDRE GOEDÉ VRIENDEN! UEd. Mogende Dienstwillige Dienaar. \Was getekend) W. Pa. van O R A N G E. Qp'tLoo deD, *L ^ebr' Ter0fd> vaD Z'lL * bV abfentie 1700. van dén Geheim Secretaris. ] (ws getekend) J. de R I E M E R. De Staten antwoordden Zyne Hoogheid .op deze wyze: D.OORLUGTIGE FORST, EN HEER! "^y hebben ontfangen den Brief van den Heer C. L. v. Byma, Volmagt wegens Westdongeradeel, den 14 December des vorigen jaars aan U. H. gefchreeven, welken Brief U. H.tans goedvindt aan Ons toe te zenden. Schoon Wy niet zullen inquireeren in de waare peweegreeden deezer overzending, willen Wyü.. H.  JAARBOEKEN, Maart, 17R6. afri ÏL door deezen maar onder h oog gebragt hebben, dat juist om die zelfde publiciteit, daar aan gegeeven , (welke by U. H. als eene reden, om ze Ons toe te zenden, opgegeeven wordt,) by ons geqoordeeld is , dat gedagte Brief, ais Ons allen be. ,| kend, niet eens op nieuws behoefde geleeien,, veel minder, d»ar die aan U, H.geaddresfeerdis,, I tot een onderwerp Onzer deliberatien gelegd te w -den. Het is over zulks, dat Wy deeze Brief met de jjylaagen te rug zenden , ten einde aan U. H. ~' over ti aaten, om dien , zo goed vindt, te beantt woorden, of anuerzinsdaarmede voor zig te doen , als vermeehen zal te behooren. Dan wal belangt de Mbfive van O. H., ter gebeide van dat (tuk aan Ons gefchreeven, hieromtrent zullen Wy Onze gedagtcn aan U. H. by deezen cornmunicecren. Uit den inhoud dies begrypen Wy te moeten befluken, of dat U, H.niet geconvioceerd fchynt te zyn van het volkomen recht der Staaten dee« zer Provincie, in het airefleeren van Regeering$ Reglementen voor de ref'pecHveSteden; ot dat U H. I'chytit te twyffelen aan't recht van Electie der Iyjagiltraats Perfoonen in die Steden, dbor Hoogstdezelven tot heeden geëxerceerd. Daar dus U. Hds. manier van denken , over deeze twee inportante mateiien, getier! niet dtude'yk in deeze-Misfive blykt, en het O s niet ouverfchillig is omtrent dit alles in het onzekere te verfeeren, nadien het eerfte poinót de iouveranitett des Lands direct ten unt'erwerpe heeft, en betrekkelyk het tweede poinct.. de twyffelende wyze van uitdrukken, welke Wy by U. H. ontmoeten, zulkeene ïnfluentie op o! ze deliberatien zoude kunnen hebben, dat Onze handelingen naar gronden van récht t-n bevordering van goede ordre, omtrent, het Huk der Stede Reglementen in 't gemeen, en dat vat de Stad Leeuwarden in het byzonder, ook mei ppzigt tot U. H. natuurlyke wyze jnnmerkelyk"? b 5 'vet- f.F&q- (VARJEN. Atjtw, Ier Stat,  Leeuwarden, f Antw. der Stat. aanZ.H, 77a NIEUWE NEDERLANDSCHE veranderingen dienden te ondergaan, by onze fi« naale beiluiten op die geheeie materie. Zo hebben Wy na rype deliberatie goedgevonden, U. H. te verzoeken, gelyk wy doenby deezen , om aan Ons, binnen den' tyd van veertien dagen eerst komende, na receptie dezes, te willen doen toekomen de duidelyke Explicatie van U. H. gedagten omtrent voorzeide weepoinclen, en wel byzonder omtrent het recht vanElectie, teneinde Wy, na het inkomen derzelver, U. Hds, denkwyze, met de Onze vergelykende, daaromtrent, invoegen het gewjgt en de aart der zaake dan zullen medebrengen, zodanig zullen handelen en refolveeren, als Wy ten algemeene nutte dieuftig zullen oordeelen. Wy twyffelen niet, of U. H, zal met gemak in Raat zyn, om in dezen, daar het werk der Stede Reglementen bereids eenigen tyd, zelfs in byzyn van U. H., Ooze deliberatien ftoffe verfchaft heeft, en gewisfelyk ook de attentie van U. H, reeds bezig zal hebben gehouden, aan onze begeerte op den bepaalden tyd te kunnen voldoen. Waar mede &c. De Heer C. L. van Beyma fchreef aan den Prinfe nog eenen tweeden brief van dezen "inhoud: DOORLUGTIGE HOOGGEBOREN FORST! TJwe Doorl- Hoogh. Misfive aan de Ed, Mog. ^ Heeren Staaten deezer Provincie, dienende ter geleide van den Brief, door my op den 14 Dec. 1785-. aan U. D. H. afgezonden, rakende bet recht van electie der Magiflraats Perfoonen te Leeuwaarden, ter Staats Vergadering op den 17 deezer geleezen zynde, doch ik my van de Deliberatien over dezejve conform de orders van den Lan-  JAARBOEKEN, Maart, 1786. 273 Lande hebbende moeten abfenteeren, ben ik daar door buiten haat geweest, om U.H, daaromtrent < fpoediger te onderhouden. ] ik betuige dan by deezen aan U. D. H., dat zonder eenige merkelyke twyfelingen te vinden of te willen zoeken in U. D. H. Misfive, ikinte-. gendeel dezelve als bevattelyk befchou we, en my ; aangenaam geweest is, de reflectie, die U. H. op mynen Brief heeft geüagen. Uw Hoogheids gevoelen, dat myne Misfive eene relatie heeft met de raadpleegingen der Heeren Staaten ten opzigte der Stedelyke Reglementen in het algemeen, en van dat van Leeuwaarden in het byzonder: Dit gevoelen zeg ik, gevoegd byü. H. betuiging, dat het tot een dergrootfte genoegens van Hoogstdezelve zal verftrekken, om alle de waare belangens der goede Ingezeetenen overeenkomltig 's Lands Wetten te handhaa»en, en zo yeel doenlyk te bevorden, doet my de gegronde hoop hebben, dat U. H. deze betuiging, geappliceert op het tegenwoordig geval, zalrealifeeren; en dat ik dus van zelve my zal kunnen dispenfeeren van het gebruik van alzulke verdere Conftitutioneele middelen, als my nog overigzyn om, volgens myn gevoelen, aan mynen Eed, e RIEMER. Ook zyn veele Burgers dezer Stad by Espels vergaderd geweest, en hebben hunne Gecommitteerden gelast eenen brief aan Z. H. te fchryven, en daarby te eisfchën, „ dat Z. H. van de electie afzie, dezelve „ aan de Burgery te rug geve, en haar by i, dat recht handhave" Verders hebben twee Burgers dezer Stad met namen Jan UblesDykftra en LolkeWes* terveld, zoo voor zig zeiven als Gelastig3en by fubftitutie, aan den Hove van Friesand een Request ingeleverd, waar in zy >nder anderen te kennen geven, dat nade- maal  JAARBOEKEN, Maart, 1^6* 277 maal de Prins Stadhouder, by eenen brief aan de Staten der gemelde Provincie, verklaart had te vertrouwen en zig verzekerd te houden, dat het recht der Magiftraatsbeftelling, byzonder ook te Leeuwarden, hem wettig toekomt, en daar uit blykt, dat hy Prins Stadhouder geenzints gezind is het recht in qucestie vrywillig te verlaten, zy Supplianten zig genoodzaakt zagen zig te wenden tot Hun Ed. Mog. met eerbiedig verzoek: dat Hun Ed. Mog. provifie van Citatie te „ gen welgemelden Prins Stadhouder Wil„ lem de Vyf den wilden vei leenen, tot relaxa „ tie vandiet recht van de Eleöïe der Ma „ giflxature van de Stad Leeuwarden, ei „ voorts om te aanhooren zoodanige Eiscl „ en Conclufie, als de Supplianten zullei „ doen, nemen en gebruiken." Dan dit Request is den 15 Maart 1786 weder te rug gegeven met het volgend Ap poinétement: Het Hof verklaart de zaak, te; Requeste gemeld, geen Obje& te zyn van i, Ordinaris Jüftitie. ■ Den 19 Maart hebben de Staten een Re glement van Regering, voor de Stad Leet warden, beftaande uit 48 Artikelen vastg< fteld, by 't navolgend befluit door de kwa; tieren Westergo, de Sevenwouden en c , Steden genomen: By refumptie gedelibereerd zynde op het Col cept Regeerings Reglement, by de Magiflraai Vroedfchap en Bevelhebberen der, Stad Leeuwa , den tot voldoening aan Hun Ed. Mog. Refolut LrEü» WAR; ni£N. L I l l 'e e 1- ■» r- ie o  3 73 NIEUWE NEDeRLANDSCHÊ LEEt WAlt- Be(l. va Rege- Hr/gsRe glemènt voer Leeuwarden. „Van den 2o.Ocr.0b.. 1785 opgemaakt, als meedte op de daar by fchriftelyk geturneerde byzondere begrippen, Contideratien en Adftructien der disfentierendé en andere Leeden , en voorts gehoord j het Rapport door de Heeren, by Staats Refolutie van den 8 December laatstleden , met Heeren Commisfarisien uit het Collegie der Heeren Gedeputeerden , en uit den den Hove Provintiaal gecommitteerd, de voorfz. Stukken geëximineerd hebbende, ter Vergadering uitgebragt; en wyders naauwkeUrig nagegaan, en wel overwogen zynde de inhoud van voornoemde Reglement, zo éh in d'ervoege, als by welgemelde Commisfie verandert en gedtesfeert aan Hun Ed. Mog. op dee- •zen Ordinaris Landsdag, als het 3de Provinciale ponflt van Delibeiatie, is voorgedragen, luiden«e woordelyk aldus: Fiat infertió. Is goedgevonden én verftaan de Heéren Gecommitteerden voorfz. voor hun genomene moei« te en gedaan Rapport te bedanken, en het zeive Regiement voor de Regeringe der St«d Leeuwarden na infertie v*n de woorden: miugadeh het Reglement Rifotmatoir van Wylen Zyn éoorl. Hoogh. (G. G.) van dtn 21 December 1748 in de Formulieren van den Eed voor de Magiftraats Perfoonen en voor dé Vroedfchap te Approbeeren en te Arrefteeren, en voorts te Statueeren, gelyk geftatuferd word by deeze» , dat hec «elve toekoisftig zal zyn het Regerings Reglement van gemelde Stad: wordende de Heeren Hun Ed. Mog. Gedeputeerden gelast en gequaJificeerd, om aan de Magiftraat en Vroedfchap aldaar, 't zelve cop.ielyk te laten toekomen, en dezelve voorts op 't Collegie te ontbieden, én aan hun aldaar verfcheenen, Uit rteam van Hun Ed. M03. de Heeren Staaten , van den Et 1 óp liet Regeerings Reglement, den 9 Bec, 1766 gedaan  JAARBOEKEN, Maart, 1786. 2?S> Vaan te 'ontfldan; én voorts van hun den Eed opl het voorfz. nu gearrefte.rde Regeerings Regiement* af te neemen i vervolgens 't zelve aan de Magi- b ftraat dier Stad te overhandigen, ten fine van Publicatie en Affictie, en om de Bevelhebbers £ involge het Formulier daar agt: r Maande, meede Ti te beöedigen; met verdre Authorifatie op welr zulken te verklaren ipfo fa&o vervallen te zyn, van zyne of hunne Magtftraats of Vroedfchaps plaatfen, dewelke aaniloöds impetrabel zullen zyn en oegeeven worden door die geene, aan welke zulks toekomt, ingevolge dit Regeermgs Reglement. En zal het zelve Reglement Copielyk, mitsgaders Extract deezes, aan den Hove Provin. Ciaal , door *s Lands Secretaris worden overgeforagt, met last aan het zelve, zo wel als aan onze Gedeputeerden, om aan de ftridte Obfervantie daar van de hand te houden; zullende du gearretteerde Reglement meede Copielyk, als meede Extract deezes, worden gezonden aan Zyne Doorl. Hoogh. den Heer Prince Lrfftadhouder tot Hoogstdeszelfs informatie, Wy zullen het Regeerings Regelerrient, by eene nadre gelegenheid mededeelen* Tegen het vastftellen van het zeiven heefc liet kwartier van Oostergo zig aldus verzet: Geextraheért uit het Journaal der Ed. Mog. Heeren Gecommitteerde Staaten van Vriesland in het Minder getal vóór Prov. ^de Poincï. Reglement van Raadsbeftelling voorde Stad Leeuwarden, gerefumeeitden ig Maart. Ö O S T E R G. Q O* - T D» BBBf! aren. efl.van .egee- 'ns Re.' lement wr ,eeu. 'ardeni  28o NIEUWE NEDERLANDSCHE Lëeu- WARDEN. 'Advys van (Jostergo omtrentRegiem. i T\& Heeren van de Commisfie voor derzelver J^ genoomene moeite en gedaane Raport te bedanken. Voorts te declareeren, dat fchoon Hüa Ed. Mog fwarigheid maaken, om hetzelve, zo ais het legt, te arresteeren en in train te brengen , dat met betrekking tot de wyze, waar op de Commisfie, zoo by het Rapport, als de Amcukn van het Concept Reglement voorflaan om de cmdeiyke Nominatie, waaruit de Stadhouder in der tyd de Electie zoude doen van twaalf, zoo als dezelve na de Opdragt van den 26 December 174)5 had plaats gehad, te brengen tot het. getal van fes, hun is voorgekomen, dat daar uit dit duidelyk is op te maaken, dat Heeren Gecom» mitteerden dat gewige niet hebben gehegt aan de vootfeh. Opdragt van de Verkiezing aan den ■Stadhouder gedaan, om zig verphgt te agten om de Obfervantie daar van ten vollen aan te raden , en dat bet dus meer de Refolutie van den aoOcïober jongstl. fch\ut te zyn, als wel de Opdragt felve, welke Hun Heeren Gecommitteerden hebben weerhouden om ook in dat refpecr. de teneur van het Reglement van 1657 weder te adopteren. Dat Hun Ed. Mog, geen zwarigheid maken by dezen te declareren, dat zy door het concurreren tot de Refolutie van den 20 OcTrober bovengemeld, als mede tot perfistement by dezelve van den 8 December, geen oogmerk hebben gchadt om aan den tegen woordigen Heere Erf ftadhouder, 'r.og aan zyne Succesforen in officio eenig nieuw regt, een kosten en in prejudicie van de Burgery van Leeuwarden, op te dragen, maar alleen om te prsevenieeren, dat het Regt, het welk Hoogstdezelve volgens de gronden in het Rapport van het Collegie gelegt, wierde toegekent, by het nieuw te iormeereo Reglement, wierde in agt genoomen. Dat Hun Ed. Mog. om die redenen, als mede , om dat Zyne Hoogheid by deszelfs Refcriptie van den 7 deezer geene andere gronden van zyn regE van Eleéiie allegeert, als dat hy het zelve heeft: ge»  JAARBOEKEN, Maa*i> i?86*. aBï geé'xerccert, van advis zouden zyn om voor aleer deeze gewigtige zaak finaal af te doen , de Com- \ misfie te verzoeken en te authorifeeren, om den i Staat nader te dienen van deszelfs confideratien en advis omtrent het regt van den Stadhouder in deezen, als mede, om Hun Ed. Mog. ingevol- j ge hier van te berigten, of zy, in agt nemen- t de voorfch. Declaratoir, van mening zouden zyn, j dat het geproduceerde Concept Reglement eeni-. ge verandering dien aangaande zoude behooren te ondergaan. En infteert het Quartier dat het Rapport van de Commisfie nog ftaande deeze Landsdag inkoome. D. P. Perfisteert. D. P..Perfisteert. WEST ERGO O. Approbeert en arresteert het Reglement door de Staats Commisfie opgemaakt, met infercie in de Formulieren van Eed van het Reglement Reförmat. voorts omtrent de manier van Introductie van dit Reglement Commisfie op het Mindergetal. ü. P. Nadere Commisfie volgens het advis van Oostergoo, en Committeert daar 10e den Heer van Haren Volmagt van het Bildt. D. P. Conform het eerfte Quartiers advis. . ZEE VEN WOUDEN* Als Westergoo. S T E E D E N. Als Westergoo* D. P. Perfiiteert. Accordeert met voorfz. Boek. „ In kennisfe van my (was getekend.) G A. N A U T A. Na gedane Collatie is deze Copia mefe deszelfs Principaale bevonden te accordeeren. Aclum den ïiMaart 178Ö. in kennisfe van my & HEL 'D E R< Leeü- /AR» 'EN. Advys an OoS' °.rgo om* rent legfem»  «8* NIEUWÊ NKDERLANDSCHË Leei war den. [. Den 24 Maart i7EN.  Doe kuai. Briefvai GedeputeerdeStaten. 284 NIEUWE NEDERLANNDSCHB jaar gedaan; hebben HoogstgemeldeHeerenStaaten, by Refolutie van den 8 December, goedgevonaI°m dez5.lve in onze handen te ftellen, ten ein? ae Hun Ed. Mog. te dienen van prseadvis, met , authorilatie onder anderen, om de onvoldoende ingediende (tukken te rug te zenden, en voorts de Keipective Regeeringen, zulks nodig geoorJeelt ftïn ' "ader mondeliDS of fchriftelyk te ver- ' Wanneer Wy, om aan dezen last te voldoen, meeoe hebben geëxamineert UEd. refcriptie van den i4Üctob. 1785, is dezelve ons voorgekomen, met gereekend te kunnen worden als voldoende aan onze requifitie, even weinig als het daar bv genarreerde Adres, te voren door UEd. aan de Heeren Staaten gedaan, ons voorkomt te voldoen, aan de inhoudt van Hoogstderzelver Refol van den 15 Maart 1785, als wordende by die ftukken wel opgegeeven eenige onbepaalde refiecfien en zwangheeden tegens het Regeerings Reglement van 1637, maar geenzints eenig ftelling berigt, Pt het zelve, zo als het legt volgens UEd, oor* deel m train gebracht is, en nagekomen kan worden , even min, als eenig ftelling verzoek, ter verandering of ampljatie in het zelve. - Wy ?füjM 0m ^ reedenen goedgevonden, gemelde UEd. refcriptie aan UEd. te rug te zenden en verder van UEd. te requireeren^, derzelver nader berigt, waar in duidelyk wordt opgegeeven : 1. In hoe verre het Reglement van 1637 kan en behoort na gekomen te worden, zo aïs het egt. e. in welke articulen UEd. tot meerder klaar, heid eenige veranderinge verlangen, §. Of er verder (na UEd. begrip) door verandering van tydsomftandigheden, ofte uit eenige andere reedenen, eenige ampliatie of alteratie in het voorfz. Reglement vereifcht zoude worden. Ed zullen UEd, wyders^ ingeval|e omtrent es- fen*  JAARBOEKEN, Maart, 1786. agS - ïrntiele noinften, differente denkwyzen, onder de Leeden van UEd. Vergadering mogten plaats heb-, b£f in ons , beneffens het gevoelen der Meerderheid , ook dat der diffentieerende Leeden doen , *°?Welk een en ander, wy in een gefchikteor- , Ure ten fboedigften te gemoet zien , en wel uiter- , fyk Z\P£n l7 Februfryeerstkomende: waartoe @ns verlatende, zyt Gode bevolen. Leeuwarden, den 14 Febtuary 1786. ÜEd, Goede Vrienden, de Gedeputeerde Staaten van Friesland. (was geparaph.) J. L. DOYS van BURMANIA v* (Lager ftond) Ter Ordonnantie van Hun Ed. Mog. ( was getekend ) H. H. van W Y C K E L. VERANDERING ONDER DE HOOGE EN LAAGE AMBTENAARS ENZ Dordrecht. Den 4 Maart is alhier in den Ouderdom van 52 jaren en ruim 5 maanden overleden, de Heer Mr. Jacob Karsfeboom in teven in den Oud - Raad, en Secretaris dezer Stad «MfT 4 S Doo ;um. ^riefvan scdepti' eerde ïlaten.  Ver ai DF.RINi ONDER BE tJO( OE EN I.AAGE Amp'ÏE A ARS f nz. ( j t | t I e86 NIEUWE "NEDERLANDSGHE ,.gaders gewoon Raad en Generaal Meester van de ; Munten der Vereenigde Nedeilanden. , Delft. Den 6 Maart is alhier, in den ouder- / ? 1?\ t ^areno' overledeD de Heer Mr. Hen '. dttk Vockeflaert% Secretaris dezer Stad De Heer Jtf«rA?w G///« Rees, in den Oud- Raad alhier , is, door gem. Oud Raad op den in dezer aangefteld tot Secretaris dezer Stad.. Dezer dagen is alhier, in den ouderdom .van 72 jaren, over eden de Heer Emut van Haaften Schout by Nagt van Holland en l Westfrieshnd dienstdoende onder het Ed. Mog. Col'egie ter Admiraliteit op de Maze. ^egie ter 's G r A v e n h a o e. Ter Vergadering van Hun Hoog Mog. hebben de navolgende Heeren zitting genomep, ais; wegens Gelderland Mr. Adriaan Roock, Raad enz. der Stad Zalt Bommel; wegens Overysfel, Jan Arend Baron de Fos van Steenmi tot NyerwaH: Robbert Adolf Borchard, Jan_Haron Moet tot Westerholt, Mr. Gerhard Da m Burgemeester der S'ad Deventer en fVir. IVolf F/ont van Hemert, Burgemeever der btad Campen En wegens Groningen Herman Tjasjèns, H. L. Wiehers, O. ic. A!berda3 Heer tan Êkenftem en R. B. Gockinga. Des nagts'tusfchen den 4 en 5 Maart is alhier °/en oerdom van 54 jaren overleden, de Heer' *?r? 3} I- van 3 ip leven Heer van den tempel. Oud-Secretaris van den Raad van 'Staen der Vereenigde Nederlanden. Ook is, alhier overleden de Heer Abraham Val. enaar Vroedfchap dezer Stede; Noch is overleden de Heer F. Weyl, Kolonel ,grrn[^,de?er LaPdeP* Commandeur van het ort iinbeüe. {ftgfflyfa is_ overleden de Heer Baron van Schim, 'elpenvinck van der Oye 'Lieutenant Gep?-  JAARBOEKEN, Maart, 1786. 187 raai, van de infantery, ten dienfte dezer Lan-< den. ] Am stel dam. Den 3 dezer maand is dej Heer Nicolaas Geelvink, Heere van Stabroek, by, de Vroedfchap dezer Stad bettemd, om met Mei aanftaande zitting te neemen, in de Ver-, gadering van Heeren Gecommitteerden in'sHage., Schoonhoven. Den 3 Maart zyn alhier door de Ld. Groot Achtb. Heeren Burgemeesteren en Vroedl'chappen dezer Stad, in plaats van cle Heeren Dr. Christiaan de Jonge, WybrandHermanus van der Sluis, Johannis van der Cloefe Sic* 'kinga , en Mr. Cornelis Parker de Jonge , (die wegens uitwooning en verblyf bulten deze Stad, van derzelver Vroedfchaps en Eiecleurs Arnpten zyn vervallen verklaard j tot mede Vroeclfchappen aangefteld en beë grT, de Heeren , Dr. Ftedeticus Auguflinus Hondo'jfBtüC^, Jan Har men W'sgaeits, Fredrik de Groot en Lirk van der Mey van Oofierhout. Voorts is door ^< 1gemelde Heeren Burgemeesteren en Vroedfchap? pen, in plaats van wylen den Heer Pieter de Gtcot (door wiens overlydep deszelfs Vroedfchaps A n t is open gevallen) tot mede Vroedfchap aimgefteld go beëdigd, de Heer Tileman Difityx. Wyders zyn door het Collegie van Heeren Electeur. n, jn plaats van de vier voornoemde vervallen verklaard zynde Ëlecieuren, tot mede Leden van het gemelde Ccljtgie aangefteld en beëdigd - de Heeren: Fredrik de Gioot, Dirk van der Mey, van (Jofterhout, Tileman Dipryx en Jan Berkman, . BrjiELLE. Den 3 dezer is alhier, aan een yotkoorts van drie dagen, in den ouderdom van ruim 41 jaren overleden de Heer Gef a>d'Fauvt.rcq, m leven Raad in de Vmedfchap dezer Stad, en Penniügnieeester van dé groote Vhfchery cn Pilutage' op de Mape. En is door Heeren Bur^eT 5 mces- 7m Arfs )Er»nö >nder >e hoo- ;e en !.aace, \mïe- iAAKS " lnz.  ÏJERIiNü 0nuür DE HOO ge en LAGE ^MTE1?AARSENZ. a88 NIEUWE NEDERLANDSCHE meesteren en Vroedfchappen den 13 daaraan volgende aangefteid tot Raad in de Vroedfchap dezer Stad de tieer Afuerus Bresfer. En tot Penningmeester van de groote Visfcherye en Pilotage op " de Maze, de Heer Jacobus Roest, beide in plaats van wylen gemelde deer Dr. Gerat d Fauvarcq. N A a r d e n. Tot Burgemeesteren zyn alhier op den der vorige maand verkoren, de Heeren T H. Th 1 erens en Dirk de Vries, welke uit de afgaande Heeren Burgemeesteren tot voorzittend Burgemeester hebben verKoren den Heer Daniël van Boshuvse Cranen. Vootts zyn door den Heer Prins Erf ftadhouder. nit een overgeleverde Naamlyst tot Scheepenen aangefteld, Jan Wilkes, Joost Osfenberg, Joost Ptismm , Gerrit Py! , Jan van Dellewyn, Jan Foov, Jan de Vriefe, en u't dezefven tot Scheepenen Commisfansfen Joost Osfenberg, Joost Plasman, en Gerrit Pyl. M u 1» E n. Tot Burgemeesteren dezer Stad zvn den 7 February verkoren de Heeren H e ndrik de Vogel en Abraham van der Spar: ook zyn uit eene overgeleverde Naamlyst door Zyne Doorl Hoogheid den Heere Prmfe Erfftadhouder tot Scheepenen dezer Stad verkoren de Heeren Thaddeus Langgras, Pieter Buitenweg, Lambert Oukoop, Dirk Kranepoe!ea Cornelis Couzynsze: mitsgaders tot Scheepenen Commisfarisfen van des Gemeene Lands Middelen, de Heeren Thaddeus Langgras, Pieter Buitenweg en Lambert Qukoop. Middelburg. Den 4 February is door de Ed Achtb. Heeren Heeren Burgemeesters en Scheepenen dezer Stad tot Raad benoemd de Heer Mr hnflantyn JanDanckaerts, in plaats van den Heer Mr. Steven Maithys Snouck Hurgronje, oic tot Scheepen is aangefteld, in plaats van den Heer  JAARBOEKEN, Maart, 1786. sg 0 Mr. Pieter Butr.nx, thans gecommitteerd ter Rekenkamer dezer Provincie, Ook is den ao dezer, Door de Edele Achtb. Heeren Burgemeesters, Scheepenen en Raden, tot eerfte Penfionaris dezer Stad, en tot Commis ïaris van 't Comptoir van Finantie en Confignatie, als mede tot Curator vandeLatynfcheSchool en Scholarch aangefteld, de Heer Mr. Jacob Hen drik Scborer, bevorens twede Perllonaris dezer Stad; ook is gem. Heer aangefteld rot Comtmsfaris over herT middel der Collaterale Suco file en d'Exue, alles in plaats van de Heer mx.Wiihelra Jarnout de Bever en, dje tot Secretaris dezer Provintie is bevorderd, Go es. Den lader voorleden maand February beeft Zyne Doorl. Hoogheid de Heer Prins Errftadhouder uit twee onderfcheidene Naamlysten verkoren in plaats van den Heer Johannes Balduinus Petram, die tot Provinciale Commis ter Generaliteit is aangefteld; tot Scheepen dezer Stad, om aan te blyven tot den 24 Juny aanftaande, den Heer Johan Hendrik Eversdyk , en tot Raad den Heer Michael Confiantyn van Dorth. Z1 e r 1 e ze e. Maandag den 27 der afgelopen ne maand is door de Ed. Achtb. Raad, tot Secretaris dezer Stad aangefteld, Mr. Francais Breek pot, in plaats van den Heer Mr, Comelius Evenfin, die voor die post bedankt hadt, en welke lieerden 2 dezer weder in plaats van den Heei Mr. Fra*$ois Breckpof tot Scheepen is benoemd, Vlissingen. .Alhier is overleden deHeei Mr. Jan Comelius van Hoorn, Heer van Burght, Oud Burgemeester dezer Stad, en wegens der zeiver zitting hebbende in het Collegie der Staa t Kiezers uit de Burgery geformeerd, ter ver ■ vulling der vier openftaande Raadsplaatfen, door 1 de Vroedfchap 10: Raad dezer Stad verkoren; dei fleer ^ van IVeejel', welke den 27 dezer maand M.ia;t in die hoedanigheid in den Raad heeft zi6tiug genomen. MfSTFooRT. De gewoone dag van de jaarïykfche verandering der Regering dezer Stad op di n 2 February vallende,zyn uit een overgeleverde Naamlyst door zyne üoorl. Hoogheid den Hee* fe Prince Erfftadhouder verkoren, tot Burgemeesteren de Heeren Joh. Freo. GoBiusi Hz. en Jan Story Heer van VVilleskop en HJokland: En tot Scheepenen, de Heeren, QIU vier van Wyngaarden, Jan Hendrik van Dam, Jacobus van Ei, Willem' Spendel, Engeibert Noteicboom, Lauwrens van Harmeien en. Andries Vos van Avezaat. Deventer. Tot de jaarlykfche Magiflrature van deze Stad , over welke den 22 February de Keur gefchied is als naar gewoonte, zyn door de Gezworen Gemeente wederom dezelfde Heeren» die in de voorleden jare gediend hebben aan* g-fleld; na alvorens, tot Gemeensman verkoren re hebben de Heer Dirk van derxWyck. Welke canflelling en Keure, door den Prins Erfftadhouder goedgekeurd zynde, op gisteren zyn bekend gemaakt. . Campen. Door 't overlydea van de Burge- mees» Verandering jnder de hoq- 3E EN .age ^mtb» saars tNZ'.  2^2 NfEÜWE NEDERLANDSCHE Vf.ilAK i)£RUNG ONDER lSF. HOOge en 1 ;agk Amptë' naars enz* . meesteren P. E. Subê, M. Falencyn, en N. van Betkam, zyn den 35 der maand December 1783- weder door de Keurnotcn uitdeGezworene Gemeente, op goedbeuringe van Zyne Doorlugtige Hoe;;» heid, tot Burgemeesteren aangefteld de Gemeenslieden G. W. Kloek, B. G, Schuin., en H. % Crof. \ u Groningen. Den 9 dezer hebben met de gewoone plechtigheden, den jaarlykfen Eed voor bet oude Regthuis gedaan de volgende Raadshee* ren; B. van Iddekinge, J. D. Qjdntus, ( thands nog in den Haag als Staat Generaal) £>. G. Rengers, O. T. vanAlberda, J. Wichers , Fincent £. Trip. Den of dezer is alhier, in den ouderdom van 76 jaren, overleden Jonkheer Willem Alberda , Heer van Ryfema , Gecommitteerde ter Vergaderinge Van Hun Hoog Mog. de Heeren Staten Generaal der Vereenigde Nederlanden, Curator van 's Lands Hooge School, Mc esterknaap van het Provinciale Jachtgerieht &c. &c. Assen. Den 14 dezer zyU op den gewoonen Landsdag, door Zyne Doorlugtige Hoogheid den Heer Prins Erfftadhouder, voor den tyd van twee jaren tot Gedeputeerde Staten gecommitteerd uit de Ridderfchap Z. C. Baron van Zwartz tot Anfen en uit de eigen Erfdens G* W. van der Feltx. Voorts is, door Hun Edel Mogende de Heeren Staten van dit Gewest, op den vry willige 1 afftand van Mr. P. Hof/lede, in plaatfe van denzelven, tot eerfte Clercq der Landfchap Drenthe aangefteld deszelfs Broeder J. Hofftede. Jur. Urr. Stud, aan de üniverüteit van de Stad en Laude.  JAARBOEKEN, Maart, *78<5. 293 's H e r t o o e n b o s c h. Den 9 February is alhier, in eten ouderdom van 61 jaren, overleden de Hooggeleerden Heer Chris-, tiaan de Booy, Ling. Gr. Elcq. & Human. Prof'esibr en Reclor van de Latynfche Scholen alhier. Bergen • o? - den - Zoom. Den 17' dezer maand zynde de gewone dag der verandering van de Magiftraat dezer Stad, zyn door Zyne Keurvorftelyke Doorluchtigheid van de Paltz., Hertog van Opper-en Neder Beyeren, als Heer en Marquis dezer Stad, tot Scheepenen aangefteld: de Heeren Jacobus Adrianus Henricus Rupertus\ Johan Gysbertus Drabbe, Wilhelmus Lucas Fabsr , Cornelis Biesman, Nicolaas van der Hagen Jan Frangois de Boet, Nicolaas Johannis van ffeck' Cornelis de Paauw en Gernt Piekenhreek Faura, en door dezelven verkooren en aangefteld tot Burgemeester van de Politie, de Heer Simon van LIenneveld, en tot Burgemeester van de jüftitie de Heer Jacobus Adrianüs Hem kus Rupertus' tot Rentmeesters, de Heeren Pieter de Geep en Casparus Arnoldns Stouters, en tot Weesmeesters de Heeren Jthannes Jacabns Lemmers, Benjanin van der Hagen en Dirk Wyntjes. LYST VERAïti DERING )Ni ER DE hoo« je EN jAAGE Imte- SIAAR8 ENZ,  a94 NIEUWE NEDi JAARE. Maart, LYST DER PRYZEN VAN VERSCHEL DE PRODUCTEN ONZES LANDS. Rotterdam den 27 Maart. Rotterdam den 27 Maart, by de Z. Zak. Gerst Winter i8ia 20 ct TarwnieuwcZeeuws 16 a 2i4B ■ Zomer 16 a ït e£ — hlaauwe i^ia. icrifi Eïaveb Zeeuws enz. 10 a 12 <£ — . ■■ Z.jmer 145a 17 fPaardeboonen 17 a i8êc£ ÏIögge ZeeuwseHlnl.11 a 13 S.DuiveboonEn 20 a 12 t£ Ehten Grauwe 17 a 20 giKooLzAAi) 40 a 50 dC — ■ blaatiwe 15 a 20 g Witte 14 a 16 g| by den Steen. Boohin Witte 16 a 19 «'Vlas Allerbeft 45 a 56 ft. Best 40 a 44 ft. by 't Laft. Middelfoort 3S a 3P ^ Boekweit »p 154 rS a 20 h\— Gemeen 28 a 34 ft. j—>- Allergemeenst 22 a 27 ft.  NIEUWE NEDERLANDSCHË JAARBOEKEN, April MDCCLXXXVI. GELDERLAND. Z u ï p h e n. De Staten dezer Provincie , alhier op den Landdag vergaderd zynde, ontvongen van de Raden dezes Furftendoms en Graaffchaps Zutphen eenen brief, gedagtekend den 25 April 1786 en van dezea inhoud: EDELE MOGENDE HEEREN! Na dat wy ontfangen hadden UEd. Mog, Refolutie van den i Odtober des afgelopeneJaars 1785 , waar by 'c UEd. Mog. behaagd heeft in onze handen te ftellen, ten einde oni daar op ten naaften aan UEd, Mog, te advifeeren, de Misfive niet desfelf's bylagen door Burgemeesteren, Schepenen en Raad der Stad Zutphen den 3 Sept. daaf te voren aan ons ingezonden, en door ons vervol* V gsas ZüT* •HEtïj  296 NIEUWE NÉDERLANDSCHE ZOTPHEN. Adv. van 't Hof wegéns de zaker, teZutph< gens ter deliberatie van UEd. Mog. gebragt , inhoudende een ampel detail van al 't geene Ijêdert een geruinien tyd binnen de Stad Zutphen was voorgevallen, t'n al 't welke ingevolge de voordragt by de gem. Misfive in 't brcede gedaan, kwam famen te loopen tot een Hoofdpoinct., namenttyk, het doen daar Hellen van een abfolute Volks Regeering en tot krenking der Souverani» tei- van Ridderfchap en St :d en dezer Provincie, hebben wy gemeend de materie in de voorleer. Rukken vervat van die natuur te zyn, dat wy daar op noodfakelyk de Momber en S. Momber dezer Latidlchap moesten hoeren, ten emde om te verneemen, wat dezelve daaromtrent, zoo wel als omtrent 't geen na dato van UEd. Mog. Refolutie was ingekomen , alle* relatie hebbende ^tot d' een en andere poincfen in d' eerstgem. Rukken voorkomende, ten reguarde van 't publicq of van "s Lands Hoog-en Gerechtigheid zouden mogen fullineersn. Het welk dus geoecaüoneert heeft, datwy ons genoodzaakt hebben gefien by onze MUfive van den 15 November' laatstleedeö aan UEd. Mog. voor te ftellen de onmogelykheid, waar in wy ons bevonden, om by UEd. Mog. doenmalige vergadering van ons advis over deze materie te kunnen dienen, en dat wy over zulk niet eerder dan alnu by UEd Mog. tegenswoordige byeenkomst aan Hoogstderzelver by ons altyd zeer gevenereerde ordres hebben kunnen voldoen. Wy hebben vervolgens niet nagelaaten om, zoo ras de door ons ger«quireerde confideratien en advis van de Momber en S. Momber dezer Landfchap in onze vergaderinge waren ingekomen , aanftonds over te gaan om alle deze (tukken voor te neemen, en met de vereischte attentie en applicatie t' examineeren, en het is ten gevolge van dien , dat wy ons thinds in (laat geftelt bevicden, om van onze confideratien en advis over d«r.e gewigtige materie by deze aan UEd. te kunnen dieien. wy  JAARBOEKEN, Jpril, 1786. 297 Wy voegwi tot dat ei rde vooraf hier nevens' ! een copyé van het gesdvifeerde van de Momber : en S Momber met alle de ftukken by dat advis : fpecificq geënumereert, en necmen voorts de. < vryheid te remarqueeren, dat wy by Iecrure van 5 het voorfetor. advis bevonden hebben, dat in d', : eerfte plaats de Momber en S. Momber te regten , ; diftinct de voorkomende poincfen hebben gebragt t tot drie Hoofdpoinften, waar van het eerfte behelst de onftane oneenigheeden wegecs het inflal-' ■ leeren en fesfie neemen van Mr. E G. J. Crook1 ceus als Lid van de gezwoore Gemeente der Stad Zutphen, het tweedeconcerneert d quarftie voor1 eerst in 't generaal, over het porei van 't con» voceeren der Gi'ders en Compagnien door de Gemeente , zonder confent van de Magi^raat , en ten anderen in 't byzbnder of gem Mr. E G. 'J. C'ookceus van de Gerigte der Stad Zutphci gej:eobt!; eert hebbende Sententie, waar by de Ge: meente is gecordemneeit om hem als Gemeensman aan te neeroen, het de Gemeente vryftaat jl Gildens en Compagnien te convoceeren om over die Sententie, t'erkennen , en 't derde bevat het voorftel van de Magiftraat vm Zutphen, dat de h'nidelwyze der Gemeente* en een gedeelte der Jiurgery foude rendeeren tot het invoeren van eene Volks1- Regeeringe. En ten tweedén, dat dezelve mede, zoo veel ieder poinft op zich zelfs aangaat, zeer onderIfcheidentlyk quoad fa&um de voorkomende zaaken' en orr;ftandigheedenhebbenvoorgeftelt, hetwelk ÜEd. Mog. kan in ftaat ftellen om een'klaare en diftirfte perceptie van die poinQen/te verkrygen. Door welk een en ander wy vermetnt hebben' ons te zullen kunnen dispenfeeren, om ons breedvoerig over alle die poincten uit te laaten, ter oorzaake wy nier anders zoudtn kunnen doen dan te reoereeren, 't geen door de Momber eu S. (Momber is verhandelt en gedee'uceert, en wy vreezen zouden UEd. Mog. in deze in zich zelfs V 2 vol' Zut- >hek. ddv. v.ms t Hof vegens h zaken eZtiiph,  F HEN. Jl.lv. VM h Hof ivegeiis de zake) iiZutph sc-g NIEUWE NEDERLANDSCHE volumineufe zaake met zoo eene herhaalinge, zolg ten toeftemminge van de MagiÜraat te mogen convoceeren , het haar nochtans in 't fubjecle geval ongeoorlooft was om die te famen te doen komen lot dat einde om te verneemen, of zy de Sententie door de Magiftraat geweezen om Mr. E. G y. Crookceus als Gemeensman te icftalleeren, voor wettig en beflaanbaar hielden, dan of begreepen , dat dezelve nietig en van onwaarde was, en gevolglyk niet behoorde te worden nagekomen. Wy moeten hier omtrent aanmerken, dat, zoo veel d! eerfte generaale quasflie op zich zelve betreft , die onzes eragtens fchynt te valleo in de termen van de algemeene fubfilteererde differenten tusfchen de Magiftraat van Zutphen en de Gemeente aldaar, waaromtrent't voor ons wel onzeker is, of URd. Mog. moeten goedvinden de voorige Commisfie uTt de Landfchap, of wel 'e Quartier van Nymegen, al noch ten fine van een rniDnelyk accommodement te doen werkzaam zyn, of acsn wien CEL Mog. zulks anders zouden ge' go  JAARBOEKEN, April, 1786. 3-ï gelieveD te deraandeeren, doch waar toe wy uochtans, daar zoo wei de Magiftraat vad Zu p phen by hare Misfive, als de Gemeente by haar berigt, zich geneegen betoonen, om zich over / haare differenten onderling t'arrangeeren, UEd.^ Mog. veilig zouden kunnen aanraaden om 'r ze!1 v ve nogmaals zoo fpoedig, als ÜEd. Mog. conve»ö n-j ntie zulks mogt toelaaren, te tenteeren, ten g} einde, dus doende de harmonie en het vertrouwen tusichen de Regeering aldaar en haare Borger's mogt werden herftelt en beftendig gemaakt. Dan proflueert daar uit altyd voor ons deze reflexie, dat, wanneer UEd. Mog. by ontftentetósfe van zoo een accommodement de verfchi'bqil eten, en dus ook deze qusaftie als een bekwaam object, voor een jultitieele behandeling hv enten aanzien , 't Hof daar in zomwylen als competente Rechter door UEd. Mog. zoude Jtunnen worden aangemerkt , of immers geauthorifeert, het welk ons dus behoord te permoveeren óm ons te wagten om tie meriten van zulke verschillen eenigflots te toucheeren omgeen fchyn ie geeven tot de miufté verdenking van eenige parthydigheid. "ïcrwyl wy nochtans dien onvermindert geen 7.warigheid maaken om, zoo veel de fpeoiale quseftie alhier voorkomende aangaat, te declai'ceren, dat wy ons daaromtrent met hét geadvilterde van de Momber en S. Momber gerust Kunnen conformeeren, vermits d' abfurditekvanzich, wie het ook zoude mogen weezen , ets dus veel meer incompetente perfoonen, eene erkentenis over de beftaan • larheid van eene Sententie ordine Juris door uen competente Rechter geweezen, en vervolgens in rem Juclieatam ergaan, te willen aanmatigen, ons voorkomtin d' oogen t' incurreeren, dewy', zoo dit konde aangaan , de Jüftitie altyd geëiudeert, en aan alle rcchtelyke handelingen, hoe wettig ook , aan V 4 we!- ZotUlv. van Haf egens s ziXr/s ; Zutph.  SQ2 INiEUWE NEDERLANDSCHE ZöTpf;EN. Adv. van 'U Hof wegens de zaken 'ie Zutph. welkers heilige confervatie nochtans de geheeie Maatfchappy gelegen is, den boiem ingeflagen zoude kunnen worden, zqo dat het poinct vin deze Sententie inquajftie op zich zelfs met betrekking tot de hier by geïnteresfeerde parthven voor een afgedaane zaak, die niet meer in duhium tan getrokken worden, moet worden aangezien. En wat dan eindelyk het derde Hoofdpoinct belangt, zoo (preekt de zaak van zelve dat, daar de Momber en S. Momber oordeelen, dat de Gemeente van Zutphen, door de itellingec by het advis van de Momber en S. Momber in 't breeds jjedetailleert, een inbreuk in 's Lands Hoog.en Gerechtigheid zoude hebben gecommitteert, en uit dien hoofde verzoeken authorifatie om tegens die geene, welke daar aan plichtig moqnten bevonden worden, zoodanig te procedeeren als de Jüftitie zal vereysfehen, die zelfde voorzigtigheid, welke wy vermeenep altyd in 't oog te moeien houden, obs verbied om ons over de meriten van dit geheeie pohict, waar in ons Reco'terlyk Officie ter zyner tyd zou Je moeten werkzaam tya, eenigzints t' cxpliceeren. Doch belee ons dit nochtans riet om, zoo vee! de door de Momber en S. Momber ver* fcagte authorifatie betreft onze gedagten dien aangaande aan UEd. Mog. te kunnen en te mogen mededeelen, zonder daar door uochtans aan ie, dcfeofie van de Beklaagdens eenigfints te kort :e doen, of eenige de minfte atteinte toe te brengen. Wy b-'fchouweu deze authorifatie in 't fub» jedte geval met een tweederley oog, en zyn eensdeels van begrip, dat, gelyk in 't generaal log UEd. Mog. nog 't Hof gewoon is aan de Momber of S Momber, wanneer die fuftineeren eenige actie tegens d' ee» of d' ander, uit ipofde van haar Officie en Inftruclie, te hebben, daar toe een authorifatie verzoeken, de weg van rechten te fluyten, en a limine Judicii te re- : / ' pel-.  JAARBOEKEN, April, 17U. 303 pelleeren, en dus de daar toe door haar verzogte authorifatie te weygeren, ten zy ab initio en p ex ipfis narrat is kome te blyken , dat hunne voor* gemwnene adlie plane et notorie incompetent ofy vexatoir is , dus ook in cdfu fubjeèïo, alwaar 't \ ons toefchynt, dar uit het genarreerde en gedcdu- u ceerde van de Momber cn S. Momber niet kan n gezegt worden van zpdane notoire incompetentie t of vexuie te blyken, die verzogte authorifatie aan haar, voorbehoudens de volkomene defeafie der Geaccufeerden*, fine injuria niet kan geweifctert worden, en wy vermeenen anderdeels aao ÜEd» Mog. in eerbiedige bedenking te moeten gïeven of niet , daar d' ondervinding leert dat uit fyftema eener Volks - Regeering en daar uit proflueerende fuftenuen tegenswoordig op zoo vee. lè plaatfen in ons Vaderland en byzonder ook in deze Provincie zo zeer fchyiït te worden doorgedrongen, en 't zelve niet anders, dan tot gedurige twisten en verfchillen, zoo wel over het fyltema zelve , als over d' applicatie van dien in voorkomendegevailen , aanieidingemoet geeven , liet hoog tyd word om deze fuftenuen rechtelyk te doen decideeren, waar toe derhalven dan ook deeze voorgenomene actie van de Momber en S. Momber tegers de Gemeente van Zutphen eene bekwaame geltgentheid aan de hand geeft- Invóegen dat wy om deze redenen van advis zouden zyn , dat UEd, Mog. de verzogte authorifatie van de Momber en S. Momber, om wegens het geene by haar advis is vermeld, tegens de Gemeente der Stad Zutphen en alle en elK, die daar aan plichtig is, zodanig voor dezen Hove te prpcedeeren, als in goede Jüftitie zal worden bevonden te behooren, zouden behoren t' accordeeren, daar van nochtans eximeerende M. Jokyn ', N. van Huet, J' T. Heyting, M. de Knoop, J. F. Co'enbrander, H. J. Abbing, J, R. ten Bhem Wentholt en J. P. Hasfelo, om redenen by het geadvifeerde van de Momber en '' S. Mom Zot- hen. tdv. van Hof ' egens e zaken >.Zi}tpk\ /  Zoirut«. Aih, van 'l-Rof wegens de zaken tcZutph, j ] 3gen, •niet wel in twyffel kan getrokken worden. Terwyl de dagelykfche ervarentheid een ieder moet overtuigen, dat 'cr na allé waarfehynlykbeif! perfoonen in deeze Provintie gevonden worden, welke door purtby zugt gedreeven zig nier ontzien om aan die vreemde Courantiers óf Autbeurs van het een of ander periodicq gefchrifc zulke zaaken te fuppediteeren, waar door mee-flendeels"t zy direct, 't zy indirect., door fuppre«fie, omislie, of verdraajinge van de waare omfïandjgheeden van het een of ander voorval, onwaarbeeden en laiteringen werden opgegeeven en door het gantfche Land verfpreid, zoo dat men met gerustheid mag zeggen, dat zulke gefchriften fchynen te zyn geworden geprivilegeerde lasterfchriften, waar door een ieder , hoe onfchuldig ook mogt zyn, geëxponeert is om befchuldigd en in zyn goéde naam gekrenkt te worden, zonder ooit te kunnen te weeten krygena wie zyne befchuldiger is, en hoe daar tegens be« haortyke fatisfacfie in rechten zal bekoomen , terwyl zodaane Courantiers en andere Schry vers zig 'ongehouden reekenen om haaren Authcur te noemen, of ook wel zich trachten te behelpen met de uitvlucht, dac zoo een brief, waar by haar iets is opgegeeven, is ongeteekent, waar door zulke lasteraars zig vlyen altyd in 't donkere te zullen blyven fchuylen, zonder ooit achterhaalt te kunnen worden, 't geen wel het verfoejelyke era Itrafbaare caracter van dusdaapige perfoonen aantoond, maar te gelyk doet zien, hoe 't eindelyk eens tyd word om zoo een m-er en meer toeneemende kwjad, waar door de publicque rust geturbeert, het zaad van tweedragt voortgeplant en fhkm. Adr. van 't mf wegens de zaket te Zutph.  9Cg NIEUWE NEDERLANDSCHE ZpTPHEH. Adv. van '/ Hof wegens de zaken ee Zutph, het zo hoognodige vertrouwen tusfchen Regent* ten en Ingezeetenen geheel verbrooken word, rnet nadruk tegen te gaan, hoe zeer, ook te gels k de confervatie van de goede ordre in eene welgeftelde en gepoliceerde Regeering en d' ce* nigheid.tusfchen d' Ingezetenen de nuttigheid van dien komt aan te raaden. Byzonder, wanneer UEd. Mog. in eene ferieufe aanmerkinge, gelieven te neemen, dat dit kwaad zoo zeer is toegenomen, dat.men zich zelfs niet meer ontziet om denSouverain zelve tehoonen en over Zyne daden en handelingen opentlyk te traduceeren , en d:e geenen, welke vi offi. cii gefteld en verplicht zyn om hunne Hoogheid \ocr te liaan en te maintineeren, en hunne beveelen t'txecuteeren, en welftezich uit dien hoofde buiten het bereyk van diergelyke odieufe perfecutien zouden mogen rekenen, engelhaft durft aanranden, het welk derhalven, daarce Momber en S. Momber ÜEd. Mog. en onze protectie thans fpeciaal komen te reclameeren, UEd. Mog. voorzieninge daar tegens des te noodzakelyker komt te maken. . Wy .gevoelen wel,.dat, vermits de Drukpers van dit alles zoo zeer niet hier in de Provincie fchynt te refideeren, maar die Couranten en periodique gefchriften in andere Provinciën worden gedrukt, en daar van daan in deeze Provincie gezonden en gedebiteert, aulks d*executie ten dien opzichte moejelyker komt te maaken terwyl ds experientie reeds meer dan eens heeft geleert, van hoe weinig kracht en vrucht gedaane klachten en verleende brieven van voorfchryvinge geweest zyn, en wy overzulks UEd. Mog. niet anders zoudeD kunnen, aanraaden dan omtotweeringe van dit kwaad de toevlucht t^e neemen tot zodaane middelen van redres, welke hier in de Provincie, en dus in UEd. Mog. eyge boezem executabel zullen zyn. Dan wy flateeren ons echter, wanneer UEd. Mog. zouden mogen goedvinden , tot het doen van  j;üARBOEKEN, Aprilt ijMï 3Ö7 van zoo eene noodzaakelyke en nuttige voorzienmgete refolveereo, gelyk wy dé vryheid ge. bruiken zulks, door deeze aan ÜEd. Mog. hoog. wyze overweeging en bordeel voor te ireUen en t ÜEd, Mog. dan mocht behagen öm onze' gedachten daar over te vragen, ons in ftaat te. zullen bevinden om enige toerykende midd-den , waar door de voortgang van dit kwaad in de za-, mecleeving- zal kunnen worden geftuit, ten min. flen eenigzints belemmert, te kunnen voorftaan. Wy fubmitteeren voor *t overige alle deeze onze confideratien en geadvifeehie aan UEd. Mog beet er en meer verlicht oordeel en eindigen met v»oJ te bidden. EDELE MOGENDE HEEREN! UEd-. Mog. by voorfpoedige Regeringe lange te conferveeren. Cefcbreeven t'Arnhem den 25 April 1786. (onder Jlond) UEd. Mog. Dienstwillige. Die Raaden des Furftendoms Gelre en Graaffchaps Zutphen. (Lager flond) Ter Ordonnantie van dezelve. (was getekend) F. W. van den STEEN. Arnhem. De berigten omtrend de onlusten tusfchen Burgers en Soldaten houden nog aan, en de verbittering neemt dag aan dag toe. zot?h1£n. Adv. van t Hof vegens \e zaker, e Zutph.  3o3 NIEUWE NEDERLANDSCHE Arn- BEflfc Zes Hoplieden wierden in het begin dezer maand op het Stadhuis ontboden, wanneer de Magiftraat aan Hun Ed. Manhaften voorHelde, hoe de voorjaars Wapenhandel zoude moeten gefchieden: r. Niet meer dan 5 man te gelyk de poort uit gaan. 2. In de Werken op de plaats, tot wapenhandel gefchikr, by een te komen. g. De wapenoeffening geëindigd zynde, op dezelfde wyze naar de Stad te keeren. 4. Geen wyn nog fterke dranken op die plaats te gebruiken. 5. Geen man tot de wapenhandel toe te laten, ten zy hy zynen naam alvorens op het Stadhuis onder opzigt des Collonels hebbe laten opteekenen. De Heeren Hoplieden hebben' dit voorftel niet aangenomen. Den 2a April 1786 wierdt op gewoone wyze en tyd, door Stads Roedrager gedaan de navolgende Publicatie., T\e Magiftraat der Stad Arnhem met de uiterfte ■^bevreemding en verontwaardiging vernemende, dat in publyke Nieuwspapieren, en inzekef periodrek Tydgelchrift word voorgegeven, als of door drie geloofwaardige beéVedigde Getuigen zoude zyn verklaard, dat de Gedetineerde en nu onlangs onder belofte, van zich ten allen tyde te zullen fisteren, losgélatene Corporaal van het Refiment van Douglas, mede deelgenoot zoude geweest zyn, aan den wreeden en verfocilyken Moord aan een Ingezeten dezer Stad gepleegt, en dat dezelve dien onvermindert losgelaten en geheel op vrye voeten zoude gefteld zyn;' hebben Hun Wel-Edele Groot Achtbare, hoezeer vertrouwende, dai dergelyke, asfercien by bezadigde en doordenkende  JAARBOEKEN, April, i?8f>. 309 kende Burgeren en Ingezetenen de mipfte ingang EuIJf-h vinden, echter vermeend ten dezen eene byzondere reflexie te verdienen, dat het bykwaIyk geïntëntioneerde daar op fchynt toegelegd te worden , om Van die onware asfumtie malitieufelyk gebruik te maken, tot het brengen van de Natie in 't algemeen, en de goede Burgery én Ingezetenen van Arnhem in het byzonder , in een denkbeeld , als of door de Magiftraat dief Stad , met het loslaten van den gezegden Korporaal, eene fchreeüwende en wraakroepende onrechtvaardigheid gepleegd zoude zy, waar van onder anderen tot een by uitftek eclatant bewys verftrekken kah, het 433 No. van het zoo algemeen ververfpreide periodieq Tydgefchrift, genaamt den Post van den Neder-Rhyn , waar in men zich niet heeft ontzien, de Magiftraat uit dien hoofde vöor het oog van de geheeie Natie als opentlyk onrecht doende aan te fprekenentebetytelenmetdennaam van Ontmenschten: ,, waaromtrent het bedenke„ lyk is, oF er nog wel eenigen indruk van het „ üntzaggelyk Opperwezen by hun huisvest; als „ perfonen die tegens eed, pligd en gemoed voort„ varen onrechtvaardig te handelen; van wier j, hahden de onnoozele Kinderen van eengruwelyk „ vermoorden Vader eindelooze ftofFe zullen via„ den, het geftorte bloed te éisfehen; als Regetr,, ders, die (potten met de klagten van onfchuldh gen, doch die te beven hebben voor de recht„ vaardige Wraak van een venoorenden Gocl en van een jammerlyk getergd Volk, welke haar „ eindelyk verpieteren zal, zoo daternietsmeer „ van haar zal nablyven als de vervloekinge van „ haar naam en de verachting van haar rampzalig „ nakroost. J' En diergelyke andere periodes meer. De Mag/ftraat, het günt voorfchreven in aanmerking nemende, heeft niet kunnen nalaten} offchoon zich ten vollen verzekert houdende, da'c brave en weldenkende Burgeren met het ujterffe *Arh- hem. Publ. m fornmee ring enzi  Arm- 1 hem. Piibl. tot ftrnmeering enz. iio NIEUWE NEDERLANDSCHE ifcryzen en met verfoeying zullen verwerpen, de Verdenking als of elf Regenten, welke alle een» parig zonder de minfte twyffel of bedenkinge geoordeeld hebben de Gedetineerden Corporaal te moeten ontflaan, in ftaat zouden geweest zyn, baar eed en pügt te verzaken, en of zich te gedragen als befeliermers van een Rot moordadige Boosdoenders, of door zwygen zich fcbuldig en medeplichtig te maken, gelyk al medé in 't geallegueerde 433 Np. van de Post word voorgeworpen , aar. het worgen der wraakroepende gerechtig* heid en als lafhertige {laven meerder te beven voor een bulderende Volksverdrukker, dan voor den God van Nederland, en het ook dien onverminderd rekende verre beneden de waardigheid van een rein geweten, af te dalen tot zich te zuiveren van diergelyke verfchriklyke aantygingen, nogtans uit contemplatie voor de zwakheid van ligtgeloovigen ; die het ongeluk mogten hebben uit gebrek aan doorzigt,' door malitieufe induclien , zich te laten prseöceuperen, by deze ïer kennisfe van de zodanige te brengen, dat vyel verre dat die Korporaal door drie geloofwaardige beëdigde Getuigen verklaart zy, mededeelgenoot van de Moord geweest te zyn, er zich geen een eikekte Getuigen heeft voorgedaan, die zulks van denzelven heeft komen te attefterec. A;wa?.rom de MagiÜraat alnog tot uit den wegruiming van alle ongegronde ligtvaardige jaétances ten dien opzigte, als mede tot-zoo eenigzin.s mogelyke ontdefckinge en opfporinge van de handadigen aau dien wreeden Moord, niet alleen ïnhserercn hare Publicatie dien aangaande gedaan, maar tellens by dezen alle Burgeren qp haren gedanen eed tot bevordering van Stads welzyn op het plechtigfte fommeert, indien eenige bewyzen dienaangaande mogten hebben, dezelve niet te ver. zwygen , maar tot ftuur der Jüftitie aan Hun WelEd. Groot Achtbaren op te geven; voorsbeloven •Hun Wel Ed. Grooc Achtbaren een pramie van Een,  JAARBOEKEN, April, 178G. 311 Eenhonderd Zilveren Dukatc-ns aan die geene, die I den Schryver of Aucheur van dit verfocilyk Ge: fchrift zal kunnen of weten te ontdekken , zullende den aanbrengers naam des begerende worden gefecréteerd; en op dat niemand hier van ig; norantie zoude hebben, zal deze gepubliceert en" ter gcwoonlyke plaatze worden geaffigeert, Gepubliceert den 22 April 1786". (was getekend) A. van R A A Y. Pro vero Extraüu W- R. BRANTSEN Junior, Secretaris. Terftond na dat deze Publicatie gedaan 1 was, wierdt door een der Heeren Secretaris* fen, van de Puye van 't Stadhuis de volgende Refolutie voorgelezen. . ExtraSl uit het Commisfie en Policit boek der Stad Arnhem den 1% April 1786. T"\e Magiftraat met de hooglTe indignatie en ver* J--/ ontwaardjging gelezen hebbende, het verfoei■ lyk Gefchrift inde Post van den Neder-Rhyn, onder No. 433 voorkomende, waar by Hun Wel Kd« Gr. Achtb. op eene finiüre wyze worden getraduceert., en op geheel valfche en onwaaragtige voorgevens en ondeiftellingen van niets minder dan van gepleegde injuftitie worden geaccufeerc, 't welk, gevloeid uit de pen van eencalumnieufen infteller, zekerlyk met geen ander oogmerk fchynt ingerigt te zyn, dan eensdeels, om de Gemeente te misleiden en twist, confufie en verwarring in de Regering te veroorzaken, en anderdeels, om X's was Arn. hem. Publ. tot rommee'ing enz.  