NIEUWE NEDERLANDSCHE JAARBOEKEN, op VERVOLG der MERKWAARDIGSTE GESCHIEDENISSEN, DIE VOORGEVALLEN ZYN IN DE VEREENIGDE PROVINCIËN, B E GENE RALITEITS LANDEN, E N DE VOLKPLANTINGEN van dpn STAAT. TWEE-EN.TWINTIGSTE DEELS ZEVENDE STUK, mdcclxxxvi i. Te LEIDEN, By P. van der EYK en D. VYGÏi. Te dMSTELDA M9 By J. van der BURGH en ZOON.   NIEUWE NEDERLANDS CHE JAARBOEKEN, NOVEMBER. MDCCLXXXVII. J'aime la liberté, ö? F hommage qae je lui read, eft de la refpecler chez les aütres. l'Egoïftes dit: La Patrie elt a moi: Maïs le v, ai Patriotte prouve au befoin, que ceft lui,qui appartient a la patrie. — La plus part ne voyant le patrie que dans leur parit, oblient, que le meilieur des pat' fis eft de ne voir que la patrie. Jean Etienne Chappuys. Les Fruits des Adverütés. "y^TTy hebben in de twee voorige maanW dsn de aanmerkelyke omwending van zaaken in die Gemeencbest , zo ïtipt mogelyk, getragr aan te WpQtti. Maar zodanig is het heilloos loeder Burgertwisten, dar, gelyk zy eindelyk eens-d^or overmacht van wapenen beilist worJenen moeten worden, de overwonnen' party zich zelden overtuigd, Ppp ppp ppp ppp veel  5622 NIEUWE NEDERLANDSCHE veel eer overweldigd, en de martelaar van haar Staatsgeloof agt ; terwyl de overwinnenden dikwyls door het fchitterende van hunnen zegepraal verbyfterd, de voorheen mede erkende gebreken vaak voorby zien, en dan minder aan de herilelling derzelver gedachtig zyn, nog al dat nut aan hef Vaderland toebrengen, 't geen eene edele zucht en Vaderlandsliefde, van eene- gewenschte zegepraal kan en mag verwagten. Alle omwending of beflisfing van Burgergcfchillen verzekert dan nog niet ahyd het geluk van een Land, ten zy die de twee partyeniiereeuigt, of (om zo te fpreken) de wee vefd' elde Volken wederom tot één Volk lmelt. Anderzins is het vuur van tweelpalt wel als met asl'che Overdekt, maar blyft echtèrnog 1'meulende, om ten eenigen ryd met grootere vlammen uit te barflen. Du mag vooral wel in aanmerking komen. Tot de vereeniging der gemoederen hebben wy in den aanvang van ons Stukje voor'September door eeni'ge uitgeboezemde bedenkingen bet onze getragt toe te biengen. Maar dit is minder in het vermogen vanSchry vers dan wel van Staatsbestierders. De zucht tot het weizyn van ons Vaderland , welk.weizyn alleen in de eendragt gelegen is,moet ons verfchoonen, wanneer wy eene aanmerkelyke plaats van den Staatkundigen MoisTESQuifiu, reeds elders door ons te Derde gehragc, hier wederom herinneren, {*) i Als eens gedaan is wat de herilelling der - i orde _ (*; Zie bi, .5594-  JAARBOEKEN, November, 1787. f623 orde voorfchreef, en zulks fpoedig gedaan is, blyft niets wenfchelyker over, dan dat al wat de geheugenis van de verdeeldheid bewaart, of al wat de reeds eenigzins toegaande wonden weder openbreekt, niet meer befpeurd worde. Na deze korte aanmerkingen, welke ons de zucht voor ons Vaderland uit den boezem prangt, gaan wy wederom rustig voort, met onze gewoone onzydigheid, niet zodanige, die vooringenoniehe en zeiven eenzydige lezers kan voldoen, maar die alleen de Waarheidminnaars kan behaagen; niet die de gebreken van deze of gene party heelt of verbloemd, maar die niemand willens en wetens bezwaart; niet die hier omtrend de volmaakheid bereikt, maar wel de hoogde zorg en vlyt daartoe aanwendt, en ten allen tyde bereid is, de ingeilopene feilen, zo dra die heuzelyk worden aangeweezen, te beteren. GELDERLAND, N y m e g e n. TT et infhan van glazen en andere ongere- j^me JLjl geldheden den 12 dezer maand heb- GEN_ bende plaats gehad, zag zich de Regeering genoodzaakt', den 14 November eene i'cherpe Publicatie tegens zamenrottingen, beweegingen en oproer te doen af kondigen De waakzaamheid van de Regeering en der bevelvoerende Officieren heeft deze Stad voor iille onheil behoed. De Regeering reedt PPPPPPPPPPPP 2 in  5Ö24 NIEUWE NEDERLANDSCHE Nyme- GEN. in koetfen, van Krygsvolk en de Dienaars der Juftitie verzeld, door de Stad, om den eerften plunderaar, op heterdaad betrapt, terftond zonder vorm van rechtsgeding loon naar werken te doen wedervaaren. Dit verwekte een algemeen ontzach en verfchrikte de boosheid. De geruchten der plunderingen in 's Hertogenbosch en elders, hadden aan den eenen kant zommigen van de Krygsbezetting en eenige kwaaddenkende Ingezetenen in beweeging gebragt, terwyl zy de Regeering opwekten,om met den Bevelhebber, den Generaal Van Nyvenheim, de gefchiktfre maatregelen tot bewaaring van ru$t en orde te beramen. T H I E L. Wy hebben hier te voren bl. 162.1 gezien, dat het Hof'van Gelderland namens deHeeren Staten, by eene Publicatie van den 6 July 17Ü7, alle Ingezetenen of Onderzaten van het Vorftendom of Graaffchap hebben verboden om uit deze Provincie te trekken, en zich ten oorloge of in Krygsdienst te begeeven voor de Stad Utrecht, of in 't algemeen voor wien het ook zyn mogte, zonder uitdrukkelyk verlof en toeftemmiog van Hooggemelde Leeren Staten. De Heer Jan Babtist van den Heuvel tot Beygelingen, gezegd Bartolotti, Heer van Blywerven, wierdt befchuldigd tegen bovengemeld verbod te hebben aangegaan. Weshalven hy is gedagvaard geworden, om den 20 November  JAARBOEKEN, November, 1787; 5625 feer 1787, ten huize van den Kastelein G. van Ifi'ety'* Wapen van Gelderland, binnen Thiel te verlchynen. De Daagbrief luidt aldus : Alzo Jim Eabtht van den Heuvel tot Beygclingen, gezegt BetrtolottT; Heer van Blywerven , gewoond Hebbende onder Ingen, Ampte van Nederbetuwe (ingevolge genoegzame indiciën en bewysdommeri) zig verftout heeft, buicen verlof en confent van de Edele Mogende Heeren Staten dezes Furftendoms en Graafichaps uit deze Provincie te trekken, zig voor de Stad Utrecht in Krygsdienst te begeven, en in qualiteit van Kaptein eener Compagnie, onder het zogenaamde Geideriche Corps, jgeduurende een geruimen tyd, tot het verlaten deiStad Utrecht, Guarnifoen te houden, en dus doende eene daad gepleegd heeft, welke niet alleen in zig zelveftrafbaar, ook over 't algemeen ftrydig was, te^en de genoeg gemarrifcftecrde denkwyze en intentie van den Souverain dezer Provincie, maar Ipeciaal direct is aanlopende tegens de Publicatie de dato 6 Tuly dezes jaars 1787 , waar by op 't ernftigfte verboden en'geïnte'rdiceert is geworden. Dat niemand van de Ingezetenen of Onder„, zaten'van dezen Furftendom en Graaffchap zig „ zal hebben te verllouten, om uit deze Provin«, cie te trekken, en zig onder wat pretext ook, „ ten Oorloge of in Krygsdienst te begeven, voor „ de Stad Utrecht, of in het generaal voor wien 't ook zyn moge, zonder expres verlof en con*,, {ent van de Heeren Staten dezes Furftendoms en „ Graafichaps, by poene dat de Overtreders van dit verhod, deswegens na exigentie van zaken ,, arbitrairlyk op 't rigoureufte zullen worden ge,i ftraft." Zo doet den Volmagtiger van 's Heeren wegen in Nederbetuwe denzelve fan Babitst van den Heuvd tot Beygelingen, gezegt Bartqlotti, Heer Pppppppppppp 3 van Thiel.  Dagraai 4. te gen den Heer J. B. v.d. Heuvel, Heer van iïlywer* Wy hebben in onze voorgaande Stukjes Voor July bladz. 1611 van de geweldige beweegingen in deze Stad verflag gedaan, en van het doodichieten van eenen Ruiter door zekeren Schoenmaker melding gemaakt. Her. geval zelve kan in zyne omftandigheden naoer en zekerder gekend worden, als mede het 5626 NIEUWE NEDERLANDSCHEI d£JSr^"-3 ibyudez£n mmine tixtoi*** v tör\To rmde hy >w Babtist van H^ *-/tot Beygelingen, gezegt Bartoktf, Heer van hlrTTyfy' °l ^Nov'enSa dezes G TnP%Z r pe/'-0on' ten huize van Monfr. land te ^f' CaS,"fIe,n ,n 'C WaPcn van Gelderand te Iiel, om aldaar te zien en te horen over- ëS.ZSne-EiSCh en Conclufie> als dèn CiSt ^".tegensden Geciteerden tot incarce- Sr^dSW5 231 WiI!en doen ea nemCT- M^t Actum den 6 November 1787, (Onder/fond) Ter Ordonnantie van den Hoog Welgeb. Geftr. Heere Gefubititueerden Heere Amptman en Rigter in de Nederbetuwe. (Was geteeiend) W. H. L. TAAY, Lantfchti 2, V T P H E N.  JAARBOEKEN, November, 1787. 5Ö27 het gevolg voor den dader vernomen uit het navolgende Vonnis, den 10 November 1787 uitgebroken en vervolgens ter uitvoer gelegd. T)y de Scheepenen der Stad Zutphen hooren leezen en geëxarnineert de införmatien door den Rigter van Stads wegen genomen, en de bcfchuldiging daar uit geformeert,. tegens den perfoon van privid Rynders, Burger en Inwooner dezer Stad, oud volgens zyn zeggen drie en zestig jaarcn, en Gedetineerde alhier, met en benevens deszelfs examinaticn, confesüen en verandwoording, waar uit gebleeken. Dat op Maandag den 25 Juny dezes jaars, 'snademiddags tusfchen zes en zeven uuren \ een zeker perfoon Pieter van Dongen genaamd, en Ruiter onder 't Regiment Cavaflërie van den Luitenant Generaal Fan Stmetiisfi Paus, in de Compagnie van den Ritmecfter de Jcngh, alhier in Guarn'ifoen, wezende dronken, in gezehchap van eenen anderen' Ruiter, de Nieuwlladsfcuu overgaande, zig begeven heeft in de Smitswinkel van Jannetten darmfeh Weduwe van Qerhardus Foest.., allernaast 't huls van den Gedetineerden woonagtig. , Dat na een korte poos vertoevens, de voorn. Pieter van Dongen uit de Winkel weder op de ftraat gekomen, als toen met den blooten Ballas, die hy in de hand had, een of twee, dog na 't vcorgeeven van den Gedetineerden , drie of vier flagen in de voorglazen van 's Gedetineerdens huis gedaan heeft. Dat de Gedetineerde, die zig destyds benevens zyn Huisvrouw en Otio van dei l '/isch, in zyn huis en keuken bevond, volgens eigen confesfie, hier door obftinaat geworden, en van yver overvallen, zich uit die keuken naar de voordeur van zyn-huis begeeven, en zyn Snaphaan, dewelke geladen agter dje deur ftond , en , naar 't zeggen van den Gedetineerden , aldaar door een ander, dien zig Pppppppppppp 4 niet Zux- PHEK.  5ó"28 NIEUWE NEDERLANDSCHE Zut- PHEIf. Vontifr teget D. Rynders. niet weet te herinneren , was nedergezet, 'er byvoegende, daar is een geiaaden geweer, als u molest gedaan word, dan kunt gy daar gebruik van maken. opgevat heeft. Dat de Gedetineerde daar op de bovendeur naar de ftraat opendoende , dog de onderdeur gefloten latende, dezen zynen Snaphaan over de ondeïdeuf op den meergedachten Pieter vat- Dongen aangclegf en onder 't loeren en mikken op denzelven losgebrand heeft, met dat gevolg dat die Pieter van Dungen in 't eigen ogenblik, dat wederom een flag in de glazen van 's Gedetineerdens huis fchecn te willen doen, in dcszelfs oog,' en in 't byzondcr door 't linker oog en harsfenen is getroffen , zo dat hy hier door onmiddelyk dood op de ftraat ter aarde nederviel. Dat wel de Gedetineerde by zyn tweede examen tot verfchooning heeft aangevoerd , dat die opgemelde Ruiter onder 't inflaan der glazen van 's Gedetineerdes huis zoude gezegt hebben, alles moet "kapot, 'wat hter in huis is'. voords dat de Gedetineerde daar op aan zyn Huisvrouw had toegevoegt, als zy ons alle willen kapot maken t dan moeten wy ons wecren. sso goed als wy kunnen , en dat toen allereerst den fnaphaan opgevat, de bovendeur geopend en de fcheut gedaan zoude hebben. Maar dat egter de Getuigen, op welke zig de Gedetineerde beroept, verklaren , zulke gezegden van hem niet gehoord te hebben, gelyk ook by de bverige införmatien geen blyfc is voorgekomen, dat de doodgeblevene zig van deze of zoortgelyke- exsresfien zoude hebben bediend gehad. Dat in tegendeel veel eer verfcheide omftandigheden tot verzwaringe van dit geperpetreerde delict, te • zamen open. Aangezien toch de Jedetineerde , welke zich met gefloten deur, voorzien van een fchietgeweer, en met een manspersoon gcadllfteert, binnen 'shuis bevond, terwyl door een enkel perfoon buiten op de ftraat weezende in de voorglazen van zyn  JAARBOEKEN', November, 1787. 5(529 zyn huis geflagen wierd, immers voor als nog zig m geen lyfsgevaar bevond, en hy alzo door zig uit de keuken na de voordeur te begeeven, den aldaar geplaatften geladen fnaphaanop te neemen, dcbcvendeur na de ftraat te openen, voords aldaar op den doodgeblevenen, onder 't loeren en mikken op denzei ven, en in *t byzonder nog 00 deszelfè hoofd, dus het edelfte en gevaarlykfte deel des fighaamsmetdie fnaphaan te fchieten, een volledige proef van een te voren overdagt opzet en beraad, om zig zelve, wegens 't molest zyn huis aangedaan, ook zelfs door den dood van'den Belediger te wreken, heeft opengelegd. Dat nogtans bier tegen wederom tot verzagting van 's Gedctineerdes misbcdryf verftrekt , zo wel dat hy den manflag niet begaan heeft, dan op het eigen ogenblik dat zyn huis en wooning, waar jh elkeen veilige fchuilplaats behoord te hebben, door 't inflaan der glazen feitelyker wierd aangetast, en hem dus groote en wettige redenen om zig te vertoornen gegeven wierde, als in 't byzonder, dat dezelve gefchied is juist op een tyd, wanneer alhier zulke hooggaande tumultueufe bewegingen, gepaard met groote moedwil en baldadigheden ontftaan waren, dat deeze op dien tyd nog door de pogingen van de Magiftraat, nog door die van den Commandeur dezer Stad, en Officieren van 'c Guarmfoen konden beteugeld worden , en alzo de Juftitie genoegzaam buiten ftaat gefteld was, om tot behoud der gemcene -veiligheid te kunnen werkzaam weezen, uit dit alles dan blykbaar zynde, dat de beklaagde een fait heeft begaan, het welk in een Stad van orde en Juftitie niet behoord ongeitraft te blyven; zo is 't, dat Scheepenen welgemeld (na in naauwkeurige overweging te hebben genomen al 't geene ter dezer zake is dienende) daar tegen yverende, dog ook te gelyk gratie voor rigueur van rechten praafereerende, den Gedetineerde wel van de gewoone ftraffe des manflags hebben ZüTPHEN. fonms tegen D> Ryn- dcrs„  se>3o NIEUWE NEDERLANDSCHE ZUTFHEN. Vonnis tegen D. Ryn. das, '■ i ben geabfolveert, dog daar tegen denzelven ge* condemneert, gelyk zy condemneeren mids deezen om van hier naar Arnhem overgebragt , en aldaar in 't Provinciaale Tugthuis voor den tyd van vyfentwintig agtereenvolgende jaaren geconfincert te worden , om met zyner handenwerk de kost te winnen, en vervolgens levenslang gebannen bui^ ten deeze Stad en Scheependom, by pcene van nadere dispofitie, indien immermeer daar binnen mogte gevonden worden. Aldus gedaan en gefententieert in Senatu den 10. November 1787. QOnderftond) In kennisfe van my Secretaris, QVas geteekent) H. W. TOEWATER. Eenige Amtenaaren binnen deze StacT, der Nieuwitaatsgezindheid zynde toegedaan geweest, zyn met de omkeering van zaaken uit deze Stad geweeken, en vervolgens aan hunne wooningen door gerichtelyke dagvaardingen opgeroepen , om hunne ampten te komen waarneemen. Dog, alzo zy niet vcrfeheenen, wierdt by de Regeering den ïoiNovember 1787 het befluit genomen, om hen den :yd van vier weeken te ftellen, na welken :yd zy van hunne bedieningen zouden zyn vervallen, onverminderd zodange eisch, als :egen hen, zo wegens het'treden in den. Krygsdienst van andere Provinciën of Steden, ils fjuit verdere hoofde geoordeeld zou worlen te behooren. Doe-  JAARBOEKEN, November, 1787. S63t D oetichem. 3üb ft) ■ | Elf Burgers en Ingezetenen dezer Stad hebben aan de Staten van Gelderland eea Request ingeleverd, behelzende verzoek, dat Hun Ed. Mög. ex plenitudine pot.ftatis der Suplianten misdryf alleri>oedgunltig geliefden te vergeven, en de Procedures door den Advocaat Fiscaal voor het S;adsgericht tegen de lupplianten wegens addresCen aan de Kegeenng, het weeren van het Krygsvolk van den overften Van Efferen enz. on iernomen , te doen opheffen; beleidende door de Couranten en andere Nieuwspapieren, welken eeiien onverhinderden loop hadden, te zyn op- en aangezet enz. Wy zullen by eene andere gelegenheid het Request zei ven raededeelen. D o e s b u r g. Ook hier is eene Publicatie den : 6November 1787 afgekondigd, waarby verfeheidene perfonen worden ingedaagd ter zake, dat zy tegen de Publicatie van 't Hof van den 6 Juiy te Utrecht onder de zogenaamde Gelderfche Brigade zouden gïdjend hebüen. Arnhem. Vier Gelderfché Ridders, reet namen E. J. van Nieuwkirchen genaamd Nyvenbeim ' H. IV. J. van Lynden, J. H. van Zuylen van Nieveld, en ^.j C. van Eek, hebben zich by Request aan de Staaten van Gelderland doeti- :hem.  5632 . NIEUWE NEDERLANDSCHE Arnhem. j < land vervoegd, ten einde te mogen verkrygen opheffing van de Procedures niet alle gevolgen en aankleeven van dien, door de Momboirs dezer Landfchap tegen de Supplianten ondernomen. In de Dagpapieren, byzonder in de Gelderfche Historii'che Courant, las men dit bericht. r\en Ondergeteekende Extraord. Ingenieur in Garr~ nifoen te Arnhem, met leedweezen ontwaar geWorden zynde, dat door zommige lieden is beichuldigt geworden, als of hy Ondergeteekende geduurende deszelfs garnifoen alhier, by ongepermitteerde of geheime byeenkomsten van zoogenaamde Patriotten of Leden van Genootfchappeii zoude hebben geadüfteerd. En dewyl hem Ondergeteekende daar aan ten hoogften gelegen legt : Zoo vind hy zig verpligt aan het Publiek te moeten adverteeren, dat zig daar meede nooit heeft opgehouden , of het minfte ingelaaten, veel min zulks met woorden of daaden te hebben getoond, kunnende zulks ten allen :yden met genoegza'ame en dugtige bewyzen verifiëren. ArnhexM den 31 Oclober 1787. H. TIDDENS. Nog las men in de Dagpapieren deze becendmaaking. Qaar loopt een valsch gerugt, dat ik, als Conduefeur van 'sKonings Scheeps - brugge my ian Plunderinge in Holland hadde pligtig gemaakt. >toüc op myn gedrag, binnen Leerdam,'Ameyde :n Schoonhoven élk bewezen, houde ik den UitvinIer van deeze Lastertaal voor een eerloos Leugenaar ,  JAARBOEKEN, November, 1787. 5633 naar, en Helle my, als een eerlyk Man, ter verantwoordinge.Lomïh by Cleve den 28 Oclober 1787. F. M. LOEFFLER. E L B U R G. Wanneer ter gelegenheid van ds onlufien in deze Stad in September i:86, dezelve op bevel van de staten door 't Krygsvolk wierdc ingenomen en bezet, namen eenige Leden van Regeering , de Secretaris Mr. H. H. Vitringa, de Predikanten Johannes van Der* men en G. H. Hein en nog 88 Burgers en Ingezetenen, welken in die onlusten voornamenlyk begrepen waren, de vlugt naar elders Oog na de omwending namen gem. Secretaris, twee Predikanten , en 88 Ingezezetenen in November 1787 hun toevlugt tot de Staten by Requeste , verzoekende, daar zy door de Momboirs dezer Landfchap voor den Hove Provinciaal waren gedaagd, dat Hun Ed. Mogende, het geen door hen mogt zyn misdaan, ex plenitudinepotefiatis geliefden te vergeven, en hun van alle rechtsgeding deswege te onheffen. Wy zullen by eene andere gelegenheid die Requesten woordelyk mededeelen. Den 12 November 1787 is het Nieuw Reglement op de Schuttery door de Regeering geheel vernietigd , en zyn veele verdachte Schutters van hunnen Eed ontflagen: '1 welk van het Raadhuis is afgekondigd. By de Arnhem,  5 aam en Leenden van der Schoor; Tweede Kwartier de Heeren Lodewyk van Loon en Hendrik WaU pot Thomasz.; Derde Kwartier de Heeren Mr. Jacol' Hendrik Heeufft en Arent van der Werf; Vierde Kwartier de Heeren Gerardus Ëmans en Herman Pieter Rees; welke alle daartoe beèedigd zyn , uitgezonderd de laatstgemelde Heer, welke voor dien Post hebbende bedankt, is daar voor Weder een nieuwe Naamlyst gemaakt, en aan Hoogstgemelde Zyne Doorluchtige Hoogheid verzonden , die verkozen heeft den Heere Jacob Boon. Daar de Penfionaris C. de Gyzelaar in de gevorderde Satisfactie van Mevrouvve de Pnncesfe van Oranje uitdrukkelyk genoemd is, en dus buiten alk Regeerings-Posien en bemnd moest gefield worden, is 'in zyne plaats door den Oudraad tot Penfionaris aangefteld de Heer Mr. Jasper Johan Perduyn. Haarlem. Deze Stad was ook, gelyk bekend is: zeer Nieuwftaatsgezind. De Voorftellen, Qqqqqqqqqqqq Dank; Dordrecht.  .11 AAR' LEM. '5030- NIÉUWE NEDERLANDSCHE Dankadresfen , Acte van Qualificatie enz» alhier, zyn voorheen door ons medegedeeld. Menigvuldig waren de tochten van onze Schuttery naar Woerden, Utrecht, NieuwerJluis, Loenen en elders, door de Leden van de Regeering zeiven daartoe aangemoedigd. „De Regenten van 't Weeshuis deeden de , Weeskinderen in 't behandelen van 't geschut onder wy zen, en zonden ze ook naar verfcheidene plaatfenj.'welken dan ook door de Pruisfifchen gevangen genomen en naar Wezel opgezonden zyn. Een zeker Regent „(hoewel naderhand geaarzeld hebbende) was toen nog voi yver in het doen van aanmqedigeiide aanfpraaken, by het vertrek van gewapende Burgers , naar andere plaatiën... Het Regeermgi - Reglement wierdt met groote meerderheid, plegtigheid en ftaatzy ingevoerd eu 1 beëcdigd , en by een zeker Lid van de Vroed' fchap was den5 September, den dag van asGraS te doen, dat die Refolutie niet blyve fubfiftee- Venharen en het % met dat oogmerk, dat wy hoe zeer ge. ook dtpofnct door onze bovengemelde Misfive is ^worden een object, der deliberatien van de refpec- Brief tlve Bondgenoten, geprefereert hebben, ons des-Van de» wSens direft aan U Ed. Mog. te adresfeeren. in Raad da?vertrouwen, dat Hoogstdezelve, welke zo me- van St*. rJtmanl hebben gemanifefteert derzelver yver om- te aan fflet^aSS van de Conftitutie , zo wel als Holland. £ -Rechten van den Raad van Staten, geene zwakheid zullen maken,om,doorhetintrekken van het worRhrevengerefolveerde, weg te nemen aüeoverKvffels van eene zo inconffitutioneele en fchadelyke teling, als zoude zyn het vermogen yan eene partfcuSe Provincie, om van de Gecommitteerden weS dezelve Provincie in den Raad van State af%onderlvk te kunnen vergen het geven van zodaS opening of doen van zodanige verantwoording, 1 bv meergemelde Refolutie is vervat; terwyl wy U Ed Mog! nogmaals verzekeren , en ook nog ui deze laatfte tyden,de overvloedigfte bewyzen hebEïan den dag gelegt, van onze bereidwilligheid om aan de Ledfn^alhèt Bondgenootfchap te ven zodanige volledige opening omtrend den ftaat vS de Frontieren en Magazynen, als dezelve op Sne met de Conftitutie overeenkomende wyze zouden mogen requireeren en verlangen. En hier mede zouden wy eindigen, ware het niet dat de deliberatien over U Ed. Mog. voorfchreven RefoTutie^, als een gevolg van en gegrond op he^ aemelde Rapport, noodwendig in ons hebbende moeg™opwekS en verlevendigen1 het on^^m. denkbeeld wegens het geen m dat Rappoit zelve, tvTn l«t™ van den Raad en deszelfs dnettie, omren S werk der Frontieren en Magazynen is ter neder geftdd, wy ons verpligt oordeelden,00: daa omtrent met een woord by te voegen, dat hoe zeer v?y ons in allen gevalle gerust konnea ftellen met de  VENHAGE. " Brief j van den , Raad van State aan * holland^ 3 , 3 ■ ( < 5648 • nieuwe nederlandsché . bewustheid yan dusdanige reprocbes niet verdiep te nebben', en hoe zeer wy boven dien het ftilzwygen op én-, onbeantwoord laten' van onze boven°e~ ..melde-.Meteorie, door de perfoheéle Comrnisfie van L'. Ed. Mog. m w;ens handen dezelve was g^lteld, mep alle reden mogen toeichryven aan de perfuafié en Bet gevoel, van de folïditcit der argumenten weike by. de. Memorie tegens de allegatien in. het Rapport voorkomende zyfl aangevoerd, wy e^ter van U Ed. Mog. cordaathcid meenen te mogen yerwagten, dat ü Ed. Mog. overtuigd zynde van het ongelyk, door de voorfebteven zaak den Raad aangedaan', deze gelegenheid.teffens wel zullen willeu waarnemen, om daar van een blyk te geven en op zodanige wyze, als U Ed. Mog. meest gefchikt zullen oordéelen , wegnemen allé ongunitigc denkbeelden, welke het voorfchréven Rapport te dier tyd, aangaande de directie van den Raad , over dien tak' va'n deszelfs admiiïiuraüe, heeft veroorzaakt, terwyl wy al verder niet mogen twyfFclen of u 'Ed..Mög. :zullen allezints billyken het verzoek , het geen wy ten Rotte hier nog moeten byvoegen,'dat namenlyk u Ed.' Mog. aan ons gelieven te doni reftitueeren de mirJüte van onze meergemelde- Memorie van Conïïderatien en Elucidatien welke te dier tyd, na dat dezelve aanUEd Mog* sn de- Heeren. Staten der andere Provinciën ssas afgezonden , ter Drukkery van -den Courantier ÜQSje bezorgd zynde geworden, van daar op orler van de Heeren' U Edele Mogende Gecommifèerde Raden is gehaald, en tot nog toe, hoe gger )'.uten bedenking, een Ruk van den Raad zynde. ua ons niet, weder ter hand'gekomen is. Den 31 Oétober is by de Staten van Holand, op het voordel van de Stad Schoonhoven, )in den Stadhouder tot d,e veianderinge in le Regeeriugen der Steden te'machtigen, hc. flo-  JAARBOEKEN, November, 1787. 5645 floten, Zyne Hoogheid daartoe te verzoeken en te machtigen. Ue Stad Alkmaar was eerst traag, én wilde deze bepaaling, dat de Steden , welken zodanige commislie van Zyne Hoogheid niet verlangden , daar mede niet ioude worden bezwaard. Oog de Afgevaar^ .digden der Stad Haarlem weigerden volftrekt -daar in toe te Remmen, en verklaarden tot deze weigering uitdrukkelyk gelast te zyn. Maar einaelyk is eenpaarig tot het vooriiel van Schoonhoven bélk>t;en. ' De Gecommitteerde Raden van de Staat/en van Holland en West-Friesland, hebben de Geidligting by wegen van Lotterye in Schuldbrieven, t.en lasten van-de Prjvincie van Holland en West-Friesland, den jollen Jaly 1787 vastgefteld, by openlyke bekendmaakingen verklaard, vol en gefloten te zyn, en aangekondigd , dat de Trekking op den gefïelden dg& van den.3 December 1787. bepaald bleef. d . ' ; 0 - H 0 - £ ■ ' fax: . 1? Den 2 November 17S7, wierdt by de. Ai gemeene Staaten dit befluit genomen: (zit ook bl. 51,06.) Op het geproponeerde van de Heeren Van Spaa) %an ti«utejtèi», en andere Hun Hoog ïylog Gedeputeerden tot de buitenlandfche zaaken; ia ag tinge genomen zynde, dat in de tegenwoordige ge lukkige pmffandigheden- en gefieldheid yan zaaken 'de Mediatien"en goede Officien, door de HoveJ 'van Prankrvk,' Berlyrf en ,Groot-Brittannien j-.'afc 'Hun Hoog'-Mög.-aangebofclen , tot -b-ylèggrüg- dè ■ irefchillen met den Heere Erfitadhouder, en lus 's Gra- VENHA- GE. ! > L 1 r  *sGra- venhage. Bedanking voor aangeboden bemidde*ling. I i j 1 < \ I < j ] c I 2 ii ï b NIEUWE NKDERLANÖSCHE fchen de Provinciën is komen te cesfeeren ■ is goedgevonden en verftaan, dat den Heer L-/hve* non ven Hèrkemnode, Hun Hoog Mog. Ambasfadeur aan het Hof van Frankryk, cn den Heer Van Reede Hun Hoog Mog. Extraordinaris Envoyé en Plenipotentiaris aan het Hof van Pruisfen en den Heer Van tonden. Hun Hoog Mog. Extraordinans Envoye aan het Hof van' Groot - Brittannien zal worden aangefchreven, om aan hunne Majefteiten refpectivelyk kennis te sreeven van het o-e. lukkige evenement alhier voorgevallen , waardoor de gefchillen met den Heer Erfftadhouder, en tusfchen zommige Provinciën uit den weg zyn geruimd, en dezelve in alle zyne Rechten enPra;ëmi. nentien is herfteld, en dat dus aan Hun Hoog Mos nets overblyft als Hoogstgedagte Hunne Mijeftei^ :en voor de aangeboden Mediatie en goede Officien :e bedanken, niet twyfelende, of Hoogstdezelven sullen in deeze gewenschte herftelling der rust en ;oede order, en het genoegen daar door aan Hun Joog Mog. veroorzaakt, deel neemen, en verzoe:en, dat Hoogstged.Haare Majefteiten dezelve Lemker van Breda, en Tj'f >is, Hun Hoog Mogende Gedeputeerden, rnct den Griffier Fagel, ingevolge van Hun Hoog Mog. Refolutie van gifteren , deeze morgen geweest zynde by den Heere Hertog vah Brunswyk, hebben ter vergadering gerapporteerd , dat zy zig met de gewoone ceremonie begeeven hadden na het appartement van den Heer Erfftadhouder, alwaar gem. Heer Hertog hen was verwagtendc , en aldaar voor aan de trap , door gem. Heer Hertog waren gerecipieerd en onder de Militaire honneurs binnen geleid, alwaar in de audientiekamer gekomen , en aan de hoogerzyde nedergezeten zynde, de 'Heer Graaf Fm iFidtren^ als eerfte van de deputatie , een Compliment aan gem. Heer Hertog uit naam van Hun Hoog Mog,had afgelegt, en daar by betuigt, 'dat Hun Hoog Mog. deeze deputatie benoemd hadden, om Zyn Doorl Hoogheid op het plegtjgfte te verzekeren van het genoegen, het geen zy hadden , alhier te zien een Prins , wiens roemrugtige daaden , hem van zyne eerfte jeugd af aan de alleruitrnuntendfte re- misfie hebben geacquiteert." Deze commisfie by den Hertog geweest en te rug gekeerd zynde deedt een verflag, hetwelk blykt uic '1 navolgende  JAARBOEKEN, November, 1787. 5657 reputatie hadden doen verkfygen; dat de manier, waar op zyn Hoogheid de Commisfie, waarmede hy zig wel had willen belasten, had uitgevoerd, een nieuwen luider aan deeze reputatie hadde bygezet, ter zeiver tyd, als 't dezelve Hun Hoog Mog. met de levendigfte gevoelens van erkentenis vervulde; Dat Hun Hoog Mog. zig altoos zouden bevlytigen, om blyken te geven van de hoogagting, die zy hadden voor hoogstdeszelfs Perfoon en de oprecbtfte wenfchen, die zy deeden voor deszelfs voorfpoed en die aan zyn Illuftre-Huis, waarop gem. Heer Plertog de Heeren Hun Hoog Mog. Gedeputeerden op de obligeantfte wyze had bedankt voor de eer, die hem hadde geliven aan te doen met verzekeringe, dat hy nooit aangenamer Commisfie in zyn leven volbragt had, als de geen, waar toe hy zig hier bad laten employeeren, aan welke hy hoopte ten volle beantwoord te hebben, door 't berftellen van de rust en eenigheid in de Republiek ten genoegen van Zyne Maje'fteit den Koning van Pruisfen, zoo wel als van Hun Hoog Mog., zyn Perzoon voor het overige in de aanhoudende gunst en vriendfchap Hun Hoog Mog. recommandeerende; waar na gemelde Heeren Gedeputeerden op dezelve wyze wederom uitgeleid zynde, ter vergadering zyn geretourneerd. Waarop gedelibereerd zynde, hebben Hun Hoog Mog. gem. Heeren Gedeputeerden voor genoome moeite bedankt, zo als bedankt worden mits deezen. De Staten van Holland den 3 November verzogt hebbende de goede dieniten van Haare Koninglyke Hoogheid, by Zyne Pruififche Majefteit , tot het alhier laaten blyveu van eenig Pruisfifch Krygsvolk , zo heeft Hooggem. Vorftin zulks ten eerften werkftellig gemaakt in eenen Brief, dien zelfden Rrrrrrrrrrrr 4 dag 's Gra- VENHAGE. Hapert vegens Commisrinfes an den -iertog*  's Gra- venhage. . Btief aan de Prin/es *a» den fieitog, .1; rF v li 1 56"ö2 NIEUWE NEDERLANDSCHE lm houden de uitdrukkingen iriyner dankbaarheid en die van deze Natie, voor welker oogen zig de uititekende hoedanigheden, welke Uwe Hoogheid kcnfchetzen, dagelyks neei-en meer ontwikkelen Het aandenken aan de verpligvtingen, welke wy aan Uwe Hoogheid hebben, i-al akvdin onze harte gebraveerd .zyn en nimmer zullen wy vergeren, dat Uw Hoogrheid rjiet alleen .Hoosrstdeszelts' Commisfie, welke de Koning myri, Broeder Uw Hoogheid heeft aanbetrouwd, zo j-oemrvk: vclbragt heeft,' maar dat ook de gelukkigfte omwenteling daar een gevolg yan geweest is, welke aan liet Land"ue't verzoek niet zal weigeren, in zo verre het my geoorloofd is, over Zyner Majefteits intentien voor af te oordeelen. Ik zal niets dringenders hebben, dan myn onderdanigst rapport van den inhoud des Briefs van Uw Koninglyke Hoogheid van den 3 dezer aan den Koning te doen, en ik vertrouw, dat door een Corps van 4000 Man in deze Provincie te laten, tot dac Zyner Majefteits bevelen zullen ingekomen zyn ik Rechts den wil van Zyne Majefteit zal voorkomen De Commisfie door Zyne Hoogheid, den Heer Prins ^an Oranje gezonden, om ten volle de ontwapening van de inconftitutioneel gewapende Burgeryen ;n de herftelling van den Krygsraad te bewerken' dies afdoende, wat nog tot de Satisfactie behoord* lenk ik de Troupen des Konings fuccesflvelyk té' ben aftrekken , uitgezondert de geenen, die op 'erlangen van de Staten nog eenken tyd in deeze \ovmcie zullen blyven , indien de Koning 'er in ewilligd. Het geen Uw Koninglyke Hoogheid my verwaarligd van de Inwoners dezes Lands voor te dragen, reiken als Krygsgevangenen te Wezel bewaard vorden, is overeenkomftig met de edelmoedige ge- voe  JAARBOEKEN, November, 1787. 5665 voelens , welke Uwe Koninglyke Hoogheid reeds heeft doen blyken, toen de Troupen des Konings op het Grondgebied der Republyk kwamen, en ik zal gewis niet in gebreken blyven , om aan Zyne Majefteit het belang voor te ftellen, welk Uw Koninglyke Hoogheid in het lot dier ongelukkigen fteld. Ik acht my al te gelukkig, de goedkeuring van Uwe Koninglyke Hoogheid te mogen wegdragen, door de wyze waarop ik eene Commisfie heb volbragt, waar mede het geluk en weizyn der Republyk zo naauw verknogt was, en welke niet konde gelukken, zonder de medewerking van het grootfte gedeelte der Inwoonersj welke omzagen en reikhalsden naar deverlosfing van het juk, 't welk eene onderdrukkende cabaal hun deed torsfen. Verwaardig my, Mevrouw! met de aanhoudenheid van Uwe hooggefchatte goedheden: niets evenaard het diep refpecr., Waar mede ik ben, Mevrouwe! Uwer Koningl. Hoogh. &d« (Was getekend) CHARLES &c. Het Pruisfisch Krygsvolk, 't welk hier te Lande zoude blyven, en over 't welk de Generaal Van Kalkreuth, na het vertrek van den Hertog Van Brunswyk het gebied zal voeren , is aldus verdeeld ter inkwartiering. EGTE LYST/o* Inkwartiering der Pruhfirchen s binnen de Provincie van HOLLAND enz. Brigade de Bombers. EenBatt. Van Drofs, drieCompagnienteMuyden. een te Nieuwerfluys. Vyi 's Gra- venhage. Antw. van den Hertog.  5666 NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gpa- VEjNHA GE. Inkwartieringvan PruisfieschXrygs JO/X*. 1 i ] I l 1 Vyf Compagnicn Vw"Wo!deck, te* Kaarden. Twee te Weesp. Een 1 aan de Diemerbrug. Brigaide van 'MarwitZ. Een Batt. Van Bfamitz te Woerden. Twee of drie Compagnien te Ouderkerk; Een in de Wieringer-Scbans. Een Batt. VÜh Schack te Oudewater. Vyftig Husfaren Van Eben, agter Ouderkerk of te Amftelveen. Vyftig dito tusfchen de Diemerbrug en Weesp Hondert Husfaren Va» Go/tz'., te Vivmen en Waaiwyk, Drunen en Nieuwkerk. Wy hebben te voren bl. 51(55. en volg. medegedeeld den brief van den voorzittende ;n andere Raaden van het Hof van Holland, Zeeland en Friesland van den 3 Oétober [787 , houdende 's Hofs gevoelen en gedn.o'eïi over de Verklaringen , Adresfen en i/oordragten aan de Staten gedaan. Hier op :wam den 12 October een rapport ter tafei 'an de Staaten van Holland , op welk rapJört wederom nader zynde geraadpleegd fierdt den 3 November 1787 aldus heloten. EXTRACT uit n'efbliitien van de H e, e.n STAATEN të» HOLLAND e. WEST-FRIESLAND, in Hun Ed. Groot Mog. Vergadering genomen op Saturdag den 3 November 1787. 5y refumptic gedelibereerd zynde op het rapport, den 12 der voorleden maand ter Vergadering uit-  JAARBOEKEN, November, 1787. 5667 ui'tgebragt door de Heeren van de Ridderfchap, et Verdere Hun Ed. Groot Mog. Gecommitteerde! tot het groot Bcfoigne, hebbende ingevolge en to voldoening aan Hun Ed. Groot Mog Refolutie Commisfonaal van den 3 te voren, met Co nmisfa risfen van den Hove geëxamineerd de Misiive vai den Prefident en Raden van gemelde Hove, tei zeiven dage gefchreven, waarby, volgens Hun Ed Gr. Móg. Refolutie van den ?6ftén September had den gefuppediteerd derzelver voorlopige Confidera tien omtrent't geen dat nopens de Declaratoiren, Re folutien en Voordragten, aan Hun Ed. Gr. Mog gedaan, en by Refolutie van den 22iten der laatst gemelde Maand aan den Hove in Originali gezon den, tot rust 'van den Lande, tot veiligheid vai Hun Ed. Gr. Mog. zelve, of van ailc Regeeringei of Perfooncn, die daar in bedoeld of genoemd zyn, zoude kunnen en behoorcn gedaan te worden. 1 goedgevonden en verftaan; 1. Dat de Addresfen , in de Miffive van der Hove gemeld, zullen gefteld worden in handen var den Prcourcur Generaal, en van de Officieren dei refpeótive Steden .en Bailluwen ten platte Lande, daar dezelve geformeerd en gcteekend zyn, mitsgaders daar de Autheurs, Ondertekenaars derzelver en verdere Perfoonen , daar in deel gehad hebbende, woonachtig zyn , ten einde daar omtrent zodanig tè handelen, als het recht van de flooge Overigheid zal vereisfehen. 2. Dat zodanige gewapende Gcnootfchappen, door welke of uit welkers naam diergelyke Adresfen zyn gedaan, zullen worden ontwapend, gedisfol veerd, en vervolgens de Schutteryen voorzien van zodanige Officieren, van welken men ten vollen kan verzekerd zyn, dat dezelve aan diergelyke zaaken geen deel gehad hebben. Dat voorts de gewapende Schutteryen of Burgeryen, zullen moeten gezuiverd worden van de zodanige, welke tot voorfz. Genootfchappen of tot de Burger-Legertjes behoord hebben, en zo Sss sss sss sss veel 1 's Gra- I VF.NHA* ;GE. [ llefoJ. ! nopens t Dec/a- ratoiren, ' Adies- -j . len,Foor* . dt agten enz» feu. . L  5668 NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gra- vknhage. Refol. nopens Deela- ratoiren, Adres- fen^Voor- dragten enz. I veel andere in derzelver plaatfen gefield, als Burgemeeiteren en Regeerders, of de refpective Magiftraaten in de Steden , ieder in den haaren5 zullen dienfhg oordeelen; en voorts voorzin van zodanige Officieren, welke tot voorz. Genootfchappen niet behoord hebben, het zy direcT of door Honoraire Leden van hetzelve geweest te zyn ,• wordende de Officieren, welke Leden van genoemde Gcnootfchappen, 't zy Honoraire of werkende geweest zyn, voor zo verre dezelven als nog in deeze of geene Steden niet zyn gedimitteerd, by deezen gehouden van hunne poften als Officieren te weezen rervallen; blyvende aan Burgcmeefters en Regeerders, of de RefpeÉtive Magiftraaten-overgelaaten, am zodanige Reglementen te maaken, als voor de Schuttery heilzaam zullen oordeelen. 3. .Dat overal alle diftinctive tekenen der Schutseryen zullen worden afgefchaft , en aan dezelve ,-erboden gewapend op 's Heeren Straaten te vcrchynen , ten zy op die tyden , dat dezelve de Vacht hebben, of wettiglyk als Schutters , elders 3urgers genoemd, worden opgeroepen; zo nochtans, lat ten opzicht van het dragen der Uniforme Klecling der Schutteryen of Burgcryen, en dentvdwanleer dezelven daarmede zullen mogen verfchynen, lan Burgemeefteren en Regeerders, of de refpec:ive Magiftraaten word overgelaten, om daaromrent zodanige voorzieninge te doen , als dezelven tollen oordeelen te behooren ; echter in het oog ïoudende, dat de Uniforme Kleeding der Schutteren of Burgeryen, zo min mogelvk worden gclvk ;efteld of geconfundeerd, met de"Uniforme Kleeling van de Militie. 4. Dat alle Burger-Sociëteiten, Genootfchappen >f andere Corporatien of Byeenkomften, welke deel ;ehad hebben in de onwettige zogenaamde Volksvergaderingen, daadelyk zullen worden gedisfolveerd n vernietigd, en voorts op zekere te bepaalene ■oene geitatueerdj dat geene andere^ onder welke pe* *  JAARBOEKEN, November, J787. 5669 benaaming het zyn moge, ingerigt om over 's Lands of Regeeringszaken te handelen of te corrcfpondeeren, met oogmerk om zig in dezelve te immisceeren , zullen mogen worden opgerigt, met last aan den Procureur-Generaal en de refpective Officieren, om daar tegen ten fterkften te vigilecren; en dat de Huizen daartoe aan de voornoemde Burger - Sociëteiten, Genootfchappen of andere Corporatien of Byeenkomflen, in eigendom toebehoort hebbende, of door de Leden van dien of gerechtelyk ad opus_ /us habe-ntium verkogt, en de Penningen aan de gewezen Leden ter hand gefield worden. Dat in het byzonder zal onderzoek gedaan wor-. den naar de Oprichters van zodanige Sociëteiten, mitsgaders de wyze , waarop zy dit gedaan en hoe dezelve zig verder gedragen hebben , terwyl ook al verder zal geïnquireerd worden op de Gecommitteerden en Geconflitueerden , zo van zodanige Sociëteiten als van andere Corporatien, onder welke benaming die ook mogten zyn voorgekoomen, welke mede in de voorfz. Adresfen, het zy direct of indiredt deel gehad hebben, of dezelve zig in die Poften ingedrongen , en hoe zig verdei- gedragen hebben, alle welke Gecommitteerden en Geconflitueerden by deeze worden verklaard, gedefungeerd te hebben. Dat ook zal worden geïnquireerd op de Aanleggers en Uitfchryvers van de zogenaamde Volks- of der zogenaamde Genootfchappen - Vergaderingen, inzonderheid op die van de' laatfte Vergaderingen te Leiden en Amfterdam gehouden; en Dat alzo mede zal worden geïnquireerd, op de zogenoemde Commisfie der Gewapende BurgerCorps tot expeditie der Militaire zaaken, de Commandanten , en verder die geene, welke in de zogenaamde Burger - Legertjes eenige authoriteit gcoeffend hebben , gfclyk mede nopens het geen door dezelve by die gelegenheid is verrigt en uitgevoerd. Alles met dien verftaande, dat ingevalle ProceduSsssssssssss 2 res 's Gravenhage. . Refol. nopens Declaratoir en, Adres'sHyVbor»iragtett  5670 NIEUWE NEDERLANDS CHE 'sGrA- : venhage. Reftl. n opens Deel*- ratoiren, Adres- feri,Voor- dragten enz. , (was geteckend) C. CLOTTERBOOKE. De Staten van Utrecht oordeelden, dat het weinig konde baaten, dat de ftormen en onweders,die het Gemeenebest'gefchud en gefchokt hadden , bedaard waren, en voor liet tegenwoordigen de rust herbragt, indien men daar op zorgeloos wederom in flaap viel, zonder eerst en vooral, by de wederbrenging van goede orde, bedagt te zyn op het vervolg. Zy deeden dan door Dunne Afgevaardigden deswege een voorftel ter Vergaderinge der >Algemeene Staten, zo als blykt uit het navolgend EX- •es tegens eenige Ingezetenen, uit hoofde van deze Refolutie, zouden moeten worden geëntameerd, iezelve Ingezetenen voor hunnen dagelykfehen en :ompetenten Rechter zullen moeten worden opgeroe-. pen en te regt gefield. En zal Extract, deezer gezonden worden aan de Prefidentcn en Raaden van den Hoogen Raade envan den Hove Provinciaal, als mede aan Burgemeefteren en Regeerders van de Steden , en de Gerechten ten platten Lande , mitsgaders aan de refpective Hoofd - Officieren en Baiïluwen in de Steden en ten platten Lande, tot derzelver narigt. refpecfive, en om zigdaar naar te reguleeren. Accordeert met voorfz. Refolutie.  JAARBOEKEN, November, 1787, 5671 EXTRACT uit bet Register der Refuiuuen vnn de Hoog Mo.". Heeren STAATEN GENERAAL der VEREENIGDE NEDERLANDEN. Op Dingsdag den 6 November 1787. T"\e Heeren Gedeputeerden van de Provintie van ""-^ Utrecht, hebben ter Vergaderinge voorgedragen , dat de Heeren Staaten van hooggemelde Provintie , hunne Principaalen, in aanmerking genomen hebbende de zo iinguliere handelwyze, weike binnen korten hadde plaats gehad, ter occafie van de ontftaane verwarringen, welke dit Gemcenebest, en'ook de Provincie van Utrecht, hadden ontrust, zulks hooggemelde Heeren Staaten , na gehouden deliberatien , hadden doen oordeelen, dat liet ten meeriten noodzaakelyk was, om by de wederbrenging van goede order, bedagt te zyn op het vervolg. Enuat,na dien met relatien tot Hun Heeren Gedeputeerden , als Gecommitteerden wegens hooggemelde Provincie ter Generaliteit, als mede omtrent de Declaratien in de Generaliteits Coilegien , ook zodanige Idees hadden plaats gevonden en aanvanklyk waren gedrygt geworden, welke ter Executie gelegd zynde, den gantfchen loop der Generaliteits Befoignes zouden hebben gefluit, en de Vryheïd van deliberatie der gemeene zaaken, volftrekt wechgenomen zouden hebben, hooggemelde Heeren Staacen hunne Principaalen begrepen, dat ook zodanige maatregelen en fchikkingen ter Generaliteit behoorden te worden geïntroduceerd, dat de vreeze daar voor, zo wederom onverhoopt cenige disfentie in byzondere Provinrien plaats mogte vinden, geheel zy weggenomen, en om die reden Hun Hee* ren Gedeputeerden hadden geauthorifeert, ter Vergaderinge van Hun Hoog Mog. voor te dragen en te infleren, dat ter bereiking van 't bovengemelde Sssssssssssï 3 ein- 'sGra- VF.NHA- u;. Voor (iel van U' trecht tot voorzorg*,  's Gha- VENHAGE. Voordel van Utrechi tot voorzorg. J672 NIEUWE NEDERLANDSCHE einde , bekvvaame Befoignes mogten worden aangeïelegt, en vervolgens heilzaame Refolutien genomen. Waarop gedelibereerd zynde, hebben de Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Gelderland en van Vriesland , zich met het .voorfz. geproponeerde gècónformeert. En ïs dien onverminderd goedgevonden en verftaan, dat Copie van 't voorfz. geproponeerde, gelteld zal worden in handen van d'e Heeren Van Vffelde* ren , en andere Hun Hoog Mog. Gedeputeerden tot de zaaken van Placaaten en Reglementen, om met en nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staten, by Haar Ed. zelfs te nominceren, te vifiteeren, examineeren, de Befoignes daarop ten fpocdiglten voort te zetten, en van alles alhier ter Vergaderinge rapport te doen. De Stad Hoorn meende, dat geen genoegzaam vertrouwen meer konde worden gefteld in die Burgeren en Ingezetenen , welken ,het zyals werkende Leden, of als Leden van eer, tot eeriige Genootfchappen behoord hadden, of tot verdeediging van Steden of plaatfen waren uitgetrokken. Zy Relden dan voor, om de Schutteryen voor altyd van zodanige Leden, 't zy Officieren, Onderofficieren of gemeenen te zuiveren, en hun de Wapenen te ontneemen : en zo wel omtrend het platte Land, als omtrend de Steden voorzieninge te doen; om ten platte Lan de zodanige Leden van hunne ampten en pollen en bedieningen te ontzetten ;, ook die ter verdeediging van eenige lieden of plaatfen waren uitgetrokken: als mede, die als Hoofden of Aanvoerders van Sociëteiten en Gezelichappen-, of tot : • ii :: het  JAARBOEKEN, November, 1787: '5^73 • het teekenen en indienen van Dank-Adresfen en diergejvke gefchriften gewerkt, of ook, als Geconftitueerden, eenige Regenten geremoveerd hebben; dat verders die Leden van Burger Sociëteiten , welken geen Hoofden of Aanvoerders zyn geweest, etnen . piegtigen eed van trouwe zouden afleggen en met hunne hand bekragtigen,van welken Eed de Stad van Hoorn een ontwerp of opftel te gelyk voorftelde. Zie hier het voordel van de Stad Hoorn en befluit der Staten zeiven, EXTRACT uit de Refolutienran de Heeren STAATEN vOff HOLLAND^» WEST-FRIESLAND, in Hun Ed. Groot Mog. Vergadering genomen op Dingsdag den 6 November 1787. De Heeren Gedeputeerden der Stad Hoorn hebben ter Vergadering voorgedragen ; Dat by Succesfive Refolutien, door Hun Edele Groot Mog. duidelyk.is aan den dag gelegd, dat geen genoegzaam, vertrouwen meer kan worden gelfekl, in zo, danige Burgeren en Ingezetenen, welke, het zy als Exerceerende , het zy als Honoraire Leden, tot eenige van de vernietigde Genootfchappen hebben behoord, of tot defenfie van Steden of Plaatzen zyn uitgetrokken ; maar dat de Schutteryen van zodanige Leden , het zy dezelve Officieren , Onder■ Officieren of Gemeenen waren, voor altoos moeten worden blyven gezuiverd, en van die Lieden de Wapenen afgenomen. - Dat dit billyk wantrouwen van den Souverain, na de gedagten van Hun Gedeputeerden, zoo wel je- r Ssssssssssss 4 gens ) 'sGra- venha' ge.  s'Gra-' VKNHAGE. Voorfiel van Hoorn omrrend hoofien en Aanvoerders'fnz. 5 s » e > :t  y678 NIEUWE NEDERLANDSCHE *s-Gra- VEIfHAGE. . Vaarftel van Amjiehlamwezens gefi verre dezelve zig zouden bepalen, binnen héb lerritoir der Provincie, daar zy Guarnifoen houien, doch dat voor zo ver die prders zouden molen ftrekken, om geen attaché van den "Souverein er Provineie, werwaards zy zouden worden gelast ; marcheeren op de Patenten, tot dat einde gedeecheerd, af tewagten, zy en hunne onderhebbene Regimenten en Manfchappen, niet zullen moan te trekken buiten het Territoir van de Provim ie, binnen welken zy gelegen zyn. Met bedreiging, dat, wanneer zy zig zouden verouten zulks desmettegenftaande te doen , of daar )e eenige orders of commando te geven of aan ilke orders of commando te obedieeren . dezelve le zouden worden geconfidereerd als ongetrouw n den Eed , door hun aan den Lande gedaan, i deswegens ter verantwoording worden geroepen ar en zo het behoren zal. Zynde voorts alle commandeerende Officieren ger last,  JAARBOEKEN, November, 1787. 5^79 last, ogenblikkelyk en zonder tydverzuim, van deze aanfchry ving aan hunne onderhebbende Officie- ■ ren en Gemeenen, de nodige kennis te geven, met ( last aan ieder van dezelve, zig daar na ftiptelyk te gedragen. Dat kort daarna, en wel op den 10 Mey, by U Ed. Groot Mog. is gerefolveerd, den Generaal Ma-j joor Van Rys/éi aan te fchryven, om aan alle de commandeerende Officieren in 't Cordon. in naam, van U Ed. Groot Mog. bekend te maaken, dat U Ed. Groot Mog- volkomen eens waren, dat geen Troupen van den Staat, van het Territoir van dei eene Provincie op dat van een ander mogten trek-< ken , zonder Patenten van den laatstgemclden daartoe ontvangen te hebben, zo lange dezelve zig aan de Unie van Utrecht houden, en geene vyandelykheden op eenige Leden van het Bondgenootfchap onderneemen, en dat geene orders daar tegen ftrydende, door U Ed. Groot Mog. ooit zouden gegeven worden- maar dat U Ed. Groot Mogende derzelver adfiflentie aan de Regeering der Stad Utrecht, als een Lid van het Bondgenootfchap hebbende toegezegt, ingeval dezelve vyandelyk moge worden aangevallen, of door aanmarsch van Troupen uit Gelderland in gevaar gebragt, ia zodanig geval, de aanvallers niet anders konden confidcreeren, als zig zeiven ten dezen opzichte van de voorfz. Unie te hebben afgezondert, waardoor dan ook de Eed door de Militie van den Staat aan de Bondgenooten, onder anderen ten haaren aanzien gedaan, moest worden gehouden als vervallen en buiten effect, gefield te zyn, doch in tegendeel, ten aanzien van het vyandelyk aangevallen Lid, in vollen kragt te blyven. Dat deeze verklaaring van U Ed. Groot Mog. zeer veele Officieren heeft gerust gefield, en hun doen declareeren de orders van den Generaal Majoor Van ftyj/ï/'jpunótuecl te zullen obférveeren,'twelk door U Ed. Groot Mog. door eene approbatie van de s GrA- .'enha- oven dien den Raad van Staate gelast om, tot het vaarneemen van het Officie-Fiscaal tegens dezelve, «n van 's Tand Advocaaten, het zy van Hun Hoog vlog. of den Raad te auctorifeeren en te emploiteren. Dat de Raad van Staate daar toe geaucforifeerd lebbende Mr. A/attheus van der Pot, dezelve ten iien einde Territoir heeft verzogt, gelyk het zelve an hem ook by Refolutie van den 3den dezer is ver-  JAARBOEKEN, November, 17S.7. jöSr verleend, hebbende zy Gedeputeerdens' echter de coftclufie op dit point aangezien. • Dat zy Heeren bedugt zyn, dat Haar Hoog Mog., door de inwoorden voorfchreve Refolutie voorkomende van Officieren, die aan hunne Eed, aan de Generaliteit gedaan, niet zyn getrouw gebleven, en welke zich mogten hebben misgrepen ea aan hun pligt gemanqueert, zullen verftaan, alle Officieren,' welke gemeend hebben de: orders hunner Territoriaalen Souverein en Betaalsheer, te moeten obferveeren, en. aan welke uit dien hoofde U Edele Gr.' Mog. protectie is toegezegt. - Dat zv Heeren Biet nodig oordeelen, by deze te moeten discutieeren, of die protectie had behooren verleend te worden, ook niet of die protectie wettig verleend was, gelyk zy mede voor als nog niet zouden onderzoeken, welk eifecf die protectie moest hebben, ten opzigte van . die gene, welke zig, in liet vertrouwen van de.wettigheid dier protectie, daar op hadden verlaten. 1 Doch dat zy'geoordeeld hadden de attentie van U Edele Groot Mog. ■ alleen te moeten vestigen op de ongelukkige omftandigbeden, waarin vcrfcheide en wel verre de mecfte Officieren', in deze zaak geconcerneerd, zig bevonden, alzo het niet te ontkennen is, dat 'by veele derzelve niet -huisvest die gegronde kennis van ons Staats- Wezen , die '"er nodig is om na te gaan de diftincf ien, w:clke aan hun met relatie tot derzelver aan de Generaliteit gepra fleerden Eed zyn voorgehouden, en wel door Lieden aan hurt.'in kunde verre fuperieur, en op welke zy, ziende het vertrouwen, het geen de Souverain aantoonde in dezelve te Rellen, "geen de, minfie mistrouwen konden hebben. Dat ook andere het voorbeeld hunner' Chefs hebben gemeend veilig te mogen volgen. 1 Dat aan fommige geen tyd van beraad is overlaten, en aan andere de Refolutie van .Haar Hoog Mog. en den Raad zyn onbekend, gebleven. Dat 'sGra- ' VENHA-.' 3E. • > Voorftel van Am* fteldatn wegens .■ %eftirpeyideer*■ie Offi. "deren  's-Gra- venhace. Voorflel van /im> Jïeldum wegens gefuJpendeet de Officierenenz. i i « ] < ( ( 5-532 NIEUWE NEDERLANDSCHE Dat zy Heeren Gedeputeerdens meenden ont deeze redenen aan Hun Edele Mog. te moeten voorttellen, of niet de zaafcen ter Generaliteit daar teen benoorden te worden gedirigeerd , dat door Hoog Mogende wierden ingetrokken en buiten effect gefteld, derzelver Rcfolutien van den 8 Mey, i Juny en 28 September laatstleden, voor zo verre by eerstgemelde is verklaard, dat alle dc Officieren, welke zig niet gedragen hebben na die Kelolutie, zyn verklaard ongetrouw aan den Eed door bun aan den Lande gedaan, en voor zo verre by de twee laatfte is gerefolveerd, om alle de Officieren, welke aan hunnen Eed aan de Generaliteit gedaan, niet getrouw gebleven zyn, als mede zodanige andere Officieren, welke zig mogten hebben misgrepen en aan hun pligt gemanqueerd, te fufpendeeren , onverminderd zodanige Actie, als van wegens het Officie - Fiscaal zoude geoordeeld worden, tegens hun te kunnen en te moeten worden geïnftitueerd. Waarop gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verftaan, dat het voorfchreevc geproponeerde zal worden geëxamineerd door de Heeren van de Ridderfchap, en verdere Hun Ed. Groot Mogen-' ie Gecommitteerde tot het Groot Bcfoigne, met de Heeren Gecommitteerde Raaden , en de Vergadering daar op gediend van derzelver confideraien en advis. Accordeert met voorfz. Refoluticn. Den 11 November 1787 des Zondags cwam hier de tyding in van de verregaanIe oproerige beweegingen en gewelddaadigïeden, door't Krygsvolk in 's Hertogenbosch tan een groot aantal Huizen gepleegd, waar* >pnog dien zelfden avond Hun Hoog Mog., Ien Raad van Staate en Gecommitteerde Ralen buitengewoon vergaderden. Den 13 No-  JAARBOEKEN, November, 1787. jeïgj November trok het eerfte Battaillon van deHollandfche Guardes te Voet van hier naar die Stad op marsch, om daar het geweld te bedwingen en de rust te herftellen. Zie hier ha onder 's Hêrtogenbosch. Den 12 dezer maand kwam de Hertog Van Brunswyk alhier des namiddags aan , nam zyn intrek in het Logement de Mareebal de Turenne. en wierdt terftond na deszelfs aankomst door den Prinfe Erfftadhouder begroet. Zyne Hoogheid de Hertog o-af ©ok een bezoek aan de Heeren Afgevaardigden van Amfteldatn in derzelver gewoone wooning, en is na een kort vertoef in deze Hofplaatze naar Utrecht, en verders naaf' Berlyn vertrokken. De Heer Mr. Lautens Pieter van den Spiegel, Raad-Penfionaris van Zeeland, is door vericheidene geleerde Gefchriften bekend, vooral ons Vaderland aangaande, als: Over den oorfprong der Va der landfche Rechten; Ovef ae Satisfactie der Stad Goes; Onuitgegeevenè Stukken raakende de Unie van Utrecht,enz. Hy was eerst Raad en Burgemeetter der Stad* Goes, naderhand Secretaris der Staten van Zeeland i en vervolgens Kaad-Penfionans dief Provincie Aan dezen geleerden man is, door de Staten van Hollanden West - Friesland da gewigtige post van Raad-Penfionaris d^ef Provincie by eenen brief opgedragen. Tot Groot Zegélbewaarder is de Ridder miient Ttt ttt ttt ut Lode* 's.Gra* VENHAGE.  5634 NIEUWE NEDERLANDSCHË *s Gra- venhag£. Lodezüyk Baron van IVasfenaar, Heer va» Starrenburg , aangefteld. Gemelde Heer Fan Wasfenaar3 deedt als Gudde Ridder, daar nu geen Raad- Penfionaris was , aan Zyne Doorluchtige Hoogheid, die den 14 November 1707 voor her eerst na zyne tweejaarige afwezigheid en opgevolgde terugkomst in den Haag, wederom ter Vergaderinge van de Staten van Holland verfcheen, deze aanfpraak: DOORLUCHTIGE VORST! T_Iet drckt Hun Edele Groot Mogenden tot eeiï x x zonderling genoegen, Uwe Doorluchtige Hoogheid_ weder in floogstderzelver Vergadering te zien verfchynen; zy zullen zich thans niet ophouden, door het aftekenen der onheilen , welke de Republyk in het generaal en deze Provincie in het byzonder, eenen zoo geruimen tyd heeft moeten ondergaan; indien eene toomlooze Partyfchap dit Gemeenebest tot den oever van haar verderf beeft gebragt , de Heiligde Banden der Unie heeft zoeken te breken, en het Staats-Gebouw tot in derzelver grondflagen doen waggelen; zoo hebben nogtans Hun Edele Groot Mogende niet alle hoop verloren, de wettige en fondamentecle Conditutie der Regering herfteld zynde, om onder Gods Zegen en met medewerking van Uwe Doorl. Hoogheid , aan deze donkere dagen voorfpoediger tyden te zien ontluiken. Hun Edele Groot Mogenden houden zich-verzekert , dat Uwe Doorl. Hoogheid Hoogstdeszelfs gezag en invloed in het bellier van's Lands belangen, door den Souverein aan Hem toebetrouwd, hoelanger hoe meer met dien zelfden yver , tot nut en weizyn van- het Vaderland zal doen drckken, ten einde deze Landen,' onder het genot van eene binnen«a bUitenlandfche Vrede, zich van zoo vele agter een  JAARBOEKEN, November,1787. 5685 een gevolgde en fchier onherftelbare fchadens eenigzints mogen herftellen, en de vervallene Bronnen van hare welvaart , was het mooglyk op te beuren en tot vorigen bloei te doen wederkeeren: in tusfchen zal het Hun Edele Groot Mogende altoos aangenaam wezen, Uwe Doorl. Hoogheid en deszelfs Koninglyke Gemalinne blyken harer hoogachtinge en byzondere genegenheid te kunnen geven; terwyl Hun "Edele Groot" Mogende Reeds de dierbaarfte Zegegeningen van God Almachtig over Uwe Hoogheids Perfoon en gantfche Vorstiyk Huis afbidden, niet6 vuriger wenfchende, dan dat, wanneer Uwe Hoogheid tot eenen gryzen ouderdom geklommen , het lot van 't Menschdom zal moeten ondergaan , ce Nakornelingfchap in Hoogstdeszelfs Opvolger moge ontmoeten, alle de hoedanigheden , welke den Staat het genoegen heeft met zoo veel luider in Uwe Doorluchtige Hoogheid te zien uitblinken. Alle de Ridders waren ter dezer gelegenheid in een Roode Uniform of gelyke kleeding uitgedoscht. Er wierdt in deze Vergadering geraadpleegd over eene verbintenisfe tot onderlinge verdeediging, met de Hove» van Groot-Brittannie en Pruisfen. De Gemachtigden van een aantal van omtrent 800 Schutters, hebben aan de Magiftraat dezer Stede ingeleverd het Request, benevens het ontworpen Plan van Redres. ftre kende tot weizyn, verbetering en huiler der ilaagfche Schutterye. Een Affchrift van gemeld Plan van Redres, is door gemelde Gemachtigden aan Zyne Doorluchtige Hoogheid den Heere Prinfe ErfTttttttttttt 2 itad- 's Gra<- VENHAGE. Aarifpr, van Jr. van W asfenaar aan Zyne Hooeji*  JöSct NIEUWE NEDERLANDSCHE, , ïiflK met verzoek van eg Hoogtdeszelfsonderfteuningen befcherroing, het welk door den Vorst op eene gunfti|è wyze wierdt aangenomen. By de Algemeene Staten is, op een üitgébragt Rapport, op de Refolutie van den 28 September laatstleden , raakende de Gefit. Spendeerde Officieren, door Heeren Gedeputeerden van Hun Hoog Mog. en Gecommitteerden uit den Raad van Staten voor Avis uitgebragt: „ dat Zyn Hooggeid zoude be„ riooren te worden verzogt, omt • di, itree- V r,erï ,a,,e de beieren , welke of da- V d5Ivk °P Utrechts Territoir zyn gemar„ cheert zonder confent van den Kouverain ,, van die Provincie, of zich door d Ondertee„ kening der bewuste Quitantie, hebben ee„ engageerd, om de ordresder Heeren Staa„ ten van Holland en West Frietand te zuL 3, len obechë ren, ook op een ander Terri„ toirdan dat van laatstgenoemde Provincie 9, met vrylating aan Hoogstgemelde Zyne Hoogheid , om die geene onder dezelve, welk Hoogstdezelve zoude oordeelen s, dat , uit hoofde van mindere fchuld of „ meerder reden van verfchooning, zonj, der ondienst en inconvenienten van de „ Armee, wederom zouden kunnen werden „ geempJoyeerd, of nu, of voor t vervol» „ o> de convenabelfte wyze te plaatf n en „ dit alles onverminderd zodanige Aéïié en „ Procedures , als de Raad van Staate zal ,, vermeenen tegens eenige weinige van de „ voor-  JAARBOEKEN, November, 1787. 5687 „ voornaamfte hoofden in dezen te moeten „ doen inifitueeren. „ Doch met welk Avis de Heeren Gede„ puteerden van de Provinciën van Gelder„ land en Friesland zich alleen voor zo ver„ re het eerfte en laatlle gedeelte, raakende „ de demisfie van gem. Oificieren.en de Proce„ duures tegen eenige van dezelve aangaat, „ hebben geconformeert, en geïnfteert dat „ zulks ten fpoedigfte mogte worden ge„ effectueert, om vo r te komen de cnnfu- fie en desordres in 's Lands Militie thans „ plaats hebbende , en hebben de Heeren „ Gedeputeerden van de andere Provintien „ aangenomen , zich binnen weinige dagen „ hier op nader te zullen verklaaren." Vervolgens is dit Raport met fes Provinciën beiloten; Holland nam aan zich nader te zullen verklaaren, en ziende dat met het befluit wierdt voortgegaan , verklaarde, daar in niet te h-bben toegeftemd. De Staten van Hollanden West Friesland, toegeftemd hebbende in het overneemen van 8 a 10000 man geregeld Krygsvolk voor eenen bepaalden tyd,en die toeftemming ter Generaliteit ingebragt zynde, hebben Hun Hoog Mog. beiloten,Zyne Hoogheiden den .Raad van Staate te verzoeken , om ten fpoedigtten een Plan te ontwerpen van agt a tienduizend Man geregeld Krygsvolk, met een bepaaling, welk Krygsvolk, en op wat voet die best te bekomen zoude weezen, om Tttttttttttt 3 het 's Gra- venhage.  5688 NIEUWE NEDERLANDSCHE »sGra- het zelve gezien zynde, daar op nader te venha- beiluiten. ce. • [ Omtrend de adresfen , in de Nieuwspapieren voorgedragen, en door den Procureur Generaal vertoond, is een zekere A&e van Verbindtenisfe, by de Staaten van Holland den 16 November 1787 voor nietig en van onwaarde verklaard, en deswege nader aldus voorzien: EXTRACT uit de Refoluiien van de Uwen STAATEN van HOLLAND «WEST-FRIESLAND in Hun Ed. G>oot Mog. Verga' dering genomen op Vrydag den 16 November 1787. J>y rcfumptie gedelibereert zynde op het Rapport den 18 October dezes jaars ter Vergadering mtgebragt, door de Heeren van de Ridderfchap en verdere Hunner Ed. Groot Mog. Gecommitteerde tot de zasen van de Juftitie, hebbende ingevolge pn tot voldoening van Hun Ed. Groot Mog. Refolutie Commisforiaal van' den 16 September tb voren, met Commisfarisfen' van den Hove geëxami; neert, de Misfive van den Prafident en Raden van den Hove, den 25 der laatstgemekie maand, in den Hage aan Hun Ed. Groot Mog. gefchreven, voor zo ver daar by ter kennis hebben gebragt, by hunne deliberatien nopens de Adresfen in de'Nieuwspapieren gei'nfereert, en door den Procureur-Generaal gefuppedkeert, dat de onvóorbeeldèlyke ftouttïeid, welke in dezelven doorftraalt, zo niet haren oorfprong, immers hare toeneming fchynt verfchuldigd te zyn aan de protectie, welke de Autheursvan dien zich verzekerd hielden te zullen vinden by zodanige Regenten, welke by eene op den 8 Au-  JAARBOEKEN, November, 1787. 5689 gustus 1780" te Amderdam aangegaane en mede by de Couranten bekend gemaakte et? v„n Pe> 'hwdtenii zich verpligt zouden hebben het fysthema -van de Inftellers yan zodanige Adresfen te fauveeren en, des noods, eikanderen met goed en bloed te onderdennen en befchermen, indien iemand hunner, uit hoofde van dat engagement, of van daden daar uit producerende, in het minst of meest gekrenktof gemoeit mogte worden : zich verder, omtrent de uitwerkingen en confequentje van die Verbindtenis by dezelve Misfive uitlatende. is goedgevonden en verdaan by deze te verklaren , dat de voorfchreve Acte yan Verbindtenis is nul en van onwaarde, van alle verbindende kragt gededitueert en wyders gerdolveert: - L Dat onderzoek zal worden gedaan naar de eerde Beleggers en Inftellers van de voorfchreve Acte, en wanneer bevonden zal worden, dat uit dien hoofde eenige procedures zullen moeten worden ondernomen, dezelven zullen moeten worden gevoerd voor de dagelykfche en competente Rechters van de perfonen daar in geconcerneert. II. Dat alle de Leden van de Ridderfchap en Vroedfchappen van de Steden en derzelver Miniders, die nu zyn en die .in het vervolg aangedeld zullen worden, terdond by derzelver aandelhng tot Leden van de Ridderfchap, Vroedfchappen of Minidcrs en andere gene Vroedfchappen of Miniders zynde en nogtans ter Vergadering van Hun Ed. Groot Mogende compareerende , by derzelver eerstvolgende comparitie aldaar, zullen, conform den inhoud van een gedeelte van het XlVde Art. der Indruëtie van Gecommitteerde Raden er. van het lilde Art. der Inftructie van den Raadpenfionaris , zweren; dat zy beloven de Souvereiniteit van de Staten en haare jegenwoordige Regeeringsform, en zulks mede in het particulier van Hunner Ed, Groot Mog. Refolutie van den 16 November 1747 op het Erfltadhouder-, KapteinTttttttttttt 4 et 's Gra- VENHA-r GE. Refol. • nopens zekere /iStevatt vcibinte- nis/eenz.  569o NIEUWE NEDERLANDSCHE *s Gra- venhage. Refol. nopens zekére ASte van verbinte- itisfeem. i i i i Waanneer het Uw Edel Groot Mogende had belt? baagd, ons, by Uw Ed. Groot Mogende Re- fo- en Admiraalfchap Generaal genomen, in alle haare deelen te helpen conferveeren en maintineeren. III. Als mede dat zy (namelyk de jegenswoordige Regenten) verklaren aan de Acte van Verbindtenis, welke op den 8 Augustus 1786 tusfchen verfcheiden zich noemende Vaderlandlievende Regenten te Amfterdam aangegaan, en door dezelven en naderhand mede door veele anderen getekend is, of geenig deel te hebben gehad direct of indirect of by zo verre zy daar aan eenig deel direct of indirect gehad mogten hebben , daar van te refiliecrcn en zich ontüagen te houden van alle uit dien hoofde gecontracteerde verpligting. En is laatftelyk goedgevonden, dat, vermits die Acte van Verbindtenis alle de Vereenigde Provinciën conccrnecrt, van deze Refolutie by circulaire MisCves aan de Bondgenoten zal worden kennis gegeeven, ten einde eene Refolutie by alle de Provinciën ?p dit fujet te eiTectueeren. Op den zelfden 16 November 1787, kwam ter Vergaderinge van Holland in eenen Brief van den Hove van Juftitie, raakende Ie Voordellen, Verklaaringen en Voordragen, zo in de Steden, als aan de Souveraine Vergadering der Staaten, door zomnige Schutteryen, Genootfchappen Burger5ocieteiten enz. gedaan , waar in de ongeïoordfte, verregaandfte en onrechtvaardigfte )edreigingen , aan den Souverein zelve voorcomen enz., en houdende advys van het roorfz. Hof daaromtrend. Die Brief is van lezen woordelyken inhoud: EDELE GROOT MOGENDE HEEREN!  JAARBOEKEN, November, 1787. 5691 folutie van den 2?'September dezes Jaars, te verzoeken en te gelasten: Alle de vcrfcheiden Declaratoiren, Propofitien en Voordragten, zoo in de Steden, als aan de Souvereine Vergadering van Uw Ed. Groot Mogenden, door ibmmige Schutteryen, Genootfchappen, Burger-Sociëteiten, of derzelver Gecommitteerden, of door wie ook gedaan, waar in de verregaand (te, ongehoordfte en onrecbtvaardigfte bedreigingen, zelfs ;aan Uw Edel Groot Mogende voorkwamen, te examineren en aan Uw Ed. Groot Mog. te dienen van onze Confideratien en Advys, wat in dezen tot rust van den Lande, tot veiligheid van Uw Ed. Groot Mog. zelve, bf van andere Regecringen of Perfonen, die daar in bedoeld of genoemd zyn, «oude kunnen en behooren gedaan te worden, Plebben wy, na dat ons vervolgens eenige van de ter Vergadering van U Edel Groot Mog. ingekomen Adresfen ter had gekomen en door ons geëxamineert waren, om des te fpocdiger te voldoen aan het door Uw Ed. Groot Mog, van ons gerequireerde , op den 3 Ocfober daar aan volgende , deswegens voorloopiggediend van onze Confideratieen Advys, waarby wy gemeend hebben dat onder dezelve Adresfen drie ftuks gevonden wierden, welke wel voornaamlyk in de termen van de voorgemelde Uw Edel Groot Mogende Refolutie van den 22 September zouden kunnen vallen, welke dan ook by onze Misfive, dezelve onze Confideratien en Advys inhoudende, nader zyn gefpeciricccrt. . Het heeft vervolgens aan Uw Ed. Groot Mogenden behaagt , om overeenkomftig ons advys by Hoogsderzelver Refolutie van den 3 dezer maand, goed te vinden;; Dat de Adresfen, in onze Misfive gemeld, zul, len gefield worden in handen van den Procurem Generaal en van de Officieren der Refpective Stei den en Bailluwen ten Platten Lande, daar dezelve geformeerd en gefeekend zyn, mitsgaders daar de Au- 'sGrA' venha- ge. fjrtef >an 't Hof wef:ns Aditesjcn,üeclara* tonen enz.  'gGra- •venhace. Eriefva, '/ Hof wegens Addres* feu, Declaratoire/s en<% i \ t ] T x \ c I li El J602 NIEUWE NEDERLANDS CHE Autheurs , Onderteekenaars derzelven en verdere Perfoonen daar in deel gehad hebbende woonachtig zyn, ten einde daaromtrent zoodanig te handden, als het Recht der Hooge Overheid zal vereis' ;ichen. Intusfchen , Edel Groot Mogende Heeren zyn aan ons, Ha de voorfchreven onze voorloopige Confideratien en Advies, nog van tvd tot tyd ter hand gekomen eenige adresfen, aan Uw Edel Groot Mogenden ingerigt, gelyk ook door de Regeringen van verfcheiden Steden en Plaatfen de Declaratoiren Propofitien en Voordragten , welke aan dezelven rdpectivelyk zyn gedaan , aan ons zyn gcfuppediteert geworden, ir De, onder de gemelde van wegens U Edel Groot Mogenden aan ons toegezonden. Rukken, zidïfceê vindende Requesten, in den vorigen jaren 1786 aan Uw Edel Groot Mogenden geprefenteert en by 358 Perfonen, in den Hage wonende, en waar onder verfcheide Suppoosten van den Hove, onderteekend , waar van wy reeds by onze vorige Misfive melding gemaakt hebben, hebben wy, ingevolge eene Propofitie bevorens daar toe door den Procureur Generaal aan ons gedaan, gefield in deszelfs handen Dm het recht der Hooge Overheid daaromtrent «raar te nemen, zo als wy ook , om te voldoen aan le Refolutie van Uw Edel Groot Mogende van ien 17 Oótober laatstleden, gemeend hebben te noeten handelen ten opzigte der Adresfen, welke loor verfcheide Ingezetenen van Delft, zoo aan Uw H' als aan de Rcgeering derzelve Stad, crpectivdyk zyn gedaan en aan ons mede waren □egezonden. En met betrekking tot de overige Rukken, deryl dezelven ons zyn voorgekomen de eene meer e andere minder te vallen in de termen van Uwer del Groot Mogenden bv Hoogstderzelver Refoïtie van den 3 dezer maand November gedecla:erde.intentie (waar omtrent het Departement is van  JAARBOEKEN, November. 1787. 5093 van die genen, welke het Officie waarnemen, zich te bepalen j of en in hoe verre dezelve vermeenen het recht van de Hooge Overheid daar in te zyn weconcerneerd,) hebben wy de eer dezelve Stukken aan Uw Groot Mog. by dezen te doen toekomen om , in conformité van Uwer Ed. Groot Mogende welgemelde Refolutie, dezelve in handen van den Procureur-Generaal en de refpective Officieren te worden gefield. Waar mede eriz. Op welke voorenftaande Misfive by Hun Ed Groot Mog. gedelibereerd zynde, hebben Hoogst dezelve goedgevonden en verftaan, dat de terug gezonden {tukken, by den Hove geoordeeld mee: of minder te vallen in de termen van Hun Ed. Gr Mog Refolutie van den 3 dezer, in conformité vai dezelve zullen worden gefield in handen van dei Procureur Generaal en de refpective Officieren, te einde daar omtrent zoodanig te handelen , als he recht van de Hooge Overheid zal vereisfehen. Den zelfden 16 November 1787 is doo de Afgevaardigden der Stad Hoorn ter Vei gadering voorgefteld, om de Refolutii van den 18 Augustus 1784, ten nadeel van den Heer Hertog Fan Brunswyk Wolj fenbuttel, gevveezen Veldmaarfchalk i dienst van dezen Staat, genomen, in t l trekken en buiten effect te Rellen." De ze Propofitie is door de Steden Dordrecht Haarlem , Leyden , Amtteldam , Gouda Rotterdam, Schiedam , Alkmaar, Monn: kendam en Purmerende overgenomen. Ook wierdt ten zelfden tyde door de A gevaardigden der Stad .Schoonhoven eer voorfiag gedaan, om de Refolutie van d< 's GrA* venhage. BriefvaÜ 't Hof wegens Addret' fen Declaratoi*ren enz* I 1 ï r 1 > e n I  'sGra as.. ■ i I » 1 » 9. 9) i'. jj M Nieuwe nêderlandsche i . 3ï pórober, waar by Zyne Hoogheid ge- machtigd is, tot het doen der noodige\S andenngen inde Regeeringen der Sr eden ook nu te ftrekken tot beiSe de b ov n van Jurtme, als mede. tot de Steden ™ deze dns0VlnCl' r11/?^ Staat hebbende,™ dus „ om de Raadsheeren in de beide Ho„ ven van Juftitie, eft alle andere Perfoo„ nen daar aan geattacheerd, voor zo ver„ re dezelven , het zy door het tekenen * van eenige Requesten , Verzoeken of "^T'rteU °nderWerP Ebbende „ een ge alteratie , vermindering of feü i? verhe van de wettige en erkende Cnr.IT » M dezer Landen^ het zyX^g I » 10°ren als ^erceerende of Honoraire " wïSTÏÏPf* Geno^fcha"pen van " ,f aPenhandel of andere Sociëteiten en « Byeenkomften, welke diergelyke Requeï ,* ten, Verzoeken of Declaratoiren hebben 4 geteekend of welke door zich te hebben , laten gebruiken in zodanige Commisfi™ , welken als ftrydig met deVchtTn I vileglen der Ingezetenen en onbeftaan , baar met de wettige ConftitutL deS , Landen behooren te worden aangemerk? , hebben doeti blyken aan dezelve alfn ' , gelukkig herftelde Conftitutie nie te " r toegedaan;door Zyne Doorluchtige Hoog" ■ heui, of Hoogstdeszelfs Commisitrlsfeil : hDD,n.e P°s*n te doen ontflaan, evea op dezelfde wys als zulks op de Propohtie dier Mad wegens de ilegeeringen der Steden is bepaald geworden, en daa£ „ en-  JAARBOEKEN, Novtmber, 1787. 5<5*>5 enboven de qualificatie daartoe op Hoog > " gemelde Zyne Hoogheid verleend te ex 1 ' tendeeren tot Steden geen Rem in Staat* ,3 hebbende-, welke Propolitie is overgeno' men en commisforiaal gemaakt. tin. of van dezelve Hunne Ed. Groot „ Mog. Refolutie geene kennis zoude be- hooren te worden gegeven aan de Heereu , Staten van Zeeland , omme, voor zo vee^ '* haare Provincie betreft, tot het effecl: van ') dezelve, op Zyne Doorl. Hoogheid te ", verleenen authorifatie, met opzigte van ? dezelve Leden en Minifters van beide ge' melde Hoven, voor zo verre zy mede van Zeeuwfche Commisfien zyn voorzien, te concurreeren." Ter zelfder Vergadering gaven de Afgevaardigden der Stad Rotterdam aan Hun Ed. Groot Mog. kennis, „dat de Predikant bin„ nen gemelde Stad Jan Jacob le Sage ten Broek, door de Wexhouderfchap dier Stad, ', na ingenomen advys van de Vroedfchap der gemelde Stad .* was gedimitteerd ger „' worden van zyn Predikampt, en verval- Ien verklaard van alle de voordeelen daar aan verknogt, ter zake van zyn gehouden „ gedrag , en fpeciaal van zyne perfoneele adfifientie by de geweldadige Kemotie der wettige Regenten van Kotter dam , waai „ door hy, geen Predikant van Rotterdam „ meer zynde, dan ook per fe vervallen was s, van 's Lands Traótement hem in die qua* „ liteit gecompeteerd hebbende, en geeven- „ de sGrA* 'eïïha- ;e.  %'Gra- venhace. i 3 i 3 i > ü i 9 >: S696 NIEUWE NEDERLANDSCHE „ de verder in overweging,of het niet voeg„ zaam zoude zyn, denzelven van wegen „ Hun Ed Groot Mog. te verbieden, om „ ergens elders binnen deze Provincie te *> pekken j welke Propofitie gefteld is in „ hanuen der Heeren Gedeputeerden der i, Steden Leiden, Amfterdam en Alkmaar, als met de Kerkelyke Zaken belast zvn„ de, om Hunne Ed. Groot Mog. te dienen 3, van hunne confideratien en advys." Door eenige fn- en Opgezetenen van den lïorpe en Heerlykheid van Noord - Waddingen, is aan Hunne Ed. Groot Mog. by Request verzogt, om voorziening tot herftel van de rust aldaar, en tot een naauwkeurig onderzoek der middelen daar toe bv hun Request voorgedragen. Ook hebben Heemraden, Schepenenen Leden van den Kerkenraad, mitsgaders de In- en Opgezetenen der Heerlykheid Meerkerk en de daar ander behoorende Polders, by Request aan Hunne Ld. Groot Mogende verzogt, „ dat , Hoogstdezelven, zonder confequentie of ,. verkorting van het recht van den Am,-bagtsheer, tot voorkoming van alle ver' ? C,rf vfrwdrrin§'en in de gemelde Heer, iykheid en van hunne totaale ruïne, den I Schout en Rentmeefter, ter zake zyner i handelingen, opgevolgde vlugt en aan, houdende afwezigheid, geliefden te ver| klaren te zyn vervallen van de waarnee, mmg van alle zyne Ampten aan hem te .-Meerkerk ad vitam gedefereert, met aani lchryving aan den Ambagtsheer, om hoe * eer-  JAARBOEKEN, November, 1787. 5097 5, eerder zo beter, een ander aan te Rellen." Op gelyke wyze hebben zich ook de Ingezetenen van den Dorpe Sleeuwyk, in den Lande van Altena ^ aan Hunne Ed. Groot Mog. vervoegd, met verzoek, dat Hoogstdezelven den Schout, Secretaris en Scheepenen van gemelde Dorpe van hunne Bedieningen geliefden te ontdaan; onder anderen voor reden gevende: „ dat de Schout „ met eenige van zyne Scheepenen, waar „ yan fotnmige twintig en zommige veertien iy jaaren zo den Schout, als Scheepenen, in al„ les hebben geholpen, geadfilteert en ten „ dienften geftaan, zich ook hebben bege„ ven onder de alles verwoeftende Cabaal, „ welke federt eenige jaaren, den ondergang „ dezer Provincie bewerkt heeft, en waar „ aan de Schoöt zich mede als een Hoofd „ en Voorftander geplaatst heeft, zodanig dat dezelve, met de Heeren van het zo„ genaamde Defenfie - Wezen dezer Provin- cie , van tyd tot tyd heeft gecorrefpon* „ deert,en getracht een groot gedeelte van „ het Land van Altena te inundeereu en on„ der water te zetten, en langs dien weg de „ Ingezetenen van het gemelde Land, en in „ het byzonder de Ingezetenen van dat Dorp „ in de grootfte armoede te dompelen, als „ mede de Ingezetenen heeft zoeken te nood- zaken, om zich, tegen hun zin en wil, „ buiten den Lande van Altena te begeven, „ en te Gorinchem, aan het leggen van een „ Dam in de Linge, te gaan werken, ten Vvv vvv vvv vvv ein- 's GrA^ venha2E, ( .  .yóp8 NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra- venhace. „ einde hunne nabuurige Landen bedorven „ en onder water gezet zouden worden en „ dat Schout en Gerechte, tot het uiterde „ hun gevoelen aanklevende, dan ook heb„ ben geweigerd, de Misfives, zo door Zy„ ne Hoogheid den regeerenden ertog van „ Brunswyk, als door Zyne Doorl. Hoog„ heid onzen geliefden trfdadhouder ge„ fchreven, aan de Ingezetenen bekend te „ maken." Wyders hebben eenige Burgers en Ingezetenen der Stede Vlaardingen, al mede by Request aan Hunne Ld. Groot Mog. verzogt „ de Remotie van de Regeerings-Leden al„ daar, welke totde zogenaamde Vaderland„ fche Sociëteit, Vrycorps of Exercitie„ Genootfchap, daar ter Stede, het zy als „ Honoraire Leden , of in eenige andere re„ latie behoord, of het zelve door eenige „ openbaare daaden begundigd hebben, of „ wel by de onwettige verandering der Re„ geering, op den 15 September dezes jaars „ geadfideerd, daar in deel genomen of de „ als toen onwettig aangeftelde Perfonen en „ Regenten erkend hebben; als kunnende „ generlei vertrouwen ftelien in en op de „ zorg en cordaatheid van zodanige Re„ genten, als niet alleen de voorfchreven „ onwettige en arbitraire Remotie van hun„ ne Mede • Regenten en aanilelling van on„ bevoegde Perfonen aangezien en door hun „ gedrag goedgekeurd hebben , maar ook „ de  JAARBOEKEN, November, 1787. jtfoo „ de Gecommitteerden-s en Geconftitueer* „ dens erkend, en dezelven in alles te wil. 3i len geweest zyn, zelfs tot de wettiging „ van het Genootfchap, het afzetten van „ den wettigen Stads Krygsraad en Burgë„ ry en het overleveren van dezelve aan de „ baldaadigheden van het zogenaamd Vlie„ gend Legertje; en door hun gedrag in „ het fchandelyk en hemeltergend Declaratoir by de voorfchreven Remotie der Re„ geering voorgelezen, waar by Zyne Hoog„ heid den Prins Erfftadhouder als alles „ verbeurd hebbende, en de getrouwen aan „ 'sLands Conftitutie, voor aanklevers van „ het Land verderflyk fysthema verklaard „ wierden , zonder referve hebben inge„ ftemd." Omtrend den intocht vanPruisfiesch Krygs* volk in de Vereenigde Nederlanden, en daarop gevolgde omwenteling, was in de Berlynfche Hof-Courant een berigt geplaatst, van dezen inhoud: T Tet fchynt voor het tegenwoordige, dat de rust A x van bet middenfte gedeelte van Europa, dooide hier onder bygevoegde vereeniging en verklaring van drie voorname Hoven, voor het tegenwoordige in zekerheid gefteld en bevestigd is; waar. van echter de aanleidende oorzaak wel verdient, van nader by, in 't licht gefteld te worden. Het is algemeen bekend, welke langduurige en veelvuldige, maar altoos vruchdooze pogingen ^aangewend zyn, zo door wylen Zyne Majefteit, als Vvvvvvvvvvvv 2 door s GrA- venha" GE.  5700 NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gra- venhace. Berigt wegens intogt van PruisfieschKrygsvolk en ontwentelingenz. door den thans regeerenden Koning van Pruisfen, om de Conftitutioneele Rechten van het metHoogstdenzelven zo naauw verbonden, en aan den welvaart van den vryen Staat der Vereenigde Nederlanden zo zeer verknochte Huis van Oranje en Nasfau, door Onderhandelingen in Holland en elders, op eenen billyken voet te bepalen. Het voornemen van Haare Koninglyke Hoogheid, Mevrouw de Prinfes van Oranje, in de maand Juny laatstleden, ten einde door eene reize naar den Haag, eene allezints billyke overeenkomst te treffen,viel insgelyks verkeerd uit, vermits Hoogstdezelve van de toenmaalige Staten van Holland, op eene onheulche wyze wierd afgewezen. Daar nu Zyne Koninglyke Majefteit zig niet onttrekken konde, voor deze gedaane belediging aan Zyne Vrouwe Zuster, voldoening te eisfchcn, zonder die nogthans, in weerwil van alle gedaane voorftellingen, te kunnen verklagen, deed Zyne Majefteit, omtrend het midden van September, een middelmatig Leger, onder de aanvoeringvan den regeerenden Hertog Van Br« sny/,; in Holland rukken, en de voornaamfte Steden bezetten , waar door die groote verandering te weeg gebragt werd, dat het meerder gedeelte der Natie, van het Democratilche jok der zogenaamde Patriotten bevryd, en aan deszelfs oude'aangeboren zucht voor het Huis van Oranje en Nasfau den vryen loop gelaten, en dus het zedert eenigen tyd vernederde Erfftadhouderfchap, in Hooggemelde Vorftelyk Huis, op den oorfpronglyken en rechtmatigen voet der Conftitutie van de jaaren 1747 en ï76<5, wederom herfteld werd. Vermits nu dit gebeurde in Holland, by de Gebuur-Mogenheden eene groote deelneemiug veroorzaakte, waar uit eene Vredebreuk te vreezen ftond , verklaarde het Hof van Groot-Brittan je dat het zelve niet konde afzyn, het verrichte door de Pruisfifche Troupen, ter herfteiling van de Republyk, met alle zyne krachten te  JAARBOEKEN, Novembtr, 1787. 5701 te onderfteunen, en maakte te gelyker tyd de aanzienlykfte Oorlogstoebereidzelen, zo te Land als ter Zee. Het Franfche Hof deed, met zyne Bondgenooten, het zelfde, en alles fcheen gefchapen tot eenen algemeenen Oorlog; om evenwel dit dreigend . gevaar te voorkomen, liet het Engelfche Hof, met goedkeuring des Konings van Pruisfen, in de voor-1 gaande maand O&ober , het Hof van Frankryk voordellen: dat wanneer het zelve in de Hollandfche zaken verder geen deel wilde nemen, de gevaarlyke en kostbaare Krygstoerustingen, van wederzyden , als dan konden ophouden. Terwyl nu het Franfche Hof zig daar toe genegen toonde, eni Zyne Pruisfifche Majefteit, door Haare Gezanten te Parys, de Graaf Fan de> Goitz en de Vryheer 1 Fan Albenskben, insgelyks hier in plechtig bewilligde zyn vervolgens door de beide Koninglyke Groot - BJittannifche Gezanten in Frankryk , den Herto<* Fan D r/it en den Heer Eden aan de eene zyde,&en den Koninglyken Franfchen Staats-Milister Graaf Fan Monmonn aan den anderen kant, op den 27 O&ober, drie hier onderftaande Declaraden gepasfeerd, welke als een Vredes - Tracfaat van de drie daar by belang hebbende Mogendheden , kan aangemerkt worden, zynde behoorlyk ondertekend en geratificeerd. De in dit berigt gemelde Declaratien hebben wy reeds hier te voren bl. 5Ö42envolgg. medegedeeld. Omtrend de papieren wegens de Franfche Kanonniers, van welken wy reeds te voren bl. 523a en volg. gefproken hebben, wierdt den 20 November by de Algemeene Staaten beiloten. deswege aan den Koning van Frankryk kennis te geven en opening te vragen. Zie hier het Vvvvvvvvyvvv 3 EX- 's Gra- VENHAGE. lerigt vegens ntogi •an Pruis* ?esch Krygs. ■olk en nnwen* 'eling nz.  's Gra- venhace. Refolutie omtrendFranfche Kanonniers. y?02 NIEUWE NEDERLANDSCHE EXTRACT uit de Refolutien van Hun Boog Mogende de Heeren STAATEN GENERAAL der VEREENIGDE NEDERLANDEN. Dingsdag den 20 November 1787. TDy refumptie gedelibereerd zynde op het gerapponeerde van de Heeren fan Spaan van hardefl.jn, en andere Hun Hoog Mog. Gedeputeerden tot de Buitenlandfche Zaken, ingevolge en ter voldoemnge van Hun Hoog Mog. Refolutie Commisforiaal van den 10 der voorleden maand gevifiteert en geëxamineerd hebbende eenige Rukken en papieren, door den aanweezende Heer Gedeputeerde van de Provincie van Utrecht, op last en authorifatie van de Heeren Staaten van hooggemelde Provincie zyne Principaalen in een fecreet'fiefoigne gecommuniceert , welke Rukken en papieren aan den Hoofd -Officier der Stad Utrecht in handen waren gekomen, concerneerende het Detachement Franfche Kanonniers na her waards gezonden, waar van een Lyst in de Notulen van den 15 Oftober was geïnfereerd. Is goedgevonden en verftaan, dat Copie van alle de voorfz. Rukken en papieren door den Griffier van Hun Hoog Mog. geauthentifeert, gezonden zal worden aan den Heer Uftevenon van Btrkenruode, Hun Hoog Mog. Ambasfadeur aan het Hof van Frankryk, en denzelven aangefchrevcn, dezelve aan den Heer Grave de Mot:tt„<.?w, of op zodanige andere wyze, en daar ter plaatze, als hy Heer Ambasfadeur nodig en dienftig zal oordeelen, te communiceeren, ten einde die gebragt mogen worden onder het oog van Zyne Majefteit den Koning van Frankryk , met mondeling verzoek om opening te mogen erlangen, door wie en op welke wyze de inttantien tot dit fecours gedaan zyn , zullende hy Heer  JAARBOEKEN, November, 1787. 5703 Heer Leflevenon van Rerhenroode aan Hun Hoog Mo», een precies verflag doen van het antwoord het geen hy daar op zal bekomen. De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Holland en West - Friesland , van Zeeland en van Stad en Lande hebben hier in geconfenteert , op het welbehagen van de Heeren Staten hunne Principaalen. Uit die papieren byzonder uit delnfiru&ie of Lastbrief van den Generaal Ejierhazy, aan den Ridder de la Barrière blykt, dat de Heer de la Barrière voorzien was van een zeker gefchrift: Copy van het engagement vo>r de Kanonniers , Bombardiers en Sappeurs, met de Staaten van Holland, en h.t tra&ement, dat hun door deze ven is toegelegd. Uit alle die papieren blykt , dat een gedeelte van die Franfche Kanonniers, zich over Luik, Tongeren en 'sHertogenbosch moeiten begeven naar Gorinchem, en de anderen over Eindhoven, Oolterwyk en Tilburg naar Geertruidenberg. Zie hier eene Lyst van die aannaerkelyke papieren: LYST van de Papieren van Frangois de la Barrière, rakentte hei Detachement Franfche Kanonniers , onder zyn commando in H'dland, in de maand Augustus 1787. No. 1. Oatent voor den Chevalier de la Barrie* * re, ah tweede Kapitein van het Regiment de la Ten -, uit het Koninglyk Corps van Artillerie, 9 Mey 1787. 2. Paspoort des Konings voor den Chevalier de Vvvvvvvvvvvv 4 te 's Gra- venhage. 'iefoluie om* rend Fran Iche Kanonniers.  'sGra- VENHAGE. Lyst van Papieren tusfchen Frank ryk en Holland, ?704 NIEUWE NEDERLANDSCHE 3' ÏLvheen Bri£f des MarfchaJks * Swr Mv tyS^erJuFnV" f ad«=erd derf U Juiy 1787 en behelzende de ordres des KtT 4- ieÈa,rekeningen voor den chevaiier * 5. Verlofsbrief des Konings voor den Heer Ba. 3 Augustus 1787. n er ^a 6, Brief van den Heer a'Aneetnu» aan A /« ^T'ff' Stekend'den 3 Augustus 17 sf 7' Setïf'f ^ vSrTïi^ geteekend 3 Augustus 1787. 1 9. Gratificatie door den Koning verdund aan dP manfchap van het Detachement vaÏÏ I [' n?r a dfZelfs aankomst ''n Holland getekend fif/*^, 4 Augustus 1787 5 g C 10. Bnefvwd'Esterhazy aan,/, /« k waar_ in bevel gegeven wordt, om in plaatewm naar Gorcum zich naar GeernuidenbeL t begeven, 10 Augustus 1787. UUCUDerS te 11. Twee Brieven, van den Broeder van de la Bar. Z*> ïïl dT ? AuSustus> ™ door hel gelthiedde' **** Zeer 12. Opgave der marschroute voor het Detachement om naar Geertruidenberg te gïan «l tekend Èsterhazy, 10 Augustus 1787 '* 3" SS ee? nT^ ^ der 'ei*kosten. Stekend ?c/tadJem«lt va" 50 Kanonniers getekend ae la harrtere, 14. Aueusrus 1-78-7 4- Bnef van den Graaf du' Éé^GzSS^ den-.  JAARBOEKEN, November, 1787. 5705 denberg , aan de la Barrière , 17 Augustus 1787. \ ö 15. Drie Lysten van de Kanonniers. 16. Eene Lyst, door de la Barnet e gefchreven. Zyne Doorluchtige Hoogheid heeft den ai dezer maand ter Vergaderinge van Hun Ed. Groot Mog. voorgefteld eene algemeene vergevinge of Jmnefïie, wegens de voorgevallene onlusten in deze Provincie, met uitzondering egter van de eerfte voorgangers, aanleggers en bewerkers van de meergedagte beroertens, onder welken tytel, het zy van Geconftitueerdens, het zy van Gecommitteerdens of Gequalificeerdens, het zy van eenige andere, zy ook mogten bekend zyn, benevens de ontwerpers, opftookers en aanvoerders van de remotien der wettige Regeeringen in de Steden, met die geenen, welke daar toe anderen door geld of beloften mogen hebben verleid, of tot zulke eindens eenige zamenfpanningen of zamenrottingen aangegaan ; voorts de Aanleggers van zodanige Adresfen, Memorien, Declaratoiren en andere Gefchriften , waarby het hoog gezag van den Souverain, de eer en authoriteit van de wettige Regeeringen en derzelver Leden, benevens die van de Juftitie, op de wanvoegclykfte ea honendfte wyze zyn aangetast; gelyk mede de ftellers, makers en tekenaars van alle foort van Aétens van Verbintenisfen tot dwang van Regenten,tot omkeering der Regeeringsvorm, en tot bedreigingen van eigendunkelyke wraakneeming tegen hunne RegenVvvvvvvvvvvv 5 ten 's Gra- venhage.  $706 NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gra- venha ge. 1 e k g e< al g< vi ten of Mede-Ingezetenen, en vooral die daartoe eenige feitelyke onderneemingeii gedaan hebben; voorts de Schry vers, rukkersen Verfpreiders van de oproerige Papieren, en nog de zodanigen, welke zig aan doodflag, geweldadige mishandeling hunner M.de' Burgeren , of andere zwaare wandaaden van dien aard mogten hebben fchuidig gemaakt;gelyk eindelyk alle vreemden, welke hunne vrye inkomst en verblyf in deze Landen hebben misbruikt, om alle de voorfz. misdaadigheden te bevorderen en te helpen uitvoeren. Zie hier dat voordel zelve, vervat in het oavolgend EXTRACT uit de ReMmien van de iétetm STAATEN van HOLLAND «"WEST-FRIESLAND in Hun Ed, (.jtoot Mog. Vergadering genomen op Woensdag den 21 Novembr 1787. 7yne Hoogheid ter Vergadering verfcheenen zynde ^ heeft aan Hun Ed. Groot Mog. gedaan de naolgende Propofitie; tendeerende .tot eene generaa; Amneftie, op den voet en onder de bepaalingen n uitzonderingen daar by vervat. EDELE GROOT MOGENDE HEEREN! Daar wy federt de gelukkige omwendige van zaaaq, in welkers beloop de aanbiddenswaardige vinïv des Allerhoogden zoo duidelyk is op te merken, nigen tyd met zeer veele gewichtige zaaken , die le den grootden fpoed en de erndigde deliberatien :vordert hebben , zyn geoccupeert geweest, en richeide andere presfante Objedten, die de hoogst- ' no-  JAARBOEKEN, November, 1787. y.707 nodige hcrftelling van de rust en het vertrouwen in \ deeze Provincie concerneeren , Ons nog dagelyks \ blyven bezig houden; hebben Wy echter onder dit c alles gemeent te kort te zullen doen aan Onze plicht en aan de belangens van het dierbaar Vaderland, l indien Wy in de'aangelegen omftandighedcn waar-» in de Provincie wegens de treurige en ramfpoedige J gevolgen van de machinatien van eene verdervende l faftie zig nog bevind, teflens niet toonden bedacht te zyn, op alle mogelyke Middelen ter heeling van t den gefcheurden band van Burgervriendfchap en vereeniging, en Onze gevoelens zoo van afkeer van wraakzucht en geftrengheid omtrent alle Ingezetenen , die eenige aanfpraak op verfchooning en gratie kunnen maaken, al van eenen pligtelyken yver voor. het maintien van de eer en hoogheid deezer Provincie, voor zoo verre dezelven zonder den tusfchenkomst der juftitie niet kunnen of mogen werden gecomprómitteert, met die openhartigheid en trouwe voor het Vaderland openleidcn , welke Uwe Edele Groot Mogende billyk van Ons mogen verwachten. Wy zyn volkoomen overtuigd, dat de gezonde Staatkunde, zoo wel als de handhaaving der Juftitie noodzaakelyk vordert, dat tegens die geenen, welke de voornaamfte aanleggers en Autheurs geweest zyn van de voorgemelde rampfpoedige verdeeldheden, waar door de Republiek zoo aanmerkelyk is beroert, en de welvaart van den Staat of aan hunne byzondere haat, of aan ftrafwaardige inzigten van eigenbelang en heerszucht, of aan beide te gelyk fnoodelyk opgeoffet, naar der geftrengheid der Wetten worde geprocedeert. Wy kunnen insgelyks niet ontveinzen, dat de Juftitie "ongekrenkt behoord werkzaam te zyn en tc blyven teegens de zoodanigen, welke als de voor naame Volksverleiders moeten worden aangemerkt en ztch niet ontzien hebben, door het opftellen ei in de waereld brengen van hoogst injurieufe, fi vöo] GïlA- ENHAE. 'ooiftcl an Zjne lOQg eid tot 'imntS' ie. t 1  S7o$ NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra- voor den Souverain en de Wettig va„ • venha Ridderfchap en Steden ÏJffii&n8? " w» Zv« tieufe Gefchriften , „ doTbeaan^6 fe.d" Hjjf. bedreigende WttS^S^ffl^ hndtnt doelen, dan om met vilipendie vaS de Tufttie z£ Am» zelve eenen ongepermitteerde wraak te vSaffen wou, ingezetenen met fcbnk te vervullen en mrt moord te bedrygen en even daar deiï Saanïe wettiöe Conftitutie aan te tasten en om te kee- Terwyl Wy teffens vermeenen, dat het in deezr omftandio heden van tyden door dèn Lande aller'egeyaarlykst zoude weezen eene volkoomene imnuni" tot w vergunnen aan alle die gecnen^ïvi S Ictïd^nS.0' —n^esfen hebben .Dan , met hoe veel leedweeën en aandoening Wv ook oyerweegen moeten de onreekenbaare en onherftelbaare rampen, ongelukken, fchreeuwendeonrechtvaardigheden en desordres welke de gevolaen geM zyn van de onderneeminge en gewelcfee onderdrukking , doordebovengem. faftie en deszelfs voóraaamfte aanhangers onder allerley Clasfen van Menfchen veroorzaakt, en hoe zeer Wy uit dien hoofde genoodzaakt zyn te erkennen, dat op de evengem gronden de gefteWbeid der zaaken en het gevaarlyk voorbeeld, het welk eene al te groote toegeevendheid, omtrent zulke hooggaande beroertens voor het vervolg zoude kunnen geven, niet toelaaten, dat in dit tydsgewicht zonder eenigonderfcheid aan de clementie een onbepaald gehoor gegeeven i "wierd houden Wy Ons echter verzekert, dat onder die geenen, welke zig in deze troubles hebben  JAARBOEKEN, November* 1787. 5705 ben vermengd, het zy door zich te asfocieeren in >s Ora-> gewapende of ongewapende Genootfchappen , het venhazy door het tekenen van Addresfen, Declaratoiren, ge. Requesten en andere Rukken, tendeerende tot bevordering van het heilloos oogmerk ter omkeering Foo>ftel van 'sLands geveftigde Conftitutie, zig zeer veele tan Zyne perfoonen bevinden, welke uit onkunde, onvoorzig* ffoog* tigheid en misleiding van anderen , aan dezelve heid tot factie zig hebben overgegeeven en by hunne infterri- Amnes* ming en ondertekening niet genoegzaam begreepen tie. hebben den inhoud en veel min het ltraffchuldig but, het welk. hunne verleiders en aanvoerders daar mede gehad hebben. En vermits Wy geïnformeert worden, dat een aantal particuliere perfoon :n, welke zig op die wyze fchuldig hebben gemaakt aan feditieufe en gevaarlyke beweegingen, uit bewustheid van fchuld en vreeze voor de vervolging der Juftitie, of tot hunne Huizingen en beroep niet durven wederkeeren, of hun Vaderland reeds verlaaten hebben , waar door de ruïne en armoede van veele Huisgezinnen tot groot nadeel van de Provintie moeten veroorzaakt worden, en teftenseene aamnerkelykeontvolking, zoo fchadelyk voor een Land van Commercie , waarin de arbeid en induflrie van een groot aantal van Inwoonders onontbeedyk is, Raat te proflueeren; zoo vinden Wy Ons uit liefde tot het Vaderland; en een waare Commiferatie met de ongelukkige verbyitering van zoo veele Ingezetenen , mitsgaders uit een verlangen om zoo veel mogelyk, behoudens de bovengem. hoofdgronden van eene volftrekte noodzakelyke handhaaving van Regtvaardigheid, en van eene even onontbeerlykeStaatkunde, de zware breuke onder 's Lands Ingezetenen te helpen heelen , verpligt aan Uwe Ed. Gr. Mogende in Confideratie te geven , of Uwe Edele Groot Mogende niet zoude kunnen goedvinden voor dit laatfte en zeer verre het grootfte gedeelte der geenen,- die zich  S?io NIEUWE NEDERLANDSCHE TsGkk' inde voorgcm. fedidcufe beweegingen zonder venha- een opzettelyk en kwaadaardig oogmerk, door ince. duche dwang of voorbeeld van anderen hebben „ . gei mmKceert, den weg van gratie te openen en over FowRü HUSes net gunt ter zaake voorfz. door hun isgedaan ■vanZy,iecn gecommitteerd, te verbeven en te vergeeten Boog en ten dien einde voor alle de zoodanige en een heul tot iegelyk hunner te vcrlccnen eene Gencraaic: Amneftie Jtmnes en vergiffenis , onder alle zulke voorwaarden en te. . bepalingen, als Uwe Edele Groot Mog raadzaam en - ten nutte van den Lande dienftig zullen oordeelen, dan dat daar van alleenlyk zouden worden uitgezonden de eerfte Voorgangers, Aanleggers en Bewerkers van de meergedagte bcroertens,' onder welke titul, het zy van Geconftitueerdens, hetzv van Gecommitteerdens of Gequalificeerdens, 't zy yan eenige. andere , zy ook mogten bekend zyn benevens, de Ontwerpers, Inftigateurs en aanvoerders van de remotien der wettige' Regeerin"en in de Steden met die gecnen, welke daartoe andere door geld of beloften mogten hebben gefeduceert of tot zulke emdens eenige zamenfpanningen of corporatien aangegaan: Voorts de Autheurs van zodanige Addresfen , Memorien, Declaratoiren en andere Gefchriften , waar by het hoog gezag van den Souveram , de eer en authoriteit van de wettige Regeeringen en derzelver Leden, benevens die van de Juftitie op de indecentfte en honendfte wyze zyn aangetast; gelyk mede de Stelders, Maakers en I eeKe.iaars van alle zoort van Aclens van Verbmtenisfen tot dwang van Regenten, tot omkeering der. Regeenngsform en tot bedreigingen van ei°endunkelyke wraakneeming hunner Regenten of mede .Ingezetenen, en vooral .die daartoe eenige feite•lyke onderneemingen .gedaan hebben ; voorts de Schryvers, Drukkers en Verfpreiders van fedidcufe I apicren, en nog de zodanige, welke zig aan doodilag, geweldadigc mishandeling hunner Medeburgers of andere zware excesfen van dien aard mogten hebben  JAARBOEKEN, November, 1787. 5711 ben fchuldig gemaakt; gelyk eindelyk alle vreem- >s duden , welke hunne vrve inKomst en verblyf in deeze venha* Landen hebben misbruikt, om alle de voorfz. mis- CE, dadigheden te bevorderen en te helpen uitvoeren. , (Was geteektni\ ■ WÏLLEM PRINS van ÓRANJE. 'sHage den 21 November 1787. Waar op gedelibereerd, en Zyn Hoogheid bedankt zynde voor deszelfs attentie , is goedgevonden en verdaan, dat de Voorz. Propolitie zal worden gezonden aan den Prasfidenten Raadenyan den Hove, om dezelve te examineercn, en Hun Edele Groot Mog. daar op te dienen van derzelver confideratien en advis. ' ■ • - Accordeert met de voorfz. Refólutien. Ter zelfde Vergadering van Holland is door de Afgevaardigden van de Stad Hoorn een Voordel gedaan, om den Baron Van Lynden, welke tegenwoordig als Gezant dezer Republiek by het Britfche Hof te Londen zich ophoudt, van daar terug te roepen, en dien post met een ander bekwaam perfoon te vervullen. Het Voordel luidt aldus: „ Dat de , gelukkige omwenteling van zaken in de Re- publyk aanleiding heeft gegeeven tot het entameeren van Deliberatien, om aan de „ Hoven van Pruislen en Engeland voorfla- gen te doen tot het aangaan van eene üe„ fenfive Alliantie, en dat aiogelyk by het „ Minidery in Engeland de grootde inclina„ tie "niet zoude konnen worden gevonden, „ om  57H NIEUWE NEDERLANDS CHÊ ' £ff q, U Jlyk » r€fideerende Minister over » het v°orioopige te handelen , of een « „ past comphment door denZelven te o!l >, vangen: waarom 2y Heeren Gedeputeer „ den vermeenden in confidentie te moeten r Eer van^^ di£nftig «udezyn d S ' eenanderZt™ te raPPelle<^n, en met „ een ander bekwaam, en aan het Hof van Dan daarop gedelibereerd zynde, is door de Heeren Gedeputeerden van Dordrecht Haarlem, Leyden , Amfteldara , S ' Rotterdam Schiedam en Alkmaar copy ver! zogt, en de finaale Refolutie tot nadere Deliberatie uitgefteld. ««meie ue- i.s. hier aangekomen eene Bezending van de Magiftraaten en Gedeputeerden de? Steden m West - Friesland en den Noórderf Kwartiere beftaande uit de Heeren Van Loofen, de Gelder en de Lange, Rn' Cem ,ereMdf S^d,en Hoorn> mém, Edam en Medembhk, benevens den Heer £>»yve»sz Secretaris der Stad Enkhuizen om eene Commisfie af t= leggen. mi!?itdueaRaüd Vali Sraateis eene Commisfie, beftaande uit de Heeren Van der Staal en Camper, benevens den Secretaris MolleHertogenbosch benoemden ook bereids derwaarts vertrokken, ter zaake van de verfoeilyke geweldenaryen \ door 't Staat" Krygs-  jAARBOEKEN, November» 1787. 