NIEUWE NEDERLANDSCHE JAARBOEKEN, J U L Y. MDCCLXXXV. GELDERLAND. Z W T P H E N. De Regeering hadt by meerderheid van Zvr* Hemmen, Jonkheer van Nagel tot Hop-PHEN. man-over de Marschpoorter Compagnie benoemd. Deze zullende ingehuldigd worden, hebben ia Burgers geweigerd zulks by te woonen, voorgevende, dat de aangeftelde Kaptein tot dien post onbevoegd was. Zy wierden over deze afwezigheid in boete beilagen, welke zy weigeiig blyvende te betalen , liet de Regeering door den omroeper bekend maken , dat den n July, eenige roerende goederen zouden verkogt worden. Gelylc dan ook verkogt zyn, als van R. Teering, Kastelein m de Wynrank, een kopere Kastrolpan, gekogt dor Jonkheer van der Nnn Ca-  ZOT- 912 NIEUWE NEDERLANDSCHE Capcllen tot den Marsch*'voor ƒ 45 • van ?, Albers, Scheepstimmerman een gebruineerde Koffykan, door denzelven Jonkheer erekogt voor ƒ45- van C. van Elten, Mr. Kleérmaker, een kopere Vuurtang• gekost door ƒ. w» <£r Meuten, voor ƒ 45: j| Scholten , een Kruidenier, een geel koper Blakertje, door C. van der Meuten, voor JJS'h7P,-Poll> een koPere Theeketel, door fV Welmers, voor ƒ45; C. Stokebrand, Mr. Lakker, een geele kopere Koffykan, met drie kraanen, tot kraambezoek, door denzelven voor ƒ 45 ; ff. Nieuzvenhuis, ÏJv, V,Ulper' een 1<üPere LamP> door £. Wildnk, voor ƒ £>. Romyn \ een Schoen. maker , een dito, door B. Bildrik, voor ƒ 45 ; M. Wüten , Mr. Timmerman, een tinnen Schenkketel, door J. Lulofs, voor ƒ 45» -k- van Gelder, een houte Theeblaadje, door J. Hofman 3 voor ƒ45.; ^. #r Langettóerg, Mr. Timmerman, een zilveren Broekgefpe, door J. Hazebroek, voorƒ45; en 2Vr een Kruidenier, een geele koperen Beddepan, door denzelven, voor ƒ 45 ? belopende te famen ƒ 540. Den .15 July 1785 is diergelyke tweede verkoping van roerende goederen, vanl 14 Burgers om de zelfde reden, op het itadhuis gehouden: hunne namen zynZ«fink Leuneker J. Nagel, £. J. Evers, ff, Roeloffen, Scbermberg, Langenberg, ff lop , Langenberg, H.Soeters, Blom , Wilenfen, J ff. selder, en Bres/er, zynde deze goederen ook allen, even al/defii July  f JAARBOEKEN, July, 1785- 9l3 Tulyvoor 45 guldens het ftuk, en meest al Boor de zelfde kopers gekogt. L O C H E M. Den 18 Tuny verrigtte het Genootfchap Locuw Patri* nos \uo\ue fideles, zyne wapen^fferingen, wanneer aldaar op deszelfs Paradep aagts twee Stads bodens verfcheenen welken aan den bevelhebber van dat Genootichap ifc/cA aankondigden, dat de Regeering de Bureerv beval uit eikanderen te gaan, bet Wapenoeffenen verboodt als ook ^roeren der trol De Heer Falck nep de Officieren zamen in eenen kring; alwaar beiloten wierdt, dit bevel der Regeering aan de exerceerende Burgers, Leden van dit Genootfchap, mede te deelen, die met uider fternme weigerden uitte fcheiden. Dus gaf de Heer Falck aan de Bodens tot antwoord, dat zy voor Vaderland en Vryheid de wapenhandel oefenden, en daar mede souden voort- gü Waarop eene Publicatie van het Hof te voorfchyn kwam, gedagtekend den a7 July 1785, en getekend door den Grirner O. u. Hultman, van dezen inhoud: W/V Erfftadhouder ende Raaden, in naame van Wyde £d. Mog. Heeren Staten des Furfttndorrs Gelre en Graaftchap Zutphen , doen te ieetcn: Alzo de Magiftraat der Stad Lochem ons bv brieven van den 18 der laatstleden maand Zlv heeft te kennen gegeven , dat niettegenstaande hangende baar E^rzarne deliberauen over  014 NiËUWE NEDERLANDSCHE LOCHEM PaH.van 't Hof te gen de ïVfipenoejf. zond r verlof. \ i Hat- het verzoek door fommige haarer Burgers eo Ingezetenen gedaan, om zig in den Wapenhandel te mogen oefferen , eenige derze'ven , na dac vooraf van dit hun voorneemen aan den Praeftdem Burgemeester der Stad Lochem ha Jden kendis gegeven, eigener autho-iteit , en tegens het verbod aan, dezelve , door den S.ads Bode in naame van den Prsefident, op 't Molengoor, met gewoon Militair Geweer en Bajonetten gewapend waren verfcheeneD, aldaar hunne Exercitiën heb. ben verrigt , gewapend binnen de Stad gemarcheerd, en daar mede van tyd tot tyd gecontinueerd, door welke eigenwillige en willekeurige handelingen de Magiftraat in de Exercitie en uitoeffi-niDg van hun Ampt wierde belet , verzoekende , dat wy daartegens op eene ernftige en efficacieofe wyze wilden voorzien. Zo is 'c , dat wy onverminderd onze nadere deliheratien en refolutie, over 't geene ten dezen door eenige Burgers en Ingezetenen van Lochem is gecommitteerd, in naame als boven, met inhsfie van onze Publicatie van den 2 September 178} , by dezen alle en een iegelyk Burger en Ingezeten der Stad Lochem willen hebben geinterdiceerd, zo ais wy dezelve op het ernftigfte iuterdiceeren by dezen, hetzamen brengen en in de wapen komen van eenige Ivianfchappen, hoe genaamd, buittn fpeciaal confent en permiffie van de Magiftraat der itad Lochem , met ferieufe waarfchouwinge en inthin atie, om zig van alle eigenwllige vem'gting en feitelyke onderneemin2;en te onthouden, en alle behoorlyke agrng cn jehourzaamhud aan de Magiftraat van Lochem :e bewyzen, by pcene dat tegens de contraventeurs van dez'> onze Publicatie, als verftoordr-rs 3er algemeene rust en openb iare overtreeders van 'sLan tfchaps Wetten en PI caaten , op het rirouieufte zal worden geprocedee d , en op dac ijsmand van deze onze ernftige meninge, enz.  