Arnhem. Ref.te- fen een ydfchr. JI2 NIEUWE NEDERLANDSCHE was het mogelyk de Burgers en Ingezetenen vafl hare Stad tegens hare Regenten op te rokken , en een diffidentle tegen derzelver getrouwe Adrmmftratie van Jüftitie in te boezemen, en dus doende te animeren om aan hunne wettige Overigheid de billyke achting en refpecl, aan hen verfchuldigd te omtrekken fen meer dan eens ondervonden heb. Ke hoe bezwaarlyk het is om zoodanige Auteurs en naamlooze Schryvers van diergelyke faSre Libellen, dewelke niet anders dan als verftoorders van de algemeene rust en pesten m het GemeeSebest kunnen aangemerkt worden, na te Sn en te ontdekken, hoe zeer zulks ook toe confeïvatie van de eendragt in de famenlevmg te ™nfch« zoude zyn, m^^m^wtSte loos het meermalen bevonden zy, om zelfs zulke ee?roovende Gefchriften te doen herroepen , en S daar door in de noodzaakelykheid gebragt l ende, om door andere middelen hunne verentSaardiging over diergelyke, en in het byzonder ovet d t kwaadaartig In lasterlyk Gefchrift en desSfs infame Schryver of Autheur aan het Pubhek teHee0f°tnna'rype deliberatie goedgevonden onder referve van zodanige andere maatregelen, als Hun Wel Ed. Groot Achtbaren, zo tot ontdekking van den Schryver of Autheur van dit fameus l ihel als* anders zouden mogen te raden wo den, ^nadatdoofeen Roedrager n'^^SeCTeury8^ van dit Nummer opgehaald en ter becretary gesebran zullen zyn, en na eene voorafgegaane afkondig ng dezer Refolutie en hier na te °>eldene PublKf van de Puye dezer Stad te döenl, die vuil èn oproerig Libel als onwaardig ora door het Slicht ffiouwd en in de famenlevmg geto eJeer te worden, openlyk, voor zo veel het da in voorkoomende oproerige betreft, op toe opgerigt Schavot , door des Scherprechters handen, tot asfche zal werden verbrand Wvders verftaan Hun Wel Ed. Groot Acntrja» re; dS dooreen dezer Stads Roedrageren aan al-  JAARBOEKEN, April, 1780". 313 le Boekverkopers en Boekhandelaars zal worden aangezegd, geinterdiceerten verboden,om voort- j aan het periodique Tydfchrift, geintituleert: De Post van den Neder - Rhyn, wegens deszelfs in deze gemanifefteerde oproerige intentie, voor het , toekomende , binnen deze Stad en deszelfs Juris-' dictie, direct noch indirect, niet aan te nemen of te verkoopen, by pcene van 100 Goudguldens, en in cas van non betaling , zelfs met uitoeffening van crimineele ftraffe tegens dezelve. En dat voorts gelyke interdictie zal worden gedaan aan alle Herbergiers, KofFymeesters en Sociëteiten, om de Post voorgemeld, niet te mogen voorleggen of toelaten, dat die aldaar ten fine van LeGure worden gedebiteerd, by poene als voren. En zal ten dien einde extract dezes aan gemelde Perfoonen worden ter hand geheld, om zich daar na exact te reguleeren. Vervolgends wierdt opeen daar toe opgerigtjSchavot, inhetbywezen van den Onderfchout met zyne Dienaars, door Beuls handen verbrand het No. 433. van den Post van den Neder-Rhyn, voor zo verre in de bovenftaande Refolutie gemeld is, Op dat de leezer beter en juister moge oordeelen, agten wy noodig dat Nommer, voor zo verre deze zaak aangaat, hier woordelyk te laten volgen: DE POST VAN DEN NEDER-RHYN. N". 433. MYNE HEEREN DE POST! "IT'unnen U Ed. goedvinden het nevensgaande in uw nuttig weekblad te plaatfen, zulks zal den X 3 fchry. Arn- iEM. Rtfil. teren een Tydfchr.  Si4 NIEUWE NEDERLANDSCHE A«.NMÉM. Post vat den Ne der-Rh. fchryver zeer aangenaam zyn. — Wy worden hoe langs hoe meer onderdrukt en vervolgd; doch wy groeijen tegen de verdrukking aan. — Dezen i dag is de Corporaal van het Regiment van Douglas, welke door drie geloof waardige béëedigde getuigen is verklaard mede deelgenoot van den wreeden en verfoeijelyken moord geweest te zyn, los gelaten, en geheel op vrye voeten gefteld: —* dit heeft den Burgermoorders op nieuw een riem onder het hart geftooken • die bloedclorftigen zien nu, dat het ftorten van onfchuldig bloed een aangenaam offer is; — wy hebben nu weder niets dan de bitterfte gevolgen te wagten; — reeds is weder een onfchuldig perfoon zo gewond , dat dezelve thans nog in het grootfte levensgevaar ls; — gelukkig dat de braave Soldaaten van het Regiment van Sommerlatte zo zeer betragters van 'menschwaardige pligten, als vrienden van onze Burgers zyn ; — deze zyn zeer op onze hand; — die van Douglas hebben 'er reeds gevoelige preuves van gehad. Arnhem Ik ben Uwe aanhoudende Leezer* ï April 178Ö. V. P. S. Zoude min eenen openlyk onrégtdoende Magiftraat niet aldus vlogen aanfpreeken ? „ Ontmenschten J hoe lang zult gylieden voor „ het van rechtvaardige wraak gloeijend aangezigt #, van den Alweetende God (zo 'er nog eenigen „ indruk van een ontzagchelyk Opperweezen by ulieden huisvest) en voor het oog der geheeie ,, onpartydige waereld, tegen uwen eed, uwen ,, pligt en uw gemoed voordvaaren onregtvaar,, dig te handelen'? -— of denkt gylieden, dat het mogelyk zy, verfocijclyke ongerechtigde ,, den roet den dekmantel v^n laage Refolutien en jPttbis*  JAARBOEKEN, April, 1786. 5*5 „ Püblicatien te bedekken voor bet doordringend 5, oog des hoogen Gods en de oplettenneid der t ,, braavë weldenkende Natie? ,, Neen Mijne Heeren! vleyt u hier niet mede; j s» —— uw rampzalige toeleg word daar door te c „ meer ontdekt! het gefchrey uwer Burgeren, c ,, om wraak tegen u , klimt tot den Hemel en \ „ hunne jammerklagtèn worden door de Regt,j va?rdigheid zelve voor den troon van hunnen ,, maar ook uwen Regter gebragt, _ een Reg„ ter, by wien geen aanzien des perfoon»geld, en ,, in wiens handen te vallen uw zeker 'een ver» „ fchriklyklot zyn zal; jaMynherren! zo Vr een „ God is, (en dit getuigt zelfs het minfte ftof,, je) zal ook zyne brandende toorn vroe» of laat ,, op uwe hoofden nederftorten, en U of aw uis, „ vo'^r ons oog of voor het oog van ons Nagé„ flagt, tot een rampzalig fchouwfpel van 7yne wreekende geregtigheid ftellen! welke monters overtreffen niet ver die Regters, die aan op„ zettelyke boosdoenders in plaats van verdiende ftraf hunne gunst bewyzen! —— kan Vr een „ grooter gruwel bedagt worden, dan dat zy, die verpligt zyn, hurne Burgers by hunnegoe„ deren, eer en leven teven alle gewei i te bevei„ ligen, hen ten prooi laaten van moordzugtigè 9I fielten , en van de moordeuaars meer dan over,, vloed van tyd en eene nooit gehoorde gelegen„ heid overlaaten, om te ontfnappen, op dat zy ,, (wiens hart krimpt nies!) niet gedwongen „ zouden zyn, aan hunne mishandelde Burgers recht te doen 1 is 'er grooter onregt te beden,, ken, dan dat Regters, genoodzaakt zynde te„ gen wil en dank de deelgènooten aan den jam„ merlyklïen Burgermoord te vatten, dezelven „ van meer gemak en aangenaamheden des_ levens „ verzorgen, dan zy in hunne eigen wooning ge„ nooten, en na hen dus eenigen tyd io bewaa„ ring te hebben gehouden, hen onfchuldig verM klaaren, en op vrye voeten ftellen? is daar X 4 „ door EM. 'ost van 'en Neer-Rh.Vo. 433»  316 NIEUWE NEDI&LANDSCHË Arnhem. Post van den Ne. der-Rh. iVo.433. door aan die laaghartige Ichurken niet weder een nieuwen moed ingeboezemd, om in hunne „ moorddaadige aanflagen gerust voorttevaaren ! „ moeten uwe rampzalige, ongelukkige Burgeren, „ niet thans dagelyks de bittere wrange vrugten j, van deze God tergende ongerechtigheid fmaaken! — of is het aan deze uwe nandelwyze niet alleen te wyten, dat het thans door wan„ daaden alom berugte fchuirn van Neêrlands „ Krygsvolk dagelyks nu op de openbare ftraaten ,, triumfl Vivat Oranje! — Oranje hovenl fchreeuwt? „ (6 ODUitwischbaare fchande voor Oranje \) de „ Almagtige ziet en hoort het, — en Hij „ zal het zoeken * „ Zyn niet anderen door onregtvnardigheid om „ de onfchuldigüe misflagen vervolgd, en wreed „ mishandeld? - Ach Mynheeren! zo het u niet 3, onverfchillig is, den vloek of den zeegen des „ ganfchen Volks te zyn, — zo het u niet on„ verfchillig is, God tot eenen beminden,liefdery,; ken Vader of tot eenen grimmigen Rigter te hebben! — keert weder tot uwe fchreijende „ Burgeren! hoort zelfs nog Hamerende kinderen „ regtmatige wraak fchreeuwen tegen uwe han„ delwyze! — en wat zal eene ongelukkige we,, duwe! wat zullen onnozele kinderen vaneenen a, gruwelyk vermoorden vader niet eene eindelooze ftoffe vinden, om het gefiorte bloed van „ uwe handen te eisfchen! —r- dat onfchuldig „ bloed, welks Honing gij niet alleen door ge„ paste middelen had kunnen voorkomen, maar „, gettort zynde, ook wieeken! — of is eene op3, zeitelyke, wreede, moord van dat gewigtniet, „ dat Rigters alles infpannen, om dat onfchuldig „ bloed, door eene aüerernltigfte en kragtdadigè 3,. opfpeuring der handdadigen en eene règtvaar„ dige Itrafoeffening, van hunne hoofden en van a3 hunne Stad te weeren? nog eens Myne .„ Heeren! betreurt uwen verzuimden,uwenjam3?' merlyk verzuimden pligt! -—- keert weder tot. ue  JAARBOEKEN, April, 1786. 3i? „ uwe door U verlatene Burgeren! — knielt met „ boetvaardige traanen voor eenen wrekenden ] „ God, —— of verwagt, dat, fchoon gylieden ,j hier op deze waereld de hand des bloedwree„ Kers mogt ontkomen, het ontzaggelyk oogen„ blik egter nadert, in het welk gy vallen zult „ in de hand des Almagtigen! — Hy is een ,, verfchrikkelyke wreeker van het onfchuldig ,, bloed! „ Steunt niet op uwe geboorte i op uwen ,, rang! — uw thans toegefchroeid geweetenzal „ U, in uw ftervensoogenblik, mee gloeijende „ vingeren op uw krimpend hart drukken, dat het verachtfte ftofdeeltje meer is by God dan » gij ■' P „ Befchouwt uwen tegenwoordigen ftaat met „ oogen, welke niet beneveld zyn door de fchan,, delyke eigenbaat! gy zyt ellendig, —<- ramp„ zaligl — of is het niet rampzalig, vuige flaa„ ven te zyn van eenen Tyran, die alleen fchynt „ gebooren te zyn, op dat in hem zoude blyken, „ hoe groot de langmoedigheid Gods over eenea „ booswigt zij! — befchouwt gansch Nederland u niet als het uitvaagzei van al wat immer met den luisterryken naam van Regeering is bekleed ,, geweest? — befchouwt het beste, het welden„ kend, gedeelte der Natie u niet als befchermers „ van een tot moorddaadige boosdoenders ? — „ nog eens, gylieden zyt elendelingen! gy zyt , rampzalig! „ Zyn 'er nog onder u, Myn Heeren! — nog „ eenige weinigen, die een afgryzen Tan deeze ,, gruwelen hebben, —- gij, wier geweeten fid- dert op het aandenken der plaatsgrypende on- „ geregtigheid! waarom verheft gy dan uwe ,, ftemme niet voor het oor van gansch Neder„ land? — waarom maakt gylieden u door zwy- gen me Jepligtig en fchuldig aan het worgen der ,, wraakroepende Geregtigheid ? beeft gy l, meer vo^r eenen lafhartigen, bulderende Volks. X 3 „ ver- Arn« VIM. Post van ■len Neier.Rh.  3i6 NIEUWS NEDËRLANDSCHE AftN- ÊkM. Pest van eten Ne der-Rh. No. 433. „ verdrukker , dan voor den God van Neder- „ land? Is het geene onagtzaamheid voor tl „ zeiven. — is het geene ontkenning van uwe „ eigene waarde, is hec geene ontluistering „ van die Majefteit, welke zig in U als Verte„ genwoordigers des ganfchen Volks ten toon „ fpreidt, dat gy zelfs geen moeds genoeg hebt, „ om eenen Oproerkraaijer, die zich tegen het „ uitdruklyk bevel van den Souvera'r met eene „ Orange-leus verfiert, dat oproers-fein te doen „ afleggeii, ro r da; ty door eenen afgevaardi;;„ den deswenens den wil van eenen afwez"nJen 9, onregtvaardigen verneemt, terwyl dus or.^ertusfchen de Stad op Oranges- geboortedag door „ eenen moedwilligen oproerkraaijer beroerd „ word? —- „ Zo 'er dan waarlyk onder ulieden zyn, (en geen Burger uwer Stad wil als nog hier aan \, twyffelen) die met afgryzen de plaat«„ hebbende grouwelen befchouwen, zy zyn ,, verpligt, hunne ftem met die der klaagen» „ de Burgery te verheffen tegen het onregt, het .„ geweld, de onderdrukking! — gy gyt dit verpligt, Myne Heeren.' niet alleen om uwer Bur„ geren . maar ook om u zelfs wille, op dat men u verontfchuldigen, en naar uwe waarde fchat9, ten, eeren, en beminnen kan ; — zo gy hier toe niet fpoedig befluit, zo gy hier toe geen moeds genoeg bezit, wyt het dan aanu zeiven, dat zy', die uwe denkwyze niet kennen , u als „ medepligtigen aan alle de gruwelen uitkryten en zy, die uwer gevoelens bewust zyn, u als „ de laf hartigfle flaaven veragten, ja U nog meer vervloeken, dan hunne dwingelanden,die 3, openlyk voor vrienden en befchermers van ge„ weid en onregt uitkomen! ,, Groote Regeerer der Waereld! gy ziet de U tergende onderdrukkingen , welke de „ braave bewooners eener aanzienlyke Stad tot „ hitr toe geduldig moeten verdragen l Gy ,9 weet:.  JAARBOEKEN, April, 1786. 3t$> ,, weet, dat hunne verwagting op menfcheiyke „ hulp byna ten einde is 1 —— Gy kent de boos. „ doenders en hunnen opzettelvken moorddaadi„ gen toeleg! hunne verborgene 1'areenzweerin „ gen zyn voor Uwe heilige oogen in het helderst ,, daglicht! — Vergunt ons, dac wy vol eerbied „ Uwe almagüge hulp voor het oog van gantsch Nederland van U fmeeken; —- by U is nog „ redding tegen den magtigen frroom onzer vyau. ,. den te vinden! — Ö God onzer Vaderen ! —„ Redder dtr ellendelingen in tyden van benauwd,3 heid! — geef moed aan de vreesagtigen n-n belangeloos voor het belang en het behoud hun? 3, ner Burgeren, op het voorbeeld van 7.» veeïé braave Regenten, kloekmoedig uittekomen! ~ ., bekeer de misleiden, op dat zy gedenken aan ,, den heiligen V gezwooren eed! — verdelg de 3, onverbeterlyke en opzettelyke boosdoend , de faamgezwooren orderdrukkers van Vaderhand „ en Vryheid! — (lel hen tot een affchrik ! — j, dat hun lot van Corah, Dathan en Abiram zy! „ op dat ieder bekenne, oat de God van Neder„ land een redder zy der onfchuldig onderdruk- ten, en een llraffer der booswigten! ,, Voor het laatst , Gy Regeerers dier onder- drukte , mishandelde Burgerv .' lpot met ?'!e n klagten der onfchuldigen / — lacht met de tnal „ van ons hart.' —- doch weest verzekerd, dat „ gy misfehien zeer fpoedig uwe omaarte handel„ wyze zult bektaagen.' die tyd is veelligt nader ,, by dan gy denkt.' en beeft dan voor de rechtvaardige wraak van eenen vertoornden ,, God, en voor de wraak van èen jammerlyk ge„ tergd Volk.'— een Volk, het welk thans zyne „ waardeen kra^t hééft leeren kennen! —• een 3, Volk, dat geduldig zich, eenen langen tyd, j, aan de onderdrukking kan en wil onderwerpen, s, doch hetwelk, der verdrukking moede, ein„ delyk als een getergde Leeuw zal opfpriogen, li en uwe Goajooze rnedeftandeis verpletteren, „ zo AntJtlEM. Post van len NeIer-Rh,No. 433»  3=o NIEUWE NÉDERLANDSCHE Arnhem. zo dat 'er van U niets meer zal o^erblyven,? „ drn de vervloeking van uwen naam en de ver„ agting van uw rampzalig Nakroost! Ook fchreef nog de Regeering eenen brief aan de Magiftraat der ftad Utrecht, om den Uitgever van het gem. Tydfchrift G. T.vatt Paddenburg geregtelyk aftevragen, wie hem dat ftuk hadde toegezonden , ten einde tegens hem Schryver en Zender van het zelve, en alle anderen ex Lege Diffamari ,voor den Hove van Gelderland eisch te doen. Omtrend het inleveren van Requesten, welken door een groot aantal Burgeren en Ingezetenen van verfcheidene Steden en plaatfen dezer Provincie op verfchillende tyden aan de Staten zyn ingediend, is den 28 April een Misfive en Advys van het Hof Provinciaal aan de Staten gefchreven, ftrekkende daar toe, dat die Requesten zouden moeten van de hand worden gewezen. En wat byzonder het verzoek by een der gem. Requesten gedaan, aangaat, om Revifie en Redres van 't Regeerings-Reglement, *b welk de Requeftranten befchouwen, op den duur als zo geweldig tegen de oorfprongelyke conftitutie aandruifchende , niet te kunnen beftaan, advifeert het Hof, dat de Staten derzelver ferieufe intentie omtrend de exacle en volkomene obfervantie van 't Reglement van Regeering van den jare 1750 by eene nadrukkelyke Publicatie openlyk nader zouden ma~ tiifejleeren en bekendmaken. De tyd zal lee- rena  JAARBOEKEN, April t 1786. s&i ren, wat 'de Staten hier op in de aanftaande Mei beiluiten zullen. r 't L 0 0. Den 10 April heeft Hare Hoogheid, Mevrouwe de Princesfe Louifa, in de Hofkapel, in de tegenwoordigheid van Hare Ouders, en eene groote menigte van allerlye Randen, aan den Kerkendienaar en Hofprediker , den Heere Guicherit, openlyke en plegtige belydenisfe gedaan van den Hervormden Godsdienst, en is tot Lidmaat van de Hervormde Kerk aangenomen. E L B U R G. Ook hier zyn oneenigheden, en verbitteringe, gevolgd van dadelyke ongeregeldheden , ontftaan. Weshalven de Krygsraad den 5 April dit befluit nam: T")e Krygsraad in ernftige overweeging genoomen hebbende, de verregaande ongeregeldheden , welke zedert eenigen tyd, tot vilipendie Van het wettig gezag der Overheid, hetftoo- ren van de publieke rust en veiligheid, —— waar door derzelver meermaal gedaane Publicatiën, en de goede order binnen deeze Stad, indien zulks by aanhoudenheid plaats had, niet weinig zoude worden geftoord ; ■— en zulks, als vrye, bedaarde en vreedzaame Burgers niet dan met de hoogite indignatie befchouwende; Neemt hier meede de vryheid Hun Ed. Achtb. van hunne püchtichuldige verkleeftheid aan Order en Rechtgeplaatfte Burgertrouw, te verzekeren. — Het Ark*  32ï nieuwe nederlandsche EtBDR Befluit van den Krygsr. j Het kan dezelve niet meer onverfchillig zyn, to zo hcilzaame oogmerken, — hetbewaarender tfanqUHiteit, der aïgemeene rust en openbaare veiligheid, tiaar vermogen meede te werken. Uit deeze beginzelen geeft zy Hun Ed. Achtb. hier meede, in confideratie. UI met tot dat heilzaam einde zoude dierjftig zyn, dat Hm, Ed. Achtb. by eene formeele Reloiutie, van nu voordaan den Commandeerende of Oudften prsfent zynden Officier deezer Stads Schutterye volkomen gelasten en authorifeerden om, by al zodane gelegenheden, waarin men met grond mogt prefumeeren , of wdar in reeds werkelyk exteerde, dat de de publike rust en veilig-' heid binnen deeze Stad, door kwaadwilligen wierd ontrust; met een gefchikt aantal Burgers het wettig gezag en de goede order tot in ftandhouding van het zelve, binnen onze muuren te helpen maintineere'n. En, om'by eene ernftige Publicatie daar van alle.Ingezetenen deezer Stad op het feriëuste te informeren, als waar door de Krygsraad zich met grond mag vleien, datdegewenschte vrugren zouden tvorden befpeurd. In fid. Èxtr. (was getekend) G. hOEFHAMER, Secretaris. De Regeering nam daar op den 12 April dit befluit: T\e Magiftraat tot hun leedwezen doorgqduurige klagten wordende geïnformeerd, dat ibmmige onrustige en kwalyk gezinde Menfchen zich «iet ontzien, zo op de Straaten als aan de Huizen der Ingezeetenen allerlei molestie en baldadigheden tebedryven, fpecisalmeede, datsanveffchei- dene  JAARBOEKEN, April, 1780*. 323 dene Huizen op den nacht tusfchen den 10 en 11 Mac'it deezes jaars de Glaazen zyn ingeflaagen. En hier in op 't ernttigsc willende voorzien, zo is hec, dat Hun Ed. Achtb. den Burgeren en Ingezeetenen deezeiStad en een iegelyk, wien zulks aangaat, al nog op 't nadrukkelykst willen hebben vermaand en gewaarfchouwd van zich als ifille en vreedige Inwooneren te gedraagen , en zich zorg. vuldig van alle ongeregeld heden en baldaadigheden te onthouden; zullende de Contraventeurs naar vereischvan zaken en rigeur van Jüftitie worden geftrafc. Beloovende Hun Ed. Achtb, eene Premie van vyftig Gulden uit de Stads Cas te betaalen, aan dén geenen, die aan 't Gericht eenig rechtelyk bewys zal kunnen fuppediteeren tot het uitvinden der Daadcrs van de Straatfchenderyeu in den gemelden nacht gepleegd: zullende des aanbrengers paam, des begeerende, worden gefecreteerd. Alles met inhaefie der voorige Reiblutienen vaa den last by dezelven den Suppoosten gegeeven. Enjtvord de Burger-Krygsraad ofwel deCoI©"nel of andere corr.mandeereode Burger Officier is de tyd op eh volgens Hunlieden aan Hun Ed. Achtb, gedaan aanbod, by deezen gelast en geauthorifeerd om provifioneol conveaable fchikkingen ea arrangementen te maaken, ten einde de rust,traEquïliteit en goede order binnen deeze Stad worde bewaard, en daar toe efficacieufe maatregelen t< beraamen, met verdere last en authorifatie, Om de overtreeders van deeze Hun Ed. Achtb. zo heileaame voorzienige de faEta te apprehendeertn, en op het Stadhuis in bewaaring te brengen, ea voords hier van den tydelyken Burgemeester ken^ nis tegeeven, tén einde Hun Ed. Achtb. tegen de zodaanigen mogen kunnen procedeeren, gelyk naar toedracht der zaake bevonden kan worden te behooren. Eh zal hier van Extrad aan den Burger Krygsraad tot deszelfs naricht wordei ter hand gefteld: En 2LBITRO R.ef. der Regeer, mn El* burg.  Skm, nieuwe nèderlandsche Eleurc En deeze met de klok (op dat niemand onvtfee* tenheid kunne voorwenden) gepubliceerd. Gedaan in den Raad den i 2 April 178& (onder pond) Accordeert met't voorfz. Refolutie Boek* (Was geteekend) herm» henr, vitr1nga, 1786. Twee leden der Gezworene Gemeente Hendrik Vos Gz. en Gerrit Hengeveld iWzi hebben by hunne medeleden aangedrongen ten einde zy poogden in hunne Regten her* field te worden , byzonderlyk in het regt van byzondere vergaderinge ten Raadhuize * om aldaar over 's Volks en Burger belang behoorlyk te kunnen raadplegen. Gelyk dé Gezworene Gemeente daar toe ook vertogen aan de Magiftraat heeft gedaan. Waarop egter den a3 Maart een ongunftig befluit viel, tegen het welk twee Leden der Magiftraat, de Heeren Rauwenhoff, en Seis zig verzetteden, en hunne advyfen en protesten den 1 April 1786 deeden aanteekenen. HOLLAND. Haarlem, De Heeren Beftierders van het Teylers Genootfchap, hebben het volgende berigt doen bekend maken : 'u'' De  t AAR BOE KEN, April, 1786. 3*5 De Heeren Directeuren der Nalaatenfcbap tienevens de Leden van 't Godgeleerd Genoot-1 fcbap van wylen den Heer Pieter Tyler van der Hulst hebben, byeen vergaderd zynde, onn uitfpiaakce doen over dè ingekomen Verhandelingen ,j ter beantwoordinge van hec voorftel voor het jaar * 1780, geoordeeld,' dat de beloofde Gouden Eer-j prys regtmatig toekomt am den Schryver der Ver ' handelinge, welke ten Zinfpreuke heeft: Dam vitant fluit i vit ia, in coniraria currunt. Hor. Serm. L. I. 2. Kn by het openen van het daar nevensgaande verzegelde Briefje, met die Zinfpreuk, is hun gebleeken. dat derzelver Schryver is , de Eerwaarde Heer W. L. Brown, Th. D. Predikant der Engelfche Gemeente te Utrecht; aan wiëri ingevolge daar van de Gouden Eerprys is toegekend. Verder hebben gemelde Heeren geoordeeld, dat, uit alle de overige Verhandelingen , bovenal door den druk verdienen gemeen geii.aakc te worden , de volgende Verhandelingen, weike ten Zinfpreuke hebben. (1.) Duo vitia vitandafunf. unum ne incognita pro cognitis &c. Cic. de Öffic, L. I. 6. en (2,) rixvr» SoKifAxgiTi ro KtiAov x«ré%in, (zynde üe laastgenoemde eene Latyufche Verhandeling.) Uit dien hoofde is het oö'gajerK:, deeze twee Verhandelingen, aan ieder welker Schryvers de Heeren Directeuren een Zilveren Eerpenning hebben toegeweezen, by wyze van accedeerende Stukken, nevens de Prysverhande iing, ter ürukpcrfe over te geeven, En 'c zoti 1 bóvtngenoeinden Heeren, ten uiterfte aariseoaani ! zyn , dit te mogen doen met melding van de Naamen der Heeren Schryveren dier Verhandelin. gen. Hierom is Kunliéder verzoek, dat deeze J-chryvers, de goedheid gelieven te hebben vari daar toe gelegenheid te geeven , door zig ten uitterfte voor Primo July te openbaaren , en vryheid < te verleenen, om hunne toegezegelde nevensgairi> de Briefjes te mogen openen; waardoor de Heeren Dirtüeuran dan ook de gelegenheid zullen y bob- Ha*&* ,em. Progr. an 'tGe* ootfeh. anï. fyleri-  325 JNIEUWE NEDERLANDSCHË 'vHAAl XëM. Prog van'tG neetfch van P. Tyler. i. hebben , om den Schryveren dier Verhandelingen den toegezegden Zilveren E'.rpenuing, en vervolgens, naar gewrorte vier Prefect Exemplaaren r. te laaten toekomen. e. Buiten deeze opgemelde Verhandelingen is 'et , nog ééne Verhandeling over dit Voorftel, die byzondere opmerking vorderde, in handen van 't Genootfchap gekomen, onder de Zinfpreuk: Quisquis mediam defugit iter, Stabili nunquam tramite curret, Seneca in Berc. Oetaeo. Dezelve is den geenen, die dat Gefchrift, hoewel flegts gedeekelyk, met veel moeite konden leezen, by uitftek welgevallen. Dan daar dezei> Ve voor 't meerendeel der Leden niet leesbaar, en dus zeer ongefchikt was, om vertaald en gedrukt te worden , zo heeft het Genootfchap deswegens in de Haarlemmer Counnt van 5 January 1780* eene Advertentie laaten plaatzen, met verzoek om eene beter leesbaare Copy. Nademaal men nu dezelve niet ontvangen heeft, zo fs men genoodzaakt geweest, om voor tegenwoordig van deeze Verhandeling af te zien. Echter heeft de goedkeuring der geenen, die dezelve, hoewel gebreklyk met moeite nagegaan hebben, te wege gebragt, dat de Heeren Directeuren famt de Leden .'an 't Godgeleerde Genootfchap, goedgevonden hebben te kennen te geeven, dat hun een weezenlyk plaizier zal gefchieden, wanneer de Opfteller dier Verhandelinge de goedheid ge. lieft te hebben, van hun gelegenheid te geeven, om met hem des wegens nader te correspondeeren, én te overleggen, wat 'er, met zyn "goedvinden, nog gedaan zou kunnen worden , om deeze Verhandeling doof des Öruk gemeen te maaken. 'sGra-  JAARBOEKEN, Aprilt 178S. 327 's Gravenhage» : By Hun Ed. Groot Mog. is den 5 April i^Só', de navolgende Publicatie beraamd en verzonden: T"\e Staten van Holland en West. Friesland. al len den g. nen die deze zullen zien of hooren lezen: falut, doen te weten, alzoo.aan Ons door de refpecfive Convoyloopers binnen de Stad Amfterdam by Requste is verzogt, dat het Ons, om de daar by geallegeerde redenen, be.. hagen mogte, dat den tyd van éón maand, binnen welke het recht van preferentie op de Boedels van mankerende Kooplieden aldaar, bepaaldelyk tot de verfchote Provinciale Lands Inpostèn ^n Stads Excynfen,' zoo verre die van eenige Koopmanschappen by het |inkomen moeten worden betaald, en wyders tot de Covoygelden en Licenten, benevens de prasmie, of het verhoogde Last en Veilgeld door Hun Hoog Mogende geordonneerd , by Onze Publicatie van den 28. April 1764 aan Hun verleend, mogte worden verlengd. . Zoo is 't, dat Wy, uit aanmerkinge van hat gerief, dat door dezedebourfem'enten aan de Commercie werd toegebragt, goedgevonden en verllaan hebben, aan de Supplianten te accorderen verlenging van hun voorfchreve . Recht van prsaferentie tot den tyd van drie Maanden, na dat de verfchouen zullen zyn gedaan , en langer nog verder niet, &e. . Het Genootfchap van Wapenhandel Foor ■het Vaderland, heeft den. 7 April 1786" een verzoekfehrift aan de Staten ingeleverd, waar by het zelve zyne dienden en verkregene kundigheden in. den Wapenhandel aan Y 2 Hun s'Gra- fenhage. Pul/l. lot terlengt >an ,t Recht van Pr niet outzier' hebben, cm een aantal van omtrent honderd en zeventig onbefproken Burgers en Schutters , die zig, op verzoek van hunne braave CapiteiDs in de Wapenhandel oeffenen, openbaar te durven uitkryten voor een Moordrot &c. wegens liet geene op den 17 Maart alhier in 's Hage op bet Binnen Hof is voorgevallen , vinden zig ver» pligt, ter verdediging van hunne Eere en goeden Naam, welke hun zo dierbaar is als hun leeven, deeze verfoeijlyke Lastering niet langer met ftilzwygen te kunnen voorbygaan , maar integendeel opentlyk by dezen te moeten declareercn: dat zy lieden welke aan allen, die in Hoogheid over hun gelteld zyn, een behoorlyke agting toedragen, en des noods hun leven niet te dierbaar achten » om de Gevestigde en Bezwooren Con'litutie te h-'lpen maintineeren, geen van allen opgeroepen of gecommandeert zyn, om op den voorfz. Maart op 't Binnehof te komen, ten einde de Leeden van de Vergadering aan te randen, en met geweld te verhinderen in hun voornemen, om .met hunne Koetfen door de Stadnouders Poort te ryden ,• cn dat 'er ook nooit eenige aanleiding toe zulke fiegte gedagten aan het voorfz. Gezelfchap gegeeven is, zoo als de Ondergetekenden, des 'noods, onder folemneele Eede kunnen verklaaren; dat voor zoo verre 'er op die tyd en plaatle onbetaamehke zaaken zyn gefchied, zulks niet aan het geheeie Lichaam of Gefelfcbap 't welte Y 4 daar 's@ra- Ber, ter verdeedi' l'tng enz.  3s Gra» VENHApE. - Ber, ter yerdeedi' gingen'.. 53a NIEUWE NEDERLANDSGHB daar van geheel onkundig is geweest, maar alieerlyk' aan die getnen moet ten lasten gelegd worden, door wien zulks perfonelyk is gefchied, en welke daar over naar Rechten ook allée.iitratbaar'is, terwyl de overige Leeden met een gerust geweeten zig vryelyk op hunne onfchuld konnen en mogen beroepen. En wat einde- lyk de gevlugten Davit Heft betreft, wien« geheime oogmerken in dit ftuk voor de Ondergetekende als nog zyn verborgen, zoo hoopen fe On^ergetekenoen; 'dat den Heemel deze ve oogmerken in hunne waare omftaudigheden ten fpoedieften zal openbaaren , op dat qiec alleen de weldenkende, maar ook alle de overige Ingezetenen van ons lieve Vaderlandten volle van hunne onfchuld in dit fatale geval mogen overtuigt worden Ondertusfchen declareren de Uiuitrge- tekende; dat zvlieden de voorn. Tjefaamde Lourantiers, welker toeleg by hunne Dagbladen is geweest, om opeen onoetamelylte wyze, entegen de pligt van Christenen, de goeden naam van de Ondergetekenden en hunne verdere Medeleeden te fch-nden, en dezelve onverdiend te brengen m den W zoó lange onder de eerlooze Lasteraars en Leugenaars van dezen tyd zullen tellen, tot dat w hunne vuilaardige Bei igten herroepen, of (waar roe zv bv deeze Advertentie gefommeerc worden) ■«weive Wensten met behoorlvke Verklaringen van Saaie en geloofwaardige Getuigen, voldoende bewyzen. ^ ^ J. Haaksma, J. H. Morren, P. J. Hoe J moed:, 9. A. Wilt, D. Pass, Jae. van Stade, N. Schuttenhelm, J. C. Frans. B. Gutterswyk, J. de Cale'e. , J.. r. Gosman, D. Koli,D. Mol, W. Dekker J. H. Volck, J. Foerrie, Jan Hendrik Kreuels, Augüttinus Mestrop, ti. de , . ' ' i Ver-  JAARBOEKEN, April, '736. 333 Vervolgens is op den 14 April de bovengem. Willem Scboole, gewezen Portier van bet vernietigd Exercitie-Genootfchap, by de Edele Mogende Heeren Gecommitteerde Kaden, zo ter zake van wangedrag als verkeering met /legt gezelfchap, en om miskleding van de Juititie, zondiging tegens Hun? ner Ed. Groot Mog. Publicatie van den 23 February 17B6, door publiek voorgelezen fententie, verwezen als onwaardig en inhabiel, om het by hem voorheen verdiende en daar na gedragen Eereteeken van den gewonnen Slag op den Doggersbank, voortaan te dragen in deze Provincie, voorts om voor twee jaren opgefloten te worden in een tugthuis in deze Provincie, en met zyner handen arbeid de kost te winnen, daar na voor tien jaren uit Holland en Westfriesland ger bannen te wezen, met verwyzing in de kosten. Tusfchen den i!5 en 19 zyn "snagts ten Één uure de meergem. Francais Mourand en Willem Schoole door den Heer van der Meer, Drosfaard van Heeren Gecommitteerde Raden van Holland en Westfriesland, met vier : Dienaars van denzelven, in een wagen van £esfen befpannen met vier paarden , naar : het tugthuis te Gouda overgebragt. Beiden moeten met hunner handen arbeid de kost winnen ; alhoewel zulks van Mourand piet I in zyne fententit vermeld, ftaat. Op i. . VKNHA-  334 NIEUV^E NEDERLANDSCHE VJUSHA- c'é. ' 1 i i I 1 ] « 1 I t 1 1 1 l < i i i Op den 7 April zyn op de Rolle van den Hove van Holland uitgefproken drie fentcm Hen in de zaken van Mr. P. Gevers, Officier der fcad Rotterdam Ratione Officii, Impetrant van Mandement van Appel, op ende jegen David Koning Junior, Coenraadvan Huls, en Geertruyda van Mek, inwoonende Poorters in Poorteresfe der gem. Stad; Gedaagdens in t voorfz. Cas, welke Perfonen door den iroorn. Officier eerst voor Scheepenen van Rotterdam, en naderhand in Appd voor 't Hof waren gedagvaard, om getuigenis der vaarheid te geven, onder beloften van immuniteit, ten opzigte van 't bekende Speel;ogtje met een Jagt op de Maze, by gelegenheid , dat Zyne Doorl. Hoogheid de Heer Prins Stadhouder in den voorleden Zomer te botterdam is geweest.By welke drie fententien /oor de tweedemaal aan den voorn. Officier jynen eisch in dat geval tegens de Gedasg» lens is ontzegd; vermits dezelve door het lof is verklaard by de vonnisfen van Schee>enen van Rotterdam, gearrefteerd den 22, :n gepronuncieert den 23 February 1786, vaar van hy geappelleert hadt, te wezen liet bezwaard, en wyders ook is gecondemleert in de kosten van de voorfz. Procesfen x nitsgaders in de boeten van het Fol appel. De Scheepenen, Gezworens en Raden Ier Stad 'sHertogenbosch, hebben inden roorleden jare, twee brieven aan de Heeren Ugemeene Staten gezonden, de eerfte van lezelven was gedagteekend den 14 September,  JAARBOEKEN, April, 1786. 33S "per'1785 'en hieldt een verzoek: ,, dat Hunne Hoog Mogende hun lieden en de ver?' dere Steden en Leden van Staab Braband het genot van de by hun gereclameerde ? Privilegiën geliefden te doen wedervaren, % en dus in het toekomende geen perfoonen, 9: ian te (lellen tot Raadsheer in den Raad van Braband of andere Beampten , alsFis5' caal, Procureur Generaal en Griffier, als " mede tot Hoogfehout, Kwartier-Schou" ten en andere Officieren, dan die, vol11 gens de Privilegiën, in Braband geboren, 11 woonagtig en gegoed zyn, mitsgaders de Officieren te injungeeren om hunne bedie" ningen in Perfoon waar te nemen." ? üe tweede brief was van den 13 Decem ber laatstleden , en was byzonder betrekke lyk tot de aanftelling van een Fiscaal, waai omtrend de Magiftraat beweerde : „ dat dé zelve behoorde te zyn een inboorling var " Braband, hoedanig een, volgens de bly de inkomften en Landwetten van Braband gevorderd zoude worden in tegenftellim l, van een genaturalifeerden, zo ais Hunn< 3, Hoog Mogende zich, by de capitulatii „ der Stad, hadden gereferveert, ten aan „ zien der Stads Regeering , vergelekei met het Oétxooi van den jare 1660, a „ het welk geen betrekking had tot ander 3, Amptenaren , als waar omtrend de Bra „ bandfche Privilegiën waren gebleven i: a haar geheel. Deze 's Graven iia ■ ge. ' l r 1 1 1  33Ö NIEUWE NEDERLANfiSCHK ENfl/ JE. i- Deze beide brieven, door Hunne Hoog • Mogende, volgens Refolutie van den 12 en 15 December, gefteld zynde in handen van den Raad van Braband , om Hunne Hoog Mogende te dienen van deszelfs berigt en "confideratien, zo is den 3 April ter hooggemelde vergadering ingekomen een brief van 'den Raad van Braband, houdende de gevorderde confideratien , dan by deze gelegenheid wierdt door den Heer, die ter dier vergadering van Hunne H. Mogende Voorzitter was, voorgedragen, dat één der Raden yan den Raad van Braband hem hadt ter .hand gefteld eenen brief van de minderheid der Leden van dien Raad, houdende hun afzonderlyk berigt en confideratien, in bedenking gevende, of Hunne Hoog Mogende zouden goedvinden , dat dezelve geopend en gelezen wierdt, Hunne Hoog Mogende daar over geraadpleegd hebbende, wierdt de brief van den eerstvoorzittende en andere Raden van Braband door de Heeren Gedeputeerden van de byzondere Provinciën overgenomen, om in den haren breeder bekend gemaakt te worden; dog op het voorftel van dien ter vergadering voorzittenden Heer , verklaarden de Heeren Gedeputeerden van de Provinciën Gelderland, Utrecht en Overysfel van advys te zyn , dat de voorfchreven brief van de minderheid behoorde terug gegeven te worden, dewyl niet gevorderd was het advys van de byzondere Leden van den Raad, maar alleen van den Raad van Braband; dan ds  JAARBOEKEN, April, 1786. 337 de Heeren Gedeputeerden van de Provinciën Holland en Westfriesland, en Zeeland v begrepen , dat de voorfchreven brief van de c minderheid, als gebragt zynde ter tafel van Hunne Hoog Mogende, geopend en gelezen behoorde te worden, als betreffende de Regten en Privilegiën van de Ingezetenen : dog de Heeren Gedeputeerden van Friesland en . Groningen in dezen geen ftem kunnende uitbrengen, hebben de Heeren Gedeputeer- 1 den van Holland en Westfriesland en Zeeland verzogt en aangedrongen, dat die van. Friesland en Groningen zig zouden willen bekwamen om een ftem, uit te brengen. In ons- voorgaand ftukje hebben wy geWag gemaakt van een bezwaar van den Ho* ve over een belhut van de Staten; waar by het kennis nemen der zaak , en vonnisfen van den gevangen Mourand aan Gecommit; teerde Raden is overgelaten, ah mede over den inhoud van eene Publicatie, deswege gedaan. Het Hof deedt in deze zaak nog by eenen brief van den 6 April een nader Vertoog. Ook fchreven Prefident en Raden van den Hoogen Rade den 7 April 1786 eenen brief aan de Staten, daar by voordragende hunne bezwaren, die voor hun, hunne Minifters en Suppoosten van hun Collegie uit de Publicatie van de Staten van den 24Maart 1786 zouden kunnen voortfpruiten. Deze beide brieven wierden gefteld in handen van de Heeren Gecommitteerde Raden öm te' dienen van confideratien en advys. • Dog EMttAE.  S3i NIEUWE NEDERLANDSCHE us. Dng hebben de Afgevaardigden der Steder! Delft, Amfteldam, Rotterdam, Schiedam; Bnelle, Hoorn, Enkhuizen, Edam, Monnikkendani en Medenblik voorfehr.' Brieven overgenomen. Het advys van Gecommitteerde Raden, gedagtekend den 25 April 1786 is den 27 daar aan volgende ter vergaderinge der Staten ingekomen, en gefteld in handen van de Gedeputeerden der ftad Haarlem en verdere Gecommitteerden tot de zaaken van de Jüftitie met Heeren Gecommitteerde Raden en Commisfarisfen van den Hoogen Rade en van den Hove, om te diehen van confidentie cn advys. ■ De Gezant van 't Hof van Frankryk, Markgraaf de Verac, heeft aan Hun Hoog* Mog. den Heeren Algemeene Staten , de volgende Memorie overgegeven: HOOG MOGENDE HEEREN I f~XjB Ondergetekende Ambasfadeur is gelast, om' ^ aan U. H. M. de allernadrukkelykfte betuigingen te doen van de toegenegenheid en vriendIfchap , welke de Koning, zyn Meester, hun toedraagt, en hen op nieuw te. verzekeren van de onveranderlyke verkleefdheid zyner Majefteit aan dc fubfifterende Alliantie tusfchen haaren deVer» senigde Provinciën. Het is uit hoofde van deeze gevoelens, dat dé Kóuing wenfcht, dat men toetreede tot het her-< ftellen der abuizen welken tot de inwendige verdeeldheden in de Republiek aanleiding mogten gegeven hebben, en dat haare rust moge herfteld. worden, opbeginzels, ontleend uit den aart der waare Conffimtie. Da  jaarboeken, Apra, 178(1. g$f IDe Koning, deeze wenfehen aad H. H. M. vertrouwlyk mededeelende, matige zich daardoor, geenzins eenig beheer aan over de binnenlandfche, Smaken der Republiek; wel verre van iets 7odanig ten deel te hebben, zou zyne Majefteit integendeel , indien, het nondig ware , haare kragtda , diglte poogingen aanwenden, om te beletten , dat H. H, Mog. daarin van binnen zo min als van bui. \ ten geftoord wierden. Zyne Majefteit beoogt|niets anders met deezen ftap, dan omtrent H. H. M. de phgten eens Vriends en Bondgenoots te vervullen, en hun, langs dien weg^ een nieuw blyk te geeveh van het ongeveinsd deel, welk zy in het geluk en den vooilpoed der Vereenigde Proviccien neemt. 's Hage den 21 April 1786. ( was getekend ) Marquis De V E r A g. Deeze Memorie, op denzelven dag oyergegevcn, is door alle de Provinciën overgenomen eö commisforiaal gemaakt. Den 11 April befloten de Algemeene Staten de nieuw opgerigte ligte Krygsbenden als van den Grave de MaÜlebois, van Mattha, van Hesfendarmflad, vanSteenbach, af te danken: zo dat na den 15 April geene verdere betalinge aan dezelven zou mogen gefchied.en. De opgerigte Krygsbenden van den Rhyngrave van Salm zouden voor eerst nog niet worden afgedankt. De Prins van Hes/en - Darmfiad vervoegde zig den 14 April aaa Hun Hoog Mog*,, mee "sGra- 'enha- ;e. Memor, 'an den wranfch. liezant.  Mo KlfiüWE NEDEKLAfïDSCHE' 'sGra- ENHA- ie, niet verzoek: „ dat zyn Brigade, die onder; 3, Reductie van Hoogstdezelve is begrepen , eenige jaaren nog mogt worden aangehou- den, en dat, zo het betalen der Soldy „ aan dit Corps eenige difficulteit zoude ., maaken om zyn verzoek toe te ftaan, alSJ „ dan de helft zyner treflyke Brigade, die ^ voor een der fchoonfte manfchappén ge- houden wordt, in de Staten van den rej, geerenden Landgraaf, zynen Oom , op „ halve Soldy zoude gelaten worden* " Waarop aan dien Prinfe een uitftel van tien dagen, is toegellaan. Dog ve'rvolgends is dit verzoek afgeflagen. Ook heeft dc. Graaf de Maiilebois ter vergadering van Hunne Hoog Mogende een Request ingeleverd, benevens eené Memorie , snet verzoek dat Hoogstdezelven de punten daarin vervat in gunitige overweging geliefde te nemen , en uit aanmeiking van deti yver, ware en opregte zugt en eén allergetrpuwst aankleven aan den voorfpoed en wel« vaart van zyh niéuw verkregen Vaderland, voor de behoudenis en befeherming van het welk hy altoos zyn bloed zoude opofferen, zodanige gunltige fchikkingen gelieven te maken , als Hunne Hoog Mogende en de Hooge Bondgenooten van dit Gemeenebest, naar hunne Souveraine magt, zullen oordeelen naar recht en billykheid te kunnen beRaan. Midlerwyl heeft de Heer Johannes Cornelis van den Kerkhojf, Solliciteur- Militair •alhier, aaii Hunne Hoog Mogende by Request  JAARBOEKEN, April, 17^ 3^ fJiJest te kennen gegeven : dat hy ais Sol», fieiteur, bedienende het Corps van den h Generaal Grave 'de Mailkbois , aan het h zelve tot hier toe hadde geavanceert eri j, voldaan de Soldyen en Tractementen by „ de Provincie van Holland3 (die zig met 5, de betaling van het zelve Corps geehar* geert hadt; van tyd tot tyd geaccordeert, „ dan dat, nadien de Heeren Staten van Holi, land en Westfriesland, by derzelver Rè,3 fülutie van den 25 Maart laatstleden, de ï, betaling van het gemelde Corps alleen maar hadden toegeilaan tot den 15 dezer i, kopende maand, en de Heeren Geconl„ mitteerde Raden ook maar gequalificeerd i, tot dien tyd toe de nobdige Ordonnantiën 5> te laaten depecheeren, mits dien van de irovincie Holland , voor het gemelde ii Corps, geene verdere betalinge te wag„ ten was, hy aan het zelve ook geene ver„- dere avances doen konde, m de onzekerheid wie zich met de betaling vai' het li voorfchreven Corps van den 15 April i, zouden gelieven te belasten of hoedanige „ arrangementen daar omtrend by de Genera«s, liteit zouden worden gemaakt; verzoekenü de derhalven, tot voorkoming van alle onheilen, welke te dugten waren ingeval het i, voorfchreven Corps dien dag geene remifes u ontflng,dat H.H.Mog. zodanige prompte ,> en emcaeieufe voorziening tot de betaling *» v.anuhec gemelde Corps geliefde te doen , t, als Hoogstdezelven zouden goedvinden en oordeelen te behoren; Uit Request door Hunrig Hoog Mogeüdê VENHA*  *ENHAGE. 342 NIEUWE NEDERLANDSQHE in handen' gefteld-zynde van de Heeren Gedeputeerden tot de Militaire zaken, hebben de Heeren Gedeputeerden van de ProvincieHolland en Westfriesland ter dezer gelegenheid herhaald derzelver declaratoir, op uitdrukkelyke last van de Heeren hunne Principalen te meermalen gedaan, van het voorfchreven Corps niet langer te zullen betalen, als tot den 15 April, en dus het voorfchreven verzoek volftrekt afgewezen, met verdere inftantie van gemelde Heeren Gedeputeerden op de afdanking der ligte Krygsbenden, vermeldt in het berigt den 20 Maart laatstleden ter Vergadering ingebragt. Het Corps van den Rhyngrave van Salm (welke Graaf binnen korten uit Parys te te rug wordt verwagt) is naar 's Hertogenbosch vertrokken, om daar in de plaats van het afgedankte Legioen van den Grave de Maillebois bezetting te houden. Den 1% April v/as in 's Hertogenbosch van wegens den Hoogfchout, Scheepenen, GezwoorenS en Raden dier Stad afgekondigd, dat de Onderofficieren en Gemeenen van het Corps vaa den Grave de Maillebois, mitsgaders derzelver Vrouwen, Kinderen en aanhorigen, binnen drie dagen na de afdanking, die Stad moesten verlaten, teiïens met verbod aan de Burgers- en Ingezeetenen , om dezelven te huisvesten , of wooningen aan dezelven te verhuuren, alles met een oogmerk, om te beletten, dat die lieden niet tot bezwaar deï Armenfondfen aldaar mogten blyven. De  JAARBOEKEN, April, 178& 343 Dé Stateii van Holhnd hebben befloteri, alle de aangeworvene iigte Krygsbenden af te danken, uitgezonderd dat van den Rhyn- < grave van Salm. De 'sGravenzandfche Courant is reeds in de voorleden maand verboden , en door Heeren Gecommitteerde Raden het Slot voor de Drukkery gehangen. De Heeren Gedeputeerden der byzondere Provinciën, tot het groot befoigne voor het Financié- en ■ Defenjiewezen, zyn alhier aangekomen ; zullende deze week met de raadplegingen een aanvang werden gemaakt. Door Heeren Gecommitteerde Raden is aan' Hun Ed. Groot Mogende by eenen brief , voorgeilagen, of dezelve niet zouden kunnen goedvinden voor het vervolg vast te Rellen , dat geen Baiiluwen , Officieren \ Dykgraven, nog ook geene Bewindhebbefen van de Oost of West-Indifche Maatfchappyen in hun Collegie zoude mogen Gecommitteerd worderu Hunne Hoog Mogende hebben aan den Heer Doringer, welke by den Heer Baron van Reifchach, buitengewoon Gezant en Minister Plenipotentiaris van Zyne Keizerlyke Majefteit, gelyk ook by deszelfs Heer Vader P- ten tyde van 40 jaren het Secretariaat van dat Gezantfchap' bediend" heeft5 3og nu tot eene andere post verheven is,het 'sGM ?KNHA« 51.  'sGra ENHAGÉ, m NIEUWE NEDRLANDSCHE woon gefchenk gedaan , het welk aan de van hier vertrekkende Secretarisfen van Mini fiers gegeven wordt, beftaande in een gouden ketting- en eerpenning, ter.waarde van 300 gulden. Vermits de onpasfèlykheid van den Heer Raadpenfionaris van Bleiswyk , is den 26 April in'de vergadering van Hun Ed. Groot Mog. met meerderheid van 13 tegen 6 Remmen befloten , dat de Heer De Gyzelaar, Penfionaris der ftad Dordrecht , ad interim dien post zoude bekleden. De Ridderfchap beweerde, dat dit aan derzelver eerfte Lid toekwam , maar het Reglement van 1715, volgens het welk dit door den Penfionaris van de oudfte Stad moet gefchieden, wierdt door de meerderheid ingeroepen. De Heer Calitcbef, buitengewoon Gezant van Hare Rus-Keizerlyke Majefteit, heeft een keer naar Amfteldam gedaan, om de nodige fchikkingen te maken tot de aflosfing. van drie millioenen opgenomen kapitaalen, welke aflosfing in de maand Mei aanftaande plaats zou hebben. Hun Ed. Groot Mog. hebben den 36 April 1786 befloten, zo wel aan de Schuttery, als aan het Genootfchap van Wapenhandel, het dragen van eenigerhande Kokardes te verbieden. Dit befluit is den 28 April door den Hees Co3>  JAARBOEKEN, April, i?