5713. Krygsvolk alda-ar aan duizende Ingezetenen, hunne perfoonen en goederen gepleegd. Ook hebben reeds de Algemeene Staa^ ten den 20 dezer maand goedgevonden en verftaan, „ den Advocaat Fiscaal en Pro. „ cureur-Generaal van Braband Van 01 denhar neveid, genaamd Witte luliingy te „ committeeren en te gelasten, om zich mei i, den eerften te begeven naar 'sBosch, ei: „ aldaar ten overftaan van Commisfarisfen , van Scheepenen naauwkeurige informatier i, te nemen, ten aanzien van de verregaaiv >f de ongeregeldheden en geweldadigheden, welken aldaar onlangs,zö door de Müitai„ ren als door eenige Ingezetenen, zyn aam „ gerigt en gepleegd, en byzonder meds 5, naar de waa're fource en aanleidende oor „ zaken van dien; gaande daar in te werli i, mét overleg van den Krygsraad des Guar „ nilbens, voor zo verre dezelve informa' „ tien"mede door den Auditeur-Militair vooi „ denzelven Krygsraad zullen kunnen en beiy hooren ingenomen te worden, ten einde a, vervolgens tegen die geene, welke in deze fchuldig zullen gevonden worden, ,, een ieder voor zyn competenten Rechtei naar rigeur der Wetten en Plakaten van ji den Lande, zonder eenige conniventie o{ „ disfimulatie, te worden geprocedeert. In deze Hofplaats is in deze maand tot Rand gebragt een Staats- Stadhouderlyke en Stadsgezinde Burger♦ Sociëteit, welke reeds Xxx xxx xxx xxx deii , 's GrA- • venh4-' cè. \  5714 NIEUWE NEDERLANDSCHE "s'Gravenhace. den eerften van deze maand hare eerfte Vergadering gehouden heeft, onder bellier van de Heeren J. Esdre, A L. M. Phil. Doctor, A. Rauws , Prafident Burgemeefier.. J. L. Nolet en A. van Baak, Scheepenen, J. A. Gerlach, Oud-Raad, P. Esdke, L. van Ryswyk, C. Roomer, A. de Hoog en A. van Schenkel; zynde tot Secretaris aangefteld den Heere P. B. Clavel , en tot Thefaurier den Heere Akkersdyk. Men heeft in de Dagpapieren van deze maand de navolgende Bekendmaking gelezen : Alle de geene, welke ietwes te pretendeeren heb% ben van den Heere IV. Grave M lJori,s, in 't particulier of in zyn qualiteit van Lieutenant Colionel, gecommandeert hebbende 't nieuw aangeworven, dog nu gelicentieerde Regiment Infanterie, bevorens geleid geweest door den geweezen Collonel Rhyngraaf Vm Snlm , zo wegens leverantien van Wapenen, Monteeringen als anderzints, worden verzogt, om ten fpoedigften of ukerlyk voor den 15 November eerstkomende hunne prctenfien op te geeven. Adres by Myhé en Jochems, in % Hage, L e y d e- n. De Koninglyke Maatfchappy der Geneeskunde te Parys, heeft den 25 Sept. laatstleden tot cnrrespondeerend Lid der Maatfchappy aangefteld, den zeer Geleerden Heere J. T. van de Wynpersfe, Med. Doet in deze Stad, aan wiens Verhandeling, over de Sprouwder eerstgeboren Kinderen, onlangs de EerPrys was toegeweezen. Nooit is een Volk ancLrs gelukkig geworden  JAARBOEKEN, November , 1787. 57i| den dan door de deugd. Nimmer hebben dan Lafterfchriften, Logens, of Spot-Printen kunnen Rrekken , om gebreken die mogten zyn ingeilopen, te verbeteren of vervailene zaaken te herftellen. Zy brengen zelfs niets toe, dm die geenen, welken al mogten in verkeerde begrippen zyn, te verbeteren, maar veel eer om die te verbitteren.) Al wié dan Lafterfchriften en Spotprinten uitgeeft, verfpreidt, bevordert, vooritaat, is een gevaarlykmensen voor de Maatfchappy, en een vyand' van zyn Vaderland. Pryzenswaardig is dan nu de voorzorge van de Regeering, vervat in eene Publicatie van den 22 November I787 aldus luidende: T~\ie van den Gerechte der Stad Leyden, friet ■*■/ veel verontwaardiging vernomen hebbende, dat eenige kwaadwillige Perfoonen zig niet ontzien f vuilaartige, logenagtige, en zo voor Hun Ed. Gr. Mog. de Heeren Staaten dezer Provincie, als voor Zyne Doorl. Hoogheid den Heere Prince Erfftadhóuder en Hoogstdeszelfs Koninglyke Gemaiinne, zeer hoonende Lafterfchriften te divulgeerè'a en zelfs te arbgeereny hebben na voorgaande deliberatie goedgevonden en verftaan, alle ende een iegelyk, op het ernftigfte te vermaanen zig daar van te onthouden, ende wel ten allerfterkften te verbieden het Rellen , fchryven, verfpreiden en affigecren, van lafterlyke, loge.nachtig of fmaadende en hoohende Papieren en' Gefjhriften , ofte ook Printverbeeldingen, of daaraan deel te neemen, op poene dat de Overtreders daar van naar alle rigueur van rechten deswege gecorrigeerd of geftraft zullén worden;ende daar en boven te belooyen een prsemie van drié honderd Gulden aan den geenen, welke de Autheurs, Fau'téurs, Xxxxxxxxxxxx 2 of Lky- DEÏf.  571« NIEUWE NËDERLANDSCHË Leyden- of Difiminateurs van al zulke Schriften of Printverbeeldingen zal komen te ontdekken, zodanigdac dezelve in handen van de Juftitiegeraaken en van het fait werde overtuigd, zullende des begeerende, des Aanbrengers Naam werde gefecreteerd. Aldus gedaan , gerefolveerd en gearrefteerd by Die van den'Gerechte der Stad Leyden, op' den 22 November 1787, en ten zeiven dage van de Poye van het Raadhuis voor den Vol-ke afgeleezem By My J. J. IIUBKECHT. In de Leydfclie Courant No. 130 las men' deze bekendmaaking': TZLAAS VERBOOG , declareert nimmer eenig deel gehad te hebben aan eenig Patriotsch - Gcnootfchap, veel minder Aanbrenger geweest te zyn van het drinken van een Glas met een Oranje Lintje ,• in het Scheepje in de Mandemaakers Steeg; zulks getuigen twee Leden van de Oranje-Societeits-kamer binnen Leyden. A m s t e l d a bi. Wy hebben in de voorgaande maand verfcheidene Verklaaringen medegedeeld van eenige Officieren van den Burger-Krygsraad , welker namen de NotarisGemets had geplaatst op de Infinuatie of aanzegging, welke hy uit naam van den Krygsraadaan negen Raaden heeft gedaan : dog welke Oflicieren'beweerden daartoe nimmer last te hebben gegeeven, en zulks  JAARBOEKEN, November, 1787. 5717 zulks door den Notaris Mr. Hendrik Tho- Ampias a Meynsma, plegtig deeden verklaaren. stelZodanig was ook de Iniinuatie of aanzegging DAM.van Mr. Gerard Nicolaas Pieter Hasfelaar Commisfaris dezer Stad, den 1 November ïfH? aan de negen afgezette Raden gedaan , luidende aldus: De Notaris Mr. Hendrik Thomas d Meynsma, werd verzogt uit naam van Mr. Geraid Nicolaas Pieter tias/elat.r, Commisfaris dezer Stad , zig te vervoegen by en ten huizen van de Wel Ed. Geur. Heeren Mr. Frednk A/ewyn, Air. Willem Gerrit Deciel Salomonsz. , Mr. Marlen Adrtaan Beels, Mr. Joan Graafland Pietersz., Henrik M'uilman , Mr. Cornelis Monter, Franc van der Goes, Mr. Ni' colaas Calkoen en Mr. Appolortius Jan Cornelis Lampfins, alle Raadenin de Vroedfchap dezer Stad, en aldaar te doen het navolgend Declaratoir en aanzegging : Mr. Gerard Nicolaas Pieter Hazelaar. Commisfaris dezer Stad, doet door my Notaris in prefentie van Getuigen, U den Wel Ed. Geftr. Heer Mr. Fredrik Al-'wyn, Mr. Willem Gerrit Dedel Salomonsz. , Mr. Mar ten Adrtaan Beels, Mr. Jo..n Graafland Pietersz., Henrik Muilman Mr. Cornelis Munter . Franc lan der Goes, Ml'. Nicolaas Calkoen en Mr. /tppolonius Jan Cornelis Lampfins. ah le Raaden in de Vroedfchap dezer Stad, declareeren en aanzeggen: Dat hy Mr. Gerard Nicolaas Pist er Hasfelaar % een geruime tyd geleden, tot zyne merkclykc furprife en indignatie, en tot zyn uiterst leedweezen heeft hooren mompelen, en als nu in het zekere is ontwaar geworden, dat op de Infinuatie op den 27 April 1787 door den Notaris Dominicus Geniets, en zekere Getuigen, aan U Wel Ed. Geftr. geëx,Xxxxxxxxxxxx 3 ploic-;  S7i8 NIEUWE NEDERLANDSCHE Am ' ploidteert, onder de Infinuanten den naarn van hem stel- Mr. Gerard Nicolaas Pieter Hasfelaar , gevondam. den wordt. Dat hy Denuntiant aan U Wel Ed. Geftr felnfmua- rieufelyk en als eea man van éér doet declareeren tie van dat hy nimmer ofte ooit, direct of indirect, monMr. G. deling of fchnftelyk eenige orders hoe ook genaamd N. P. tot het doen dier Infinuatie heeft gegeeven , dat hy Hasfe- de minute dier Infinuatie nimmer heeft getekend laar gevolge en ter voldoening van de Refolu» tie van de Edele Groot Mogende Heeren ** Sraten van Holland en West Fiiesland van »7 den 31 Oéiober laatstleden, gerefolveerd ,3 en goedgevonden had, Gecommitteerden te zenden naar Arafteldam , welke de be»i zwaren der Burgeren en Ingezetenen al- daar zullen hooren, en daar van Hoogst„ denzelven rapport doen , ten einde dezooj,, danige, welke biilyk en gegrond zullen ge- vonden worden , te doen redresfeeren; „ hebbende Zyne Hoogheid vvydersgoedge,j vonden dit bekend te maken, op dat een ie„ gelyk zich zoude onthouden van alle verde,, re murmuratien tegen de Regenten, mitsga„ ders van alle onrustige beweegingen of be„ dreigingen en veel meer nog van het plegen „ van eenigerlei infolentien of feitelykheden „ aan Perfonen en Huizen van wien hetock „ zoude mogen wezen, als dezelven ten hoog, „ ften afkeurende, met verklaring, van alle de ,, genen, welken, contrarie deze Publicatie ?, zich daar aan zouden fchuldig maken, te „ zullen houden en aanmerken als vyanden „ van Hoogstdeszelfs Perfoon , Huis en „ ware belangens, en als Beledigers van des» M zelfs eer. Den 6 November kwam hier de Coramismisfie van Zyne Hoogheid ter verandering van de Regeering in de Steden dezer Provincie, zynde de Graaf Fan Bentinck, Heer van Rhoon en Pendrecht, befchreven in de Ridderfchap van Holland enz. en de Heer Mr.  JAARBOEKEN, November, *$8yJ 5723 Mr. Meerens, Raadsheer in den Hove van AmHolland, Zeeland en Friesland, welken hun stelintrek namen in 't Logement van de Oost-DAMInd. Compagnie, voor de Heeren van Zeeland, in de Doeleftraat Gelyk de Maten van Holland alle BurgerSocieteiten, Genootfchappen enz. hadden vernietigJ, zo wierdt dingsdag den 6 November een begin gemaakt met die huizen te fluiten, de gewoone vergaderingen in dezelven te beletten: zo wel de Vaderlandfche Sociëteit in de Ivalverftraat, als de Burger:Sociciei. ten in de Nes en Warmoesftraat. Het volle Gerecht, verzeld van eenige Ruitery , deedt de Societeits Huizen in de Warmoesftraat en in de Nes eerst door een Smid opendeken, nam eenige papieren en boeken in bewaaring, en deedt vervolgens die Huizen fluiten, en de zamenkomst aldaar verhinderen. Üe VaderJandfche-Societeit nam dit verbod zeer hoog, zo dat eenige Leden van dezelven zich by den Hoofd-Officier Backer , ook by den Burgemeester Dedel vervoegden en hun beklag deeden, op grond, dat zy flegts eene gewoone -Sociëteit uitmaakten, die nimmer zich met 's Lands of Stads zaaken bemoeid hadt. Dog, niets vorderende, hebben zy zich in den Haag beklaagd,dog ook zonder vrugt- Nu en dan barstte de zigtbaarde teekenen van felle haat en verbittering uit. In eene Eere-Poort (hoedanigen in deze Stad thans in groot getal by de omwenteling zyn opgerigt)zyn drie beelden van aanzienlyke Perfonaadjen opgehangen. Jn de Lindeflraat heeft  S7H NIEUWE NEDERLANDSCHE Am- STELDAM. heeft men by nacht eene Eerepoort weggenomen, en in derzelver plaats een andera gefteld met het wapen van Frankryk. Veel moeite wordt ook door onrustige Lieden aangewend om het Krygsvolk op te zetteq en aan het muiten te brengen. Vrydagden 9 November wierdt door Heeren Scheepenen Flap verleend op het Request van den Heere Hoofd Officier Mr. IV. C. Backer, om de Gecotijlitueerdens te dagvaarden tegen den 13 November 1787 op Schouten rol, welke dagvaarding den ro November geëxploiteerd, of verrigt is. Uit naam van de Burger-Collonellan is den 9 November 1787, uit kragté van hetbefluit der Staten van den 3 November 1787^ bl. 5665 en volgg.; aan veele Kapteins, Lieutcnants en Vaandrigs aangezegd, dat zy geen Kapteins, Lieutenants en Vaandrigs meer zyn. Zie hier dit bevel van Collonellen van dezen inhoud: T)e Provqoften worden van wegens de Ed; Man. hafte Heeren Collonellen gelast,- op alle de Hoofdwagten mondeling kennis te geven, en vervolgens door aanplakking bekend te maaken, dat uit kragte van de Refolutie van de Ed. Groot Mogende Heeren Staaten van Holland en West - Friesland op den 3 November laatstleden genomen, de navol! gende Heeren geene Officieren van de Schuttery meer zyn: y COLLONEL, Ifiu van Goudoever, KAPITEINS. Mr. Gale Ifaac Gales , Mr. Nicolaas Aenhart Wasfenberg, Pteter Bode, Daniël Marsftnier, Jan Herman Schimmelpenninck, Daniël Cmk van Mier op, Dirk Ver/ieegh, Michiel Huyghens. Pieter Pama de Kempenaar , Cornelis Leonard Kolf, Paulus van Pruysfen Morisfe, Comelis Horens van Heiningen, Jodocus Comelis Sibmacher , Hendrik Croefe Eduardsz. , Hendrik Melisfen, Wouter Smit, Leendert Anthom van dei Meiden, Willem Daniël des Ruelles , Mr. Johan Redt ik Hofman, Wilhelmus Lytiflager. LIEUTENANTS. Johannet Lodewyk Lans, Dirk Schilder, Augus Hendrik de Meiander, Hendrik Asfchenbergh , Ren d-ik Stokebrand, Chriftoftl Brands Junior, Rendrl Haak van Veen, Jan Willern van Stegeren, Johan nes Wesfing Willemsz. , Goris Cruys, Hermanu GtiethuyQn, Theodorus van Effen Junior, Jacobu Gordon, Hendrik Baart, Lodewyk Gerhard Vh /oker, Jan Kersjes Junior, Jacob van Son, Eduar, Bartevsld, Jan' Fredrik Wakker, Hermanus Drosl Gvsbert Muller, Abraham Valentyn, Pieter Bak kër, Hendrik Hoving, Nicolaas Barreveld, Jaco Coopman, Arend Rees fen, Dirk van Lankeren, Ni colaas üdink , lienry Kuyper, Marten Keoy Jt nior, Nicolaas van Veen, Jacobus Johnnnes va der Meulen , Christiaan Schellinger Hendriksz. Hendrik Husfcm, Jan Hendrik Stiden, Albert Jan Boon, Hendrik van Blomberg Junior. VAA£ AMSTELDAM. Ontflag van Kap* teinen , Lieute-' nants en Vaandrigs* s t i f b n 1  Amsi el- BAM* . vanKaj. teinen, Lieutetiants e, Vaandrigs, 5726 NIEUWE NEDERLANDSCHE VAANDRIGS. Hendrik Pieter Batkmeyer, Evert Jan Evenvyv Elbert Stoefack, Elias liantt Hendriksz., fècokut ■ Wilhelmus Ogelwigt, fél Ad -.m van Lankeren, % jacob Posthumus de Jonge, Timoiheus van Harte* %elt, iuaiü Udink, J.in Jacob Gadeftov, Hermanus Boerri^ter , Jan Boufiholten, Arend de Heus; 1 Hendrik Bonman Schoenees, Elias Hambepck, Zachatias Bandier Juniori Jacobus Waller, ÊnPiHrert Pigtor, Dirk Cott.eiis van der Meulen , Adtiaan Holtzman, J. H. Hogenbergh , Willem Roelofs, hcnri Collard Hermanus Meyer Harrnsz., Bem.-.rdus Daniël H-eyland, Marcus Hendrik UgehAh Bemardus Meyer t Daniël %an Röifèh ' Junior ' Adriaan Doublet, Jacob des Bedes, Coenra'ad Gul Junior ^ Nicolaas hleyenbetg. En worden wyders uit naam van Heeren Collonellen voornoemd, aan de waakende Manfchappen yan de refpective Compaghien geordonneerd en belast met langer voor hunne Officieren te erkennen dc zodanige die na den 21 February 1787 od eene 1 legaale wyze tot Officieren zyn benoemd geworden. Aftum in Amsteldam den9 November 17C7. Ter Ordonnantie van Heeren Collonellen ï W. THIERENS,. Secretarie Zyne Doorluchtige Hoogheid, de Herrog Van Brunswyk Lunenburg , is den 10 November ter middagmaal onthaald, by de Edele Mogende Heeren Commisfaiisfen van Zyne Doorl. Hoogheid den Prins Erfftadhouaer, zynde de Graye Van Bentinck en de Raadsheer Meerens. By dit middagnaai bevonden zich ook de Generaal Major Prins Van Waldeck , de Hertog Tan Saxen  JAARBOEKENj November» 1787. 5727 Saxen Weimar , als mede de Hoeren Van Noordivyk en Bodt , en andere perfonaadjen. Den volgenden dag hieldt Hooggem. Heer Hertog het middagmaal met veele andere genodigden by de Heeren Ridder Van No>rdzuyk en den Griffier Bodt, Commisfarisfen van den Prinfe Erfftadhouder. Gemelde Heer Hertog vertrok den zelfden avond naar den Haag, om aldaar van den Prins en Prinfesfe Van Oranje, nog voor zyn vertrek naar Berlyn, aflcheid te neemen. Den 13 November 's morgens vroeg is buiten de Leydfche Poort, onder de.hoornen het Zwitzers Standrecht gehouden, en verweezen, en ook dadelyk met de koord gellraft een Zwitfjrfche Soldaat, fchuldig aan het oproer, hier te voren gewaagd. De Binnenftads-Scherprechter voerde het vonnis uit. De gehangene wierdt ten half tien uuren afgenomen, gekist, door de Gasthuisfchuit naar het Pestkerkhof gebragt en aldaar begraven. Twee andere misdaadigers in het zelfde.oproer, zyn wel van de dood vrygefproken, maar moeiten zo veele maaien door de fpitsroede op en neder loopen^ dat zy nedervielen, en zyn toen als fchelmen weg gejaagd. Den zelfden «3 November zyn van de 15 gedagvaardigde Geconltitueerden, zeven ten Schoutenrol verfcheenen, namenlyk Salomon Bosch, Wichbold Slicher, Commies op het Comp- Amsteldam.  J728 NIEUWE NEDERLANDSCHE Comptoir yan de Convoyen en Licenten tér Admiraliteit te Amtleldam , wegens Holland ; Lambert Wyk Jun., ElifaXyn{lager, Simon Donker , Jacob Luden Hz. en Jan Croon. De overige uitlandig zynde, hebben zich wegens hunne afwezigheid doen verfchoonen. Gelyk te voren onder Schiedam is gebleken (zie bladz. 5483O hielde de Lastbriefvan de CommisfarLsfen van Zyne Hoogheid tot de verandering der Regeeringe ook in, om de bezvvaaren der Burgers te hooren. Dit zou in deze groote Stad, in zo veeie verdeeldheid van gevoelen en wederzydfche verbittering, van veel gevolg en inzien geweest zyn. Men herinnerde zich, van welke gevolgen het oproepen van het Volk, om hunne bezwaaren in te brengen, te Utrecht, te Wyk te Duurftede en elders geweest was. De Burgemeefter De del en Oud-Burgemeefter E« ae Win, Oud-Schecpen en Raad; Mr. 'focób Antbony de Roth, Oud-Scheepen: Mr Daniël'Hooft, Oud-Scheepen en Raad; Mr, Pieter Conflantyn Nobel, Oud-Schecpen; Mr. lieiniei Leenden BoUwens, Raad. De Heer Mr. //ppoloniui Dampfiis, was op zyn verzoek als Oud-Scheepen cr Raad reeds ontfiagen, als zynde totBailluw van Vlisfingen aangefteld. Het is niet te verwonderen, dat na zo veele gewigtige gebeurtenisfen en eindelyke om wending van zaaken veele Schryvers hunne pennen reeds verfheeden, veele Boekhande laan (*) De Heer Adrianus Pompejus van Leyden was reed; door de geeïschtc (at;sfact;e van dc Prinfcs uit de Re zéëring, geiyk ook de Heeren Mr. Éakjmar Elias. Ab, bema , Lodnvyk Hovy en Mr. Jan Bernd Bicier. Zie bL ,5370 en volgg. iTEE' 3AM.  Am- stelPAM. 5?4o NIEUWE NEDERLANDSCHE laars hunne drukpersfen reeds in gereedheid bragten, om ieder naar zyne bekwaamheid, imaak, geneigdheid, wyze van denken, en wat dies meer is, Gefchiedfchriften aan den weetgrage Lezers mede te deelen. Zulks blykt pok uit deze bekendmaaking-: A MSTERDAM den 10 November. Thans wordr alhier by den Boekverkoper J. Ai/art, ui>egecven, een bericht van Inteekening op een Werk getyteld : Tooneel der Gefciiied^niijen van dézen Het\ voorgegaan door eene befchouwing der merkwaar'digfte Staats-Gebeurtenisfen der Vereenigde Nederlanden , vooral zedert de oprichting der Unie van Utrecht m 't jaar 1579; benevens eene Hiftorifche Uitbreiding over den waren aart' onzer Conftitutie en Rcgceringsform; met Afbeeldingen door f ff Beting. In alle de Boekwinkels dezer Republiek kan de Inteekening gefchieden, alwaar de berichten pok gratis worden mtgegecven. Het oogmerk vdS den Autheur is, om zich by beweezen waarheden te bepalen, en daardoor zyne Landgenooten nutü><- te zyn, zonder perfoonen te beledigen; en om vooral de laatftc gebeurtenisfen, met betrekking tot de volkomen herftelling onzer Conftitutie , en het eeen daar toe zinds eenige jaaren aanleiding gegeeven heeft, voor zynen Landgenoten en de Nakomeh'n^. fchap te boekftaven; zullende dit aanmerkenswaardig Gedenkftuk, met Hiftorifche Afbeeldingen der zonderlingfte Gebeurtenisfen van dezen tvd, door .fac Buis getekend en R. Finkeies gegraveerd vcrcïerd worden. Men zie voorts het bericht' De eerfte Intekenaars, zullen de eerfte Plaatdrukken ontfangen. Omtrend dat zelfde werk wierdt nader bekend gemaakt; „ dat het zelve een geheel nieuw  JAARBOEKEN, November, 1787. 5741 nieuw Vaderlands Werk zoude zyn en , Am> 11 waarin de Gebeurtenisfen van onzen tyd, stee^ zederd den laatften Engelfchen OorlogDAM„ in 't Jaar 1780 , tot op de volkomen „ herftelling der Conftitutie , op eene on„ partydige wyze insgelyks zullen verhan- deld worden enz." Nog las men in de Dagpapieren deze bekendmaaking: Terwyl een ieder zich thands beyverd om 'sLands gewigtige Gebeurtenisfen, byzonder van den tyd af, waarmede de groote Hiitoriefchryver J. Wagenaar zyn Werk geëindigd heeft, aan het onzydig Publyk mede te deelen, als zynde Wel overtuigd , dat daar aan nog in genen deele beantwoord is, hebben de Eigenaars van het Fonds van wylen I. Tirion, (zynde ücaouten, de Groot, Warnarsi Luchtmans , tilusfé en Van, der Plaats) en dus ook van het gerenomcerde Werk: De Vaderlandfche Hiftorie, &c., XXI Deelen, geoordeeld, dat het nu tyd begon té worden aan een Werk, dat met recht een Vervolg op de voorfz. Hiftorie van IVagenaar genoemd kan worden, met ernst te denken en te arbeiden; en terwyl men daartoe ten principaale van qgte Verhalen en origineele Stukken voornemens is gebruik te maken, worden hier mede Perfoonen van allerlei rang, onder welke zodanige authentique ftukken gevonden wórden, op het vrièndclykst uitgenodigd , dezelve aan de Drukkers en Uitgevers van opgemelde Hiftorie , of wel aan de Boekverkoopers Schouten en Warnars,. te Amfterdam, te fuppediteeren,' te gelyk van het geene dienftig is tot fuppletie van de Hedendaagfche Hiftorie aller Volkeren, byzonder der Nederlanden, Welk groot Werk by hun in XXXIII Deelen te bekomen is, en nog met veel yver word gecontinueerd, Hy-  -Am STELDAM. G o u U A. Het was ons onmogelyk, om in de aanmerkelyke gebeurtenis en omwenteling van zaaken , welken voor twee maanden "voorviel, van alle kanten de nodige en egte bengten te bekomen van alles , wat in dien tyd aan alle oorden van dit Gemeenebest voorviel. Thans verneemen wy no? omtrend deze Stad, dat in dezelve, met den 10 September, geweldige beweegingen hebben plaats gehad. De Heer Blauw, Raad in de Vroedfchap en Collonef der Burgery albier, hadt zich den 16 September naar Amfteldam begeven , en gaf van zyn verblyf aldaar, by eenen brief, den 19 September door eenen postboden aan de Regeering dezer Stad kennis, verzoekende temogen onderrigt worden van den toeftand der zaaken, en aanbiedende om zyn leven voor zy» ne goede en brave Bui gery op te zetten, zo hy eenige verzekering hadt, dat hy ten tmn/te op eene veilige wyze in de Stad zou kunnen komen; en verders herhaalende: dadelyk terug te willen komen, indien Hy iets zoude kunnen toebrengen, al was het met opoffering van zyne eigen veiligheid. De Regee¬ r/4 \ NIEUWE NEDERLANDSCHË M blykens de Hiftorie en Befchryving van Friesland ■ weikers uitgave huneindelyk geWis, en waar Sn , ieuert twee jaaren drie bekwaame boekdeelen, met platen en kaarten zyn uitgekomen, waar on het vervolg der Hiftorie van Overysfel, waar van reeds fe£takS hCaIicbt zien' *ls 00k Groningen en iJienthe eerlang ftaan te volgen.  JAARBOEKEN, November, 1787. ƒ743 geering antwoordde den zelfden 19 September den Heere Blauw , door den zelfden postboden , en gaf haare verwondering te kennen over de afweezigheid van den Collonel der Burgery in zo haggelyke oogenblikken, en dat zonder daarvan vooraf kennis te hebben bekomen; daar by voegende, „ dat het oproer binnen deze Stad reeds „ zo veele akelige gevolgen gehad hadt, dat „ zy het einde daar van niet kon voorzien, ,', dus ook geene verzeekering omtrend per„ foneele veiligheid te kunnen geeven." Da Heer Blauw antwoordde den 24 September hier op wederom, „ en beweerde,met geen „ mogelykheid te kunnen verdagt worden, „ van gepraemediteerd , of met opzet de „ Stad te hebben willen verlaten: ook de „ redenen van zyne verdere afwezigheid, „ nu als allenzins wettig te kunnen beichou- wen , en aan zich en zyne familie ver„ fchuldigd te zyn van niet terug te keeren, voor en al eer by verzekering hadt, no- - pens veiligheid: verders de befcherming - van de Regeering voor zyne Vrouw en \ Kind vorderende." Hierop fchreeven Bur"emeelteren en Regeerders dezer Stad den 31 Oètober aan den Heer Blauw, dat de Heer Mr. Adriaan Jacob van der Does, op den 23 October, met voorkennisfe van de Vroedfehap, by het Collegie van de Maftiaat tot Collonel van de Schuttery k. de plaats van den Heer Blauzu was aangefteld. De Heer Blauw kwam vervolgens in deze Stad terug, en ter vergadering van de Vroed GOÜDJtr  jSoüOA 5744 NIEUWE NEDERLANDSCHE i Vroedfchap op den ai November verfché»" nen zynde, gaf een Vertoog over, om in de Notulen te worden ingefchreven ter verdeediging van zyne eer en goeden naam; houdende de redenen , welken oorzaak: zyn geweest, dat Hy de Vergaderingen van de Vroedfchap federt Saturdag avond den 15 September niet heeft bygewoond. De Heer Mr. Comelis Nicolaas Plempn van Bree , Raad in de Vroedfchap en OudScheepen der Stad Gouda, was met Mei 1787 wegens deze Stad afgezonden, als Bewindhebber der Oost-Ind. Maatfchappy ter Kamer AmUeldam, en bevondt zich dus ook afwezig, in de maand September, ten tyde der omwenteling van zaaken. Dus wierdt by de beweegingen en voorvallen van dien tyd, ook- eenig Krygsvolk in het huis van gemelde Heer Ptemper van Bree geplaatst, waar over deze zich den 25 Septemoer by eenen brief aan den Heer Mr. Francais ai ■AfosHeer van Limmen, Raad in de Vroedfchap en voorzittend Burgemeefter dezer Stad ten hoogden beklaagde. De Heet Ptemper van Bree ontving den 16 Oérober eenen brief en aanf'chryving van de Burgemeefteren en Regeerders, om den 22 Ocïober ter Vroedfchaps Vergadering te verfchynen , om mede eene Nominatie te helpen maaken , die aan Zyne Doorluchtige Hoogheid zou gezonden worden. Dog de Heer Ptemper van Bue eisciite by eenen brief van i3 Oétober vooraf verzeekering 3 ; , • no-  JAARBOEKEN, November, 1787. j74J nopens zyne veiligheid , waarop de Regeeri'ng den 19 Oftober antwoordde , dat de rust in de Stad geenzins nog zo verre herfteld was, om die verzeekering te kunnen geven. Dien 22 Oetober wierdt door de Vroedfchap de Heer Mr. Alexander Hendrik Mo telerkamp, Raad en Voorzittend Scheepen^ als Burgemeefter op de'Nominatie geplaatst, en door Zyne Doorl. Hoogheid vervolgens verkoren, om voor den nog openftaande tyd die post waar te nemen, in de plaatze van •den Heer Mr. Martinus van Toulon , die met de omwenteling van zaaken was uitgeweeken en zich afweezig hieldt. Dus was 'er wederom eene Scheepenplaats open: tot het maaken van eene Nominatie van een dubbel getal Scheepenen wierdt wederom Vroedfchaps - Vergadering bepaald tegen den 29 Oétober, en de Heer Plemper van Bree, by aanfchryving van den 22 October, ook hier van verwittigd. (% Rotterdam. Alhier is den 31 Ocïober in het Weeshuis dezer Stad, ter gelegenheid van de herftelling van Zyne Doorluchtige Hoogheid in deszelfs Waardigheden , en wettige Staatsgefteldheid , als mede van de daar uit ook voortvloeiende herftelling van drie Regenten , welke by hunne wederinkomst in dat Huis met eeretekenen en bewyzen van vreugde door de Kinderen waren ontvangen, Zzz zzz zzz zzz aan GoudAs  574* NIEUWE NEDERLANDSCHE Rotterdam. aan dezelven een buitengewoone maaltyd gegeven, en onder anderen aan een groot gedeelte ieder een halve fles vvyn, en aan de overigen ieder een vierde fles wyn uitgedeeld, zynde die bedeelingen doorgemelde drie Regenten bekostigd. Voorts is deze maaltyd met een aanipraak van Regenten geopend, en met het zingen van Pfalmen, en het drinken van eenige byzondere Conditiën door de Kinderen, by het herhaald gejuich van hoezee en andere bewyzen van vrolykheid, in eene gefchikte orde afgelopen , en des avonds door hun met Illuminatien en Decoratien , onder gezang en vreugdebetooning, beiloten. Vrydag namiddag den 2 November trok de Pruisfifche Krygsbezetting, beftaan hebbende uit een gedeelte der tbenfcbe Buéfaren onder den Major Lentz, en een gedeelte van het Regiment Voetvolk van Langeletb onder den Kaptein Holtzfchur, van hier uit. De OlEcieren wierden door de Regeering dezer Stad, ieder met een fraai gefchenk, tot erkentenis voor de door hun onderhouden Krygstucht en anderzints loflyk gedrag, befchonken; en aan de Onderofficieren en gemeenen is mede een gefchenk in geld gegeeven. Daar tegen is dien zelfden middag alhier binnengetrokken het tweede Battaillon van het Regiment Zwitfers van 0turler, het welk den  JAARBOEKEN, November, 1787. 5747 den 4 November begonnen is de wagten te Rotbetrekken. terBy het uittrekken van *t Pruisfiesch Krygs- dam. volk ontftondt eenige ongeregeldheid van het inftaan van glazen, dog zulks wierdt ïpoedig geftuit. > Men las ook in de Dagpapieren deze bekendmaaking; De Ondergeteekende berigt-by dezen aan het Publyk, dat in deze week de tyd eindigen zal • voor de Kist, welke volgens Notificatie van de Ed. Groot Achtb. Heeren van de Weth , ten zynen huize geplaatst is, om daar in te ontfangen de erkentenis, welke beftemd is voor die Burgers, door wien tot hiertoe de Wagten in deze Stad vrywillig zyn waargenomen, weshalven die geene, welke nog voornemens mogten wezen hunne giften daar by te voegen, verzogt worden zulks te doen, uiterlyk op aanfiaande Saturdag den 10 dezer. GILLES GROENEVELT. Ter gelegenheid, dat alhier de Burgerwagt wederom, zo veel mooglyk, op den ouden voet herReld is, ingevolge de Publicatie van de Ed. Groot Achtb. Heeren van de Weth dezer Stad van den 29 Oéïober laatstleden , zyn de hoofden der tot hiertoe vrywillig wagt gedaan hebbende Burgers, door • den Heer Hoofd - Officier Mr.ReiNiER Frederik van Staveren, in de Vergadering van de Wethouderfchap , op de volgende wyze, nadrukkelyk en voortreffelyk aangefproken: Zzzzzzzzzzzz 2 Jk  5748 NIEUWE NEDERLANDSCHE ROTTERDAM. AanjpT, van den Hoofdofficieraan de Hoofder, dtt Fry willige Wacht, 1 k ben, Mannen Burgers, van wegens deze Edele en Achtbare Vergadering gelast, Ulieden» op dit oogenblik, waarin gy van Üwe posten, als: vrywillig Wagtdoende Burger - Officieren, Raat af te treeden, de gevoelens van gunRig aandenken, die den MagiRraat dezer Stad, met Advys van de Vroedfchap, by openbare Publicatie, erkend heeft Ulieden toetedragen, nader, en van mond tot mond open te leggen. Nimmer,vandatde zeven Gewesten, onder Gods Zegen , en door het dapper beleid van de Onlterflyke Orange - Vorflen, een te faam vereenigd Volk geworden waren; nimmer was dit Land, ons gemeenzaam Vaderland , nader by deszelfs geheelen ondergang, als nog maar onlangs, voor maar weinig weken. Van alle de Steden of Plaatfen, daar de haatlyke Partyfchap tegen de oude en welgevestigde Conftitutie , eenigen rol gefpeeld heeft;'(en waar ismen daar van hevr-yd gebleven ?) heeft de Stad Rotterdam de eerfte, de hardfte en de langdurendfte aanval moeten ondergaan. Sints meer dan vier agtereenvolgende Jaren heeft men alhier de akeiigfte Toneelen zien openen, die de Regering vernederen, en de Burgery verachtlyk moesten maken. (*) De Politieke Byzitters, tegen Stads Protesten aan, en tegen de Advyzen der aanzienlykfte MedeStaats-Leden, tot in Uwe Rechtzalen ingedrongen; Uwe eerlyke en onbefproken Raadslieden, ftrafloos befebimpt en befpot, en in hunne welverkregen en met lof uitgeoefende Amptsbedieningen vervolgt; an- (*) By Staats-Refolutfc van den ia December r 784, tegen de Aanteekcirug Van 10 Leden, daar onder ook dezeStad, die daar tegen van nulliteit had geprotefteerd, wierd de macht van Heeren Staats Gecomm'tteerdens tot een Pólitieq önderzoek binnen deze Stad uitgeftrekt, tot het byzitien in de Criininee!eB?,bignes van Heeren Schepenen, het Advifeeren en hec liircheren der Deliberatien.  JAARBOEKEN, November, 1787. 5749 andere op frivole voorgevens van hun Stemrecht ontzet; alle befchikking van Regeering omgekeerd; alle wettig gezag op ftraat, en een zogenaamde Volks ftem , die niet dan factie ea verwarring' was, op den Throon gefteld, zyn, of zoo veele getuigen of zoo veele gevolgen van de inbreuken, op 's Lands en Stads heiligfte Privilegiën , die zinnelooze Bewindslieden" van dien tyd vermeenden, dat ten hunnen gevallen wel mogten llapen. Langs dezen weg was deze Stad van hare oude en getrouwe Schuttery ontzet geworden, en het leed niet lang, of zy zag zich, door een nieuwe gewapende arm, ook van hare eerlykftc en getrouwfte wettige Regenten berooft. Toen fcheen, dat geweld en overheerfching een einde aan het beftaan van dit Vaderland, en byzonder van deze Stad , zou gemaakt hebben , indien niet de Almachtige en Goedertieren God, met onze Rampen begaan, uit de dikfte duifternis het helderst licht hadt te voorfchyn gebragt. Maar, was het Zyne hoogstaanbiddelyk welbehagen , ons Vaderland, door de tusfehenkomst en veelvermogende befcherming desPruisfifchenMpnarchs. aan zich zeiven weder te geven : het heeft dat zelve alleen volmaakt Wys Opperwezen teffens goedgedagt, Olieden, in deze Stad, als een middel ir Zyne Hand te gebruiken, om dezelve, in de allerakeligfte oogenblikkcn, by de rust te bewaren. Dit eenparig getuigenis hebt Gylieden by Vriend en Onvriend weggedragen, en de medebewustheid van yder onzer van dit Uw beleid, van de beginfelen , die Uw deeden werkzaam zyn , en van de oogmerken, die Gylieden bedoelt, heeft onze harter geheel voor Ulieden ingenomen. Hierdoor hebt Gylieden gelochenftraft den laster; die voorheen tegen deze Stadwas uitgebraakt; hierdoor hebt Gylieden, veel meer en veel beter dan duizend pennen befchryven kunnen, bewezen, dal "er in deze groote Stad geen opgeruide en plunder Zzzzzzzzzzzz 3 zia Rotterdam. Aanfpr, van den HoofdOfficieraan de Hoofden der Vry. willige Wacht.  57JO NIEUWE NEDERLANDSCHE Rot- TKRX>AM. Aanfpr. van ien Hoofd Officier aan de Hoofdei de; Vry willige Wacht, t zieke Gemeente, maar een rustbeminnende e» Overheid eerbiedigende geest onder het grootfle, fchoon niet altyd het vermogendfle, gedeelte der Burgery heerseht. ' Hierdoor hebt gy dien gantfehen bundel van verzamelde Atteftatien, ten lasten van uwe Medeburgers, op éénmaal den mond geflopt en aan gantsch Neêrland getoond, dat hier de Oprechtfre . Vaderlanders wonen, die fmaadheden verdragen en vérgeven kunnen. Zoud gy nu meenen, Mannen Burgers, dat uwe, Regeering , uwe Wettige Regering , zulk een gedrag niet op de rechte waarde zoude Rellen. Indien wy geloofden, dat gy lieden dat van ons konde onderftellen , zouden wy Ulieden en onze Burgery weinig moeten kennen. Alle zyt gy ons, ieder hoofd voor hoofd , niet even zeer bekend geweest, maar het onverdeelde geheel Rond by ons van voor lange te boek, als volkomen vatba"ar voor die edelmoedige indrukfelen, die wy Ulieden, naar mate ieder1"uwer meerder of minder, in het byzonder , hy of met ons verkeerd of omgegaan heeft, hebben aangeraden en in welkers voetfpoor wy u voorgetreden zyn , toen uwe toegenegendheid voor onze Perfoonen en uwe gehouwheid en getrouwheid om uwe weti tige Regenten, ons meer dan ééns Ril , doch ernRig aanbod gedaan heeft, om ten kosten van uw bloed, ons op de Stoelen der Eere te bewaren, wanneer wy dat bloed , ons zoo dierbaar als ons eige, niet wilden verkwist hebben, om dat wy te wél gevoelden , dat het den Opper - Richter van Hemel en Aarde, destyds nog niet behaagde eene algemeene uitkomst daar te Rellen, zonder welke de beste en gelukkigRe ondernemingen zelve ten verderven moesten keeren. Uwe gelatenheid, uwe onderwerping , uw gedrag van dien tyd, op zich zelfs en in aanfehouw van de belangryke dien Ren, die Gylieden zoo kort daar aan , "doch ter beter" uure.  JAARBOEKEN, November, 1787. 575.1 uure, hebt aan den dag gelegd, verdiend dan aller lof. Gy hebt deze' geheele zaak roérorugtjg en grootmoedig voldaan. Gy waart by der hand, toen de voorname Bewindslieden, die de overheerfching waren toegedaan geweest, ongedreigd vlugten; toen anderen hunnen ten onrechte ingenomen Eereftoelen verlieten ; toen de moed ontzonk aan die zich op hunne gewapendcn Arm tergende beroemd hadden; eer de by u in liefde en achting erkende wettige Burgervaders, die van hunner Mede-Staatsen Regceringsleden onbefchermd gelaten, de onbezonne bedreigingen ontweken waren, alle, wederom tot uw konden'terug gekomen zyn; toen , toen het oogenblik van Regeringloosheid, door het gantfche Land en byzondèr in deze Stad , de grootfte onheilen fchcen aan te kondigen, toen waart Gylieden by der hand en gy 'leerden met fprekende daden, dat Rotterdam, dje aanzienlyke volkryke Stad, die Parel aan Hollandsch Kroon , wel verre van een brandpunt te zyn , daar de toortfen des oproer.' (gelyk haar verweten is) ftrafloos konden aangeftoken worden, een Stad van getrouwheid is, die de hoogheid van den Lande, en het behoud der voorouderlyke Conftitutie , met het Eminente Hoofd van een Erfftadhouder, onafgebroken voorftaande, het brandpunt mag genoemd worden waar aan de fakkels van Staat-Stadhouderlyke- en Burgerliefde, onuitbluschbaar kunnen worden ontvlamd. Met zo veel eere bekroond, ftaat Gylieden thans voor deze Edele en Groot Achtbare Vergadering: en in uwe perfonen mcenen wy te moeten befchouwen, dien Bloem der Rotterdamfche Burgery. die by alle gelegenheden hunne wetdge Regeerin^ onderfteund', en zich der fmaadheden getroostende. zig noch door beloften , noch door bedreigingen . van hunnen plicht heeft laten affcheiden. Deze alle zyn door den naauwften band mei Ulieden vei bonden, en wel alzoo , dat zy met ,1 tot het zelfde Lichaam der Weidenkenden, to Zzzzzzzzzzzz 4 wiel Rot- ferdam. Aanfpr. van den Hoofdofficieraan de Hoofden der Vry. willige Wacht. 1 \  Rotterdam. Aanfpr. van aen Hoofdofficieraan de Hoofden der fryJi'iUiqefVach. NIEUWE NEDERLANDSCHE Wie?/-!k-JuP dï ,°°genbIik gelast ben te fpreken , onarichcidbaar bebooren. Ontfangt dan, Mannen Burgers, het bewysonzer goedkeuring over uw gedrag ; Ik bedoele niet zeer den Gouden Eerepenning, die daartoe (gelvk gyweer) by de Vroedfchap vervaardigd word, .-maar ik bedoele dat bewys, dat ten eeuwigendarar in de Registers dezer Vergadering zal te lezen zyn, en tot in het laatfte Nageflacht bewaard worden Ontfang dit van ons, uwe Wettige Overheid die u haar erkentenis niet beter kan betuigen, alsmet u den besten en edelften raad toe te vertrouwen, ten einde dezelve onder uwe Medeburgersvoort te planten. Gat11 voort uwe Overheden lief te hebben en te eerbiedigen : geeft eere die gy eere fchuldig zyt; onderiteunt onze wettige befluiten , al ware het fchoon dat Gylieden rnogt oordeelen, dat daar in van de volmaakite voorzigtighcid of wysheid was afgeweken. Ziet deze les geenfints aan als het voorfchrift der haatlyke Ariftocratie, die by vder eerlvk Burgervader m vervloeking is, maar houdt het "daar voor van de eene zyde, dat zy, die niet geroepen zyn tot bepaalde overwegingen van de algemeene belangens by gebrek van kennisfe in het geen gebeurd met het geen waar toe het betreklyk'is, veelzints dwalen; van de andere zyde, dat de beste genegenheden om eens yders redelyk verlangen voor te komen en te voldoen i waar mede wy alle bezield zyn nogtans de moeilykheid, zoo niet de onmooglykheid met wegneemt, om daar in ten allen tyden eh zonder uitzondering te moeten dagen. Dan word het al wederom vooral van u verwant dat gy de bedilzugt helpt tegengaan; dat gy lieden het asenbelang geen gehoor geeft; dat gy dé beginfelen van twyrrelmoedigheid, door uw verzekerd vertrouwen, op uwe wettige Regering voorkomt; en alzoo, fchoon  JAARBOEKEN, November, 1787. 5753 fchoon uwe Wapenen hebbende afgelegd, de ver- \ denkingen, die droevige fpeelpoppen van onze bebcnyders, kloekmoedig baftryd, tot dat wy met ur daar over volkomen zegenpralen. Gaat voort met Uwe Medeburgers minzaam en J gedienftig te verkeeren, op den weg die Gy ingeflagen» zyt, om voor eens yders befcherming te waken, 1 zonder onderfcheid, wat zyn beftaan,. wat zyn ge- < dr-ag in vorige ook mogt geweest zyn; opent ons het < vleyend uitzigt, dat alleverwyderde harten welhaast, tot'U en ons zullen terug keeren; God geve, dat, wv ons fpoedig mogen beroemen, dat deze meest: beledigde , meett mishandelde, meest gefolteerde Stad, dat deszelfs Inwoners, de meest verdeelde, de meest van een gefcheurde Stedelingen, aan andere het voorbeeld eener oprechte verzoening zullen gegeven hebben. Eindelyk, Mannen Burgers, onze Medeburgers, gaat voort, door gepaste redenen, door zedige gedragingen , door vlyt en yver in de waarnemingen van Uw Burgerlyk Beroep en de bezorging Uwe? Huisgezinnen, de driften van anderen te beteugelen; de Onbedagtzamen te befchamen en tot inkeer te brengen; en als het voorbeeld te geven, dat men God niet kan vreezen, zyn Overheid niet kan eerbiedigen, zich zelfs niet gelukkig maken, ajs met bet leiden van een ftil en gerust leven. Gaat alzoo met eer, met lof, met dankzegging overladen van ons. Keert alzoo tot de Uwen en hei Uwe terug. Dat U de verkregen roem, voor hei vervolg van Uw leeftyd, nog omzigtiger make, ei Uwe zedigheid niet in gevaar brenge! Alzoo zal d< ware roem, zonder U zelfs te verheffen, met onz< dankende en erkende harten, en met die van dui zende Uwer Medeburgers, U verzeilen tot aan, ji fot over het Graf! Poe moeilyk het is, om een Volk 0 Bur 'ot- eram. ianfpr. an den -Ioofdïfficiertan de Hoofdtf Ier Vry* viliige 'Vacht. l t f  5754 NIEUWE NEDERLANDS CHE Rot- Burjrery door tweefpalt verwilderd, en in ter- bezeffen en gevoelens van Zedekunde zeer ' agter uitgegaan, te bedwingen , bleek ook in deze Stad, in welke egter het uitharden van moedwil uitmuntend is beteugeld geworden. Zie hier tot een nieuw bewys de navolgende Waarfchouwing van den 14 November 1787. Cchout, Burgemeefteren en Scheepenen der Stad Rotterdam , met geen minder bevreemding als aandoening vernomen hebbende, dat daar de goede Burgery dezer. Stad geduurende de laatst gefubfifteerd hebbende onlusten, zich zoo voorbeeldig heeft gedragen , en door een rustig en vreedfaam gedrag zich een welverdiende roem heeft verkreegen echter eenige kwaadwilligen zich thans veroorloven het plecgen van baldadigheden en ongeregeltheden, waardoor de Eer, welke deze Burgery door dit hun gedrag, de gantfche Provintje door, heeft ingelegt, kgtelyk zoude kunnen bezwalkt worden; Zoo is 't dat Hun Edele Groot Achtbare zulks ten hoogften ter harten neemende, by deze die kwaadwilligen , (welke Hun Edele Groot Achtbaare niet tot het Lighaam der Burgers dezer Stad aanmerken te behoorenj waarfchouwen, van zich van het pleegen van alle ongeregeltheden en baldadigheden te onthouden, alzoo Hun Edele Groot Achtb zoo door de Burger- en Militaire rondens , als door de Suppoosten en. Dienaars van de juftitie ten naauwkeungfte zullen doen acht geeven op het plee°-en van dezelve, en de Daders van dien rigoureufelyk andere fen Exempel zullen doen ftranen; En teneinëe hierin te beter • te flagen, belooven Hun Edele Groot Achtb. een pracmie van vyftig goude Ducaaten aan een ieder, die den zodanige, welke zich zal hebben vergreepen met het-inflaan van glazen, of  JAARBOEKEN, November, 1787. 5755. of fchenden van Huizen, zal weeten aan te wyzen,; zo dat dezelve in handen van de Juftitie gerake, ■ en 'van het fait overtuigt word: Terwyl Hun Edele Groot Achtb tevens /.oodanige kwaadwilligen by dezen Notificeeren, dat,zoo de Burger, als Militaire Rondens order hebben, om ingevalle zy, op de daad betrapt wordendè, zich tegens dezelve mogte verzetten , geweld met geweld te keeren. Dus neeme zich yder in acht en wachte zig voor fchade. „ . _ „ . Aldus gedaan en gearrefteert m Collegio van myn Heeren van de Weth voornoemt, en na voorgaande Klokke-geluy, van het Raadhuis dezer Stad gepubliceert den 14 November 1787; prasfent de Heeren Mr. Keinier Frettei \k van Staveren Schout, Johan Francais van Hogendnrp Burgemeefter , liartho'd Suermondt en Johatt van den Honert Schepenen. In kennisfe van my, J. van ZUYLEN van NYEVELT. Den 28 November hebben zeer veele Inwoners dezer Stad, by gelegenheid der Geboorte-Verjaaring van Haare Hoogheid de Prinfesfe Frederica Louifa Wilhelmina van Oranje en Nasfau, die toen in Haar 18. Jaar getreden is, hunne vreugde betoond, door het uitfteeken van Vlaggen en vercierde Kroonen, het oprigten van Eerpoorten, het affchieten van Vuurwerken, en het verligten van hunne huizen, benevens de voorgemelde Eerpoorten en Kroonen, door welke zommige ftraaten genoegzaam geheel verlicht waren. Schib- ?ot- rER- 3AM, Waar» rchouw* \egm mosdml tnz.  sw$ Nieuwe nederlandschö Schiedam. Schiedam. De Regeering dezer Stad heeft den 3 No* vember 17B7 eene Publicatie doen afkondi* gen, dat vermits door moedwillige perfoonen f onaangezien de rustlievende gevoelens van, Zyne Doorl. Hoogheid , en de ernftige vermaaningen der Regeering, wordt voordgegaan niet het inflaan en hakken van glazen en venfters, 't geen een opzettelyk voorneemen aanduid om de rust te Rooren , partyfchappen te koefteren, en zeifs de eer van heÊ Doorl. Oranjehuis tegen de landsvadeilyke bedoelingen van Zyne Hoogheid om de harten der Ingezetenen tot zig te trekken, op de fchandelykfte wyze te bezwalken; Huiv Ed. Groot Achtb. een Prtemie van 300 Guldens Rellen op de daders der moedwilligheden, in de twee jongfte nagten gepleegd, en begeeren, dat de Overtreders van deze hunne nieuwe vermaaning om zig Ril te gedragen, zonder onderfcheid zullen worden gevangen, des noods, zonder figuur van Proces, naar gelang van zaaken, aan lyf en leven worden geftraft, met berigt aan de Bevelhebber der Militie ftrikte bevelen te hebben gegeeven, om geweld met geweld te keeren , en de fchuldigen by tegeuftand levendig of dood aan de Jufiitie over te leveren. Zie hier die Publicatie zelve: Cchout, Burgemeefteren en Scheepenen der Stad Schiedam, met het uiterst leedwezen en degroot-  JAARBOEKEN, November, 1787. 575? «■TOOtfte verontwaardiging vernomen hebbende, dat,SCHrsniette«enftaande Hun Ed. Groot Achtb. voorgaande dam. Publicatien en de ferieufte vermaningen, mitsgaders de rustlievende en vreedzaame gevoelens van Zyne fubucaDoorluchtige Hoogheid den Heere Prinfe van Oran-fte tegen ge enNasfau, Erfftadhouder, Erf- Kapitein en geweldAdmiraal Generaal der Vereenigde Nederlanden,aa-Jtgh*. zommige moedwillige Perfoonen zich met ontzien,aki* om voort te gaan in hunne verfoeilyke en ten hoogften ftraf baare onderneemingen, door het inflaan en inhakken van de glazen en venfters aan verfcheiden huizen onzer goede Ingezetenen, waarvan de twee ion"staf°eloope nagten wederom de lchrikbarenlte voorbeelden hebben opgeleverd, al het welk een opzetlyk voornemen te kennen geeft, om de publieke rust by aanhoudenheid te ftoren, de partyfchappen te koefteren, en zelfs de eer en glorie van het Huis van Orange en Nasfau, tegens de Landsvaderlyke bedoelingen van Zyne Hoogheid, om de harten van alle de Ingezetenen tot.zich te trekken,od de fchandelvkfte wyze te bezwalken. Zo is 't, dat Hun Ed. Groot Achtb., met voorkennis en goedvinden van de Vroedfchap dezer Stad, bv deze beloven een praemie van drie honderd Caroli Guldens, te betalen uit Stads kasfe, ten behoeven van die genen, welke een of meer daders vande hier bovengemelde gruwelyke feitelykheden zal komen te ontdekken, of in handen der Juftitie zal weten over te leveren, zodanig, dat de voornoemde, dader of daders van het fait zullen kunnen worden overtuigd, om naar exigentie van zaken te worden «eftraft; belovende Hun Ed. Groot Achtb. de naam van den aanbrenger of aanbrengers, des begeerende, te zullen fecreteeren. En vermaanende Hun Ed. Groot Achtb. nogmaals alle en een iegelyk, om zich van alle rustverftoorendc beweegingen en feitelykheden aan perfoonen of huizen te onthouden; op pcene dat de. Contraventeurs van dezen Hun Ed. Groot Achtb. er-a-  5758 NIEUWE NEDERLANDSCHE Schiedam. Publica tie tege geweiddcidight'den. ernftige begeerte, zonder onderfcheid van perfoofterL zullen worden geapprehendeerd, en des noods, zonder figuur van proces, aan den lyve, en na exigen• tie van zaken, volgens de Wetten dezer Landen 1 zelfs met den dood zullen worden geflraft. En ten einde een ieder in tyds vah zyne booza | voornemens zal kunnen terug keeren, en zich voor onvermydelyke gevaren zal kunnen bewaren , zo' verklaren Hun Ed. Groot Achtb. by deze, de ferieufte en ftriktfte orders te hebben gegeeven aan den Heer Commandant van de alhier Guarnifoen houdende Militie, om overeenkomitig de heilzaame begeerte van Zyne Doorluchtige Hoogheid, door zyne onderhebbe'nde manfehappen, regens alle feitelykheden-te doen waken, en des noods, geweld met geweld te keeren, en de fehuldigen, in geval van tegenftand, het zy levend of dood, in handen van de Juftitie over te leveren. Vl-aardingen. Eenige Burgers en Ingezetenen dezer Stede, hebben by Request aan Hun Ed. Groot Mog. verzogt. „ de Remotie van die Re„ geerings-Leden alhier, welke tot de zogenaamde Vaderlandfche Sociëteit, VryCorps of Exercitie - Genoorfchap dier Stede, 't zy als Honoraire Leden, of in 5, eenige andere relatie behoord , of het zelve door eenige openbaare daden be„ gunftigd hebben,of wel by de onwettige „ verandering der Regeering, op den i£ „ September dezes jaais geadfifleerd, daar in deel genomen, of de als toen onwettig M aangeftelde perfoonen en Regenten erkend „ hebben, als kunnende generlei vertrou- JS wen  JAARBOEKEN, Noveinbcr, 37S7. 5759 3, wen Rellen in en "op dè zorg en cofdaat„ heid van zodanige Regenten, als niet al- leen de voorfz. onwettige en arbitraire » remotie van hunne Mede • Regenten, en „ aanftellingvan onbevoegde perfoonen aan„ gezien, en door hun gedrag goedgekeurd ,, hebben, maar ook de Gecommitteerdens 39 en Gécpnftitueerdens erkend,en dezelven „ in alles te wille geweest zyn, zelfs tot de ,> wettiging van \ Genootfchap, het afzet? „ ten van den wettigen Stads-Krygsraad en 3', Burgery, en het overleveren van dezelve 3, aan de baldadigheden van het zogenaamd „ Vliegend Legertje, en door hun gedrag 3, in het fchanulyk en hemeltergend Decla* •„ ratoir by de voorfz. remotie der Regee„ ring voorgeleezen, waar by Zyne Hoog•» heid den Prins Erfftadhouder, als alles ,, verbeurd hebbende, en de getrouwen aan ai 's Lands Conftitutie voor aanklevers vari het Landverderffelyk fysthema verklaard 3» wierden , zonder referve hebben inge: Itemd." 6 'B R I E L h E. Den 15 November. 1787 gefchiedde alhiei van wege Bailliuw, Burgemeefter en Scheepenen dezer Stad de volgende Publicatie TDailliuw, Burgemeefter en Scheepenen dér Stat *-* Brielle, tót hun leedwezen hebbende öntwaa geworden, dat;, niet tegenftaande de rustlievendi gevoelens van Zyne Doorluchtige Hoogheid dei Heere Prinfe van Orange en Nasfau, Erfftadhou der 3 Kapitein Generaal en Admiraal der Vereenigd' Aaa aaa aaa aaa a Ne Vï-AAltDiNGENi [ i  576o (NIEUWE NEDERLANDSCHE Briel- LE. Public, tegen geweld enz. Nederlanden, en de ferieule Waarfchouwingen van de Edele Achtbaare Magiftraat dezer Stad niet alleen , maar ook boven dien de Publicatie van Hun Edele Groot Mogende, in dato 9 Oótober laatstleden , eenige moedwillige perfoonen zig niet ontzien, om voort te gaan met het inflaan van glaazen , en het plegen van infolentien en geweld aan huizen en perfoonen, waar door de tweedragt gekoefterd, de rust geftoort, ja zelfs de Eer van het Doorluchtig Huis van Orange, tegens Zyne Hoogheids LandsVaderlyke en Vredelievende inzichten op het misdadigfte en fchandelykfte wordt bevlekt; zo is 't, dat Bailliuw, Burgemeefter en Scheepenen voornt., niets meer ter harten neemende als de rust en eendragt in deze Stad en onder hunne Ingezetenen té bevorderen, Eed- en Amptshalvezig fchuldig agten met inhasfie van de voorgaande Waarfchouwinge en Publicatie, om alle en een iegelyk, wie het ook zyn mogte, op het fcrieufte te vermaanen, om zig ftil en vreedzaam te gedragen, en op de nadrukkelykfte en kragtigfte wyze te verbieden, het inflaan van glaazen, en plegen van infolentien en geweld, zo aan Huizen als Perfoonen, en andere feitelykheden hoe ook genaamd, te bedryven, belovende by deze een prcemie van een honderd vyftig Guldens, voor die geene, die de dader of daders, die zig aan de voorn, misdaden mogten fchuldig maken, weet aan te brengen, zodanig dat zy in handen van de Juftitie geraaken, en van 't fait worden overtuigd, zullende des aanbrengers naam des begeerende" worden gefecreteert. Wordende alle-en een iegelyk hier mede tevens gewaarfchouwd en berigt, dat zo de Overtreders van deze voorn, en ernftige herhaalde beveelen, mogten worden ontdekt, zonder onderfcheid van Perfoonen, jong of oud, zullen worden gevangen genomen; en des noods, zonder figuur van proces, na vereisch van zaaken aan lyf en leven geftraft, en dat de commandeerende Officier des Guarnifoens, ftrikte ordres heeft ontfangen, om de op  JAARBOEKEN, November. 1787. j?§R op heter daad bevonden wordende perfoonen, irilinediaat te doen apprehendeeren, by refiftenrie geweld met geweld te-keerenen de geapprehcndeerde aan de Juftitie Overleveren. Aldus gedaan en gearrefteert by Baiiluw en Scnéépenen der Stad Brielle, op het Raadhuis derzelver Stad, den 15 November 1787, en ten zeiven dage den Volke , na voorafgaande Klokkcgefiag gepubliceerd en ter gewoone plaatfe geaffigeert. (Onderflor.cï) In kcnnisfë van rriy Secretaris. ■ | (Was geteekcnd) C. W. HOGERWAARD, ' ro raarten De Heer Vink, Bailliuw, mitsgadersSchoÜr: eil'Secretaris van den Dorpe en Vrye HeerJykheid Abbenbroek, bekend voor een yvörig Nieuwftaatsgezinde, deszelfs ontflag ve'ri zogt en verkregen hebbende , is door dert Heer Baron Van Esfen, Heere van Helbergen en Schaffelaar, als Vryheer van boven* gemelde Heerlykheid, in deszelfs plaatze aangefteld de Heer Mr. Brender a Brandis Stadhouder van deze Stad en Lande yail Voorne, een yverig Oudftaatsgezinde. Alkmaar. In *t begin dezer maand zyn de Heereri Carel de .Dieu, Jr. Getrit Martyn du Tour en Mr. Rutgerus Paludanus, van hunne posten als Raaden in de Vroedfchap dezer Stad, op hun verzoek, ontflagen. Aaaaaaaaaaaaa 2 Pür« BrïEÏs- Pub/iéi tegen geweid enZi l  57ó2 NIEUWE NEDERLANDSCHE Por- . MERENDE. MIS» PuRMERENDE. De Regeering heeft alhier den Heer Mr. Daniël van Laar van zynen post alsPenfionaris dezer Stad ontflagen. ZEELAND. Middelburg. De omwenteling van zaaken in dit Gemeenebest, in September en October, maakte hier ook grooten indruk, dog verfchillende, niet alleen naar ieders wyze van denken over regeeringzaaken ,maar ook naar de byzondere begrippen van Godsdienst, zedeknnde en plichten, en naar de meerdere of mindere befchaafdheid van opvoeding en zeden. Het Gemeen lloeg tot baldaadigheid en wraak tegen hunne tegenparty over, en zyn woede en verbittering was naauwlyks te beteugelen : gelyk wy in ons voorgaand Stukje gezien hebben. Anderen iloegen eenen edeler weg in, om hunne vreugdeblyken aan den dag te leggen. Een aantal Burgers en Ingezetenen van deze Stad, en Opgezetenen van het platte Land, binnen het Eiland Walcheren, fehreef den 7 November 1787 eenen brief aan den Prins Van Oranje , om Zyne Hoogheid met den omkeer van zaaken geluk te wenfchen, en hunne zucht en genoegen deswege ten toon te fpreiden. Dat Stuk luidt aldus:  JAARBOEKEN, 'November, 1787. 57^3 MISSIVE van FELICITATIE, door de Burgers en Ingezetenen van Zeelands Hof en Hoofd, fiad Middelburg , en eenige Opgezetenen van derzelver Jurisdictie , als mede van 't platte Land binnen deze Eilande van Walcheren, opsedragen-aan Zvie Doorluchtige Hoogheid WILLEM den VYFDEN, Prince van Orange en Nasfau, Erfftadhouder, Erfgouve,neur, Erf. kapitein Generaal en Admiraal der Vereenigde Nederlanden, Et fkapitein Generaal en Admiraal van de Unie i§c. &c. wegens de gelukkige Omwenteling van Zaaken . en het lang pewenschtherflelin Hoogstdeszelfs Wettige Voorrechten en Waardigheden, in Herfstmaand 1787, en aan Hooggemelde Zyne Doorluchtige hoog heid over gegeeven den 7 November 1787. DOORLUCHTIGE HOOGGEBOREN VORST EN HEER! Het zoude niet alleen een koele onverfchilligheid, maar zelfs een fhoode ondankbaarheid zyn, by aldien het Volk en de Inwoonders dezer aanzienelyke Hof- en Hoofdftad in deze Provincie, by de gewenschte Omwenteling van Zaaken , niet hun zugt ten toon fpreidde, waar van enkele liefde, door edele gevoelens onderfteund , en door een grootmoedige dankerkentenis begeleid, het kenmerk is. 't Zy den Ondergeteekende Burgers en Inwoonders der Stad Middelburg in Zeeland, by deze gewenschte gelegenheid, vergund hun onderdanig refpeóf. te betuigen, en in dit tydftip by het aantal der verblyde Ingezetenen van Zeelands Gewest, ook hun opregte toegenegenheid en congratulatie over , Uwe Hoogheids lang gcwenscht herftel en op nieuw aanvaarde Regeering uit te boezemen, zulks als nu by verdubbeling over U Hoogheids dierbaare Perfoon, hoog aanzienlyk Huis, eminente Posten, en Aaaaaaaaaaaaa 3 wet- Mid- del3ur.c. Gelukwenfchingdoor Ingezetenen van Walcheren aan Zyne Hoog» heid. 1  57ó"4 NIEUWE NEDERLANDSCHE Middelburg. Gelukwen- fching door Ingezetsnen t an "Walcheren aan Zyne Hoogheid* wettige Regeering van den Hemel affmeekende, teffens die gelegenheid waameemende, om het belang en welvaart van onze Stad en handhaving van derzelver Rechten en Vryheden , aan Uw Hoogheids byzondere befcherming aan te beveelen. De God der Heerlykheid doe Uwe Doorluchtige Hoogheid uitblinken als een fchitterende Zuil, om het gewigtig Staatsbeftuur te fchooren, en bedekke Uwe Hoogheids Regeering met zyn gunftige befcherming en goedertieren toeverzigt: en daar zyn oneindige W'ysheid zulk een gelukkige Omwenteling heeft te weeg gebragt, als die, welke wy thans genieten mogen , fchiete Zyn alvermogende hand in deze duiftere dagen, een glans van hemelsch ligt in Uwe Hoogheids harte, waar van een wys en voor? zigtig beftuur de gezegende uitvloeizels zvn, tess wyl de liefde der Burgerlykc Maatfchappy, "hun loffelyke pogingen bekroone, en de voorfpoed der In-r gezetenen van dit aangenaame Gewest, en byzonder van onze Stad, de uitmuntende vrugt zy van derzelver loflyken arbeid. Uwe Hoogheid, en deszelfs dierbaar Huis, wor* den gefteld tot fpreekende bewyzen van de Godder •lyko gunst, onder een gezegende toeftand van Kerk- en Burgerftaat, om als waare egte Vaderlanders geëerd te blyven, en fleeds hoog gefchat te worden in de gevoelige harten van de dankbaare Zeeuwen , ten einde de onfterffelyke Naam van Uwe Hoogheid ongefchonden mogë worden over•geleverd aan de laatfte Nakomelingfchap, en den dag der aflegging Uwer Doorluchtige Hoogheids •eminente Post , de onuitwisbaare gedenkdag zy Uwer Hoogheids eeuwige belooning in de zalige on-, iferflykheid, W3aV mede, &c. Den 24 November gefchiedde alhier van wege Zyne Hoogheid den Prinfe Erfftadhou^ der? die by beiluit van de Staaten den 2  JAARBOEKEN, November, 1787. 5765 O&ober 1787 gemachtigd was, om de bezwaren der Ingezetenen te hooren , en te herftellen, eene Publicatie, om te kennen te geeven , dat reeds klagten en bezwaaren waren gehoord; dat egter daaromtrend nog nader onderzoek moest geleideden; dat Zyne Hoogheid dus vertrouwde, dat men Zyne Hoogheids fchikkingen intusfehen zoude afwagten, en zich onthouden van al wat dat heilzaam oogmerk zou kunnen hinderlyk zyn. Vlissingen. Den 27 November 1787 is alhier van wege Bailluw, Burgemeefter en Scheepenen dezer Stad eene Publicatie gedaan, endaar by aan de Ingezetenen kennis gegeven, dat de zedert eenigen tyd geborgene goederen op het Raadhuis dezer Stad, aan derzelver Eigenaars den 29 November 1787 zouden worden afgegeven. UTRECHT. Utrecht. Gelyk in den tegenwoordigen ftaat van zaaken van Europa, geen Land zonder wel geoeifend Krygsvolk, tegen de heerschzucht van buitenlandfche Mogendheden zeker en veilig kan zyn,zo is 'er nochthans niets voor die zelfde zekerheid en veiligheid gevaarlyker dan geoeffend en gewapend Krygsvolk zonder krygstucht, 't welk niet weinig geAaaaaaaaaaaaa 4 lykt Vlm- DEL5URG.  NIEÜWE NEDERLANDSCHÊ U- Jykt naar een zwaard of ander moordtuig in TREcar.de hand van een dol of dronken mensch. Hoe zeer de krygstucht hier te Lande, door de onlusten en fceroertens, vervallen is hebben de treurige blyken op verfcheidenl plaatfen, vooral te Zutphen, Arnhem, Harderwyk en elders getoond. Dit zelfde treurig noodlot fchynt voor deze Stad ook beftemd te zyn. Althans op de avonden van den 28, 29 en 30 Otfober 1787 hebben de foldaten van de alhier liggende Krygsbezettmg, aan meer dan 80 huizen de glazen ingeflageu, en eenigen geplunderd. Naauwkeunge berigten van de aanleidende oorzaaken en byzondere omftandigheden van deze muitery, zyn.ons niet ter hand gekomen , om die met vertrouwen te kunnen mededeelen. Deze en geene eenzydige verhaaien in de Dagbladen laaten wy in hunne waarden. Veel minder zouden wy de reedenen van verfchooning of verbloeming van die bopze gewelddaadigheden , die alle Ingezetenen met fchrik vervuld, aan zommigen hunne gezondheid, aan anderen door de gevolgen van angst en fchrik het leven gekost hebben, uit zommige Dagpapieren voor onze rekening willen over neemen. Wanorde, moedwil -geweld, oproer, moeten alle waare Vaderlanders verfoeien, van welke kant die euveldaaden ook mogen gepleegd worden. Den 14 November is byde Staaten 's Lands van Utrecht een Plaeaat beraamd tot Amnestie Of vergevwge wegens de voorgevallene on-  JAARBOEKEN, November , 1787. 57Ö7 onlusten en beroertens. Aan alle Ingezetenen wordt deswege eene vergeeving van het misdreyene vergund, echter met uitzondering I. Van allen, die de onwettige Staatsvergadering hebben uitgemaakt, "li. Alle de Ministers, die fchoon onder Eed van den Souverain ftaande, dezelve Vergadering hebben erkend, III. Alle de niet geremoveerde en de door de Burgery nieuw aangeftelde Raaden. IV. De Opftellers, Ondertekenaars en Inleveraars van verfcheiden genoemde Adresfen en Deciaratoiren , zo yit naam van Geconftitueerden als Gecommitteerden gedaan. V. Alle de Leden van het zogenaamd Defenfie- Wezen en dérzei-, ver Minifters, en VI. Allen, die als Commandanten deel hebben gehad in de gevechten aande Vaart, en te Soestdyk, of als Commandanten van Auxiliairen binnen deze Stad gediend hebben, alle welke Perfoonen evenwel de weg wordt opengelaten om te verzoeken, ten einde in deze Amnestie te worden bevat ; doch ook aan de andere zy-» de onverminderd alle zulke bevelen tot ontflag van Ampten en Beneficiën , of ontneeming van Burgerrecht enz., als reeds genomen zyn, of nog mogten genomen worden, en met by voeging, dat elk, die langer als twee maanden zich na deze Publicatie van zyne voorige wooning onthoudt, het gevolg van deze Amnestie niet zal kunnen genieten. Dog dit Stuk is van te veel gewigt om niet |etterlyk mede te deelen. Aaaaaaaaaaaaa 5 De. Ü- rRECH^r,  5758 NIEUWE NEDERLANDSCHE G- bCRECHT. Placaat van Amnestie. < S "T\c Staaten van den Lande van Utrecht, doen te te weeten, alzo zedert een geruimen tyd, verregaande geweldenaryen en oproerigheden binnen de Stad , Stede en Lande te Utrecht hebben plaats gehad, zo dat een groot aantal van Burgers en Ingezetenen , gehoor gevende aan de verderfFelyke inblaazingen, listen en aanflagen van eenige ambi ■ tieufe en baatzuchtige Lieden, niet alleen zig niet hebben ontzien, om de verfchuldigde gehoorzaamheid aan de Hooge Overigheid dezer Provincie, en wettige Magiftraten in zommige Steden te ontzeggen; De refpective Regeeringen door attroupementcn, dan eens van eene gewapende, dan eens van eene ongewapende menigte, te dwingen tot het neemen van zodanige Refolutien, als onder dusdanige dwang nimmer zouden zyn genomen geweest; Het groottte gedeelte van de Magiftraats-Perfoonen , zo binnen de Stad Utrecht, als in de Stad Wyk byDuurftede,en daar na eenige van de Regeering der Stad Montfoort, ook met concurrentie van zommige wettiglyk aangeftelde , doch Eed en Plicht vergetende , Regenten, feitelyk van hunne Raadsplaatfen te ontzetten; Ongehoorde en wederrechtelyke Infinuatie, zo aan de Voorftemmende en andere Leden deezer Souver raine Vergadering, als aan Onze Heeren Ordinaris Gedeputeerden, op te Rellen, die te ondertekenen, en tot het doen van dezelve zig te laten gebruiken of laar by te adfifteeren; Door deze en andere geweldiadigheden, blykbaar zo in woorden als in daaden , Dns te noodzaaken om de Stad Utrecht te verlaten, ;n ter beveiliging van Onze Perfoonen en vrye Deiberatien, mitsgaders de uitvoering van Onze wet:ige bevelen; den wyk te neemen naar de Stad Amersfoort; Voorts eene geheele nieuwe Regee•ingswyze in te voeren, en daar toe zig te bedienen ran het dadelyk Arrefteeren, Beëedigen en Introduceren van nieuwe Stedelyke Rcgeerings - Reglenenten, op eene geheele inconftitütioneele wvze, ia jaki door behulp van gewapende Perfoonen, maar  JAARBOEKEN, November, 1787. 5769 maar ook bovendien , niettegenftaatide, Onze herhaalde Landsvaderlyke vermaningen en waarfchou- r wingen, en ook onaangezien Onze gemagtigde handelingen , met relatie tot het voorgevallene binnen. de Stad Wyk by Duurftede, vervat by Onze Pu-1 blicatie van Amneftie van dato 9 July 1787, in-j gerigt met dat falutaire oogmerk, om (was 'tmoge•lyk) de overige Op- en Ingezetenen te doenweder keeren tot bedaarheid en rechtmatige onderwerping aan Ons, als de Hooge Overigheid van den Lande, en tot gehoorzaamheid aan de refpective wettige Magiftraaten van Stad en Steden , nogthans in vilipendi van 's Lands Wetten en Onze billyke Souvereine bevelen,zyn blyven voortgaan met het plegen van geweld tegens de Stedelyke en Hooge Regeering en het verdubbelen van vyandelykheden tegens de Troupen van den Staat, ter Onzer defenfie en op onze requifitie binnen deeze Provincie gerukt, daartoe binnen deze Stad by continuatie invoerende een aantal van gewapende Manfchappen, en eene verbazende menigte van allerlei Krygs-Ammunitie, Schanfen en Batteryen opwerpende, met bederf van de bezittingen der Ingezetenen, plegende daarenboven veelerhande vexaticn en allerlei gewelddadige handelingen, ftrydig met de waare vryheid der Ingezetenen van een vry Gemeenebest; Terwyl ook drie Perfoonen uit de VoorRemmende Leden van deczen Staat, zamen met onwettige Magiftraaten der Steden Utrecht en Wyk by Duurftede, mitsgaders eenige Magiftraats-Perfoonen :der StadMontfoort, van zig hebben kunnen verkrygen, om de Hooge Regeering deezer Provincie te ufurpeeren; De Iegislative magt zig aan te matigen; 's Lands Comptoiren te fpolieeren ; Andere Ontvangers aan te ftellen , in de plaats van die geenen, welke wettiglyk van Ons Commisfie ontvangen hadden; De Penningen, die ten behoeve van den Lande, en tot weizyn van de Provincie waren opgebragt, aan te flaan en te verkwisten , en een gedeelte daarvan te vervoeren; Ons, die te Amersfoort Ü- :recht. °lacaat •an Amjesiie.  577° NIEUWE NEDERLANDSCHE U- TRECHT Placaat vvn AmMestte, i ] i t ] i $ i foort wettiglyk vergadert waren , voor Vyandea openlyk te houden , en eenen Burgerlyken Öorlo" te entamceren; Een Regiment ten dien/te van de Republyk, en ter repartitie dcezcr Provincie ftaande, te casfeeren, en nieuwe Regimenten, onder verfchillende benamingen, aan te werven; Gecommitteerdens ter Vergaderingen van de .Hoog Mo"Heeren Staten Generaal af te zenden; ZyneDoorT Hoogheid den Heer Prins Erf-ftadhouder, in kwaliteit als Kapitein-Generaal dezer Provincie te fuspendeeren, en met zwaare bedreigingen omtrent zommige Synodaale Leden , tegensÖnze gemanifesteerde intentie, een pretenfe Synode te houden; alle welke verwarringen niet minder dan eene totaale ruïne van deeze Provincie zouden hebben naar zig géfleept, indien niet door eene goedertierene beftelling van God Almachtig , hetzelve was voorgekomen. En alhoewel Wy hier omme, zo de verleide en aangevoerden Op- en Ingezetenen dezer Provincie, als alle die geene , welke voor de verleiders en aanvoerders van het Volk zouden moeten geconfidereerd worden, met het grootltc Recht aan de welverdiende ftraffe van misdaad van gekwetfte Hoogheid, •ebellie , feditie , en andere misdaden , tegens de Hooge Overigheid en Regeeringen van de refpective Steden, zouden kunnen overlaten; zo is het no°-:hans, dat Wy op voordragt bv Zvhe Doorluchtige Hoogheid den Heere PrinfeErftadhöuder, ter Onzer Vergadering gedaan, na hierop te hebben ingenomen iet Advys van Onzen Hove Provinciaal,'in aanmerang nemende, hoe veele van Onze In-en Ópgezeenen zommige Requesten, Adresfen, Memorien, lefolutien en andere Acfens, die zy getekend heb>en, of in het geheel niet, of Hechts ten deele, 'erftaan en daarvan eene onvolledige kennis gedra;en hebben; dat ook zeer veele onder valfche voorvendzelen zig hebben laten misleiden, en alzo :hier onwetend tegens de Hooge Overigheid en Wet-  JAARBOEKEN, November., 1787. 5771 Wettige Regeeringen, mitsgaders tot het pleegen van Enorme misdaden, zig nebben laten vervoeren,, en ongevoelig dus van het eene kwaad zyn gekomen tot het andere, dat ook eenige, offchoon insgelyks: voor mede-oorzaken van al het plaats gehad hebbende kwaad moetende gehouden worden, egter daar toe s niet zouden gekomen zyn, indien zy niet door ;dg aanblazing cnopftoking van anderen listige en kwaadaardige Perfonen waren' heenen • gevoerd.; en dat Wy ook daarenbovenniet anders bedoelen dan 's Volks waare weizyn, de herftèlling der Rust en goede Order, mitsgaders het maintien .van de Hoogheid dezer Provincie , en het gezag der Wetten; hébben goedgevonden om den weg van clementie en gratie boven, diè van rigeur van Juftitie , zo veel doenlyk, te praefereeren, en met inhaefie van de voorf. Onze Publicatie van Amnestie, omtrent het gebeurde te Wyk by Duurftede, in dato den oJuLy dezes Jaars. aan alle, en een iegelyk ln- en Opgezetenen dezer Provincie te vergunnen en accordeeren eene Generaale Amneftie, Kwytfchelding en Remisfie van al het geen ter gelegendheid van de binnen deeze Provincie plaats gehad hebbende Troubles en Oproerige beweegingen , eenigzints is misdreven , gelyk Wy dezelve Amnestie, Kwytfcheldinge en Remisfie uit zonderlinge gratie accordeeren mits deezen, niet. willende , dat iemand daar over in rechten oi daar buiten zal worden vervolgd; edoch, nadien de verregaande en tot den Hoogden trap van weder fpannigheid geklommene ongeregeldheden, waar dooi deze Provincie en deszelfs vreedfaame In- en Opgezetenen zo merkelyk benadeeld zyn , dat zulksniet. dan door den tyd , geheel kan worden te bovct gekomen , niet toelaaten onder deze Onze generaak Amnestie en kwyfcheldinge hoofd voor hoofd ti comprehendeeren alle die geenen, welke daar inn( eenig deel gehad hebben, maar dat integendeel di bewaring der Rust en goede Order volftrek vorderd , dat zommige [der voornaamfte'Au theuri U- [RËCHT. P/ricaat •:welke ^ refpeöive Addrest overtik t aanfbraak > aan de Vroedfchap chII&J? 1 naam van de bovengemelde GeWÊWSlr Van ^ Bui*ers ^ Inwoonders, Srïïr r? ™" Gecommitteerdens uit de Agt ÏK1&!!^ °Pgeftdd of ^dertekend hebpen, en by welke, op eene zeer verregaandewvze - StWÊS^ïS^^ geëmpleteerd ende v xheid hunner delibenit.cn, 0p eene oproerige wy- den 10 n meK; Ve!;der aI1^odanigen, als zig op tot ll^niCCmbel' I7SÏ'hebben Iaten Co'umitteercri deL-ón^ VCi'-Cn vanbet zogenaamde Adres, tentot Zr °?aZ',ttenS YfrgaderinS ted°en refolveren Rc^ J^Stfteile^ClPAlb,iiceeren van het ConceptKeglement, op de beftellmg der Stads-Regeering, net zeKPalH§7f, den tydvan drie maanden, om öMi Ö°k\de genne' "weike het Declaratoir op den 20 December 1785, daartoe relatif getekend en vervolgens aanGecommitteerdens uit de VroedfchS ter overbrenging in de Raad ter hand gefteld hebbed voorts de Perfonen , die de Ad,4ien van den 2' en 13 Maart 178S, ondertekend door allé de Geconftitueerdens; hebben opgefteld of ingefevei-d en agtervolgd door eensluidende voorftellen'op den S daar aan volgende, aan den Raad gedaan uit naarri der agtBurger-Compagnien, en elifdoorbyzondeS Perfonen uit d,e Compagnien ondertekend, met de Declaratoiren hierop gevolgd, tendeerende tot het beeeehgen van het nieuw Regeerings-Reglement aan de zyde der Burgerye cn het via fat'ti affchaffen van he Reglement van den Jaare 1Ö74, voor zo verre het Stedelyke betrof; De Perfonen, welke net Adres  JAARBOEKEN, November, 1787. 5775 Adres ofzogemmd Manifest aaa den Heer Eerster! Burgemeefter,opderi 3dén July 1780",overhandigt,. met"het nevens gevoegde Declaratoir, waar by alle zodanige Raden, als zig na het begrip van deover-. handigers eenigzins weigerden te fchikkën, met eené 1 remotie van hunne Raadsplaatzen bedreigt wierden, j hebben ondertekend; gclvk ook de zodanige welke > de Circulaire Misfive aan de Bondgenoten gefchre; ven uit Utrecht deri jden July 1786", en aan alle , de gewapende Schutteryen en Genootfchappen op: gefteld of onderteekend hebben. Verder ook zoda1 nige Perfonen, welke op den aden Augustus 1786, \ (volgens hét gelioudene verbaal van het voorgeval- lene) by het via facit aanftellen enbeëedigen van het i zogenaamd gequaiificeerd Collegie van Gecommit; teerdens uit de Burgerye, de 16, quafi, Geëligeerde Gecommitteerdens den Eed daar toe vastgefteld, • fnitsga'ders de by het Reglement gearreftcerde Eed , 8 zo verre de Stads Regeeringsbetref, afgenomen ed i in derzelver handen hebben doen afleggen, zoals ook die gene, welke by de voorfz. wederrechtelyke : Acfchs en Handelingen, van den 2an Am* lesiie-, 1  577Q" NIEUWE NEDERLANDSCHE U- TR2CHT. Placaat vat Ami natie. door uit hoofde van de zware bedreigingen, daarby voorkomende, de wettige Regenten verhinderd zyn hunne Amptsbezigheden na haare beste kennisfe, ten nutte der Provincie veilig te blyven waarnemen, invoegen dan ook de Heeren Staaten , ter voorkoming van deze gevolgen, den 30 Augustus 1786", te Amersfoort befchreven en aldaar, tot den 18 September deezes Jaars, Haare Vergaderingen en die van andere Collegien gehouden hebben. De Perfoonen, dieopgeftèld, ondertekend of ingeleverd hebben alle Memoden, Adresfen of andere zo fchriftelyke als mondelinge voordragten, welke tot gevolg hebben gehad het feiteIyk decerneeren van zogenaamde Huis- en StadsArresten tegens verfcheidene notable Burgeren en Ingezetenen , gedurende de onwettig geufurpeerde Magiftrature, en daar onder in fpecie van het gewei dadig gevangen nemen en in detentie houden der Heeren Raaden % A. Martens en li. P. Voet Van Wins/èn, ten einde, zo als de eigene woorden en ongehoorde uitdrukkingen van zekere Memorie (zö gezegd word) van wegens de generaale Vergadering van Officieren deezer Stads Schuttery, den 5den Augustus 1787, aan de onwettige Magiftraat overgegeven , medebrengen : „ Om wanneer het „ de Pretenfè Staaten van Amersfoort, onder het. ,, Commando van Willem de Pyfde, Onze, tot nog „ toe , onverdiend gecontinueerde , ondankbaare „ en tomelooze Stadhouder, Kapitein cn Admiraal „ Generaal, mogte gelusten de Stad Utrecht met „ geweld te attacqueeren , dezelve gedetineerdens „ en alzo ook de verdere gearrefteerde Perfonen „ den voorrang te kunnen, en op den eisch van ,, het Volk ook te moeten geven, om in de eerfte ,, plaats, door het gefebut der geweldenaars ver„ nield en verpletterd te worden. " En eindelyk de zodanige, welke' het Adres den 7den Augustus 1787, aan den Pretenfen Raad deezer Stad opgegefteld, ingeleverd en ondertekend hebben, in zig ver-  JAARBOEKEN, November, 17G-7. .5777 vervattende de buitenfpóorigfte cn ongeoorloofdfte eisfehen, nopens den Perfoon en Goederen, zo van den Heere Prinfe Erftadhouder als van de S taatsLeden ter Vergadering binnen Amersfoort compafeerende4 5. Alle de Leden van het binnen deze Stad plaatfe gehad hebbende zogenaamde Defenfie-Wezen, en de gene, die daar by als Ministers hebben geadfi'fteerd. 6. Nog alle zodanige Op- en Ingezetenen dezer Provinciën welke als Commandanten eenig deel hebben gehacf in het dadelyk attacqueren van de Militie van den Staat tot defenfie en maintien van de Hooge Souverainiteit binnen deze Provincie ingerukt, ofte tegens dezelve feitelyke en geweldadige tegenftand geboden hebbeh , inzonderheid by gelegendheid van de zogenaamde Actie -aan of by de Vaart, en der Expeditie op Zoestdyk, de Canonnade op de gelegde Batterye aan de Bilclt, gelyk ook alle zodanige In- of Opgezetenen deezer Provincie, welke als Commandanten van zogenaamde Exercitie - Genoodfchappen ofte Vrycorpfen met hunne onderhorige Manfchappen , gewapend naar deeze Stad zig hebben begeven , om aldaar, als Auxiliairen, Militaire dienften te doen tegens derzelver Souverain , alwaar het ook dat de zódanigê in hunne qualiteiten geen deel gehad mogten hebben in de evengemelde dadelyke attacques des Militie van den Staat, Dan alhoewel Wy, als gezegd, alle deeze Perfonen , breeder nu omfchreven en gedefigneerd, van deze Onze Generaalc verleende Amnestie en Kwytfcheldinge van misdaad willen hebben uitgezonderd , verftaari Wy nogthans de zelve by deze daar door niet af te fnyden de faculteit om met allegatie van zodanige redenen en motive, als het meest zouden kunnen dienen om hun Onze fmguliere gratie te doen meriteeren ,• het zy dan, van door onkunde, misleidinge of anders, haare Bbbbbbbbbbbbb 2 . mis- ü- :recht> Placaat >an Am»  577? NIEUWE NEDERLANDSCHE U- 1RECH1 Placaat van Am tiestie. misdaad kunnende verminderen, middelen gebragt te zyn tot het inftellen , ondertekenen of aanbieden van alle zodanige Inftrumenten als hier voor zyn vermeld, of ook tot andere flappen, van welke hu ■ in waarheid berouw hadden , onvoorzigtig te zyn gekomen , zig aan Ons te adresfeeren , ten einde fpeciale brieven van Pardon te obtineeren, ofte ook ■ wel verzoek te doen, ten einde onder deeze generale Amnestie by fpeciale appoinctementen insgelyks te worden gecomprehendeerd; zo als Wy ook aan de andere zyde in reguard van zodanige Perfonen, welke bereids onder deeze generale Amnestie zig rekenen kunnen, begrepen te zyn, daar door niet komen op te heffen al zulke dispofitien, als bereids •by Ons, de Heeren Onze Ordinaris Gedeputeerden , ofte by de Refpective Magiftraaten yan Stad en Steden mogten gevallen zyn, tot demisfie van Ampten en Beneficiën, by deeze of geene bekleed geweest, ofte ook tot het ontnemen van derzelver Burger - Regten , Regt van inwooning-of anders, gelyk Wy die Perfonen ook door deze Amnestie niet bevryden van zodanige dispofitien, welke nog by vervolg zouden kunnen geoordeeld worden noodzakelyk te zyn, als willende dat al zulke Refolutien bereids genomen of nog te nemen, zullen zyn en blyven van volle kragt cn waarde, en volkomen effecf. forteeren; gelyk Wy ook al verder ftatueeren, dat ingeval iemand van die genen , welke onder deze Generale Amneftie begrepen is, naderhand zig aan dergelyken misdaden, wederom kwame fchuldig te Rellen, zodanig een niet alleen ter zake van deze nader gecommitteerde misdaden zal ftraf baar zyn, maar ook ten'aanzien van alle zodanige Acfens van Rebellie, als by deze aan hem gratieufelyk zyn geremitteerd , zal corrigibcl zyn, als welke in dien gevalle Wy willen gehouden hebben niet geremitteerd te zyn; 'voorts verklaaren wy ook van deze generale Amnestie uit te fluiten alle de zodanige, die, of fchoon anderzins daarinne begrepen, met de daad zullen betonen van  JAARBOEKEN, November» 1787. 5119 van dezelve reen gebruik te willen maken, en alzulks ook die geene, welke zi j; met hare Perfonen en Gcedt ren geretireerd hebbende, ter caufe van gepleegde misdaden van rebellie cn ongehoorzaamheid, by continuatie langer als twee Maanden, na de Publicatie deezes, zig van de Plaatze hnnner vorige Woningen blyven onthouden, zonder zig weder als bevorens dcrwaards te begeven tot derzelver Huisgezinnen enF imilien, en zig aldaar te gedragen als Rille en vreedzaame Burgers betaamd: verklarende Wy al verder dat, offchoon ter zake van de gepleegde Rebellie en Ongehoorzaamheid iemand onder deze Amneftie mogt° begrepen zyn, dezelve daar door niet verftaan moet worden gelibcreerd te zyn, van zodanige Crimineele Aflens , als tegens denzelven bevonden zouden mogen worden plaatfe te moeten hebben , ter zaken van eenige byzondere Geweidenaryen , Roveryen en Excesfen door hun , en wel in 't byzonder door de zogenaamde Scherp fchieters, iade Stad of Steden of ten platten Lande, aan byzonderePerfonenof Goederen gepleegd, als welke byzondere Excesfen, by deezen, niet verftaan moeten worden geremitteerd te zyn, zo als ook mede ongeprajjudicieerd, en aan iegelyk, welke dezelve be^rypen zal willen hem te competeeren, gereferveerd blyven alle civile Aflien, het zy in cas van injurie tot honorabele en profitabele beteringe van Eer , tot recuperatie van alle zodanige fchadens en interesfen , als zullen kunnen blyken aan denzelven toegebragt te zyn, zo door de ge weldadige handelingen van dé Particulieren als ook fpeciaal üoor de willekeurige daden van Geweld en Oproer, van wegens de wetteboze en geufürpeerde Aufloriteit, welke binnen deeze Stad plaatze heeft gehad, gelyk dit inzonderheid mede verftaan moet worden plaatlc te hebben in reguard van alle Aflien, die aan den Lande competeeren ter zake van het onwettig misbruik van 's Lands Penningen als anderzints, en de enorme Schadens hier door aan de Provinciale en StedeBbhbbbbbbbbbb 3 ly- U- '1 RECHT. Placaat van Amnestk'.  578o NIEUWE NEDERLANDSCHE U- trecht. Placaat van Amnestie, lyke Kasfen toegebragt , als welke actiën tegens alle de genewelke daar voor bevonden zullen worden verandwoordelyk te zyn, daar, en zo zulks behoord , gereferveerd worden by deezen. Eindelyk verklaaren Wy, tot Onze nadere dispofitie te blyven referveeren, 't geene binnen de Stad Montfoort in het byzonder is voorgevallen tot zo lange het onderzoek van onzen Hove Provinciaal, op Onze fpeciaale last binnen voorfz. Stad gedaan, afgelopen, en daarover by Ons finaal zal zyn gedelibereerd. En ten einde van deze Onze meeninge een iegelyk zouden kunnen blyken , en zig daar na gedragen , zal deeze alomrne worden gepubliceerd en geaffigeerd naar behoren. Aldusgedaan te Utrecht den ^November 1787. (W'is geparapheèrt) A. F. GODIN, vt, (Onderftond') Ter Ordonnantie van myne voornoemde Pleeren de STATEN. (Was geteekent) H. A. LAAN. Burgemeefteren en Vroedfchap der Stad Utrecht,hebben den 14 dezer eene Publicatie doen afkondigen, waarby op eene boete van 300 Gulden, het ontbieden, ontvangen, nitgeeven, verkoopen enz. van de Zuidholtandfche, Vader landfche, en de beide Ne■tsrlandfche Couranten, de Post van den Neder-  JAARBOEKEN, Novemlm, 1787. 5781 der-Rhyn, Spectator met de Bril en Politieke Kruyer wordt1 verboden. ? Die Publicatie luidt woordelyk aldus: Burgemeefteren cn Vroedfchap der Stad Utrecht, / met geen minder fmerte als- verontwaardiging 1 «ezien hebbende, dat verfcheiden, zo Courantiers r .als kwaadaartige en baatzuchtige Schryvcrs, zedert ( een geruimen tyd , cn vooral in deezen loopend t Jaare, zig niet ontzien hebben in hunne Couranten en weekélykfche Gefchriften de Hooge Staatsvergaderingen dezer Landen en derzelver byzondere Leden , mitsgaders Zyne Doorl. Hoogheid' den Heere Prinfe Erfftadhouder, en Haare Koninglyke Hoogheid Mevrouwe de Prïnfesfe , op eene a ller hatelykfte ea hoogstbeledigende wyze te proftitueeren, en derzelver hooge beiluiten en heiizaame bevelen op eene fchandelyke' en ftrafwaardige wyze te taxeeren en te traduceeren, ten einde daar door Hooggemelde Perfoonen aan het Publyk verdacht te maken , en ten toon te ftcllen als opehbaare Vyanden van den Lande, zulks nergens anders toe ftrekkende geweest is, als om partyfehap, twist en oproer , onder de In- cn Opgezcfcncn te ftopken, en dezelve tot de. verfoeijelykftc onderneemingen op te hitzen en te vervoeren. En byzonder,in aanmerking genomen hebbende, dat daaraan , boven veële anderen , zig ten ergften hebben fchuldig gemaakt de Schryvers van de zogenaamde Z:iidHnllandfche Coumnt, te Woerden by Ryk Paling Willemsz., van de Vaderluua'iche Courant, te.BuikRoot by de Gebroeders Baalde , cn van beide de JSederlandfche Couranten, te Amfterdam by J<» yerlemea Dirk Schuurman uitgegeven, als mede de Schry ver of Samenftellers van 't verderflykTydfchrift, "eïntitulcerd de Post van den Neder - Rhyh , bevorens'gedrukt en uitgegeven by Gysbert Ttmon tan "Paddenburg binnen deze Stad, en thans te Amfter' Bbbbbbbbbbbbb 4 dam U- RECHT. rerhad an opoer ige lefthtif. :n.  57^2 NIEUWE NEDERLANDSCHE' U- TRECHT. Perbod van oproert ge Gefchriften. dam by Hermanus Keizer gedrukt en uitgegeven wordende , gelyk ook van den SoeStator met de Bril en Politieke- Kruyer ■ Hebben Hun Ed. Groot Achtb., om zoo veel m hun is, een openbaareblyk te geven van Hunne hoogfte indignatie en verfoeirmg van al zulke fchandelyk en ftrafwaardige Lasterfchriften , goedgevonden en verftaan, zo als Hun Edele Groot Achtb. goedvinden en verftaan by deezen , alle Boekverkoopers en anderen , welke gewoon zyn Couranten en weeklykfche Bladfchriften uit te geven, op liet ftrengftc teinterdiceeren, het ontbieden, ontvangen, verkopen, bezorgen, diyulgeeren en disfemineren (op welk eene wyze zulks ook zoude mogen wezen), van alle bovengenoemde Couranten, Tydfchriften of Weekbladen, zo verre dezelve reeds gedrukt en uitgegeven zyn, of nog en in het vervolg mogten gedrukt en uitgegeven worden , op pcene van by iedere Contraventie te zullen verbeuren een boete van drie honderd Guldens, een derde gedeelte ten behoeve van van de Heer Hoofd-Officier dezer Stad, een derde ten behoeve dezer Stadsaalmoefenierskamer, en eenderde voor den geenen welke van een contravenrie in deze aanwyzmge zal doen , en wiens naam zal worden gefecreteerd. Waarfchouwende de Vroedfchap ook by dezen alle Boekverkoopers, als mede den Vendumeefter deezer Stad , alle de bovengenoemde Tydfchriften, en fpeciaal het meergemeld befaamd Weekblad, onder den Titul van den Post van den Neder-Rhyn, pp de Auctien van Boeken, of andere publyke Vcrkoopingen , het zy geheel Of by gedeeltens , niet te veilen noch te verkoópen , maar willende dat dezelven voor verbodene Werken gehouden , en daar voor erkend zullen worden. Gebiedende wyders aan alle Boekhandelaren , en anderen hier vooren bedoeld, ingevallc aan hun eenige der voorzeide Couranten of weeklykfche Gefchriften wierden toegezonden, dezelve immediaat over te brengen in handen van de Hce- rea  JAARBOEKEN, November , 1787. 5783 ren van den Ed. Achtb. Gerechte dezer Stad,, op pcene als voren. En op dat niemand van deze des 'Vroedfchaps ferieufe intentie omvetenheid zoude kunnen voorwenden, zal deeze, als naar gewoonte, afgekondigd, gedrukt en gcaffigcerd worden. In kennislè van my N. T. van VOORST. Den 12. November 1787 is ook, by voorraad, tot tyd en wylen nadere fchikkingen op de Stads Schuttery zal gemaakt zyn, zekere orde by Burgemeefteren en Vroedfchap , met overleg van den .Bevelhebber van de Krygsbezettiug beraamd, en den 14 daar aan volgende, by eene waarfchouwing daar van den Voike aldus kennis gegeeven, Burgcmcesteren en Vroedfchap de» Stad Utrecht in aanmerkinge genomen hebbende, dat zy omtrend de adfiftentie in 't geval van eenen ontftaanen Brand binnen deze Stad, en Vryheid, met overleg van den Generaal Major kan aer Hoop, commandeerende het Guarnifoen binnen deze Stad, zodanige proviïioneele fchikkingen beraamd hebben, tot tva en wyle een nader arrangement Op dezer Stads Schutterye zal zyn gemaakt, waar door de Comparitie der Burgerye onnodig en van geen dienst kan zyn hebben goedgevonden de Burgers en Ingezetenen dezer Stad en Vryheid bekend te maaken: Dat de Vroedfchap alle de geene, welke voormaals ingevolge de 2ó"; 27 en 28 Articulen van de Ordonnantie op den Brand den 13 September 1778 gcarrefteerd, verplicht waren ten tyde van Brand zich by dezelve te voegen , en op hunne refpective Laopplaatzen te lifteeren, en te adfifteeren ter bpzettinge van de toegangen, en bewaringe der Brand'-* fpuiten, Slangen als anderzints, van voorfchreven m Bbbbbbbbbbbbb 5 'ver. U- T/recht  578-f. NIEUWE NEDERLANDSCHE üf trecht, Waarfchouwing wegens orde in geval van Brand enz. verpligtinge cn adfiitentie voer het tegenwoordige, en tot dat daaromtrend nader zal worden gediiponeerd, onttlaat,- mitsgaders van alle bemoeyenisièn omtrend den Brand difpenfeerd. Dan zondert de Vroedfchap hier van fpeciaal uit, alle zodanige Perfoonen , welke uit hoofde van hunne Officien en Bedieningen verplicht zyn ingevolge voorfchreven Ordonnantie op den Brand', zich by de Brandfpuiten te laten vinden, enden Brand te blusfehen. En ten einde de.goede Burgerye en Ingezetenen dezer Stad en Vryheid van deze der Vroedfchaps intentie mogen verwittigd worden, zal deze worden'afgekondigd, gedrukt en aangeplakt. Aldus gearrefteerd by de Edele Groot Achtbaare Heeren " Burgemeesteren, en Vroedfchap der Stad Utrecht op den 12 November, en (more fotito') den 14 November 1787, van den Stadbuizc gepubliceerd. In kennisfe van my, J. W. de RUEVER, P Hier by was gevoegd de navolgende Naamlyst van psrfoonen, die in geval van ontftaanen Kand by denzelven behooren te worden toegelaten. De Heer tweede Burgemeefter als Colonel der Schutterye, met de Stads Boden. De Heer Kameraar, voorzien zynde van eene Witte en Roode Cocarde op den Hoed, geadfifteert van deszelfs Knecht, kenbaar door een Brandftokje , waar op het Utrechtfche Wapen gefchildert is. - De Heeren Raaden uit de Vroedfchap, zo TynffieèR&s ais Hoofdmannen, eene Witte en Roode Linte"Cocarde aan den Hoed dragende, met de Bo-  JAARBOEftSN, November, 1787, 5785 Boden der Compagnien, gemunieerd met een doorgeflagen Kopcre Penning, gemerkt met de Letters C. B. Stads Fabriek, Stads Metfelaar, Leidekker, Steenhouwer en Zylemaker, geadfifteerd ieder door twee van hunne Knegts, alle voorzien van een Brandftokje, waar op het Wapen van de Stad geschilderd is. Voorts de Opzichters van het Blusgereedfchap, Brandemmers Ckc., de Brandfpuitmeefters en derzelver Adfiftenten, dragende een Witten Hoed, met het Wapen van de Stad Utrecht van voren tegen de bol gefchildert. Alle de verdere Perfoonen, welke zo tot aani brengen van Water, als tot het pompen en behandelen der Brandfpuiten geaffecteerd zyn; kenbaar aan eene doorgeflagen Penning, moetende hangen aan een Koord aan de Knoop van den Hoed vastgemaakt. De Regeering dezer Stad heeft by Pn« blicatie van den 21 dezer maand voor nie» tig en van onwaarde verklaard alle aanftellingen'van Burger-Officieren, Adjudanten, Onder-Officieren en alle anderen, die in eenige dergelyke posten, ten tyde der onwettige Regeering zyn aangefteld, en ook ontflagen alle dïzulke, die , fchoon by' de wettige Regeering aangefteld , by den onwettigen Raad hebben gediend,dezelven vervallen verklaarendevan alle daar aan gehoorende voorrechten, en gelast dat alleen voor Hoofdmannen erkend moeten worden de navolgende Raaden, en die hen wettig zullen opvolgen, namelyk, in de Compagnien van Turkyen de Heer Samuel Liichtmans. Papenvaandel de Heer Uv TRECHT', Lyst van PerfoO' nen by Brand.  5/86 NIEUWE NEDERLANDSCHE U- * TRECHT. 1 Heer Mr. Johannes Borski Hermanusz. , 't Fortuin de Heer Jöco£ Jrederik Gobi'is, Bloeikuü de Heer Mr. Jan van Vcorst, Zwarte Knechten de Heer Mr. Hendrik yddriaan van den Heuvel, Orangeftam de Heer Mr. Frans Johan Carel Roe lands, Pek» ftokken de Heer Mr. Jacob Lidias de Jon» cheere, en Handvoetboog de Heer Mr. Juflus Lufneu : Wordende tevens alle BurgerSchutters van hunne Schutters-Dienften gehouden voor ontflayjen , zo lang hier op door de Vroedfchap nader zal zyn bevolen. Zie hier den woordelyken inhoud dier Publicatie ; Jïurgemcestcrcn en Vroedfchap - der Stad Utrecht, in overweging genomen hebbende, de groote verandering, die na-den 2 Augustus 1786, inde Burger - Compagnien is voorgevallen, en daar by ichtflaande, op het gedrag der Officieren zederï iien tyd gehouden; hebben goedgevonden by deeze raor nul en van onwaarde te verklaaren alle Aanftelüngen van Burger - Officieren, Adjudanten, OnderOfficieren , en alle andere, die in eenige dergelyke Posten, ten tyde der plaats gehad hebbende onwet:ige Regeering zyn aangefteld geworden; dimitteeende tévens alle"dezulke, die fchoon by de wettige legeering aangefteld, echter by den Pretenfen Raad o voorgemelde qualiteiten mochten hebben gefun;eerd, met interdictie aan dezelve, om te jouisfeeen van de Vrydom van Poortgeld, van de permisie van fesfie te houden in de Burgers - Officiers Janken in de Kerken, ofte van eenige andere Pra> 3gativen te voren, en van ouds her aan de BurgerMeieren geaccordeerd geweest. Gelyk de Vroed-:hap al verder verftaat, dat alle Burger-Schutters aq hunne Schutterdienften worden gcffóuden voor ont-  JAARBOEKEN, November, 1787. 5787 tntflageri, zolange, tot dat hier op nader, door de Vroedfchap zal zyn gedisponeerd, Ordonneerende de Vroedfchap voorts alle Officieren, of die' als Scriba's en uit dien hoofde als Rentmeefter en Fiscaal van den Burger - Krygsraad, laatftelyk, en ten tyde bovengemeld hebben gefungeerd, en generalyk alle en een iegelyk, welke eenige Papieren, Gelden of Goederen, de Burger - Krygsraad of Bur-. ger - Compagnien betreklyk, onder zich mogten hebben, al het zelve, zo ras doenlyk, ten langften binnenveertien dagen.na de Publicatie dezer, in handen van den Heer Collonel, of een der Hoofdmannen over te brengen, en zo zy het een of ander voren gemeld niet onder zich mogten hebben, maar bewust zyn waar het zelve is, daar van ten fpoedigfte ïtennisfe te geeven; alles in cas van Contraventie op eene boete van vyftig Guldens, ten behoeve van de Krygsraad - Kasfe te verbeuren. Gelastende de Vroedfchap wyders aan alle en een ieder, die zulks zoude mogen aangaan, de navolgende Raaden (en die dezelve wettiglyk zullen fuccedceren) in qualiteit, als door de Vroedfchap aangeftelde Hoofdmannen in de refpective Wyken dezer Stad, naar vereisch te erkennen, als in de Compagnien van Turkyen, de Heer Samuel Luchtmans; Papenvaandel, de Heer Mr. Johannes Horski Herma'nsz.; '/ Fortuin, de Heer Jacob FredrikGobius; Bloedkuil, de Heer Mr. Jan van Pootst; Zwarte Knechten, de Heer Mr. Hcnrhik Jdriaan van den Heuvel; Urange/lam, de Heer Mr. Frans Johan Carel Roelands, Pek/lokken, de Heer Mr. Jacoh Lidias de Joncheere; en Handvoetboog, de Heer Mr. Juftm Lufneu. En ten einde niemand hier van onkundig zy: zal deeze worden afgekondigd, gedrukt en aangeplakt naar behooren. Aldus gearrefteerd by de Vroedfchap der Stac Utrecht on den 19 November 1787, en (ge woon' Ü- rRECHT. Publica'ie ter af' ianking van Burier.Offideren en Schut■ery. 1  ü- ■TRÏCHT 1 ] 1 t I i i 5788 NIEUWE NEDERLANDSCHE woonlyker wyze) van den Stadhuize gepubliceerd den 21 daar aan volgende. {Onderftond) In kennisfe van my, (Was gcteekeiid) j. W. i>e RUEVEEL , .' 'i'. » " f7'r*.'':-:' ' Gelyk met de omwenteling alle de daaden t*naÖ?, nir?WG Vroed^hap door de oude rterftelde Regeering wierden voor nietig verklaard, zo vervielen dan ook te gelyk de beroepingen der Profesforen Roskam. Valke* naar, Saxe en Nieuwland. De Heer Roskam hadt reeds het Profesforaat met eene Redenvoering aanvaard. Dog de Heer Valkenaar die te Franeker zyn post als Hoogteeraar hadt nedergelegd, en reeds herwaarts zyne goederen hadt gezonden en hier een ^ms gehuurd hadt, fchreef nu met de omventeling aan de Vroedfchap, dat hy voor iet Hoogleeraars Ampt in de Rechten nu )edankte, als wel voorziende, dat zyne e Heeren Mr. Erasmus Methotst, W. Panné^ koek Allardz. , M*C. Pannekoek , Dr. G<- Trouil'  JAARBOEKEN, November, 1787. 5791 Tr-oidllart. Dr. Jacobus Botb 'Hendriken, P. ?. j fSsrchert en H. ter Horst, zig Uit de Vergadering 1 eeabfentecrd hebbende, waar uit ook de Heer Hoofdofficier by gelegen theid van deze deliberatie was; vertrokken/hebben de Heeren Burgemeelteren en. andere Heeren tot het advifeeren over het Concept- / Placaat van Amnestie gcrapporteert, dat dezelve no-i dig beoordeeld hadden met de zeven Heeren hier Voren gemeld in conferentie te trecden, dewelke aan Hun Ed. hadden verzogt, het navolgende Declaratoir ter infertie in dezer Stads Notulen aan den Raad te preféuteeren. Luidende EDELE ACHTBAARE HEEREN! Ter gelegen theid van het algemeene misnoegen, dat onder de Inwoonders van dit Land en Provincie in het gemeen, en van deze Stad in het byzonder , over het publiek beftuur ontftond, hebben Wy met andere en mooglvk ook met de meefte Leden dezer Vergaderinge, "en genoegzaam alle de Regeerings -Collegien in ons Vaderland gemeend, daar in zodanige gebreken te ontdekken, welke wy oordeelden, dat gerepareert moeiten worden. Wy erkennen, dat Wv niet doorzagen het gevaar dat het in heeft, en 't beleid dat 'er van noden is, om aan de verbeteringe van den Staat en Regeering te arbeiden, om niet in plaatfe van mindere gebreken, die toch in alle Regeeringen plaats hebben, weg te nemen, grovere in te voeren. Wy lieten ons, de een meer de ander minder, door eene te verregaande drift vervoeren, en dikwerf door andere mede Hepen, om zulke middelen jn 't werk te dellen, tot het maken van redrcsfen, als wy by nadere overweeging begrepen hebben, en thans erkennen veel erger te zyn dan de kwaaien, die wy 'meenden dat geneezen moeiten worden. Wy moeten U Ed. Achtb., tot ons leedwezen, hier by erinneren: de Vergadering by ons op den Ccc ccc ccc ccc c 19 Uiers- , OOïS-T. 4£le van ZaeniuS' .hen Re* 'enten*  5792 NIEUWE NEDERLANDSCHË Amersfoort. Atte van Zoen tus fchen Regenten. 19 Augustus 1785, op aandrang van eenige Burgers , en voorgaande convocatie van den Heere Graanen gehouden , en het geene daarby door ons is verrigt, eene Vergaderinge te zyn van welkers onwettigheid, en van het onbeftaanbaare van haare verrigtingen, wy thans ten vollen overtuigd zyn. De middelen by de Heeren Staaten op requifitie van U Ed/Achtb. in 't werk gefteld, om de orde en rust te bewaaren, door deze Stad van Guarnifoen te voorzien, befchouwden wy uit een gantsch ander oogpunt, dan zulks by U Ed. Achtb. is gefchied;wy zagen die aan als fchadelyk voor de Stad en Burgery, en dwaalden, dit ontveinzen wy thans niet, op nieuw in de middelen tot afkeeringe hier van. Wy addresfeerden ons by de Hooge Bondgeflooten , om door Dezelven van dit Guarnifoen"te worden bevryd, en konden dus , gelyk wy nu begrypen, geacht worden, door vreemde hulpe en invloed ons te hebben willen verzetten, tegens de fchikkingen van onzen eigen Souverain en wettige Stads Regeeringe. Dan Èd. Achtb. Heeren , vergun ons U Ed. Achtb. te verzekeren, dat wy toen niet begreepen, iets, met de Conftitutie der Regeeringe ftrydende, le hebben verrigt, maar als zo iets, als waar toe wy ons uit hoofde van het verbond van Unie bevoegd achten; hier in ons te zeer op voorlichtinge van andere vertrouwende. Niets minder was ons oogmerk dan de Souverainiteit dezer Provincie te willen in twyffèl trekken , en dezelve, of de Vergadering des Raads, tot eenige afhankelykheid aan andere Provinciën te willen onderwerpen; wy zyn van de betamelykheid en gegrondheid van het tegengeftefde volkomen overtuigd, enbegrypen thans, dat wy billyke klagten meenende te hebben, ons by U Ed. Achtb. zelve, ofte by den Souverain dezer Provincie, of by vastgeftelde Rechtbanken binnen dit Gewest, hadden moeten addresfeeren, daar wy nu_een treurig oog vestigen, op  JAARBOEKEN, November, 1787. 5793 op alle de rampen, die ons Vaderland, als gevolgen 'van zo veele woelingen en oneenigheden , federt eenigen tyd hebben getroffen ; daar wy overtuigd zyn, dat die rampen^ door niets anders dan eensgezindheid onder alle de Ingezetenen, en vooral onder de Regenten gelenigt en verminderd kunnen worden, hebben wy vermeend in deze Vergaderinge daar toe,den eerften Rap te moeten doen, uit hartgrondige overtuigingen, dat wy in de bovengemelde ftukken gedwaald hebben. Wy erkennen hier in onze dwalingen, en erkennen die met leedwezen. Waren die pasfen te herdoen , geen oogenblik zouden wy aarfelen om de- \ zelve te redresfeeren, en wy dragen hier by geen minder leedwezen over zodanige driftige en onbczonne uitdrukkingen, als dikwerf by monde en ge- ' fchrifte ten opzigte der van ons disfentieerende Leden dezer Vergaderinge en Secretaris, als den Souverain dezer Provincie zelve, door ons zyn gebruikt. Wy verzoeken U Èd. Achtb. het lasfive daar in opgeflooten, niet aan een kwalyk geplaatst hart, ofte beledigende intentie, maar aan eene vervoering van drift te willen toefchryven, even als die geene van ons, welke mogten fchynen de wettigheid der Vergaderinge van de Staaten in deze Stad gehouden, te hebben willen tegenfpreken, of dezelve dadelyk tegengefproken hebben, als nu van dien tegenfpraak niet alleen afzien, maar de wettigheid van alle de ' alhier gehoudene Vergadering der Heeren Staaten ten vollen erkennen, verzoekende dat dit mede als eene dwaling in ons mag werden gepasfeert. . In één woord Ed. Achtb. Heeren, wy dragen hartelyk leed over al dat geene, waar in wy ons ten opzigte van het beleid der Regeering in deze laatlte dagen misgrepen , en aanleiding tot zo fchadelyke dislènfien mogten gegeven hebben. Wy zien van agteren een verkeerd plan gevolgd te hebben 3 wy verzoeken op nieuws in U Ed. Achtb. 'Ccccccccccccc 2 vriend- Amërs* FOORÏ* /f£te van Zoen tus» fchenRs» genten.  