JAARBOEKEN, July* I7«5« 9*S H A T T E M. De Gezwoorene Gemeente fchreef den ik July 1785 aandenErfftadhouder dezen bnet. DOORLUGTIGSTE en HOOGGEBOREN FURST en HEERE1 W/Y hebSen ons zeer vereerd gevonden met W hec antwoord van Uwe Doorl. Hoogheid san onze geëerbiedigfte Magiftraat, in datoden terlien Maart dezes jaars, op onze remonftrantie van den 09 January deszeluen jaars , en welker inhoud door Haar'Wel Ed. en Achtbare ons is gecommuniceerd geworden: niet kunnende nalaten by deze onze verpligting ten hoogften te betuigen voor de goede attentie, welke Uwe Doorl. Hoogheid gunftig hier op hebt gelieven te flaan. Wy hebben ons van tyd tot tyd ge¬ vleid, dat, wanneer de berigren der abfente Magiftraats Leeden zouden zyn ingekomen , Uwe Doorl. Hoogheid alsdan ook verder de noodige voorzieninge naar Hoogst Deszelfs wyze raad zoude in het werk gefteld hebben , om aan de bi lyke en op wetten lteuuende begeerte onzei Burgerye te voldoen, en twyfFelen nog seeti oogenblik aan de goede geneigdheid van Uwe Doorl. Hoogheid desaangaande; maar blyven als nog in die verwagting, van deze onze gegrond* bezwaren eerstdaags donr Uwe Doorl. Hoogheid: wyze voorzieninge ten beste en tot genoegen de] Burgery beltierd te zien: — Dan vinden om thans in de dringende noodzakelykheid in 't te genswoordige geval, met alle verfchuHigde eer bied en hoogachting, ons weder tot Uwe Doorl Hoogheid te wenden , daar het de Goddelyk Voorzienigheid behaagd heeft, onzen zeer %e achten Burgervader , den Heer Borchard Joha Daendeh, Scheepen dezer Stad, tot onze innig Man 3 zi< Hat- Briefvan de Gezw, Gem.nan Z.D.H. 1 1  Hat- tem. Brie/van de Gezw. Gem.aan Z.Ü.H. I i t < s ] i i 1 i i i t I i ï 910- NIEUWE NEDERLANDSCHE zielen imerte op den 14 dezer door den dood van ïiJBï,k„m,*,n' waardoore<* Scheepen," piaats is komen te vaceeren , van welke Uwe Doorl. Hoogheid volgens het Reglement ondS Regeenng dezer Provincie van 1750? de electie competeerende is. —. Zo zy hg ons vergund nogmaals aan Uwe Doorl. Hoogheid allereefbiedigst te verzoeken, Hoogst Defzelfs a S op de bygevoegde ftukken van onze vorige remon?ran,tIe Cbeftaande in een Eztraft-Relolutie van Raad en Meente in dato 13 Februarv S, Z een dito van 7 Maart 1720, en de daar op gfvoS de bekragtiging van die laatstgemelde Refolutie door deLandfchap, in dato 26 April i7». V S lieve te vestigen, en io dit tegenswoordiffe «pva! geen ander Perfoon in deze vacature te {feilen dan die volgens Lands en Stads Wetten, conform gemelde Reglement van Regeering , daar Toe is -equahficeerd, die verdichte" ReqdflS £it, ;n onze Burgerye aangenaam is. ?, fchoon wy met zouden kunnen of mogen fullineeren, ïenig regt tot nominatien of recommandatien te hebben, zo kunnen wy egter onze yierige wensch m begeerte , zoo uit hoogachting voor onzen jverledenen Regent, als voor deszelfs Nakroost, jeenzints voor Uwe Doorl. Hoogheid verbergen naar, daar ons dezelve fterk ter harte gaan, veN chaft zulks viymoedigheid ons te uiten, dat niets >nze imerte en verlies meerder zoude kunnen ver:agten, dan dat wy den oudften Zoon des Overenen, den Heer en Mr. Herman Willem DaenWx, zyn Vaders voetllappen mogten zien druk;en , en deszelfs plaats vervullen , en durven -ryelyk repondeeren , dat dit dezelfde wensch an byna onze gantfche Burgerye is. Te neer hierop hoopen wy, daar onze Burgerve zie iog misnoegt bevindt wegens de bezwaren te! ;en drie in onze vorige Remonftrantie gemelde -leeren , waar van het egter verre zy, dat wv e direfte oorzaak aan Uwe Doorlugtige Hoogheid 80«*  924 NIEUWE NEDERLANDSCÖfi 'sGra- Heeren onze Gedeputeerden tot de Militaire zaa* Venha ken en Heeien Gecommitteerden Uit den Raad ge. van Staten, voorgedragen, dat Zyne Ho< gfieid door den Heere Rhvngrave van Sa/m geïnformeerd J}riefwe-Waii> dat by gelegenheid zoude heDben, om van gens den B-ere Hertog van Meckknburg Strelitz dm•nieuw zen^ Man totdieiist van der Staat te veikrygen, aame- óoch dat gemelde Heer Hertog verlangde , om wenen eene Capitulatie voor die Troepcs aan te gaan, Krygsv. so als b, ons verleend was, in het nieuw aangenomen Bataillon van Waldek, namentlyk, dathee in dienst zoude blyven van den Staat, maar zyn VerMyf houden , in Vreedenstyd , in de Staten van meergemelde Heer Hertog, waar voor aan hem al? dan een jaarlyks Subfidie, tot onderhoud van de voorfz. Troeppes, zoude moeten worden betaald. Dac de Heer Rhyngrave vermeinde, dat dit van veel nut zoude kunnen zyn, vermits het de eerfte Ryksvorst was, die zig geneegeii toonde, om Troeppts aan dezen Staat geeven, Om tegen Zyne Keizerlyke Majefteit te worden gebruikt, en dat verfcheide Vorften, dat exempel zouden kunnen volgen, wanneer zy maar niet de a'lereerfte waren» Dat hy zig verzekerd hielde, dat als het "frats taat met Meckknburg gemaakt zoude zyn , hy van dert Grave van der Lippe Bukkenburg meede duizend Man zoude kunnen verkrygen: Dat Zyne Hoogheid wel het gewigt van deze conüderatie overwogen, doch