^. 345 Collonel van Slingeland, in de Koekamp, aan het Rot van het blaauwe Vaandel, onder den Lieutenant Rwdbeen aangekondigd.1 Dit Rot moest den volgenden dag de Meiboomen planten, en hadt van deszelfs bevelvoerende Officier fchriftelyk bevel ontvangen, om met de Kokardes van 't Vaandel ? zynde blaauw en Oranje, te verfchynen. Ook is by Hun Ed. Groot Mog. ingekomen een allezins gunftig berigt van Heeren Gecommitteerde Raden, op het Request van 't Genootfchap van Wapenhandel om in den eed van Hun Gr. Mog. genomen te worden De Heden Schoonhoven, Alkmaar en Purmerende. hebben hier in terftond toegeftemd, en de andere Leden hebben het overgenomen. De Heeren Willem Anne Lestevenon., Vry-. heer van Hazerswoude en Mt.Paulus Ewal~ dus van der Perre, Heer van de vier Bannen van Duiveland, die als hunner Hoog Mogende Gedeputeerden benoemd zyn te. Brusfel, tot het mederegelen der grenslcheidingen, en op hun vertrek derwaards Haan, hebben den 2,6 April ter vergadering van Hun Hoog Mog. affcheid genomen. Wy hebben meermalen gewag gemaakt van de belaste, maar niet uitgevoerde tocht van eenige Hollandfche Schepen van Oorlog, naar Brest, in den laatften oorlog. De Gecommitteerden tot onderzoek dezer 2ake, hebben deswegen aan Hun Hoog Mog. Z 3 een 'sCra- /EtUIASE.  34ó NIEUWE NEDERLANDSqiIE 'sGilA WENHA(üg. een Raport uitgebragt, zo als wy voor heei* gemeld hebben. Ünderwyl heeft de ViceAdmiraal Andries Hartfenck, die over 'sLands Vloot, liggende in Texel, ten tyde van de bevolene tocht naar Brest, het bevel voerde, een Request ingeleverd, en yerzogt, dat, wat hem betrof, by den Ho; ve van Holland als den bevoegden Rechter een crimineel onderzoek, omtrend zyn gedrag in deze zaak, mogt gedaan worden. ' Daar is in de Dagpapieren eene bekendmaking gedaan : Dat op den 28 April „ 1786, by Refolutie van Heeren Gecom-. ?, muteerde Raden in het Zuiderkwartier „ dezer Provincie, den Ontvanger Generaal 3i en verdere Ontvangers des Gemeenelands „ Middelen is aangefchreven, om de thans 5, nog openllaande provinciale Negotiatie 3, de helft in geld, en de helft in oude Obli-. gatien, finaal te fluiten, met den 15 de3, zer loopende maand Mai, en de Reflan3, ten der ingefcbreven 3 of nog intefcbryven 3, fommen , binnen twee maanden , na den. 3, gemelden 15, ten hunnen Comptoir e te „ doen fourneer en , zullende na dien tyd, 3, geen gelden ten Comptoiren voorfz. in dia „ Negotiatie worden aangenomen. Eindelyk is nog by Hun Ed. Mog. goedgevonden, dat het Zuidhoïiandjfche Synode dit jaar niet te Breda, maar te Delft zal ge? gouden worden. Am-  JAARBOEKEN, April» 17R6; 34? A M S T E L D A M- In de Dagpapieren is deze bekendmaking gedaan: TT\e Leden, in het jaar 1784, uitgemaakt hebbende de Commisfie ter directie van het De partementdes Oeconomiichen Taks te Andferdam, vereen geweest zynde met het algeméén vertrok wen ter uitdeeürge der ruime lief iegifen onder dé noodiyden, door de overftrooming vah 's Lrmd's revieren in hetzelve jaar, vinden zich verplicht' ter kennis der mil de Ge veren te brengen. — Dat op-hunne Advertentie van ai December f^&i&edaan, om elk, die op de liefdegiften meer de recht te hebben, genoegen te geven, en de misllagen * die mochten begaan 2yn, nog te kunnen verbeteren , veele verzoeken by hun zyn ingekomen, zoo om vergoeding van fchadens aan huizen en vee geleden , welke by de eerde ODneeminge der refpecfive Gerechten waren overgeflagen, als om toelage by het reeds verllrekte tot herlte! der woningen, waar van de optimrcering door de duurte der bouwftoffen en 't gebrek aan werkvolk, mefkelyk was tegengevallen. — Dat het inwinneri van behoorlyke bewyzen op de echtheid dezer aangiften, hen langen tyd h3d opgehouden, terwyl zy tot de vergoeding van andere fchadens niet konden treden, alvorens deze twee hoofdztaken waren afgedaan. — Dat de ongenoegzaamheid der eerfte opgave van diverfe fchadens aan landen ryen en goederen, veelal onbepaald, of voor geheeie dorpen in eene fomme gedaan, eene vernieuwde, brief wisfeling, ter nodige opheldering, heeft gevordert. — Dat vervólgens eeneaanzienlyke inkomst van liefdegiften in den herfst van het jaar 1785, hun de aangename gelegenheid vergunt heeft, om de bedeelinge al verder uïtieftrek. ken, Zoo dat zy niet voor de maand November Z 4 de ftêt- DAM. Bekendmak, welensnoodlyd. doororer'homing.  STJEl.i)AM. Bek. Jfj gens tioodlyd, doo.ravet 'jJromini 34§ NIECJWE NEDERLAND3CHE de algemeeng repartitje', naar redelykheid, heb,-, ben kunnen op'maken. — Dat echter de uitdeelingen van het by repartitie toegelegde, niet op alle plaatfen, vermitf den vroeg ingevallen winter i. hebben kunnen volbragt, en daarom de verant? woordingen en afrekeningen van alle distrióten, voor als nog, niet gefloten nog her waards overge> zonden worden. — Dat zy dus, alle demateiialen -. tot de beloofde algemeene verantwoording nog niet bekomen hebbende, zich uit dien baofdeook; buiten (had bevinden dezelve in ordre te brengen, yeel min door den druk gemeen temaken. — We§? balven zy de de edelmoedige Geveren by deze moeten verzoeken, nog eenigen tyd gedold te willen neemen, en zich wel overtuigt te houdent dat de afdoening van hun alleen niet afhangt, datzy ter bekoming derzelve, geene moeite gefpaard heb? bep, en by aanhoudenheid werkzaam zyn geweest, waarvan zy, voor elk, die daar in eenig belang mocht ftellen , bereid zyn, de bewyzen open te leggen. — Ondertusfchen zullen zy alle pogingen aarwenden, om ten fpoedigde te voldoen aan een belofte, welks nakoming voor hun zeiven zal rr.edebrengen de vervulling van hun reikhalzend^ verlangen, om eenmaal een einde te zien van, éen werk, waarvan de omflag en moeilykheid niet dan docr de ondervinding kan gekend, en alleen verzoet worden door de voldoende bewust» heid van duizenden müddadigen, in de uitoeffening van eep der edelfte plichten, behulpzaam te zyn geweest, en niet minder elendigen, in den bitterden nood, troost, verkwikking en middelen, pm den vaderlyken grond te blyven bewponen en. bebouwen, te hebben toegediend. A mfteldam den Uit naam van bovengemelde Leden. 18 April ■ 1786, ' C. È, Y 4 I L, L A N T.  JAARBOEKEN, April, 17U. 34j> Den 15 April is door eenen onbekende, gan de Weesper en fJtrechtfche Poorten, des avonds gefloten wordende door de Compagnie Wyk 26, een paket gezonden, waar jn eenige gedrukte en naamlooze Boekjens, getyteld: Brief van een Heer uit Leyden aan zyn Neef te Amfierdam , met verzoek om aan een ieder der Wachtdoende MaUehap een ten gefchenke te geven. Zodanig pak is ook aan andere Poorten gezonden. Dit gefchrift was voornamelyk ingerigt tegen het Genootfchap en de nieuw" aangelegde Burger-Sociëteit; wordende derzelver "inngtingen vergeleken, en gelyk gefleld met de daaden van den berugten Kaap in 1748 enz. Deze Pakketten zyn eerst aan de Hoofdwagt, en vervolgens aan Burgemeesteren ter hand gefteld, De meerderheid der Vroedfchap van Amfteldam, heeft aan de overige Steden eenen rondgaande brief toegezonden , in welken Zy de beweeggronden en redenen bybrengt wejken zy gehad heeft om te Hemmen, dat het Commando aan den Prins Stadhouder onder zekere bepaling moest te rug gegeven Worden, en waar in zy tefFens verzoekt, zig insgejyks over dat onderwerp te willen ver, klaren, ten einde die zaak eindelyk eens afgedaan werde. Met voorkennis van Zyne Doorl. Hoogheid den Heere Admiraal Generaal is by het Edel Mog. Collegie ter Admiraliteit alhier, 2 5 in Am* STELOAM.  3So NIEOWE NEDERLANDSCHE Aji- 81 EL PAM. in dienst gefteld, 's Lands Schip van Oorlog de Admiraal Piet Heyn, van 54 ft.uk.ken, en ter .bevelvoeringe opgedragen aan den Kap«v Jan Ernst Raeders. De Ed. Heeren Bewindbebberen van de O. Ind. Maatfchappy , ter vergadering van de Zeventienen hebben befloten, aan de Belanghebbende in de gemelde Maatfchappy, op den 22 Mei aanftaande, een uitdeeling te doen, van 12$ percent, In brieven van Madrid van den 28 Maart wordt het navolgende gemeldt: „. Het Hollandfche Oost-Indifche Com„ pagniefchip Oud - Haarlem, is den „ 4 January te St. Crux de Teneriffe binnen 3, gelopen ; dit Schip vertrok in Oétobef 3, 1785 van Vlislingen en sukkelde derraa3, ten, dat het in het nieuwe Jaar eerst op „ de hoogte der Kartarifche Eilanden kwam, „ en 5 voeten water in het ruim hebbende, „ hadt men veel moeite, om de Haven van „ St. Crux te krygen, zynde het zelve bui- ten ftaat, om de reize verder te vervor,, deren : hier op verzogt de Kaptein aan „ den Gouverneur om zyn door vermoeid„ heid afgemat en door fclieurbuit uitge- mergeld volk aan de wal te mogen bren„ gen, dan deze zulks geweigerd hebben„ de, niettegenftaande de Kapteinaanboodt, „ om zich aan alle de voor te fchryven be3, dingen te onderwerpen , zyn volk te ont- wapenen, het zelve in een .befloten plaats, » of  JAARBOEKEN, April, 178Ó*. ftt "n of onder Schildwagt te Rellen, was alles s, vrugteloos, en de Spaanfche Commandant „ bleef die ongelukkige Schepelingen even „ als liegt volk behandelen en als of hy 'er s, alles kwaads van te vreezen hadt, om dat „ zyn Guarnifoen flegts uit 200, en deEquis, pagie uit too mannen belfond. De Kapi?, tein heeft zyne klagten aan den Holland. ?, fchen Ambasfadeur te Madrid gezonden, maar eer deze de gevraagde toeliemming, „ welke de menschlievenheid des Konhigs van Spanje hem niet zal weigeren, ver„ kregen heeft, zullen de in het Schip op3, floten menfchen nog veel moeten iv» den.". Den <5 dezer maand April, 's avonds ten 4 uuren 35 minuten, 'is op den HaariemnK9 weg, aan de 300 Roeden, op Bunen Lus , door den Heer Jan van Ryn, een A'ërojlau* fche proef genomen, met een Luchtbol, bevattende 420 Cubicq voeten inhoud, waar onder aan gehangen was een Duif, volgens de Theorie der Heeren Montgolfier. — Deze proef, welke onder het oog van ver? fcheidene Liefhebbers der Natuurkunde gefchied is, Haagde zeer wel. De vaardigheid der vulling , welke in 4 minuten volkomen was, en het naauwe bedek waar dezelve moest opgaan , alzo de wind vry flerk zynde, men van een allerfchoonlle gelegenheid, daar toe bepaald, moest afzien, doet den ondernemer, wegens den'gelukkigen AMSïEï.DA'M.,  Am- S VEIiÏ)AM. 352 NIEUWE NEOERLANDSCHE gen uitflag veel eer aan. De Bol was ftil en regthangende in de lucht, zo dat men zelfs met goede kykers, geen de minfte teekens van hellmg kon befpeuren, en is na 17 minuten opgaans, uit het gezicht verdwee* nen. Naderhand vernam men , dat dezelve te Sloten was neder gekomen. Rotterdam. Den 5 April hebben de Burgemeesteren P. Boogaert ? van Alphen, P. J. van der C-oes en J. H Vtngerboed, zig, zo voor hun zeiven, als voor nog vyf Leden van de Vroedfchap, de Heeren P. Gevers, ? P Boegaert J.J. Elzevier, J. Reepmaker en 6. van Hoogftraten , by eenen brief vervoegd aan Dun Ed. Groot Mog. de Staten dezer Provincie , met verzoek ] om eene bmtengewoone voorziening van den Souverain tegens de aanftaande verandering der Magiftraat, op den 20 April eerstkomende. ingc£$ " 8 *PIÜ 1786 dk ^ Extract uit de Re/olutien van de Heeren Staten van Holland en West - Friesland , in Hun Ed. liroot Mogende Vergadering re. noomen op Saturdag den 8 April 1786. [)e Raad Penfionaris heeft ter Vergaderine se^ rapporteert, dat de Heeren van de RidS. fchap  JAARBOEKEN, Afrit, 1786. 353 fcbap eD verdere Hun Edelele Groot Mog. Gecommitteerden tot tiet groot Befoigne, ingevolge en tot voldoening aan Hun Edele Groot Mog. He- ] iblutie commisibriaal van den jden dezer, hadden geëxamineerd een Misfive van Burgemeesteren en Regeerders der Stad Rotterdam Van daags te voorn., waar by, vermits de op handen zynde Magiüraats . verandering derzelve Stad, ter zaake der discre-i peereude Sentimenten tusfchen de Leeden van de, Vroedfchap, over het verftand der Ocfroyen daar by vermeld, een hulpmiddel hebben voorgeflagen, om Regeeringloosheid of Confufie aldaar voor te komen; breeder onder de Notulen van den voorfz;, 5 April. En dat zy Heeren Gecommitteerdens wel hadden gepenetreerd, dat zo lang deprincipaalequae* ftie over het fatfoen of de form der Nominatie van Burgemeesteren en Scheepenen der Stad Rotterdam, tusfchen Leden der Vroedfchap van de Stad, thands fubfifteerende, by Hun Ed. Groot Mog. niet zal zyn getermineerd, er geene mogelykheid is, dat aldaar door Boonheeren eene Nominatie kan warden uitgebragt, tot welke de wederzydfche dis ientieerende partyen zouden kunnen medewerken of daar in berusten; doch dat zy Heeren Gecommitteerden tefFens hadden begreepen , dat daaruit alleen proflueerde een noodzaakiykheid, errn xa voorzien in het maken der Voorfz» Nominatie, eri te fuppleeren de daad, welke anders op den 29 April door Boonheeren te Rotterdam zou moeten gefchieden, doch niet om eenige provifionèele verandering te maken in de Eletfie, welke Zyne Hoogheid als Stadhouder deezer Provintie thands in de posfesfie is, uit die Nominatien te doen; dewyl het recht tot het doen dier Electien alleen door het mindertal en niet door dc meerderheid der Vroedfchap aan Zyne Hoogheid word gecontefteerd, en dus niet gezegt kan worden, dat daat over tusfchen Zyne Hoogheid en de Stad Rotterdam een direct verfchil plaats heeft, het welk da tus- Rotrii&)AM. Rapofê 3, gemeesters onzer Stad, zoo voor zich zelfs als uit naam van nog vyf onzer mede Raden * „ goedgevonden hebben zich by Misfive te adres. feeren aan Hun Ed. Gr. Mog. ten fine, om toe ,, voorkoming, zoo zy daar by zeggen, van by }, hun gevreesde Regeringsloosheid en CoDfufien „ by de op handen zynde gewone Jaarïykfchevtr„ andering onzer Magiftratuur, zoo wel het regt- van Nominatie, als dat van Electie te doen fla* „ pen, met verder verzoek , dat de verande'iug der Magiftratuur binnen onze Stad, voor het ,, Jaar, ingaande 1 Mey i;86, by dirtfte aanftel- ling door Hua Ed, Groot Mog* zoude gefehie-* ti üeU.'  JAARBOEKEN, April, 178Ö. 35- Van gelyke vertrouwen wy, dat het UEd. Groot Achtb. al mede genoeg beleend zal zyn, dat deze Misfive in de afgeloopen week ter Staatsvergade. ring ingekomen en aldaar Commisfioriaal gemaakt zynde, dit befoigne ook effectief ter zake deikort op handen zynde verandering in de Magiftratuur, in die loopende week gehouden is, zonder dat de Heeren onze Gedeputeerdens over deze zaak, waar by hunne Principalen zoo notabel geinteresfeerd waren, eenige ruggefpraak met voorfchreven hunne Principalen hebben kunnen houden, waarom zy, die deels beltonden uit Leden tot het fchryven der voorfchreven Misfive zelve geconcurreerd hebbende, deels uit Leden die even als hunne overige Mede Raden en onze Stads Penfionaris geheel onkundig waren van de voorfchreven Misfive en daar by gedane voorflag, van welke in de Vroedfchap nooit opening was gedaan, begrepen hebben, dat zy fchoon mede Leden van het belöigne, nogtans als confdiarii principts in deze niet konden dienen van advys, het geen U Ed. Groot Achtb. met ons wel zullen willen toeftemmen, dat in deze gefteldheid van zaaken van deze onze Gedeputeerdens ook niet anders konde worden verwagt, Hoe zeer dan ook de Leden het voorfchreven befoigne gecompofeerd hebbende voor het meer- , tlerdeel niet hebben gedifficulteerd te toonen, dat het voorfchreven verzoek van Heeren Burgemeesteren (fchoon by hunne voorfchreven Misfive als het eenig uit te denken middel tot voorkoming der by hun gevreesde Regeringsloosheid en Confufie voorgefleld) inderdaad exorbiteerde, en hoe zeer de voorfchreven Leden van dat befoigne dan ook ; een merkelyk gealtereerd en gemodificeerd Rapport fchynen te hebben willen uitbrengen, zo is het niet te min zeker, dat de Vroedfchap dezer Stad tot hier toe is verftoken gebleven van de gelegenheid om in deze inportante materie te kunnen die- i nerMj^au haar belang. Aa En r Rotterdam, Briefvan deVroedCch. over deRegeeringver%nder»  Rotterdam- Briefvan déVroedfch. ever deRegee ringsverander. M J5a NIEUWE NEDERLANDSetïE En het is Ed. Groot Achtb. Heeren dan ook, daarom, dat wy ons in de onvermydelyke verpügting gevonden hebben , om door deze Misdoe dit ons belang ter kennisfe van ü lid. Groot Achtbte brengen, met ernftigc inftantie, dat U Ed. Groot Achtb. in de Deliberatien over deze zaaK daar op die attentie gelieven te vestigen, die wy ons verzekerd houden, dat ü Ed. Groot Achtb. mgeIvke gevallen van ons zouden verwagten, en wy vinden ons hier toe te meer gepresfeerd, aangezien de Deliberatien van Hun Ed. Groot Mog. over het uitgebragt Rapport tot baar gevolg gehad hebben, dat er tefFens by Hun ad. Groot Moe. dag gefteld is tegens Vrydag, zullende zyn den ai dezer, tot finale afdoening van deze zaak , waar toe onze Gedeputeetdeas egter mee hebben 8eOmCzoo veel mogelyk de kortheid te betragten % nullen wv ons onthouden van eene opzettelyke rescontre der Misfive van Heeren Burgemeesteren ; genoeg zal het zyn ten dezen te remarque- rCDat de gronden, waar op Heeren Burgemeesters hun verzoek tot eenige buitengewone voorziening funderen, alleen beftaan in gemoedelyke bezwaren van het minder getal onzer mede Raden om zich te onderwerpen aan de wettige Kefolutie by eene groote meerderheid onzer Vroedfchao op den 21 November laastleden genomen. Over'welke Refolutie het voorfchreven minder petal Vroedfchappen is te raden geworden, zich te beklagen by Hun Ed. Groot Mogende, metteaenftaande voorfchreven Refolutie aileenlyk tendeert tot het declineren eener propofitie, dooide Heer Paulus Gevers, Raad en Hoofd Officier onzer Stad, op den 7 Juny 1785 hi onze Vroedlchap gedaan, concernerende de beftellmg der Maeiftratuur,-?- waar omtrent de Vroedfchap begrepen heeft, by de oude en fints onheuchelyke fvden in obfervantie zynde gebruiken te mof en • " " Pc»'  )k A R BOË K E N, i78an C. Mulders  374 NIEUWE NEDERLANDSCHB Middelburg. ZEELAND. Middelburg. De Zee-Raad heeft den si April deze Publicatie doen afkondigen: De Gecommitteerde Raden ter Admiraliteit in Zeeland, allen den genen diedezen zullen zien of hooren lezen falutj doen te weten, dat Hun Hoog Mog. by Hoogstderzelver Refolutie van den 6 dezer, hangende Hoogstderzelver nadere Deliberatie, hebben goedgevonden en verftaan te furcheren derzelver Refolutie van den 6 January laatstleden, voor zoo veel het bouwen van Schepen hier te lande aangaat. G o e s. De Regeering dezer Stad fchreef den x April 1786 dezen brief aan Heeren Gecommitteerde Raden dezer Provincie: EDELE MOGENDE HEEREN! Wy hebben ontfangen U Ed. Mogende Misfive van den 23 der vorige Maand, onder welks Adres U Ed. Mog.ons toezenden, om daar op te refolveeren, zoodanig als wy zullen oorde* len het gewigt van de zaak te vereifchen, eene Misfive der Heeren van Zierikzee, van den ao te voren, houdende een Voorflag, om Zyne Doorluchtige Hoogheid, als Kapitein Generaal, aan te' fchryven geen orders te geven aan Troepen, ter repartitie dezer Provincie ftaande, tot het marcheeren naar die plaatfen, daar eenige domeftique Discusfien zyn tusfchen Regenten en Burgers, en  JAARBOEKEN, April, 1?85 375 ll-i«Z0D?ru id naar de Stad Ut"*ht, van welke Misfive de Heeren van Zierikzee hebben verzost tnf^amT1^ mogt gegeven wS v^nhdCanderC Staatsl^en, ten einde niet alle vereisen e en mogelyke fpoed by aanfehrvvinge fcPhr/Ven Ve % VeT^ea » °P dat door Et ichryven van den Kapitein-Generaal zoude kunnen IanTTVneD W°rden hGC geveD ™ die £k tZl°ePAa teroODzer rePar»tie, welke moge. StS>r?t1LPi[?pofitI^ Zïch aI,een bonieerde tot de KnnH h Cht'/0uden w* ons Daar onze gedagten Kunnen dispenfeeren, om on, advys daar over m SL W^/eZr?no^s.ne'Ben' gebleken is, dat of xlfS derP.rov)Dcie. of de Regeering der Stad Utrecht, om Troepen hebben gevraagd, en hec SfÏÏrd'7/fop,raen vooral- ^.fch!S gepasleerd te zyn: maar vermits dezelve ook ten. tn hr° • "«armeen nergens heen Troepen daar7,o !,r -*nde , te zenden, g?ukkenVn.de rtheereaJvan Zierikzee zich uit. drukken) Domeftique discusfien zyn tusfchen Kegenten en Burgers, alfchoon dezelve ook wierde gerequtreerd, het geen wy dunken, dat daar aan TWeSeld W°rd' Zul,en ^ ons vu g* cornmu"iceeren. for%ÏJ?i> 0* Z0 zcer vervreemd van, als iemand der Staatsleden, als een eenig Burger-Overigheid rinBUrger,S d0?r,geweld van wapenen t e IS dwingen; de enkele kwaadwillige, die de rust van onze vryheid en vredelievende Burger. MaatdnnfïlZ Z0Cken > bunnen doorgaans 582rJïïS 6 e\8efShikter middelen tot hunnen p£m l -eD g?h°uden. De Militaire Macht is *Siy ,nge"f tot afweering van buiteolandsch geweld, meer als om inwendig gebruikt te wor- f« W- geeVok nooic zoude noodig zyn dan in facfteufe tyden, wanneer eene misleide menig, w, door verkeerd denkende opgeruid, onder bSBb 3 drieg- Goes.1 Adrys der Slad Goes.  %6 NIEü WE NEDERLANDSCHH. G0E3. Advys der StatGqes% drieglyfce praïtexten de Wétten en de onderwerping zoekt kragteloos te maaken, en als 'ér dan niets anders overig is, maaken wy geen de minfte1 lzwarigheid te verklaren, dat die zelfde magt echter met alle omzichtigheid , mag worden geëmployeerd , om die geene, die de Opcermagt in handen hebben, te dekken, de inwendige rustte herftellen en een ieder tot zynen pligt weder te brengen, Zo de Staatsleden en byzonder de Heeren van, Zierikzee zich herinneren, wat 'er maar onlangs |fl de Jaaren 1775 en 1778 in een der Eilanden 111 de Provincie is voorgevallen en zich gelieven ■voor te ftellen in welk Predicament de Souverain zich zoude bevonden hebben, zo de Heeren Star ten der overige Provinciën toen een zoortgelyk b fluit omtrend de Troepen, ter hunner repartitie ftaat de, hadden gelieven te nemen: zo hooggemelde Leden het oog vestigen op de maatregelen, by de Heren Staten van Holland ruim een Jaar geleden genomen, om Hunne Heeren Commisfansfen te Rotterdam tegen gevreesd geweld in Uitvoeren van derzelver Commisfie te befchermen,' en tegenwoordig dadelyk in het werk ftellen, om hoogstderzelver btfluiten kragt by te zetten en zich te doen refpe&eeren, zal men onbevooroordeeld als een algemeen denkbeeld moeten vastfiellen , dat zich te bedienen van Militaire magt geen ongepermitteerd, geen inconftitutioneel, mair in tegendeel fomtyds een volftrekt allernoodzaailykst middel is: waar uit dan van zelfs volgd , dat, zonder gevallen parallel te maaken , in welkers onderzoek wy hier niet treden, het zoude ftrydeu tegen 't geen men aan een Bondgenoot verfchuldigd is , om wanneer de Heeren Staten van een der Provinciën, of' een integreerend Lid der Regeering der kragtdadige hulp zyner Medebondgc nooten, op deze wys genoodzaakt zyn in te roepen, mefures te nemen om zig aan die yerpligting, fchoon.  JAARBOEKEN, Aprilt 1786. s77 fchoon op dien tyd daar toe in ftaat zich bevindende, te onttrekken. 't Is om de aangevoerde redenen , Edele Mogende Heeren J dat wy in den voorflag der Heeren n van Zierikzae in die algemeenheid moeten dim- ( culteeren, en zo de Meerderheid der Staatsleden zig daar mede onverhoopt mogte conformeereu zouden wy U Ed. Mogende verzoeken met dé* Gonclube van dit poindt niet voort te gaan, voor dat de Leden deze onze Confiderat'ie in de eerfte iesfie der Staatsvergadering hebben gehoofd, en vervolgers het ftuk nader overwogen, te meer. daar 'er tegenwoordig geen redenen zyn, om zié in dezen te verhaasten. UTRECHT, Utrecht. De Vroedfchap dezer Stad was den 9 April gewoonlyk vergaderd, wanneer de Heeren Mr. Jan Willem van Cleef, Mr. Nicolaas van Westreenen , Unico Wilhelm Tentonicus Cafms, Nicolaas Cafius Gz. Willem Jacob de Voogd, Mr. Willem Everhardt Bertram Drieling, J. E.RaveJlein en Justus Visch , Lieutenants , en de laatfte Scriba in de Compagnien 't Fortuin, Bloedkuil, Zwarte Knegten, Oranje Stam, Pekplokken en Papenvaandel, hun ontflag verzogt en bekomen hebben, uit hoofde dat zy zwarigheid maakten, om den eed op het Nieuw Reglement af te leggen. Vervolgends heeft Heer J. li. van Eelden Scriba van de Compagnie de Bloedkuil zyn ontflag verzogt sn bekomen. Voorts is ter dezer vergadeBb 4 ring Goes. Advys er Stad hes*  NIEUWE NEDERLANDSCHB U-' ring ingekomen het ontwerp van eenen brief < by Heeren Gecommitteerden , ter laatfte vergadering van Staat uitgebragt, om te die* nen aan de Heeren Statpn van Holland, wegens den brief aan Zyne Hoogheid afgezon^ den, tot het niet doen optrekken van krygsvolk ter betalinge van dé Provincie van Holland ftaande : we}k ontwerp gefteld wierdt in handen van Burgemeesteren en Oud-Burgemeesteren , om dezelve te onderhoeken en daar van berigt te doen. Wyders zyn in die Vroedfchaps vergadering hevige gefchillen ontftaan over het inrigten der Notulen van den 20 Maart jongstleden en het voorgevallen op dien dag, zynde de Vroedfchap tot 2 uuren 's namiddags vergaderd geweest. Veelen der Leden befchouwden het verrigtte pp dien dag als nietig en van onwaarde: waar tegen andere Leden hunne aanteekening hebben gedaan. De Officieren der Schutterye, die het nieuw ingevoerd Reglement van Regeeringe nebben bezwoeren , zyn overeengekomen s pm geregelde byeenkomften te houden, ten einde over de zaken, de Schuttery betreffende , gezamenlyk te raadplegen en te be= fluiten. Den ia April 1786 vergaderden de Staten dezer Provincie. Ter dezer vergadering is ingebragt het Rapport van de Staatscommissie en den Hove, betrekkglyk tot de zaken van Wyk , waar by tevens een ConceptPublicatie gevoegd is, om, dezelve te Wyk *" ' ' - - te  JAARBOEKEN, April, 1786. 379 te doen afkondigen, en verders den. Hoofd* officier te magtigen, om zulks ten fpoedig"! ften in het werk te ftellen, en by verhinde* ring daar in, met de nodige adfiftentie voorzien te worden. — Wyders is de ProcureurGeneraal gelast om Crimineele Procedures te ondernemen tegen zodanige Perfonen, als vermeenen zal En is verder voorgedragen, om aan de onwettige aangeftelde Regenten aan te zeggen binnen tweemaal vier en twintig uuren hunne Raadsplaatzen neder te leggen, en door de afgezette Regenten vervangen te worden ; en alle de zulken, die zig tegens deze bevelen van den Souverein verzetten, in verzekering te nemen en naar de geftrengheid der wetten, ja zelve met de dood te ftraffen. — He Voorftemmende Leden en de groote Meerderheid aan Stads Tafel, daar onder mede gerekend de ftad Amersfoort , hebben ingeftemd in het voornoemde Rapport, het geen dan ook in eene Staats-Refolutie is veranderd,- terwyl Rheenen en Montfoort het rapport cum annexis hebben overgenomen, gelyk ook van wegen de ftad Utrecht door zeven Heeren, als: van den Bogaard, Eyk, van der Does, van Romond, Daunis, van Senden en Craayvanger, tot dt overneming is geftemd, overeenkomftig het Vroedfchaps befluit den 10 April 1786 genomen. 'Per dezer vergaderinge is het ontwerp van de Heeren Gedeputeerden , ter laatfte yergaderinge voor 14 dagen ingediend, goedje b 5; ge- TRECHI  38o NIEUWE NEDERLANDSCHE l ■ gekeurd , en dus deze brief aan de Staten f recht van Holland afgevaardigd: Brief dei Stat. vai TJtr aai diï van Holland EDELE GROOT MOG. HEEREN, BYZONDERE GOEDE VRIENDEN, NA. GEBÜUREN EN BONDGENOOTEN. • Waanneer de Heeren , onze Ordins. Gedeputeer» t " den, in den afgelopen jare 1785, zig ge' noodzaak vonden, ter bewaringe der goede oreer, en wettige authoriteit, binnen Amersfoort, op . verzoek van de Regeerders aldaar, zyne Doorl. Hooglieid te verzoeken eenige Militie derwaarts te doen marcheren; had zulks al aanftondstot zyn gevolg, dat, zo binnen als buiten deze Provintie, een algemeen geroep ontftond, hoe hier door het gemeen belang te kort gedaan, en de Burgers verhinderd wierden; hunne wettige Bezwaren ter kennisfe van hare Regenten te brengen, ja ontzag men zig niet, by Adresfen aan die Provintien , op welkers repartitie de Militie doorzyne Hoogh. naar Amersfoort gefchikt, was ftaande, verzoek te doen tot fpoedige te rug ontbieding deezer, zo men voorgaf, zo onwettiglyk geëmploieerde Militie. En, fchoon wy in geenen deele vermeenden te moeten apprehenderen , dat de r'efp. Bondgenooten aan dusdanige irreguliere Adresfen zouden willen, of ook kunnen, defereren, d;chtenwynogtansnietondienftig, tot voorkoming van alle verkeerde infimulatien, aan zommige hooge Bondgenooten, en in 't byzonder aan Uw Ed. ür. Mog. de waren toedragt der zaken een weinig ampeler te ontvouwen, en hier door aan Hoogstdezelven te vertonen, dat wy, wel verre van gebruik te willen maken van de gewapende Manfchap dezer Republiek, ter affnyding en fmoring van alle zodanige billyke verzoeken, als door de vrye Ingezetenen dezer Provincie, aan hunne wettige Overigheid, mogten worden gedaan,  JAARBOEKEN, April, 178(5. 581, daan, integendeel zeer genegen waren en bleven, om dezelve te ontfangen, mitsgaders, na vryeen Type deliberatie, deswegens zodanige R^fblutien te nemen, als de welvaart vaii d.t Gewest van ons zoude komen te vorderen; alzo wy niets anders door het employ van Militie in 't oog hadden , dan een onverftaanbaar en verward geroep, te» gens de wettige Authoriteit ingerigt, voortekomen, en de goede order te mdntmeren, zonder welke tog gene Refolutien, hoe heilzaam ookanderzins, van een ge Utiliteit, ja men zwy^e van eenige Confidentie, ons voorkomen te 'monen' zyn. En het was ons tot een byzonder genoegen van de Heeren Staaten van Friesland te vernemen, Hunner Ed. Mog. genegenheid, om dear toe a[ het Hunne te willen contribueren, en alzulksniec alleen het Bataillon, binnen Amersfoort gekomen, te doen verbiyven, maar zelfs alle andere hulp aan ons, ten flne voorn, offererende: een gedrag, Ed. Gr. Mog. Heeren , ten vollen, zo het ons toefchynt, overeenkomende met de gronden der Unie, dewelke deze Zeven Gewesten tot onderlinge befcherming verpligt, en te zamen verbonden houdt. En, wanneer Uw Ed. Gr. Mog. ter applaneringe van de Gefchilltn, welken zo noodlottig , zedert eenige tyd , binnen onze Provincie plaatzc vinden, by Misfive van den 9 December Ï785> alle intercesfie en hulpe aan ons waren aanbiedende, ontmoeteden wy in die Uwer Ed. Gr. Mog Misfive zodanige expresfien , welken ons ten vollen convinceerden, dat deeze verfchillen ook by fjw lid. Gr. Mog. wel wierden aangezien als nadeelig aan de welvaart deezer Provintie, maar teffens befchowd ais geheel afhangende van de beffieringe en befehikkinge van den Soverain; **!s zeggende UEd. Gr. Mog. met zo veele woorden, aitezeergeconvinceerd te zyn van het gsepe de natuur der Souveraniteit in elke Provintie, en dus ook in de onze, vorderd, dan datUwEd, Gr. Mog. over foortgeiyke differenten, of ;de daas TRKCHt  38* NIEUWE NEDERLANDSCHE U- TBECHT Brief der Stat. van JJtr. aan die van Holland. daar uk voortvloyendebeftellingen, zig eenige bei oordeelinge of béfcbikkinge zouden willen aanmatigen, die maar den minften fchyn zelfs zouden geeven van tegen het-gezegde conftitutioneele regt aan te loopen. Zo als wy dan ook de oneenigheden binnen Uw Ed Gr. Mog. Provintie tot hier toe mede zodanig hebben aangemerkt, en de middelen door UEd. Gr. Mog., ter bewaringe van deeelve authoriteit aangewend, als geheel afhangende van de zorge en directie van Uw Ed. Gr. Mog. Vergadering, offchoon Uw Ed. Gr. Mog. ook al daar toe eenige gewapende Magt mogten noodig hebben geoordeeld. Dan, Ed. Gr. Mog. Heeren, wanneer wy, na een attente overweging van dit alles, gadeflaan de Misfive, door dezelve aan zyne Doorl. Hoogh. onlangs afgezonden, enby dewelke Uw Ed. Gr. Mog. voornoemde zyne Hoogheid hebben gelieven te verzoeken en te gelasten, geene orders, hoe ook genaamt, te geeven tot het doen marcheeren van eenige Iroupes van deezen Staat, en fpeciaal van die, welke op de repartitie van de Provintie Holland ltaan, naar de Provintie Utrecht, of eenige Steden of Plaatfen, in dezelve gelegen: en indien, onverhooptelyk, daartoe bereids eenige fchikkingen by zyne Hoogheid mogten zyn gemaakt, ofte ordres gegeeven, dat dezelve dadelyk zouden worden ingetrokken, en buiten effeci: gefteld, betuigen wy geheel niet te weten, waar aan deeze Demarche van een onzer Bondgenooten toetefchryven, of met welke resten en principes van de tot hier toe gefub. fiiteerd hebbende Unie, overeentebrengen. Wy moeten daaromtrent declareercn, niet dan met ontroerige te hebben kunnen zien, dat eene der Zeven Souveraine Gewesten zig geregtigd heeft geoordeeld, om over de Militie van dezen Staat te disponeeren, en de Kaptein Generaal te verzoeken en te gelasten, die aan een mede Souveraine Provintie niet te laaten volgen. Welk een idéé  JAARBOEKEN, April, 1780. 38; idéé zullen wy nu vervolgens moeten formeeren van de Unie, die deeze 7 Provintien, elk in den naaren, voor Souverain erkend; — van de Unie, die de Eeden verpligt, van alle adfiftentie te verleenen ? Wat idéé zullen wy ons formeeren van het generaal Uefenfie wezen van den Staat, vol eens het welk jaarlyks het geen tot het algemeen belang geoordeeld word , by eene verdeelinge, ten la:ten der Bondgenooten, word gebragt, na dat elks vermogen medebrengt; indien een dezer Bondgenooten de adfiftentie van de gemeene Forces van den Staat aan zyne Mede Bondgenooten zal mogen weigeren, en deswegens aan den Kapitein Generaal verzoek doen, van NB. eenige Militie, tot hulp, maintien of coDfervatie van de wettige Regeering, en authoriteit der overige Bondgenooten niet te doen marcheeren ; terwyl zodanig Bondgenoot zig zelfs pro lubitu daar van tn zyn eigen boezem komt te bedienen? Waarlyk, Ed. Gr. Mogendo Heeren.' eene manier van handelen, welke wy, en tegens üw Ed. Gr. Mog, priocipes, in de Misfive, bovengemeld , uitgedrukt, direótelyk aanloopende, en tegens alle pligten van het Bondgenoodfchap, moeten confide* reeren : en prefereeren wy liever, dit niet dieper in te treeden, dan alle gevolgen daarvan alhier breder ter ceder te ftellen; dezdve aanüw Ed.Gr. Mog. nader overweging zelfs overlatende. Ea fchoon de weigering in fpecie van ïroupes, teE Hollandfche betaaling ftaande, wel minder gevolgen mcludeerd, is egter dezelve almede, naar ons inzien, direct aanlopende tegens de banden van Unie en't geen tot hier toe in gebruik is geweest. ÜEd. Gr. Mog. zullen immers mét ons conve» nieeren, dat, offchoon de Troupes op de voorzeide Provintien zyn gerepartitieerd, dezelve egter daar door niet ophouden te zyn Troupes van het gemeene Bondgenoodfchap, en gefchikt ter gemeener Defenfie. Zodit geen plaats meerheeft, maar dezelve alleen moeten worden aangemerkt als rjtmEHïV Brief der Stat. van Ütr. aan die van Hollands  8g4 NIEUWE. NEDERLANDSCflE Ö- TRECH' Èriefdi Stat. ft tJtr. at die jö,7 Rollam alsTroupes van de Provintien, die dezelven bet na* r_ len , dan is 'er geen Staat van Oorlog meer noo'dig, maar kunnen derefpcclive Provintien a leeö r maar volüaan, die, en zo veele Troupes, als elk ii tot zyn eigen defenfie nccdig agt, te onderhou,n den, en zullen ook effective de Provinciën dan geTeven te zorgen, dat haare eigen Regimenten, l of binnen haare Provintie, of ten minften in de ' JNabuurfchap blyven, ten einde promtelyk daarvan te kunnen gediend worden: in welk geval, wat 'er van de bezetting der Generaliteits Fröntieren worden zal, laaten wy gaarne aan Uw Ed* Gr. Mog. zelfs overig. Ja Ed. Gr, Mog. Heeren ! hoe zal men van zyn eigen Troupes zelfs gebruik maken? daar immers, by fchikking, forn* tyds een gedeelte door deezen, een andergedeelte by eenen anderen Bondgenoot, word betaald. By voorbeeld: deeze Provintie betaald in het Regiment Zwitzerfche Guardes ééne Compagnie, andere Provintien wederom anderen; zal dan dit Regf* ment, het welk al meest door Uw Eek Gr. Mog. word gebruikt, in de plaatfe harer Reddende„ ■voortaan niet meer kunnen geëmploieerd worden, dan voor zo verre het op' Hollanfche repartitie ss gebragt? Hetzelve heeft mede plaats met betrek* king tot andere Militie, van welke lomtyds eenige Staf Officieren betaald worden by geheel ande= re Provintien, als op welkers repartitie een goed gedeelte der Manfchappen is gefteld: alks, zo wyvermeenen, tenklaarften aanduidende, dat elk der Bondgenooten van de generaale Militie kan en vermag gebruik te maaien tot zyn defenfie, en zo als de omftandigheden komen te veïeisfchen. Wy verzoeken Uw Ed. Gr. Mog. alle deeze en andere Confequentien in ernftige overweginge te neemen ; terwyl wy intusfehen ook met kunnen verbergen, d< s te meer aangedaan tezynovef den Hap, die Uw Ed. Gr. Mog. hebben gelieven te doen, wanneer wy nagaan geen'de miniteMiliJ tig  JAARBOEKEN, April a 1786. 3s< de voor als nog by ors te zyn geordonneerd, hoe zeer wy hebben moeten ondervinden, dat daarouder, ook binnen üw Ed. Gr. Mog. Provintie, zodanige inümulatien zyn gedaan, welken gefchapen Ronden, de Burgery dezer Stad met vreze en wantrouwen te vervullen, en tegens de Regee linge voor in te nemen, om van andere zaken al hier te zwygen. Wy geloven, dat Uw Ed. Gr. Mog. inzodani-: ge omftandigheden den ftap door dezelve gedaan \ des te bedenkelyker zullen vinden, alzo de toeitand dezer Provincie zekerlyk te meer zorgelyk word, wanneer Perfonen of Gemeenfchappen buiten dezelve gezeten, zig eenige diredtie daar jnne komen aan te matigen, en te gelyker tyd de Souverain eener magtige Provintie openlyk van den Kaptein Generaal verzoekt, geene adflftentie aan zodanige Provincie te verlenen: en Uw Ed. Gr. Mog. zullen dan ligt begrypen, dat wy verpligtzyn, met dien ernst, als het gevvigt dezer zake vorderd, het geen voorfz. is, aan Hoogstdezelven voortedragen, en dezelve te verzoeken, van met die Cordaatheid , als het Bongenoten, zo naauw verenigd, past, ons te willen verklaren: of Uw Ed. Gr. Mog. Ons, als Souverain .dezer Provincie, toekennen het befchik binnen dezelve en employ van alle zodanige middelen , als wy, naar vereifch der zake, tot maintien der goede orde en wettige aucforiteit, nodig mogten oordelen , zo als Uw Ed. Gr. Mog. binnen hare Provincie, jurefuo, zei ven komen te employeren; mitsgaders of Uw Ed. Gr. Mog. van gedagten zyn, dat geene Troupes van den Staat tot hulp en adfiltentiekonnen worden geordonneerd, als de zodanige alleen, welke elke Provincie op haare repartitie is hebbende. Wy flatteren ons, dat Uw Ed. Gr. Mog. zich nader bedenkende, door Hoogstderzelver Refcriptie, alle apprehenfie, welke wy, uit de Misfive vaR Uw Ed. Gr. Mog. aan zyne Doorl. fioogh,, .bjl- 'Jyk UITRECHT Brief der Stat. van Utr. aan die van Ho/landt  -gjff NIEUWE MEÖERLANDSCHÉ ü- XRECÖT Briefde» ' Stat. var, Uir. aai die van Holland' lyk hébben mogen en moeten opvatten, zullc'a wegnemen, en de VriendNabuurlykeCorrespondentie wederom met alie vertrouwen tusfchen deze Provinciën zyn ordinaire loop doen hebben > terwyl wy, van onze zyde, altyd zullen bevonden worden, de pligten van het Bondgenootfchap, zo veel in ons is, met allen y ver te behartigen en te vervullen. Wyk b y Duurstede. Gelyk wy in ons voorgaand fluitje gémeld hebben, een nieuw ontworpen Regeering Reglement voor deze Stad, is hier ingevoerd, én de Regeerders, welken weiger* den het zeiven te beëedigen, ontflagen. Men maakt hier ook alle toebereidzelen, pm, indien de Staten dit afkeurden, en met Rrygsmagt dit wilden tegengaan, of verhinderen, alsdan in ftaat te zyn* zulke Krygsmagt af te keeren. Gefchut, Kanonkogels, Kruit, enz. wordt van veele kanten herwaarts aangevoerd. De toegangen tot deze Stad zyn, tot op twee na, toegeftopts en voor de twee óverige poorten zyn de Bruggen afgebroken. De fluizen zyn zo ingerigt, dat zy de Stad van rondsomme fpoe-; dig onder water kunnen zetten. De Staten s' Lands van Utrecht hebben dén 12 April 1786 omtrend de zaken van Wyk dit befluit genomen: De Staaten van de Lande van Utrecht doen te weeten, dat wy met de uiterfte verontwaardiging en misnoegen vernomen hebben, dat, niette-  JAARBOEKEN, April, \*iUi 387 genftaande wy by onze Refolutie, van den 2 en 9 November 17K5, de Leden Vr-n ,den Magiftraat der Stad Wyck by Duurftede in hunne Fun&ieo : refpective hebben gecontinueerd , eenige onrustige en fchadelyke nieuwigheden zoekende men-. fchen, op eene zeer onwettige wyzej zes Le- , den van den Raad derzelv Stad , met namen Ver- > heil,. Frykenius, Bruin van Mietloo, van Bern en ; de Ruiter, feitelyk van de uitoeffening hunner j Arnpten hebben ontzet, en eerst twee Perfoonen inet namen\ Dirk Volkmars en Cornelis Sam, in derzelver plaats hebben gefteld; dat o«k vervolgens, ter vervulliug van twee anderen der zes bovengemelde, Raadsp'aatien mede geheel onwettig zyo aangefteld, de Perfoonen van Jan van der Wepel twjacobus van' Hoogviied < en dit, niett,egenitaande wy, oy onze Refolutie van den 9 Maart laautl.; en d iarvan toegezot den fixtracl aan den fün.:eèïende Magiftraat der vporfchr. Stad, hadden verklaard, de uitzetting van hoven g-nti Je zes Raaden, en de aanftelling en b-ediging van andere, 10 derzelver plaatfen, te casf eren, en te houden voor geheel wederrechtelyk, nul en van onwaarde, en dat de zes bovengemelde Raaden iri de wettige bezitting hunner Raadsplaatzen, toe den 20 Oclob. a'anitaaode, zullen worden g-maintineerd, en voo; ts aan de Perfoonen, in hunne plaatzen in den Raad geüeld, geinterdiceerd ea' verboden, eenige acte van Magitfrature' té exerceeren, op pcene van onze hoo^fte indignatie; egter voorgemelde feitelyk uitgezette Raaden, ïot nog toe,- niet weder in den Raad zyn geconvoceerd, en de pretenfelyk in derzelver p'laatfea als Raaden gefielde perfonen, hierboven genoemd s voortgaan, de Vergadering van, dcc Magiftraat by te wonen, èn als Raaden tefurigeereh. Dat wy hier tegen willendé voorzien, ter bëwaaring van onze hooge Magt en eerbiedigheid ■van onze Wettige Beveelen, goedgevonden heb* kei» gelyk vvy góedvinden en verftaan by dezen\; Cs 4a$ WvKHrï DUURSTEDE. PubUer Stat. «o« >ens de ■.aken iê Vyk.  DuursTède. PubUet Stat. no pens de zaketi te Wyk. NIEUWE NEDERLANDSCHË dat dé bovengemelde zes Raaien der Stad Wycfc by Duurftede als nog zyn en biyven in het recht van hunne Ampten en bedieningen, en voor zot veel zy feitelyk daar van zyn ontzet, wy dezelven daarin weder willen hebben herfteld en gemaintineerd, en verklaren wyders, dat wy alles, het geen binnen de voorfchreve Stad Wyck by Duurftede, zo in het afzetten als aanilellen van Raaden, mitsgaders hec doen en afueemen van een nieuwen Eed gefchied is, te houden als eene fchadelyke en onwettige nieuwigheid, ftrydig tepen or;s hoog Gezag en Beveelen, en tegen de vastgeftelde torm van Regeering dezer Provintie, dat al hetzelve al zulks "is kragteloos, nietig en van onwaarde: dit alles met alle gevolgen en aankleven van dien casfeerende ende te met doende by dezen, met uitdrukkelyken last en order aan de vier bovengenoemde pretenfelyk aangeltelde nieuwe Raden, om zig binnen den tyd van 24 uuren na de Publicatie dezes met de daad te ontdotn van hunne Raadsplaatzen, waarin wy verftaan, dat zy op eene gantscb onwettige wyze zyn gefteld, en met expres bevel en last aan dezelven en alle andere Perfoonen, dat zy de bovengemelde zes oude Regerten gerust en ongeftoord zullen laten waarneemen en uitoeffeoen hunne Arnpten en Beleningen, op pcene dat die genen, die, zig tegen deeze onze beveelen verlette nde, iets zullen doen ofte onderneemen, het welk met dezen onzen uitdrukkelyken wil ftrydig is daarover als verftoorders der gemeene rust tn z:g fchnlciig gemaakt hebbende aan eene verregaan. de ongehoorzaamheid der wettige beveelen, en fc ending van onze hooge Macht, ten ftrerrgüen, ook zelfs na exigentie van zaken, met den dood zullen worden geftrafr. Er op dat niemand hiervan eenige ignorante pretendeere, zal deze worden gepubliceerd en geaffigeerd daar en zo zulks behoord.  JAARBOEKEN, April, i^tf. 389 • Gedaan te Utrecht den 12 April 1735, («w gepsraph.) , , A. F. GODIN. vt. (Onder fond) Ter Ordonnantie van rhyne voor. noertide Heeren de Staten, (was getekend) Abf. Secretaiio. Ph. RAM. Hebbende op het fpatiurh gedrukt het CacheÊ yjto welgemeite Heeren Staaten in eeuroodenOuwel met een Papieren Ruite overdekt. In deze Stad berigt gekomen zynde van de befiuiten der Staten 's Lands van Utrecht, en derzelver Publicatie van den 12 dezer, boven medegedeeld, vergaderden terftond in de kerk een groot aantal Burgers en beraadslaagden , hoe zig in dezen te gedragen. Men beiloot: „ De Gecommitteerden der Burgery te verzoeken, om uit naam der Burgery ry aan de Ed. Achtb. Magiftraat te verklaaren, dat de Burgery zeer gevoelig was, zo over het niet toelaten dier Stads Gecommitteerden in de Staten vergadering, als vooral over de wederregtelyke handelw.yze der Heeren Staten ten opzigte dier Stad, als welke aan dezelve Stad tot hier toe nog niet hadden laten geworden de Notulen van Hun Ed. Mog. Vergadering, waardoor de Stad buitenfiaat bleef, ora 't geen in dezelven ten Ces na*  39© NlflOWfi NEDERLANDSCHE Wykb'v DutlRSTEDE. nadeele dier Stad gevonden wordt, te kunnen beantwoorden. En voorts, dat,, daar die Burgery ten opzigte haarer politieke Regeeringsbeftelling geen Wetgever , dan de ftem des Volks erkende, en uit dat begmzel ook alle haare' daaden in deze dagen voordgevloeid waren, zy niet kon gedoogen, dat van" wegens Hun Ed.Mog. eenige Publicatie, de domeftique Regeerings beftelhng dier ftad betreffende, zonde geleideden* en daarom verzogt, dat deMagiftraat het publiceer en van zodanige Publicatie, of de adiiftentie daartoe aan denGerechte dier Stad geliefde te interdicerenj en dat, indien zulks in weerwil van dien echter gebeurde, dan, door eene nadere Publicatie van de Magiftraat Ilico mogt worden gedeclareerd, dat die Publicatie wierdt gehouden voor informeeLen van geene waarde, en dus geen eifeéfc forteeren kon, en gehouden moest worden* als niet gefchied, met renovatie der Pnblicatiendeswege te vooren gedaan, en met ïnhaefie van zekere zwaare pcene tegen de geenen , welke zich daar naar niet gedragen ; declaree» rende die Burgery verder, dat zy, uit hoorde van haren plegtig geftaafden eed , hes Collegie vanHeerenGecommitteerden zo wel, als deMagiftraat dier Stad, op alle mogelyke wyze, zelfs met goeden bloed, by het nieuw geintroduceert Regeerings-Reglement tegensalle oppoikie zullen befchermen. " Heeren Gecommitteerden der Burgery hebben dan ook in eene buitengewoone Magiftraatsvergadering de belangens der Burgery ingeleverd». De Keer Boofdofilcies van Wyk , Gsa- yé  JAARBOEKEN, April, 1786. 