5794 NIEUWE NEDERLANDSCHE Amersfoort. Mie van Zoen tus fchenLie genten. vriendfchap aangenomen te worden, wy bieden O Ed. Achtb. daar toe ernftig de hand. En op dat U Ed. Achtb. te min bezwaard zouden zyn met ons in de vorige harmonie te leven , en het gepasfcerde te vergeetcn, doen wy U Ed. Achtb. de plegtige verzekeringen , dat wy ons hier na nooit met eenige zogenaamde Novateurs ofte bewerkers van partyfehappen in de Regeeringe,. ofte met die party, welke onlangs by den naam van Patriotten pleegt te worden onderfcheiden , zullen inlaaten, of dezelve met raad of daad te onderReunen of op te zetten, om het wettig gezag van U Ed. Achtb. of dat van den Souverain der Provincie te ondermynen, en tegen te werken, direcf. of indirect-, op dien voet U Ed. Achtb. verzekerende , dat wy van dit oogenblik ons van alle overeenkomften , waar mede wy, of zommigen onzer aan dezelve mogten wezen verbonden, houden ontflagen, ons daar aan niet zullen houden, ofte ons immer met dezelve verbinden zullen. Wy hebben niet gefchroomt hier van dit Declaratoir in deze Vergadering fchriftelyk en getekend over te geeven, zo om U Ed. Achtb. van onze finceriteit in dezen te overtuigen, als om dat wy het van onzen pligt hielden, van onze dwaaling of verkeerdheden overtuigd zynde y daar van terugge te komen, verhoopende in het vervolg met volkomene eensgezindheid onze pogingen met die van U Ed. Achtb. ten nutte van Stad en burgery te mogen vereenigen. (JVas getcekend') E. METHORST. W. PANNEKOEK Allardz. C. PANNEKOEK. G. TROUILLART. J. BOTH HENDRIKSEN. P. J. VISSCHERS. H. TER HORST. Amersfoort den 10 November 1787. Het  ' JAARBOEKEN, November, 1787. 579-5 Het «eene dus op verzoek als voren ter infertie aangenomen zynde, werd wyders door de Heeren j Gecommitteerden aan den Raad gcadvifeert, ende «eïnfteert in dit gedeclareerde genoegen te neemen, zonder deezen aangaande eenig nader onderzoek of vervolg te requireeren: waar op de Raad z-ig'eenparig ïnet dit Advies heeft geconformeert, verklaarende verheugt te zyn de Heeren hunne Medeleden van derzelver dwaalingen terug gekeert te zien, en geneden te zyn, met voorbyzien van alle perfonee]e beledigingen en ondervondene onaangenaamheden nu door de zo ernftige gedaane declaratie hier vooren geïnfereerd voor het toekomende mede ten opzigte van de Stad en Burgery gerust gefteld, van alle Inftantien op geregtelyk onderzoek van 't gepasfeerde af te zien, in die hoop en verwagtmge,, dat de andere Leden van den Raad voortaan wel' zullen gelieven mede te werken , tot bevordering: van het wezentlyke belang der Burgery. en met dezelve begrypen zullen, dat niets gevaarïyker zyn kan dan het morrend ongenoegen van eenige weinige Broeders dei' Gemeente, de ftemme des Volks pr'etendeerende, gelegentheid tot aanmoediging te geeven, alzo daar uit niets anders dan de perniêieufte gevolgen te wagten zyn, welke, alhoewel in deze Stad door's Hemels Zegen, zo merkelyk gefluit, egterdoor de gantfche Republiek tejammerlyk ondervonden worden, fchoon de prefente Leden des R'aads meenen, beneffens den Heer Hoofdofficier, by de aigemeene rampen zig met dien troost te mogen opbeuren, dat zy daar toe geen aanleiding gegeeven ofte tot ondermeininge van dd Stad ofte Regeeringe mede gewerkt hebbesi. Politie den 19 November 1787. De Heer en Mr. E. Methorst , dcede uit naam en Gedeputeerde STAATEN van FRIESLAND. Maandag den 12 November 1787. C\p het geproponeerde ter Vergaderinge gedaan, v-' dat namenlyk ten aanzien van het bidden, in de Publieke Kerken dezer Provincie, voor de Heeren Staten des Lands , voor Zyn Hoogheid den Heere Erfftadhouder en Hoogstdeszelfs Vorstelyfc Huis , mitsgaders de verdere Hooge Collegien van Regeeringe, niet voldaan word zo aan vorige gefielde ordres daar omtrent, als ook dat by zommige Predikanten zulks geheel nagelaten, by andere gedeeltelyk, en wederom by andere met willekeurige verfchikkinge en verandering gefchied ; Zo is na deliberatie goedgevonden en verCcccccccccccc 5 ftaan, Leeuwarden.  58oo NIEUWE NEDERLANDSCHE Leeuwarden. Refolutie nopens het bidden voor de Regeering en éenStad houder enz. ftaan, alle de Di'enaaren des Goddelvken Woords in de Publieke Kerken dezer Provincie, door dezen te ordonneeren .ende te gelasten, om in hunne Gebeden zig te rigten na de volgende fchikkingen daar omtrent door Ons gemaakt, en punclueelyk daaraan te voldoen , zonder eenige uitlatinge' bf daar in eenige veranderihge te maken, als by Onzen Collegie wederom daar toe expresfelvk gerenoveerd, met zodanige verandering als de tegenswoordige toeRand van tyd en zaken vordert. Als- dat genulde Predikanten gehouden en verpügt ■ zullen zyn by dè bèdieninge van den openbaren Godsdienst, op Zon- en.Feest-dagen, gelyk ook Bededagen , ten minsten eens te moeten bidden voor Hun Edele Mogende de Heeren Staten van deze Provincie Friesland, als wettige Souverain van den Lande, voor de Heeren- Staten der andere Provinciën, Hunne Nabuiren en Bondgenoten, voor Hunne Geteputeetden, ter Fergadennge van Hun Hoog Mogende de Heeren Staten Generaal en Raden van Staten, voor Zyne Doorlag tige Hoogheid den Heere Prince van Orange en Nasfaü , Erfftadhouder , Capitein- en Admiraal Generaal dezer Provincie , voor Hare Koninglyke Hoogheid Mevr ouwe de Piincesfe van Orange en Nasfau, li oogst deszeifs Gemalinne, voor de beide Jonge Princen en Princesfe. en het gantfche Forfttlyk Huis , voor de Heeren Gedeputeerde Staten, Raden in den hove Provinciaal, Officieren en Magiffraten in Landen en Steden. Wordendede Refpeótive Geregten van Grietenyen en Steden door dezen op 't ernifigfte gelast ten naauwkeurigflen toezigt te houden, dat aan deze Onze ferieufe welmeininge worde voldaan, en datdeze genomene Refolutie waar 'van eenige gedrukte ! Exemplaren aan hun zulle'n worden toegezonden, alomme van de Predikftoelen door de Bedienaren des Goddelyken Woords worden afgekondigt, en aan derzelver Gemeentens voorgelezen, waartoe de  JAARBOEKEN, November, 1787. 5801 de nodige Misfives aan gemelde Geregten medel zullen worden geëxpedieert. ■* 1 Bovengemeld Befluit is den zelfden 12 November door de Gedeputeerde Staten aan, alle de Gerechten toegezonden. Den 17 November 1787 is Willem van Hogenburg woonagtig te Sneek,voor deCrimineele Rolle van den Hove van Friesland gedagvaard, als hebbende het bekend Protest (zie bl. 2159 en 4259O als Volmacht van Sneek ondertekend; en in dé'onrustige beweegingen eenen voornamen rol gefpeeld. Den 24 November 1787, zyn opgelyke wyze Sicco Douwe van Aylva, den 4,8 November Coert Lambert van Beyma en Arend Juliaan Karei de Beere gedagvaard, gelyk mede Broer Feenftra en H. Z. Attema, beiden van Sneek. Deze allen hebben de zogenaamde Staatsvergadering te Franeker helpen uitmaken, In deze maand zyn ook nog Berend Mulder van Franeker , Hoite Peizel van Sint Anna Parochie, en Pieter Wolters van Leeuwarden, gevat, en op het Blokhuis gevangen gezet. ■ ;ooo 75Dom'".-f!q^ofbi' agi>ij(9n iïbo psiaul Thans wordt hier ter plaatle uitgegeeven het III Deels tweede Stuk van den Tegen' woordigen Staat van Friesland, waar mede de Befchryving vart die Provincie ten einde loopt, als bevattende het Vervolg en Slot van ,eeu-  5fêtf& NIEUWE NEDERLA'NDSCHE LEEUWARDEN. ! ! van Westergo, en de gantfche uitgeltrektheid der Zevenwouden. Dit Stuk is inzonheid merkwaardig d or de uitvoerige befchryvingen van Hindeloopen, Workum, en de Grieteny het Bildt, en verders van Oudeboorn, Langweer, de Joure, 't Heerenveen , het Oranjewoud, de Lemmer, de Lustplaats Rys, Balk, de Stad Sloten, Bakkeveen , Gorredyk , Wolvega , enz. Daar en boven is dit Snik voorzien met de Registers der Lands Floreenen in geheet Westergo ert Zevenwouden, en pronkt met eene nieuwe Kaart van Zevenwouden , en eene plaat-, verbeeldende het Marktplein te Workum. De prys is ƒ2:10. en de Uitgave gefchiedtby de Eigenaars van het FondsVan If. Tirion, zynde P. Schouten, J, de Groot, G. Warnars te Amfteldam , S. en J. Luchtmans te Leyden, A en P. Blusfê te Dordrecht, en V. van der Plaats te Harlingen. Franeker. Tot herftel van Frieslands Hooge School, ivelke Reeds in beroemde Mannen heeft uitgemunt, maar welke door de verleedene onlusten ook heftige fchokken moest doorHaan, hebben-de" Curateuren, van Groningen beroepen de Hooggeleerde Heeren H. f. Arentzenius in de Rechten, en J. Ruardi n de fraaye Letteren; dog beide die Heeren lebben voor dit beroep bedankt, zynde te Gro-  JAARBOEKEN, November, 1787. 5803 Groningen behalven verhooging van Jaar-ï wedde, de eerile met den nieuwen post s van Hoogleeraar in het Nederlandsch StaatsRecht, en de ander met die van Hoogleeraar in de -Giieki'che Oudheden vereerd. Stavoren. Den 29 October wierdt Jonkheer C. Bigot op eene plechtige wys in deze Stad ontvangen. Men hadt reeds te voren wegens de omwenteling in dit Gemeenebest en byzonder ook in deze Provincie op verfcheidene plaatfen Eereboogen geplant en Kroonen opgehangen. Eenige Jongelingen, in gelyke kleeding uitgedoseht, reeden 's morgens te paarde uit,welke zich by 'tnaderen van den Wagen voor en achter denzelven rangfchikten,en zo gem. Jonkheer binnen de Stad geleidde tot voor het Raadhuis. De toeloop was groot, en de vrolykheid levendig. Een aangenaam Muziek zettede deze plechtigheid luiRer by. Aan het Raadhuis gekomen, zynde , wierdt de Heer Bigot van eene Commisfie uit de Regeering ftaatelyk ontvangen, die 's avonds een wel ingerigt avondmaal gaf aan de Leden der Regeering, de Heeren Officiers van 't Guarnizoen en de Predikanten , waar by men wederom met een fraai Muziek de ooren der gasten ftreelde. Niet alleen 't Raadhuis, maar ook meest alle de huizen onzer Burgeren waren verlicht. Alles is in de beste orde afgelopen. RANKER. "  Stavoren. i < { i 1 i A \ 5804 NIEUWE NEDERLANDSCHE ' pen , zonder dat de minfte onaangenaams omflandigheid hier of daar heeft plaats gehad. r O V Ë R T S S E L. Deventer De Heer Ridder Vos van Steenwyk tot Nyerzvale,-gelyk bekendis, een yveng NieuwRaatsgezindein de onlang voorgevallene onlusten,verzogt,na de omwenteling, by eenen brief van den <4 November 1787 zyn ontflag als Lid van de Commisiie, tot herzieninge der Quota's en het onderzoek der Generaliteits kas. Dit verzogt ontflag is by Refolutie van Ridderfchap en Steden, den 27 November 1787,aan gemelde Ridder gegund. By Kefolutie der Staten van den 24 Octojer 1787, was wederom het Regeerings-Rerlement in volle kragt herfteld, en waren de iaar tegen gedaane inbreuken herroepen. Dus /onden dan de Ridders A. van Echten ot Arendshorst, en R. W. Sloet tot Merx» jeld , die tot de dispenfatie of 't ontflag van ien Eed op gemeld Reglement hadden in;eflemd, goed, nu wederom by overgezonien gefchriften van den 23 en 24 Novem>er 1787 te verklaaren , voorgem. Regeeïngs-Reglement flipt te willen naleeven en :ich daartoe te verbinden. Met de eenvoudige verklaaring van den Heer Sloet wierdt, den  JAARBOEKEN, November, I787. 5805 den 29 November 1787, genoegen genomen ;I dog den Heere Fan Echten nader aangèfchree-1 ven , alvorens weder ter Staatsvergadering te kunnen worden toegelaaten, eenvouwig zonder redenen of verfcfiooninge , aan het gevorderde by Staats beiluit van den 24 Oclober laatstleden te voldoen. De Staten zorgden ook, by eene Publicatie van den 29 November 1787, tegen alle zamenrottingen, onrust, wanorde, of geweld, Remden mede in de verbintenisfe met de Hoven van GrootBrittannie en Pruisfen , en benoemden tot Leden van de Commisfie tot de Quota's en 't onderzoek der Admiraliteitskas, Jonkheer van Voerst tot den Borgel , en A. H. van Suchlelen, BurgemeeRer der Stad De-, venter. Zyne Doorluchtige Hoogheid hadt Commisfarisfen naar deze Stad gezonden , om naar de omdandigheden en bezwaaren ondeizoek te doen. Aan deze Heeren Commisfarisfen gaven de Predikanten, welken in de voorgaande maand, van hunnen dienst waren ontilagen, J. Hogezval, A. van Eyken, W. Suermond, 'j. van Bosveld en F- N. de Villepoix , een adres over , behelzende een verhaal van het verrigte ten hunnen opzichte, en een verzoek, om in hunne ampten als Predikanten te worden herlteld. De Hoogleeraar F. A. van der Marck is terftond met de omwenteling van hier ge« weeken. Zwol- 1 )even» ER.  Zwolle. • j Ten 5S06 NIEUWE NEDERLANDSCHE Zwolle. Den 24 September kwamen drie Esquadrons Roode Huzaaren van Colts hier binnen , waar van de Heer Baron Goerikingh OverRe is. Onmiddelyk wierden de polienen wagten bezet , en de Nieuwftaatsgezinden die overal posten hadden, vlugtten naar elders. 1 Vervolgens geboodt gemelde Overften aan denKaptein van de Artillerie iJecker. om de twee Veldftukken, die hem door de Nieuwftaatsgezinden waren afgenomen, wederom te vraagen, voor de Hoofdwagt te plaatzen, en met fcherp te laaden. Hierop wierden alle geweeren van de Burgers door hunne Kapiteinen afgehaald, ea op het Stadhuis gebragt: alles was in goede rust en orde. Den 25 September, zynde de geboortedag van den Koning van Pruisiën, gaf de gemelde Overfte een middagmaal aan de Officieren van zyn Corps, waar by verzogt waren de Drost van Vollenhoven en de jonge Graaf van Heiden Hompesch, beneffens den Kaptein iraa de Arrillerie. Eerst wierdt de gezondheid van den Koling gedronken. Ten tweeden van Zyne Hoogheid, den Prinë van Oranje en Haare Koninglyke Hoogheid, Mevrouwe de Princesfe en van de hooge Vorftelyke Familie.  JAARBOEKEN, November, 1787. 5807 Ten derden gaf de Collonel aan Tafel bevel Zw olaan den Kaptein van de Artillerie, om deLE. fcherpe Patroonen van de Rukken voor de Hoofdwagt aftefteeken, en met losfe patioonen te laaden , en feeven fchooten- te doen , voor iedere Provincie eene fchoot: waar na, tusfchen het losbranden van het kanon op het welvaaren van de feeven Vereenigde Provinciën wierdt gedronken onder het gefpeel van een groot getal Mu fik anten, die geduurig over tafel Mufiek maakten. Omtrend het voorgevallene wegens den intogt van'tPruisiiesch Krygsvolk in deze Stad, op den 21 September 1787 en volgende dagen tot den 8'October 1787, is ons die egt berigt toegezonden. WVanneer men op'den 21 September 1787 in bet zekere geïnformeerd was, dat'er van de Koninglyke Pruisfifche Husfaaren van 't Regiment van den Graaf van C,;ltz eenige Esquadrons binnen deze Stad zouden komen, en dat daar van den volgsnden morgen een Esquadron te Raalte , een te Olst, en een te VVyhe zouden arriveeren; wiercl uit Raad en Meente een Commisfie benoemd, om hier omtrent behalven het Ruk van inkwartiering, 'tgcen volgens gewoonte aan de Heeren Keurmeefters gcdemandeert bleef, het nodige te arrarigeeren. Gemelde Commisfie vergaderd zynde, vond men best en gevoeglyk twee Heeren te verzoeken, om zich naar Wyhe of Olst, waar zich de Commandant dier Troepen mogt bevinden, te vervoegen,en van den zeiven de tyd en het oogmerk van zyn komst te verneemen, en over de receptie der Troepen, zo veel doenlyk fchikkingen te maken s welke moeite de Heer Burgemeefter Luu.enhof en de Ge«se^ntsman Qycy/:n op zich namen. Ddd ddd ddd ddd d Gi-  Zwolle. Verhaal ran intogt vai PruisfieschKrygs volk enz / I j8o3 NIEUWE NEDERLANDSCHE Gemelde Heeren rapporteerden naar hunne terugkomst , dat zy te Wyhe gekomen zynde , onderrigt wierden, dat de commandeerende Officier zich aan het huis van den Verw. Scholtus Bannier bevond, waar op zy aldaar met denzelven hadden gefproken, ien .ontwaar waren geworden, dat hy voornecmens 'was den volgenden dag met de bovengemelde drie Esquadrons te Urmen fterk 544 Paarden naar Zwolle te marcheeren , verzekerende gemelde Commandant hun Heeren , dat aan niemand eenig1 molest aan zyn Perfoon of Goederen zoude gefchieden, die zich niet met geweld tegen hem verzettedc. Dat hy hun Heeren verder had gevraagd, of de Brigade en Genootfchap noch niet gedisfolveerd en ontwapend waren, het geen hy anders wenschte,dat voor zyn komst mogt gefchieden , ten einde hy niet genoodzaakt mogt worden, daar toe ordre te Rellen; zeggende verder, dat het de zaak niet was van Burgers, om den. Wapenhandel te oeffenen,cn dat de ontwapening tot herilel der rust in de Republiek volftrekt vereischt wierd. Dat zy Heeren daar op hadden gerepliceert, dat, wat de Brigade betrof, de Regeering van Zwolle dezelve niet konde affchaffen en ontwapenen, dewyl dezelve in Eed was van de Staaten dezer Provincie, en gevolgelyk door niemand anders uit dien Eed konde worden ontflagen, en dat de Leden van het Genootfchap, eenige weinige uitgezonderd, alle als Burgers en Ingezetenen van deze Stad mogten en moeiten gewapend blyven, fchoon het Genootfchap al wierde gedisfolveert , dewyl de Burgers en Ingezetenen dezer Stad al tyd volgens Stads Wetten waren verplicht geweest, om gewapend te zyn, en daar toe opgeroepen wordende, de Stad moeiten helpen verdeedigen. Dat de Commandant hun daar op had geantwoord, dat al wat van ouds geweest was, hem niet aanging, dat hy maar requireerde, dat alle nieuwe  JAARBOEKEN, November, 1787. 580a we gewapende Corpfen wierden afgefchaft, dan dat het Burger • Regiment konde blyven de Wagten en Posten bezetten naar goedvinden , en dat hy ten einde tyd te gceven, om deze eisfchen te voldoen , zich den volgenden dag nog te Wyhe zoude blyven ophouden, cn maandag te Zwolle komen. Dat zy Heeren om alle disputen daar over in 't vervolg voor te komen, tot nadere opheldering geineend hadden aan den Commandant te moeten zeggen, dat het Burger-Regiment tegenwoordig hier°anders gewapend was dan te voren, alzo het thans van uniforme en Geweeren met Bajonetten voorzien was; waar op zy tot antwoord ontvingen, dat de foort van Geweeren hem in geenen deele betrof en onverfchillig was. Dat zy Heeren, den volgenden dag zich weder te Wyhe by den Commandant vervoegd hebbende, aan denzelven hadden verflag gedaan, dat de Regeering dezer Stad, de nodige magt daar toe van de Staaten hebbende ontvangen, de Brigade en Corps ligte Cavallery hadden gedisfolveert, en de legalifatie, aan het Genootfchap verleend, hadden ingetrokken, en de Wapenrustingen van alle die genen, welke geen Leden van het Burger - Regiment waren , hadden doen ophaalen, latende zy Heeren hem ten dien einde de geconcipieerde Publicatie zien. Dat de Commandant in dit alles volkomen genoegen nam, zeggende, dat hy als Vriend en niet als Vyand kwam, en dat hy verzogt als in een Vriendenland te mogen worden ingekwartierd voor een korte tyd, na welke hy weder vertrekken zoude, nogmaals alle de voorgemelde toezeggingen van goede' discipline te zullen doen houden, en de rust op alle wyze te zullen bewaaren, herhaalende en 'er byvoegeride, dat wyl hy te Zwolle nu eigentlyk niets te doen had, liever met al zyn manfehap op Ddddddddddddd 2 dc Zwolle. Verbaal van intogt van Pt tusfteschKtygsvolk enz.  Zwolle. Verhaal van inTog! van P' uis* ftxch J(ngsroik enz jSro NIEUWE NEDERLANDS CHE de Voordeden, dan in de Stad wilde gelogeertworden, wyl 'er dan geen man in de Stad behoefde te komen, en het boven dien voor de Cavallery gemakkelyker was, om buiten dan in de Steden zelf te worden gelogeert. Dat zy Heeren daar op hadden geantwoord, dat zy niet wisten, of 'er mooglykheid was, om alle drie deEsquadrons buiten de Stad te plaatfen, doch dat zy by hunne terugkomst zouden zoeken te bezor- ■ gen, dat zulks gefchiede, te meer daar zy verzekerd waren, dat deze febikking de Regeèrin°- en Burgery zeer aangenaam zoude zyn. ° Waar op de Commandant hun zeide, dathy den volgenden morgen een Officier met eenige Kwartiermakers des morgens ten zeven uuren te Zwolle zoude zenden , waar mede gemelde Heeren waren vertrokken. Des morgens kwart na zes uuren kwam een Luitenant met eenige manfehap, ten getalle van j a 6 om Kwartieren te maken. Deze Officier gerecipieerd zynde volgens affpraak door de Gemeentsman Q'ueyfen by de Poort die <*efloten was, wierdt door"dehzelven by de Heer Praefident tiiïveflejh gebragt, die daar op ik Ténata rapporteerde, dat voorzeide Officier door de Gommis Amelung verzeld, de Stallen en Kwartieren in de Stad bezichtigde , hebbende de Gemeentsman (3 eyfen zich geëxcufeert van verder mede te gaan waar op hy Heer Pram'dent aan den Heer Burgemeefter Ledeboef had verzogt mede te willen raan die zulks niet had willen weigeren. Wel dra ontving de Magiftraat rapport, dat alle fchikkingen tot geregelde inkwartiering te voren maakt, vergeefs waren geweest, neemende de Officier en Husfaaren de Stallen op en disponeerende daar over naar welgevallen. De Heeren Kcurmeefters wierden genoodzaakt in zeer groote haast biljetten te vervaardigen voor de  JAARBOEKEN, November. 1787. jSir de drie'Esquadrons, en wel alle in de buurt, waar; zy de Paarden wilden geplaatst hebben, wordende ■ nog voor een vierde Esquadron Kwartieren gevraagd buiten de Sasfenpoort, het welk echter niet gekomen is. Dit in groote haast verrigt zynde, wierd door de Officier geëischt , dat de Wagten aan de Poorten zouden worden ingetrokken, vervolgens wierd die zelfde eisch gedaan ten opzicht van de Hoofd-' wagt, tot aflosfing van alle deeze dan ook ordre gegeeven wierd. Waar na deze Officier met de Kwartiermaakers vertrok, en ongeveer elf uuren met de drie Esquadrons weder binnen marcheerde. Na dat de Troepen een half uur ongeveer waren binnen geweest, liet de Commandant verzoeken, dat twee Heeren uit de Magiftraat eens by hem wilden komen. Hoe vernederend dit ook was, begreep de Magiftraat voor de overmagt te moeten bukken, en committeerde de Heeren Burgemeefteren Van ïiiarU en Linaenhof, nevens den Secretaris 'fobias, om na denzelven te gaan. Deze by hem gekomen, wierd Hun Wel Ed. door denzelven gevraagd, hoe veel Geweeren 'er opgehaald waren, waar op zy hem repliceerden , dat zulks niet was opgeteekend, doch zulks wel konde gefchieden, en men hem dan wel zoude befcheid doen gceven. Hier op requireerde de Commandant, dat de Geweeren van alle Burgers zouden worden opgebragt en ten fpoedigften, immers voor vyf uuren op het Stadhuis gebragt; waar op men hem te kennen gaf, dat zulks niet wel te doen was en hard zoude vallen , vermits de Burgers van alle tyden hier gewapend waren geweest, en volgens hun Burger-Eed verplicht waren, voor de defenfie der Stad te waken , en voor de rust in dezelve te zorgen, en dat, Ddddddddddddd 3 fchoon 5wOL- Verhaal van inlogt van Pr uisfieschKrygsvolk enz.  58"i2 NIEUWE NEDERLANDS CHE Zwolle. Verhaal van in • togt van PruisJte fldent Lmdenhot, die hy niet te huis gevonden had, geweest was, om zyn Wel Ed. te zeggen, dat de Commandant hem gezegt had, dat hy geen Parool van het Stadhuis zoude haaien , wyf hy het zelf wilde geeven, Heden middag viel 'er een affaire voor tusfchen eenen SamueiCams en eenEombardier, die de Wa»t had, hebbende de laatfte de eerfte met zyn de^en willen fteeken, waar over de Heeren Prasfidemen införmatien willende neemen, den Kapitein van de Kanonniers Bekker op het Stadhuis lieten komen welke aan den Roedendrager, hem die boodfehap doende, antwoordde, dat hy aanftonds zoude komen het geen hy ook deed , doch alleen maar op het plein, zeggende aldaar aan den Roedendrager dat hy by den Commandant geweest was , die hem gezegt had, dat hy Kapitein met de Regeering niets te doen had, en dat hy daarom ook niet 'by de Heeren Prefidenten konde komen, gaande dan sok weg. Dit door de Heeren Prtefidenten in de Ver^ade•ing van de Magiftraat gebragt zynde , wierd een ier Secretarisfen gerequireerd, daar over den Comnandant, namens de Heeren van de Magiftraat te ;aan fpreeken, doch dezelve te kennen geevende lat zy den Commandant niet konden verftaan, nog ook  JAARBOEKEN, November, 1787. 5817 ook dezelve hun, en dat dit gefprek dus zeer ge- 5 brekkig in zyn werk zoude gaan , wierd de Heer x Burgeineefter Ltndenhof als de Hoogduitfche taal maf tig, en reeds een en andermaal met den Com- / mandaat gefproken hebbende, verzogt, dit op zich» te willen neemen, die zulks deed, en vervolgens / ter Vergadering rapporteerde, dat hy zich volgens , op^edragene Comraisfie by den Pruisfifchen Com- j mandant begeeven had, en zich by den zeiven be-. klaa^d'over het verbod, aan den Kapitein van dd Artfflery Bek k et , om op requifitie van de Heeren Prsefidentcn op het Stadhuis te komen, ges;eeven. , ■ Dat de Overfte daar op had geantwoord. dat hy zulks had gedaan, om dat hy de tegenswoordigc Repeering niet als wettig konde aanmerken, zo lang dezelve niet door den Heer Erfftadhouder was geconfirmeerd. Dat hy had gerepliceert, daar over met hem Overfte in geen detail te kunnen treden, doch alleen in bedenken gaf, of niet hier door de oeffening der luftitie en bewaaring der goede orde zoude worden gefiremd, terwyl het oogmerk van het ontbod van den Kapitein Btkker alleen was geweest, om van of door den zeiven informatien te bekomen over ongeregeldheden, gisteren omtrenddeWagt voorgevallen , en tot welke het de Heeren van de Magiftraat voorkwam, door Militairen van zyn Compagnie aanleiding te zyn gegeeven. Dat de Overfte weder had geantwoord, dat hy niets zogt dan de rust en de goede orde te herftellen, en hy de ftooring van dezelve, door wie het ook mogt zyn, even zeer afkeurde, dat hy geen informatien wilde beletten, en dat hier zekerlyk wel eén Auditeur Militair zoude zyn, door welke die konden worden ingewonnen en gefuppedi teert. Dat wat het bedoelde geval betrof, hem ook reeds iets van ter zyden was voorgekomen, en dat hy AYOLE. yerhaal an inogt van Va/itesch%rygs■oïk enz.  J318 NIEUWE NEDERLANDSCHE Zwol- hy den Kapitein Rekker had gerecommandeert ft le. zorgen, dat zyn Volk de fbikate dfflEtaé? onderhouden, en niemand provocceren P °^ Verhaal Dat hy, wanneer de Magiftraat hier in meende te van m- kunnen berusten, aannam T zulks andenrnal ™ Af wyze te doen ët-MStrSM Frws- -erzckenng, dat hem niet aangenamer zoude ^i? fmch dan dat van alle zyden wierd mSSerï om m& Kngs- ter Zyde ftelhng van alles, wat voortee^SeS "'Sen. C Z° ZCei' V£lWken ^Sé' fm Dat hy aan den Overfte daar op betuigt had M even dit zelfde het groote doelwit van dc Ma4 ftraat was en dezelve niets liever zoude zien d?n dat het zelve mogt worden bereikt ' De Magiftraat begrypende, dat men voor de overmagt moest bukken , zag'daarom seeïïarf om aan deeze zaak iets meer te kunnen dten tcrwv het hun belet wierd op de gewoone wVze de nodige informatien hier over te neemen, en het geheel inconftitutioneel zoude zyn, den voet door y voorlagen? ^ Spfg Dezen dag wierd de Paruikemaaker d Aüïan een Burger dezer Stad, om dat hy met een BombardS van de Artillery over het af of niet te d£t flaS by de Wagt woorden kreeg,in de HuslX\S gebragt, en na daar een weinig te zyn binnen^ weest, voor dezelve gebragt, Ê door twee OndnOftaerenvande Husfaaren vjftfe itokftagen^ Den 4 Oólober rapporteerde den Heer Pratfdent l,„def,hoj in fenatu, dat gisteren avond de Roedendrager Öïeruèg zich by hem vervoc °t had 'zeggende dat 'er wel dertig H^laarcn op hef Stadhuis gekomen waren, die na de Gehelen vS Sf «SSeT ^ — Dat  JAARBOEKEN, November, 1787. 5819 Dat zvn Wel Ed.-zich daarop by de Overfte Zwolvervoegt'had j die hem te kennen gaf, dat hy dieLE. order gegeevcn had , wyl men hem geïnformeerd had dat 'er Geweeren van de zolder van de School Verhaal Gebrast wierden, dat hy gemeend had, dat de School vM inoneen andere plaats was dan het Stadhuis, waaraf van van hy zich geen meeiler wilde maken Pruis- Dat zyn Wel Ed. daar op had gerepliceert, dat fiesch zulks onmogelvk was, en dat hy den Overfte ver-Krygszot gaan, om zulks nu nader te bezichtigen. Dat zulks door den Overfte zynde goedgekeurd, de Adjudant met zyn Wel Ed. derwaards gegaan was en op de plaats gekomen, alles in die orde gevonden had als te voren, en dus moest avoueeren , dat 'er een misverftand had plaats gehad , en-de ■Overfte kwalyk moest geïnformeerd wezen, hetwelk dan ook ten'gevolge had, dat de'Husfaaren het Stadhuis verlieten, nemende echter den Adjudant oe fleutels van het Stadhuis , except die van de voordeur mede, en ordonneerende aan den Roedendrager Overweg, om de keukendeur altyd gefloten te houden ; dan van welke fleutels de Meid van den Roedendrager (J>emeg, hem die van de keukendeur weder afnam. Voorts rapporteerde gemelde Heer , dat heden morgen een Officier ook by hem geweest was, hem communiceerende, dat de Overfte niet wilde hebben dat 'er een Veerman naar Amfteldam zoude vaar'en, in het idéé zynde , dat daar door toevoer van versch water aan die Stad konde bezorgt worden, en dat zulks behoorde'belet te worden, wyl die Stad by continuatie zich tegen de Pruisfifche Troepen opponeercnde , dus in allen opzicht als vvandelyk moest behandeld worden. ' Dat zyn Wel Ed. daar op na den Overfte geo-a?n' was , en hem gezegt had te demon ftreeren, -ö . dat  j82o NIEUWE NEDERLANDSCHJS Zwol- dat die Stad nimmer van hier met versch water le. voorzien wierd, en dat het niet vaaren der Schepen een groot beletzel voor den Handel zoude zyn, en Verhaal aan veei inconvenienten onderhevig was eri daarvan in- o;n verzogt, dat de Overfte die ordre wilde intrektogt van ken, doch dat zyn Wel Ed. daar in niet had kïïni Fi uis- nen reusfeeren, zelf niet voor het Schip dat deezen Jtescn morgen zoude vaaren, verklaarende de Overfte cchKrygs- ter wel te mogen lyden dat'de vaart her waards volk enz. open bleef, doch echter onder vifitatie. Voorts kwamen dezen morgen twee Esquadrons van de Husfaaren, die te Deventer gelegen hadden, binnen. 5 Waar tegen wederom twee van de drie, die tot hier toe hier geweest waren, naar Campen , Genemmden Zwartefluis en Hasfelt vertrokken, nee. mende die na laatstgenoemde drie plaatzen eingea, eemge Veldfluk;es met Kanonniers mede: o:n te beletten , dat geene Schepen naar Amfteldam voeren. Deze inkwartiering veroorzaakt veel confufie wyl de Overfte niet had goedgevonden daar van cenige kennis te geeven. Waar over de Secretaris Rover met de Overfte fprekende, zo liet deze laatfte in zyn discours invloeien , dat de geheele Republiek zich thands gefchikt had , uitgezondert Zwolle en Campen en dat de Regeering van Zwolle zulks ook moest doen dat hy daar op geantwoord had, dat dit zyn zaak niet was, en hy als Secretaris daar in niets' te zeggen had, waar op de Overfte repliceerde, dat hy zulks dan aan de Regeering moest zeggen. Den 5 Oftober communiceerde Secretaris Royer , « Jenatu, dat de Ritmeefter die gisteren by de Wed Engthnan was geïnkwartierd, zyn Wel Ed. had' laaten weeten, dat het hem aldaar te woeli» was en daarom een ander kwartier vroeg. Dat hy gemelde Ritmeefter op de Markt fpree- ken-  JAARBOEKEN, Nopemler, '1787. 5M1 Rende, gezegt had, dat de Majoor , die gisteren/ver trokken was, aldaargeduurendeal den tyd dat hy hier geweest was, had gelogeerd, eri dat het onbegrypelyk nioeijelyk was de inkwartiering te veranderen^ verzoekende overzulks, dat hy daar wilde blyven; 't welk dezelve ook wel zoude gedaan hebben, zo niet de Overfte, die daar omftreeks ftond, en dat discours hoorde , tegènhem gezegt had : Ritmeefter bezorg u zeiven maar een kwartier. Dat hy daarop dcnzelven byde Kamerbewaarder IJ/rst> nbe; -j een biljet had gegeeven, waar mede die Officier oók derwaards gegaan was, doch aanftonds terug gekomen, zeggende dat dat huis niet gefchikt Was voor een Onder - Officier; laat ftaan voor hem, dat hy daar op denzelven by. de Weduwe van de Generaal de Fauükf had gebüietteerd. Deze dag trok hier de Sasfenpoort binnen en de Dicferpoort weder uit-, een Battaillon van 't Regiment van Van WeMéua, naar Hasfelt en Steeriwyk; gefchikt, waar van de Magiftraat geene de minT;e kennis droeg, hebbende alleen een Kapitein gisteren am den Heer Praffidcnt i-nuierdwl het patent verT toond , en daar by gezegt, dat hy.zulks deed, wyl h;t Battaillon Stads Territoir zoude pasïeeren, en. langs de Bercumerbrug marchecren, zonder van deri doortogt iets te fpreeken. De Overfte liet ook heden aan het Stadhuis weeten 4 dat hy geen Bourgogne Wyn meer konde bekomen , met verzoek, dat ten eerften order mogt gefteld worden , dat hy die bekwam, voegende daar by, dat een van de Officiers uit Deventer gekomen, hem gezegt had ^ dat dezelve aldaar goed te krygen was. . Den 7 October rapporteerde dert Heer IJndenhof infenatu^.dat hy dezert morgen opdringend verzoek van. de Beurtfchippers, by den PruishTcheh Overfte alle poogingen had gedaan, om .-daar dun .Is de zaken met Amftcldam genoegzaam gefchikt waEee eec eee eëe e ren,' Zwoië LE. [er haal van in ■ togt van) Pruis- fiesdh Krygs10Ik iKS..  5822 NIEUWE NEDERLANDSCHE Zwolle. Verhaal van intvgt van Fr nisfieschKrygsvoik enz. ren, vryheid tot het vertrek van den Beurtman te srlangen. Dat de Overfte hem ten antwoord had gegeeven, hoe wy, die toonden niets ten genoegen van den Heer Erfftadhouder en van hem Overfte te willen doen, faciliteit van hem konden vragen of verwagten. Dat hy ten antwoord had gegeeven , dat wy door het zenden van de Magiftraats Keur ter approbatie van den Erfftadhouder, het tegendeel hadden getoond. Dat de Overfte had gerepliceert, dat hy bedoelde het uitfteeken van een Vlag van den Toren, en het algemeen dragen van een Orange Lint, het geen wy, niet tegenftaandc zyne herhaalde inftantien en den voorgang van de gebeele Republiek, al nog bleven weigeren, dat hy daar toe geen ordre zoude geven , doch dat, voor dat zulks gefchiedde , geen Boot zoude laaten vertrekken. Dat hy getragt had door redenen den Overfte te overtuigen, dat zulks niet uit hardnekkigheid, maar om dat de Regeering meende overtuigd te zyn, dat het belang van de Stad zulks vorderde, was nagelaaten. Dat de Overfte desniettcgenftaande had geperfifteerd, met verdere by voeging, dat hy ons zulks alnog ten onzen beste ried, en dat wy verzekerd konden zyn, dat het Pruisfiesch Guarnizoen niet van hier zoude vertrekken, voor dat aan deze begeerte voldaan was. Dat hy geantwoord had van dit alles rapport te zullen dóen. Waar op dan beflooten wierd by Publicatie het uitfteeken van Vlaggen, Vaandels en Wimpels te permitteeren, en dat van Stads wegen een Vlag van de Stads Toren zoude worden geltoken. Welke Publicatie de Roedendrager Overweg, volgens gewoonte by trommclflag willende doen, wierd to da»  JAARBOEKEN, November $ 1787. 5823 daar op aanftörtds iri de Hoofdwagtgebragt, 't geen; de Heer Prasfident l.indenhof ontwaar wordende, j vervoegde zich zyrt Wel Ed. deswegens by de Commandant 3 en 'verftond van dezelve 3 dat in Guarni-; zöens-Plaatfen buiten voorweeten van de Comman-1 1 dant, geen Trom geroerd of Brandklok' getrokken, mogt worden.. Waar op zyn Wel Ed. hém had te kennen gege:, Ven 3 dat rnen zulks had geïgnoreerd, en het gewoo* ne gebruik gevolgt, 't geen ten gevolge had, dat de Commandant hem na den inhoud, der Publicatie had gevraagt j en daar van geïnformeerd zynde j ' terftond ordre tot ontflag en vryheid tot het verder doen der Publicatie gaf. . -rf) Zyn Wel Ed. nam verder deze gelegenheid waar, om de Overfte te p'erfuadeeren, om terwyl aïics nu ten zynen genoegen gefchikt was, en de zaken met Amfteldam vereffend waren ^ vryheid van Scheepvaart te ' obtineereu ^ maar kon daarin niet verder hagen ,' dan dat de Overfte beioofde zich daar omtrent den volgenden dag te zullen expliceer en: . . 7 Dezen dag wierd de Heer Burgemeefter Fan M 'rle door ordre van de. Overfte op Militaire-Executië gelegd, komende een Onder - Officier en twintig Husfaaren j waar onder een Trompetter, des nademiddags omftreeks vyf uuren ten zynen Huize^ .zonder dat zyn Wel Edele daar van "eenige kennis droeg. Zy verzekerden, datz.ynWel Ed. noch aan zyn Peffoon, noch voor zyn Goederen iets te vreezen had, en dronken aldaar veel' wyn , aten brood, boter en kaas ^ rookten vervolgens, en namen eenige ponden tabak méde, en vertrokken om half zeven ■ -uuren j doch retourneerden ten agt uuren, eetende^ drinkende en rookende als te voren, en vertrekkende daarna. Dan voor hun weggaan zeidc de Onder-Officier, Eeeeeeeeeeeee 2 dat ^WOL.E. 'Zr haaian in~ , ogt vati PrMÏS' , lach • fCrygS' volk enz;  j824 NIEUWE NEDERLANDSCHE Zwolle. Verhaal tan in» tngt van PruisfieschKrygs volk enz. dat den volgenden morgen om half zeven het morgen eeten wederom in gereedheid moest zyn, 't geen tegen dien tyd ook klaar ftond, wanneer de Onder - Officier alleen kwam, zeggende dat zy om agt uuren eerst zoudert komen. Inmiddels wierd aan zyn Wel Ed. huis door ordre van de Overfte gezegd , dat zy niet weder zouden komen, en dat het gedaan was, doch de Onder - Officier kwam tegen agt uuren weder, verzoekende om het eeten, dat toch gereed ftond, mede na de Stal te mogen nemen, 't welk men hem toeftond. Dezen dag, te weten den 7den, liet de Magiftraat de Vlag van de Toren waayen , ingevolge gedaane Publicatie van gisteren, waar op de Overfte de orde tot ftremming van de Scheepvaart afgegeeven, weder introk, en bleef dezelve vervolgens vry; Maandag den 8ften kwamen de beide Esquadrons Husfaaren, die naar Campen, Sluis en Hasfelt geweest waren , weder hier , en wierd daar van een Esquadron voor de Sasfenpoort, en een voor de Dieferpoort gebilleteerd, van welk laatlle ook een gedeelte in Diefen kwam. Den 2.6 September wierdt by de Regeering een befluïc genomen, vervattende eenr» ge middelen, en zommige Burgers, door de inkwartiering van het Pruisfisch KrygsvolL zo zeer boven anderen bezwaard wordende te verligten. Waar in ook de gezworene Gemeente den i Oclober 1737 inftemde. Deze .Stad deedt ook den 27 September ter Staatsvergadering aandrang, om met haar mede te werken, ten einde deze Stad van dien  JAARBOEKEN, Nortmber, 1787. 582J dien ondragelyken last ontheven wierde. Ook befloot de Stad den 29 September in te Hemmen in den voorllag van den Drost van Vollenhoven , den September ter vergaderinge van Ridderfchap en Steden gedaan, om Staats Krygsvolk ter bezettinge in deze Provincie in te neemen: welk voordel reeds door Ridderfchap en de Stad Deventer was tot befluit gebragt. De Stad Zwolle befloot dan om in dat voorftel, ('t welk zy eerst had overgenomen) nu toeteftemmen, ten einde daar door te eerder van het Pruisfiesch Krygsvolk verlost te worden. Uen 5 Oétober wierdtby den Raad enMeeate dezer Stad op het rapport van de Commisfie befloten , om de veranderingen, in Stads Regeeringsbeftier by Refolutien van Raad en Meente op den 23 en 29 January 1787 gemaakt en bevestigd, nu wederom op te heffen, en dus wederom de op Paulilaatstleden gedaane keur van Scheepenen en Raaden ter goedkeuring van den Heere Stadhouder te zenden: in die verwagtingegter, dac de door de opgeroepene Burgers en Ingezetenen ingegeeven bezwaaren, voor zoo verre die wezenlyk gegrond zyn, zouden worden herfteld en weggenomen: en dat intusfchen de thans in dienst zynde Leden van Regee-. ring dien dienst zouden blyven waarneemen, tot dat daaromtrend nadere voorziening zou4e zyn gedaan. / De Regeering dezer Stad heeft den 18 • • Eeeeeeeeeeeee 3 Oc» ZWOL-  5826 NIEUWE NEDERLANDS CHB zwolle. i ] 1 < 1 < ] 1 Oéloher 1787 ter Staatsvergaderinge verklaard , van in te ftemnien in het befluir. van den 28 September 1787, wegens het wederinvoeren van het Reglement op de Regeeringe van het jaar 1748, gelyk zy den 19 October 1787 verklaard heeft, van in te {temmen in het voorftel tot vernietiging der Re*foltuie over het ontdaan van 'den Eed vari Admisfie ter Staatsvergadering' genomen den 16 April 1750, met welke verklaaring den '24 Öctober 1787 genoegen is genomen. Dog de Gemeensraan P. H. Qiieyfen heeft tegen het weder invoeren van liet oude Regeerings-Reglement van 1675 en tegen de herttelling van de ontflagen Gemeenslieden zich den 48 Oftober verzet en geprotefteerd. Hasselt. Door de Regeering dezer Stad is den 27 Sep:ember 1787 verzonden, en den 16 October [787 ter Staatsvergadering ingekomen een versoek , dat de Relbiutie, tegen haren Secretaris A. Exalto dAlmeras genomen, mogt worden ngetrokken en buiten kragt gelield. Ook ïeeft gemelde Secretaris den 17 Ociober 1787 >y de Maten een Request ingeleverd, ten einde te nadeelige tegen hem genomene Refolur ïen mogten vernietigd worden, en hy weItrom in zynen vorigen post, eer en fatfoen ïerfteld. In welken beide verzoeken , zo 'an de Regeering, ais van den Secretariszelfen, de Suten den 18 Oclober 1787 hebben,  JAARBOEKEN, November, 1787. 5827 ben toegeftemd. Nog heeft de Regeering dezer Stad by eenen brief aan de Staten den 27 Octobex '1787 klagten ingebragt over de veelvuldige inbreuken, in haare Stads wel herbrachte rechten van tyd tot tyd gepleegd. ? STAD EN LANDEN. Groningen. Burgemeefters en Raad in deze Stad hebben het verbod van het draagen van Linten, Kokardens of eenige andere teeltenen, herroepen, en vergund vercierfelen van Oranjekleur te mogen draagen. Zie hier dat Placaat, gedagteekend den 26 September 1787, en aldus ingerigt. Burgemeefters en de Raad in Groningen doen te weten; nadien federt het emaneren vun het Placaat, waar by het dragen van Linten, Cocardes-, of cenig ander Teeken van onderfcheiding , van welke kleur ook , verboden was, de omftandigheden van dit Gemeenebest, en van deze Stad er Provincie zoodanig zyn verandert, dat zeer veelt onzer goede Burgers en Ingezetenen hunne genegenheid voor het Doorluchtige Huis van Oranje dooi openbare tcekenen verlangen te kennen te geven , hebben wy niet willen nalaaten, aan die betoonde begeerte , genoegzaam in alle Provinciën van dil Gemeenebest, de Steden en het platte Land aan dei dag gelegd, te gemoet te komen, en aan een iege Jyk uit dien hoofde te vergunnen, vercierfelen vai Eeeeeeeeeeeee 4 d< Hasselt. 1  £3-28 NIEUWE NEDERLANDSGHE (-. br de Oranjekleur te dragen ; zoo nogthans, dat nienIngen. mand daar toe op eenigerhande wyze zal/ worden gedwongen of genoodzaakt ', verbiedende integenPlacaai deel uitdruklyk iemand , wie hy ook,zy, wegens tot het het al of niet dragen van zoodanige Oramcvercierfels dragen met woorden of daden te beledigen, "of aan lyf of van goed te molefteren of te befchadigen , terwyl alle Oranje- dwang en geweld aan eenige Peifonen, Huizen of kleur. Bezittingen deswegen,' of uit 'eenigerhande' oorzaken gepleegd , ten ftrcngften zal worden agtervolgd , en de gene , welke zich daar aan fchuldig maken, als verhoorders van'de publyke rust aan lyf en leven naar vereisch van zaken geilraft zullen worden. En ten einde zulks tot een yders kennis moge komen, zal deze alom in de Stad worden aangeflagen, daar men gewoon is zulks te doen, als mede in de Stads Jurisdicb'en: benevens de Heerlykheid Wedde cn Weswoldingeland , Bellingewo de en Blyham', cum annexis, alwaar deze teffens van de Prcdikftoelen zal worden afgeleezen. Gedaan in Groningen den 26" September 1787. By befluit der Regeering van den 5 0£taber is het Gcnootfchap' van Wapenhandel, • onder de Zinfpreuk onze duurste panden; vernietigd, en zyn de Leden van hetzelven gelast, hunne wapenen tegen betöaling van 17 guldens op het Stadhuis te brengen en aan de Artillerymeeiler overtegeven. Inde Ommelanden , alwaar men meest al Oudftaatsgezind is gebleeven, maakt men veele Nieuïvftaaisgezinden of zogenaamde Patrioten eerl,yk, dat is, men zwaait hen op de kniën.  JAARBOEKEN, November,1787. 5829 kniën liggende, het Vaandel driemaalen over het hoofd, Den 5 Oétober is ook hier te Groningen de Heer Meeller H. J. Wieringa, in wiens plaats voor eenige weeken de Heer Dr. Hoving als Richter van Appingadam wasaangefteld geweest, dog welke, om niet voorgekomen te worden , nu ontflag gevraagd heeft, wederom in zynen vorigen post herfteld , en de vorige aanltellinge van den Heer Hoying kragteloos en nietig verklaard. Den 10 Oétober heeft het Hof Provinciaal van Stad en Lande, ter beteugeling van de verregaande oneenigheden, welken zich onder de In- en Opgezetenen van de Ommelanden hoe langs hoe meer openbaaren, een Placaat beraamd, doen afleezen en aanplakken. Ook hebben Burgemeelleren en Raad dezer Stad tegens het pleegen van baldaadig» heden , euvelmoed en publiek geweld den 15 Oétober eene fcherpe Publicatie afgekon^ digd. Den 19 Oétober hebben,,de Heeren Burgemeefterenen Raad, Oud en Nieuw, faampt Taalmannen en gezworene Gemeente dezer Stad „ alle Refolutien omtrent de oproeping van het Volk , als mede het daar omtrent gedaane rapport i, alle Refolutien om trend de Surcheance van des Raads en der Gezworene keuzen en derzelver continuatie op de Ee ee eeee eeee e .5 ge- Groningen,  5830 NIEUWE NEDERLANDSCHE GROtïINCEN. 1 ] 4 1 I ( r 1 1 \ c ï gedaane Eeden; alle Refolutien omtrent de interpretatie van het Reglement van Regeeringe, opzigtelyk het recht van approbatie »an den Heere Prince Erfftadhouder competerende, en voorrs alles wat tot die zaaken relatif in de Notulen wordt gevonden, wederom ingetrokken en vernietigd, zo en invoegen als'of het zelve nooit was befloten en nimmer hadde geëxteerd: zynde de Heer Secretaris gelast die intrekking en vernietiging in margine aan te tekenen daar het behoord, en voorts de zittende Raad verzogt de Misfive met byvoeging van deze genomene Refolutie, zo fpoedig mogelyk, aan den Heere Prince Erfftadhouder te depecheren." Ingevolge van dit belluit deeden Burgemeelteren en de Haad in Groningen den 23 Délober 1787 eene publicatie afkondigen, sregens de herftelling van Zyne Doorluch;ige Hoogheid den Heere Priole Erfftadhou}er in deszelfs wettige en erflyke rechten, en egelyk ter aanmaaning tot inwendige rust, iflegging van partyfchap, en het draagen van Oranjekleur. De eens beroerde gemoederen komen noeilyk en niet dan langzaam tot bedaaren. )e voorbeelden van de zedeloosheid , boos;eid en geweld, die elders zich vertoonden, erbyfterden ook hier de gemoederen, zo dat e Regeeriug genoodzaakt was , tegen de lunderingen, geldafperüngen en andere mis- han-  JAARBOEKEN, Novembery 1787.. 5831 handelingen, eene fcherpe Publicatie den 2 Gro-. November 1787 te doen afleezen, met aan-wngen. zegginge , dat de fchaden aan de Ingezetenen wordende veroorzaakt, over de huishoudingen van derzelver Kerspelen zouden verdeeld en verhaald worden. T LJNDSCHJP DRENTU& Assen. De Staten dezer Landfchap hebben uit Ridderfchap en Eis;en Erfden den 29 September befloten , „ de Predikanten te gelasten op Zondag den 14 Oétober openlyke dankzeggingen met hunne Gemeenten ten Hemel op te zenden, voor de onverdiende goedertierenheden in het tot hiertoe zo wonderlyk behoud van het lieve Vaderland, en verydeling van veele en booze aanilagen, bewezen; alle gewapende Genootfchappen en gemeenfchappelyke WapenoefFeningen te vernietigen, en voor altoos te verbieden, met intrekking van de voorgaande legalifatie en vergunningen aan dezelve verleend : alle Sociëteiten en Byeenkomlten,opgerigtom in dezelve over zaken, 's Lands beftier betreffende , te handelen, en onderling te corresponderen, te disfolveren, en het draagen van vercierfelen van Oranjekleur te vergunnen. Nog is eene commisfie van agt Staatsieeden, benoemd om met iet Collegie van Drost en Gedeputeerden , onder anderen te be-  5832 NIEUWE NEDERLANDSCHE Assen, befchikken over het Geweer en Wapens van de aldaar afgefehafte Genootfchappen, de papieren der onderfcheidene Krygsraaden en Burger-Sociëteiten te onderzoeken, en fpeciaal navorfching te doen op zeker rcquest, door de Gecommitteerdens der Vry.Corpfen aan de Sta ren van Overysfel ingeleverd, ten einde van het een en ander op het naastyolgende reces te kunnen rapporteeren Laastelyk zyn de vier zig noemende Volmagten van vier Dingfpillen, en indieaangenome hoedanigheid ondertekenaars van zekere deduaie, aangemaand , op de eerstkomende Vergadering Hunne rydige qualifica. tien overteleggen ; ter wyl Heeren van de Ridderfchap dat Stuk hebben verklaard voor een libel, met referve van derzei ver actie na hunnen goeden rade." Bovengemeld Publicatie van den 29 September 1787 luidde aldus; J^iddeifchap en Eigenerfdens, de Staten der Land, icnap Drenthe, doen te weeten: Nadien Ne-, derlancl op hettydilip, wanneer hetzelve reeds op den oever van haar geheel verderf fcheen gebragt te zyn door Neêrlands God, naar Zyne grondelooze barmhartigheid, op eeneonverwagte wyze, endoor een algemeene wonderbaarlyke omwenteling van zaken en opmerkenswaardige omftandigheden, in zo verre gered is, dat het zelve by den gewenschten oancider Urne, de wettige en gevestigde Rcgee3-ings-Conihtutie , onder hef heilzaam en wettig Staats- en Stadhouderlyk bellier bewaart of heriteid is. Zo is het, dat Wy in de eerfte plaats dienftig heb-  jAARBOEKENj November, 1787. 5^33 hebben seoordeelt, aan alle de Predikanten dezer AssEN. T mdfchaD , hier mede aarl te fchryven, om op TÏÏSS"den 4 Oétober eerstkomende, opentlyke Publica» Dankzeggingen met hunne Gemeentens ten Hemel ue.w ofteSei, voor deze onverdiende goedertieren-^/^, heden in het tot hier toe zo wonderbaarlyk behoud*"* en van het lieve Vaderland, en verydeling van'veek^^ booze eri geheime raadflagen, bewezen; en om te*agt verdere bewaaring, veiligheid en voörfpoed van het enz. zelve crnftig af te fmeken, en by deze gelegenheid hunne Gemeentens op het nadruklykfte aan te manen om by alle gelegenheden met hunne daden en werken de goedé'Voorzienigheid' over deze Landfchap in 't by zonder dankbaar te erkennen, zig als ffille eendragtelvke en gehoorzame Ingezetenen, onder de thans," na een bedaarde overweging dei' zedert eenige jaaren zweevendé onlusten , meer dan ooit gevestigde Staats- en Stadhoüderlyke Regeering,te gedragen, alle verdeeldheden en partyfchappert eens voor altoos af te leggen, en fpeciaal niet alteen nu maar teffens volgens het vöorfchnft der Kerkenorder, op ieder Zondag, 'sHemels dierbaarfte Zegeningen, zo over de Regeering dézer Landfchap in 'X gemeen, als over het gantfche Huis van Orange in 't byzonder, openlyk en vuriglyk af te fLn-En nadien de langduurige verdeeldheden, welké -zo ongelukkig hebben geheerscht,-aanleiding tot het plegen van veele verregaande disorders en oproerigheden hebben gegeven, zó is het, dat wy hier in willende voorzien, na alvorens hier mede een openbaar blyk te geven van ons zonderling genoegen, over het zo lbflyk gedrag van onderfcheidene gegoede Ingezetenen, voornamentlyk te Meppel, aaft wiens y verige zorge voor een groot gedeelte het behoud der plaats te danken is, teffens alle In- en Opgezetenen , van wat ftaat of conditie dezelve mogen wezen, hiermede op het allerefnftigfte vermanen, ofrï  5834 NIEUWE NEDERLANDS CHÈ Assen. om de haat c" Paftyfchappe« onder elkandercn ëë8 einde te doen nemen, en met vereenigde pogingen^ Publica onder Gods Zegen, tot herftclling en bewaring der tic tot i'fst mede te werken, en zig te onthouden \ öm den dankzegden en anderen met dreigementen, veel min met het ging en plegen van dadelykheden aan Perfoneii Huizen of tot een- Bezittingen, onder welk voorwendzel ook, te verdragt ontrusten, of'te beledigen, en in het generaal zig enz. te wagteri, van alles' waar door de openbaard rust eenigzints zoude kunnen worden gcltoort; op pcenej om zonder 'eenige verfchoning als verftoorders der openbaare rust'* zelfs aan lyf of leven te worden geftraft, zodanig, als na, Landrégten en de Placa* ten dezer Landfchap zal bevonden worden te behooren.y En ten einde deze bedoelingen zö vari ons, ais van alle vreedzaams Ingezetenen te bereiken, verklaaren wy hier mede wederom te vernietigen, en voor altoos te .verbieden., alle gewapende Genootfchappen, èri gemeenfehaplyke Wapenoefeningen met intrekking van de voorgaande legalifatie en vergunningen .aan dezelve verleend. Gelyk mede provifioneel, en totorize nadere order zyri vernietigd en bly ven verboden, alle zodanige Sociëteiten en by'eenkomftert, Welke zedert eenigeri tyd binnen deze Landfchap zyn begonnen opgengt tê worden, om in dezelve over zaken, 'sLandsbellier betrelfende, opzettelyk. te handelen en onderling te correspondeeren , rcfervcrende wy omtrent de'een en andere onze nadere 'relöL;tien en dispbfitie; , . Laatftelyk hebben wy, op hetvoetlnoor van onze naburige Bondgenoten, aan de betoonde begeerte onzer goede Ingezetenen j om hunne genegenheid , Voor het Doórlugtige Huis van Oranje door openbare tekenen te kennen te gèyeir, willen te gem'oet komen, met aaneen iegclyk mits*dezen hetdrr.gen van vercierfelen van 'étê Orange Couleur te-vergüft- neri,  JAARBOEKEN, November, ïflfl 5%5$ nen met intrekking van de Refolutie dezen ter con- Assen. Srie op den 22 November 178J gearrefteert; zp n Sans dat niemant daartoe op eemgerhande wy- Publica,egzaf mogen worden gedwongen ofte genoodzaakt „ einde°hier omtrent niemand onkunde moge ^ «» L^pren zal deze door den druk gemeen ge- tot eenEkt en aWe van de Predikftoelen dezer ÏÏndfchap gepubliceert en voorts ter gewonelyke enz. plaatfe geaffigeert worden, Aclum op den Reces Landsdag, gehouden te Asfen den 29 September 1787. Ter Ordonnantie van de Heeren voorfchreven, W. H. ERKENSWYK, GENERALITEITS LANDEN. 's Hertogenbosch. Ook hier is in de maand September eene gantfche omkeering vanzaaken voorgevallen. De Oranjevlag waait van den 1 oren, en eeniegelyk is met uranje ven-iciu. De Regeering hadt den 20 September eene Publicatie gedaan,,welke van veele Ingezetenen zo was opgevat geworden, als or uaar by het draagen van Oranje vercierzelen, even als by de Publicatie van den 10 July -7°7* was verboden. Waarop deRegeenng den al  's Her- tögeneosch. Pubüca tie tot dragen van Oranje. 5836 ' NIEUWE NEDERLANDSCHE September 1787 wederom eene Publicatie heeft gedaan van dezen inhoud: T-Toogfchout, mitsgaders Schepenen, Gezworens *■x en Raaden der Hoofd - Stad 's Hertogenbosch* voorgekomen zynde, dat by de meeste Ingezetenen dezer Stad een groot verlangen plaats heeft, om * tot betooning van hunne genegenheid voor Zyne Doorl, Hoogheid den Heere Prince Erffiadhóuder, te dragen Orange Kokardes en andere vercierièlen van die koleur, dan dat fommige van dezelve Burgers en Ingezetenen in de erroneufe gedagten verfeeren , even of zulks by dePublicatierTvan dezen Magiftraat in datis 10 julyen 19 September laatstleden zou Je verboden geweest zyn, hebben nodig gecordeelt by deze aan de góéde Burgerye en Ingezetenen kenbaar te maken en'te declameren, dat het geenziötfs de'in ten tie van deezen Magiftraat is geweest* om het dragen van zodanige vercierfelen te verbieden , maai- alleen alle oproerige daaden tegen te gaari en de rust te bewaren , en dat zulks dus altoos aan een ieder heeft vrygéltaan en nog vryftaat, mits het zelve niet misbruikt werde tot eenige oproerige daaden voorn, by dezelve Publicatie vérboden, eri dat dus alle Burgers ea Ingezetenen niet alleen dé vólkernen vryheid hebben eri altóós' gehad hebbeil 'om zulks te doen ,■ maar dat zelfs Hooafchout, Scheepenen,- Gezworens en Raaden voorfz., zulks aan alle Burgers en Ingezetenen by deezen zyn aanradende , ten einde eenig zodanig vercierfel door een ieder ten blyke van eensgezindheid werde gedragen; Perfifteerende Hoogfchoiit, Scheepenen, Gezwooröns en Raden, dien onvermindert by hunne hier voorgemelde Publicatien , welke ten ftefkften by deze worden gei'nhasreert en de Burgers en Ingezetenen als nog ten fterkften vermaant* om toch de rust, welke een ieder even dierbaar behoort te wezen , met al hun vermogen te willen helpen bevorderen'. Aldus gearrefteerd by Scheepenen, Gezworenen Raad  JA ARB-ÖEKEN, November, 17S7. 5837 Raad der Hoofd-Stad 'sHertogenbcsehdenai September 1787. CORN. LAMB. ACKERSDYCK. Ter Ordonnantie van' dezelve, ANT. MARTINI. De Predikant van het nabuurig Vucht, die zeer veel verbittering tegen de Oudsftaatsgezindheid heeft laaten blyken , is ge* vlugt met zyne Vrouw en beste goederen. De Oudftaatsgezinden hebben hierop in zyn huis geweest, en zyn kelder geleegd * dog, voor het overige, zo veel Ons bewust is, geen fchade veroorzaakt. 'Op den eerden Soiidag, na1 dat hetPlacaat van Hun Hoog Móg. omtrend het Formulier van het publike Gebed in de Kerken was afgekondigd, zou de Predikant La Fond, alhier volgens geruchten en het fchryven van veele Dagpapieren in deszelfs Gebed deze woorden gebruikt hebben. „ Wy bidden U voor Hun Hoog Mog. de „ Heeren Staaten Generaal, en de Ed. „ Mög. Heeren Raad van Staaten : dat de „ höoge rang, waarin zy geplaatst zyn, hen „ niet verblinden moge, en dat zy de paar „ len van hun gezag niet mogen te buitefi „ gaan, ten nadeel van de rechten des volks» vooral van eene Stad, die nimmer gewei Fff fff fff fff f „ gerd VHer togen boschs  5838 NIEUWE NEDEKLANDSCHE 'sHer- t> ger(i heeft haare billyke Refolutien tegetogen- „ hoorzaamen, maar volgens haar capitulaboscb. tie daar toe niet gehouden is. Wy fmee,, ken 00R. de grootheid van Uw mededoo„ ge en barmhartigheid af, voor Zyne Doorl. Hoogheid den Heere Prince van Orange „ en Nasfati, dat hy eindelyk van zyne lang„ duurende dwalingen moge te rug komen, en afftand doen van de langdurige geweldenaryen, waaraan hy zich tot heden toe, tegens de rechten van een vry Volk, „ fchuldig maakt. Wy bidden U eindelyk „ voor de edele en deugdzame Magiliraat dezer Stad, dat zy voort moge gaan met een onbezweken moed haar rechten en „ privilegiën te verdedigen, zonder zich daar .j, van door iemand, wie hy ook zy, te laten „ aftrekken , of daar over eenige onaange„ naamheid te ontmoeten, of zoo hun die „ overkome, dat zy dan in de verdediging a, van hunne rechtvaardige zaak mogen onderfteund worden , door de wapenen „ van hunne Medeburgers, die de uitvoering van hun rechten aan hun toebetrouwd „ hebben." Wy geven dit zo als wy het hebben ontvangen. Het komt ons voor dat deze ofdiergelyken uitdrukkingen, zodie.gebruiktzyn, mogelyk in de opgave niet verzacht zullen zyn. Onderwyl zal by vervolg wel gelegenheid voorkomen, waar uit blyke, wat van deze zaak zy. ■ . . De»  JAARBOEKEN, November, 1787. 5S3S Den 23 Oclober isby de Algemèene Staten, *sHer*ten opzichte van deze Stad, Dorpen en togenHeerlykheden in de Meyerye van 'sBosch,B0SCH° dit befluit- genomen: "J " ' ' ; ; ' fjOr] :>. - r; EXTRACT uit het Register der Refolutien van de fioo? Mug. Heeren STAATEN GENERAAL der VEREENIGDE NEDERLANDEN. Martis den 23 OÏÏober 1787. I' s ter Vergaderinge geleezen een Memorie van Air. H. J. van Oldenbarneveld, genaamd Witte Tul-, flngh, Advocaat-Fiscaal van Braband en den Lande, van Overmaze, daar by aan Hun Hoog Mog.'voor-, dragende, dat ter gelegenheid dat hy Advocaat Fis-, daal van Braband zig onlangs in 's Bosch had bevon-, den, ten einde op de Executie van Hun Hoog Mog. ; Refolutie van den 3 dezer, zo ten aanzien van de gemelde Stad zelve, als ten reguarde van de Dorpen en Heerlykheden in de Meyerye van 's Bosch, alwaar eenige Genootfchappen of Gezelfchappen van Wapenhandel en zogenaamde Vaderlandfche Sociëteiten mogten exteeren, des te beter te vigileercn, aan hem Advocaat-Fiscaal aldaar waren voorgekomen zeer ferieufe klagten , over de licentieufe en aanftootelykc wyze van Bidden, omtrent den Perfoon van Zyne Doorluchtige Hoogheid den Heere Prince Erfftadhouder , Erf-Kapitein Generaal en Admiraal der Vereenigde Nederlanden, welke zig zommige Predikanten in de Stad en Meyerye'van "s Bosch zedert eenen geruimen tyd hadden veroorloofd , en waarin zelfs de jongstleden Publicatie van Fff fff fff fff f 2 ' Hun Refsiuie omrend het ndden Ier Pt»* ïikan-  5840 NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Her- togen- BassH. Refolutie omtrend het bidden der Predikanten. Hun Hoog Mog., in dato den 13 Augustus dezes jaars, dezelve niet had kunnen beteugelen; terwyï wederom andere Predikanten, onder voorvvendzel van hunne Prcdicatien te eindigen met .het allervolmaaktfte Gebed, zig geheel en al ontrokken van voor de Hooge Souverainen en andere hooge Collegien van den Lande, als mede voor de iUuftre Per* foonen van Hunne Doorluchtige en Koninglyke Hoogheden en Vorftelyke Familie te bidden. Dat diergelykc onbehoorlyke en aanftotelyké gedragingen van zodanige Predikanten, aan de eene zyde veel ergernisfe by veele van de Gemeentens, éfi aan de andere zyde zeer verkeerde indrukken op de gemoederen van zommige Toehoorderen hebbende gemaakt, het alzo te wenfchen zoude zyn, dat aan dezelve Licentie voor altoos paal en perk wierde gefteld: Gevende derhalven hy Advocaat - Fiscaal van Braband aan Hun Hoog Mog. 'in.confidcratic, of het Hoogstdezclve met zouden kunnen behaagen, daar in eenige voorziening te doen. Waarop gedelibereerd zynde, is goedgevonden en wartaaö,; mits dezen dé refpeétive Predikanten in de Stad en Meyerye van 'sBosch, als mede in het verder DiftricT; van geheel Staats - Braband en den Lande van Overmaaze , en voorts in alle de verdere Steden, Dorpen, Heerlykheden en Plaatzen van de Generaliteit tegelasten, om zig in het Bidden voor de Hooge Souverainen en andere hooge Collegien van deze Landen, mitsgaders-voor de IUuftre Pcrfoonen van Hunne Doorluchtige en Koninglyke Hoogheden,-en Hoogstderzelver Vorftelyke Kinderen, precies te regulecren naar het formulier van Gebed, tot dat einde door Hun Hoog Mog. gearrefteerd, en' aan hun voorgefebreven en zig geenzints te veroorloven, dezelve voorbidding, na gedaane Predicatie,' onder welk voorwendzcl zulks ook zotide mogen zyn, agterwege te laaten, op pcene van dien ter contrarie handelende van Hun  JAARBOEKEN, November, 1787. 5841 Hun Hoog Mog. hoogfte indignatie, en dat boven' dien naar exigentie van zaken tegens de zodanige ^ zal worden geprocedeert, ingevolge Hun Hoog Mog. 1 Publicatie van den 13 Augustus dezes Jaars 1787, en om dezelve Hun Hoog Mog. Refolutie by den J eerden Predikdienst alomme in de Kerken van ge-/ melde Stad en Meyerye, mitsgaders in de verdere! Sted-m Dorpen, Heerlvkheden en Plaatzen van/ geheel Staats - Braband, den Lande van Overmaaze* en van de Generaliteit, van den Predikftoel te ver- < kondigen en voor te leezen • ^ • 1 Zullende ten dien einde de voorfz. Relolutie gedrukt en een goed getal Exemplaren gezonden worden aan de refpeclive Officiers en Magiftraaten in het dilbïcT: van de Generaliteit, ten einde dezelve te doen toekomen aan die geene aan wien het toebehoord, en door welke dezejye moet worden ter executie gelegd. En zal Extraft van deze Hun Hoog Mog. Refolutie gezonden worden aan den Advocaat - Fiscaal van Braband en Lande van Overmaaze , om t$ ftrekken tot deszelfs informatie. (Was geparapheetd) D. I. VAN HEECKEREN, (Onderftond) Accordeert met voorfz. Register {Was geteekend) H. FAGEL, Alhier is ook de muitery van 't KrygsFffffffffffff s vo1* sHer- 'osenosch. \efo'u' ie omrend het ss  JAARBOEKEN, November, 1787. $851 Spes veri Pattriotti, en op de andere zyde, ■ Deus fic voluit. Midden in de rivier de Maze lag s Lands Vaartuig ook verlicht, metdeszelfs mast en touwen tot 't water toe. meer dan door drie honderd Lampions verligt. De Officieren van de Convoyen ontvongen de gelukwenfchen onder Trompetten en Pauken gefchal, met-een Oranje Bokaal, van den Generaal Major Fan Weideren, van den Bevelhebber Major Baron Van Wil'ken, en den Vice-Hoofdfchout J. H. van Slypen, den Burgemeefler J. C dejacobi, allen opgevolgd door veele Oudftaatsgezinden Ingezetenen enz. Den 14 Oétober is het derde Battaillon van den Generaal Majoor Grenier alhier binnen getrokken , om Krygsbezetting te houden; zynde het tweede Bataillon van den Generaal Major Prins van Baden-Dourlach, reeds zeden den 30 laatstleeden alhier in Guarnifoen. Sas van Gend. Den 29 Oftober 1787 is door Hunne Hoog Mogende by': Publicatie verboden, op verzoek der Neeringdoende Burgers te Sas van Gend: „ het houden van Winkels ten plat„ ten Lande, als mede het opflaan en uit„ flaan van Goederen, Waaren en Koopman- „ fchap- Maas- rRlCHTj  Sas van Gend, VER- 5852 NIEUWE NEDERLANDSCHE „ fchappen op de Limiten van den Staaf, „ bepaaldelyk in de Huizen op den Ouden Man, op het Mollekot op de Kaaywagt ,, en zogenaamde Overtogt aan de Lune, „ het Mosfelhuisje, en langs Oost- en West„ zyde van den Tragel, om en by de Stad ,, van Gend; anders dan onderbetaaling van de Inkomende en Uitgaande Rechten, daar „ op by het Placaat van den 31 July 1725 „ gefield, Op de boete en poene daar byge* ftatüeerd , en boven dien een boete van „ honderd Caroli Guldens, te betaalen by „ den Bewoonder van zodanige Huis, waar ,. in Winkel of opflag van Goederen gedaan iy zyn, telken reize, dat voldoende zal wor„ den beweezen , dat zyn Huis heeft gej, brüikt of haten gebruiken, tot het opflaan a, of uitllaan van Goederen , Waaren eh. „ Koopmanfehaopen, zonder dat van de„ zelve de verfchuldigde 's Lands Rechten „ zyn betaald* '*  JAAUBOÈKEN, November, 1787, ^853- VERANDERINGEN ONDER DE HOOGE EN LAGE AMTENAARS , ENZ. Dordrecht. Uit eene overgeleverde Naamlyst, zyn door Zyne Doorl. Hoogheid, den Heer Prins • Erfftadhouder , tot goede Luiden van den Achten , deezer Stad, verkooren, uit het eerfte Kwartier,; de Heeren Piet er van Braam en Leenden van der, Schoo< ; tweede Kwartier, de Heeren Lodewk van-, Loon en Hendrik Walpot Thomasz. ; derae Kwartier, de Heeren Mr. °ï«cob Hendrik Hm-ft en Arent van der Wet ff'; vierde Kwartier de Heeren GerardusErnan: en Herman Pierer Rees, welke allen daartoe den 6 November beëedigd zyn, uitgezonderd de laatstgemeldeHeer,welke voordien Post hebbende bedankt, is daar voor weder eene nieuwe Nominatie gemaakt , en aan Hoogstgemelde Zyne Doorluchtige Hoogheid verzonden: uit welke die Vorst dan wederom heeft verkoren den Heer Jacob Boon. Door de Edele Groot Achtb. Heeren van den Oud-Raad, is tot Pcnfionaris dezer Stad aangeftcld de Heer Mr. Jasper Johan Perduyn, in Elaaüfe van' Mr. Comelis dn Gyze/aar, welke, uit oofde van de Sathfa&c aan Mevrouwe de Prihfes Van Oranje, van die Post vervallen is. Zie bl. 5181. ï Alhier is in een vierentagtig jaarigeó Ouderdom overleden, de Heer, Hendrik van Convent, M. D., in den Oud-Ra-ad en Oud - Burgemeeftef dezer Stad. Haarlem.- Eenige Leden van Regeering hfchr ben hun ontflag van de Vroedfchap verzogt en beGgg ggg ggg ggg S to- jering )nder )e hoo- ;e en .ace \mte- staars» iNZ.  5854 NIEUWE NEDERLANDSCHE Veran dering onder de hoo ge en .lage Amte- naars, enz. komen, zo als wy bier te voren onder Haarlem vermeld hebben. . Delft. Den 23 Oótobcr is door de Heeren veertig Raden dezer Stad, op deszelfs verzoeK, als Vroedfchap ontflagen, de Heer Mr. $t A. van Heemskerk, Oud - Schecpen. 's Gravenhage. Hun Ed. Groot Mog. hebben, op verkiezinge van Zyne Doorluchtige Hoogheid, den Heer Prins Erfftadhouder, aangefteld tot Prsefident of Voorzitter van den Hoogen Raade, den Heer Mr. jPohan Boreel de Mam tgnnult. Zyne Doorl. Hoogheid den Heer Prins Erfftadhouder heeft uit eene overgeleverde Naamlyst van den Magiftraat dezer Stede aangefteld tot Scheepen Mr. Johan van Hees , Heer van Berkel en Rodenrys, en tot Schcepen - Commisfaris van de Gemeene Lands Middelen Mr. Wtllem 't Hoen , beiden in plaatfe van wylen Mr. Pieter van de Poel. Hun Ed. Groot Mog, hebben het Raad-Penfionarisfchap van Holland en West - Friesland , . by eenen brief, opgedragen aan den Heere Mr. Laurens Pir.ter van de Spiegel, Raad - Penfionaris van de Provincie van Zeeland; en tot Groot - Zegelbewaarder, Stadhouder en Registermeefter van de Leenen over dezelve Provincie aangefteld Jr. Willem Lodewyk Baron \an Wasfenuax, Heer van Stanenburg; en zulks beide in plaatze van den Heer Mr. Pieter van Blciswjk, die (deszelfs derde vyfjaarigen dienst eindigende) in de opgemelde bedieningen zyn ontflag verzogt en bekomen heeft. Nog is by Hun Ed. Groot Mog. aangefteld en by Hoogstdezelven als mede by de Heeren Gecommitteerde Raden beëedigd, als Hoofd- Officier der Stad Levden , de Heer Mr. ' ittaan tan ft, .-*■/<•/, in plaatfe van den Heer Mr. F. J. Mqri , wiens  JAARBOEKEN, November, 1787. 585J ■wiens post met den 10 November is ten einde gelopen. ' Hun Ed. Groot Mog, hebben ook aangefteld tot Rentmeefter der Goederen, beftemd tot onderhoud der Univerfiteit te Leyden, in plaatfe van wylen den Heer Mr. Comciis Chaïtekin , den Heer Burgeraeefter der cvengemelde Stad Mr. Jacob Ber- tram van den Sl'ef.n. Nog hebben Hunne Ed. Groot Mog., op ver kiezinge van Zyne Doorl. Hoogheid den Heer Prins Erfftadhouder aangefteld tot Bailluw en Dykgraaf van Amftclland , den Heer Mr. Pieter Elias, Raad en Regeerend Scheepen der Stad Amfteldam, in plaatfe van den Heer Mr. J. Ueehinck, welke van evengemelde post zyn ontflag verzogt en bekomen heeft: verders tot Bailluw van de Beverlanden, in plaatfe van den Heer Mr. N. Bacüus, die ook van dat Ampt zyn ontflag verzogt en bekomen heeft, den Heer Mr. Johan van den Bran,deler, Raad in de Vroedfchap der Stad Dordrecht, en wegens dezelve afgevaardigd in de Hollandfche Rekenkamer : tot Dykgraaf van Moerkerkenland den Heer Otto Repelaer, in plaatfe van den Heer dr.thony Bult' hazar van den Brandeier, welke daar van ontflagen is. Alhier is in den ouderdom van ruim 85 Jaaren overleden, de Heer Mr. Pompejus hceuft, Raadsheer in den Hoogen Raade over Holland, Zeeland en Friesland. Zyne Doorl. Hoogheid, den Heer Prins Erfftadhouder, heeft uit een overgeleverde Nominatie van de Magiftraat, aangefteld : tot Burgemeefteren, Mr. Johan Patyn, Mr. JanSlicher, Mr. Goverï Franco van Slingeland: tot Scheepenen Mr. Ad'iaan van der Goes, Mr. Abraham van (Neet, Mr. Paulus Beelaerts, Mr. Willem't Hoer, Mr. Diederik van 'der Burch van Spieringsho^k t Ggggggggggggg 2 Mr. Veranderingonder de hooge en lace Amtenaars, enz.  Verandering onder de hooge en lage Amte- waars, enz. i < < i c ï 1 i i 5855 NIEUWE NEDERLANDSCHE Mr. Johan van Hees, Heer van Berkel en Rodenrys: tot Scheepen van Scheveninge, Willem H0(gemaad-., tot Scheepenen Commisfarisfen van des Gemeenelands-Middelen, Mr. Abiaham van Neck Mr. Paulus /teelaerts. Mr. Willem V Hoen, om te dienen van St. Catharina 1787 tot St. Catharina 1788. Ook heeft Zyne Doorl, Hoogheid, uit eene daar toe overgeleverde Naamlyst, tot Vrocdfchappcn dezer Stede verkozen Dr. Co'melis Henricus fclze Gerard Diner ik van Hoey, C ome lis van der Schilde, Dv Jacobus Deftandau , abraham Louis Richard, H ndiik van Dies*. , Mr Akxander Schuylenburg. Adam Goedman. Mr. Gerard'Emar.is Arncldus Greve/t, Dr. Johan theodoor van de Kalleek en Johan van Hoogftralen. Leyden. De Heeren Curateuren van 's Lands Univeriiteit binnen Leyden en Burgemeefteren derEelver Stad hebben, tot OrdinanVProfcsfor S S I neologiK, aangefteld den Heer Sehala buien Jean Kau, Predikant in de Walfchc Gemeente alhier Hun Ed. Groot Mog. hebben ook benoemd tot tóntmeefter der Gecftelykc Goederen, tot onderïoud der Umverfiteic te Leyden beftemd, in plaats jan den overleden Heer Mr. Comélis Chasukm ien lieer Burgemeefter dezer Stad, Mr. Jacob :ertram van den Steen. }.: 1 ^n 10 November is tot Hoofd - Officier dezer .tad bcéedigd, den Heer Mr. Adriaan van Heüs>en, m pmats van den Heer Mr. tifig Jan Marus> wiens tyd van bediening is geëindigd. , ^msteldam. De Staaten van Holland en Westnesknd hebben op verkiezinge van Zyne Doorl' ioogneid, den Heere Prins Erfftadhouder, aanwl .e;d tot Bailluw en Dykgraaf van Amftelland, den leer Mr. Pieter Elias , Raad en Regccrend Schee-  JAARBOEKEN, November, 1787. 5857. Scheepen der Stad Amfteldam , in plaats van den Veran Heer Mr. f. Geeivinck, welke zyn ontflag verzoet mDIWP°' eö bekomen heeft. ö J**£G Den 28 November is alhier rot tweede Penfio- ^n naris dezer Stad aangefteld enbe xdigd, de HeerrF p° Mr. David Willem Elias . Ou 1 - Scheepen, dog lage i behoudens deszelfs rang oneer de Oud - Scheepenen amt_ h dezer Stad. De eerfte Pen( onaris is thans de Heer wfAn„" Mr. Meerman van der Go es. De Penfionaris- 2t~ ' fen Mr. E. F. van BercVet ep C. IV. Viifcher, in de Satisfactie, van de Frinc^sfe Van Oranje begrepen zynde, zyn van die Posten vervallen. Alkmaar. De Heeren Carel de D 'eu, Tr. Gerrit Martyn du Tour en Mr. Rutgerm Pahdanus zyn van hunne Ampten van Raaden in de Vroed-' fchap deezer Stad, op hun verzoek, ontflagen. Hoorn. De Heer Mr. Pieter Verlooren, by Hun Ed. Groot Mog. aangeftelde Contrarolleur van des Gemeenelands - Middelen in West-Friesland en bet Noorder-Kwartier, in plaatfe van den ontflagen Contrarolleur tirouï>ius van der Velden heeft den 21 November gemelde post,met denvercischten Eed in handen van Hun £d. Mog. de Heeren Gecommitteerde Raaden in West-Friesland* en het Noorder - Kwartier af te le<™en aanvaard. toö 5 Utrecht. Den 14 dezer maand heeft Jonkhr. Barend Hendrik, Baron Van Reede, Heere van Sandenburg, Canonik van St. Marie alhier, wegens het Lid der Heeren Geëligeerde Raaden, ter Vergadering der Heeren Staaten zitting cenoomen. ü 0 LYST  5858 NIEUWE NED. JAARB., November, 1787. LYST DER PRYZEN VAN VERSCHEL DE PRODUCTEN ONZES LANDS. Rotterdam den 22 November. Rotterdam den 22 November. by de Z. Zak. Gerst Zomer 31 a 22 cë TARWjarigeOudeZeeuws20 323 6 davER. VriefeBrouw. 16 a 18 oC 1- - nieuwe Zeeuws 17 a 22 fi Zeeuws enz 12 a 14 ^ ■ blaauwe 16 a 19 gPaardeboohen 18 a 21 — ' ■ Zomer 17 a 19 g Koolzaad 43 a 46 ^ Rogge Zeeuws enz. 14 a i6i $ Moutwïn 7cC'de3©Vt. Eewten Graauwe 16 a 23 g by den Steen !— blauwe ié a 20 g Vlas Allerbeft 56 a 58 ft. ■ witte 14 a 17 gl Best 42 a 44 ft Wittebooken 16 a 24 g—— Middelfoort 33 a 35 ft, by 't Lasr.' Gemeen 25 a 27 ft. Boekweit op 152 ffi a 22 oC —— Allergemeenst 22 a 24 ft. Gerst Winter 224324*  NIEUWE NEDERLANDSCHE JAARBOEKEN* December. MDCCLXXXVII. Necdüm etiam caujfce irarum fsvique labores Exciderant animo. VlRGIL. Met het aflopen van dit jaar, brengen wy het verhaal der gewigtige gebeurtenisfen en aanmerkelyke voorvallen in ons Vaderland en derzelver beflisfing door de wapenen van den Pruisfifchen Monarch, ten einde. Is het befchryven van de lotgevallen der Volkeren, is het te boek zetten van die lotgevallen en gebeurtenisfen van een twistend en verdeeld Volk, eene allermoeilykfle taak \ hoe moeilyk, hoe netelig moet dan niet geagt worden, de gebeurtenisfen , voorvallen,poogingen, verrigtingen,. van zodanig een verdeeld en twistend Volk, te midden in die twisten zeiven , of weinig tydsdaar na, te befchryven. Wy hebben die Hhh hhh hhh hhh h moei-  jSóo NIEUWE NEDERLANDSCHE moeilykheid in al haare kragt gevoeld, en zy heeft ons zomtyds doen aarzelen. Daar wy aan de eene zyde niet gaarne aan iemand, hy zy wie hy zy, eenige fuiertende aandoening wilden toebrengen, en daar wy egter aan den anderen kant den piigt van eerlyke Schryvers wilden betragten en ons gewisfen voldoen , en daarom geen misftappen hoegenaamd mog ten nog wilden verbloemen; zo Bekroop ons wel nu en dan eene vertwyffeling. Dog wy herftelden ons, hervatteden onzen vorigen moed, en zeilden op den ouden ftreekregt door zee heenen. Wat 'er ook van kome, hoe men ook onze fchryfwyze gelieve optevatten, wy zullen ons lleeds over onzen moed, rondheid en onzydigheid verheugen, en wy vertrouwen detamelyke goedkeuring van bedaarde, koelzinnige, onzydige, eerlyke Leiden, van welke denkwyze ook , te hebben weggedraagen. Maar, eer wy egter de verhaalen van dit aan* merkelyk jaar fluiten, voelen wy ons'verpligt,omnog eens voor het laatst met eenige opwekkende aanmerkingen tot aflegging van alle partyfchap en tot eensgezindheid, zonder welke ons Vaderland by ieder haggelyk tydflip een prooi van dezen of geenen uitheemfchen vyand wordt, zonder welke voor het zeiven geen heil, voorfpoed , geluk, immer te hoopen is, affcheid te neemen. Het is zo , ons Gemeenebest heeft heftige Ichokken doorgeftaan; het is op den oever gebragt geweest van zyn verderf. Het is ook waar,  JAARBOEKEN, December, 1787, 58^1 waar, dat wy geen groot; verpligting hebben aan de bewerkers van die fchokken. Want ten eerften, waren 'er geene zo groote, geene zo uitfteekende misbruiken; waarom dan zo veele en zo heftige beweegingen aangerecht, zo vol gevaars voor ons Land ? Ten anderen, waren 'er merkelyke misbruiken en gebreken te verbeeteren; waarom dan zo onbezuist te werk gegaan, dat de gelegenheid van die ooit te verhelpen, voor veele jaaren is agteruitgefchoven? Maar dit zy zo: moeten wy dan nog even daaromeenen eeuwigen haat en verbittering in onzen boezem tegen eikanderen voeden? Moeten wy daarom eikanderen van weders zyde eenwig met haatelyke namen beftempelen? Moet de eene party de andere, of Oranjeklanten heeten, waardoor men zodanige wil verftaan, die uit laffe vlyery voor het Doorluchtige Huis van Oranje, de onbetwistbaarfte rechten van de Natie opofferen; of Patriotten noemen, om daar mede die geenen te beteekenen, die uit haat tegen dat Doorluchtig Huis, en uitzucht tot eigene grootheid en meerdere macht, het Vaderland en deszelfs Staatsgefteldheid tragten het onderfte boven te keeren? Zyn 'er dan, onder de eerften geene zodanigen', die de verpligting van Neêrlands volk aan het Huis van Oranje in het vesti,gen van 's Lands Vryheid belyden? de noodzaakelykheid van eenen .Stadhouder, tot bewaaring van het juiste evenwigt tusfchen de vermogens van meer en min aanzienlykeHhhhhhhhhhhhh a Bur-  5862 NIEUWE NEDERLANDSGHE Burgers en Ingezetenen , voorftaan , en te gelyk de noodige bepaalingen van de macht en rechten van den Stadhouder volmondig; erkennen en ftaande houden? Zyn 'er dan onder de laatften geenen, die uitzucht tot meerder geluk voor ons Vaderkitid, en over zeekere en ontwyffelbare misbruiken en braken aangedaan, die gebreken wenschten verholpen, die misbruiken opgeruimd te hebben? terwyl zy de'verpligting van dit Land voor het Huis van Oranje toeltemmende, het Stadhouderfchap niet vernietigd willen hebben, maar integendeel noodzaakelyk agten j dog alleen, 't geen vlyzucht cn geen waarc Vaderlandsliefde daar aan overbodig mogt hebben toegevoegd, van het zelve wilden he laben afgezonderd , en tot gelukkiger beftuur wat meer invloed van het volk, althans meer evenwigt van de onderfcheidene Handen en vermogens verlangden ? Zyn 'er dan , (vraagen wy) ook niet dusdanigen onder de klasfe van die men Patriotten noemt, te vinden? Die het een of ander na rype en bedaarde overweeging nog ontkennen , aan die geenen zeiven geeven wy in bedenking, of zy liefhebbers van waarheid toonentezyn, dan wel pf zy niet veel eer eene ingekankerde partyfchap, haat en verbittering verraaden. Het is hier de vraag niet, of allen, of de meesten zo gedagt hebben; of zy, die zo al gedagt hebben, fteeds de voorzichtigfte, de beste, de rechtmaatigfte middelen tot zodanig goed of verfchoonbaar oogmerk hebben te werk gefield; maar of 'er althans niet veelen zo ge-  JAARBOEKEN, December, 1787. 5863 gedagt hebben; en of men dan allen < die men onder de klasie van Patriotten rangfchikt, en onder dien naam wil befchuldigen, mag aanzien als vyanden , verdervers of benadeeiers van 'c Vaderland? Slaan wyeens een bedaard, een onbevooroordeeld oog op den oórfprong, voortgang en toeneeming van hetPatriotismus in 't algemeen. Ten tyde van de beweegingen in NoordAmerika, waren de gedagten en gefprekken iteeds op de voorvallen in dat waerelddeel gevestigd. Men fprak de onderneemingen van die Volkplantingen voor of tegen , een ieder naar zyne vermogens van geest , kennis , doorzicht, denkwyze enz. Dog de meeften helden tot de party van de Amerikaanenoverom veelvuldige reedenen, thans onnoodig te ontwikkelen. Niet alleen maakten de omwentelingen in dat gedeelte der waereld indruk by ons , maar genoegzaam in gansch Europa. Door het lezen van veele wel gellelde vertoogen van de Amerikaanen, en het verneemen van verfcheidene heldhaftige daaden van den grooten en by allen groot geachten Wasfmgthon en anderen, wierdt men ook opgewekt, om meer dan voorheen, over den oórfprong der regeerjnringen en oppermacht, haareaart,eigenfchap en paaien, over de rechten van een iegelyk Volk, te denken en te fpreeken: waarom trend ook zodanige Lieden nu meer nafporingen begonnen te doen, die anders zich minder daar mede, en meer met hunComptoir, Winkel Hhhhhhhhhhhhh3 of  5804 NIEUWE NEDERLANDSCHE of andere wyze van beftaan hadden opge-ï houden. Die denkbeelden, die nafpooringen van LanJsbeltier, van verpligcingen en rechten zo der Regeerders als des Volks, en der opgehaald de oude misbruiken, die deswege inde Gefchiedfchriften en Jaarboeken der Volkeren van voorige tyden voorkomen, meer en meer levendig wordende; zo moesten natuurlyk dan die zelfde denkbeelden wel eens worden t'huis gebragt op ons eigen Land, en onder de gefprekken over Amerika, gewaagd worden van deze en geene gebreken in onze regeerwyze , waartoe zo veel ligter zich nu en dan gelegenheid opdeedt, als 'er geene Regeeringen zonder gebreken zyn, en dus zekere misbruiken ook by ons door geen redelyk mensch konden ontkend worden. Gelyk het gaat, het gewag, de optelling en klagtenwegens gebreken by ons, brak meeren meer door: van fpreken ging men over tot lchryven : de bemoeijingen wierden algemeen: men vermeerderde ongevoelig het getal der misbruiken, en niet zelden Helde men op derzelver lyst zodanigeil, welken of vergroot waren, of geen beltaan hadden dan in de hersfenen van die geenen, die nu ook al over ftaatkundige zaaken ondernamen te beflisfen; of welke gebreken, hoezeer aan weezigj niet waren te verhelpen, als met het noodlottig gevolg van veel grootere nadee» len, dan men zou tragten te ontvlieden. Hier  JAARBOEKEN, December, 1787. 5865 Hier opontftaatdeuitbarfling van 't oorlog tusfchen Frankryk en Groot-Brittannie, ' en de daar uit haggelyke toeltand van ons Gemeenebest: welke toeltand noodzakelyk tweederlye gevoelens en denkwyze voortbrengt, en ook voorheen by dezelfde gelegenheid fteeds heeft voortgebragt, naar de verfchillendheid van denkwyze en doorzicht niet alleen, maar ook van belangens in koophandel of andere betrekkingen. In tyden van oorlog tusfchen opgenoemde magtige Volken is voorzeker vrede en onzydigheid niet alleen (gelyk altyd voor een iegelyk Volk, byzonder voor een klein Gemeenebest) voor 1 ons wenfchelyk, maar ook ten hoogden voordeelig. Veelen wenschten dan zulks, pok byzonder veele Kooplieden; en Dezen moeiten die onzydigheid allen allerhartelykst verlangd hebben, als daar by het grootll belang hebbende. Dog het was moeilyk 1 die onzydigheid te behouden. Onder die 1 moeilykheden deeden zich in de eerlte plaats :iop, de aanzoeken van beide die magtige ] Mogendheden, om ons tot haare party^ on1 der allerlye beloften en vooruitzicht van voordeden, of ook wel door bedreigingen 1 over te haaien: 't welk den ftand van ons : klein Gemeenehest haggelyk maakte: In de 1 tweede plaats, de zwakke en ongewapende toeltand van ons Gemeenebest, zo te water als te Land, waar door Hetzelve buiten ftaat Was, om met kragt haare onzydigheid, telgen beide Mogendheden, tegen haare aanr moeken en bedreigingen te handhaven en Hhhhhhhhhhhhh 4 door  5856 NIEUWE NEDERLANDSCHE door te zetten. Allen Hemden die zwak, heid, die machteloosheid van den Staat toe : maar niet allen waren het eens omtrend de oorzaak en lchuld van die zwakheid en ongewapenden toeüand. Zie daar dan eenen nieuwen bron van verichiljendsdenken ,fpreeken en oordeelen over misbruiken in onze regeering geopend ; eene nieuwe aanleiding geboren , om naar de oorzaaken van die misbruiken en gebreken te zoeken of te gisfen. Zie daar dan dat oud verfchil van denkwyze, welke zo dikwylsons Vaderlandgefchokt heeft, vernieuwd, en de gelegenheid verfchaft tot misnoegen wegens gebreken, misbruiken, verzuimen, enz. van welken een iegelykzor danige oorzaaken waande gevonden te hebben, als zyne meerdere of mindere kennis, fchranderheid en ervarenisfe, hem vertoonden. Dog, verfchilde men aldus in de oorzaaken van de gebreken, men was het in het daadelyk aanweezen van die gebreken volko* men eens: het Gemeenebest was ongewapend , was onvoorzien van genoegzaame Land- en Zeemacht, van genoegzaame magazynen,van Ichepen enz.'was dus buiten het vermogen om haare onzydigheid en aanzien te handhaven ; was dus in de noodzakelykheid om zich van de eene of andere Mogenheid (door welke beide dit Land dan eens gevryd , dan wederom bedreigd, en dus gefchokt, gefchud en gellingerd wierdt), de wet te zien voorfchryven. In deze flingeringen vestigde men meer en  JAARBOEKEN, December 1787. 5867 en meer het misnoegd oog op de oorzaaken van onzen zwakken toeltand, welker vergejyking met eenige voorheen bloeyende tyiden , (welken egter van veele toevalligheden hebben afgehangen) het misnoegen opfcherpte en vergrootte. Hier op tragtte iedere Party, door veelerlye :gefchriften, het misnoegd oog op zodanige ioorzaaken van het kwaad te wenden, als hy daar voor hieldtof ook zommigen wenschten :gehouden te hebben, ter wyl het gemakkely,ker viel, dat oog op het zichtbaarst voorwerp :te vestigen. Wy behoeven hier niet verder in de ge[beurtenisfen der laatstverlopene jaaren in te itreden, nog eene fchildery daar van op te Ihangen. Welke ook de redenen van dien izwakken toelland mogen geweest zyn, en swaar men die dagt in te moeten (tellen; hier iin was men het algemeen eens, dat 'er gesgebreken en misbruiken waren; en natuurlyk iwas men geneigd om die verbeterd, en de 1 middelen daar toe aangewend te zien. Hebben eenige Hoofden , eenige Staats- dienaars andere oogmerken gehad , en tot bereiking van die oogmerken , zelfs tegen de wetten en alle orde van regeering aan , met vreemde Afgezanten geheuld en hunnen invloed misbruikt; dit kan nog mag niet op reekening van geheele klasfen, van deze of geene Party gefteld worden, en ■ t is niet redelyk, dat allen voor de fchuld van weinigen zouden boeten. Het was dan in de eerlte beginzelen of lie»  5868 NIEUWE NEDERLANDSCHE liever in de voorbereidingen van de onlusten zodanig gefield , dat,zo niet allen, althans de meeflen zich overtuigd hielden van gebreken, en die gebreken ('t zy waar of onwaar, juist of vergroot beichouwd) verlangden verholpen te zien; en , is dit een der kenteekenen van die geenen, die men Patiiotten noemt, men durft dan volmondig zeggen, dat de meellen in ons Land in dit opzicht Patriotten waren. Dit was algemeen; en die daar aan twyffelt, die fla maar eens de Gefchriften op, niet alleen de van tyd tot tyd uitgekomene weekfchriften, vertoogéh, brieven enz. van byzondere perfoonen van dien tyd, maar de betluiten van Staat, de Voorflellen, Vertooningen, Brieven van Leden van Regeering, van Steden, van Provinciën; en hy zal deze aïgemeene overtuiging van gebreken en aandrang op middelen van herflel volkomen bevestigd vinden: hy zal gewaar worden, dat 'er wel eenig ver^ fchil was,omtrend de oorzaaken van het kwaad, maar te gelyk bevinden, dat men het, omtrend dennadeeligen toeftand van ons Land zeiven, vry algemeen eens was, en dat de verdeeling van gevoelens omtrend 's Lands zaaken, regeerwyze en bellier van den Staat, van latere dagteekening is. Dit is zo zeer waar, dat 'er thans nog weinige Regenten aan het roer van regeerirge liaan, die ook al in dien tyd Regenten geweest zyn, of zy waren ook toen meest allen onder die geenen, die gebreken erkenden en dezelven verlangden verholpen  JAARBOEKEN, December, 1787. 5865» pen te zien; dus byna allen in dien zin Pa« tiiotten. Eene zekere overtuiging wegens gebreken en daar uit geboren misnoegen was dan algemeen: men dobberde alleen maar omtrend de oorzaaken van die gebreken , waar omtrend de meeften geene gelegenheid hadden om behoorlyk onderzoek te kunnen doen , nog de waare kennis te verkrygen. De meefte onkundigen dan, wierden hier en daar geflingerd, en namen in deze dobbering van onzekerheid voor waarheid aan, 't geen hun met den meeften fchyn van waarheid wierdt opgedischt: en hier in is het dat groot nadeel is veroorzaakt door de gevaarlyke gefchriften , door toedoen van de zulken in de waereld gebragt, die gaarn de lchuld zagen geworpen op zodanige oorzaak, welke zy, uit byzondere oogmerken, verlangden of ingebonden of nog liever vernietigd te zien, als mede op allen , die dit hun plan niet gereedelyk wilden volgen. Het was dan niet omtrend de kwaal zelve, maar omtrend de bepaaling van de oorzaak van de kwaal, dat men verfchilde: en, zyn in dit verfchil niet allen, die gedwaald hebben te verontjfchuldigen, niet die weinigen, die, de zaaken van naby hebbende befchouwd, of beter wisten, of uit de Staatstukken beter konden weeten; men zal echter ons gereedelyk moeten toegeeven, dat de meeften, dat'de grootfte hoop onkundige waren, geen toegang hadden tot de Staatstukken, Petitiën van den Raad van Staate enz.; dat zy dus, in de ze-  5870 NIEUWE NEDERLANDSCHE zekerheid van de kwaal en onzekerheid van deszelfs oorzaak, derwaarts moeiten geflingerd worden, werwaards het vertrouwen öp hen, op welken zy meenden dat vertrouwen te moeten ftellen, en de ftroom der meer en meer dagelyks uitkomende en met den meest verleidenden ftyl gefehrevene gefchriften hert vervoerden; en dat by gevoig zy, die in dezen opzichte gedwaald hebben , zo niet allen, ten minften voor een zeergroot gedeelte , voor den grootften hoop, te verontschuldigen zyn. Dit is dan wederom eene kragtige reden voor de eene party, om de andere niet te haaten, maar vry te fpreken $ en voor beiden , om zich met eikanderen wederzyds te verzoenen. Men verfchilde dan niet in de kwaal zeiven, (hoe zeer die door zommigen vergroot wierdt), maar inde oorzaaken van die kwaal. Oorzaaken en middelen zyn met eikanderen ten naauwften verknogt, en de laatlten hangen niet zelden af van de eerften. Was 'er verfchil omtrend de oorzaaken , 'er moest ook noodzakelyk verdeeldheid omtrend dé middelen ontdaan. Die verdeeldheid was ook allerzichbaarst van dien tyd af, dat, de kwaal genoegzaam buiten twyffel gefteld zynde,de gedagten der Ingezetenen van die kwaal zelve zich verder naar de oorzaaken wendden, en, naar eens ieders verfchillende begrippen omtrend de oorzaak van het kwaad, ook natuurlyk wierden opgeleid tot verfchillende imiddelen. Dit vergrootte da fchcure der Burgerlyke verdeeldheid, welke  JAARBOEKEN, December, 1787. 5871 ke ook wederom de partydige Gefchriften, die dagelyks uitkwamen en hand over hand in bitsheid, ftoutheid en eindelyk ook in logen en laster onverhinderd toenamen, nog merkelyk.verwyderden. Dog, hadt onfchuld plaats kunnen hebben in het bepaalen van de misbruiken , en vooral van de oorzaak van die misbruiken; die zelfde onfchuld moest dan ook kunnen plaats hebben, omtrend de dwaling wegens de middelen tot herftel, de wyl wy reeds hebben opgemerkt, en het overbekend is, dat 'de bepaaling van het een met de bepaaling van het ander ten naauwften verknogt is. Het is dan zeker, veelen hebben gedwaald, en wel onfchuldig of ten minften verfchoonbaar gedwaald omtrend de oorzaaken , en dus ook, by een noodzakelyk gevolg, omtrend de middelen tot herftel van den on. gunftigen toeltand van ons Vaderland, omtrend welks ongunftigen toeltand men het algemeen eens was. Dit is dan wederom eene duchtige reden, dat de verfchillende partyen eikanderen moeten verdraagen, en, daar eindelyk eens eene beflisüng moet plaats hebben, zich niet halftarrig tegen die beflisfing ten verderve van het Vaderland blyven verzetten, maar in tegendeel eikanderen de hand van broederfchap toereiken , en hun hart en ziel en alle vermogens tot heil en welzyn van het dierbaar Vaderland, en dos tot eendragt, zonder welke dat welzyn onmogelyk is, vereenigen. Dit is het waare en ook het eenigfte kenmerk van waare Vader-  J?72 NIEUWE NEDERLANDSCHÉ derlands-Gezindheid , Deugd en Schuldeloosheid. Hy, die dit niet zoekt s hy moge zich opdringen wat hy wil, hy moge zich zeiven den eernaam van Vaderlander toeëigenen , nimmer zal hy dien kunnen verdienen. _ Wy fchryven geen Apologie of verdeediging voorde eene of andere party, maar tragten flegts de ongelukkig verbrbokene Eendragt, zonder welke , volgens onze bekende. Muntfpreuk, ons Vaderland niet kan machtig, niet gelukkig zyn, te herftellen. Men verfchoone hier een gemeen maar waarachtig fpreek woord: de dtommel (s zo zwart niet ah hy wordt uitgefchilcierd. De' partyen zyn ook zo boos niet, als de eene zich de andere in haare verhitte verbeelding voorftelt. Hoe is het mogelyk ! De eene Party zal dtiizende Burgers en Ingezeetenen van de andere party zich voordellen als vyanden, als haters van hun Vaderland, by welks behoud zy nogthanS evenveel, ja allen het grootte belang voor zich, voor hunne Echtgenoten , voor hun Kroost hebben ?Dit is immers onnatuurlyk. — Ja maar, zy haaten wel niet hun Vaderland, maar zy flaan verkeerde wegen in, zy tasten mis,zy verkiezen niet de regte middelen om het Vaderland te behouden, gelukkig en bloeyend te doen zyn. Wel nu,hebben zy dan nevens ü het Vaderland mede lief, maar dwaalen zy omtrend de middelen; haat hen dan ten minften niet,maartragt hen, als de gelegenheid zulks toelaat, door duchtige bewysreedenen te overreeden, en van den dwaal-  JAARBOEKEN, December, 1787. '5873 dwaalweg op den rechten weg te brengen. l)it is broederlyk, dit is menschlievend, dit is Christelyk. Het grootfte kwaad, de grootfte hinderpaal tot de heriielling der Eendragt is de verdenking , waar door de eene party de 'andere van boosheid, fnoodheid, verfoeilyk eigenbelang en andere ondeugden, vaak zonder grond verdacht houdt. Dit kwaad moet met tak en wortel worden uitgeroeid: dit is de voornaamfte bronwel van haat eii vervolging in deze waereld. Wy moeten deze bedenkingen, die reeds ongevoelig te wyd zyn uirgedeid, met eene korte opwekking eindigen. Voor eerst eene Party, die heeft moeten bukken, moet deswegen geen wrevel behouden , maar alle' verbittering afleggen ; en zal hy ooit den grooten eernaam van een waar vaderlander kunnen verdienen, niet zyn zegenpraal, maaralleen het heil van zyn Vaderland, en dus de Eendragt wenfchen, verlangen, zoeken, en daar toe het zyne vutte riglyk toebrengen. Aan den anderen kant eene Party, die overwint, moet grootmoediglyk met den overwonnenen te werk gaaiij eindelyk eens het voorleden ongelyk vergeeten, en het natuurlyk leed van onverwonnen te zyn, inden overwonnenen, met edelmoedige daaden verzachten. Zy, die nu onder den naam van Patriotten worden misprezen, hebben ten minften niet gedwaald omtrend de kwaal zelf, noch in de zucht tot verIii iii iif iii i be*  5874 NIEUWE NEDERLANDSCHE betering; of zo zy gedwaald hebben omtrent! de misbruiken, zo hebben zy die dwaaling met de meeften, ook met hunne tegenparty gemeen gehad. Zy hebben dan voornamelyk gedwaald (wy maaken akyd eene uitzondering van eenige hoofden, die beter wisten, maar door verkeerde drift vermeefterd wierden, of byzondere oogmerken hadden} de meeften dan der geenen , (zeggen wy) die men Patriotten noemt, hebben voornamenlyk gedwaald of omtrend de oorzaaken, of omtrend de hulpmiddelen van de kwaal, of omtrend die beiden; en die dwaaling, (zo als wy getoond hebben) is voor het grootst gedeelte verfchoonbaar geweest. Hoe ! zal men zonder onbillykheid voor Vyanden van het Vaderland kunnen verklaaren eene party, die men moet erkennen dat vooral heeft uitgemunt in het inzamelen, bellieren en uitdeelen van liefdegaven, tot wederoprigting van duizende Landlieden, die in den jaare 1775 (*), door de noodlottige overftroomingen der Rivieren in Gelderfand en elders, waren tot armoede gebragt? die vooral heeft uitgemunt in het oprigten van het loffelyk Kweekfchool voor de Zeevaart? die byzonderlyk heeft uitgeblonken in (.*) De voornaamfte Oprechtere van dat gcdeeltdylcc Fonds des Huishoudelyken Taks, de Beftierders van "dat Fonds, die eenen ongelooflyken arbeid hebben volbragt in het ontvangen van gelden, iiiyyïqnèn van berichten, briefwisièling houden enz. zynde zodanigen geweest, die by vervoig zich aan de zyde der Nieuwftaatsgezinden hekten gehouden.  JAARBOEKEN, Becemher, 1787. jS/f In het verzamelen en overmaaken van penningen voor onze Krygsge'vangene Zeelieden in Engeland , ten tyde van den ongelukkigen oorlog met dat Ryk? die zeer heeft geyverd in het oprigten of in ftand houden van eene Maatfchappy , onder de Zinfpreuk Felix Meritis , tot aankweeking en beoelfening van allerhande nuttige Konten en Wetenfchappen, welker voortreffelykheid niemand kan in twyffel trekken? -Maar dit weinig zy genoeg. Wy fchryven geen Apologie of verontfchuldiging: doch wy moeten even weinig de deugden van eene party verzwygen, als wy derzei ver gebreken en misltappen niet hebben willen verbloemen. Rondborftig te zyn, aan ieder een recht te doen, en vooral Eendragt te betragten en te hertellen, dit is ons voor* naamst doel. GELDERLAND* Th 1 É 4 hm "fP\e Generaal Major Van Wikke hadt \_J eenigen tyd het gebied over de Krygsbezettins; in deze Stad gevoerd. Hy ontvong in deze maand December 1787 van den Prinfe Van Oranje, KapteinGeneraal, dezen Brief: Iiiiiiüiiiii 2 EDE-  5876 NIEUWE NEDERLANDSCHE Thiel. Brief van Zyne Hoog/iaan den Generaal Van Wilcke. EDE- EDELE GESTRENGE, VROOME, ONZE LIEVE GETROUWE! "W/y hebben goedgevonden, UEd. by dezen aan te fchryven, en te gelasten, om aan de vyf Compagnien van het eerfte Battaillon van het Regiment van den Generaal Grave d'Envie, in Guarnifoen te Thiel, voor te houden , dat, onder de voorfz. Compagnien eenige Manfchappen aanleiders geweest zynde der desordres, welke te Thiel hebben plaats gehad, aan het Gerecht aldaar zynde overgegeeven, om dezelve te regt te Hellen, Wy goedvinden, dat derzei ver Namen, uit het Regiments-Boek worden geroyeert, en dat zulke onwaardige fubjecfen niet langer aangezien worden, als gehorende tot het gemelde Battaillon, verwagtende Wy dat de overige Manfchappen dia- Compagnien zig in 't vervolg als ordentelyke Lieden en brave Militairen zullen gedragen, zonder 'zig nimmer of ooit te laten verleiden, om eenige desordres te pleegen, of overlast aan de goede Ingezetenen te doen. In deze verwagting dan, vinden Wy goed, dat geene reproches aan het voorfz. Corps zullen worden gedaan, houdende dezelve voor gezuivert van allen "blaam , door de overgaaf der voorfchreeve onwaardige fubjecten. En zal UEd. zorge moeten dragen, dat de Namen van de aan het Gerecht van Thiel overgegeevene Manfchappen uit het Regiments - Boek, en uit de Stamboeken van hunne Compagnien worden geroveerd, met byvoeging der redenen, en infertie van deze onze aanichryvinge, welke UEd. insgelyks zal moeten doen voorleezen aan de twee Compagnien van gemelde Regiment in Guarnifoen te Bommel, voor derzelver vertrek van daar, Waar mede,  JAARBOEKEN, December, 1787. 5877 EDELE GESTRENGE, VROOME, ON-1 ZE LIEVE GETROUWE! Wy UEd. beveelen in Gods heilige Protectie. (Qnderftond) UEd. goedwillige Vriend, (Was geteekend) WILLEM PRINS van ORANGE. ( Lagerfiond) Ter Ordonnantie van Zyne Hoogheid. (Was gecontrafigneerd) T. J. de LARREY. In 'sGravenhage den 11 December 1787. (Het Opfchrift was) EDELE GESTRENGE, VROOME, ONZE LIEVE GETROUWE! Den Generaal Major Baron Van Wilcke. te Thiel. De Generaal Major Van Wilcke oordeel-' de nu het gebied over de Krygsbezetting, met goedvinden van denKaptein-Generaal, te kunnen nederleggen : waar van Hy den Magiftraat kennis gaf. Hoe zeer de Regeeliiiiiiiiiiii 3 ring rHiEt.  5878 NIEUWE NEDERLANDSCHE Tkiel. Batik- zegging aan den Gene raai Var Wilcke. ring over de dienden van gemelden Generaal vergenoegd was, blykt uit het na volgend EXTRACT uit het Refolutie-Boek der Stad THIEL. Joris den 13 December 1787. "P\en Heere Generaal Major Van Wikke ter Ver' ^ gadering verfcheenen zynde, gaf aan Hun Wei Ed. Agtb. te kennen, dat de vyf Compagnien van het eerde Battaillon Grave d'Etiiie, morgen zullende uitmarchecren, en de rust binnen deze Stad genoegzaam herdeld zynde, hy met voorkennis van Zynë Hoogheid den Heere Prinfc Erfdadhouder, gedagt hadt, 't Commando over het Guarnifoen dezer Stad , op verzoek van Hun Wel Ed. Agtb, voor eenige tyd door hem op zig genomen, te moeten nederieggen. Waarop gedelibereert zynde, hebben Hun Wel Ed. Agtb. goedgevonden ,dcn He jre C. C. van L'uhh de Jeune Schuit', nevens den Secretaris Van Omphal te committeeren," om zig in perfoon aan het Logement van gemelde Heere Generaal Major te begeeven, en denzelven uitnaam van 1 Ikir Wel Ed. Agtb, te bedanken,. voor de moeitens, welke zyn Hoog Welgeb. heeft gelieven te nemen, zig met het Commando van het Guarnifoen dezer Stad, in de epineuste omdandigbeden te chargeeren, en zig daar van met de uiterfte' activiteit en voorzigöghcid. 'té ac'quiteeren, en meergemelde Heere Generaal Major te declareeren, dat Hun WelEd. Agtb, en alle de welmeenende Burgeren en Ingezetenen dezer Stad, hem confiderecren onder Gods Zegen, gen voornaam middel geweest te zyn, tot de herftelling van de rust en tranquiiiteit, en dus van het behoud en voorkóming van de ondergang dezer Stad, en dat Hun WelEd. Agtb. dceds de . levendigfte  JAARBOEKEN, December, 1787. 5879 gevoelens van erkentenis voor gemelde Heere Ge- • neraal zullen blyven behouden. En zal hier van Extracl aan meergemelde Heere Generaal Major Van Wilcke worden ter hand sefteld. In fidem Extrad.i. (JWas geteekent) A. D. van OMPHAL. Arnhem. Het is bekend, dat men in deze Stad, even gelyk te Harderwyk, Hattem en Elburg, algemeen zeer tot de Nieuwftaatsgezindheid overhelde. Het geen dan elders plaats hadt, het zelfde befpenrde men ook hier , dat een groot gedeeke der Ingezetenen zeer traag was in het dragen van Oranjekleur- Dus was de Regeering tot voorkoming van opfchuddinp-en en onlusten genoodzaakt, wederom by eene Publicatie de Ingezetenen tot het dragen van gemeld teken, het welk zy als een teken]vanjeendragt befchouwden, aan ie maanen , 't welk ook op veele andere plaatfen te dezer tyd heeft moeten gefchieden. HOLLAND. Dordrecht. ,W7y hebben te voren van de onlusten te \Y Oud-Beyerland, de handdaadigheden tusfchen de Oud- en NieuwltaatsgezinIiiiiiiiiiiii 4 den fHiEr..  