gelet hebbende, dat deze conditie van onerenfer gevolgen in Vreedenstyd voor den Staat zoude zyn, dan de conditiën, op welke den Heer Rhyngraaf van Salm, volgens deszelfs lnftruftie, die hy hem met voorkennis van haar Heeren Gedeputeerden en Gecommitteerden, en na daar op bekomen te hebben een approbatoire Refolutie van Haar Hoog Mogende, gegeven hadde, geauthorifeerd was, cm te contracteeren voor het ovcrneemen van Troeppes, noodig hadde geacht, tjeze zaak ter kennis van haar  jaarboeken* Wj> ï?8J. m haar Heeren Gedeputeerden en Gecommitteerden» *g Gra* tP hrenaen , en dezelve te verzoeken, om hem venha* te doen weeten , wat of Haar Hoog Mogende GE. goed vinden , dat hy hier op den Heere RhynIraaf zal antwoorden , en met weke ïnftruclien Brief hy hem in dit geval zal behooren te voorzien; wegens te meer, wyl apparent, zo deze conditiën wor~ nieuw den cea'ggreëerd , dezelve door meer andere aan te Rvksvorifen en Graaven , waar van Troeppes wenen sullen worden bekomen, zal worden gevraagd. Krygsï, Wv kunnen niet nalaten van het voorfz. ge. nroponeerde aan u Edele Mog. , en de Heeren Staaten van de andere Provinciën kennis te geeven met verzoek om het voorfis. voorfte! ten allerfpoediaften in deliberatie te leggen, en derzelver Refolutien daar op, hoe eerder zo beter , aan ons te laten toekomen* En nademaal in een tyd als de tegenwoordige , waar in het abfolut rioodzaakelyk is , het Leger van den Staat van meerder ïroeppes te voorzien. geleeg^ndheden kunnen voorkomen, om een of meerder Regimenten in den dienst aan te roemen, welfée hec zo goed is, als die van de hand te wyzen, wanneer telkens deliberatien in de refpect-ive Provincien alvorens daar over moeten worden aange. legt verzoeken wy U Edele Mogende, om aan de Heeren hunne Gedeputeerden alhier authorifalie te geven , om met concurrentie der Heeren Gedeputeerden van de andere Provinciën , na voorgaande overleg met Heeren Gecommitteerden Uit den Raad vab State, en op ingenomen conHderatien en advis van Zyn Hoogheid, wegens het overneemen van eenige Troeppes zender ruggeïbiaak, te mogen difponeeren , alles op approbatie van de Heeren Staaten der refpedive Provid. cien &c. Verders vernam men nog, dat de Vofst van Waldek, aan Hunne Hoog Mogende geOoo fchre-.  $2ö NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGiia- fchreven heeft: dat deszelfs vyfde Battailvemha- ion, het welk Hoogstdezelven noodig geGE' oordeeld hadden in de tegenwoordige omHandigheden in den dienst dezer Landen te gebruiken, tegens het begin van de aanftaande Maart, zo het al te ongunftig weêr zulks niet voor eenige dagen mogt verhinderen, uit de Staten van Hooggemelde Vorst, herwaards zoude trekken. Ook nog, dat de Hertog van Saxen bewilligd heeft in de verfterking van deszelfs Regiment in den dienst tw foldy van Hun Hoog Mogende ftaande. — En dat het Zwitferfche Canton Glavis , op de aanfchryving van H. Hoog Mogende, inhoudende de kennisgeving, dat Hoogstdezelven voornemens waren iedere Compagnie van de Regimenten Zwitfers in Hunnen dienst ftaande, met 50 mannen te verfterken, geantwoord heeft: „ Dat Hoogst„ dezelve , in de tegenwoordige omftan„ digheden, in geen bedenking hadden ge3, nomen, om aan Hunne Hoog Mog. ver3, langen geheel te voldoen, en tot dat ein„ de, eene volkomen toeftemming hadden 9, verleend, om tot de bovengemelde ver„ meerdering van derzelver vier Compa„ gnien , onder het Regiment van hunnen „ Mederaad, den Generaal Major Marty, „ in den dienst van Hunne Hoog Mogende ftaande, de noodige aanwerving te mogen „ doen in der gemelde Regeeringe eigen „ en gemeenfchappelyk bezetene Landen, „ waar toe zy alle noodige befcherming zon„ den verleenen." Ter  5>2ê NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra VKNHAGE. HTer Vergaderinge voorgedragen zynde.dat, hoe zeer ook de loffelyke pogingen der naastgelegene en aan deze tot een voormuur dienende Provinciën eene gegronde hoop mogcen geven, dat de aanvallen des vyands geheel niet, of ten minlten, niet dan na eene geruime tyd te zyn opgehouden, tot de Landpalen dezer Provincie zoude kunnen doordringen, de voorzigtjgbeid egter eischte, dat men de in tyden van nood zo volikeks onontbeerlyke zelfsverdeediging, voorna* -Hun Hoog-Mogende overgeleverd, om een bende Mineurs en Sapeurs met een vyfde Compagnie te vermeerderen, waar van de jaarlykfche foldyen en gagien ƒ 12313-8-7 zouden bedragen. Zyne Doorluchtige Hoogheid de Prins Erfftadhouder, heeft by bevel van den 9 dezer , alk Chefs , of commandeerende Officieren van de Regimenten Kavallery , Infantery , Dragonders en Artillery , als mede van het corps Mineurs , gelast , om zich te voorzien van de noodige paarden , karren of wagens , om zig marschvaardig en gereed temaken, om op het eerfte bevel te kunnen worden gebruikt, en voorts aan Zyne Hoogheid berig.t te doen, of zy van de noodige Tenten en verdere Veldbehoeften reeds voorzien zyn, of wanneer zy daar mede gereed zullen zyn. Iedere Provincie dagt ook op hare byzondere verdeediging. De Staten van Friesland, namen den 7 January 1785 dit befluit:  JAARBOEKEN, fffa 931 