39E ve van Rechteren kwam met den Advocaat Gobius, benevens den Pander van den Hove den 15 April hier aan, om bovengem.Publicatie aan te plakken, en verzogt daartoe de noodige asfiftentie. Dog de Magiftraat begeerde alvorens van de Publicatie vifie en kennis te hebben j gelyk dit ook dus by het Ed. Achtbaare Gerecht wierdt begrepen , ten einde te weeten , of zy affixie konden dulden of niet. De gem. Heer Hoofdofficier de affixie dier Publicatie niet hebbende kunnen volvoeren , kwam den zelfden avond onverrigter zaake te Utrecht te rug. Onaangezien het Paaschfeest, wierdt den 16 April des morgens buitengewoone vergadering van Gedeputeerde Staten belegd, en daar in raport gedaan , waar op nog den zelfden 16 April beiloten wierdt een brief aan die van JWyk af te zenden, en gem. Hoofdofficier den 17 April, op last van Gedeputeerden wederom naar Wyk vertrok, .en gem. Publicatie zonder asfi/iende van 't Gerecht , en zonder het trekken van de klok, afkondigde. Dog onmiddelyk volgde hier op het aflezen van eene Tegen-Publicatie van de Magiltraat dezer Stad. Waar op den 19 April een Dankadres volgde, in 't welk veele dankbetuigingen aan deMagiftraat, wegens deszelfs gehouden gedrag in dezen gedaan zyn. Den 2.1 April fchreef de Regeering van Wyk eenen brief aan. Gedeputeerde Staten, houdende: „ een nader betoog van de be- voegdheid der Burgery aldaar, tot de uitM zetting der zes verlatene Raden , en de Cc 3 »>aan- Wykjjt Duür- stsde»  55! NIEUWE NEDERLANDSCHE Wtkb' Dciirff ede. * „ aanftelling der hieuw verkorenen: onde? „ beklag over en protest tegen de omtrend de „ ftad Wyk, ter Staatsvergadering van den 29 Maart, daar overgenomene Refolutie, „ en den ia dezer gearrefteerde Publicatie, „ zo wel als het afdondigen en aanplakken „ der laatfte; met verdere communicatie van j, 't geen opgemelde Burgemeesters en Re3, geerders, tot maintien van hun Stedelyk „ Regt, reeds noodig geoordeeld hadden, „ daar tegen te voorzien, en eene allerfe5, rieufte verklaring van hunne intentie; om 3, zig niet alleen aan den inhoud dier Refo3, lutie en Publicatie, als door hun van nul 3, en van onwaarde, en als een inbreuk op 3, hun Stads en Burgeren Rechten gehouden 3, wordende, niet te zullen gedragen; maar „ ook, om alle geweldige middelen, die ter uitvoering van dezelve tegen hen mogten geampleéteert worden, op gelyke wyze en „ door dezelfde middelen af te keeren, en 3, niet dan met opoffering van goed en bloed 3? te fuccumbeeren. Verders heeft de Regeering den 24 April dezen brief aan den Prinfe Stadhouder afgezonden. DOORLUGTIGE VORST! W7y hebben ons in de onvermydelyïte verplig. ting gevonden, om, den 21 deater Maand April, aan de Gedeputeerden van de Staten dezer Provintie toe te zenden eene Misfive, waar van de eer hebben , eene exacte Copie hier nevens te  JAARBOEKEN, April, 178Ö. 393 te voegen; we'ke Misfive gedient heeft tot refcriptie op die van dezelve Heeren Gedeputeerden, aan ons, den 16 dezer Maand, ten geleide van eene daar by ingefloten Publicatie, doen toekomen. En alzo wy redenen hebben, vast te ftellen, dat de Twee Voorftemmende Leden, met weinige Regenten van de Stad Utrecht, niet zullen aflaten, om hunne onwettige bedreigingen en het onverzettelyk voornemen, ter onzer overheeriching, tegens deze Stad en derzelver Burgeren en Inwoneren, zoo veel mogelyk, ter dadelyke uitvoeringe te brengen, en zy daar toe misfehieau 't zy op den naam van de Staten, of door Gedeputeerden Staten dezer Provintie, zullen onderttaan den fterken Arm te willen employeren, en tot dat einde op Uwe Doorl. Hoogh. als Stadhouder dezer Provintie, te requireren Patenten voor Militie naar deze Stad te diftineren: hebben wy ons verplicht gevonden, Uw Doorl. Hoogheid by deze deswegens te prajvenieren, in vertrouwen, dat Uwe Doorl. Hoogheid wel zult gelieven te confidereren, dat onze Stad een Stem. hebbend Lid van Staat dezer Provintie, en alzo een (temmende Stad en integrerend Lid van Staat zynde, Wy, volgens gronden, zo van de Unie, als van de Conftitutie dezer Provintie, op ge°ne wyze konnen verpligt worden, om Militie binnen deze Stad, of op het Territoir derzeiva, te ontfangen, als rre> onze byzondere voorkennisfe en expresfe bewilliging. En daar misdien de Voorftemmende Leden en weinige Regenten van de Stad Utrecht, welke de voorlz. Publicatie, op naam van de Staten van den Lande Utrecht, geëxpedieert hebben, noch gerechtigd noch bevoegd kunnen zyn, om van Uwe Doorl. Hoogheid , als Stadhouder dezer Provintie, tegens ons te obtineeren eenig Patent tot. aanmarsch van Militie naar onze Stad; het zy men oordeelde daar toe ook te willen employeren Cc 4 Mw W^KIT Duu&- 8TJEUE. Eriefvan Wyk aan ienStad» houder.  Duurstede JZriefvat, Wykaan denStad, hudeu 394 NIEUWE NEBERUNBSCHE Militie, ter repartitie dezer Provintie ftaande. waar van wy en onze Burgeren mede de betaal^ Heeren zyn, of wel Militie van onze Bondgeno? ten; nebben wy Dwe Doorl, Hoogheid, by deeze, aileenlyk geoordeelt te provoceren, dat Uw Doorl. Hoogb. als Stadhouder dezer Provintie, aan ons als een mede integrerend Lid van Staat, en Stei-.ïhebhende Stad dezer Provintie, zu't doeri ervaren dat regt, het welk ons en onze Burgeren in die qualitcit toekomt, en mirsdien, dat Uw Doorl. Hoogh. als Stadhouder dezer Provintie geen Patenten yoor Militie, het zy ter repartitie dezer Provi; tie of van de Bondgenoten ftaande , ■a deze Stad zult verlenen, buiten onze fpeciale toefiemminge en expresfi bewilliging: daar wy in een pnverhoopt contrarie geval aan Uwe Doorl. Hoogheid moeten declareren, dat wy alle aanmarfch en aannadering van Militie naar deze Stad en hec betreden door de van het Teritoir en Vryheid van dien, buiten onze voorkennis en expresfe bewilliging, zonder onderfcheid, waar die Militie geyeparütieert is, zullen houden vooreen atrentaat van Geweld , het welk wy dan ook door alle mo« gelyke Geweldige middelen zullen afkeren. En nadien Uwe Doorl. Hoogh. als Stadhouder dezer Provintie , niet min aan ons als aan de andere Staats-Leden verbonden zyt, om ons te bewaren by die Rechten, welke ons toekomen , en «vaar toe dan wel uitdrukkelyk behoord het niet expediëren van Patenten en aanvoeren van Militie tegen ons. buiten onze fpeciale voorkennis en byzondere bewilliging; vgrfeeren, wy d?n ook ia dat zeker vertrouwen, dat Uwe Doorl. Hoogh. wel zult geheven te praevenieren, dat hoogstdezelve door het verlenen van Patent of Patenten , als Stadhouder dezer Provintie, geen oorzaak zal geven, dat wy zulk eene handelwyze, ingevolge pn het Recht, dat aan on§, als een ïutegrerend Lid en ftemhebbende Stad van Staat, toekomt, souden moeten rescontreren met zodanige maaq- gfl  JAARBOEKEN, April, i?86. 395 genante en nadrukkelyke middelen, als men gewoon ts, aileenlyk in gevallen van openbaar Geweld tegen zyne Vyanden te appliceren; en dat uus Uwe Doorl. Hoogheid, als Stadhouder dezer Provintie, tegen ons zult gelieven voortekomen en te vermyden, dat geene het welk tot een grond van een uittebarften Burger Oorlog notoir zoude kunnen verilrek^en. Waarmede wy, in dat vertrouwen, Uwe Doorl. Hoogheid bevelen in de Befcherming des Allerhoogften: en zyn enz. Wyk by uuurftede; 34 April 178(1. Nog is aan de afgezette Raden deze De? nuntiatie of aankondiging ter hand gefteld: Y"\e Raad dezer Satd, gemformeert wordende, dat de Heeren Verhel, Frykenius, Bruin, van Mierlo, van Bern en de Rutter, zouden bekomen hebben een Inthimatie, om voor den Hove dezer Provintie geadduceert en gehoord te worden, ze. kerlyk ingevolge de bredere last en authorifatieaaq Heeren Gedeputeerden, ter laafter Staatsvergadering verleend beef r de Raad dezer Stad goedger vonden en gerefolveert, aan voorn. Heeren als Burgers en Ingezetenen dezer Stad te renoveeren den ÏDhoude der Publicatie, op den 27 February «lezes Jaars, gearrefteerd en den 1 Maart daar aan Volgende gepubliceert, met last aan den Deurwaarder, dezelve Publicatie aan voorn. Heeren als de ferieufte intentie van den Raad, ook ten hunpen opzigte, bevattende, hoofd voor hoofd te ïnünueren: met verdere aanzeggiug, dat de R3ad verhoopt, dat die Heeren, als Burgers en Ingezetenen dezer Stad, hen na den inhoud van die PubUcatje exacfelyk zullen gedragen, enden Raad buiten de onaangename omftandigheld houden, * vastgeftelde W«tS L Lu,5Ven e" .befcheraen ; maar ganfch niet , Om willekeurig nieuwe Wetten te fofmeeren. JUe wyze, op welke deeze inroeping der Volk. £?hi 10 de beSte °^er zoude kunnen ffKfÜnSiaatenAWy8aarne aan het wyze oordeel van UEd. en Achtb.; echter neemen wy de mi ^tZ TüMfatle tegeeven> of het niet cTienihg zoude zyn, dat^oor UEd. en Achtb. een Plan der begeerde veranderinge wierd ontworpen, en aan ons ondergefch. ter hand gefteld; dat wy aS e" dat dan hec llchaAm ^r Burgery * zamen geroepen, om te vernemen of die ge- fcïv V^ndeiiDge°, konden goedkeuren. Dog KTSi / ?egeDS deD 27 dezer zeer kort i* rm deeze gewignge zaak met genoegzame bedaard, fden overleg tot befluit te brengen, zouden ten de gedeputeerde Staaten uitteer* n- P &dage? verlenging van tyd. et aan LRrf ^ Pt™* ™eneD de Onder? ftorkft™ e° Achtb'te moeten vertoonen, •n uerütiten protestecrende tegens de naoeclige ge»  JAARBOEKEN, April, i^C. ,jci gevolgen, welke mogten ontdaan uit het vastltellen van Wetten, waar in de Volkltem niet erkend is; geenfints twyfFelende of UEd. en Achtb. zullen dezelve op de best mogelyke wyze trachten te verhoeden. Q. F. &c. O VER T S S E L. Deventer. OTitrend d^. verbetering der Provinciale Regeering is onlangs een breedvoerig rapon uitgebragt. In het zei ven is een voorHe! vei >m , om aan de Heeren Staten te d waar van het begin aldus luidt: tal de rampzalige gevoerde Oorlog met Éb ,ela id ons geleerd heeft, dat in de in97 wenöige gelteldneid onzer Republiek eene J5 verandering en wel eene fpoedige en kragt3> uadige verandering volflrekt vereischt word, „ zal 'iict de geheeie Republiek te gronde „ gaan " „ DKt het de tyd niet meer is om te ont- veinzen, dat in ons Land twee hoofdpar„ partyen zyn , die malkanderen geduurig dwars boo men; dat daar door i. onze Staat „alle kragt fchynt verhoren te hebben om zyne Waardigheid en Rechten te handha„ ven, 2. allerlei inwendig misnoegen,wan„ trouwen en gemor ontftaan zyn. „ Dat millioenen fchats verfpild zyn om jj vertooning te maken, als of men tegen de „ Engelfchen eenen Oorlog wilde voeren;— en dat men dien Oorlog hadde kunnen „ ver- Doc* £üm.  4oa NIEUWE. NEDERLANDSCHE UtK. • „ vermyden en neutraal blyven, zo hei „ Land ' volgens het Advys van den Baron „ van der Capellen in 1774 en volgens ver„ fcheidene opgèvolgde Hollandfche en „ Frieslandfche Refolutien op zyn tyd eene ,*, behoorlyke Zeemagt gehad hadde; dat de oorzaken hier van én van alle onZe opge° 3, volgde gevaaren en fchadens en vernederingen enkel en alleen inwendig in hei „ verward en verbasterd en daar door ver,i deeld Regeerings-Qeftel onzer Republiek 3f- huisvesten. " „ En wat het wantrouwen en gemor der }j Natie betreft, dat dit geen bewys behoeft, 3i zo men niet zyne ooren gellooten heefc „■ voor de bittere klagten der commercieerende Ingezetenen, en zyne oogen over ,3 de fteeds duurende teekenen van mis3f noegdheid. omtrend het bellier van des „ Lands zaaken, en van het mistrouzven op 3i een zeer groot aantal van zulke Heeren, 3, die dat beftier in handen hebben." ,-, Dat 'er geene verbetering in het alge-' gemeen beftier, en gevolglyk geen herftel „ van de Eendragt te hoopen is, zonder dat 33 de Regenten zeiven in de byzondere Pro,J vincien ernftelyk onderzoeken, welke ge?, breeken in hunne Provinciale Regeering t) plaats hebben — welken ver derfly ken invloed die gebreeken op de generaale Regeering der ganfche Republiek hebben — en welke de middelen zyn om die gebreeken uit 3, den weg te ruimen, of genoegzaam te ver& minderen." enz» , <  JAARBOEKEN, ApriJ, i?8ö. 405 De meerderheid der Regeering van Zwol-I le maakte zwarigheid om toe te ftemmen in t dien voorflag, om nog op dezen Landdag eene Commisfie te benoemen, ten einde dat raport te onderzoeken. Het voorftel , door de Afgevaardigden der ftad Deventer ter Staten vergaderinge den 15 Maart gedaan, wierdt door alle de Leden overgenomen. De Heeren van de Ridderfchap hebben den 24 deswege deze verklaring, ter vergaderinge der Staten gedaan: T~\e prsfente Heeren Edelen met alle vereischte *^ applicatie en oplettenheid hebbende geëxamineerd de fchnfcelyke Propofitie, met deszelfs Bylage, door de Heeren Gedeputeerden d^r Stad Deventer op den 15 dezer ma-and ter Vergaderinge van Ridderfchap en Steden overgegeven én door alle de Leden overgenomen, oordeelen geheel onnoodig, om vooraf in een onderzoek en beantwoordmge te treden ter preambule van voormelde Propofitie; terwyl den geheelen inhoud, en alle de ingrediënten der Propofitie, tot niets anders tenderen, dan om het fubfifterend Reglement van Regeringe te vernietigen, en dus doende de Conftitutie van Regeringe te fubverteren, maar vinden zy Heeren Edelen zig verpligt, by dezen te declareren, dat terwyl zy by hunne Adrnkfie in de Ridderfchap dezer Provintie vrywillig en ter goeder trouwe, in gelykheid der overige Staats Leden , met plechtigen en dierbaaren i£ede tot God Almachtig hebben beloofd en gezwoten. „ Dat zy zullen obferveren en nakomen, en, „ zoo veel in Hun is, zullen doen obferveren en „ nakomen het Reglement op de Regeringe dezer Dd fco- Jevener;  4H NIEUWE NEDERLANDSCHE DeveN' TER. Ref. dei Ridderfchap Oj een Voor flel van Det ent. . „ Provintie, gearrelteert den 10 February 1675 , „ door Ridderfchap en Steden geiDhereerd, ver„ nieuwd en herdrukt, den 29 Maart 1748, en • „ waar op Zyne Doorl. Hoogheid, den tegen„ woordigen Heer Prins Erfftadbuuder, tot die ,„ Hooge Waardigheid is verheven en. aangeüeld » als een fundamenteele en permanente Wet op „ de Regeringe dezer Provintie, onvermindertde „ vorige, Reglementen op de Regeringe dezer Provintie, gearrefteert, voor zo verre dezelve daar „ tegen niet zyn contrarierende. Met die daar op ten befluite volgende, , Ee„ delyke Renunciatie, van alle dispenfatien , die hun dezen ten contrarie zouden kunnen of mo« gen releveren. Zy Heeren Edelen derhalven, willen zy zich aan geen Meineed, fchuldig maken, zich allezints verpligt en genooddrongen achten , om by die bezworen belofte getrouwelyk te verblyven, en alzoo te difficulteren in alle hoe ook genaamde voorgenomen of voorgeflagen Alteratie, of verandering van het voorgemelde op de Regeringe d;zer Provintie gearrelteerde en geëmaneerde Reglement ten ware dan nog, dat zulks op eene wettige wyze met eenparig goedvinden, zoo van alle de Leden van Ridderfchap en Steden, als van den Heer Prins Erfüadhouder, gefchieden konde. De Heeren Edelen vermeenen , zich hier mede provifloneel, op de voorfchreven gedane propofitie van de Heeren Gedeputeerden der Stad Deventer , voldoende genoeg te hebhen gedeclareerd ; en zullen dan nog alleen by dezen verklaren, dat ingeval er eenige pointen gevonden worden, welke niet komen te {trekken tot een verandering of vernietinge van het fubfifterend Reglement van Regeringe, zy als dan bereid en vaardig zyn, om daar over met de overige Sta ts Leden in befoigne te treden, als ook wel inzonderheid , omtrent de bezwaren der kleine StedeD, als zeer aliëen zynde, ora dezelve in hare wel en wet*  JAARBOEKEN, April, 1786. 405 wettig verkregene Rechten en Privilegie^ te be- Deven. nadeden; maar daar en tegen zeer gaarn , tot Tsa " maintien en hcrftej derzelve , zullen tragten te coöpereren. STAD EN LANDEN Groningen. De op den 8 January laatstleden ingekozenè agt nieuwe Raadsheeren, die met de agt oude, den ziftenden Raad voor het aanftaande jaar moeten uit maken , aan Zyne JDoorl. Hoogheid ter goedkeuring toegezonden zynde, ontvong men den 7 February des avonds ten 6 uuren, eenen brief van den Prinfe Erfftadhouder, behelzende de lysten van den aangaanden rang van den Raad, by Zyne Hoogheid goedgekeurd voor den jare 1786; waar op Burgemeesteren en Raad vergaderd zynde , wierdt 's avonds ten 7 uuren , aan de vyf Keurheeren genoemde brief voorgelezen , na welkers lezing , de oudlie der Keurheeren bedankte voor de mededeeling, dan verklaarde, aangezien Zyne Doorl. Hoogheid twee anderen in plaats van de gekozene hadt benoemd, dat men zig genoodzaakt vondt, het Collegie van Taalmannen en Gezworene Gemeente hier van kennisfe te geven ; verzoekende, om misflagen voor te komen, Copy van den brief van Zyne Hoogheid en vergadering van het Collegie van Taalmannen en Gezworene Gemeente. Dit Collegie, is dan ook de* avonds Dd 3 ten  4c6 NIEUWE NEDERLAND5CHE Gao- MHGEN Adr.van Burgers wegens de Keurt enz. ten 9 uUren vergaderd. Veelen uit de Burgery' hierop vernomen hebbende, dat Z. Hoogheid verandering in de Keur gemaakt hadt, en dat het Collegie der Gezworens ten 9 uuren vergaderde , committeerden eenige Heeren, die aan den Heer Taalman een Adres behan« digden aan Hun Ed. Achtbaren, het Welk door eenige. honderden Burgeren geteekend] en van den volgenden inhoud is: EDELE ACHTBARE HEEREN! T litmakende 'c Collegie van Taalmannen en Ge» **J~ zworen Gemeente der Stad Groningen. De ondergetekende Burgers en Ingezetenen de* zer Stad , nemen'de vryheid, U Ed< Achtb. door dezen te kennen te geven, dat zy met aandoening en leedwezen hebben vernomen, dat Zyne Doorluchtige Hoogheid heeft goedgevonden, de Keus van agt nieuwe Raadsheeren, in den aangaanden rang der H. Heeren Burgemeesteren en Raad voor dit Jaar zullende uitmaken, voor een gedeelte te disapproberen en daar voor andere Perfonen in plaats te ftellen. Eene Keur Ed. Achtb. Heeren, door vyf Uwer, op de Godsdienftigfte en plegtiglte wyze door 't Lot beftemd, gedaan; gedaan conform de Keurwettenen Ordonnantiën, gedaan zonder voorin» nemende Recommendatien, Ligncs, of Cabaten , gedaan derhalven, zoo zuiver en onbevlekt hls naaf den grond en geest van onze Conftitutie kan en moetgefchieden; eene Keur derhalven, welken wy oy dezen betuigen ten voil n goed te keuren en ons byzonder aangenaam te zyn, en daarom ook geenzints ftilzwy^end te kunnen aanzien , dar daarin door Zyne Hoogheid verandering is'gemaakt- Wy lezen, we! is waar, in het jdeArryke! Reformatoir, dat aan Zyne Hoogheid een regt van iapro»  JAARBOEKEN, April, i?86. 407 probatie is opgedragen, doch kunnen met geen gezond verftand famenbrengen, da: zulkjjfyZyne H >ogheid na willekeur of zonder redengeving kan of mag gefchieden; immers Ed. Achtb. Heeren wat is dan onze Burgerlyke of Staatkundige vryhe d anders dan een fchaduw? Wat zyn alle, die aan het Opperwezen met alle Godsdienftige eerbied opgedragen, plegtigheden, welke uwe' verrrgtingen m dezen voorgaan en verzeilen? Wy ' fidderen in het uitbryden dezer denkbeelden : is niet om de rand der Keurhoed, uit welke vyf Uwer de zwarte Keurbocncn getrokken hebben, gcfcireven: dat het grootfte bewis der Pryheid is na eigen wetten te leven? is het niet uit hoofde van die eigen wetten, dat uwen vryen Keur van de vroegfte tyden af gerekend is. een der beste Bj^tankers en Waarborgen onzer Vryheid? en zullen wy daar aan zien tornen en flille zyn? Neen, Ed. Achtb- Heeren! een regtgeaart Burger dezer vrye Stad kan en mag niet onverfchillig zyn, omtrent zyn geheiligde zoo duur verkregen en onvervreembare voorrechten, en daarom is her dat wy de vryheid nemen, ons aan UEd. Achtb. als onze byzondere Vertegenwoordigers, aan wien onze belangens voor al zyn vertrouwd, te wenden met ernltig verzoek, dat U Ed. Achtb. deze onze Remonftrantie met derzelver gronden overwegen en in zulke ^ewigtige gevallen , dusdanige maatregelen nemen, dat de vryheid der Keur nimmer zonder redegevlng worde veranderd, en in ditptefente geval de kësdiging dergefuhftitueerde Raadsheeren by provijie worde opgefchort. Hierop wierdt by den breeden Raad den volgende morgen beHoten: „ Dat de Eedftaving der twee gefuhftitueerde Raadsheeren, by provifie opgefchort zou zyn." Op dien middag hebben met de gewoone Dd 3 pleg- Gro. ni.ngecï. 86 uit s Gravenhage daar toe de bevelen aan de Regeering en de Krygsbezetting. Men zag den 12 bebruary Zondags, des morgens om 9 uuren, van Antwerpen hier aanlanden den «eer de Brou, Colonel in dienst van den ■^eizer en Koning, en den Heer de Solares, Lieutenant-Collonel van het Regiment van Uatrfap , alsook den Heer Raad • Procureur - Generaal van den Souvereinen Rade van Braband en den Heer Raad-Procureur.Generaal van den Provincialen Rade van ï laanderen, Commislarisfen Zyner Majefteit, dewelke zig vervoegde aan het Commandantshuis, alwaar zy wierden onthaald door de Heeren Phimal, Collonel en Commandant, Kirs , Major, en van den Bergen, Plaats-Major, Conmiisfarisfen van Hunne Hoog Mogenden, en na dat zy aan de Keizerlyke Commisfansfen alle de lleutels overgeleverd en de aanwyzingen gedaan hadden, wierdt  JAARBOEKEN, April, 1786. 411 wierdt omtrend den middag de klok gekiept, l wanneer de Inwoners vergaderden op de Markt voor het Rechthuis en plegtelyk wierden ontflagen van den eed wegens Hun Hoog Mogenden: waar na de Wapens der Republiek wierden afgezet, 's Namiddags om 3 uuren is het Hollandsch Guarnifoen, ten deèle van het Regiment van Saxen - Gotba, en van de Konftapels, ten getale van omtrend 200 mannen , uitgetogen naar Osfendrecht en verders naar Bergen - op den Zoom. De Heeren Gedelegeerde Rechters en andere Amtenaren van den Burgerftand vertrokken vervolgens te fcheep met hunne Huisgezinnen: fchoon de onlluimige wind de vaart genoegzaam belemmerde; dog zyn zonder ongelukken overgekomen. Het onderlinge affcheid was niet zonder aandoening. De troepen , afgezonden van het Regiment van Clairfayt, uit de Citadelle van Antwerpen, den 13, om negen des morgens, ontfcheept en binnen getrokken zynde, met Baande Trommel, zag men vervolgens de hoofdwagt optrekken, de Wapens van den Keizer opregten, en na het geklep van de klok, omtrend tien uuren, de inwoners andermaal vergaderen voor het Rechthuis, waar de Heer Raad Procureur- Generaal van Braband hun den Eed van hulde en trouwe aan Zyne Keizerlyke enKoninglyke Apoftolifche Majefteit heeft afgenomen. Na den middag wierdt de plegtigheid van bezitneming der Sterkte van LiefkensDd 5 hoek .11x0.  41a NIEUWE NEDERLANDSCHE Lillo. VER- hoek insgelyks volbragt, ten overftaan vaö den Heer Raad Procureur - Generaal van Flaanderen. De Heeren Commisfarisfen van daar zig vervoegd hebbende naar de Krnisfchans en Frederik - Henrik , aan den Brabandfchen Oever, welke fterktens van wegens de Republiek zyn geflegt, wierdt de bezitneming van den grond, voor en in den naam van Zyne Majefteit, aldaar mede plegtiglyk volvoerd , onder den toevloed der Onderdaanen van de naburige Polders en Dorpen. Ter zeiver *yd, van den is tot 13 dezer maand, wierdt wegens de Heeren der Admiraliteit op de Schelde, het gewapende Keizerlyke Wagtfchip uit de Vloot van St. Phihppe geftuurd, en geankerd in de Vloot tusfchen Lillo en Liefkenshoek, zo dat den Aroom en alle de Zeelluizen, binnen de Keizerlyke heerfchappy in vryheid en veiligheid herfteld zyn. Het Comptoir van Zyne Majefteits Rechten, wierdt ook met alle fpoed van St. Philippe overgezet naar Lillo, waar toe den Heer Limelette, Officiaal der Regie was gelast, zo dat zedert de bezitneming de Depêches en Paspoorten daar worden geëxpedieerd. to ■  JAARBOEKEN, April, mé. 413 VERANDERING ONDER DE HOOGE EN LAAGE AMPTENAARS ENZ. t Delft. Tot vervullinge van de Secretaris1 plaats dezer Stad , in plaats van wylen den Heer 1 Mr. Hk. Vockeftaart, zyn door de Ed. Achtb. Heeren van de Weth den 17dezer aangelteld Mr. Jan Lodiwyk de Brugh en Hendrik Vockeftaart. 's Gravenhace. Den 6 April, heb ben ter Vergadering van Hun Hoog Mog. zitting genomen wegens Gelderland: de Heeren Frans Godard Baron van Rheede, Heer van de Parkelaai; wegens ütrecht: Mr. Jan Jacob van Westreenen en Mr. Daniël Cornelis de Leeuw, en wegens Friesland: Jr. Wülem Anne van Baren. Tot Secretaris van de Perfoneele Staats-Gommi&fier. is by de eerfte comm. aangefteld de Hr. Mr. E. D. Werdenier, die in die zelfde hoedanigheid by de Ccmmitfie in Overysfel heeft gefungeerd; en tot Secretaris der tweede Commisfie de Hr. Mr. van Laar. HunHoogMog. hebben den 13 dezer aangefteld den Heer Mr. Barthout van Slingelanden GoldfchalX* oord, Oud-Raad der StadDorurecht, tot Raad tn Generaal Meester van de Munten der Vereenigde Nederlanden, in plaats van wylen den Heer Mr. van Karfeboom. Voor den Raad van Staten hebben den Eed afgelegd , als aangefteld of opgeklommen zynde, door het overlyden vaft den Heer Hendrik Ver. jvey, tot denagenoemaewaardigheden, tenComptoire Generaal van de Unie, namelyk tot eerften Gommis, Matthys Zynen. Tot Commis betaalende de 20 en 32 jarige Renten Anthony Deel, en tot Commies, betalende de Uitheemlche Intresfen, Hendrik Jo. de Wty. In gem. Raad van Staten heeft den 20 dezer zitting SfERAN3EKING>NDER. je boo5E en .AGE <\MTESA ARS itiZ'  -lU NIEUWE NEDERLANDSCHE Vesan o.nojjr de hoo t,& en laacb f*a aks enz. ting genomen de Heer E. J. Lewe, wegens de i Provincie Groningen. Den i a is alhier in éftn hoog» ouderdom zeer , onverwagt overiedeD , de Heer Paulus Hoyer van Brakel, Advocaat Fi/caal van de Ed. Mo^. Heeren Gecomrfcltteerde Raden; en is door gein. Raden in deszelfs plaats aangefteld, de Heer Matthy\f Hendrik van Son Hendriksz. tot 's Lands Prooireur voor gem. Hove van Jüftitie Ook heeft de Heer R. J Lewe, Heer van Middelftum , wegens de Provincie Stad eh Lande in Hun Hoog Mogende Vergaderinge zitting genomen. Nog hebben in Hun Hoog Mog. Vergadering den Eed afgelegd, als Raden ter/Admiraliteit te Harlingen, de Heer Simon Appel, Burgemees. ter der Stal Purmerend», wegens Holland, en de Heer E. jF Lewe, Heer van Aduart, wegens Stad eh Lande. Uit een Naamlyst, door de Heeren Bewindhebberen en Hoofd-Participanten van de Oost-Indifche Maatfchappy teri\amer Anfteldam, is , door Zyne Doorl. Hoogheid, tot Bewindhebber in gemelde Kamer verkoren, de Heer Mr. Pieter Eli. as, Scheepen en Raad der gemelde Stad. Voorts zyn door H. H. Mog. gecommitteerd tot het jde Departement van de O. I. Maatfchappy de Heeren van der Hoop, Severin, van Eys , Falek, Craeyvanger en Schollen. Rotterdam. Den ioden dezer is alhier, in den ouderdom vam ruim 46 jaren, overleden de Heer Mr. Pieter Cornets de Groot, Raad in de Vroedfchap dezer Stad, Bailluw en Dykgraaf van Schieland, Meesterknaap van Holland en Westfriesland, en Heemraad van Het Groot Waterfchap van Woerden. Hoorn. Den 14 dezer, zynde de gewone dag der verandering van de Wet of de Keur albier, wierd de verkiezing gedaan volgens het op den  JAARBOEKEN, April% 1780. 4*5 d> n- 20 der vorige Maand herltelde Privilegie van 1 142a. Eerst wierd de Keurpredikatie gadaan j door Ds- Engelberts. Van de 120 gequalificeer: , de Boopgangers verfchecnen er 70. De 9 zwar- i te boonen wierden uitgeloot door deiaHeeren , Mr*. Reep Verloren, D. van Foreeist, Syar. Schag*en en J. C. van der Vorm, Marten Bouttuyn, Volken Brouwt-r, Th. Bruin, Ev. Gents, en Wtgga facman. Door dezen warden tot Burgemees., teren verkozen de Heeren Mr. J. C. van de Blocquety, N.vanForeest, Mv.Jac van Hoolwetf, en Mr. sibr. van Stralen. Daar wierd voorts door dezelve eene Naamlyst van Scheepenen gemaakt, en daaruit door den Heer Ho'tfd- Officier benoemd, de Heeren N. Hinlopen, M. O. Vet boom, Dr. J. F. G. Weiman, P. Klinkhamer, Mr. Z. van boreest, Mr H. Berkhout, en C. de Feyter. By het in eed nemen, weigerde de Heer Verboom den eed te doen, onder voorgeven, dat hy op geene wettige wyze aangefteld was, waarom de Heer Hoofd Officier ainllonds in deszelfs plaats verkoor den fleer Mr. W. A. van der Raamhorst. .Van deze verkiezing wierdt by eenen brief aan den Heer Stadhouder kennisfe gegeven, en verzogt, om uit die-Heeren te willen beaoemen 3 Scheepenen Commisfariifen, als zynde dit aaa Hoegstdenzel'ven verbleven. Edam. Den \\ dezer maand April, zyn tot Burgemeesteren uezer Stad aangetteld de Heeren Vincent van der Ley, Pieter Hocerbeets en Mr. j. Leoninus, welken uit de afgaande Heeren tot voorzittend Burgemeester hebben verkorende Heer Dr. Jacob van Waert; Voorts zyn uit eene overgeleverde Naamlystdoor Zyne Doorl. Hoogheid den Heer Prins Erfftadhouder tot Scheepenen verkozen de Heeren Abra. ham Rudolph van Wytick, William Pont, Cornelis Wagenaar, Jacob Thymon Lakeman, Ar end Jong, Thomas jodoctts Broek en Pief er van Mechelen; en uit /f8noer ).e h00- ;e en -AOB j Ol M i EVA AUS  4i6 NIEUWE NEDERLANDSCHE Vkran- 1>£rip) g onder de hooge en laage Amptê- naars enz. Purmerende. Den 2 j- April is uit eene overgeleverde Naamlyst ter vervullinge van de Magiftraat dezer Stad, van den ifte Mai ,786 tot den ifteMai 1787, door Hun Ed. Groot Mogende, volgens Hoogstderzelver befluit van den 18 Maart 1784 verkoren tot Burgemeesteren de Heeren Cornelis Koel, Wicboldüs Rynink, Adam L cg TioenHERM a nus Tamboer: en tot Scheepenen de Heeren Syvert van der Burg. Berend Suidema, Hendrik van Slype, Gerrit Heyn, Maarten Koning, Gerard Rynink en Jan Jacob Menger. En is door Burgemeesten en Vroedfchappen beltemd om met den ifte Mai voor den tyd van dne jaren zitting te neemen in Gecommitteerde Raden ter Admiraliteit in Friesland, den Heer Simon Appel. Middelburg. Den 1 dezer Maand April is door de Magiftraat dezer Stad tot tweeder. Penfionaris aangefteld; de Hr. Mr. Frangois Emerins Raad en tweede Penfionaris der Stad Veere en Rentmeester der Domeinen van Z. Hoogheid aldaar. G o e s. Den 15 dezer is alhier in den ouderdom van 65 jaren overleden de Heer Mr. Willem van der Bilt, Heer van Cloetinge, Oud-Burgemees- uit dezelve tot Scheepenen• Commisfarisfengem. Heeren van Wylick, Bont en Lakeman; en is wyders heftemd om met den eerften Mey afgezonden te worden ter Vergadering van Hun Ed. Mftgende de Heeren Gecommitteerde Raden van de Staten van Holland en Westfrieslandin Westfriesland en het Noorder Kwartier, de Heer Jan van Wallendal Kaad en Oud - Burgemeester enz. dezer Stad.  JAARBOEKEN, April, 178Ö. 417 meester en Raad dezer Stad, mitsgaders Dykgraaf van den Gcezen • Polder enz. Vlissingen. Dpn 22 dezer is door H. Ed. Aciitb. in plaats van wylen den Heer Mr, J C. van Hoorn van Burgt, tot Staten in'tCoüegie van de Heeren Staten en Breede geërfdens over dezen Eilanden van Walcheren, van wegens deze Stad verkoren, de Hr. Abraham Louysfin, welke onlangs door Z H. tot Raad dezer Stad is verko. zen. Vee re. Tot tweede Penfionaris dezer Stad, in plaats van de Hr. Emerins, is door de Maeiftraat verkozen, de Hr. Mr. Corn. Gerrit Byieveld Raad in de Vroedfchap, welken den 15 dezer den Eed in die Hoedanigheid heeft afgelegd. Wyk by Duurstede. Door de Heeren van de Regeenng dezer Stad, is den 22 dezer maand April tot hunne Penfionaris aaDgefteld de Heer Mr. Joannes Conradus de Koek Advocaat te Heusden. Groningen. In den nacht tusfchen den 16 en 17 dezer is hier in den ouderdom van byna 72 jaren overleden de Heer Mr. Jacob Be/molt, oud. lte Taalman van bet Collegie der Taalmannen en Gezwooren Gemeente dezer Stad enz. LYST Veras. DiCRING 3KDER DE HOOGE EN LAAGK AMP'IEfvAARSïnz.  4tS NIEUWE NED. JAARË. Apriï, i78&, LYST DER PRYZEN VAN VERSCPIEIDE PRODUCTEN ONZES LANDS. Rotterdam den 24_ April. Rotterdam, den 24 April. by de Z. Zak. Haver Vriefcheenz. 11 è 12 ^ TarwnieuwcZeeuws 16 a 21 B - Zeeuws 10 a 12 ^ — blaauwe 143a 16 S Paardeboonen 16 a 19 —— Zomer 142a i6ij>>DuiVEBooNKW 20 a w ^ Rogge Zeeuws enlnl. 10 a 13 g Koolzaad 45 348 <£ ïhten Grauwe 18 a 21 gMour Inlands 16 a 18 cC ——- blaauwe 15 a 18 g Witte is a 17 g by den Steen. Booneh Witte 16 a 20 g Vlas Allerbeft 45 a 56 ft. by 't Laft.1 Best 40 a 44 ft. Boekweit op 154 ffl a 20 ?» Middelfoort 33 a 39 ft. Geust Winter i8ia 20 ed Gemeen 26 a 32 ft. — Zomer 16 a 18 Allergemeenst 18 a 25 ft.  NIEUWE NEDERLANDS CHE JAARBOEKEN, M a i MDCCLXXXVI. GELDERLAND. Zutphen» In hét afgelopen jaar 1785 waren al vérvcrfcheidene Requesten, door een groot aantal van Burgeren en Ingezetenen van verfchillende Steden en plaatfen dezer Provin*, cie, tot vencheidene eindens aan de Staten ingeleverd, en by een befluit der Staten van H April 1785 in handen gefteld Van het Hof, om daarom te berigten. De Staten hebben by befluit van den 24 Novemb. het Hof nog nader gemagtigd, om op voorfz, Requesten, mitsgaders op de daarop van tyd tot tyd ingekomene rapórten en berigten van de Officieren en Magiftraten, den Ed. Mog* Heerea Staten te dienen van advys. Die Requesten waren. 1. Een algemeen Nationaal Request. a. Het Nationaal. Request met E ed* PI1EM  ZfJTPHEN. Advys yan'tHoj wegens Nation. Request, 420 NIEUWE NEDERLANDSCHE 1 eenige veranderingen, door Burgers en Ingezetenen van Harderwyk ingeleverd. De Momber en Subftituut. Momber van het Hof zonder hun advys aan den Hove op den 13 April 1786, en het Hof zondt des zelfs -confideratien en advys aan de Staten den 28 April 1786. Het advys van het Hof van 28 April was aldus ingerigt: EDELE MOGENDE HEEREN! W/anneev het U Ed. Mog. behaagt hadde by ? « derzelver Refolutie van den 24 November jongstleden, ons nader 't authotiferen, om op de refpeélive Requesten door een groot aantal Burgers en Ingezetenen van diverfe Steden en Plaatfen dezer Provintie, tot verfcheide eindens aan U Ed. Mog. geprefenteert, en, by U Ed. Mog. refolutie van den a April daar te vooren , in onze handen gefteld, ten einde, als daar by met meerdere vermeld, mitsgaders op de daar op luccesfiveiyk ingekomene raporten, en informatien van de refpe&ive Officieren en Magiftraaten, ingevolge laastgeraelde refolutie, aan U Ed. Mog. te dienen van advys, met overlatinge aan ons, om, ingeval wy nog eenige nadere informatien nodig mogten oordeelen, dezelve alvorens na bevinding van zaken te requireeren, zyn wy dadelyk voortgegaan mdt de lecture van alle deze ftukken: en dewyl wy, by 't afloopen derzeive, om verfcheide redenen niet noodzakelyk hadden gevonden, daar omtrent vooraf nog nadere informatien te doen innemen, hebben wy goedgevonden , by onze refolutie van den 25 February dezes jaars, den Momber en Stibft. Momber deaer Landichap nader te authofeeren, 0111 op deacfve ftukken, zoo als die waren leggende, ten prin-  JAARBOEKEN, Mai, 1786. 421 principalen te dienen, van haar confideratien en advies. Dezelve dan ook voor korten tyd daar aan hebbende voldaan, en ons daardoor in ftaat heb. bende gefteld, om onze confideratien en advys, aan U lid.,Mog. ter paritie van Hoogstderzelver. by ons zeer gevenereeerde ordres thans te kunnen laten toekomen; Zoo hebben wy de eer in ce eerfte plaats hier nevens aan U Ed. Mog. te remitteren alle de voorfz, Requesten, en daarop ingekomene raporten en informatien van de refpecfive Officieren en Magiftraaten, met byvoSging van een affchrift van 't nadere advys van de Momber en S. Momber En nemen voorts de vryheid te verzoeken, dat U EJ. Mog. gelieven te obferveeren, dat het geen het voorwerp van de geprefenteerde Requesten, en het daarop geadvifeerde van de Momber en S. Momber betreft, zig redigeert tot een onderzoek van de volgende generale Poincten. Als ten eerften, het geen de Tekenaars, van die Requesten concerneerd. En ten tweede, 't geen raakt den inhoud, of materie van die Requesten zelve. Terwyl het eerfte zig m g wederom laat divideren in twee byzondere pomcfen : als voor eerst, 't geen voor 't tegenswoordige is voorgevallen, tot het vtrkrygen van deze Tekening, en wie mitsdien voor de eigenlyke Supplianten in dezen moeten gehouden, en als zoodanig aangezien worden. En ten anderen, wat omtrent die manier van 't tekenen van Requesten voor het toekomende in confideratie zoude kunnen komen. Wat dan 't eerlte poinct betreft, hoe zeer wy wel onnodig hebben geoordeeld, om nog nader onderzoek, omtrent de Tekenaars van die Reques. ten, en de wyze van dien, te laaten doen; Zoo hebben wy nogthans, uit 't geen de Momber cn Sub, Momber in haar geüdvifeerde remarqueren, E 2 he- Züt'hen. Advys 'an'tïi'if vegens Nïition. lequest.  412 NIEUWE NÊDERLANNDSCHE mÓÊti ■ Advys ■vcm'tHaj WPens Natinn. Request. bevonden, dat niet dan zeer weinige perfonen met eenige kennisfe van zaaken, die tekening hebben ondernoomen, en dat die gene, welke, als daar van eenige kennisfe dragende, er mogten overblyven, een zeer gering getal uitmaken, zulks dat wy naauwlyks begrypen, wat de authenrs van die Kequesten met deze talryke teekeningea eigen!vk hebben gebufeerd. 4 Dan wy vermeenen ook ons te kunnen disoenferen, van ors in een fcrupuleus onderzoek daar yan mtelaten, ter oorzakewy , daar doch ons over t algemeen genomen geuoegzaam is gebleken , dac de meeste Tekenaars tot die tekening, zonder eerigen argwaan zyn overgegaan, en daar omtrent jn de beste trouw, even als of zulks waarlyk tot den welvaart van den Lande zoude flrekken , hebben geverfeerd, liefstzouden verkiezen, om *t gepasfeerde by provifïe daar te laaten, en alleen bedagt te zyn op middelen om zulke ongeregeltheden voor t toekomende te prevenieeren en tegen te gaan. Waar omtrent wy dan in de tweede plaats moeten aanmerken, dat, uit't gcpasfeerde kunnende worden afgenomen, hoe gevaarlyk 't voor de ruse van d- goede Ingezetenen zy, om zulle eene wyze en hardeling tot het verkrygen vaneen tekening van Rc quesren van een onkundige menigte toetelaten, en hoe zeer dit noodwendig gelegenheid moet geven, tot het doen gebooren worden van factiën en oneenigheden tusfchen dezelve, mits. dten een goede politie en de confervatie van de goede ordre, allezints fchynt te vereisfehen , dat zulks voor 't toekomende, op eene gansch ernftige wyze werde tegengegaan en verboden. Want Ichoon U M.i Mog. nooit hebben willen aflnyden den recurfu* ad principem , over zaken daarna gelchaapen, en die ors ook voorkonv. altyd aan een ieder te moeten open blyven , der>ken tvy echter, dat nimnvr U Ed, Mog. intentie kan syo geweest, nog ook immer in een weJgeftelde re»  JAARBOEKEN, Mai, 178Ö. 225 regering kan begrepen worden, dat tot zoodani. ge addresfen aan den Souverein, 't middel om ei- 1 gener authoriteit en op privaat gezag van zoromige dry vers of aanltokers, een convocatie vbd een menigte te doen , of eenige perfoonen te doen j om en rondlopen, om alzoo ieder in 't byzonder % tot 't tekenenen te induceeren , voor gepermit j teert zouden kunnen worden aangezien, waarop j 't nogthans in dezen alleen aankotnt, en 't wélk derhalven alleen mt hoofde van deszelfs gevaarly* ké gevolgen tot ftoringe van de algemeene rust, ons voorkomt, noodzakelyk te moeten verboden worden. Terwyl de klagten van byzondere perfoonen, over gefustineerde bezwaren, dezelve concernerende , daar door niet worden afgefbeden, mits dat zoodanige byzondere perfoonen altyd indagtig blyven , dat 't voorwerp van 'hare gevanteorde bezwaren haar zelfs is concernerende, cn geenv.ints raakt poincfen, welke van hare competentie niet zyn, maar ter beoordelinge ftaan van die genen, aan welke die uit hare natuur, of uit kragt der wetten, door bedaardeen rustige Ingezetenen altyd worden orergelaaten, zonder zig daar mede direct of indirect te bemoeijen. Het gene ons dus van zelfs komt te leiden tot bet onderzoek van 't twee, hier vooren g' itelde , hoofdpoinct, namentlyk den inhoud of de materie van de geprefenteerde requesten. Men behoeft, onzes erachtens, de poincfen, welke daar by vervat zyn, by de bloote leef ure maar te befchouwen en op te noemen , om overtuigt te worden, dat dezelve behelzen zak/tf»«? & rotatie ong'fundeert vexatoir ab initio zoude kurnen worden geoordeeld te zyn, 't geen wy verineenen , dat alleen by t accordeeren van eene ver/och: e authorifatie om te mogen proccdeeren, behoort onderzont te worden, wy over zulks zouden denken, cn°van advys zyn, dat U Ed. Mog. deze verzochte authorifatie, voorbehoudens de defenlie derbeklaagders. veilig zouden kunnen en behooren teaccordeeren. Wanneer wy dan eindelyk al 't gunt voorfz in eene ferieufe overweging hebben genomen hebben wy vermeend aan U Ed. Mog. in bedenkingte moeten geven, of het niet dienflig zou ie zvn, dat U EJ Mog. ferieufe intentie, omtrend'de* exacte en volkomene obfervantie van 't Reglement van Regeering van den jaare 1750, by eene na* drukkelyke Publicatie opentlyk 'nader wierde gemanifetteerd en bekend gemaakt, waar in dan te gelyk de noodige voorzieninge omtrent 't tekenen van en omloopen met Requesten ten flr.e van tekening zoude kunnen worden geinfereerd. En 't is dus ten gevolge van dien, dat wy de vryheid gebruiken, om daar van, als ors advys zullende contineeren, een profeet hier by te voegen, en ons daar toe te referêeren, terwyl wy 't zelve, benevens onze confideratien, niettemin aan  JAARBOEKEN, Mai. 17Z6. 427 aan U Ed. Mogende beter en meer verligt cordeel onderwerpen. 1 Waar mede eindigende, bidden wy God , EDELE MOGENDE HEEREN! f U Ed. Mog, by voorfo' edige Regee- \ ringe lange te conferveeren. Gefchreven te Arnhem den 26 April 17 «6. Ü Edele Mog. dienstwillige De Kaden des Furftendoms Gefc en Graaffchaps Zutphen. Ter Ordonnantie van dezelve. (was getekend) F. W. van den STEEN. Daar kwam nog een Nader Adres van Burgers en Ingezetenen van verfcheidene Steden dezer Provincie, op den tegenwoordigen Landsdag in; dog het geen terftond wierde ter zyde gelegd. Ook wierdt eene Publicatie beraamd en vastgefteld, van dezen inhoud: T*}e Staten des Furftendoms Gejre en Graaffchaps Zutphen doen te weeten: Aizo in den voor'eden jaare 1785 in onze Vergadering is ingediend een aantal Kequesten , op den naam van verfcheiden Perfoonen uit de Kwartieren van Zutphen en Veluwe, alle zig noemende Burgers en ingezetenen dezer Provincie, den uitwendigen fchyn ZüT- 4dv. van '.Hofwerens Na* ionaal Request.  4a3 NIEUWE NEDERLANDSCHE Zur- PHES. Publ. no pens Re questen enz. fchyn hebbende, a!s of eene opregte deelneminge by het ware belang, zó van het Vaderland, in 'tgemeen, als van deze Provincie in 't byzonder, . gepaard met den aan ens alleen wettige Overheid . verfcliuldigden eerbied, de e>. nige oogmerken waren, wtlké aie SupeTianten by het indienen van dezelve beftuurden, dog in de daad inhoudende verregaande en aan de Supplianten ui: geenen hoofde cörrpeteerende bemoeijingen met het beftuur van de Republiek in het gemeen , en van deze Landfciap in het byzonder, en dus gerigt, om na de denkbeelden van veelen zig fchuilbouderde zoekers van nieuwigheden , wantrouwen tegens ons, en de Heeren Staten der overige Provinciën , onze Bondgenooten , veragtinge voor 'sLards hogere en mindete Coliegien, en onrust en ontevredenheid tusfchen In-en Opgezetenen te berokkenen. — En offchoon de bewoordingen en uitdrukkingen , welke in die Requesten gebruikt worden, ons dadelyk en by het eerfte inzien hebben moeten te kennen geven , dat dezelve onmogelyk konden voorkomen van de. grootlle menigte dt-r Verzoekers, wy egter , om een fprekeno bewys te geven, hoe zeer wy geen oogmerk hadden anders, dan na volkomene kennis van zaaken , ren dezen iets te befluiten , goedgevonden hebben, onze Raden te aucforifeeren, om door aanfehryvinge aan de Officieren en Magiftraaten, onder welkers regtsgebied de Supplianten zig bevinden, de omitandigheden, welke het teekenen van deze Requesten hadden verzeld, na tefporen, en ons met inzendiuge van de te mmene berigten, over alles te dienen van derzelver advys , met dit gevolg, dat, nadat aan deze onze auctoriiatie door ophemelde Raden by iviisQve van den 15 November r/85 was voldaan, aan ons is gebleken, dat voorfz. Verzoekers veel al beftaan uit kinderen, minderjarige , fcnamele en bedeelde Perfoonen, Handwerksgezelien, en een aantal van de minstkundige onzer Ingezeetenen, terwyl nogthans de zaa-  JAARBOEKEN, Mai, 1786. 429 zaaken, welke de voorwerpen van de gedane verzoeken uitleveren, van dien aart zyn, dat dezelve in de verzoekers eenen tnerkelyken trap van kunde in de Regeeringsgefieldheid van deze en andere Provinciën, zo wel als in het algemeen beduur van het Bondgenootfchap, veromierltellen moeten, om welke te bekomen de gemelde verzoekers nooit tyd nog gelegenheid kunnen gehad hebben* ~— Zo zouden wy, lettende op de omitandigheden, die derhalven, tot vilipendie van onze Hooge Overigheid, noodwendig in deze hebben moeten plaats grypen , in val wy alleen aan onze regtvaardigheid hadden willen gehoor geven, ons hebben verpligt geoordeeld , om aan alle deze Supplianten de kragt van onze wettige veront waardiginge te moeten doen gevoelen , en den weg van regten tot wraak van onze Hoogheid hebben moeten open laten. — Dan vermits wy by het voorgem. onderzoek met genoegen hebben mogen verneemeu, dat niet zo zeer eenig ongeoorloofd voornemen, om zig te dringen in de zaken, die, voor zo verre deze Provincie aangaat, aan ons alleen,, en met uitfluitinge van alle andere, wie zulks ook zoude mogen zyn, toekomen, en in betrekking tot 's Lands algemeen belang aan ons nevens de overige Bondgenooten gebooren , by verre de meeste Ondertekenaaren van die Requesten heeft gehuisvest, maar dat in tegendeel over het geheel zyn bezield geweest met waren eerbied voor ons , als hunren wettigen Souverein, en eenen loffelyken yver voor'sLands behoud, dog dat van dezen, aan gehoorzaame Ingezetenen zo wel pasfende gefteldheid, door de zulken, die of uit eigen belang, of uit nog liegter grondbeginzels werkzaam zyn, een zo verregaande misbruik is gemaakt, dat zy dezelve aan hunne fl-nkfche oogmerken , tot ondermyning, ware het mogelyk, van ons gezag en omkeeriog in de Regeeringsform hebben tragten dienstbaar te maaken. —5» Zoo is 't, dat daar wy evenwel! nooit Ztrf* PHK,N. Pub!, noa pens Re* questen ent,.  ZüT TtfEN. Puh nopens Regue. ten em 430 NIEUWE NEDERLANDSCHE L°f OnS!enBKe',ften eeDi?e inbrfU'' opheel ■ grcocS? ;STlBg\ -" ^queLT'by'een Ë SfftiK?-over üen toeD n^Wgte neer ürMtadhouaer , op den ti fulv t4/i gaart voor het waare en reg e fundament d, r Regeennge in dezen Furft-noSnmef Gr«f' fchap, waar voor wy hetzelve ook blvven h „ den ia welke hoedanigheid dat Reglement ookzo door or.s, ah door de refpective GeroïnXdeS tZl ?CQyinf ™ bezworen.en het geen wTbi deS be oven 1R alle deszelfs leden en declen, Sip eCte i\?werrene.eren'" " f*0^««erinfóm^ ^f,nlnT p ; ,wy no8lhans altyd meer genegen zullende bevonden worden, om misleide fngeze" tenen door zagtmoedigheid tot hunnen pligf weder te brengen, dan door ftraffen te beteuseten met geen gering genoegen van deze S I andi gediend , ,s gepleegd, tl vergeven , Lfv? hetzelve vergaven j„ eD kragt dezes.' Dog aS met d en verftande, dat wy nu ook hoop?n ea vnn yk ver,wagteQ« dat alle onze IngeSetieS voor het toekomende het beduur dererTSES de«  JAARBOEKEN, Mai, 1780V 43j dere Provinciën het beuuur van het geheeie Bondgenootlchap, zullen overlaten, en in het byzonder. dat oók de meest fchuldige dry vers en doorzetters van de tekemng der bovengemelde Requesten be grypen zullen, dat zy in 't vervolg nimmer zo danige toegevenheid meer van ons zullen hebben te wagten, maar, integendeel, als dan naar alle ri geur van Regten tegens hun zal moeten worden voort geprocedeert. En dat wyders, hoe ieer-wy wel by eike bekwame gelegenheid verklaard hebben, en ook als nog verklaren, dat wv aan elk en een ieder den weg van Regten open' ftellen, omtrend al het geen, waar in hy ten aanz.enzyner Vryhiid, Regten of Privilegiën mogte oordeelen bezwaard of benadeeld te zyn, en wy derhalven ook ons nooit zullen onttrekken, om alle de regtmatige klagten van onze Op- en Ingezetenen , van wat rang of ftaat die ook zotfde mogen wezen, wanneer die van aart zyn, dat zv onze onmiddelyke tusfehenkomst vorderen , te keeren, maar in tegendeel, ook al nog onder inbajüe van onze Publicatie van den 0.6 October 1780, aan elk en een ieder de vryheid geven, oei alle hunne klagten over zodanige zaken, die of geene voorwerpen der gewoone JuPritie zyn, of die uit hoofde van opkomende omlbndigheden, met dan bezwaarïyk door den geivoonen weg van regten kunnen worden uitgemaakt , in onzen lenoot te brengen, mits zulks gefchiede op eene aan ons Souverein gezag verfchuldigde wyze, terwyl wy eenen ieder verzekeren, dat wy nooit zullen nalaten , om 's Lands ware Vryheid, en die van a;le onze In-en Opgezetehen door alle aie magt, welke ons van God verleent is, te handnaven, ten welken einde wy dan ook by voortduurmge aan eenieder de vryheid geven, om zigover het geen invoegen voorfz. zyn Perfoon , Goed of Huisgezin aangaat, aan ons onder zyne bloote naamtekening te mogen melden; Wy niet te min, tot ons leedwezen, by de ondervinding hebbende moe- PHEN. Pub/, nopens Requestenenz.  432 NIEUWE NEDERLANDSCHE ZÜTPH£N. Pull. no "pens Re questen enz. moeten zien, hoe deze onze geneigtheid, om tiïë.* mand in het ter onzer tafel brengen van zyne verzoeken in eenige opzigten te belemmeren, doof dezulke, die ter ; ereiking hunner oogmerken, zig niet ontzien, om de eerbiedwaardige naamen van Vryheid en Privilegiën te fchenden, en op deze wyze de menigte te verftrikken, word mis-bruikt , Ons derhalven genoodzaakt hebben gevonden, tot voorkoming van verdere misleidinge van onze regtgeaarte In-en Opgezetenen, te ftatueeren, gelyk wy wederom zyn doende by dezei Dat wy wel expresfelyk verbieden, zo in de Steden als ten platten Lande, het roudloopen met Requesten, om dezelve ter teekening aantebieden. of het léggen van dezelve ten dien einde in de Herbergen of in andere plaatfen , en zulks zonder onderfcheid, waar toe zodane Requesten mogten gerigt zyn, en voorts te verklaaren: Dat van nu voortaan geene Requesten of Verzoekfchriften zullen worden aangenomen , wanneer die , *t zy by on« middelyk op den naam, 'tzy by reprasfentatie door meer dan zes Perfoonen, niet van één geflagt we* Ztnde , en derzelver onderlinge belangens niet betreffende, aan ons ingediend worden, ten ware zodaane Requesten behoorlyk pro flylo zyn geteekend door een practizyn, aan wien binnen deze Provincie de Practyk is toegelaten, en die binnen dezelve woonagtig is, met verdere verklaarjm-e, dat , gelyk zo.