Dor- precht 1 1 l ( 1 j j88o - NIEUWE NEDERLANDSCHE den aldaar, en den byïïand aan de laatflen . door de gewapende Schutters van Dordrecht gefproken. Zie bl. 162.7 én volgg. De Uordrechtlche Scliuttery hadt by die geleeenheid verkheidene Oudftaatsgezinde Üud-fieverlanders doodgefchoten, en eene groote menigte gevangen genome,. De Bailluw van Oud-Beyerland Mr. N. Backus deedt onder anderen eisch dat de lyken van de ^efneuvelden Jan van Leer en Hendrik B^eru kers, ieder met een been aan den galg zouden worden gehmgen ; het welk Lefnmannen van Oud-Beyerland, (welken allen , benevens den Schout, Secretaris en Stedehouder, of zeiven exerceerende Leden , of Vooronders waren van het gewapend Genootfchap te Oud Beyerland (*), tot welks hulp de Schutters van Dordrecht, zonder behoorlyk gezach, gewapend en met kanon waren toegefchooten) hebben toegeweezen, met verdere uitfpraak, dat gemelde Bailluw de kosten en mifen van de Jultitie, mitsgaders de kosten van den Procesfe, aan den boedel en nalatenfchap < ter taxatiën van Leenmannen voornoemd, zoude mogen verhaajen. De Weduwen dan van gemelde twee gefneuvel- den C*)Tot verontfchuldiglng van Leenmannen moeten wy aanmerken, dat zy zei ven zich niet onpartydiggenoej oordeelden, om als Rechters te zitten in dezef zaak Zie »1. 3075 en voigg. De Bailluw Mr. N. Backus was ook «,'pns zyne gevoelens omtrend Staatszaken genoegzaam ekcnd; hadt van de Staten des tyds verzog?, Zïn de )iidftaatSgeZfadc Beycrlanders ten koste van den Land? Erél^17?nChtS-i;edi^ V°eren'en z^ P« -regen. zSie bl. 3153. , 0 f  JAARBOEKEN, December, 1787. 5881 den wierden te raade, na de omwenteling van September laatstleden , zo uit hoofde van de Capitulatie by het overgaan der Stad Dordrecht aan de Pruisfifche Krygsmacht (zie bl. 4350.), als van de Amnestie voor die geenen, die zich uit aankleeving aan het Huis van Oranje mogten hebben fchuldig gemaakt (zie bl. 4624.), zich tot de Staten by Requesten te vervoegen en te verzoeken, dat Hun Ed, Groot Mogende Bailluw en Leenmannen geliefden te magtigen , en voor zo veel des noods, te gelasten, „ de Lvken „ van der Supplianten Mannen gerechtelyk a, te doen afneemen , ieder derzelver in een doodkist te doen leggen, en aan ieder der „ Supplianten het haar toebehoorend lyk „ weder te geven , met vrylaating aan de „ Supplianten, om dezelven zodanige eer„ lyke begraafnis te doen verzorgen , als „ overeenkomliig derzelver fta'at en de ge- woonte te Oud-Beyerland vigeerende, des „ noods ter approbatie van Bailluw en Leen„ mannen, zal bevonden worden te behoo„ ren." Dit Request wierdt, als naar gebruik, door de Staten in handen van het Hof, en door het Hof in handen van den Bailluw van de Beyerlanden gefield. Zie ook hier na onder Amsteldam, wegens een diergelyk geval. De Heeren van den Gerechte hebben wederom het aandoen van overlast, by Publicatie van den 20 December 1787 verboden, en, dewyl zekere onwillige Üyfhoofdigheid van zommigen, in hét niet willen dragen van een Iiiiiiiiiiiii 5 • Oran- Dordrecht.  5882 NIEUWE NEDERLANDSCHE Dordrecht Oranjeteeken, ("welke nu in allen gevallen i , na eene eindelyke beflisfing , door de Regeering, vopr een teeken van eensgezindheid met recht wierdt gehouden) tot die ongeregeldheden aanleiding gaf, hebben Hun Ed. Achtb., in navolging van verfcheidene Regeerders van andere plaatzen, de Ingezetenen tot het dragen van een Oranjelint op het ernfligfte aldus aangemaand. TMyne Edele Heeren van den Gerechte der Stad •'■*-*' Dordrecht, met de uitcrfte verontwaardiging vernecmende, dat zömmige Burgers en Inwooners dezer Stad, van tyd tot tyd zeer veele onaangenaamheden enmolestcn moéten ondergaan, niet dsgenftaande twee zeer ernftige Publieatien by Hun Ed. Groot Mog. de Heeren Staaten dezer Provincie , de datis o Oftober en 12 December laatstleden, daar tegens geëmaneert , en verfcheidch Waarfchouwingen van Hun Ed. Groot Achtb. d.nr tegens gedaan, hier in willende voorzien; hebben na voorgaande deliberaticn, goedgevonden en VarHaan , allen en een iegclyk by dezen op het allercrnftigfte te waarfchouwen, zich naar den inhoud van vorengemelde Publieatien en Waarfchouwingen ftiptelyk te gedragen, ten einde niet te incurreeren de ftraffen by gemelde Publieatien en Waarfchouwingen gearreiteerf:; doch vermits zommige ontmoeting aanleiding rcfiyflt te hebben gegeeven, dat eenige Burgers en Inwooners dezer Stad, zonder van eenig Oranje - Vercierfel voorzien te zyn , op 's Heeren ftraten of elders verfchynen; Zo is't, dat Hun Ed. Groot Achtb. zo om te voldoen aan het . verzoek van Myn Ed. Heeren van den Oud-Raad dezer Stad, als in naarvolging van het geene reeds in eenige voorname Steden van ons Vaderland is gefchied, by dezen-de goede Burgery en ingezetenen dezer Stad, op het vriendelyklte willen aan-  JAARBOEKEN, December, 1787. 5883 aangemaand en verzogt hebben, zich in het dragen ] van ceni« Oranje - Vercierfel, naar het denkbeeld j van de meerderheid der Burgery te willen febikken, en alzo de eensgezindheid te helpen bevorderen; verbiedende Hun Ed. Groot Achtb. met te min op, het allerernftigfte iemand, wie het zy, over het niet, dragen van eenig Oranje - Vercierfel, eenige imaad of geweld aan te doen, zullende de daders van zodanige en alle rustverltoorende moeilykbeden ten ftrengften, volgens Publieatien en Waarfchouwingen ^geftraft worden. Aldus gedaan , gearreftcerd en van den Raadhuize dezer Stad gepubliceerd den 20 December I787> T . . _ In kennisfe van my, Als Secretaris P. GEVAERTS. Gelyk Zyne Doorluchtige Hoogheid. op voorftel van de Stad Schoonhoven , door de Staten van Holland den 31 Oftober laatstleden gemachtigd was, om de Regeeringen dei Steden,tot herllel van de orde en rust, zonder gevolg voor het toekomende , en behoudens der Steden Privilegiën en Oélroyen, t< veranderen, zo wierdt van wege den Oud Raad den 20 dezer maand deze Publicatu gedaan. TV/ryne Edele Heeren van den Oud-Raad der Stai J-^-A Dordrecht, op gisteren eene Misfive ontfan «en hebbende van dc^Hcercn Willem Gu/iaof t'r.t terik Grave van Bendnck, Heer van Rhoon &c. b'fflêven in de Orde'van de Ridderfchap en Edt Jen van Holland en West - Friesland &c, en Mi 3or- jrecht. 'Jublica* ie tot ■ hagen >an Drar/je. 1 f ft  5884 NIEUWE NEDERLANDSCHE Dor- brech' Publicü tie we gens Com mis farisfen van Zyn Hoogheid. i < Dirk Met ent, Raad in den Hove Provinciaal van , Holland, Zeeland en Friesland, als Commisfarisfen van Zyne Doorluchtige Hoogheid den Heer Prinsvan . Oranje en Nasfau , inhoudende , dat welgemelde Heeren, ter voldoening van derzelver Commisfie, op morgen den 21 December, des morgens ten elf uuren, in eene der Vertrekken op den Raadhuize dezer Stad, derzelver eerfte Sesfie zullen houdene hebben nodig geoordeeld de goede Burgcry dezer Stad, daar van by dezen by openbaren Klokkengeflag kennisfe te geven. Aldus gedaan en gearrefteerd by Myn Ed. Heeren van den Oud - Raad voornoemd , en van den Raadhuize gcpubliceert den 20 December 1787. In kennisfe van my. Secretaris, M. G. REES. Welgemelde Heeren Commisfarisfen zyn dan ook den 2,1 December in deze Stad aangekomen. Van het verrigtte dier Heeren zullen wy vervolgens op zynen tyd verüag doen. Haarlem. Wy hebben in ons Stukje voor de voorgaande maand reeds van eenige Raaden gewag gemaakt, die hunne posten hebben nedergelegd. De Heer Mr. Johan Arnoud Galles heeft ook, den 04 December 1787, zyn mtflag als Raad in de Vroedfchap verzogt ;n bekomen. Men  JAARBOEKEN, December, 1787. 5885 Men ziet ook dit Bericht in de Dagpapie- ^arfen aangekondigd: De Leden van het Tweede Collegie van Teylers Fondatie binnen deze Stad, verplicht, voor 't volgende jaar 1788,eene vraag in de Penningkunde uitte fchryven, hebben befloten, met goedvinden der Heeren Directeuren van de Fondatie, den Gouden Eerpenning te belooven, aan den Schryver vart de beste en naauwkeurigfte Verhandeling over de Munten dezer Landen, die, zedert de oprichting van 't Gemeenebest, en het aangaan van 't Verbond van Unie te Utrecht, in den jaare 1579 zyn eeflap-en; opgemaakt uit de Munt - Placaaten en Ordonnantiën dezer Landen. Als mede over 't geert hierin door debyzondere Provinciën, 't zy oyereenkomfb>, 't zy tegen het twaalfde Artikel \an 't voorfz? Verbond van Unie, gedaan en ondernomen is De Verhandelingen moeten in de Nederduitfche Taal, op de gewoone wyze , en leesbaar gefchreven,'franco port worden gezonden aan leylers Fondatiehuis te Haarlem, voor of uiterlyk op den eerften April 1789. , Delft. Het fchynt, als of verbittering, uit Burgertwist geboren, onverzoenlyk is. De Heeren van de Weth deeden hunne waakzaamheid, ter voorkomingen van ongeregeldheden , ook wederom in de Publicatie van den 4 dezer blyken: De Heeren van de Weth der Stad Delft, hebben om goede redenen goedgevonden, aan allé Burgers en Ingezetenen derzelver Stad, welke gewoon zyn op de zoogenaamde Ut. Nicolaas Avond,  5886 NIEUWE NEDERLANDSCHE Deeft. Tublica tie we gens St Nicolaa avond. welke op Morgen invalt, hunne Waaren in hunne' Huizen voor te zetten, te ordonneeren, die Avond uiterlyk voor de Klokke negen uuren dezelve hunne Huizen en Winkels te fluiten, terwyl welgemelde Hun Ed. Gr. Achtb. allé verdere Burgers en Ingezetenen by deezen op het allercrnftigfte Vermaarxfi, zig zorgvuldig te wagten van alle Infultes, weke Hun Ed. Gr. Achtb. tot hunne uiterfte fmerte, en met geen minder Verontwaardiging ondervinden, dat dagelyks in vilipendie van voorige Publieatien aan de Huizen en Pcrfooncn, zelfs op een geweldaadige wyze worden gepleegd; met verdere verzeekering, dat Hun Ed. Gr. ' Achtb. de noodige ordres hebben gefield, dat alle geweld met geweld werde gekeert, en dus zoo veel mogelyk alle brutaliteiten en mishandelingen werden voorgekoomen. Aldus gedaan en gearrcflecrt by opgemelde Heeren van de Weth der Stad Delft den 4 December 1787 , en na het Luiden van deGroote Klok van het Raadhuis gepubliceert ten zeiven Dage. In kennisfe van my, H. van der GOESs Dog deze voorzorg was niet allenzins genoegzaam. Het fcheen toe , dat de gisting vry algemeen was. De Staten van Holland en West-Friesland hebben omtrend het midden van déze maand wederom eene Publicatie tegen het inflaan van Glazen, plunderen en andere mishandelingen moeten uitvaardigen. Te Rotterdam wierden ook thans wederom baldaadigheden gepleegd , die de waakzaamheid der rondensdoende Burgery naauwlyks beteugelde. Te Dordrecht (zo als wy gezien hebben,) brak de  JAARBOEKEN, December, 1787. 5887 de verbittering ook wederom uit, gelyk me-; de te Utrecht, te Groningen en op andere plaati'en, voornamenlyk ook uit eene dwaaze, althans ontydige ftyfhoofdigheid ontftaande, van geen Oranjetecken te willen draagen. Den 12 dezer maand waren dan veele gemoederen van 't gemeen wederom aan het gisten : men begon wederom de wetten, 'aanmaaningen en ernftige waarfchouwingen der Regeering en van den Prinfe Erfftadhouder in den wind te flaan, en aan veele huizen baldaadigheden te plegen, tot dat dien zelfden namiddag een aantaal van de Gardes Dragonders, uit den Haag herwaarts gezonden, het geweld ftuitte. Wy hebben wel eens nu en dan gewag gemaakt van plechtige begraavingem van dezen of geenen Nieuwltaatsgezinden, vooral indien de overleden tot het een of ander Genootfchap of Sociëteit hadt behoord. Thans wierdt nu zodanige plegtige uitvaart gevierd van een OudsftaatsgezindenH.w//; Kleef, welke niet flegts gemeen Lid, maar Secretaris van het . Burger-Exercitiegezelfchap was geweest. De Leden bellooten eenparig , om Hem gezamenlyk de laatfteeere aan te doen. Het Lyk wierdt den 19 dezer maand ter aarde befteld, eerst gevolgd door de naaste Bloedverwanten en eenigen der aanzienlykfle Lieden uit deze Stad; vervolgens naar rang de Leden des gem. Gezelfchaps paar aan paar: in welke orde de ftaatlie^, onder eenen grooten toevloed van raenfchen, zich begaf van hei Delftv  5»38 NIEUWE NEDERLANDSCHE- JDelft. het Sterfhuis uit de VJamrningftraat langs 't Vrouwj utteland door de Choorftraat en Hypolitesbuurt, de Markt op naar de Nieuwe Kerk , alwaar de Heer Berghuis . terwyl het Lyk ter aarde wierdt gebragt, een TreurMuziek op het Orgel maakte: hierna trok de Staatfie weder op gelyke wyze uit de Kerk, de Markt op en langs den zelfden weg, om zich weder naar het Sterfhuis te begeven,en daar van eikanderen te fcheiden. Het groot én fraai Huis alhier, 't geen weleer aan den Heer Raad in de Vroedfehap Kok toebehoorde, en niet minder dan twaalf duizend guldens hadt gekost], was door hem aan de Patriouifche Sociëteit overgedaan , voor niet meer dan vier duizend guldens, behoudende echter den verkooper het gebruik van twee kamers. Dit huis wierdt op Saturdag den 22 dezer maand te koop geveild en ingezet, voor niet meer dan vyfuen honderd guldens: de yenfterraamen zien er deerlyk uit, en zyn van de glazen ruiten 4 door haat en verbittering, beroofd, hoewel het voor het overige nog eene cierlyke woning is. Op den kykdag, zynde daags te vooren, hadden zich eene menigte menfchen, nit nieuwsgierigheid, derwaarts begeven, en lommigen derzelven zich onderwonden, als nog uit herdenking, eenige dadeiykheden te beginnen doorliet infmytenvan de nog overig gebleven glazen, het geen wederom nieuwe onlusten by voortgang deedt vreezen: doch de waakt zaamheid van de Krygsbezetting heeft weder-  JAARBOEKEN, Decewher, 1787. 5889 derorn die ftraf baare baldaadigheden verders belet. Veeleti vreesden dat de gevvoone Jaarlykfche Colle&e, of geldverzameling, welke alhier, op den tweeden Kersdag, ten behoeven van de openbaare Armen gedaan wordt, aanmerklykminder zouden zyn, dan in vorigen Jaaren. Dë grond van deze vrees was, dat de meesten der Nieuwftaatsgezinden wierden gezegd zich te hebben laaten verluiden , dat zy niets zouden toeleggen. De ondervinding heeft doen zien , dat die vrees op te zwakke gronden heeft gefteund. Want in het Jaar 1786 wierdt alhier ingezameld eene fom van f 9730-8-2; en in dit jaar, op Woensdag den 19 dezer, de fom van ƒ 10156-1-14; dus/'425-13-12 meer dan in het vorleden Jaar. Waar by nu in aanmerking genomen wordt, dat veelen der Nieuwftaatsgezinden weinig of niets hebben gegeven, zeggende, dat zy dit geld zouden befteeden, om hunne ingeflagen glazen te laten maken. De Heeren, welken in het Huis de Drie Taarlingen, by den Heer Noordeloos alhier, byeenkomen, allen voor aanklevers van de gevestigde Staatsgefteldheid bekend, hebben onder eikanderen een aanzienlyk fommetje by eengezameld, ten einde hunneopregte gevoelens te doen blyken en den noodlydenden bylland te bieden. Wegens de Commisfie van Zyne Doorluch» tige Hoogheid ter veranderinge der RegeeKkk kkk kkk kkk k ring, Delft.]  5?>o NIEUWE NEDERLANDSCHE Deft. Publicatie wegenscommisfie van Zyne Hoogh, ring, is den 27 December 1787 dezePublica* tie gedaan. De Heeren Burgemeesteren en Regeerders der Stad Delft, adverteeren by deezen alle Burgers en Ingezetenen, dat de Heeren Willem Guftaaf Fredrik, Graavevan Bentrack , Heere van Rhoon, beichreven in de Orde van de Ridderfchap en Edelen van Holland en West-Friesland, &c., en Miv Dirk Merens, Raad in den Hovc Provinciaal van Holland, Zeeland en Friesland, by Zyne Doorluchtige Hoogheid den Heere Prinfe van Orange en Nasft.11, Erfftadhouder, Kapitein Generaal en Admiraal der Vereenigde Nederlanden &c. &c. &c„gecommitteert tot Herftelling der Rust en tranquiliteit binnen deze Stad, op aanftaande Maandag den 31 dezer Maand alhier ftaan te arriveeren, w«aif van Hun Edele Groot Achtb. hebben goedgevonden de noodige kennisfe te gceven, ten einde een ieder, welke eenige Bezwaaren heeft intebrengen, zig aan welgemelde Heeren Commisfarisfen zoude kunnen addresfeeren; zullende Hun Ed. Mog. daartoe vaceeren op het Raadhuis deezer Stad, zoo op aanftaande Maandag , als op Donderdag daaraanvolgende, van 's Morgens ten Tien tot 's Namiddags ten Vier Uuren. Aldus gepubliceert na het Luiden van de Groote Klok van het Raadhuis op Donderdag den 27 December 1787. In kennisfe van my Secretaris, J. L. D. BRUYN. Tegens het voortduurend en het Neder landsch Volk onteerend geweld enbaldaadigheden,wierdt doorgemelde Heeren Commisfarisfen van Zyne Doorluchtige Hoogheid, den  JAARBOEKEN, December, 1787. 5891 den 31 December 1787 deze Publicatie gedaan. "W7y Willem Guflaaf'Frederïck, Grave van Ben" tinck, Heere van Rhoon en Pendrecht, be-' fchreeven in de Orde van de Ridderfchap en Edelen van Holland en West-Friesland, Hoog-Heem-j raad van Rhynland, Bailluw en Schout van 's Gra-' venhage; en Dirk A-lerens, Raad in den Hove van Holland , Zeeland en Frisland , als fpecialyk door ' Zyne Hoogheid den Heere Prinfe Erfftadhouder,' uit kragte van de Authorifatie op Hoogstdenzelven verftrekt, by Refolutie van Hun Ed. Groot Mog. van den 9 October 1787 gequalificeerd en gecommitteerd, omme de Rust en Vertrouwen onder de Regenten en Burgers binnen deze Stad te herftelïen ; Allen die dezen zullen zien of hooren leezen Salut, doen te weeten: Alzoo wy ontwaar zyn geworden, dat fommige -woelzieke en onrustige lieden, en moedwillige verachters en overtreders der herhaalde Publieatien van de Ed. Groot Mog. Heeren Staaten van Holland en West-Friesland, en der Waarfchouwingen, Declaratoiren en publieatien van Zyne Doorluchtige Hoogheid den Heere Prinfe Erfftadhouder, tegens het pleegen van infolentien en Geweld , aan de Perfoonen, Huizen of Goederen van hunne Medeburgeren , zig by aanhoudenheid verftouten , om binnen deze Stad Delft, door het inflaan van Glaazen , en pleegen van Geweld aan de Huizen van Inwoonderen , akelige vertooningen van Verwoesting aanterechten , welke men niet dan met afgryzen en verontwaardiging kan befchouwen; en welke tot fchande en verwyt der Natie, zoo by Uitlanders als by het Nageflacht zullen verttrekken ; En het Ons bekend is, hoe hatelyk Zyne Doorluchtige Hoogheid zulke Euveldaden af keurd en verfoeid , zoodanig zelfs , dat hy de Daaders van dien aanziet als VyanJen van Zyn Hooge Kkkkkkkkkkkkk 2 Per- Delft. ?ublicaie van Z'cmrnisrarisfen>an Zyn* Hoog/?, egen geveld enz.  5892 NIEUWE NEDERLANDSCHE Delft, Publica tie van Commis farhfen van Zyn Hoegh. tegen ge weid enz Perfoon , en van Zyn Vorstelyk Huis: behalven dat dezelve ook ftrydig zyn, met de Oogmerken, - waar toe Hoogstdenzelven Ons heeft gecommitteerd ; Zoo is 't, dat Wy by deezen, uit Naam van de Ed. Groot Mogende Heeren Staaten van Hole land en West - Friesland , en van Hoogstgemelde Zyne Doorluchtige Hoogheid , een ieder wel ex• presfelyk vermaanen zich zorgvuldig te onthouden . van binnen deze Stad of de Jurtsdiófcrë van dien, eenig Geweld aan Perfoonen of Huizen, van wiehet ook zoude mogen zyn, het zy door het inilaan van Glazen , of op eenigerbandé andere wyze te pleegen, op. peene van als Verftoorders van de Publique Rust en Openbaare Vyanden van Zyne Doorluchtige Hoogheid en van het Vaderland, op het allerftrengfte volgens de Publieatien van Hun Ed. Groot Mogende, anderen ten exempel, het zy met de Dood, aan den Lyve, of anderzins, naar exigentie van zaaken te worden geftraft. Verzoekende wy voorts alle de zodanigen, welke Profesfie maaken van Beminnaars en Voor/tanders van het Doorluchtig Huis van Orange en Deszelfs belangen te zyn, daarvan blyken te geeven, door zoo veel 'in ieder van hun is, met woorden en daaden, mede te werken tot het doen ophouden van zulke Schandelyke Euveldaaden. Gelastende Wy voorts in den naam als boven, den Hoofd-Officier deezer Stad , aan de executie van deezen ernftiglyk de hand te houden; en den Cflfmmandant van het Guarnifoen , om daarin de behulpzaame hand aan de Justitie teleenen, en des noods Geweld met Geweld te keeren. Gedaan op het Raadhuis der Stad Delft den 31 December 1787. W. G. F. BENTINCK, DIRK MERENS. 's Gra-  JAARBOEKEN, December, 1787. 5803 'sGravenhage. De Algemeene Staten der Vereenigde Nederlanden hebben befloten eene Publicatie te doen afgekondigen, waar by aan de Ingezetenen in de Meyery van 's Bosch en in de gantfche Generaliteithoofdzakelyk wordt bekend gemaakt „ dat men aldaar, gelyk voor dezen, de vrye oeffening van den Roomfchen Godsdienst zal hebben en genieten, „ en dat een ieder word aangemaana en ge„ waarfchouwt zich te gedrai'gen,als een braaf „ en goed Burger en Ingezeten betaamd.'* De Ingezetenen van Loosduinen hebben by een Verzoekfchrift aan Zyne Doorl. Hoogheid den Heere Prinfe Erfftadhouder als heer voor de eene helft, en aan de Ed. Achtb. Magiftraat van 'sHage als Heeren voor de andere helft, verzogt een Schutterlyke Burger' Compagnie te mogen oprichten, en dit verzoek verkregen hebbende, vervolgens den laatften November voor de eerfte maal hunne Wapenoeffeningen in het open veld verrigt. Vyf Mtifikanten van de Zwitferfche.Guardes waren daar by tegenwoordig, welke by de optrekkinge vooruittrokken en mufiek maakte. Tot Kaptein van deze Com-. pagnie is aangefteld Philip Sneyders, Kaptein Lieutenant Adrianus van der Gaag, tot Lieutenant Rarmanus Warmslhoove , en tot Secretaris Piet er Bol. Voorts tot Sergeanten, Leendert Overgaauw , G. Nuyzink, Jeroen van der Gaag en Ary Westmaas. Kkkkkkk-kkkkkk 3 Om- 's Gra- VENHA3E.  5894 ! NIEUWE NEDERLANDSCHE *s Gra- venhage. Refol. nopens den Mini/kt ie Luyk. - Omtrend den Heere Van der Hoop, van cvege dezen Staat te Luyk zynde, is in 't begin dezer maand by de Algemeene Statept dit befluit genomen: Is gehoord het Rapport van de Heeren Van Spaan Van tlardefiein en andere Hun Hoog Mog. Gedeputeerden tot de buitenlandfche zaaken, hebbendé ingevolge, en ter voldoeninge van derzelver Refolutie CcnvTiisforiaal van den 22 der voorleeden Maand r:Examineert een Misfive van den Heere Vat dit 'nonp , Hun Hoog. Mog. Minifter te Luycr, houdende onder anderen , dat een Boode van de Heeren Staaten v„n Holland en West-Friesland , aan hem een Brief van de Heeren Hoogstderzelver Gecommitteerde Raaden ter hand gefteld hadde, waar by was gerequireerd geworden , óm by (iet Gouvernement aldaar te verzoeken den vryen doormarsch door die Landen voor de Regimenten'; van den Prinfe Van W-ddek en Van Hes'in - Q tfel^ als ook voor de Compagnie Artilleiie van de Kapi-j tein Althyyfeti, in Guarnifoen te Maaftricht, met welke permisfie voor die Troupes hy den gemelden Boode voor zeven uuren naar Maaftricht te rug gezonden hadde. Waar op gedelibereerd en in agting genomen zyn-, de, dat het "vreemd is voorgekomen, dat een Buitenlandsch Minifter van den Staat, op requifitie van een particuliere Provintie foortgelyke demarche heef. gedaan ; is goedgevonden en verftaan,' dat gemelde Heere fyn derTJoop zal worden aangcfchreeven zyn befigt en verantwoording dien aangaande ten fpoedigften aan Hun Hoog Mog. te laaten toekome i. De Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Holland en West-Friesland hebben verklaart, in de voorfz. Eefoluue niet te Concurreeren. De  JAARBOEKEN, December, 1787. $895 De !-Teer'Baron Van Lynden van Lamfen, > Extraordinarii Envoyé aan het Hof van Lon-1 den, is door Hun Hoog Mog. terug geroepen, zynde de Brieven tot dat einde reeds afgezonden. " De Heer Grave Van Weideren is verzoet, om zynen voorigen post van Gezant aan het Hof van Londen wederom te aanvaarden. Dog die Heer vindt zwaarigheid om dit Gezantfchap te hervatten. By de Staten van Holland en West »r nesland, is by voorraad eene aanfchryving aan de Regeeringen der Steden gedaan, om in den haaren de noodige maatregelen te neemen ter beteugeling van de losbandigheid «der Dag- en Weekfchriften. Door zommige Steden is weder aangedrongen, op de voortzetting van de befognes,op datpoint onlangs tefloten. , n • 7 O A De Heer Mr. L. P. van de Spiegel, RaadPenfionaris van Zeeland, door de Staten van Holland en West-Friesland verzogt zynde, den hoogen post van Raadpenfionaris dezei Provincie te aanvaarden, heeft zulks aangenomen : en van de Staten van Zeeland zyr ontflag bekomen, en van Hoogstdenzelven met eene plegtige aanfpraak f/ziehier na ondei Middelburg)"affcheid genomen hebbende, aanvaardde Hy den 6 dezer maand in de Staats vergadering van Holland dit gewigcig amp met eene fraaye aanfpraak, na dat Hy dei eed van getrouwheid had afgelegd , en doo den Ridder Van Wassenaar. Van Starren buretmt naam van de Hoog Vergadering ü Kkkkkkkkkkkkk 4 ge sGra- 'enha3e. c t r 1  5896 NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra- gepaste bewoordingen was begroet gewor* yenha- den. De pligtspleeging van Jonkheer Van Wasfenaar, als Oudfte Ridder, was van dezen woordelyk inhoud : MYN HEER! Aanfpr, van Tr. Van Wasfenaaraan den Raadpenftonaris Van de Spiege^ Tndien Hun Ed. Gsoot Mog. zich ooit hebben kunnen vleyen, dat derzelver keuze in de vervulling .van dit gewigtig Ampt, zoude ftrekken tot nut van den Lande, zoois het geweest, wanneer zv met eenparigheid van Stemmen deze aanzienlyke "bediening aan UwEd. hebben aangeboden; reeds federd lang jzyn 'er te veel fpreekende bewyzen van Uwe kunae en doorzigt in de behandeling van 's Lands belangens, om Hun Ed. Gr. Mog. niet te voeden met de ftreelende hoop van deze Post tot heil harer Provincie te zien bekleeden , tot herftel van zoo vele takken van 's Lands welvaart, gemynd door de droevige binnen- en buitenïandfche Onlusten waar onder de gantfche Republyk, en vooral dit Gewest zugtende is geweest; zy vertrouwen dat 's Lands Financie, dat fpil waar op alles draaid en dewelke zulke lc hokken heeft, moeten ondergane door Uw beftier weder in eenen bloeyenden ftaat zal geraken en dat door Uw beleid en uitwerking, datma<*tian den Raad)enfinna.'is Van Ie Spie* »el aan de Saten,  's Gra- venhage. ' Aanfpr. van den Raadptnfionaris Van de Spiegel aan de Slaten. ] 1 < ] l r c I J898 NIEUWE NEDERLANDSCHE Immers Edele Groot Mogende Heeren ! wanneer men het oog vestigd op den toeltand van de Republiek m het gemeen,' en van deze Pro^ncie in het byzonder, door de kort geleden beenzoo fel gefchokten geteifterd, moet men veAafsd ftaan over de onbegrypelyke verwarringen, welke S verderfiyke invloed door alle de takken'vanhet publiek beltuur heeft verfprejd: men verliest zich n de meenigte van voonveipen, die om herftel n%erbebetenng roepen; van het eerfteogenblik dergelukki-e omwending hebben UwEd. Groot Mog (hunne zet gen hefteed, om het vervallene weder op ebeS om de gefcheurde Banden van de Unie Tas? li kn00' pen, om de wettige Conftitutie en Regeeringsform boven alle onrustige woelingen te verzekeren , en aan deze weleer zoo gelukkige Provincie hare vorige eere, kragt en vermogen, weder te fchenken: Tiw'iL130^ de aanhoudende . werkzaamheid van S i S?'°°TTMog- , en tot zu!ke voortreflyke emdens hebben Hoogstdezelve mynen dienst begeerd Hoe zeer zoude ik my gelukkig achten, indien ik in het minste aan die heilzaarne oogmerken konde voldoen ; maar hoe veel, hoe oneindig veel word daar toe met vereischt, en wie is vermetel oven gemeld, Yerbieden, iemand, wie het ook zy rander regterlyke aucloriteit, in zyn Perfoon of Goederen eenigzints te molelteeren, het zy door chelden, giazen inflaan , plunderingen, feitelyke fzetis'ngen, of op eenige andere wyze te beledigen f bevreest te maken, en in het gerust verblyf ter ilaatle zyner inwooning te belemmeren: gelyk Wy okmet minder' ernftig verbieden, door woorden , daa-  JAARBOEKEN, December, 1787. 5905 daaden of gefchriften eenige aanleiding te geeven, waar door de drift, tot het, pleegen van zodanige buitenfpoorigheden zoude worden gaande gemaakt, en fpeciaal direct of indirect iets te onderneemen, tot disrefpecl van de hooge Regeeringe, en van de Perfoon, Huis of Waardigheden van Zyne Doorlugtige Hoogheid den Heer Prins Erfftadhouder, of van de zo lang gewenschte en van den Hemel blykbaar begunftigdc omwending van zaaken, zullende alle de geenen, welke zig aan het een of ander hier boven gemeld, fchuldig maaken, als Verftoorders der publieke rust, aan den lyve", ja zelfs naar exigenüe van zaaken met de dood worden geftraft. Ordonneeren en gelasten vóórts wet expresfelyk Onzen Procureur Generaal, mitsgaders alle andere Officieren van Onzen Lande, tegen alle die geene , welke zig aan het een of ander van het geen voorfz. is, hebben fchuldig gemaakt, of nog zullen fchuldig maaken, zodanig te procedeerefl, als het recht van de hooge Overigheid vereischt, en deze Onze Publicatie itriktelyk en praïcifelyk te executeeren zonder eenige conniventie of disfimulatie, op poene dat de Officieren en Jufticieren, die in dezen nalatig zyn, niet alleen van hun Officie zullen worden gepriveerd, maar boven dien , naar exigentie van zaaken, zullen worden géebrrigeert of geftraft. Gelyk Wy mede wel emfteïyk gelasten, aan alle Schouten en Gerechten ten platten Lande, om het geen contrarie den inhoud dezer door hen zoude mogen ontdekt worden, ten fpoedigften ter kennisfe van den Officier van hunne Plaats of Diltricl te brengen, op poene van in cas van nalaatigheid in deze'", naar vereischvan zaaken, te worden gecorrigeert. En op dat deze Godtergende , Ons en Zyne Doorluchtige Hoogheid den Heere Erfftadhouder zo zeer grievende, en den yver voor de oude ConLll 111 1111111 ffi- 's Gravenha- ge. Publicatie der Staten van Holland tegen geweldenz*  5 ftandigheden hebben goedgevonden hoogstgedagte Zyne Hoogheid te verzoeken, en des noods te aai ■ thorifeeren, om van de Gouverneurs of Comman- ■ deurs, en by derzelver abfentie aan de' commandeer rende Officieren in de Steden en Plaatièn in het Diftridt van de Generaliteit met Troupen van den Staat bezet, geenen minderen rang dan dien van Ritmeefter of Kapitein hebbende, aan te fchryven en te gelasten, omme in alle zodanige gevallen, waar in tegen alle verwagting door de voorfz. Troepen eenig opentlyk geweid $ plundering, opftand of revolte mogten worden gepleegd en de daders van enorme Delicten, op het begaan van het fait mog* ten worden betrapt en geapprehendeert, of aanftonds daar na in hegtenis genomen, door eenen daar toe te benoemen Krygsraad, zonder uitftel He pi no te doen beoordeelen, en ingevalle aan den zeive by confesfie of volledige bewyzen gebleeken is, dat de geapprehendeerde Perfoonen, aan de gepleegde cxcesfen fchuldig' zyn , derzelver Vonnisfen en Sententiën naar de geftrengheid der Wetten te doen opmaken en ter executie leggen , ten einde door zodanige onverwylde en exemplaire ftrafoeffening den geest van eche allergevaariykfle losbandigheid en oproerigheid, kragtdadig te beteugelen, en alle verdere onheilen voor te komen. En op dat zulks aan de goede Ingezetenen bekend , en zy overtuigd mogen worden van den ernst, waar mede Wy , mitsgaders Zyne Doorluchtige Hoogheid en den Raad van Staate, gezind zyn alle ongeregeldheden van de Militie tegen te gaan, en zy dus zo veel mogelyk tegen alle vrees en bekommering mogen worden gerust gelteld; Zo is het, dat Wy  JAARBOEKEN, December, 1787. jon Wy hebben goedgevonden en verftaan, om hier van > de nodige Publicatie te laten doen. En zal deze ten dien einde, tot een ieders na-, richt, alomme in het Diitricl van de Generaliteit werdén gepubliceert en geaffigeert ter plaatze alwaar men gewoon is zodanige Publicatie en affixie tC AWus* gedaan en gcarrefteert ter Vergadering van' hooggemelde Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden. Jn 'sGravenhage, den 13 December 1787. {Was g"parapheert) D. J. van HEECKEREN, Vt. . {Qncterftond) Ter Ordonnantie van dezelve. {Was ge'teekeni) H. F A G E L. Zynde op het fpatium gedrukt het Cachet van 'Hun Hoog Mog. op een rooden Ouwel, overdekt met een papiere ruite. De Ridder Harris, Extraordinaris Envoyé van Zyne Majèfteit den Koning van GrootBrittanje,hadt den 17 dezer maand eene eerfte onderhandeling met Heeren Gedeputeerdens uit Hun Hoog Mog., welke by deze gelegenheid met de plegtigheden by foortgelyke omftandigheden gebruiklyk, ontvangen, naai binnen geleid en vervolgens ook wederom uitgeleid is geworden door twee Heeren Le Lllllimilll 4 der sGra-" /enha-' 3e. » Publica'ie tot hrompie liafeteoen plunderendKrygsvolk, ' 1  *sGra vjenha «k. i < i j 5912 NIEUWE NEDERLANDSCHE ' r " ü'iï Hunner Hoog Mog. Vergadering, den ■ Heer Roufe en den Heer Tjasfens, die ter meergemelde Vergadering zitting' hebben ninfen.de Pr°Vinden le" 7  JAARBOEKEN, December, 1787. 5915 ieder <*ocd en getrouw Ingezeetcn van den Lande: " aan eenen Vorst, wien door de Heeren Staten " van Holland en West - Friesland , den eenigen " Souverain dezer Provincie, die hooge Waardig- heden, welke Hoogstdezclve is bcklecdende, in. ■' deze Provincie evffclyk zyn opgedragen en aan, Hooo-stdeszelfs Doorluchtig Huis verfchuldigtis;" terwyl'ook de hier voorgemelde Requeste, door gemelde Predikant M%Umu. aan den Hove en Magiftraat voornoemd, geprsfentecrd, bevorens mede o-efteld geweest , zynde in handen van den Kerkenraad der Nederduitfehe Gereformeerde Gemeente alhier, door den zelve op gelyke wyze, als ten opzigte van den Predikant tie>*»@(( was bericht geworden: En ook aan den Hove cn de Magiftraat voornoemd, geduurenuc al dien tyd, dat de voornoemde Predikanten den Predikdienst niet hebben waargenomen, geene bewyzen tot derzelver bezwaar {trekkende, zyn voorgekomen.. Zo is 't, dat het Hof-van Holland en de Magiftraat van 's Gravel Aagc , vermeenende niet langer te mogen nog te moeten uitftellen, omrne aan de ernftige begeerten van de gemelde refpeöive Predikanten te voldoen, by deze alle en een iegelyk op het allerernftigtte vermanen en waarfchouwen, de o-emelde Predikanten in het waarnemen van hun Predik- of ander Dienstwerk , op eenigerhande wyze diredt of indirect: te verhinderen, ofte eenige belemmeringen, hoe ook, genaamd, of onder wat prstext zulks ook zoude mogen zyn, toe te brengen , op pcene, dat die geene, welke zulks niet tegenltaande deze onze ernftige waarfchouwinge, op eenigerlei wyze, het zy mee woorden, het zy met daaden, zouden mogen oriderftaan te doen, als Verftoorders der publieke rust en Overtreders van de Placaaten en Ordonnantiën van Hun Edele Grool Mog. de Heeren Staten dezer Provincie fuccesfive lyk geëmaneert,enin het byzonder ook van de fuccesfive Declaratoiren en Waarfchouwingen van Zy s Gra^ /ENHA- 3E. 'Vaar'ch'juw. verens P.PrediVrtMenHerinra en ivluilmana  5Pi6 NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gra- venhage. W.nar- fchotiwwegensde PredikantenHeringa en Muilman. ne Doorluchtige Hoogheid, mitsgaders van de laatst geëmaneerde Publicatie van Hun Ed. Groot Mo°-, yan den 12 December laatstleden, aan den Iyve'j ja zelfs, naar exigentie van zaaken met den dood zullen worden geftraft: Wordende den Procureur Generaal, mitsgaders den Bailluw van 's Gravenhage by deze wel expresfelyk gelast, deze Onze Waarfchouwmg precifèl-yk te exeeuteeren, en voor de richtige obfervantie van dien op alle mo"felyke wyze te vigileeren. 0 Zynde en blyvende het aan alle en een iegelyk Lidmaat der Gereformeerde Gemeente alhier, ten allen tyde vry en onverlet, om, zo wanneer dezelve mogten vermeenen eenige bezwaaren ten laste van de gemelde refpecrive Predikanten te hebben ofte kunnen inbrengen, zig deswegens met onthouding van alle eigendunkelyke onbehoorlyke feitelykheden, op eene wettige wyze ter behoorlyke plaatfe te addresfeeren, zullende het Hof en .de,Ma<*i*traaE voornoemd, al tyd bereid bevonden worden3 zodanige voorzieninge te doen., als dezelve naar «elang der zaake zullen oordeelen te behoorcu. ö : En op dat niemand hier van eenige ignorantie pretendeere, zal deze alomme worden sepubliceert en geaffigeert, daar zulks behoord en" te gefchieden gcbruikelyk is; mitsgaders van den Predikftoel alhier op aanftaande Dingsdag den 25 dezer worden afgelezen, Gedaan in den Hage den 21 December 1787. (Onderftond) In kennisfe van Ons (JVas geteekend) J. T. ROYER. J. P, VAN DER HAAR. Men  JAARBOEKEN, December, 1787.. 5917 Men weet, dat'by de omwenteling veele 'SGraNieuwftaatsgezinden van hier naar elders venhavlu^tten. Veelen van dezelven zyn terug ge. gekomen, en hebben met nog anderen, die hier gebleven waren, ten getale van 105, den 2i December 1787, gezamenlyk zich in een Verzoekfchrifr tot de Staten van Holland en West-Friesland gekeerd, als mede tot den Prinfe Erfliadhouder,omHocgstdeszelfs gunftige voorfpraak by de Staten wel te willen geb uiken. (Vergelyk Nieuwb' Ned. Jaarü. 1786. bl. 1504. en volgg.) Die beide Verzoekfchriften behelzen fchuldbekentenis. Het Request aan de Staten van Holland en West-Friesland is aldus ingerigt: , Aan de Edele Groot flfcgende Heeren STATEN van HOLLAND en WEST-FRIESLAND. (~~* even onderdaniglyk te kennen de Ondergeteeken^J den, alle woonende in 'sGravenhage. Dat de Supplianten van tyd tot tyd , geduurende de droevige troubles en verdeeldheden welke in dit Gemeenebest, en ook byzondere in deeze* Provincie , federt eenige jaren geheerscht hebben , uit de publyke Couranten en vele anderen in't licht komende Gefchriften, hebben gezien, dat, zoo tusfchen de Staten van verfcheiden der Vereenigde Provinciën , als tusfchen de Vergadering van Hun Edele Groot Mog. en Zyne Doorluchtige Hoogheid den Heer Prins van Orange en Nasfau, Erfftadhouder, Kaptein en Admiraal Generaal der Vereenigde Nederlanden , verfcheidene disfenfien plaats hadden, in zoo,verre zelfs, dat by Refolutie van Hun Edele Groot Mog. van den 22 September 1786 de Militie  5918 NIEUWE NEDERLANDSCHE venhI dt staat' ¥ r,cpartltie provincie HoI- rE W ftaand|' t0tx?adef brel wa!* ontflage« van den Eed> aan Zyne Hoogheid , als Kaptein Generaa KtóBeti gedaan en verder_ by proviüe was opgefchort het l7toteL*7 nRCHIUt,eHVa,ndieV8 M^%^S Nieuw by af Zyn1 hoogheid als Kaptein Generaal was fiaatsL m^m** de Collatie en Begeving van alle Charzm lf geS 0Ver # ]Nfl ltie' iaande ter repartitie als voaan de r§nA va!?- VaandnS tot Kolonel incluis. State» ,Dat Idie dlsfenne tot Sevo!§ hebben gehad, dat aien- ook onder een zeer groot gedeelte der Ingezetenen merklyke verdeeldheden zyn ontftaan , welke tot twee Partyen of Factiën zyn uitgeborften, cn van welke tweederlei Partyen wederzydfche Genootfchappen cn Sociëteiten in de meeste plaatfen dezer Provincie zyn opgerigt, met dat verder gevolg dat ' ook van wederzydeii niet alleen zeer velen beledigende Gefchriften zyn in 't licht gekomen, maar dat ook aan den een en anderen kant verfcheiden Adres.cn cn Requesten, zoo aan de Magiftraten der refpcéhve Steden, als aan Hun Edele Groot Mog op vele Plaatfen ter teckening zyn gelegd en geprofeteerd geworden die, naar mate- der toenmalige fentimenten van die Factie, tot welke de Teeke kenaars derzelven behoorden, waren ingerigt:' " Dat dusdanige Adresfen en Requesten^ welke herkomftig waren van-Ingezetenen, die dooi' den daag. Ivls toenemende en Iteeds aangegroeide geest van Partyfchap ten grooten getale zich in de verdeeldheden mede hadde ingewikkeld , en de zyde van Hun Eucle Groot Mog. m dien tyd gekozen had- fe rw!fEP CCne wyze byHun Ede e Groot Mog. aangenomen, en met blvken van goedkeunnge agtervolgd zynde, zulks al verder aanleiding heeft gegeven, dat cr by zeer velen van dezelve Ingezetenen opvattingen tegen Zyne Doorlucntige Hoogheid en deszelfs Beftfer zyn ontftaan en onder die keuen allengskens een denkbeeld is geboren van eene vryheid, om voor die gevoellns opent-  JAARBOEKEN, December, 1787. 5919 opentlyk en zonder bewimpeling uit te komen, en dezelve tot een grond te leggen van accufatien tegen den Heer Prins Erfftadhouder , immers dat men daar door als (zo men meende) inftemmende met de toenmalige gevoelens van den Souverein, zich aan geen misdaad of ftrafwaardig bedryf fchuldig maakte. Dat daar uit dan ook, op het voorbeeld van ver fcheiden eerder Requesten van diverfe andere voorname Steden en Plaatfen , reeds te voren door honderden van Burgers en Ingezetenen geteekend, en aan de Vergadering van Hun Ed. Groot Mog. geprefenteerd en door Hoogsdezelven aangenomen, en vereerd met de flatteufe verklaring van Hun Ed. Groot Mog. goedkeurende gevoeligheid over de blyken van verknogtheid aan de Eer en Regering van Hun Ed. /Groot Mog. , zoo wel als aan de algemeene belangens van het Vaderland, in die Adresfen gemanifeftcerd , is voortgefproten zeker Request, het welk in 't Najaar van den Jare 1786 alhier in 'sflage door drie hondert agt-envyftig Pcrfonen, deels Suppoosten van den Hove, deels Burgers en Ingezetenen van 'sHage, tegen den Heere Prinfe Erfftadhouder is geteekend, en op den 1 December deszelveh Jaars aan Hun Ed. Groot Mog. geprefentcerd , met dat gevolg, dat wel verre dat te dier tyd het gemelde Request als onbehoorlyk of misdadig zoude zyn geconfidereerd, in tegendeel Hun Ed. Groot Mog, , by Refolutie, op dien dag genomen, hetzelve mede onder gelyke verklaring van goedkeuring en genoegen over dé regt Vaderlandfche ièntimenten daar in vervat , voor Notificatie hebben gelieven aan te nemen, met byvoeging, dat van die Refolutie Copy aan de Supplianten zoude worden gegeven, en dat het voorfchreven Requesc, nopens den verderen inhoud, zoude worden geëxamineerd door de Heeren van de Ridderfchap en van Hun Ed. Groot Mog., Geeommitteerdens cot het groot Befoigne. Da* onder de Tekenaars van hetzelve Haagfche Re¬ 's Gra- venhage. . Request van 150 Nieuw- ftaats- geiinden. aan de Staten.  592o NIEUWE NEDERLANDSCHE •sGra- venhage. Request van ijc Nieuw- jlaatsge- zinaen aan de Staten, Request, zich ook bevinden de Supplianten, daar toe door de gemelde om Handigheden dier tyden en de voorfz. toen heerfchende verdeeldheden gekomen zynde , en zich om de voornoemde redenen destyds hebbende verbeeld, daar in aeen misdaad >te kunnen refideren. Doch dat in de maand September van den Tare ■ 1787 eene geheele omwenteling van Zaken, omtrent de \«porfchreven verfchillen, voorgevallen zynde , de Supplianten vervolgens ook uit diverfe Refolutien , by Uw Ed. Groot Mog. na die omwenteling genomen ; zyn ontwaar geworden, dat de hier bovengemelde disfenfien by Uw Ed Groot Mo<' op de voor den Heere Prinfe Erfftadhouder honorabelftewyze zyn afgedaan, en Zyne Hoogheid in alle deszelfs Charges, Rechten en Waardigheden volkomen is herfteld, met intrekking van alle vorige Refolutien, ten nadeele van ZyneHoogheid genomen zynde. Dat door en na die veranderde omflandigheid van Tyden en Zaken , dan ook alle die tegen Zvne Hoogheid geprefenteerde Adresfen en Requesten," cn daar by gedane verzoeken : niet alleen van zelfs zyn vervallen, maar ook thans de inrigting derzelver Requesten en Adresfen met een geheel ander oog worden befchouwd, en dezelve, als ten uiterfte hatelyk , ja als misdadig aangemerkt . in zoo ver zelfs , dat by Refolutie van Uw Ed. Groot Mog. van den 3 November laatstleden, genomen op eene Misfive van Prefident en Raden van den Hove van Holland van den 3 Oftober bevorens, is goedgevonden enveftaan, dat het gemelde Haagfche Adres of Request, benevens zodanige andere Adresfen , als in de Misfive van den Hove waren gemeld, zouden gefteld worden in handen van den Procureur - Generaal, en van de Officieren der repeótive Steden en Bailjuwen van 't platte Land, daar dezelven geformeerd en geteekend zyn, mitsgaders daar de Autheurs, Onderteekenaars der zeiven en verdere Perfonen , daar in deel gehad hebben  JAARBOEKEN, December, 1787. 5921 bende , woonachtig zyn , ten einde daaromtrent 's Grazodani" te handelen , als het recht der Hooge Over- venhaheid zoude vereisfchen ; waar uit vervolgens de ce. Supplianten voorzien,. dat aan hun en ook aan zoo veele honderden van Ingezetenen van andere Steden Request en Plaatfen in deze Provincie, als wegens het tee- va» 105 kenen van dusdanige Adresfen of Requesten, zich btitrnvin gelyke termen bevinden, eerstdaags ter gemelde ftaatsge:zake Crimineele Dagvaardingen en Procedures over zinden het hoofd hangen, die alfints fletrisfante cn ruïneu- aan de ife °-cvolo-en voor hun en hunne tluisgezinnen en Staten. Eamilen zouden naar zich lleepen. • Dat de Supplianten, nu ook nader het door hen 'mede geteekende Request inziende , met kunnen ,ho2 willen ontkennen, het zelve, ten reguardevan ld-n Heer Prins Erffladhoudcr te zyn ingengt op een >wvze, overeenkomftig zynde met cn te actnbueren iaan de toen hcerfchende Partyfchap, ammofiteit en ,vooroordeelen, waar door men zelfs meestal, zonder de vereischte attentie op den inhoud en de uit 'drukkingen van dusdanige Adresfen te hebben gevestigd', die -tcekening heeft gedaan, zodanig, dat zy Supplianten wenschten daar van zich geheel geabflineerd te hebhen , terwyl zy integendeel het ; z^lve Adres ten hunnen opzigte by deze herroepen , en zich aan de door Uw Ed. Groot Mogende ten I faveure en ter hèrftelling van Zyne Hoogheid ge1 riomene Refolutien onderwerpen , met intentie en ; aanneming, om zich in alle opzigten als ftiile Ingei zètehép 'te gedragen , en ook voortaan aan Zyne : Doorluchtige Hoogheid te betoonen dien eerbied, welke alle getrouwe Ingezetenen aan dien Vorst, 1 die door Uvv Ed. Groot Mog., als den Souvercin i dezer Provincie,, in de gemelde hooge Waardigheden is gefteld, verfchuldigd zyn. Dat ondertusfehen de Supplianten hadden gehoopt, dat, vermits door Zyne Doorluchtige Hoogheid zelve eene Amnestie, wegens de vorige gebeurdtcnisfen was geproponeerd, dezelve ook reeds Zoutte Mmm mmm mmm mmm m zyn  5922 NIÉUWE NEDERLANDSCHE 's Gra- ViENHA ge. Regies Van 10 Nieuw ftaatsgi zinden aan de Stalen. zyn geëmaneerd, en dat zy Supplianten, benevens . hunne voorgemelde Mede-Ingezetenen, daar onder zouden zyn begrepen geworden " ten einde alzoo de Cnmmeele Pourfuites ter dier zake zoude zyn f geprajvemeerd ; doch dat de verforeide gerugten r van een daadlyk begin van Crimineele Procedures, de Supplianten doen vreezen , dat de Deliberatien - over de gemelde Amnestie , by den Hove' en andere Rccnters veelligt zouden geoordeeld worden geene redenen van ophouding dier Procedures op te leveren, immers niet, indien zulks by Uw Ed. Groot Mog glgpo niet wierd verklaard. Dat, gèlyk in die gefteldheid van zaken, de Supplianten te rade zyn geworden zich aan Zyne Doorluchtige Hoogheid.te adresfeeren , en' van Hoogstdenzelven edelmoedige verfchooning en remisfie, van de door het voorfchreven Request aan Zyne Hoogheid aangedane Beledigingen , te verzoeken ; zco cok zy Supplianten hebben gemeend "hun toevlugt co:moedig te mogen en moeten nemen tot Uw Ed. Groot Mog. , en met" den diepften eerbied te verzoeken , dat in gunffige reflexie moge worden genomen, dat de teekening van zoodanige Adresfen , en ook Van het" voorfchreven TIaagfche Request, uit de hier voorgemelde omftandigheden van tyden en van de toen heerfchende gevoelens , mitsgaders van de denkbeel.den omtrent de toenmalige begrippen van Hun Edele Groot Mogende' is vöortgefproten , zonder dat de Supplianten en de Teekenaars van die Adres-fen ter dier tyd eenigfints hebben gedagt daar in eenige misdaad, te kunnen rcfideren, alsmede, dat moge worden geregardeerd, op de van alle kanten te voorziene verregaande gevolgen van Crimineele Procedures, tegens zo veele honderden, ja duizenden van Burgers cn Ingezetenen dezer Provincie, die bo-. ven dien ook daar door aan meerdere haat en vervolging bloot gefield, en in gevaar gebragt zouden worden, cn waar uit al verder onrustige fenfatienen fcha-  JAARBOEKEN, December, 1787. 5923 fchadelyke bewegingen zouden te dugten zyn; en dat om alle die en meer anderen redenen, eene gunïtige voorziening tot verichooningder Supplianten en andere gemelde Ingezetenen, cn ter hunner bevryding van Crimineele Procedures, door Uw Ed. Groot "Mog. moge worden gedaan , en by provifie de gevreesde Procedures gefurcheerd, ■ Weshalven de Supplianten zich ootmoediglyk iceeren tot Uw Edele Groot Mogende , eerbiedig verzoekende, dat Uw Ed. Groot Mogende, regard nemende op alle de hier voren geallegeerde redenen, en byzonder ook op. het voorgemelde Declaratoir, .en de. aanneming van de Supplianten, de Teekenaars van het gemelde Haagfche Request van den 1 December 1786, en van andere zodanige Requesten , immers de Supplianten , wegens de teekening , en het prefenteeren van het meergemelde Request en van dergelyke Adresfen, tegen den Heer Prins Erfftadhouder, en wegens het misdryf, aan hun ter dier zake ten laste gelegt wordende, gunstiglyk gelieven te verfchoonen, en hen van alle Crimineele Procedures te excufeeren en te bevryden, en dat ten dien einde zy lieden, by het arrefteren van eene Amnestie, in cn onder dezelve mogen worden gecomprehendeerd. En dat in allen gevalle by provifie, en'inmiddels, 'hangende de Deliberatien van Uw Edele Groot Mogende over dezelve Amneftie , en voor het tegenwoordige verzoek der Supplianten, alle Crimineele Procedures tegen de Teekênaars van het voorfchre•ven Haagfche"Adres of Request, en van dergelyke Requesten of Adresfen, gefurcheerd mogen worden ; mitsgaders daar van aanfehryving, met authorifatie op den Procureur-Generaal en verdere Officieren en Bailluwen binnen deze Provincie, tot het 'fuperfederen met die Proceduren , moge gefchie£en. Het welk doende &c. . Mmmmmmmmmmmmm 2 Het 's Gravenhaag. Request VIT) io J Nieuw(laatste'zinden am t!e Stater.  §924 NIEUWE NEDERLANDSCHE *s Gra- venha- 1 ce.. ' Request van gemeldeJ05 aan 'Zyne Hoog beid tot onder ■ . fieunin- ■ ge enz. Het Verzoekfchrift aan Zyne Hoogheid len Prinfe Van Oranje- luidt aldus: Aan Zyne Doorl. Hoogheid den Heere PRINCE van ORAN, GE en NASSAU, EiJJtadhouücr, Kapitein cn Admiraal Generaal lier f ereenigde Neder* landen, 8V. &c. £rV. ' f^eeven zeer ootmoediglyk te kennen de Onder^J geteekenden, alle woonende in 's Gravenhage, dat uit de gevolgen van de noodlottige en verregaande verdeeldheden, disfenfien en ongenoegens, welke geduurende eenige-jaaren, zo tusfchen de Staten van onderfcheidenc Provinciën van het Neèrlandsch Gemeenebest, als byzonder ook tusfchen de Edele Groot Mogende ■ Heeren Statea van Holland en West - Friesland en Uwe Doorluchtige Hoogheid hebben plaats gehad, en die tot de Burgers en Ingezetenen , tot welker kennis de gemelde disfenfien, door de openlyk geannonceerde Staats - Refolutien en andere veelvuldige Gefchriften, gekomen waren, ongelukkiglyk zyn overgeflagen, ook fpecialyk zyn voortgevloeid zodanige Adresfen en Requesten, als in verfcheiden Steden en Plaatzen dezer Provincie te voorfchyn gekomen, door eene menigte van Burgeren en Ingezetenen geteekend, en aan Hun Ed. Groot Mogende zelve geprsfenteerd zyn , en die tegen Uwe Doorluchtige Hoogheid waren ingerigt; mitsgaders in zig behelsden veele infimulatien en befchuldigingen ten nadeele van Hoogstdenzelven, dan al 't welke deszelfs oórfprong had uit de animofiteiten, vooroordeelen en indrukken, welke door de voorfchreven verdeeldheden en disfenfien, mitsgaders de by derzelver gelegenheid, in het publiek 'gekomene Gefchriften, by een groot gedeelte der Ingezetenen verwekt waren; en by hen hadden te  JAARBOEKEN, December, 1787. 5^5 toga gebragt een meer en meer aangenomen gevoe- 'sGra■lena dat het aan ieder geoorloofd was, en althans venhatot'geen misdaad konde gerekend worden, door ge. dusdanige Adresfen en. Requesten aan den dag te .leg»-en, hunne inftemming in zodanige gevoelens,"^'' welke men naar de omftandigheid vr.-i dien tyd meen- ™" tfde met de toenmalige fentimenten van den Souve- mciat rain zeiven overeen te ftemmen, en waar toe men i in het Naiaar van den iaare nier ui u>-" ^-'"h- 1 —, —j , j17 86, in navolging van andere zodanige reeds genrefenteerde Requesten van andere Plaatzen, is in de Waereld gekomen, en ook door de Supplianten, 1 -ZJip andom Perlbonen. ten getale van drie honderd en vyftig, deels Suppoosten van den Hove deels Burgers en Ingezetenen van 'sHage, is «eteekend een diergelyk Request, tegens Uwe / Hoogheid zynde ingerigt, het welk op den 1 December deszelven jaars ter Vergadering van Hun Ed. Groot Mogende is ingeleverd, en aldaar mede zo gunftig aangenomen, als uit de daar op gevolgde en aan die Supplianten uitgegeeven Reiolutie van ürn da»- is confteerende , zonder dat de Teekenaareo van dat Request eenig denkbeeld op dien tyd hebben gehad, daar door zig aan eenig misdryf fchulidig te maken. T)an dat de Supplianten, na de geheele omwenteling van zaken, welke in de maand September van dezen iaare 1787 is voorgevallen, wel ras zynontiwaar geworden, dat al het bevorens gebeurde, en ook de voorfchreven tegen Uwe Doorluchtige Hoogheid ingerigte Requesten, met een geheel ander oog is en zyn befchouwd'geworden; en dat, gelyk van Mmmmmmmmmmramm 3 die»  '592ö NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gra- VENHA■< GE. Request van gemelde105 aai vCvne Hoogheid tot onderfteuninge enz. 1 i ] J 1 dien tyd af, door Hun Edele Groot Mogende zek ve alle vorige Refolutien , ten nadeele van Uwe Hoogheid genomen, zvn ingetrokken en vernietigd; mitsgaders Uwe Doorluchtige Hoogheid in alle deszelfs Charges, Digniteiten en Rechten is herfteld; zo ook de Supplianten van agteren wel wenschten, dat zy inet het ondertekenen en prefenteeren 1 van zodanig Request, zig nimmer hadden bemoeid, noch daar in deel genomen; gelyk zy ook verklaren het zelve ten hunnen opzigten geheel te herroepen, en zig aan die door Hun Edele Groot Mog., ter herfteiling van Uwe Hoogheids genomen Refolutien, mede allezints te onderwerpen met intentie cn aanneeming, om voortaan ook aan Uwe Doorluchtige Hoogheid te betoonen den eerbied, welke 'alle getrouwe Ingezetenen aan Uwe Hoogr hcid en deszelfs hooge Digniteiten verfchuldigd zyn. Dat ondertusfehen de Supplianten zynde ontwaar geworden, dat aan alle de Tekenaars van dergelyke Requesten of Adresfen, een getal van verfcheiden honderden, ja duizenden, in deze Provincie uitmakende, en byzonder ook aan de Supplianten crimineele pourfuites ter dier zaake boven het hoofd hangen , waar uit allezints ruïneufc gevolgen en fletrifures voor de Supplianten, en alle zig in gelyke termen bevindende Ingezetenen , en voor derzelver Huisgezinnen en Familien, te dugten zy, zy Supplianten, om, was hetmooglvk, daar van gelibe•eerd mogen blyven, zig. by' een ootmoedig Request , v/aar van de Supplianten de vryheid nemen hier nevens Copy te voegen, aan Hun Ed. Groot Mogenden hebben geaddresfeerd , en daarop verrogt Hoogstderzelver gracieufe voorziening en gunstige verfchooning, mitsgaders uit aanmerking van le by Uw<* Doorluchtige Hoogheid zelve gepropoïeerde Amnestie, en de daar over nog hangende Deiberatien van den Souverain, by provifie iurcheance 'an Procedures. Dan,  JAARBOEKEN, December, 1787. 5927 Dan, dewyl het misdryf, waar van de Sup-' plianten befchuldigd worden, en waar uit de voor-, fchreven en crimineele Procedures zouden voort-, fpruiten, direct Uwe Hoogheid zelve, als de beledigde'Perfoon betreft, en Hoogstdeszelfs gunftige. gevoelens en vermogend appui, zeer veel invloed 1 zoude hebben op den uitflag van der Supplianten 1 verzoeken, aan Hun Edele Groot Mogende gedaan; ; , ■ Zo keeren de Supplianten zig tot Uwe Doorluchtige Hoogheid, ootmoedigst verzoekende, dat het aan Uwe Doorluchtige Hoogheid moge behagen,-, de door het voorfchreven Request, aan Uwe Door-j luchtige Hoogheid aangedane beledigingen, goed-, gunftiglyk en edelmoedig te verfchoonen, en der Supplianten verklaaring en aanneming dien aangaande , hier boven , en by hunne Requesten gedaan, gracieufelyk aan te nemen, mitsgaders deiSupplianten verzoeken, aan Hun Edele Groot Mogende gedaan, met Hoogstdeszelfs favorabel en vermogend appui te fecondeeren. 't Welk doende &c. Zyne Doorluchtige Hoogheid , de Prins Erfftadhouder , heeft eene aanltelling van drie Generaal-Adjudanten gedaan , naamenlyk den Graaf Van Recbteren, den Baron Van Lynden van Hoevelake en den Heer De Salis. Zyne Doorluchtige Hoogheid heeft eenen brief gefchreeven aan het Kanton Zurich in Zwitferland, waar in de trouwe diensten van het Zurichs Regiment en inzonderheid dei Zwitzerfche Gardes, met dankerkentenis en in de vleyendfte uitdrukkingen geprezen worden. De Pruififche Generaal Graaf Van KalMmmmmmmmmmmmm4 kreuth, S GRAr 'ENHA- 1E. . ' lequist 'un genekteoj aan 'óyne Hoog'leid tot mder'leunin.\e enz.  5928 NIEUWE NEDERLANDS CHE *sGra- VEjXHAGE. kreuth, Bevelhebber der in Holland zig nog bevindende Pruisfifche Troupes, heeft den 21 dezer maand een bevel van Zyne Pruisfifche Majèfteit ontvangen , ingevolge het welke 9, alle gevangen gemaakte Heeren officieren, „ en die gene door de Pruisfifchen, welke „ op hun woord van eer zyn ontflagen, mits„ gaders die te Nieuwerfluis gevangen ge„ maakt zyn, gezamenlyk in volte vryheid „ gefield zyn." Men verwagt dus ook, dat die naar We» zei zyn gevoerd, wel haast ontflagen zullen worden en herwaarts keeren. - Behalven de gunsten, door den Koning van •Pruisfchen aan zyne Officieren, die den veldtogt in Holland hebben bygewoond, bewezen , en van welken wy boven melding gemaakt hebben, zyn 'er ook verfcheidene met de orde van verdiehftcn befchonken ; als van de generaale Staf en Suite van den Heer Hertog , de Heeren Overften VanPfau, Overfte Lieutenant Fan Göltz, Hoofdman Marfenbach, Major Van liirschftidt en Kapitein Van Kleit-, yan her Regiment van Knobelsdorf, de Major Van Burghagen; van 't Regiment van Budberg de Major Van Diebitz; van 'c Regiment van Marwitz, de Overfte Lieutenant Van Hiller , Major Van Hauf{tengel, Lieutenants Van Marritz en Van Voigt; yan 't Battaillon van Langlair, de Majors Van Langlair en Van Müjjling; van het Corps jagers te voet, de Major VanValentiny, Hoofdman Van Bóltzig en Lieutenant Van Pfeilitzer: by de Ruitery van 't Regiment van  JAARBOEKEN, December, 1787. 592Q van den Graaf Pan Kalkrtutb • Currasfiers ' van de Ritmeerter/^^ OjmsPit; en Lieutenant ^ Wirzbitzky; van 't Regiment Graai Pan Lot- < turn Dragonders, de Major Van Pastou-^m 't eerfte Battaillon van 't Regiment Lbenfche Housfaaren , de Ritmeefter Van Byïaen Lieutenanten Van Hoctzendorf en Pan Corswanten- van 't Corps Veld-Artilleristen, de Major 'Van Geelbaar en Hoofdman Van Edenbrecber. Daarenboven heeft het Zyne Koningl. Majèfteit behaagd, het meerendeel der opgenoemde en nog verfcheiden anderen Heeren Officieren , aanzienlyke geichenken in geld te doen ter hand ftellen, om hen wegenshunne betoonde braafheid te beloonen, oelvk wy reeds gemeld hebben Ook heeft de Koninglyke Medailleur Stierle te Berlyn, eene Medaille of Gedenkpenning vervaardigd, naar het opgegeven denkbeeld van den Hoogleeraar Rataltr , ter gedachtenis van de herftelling des Prinfe Erfftadhouder in alle deszelfs rechten en waardigheden , en van deszelfs terugkomst in den Haag. Op de eene zyde ziet men de afbeelding van gemelden Prins van Oranje M Nassau, in eene gewoonekleeding, met den Vorfteiyken Mantel omhangen,. waar om een randfchrift Wilhelmus V. facata Batavia redux, dat is: „ Willem de: V. te rug gea, keerd naa herftel der rust in Holland. Ut de andete zyde ftaat: Copiis Borusfia: vtrme Guelphiea. Dat is: „ Door Prmsfiiche „ Troupes en Brunswykfche dapperheid. Op den rand ftaat het jaargetal uitgedrukt. 3 Gra-' 'ENHAt ;e. 1 r  5&o NIEUWE NEDERLANDSCHE VENHA Wy hebben hier te voren bl. 5913 en volgg. . van de Kerkenleeraaren Heringa en Muilman gefproken. Beiden namen Sondag den 30 December 1787 wederom hunne gewoone Predikbeurten waar, de eerstgenoemde des yoormiddags in de Kloofterkerk, en de laattta in de Nieuwe Kerk des namiddags. Plet liep des morgens by den Predikant Heringa in de Kloofterkerk, niet tegenftaande 'er eene talryke menigte van Hoorderen, (veelen uit nieuwsgierigheid) tegenwoordig was , zeer wel en in orde af. Wenschlyk en betameiyk ware het geweest, wanneer het zich zulks ook, des namiddags, by den Heer Muilman in de Nieuwekerk hadt toegedraagen. Dog nauwelyks was Zyn Wel Eerwaarden den Pre* dikftoel beklommen, of men zag en hoorde een meer dan gewoone beweeging rondom ia de Kerk, die zelfs zodanig toenam, dat men op het laatst des Predikers woorden naauwelyks meer verftaan konde. Na het eindigen van den Godsdienst , rottede een menigte Volk te zamen, en in weerwil der pogingen van den Onderfchout met zyne Dienaars, kon men den Predikant niet voor onaangenaamheden bevryden. Zyn Wel terw. wierdt onder het geleide vaneen menigtemenfchen, en het geduurig geroep van, Kees de Hal uit, naar zyne wooning gebragt, voor het welk een wagt van Krygsvolk, om hetzelve te beveiligen , post vattede. Ter Rolle van den Hove van Holland zyn eenige Lieden, welke in de laatfte onlusten en  JAARBOEKEN, December, 1787. jpgi cn beweegingen betrokken zyn geweest,crimineel gedagvaard, om agt dagen na Kopper-Maandag in perfoon te verfchynen. De Gedagvaarden zyn, uit deze Hofplaatfe, G. O. van Perfyn, Commies ter Generaliteits Finantie; J. H. Noordbeek, Notaris en Deurwaarder; R. P:van der Meniën. Procureur; C. Ohriey , Hoflandfche Bode^ A. Hartevelt, Procureur ;P. Martensz, Advocaat ; T. Barriel, Procureur en P. C, Kraufe, Deurwaarder. En uit Delft Anthony van dér Linden, Zilverfmit; Gerrit Paape; Gerardus Verbeek, Boekverkooper^/Fif lem Kahl; Anthony Wygel; Pieter Boer; IVybo Fynje, Courantier; Johannes Sanden C. Z.; Adam van den Goerberg; Jan Herman Bruini, Mr. Kleermaker; Hieronimus Graau, Med. Doctor; Paulus Axmacher, Mr. Smit j en Nicolaas van der Velden. Na dat door het Hof eenige Mandementen tot Crimineele Dagvaardinge verleend waren, heeft de Procureur H. van Son uit naam van eenige Gedagvaa«rden, een Verzoekichrift aan de Staten overgegeven, ten einde onder de algemeene Amnestie begrepen te mogen worden, en dat hangende de raadpleeginge der Staten de Crimineele Rechtsgedingen tegen hen mogten Worden opgefchort. Dit wierdt door de Steden overgenomen. Zie bl. 5917.- Ook heeft de hooge Raad van de Staten verzogt te mogen onderrigt worden van den wil van Hunne iid. Groot Mogende, omtrend vier 'sGjuvenha- GE.  5932 NIEUWE NEDERLANDSCHE venhaCE. • vier Leden van dat Hooge Gerichts Hof, welken uitgevveeken zynde , afweezig blyven, en zich van he.t waarneemen hunner posten onthouden. - In deze Plaatfe is een allergewigtigst Gerootfchap opgerigt: Ter Verdeediging van DEN ChRISTELYKEN GODSDIENST, TEGEN DESZELFS HeDENDAAGSCHE BeSTRY- ders. Dit Genootfchap heeft bekend gemaakt: dat zich als Schryver der Verhan„ deling, onder de Zinfpreuk : nèc tarnen ï, nos tam arrogante* fumus &c Lactant. de tra Dei , heeft geopenbaard de Wel s, Eerw. Heer Jacobus Engelsma Mebitjs, j, Predikant te Jorwert; en als Schryver van j,-het Antwoord op het derde Vooritel onder j., de Spreuk: o Sskm/ ïïxvxi 0hirtlrca uvj 7!l  5934 .NIEUWE NEDERLANDSCHÉ Leyden. tot Hoogleeraar in de Oudheden en Gefchiedènis/en van 't Vereenigd F,edertand, vooral vjat het Diplomatique aangaat ("de tytel van Zyne Hoog Geleerden is dezen: Profesfor ■Antiquitatis & Hiftorice, inprimis Diplomatics Foederati Belgii), verfchil wegens het houden van eene zekere les oïCollegie, 't welk de Heer Kluit \ hadt aangekondigd en reeds aangevangen, raakende de Gefchiedenisfen van 'tLand, en waar door de .Heer Luzacmeende, dat hy in zyne Profes/io Pliflorice Patria verkort wierdt: terwvl de Heer Kluit daar tegen oordeelde, dat die les of dat Collegie onder zyne Profes/io Hiftorice , inprimis Diplomatics bevat was. Het is dikwyls aoeilyh. de grensfcheidingen der vermaagfchapte Wetenfchappen, en dus ook •der Leeraarfchappen zo naauwkeurig te bepaalen, dat men dezelven als 't ware door eenenlynvan eikanderen zou kunnen affcheiden, en ieders bepaalingen juist aanwyzen. Het is waar, dat de Heer Luzac Hoogleeraar is in de Vaderlandfche Gefchiedenisfen; maar het is te gelyk waar, dat de Heer Kluit ook Hoogleeraar is, niet alleen in de Oudheden , maar ook in de Gefchiedenisfen van 't Vereenigd Nederland , vooral wat het Diplomatique aangaat. Dog wat hier van zy, het gefchil wierdt toen ter tyd wel niet geheel ten voordeele van den Hoogleeraar Mr. J. Luzac door de Curateuren van 'sLandsHooge School bellist,maar egter de zaak öpgefchort, en inmiddels den Heere Kluit verboden , om met het houden van die  JAARBOEKEN, December, 1787. 5935 die begonnen Lesfen voort te gaan. Dog alle of althans de mee (te Studenten verzogten toen den Hoogleeraar Kluit een ander Collegie te houden, met aanbod van op het zeiven te willen inteekenen: gelyk dan ook gefchiedde. Dog nu hebben de Heeren Curateuren van 'ö Lands Hooge School den 23 December 1707 niet alleen voorfz. opfchorting en verbod aan den Hoogleeraardiluit opgeheven, maar ook het gelchil ten zynen voordeele beflist, en telFens zyne Jaarwedde met 400 guldens vermeerderd. De Hoogleeraars van 's Lands Hooge School alhier, welken de bezorging hebben van het Legaat van wylen den Heer Jan Stolp, hebben bekend gemaakt!: ,, dat Hun on. „ der de ingekomene Verhandelingen ter beantwoording der Vragen in den Jaare „ 1786 voorgeiteld : Demonjlretur ex na~ „ tura Dei, Prafcientiam divinam falii non „ pojjè, nee repugnare libertati aclionum bu,, manarum, dat is: te betogen uit de natuur „ van God,datde Goddelyke Voorwetenfcbap „ onfeilbaar, en niet ftrydig is tegen de Pry„ beid der Menfchelyke Daaden: geene is voorgekomen, genoeg voldoende om te kunnen worden bekroond; terwyl gemel„ de Profesforen niet kunnen afzyn te „ verklaaren, dat zy de Verhandeling, tot Zinfpreuk hebbende , en «urw ^S^ev &c. „ met gediftingueerd genoegen geleezea „ hebben." Nnn nnn nnn nnn n Wy Leyden.  593<* NIEUWE NEDERLANDSCHE Leyden. Eenige Ingezetenen van deze Ambachtsheerlykheid veroorloofden zich, op den af der afgelopene maand November, den Schouta de Ambachtsbewaarders en eenige Scheepenen op eigen gezach van hunne bedieningen te ontzetten. Van zo groot nadeel zyn kwaade voorbeelden ! Dog de Staten van Hollanden West-Friesland, door een Request , van het voorgevallene onderrigt zynde, hebben den 7 dezer maand deze willekeurige en wederrechtelyke daaden niet do~ rt,efliek verklaard, maar ten hoogften afge. keurd, de afgezettene Amptenaaren herfield en bevolen- in het waarneemen van hunne bedieningen voort te gaan. Het een en ander wordt volledig gekend, zo wel uk het Request, als uit het opgevolgd befltiic van Hun Ed. Groot Mogende, 't welk wy beiden nu woordelyk zullen mededeelen. Het Request der feitelyk afgezettene Schout, Ambachtsbewaarders , Scheepenen en den Boden van het Gerecht luidt aldus: Aan Wy hebben reeds, by de uitfchryving dezer Vraage, de moeilykheid derzelver en onze weinige hoop opgegeven wegens eene voikornene oplosfing, en dit ons vooruitzicht is dan door de uitkomst niet wederfproken. Zie Nieuwe Ned. Jaarb. 1786. bl. 203. Ley derdorp.  JAARBOEKEN, December, 1787. 5937 Aan de Edele Groot Mogende ÈeéSTAATEN few» HOLLAND en WEST-FRIESLAND. (Qcevcri onderdaniglyk te kénnen >;? Jacoh van der IVJe-r, Schout; Dirk van Out er en eri ÏViltem Bimendyk , Ambachts-Bewaarders'; alsmede Srtf^ma", de reeds gem. /j/r/iw/i Üftèo?» ^ctó tv?» #w en Cornelis MarMus Dekker Scheepenen; laatftelyk^v^Ky^ Gerechts-Bo'den van de Ambachts - Heerlykheid Leyderdorp • Dat de Regeering van Leyderdorp beftaat uit den Schout ,t wee Ambachts-Bewaarders, en zéven Scheepenen , uitmaakende liet Gerecht, benevens den Secretaris; waar van de. aanltelling, voor ïh vele den Schout, Secretaris en Ambachts-Bewaarders als mede den Boden betreft, competeerd aan Hè& renBurgemeefteren derStad Leyden, alsA-nbachtsHeeren van Leyderdorp voorn. , terwvl van de Scheepenen, (die twee Jaaren fungceren) hè% ééfie .iaardne,enhet andere vier afgaan, en innlaaizedéï afgaanden anderen uit éene Nominatie of dubbeldtal, door den Schout en Secretaris Jaarlyks op Maandag voor kersmis geformeerd, en aan de rewpde Scheepenen overgegeeven wordende, doordeVe^e Scheepenen ten zei ven dage verkooren, en op KopperMaandag daaraanvolgende Beëedigt worden, of indien zy reeds te vopren" Scheepenen geweest zyn \ hun iicd in die qualitcit vernieuwen Zo als ook de Ambachts-Bewaarders twee Taaren che Bediening bekleeden, cn Jaarlyks één afgaande m deszelrs plaats een ander uit eene door Schout en Ambachts-Bewaarders gemaakte Nominatie, door Ambachts-Heeren, op het doen derGroote leek? nmg,. in de maand April, verkoren word. Dat oflehoon derhal ven aan de alzo wettig aangefteld- Schout, Ambachts-Bewaarders, Scheepenen en Boden, geene belemmering in de waarnceming van hunne relp. Bedieningen mag worden toegebra^t noch ook door iemant anders,"met eenig regt °dê Nnnnnnnnnnnnn 2 ' af- Lêy- . der- dq&p. Requeïï van SchOUty enz. wegens fei Ulyke ré motie. \  5938 NIEUWE NEDERLANDSCHE Leyderdorp. Request van Scheut , enz. ve gens fel' telyke re metie. afzetting of aanftelling van de voorn. Perfoonen kan worden geëxerceerd of aangematigd ; nogtans de Supplianten , welke hunne voorf. refp. Bedieningen wettiglyk hadden bekomen, hebben moeten ondervinden, dat, wanneer op laatstleeden Dingsdag den 27 der laatst afgelopen Maand door den laatften Suppliant, als Gerechts-Boden,. ten verzoeke van de mede Scheepenen Comelis Wolenhar en Jan Snel, het Gerecht van Leyderdorp was-geconvoceerd ter verrigting van eenige Dorpszaakcn; twee Perfoonen, met naamen Nathanaei In iJaer en Pie'.er Cowans , aan het vergaderde Gerecht, waar van als toen prefent warende Schout, de Amhacbts-Bewaardcr en Scheepenen Dirk van üuteren cn de Scheepenen Kwout iS'Ugniaii, Gerrit'van Klaveren, Corne. lis Molenaar % Jan Snel en Jacob van ÏZyn, hebben verzogt l dat eenige Burgers van Leyderdorp mogtëri binnen liaan. Dat, dit verzoek geaccordeerd zynde , daar op een groote meenigte van Perfoonen, zo Ingezetenen van "Leyderdorp als anderen, wel circa twee adrie honderd" in getal, op de Rechtkamer zyn verfchcenen en door Piet er Comans aan het Gerecht is voorgele'ezcn een Declaratoir, in fubftantie quafi inhoudende: Dat de Ingezeetenen van Leyderdorp, Schout en Gerecht, hielden voor ontflagen van hunne Bedieningen en alle andere Pollen, daar aan verknogt, en dat in het vervolg de oude Scheepenen zouden^ fungeeeren. Dat daar op de Schout, zynde de eerflc Suppliant in dezen, Copie vandatvoorgeleezenegevraagt, doch tot antwoord bekomen hebbende, dat hy zulks niet konde krvgen , vervolgens door den eerften Suppliant is gezegd , dat hy zig over die ontmoeting zoude addreslèeren, dat het behoorde. Dat daar op een gedeelte der voorn. Perfoonen, van de Rechtkamer weggegaan en een gedeelte daar op nog gebleven zynde, een oogenblik daar na de voorrn Nathanael ia Paer en Piefer Comans ongevraagd  JAARBOEKEN, December, 1787. 5939 vraagd wederom binnen gekomen zyn en verzogt hebben, qitafi uit naam der Burgers, dar de Secretaris Gael en de Scheepenen Molenaar, Snel en Van Kla veren zouden blyven zitten, maar dat de Schouten verdere Leden van het Gerecht vertrekken zouden, welke laatstgemelde dan ook , tot voorkoming van Verdere1 cn érgere feitelykheden, zich van de Rechtkamer hebben geabfenteerd. Dat vervolgens, onder eene groote toejuiching van de voor en by het Rechthuis vergaderden menigte, in de Rechtkamer zyn binnen gekomen Pieier van der Vis , Gtrrit van livn en Abraham Hom, allen Oud-Scheepenen van Leyderdorp, werdende gevolgd van een groot aantal andere Perfoonen, welke een Vendel by zich hadden , hetwelk door hen uit eene der Vengfteren in het Rechthuis is uitgeflooken; hebbende de gem. drie Perfoonen Pieter van der Vs, Gerrit van Ryn en Abraham Hotn, a!s door de Vergaderde menigte quaii tot Scheepeen verkoren zynde,.benevens de op de Rechtkamer geblevene Scheepenen, Molenaar, Snel en van Klavéren, als mede Scheepenen fesfic genomen , met kennisgeeving, dat Dirk-Moraal mede tot Scheepen was verkooreri, doch door indispofitie verhinderd werd, om mede tegenwoordig te komen : Na al hetwelke alle de verdere Perfoonen uit de Rechtkamer vertrokken zyn. Dat daar op de gemelde aangebleevene , benevens de alzoo pretenfelyk nieuw verkoorene Scheepenen hebben goedgevonden, verfcheide beüuiten re neemen , en wel onder anderen , dat van het voorfchreeve gepasfeerde door den Secretaris Gael zoude worden kennis gegeeven aan Burgemeelteren der Stad Leyden; dat ook aan den eerften Suppliant zoude worden aangezegt, alle de Papieren, het Ambacht concerneerende, welke hy onder zich mogte hebben, ten fpoedigfte ter Secretarye van het Ambacht te bezorgen, en dat ook aan de mede Supplianten tVtiletn rlinnendyk en Comelis Martums Dek Nnnnnnnnnnnnn 3 Jcer. LEYDERDORP. Request van Schout, ',nz. wegens feitelyke remotit.  504° NIEUWE NEDERLANDSCHE Ley- per-, dorp. Request yan Schout, enz. u'cg~em féitehfa re- ker, die te dier tyd in dc Vergadering van het Gerecht niet waren prefent geweest, hun ontflag als Ambachts-Bewaarder en Scheepen refpectivelyk'zoudc w.irden bekendgemaakt; térwyl voorts de voorn] aangebleevenc en in. voege voorfchreeve aangeftelde Scheepenen ten zei ven. dage zyn voortgegaan, cnin plaats van dc mede Supplianten Vn Outnen en tiittvendyk , tot nieuwe Ambachts-Bewaarders quafi hebben verkooren Comelis iV/olencfaf cn Gertii van Ryv, en voorts verfcheide der Erandmeeftcren cn hunne .Adfiftentcn als mede der Wykmeefteren, van die Bedieningen mede geremoveerd, of ontflagen,. en andere in derzelver plaatfen aangefteld, mitsgaders aan den laatften Suppliant als Boden gelast, om zo aan dc ontflagene als aan de nieuwlyks aangeftelde Perfoonen rcfpectivclvk van derzelver ontflag en aanftclling communicatie te doen. , Dat eindelyk ook den volgenden dag , den 28 November laatstleden, door den voorn, nieuw aangeftelde Ambachts-Bewaarder Ormhs Mafe/ia* , wederom Vergadering van Ambachts-Bewaarders'cn Scheepenen belegt zynde, als toen door Hun genomen en aan den laatften Suppl. door den Secretaris Gac, is voorgeleezen, eene pretenfe Refolutie, in fubftantie inhoudende, dat, op propofitic van een der Leden van het voorfz. Gerecht, unaniem was gerefolveerd, den laatften Suppl. van zyne Bediening als Boden te ontzetten, op pretext, dat zulks dooide Ingezetenen van den Ambachte van Leyderdorp wierd verlangd, en hetzelve veiliger zoude zyn, mitsgaders tot confervatie van de rust en goede harmonie onder de Ingezetenen ftrekken zoude. Dat de Supplianten eerbiedig vertrouwen van zelfs manifest te zyn, dat de gemelde remotie en fifdanking van de Supplianten , en van de voorge.me'L'ie andere Officianten van het Ambacht van Leyderdorp (welke ook tegen de notoire rechten der Ambachts-Hecren van Leyderdorp in verfcheide opzichten direftelyk en verregaande ftrydig zyn,) gantsch informcelyk en onbevoegdelyk 'zyn gedaan  JAARBOEKEN, December, 1787. 5941 door Perfoonen, daar toe geheel ongequalificeerd zynde en geen 't minde recht hebbende; dus met anders kunnen worden aangemerkt dan als onbehoorlyke en geweldadige feitelykbeden en zodanige handelingen, welke, wel verre van de goedkeuring van Uw"Ed. Mog. te kunnen wegdragen integendeel reeds in meer andere gevallen by U Ed. Groot Mo? ten hoogden zyn geïmprobcerd, en verboden geworden, gelyk ook de voorfchreeven onderneerningen ter kennis van Burgemecftcrcn der Stad Leyden, als Ambachts-Heeren, gebragt zynde, by Dezelven ten eenemaalc zyn afgekeurd, en als oubeftaanbaar aangemerkt worden. _ En dewvl eene prompte en efficacieule voorziening tot redres en hcrftelling van alle feitelykheden ten°hoogftcn nodig is, en anders allerlei confuficn en irregularïteiten dagelyks meer en meer in'tvoorlz. Ambacht van Leyderdorp te wagten zyn , nadien de Supplianten in' dc waafneeming van luinne wettige Poften en Bedieningen door de voonchreeve fdtelyke remotie zyn verhinderd geworden, en aan de Refolutien en handelingen van de tegenwoordige pretenfelyk fungeerende Ambachts-Bewaarders en Scheepenen ceene wettige Aucloriteit nog valide kragt kan worden toegekend ; zoo keeren de Supplianten zig tot U Ed. Groot Mog. octmoediglyk verzoekende, dat U Ed. Gr. Mog. prompte ene»ficacieufe voorziening gelieve te doen, teneinde de voorfz. feitelyke remotie en afdanking zo van de Supplianten van hunne refpeclive Bedieningen i als van de gereiuoveerde Brandmecfteren en Adfiftcnten, mitsgaders Wykmeefteren te Leyderdorp ,jp_et alle de gevolgen en aankleeven van dien, ten 1 pee digften werden geannulleerd , en buiten alle efteft gefteld; en in tegendeel de Supplianten en verdere geremoveerde Perfoonen in derzelver refpeéhve Posten en Bedieningen wederom herfteld, gemaintineci t en beveiligd mogen worden, en zulks alles zodanig als U Ed. Gr. Mog. naar derzelver hooge wysheid Nnnnnnnnnnnnn 4 en Leyderdorp. Request van Schout, enz. we%ens feitelyke remotie.  5942 NIEUWE NEDERLANDSCHE Leyderdorp. en ^qjiteiü zullen oordeelen te behooren; ongeprejudicieert het regt der Hooge Overigheid tegen de geenen, welke de voorz. geweldadige handelingen ondernomen, en zig daar aan fchuldig gemaakt hebben. 't welk doende &c. Hier op namen de Staten teruond dit befluit; EXTRACT»//de Refolutien van de Heeren STAATEN van HOL, LAND BERBORP. Dit befluit wierdt ook terftond den volgende dag, den li dezer maand, ter uit* voer gebragt, A m s t £ l d a m.' Den laatften der afgelopene maand, wanneer, zo als wy toen vermeld hebben, da Regeering dezer Stad , volgens belluit van de Staten van den 31 Oétober laatstleden door Commisfarisfen van den Prinfe hrfftadhouder is veranderd , vielen omtrend den middag eenige ongeregeldheden voor,vooral aan het huis van den Boekverkooper J. Verlem, alwaar eenige glazen wierden in» geilagen: eenige andere huizen van bekende Nieuwftaatsgezinden endergingen mede eenige overlast : dog de orde wierdt wel dra herfteld. Door de Heeren Gecommitteerde Bewindhebbers der Oost-Ind. Maatfchappy, ter Vergadering van Zeventienen, is eene Commisfie benoemd , beftaande uit de Heeren Van Oudermenkn, Graafland, Pous en Fan Teylingen, Bewindhebbers te Amfteldam, Middelburg en Rotterdam, met den eerften Advokaat der Maatfchappy JNederburgb, ten einde zig naar den Plaag te begeven, om met Zyne Doorl. Hoogheid en andere Staatsleden te raadpiegen, wegens den Brief, door gemelde Zyne Doorl. Hoogheid, aan de Pre[jdiaale Kamer géfchreven. Wy hebben in ons voorgaand Stukje dc Re-  JAARBOEKEN, December, 1787. 5945 Regeeringsverandering alhier gemeld. De Aml ieer Mr. J. C. van Ewyck verfchoonde zich STEI> van de benoeming toe Raad dezer Stad: waar- DAM; op Zyne Hoogheid in deszelfs plaars benoemd heeft den Heer Ediiard 't Hoen, welke dan ook den Eed heeft afgelegd en zitting genomen. Wy hebben op zyn tyd vermeld, hoe de onlusten en Burger tweefpald uithardende a het Eiland Kattenburg is ingenomen geworden, en by die gelegenheid een Kanonnier van de zyde der mncemers en een Kattenburger aan de andere zyde fneuvelden. Gelyk het gaat in Burgertwisten, de eerfte wierdt als een Slagtoffer voor. ?y.n Vaderland met alle eer en de aanzienlykïte plegtigheid begraven , terwyl de andere ais een fnooden booswicht by "de beenen aan den Galg wierdt gehangen. Zie bl. 13 c?2 en 1323. Deze laatlte was genaamd Johannes Rannink en Timmerman op 'sLands Werf. Na de omwenteling deeden zyne nagelaatene Nabeftaanden pogingen, om, uit kragte van het Placaat van Amnestie of kwytfcheldinge voor die geenen, welken uit al te grooten yver voor den Huize Van. Oranje, of voor de Oude gevestigde Regeering, zich hadden te buiten gegaan (zie bl. 4624), den opgehangenen weder te bekomen, den blaam voor de Nabeüaanden weg te nemen, en den gefneuveldtn eene eerlyke begravenis aan te doen. Deze pogingen waren ook niet vruchteloos. Den 7 dezer maand wierdt het Lyk  594^ NIEUWE NEDERLANDSCHE Am- Lyk van gemelden Johannes Rannink,\vz\stel- ke op den 30 Mey dezes jaars op Kattenburg dam. was doodgelchoten , en by Vonnisfe van Heeren Scheepenen met de beenen aan de Galg was opgehangen, uit hoofde van het Placaat van Amnestie van Haar Ed. Groot Mog. de Staten van Holland en West-Fries* land, in 't bywezen van eenen Stads B iden, door Dienaars van den Gerechte afgenomen, aan zyne Familie terug gegeeven, en in de Ooster Kerk begraven." De Stads Boden heeft, met driemaal de han» den op het afgenomen Lyk te leggen, hetzelve eerlyk gemaakt: het wierdt in een jagt of boeyer, rykelyk met vlaggen vercierd, naar Kattenburg gebragt , onder eenen grooten' toevloed van menfchen aldaar ingehaald en in het Wynhuis Het Onvolmaakte Schip gebragt, uit het welke het met eene ongemeene plegtigheid naar de Ooster Kerk ter begravinge wierdt gebragt. Vooraf gingen verfcheiden Timmerlieden met Vaandels en Muziek: hier op de Aanfpreekers voor het Lyk?/waarby dubbele Dragers waren: verders de nabeltaande en Burgers, ten getalle van omtrend 1900,de meeften in het zwart. De fhatfie ging door de kleine Kattenburgerftraat, en zo door'de groote Straat, weder op het Plein, wordende het Lyk op de plaats neder gezet, daar de ongelukkige zyn leven hadt gelaaten, alwaar het Vaandel over het Lyk wierd gezwaaid: vervolgens wierdt het zelve door nieuwe Dragers weder gedragen langs de Kattenburger Gragt tot in de * Kerk,  JAARBOEKEN, December, 1787. 594? Kerk, alwaar het met de grootüe plegtighe- Amtfen wierd ter aarde belteld; de Vlaggen en stelVaandels zwaaiden onder het Muziek van dam. Wilhelmus over het Graf; de uitgang van de Kerk was zeer geregeld, door dien de Timimerlieden een kring hadden gemaakt, door welken de Staatfie doorging, en zo de kleine iWittenburgeritraat. in, en de groote weder uit, de kleine Oostenburgerftraat in, en de groote weder uit,vervolgens de Schans over, !en de Kadyk langs, tot weder op Kattenburg, .wanneer een ieder in rust naar zyne wooning ■keerde. Eene ontelbaare menigte Ingezetenen iwas ter bywooning van deze ftatelyke beigravenis genoadigd, met dit onderfiaand . Briefje: In Amsterdam Anno 1787-. Tegens Zaturdagden 8 December, Word de Heer 1 Ter Begravinge verzogt met het Lyk van JOHANNES RANNINK, Op den 30 May dezes jaars, op 't Kattenbur» ger Plyn, voor de Brug ongelukkig omgekomen, als een Voorftander van 's Lands aloude gevestigde en nu herftelde Conftkutie, die door de erroneufe begrippen van dien tyd, gecortdemneerd was om met de beenen aan de Galg over 't Y gehangen te worden ,, gelyk ook is gefchied: maar nu doop  J948 NIEUWE NEDERLANDSCHÈ Am- door Handoplegging van een Boden, uit name van stel- den Gerechte, in Eere herfteld verklaard is , om dam.' met het bovengemelde Lyk, hetwelk uit het Wynhuis bygenaamd Het Onvolmaakte Schip , op de' Begraye foo^ vaaj de kleine Kattenburgerftraat en, Pieiri ^ tiisnodi- zaj uitgedraagen worden. ging by t Lyk Qm ten j]aj£ jrje uuren te- Zyn jn £Q tan J Ran"' OOSTER KERK. tinkt J. B r e e m a n. R ' Zie ook hier te voren onder Dordrecht. Diergelyk geval heeft in 't jaar 1750 te' Steen wyk plaats gehad; Dat in veele zaaken, dat vooral in ongelukkige Burgertwisten, de menfehen uit byzondere oogpunten, en als 't ware door verfchillende glazen, die de voorwerpen dikwyls op eene tegen itrydige'wyze vertoonen, zien is zo zeker, als het onbetwistbaar is, dat een ieder meent gelyk te hebben , en zich als een onfeilbaar rechter gedraagt, in het beflisfen over zyne en ook anderens denkwyze en .Gevoelens. Maar zal het Land niet geheefte gronde gaan, dan moet'er eindelyk eens eené beflisfing, van waar die dan ook kome, plaats hebben; en die alle andere beflisfing buiten zyne eigen üitfpraak blyft wraaken, en zyne begrippen, het koste wat het wil, %f. hoofdig blyft doordryven, die is geen waar Vriend 3  jaarboeken, December, 1787. 5940 Vriend, althans geen bevorderaar van de be- Amlangens van 'c Vaderland, al hadt hy ookan- stelders gelyk. Die zyn Vaderland waarlyk lief dam. heeft , moet grootmoediglyk iets van zyne begrippen voor hetzelve kunnen opofferen. De Heer Lodewyk Hovy, Oud-Scheepen en Raad dezer Stad, is hier fteeds bekend geweest voor een groot yveraar der Nieuwïhaesgezindheid, en is in de Satisfactie van Mevrouwe de Prinfesfe Van Oranje uitdrukkelyk opgegeven; maar teffens bekend voot een man van een rondborftig en goed beftaan; hebbende alleen het zwak van te veel ingenomen met zyne denkbeelden omtrend het Staatkundige en te onverzettelyk op dezeiven gefield te zyn. Hy bleef dan in gevolgen van die denkbeelden by zyn belluit, om geen Oranjelint of Strik te willen draagen; hoe zeer zulks anders algemeen in gebruik was, hem ook door zyne Vrienden en Deelgenooten in zyne gevoelens was aangeraden , en de Regeering daar toe de Ingezetenen hadt aangemaand en met hun voorbeeld voorgegaan. Dit verwekte nu en dan reeds eenige opfchuddingen op de Beurs; vooral op den 6 dezer maand , wanneer de Heer Hovy wel door 50 van zyne Vrienden van de Beurs naar het Koffy huis geleid wierdt, en hem door zommige Nieuwftaatsgezinden veel lof wegens zyne ftandvastigheid en moed, in het niet draagen van Oranje, wierds toegezwaaid. Dien zelfden avond wierden eenige KoopHeden door de"Heeren Neel, Van Brienen enz..  joyo NIEUWE NEDERLANDSCHE Am- 5teldam. enz. genodigd , tegen Vrydag ochtend op eene Compa:itie of zamenkomst in de Karsfeboom, een Logement in de Kalverftraat aldus genaamd. Maar dien Vrydag den 7 dezer maand, was het wederom alieronftuimigst op de Beurs. De Heer Hovy verfcheen daar wederom, als te voren, zonder Oranje. De geruchten zyn geweest, dat veele Bediendens en Schuitevoerders van den Heere Hovy, met geladen piftooien waren gewapend, om hem tegen de Oranje-Lieden op de Beurs, die hem wegens het niet dragen van Oranje beledigen mogten, te verdedigen. Dogwy laaten die geruchten in hunne waarde. Vooral waren de Jooden over het niet dragen van Oranje te onvreden. De opfchuddingen waren groot; een Jood wierdt in de verwarring deerlyk geilagen; de meefte Kooplieden vlugtten van de Beurs. De Vrienden van den Heer Hovy bragten hem wederom,even gelyk den voorgaande dag, als't ware in zegepraal, naar het Koffyhuis. Saturdag den 8 December gingen eenige Kooplieden, waar onder de Heeren Van Brienen, Neel,Cramer, C ave lier, Muller, Lobman, Vollenhoven, Halma, Cappetlen, Fremeaux .Coudercq, Kersjes, IVaayenburg, Carli enz. by de Burgemeefteren rond, om hun beklag te doen, wegens de onveiligheid van de Beurs, beweerende, daar het Oranjedragen niet vplftrekt geboden was , dat zulks van eens iegelyks goeddunken moest afhangen. Onderwyl hebben ook veele, anderszins zeer yverige, .Nieuwftaatsgezinden de-  JAARBOEKEN, December, 1787. jpyr 'deze onverzettelykheid van den Heer Hovy, j die zommigen (tandvastigheid noemden, af-s gekeurd, en zelfs de Leden van de vernietigde j Vaderiandfche Sociëteit,welken thans in Wapen Van Embden by een kwamen, hadden, volgens berigten, Hem zeer ontraaden, zonder Oranje op de Beurs te verfchynen. liet gevolg was, dat Myne Heeren van den Gerechte goed vonden den 9 dezer maand eene VVaarfchou* wing te beraamen , en den 10 te doen afkondigen, van dezen inhoud: Myne Heeren van den Gerechte deezer Stad, overtuigd, dat in eene grco'een volkrykeStad als deeze, mets meer tot voorfpöed en bloei van dezelve kan ftrekken, dan eensgezindheid en vreedzaamheid, onder derzelver Inwooners, hebben aan den eenen kant met genoegen befpeurd , dat Veele Burgers en Inwooners dprzelve , i'ig hebben gedragen naar de Waarfchouwing van den n October 1787, waarby Myne Heeren voornoemt, tot voorkoming van alle onaangenaame ontmoetingen, 'en tot bevordering van de algemeene rust, elk en een ïegelyk aangeraden hadden zig van een Oranjeteken te vóórzien, waar aan in dezen tyd wordt gehegt de buk menis van verlangen nac.r eensgezindheid, Jtilte en rust in het Vaderland , na alle de onheilen^ waarin twèedragt hetzelve heeft gedompelt. Maar Myne Heeren voornoemt hebben aan den .anderen kant met leedwezen vernomen, dat, niette* .genftaande de heilzaame oogmerken, en de vredelievende inzichten , waar mede de' gemelde Waar"fchouwinge was ingericht, zommige Ingezetenen, .(in tegenoverftelling van zo veele anderen, welke volgens het aloude kenmerk der braave Amfterdamfche Burgery, medewerken tot behoud der rust en O00 000 000 ooo o eeu- TEL)AJM.  5952 NIEUWE NEDERLANDSCHE Am- steldam. Waarfchowwing tot draagen van Oranje. eendragt) by aanhoudenheid kunnen goedvinden f>artyfchap ie voeden, en de goede raad van Myne Heeren van den Gerechte door hunne daaden opentlyk fchynen te willen verfmaaden, waar door nog onlangs de rust en veiligheid op eene verregaande wyze ter Beursfe dcczer Stad, en elders, isgeftoord geworden. Waarom Myne Heeren van den Gerechte voorn., 'nogmaals allen en een idgelyk ferieufelyk willen aangeraden hebben, om zich uiterfyk van een Oranjeteken, het zy Cocarde, Lint of Strik, als een blyk van waare gezindheid, om thans de rust in deeze Stad niet weder geftoord te hebben, te voorzien, zullende de zodanigen, welke door het nakaten van aan deeze 'aanmaaning te voldoen , hunne onrustige, woelziekeen tweedragtzockendegevoelens zullen hebben ten toon ge Held , als Fiutcurs van dezelve, door Myne Heeren van den Gerechte worden befchouwd en behandeld: Verbiedende niettemin Myne Heeren voorn., dat aan de zodanigen , om die reden, door iemand eenig geweld , het zy ter Beurfe het zy op :'s Heeren Straaten gefchiede, en vooral dat aan de goede Ingezetenen, welke zich naar deeze raadgeeving zullen gedragen, eenig molest of geweld daar •omtrent werde aangedaan; zullende de Daaders vaft zodanige oproerige. Feiten, als verhoorders der algemeene rust en veiligheid, ten ftrengften en cxenvplaarlyk worden geftraft. - ■ Aklus gearrefteerd den 9 December 1787, prajfentibus den "Wel. Ed. Geftrengc Heer Mr. Wille-n Comelis Backer , Hoofd - Officier, alle de Heeren Burgemeefteren, dempto de Heer Mr. Pieter Cltffbrd en alle de Heeren Scheepenen en:/, - En- 'Gepubliceerd den ro dito, prasfentibus de Wel Edele Geftrenge Heer Mr. Willem Cor. neïis liucker, Hoofd - Officier; den Heer Mr. Mat*  JAARBOEKEN, Deiember, 178?; 5953 Manhys Straalman, Burgemeester ; en de Am> Heeren Mr. Ntcolaas Calkoen en Mr. Piner STEL< Elias Scbeepenem CAMl In kennisfe va* my Secretaris, J. VAN DER DUSSENi Dë Heet L. Hovy , is zedert dezen tyd biet wederom ter Beurfe verfcheenen : en ras wierdt vernomen , dat Hy voorgenomen hadt , deze Stad te verlaaten en zich met *er woon naar Bordeaux in Frankryk te bet geven. Den 20 dezer maand hebben de Scheeps> timmerlieden der Admiraliteit, der Oost-ln-' difche Maatfchappy en andere Werven, eenen optogt door deeze Stad .in ftaatfy gedaan. Zy waren naar het fcheen meer dan 4000 Man fterk j in zekere fmaldeelen verdeeld j op het best uitgedost, en met de gereedfchappen van hun handwerk voorzien. Voorts hadden zy Vaandels, Trommen en Muziek^ en wierden door een Detachement yan de Guardes, thans hier in Krygsbezetting, be-* geleid. Zie hier deswege het navolgend be^ rigt: De Schéeps-Timmerlieden vaft de Admiraliteit de Stad en Oost-Indifche Compagnie; benevens die der particuliere Werven, zo van de drie Eilanden $ als van jt Bikkers Eiland, hadden zedert de gelukkige omwendig van zaken in ons Vaderland 4 ver« ïcheiden Compagnien, elk onder hun byzonder Vaandel, opgericht; zynde in plaatfe van Snapha? Ooooooooooooo % nens  5954 NIEUWE NEDERLANDS CHE Am' STELDAM. Staateïy. heoptogi der Bylt/es. nen, met verzilverde Bylen, andere Gereedfchappen en verdere Ornamenten, allen aartig opgeficrd , en gefchikt naar de ploeg. onder welke yder behoorde , gewapend; en reeds verfcheiden reizen op hunne Eilanden eenen -ftatelyken optogt gehouden, 't geen duizenden aanfehouwers dcrwaards lokte, zonder de minde wanorde of opfchudding te veroorzaken ; wordende integendeel, door hun, by alle deeze gelegenheden , een rustlievend gedrag gehouden, t>etaamlyk aan elk Overheid-eerend Ingezeten. Met zulke oogmerken bezield, en begeerig daar van de openbaart- blyken te geven, verzogten zy Hun Ed. Groot Achtb., Myne Heeren van den Gerechte, de vryheid', omgezamenlyk en met elkander vereenigd, 'door de voornaamfte Wyken deezer Stad te trekken , en voorby het Raadhuis te defileeren. Dit verzoek werd hun gunicig toegedaan, en den dag van den 20 dezer maand, tot dat einde bepaald zynde, vergaderden de byzondere Corpfen, onder het bevel hunner Opperhoofden, op het Kattenburgerplein, werwaards zig ook liet Corps van het Bikkers Eiland vervoegde. Ten half 11 uuren, 's morgens , begon de optogt, welke door een Escorte Ruiters van de hier in Guarnifoen liggende Hollandfchc Gardes geopend en gefloten werd, neemende den weg langs de Nieuwe Heeregragt, de Muiderftraat door , naar de Botermarkt , alwaar hun de Militaire Eer bewezen wierd, de Kalverdraat doör na den Dam , vergezeld van allerlei Muziek - Inftrurhenten. ... Men verwondere zig niet, wanneer wy zeggen, dat aldaar de toevloed des Volks, onbefchryflyk groot was, en wy voegen 'er naar waarheid by, dat onder deeze groote menigte eene voorbeeldige ftil te beerschte. De 'Stads Soldaaten, welke hun Hoofdwacht boven op deWaag hebben, donden aan weerszyden op de trappen met geprefenteerd Geweer, terwyl de Leden der Regeering, de vast aannadei ende' Burgery onzer Eilanden, voor de vengders van ft Stad-  JAARBOEKEN., December, 1787. 5055 - ft Stadhuis verbeide. Op den Dam gekomen, fchaarderi zy zig in verfcheidenreyen, wanneer eerst, die van de Admiraliteit, midden over het Plein mar-: cheerde, cn daar agter de Waag om, de Beursfteeg' door, naar de Beurs, en zo vervolgens voorby hetOudezyds Heeren Logement,naar het Admiraliteitsof Prihfen-Hof; hierop volgde die van de Stad; toen die van de Oost-Indifche Compagnie ; verder d& particuliere Ploegen van Kattenburg , en eindelyk; de Timmerlieden, van het 'Bikkers Eiland, welke allen denzelfden weg namen. By de eerfte verfchyning van deeze menigte op den Dam, met zo veel Vlaggen of Vaandels ? de eene kostbaarder dan de andere, en de verdere opgeheven tekens hunner AnH bachten , maakten eene uitneemende vertooning, dié het oog verrukte; ook hoorde men tot tweemaal, toe, onder het zwaaijen der Vaandels, een welluidend gezang voor 't Stadhuis, befïaande in het uitboezemen van Zegenwenfchcn over 's Lands Hooge Rcgcering , het Doorluchtig Huis van Oranje , de Magiftraat en Burgers van Amfterdam , en den Doorluchten Monarch van Pruisfen , 't welk telkens , door het vergaderde Volk., met een bly Hoezee, en het zwaaijen der Hoeden, beantwoord werd. Kenners der Oudheid van ons Vaderland, en die deeze plechtigheid niet gezien hebben, kunnen wy 'er geen beter denkbeeld van geeven, dan hun den optogten der Oude Redenrykers, zo als die be'fchrevcn en uitgebeeld zyn, te herrinneren. Het getal der deelhebbers aan deezen togt, word op meer dan 5000 Man begroot. Ondertusfchen verneemen Wy, dat alles m de gefchiktfte orde is afgelopen, en zy lieden, na nog langs eenige voornaame Gragten getrokken te weezen met algemeene toejuiching der aanfehouweren, op hunne Eilanden te rug gekomen, en uit een gegaan zyn. Wy voegen 'By voorgemeld berigt nog Oooooopoooooo 3 by, Am- 1tkl)am. Statelyke optost ierByltjes* \  5P5Ö NIEUWE NEDERLANPSCHE Am> §tel- by , dat het getal der Vaandels, van da drie Eilanden , beftaan heeft , in 26 Vaan* dels van de Werklieden der Admiraliteit, 4 Vaandels van die van de Stad , 30 Vaandels van de Oost - Indifche Compagnies Werklieden , 10 Vaandels van de Klouwers, zamen 70 Vaandels, behalven die van het Bikkers Eiland, wier getal ons niet is opgegeven, De zaaken, raakende den Krygsraad, zyn nu volkomen tot ftand gebragt. Den 27 December zyn alle de de nieuw aangeftelde Officieren door de Burgemeefters in den Eed genomen. Het aantal van dit geheel BurgerOfficiers - Corps is nu volledig, beftaat uit 60 Kapiteins , uit 54 Lieutenants , uit 49 Vaandrigs. Wel dra zullen deze nieuw aangeftelde Officieren aan de Burger-Compagnien voorgefteld, dat is. ingehuldigd worden. Deze Krygsraads verandering is op gegeevene volmagt van Hun Ed. Gr. Mog, de Staaten van Holland, den wettigen Souverein, aan den Prins [Erfftadhouder, door eene Commisfie van wegens Zyne Hoog* heid, volbragt; welke Commisfie, gemeenfchappelyke met de Regeering en de vier oude Collonels, deze gewigtige zaak in orde gebragt heeft. Dit een en ander is nader af te neemen uit den Brief van den Prinfe van Oranje aaii den Krygsraad, zynde uit den Haag gedagteekend den 21 December 1737 en van dezen inhoud: EPE,  JAARBOEKEN, December, 1757. 595} EDELE,GESTRENGE,MANHAFTE, VROME, ONZE LIEVE BYZONDEREi Alzo Ons door Jonkheer Gelag Jan Dods, Baron van der Does, Vry heer van beide de Noordwyken, Langeveld &c. befchreven in de Ridderfchap cn Edele van Iioiiand,en Mr. Adriaan Bode, Griffier van den Hove van Holiand, Zeeland en Friesland, welke Wy op va-zoek van Burgemeesteren en Regeerders der Stad Amfterdam,' by Misfive in dato "2 9 Oftober laatstleden, aan Ons gedaan, hebben gecommitteerd, ten einde met Commisfarisfen uit het midden van Burgemeesteren en Regeerders voornoemd, al wat uit hoofde der Satisfactie aan Haare Koninglyke Hoogheid , onze Vrouwe Gemaiinne, nog te verrigten was, te bevorderen en te applaneeren, en om de rust en harmonie in het byzonder in de Schuttery te confolideeren, is gerapporteerd, dat zy over het werk van den Krygsraad verfcheide Conferentien hadden gehouden met U Wel Ed. Geftr. Manhafte, welke, fchoon by den Onwettigen Krygsraad , zo informeel als wederregtelyk geremoveerd, evenwel fteeds geweest en gebleven zyn Wettige, en aan 'sLands Conftitutie en Stads "Regeeringe getrouwe Collonellen dei Schutterye der Stad Amfterdam.; en dat;U Wel Ed. Geftr. Manhafte hadden vermeend, dat de eenige, promptfte en veiligfte weg, om den Krygsraad te herftellen, zoude zyn, indien- Wy aan U' Wel Ed. Geftr. Manhafte wilden voordellen, die geenen uil de geremoveerde of ontflagene Officieren , welke Wy vermeenen , dat weder zouden behooren te fungeeren, en dat Wy de verdere Officieren, ter fuppletie van de vaceerende plaatzen, in de refpettive Compagnien aan U Wel Ed. Geftr. Manhafte wilden opgeeven, en U Wel Ed. Geftr. Manhafte dus in ftaat ftellen, om die ter Beëediging aan Burgemeesteren te kunnen voordellen, en dat U Wel Ed. Geftr. Manhafte, voornoemde Onze CommisOoooooooooooo 4 fa- Am> STELDAM. Herftel' ling van den Bui ' gerKryg;raaddoor Zyne Hoogheid.  Am- stèl- DAM. Herftelling viii den Bur gerlOygsraaddoot Zyne Hoog ieid, 5958 NIEUWE NEDERLANDSCHE farisfcn hadden verzogt hunne intercesfie, tot dat falutaire oogmerk, in dit moment,dat eene prompte voorziening hoogstnodig was, by Ons te willen aanwenden , die zulks dan ook hebben gedaan, cn wyders aan Ons gerapporteerd , dat aan hun , na de *door hun best mogelyke ingewonnen informatien ,' -was voorgekomen, dat alleen aan hunne, pügt en aan de Conftiturie volkomen waren 'getrouw gebleeven, Van de KAPITEIN EN. Mr. Johannes Cyprianus van Ewck. Arend van der IVaeyen Warin, Gregonus 't Hoen Willemsz. s Thomas Johannes^SanderJbn, Mr. Jan Woitets vart de Poll, Albèttus Boddens, MatthySvan Son, Mr. Pieter Rendorp, Mr. JohaVMts Hourcoutt, Mr. Jan van de Poll de^ Jonge, Mr. Willem, Gen tt van' dè Poll en Petrus Johannes Wendotp. Van de LIEUTENANT S. ira«c Duim, Hendrik Skbes en Tsbrand't Hoen Willemsz. ' Van de VAANDRIG S. Jacobus Hendricus van Henghel, Comelis Twis\ Junior, Everard de Hwlett Junior, Otto Amoltiut JDui'n en Jdcob Mynsfen Gz. Dat wyders nog, als onfchuldig aan de zaaken vermeld by de Refolutie van Huri Ed. Groot Mog: de Heeren Staten van Holland en West - Friesland," van den 3 November laatstleden, konden wordeÈ opgegeeven, ■ ■■ 1 Van de K A P I T. E I N E N. Fieier Clockencr, Pieter Jager, Mr. Samuel van "• der  JAARBOEKEN, December, i787. 5959 der Muelen, Salomon Jan van Keulen en Jan Evert Luyken. 1 • Van de VAANDRIGS. Mr. A-Waan Jofeph , Gerrit Glafius en Frans Jacob Schumacher. Van welke Officieren,de Kapiteinen Pieter Clocl'ener en Salomon Jan van Keulen, hun Commisfarisfen hadden verzogt, dat by de aanftaande benoeming op hun geene reflectie mogt worden geflageh. Maar dat voor het overige, alle de verdere Kapiteinen , Lieutenants èn Vaandrigs, in meerderen en fninderen graad, en ook uit het midden' van U Wel Ed. Geftr.'Manhafte,'Ifaac van Goudoever, fchuldig Honden aan de zaaken, vermeld by bovengemelde Refolutie van Hun Ed. Groot Mog., en dus, uit kragté van dezelve, waren ontwapend en gelicentieerd, en dat dienvolgends in hunne plaats andere Officieren behoorden te worden aangefteld, en wel, ingevolge de gemelde Refolutie, zodanige, van welke men ten volle konde verzekerd zyn, dat dezelve, aan de by die Refolutie vermelde zaaken, geen deel gehad hebben ;• zynde alle deze door U Wel Ed. Geftr. Manhaft^ verlangde beftellinen van dien aart, dat Wy Ons daar toe ook geauthorifeerd vinden by de Refolutie van Hun Ed. Groot Mog., irt dato 31 Oef ober jongstleden, by welke Wy gemagtigd zyn ,' om in de refpective Steden zodanige ordres te ftellen , als Wy tot meefte rust én dienst van den Lande in het gemeen , en de voorfchreeve Steden in het particulier, zuilen oordeelen te behooren. ; Wy hebben dienvolgende, na een bedaardeover\veeging aan welken de eerfte plaats ander dezelven zal worden toegeweezeri HerffeU n E° -drWyr °"S Verder doot meergemelde 'onae liJran V°mmisfa"sfen is gerapporteerd, datzy, ter meerdenBur-dZ eTTduagX'^ Senoegen, eensgezindheid en _ « orde in het beftuur der refpective Compagnien, aan Knes. elk,en, > dooi: mlhunne Lyst of Gros te voren raad Signeerden Kapitein de vrvheid gelaten hadden, door % ?nl dle, Perfoonen zelf öp te geven, welken hy het 'neH0oé-A aIs L'eütenaht en Vaandrig by zyne Compagnie heid- *oude SePlaatst zien, eri, dat van al het zelve, naar üie opgaven4 door hun Commisfarisfen, met communicatie van U Wel.Ed. Geftr. Manhafte, denodige lysten waren geformeerd geworden, met bygevoegde Adfignatiender refpective Wykeri, elk aan .