onswelrneeninge tot beveiliginge van den Lande jGba- tew£retoeDóns verlatende, Edele, Veste, Efe*. PwÓSere Wv U Ed. beveelen in de befcVerX^^dW* Leeuwarden den ï3 January 17 > ^ Vrienden, D« fttftó» w?» Friesland, H. B. v. SMINIA, Vt. Ter Ordonnantie van Hun Ed. Mog. A. J. v. SMINIA. Ter vergaderinge der Algemeene Staten ZYntwee addresfen ingekomen: Een, getekend door vier perfonen, zig noemende GecZ Jtteerden,Reprefentanten* mt de algement Kaapfche en buiten ^onjUgzynde Reprefentanten , gekoren volgends de Volk flelJe van den klagendenen redressereenden Burger/laaf aan de Kaap je^Hocf. Het ander , getekend door de zelfde vier perfonen, en nog fes anderen, zig noemende • De algemeene RepreJ'entanten des ktaTenden , redres en proteclie verzoekenden* ïitfgaders daar in deel nemende ™ daar toe contribueerden Burgerftaat aan **«f> met nog Bylagen. In die ftukken wordgeklaagd over het bellier, zo van de Miniiters vangde Maatfchappy, f»jn ie ^ rino- van 17. omtrend de Kolonie van de Kaap Op deze ftukken en klagten zyn eerst het W van de Prsfidiale kamer, en naOoo 4 ae*-  93a NIEUWE NËDERLANDSCHE 'fHR*' d«hand» dat van de XVII. kameren ter ver* ven ha* gadennge der Algemeene Staten ingekomen ™< gedagtekend den 2 July 1785. h dit ben>t gegrond, dan zoude alle klagten, geen wezenlyke nog gegronde klagten zyn, jn 'tbv, zonder niet die van de Kaapfche Gecommitteerden. Wy zullen by eene andere frêle, genheid tragten dit berigt woordelyk aan onze lezeren mede te deelen. De WesMndifche Maatfchappy heeft aan de Algemeene Staten een onderftand verzogt van 3 milhoenen, ten einde verzendingen paar de Kolomen te doen, welken tot behoud der bezittingen van den Staat noodza* kelyk zyn. Thans ziet men in druk, het Rapport van Heeren Gecommitteerden tot het onderzoek der redenen van het niet vertrekken van 10 Schepen naar Brest, behelzende de mondelyke verboren van den Vice-Admiraal Hartfinfc en Byland, van den Schout-by-Nacht van Braam en van Hoey, en van de Kapteinen £ Hooft Stanngh en Bosch, benevens het Jchrtftelyk antwoord van den Schout • bv* Nacht: Kmgsbergen. Dit Huk beflaat 16z lolio bladzyden , maar is ook in 8vo ge* drukt, en over al te bekomen. De Regeering dezer Hofplaatfe heeft den J5 July 1785 twee befluiten genomen: het eerlte , dat de Schuttery zig in de Wa- ?nhouddel Z°UCle 0fcn> zynde va« dezen Ex-  JAARBOEKEN , July, H»* 933 ExtraQ uit het Register der Refolutie 'sGüAvan de Ed. Achtbare Heeren Schout, vENHAJjurgemeesteren en Scheepenen van GE. 's Gravenhage. Vrydag den 15 July 1785-. De Heer Oud-Burgemeester van Slingelandhcejc Ref. ter aan Haar Ed. Achtb. voorgedragen, dat hy wapenden 11 dszer , door den ouditen Kaptein oef. der der Schutterye uit naam van verfcheide Le- Schutteden van den Krygsraad was verzogt een Krygs- n. raad te beleggen, ten einde eensi te famen te overleggen, of 'er niet ietwes zoude kunnen woiden gedaan , waar door de te vreezene fcheurmg in de Schuttery zoude kunnen worden voorgekomen, . dat hy daarop, tegens den 13 dezer daar aan volcende, Krygsraad belegd hebbende , ontvangen had eene Memorie van Gonfideratien van 6 Heeren Kapiteins, dewelke voorgelezen , en daarop eenige Conflderatien en Refl.xien gevolgd zynde, men eindelyk in gemelde Krygsraad had geresolveerd, hem Kollonel te verzoeken namens deze Krygsraad by de Magiftraat te bewerken, dat Haar Ed Achtbaare zouden willen approbeeren, dat voortaan tot wederzeggens toe , dagelyks,, m plaats van de nu maandelykfche, als mede de vry willige weeklykfche Exercitiën door den Krygsraad, ingevolge H ar Ed. Achtb. Refolutie van den 24 November 1784. gearrefteerd, eene Compagnie, des namiddags op de ordinaire boetens, wierdgeordonneerd, te komen exerceeren-, ten einde hier aoor de Schutters te hernemen alle redenen van klachten van zich niet genoeg by hunne Compagnien te kunnen oefenen in de Exercitie, en waarom zy dan zich tot een ander Gezel/ihap begeven. Waarop gedelibereerd zyndc, is goedgevonden en verdaan den Krygsraad te authorifeeren, selvk geauthorifeerd wordt by deze, dagelyks eene Compagnie Schutters te doen Exerceeren, laatende de ~* Ooo 5 ver-  Ley 940 NIEUWE NEDERLANDSCHË L E Y D E N. Wy hebben voormaals gefproken van da befchuldiging van Johan Grypzoe, en Johanna Cornelia van der Sandt, de eerfte Koetzier , en de andere Keukenmeid van Jufvrouw G.Taan, Weduwe van wylen den Heere G. C. van der Meulen, tegens deze Weduwe. Den 19 July hebben beide befchuldigers hun welverdienden ftraf ontvan» gen, zynde de eerstgemelde openbaar met een koord, waar van het eene eind aan zynen hals en het andere aan de galge was vastgemaakt, met een bord boven zyn hoofd, waar op ftond Meineedige Falfaris , zeer ftrengelyk gegeesfeld en gebrandmerkt, met het gloeijeud zwaard, vervolgens voor den tyd van dertig jaren verwezen tot het tugt* huis, en wyders zyn leven lang gedurende gebannen uit Holland, Westfriesland, Zeeland en Utrecht; en is de laatfte openbaar gegeesfeld met een bord boven haar hoofd, waar op ftond Valfche Getuige , als mede voor den tyd van negen jaren tot het tugthuis verwezen, en voor