-ane verzoekers voor den inhoud hunner Requesten verantwoordelyk blvven , wy ook zodanige Pracfizyns voor den inhoud van de aldus by hun gete: kende Verzoekfchriften mede in de eerfte plaats verantwcordelyk houden. En op dat niemand hier van eenige ignorantie Zal kun* nen of mogen pretendeeren, zal deze alomme binnen dezen Furftendom en Graaffchap, zo in de Steden als ten platten Lande, worden gepubliceert sn geaffigeert» ter plaatzedaar mer zulvsgewoor is, te doen, met bevel aan alle Officieren en Ma* giftraas  JAARBOEKEN, Mai, 178Ö. 433 g-flraten, om zo veel een ieder aangaat, aan de Zurexecutie en nakominge dezes de hand te houden, phen. DicS 't Oirkónde ecZ. Tegen deze Publicatie hebben zig den li Mei 1786 de Jonkheeren M. van Bronckhorst, E. J. van Nyvenheim, tot Wiel; B. van Nyvenheim tot Dorth; S. van Lynden tot Oldenaller, Jun. • alle Ridders uit het Kwartier van Nymegen, verzet. Ook uit het Kwartier van Zutphen Jr. R. J. van der Capellen tot de Marsch, F. B. van der Gapellen tot Rysfelt, Burgemeester der Stad Zutphen, welker Protest en Hellingen het kwartier van Zutphen voor reekening en verantwoording.van gem. Jonkheeren overliet, voorbehoudende deszelfs nadere aanteekening én middelen, zo als het Kwartier zou meenen te behooren. Ook hebben de Burgemeesteren B. J. Verftege, en W. A.de Roode van Heeckeren, tegen voorgem. Publicatie in hun Kwartier aanteekeningen laten doen. Uit het kwartier van Veiuwe verzetten zig tegen gem. Publicatie de Jonkheeren H. fV. J. van Lynden van Oldenallert; J. H. van Zuylen van Nieveldt, G. IV. van Zuylen van Nieveldt, J. C. van Eek, J.H. P. E. van Renest van tWilp, tot Camperbroek. Het Hof Provinciaal van Gelderland heeft, op advys van 'sHoves Momboiren, corporeele apprehenjie verleend op den perfoon F f van  ZtTT- 434 NIEUWE NEDERLANDSCHE van H. Berg. Luthersch Predikant te Deurtichem, uit hoofde der uitgave van het bekende ftukje: De Zwitzerfche Patriot. Gemelde Predikant Berg heeft zig teritond naar Wyk te Duurftede begeven, om aldaar in den Krygsdienst te worden te werk gefteld, en is aldaar met open armen ontvangen. Den 6 Mei hebben de Staten dit befluit genomen: Extraö uit het Reces des Landsdag, tn Mey 1786, binnen de Stad Zuf phen extrordinarie gehouden. Sabbat ie den 6 Mey 1786. Ts gehoord het rapport van de Gecommitteerden* * wegens deze Prefatie ter Generaliteit, houdende, dat op den ao Maart laatstleeden, ter hooggemelde Vergaderinge, door Hunner Hoog Mol Gedeputeerden tot de Militaire zaaken waf uitgebragt een Rapport, tenderende om de vier refteerende Compagnien van 't Corps van den Collo el de Mattha tegens den 15 April aanftaande telicentieren, als mede de Corpfen van den Generaal AMa,iUï0,s\> van den Prince v™ Hesien Darmftad, en den Lieut. Coll. Sternbach tegens de voorfz. tyd afdanken, en vervolgens de Kaad van Staate te aucforifeeren tot de behoorlykeexe. cutie van 't zelve, de Officieren op den extraordinair Staat van Oorlog met Pennoenen te bren. gen of dezelve oittekoopen, en de Chefs zoo veel des nodig te dedommageeren, met welk rapport ï a£eer Staaten va? HoIland > ™ opzigte van LJnr,^ VaD voo1r1?-Corpfen, zigreedshadden geconformeert, gelyk het zelve ook vervolgen» op den ia Apnl by Haar Hoog Mogende was ter Coa-  JAARBOEKEN, M*i, 178Ö. 435 Conclufle gebragt, en die Corpfen , reeds werke. !yk waren gelicentieert geworden, voorcs gezien de Refolutie der Heeren Staaten van Overysfel den 18 daar aan volgende op dit fubjedt ter Uenerali teit ingebragt. En op dit een en ander gedelibereert zynde, isj goedgevonden en verftaan, dat conform 's Land- ( fchaps Refolutie van den 14 November 1784, het Corps ligte Troupes van den Rhyngraaf van Zalm insgelyks behoord te worden gelicentieert en afgedankt, met aucforifatie op de Gecomm. ter Generaliteit om daar van ter Vergadering van Haar Hoog Mog; de vereifchte opening te doen, en by die occafle op de gronden in de aangetogene Refolutie der Heeren Staaten van Overysfel vervat, te kennen te geeven, de regtmatige verwondering van Haar Ed. Mog. over de arbitaire en prascipitante wyze, waar op de afdanking van de differente Corpfen ligte Troupes, met zulke groote kosten öpgerigt, door de Heeren Gedeputeerden der Provincie van Holland is gepasfeert, en ter Conclufle gebragt geworden, en zulks öngeagt by de overige Bondgenooten, zoo zeer overtuigt van het nut en de noodzakelykheid om den voet daar an te Cónferveeren, op het behoud van een gedeelte derzelve by reïteratie wierd aangedrongen. Dat Haar Ed. Mog. dus niet dan zeer ongaarn tot het Licentieren van het Corps van den Rrryn* graaf waren overgegaan, waarvan, voor zoo verre het zig ter repartitie dezer Provintie bevoodt, de foldy ordonn. ingaande den 6 Mey dezes Jaars en niet langer zouden worden voldaan. En zal hier van Extracf aan gem. Gecomm. ten einde voorfz. worden ingezonden en een gelyk Extract, aan het Gecombineerd Collegie ter derzelver narigt. Ff 2 Hat- Zot- >hem. leiderl, lopens ydank.  43Ö NIEUWE NEDERLANDSCHE Hat- tem. Req. aai, GezwotenGem, Hattem. Zie hier een Request, in het begin van Mei 1736 aan de Gezworene Gemeente ingediend: WEL EDELE EN EERZAME HEEREN! , F)e byëen vergaderde Burgeryë deezer S'ad neemt, door haare Ondergeteekende Gecommitteerdens, de vryheid ü Wel Ed. eD Eerzaame met allen eerbied kennis té geeven. Dat alle de Leden van de Magiftraat hebben kunnen goedvinden deezen morgen uit de Stad te vertrekken en de ganfche Siad Regeeringloos te haten, en dus het (tuur der Jüftitie' en beüïêr der Politie op Gods genade te laaten dry ven, zonder eenige Perfoonen in haar plaats te hebben gefubftitueert; en dat nog wel op een tyd en dag ais deeze, daar door het verhuizen ais anders dikwyis Arresten en andere gerigtelyke handelingen vermogten gedaan worden; zo is het, dat de Burgeryë, inziende alle doodelyke gevolgen , die uit zodaanige eene volllrekte Regeeringluosheid moeten fpruiten, en niet wetende de tyd der terugkomst van voornoemde Heeren van de Magiftraat, onverminden liaare Aëtie en Corretïie tegen dezelve en fpeciaal tegens Heeren Prajïdenten, zich tot ü Wel t£d. en Eerzaame als derzelver getrouwe en thanseenigfte vertegenwoordigers wend, met nederig, doch teffeus inftanteiyk verzoek: „ om „ tot ftuur der Jüftitie en Politie, geryf der Burgeren en Ingezeetenen en algemeen Welzjn, „ da?delyk uit U Wel Ed. en Eerzaame midden te kiezen twee Prsfldent- Burgemeesteren ea „ vier Scheepenen, die teffens Raaden zullen zyn , „ om geduurende de abfentie der Magidraat der„ zei ver Plaats tebekleeden, en recht en gerech„ tigheid uit te oeffenen, met al zulken macht en  JAARBOEKEN, Mei, 1786*. 437 g'zag als aan ordinaire Heeren Burgemeesteren, , Scheepenen en Raaden wettig is competeernde, j, tn dat hier van by Publicatie van de Puye van „ 't Stadhuis onder Klokkengelui mag kennis ge3, geeven worden, om door een ieder daar voor „ gerei peöeert en gehouden te worden." 't Welk doende enz. Den 7 Mei wierdt nog dit Adres aan dezelfde Gezworene Gemeente ingediend. Aan de Wel Edele en Eeerzaame Heeren van de Gezwooren Gemeente der Stad Hattem. WEL EDELE EN EERZAAME HEEREN! I}e Burgeryë der Stad Hattem, ü Wel Ed. Eerzaitne voor derzelver trouwe en cordaate verkleefdheid aan haare duure belangens, op den iften deezer zo nadrukkelyk betoond, haare opregte dankzegging toebrengende, neemt de Vry. heid, zich nogmaals door hunne gekoorene Gecommitteerdens tot U Wel Ed. en Eerzaame te wenden , en met allen ernst die het gewigt der zaake vor ert, maar teffens met alle refpecf te kennen te geeven: Dat de Magiftraat zich fchynt toe te leggen, om niet alleen met de magt haar door de Burgeryë verleend, maar ook door een gedeelte van 't gezag, U Wel Ed. en Eerzaame wettig competeerende , het herltel der Rechten deezer Stad zo niet ondoenlyk te maaken, t n minilen zo veel hinder» ni-fen toe te brengen als mogely kis; zelfs fchroomt de Burgeryë niet, zich te verklaaren, dat zy niet twyffei; of zommige Heeren in de Magiftraat, die zich nu en dan reeds vry fterk ten nadeele van ons ondernomen redres en de ieveriglle Voorftanders van *t zelve hebben uitgelaaten, zullen alle f F f 3 moei- Hat- TJtM.  Hat. TEM. Adres •ittti Ge2 wet.G& meerite. 438 NIEUWE NEDERLANDSCHE moeite aanwenden om in deeze Stad een vastGuarmToen te brengen, ten einde de billyke Volkflem. eren als te Amersfoort, zo moogelyk tefmooren, eh de üurgerytte doen zugten onder een Tzeren Juk van Militaire Overheerfchtng, en te brengen tof denitaat, als onze ongelukkige ArnhemfcheLandgenooten. pat. het Gode, die Wy verpligt zyn te zwygen, behaagt hebbende onze twee beste Volks Viisnden en Burger Vaderen te ontrukkken, hier thans flegts drie Heeren van de Magiftraat met haare Huishouuing continueel prasient zyn, de Stad woest, zonder orde, Jüftitie cn Policie moet blyven leggen, zolangde voornoemde Vacature openitaap, aangezien drie Heeren, al zyn ze allen pra:tenj» niet in ftaat zyn eene eenige wettige Retolutie te neemen. 0 t» Dat de Heer Erf ftadhouder, fchoon bezwooren hebbende onz e Privilegiën en Rechten te zullen maintineeren, evenwel eene Vacatuure in den Raad meer dan 9 Maanden durft openlaaten tegeus den Letter van dezer Stads Reglementen van de Jaaren 1705 1708, en 1711, die zeggen, d°t eene openvallende Vacatuure in de Magiftraat binnen vier & zes Weeken moet vervuld worden: en Dat naar het oordeel der Burgeryë, thans hoog tyd is, dat de Gezwooren Gemeente, even als die van Zutphen en Arnhem, toord een Collegie vant Regeering te zyn, geheel onafhangely'c van de Magiftraat, en namens de Bqrgerye met eene gelyke magt bekleed als de Magiftraat, uitgezonden het beftier der Jüftitie en Politie, welklaatfte wil zeggen het dagelykfche beftier der Stad omtrend geringe zaaken. Dit zyn alle zaaken van dat aanbelang Wel Ed. en Eerzaame Heeren! dat de Burgeryë, na ü Wel Ed. en Eerzaame alle meedewerking, trouwe en vry waaring te hebben beloofd en Geïwoorep, geen ogenblik hebben mogen verzuimen II  JAARBOEKEN, Mai, 1786. ü Wel Ed. en Eerzaame dit een en ander onder 't oog te brengen en te verzoeken: „ Dat U Wel Ed. en Eerzaame, meede na„ mens ons alle gepaste middelen gelieven in „ 't werk te ftellen, en zo mogelyk te bewer- ken, dat de twee Vacatures inde Magiftraac ten eerften verviild worden met Perfoonen „ ons aangenaam, en uit de gegoedfte, vroed,, de en rekkelykfle der gekwalificeerde Burge» ten. . , „ Dat U Wel Ed. en Eerzaame zich ten „ eerften aan Hun Wel Ed. en Achtb. addres„ feeren en declareeren, dat zy als'tweede Lid „ van Regeering foutineeren, dat aan haar de „ helft in alle zaaken van Regeeringe toekomt, „ uitgezondert het beftier der Jüftitie en dage„ rykfche beftier der Stad, omtrend geringe „ zaaken die aan Hun Wel Ed. en Achtb. al„ leen zyn toevertrouwt, en dat de Gezwoo,, ren Gemeente by provifie protefteerten voor „ nul verklaard, aPt geen de Magiftraat m „ zaaken de Gezwooren Gemeente meede be- iï ffende, buiten dezelve mogte refolveeren „ of goedvinden in 't werk te ftellen , met referve van al 't geene aan de Gezwoorene Gemeente tot maintien van haar Wettig ,, Recht dienftig en oorbaar zal voorkoomen: „ en ,, Dat meede gelieven te refolveeren, en aan ,, de Magittraat kennis te geeven, dat de Ge„ zwooren Gemeenteop verzoek der Burgeryë, declareert niet te kunnen lyden, dat zonder „ haare fpeciaale toeltemming, eenige Melitie, „ onder welk praettxt ook,binnen kome, maar , dat de Burgeryë alle pogingen om de Stad met „ Militie te beleggen, voor een daad van open„ baar geweld zal moeten hou 1en, haar aange. „ daan door particuliere Perfoonen, die daar „ door vervallen in de misdaad van verraad en «ekweste Majefteit, alzo geen Militie mag Ff 4 » wor" HatrEM. Adres aan Ge* zwor.Getneente.  440 NIEUWE NEDERLANDSCHE Fat. tem. „ worden ingenomen of aangebragt, zonderfpe* „ ciaal confent van de Magiftraat en Gezwooreu Gemeente." E l b U r G. Den 2 Mei hebben Burgers dezer Stad fen getalle van by de 300 een Request aan de Staten ingeleverd, ter affchaffing van het Regeering Reglement van 1674. , Hier is ook veel verdeeldheid. De Gezwoorene Gemeente vordert zitting en gezamenlyke vergadering met den Raad. In welke eifch de Raden Rouwenhof en Seis al= leen toeftemden. Zodanige Vergaderingen zyn nu en dan gehouden, vooral ftrekkende om den last van de Afgevaardigden ten Landdage te bepaalen. En omtrend de Publicatie der Staten, hier voren onder Zutphen gemeld, wierdt den 23 Mei aldus befloten: Extract uit het Refolutie Boek der Stad Elburg. D.ingsdag den 237?* Mey 178c). ï~\oor den Mede Raadsvriend Mr. H. Otters, •f-* naamens deeze Stad Medé Gecommitteerde geweest zynde ten Landsdage, binnen Zutphen op o Mey 1786 en volgende dagen gehouden, ter Vergadering van Raad en Gemeente zynde Rapport gedaan van het verrigttfe en gerelblveerde op den zelveh, uit weid rapport onder anderen g'ebleeken js: dat zekere Publicatie (houdende in fubftantie verbod van rt doen van Adresfen van burgeren of Ingezetenen over poiitique zaaken, relatif tot de]Pw blicatie zelve, door de Hove geconcipieerd') met eenige»  JAARBOEKEN, Mei, 1786. 441 ge weinige, veranderingen door Hun Ed. Mog. was 1 gearrejieerd en dat nietxegenjlaande het protest en rej^rve van aanteekening, door onze Gecommitteer ■ den ten Lundsdage volgens en uit hoofde hunner 1 Jpeciate injirudie ter Siaatsvergadering gedaan, zo ■ . wel ati tu weerwil der protesten van verfcheidene 1 keuen van de Hiadetfchap van dit en andere Quar- < tieren', en dat uit poinEl dus door de meerderheid ",vas ter conciufie georagt. ---— Enbiei op gèdelibc.xerd zynde, is gerefolveerd dai. de tydelyke frefident zal worden geauthorifeerd en gelast. g^iyk gtjchieêt by deezen, om de voor getneide Publicatie, wanneer die aan deeze Stad ten fine van Publicatie en affixie mogt worden ingezonden , als onzes erach'.ens involveer ende een pioint van notoir bezwaar, en atteinte toebrengende aan de onbctwistbaaie renten en veorregten van onze Burgeren cn Ingezetenen, met te doen Publiceeren noch affigccren; noch zig detzelve eenigzinis te bekreunen * maar die ter Secietarte te Jèpofieeren. A£tum dato ut Jupra. De Heer Otters protefieert tegen 't verbod van't doen dezer Public tie. De Heer Tulleken houdt de Conclufle van den PreGdent voor informeel rul, en van geene waarde in deeze gecombineerde Vergadering, met protest en réïi rve wan aanteekening. De Heer van Oldenbarneveld protefteert tegen de. ze Gecombineerde Vergadering als niet Gequalifb ceerd, om over het al of niet Publiceeren van dï bewuste Publicatie tedelibereeren: houdende dier hal ven de Cmclufie, door den Prefident genoo men, voor informeel, nul en van geene waarde, met referve van zyne aantekening en protest te gpn alle nadeelige gevolgen, die daar uit mogtet refulteeren. Hier by heeft zig de Heer Tulleken Eaderhan* gevoegd. Ff 5 D lef. omrend de Vubl.te\ens Re» mesten. l ï  Flbur Rrf.Ott. trend a Pub!, tt gens R>quesièn HOLLAND. Dordrecht. De Krygs-Raad en de beide Schuttery, en van St. Joris en de Cloveniers vernomen hebbende, dat terStaatsvergaderinge te Utrecht befluiten waren genomen, met welken zy geen genoegen konden neemen, zyn den 20 Mei 1786 vergaderd geweest, en hebben eenen gewigtigen brief aan Geconftitueerden en Gecommitteerden van Utrecht afgevaardigd. 's Gra- 442 MiEüWE NEDERLANDSCHE 0 D; Heer Vos cnnformeerd zig alzins met den Hr. van Oldenbarneveld. - De Heeren Rouwenhofen Seis hebben tegen deze e Protesten hunne aanteekeningen voorbehouden,. . Ook de Gemeente gezamentlyk, welke verklaard . heeft, alle de gevolgen van deeze Refolutie voor Reekening van Gildens en Burgery te neemen. Hebbende dezelve mede verklaard, den Volke hier van kennis te zullen geeven, en niet verantwoordelyk te willen zyn voor de gevolgen welke uit doen van zoodane Publicatie hadden kunnen re» fulteeren. Acium dato tit fupra. In fidem Extratlo, HERM. HENR. V1TRINGA. De Gemeente heeft, invoJge haare referve, van deeze Refolutien aan haare Principalen , Gildens en Burgeryë kennis gegeeven, die dezelven tegens alle mogelyke gevolgen heefr geguarandeerd.  JAARBOEKEN, Mai, i736. 'sGlUVENHAGE. 443 DoorZX van Laar cumfuis, als Gecommitteerdens van 't Genootfchap van Wapenhandel in_deze Pkatze, was aan de Staten' Request ingediend, om Octroy voor hun Genootfchap te erlangen. Dit Request beneyens eenen brief van het Hof over eene periode in voorfz. Request, als mede eenen brief van de Regeering dezer plaatfe, en een Request van den Krygsraad der Schuttcrye, betreklyk het verzegt Ocfroy gefteld zynde in handen van Gecommitteerden Raden op: té dienen van confideratien en advys, hebben Hun Ed. Mog. den 27 y\prii dlt advys in„e. zonden, zynde zeer gunftig voor het verzegt Ocfroy. Deze Gefchnften zyn den *8 April j786 door de Deden van de Staatsvergadering pvergenomen, en inmiddels zyn Heeren Gecommitteerde Raden gemagtigd, de nodige voorzienmge te doen, dat tot voorkoming en affnydinge van alle oneepigheden, onder de Ingezetenen binnen deze Plaats, hangende hun Ed. Gr. Mog. raadplegingen over voorfz. zaak, zomin by de Schuttery, al3 door gemelde Genootfchap, eenige Cocardes of audere Veldtekenen, hoegenaamd, gedragen worden. De Magiftraat nam den 2 Mei 1786 dit befluit: ' >Ë3f?  4H NIEUWE NEDERLANDSCHE ExtraEt uit het Register der Refolulutien van de Ed. Achtb. Heeren Schout, Burgemeesteren en Scheepenen van s Hage. Dingsdag den 2 Mey 1786. Ts by H. Ed. Achtb. goedgevonden en verftaan, x ter voldoening aan de aanfchryvjng van H. Ed. Mog. de Gecommitteerde Raaden involge en ter executie van H. Ed. Gr. Mog. Refolutie van den 29 April deezes Jaars, de Boekverkoper C Piaat, als Lid van het Exercitie Genootfchap ten Raadhuize te ontbieden, en den zeiven aan tezegten, gelyk aangezegd word by deezen, dat, handende H. Ed Gr. Mog. deliberatie over de Legaliiatse van 't Exercitie Genootfchap , alhier in 's H„gc, het gemelde Exercitie Genootfchap geene Cocirdes of andere Veldtekens /hoegen-amd, zal ino«' gen draagen; en dat Extract deezes gecommuniceerd zal worden aan'den gemelden" C._Piaat., om te ftrekken tot deszelfs berigt. Accordeerd met het Register. (was geteekend) H. C A E N. Honderd en vyf Leden der Schuttery hebben een Request aan de Regeering ingediend ten einde niet gehouden te zyn, Schutters dienst te doen met die geenen, die Leden geweest zyn van dat Corps onder het welk Francais Mourand behoord heeft. Dog de Magiftraat, gaf hier op den 24 Mei tot appoincfement, dat in het verzoek, om redenen , niet kan worden getreden. en het zeiven dus wordt gewezen van de hand. By  JAARBOEKENj Mei, 178-5. 445 By de Algemeene Staten is eenen brief ingekomen, gedagtekend den rr Maart 1786 geichreven door Taleb Omar %b, inhoudende, dat de Keizer van Marocco hem bevolen hadt, Hunne Hoog Mog. te doen weeten dat Zyne Majefteit de Reede van Larrache' vergunde Kooplieden dezer Landen, welke daar van gebruik zouden willen nrtaken, en dat met uitlluiting van andere Natiën en ten particuliere dierjften van hunnen koophandel; dat insgelyks alle de Schepen, uit deze Landen zullende komen, met byzondere diftinctie van wegen gemelde Keizer zouden behandeld worden, dat meergemelden Kooplieden; die zig na Larrache begeeven, aldaar zouden mogen opngten Huizen van koophandel, en van gemelde Reede mogen vervoeren, alles wat zy wilden, van Graanen Katoenen, en andere zaaken , die zy zouden nodig hebben • en dat gemelde Zyne Majefteit insgelyks aan hunne Hoog Mog. gaf eene van de beste Huizen in langer, om te bewonen door Hoogstderzelver Conful, aldaar refideerende. ■ Waarop by Hunne Hoog Mog. is gerefolveerd, om de Copy der vertaalde Misfive. van laleb Omar Job. te zenden aan den Vice-Conful Van Nieuwerkerke te Tanger, en den zeiven daar by aan te fchryven, 'om'aan den voorn. Heer Job te kennen te geeven: „ Hat Hunne Hoog Mog., met zeer veelse„ noegen, uit deszeis Misfive hebben ver" Ti1™* de goede genegenheid van Zyne „ Majefteit den Keizer van Marokko voor 9» dezen Staat, mitsgaders de goede officien' „ van 'sGka  «}6 NIEUWE NËDERLANDSCHE VÊMiSi A-„ van hem Heer Taleb Omar Job, tot aan» - y, kweeking en in ftandhouding van dezelve; dat Hunne Hoog Mog. van hunen kant ook „ bereid zyn, om ten allen tyde aan Zyne Keizeii. Majeitèit de opregfte blyken té >, geeven van Hoogstderzelver hoogachting „ voor zyn Perfoon, als mede öm deszelfs h vriendfchap, op alle bekwame wyze, te „ reciproceeren, dat Hoogstd ezel ve zig nogiy tans vleyen, dat hy Heer Taleb Omar Job de Keizer zyn Meester wel zal kunnen „ perfuadeeren, om geftand te doen aart „ Hoogstdeszelfs belofte, tendererende tot „ de concesfie der exclufive vaart en handel op een der Steden van zyn Ryk voor de „ Ingezetenen dezer Republiek, ter keuze „ van Hunne Hoog. Mog., dewelke dan ook „ daar toe hadden gekozen de Stad van Stv „ Crux; en welke Stad Hoogstdezelve als j, nog bleven prefereren. -— Dat hy Vice„ Conful het voorfchreeven poinct, in vol„ doening van hunner Hoog Mog. Refolutie „ en aanfchryving van den 30 Maart jongst„ keden, by den voorn. Heer laleb Omar „ Job met verdubbelde inftantien zal moeten „ urgeeren, ten einde Hunne Hoog Mog. „ eenmaal ten behoeve van de Ingezetenen „ dezer Landen mogen genieten de vrugten „ van Hoogstderzelver zo inportantie con„ cesfien aan Zyne Keizerl. Majeltèit, ent „ deze reeds zo lange traineerende zaak at „ zo ten eenemaal tot een gelukkig einde „ mogt worden gebragt.'' De-  JAARBOEKEN, Mai, i?fitf. 4*7 De aanbieding der vrye Vaart op de Haven van Larache, voor de Ingezetenen Van dezen Staat, door Taleb Omar Job, uitnaam des Keizers van Marokko gedaan, is nader bevestigd geworden door eenen brief van den Keizer zei ven aan Hunne Hoog Mogende, zynde van dezen inhoud; CZ-od alleen zy geprezen! daar is nog kragt nog magt ^ dan in den grootjten en Almogendften God! Op order van Zyne Majefieit den Prins der vare ' Gehovigen en Oorlog voerende voor den Godsdienst op den weg des Heeren, Mahomet Zoon van abdalluchl aan de Staten Generaal der Vereenigde Nederlanden, De Vrede zy met hem, die de regten weg volgt. Deze onze Mjsfive zal u door onzen Dienaar TalebOmarJob overhandigd worden. Nademaal wy u de Zeehaven van Larache gegeven hebben, om dac aldaar yder Koopman van uwe Natie moge laden, en niet alleen in ruiling moge nemen allerhande Waren, maar zelf ook Granen en andere V rugten, en wy zullen hun toeltaan alles wat zy zullen van nooden hebben. Gemelde Have is ia plaats der andere, daar onze Dienaar gewag van gemaakt heeft. Dezelve Taleb Omar Job ons gezegd hebbende alle de goede dienlten, die hvby u ontfangen heeft, heeft zulks ons bewogen b-rn te gelasten (dewyl hy zich door zyne opregthêid ons vertrouwen heeft waardig gemaakt) u dit te fchryven en u kond te maken. Voor het overige zullen wy altoos met u de Vre« de en onze Vriendfchap houden. Deze zyn de orders van Zyne Majefteit, gegeven den 25 der maand Rabutfani 1200. Den 15 Mei gaf de Pruisfifche Gezant Ba- ron «Gba. VENB4» ge. Briefmn len Kei' zer van Marocco  VEN HA CE. Memor, van den Pruis/'. Gezant 4}8 NIEUWE NEDERLANDSCHE ron van Thulemeyer aan de AJgemeene Stater* deze Memorie over: e De^°derfteekende »s ge'ast, om aan Uw Hoog van Hp l D te ■ vr™<^n de verzekeringen lil M^pregte vrieQdr^ap, welke de Koning, hnnHÏÏ SC£r' 0Dyerarjderlyk voor Hun bl\ft bed?• MD te «eiyker tyd te betuigen hetplaifier, Ine L^? oCh g,!,V?eld 0wer h« verlangen , door ffl RePublyk vereende ei1 verbonde Mo. genheid betoond, ten voordeele van het herltel van den inwendigen rust der Vereenigde Provit cien. rJ^i Si^u" pryst dac VL'rlangen, voegt zich oPregtlyk daar by, cn zal met het grootfle genoegen vernemen, dat men met yver en onzydigheid o™'d' om niet alleen de ware ConKitutie en de houvereinjteu van den Staat, maar ook de Rechten en Voorrechten van het Erfltadhouderfchap buiten alle aanranding te ftellen en dezelven op eenen vasten voet te vestigen. De Koning wil zich, door het te kennen geven hf™ i y£ïerla?6en' geenfints inwikkelen in de b nnenlandfche taken der Vereenigde Provinciën. Het vorige gedrag van Zyne Majeltèit ftrekt hier van tenbewyze/datin hoedanigheid van Vriend en digstaangrenzende Nabuur: cn als zoodanig een wezeniyk belang hebbende by deszelfs welzyn, zal hy bereidwilliglyk zyne goede dienden, zyn laad en zyne tusfehenkomst aanwenden , om over ai, daar het noodig zal zyn, mede te werken, tot bevestiging van den binnen en buitenlandfchen rust der Republyk. Den 15 Mey 1786., {was getekend) THULEMEYER. t>8 Algemeene Staten hebben den 17 dezer  JAARBOEKEN, Éfei9 1786. 44$ Éer Maand befloten, om aan de Leeden en bediendens van den gewezen Hoogen Krygs- 1 Raad, welke nog in leven zyn de volgende < uitkeeringe te doen; als: Aan de beide t>eneraal Majors Vink en Brakel9 ieder/2400.: -; aan de Collonels de Braauw 9 Gonzal, van Polnitz, van Goens, en Tromal, ieder/1200: - : aan den Griffier van Rheenen ƒ2100.:-: aan. beide Clerken Terwe/len en vanRhyn, ieder ƒ600.:-; aan den Deurwaarder PVubbe /600.:-; aan den Gafteleinfe van het Prins Mourils Huis als Böutefeu/100.: -; aan den Prevoost • Generaal van Berenftein fmoo, aan den Lieut. Martyn ƒ'^52.:-; aan de Trawanten de Sioart, Weyd ,Schallewyk , Gryndert, Winkelman , van der Vuyk en de Pom9 ieder/144-:-; aan den Stokkeknegt Deemaker /192-:-; welke Leeden en Bedienden» deze Penlioenen hun leeven lang geduurende trekken zullen, uitgenoomen, wanneer zy een andere Bediening mogten verkrygen,van zoo veel of meerder inkomst, als het beloop van hun Penfioen bedraagt. , Scheepenen, Gezworens en Raden der Stad 's Hertogenbosch hebben zig aan Hunne Hoog Mogende , by eenen brief gedagtekend den 22 April, beklaagd: „ dat by het intrekken van het eerlte Battaillon Marinier* van den Generaal Major Douglas uit Arnhem, öin aldaar bezetting te houden , geweigerd was te tonen de Patenten voor het gemelde Battaillon; tevens verzoekende, dat Hunne Hoog Mogende daarin voor 't vervolg geliefG g den s'Gra» 'enha-  450 NIEUWE NEDERLANDSCHE *s Gra. venha- sé. den te voorzien, ten einde zy niet minder, dan Regenten van het platte Land, op eene wettige wyze, vifie mogten krygen van de Patenten, om voorzieninge tot inlogeering of doorpasfeering van het krygsvolk te kunnen maken; en verder by deze gelegenheid aan Hunne Hoog Mogende in bedenking gevende , daar in alle de Provinciën de Umverfeele Mihraire Jurisdictie was afgefchaft , of Hunne Hoog Mog., tot voorkoming van alle confufienen wegneming van verlegenheid, waarin zo de ordinaire jüftitie als burgerlyke Ingezetenen in de voornoemde Stad telkens verfeerden, niet zouden kunnen goedvinden, eenmaal ook de Militaire Jurisdictie m de Generaliteit op een vasten voet te bepalen." . De Generaal Graaf de Mailhhois is alhier van 't Loo te rug gekomen. Hy was derwaards vertrokken, ten einde den Prins Erfftadhouder te verzoeken, om zyn memorie te onderlleunen , in welken hy verzoekt, „ de betaling der agterftallen zyner pretenüe ; eene geëvenredigde fchadeloosftelling wegens het verlies van zyn Legioen ; de waardigheid van Generaal en Chef, gelyk ook drie Aides de Camp Generaal voor zyn perfoon; den tytel van Generaal Major met een jaarlyks appointement van 5000 gulden voor den Marquis de Casfini, Collonel van zyn afgedankte Legioen; en eindelyk voor de Officieren van hetzelve, hunne Soldyen van vier jaren, eens vooral te betalen, met een«  JAARBOEKEN, Mai, 178Ö. 451 eene gepaste gift, om met eer naar hun Vaderland terug te kunnen reizen." Het grootfte gedeelte van deszelfs Officieren verkiezen liefst hunne penlioenen te trekken, zo dat 'er zeer weinig zullen zyn, die de vier jaren te gelyk zullen ontvangen om zig naar elders te kunnen begeven. De pennoenen van de afgedankte Officieren der Brigade van den Prinfe van Hes/en - Darm ft ad, zyn op den zelfden voet, als die van 'tLegioen van den Grave de Maillebois, geregeld. lsq. Provincie Groningen heeft de afdanking van al de ligte troepes, ook van den Rhyngraaf van Salm, befloten. Gem. Graaf wordt eerstdaags uit Parys te rug verwagt, om al zyn invloed en zyn vermogen , in het werk te ftellen , ten einde zyn Corps niet afgedankt worde. Den 4 Mei is de Heer Lestevenon, Heer van Hazerswoude, benevens den Heere van de Parre tot Commisfaris naar Brusfel van wegens Hunne Hoog Mog. tot het regelen der grensfcheiding benoemd, vertrokken. Hun Ed. Mog, de Heeren Gecommitteerde Raden van Holland en Westfriesland „ hebben ook by Refolutie van den 4 Mei de interpretatie vastgefteld, van hunne laatfte, gegrond op 't verbod van Hun Edele Groot Mog. van den 29 April dezes jaars, waarby aan de Schutterye en het Genootfchap verboden wordt, Kokardes van wat kleur die Gg 2 zyn9 's Gra« VEIS HACE.  4S2 NIEÜWS NEDERLANDSCIIË 'sGra vf.nha gs. . zyn, te mogen dragen; waar by Hun Edele Mog. zeggen, dat dit zig niet uitftrekt tot de Dragons aan de Degens, dewelke dus niet hier by verboden zyn, waar over onlangs bedenking viel, en 't welk in de Koekamp verboden wierdt. Dit verbod houdt nu door gemelde Refolutie op: en de Schutterye kan die wederom als voren dragen. De Stadhouderlyke Familie is van 't Loo naar Dieren vertrokken, en zal in 't midden der aanftaande maand een togtje naar Zeeland doen. Zyne Doorl. Hoogheid heeft eenen brief aan Hun Ed. Groot Mog. afgezonden, gedagtekend den 16 dezer maand Mei om zig te beklagen over het gedrag van den Heer Hoofdofficier der ftad Rotterdam, met opzigt tot het in eed nemen van de nieuwe Weth binnen die Stad op den eerften dezer maand; en wel op grond, „Dat de Electie door den Stadhouder gedaan, niet op Mai-avond binnen de Stad wezen moet, maar dat dezelve op den Mai-avond in gefchrifte moet worden gezonden, om de nieueve Regeering op Maidag in haar Officie te ftellen, zo dat door Zyne Hoogheid aan het oogmerk en intentie van het gepretexteerde Privilegie compleetelyk zoude zyn voldaan; voegende Z,Hoogheid hier nog by, dat 'er menigvuldige voorbeelden daar omtrend exteeren, waar over nooit eenige de minfte difficulteit of beden* king ontftaan was. Weshalve Zyne Hoogh. de  JAARBOEKEN, Mal, 1786. 453 de gedaane Hap van den Heer Hoofdofficier niet anders kon aanzien , dan als een notoire 1 vilipendie van zyne wettige dispofitie, en ( eene disobedientie, waar in zo wel de Refolutie van Hun Ed. Groot Mog. als de wettige uitoeffening van zyne Erfftadhouderlyke Waardigheid gecompromitteerd is," Deze brief is gefteld in handen van het groot befoigne , en intusfchen by verfcheiden Steden overgenomen. Daarentegen heeft de Heer Hoofdofficier P. Gevers van Rotterdam, ter verdediging van zyn gehouden gedrag eene Memorie ingeleverd , waar by twee verklaringen gevoegd zyn, de eerfte van de in eed genomen Scheepenen' waar by dezelve verklaren, dat zy, of fchoon zy wel hadden willen verfchoond zyn van het aanvaarden dier Posten , het nogthans van hunne pligt hadden gerekend, als Burgers en Ingezeetenen dier Stad, dezelven aan te neemen tot handhaving der Privilegiën.' De tweede is van de Heeren, door Zyne Doorlugtige Hoogheid tot Scheepenen benoemd, welke verklaarden , zich niet bevoegd te hebben gerekend, om in den eed te kunnen genomen worden, uit hoofde van het te laat komen der gedane verkiezing. De Raad van Staten der Republiek heeft eenen brief aan Hun Hoog Mogende gezonden , om Hoogstdenzeiven de nuttigheid, voor oogen te ftellen, om de Brigade ligte troepen van den Rhyngrave van Salm op de heen te houden, ten minfte tot dat de ComGg3 rais- 'sGra- 'emhaie.  GIL. 4$l NIEUWE NEDERLANDSCHE misfie, gelast om den ftaat van verdediging der Republiek zo te Land als ter Zee te regelen, haar rapport zal gedaan hebben. Ingevolge daar van hebben Hun Hoog Mog. befloten , eenen rondgaanden brief aan de Bondgenoten te fchryven, om dezelven te verzoeken , de afdanking van dat Corps voor als nog uit te ftellen. De Baron van Haaften, Gezant van deze Republiek by Zyne Keizerlyke Majefteit, is van hier naar de plaats van zvn Gezantfchap op reis gegaan. De Staten van Gelderland hebben op derzelver Landdag befluten, het gerigtelyk onderzoek der zaak naar Brest, aan de gezamenlyke Admiraliteits - Coliegien , dat van Amiteldam met uitgezonderd, op ie dragen. Den 29 April laatstleden is op de gewoone wyze, volgens Mandement Crimineel van Heeren Gecommitteerde Raden, van den 26 daar te voren, door een Deurwaarder van de Puye van de Zaal op 't Binnenhof, voor de derdemaal ingedaagd , door den Fiscaal Luyken, uit naam der Hooge Overigheid , Jan David Hefs, om te verfchynen voor welgemelde Hun Ed. Mog de Heeren Gecommitteerde Raden, den 16 Mei aanftaande , 's morgens ten 10 uuren , op pame van baaning. — Ten zelfden dage is ook ingedaagd, voor de tweede reize, de Juwelier Eauer, om op den itfMei, 's morgens  JAARBOEKEN, Mm, 178Ö. 455 gens ten 10 uuren voor Heeren Gecommitteerde Raden te verfchynen. Leyden. Voor eenigen tyd is door een gedeelte van het Genootfchap van Wapenhandel van Hee- 1 ren Studenten aan Rector en Senaat een Request ingediend, waar by verzogt wierdt, dat het Hun Ed. Achtb. behage aan de Supplianten toe te ftaan, om op den dag van hunne wapenoeffening met gefloten gelederen , flaande trom en vliegende vaandelen van hunne vergaderplaats, naar die van hunne oeffeningen op te trekken, en op dezelfde wyze daar van te rug te keeren, en ten dien einde by de Ed. Gr. Achtb. Heeren die van den Gerechte dezer Stad voor de Supplianten te verkrygen, de vryheid , om over het grondgebied dezer Stad in voegen voorfz. te trekken. Dan hier op volgde dit appoinctemenr. „ Rector en Senaat, gezien hebbende het „ nevensgaande Requesten naauvvkeiirig op „ deszelfs inhoud gelet hebbende, verklaaren buiten hunne magt te zyn om gewaJt pende Genootfchappen te legalifeeren." „ Aclum in Senatu. „ ( was getekend.) „ C. BOERS, „ Sen. Acad. ab affis." Gg 4 Ia IE».  LEYj PEN. 45^ NIEUWE NEDERLANDSCHE In deze maand zyn binnen deze Stad ven™, deringen van de Burgercorpfen, in deze Próvincieopgeregt, gehouden, om over 's Lands belangen te raadplegen. Zy hebben aanmoedigende brieven naar Utrecht, Wyk en ook aan eenige byzondere Perfonen afgevaardigd. Na heiicneiden van die vergaderingen op den 15 Mei, zyn nog eenige Departementen gebleven, welken aan Gecommitteerdens en Geconftitueerdens van .Utrecht dezen brief hebben toegezonden : Waardige Burgers van Utrecht! Nederlandfche mede Broederen. SCSn7n de.P'oviDcfcaïe Vergadering, gehonM den den 15der. dezer, en volgende dagen, binnen Leyden, reeds een Brief aan U is afgezonden, vinden wy ons echter verpjigt, na de bekomen ty' ding omtrent de jongstafgelopen Staatsvergadering der Provintie van Utrecht, aan U onze byzondere aandoening en verontwaardiging over de vernederde en allerzorgelykfte befluiten, welken op gem. Staatsvergadering, zo ten opzigte van de AdtmV fie van Jonker Joost Taats van Amerongen tot het t?l%^d V8n £taaL' ?n deszelfs ongelimiteerde beeediging van het Reglement van ,(,74 , a!s ten opzigte van de extraordinaire befchryving over de bezwaren tegen July aanftaande, en van de weigering der Wapening ten Platten Lande, m de Provincie van Utrecht, tegen alle verwaaiing gnomen zyn, ten fpoedigfte mede tedeelen.' " Wy hebben altoos bewonderd de voorzietise rnaatregelen, welken by Ogenomen zyn, en \ ityer verre af, dat wy zouden aangemerkt wor3en, als üte willen voorfchryven een Plan, waar Pfruwe handelwyzen behooren ingerigt të worden;  JAARBOEKEN, Mai, 1786". 45? den; — maar, als mede Inwoners en Burgers van Nederland , zouden wy ons gedrag onverantwoor- 1 delyk achten, indien wy U onze gegronde vrees niet te kennen gaven , dat deeze bsfluiten der Heeren Staten 's Lands van Utrecht geen ander doeleinde hebben, dan om de herftelling der Domeftique bezwaaren, zo wel als van die, welke alleen het Provinciaale betreffen, v»or altoos tegen te houden en voor te komen. Uit deeze hoofde vernieenen wy, dat 'er geea ander, ten minfte geen beter middel, tot veiydeling van zulke fchadelyke en voorde waare Vryheidallervcrderffelykde oogmerken , kan en behoorde in 't werk getteld te W'Tden , dan terftond een aanvang te maken om dat geen, het welk anders tot den 12 Octoher aan/taande Was uit gefteld, nu dadelyk daar te ftellen, en ten dien einde de geheeie Burgery van U* trecht, niet afgezonderd in Compagnien, maar aU leen als Leden van één ligchaam, by elkander te roepen. Schoon de ingediende Declaratoiren van fommige Regenten, en de acceptatie derzelven, door de Burgery van Utrecht, deeze dadelyke afdoening mogten fchynen ongemakkelyk te maaken, betuigen wy ernftig niet te kunnen penetreeren , waarom die Regenten, om die zelfde redenen, om welke de Burgery van Utrecht verplicht zouden zyn haar genomen befluit in deeze te veranderen , zich niet even zo zeer zouden genoodzaakt vinden van hunne Declaratoiren, vooral met Concurrentie van de Burgery van Utrecht, thans aftestaan; te minder, daar die Regenten, tot den wil van de Burgery gaaf overgaande, niet tegen, maar wel boven hunne Declaratoiren handelen zouden; en indien er Regenten gevonden wierden, w»;lke daarin huiverig waren, kunnen wy niet bevroeden, waarom men, ten genoegen van die Regenten, en belangen van Utrecht, en alzo de zaak van gantsch Nederland, nu langer in de waagfchaal houden zoude. Gg s Wy Lev- ■>12n, | Briefvan lenige Burger- :orpfen lan Ge~omm. te Utrecht.  4rf NIEUWE NEDERLANDSCHS Brïefva eeitige Burger- csrpfen san Gt cmmm. \ Utrecht Wy beveelen dus uwe Belangens, welke wy' de onze rekenen , aan uwe krachtdadige overweeginge; w» zullen u nimmer beichuldigen, indien n de gaave afdoening der Zaaken van U:recht dadelyk wordt in 't werk gefteld, dat gy daar door de , noodige Bedaardheid zoud hebben uit het uog verlooren; maar integendeel, indien, onverhoopt, >. het langer uitftel van die afd'-enng, teg> n onze e aanzoeken , eene oorzaak v;>n de onherftelbaare ondergang van der goede zaak w;>iden mogt, zul en wy ons alsdan, voor ganfch Nederland / ja, -oor God Almachtig, onfchuldig houden van de ys^elyke gevolgeu, welken daar uit voorzeker zouden voortvlo: ijen. Intusfcben b eaenwyu, des nodig , allen mogelyken byttand, en bidden, dat. God, die fteeds het vertrouwen onzer Vaderen geweest is , ook Ons thans zaj redden uit die Gevaa. ren, waar in wy geheel Nederhnd op dit ogenbik gebragt zien. Omtrend het midden der maand Mei is alhier een zonderling, dog tevens treurig geval gebeurd. — Twee of drie jonge Meisjens, niet ouder dan omtrend 16 of 17 jaren , op eenen Knaap van gelyke jaren verflingerd zynde, gingen naar eene zogenaamde Waarzeglter, om van deze te vernemen, wie de Jongman tot haar deel zou hebben; de zogenaamde Wichelaarlter ging dan ook voort aan 't werk, om haare raadvraagfters te verlichten, enzeide dat de geene, die het meest op hem verflingerd was, hem nimmer zoude hebben; waar door deze niet weinig verflagen was; dan toen deze waarzegging geëindigd was , kwam de grootfte zwarigheid nog aan , want het geen Waarom de Duiveljaagfter zo genaamd waar om gezegd, hadt,  JAARBOEKEN, Mal, 1786. 459 hadt, nam. geld, ontbrak by de raadvraagfters , daar de wichelaarfter volltrekt betaald l wilde zyn. — De geene, welke het noodlottig vonnis ontvangen hadt, beQoot hierop, om haar zilveren beugel te verkopen, uit welke penningen zy dit godloos wyf betaalde, van haar gezelfchap affcheidt nam, zig vervolgens buiten de poort begaf, en zig , denkelyk uit wanhoop , verdronk , tot groote droefheid van hare ouders. Na dat men eenige dagen niet geweeten hadt, wat men van haar af zyn moest denken , is zy uit het water opgevischt. — Het godloos vrouwsperfoon, die denklyk de bewegende oorzaak van het droevig einde van dit ongelukkig fchepfel is, is reeds in handen van de Jüftitie, zo dat men niet twyffelt of zy zal anderen, van dat zoort, ten affchrik, eerlang loon naar werk ontvangen. Leyderdorp. Den 17 Mei heeft het Genootfchap va-n Wapenhandel alhier f ten zinfpreuk hebbende : Onder Fryheids Krygs-Banier, Leeft en fterft de Batavier. wederom zyne zomer-wapenhandel begonnen en de eerfte vuuring verrigt. Deszelfs Captein de Heer Mr. C. P. Chastelein, fprak voor het Front een vers uit. Een groot aantal leden van de Provinciale Vergadering der Bur- LtfY*  4öq NIEUWE NEDERLANDSCHE Amstei VAM. 1 i ] t J Burgercorpfen, toen te Leyden gehouden | waren ook tegenwoordig. Amsteldam. - Wy hebben in ons voorgaand ftukje gemeld, dat de meerderheid van de Vroedfchap den 25 April i/S6 eenen brief aan de Staten heeft gefchre ven, en daar in berispt het gedrag van de minderheid in het toezenden van het Raport, en van hun gevoe! n. De minderheid, beftaande uit vyfrien Led ' heeft by eenen brief van den 16 Mei f de Staten haar gedrag verdeedigd, en dien brief ook met eenen rondgaande brief aan de byzondere Leden van Hun Ed. Groot Mo goedgevonden en Jïït ' ,daf gene B^ienden of Amtenaaren, fartriïiï^W de Borger Wachlen enMaan! aelyklche Exercitiën waarteneemen, voordaan zuilen geexcufeerd zyn van de betalingen der boete zTSensfhDtie VT*' 57 . fctaE zy wegens hunne Bediemnge of Ambt elders eeroepen wierden j nemaar, dat zy even als andere S^SeÏT» abfeHCie verïbgc Accordeert met voorfz. Refolutie. „ in kennis Ce van my N. T. van VO O R S T. Den 15 Mei hebben wederom Geconftitueerdens en Gecommitteerdens aan de Vroedfchap een adres ingediend, ter beklag, dat wel oproeping ter inlevering van bezwaren gedaan maar geen herftel gevolgd was. De Vroedlchap vondt goed, dit adres tot Woensdag den 17 Mei i7M voor te leggen. Men las va. het Dagpapier van deze Stad, dit  JAARBOEKEN, Mai, 1786, 477 De Geconftituëerden van 1368 Burgers en Inwooners dezer Stad, ende Gecommitterden uit de agt Burger Compagnien alhier, hebben geoordeeld, zig op geene wyze te moeten inlaten, met Schryvers. welke door het verbergen van hnn naam zig zoeken te verfchuilen, terwyl zy kunnen goeevinden der Ondergetekenden verrigtingen van tyd tot tyd te capteren, en hunne Perfonen op eene ongunftige en zelfs hatelyke wyze voor het Publiek ten toön te ftellen; hoe zeer Geconftitueerden en Gecommitteerden de goedkeuring en ratificatie van hunne Principalen, op hun verrigte tot hier toe, hebben mogen wegdragen. Waarom zy, als die nog van oordeel zyn, zig met dusdanige Schryveren niet te moeten inlaten, by dezen verklaren , niet voornemens te zyn, zig in eenig tegenfchryven te zullen inlaten, met den ongenoemden zig fchuilhoudende Schryver van eene onlangs uitgegeven brochuren, ten ty tel voerende: Aanmerkingen op zeker Gefchrift, genaamd: De Ridderfchaps Refolutie van den 27 December 17Ü5, en opgevolgde Misfive van den ie February I78Ó, in het ware dagligt voorgeftelt enz., maar te raden zyn geworden, dien Schryver by dezen opentlyk üittedagen, om als Schryver dier brochure met zyn naam, binnen den tyd v n agt dagen, uittekomen, in welk geval Geconltitueerden en Gecommitteerden verklaren, bereid te zyn, denzelven op eene allezins gefchikte wyze aantetonen, bet tegendeel van alle ftellige be« fchuldigingen, die gemelde Schryver by de Aanmerkingen onder de letters (/) en {mm), voorkomende bladz. 32 tot 35 en 72 tot 74 van gezegde brochure, ten laste der Ondergetekende en derzelver Principalen, heeft kunnen goedvinden ter neder te hellen, terwyl zy, wat den in< houde der verdere aanmerkingen op dat ftuk betreft , van de cordaatheid der twee eenvoudige Burgers vertrouwen, dat de ongenoemde Nooten Schryver, aan hun (wien dit werk zeer wei vei trouwd; ü- rRECHT. Berigt van Gec* en Ge- :ommitt.  4?3 NIEUWE NEDERLANDSCHE T»ech" Bèr. va Gec. e GeSomm i i trouwd is) ter behoorlyker tyd ter wederlegging - wei zal vinden. » Utrecht den De Geconftituëerden van 1^8 t 1 Mei Burgers en Inwoners van\l- 1786. trecht en uit derzelver Jast. (was getekend) - j. van MANEN Adz.i Secretaris. De Gecommitteerden uit de agt Burger Compagnien, en uit derzelver naam. (was getekend.) W. van D Y K, Secretaris* Ter vergaderinge der Staten van den 3 Mei 1786 heeft de Heer Mr. Cornelis Pannekoek , Raad in de Vroedfchap der itad Amersfoort, den eed afgelegd, als Bewindhebber van de Oost-Ind. Compagnie, wegens deze Provincie, voor den tyd van twee jaren : en is wegens dezelfde Stad Amers* foort uitgebragt hare Refolutie, waar by de Heer Burgemeester Kolf is benoemd in de Commisfie tot de onderhandeling ter afdoening van de Provinciale bezwaren in 'sHage. De Heeren Edelen ftelden voor, om by de Heeren Geëhgeerden aan te dringen, tot (iet benoemen van iemand in de zo evengenelde onderhandeling naar 's Hage ; gelyk ïoor Gecommitteerden dezer Stad dit mede en fterkften gevorderd wierdt: waar om» ;rend Heeren Geëligeerdep. eerst gevorderd, dog  JAARBOEKEN, Uaï, 1736. 479 dog vervolgens aangenomen hebben, om hun Lid daar over te befchryven, ten einde ter naaster vergadering een volledige Refolutie uit te brengen. Voorts hebben Heeren Geëligeerden ingebragt de aanftellinge of benoeminge van Jonkheer Joost Taats van Amerongen , in plaatfe van den Heer van Rencsfe van Wilp , die door den Stadhouder is voorbygegaan, tot Raad in dit Lid: dat zy geene zwarigheid maakten, aan zyn Ed. zitting te geven aan de tafel van Geëligeerden, welke voordragt by de Edelen is gehouden in advys en by de Stad overgenomen, om ter volgende vergadering op de bevoegdheid en toelatingvan dien Heer hare Refolutie uit te brengen. Nog is ter dezer vergadering ingekomen een brief van Zyne Hoogheid over de aan Hoogstdenzelven toegezonden brief van de Regeerders der Stad Wyk : welke Zyne Hoogheid zegt, geoordeeld te hebben niet te kunnen beantwoorden, alvorens dezelve ter kennisfe van Haar Ed. Mog. te brengenj zynde dezelve door de voorftemmende Leden gefteld in handen van Heeren Gedeputeerden , maar by de Stad overgenomen. Wyders verneemt men, dat de Genootfchappen van Wapenhandel dezer Provincie, den 3 Mei aan H. Ed. Mog. Request ingediend hebben, tot het uitgeven van Wapenen aan die van het platte Land; waar op het advys van Heeren Gedeputeerden is gevorderd. De ingekomen brief van de Heeren Staten Ü- rRECH*  u. TR.ECH 4Sö NIEUWE NEUERLANDSCHË ten van Holland, over een ingediende meT.mone van den Raad van Braband, is gefteld in handen van Heeren Gedeputeerden; het plan van den Generaal Grave de Maillebois in die van Heeren Gecommitteerden tot den ftaat van Oorlog; en de onderfcheideneRefo. lutieu, wegens het afdanken van Krygsvolk, in die van Heeren Gedeputeerden/met de noodige volmagtenomdie afdanking te doen. Zynde het request van den Vice ■ Admiraal Hartzmk aan Hun Hoog Mog. tendeerende tot afdoening van 't onderzoek in de zaak van Brest ten zynen opzigten, voor notificatie gehouden. De Heeren Staten dezer Provincie vergaderden wederom den 27 Mei 1786 Ter dezer vergadering wierdt by de drie Leden van Staat, uitgebragt derzelver Refolutie tot aamisfie van Jonkheer Joost Taats van Amerongen; welke Heer, na aflegging van den eed op 't Reglement van 't jaar 1674, aan de tafel van Heeren Geëligeerden zitting heeft genomen. De Heeren Geëligeerden hebben uitgebragt derzelver Refolutie ter benoeming van den Heer Jacob Cornelis htorm, tot Beftierder van de Provinciale Loterye alhier, m plaatze van wylen den Heer J. iituyvefand.  JAARBOEKEN, Mai, 1786V *St Wyderë,: fchoon wel Heeren Geëligeerde Raden omtrend het benoemen en afzenden van Leden tot de onderhandeling in 'sïHage, by hunne vorige weigerende Refolutie hebben volhard, is egter op aandrang van de Ridderfchap en de Stad befloten, om Heeren Gedeputeerden te magtigen, ter befchry* ving, weike op den eerften Woensdag, in de maand July, ftaat gehouden te worden, de afdoening der bezwaren als een buitengewoon punt op te geven, en daar over alsdan te raadplegen. Nog is ter dezer vergaderinge ingekomen een brief van de ftad Wyk, aandringende, dat een einde van de omftandigheden , waar in zy zig bevinden , gemaakt worde; wyders mededeeiende de by haar beraamde Commisfie tot de onderhandeling naar 's Hage, en hunne Refolutie tegens de admisfie van voornoemde Jr. Joost Taats van Amerongen. De Heeren Edelen hebben derzelver toeftemming inge.bragt in alle de middelen voor dezen lopenden jare, het welk by de Geëligeerden is gehouden in advys en by de Stad overgenomen. Verders gemerkt wy ons thans door Gods goedheid , buiten oorlog bevinden, is het Request van de Gepootfchappen van Wapenhandel, tot het uitgeven van de Wapenen ten platten Lande, gehouden buiten alle verdere dispofitie. Door Hun Ed. Mog. de Heeren Gedeputeerde Staten, is beraamd en bereids naar de byzondere Gerigten afgevaardigd, de volgende aanfchry ving : li EER- Ü- TRECHT  ü- trech1 jianfchr wegens ontwapening. Ameks- 482 NIEUWE NEDERLANDSCHE EERZAME VROME! De Heeren Staten dezer Provincie in aanmerkioge genomen hebbende, hoe, door de her. ftellinge en bevestiging van de Vrede met Zyne Keizerlyke Majeltèit, de reden en het oogmerk van Hoogstderzelver Refolutie, tot Wapening van de In en Üpgezetenen ten Platten Lande dezer Provintie, eeniglyk ingericht, ten einde in ftaat gefteld te worden, in cas de nood zulks mogte vereifchen, hunne Perfonen, Huisgezinnen en Goederen tegens ftroperyen en geweldadigheden van Vyandelyke troepes te beveiligen en te befchermen, thans door den Goddelyken Zegen was komen te vervallen; hebben dienvolgens goedgevondenen verftaan, de Refolutien, Aanfchryvingen en Publicatien, betrekkelyk de generale Wapening der ln en Opgezetenen van het Platte Land genomen en gedaan, in te trekken en buiten effecf te ftellen. En hebben Wy nodig geoordeeld, ingevolge van de Authorifatie ter Befchryvinge op ons ververleend, UL. van deze Hunner Ed. Mog. Refolutie kennisfe te geven, ten einde de goede In en ■Opgezetenen van UL. Gerecht daar van te verwittigen , om zig daar naar te reguleeren. Waar op Ons verlatende , blyft Gode bevolenGefchreven t'Utrecht, den 23 Mei 1786. (Was geparaph.) j. A. van WESTRENEN, vt* (onder flond) Ter Ordonnantie van de Gedeputeerden der Ed. Mog. Heeren Sta. ten 's Lands van Utrecht. (was geteekend) Abf. Secr. Ph. R A M.  