-zynen Kapitein, zo als de leiding daar van door ons in de benoeming der nieuwe Officieren gevolgd Tü Vu i"*ën Wy mede> m u Wel Edele Geftr. Manhafte in elkeUompagnie zodanigen Lieutenant cn Vaandrig plaatfen, én, aan eiken' Kapitein zodanige Wyk toefchikken zullen, als op gemelde Lysteri is bepaald geworden, en dat, voor "zo verre eenige van de Ljcutenants of Vaandrigsplaatfcn, by •gebrek vani de vei'zochte opgave, nog zyn vacant •f!? i ™' KaPiteineh, zo fpoedig mogelyk, aan U vv el M: Geftr. Manhafte zullen opgeven zodanige Ferfoonen, akzy, ingevolge van de aanfehryvmge aan Ihm door onze Commisfarisfen gedaan, -oordeelen zullen döor U Wel Ed. Geftrenge Mantertè aan ons te kunnen geprÉefenteerd worden, orii öie te benoemen ter verVullinge van de voorfchreven opengeblevcne Posten, gelyk Wy óns ook voorbehouden, om, in het geval, dat een Of meerder door n \f Voren benoemde Officieren voor derzelver aan (telling mogten bedanken, in derzelver plaats zodanige anderen te committeeren, als wy daar toe öe nuttigfte en bekwaamfte zullen oordeelen. En wat verder den tyd en. wyze betreft, op welke  JAARBOEKEN, December, 1787. ggg> ke de thans door ons herftelde of nieuw benoemde Officieren aan hunne Compagnien refpeftivelyk, het promptst en gefchiktfte zullen kunnen worden voor<*efteld, daar omtrent laten Wy aan U Wel Edele Geftr. Manhafte over,om, met voorkennis en goedvinden van Burgemeefteren, zodanig te handelen, als naar gelegenheid van zaken en ten meeften dienfïe der Stad en Schutterye bevonden zal worden te beliooren; Dog, ten einde egter zorg gedragen worde, dat niemand der Kapiteinen zig by het aanvaarden zyner Compagnie eenigzins bezwaard en gepraejudicieerd vinden, zullen, volgens liet geene dien aangaande in de Conferentjen tusfchen. onze ■Commisfarisfen en Gecommitteerden uit de Regeering beraamd is, de nieuw benoemde Kapiteinen niec aanfprakelyk zyn voor dc lchulden van hunne refpeétive Compagnien, welke voor dato hunner aaffftolii.ngen.-gemaakt zyn, noch de herftelde Kapiteinen voor die fciiulden van de hunne, welke gecontracteerd zyn, geduurendc den tyd., dat zy dezelve niet hebben geadminiftreerd ^ terwyl gcncralykom trent alle de tegenwoordige lchulden der refpective Compagnien, de nodige voorziening zal gefchicden, daar, en zo het behoort. En op dat laatftelyk alle voorheen toegebragte ■ grieven, zo veel mooglyk, he-rfteld, en de .refpective Compagnien te incèrder met goede engefchikte Schutters mogen voorzien worden, zullen Ü Wel Ed, Geftr. Manhafte , de Kapiteinen van onzentwegen op het ferieufte exhorteeren en aanmaanen, om alle mooglyke attentie aan te' wenden, ten einde alle Perfoonen weder in hunne Posten by de Schutterye mogenherfteld worden, welke door hunne vorige Kapiteinen alleen daar uit gezet zyn , om hunne aankleving aan. den wettigen Regeenngsform. Wy verhopen, dat deze Onze dispofitie aanhef faiutaire oogmerk, waar mede Wy de voorgemelde benoeming en verdere beftellingen wel hebben ■ ■ wil- Amsi eldam. RerfleU Uiig yan den Bar* Krygs» raad door Z\'n' fioog* beid.  5956- NIEUWE NEDERLANDSCHE Am- stel- dam: Herfltl ling van den BurgerKrygsraad'door ZyW Hoog. heid. willen doen, zal beantwoorden, en dus contribueéren, om de Ons zo aangenaame, en, tot welweezen van U Wel Ed. Gëfte Manhafte Stad zo hoogst nödige rust te henlellen : waar toe Wy vertrouwen , dat insgrlyks onder Gods Zegen, zullen coöpereeren zodanige nadere voorzieniugen, op verfcheide Stukken., raakende de Schutterye en Krygsraad der Stad Amfterdam, als door onze. Commisfarisfen in hunne Conferentien met de Gecommitteerden uit de Regeeringe dier Stede, bereids zyn voorgefteld, en eerstdaags door Schout, Burgemeefteren en Schepenen in eene Keure ftaan geconverteerd te worden. Wy hebben ook eindelyk onze Commisfarisfen verzogt, aan U Wel Ed. Geftr. Manhafte Ons genoegen te betuigen , óver U Wel Edele Geftr. Manhafte trouw aan hunnen Eed en de Conftitutie, gelyk Wy U Wel Ed. Geftrenge Manhafte ook daar over Ons genoegen betuigen by dezen ; gelyk mede over de vriendelyke medewerking, waar mede onze Commisfarisfen Öns hebben betuigd, dat U Wel Ed. Geftr. Manhafte, dezelve wel nebben, willen fecondeeren en behulpzaam zyn: Hier mede EDELE,GESTRENGE,MANHAFTE,VROME, ONZE LIEVE BYZONDERE Wy UEd. beveelen in Gods heilige Protectie. {Onderftond) UEd. goedwillige VriendIj (Was geteekend) WILLEM PRINS van ORANGE. 'sHage den 21 December 1787.' (Oa*  JAARBOEKEN, December, 1787. 5967 (Onderbond) Am- m stel" Ter Ordonnantie van Zyne Hoogheid, dam, (Was geteekend) W. van CITTERS. In 'sGravenhage den 21 December 1787. ,; (Het Opfchrift luidde) EDELE, GESTRENGE,MANHAFTE,VRO • ME, ONZE LIEVE BYZONDERE! De Heeren Collonellen van de Schutterye. te Amlterdam, Vervolgens zyn ook nog door de Heeren van den Gerechten eenige artikelen nopens de Schuttery den 21 dezer maand vastgetteld > en den 27 afkondigd. De Heeren Beftierders van den Levantfchen Handel en Zeevaart in de Midddandfche Zee alhier, hebben in de Dagpapieren aan de belanghebbende in den Koophandel, ingevolge Refolutie van Hun Hoog Mogende, gedagteekend den 21 December 1787 kennis gegeeven a dat Hoogstdezelven,agt neemende op de vertogen van bovengenoemde Bellierderen hebben goedgevonden dezelven te Hellen in handen van Zyne Hoogheid als AdmiraaiGeneraal der Unie, „ met verzoete, om aan den Commandant van Ppp ppp ppp ppp p „ 'sLands  ƒ908- NIEUWE NÉDERLANBSCHE Am- STELDAAf. „ 's Lands Scheepen in de Middelandfche „ Zee, te willen aanfchryven, om behalven het Fregat te Smirna geltationeerd, eer» of meerder van de beste bezeilde der ligte Vaartuigen, onder zyne Ordres, na den Archipel te detacheeren, ter befcherming „ van de Zeevaart in die Waceren tegen de Roovers , welke~ mogten ondernéemen dezelve te ontrusten. '' In deze maand bekwam men hier ook tydihg, dat zich te Napels in goeden ftaat bevondt het 'sLands Oorlogfchip Dordrecht,.Kaptein P. Melvill: ook waren alle de Schepen yan het Esquader, onder beveï van den Kaptein Melvill, in de Middelandfche Zee kruisfende, mede in eenen goeden ftaat. Na dat de gemelde Bevelhebber, den at November, zyne opwagting by den Koning en de Koninglyke Familie te Porrici gemaakt hadj:, was Zyne Siciliaanfche Majèfteit, twee dagen daar na , alleenlyk verzeld door twee Kamerheeren, 'sLands Scheepen komen be-zigtigen, en hadt zich-meer dan twee uuren aan boord van dezelve opgehouden , gedurende welken tyd 'er verlcheiden Krygsen Zeemans oeffeningen, tot groot genoegen van dien Monarch, waren verrigt. Na de omwenteling van zaaken, hadden veele Ingezetenen van andere plaatzen, welken aldaar uit hoofde, van hun deel in de gebeurteuisfen en voorvallen der onlangs ver. lopeue tyden, niet durfden blyven, naar deze Stad de wyk genomen, liet fcheen, dat T'ilT li - '••11* j_  JAARBOEKEN, December, i7g?. 5Sfi9 de Regeering dezer Stad deswege eenige be-Amkommering opvattede. Althands omtrendsTEi,. vericheidenen van die herwaarts geweekene dam» Lieden, wierdt by Burgemeefteren het befluit genomen , om hen binnen zekeren korten tyd deze Stad te ontzeggen, en van dit belluit door eenen Klerk der Secretarie te doen kennis geeven. Omtrend dit recht der Stedelyke Regeeringen, om by politique Refolutie dezen of geenen Burgers of Ingezetenen de inwooning in haare Steden te ontzeggen, is voorheen veel voor en tegen gedagt en gefchreven, ook al veel tiaar de, verfcJnllende gevoelens en tyden Veele Cfchryft de deftige Gefchiedfchryver Hooft Nederl Ht/lor..XVïl. B. bl. U& zo beampte luyden en van trefijken aanzien, als andie, daar vermoeden van zucht tot de SpaanJcheparthy op viel, werden in Slachtmaand (des Jaars i58o) door de Magiftraaten van ^rusjel, Antwerpen en andere plaatfen, ter Stad uttgezoeezent op zeekre peene, zonder gelaat vanrechtspleeging,zonder ree.ie te melden, by enkele briefkens. Een manier van doen zeer onbillyk, en inbrek Van onbepaalt: gezagh, dat zoo lichtlyk tot misbruik beknoren , en tot dwmglandy veraarden kan. IVel hebben de Wethouders, van ouds her maehï om te keuren 't geen hun Stads oorbaar dunkt; doch mits, verplichtende zich z»lf eeven verre als de Onderdaken; maar, daar t aan de gekefte eenes kleenen getals van perjoonen,offamwyls aan drie oft vier BurPpppppppppppp % gyr.  597° NIEUWE NEDERLANDSCHE Am- steldam. ghermeefters,jaa aan eenen dringer onder hen hanght, yemant te doen op (laan vreest te maken in het gerust verblyf ter plaatze ,, zyner inwoninge; zullende alle die geene, welke „ zich aan 't een of ander van het geene voornoemt „ is fchuldig maken, aan den Lyve, ja zelfs naar „ exigentie van zaken met de dood worden ge„ ftraft. „ En op dat deee God tergende, Ons en Zyne „ Doorluchtige Hoogheid den Heere Erfftadhouder „ zoo zeer grievende, en den yver voor de Oude „ Conftitutie zoo zeer onteerende wanbedryven „ des te beter mogen worden geftuit: zoo beloven „ wy aan den geenen die een der Belhamels, Aan„ voerders of aanftokers van zoodanige geweldea, naryen op eene overtuigende wyze komt te ont- dekken, eene Prsemie van Duizend Guldens,, en „ daarenboven Straffeloosheid , indien hy zelve, s, zonder een Belhamel, Aanvoerder of Aanftoker „ van dezelve te zyn, zich aan het een of ander „ van het geene voorfchreven is, mogt hebben „ fchuldig gemaakt." Ei JotrER- 3 am. Publicatie tegen wanorde geweld em.  Rotterdam, Publicatie tegen wanorde geweld enz. s 5978 NIEUWE NEDERLANDSCHE En dewyl de Rust en Tranquiliteit dezer Stad Hun Edele Groot Achtbare ten hoogften ter harte gaat, hebben myne Heeren voornoemt nog daar en boven goedgevonden te beloven eene belooning van zes hondert Guldens, te betalen uit Stads Casfa, aan die geene , die zoodanige ondekking mogte komen tedoen ; terwyl zy nogmaals en op het allerferieust allen en een iegelyk by deze gewaarfchouwd willen hebben, van geen gelegenheid tot eenige attroupementen of famenrottingen te geven , naardien zoo de Burgers als Militaire Rondens gelast zyn, om alle dezelve met geweld tegen te gaan en op de meest kragtdadigfle wys te doen uit een gaan: vermanende Hun Edele Groot Achtb. wel fpecialyk een ieder om zich tegens dezelve Rondens niét te verzetten, of de Militairen alhier in Guarnizoen liggende teTchclden of op eenigerlei wyze fmadelyk te bejegenen, zullende van nu af aan, eenieder zich te wyten hebben, by aldien hy ter zake voorfchre ven of zich in eenig attroupement bevindende , eenig' leed mogt ondergaan; En terwyl Hun Edele Groot Achtbare geïnformeerd zyn, dat het infmyten van Glazen veel al gefchied door Kinderen of Jongens : ordonneeren en gelasten myne Heeren voornoemt alle Ouders om. hunne Kinderen, voor al des avonds, van Straat te; houden, naar dien daar op naauwkeurig zal worden gelet, en ingeval iets door hun mogte misdreven worden , de Ouders voor hunne Kinderen niet alleen verantwoordelyk zullen zyn, maar ook die Kinderen daarenboven ftrengelyk zullen worden geftraft. Aldus gedaan en gearrefteertin Collegievan myne Heeren van deWeth voornoemt, en na voorgaande Klokkengelui van 't Raadhuis deezer Stad, gepubliceert den 13 December 1787, prefent de. Heeren Mr» Rottier Fredrik van Staveren, Heet van'Oud en Nieuw Herkingen en Roxenisfe, 1 " " Schout";  JAARBOEKEN, December, 1787. '5979 Schout; Johan Frangois van Hogendorp, Bur-Ro gemeester; Johan van den Honert en Anthony van der Beim, Schepenen. da!m In kennisfe van my Secretaris, J. van ZUYLEN van NYEVELT. Deze Publicatie en de yver van de rondens doende Burgery heeft wel dra de beweegingen gefluit, welke tot voorfz. Publicatie aanleiding hadden gegeven , en welken uit het kyven van twee Vrouwen op ftraat, die ook al omtrend 's Lands zaaken verfchilden, waren voorgefproten. Den 22 December wierdt by de Heeren van de Weth dezer Stad een befluit genomen , en aan de Hoofdlieden van het Boekverkopers Gilde gelast: „ Dat Hun Ed.Gr. Achtb. zich ten hoogften zullen laten ge- legen leggen, dat de Periodicque Ge„ fchriften, welken binnen deze Stad zouden mogen worden gedrukt of uitgegeven , „ voortaan op eene befcheidene wyze en „ zonder licentieufe, fchimpende of eerroo„ vende uitdrukkingen werden gefchreeven, en verders alle fpotprinten, ookdenogove„ rig zynde Exemplaren van De Post van den Neder-Rhyn, DeRepublikain aan de Maa„ ze, het Kroegpraatje enz. in Burgemee- fterskamer zouden moeten worden overge„ bragt enz." Den 24 dezer maand, des voormiddags ' ten  Rotterdam. 5980. NIEUWE NEDERLANDSCHE» ten 10 uuren, zyn de Heeren Commisfarisfen van Zyne Doorluchtige Hyogheid den Prinfe Erfftadhouder, welke met een Jagt voor deze Stad gekomen waren, onder het losfen-van het Kanon der Stads Bolwerken, en den toeloop van eene groote menigte Volks', aan' het Land geftapt en vervolgens naar de Stads Doelen gereden, om derzelver Raadpleegingen aan te vangen. Hun Ed. Mog. zyn aldaar door Heeren Burgemeestets pleg* tig verwelkomd. Den 25 December gefchiedde deswege eene Publicatie, om den aankomst van welgem. Heeren Commisfarisfen aan den Volke bekend te maaken , waar by een iegelyk wierdt opgeroepen of vryheid gegeven , om zyne bezwaaren op te geven. Wy zullen van die bezwaaren in ons voigend ftukje voor de maand Januar-y i?88 fpreken. Den £(? dezer maand zyn welgem. Heeren Commisfarisfen tct het zelfde oogmerknaar Leyden vertrokken. Zie hier te voren onder Leiden. In de Dagpieren las men deze bekendmaaking. J^irccleuren van de Oprechte Vaderlandfche Sociëteit de Eeneiragi te Rotterdam , ben>ten by dezen aan alle derzelver .Leden, dat zy hunnen Geheim - Secretaris Jan Hn , om het veroorzaken van het verfpreiden van Stukken, de Sociëteit betreffende,'van deszelfs Post hebben goedgevonden te ontzetten. JOIIANNES KAMERLING, Loco Secretaris. Go-  JAARBOEKEN, Decemitr, 5981 gorinchbm. ■ < 1 ■ .jiaJiiu^eivalaM eb a:n?siO Ifè.aii* Den 20 September 1787 is na het innee« men dezer Stad door Pruisfiesch Krygsvolk, en herftel der Oude Regeering, op mondelinge verklaringen voorilel, in naam van de voor het Stadhuis vergaderde Burgers gedaan , de Heer Penfionaris' Mr. C. Byleveld door de Vroedfchap, van zynen post als Penfionaris en uit den eed ontflagen. Waaromtrend gem» Penfionaris zich den 22 dezer maand by een Request en bygevoegde Memorie aan Drosfaard, Burgemeefteren en Vroedfcbappen beklaagd heeft. Wy zullen by nadere gelegers-heid deze Memorie mededeelen. '". r.-Den 23 December zyn de twee Heere» Commisfarisfen van ZyneDoorluchtige Hoogheid den Prinfe Erfftadhouder, door Hoqgsadenzelven benoemd om de Regeeringen.in de 'Steden dezer Provincie, volgens befluit der .Staten van den 31 Oétober 1787 te veranderen, alhier aangekomen, en hebben den volgenden dag in de Stads Doelen hunne raadpleging deswege aangevangen. L o e v, e s t & y n. Den 28 November wierdt hier de Verjaardag van de jonge Piinfes Van Oranje gevierd. Des morgens op de Parade door den Heer Commandeur Van Pabst het Parool aan de Heeren Officieren gegeeven zynde van Frederica Louifa IVilhdmina, wierdt door den 5orïn- HEM.  59S2 NIEUWE NEDERLANDSCHE Lóevë- stetn. den Kaptein der Invalides Van Diepenhrugge van zyn Cazerne de Prinfevlag uitgeftooken, 't geen insgelyks door de Major en Commis Colibojf, de verdere Officieren, benevens de Lieutenant van de Artillerie Probfting ("alhier uit 's Bosch in Krygsbezetting liggènde) en andere Militairen en Burgers, onmiddelyk wierd naargevolgt. Des avonds wierden de Huizen verlicht, waarin voornamenlyk die van den voornoemden Kaptein van de Invalides en deszelfs Officieren, de Major-Commis, Lieutenant van de Artillerie,gelyk meedevan de Krygsbezetting, den Schoolmeefter Van Osch, den Ba' eroeefier en Veerman Dirk de Graaf uitblonken. Alle de Heeren Officieren zyn des avonds by den Heer Commandeur op een avondmaal onthaald, op welke de navolgende gezondhedeningefteld en gedronken wierden , als: voor Haare Hoogheid Mevrouwe de Prinfes, wier Verjaardag men vierde, Voor Zyne Hoogheid den Prinfe Erfftadhouder; De Koninglyke Vorftin en de Vorftelyke Telgen; Zyne Majèfteit de Koning van Pruisfen; Den regeereude Hertog vanBrunswyk,telkens onder het herhaalen van 'toude Deuntje Wilhelmus van Nasfauwe enz.  JAARBOEKEN, December, 1787. 5983 Schoonhoven. Deze Stad is de eerfte der Steden, die na de omwenteling, en zulks al fpoedig, verlangde, om de regeering van haare Stad , door of van wege Zyne Doorluchtige Hoogheid den Heere Prinfe Van Oranje , veranderd te zien. Zie hier te voren bl. 5190 en volg. Den 17 December 1787 is deze verandering gefchied,en zyn door den Prinfe Erfftadhouder, volgens gegeevene magtder Heeren Staten aan Hooggemelde Prinfe, aangefteld tot Btlrgemeefteren de Heeren iVillem van Sö'ingen en Mr. .Dirk Hoola vanNooterti Tot Scheepenen d s Heeren Dr. Carolus Carnier, Mr. Stephanus Jacobus Schelms, Mr. Jan van Bosveld, Cornelis Koels, Heer van Waarder, Dr. Ignatius van Zeider ,Pieter Vergeer en Anthony Carnier. Tot Scheepenen Commisfarisfen de Heeren Mr. Stephanus Jacobus ScheUus, Mr. Jan Van Bosveld en Comelis Koels, Heer van Waarder. Töt Vröedfchappen de Heeren Jan Braat, Vryheer van Zevender en Cabaüw, WilUrtt van Solingen , Gc ardus Jacobus van den Bosch, Dr. Christiaan de Jonge, Heer van Peurfum, Dr. Carolus Carnier, Johannes van der Clocfe Sickinga, Mr. Comelis Parker de Jonge , Cornelis van den Bosch, Mr. Di k Hoola van rXöoten, Mr. Stephanus Jacobus Scheltus, Mr. Jan van Bosveld, Mr. Oito Braat, Cornelis Koels, Heer van Waa:der , Sebastiaan van Nooten Adr. Zoon, Hendrik Siingeiand^-Di. Ignatius van Zel- Qqq qqq qqq qqq an Zt&> 'ikzee.  S994 NIEUWE NEDERLANDSCHE ZlERIKZEE. BéZ'A'ar. • ren der Èürgery van Zietilt zei'. eenige andere bedieningen , en niettemin tot diera dag, 't zy van het eerfte,'tzy van het tweede jaar rekening te doen." <5. Dat ook de Privilegiën van deeze Stad betrekkelyk dit vrye Volk, mogen werden met den druk gemeen en verkrygbaar gemaakt, op d?,t een ieder moge weeten, ónder wat Grondwet hy behoort, ert niet het eene jaar dit èn het ander jaar wat anders,wordt van de hand geweezen, en voor den Burger' word verborgen gehouden , (mogclyk om dat de Regent het zelve niet en weet.} " 7. Dat de Ordonnantie van de Civiele cn Crimineele Vierfchaar ftrikter mag worden uitgevoerd, en de Procesfen zo lang niet met alle chicanisfen worden verlangd, om de gevangenen jaar en dag zónder Vonnis te doen blyven zitten, 't geen geen' Christen past nog verdragen kan. 8. Dat het zo zeer gefchonden Recht der Kerke mag herfteid worden, als daar is ten 1. dat geen Predikanten jaarlyks om hun toegelegd douceur believen by Requeste te verzoeken, nadien volgens de Grondwetten van onze Gereformeerde Godsdienst en bevel Gods, geen Euangelie - Dienaar zyri Werk zugtend moet verrigten: ten 2. dat geen Stads Regeering zig meer moge bemoeien met het beroepen van Predikanten ; en eindelyk dat de Kerk zyn. cige Recht moge genieten, om altyd drie van de vyf Voetiaanfche Predikanten te houden. En geen Kerkeiyke Perfoonen mogen worden aangefteld van Ouderlingen of Diaconen / als door 't Collegien qualificatte een dubbeld getal te forrr.eeren, en na de laatfte Proclamatie, door dë Wans Ledemaaten een genoegzaam getal verkoren worden, zonder dat de Regeering voortaan eenige Perfoonen in de Kerkenraad ftelle. 9. Dat de Edele Mogende Heeren, onze Rigters, niet jonger mogen zyn dan dertig jaaren, en ervaren in de Rechten, op "dat wy door Mannen cn' regtfehapen Vaders, als welmeenénde en ftille Bur- ge-  JAARBOEKEN* December,1787. 5095 geren mogen worden beftierd, tot eer van God en onze tydelyke en eeuwige zaligheid. Dit bidden, dit verwagten * dit vertrouwen wy van onzen Doorlucbtigften en Regtvaardigen Vorst, op billyke en regtgeaarde aandrang en voordragt van U Ed. Mog. te zullen erlangen. UTRECHT. U T R E C H T. Wy hebben te voren bl. en volg-, en bl. 5291 en volg. en 5545 en volg. gemeld, dat de Ontvanger dezer Provincie Jonkheer van Boetzelaar , in den bekenden nacht van den 15 en 16 September 1787, met zich eene aanzienelyke fom van 's Lands Penningen uit Utrecht naar Amlteldam hadt gevoerd, dezelve aldaar ter Thefaurie gegeeven voor behooriyke Reciven of Ontvangbriefjes, en vervolgens aan de Staten van Utrecht gefchreven^ dat hy die Penningen niet geroofd of ontvreemd maar alleen, vermids het dringende gevaar' behouden hadt. Dog in plaats van de Ontvangbriefjes van de Stads Thefaurie aan de Staten te doen geworden, zo heeft hy dezel* ven in Braband , werwaards hy uit Amfteldam geweeken is, uitgegeeven. Althandseênigen dier iieciven of Ontvangbriefjes heeft hy aan den Commisfaris van deze Republiek te Oostende, genaamd de Vinck, en te Duinkerken woonachtig:, verkogt, welke zyn Burgemeefteren en die van den Gerechte ^ der Stad Utrecht m ernftige oVeïvve»• Vader andhevend Burger of Ingezeten ten allen tydeb. tumeljk- is, zoo veel hy Kan, ter bevordering van rust en eensgezindheid medetewerken, zulks inzonderheid eens ieders, plicht medebrengt', daaï™ tr Godlyke Voorzienigheid .behaagd heeft, door eene alleronverwachtfteen allergelukkige omwendinge! het Vaderland uit den druk,, waarmede het zélve zoo jammerlyk geprangd wierd, genadig Si verlosfen en de wettige Ccnftitutie in het SfvS herfteld worden ; en daar over het algemeen m d<5e dagen geoordeeld wordt, dat het dragen van eeniOrangevcrfierlel een te'kcii is van een |enast verlak ,|en om de zoo zeer gewenschte rust |f? we£Te zien verminderen, maar integendeel om die mede te helpen bevestigen , hebben Hun Ed. A-htb goedgevonden, gdyk Hun Ed. Achtb. goedvinden by deze fn navolgmge van 'j geen in andere voornl- e^een'^ en een iegélykte vermaanen zich van fièfi» Oran-eteeken, t zy Cocarde, Strik of Lint te voörzÈn begrypende Hun Ed. Achtb. dat die eenen welke dezen raad van Myne Heeren vaneen GeiS eigendunklyk verachten , en zonder achtbaar teeken langs de publicque Straten óf Wegen opent! yk zföh vertoonen , zich zeiven te wyterf nebben de ongelegenheden, welke hun, hoe zeer" Rrrrrrrrrrrrr 2 0ok Ü- /  6000 NIEUWE NEDERLANDSCHE U- TRECHT. Public, wegens draagen van Oranje. ook tegen de intentie van Hun Ed. Achtb. deswegens zouden kunnen overkomen. Verbiedende Hun Ed. Achtb. dien volgends niettemin op het allerernftigfte iemand , wie het ook zy over het niet dragen van een Orangeteken, eenio-en ünaad of geweld aantedoen, en interdiceerende Hun Ed. Achtb. bovenal , dat zulks gefchieden zoude aan zoodanige goede Ingezetenen, welke zich naar den welmeenenden raad van Myne Heeren van den Gerechte in dezen zullen komen te draagen; selvk Hun Ed. Achtb. met de hoogde verontwaardiging vernomen hebben ,. dat eenige kwaadwilligen zich reeds onderwonden hebben, aan de zoodanige, die met eeni°- Orangeteken voorzien waren, hoor. en moleltelangs 's Heeren Straten aantedoen, zullende de Daders van zoodanige en alle andere rustverftoorendc moeilykheden ten ftrengften aan den lyve worden geftraft. En op dat niemand hiervan onkundig zy „gal deze worden afgekondigd, gedrukt en aangeplakt, naar behooren. TT . Aldus gearrefteerd by Myne Heeren van den Gerechte voorn, den 14 December 1787. In kennisfe van my, C. A. % WACHENDORFF.. En den 1T dito, van den Stadhuize alhier (more lllito) gepubliceerd by my ondergefchreevea Deurwaarder, Q j HEYLIDY. De Hoogleeraars Hennen en Tydeman, die onder het beftuur van den Nieuwen Raad nop eenigen tyd aan de Academie alhier hunne °Lesfen gaven , maar wegens de voorledene onlusten, de een na den ander vertrokken, te weeten de eerstgenoemde naar Ha- nau  JAARBOEKEN, December, 1787. óooi sau in Duitschland, en de Heer Tydeman naar de Gelderfche Academie , alwaar hy zedert het Profeforaat heeft bekleed, zyn beiden, door de herftelde Regeering, wederom tot Hoogleeraars aan deeze Acadamie beroepen , welke beroeping met veel genoegen door hen beiden is aangenomen: teffens is door Hun Ed. Groot Achtb. het Hoogleeraarfchap in de Kerkelyke gefchiedenis en zedelyke wysbegeerte opgedragen aan den Wel Eerw. Heer Broun , Predikant by de Gereformeerde Engelfche Gemeente alhier, die deze opgedragen post heeft aangenomen.. Den 19 dezer maand hebben de Staten 'sLands van Utrecht, omtrend het voorgevallene te Montfoort, deze Publicatie be. raamd, en doen aflezen enz. T\e Staaten van den Lande vaneUtrecht doen te ■*- weten: dat by Ons den 14 November deezes Jaars zynde gearrefteerd een generaale Amnestie, wegens het voorgevallene binnen deeze Provincie, betrekkelyk de zedert eenigen tyd aldaar voorgevallen en plaatfe gehad hebbende verwarringen en geweldadige handelingen ; Wy by Onze Publicatie van den voorfz. 14 November, daar van alomme in deeze Provincie kennisfe hebben gegeven, mitsgaders zodanige Perfoonen, welke Wy genoodzaakt zyn geweest van deeze Onze Generaale Amnestie uit te fluiten , uitdrukkclyk hebben aangewezen. Er. voorts verklaard omtrent het gene binnen de Stad Montfoort in het byzonder was voorgevallen , te referveeren Onze nadere dispofitie, tct zo lang het onderzoek van Onze Hove Provinciaal, op Onzen Rrrrrrrjrrrrr 3 ipe- U- rREQHT.  u- trechï. Püblic. omtrend Montfoortenz. <5oo2 NIEUWE NEDERLANDSCHE fpecialen last binnen voorfz. Stad gedaan afgelopen , en daar over by Ons finaal zoude zyn gedelibereerd ; wien volgende het voorfz. onderzoek ten einde gebragt, en Onze deliberatien daar over gehouden zynde : Zo js 't, dat Wy als nu, onverminderd al het geene by meergemelde Onze' Publicatie , van den 14 November,' is geftatuecrd, in zo verre Regenten of andere Ingezetenen van Montfoort, daar onder begrepen moeten worden te behoren, met relatie tot het gene in het byzonder binnen de Stad Montfoort zelve is gebeurt, verklaren van Onze verleende Amnestie te nebben uitgezonderd, zo als Wy daar van willen uitgezonderd'hebben by deeze, alle dc Teckcnaars cn Inleveraars van zekere Request, den 27 Augustus deezes Jaars aan dc Magiftraat te Montfoort' ingedient, met en benevens die Regenten van Montfoort, welke gecoöpereerd hebben tot de verandering in de Regeerin-i ge aldaar voorgevallen, met toelating van de toenmalige Magiftraat. Blyven nogtbans aan dezelve= gereferveerd , zodanige byzondere Adresfen aan Óns' te maken' als. Wy by meergelde Onze Publicatie, van den bovengenoemden 14 November, aan overige aldaar geëxcipieerde Perfoonen hebben vrygelaten. En ten einde van dit Ons" gerefo'iveerd zoude konnen blyken , zal deeze binnen de Stad van P ntfoort worden gepubliceerd en geaffigeerd naar behoren. Aldus gedaan te Utrecht den 12 December 1787. (Was geteekend) J. A. van WESTRENEN, Vt. (Onderftond) Ter Ordonnantie van myne voornoemde Heeren de STATEN. {Was getekem) 4. LAAN. Ver^  JAARBOEKEN, December, 178.7. 0003 Verfcheidene perfonen , door Hun Ed. Mog. de Staten dezer 'Provincie , uit de generaale Amnestie uitgefloten , hebben Requesten van onderwerping ingediend. Eenige n derzelven volgen hier in de onderftaande Lyst. ,, J. C. Pronken, Declarant, Infinuant en Pretenfe Vroedfchap, en wegéns de Pretenfe Staten afgezonden geweest ter Vergadering van Hun Hoog Mogende , Opzichter en mede aanlegger der nu gellegt worden fterktens. H. Eelzing, Teekenaar van 't Declaratoir van den 20 December 1787. F. Weusman , Tekenaar van onderfcheiden Adresfen. J.van der Ven, Teekenaar derDeclaratien en Infinuatien , aan de Leden van Staats- en Stads Regeering. P. Bosch Bois, Tekenaar der Infinuatien, aan de Leden van Staats- en Stads Regeering. C. van der Molen, in alles als de voorgaande. NB. Deeze twee laatstgenoemde hebben reeds Citatie in perfoon ontfangen. W. Koopman, Tekenaar van de Declaratie van 20 Maart 1786'. (;. Bosveld, als de voorgaande. G. Westluizen , Tekenaar der onderfeheide Infinuatien aan Leden der Regeering enz. G. Bettink , Tekenaar van byna alle Adresfen, Requesten, Declaratien en Infinuatien." Rrrrrrrrrrrrr4 't Bildt U- TRECHT.  6oo4 NIEUWE NEDERLANDS CHE U- ÏRECHT. 't ü i l d t. Den 8 dezer maand trokken hier ruim veertig man door, gewezene Krygsgevangenen des Konings van Pruisfen , aan de Nieuwerlluis, Abkoude en elders gevangen genomen en voorts naar Wezel overgebragt geweest en thans ontflagen zynde. Zy waren in eenen armoedigften toeftand, byna van alles ontbloot, beklaagden zich bitter \'an zich te hebben laten vervoeren, en wenschten elk in hunne byzondere Plaatfen, in gunst te mogen ontvangen worden. Zy zyn alhier in het doortrekken met veel menschhevendheid behandeld. Amersfoort. Jonkheer Taats van Amerongen, Heer van Natewitz, befchreeven in de Ridderfchap dezer Provincie, heeft zynen post van Hoofdofficier dezer Stad op de jongstleden StaatenVergadering nedergelegd en is opgevolgd door Jonkheer Van der Capellen van Schoonauwen. Het is bekend , dat de Regeering alhier , gelyk in veele andere Steden , in twee panyen is verdeeld geweest: de meerderheid, zich houdende aan hunnen eed en het Reglement dezer Provincie: de minderheid, der NieuwftaC'Sgezindheid dezer tyden zynde toegedaan. Gcduurende den tyd dat de Sta.uen van Utrecht Hun Ed. Mog. verga-  JAARBOEKEN, December, 1787. 6005 gadering alhier hielden, weeken veele Leden der minderheid naar Amfteldam, doch met de omweteling zyn zy meerendeels herwaarts terug gekomen, en onder dezen ook Dr. Trouillart. Hierop leverde de minderheid een Declaratpir in, erkennende hunnen misflag, waarop eene verzoening volgde, diewy in ons voorgaand linkje hebben medegedeeld , en zedert zyn fommige Leden derzelven wederom in den Raad verfcheenen. Doch terwyl op den laatften dag dezes jaars de verande-? ring in de Regeering op handen is, heeft Dr. Trouillart zyne aanblyving of ontflag niet verkooren aftewachten, maar zyne post als Raad vooraf nedergelegd. Wyk by Duurstede. Om de Burgery gelegenheid te geven, haare oprechte gezindheid voor de waare Oudltaatsgezindheid open te leggen, begreep de Regeering dezer Stad, voor de Burgery, welke gedurende de ongelukkige onlusten, een groot gedeelte geweldig gefchokt, en dan onder deze, dan onder geene verpligtinge en wederrechtelyke Eeden was gebragt, waai van zy door de Ed. Mog. Heeren Staaten dezer Provincie, als den alleen wettigen Souyerain van den Lande,waren ontflagen, den anders gewoonen Burger-Eed zodanig te moeten vermeerderen en veranderen, als het hier navolgend Formulier inhoudt; Rrrrrrrrrrrrr 5 Ü Amers?, foort.  6qo6 NIEUWE NEDERLANDSCHE Wykb\ Duurstede. JVieuwe Eed vau trouw voor de ïïurgety- l i < i Ik bcloove en zweere , dat ik Myne Heeren de ' Staaten van den Lande van Utrecht, Erfftadhou» der, cm de Heeren Burgemeefteren en Raden in de Vroedfchap, uitmaakende de alleen Wettige Magiftraat dezer Stad, zo als dezelve door Zyne Doorl. Hoogheid den Heere Prinfe van Oranje en Nasfau, in Hoogstdeszclfsqualiteitals Erfftadhouder thans zyn verkoren, of by vervolg verkoren zullen worden , als myne Wettige Overheid, gebouw cn getrouw wezen zal ; dat ik mv niet zal believen , in raad , of daad, daar iets tegens de Heere» Staaten, Erfftadhouder , of tegens de Magiftraat voorfz., in 't gemeen, of tegens een of meer Leden van dezelven, in 't byzondèr, of tot nadeel, verkleinige of verfma.dinge van derzelver Wettige Regeeringe , of tecens de Eminente Charges van Stadhouder, Kapitein en Admiraal-Generaal, door de Heeren Staaten deezer Provincie, by Hoogstderzelver Refolutie van den 10 Jariuary 1748, Èrftyk verklaard, zo in de Manlyke als Vrouwlyke Wettige Descendenten van wylen Zyn Doorl. Hoogheid Willem Karel Hendrik Friso, Prince van Oranje en Nasfau &c. &c. &c. Hoogloflyker Memorie, of tot verminderinge of verkleininge dcrzelve, zal worden beraadflaagd, verhandeld of voorgenomen; maar dat ik integendeel zodanige -beraadflagingen, handelingen en voorneemens , wanneer die tot myne kennisfe mogten komen , terftond aan een der Pleeren regeerende Burgemeefteren deezer Stad zal te kennen geeven en apenbaaren, en dezelve beraadflagingen, handelingen en voorneemens, na myn vermogen zal keeren Sl weeren ; dat ik insgelyks niets zal doen of ondernemen , dji-ect. of indirect, 't welk zoude kunnen [trekken of aanleidinge geven tot eenige deminfte /eranderinge van het Reglement, in den J.iare 1674 >p de Hooge Regeering deezer Provincie Staatswy. së gcarreftèerd , cn nader door de Heeren Staaten, ry derzelver Publicatie van den 12 Oétober 1747., voor  JAARBOEKEN, December, 1787. 6007 voor de alleen Wettige Regeerings - Conftitutie deezer Provincie verklaard. Voprts, dat ik ben eenviy Man, nicmands eigen, of onder eenige andere Eed of verplichtinge (deezen Eed ter contrary) ftaande; dat ik de Stad Wyk by Duurftede, cn de ticeren Regeerders van dien, het kwaadfle zal weeren, en het beste doen, en myne Mede-Bui gers in het'onrecht helpen ftraffbn na myn magt; dat ik ook°"een Goed, op deezer Stads Vryheid van Tollen zal voeren of doen voeren, dan myn zelfs of myne MedeBurgers Goed, indien zy mede geven'hun Schippers Tolbrief; alles op poene wanneer ik in deeze, voor het geheel of ten ciecle, ter contrary mogte doen niet alleen met 'er daad vervallen te zullen zyn vari verkreegen recht van Burgerfchap, en van alle Privilegiën daar toe behoorende, maar ook inhabiel, om ooit of ooit, daar weder in te kunnen worden geadmitteerd, en daarenboven als Meinëedig te zullen worden geftraft.' Zoo waar lyk helpe my God Almachtig. Deze Eed van welke by Publicatie alvorens kennis was gegeeven, is door de geheele Burgery ,hoofd voor hoofd, Hechts drie Prfoonen uitgezonderd, in den afloop van weinige dagen, in handen van de Regeering deze? Stad afgelegd. Alles is voor het tegenwoordige volkomen eensgezind, en men zoude nu binnen onze muuren te vergeefsch na die onaangenaame tekenen zoeken, welke eenige partyfehap kenfehetfe. De Magiftraat heeft voorts by Publicatie geboden, dat voortaan niemand tot het Bm> gerfchap dezer Stad zal worden toegelaten, dan Wykbv Duurstede. Niemve Eed van trouw voor de Burgery.  6oo8 NIEUWE NEDERLANDSCHE Wyk ifi Duurstede. FRIES* dan alvorens de voorgemelde Burger-Eed te hebben afgelegd , -mitsgaders dat geboren Burgerkinderen, den ouderdom van 16 of meer jaaren bereikt hebbende, den genoem* den Eed insgelyks zullen moeten doen, voor dat dezelven eenige Stads Burgerrechten of Privilegiën zullen kunnen genieten. Montfoort. De Heeren Staten van Utrecht, hebben, ingevolge van Hoogstderzelver voorbehoud van nader bevel omtrend het voorgevallene binnen deze Stad, ten aanzien van Hun Ed, Mog. Amnestie van den 14 November 1787 èene Publicatie doen afkondigen , waarby Hun Ed. Mog. verklaaren van gemelde Amnestie te willen uitgefloten hebben, alle de Tekenaars en Inleveraars van zekere Requeste, den 27 Augustus dezes jaars aan de Magiftraat dezer Stad ingediend , met en benevens die Regenten van Montfoort, welke medegewerkt hebben to: de verandering in de Regeering , alhier voorgevallen met toelating van de regeering van dien tyd. Blyvende nogthans aan dezelven de weg apen, om verzoeken aan Hun Ed. Mog. te ioen, zo als in meergemelde Publicatie van len bovengenoemden 14 November aan de jverige aldaar uitgezonderde perfoonen ia vxy gelaten.  JAARBOEKEN, December, 1787. 6009 FRIESLAND. Leeuwarden. De Heeren Gedeputeerde Staaten van Friesland,hebben goedgevonden eenen; Buitengewoonen Landsdag uit te fchryven tegens den 26 December 1787 in de Stad, en en 's anderen daags op 't Landfchapshuis. Wegens de omwending van zaaken in dit Gemeenebest, en de herilelling van Zyne Doorl. Hoogh. den Heere Prince van Oranje en Nasfau, in Hoogstderzelver waardigheden i hebben de Bevelhebberen en JVJilitaire-Officieren, alhier krygsbezetting houdende, doen voordellen, óm deze gebeurtenis met eenen plechtigen maaltyd te vieren: zoo als zulks dan ook op den 1 r December in de Stads Schutters Doelen door een getal van honderd perfoonen, alle beminnaars en aanklevers van de Oude Staatsgesteldheid, is gefchied, Veele Leeden van Staat- en Stads-Regeering en andere Heeren van aanzien , behalven genoegzaam alle Officieren van de Krygsbezetting (onder welker getal als intekenaar Zyne Ploogheid de Prins van Waldeck mede behoorde , doch door ziekte belet wierdt het gezelfchap te kunnen bywoneh), en het geheele Corps Burger-Officieren, waren hier tegenwoordig. De bemin- Leeu- v arden.  öoio NIEUWE NEDERLANDSCHE Leeuwarden. minnelyke eendragt en goede orde , welke in dit gezelfchap plaats vondt, vermeerderde niet weinig de vergenoeging. De Doele-Zaal was by deze gelegenheid fraai verlicht met Lampions. liy het drinken van ieder meer uitlteekende wensch, wierdt uit negen ftukjes gefchut gefchoten , het welk door pauk en trompetten wierdt beantwoord. Na den maaltyd is een fraai ri:uziek tot den morgenltond gehoord, enz. Den 17 dezer maand, zyn de Nominatien , betreffende de Magirtraatsbehellin» gen gemaakt,en aan Zyne Doorl. Hoogheid y den Heere Prins van Orange en Nasfau toegezonden , om daar uit verkiezingen van Nieuwe Magiftraats Perfoonen, in piaats van de met het aanftaande Nieuwjaar aftreedende Heeren, te doen. Het Hof van Friesland gaat voort met de Leden der zogenaamde Staatsvergadering, welke in de maand September laatstleden te Franeker belegd was en zich de Sauvereiniteit dier Provincie hadt aangematigd, by Ldictie intedagén, zynde den 28 der vorige maand een dergelyke dagvaarding, gefehied tegen Jrcnt Julianus Carel de Beere, houdende, behaiven de algemeene redenen, die in alle deze Citatien gevonden worden, nog dezëbyzondere: „ dat gedagtc /Irent Julianus Ca„ rel de Beere, is geweest Gollonei vanher i> Exercitie Gcnootfchap of Vry-Corps te n Leeu-  JAARBOEKEN, Décemïer, 17R7. 0011 „ Leeuwarden; dat dezelve, fchoon gedag„ te Genootfctep by Staats-Refolutie en Pu„ blicatie van den .4 September 1787 ware „ vernietigd, met verbod aandenzelve en dè byzondere Leden daar van, om zich ge), wapend op de publyke wegen of ftraten te j, vertoonen , veel minder om iemand eenig „ leed aan te doen of in zyne vryheid teverj, hinderen; zich in het laatst van de maand Jj Augustus 1787 naar Franeker had begeven en gekleed in Uniform van het Vry-Corps % en gewapend, zich niet alleen by een grooJ5 te menigte gewapende misnoegden , uit verfcheidene Grietenyen, Steden en van 9> buiten deze Provincie aldaar famen gekof, men , had gevoegd , maar dat dezelve f, zich ook aan het hoofd derzelven had ge,, plaatst en over dezelven het generaale Gom$', mando had gevoerd; dat dezelve de Ver- gaderinge van het Defenfi'e-Wezen teFra„ ker in de maand Augustus en September 1787, aldaar had bygewoond en dikwerf a, als Spreker daar in had gefungeerd, geara, refteerde Perfoonen had verhoord en gevan„ gen doen nemen ; en houden dat gédagte 3S Ar ent Julianus Carel de Beere, met adfiften- tie van één of meerLeden uit andere Genoot„ fchappen , zich niet ontzien had den Am„ munitie-Meefter dier Provincie, op Woens- dag den 30 Augustus 1787 , gewapend „ aan te randen en voorts gevanglyk naar „ Franeker weg te voeren , voor het De„ fenfie - Wezen aldaar te doen Hellen , en over Leeuwarden.  tfoil NIEUWE NEDERLANDSCHE Leeuwarden. „ over de ontfangene Ordres van de Ed; „ Mog. Heeren Gedeputeerde Staten van „ Friesland, en andere.zaken zyn Amptbetreffende, te doen examineeren. ,) Dat gedagteArentJu/iaxusCarel de Beere, „ als Lid van gedagte praatenfe Defenfie- We„ zen van Staat en van de Stad Franeker, de Stad Franeker van ^ munitie van Oorlog me„•de had doen voorzien, Auxiliairen ingeno4, men, de Stad door het aanleggen van Batteryen en 't plaatfen van Kanon op dezelve, in ftaat van Defenfie doen ftellen en Patent te j, verleenen; dat dezelve ook op velerhande „ wyze, zich aan een allergevaarlykst gewapend oproer tegens de Staten dezes Lands en hare Regenten had fchuldig gemaakt; „ dat dezelve ook op den 15 September 1787, in de Vergaderinge van gedagte Defenfie9< Wezen te Franeker had onderteekend en 3i verzonden ééne Misfive , aan den Heer" j, Grietman Johannes Casparus Bergsma ,als *, eerften Heer van het Mindergetal, waar 5» van teffeas eenige Copyen aan veele Re3i genten in deze Provincie zyn gezonden: „ waar in de Leden van hetDefenfie-Wezen „ „ eenparig opeen allerftrafwaardigftewyj, „ ze zich hadden fchuldig gemaakt aan 3, „ de verfoeilykfte Lasteringen en gruuw3i „ lykfte Becireigingen aan eenige Regen„ „ ten: om het op hunne Perfoonen te zul}, „ len verhaalen, derzelver Bezittingen te „ zullen verwoesten , en alles wat van „ „ hun was in vuur en vlam te zetten, en u het geheele Land te zullen inunderen. Ook  JAARBOEKEN, December, 1787. 6013 Ook is in deze Maand December gevangen gezet , op het Blokhuis, Tjeerd Gerbrants van Hindeloopen. Nog zyn Broer Feenflra en H. Z> At* 'tema, woonagtig te Sneek , en medeleden van de zogenaamde Staten te Franeker, dog nu voortvlugtig, voor den Rolle van den Hove by Ediéte gedaagd. De Heer Gadzo Coopmans. A L. M. Ph. & Med. Dodlor, Lid van verfcheid.m geleerde Genootfchappen, een man van uitmuntende bekwaamheden en te gelyk een fraai Latynsch Dichter, in de maand September door het Koninglyk Genootfchap der Geneeskunde te Parys, met de Gouden Medaille bekroond zynde, wegens deszelfs ingeleverde Verhandeling over de oorzaak, geneezing enz. der Sprouzv, is in de voorgaande maand November, volgens ontvangen Diploma, aangefteld tot Correspondent van die aanzienlyke Maatfchappy. De Heer Coopmans was Hoogleeraar aan de Univerfiteit dezer Provincie , en door de ongelukkige onlusten heeft die Hooge School hem verloren. Jammer is het, dat die Man zich in Staatszaaken heeft ingelaten, zonder welker grondige kennis men een groot Geneeskundigen kan zyn. Althans zonder de ongelukkige verdeeldheden van ons Gemeenebest, hadt de Friefche Hooge School nog veel nut en luifter van dien bekwamen Geneeskundigen genoten. Sss sss sss sss s OVER. Leeuwarden;.  6oi4, NIEUWE NEDERLANDSCHE O V E R T S. S E L. Zwolle. HOOG WEL GEBOREN HEER! « Alle de Officieren der refpeétive Corpfen , Cavallerie, "infanterie en Artillerie van dit uuarnifoen, meenefn thans niet langer te mogen vertoeven aan U Hoog Wel Gcb. voor te dragen, dat zv vertrouwen, dat door het gedrag en de goede ordre d:e deze Corpfen geduurende hun verblyt alhier gehouden hebben, de rust en veiligheid binnen dez-Stad, (voor zo verre.men daar omtrent, met betrekking tot het Militaire, eenige bedenking moet gehad hebben) volkomen bevestigd is; het weiK, Zwolle. ï-^e Gemeensman P. H. Oueyfen hadt J 1 zyn ontllag als Gemeensman verzogt, sn ook van de Meente verkregen. Oog cfé Scheepenen en Raden maakten daaromtrend zwarigheid: hierom heeft gemelde Heer Oueyfen tegen die weigering een Protest aan Raad en Meente den n December 1787 in'j-egeeven. Wy zyn van voornemen by nadere gelegenheid dit Protest mede te deelen. De Heeren Officieren van de Krygsbezetting alhier hebb n aan hunnen Bevelhebber dezen brief gefchreven:  JAARBOEKEN, December, 1787. 6oiJ. aangezien de. tydsomftapdigheden , en het gedram van een groot aantal Burgers en Ingezetenen van deze Stad, zo voor U Hoog Wel Geb. komst in dit Guarnifoen, als gcduurende deszelfs verblyf alhier, een ontwvffelbaar bewys oplevert, van de goede discipline, die onder onze Corpfen beerscht. By het liikomen dog van het eerfte Battaillon der Infanterie, wanneer de Huzaaren nog hier Guarnifoen hielden, .wierd 'er vry generaal Orange gedragen: het eemgfte dat men toen durfde wagen, was te fpoegen, als 'er een Officier of Soldaat voorby ging. De Rmtery (bier naderhand binnen gekomen) onderging dezelfde affronten. Niemand wilde hun onder dak neemeri , dan op direfte ordre van den Magiftraat. Men weigerde voor hun eeten klaar te te maken, fchoon de betaaling aangeboden wierd om dat zy voor geen Orange volk wilden kooken. Men wilde hun zelfs, voor geld geen brood by de Bakkers geven. Na het vertrek der Huzaren wierdt het Oranje dragen dagelyks minder. Men droeg zelfs witte lisJen aan de hoeden, en wierd veel brutaler; de Patrouilles wierden met fteenen, fabels en brandhouten geattacqueert; men liep familiair met bloote fabeltjes onder de rok, met mesfen van over de anderhalf voet lang in de zak: het welk alles overtuigend bewezen is, en voor zeker geen goed oogmerk "aanduid. Men durfde dc Soldaaten,- die zy\visten dat uit Holland hunne Officieren na de Provincie van Utrecht gevolgd waren, voor fchelmen uitmaken; waar op egter door de Magiftraat, (omtrend diegeenen, aan dewelke men het heeft kunnen bewygen J fatisfaftie gegeeven is. Wanneer' eenige Burgers te ïamen een Militair tegen kwamen,, fcholden zy dezelve voor OranjeVee, Orange Blixems enz. Dit heeft wel aanleiding gegeeven, dat eenige Militairen, Burgers ontmoetende, en onder dezelve zulke lieden erkennen- o»i>ssssssssss 2 de, Zwolle. Brief van de Officie, 'en van 't Guar~ lizoeni  6016 NIEUWE NEDERLANDSCHE Zwolle. Brief, van de Officieren van 't Guur tiizoen. de, die hun (wanneer alleen) befchimpt en gefcholden hadden 'er op toe zyn geloopen, en 'er onder geflagen en gehouwen hebben, dog zulks is altoos, wanneer men de daders heeft kunnen ontdekken (om de rust te bevorderen) geftraft geworden, gelyk het zelve, zo voor als na U Hoog Wel Geb. komst heeft plaats gehad. Thans ziet men wederom een eclatant geval van de toeneemende brutaliteit der Burgers. Twee van hun durven komen by een getrouwt foldaat, het eeten, dat op tafel ftond, op de grond werpen, een Orange Cocarde daar in huis vindende verfcheuren, en onder de voet trappen. Tegen een Officier dien zy op ftraat ontmoeten, durven andere zeggen, op haai- agterfte flaande, at evenwel / hat de Fnmgoifen, welke hun nogtans met een goed pak Haag onthaalde en deed vlugten; dog het geen egter nog zeer klaar doet zien , de kwaade geest, die 'er heerscht.' Dit alles geeft zodanig een misnoegen onder dit Guarnifoen, welke refpeclive Corpfen, zo veel van een Landverdervende Cabale geleden hebben , cn alle eenpaarig gerefolveert zyn, de oude en thans herftelde Conftitutie, met góed en bloed te helpen foutineeren, en Zyne Doorluchtigfte Hoogheid in alle zyne wettige Voorrechten te maintineeren; dat zy zig verpligt rekenen, tot voorkoming van alle onheilen , en om de rust en goede ordre in deze Stad te bewaaren, aan U Hoog Wel Geb. als Commandant van dit Guarnifoen te verzoeken, by den Magiftraat te willen bewaken, dat door Hoogstdezelve eene Publicatie worde gedaan, waarby aan alle de Ingezetenen , en zonder ondericheid, geordonneerd worde, het dragen vaneen Orangeteken , ten bewyze, dat zy de verfoeilyke Cabaie, (waardoor wy al zo veel geleden hebben,) niet meer zyn toegedaan, ofte 'er 'ten minfte niet meer openlyk voor uit durven komen. Op dat hier door de harmonie tus-  JAARBOEKEN, December, 1787. 6017 tusfchen Burgers en Militairen herfteld, en alle redenen van billyk misnoegen, uit den weg geruimd worden, en deze Stad voor alle onheilen bewaard blyve. De Krygsbevelhebber fchreef daarop aan -Burgemeefteren, Scheepenen en Raden dezer Stad aldus: WEL ED. HOOG ACHTB. HEEREN! T [et hier bygevoegde Adres, my gisteren van x wegens de Officieren van dit Guarnifoen zynde overgegeeven, vinde ik my verpligt, als van den inhoud van het zelve overtuigd zynde, en daar me- ■ dc ook volkomen inftemmende, zulks ter kennis > van U Ed. Hoog Achtb. te brengen , teffens als commandeerende Officier van het Guarnifoen daar op aandringende, dat 'er tot voorkoming van alle onheilen, zodanige middelen worden beraamd, waar door het dragen van Orange in deze Stad, gelyk zulks door de geheele Republiek ("ten blyke der herftelde wettige Conftitutie) plaats heeft, ook zonder langer verwyl gefchiede, op dat alle redenen van tweedragt uit den weg geruimd, en de rust en veiligheid in deze Stad, ongeftoord bewaard blyve. Waar meede enz. Waarop de Regeering den 12 December 1787 dit belluit nam: RESOLUTIE der H. Heeren BURGEMEESTEREN , SCHEEPENEN en RADEN, der Stad ZWOLLE- pc» urgemcefteren, Scheepenen en Raden der Stad 1" Zwolle, doen hier meede te weten. Sssssssssssss 3 D«t Zwolle. Brief >»n den Oomnaniant.  6oi8 NIEUWE NEDERLANDSCHE Zwolle. 'Refolu tie omtrend het gedrag jegens de Krygsbezettingenz- Dat Wy wel aan den eenen kant met veel ge-. nocgen hebben mogen ondervinden, dat onze aanhoudende zorge cn pogingen ter behoud van de rust en veiligheid binnen deze Stad aangewend, in zo verre met dien gewenschten uitfiag zyn bekroond geworden, dat deze Stad tot hier toe het byzonder voorregt boven veele anderen heeft mogen genieten , dat de rust in dezelve door geene grove excesfen is geftoort geworden; dan Wy hebben ook aan de andere zyde met niet weinig leedwezen, ongenoegen en verontwaardiging moeten ontwaar worden , dat Onze fuccesfive Publieatien ter behoud dier ruste geëmaneert, en niet anders dan het waare welzyn van alle Burgers en Ingezetenen ten docle hebbende, van tyd tot tyd worden overtreden, en met vcragting behandeld, door zommige woelzieke en losbandige Lieden , die de rust fchynt te verveelen, en hun best doen om de verdeeldheden te doen voortduuren , en 'ter bereiking van booze oogmerken, verWarring en onrust te weege te bren■ gen, welke lieden, niet tegenltaande alle onze Vaderlykc en welmeenende Waarfchouwingen zig niet ontzien, vporal des avonds met geheele troepen langs de ftraaten te loopen (zig doorgaans met groote ronde hoeden bedekkende, om dies te meer onkenbaar te blyven) en zo dan, als by alle andere gelegenheden zulke 'Burgers en Ingezetenen , die met hun in denkenswyze verfchillen , en inzonderheid de Militairen, zo Officieren als gemcenen , na te fpeuren, te beTchimpen, en op allerley wyze, zo door daaden als woorden te tergen, welk gedrag dies te onbetamelyker en ftrafbaarder is, uit hoofde van de goede discipline eil order, welk onder het Guarnifoen alhier wordt in agt genomen , en den onvermoeiden yver, waar mede zo de commandeerende, als verdere Officieren van het zelve onze .pogingen tot behoud van ruste onderlteunen, welken yver Wy ook wel verzekerd zyn, dat door ver? p ZZcl'f.r. ■■ i e.  JAARBOEKEN, December, 1787. 6019 verre het jrootfte gedeelte van Onze goede Burgery en Ingezetenen van onderfcheiden rang, ftaat en denkenswyze met dankbaarheid , erkend wordt. £ Gelyk Wy mede met ongenoegen vernemen, dat zommiee Lieden zig niet ontzien, anderen, die verkiezen "Orange te dragen, dieswegens te infulteeren of daar van af te fchrikken en zulks te beletten,, fchoon Wy om goede redenen vermcinen, dat dc rust en eendragt meerder bevordert, en de aanleiding tot onrust vermindert zoude worden , indien het dragen van Orange, in navolging van het geen thans in de gantfche Republiek plaats heeft, cok hier algemeen wierd. Waarom Wy dan ook, zo ter beteugeling van die weinige losbandige Lieden , welke onze billyke beveclen verfmadende, zig febynen te verbeelden alle Order en gehoorzaamheid aan hunne wettige Regecring ontwasfen te zyn, als tot voorkoming van aanleidende oorzaaken tot hetftooren van rust,-nodig hebben geoordeeld en goedgevonden, by inhsefie en ampliatie van onze vorige Publieatien op dit fubjetft geëmaneert, inzonderheid die van den 3 November laatstleden, als nog te ordonneeren en te fhtueeren, gelyk Wy ordonrïeeren en ftatueeren by dezen. . Dat des avonds na Zons ondergang, geene Lieden zig zullen mogen attroupeeren, of in een meerder gewl als vier met elkander op -de ftraat zullen mogen blyven ftaan of langs de ftraaten loopen. Dat na Zons ondergang niemand met een ronde hoed op de ftraat zal mogen verfchyneh. Voorts gebieden Wy als nog by inhasfie wel ernftig en nadrukkelyk , dat, niemand zig zal hebben te verftouten, anderen, het zy Eurgcrs of Militairen , Officieren of gemeenen , uit te fchelden, te befchimpen, belbotten, na te fpuwen, na te wySssssssssssss 4 zen Zwol- je. Refolu. 'ie omtrend het gedrag 'egens de foygs bezetting'nz.  602O NIEUWE NEDERLANDSCHE Zwolle. Refolutie omtrend he gedrag jegens d. JCrygsbezettin^ent. Actum in Senatu den 12 December 1787. Coff. HANSELAAR. en . . QUEYSEN. Ter Ordonnantie van dezelve (fflas geteekent) GEORG ROYER Secretaris. STAD, zen of op eenigerlei andere wyze te tergen, het zy door daden of woorden. En eindelyk hebben Wy ter meerder behoud vati rust, nodig en dienftig geoordeeld by dezen te gelasten , dat na verloop van 24 uuren na Publicatie t dezes, niemand op ftraat zal mogen verfchynen, als voorzien met een zigtbaar vercierzel, van Oran! gecouleur, het zy op de borst of op de hoed. Zullende alle die geene, welke deze onze beveer len zo by bovenftaande als vorige Publieatien vervat , in het minfte of geringfte komen te overtreeden, of daar tegens zondigen, en daar van overtuigd worden, zonder eenige conniventie, na rigcur van Rechten, als fchadelyke Leden der Burgermaatfehappy en Verftoorders der gemeene ruste, na bjaté der omftandigheden, zelfs aan den lyve,fa des noods met de dood geftraft worden.  JAARBOEKEN, December, 1787. ooar STAD EN LANDEN. Groningen. In de algemeene verwarringen, met welken ons Vaderland is bezogc geworden, waren ook de Leden der Regeeringe, zo wel als de Ingezetenen in dit Gewest, zeer verdeeld in gevoelens, en van zeer uit eikanderen loopende denkbeelden omtrend de beste reg;erwyze voor ons Vaderland, omtrend de waare Staatsgefteldheid en middelen, die tot heil yan dit Gemeenebest zouden kunnen dienen. Vooral verfchilden de Jonkeren, Hovelingen , Eigenerfdens en Volmachten van de Ommelanden tusfchen de Eems en de Lauwer, in dit opzicht zeer veel van de Heeren Burgemeefteren en Raad , Oud en Nieuw, Sampt, Taalmannen en Gezworene Gemeente in Groningen: van welke laatften de meeften der Nieuwflaatsgezindheid fchenen toegedaan te zyn, terwyl het grootfte gedeelte der eerstgenoemden aan de Oude Staatsgefteldheid zeer gehegt bleven. Deze verdeeldheden liepen zo hoog, dat de Heeren van de Ommelanden, zich by eenen brief den 14 September laatstleden tot de Algemeene Staten wendden, over openbaar geweld , het inrukken van vreemde gewapende manfchappen en het ftremmen van hunne vrye raadpleegingen klaagden, en Sssssssssssss 5 daar? Groningen.  6022 ■ nieuwe:nederlandsche Groningen. daarom de Commisfie van de Heeren Gedeputeerden ter Vergaderinge der A:gemeene Staten, zo lang hielden opgefchort, en eindelyk de hulp en voorzieuinge van de Algemeene Staten volgends het Verbond van de Unie inriepen enz. De Algemeene Staten fchreven den 22 September 1787 aan Burgemeefteren en Raad, Oud en Nieuw, Sampt, Taalmannen en Gezworene Gemeente der Stad Groningen, en gaven hun leedwezen te kennen over de gerezene tweefpald, over welke Hun Hoog Mog. hun oordeel opfchortten , maar verzochten , door Burgemeefteren en Raad enz. ten fpoedigfteu te mogen worden onderrigt, met aanmaaninge van tog alles te willen vermeiden ,'t welk aanleiding tot verdere verdeeldheden zou kunnen geven en liever bedagt zyn, om nog zei ven en by tydsdegereezeneverfchillen in der minne te vereffenen. Hier van wierdt ook aan de Heeren van de Ommelanden te gelyk kennis gegeven. Met tydftip was, by de uitbarfting der verdeeldheden, aan de Heeren van de Ommelanden , vermids het intrekken van de Pruisfifche Legermacht en de omwending in Holland, niet ongunftig. Dezen gingen dan voort, en fchreven den s6 September X787 wederom eenen brief aan de Algemeene Staten, by welken Hun Ld. Mog. kennis gaven , dat zo lange zy niet niet de Heeren van de Stad Groningen hereenigd waren, zy met dezelven geen Staatsvergadering konden houden. Zy befloten ook,  JAARBOEKEN, Decemler, 1787. 6023 i ook, en fchreven aan de Heeren van de Stad ( Groningen den zelfden 26 September, eni gaven kennis , dat zy met Hun Ed. Mog. geen Staatsbeihiiten konden uitbrengen , of eenige Provinciaale Commisfien houden, verders aandringende op SatisfaQie of voldoening, wegens het gepleegde geweld en geiedene verongelyidngen, door het zenden van gewapende manfchappen en het fchenden van hun grondgebied, Hun en de Ingezetenen van de Ommelanden aangedaan. Zy namen nog dien zelfden 26 September 1787 het befluit, en deeden eene Publicatie, waar by zy de goede Ingezetenen van de Ommelanden van het ondraaglyk juk des Stapelrechts, waar onder zy Byria twee eeuwen waren gebukt geweest, met al het geen daar toe verder behoort, ontllaan, en het zelve voor altyd vernietigd houden. De Heeren van de Stad Groningen daar en tegen, namen de tydsomttandigheden wyzelyk in agt, en bevroedden te wel, dat het nu geen tyd meer was hunne gevoelens door te zetten. Zy fchreven dan aan de Heeren van de Ommelanden in gematigde uitdrukkingen en noodigden dezelven tot het "houden van Staatsvergadering en Provinciaale Commisfien; en zulks door de Heeren van .de Ommelanden geweigerd wordende, tot dat voldoening zou zyn gegeeven, fchreven zy aan de Heeren van de Ommelanden, en deeden nog den 2.6 September het voordel, om wederzydfche Afgevaardigden ter afdoe- tfin- jRO1 ING EN.  6024 NIEUWE NEDERLANDSCHE Gro- kikgen ninge van de gefchillen te zenden: zy fchre. ven ook den 8 Oétober 1787 aan de Algemeene Staten, niets te zullen doen, 'x welk eenige aanleiding tot verdere verwydering zou kunnen geven. De Heeren van de Ommelanden gaven hier op, tot antwoord aan Burgemeefteren en Raad, Sampt, Taalmannen en Gezworene Gemeente in Groningen, den 9 Oétober 17871e kennen, bereid te zyn tot de benoeming van de voorgellagene Commisfie ter vereffening der gefchilien, raids de Heeren van Groningen genegen waren, de gevraagde en bovengemelde voldoening te geven, en mids door Hun Ed. Mog. zo-» danige Heeren van hunne zyde benoemd wielden, die niet hadden medegewerkt tot die fchendige Refolutien, waar door de vereeniging tusfchen Stad en Lande verbroken was, of die mede hadden gewerkt tot verguizing of vernietiging van de bezwoorene Trachten, Wetten en Reglementen. Verders gaven de Heeren van de Stad aan die van de Ommelanden byden 13 Oétober 1787 kennis van de benoeming eener Commisfie tot vereffening der gefchillen, hoedanige'kennisgeeving ook van de zyde der Heeren van de Ommelanden den 17 Oétober 1787 jgefchiedde. Deze onderhandelingen hadden die uitwerking, dat in November en December t-r wederzyde zekere Declaratoir en of Verklaaringen wierden overgegeeven, tot hereeniging en bylegging der gefchillen, van  JAARBOEKEN, December, 1787. 6025 van welker uitwerking wy in het volgend jaar zullen fpreken. Verfcheiden berichten zyn 'er vanThefing, Scheemda en Eexta, Souwert, Zuidwolde, Stitswert en Delfzyl en andere plaatzen, betreffende de Vreugdebedryven, die aldaar hebben plaats gehad, ten deele wegens de omwenteling van zaaken in dit Gemeenebest, ten deele wegens de Geboorte-Verjaaring van Haare Doorl, Hoogheid Frederica Louiza VVilhelmina , Prinfesfe van Orange. Zommigen zyn ten aanzien van den ftyl, anderen ten aanzien van den inhoud, (die niet vry was van perfoneele belediging) van die natuur, dat wy dezelve niet wel onder onze berichten konden opneemen. Den 20 December 1787 is door Burgemeefteren' en Raad op nieuws eene Publicatie beraamd en afgekondigd, tegen Partyfchappen, en tot het dragen van een openlyk teken van Oranjelint of Strik, ter voorkominge van alle onaangenaamheden enz. Ï3urgemeesterenen de Raad in Groningen doen te weten, hoe wy overtuigd, dat niets meer tot den voorfpoed en bloey van deze Stad kanftrekken, dan eensgezindheid en vreedzaamheid onder derzs!ver inwooners, wel aan den eenen kant met genoegen hebben befpeurd, dat zeer veele Burgers en Inwooners zich hebben gedragen na den inhoud van Ons Placaat van' den 23 Oftober 1767 , waarby Wy Groningen.  6oz6 NIEUWE NEDERLANDSCHS Gro- ïuncèn'. Publicatie tegen Party' fchap' pen , en tot draagen van Orange. Wy tot voorkoming van alle onaangename ontmoetingen, en töt bevordering van de algemeene rust , elk en een iegelyk hebben verzogt en aangeraden zich' van een Orange teken te voorzien, waar aan in dezen tyd word gehegt de betekenis van verlangen na eensgezindheid, ftilte en rust in het Vaderland, na alle de onheilen, waarin tweedragt het zelve gedompeld heeft. ' Dan Wy hebben ook aan den anderen kant met leedweezen vernoomeri , dat niet tegenifaande Onze heilzame oogmerken, en de vredelievende inzichten , waar mede Ons gemelde Placaat was ingerigtj zommige Ingezetenen (in tegen overhelling van zoo veele anderen , welke volgens het aloud kenmerk \an Groningens brave Burgerye mede werken tot behoud der rust en eendragt) by aanhoudcnheid konnen goedvinden partyfehap te voeden , cn Onzen goeden raad door hunne dadetv openlyk fchynen te willen verfmaadert , door het ontydig afleggen van de Orange tekenen , door het draagen van tekenen van onderfcheid van eene andere Couleur , cn het aanvuuren van tweedragt door valiche en verdichte tydingen van buiten ingeloopen te verfpreiden, waardoor het vuur van tweedragt wordt onderhouden , de eene Burger tegens deii andere opgehitst , en vari zyne kostwinninge töt zyn en zyner huishouding verderf afgetroond. Zoo is het dat Wy nogmaals allen cn een iegelyk crnflig willen aangemaand en aangeraden heb-' ben , gelyk Wy aanmaanen en aanraden door dezen , om zich by aanhoudenheid van een Orange teken, het zy Cocarde, Lint of Strik, als een blyk van waare gezindheid , om thans de rust in dezeStad niet weder gefloord te hebben , uiterlyk te voorzien , en het zelve openlyk te dragen , tot Ons wederzeggen, zullende de zodanige, dewelke door het nalaten van aan deze Onze aanmaning té voldoen , j?f door het dragen van tekenen van - • - on-  JAARBOEKEN, December, 1787. 6027 onderfcheid van een andere Couleur zich komen te ondcrfcheiden , of zich ophouden met hunne mede Burgers door valfche en verdichte tydingen van buiten ingelopen, tegens allen fchyn van waarheid te misleiden, en daardoor hunne onruftige, woelzieke en tweedragt zoekende gevoelens ten toone ipreiden , door Ons als uitvinders van dezelven en verhoorders der publyke rust worden J befchouwd en behandeld; verbiedende niet te min, , dat aan de zodanige om die redenen eenig geweld, het zy aan hunne perfoonen, goederen of bezittingen zal mogen gefchieden , en vooral , dat aan Onze goede Burgers en Ingezetenen, welke zich na deze raadgeving zullen gedragen, eenige overlast of geweld daaromtrend werde aangedaan , zullen de de daders van zodanige oproerige baldadigheden , als verftoorders der algemeene rust en veiligheid, ten ftrenglten andere ten voorbcelde worde» gellrafd. En, op dat niemand eenige onweetenheid moge voorwenden , zal deze alhier in de Stad worden aangeflagen, alwaar men gewoon is zulks te doen. Aldus gedaan in Curia, Groningen den 20 December 1787. J. D. QUINTUS. vt. Ter Ordonnantie der H. Heeren voorfz. C. H. GOCKINGA, Secretaris. Daar en tegen is ook by de Edele Mogende Heeren Burgemeefters en Raad verboden, dat niemand met kronen of vercierzels zalmogen langs de ftraaten loopen, of dezelven voor de huizen ophangen,en by deze gelegenheid om geld vragen, ook dat niemand aan Groningen. Publicatie tegen Partyrchap>f», en ot draaien van Oranje.  öoaS NIEUWE NEDERLANDSCHE Groningen. aan dusdanigen eenig geld zal mogen geven £ onder bedreiging van als rustverstoorders te zullen befchouwd en geftraft worden. DRENTHE. A S S E- N. Omtrend de vernietigde Genootfchappen en Sociëteiten , als mede nopens het gedrag van eenige Kerkelyke en andere per* foonenin deze Landfchap, is den 2oDecem* ber 1787 by Ridderfchap en Eigenerfdens dit befluit genomen: EXTRACT uit bet Register der Refolutien, ian de lid.iUog, Heeren RIDDERSCHAP 'en EIGENERFDENS, STATENtf* Landjchap DRhNTHE , genomen op den reces Landsdag van den 20 December 1787. f^ehoord het rapport der Heeren Drost en Gedeputeerden mitsgaders verdere Heeren Gecommitteerdens uit Ridderfchap en Eigenerfdens op den reces Landsdag van den 29 Sept. jongstgelteld, tot de zaaken der vernietigde Exercitie Genootfchappen en Sociëteiten met den aankleve van dien; als mede ter Vergadering zynde geleezen eenige Informatien, door order van de Heere Drost R. O. nopens het gedrag van eenige Kerkelyke en andere Perfoonen in deze Landfchap ingewonnen, met het voorfz. rapport in een naauw verband ftaande; is na rype over* weging, met volkomene eenparigheid der Hemmen van alle de Leden van Ridderfchap cn Eigenerfdens, uitgenomen alleen, dat jr, jan Lchttn tot Echten zich ,  JAARBOEKEN, December, 1787. 6029 zich, met goedvinden van. de andere Heeren van de Ridderfchap gedispenfeert heeft, om zo verre den Scholtes van deszelfs particuliere jurisdictie betreft, mede te voteren, en dat van de Ses Volmagten uit Noordenveld, drie gchcefiteert hebben, op het rapport te adviferen, alvorens de hier betrokkene Perzonen , over de uitgebragte bezwaren nader waren gehoord ; gerefolveerd , goedgevonden en verftaan na alvoorens, het uitgebragte rapport volkomen te hebben geapprobeert, en Heeren Gecommitteerdens voor de aangewenden moeite bedankt; En mede in dit geval hebbende verzogt en gehoord de confideratien van 5sLandfchaps beide Raaden. I. Eerftelyk, dat vermits bverbodig is gebleken, dat alle de bevorens gelegalifeerde, dog by Refolutie van den 29 Sept. jongst vernietigde Exercitie Genootfchappen binnen deze Landfchap , op de verregaandfte wyze, in onderfcheidenjpoindten de eene minder de andere meer, zyn te buiten gegaan de Reglementen en Ordonnantiën, by derzelver op. rigting, alhier ter Vergadering overgelegt, door Ons geapprobeert, en tot een Voorfchrift daar gefteld, waar na men zig in alle deelen fti'ptelyk hadde' behoren te gedragen; Wy als nu de herwaarts getransporteerde Wapenen met den aankleve van dien, als mede de verdere Geriootfchaplyke effeólen, ten voordeden van den Lande verbeurt verklaaren tefl einde daar uit, zoo verre mogelyk, te vindch de koften tot herftel der goede orde, als anderzints, door het opgemelde wangedrag veroorzaakt. Gelyk Wy op dezelve wyze verbeurt verklaren, 1 de Geweren, Wapens en effecten, welke wegens dé ; niet gelegalifeerde Genootfchappen, en dus van de, tegens ons gemanifefteerde intentie, exerceerende /Ingezetenen, alhier zyn'opgezonden, teffensmetde ; Penningen van het zoogenoemde Vaderlandfché Fonds, buiten eenige wettige authoriteit en ftrydig : verfchrevcn Edele , en dus permanent I,id van deze Vergaderinge, dog de voornaamfte Hoofdbeleider vun zoo veele inconftitutioneele handelingen, en van het gewapend uitr trekken naar de Provincie van Gelderland , oïn aldaar de oproerige Ingezetenen tegens hunnen wettigen Souverain te ftyven, en daar en boven bekend Ttttttttttttt'2 Op,- ASSEN. Refolu. '.ie'nopens Getoot' fchapbon,'Kerkelyke en an dcréPer 'fonen\ enz.  'Assen- Refolutie noppis Gemot*fchap- Kerkelyke en andere Perfonenenz, ■ 6032 NIEUWE NEDERLANDSCHE Oofteller van het fchandelyk request, aan de Staten van Ovcrysfel geprasfenteert, zig inzonderheid te-; géns de Hoogheid van den Lande verregaande vergrepen, en dus het vertrouwen van de Regeringe geheet onwaardig hebbende gemaakt, voor altoos inhabiel_, om in de Staatsvergaderinge te verfchynen, of eentje Ambten, hoe genaamt, binnen deze Landfchap te bekleden ; zullende van dit gedeelte dezer Refolutie aan Z..D H. den Heere Prinfe Erfftadhouder direct kennis worden gegeven, met] verzoek , om over het aldus vacerende Rentenampt der Domeinen te willen disponeren. IV. Datwy wyders de Scholtes J. C. -an Ropn , die zig inzonderheid beyvert heëft, zelfs door de laagfte en verfoeielykfle middelen, het Zaat van tweedragt alom te verfpreiden, en de Ingezetenen tekens derzelver wettige Overigheid op te zetten; gehéél onwaardig verklaren, om binnen deze Land • fchap in de Adminiftratie van eenige publicque bediening , zelfs die van- Advocaat niet uitgczondert te kunnen continueeren ; zullende de Heervan de Jurisdictie des huizes Echten wonden aangeschreven , den Perfoon van J. C. van Ros/en als. Scholtes en Genchtfchryver defa&ote demitteren, en in het remplaceeren dezer Posten zig vooral te benalen , tot zoodanig bevoegt perfoon , welke, weclurende deze troubles, in geene opzigte de hand geldend heeft, om de gevestigde Confbtutie te veranderen, of het gezag der Regeringe te verkorten V Gelyk Wy D. van der Wyb'■'op de Kler.be, welke insgelyks door dezelve middelen heeft getragt, de "oede Ingezetenen te misleiden en het volk te beroeren, voor altoos verftoken verklaren van alle qualificatie tot fesfie in de vergadering, of het bekleden van eenige Ambten binnen deze Landfchap, zullende de refpective Scholtesfen in Zuydenfeld worden aangefchreeven, op het verder gedrag van dezen onrustigen en gevaarlyken Perzoon een wakend oog te houden, VI.  JAARBOEKEN, December, 1787. 6033 VI. Zullende voor het overige alle Leden van de thans Vernietigde Exercitie-Genootfchappen, BurgerSocieteiten, en Directeuren van bet zogenaamde Vaderlandfche Fonds, honorair of werkend, zonderonderfcheid, verpligt zyn te tekenen het navolgend De claratoir, voor en aleer ter dezer Vergadering of in eenig ander Collegie van Policie of Juftitie, of ook tot de verdere bediening van Ampten of publicque Poften zullen kunnen worden toegelaten: Wy ondergefchrevene, mede Leden van zodanige vergadering zynde geweest, waarin volgens de bevindingen van de Heeren Ridderfchap en Eigenerfdens Staaten dezer Landfchap, op eene zeer onbevoegde, en met 'sLands Hoogheid ftrydige wyze, over zaken van Regeringe, Policie of Juftitie wierde gehandeld, en, ftrydig tegens de vastgeftelde Wetten, praDtenfe Refolutien genomen, verklaren by dezen , dat wy zoodanige ondernemingen thans beter inziende, ten hoogften afkeuren; plegtigbelovende, het gezag der Heeren Staaten, van den Heere Erfftad» houder, en verdere Hooge Amtenaren, in het toekomftige te zullen voorftaan, tegen alle Cabaleeringen en infidieufe ondernemingen zo veel inonsftyven en verdedigen, en alzoo de gevestigde Conftitutie en tegenswoordige Regeringsform zonder inmengzel van eenige fchadelyke nieuwigheden, helpen maintineren. Waar mede deze geheelczaak voor zo verre de politicque dispofitie betreft, voor volkomen afgedaan zal gehouden worden. Edog zullen de Hoofdbeleiders van zoo veele Strafbare handelingen, hier door, in geenen deele worden gerekend te zyn ontheven van de actie, welke den Heere Drosfaard als Hoofd-Officier mogte vermeenen tegen den zelve te moeten inftellen'; wordende integendeel gem. Heer Drosfaard verzogt, de Juftitie, hoe eer zo beter, tegen de meestfchuldiVen Werkzaam te doen zyn, en de nodige Informatien verder tot dat einde intewinnen, en fpeciaal geauthorifeert, om naar rigeur van de Wet teeken D Ttttttttttttt 3 ö va„ Assen. Refolutie nopens Genootfchappen,Kerkelyke en andere Perfonenenz.  Assen. Resolutie nopens Genootj'chappen,Kerktlykeen andere Per foxen, enz. . 6Q34 NIEUWE NEDERLANDSCHE vin der Wyk -als een openbaar Volksberoerder te procederen; en Ingeval de Heer Drost mogte bevinden, tegens de een of andere Hoofdbeleiders by citatie te moeten ageren, zal hetzelve teegens deneerstvolgcndcn OMinaris Landsdag mogen gefchieden, onverminderd de faculteit der Geciteerdens, om zig op den eerst daar aan volgenden Somer Lotring te kunnen beroepen, ten einde de afdoening dezer Procedures met te lange mosren worden geprolongeert*. En gemerkt by deze gelegenheid door Heeren Ge.cpmmittecrdcns tefFens ter Vergadering zyn openge, meer te eerbiedigen, ja hen zelfs met den j, gewapenden Arm het Gezag te ontwringen , j, een der middelen is geweest, om tweej, dragt, wantrouwen en oproer onder'tvolk j, te zaayen: het Schryven, drukken verko99 pen of verfpreiden van zodanige Gefchrif99 ten ten ftrengften te verbieden en voor al s> de Post van den Neder-Rhyn. In het by* a> zonder wordt een pramde van ioo Goude j> Ducaaten , aan dien beloofd , die den Schry* >» ver of Drukker van zeker Libel, getyteld: ?» De tegenwoordige ftaat van Drenthe ontsj maskerdy weet te ontdekken, en dezelve •« derju'ütie aangeeft, zullende de aanbren99 ger, fchoon aan het zelve mede fchuldig, 93 boven dat volledige abolitie vanftraffe er93 langen."  JAARBOEKEN, December, 1787. 6037 GENERALITËITS LANDEN, 's Hertogenbosch. Wy hebben van de vreeslyke muiteryen plundering door de Krygsbezetting alhier, in ons voorgaande Stukje gefproken.Ömrend de ontwapening van dat Krygsvolk, is ons nog dit nauwkeurig verhaal toegezonden, 't welk wy niet ondienftig oordeelen te plaatzen. VERHAAL van bet Ontwapenen van de OUDE KRYGSBEZETTING te 'é HERTOGENBOSCH. '■"Poen het eerfte Battaillon Hollandfche Guardcs -L te voet, en het eerfte Battaillon van 't tweede Regiment Oranje Nasfau , in 's Hertogénbosch binnen rukte , was het voorftel in een gehouden Krygsraad gedaan, beftaande uit de Heer Gouverneur , Commandeur en alle Hoofd - Officieren van het Guarnifoen , waar onder de Kapiteins van de Guardes, om dit bovengemelde oude Guarnifoen te ontwapenen en te arrefteeren; doch zulks konde niet zo fchielyk wcrkftellig gemaakt worden, om redenen, dat geene plaatfen zig in 's Bosch bevonden, om de Gevangenen op te fluiten, zynde dit de reden geweest, dat zulks is uitgefteld tot Zondag den 25 November, als wanneer men hier tyding bekwam, dat het Regiment van Van Mönfter te Maaftricht ontwapend was; waar op 's avonds dé Heeren Colionels Reymt, Grave van iVarfetisieken en Schmidt, ontboden wierden by de Heeren Gedeputeerden uit den 'Raad van Staate, welke zig alhier bevinden, en Vvv vvv vvv vvv v wierd sHer-' fOGEN30SCH.  'sHer- T06ENliOSCH. Berigt van de ontwapening van 't Krygsvolk. 6038 NIEUWE NEDERLANDSCHE wierd aldaar overwogen de noodzakelykheid, van zulks insgelyks te doen aan het oude Guarnifoen alhier. En hoewel het zelve ruim meer dan eens zo fterkwas, als hunne onderhebbende twee Battaillons,zo maakten zy Heeren Collonellen daarin geen de minfte zwarigheid, mits dat het nog dien zelfden nacht gefchiedde, alvorens het gerucht van de ontwapening van bet Regiment yan Tan M'ónfler te Maaftricht verfpreid was. Ingevolge van die Propofitie , gaven Hun Ed. Mog. fchriftelyke geheime Orde, om het oude Guarnifoen dien zelfden nacht, te weeten tusfchen Zondag en Maandag , te ontwapenen , en des noods geweld daar toe te gebruiken, en is zulks ook dooide goede dispofitie van bovengemelde Heeren Hoofdofficieren gelukkiglyk op de volgende wyze verricht, zynde hier van des avonds om 11 uuren, kennis gegeeven aan den Heer Gouverneur en Commandeur. Des avonds om 11 uuren , kwamen de Heeren Officieren refpectivelyk van ieder Corps by hunne Commandanten, alwaar dezelve de nodige Inftructien ontvingen. Des nachts om twaalf uuren, begaven zy zig na hunne Caferncn, maakten hun Volk jn groote ftilte wakker, welke verheugd ten bedde uitfprongen tot het doen van zodanige Expeditie. De Geweeren wierden in de Kamers geladen, en om één uur kwam ieder Battaillon van deszelfs Cafernen onder het geweer. Na dat het Battaillon Guardes volgens ordre afgedeeld was , wierd ten eerften 1 Kapitein, 2 Officieren en 42 man, na de Kamers van de Cavallery Van Thuyl, fjA.ie by de Guardes in dezelfde Blok - Cafernen lagen) gezonden, in ieder Kamer eenige Manfchappen. welke hun de Wapenen- wegnamen,. terwyl de Commandeur van die Esquadrons, zvnde de Lieutenant-Collonel V. M. Van Thvyl, hun declareerde, dat deze  JA ARBOEKEN, December, .1787. 6039 ze ontwapening uit ordre van den Souverein gefchiedde. Na dat zulks verrigt was, bleef de Kapitein met één Officier en 24 man voor die Cafêrnen, om te beletten dat iemand daar uit kwam, en detacheerde één Officier en 18 Grenadiers na de Cavallery-Wacht voor.het Gouvernement, die, na de Schildwachten overrompeld en ontwapend te hebben, zulks insgelyks deeden aan de Manfchappen van die Wacht, en 'dezelve gevangen bragten in hunne Cafernen. Intusfchen was het Battaillon Gardes in de grootfte ftilte door de geheele Stad gemarcheerd naar de Cafernen, waarin lagen 2 Battaillons van Har denbroek en de 2 Compagnien Artillerie. Twee Detachementen wierden eenige pasfen vooruit gezonden; die de Artillery - Wacht en de Cafernen - Wacht van Har denhoek overrompelden en ontwapenden; en wierden in alle Kamers Manfchappen gezonden, die blymoedig dezelve met de Sabel in de hand intraden, cn alle Geweeren en Wapenen wegnamen,, welke ten eerften agter de Palisfaden, die daar voor het Arfenaal ftaan, geworpen wierden. Het Battaillon Oranje-Nasfau ontwapende op het zelfde oogenblik en op dezelfde manier een Detachement van 100 Man Zwitfers van May, dat by hun in dezelfde Blok - Cafernen lag ; en'begaf zig toen na de Cafernen van üoufion, welke insgelyks ontwapend wierd. Voor deze Cafernen wierden fterke Detachementen gezet, ieder met een ftuk Gefchut, waar by eenige Soldaaten van de Gardes geplaatst wierden, die "des kundig waren; terwyl de geheele Artillery mede ontwapend was. Na dat zulks verrigt was, wierden Detachementen gezonden, om alle Poorten en andere Wachten, welke door het oude Guarnifoen bezet waren, te overrompelen en te ontwapenen, het welk mede gelukkig v'olbragt wierd , in diervoegen, dat men Vvvvvvvvvvvvv 2 vcr- 's Hertogenbosch, Berigt van de ontwapeni ng van 'C Krygsvolk.  's Her- togenbosch. Berigt \an de 'onnvapt tiing vh\ ~*i Kng volk. 6040 NIEUWE NEDERLANDSCHE verzekeren kan, dat geen man van het oude Guarnifoen zulks ontkomen is t'^'i Zo -dat volgens dit boven (taande Relaas, het Battaillon Hollandfche Gardes te voet ontwapend heeft, 9 Esquadrons Cavallery van ! fmyl (*), 21 Battaillons van tlarde>,b'Otk , 2 Compagnien Artillery, f ieder ver boven de 100 man fterk) benevens de \ Wachten aan het Gouvernement, Vugterpoort, Hintcmerpoort, groote Hekel, kleine hekel, Kui'ners Wal, Bafeïaars Bolwerk en Schilderwachu y Het Battaillon Oranje-Nasfau heeft ontwapend 100 man Zwitzcrs van Maft het Battaillon van muftoti, benevens de Wachten aan ■ de St Jans Poort, de Boom, Citadel, Oftenpöort en het tort IfdDezè geheele Ontwapening eh Arrcfteering, is binnen cèn grèoï uur verrigt, en waren de ongelukkige geblunderde Inwoonders , des ochtends, met de uitèrfte aandoening, ten hoogftcn verwonderd op het hoorei» van -deze voor hun zo aaneenaame tyding; hebbende hier van niemand iets leweeten, als des anderendaags morgens, uitgenomen Bè Heer Gouverneur j Commandeur en Commandant van de Cavallery , dc Heer LuitenaptCollonel Van Thuyl, (die in Perfoon met een Uificier en twee Wachtmeeftcrs, by de ontwapening van de twee Esquadrons van den Luitenant-Genera^ Van Thuyl, heeft geadfiiteeagi «* (K Gouvernement. 'VS t v v / V V v 7 9 ■'  JAARBOEKEN, December, 1787. oude Guarnifoen gevoegd had, en ook dierhalven tegens de ontwapening was. Zedert de uitvoering van deze zo gelukkig «enomen maatregels, was het thans alles wederorn'fh'I : doch , den 5 dezer , des namiddags, rees 'er op nieuw eene groote ongerustheid onder de Inwooners , door een, zo als men naderhand ontdekte valsch gerucht, dat 'er andermaal ftond geplunderd te worden. De Regeering hier van onderricht, Helde de Gemeente , na gedaan onderzoek , by Publicatie deswegens gerust; belovende tevens eene Prtemie van iooZilvere Ducatons, voorden geen die de Uitvinder of Uititrooyer daar van zoude weten te ontdekken. De Algemeene Staaten hebben den 28 November 1787 deze Publicatie doen aflezen en overal aanplakken. T)c Staten Generaal der Vereenigde Nederlanden: - alle die deze zullen zien ofte hooren lezen, falut: doen hier mede te weten 5 alzo Wy niet zonder bevreemdinge en indignatie' zyn gei'nformecrt, dat op diyerfe Plaatzen in dc Generaliteit, veele onrustige en muitzuchtige Geesten , ten einde het vuur van tweedragt, ter bereiking van hunne geheime en Landverdervende oogmerken, meer cn meer aan te Hooken, zig niet ontzien,' om onder de Roomscn'geziudc In- en Opgezetenen te verfpreiden, en de minkundige te doen geioven, dat Wy voornemens zouden z\n, of de intentie van Zyne Hoogheid den Heere Prinfe van Orange en Nasfau Erfftadhouder, Erf-Kapitein en Admiraal- Generaal, zoude wezen, om zo door het doen van voorftellingen deswegens als anders medetewerken, dat by de tegenwoordige gelukkige herftelde waare ConVvvvvvvvvvvvv 3 fjj. 'sHïR- TOGENEÖSCH. Berigt van de tnwape'dng van 't Krygsio/£,"  .NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sHf.r- tocen- BÓJSCÜ. Publicatie tegen bioze 'u'.t/h oolzeïs. ■s ftitutie der Rcgeeringe van deze Republiek, aan de Roomschgczinde In- cn Opgezetenen van de Generaliteit, mcrkelyk verkort, en zelfs benomen werde de vryheid van Godsdicnstoefteninge , welke dezelve tot hier aan toe hebben genoten gehad, en zodanige gefingeerde en boosaardige uitftrooizels, echter niet anders kunnen verftrekken, dan om mistrouwen , tweedragt en muiterye te verwekken, en de gemelde In-en Opgozeteneri van de gehoorzaamheid aan Ons en de hoogagtinge en getrouwe aankleeving aan Hooggemelde Zyne Hoogheid vcrfchuldigd, af te trekken. Zo is 't, dat Wy daar tegen willende voorzien, met advis van den Raad van Staate der Vereenigde Nederlanden, hebben goedgevonden by dezen, alle In cn Opgezetenen van de Generaliteit, profesfie doende van de Roomfche Religie, of die toegedaan, te waarfchouwen, en op het ernftigfte te vermaancn, om aan de voorfz: .Verleiders cn hunne boosaardige uitftrooifels geen het minfte geloof te geven, maar ook dezelve te verzekeren, dat zo min Wy, als Hoógged. Zyne' Hoogheid eenig voorncemen, hoe-genaamd, hebben , om hun eenigzints te verhorten in die vryheid 1 van Godsdienstoeffeninge, v,-'.-'r\T'! zy tot hier toe uit kragte Onzer fuccesfive Refolutien en Concesfien, hebben gejouisfeert, en die zv ook tegenswoor.dig genieten ; dat in tegendeel dc ware intentie van Ons en van Zyne Hoogheid is, dezelve,zolang zy zig als goede vreedzame cn getrouwe In- cn Opgézetenen gedragen, daarby te maintïnëeren, en dat zy voor het overige als dan ook zowel als die van den Praidomineerende Godsdienst ,. de verdere Protectie van Ons en van meer Hooggemelde Zyne Hoogheid te verwagten hebben en ?ïch op dezelve met alle gerustheid konnen veriaten. Lastende en ordonneerende Wry by 'dezen téffens mede aan alle Roomfche Pastoors in het Diirricl van de Generaliteit, om, zo in hunne Pre-i  JAARBOEKEN, December, 1787. 6043 dicatien als particuliere Converfatien , aan hunne Gemeentens en Ledemaaten van al het geene voorfz. kennis te geven, en dezelve ten fterkften te exhorteeren,om zig in alle opzigten als getrouwe, itille en rustminnendc In- en Opgézetenen te gedragen , en by alle voorkomende gevallen , daar van blyken te geeven. . En zal deze tot een ieders naricht, alomme in het DiftricT: van de Generaliteit werden gepubliceert cn geaffigeert, ter plaatze alwaar men gewoon is zodane Publieatien en aftïxic te doen. Aldus gedaan en gearrefteert ter Vergadering van Hooggemelde Heeren Staten Generaal der Vereenigde Nederlanden. • Jn 'sGravenhage den 28 November 1787. (Was gepatapheert) W. F. H. vak WASSENAER^ vt. (Onderftond) Ter Ordonnantie van dezelve {Was geteekent) 'Zynde op het Spatium gedrukt het Cachet van Haar Hoog Mog. op een roden Ouwel, over. dekt met een papiere rui te. H. FAGEL. Vvvvvvvvvvvvv 4 De 'sHer- togench. Publica' tie tegen booze uit/ïrooizels.  tfo44 NIEUWE NEDERLANDSCHE 's.HerfócÉk- bosch. I De Heeren Commisfarisfen, byzonder dwr toe benoemd , hebben den 3 en 4 dezer maand, voor en namiddag;, in'het Oude Staten Logement op het Orthen - Einde zitting gehouden, om van een ieder, die onder aanbood van Eede zal kunnen verklaaren, dat hy by de plundering dezer Stad, Bedden, Peuluvvcn, Kuslcns of Dekens, enz.iskwyt geraakt, zyne kenmerken van eigendom te ontvangen, en hem dezelven te laaten nazien» En vervolgens hebben Heeren Scheepenen den 5 dezer maand op het Stadhuis gezeten, om die opgegeevene kenmerken te overwegen, en, naar bevinding van zaaken, die Bedden met hun toebehoorenenz.aande diartoe gerechtigden weder te geven. Ook zyn de Heeren Officieren van het Battaillon Guardes- en het Battaillon Orange Nasfau, en hunne Manfchappen, welke zich in.hpt ontwapenen van het oud Guarnifoen, en het herftel der rust en veiligheid in deze Stad, zo loflyk hebben gekweeten, voor dit hun roemwaardig gedrag, volgens Refolutie van den Magiftraat van ""den 27 laatstleden, plechtig bedankt, gelyk wy toen met een cnkeld woord gemeld hebben. Ook hebben Heeren Gecommitteerden van 3en Raad van State den 1 December 1787 eene Verklaaring gedaan, by welke Hun Ed. yiog. hun genoegen wegens de Officieren, pnder - Officieren' en gemeene Manfchappen betuigen uit naam van den Raad van State, ;n een affchrift van die verklaaring tot een blyk  JAARBOEKEN, December, 1787. 6045 blykter hand gerteld aan de Collonels Reynst ; en Van Wartenüeben, om dit aan de Officieren , Onder - Officieren en Manfchappen mede te deelen. Oagelyks vernam men,.dat 'er des nachts alhier op de ftraaten gevonden worden bedden en derzelver- toebehooren , ftoelen of andere tilbaare goederen; waarfchynlyk van zodanigen, die mede geroofd hebben en nu andere gedachten krygen, of eenige knaaging van gewisfe beginnen te gevoelen: om welke zelfde reden ook aan den een en ander nog al vry wat, het zy geld of goed, door de tweede of derde hand wordt terug gegeeven. Men fchryft van Maaftricht herwaarts,dat men uit den Mest van een Sergeant heeft gehaald drie .kostbaare ..Gouden Horologien, en uit zyn Bandelier 93 Gouden Ryders, benevens een menigte Ducaaten. Uit de Toupet van een ander een rolletje met 103 ■Ducaaten. - In de.lisfehen hunner klederen , ja tot in hun hoeden en broeken zyn gevonden een menigte Diamanten Kruisfen, Oorr jingen en andere Juvveeien_, en Gouden Ket: ringen. . (i. - - ui 1 iii wem 19X96 ?.t 3 b -' -Onrustige Geeften , misnoegde Lieden, £gelyk'er altyd zyn), niet te onvrede, om dat het den Lande niet zou wel gaan, maar om dat zy hun zin niet hebben, nog hun eigenbelang by den ftaat der zaaken vinden ;poog•den wederom de Ingezetenen te ontrusten •door uitilrooizels van nieuwe aanftaande plun- 's Hertog en GOSCI-Ï.'  6o46 NIEUWE NEDERLANDSCHE *s Hertogen- bosch. plundering; waar tegen de Regeering genoodzaakt was by eene Publicatie den 5 December de Inwooners gerust te ftellen. Dog de boosheid bleef rusteloos woeden. Hoe zeer ook de treurige omftandigheden, de geledene fchrik en angst eenen ieder behoorde op te wekken, om alles tot rust en vrede toe te brengen, en al dat geen te vermyden, wat maar aanleiding toe tweedragt en haat kan geven, worden nochthands menfehen van zo helfchen aart gevonden, die toonen vermaak in de affchuwelykfte toneelen te fcheppen, en niets verzuimen om de verfoeilyklte verbitteiing aan te ftooken. Men heeft "op eenen morgen een Pasquil aamgeplakt gevonden ,. aan het huis van Mevrouw Doom, welks hoofdzakelyke inhoud daar in bellaat, dat de Edele Mog. Heeren Gedeputeerde Staten worden aangemaand om zekere gemelde perfoonen te ftraffen. Hier op volgen eenige uitbraakingen van fcheld"Bamen: voorts moet het de Heer Bevelhebber Douglas ontgelden, dien de Pasquillanr. niet gehangen maar geradbraakt wil hebben. Daar nu dat Regiment lyan Douglas zedert den 15 dezer maand hierin Guarfotn is gekomen, is het ligt te bezeffen, hoe gevaarfyle het zy, dat deze Militairen hunnen Generaal zoo baldaadig zien beledigen, en daar door tot nieuwe beweegingen worden opgehitst. Verder wordt in het pasquil de Heer Akkersdyk, kwanswys als een brief aan het Officie-Fiscaal gefchreven hebbende, mede tot radbraaken ge;  JAARBOEKEN, December, 1787, 6047 gedoemd : en de Heeren Van Tellingen en Bozvier ook allerlaagst mishandeld. De Regeering heeft dan den 18 dezer maand deze Publicatie gedaan. A lzoo op huiden dén 18 December 1787, binnen deze Stad 's Hertogenbosch is aangeplakt gevonden een allereerloost Pasquil, eeniglyk ingerigt, om de algemeene rust te ftoren, de gemoederen der Burgers en Ingezetenen aan te hitzen, en tegen Perfoonen, aan weikeu men naar Goddelyke en Menfchelyke' Wetten alle eerbied verfchuldigd is, zonder reden te verbitteren; En 'er ten hoogften aan geleegen ligt, dat diergelyke booze oogmerken en fchandelyke aanfJagen met allen mogelyken ernst en aandrang werden tegengegaan, en geftraft. Zoo is 't,.dat Hoogfchout en Scheepenen derzelve Hoofdftad , by deze alle en een iegelyk met allen mogelyken ernst waarfchouwen, om zig van alle zoodanige rustftoorende en verderflyke uitftrooifels van Schimp- cn Schotfchriften op het zorgvuldigfte te onthouden ; op poene, dat tegen de overtreeders , naar ftrengheid van Regten, volgens de Wetten, Coftuimen en Placaaten zal worden gepro- | ccdeerd, tot verdiende ftraffen. En, naardien de Juftitie ten uiterften aangeleegeU is, dat dc Daader of Daaders van de voorfchreeve allerftraf baarfte misdaad wordt, of worden ontdekt en agterhaald, zoo beloven opgemelden Hoogfchout en Schepenen , onvermindert het voorenftaande, eene Prasmie van twee honderd Zilvere Ducatons aan dien geenen, welke den Daader, of Daaders van het voorzeide boos bedryf zal weeten bekend te maaken en aan te brengen, zoodanig dat dezelve, of dezelven in handen der Juftitie geraakt, of geraa- 1 ken, en van het fchelmlt.uk word, of worden overtuigd] 's Her- rOGEN- 30sch- Publicatie ie gen -.tn vuil '.ster' 'chri/t.  'sHer- TOGÉNEÖSCH. 6048 KIEUWE NEDERLANDSCHE tuHl: zullende des aanbrengers naam des beg©erc$fi de" worden geheim gehouden. Aldus beraamt en befloten op den 18 December 1787, C. J. BISDOM. Ter Ordonnantie van denzelven, T. F.-SANTFOORT. Den Franfchen Predikant La Font is alhier reeds in 't begin dezer maand den Predikftoel ontzegd. Van de gevangen plunderaars, welken zich by het muitend Krygsvolk gevoegd hadden, is, volgens vonnis van Heeren Scheepenen, re'eds een man opgehangen en eene Vrouw o-egeefeld. Om alle wanorde voor te komen, was de geheele Krygsbezetting onder de wapenen. De gevonnisden wierden door Grenadiers met geladen Geweer van de Gevangen Poort naar het Stadhuis geleid; en ter wederzyden van het Stadhuis waren twee Hukken kanon geplaatst. Den 24 dezer zyn drie Krygslieden, wegens die plundering, met de dood geftraft: een Ruiter van 't Regiment van Tbuytl, meteen Kogel en twee anderen met de Strop: de eene zynde -een Corporaal van 't Regiment van Har denbroek. hadt een bordje op de borst met het opfchrifc : Oproer en Muitemaker. De  JAARBOEKEN, December, 1787. 6c,4o De ander was van 't Bataillon van ffowsUeg,. {ion. „„„„„ TT , , _t . togen Het getal der Huizen alhier geplunderd bosch. of befchadigd, is ons naauwkeurio-dus opgegeven. 0 " a . ■ Alleen glazen ingeflagen 6~i3; alleen geplunderd 9 • glazen ingeflagen en geplunderd idoj glazen ingeflagen en geheel uitgeplunderd 65: in het geheel 872. Bergen op den Zoom. Het Bataillon van den Generaal - Major Gremer, het welk, na deszelfs gepleegde euveldaaden. in 's Hertogenbosch, herwaarts gezonden was, is door het beleid van den Gouverneur dezer plaatfe , den Generaal Van Hardenbroek, ontwapend. Verfeheiden redenen hadden onze Regeering bewogen om deze ontwapening op de minst geruchtmakende vvyze ter uitvoer te brengen, ten welken einde den 1 en 2 dezer maand December , 8 tot's Lands dienst gepreste fchepen aankwamen. Niemant egter wist der zeiver beltemming of oogmerk; maar Dinesdag den 4 dezer , verklaarde de Heer Gouverneur voor het Bataillon van Grenier patent te hebben om in Sluis in Vlaanderen Krygsbezetting te moeten gaan houden, en Woensdag den 5 wierdt bevel gegeven om 1 de goederen fcheep te brengen. Dit gefchiedide zonder argwaan, en alle de goederen wa¬ ren  cojo NIEUWE NEDERLANDSCHE Berce?> OP den Zoom. ren voor den avond fcheep, terwyl 'er voorgegeven wierdt , dat de manfchappen zich den volgden morgen zouden infchepen eh dan ten n uuren met hoog water onder zeil gaan. • Dan de Generaal Baron Van Hardenbmek, openbaarde des avonds zyn oogmerk aan de Hoofd-Officieren,en met hen de zaak overlegd hebbende, wierden de noodige bevelen gegeven, waardoor den 6 dezer maand, in den vroegen morgenliond, de ontwapening zoo gelukkig wier At uitgevoerd , dat niet één Burger van de verrigte zaak kennis droeg. Die ontwapening zelve wierdt op deze wyze volbragt. De Artilleristen, dewyl dezelven het meest door de Stad verdeeld lagen, wierden des nagts om i uur te wapen geroepen en verfchenen op de groote Markt, terwyl een goed aantal derzelven wierdt af. o-czonden om het Arfenaal te bezetten. Vervolgens wierdt 't voetvolk door hunne Officieren ten twee uuren's nachts opgewekt, en bevolen in hunne Kwartieren met fcherp te laden. Ondertusfchen waren de Zwitferfche Officieren, met hunne Manfchap. pen, ten half 3 uuren op de groote Markt, alwaar zich de Heer Gouverneur reeds bevondt en bevel gaf aan <3 Detachementen, beftaande ieder in één Officier, één Sergeant en 27 Gemeenen, om even zoo veel kwartieren te ontwapenen en vervolgens naar da Provoost te brengen: ook wierden één Kapi-  ] A AR BOEKEN, December , 1787, 6oji pitein , 2 Officieren en 80 Gemeenen naar de Haven gezonden, om de Bagagie-Schepenin bezit te nemen. De Compagnie Grenadiers plaatften zich voor de Provoost, en de Battaillons van Onderwater en Pabst bezetteden alle de ftraaten en toegangen der Stad, om des noods hulp te kunnen geven. Dusdanig wierdt de geheele zaak, zonder eenigen tegenweer, ten uitvoer gebragt, zoodaf'erten 5 uuren reeds 210 a 220 man in de Provoost gebragt, opgeiloten en ter loops onderzogt Waren. , Maastricht* Den 3 dezer maand hebben de Capuzyrtér' Monnikken in hunne Kerk een plegtig Te Deum gezongen, ter gelegenheid van de omwending in de Republyk, en de herftelling van den Prinfe Erfftadhouder in alle deszelfs Waardigheden,als ook van de herftelling der afgezette Leden van Regeering in hunne posten. Woensdag den 21 der afgelopene maand No* vember kwam alhier het eerfte Bataillon yan Van Mönfter aan, en wierdt den 23 gevolgd van het tweede Battaillon. Zo dra vernam men hier niet, dat dezelven zouden komen , of 'er ontftondt eene groote bekommernis in de Stad, en, in weerwil der voorzigtigfte voorzorgen yan onze Regeering, zo politiek Xxx xxx xxx Xxx x ■ ais Bergen dp den Zoom*  6052 NIEUWE NEDERLANDSCHE Maastricht. als militair, haafte men zig, met het vervoeren der beste goederen, in nabyliggende Steden en Dorpen. Naanwlyks was het laatfte Battaillon in de Stad, of 'er kwam ook een Staaten Bode, op wiens medegebragte papieren, de Magiftraat en Staf - Officiers in den nagt van den 23 tot den 24 November in de Hoofdwagt vergaderden, alwaar de maatregelen genomen en bevel gegeven wierdt, om de twee gekomene Battaillons te ontwapenen, het welk in dezer voegen wierdt uitgerigt. Men plantte het Kanon op het Vrythof(eene wapenplaats) op de Brug, (vermits mende voorzorg hadt gebruikt, het een Battaillon in Wyk en het ander alhier te doen intrekken), voorts in de Straat van hunne Cafernen , en op derzelver hoeken. Op dat oogenblik kwamen de andere, alhier zynde Regimenten, voor den dag en noodzaakten de nieuw gekomene Battaillons de Wapens neêr leggen, die terftond na 't Arfenaalgebragt wierden: vervolgens nam men hunne Bagagien in beflag, doorzogt man voor man met de uiterfte naauwkeurigheid. Het is ongelooflyk, hoe veel Juweelen , Goud en Zilver by hun is gevonden; de Ducaaten en Ryders wa en n fommigen Kleederen genaaid, Gouden Horologien vondt men in hun hair verborgen en Gouden Ketenen op het bloot Lichaam gebonden. Na deze naarvorfching zyn de fchuldigfte 7 aan 7, ten getale van 175, naar de Gevangenisfe van St. Pieters Poort gebragt, en de andere in de Ca-  JAARBOEKEN, December, 1787. 6053 Cazematten, alwaar zy opgefloteh zyn. De Poorten, die gefloten waren, wierden eerst des namiddags om half drie uuren geopend,maar de Krygstugt en goedé politie" waakt aanhoudend, het geen de ontroerde harten gerust ftelt en met erkentenis vervult, zo wel voor de Rëgeering, als voor d,-n Bevelhebber den Graave Van Welberen. Verandering onder de hooge en lage amtenaars , enz. Dordrecht. 'Hit eene overgeleverde Naamlyst^ is door Zyne Doorluchtige Hoogheid den Heer Prins Erfftadhouder, in de plaats van den op deszelfs verzoek ontflagen Heer Mr. Willem Snellen, tot Burgemeefter dezer Stad benoemd den Heef Mr. Barthout van Slingeland, Vryheer van' Shngelandt en Gooidfchalxoord enz., welke den 5 December 1787 tot Burgemeefter is ingehuldigd; . Door de Ed. Groot Achtb. Heeren van den OudRaad dezer Stad, zyn ook aangefteld tot Bailluw van dé Baronie en Heerlykheid Merwede, den Heer Adrianus Johannes van Tets , en tot Ontvanger van de perfoneele ioofte Penningen, over deze Stad en het Grondgebied van dien, den Heer Mr. Lodewyk van den Santheuvél. Xxxxxxxxxxxxx st AI- Maas- rRICHT;  Verandering onder de hoo ge en lage Amte- naars, enz. 6054 NIEUWE NEDERLANDSCHE Alhier is in het ik Wtegerman, OnderKoopman en Bailluw te Batavia. De Schuttery door Commisfarisfen van Zyne Doorluchtige Hoogheid veranderd zynde, by eenen Brief van den Stadhouder van den 21 December i787j zyn veelen tot Kapiteins, Lieutenants en Vaandrigs aangefteld , gelyk wy te voren onder Amsteldam hebben gemeld. Rotterdam. Den 3 December is door de Ed. Groot Achtb. Vroedfchap, voor den tyd van drie jaaren, ingaande den 1 Mcy 1788, aangefteld tot Bailluw en Schout der gemelde Stad, de Heer Mr. Reinier Frederik van Staveren , Heer ïvan Oud en Nieuw Herkinge en Roxenisfe, Raad in de Vroedfchap ; en voor den tyd van vyf jaaren, mede ingaande den 1 Mey 1788 , tot Bailluw en Dykgraaf van Schieland , de Heer Mr. Johan Adriaan van der Hoeven, Raad in de Vroedfchap en regeerend Burgemeefter. Tot beëedigd Hoofd - Deelgenoot van de OostInd. Maatfchappy ter Kamer Rotterdam, is verkoren de Heer. Mr. Theodoriï Lamhert Prins , in plaatze van den Heer A. Oomhoui , welke te Hoorn beëedigd Hoofd - Deelgenoot zynde, tot Bewindhebber aldaar verkoren is. Xxxxxxxxxxxxx 4 Schie- Veran- dering onder de hooge en lage Amte- naars, enz.  tfojS NIEUWE NEDERLANDSCHE Verandering onder de hooge en eage Amte- naars, enz, Schiedam. Den 4 December is alhier door de Ed. Groot Achtbaare Vroedfchap dezer Stad aangefteld tot Bailluw cn Schout, den Heer Mr. Dominicus Doom Jacobsz., en zulks in plaatze van den Heer Jan Jacob Mispelblom Ueyer, Heer van Zuidfcharwoude , welke op deszelfs verzoek van die post is ontflagen. Brielle. By het openvallen van het Bailluwen Opperdyk - Graaffchap dezer Stad Brielle en Lande van Voorne, veroorzaakt door het overlyden van den Heere Baron Wilhm Lodewyk \an IVasfenaar, Heer van beide de Katwyken enz. is door Hunne Ed. Groot Mog. op voorftel dezer Stad goedgevonden, om het zelve ampt, tot dat daar omtrend nader zal zyn voorzien , te doen waarnemen door den Heer Mr. /tndreós, van der Sluis, Voorzittend Burgemeefter dezer Stad. Schoonhoven. Door Commisfarisfen van den Prinfe Erfftadhouder, is in deze maand de Regeering veranderd, en zyn de nieuwe aanftellingen tot Burgemeefteren , Scheepenen , Scheepenen - Commisfarisfen, Vroedfchappen, Kiezers, en tot Secretaris enz. op die wyze gedaan , zo als wy reeds hier te voren onder Schoonhoven gemeld hebben, Den 31 December is de Heer Gerardus Jacobus van den Bosch , door de Ed. Groot Achtb. Heeren van de Vroedfchap, benoemd, om met de maand Mey aanftaande, zitting te nemen in het Collegie van de Ed. Mog. Heeren Gecommitteerde Raden van de Ed. Groot Mog. Heeren Staten van Holland en West - Friesland. Alkmaar. Omtrend liet einde der voorledenc maand, is alhier- in den ouderdom van ruim 42 jaaren, aan een zwaare Rheumatismus op de Borst» QYGf.  JAARBOEKEN, December, 1787. 