den tyd van agttieri jaren gebannen uit Holland, Westfriesland, Zeeland en Utrecht, Bovengem. Koetfjer, na den Rechter halsftarng eenen zeer geruimen tyd opgehouden te hebben, heeft eindelyk beleden : „ Dat de voorn, zyne Meesteresfe, We„ du we van der Meulen hem nooit hadt aan„ gezogt, om, of zelve, of door iemand anders den Heere Prinfe van Orange van „ kant  JAARBOEKEN, July, iJÏÏS' 94* 5, kant te helpen, noch ook hem eenige .be- Lev. M looning daar voor hadt toegezegd, maar0ENè „ dat hy, door de gefprekken van zekere „ twee Bakkers, binnen deze Stad , met «, naame Willem Devens en Frans van Duth „ ren aangemoedigd, zulk een voorwendzel „ alleen verzonnen hadt op hoop van eene „ belooning te zullen erlangen en om zyn „ fortuin te maken, en dat hy zig door zy* „ ne voorgevens hadt fchuldig gemaakt aan „ het voortbrengen van eene onwaare en „ lasterlyke befchuldiging, welke hy, tot 3, drie malen toe, met eenen plegtigen eed „ hadt bevestigd." Zyne medepligtige heeft mede erkend verfcheidene zaken ten nadeele van gem. Jufvrouw valfchelyk en tegen de waarheid aan verklaard en met eede bevestigd te hebben, en zulks op aanzoek,en aandrang van den gem. J. Gryfzoe, die haar opgegeven hadt, wat zy verklaren moest, en haar daar voor eene beloning hadt toegezegd. Amsteldam. 'sLands vloot, onder bevel van den Kap» tein van Braam, heeft verlc'-eidene voordeelen in de O. Indien behaald, welke hy aan de Algemeene Staten in eenen brief van 6 July 1784 heeft mede gedeeld, behelzende een verhaal van de overwinning den i8 Juny bevogten over den Koning van Riouw» Al zyn gefchut, groot en klein, ten eetalle van 126 metaalenen 15 yzeren, zyn in onze Ppp han-  fis NIEUWE NEDERLANDSCHS STELDAM. handen gevallen. Een- en • twintig vaandel en vlaggen zyn door ons, als zo veeleZeegetekenen genomen. Een aantal van zeven-en veertig zo groote als kleine vaartuigen, en alle de magazynen en verfchansfingen zyn aan de vlammen opgeofferd. Het getal hunner dooden en gekwetften is zeer groot, gemerkt niemand lyfsgenade wilde hebben, maar zy liever verkozen als dolle fchepfelen te ineuven, dan in onze handen te vallen, waar door de fJagting groot is geworden. Onder de gefneuvelden bevind zig de Koning Radya Hadgé zelve, nevens drie andere verbondene V'orften; en zo verzekerd wordt, drie zyner Zoonen, nevens een aantal zyner aanzienlykfte Ryks-Grooten. Terwyl aan onze zyde niet meer dan tvvaalf dooden en een - en- veertig zo zwaar als ligt gekwetften zyn, van welken op gem. dagtekening,nog maar zes overleden waren, alle Europeërs van 's Lands Schepen : onder de gefneuvelden bevond zig de Lieutenant van der Myl en de Cadet van Halm, terwyl van het inlandfche krygsvolk maar 13 gekwetst zyn. Hier op ontvong men een tweede brief gedagtekend den 15 September 1784, behelzende het verhaal eener tweede overwinning, den 2 Augustus behaald op den Koning van Salangoor, wiens Hoofdftad en ganfche Ryk, onder gehoorzaamheid der Republiek is gebragt, Zie  JAARBOEKEN, July, 1785. 943 Zie hier eene lyst van de ichepen en vaartuigen van Oorlog, thands dadelyk in dienst der Republiek zynde: In de Oost'Indien. Schepen. Admiralit. Commandanten. Stukk. Man. Utrecht. Amfteldam. C van Braam. 60 480 Wasfenaar. Maaze. Oorthuis. 60 450 Goes. Zeeland. Stavorinus 50 350 PrinftsLouïfa. Amfteldam. Rechteren. 50 375 Monnekendam. N. Holland. Kuiper. i\o 29S Juno. Friesland. deWith. 30" 255 Phenix. Amfteldam. Kuvel. 3Ö 250 Waakzaamheid. .... Willink. 20 160 Allarm. .... Spengler. 20 160 In de Middellandfcht Zet. Jupiter. Amfteldam. S.B N. v.Kimbergen. 70 500 iV. Holland, N.Holland. Rêyneveld. 60 300 Alkmaar Rikken. 5° 3°o Brakil. Maaze. DtlvoS. s° 3°° T"iser. Amfteldam. Byland. 4° 3°° Mede*. .... Vailland. 40 27© tti//aj. Friesland. Kinsbergen. 40 270 .tfra/h Maaze. ^rfe«*. 14 80 De Wesp Cajw//«* 14 *°° £>eWindhond. .... A. Blois vanTmhnz. 14 7© I« , H^S. 947 Den 16 July des avonds omtrend half' i Amuufen, onitondt 'er brand in 'tfchip * ^£ tost, gevoerd door Schipper Sikke Dtrks Mania, geladen met Stukgoederen en beftemd naar Dantzig, liggende in de laag by den Haarlemmer Boom. De vlamme floeg eerst de Kajuit uit, verhefte zig zeer hoog, en was op een verren afftand zeer zigtbaar. Aanftonds kwam men met eenige brandlpuifen en manfchap ter hulp toefchieten i eepte het fchip ter Laage uit, en bragt het aan de overzyde omtrend het land de Fblewyk genaamd- waar door is voorgekomen, dat veele andere Schepen, mede 111 de Laag liggende, niet in brand konden raken. Het agtereinde van het fchip is grootendeels verbrand: dog 't overige behouden, maar vol water, en de goederen daar door zeer befchadigd. Van Surinamen heeft men tyding , dat tusfchen den 24 en 25 Mei aldaar een zware aardbeving geweest was: den aö naot er een zwaare Orcaan gewoed, waar door van verfcheidene huizen de daken gebroken zyn en eenige oude gebouwen om ver geworpen; een en ander hadt een groote ontfteltenis en vrees verwekt, en veele menfchen uit hun huizen doen vlugten, echter waren er geen groote fchade en ongelukken veroorzaakt. Ppp 4 Rot-  JAARBOEKEN, July, 1785- 949 