JAARBOEKEN, Mai, 1780. 483 Amersfo ort. Den 10 Mei 1786 wierdt by den Raad, dit navolgend adres ingeleverd, het welk inJ advys is gehouden: Aan de Edele Achtbaar e Heeren Regeerders der Stad Amersfoort. ^even me-t fchuldigen eerbied te kennen de Ondergetekende, als Burgers deezer Stad, en ( nog als by Procuratie geconftitueerd door eenno, ■ tabel aantal Burgers en Inwoonders alhier; dat ingevolge de oproepinge, vervat by Publicatie van, den ao April 1784, aan UEd. Achtb. op den 24. May 1784, waren ovcrgegeeven alle zodanige poincten tot redres der Bezwaren, nopende hec beftel en beftier, zo van de Provintiale en Stads Regeerings beftelling als anders: dat tot hier toe, niettegenttaandedezelve oproepinge, geene Poin« éten, Stads Regerings beftelling concerneerende, heeft plaats gevonden; dat intusfchen de Staatswyze voorgeftagen Conferentie, ter afdoening van de bezwaaren, in zoo verre werden gepousfeerd, dat daar toe bereids van wegens deze Stad in de Commisfie is geconfenteerd, en omme daar inne te befoigneeren , de Keer Kolf is benoemd; dat UEd. Achtb., op den 4 April des voorleden jaars, hebben verklaard, voornemens te zyn, eerstdaags, en alzo voor dat een veranderd Regegerings Reglement voor deze Provintie zoude zyn vastgefteld, zodanig omtrent het Domeltieke te refolveeren, als UEd. Achtb. zouden vertneenen te behooren; dan dat aangaande diePoincfen, vervat by het derde en vierde Hoofdeel van de voorfchreeve overgeleverde Poincfen tot redres der Bezwaaren, het Domeftieke concerneenende, als mede zodanige Poiocten, als verder daar toe beli 2 hoo- Amers- ?oort, ddr. we- \ens Be. :wa*en , Regiem, mz.  AMERSFOORT. Adr. we* gens Bezwaren , Regiem. en%. 484 NIEUWE NEDERLANDSCHE hoorerjj by UEd. Achtb. tot hier toe piet is g§« refolveert, daarop den voortgang van de voorfchreeve Conferentie wordt geqrgeerd : weshaL ven de Ondergetekende zoo «oor zig, als namens een groot aantal hunner Meede Burgeren, uithoof? de voorfchreeve, eerbiediglyk verzoeken, dat UEd, Achtb. ter afdoening van de Poinften, Stads Regerings Beftelling conceineerende , zullen gelieven te befoigneeren, en, met concurrentie van de Burgery, te refolveeren, en alzo het Domeftieke aftedoen, voor dat een veranderd Regerings Reglement voor deze Provintie zal wezen vasigefteld, 't Welk doende fifc, (was getekend) Door alle de Geconftitueerdens. Ook is op voorftel van den Heere Burge* meester Kolfden az Mei 1785 dit befluit genomen .• Extract uit de Refolutien van ds Ed. Achtb. Heeren Regeerders der Stad Amersfoort. Maandag den 22 Mey 1786. T\e Regeerders der Stad Amersfoort in overweginge genomen hebbende, hoe zommigeLieden zig by Requeste aan dezelve hadden geaddresfeert, daar by verzoekende, om binnen deze Stad een Exercitie Genootfchap te mogen oprichten, met dat bepaalde oogmerk, om zich iD den Wapenhandel te oeffenen, ten einde alzo de Schut' tcry dezer Stad van bekwaame Schutteren te voorzien; welk verzoek, met eenige by voegingen en bepalingen, provifionelyk was geaccordeerd, by spppiüftemente van datoden ao December 1783, End?  JAARBOEKEN, Mei, 1786» 485 Endewyders, hoe de ondervinding hadde geleerd, dat dit Genoodfchapgeenzirs by het voor-1 gewende oogmerk was bepaald gebleeven; gelyk nog onlangs een bewys heeft geexteerd van deszelfs bemoeyenisfe met het publiek beftuur, in1 het verzoek, ook op naam van het zelve aan de .1 Heeren Staten dezer Province.ter vergadering van ! den 3 dezer gedaan; en welk verzoek geen het' minfte verband met de offening der byzondere Leden des Genootfchaps, ten nutte van de Schutte- : ry dezer Stad, hebben kan: zo als dit Genootfchap, gelvk het zig tegenwoordig bevindt, en in de prefente omftandigheeden, ook is geheel nutteloos, ftrekkende veel eer tot wezeodlyke fchade voor de g< ede Burgeryë, ende tot onderhoudinge van verderfteyke partyfchappen. Behalven dat het zelve Genootfchap, door het willekeurig occuperen van eene pubreke Vergaderen Exercitieplaats, het aanftellen van Officieren, zonder de vereifchte approbatie, en foortgelyke overtredingen van de bepalingen, aan het zelve geheld, zeer ftrekt tot veragtinge van de goede orde en ondergefchiktheid; Zo is het, dat.de Raad, by deze de provifióneele verleende permisfie tot oprichtinge van een Exercitie Genootfchap, met alle de gevolgen van dien, verder buiten effect Hellende, het zelve Genootfchap vernietigt ende disfolveert; interdiceerende aan de Leden van dien, daar inne verder te continueeren, terwyl'aan dezelve overvloedige gelegendheid zal worden gelaten, om zig met en onder de Schutteren, in den Wapenhandel te oeffenen. Ende gemerkt de Leden van het meergemelde Exercitie Genoodfchap hebben van zich kunnen verkrygen* met overtiedinge van de Publicatie der Heeren Staten van dato den 9 February 1785, zodanige Leuzen te dragen, als nimmer by de Magiftraat dezer Stad zyn geapprobeerd, waar door te meer partyfcbap aangekweekt, en li 3 opent- Amersfoort. <ïef. ter 'erniet. >an Getootfch.•n verbod mn LeU' ten enz.  4% NIEUWE NEDERLANDSCHE Amerj. f00rt. Refil.ter verniel, van Ge* wotfch. en verbod van Leu' zen enz. opentlyke veragtinge van de beveelen der Bcge Overheid, betoond word. Zo werd goedgevonden en verftaan, om cie Leden van dit by deze gedisfolveerde Genoodfchap, op nieuws, en ten overvloede, te vermaanen, zich van het dragen van dergelyke Leuzen te onthouden, onder ernftige Waarfchouwin* ge , dat tegen de overtreders, zonder eenige Conniventie en naar «geur der Wetten, zal worden geprocedeerd. En zal Extract dezer Refolutie worden ter hand gefteld aan Steven Camp Commandant van dit Genootfchap, ten einde daar van aan zyne mede Leden kennisfe te geven, (Onder ftond) Accordeerd met voorfch.Refo!utien. (was getekend) JAN BOTH HENDRIKSEN. Ingevolgen van dit befluit wierden ten zelfden dage twee Publicatien , een tegen de leuzen , en een ander ter vernietiging van het Genootfchap van wapenhandel, afgekondigd. Tegen welke eenige Leden zig verzetteden, en hunne Protesten in de Notulen wilden ingefchreven hebben; het welk üet wierdt toegeftaan, ten zy de protefteerende Leden verklaarden, geene Leden van liet gem. Genootfchap van wapenhandel te zyn. Dog deze Leden weigerden die verklaring te doen ; waar op dan ook de infchryving der protesten agter bleef. Den seifdsa ga Mei is het gem. Adres, den ro Mei  JAARBOEKEN, Mai, 487 Mei'ingediend,' by meerderheid van ftemmen van de hand gewezen, en aan de Requeftranten kennis gegeven, dat hunne aangenomene hoedanigheid als Geconftitueerdens niet wierdt erkend; en een ieder, die vermeende bezwaard te zyn, voor zig die bezwaren moest indienen. Wyk. by Duurstede. Het nieuw öpgerigt Collegie van de Gecommitteerdens der Burgery , hebben aan de Regeering een Adres ingeleverd, tegen het voorbygaan van Jonkheer J. P. C. H. van Renesfe van Wilp , als Geëligeerde, door den Prinfe Stadhouder, en het benoemen van Jr. J. Taats van Amerongen, in deszelfs plaatze. Waar op de Regeering van Wyk, by een befluit van den 16 Mei tegen voorfz. zaak geprotefteerd, en van dit hun Protest by eenen brief aan de Staten 'sLands van Utrecht ten zelfden tyde heeft kennis gegeven. Den 29 Mei des namiddags omtrend vier uuren, kwam alhier de Pander van den Hove Johannes Valburg, tot zyn reisgenoot hebbende een Bode van 't Hof, met last om aldaar te exploi&eeren drie Requesten en Appoin&ementen van Citatien tot crimineels dagvaardingen; als één tegens de Heeren C. Haantjes, C. Beckering, M. van Leeuwen, N. van Osfenberg, H. Schilge en R. Berenburg, in qualiteit als Magiftraatsli 4 Le- Amers- fOORT.  488 NIEUWE NEDERLANDSCHE wvki Dorja- STEDE. t Leden, zynde deze Citatie verleend in de forme, om 'er by wyze van eene Citatie met het furplus ten dage dienende op te konnen concludeer en. Het tweede houdt tegen Dirk Volkmars, Cornelis Sam, Jan van de Wepel en Jacobus Hoogveld, zynde de nieuwe verkoren Regenten, en ftrekt tot Citatie in perfoon , en zo ook het derde jegens Mr. Adriaan de Nys , Gecommitteerde uit de Burgery, mede tot Citatie in perfoon. In deze Requesten grondt zig de ProcureurGeneraal op de invoering van het Regeerings- Reglement, en beëediging van hetzelve; het verlaten van die Regenten, welke den eed niet hebben gelieven te doen, en verkiezen van vier anderen; het introduceeren en beëedigen van dezelve; het niet adfifieeren van de Publicatie der Staten van Utrecht, en het rescontreeren van de Misfive van Gedeputeerden in de allerhonendfte en ongemefureerdfte uitdrukkingen, by wyze van antwoord van den eo April dezes jaars. De Pander deedt zyne twee eerfte Exploiclen by J. van de Wepel en C. Beckering; dog by R. Berenburg komende, zeide deze, dat hy dat exploicl niet konde aannemen buiten voorkennis van de Burgemeesteren, en verzogt den Pander, zig daartoe met hem te begeven naar den Heer Burgemeester Haantjes, ten wiens huize de Pander het ex» ploicl aan den Heer Berenburg voorhieldt, met dit gevolg, dat zo oogenblikkelyk by het eindigen van de lezing, de Pander van een Deurwaarder en twee Bodens in verze- ke-  JAAEBOEKEN, Mei, 7786. '489 kering wierdt genomen, welke hem onmid- \ delyk overbragten in de Stads Herberg de^ Keizerskroon, alwaar hy buiten acces wierdts gefteld, in de bewaring van een Deurwaarder, een Bode en een wagt van twee gewapende Burgers voor de kamer, met acces om in de kamer zelfs de wagt te houden; omdat hy Pander, door zyne in weerwil der Stads Publicatie gedaane Exploi&en 3 Stads Jurisdictie en Territoir zou gefchonden hebben. Den Bode wierdt toegelaten naar Utrecht te rug te vertrekken. Zedert wierdt voor den Pander de gewoone Gyzeling gereed gemaakt, Den 30 Mei des namiddags verfcheen hier de Heer Hoofdofficier, om gemelden Pan» der de faclo uit zyn arrest te doen ontflaan, en aan hem te doen rejiitueeren de origineels Requesten en alle de Papieren, zo dezelve nog niet aan den Pander gerefiitueerd waren. Dan het Geregt begreep, dat hy hierin buiten de Magiftraat niets konde doen, en dus dat hy Heer Hoofdofficier zig daar toe aan de Magiftraat moeste adresfeeren, FRIESLAND. Leeuwar den. Den 4 April is alhier van den Rolle van den Hove van Jüftitie de navolgende fententie uitgefproken; Ge* ItJOR- rEi>E,  49» NIEUWE NEDERLANDSCHE Lee WAKDEN. Sent. : gen de Predik J. Buil 'huis. o- Qez'ÊU by den Hove van Friesland de Procedure y»t voor den zeiven Hove, ihangende tusfchen den Procureur Generaal dezer Landfchappe Offic.) Klaager ter eenre; op ende tegens Dr. Rei- •e- nier Carel Blom, geoccupeerd hebbende voor Jo. n hannes Bulthuis, Predikant te Sneek, beklaagde . ter andere zyde. - 't Voorfz. Hof op alles rypelyk- gelet, en ge. confidereerd hebbende, het geen men in dezen behoordt te confidereeren, in den naame ende van wegens de Heerlykheid der Landfchappe van Friesland, condemneert de Beklaagde ter zaake dat hy op den Predikftoel, zo in zyne Reden voeringen , als in zyne Gebeden , wanneer hy de mond der gemeente tot God behoorde te zyn, zig heeft uitgelaaten in bewoordingen, gefchikt om daar door aan de Gemeente bekend te maken zyne byzondere begrippen , omtrent Staatkundige •Onderwerpen, ten dien einde misbruikende verfcheidene pasfagien uit Gods Woord, zo als onder anderen, in den maand O&ob. 1784biddende voor zyne Hoogheid den Heere Prinfe Erfftadhouder, zig heeft uitgedrukt in dic-r voegen; de Schutters hebben hem wel bitterheid aangedaan, ende befchooten, ende hem gehaat; en den 31 Ocfob. 1784 by eene gelyke gelegenheid, de Schutters hebben hem befchootcn met Pylen in vuurigen Draken venyn en wreed Addren vergif 'gedoopt; en dat niettegenilaande de Magiftraat der Stad Sneek, opden 3 De. cember 1784 aan den beklaagden, door eene Misfive zeer te regte haar ongenoegen hadde te kennen gegeeven, over eenige Woorden , welke de Beklaagde gewoon was op de Predikftoel in zyne Redenvoeringen en Gebeden te laaten invloeiien, welke niet alleen onaangenaam waren aan de Toehoorderen, maar ook nergens toe konden dienen, als om de Tweedragt in haare Stad ende Gemeente voort te planten, met last om voortaan alle vinnige Uitdrukkingen en beoordeelingeu over publieke zaaken op den Predikftoel agter te laaten  JAARBOEKEN, Mai, 1786". 49* ten; egter de Beklaagde, op den eerst daar aan ] volgende Zondag, zyude den 5 December 17'M, 1 in plaats van daar aan te gehoorzaamen, zig nog 1 veel driftiger heeft uitgelaten, nemende zyne Vooraffpraak uir Ezechiel III: vers 17 en 18.^ en zig by die gelegentheid aldus uitlatende: Ik t heb te veel Eerbied voor dat Woord van den Le j venden God, te veel Vrees om my fchuldig te ma- J ken aan U Bloed, te veel ontferming met Uwe on \ ftervelyke Zielen, dan dat ik niet Vrymoedig en Onbefchroomd dat woord, dat God my in de Mond gelegd heeft, tot u zoude brengen, en u Lieden, van Gods wegen ern/iig Waarjchouwen, zonder door laffe Menfchen vrees daar van afgefchrikt te wor' den, nog my aan laag Gevlei fchuldig te maken, op dat niet anders uw Bloed van myne Hand mogte geëischt worden, vervolgens daar by voegende de woorden Jefaia LVIII: vers I. Roept uit de keelen en houdt niet in, verheft uwe fiemme als een Bazuine, en Verkondig mynen Votke haare Overtredingen , en den Huize Jacobs haare Zonden, en voorts , Zo handelde ook de Heilige Gods Mannen, dePropheten, de Apostelen onder het Niemve Tes, tament, hoe vrymoedig en getrouw waren zy niet in de Bejlraffing zonder aanzien van Perfoonen, zie zulks in Stephanus Handelingen VII, die voorbeelden wensch ik van verre na te kruipen, God wen/cheik, zal hier alle nodige Wytheid en Genade fchenken, en met zynen rrymoedigen Geest my onderfteunen , verders op dien zeiven 5 December, gelyk mede den 9 en 03 January 1785 , biddende voor Zyne Hoogheid den HeerePrinfe Stadhouder, Sterk hem onder alle dien hoon of fmaad van een gedeelte eener ondankbaare of ontaarde Natie: waar door de Be» klaagde zich heeft fchuldig gemaak aan |;onbetamelyke Uitdrukkingen en Toepasüngen , met veragting van de Bevelen zyner Wettige Overigheid , en gelegenheid heeft gegeeven, om tweedragt ea onrust in de Stad en Gemeente van Sneek aan te voeden, verfcheidene Bybel Texten daar toe misbrui- VAR> )EN. 'ententie sgendeu >redik. . Bultnis.  Leed WARDEN. Sententh tegen dei Predik. J. Bulthuis. 492 KIEOVVE «EDERLANDSCHE , bruikende —— om aaD hec Comtoir der Domek nen tenprofyte van de Heeriykheid dezer LandIcbappe te betalen de Somma van vyf Honderd Goudguldens, en zulks binnen veertien dagen ' eertskornende, by gebreeke dies Fiat authorifatie 1 op den Deurwaarder, omme dezelve met middelen van Executie in te vorderen, en condemneert dezelve meede in de kosten van den Procesfe tot 's Hofs tauxatie, ordonneert wyders de Beklaagde om zich in het vervolg van diergelyke eXcesfen te onthouden , op pcene van zwaarder ftraffe en zal ten dien einde Copie van dezen aan de Magiftraat der Stad Sneek worden toegezonden, om daar op een waakend oog te houden, en te doen houden. Aldus gedaan en uitgefproken in de Cancelariö binnen Leeuwarden den4 April 1786, ; Een aantal Burgers en Ingezetenen hebben zig wederom den 29 en 30 April en 1 en a Mei by een Adres aan de Staten vervoegd. Den 10 Mei hebben de Staten eenige veranderingen in de Ordonnantiën op het ft.uk derImpofitien gemaakt, en bekendgemaakt by dit Placaat: T\e Staaten van Friesland, allen den geenen die dezen zullen zien, ofte hooren leezen, fahu! Doen te weten: Dat Wy na deliberatie op het Rapport, door de Heeren Onze Gecommitteerden tot de revifie van de Ordonnantiën op hec [tuk der Impofitien ter Vergadering uitgebragt, 2h na daar op ingenomen te hebben deHoogwyze Confideratien van Zyne Doorluchtigfte Hoogheid len Heere Priuce Erfftadhouder, hebben goedgevonden en verftaan te ftatueeren, gelyk Wyftatuseren by dezen, dat GE-  f JAARBOEKEN, Mai, 17S6". 4913 GENERALE ORDONNANTIE. Pag. 14 , Art. 11, zullen worden geroyeerd de ] woordsn, dan na datzc door de Opzigters wel zyn i verzegeld, en in plaats gelteld, dan nadat de Schip . , per of invoerder dezelve door de Opzigters wel zal heb ben laaten verzeegelen. Pag. ao, Art. 50, omtrent het einde van dat Art. tusfchen de woorden ellens en vaten, zal worden ingevoegd ponden. Pag. 32, Art. 58, zal worden geroyeerd en in plaats gefteld. De Commiefen van de DiftriElenzuU len het beloop van den impost op de agterfte opengelatene Colomme, zoo na mogelyk uitreekenen, aantee» kenen, optellen, van de Middelen een ftaat maaken en binnen drie-weeken, na dat by hun ontvangen zyn, en alzoo binnen zeeven weeken, na het verfcheenen vierendeel Jaars, overzenden aan den Hoofd Com^ mis. Voors zullen de Hoofd Commies en Commiefen zoo nodig, de uitgerekende dubbelden moeten confereer en met de CaHeèteurs, die een gelyke uitreekening en aanteekening moeten doen, en dezelve in het montant van den Impost op de bekwaamfte wyze accoord maa. ken. Pag. 49, Are 96, insgelyk zal worden geroyeerd , en op nieuws aldus gefteld. De Commi/en zullen van tyd tot tyd, en wel alle vierendeelt Jaars zuivere korte Staaten der Middelen van Impofïtie in hunne refpeüive üifiriclen, getrokken uit de Staaten der Collecleurs, moeten opmaaken, en binnen zeeven weeken na het verfcheenen vierendeelt Jaars. zenden aan den Hoofd Commis, die daar op den Generalen Staat zal formeeren, en een aan de Heeren Gecommitteerden in het Mindergetaf een aan het Collegie. der Heeren Gedeputeerden, een aan V Landt Hekenkamer, en een aan ieder Generale Ontvanger van de Provincie bezorgen. Pag. 76, Art. zal worden geroyeerd het Woord Heimans. HA- Lebij. VAKJEN, 0lac.we. 'ens de rmpofi~ ien.  m NIEUWE NEDERLANDSCHB Leeü* warden. Plac. wegens de Impofitien. L HA VENSPECIEN. Pag. 99 ■> Art. 8, tusfchen de woorden Coffymolen en kling zal worden gefteld, pifiool, helbaard. REGLEMENT OP HET WEEGEN DER GOEDEREN. Pag. 105', Art. 9, het laatfte gedeelte van dat Art. beginnende met de woorden, dog meer enz. zal worden geroyeerd en in deezer voegen veranderd ; En zullen die geene, wiens goederen bevonden worden meer dan tien per Cent zwaarder te zyn, dan by den Invoer ten Collecte zyn aan aangegeven , op iederzodanig kist, pak, baal of vat &c. vervallen in een boete van vyf en twintig Carolie Guldens, zonder confiscatie der goederen, dog ingevalle dezelve boven den tien per Cent ligter dan de aangave ten Colletïie bevonden worden, zullen de Invoerders alleengehouden zyn, den Impost naar het aangegévene gewigt te betaalen, zonder wyders* UITLANDSCHE BRANDEWYN, Pag. 141 , Art. 3, zal worden geroyeerd en op nieuws aldus gefteld, de Brandewyn mag niet flapper worden ingevoerd dan proefhoudende, en de verdere gedistileerde waateren niet anders dan van Ordinaire Sterkte, terwyl de invoer van voorloop dhr heete wateren (de Brandewyn echter alleen uitgezonderf) ten enemaal word verbooden, en ten dien einde aan de Commifen en Opzigters de vryheid gelaten, om daar van de proeve te neemen, zoo dikwyls het zullen goed vinden. Pag. 143, Art. 7, zullen worden geroyeerd de woorden of Ordinaris Koopmans goed, gelyk by den invoer is vast gefield. WAAGRECHT. Pag. 186, Art. 5, de ifte regel tusfchen de woorden potlood en krytwit zal worden gefteld onledxoogdt Ztfikery, en voorts ageer dat Artikel wor-  JAARBOEKEN, Mai, 1786, 495 worden aangevoeld, blyvende de gedroogde Zuiketey onder de Generale belastinge van twee Stuivers her 100 Pond. GEMAAL. Pag. 224, Art. 72, zal wordeD geroyeerd en op nieuws aldus geiteld: De Stcokers zullen geene uitlandfche Diftilai'ie mogen invoeren, verkoopen, gebruiken of overhalen. Pag. 2251 Art. 76 , zal worden geroyeerd't woord Brouwer. TURF EN BRANDHOUT. Pag. 224 , Art. 1, zal agter het woord Daalder worden gevoegd , op de plaatze van den opjlag, GENERALE ARTICULEN OP DE VYF SPECIËN. ' Pag* 271. Avt, 27, in plaats van Secretaris zal worden gefteld Griffier* En op dat niemand hier van onkundig zy, of van deeze Onze gemaakte veranderingen eenige ignorantie prtetendeere, zal deezen alome worden gepubliceerd en geaffigeerd, daar men gewoon is pulicatie en affixie te doen, want Wy zulks ten dienfte van den Lande alzo verftaan te behooren. Aldus gerefolveert en geartefteerd op 't Ladfchaps huis binnen Leeuwarden den 10 May 1786. H. L. V. HAEESM A. vt. Ter Ordonnantie van Hun Ed. Mog. A. J. V. S M I N I A. Nog hebben de Staten van Friesland den ïi Mei 1786 dit befluit genomen : Is gelezen eene Refolutie Van dc Heeren Staten van Holland en Westfriesland, op den 29 April dezes jaars en den » Mai daar aan volgende ter K k Ver- LeesivAr- DEN. ?lac. we> fênsde Impofitien,  4S6 NIEUWE NEDERLANDSCHE ' 'I.EEÜ- WAR- DEJÜT. Befl.nopens $ dt Dèpart. derV 1 Comp. Vergadering van Hunne Hoog Mog. ingebragt, Waar by zes "Perfoonen worden voorgedragen met namen Mr. A S. van der Hoop. bewindhebber van de O. I. Compagnie ter Kamer Amflerdam, G. Severin. J. N. van Eys, O. JV. Falk, E.Crayvanger en J. P. Scholten, om als Leden, by provifie zullende uitmaken het vyfde Departement van , de O. Ind. Compagnie, volgens het nader plan tot ^verbetering van gedagte Compagnie voormaals gearrefteerd te fuugeereu, met welken voorflag hunne Hoog Mogende zich hadden geconformeerd, dan tegen welker Conclufle de Heeren wegens deze Provincie Gecommitteerd ter Generaliteit hadden geprotegeerd : waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan te approbeeren het verrigte van voorfchreven Heeren Gecommitteerden, met wydere last aan dezelven, om ter Generaliteit te declareeren, dat Hunne Ed. Mog. tegen déze genomen conclufle zig zodanige middelen referveeren,als hun onbetwistbaar recht in dezen medebrengt. Ook hebben de Bevelhebberen over de Burgery der Stad Leeuwarden, zig by eën Adres tot de Staten gewend, tot handhaving van de Stads Privilegiën, loffelyke Coltumen teri Herkomen in 't algemeen en die der Bewindhebberen in 't byzonder, klagende: „ dat zy door de onheugelyke gewoontens „ omtrend de Corporaals, in hunne aanzien„ lyke en in den Burgerftand luisterryke post „ zo aanmerkelyk zyn vernederd, en door „ de ongegronde en ongehoorde eisfehen „ van de onder hen wagtdoende Burgers ,, meer en meer verlaagd worden, en dat, „ om, hunnen val geheel te voltooijen, door „ de Ed, Achtb, Regeering dezer Stad, hen „ hun-  JAARBOEKEN, Mai, 497 5> hunne Privilegiën en oude Coftumen worden benomen." 1 Zyne Hoogheid de Prins Erfftadhoudef, heeft by eenen brief, gefchreven ophetLoo den 11 April laatstleden, aan Hunne Hoog Mogende voorgefteld de aanftelling van den Collonel Christiaan Prins van Resfen-Darm(iad tot Generaal Major van de Infantery, gelyk dezelve , by de oprigting van zyn Corps ligte Troepen, verzogt en bedongen hadt, dog met oyvoeging , dat dewyl de Collonel Lodeivyk Prins van Waldeck reeds byna tien jaren langer in dienst van den Staat geweest was, het aan Zyne Hoogheid, zo wegens de goede hoedanigheden van gemelden Prins van Waldeck, als om andere redenen , toegefcheenen hadt, dat dezelve eenige buitengewoone bevordering verdiende, en derhalven niet hadt kunnen afzyn eene gelyke voorftelling ten faveure van dien Prins te doen. Op dit voorftel, hebben de Heeren Gedeputeerden van Friesland , ter algeraeene Staatsvergadering ingeleverd eene Kefolutie van de Heeren Staten Hunne Principalen,by welke Hoogstdezelve hebben goedgevonden en verftaan, „ in de voorfchreven aanftelling vau den Prins van Hesfen- Darmfiad, om de gevolgen, welke daar uit zouden proflueeren, te difticulteeren en de opgedagde Gecommitteerden te gelasten, dezelve ten fterkften tegen te gaan, en wyders ter Generaliteit aan te dringen, dat de Provinciën, die, Kk a op Leeü a var. >eh«  403 NlEüWÈ NEDERLANDSCHE . Lreu- wAltue». ,qp voorftel eu aandrang van de Heeren Staten van Holland en met dezelve, eene Refolutie tot weering der titulaire Actens genomen hebben, daar by behoorden te perfifteeren, ten einde geen voet gegeven worde, om die titulaire Aétens, welke men hadt willen uitfluiten, weder, contrarie die Refoluxien, in te voeren; zynde Hun Edel Mogende wyders, nopens het geproponeerde omtrend den Prins van Waldeck, van oordeel, dat ingevalle de eerstgemelde tot den rang van Generaal Major wierde bevorderd, de billykheid zoude eisfchen, dat laatstgenoemde daar toe mede bevorderd wierdt." ■ O V' E R T S S E L, Zwolle-. .¥~"\eze Stad heeft voor haar advys, omJL#* trend het nog ftandhoudend Regeerings-Reglement, ten Landdage ingebragt, „ Dat zonder de inhoud der propofitie van de ftad Deventer te approbeeren of te disapprobeeren , eene Commisfie behoorde benoemd te worden , tot onderzoek der „ Pointen , by de propofitie vervat, met „ qualiflcatie om over dezelve, betreklyk „ tot het Reglement van Regeering , na voorgaande communicatie van Zyne Hoog„ heid, en inneming van Hoogstdeszelfs con„ fideratien, een raport op te maken , om „ aan Ridderfchap en Steden voorgelegd te „ worden, behoudens de vrye deliberatie^ „ voor  JAARBOEKEN, Mai, 1^6. 499 9, voor alle de Leden." In welk voorftel de Ridderfchap, de Stad Kampen, en eindelyk ook de Stad Deventer hebben ingeftemd; waar op dan aanftonds zodanige Commisfie bepaald wierdt, en waar toe benoemd zyn de Drosten van Vollenhoven en Haaksbergen 3 benevens de Heer van Voerst van Alerdink , uit de Ridderfchap, en Heeren Weers, Vesterink ewRoufe, Burgemeesteren der Steden Deventer, Campen en Zwol. Door de Ridderfchap is eene Refolutie ingebragt, om alle de ligte troepen , dus ook die van den Rhyngraaf van Salm, tegen den 15 dezer maand af te danken. Het 17de of laatfte Artikel van 'tby Scheepenen, Raad en Gezworen Gemeente dezer Stad goedgekeurd voorftel der Commisfie, (die tot verbetering van de Regeeringwyze dezer Provincie benoemd is) zo als dat Artikel in het raport van gem. Commisfie voorkomt, luidt aldus; „ Eindelyk, dat de Drukpers, welke zo 5, veel heeft toegebragt, om de oogen van s, deze Natie te openen, en de ware oorza5, ken der menigvuldige misbruiken, waar „ van dezelve de uitwerkzelen gevoelde, „ aan den dag te leggen, en waar van de beJ3 paling, vóór het behoud van de Volkstry„ beid, zo hoogst gevaar lyk is, door een uit„ drukkclyk Staatsbeftuit van alle banden „ moge worden ontheven. " Vergelyk hier voren bl. 142. Kk 3 DooK Zwolle.  5oo NIEUWE NEBERLANDSCHE Zwol ub, ■ Door eene Commisfie uit Raad en Meen* te, is een Raport uitgebragt, over der Burgeren bezwaaren, ftrekkende om aan te toonen: i. De bevoegdheid van 't Volk, om alle Regeering - Reglementen, des oirbaar denkende, te veranderen; en 3. Dat het Reglement van 1675 en 1747 onwettig ingevoerd , en onbeftaanbaar is, als het welk zonder toeftemming des Volks, en met geweld zou zyn vastgefteld. By dat Raport is een Concept - Reglement gevoegd op de verkiezing van de Leden der Gezworene Gemeente, behelzende 38 Artykelen: ook nog 7 punten van bezwaar. Vollenhoven. Omtrend het midden dezer maand wierdt san den Secretaris van het Genootfchap van Wapenhandel alhier, onder de zinfpreuk: Pro Aris & Focis, voor den Tamboer Major een fraaije Bandelier ryk met zilver omzet, en een witte pluim voor deszelfs hoed gezonden; de brief ter begeleiding van dit gefchenk, was alleenlyk onderteekend Fa* derlander. Het Genootfchap heeft zynen dank openlyk in de Dagpapieren betuigd. Ter Ordonn. van den Krygsraad. J. T H O O F T, Secretaris. Hasselt. De Regeering dezer Stede heeft den 24 April 17^6 eenen briefingezonden aan Ridderfchap en Steden , Staten der Provincie van  ÏAARBOEKEN, Mei, 1786. 501 van Overysfel, nopens het veranderen van het Regeerings - Reglement van 1674, in1 welken brief ( dien wy als een echt ftuk, volgens onze gewoone onzydigheid in onze verzameling mededeelen) zy zig Rerk uitdrukt, en onder anderen aldus verklaart: Althans Wy declareren rond uit, dat Wy daar in geen de minlte veranderinge zullen dulden, 1 nog UEWd. Mog. van derzelver gedaanen Eed op : voorfchr. Regeerings Reglement, waarop alle de Leeden van de Regeering met onze concurrentie 't Stadhoüderfchap op Prins Willem de Vierde, Gl. Ged., in de msnnelyke en vrouwelyke linie, etflyk, ja mag men zeggen op generaal en univerfeel verzoek van alle de Ingezeetenen vau de Lande , zonder contradictie van iemand, met volkomen toeltemming en toejuiching, gedefereert heb. ben, en door Hooggem. Zyne Hoogheid aangenoomen, en als nog exi(teert, nimmer ontflagen zullen houden. Het is immers UWEd. Mog. ren vollen bekend, dat UWEd. Mog. alleen, met folemneele Eeden tot God Almachtig, hebben gezwooren, te zullen obferveeren en nakomen het voorfchr. Reglement, en vel, waarop Zyne Doorlugtigfte Hoogheid, den tegenwoordige Reere Prime Erffladhouder, tot de hooge waardigheid is verheeven en aangefteld, als NB. een fundamenteele en NB. permanente Wet op de Re» geeringe dezer Provintie. Hoe is 't UWEd. Mog., die zulks in de tegenwoordigheid vau een Alweetend God, die de ydele aanroepingzynsHeiligtten Naams niet onfchuldig houd, mogelyk, in zo een fundamenteele en permanente Wet de minlte veranderinge te mogen maaken? Ziet men niet op het klaarde, en allerleevendiglle, dat wanneer men, met vilipendie van zodanigen Eed, de fundamenten van Ons tegenswoordig Staats Gebouw komt Kk 4 weg Has- iÈLT. Briefvan leRegee. •ing van Hasfelt mpens 't Jiegl.van [Ó74.  5»2 NIEUWE NEDERLANDSCHE Hasselt. Brief va deReget ring va, Hasfelt nopens ' Reg.Re g/em.vai 1074. weg tebreekeD 't geheeie gebouw noodwendig» en onvermydelyk inftorcen moet? En hoe kunnen UWEd. Mog. die, nevens Ons. * Prins Willem den Vierden Gl. Ged., welke't Stad" . houderfchap, aan Zyne Doorlucbtigfte Hoogheid ; op anderen voorwaarden in 't jaar 1747 aan^boden, van de hand gcweezen heeft, uitdrukïcelyk r invoegen voormeld, op dit Regeerings Reglement ■ aangefteld, en het Stadhoüderfchap, in de man1 nelyfceen vrouwelyke linie Erflyk verklaard, en daarop by continuatie den voorfchr. Eed afgelegd hebben, wil men eerlyke Regenten, en oprechte Christenen blyven, zelfs in de gedagte neemen, zodanige veranderinge te willen tenteeren? Want wat ook tegenswoordig eenige oproerige geesten, die uit de tegenwoordige verwarringen hun voordeel zoeken te trekken, en die, om dit bun voordeel tot 't uitterfte te pousfeeren, en gaande te houden, onder het fchoonfchynend masker van Rechten en privilegiën, alles komen te onderneemen, al moeiten 't zelve ook thans, als 't waare, zieltogende lieve Vaderland de doodlleek geeven, komen voor te wenden: „ dat de Regle„ menten of inftruftie op het Erfftadhouderfchap ,, aan de Oppermacht onderworpen zonde zyn, „ en dat dien volgens een ftilzwygende en zelfs ,, door uitdrukkelyk beding niet te verliezene „ voorbehonding, veranderd zouden mogen wor., den, indien de Oppermacht bevond, dat het „ heil of recht des Volks, of van deszelfs Lee„ den en Genootfchappen dit vereisfehte. „ En wat men ook mooge voorwenden vanee. ne honderdmaale wederlegde onverb^eklyks, heid van den Eed, waar mede het tegenswoor„ dig Regeerings Reglement door de Leeden is „ bezwooren, en van verlichting, verlichte tyden, „ volkftem , onvervreembaare rechten, en wat dies meer is. Wy meinen met volkomen grond re mogen vertrouwen, en ftaande te houden, dat UWEd.Mog, cqn-  JAARBOEKEN, M*/, 1786. 213 conform 't recht der nature, even zoo wel, ja nog veel meer verpligt zyn, hun gegeeven woord s en beloften te houden, en daarenboven met folemneele Eeden bekrachtigt, danprivativeperfoonen. En zoude wel iemand van UWEd. Mog., zo< hy zulks al aan de menfchenfmakelykkonde voor- s ftellen, voor de Richterftoel van God Almachtig, voor welke Wy alle oogenblikken immers kunnen geroepen worden, zoo een fuftenue durven ftaande houden, en daar op eene eindelooze eeuwigheid ingaan ? Met wat gratie zal men zich kunnen beroepen, en roemen op Onze Voorzaaten, de oude Batavieren, welkers bekende en onbevlekte trouw, door alle Eeuwen bewaard, en by alle volkeren bekend en geëerbiedigt, Ons immer moesten doen bloozen, en de ontaarding van haar geflacht, en zeden naaktelyk aantoonen ? Want, wat men ook moge voorwenden van heil of recht, of ftemme des volks, men moest waarlyk wel zeer onnozel zyn, zoo men niet befpeuren konde, dat in deezen geen waar belang des Vaderlands, of heil des gar.tfcheo Volks, maar enkel particulier belang, en particuliere oogmerken van eenige fchuilen, welken met het beftaan vau voormelde Regeerings Reglement geen plaats kunnen vinden, of haar bellag zo als men begeert, kunnen krygen. Want waarom anders voorfchr. Regeerings Reglementen geduurende bykans veertig jaaren in vreedzaame, en trarquüle tyden onaangeroert gelaten, en juist nu, ten tyde vandegrootftetweedragt en verwarring, daar buiten dat overvloedige, alle even zeer, tot behoud des zinkenden Vaderlands , op expeditie fchreeuwende zaaken voor handen zyn, dsar mede voorden dag gekomen, om't, als het waare, kwynende, en uitteerende Vaderland ten eenemaal te doen verteeren ? En als ook die zogenaamde ftemme des volks, of 't groot getal Requeftranten , waarop de Regeering der Stad Deventer hunne propofitie bou. Kk 5 wen. Has. elt. Brie/vin leRegee- 'ing van Hasfelt vegens *f Regl.van ló?4.  5o4 NIEUWE NEDERLANNDSCHE Hasselt. Briefva ckRegei ring va Hasfelt wegens' Regi.va 1674. wen, door onpartydigcn hoofd voor hoofd, behoorlyk opgenomen en geëxamineerd wierden, wy vertrouwen gerustelyk, dac de zogenaamde n ftemme des volks, en dac groot getal Rcquestran» ten op een zeer klein getal perfoonen zoude in ï fmelten, die, om haar eigen belang, en oogmerken te bevorderen, Requesten geformeert, en t daar mede rond geloopen nebben, of doen rond■1 loopen by menigvuldige eenvoudige misleide liedeu, en die Requesten door dezelve doen tekenen, zonder dat die tekenaars eens wisten wat zy tekenden , of de materie kenden, waar over die Requesten rouleerden. En wat betreft de voorgewende verligting, verligte tyden, die de licentie der drukpers zoude veroorzaakt hebben, wanneer men meteenige oplettendheid gaat opfpeuren, wanneer de tegenwoordige confufie, verwarringe, tweedragt, bui. tenfpoorige onderneemingen, en 't totaal verval, en veragting der wettelyke oppermacht begonnen is, men zal bevinden, dat dit alles zyn begin genomen heeft, toen een zogenaamde Post van den Nederrhyn, Politique Kruyer, Courier van Europa, Diemermeerfche en Zuidhollandfche Couranten en zoortgelyke de Heeren Staaten, Erf fladder, Regeerings Leeden, en voorts ieder, welke hun voorkwam , ftraffeloos hebbeu beginnen fe lasteren en hatelyk af te fchilderen, en daarop hunne bittere gal te loozen, en daar door een ligt geloovig gemeen te misleiden, en op te ruyen. Zoo dat men die voorgewende verligting veel eer voor een alles verduifterende nevel, akeligde duillernisfe, totaal verderf van zeeden, verwarringen van alles, en wegneeming van alle order, dan voor verlichting moet houden, en dat een onbepaalde licentie van korten duur behoeft te zyn, om alles onherftelbaar te ruineeren. Wy zouden, was het eene zaak van minder belang , 't hier by, als Onze fuftinue onomftotelyk juitificeerende, wel kunnen laaten berusten. Dan  JAARBOEKEN, Mait 1786. scj Dan, uit confideratie van 'c zwaar gewigt des ] voorwerps, en befchouwing, hoe zeer's Lands SJ welvaarts, of totaale ondergang daar van af hangt, zullen Wy ter meerder adliructie van ons gede- B cLreerde, en ter vol'ediger betoog van 't zelve,de hi<.r nog tevens by voegen, 't geen wy reeds metn een woord hebben aangeltipt, dat de voorfz. ver- h andennge of liever vernietiginge van meergemelde fundamenteekenpermanente Regeerings- Reglement B en dus het wegoreeken der fundamenten van Onze u Staatsconttitutie, Ons geheeie Staatsgebouw, ja zelfs 't hoofdzakelyke van de Uuie van Utrecht, otivermydelyk moet doen inftorten. Het is Uw Ed. Mog. ten vollen bekend, dat Onze Voorvaders een taggentig jarigen oorlog te. gen de Kroon van Spanje uitgehouden, en daar in hoofdzaakelyk voor de confervatie van een ieders welherbragte rechten en gerechtigheden hebben gevogten. Het is Uw Ed. Mog. al mede bekend, dat de Unie van Utrecht door Uw Ed. Mog. alle bezworen, en nog dagelyks bezwooren wordende, ten dien einde eeniglyk is ingegaan, ja dar Uw Ed. Mog. daar by al aanitouds in den eerrten articul van dezelve op 't plegtigfte belooft hebben , malkander in alle wdherhragte fpeciale en particuliere Privilegiën, Vryheden, Exemptien, Rechten, Statuten, loffelyke en welhethragte Ctnftumen, Ufantien enz niet alleen geen Prcejudide, hinder ot letzei te doen, maar elkander daarinne met alle behoorlyke ende mogelyke middelen, fa met lyf en goed (is 't nood) te helpen handhauden, flyven en fterken, hefchutten, ook befchermen tegens alle, en een iegelyk , wie en hoedanig die zoude mogen wezen ■ die hen daarinne eenige dadelyke inbreuke zoude willen doen. Als dit nu zo is, zo als 't ontwyffelbaar is, Ine kan men dan nog bevoegd zyn, in een fondament* teele en permanent Regeerings-Reglement, op welke Wy uitdrukkelyk 't Stedhoaderlcrjap, invoegen -Ias. L.T. 'iefvan Regee- ng van [asfelt '.gens 'ï egl.van >74.  506 NIEUWE NEDERLANDSCHE Hasselt. Briefva, de Reg et ring va, Hasfdt wegens' Reglva. JC74. gen voormeld, gei'ntroduceert, en in de manneiyke en vrouwelyke linie Erflyk verklaart hebben, en waaromtrend dus geen 'c minfte bedensen kan , vallen , of dit een welherbragt regt is, verande. ringe of vernietiginge van 't zelve te maaken, ; daar de gemelde Unie op 't krachtigfte Ons alle verpligt, dat recht van den Heer Erf ftadhouder t met alle behoorlyke en mogelyke middelen , ja »zelfs met lyf en goed (is 't nood) te moeten be-. fchermen. En als men deeze verandering of vernietiging alzo mag aangaan, wat zoude dan dog beletten, om ook 't geheeie Erfftadhouderfchap, uit hoofde van een voorgewend recht of heil of ftemme des volks, of hoe men 't ook mogt voorwenden, te kunen verbannen? Want '„ een zo wel als 't ander rust op dezelve grond. En indien men alzo met het eerfte en eminentfte Lid van de Regeering magleeven, en Hoogstdenzelvén uit deszelfs welherbragt regt werpen , wat zekerheid zullen dan dog de goede Ingezetenen , ja zelfs Wy alle voor onze wettige bezittingen hebben? Hebben Wy niet alle nuren *t zelfde te vreezen ? En wat hebben wy dan dog door den bloedigen tagtig jaarigen Oorlog, en 'c afwerpen van den Spaanfche dwinglandy gewonnen, daar wy alle momenten nog meer moeten vreezen , om, uit hoofde van zo een htrfenfchimmig recht, onder 't Ichoonfchynend praïtext van confervatie van rechten en privilegiën, mtt 'erdaad, uit onze wettige bezittingen geworpen te kunnen worden? En wat zal dan dog die zogenaamde ftemme des volks, welke een menigte eenvoud'ge en min doorzigtige Lieden tot hun eigen verderderf, en groten ordienst van den Lande, verleid, en veele zelfs tot buitenlpoorigheeden brengt, uitmaken , daar die zelfde ftemme des volks, die niet dan eigenbelang ademt, zelfs de grond legt, om alle rechten en privilegiën, ja de Uaie van Utrecht zelfs t  JAARBOEKEN, Mat, 1780. 50? zelfs, wanr op zy zig beroepea, op losfe en on- ; zekere fchroeven te ftellen, ora dezelve alle 00- S| eenblikken te kunnen wegneemen en vernielen ? Hadde men in den jaare 1747 en 1748 gememt £ 't Erfftadhouderfchap in de mannelyke en vrou- d .welyke linie des tyds op voorfchr. Regeerings Re- ri clement niette hebben moeten introduceeren, dan ƒ Eadde men zulks moeten laaten. » Doch gedaane zaaken hebben bekendelyk geen B Ta, al was zelfs de tegenswoordige Heere Erfftadhouder dwaas genoeg, om de veranderinge of vernietinge van meergem. Regeerings Reglement toe te Hemmen (hoewel 't zy met verfchuldigtrefpecf gezegt, Wy Hoogstdenzelven van deszelfs gedaanen Eed, niet kunnen of zullen ontflaanjzo znllen UWEd. Mog. dan nog, zo Wy gerust vertrouwen , de ondoenlykheid en nietigheid van een zodanige onderneeming handtastelyk ontdekken, als UWEd. Mog. zig flegts gelieven te herinneren , dat de tegenswoordige Heer Erfftadboudet niet die geene is, met welke het jegenswoordig Erfftadhouderfchap een begin genoomen heeft, maar dat Zyn Doorluchtigfte Hoogheid j'ure henditario in die waardigheid is gefaccedeert. En dat, zo wanneer Zvn Doorluchtigfte Hoogheid al met eenpaarige toeftemmige van alle de Leeden der Regeeringe, waartoe Wy, zo als gezegt, nooit zullen accedeeren, van gem. Regeerings RegKment afzag, en UWEd. Mog. vanden Eed daaromtrent ontfhagen wierden, zulks daü immers bekendlyk deszelfs tegenwoordige en verdere descendenten in dat Erflyk Regt niet zoü konnen prtejudiceeren, en nog minder Mevrouwe de Princesfe van Nasfauw WeilbuTg , als calu quo, en by defecl van wettige descendenten van den tegenswoordigen Heere Erfftadhouder, tot het Erfftadhouderfchap beregtigd zynde. _ Moeste dus eene zodanige onderneemmg niet eene rechtmatige althans gantfeb niet onwayfehy- ne- 3as» :lt. riefvan ■Regee- ng van Jasfelt égens 't egl.van 574.  Jo8 NIEUWE tfEDERLANDSCHE HaS' 3elt. Brieft deReg ting v Rasfet toegem Reg/.v 1674. nelyke vreeze, en akelig vooruitzicht uitleeveren, dat Zyne Pruisüfche Majefteit uit hoofde van de naauwe betrekking, het belang der minderjaarige in descendenten van den tegenswoordige Uesre Erfk- ftadhouder, zoude op zig neemen} gelyk ook £ym ne Keizerlyke Majefteic, in wens dienst de Heer f Prince van Nasfau Weilburg thms bekendlyk is, '*op Hoogstdeszelfs verzoek niet zoude weigeren, 7» en men dus alzo de twee magtigite Vorften zouden irriteeren, om ons zeer fpoed-g cie lmertelyke gevolgen van Onze roekeiooze onderneemingen te doen gevoelen, zonderdat e.n eenig Vorst Onze huitenipoorigheeden Zouden willen of ook zouden kunnen, of durven onder/leunen. Wat ftaat zullen dog ook Uitlandfche Mogendheeden meer kunnen maaken op onzeverbinienisfen, daar Wy met der daad zouden toonen, dat zelfs de plegtigfte Eedverbintenisfen, en de vreze van God, ons op 't pad van eer en deugd niet kunnen houden; en dat Wy alzoo ten eenemaal ontaard waren geworden van de loffjlyke zeeden vanOnze Voorvaders, welkersongefch inden trouw in 't nakomen van hunne verbin enisfen over den gantfehen aardbodem bekent, geroemt, en altyd hoog geacht is geworden, en niet weinig heeft toegebragt, om dit Gemeenebest uit geringe en zwakke begin zeis tot 't hoogfte poincf van eere te bevorderen» Wat vertrouwen zullen dog de goede Ingezetenen, van welke er veele van veel nader by deeze handel befchouwen, dan men wel denkt, en welke het aan kunde, en doorzigt gantfeh niet ontbreekt, in ons kunnen fteileo, daar zy zo een akelig en dangereus voorbeeld voor ooigen krygen. Moesten zy niet natuurlyker wyze denken, dat wanneer het eerfte en eminenfte Lid Onzer Regeennge, door de allerplechtigfte Eedverbintenisfen niet gedekt is, zy dan noch veel minder ftaat daar op maaken, noch in Ons derzel« ver  JAARBOEKEN, Mei, 1786. 50^ ver voor 's Lands welzyn zo hoogstnoodzakelyk vertrouwen ftellen kunnen, en mooglyk tot iets anders overgaan zullen. Want men moet, zo alsgezegt is, zich niet verbeelden, dat die geene, welke zich thans 't, volk noemen, by eene naauwkeurige uitmonfte-. ring een groot volk uitmaaken zullen. En waarfchynlyk zouden die geene, welke zig , nu 't volk noemen, zoo zy ten aanzien van meergem. Regeerings Reglement haar zin alkreegen, by veranderingen. of ongenoegen, 't welke ongetwyffeld ontftaan moet (want zy kunnen doch alte by mogelykheid die offkien, die zy bedoelen , en waar mede zy zich reeds flatteeren, niet bekoomen, om dat er bekendelyk op verre na zo veel officien niet zyn) die geene, en wel de eerfte zyn, die dat mistrouwen op 't fterke daar door zouden aanblaazen. En als deeze veranderinge alzo zoude ondernoomen en uitgevoerd worden , welk vertrouwen zouden de Regeerings Leeden zelfs op elkander meer kunnen ftellen? Onze Voorvaders, en Wy in hunne navolging hebben om bekende goede reedenen begreepen, dat de Eed 't zekerfte en krachtigfte middel was, om een Regeerings Lid tot zyn behoorlyke pligt te houden; om dat men veronderfteld , dat, zo hem de vreeze voor menfchen, en de hope, om liniftre onderneemingen voor de menfchen te kunnen bedekt houden, niet konden bedwingen, althans de vreezevan God Almachtig, voor wiens oogen hy weet dat alles naakt en klaar is, zulks zoude te weeg brengen. fin eindelyk wat geluk of zegen zouden wy van God over ons Land, over de Ingezeetenen, en over Onze raadflagen met eenigen grond kunren verwachten en te gemoet zien, daar Wy, door 't niet nakomen van Onze Eed, en verbreeking van dezelve, niet alleen geluk en zegen van Onze Landpaalen noch meer zouden weeren, maat zelfs, Has- 3elt. Brief van ieRegee* 'ing van Kasfeh vegens V Reg/.van 1074.  Jio NIEUWE NEDERLANDSCHÊ tJAS5ELT. Briefvan deRegee- ring van Hasfeh wegens V Reglvan 1674. zelfs, uit hoofde van dien afgelegden , en niëÉ nagekomen Eed, den tegenovergeltclden vloek zouden inhaalen en inroepen, alles toe ons eigen zelfs verteeringe. Tot flot zullen wy UWEd. Mog in de eerfte plaatze herinneren, hoedaanig Wylen de Heer van der Capeden tot de Pel, dat groote hoofd en voorlichter des Volks en der Volkftemme, zelfs over dij Reglement by zyn vertoog over dè grondwetten der Regeering den 24 February 1777 in UWEd. Mog. Veigadering vobrgeleczen en overgegeeven , dacht, en hoe zeer hy daar op dien Eed bouwt, hoe zeer aldaar voorfchr. Reglement noemt NB. de eeuwig hlyvende letter der wet, die NB. 't richtfnoer van UWEd. Mog. gedrag moest zyn, en ge* 'confidereért als een der grondwetten, die de lyn trekken tusfchen 't Staats en Stadhouderlyke gezag, en op welke NÉ. NB. alleen de Vryheid* en NB. veiligheid dezer Natie berusten, en als eene Verbintenis, die UWEd. Mog. bezwooren hadden in de tegenswoordigheid van een alweetend God, wien het het zeker niet onverfchillig kondc zyn, een getuige geroepen te werden van eene Verbintenis, diewy niet zouden denken te volbrengen. En, in de tweede plaatze, hoedanig de Gezwooren Gemeente der Stad Zwolle by derzelver Refolutie van den 7 April 1755, dit puncf. begrepen hebben, als waar by gem. Leden, onder andere notable poincfen, overwaardig om geleezen te worden, in de Jaarboeken van i755Bladz. 