6059 overleden de Heer Cornelis Hoefman Jansz., Stads Geneesheer, Le&or in de Ontleed-, Heel-en Vroedkunde, Lid van verfcheide Geleerde Genootfchappen, mitsgaders Weesmcefter dezer Stad.' Medemblik. Den 6 December overleedt alhier in den ouderdom van ruim 77 Jaaren , de Heer Nanning de Gorter . Raad in de Vroedfchap en Thefaurier dezer Stad. Middelburg. Den 29 dezer maand is tot tweede Penfionaris dezer Stad , in de plaats van dc Heer F. Ermerins , aangefteld den Heer Mr. Johan Kanter de Münck , Heer van Serooskerken en Hondegems-Ambacht, hebbende vooraf afftand gedaan van zynen Post ais Schccpcn cn Raad dezer Stad, Zierikzee. Den 16 dezer maand , den tweeden Kersdag, zynde den gewoonen dag der jaarlykfchc verandering van Burgemeefteren dezer Stad, is door de vrye verkiezing van de Edele Achtb. Heeren Burgemeefteren en Scheepenen voor het aanftaande jaar 1788 verkozen, de Heeren Mr. Samuee de Jonge, tot Burgemeefter, en Dr. Daniël Amthonie Massis, als Gemeinte Burgemeefter, in plaats van de afgaande Burgemeefteren Dr. Jan Macquet en Dr. Pieter Abraham de Jonge. • Utrecht. De Heer C, B, Wieling, Raad in de Vroedfchap dezer Stad, en wegens dezelve afgevaardigd ter Generaliteits Rekenkamer , is benoemd wegens deze Provincie, om zitting te nemen in bet Collegie ter Defenfie of Verdeediging van de Vereenigde Nederlanden, Dc Heer Mr. Jan Bruno van der Dusfen, aan. Xxxxxxxxxxxxx 5 ge- Veranderingonder de hoo JE en -age Amte- naars, enz. -  tfooo NIEUWE NEDERLANDSCHE Verandering onder de hooge en lace Amte- naars , enz. gefteld zynde als Ontvanger van 't Zegel, heeft dien post met den gewoonen eed aanvaard. De Heer Mr. Jan Both Hendriksen, Secretaris der Stad Amersfoort, is den 19 dezer maand op keuze van Zyne Doorluchtige Hoogheid, door Hun. Edele Mogende Heeren de Staten dezer Provincie, tot Raadsheer in den Edelen Hove Provinciaal aangefteld : hebbende alvorens van deszelfs post als Secretaris van Amersfoort afftand gedaan. Den 18 dezer maand, overleedt na eene langduurige verzwakking en verval van krachten, in den ouderdom van ruim 76" jaaren , den Heer Antonie Franfois Godin , Heer van Cockengen, Canonik in het Capittel ten Dom, Geëligeerde Raad ter Vergadering van de Ed. Mog. Heeren Staten 's Lands van Utrecht, en Dykgraaf van den Leckendyk Bovensdams, &c. De Hoogleeraaren Tydeman , die naar Harderwyk was beroepen, en Hennert, die naar Hanau in Duitschland was vertrokken, beiden uit hoofde van de onlusten, die ons Vaderland en vooral deze Stad beroerden, zyn nu wederom herwaarts beroepen, cn hebben ook hunne voorgaande Posten hier by de Academie aanvaard, Amersfoort. Zyne Doorl. Hoogheid heeft tot Hoofdfchout dezer Stad aangefteld, in plaats van den Heer ffek Amefon^tn , Heer van Natewis, welke dien Post heeft nedergelegd, den Heer Van der Capellen tot Schonouwen , befchreven in de Ridderfchap dezer Provincie. Montfoort. Zyne Doorluchtige Hoogheid den Heere Prinfe Erfftadhouder, heeft den 11 December  JAARBOEKEN, December, 1787. 606I her in plaatze van de geremoveerde Heeren , tot Raaden in de Vroedfchap dezer Stad aangefteld de Heeren Quirmus tiavick, Abraham Blom en Gerrit van: den BHek, den ccrstgemeldefi met behoud van deszelfs post als Secretaris derzelver Stad ; tod ■ regeerende Burgemeefters , de Heeren Herman de Ruever en Jan Hendrik van Dam; cn tot Schccpen den voornoemden Heer Qu,i-rinus Hauck-. Groningen. Óp den 29 der afgeloperie maaUd November hebben de Heeren fan de H/ynpersfe en Dries/èn} hurtne inwyings redevoeringen gehouden; deeerfte: Di Regimme órV-dat is: Over het regelen yin en-ze aaneengefchakelde denkbeelden ; de laatfte i De arte Pharmaceutica öfr, dat is: Over de gr oote Vobrdeekn} welke ons Vaderland zou trekken, door de Apothekars konst by ons in groot er aan* zien te brengen,, LYST DER PRYZEN VAN VERSCHEIDE PRODUCTEN ONZES LANDS. Rotterdam deh 17 December. Rotterdam den 17 December. by de Z. Zak. Gekst Winter 21 ia234 dt TARWjarigeOu )eZeeu*s20a23 g—— Zomer 21 a 22 dt nieuwe Zeeuws 17 a ai* B FlAvsa. Vriefe Brouw, iö a i7ï<£ —— btaauwe 10 a 10 ö Zeeuws enz. ic a 13 "——Zomér 17 a 19 Paardeboonen 17 a 20 e£ Rcgge Zeeuws enz. 13 a 15 ft Koolzaad 43 a 46 Erwten Graauwe 16 a 22 8 Moutwyn 7oCde3oVr. ~L— blauwe 16 ,1 50 li by den Steen — witte 14 a 16 & Vlas Allerbeft . 56 a 58 ft. Wittebookén ig a 20 gj Best 42 a 44. ft. — Gemeen 10 a 14. ft1—— Middeifoort 3-3 a 35 ft* by 't Last. Gemeen 25 a 27 ft. Hoekwbit öp J<4. | 8 33 rté1-—■ 'Allergemeenst 22 a 94 ft. Yyy yyy yyy yyy y toe- v'era»-» DERING) 3nder DE hoo* 3e EN LAGE Amte- SAARSj ÏNZ,  6o62 NIEUWE NEDERLANDSCHE -*s GRAVENHAGEN "W/anneer Wy ter voldoening van den last, Ons " by Refolutie van Haai- Ed. Groot Mog. vart des TOEGIFT op den JAARE 1787. 'sGravemhage. Door toeval zyn wy verhinderd geworden, eenige Stukken mede te deelen, welken voor de voorledene gebeurtenisfen van al te groot belang zyn, om dezelven niet nog in een Toegift by den jaare 1737 te voegen. Daar men grootelyks over de ingeflopene gebreken klaagde , daar men die gebreken voor al aan de uitvoerende macht toekende, daar men in het Stadhouder- Kapitein- en Admiraal Generaaifchap of alleen of voornamenlyk die uitvoerende macht meende te vinden; was het niet te verwonderen, dat men by de Staten van Holland de macht van den Stadhouder, Kaptein- en Admiraal Generaal zogt in te tomen, en dus eene Commisfie benoemde, om eene Concept -Inttructie voor die genoemde Hooge Amten op te ftellen. Zie bl. 1516. Uit deeze Commisfie zelve wierdt wederom het groot werk, van plans voor die Inftructien te ontwerpen, aan eenige Leden opgedragen, welke Leden dit Raport hebben uitgebragt: CONCEPT-INSTRUCTIE voor den Heere ERFSTADHOUDER. EDELE MOGENDE HEEREN f  JAARBOEKEN, December, t?87-. 6ö6$ tien February laatstleden opgelegd;, cn de onderlinge verdeeling by dc gezamentlykc Heeren Gecommitteerde gemaakt den 14 Maart daar aan'volgende , waarby aan Ons is gedemandeert geworden, bet onderzoek der bornes van de Uitvoerende Magt rnet relatie tot het Stadhouder- of Gouverneurfchap, ten dezen refpefte tot zodanig onderzoek getreden zyn, hebben wy gemeent alvorens te moeten nagaan. i. Den aart van 't Stadhouderfchap onder eene Gravclyke Regeering, en daar en tegen dien van 't zelve onder eene Vrye Republicainfche Staats-Regeering. z, Het wezen tlyk oogmerk vaii de aanfiellingen der Stadhouders, zedert die Epoque, waarin onder deze Vrye Staats-Regeering. dezelven 't eerst zyn aangeftekh 3; Of die Stadhouders of Gouverneurs ooit an-, ders geweest zyn, of hebben kunnen zyn, dan eerde Amptenaaren, iii allen deele ondergefchikt aan den Souverein. 4, Of de Souverein derhalvcn niet alleen niet gefegtigd, maar ook zelfs verpligt is daar omtrent ten allen tyde zodanige veranderingen en verbeteringen te maken', als de welvaart van den Lande komt te vorderen. f, Terwyl Wy dan eindelyk, dit ten grondflag gelegd hebbende , zullen overgaan tot eene opgave^ van'zodanige bepalingen, die, den Stadhouder in zyne wettige Rechten en Prajëminentien onverkort laateflde," en alleen redresfeerende.dat geen,'t welk en deze en voorige Stadhouders door inkruiping, of" verregaande toegevenhdd, aan zig getrokken hebben, liet gefchiktst voorgekomen zyn, tot afweering van alle misbruiken, die door eene onbepaalde magt' nu of in 't vervolg zouden kunnen plaats krygen. Wy zullen Ed. Mog. Heeren , üns niet inlaten in een breedvoerig detail van alle de byzonderhe4en, welke omtrent deeze materie zouden kunnen Yyyyyyyyyyyyy 2 ge- 's_Gka* venha* ge. Rapport wopens Infiructien voor 'lenStad* houder, fopt. en Aamir. Getier.  606-4 NIEUWE NEDERLANDS CHE 's Gra- venhage. Rappor nopens InflruC' tien voo denStaa houder, Kapt. e, Aclmir. Ger,er. 4. gcavanceert worden, maar alleen kortelyk aanftippcn zo veel genoegzaam zal zyn , om deze gemelde pointen bet nodig ligt by te zetten, cn moeten dan ten opzigtevan heteerfïe point; te weeten «fe» aart r van 't Stadhouderfchap &c. aanmerken. Ad. i. Dat uit het woord zelf genoeg is af te leiden, dat een Stadhouder of Stedehouder is zo f een, qui abfente principe, vices Principis 'gerit9 ge- - lyk zulks plaats had ten tyde der Graven, die meest afwezig, in hunne plaatze aanfteldcn een aan hun j ondergefchikt Perfoon, die dezelven in hunne Gravelyke kwaliteiten reprefenteerde , en in hunnen naam uitoeffende het geen zy anders tegenwoordig zynde, zelve zouden verrigt hebben , behoudens egter in alles hun Oppergezag , en zonder aan dezen hunnen Stadhouder te dcfera-en iets, dat aan derzelver Gravclyke waardigheid verknogtwas, terwyl al de magt, welke de "Stadhouders in plaatze van den Graaf oefenden, kwam te cesfeeren, zo dra dezelven binnen deze Lande waren, voor zo ver zy als dan goedvonden zclven hun gezag uit te oeffenen. De Stadhouders der Graven waren geheel cn al ondergefchikt aan den Graaf, en moeiten Zyne beveelcn eerbiedigen en gehoorzamen , en het ltond den Graaf ten allen tyde vry hen van dien Post te ontzetten, en dien aan eenen ander over te dragen, of hun in de uitoeffening paal en perk te ftellen. In vroegere tyden waren 't meest de Graaflykheids- Bailluwen of foortgelyke Perfoonen, die door de Graven met byzonderc uitoeffeningen van-gezag belast wierden, blykens zeker Privilegie van Hartog Aelbrecht van den Jaare 1367, waarin gezegt word, dat nog den Graaf , nog Zynen Bad' luw r.og iemnnden, die hy dat heveelen mag, niemand zetten zxl 6rV. terwyl de cigenlyke Stadhouders der Graven, eerst gerekend kunnen worden als zodanige door de Graven te zyn aangefteld , na dat de Gravelyke Regeering in 't Huis van Bourgondie  JAARBOEKEN, December, 1787. 606$ ïs overgegaan , fchoon egter derzelver Gezag en «itoeffeniug altoos is gcborneert geweest aan de voorkennis, en het goedvinden van den Graaf, of -die van Zynen Raade. En het is ook op uien voet, dat het Stadhouder fchap onder Hodaaas laatllen Graaf 'PA/lrps bekleed is geweest door Willem den lm den, die tot de afzwcering der Gravelyke Regcering toe, alles alleen op naam van den Graaf verrigt, en vervolgens het Opperbeftier over deze Landen niet als Stadhouder, maar als algemeen Landvoogd of Hooge Overheid, by Opdragt der Staaten, geduurende den Oorlog of Zyn leven geëxerceerd heeft. Een zodanig Stadhouderfchap kan derhalven niet applicabel gemaakt,en overeen gebragt worden met de Conftitutie van dit Ons vry Gemeenebest , daalde Souverein (dat is de Staten dezer Provincie) altoos tegenwoordig is, of door deszelfs Gecommitteerde Raden vervangen en gereprefenteerd word, en heeft ook by de confecuüve aanftellingen der Princen van Oi at/ge geen plaats gehad, daar dezelven volgens hunne Commisfien wel rot Gouverneurs, maar niet tot Stadhouders .zyn aangefteld, uitgezondert deze laatfte, in wiens Commisfie het woord Erfftadhouder is ingelast, offchoon door de gewoonte van het vorig Stadhouderlyk beftier, in de premisfen dervoorige Commisfien gewag gemaakt word van den post van Stadhouder; dan daar het in 't wezen van de zaak geen onderfcheid maakt, en 't verfchil alleen geconfidereert kan worden in de benaming te beftaan, doet zulks ook niets ter zaake, terwyl de uiroeffening van dien post onder den naam van Stadhouder of Gouverneur op het zelfde zal neerkomen; en dus zal de vraag in dezen zyn, hoe zodanig Stadhouder- of Gouverneurfchap overeenkom ftig den aart van eene Vrye Republiek moet beschouwd worden. Het is immers notoir, dat alle Regeering^formen, boe die ook geconftitueertzyn, in zig bevatten eene " Yyyyyyyyyyyyy's 's Gra- V'EKHAGE. Rapport r, opens hfiruC' tien voor denStad' houder, Kapt en /Idtnir. Getier»  6o66 . NIEUWE NEDERLANDSCIIE ?9 GrA•VRNHACE, Rappor nopens Infirucr tien vol denStat houder, Kapt. e jidmir. Gener, legislative en executhe magt, daar de Wetgever at' ■ le zyne beveelen zelf niet kan uitvoeren, en dat de eerfte alleen berust by den Souverein, terwvl de Uitvoerende magt door den Souverein gefield word t in banden van dienaars van Staat, welke geen ander gezag hebben, dan voor zo ver zy die vat} den Souverein ontfangen hebben, ^en nodig" is ter berei- r king van deszelfs oogmerken. En dewyl dan ook de Staten als Souverein dezer Provincie buiten dc mogelykheid zyn, zeiven haare i beveelen uit te voeren, en dus de uitvoering daar van aan anderen moet gedemandeert worden, zo heeft men begrepen, dat de fidus publica vorderde dat die uitvoerende magt voorzien wierd van een Hoofd, gefchikt om de befluiten en ordres van den Souverein op eene geregelde vvvze, en ten meefte nutte van den Lande ter uitvoer te brengen, • En dienvolgens hebben ook gemelde Staten na de afzwcering der Graven, en het overlyden van Willem den Eerften, wanneer dc Souvereiniteit peheel ■ en alleen in hunnen boezem , als reprefenteerendc de geheele Natie, was terug gekeert, zo om die reden, als om het al te groot gezag van i yiëiïa ten gefchenk van het EngelsenL Hof als Landvoogd ontfangen , ecnigermate te contrabalanceeren, befloten eenen Stadhouder of Gouverneur aan te Hellen, gelyk zy dan ook daar toe hebben aangefteld Maurm, die dus de eerfte geweest is, die "in die qualiteit door de Staten is aangefteld, en aan welken Hoogstdezelven Commisfie verleent en Inftructie gegeeven hebben ter uitvoering van dat ^een 't welk aan Hem gedemandcerd wierd, en tevens aan denzelven ter bclooning zyner dienftcn, behalven zyne Taarjykfcbe Inkomften , vergunt, zulke voorregten, als men overeenkomitig de belangens van dien tyd, ten beste van den Lande nuttig oordeelde, referveerende egter in alles hun Souverein Oppergezag. 'Ad, 2. Hier uit blykt nu aireede niet onduidelyk, dM  JAARBOEKEN, December, 1787. 606-7 tonder, Kapt. en tidmir. 'Jrener.  6o76 NIEUWE NEDERLANDSCHÉ 's Gra- venhace. Rapport nopens Injlructien voor den Stad houder, Kaft. en Admir. Cener. i CON- de gemelde Prins Mauritz het recht óm Brievetf van Gratie, Remisfie, Pardon of Abolitie te verleenen, 't welk hem by Zyne commisfie niet was ge accordeert, uit hoofde van deze Zyne Infljuctie geëxerceerd heeft. En dat, Wel voor de volgende Stadhouders "ene nadere Iffftruaie zyn geformeert, doch dat deStaten de evengernelde niet als perfoneel voor Maw hz maar, als generaal voor den Stadhouder of Gouverneur in der tyd gefchikt, fchynen te hebben aangemerkt, zynde btedun hendrik den i Mei 1625 aangefteld tot Gouverneur op dezelfde Commisfie als Mauritz, die mutatis mutandi; e\sax na zou worden gedresfeert, cn dus op dezelfde Inltruclie, waar van in de Commisfie van Mauritz gewa- gemaakt word, terwyl zy in den Jaare 1631 byRefolutie van den 8 July aan Willem den Tweeden de Survivancevan 't Stadhouder-of Gouverneurfchap verleend hebben op zoodanige Commisfie en Inftructie, »b waarop die waardigheid toen bekleed wierd waae mede niet dan op de gemelde Inftruób'e van Mauritz kan gezien worden , welke door de Staten yan eene verbindende kragt ook voor Fredrik Hendrik gerekend wierd, die dan insgelyks uithoofde lezer Inftruélie brieven van gratie &e. verleent leeft, fchoon daar van by zyne Commisfie gene nentie gemaakt word. En hier mede zullen Wy overgaan tot de opgave der Articulen zelve, vervat by deze volgende Concept - Inftruclie , waarby Wy nevens sullen voegen de redenen en motiven , welken Dns verpligt hebben om in 't formeeren der roornaamfte pointen in dezer voege te werk te ;aan,  JAARBOEKEN, December, 1787. 6077 CONCEPT-INSTRUCTIE war *s Gr Aden STADHOUDER o/GOU-venhAVERNEUR van HOLLAND ge. en WEST - FRIESLAND tri tier tyd. JMeiivenen Elucidatien op de nevenliaande Afticulen. Ad. Art. 1 en 2. Deze twee Articulen hebben tot grondflag, dat de Staten van Hottend en Weit - Friesland' , als zynde alleen de hooge en wettige Overheid van den lande, uit dien hoofde ook alleen toekomt het recht en de bevoegtheid om ordres te Hellen, en voorziemhge te doen omtrent 't geen nodig en dien (tig is tot confervatie en maintien van hunne authoriteit , mitsgaders van de Geregtigheden, Privilegiën, en oude wel herbragte Coftumen van den Lande van Holland en West - Friesland , en van de Leden , Steden cn Ingezetenen van dien, gelyk ook omtrent het geen dienilig is tot maintien van de waare ChrisZzz zzz Art. 1. T\c voorfz. Stadhouder zal naauwkeurig toezien , dat dc Souverainiteit, en authoriteit van de Staten, mitsgaders de Geregtigheden , Privilegiën, en oude welherbragte Costumen van den Lande van Holland en WestFriesland, ftritsgaders van de Leden, Steden en Ingezetenen van dien, ongefchonden bewaart, dertlerzclver welvaaren bevordert, en alle ge weid, overlast, afbreuk en fchade geweert voorde. Art. 2. Zal mede toezien, dat de waare Christelyke Gereformeerde Religie, zoo als die door de Staten dezer Provincie is aangenoomen, en waar vanhy openbaare Profesfie zal zz zzz z moe- ConceptInftructie voor ■lenStadhouder.  6078 NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gra- venhage. Concept- JfifirUC- tie voor den Stadhouder, telyke gereformeerde Religie, cn opentlyke exercitie van dezelve, zoo als die door gem. Staaten dezer Provincie is aangenoomen. En dat de Stadhouder of Gouverneur van de Provincie, als zynde de Eerfte Hooge Amptenaar der Provincie, uit dien hoofde verpligt is met alle oplettenheid agt te te geeven op het geen ten opzigte van de voorgem. zaaken tegen de intentie en ordres van de Staten zoude mogen worden gedaan of ondernoomen , en iets zoodanig bevindende, daar van met ten eerfte kennis te geeven aan de Staten, of zoo Dezelven op dien tyd niet vergadert zyn , met en benevens Gecomraitteerd j Raden daar tegen provifioncel de nodige voorzieninge te doen; zodanig echter, dat het ftellen van finale ordres dienaangaande aan de Staten als de hooge en wettige Overheid zal blyven gereferveert. Ad. Art. 3. De grond van het eerfte gedeelte van dit Articul moeten doen, mitsgaders, derzelver opentlyke exercitie gchandhaaft en geen hinder of belet aan dezelve toegebragt worde, nog ook door iemand wie hy , zoude mogen zyn, eenigerhande inbreuk gemaakt worde op het regt, 't welk aan de Staten dezer Provincie als Hooge Overheid in Kerkelyke zaken toekomt, en dezei- ven by deUnievan Utrecht uitdrukkelyk aan zig gereferveert hebben. En wanneer ter zyner kennisfe mogte komen, dat tegens het geen by dit en 't vorig Articul is gemeld , iets beraamt, of in 't werk gefield wierd; zal Hy daar van terftond kennis moeten geven aan de Staten, of zo Dezelven op dien tyd niet vergadert mogten zyn, met en benevens dcHeeren Gecomm. Raden daar tegen provifioneel de nodige voorzieningedoen, en yan Zyne bevinden en verrigtingaan gem. Staten by derzelver eerfte byeenkoinst rapport doen. Art. 3. Zal fesfie eh ftcm hebben in het Collei e van de Ge-  JAARBOEKEN, December, 1727.6070 ïs, dat de Stadhouder of Gécomm. Raden, en zal Gouverneur volgensZyne insgelyks ter Staats-Ver Commisfie in zaken van gadering mogen CompaOorlog en Politie moet reren, om zodanige voorhandden met Advis van ftcllen te doen , als Hy Gecomm. Raden, gelyk voor den Lande zal dienPrins Mauritz moest doen ib'g oordeelen , zonder met Advis van den echter de ddiberatien te aan Hem toegevoegden mogen by wonen: des zal Raad, welke Raad ook de tegenwoordige Stadtoen, Zyn Excell. in houder ongepraejudiciden Hage zynde , moest eerd blvven by het regt, befoigneren met Ge- hem als befehréven in de comm. Raden, volgens Orde van de Ridderfchap Refolutie van Hollandvtx en Edelen compcterende, dato 10 Maart 1595, in dog zal geen volgende plaats van weiken Raad Stadhouder of Gouver.het Collegie van Ge- neur Lid van de Riddercomm. Raden naderhand fchap en Edelen mogen ten dezen opzichte is ge- zyn, fubintreerd, by welk Collegie daarenboven gedelibereerd cn Refolutien genomen worden over vele zaken, die eene nauwe betrekking hebben tot het hoge Amt van Stadhouder of Gouverneur van de Provincie, waarom het voor den Lande oirbaar is geoordeeld, dat de Stadhouder of Gouverneur in het Collegie van Gecomm. Raden fesfie en Item hebbe. Terwyl het overig gedeelte van dit Articul gebouwd is opgrond, dat, vermits het aan de eene Zzzzzzzzzzzzz 2 Art.4. 's Gra- . venhace. Concept- Itl(tt~UC' tie voor denStad- houder.  6o8o NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gra- zyde wel nodig is, dat de ven ha- Stadhouder of Gouver- ge. neur debevoegtheid hebbc om in de Vergadering Concept van de Staten te compare- Inftruc- ren om zodanige voor ftel- tie voor len te doen, als hy voor den Stad- den Lande dienltig zal houder, oordelen, dog het ook aan den anderen kant niet minder nodig is, dat de vereischte vrymoedigheid van de Leden in het adviferen over de gedaane voordellen niet belemmert worde door het adfiHeren van den Stadhouder of Gouverneur by de deiiberatien; de Stadhouder of Gouverneur om die rede ook zich na 't doen van Zyn vóórhel uit de Vergadering zoude ~ behooren te retireren, ten einde daar door aan de Leden eene geheele vrye deliberatie over te laten, even gelyk zulks plaats gehad heeft by 't Stadhouderfchap van Mauritz , en een groot gedeelte van Fredt ik hendrik: Dan daar echter de tegenwoordige Stadhouder door de Orde van de Ridderfchap en Edelen, als Eerfte Lid van haare Orde is geasfumeert, en in die  JAARBOEKEN , December, 1787. 6081 die kwaliteit ter Vergade- 's Gra • ring van de Staten gead- venhamitteert geworden, is te- ' . ge. vens begreepen, dat men aan den tegen woordigen , Concept- Stadhouder niet behoor- Inflrucde, of met recht Jconde be- tie \oor nemen dc facultei t om als den Stad' Eerfte Lid van de Orde houder, : van de Ridderfchap en Edelen alle de deliberatien van de Staten temogen blyven bywoonen; maar dat alleen zorge behoorde gedragen te worden,dat de volgendeStadhouders of Gouverneurs geen Lid van de Ridderfchap en Edelen zouden mogen zyn. Ad. Art. 4. Art. 4. Dit Articul, de Admi- Zal binnen de voorfz. niftratic van de Juftitie Lande doen adminiftreren betreffende , berust op Regt ende Juftitie door de dezelfde gronden, als op Hoven enGeregten,daarArt. 1. en 2. ten opzigte toe gefield, aan een iegevan de zaaken daar in lyk, die het zal verzoevermeld, zyn genoteerd, ken, en zulks met advis terwyl verder begrepen en goedvinden van den is, dat de titel in de Praefident en Raden van Mandamenten en andere dcnHove;ten welke einde f tukken eenvoudig moest Hy aan het Hoofd van zyn , Stadhouder . Pt a- dat Gerechtshof geplaatst fident en R aden, alzo 'er zal zyn, en Sesfie en gene redenen zyn, waar- Stem in 't zelve hebben, om juist dc Stadhouder zullende de mandamenmet zyne naam en al- ten, cn andere provifien le zyne titels pronken, van Juftitie gedepecheert en Prsefident en Raden worden ten naame van Zzzzzzzzzzzzz 3 Stad-  6ö8z NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGravènhage. ConceptInfiructie voor denStadhouder. enkel in hunne kwaliteit zouden genoemt worden, daar zulks bovendien aan een ieder zeer verkeerde denkbeelden moet inboefemen omtrent den Perzoon van denStadhouder, als daar door eerder in eene Gravelykc Hoogheid , dan in die van Stadhouder paroifcrcnde. Ad. Art. 5 en 6. In de behandeling dezer Articulen is beoogt. 1. E>at, offchoon aan de Staaten als Hooge Overheid notoirlyk competeerd het regt tot het verleenen yan dc gratiën in deze Articulen gemeld, of de bevoegtheidomdat regt te defereren, zo en aan wicn zy zulks goédvinden , Dezelven egter die bevoegtheid niet dan co«f»H»/faf.'ve maar geenzihts Abdicative behoorden tedcfereerenaanden Stadhouder of Gouverneur, 2. Dat insgelyks die delatie niet verder zoude behooren te'gaan, als tot het verleenen van graden wegens ordinaire, en geenzints wegens enorme delicten, en dat ten dien einde de verzoeken Stadhouder,Prs3fidenten-' Raden , en in cas van feytelykeoppofitie tegens de vrye loop van de Juftitie, of van conflict van Jurisdictie zoo ver gaande , dat te vrezen zoude wezen voor daadclykheden, of disordres, zal daaromtrent zodanig moeten handelen als by Art. i en 2 is gemeld. Art. 5. Zal verlenen Brieven van Gratie, Remisfie, Pardon of Abolitie met Advis van het Hof, cn na voorgaande berigt van den Officier , eh de Regters van deS tad of Plaats,daar het fait of delict begaan is, dog niet anders dan van ordinaire delicten r des zullen zodanige Brieven op naam van de Staten by rade van den Stadhouder of Gouverneur gedepecheert worden, en geen effect forteren,ten zy dezelfden by 't Hof behoorlyk zyn "gemteriteert. En zal by 't ontfangen van eenigen verzoeken van Gratie, Remisfie, Pardon of Abolitie, daar van dadelyke communicatie, metby voeging van de Requeste en verde-  JAARBOEKEN, December 1787. 6083 vooraf door den Stadbouhouder of Gouverneur behoorden te worden gebragt ter kennisfe van Gecomm. Raaden , om te oordelen, of het fait of delict, waar omtrent de gratie zouden worden verzocht , viel in de termen van een ordinair dan wel van een enorm fait of delict:. Dat , daar te vooren niet duidelyk genoeg bepaald was, wat men eigenlyk door enorme delicten moest verftaan, het nodig geoordeelt wierdt eenige der voornaamlte fpecies op te geven. Dat demisdaden tegens de Hoogheid, rust of politie van den Lande in het nevensftaande Art. vermeld , fchoon op zig zelve enorme delicten, daar onder niet gemeld zyn , om dat men zich daaraan in zulke verfchillende trappen kan fchuldig maaken , dat het hard zoude zyn daar voor den weg van gratie geheel te fluiten, of zo moeilyk te maken, als by dit Artikel gefchied is ten opzigte van Moord, Brandftigting en diergelyke misdaden , welke niet wel anZzzzzz dere Befcheiden, moeten geeven aan de Gecomm. Raden, ten einde dezelven zouden kunnen toezien , dat die alleen betreffen ordinaris en geenzints enorme delicten , als Moord, VergiftingjBrand'tichting, Ro-: verve op de publiecque Wégen, cn foortgelyke, waar van by den Stadhouder geen Remislle of Pardon zal mogen gegeven worden : En wat betreft zodanige , waar by de Hoogheid* rust of politie van den Lande is geïntresfeerd, als daar zyn de Crimina Mcjestatis, p»?duellionis\ proditionis , feditiotiis » vis armatic &c van de zelve zal insgelyks gene Brieven van Gratie, Remisfie, Pardon of Abo litie mogen verleend, of by het Hof geïntermeert worden dan met goedvinden van Gecommitt. Raden, behoudens in allen gevalle de Souveraine dispofitie van de Staten. zzzzzz 4 Art. 6. s Gra- v'enha3e. Concept[njlruc■ie voor -, ienStad'ïouder..  6o84 NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGravènhage Conceptlnftructie voor deuStadhouder. \ Art 6. Zal ten opzigte van zodanige faiten of delicten , Itaande ter Judicature van Gecommitteerde Raden, de Brieven van Gratie, Remisfie, Pardon of Abolitie verleenen na voorgaand A dvis van Gecommitteerde Raden. Art. 7, ders dan met een zeer boosaartig opzet kunnen gepleegd worden. Dan dat het echter gevaarly k zoude zyn, den Stadhouder ten opzichte van deze misdaden zo veel macht te geven, als omtrent ordinaire delicten; om welke reden begrepen is, datHy in deze niets behoorden te kunnen doen, als met goedvinden van Gecommitteerde Raden. 4. Dat gene Brieven van gratie behoorden te worden verleent, dan na ingenomen Advis van Gecomm. Raden, zo veel betreft de faiten en deliften tot derzelver Judicature behoorende, zoo als tegenwoordig gebruikelyk is, en ten opzichte van faiten en dèfrften, Itaande ter judicature van de ordinatis Juftitie, na ingenomen Advis van 't Hof, en na voorgaand Bericht van den Oillcier en Rechters van de Stad, plaats of diftrift daarliet fait of delift is begaan; als ook dat in alle gevallen de verleende gratie geen 2rfeft zoude behooren te forteren , ten zy deselven by Gecomm. RaJen of 't Hof refpeftive  JAARBOEKEN, December, 1787. 0085 behc-orlyk zouden zyn geinterineert, en zulks ten einden even als te vooren daar door voor te komen alle misbruiken , welke zouden kunnen proflue ren uit eene arbitraire dispofitie, wanneer in deze enkel prolubitu zou kungehandelt worden. Art. 7. Art. 7. Ten opzichte van dit Zal met advis en goed- articul komen twee za vinden van Onze Gecom- ken in aanmerking. mitteerde Raden in de t . Dat de vernieuwing beide Kwartieren, en wel en verandering der Bur- van ieder Collegie voor gemeefteren en Scheepe zo ver de Steden bfPlaat- nen door den Stadhouder zen van hun Kwartier of Gouverneur zoude aangaat, ter behoorlyker moeten gefchieden, met tyd vernieuwen en ver- advis en goedvinden van anderen de Burgemeette- de Gecommitteerde Ra- ren ende Scheepenen van den. zodanige Steden of Plaat- 2. Dat dezelve zoude zen, welker Octroyen en moeten gefchieden niet Privilegiën , of Coltu- alleen in conformiteit van men, alwaar geene Oc- de thans fubfifteerende troyen of Privilegiën zyn, Privilegiën en Octroyen, zulks komen te vereis- maar ook van zodanige fchen, en in conformiteit Octroyen en Privilegiën, van dezelven, of van als de Staten in het ver- zodanige Oótroyen en Pri- volg zouden goedvinden vilegien, als in 't vervolg te verleenen. door de Staten zouden Ad. 1. Dit is nodig mogen worden verleent, geoordeelt om te matigen mitsgaders in voege voorden te grooten invloed fchreve eligeeren of aanvan den Stadhouder op ftellen zodanige Scheede Regenten, dewyl de- penen en andere Regters, ze Electie alleen itaande als waar toe dezelve by aan den Stadhouder, Hy fpeciale Refolutie van Zzzzzzzzzzzzz 5 Haar 's Gra- VENHACE. Concept. Inftructie voor denstaai houder*  6o86 NIEUWE NEDERLANDS CHÉ 's Gra- venha ge. COKCeptInfiructie '-oor denStadkouder* daar door in deszelfs ver Haar Ed. Groot Mog. mogen heeft, om Re- in dato 30 April is ge genten , welke de ver- qualifkecrt. eischte kwaliteiten hebben, om den post, waar omtrend de Electie moet gefchieden , ten dienfte van het algemeen wel en naar behooren te bekleeden , in de Electie *' voorby te gaan, en aan anderen te postponeren, alleen om reedc, dat zodanig Regent uit eene welgeplaatfte yver, om den dienst van het algemeen te bevorderen, in deeze of geene zaken een ander fylthema zoude hebben gevolgt, als met dc denkwyze van den Stadhouder over een kwame; het welk noodwendig eene fchadely ■ ke uitwerking voor den dienst van het algemeen zoude hebben, alzo niet alle Regenten de nodige fermiteit hebben, om eene goede zaak niet na te laten , wanneer zy zouden kunnen vrezen, door haar doen in de ongunst van den Stadhouder te geraken, cn 'er dus Regenten zouden kunnen zyn, welke, om by voorkomende gelegenheden dooiden Stadhouder niet voor-  JAAP BOEKEN, December, 1787. 6087 by gegaan, en gepostponecrd. te' worden, in de behandeling van de zaken van het gemeen minder den dienst van den Lande, als de gunst of ongunst van den Stadhouder in het oog zouden houden. Om die reden zyn de Gecommitteerde Raaden 'er in die Art. bygevoegd, ten einde de Stadhouder , meenende voldoende redenen te hebben , om één of meer der Genomineerde Perfoonen voorby te gaan, en aan anderen te postponeeren, die redenen aan de Gecommitteerde Raden zoude communiceeren, dewelke als dan daar over zouden kunnen oordeelen. En die byvoeging is te aannemelykcr, daar de vernieuwing en verandering van Burgemeefteren en Schepenen by de primitive inftitutie van het Stadhouderfchap , noch ook daarna aan den Stadhouderalleen isgedemandeert. Prins Mauritz moest volgens zyne Inftrudtie dit doen met de Gedeputeerden Raaden aan hem toe 'sGra- • VEtSHA- , GE. ConceptInftructie voer denSi'ad' houder*  6088 NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gra- venhage. Conceptluftructie voor den Stadhouder. i 1 « i s. c I I 12 4 Z V H V 4 V v; v; Z( VS toe te voegen; en de volgende Stadhouders , in zaaken van politie handelen met Advis van Gecommitteerde Raaden. Dan daar deeze uitdrukking op zig zelve eenigzintsduifter is; vermits uit dezelve niet genoeg blykt, of dit Advis alleenlyk moet worden aangemerkt als confulatif, en dat de Stadhouder, na het zelve gehoort te hebsen, de faculteit zoude icbben om naar gocdvinlen te handelen , zelfs egen het Advis, dan of iet ook moet aangemerkt worden als prohibittf cn r.elfs conc/ufif, zo dat de ïtadhouder, wanneer de Meerderheid met hem in ;edagten verfchilt, zich aar aan moet onderwer>ea, zo hebben Wy geleend het laatfte te moen vastttellen, om dat e Stadhouder volgens yne commisfie in zaken an Oorlog , en Politie toet handelen met Advis in Gecommitteerde Ra;n, even gelyk in zaken m Juftitie met Advis m Prefident en Raaden m den Hove, en het iker is, dat het Advis n het Hof ten opzigte van  JAARBOEKEN, December, 1787. 6o8s> van den Stadhouder niet is conjulatif, zo dat hy, in een ander begrip {taande, de zaak naar zyne opinie zou kunnen decidceren tegen het Advis van 't gemelde Hof, m?ar wel degelyk conclu/if, zo als zulks te regt ook by 't Hof begrepen is, by gelegenheid, dat Miuritz had kunnen goedvinden tegen het Advis van 'e Hof remisfien te vericonen , wanneer 't zelve Hof aan hem vertoonde de enormiteit van gemelde remisfien , met aanzegging om voortaan op de enormiteit van dc delicten te willen letten, en tegen 't Advis van 't Hof zonder pregnante redenen geene remisfien te geeven : weshalven ook 't zelfde ten opzigte van Gecommitteerde Raaden diend te worden vastgefteld : waarom dan ook tot wegneeming van alle dui fierheden in 't articul gefield is, met Advis en goe/ivi uien. Ad. 2. Dewyl het inconteflabel moet zyn, dat de Staten van den Lande tegenwoordig geen minder vermogen hebben, als de Graven in der tyd gehad 's Gra- venhage. ConceptInflructie voor denütaihouder.  6oqo NIÉUWE NEDERLANDSCHE 'sGravènhage. ConceptInfiructie voor denStadhouder. had hebben, volgt daar uit notoirlyk, dat, indien de Staten om redenen daar toe dienende, mogten goedvinden nieuwe of nadere Otfroyen op het beftellen van de Magiüratcn te verleenen, dezelven even zo wel als de vorige Privilegiën en Ocïroyen van de Graven zouden moeten worden nagekomen en agtervolgt, cn in deeze zaak te minder zwarigheid is, om dat zodanige nieuwe of nadere Oclroyen, volgens de ordre van de Vergadering niet anders dan na voorgaande befchryving kunnen verleent worden; waar over dus by alle de Leden alvorens rypelyk gedelibereert kan worden, en zodanige concesfien overzulks niet afhangen van de arbitraire dispofitie of gunffige denkwyze van de Gedeputeerden ter dagvaart. Terwyl Wy eindelyk ook nog moeten remarqueren, dat nimmer by eenige Commisfie of Refolutie van de Staten aan den Stadhouder is gegeven de faculteit om^Raaden in de Vroedfchappen van eenige der Remmende  JAARBOEKEN, December, 1787. 6091 de Steden aan te Hellen, of uit eene Nominatie te verkiezen, en dat voor zo verre zulks by de Privilegiën van eene of andere Stad mogt zyn geftatueerd, dit alleen beeft kunnen plaats hebben, ten opzigte van de Stadhouders der Graven; daar het de ongerymdheid zelve zoude zyn, dat de tegenwoordige Stadhouders de Leden van dat lighaam benoemden, by het welk de Opperfte Magt rendeert, en dus in efieóte hunnen eigen Souverein aan (lelden. Ad. Art. 8, 9 en 10. De Inhoud van deeze articulen is gegrond op de natuur van de zaak, namentlyk, om zorge te dragen, dat de Eléthien uit behoorlyke geformeerde nominatien, en binnen den gerequireerden tyd worden gedaan, als ook, dat van de gedaane Elcctien aan de refpeótive Magifbaaten in tyds kennis werde gegeven, ten einde daar door voor te komen alle zodanige inconvenienten, welke ten tyde van Willem oen Derden , byzonder ten opzigte van Dordrecht, 'Lei- 's Gra- venhace. ConceptInjlructie voor denSsad' houder. ■ Art. 8. Zal geene verkiczinge mogen doen als uit nominatien door de daar toe bevoegde Collegien geformeert , en aan Hem gezonden; dog wanneer Hy gegronde redenen mogt hebben om aan de wettigheid eener nominatie te twyrrelen , of daar in defecten of abuizen ontdekken , ftrydig tegen de Privilegiën en Oftroyen , zal hy het Collegie, 't geen dezelve geformeert heeft, daarvan adverteeren met opgaave der redenen van twyffeling, of aanwyzing der  6o92 NIEUWE NEDERLANDSCHE »sGra- VENHACE. ConeeptInfiructie voor denStadkouder. den en Amfterdam hebben plaats gehad , en by afwezenheid van den Stadhouder, ook in het vervolg zouden kunnen plaats hebben. der defecten, ten einde ten fpoedigften te dienen van bericht , of de defecten te corrigeeren. En wanneer zodanig Collegie daar op geen voldoend berigt mogt geven , of van geene defecten of abuizen wilde convenieeren, en 'er dus gefchil ontftaat, of zodanige nominatie al of niet volgens de Privilegiën en Octrooyen ware geformeert geworden, zal hy dc zaken brengen ter kennis van de Staten , die dezelven zullen onderzoeken , en hangende derzelver deliberatien ten opzigte van de Regcering dier Stad of Plaatze, ongeprsejudicieerd het wederzyds gefultineerde, inmiddels zodanige voorziening doen als tot confervatie van de goede orde zal bevonden worden te behooren ; zo nogtans, dat ingeval de Staten op dien tyd niet vergaderd waren, de bovengemelde provifloneele voorziening zal worden gedaan door de Gecommitteerde Raden. Art. 9. Zal gehouden zyn van de door Hem gedaane Elec-  JAARBOEKEN, December, 1787. 0093 Elcclien aan de refpec-. tive Steden en Plaatzen in tyde behoorlyke kennisfe te geven 3 ten einde de verkooze perfoonen op den dag daar toe by de Privilegiën Oélroyen, of oude Coftumen bepaald, in hunne bedie-' ningen zouden kunnen' worden gefield. Art. 10. Wanneer zich de Stadhouder of Gouverneur buiten de Provincie mogt bevinden, zullen de Nominatien gezonden moeten worden aan de Gecommitteerde Raden in het kwartier , waar toe de Steden of Plaatzen behooren , .dewelke roet Hem over de Eleöie zullen corresponderen ; ten ware Hy zo ver mogt geëloigneert zyn , dat zulks tusfchen dien tyd, wanneer de Nominatie moet ingeleverd, en dien, wanneer de inftallatic moet gedaan worden, niet konde gefchieden: in welk geval de verkiezing voor die reize door Gecommitteerde Raden alleen zal gedaan worden: gelyk ook plaats zal hebben, wanneer de Stadhouder of Gouverneur Aaa aaa aaa aaa aa mogt 'sGravènhage. Concept' fnfirucie voor JenStad'  6094 NIEUWE NEDERLANDS CHE *s Gra- VENHAGE. ConceptInfiruC'tie voor denSsad houder. mogt in gebreke blyven, om de gedaane Electie binnen den bepaalden tyd aan de refpective Steden of Plaatzen toe te zenden. Art. u. Zal uit eene Nominatie van drie perfoonen, door de Staten te formeeren,hebben de Electie van zodanige Ampten, Officien en Bedieningen, als op de hier agter ge» voegde Lyst Itaan vermeld, mits de Electie gefchiede binnen agt dagen, nadat dezelve aan idem zal zyn toe'gekomen, of dat anderzints zodanige Electie zal gefchieden door de Staten zelve, onvermindert nogtansdemagt van dadelyke aanltelling door de Staten, indien dezelve om gewigtige redenen, in een of ander byzonder geval zulks ten beste van den Lande nodig oordeelen , als referveerende de Staten aan zig zodanig recht, Haar als wettig Souverein competerende. alle , Ad Art. ii. Ten opzigte van den inhoud van dit articul, en de lyst daar toe behoorende, is wel geconfidereert, dat de Regenten minder afhangelyk zouden worden gemaakt van den Stadhouder, indien de begeving van alle Ampten door de Staten zelve wierd gedaan, en dat dus hier omtrend konden vallen dezelfde reflectien, welke op Art. 7. nopens de Magiitraatsbeftellinge zyn gemaakt; maar men heeft echter begrepen , dat eene zo voorname prsëminentie, dewelke ook van nut konde zyn, als daar van goed gebruik word gemaakt, aan den Stadhouder niet geheel zoude behooren te worden benomen, maar illeen wedergebragt binnen de börnes van de Staats-Refolutie van den 25 February 1589,zynle de eenige fource of zogenaamde ritul , uit o-agte van dewelke de stadhouder Mauritz, en  JAARBOEKEN, December, 1787. ffooj- alle volgende Stadhouders of Gouverneurs van deeze Provincie deel in de begeving der Ampten hebben gehad, en welke Refolutie, fchoon wel perfoneel ten behoeve van Mauritz genomen,Haar Ed. Groot Mog. rebus , & faëtis getoond hebben , ook betrekkelyk tot de volgende Stadhouders te hebben willen maken. By die Refolutie hebben de Staten verfbaan, dat onvermindert de authoriteit en gerechtigheid van den Lande, van alle hooge Ampten en Officien binnen den voorfz. Lande vaceerende , en die in toekomende tyden zouden vaceeren, die in voortyden by den Prinfe van den Lande zyn geconfereerd geweest, op de Nominatie van drie Perfoonen, die by de Staten gedaan zoude worden, by Zyne Excellentie (Pr. Mau> ttz) de Electie gefchieden zoude, mits dat de brieven van commisfie by de Staten op hunnen naam verleend zouden worden. En uit het verbond tusfchen Hollanden Zeeland van den 25 April Aaaaaaaaaaaaaa 2 157C '£ Giu- VI N HAGE. ConceptInftruCtie voor den Stadhouder.  eoQ5 NIEUWE NEDERLANDSCEE 's Gra- VËNHAGE. ConceptInfiructie voor denStadkouder. 1576 is ten duidelykfte op te maken, welke geweest zyn de hooge Ampten en Officien , die in voortyden by den Prinfe van den Lande zyn geconfereert geweest, namcntlyk de Raaden, en Minilters van het Hof van Holland en Zeeland, mitsgaders alle Hoofdofficieren , en Officieren van de Juftitie, niet Itaande ter begeving van de Rekenkamer. En 't is dus volkomen zeker, dat onder de delatie by de Refolutie van 25 February 1389 aan den Stadhouder Mauritz. gedaan, niet zyn begrepen geweest, voor eerst, de Ampten, Itaande ter begeving van de Rekenkamer , welke Kamer tot den tyd toe van de mortificatie van dezelve in 't Jaar 1728 de begeving derzelven ook heeft behouden : en ten andere ook niet verfcheiden andere Ampten, welke gebleven zyn aan de direcfe begeeving van de Staten, als van de Minifters van de Vergadering van de Staten, van alle Ontfangers, en andere onder de voorgernelde hooge Ampten  JAARBOEKEN, Bosmier, 1787. C097 ten van Juftitie niet begreepen. En om derhalven de zaaken weder te brengen binnen de bornes, in dewelken dezelven volgens de Refolutie van 25 February 1589 hadden behooren te blyven, en dus te redresfeeren alle inkruipingen en extenfien, welke onder volgende Stadhouders hebben plaats genomen, zyn op de lyste tot dit articul behoorende, alleen gebragt zodanige Ampten en Officien, waar van de Stadhouder Mauritz uit kragte van de Refolutie van 25 February 1589 voorn, de electie heeft gehad. Belangende de laatfte claufule van dit articul, dezelve is daarby gevoegd, om dat 'er enkele gevallen kunnen voorkomen , waar in de Staten voor den dienst van den Lande nodig zouden oordeelen de begeeving zelve te doen, het geen aan Hoogstdezelven behoort vry te blyven, even gelyk by de Refolutie van 25 February 1589 de delatie aan den Stadhouder Miuritzack Aaaaaaaaaaaaaa3 's Gra- venhage. ConceptInflructie voor denStadhouder* niet  's Gra- VENHAGE. ' ConceptInflruC'tie voor denStad kouder. Ad. Art. 12. Dit is voor het belang van den Staat allernoodzakelykst, en heeft ook plaats in opzigte van andere hooge Amptenaren, zo der Republiek als van deze Provincie, alzo de Stadhouder alleen aan dezen Staat behoord verbonden te zyn, zonder door andere betrekkingen 'te kunnen afgetrokken worden van de wezendlyke belangen van denzelven zo voor te Haan, als het welzyn van den Lande komt te vorderen, en de Staat ook daar door kan ingewikkeld worden in zodanige ongelegenheden , die alleen voor anderen voord eelig , dog voor dezen Lande niet Art. 12. Zal niet vermógen te trekken eenige Penfioenen, nog ook door eenigerhande dienst , 't zy Militair of Politiek, geen uitgezondeit , nog ook door eenigen Eed verpligs of verbonden mogen wezen van of aan eenige Koningen, Prinfen, Potentaten, andere Republieken , buitenlandfche Staten of Steden, directelyk of indire&elyk in eeniger maniere, zo nogtans, dat daar onder niet verftaan word begrepen te zyn de ordinaris Eed van vafallage , die Hy ten refpeóte van Leengoederen te prsefteeren fchuldig mogte zyn, nog ook den titel en digniteit als, 5098 nieuwe Nederlands che niet anders is gedaan, dan onvermindert de authoriteit en geregtigheid van den Lande.  JAARBOEKEN, December, 178?. 6099 dan nadeelig zouden kun- als Ridder van deze of nen zyn, zo als dit door geene Orde, welke door de ondervinding reeds ge- den een of anderen Konoeg bewaarheid is ge- ning, Prins of Staat op •worden , en bovendien Hem geconfereert zoude de grootheid van dezen mogen worden, post, en de importante voordeeien , welke een Stadhouder in alle zyne onderfcheiden Posten van den Lande komt te genieten, een billyk regt opleveren om te vorderen, dat zyn Perfoon geheel en al, en alleen aan dezen Staat gedevoueert blyve, en alle zyn gedragingen niet anders ten doel kunnen hebben, dan in de daad het heil, nut en belang van denzelvcn Staat te "bevorderen. Ad. Art. 13. Art. 13. De invulling van dit Zal genieten een Trac traftement is opengela- tement als Stadhouder tei ten, uit hoofde van de fomma van ƒ confideratie, welke Wy ten opzigte van de vrydommen der impofitien, en andere Gemeenelands Lasten, door de Stadhouders genoten wordende , gemeend hebben ten flot 'er te moeten byvoegen, waar door Wy buiten Staat gefteld wierden, om , wilden Wy de deliberatien der Staten niet anticipeeren, Aaaaaaaaaaaaaa 4 voc 's Gra- VEKHAGE. ConceptInftructie voer denStad' houder, r  êioo NIEUWE NEDERLANDSCHE *s' Gra- VENHA4)ü kunnen geoordeelt worden als een «equivalent go  JAARBOEKEN, December, 1787. 6ioy genoegzaam , ja zelf meer dan beftaanbaar te zyn. En daar 'er reeds in opzigte der Extr. Ord. ( Verpondingen der goederen, behoord hebbende tot de nalatenfchap van Koning Wilkm den II!., de-i liberatien waren aangelegd, Zy Heeren Gecommit. t by deze gelegenheid tevens de Vryheid moeiten, neemen dit een cn ander aan de ferieufe attentie van c V Ed. Groot Mog. optedragen , en aan Hoogst-, dezelven in bedenking te geeven, of niet het belang van den Lande-zou komen te vorderen, dat ook een bchoorlyk onderzoek kwaame plaats te hebben zoo in opzigte van de Ordinaris Verponding, als omtrent dc Vrydommen der confumtive en anderen middelen door den Stadhouder genóoten wordende, cn of zulks dan niet gevoeglyk aan hetzelfde Beibigne zou kunnen gedemandeert, en de Refolutie van 20 January 1786 daar mede geamplieert worden, met fpeciaale last U Ed. Groot Mog. daar op zoo fpoedig mogelyk te dienen van Gonfideratic en Advis. Dat zy, fchoon de Commisfie op Hun Heeren Gecommitcerdens ook hier omtrent in zommigen opzigte wel relatif zou kunnen gemaakt worden, zig egter liever wilden dispenferen in deze eenige bepaalingen te maaken , die de delibcraticn van U Ed. Groot Mog. zouden kunnen vooruitloopen, om welke reden zy dan ook het 13. Art. der Concept-Inltruétie betrekkelyk het Jaarlyks traétement, en dedomagement , indien dit ook dusdanig by U Ed. Groot Mog. mogt worden begrecpen, hadden opengelaaten, ten einde daaromtrent by UEd. Groot Mog. zoodanig zou kunnen gerefolveért worden , als dezelven volgens haare hooge wysheid voor den dienst van den Lande het oirbaarst zullen oordeelen, waar mede dan vervolgens dit Articul zoude kunnen geamplieert worden. II. Dat, offchoon wel by Refolutie van den 16 November 1747 zoodanige bepalingen omtrent de Ürfltadhouderlyke fuccesüe , zoo in de Mannely- ke sGra- ,'enha- ;e. Zoncept' hftrucie voor lenStad* wuder.  6ioö NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra venhA- ge. ConceptInft: uctie voor tien Stadhouder. ke als Vroiiwelyke linie gemaakt waren , als toen gefchiktst geoordeelt wierden, tot voorkoming van alle zulke nadeelige gevolgen, als anderzints daar uit voor den welvaart van den Lande zouden kunnen proflueeren, die limitatien zig egter zoo nauw niet bepaalen in 't Mannelyke als in 't Vrouwelyke; dat egter eene gelyke voorzorg met betrekking tot de Mannelyke descendenten . en wel in het byzonder in opzigte van derzelver huwelyken niet min noodzaakelyk komt te zyn , ten einde daar door voortekomen, dat niet vermaagfehappen aan zoodanige vermogende Huizen, die in ftaat zouden kunnen zyn de belangen van den Stadhouder ten nadeele van den Lande te veel te bevorderen, of door die vermaagfehapping den Lande intewikkelen in Oorlogen / welken zy met andere Mogenheden mogten hebben, die niet dan verderflyk voor de Republiek in 't generaal, en voor deze Provinrie in 't byzonder zouden kunnen zyn , en waar door dezelve wclligt gelyke lotgevallen als te voren in gelyke omftandigheden weder zou moeten ondergaan, die ook dan gewis geene mindere onheilen zouden komen aan te brengen, gelyk zulks de droevige ondervinding den Lande op het gevoeligst heeft doen ontwaaren , 't welk dan ook de gegrondheid der vrees voor het vervolg allerovertuigendst kan wettigen. Èn dat zy Heeren Gecommitt. derhalven zig verplicht vonden ook dit by deze gelegenheid onder 'c ooi van U Ed. Groot Mog. te brengen , ten einde'U Ed. Groot Mog. daaromtrent in tyds zouden kunnen voorzien ; waar toe naar hunne gedachten het gefchiktst middel zoude zyn, indien U Ed. Groot Mog. mogten goedvinden by wyze van ampliatie van bovengemelde Refolutie van 16 November 1747 te verklaaren, dat alle bepaalingen bv voorfz. Refolutie gemaakt, zoo verre dezelven tot de Mannelyke descendenten eenigzints kunnen worden uitseftrekt, van voortaan zoo wel in de Man»  ÖËKEN, December', 1787. 6107 Mannelyke als Vrouwelyke fuccesfie zullen plaats hebben, en wel byzonder ten opzichte vanHuwelyken , die niet zullen mogen gefchieden dan op fpeciaal confent en goedvinden van Hun Ed. Groot Mog , en niet dan met eene Prinfes , profesfie doende van de waare Christelyke Gereformeerde Religie, zoo als dezelve op publieke authoriteit hier te Lande geleerd word, en waar door nimmer de Koninglyke, Hertogelyke of Churfurltelyke Waardigheid kunnen verkrygen. III. Dat mede by Refolutie van 17 Juny 1747 aan die geenen , welken mogen compareren ter Vergadering ' van Hun Ed. Mog. is vrygelaten te mogen zyn in Eed, Dienst, Gage of Tractement van den Stadhouder, en vervolgens de'Eed van de nieuwe Comparanten dien conform was gedresfeerd, dan dat ook dit zeer praajudiciabel konde zyn voor de belangen van den Lande , en de Leden van Hollands Souveraine Staats - Vergadering geheel afhangelyk maaken van eenen ondergefchikten Amtcnaar, wiens belangen zeer lichtelyk dcor een of ander zouden kunnen voorgetrokken worden voor die van den Lande, of waar door ten minften de zoo nodige Vryheid der deliberatien merkelyk komt geftremt, en aan het eigenbelang voedzel gegeven te worden , en ook geenzints beftaanbaar is met de digniteit der Leden van de Souverairte Vergadering, Dat zy Heeren Gecommitt. derhalven ook ten dien refpecte aan UEd. Groot Mog. moeften voordragen, of niet ten dienfte van den Lande nodig zoude zyn., dat deze by gemelde Refolutie geëxtendeerde Vryheid weder binnen de vorige bornes bepaald wierdë, en dus geen Comparant ter Vergadering van Holland voortaan ook zoude mogen zyn, in Écd, Dienst, Gage of Traftement van den Stadhouder , ten einde ook daar door eenen al te grooten invloed van den Stadhouder op dc Leden van U Ed. Groot Mog. Vergadering geweert wierde, byzonder ook èm, wanneer deszelfs belangens met de oogmerken Bbb bbbbbb bbb bb van 's GrA* venha* ce. ' Concept* Infirtièiiê toor denStad* houder.  t5io8 NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGravenha- ce. ConceptIn ft ructie voor denStadhouder. De Prasfident. Ses Hollandfche Raden. De van den Souverain ten beste van den Lande' mogten Itrvdig zyn. IV. En dat ook eindelyk, daar eene onbepaalde magt van den Opper-Houtvester veelvuldige aanleidingen kan geven tot verregaande vexatien , en ftrekken tot merkel yk nadeel van den Landzaat, zy Heeren Gecommitteerden, alhoewel deze Post niet geaccrocheerd was aan het Stadhouderfchap, echter om de naauwe relatie , die vorige Stadhouders op denzei ven gehad hebben, en ook deze thans heeft, cn mogelyk volgende nog zouden kunnen krygen, gemeerit hadden insgelyks hier by aan U Ed. Gr. Mog. in overweging te moeten geeven , af niet daaromtrent mede zodanige voorzieningen zouden behooren gemaakt te worden, waar door ook zoo een Amtenaar van U Ed. Groot Mog. binnen zulke bornes bepaald , cn de uitoeffening van deszelfs gezag ten dien opzigte dermate gemagtigd wierde, dat 't zelve nimmer tot eenige kwelling voor de Landzaaten in het gemeen, en tot vexatien van een of ander in het byzonder zou kunnen ftrekken. Hier mede dan, Ed. Mog. Heeren! zullen Wy dit Ons Rapport beftuiten, en het zelve ter nadere overweeging overlaaten aan 't meer doorzigtig oordeel van allé de Leden , met wien Wy de Eer hebben in deze Commisfie gefteld te zyn, waar toe Wy Ons zeer gaarne zullen refereeren. De Bylaage, in voorfz. Rapport vermeld, was de navolgende LYST van de AMTEN, waar van de Eleëtie aan den STADHOUDER zalgelaaten worden , uit eene Nominatie door de STATEN te formeeren. In den Hooge Raad.  JAARBOEKEN, Dece wier, 1787. Cic De Griffier. De Subftituut Griffier. De Rentmeefter van de Exploiften. In het Hof. Dc Prafident op de tour van Holland. Agt Hollanfche Raaden, daar onder twee wegens dc Ridderfchap. De Advocaat - Fiscaal en Procureur-Generaal in Crimineele Zaaken. De Griffier op de tour van Holland. Drie Secretarisfen, zoo ver op de tour van Holland opengevallen. De Rentmeefter van de Exploicten op de tour van Holland. NB. De Subftituut Griffier vaii 't Hof word door 't Hof zelve aangefteld. De Advocaat-Fiscaal in zaaken van HaarEd. Groot Mog. Domeinen. De Raden in de Kamer van Juftitie van Fianen en Afnetdu. Bailluw cn Dykgraaf van Rhynland. Bailluw en Dykgraaf van Delfland. Bailluw en Dykgraaf van den Brielle en Lande van Voome met Gryloort. Ruwaart, Bailluw en Dykgraaf van den Lande van fut ter. Drosfaard en Dykgraaf van Gorinchetn en Lande van Ar kei. Drosfaard en Castelein van Mutden , Bailluw en Dykgraaf van Naarden en Gooyland, Hoofdofficier van Weesp s Weespercarfpel en Hoog Bylemer. Castelein, Drosfaard, Schouten Dykgraaf der Stede en den Lande van Heusaen. Bailluw van Kennermerland, Bailluw van Zuid-Holland en Wieldregt. Bbbbbbbbbbbbbb 2 Dyk- 9 's Cra- VENüACE. Ampten, tiit ivel ker NominatiedenStad' houder verkiest, 1  6110 NIEUWE NEDERLANDS CHE 'sGravènhage. Ampten, uit wel. ker NominatiedenStadhouderverkiest. C0N- Dykgraaf van de Hondsbosfche en Duinen tot Petten. Heemraaden van den Hondsbosfche en Duinen tot Petten. Dykgraaf van dc Uitwaterende Sluisien in Kenne- met land en West-Friesland. Heemraaden van gemelde Uitwaterende Sluifen &c. Dykgraaf van de Sloterdyker- Meir. Schout én Hoofd-Officier der Stad Dordrecht. Schout der Stad Haarlem. Schout der Stad Delft f Schout der Stad Leyden, Bailluw en Schout der Stad Gouda, Bailluw en Schout van Bhemendaal, met den aankleven van dien. Bailluw en Schout van Hag\ Raad en Rentmeefter - Generaal van Haar Edele Groot Mog. Domeinen in Noord-Holland, Ketinemetl'ind en Hn dien opzichte alieen reguleren naar de Ordres, die Bbbbbbbbbbbbbb3 Hem 's Gravenha- ge. . Concept' In/irucUe \oor Jen Kapt* Gener. 'an Hol» 'and.  611 s NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGravènhage. Concept InftruL tie voorden Kap Gener. van Hoi land. Hem deswegens door Hun Ed. Groot Mogende, of het Collegie van Heeren Gecommitt. Radea, zouden mogen worden gegeven. Art. 4. Het voorfz. generaal opzicht over het Krygsvolk zal echter niet gerekend worden cenigzints te vernietigen zodanig Militair beftuur, als inde refpective Steden, Sterkten en Guarnizoens-Plaatzen, . naar ouder gewoonte, en volgens de Ordre van den Lande, aan den Commanderende Officierwettiglyk - zoude mogen competeren: gelyk ook in 't byzonder aan het voorfz. generaal Commandcmcnt nimmer verbonden , veel min daar aan onderworpen zal zyn, het recht en vermogen, 't welk met betrekking tot de in Guarnizoen liggende Militie van wege de Politie in zulke plaatzen kan en moet worden geëxerceerd. Art. 5. Ingeval van aanwerving, recruteering, casfatie en reductie , zal de Kapitein - Generaal dc Ordres, daaromtrent met confent van Hun Ed Gr. Mog. by de Generaliteit gefteld, en Hem conform de Ordres van den Lande toegezonden, ten opzichte van alle de Militie ter repatitie dezer Provincie itaande, of zullende gebracht worden, waar ter plaatze dezelve zich ook mag bevinden, ftiptelyk cn promtclyk ter uitvoer doen brengen: en fpeciaal in 't geval van reductie of casfatie die Compagnien of Manfchappen afdanken , welke Hem door of van wegens derzelver Betaalshceren worden opgegeven. Gelyk Hy mede in cas van byzonder aanwerving of aanneeming en afdanking van eenige Militie door deze Provincie , de Ordres van Hun Ed. Groot Mog. dienaangaande met allen yver zal moeten executeren. Art. 6. Ten aanzien der begeving van de Militaire Charges, ter bezoldinge van Hun Ed. Groot Mog. itaande, van Colionel tot Vaandrig incluis, ofte""'het verleenen yan dispenfatien wegens derzelver waarneming, oftê wel het accorderen van dade-  JAARBOEKEN, Decemkr. 1787. 6113 lyke demisfien , zal de Kapitein -Generaal zich geenerhande dispofitie mogen aanmatigen, maar zich moeten laten welgevallen de fchikkingen, door Hoogstdezelven daarop gemaakt, of noch te maken. Doch wanneer in eene expeditie te Velde eenige van de gem. Charges, bekleed wordende door Officieren, zich in Perfoon daar by bevindende, vacant mochten vallen , zal de Kapitein-Generaal daar over mogen beftellen, en die doen bedienen; behoudelyk dat de geen, die door den Kapitein• Generaal tot een van de voorfz . alzoo vaceerende Charges in maniere boven gem. zoude mogen worden geëligeerd, gehouden zal wezen' de _A£te, ten dien einde ten zynen behoeve gepasleerd, te prtefen teren, voor zoo veel dc Posten van Cc-llonels tot Kapiteinen incluis aangaat, aan HunEd. Groot Mog., en voor zoo veel de mindere Posten betreft, aan Heeren Gecommitt. Raden van 't Kwartier, waar op zodanige Charge zal ftaan gerepartkieerd: ten einde'door 't verlenen \ an Commisfie (wanneer namenlyk'alles mocht worden bevonden naar de orde van den Lande, en de Reglementen op de begeving van Militaire Posten behandeld en ingericht te zyn) daar op gedisponeerd zoude kunnen worden. Art. 7. Zal de reeds gemaakte of noch te maken Placaaten en Ordonnantiën, concernerende hetftuk der monftcringe van de Militie, in den particulieren dienst, op de repartitie, of het territoir van deze Provincie zich bevindende , naauwkeurig obferveren en doen obferveren, en zorgvuldig acht geven, dat de Compagnien, zoo te voet als te paard, in, completen getale en in goeden ftaat , volgens de orde van den Lande refpeftive ,1 worden "gehouden. Art. 8. Ten dien einde zal Hy de Guarnizoenen, zoo wel buiten deze Provincie (wanneer dezelven geheel of geaeeltelyk uit Troupen van de Hollandfche Bbbbbbbbbbbbbb 4 re¬ 's Gra- venha3e. • Concept' foftruc' 'ie voor lenKupt. Getiervan Holland. •  6U4- NIEUWE NEDERLANDSCHE ss Gra- 'venhace- Concept- lie voor den KapteifiGen.van Hü' land. i ! i " I } repartitie beftaab) na voorgaande fecrete kennisge-ving aan den Raad van State, voor zoo veel de Generaliteit aangaat, en aan de Heeren Gedeputeerde Staten der refp. Provinciën t ten aanzien van de aldaar liggende Militie van deze repartitie, als fpeciaal binnen den Lande van Holland en West-Friesland, voor Hem de revue doen pasferen, zoo dikwyls als Hy het nodig zal vinden; mitsgaders aan zich doen overleveren Lysten van de flerkte en Conflitutie der Regimenten, en van de Pne(ènten en Abtenten,, als mede van alles, wat Hy verder nodig heeft om ten allen tyde geïnformcert te zyn van de Conftitutie der Militie, en om die buiten verval te houden ; mits in allen gevalle de monftcrrollen zendende, om gefloten te worden, aan den Raad van State , voor zoo veel de op Holland gerepartiticerde Militie betreft; en ten aanzien der Provinciale Militie , aan Heeren Gecommitteerde Radea Art. 9. Zal gehouden zyn de Placaaten en Ordonnantiën , op de Wapeningen, Militaire Exercitiën , en Krygsdiscipline gemaakt, of noch te maken, en fpeciaal de Refolutie van Hun Ed. Gr. Mog. op het iluk der Militaire Jurisdictie van den 30, April 1783 fcherpelyk by een ieder te doen onderhouden, en te zorgen dat alle Reglementen, zoo daar op, als op dc verdere deelen van dienst gemaakt , preecifelyk worden nagekomen ; en in >;eval Hy vermeent, dat daar omtrent eenige nadere jrdfes behooren te worden vastgefleld , zich desTCgens aan Hun Ed. Mog. of aan 't Collegie van Heeren Gecommitteerde Raden te addresferen, orn laar op by dezelven refpeólivelyk te worden gedisloneerd , of ter dispofitie gedirigeerd, daar zulks :al behoren. Gelyk Hy in 't byzonder ook verplicht zal zyn »m de particuliere ordres, welken Hun Ed. Groot , vlog. nopens de Militaire discipline binnen hunne Vovincie nodig zouden mogen oordeelen te Hellen, prorn-  JAARBOEKEN, December, 1787. 6115 promtclyk ter uitvoer te brengen, cn doen brengen. ■ Als mede om te zorgen, dat alle de qusestien over de Soldyen.en wat daar van dependeert, rakende dc Militairen ter repartitie, of inden byzondcrcn dienst dezer Provincie itaande, direcMyk gebracht worden ter kennisfe en decifie van Heeren Gecommitt, Raden. Art. 10. Zal nauwkeurig hebben toetezicn, dat geen Militie, zonder onderfcheid door wien zy betaald word, in meerder of minder getal , van de eene of andere plaats binnen deze Provincie trekke, of daar in of uit marcheere, ten zy refpeétivelyk op eert behoorlyk Patent of Attaché, verleend by Hun Ed. Groot Mogende zei ven, of wel by't Collegie van Heeren Gecommitt. Raaden, als aan welken dit fpeciaal gerefervcerd blyft: zonder dat Hy Kapitein-Generaal zich het zelve zal mogen aanmatigen, ten zy Hem, om byzondcre redenen, en in fingulierc omftandigheden, zulks voor een tyd door Hun Ed. Groot Mog. mocht worden overgelaten. En zal Hy gehouden zyn, aan zoodanige Patenten of Attachés direct: de nodige executie te geven, en doen geven; mitsgaders te zorgen voor de richtige nakoming der ordres", die daar omtrent verder verleend mochten zyn. Art. 11. Ten aanzien der Militie, op Hollandfche repartitie ftaande , doch buiten het territoir dezer Provincie verblyvende, zalHy, zoo veel'in Hem is, moeten acht geven en zorg dragen, dat alle de Patenten, de,gem. Militie concernerende, ovcreenkomftig zyn aan de ordres, daar op met concurrentie van Hun Ed. Groot Mog. by de Heeren Staten der gezamenlyke Provincie gearreiteerd, of noch te arrefteeren. Art. 12. Zal ook niet toelaten, dat eenige Milide op het territoir van deze Provincie trekke, ten zy alvorens den Eed, daar toe gefield, te hebben gepraïiteerd aan die genen, welken door Hun Ed. Gr, Bbbbbbbbbbbbbb j Mog, 's Gra- venha3e. ConceptLijïruc.tie voor üenKap»teinGett,van Hoi'and.  SuS NIEUWE NEDER LANDS CHE 'sGravènhage. ConceptIn liructie roer den KaptetnGén.van Hoi land. Mog. ofte Heeren Gecommitteerde Raden daar toe gequalificcerd mogten zyn. Art. 13. Ingeval van verandering van Guarnizoen, of bezetting van eenige plaatzen binnen deze Province , zal Hy de nodige ordres Hellen, dat de Militie aan de Stedelyke of Plaatzelyke Overheden , omtrent welken zulks gebruikelyk is, telkens byhet inkomen aldaar, den Èed van getrouwheid praftcrc. En by aldien 'er onder de Militie, welke in dier roêge binnen deze Provincie van Guarnizoen verandert , of tot bezetting van eene te voren niet bezette plaats gebruikt wordt, zich ook de zulke mocht bevinden , niet in Hoüandfche betaling zynde, zal Hy daar van met den eerften advertentie doen aan den Raad van State, en boven dien ook, voor zoo verre zv op byzondere Provinciën mocht gerepartitieerd zyn , aan derzelver refpective Betaalsheeren. Art. 14. Ten aanzien der Troupen op Hollandfche repartitie ftaande, en zich buiten het territoir dezer Provincie bevindende, zal Hy aan Heeren Gecommitt. Raaden eene naauwkeurige opgave bezorgen met opzicht tot derzelver fterkte, als tot de Plaatzen, alwaarzy zyngelegen, telkensaan'tzelve Collegie ook de nodige informatien gevende van de Patenten, die aan de gezegde Troupen tot het marcheren naar eene andere plaats verleend mochten zyn, of ftaan te worden. Art. ij. Zal zorge hebben te dragen en exactelyk toe te zien, dat in het verlenen van verlooven aan de Militie, ter repartitie van deeze Provincie Itaande, worde gehandeld, ovcreenkomftig de ordre van den Lande, aireede geëtablisfeerd, of noch nader vast te ftellen; en in 't byzonder om de Officieren, die alzoo verlof bekomen zouden mogen hebben, daar toe te houden, dat zy op het zelve, alvorens 'er van te mogen jouïsfecren , attaché verzoeken van Heeren Gecommitteerde Raaden, en het ter Financie doen regiftreren: welk vrage van attachés op verloven ook zal moeten worden geobferveerd, met  JAARBOEKEN, December, 1787. 6117 met betrekking tot Officieren van Militie, op eene andere repartitie itaande, doch binnen deze Pro-v vincie bezetting houdende. ... .G En ten aanzien van de Militie, m pnvativen eed en dienst dezer Provincie zynde, zal Hy met ge-an Holmd*  «irtr NIEUWE NEDERLANDSCHE WSk- twyfelachtigheden, die uit deeze Inftrudtie zouden venha- mogen ryzen; en ook de ampliatie en verandering GE, • yan dezelve zo als ten meeiten dienfte van derï Lande zal bevonden worden te behoren. Deze Concept-Inflruftie was opgehelderd door de navolgende MEMORIE tot na,bre Eb'C'ddtle de* CONCEPT-INSTRUCTIE voor - én KAPITEIN - GENERAAL der Provincie w-n HOI LAND^ WEST-FRIESLAND. D^^t^decerneeren der pprfoqeele Commist-onrfn^ï formeeren der nodige Inftruüien \oor den Stadhouder, Kapitein - Generaal en Admiraal , geene byzondere voorfchriften door Hun Ed Groot Mo- gegeeven zyn, zoo heeft men, met betrekking tot de te maken Inuruclie voor den Kapitein-Generaal, niet wel kunnen nalaten de Militie, oy eene Provinciaale Inftruétie, onder deszelfs Commando te ftellen, te befetouwen zo als ze by het decerneeren der Commisfie was, namenlyk- ten naaien van de noch fuhfifieé,ende btUekkwgm het germiak Bond gemot fchap. 6 Gelyk nu die zelve betrekking aanleidina o-erppyen heeft tot verfcheiden ibhikkingen, pSffitf Oruonnantien en Reglementen, het Militaire concerneerende, yan wegens de gezamentlyke Rondeenootcn van tyd tot tyd gemaakt en vastgeileld, %n m.veele poinöen als noch onderhouden wordende, zo heeft even dit , in de gemelde fituatie van zaken, eene. merkebyke bekorting in de provinciaal te formeeren Inüruche kunnen te weeg brengen: de*ryl men daar by, ten aanzien van de Militie, op deeze Provincie gerepartitieerd, kon blyven tableren op de eyeogezegde reiatie tot het generaal Bond-  JAARBOEKEN, December, 1787. 6up Bondgenootfchap en de verplichtingen, uit dezelve voortvloeyénde. Want, offchoon het wel eerie waarheid is, dat in de van wegens de Generaliteit gemaakte verordeningen omtrend de Militie in 't algemeen fuccesfivelyk aanmerkelyke misbruiken en willekeurige fchikkingen zyn ingeflopen, die ten dienfte van den Lande en verzekerdheid der Provinciën abfolutelyk redres vereisfehen, zo is het echter niet te ontkennen, dat het belang van alle de Bondgenoten hier in ten hoogften is geconcerneerd, en dat. men daarom billyk mag verwachten, dat de generale ordres, te voren gemeenfchappelyk omtrent de aan het generaal Bondgenootfchap verbonden Militie gegeven, op gelyke wyze van abuizen gezuiverd , en door gepaste veranderingen tot het algemeen welzyn dienstbaar en nuttig gemaakt zullen kunnen worden. ' In 't byzonder moet deze hoop en verwagting gegrond worden op dén arbeid der Commisfie uit de Bondgenoten, tot het onderzoek van het Defenfie-Wezen van de Republiek: terwyl de uitftag hier van natuurlyker wyze zal dienen geobferveerd te worden om zich nader te bepalen, of, en welke Provinciaale fchikkingen nopens de gerepartitieerde Militie by Hun Ed. Groot Mog. zouden behoren te worden gearrefteerd. Dan , gelyk by het decerneeren der Hollandfcbe Commisfie van den 15 February laatstleden, zich werkelyk Troupen tri pnvativen dienst kiezer proy'mcte bevonden, en het aanhouden of vermeerderen derzelven, ten allen tyde tot het vermogen van Hun Ed. Groot Mog. behoort niet alleen, maar ook misfehien nu fterker dan te voren, in confidentie zal komen, zo heeft evtn dit, daar diergelyke Troupen zeker in zo verre tot het generaale Bondgenootfchap geene de minfte relatie hebben, van zelf eene verpligting doen geboren worden, om omtrent dezelven eenige byzondere fchikkingen te projecteren, ten aanzien van poincfen en omftan- 's Gra- venba- seI Ophtltfa nngen van voorfz. Concept* Infttuc- tie  6i2o NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gra- venhage. Ophelderingenvan voorfz. ConceptInfiructie. dighcden, waar in zy notoirlvk van de andere Militie moeten worden onderfcheiden: offchoon , het echter, om in de noodzakelyke Krygstucht, en waarneming van den dadelyken dienst,met hetgeen daar toe behoort, geene verwarringen te veroorzaken , niet onvoegzaam is toegefchenen, dat de generaale verordeningen, welken anders in dezen opzichte met confent van Hun Ed. Groot Mog. omtrent de Militie hunner repartitie, op dit Territoir in gebruik zyn, zeer wel, immers by provifie, en tot dat dezelven met andere ordres van Hoogstdezelvcn mogten zyn afgewisfeld of aangevuld , ten aanzien der Troupen , in privativen dienst dezer Provincie zynde, konden worden geadmitteerd. Deze reflexicn kunnen over het algemeen eenig licht verfpreiden omtrent den geest , waar in' de voorfz. Concept • Inftructie is ontworpen, en deeze en geene daar in voorkomende pointen merkelvk ophelderen. Men voege hier by de navolgende conlïderatien, welken mede in 't byzonder gefchikt zyn tot be ter verltand van de voorfz. Concept - Inftructie, namentlyk : i. Dat wanneer by dezelve gefproken word van het Collegie van Heeren Gecommitteerde Raden, het zelve altoos is geconfldereerd, zo als het dadelyk gecompofeerd is, te weten, dat de KapiteinGeneraal, als Stadhouder, in de deliberatien van het Collegie mede deel heeft ; en dat even daar door onnodig gerekend is de infertie van zommige pointen en artikelen, dieanderzints vooreen Provinciaal Opperhoofd der Militie, 't welk alleen Militair zynde geheel en al van de Politieke behandeling der Militaire zaaken uitgefloten is, wel eens zyn voorgefchrevcn als objecten, waar over hy byzonder zyne attentie zoude hebben te laten gaan , >m daar omtrent aan Heeren Gecommitteerde Raden voor.  JAARBOEKEN, December, 1787. 612? voorftellingen te doen, zo als by voorbeeld het wak , der Fortificatiën, Magazynen, Frontieren, &c. 2. Dat, of fchoon telkens, daar gefproken word 1 van't Collegie van Hef en Gecommitteerde Raaden, . zulks indiftinctelyk gefchied, nochtans de hier in opgefloten intentie fteeds is geweest, om daar onder mede te begrypen bet Collegie van Heeren Gecommitteerde Raaden, te Hoorn refideerende, voor zoo verre namenlyk de voorkomende zaken, uit hoofde van repartitie of betrekking van hun Kwar: tier, tot het laatstgemeldc Collegie relatief zyn, en by het zelve gevoegelyk behandeld en afgedaan kunnen worden. Dan behalven deeze algemeene ophelderingen, die tot beter verftand der Concept -Inftructie "noodzakelyk geoordeeld worden, zyn 'er in dezelve Infbruclie eenige byzondcre pointen gebragt, omtrend welke eene meer fpecificque clucidatie niet geheel ondienftig zal wezen. In de eerfh plaats, kan van zodanige natuur "gerekend worden te zyn het 4 Art. der gemelde Concept - Inftructie. Het zelve is zyn oórfprong voornamcnlyk verfchuldigd aan het zo veel gerucht gemaakt hebbende verfchil, wegens het Commando over het Guarnizoen van den Haag; alzo by die gelegenheid aan de zyde van den Heere Prince van Orange Hellingen zyn gemaakt, die, zonder de nodige clucidatie, voor 't vervolg aanleiding tot veel onzekerheid zouden kunnen geven. In 't generaal toch behoort het, voor zo veel althans de Hemmende Steden en den Haag betreft, buiten kyf te weczen , dat regulariter omtrend de Militie twecderlei commandement plaats heeft, namenlyk het Politiek en Militair Commandement. Het eerfte moet notoir van wegens de Politie worden uitgeoefend, en ftrekt zich uit tot het geven van alle zulke bevelen aan het Guarnizoen, als tot uitvoering der politieke beftuiten omtrend de rust, 's Gra- ven'hAge. Opbelde, ringen van voorfz. ConceptInftructie.  's Gra- venh age. Ophflde ringen yan voor ft. Concept' Inftructie. 1 I c È v 6122 NIEUWE NEDERLANDSCHÉ rust, zekerheid en welvaart der plaats, en van derzelver Ingezetenen , nodig geoordeeld wordenwaar meede te gelyk ook het uitgeven van hec Wagtwoord is verbonden. Zo dra derhalven een Opperhoofd over de Militie , uit dc aan hem gedaane generaale delatie van het Commandement over dezelve, dc Exercitie van 't geen invoege voorfz. mere potdek is zoude willen afleiden, zou zulks zeker de rechten der Politie verkorten, cn de Politie in het Militaire doen infmelten; 't welk d3n den grondftag tot een a'geween Milttatr Go>ner»ement Ie^p-en zou En wat het tweede, namenlyk hét Militair Commandement in de Guarnizoens - Plaatzen betreft dit behoort zeker tot den eerften prsefent zvndê Officier van liet Guarnizoen zelve, die in 'tbyzonder de bcflellmg maken moet omtrend de generaale Guarnizoens Ordres, mitsgaders de beveelen van de Politie moet ontfangen , en ter uitvoer doen brengen. Dit laatfte nu te willen brertgen tot het departement van een Opperhoofd dei- Militie, voor zo veel de plaats betreft, alwaar hv zich zoude moren bevinden, loopt niet alleen aan tegen dewaariigheid aan 't voorfz. carafter natuurlyk sQm£ is, by de inrichting van het zelve, iets wordt voor- yENHA. gedragen, 't welk maar de geringfte inkorting van GE> 't geen natuurlyk , en volgens den aart der zaak, tot de functie of waardigheid van 't Kapitein-Ge Qphelde> neraalfchap behoort, zoude importeeren. . ringen ' In de tweede plaats, belangende het..point da van ttanfleding der Officiererr, in het 6 Art. der voorfz. voorfz. ■■ Concept-Inftructie behandeld, hier omtrend ftaat Concerto confidereeren^ dat de aanftelling van Officieren Inftrucder Militie, die op de Provinciën gerepartitieerd is, tie. notoirlyk tot het departement van de refpective Betaalsheeren behoorende, voor zo veel de. Charges van Collonel tot Vaandrig incluis betreft, een Kapitein - Generaal zeker daar op, zo min als op de benoeming van Officieren by Provinciaale Troupen, geen aanfpraak maken kan, ten zy h'em dit by e m fpeciaal Concesjie zoude mogen zyn- afgedaan. .... Wat ook in vroegere tyden in faveure van Kapiteins-Generaal op dit refpect. mogt zyn gescheerd, altoos egter is dat fysthema geconferveerd gcblceven ; zo als daar uit evident is, dat men .by "ene afzondertyke lief'dutje over de .Collatie van Militaire bedieningen gedisponeerd heeft: iets, 't welk zeker niet nodig geweest zou zyn, indien men zodanige begeévihg had geconfidereerd , als re ipfa met den post van Kapitein - Generaal te cohasreerën; alzo zulks, dan van zelf begrepen zoude zyn in de aanftelling en Commisfie yan den Kapitein - Generaal , zonder iets verders of anders boven dien tc behoeven. ,' , Gelyk nu. hier de questic niet was om bepalingen te maken, omtrend dc, byzondcre. faveuren, die men van tyd tot tyd aan een Kapitein - Generaal zoude willen 'toewyzen (in. welk opzicht de zaak ook meer gefchikt fchynt tot eene perfoneele behandeling , voor zo. ver. men redenen'zal vinden om aan den eenen boven den anderen iets te accor' Ccc ccc ccc ccc cc ' dee-  s Gra- venhage. Opbelde ■ ringen van voorfz. Concept- InftruC' tie. 6-124 NIEUWE NEDERLANDSCHE deeren) maar alleen om eene Inftrudtie te ontwerpen \ oor den Kapitein. Generaal, qua talis, zo fprak het van zelve, dat op het voorfchreeve refpecl in de Iuftru&ie niets gebragt kon worden , dan 't geen altoos en volgens de natuur van 'L AmP} tot de functie en de bevoegtheid van den Kapitein - Generaal zoude dienen te worden gerekend, en dus met weglating van alles, wat tot de materie van byzondere concesfie zoude mogen behoren , a!s fteeds onderhevig zyode en blyvende aan verfcheiden relative verfchikkingen en behandelingen. Om deze reden is het begeven vao Militaire Charges, ingevolge het voorbeeld van den jaare 167a, by de Inftructie alleen bepaald tot die, welken in het Veld mogten openvallen , alzo de algemeene utiliteit en de dienst van den Lande fchenen te vorderen, dat zodanig vermogen aan' dequahteit van Kapitein-Generaal gehegt wierd en bleef: terwyl het om die zelfde reden niet ondienltig fcheen, het vermogen van den Kapitein Generaal omtrent de benoeming tot diergelyk vacant vallende Militaire Posten , eenis-zints yerder te extendeeren , dan by de Inftruftïè van t Jaar 167 2 gefchied was, naardien de reden, waarom zodanige benoeming tot het departement van Kapitein-Generaal gebragt wordt, niet gerekend kan worden geheel re cesfeeren , wanneer dezelve juist op het tydfrip der voorvallende vacature met mede in 't Veld tegenwoordig mogt zyn, Deze bepaling dan aldus gemaakt wordende, blyven Hun Fdele Groot Mogende- volkomen in hun geheel, om by eene fpeciaale Refolutie zodanige Concesfie aan den fungeerenden Kapitein-Gencraal te doen, als de tyd, de omflandiiTheden en de perfoneele hoedanigheden van denzelven, zouden mogen raadzaam maken; en om ten dien opzichte parucukerlyk ook zorge te dragen tegen de reeds al te veel ondervonden inconve- nien.  JAARBOEKEN, December. 1787. 6125" nienten, die daar uit voortfpruiten, dat de Offi eieren, den Kapitein Generaal als hunnen eeni gen Bevoideraar befchouvvende, zich naauwlyks «an iemand, buiten hem, verbonden rekeneD, en meer en meer hunne afhangelykheid van dea Souverein uit hut oog verliezen. Terwyl het ook zeker is , dat, welke fchikkingen in deze mogen worden beraamd, een Kaph tein - Generaal, die te gelyk Stadhouder is, al toos merkelyk daar in zai partïcipeeren; daar hy, als Stadhouder, mede behoorende tot het Colle gie van Heeren Gecommitteerde Raaden, en als Lid van de Ridderfchap fesfie hebbende in de Vergadering van Holland, dus in de behandeling van al 't geen de begeeving der Militaire Charges betreft, eene mede directie kan oefFenen, en daar op het vermogen, dat zyne onderfcheiden Charges,en hier aan verbonden invloed hem l - verfchaffen, doen werken. In de derde plaats', voor zo veel. aangaat het verleenen van Patenten met het geen daar toe behoorc, welke materie by het 10, n, 12, 13 en 14 Art. der Concept • Inllruftie verhandeld is, 1 dient te worden geremarqueerd: dat het verleenen van Patenten aan de Militie niet anders heeft 1 kunnen worden befchouwd, dan als iets, 'twelk ! onbetwistbaar zeker tot de rechten der Souvereiniteit behoort, en dus alleen moet worden : geëxerceerd , of door den Souverein zelf, of door de zulken,aan wiendie fpeciaal zoude mogen bevonden worden opgedragen of gedemandeerd te zyn. Nimmer dus kan een Kapitein-Generaal, uit Zyne Commisfie en algemeene aanllelling, eenig 1 recht of bevoegdheid toe de exercitie van zo, danig vermogen afleiden , veel min fuftineeren, , dat zulks per fe aan Zyne evengemelde Hooge Militaire qualiteit zoude verbonden zyn, endaar uit noodzakelyk voortvloeien. Cccccccccccccc2 In 's Gra- venhage. Opbelde. ringen van voorfz. Concept' InfiruC' tie.  6i26 . NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGravènhage. . Ophelderingenvan voorfz. ConceptInftructie. 1 In tegendeel fchynt het met den aart der zaak oneindig beter te ftroken, en. meerder over een te komen met de principes, waar uit men in vroegere tyden met betrekking toe dit werk beeft gehandeld , wanneer men de dispofitien, die vorige Prinfen van Orange nopens de Patenten in de refpective Provinciën geoeffend hebben, toefchrvfc niet aan hunne qualiteir van Kapitein Generaal, maar van Stadhouder of Gouverneur; gelyk die onder anderen aangedrongen word by de Deductie van Holland van 't jaar tóji , terwyl ook de expresfe prohibitie van Patenten 'ie geven,aan den Hertog van Brunswyk, by de Infrructic van den 10 february 1752, zelfs op den Eed gedaan, een fprekend bewys oplevert, dat het voorfz. vermogen, ook volgens de begrippen van latere tyden, in genen deele tot de exercitie van het Kapitein. Generaalfchap der Provincie kan gebragt worder. De qualiteit van Stadhouder toch in haare Hitoef. fening eene reprafentatie van den Souverein inlluitende, kan gevaeglyk, wanneer zulks met coeftemming of bewilliging van den Souverein gefchied, eene exeicitiedier hooge rechten bevatten, welke ïlleen uit de Soüvereiniteit af te leiden, en ftriJce genomen, voorden Souverein alleen gefchikt zyn. De billykheid dus, zo wel als het gewigt der zaak vorderen , dat het recht omtrent het verlenen der Patenten gereferveerd blyve aandenSouverein; sn dat wanneer de exercitie daar van. geheel of geleeltelyk aan anderen mogt worden medegedeeld, ach die regulariter bep-iale tce.de zulken, die gewoon zyn Hoegstdenzelven te reprefenteeren. En"t is juist die rechtmatig en voorzichtig grondjeginfd, 'tweik byoe «oqrfzi Concept-Inltruftie 3p die refpeef in 'c generaal is in 't oog gehouden, «vaaneer het Collegie van h'eerenGecommitceerde Raaden befchomvd is als de eenigeperfona morahs, )an wien ce uitoefening van hec voorfz. recht, voor zo veel het zelve 'Provinciaale befiellingen ver-  JAARBOEKEN, Decemler, 1787. 6iï vereischt of toelaat, regulier medegedeeld kond worden: het zelve toch vertegenwoordigt Hm Ed. Gr. Mog., en participeert daar in met den Stad houder; terwyl juist in deze overeenkomst en ge geiykheid de grond moet worden gezogt van di betrekking en gemeenfchap van werkzaamheid welke tusfchen den Stadhouder en 't voorfz. Co] legie fubfideert, en Hem als een Lid daar van doe uitmaken: terwyl ook de Militaire kundigheden dieden Stadhouder, als Kapitein- Gener. verouder fteld moet worden te bezit ten,-hem gerede gelegen heid verfchafFen, om by de deliberatien , zo we over hetftuk van Patenten , als over andere te ver handelen zyndeMilitaire zaken, het Collegiedeno dige informatien te verfchafFen ,eu voor te ligten, Dan wat verder de wyze betreft, op welke hei is voorgekomen , dat by de .exercitie van 't rech'i van Patenten te geven moest worden gehatidelt. dient noch kortelyk geremtiqueerd te worden: 1. Dat gelyk de temaken Infbuclie aileenlyl fpeóteert den Provinciaalen Kapitein-Generaal, dus in confidentie genomen is, of de te arrefleeren bepaling omtrend de Patenten wel verder behoorde te gaan , dan over de Militie, biDntm deze Provincie zynde., ofwel daar inkomende of uit. trekkende: naardien, welke verdere voorzieDingen, volgens de maar al te (terk fprekende ondervinding 1 in dit fuik ook nodig zouden mogen zyn, het altoos wenfeheiyk is en blyft, dat die tusfchen de Bondgenoten op eenen 'egaalen en billyken voet zal worden gereguleerd , en dat men dit ook ais eene vruchr der Generalireits • Befoignes over het Defenfie--Wezen ms.ï re geinoet zien ; waar na het altoos noch in 't vermogen van Hun Ed. Gr. Mog. blyft,om 'tgeen tot hunnefccuriteit of het ai ;emceije welzyn daar aan ontbreken rnogr, voor xo vee! dit van Hun afhangt, door gepaste voorzieningen pro re nata aan te"vul!en. Cccccccccccccc 3 2. Dat - 's Gra- ' venhar ge. : Ophe/de* > ringen - van : voorfz. , ConcepU ■ InftruC' ■ tie.  <5i28 NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gra- venhace. Opbelde ringen van voorfz. Concept' Inftructie. . 2. Dat het voor de Inftruótie van de KapiJ tein Generaal in'c algemeen genoeg voldoende is voorgekomen, Hem te indiceeren 7 door wien de Provinciaale Patenten verleend zouden worden; te meer, dewyl de delatie, in deze aan 't Collegie van Heeren Gecommitteerde Raaden te doen, van zelf eeoe welvoegelykheid, en noodzaakelykheid zelfs , doet ontltaan om de meer byzondere voorfchriften, welke omtrent de dadelyke uitoeffening van't geeven van Patenten nog in aanmerking zouden dienen tekomen, na een voorafgaand overleg met hetzelve Collegie, te reguleren. In de vierde plaats dienC mee betrekking tot de materie van verloovcn te geeven, by Art. 15der Concept-InftrucTie behandeld, te worden geobferveerd: dat offchoon de Ra3d van Staate fteeds gefustineerd heeft, dat het verleenen van verlooven voor de Militie, in Eed van de Generaliteit zynde, aan hen behoorde, echter van tyd tot tyd merkelykediscusfien daarover gevallen zyn: als inede,dat deswegens niet alleen by den gemelden Üaad, maar ook by Hun Hoog Mog., en zelfs by de refpective Provinciën .byzonder by die van Holland, fuccesfivelyk verfcheiden verordeningen zyn gemaakt. Evenwel fchynt het Systema dezer Provincie, blykens onder 3nderen uit de Refolutien van den 2i2 toegekend aan den Kapitein-Generaal der Unie zonder dat thans in deze Provincie van het vra gen of verleenen van attachés op de veriooven door den Kapitein-Generaal der Unie geaccor deerd, meer questie is. Hoe zeer men derhalvezoudemogen inclinerer om de hertelling nopens de Veriooven te befchouwen als een (luk, regulier tot de Generaliteit behoorende, en aan dezelve (onder de bepalingen, waar omtrent men met de tëondgenoocen mogt overeenkomen) voor 't vervolg ook overgelaten kunnende worden, zoo eischtechter eenegepaste voorzichtigheid, (waarvan trouwens ookdebillykheid niet kan worden gewraakt ) dat men voor den Becaalsheer voorbehoude het recht van attaché op de verleende veriooven, des noods eenige reftrictien voor te fchryven, waar aan de Troupes zyner repartitie in het vraagen en gebruik maakea vaD Veriooven onderhevig zyn zullen. Volgens deze denkbeelden behoefde derhalve in eene Inftructie voor den Provinciaalen Kapitein-Generaal, voor zoo veel de Militie, ter repartitie van deze Provincie ftaande, betreft, nopens hec verleenen van de Veriooven geene andere mentie gemaakt te worden, dan ren aanzien van 't behoorlyk toezicht, dat Hy te oefenen heeft, dat door dc gem. Militie van gèene Veriooven wierde gebruik gemaakt, dan welken volgens de geëtablisfeerde ordre van den LaDde mogten verleend zyn, en dat dezelve Militie, zoo we) als die yan andere repartitien, op dit Territoir inbe-' zetting zynde, boven dien ook tot het vragen van attachés by Heeren Gecomm. Raaden op de ;alzoo verkregen Veriooven gehouden '.vierde. Dan gelyk dit alles niet verder relatief gemaakt Ikon worden, dan tot de Militie, welke haareby; zondere betrekking tot deze Provincie alleen uit Ihet recht , dat Hun Ëd. Gr. Mog. als derzelver IBetaalsheeren of Souverain van bet Territoir, Cccccccccccccc 4 daar 0 > 'sGra- •venha- ce: Opbelde* ringen van voorjz. Concept- Inftruc- tie.  ö 130 NIEUWE NEDERLANDSCHE '5 Gra- VENHAGE. * Ophelderingenvan voorfz. ConceptInftructie. daar op oefenen, ontlenen moet; zoo fprak het van zelve, dac omtrent de Militie, in privaciveo dienst der.er Provincie zynde, eene geheel andere dispofitie op dit refpect noodzaakclyk was. üe inrichting echter dezer dispofitie reguleert zich genoegzaam van zelve, wanneer men de redenen overweegt, om welke eene Provincie het aanhouden van Militie voor haaren Privativen dienst en rekening kan nuttig en nodig oordeelen: terwyl het, daar zulke redenen voor eene Provincie altoos gewichtig enbelangryk zyn moeten, niet anders dan confequent gerekend kan worden, dat zy op het mogelyk gebruik van zoodanige Militie eene verdubbelde attentie vestige , en dus onder anderen op het accorderen van Veriooven aan dezelve, als daar mede in zooeennaauw verband (taande- Om welke reden het verlenen van Veriooven aan diergelyke enkel Provinciaale Militie mede gereferveerd diende te blyven aan Huu Ed. Groot Mog. zeiven, of wel gedemandeerd aan't Collegie van Heeren Geomm. Raaden , om deswegens te disponeren, het zy dan op voordra;>t van den Piovinciaalen Kapitein Ge. Deraal, het zy na't inneemen van deszelfs Advies op de daar toe gedaan wordende verzoeken. Eindelyk in de vyfdeplaatsis noch in bedenking, gekomen, of by de meergem. Concept-inliriictie ook gefproken diende te worden van '1 verleeDen van Gratie of' Pardon aan Alilitairen. Dan, ny nadere overweeging heeft men moeten bcfitiiten, dat deze materie eigenlvk met de Charge van den Kapitein-Generaal niets gemeen heeft. Dit fchynt ook fteeds in diervoeee te zyn begreepeu, daar in vroegere Plans of Inftructien op het voeren van een generaal bevel over Militie, dit (tuk niet wordt aangeroerd, en zelfs in de Inftructie van den Jaar 107? daarvan ten eenemaaï" gezwcegen wordt , ofichoon in de noch voor han-  JAARBOEKEN, December, 1787. 6131 handen, zynde gedrukte pointen van Confidera->< tie, weike voor de befoignes over de evengem. v Inftructie waren geformeerd, de attentie van dec Leden van 't befoigne tot eene overvveeging van 't gem. poincft was opgewekt. ( trouwens de reden, waarom dit niet tot der waai neeming van 't Kapiteii-üeneraalfchop ge-* bragt wordt, manifefteert zich aanftonds, wan-rneer men maar in 't oog houdt,- dat het verlee-( nen van Gratie alkenlyk compe eert aan den i Souverain, en dat die het gem. vermoogen ge-1 woonlyk of zelf cxerc: ert, of doet uitoefenen door oen Heer Stadhouder in der tyd, ingevolge de daar toe aan denzei ven toegeftaane faculteit. Zulks dat het poiict van Gratie of Pardon aan Militairen te accordeeren eigenlyk niet behoorde tot de Inftructie voor den kapitein-Generaal; maar veel eer zou t ienen te worden gecomprehendeerd in die voor den Stadhouder, wanneer daar by van de generaale materie van Gratie te verleenen zoude mogen worden gehandeld. Niet minder aanmerkelyk is de Conceptlnftruétie voor den Admiraal Generaal van Holland (,), voor welke vooraf gaat de navolgende Memorie: CONCEPT - INSTRUCTIE ronde» ADMIRAAL-GENERAAL der Hrovin/te: HOLLAND en WEST-FRIESLAND. MEMORIE. "Vjen heeft, ingevolge de Refolutie van HunEd. Groot Mog van 13 uecember 17S6,in conformiteit van de gronden dér Propofltie, duorde Hee- (*) Vergelyk Nieuwe Ned. Jaarb. 1784. bl. 704 en voJgg. Cccccccccccccc 5 Gra- ENöA". E. . ia )pheldë- ingen an oorfz. Concept' njlruciè.  's Gra- VKNHA- GE. . Memnri, nopens ConceptInftructie voor den AdmiraalGen. vat, Holland. i i 6132 NIEUWE NEDERLANDSCHE Heeren Gedeput. der Stad Haarlem, ter Vergadering_van «-:oogstdezelven gedaan in betdresfeeren derlnftructien voor den Admiraal van Holland en West-Ffiesland,mitsgaders voorden AdrairGene\ taal der Vereenigde Nederlanden , fteeds in bet oog gehouden, aan de eene zyde, zo wel het oogmerk, om te onderzoeken en te bepalen de bornes van dat gedeelte der uitvoerende magt, bet welk zig bepaalt tot de waardigheden van Admiraal van Holland en West-Friesland en van de Generaliteit, als, aan de andere zyde, om dezelve Charges te conferveren, en , verre van dezelve te vernietigen, of daar aan eenige wezendlyke atteinte toetebreDgen, integendeel dezelven nuttig en yrugtbaar te maken voor den Staat dezer Provincie in het byzonder, en voor het belang der gezamentlyke Bandgenoten in bet generaal: het welk toch in het creëren van Ambten of waardigheden, van welken aart of eminentie dezeb-en ook zouden mogen wezen , het eenig doelwit kan geweest zyn, en derhalven ook altyd en in alle gevallen de fuprema Itx moet blyven. Men vleit zig ook, dat eene bedaarde overweging van dezelve Concept Inftruftien dit een en ander ontegenfpreeklykzal doen zien: fchoon men zich Diet durft voordellen het waare overal getroffen te hebben Doch om daar over des te beter te doen oordeelen, heeft men niet ondienftig geoordeeld, hier by te voegen de wyze van werken en nafporen, die men in het dresferen dezer Inftrucftien geoordeeld heeft te moeten volgen. • Men heeft, voor zoo veel de Inftructie voor den Admiraal van Holland en West-Friesland jangaat, gemeend, al aanftonds te moeten recurreren tot de Commisfie van Zyne Hoogheid, den :egenwoordigen Heer Admiraal, in dato 2?Feb. 1766.; doch daarin niets gevonden hebbende, lan eene vry generale befchry ving van het ampt van  f JAARBOEKEN, December, 1787. 6133 van Admiraal, waar uit, noch voor noch tegen». het zelve ambt, bykans niets is te halen, heeft , men verder naargegaan de Commisfien van Ml- < lem IF. , Willem III., Willem II., Fredenck Hendrik en Mauritz , tot welker Commisfien , of He- , ver tot de waardigheden , reg'en en praëminen- , tien, die Hoogstderzelver Voorzaten geëxerceerd < hebben, telkens in die Cotnmbfien gerefereerd t wordt. Doch men heeft ook in gene van alle j deze Commisfien eenig meerder licht kunnen vin- , den, ten opzigte van de prrecife en gedetailleer- , de regten ofpligten van den Admiraal van Holland 1 en West-Friesland. Men heeft dan naargegaan, of er ook immer eenige Inftructie voor den Admiraal van Holland en West-Friesland door Hun Ed. Gr. Mog. is gearrefteerd geweest. Dan men heeft met gevonden, dat zulks ooic gefchiedis, of dat daar over by de Heeren Staten van Holland en WestFriesland zelfs deliberatien geweest zyn, dan ten tyde van Prince Mauritz, voorwicn, ingevolge den inhoud zyner Commisfie,op den 1 November 1585, eene Inftruftie, ais Capitein Generaal en Admiraal van Holland en West-Friesland, is in de Waereld gebragt: Een ftuk , welk, hoe zeer gedetailleerd, nochtans genoegzaam doet zien , dat , onder anderen , de Admiraal van Holland en West-Friesland, zo min als de Stadhouder en CapiteiD Generaal, in die betrekkingen niet anders was, dan de eerfte Perfoon inde directie van 's Lands Zeezaaken, ftaande niet alleen , of op zig zeiven , maar gecombineerd werkende en handelende met cocftitutioneele Perfoonen en Kaden , die nevens Zyn Excellentie gevoegd waren , en in welker plaatfe naderhand Gecommitteerde Kaden en Raden ter Admiraliteit refpectivelyk gekomen zyn; zo als dit de latere Commisfien Voor de Heeren Stadhouders, Capiteins-Generaal en Admiralen, hier vooren ;GrA«" 'enha- ;e. Memorie wpens Zoncept[nftruC'ie voor len Ad. nitaal jen. van Holland,  <5i34 NIEUWE NEDERLANDSCHE *$ Gravenha- CE. Memork nopens ConceptInftructie voor den AdmiraalGen. van Holland, opgenoemd, ontwyffelbaar uitwyzen. Terwyl die ftuk ook verder doec zien , dac, wel verre, dac men onder anderen voor het Ampt van Admiraal gene nadere Inftriiftie of bepalingen zouden kunnen of mogen maken , gefchikt naar de omftaudighedsn van tyden en zaken, i itegendee! Hun Ed. Groot Mog. zig daar die vryheid en frculteit met zoo vele woorden hebben voorbehouden, en in dien tyd zelfs gene zwarigheid hebben gemaakt, om den toenmaligen Admiraal te onderfchikken aan den Gouverneur en Raad van State der Nederlandfche Provinciën, als een gevolg der omftandigheden , waar in men zich bevond: Een ftuk eindelyk, het welk alle mooglyke verfchillen affnyden moet, over het facitttative aan de eene zyde van Hun Ed. Groot Mog., om voor Zyne Hoogheid, als Admiraal hunner Provincie, zodanige nadere en meer pratciefe, of met de tegenwoordige omftandigheden van tyden en zaken meer overeenkomende , Inftrucfien te maken , als Hoogstdezelve ten beste van den Lande zullen meenen te behoren Voor het overige niets meer gevonden hebbende, dat, uit den boezem der Heeren Staten van Holland byzonderlyk afkomftig, vervolgens dienen kon tot explicatie of meerdere bepaling van het Ampt van Admiraal van dezelven Lande, heeft men gemeend, ex analogia van het zelve Ampt, te moeten onderzoeken, of en wat daaromtrent door Hun Hoog Mog., of de Staten Generaal , was vastgefteld, het zy in de Commisfien van den Admiraal-Generaal der .Unie , het zy in derzelver Inthuclien , het zy ook in de bekerde Inftructie van 1597 voor de refpective Collegien ter Admiraliteit dezer Landen. Dan «vat de Commbfi n aanbelangt, waar van men het Formulier vindt in het Groot Plac. Boek 3 D. p, ia?., daar uit zyn wederom niet anders te haien, dan vry generaie qualih'catien, zoo als die  JAARBOEKEN, December t 1787. 6135 die in dè Comnvsfien, welke 3an Ambtenaren van eenige cordideratie hier te Lande gegeven worden , doorgaands worden vervat, mec.de ge. wone referte tot derzelver Inftructie, gemaakt of nog te maken. En het is derhalven zeker, dat men die bepalingen dan wederom nader zoeken moet in de Inftructien zeiven, zo die reeds ge maakt zyn , of dat men- dezelven moet uitdrukken in een Inftructie, daar toe expresfelyk te maaken. Oe Inltruftie nu , welke, tefi tyde der aanftelling |vnn Wtllem III., als Admiraal» Generaal der Unie, bereids gemaakt was, is die van 24 Febr. 1672, te vinden in het Groot Plac, Bock, yDeel, pag. 115, welke, voor zo verre dezelvedoorde aanftelling van Zyne Hoogheid tot Stadhouder, niet daadlyk gemortificeerd werd, nimmer, zoo veel men weet, afgefchaft is; en derhalven in die opzigten neg zoude kunnen worden ingeroepen, ten minften in zo verre, als men de agtervolging daar van als nog applicabel en van dienst oordeelen zouden mogen: J'choon men niet ontkennen wil, dac dezelve inftructie niet zeer ge» detaüleerd is, en in der daad niet fchync te wezen opgeheld door iemand, die van het werk van de Zee genoegzame kennis gehad heeft. Waarom men dan gemeend heeft, zig daartoe n'et wel eenvoudig te kunnen of te mogen bepalen. En wat het maken van eene nieuwe Inftructie aanbelangt, het f preekt buiten alle tegenfpraak van zelve, dat de Souverein .daar toe in alle tyden en gevallen het regt heeft, zo-als hier Voren breeder is geremarqueerd ; maar dit regt is daarenboven in deezen met zoo veel woorden uitgedrukt in den Eed zelve, c'ie door dentegenwoordigen Heer Admiraal.Generaal, zoo wel als door Zyne Voorzaten , is afgelegd, en zoo als dezelve te vinden is in het Groot Plac. Boek, 3 Dtel, 's Gra- VENHA' ( GE. Memorie nopens ConceptInjlructie voor den Ad, miraalGen van holland.  Si 36" NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gra- vénhace. Memorie nopens ConceptInftructie voor tien Admiraal ! Gen, van holland. i Deel, pag.' 123; tot welkers lecture derhalven word gerefereerd , Zoo dat hier omtrent niet9 meer behoeft te worden geavanceerd. Van meer nut ondertusfchen is in het dresferen der voorfz, inftructie voor den Admiraal van Holland en West-Friesland geweest de voorfz. Inftructie van i?97, welke Inftructie, door de Voorouderen in der daad met veie wysheid opgefteld, en door Prinfe Mauritz zelve in de waereld en tot ftand gebragt, uitwyzcns het ifte Artikel van dezelve, veel licht verfpreidc over het gene men bepreep, dat het Ampt van Admiraal-^Generaal eigenlyk uitmaakte, en waar in deszelfs werkzaamheid praecifelyk beftaan moest. En, alhoewel deze Inltruftie eigenlyk eene Generaliteits, en geenzints eene Provinciale Inftructie is, heelt men nogthans gemeend, dat dezelve niet te min zeerwel behulpzaam konde wezen tot het leeren kennen van het Ampt van eenen Admiraal, daar bet toch niet onnatuurlyk is, dat een Officier van dien zelfden r.aam en rang, en wiens Commisfien in beiderlei relatie fchier met dezelfde bewoordingen uitgegeven zyn, althans zakelyk met eikanderen overeenkomen, mutatis mutandts, hetzelfde deed als Provinciaal Admiraal, het geen men duiuelyk gedeclareerd had, dat hy als een Generaliteits Officier , te weten, als Admiraal Generaal, doen en exerceren moest. In confideratie da3r van heeft men dan by het dresferen der Provinciale Admiraals Inftructie geen zwarigheid gemaakt, om zig van de bepalingen, by de voorfz. Inftructie vaa 1557 gemaakt, veelal te bedienen, en aan den Adtiiraal van Holland en West-Friesland effectivelyk hetzelfde toetekennen, het geen door Hun Hoog Mog. aan denzelven van Generaliteits wege zeer wyslyk toegekend en opgedraagen was. Zoo als men dit, duidelykheidshalve, overal heeft aangewezen by de Artikelen der Concept-Inftructiezelve. Ter-  JAARBOEKEN, December> 1787* 6137 ïerwyl men 'er voor het overige dit en dat heeft bygevoegd, het geen men meende uit den aart' en natuur der zake voomevloeijen of van eene < abfolute noodzaakelykheid te wezen. En wat eindelyk de Inftructie voor de Admi- . taal Generaal der Unie aangaat, daaromtrent is; men op dezelfde wyze te werk gegaan. Men t heeft, zo uit de voorfz. Commisfien van de Ca-1 pkeinseh Admiraals-Generaal der Unie, als uit dei voorn. Inftructie voor de laatstgem. yan 27 Febr. i< 1672, mitsgaders uit die voor de Collegien ter t, Admiraliteitdezer Landen van 1597, op de zorg- * Vuldigfte wyzegecragt op te makën, de wettige J regten of werkzaamheden van den AdmiraalGeneraal i zonder hem daar van iets te onttrekken; en men heeft ook alle deze Artikelen met de voorfz. inftructien pas/lm bevestigd. Gelukkig genoeg, zo men door het een en ander aan de intentie der Weerer Leden van het Befoigne zal hebben voldaan, en daardoor tot het helpen effectueren der Commisfie in dezen eenige aanleiding zal hebben mogen geven! De Concept Inftrurftie zelve , voor den! Admiraal Generaal van Holland en West-Friesland , was aldus ontworpen. Art. 1. rjc ftaat en waardigheid van Admiraal over feffi Holland en West-Friesland zal, volgens de Commisfie van de Heeren Staaten van detf voorfz. Lande, in dato 27 February 1766, bediend en bekleed worden door Zyne Doorlugtige Hoogheid , Willem F. s Prinfe van Oranje en Nas/au, Er£ ftadhouderenKapitein-Generaalvan dezelve Landen; mitsgaders, by opvolging,doorHoogftdészelfs wettige descendenten in de Mannelyke, en, gebrek daar van, in de Vrouwelyke Linie; ingevolge de Refolutie van Hboggemeldé Staaten, in dato 16 November 1747 in maniere als daar by breeder is geftatucerd. Ddd ddd ddd ddd dd Arf.- 'sGra- 'ENH&g. ;e. Ifemorii 'opens Concept* hftruc- ie voor 'en Ad' ur.Geit' an iollandi  C138 NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gra- vf.NHA- i GE. ' , 1 Concept- i Inflruc- , tie voor , den Ad-( tniraal Gen. van Holland., i I i 1 Art. 2, De Admiraal van Hollanden West-Fries» and zal dienvolger>de zyn aan het hoofd van de Zeemagt van deze Provincie, en over zulks praefideen in aüe Vergaderingen van Onze Raden ter Admiraliteit, gefield of nog te (lellen; daarinne nede opineren, de (temmen colligeeren , en met ie Meerderheid van dezelven in alle voorvallenIe zaken concluderen ; ten ware, dat 'er ten deinitiven pedeliberèprd zou worden, om te decideren eenige zaken van Buiten of pryzen, het zy loor 's Lands Schepen van Oorlog, of ter Vrybuit ikgevaren, ingébragt, waarin de Admiraal zyne 'eregtigheid van den tienden Penning of anders:ins zoude moeten hebben: in welk geval zoda* nge zaken Ivfloten en gedefinieerd zullen worden S'y die van de voorfz. Raden alleen, in abfentie van den Admiraal zelve. Art x Hyzal, in de voorfchreve Vergaderinge ,f Collegien prefent zynde, of ten minflen zig. bevin^eiide ter plaatfe, alwaar dezelven zullen worden gehouden, alle daar uit profiueerende Ordress Reglementen, Actcms, Infirucbcn en alle verdere nukken, welken geparapheercl behooren te worden, parapheeren en zorg dra. gen dat de expeditie daar van altyd promptelyk en praBciefelyk gefchiede. Art 4. Aan Hooggemelden Admiraal , mitsgaders aan de voorfz. Raden, nevens denzelven wezende, zal ftaan de directie en het beleid van de Art. 2. Dit Articul is conform het laatst gedeelte van het 2de Articul en van het 17 Art. van de Jnftruftie v»n de Staaten Generaal voor de Collegien ter Admiraliteit dezer Landen, van 1597. Art. 3. Dit volg' uit het voorgaand Articul. Art. &, Dit Aiticul komt vittualiter, en mutatis mutandis, overeen met het 23 en 26 Art. vao. de voorfz. Inftrmftie.  