Alzo Schout Burgemeesteren en Scheepenen der R0tStad Rotterdam in ervaring zyn gekomen, terdat zedert weinige dagen op eenige plaatfen bin-nAM. nendeze Stad zyn gevonden brandende Kooien, onder anderen laatstleden Zondag r-agt by of om- Public. trent de Pakhuizen, ftaande op 't Vasteland bydc wegens Schiedamfche Poort alhier; en naar dien Hun Ed. brandGroot Achibaare beducht zyn voor de z\\ez\ntsftjgting. zoreelyke ongelukken , welke daar door zouden kunnen ontftaan, te meer, dewyl dezelve uit bykomende ornftandigheden moeten vastftellen, dac de voorn. Kooien vuurs aldaar zyn gelegt met een kwaadaarüg opzet. Zo is't, Dat myne Heeren voornoemt ter voorkoming van de nadeelige gevolgen, die daar uit te duchten zyn, en ten einde zodanige booze voorreemens naar verdienfte zouden kunnen worden geftraft by deze belooven een Prsemie van Eén honderd Zilvere Vucatons voor die geene, welke den Dader of Daders van dergelyKe boosheid zal kunnen ontdekken, zodanig dat dezelvem handen der Juftitic geraken en van 't fait overtuigd worden, zullende den naam van den aanbrenger des bcgeerende, werden gefecreteert. De Edele Mogende Zeeraden hebben in dienst gefteld 's Lands fchip van Oorloge van 60 ftukken, Dordrecht genaamd, en het bevel opgedragen aan Kaptein J. Satink. Den 19 July 1785 liep alhier van ftapel een nieuw gebouwd fchip van Oorloge, van 74 ft-, genaamd Willem den I. Den aa July 1785 is de Gemalinne van den Prinfe Erfftadhouder hier door getrokken. Wanneer Haar Koningl. Hoogheid met de Veerpont overvoer, was daaromtrend Ppp 5 een  95° NIEUWE NEDERLANDSCHE Rot- een Jagt, waar in veele perfonen, die gedam, 5ouden worden > der Party van den Stadhouder te zyn toegedaan. De lieden van dit Jagt zyn befchuldigd van heen en weder op de Maas te hebben gevaaren, veel geroep en getier verwekt, en Oranje boven te hebben uitgeroepen , telkens het gefchut van hun Jagt losfende: het welk insgelyks met het roepen van Oranje boven, en het zwaaijen van de hoeden door het volk van 'sLands Werf wierdt beantwoord. Dit Jagt het Oude Hooft willende infchieten, kwam aldaar . de Onderfchout Plaat met 8 dienaars, begaf zig aan boord , teekende de namen op , en liet hen vervolgens de Haven infchieten. e De proefneming van den Heer Blanchard, is den 30 July 1785, met eene lug;bol, tot volkomen genoegen der aanfchouwers gelukt. De bol was ten 5 uuren volkomen met ontvlambare lugt gevuld, en de Heer tslanchard gereed om ter beftemde tyd te vertrekken : maar na eenige poogingen om met de Parachute en het Schaap naar de hoogte te gaan, en met dezelve eenige proefnemingen te verrigten , was de Heer Blanchard genoodzaakt van zyn voornemen af te zien, en alleen te vertrekken. De redenen, welken nem hier toe noodzaakten, waren: 1. Dat de bol door den zwaren llagregen geduurende den nagt gevallen , veel verzwaard en door nat was geworden. a. Dat het net om oezelrde reden, m gewigt was toegenomen. 3-Dat  JAARBOEKEN, Ju!y> 1785. 95* 3 Dat de rukwinden den bol veel hin-_ der toebragten , en door de klep veel lugt DAM. deedt verlooren gaan. 4. Dat de lugt, welke in deze proef uit yzer, waar van een gedeelte verroest was, gehaald is, minder ligt was, dan die uit zink getrokken wordt. — Alle deze vereende oorzaken hebben de Heer Blanchard genoodzaakt zyn proef met de Parachute tot een ander keer uit te ftellen Voor het overige heeft zyne proef volkomen beantwoord aan de verwagting; hv is tot eene verbazende hoogte boven de wolken geftegen, en van alle naby gelegen fteden gezien. PROCES VERBAAL. Wezens het vertrek van den Heer Blanchard, van Rotterdam den 30 July i7»5- wr<7 ondereefchreeven verklaren dat de Heer WBTaSrd7o? heden ten half zeven uuren avonds, uit eèn Suk VV eiland gelegen aan de c^hip omtrend aco pasfen vao de btad, is opge- mi^S,8LC'»y « * Plaatfe. der proefneemiag geteekend. Rotterdam .-conft. en bruik maakte, en dat de furcheance tegens zyne Gecomm. initallatie mogte worden afgedaan, en eene Refo. enz. lutie genomen tot het eligeeren van een andere Heer, meer naar den zin en hec verlangen der Burgery een zaak is, als gezegd, waarna de Geconditueerdens en Gecommitteerdens in hunne qualiteit , en dus de geheele Burger- Schuttery mede geconcerneerd zvnde, dezelve in hunne qualiteit even als voornoemde Pieter Philip Juriaan Ondaatje aanfprakelyk konden gemaakt worden. Dat die zaak wyders ten gevolgen heeft gehad, dat negentien Heeren uit dezen Raad vermeend hebben, zig dezelve in hunne perfoonen byzonder te hebben moeten aantrekken, als Hun Edelens het gedrag van Gecontticueerden en Gecommitteerden confidereereoden te zyn een geweld, den Kaad aangedaan , waarby de Refolutie van den 11 Maart des avonds aan den Raad zoude zyn af geperst, en meerdere redenen, gededuceert eerst by de verklaring, naderhand in de Notulen , fub dato 11 Maart, des avonds, en voorts by de refpective Misfivens, waar by die Heeren op den 14 Maart hebben gevraagd en genomen hunne aemisfie als Raden. Dat de Heeren Leden, compofeerende den aangebleven Raad, op denzelve 14 Maart hebben geoordeelt, dat het voorgevallene in den avond