302 en vervolgens bevindelyk, deeze woorden gebruiken. Dat van geen eerlyk Regent, 't zy hoog of laag, die Eed en trouw ftandvastig vast houd, kan of behoord te worden vermoed 5 zonder, denzelven, te verongelyken dat hy NB. NB. zig zyne Ziele, zyne Zalighetd en alle tydelyke contentementen, van etn zuiver geweeten, ooit of immermeer in zoo verre zal kunnen vergeeten, dat hy zich zoude willen voorntemen, om het Reglement van Re-  JAARBOEKEN, Mai, 1786. jti Regeering van 1675 de tegensWooidige richt/hoer; integendeel ten nadeele van het E'flyk Staahouderfchap in de mannelyke en vrouwelyke linie A'B. iV/>. onveranderlyk vastge/teld en aangenootaeft, te willen altereeren, of eenigermaten vei zwakken , 't welk het werk van eerleoze deugnieten alleen zal weezen konnen, die door geene lieden noch beloften op 'tpad Van eer en deugd te houden zyn. ■ Woorden, voorwaar, die immers een ieder Onzer by de minfte gedachten van veranderinge of Vernietiging van voorfchr. Regeerings Reglement, de hairen moeten doen te bergen ryzen. Wy kunnen UWEd. al mede niet verbergen, met iiirpriïe re hebben vernoomen , dat de-K'eL geeringe der Stad Deventer derzelver propofitie tot verandering of vernietiging van meergem. Regeerings Reglement fchynt te willen jultiflceeren door de kwaaden uitflag des laatften Oorlogs met den Kroon van Engeland, en de enkele vertooning , die de Republiek daar ingemaakt beeft, als mede door de troubles, met Zyne Keizerlyke1 Majefteit, en dus uit defecten, niet in't particulier Staatsbefiuur dezer Provintie, maar in de Bondgenoodfehappelyke huishouding der geheeie Uniö reüdeerende. Daar immers UWEd. Mog. Wel ten vollen met Ons zullen willen toeftemmen, dat zoo er waarlyk in de directie van 't geheel Bondgenoodfchap der Unie, defecten mogten zyn , dezelve door een verandering of vernietiging van 't RegeeriugS Reglement dezer Provintie niet kunnen geremedieert worden. En wat betreft de kwaade Uitflag van den Engelfchen Oorlog, dezelve is na Onze gedachten zeer licht, in geheel iets anders, dan in dat Regeerings Reglement te vinden. Men fchreeuwde immers voor dien Oorlog van niets anders dan van onbepaald Convooi, en men zoude 't byna voor eene verraderye gehouden hebben, zoo men niet alle voor handen zynde zware L1 mas« Has. SüL'1» • : Brief i art deiiegee* ring van Hasfélt wégein 't Regl,.va)t 107*. -  5ia NIEUWE NEDERLANDSCHE Has- selt. S'iefva» deRegee- ring van Hasfelt wegens 't Regl.vaH 1G74. raasten , flengen, raas, zwaare bekwaame Krnëö, en anderere beleegen fcheepstimmerhout, vlas, hennip, pik, teer, zeildoek, kortom allerhande fcheepsmaterialen , quovis mcliori modo, ra buiten 's Lands hadden verzonden, en die zelfde volkftemme, hoe weinig de ftaat des Lands tot een Oorlog gefchikt was, hadde geen rust gehad, zo men niet in Oorlog was geraakt. Het gebrek nu van alle die tot de Marine zoo noodzaakelyk vereifchc wordende behoeftens, moeste immers alle diekwaadegevolgen, die meu ondervonden heeft, te weeg brengen. Waar aan ook te wy ten is, dat alle in dien Oorlog , bykans geene onbekwaame, doch echter voor een hoogen prys ingekogt getimmerde fchepen, van geen of weinig dienst konde zyn, tnaar ook 't een voor en 't ander na verongelukt en gezonken zyn , meest alle met man en muis, zoo als men zegt, en de noch ovcrgebleevene weinig meer waard zyn, dan om geflooprte worden. Die zelfde volkltememme was by 'tontftaan der troubles met Zyne Keizerlyke Majefteit mt alle macht daar op uit, om de troupes van dezen Staat, welke men zoo nodig van doen hadde, in de grootfte baat en verachting te brengen, endezelve als gevaarlyke lieden en pesten uit Oaze Provintie tot groot nadeel van Onze Provintie, waar in dezelve als noch continueert, fchoon de Inge* zetenen op 't klaarst zien , dat zy van dag tot dag armer worden, te weeren. Kunnen nu uit zu k zaad, by mogelykheid, wel andere vruchten Voortkomen, dan Wy ondervonden hebben? Wy kunnen UWEd. Mog al mede niet verbergen Onze verwonderinge, hoe de Stad Deventer Koning Willem de Derde, glor. ged. zoo' wel als haare eigene Voorzaaten , omtrent voorfchr. Re» geeringsReglement, ineen gantfchongunftig afpeclf aan UWEd. Mog. komen voor te ftellen. Daar  JAARBOEKEN, Mtit 1786. 513 Daar 't UWEd. Mog. eh gera. Regeeringeover bekend is, dat 't tegenwoordig Erf ttadhouderfchap, < niet is afgedaald van Koning Willem de Derde, maar met Prins Willem de Vierde, glor. ged. be-, gonnen is, en dus 'e geen van Koning Willem ge. , zegd word, althans 111 de fubjeéle materie gantich j niet fchynd te kwadreeren. Daar ook boven dien, al was 'er ülzoo iets voor-. gevallen, zulks onzer achtens als nergens toe die- i üende, dan om hatelykheden tegens eene voor ; lange tyd overleedenen Stadhouder, die zich alzoo niet verdedigen kan, buiten eenige noodzaaken, te vertoonen, zorgvuldig moeste verniyd wor» den. En moede ten aanzien van hooggem. Koning Willem de Derde alle Uitlanders, j a zelfs alle vreemde Mogendheden, die uit de Hiftorien van die tyden b-wust is, dat die Prins Uns inden jare 1672 door de Franfche en andere wapenen op den oever des verderfs gebracht Vaderland, gelukkig met menigvuldig gevaar zyns levens en onvermoeide zorg gered, en daar en boven buiten menigvuldige andere inportantie dienden Onze Krygsmagtop dien formidablen voet gebragt, en by deszelfs overlyden gelaten heeft* Dat dezelve de geduchde vyandelyk troupes in de Spaanfche fuceesfle Oorlog, flag op flag geflagen, en ongehoorde veroveringen gemaakt heeft 9 Ons niet van groote ondankbaarheid befchuldigen, zoo Wy die verdenkingen toedemmen? En wat betreft die befchuldigingen , in kwaade beraadenbeid of laffe vleyerye der voorige Regeeringe van Deventet, is 't ons onbegry^ pelyk voorgekomen , hoe men verdorven Regenten , die met alle eer en reputatie van brave Regenten te grave zyn gegaan, tegenwoordig zonder eenig noodzaaken als met de bairen uit hunne rustplaatzen komt te trekken, en als verwaarloozers van hun Ked en pligt, by 't tegenswoordig geflagt voor te dellen , en met den blaam van LI 2 iw*- Haü elt. 3riefvan leRegeeing van ftasfelt vegens 't legl.van  514 NIEUWE NEDERLANDSCHE Hasselt. Brief van deRegee ring van Hasfelt^ wegens V Regl.van I674. kwade beradenheid of vleyerye komt te bezwalken. Daar zelfs de Heidenen zoo een ftuK voor eene ongodsdienftigheid hielden, en integendeel die les paree fepulto, gebruikte. Wy kunnen eindelyk ook niet zien, welk fun* dament 't niet nakomen van de by voorfchr Regeerings Reglement bepaalde verordening omtrent de Birnen en BuitenlandfcheCommisfien, totveranderinge, of vernietiging van voorfchr. Reglement zoude kunnen opleeveren. Word 't 7elve ten dien opzichte niet nageleeft, 't is Onze fchuld niet, en UWEd. Mog. zullen zelfs best weeten, waar door 't mogte toegekomen zyn, dat 'er geene nominatie gemaakt engeprefenteeerd is geworden. Dan Wy meenen dit wel voor eene uitgemaakte zaak zeker te kunnen en temogen houden, dat in allen gevallen de overtreding van een zo ianigfuc» dament en permanent Regeerins Reglement, geene de minfte veranderinge of vernietiging van 't zelve kan te weeg brengen. Wy vertrouwen dus met volkomen fiducie, dat UWEd. Mog. uit confideratie van deezen allen, 't met Ons wel daar voor zullen houden, als of 'er nooit ter veranderinge of vernietiging van voorfchr. Regleraeat, 't welk Ons voorkomt aan een ieder Regeerings Lid met een wettig bepaald gezag te vreeden zynde, te kunnen voldoen, gedaan waaren, en dierhalven tot voorkoming van alle onheilen, alle deliberatien daar over en over verdere nieuwigheden in de conftitutie, die Wy nooit zullen toeftemmen, ;.,et 'er daad doen cesfeeren, en voor eeewig bedekken, Terwyl Wy in onverhoopte contrarien gevallen niet alleen ten krachtigften daar tegen protefteeren, maar ook rondelyk moeten verklaaren, geenerhande veranderinge in hetzelve uit hoofde voorfchr. noeh ook eenige nieuwigheden, tot nadeel der fublillerende conftitutie, te zullen dulden, noch UWEd. Mog. noch den Heere Erf ftad" hou-  JAARBOEKEN, Mai, 1786. 5*5 houder voor ontfiagen van de gedaane Eed zullen houden , nochte eenig Regeerings Lid op een an- s der Regerings Reglement aangefteld, voor wettig aangefteld zullen of kunnen aanzien. I En dat Wy voorts de facieufe gevolgen voor* 't lieve Vaderland, uit zoo eene veranderinge of> vernietinge onfeilbaar en onvermydelyk moetende i prcflueeren, laaten ter verantwoordinge van diej geene, welke dezelve zullen willen of trachten in l te voeren. 1 Verzoekende wyders, dat deeze Onze Misfive In de Notulen van UWEd. Mog. worden geinfereert, om te (trekken daar en zoo als behoort. In welke verwachtinge Wy UWlïd Mog. in Gods Heiligeproteéliebeveelende, vcrblyven enz. STAD EN LANDEN. Groningen. De Heer H. de Sandra Veldtman, hadt wegens het kwartier Tuvelingo by de Ommelanden ter Staarsvergaderinge zitting. Deze Heer ftaat bekend voor eenen yveraar onder die geenen, die zig voorftanders van 's Volks rechten noemen. Hy vondt zig verpligt, op eene dagvaarding in perfoon, den 20 Maart laatstleden zich te recht te ftellen voor eenen Rechtbank van o Rechters, welke Monfter - Heeren genaamd worden , en welke, na bepleiting der zaak, gem. Heer Veldtman van den Landdag hebben afgewezen. Den 27 Mei was de Breeden Raad vergaderd en nam dit befluit: „ Ter Vergadering van den Breeden Raad LI s » zyn- Has- ELT. hiefvan 'eRege- irig van lasfelt >egens 't legl.van 674.  (Sao- $16 NIEUWE NEDERLANDSCHE „ zynde gelezen eene ingekomene Misfive i.„ van Zyne Doorl Hoogheid, den Heere Prins Ërfltadhouder , gefchreven op het „ Loo den 15 dezer,dienende tot antwoord „ op de Misfiyen door den Breeden Raad, „ den 23 Maart en 24 April jongstleden af„ gezonden; hebben de H. Heeren, Burge„ meesteren en Raad Oud en Nieuw, Sampt „ Taalmannen en Gezworen Gemeente ver- liaan: Dat, aangezien by voorfz. Misfive „ door Zyne Doorl. Hoogheid geene redenen }} van bezwaac omtrend de wettigheid der }, hier gedaane Keure, ofte de qualiteiten van „ de gekozene twee Raadsheeren en Gezwoo„ ren zyn voortgebragt, de zittende Raad „ %al worden verzogt, gelyk gefchied by de„ zen, om conform Brcede Raads Refolutie, „, van den ï7 Maart jongstleden de Heeren „ Hendrik Willem Hoving en LouisBothenius „ Lohman, als Raadsheeren, en den Heer „ Willem Hendrik Hoving, als Gezwooren, „ de Edelen daar toe ftaande s te ftaaven , s, houdende alzo de zaak, conform gemelde „ Refolutie, voor afgedaan." DRENTHE. Assen, Den 29 Maart 1786 is alhier vastgafteld, en vervolgens afgekondigd de* ze Publicatie: Drost en Gedeputeerde 'Staaten der Eandfchap Dv, ntne; .doen tc weecec: Öat op denjongst-  JAARBOEKEN, M«, 1786. 5*7 geboudene Ordinaris Lansdag in datoden 14 Maart 1786 door de Heeren Ridderfchap en Eigenerfdens Staten dezer Landfchap verzogt en geauthorikert zynde, om by abfentie van Haar Edele Mogende ernftig te waken, dat zoo wel aan d' eene kant, de celegalifeerde, en thans binnen dezeLandlchip fubfiderende Exercitie Genoodfchappen, by de vastgertelde Reglementen ftrictelyk worden .gemaintineert, en tegens alle infultes, overlast, en feitelykheden, kragtdadig befchermd, zo ook aan d'andere zyde, de overige Ingezetenen, tot de Exercitie Genoodfchappen niet behorende, aan geen eigene rigting of overmagt der Exerceerende Leden blootgefteld, maar integendeel, in alle gevallen op een wettige wyze, volgens de ordinaris cours van Jüftitie geconvenieert worden: en dat ter bereiking van dit heilzaam oogmerk en voorkoming van dadelyke gevolgen. aan alle zo exerceerende als niet exerceerende Ingezetenen zal blyven verboden, zig buiten uitdrukkelyke lasten ordre der Regeering van fcherpePatropnenteyoor» zien, veel min van dezelve eenig gebruik te maken , en dat hier omtrent, gelyk ook opzig'elyK al het gene, tot bevordering dezer mening zal kunnen «rekken , ons Collegie de nodige aanfehryvingen en Publicatien zouden laten doen. Zo is het, dat wy, om aan de falutaire intentie der Heeren Staaten te beantwoorden, en Hoogstderzelver Landsvaderlyke voorzorge en yver ten besten hunner Ingezetenen, zo veel mogelyk te bevorderen ; na rype deliberatie, hebben goedgevonden en verftaan, elk en een iegelyk binnen deze Landfchap wonende, of dezelve frequenterende, ferieufelyk te vermanen, en nadrukkelyk: te gelasten, zig zorgvuldig te wagten van alles 't geen de verwydering tusfchen Ingezetenen en Ingezetenen, door aan departyfehappen, endaar uit ontftaane verbitteringen voedzol te geeven, zoude kunnen vermeerderen, en het bederf van het geheeie Land na zig liepen: m Maar in tegendeel, zo^als het waare ^qneb^ Assen» Publ.nopens G2. noodfeh. van V/a* Oenkand.  5i$ NIEÜWE NEDERLA'NDSCHE" Tttbl.nopens Genoodfeh.van Wa' pttnhand. bers des Vaderlands, ó'a. nimmer door verfóeije* lyt^e eigenNac , of zugt tot nieuwigheden om by. zondere jnzigten te bereiken, gedreven te worden, betaamd, alles wat in hun vermogen is, gewillig toe te brengen, 't geen ter bewaring der ruste, eensgezindheid, en onderling vermuwen (debron en oorfpróng van het geluk eener Bnrgerftaat) onder-de goerte Ingezeten, dienen kan, en dus met daden te tonen, dat hun 's Landswelvaren, welke zonder eendragt niet beftendig kan weezen, boven alles na aan het harte le?t. • G-l-"tende wyders de refpective Schultesfen ter phatzep , alwaa'r gelegalifeerd- Exercitie Gemotfchappen gevonden worden, derzelver Officieren voor zig re doen verfchynen, en uit onze naam te beveelen, alledefcherpePatronnen, welkezy, of iemand der Leden van hun Genootfchap onder Zig mogten hebben, op den eed aan de Lande gedaan, oadelyk over te geven,om by hem Schultz. gecachettmt en tot onze nadere ordre bewaard te worden, alles by poenen en boeten tegens de verftoorders der gemeene ruste en openbare veilig, beid, bevorens gefteld, of als nog naar vercil'ch van omftandigheeden te ftellen. Ordonneerende ttffens de gezamentlyke Schultesfen dezer Landfchap, dewelmeningvan de Heeren Staaten en de/e onze Publicatie met naauw* keurige oplettenheid zohder eenige oogluikinge teexcuteren, en niet te gedogen, dat daar aan, onder welk een voorwendzel ook zyn moge, de geringde krenking of verhindering worde toegebragt. Want wy zulks ter ,reru5tftelling der goede Ingezetenen "en dienfte van den Lande, inmaniere voorfchreven hebbon gevonden te behoren. En op dat niemand hier van eenige onwetenheid voorwende, zal deeze d<;or den üiuk gemeen genaakt, alom binnen da Landfchap vati.de Predik» boelen worden afgelezen , offchoon in fommige Carfpellen een ander gt bniik mogte plaats hebben , t-n, verders geafhgeert ter p'jatfen, alwaar men gewoon is aftilde onzer Publicatie ta doen., Al,  JAARBOEKEN, Mei, 1786. 5*9 Aldus gerefolveert en gearrefteert in Collegie te Asfen, üen 29 Maart i?%6. ^'T^. J. van DONGEN, vt. Ter OrdonneDtie van Welgemelde Heeren. W- van HqFSTEDE, 17K6. VERANDERING ONDER DE HOOGE EN LAAGE AMPTENAARS ENZ Ha hem. Dezer dagen is te Zutphen zeer y pnverwagt overleden de Heer Rudolph AnthonyD Wynen, Burgemeester dezer Stad. o: 's Gravenhage. Den 1 dezer maand Mei" hebben Hun Ed. Groot Mog. uit eene Naamlyst L van Hoofd-Ingelanden, aangefteld tot Dykgraaf^ van den Heer Huygerwaard, Jonkheer Cornelis van N Foreest, Heer van Schoorl en Kamp, dewelke inE die hoedanigheid ter vergadering van Hooggem. Heeren Staten den eed heeft afgelegd en zulks in plaatze en vermits den vrywilligen afltand van den lieer Carel de Dieu. Den 5 Mei hebben de Heeren Bewindhebberen tot het vyfde Departement van de Nederlandlche Ü. Ind. Maatfchappy in Hun Hoog Mog. vergadering den eed afgelegd , namenlyk, de Heeren Adrianus van der Hoop , George Severin, Jan Nicolaas van der Eys, Otto Willem Falk, EltasCrayvanger en Jan Petrus Scholten. Den 10 dezer zyn door den Raad van Staten tot de navolgende CommisGen benoemd; de volgende Heeren, als: tot die naar Staats - Flaanderen, Lycklama a Nyeholt en Lehman. Van de Tienden, V Maus van Kok/er, Burgemeester aldaar: mits- L gaders tot Commis - Collecteur te Chaam , den p Heer F. de Riemen gelyk ook onlangs tot Com- „, reis ter Recherche te Rotterdam is aangefteld J. E van Boom , Onder-Equipagiemeester te Helvoetfluis, en in deozelfs plaats tot Onder-Equipagiemeester aldaar, uen gewezen Lieutenant Paulus Corbeau. <" Wyders heeft gem- Zyne Doorl. Hoogheid aangefteld, tot Grootmajor der Stede Coeverden, in plaats van den Genei aalmajor Trougodt de Nojlitz, den Colonel-Commandant van het Regiment van den Generaalmajor van Dopf, Arnaut Fredrik Oftmer. Eindelyk heeft Zyne Hoogheid aangefteld, tot Collonel van een Regiment in dienst van dezen Staat, c vermits het overlyden van den Generaal Major Baron de Nojlitz) de Coll. Commandanten Lieut. eff. van het zelve , Daniël Anthonie van, Phtienberg. Men heeft tyding dat den 10 der vorige maand te KirChheim Portland overleden is, de Heer Carl Friedrich Aclolph van Gagern, Generaal Major van het voetvolk, en Kapitein van eene Compagnie, onder het ifte Regiment van den Heer Lieutenant Generaal Vorst van Waldeck , ten qienfte dezer Lande, enz. Amsteldam. Tot Kapteinen zyn verkoren m Wyk 4, de Heeren Cornelis LeonardKolff, Wyk ï4, Pieter Boele; Wvk 41, Pieter Pama de Kempenaar ; Wyk 11, Michiel Huyghens; Wyk 55, IV Gerrit van de Poll; Wyk 47 •> bantel Marsfenier; Wyk 29, Dirk Verfteeg; Wyk 23, Jodocus C. Sibmacher.% Wyk 12, Hermanus van Ledden Hulfch* ERAN« •.RING e r Hoeven, en tot Scheepenen de Heeren Pieter Baalde, Aart Johan Verjlolk, Heer van ioelen en Aldenhaag, ür. Frangois Willem de Monchy, Franpois de Mirell, Ifaac Hubert Junior, Pieter van Oort en Jan Beeldemaker; Tot Scheesenen Commisfarisfen de Heeren Frangois de MiAf, Ifaac Hubert junior en Pieter van Oort. Den  JAARBOEKEN, Mei, 1786. 523 Den 21 is alhier overleden de Heer Mr. Jacob „ de Meyer , in leven Oud-Ordinaris - Raad van Jüftitie, Advokaat-Fiscaal van Neërlands-Indien Q»£ pro interim Water-Fiscaal te Batavia enz. D] Den 22 is by de Ed. Gr. Achtb. Vroedfchap dezer Stad, in piaatfe van wylen den HeerMr.Pieter Cornets de Groot, aangefteld tot Bailluw en " Dykgraaf van Schielaud Jonkheer Johan Matten^ Baron Ccllot d'Escury. By het Edel Mogend Collegie ter Admiraliteit op de Maze is aangefteld, tot Architeft en lufpecleur*Generaal van de Gebouwen, Lootten, Huizingen enz., aan het gemelde Collegie behoorende, de Heer Jan Guidici. Over de 24 Compagnien Schutters dezer Stad, zyn, volgends de nieuwe inrigüng aangefteld en benoemd. Tot Collonel, Mr. Nicolaas Martwus Boosaeit vaa Alblasferdam. Tot Kapteinen,No. 1, T T. Cremer; No. 2, " '■> No. 3,, J. van Rykevorfel; No. 4, N. Montauban van Swyndregt; No. 5. J. Hoofd\ No. 6. F. Blondeh. No. 7. JH.Frescarode; No. 8, A. Burmeifter\ No. 9» M. Baalde; No. 10, T. Brown, Junior ; No 11, Mr. L de Witt; No. 12, A. van Rykevorfehïio.iz, J. Willemfe; No. 14> J. van der Pot; No. 15, G. Costerman; No. 16, F. R. Overfchie; No. 17» P. Juta; No. 18, Mr. J. R. W- Ram; No. 19, P.Caarten; No. 20, G. van Gennep; No. 21, A van der Velde; No.M,P.EUinkbuyfen; No. 23, J. Havelaar Junior; No. 24, L- Zwyndregt. Tot Lieutenants, in No, 1, Dr. L.Nolst; No. 2, C. £«»5i N<». 3, ^. No. 4» r-f°Se/ï No.«;, P. SW*«r» No. 6, 3*. Penning; No. 7. fl. Leemputte; No. 8, ^ ate No. 9, Voogd; No 10, J. C Sfocöfa; No. 11, R.Bremt No. 12, ÏT. Po*; No. 13, P- Beyerman;jXo. j4, Dm No. 15, ƒ. Tt van der Wiet; iran» ;rino fder, 5 hoo- [ en .ge mte- VAR3 4z*  m NIEUWE NEDERLANDSCHR Verai jderin' onder i>eho0 ge en jlaage Ampti KAARS ENZ. r- No. 16, B. Buschman; No. 17, A. Maas; Nó. 18 ï J. van Alphen Gz.; No. 19, H. du Féz, No. iü f J. P. Havelaar; No. 21, M. Verfteeg, No. 22 , • J- Vos; No. 23, 2Ï. Sturenberg; No. 24, C. Hynfius. En tot Vaandrigs, jn No. 1, K. van Stolk; No. 2, F. van Vollenhoven; No. 3, Mr.//„ -.Gevers; No. 4, F. W Frescarode; No.'5, A.Ral dys; No. 6, Jtó. if/. de Monchy; No. 7, iï. Gw- ter man; No. 8 , i>. Johanneau Laregnere, Junior; No. 9, W.van der Pot; No. 10, C. w»« der Hoe- ven, Junior; No. 11, P*ra/y; No. 12, A.y. Gevers Leuven; No. 13, ^f. Hubert; No. 14, G. ^ van El, Junior; No. 15, F. Bicker; No. 16, A. Perrier, Junior; No. 17, F. Brethouwer, Ju. nior; No. 18, F. S JohanneauLaregnere; No. «9. % P. van Heel; No. 20, 71. M. Roest; No. 2i, Z>. yf. Havart; No. 22, F. Hoeven; No. 23, 5- Molewater, No. 24, G. M?êx. Schiedam. Den 30 der afgelepene maand is by vervulling voor den tyd van nog 2 jareD, in; plaatze van d.n Heer Jan Jacob Mispelblem Beyet, Heere van Zuydfcharwoude, die op deszelfs verzoek daar van is ontflagen, door de groote Vroedfchap , tot Hoofdofficier dezer Stad aangefteld de Heer Mr. Eduard yacob Penning, Raad en OudBurgemeester. Den 5 dezer maand Mei zyn, uit eene overgeleverde Naamlyst van een dubbel getal Perfoonen, door dén Heer Prins Erffladhouder verkoren, en dienvolgende aangefteld: Tot Burgemeesters, de Heeren Mr. Dominicus Doom Jacobsz., Nanning de Greve en Mr. Philippüs Theodorus van Cioon: Tot Scheepenen de Heeren Mr. Hendrik van der Heym, Heerfe van Baarland , Bakendorp en Oude Lande; Mr. Willem van Walwyk, Adrianus Knappers*, Dr. Anthony Gysberti Hodenpyl, Cornelis Heereman , Ary van den Heuvel en Mr. Adriaan Maasdam; en tot bebeepenen GommiffarisfèB, ter Ju- di-  JAARBOEKEN, Mei, 1786. $*ƒ dicsturé van 'sLands Gemeene Middelen, de ^ Heeren van Walwyk , Knappert en Gysberti Ho- L denpyl. rT . 0 T holen. Door Zyne Doorl Hoogheid zyn t op den 30 dezer maand Mei, uk een overgelever- c de Naamlyst verkoren, toe Burgemeesters, dezer r Stad, vaa Servaas 178Ö tot Servaas 1787 , de lire- ^ ren J acob Joh. van Stapele en Mr.Jon. van der. BtJRGf v a n L iC h V e n b e r O 5 * tot Scheepenen, de Heeren Diederik Vleugels,Adriaan van der Schoor, Mr. Caspar van Citters, Mr. Emericus de Weert, Johan Cornelis van Stapele, Marinus Anthony Casthoek, Mr. Theódorüs J>.~ han Plevier en Wdletn Ahthony de Haze Bommè; als meoe tot permanente Raad: in plaats van w£len de Heer J. J. van Lichtenberg, de Heer' Adnaaïï van der Schoor. Wyk by Duurstede. Den3 dezermaand Mei overleedt alhier in den ouderdom van 71 jaren en omtrend 7 maanden, aan de gevolgen eener beroerte, de Heer Dirk Bruyn Georgz. Oud-Raad in de Vroedfchap en Oud • Burgemeester , mitsgaders Lieutenant- Collonel der Schutterye dezer Stad. D o k k u m, Den 5 dezer maand is alhier in den ouderdom van ruim 60 jaren, zeer fchielyk overleden de Heer Mr. Gerhardus Brantsma,R?&d in de Vroedfchap en Oud-Burgemeester dezer Stad, mitsgaders Scholarch der Latynfche Schooien alhier. Voi.lenhoven. Den «5 dezer maand Mei is alhier in den ouderdom van 64 jaren en ruim 2 maanden overleden, de Her Arend Baron Sloet, in leven Heer van Tweenyënhuizen, Hagersdorp, Oldenruitenborg en Ter Heil, der Duitfche Orde Ridder en Coadjutor in de Baleye van Utrecht, Landdrost des Kwartiers van Salland, en gewoone Gedeputeerde ter Vergadering van Hun Hoog Mogende. LYST reram- ERJNO NDKR * hoo- e en ace MTS» AARS nz.  $it NIEUWE NÈ-D. JAARJ3. Mai. 178S. LYST'DER PRYZEN VAN VERSCHEL DE PRODUCTEN ONZES LANDS. Rotterdam den 22 Mat. Rotterdam den 22 Mai. by de Z. Zak. Paardeboonen p a ,0 .< TARwnieuweZeeuws 15 a 22 BDuiveboonen 19 a *i 5 blaauwe 14 a 16 SMour Inlands 16 a Zomer 14 a 17 « y~<* Rogge Zeeuws enlnl. 10 a 13 $ by den Steen. £00user Wnte 16 a 18 g Vlas Allerbeft 45 a 56 ft. , _ Best 40 a 44 ft. _, by t Laft. —— Middelfoort 33 a 30 ft. Boekweit op 154 ffl a 20 Gemeen 26 a 32 ft. Gerst Winter 19 a aoLe — Allergemeenst 18 a aS ft, ■ -Zomer 17*a iS*^ Havbb. Zeeuws enz. 10 è 12^  N I E U VV È NEDERLANDSCHË JAARBOEKEN, j U N Y MDCCLXXXVI. GELDERLAND. T H I E L. f-Xe nuttigfle zaken winnen niet altyd J Jf veldt. Hoe zeer de nutteloosheid, en zelfs fchadelykheid der gewoonte, om de lyken binnen de Steden,ja in de Eerken, te begraven , ten duidelykfte is betoogd $ hoe zeer geene punten van ons geloof, van onzen Godsdienst, hoe genaamd, die gewoonte begunftigen, ja veel eer de Leer van onzen Godsdienst alle bygeloovigheden afkeurt en verfoeit; niet te min blyft die verkeerde gewoonte voortduuren , en eenige weinigen zyn alleen groot genoeg van ziel, om dat vooroordeel te overwinnen. Wy kunnen 'er dit gevolg uit trekken, dat ver hetgrootfte gedeelte der menfchen, in allerMm lye  528 NIEUWE NEDERLANDSCHE Thiel lye zoorten van zaken, door vooroordeelen belHerd worden. De Heer van Leeuwen , een aanzienlyk Burger in deze Stad, gaf in het voorleden jaar een blyk, dat hy den gemeenen ftroora van vooroordeelen niet wilde volgen. Hy hadc het ongeluk van zynen oudften zoon te verliezen, dog liet het lyk van zyn dierbaar kind, in den open lucht by de kerk te Averzathen begraven. Het vooroordeel berispte dien edelen daad. Dog de Heer van Leeuwen wilde geen flaaf van blind vooroordeel zyn. De dood bragt hem kort daarna eenen tweeden flag toe, en ontrukte hem zyn jongst kind : Hy Het het zeiven op dezelfde plaats begraven, en ten teken, dat hier in geene vernedering is, buiten in de kerk muur, boven het graf, 'twelk met fteenen palen en yzerwerk is afgeperkt , een gedenkteeken oprigten; in het welk dit opfchrift is gefteld: Op het Graf van Arn. Corn. van Leeuwen, Stud. in de Regt. op Utr. Hoge School', over led. te Thiel 15 Mei: en Christ. Sam.Ant. van Leeuwen over led. aldaar 2 Juny 1786. ' Hier rust myn oud/ie en jongfte Kind. Ai! lezer ! fla dit voorbeeld gade. Zyt levend een waar menfchenvriend. Rn doe, ook na uw' dood, geen fchade. J. D. van LEEUWEN. De  JAARBOEKEN, Juny, 1786. 549 De Heer van Leeuwen heeft vervolgens jnet den Heer van Eek een Genootfchap, onder de fpreuk: Ter navolging, öpgerigt, welks oogmerk is, het begraven buiten de Kerken, meer algemeen te maken, met dit gevolg, dat reeds een Huk Lands buiten de Stad , tot eene algemeene begraafplaats is gekogt , en tot dit oogmerk vervaardigd wordt. Het Zeeuwsch Genootfchap der wetenfehappen te Vlisfingen hadt eene Prysvraag uitgefchreven, omtrend de beste middelen om het begraven buiten Kerken en Steden algemeen te maken. De verhandeling van den Heer van Leeuwen is toen met den gouden eerprys bekroond. Het oprigten van Genootfchappen tot dit einde is in de verhandeling opgegeven als een der voorname middelen. Den 20 Juny 1786 heeft het Genootfchap zyne eerfte vergadering gehouden, om verflag aan de Leden te doen van het geen verrigt is, en te raadplegen en tebefluiten, wat verder dient gedaan te worden. De Regeering keurt den yver en pogingen van 't Genootfchap goed; bevordert deszelfs pogingen, en heeft de nieuwe Begraafplaats, welke mede tot eene openbare Begraafplaats, voor eenen iegelyk is opengefteld, in de befcherming van Hun Ed. Achtb. genomen, en de lyken, welke aldaar begraven worden, ontheven van de belasting, die anders voor het buitengewoon begraven moest betaald worden: het welk door eene Publicatie is bekend gemaakt. De Heeren Staten van dit Mm 2 kwar- Thieï..  53o NIEUWE NEDE11LANDSCHE Thiel, kwartier hebben ook het Genqptfchap op deszelfs verzoek, vry verklaard van den 40 penning en van 't gebruik van Zegels, tot deszelfs fchriften, en andere aflens. Hattem. Wy hebben in ons voorgaand ftukje, van het alhier voorgevallene verllag gedaan. Den 13 JunY raadpleegde de Regeering, hoe te handelen omtrend de geenen, die het volk zouden hebben aangezet, om zig te vergrypen, en den 1 Mei eenen nieuwen Raad ad interim te verkiezen, en den 2 Mei 5 perfoonen in den eed te nemen, die de Gildens tot Gemeenslieden hadden aangefteld. Men befloot alle de ftukken , tot deze zaak betreklyk, te ftellen in handen van eenen Rechtsgeleerden, om den Raad te dienen van berigt. Dog dit heeft weinig invloed gemaakt; gelyk blykt uit eene aanmaaning den 13 Juny 1786 aan den Stadhouder, by den volgende brief aldus gedaan: DOORLUCHTIGE HEER ERFSTADHOUDER. y\e Burgery nevens de Gezwooren Gemeente der Stad Hattem, hebben de eer aan Uwe Doorluchtige Hoogheid by deezen te declareeren , dat reeds zedert den tyd van byna een Jaar, de vervullinge van eene ^cbeepeniroel, met het affterven van Wylen den Heer B. J. Daendels, in de Maand Jqly des voorigen Jaars opengevallen, te vergeefsch hebben te aemoet gezjen, en daar op ge wagt \ waar by voor eenigen tyd door het fubite overiy- den  JAARBOEKEN, >»y, 178Ö. 53i den van den Heer Scheepen Wynen; nog een tweede plaats is komen te vacteren, welke mede nog onvervuld is, hetgeen Uwe Doorluchtige Hoogheid zeer gemakkelyk zult p-nttreeren, ten hoog- , flen prxjudicabel aan onze Stad te zyn ; aarge- , zien hier door veele zaaken in het eerite Lid van : de Regeeringe, door de weinige Magiltraats Le- ( den, die geenzins allen nog geduurig ter Steede , aanweezig blyven, onafgedaan, en van tyd tot tyd verfchooven worden , zoodanig dat zelfs de geheeie Jüftitie in handen is van drie Heeren Burgemeesteren, waar van egterdeuitfpraakover het Leven, de Eer en de goederen der goede Burgery moet afhangen- offchoon volgens eene conftante gewoonte in Gelderland, voornaamelyk in de Stad Arnhem en te Hattem by Refo'utie te regte bepaald is, dat niet minder dan de Meerderheid, gelyk alhier Vyf Leden van de agt uitmaaken, tot het formeeren van eene Conclufle moeten prefent zyn; en hoe zeer nog de direftie alhier aanloopt tegen de Grondwetten, kan afgenoomen worden uit de noodzaakelykheid, waar in zich de Gemeente onderfcheidene ryzen bevonden heeft, tot zo verre, dat dezelve nog onlangs door de afweezigheid der Magütraat rifeuwe Leden ad interim heeft moeten nomineeren tot het waarr.eemen der Jüftitie, welke anders geheel en al zou hebben moeten ftil ftaan en op Gods genaade heenen dobberen. Uwe Doorluchtige Hoogheid zich uit hoofde van het Regeerings Reglement des Jaars 1750, gechargeert vindende met de aanftellirge van de MagifiVaat binnen onze Stad, oordeelen de Burgeryë nevens hunne directe Reprefentanten , de Gezwooren Gemeente, dat de vervulling der gemelde openftaande plaatzen, geen langer dilai of uitftel zal kunnen lyden, te meer, wyl zulks regelregt ürydig is met de eeoige wettige Stads Reglementen, en aloude Conftitutie, waar by toch met ronde woorden vermeld ftaat: dat aÜe VaMm 3 ,> ca* Hat- •Hak, ianfchr. 'art Ge,wor. Geneente.•nz.  Hat. tem, Aanfcht v. Gezw Gemeen ie enz; ƒ32 NIEUWE NEDERLANDSCHE ,, catmren in den Raad binnen den tyd van eert „ Maand, of zes weeken zullen moeten werden vet„ vuld," , Deeze redenen en motiven zullen by Uwe Doorluchtige Hoogheid, zo Wy vertrouwen van dae gewigt ec aanbelang geichat worden , dat hoe eer hoe liever, ten minften voor di;n afloop van dezen maand, Uwe Dooiluchuge Hoogheid aan de begeerte der Burgery en Gezwoo.en Gemeente voldoen zal, aangezien anderzins dezelve zig genooddrongu, zullen vinden om, ter voorkoming van alle Regeringloosheid, en om niet langer het beftier en de manience door zulk een klein getal van Perfoonen te laaten uitoeffenen, alle zodaa» nige middelen te beproeven en in 't werk te ftellen , die de Wetten deezes Gewest, en van onze Stad pns zullen aan de hand geeven. De Gezwooren Gemeente en Rurgery hebben niet willen nalaaten, alvorens die nog in te Haan, Uwe Doorluchtige Hoogheid nogmaals en ten laasten by deezen tot de fuppletie der voorfz vacatures op het vnendelykst aan te maanen , ten einde Uwe Doorluchtige Hoogheid en de geheeie Natie verphgt zullen zyn den rechtmaatigen handel en 't gedult der Gezwooren Gemeente en ^Urgery te erkennen, Hier meede Uwe Doorluchtige Hoogheid in Go« des Heilige Protectie aanbeveelende,zo verblyven. DOORLUCHTIGSTE HEER hRFSTADHOUDER1 Uwe Doorluchtigfte Dienstwillige , Dienaaren, de Gezwooren Gemeen-: te der Stad Hattem. Ter Ordonnantie van dezelve. {was getekend) h H. van DYK, Scriba. H. M E Y L I N Kj, Scriba, De  JAARBOEKEN , 178Ö. 531 De Burgery der Stad Hattem en op fpeciale last van dezelve. Hattem , , , deni3juny 'was getekend) ,706* G W. van RARNEVELD. ANÏ. BARNEVELD. C T. VINKENBRINK.' N. A Ü C K U S. Wy hebben in ons voorgaand ftukje van eene Publicatie gefproken, by de Staten be•raamd en vastgelleld. Hieromtrend nam de Gezworene Gemeente den 24 Juny 1786 dit befluit; ExtraSt uit het Refolutie Boek van de Gezwooren Gemeente der Stad Hattem , beginnende met Petry 1783. Fol. 59, Saturdag den 24 Juny 1786. Post alia. Meede is door de Scriba's «r Vergadering voor geleezen, een Concepc Declaratie of Memo rie aan Hun Wel Ed. Achtb. ingevolge Kefolutu wan den 10 Mei, waar by wierd voorgedragen dat, daar Heeren Staaten dezer Provintie op d< iongfte Landfchaps Vergaderirg hadden kunnei goedvinden, byna alle 't requestreeren vari Bui Iers en Ingezetenen omtrent Lanas en Staads Za len , op paene van Crimineele vervolging, by et ne Publicatie te verbieden; en daar Heeren van c Magiftraat, maar drie Leden ilerk zynde, f>«fa Wegens al eene ft, gadering heeft plaatsgehad) voorls Publicatie binnen deeze Stad hebben doen af kot digen ; en daar het ten duidelyküe zichtbaar- is dat dezelve regelregt inloopt tegen de Rechte Mm 4 v< Hat- rEM. 1 e 1*n a  Hat tem. Ref.v Gezwo Gem. t pens Public, 534 NIEUWE NEDERLANDSCHE , van een vry Volk; aan de Vergadering in Confideratie wierd gegeeveD, of men als Reprsfentantender Bnrgery niet verpligt waare, Ons onge7„ noegen voor de Magiftraat open te leggen, en riet r. verrigte door haar in deezen, te houden voor in0. formeel, kragteloos en van nul en onwaarde; en van die geleegentheid, welke deeze Memorie daar toe aan de hand gaf, zich te bedienen, het zelve daar tusfchen te voegen. Waaromtrent na Deliberatie is goedgevonden, om, zo de Memorie volgens de intentie der Vergadering van den 10 Mai, als het geen daar met betrekking tot de Staateu Publicatie heerfen is bvgevoegt, volledig te approbeeren. Luidende dit ftuk in zyn geheel woordelyk, als het daar van behoudene Copie , het geen te vinden is, onder de losfe Papieren van het Jaar ï 780*. {onder ftond) Ter Ordonnantie van de Gezwooren Gemeente. (was getekend) J. H. v a n D Y K, Scriba. H. MEILINK, Schiiba. oostjsrwolde. Den / Juny is, door het Hoogadelyk Landgerigt van Veluwe, Amte van Doornfpyk, vonnis gewezen, in ztke tusfchen den Heere Landdrost G.G. Bentinck R. O. Eisfcher, en een aantal Opgezetenen dezer plaatfe, als gedaagdens, ter oorzake, dat gem. Opgezetenen zich geduurende eenigen tyd in den wapenhandel hebben geoeffend. De Gedaagdens  JAARBOEKEN, Juny, 1786. 535 dens zyn verwezen in eene boete van vyf gulden ieder. HOLLAND. Dordrecht. Zaturdag den 4 Juny is hier iets voorgevallen , het welk opmerking verdient. Dien zelfden Zaturdag morgen wierdt eene memorie opgefteld: „ Ter aantooning r dat het Gerecht den 15 September 1785 hadt kunnen goedvinden eene Publicatie, rakende de Jaarmarkten, te beramen, welke zo dnikkende zou zyn, dat geen vry Burger deze despotieke handelwys geduldig kon befchouwen en toelaten. " In November hadden zich honderd vyf Burgers aan den Oud-Raad beklaagd over dien Hap van het Gerecht, verzoekende: „ Dat de Oud-Raad alles zoude aanwenden, op dat de Ordonnantie buiten effecf wierde gefteld. " Men zondt den Requeftranten aan het Gerecht. Twintig Gildens vervoegden zich toen by den Oud - Raad , om aan te toonen: „ dat het Gerecht geen Ordonnantie, de Politie raakende, konde arrefteeren, zo lang het gtfchil niet beflist was, tusfchen het Gerecht en de Goede Luiden van den Agten, welke uit de Privilegiën hadden aangetoond, dat geene Ordonnantiën, de Burgery en de Politie raakende, door het Gerecht, ten zy met byzitting van dat Collegie in den Gerechte, voor dien tyd, konde worden afgedaan." Na het midden van Mei laatstleden wierdt dit Dor Biecht.  DoRD BECHT. / 536 NIEUWE NEDERLANDSCHE .dit Request der voornoemde Gildens Ccmmisforiaal gemaakt. Hier op geen gevobkomende, verzogt men den 3 Juny het heileggen van den Oud-Raad. Ten 12 uuren gingen omtrend 400 Man, naar den voorzittende Burgemeester; vier Gecommitteerden traden binnen, terwyl de menigte zich voor het huis fchaarde: men las den voorn. Heer voorzittende Burgemeester de memorie voor en verzogt Oud-Raad. De Burgemeester antwoordde: „ dat hy zoude zien den Oud-Raad te beleggen; hier op ging men naar de twee volgende Burgemeesteren Snellen en van den Brandelerniet verzoek om, indien de Heer Voorzitter geen Oudraad wilde beleggen , zulks zelve te doen. Ten 5 uuren gingen omtrend jjoo Burgers vraagen, of'er Oud-Raad zyn zoude ja of neen; de Heer van Convent zeide , dat hy de voorzitting aan den tweeden Burgemeester Snellen hadt overgegeven, naar welken zy dan weder toe gingen. Aldaar komende was 't antwoord : morgen om elf uuren zal 'er Oud-Raad zyn. " Zondag morgen om elf uuren, was het Oud-Raad en waren 'er tevens 609 Burgers vergaderd; agt Gecommitteerden gingen ten elf uuren op 't Stadhuis. Na aangediend te zyn, verzogt de Raad door den Secretaris, dat , daar de Raad eene vrye raadpleging noodig hadt, en de vergadering nog wel vier uuren duuren zoude, Gecommitteerden Vin 't Stadhuis wilden afgaan, en den uitilag na het fcheiden van den Oud-Raad aan tet huis van den Voorzitter komen vernemen.  JAARBOEKEN, Juny, 1786. 537 men. Gecommitteerden, antwoordden dat de Raad wel eene vrye raadpleging, en tyd 1 noodig hadt, maar dat het wagten naar den uitflag zo min Gecommitteerden, als den Raad zou verveelen; en verzogten tevens: dat de Raad zo lang na het nemen der Refolutie vergaderd zoude blyven tot Gecommitteerden, de genomen Refolutie by den Raad aan hunne Committenten zoude hebben bekend gemaakt, om hunne intentie daar op in' te nemen f Hier in vondt de Raad zwarigheid: men zeide? dat Gecommitteerden konden blyven, zo zy het verkozen ^ maar dat zy zeker konden zyn , dat haar de Refolutie zouden worden ter hand gefteld." Gecommitteerden drongen aan op antwoord ; of de Raad zou vergaderd blyven, ja of neen. Intusfchen waren de Burgers tot over de 1000 aangegroeid, die egter op zekeren afftand van het Stadhuis bleven, en onder dezen veelen uit enkele nieuwsgierigheid, hoe het zoude aflopen. Toen gelasten eenigen van 't Volk den Gecommitteerden binnen te gaan en te vraagen: „ of de Raad, na het nemen der Refolutie zoude vergaderd blyven; zo ja, dan was het wel; zo neen, dan zoude de Burgery hu Stadhuis bezetten, en de Gecommitteerden zvilden dan de gevolgen niet voor hunne rekening neemen. Zo men verkoos geen antwoord te geven, en maar door te delibereer en, zou men het houden voor eene weigering" Hierop vergaderden dadelyk die van het Gerecht, welke uit den Oud - Raad gingen , maar kwamen tot geen DoRDlECHT.  53§ NIEÜWÉ NEDERLANDSCHE Doui tt Echt > geen befluit, hoe zeer men fcheen tot fterkë • Refolutien te neigen, en 24 Dienaars op het Stadhuis ontboden hadt. Die van het Gerecht kwamen in den Oud-Raad terug, en de Burgery bleef door hare Gecommitteerden op fpoedig antwoord aandringen. De Oud-Raad nam dan het befluit, des namiddags ten 3 uuren , om aan het Gerecht te verzoeken de voorfz. Publicatie in te trekken. Het volk was voldaan over zynen zegepraal ; en maandag den 5 Juny is gemeldè Publicatie, door het Gerecht, met het luiden der klok, aldus ingetrokken: JV/|yn Edele Heeren van den Gerechte der Stad LV1 Dordrecht, in overvveeging genomen hebbende, de intercesfie en inflantelyk verzoek van MynEd.Heercn van den Oud Kaad dezer Stad, waar aan Htm Ed- Groot Achtb. wel hebben willen defereéren, offchoon ten eenemaale daar toe ongehouden: hebben goedgevonden en verftaan, omme alleenlyk ter Contemplatie van en uit Condescendance voor welgemelde Heeren van den Oud - Raad , de Ordonnantie op de Jaarmarkt in dato 15 September 1785, en Publicatie in dato 3 Juny laastleeden, Provifioneel te furcheeren en op te ichorten, zoo als Hun Ed. Groot Achtb. dezelve by provifie furcheeren en opfchorten by dezen ; en dienvolgende alles laaten op den voet als voor 't arrefteeren van meergemelde Ordonnantie op dé Jaaimarkt van dato 15 September 1785 practicabel is geweest. Aldus gedaan en gearrefteerd by Myn Edele Heeren van den Gerechte voorn, den 4 Juny, en van den Raadhuize deezer Stad gepubliceerd den 5 Juny 1786". In kennisfe van my als Secretaris. M. G. H E E S. Om-  JAARBOEKEN, Juny, 1786. SSÊT Omtrend het Commando over de krygsbeZetting in 's Hage heeft de Oudraad dezer ' Stad, met eene meerderheid van 19 tegen 4 ftemmen een befluit genomen , om in te ftemmen in het Staatsraport van 5 November 17H5. 'sGli AVENH AGE. Reeds te voren hebben wy melding gemaakt, van de brieven van 't Hof en den Hogen Raad , aan de Staten nopens de befluiten , by gelegenheid van het verhooren en vonnisfen van den Pruikemaker Mourrand genomen,gefchreven: Ook van 't advys van Gecommitteerde Raden op die brieven. Hier op heeft het Hof we. derom den 2 Juny 1786 eenen brief aan de Staten gefchreven. Den 21 April heeft de Franfche Gezant eene Memorie aan de Algemeene Staten ingediend, waar op, by Hun Hoog Mog. den 31 Mei 1786 dit antwoord is befloten: Extraü: uit het Register der Refolutien van de Hoog Mogende Heeren Staten Generaal der Vereenigde Nedertanden. Woensdag den 31 Mei 178(1. T s gehoord het Rapport van de Heeren van Heetkeren, van Nettelhorst, en anderen Hunner Hoog Mogende Gedeputeerden tot de buitenlandl'ehe zaken, ingevolge en t§r voldoening van derzelver Refolutie Commisforiaal van den 21 der voorle- defi Doaülecht.  54© NIEUWE NEDERLANDSCHE *sGra vkcha ge. dnlw o\ de Mem van den Franfch Gezant. den maand, geëxamineert hebbende eene Memo* rie van den Heer Marquis de Ferac, Ambasfadeur van Zyne Aller Christelykfte Majefteit, houdende de fterkfte verzekering van Zyner Majefteits ) invariabel attachement aan de Alliantie, tusfehen , Hoogstdezelven en Hunne Hoog Mogenden, ter gelegenheid van deinnerlyke disfentien in de Re, publyk, breeder in de voorfchreven Memorie eh in de Notulen van den 21 der voorleden maand vermeld. Waar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat aan den gemelde Heer Marqüis de Ferac toe antwoord op de voorfchreven Memorie, zal worden toegevoegd: „ Dat Hunne „ Hoog Mogende, met de uiterfte erkentenisfe ,, en gevoelens van Hoogachting hebben ontvangen deeze favorable en' allerfterkite verzekerin., gen, welke het Hoog$tgedachte Zyne Majefteit behaagd heeft aan Hunne Hoog Mogende „ te geeven van Hoogstderzelfs invariabel attachement,aan de zo gelukkige Alliantie tusfchen Zyne Majefteit en dezen Staat fubftiderende. „ Dat Hunne Hoog Mogende niets ernftiger „ begeren, als ook van Hunne zyde, by alle ge„ legenheden, Hoogstgedagte Zyne Majefteit de „ opregtfte preuves te geven van Hunne beften„ dige aankleving aan de voorfchreven Alliantie, mitsgaders van de waarde, die Hunne Hoog Mogende ftellen in de vriendfchap van Zyne ,, Majefteit, waar van zy een nieuw en allerovertuigendst bewys hebben mogen vinden in de edelmoedige verklaring van Hoogstdenzelven by de voorfcheeve Memorie van den Heer Marqués de Ferac, van namelyk wel verre van 5, zich te willen inmisceren in de direcf ie van de inferieure affaires van deze Repnblyk, in te>, gendeel, byaldien het noodzaaklyk was, veel eer op de kragtigfte wyze te willen medenwer», ken, om voor te korr»n, dat Hunne Hoog si Mo.  jAARBÓËkÈN, JtiKjt ïi$èl kj Mogende daar ih zoó van buiten ais van binnen zouden wórden belemmerd; „ Dat deze verklaring van Zyne Aller Christe-, „ lykfte Majefteit voor Hunne Hoog Mogende 3, van dies te meer gewigt is , om dat Hoogstde» A ,, zelve niet meer ter harte nemen als de Confer"^, vatie van Hunne oflfangelykheid ? mitsgaders % fi van de ware gronden, waar op dezelven zoo j „ wel als- de-Regeribgsform van dezen Staat in het ( generaal en van de Leden van het zelve in het „ bygonder is gevestigd. Dat derhalven Hunne Hoog Mogende het deel ,, het welk Zyne Majt. in het. geluk en de voor„i, fpoed van deZe Republyk alzoo gelieft te nel „ men, moeten reciproceren, met de feurieufte ,, bedenkingen van het wezenlyk deel, het welk a zy nemen in dén voorfpoed van Zyne Majê- fteiets roemrugtige regering, mitsgaders van „ Hunnen hartelyken wensch van altoos in ftaat ,, te mogen zyn, om de wederzydfche belaögenfc „ der twee Geallieerde Natiën op de meest effi„ cacieufe Wyze te helpen bevorderen, en voorts „ de fterkfte preuves tegeven van Hunne geneigd,, heid om de pligten van een getrouw Vriend ert i, Bondgenoot ook van Hunne zyde op dé volko*- menfte wyze te vervullen. En zal Extraér. van deze Hunner Hoog Mognde Refolutie, door deh Agent Slichter, aan voornoemden Heer Ambasfadeur' worden ter hand gefteld, met verzoek van den inhoud van dezelvè by Zyne Aller Christelyke Majefteit, met alle zyne vermogens wel te willen appuyeren. En zal gelyk Extract, gezonden worden aan dé Heeren Lejlevenon van Berkenrode en Brantfert, Hunner Hoog Mogende ordinaris en extraordinares Ambasfadeurs aan het Hof van Frankryk * Om daar van het noodig gebruik te maken. Hü Oré' BASK. iniw. op 'e Mem. an den 7ranfch. re%anti  's Gra- venha» ce, Beft. wo" pens Turkfche Paspoorten. 54* NIEUWE NEDERLAN DSCHE Omtrend de Turkfche Paspoorten hebben wy reeds in onze voorgaande Rukjes verllag gedaan. Hier omtrend is den 20 dezer in eene Staten vergadering nader aldus befloten: Extract uit het Register der Refolutie van de Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden. Mortis den 6 Juny 1786. Dy refumtie gedelibereerd zynde, op eene Mis*J five van het Collegie ter Admiraliteit in Zeeland, over Hunner Hoog Mogende Refolutie van den 16 January 1786, ten opzigte van de Turkfche Paspoorten , en op de Refolutie van de Heeren Staaten van Zeeland, nopens de inconvenienten in de eerstgemelde Refolutie, medebrengende , dat voortaan geen Turkfche Paspoorten zouden worden gegeven, dan aan Schepen hier te Lande Gebouwd, is goedgevondenen verftaan, dat de Refolutie van Hunne Hoog Mogende van den 16 January laastleden, ten opzigte van het verleenen der Turkfche Paspoorten , zal worden tot ftand gebagt, onder deeze Bepaling, dat aan de Schepen, die op vreemde Werven Gebouwd, en voor dato van de voorfchreven Refolutie, door Ingezetenen van deeze Republyk, gekogt zyn, welke tegenwoordig in de Havenen deezer Landen leggen, en zonder dezelve Havenen te -verlaten, aoor wettigen verkoop, in Nederlandfche eigendom overgaan, van nu of aan gecon» fidereerd zullen zyn, en blyven als of dezelven op Nationale Werven waren Gebouwd, en dat dus ook aan dezelven, op denzelven voet, Turkfche Paspoorten zullen worden verleend. En zal Extract, van deeze Hunner Hoog Mogende Refolutie gezonden worden, aan de re- fpefti-  JAARBOEKEN, jjunji 1783* 545 fpecïive Coliegien ter Admiraliteit, om te ftrekk§n tot derzelver aarigting. Omtrend dit befluit der Algemeene Staten hebben de Staten van Zeeland den 15 Jun,y deze Refolutie genomen en den 19 Juny ter vergaderinge der Algemeene Staten doen mededeelen. Éxtract uit het Register der Re/a» lutien van de Ëd* Mog. Heeren Sta* ten van Zeeland, den 15 Juny 1786. ï~\e Raad Penfionaris heeft gerapporteerd &c, ■"-^ waar op zynde gedelibereead, isgoedgevonden en verftaan , dat de Heeren Gedeputeerden dezer Provintie ter Generaliteit zullen worden geau* thorifeerd, om aldaar voor te dragen, dat Hun Ed. Mog. met de uiterfte verwondering hadden gezien de Refolutie van Hun Hoog Mog. van deri 6 Juny tot confirmatie van die van 16 January laastleden, met opzigt tot de Turkfche Paspoortemdat Hun Ed. Mog. zich hadden gevleid, dat de redenen geallegeerd by Hunne Refolutie van den 6 Maart van zoodanigen iogang zouden geweest zyn, om de bovengemelde Hun Hoog Mog. Refolutie van den 16 January te doen intrekken , of ten minften voor een convenablen tyd te doen furcheren , gelyk Hun Hoog Mog. op de Propofitie dier Hee« reo Gedeputeerden van Zeeland, den 6 April hadden gerefolveerd, dat gefchieden zoude, hangende de deliberatien over het Generaliteits Rapport Van den 31 Maart, mede tot deze zaak relatif. Dat Hun Ed. Mog. de tans genomen Refoluriè? van den 6 Juny gevonden hebben van een zeer duiftere extenfie en fubjeft aan verfchelden vragen j welke zich natuurlyk opdoen , ten aanzien van de vreemde Sshepen, die in het tegenwoordig gefïns val VEHHASE0  'sGra- venuage. Ref. van Zeeland, nopens Turkfche Paspoorten. W4 NIEUWE NEDERLANDSCHE val zouden worden, geëxirneerd; doch dat Hun Ed; Mog, prefereren de ontwikkeling van die Refolutie over te laten aan de Provintien, die dezelve als eene verbindende Wet voor hare Ingezetenen zullen vetkiezen aan te nemen, fen voor zoo veel de Provintie van Zeeland aangaat, inhasrerende de geallegeerde Redenen by hunne Refolutie van 6 Maart laastléden, ais nog verklaren, wel te mogen lyden, dat het Plakaat van den 4 January 1727, bevattende de ordres op het verleenen van Turkfche Paspoorten, worde geëxecuteerd, prEecieslyk zoo als die ordres mede brengen , namelyk dat de Schepen aan welke de voorfchreven Paspoorten worden verleend, hier te Lande moeten moeten thuis hooren, en. aan Onderdanen en Ingezetenen van den Staat toekomen; maar geenzints. dat deze orders worden geampli* eerd met eene nieuwe bepaling, dat de Schepen hier te Lande moeten gebouwd zyn, het welk nooit de intentie van het Plakaat geweest is noch heeft kunnen zyn; dat Hun Ed. Mog. mitsdien de Kefolutie van Hun Hoog Mog. tot renovatie van het voorfchreven Plakaat van 1727, voor zo verredezelve de bovengemelde nieuwe bepaling contineert, houden voor informeel, als genomen zonder eenige voldoende redenen , tot verandering van oude en algemeen geobferveerde orders, in velerlei opzigten- ftrekkende tot nadeel der Commercieerende Ingezetenen, voornamelyk van Zeeland, en reftringererxie de vryheid van de Zeevaart veel naauwer dan noodig is, ten aanzien van de Natiën, voor welke de Turkfche pasfen volgens de Traétaten, worden gerequireerd. Dat vermits Hun Ed. Mog. nooit aan het Bondgcnootfchap, of de Vergaderinge, die het zelve re. ptefenteert, het Recht hebben afgeftaan, om eenige gedeelte van de Legislative magt over hunne Provincie of Commerciërende Ingezetenen, buitep hunne Concurrentie te oeffenen, Hun ,Hoog Mog. dan ook niet vreemd zullen vinden, dat de Pro.  