JAARBOEKEN, December, 1787. «3$ de voorfz. Onze Zeemagt, met al het geene dat: daar aan kleeft, gelyk ook de directie en het be-' leid van den Oorlog ter Zee, welke Hooggemel-1 de Staaten genoodzaakt zouden zyn, of geraden vinden, te voeren ; onverminderdnogthans hunne Souvereine magt en authoriteit, om zelfs zodanige Ordres en lnftructien te geven, als Hoogst' dezelven, des geraden vindende, zullen oordeelen te behooren. Art. 5. Ten dien einde zal dezelve Admiraal met en benevens de voorfz. Raden hebben de kennisfe, Judicacure en Jurisdictie vanalle quEeftien en gefchillen , die tusfchen eenige Perfoonen van de Schepen van Oorloge dezer Provincie, den Lande dienende, zouden mogen voorvallen , of die op de beftelling van den Admiraal ter vrybuit zouden mogen varen, van alle misbruiken en misdaden (waar van de kennisfe en ftraffe den Capiteinen niet zal competeren) die by eenigen van dezelve Perfoonen zouden mogen worden gecommitteerd; midsgaders uvör die genen, welken van eenige Zeeroveryen zou. den worden beiigt of agterhaald; ten eiade uver alle dezel'e Perfoonen tn zaken vonnis te wyzen en regt ie doen , zoo als , ingevolge de Placaten en Ordonnantiën van den „ande, bereids gemaakcof nog ie rmken, van regtswege bevonden zal worden te beh 'orejOj zoon «thans! dac misdaden pu ten Sc nee ps-voord gepieegd, en niet wezende Militaire misdaden , geftraft mogen worden by de Magdtraten , Officieren en justicieren van de Steden of Pfaatze.i, m welker Jurisdictie dezelven geperpstreerd of zoodanige delinquantcn gevonden zullen worden. — Gelyk de Adrnhaal en Raden voorn, invoegen, als by Are. Art. 5. Kamt overeen met Art. 3. van de voorfz. Iaftru&ie. Dddddddddddddd a sGrA» /enha* JE, Concept» h/lritcie voor len AdniraalGen.tan Holland^  'sGravènhage. ConcepiInfirtiC'tie voor den Ad miraal Gen. van Holland. 6140 NIEUWE NEDERLANDS CHE Art. 3., hiervoren gemeld, ten opzigte van den Admiraal is geordonneerd, mede zullen hebben de kennisfe, JuJicature en Jurisdictie over alle Buiten en Pryzen, die door de voorfz. Schee, pen van Oorloge, of anderen, by particulieren uitgerust, en op des Admiraals beftelling uitvarende, agrerhaald en binnen deze Provincie ingebragt zullen worden. Zullende(*^ alleSeDtentien, in alle de voorfz. zaken gewezen wordende r gelyk ook alle Aetens , Ordres, inftructien, enz. , welken by den Admiraal en voorfz. Raden zullen worden gegeven , worden gepronunciëerd en gedepecheerd , op naam van Hooggemelden Admiraal en voorfz. Raden. Art. 6. Hooggem. Admiraal zal ook, zowel afzonderlyk als met en benevens de voorfz. Kaden, hebben het regt van de monlteringder Schepen, of van het Volk van Oorlóge ter Zee, zoo meenigmaal als zulks ten dienfte van den Lande oorbaar zal worden gerekend, gelyk hy ook, zoo wel afzonderlyk, als met dezelve Raden, zal verpligr zyn, over al op alle Schepen en daar buken te doen houden goede Wagt en Militaire Discipline ; voortekomen of te fluiten alle foules, geweld of disordres; en zorg te dragen, dat daar dóór niemand in zyne goederen, eer of leven eenig nadeel kome te lyden. (.*) Art. 7. Nog zal Hooggem. Admiraal , met ea (*) Dit fchynt te volgen trit den aart der zake als mede uit Art. 19 van de voorfz. Itiftruftie. Art. 6. Dit is meer, dan het geen aan den Admiraal Art. "46. van de voorfz. Inftruétie fchynt roegeftaan te zyn, en by Hem, zo veel men weet, ooit geëxerceerd is, (*/ Dit laatfte fchynt te volgen uit des Admiraal* GoBimisfie. Art. 7. Dit Art. is overeenkomftig met het 25 Art. vaa  JAARBOEKEN, December, 1787. «514* en benevens de voorfz. Raden, getrouwlyk zorg dragen, dat alle Kusten, Stroomen , Rivieren en Havenen van deze Provincie met Scheepen of Vaartuigen van Oorloge zullen voorzien worden , en blyven, als tot volkomene verze-i kerdheid derzelver Provincie, Navigatie , Commercie en Traficque van dezelve zal noodig ■ zyn ; midsgaders dat op de voorfz. Kusten , ( Stroomen, Rivieren en Havenen niets onorden- ( telyks bedreven worde , ofte de navigerende Ingezetenen dezer Landen daarop eenig ongemak of verdrietlykheid werde aangedaan. Art. 8. En om daar in te zekerder ten meeften dienfte van den Lande te handelen , zal Hooggem. Admiraal, zoo wel afzonderlyk, als te famen met de voorfz. Raden , altyd vaste correfpondentie houden met de Heeren Staaten van deze Provincie , en , in Hoogstderzelver abfentie, met Heeren Gecommitt. Raden; Hoogstdezelven refpecïivelyk , vooral in tyden van nood, informerende van de fchikkingen en maatregelen , welken tot de voorfz. zekerheid der Provincie zyn genomen, of zouden behooren genomen te worden ; daartoe aan Hooggem. Heeren Staaten in tyds voorflaan het benoodigd getal Schepen en Scheepsvolkeren aantenemen , gelyk ook om dezelven aftedanken naar omftandigheden van zaken , en zig voorts in het toerusten of afdanken en opleggen derzelve Schepen alleszins gedragen agtervolgends de Refolutie van Hoogstgem. Staaten j midsgaders zelfs in het verleg • gen» van de voorrz. Ioftr. en met het 5 Arr. van de Inftr. voor Mauritz van 1585. Groot Placaatb. 3 Deel, p. 106. Art. 8. Komt virtualiter, en mutatis mutandis over een met Art. 26 van de voorfz. Inftr. van 1507. Dddddddddddddd 3 's Gra- ITENHA3E. Conceptrnftrucie voor kn Adniraal3ei?. va» Ho/land.  's GrA- venhage. Concept' InfirttC' tie voor den AdmiraalGen van Holland. 6142 NIEUWE NEDERLANDSCHE gen, gebruiken of verdeden van dezelve Schepen , indien zulks door Hoogstdezelven anders zou woiden bevonden te behooren. Art. 9. De Admiraal zal over alle de voorlz. 'sLands Schepen op alle tyden, plaacfen en gelegenheden voeren het opperst Militair bevel , zonder daar in eenigen tegenftand of beletzei te ontmoeten, direftelyk of mdirectelyk, van wien zulks ook zoude mogen wezen ; behoudelyK nogthans , dat dezelve Admiraal , zoo wanneer Hoagstgem. Heeren Staaten genoodzaakt zouden mogen worden of geraden vinden, eenige uavale armade in Zee te brengen , zig het daadlijk commandement over dezelve armade niet zal mogen onderwinden, zonder hunne nadere last en fpeciale authorifatie; gelyk dezelve Admiraal daar en tegen, wanneer zoude mogen worden gelast eenige navale armade van Staat in eigen Perfoon in Zee te brengen en te commanderen, zal gehouden zyn, naartekomen en te agtervolgen het geen by de Heeren, Hun Ed 'Gr. Mog. Gedeputeerden en Gevolmagtig* deu Art 0. Men vindt, zoo veel men weet, nergens, 4*t aan Zyn Hoogheid, als Admiraal, een.g opper Militair bevel is opgedragen. Ia tegendeel komt de Ctwge van Admiraal, zo in de Commisfie van Holland, als in de Info. van 1597. ^ in die voor Mmritz, er voor. als eene polUicque quahteit. Doch het komt nogthans niet onnatuurlyk voor , dat de Adxniraal het generaal her opper Mditair bevel over de Scnepen en Vloten binnen 's Lands kan voeren. Befwudelyk nogthans enz. Dit is conform aan de bepaling of het Formulier van Hun Hoog Mog. voor den Admiraal Gen. re vinden in het Groot Placaatb. » Deel pag- *i5' co'- GeM dezelve &c Conform het Formulier var» Info. voor den Admiraal Gener. in het Gr. Placaaio 3 Deel, pag> H5« Art. 4.  ' JAARBOEKEN, December, 1787. $I4; den in dezelve Vloote , waarvan de Admiraal altyd een integrerend Lid zyn zal, en diónvolgende daar onder mede Stern hebben, na ingenomen Advis van den Scheeps-Zee-Krygsraad , gerefolveerd en gedecreteerd zal worden; zullende tot Hoogstdeszelfs gerustheid en vol* komene verantwoarding deswegens van alle Re folutien , die bij dezelve Heeren Gedeput. en Gevolmagtigden zullen worden genomen, door dezelven, is 't doenlyk, nog voor de executie, en, indien de tyd het niet kan lyden, zoohaast het zelve gevocglyk kan gefchieden, gegeeven worden fchriftelyke Acte, geëxtendeeru ia goede, klare en duidelyke termen. Art. 10. Hy zal tot een teeken van zoodanig opperst Commandement het regt hebben, om op alle tyden, plaatfen en gelegenheden te voeren den Wimpel boven de Vlag, dienvo.'gende door alle Schepen van Oorlog , het zy afzon, derlyk, het zy in Vlooten by eikanderen zynde , met eenentwintig fchoten gefaJueerd worden ; gelyk ook voorts moeten genieten alle Militaire honneurs,zoo te Water als te LanJe, die daar aan verder zyn verknogt. Are. 11. De Admiraal zal, met avys van de voorfz. Art. 10. Dit Artikel heeft men geineend, dat volgde uit den aart der zake, fchoon men niet heeft gevonden, dat zulks ergens aan den Admiraal gedefereerd is. Art. 1 r. By het 1 Art. van de Inftr. voor den Admi • raai Gen. (in het Gr. Placaatb. 3 Deel p. 115.) wierd " de aanftelling van Vlag Officieren voor behou.'en aan de Heeren Staaten der refpeftive Provinciën. Men heeft ook nergens g-evondes. dat hem dit regt ooit of ooit opgedragen is. In de Inftr. van 1597 word daar van geen woord gefproken. In 1784 is zelfs door de ftad Dordrecht eene propofuie gedaan, om het regt van Zy» Dddddddddddddd4 I 'sGravènhage. Concept» lnflructie voor den Ad. miraal Gen. van Rolland.  6i44 NIEUWE NEDERLANDSCHE »sGra- venhapÉ. Conceptïnftructie voor den Ad' miraal Gen. van H.ojlana', roorfz. Raden, het regt hebben, om by vacai :ure of anderszins, warmeer de omftandigheden van tyden of zaken zouden vorderen , dat iei naud daar toe wierd aangefteld, aan Hooggenelde Heeren Staaten voortedragen een Nominatie van drie Perfoonen , zoo tot Lieutenanti Admiraal , Vice-Admiraal en Schout - by-Nagt, om daar uit een door Hoogstdezelven te worden gekozen. Zullende aan de geenen , die aizoc. in eene der voorlchreven Qualiteiten zullen worden geëligeerd , door Hooggemelde Staaten Commisfie in forma worden gedepecheerd , op welke Commisfie dezelven zullen verpligt zyn, den Eed, hier navolgende ge-. fpecificeerd , in Hoogstderzelver handen afteleggen ; en op dezelve te verzotken de attaché van den Admiraal , en de regiftratie in het voorfz Collegie, midsgaders in zoodanig ander Collegie van Admiraliteit, binnen deze Provincie refideiende, als waar onder dezelve Perfoonen zullen mogen resforteren. Art» 12. E11 wat aangaat de Kapiteinen van Oor-. Zyn Hoogb. wegens de aanftelling van Vlag. Officiereren te onderzoeken. En het Pra; advis van de Gecommitr. ter Admiraliteit, exhibitum 2 April 1784, toont genoeg, dat men daar voor niet anders heeft weten te allegeren , dan de posfesfie. Men meent ^erhslyen, dat de geheele qujestie, door de in het nevensftaande Articul voorgeltelde modificatie, de part # ü'autre, zou kunnen worden opgeruimd , en de Zaak op eene biilyke wyze worden bepaald. Art. 12. Dit is conform aan het 56 Art. v2n de Inftr. van 1597 , en yoprds conform, het 2 Art. vsn het vooifz. Formulier, in het Gróót Placaatb. 3 Deel, p. 116. behalven dat men daar de Commisfie op naam van H. Hoog. Mog. wilde gegeven hebben, mitsgaders, dat zy voor den ficefident van H. Hoog M,og. beëdigd wierden,  JAARBOEKEN, December 11787. C145 Oorloge te Water, zal by vacature van eenige derzelven", of wel in cas eenigen op nieuws zouden moeten worden aangefteld, door het zelve Collegie een Nominatie van twee Perfoonen voor ieder worden geformeerd , en aan den Admiraal worden toegezonden of geprefenteerd, vvellcen mids dezen word gedefereerd het regt en de bevoegdheid , om daar uit de lilcftie van de voorfz. Kapiteinen te doen , zonder dat dezelve daar nogthans buiten zal mogen gaan, ten dien effe&e , dat die genen, die door den Admiraal toe de voorfz. Kapiteinfchappen zullen worden verkozen en aangefteld, derzelver Commisfie daar toe zullen ontvangen van den Admiraal, doch dezelve zullen moeten prefenteren en doen regiftreren in het voorfz. Collegie, en aldaar op dezelve Commisfie afleggen den Eed daar toe (taande, en hier na uitgedrukt. ^ Art. 13. Voorts zullen de Commandeurs of Kapitein-Lieutenants , de Lieutenanrs ,zoo eerde als tweede , Cadets of Adeioorlten, enz., mitsgaders alle verdere Scheepsvolkeren door het Collegie van Admiraal en Raaden worden aangefteld, en voor het zelve doen den Eed daar toe (taande. Art. 14. Geen van 's Lands Schepen van Oorloge zullen mogen uitvaren, zonder behoorlyke Commisfie van Hooggem. Staaten of van den Admiraal afzonderlyk , of van Admiraal en Raaden en zonder dat de Commandanten derzelver Sche« pen den behoorlyken Eed, hier voren gefpeci. fi. Art. 13. Alle deze Perfoonen of «iiialiteltcn zyn tot hier toe altyd by dc Collegien aangefteld. Art. 14. Te weten, de Vlag- Officieren zouden hunne Commisfien moeten ontvangen vau teeken van zoodanig opperst Commandement het regt heben , om op alle tyden , plaatfen en gelegenheden te voeren den Wimpel boven de Vlag , en dienvolgende door alle Schepen van Oorlog, het zy afzonderlyk, het zy in Vlooten by elkanderèn zynde, met een-en-twintig fchooten , gefalueeid worden; gelyk ook voorts moeten genieten alle Militaire Honneurs, zoo te Water als te Lande , die uaar aan verder zyn verknogt. Art. 11. De Admiraal * Generaal zal, met Advis van Arr. 10. Dit Artikel heeft men gemsend, dat volg. de u:t den aitt der zake, fchoon mea Liet heeft gevonden, dat zalks ergens aan den Adaiiraal gedefereerd is. Arr. ir. I3y het 1 Arr. van de Inftr. voor den Admiraal Gen. (in *t Groot Piacaatb. 3D-el p. ii5)vvisrd de aanif=!ling van Vlig-Officiaren voor behouden aan de Heeren Staaten dor refpective P-ovincien. Meri heeft pok nergens gevonden, dat hem dac regt ooit of ooit opgedfa^en is. In de Inftr- van 1597 wordt daar v3% geen woord gefproken. In 1784 is zelfs door os Scad Borireckt eene propofids ge daan, om het regt ohm Zyn Hoogheid wegens de aan (telling van Viag- officieren te onderzoeken. En het Prajadvts van Gecomcr'tr. ter Admiraliteit, exhibitum 2 April r784-, t.>ont genoeg, dat men daar voor niet anders beeft we«ii te allegeren, dan ds posfefic. Kun meent derhalven, dat de gs- Eeeeeeeeeeeeee 3 's Gra- VENHAj ge. Concept » Ifirubï. voor den ddmjr. Oen. der Vereen. Neder/,  6158 NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gra- VENHACE. 'Concept* lnflrutl. loor den Admir. Gen. der Vereen. Neder/. van de voorfz. Raaden, refpe&ivelyk, het regt hebben, om by vacature, of anderzins, wanneer de omftandigheden van tyden of zaken zouden vorderen, dat iemand by de voorfz» Collegien daar toe wierd aangefteld, aan de Heeren Staaten van die Provincie, binnen hetwelk zoodanig Collegie van Admiraliteitrefideert, voortedragehdrie Perfoonen, zoo tot Lieutenant-Admiraal, Vice • Admiraal, en Schout by Nagt , om daar uit de door Hoogstdezelven te werden gekozen, — zullende aan die geenen, die alzoo in eene der voorfz. qualiteiten zullen wordefi geëligeerd, door Hoog. gemi. Staaten, Commisfie in forma worden gedepêcheerd, op welke Commisfie dezelven zullen verpligt zyn, den Eed , hier na volgende gefpe-cificeerd, in Hoogstderzelver handen afteleggen; cn op dezelve te. verzoeken de atrache van den Admiraal - Generaal, en de regiftratie in zoodanig Collegie van Admiraliteic, binnendezelveProvincie refiderende , als waar onder dezelve Perfoonen zullen mogen resforteren. Art 12. En wat aangaat de Kapiteinen van Oorloge te Water, zal by vacature van cenigenderzelven, ofwel in cas eenigen op nieuws zouden moeien worden aangefteld , door de voorfz. Raaden of Collegien refpeétivelyk een Nominatie van twee perfoonen voor ieder Kapiieinfchap wei> geheele quajstie, door de in het nevensgaande Art. voorgeftelde modificatie,  's Gravenha- ce. Concept' Infirubïvoor den Admi'-. Gei;, dei Ifereen' Kederl. «ióo NIEUWE NEDERLANDSOHE ken Eed , hier voren gefpecificeerd 5 in handen van Hooggem. Staaten , of in het Collegie van Admiraal en Raden, waar onder dezelven resforteren , zullen hebben gedaan \ gelyk ook die van de Schepen ter vrybuituitgerust,nietandersdan op commisfie of bestelling van den Admiraal, en mids fuffifante (*'; cautie zullen hebben gefield voor hunne handehoge , op pcene van gehouden en geftraft te worden voor Piraten Zeeroovcis , indien zy anders uitgevaren zullen zyn. Art. 15. By het maken en opbrengen van Buiten of Pryzen , ingebrsgt by eenige Schepen, by particulieren op coaimisiie ten hunnen kosten uitgerust, zal de Admiraal-Generaal daar van voor zyn aandeel genieten den tierden penning, het zelfde waar dezelve Pryzen zullen worden gemaakt, met den verftaride nogthans,, dat zulks alleen zal wezen van het zuiver van dien , en dat daar van voor alles voorde geregtigheid van den Lande of de gemeene zake zal worden afgetrokken de vyfde penning En wanneer eenige Buiten of' Pryzen zullen zyn gemaakt by eenige Oorlogfcbeepen , tot koste en foldy van dtn Lande uitgerust, zal daar van door den Admiraal van het zuiver van dien mede den tienden penning worden genoten; doch met dezen verftande, dat daar yan a: vorens voor den Lande de vyf zesde deeJen zullen worden afgenomen; ;en ware , dat in het een of ander opzigt fpecialyk anders zou worden geordonneerd, tot meerder afbreuk des Vyands. Art. iö- De Admiraal • Generaal zal, zoowel afzonderlyk, als met en benevens de voorfz. Raaden , {*) En kits fuffifante enz. Conform Art. 5. van de InJtm&ie vat ioren, gelyk dezelve Admiraal en Raaden in t oefen vooda. van het gencotbe» vordering der voorfz. Commercie en Navigatie buiten'sLaons zoude mogen dienen, directeiyk aan ons zullen moeten kennis geven. Art. 'sGravènhage. Concept- Infirudl. voor den /Idmir, Gen. der Verten. Nederl,  'S Gra- venhaCE. Concept- voor den jidmir. Gen, der Vereen. Nedtrï. 6j6z NIÊÜ'WË NEDERLANDSOHE Art. 18. De Admiraal-Generaal zal nietvermo gen te trekken eenige pennoenen , noch ook door eenigerhanden dienst, het zy Militair of Politiek, geene uitgezonderd, noch ook dooreenigen eed, verpligt of verbonden mogen wezen, van of aan eenige Koningen, Prinfen ,Potentaten, andere Republieken, Landen, Staaten of Steden diretfelyk ofindirettelyk in eeniger manieren ; zoo nogthans dat daar onder niet verlfaan wordt begrepen te zyn den ordinaris Eed van vafallage, dien hy,ren refpeéle van Leengoedéren te praefleren fchuldig zoude mogen zyn; noch ook den titel en digniteit als Ridder van deze of gene Orde , welke door dén eenen of anderen Koning , Prins of Staat op hem geconfereerd zoude mogen wezen; noch ook de Waardigheden van Stadhouder. Kapitein-en Admiraal - Generaal , welken zoo door Hooggem. Heeren Staaten Generaal als door de Bondgenoten, refpeclivelyk od Hooglldenzelven geconfereerd zyn, en door Hoogftdenzelven dienvolgende bekleed worden. Art. 19. De Admiraal-Generaal van deyoorlz. Lande zal zyn vaste Woonplaats en Relidentie moeten hebben iri den Hage, en zig voor langtr tyd dan vier weken' niet buiten de voorfz. plaatze mogen begeven buiten kennis en agreiitie van Hooggem. Heeren Staaten. Art. 20 Hooggem. Admiraal-Generaal zal toe een Arr. 18. Dit Art. is coaforra aan het 4 Art. vsn het ïormulier van Inftr. van den Adm. Gen. in het Groot Piacaatb. 3 Deel, pag 115. additis addendts, ten opzigte van de Waardigheden van Stadhouder en Kapt. Generaal. Art. 19. Dit een en ander heeft men geoordeeld zeer noodzaaklyk eh billyk te wezen. . Art. 20. 't Is te verwonderen, dat aan den Admiraal Generaal geenerlei Tra&einent, zoo veel uien weet is toegelegd. Men heeft het derhalven in blanco most ten laten. NB. Men proponeert /10090 en / 60 vacatie, daags, of ƒ 1800e,  JAARBOEKEN, December', 1787. 6163 een Jaarlyks vast Traftement hebben, een Somme van ƒ en op reis, in Commisfie gaande, tot het doen van monftering, vjfitatie van Rheeden , Kusten, Stroomen, Rivieren, enz. daarenboven daags genieten ƒ Art. 21. Voords z3l de voorz. Admiraal-Generaal alles doen, dat een goed en getrouw Admiraal van de voorfz. Lande vermag en fchuldig is te doen , in conformité van deszelfs Commisfie. Ru referveren Hooggem. Staaten Generaal aan zig de magt en de faculteit, om deze Inftructie te mogen altereren, ampliëren, vermeerderen of verminderen,naar dat de nood of dienst van voorfz. Landen vereisfchen, (*) CONCEPT-EED voor de Vlag. Officieren. „ Tk belove en zwere de Edele Groot Mogênde ■* Heeren Staaten van Hollanden Westvriesland „ (tJ gebouw en getrouw te wezen; Hooggem. ,, Heeren Staaten, Zyne Hoogheid, den Heere ,, Prince vao Orange en Nasfau, als Admiraal van denzenlven Lande, midsgaders de Colle„ gien ter Admiraaliteic. binnen denzelve Lande „ refiderende, gefield of nog te Reilen ,de Lieu,, tenant - Admiraals , Vice- Admiralen en Schou„ tenbyNagt,(%) door Hooggem. Heeren Staaten „' gefield, of nog te ftellen , vromelyk en trou. „ we- Art. 21. Dit is conform de tegenwoordige Commis: fis van den Adm. en van het 5. Art. van de Iuftr. voor Prins Mauritz in'c Groot Piacaatb, 3 Deel p. i.c6. (*) Dit is de gewone Clauful van alle Inltruftien , en pok woordelyk dezelfde met die van Mapritz, loco citato, (f) Mutaiis Mutandis by Zeeland en Vriesland. (§) Het onderhaalde zou behooren re varieeren, aaar mate van de qualiteit van den genen, die Eed'doet, 'sGravènhage. Concept IrftruÜ. voor dert Admir. Gen. der Vereen. Neder l.  6itf4 NIEUWE NEDERLANDSCHE *s Gra- VENHA" GE. Coicept JnJiruC' tie voor den Ad wir.Gei der Vereen. Nt derU CONCEPT • EED voor het Volk van. Oorlog te Water. j, Vj^y beloven en zweren de Hoog Mogende * » Heeren Staaten Generaal der Vereenigde „ Ne- „ welyk te dienen; in hunne hevelen te refpec„ teren en tr gehoorzamen , en voords alles te ,, doen wa" een goed en getrouw behoort „ en fchuldig is te doen." Zoo waarlyk enz. CONCEPT - EED voor de Rapitei* ' nen ter Zee. Eerst voor te lezen de Commhfie, en ver• volgens te doen den Eed hier navolgende. Tk belove en zwere de Hoog Mogende Heest * ren Staaten Generaal der Vereenigde Neder„ landen, die by de Unie en de ware Christely,, ke Gereformeerde Religie blyven , gehruw 3, en getrouw te wezen, hooggem Heeren Sta„ ten Generaal, Zyne Hoogheid, den Heere „ Prince van Orange en Nasfau, als Admiraal „ Generaal van dezelve Landen, mitsgaders de. Collegien ter Admiraliteit, en de parriculiere *j Admitaals, Vice-Admiralen, Schouten byNagt en andere Hoofden over my gelteld of nog te Rellen, vromelyk en getróuwelyk te dienen, hunne bevelen te refpedleren en te gehoorzamen ,, naar behoren, en voords my te reguleren naar „ de Artikelen en Ordonnantiën op den dienst „ ter Zee gemaakt pf nog te maken." Zoo waarlyk, enz. NB. Deze Eed zou ook kunnen worden vastge-, iteld voor de Kapiteinen -Lieutenant en Lieu« tcnants.  JAARBOEKENi December, 1787. fooj ,, Nederlanden , gehouw en getrouw te Wezen; Hooggem. Heeren Staaten , als mede Zyne „ Hoogheid, den Heere Prinfe van Oranje en Nasfau, als Admiraal van denzelven Lande, ,, mitsgaders de Raaden ter Admiraliteit , de1 „ Lieutenants ^Admiraal, Vice. Admiralen 9Schou- ■ „ ten by Nagt en alle andere Hoofden over Ons i 3, gefield of nog te ftellen , vroon lyk en ge-< 4, trouwelyk te dienen, in alle hunne bevelen te > „ refpecteren en te gehoorzamen naar behoo-< ,, ren, en voords Ons te reguleren naar de Articu-1 „ len en Ordonnantiën op Onzen dienst gemaakt < » of nog te maken." Zoo waar lyk, enz, Het opfteilen der twee laatfte Concept" Inftruétien , voor den Admiraal Generaal van Holland en West - Friesland , en voor die van de Vereenigde Nederlanden is aan den Heere Mr. Pieter Paulus, Raad - Fiscaal van de Admiraliteit op de Maaze , toegefchreven. Dit voorfz. Rapport, en de daar by gevoegde Concept -Inftruftien, Memoden en Bylage, wierden gedrukt en op den 9 September 1787 aan de Leden van de Commisfie rondgezonden, by dezen brief: • WEL EDELE GESTRENGE HEER! r\e Leden van de Perfoneele Commisfie by Re^ folnne van Haar Ed. Groot Mog. van den 15 teoruary 1787» gecommitteert tot het onderzoek van de bornes van de uitvoerende magt, zo van den Stadhouder, als Kapitein-Generaal en Admiraal en het Concerteeren der noodige Plans en Inftructien omtrent de waarnemingen, dier bedieningen, en de pligten en pra;eminen- tien 's GrA» venha" 3e. Zoncept* I.firuc'ie voor len Admr.GeH,ier Verben. Neierl.  5i6iS -NIEUWE NEDERLANDSCHË 's Gra- venhace. Brief ter, geleide van voorfz. Jlukken. tien daar aan verknocht , hebben op voorlede» Woensdag in een riader befogne, in den Hagé gehouden, aan den anderen gecommuhiceert het geene doof de geiubdelegeerden in de drie Departementen wasgeprepareert, otn de deliberatien van de generaale Commisfie, toe bevordering van het werk, te faciliteeren; en de als toen prajfente Ledeö hebben, na gehouden overleg, best geoordeeld, de drie differente overgegeeven flukken met de meeste fpoed en ftcreieslè in een klein getal te doen drukken, en een Exemplaar daar van aan ieder van de Leden van de Commisfle te doen geworden, om dezelve met dc vercischte attentie te examineeren , en in een nadere byeenkomst van alle de Heeren Commisfarisfen , op Woensdag den 3 Ocfober aanftaande, in een van de vertrekken van de Heereti Gecommitteerde Raden te houden , in overwee,ging te nemen, en zo fpoedig als bekwamelykzal kunnen gefchieden, dienaangaande een Rapport aan haar Edele Groot Mog, uittebrengeh, téarï'esteeren. De drie (lukken vervolgens gedrukt, en in gereedheid zynde'gebragt, heb ik de Eer, een Exemplaar der zelve ten voormdden einde hiér nevens aan UËd. Geftr. toe te zenden; en teffens uit naam van alle de prefeht geweest zynde Heeren Commisfarisfen UEd. Geftr. te verzoeken , om zig op de te houden nadere byeefikomst op den 3 Cftober aanftaande te willen laaien vinden. Waar mede de Eer heb, my met alle hoogachting te noemen. WÉL EDELE GESTRENGE HEER! Uw Wel Ed Geftr. Ootmoedi'. ge en Gehoorzame Dienaar ,• (Was geteekend) C. CLOTTERBOOKEi * *sLUge den 9 September 1787.  JAARBOEKEN, December, 1787. 6067 NA-'BERICH T. Wy hebben een misdag- ontdekt, welke wy meenen te 'moeten verbeeteren._ Namenlyk op bladz. 5K74. omtrend, het einde , ftaat het jaartal van 1775 in plaats van 1784. Zie onze N. Ned. Jaarb. van 1784. bl. 1395 en volgg. By deze ge-; legenheid merken wy ook aan, dat ons oog-, merk in de aanteekening bl. 5874. geenszins geweest is om te beweeren, dat de Oprechters en Beftierders van het aldaar gemeld Fonds des Huishoudelyken Taks, tot .luftp van de noodlydende en door overftrooming verarmde Landsgenoten, alleen de zodanigen zouden geweest zyn, die zich aan de zyde der Nieuwftaatsgezinden gehouden hebben. Integendeel is ons bewust, dat ook zeer veelen, welken aan dat edelmoedig fonds hebben deel gehad, de zodanigen zyn, welken fteeds der Oudftaatsgezindheid hebben aangekleefd. Niet de edelmoedige gevoelens omtrend zyn evenmensch , vooral omtrend zyne Landgenooten, zelfs niet de liefde tot het Vaderland , is het onderfcheidend kenmerk van Oud- en NieuwStaatsgezinden; deze deugden zyn aan zeer veelen van beide de partyen gemeen; maar het is meestal het verfchillend gezichtpunt, • de onderfcheidene wyze van zien, en van het befchouwen der middelen tot welzyn van.het Vaderland, die de verdeelde parFff fff fff fff ff rven  f5168 NIEUWE NEDERLANDSCHE tyen in alle tyden en alle Landen van elkanderen onderfcheidt. Is 'er iemant, welke dit met ons niet kan inftemmen,hy volge zyn oordeel ,ma*ir hy zy teffens zoredelyk, van aan ons vryheid te vergunnen van ook het onze te volgen Ons geheel oogmerk van bl. 5859 tot 5875 is niet anders geweest, dan de verdeeldheid der gemoederen of weg te neemenuf ten minften te maatigen, en daar toe byzonder bl. 5874. aantemerken, en dat geen van beide de partyen, nog die edelmoedige gevoelens, nog de uit die gevoelens voortfpruitende werkzaamheden onu beeren, die eene Natie zo veel eer en luis» ter byzetten. STAAT  JAARBOEKEN, December, 1787. 6169 STAAT VAN VERSCHEIDENE TAKKEN VAN DEN NEDERLANDSCHEN KOOPHANDEL, VOOR DEN JAARE MDCCLXXXVII. SCHEEPVAART m 't GEMÉÉN. Lyst der Schepen , in het jaar i?8? deS-wAT Maas en Goeree ingekomen en uitge« VAi* fceild, opgemaakt naar de egtfte Zeetvdin-VER" gen. schei- dene t„ lt*. takken .Inge-Uit-, IngefUit- DES AalW 'koin-gez kom.gez. Koop- Ahuis ï -I Kg in 4 °ELS Albrough 2 ~ Noorwegen 61 30 A,kanten „ 4 Bi!bao 2 332 A Hernatte 2 1 Blakney 2 4 AIIoa., 1 2 BogtCdeJ) — ö 77 Amerika 3 1 Bones t ; , Apperade —. 1 Borrowftones 9 n Arehange 2 3 Boulogne 42 39 Arendsdahl 2 — Bourdeaux 3% I 24 Arendsburg 4 1 Bremen 2 1 y Bijonne | j s Brieux ^Stj Baltimore 2 1 BriftoI 64 Bandolle i — Burnham 9 7 Banff — x Caan y J_ Barcelona 5 2 Cadix _ Barfleur -~ 1 Galais r u Bermudes 1 — Cherbourgh — 1 Berwich I 1 Cette ö | Efffffffffffff 2 J Ceu»  6i7o NIEUWE NEDERLANDSCHE Staat Inge- Uit- llnge-jUit- van kom. gez. kom_ gez> ver- -Ceudres iö~ 8 Gibralter — 4 schei- Charleftown i — Glascow 21 3 dene Chiels 1 — Gosport — x takken China 1 — Gothenburg 2 i 5 des Chrifliaanfand 1 — Granville' ' x Koop- Chriftiania —— 2 Grenock 4 3 han- Colchester j 1 3 Groenland 4 4 dels Colleram ; — 1 Guernfey 17 20 voor Coppenhage ' 1 2 Hamburg 5 14 den Cork 1 10 Harlingen — ' 3 Jare Cowes 1 — Harwicb |I2rj 129 2287 Dantzig 1 2 HavredeGrace j, iQ Dartniouth 1 — Holmftrand 3 — Demerary 2 —- Huil 2i 25 Depfort — 1 jarmouth IOI 91 Dieppe 2 5 Jerfey ? 8 Douvres 16 —— Ipswich ^ 3 Dramme : 1 — Joxton j — Dronthem ; 2 1 Kirkaldie ^ 7 Droogbak | 2 —■ Kilmar 1 Dublin 5 7 Koningsbergen' 2 1 Dundee 1 7 Lemmerik ] 3 5 Duinkerken 12 n Leverpool | 10 9 ■ Dyzart —- 2 Leyftaf |.— i Elbourgh | •— 1 Libourne 12 1 Elfeneur —- 4 Libau 12 2 Engeland -— 5 Lieth 13 n Embden ! 2 2 Lincelus , 3 — Euftatius(St.) 2 Lisbon 3 6 Falmouth 4 1 Livorno — - 1 Faro j 3 2 Londen 82 100 Fecamp i 4 8 Londonderry 2 3 Foulfton : 1 -— Lyrnkiil 8 -• Fredrikshaven' 3 2 Lynn 20 8 Galiipoly 1 Maafterland 1 — Géorgia , 1 > Madera — .1 Maar-  JAARBOEKEN, December, 1787. 6171 Inge-jUit- | Inge-Uit- sÏAAT kom. gez. kom. gez. vAN Maarten (St.) 1 1 Pcnfance 1 — vER. Mallaga 3 2 ™'th 3 ö" SCHEI. Malo (St.) 1 5 gernau 1 DENE Malden 2 1 Peterbead 1 —takken Maltha — i 2 4 des Margate 1 1 Philadelpbia 2 Koop- Marfeille 4 8 Pool 3 4 _ Maryland 3 1 Portsmouth — O D Memel 1 4 Portugal — 1 yQ Michiel CSt.) —" 1 gJfgj 10 7 DEN Middelandfche Rochefort — 1 Zee —. 5 Roscoff — 7 J" Middelburg — * Rofs 1 — • 1 Milford 2 1— Rouaan 20 32 Molden 1 7 Savannah 1 1— Montbay 1 ' Scharbourgh 1 — 15 Morlaix 1 — Schotland 4 2 Nantes 25 13 Sbertland 1 — Newcaffle 23 25 Sivihen 1 ~» Nerva 3 4 Smirna 11 8 Newhaven 3 Som j — Newry —' 7 Southampton — 2 Normanties 1 1 Souls 3 2 Noordkioping 1 — Stangatekrcck — 1 Noorwegen 2 26 Stokholm 7 North-Faro 5 4* Stokton 6 | 9 Nieuwpori: 1 1 Starneway 1 — Olderny 1 Straat-Davids 1 1 Olleron 7 1 Straalfond — 1 Oostzee 34 Sunderland 451 '407 Outfoen 1 Suriname 3 j 2 Orcadcs I Teneriffe 2 Oriënt I 9 Texel 1 2 Ornay 5 1 Thornham 1 j— Oliënde 3 4 Topsham 513 Patrasfo ! 1 — Toulon 1 I — Ffffffffffffff 3 Ubes  öi 72 NIEUWE NEDERLANDSCHE Staat Inge-Uit-i Inge-Uit- van - . kom. gez. kom. gez. VEa. Ubes (St.) i 4'Ysland —.1 % schei- Vaiery (St.; 8 12 i Onbekend 2 26 dene Vlisflngen 1 j Hollandf. Oor- takkën Virginien 7 3 I logfchepen 9 10 des Vrankryk — 3 Uitlegg. HoeKoop- Watetfort 4 il kers, Bom ham- Wells 23 22 1 men, Brikdels- Weems 1 — ken, Kotters voir. Weymouth 1 — en Advys- I ben Wheann 1 3 jagteri van Jare WhOby — 3 de Admira-! 1787. W bitehaven 3 j \ ijtei(: 6 2 Wicht Eiland , _ , Buis - ConWindau 2.. 1 voyers 1 1 Vvoodbndge _ j Bvieggers 19 1 Wyburg 2 1 2 , Uit Zee terug Wymouth 3 I doorcontraXanten j — ,.;e wind en Yrland t — { kkkagie. ,12 1582 IJ78 Behalven de Yslandsvaarders, Haringbuizen en zeer veele andere Schepen, weike naar en van Rotterdam, Dordrecht, Schiedam, Delfshaven enz., langs de Zeeuwfche Stroomen zyn ingekomen en uitgezeild. In 1786 Ingekom. 1529 Uitgez. 1496 Schepen In 1787 1582 IJ78 Dus in 1787 meer 53 82 Wyders verneemt men, dat 'er geduuren* deTietafgeloopen jaar 1787, in Texel 1496 en in het Vlie947 Schepen zyn binnen gekomen. HAN-  JAARBOEKEN, December, 1787. C173 HANDEL op OOST-INDIEN. Staat De Schepen door de Oost-Ind. Maatfchap» VER' py dezer Landen in dit afgelopen Jaar 17B7 uitgerust, zyn: takken res Voor de Kamer AmstbldaSi. Koophandels Phoenicier. voor. Stavenisfe, i;KN De Drie Gebroeders. TARE De Goede Verwagting. j g De Vrouw Sara Hendrim. ' /# Fortuyn. De Sche de. De Hoop. Leyden. • De Generaal Waatzuyker» De Zeevaart De Geertruyda. Eyk en Linden. Jan en Cornelis. De Goede Ho p. %ohan?.a Jaccba. De Vrouw Agatha. Reyn Oordt. De FrO'-w Su/anna- Wirtzluit. Beverwyh . De Gouverneur Falck. Zoutman. Stralen. Jacoba Maria Lucia Therefin. De Drietal Handelaars. Hanael- Lust. WirtS"Lust. Ffffffffffffff 4 Vo<#  -<5t74 NIEUWE NEDERLANDSCHE Staat Voor de Prefidiale Kamer Zeela fo. van "ver- De Vlisfingeri gehuutt Schip. n Jan. schei- De Surfeance, . . i April oenc; Oud Haarlem, • . 5 Aug. takken BliiterswyL . . 22 Dec. des Koo?- Voor de Kamer Delft. dels Conllantia, . . 16 Mey voor Regt door Zee, . . 27N0V. jA^K Veor de Kamer Rotterdam. i?*7* 't Slot Capelle, . 16 Mey Dordwyki . . 1 Sepc. Voor de Kamer Hoorn. De Virwachting, . 14 July Drechtertand, . . 19 Dcc. Voor de Kamer Enkuuyzen. De Africaan, . '. • i9 Dec. Men ziet ook nog deze Lyst van de O. I. Comp. Retourfchepen voor her Najaar 1786 en Voorjaar 1787, regelregt van Batavia. Voorde Preüdiale Kamer Amsteldam. De Schelde, Capt. Chriftoffel Beem. 't Zeepaard, Capt. Hendrik Swarr. Voor de Kamer Zbeland. '£ Compagnies Schip De Diamant, Capt. Matthys 1 Busman. •Vuöfïvlder , de Twee Gezusters, Capt. Wouter jacobie. Voor  JAARBOEKEN, December, 1787. 6175 Voor dc Kamer Delft, Staat van 'tComp.Scbip De Eenpaarigheid Capt.JohanMöller. J TT , TT r, dene Voor de Kamer Rotterdam. takken des Texeljlroom, Capt. Paulus Kroon. Koop ban» Voor de Kamer Hoorn. cels voor De Catharina Johanna, Capt. Pieter DEN Stokbroo. JA RE Het particulier Schip Rhynoort , Schipper Lau.^7» rens Smith. Voor de Kamer Enkiiuyzen. De Vreeie en Vryheid, Schipper Dirk Huyfing. vv OVER BENGALEN. 't Comp. Schip Straalen, Capt. Jan Paardekooper." Schoonderloo, Capt. Gauke Dekker van der Miede. ...... Rotterdams Wehaann, Capt. Gys- bertus Matthias Wytzel. De Hoeker De Standvastigheid, Capt. Willem Sterk. OVER CE1LON. 't Comp. Schip 't Hof ter Linde, Capt. Ary Pylhart. ...... De Draak, Capt. ■- of ....... Middelwyk, Capt. Cornelis de Klerk. 'De Paarl, Capt. Cornelis in't Anker. OVER  Staat van VER. SCHEIDENETAKKEt D:;s Koophandelsvoor den JARE 1787. 6176 NIEUWE NEDERLANDSCHE OVER CHINA. •tComp Schip Zoutman, Capt. Bernard Chrifüaan Muller. de Couvern. Getier, de Klerk, Capt. Jan Arends. f * .... * Beverwyk, Capt. H, E. L. Pook van Baggen. Vreedenburg, Capt. Harmanus Kikkert. Horsfen, Cape Jacobus van den Bergh. Wegens den Verkoop van Goederen zyn de navolgende gedrukte Lyllen .uitgegeven , als een van den 13 February ijk?, aldus ingerigt: „ De Bewindhebberen van de Generale Nederlandfche Geoclroyeerde Oost - Indifche Comp., ter Vergadering van Zeventienen preienteeren in de maanden April en May dezes Jaars 1787. in de refpechve Kamer en op te veylen, de navolgende Goederen, en dat by verdeeling in de Kameren, en ten iagen als volgt: 6462 Baaien Bruine Peeper jcoooo fg Caneel J8000 m Blanke Fouly ïoooo fg Bruine Fouly 100000 fQ Nagelen [777°° f8 Rompen van Noten Muscateu 53°Oo 8? Cauris 878250 m Coffy Javaas 18200 fft Catoene Garen* Sourats Als mede eenige Catoece Lywaten. En  JAARBOEKEN, December , 1787. 6177 En zullen de voorfz. en verdere WarensTAAT ! ' worden geveild in de refpective Kameren by van ■verdeelingen, en ten dage als volgt: ver- ln de Kamer Amfteldam op Maandag dene" den 16 April 1787. takken 1080 Baaien Bruine Peper 150000 ffi Caneel ' Koop- yooo fg Blanken Fouly han-» Cooo gg Bruine Fouly DfeLS 200300 fg Nagelen voor 138000 Rompen van Noten Muscaten i>en In den Kamer Zeeland, op Maandag den a-j April 1787. 1378 Baaien Bruine Peper 25000 gfr Caneel 4500 fg Blanke Fouly 3000 f& Bruine dito iocooo m Nagelen 19500 ffi Rompen van Noten Mnscaaten 52000 fg Cauris 278250 £g Coffy Ja vaas 1820& fg Catoenc Garens Sourats CATQENE L Y W AT EN 800 ps Baftasfen 300 ps Ca tte Gaatjes 150 ps Hane Caarjes 900 ps Calamanganis 300 ps Doty Doroge^jes 100 ps Doty Ponncbegesjes 400 ps Savogesjes 2900 ps Berampaars 800 ps Chitzen Sourats 3200 ps Nicquaniasfen 100 ps Brouwles 800 ps Corroots 3600 ps Chelasfen 1800 ps Bajota , xoo ps,  6-179 NIEUWE NEDERLANDSCHE Staat ico ps Naginapaats van 2640 ps Salempouris ver- 1920 ps Guirsees divers schei- uene In de Kamer Delft op Dingsdag den takken. x May 1787. BES V»1 i Koop- 8:o Baaien Bruine Peper BAN- 187^0 ffi Caneel »ELS 1125 e Blanke Fouly voor 7so m Bruine dito BEN 25000 © Nagelen *»J ,5! fï 213 iisooo ffi Canris _ ,6ooo 96000 3 , _ S85=7é6 S Salpeter I 9i6637< 8,3,43 3J5686 g 6383*8 Zl 369^3 tï Sapanhout Bimaas _ 142382 98400 jooj?- ,no,7 ,070)7 1 83607 g Java-5 I 50,5, ,5499 37,9 496g ^ __j 3919 ffl J?ccatra's _ .6,9 ,300 | I : 1052^6 ffi Manilla's _ 2024b 3013* 15324 19764' 19764 i 7012 ffi tf-ylons 7022, —-| j y' 17487 8 Indigo J„vaas _ 10112 45475) 12501 1250 Zj 123650 ffi Curcurra _ 75900 25000 6250 6"5o' 6^,0 Z3 5883!!* S roeder Suiker _ 360000 406644 "21740! - . 1 45213 fïhinMallaxiatkQkers, 23^00 12236 3059 . 30591 ■5059 ZJ 2990 «dito dit" in Schuiten -: 2990 — - ■■- \ l V ~j 62JÓ16 f3 dito Bankas in dito — 165000 19^,000 15500c i5o»o' sZfiJ 1454 ffi Cardamom Tav 's _ ,,!4 310— f ' éj3° S dito Ceylons —I——— 6530 » f 1  JAARBOEKEN, December, i?8?. rSiSï Amft. , Zeel. Delft Rott. Hoorn lEnkh. w ro„„, 26 Nov IoDec '8 Dec. 20 Dec. 8 Jan. fiojan. 37956 «Camphor _ 29581 1031e 2512 2511 2026-Z_ 7050 g Borax — 3.^0 _ ,0-,^ .,, VsogCatcho» - ili ISOC ZZ: — Z!l° .1800 562ï fö Drakebloed — 3000 150c 37^ ,,,r .. 300 f§ Gom Gutte - 300 -—- —li -iir - 'J 7 8300 tg Schellak — 41 co 2100 ~T, 9375 fS Gómlak op Stokjes — 5000 250c 625 '6„r 62-; " 7628 g Lange Peper - 4044 ig7- b^ 6*5 ~~~ H375 KCubebepfStaartpeper 7000 25cc 625 625 625 ~~~ 200 ffi Marmelade — aoo 3 8537* 8? Rhabarber _ 10.29 gs^. . ~*~— 18936 ffi Radix China — 4809 8122 6005 - - 6915 33S79 ffi — Galmga — 9954. 1500, 8oif3 " 39258 ffi Sago Malax - 9052 5064 1290 T~oX 15-2 T 1000 g dito Borneo _ j0oo ■ * i3i ^ , 6002 g Star Annys — 156! j7,0 i46é , I I0317 psPaarlmoer Schelpen — 7260 3o~- - . J IJ49 240 Oneen Caneel Oly — 215 « i " " 8ca Oneen Oly van Fouly — jjoo _ ■ 360 g Nagel Oly _ 360 —— 3000 ffiOlyvanNooteninKoeke 2000 . 7 ~i " *" * 1 Goud Siootje met 1 groote I » en 14: kleine Diamanten , 1 Kop van een Hairpen mei ' I groote eh 8 kleine Diam. j 1 gr. ongehoorde fyne Paar) , \ ' 2 Rariteiten 2 . . 50 g Stamp Paarlen — r0 ' 1 66750 e Bindrottingen — 1 2óNovioDec|i8l)ec 2oD«c. 3lan- ,o Jan. 54204 | Thee Pecco 15364I 13632] 10697 J — I45I 212800 ffl _ Songio- _ 42306* 70292 678-1 - .1- 111098 6§ — Tunkay _ 27522 20565 42432 J „ oö^S 90042 g — Heysien Schin _; 3b67i 16886 1550, _ ö0y8» 124039 m — Heifan _ 47068 18267 23356 - '" ---aRl 433 $ i_ lJutsjen _ 145 n'- I43 ; ~ M,i,t1 1221 fg _ Joosjes - _ ,96 i9É is, 6 I34ï«—SouUng _ 306 314 263- ,<| 1828*2 fg 'J'hteop Vragt — 112560 70292 -I _2°B 461 Kasten Poicelyn — 123 129 1011 iogi 87 Tobbens dito — i7 ö0 2 -51 1789 Bondels dito — 433 4^7 5èo _2 „ij ZYDE STOFFEN. f 900 psRomaais Zyde divers _ ; ^ ■ -l 6*0 ps Armozynen divers — 30G 20C jq^I 30* ps -Poi(i»s Damasten — 150 -0 100 J 200 ps Meubel Damasten — ióo 50 50 - ,1 94 ps Gorgorons — 50] 44 200 ps Sattynen — 1Ö0 ico - 1 400 ps Lustrings — 100 10c 100 10M 50 ps Puurde fuyen —j — 50 . 1 I 50 ps Giietjes —j 5C 1 400 ps FektiigsNeuEdoeken—I 300 | H24 ps Taften —! 350 20c 248 32s 100 ps Pekiugsof Rol Armoiy-! iet' j 450 200 -< icfl ito ps Pelangs gebloemde —I 10c ' 1 53 ps JapaulcheZydeRokkenj 10 22 7 7 - . H 364 psBaanen geich Papieren j 564 ■ f I 50 ps Schoorfteenftuklien —1 50 _ ■ _ . tl 50 ps Desfus des Portes 50 CATOENE LYVVATEN. 1 I .2-1698 ps Casfa ^ i2o5- 641! 62,-l 892 ps Adatys — 557 s\ 2c-J 6861 ps Tausjeebs — 3622 f 158c 10- ■ Ï20S3 ps Malniollens — 6287 ■ —— 287( 2020» 40 ps Alliaba'ys _ 40 ■ 47 ps Nainlooks _ 47 „ J 109 psSeetbandconas - 73 „5,1 32 ps Serbstjes - 32 3 I 2491 ps Theriudains — 1241 C6'< Ifjj ' 1247 ps Douriasfeti — 522 • 32. 4oo« S16 ps Heriapaaife jNeusdoe I n] ken 411) — ior - 1297 ps Hamans —* 592 —— [ 30a a^H "'•>0 * 517  JAARBOEKEN* Decemhér , 1787, 6185 j Amft. 1 Zeei Delft Rott. , Hoorn Enkh. 2ÖNov. loDec. 'IsDec. 20 Dec. 3 Jan. Iiojan. 547 ps Keeper — 457 -hr- .1 go - 97 ps zaanen. — 69 —~ . 1 ,g 120 ps Sol9gesJ«s — 96 —- x 2. 4i5 ps Tutóerys - igo' l6> 8o 5130 ps d'Hernabadys — 26.10 ■—, 1J0O 694o ps Anwrtj.s - 3430, l68o xb£o 15 ps Lachortasleii — ■[ ■ — r 1100 ps Dongrys — 6c», . I0O 13989 ps Baftasfen divers _ 49°e 700 £ fi 500 ps Catte Caatjei- _ 5co |^ _3 * 1550 ps Hane Caatjes 155c — —— loo ps Perie filoeaemolains —— 50 ps MoeneatoIamsCaatjes - 5° — 2ZZZ —— ïcoo ps Callgjnarigabyi — 1900 — — * ___ 200 ps Doty Pomiecegesjes— ~0& — 1 , 200 ps Doty Dorogssjes — 200 ' — . t ij«ops Berampaats —' -— *~~ " 100 ps Savogesjes — 108 —— | 679 ps Gingams divers — 336 — , - S3I5 ps dito Caradarys — 6X6 S° 243 453 Ps .Sigteriatins Saay — 22rl 414 7;ï4 psNilla's — gtf i lbf) 66 238.3 ps Sceriicken — ll01 ' j^H 264 397 ps TheepQys _ ig7 — — 544| 388 219 ps Opees Peza ' agQ 1 1 110 52 psPotasien __ 5, ■ ! - 30 1282 ps Chelasfcn Hottgly — 520 J_ 8*19 ps K'smis Neusdotken—' j2ro — 38r 4971 psReemasIsüaarendiveis 2499 ,. J' 620 2*00 ps Cbitfen divers — 5co 1700 12]"'. I252 1S00 ps Nicquaniasfen — .—v i8r0 , _ loc 300 psBJiïrms — 3OC } ~" j ioo ps Brawles — ,o0 j f — 1600 psCorroots —■', i6£u | 2ioops ClielMsfenSonrats —1 2100 — j iiodpsBajota — _| IÏOo —* 1 • . 3=o psNjginapaals — | 300 —k"* —1— - 15C00 psGtrri,sfen —J óógj —— —*— ~" 20:60 psSa'empoeris divers — ?8to 44So 488: 5120 ioi5opsGuinees diveis — «-.goj 3510 "~! I 4'6c 3680 ïo ps Doefootjes I °so: ( 1 löor 1680 65997 psjeelNankings Linnen.1 jjó00 18671,' 14662 — ] • 44:opswit dito dito ' —1 j(,00 1820 8co «8064 1800 ps blaauw dito dito —' Éoo 600 600 ~~ - • i53opsSoesjf» _ 3,g —r-l J.65 psKlaadjes — « 3 4i4 394 ps Moefero» — 194 - i J£ SS l L' ICO Gggggggggggggg a Ee*  Staat van ver* schei- dene TAKKEN sis Koophandelsvoor den jariï I787. HOOG- 6184 NIEUWE NEDERLANDSCHE Benevens de Goederen van Particulieren en van vorige Jaaren overgehouden. De bovenftaaBde Goederen worden verkogt met een ftilftand tot den eerften Augustus 1788.; behoudende de Comp. nogthans aan haar de Faculteit, om de Ladingen van de Schepen de Paarl en de Draak, van Ceylon, Eeverwyk en Vreedenburg van China , de Vreede en Vryheid (en zo. danige andere Schepen van Batavia, als nog voor 't einde van dit Jaar 1787. in Europa zullen mogen arriveeren) in veilinge te brengen, op zodanigen tyd als geraden zal vinden , en nader zal worden bekend gemaakt. NB. Dient tot narigt, dat de bovenftaande Goederen zullen worden opgeveild na de orde waar in dezelve hier boven zyn gebragt" „ De Bewindhebberen van de Generaale Nederlandfche Geoétroyeerde Oost-Indifche Compagnie, ter Vergadering van de Zeventienen , prefenteeren nog te veilen in de Kameren Amfterdam en Hoorn. Ongevaar 682 Balen bruine Peper. En zulks uit kragte van de relêrve vervat by het jongfte Billet van Uitfchryving der gewoone Voorjaarfche Verkooping."  JAARBOEKEN, Decemfor, 1787. HOOGSTE 'EN LAAGSTE PRT. ZEN DER ACTIËN. Hoog/Ie Laagfte Van de Oost-Ind. Comp. 260. 214. Van de West Ind. Comp. 24^. 15. GROOTE VISSCHERT o ï" HARINGVANGST. ,, tjit de Mjaas zyn uitgezeild in 't Jaar 2787: VanVlaardingenSt Haringfchepén. Maasiluis 24 dito Rotterdam 2 dito . Delfshaven 4 dito Schiedam 1 dito Amfterdam 6 dito. n3 Haringfchepén. 6 Haring-Jaagers voor Vtaardingeiv 5 dito voor Maasfluis. i dito dirccl: uit Zee na Hamburg», Ggggggggg'ggggg 3 Wit Staat VAN VERSCHEIDENETAKXEN DES Koop HANDELSVOOR DEN JA RE I7°>  Staat va ft VER' SCHSI- DENE TiiKKEN BES Koopba y- bels voor. een JAiiE 178| WAL» 5i86- NIEUWE NEDERLANDS CHE Uit Texel zyn in dit Jaar uitgezeild van Enfch'uia.44 HariDgfcbep., . Ysland-Vaard. ?-ü * * dito' 61 Haringfchep. a Ysland. Vaard. S-Haringjaagers voor Enkhuizen. Door de Enkhuizer en Ryper Schepen zyn aangebragt hoi Lasten Haring, van welke de hooglte prys is geweest :oi gï. per Last Endelaaglleprys S20 , Zynde dus het .geheele getal der zo uit ie Maas, als uit Texel uitgezeilde Haringschepen in dezen jaare 1787 geweest 1 ?9, der Haring-Jaagers 15 cn der YslandVaarders 2. Dierhalven 5. Haring Schepen meerder als in den jasre 1786. en 56 Ysland - Vaarders minder als in het zelve jaar. ■' • ■ c:'■■ 1 .. • De Buyfe - Bedendag is gehouden dn 13 Juny, en de Zeildag den 14 dito. In dit Jaar zyn voor de tweede reize aiw vaaren van Erkhuizen 12 Haringfcheepen de' Ryp 3 dito."  JAARBOEKEN, December, 1787. 6if, W A LPf 1 SC H V A N G S T. In deze Visfchery zyn uitgevaren 60 fchepen, welken gevangen hebben 198^ Visfchen en 5749 vaten Spek , zo als blykt uit deze Lyst: Plaatfen Schep. Visf. Vat. Spek, Amfteldam 25 59 l79- Dordrecht 2 10 214 Schiedam 2 14 4*5 Rotterdam 11 S5 Zaandam 11 40 1100 Westzanen 6 35^ 1034 Zaandyk 2 § 20 De Koog a »3 3°5 Wormerveer 2 %i 145 Crommenie 2 8§ 320 Jhisp 1 9* 190 De ïiyp 4 5 160 60 198^ 5749 öggggggggggggg 4 J^S- STA ASVANVERSCHEIDENETAKKEN DES Koop* HANDELSVOOR DEN JARE i78f.  Staat van j verscheidenetakken des Koophandelsvoor den jare 3787. «188 NIEUWE NED. JAARB.,Dec, ^ riSSCHERr in de STRJ4T DAV1S. Plaatfen Schep. Visf. Vat. Spek; Amfterdam > aS nOI Rotterdam - na Groenland. De Koog , 7 flgo Wormerveer * i Nieuwendam 1 $ 2%4 Z '41 i?25 - BLAD*  BLADWYZER DER VOORNAAMSTE Z A K E Nv yj A. clangejbelde Leden der Regeering en Amtenaaren. P. Aardenburg 1156. Dr. Ren. Acronius 5620. Mr. Jean Car. van Aiderwerelt. 176. 849. P. Atvarez Junior 1588 van Amerongen. 6060. Dr. Jac. Joh. Andriesjen. 179, Joh. Cer. van Angelbeek. 6o<; 7. Sim. Appel. 5069. Mr. Ntc. As* Jchenberg. s 159. Harm. Zach. Attama. 185. Jr. Sicco Dowwe van Aylva. 181. Jr. H. IV. Baron van Aylva.' 183. Jr. Ernst. Fr. yan Aylva. 183. Jr- Egt>> % van Ayta, 184. F. Baalde. 850. 1160. H. van Baarn. 1588. J.p. Baart. 176, Mr. J. P. £»art 848. H. Baart 1159. A. Backsr. 619. , Mr. IV. Boeker. 4326. lVJr. iAïc. Backus. 175. 5855. //. ,A. Bacot. 1587. N. Bailleur. 11153. Pa/e«. 170. C. \Balguerie. 850.1160. A.Bal. ! neav/j, 2157. v. Balneavis. 11157* ... B. va?i Balveren. : 848. P. ƒ cfc. Bangeman. 618. Baremu. 1588. Par*- Gggggggggg waeysr. 869. Mr. H. va« Bamevelt. 177. £«". Parre- reirf, 369. Barreveld. 1159. Mr. ^ipf« Basjeleur. 183. Basten. 850. Afj'c/t. Bastiaan- fe. 179. ''Jac. Jtfar. rfs Psaa. /erf. 184. D. H.H.van Beef- ting. 850. van Beefiing. 11 öo. F. *an Beek. i9- L. van Sokkelen. 5617. H. S. van Bommel. It J. D. Bonhemme 1155. ..... Beogmans. IÏ56. A. j. Boom 3f>9- Mr- M. Boon. T76. P49. jf. M Boor. 2227.4327. jf, B00n.5S5Z.Dk. Boonebakker» 56'.p. Mr. P. Boot. 851. .Mr. P. JSo/tt. 851. ^r». ,7<ï£ rf« Bordes 369, Mr. jjW». P«rf«/ Mauri. gnautt. 5854. Mr. J, Bar ski. 5618. O. A Pm 4327- Gerh. 'Jac, vanden Bosch 605%. Mr. Git-Joh Bc:chaart 51:15. Pr. Bosboom 850. P. ^. Zfo/c^. 1157. Com. Boterkoper. 4327. D . Bo/&. Heiiirz 179. Mr Jan Both Uendiikjen. 6c.6o jfae. Moerm.Bouwmees' 'ter. 184. P. va» Boxfeld, 1 I 55. 'P-van Pr*a«. 5 853. Mr. Joh van den Brandeler. 175. 58^5Ar.t, Btlth. van den Brandeler. 5^55- .... Brandfen. 6054. 15r- ^«e. rara ir«aa 176. P. Breugeman. it$. ... van Brie- ; Ji«te.J7l. .. . de&ie2. 1158. i >v.* Brittenburg, 11^7. ^p}£. j van Brir.kefteyn. 17 C. rare den Broek, óofr H.'van Broekhuizen. 367. ... Prt>ra£. i»57 van BronkhorsK ' 1158. Mr. ^. v. Bronkhorst. 5Ó18. iWf. Pr«/'«. 4327. Xfi. j Pr«y»,. 5619. P.G deBruyn. ^0:,7 ... Brugmans, 619. Ï585. 5to Bruinier 178. PP- Bruining. 850. 1160. Tyy. Bruins/na i%6. Wouter Buck. 847. Mr. Pjr«. P. 5' Bulderen. 1160. ï:6i. Mr. Pr. du/z' ,garc/, Willemsz. 176 5612. Mr. ö*. van dén liurck 5855. Ij.van den Burg. 178. Cdrn. pan Burg. 180. .Sïm. rara «Vra Prw-g. 5616. .. Burleus.' 1158 Jr. M£o fara Bnrmania. 181. jr. jf.P. P**»! «ara Burmania. 182. Jr. P vanBurmMnia.1S2.Jt.Egb. SJ Gerr Juch. v. Burmahia Rengers. 183. Jr. gul. van Burmania. 184. Jr. Ed. Mar. van Burmannia. 185. Byleveld. 179. Mr. C. Py/eve/d. 5615. .O. v. Byftervcidt. 849. ^. afe Bury, ii^f). Mr. Corn. Ca«ra. ii6*i, -. de Dieu.5i;sj. J.Dirks.- 851. 'Qr. Ant.Ew.vzn Üishoel j iiót. J*k van Doem. 1K2.' Mr. W. van derDtes. 5618. J. Dominicus. 2224. Mr. Corn. Domis. 369. Mr. Domin.Door*?. Jacobsz. 5616. 6058. y. J. van Dortmone. 1587. Doublet, 369. Mr. ^ac. P. Douw. 2222. 4326. P. DriesJen. 2224.4328.6061 iP Drort. H59- W. Druyvefleyn 5068. . . Pültt,.! EgX. G. Par. va« dfr Duin. 115$. Mt.Atig. Hit. Duivensz. i?i'. P. Dundas. 11.57. Mr. J-'o//. •Parn. van Daver. 1584. P;-5?. Durveld. 1159. ... Dasberg, 1 f 5(5. M . A.J.van der Dm ■feti. 5618. Mr. y. Brunovofi der Dus/en. 6059. Mr. £»>;. Ëèeling. 1150. ]r.J.Bar.van Echten. 183. jfa- wi 5. Dk. Aoh. L.Epie. 178. Mr. P. de LEfpaul. 176. . . Everdingen. 1156. J. H. Eversdyk. 2224. Ev. J. Evenvyn. 1159. Fl. V. van twyck. 5S17. Mr. C. van Ewyk. 516!!. Mr. J. P. Ewyk, 56;$. Mr. H. van Eyck.2223. fr. Fr.Jul. Joh. JA. Hr. van Eyfinga. 182. Jr. ■ Fr. Jid. Joh. van Eyfinga. 184. Jr. Sch. Hesf. Roorda van Ey- Jinga. 184. J. OtioFaber. 185. W'. Jac. de La Faille. 5615. Mr. Hk. Fagel. 5613. Mr. O. W. I'. FaW. 5618. Jacq. Pa' rouche. 115?. Mr. J. p. Farret.ugg. Broer Fcenftra.185. H. Fiocardo. 115P. iV. van /oreert tot Petten. 1155. fl. Forsten. 1584. . .. Franek. H57Lamb. Bern. Frykerdus. 561Q. ffac. Fullings.618. C.Caeffen. 2223. 432?r t>r. //: //. Gailandat. 15(7. ...Gallas.lisó. D. Gallis. 851. Mr.r5r.Gee/- £855- 5^57- Jf7- «fe Gel' der. 851. M . Semelns van Gendere. 178. ^a/?. van Gennep. 177. Mr. i/. Gerlings. 5068. Mr. Zat£. Gerroltsma. 581. Af. ra« Geuns. 1584. Mr. Oc/h Gevanrts. 5616. Ar. ff oh. van Glinpa- 183. c?- F. Gobius. 5618. ^. afar. Godefroy- 3^9- Goedman.s856. Mr. ^r. van aer G. Mi. Joh. Ad. van de Hoeven. S615.60S?. Mr. Joh. Schildfa van Hoey. 5613. G. D. van Hoey. 5856. ... Hofbergtn, ii5ö- J- Fk. Hof*»*. 3 09' H. A. Hoffman. 850. nöo. Will. Hogenbrug. 185. Johi Fr.vanHogendorp. 5615. Mr. D. J. yan Hogendorp. 368.850. G. v. Hö/it. 371. /fir. Holtstnm. 369. /-K S. van Hogenhtim. 1154. P. HogerbtetSi 43»8. Mn /s. van Homrigh. 178. y&. van aVn Honert. 5615. Hfc. übo/r. Dsrjieisz. 368. J. Hooft. 5612. Mr. D. Hoofi. 4320. Mr. /r. iJou/t. «519. Mr. P. H. Hoog. 5617. ^oé. Hoog. 5615. IV.Hoogenraad. 5856. Mr. CVh. .,*<ƒ/■. van Hoogftraaten. 22^2.4326. ^. v. Hoogftreicn. 5856. Mr. %c. v«k Haolwerff. 850. Mn Cjrn. van der Hoop. Gysbz.368' Mv. Fr. van der Hoop. 5613. P. Hoormans. 1157. i'j^. HoornJlra. 180. Pft. /er PZarr*. .179.1 P. Houting. 4327. H*. Hoving, 369. P. C. Hoynck van Papendrecht. 848. ^oft. Cotti.Hoynck van Pap. 1155. Jr. Pi?m. PA. JEbinga van Humalda. 183. iP Husjem. 369. ^cA. Pttr. van llylkama. 181. Mr. /iaa ^Pw/ï ra» liema. 184. Pgfi. Aiarj Fredeiik Ivoy. 617. j. Jug'r. 850. ^o/?. Da«. Jacqw.n de Bectencourt. 68. ... van Lido de Jeude. 1:53. Louis de Jeu • re. 1157. Jean le Jeure. 1158. J. L.de Jomheere. 5618. J. D. de Jonckeere. 5619. yfrra, a* Joncheere 561.9. Ha m de Jong. nó.P.de Jonge.1588. Mr.  I?8>- BLADWY2ER. Mr. Sara. de Jonge. 6059. R. Jongenaats. 851. P. Jura. Ü5c. Dr. ,yWz. Tkeod. van de Kafteelen. 58$?. A'eyn. Lev. van de Kempenaar. 184. Cl.Kerk.o5i. ... van Kervel. ti56. P. van Ketelhot. 367. Dr. ?P. Matth. Keuckenius. 1160. ^tfp ^/«. Keuckenius. 6054. -ö- Keyfer 2222.4127. van Keyzenweart. 1I59. Pa'jf. 370. Reindert van Kleffens. 185. Pier Prom-* 370. Coenr. Kr uil. |urj. 369. Mr. JVz. van Kuffeler. j8j. Mr. PêiH. ƒƒ£. va» Kuffeler'. 184. P. />. van Kuffeler. 5613', Jjenry Kuyper. 369. Mr. J. Lqkeman. 851. Gerr.Lam.370. tf-Lambens.369. Dr. P;»^ Lambrechts. 176. p. c. PaW. irec/zf.r. usfT. ..de PaztoV. 1158. ^'ac op 't Landt. i7gMr. ^o/?. de Pange. 5o,-)8. Tadd.Langgras.37a. Dk.van Lankeren. 369. ^. tia?» Lawick. van Pabst. 1156. Bas/, van denleemkolk. 5619'. P. van Lüyveld. 2222. 432e".' P ■ Lenshoek. 1587. Gerr. Lentfrinck. 179. ... Lesteve' «««■ 5Ö13. .. Pewe. II53i Fine. va« der Ley. 851. Mr. Pnd. van Leyden. 2222.4320. ... van Lichtenberg!;. 1153, Mr J. van der Burcht van Lichtenberg. 1x61. Mich. Car. Joh. van der Burcht Van Lichtenberg. iiöi. A, Ter Linden. 1157. Mi. Munt. S'tspk. van der Loeff. 179. j. W. Lachman van Koningsfeldl.5619. ... Lokman 1153. Mr. lVybr.vanL00n.1S3. Mr. Adr. 'van L*tm. rg6. Lod. van \ Loon. 5833. Mr. Dk. El. van Loofen. 178. Mr. A. Looten. 5618. MuP.L0quet.5616. Abn tpursfen. 1161. Sytft Lsyen» j ga. 182. Mv.J.Lufner. 5618. Lugtig. 85 r. Sflm. L«**twsnf. 5617. 5(519. 7. £y. j Luyken. 850. Jr. Peyn^t. p^r. 1 van Lynden. 184. ^. v. Lyn-' den. 1583. ... v. Lynden van Eng huizen. 15%i. PVilh. Lyn- \ Jiager 369. £/j/a Lynflager. \ Jun. 369. Mr. ^aV. Maasdam. 1161. s6ii. Mr. £. va« der Mandere,S5ï, ... van&er ] van MatIe. 4327. F.J.L.deMor- co. 1158. Mr P, J.Matcus. 5854- 5856. £>. Mar*. 2223. 4327. P4eod. va;z Marjelis. 619. van Marjelis. 850. Mi D. J.Marttns.56i%.Mr. J. A. Marlens. 5018. Pft. Er. Martin. 184. J.Masfieck, 367. ^ac, Maf er eeuw. 178. Georgt vanMasfan.6l%. 1155. Dr. ZJatt. /jnf'i. de tUat/is.6o$9. Mt.  BLADWYZER. 1787. Mr. Dan. P. de Mauregnault. 179. Mr. Dan. Syg-Mebius. 182. Mr. Joh. MêMus. 183. Mr. IV. de Meefitr. $153. Hk. Melijm. 369. A. J. Menger.851. ... Menger.1154. 7. A. Menkema. 1159. M<. ff oh. Menfi. 371. Mr. IV. Methorsl. 139, Mr. Er. Met. horst. 1 79. Dr. Ad. Chr. Metz. 371. Mr. Sam. vm der Meuten. 308,: Leend. Ant. yan dtr Meuten, 369. J. J. van der Meuten.., 3*9. ... de • 'Mey, 1157. Br.rnh. Meyer. 3Ó9. Harm. Meyer Hetsxisz. 369. ... Miyer. 1156. D*h. Meyer. n6i. ^»t/j. Meynts. 850. Mr. yaA. Gei-ir, ran Mierop. 561$. lV.Miln.11s7. Dr. Adr.de Mfe/t.5616 Dk. Mil. 849. Cï. Molenaar. 4327, F. /PI de Moncky. 850 ... .Par. ^e Mtnin. itsS, Am. Hk. Mtoyes. 851. M/jrerr. 4327. Mr.J'. C. van der Muelen. 5618. Ur. Abr. Muller, iifji. Ariir. Muller, 1I5. G. Mulder. 11*9. Mr. Ja//. Jter. de Munck. 6059. Mr. ^. /f. Musjchtnbxoek. 5618. * Pv. //«V. va» Muyien. 308. ... ATagel. 1156. ... A'a'/a.j. Ji56, Mr. P. /P Nahuis. 5618. Mr. Par. iValifa. 185. ... de Nave. 1158. Nis. Air. van Neck. 5855. 5856. Mi". «Set. Cd;w Niderburgk. 177. 617. 2222. 605e. G. iVcete- Jz. 1588. M..-/ v. Niel. 115Ö. P. Meuwïand. 1586. P. C. A'oie/. 1159- Hk. van JVoors. 371. Aflf,. y. JS'ottt. 371- J*No%lfen.i5^. Mart. Tj. Nyenhuis. 181. /tfng. LycklamaaNyholt. 184. PiBco Martin. L-jcklarna a Nyholt. 1*4. Jot 'iV>W. ito. J. D. Nyman.850 Qtto Obreen. 1587. Mr. 2'. P. Ode. 5618. ... d'Odieu de Busfy. 115S. ^. Qelkens. 1157. 11 ie. Mare. Ogehvight. 369. /idy. vari Ommeren. 371. Mr. My.th. Ondenvatir. 847. &Ï-. ƒƒ. Onderwa'.er,. 5612. Mr. yp. Everv. Onderwater, J, V. Oorfchot. 5619. Ga&r. v. Ooften. 5617. jVG.Oi/terdyk, Jansz. 3:17 619. ... d'Opjchey, 1158. Mr. P. Op, perdoei. I154. M«-/e JFa//. Opperdyk. 181. 186. Pa/fA. OrrA. 1159. IV. J var. Orten. 1157 Barth.van 0wyk^6i2. Mr. Ouviens. 177 .... Overkap. 1156. P. p. Qver ■ fehie. 850. Mr. W. Cerh. vast Oyen. 366". J. A. G Pagen. flecher. 1584, fl. Paindanus. 5^57 ... Panhuis. 1157. Wyn. Panntkoek , A'Ura. 179. Mr. Com. Pau>tè\tek. Ï?S>, ^oP. Ma«r. P\ir. Vaü Pabn. 6056. N.Paradyïj5ïg. Hk. André Parvé. 1153 50Ó8 Mr. G. A. Patyn. 5068. ;Mr. 7»^. PafjH. 5855- Jof Paniusr 1588. Mr Engelb.Pauw, 176. Mr. J. de Pauw Q iloeut'r, 5068. Mr. Ed. Jac. Penning. 5616. M». Laur. Pcersboom. 370. Z. Pee/Y 851. Mr. Jtnp Perduyn. e/aer. 2. Ofto Repelaer. 5855- P/erm. Reuver» -^èr. Po»»"f Richard. 5856. Jac. Wc de Ridder. 369. C. Riemsdyk. 1156. ,P J. de Ringler. ujg. Mr. F. J. Car. Roelands. 5617. 5618. W. Rtelofs. 369. Jac. Roest. 5616. Mr. y. Roggeveen. 3Ö7; ^/dr. Roghair. 371. ;* /./. Aam. 1J57. Mr. ^. v. flo- f»ar/dr. 5618. ... Romswin- kei. ij56. Mr. Romswin. kei. 22J2. 4320. Mr. Casp. de Reo. 176. Mr. Joh. dé Roo. 847, Mr. J. Roorda. 183. JP. d« tfoox. 180. Mr. W. van Rofenthal.nei. Mr. Irane. Adr. van Rofevelt Cateau. nfji. Mr. paai. Ross. 2223. P. Roskam. 370. 847. Iiói. P»aa. van floj/e». 360. Mr. J. A. de flat/,. 85o. 1159- Dan. de Ruelles. 369; Com. Ruighart. 5&16. Dan. Rutsch.iiS4.D.Ruyseh 1155. W. de Ruiter. 5519. 5620. Leon. Rutgers. Jun. 1159. Mr. Pd7». Ruys. 849. •Sa/verda. r8o. Mr. Abr.Sandra. nöi. Mr. „a„ den Santheuvel. 5612. Mr. Poti. vanden SantheuvelAo^ Hk. Chr. Saxe, 620, Mr, Frki Saxe.137. 179. ii62.Seiaefo.' 1584. va» Afla/-*. 5Ó16. P.  iJLADWYZER. 1787 L. v. Schaik: 5619, 5rjao, Syds Schaaf. 185. Mr. P. Schagen. 850. Dr. Bank. v. Schdlebeek. 5612. Chr. Scheliinger, Harmsz. 369. Mr. Mart. v Scheltinga. 182. 184. Corn.v.Scheltinga. i8ï. Corn. Harm. Scheerhagen. 1X5. Mr. y. du Borefcheper 1157. Im. Jof. de Schepper. 181. B. J. de Schepper. 618. Mr. J.B: T. de Schipper. 1585. Mr. Bern. Mdrius Schik. 1Z0.CoM. v d. Schilde 5856. ... Schim' melpennink v. d. Ooyen 1158. Adr. v d. Schoor. 1161. L. v. d. Schoor. 5853. C. Schoorhei. y.B. Schone 1159. P. Schorhamer, 5616. P. Sc fouten. 6 \Z. D. Schröder. 369. N. F. Schrumpt. 1157. Mr. Alex". Schuylenburg. 5856 Mt.Gil. Schultz. 183. P.Schur.851. Mr. Pad. y/èr, 5617. 5f»r8. Mr. AbelusSiccamd. i8>% yv.Sina.5617. Jt.AgeTj. Huurd v. Sixma. 182. Slabber. 2224. Mr. y&r. S/icfor. 5068, Mr. J. SU. eher. 5855- Mr. G. P v. S/*'». geland. 5*55 Mr. ParfA. v. Slingeland. 6053;.... Sloet.848. UAmor. Alb. AZm.v. Sluiterman. 183. Mr. Andr. v. d. Sluis. 5616. 6057. Mr. W. Aug. Postk. v. Sloterdyk. 182. H. J. Slyper. 178. Jetzevan Sminia. A. Z. 182. Mr. H.'cï. y. Sminia. H. Z. 182. Hobbe Baart v. Sminia. 182. 'Jetzev. Sminia. H. Z. 182 Rein.Smiti 183. (Vout. Smit. 369. Mr. ^T. Snellen. 6053. »t» *. So- Hhh hhh hh meren. T156. Abr. v. d. Spar. 370. J. C.Spengler. 1156 L. y. v. d. Spiegel. 2224. Mr. Lam. P. v. d. Spiegel. 5854. 6054' Tp* Sttak. 180 ... v. d. Staal. 1153. viufcf Stam. 180. if/f. Stant 178. JoÉ. Corn. v. Stapelen. 1161. Mr. Jï. Ff. v. Staveren. 6057. N. J. Steb. 1155. D&t.jac Banr. v. d. Steen. 5614. 5854? P. H. Steenhart. 179. N. Jof. Steenhouwer I157. Teek. St'ev.Ste. phani. 180. J. Stipiaan. 5613. Ant. Balth. Stoop 5612. W. Stracke. 6t8. Mr. P. v. d. Straten. 178. J. Hk.Stulen.%69; J.Stumphius.1159. Mr. J. V. Styrum._ 5068. Banh. Suer. mond. 5615. B.Suiieman. 851. Mr. #. C. Swellengrebel 5618. Jr. Ma«r. P. A'rf. v. Sytfama. 181. }r.D.J.Andr.v.Sytfama. 182. #. 7am£oer. 85 ii Jan Tarxboefer. 1.8 f. ^W. 2aj*.-r; 186. Ja« Teellinck te Grand. 1161. P. Tegelberg. 15*7. h\ Jac. Tegelberg. 1587 Mr. Am. Adr. v. 7ett. 849. Mr. L, P. v. Z\«. Tit.Com. H. 'el ze. 5856. H.H. v.Veen jx59. N. v. Veen. 1159 H H. Verleek. 56:8. W Vtthtl 56A. //< y. rf. foorf. 1157. 56,7 5618 k>> Vos Vt Zyl. 1156. J. /iar. rte Tor v. Sieenw. 1585. ^e*. rfe Vriend. 179- Mr. Abr. deVtiefe. 183. Joh. de Vries. 185. Mr. P. Vromans. 2221. 4326. P. #W 178. Harm. 'de Waard. 185. Pft ff. R.v.dtfVall.ldy der gecantonneerde Militie, enz. 5(5o. Benoemen een Cedeput. ter Vergadering der S:at. Gcner. 160. — Ontvangen een brief van Montfoort, en van HoH«K 5ól. — Zenden een Brief aan Holi. nopens Heusdeu. 561, — Zenden nog andere Brie■ ven aan de Algem. S:at. enz. 563 *-—-—• Bcfl. der Stat* omtr. Mediatie. g2J> *— DeStat.naemen een befl. omtr. de Collecte te Utr. 829. — Doen een Public. 01117. betaalinge der Lasten , enz. door de Burgers en Ingez. v. U;r. 830. — Vernietigen het Genootfch. te Maarfen. -— Deductie omtr. Souverainfteit ïngebragr en goedgekeurd. 831 De Stat. doen by rondgaande Brief aan de Bondger. klagten over die van Hol!. 151^ ■H"—* Schryven een Brief aan de S at. van Holl. houdende kUgrerti J5lg Antw der Stat. v. Holi. op gem. Btief. 1,-24' h h h h h 2 Amers-  i?o> BLADWYZER. Amersf. Verfferking van Krygsvolk enz. — D2 Stat. nemen bed. om Z H. hier te verzoeken. 1528 — Formulier van Eed, voor de Scbmtery. 1528 ■ Waarfchouwing by de afkondig, van den Eed. 1529 ; Eenige Schutters weigeren den Eed en worden ontwapend. — Z. H. komt hier aan. 1530 ■ • Brief van de Vroedfcri. der Stad Utr. aan de Regeer, dezer Stad. 1,53X Brief der Gedeput.Siar. aan de Algem. Stat. 1531 — Verklaaringen van on- derfcneidene Gedeputeerden ter Generalit. Vergader, omtrent de Vergader, te Utrecht. t l 1533 Brief van befchryving der Stat. 1537 . Antw. v. de Jrs. Taats van Amerongen. 1538 ,— De Stat. klagen over het nemen van twee Schep. 1539 Ktygsvolk trekt naar Zeyst. 1539 . Bericht omtrend eene Negotiatie door de Stat. 1539 • ■ Public, tot het dragen van Oranje 2113 Rapport van den bevelvoerends Offic. te Soestdyk. 2114 . Bericht nopens fpringen van Buskruid in de Kerk. 4242 De Stat. alhier vergaderende doen aanfchryving aau de gerechten van eenige Dorpen omtr. inkwartiering. 4344 Tegen-aanfchryving dei Staatsleden te Utr. vergad. 4*4* Brief der Star. aan de Algem. Stat. nopens Holl. 4246 Brfl. der Stat. omtr. bemiddel, van Frankr. 4249 Aanmerk, in de Nederl. Cour. betr. bovengem. bell 425S Z. H. komt hier aan. 425Ó — Public, der Stat. nopens de wettige Regeer. 4911 < Acte van verzoening tus¬ fchen Regenten 5790 Amsteldam. Lyst der Geb. Getr. en Overl. 6 • • Aangeftelde en Overl. Leden der Regeer. 175. 368. 619. 850. 1159. 1585- 2222. 43*<5- 5856. 5945- 6055- De Regeering doet eenige Keuren. 241 . De Schout by Nacht Dedel, krygt brieven van naturalizatie, in Engeland. 27a — Frankryk dringt aan om een Conjui te Batavia te hebben. 47* Beiigt van de Bewind- hebb. der O. I. Comp. om*r. bovengem. CenfuL 474 — Wurtembergfche Trou- pen. «77 .—1—. Som der Penningen op den Bededag verz. 480 Concept van een Ge» ïelfchap, benevens bygevoegd briefje. - Berigten der Burger Socier. en Genootfcb. 478 479 Berigt der Haarl. Cour. nopens overfletDin. 687 —- Veiflag van *t gebeurde daaroratr. (589. 600 Req. tegens de Raden Mtiilmm, Munter en v. der Goes. 691 ;rrr; Refol. op gem. Req, Ö98 : verder Vetflag,enBurg.Ge- conftitueerden aangefteld. 702 Waarfchouwing in de Haarl. Cour. 704 — Aantek. van Muilman, Munter enz. 1706. en volgg. Tegenaantek. der andere Raaden. 977. en volgg. Tegenaant. van Mr. Tem- minck. güo. 1 Biief van gem. Raaden aan H. Ed. Gr. Mog. ten geleide van Aant. 720 Aantek. van Burgem. en Raaden tegen Refol. van 3 April. 792. en volgg. ■ Tegenaanteelten. van 't andergeneclteder Raaden. 99.2 en volgg. » ►— Voordragt yan 13 Raden, nopens intrekk. der Rufol. betttrf. het Commando enz. ?3o —— BefJ. tot aanfchiyv. aan de Perfionar. nopens Comm. ; Geftrooid papier : Het verraad ontdekt. 7.6 ■ R'^q. tot uitzett. van $ Ragden. 739 B.fl. der Vroedfchap op gem Req. 743 ■— Aanteeken. van Burgem. Dedei en eenige Raden tegen gem. b|=fl. iooa — Byvoegfelen op gemelde befl. 744 —7— Verflag der Oprechte Nederl. Cour. nopens het voorgevalleneden 20 en 21 April. 745 -r— Verflag daaromtr. in de Ne  BLADWYZER. i7t7. Nederl. Cour. van Ferlem, 740 « Geftrooid papier tegen de uitzetting. 751 —— Acte van Qualificatie voor Geconftitueerden. 752 — Bekendmakingen in de Dagpapieren omtr. de verkiez- van Geconftit. en Acte van Qualific. 754 « Briefje tot nodiging ter tekening van bovengem. Acre. 755 - Iofinuatie door den Not. Gcniets aan de 9 Raaden. 1756 en volgg. ——- Verrigtingen van den Burger-Krygsraad op de 4 Apr. 763 ——- Wordteen Req. ingeleverd tot removeering van vier Collonellen. 705 ■ Berigt in de Cour. nopens gem. Req. 767 Vier Collonellen worden afgebet en anderen in de plaats gefield. 768 — — Genootfcbap ontvangt 2 Veldftukjes van den Krygsraad, en verrigt deszelfs eerfte Wa. penoefen. op het veld. 795 . Berigt in de Couranten nopens het Adres betr. Rotterd. 769 —— Ander berigt. — Idem omtr. Monument voor Htoft, 770 . Lyst der Pretenfien van de - Adniir. te Amfteld. 772 De Bewindh. der W. I. Comp. verzoeken aan de Stat. om onderfteun. 773 — Vergader, der O. I. Comp. - 773- ms, Hahhhhhivh — Geftrooid briefje betreffende de Rbyngraaf v Salm. 974 Bericht uit de Opr. Ne derl. Cour. tegen bovengem. Brief jen- 575 GeftrooM Briefje nopens de Acte van Qualificatie. Idem. • Berigt van den gekwerCten Bakker Retberg. gjé * Verklaaiing van 11 Raa- den, om niet in den Raad te verfchyren. i003 ——- Acte ran Qualificatie. ingeleverd. 1005. — Befl. v. d. Raad daarop. 1007 ——- Bewceging by het firafoefenen aan een misdadiger. 1007 —— Brief van 7 Raaden aan de Vroedfchap omtr. canvt. catie Hem Brief van agt uitgezette Raden, houdende protest. 1009 Vtrkiezing van 9 Raden. I9IO ■ Req. van 1100 perfoonen aan de Vroedfch. tegen de uirzett. van Oude en verkiez. van Nieuwe Raden. ion Req. van bovengem. aan de Stat. 10,4 —— Declaratoir en Acte van eenige Oudihatsgezinde. 1019 Opregting van eene , zo genaamde, opregte Vaderl. Sociëteit. 1C)ao Beweegingen omtr. teeke- ning van bovengem. Req. 5/ Arendt. ,020 >— Bekendmaak, van Arends. ion — Promotie v»n den Krygsr. 1022. 1057 h h h h h 4 am-  1787. BLADWYZER. AMaT ld. Waarfchouwing tegen aandrang, ongeregeldheid enz. aan 't Stadhuis. 1022 ——- Brief van 9 Raden hou> dende Protest tegen verkiez. 1023 Brief van den Raad Geel' vinck nopens uitz. en verkiez. 1025 ■ Salm vertrekt, als ook een Detachement uit 'tGenootfch. Een Soldaat mishandeld enz. 1029 . Voordel omtr. Soldy, en omtr. regelmat. Burgerwap. 1036 ■ Brief van 16 Raden, aan de Stat. nopens uitz. en verkiez. van Raden. 1030 ia. volgg. —— Scherpfchutters uitKampen ensnderen,komen hieraa' .1041 . Bekendm. v^n J, C, Hes- pt nopens den cnderfcbepten Brief van v. Leeuwen. 1042 —— Req. tot onderzoek nopens gem. Brief. 1043 Zie 'ook 891. en 945. • Bèfl. op Req. van Oud- ftaatsgez. en Request. 1047 ■ Req voor de oude Crm- fl'ttu ie aan de S'.at. I05O . Voordragt omtr. belegging der Vroedfch. e< z. 1054 Affcheid van d Kapteins Bourrourt en Duim. J055 . Geccnftitueerden zesden rondgaande Brieven nopens Gedtpii*. van Overysfel enz. in de Stat. Gener. — Bemiddeling 'vnz. 1058 1 Adres van Geconftit. aan de Sn* 1059 Geftrooid Blaadje to* wederkeer, aan de Burgen enz. IOÓO —— Bericht in de Opr. Nederl. Cour. tegen gemelde B.Iaadje. 1063 • Berigt in de Vaderl. Cour. nopeDS zeker verzoekfchrift. joófi ■ Relaas van wanbedryven, plundering enz. 1067. ■ Lyst der geplunderde Huizen. 1317. —>— Verder verhaal vap de wanbedryven 131$. — Eenige berigten uit de Couranten tegen befchuldigingen. 13 as tot 13.* 7 ■1 1 Heethoofdige berigten uit de Opr. Nederl. Cour. 3097 1.080 Kapt. Melvill wordt te G^nua by den Doge wel ontvangen. I081 —— Bekendm. nopens Nition. Fond?. " i.Qg 1 ; Waarfchouwing van Raden ter Admiralit. 1327 Maiifchapp. trekken naar Ouderkerk, —r Gewapende Vaartuigen naar de Zuiderzee. 1328 Bekcndmak. voor Kapt. dts Arms. Plegtige; begravenis. 1329 Vrywillige Burgers trekken uit naar Muiden. 1330 —— B.'looning aan de waakende Burgers toegelegd. 1331 Bikendm. nopens vrywillige Gifr. — Viar Kattenburgers gefchavotteerd. 1332. — Een derzelven weder van de Galg genoomen en üatelyfe be-  BLADWYZER. 1787, begraven , door Scheept- timmerlieden. 5945 Amsteld. Valsch her. omtr. buitenlandfche hulp. 1333 üittrekzel uit de Opr. Nederl. Cour. 1334 Stads Soldaten gaan naar den Uithoorn. 1336. 1339 Burger Krygsr, vergaderd en field Offic. aan. 1336 Bekendmaaking v. Zion Qjiint, en Elias Baart, 1338 De Vroedfch. neemt een befluit omtr. Rap. van Befogne, en Artilleristen. 1339 • Adres van Geconftit. aan de Regeer, om Manfcu. aaar Utr. 1340 Bell. der Vroedfch. tot sanwetv. van 600 a 700 Man Waardgelders. 1343 —— Bekendm. nopens bovengem. 1345 —— Bekendtn. der Vaderl. Societ. 1346 —— Bekendm. van Kapt. Aber. fin te Nieuwer Huis. 1347 ■ ■ Adres aan het Defenfie- Wezen om Wapenen. 1348 Bekendm. v.'t Genootfch. en Berigt van Uitlovers van Premiè'n nopens een plan van invloed enz. 1350 ■—- Declar. tot afzett. v. de Burgem. Dedel en Beels. 1355 ■ Berigt der ontmoeting aan den Gr. y. Rechter en, 1363 ' Kinder - Genootfcb. Pro Patria vuurt. 1364 * Artikul in de London Ga- zette nopens f ranfche Troep. 1364 *—— Wet Defenfiewezen zendt Hhhhhhhhb. een Kanonneerboot naar Haa« feit. I3r55 Adres van Schutters tot uitzetting van een mede Schutter. 1936. Adres van gem. Schutters aan het Deftnfiewezen. 1941 • Waarfchouwing tegen vermeende Lastet omtr. v. Salm Idem. Bekendm. v. de Societ. en Genootfch. 1937 Vrywillige Burgers trek- 1 ken uit naar fJtr. en Muyden. 1938 4060 Berigt der Opr. Nederl. - Cour. nopens de Franfche Mediatie enz. 1939 Berigt in de gem. Nüderl. • Cour. betreff. Z. Hoogh. • 1 1940 —• Beweeging voor de Keizerskroon. —-■ En uituodig. . der Leden van het Genootfch. — Uitnodiging tot Giften door 't Defenfiewezen dezer Sta-1. _ 1945 — Berigt uit de Nederl. Cour. betr. den Hoofdoffic. 1949 — Den Krygir. en Gecon¬ ftit. doen adres tot afzett. v. den Hoofdoffic. 1950. Wordt afgezet. mt ——- Brief wegens verval van Koophandel. 1952 —«— Berigten in de Dagpapieren offitr. aanmarsch v. Troep. 4056 tot 40Ö0 —— Byeenkomst van Regenten. — Berigt tot Comparitie v. Genootfch. 4061 "—»■ Aanfpr. uit de Opr. Nederl. Cour. door Batavvs^oóz ■ Gedachtenis van de overwinn. op Doggersbank gevierd. 4063. — Zeket Boekje by Arenïs verboden en aanmerk, daaromtr. 4orJ8 ——- Aanmerk, in de Opr. Nederl. Cour. omtr. bovengem. 4071 —— De Vroedfch. fuspendeert den Stadhouder en Cour. berigt Haaromtr. 4073 —— Uittrek z. uit de Nederl» Cour. «opens fuspenjie enz. 4074 Uittr. uit de Geld. Hift. Cour. nopens gem. fuspenfie. 4077 -— Uittr. uit de Woeroenfche en Vaderl. en andere Cour. nopens den marsch v. Pr. Troep. 4079 toe 4083 ■— Uittr. uit de Geld. Hitt. Cour. betr. den Marq. de Veras. 4cg3 — Bekendm. nopens aanwervingvoor Holl.—Bekend, mak. aan de Leden der Bur. ger-Societ. en het Genootfch. 4084 en 4085 Am-  BLADWYZER. 1787, Amstilp. Uittr. uit de Vaderl. Cour. nopens zekere huwlyks verbintenis enz. 4186 11 Vyfde bezending uit de Burgery naar Muyden, en terugkomst der vierde bezendiog als mede die van Utr. terug. 4087. Wordt door anderen vervangen. —f Ruitery naar 's Gravelar.d. 4093 Stads Soldaaten gaan v. den Uithoorn naar Utr. —Beweegingen. — Cour. Berigt daaromtr. 4088. (1 Kapt. Kltckentr verzoekt zya ontflag. Het Ge- nootfch. trekt door de Sad. 4991 1«" " Algem, Provinciale Vergader, van Kiygsraden, Burgercorpfdn enz. alhier gehouden 4092. - Refol. van gem. Vergad. 4095. —— Be. kendm. van gem. Vergader, nopens Nation. Geconftit. te Parys. 4 ,97 Cour. Ber. nopens Pr. Troep. enz. 4098. 4099 Cour. Ber. nopens Can- tonnern. te Givet enz. 4100 nopens aanmaiscii van Pr. Tr. enz. 4101 ■ Ber. der Geld. Hift. Cour. 4102 ■ Verdedig, tegen laster door B. v. d. Bergh. 4103 — Aanfpr. aaa 't Volk van Nederl. uit de Nederl. Cour. 4104 Uittr. uit de Opr. Nederl. Cour. 4105 Aankond. v. d. Specta- tator met de Bril. 4106 • ■- ■ Beiigt tegen laster in gem. Soectator. 4107 1 Bekendraak, nopens toe- ftemra. tot trekking van het Genootfch. 4108 1- Battery te Diemerdato aangelegd. 4109 ■ Lasterfchriften, 4655 Adres van de Algem. Provinciale Vergader. 4660 Aanmerk, tot verfchoo- ning van bovengem. Adres uit de Nederl. Cour. 4668 De Krygsraad befluit tot een nieuwe inrigting der Schuttery, — Het Genootfchap trekt voor de eetfte maal door de Stad. 4669 . Uittrekf. uit de Opr. Nederl. en andere C^ur. no« pens Vroedfch. Vergader enz. 4671 Befl. der Vroedfchap nopens de Jaarmarkt. 4677 ■ Bekendm. van Burger» corps, Socier. en Genootfch. 4678. 4680 — HetGarec'u maakt Keu ren omtr. het fteïlen der Kraamen. 4680 Opfchudd. indeRoom- fche Kerk. — Sesda Detachem. Burgers naar Muyden, naar den Uithoorn, en van 't Genootfch. naar 't Legertje. 468 r Regeerings Regiem. - Bekendmakiage in de Dagpap. 4682 tot 4693 Verhaal vandeomwente- ling in deze Stad. 4694 Bemoediging ia dö Opr. Nederl. Cour. 4699 Am.  1787. B L A D W Y Z E R. Amsteld. Uittr. uit bovengem. Cour. 4705 • Uittr. uit de Vaderl. Cour. 4705 — Bekendm. tot uitftel der Jaaimaik:; en nopens aaoftell. van vist Command. tot verdedig, der S ad. 4710 - Waaricfo. in de Opr. Nederl. Cour, 4712 . Brief in de Ned. Cour. nopens toeftand van zaaken. ■ Uittrekz. uit de Nederl. Cour. nopens Utr, en v. Salm 47i7 -—,— Berigt aan 't publiek uit bovengem. Cour. nopens gerugten. 7418 m. De Regeer, dezer Stad ontv. een Brief van de S'at. ten einde met hunne befluiten inteftemmen. 4720. — Ontvangt een nadere aanfehryv. 4739 - —: doet eene verklaaring tot harmonie aan de Burgery. idem .. Refol. der Vroedfch. op Req. der Vlugtelingen. 4721 —— Nieuwerfluis door de Pruisfen ingenomen en Ca pitulatie. 4722 - Urttrekfel uit de Vaderl. Cour. tot opbeur. 4723 en volgg. Befluit der Regeer, voor de Predikanten. 4725 —— Kooplieden doen een bezending naar 'sHage. 4727 m 'Uktrekf. uit de Opr. Nederl. Cour. en voorftel tot ■verded. 4757 ' Ref. van de Admlraür. nopens Ammunitie enz. 4730 Nader Ref. van gem. Admiralit. 4733 ■ Briefje van denHr. J. Cetlvinck aan den Hr. v. d. Hoop. 4735 ■ ■ Berigten uit de Nederl. en Vaderl. Cour, nopens de hulp van Frankr. enz. 4746 en volg?. Uittrekzels uit de Nederl. Cour. 4740—4744 , Notificatie van het De¬ fenfiewezen. 4744 ~ Berigt uit de Nederl. Cour. nopens Naard.en Weesp. 4745 Uittrekz. uit de boven gemelde Cour. 4746 Hoopgeeving op Fran- fche hulp in dezelfdeCour.4748 Inftructie voor Gecommitt. aan den Hertog- 4749 •n. Nota of antwoord v. d. Hertog. 475I : Berigt in de Vaderl. Cour.nopens bovengem,Cominisfïe. 4752 ' Naarden en Weesp , geven zig aan de Pr, over. — Berigt uit de Opr. Nederl. Cour. daaromtr. 47$ 3 —— Berigt in gem. Cour. nopens de Commisf. omtr. Burger Militaire zaken. 4754 Misverftand tusfchen de Commiifie en den Hertog. — En verflag wegens Commisfie by den Hertog, in de Vaderl. Cour. 4755 Idem ia de Geldericne Hifi. Cour. 4757 Am-  25ladwyzer. ï;8^ Amsteld. Den Raad befluit om twee Heeren naar de Princes in den Haag te zenden. —— En berigt omtrend een Nota van den Zaakwaarnemer v. Frankryk. 4758 Jittr. uit de Nederl. Cour. nopens oorlogs verkl. v. Frankr. 4759 • De Regeering doet eene Geldleen ing. 47<5ö ■— Commisfie gaat naar den Haag, en voorftel van dezelve aan H. K. H. 4761 I — Antw. v. d. Princes op . bovengem. voorftel 4763 Verflag in de Neder). Cour. nopens gem. CommisC enz. 4704 r ■ Idem in de Opr. Nederl. Cour. 4767 . Berigten in evengem. Cour. nopens Franfcbe hulp. 477o en volgg. " Brief van den Hertog van Brunswyk aan de Regeering nopens ophoud, van wapenftilftand. 4775 ■ Verhaal van het gebeur¬ de alhier na de verlaating van Utr. 5286 tot 5304 . Verflag van de Krygs- verrigtingen der Pruisfchen tegen deze Stad. 5305 tot 5322 Verder verh. en Cour. I berigten. 5322 en volgg. Kef. der Stat. over eenen brief en afgevaardigden deser Stad. - 5827—5333 Approbatie der Stat. , van het nader verrigte wegens Amfteld,. 5334 en volgg; \ Deel. der Regeer. 5341 —— Vervolg van 't verhaag 534* Herhaalde onderhandeling met deze Stads 5345 Brief der Regeer, aan de Admiralir. over aanplakk. van Public, omtr. Oranje dragen enz. 5349 —— Antw. der Admiralir. en nïdeie brief. 5351 Rapport van «Je Offic. v^ de Werf. 5353 Refol. der Star. nopen» toetreeding dezer Stad. 5355 Vervolg van 't verhaal. —- Brief van den Hertog omtrent overgave der Leydfche Poort. 53<5r Het Regim. Auxlliairen van Mappa outwapend, en Kanon van de Batteryen.53621 Auxiiiairen ontwapend en 't Oranje dragen breekt door. -— Witmondt In bewaaring genomen enz. en Capitulatie der Stad met den Hertog. 53^4 —— Vervolg van het verha;:!. 536^376—538(5.5393- 5395 5390.5413 Refol. der Stat. en Lyst van perfoonen door. de Princes als Autbeurs enz. 5368 Refol. der Srat. tot afkeuring van de tegeuhouding der Princes. 5366 Waarfchouw. tegen onrust en tot dragen van Oranje. 5374 — Verdedig, v. d. Heer y. • d. Eorgh. 5386 —— BedenkiDg tegen ! gem. verdedig. 539o Am.  1787. BLADWYZER, Amsteld. Public, wegens Bezetting van Staats Krygsvolk. ' , 5394 ' Vee! volks gaat met Patpoorten naar Frankryk. — De Boekverkoper Schuurman gevat. 539$ Zwitzers trekken binnen. 5397 T?— Eenige afgezette Heeren vertrekken naar Brusfel enz. 5393 —— Memorie der Leden van den Grooten Krygsraad aan de Prins en Princes. 5399 « Andere Memorie van • gem. Krygsraad. 5501. Antw.. daarop. 5404 Refol. van de Krygsraad nopens in ie nemen Krygsv. 5404 - 1 Nota van den Hertog tot disfoluJe van den Krygsr. 54Ö5 * Befl. der Regeer, op gem. Nota. 5406 . Bevel van Burgem-, aan den Krygsraad tot ontwapen. 5407 —— Orders van Collonellen aan de Offic. der Burgeiy. 5408 Brief van den Hertog aan Burgem. rot rader aandiang van zyne Nota. 5409 Berigt wegens ontflag van ■ Leden van den Krygsraad, Ruitery enz. 5411 . —— Commisfie na den HaSg gezonden ontvangt eene Nota van de Peins. 5417 1 —— Bekendm. der Regeer, omtrent Poonerfchap aan ■ Vreemdelingen. 5419 —fteveelen tot gevangenis in 't Werkhuis; 5421. en volgg. — Lyst van gevangene Per* foonen. 542j Infinuatie van P. Bode, aan de negen gerémoveerde Raden. 5426 — Idem van J. Clemens van Hall, Pi Backereu Jac. Wal. Ier, en Verklaar, van den Hr. Vaülant. 5429 Vervolg, vsn Gebeurte- nrsfen. 5^ Infinuatie aan de negen afgezette Raaden, door Mr. G. N. P. Hazelaar , 57,7. Idem door eenige anceren. 5719 — Oproer onder de Militie. 5730 —« Commisfarisfen van Z» H. tot regeling van den Burger Krygsraad en Schuttery. 572 r Public, van Z. H. omtr. bezwaaren der Burgeren en Ingez, .5722 Commisfi» van Z. H. tot verander, der Regeer, komt hieraan. 572a Societeitshuizen worden gefloien, waar van zig de Leden beklagen, 5723 —-— Teekenen van verbitte. ring en haar. 5723 Geconftirueerdens gedagvaard. 5724. Verfchynen ter SchoHtsriille. 5727. 5729 r ■ Ontflag van liurger Of- . ficieren. 5724 Den Hertog van Brunrwyk ter Masityd -onthaald. 57-21* am'  BLADWYZER. 1787. Amsteld. Oproerige Soldtaten ^geihafr. 57127 Het oproepen der Burgers omtrend bezwaaren volgends Lastbrief niet volvoerd. 5718 ■ Burgers loopen van de W3gt en bewegingen. 5738 — De Regeering wordt ver. anderd. 1729 —— Public, wegens verander. der Regeer. 5733 Lyst van ontflageue Leden van Regeer. 5739 ■ Bekendmak. omtr. Gefchiedfchriften. 5740 e» folgg. _ Ongeregeldheden aan het huis van Verlem, 5944 —Beweeging. op de Beurs. 5949 —— Waarfchouw. tot dragen van Oranje. 5951 ■'■ — De Heer Hovy verlaat deze Stad met 'er woon. 5953 — Statelyke optocht der Scheepstimmerlieden. 5953 —— Herftel!. v, den Burger Krygsraad door Z. H. 5957 ——— De Regeer, bepaalt eenige artikel, nopens de Schutter y. 596j ■ ■ ■ Berigt van Beftierder. v. d. Levantfchen handel 5967 ■——■ Melvill ontvangt den Koning van Sicilien aanboord. ^68 De Regeer, ontzegt eeni. «e perfnonen de Stad. 5968 Applnuadam. Re<]. van Burgers en Ingez. voor de regten van Z. H. 608 — DaJelykheden der Oud- en Nij•ï-.wftaatsf. 5063. en .volgg. Arnhem. Oproerigheden door de Soldaaten van Sommtrlatte alhier gepleegd. 377 Oproerige bewegingen en Ontwap. der Burgers. 1617. — Lyst van geplunderde Hui2er- 1620 Aangeftelde en Over!. L*r den der Regeer. dg —— Berigt wegens guarnizoens verander, en flegt gedrag tier Ruiters. — Brief van den Heer Athione aan de.iBurggr. vanLyttden.Bgj Befl. der Stat. tot onder'. defenfie met die van Amersfoort tegen Holl. g,g —— Berigt omtr. behandel, der zaak van Jr. v. d. Capellen tot de Marsen. j?50 Befl. der Stat. wegens de Mediatie van Holl. 860. Cspi»,'ifnproteff. tegen gemeld beihiit. soi Ontwerp van een Befluit omtrent het rappelleeren der Troupes door Holland. 862 —• Brief der Stsr. van Geiderl. aan die van Ho!!, wegens Krygsvolk. 354. Idem aan de Star. Gener. 865. Stellen een Reglement omtr. de Militaire Jurisdictie 8C7. —— Schryven een Brief aan de Algem. S:at. omtrend betaling aan trouwe en ftrsf aan ontrouwe Officier. 868. Schryven een Brief aan Holl. qbpens of iers aan den Ganer. v. Kysfel. 8/r ' Sententiën van den Militairen Kryjhraad en 7. 0. segen v. Hoey en van der .Uoov om 't inliaan van Ghuen '1871. pn volSS- Aa«-  i7Z?. BLADWYZER. Arnhem. Handel, der Stat. Omtr. Nieuwe Gedeput. van Utr. in de Vergader, van H. H. Mog. —; Aanfchryv. aan den Prins; —— omtr. famentrekk. van gewapende Burgers, enz. 117.? en volg. " Berigt van Zevenier omtr. Krygsvolk. 1176 ^— Regiem, omtr. Milit. Jurisdictie aangeplakt. 1177 Public, tegen 't uittrekken naar Utr. 16a 1 —-— Mariniers v. v. Salm. gaan naar *t Loo. 1623 . Public, van bet Hof omtr. geweidenaryen der Militairen en debauchering. k Befl. der Stat. nopens verbod v. Holl. betr. uitvoer van fterke dranken. —- Ep verbod van uitvoer van Hooi en Stroo. 2240 Geldligting door de Stat. betaamd. Voorfchrift aan dt Predik, en befl. omtr. bemiddel, v. Frankryk. 2241 BefL der Stat. nopens de Princes en ue Koning van Pruisf. 2245 Aanmerkelyken Brief der Stat. aan die van Holl. 2248 —— De Staten nemen maatregelen tot ongehinderde doortogt der Pruisfchen. 2157 Gewelddadigheden v. het Krygsvolk. Idem . . De Stat. Hellen een Premie op de ontdekk. der Schryvers van zekeren brief. 3258 —— De Staten doen een Geldleenmg uitïchryvet). 4339. — Beken-Ja?, in de Geld. Hifi. Cour. daaronstr. 4340 Het Pruisfifche Leger trekt op Gèldersch Grondgebied. „ . . 4 mi —— Verbod van Jagen. 5071 —- Publicatie tegen baldadig, heden. 5072 ~ Publicatie omtr. fchikkingen tusfchen Z. H. en den Hertog van Brunswyk, nopens Deferteurs. 5074 1 Vier Ridders doen Req. aan de Stat. tot opheffing van Procedures. 5631 Berigt vari H. fiddensln- genieur enz. en F. M. LoeffIer omtr. befchuldiging. 5632 de Regeer, doet een Public, omtr. 'c Oranje draagen. 5879 Asperen. Verhaal nopens het opligten van den Drosfaart v. Alphen. 2021 Assen. VerfcHil omtr. Overftemming. 6eo —— Vrugteloozeri Landdag alhier uit öneenigheden. 844 — Req. van Genootfchappen. 4303 Relaas van het verder voorgevallene en oneenigheid in dit Landfchap omtrent wapening enz. 4304 430Ö • De Public, van 1785 tegen 't Oranje dragen vernieuwd; en daarof) gevolgde omwending van zaaken. 5066 —— De Staieu van het Land-" fchap . Drenthe nemen befl. omtr. Dankzeggingen. Vernietig, van Genootfch. V Omtr.'tOranjc dragen enz.5831 — Public, tot dankzegging, eendragt enz. 5832 As-  BLADWYZER. 1787. Assen. Befl. nopens Genootfch. Kerkelyke en andere perfoonen. 6028 Bell. cmtr. draagen v^n Oranje. 6035 Idem omtr. Schimpfchrif- ten. 6036 Axel. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeer. 1587 B. Batavia, (hevigen Brand te) 84.7 • Berigt in de Opr. Ne- derl. Cour. betrtfflnde deze V' lkplant. 4323 Bededag. ( Dank - Vast- en ) UitIchryvirig van dezelve. 393 Bsrgen op DrN Zoom. Berigt omtr. ontwonen, van het Battiillon van Gtenier. 6049 Beverwyk. Burgers en Ingez. leveren Adres in omtr. het Yken , Broodweegen enz. — en Berigt van Burger-Gencotfch. _ 3,5 Eenige- Ingezetenen leveren Adresfen in aan de Stat. ook omtr. reclameering van Sesfie en Stem. 533 Leden der Burger-So- cie\ leveren een Adres aan de Regeer, in tot bevor 'ering van 't algemeen belang; en gunftig befluit daarop, flsi — Brief van het Burger Gt.-ze!!ctf. alhier. 1468 Berigt nopers het bovengum. Gezelich. 4389 't Bildt. Eenige door Pruisfchen omflagc-ne Krygsgevjn. genen irt kken hier door. 6004 Bloemendaal. Berigt omtrent Iii iii ii Dankadres. jpj Burgers trekken uit. 1194 Bodegrave Gerootfchap. 131Ó ■"— De Soldaten uit de Wie- riker Schans lopen naar 't Geldersch grondgeb. over. Idem. Bor.sK'ard.Aangeftsldeen Overh Leden der Reater. 180. 1P5 Bommel (Zalt-) Vergader.wegens het Nationaal Fonds; en Lyst der Beftierderen. 17 De Regeering dezer Stad verbied het geeven in gem. Nationaal Fonds. 187 '"" -•■ Berigt wegens vreugde bedryven op den 8 Maart. — En vei bod van Schieten enz. 375 —— Sociëteit opgerigt. 834 1167 —1 '— Maatregelen tot verdedig. 1107 Holl. Krygsvolk ontv. leening v. Gelder!. 1168 ■ Geweldadigheden enz. 1605 ■ Public, tégen geweld enz. 1606 -— Nadere Public, tegen geweld, enz. 1008 Bekendm, der Offic. van 't Regiu). v. Waldek omtr.hün Uitiogt uit de Wiliemd. 2229. 4335" —< Verjaardag van de Princes gevierd. 2235 Een Kanorniergeftraft; er Korftapel in hechtnis. 2256 Brand, te Batavia 847 Bp.eDa. Beiigt nopens een Crimineele dagvaarding aan den Advoc. Mr. J. v. Heusdcn. 612 i iii ü Bre-  1787. BLADWYZER. Breda. Verjaardag van Z. H. gevierd. 844 Bedenking der Nederd. Kerkenraad omtr. zeker trouw en ondrrtrouw Regiem, door Z. H. geëaianeerd. 845 ■• Acte van Arrest op de goederen van 't volk V. Heifen Philipfthat, 2218 ■ Bewegingen en brief daar omtr. door een Offic. 2220 Verjaardag v. d. Princes gevierd en Publicatie. 4315 Beest, (De Staar. Gener. maaken eene fchikkir.g orrtr. het gerigtel. onderzoek in de zaak van; 905 Prielle. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeer. 1586.5616. 6058 i Vreugdebedryven op den 8 Maar'. 493. 676" Adres en Declarat. van Burgers voor de oude Conftir. 1104 ■ Befl. op gem. Adres. 1106 —— Req. v. Burgers enz. op aanfchr. der Stat. nopens verlof tot Oranje Cocafdens. HC9 —— Berigt omtr. verfchil tusfchen een Schildwacht en ge wap. Manfch. irio ■ De Minderheid der Reger. i' doet Req. aan de Star. 1429 • Waarfcb. tegen Kruit en Schietgeweer. 198Ó •i Request van Offic. enz. van het blaauwe Vaandel tegen Mr. W. Hoyer. 4132 —— Befl. der Regeer, op bovengem. Req. 4-3? De Regeering neemt voor- . zorg tégen het Burger-Legertje. 4137 • ; Uittr. uit de Opr. Nederl. Cour. 4818 ——- Befl. van het Genootfchap j Getrouw voor Stad enz. 4^18 ■ Het Genootfch. prefen- teert Req. aan de Stat. Befl. der Stat. daarop en Verklaar, der Stads Afgevaardigde 4820 en volgg. Berigten uit deOpr. Nederl. en anderen Cour. 48211014824. Berigt nopens de Omwending. 4824 ■ Public, tot vernietig, van het gewap. Genootfch. enz. 4825 Vreugde Maaltyd. 5521 Public, te^en geweld enz. 5759 De Heer Vink Schout enz." van Abbenbroek bekomt zyn o tfl.en een ander aangeft.S7öï Brouwershaven. Vreugdebedryven op den 8 Maart. 542 Bussen der Staten Bodens. 52 C. Campen. Memorie der Ridder- fcti. omtr. Regeer. Reglsm.585 Verklaaring en Voorftel der Riiderfch. omtr. Refol. van 31 Jin. 588 Coijfkieratien van 2. H. omtr. Regeer. Regiem. 59° tot 593 Aantek. der Steden Deventer eu Zwolle tegen de eerfte Memor. der Ridderfcb. 594 ,. Vsrklaaring der Stad Zwol-  BLADWYZER. 1787. Zwolle nopens Plan van reforme en?. 596 Campen. Voordrage der Sleden Deventer , Campen en Zwol nopens den Brief van Hasfelr. 600 Advis der Meerderheid v. d. Ridderfch. nopens Misf. v. d. Sudhouder. 6c 1 ~ 1- Commisfie tot onderzoek der Misf. van Z. H. óoi Beftierders tot het Nati- on. Fonds verkozen. 612 Befl. der Star. op 't Dankadres der Burgeren. 837 1 Rapport van Gecomm. ter Financie in Friesl. waarmede de Ridderfch. en Steden inftemmen onder bepaalinge. 838 en volgg. . De St3t. benoemen eenige Heeren tot bemiddel, der Utrechtfche zaaken. 841 Commisiarisfen door Z. H. en de Stat. benoemd. 841 — Vrugtelooze onderhandelingen en fcheidiug derzelven. — Rapport omtr. begeving van amten enz. 842 BelL der Stat. omtr. bemiddel, der zaken v. Utr. Idem. Bewegingen en Maarregelen ter verdedig. 2180 Ds Staten verkiezen den Riddert» Ternant tot Hoofdgebiederover de Burger Corpfen. 2190 Brief der Stat. aan Fries. land, Groningen en Drenthe. 2190 ■ Berigt omtr. het ge- Iiiiiiii beurde met de Stad Hasfelr. 2193 Brief der Stat. aan de Stad Hasfelt. 2194 • Public, der Stat. omtr. d'AlmareSfVn van geen overlast te.doer. 2197 ■ Beurtfcbipper van Hasfelt, te Zwolle en Anft. de Styger verboden. *'97 . Voorwaarden der S ad Hasfelt met de Star. 2198 ■ Geldersch Krygsvolk trekt uit Hasfelt. — De Secretaris op de vlugtenz. 2199 Berigr omtr. het voorgevallene alhier en Brief v. d. Kon. v. Pruisfèn aan de Stat. omtr. doormarsch van Troepen. 5039. Uittr. uit de Delftfchs en Opr. Nederl. Cour. 5040 5041 N^ier vetflag. en befl. der Stat. tot antw. aan Ptuisf. 5024 en volgg. Adres van gew. Genootfch. tot weiger, van doortogt voor Pr. Troep. enz. 5044 ■ Uittr. uit Opr. Nederl. Cour. omtr. bovengem. brief v. Pruisfen. 5048 en volgg. Waatfchouwing van den Hertog v. Bruwwyk 5050 Birijst uit de Z. Holl. Cour. omtr. Pr. Troep. 5051 Refol. der S:at. tot heiftel van Z. H 5606 . Eerigftn R'dders en af. gevaardigden ftemmen niec in bovengem. RdoJ. protesteeren enz. $6o3 iiiiii 2 Cm*  I787. BLADWYZER. Campen. De Star. nemen een menigte andere befluiten. 5608 en volgt:. , Da Regeer, ftaat het Ora Me-draagt-n toe, enz. 5611 Commtsfte lot. Defenfie, zie onder Holland f Staf. vanysGravenhagt, Franeker enz. Confenc. 9H Cu lenijürg. De Lieuten. Balneavis komt hier met een gedeelte H «I!. Krygsvolk aan. 1169 Bewegingen,en Public. door den Prins daar omtr. gedaan. 1610 1— De Regeer, verbied den uitvoer van levensmiddelen naar üfr. 4338 D. Delfshaven. Berigt nopens Narjo.. Fon-is. 645 — Bekendm. v. het Ge- nootfchap. 3030 — — Her. Genootfch. wordt in den Eed genomen en ge wettigt1. 4457 Delft. Lyst der Geb. Getr. en Overl. 3 Aangeftelde en Overl. Leden der Regeerin.;. 176. 644. 1584. 2222. 5098. 5102. 5612. 5854 « DeHr. AtVygcl woidt in hechtenis gezet om het innaaien van een Detachem. van Genootfch. 59. Nader Berigt omtr; gem. Hr. Wy gel. 195'. .—. Wewtt ontflagen. 643 Berigt nopens algem. Vergader, der Schutteryen, Gildensenz. binnen deze Star! te houden. 196 — Brief vnn de Burger- vergad. aan H. Hooft Dat z. Burgem. v. Amfteldam. 381 Nieuwe Sociëteit hier opgerigr. 382 - DeHr. Geesteranusver- krygt het Schoutsambt vati Biesland voor 600 gl. , 644 Stadhouder!. Catechisrn. 045 —i Vier uitgewekenen en onfchuldig verklaarde Leden v. het Genootfch. komen weder terug. 8S0 Gewapend Genootfch. trekt uit. 1654 —— Acte van Qualitkatie. Guardes te paar! trek. ken onverwagt b nnen. 1656 , Voorllel van het Delft- fche Genootfch omt. Werkeloosheid aan de Vergader, der Burger Corpfen te Leiden. 1058 — Rapport der Vergader, op bovengem. voorftel. i6*o Bekendmaak, van Gecoa- É". Berigt uit de Delfifcbe Cour. nopens het BaUInttr fehap van 'sHtge. 1665 -—— Berigten nopens bemoeijing van buiten!. Hoven. 2278 — Berigten omtr, onderdeur, v. Huisgezinnen) vuuring, en*. 2279 _ Rondgaande Btief aan de Landgenoten. 2282 Berigt der Commisfie van Gew. Burger-Corps tegen vojr-  BLADWYZER. 1787. voorgem. Brief. 2290 delft. Berigt nopens vuuring van 't Genootfch. en bewegingen. 2291. Exercitie - gezelfchap. 2292 Declarat. van het Genootfch. tegen het ExercitieGezelfchap. 2293 • Relaas omtrend het ver ligtte door het Burger-Leger betreffende de verandering der Regeer, enz. 2209 tot 3005. Nadere opheldering. 4394 . Refol. der Regeer, tot wettiging van het Genootfch. 3QI5 tot ontflag der Schuttety. 3017. — Public, daar omtr. 3019 Triumphzang en verhaal van het verder verrigtte door 't Genootfch. binnen de?e Stad. 3011 ■ Berigt omtr Aéte van Qu.iüficatie en bekendm. v. het Genootfch. 3024 — Een Detachement uit het Leger trekt naar Overfchie ontwapent de Ingezetenen 3026 Burger Leger breekt op , en geeft een Brief over aan de Regeering. 3028. — en verniet, nog eenige Oranje Sociëteiten enz. 3029 Berigt der Hist- Cour. ' 3029 Her Genootfch. de/er plaats verkrygt Kanon v. Gemm. Rtdert. 4116 Brief van de elf afgezer- Iiiiiiiii te Raaden aan de S?at. 4390 De Stat. verklaren de Remotie der Rai. Domesticq. 4393 De elfde Raadspiaats wordt vervuld. 4394. Nadere ophelder. 4411 en volgg. ■ Berigt tot vrywiliige giften. — Vier Geconftit. benoemd. 4395 Declaratoir van het Genootfch. tot tegenftand aan Pruisf. 4399 -Aanmerkingen derScnry- veren op gem. Declarat. 4402 tot 4409 Berigten in dezer Sta is Cour. 4409 en volg?. Befl. wegens af- en aan (teil. van Regent. 44^3 ■ Brieven van het Burger Leger aan de Regeer. 4415 en Volgg. Relaas van het gebeurde by de omwenteling alhier. 4423 tot 4465 Public, toi rust enz. 4440 Idem. 4447. Public, om te lllumi- neeren. 445° Public, tegen het Ge- nooUch. 445S- Idem 5096 Een Preiikantden dienst verboden en/.. 5098 Order van het Hof c m de teekenaars van het Declarat. te vatten.— Den Hoofdoffic. Beerejlein kry^t zyn ontflag enz. 509S ■—t Officieren der Schutttry maken hunne opwa^ting by Z. II. enz. Burger Kapt. verkozen , en Pubiic. ter be* iiiii 3 fchcr-  1787. BLADWYZER. fcherrrtng van Leden van 't Genootfch. 5099 Delft. Verklaaring der Stat, omtr. verkiezing van een Schout. 5101 «— Avondmaal door de Leden van 't Gezelfch. van WapenotiT. 5102 m ' ■• Eenige Leden van Regeering verzoeken ontilag. 5C37 — Public, tegen overlasr enz. 5638 Public, der Regeer, tegen ongeregeldheden op St Nico. laas avond. 5885 —— Ongeregeldheden en plegtige begraving van een Oud Staat'gezmde. 5887 en volgg. Collecte. 5889 ■ Public, der Commisfie 5890 Public, van gem. Comm. tegen gewtld enz. 5891 Deventer. Aangeftel. en Overl. Leden der 5620. 5804. 580? . Berigt omtrend het voorgevallene nopens de erken, ning der Gecommitteerdens, enz. 146 . - Infinuatie aan de oude Gecommitteerden?. 153 ..—— Req. van nieuwe Gecommitt. 155 — Adres voor oude Gecommitt. 157 . Befluit van Raad en Meente op hetzelve. 157 —— Schriftelyk Rapport van Raad en Meente nopens bovengem. 159 ■ Ander Adres voor oude Gecomm. 160 —— Eenige Predikanten gor¬ den de wapenen zelve ssn. tii *—■—• Berigt wegens het voorgevallene op den Landdag omtrend het Regeerings Reglement, enz. 162. 165. 577. tot 579 —— Befluit van Raad en Gez w. Gemeente op adres omtr. Gecomm. enz. 579 ** Befl. omtr. Gildebroede- ren. 581 ——- Adres van F. A. v. d. Mank. 582 —— Gezwor. Gem. verkiest een Medelid en veranderd de Regeer. 584 1 Public, otntr. begrippen over Staatsgefteldheid enz. 585 ■ Berigt omtr. Artikelen van Grondwetten. —-■ Befl. der Stat. tot afvaardiging van nieuwe Gedeput. ter Genera. 1555 Adres vin een aantal Burgers tot oproep, van Gedeput. omtr. .Militie enz. 1556 Het Regeer. Regiem, van 1675 gedeeltelyk afgefchafr. 1560 Het Vrycorps bezet de Poorten — Maatregelen tot Defenfie. 1570 Geweldadigheden in de Burger Socit. der Oudftaarsgezinderj. 2166 —■—■ Pubiic. tot ontwap. der Burgery. 2r68 ■ Maatregelen tegen weerwraak en vernietig, der Societ. 2171 De Staten fufpeideeren den  BLADWYZER. 1787. den Erfftadhouder enz. — Geldersen Krygsvolk vat post digt by deze Stad. 2171 Deventer. Refol. der Regeer, tot Defenfie en verbod van feitelykheden. 2172 : —— Feitelykheden door 't Geldersch Krygsvolk geplefgd enz. 2173 ■ Brief der Regeering aan de Stat. v. Gelderl. 2174 Den Ingenieur WolSand wordt genoodzsakt eenige op bevel van den Raad v. S;at. ontworpen Kaarten en papieren der Frontieren dezer Provincie over te geven. 2178 - ■■- Klagten van Deventer aan de Stat. v. Gelden', over het fchenden van het Grondgebied. 2178. — Verklaaringen by bovengem.Brief. 2182 tot 2187 De Officieren van Plet' tenberg en Rappert gevangelyk naar Zurphen overgebragt. — Drentfche Auxil. Heeren van 't Defenfiewezen komen hier aan. — Gewapend Schip, Soldaten lopen over. 2188 »- Brief der Sfat v. Over- ysf. aan die v. Gelderl. nopens beweegïng en geweldenaryen van het Krygsvolk. 4293 « Deze Stad wordt door P. 343- 386. 388. 95,5. 1194. 1201. 1261. 1789. 1796.. it39- 1378 4463-45274535 Van 's Gravenhage wordt tot ftand gebragt. 66.390.Eerfte vuuring , en zendt manfchappen naar Utr. 960. 964 ■ C Verrigtingen van ver. fcheide} als van Utrecht. 347. Leyden. 423. 967. Leidfchen. dam. 686. Haza'swoude. 973. Asfen. 844. Kiimpen. 1395. Ryswyk. 959. 4631, Wormer1119. Zantpoort. 1 iO^.Rfiynsburg. Vianen. 1462, Hoorn. 1467. Wehe. 1578. Delft. 1654. Langeraar, Kor ter aar. Aarlandervsen , en Roelof'aai t, jensveen. 1789. Dnrgerdam en Bleyswyk. 1796. Westmaas. 1839. Mtilry. IR50. Delfsha. ven. 3030. Hilverfum. 4110Bodegraven. 1316. Brielle. 4818- 4825. Docktim. 5015 (Eenige) de Wapenoef. fening verboden. 37. 93 Gezanten zie ''sGravènhage. Goe<=. Public, nopens Getiootfchappea en tot bevorder, der Rast.  1/87. BLADWYZER. Rust. v 126 Goes. Aangebelde 4n Overl. Leden der Regeer 1161.2223 • • • Oproer. 342. Berigt der Regeer, riaaromtr. ii22 Berigt omtr. den Bailluw te Zierikzee aangehouden. H79 - Public, houdende Ver klar. van eenige Leden van Regeer, tot aankleving derOude Reaeeringsform. 2061 ■ Het Krygsvolk van Hou- Jluun vetciert zig met Oranje. 4667 Gorinchem. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 77. 5482. 5(515 . Bekendm. nopens bet Nation. Fonds. 307. 402 ■ ■ Appoinftem. op Req. nopens Heusd'.n. 491 Bekendm. der Regeer. wegens laster. 809 Befl. der Vroedfch. nopens termeerder, van de Vroedfch v. Rotterd. 810 Rt q. der Burgers tegen op Nominatie brengen van de Hr. v. d. Does. 811 — Berigt in een Cour. tegen voorzorg der Regeering nopens het intrekk. van gew. Manfchappen. 814 Rt q. tegen uitzett. van Regenten. 1095 Betigten uit de Leyd- fche Cour. omtr. gem Req. 1096 Het Krygsvolk trekt onver*agt hier uit naar 't Geldersen grondgebied. 1405 • ., De Gener. v. Rysfel doet een voorflag om Auxit. intenemen en befl. der Reageer. 1405 Befl. der Krygsr. toe verdedig, der Stad. 1405 Aanfpr. v. d. Secrer. v. den Krygsr. tot inlaat, van Auxiliairen , waartoe de Vroedfch. niet befluiten kan doch eindelijk toeffemde. 1407 Auxiliairen treKken binnen. I4ri Brief v. d. Minderh. der Regeer, aan de Stat. wegens inlat. v. het Vrycorps. 1965" Antw. v. Burgem. en Vroedfch. op bovengem. Brief. \ 1972 Auxil. van het Haagfcne Genootf. treklt. weder uit.1983 Verbintenis en Eed it«r Burgeren. 1984 Zeker Oranje Req. W0r1.1t ter onderzoek aan de Statvoorgeft. — De Landlieden gebruiken voorzorg tegen onder water zetting. 1985 Adres van Geconftk. tot remotie v. Regenten. 4125 Negen Raden worden uitgezet, en berigt der Holl. Hisr. Ceur. nopens gem. uitzett. 4131 Relaas van het gebeurde by het beleg en inneemins.; dezer Stad door de Piuisf. 4800 tot 4803 Brief nopens bovengem. in de Rotteid. Cour. 48^4 ——- Vervolg van bovengem. Relaas. 4805 en voigij. Verder vei volg en Msuio- rie van Jr. Al. Fh. v. d. Ca-  BLADWYZER 1777. Capellen aan de Stat. 5471 tot 5481 Gorinchem. Brief der Regeering aan de Staten, onrrent Refolutie houdende verbod aan Militaire nopens menging in Burger-gefchillen. f48 ï De Stat. trekken bovengem. Refol. in. 5482 De Penfionaris van By~ leveld van zynen post ontfla gen. 5981 Comrnisfarisf-n van Zyne Hoogheid tot verandering der Regeer, komen hieraan. Gouda. Aangeftelde en O eri. , Leden der Regeer. 850 1585. 2223. 5745 —« Berigt nopens bewegingen. 480 -— Idem omtr. Commisfie tot Req. der Burgery, Gedepur. ter dagvaart, enz. 773.776. 777 Protest tegen weig?ring der Regeer.^ 775 " Gecor.ftitueerden woruen verkozen. — Het Adres v. Haarl. door de Burg. geteekend en voorzorg tot verde dig. 1395 Een gedeelte van het Vry- corps ontwapent het 0'anje corps te Haaftrechr. 4U2 Geweldadighe'den. 4770 Bewegingen. —En verhaal van het gebeurde omtr. de Heeren Blaauw en Plemper van Bree. 5742 Aankondiging van Cum- misfaris en vaorflel van Bur Kkk kk gemeefteren omtr. Vroedfchapsplaatfen. 5974 GotiDERAK. Adre« van den Bailluw nan de Sta iren omtrent verachting van Public. 481 Befluit der Staten daarop. 4*2 sGhavekdeel. Geweldadighe, den- 5078 sGravemjage. Amgeffelde en Overl. Led^n der Regeerirg. 17ö. 366. 617. 647. 848. 925- 1153.3291 1584. 1868. 3073-3IC3. 3139. 4326. 5204. 5219. 5i55- 5254. 5612. 5854. 6C54 . Brief van de Stat. Ge- rer. aan de Bondgen. omtrend Petitiën enz, 30. Z/» verder op staaten (algemibne). • Brief vsn Grcommftf. Raaden nopens Genootfch. te Voorburg. 37 Aanreeken. van de Rid- derfch. en Hoorn , omtrent Refol. der Stat. op gem. Brüf. 3p Bewegi >gen. 54. n6 Gecommitt. Raaden neemen een befl. tot voortzetr. der Negotiatie. 5g Refol. v. Schout Burgem. enz. dezer S'ede nopens den Eed tan Z. H. fio Het Hof van Madrid dost wederleg, op de Refol. v. H H. Mop. ropens ds vrye vaart over de Kaap de Goede Hoop. 6+ Het Genootfch, tot ftaBd gebrsgr. 66 t kkk kkk kk 'sGra-  Wty. BLADWYZER. '«Gbavekhage Berigt wegens onderhandelingen van den f- Grav* van Coertz en de Rayneval, betreffende den Stwhotuet. o6 Berigt van den Conful te Genua, wegens Tol , evz. 75 Gecomm. Raaden gebit. den de omwap. van 't Ge. nootfch. te Oveffchie. 93 —- Brieven van terugroeping van den Gtave van Goertz. 200 en 20« Memorie van den Gszant van Frankr. omtr. brieven door Z. H. aan H. H. Mog. toegezonden. 202. — Brief van Z. H. da*romtr. aan den Griffier Fagel, 203 —— Kef. tot Commiifiï; no« pens onderzoek van de pslen der uitvoerende Mast. 204. —■ De Commisfie begint deszelfs vergadering. 