van den 11 Maart van die verregaande gevolgen niet behoorde te zyn, en daaromme hebben benoemd een Comnnsfie van negen Heeren , om wegens dat voorgevallene, poinden van asfopiatie en bemiddeling tusfchen de Regeering en Burgery voor te dragen, zo als dan ook daartoe, na Qqq a ite-  952 NIEUWE NEDERLANDSCHE u" a ^ bet z0 daaruit, als mede uit het voorgeftet. TREcht de XI. Artikel van het derde Hoofdftuk der" overgeleverde ppindten tot redres der bezwaren, geReq. van grond op de geavoueerde Conftitutie en vast geOndaat itelde forme van Regeeringe, z0 dezelve behoord je , Ge-te blyven, en 't dien conform by U Ed. Groot . conftit.en Agto. bepaalde van den 16 Juny jongstleden , bui'Gecommjen gelchil is, dat het aanftellen en committeeren enz. van Scheepenen, bet zy jaarlvks, het zy by furrogatie , of andere plaatsvullingen , alleenlyk competeert aan den Heer Stadhouder dezer Provinae, in den tyd, en aan niemand anders, gelyk zulks, om geene andere gevallen te toucheéren, oekendis, dat door jen Heer Stadhouder, üi de twee onlangs geëxteerd hebbende Iaatffe gevallen, met de plaatsvuüinge van den Heer van MaatsJenbreek, in die van den Heer Eyk, en van den Heer van Westremn by furrogatie van den Heer van Fuylkoop nog is geëxerceert geworden, zonder dat de «Leren Staten dezer Provincie , als Staten, immer, het zy buiten, het zy by Stad. houderlyke tyden , het recht tot het aanftellen, committeeren , furrogeeren of benoemen van Scheepenen, of die dezelve vervangen, hebben gehad of geëxerceert. Dat het mitsdien , ingevolge van het alzints erkende recht, den Heeren Stadhouderen in der tyd competterende, notoir is, en in dit allerbyzonderst geval niets meerder met den aart der zaake kan overeenkomen, dan dat door den Raad werden benoemd negen neutrale kundige Perfoonen, welke met nog negen neutrale en kundige Lieden door de Supplianten in hunne qualiteit voor te dragen, ten einde om alle agttien aan den Heer Stadhouder toegezonden te worden, om daar uit by Hoogstdezelve negen Perfoonen te werden verkozen , om in deze zaak , een zo groot aantal Burgers concerneerende , tot Rechters, en alzo in deplaatfe van de voorfz. negen Heeren, tot de fuuftie van Scheepenen in derzelver plaatfe te wer-  JAARBOEKEN» July, 1785. 063 de vereüchte mftantie te doen. ~ ïo aat door den Heer Stadhouder de vj^jlj; tip na voorafgegaane Nominatie m voegen ais voren N^negen neutrale en kundige Perfoonen, nenen te vervangen , en in derzelver plaatle ais Sepene^f in voorfchreeven zaak tefungeeren, zalzyngefchied. ,t Welk doende enz. Dit Request is, gelyk het voorgaande, £elteld in handen van Burgemeesteren en Oud-Burgemeesteren met verleende magt om daar op in te nemen het advys van twee Rechtsgeleerden, en daar van raport te doen. Geduurende de raadplegingen over dit Request, hebben die Heeren, die het Gerecht uitmaken, buiten geftaan. Den 15 July 1785, namen de Staten dit befluit: Feneris 15 July 1785- Ontvangen ende geleezen eene Misfiye van Schout, Burgemeesteren , en die van den Gerechte der Stad Utrecht, gefchreven den iiden dezer, ter reicriprie op die van Hun bd. Mog. in dato den 18 Maart dezes J.*ars, aan Hun Ed. Mog. gevende, van het tot hier toe door denzel. Qqq 4. ven  yr54 NIEUWE NEDERLANDSCHE U- ven Gerechte verrichtte, in de bewuste zaak van irecht den li Maarr.78j, als breeder by bovengemelde Misflye volgende, met de Bylagen daar toe relaComm. tief hiernageinTereerd: 1 m fur- cheance Fiat Infertio. in de .sr zaak van vWai* °P gedePbereerd zynde, hebben de Geündaac. Ageerde Kaden vooifchreveu Misfive en Bylagen • - gehouden m Advies , en de Heeren Gecommit¬ teerden üer Stad Utrecht dezelve overgenomen. En is onverminderd goedgevonden , te verzoeken en te commrtteeren de Heeren van Cncke». gen, van Sterkenburg, van fFotphaandyk, van Lunenburg, van Zuylen van Nyeveld, van Dykveld, Loten, en eer Ren Burgemeester van Amersfoort, tea einde te examineer en, of in dezen door het Offlcieattes ts gedaan , wat heeft kunnen gedaan worden, met aathonfatie om v3n den Hoofdofficier zodanige nadere informatien te vorderen, als zv Heeren Gecommitteerden noodig zullen oordeelen, gn voorts tn overleg te neemen, en Hun Ed. Mog. te dienen van Confideratien, op welke meest gepaste en efficacieufte wyze de Adminifiratie van een onyatge Juflitie, waar op der Burgeren Fryhetd en Keüignetd vaornamentlyk gegrond is , kan worden gehandhaaft, furcheerende Hun Ed Mog iDmiddels de begonne Procedures tegen P. P J Ondaatje, waar vm aan die van den Gerechte der &tad Utrecht by Misfive zal worden kennis gegeven. Zeggende, de Heeren Gevigeerde Raaden van gedagtentezyn, dat geen furcheance behoorfentreten 16 WOïdtn' en dm]a^e niet te con- Vervolgends is aan den Ht. Ondaatje door den Deurwaarder van Dam de volgende Infinuatie gedaan;  JAARBOEKEN, July, 178J. S>65 Van wegens Jonkheer Fredrik Christiaan Rytf Uhard, Baron ra» en Agrim, Grave trüch i ivw /ffc, Vryheer ra» Amerongen &c. Hoofdofficier dezer Stad R. O. zal van Dam, als Deurwaarder van den Heere hoofdofficier, zich vervoegen by en aan den Perfoon van Pieter Patlib furiaan