JAARBOEKEN, 1786. 545 Provintie van Zeeland zich aan de bovengemelde orders niet kan gedragen, maar dat Hun Ed.Mog. wederom, zoo in deze als in andere zaken, daar men door introductie van onnodige nieuwigheden , hare Provincie aan ongewone banden zou willen leggen, zich in de verpligting gebragt zien, van zelfs aan hunne Ingezetenen die Protectie te doen wedervaren, welke dezelve regt hebben van hunne Souverain te verwagten, en welke Hun Ed. Mog. zp dikwilste vergeefs vandeünie gereclameerd hebben. Dat mitsdien Hun Ed. Mog. hebben goedgevonden, de Heeren derzelver Gecommitteerde Raden, als in die quaüteit fesfie hebbende in het Collegie ter Admiraliteit in Zeeland, aan te fchryven en te recommanderen, om zorg te dragen, dat de Turkfche Paspoorten voortaan op den voet, zoo als by het voornoemde Collegie gebruiklykis geweest en conform de ordres in het Plakaat' van den 4 January 1727, mitsgaders de Refolutien van Hun Hoog Mog., anterieur aan die van het loopende Jaar, worden gegeven, tot dat op deeze zaak, met Staatswyze Concurrentie van Hun Ed. Mog. nadere orders zullen zyn gefteld. Dog de Algemeenë Staten hebben goedgevonden by Hun Hoog Mog. Refol. van den 6 July te volharden, en dus deze zaak voor afgedaan te houden. Ook hebben de Afgevaardigden der Provincie Gelderland omtrend het afdanken der aangeworvene Krygsbenden een befluit ingebragt-, genomen den 6 Mei laatstleden, en van dezen inhoud: Ts gehoord het rapport van de Gecommitteerdens * wegens deze Provincie ter Generaliteit, houdende dat op den 20 Maart laastieden ter hooge. melde Vergadering, door Hunner Hoog Mog. geNn 3 de»» 'sGra- venmage. Ref. van Zeeland nopens Turkfche Paspoorten.  'sGra VENHA* «JE. Refter pfaanhing vai Krygsv. S\6 NIEUWE NEDERLANDSGHE . deputeerden tot de Militaire zaken was ingebragt een rapport, tenderende om vier refterende Gom* pagnien van het Corps vandenColonelrfe Mattha, tegen den 15 April aanftaande, te licentieren, als mede de Corpfen van den Generaal Grave de Maillebois, van den Prinfe van Hesfendarmftadt enden ; LuitenantCollonel Sternbach, tegen den voorfchreven tyd af te danken, en vervolgens den Raad van Staten te authorifeeren tot de behoorlykeexecutie van het zelve, de Officieren op den Extraordinaris Staat van Oorlog met penfioenen te brengen, en de Chefs, zoo veel des noodig, de dedommageren, met welk rapport de Heeren Staten van HoTland, ten opzigte van het afdanken van voorfchreven Corpfen, zich reeds hadden geconformeert, gelyk het zelve ook vervolgens, op den 12 April, by hunne Hoog Mogende was ter conelufie gebragt en die Corpfen reeds werklyk waren gelicentieert geworden. Voorts gezien de Refolutie der Heeren Staten van Overysfel, dén 18 daaraan volgende, opdat fubjecT: ter Generaliteit ingebragt, en op dit een en ander gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat, conform 's Landfchaps Refolutie van den 24 November 1784, het Corps lig» te Troupes van den Rhyngraaf van Salm insgelyks behoorde te worden gelicentieerd en afgedankt, met authorifatie op de Gecommitteerde ter Generaliteit, ora daar van ter Vergadering van Hunne Hoog Mog. de vereischte opening te doen, en by die occafie, op de gronden in de aangetogen Refolutie der Heeren Staten van Over^ ysfel vervat, te kennen te geven de rechtmatige verwondering van Hunne Ed. Mogende over de arbitraire en pracipitante wyze , waar op de afdanking van de differente Corpfen ligte Troupes , met zulke groote kosten" öpgerigt, door de Heeren Gedeputeerden der Provintie van Holland, is gepousfeert en ter conclulie gebragt geWPrdep, en zulks ongeacht de overige Bondgenooten  JAARBOEKEN, Juny, I786. 547 ten zoo zeer overtuigd van het nut en de noodzaakelykheid van den voet daar van te confer-i veren, op het behoud van een gedeelte derzei < ven by reïteratie wierd aangedrongen. Dat Hunne Ed; Mog. dus niet dan zeer ongaarne tot het licentieren van het Corps vanjden Rhyngraaf van Salm waren overgegaan, waar van zo verre het zich ter repartitie dezer Provintie bevond, de Soldy Ordonantie ingaande den 6 Mei dezes Jaars, en niet langer, zoude worden voldaan. Wyders hebben de Heeren Gedeputeerden van Zeeland , ten zeiven dage, ter Hooggemelde vergadering voorgedragen en bekend gemaakt: ,, Dat zy door de „ Heeren Staten hunne Principalen waren „ gelast om ter Vergadering van Hunne Hoog Mogende te inhsereeren den inhoud „ van de Refolutie by Hooggemelde Heeren „ Staten den 2, Mei 1785 genomen, ten op„ zigte van de oprigting van Corpfen en „ ligte Troepen, als waar by Hoogstdezel- ven nog bleven perfifteeren, en teffens te „ declareeren, dat zo weinig de Provincie Zeeland zich destyds hadt aangetrokken „ het in dienst nemen van zodanige Corp„ fen, zich ook als nu niet konden inlaten „ in de afdanking of reforme ook van het Corps van den Rhyngraaf van Salm. De Heeren Gedeputeerden der Provincie van Groningen hebben ter Algemeene Staatsvergadering ingebragt de Refolutie van de Heeren Staten hunne Principalen, houdende: „ Dat, na onderzoek van het Raport door de Nn 4 Hee- •sGra- 'ENUA- Bt.  54ï? NIEUWE NEDERLANDSCHE ssGra vehha ce. ■Heeren, fpecialyk gecommitteerd ora te on? • derzoeken de redenen rakende het niet exe.cuteeren van Hoogstderzelver orders tot het verzenden der 10 Schepen naar Brest, zo als het, den 24 Juny des vorigen jaars, ter Hooggemelde vergadering was uitgebragt; als mede het Request van Andries Hartjinck, Vice- Admiraal van Holland en Westfriesland, den 21 April dezes jaars aan Hunne Hoog Mogende geprefenteerd, verzoekende om wanneer ter zake van het niet executeeren van Hunner Hoog Mogende orders tot het verzenden van 10 Schepen van linie naar Brest, en fpeciaal omtrend de daar in geconcerneerde Officieren , eenig nader judicieel onderzoek mogte geoordeeld worden plaats te hebben, tot het zelve te committeeren, het Hof van Holland, Zeeland en Westfriesland, als zynde in allen gevallen in de tweede inftantie, des Suppliants ordinaris en dagelykfchen Rechter, j gemelde Heeren Gedeputeerden waren geauthorifeert zich met de Refolutie der Heeren Staten van Holland en Westfriesland, op den 5 December des gepasieerden jaars, omtrend dit fubJeét ingebragt, te conformeeren en mitsdien in het verzoek van den Vice - Admiraal Ai\üries Hartfinck te difttculteeren." De Afgevaardigden der Staten van Utrecht hebben ook ter vergaderinge der Algemeene Staten verklaard, gelast te zyn, tot de afdanking van het krygsvolk van den Rhyn» grave van Salmi Te*  JAARBOEKEN, Juny, 11*6. 549 Ter vergaderinge der Staten van Holland cn Westfriesland is van wege de ftad Am-v fteldam een voorftel gedaan om de ongebon-1 denheid der Drukpersfe te bepaalen; als mer de, om de gewapende Genootfchappen af te fchaffen. In ons voorgaand ftuk hebben wy gemeld, hoe eenige gemagtigden van 108 Schutters zig aan de Regeering en de Staten hebben vervoegd. Het gevolg dezer zaake kan worden afgenomen uit het volgend Extraft uit het Register der Refolutien van de Edele Achthaare Ree' ren Schout, Burgemeesteren en Schee non van 's Gravenhage. Woensdag den 7 Juny 1786. Ts geleezen de Requeste, geprefenteerd door J. Evertfen, C. S. van Heyningen, en Ths. Pikmans, zich noemende gequalificeerdens van 108 Schutters van 's Gravenhage , waar by dezelve ootmoedig verzoeken, dat het Hun Edele Achtbaarheden mooge behaagen de Supplianten te Ubereeren van de abfentiegelden en boetens, diezy tot dato dezes mochten hebben verbeurd, en in overweginge genomen zynde, de Refolutie van Hun Edele Groot Mogende in dato 1 Junylaastleeden, luidende als volgd: Extrad, uit het Register der Refotien van de Heeren Saten van Holland en Westfriesland, in Run Ed. Groot Mog. Vergadering genomen op Bonier dag den J Juny 1786. Is geleezen de Requeste in naam van honderc agt Schutters van 's Gravenhage aan HunEdeU f Ns ^ Grool 'sGraenha- E.  55o NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra venha ce. Ref. om trend verzoek van 10! Schutt. .Groot Mog. geprefenteert, waar by te kennen , geeven vau de Magiftraat een declinatoir appointement te hebben ontvangen op de by hun verzogte voorziening, zo met opzigt tot het te wagt. trekken met Schutters, die het Exercitie Genootfchap , waar toe de gevange Frangois Mourand heeft behoord, hebben gecompofeert als ten aanzien van ! het betaalen der abfentiegelden, die de Supplianten anderzins volgens de Ordonnantie der Schuttery zouden moeten incurreeren, en als nog overtuigt van de regtraatighcid van hun verlangen om de te apprehendeeren gevolgen uit het te wagttrekken, excrceeren , en paradeeren van de Leden van het gemelde gewezene Genootfchap kunnende voortvloeijen , by het doen der Patrouille , als anderzins, verzoeken de voorziening van Hun Ed. Groot Mog. , ten einde alle onaangenaamheden tusfchen de refpective Leden van de Schuttery dezer plaatze mogten worden geëviteert en de Supplianten gelibereert van de Abfentiegelden en Boetens, die zy uit dien hoofden tot dato dezes hebben verbeurd, en hangende de deliberatien van Hun Edele Groot Mog. over dit ftuk nog mogten verbeuren, en dat Hun Edele Groot Mog. inmiddels de executie der Abfentiegelden en Boetens gelieven te houden in ftaate en furcheance. Waarop gedelibereert, en in achting genomen zynde dat de Supplianten in een abufief, en, mee de ware intentie van Hun Edele Groot Mogende, geheel ftrydig denkbeeld fchynen te verfeeren no pens de zin en meening van de Refolutie door Hun Edele Groot Mogende op den 24 Maart dezes jaars betrekkelyk liet zogenaamde Exercitie - Genootfchap , waar toe Frangois Mourrand behoord heeft genomen, gelyk dan ook die erroneufe opvatting de grond van derzelver verzoek uitlevert, is goedgevonden en verftaan, by interpretatie , voor zo veel des noods, van de bovengemelde Refolutie te verklaaren, gelyk Hun Edeie Groot Mog. verklaren by deze, dat wanneer dezelve  JAARBOEKEN, Juny, l eieren , aan welken de Executie der voorfz. Publica» itie is gedemandeerd; en tot finaale affnyding van al' \ le exceptien en uitvlugten. j Waar op gedelibereerd zynde is goedgevonden en verftaan , dat aan Prafidenten Raaden van den Hove, mitsgaders aan Bailliu wen Scheepenen van 'sGravenhage, van wegens hun Ed. Gr. Mog. , by Misfive zal worden te kennen gegeven Hoogstderzelver ongenoegen over de flapheid, met welke door hun de hand aan de Exercitie van de voorgemelde Hun Ed. Gr. Mog. Pubicatie van 23 Febr. deezes Jaars tot hier toe is gehouden, met nader last aan het Hof en den Hage voornoemd, om de Ordres in de voorfz. Publicatie vervat, ten aller ernfiigften te ob/erveeren en doen obferveeren; en dat voorts, tot wegneming van alle Exceptien en uitvlugten, die eenige huiverigheid in de Executie van de voorfz. Publicatie zouden mogen overlaaten, aan voorfz. Hove en den Hage, tot rigtige obfervantie zal worden aangelchreeven, dat tot de door Hun Ed. Groot Mog. verbodene Leuzen van Partyfchap, overeenkomftig Hun Ed. Gr. Mog. gedeclareerde Wil en Intentie, we! degelyk mede behooren Oranse gecouleurde Doeken, Das fen, Hals en Borst Cieraaden, Hor elegie en Rottingbandjes, Kwasten, en al het geen verder als een teeken van Parthyfchap gedragen word, Medailles, Borstbeelden en Munten Jpectafyk daar onder begreeDen'. mitsgaders dat niemand der geenen, welke zig, door het verkopen, opentlyk ten toon ftellen, of dragen van eemge der voorz. of andere Leuzen aan overtreding van Hunner Ed, Gr. Mog. meergem. Publicatie zouden mogen fchuldig maken, zich met delimitat»e of exceptie by voorfz. Publicatia inde bedoor- diu- 'sGra- •knha- ;e. lef. te. \en Leu. :en dra\en van franje nz.  f56 NIEUWE JSEDERLANDSCHÉ 'sGra tenha' ce. Ref. te gen Leu zen dra gen van Oranje enz. . dingen; voor zoo verte dezelve tot hier toe niet naaf 'behooren zyn gewettigd, en allen zo den dienen voor 1 Tekenen of Leuzen van Parthyfchap of Oproer, als tot een gantsch ander einde, en met een gansch . ander oogmerk in dezelve Publicatie geinfereerd, . zal kunnen of vermogen te behelpen; met last aan . gemelde Hove en den Hage om zich in de Execu. tie van de voorfchreven Publicatie ftiptelyk en prs» cifelyk daar na te reguleeren» En zal Extract van deeze Refolutie Worden gezonden aan de Procureur Generaal, mitsgaders aan den Advocaat Fiscaal van Hun Ed. Groot Mog. by het Collegie van Heeren Gecommitteerde Raaden, en aan den*Bailliuw van 's Gravenhage, orri te Itrekken tot derzelver narigt. Zullende wyders nog aan den Procureur Géneraal van den Hove, en den Bailliuw van *sGra-" venhage refpectivelyk worden aangefcbreeven ec gelast, om Hun Ed. Groot Mog. ten fpoedigften, en wel uiterlyk binnen den tyd van veertien dagen, op eene voldoende wyze, te informeeren van de redenen hunner nalatigheid in vereischtepun&ueele obfervantie der voorfz. Publicatie van Hun Ed. Groot Mog. van den 23 Febr. laastleden, ten einde als dan daar op na bevind van zaaken te worden gere/bl* veerd; met verdere last aan dezelve Procureur Generaal en Bailliuw om aan de voorzeide Publica» tie, en aan Hun Ed. Groot Mog. voorfz. Refolutie met alle naauwkeurigheid te yoldoen. Accvrdeert met de voorfz. Refolutien* De Waarfchouwing zelve iuidde aldus: . Alzo Hun Ed. Groot Mog. de Heeren Staaten. van Holland en Westfriesland het Hof van Holland, mitsgaders Bailliuw en Scheepenen van 's Gravenhage nader hebben bëlast om de ordres, ia Hoogstderzelver Publicatie van 23 February dee«  JAARBOEKEN, Juny, 1786» 557 deezes Jaars, vervat, ten allerernftigfte te obfervt'tren cd doen obfcrveeren, en voorts tot weg-1 neemirg van alle exceptien en uitvlugten, die < c uige Huiverigheid in de executie van de voorfz. Publicatie zoude mogen overlaten, aan den voorfz. I Hove en Gerechte van 's Gravenhage tot rigti j ge obfrvantie hebben aangefchreeven, dat tot; de door Hoogstdezelve verbodene leuzen van c partyfehap, overeenkomftig Hoogstderzelver ge- \ declareerde wil en intentie, wel degtlyk mede ( behooren alle Orange gekleurde doeken, dasfen, hals en borst cieraaden, horologie en rotting bacdjes , kwasten en al het geene verder als een teeken van partyfehap gedraagen word, medailjes, borstbeelden en munten , fpeciaal daar onder begreepen, mitsgaders dat niemand der geene, welke zich door het verkoopen, opentlyk: ten toon ftellen, of dragen van eenige der voorf. of andere leuzen, aan overtreeding van Hoogstderzeler Puolicatie zouden mogen fchuldig maken, zich met de limitatie of exceptie by voorf. Publicatie in de bewoordingen: voor zo verre dezelve tot hier toe niet na behooren zyn gewettigd , en alleen zoude dienen voor teekenen of leuzen van partyfehap of oproer, als tot een ganfeh ander ' einde en met een gatfeh ander oogmerk in dezelve Publicatie geïnfereert, zal kunnen of vermogen te behelpen, met last aan gemelde Hove en Gerechte om zich in de executie van de voorf. Publicatie ftiptelyk en precifelyk daar naar te reguleeren: zo i& het, dat het voorf. Hof mitsgadersde Magiftraat van 'sGravenhage hebben goedgevonden , daar van aan een iegelyk Notificatie te doen, om te kunnen (.trekken tot derzelvernarigt. Gedaan in's Gravenhage d. n 30 Juny 1786. (Onder flond) In kennisfe van Ons. \Was getekend) ADRIAAN B O D T. j. P. van der H A E R. Oo Hun s'Gra- 'enha)e. Vaar. 'dtouw. egen 'ragen an franje.  558 NIEUWE NEDERLANNDSCI-IE ssG kaven hage, Hun Hoog Mog. hebben tot Hoogstderzelver Commisfarisfen • Decifeurs naar Maaszicht benoemd, de Heeren Mr. Oiwald Otters en S. Trip , die ter Hoogstderzelver Vergadering zitting hebben wegens de Provinciën Gelderland en Groningen. De Markgraaf afe Casfini, die uit den dienst ies Konings van Frankryk, als Marechal de Camp , met bewilliging van Zyne Allerchristelykfte Majefteit, in dienst van deze Republiek is overgegaan, als Collonel Commandant van het Legioen van den Generaal Grave Maillebois, uit hoofde der afdanking van dat Legioen , aan Hunne Hoog Mogende, by Requeste, verzogt hebbende om tot Generaal - Major van het Paardevolk te worden aangefteld , hebbende Heeren Staten van Holland en Westfriesland, by Refolutie van den 14 Mei laatstleden, in die aanftelling bewilligd, gelyk ook de Heeren Staten der andere Provinciën, uitgezonderd Gelderland en Zeeland, welke zich daar op nog niet verklaard hebben. Wyders hebben de Heeren Staten van Groningen , ter Algemeene Staatsvergadering bewilligd: „om, ren voordeele van de groote Visfchery en Haringvaart , de affchaffing der lasp^n , die van Hunne Hoog Mogende depeifdeerden, en waar van de laatfte Prolongatie met het einde van dit jaar ftondt te expireeren, wederom voor den tyd van drie jaren te prolongeeren; gelyk ook om de verdubbeling van het Last- en Veil-  JAARBOEK RN, Juny, 1786. 559 Veilheid tot den katften December 1786 op 'sG«Aa den hatst gerelolveerden voet te proiongee- venha* ren." Gfe' Eindelyk is nog tyding ingekomen , dat de Heeren Lestevenon van Berkenrode en van de Perre, Gedeputeerden van deze Republiek by het Gouvernement-Generaal vali BrusfeL met de Heeren de Brou en Franqüinet, Commisfarisfen, door Zyne Majeltèit den Keizer, daartoe benoemd, alle dé zwarigheden, betreffende het land van Overmaaze, te Aken vereffend hebbende, daar op den 10 dezer maand de Stad en het grondgebied van Daalhem, met de gewoone plegtigheden, in het bezit des Keizers gefteld zyn. Den 12 zyn vervolgens door de Keizerlyke' Commisfarisfen de dorpen in het land van Valkenburg, aan deze Republiek afgedaan^ ook werklyk aan Commisfarisfen van dezelve overgedragen. Den 13 Juny des avonds by het fclieideü Van het Genootfchap van Wapenhandel, ié hier wederom op de Geest eene groote beweging van eene menigte volks gé» weest , die het voothamenlyk op een Lid Van dat Genootfchap, van den Berg, fcheen gemunt te hebben, zodat, by aldien niet de Drost van Heeren Gecommitteerde Raden , en vervolgens öok eenig krygsvolk waren tusfeheri beiden gekomen, hy en zyri huis waarlchynelyk zou gevaar gelopen hebben* Het Hof van Holland heeft veifeheidöUo a na  'sGra- VENHAGE. Vcrklar. emttend bewegin ■ gen enz. 500 NIEUWE NEDERLANDSCm tie lieden ontboden, om ze als getuigen te liooren-, 't welk by den Magiftraat van 'sHage insgelyks gefchied is. Zie hier een verklaring van het voorgevallene: W/y Ondergeteekenden verklaaren, ter liefde der waarheid, waar ea waaragtig te zyn, dac wy op gisteren den 1% Juny 1786, op ons gewoon Exercitieveld zynde, reeds hebben gezien en gehoord, dat 'er eene menigte Volks zig vergaderde in 't flop voor onze Exercitieplaats, 't welk in 't laatst van 'texerceeren reeds eenig gelchreeuw begon te maaken. Dat vervolgens wy Ondergetekenden, willende naar huis gaan, voor het grootfte gedeelte door die zamengerotte men'gte gevolgd, en omcingeld wierden. Dat wy Ondergeteekenden op de fcnogte van de Vleerfteeg gezien hebben eene ontelbaare menigte Volks; en daar eenige Lieden gehoord hadden , dat men onze Medeleden van den Berg en Meelis opwagtte, met voornemen om die te attaqueeren, hoewel Meelis niet prefent was, zo konnen eenige Leden, en principaal de Ondergeteekende, niet geraden vinden , van den Berg aan de woede dier zamengerotte menigte te exponeeren; maar zyn te rade geworden , genoemden van den Berg tot aan zyn huis te geleiden. Dat, wel is waar, de Drosfaart van Haar Ed. Mog. de Heeren Gecommitteerde Raden direct met zyne Dienders, als na gewoonte , actief en prefent was, ons Ondergetekende egter voorkwam, gemeldenbraven Drosfaart, benevens zyne Dienders, mede niette moeten exponeeren aan eene overmagt van een zo groote zamenge. rotte menigte. Dat wy vervolgens, van de Vleerfteeg af tot aan het huis van meergemelden van den Berg, op de Geest woonende, de zamengerotte menigte nog geftadig zagen vermeerderen, onder een aanhoudend gefchreeuw en getier, vergezeld met dreigen, fchelden, en uitfpouwen, zo ais men hier gewoon is, de Patriotten te bert an-  JAARBOEKEN, Juny, 178Ö. 5 dekken, wat aanleiding tot deze beweging gegeven heeft; ook weet men niet, dat er iemand omgekomen of zwaar bezeerd is geworden. Uit de Maas zyn zeil gegaan in het jaar f786. Van Rotterdam 2 Haring- | Yslansvaarfchepen. j ders. — Delfshaven 4 dito. J — dito, t- Schiedam 1 dito. J — dito. Vlaardingej-ydito, | 1 dito. — Maasfluis 24 dito. J 29 dito. ^ Zwartewaal — dito. * 22 dito, 108 Haring- J 56 Yslandsfe hepen, | vaarders, 6 Ha, Rot • r-Ea- DA Af,  568 NIEUWE NEDERLANDSCFIE Rot ter* DAM. 6 Haringfchepen moeten binnen komen in Vlaardinge. i dito van Vlaardinge direét, uit Zee na Hamburg. 5 dito moeten binnen komen in Maasfluis. 12 Haringjagers uit de Maas. 5 Harigfchepen van Amfteldam. Uit Noord-Holland zyn zeil gegaan in "t Jaar 1786'. Van.Enkhuizen 44 Haringfchepen en 2 Yslandsvaarders. Uit de Ryp 17 dito. 61 Haringfchepen. 2Yslandvaarders. 3 Haringjagers moeten binnen komen in Enkhuizen. Zynde het geheeie getal uit de Maas, Noord-Holland en Amfteldam 174 Haringfchepen, 15 Haringjagers en 58 Yslandsvaarders , zynde dus 4 Haringfchepen en 6 Yslandsvaarders meerder als voorleden jaar. De Haringfchepen en Haringjagers zyn den 15 Juny 1786, op Donderdag, 's moigens ten 7 uuren. De Yslandsvaarders zyn veel fpoediger alle in Zee geweest. Den 8 Juny des avonds zyn er drie Proeven met Luchtbollen gedaan, op de Buitenplaats Rofenhof, toebehoorende aan den HcerJ. Osy, Heer van Paleftyn en Zegwaart, door de Heeren J. C. de Jongh op de Glashaven, H. G. Rouppe en PJ. J. Rouppe. De eerfte is, na ruim een kwartier in het oog  JAARBOEKEN, Juny, 17E6. 5<5° oo* geweest te zyn, in de dunne lucht verdwenen; de tweede is zogoed niet geflaagd, door het onvoorzigtig affnyden; de derde, welke zeer groot was, is ftatig opgerezen, en toen hy omtrent het Wolken gewest was, waar naar toe hy in twee en een halve minuut gekomen was, is van de Luchtbol afgevallen de Parachute meteen Kat, welke zeerzagtbehouden Is neder gekomen, terwyl de Luchtbol zyn reis vervolgde; voldoende deze laatfte Proef met de Parachute volkomen aan het oogmerk en ftrekkende tot zeer veel genoegen van een zeer aanzienlyk gezelichap en verdere aanfchouweren. Schiedam. Gelvk wy in ons voorgaande ftukjes gemeld hebben, is er veelte doen geweest over eene zekere verbintenis of conventie der lieden van de Vroedfchap. Den-ao Juny heeft de Vroedfchap, na het Request van den Heeren Morgan en Bosfchacrt wederfproken, en de zwarigheden, daarin tegen de conven^aangevoerd, onderzogt, en tegenbedenkingendaar tegen ingebragt te hebben een uitvoerig berigt deswege ter tafel vanH.Ed. Gr Mof. bezorgd, en\ervolgens eenpang Sloten, ter wegneeming en voorkoming van verkeerde opvattingen, het 16 en,17 Artvkel, betrekkelyk de Zoonen van Regenen l uit'de cW«^teligten. Ook zyn nog zodanige Attykelen, die in tyd en wyl zouden kunnen bedenkelyk voorkomen, com Rot. rER- DAM.  §7o NIEUWE NE DE R LA N DSC f IE GttaVEN Alkmaar.- Willem Winder, Johan Verbeek, en Jan Bootsman, zyn, uk hoofde van ongehoor' zaamheid aan de Krygsraads Refolutie van 13 April,in tegenwoordigheid van hetBIaauwe en Oranje Vaandel, op het Doelen plyn den 23 Mei, voorgevallen, van hunne Wapens en van alle voorregten van Schutters beroofd, FRIES* misfioriaal gemaakt, ten einde naar bevind van zaken te veranderen. Bodegraven. Den 26 Juny vergaderden voor de twede maal eenige Burgers en Ingezetenen dezer plaats by elkander, ten einde nader te fpreken over bezwaren. De vergadering befloot om uit het midden der vergaderde Burgers en Ingezetenen, vier Geconftitueerdens en even zoo veel Gefub/litueerdens te benoemen, *i welk gefchiedde, en bleek, dat de Meer* heid van ftemmen gevallen was tot Geconftituëerden op M. van Loopik, D. Meurs, L. Butot, en W. van Risfem, en tot Gefubftitueerüens op P. van Dyk, H. Boers, A* van Leeuwen, en A. Bruint.  JjAARBOEKEN, Juny, 1786. 571 ZEELAND. Middelburg. TP\en 18 Juny des morgens om zeven uu\_J ren kwam de Prinfe Stadhouder met| Haare Doorlugtige Hoogheid en Vorftelyke Kinderen in vier Jagten, aan hetKafteelvan Rammekens, en werden begroet door eenige ftukken Gefchut, aan gemeld Kafteel tot dien einde geplaatst, het welk door de Jagten beantwoord wierdt. Tusfchen 8 en half o uuren naderden Hooggemelde Vorftelyke Perfonen aan de Kaai of Oostpunt dezer Stad, onder een grooten toevloed aanfchouweren , ttapten aan land en reeden vervolgens in eenige Koetfen onder een fterk geroep van Vi' vat Oranje naar de Abdye of Prinfenhuis. Ten negen uuren begaven zig Zyne Doorluchtige en Hare Koninglyke Hoogheden, nevens de jonge Prinfen en Prinfesfe naar de Nieuwe Kerk, onder het gehoor van denoudften Leeraar dezer Gemeente, den Wel Eerw. Heer Adrianus 's Gravezande, die, by het eindigen zyner Leerreden, Hunne Hoogheden met gepaste i itilwenfchen plegtig verwelkomden, het welk alles, onaangezien den grooten toevloed van aanfchouwers en toehoorders met aanmerkelyke ftiite en bedaardheid, gedurende den Godsdienst, is verrigt. Den 19 Juny des morgens hebben Hunne Doorluchtige en Koninglyke Hoogheden, benevens de Vorftelyke Familie, de plegt- ple- Mid- jel[tju.g.  572 MEUWE NEDERLANDSCHE Mfi> DF.L" BüKO. plegingen van verwelkoming ontvangen, zo van de Heeren Gecommitteerde Raden als verdere hooge en andere Coliegien, mitsgaders van de Oost en West-Indifche Maatfchappyen, Kerkenraden enz., als mede van Smal-Steden, of Regering ten platte Lande, zynde vervolgens openbaar gehoor verleend. Na het afloopen van dit gehoorgeven,' wierdt Zyne Doorluchtige Hoogheid ■door eene Staats Commisfie, van deszelfs verblyf afgehaald en in de Vergadering der Heeren Staten ingeleid , in welke Zyne Hoogheid, als eerlleEdele, gezetenzynde, door den Heer Raadpenlionaris, uit name van Hunne Ed. Mog. is begroet. Nademiddag hebben Hunne Hoogheden een togtjen gereden, by welke gelegenheid, Hoogstdezelve ontvangen zyn door den Heer Hoog Bailliuw Kien van Citters op deszelfs fraaije Buitenplaats ter Hooge. De pligtsplegingen, de middagmaaltyden, de avondmaaltyden, de danspartyen en andere vermaaken en vreugdebedryven hebben niet ontbroken. Wy gaan opzettelyk de verhaaien deswege voorby, als zynde vooreerst herhaalingen van zaken, die men weet dat by dergelyke omftandigheden gebruikelyk zyn, enten tweede, omdat die op dat oogenblik van de Lezers van eenig belang kunnen •zyn, maar minder's Lands Gefchiedenisfen betreffen. Alleenlyk moeten wy het volgende kortelyk melden. ; Den 24 Juny hebben Hunne Hoogheden uit het Huis van de Heer Rekenmeester van Man-  JAAÏIEÖËKËN, Jmy, 1786. 573 der Mandert, uitzigt hebbende op de Werf van de Oost - Indifche Compagnie, een Schip r genaamd Willem Fredrik, van de helling in1 het Water zien loopen. Die Heer gaf by die gelegenheid aan de Vorftelyke Perfonen en verfcheidene Lieden fvan aanzien, een fraai Muzyk en ontbyt, terwyl de menigte van aanfehouwers op de Werf een fchoone vertooning maakte, en de goede orde in alles ftiptelyk is behouden. — Dien namiddag reedt de Vorftelyke Familie een togtjen naar het Huis Ter Boede, zynde de Buitenplaats van den Heer van de Perre, van de vier Bannen , een der Heeren Gezanten van den Staat te Brusfel, welke Heer voor eenigen dagen een keer herwaart heeft gedaan, en is aldaar door dien Heer en Mevrouw deszelfs Gemalinne, benevens een aanzienlyk Gezelfchap ontvangen» Zondag morgen den 25 juny hebben Hunne Hoogheden den publieken Godsdienst bygewoond in de Nieuwe Kerk, onder het gehoor van den Kerkenleeraar Ballot, en zyn des namiddags nevens een aanzienlyk Gezelfchap ontvangen door den Heer van Cit-. ters Oud-Raadpenfionaris, en voor dezert vertoonende den eerfte Edele dezer Provintie , op deszelfs Buitenplaats Rynsburg* Maandag den 2.6 Juny heeft Zyne Hoog* heid de raadplegingen van de Heeren Staten en van de Admiraliteit bygewoond, en des avonds hebben de Vorftelyke Perfonen zig .laten vinden ten Huize van gemelden Hee"r van der Perre, die aan Hoogstdenzelven en Pp aan Miö- ELURO.  Middelburg. 574 NIEUWE NEDERLANDSCHE aan de aanzienlykfle Perfonen van deze Stad, een pr agtig avond maaltyd gaf. Den 27 Juny zyn Hunne Hoogheden te Vlisfingen geweest, en aldaar door de Heeren van de Regering op een pragtig middag maal onthaald op het Stadhuis. By het inryden wierden Hunne Hoogheden met het losfen van 't Gefchut begroet , gelyk ook, by het drinken van eenige hooge gezondheden , het Kanon gelost is. — Den 28 hebben Hunne Hoogheden een pragtig avondmaaltyd en Bal bygewoond, op de groote Zaal der Confrérie van St. Joris, het welk aldaar gegeven wierdt door Jonkheer van Lynden van Bitterswyk. UTRECHT. Utrecht. TT^Ve Heeren Gedeputeerde Staten beflo\_Jp ten eene buitengewone- Staatsvergadering te beichryven tegen den 2 Juny, en zulks op ingekomen berigt van den Heer Hoofdofficier van Wyk, dat vrugteloos gepoogd hadt den Pander van het Hof, welke te Wyk was gevangengenomen, ontflagente krygen.. Ter dezer Vergadering bragten Heeren Gedeputeerden dezelver Raport, over de Zaak van Wyk, en zyn de ftukken daar toe betrekkelyk aan de Leden, voorgelezen. Aan dit Raport was een Advys van opgemelde Heeren Gedeputeerden gevoegd, wel  jAAREÖËKENj jmfs 178Ö* 575 welke hoofdzakelyk vaninhoudewas r „ dat de omftandigheden van de Stad Wyk ver„ eischten, om gemerkt de vrugteloozen „ uitflag van alle, tot hier toe, aangewenj, de middelen, dezelve door middel van den fterken Arm, tot reede te bréngen; en tèri dien einde eene Commisfie van "drie Leden naar die Stad af te vaardigen, geës* „ corteerd van een vereischt aantal Militie, om de zaaken aldaar wederom op eenen j, geregelden voet, en die Stad tot behoor-; ,, lyke gehoorzaamheid, aan de Staten dej, zer Provintie, te brengen, met by voeging j, teffens, om vooraf van dezen maatregu3, len aan den Bondgenooten, per Misfive, j, kennis te géven, en dezelven de gepast,j heid en noodzakelykheid daarvan, als zullende dienen tot herftel der rust en goede j, orde, en tot handhaving van der Bürge-* ,j ren Rechten zelve, onder 't oog te bren„ gen." Welk Raport en Advys, by de voorfleuimende Leden overgenomen zynde,wierdt befloten elks afzonderlyk advys daar oVer uit te brengen, en op dezelve te belluiteh in eene buitengewoone befchryving, tegen den ta Juny. Ter dezer vergaderinge kwam nog een brief in der Regeering van Wyk; inhoudende een Vertoog van derzelver bevoegdheid tot het arrefteeren van bovengemelden Pander, tot maintien van derzelver Stads Rechten en Privilegiën. Ook hadden die vari Wyk eene aanfchryving aan den Hoofdofficier Grave van Recbteren afgezondeni ten Pp s «in* Ü- TRECH*  fJTRECHT 570 NIEUWE NEDERLANDSCHE einde hy zig binnen 24 uuren te Wyk liet vinden, om het officie tegen den Pander waar te nemen, dat zulks, by gebreke van dien, door den Voorzittende Burgemeester Haantjes zoude verrigt worden. Verders heeft het Hof den 5 Juny, daar toe door de Staten by meerderheid gemagtigd, tot fchadeverhaling of reprefaille, deze Publicatie beraamd en doen afkondigen en aanplakken. Het Hof Provintiaal van Utrecht toet te weten: dat by Hun Ed. Mog. de Heeren Staten dezer Provintie in confideratie genomen zynde, dat hangende Hoogstderzelver deliberatien over de zaken van Wyck , behorende zorg gedragen te worden, dat de Pander Johannes Falburg, als welke alles heeft gedaan en verrigt in officia, niet werde mishandeld, HoogstgemeldeHeeren, Staten, by Relolutie van den 3 dezer , den Hove hebben geauftorifeerd, om in cas van mishandeling van de gedetineerden Johannes Valburg, door den pretenfe Magiftraat van Wyk by Duurftede, of derzei» ver last, reprefaille te mogen gebruiken; als mede om deze hunner Ed. Mog. auclorifatie te doen publiceeren, ter plaatze daar het Hof zulks nodig zoude oordeeleu te behoren. En op dac hiervan geene ignorantie zoude kunnen worden gepretendeert, zal deze in het Overquartier dezer Provintie worden gepubliceerd en geaffigeerd. Gedaan te Utrecht in Collegio van den Raade den 6 juny ^6- ^ M) „ In kennisfe van my (was getekend). CORNELIS de WYS. De  JAARBOEKEN, Juny, 1786. 577 De voorfchreven Publicatie is, in een paket, aan het Gerecht van Wyk afgezonden, met eenen brief van den Hove van den volgenden inhoud: EDELE ACHTBARE HEEREN! "W/Y hebben, a!s daartoe door de Edele Mogende Heeren Staten dezer Provintie geauthori feerd zynde, op heden een Publicatie gearrefteerd, om, wanneer de Pander Johannes Vahurg te Wyk by Duurftede, alwaar hy van wegen de pretenfe Magiftraat feitelyk is in arrest gefteld, en gehouden word , eenige mishandeling mogte worden aangedaan, reprefailles te mogen gebruiken. Van welke Publicatie wy CEd. Achtb.eenige exemplaren by dezen doen toekomen, zo om te dienen tot deszelfs informatie, als ter kennisgeving daarvan aan de Burgers en Ingezetenen van Wyk. Ondertusfchen maken wy gebruik van deze aelegenheid, om UEd. Achtb. vriendelyk, maar tevens op het ernftigfte te vermanen, om den gcmelden Johannes Valburg uit den voorfchreven arreste en detentie, hoe eerder zo beter, te relaxeeren, ofte die relaxatie zo veel mogelyk ten fpoedigfte te effectueeren, met overlevering aan dezelven van alle de Papieren , welke bern zyn ontnomen, en die alleen in officia oDder hem berustende waren , en dit ter voorkoming van de Executie van de voorfchreven Publicatie. En hier mede enz, Gedateert den 5 Juny 1786. (onder flond) Ter Ordonnantie van de pr:eGdeerende en andere Raden 'sllofs van Utrecht. (was getekend.) CORNELIS de WYS. PP 3 Dog U- irecht Briefvan 't Bof, ■sanlVyk.  g-jC NÜi'JWii NEDERLANDSCEiE Voorts. Dog het Gerecht te Wyk weigerde, na de lezing van de voor.l'chreyen brief, eenige Publicatie , communicatie of kennisgeving aan de Burgers en Ingezetenen te doen, maar öelde dezelve in handen van den eerften Burgemeester, ter mededeeling aan de Magiftraat, die dezelve commislbriaal heeft gemaakt ter beantwoording. Den rojuny waren de Staten'sLands van Utrecht wederom buitengewoon vergaderd. De Heeren Geëligeerde Raden konden, uit hoofde van het ftaaken der ftemmen in hun Lid, over het Raport van Heeren. Gedeputeerden in de zaak van Wyk, geene fchriftelyke refolutie inbrengen: maar hebben alleen een voorflag gedaan tot aanfchryving aan die van Wyk, ter vrylating van den Pander. De Heeren Edelen waren wel , voor als nog, tegen het gebruik der geweldige middelen ; dog egter niet langer, dan tot dat derzelver gelykzoortige voorflag, om die van Wyk, by eene aanfchryving, tot het ontflag van opgemelden Pander, te overreden, zoude beproefd zyn : terwyl zy in geval van weigering advyfeerden, om Heeren Gedeputeerden tot het inroepen van Krygsvolk te magtigen. Daar wierdt befloten, den Hoofdofficier van Wyk te gelasten van geene crimineele Rechtsgedingen tegen den Pander te ondernemen, en verders Gedeputeerden te verzoeken, van by eenen brief den gevangen Pander te reclameeren.  JAARBOEKEN, Juny, 1786. 579 Voorts heeft het eerfte Lid volhard by deszelfs weigering, om in de voorgeflagene' Commisfie aan Zyne Hoogheid, ter onderhandeling over een nieuw Regeerings-Reglement, toe te ftemmen. Na welke verklaring de Ridderfchap voorftelde, om desaangaande, by meerderheid, te beflisfen, en verzogt, ten dien einde by de Staatsleden rondvraag te doen: 't geen ook gefchiedde, alhoewel vrugteloos , overmits de ftemmen aan den tafel der Heeren Edelen ftaakten : waar op de conclufie mede tot de naastvolgende vergadering in July wierdt uitgefteld. Onder tusfchen wierdt de geconcludeerde Misfive naar Wyk, door Heeren Gedeputeerden, fchoon reeds den 8 daar over vergaderd geweest zynde, nog niet in gereedheid gebragt, om dat die van den Hove zig zouden verfchoond hebben, daar toe van advys te dienen, en zulks wel, om zig niet buiten ftaat te ftellen voor de uitoeffening der regtfpraake, welke van hun in deze zaak konde gevorderd worden. Suzanna Fremery, huisvrouw van Johannes van Valburg, Pander 'sHove, verzogt aan de Vroedfchap by Requeste, dat Haar Man, als zynde Burger dezer ftad Utrecht, mogt worden gereclameert, „ ten einde hy aan den Gerechte van Utrecht wierde overgezonden , en volgends dezer ftads Privilegiën alhier te regt gefteld, zo als in goede Jüftitie zoude behooren. Het Gerecht hier opgevraagd, advifeerde om vermeerdering Pp 4 van U- RECHT.  53q NIEÜVVE NEDERLANDSCHE U- TRECHT van gefchillen voor te komen, het Request van de fuppliante voor als nog buiten dispofitte te laten , aangezien de Staten by derzelver Refolutie van 10 Juny, zo als boven gezegd is, den Hoofdofficier van Wyk hadden gelast, om geene crimineele regtssedingen tegen gem. Pander aan te vangen, mitsgaders Heeren Gedeputeerden verzogt, om gem. Pander te reclameeren. Omtrend het ftemmen, wegens de aangebodene Mediatie of Bemiddeling, zyn de gevoelens verdeeld , terwyl deze Holland alleen ,' geenen alle de Bondgenoten willen inroepen. Van het laatfte gevoelen waren uit de Heeren Burgemeesteren, Looien en van Bronkhorst, benevens Oud-Burgemeesteren van Dykveld, Verbeek, van der Dusfen en Musfcbenbroek, en uit de verdere Raden: Boddens, van der Does, Falck, Zaal, van Ewyck , Woertman , van Dielen , D. J. Martens, J. A. Marlens, Nahuis en Odé. En voor die van Holland alleen, uit de Heeren van 't Rapport, de Oud-Burgemeester vau den Bogaard, en uit de verdere aanwezende Raden: Eyck , van Senden , Daunis , de Ridder, Abbema , Smisfaart, Ivoy , van PPae/ten, Burman en van Dam. Den 19 Juny vergaderden de ftemgeregtigden, Compagnies of WyRsgewyze, in de Kerken en andere openbare Gebouwen, door de Officieren der Schuttery zaanigeroepen. Toen wierden , volgens 't IV, floofdftuk * vau  JAARBOEKEN, Juny', 1786- 581 van het Nieuw, eh den 20 Maart door de Burservbeëedigd, Stads Regeering-Regie-1 ment, 16 Gecommitteerden gekozen: eene Commisfie uit de Burgery. gaf onmiddelyk na de verkiezing van dezelve kennis aan oen Heere eerfte Burgemeester, met verzoek, om tyd en plaats ter beëediging te bepalen. Den «o Tuny was over dit verzoek vergadering der Vroedfchap, in welke tot voorzegde einde een adres wierdt ingeleverd: dog niets anders toen befloten ,dan eene befchryving van den geheelen Raad tegen den 6 Tuly 1786 te zullen doen. Hier op deden de Gecommitteerdens van de 8 Burgercompagnien, Wagtvryen en Uitkopers den 21 Juny aan den Heer eerfte Burgemeester, en (by zyne afwezigheid,; aan den tweeden Heer Burgemeester eene tnfinuatie of gerechtelyke aanzegging door eenen Deurwaarder doen, om de Vroedfchap vergadering tegen den 22 Juny te be- 1CgDen 26 Vroedfchap zynde , wierdt een nader adres door gem. Gecommitteerdens ingeleverd , met verzoek van eene dispojüie, het zy gunftig of niet, zullende het anders daar voor houden , dat een verder uitftel, voor eene verweigering zoude worden opgenomen , enz. Dit adres gelezen zynde, deeden de 2 Heeren Burgemeesteren, ieder afzonderlyk, by gefchrifte opening van het geen voorleden week aan hunne huizen tusfchen hen en eenige Gecommitteerden uit de Burgery was voorgevallen, zo by het mon6 Pp 5 de' 'RECHT  58a NIEUWE NEDERLANDSGHE U- TRECH1 deling verzoek om eene nadere convocatie van den Raad tegens Donderdag den 22 Juny, als by gelegenheid van de herhaling van dit verzoek by infinuatie , beklagende de Heer Loten zig inzonderheid „ wegens eenige ongemefur eerde termes, welke door een of meer van voornoemde Burger-Gecommitteerden zouden gebruikt zyn, en verzoekende te weeten, of Burgemeesteren gehouden zyn, zodanige infinuatien in hunne qualiteit te ontvangen; als mede, of dezelve voortaan op zoortgelyke verzoeken al of niet de Vroedfchap zullen moeten convoceeren enz." Op dit een en ander rondgevraagd zynde, wierdt befloten te volharden by de Refolutie van den 20 dezer tot de buitengewoone befchryving op den 6 July, en de opening van Burgemeesteren gefteld in handen van het Gerecht, om de Vroedfchap deswege te advifeeren. Ter dezer vergaderinge wierdt door den Heer de Ridder voorgelezen zyne gereferveerde aantekening tegens het befluit van den 20 dezer. De Heeren van den Bogaard, Eyck, van Senden, de Ridder, Smisfaert, Tvoy, van Haaften, Barman en van Dam, verklaarden van 't genomene befluit op heden den 26 Juny te verfchillen, en zig voor te behouden hunne nadere aantekeningen. Het zevende poinct in den brief van de befchryving der Staten, tegens den 5 July, behelsde het«hervatten der befignes over de be-  JAARBOEKEN, Juny, 1786. 583 bezwaren van debuitengewoonebefchryving van October 1784. De Heer van Senden'1 wierdt ordinair , en de Heeren de Ridder, Verfchoor, Falck en Zaal, extraordinair daartoe gecommitteerd. De Refolutie van Gedeputeerde Staten, met den bygevoegden brief yaii x^mersfoort, by welke eerfte Burgemeesteren wierden verzogt, te onderzoeken naar de gegrondheid of ongegrondheid van het gepofëerde by voornoemden brief en bygevoegde Haagfche Courant, om op Vrydag den 30 Juny Heeren Gedeputeerden te berigten, of Hun Edele Mog. alhier veilig, met vry acces en reces, zouden kunnen vérgaderen, wierdt mede ger fteld in handen-van het Gerecht, om daarop zo ïpoedig doenlyk te advifeeren. Het voorftel van den Heer F'esters, om Heeren Burgemeesteren te verzoeken, voortaan geene buitengewoone Vroedfchap te beleggen, ponder alvorens kennis te hebben van het poinB of poinblen, waar over die vergadering zoude gehouden worden, wierdt by meerderheid tot befluit gebragt. De Heeren Eyck, van Senden, de Ridder, ^Smisfaert, Tvoy,, van Haeften, Barman en van Dam , deden hier tegen gezaruenlyk aantekenen, dat zy van oordeel waren, dat de verzoeken tot het zaamroepen van den Raad, uit naam der Burgery gedaan, nimmer konde of mogte worden geweigerd, te minder, vermits het zeer ligt zoude"kunnen gebeuren, dat de Burgery een voorftel van aangelegenheid hadt te doen, waar van zy buiten ftaat was, alvorens eenige opening te geven. _ \ Elv» RECHT  5?4 NIEUWE NEDERLANDSCHE Ver ai der t n onder de h0( ge en la ace Amte- kaars enz. VERANDERING ONDER DE HOOGE EN LAAGE AMPTENAARS ENZ. r. Arnhem. Dezer dagen is alhier overleden ode Hoog Weigeboren Heer Gofen Geurt, Baron Bentinck, Heer van Aller, den Brieier endenBee(.rencamp, oudlte befchreven in de Ridderfchap des Kwartiers van Veluwen, Landdrost van Veluwen , Voorzittend Burgemeester der Stad Arnhem, Curator van de Academie te Harderwyk, Gecom mitteerde ter beneficeeriag van den Neder-Khyn en Ysfel, &c. &c. Harderwyk. Den 14. Juny heeft de Hooggeleerde Heer J. H. Schacht, Theol. Ür. & Profes for Primarius &c. het Reéloraat dezer Pro vin. tiaale Hoge Schole overgedragen aan den Hooggeleerde Heer M van Geuns, Med. Dr. & Prof. Primarius &c.; na 't houden eener plechtige Redenvoering: De Cristianae Religionis veritate, exhiftoria Pauli, ah ipfo ad eatn vocati Jefu Chrifto, maxime confpicua: dat is : over de waarheid van den Chiistelyken Godsdienst, zonder lyk hlykbaar uit de gefchiedenis der bekeering van Paulus. Er.burg. Van hier zyn tot de Commisfie in Hun Hoog Mog. door Zyne Doorl. Hoogh. den Heere Stadhouder gekoren Mr. % B. Tulleken, Mr. H. A. Julien en Mr. O. Otters; en in de Generaliteits Rekenkamer Mr. J. R. van 01. denbarneveld. 's Gravfniiace. Den 12 dezer maand Juny heeft ter Vergadering van H. H. Mog. de eed afgelegdde Heer Antonie Zwier Baron Gansneb genaamd Tengna^el'tot BonkenhaveJunior, befchreven in de llidorfehap des Kwartiers van Vollenhove, om, wigens de Provintie Overysfel zit- . ting  JAARBOEKEN, Juny, 1786. 585 iing te nemen als Raad ter Admiraliteit in Westfriesland en het Noorder Kwartier. Tusfchen den 9 en 10 dezer is op deszelfs Hofftede Eykenhorst by 's Hage , in den ouderdom van 58 jaren en drie maanden overleden de Heer Mr. Herman van Hees, Heer van Berkel en Rodenrys, gewoon Raad in den Hove van Holland, Zeeland en Friesland. Ook heeft den 15 ter Vergadering van Hun Hoog Mog. den den eed afgelegd de Heer A. A. van Iddekinge, Burgemeester der Stad Groningen, om , wegens de Provintie Groningen zitting te nemen als Raad ter Admiraliteit te Amfteldam. Leyden. Den ra dezer maand Juny is alhier, in den ouderdom van 53 jaren overleden de Heer Mr. Robert Hendrik du Pont, in leven Oud-Scheepen, Raad en Perjfionaris Honorair der Stad Vli9Üngen: mitsgaders wegens de Provintie van Zeeland gecommitteerd ter Generali. teits Rekenkamer &c.; en is deszelfs Lyk op den 16 daaraan volgende op het Kerkhof^ïer navolginge, naby Scheveningen, bygezet. Br iel. Den 13 dezer is aihier in den ouderdom van 74 jaren overleden de Heer Pieter Poortermans, Oud - Burgemeester, Raad in de Vroedfchap en ontvanger van de Gemeene Lands Middelen dezer Stad; iu wiens plaats den,6daaraan volgende by de Ed. Groot Achtb. Heeren Burgemeesteren en Vroedfchappen dezer Stad tot Mede Raad in de Vroedfchap is aangefteld, de Heer Cabriel Leonard van Oosten. Alkmaar. Heeren Burgemeesteren en Vroedfchappen dezer Stad, hebben den 27 dezer aangefteld tot Secretaris dezer Stad in de plaats van Jonkheer Jacob Nanning du Tour, welke zyn on« flag van het zelve Ampt op zyn verzoek hadt verkregen ; zynen Broeder Jonkheer Johan du Tour. WEJ£sp( Verandering 3noer de hooge en lage Amtë- naars enz.  5§5 NIEüWE NEDÈRLANDSCHË V er AIS derim onder de hoc ge en laage Amte- waars enz. Amers- Weesp. Donderdag den i dezer is alhier i na een korte ziekte , in den ouderdom van 70 jaren , overleden de Heer Abraham d'Arrest, Bun . gcmeester en Raad dezer Stad , Hoogheemraad van Amfteland, mitsgaders, van de Zeeburg en Diemerdyk, enz. Goes. Den 04 Juny zyn uit een overgeleverde Naamlyst door den Heere Prinfe Erfltadhouder verkoren tot Burgemeesters de Heeren MrJ. A, van Dorth en Mr. D. C. Keetla er; en tot Scheepenen de Heeren F. de Kei. fer, Z. D. van der Bilt, Heer van Cloetinge, Mr. IV. C. de Crane, Mr. A. W. van Citters, Heer van 's Gravenpolder, Mr. Ant. Osfewadrde , P. A. Bareel de Mauregnaidt, J. Stokmans, Mr. J. Pols en Mr. C. Dominicus. — Ook heeft hooggemelde Zyne Hoogheid , uit een overgebragtë Naamlyst tot Raad dezer Stad verkozen de Heer B. Verfeléwelvan der Bilt, in plaats van wyleri deszelfs Heer Vader. Utrecht. Den 7 Juny heeft, ter Vergadering op aaiiftelling van zyn Doorl. Hoogh. JrG. Taats van Amerongen den eed afgelegd als Maarfchalk van het Neder Kwartier,- in plaats en op vrywilligen af ftand van Jr. Gerard Godard' Taats van Amerongen, Heer van Oud- Amelisweerd- Den 11 dezer maand is alhier, na een langzaam verval van kragten, in den ouderdom van ruim 85 jaren, overleden de Heer Oud - Burgemeester Mr. Cypriaan Berger, zedert den jare 1735 Raad in dc Vroedfchap dezer Stad. En is in deszelfs op den 25 derzelfde maand wegens deze Stad, aangefteld ter Finantie van de Staten, de Hr. Oud-; Burgem. en Raad in de Vroerffchapplaats J. F. vart Beek, Heer van Dykvcld.  JAARBOEKEN, Jimy, 1786, 53? Amersfoort. Den 16 dezer is alhier, in den ouderdom van ruim 66 jaren overleden de Heer Jacob Craanen Scheepen en Raad dezer Stad. Doe rum. Op den 2 Juny is door de ftenv gerechtigde Burgers van het Blokhuyfter Espel dezer Stad, in plaatze van wylen den Heer Mr. G. Bransma, tot Gezwooren Gemeensman verkozen den Heer Bastiaan Kempes Brunsma. Franeker. Den 1 dezer maand Juny heeft de Eerw. Hoog Gel. Heer S. H. Matiger, S- S. Theol. Dr. ejusdemque Facult, & Hift. EcclefProfesfor ord. het Rectoraat der Univerfiteit alhier meteenplegtigenRedevoering overgedragen, op den Hoog Geleerden Heer Joh. Valckenaer, J. U. Dr. ejusdemque Facultatis Profesfor ordin.; handelende ter dezer gelegenheid , De Feflo Orthodoxice a Grcecis Chriftianis celebrato. Dat is; Over het Feest der Regtzittnigheid, door de Gfiekfche Christenen gevierd. Groningen. Den 26 der afgelopene maand is door den Raad tot Burgemeester dezer Stad gekozen de Heer Mr. Justus Datho Qu 1 n t u s, Raadsheer dezer Stad; welke verkiezing ter goedkeuringe aan Zyne Hoogheid den Heer Prins Erf ftadhouder gezonden zynde, en door Hoogstdenzelven goedgekeurd is. En heeft gem. Heer op den 12 dezer maand Juny in hoogstgezeide hoedanigheid den Eed gedaan. \ LÏST Verandering)nder de hooge en lage Amte- paars enz.  S83 NIEUWE NED. JAARB. Juny, ??gfc LYST DER PRYZEN VAN VERSCHEL DE PRODUCTEN ONZES LANDS. Rotterdam den 0.6 Juny. Rotterdam den 26 Juny. by de Z. Zak. Düiveboonen 19 a siïoC Tarw nieuweZeeuws 16 a 22 fi Mout Inlands 16 a 18^ , ■ -- blaauwe 14 a i6§g - Zomer 14 a 17 8 by den Steen. Rogge Zeeuws enlnl. 12 a 14 8 Vlas Allerbeft 4$ a 56 ft. ■ Best 40 a 44 ft. by 't Laft. —— Middelfoort 33 a 39 ft. BoEüiWBiT op 154 f$ a 21 Jla Gemeen 26 a 32 ft. Haver Vriesfe brouw 15 è 17 ne — Allergemeenst 18 a 25 ft' 11 Zeeuws enz. 12 a 14 0C Paardebooken 17 a 19 c£