399 Berigt omtr. het arreftee- ren vau twee perfoonen Haddik en Pino. 210 _— Berigt omtr. het vermeerderen der Bszetting dezer Stede. 21 r. 227. 230. i.^— Public, van net Hof vau Ho!!, nopens ichecding van het Vaandel der Lyfgardes van ïi. Ed. Gr. Mog. 213 De Va.indiig v. d. Hoop wordt op prefumptie in arrest genome», verhoort, en een p;5Bnie belooft tot he: ontdekken der daders. 214. 22Ó. 232 3S6 V. d. Hoop ontvlugt 400. Btlef van uen Hr. v. d. tioop 4co. Req. van deszelfs Huisvrouw. 401. Berigt daaromtr. 453. 964. — Verder verflag van het gebeurde om- . tr. gem. Vaandrig. 407. — Wordt ingedaagt. 409. Gevonnist. pjg Extr. Refol. houdende a&ndrang van Gorinchem nopens Heusden. 217 Het Hof van Holland Ex- pïoit. dagvaard, tegens J. J. v. Nispen. 221 Berigt nopens het voorgevallene in de Vergader, der Stat. van Hol', betreft, het voorfhl van Haarlem. 227. 384. — Vërfcheiden Plaatfen doen Req. tot ouderfteuniug van gem. voorftel. 3K9. Zie ook 405 —— Delft doet voorftel tot verbod van byeenkomften der Burgery. 228 Rapport nopens de zaaken met Vtnetien. 220 ~- Ordres voor het Krygsv. 231- 232. 386 Refolutie tot vermeerdering vau het Garnizoen. ■ 233 —- Df Domeinraad van Z. H. beraamd een Pubitc. tot vreugdebedryven enz. 233. ■ G:m. Public, wordt onderzocht. 386 —- Berigt nopens overlyden van den Grave de Fergennes, enz. 234 Berigt van den Gener. Du Moulia wegens Laster in de Couranten. 235 —— Engeland weigert de overgaaf  BLADWYZER. 1787. gaaf der Gevangenen van hel O. I. Comp. Schip. 74, — BefJuic eindeiyk tot de overgave. 397 'sGravekhage. De Am*rikaanen doen inbreuk op 't Trac. taat van Koophandel. 385 - ,, ,. Krygsvolk tot vermeerder, van Guarr. komt hier binnen eri wordt in Eed genomen. 387. 388 *» — Gedepur. van Dordrecht en Haarlem verfcbyr.en weder ter Vergader. 3S8 —— Pogingen van de Ridderfch. tot atdank. van het Corps van den Rhyngrave. 389. . Amlteldam biedt san om het gem. Corps nog in dienst te houden. 649 De Collonel Poofe klaagt over behoeftens voor de Soldaartn ,- waarin voorziening gedaan word, als ook in verhoging van Soldy enz. 398 ——- Berigt van Beweegingen, en Beiluit tot zending van Krygsvolk naar Hoorn. 399 ■ Eenige Ingezetenen tekenen een Adres tot wedereis, fching der Vroedfcbapsreae i enz. 405. —— Berigt daar omtr. 423 Tweede Vergad. van 't Nation. Fonds. 495 ■ 1 — Befoigne omtr. vermeerd. der Vroedfch. van Rotterdam. 405 De Hr. Hogendorp verzoekt zyu ontflag als tweede Lieuten. 413 Verklaafing van de Ridderfchap en Dordrecht omtr. Kkkkkkk begeev. der Krygsposten enz. 410 Berigt nopens de Commisfie over den invloed van 't Volk. 41Ö. -—— De Gecommitteerden nemen zitting. 926 Betigt nopens Amfteld. Gedtput. 417 Nader Verhaal nopens beroem, van ds Commisfie en het gebeurde in der Stat. Vergader, daaromtr. 417. Ëenige benoemde Leden bedanken. 646. Req. v. J. Hubert C, S. 660. —■ ■ ■ Req. v. Schiedam. 662 • Declarat. der negen Ste¬ den. 419 Berichten der Couranten omtr. voergem. 421 Som van ingezamelde Penningen op den Bededas. 423 — Militair Befoigne omtr. de Würtembergfche Troepen. 6.17 Zusk van Brest. g(o — A.C Meylinck Roomser» Pafloor te Amfteldsm levert Request ia nopens Recognitiën. En befluit daar- op. 650 Rapport van het Befoigne omtr- Heusden. 6sr —— Uiiwy*ing in Rechtsgeding tusfeh. Bentineienputt. das, euAppsi door Idatstgem. 653 -— Berigten omtr. de zaak van Hoorn. Ó54.691 -»«— Berigten omtrent ivlagi. ftraatsbefteliing der Stad Rot. kkkltkkk 2 m>  1787. BLADWYZER. terdaro 65; —— 656. 662. 673. 676. 918. 923. 924. 'sGra en'haoe. B.iiiiaw van aar Does Overleden 647. RiddeiTeh. bepaald een dag tut vervuiling derAuiteu van gem. Bailiuw. 656 —- Request van Alkmaar eu B;foigue nop. uitgewekene'! van Hatteti! en Elburg 656. 6S7- Courant Bengc daaromtr. 658 — - Rtq. van de Hr. Blaqaery tot onillag. 057 JaarweJdens der Predikanten. 658 Vyfde Departement der Oost - ludifche Compagnie. 658 — .- Juft ficatie van de Heeren Muilman , Manset eu van der Goes. 659 ■ Aanmerklyken Brief van den Raad van Staaten aan Hun Hoog Mojfenden. 6Ó3 m • Last der Afgevaardigden v. Aiüftjld. nopens Coaimando e:rt. 670 —— Den Franfcheri Gezant zendt Couriers naar Frankryk. 670 —mm». Hes t-ti Bauwergebannen. Graaf Zalm uit Parys terug. 671 Friefche Coimnigfi?, 671 ■»■■■»" Den Gener. v. Reysjel geeft bevel tot aamukk. der Troepen enz. 672 ■ Orders v. d. Raad v. Stut tegen bovengem. 676. 882 Bailluw van Vlaurdingeu levert Req. iu nopens oproerige P^rfooiicn. 616 Z. Hjogh. zendt Armen- gtf»"i- 677 Vurhaal der opkomst van de Antipatriotfche party, hunne Sociëteit enz. 677 en Volgg. — Berigt der Nederl. Cour. tegen Oranje Societ. 683. Idtm in Haa'i. Cour. 684. Idem n Z. Holl. Cour 635 Eonige Heeren neerucn zitting in onderfcheid. StaatsCollegien. 8j.r Brief v. Z. H. nopers gerugten van marschvaardig houden der Troepen. 883 Brief v.d. Hr. Tollius nopens bovengem. gerugten. 884 ~ De Heeren v.d. Duin, Maasdam en van Rechteren, bekLagen zig by de Algeir. Staaten omtr. Holl. 887 —— Brief van den Heer van Leeuwen aan den Hi.Vieede te Woerden. ftpi —■— Gevonden Brief aan den Hr. Vreede. 895 — Berigten nopens gemelae Briet. 945. Zie ook 1012. IC43 — Declarat. door het Reg'ui. v. Hesjen Bhilipsthal, omtr. den Eed. 897 —— Het Regim. van Suyllat'd veigerd in don Eed vau Hoil. over tc gaai:. • Brief van d-n Kap;, ae Beyer nopens den Eed van Holl. 890 —— Declarat. vau Z.H. 1,06" en volgg. ' Berigt in de Verleinfche Courant omtr. gemeld. Deciarat. 917 U Gea-  BLADWYZER. 1787. 'sGbavenh. Cornm. der Vergad. v. Zeventienen. 925 — - Ridderfchap doet aaiitek. omtr. Eed van 't Krygsvolk. 927 Holl. Guardes doen den Eed. 938 —— Cour.Ber. wegens voorfl. v. d. Raad v. Stat. enz. 940. 9-42. 943 Berigt wegens Schermuu zeling der Militie. 944 — Raad v. Stat. geeft kennis aan de Siat. v. Holl. omtrent Utr. Conferentien; en klaagt over baldadigheden der Husfaaren v, Salm enz. 956 —— v. d. Hoop gecasfeerd. 958 De Bailluw Douglas verbiedt leuzen te drager:. 959 Aanmaaning tot Giften. 961 Een Man en Vrouwsper. foon om oproerige Lieujes gevonnist. 963 Princes Carolina Oveiled. 9Ó3 —-«— Berigt uit de Real Zeirung omtr. Oranje Sociëteit. 905 Berigt omtr.Nation Fon i». 966 Berigr wegens een Gc- fcluilr: Vrye Kenjchets enz. beiieffenHe de onderhandel, vau Gewz. en Rayneval. Idem. — Gratificatie door Officieren verzogt. U94 — Vooiftel dpr Gedeput. v. Uir. aan de Stat. Gener. en Kkfckkkl befluit der Stat. omtr. Offic. — Befluit en Brief der Stat. v. Holl. aan Offic. 1199 Rapport v. Gedeput. ter General. omtr. aanhoud, v. Hanoverfche Postw. enz. 1201 —— Pruisfcben doet voorfl. aaa Frankr. tot gezamenl. bemiddel. • Idem. —— Engelfche Oorlogfchepem in de Noordzee, en oerigtint oe Vaderl Cour. 1202 — Befluit der Regeer, omtr. draagen v. Oranje.' 1203 — Eene Commisfie overhandigt aan den Raad-Penfion. een aantal Requesten van tekenaars voor de Oude Conftitutie. 1204 — Berigt in de Opr. Nederl. Cour. nopens gem. Request. 1205 —— Berigt omtr den Colon. v. d. Duin en Btief v. denzelven aan H H. Mog. enz. 1207. en voigg, — Brief van den Colon. SturIer aan H. H. Mog. 1209 Voorftel v. d. Hr. van Citters en voorfl. v. d. Raad v. Stat. 1210 Req. v. Offic. omtr. den Eed aan Holl. tn appoinctem. der Stat. 121Z —- Voorftel v. Amifreid, tot Commisfie in 't Cordon.1219 Berigt in de Opr. Nederl Cour. omtr. Pruisfcnen. 12M —— Ber.ind. Leidf. Cour.1222 Voortte' dur Stat. v. Utr. omtr. Orders aan d&n Gener. v Reysfel. 1223 ,kkkkkkk 3 'süüa-  1*87. BLADWYZER. s Gravenh. Rap, v. het perfon. Be'fólgöe nopens voorfl. v. Zeel. 122ó Sraateu BoJens naar 't Cordon. f227 —— Befigten uit de Haarlen Uir. Cour. omir. Rapport v. Befoigne. 1227. 1228 ~ Berigt in de Z. Holl. 1229 - Gecomm. R?d. eisfchen de Aétens van Qualific. op. 1230 — Doen aar.flhryving om de orders der General, niet te gehoorz. 1237. —— Ontv. ber. v. d. Bailluw v. Stryen. 1241. Zenden Extr. RtC der Stat. omtr. Conf. aan de Solliciteurs. 1255 "~ Raad v. Staf. doet voor. ftel tot zending v. Gefchut naar Amersf. 1232. — Ontv. een brief v. d. Kapt. Mwaquin, omtr. verrajfing enz. 1233 «"-—— Direct v. 't Genootfch. verzoeken om een Loopplaats en 't Wacht tv. enz. I24t De Bailluw Douglas ge- dagvsart 1243. — veifcnynt. VSC2 Gecomm. Raden in 'c Noorder - Kwart, verzoeken aan H. Ed. Gr. Mog. om een Gratificatie enz. 1247 —■ 1 De Afgevaardigden der tweede Stantsverg- te Utr. neemen zitting in de Verg, der Algem. Stat. 1248. 1259. " — Extr. Ref. betreffende het bovengem. zictingneemen. 1249 - ■ ^>slh: Thuyl en iTAver- hoult uit de Vergader, der Stat. Gener. komende, trekt eerstgem. den Degen op het binnenhof 1260 Berigt v.d. H>. Beminde in de H'aagfche Cour. t2Ö2 •* "— Engel, zendt eer, E'quader in de N Zee. 1263 — • Raad 'van Staten zendt rondg. brieven met klagten. Afgevaard. v. Ucr. niet toegel aaten in de Vergadering. 1264. zie verder hier omtr. 1:68 tot 1271 Berigt in de Haarl. Cour om r. bet vcorgev.il'. mer Thuyl en il''Aver/iotilt. 12Ö4. — Tegenbeiigt door de Hr. d'Avcrkouii; als o->k door drie ooggetuigen. 1265. Zie ook 1271 ' Commiffia tot dtfenlie benoemt deszelfs Secretaris 1207 — v. Berkel. Idem. ——— Officieren gec3sfeert enz. en Regimenten buiteH Soldy gpfftl '. j27i Eenige Soldaaten ver- loopen. 1271 Een gedeelte van Ge- nootfehap trekt uit naar Woerden. 1277 —'— Berigt van den Hr. Thuyl. Idem. —— Gedeput. tot het Defenfie- en Finantie- wezen fre'len hunne ziitingen uir. 127$ Onderhandeling tot bemiddel, by den Thefaur. Bis. dom. 128a Befl. van Gecommiu. in  BLADWYZER. 1787: 't Cordon tof aanrnoedie. der gehoorzaame Ktygs'. 1284.—■ Idem omtr. van ontrouw verdagte perfoonen. 1285 's GRnvi nhace. Voordrage v. Gecomm. Rad. omtr. Hoorn. 1287 —— A-ufleld. flaat een bemiddeling van Frannryk voor; en onderhandelingen met den R. V. Siat. gehouden. 1288 —— Berigten cm'r. aanh. v. d. Princes vau Oranje. 1207. 1298 Een Offic. in hegtenis gebragt op bev. der Command. 1299 1 Genootfchap totverded. v. d. Christel. Go.isd. ontv Octroy. i3or i Aanmaan, tot Giften 'in de Hifi. Cour. 1303 • "■ Echte (lukken nopens de verhinderde Reis v. Mevr.de ■ P.'incesfe v. Oranje, als : Brief van de Princes aan den Voor . zitter van Gedeput. Stat. in 't Kwattier v. Nyra. jfjrj;. — Idem aan de Voorzittende J'urgem. der Srad Nymegen i663. — Aan den Raadpen fion. v. Holl. 1669.-——-Aan den Griffier Fagtl 1670. — Antw. v. de Stat. v. Holland • 1671. Brief van Ge¬ comm. ter Defenfie aan H. K. H. 1672 Antw. v. d. Griffi r Fcgel aars de Princes. 1673. —— Bell. der A!.gem. S'ac. 1674. Brief van de Algem. Star. aan die van Holl. 1675. — Nader befl, der Algen). Stat. 1C7Ó. mmm» Twee- Kkkkkk de Erief v. H. K. H. aan Holl. Staten. 1678. Tweede Brief der Pririces aan den Hr. Fagel. 1680. Brief van Ge:n. Princes aan de andere zes Provinc. 1Ó81. —— Biief v. d. Prins aan de A'gem. S:ar. IÓ84. Refol. der Stat, Gener. op gem. Brief. i6i6. — Brief v. d. Hr. Fagel aan de Princes. 1688. Refol. der Algem. Stat. 3689. Brief v. d. Star. v. ILr. aaa H. K. H. 1691. - Refol. der Stat. v. Utri te Amersfoort. verg. 1693. - • Brief v. d. Stat. v. O^erysfel aan H. K. H. 1697. Refol. v.H-Ml. v. d. 7 Juiy. 1699. Relaas van de aanhouding der Princesfe. 1709 tot 1721 • Beiigt uit de Haagfcbe Cour. 1722 Bekendm. der Offic. v. IJesfen Philipithall te' Doesburg ir, Guarnifoen. 172S Brief v. 7. H. aan den Hr. Fagel betreft*, een Vaartuig voot de mond v. deEcm. 1724 Declaratie v. Z. 11. te Rt-gensburg op den Ry^sdag: overhandigd. 1725- Public, tegen Oproerrge bewegin '*r.. 1730' Byfluit van den Burger- Kfygir. nopens Geweeren en Patroonen enz. 1735 ■— Krygsr. doet Req. nopens beduütheid voor Ontwapen, der Schutte-.y, 173C Voorzorg tot p'egt. in- komst van 't Genootfch, 1737 ikkkkkkk 4 's&ra-  ïfZf- BLADWYZER. 's Gr wp.nhage. Verklaaring tot obëdien te , tei teelten, voor M Ut. Offic. — Den Colon. v. «/. Duin, verzoekt zyn ontflag. — OlUc. den ried weigerende wordeu gecasfeerd. 1738 Rap. v. Gecomm. Raaden omtr. fljasjfch-- Cour. 1739 ■ Een Ritmeefter der Ruitery iu arrest genomen. 174c. "Wordt door 'r Hof ge'eclameerr. 1746. Verhoort. 3073 Waarfchouwing van GG' comm. Raaaen aan de Krygsbezcr. 1741 «" ■• W-arfch. v. Gecomm. R. nopens gerugteu van Ontwap. der Schutt. 1744. Verriiitiugen van Dienders v. Gecomm. Rad. omtr. Orar> jebloemen enz. 1740 ■ Tnulemyer. Vertrekt naar Nyfne^eii. 1744 Komt terug. 27^0. Levtrc iVIemoiiëu in. 1748.1749 Beria'en der Courauten XMpiiis bovengem. Memorie. 17SO tot 1756 —— Berigt nopens w^igei. v. G.acificatie door Offic. enz. 1756 Ridder Ternant.i757.Li. ancoui!. 1764 1 AVent v. fVatdcck levert Memoue io. 1766 • Vrycoiporisten wordeu f'un geweer afgenomen. Genootfch. doet Req. 1767 —— Kanonniers krygen bevel eu tegenbevel van Uitmaïscb. 1708 Courant Berigten omtient taalregelen door Pruis feu genomen. 1784 en 1785 j Baron Sternèach en Matthn werven Volk aan. 1786 VoorftW van het Haagfche Wapen - Corps ter buitencew. Provinc. Vergad. ie Leyden , tot fchuldig verklaar, v. Z. H. enz. 1793. Rapp. op bovengem. Voorftel. i7ejs4 Commisfie v. Defenfij verzoekt om meerder magt enz. "799 Berigten der Cour. omu. werkzaamh. der Engelfche en Piuif. Hoven. 18021011805 Aanfchï. v. Gecomm. Rad. rot verbod der Geld. Hiftor. Cour. iöcó\ Briefje van verbod dezer Cour. aan Boekverkopers , ed Verhaal nopens het gebeurde met gem. Hift. Cour. ,8oj ——Concept Declarat. tot Her ttell. v. Z. Hoogh. 1818 Ui ïrëkfel uit de Geld. Hilt Cour. en Declarat. tegens Z. H. l828 Aauipiaak in de Nederl. Ct.r. l83I Kaaopleej?. van G.coium. R. u BLADWYZER. i nopens den toelland van Zaa. ken. 4460 's Gravenhage. Berigt uit de Hol!, tiiü. Cour, nopens dimitteeren va^ den Vaandrig Dvcailes. 44^3. Idem nopens oen Brielle. 4464 ——• Berigt uit de LeidïcheCour. nopens bovengem. PasquiH. enz. 44(57 —— Idetr dezelfie Cour. —De Schuurmanfche en Haagfche over toelland van zaaken. 4\6o tot 4571 Public, der Star. tegen bovengem. 1'asquiilen. 4472 Aanmerk, in de Geld. Hifi. Cour. nopens bovengem. Public. 4473 — G-comm. Raden beloven een Prarnie aan den Ontdekkervan den Brieffchryver enz. 4475 — Jr. Alex. v.d Capellengaat in dienst v.. Holl. over. 4475 Advis v. G?comm. Rad. nopens het Genootfch. enz. 447<5 • D?tach°m. van 't Genootfch. komt uit het Camp. terug. 4481 ' Msmorie van P.uislchen wegens bemiddel. 44*>4 » Lysten van de Pruifi.che en Franfche Legers in Z. H. Cour 4485. en volgj. — Berigt uit de Nederl. Cour. • nopens vooiflag v. Amiteld. tot bezending naar Berlyn. 44«7 1 —- Nota van het Corps Diplomaticeue der vreemde G .-zanten, omaent het B urger Legïr. 4489 Mondeling verzoek vpb bovengem. Gïzanten aan den Penfion. v. Holl. 4491 Afgezette Raden van Gonnchem.—Bailluw Douglas. 4492 ' Advis wegens klagten v. Gelderl. enz. 4m ■ Refol. der Migiftr. nopens Schuttery van den Haag. 4499. Wordt aan de Schuttery rond gezonden. 45ro De Franfche Gezant ver- trekr- 450? Ref). der Stat. omtr. Ge- vangenen. . Eer) Voer. man w°rdt gegeesfeH. 45o4 Het Ge.tootfchap wordt in Eed genomen. 45o5 — Cour. B?rigten orr.rr. het m den Eed nemen van bovengem. Gn. 4507. en volgg. ——- Antw. aan den Kon. v. Prui?f- 45 ri Nota en Billet van den Pruifiichen Gez. aan de Star om Satisf. 45l£ Eisfchen v. d. Koning v. Pruiff; 4^5r8 D: Pruisf Gezant geeft k nnis van bovengem. Eis.fcb. aan de Star. Generaal. TT- - . 45H — Uittr. mt de Leidfche Cour. nopens gemelde Nota. — Vier Provinciën nemen de bemiddel, van Frankr. Pruis, fen en Engel. aan. 4524 ■— De Schuttery wordt genoodzaakt defcherpe patroonen over te geeven 4527. Ds Wapenoeff. verboden. '4539 's Gra-  B L A D VV Y Z E R. 17 87 *sGra"enhage. Nader Declarat. •• van de Pjins. 45*8 ■ Uittr. uit de Geld. riift. en Leidfche Cour. dratr. Regeer, ie Delft , en Nota v. Thulemyer, 4536. 4537 ——— Jaarwedde voor Predi kanten. 451° ~ ■ Brielle weigert de uit. togt der bezetting. 454° - Het Genootfchap doet wachten. , 4542 Uittr. uit de Vadeil. Cour. en anderen , nopens Troepen enz. 4542 tot 4547 - De Leden van 't Genootfch. komen van Gorinchem terug. 455o Berigt nopens het gebeurde in de Vergad. der ge. blevene Leden van Holl. Stat. den 17 Sept. en Voorftel v. de Ridderfch. tot herftel van de Stadhouder. 455' — Genootfch. vernietigd. 4553 ■ Berigten in de Da^papapierew. 4554—4557 - Onwenteling in deeze Hofplaats. 4569,4617 - Declaratie van net Fran fche Hof aan dat van Pruisf. omtr. Satisfactie. 4572 ' ■" Prinsgezind gemeen • trekt naar 't Westland om de Patriotten te ontwapenen enz. 4573 1 Pablic. tegen overlast enz.j4574- Hem. 4575 Z. Hoogn. komt r.ier - aan. " 4577 Declar. en waarfch. v. - Z. H. 4578 1 Alle Vrycorrfen worden vernietigd, Gevangenen ontflagen en anderen in fiechtenif. 4579 Refol. der Sta», rot intrek k. van Suspcnfie er?.. 4580 Refo'. der Algem. Stat. tot verwelkom, van Z. H. 4582 Wastfch. v. G«comm. Rad. rot Jlluïuineering. 4584 Idem Public, tot Illumineer. 4603 Verklaaring van oen Hertog van B'unswyk, als Bevelhebber der Pr. Troep, aan de Ingez van Holland. 45?5 Brief van de Princes aan den Hertog van Brunswyk. 459* De Stat. vernietigen de Commisfie tot Defenfie , en voorlfel v. Schoonh. tot intrekk. der Refol. omtr. Remotie enz. 4594 Aanfpraak vsn DiaKOB. aan Z. H. 459«- Hem san H. K. H 403,,. 5'3*" ■ Antw. vnn Z. Hooïn. on gem. Aanfpraak. 46or. Idem v. H. K. H. 5133 ——— Public, wegens onoerz. van verdagte Huizen. 4*07 Commisfie aan den Hertog komt te rug. Z. H. woont de Godsdienst by. 4609 De Princes komt hier aan. 4611 Waarfchouwing tegen valfche ge rugten. 461a 's Gka.  1787. BLADWYZER. 'sGbavekh. Illuminatie. 4614 - Berigten uit de Cour. van niet tot de Patriotten Party tc behooren. 4615 tot 4617 Berigten uit de Cour. nopeus de omwentel, alhier. 4618 tot 4620 < —■— Z. M. verlchynr in de • Vergaderinge der Stat. en ontv. geiukwenf. 4620 — Vreugde-Maaltyd der Gudftaatsgezinden. 4621 — De Erfprins Collonel van de Schuttery. 4622 > Tweede liatf. van By- land, weigert met Pattiotfche Cffic. te trol.kec. 4623 - Amnestie. 4623 «■— PiCgdge vreugde Godsdienst by de Jooden. Mouroni ontflagen. 4627 Cour Berigten. 4628 en 4629 — Vaandels, Ringkraagen , Busfen der Bodens heiilcld. 5108 —— Asnfpraük van den Prefid. v. d. Raad v. S:at. aan Z. H. 5113 Idem aan H. K. H. Fisc2a!van Gïcomvn. R?- den. 5138 Vreugde-Feest by den Engelfchen Gezar.t. 5141 ——— Kennisgeeviflg van iin- ge!. aan het Corps Dipiomati que te Keulen. 5142 Britfvtn den Lord Tor- rington aan den Grave de Mn- . ry betr.de zaaken der Vereen. "Nederl. 5143 Berigt van de Holl. Gezanten in Frankr. 5145 Courant berigten op bovengem. berigt nopens de zaaken der Republ. 5146 tot - Rnef van den Baron v. HaafHn, Gezant te Weeren. 5»5° Graffchrift. 5151 ■ — Bekendmakingen. 5153 -— Berigt nopens de Afgevaardigden van Amfteld. tot Satisf. enz. 5159 Waarfchouw. van het Hof tegen ongeregeldheden enz. ,;6i Antw. van H. K. H. aan de Stat. nopens Saasfactie. 5166 Public, van 't Hof t?gen Rustverstoorders. 5193 CatJtar. Mulder uit haare Gevangenis ontflagen.5195 ' —1— Public, der Stat tegen het fchenken der publique veiligheid. 5196 Nota vsn 't Hof van Z «reeden. 5209 Declar. van z. H. ie gens flaan, fchelden enz.52.il Berigten van niet tot Genootfch. enz. behoort te hebben. 5214 en volgg. Kennisgeeving van den Rusfifchen Gez. nopens Vredebreuk roet de Porte. 5216 Ontflag eu affcheid van den Tnefaurie»- Gener. Mr. D. R, IV. Bisdom. 5219 Pro«,o:ia v. Gener Major*. De Gejaur te Brustel terug geroepsn. 5236 'éCza-  BLADWYZER. 1787* Ghavenhage. Antw. van den Hert. v.Brunswyk. en aandrang tot verdere ontwapen. 5238 ■ r— Aankomst van den Hertog v. Brunswyk alhier. 525$. Vertrekt naar Bsrlyn. 5Ó83 • r- Den Hr. v. d. Hoop, door H. H. Mog. aangefteld tot Thefaurier Gener. 5255 Promotie. 5256 — Eenig Krygsvolk afgedankt. 5257 • Berigt omtrent den Rhyngr-, v. Salm. 5258 ——— Duitfche hulptroepen. 5262 Uitgaven door deCor - misfie ter Defenfie. 5263 — Geldiigting by wege van Lotery. 5263 . Prefident in denHoogen • Raad. aangeftsld , en plegtifheden. 5264 Bekendm. van eenige Perfoonen , nopens verden- . king. £271—5274 ■ Schikkingen omtr. over¬ wintering der Pruis f. Troep. 5275 — . Req. tot verbetering der Haagfche Schuttery, ter teekening. 5276 .. Frankryk onderft. deHoll. Vlugtelingen enz. 5641, 5908 1 Verklaringen van Frank¬ ryk en Engeland , nopens het gedrag tegen de Republ." 5642 en volgg. * Rapport omtrend in Sol- . dyneeming van Duitfche Troepen , en verblyf van Pruisfisch Krygsvolk. 5644 Lil 111 Brief v. d. R. v. State aan de Stat. v. Holl. wegers deszelfs Regten. 5645 Bedanking voor aangeboden bemiddeling aan Frankryk, Pruisfchen en GrootBrittanhien. 5649 Affcheids-Aar.fjtaak van den Raadpenfionaris Mr. P. v, Bleyswyk. 565* Befl. der S'at. omtr. voorgem. Raadpenfiof. 5Ó53 . P. v. d. Spiegel, Raad. penfion.van Holl. 5635.5683 Rapport weejehs Commisfie by den Hertog van Brunswyk. 5Ó5<5 Brtef van de Princes aan den Herto; vem Brunswyk omtrend verblyf van een gedeelte van 't Pruisf; Krygsv; en ontflag van Gevangenen. S659. 5661 Antwoord van den Hertog op bovengem. Brief.sórS?. 5P04 ; Echte Lyst tpt inkwar¬ tiering van Piuisfisch Krygsvolk. 566$ IVasfenaer Starrenburg tot Grootzegelbewaarder aangefteld. 56S3 Aanfpraak van Jt. v, IVasfenaer aan Z. H. 5684 ; Agt honderd Schutters . doen Req. aan de Magiftr. tot verbetering der Schuttery. 5Ö85 1— Brief van't Hof wegens Adresfen, Declaratoir enz. 5690 . Beticht wegens intoat v, Pruisf. Krygsvolk. 5699 111 111 U 'sGr.v  i7«7- BLADWYZER. Gravemiage. Refol. der Stat. Gener. en Lyst der Papieren betreff.de FranfcheKanonniers. 5702 envoigg. Zie ook 5912 Voorftel van Z. H. tot Amnestie. 5706 Bjzending van Gedeputeerd, uit Westfriesl. en bet Noorder-Kwartier.5712. 591* " Comcnisfïe naar '* Her¬ togenbosch benoemd , door den R. w S'at. als mede door de Algemeene Stat. 5712 en volgg. Staats- Stadhouderl. en Stadsgezinda Societ. opgerigr. 5713 " 1 11 Berigt nopens pretentie ten laste van den Heere Grave Des Portez. 57*4 Schuttery te Loosduinen opgerigr. 5803 i Aanfpr. van Jr. v. Was ftnaer a3n den Raadpeifionaris. 5896 Aanfpraak van den Raad- penilon. aan de Stat. 5897 —— Comm. van de Oost-Indifche Maaifchappy komt hier aan. 5901 Gunsibewys door de Algemen. Stat. asn het Krygsvolk voor ontwapen.in'üHertogenbosch. 5006 Idem door den Koning v. Pruisf. aan de in Holl. gediend hebbende M.litie. 5907 5928. —- Medaille. 5929 • Gezakt van riuisfcnen opontboden , De Heer Btandfen terug geroepen. 5908 ■ Harris Engeif. Gez. in ondethande!. sgn. — Bar. v. Rheede als Ambasf. enz.59ts " Waatfchouwing wegens de Predikanten J. Heringa en W. Mui/man. 5913. Bewegingen omtr. dezelven. 593o Req. van Nieuwftaais- sezinden aan de Stat. van Holl. S9i? T Req. van bovengem. aan Z. H. 5924 ;— Z. H. doet een Promo, tie, en fchryft aan het Canton Zuricb. 59*7 Gevangénen door Pruis- feben ontflagen. 59:8 Eeuige perfoonen gedagvaard. 593i Bekendm. van het Ge* noorfeb. tot verdédig, enz. • 593» Rapport nopens Inftructie voor den Stadhouder, enz- 60S2 tot fitórj Zie verder het verrigte door de Stat. van Ha/land en Stat. Gener. op Holland es Staten. 'éGbavshland. Berigt omtr.ver' loop van het Regim. Ruitery v. Hesfen Ph'tlipst. 1394 Grave en Lande van Cuvk. ■\Vaatfchouwing omtr. teken, van zeker Gefehrift. 615 Grebbu by Rkeenem. De jonge Ptinfen bezigtigen de Vestingwerken. 835 'sGrevelsdi'IK- Kabel. Het gewap. Genootichap enz. zet de oude' Regeer, sf en nieuwe aan; en berigt omtr. het voorgevallene daar omtr. 4352 en volgg. Gso-  BLADWYZER; 178;. Groningen. Lyst der 'Geb. Getr. en Overl. 13 ; Aangeftelde en Overl. Leden der Regcering. 371. J587. 2224, 4328. 6oói —— Req. van Burgers en Ingez. tot opfchorr. van verander, der Regeer- 362. Befluit daarop. 364. 608 • Commisfis tot de Utr. zaaken wordt benoemd. 844 •— Een bedrieger gegeesfeld.1573 Refol. van den Breeden Raad nopens Afge-vaard. ter Generalit. 1575 ■ Ad#is dezer Stad omtr. bemiddel, enz. 1577 — Beweegingen te Randweer. 2238 • Declaratie der Stad a«n de Ommelanden omtr. Oppergeb. der Gjneralit. over de Militairen. 2210 —— Maatregelen tegeu gebeurtenisfea enz. 2213 1 - Verflag van het gebeurde alhier omtr. het afdanken van Krygsvolk, vermeerdering van het Genootfch. enz. 5061 en volgg. Een Detachem. van 't Genootfch; trekt naar Appingadam. 5062 ' ■ De Regeer, herroept het verbod omtr. dragen van Oranjekleur. 5827 ■■ ■ befluit tot ver- nietiging vau het Genootfch. 5838 , De Heer J. Wieringa, in zyn post heitteld. 5829 't Hof Provinciaal zo wel ais de Regeer, dezer Stad LH HU deen Public, tegen oneenig. heden , Baldadigheden , enz 582* — De Regeer, vernietigd alle genomen Refolutien. 5829 De Regeer, doet Public, tot herftel van Z. H. ook tegen plunderingen enz.5830 Verflag van het gebeurde tusfchen de R»geerlng dezer Stad en die der Ommel; 601 £ ■— Vreugdebedryven indeOmmelanden. 602.5 ; Public, tegen partyfeh. en tot dragen van Oranje. 6035 —— De Regeer, verbiedt bet loopen met Kroonen langs de weg , vragen van Geld, enz. 6037 H. Haailem. Lyst der Geb. Getr. en Overl. '\ ■— Aangeftelde en Overl. Le. den van Regeer. 616. 848. "53 5068. 5853 • Voorftel dezer Stad omtr. bepaaiing van den Stadhouder en invloed van het Volk. 2a — 1280 Burgers en Ingez. leveren hierotmrend een Request in. ipj Veele fteden dringen dft Voorftel aan. 222 —— Het Genootfch. Pro Arit & Focis manceuvreert met 't Kanon. 37 — Een Detachement Vry- 1111111 2 w,u  1787. BLAD WYZE It. will/gers komt van Utrecht terug. 28. — Anderen trekken uit enr. 11&9. en volgg Haarlem. Bekendmak.derCommiif. van het Vaderl. Fonds voor Zeelieden enz. 28 ——- Req. van de minderheid der Burgery tegen verander, der Schuttery. Igy De Vroedfchap befluit om weder Gedeput. naar sHagï te zenden. 3794 — Ziet van 't Voorftel af. 384 ! — befljit om de uitgewekene Burgers van Hattem cd Elburg, het Burger^ regt gratis aantebieden. 380 ïDe Vroedfch. fchryft een Brief eau die van Hoorn nopens het gebeurde aldaar. t, . 525 Berigt nopens fchikkingen omtr. de Burgery tot defsn- fia dezer Stad enz. 634 en volgg. Voorftel v. d Hr. van Dam oratr. Commisfie nopens invloed enz. 638 ■■" Voorftel van Burgem. om de zaak omtr. Invloed des Volks domesticq te behandelen. 6*3 Ei —— Commisfie tot bepaaling van gem. Volks - invloed benoemd.—Dezelve beginthaare raadple^ ingen. 879 Bekendmak. omtr. inzamel, der giften voor Auxiliairen. 879. 119/ en volgg. —— Een Detachement vrywilligers uit de Schuttery trekt . weder uit naar Woerd, en Utr. Idem. Zie ook 1650. 16^,3 — De Vroedfch. befluit orte een gefchsnk van 6 Stukken Kanon aan de Schuttery te doen. 880 >— Berigt omtr. Nuion. Fonds. 88b Relaas en Courant berigten enz. omtr. befchnlJijr. van den Peifion. Zeebergh. 1180 tot u8o- -*— Berigt omtr. Actevan Qjia. tificatie. 1193 —- Verdedig, v. d. Penfionaris van Zeebergk. 1641. — Gem. Ver.lcd. or.egt bevonden en aanmerkingen van de Schryveren daaromtr. 435? tot 4366 _ Brief over gem. Vctdejig. 1Ö47 —- Berigt omtr. inhoud v. cT.' Polir. Kruyer. 1649 — Bekendraak. nopens giften. — Nopens aanftell. van Gecorftit. enz. 165ï — Beiteudtn. in de HaarU Cour. nopens Geconftit. enz. 1652 — Oeconomifche Tak der Holl. Maatfcb. houdt haar tiende Vergader. 1653 — Aanmaaning tot Giften. IÖ54 — Bekendm. van Gequalific. en Geconftit. 2272. 2273" Public, nopens ConceptRegiem. 2273 — Hoofdpunten van 't Regeerings-Regiem. 2275. — Wordt by de S at. goedgefceurt. 2276 Berigten in Cour. omtr. gevaar van buiten. 3276. 2277 Haar.-  BLADWYZER. 178/. Haarlem. Berigt van Gequaliflc, ï en Geconftit. Idem, Berigt nopens de overgave van Vaandels en Veldftukken aan de Schutteryen, Cluveniers en St. Joris. 4365 De Regeering doet eene Waarfcbouwing tegen verwarring. 436,9 — Nieuw Regeerin^s - Regiem, ingevoerd. 4370 tot 4374 Declarat. van den Heer Dekker tegen het bovengem. Regiem. 4375 ■ Burger Grcommitr. als ook fiurgemeesteren worden verkoren en fngehu'digd. 4383 <- Berigt van Gcqualilïc. en Geconftiiueerdun. 4384 < Berigten uit de Haarlemf. Cour. nopens befluiren der Stat. Vérklar. van het En- gelsch Hof. enz. 4385. 4386 ■ De Regeering belluit tot het Orjnje dragen. Vlsg 00 den toren enz. 4388 ■ Waarfcliouw. tefen wanorde enz. 5078 —— Advies van den Hr. P. Vermeulen , betreffende het nieu v Regeer. - Regiem. 50R1 —— Britr van de Regetring aan de Stai. wegens Regeer. Regiem. 5.93 Befl. der Stat. op bovengem. brief, waarby t;eni. Regiem, worut vernietigd. 5095 Bekeodmak, omtr. hei Va derl. Fonds voor 's Lands Zeedienst. 5096 -— Burgery ontwapend. 5636 • i— Twee Leden van Regeer. LI 11 li 111 verzoeken en bekomen hun oniflag; en Penfionaris aangefteld. 5636. en volgg. — Idem. de Heet Galles. 5884 —— Berigt van wegens Teylets Fondatie. 5885 Haasdrecht. Bekendm. van 't Genootfch. nopens eenen Ledcboer. 1063 HAHDERv/ïïr. AnngefteWe en Overl. Leden der Regeer. 847. 1584 —Deze Stad ontv. Krygsv. — Geweld en plundering. 1624. 2261. 2262. . Bekendmak. v, d. Senaat der Academie. 4 341 Haringvangst. 6185 Harl ncen. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeer. 180. 185 ■ De Admiralir. field fche- pen in dienst. — Een Oorlogfehip gebouwd dat niet uit de Haven kan. 1,554 Aanfpraak door den Burgem. Junius van Alema aan de Burgery. 4290 Aniw. der Schuttery op voorfeb. aanfpraak. 4292 Aanfpr. van den Heer Siman Wyman. 4*93 —— Verflag van 't gebeurde; alhier. 5027—5C32. — Vetvoigvan 't veiilag, 5034 —— Amw. van den Kiygsraad aan die ty Franeker, op een brief van den 8 S:pt. 5032 lassEiT. Verklaaring van t n Burgem. en twee Geme-isl. omtr. den Secret. 1571 -—■ De Regeering fchryft ec-a brief aan H. H. M. tn Befl, 11111 ï daïr.  ï/87. bladwyzer. daarop ;en ingefloten brief van den Secretaris. 1726. en volgg. Zie verder onder Camptrt. ËUsSELT.Majitregelen derNieuw fhatsgez. 43&2 De Regeering doet verzoek aan de Stat. tot herftel van den Secretaris, en herftel van inbreuken in Stads rechten. 5826 Hattem. Het Hof van Gelderland neemt kondfcliappen wegens plundering enz. en Gehieensl. worden afgezet. 622 —— Publicatie van 't Hof wordt afgekondigd. 1625 —— Soldaten v.. tTEnvie komen uit Hasfelr. Geweldadig- heden. 1626. 2269 De Regeering doet een Public, tegen bewegingen enz. 22(59 ■* Public, van den Hove tot dagvaardinge van een aantal Burgers en Ingez. 2269 Hazekswoude. Bekendm. van *t Exetcit. Genootfch. 973 Helder. (De) Getuigen om. trent de Gevangen ZeeofHc. worden verboord enz. 4180 Hzllevoetsluis. Bewegingen en oproer alhier. 1287. l«88. 1424 sHertcgenbosch. Prysvraag nopens het uitgeven van onbebouwde geineene gronden365 —— Berigt nopens het optiekken der Burgery ter wacht, het geen door den Raad van State verboden wordt. 611 • De Regeering zendt een - brief aan de algem. Stat. om tr. Hoofdfchoutsplaats. 1580 Rapport v. den Gouvern. V. d. Dusfen, aan H. H. M. omtr. het Regim. v. Suljard. 1580 ■ Brief der Regeering aan de Algem. Stat. nopens aanftelling tot Raadsheeten enz. •2215 —-— Auxil. gaan naar Utr. — Opfchudd. 2217 Berigt nopens de aankomst van het tweede Batiaill. van Waldeck te Heefel. 4306. Den Advoc. Fiscaal V3n Braband levert eene memorie aan de Algemeene Star,, in. 4307. — Aanfpraak in de Holl. Hiif. Cour. nopens bo vengeir.. IVtemorie. 4308 — Twee Soldaten met Werfpasfen komen hier aan , doch krygen wel dra order om te vertrekken. — Baldadigheden. 4309 Public, der Algem. Stat.' tegen de Genootfchappen. 43io -— De algem. Stat. vcroieden de werving voor Holl. enz. 43r4 Public, rot diaagen van Oranje. 583Ó Predikant van Vucbt op de vlugt. Uitdrukkin. gen van den Predik. La Fond in dtszelfs publiek Gebed. 5837- ■ Refol. der Algem. Stat. omtr. het bidden der Predik. 5839. ■— Ysfelyke plunderingen enz. , I" 7*842 's Her-  BLADWYZER. 1787- 'sHertogenbosch. Befl. der Algem. Stat. omtr. het plunderen door het Krygsvolk. 5844 Er wordt onderzoek ge. daan naar de geplunderde Goederen , en een groote menigte ontdekt. 5845 en volgg. . Ilollandfclie Guardes enz. trekken hier binnen en ande ren uit. — Commijfie van d. R. van Stat. komt hier aan. Het Oude Guarnizoen ontwapend. 5846. en voigg. Zie ook 6037 ■ Het volk van Mör/fer, te Maaftricht ontwapend.5848 v<— Bekendmak- der Keyeur. omtr. valfche gerugten. 5848 ■ De Algem. Stat. doen Pu blic. omtr. plundering 5849 Regeering befluit tot betuiging van dankerkentenis aan 'i Krygsvolk. 5850. 6044 Public, der Algem. Stat. tegen uitftrooiièls. 6o4t Geroofde goederen worden wederom gegeeven. 6044 . Veele geroofde kostbaarheden by de Soldaten gevonden. 604 s Public, tegen een Laster- fchrifr. 6047 Een Predikïnt den dienst ontzegd. Plunderaars geftraft. 6048 . — Getal der geplunderde Huizen. 6049 Heüsden. De Burgery dezer Stad fteld hun tigcu Regiering aan , benoemt Gecommitteerden, en roept hun Privilegie, ter befchryv. in de Luinin Vergadering der Staten in. 54. 1847. Berigt omtr. het gebeurue in de Stat. Vergader, hier omtr. 55- ■ Propofitie van Gorinchem. 56. Nadere Aandrang van Gori'icbem. 317. «—— Aanfpraak van Frans Adr. v. d. Ketr.p aan de Heusuenasren. 103 Berigt omtrend het gebeurde betreffende de verander, der Refter. 108 Brief aan den Heer v. d. Does, -«.is Bailluw. tot Sommeeringen enz. 116 Brief der Regeering aan de Stat. nopens verkiez. van Schep. Commisf der gemeend. Middelen. 119. — Verkiezing-Eyst. 120 ——— De Stat. van Holl.verbied. deVreugdebedryven op deVerjaardjg van Zyne Hoogb. 219 ■ De Magiftr, üoet req. aan H. Ed. Gr. Mog. nopens het weigeren van den Eed van zuivering door een Zet-Schipper. 57- 220 —— Berigten omtr. de herftel. ling van het verrigte alhier enz. 226 Burgers en Ingez. doen een Declarat. aan de Stat. inleveren. 3°7 —— Berigt aan den Hr. v. a. Kemp. 309 - Brief van 't Gtmootf. aan de Vergader, v. Genootfchappen te Delft. 310 Berigt van dc Hr. y. d Kemp betreffende desz. Atnfpraak. 494 ,1111 4 IlbuS-  ï7§7- BLADWYZER. Ut usden. Berigt weg.ingekomen Publicatie der Stat., en afkondiging derzei ve. 496 —— Nader berigt nopens net gebeurde alhier. 407 • Coirimisfie komt hieraan. Piotest der Nieuwe Magiftr. enz. 5o5 —•r- Public, ter vernietiging van 't verrigte op den 6 January. « Berigt van Fr. Adr. y. d. Kemp. 5C,4 Berigten der Couranten. 5'5 Rapport van 't Befoigne. 651 ■ Burgers verzoeken van de Stat. Octroy op Regiem. 1225 —— Adres der Burgers enz. aan de S'ar. 1438 -—- Het Regim. v. Harden- broek verloopt. 144 r. —— Adres van Gecommitt. uit Ce Burgery aan * de Stat. 1442. Verlegenheid der Star. 1443 —<—■ Nader Adres der Gecomnvtt. I44<5 —— De Magiftr. verzoekt om de Stad in ftaat v. verdediging te brengen. 1734 » Bekendm. der Magiftr. aan Burgers en Inw ooners v.Holf. 2002 •>— De Regeer, fchryft een Btief aan de Stat. nopens zitting in itaat. 2008 ■ Pro^ora ie van de Rtgee- ring tot bet volk. 4837 Kierden. Aanfpraak aan de Schuttery door eenige jonge Dochters, by de overgave van twee Trommels, en FM. ten. jo Hilversum. Berigt van 't Ge- nootfenap. 4„0 rJtNDEiopEiv. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeer. J81. 186. ———- Verflag van het voorgevallene alhier, en Cour. B.-rigten 5035 tot 5038 Holland. (Staten van) Nem n een Befluit nopens een Brief van de Stat, Gener. betr. den Staat van Oorlog enz. 35. — Neemen een Befluit op" t en Brief van Gecomm. Radin nopens een Genootfch. ie Vcorburg. 38. — Ontvangen een Brief van de Minderheid der Stat. van Friesland, 110 pens de refcriptie der Meerderheid. 4?. — Neernen een Befluit op gem. Brief. 50. Trekken het Serviesgeld voer Z. H. gevolg in. gi. . Eeduiten tot hu afneemen der Prinfelyke wapens van de Bus. fen der Bodens. 52. . Ontvangen een verzoek fchr. van Ingez. van Noord-Waddinxveen omtr. klagten tegen hen i. gebragt. 54. Ontvangen een Brief van de Regeer, v. Heusden ter inroepinge van hun Stemregt. 55- Insgelyks v. Woerden. 58. Doen aan- fchryv. aan Burgem. der Stad Hoorn nopens ongeregeldhe-\ den enz. Idem. Brengen rapport uit omtrent de Misfives van Utr. cn Wyk. nopens Mediatie enz. 59. . Doei^  B L A D W Y Z ER. 1787.' 1111 5 925. Doen aanfchryv. aan de Gerechte van eenige Dorpen ten einde de Wapenoeffen. enz. der Oranjecorpfen te doen ophouden. 59. Ontvangen Requesten van verfcheiden Genootfch. om in befcherm. enz. 60. Ontvangen berigt wegens Regee* rings - verander, te Sprang. Idem. 1 Veele Leden dezer Vergader, doen Voorftel tot vermeerd. vm de Jaarwedden der Hervormde Leeraars. 62. ——- Doen nadere aanfchryv aan Bailluw enz. van Overfchie rot ophouding van Wapenoeff. 63. ——— Neetnen een Refol. tot benoem, eener Commisfi» tof onderzoek van de paaien der uitvoerende magt enz. 204. Neemen een Bjfl. nopens de Couranten enz. 208. . Doen aanfchr. aan Bailluwen enz.daaromtr. 2:9. Benoemen Commisf. tot de bemiddeling nopens Utrecht, bepalen den dag en benoemen Commisf. tot ontwerp der Inftr. voor den Stadhouder, au. Nemen een befluit omtrend het Genootfch. 390. —— Ontvangen Req. van Amfteld. tot onder fteun. van 't verzoek van Rotterd. enz. 4*5. — Ontv. Req. van J. Hoog enz. tot afwyzing van vermeerder, der Vroedf. van Rotterd. 406. — Ontvangen een Brief van Burgem. en Oudr. van Dordrecht; alsmede van Goede L. 11111111, Lieden nopens de Nominatie. 407. Nog een Brief van 26 Gildens daaromtr. 408. —n Ontv. een Brief van de Minderh. der Rotterd. Regeering bur. de Magiftr. beftelling. 408. ■ Ontv, een Brief van Bailluw en Mannen van ZuidHoIK nopsns fchending van H. Ed. Gr. Mog. Public. 408 481. 482. —— Lezen een Adres van gevlugts Burgers vau Hatt. en Elb. tot t;enot van toegez. Befcherra. 409. — Nemen een befl. nopens den invloed des Volks. 409. —— Ontv. een Misf, van den Ambachtsheer van Sprang nopsns M,i"iftraatsbe- ftelling. 410. Ontv. een Req. van Ingez. v. Amfteld. omtr. Heusden. 411. 1— Schryven aan den Gener. v. Reys/el, om onderzoek naar desobediente Offic. 8fa7. — Nemen den G.J.ner. v.Reysfel in befchetming. 888. ~ Ontvangen een Brief v. d. Lt. Cvilon. Cfaufen, omtr. buiten dienst ftelling. 900. — Ontv. een brief van Burgem. en Raden v, Rotterd. om herftell. enz. 918. ■ -■ Ontv. Req. van Hoofdoffic. v. Hoorn. 921. Ontv. een brief van Burgem. en Vroedfch. ly. Schiedam nopens Magiftraatsbeftell. Idem. —— Verkiezen de Vroedfch. v. Schiedam. 922. ,Ontv. een Br. v. Vroedfch. van Uir. omtr. Mediatie. Lezeu een Req, v. Gouda enz. 1111 5 925.  %7%7. BLADWYZER —- Bef), tot confent onder bepaaling. 924, ——• Doen een verklaar, omtr. orders door den Raad van S'nate gegeeven. 925. — Befluit op een Brief van Vtanen' enz. 957. Verder verflag van het voorgevallene in de Vergadering als, omtr. biief v. Gelderljnd 'Heusden. Rotterdam. —'— omtr. fusper- fie van Kapt.x Gener. Den Eed. Wapen. oeff. v. Krygsvolk, Desobed. Offic. Brief van H. H. Mog. nopens fus- penfie v, OIHc. Brief v. de Stat. van Utr. 92?. en volgg. Doen Promotie van Offic. 931. . Stellen Guardes Dragonders buiten foldy en; . 913. Or.tv. klagtén v. de Stat. van Utr. omtr. Inrukken en dadelykheden der Militie , en bed. Htm. ■—■ Befl. op een Br, v. Gelderl. nopens con. feut enz. 935. —— Ontv. berigt omtr. weiger, der Offic. 936. Ontv. Adres van Gecomm. Rad. ——— en Brief v. d. Gener. v. ReysJel enz. 937. — Ontv. een Br. v. d. R. v. Stat. nopens Utr. 939. Ontv. een Br. v. Amlleld. omtr. Brief van v. Leeuwen. 947. • als ook van Burgem. der Stad Btielle omtr. Kokardes 948. Nemen befl. omtr. de operftaat de posten onder Sslm. Idem. Ontv. een Brief v. Holl. omtr. vysnrf- Ivkheden; en befl, 949. ~— Nemen een befl. omtr. Offic. en Brieven Vin Filés*!., Groningen, en van Scheepenen v. Oudewater, • 950. Kiezen een Burgemeefter voor Rotterd.; en nemen Befl. nopens pardon voor Offic. 951. - Ontv. Req. van de gew. Burger Corpfen om Penningen en Ammunitie. 952. Befluiien tot vervullingder Offic. plaatfen onder Stuarf, 953. Befl. tot aanfcmyv. aan Grenier , omtr. Overloopen enz. Ontv. de Lystèn der ongehoorz. Offic., als mede berigt omtr. Commies te Doesburg , nopens ammunitie, enz. 954. ■ Bell. omtr. mandam. prjjnaal v. het Hof tegens invord. v. Boeten d.r Schutters Rotterd. Nemen Genootfch. in befcberm. , en verbieden den Eed aan denR. v. Stat. 955. Ontv. Req. v. Geconftit. v. Ley. den en Amlleld. omtr. Mediatie enz. , «n vervullen de openftaande Offic. plaatfen. 956. — Ontv. Brief v. Gecomm. Raaden , in het Noorder-Kwart, nopens Magiftr. t. Hoorn. 957. . Geeven hunne goedkeuring omtr. fententie v. y. d. Hoop. Ontv. Req. van Amlterd. nopens Snfcw. der Stat. v. Utr.; en geven hun toeftemm. omtr. Ammunitie. 958. Geven last tot verfterk. v Via  BLADWYZER. irf-fi Vianen ; Ontv- Req. van Haarl- enz. omtr. de GeneraIk. Caa,defuspenfie vanZ. H.j dimitt. den Col. v. d. Hoop. 959. Ontv. brieven v. Overysf. en Stad en Lante omtr. Gecommitt. ter media- tie. 960. Ontv. Req. v. Burgers v. Schoonhoven, en het Genootfch. te MaasHuis. 1195- Ontv. ant" woord v. d. Stat. v. Utr. omtr. vyandl. onderneem. 1195. Nemen voor Notificatie aan een Brief v. Z. H. als mede een Req. Voorftel van Haarl. en verklaarei de remot. te Amft. voor Do. meftiecq. 1196. Ontv. berigt v. v. Reysjel. Zenden Demisfie aan den Ge ner. v. d. Hoop. 1196. ■ Befluiten den Brief v. de Stat. v. Utr. niet te be antw. 1197. Nemen een befl. en zenden een brief aan Offic. om geen orders v. H. H. Mog. te obferveeren ,• als mede om de Vergadering van H. H. M. Hollands territoir te ontz. 1199- Ontv. Brief v. d. R. v. Stat nopens antw. v. Uir. en Gelderl. omtr. confeientien. Hem. — Doen promotien en ontvang. Req. v. Genootfch. te Delft. Als mede een brief v.DefenfïeWezen v. Overysf. om Ge- fehut. 1200. Ontv. Klagten v. d. Brielfche Reg. 1201. Ontv. en onder¬ zoeken Req. van Teekenaren vóór de Oude Conftit. 1205. < Ontv. Req. v. Offic. omtr. den Eed. 1215. Ontv. Requesten en Brieven v. Leyden omtr.Posten/en.— Van den Ritmeester Mafchek en van eenige OfBc. 1214. Idem. VanBurgem. en Vroedfch. v. Purmerende omtr. Hoofdoffic. v. d. Krygs» raad te Delft. H15. — Idem Voor de Oude Staatsgefteldh. 121Ö. 1243. 1259. Gelasten den Fiscaal te procedeeren tegens v. d. Duin. 1217. i22d>. Geven be- vel aan den Colon. Mafchsck om het Commando weder op te neemen. 1218. Deli- bereeren omtr. Comm. in 't Cordon met ampele magt ene. 1219. Ontv. Req. van v. d. Duin, om ftateering enz. 1220. 1226. Neemen een Befluit omtr. Troep, op Holl. reparr. 1223. 1226. Ontv. Req. v. Heusden 1225. Zie verder Heusden. —Ontv. een brief v. d. Colon. v. Pabst om ontflag enz. 1229. ——• Geven orders aan Krygsvolk in Gelderl. enz. 1230. —— Ontv. e«n brief v. Go. rinchem nopens Guarnizoen en Ammunitie.- -Van Col- lot d'Escury om ontflag'j en befluiten tot aanfchryv. aan 't Cordon. 1243. Benoemen de Commisfe in 'c Cordon. 1243. ■ Doen Public, tegen uenLieut. Coll. Balneavis. 1244. Kry- gen Rapp. v.d. Drostv. Vianen o»ntr. geweldadigheden v. Bal-  1787. BLADWYZER. Balneavis met zyn volk. — en berigt y. denMai. Hertel, omtr. gefiisp. Offic. 1345. ■ Outv. een brief vanH.H. Mog. omtr. quota's. Idem.-— Ontv. Req. v. d. Burgem. v. Heusden houdende kennisgeeving enz. 1247- — Befluiten . tot vervu'1. der battaillons en tot amnestie voor de Militairen, , 1254. . Befl tot overbreng, van een Delinquant. 12^5. — Ontv. Requestsn v, gevatte petfoonei:. cn befluiten om gefchut naar Overysfel te zenden. 1256. ———. Ontv. een rondgaande Brief ji. d. Stat. te Amersf. omtr. die van Utr. en advys l v, Dordrecht daaromtr. 1257, DoeJ een fterise verklaar. ter Generaliteit op voorftel v. Leyden. 1258. . Ontv. klagten der Reg. van Hoorn omtr. Gecomm. Raden, 1258. Geven last aan v. Reys- fel tot (trafoafFen., amnestie, enz. 1260. -r— Ontv. een Brtet v. Kapt. Behr, nopens geweigerde inlaating te Heusden. 12ÓI. Ontv Req. v. Kretschmar om Gifte v. de Gusrdes enz. 1261 — Ontv. Req. der Gildens en Ger.ootich. te Dordrecht enz. 1262. ——- Ontv. berigt van den Gr. v. Salm en Colon. v. d. Burg \ nopens aanflell. door de^tïE. v. Utr. 1.57-1. ■ Voorftel der Gedeput. v. Rotterd. 1272. ■ ■ ■-, Befoignetren daaromtr. 1281.— Befluiten tor, aanflell. v. den Rbyngr. v. Salm tot Generaal enz. en ontr. een brief v. Gecommitt. te Woerden. 1273, Ontv. Oianje Requesten enz. en Misfive v; v. d. Dus/en omtr. Regim. v. Suljard iv.74. Ontv. brieven v. Offic. uit het Cordon omtr. gehoorzaamheid. 1275. Doen Public, tegen Balneavis. 1277. • ■ Ontv. een Brief van Scheep. Raus te Heusden , omtr. Public, tegen Balneavis en ontv. rapport v.hctGr. Befoigne nopens de] zaak van Heusden; waarop befluiten. 1278. r Ontv. een Br. v. Gecomm. Rad. omtr, het vatten v. drie perf. te Oudewater; en van de Utr. Staatsleden nopens die van Amersf. 1279. Ontv. Req. van Haagfl-he Burgers omtr.Vroedfch. v. 'sHfge 1280. Ontv. Req. v Burger Krygsr. v. Gorir.chem enz, —— als mede een brief v. d. Cofou, V P- Nemen befl. tot antw. aan den Koning v. Pruisf. 17Ö9, Afgev. van Rotterd. doen voorftel tot aanfchryv. aan de Admir. Colt. omtr. gebruik der Scbep. door den Admiraal. 1789. - Befluiten daarop. 1795. ■—:—• Ontv.  1787- BLADWYZER noLiAso (Maten van> Ontv. een Br. v. Fries!, omtrent Uitleggers op het Y en aanhoud, v. d. Princes. — Alsmede een Br. v. Gecommitt. ter Def'.nfie omtr. Scha. deloosltelling enz. der Burger ; hulpbenden , Soldaaten, enz.' 1790. ■ Befl. op een Brief v. Gecomm. nopens de Lyst der Magazyrsen enz. 1701. —— Gebieden aan de Regeer, v. Ysfei. Hein om de Sleutels niet aan denPrios over te geeven.1795. ■ Befl. omtr. van der Duyn. 179Ó. Ontv. een Br. v. Gorinchem, en Advis v. Gjc. Raaden nop. Vootftel aangaande Tenten enz. 179e. ■ Ontv. een Br. v. d. Franfchen Gezant omtr. Mediatie. 1801. . Rap. omtr. Gedeput. der Utr, Staatsvergad. , Ontv. een Br. nopens oproer, beweeg, aan de Helder. 1835. • Geven order om Ten- ten te laten maken, en omtr. Guarnizoen te Heusden. 1838. • Ontv. een Br. van het Hof v. Jullitie nopens misdadigers te Schiedam. — Verklaar, v. Goriiic'iem omtr. verfchillen onder Regeeringsleden. ■ en ontv. een Br. v. Gecommitt. ter Defenfie nopens verfterk. v. Vianen. 1839. — Verkiezen Scheepenen te Leyden. ■ —- Stellen Prajinie op de Schenders der Public, te Ridderkerk, enz. 1840. 888 Ontv. Declarat. enz. van Gecomm. ter de» fenfie nopens de Gevangen, als mede berigt omtr. Geldersen Krygsvolk te Dalem. 1842. Ontv. een Br. v. beklag van de Magiftr. v. 's Hage nopens rondgaande Br. v. het Genootfch. 1842. Ontv. een Br. v. de Raad v. Stat. nopens gerugten in de Cour. betr. orders tegen Kapt. Pelt. 1845. — Ontv. verzoek van H. Ui M. nopens vaartuigen in de Zuiderzee. ■ Berigt der Adrairal. te Rotterd. nopens uitzeil, v. Schepen ■ en Berigt v. Gecomm. R. nop. Kanonniers uit den Brie! enz. 1850. Twisten omtr. Bailluwsplaats v. 's Hage; en weigeren de KanonHeerbooten over te geeven. 1854. Nemen befl; tegen den Fiscaal ter General, omtr. onderneem, regens getrouw geblev. Offic. 1855. ■ Ontv. berigr. v. Ge, comm. R. nopens capitulatie met Sul/arU enz. door de Commisfie van Defenfie. 1159. Verleenen Oc- troi voor de Roomfche Armen aan den Leidfchen-Dam. 1 ïóo. —— Ontv. vertogen v, Friesl. tegen geweldad. handel, der VaartuL'. in de Z. Zee, en Br. v. Zee), nopens verkiez. v. Prefid. in den Hogen Raad. 1861. 1874. Ontv. een brief v. d. Bar. v. Rheede nopens maatregel, tot Satisfaétie,door Pruisf. 1862. Raadpl,  BLADWYZER. 1787- HOLLAND (.Maten van; — Raadpi. omtr. begev. van Bailluwagiè'n. 18Ó4. ■ Ontv. Ber. v. Gecoatm. tot defenfie nopen» tfOreley, en andere buiten dienst gefielde Offic als mede v. d.Gener. v. Reyjjel omtr. het Fort St. Andries. 1867. — Ontv. berigt v. d. Raad-Penf.omtr. gezegden v. d. Gez. v. Pruisf. 1869. ■ Krygen berigt omtr. uittr. der gemeene Sol. daaten v. Waldeck, uit de Wiilemftad, en Brief der Re- . geec. v. Sevenbergen. 1874. . - Verkiezen Scheepenen van Monnikendam. 3035. — Ontflaan den Gener. Major Crenier 3036. Zenden om berigt aan 't Dctènfiewezen omtr. het Gelders jacht, en Zeetoveryen op de Z. Zee. Raadpleegingen omtr. Ingenieurs. 3041. 3042. Ontv. een Declarat. vau gew. Burger-Corpfen. 3044. ■ Nemen een befl. nopens de magt der Corcmisffie ter Defenfie. 305Ó. Nemen befl. omtr. aaiirt. v.Ingenieurs. 3059. Ontvangen een Memorie v. den Gezant van Pruisfchen. 3064. — Ontv. een brief van de Stat. te Amersfoort omtr. voorval te Soestdyk enz. 3074, 3101. — "-■ Nemen Bef), op een Br. v. Zeel. nopens Prefid. v. d. Hoog. Raade, en vifit.der Jagten. Nemen Ge¬ nootfch. in befcherm., en ontv. adres noptnsdedommagementen sanuisgetr. Manfcb. 30315. —— Befl. tot aanftell. vaa Ingenieurs. 3009. —— Ontv. antw. v. d. Magiftr. v. Breda betr. de goederen der Militie v. Hesfen- Phüipsthal 3101. Ontv. Rapport v. het GrootBsfoigne omtr. Schadeloosftell. Invloed, enz. 3'tC2. —— Doen Militaire aanftell. Idem» — Nemen een provifion. Refol. omtr. dedomagem. en Invloed. 31©5. Nemen, Befl. omtr. Verminkten, Weduwen, enz. 3120. . Nemen befl. nopens't rapp. v. d. 4 Aug. betreff. de magt der Commisfie. 3124. ——— Advis der Riddeifch. over gem. Rapport. 3125. Protest en Declarat, der Ridderfchap tegen het oovengem. befl, der Stat. 3133. Ontv. een Brief v. de Commisfie nopens betat. v. Douceurs ; de Goederen van 't Regim. v. Hesfen-Philipstball Lieuten. .jfanfen , en de uitvoer van Haver, alsmede het befl. daaromtr. 3134. r— Tegen Declarat. der Ridderfl tegen dat v. Amfteld. nopens het voorgevallene in de Vergader, tusfchen de Heerea Starrenburgh en v. Berkei. 3136 Ontv. een Req. der zig noemende oprechte Vaderl. Sociëteiten. 3140 — Nemen befl. omtr. den Rimi. Timmermans. 3142. . ■ Ontv. een Brief van Gecommitt. Raden omtrent gemelde Riton. 3143- « Voorftel van den Fiscaal Luiken omtr. gem  tfrfi BLADWYZËR; gem. Rittn. 3144. —— Maakers Commisforiaal twee berigten der Stad Amft. betr. klagten van Friesl. en H. H. Mog. nopens Kapt. 'Peil. 3150. — ■ Geven orders tot nieuwe Vaandels voor 't Regim. v. Suljard; en b-fl. tot Promotie, en verbod van uitvoer van Haver. 3153. 316:. 3184, -Befl. omtr. weiger, van eenige Officiers te Hellevoetfiuis en den Briel. 3154. !— Ontv. adres v. gew. Burger Corpfen nopens verrigt. v. Gecomm. Raden 3165-. Ontv. een Br. van Gelderl. tot aanman. der weder invoer, der Milit. Jurisd., en klagten omtr. gew. Vaartuig. 3174. ■ Ver- klaren de uitzett. der Leden van Regeer, te Delft voor Domeflïcq. 3180, Verkiezen Scneépenen enz. van Rotterd. 3181. 3182 — Nemen befl. omtt.Confent«n. 3182. Brengen eenPro- vifioneel Rapport uit omtr. de nadere memorie van Thule- meyer. 3185- De Ridderfcb. advifeert omtr. de nadere memorie van Thule- meyer 3186. ■ Ontv. een • Brief van Gecomm. ter Defenfie betr. de Zwitzers indenBrielleen befl. daarop. — Keuren hetRegeerings-Reglemenr voor Haarlem goed. 3198. Ontv. een Adres van Gewap. Genootfch. nopens gewap, ingezet, van de Generalit. 4000. _ Nemen befl. omtr. aanzeil, van Prefid. ¥ao den Hoosen Raad. 4003. Doeri Promotien. 4004. — . Amfteld. en Rotterd. dringeri aan op onderzoek naar voorzorge tegen het Burger-leger. tie- 40.31. 4033- — Ontv. rapport omtr. doortr. van Recruten door de Meye- ry. 4034, Omtr. adres van de algem. Provinciale Vergader, van Krygsraden enz. 4035. Nemen befl. omtr. de Haagfche Schuttery. 4°35- Doen Promo. tien, 4038, Houden Ba- foignes over de zaak van de Princes en Memorie van Pruisfeu. ■■ " Ontv. de oórfprong. lyke handteken, van het Oranje Req. 4459. Ontv* R-eq. van de minderheid der Regeer, en Burgers van den Briel, omtr. nieuwen Eed door de Durgery enz. 4462. ■ Demitteeren den Vaandrig Ducailas, en iaagtigen Gecomm. Raden tot de fufpenfie enz. 4463. Ontv. Req. van den Krygsr. van AmIteldatn nopens Volks -Commislie, Drukpers, en BurgerMilitie. Befluiten omtr. Nominatie tot Prefid. van den H. Raad , alsmede omtr. eenige punten door de Commisfie te Woerden aangedrongen, als: het te regt (lellen der Gevang. Conventie met Utr. nop.den Brielle,-- Vacatures.en den Lieuten. Jansfen. 4465. cn volgg, —. Doen Public.  BLADWYZER. 1787. Holiand ("Staaten vhn) tegen geltrooide Pasquillen. 4473. — Nemen befluit op eeD brief var de Commisfh nopens middelen tot defenfie enz. 4482. Ontv. adres van Brielfche Burgery, tot inroeping der Privilegiën, en befluit. Ontv. brief van Zeel. omtrent PrefiJent in den Hoogen Raad. 4483. Befluit daarop. 4491. Gelasten te procedeeren tegen het teekenen van Req. voor de Oude Conflit. enz. 4488. —— Nemen een befl. op voorftel der Commisfie tot Defenfie betr. Innundatie. enz. 4502. Befl. omtr. Gevangenen. 45"34' —' befluiten tot zenden van een Brief aan Gelderl. r.opens in beflag nemen der goederen van den Hr. van Rëysfei 4510. • ■ Delioereeren over de Nota van Pruisf. tot Satisf. waar toe Amfteld. niet concurreerd. 452.0. Doen Public, v/egens de Innuiidaüen. 4524. — ■ Doen onderzoek na de weiger, der Overgaaf van fcherpe Patroonen door de Schuttery van 's Hage; en benoemen Command. vau Gorinchem. 4526 Stellen de Hr. v. Reysfel aan tot Gouverneur v. Naarden. — Volharden by hun antw. aan Pruisf. en befluiten tot eene bezending aan den Koning. 4534- Doen Promotien 4535. Voorftel v. Delft omtr. Provinciën, die dooriogt aan Pr. Troepen Mmm mm ui mm verleenen. 4339- ~~~~ Stetr>roen toe in de Commisne en Lyfpenfioen. aan Uitleggers, Kipit. enz. 4539- " Ontv. betigt van de Commisfie omtr. toebereidzelen tot Innundatie , aanftelling van Command, enz. 4;4i>'— " Raadplegen omtr. verlegg. der Vergader, naar Amfteld. en vertrek van fommigen Leden. 454S. — De gebievenc Leden vergaderen, enz. 4543. 4551. en volg;;. '-- Ontv. een Boef van de Commisfie thans te Amfteld, nopens verlaat, van Utrecnt. 4551.—Nemen befluit tot herttel van Z. H. en herftellen de gefu'pjnd, en gedimitt. Offic. 457 r. 458a. ——— Doen een Publicatie tegen overlast enz. 4574. — Doen een tweede Public, tegen geweld. 457S. Vernietigen de Commisf] 2 toe Defenfu. 4534. —Voorftel van Rotterd, tot afmaaning van macbinatbn enz. 4595- ' Keuren het bovengem. voorftel goed en doen daarvan Public. 4598. ~—•—« Beiluiten tot kennisgeeving aan Frankr. van de bylegging der gefchillen tu'f. de Stat. en Z. H. 4602. 5106. -— i Vooiftel van K.o:terJ. omtr. Declarat. onz. van Genootfcb. 4604. — Doen Public, tot verbod van te:;enftsnd 'e- Ben de Pruisf 4805. — Voorftel van Gottdï omtr. de Prins en Princes- 41508. —r—— Voorftel van Hoorn wegens miummu in Z.  17S7. BLADWYZER. HOLt-Atn (Staateti van) 7. Hf 4010. Doen Public, tot Amnestie. 4(523. Aioullseren Vt bedui; omtr. Regeetiüg» - Re^lïEierf, vn . Haarlem. 5-~Q,v ,. Nemen et" BCêiot. omtr. Hoorn en hst Noorderkw. 5108. — Voorftel en Refol. der Stad Hoorn omtr. Gevangen, enz. 5127. Nemen btfl. 'nopens verichyn. v. Z. H. ter SÜrtsvergidor. 5133. ~_ Nomen befl. onur. Wapenen'v. Vry-Ccrpf.n. 5157. — Nemen eer. Reïbi. omtr. den Rhyngrasf v. Sdm.y.62, — Ontv. een AdVys van d.en Hove van Holland, nopens Declarat. Voordellen, enz, 5:65. — Pointen en Voorwaarden van Vetdta^ dcor Amfteld. voorgeflagen en antw. der Stat. 5172. 5773. • Befluiten tot Commisfie by lï. K. II. om te verneoa.cn na de Satisfactie en antw. 5174. 5176. — Veritlsaring der Gc-Jepitt, van Rotterdam nopens Satisfactie. 5175. Befluit der Stat. tot Satisfactie. 518 T. Piopof. der Ridderfch, nopens bet Krygs wezen. 5182. Trekken de Ref. in , omtrent Balneavis genomen. — Verzoeken en raagtigen Z. .H. tot verander, der Rogeer. herfteil. der rust enz. binnen Schiedam er Schoonhoven. .5190 —— Nemen een bellui; nopens Gecomm. Raden in hst Noordtr - Kwartier en den Secret. Blok. j—;— Doen Public, tegen hetfehenden der publique veiligheid. siü6. Nemen een oe- fluit omtr. de Auteurs enz. van het Attentaat tegen H. K. H. 5199. Voordel der Stad Dordrecht tegen Gew. Genootfch. 5200. Idem. tegen naamlcoze gefchriften 5201. —j— Ontv. Req. van den Ritm. Timmermans, 5206 ■ • Heft. der Star. op gemelde Req. 5208 ' — Nemen een btfl. tot beuati king voor Mediatie aan de Hoven van Verfailies , Londen en Berlyn. 5210. ■ Nemen btfl. omtrent Douceurs voor de Militie. 5216. « - Idem. omtrent de Gebeden in do Kerken voor de Overheden. 5217. Trekkm de Rsfol. en Procedures tegen den Colon. v. d. Duin, in. S=3Ó. ■—— Ontv. eene Nota van den Hertog van Brunswyk, nopens ontwapening. 5230. ——• Ontv. Request van Ingezet. van Krimpen op de Lecq , en eer;igeandere Plaatfen tot verander. der Regeer. 5239. — A.lvis omtr. Acte van Perbi) tenis; Rapport van den Ra3d-penflon.da3tor.tr. 5241. Voorftel van Schoonhoven nopens de Godsdienst en Synode te Breda 5245. Voorftel van Enkhuizen omtrent Regeeringsvortn, S: ui- bouderfch. enz. 5247. ■ —■ Vootfbd \m Hoorn, tot fchadeloosfteil. vau het Pruisf.  BLADWYZER. 1787. Holland (Staaten vanj Piuisf. Krygsv. 5259 ■ De Stat. befluiten tot de ver andering der Regeering door Z. H. 5261. Refol. der Stat. over ten brief en Afgevaardigden van Amfteld. 5327. Ztt verder onder Amfteld. Nemen een befluit omtr. Magirtraaisbetlcll. der Stad Rotterd, 5434. Zie vader Roftcrd. ———• Defluiten om Z. H. te magiigen tot verandering der Scedelyke Regeerfn^en. 5649. • Nemen een befl. omtr. den Raadpenfionaris van Holland. 5Ö53-- — Nemen een befluit nopens yerzcek aan da Prirces betreff. het blyven van een gedeelte der Pr. Troepen 5658. — Nemen een befluit nopens Declaratoiren, Adresfen , Voordragten enz. $666. ——- Voorftel van Hoorn omtr. Hoofden en Aanvoerders van Genootichapptn enz. 5673. ~——— Voorftel v. Amfteld. nopens de door H. H. Mog. gefuspendeerdè Officieren. 5677. Nemen een befluit omtr. zekere A"te van Verbintenis. 5688. Ontv. een Brief van het Hof omtr. Adresfen, Declarat. enz. 5690. — Voorftel van Hoorn tot intrekk. der Refol. ten nadeele vsn Wolffenbuttel in 1784 genomen. 5693. — Voonlag van Scivionnoven tot uitstrekking der fUfol. van den 31 Oct. 5694. Ktnuisgeeving van Rotrettl. Mmm mm mm 11 omtrend dimi'reer. van J, y. Ie Sage nn Broek. 5695. — Ontv, Req. van ln- ent Opgezetenen van Noord Waddinxveen , Meerkerk . en Steenwyk tot remotie. 5696. en volgg. O. tvang. Req. van Burgers en Inge/, van Vlasrdirgen omtr. remo* He. 5698. —-— Refol. der Stat. omtr. voorftel van Z. H. tot Amnestie. 5705. ■ — Voorftel van Hoorn betreff. het rappel van den Gezant aan het lïngelfcheHof. 5711« Doen aarfchryv. aan de Sreden omtr. Dag en Weekfchriften. 5895. —— Doen. Public, tegen geweWadtghe. den. 5933- Ontvang. Req. van Schout enz. vart Leyderdorp omtr. feitelyke afzet'ing. 5937. —— — Nemen befl. op gem. Request. 5942 Hoogcauspp.l. Brtript omtr. het Burgeriegenje in Noordholi. enz. 4850 Hoorn. Aangeffelcfe en Overl. Leden der Regeer. 655. 819. 850. 4509. 5857 Declaratoir door 97 Burgers geteekend; en Appoinctem. $23 BoongangS 223 • ■ ■ Berigt nopens de cm. rustige bewegingen ilkier. Berigt hieromtr. uit én Couranr. 5^ Berigt van het voorgevallene in de S:aten Vergadering daaromtr. 514 mm mmm ma IIuorn.  V*7- BLADWYZER. Hoorn. Brief van Burgem. en Vroedfch. aan de Stede*). 5'7 —u 1 ■ Nader verflag van het gebeurde met de itrukk. van Militie enz. 519—524. 648 De Regeering ontvangt een Br. van die van Haarl. 5«5 — 1 — De Regeering deezer Stad doet berigt in de Star. Vergader, omtr. bewegingen alhier, en verzoek: om ont heffing vau Krygsvolk , enz. 818. Doet berigt tegen Req. van eenige Burgers, en befl. daarop. 819 ■ Regenten door de Staten verkozen. mg. - Een . Boer in hegtenis om Oranje roeper. r 116 Verflag van de Memorie der Stad Hoorn tegen de gecombin. Vergadering van Ge-comrn. Raden. 34154 Krygsbezetting verloopt 146Ö ——— Genootfch., weder her. fteld, 14C7 ■ Drie Zee-Officieren van de Helder hier binnen gebragt enz. 2C24, 4178 -. Procedeeren tegen gemelde Zee Offic. 4846 ■ Brief van G:comm. Raden aan Z. H. 4175 ■ Maatregelen door Gs comro. Raden ter afkeering van vyand'ykheden. 4177 ■ Refol. van Gecomm. Raden nopens Burger-Lege _ in 't Noorderkw. 4'i,, Geconft. benoemd. 4846 . ■ Berigt nopens het Bur¬ geriegenje ; afzett. van Re. geuten. 4S47 " Omwending op last der Stat. van Holl. 4?49 ■ ■ ■ Bekendmakingen in de Dagpapieren. 5526. en volge. —> De Secretaris Blok bekomt zyn ontflig: — Befluit van de Gecommitteerde Rad. omtreat denzelven. 5985 ■■ Den Hr. Carbaftus b2- komt zyn omfhg ais Secreta* ris der Weeskamer. 598O HonshoLbedyk. Het BurgerLeger neemt den Bsilluw Douglas" gevangen. 4041. — Berigten der Cour. daaromtr. 4012. 4043 Bovengem. Bailluw geHaakten plegtig ingehaald 5279 Hulst. Aangeftelde en Ovctl. Ledeu der Regeer. 1587 J- Jurisdictie (Militaire) in Gelder). 1177. Zie ook 3174 K. Koog. Lyst der G;b. Getr. en Overl. 10 Manfch. trekken uit.1469. Koophandel. 38;. -—- C Staat van verfcheidone Takken van denNederl.)6i69 Krimpen op de Lek, Berigt v. het Gerjrjotfcb, 1395 Krygsvolk. loopt naar Gelderl. over u 66. 1167. 1169 (eenig) buiten dienst ge- fteld. 5650 Kuilenburg, zie Cuilekbubg. L.  BLADWYZER. 1787: L. Landdag (gewoone) in [Friesland. 145 (Buitengew.) 836 Leerdam. Vreugdebedryven op den 8 Maart. 506 Req. der Burgery tot verniet, der Societ. en dragen van Oranjelint. 2011 — Appofactïm. op bovengem. Req. 2014 « Public, tot verbod v. de Sociteit. 2015 Public, van Z. H, tegen beweegingen. 2016 — Verhaal v. de Expeditie der Burgercorps tegen deze Stad. 2018 Burgerr,. Knyf op de gevangenpoort ïn'sHage. 3073 De Regeer, reclam. den Hr. Knyf. 3078 —- Bekendm. v. den Genees, heer P. L. Wolf tegen befchuldig. 4109 Pruisfifche Husfaaren trekken hierbinnen enz. 4845 —— Refol. van den Hove tot vryfp. van Burgen. Knyf 5523 Satisfactie door 't Genoot» fchap van Vianen nopens wegvoering der Vlagge enz. 5515 Leeuwarden. Lyst der Geb. Getr. cn Overl. 13 ■ Aangeilelde en Overl. Leden der Regeer. 180. 185.11Ó2. 5620 Landdagen 145 836.6009 • De Hr. C. L, v. Beyma doet aanzoek om de vaste poederen van den Grave van Waf emir, te koopen. 145 ■ i. ■ Vreugdebedryven op den M ra m m m m m ui 8 Maart. 571 ' Genootfch.van Wapenh. levtrt een Req. aan de Statea in. 571 Regeerings Regiem, wordt ingevoerd. 1547 —— De Heer IFypco Knoop word verwezen tot 50 Ggl. boete enz. 1548 —— Befluit v.d. Raad terAdmi» ral. omtr. adjunct Secret. 2134 ■ Genootfchappen vuuren te- ' gen het verbod enz. — Sententie tegens Jan Zweers, Landbaas op de werf der Adrm'ral. te Harl. 5135 Advys van Oostergo rakende den brief van beklag van Utr. nopens Gedep. dezer Prov. 213Ó. — Oos- tergo aprobeert bet verrigte by den R. v. St. omtr. befluit v. IJ; II. Mog. betr. de Miiitie. 2137 —~» De Stat. feponeeren etn brief der Staats!, te Utr. vergaderd . Oostergo advi- feert omtrend het gedrag der Gedep. ter Generalit. 2138 ■— Befl. der Stat. nopens Afgevaardigden van Utr. ter General. 2139 ■ Bef). d»r Stat nepens Af, gev. van Friesl. ter Generalit- 2141 ■ Advys nopens den brief van Overysiel omtr. mishandel, der Gelderfche Soldaten. 2I43 De Heer de Beere biedt zig aan om met 2coo Friefen uitterukken ter dekjunge v. Overysfel. 2145 rammmsiim 3 Leeuw.  ifó7- BLADWYZER. Leeuv. Her. der Nederl. Cournopens ta?dpleg. enz. 2145. 214Ó •—— lief. der Stat. tegen dcfertie. 2147 —— Brief der S'at. aan die v. Holl. nopens aanhoud, der Princes. 2149. Hem. aan Z. H. Idem. aan H. K. H. 2151 ■ Befl. tot declaratie ter General, nopens Memorie v. Piuisfchen. 2153 — hen aantal Boeren doen Req. tot wapenocfFeti. 2153 Befl. der S.at. omtr. Ka- nonneerbooteo in de Zuiderzee. Idem. - De Stat. Stemmen toe in de Petitie yeot Oliïc. — En neeureö een Befl. nopens de M-diatie van Frankryk. 2154. tn volgc. —— Protest v. Volmagten nopei s gem. Mediatie. 2159101 2165 • Voordel tran 't Kwartier van SaVènwoidefiTtot eftie te gen de Mindeiheid der Staats leden. 4259 » Aanfchtyving der Stat. tot verbod aan de Genootfchapoen om t;set Kai,oii ts manoeuvre; r-n. 4261 ——- Brief uit de Vaderl. Cour. nopens Fries). 4262 Be*cegi.n..;en. 4263 > Gitti. uit >ie opr. Nederl. Cour. omtr. Fiieil. 4265 ■ Declar. dei Miadeih. "an de Stst. 4268 ~ Adres dir Gewap. inirger- Corps aan de Stat. tot intrek der Plac. enz. 4272 en volgg. ■ Uittr. uit de Holl. Hist. Cour. 4270 -— Brief van Gedeput. Stat. aan de Gerechten nopens landing van Schepen. 4282 De Staaten ontbieden het Krygsvolk op. 4283 Prys-raag nopens beveiliging der Buitendyk enz. 42Ï3 ■ Brief uit Leeuwarden. 4915 Antw- van vier Staatsleden nopens vetfehyn. voor den Hove. 4? 17 Waarfch. der Stat. tegen Litten , en aanmaan, tot vertrouwen. 4018 Waarfch. der Stads Regeer, tot gerustftell. 4922 —- Bekendm. van M lit. Offic. 4923 Public, der Stat. tot vernietig, van GeA'ap. Genootfch. 4924 — Berigten in de Holl. en Gcluerf. Hist. Cour, 4928. 4929 —■ Refol. der Stat. tot acceptatie der Mediatie van Fiankryk , Engeland , enz. 4931 De Stat. deen eere aanfchryv. aan den Gertchte. 4933 ——■ De Siat. Schtyven eeu brief aan H, H. Mog. wegens üe vergader, te Franetuier. 4934 De Stat. omvangen een OU"  BLADWYZER. 1787. onzinnige brief van 't Defenzie-Wezen te Fr?nequer.4937 Leeuw, Public, der Stat. wegens de Vergader, te Fraacquer. 4939 Public, der Stat. nopens geboorzaming der Pl.iCaar.th van Gem. Veigad. 4941 «—. De Burgery veruieuwt den Eed ——— en verflag van vyacdlykhedep. 4942. tot .4945 * Public, tot nader vei bod vaugew. Genootfcbapp. 4945 Vkigt der Franequer Staatsleden. 4947- 5588 Gcnootfchr.ppcrs brengen hunne geweeren op en getal . dei zet ver 5589 Gevangenen. 5589. 559° —— Public, der Stat. tegen gevlugte Hjofdearier Nicuwftaaugez. 5591 —— Public, der Stat. tot Amnestie. 5594 — Public, der S.aaten tegen Ftatérniteiten. 5796" ■ Befluit der Stat. omtr. uid den voorde Regc-iiug. 57i9 — ., Eenige pefoonen gedagvaard en drie gevat. ' 5801 —— Vreugde -Mwhyd alhier gevierd. 60C9 Notninatiëa worden aan Z. H. gezonden. 60io — Dagvaardingen door net Hof. 60I0 en volgg. ■ Den Heer Gadzo Coopmans Correspondent van het Koning!. Genoot:', der gencesk. te Parys. 6013 Legertjes (.Burger) verngttqgèn vau dezelvtn. 2299 tot 3005 M tn m i n ai mmm 3016.3020.3181.4008. 40JO. 4013.4041.4044. 4.052. 4121. 4141.4633.4643.4S07. 4850. 4859 ■■ Neemtn de vlugt naar Amfltld. 4Ó43 Levantjcbe handel. 5967 Leydckdi r.p. Req. van Schout tuz. t.an de Stat, wegens feitelylte Remctie. 5937 Refol. der Stat. op gem. Req. 5942 Leyden.. Lyst der Geb. Getr. en üverl. 4. —— Aangeftelde en Overl. Leden der Regeer. 367. 618. 1585.2222 4326. 5068. 5279. 5^' C. 5614. 585* Eenen hans Reus omwa- penoefF. et. Oraujclimjes in hechtenis. 68 Befluit der Vroedfch. omtr. Req. 237, Nadere Be» rigten hier omtr. 425. Remon lira tie van Geconftit. 426 Public, nopei.shetfteeken van biljetten onder da Deuren enz. 23Ï Francina Hanius Overlyd 103 Jaaren ouJ zynde «59 —— Nationaal Fonds. 240 CommisfSti van Directie. 240 Oj togt van '1 Genootfch. 423 Voorftel van de Vroea. fchap Cwiftus, nopens hetStemunku by tic verkiezing en Eed enz. 427 Leden'van den Burger- Kiygsraad enz. dringen aan op het intrekken der Refol. vau den 23 Jsn. enz. 477 u m e m tn tn 4 Ley-  t;5/. BLADWYZER. Leyden Beft. der Regeer, tot fcbenkirjg van hetBurgerrecht aan aevlugte Burg. v. Ha't. en Z'b. 685 1 Het Wapenoeffen. Corps Studenten ontv, een Vaandel. 967 » Geconftit, doen Adres tot onderfieun, v. het gebeurde te Amfteld, en Rotterd. 96*1 Waarfchouw. van Kietor en Senaat aan Studenten 068 — Een detachement trekt naar Woerden. j}6g. Zie ook Geconfiit.doe.nAdresomir. Mediarie. 971 ' B fl. der Vroedfch, omtr. te nemén befluiten nopens de Quota's ; fuspenfie v. Z. H, enz. 971 —— Pt ogramma tor. onderfieun. voor Vrouw en Kinderen der Uitget. Maofch. 972 Rifj. voor de oude Staats- gefbldhciH. 1305 •—— Een Colon. der Bargeiy met krygseer begtaaven. 1310 • Befl. der Vroedfch, tot Sujpetïfh v.d.Stadhoud. 131 j ■ Befl. omtr, Volks-Invloed. Tot afwyz. v. bemiddel, 131a « Ber. der Z. Holl. Cour. omtr- denlPcnGon, Ztcbergh, •3<3 *—— Bskendm, v. het Getecht nopens uittrek!:. v. Mufchap. pen. 1314 •r— Verhandel, over het Collegie y. Veertigen. 1315 » Req. v. Geconftit. bet,. de Piir.ces. en befl. üerVroenfeu. i58i Acte van verbintenis. 1882 Lfittrekfel uit de Leydfche Cöü'r. 18P4 — Berigt nopens ontwapen, van 260 Schutters. 1885 ■ Berigt uit de Cour. nopens Provinc. Vergader, en aanmarscb van Pr. Troepen. 1887 Bjrigt uit de Geld. Hjft. Cour. nopens aarftéil. van Scheepenen door H. Ed. Gr. Mog. 1889 ■ Verdere berigten der Courant, nopens den aanmarsch, enz. 1890 tot 1895 -—— De Hr. Changüion, Lid van Gecomm. Raden t'huis geroepen. 3157. ■ Er» vervangen door den Hr. ran Leeuwen. 4030 Een Detachem. Vrywilli- gers trekt naar het Campement by Woerden. 4048 ■ Tweede Vergadering van Gew.ipende Burger corpfen. Ü049 Berigt uit de Cour. dezer Stad, omtr. bovengem. Vergader. 4050 Burgerleger verwelkomt te Leiderdorp. 1 4051 Geconllit, doen adres tot rappel van den Heer Caangition, en het voorgevallene daaromtr. ^ 4052 ; Gouverneurs van de Lakenhal doen adres aan de' Stat. omtr. Propof. van van Salm, betr. Kleeding van 't Krygsv. ■ . Berigt in de Leydfche Cour, omtr, Pruisf. Troep, 4054 Ley-  BLADWYZER. 1787 Leyden. De Superbillè wordt gedagvaard. 4644 Cour. Berigt nopens «isfchen van Piuisftn. enz 4Ó46 —— Ber. in de Leydfche Nacour. 4647 ; • Verflag wegens den toeHand der zaaken, uit de Leydfche Cour. . 4648 ' De Hr. Damen aanvaart zyn amt met een Redenvoevoering. 4649 — Krygsbezetr. trekt hier binnen. Sturenten Genootfch. vernietigd. 4650 — ■ De Regeer, doet Public, tegen de Verlemfche Cour. 4656 — Public, wegens vermoeder, en overlasr. 4652 . Public, tegen moedvvil enz. 52Ü0 —Oude Schuttery bedankt en Nieuwe trekt op. 5281 . Public, tegen famenrott. enz. S282 Idem. Waarfchouwing. 5283 , Berigt van Ant. Bosman , tot veror.tfchuldiging. 5284 . Nadere Publicatie tot overgife van Geweeren. 5285 ■» Studenten doen Req. aan den Senaat tot planting der Oranje vla?. 528; — ■ J. T. van de Wynpers- je, tot Lid van de Maafchippy der Geneesk. te Patys aangefteld. 5714 —— Public, der Regeerint: M m ffi min m m omtr. Lasterfcbrifr. en Sporprinten. 5715 Bekendmak. V3n K.aas Verboog , tegens bsfchuldig. 57 i6 ■ Public, omtr. Comunsfar. van Z. H.wordr afgekondigd, en aankomst van Com. misf. S93i ■ Berigt omtr. verfchil ui beflisfing tusfchen Profesforen. 5933 .- Stolpsaansch Legaat. 5935 LeydschendaM. Waperioeff. van zes vereende Genoo:fch. 686 Bekendmak, van het gew. Genootfch. 1896 Loevesïeyn. Een Lieutenant met zyn volk veilaat deeze vesting en gaat naar 't Gd* derscb grondgebied. 1405 ■ ■ Auxiliairen in derzelver plaats. 1411 Vyandlykheden. 4003. 4032 Verjaardag vau de jonge Princes gevierd. 5981 Lyst der Geb. Getr. en O/eri. 1 ■ der Pryzen van verfchei. dene Producten enz February« 372. Maart. 620 April. 852. Mei. 1162. Juuy. 1588. july. 2224. Augustus. 4j28. September. 5270. Octobjr. 5620. Novemb. 5858. Dec. 6061 der in- en uitgezeilde Schepen. 6163 mmm m mmm 5 M.  1787. BLADWYZER. M. Maastricht. Het vols van Mönjler ontwapend en geftoien goederen by dezeive gevonden. 5848 • Vreuglebedryven alhier. Krygsbezetting. 5851 ■ De Monnikkua zingen een Te- Dewn. 6051 « Berigt ointr de ontwapen, van het eeifts Bataillon van Munster. 6051 «Maassluis. Lyst der Geb. en Overl. 6. — Bekendmaak, nopens Geconftit. £17 i^i—_ Oranje Socief. opgerigt, Request ge;., ea Gsnootfcb. Hut genoetfeh. ontv. 2 Véldftukje's van G xo.nm. Rad. en Commies gefuspen» deerd. 1799 —-— Declaratoir van het Exercitie Gezelfchap nopens uj eitfehen van P.uisfcnen. 4810 t* Public, van denlij^e van Holland tegen geweid enz. 5509 Nadere Publieatien tegen ongeregeldheden enz. 55io Mtatfc happy (Scheepvaatt.x der O. I. 74 S:el: S:hepen in die-st. 272. 8©7 > (VyfJe D^pariem. der) 658 Vergadert. 1337 . r Verkoopingen der) 5396 " — (aanbouw van Schepen der- „ 5454 Benoemt een Commhfie aan Z. H. 5944. (W, 1.) 773 Meer. (Watergranfsch ) Kapiteinen worden ingehaald. 4110 Mtr.RSERj;.' Eenige Boeren enz. n«ar Viaiten in hegtenisgtbragt enz. 2462 Het tweede Bataillon " van Hirdenbroek komt hier aan uit Heusden. 1463 ■ —- Req. der Ingez. aan de Star. tot Remotie. 5606 Medemblik. Ly-t der Geb. en Overi. 10 A«ngeft?lde en Overleden Lede.i ri-jr Regeering.\ 78. J6t59 Berigt nopens het gemak kélyk brengen van's Lands Oorlogtcbip iu de Haven dezer Srad. 820 ——— Berigt omtr. afzett. van Regenten enz. inruktt. van bet Burger "Legertje , enz. 4858 en volgg Mi/fpelt. R:q. van de Burgêr Krygsraad aan de Regeer. 364 ■ Een Ingezeten dezer plaats werdt gevat. 365 Berigt van een Vader}. Societ. 1579 -—■ Vrycorporisten komen hier aan. Brigade wordt in Eed genomen. — Husfare» opgerigt enz. 2214 Middelburg. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeer. 370. 852. 2223. 4194. 6059 Nuiion. Fonds opgengt. i*5 Mto-  BLADWYZER. 1787 Middelburg. Berigt "nopensher, geueurde ter Staatsvergader. 3*5 Voorftel van den Raaiipen- fion. v. d. Spiegel. 317 Acte van Verbintenis van eenige Leden en Ministers der ■Regeer. 319 —— Dankadres door In- en Opgezetenen aap de Stat. 323» — Eo antvvootd daar od. 328 ■ Waarïch. tot aflegging van Partyfchappsn. 329 Berigt der Burger Sociëteit. 335 ■ Eenig Krygsvolk trekt hier binnen. 535 •—— Publicatie tegens Schieten enz. 536 Vertoon ing van teskenaars van de Ac:e van Verbintenis. 538 —— De Raadpenfion. doet .verantwoord, tegen befchul' diging vas Ziei'ikzee. 5-11 — Vteugdebetliyven op den 8 Maart. 541 Zierikzee brengt een advys u t tegen verantw- van den Raadpenfionaris van de Spiegel; en Raadpleeg, der Stat, i.opens opfchudd. te Góes. 823 —— Beiigt nopens gevang, van ' 1 Schip Barber.flein. Idem. • Beft. oer Stat. tot goedkeur, van het verrigte van den Raad van Stat. 1120 Dsi Stat. benoemen een Extraord. Commisfie. 1121 — Ds Regeer, verbied de Waper.oerVen. aan du Schuttery. iisl — Voorftellen der Steden Zierikzee en Vlisfingen iu de Vergad. der Stat. betr. verantwoord, van van Citters. 1470 — Rapport van den Raadpen» fion. v. d, dpieget. 1471 , Berigt betreff. debatten iu de Vergader, der Staten, nopens voorgem. Rapp. 1475 Berigt omtr.oproer. 2025 tot 2038 Bekendmak. van de Wet- houderfeh. 2038 Public houdende verklaring der Regeering voor oen Stadhouder. 2039 ■ Public, tot rust en nanume; van Vreugdebedr, 2040 Verklaaring van D. van Visvliet nopens Public, v. d. £ July. 204-1 ■ Bïrigt van den Heer IV. B. van den Santheuvel, nopens bojegening met het jagt in Zeel. 2042 ——- De Regeer, doet Public, tot teiugbreng. van gephiad. goederen. 2043 Public, der Stat. tegea gewap. Manfch. 2044 «—— Waarfch. van Gecommitt. ■ Raden teg. oproer. 204S _ Pubiic. der Regeer, hour dende aaumaaning tot rusr. 2045 — Public, tot dagvaarding der abfent geweest zynde Leden der Schuttel y tot hec doen van den Eed, 2048 Befluit der Siat. betreffin. de algem. ftaat der Kepubl. 2049 MiD"  1787.' BLADWYZER. MinnELE.Eef). derStat. nopens zaken der Unie- 2050 ——• Brief der Stat. aan Zyne Hoogb. 2053 «—— Brief der Star. aan da Princes. 2055 ■ Befl. der Stat. nopens Me- diatie v. Frankr. 2055 ■ Berigt uit de Middelburg- iche Cour. omtr. marcheer, v, Franfche Troep. 2059 — B^fi. der Regeer, omtrent den PsnfionarisZïrafnnr 4.181 ■— Voorftel van den Peniion. Erm?rins. 4183 — Nader Befl. der Regeer, omtr. gem. Penfïon. 4185' ——- Antw. der Stat. v. Z;el. op den Brief van H. H. M. nopens zwakke bezetting der Generalit. Landen. 4187 — Refol. der Star. omtrent Mediatie van Frankr. 4188 —— Public, nopens verjaardag van de Princes. 4191 »•*■ Placaat der S ar. v. Zeel. nopens Conftit. en Amnestie enz. 4196 —:— Geldligting door Be. windh..d;r O. I. Comp. 4200. 48Ó0 Nadere berigten nopens omwending enz. 4860 Uiitr. uit de Leidf. Cour. 4861 —— Public, der Stat. houdende verbod tegen Schippers enz. omtr. overvoering van Militairen. 4864 . Befl. der Stat. op adres van Ingezet, v. Brouwersha ven enz. 4865 —•-- Pnblic. tot herftel de r Bust, door Z. H. 5528 -—— Brief van den Raad ter Admiralir. tan de Algem. Stat. omtr. Offic. 5529 Brief van Kapt. Schier- hout, aan gem. Raad. 5530 Antw. van Z. H. op een Brief van de Stat. 5331 Antw. van H. K. H. aan de Stat. 5532 — Commisfarisfen van Z. II. tot herftel der rust komen hier "rJ-5533 Vertrekken. 5986 — Gelukwenfching docr Ingez. van Walcheren aan Z. H- 5763 — Public, van Z. H. omtrent bezwaaren. 5765 De Stat. trekken de Refol. omtrent vervoer, vau Ammunitie in. 5986 —- Affcheid van de Raadpen. fionaris v. d. Spiegel, 5987 Middklharnas. IlUiraiiia.ien alhier. 5522 Monnikendam. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 1586. 2123. 4327 ■ ! Berigt omtr. een opge- rigtte Vaderl. Societ. 4858 Mf ntfogbt. Aangeftelde Leden der Regeer. 6060 —1 Eenige Burgers weigeren den nieuwe Schutters Eed, en maïire,elin daar tegen genomen. 2134 —!—— Geconftit. leveren adres in tot remotie enz. 4257 • De Staaten doen een Public, nopens de Amnestie. 60c 8 Moor-  BLADWYZER. 1787- Moordrecht. De Ingezetenen klagen over de inkwart. van Rotterd.Stads Krygsvolk. 1964 Muyden. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeer. 370 N. Naaldwyk. Uittr. der Cour. nopens 't Burger - Legercje. 463Ö. 4637 Naabden. De Tytels van den Stadhouder worden in 't Eed . formulier uitgefchrapr. 76" Negotiatis zie Geldieening. Nieuwendam. Manfch. trekken uit. 1469 Nieuwerslcis. Capitulatie by de overgaaf aan de Pruisfen. 4722 Koobdwaddisxvecn Ingezeter. doen Rtq. aan de Stat. tot herftel der Rust. 5696 Nykerk. Beweeging en Vreugde vertooning, den 8 Maart, enz. 378- 62z Nymegen. Aangeftïldeen Oveil. Leden der Regeer. 366. 1583 Berigt nopens Romein ^ fche Penningen gevonden by de uitgravingen op het Valkhof. 14 ■ ■ De Graaf v Goertz ontvangt het gewoon Gafcheak van II. H Mog. 17 ■ Berigt nopens uitwy- zing van een gcrechtsgeding tusfchen een Ritmeester en Cornet, en feitelykheden daarop gebeurd, benevens maatregelen door het Gerecht tot oncdekk. enz, 373 — — Btrijit nopens de Vreus- debedryv. op den 8 Maart.374 Btief v. Z. H. aan de Stat. Gener. wegens de Prov. Utr. 1165 Z. H. vertrekt naar A- mersfoort. I165 Gerugt omtr. oplï^ting v. d- Gr. v. Salm. Idem. ~* Ktygsvolk verlaat hco Holl. grondgebied uit hoofde» v. d. Eed aan de Algem. Star. —- De Princes komt terug van haare verhinderde reis* 1166 Haare Kon. Hooga. door de Regeering van Cleef geUik gewenscht wegens haare terugkomst. 1598 ■ Verhaal van het voor¬ val met het Geldertch jagt te Gotincbem enz. 151,9 . : De Prins komt terug van Amen-foort 1600 - De verjaardag van de Princes gevierd. 2226 - Berigt derZ. Hol'. Cour. nopens Pruifisch Krygsvolk2229 Voorzorg der Regeer, tegen opioer enz. 5623 O. Ommen. Courantberit;ten omtr. diagen van Oranje leuzen. 2205 en volgg. Cntwalening der Burgeryen in verfcheiden Steden onzes Va. deilands, 1171. 1Ó16. 3019. 5014. 5806 Oorlogfchepen. Verrigtingen derzeiven. 74. 47°. 486. f42 773. icSi. 59Fn Hove. 11^9. Mr J. Ant.de Jonge. • 852. frawc. de Keyzer. 1161. Corn. .Sos/. Sofi9 Adr. Bar. v. Lyhden. 616. W. Bar. v. Lynden. 1583. Jac. Moigan. 5069. Mr. P. Ouwer.s. 369. Mr, J. Fk. Parvé. 616 Mr. Joh. Paiyn. 6055 Mr> >amv. 1585 Mr. J. Per duin. 6054. 7s. 'de Pinto. 4326. Mr. ip. v. : 97j, 1246. 5902 R. Raid van Staten. Zie op 's Gravenhage. Recognitiën der Roomschgezinden afgefchaft 61 Betaaling clsr agterftaliigen ongefohorr. 650 Ehuonen. Amgeftelde en Overl. Leden der Regeer. 371 Vreugdebediyvenop den • 8 Maart. 570 Rotterdam. Lyst der Geb. Getr. en OverJ. 7 Aangeftelde en Overf. Leden der Regeer. 675. 850. 95'- iióo. 1585.4785.4792. 5+35 6057 "' Berigtomtrend Req van Iloo Burgers dezer Stad, tor weering van Vroedtchappen uit dtr Stat, Vergadering. 64. Berigt omtrent vermeerdering van Vroedfchappeu, 77. • . 87 Berigt van eenige Schutteren nopens royeering hunner Naamen van zekere Qualificatie- 81. Idem. §2 ■ Tegeubetigt te^en het voorgaande, —1— Brief van Burgem. en Vroedfch. ain Z. H nopens eene Seheepemplasts. gj ■ Brief van Burgem. en Vroedfch. aan H. Ed. Gr. Mog, nopens 't gedrag van Ged.put. 88 Kif Oud Scheepenen leveren een Req. in aan H. Ed. Gr. Mog. tsr afvvyzing van het verzoek tot augmentatie en remotie. 89 Berigt omtr. het Nation. Fonds. po Societ. opgetigt onder den naam van, opregte Vadetl. Sociteir. p > - Berigt nopens vermeerder, der Vroedfchap en verklaar, van Haarlem daar omtr. enz. • 223 ; Declarat, van 14 Raad. nopens eenige liiatien enz.271 Geconft. lev, een Req. in omtr. Voorft. v. Haarl. 272 Rot.  BLADWYZER. 1787: Rotterdam Refol. voor Wyk- meesteren. 273 . 1 Refol. tot veibod van 't leezen van Boekjes op de Hoofdwacht. 274 ■ Tweede Sociëteit opge¬ richt. 274 ■ Declaratie van Daggelden van H. Ed. Gr. Mog. Gecommitt. 275 Verzoek van de Minderheid der Vroedfch. aan de Stat. van Holland tot voorziening in de Magiftraats beftelling. 483 Aanteken, en verklaa- ringen der Afgevaardigden. 4«4- 485 : Vonnis tegen Cl. Verryn. 486 Programma van 't Ge- nootf. de Palmboom. 487 Som der Penningen op den Bededag ingezameld. 489 ——— Req. van Geconftit. nopens Volks • Invloed. 777. — Wordt gefepon.^ 779 Req. voor de aloude wyze van Regeer, verander. 780 Req. ter onderft. van het bovengem. 78r m. Befl. en voordr. tot Remotie van 7 Regenten, 784 — Berigt nopens het gebeurde by de afzetting der 7 oude,en, aanfttll. en beëedigen van 7 nieuwe Regenten. 797 ——. Berigt in de Schuur, manfche Cour. nopens bovengem. en verder verhaal van het gebeurde ter StaatsNnn nnn vergader, waarin de oude en nieuwe Gedeput. verfchenen. 800. 801. 802 • Req. van andere Ge¬ conftit. om voorzien» tegen uitz. van 7 Rad. 803 Berigt omtr. Schutters begraaffenisfen. 8oja ■ 1 1 r... Beiigt nopsns een Fonds tot verligting der wachtdoende Schutt. 808 . Brief van 13 Lsden dec Regeer, aan de Stat. nop. remotie. 1082 " Brief van niet uitgez. Leden aan Burgem. loS3 • ■ Declarat. van drie Burgem. nopens gemelde Brief. 1089 Nominatie voor Burgem. aan de Staten gezonden. 1090 De Krygsraad vervult de Kapt. plaatfe!). 1091 Verzoek tot belegging van Vroedfch. enz. -— En Adres tot herftel der uitgezette Raden. 1092 - . . Bekendm. omtr. aanbod van Doftoren, Chirurgyns enz. 1093 Oprigting van eene Va- dsil. Burger.Societ. 1395. —— Req voor Z. H. en de oude Staatsgefteldh. 1398 Artilleristen en Stads Burger- Militie wordt opgerigt, 1401 —-' Schutters trekken uit. 1403 Berigt van de Vaderl. Societ. Tot Jlerker Steun, enz. 1403 nnn nnn nn Rot-  i?07' BLADWYZER. Rotterdam. Adres van gem, Soei... aan deWethouderfchap tot in den Eed neeming eit wapening- 1953. Befl. van de WetJjouderfch. daarop, 1955 ■» Declaratoir v. d, Grooten Krygsraad. $957 BeKendm. aan de Re queftranten en Conllituanten, — Maatr'igélen tot vertJëdi'g. ""'"Eén Perfoon in hegten is genomen om Prinsgezindheid. 1960 «"'■ ■ T wee Detachementen Burger-Ivlii'tie tresKen uit. i9öi. 19Ö3 «-— Oproerige gefchriften enz. verboden. 1962 '**—' Adres van de Vader'.Burger - Societ. omtr. uitfluit, van vreemdelingen. 4116 — Nieuw Bcgeerin»s-Regie. ' ment wordt zaamgfcfte!d.4ii9 * Berigten in de Staus Cour. van Societ. en Genootfchap. 4120 — Relaas van bet gebeurde alhier by de aannadering der I Pruisf. Troepen. 4776. — « , 4783 , u Publ. tot rust. 4784 — De afgezette Leden der Regeer, worden weder ter Vergader, geroepen, en nieuwen doen afftand. — Public. \vegens 'Pruisfisch Krygsvolk. 4785 Pruisfifche Husfaren trekken hier btonen, — Public, nopens rondens. 4786 se*— Publicatie tot afdenk der Schuttery. 47gg fmsmm Berigt Uit de Rotterdam* fche Cour, nopens de rust enz, , 47S9 Public, tot onderzoek der Huizen. 4^ Notificatie nopens ophaal, van Geld enz. 475,3 -—- Berigt van de opr. Vader/, Societ. nopens opnaaien van Geld. " 479+ —— Bekendm. nopens verval der Afte van Qualificacie. 4795 —— Bekendm. van den Raad ter Admiralir. Idem, Een Dichtlievend Gezelfch, looft een Pra;mie uit. 4796 Berigt uit Overfchie, n • 4798 -— nerigt nopens ongeregeldheden in nabuurige plaatfen, 4799 Befluit der Regeering nopens onderzoek naar Amtenaren en Supopsten die zig tegen de Regeering hebben ver. zet: als mede tot gouden eer» pen:. en erkenten, voor Offic, en Burgers, 5434 —■— Bef), der Stat. omtr. de Jtëagillraatsbeftsll. dezer Stad. 5434 Brief aan Z. H, wegens Magillraatsbeftell. 5435 Antw. van Z. H. op bovengem. Brief. 5439 Naamlyst. 5440 -— Public, tegen rondens, fchietgewseren, fcheldwoorden enz. 5442 Bekendm. van Directeuren vau de Opr. Vadeil, Societ. 5443 Rot-  ËLADWYZËR. ï7g?. Rotterdam. Notificatie tot betaaling van de Uitleggers. 5444 —— Berigt omtr. herftel van de rust. 5445 Declarat. van aftreedende Scheepenen. 544 Nadere Verklaaring van het Vrycorps Genootf. en Sociëteit, nopens bovengem. 489 ——— Geconfiïtueerden worden verkoozen. 490 ■"" •- doen adres aan de Vroedfch. nopens last aan Gedeput. ter Vergader. 671. 815 — Befl. der Vroedfch. nopens het gebeurde te Amfteld. en Rotterd. 816 —— De Vroedfch. fchryft een brief aan de Stat. nopens vrye Magiftraatsbefleil. 1094 * Refol. der Vroedfch. tot fufpenfie van den Stadhouder. 1411 ■ —^ Aanfchryv. der Vroedfch. tot ftuiting van een OnnfeReq. in de Heerlykheden van Hoogvliet, Pernis en Portu- — Befluiten der Vroedfch. tot gratific. voor Burger Weduw. en omtr. voorftel v. Amfteld. betr. Mediatie van Frankr] 1415 —■Een aantal Burgers verbinden zig tot onderl. üefcherming. lg26 ■ Pruisfisch Krygsvolk komt in de Stad en alles wordt berfte'd. 4806 —- Beweegingen. 5483. 54S4 —— Publicatie vaa den Erfftadhouder omtr. verander, der Regeer. 54g3. — Aankomst der Commisf;risfen van Z. H.en hunne verrigtingen. 54g_ ■ Publicat. tot verander der Re^er-. 5486 Public tot fchikkingen op Req. der Burgery enz. 5490 tot Sjc6 Public, tegen geweidda- digheden. ' 575>49. • in Brengen rapp. uit tot verniet, der Genootfch in de Meyery. enz. 1850 1864 — Nemen Befluir omtr. den Staat van defeBfie.i85i.Befluuomir. Kanonneerbooten op tie Z. Zee.1853 Ontv.eenBrief van den Gezant te Berlyn , nopens maatr. tot Satisfactie door Pruisf. 1856. 1863. Nemen eer. befl. tot antw. aan Ptuisfcn. 1858.7863.1869. — Doen een verzoek aan Z. H. omtr. Veldteken der Militie. 3868. ■ Refol. van Nunnnnnnn Zeel. omtr. Utr. Stat. 1874. Ontv. Memorie van den Fiscaal van Braband. 1SS76. -—— Zeel, maakt zwaarigh. omtr. Mediat. van Frankryk. en doet Voorftel omtr. Guarnifoen in de GeneraL Landen , en Genootfch. 1878. Ontv. een Brief van Zeeland omtr. den zwakken ftaat der bezett. in de Gene- ralit. Landen. 3030. — ■ Ontv. een Br. vau de Admiraliteit te Amfterd. omtr. Kanonneerbooten op de Z. Zee. 3032. — Ontv. een Brief van R. van Stat. nopens Kanon uit Generalit. Magazynen, tegens de Gewapende Vaartuig. 3035. Verrig- tingen der Vergader, van den 3 Aug. nopens be aling der Zwitzers. Veiligheid op de Zuider Zee enz. 3040, Nemen een befl. om een aanmanende Brief aan Holl. te fcöiyv. 3060. • Ontv. een Memorie van den Gezant van Ptuisfchen. 306Ó. Ontv. een Brief van Z. ft omtr. de overgeloopene Mi- lit. v. Waldeck. 3069. ■ Brengen Rapport uit omtr. de Zeegaten. 3071. Utr. dringt op beföignes omtr. aanzegg. van Holl. enz. 3074, ■ Ontv. Rap. van den K. van Stat. nopens Uir. Gedep. 3°79' ——- Ontv. een br. van den Vorst v. Waldeck, nopens'het gebeurde in de Wil- letnftad. 3139. Nemen een Befl. op den Brief van r. rinn'n4 rf.  i?§7. BLADWYZER. d. Dusfen, nopens frantch Krygsvolk. 3151. —— Verbieden de werving van Krygsvolk voor Holl. 3152. Nemen een befl. omtr. Defenfie en Werving. 3195. —. Nemen een befl. omtr. eenen bedreigendenBrief vanGenootfch. 4004. ontv. berigt nopens desobedientie der Ingez. van 'sHerrogenbosch aan het Placaat van H. II. Mog. 403a — - Verzoeken de Stat. van Holl. tot betal, der Zwitfers. 4462. —— Nemen befluit op eene Nota door het Corps Deplomatüq , nopens het Üun>er-Leger, overhandigd. 4490. N'oia van de Gezanten en Refol. der Stat. daarop. 4558. Nemen befl. tot verwelkom. van Z. H. 4582. ■ Doen voorzien, omtrent fuspenfie. van Offic. 4Ó03. Ne. rnen een btfl. omtr. Land- en Zee Offic. die der General, ongetrouw zyn geweest. 4626 en volgg. -— Nemen een befl. tot aanfchryv. aan Holl. nopens fcbepen van de Admiralir. 5103. Nemen befl. tor intrekk. der Refol. omtr. zitting der Utr. Staatsleden. 5104. Nemen een befl. nopens buiten dienst gefielde Offic. 5104. —• Doen het gewoon gefchenk aan den Portugeefchen Mi nister. 5107. -Befluiten tot Coiupiimenteering van den Henog van Btunswyk. Si 10. Verwelkomen Z. Hoogh. met eene aanfpraak, 5111. Verwelkon-.en H. K H. 5123. -MU Ontv. een Brief van klagten van de Ad. miralit. in Zeel. 5130. ■ Nemen befluit omtr. Offic. enz. 5134. fdern. omtr. Zee-Offic. 5137. ontv. berigt van de Gezanten in Frankryk. 5145.- , Ne. men een befluit omtr. den Kleinzoon vsn den Griffier tagal. 5154- Nemen een befl. tegen den Rhyngi. van Salm. 5164. - Voorlid van Utrecht omtr. defenfive Alliantie met Pruisf. en Engel. 5204. Ontvang. een Nota van het Zweedfche Hof. 5209. Ontv. eene Nota vaa den Rusf. Gezant omtr. vredebreuk met de Porte. 5216 Nemen een befl. omtr. den Heer du Mas. 5229. Befl. no- pens Papieren betreffende de Franfche Kanonniers. 5232. Stellen Generaal Majors aan, en roepen hun Gezant te Btusfel terug. 523(5. . Nemen befluit op eene Memorie van den Fiscaal v. Braband omtrend het bidden in de Kerken. 5244. ■ Nemen een befl. omtr. Zee-Offie. 5267. — Voorftel van Gelderl. omtr. vermeerder, van Krygsvolk. 5296. —. Ontv. Memorie van den Fiscaal van Braband nopens emi. grantiè van Auxiliairen, 5270. Befluitea tot bedanking voor Mediatie der vreemde Mogend.  BLADWY2ER. i78?; gendheden. 5649. — Stellen eenig Krygsvolk buitendienst. 5651. — Ontvangen Rapport van de Commisfie by den Hertog gezonden. 5656- — Voorftel van Utrecht tot voorzorg voor het vervolg. 5■ Berigt uit de Vaderl. Cour. omtr. opligt, van een Ruiter. 4167 * Geweldadi,->heJen van het Pruisfisch K.ygsvolk alhier. 4844 Vlaard inoen. Vaderlandfche Burger - Sociëteit opgerigt. 9' ^—— Declarat. nopens Gecmmit. enz. 92 — Geconftit. worden verkoozen. 491 ■» Req. van Geconftit. aan de Stat. tot afzett. van Z. H. enz. 14,7 Eerfte Haringjager. 1423 ' » Het Burgerleïenje trekt hier binnen ; Raaden afgezet . en verhaal van de dsatop gevolgde omwending. 4H07. en volgg. -— Public, van den Hove van Holl. tegen ongeregeldheden. 55ocT O 0 o 000 — Req. der Burgers enz. aan de Stat. tot Remotie. 5758 Vltssingen. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. De Gevangenen van het Sch'pBarbenftein worden hier aangebragt. 543 ■ Wurtemburgfche troepen kouten hier aan. 824 — Berigt omtr. een iaat van Dordrecht. Zie Middel, burg. —■ De Regeering doet een Public, tegen overlast en geweld, en neemt maatregelen tegen geweld van buiten ; doch wordt genoodzaakt daar van af te zien enz. 2®t>2 —— Plundering enz. 2063 Verjaardag van de Princes gevierd. 4202 -—— De Regeer, doet Publicatie omtrent geborgene goederen. 5765 Visfchery. (Groote) 6185 — in de Straa'davis. <5i8a Vollenhoven. G;wap. Manfeta. nemen de Ommerfchsns in bezit. Maatregelen omtrend Hasfelt. 2204 1 Genootfchappen ttek- keo uit naar Blokzyl. 4303. Voorburg. Berigt van het Ge- I nootfehap van Wapenhandel alhier. 1304 Bïtigt omtrend Giften enz. 1880 Het Burger Leger verr nietigd de Opr. Vaderl. Societ. alhier. 4045 ■ Berigt der Opr. Nedirl, Cour. nopens bovengem.4047 00000000 2 Voor-  1787. BLADWYZER. Voorburg. Bekendmak.van 'iGcnooifcb. 4641 ■ Geweldadigheden, 527Ö Sciiuttery opgetecht. 5^77 W. Waalwyk. Berigt wegens een tweede Vergader, v. Gewap. Corpfen. 20 ri Waard^tliers Aangeworven. 1345. ■ Vertrekken naar Utr; 1346. Zie verder op Utrecht en Amjleldam. Waodikxveen. Dirk Noteboom op oevel der Commisfie opgeligt. 4113 Courant Ber. omtrent gemelde Heer Noteboom. 4114 Eenige Vrycorporibten houden een fchuitje aan enz. 4115 Waceninoen. Berigt nopens gebrek aan Krygsvolk, en vervoering vau oorlogstuig naar Amersfoort. 873 pi. . — Berigt wegens doortogt vao Krygsvolk , Ammunitie enz. J177 Walvischvangst. ' fii8i "Wassenaar- Het Genootfch. van dii Dorp ontvangt Trommels. 22Ó Wasfenaer Starrenburg (Jr van) verzoekt het L* ut. fioutveste-fch. van Z. H. 373 Wehe. G.'iiootfcbap hier 00geris.t. 1578 Werkhoven. Berigt nopens gepiee^d geweld door Drag'nders. 2112 Westergo. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeer. 183 Westzaandam. Lyst der Geb. Getr. en Overl. 10 Ingezetenen (lellen GtfConftitueerdens aan. 822 We^tzaaneN. Nationaal Fonds alhier opgerigt. Ia*. 535 ———Manfcbapp. trekken ui'. 1469 Willemstad. Vreugde benuoning op den 8 Maart. 816 _ Bewegingen. — Berigt omtr. uittogt van het 2 Battaillon v- Waldeck. 4317 tot 4322 —— Gewapend Vaartuig voor deze S'ad. 4313 WoEaD N. Deze Stad roept haar Steroregt in. 58. 99 ■ - Vergadering der gewapende Genootfch. 505 —— De Regeering zend de Nominatie aan het Hof v. Holl* H13 — — Berigten omtr. aankomst van Kiygsvolk enz. 1112 \- Een gedeelte van het volk van Pallardy ontwap. 1113 ' Verdere berigten otitr. verrigtingen det gewap. Manfch. enz. 1114 en volgg. Detachem. Krygsv. en Auxil. trekken uit enz. 1429 Een Offic. in arrest , vier gevangen, binnen gebragr, Krygsvolk verloopt naar Geiderl. , en Commisfie komt hier aan. 1430 ■ Refol. tot remuveraite van het Krygsv. 1432 VVofca-  BLADWYZER. 1787: \V'«rbïn. Nadere verklaaring der gem. Refol. 1433 — Een gedeelte der Rui¬ tery van Hes/en • Phüipithal, k-'Hit hier ain en wordt bel .ond; veele Vrycorporisten bezitten de verlaatene plantten. 1435 Dsputarie derVrycorp- fen, enz. Doen voordellen aan Gecommitt. van H. Ed. Gr. Mo.'. 1436 Berigr omtr. het aanhouden der Princes. H3f> ■ De Rhyngr, v. Salm kom hier aan. > Deriara'. der Gewap. Burger Corpfen. 1989. — Nader Declarat. van BurgerCorps. 1992 Cour. betigt omtrend Franfche hu'p, 1992 Bekendm. van de Commisfie van gew. Burger Corpfen omtrend mededeel, van ontwyfelbaare berigten der expcditien. 1994 ■' ■ —— Verfhg van een expeditie der gewap. Burgercorps naar Leerden) enz. 1995 - — Bell. van Gecomm. tot defrnfie omtr. verloop van Kryssvnlit. 1007 - Gem. G comm. fchryven een Br aan de Sat. no pens dedommagement enz. ■ ' Ondervragen de Dragonders van Hèsfen Casfel nopens getrouwheid aan de bevelen der Stat. v. Holl. . enz. — Berigt omtrend een Burger veldleger. ' 2001 Oooooooo ——— En Burger - Legertje verzamelt zift hier en riej me Legerwagens en Karren uit . 's Lands Mmazvn. 4138 - . . Benige Kapiteinen en Vaandrigs worden door de C tmmisfiè opgeroepen enz. 4139 — — DiT Geneesheer Nouboom Wordt op het Kafbel, en de Llérjt. Ocroly, naar Vian !Ö overg«br8gr. — Cour. Berigt nope. s oogmerken v. het Legertje. 4140 —■ Brief van der Rhyngraaf v Salm, omrr. Kapitein Ge ner-alfchap enz. 414? Rcfbl. der Commisfie op voorgem. B'ief. 4145 ■ Berigt uit de Cour. bj- tr. bovengem, S'ak. *», Berut.t der Commisfie houdende ontkenning van bovengem. Stukke". 41^9 Uirrekfel uit de PosC \ai den Nedenhyn nopens bovengem. Snikken. 4152 ~— De Comtri. fchryft eene algemeene Vergader, der Burger-Corpfsn uir. — Doet bekendmaking nopens circulairs misfivcs aan de Natie. 4153 —— Berigt van de Conith. nopens aanhoud, van de Prince t-. 4ij^" UUtrekfel utt t'e Z.'ff. Cour. nopens Pruisf. 4.67 Idem. nopens vrees voor Pruisf. 48aij Uiftr. uir bovengem. Cour. bebe!zen> Ex.rao eens '.. briefi van Rotterd. • ; 0 ü o o o o 3 Woe*-  17 8 r. BLADWYZER. WVerdfn Bekendm. wegens de Vergader, van Krygsraden enz. 4831 ■-• Bevel tot Inur deering van deu Alblasferwaard. 4833 — — De Commisfie vlugt naar Amfteldam. 483 4 Berigt uit de Z. Holl. Cour. nopens Utr. Den Rhyngraaf komt met Husfaaren hier aan. 4835 Workum. Aangeilelde en Overl. Ledéri de» Regeer. 181. 186 Het Wapen-Corps by Pu- bFcnie vernietigd, 4264 W.rmer. Genootfch. j 119 Würmep.veer. Lyst der Geb. Getr. en Overl. 11 — Manfchappen trekken uit. 1469 Wyk bv Duurstede. Aangeftelde en Uverl. Leden der Regeeting. 180. 2129. 5585. 5619 —Vonnis tegen den Pander va» 't Hof, 564 -— liekendm. tegen Burgem. HaantjtS. 569 —— Aanzegging van den Heer Haantjes aan den eerften Burgem. 831 _ Deze Stad gaat aan de Staatsleden te Amersfoort over. 2117 — Rapport van den Hr. Schilge wegens inneenien der Sta.i. 2118 — Verhaal der Geld. Hitt. Cour. omtr. bovengem.2122 -1. . Public, ter hertteihng. 2123 —— BeiigtuitdeNcdeil. Cour. 2127 ——. Formulier van voorbidd. aan de Preeik, en dankzegg. 2129 Burgery wordt ontw.enz. 2130 » Public, tot Amnest. 2130 ——— Bekendm. omtr. gedrag der Krygsbez. 4356 *—~ Z. Hoogheid verandert de Regeer. 5585 —— Nieuwen Eed voor de Burgery. ÓOOtS ' ' De Mag'IK doet een Public, omtr. den Burger Eed. ÖC07 Y. Ylst. Aangeftelde en Over'. Leden der Regeer. i3i. r85 Ysselstein. De Regeer, ontv. bevel van de Stat. van Holt. om de Sh-titels niet aan den Prins overtegev. 1795 Geeft dezolve aan den Command. over. i?ss Z. Ziandam. Mtnfchapp. trekken uit. 1469 ZXandyk. Lyst der Gs',\ Getr. en Overl. 11 Eenige Ingezetenen doen dank/e^. aan de Stat. ——1 Men openi hier weder de Markt. 125 Mar.fch. trekk.üit. 1469 Zaltbomviei. Zie Bommel. Zantvoort. De Burgery tekend een dankadres aan de Sta, ten ien ver/.oekt befchevming; het wtlk wordt aaugenoemen en toegeftemd. 119 Ze-  BLADWYZER. 1787. Zevenwcüde. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 184 Zeyst. Berigten wegens fchermutzeüng te Bunntk. 2072. 2110 Z. H. komt hier aan van Nymegen. 211.0 — 1 Valfche gerugten , en i Berigt wegens geftrooide briefjes in het Leger tot verleiding, aili — De Verjaardag van H. K. HL in 't Leger gevierd. — Eenige vaatjes Kruid en Patroonen vliegen in brand. 4240 Zierikzee. Amgeitelde en 'Oveil. Leden der Regeering. 852. C050 ■n Declaratie der Regeer, dezer Stad, ter Staatsvergader. omtr. het Dankadres. 336 Befluit en klagten der Regeer, betreffende den Hr. Raad-Penfion. 34° De Regeer, befl. tot • affchaffing der Burger nachtwachten enz. 823 Den Bajliuw v. Goes, • wotdt door de Regeering in hegtenis genomen , en verklaaring der ftadGoesdaaromtr. 1121 . Dagvaardingen tegen twee Inwooners van Zonnemaire nopens bewegingen. 1476. 1477 » ■ Btfl. der Regeer, omtr. Genootfch. 1478 „ Veiklaaring dezer Stad om mede te werken met de Ooooooc andere Steden, en antw. der Stat. 2060 — Da Regeer, kondigt da Public, niet af. — Burgery door 't Genootfch. ontwap. 2060 Een gewapend Detachement uit deeze Stad maakt zig meester van een Chirur. gyn van het Dorp Zonnemaire. 42CO Comsnisfarisfen van Z. H. komen hier aan. 5992 —-— Bezwaaren der Burgery aan gem. Commisf. 5991 Zolterwoude. Bekendmak. nop ns convocatie van 'ngelanden. 4Ó54., ZurPHEN. Crookceus wordt als Gemeensman ingd-id. • 187 Vter Boeren weigeren Disnstgelden te betalen en oproerig gevolg. 375. 02 f ——— Kaptein Gilet in de Provoost gezet om weiger, van den Eed aan de Staaten tr> Amersfoort vergad. 856 Ktygsbezettttig trekt naar Amersfoort. 857 Bsweegingen en dadeiyk- heden tusfchen Burgers en Soldaate». ii69. 1610 De Star. van Geidetl. nemen 't Holl. Krygsvolk in hunne Soldy. 117a De Burgers worden door de Soldaaten ontwapend enz. Idem. Da Hr. van der Capellen tot de Marsch ver trek t met z;n huisgezin enz. 1614 Berigt nopens den L. Coion. Bentinck. 1615. Na- 0000000 4 des  i?87. BLADWYZER. der berigt. 2217 Zitphen. Twee Offic. in ar rest; Crookceas als Gf>- meersman erkend; 16:6 — Bekendmsk. der Regeer, nopens de Verjaardag van de Piinces. 0238 ■ Bekendm. omtr, het dia- dragen van Oraijj Cocai^es S230 ■ De Re;eer. dort een Public, om Ge-.veeren, Kruid, enz. op het Stadhuis te brengen- 43.18 Een Pruiffithe Wachim. enz. kom: biet aan om kwartieren te beliellen enz. 4339 — Vonnis tegen D. Rynder\ 5027 — Uitgewekene Amtensaren wérdêri gedagvaard. 51130 Zwiitfst'tirSi Gewap. MaiTcn. in den Eed ger.omen. — Uitlegger btlet een Schip het inkomer. —— Ooi logs behoeften* komen uit Campen hier aarvenz. 2204. Zwarte V/aal. Berigt omtr. bewegingen alhier, 1988 Zwolle. Advys van Gezworen Gem. nopens verander, van 't Regeerings-Regl. ie; — Berigt van Gecommitt., aan de Burgery. ,69 *— Berigt nopens de Hoofdpoincten van het nieuw in te voeren Regiem, vau Regee ïing. 172.'— Raadpleeg, daaromtr. 356. — Zie ook 4296 —- Béfluft der Gezwooren Gemeenten omtrend Regiem. 356 —— Declarat. van Gecommitt. aan Gezw. Gemeente. 358 —- Voorftel van Gemeente , en ver.ie- B rigt t.op.ns'tge^urde oui.r. boventem. Regiem. 560 tn voigg. — Vrywilligers trékken naar. Amftei.l. — Vergader, der G. comm. van Gew. Genootfch. alhier gehouden. 1566 — Verbintenis ter beveiliging dezer provincie. Mem. —- Burgers doen adres nopens afgevasrd. ter Genera li t. den Gener. v. d. Hoop; en omtr. den Last der Afgevaard. ren Landdage. 1567 — Vrywilligers trekken naar de Ommerfchans en neeuien dezelve in bezit. 1569 •"— Gecommitteerden komen iu gem. ichans. — Voorzorgen tot defenfie alhier enz. 1570 — Manfchap trekt naar De venter. De Hr. Waterham gevanglyk binnen ge. btagt. — Brigade, 2100. Tcekenblad voor de Leden der Brigade. 2201 — Ruiiety. 23or -■— Brigade wordt in den Eed genomen. —— Husfaaren opgerigt. Vrywilligers trekken binnen. 2202 —- Getnigfchrift nopens Pul' landt tot den Beerfe. 4205 — Ue Brigade vry willige Burgers doen hunne WapenoefT. 4295 Befchryvingsbrief tot vergader, van Gedeput. v. Gew. Genootfch. 4298 Zv\olis,  B L A D W Y Z E R, 1787. Z.volle, Gemelde Vergader, befluit tot een Burger Leger. ] 43°° — Neaen Leden der Regeer, bedanken, 43