Ondaatje, Geinfinueerde en denzelven infinueeren en aanzeggen'. „ Dat, /fvolge de Misfive van Hun Edele Mogende de Heeren , Staten dezer Provincie, aan Schout, Burgemeesteren en die van den Gerechte dezer Stad, van " dato den 15 July 1785.. Hun. Ed. Mog., hangende derzelve Deliberatien hebben goedgevonZ den , inmiddels dc tegen Hem Geinfinueerde door den Heere Hoofdofficier dezer Mad K.O. " begonnen. Procedures te Surcheeren, en dat . dien volgende de dag van Eiser en verzoek is geprorogeerd tot nadere aanzegginge , leverd hier van Copie authenticq en relateert enz. " Act-Uin Utrecht den sa July 1785- ( was getekent) A T H L O N E. Den 6 July 1785 hebben de Staten deze publicatie beraamd en doen afkondigen: De Staten van den Lande van Utrecht, doen te weeten: Dat onlangs aan ons zyn ingediend zekere Requesten op de naam van Civerfe Perfoonen, zig noemende Burgers en Ingezetenen dezer Provincie, inhoudende, als het ware, een Voorfchrift, op welke wyze, naar de gedagten van de Supplianten, voor 'sLands welvaart en . behoudenis door ons behoorde te worden gewaakt, en lan?s welke wegen, volgen*hun gevoelen, de Ondergang van dit gezegend Gemeenebest konde morden voorgekomen; en behelzende alzo, onqqq 5 der  96é) NIEUWE NEDERLANDSCHE U- der voorwendzel van zorge voor het algemeen be. trecht 'ang, verfcheidene doleantien en verzoeken voorgeftejd in zodanige expresfien en tournures! Publ.no- welken klaarlyk aancoonen , dat de inftellers en pensin/e- bevorderaars van de Onderteekening van dezelven veren van Kequesten het genoegzaam vertrouwen op ons Reques- hunne wettige Hc-oge Overheid, (wien nogthans' ten. te zamen met en benevens de andere hooge bondgenooten , de zorg voor de behoudenis van dit tremeenebest alleen is aanbevolen ) als mede de behoorlyke achting voor dezelven en andere aanzienlvke Collegien en Perfoonen van Regeering hebben veilooien; terwyl ook, na behoorlyk onderzoek, aan ons is gebieeken, dat de Aanzoekers en Bevorderaars der onderteekening van dezelve Ktquesreii m eenige Diftriden dezer Provincie mets hebben onbeproefd gelaten, om, 't zy door Jriun zeiven ofte door anderen, veele In-en ODgezeetenen danige teekenaaren admi teerer.de en opzoekende, welke, volgens derze ver eige bekentenisfe, niets van den inhoud dier Kequesten wisren, of zo al van den inhoud eenigermate onderrigting ontvangen hadden, echter, t zy uit hoofde van hunne geringe vermogens, ofte door gebrek aan tyd, of van behoorlyk onderwys, niet in ftaat waren, om zig eenige regtmatige denkbeelden te vormen van de zaaleen, daar by voorkomende, en die dus ook de gegrondheid der kJagten, in de voorfclreve Requesten voorgefteld , niet begreepen hadden of rrog waren begrypende ; declareerende de mees. ten, de voornoemde Requesten alleen te hebben onderteekend, ia navolging van anderen, of ten gevalle van alzulke Rondloopers en Aanvoerders; terwyl zelfs zommigen een geheel andere bevatting hadden van het oogmerk van de voorfz. Requesten,  JAARBOEKEN, July, WS* 067 ouesten, dan waar toe dezelve waariyk zyn ge- UpYefenteerd geworden; ^.^^^LZ^r delvk te bemerken geweest is, dat de Aanvoerde s de o.derteekening alleen hebben bevorderd Publ. no. en gewet te bevorderen, om hunne byzondere oogmerken te bereiken of aan hunne gemaakte veren van falfns te voldoen: En offchoon het zeker m,*^ dat in alle wel beftierd wordende Landen , en dus ook in het byzonder in dit vrye Gemeentbest, de toegang tot de Hooge Overheid, en de onderfcheidene Collegkn van Regeering, aan geene Inof Gpgezetenen kan of behoort te worden belet of moeijelyk gemaakt, gelyk zulks ook onze intenïïe Die' is by deze te doen, mits die addresfen gefchiedden op eene behoorlyke wyze, en behoudens den eerbied en gehoorzaamheid , we ke alle In en Opgezeetenen aan hunne Wettige Overigheid vedchuldigd zyn, mitsgaders dat de zodan> een verftaan , 'wat zy verzoeken, en ieder in t bvzonder eene genoegzaame kundigheid hebben van de zaken, doleantien en verzoeken, by hunne aenrefenteerde Requesten voorkomende, zonder dat zy ten dezen kunnen voldaan met zich te beroepen op de kundigheid van anderen , onbevoegd, om de refpe&ive In - en Opgezetenen te rep^fenteeren, ot op hunnen naam de algemeene belangens te behartigen; zo kan nogthans het opftellen, ter teekening h ggen, of ronddragen, en inleveren van Verzoekfchriften , door zo veele oniequaHficeerden en der zaake geheel onkundige Perfoonen, enkel en alleen in navolging van anderen en ten gevallen van eenige weinigen . die ter bereikinf van hunne byzondere inzigten, hunne begrippen door zodanige Requesten gaarne voor de ware en algemeene ttemme des Volks zouden tra'ten te ooen doorgaan, ondertekend, niet andeis worden aangemerkt, dan enkel inmengt om de Publieke rust te ftooren, mistrouwen tuslchen Regenten en de In - en Opgezeetenen te verwekken, twist en tweedragt te bevorderen, en daar  9*8 NIEUWE NEDERLANDSCHE Ij. door aanleiding te geven tot verwarringen de«. •trecht ordfrs, hateiylcheden en vyandfchaS* h h?r wtlic, ten laatften, ten ge vol- moeKw, Pró/.,„.onherftelbaar bederf der^e Gn t0Uaie° °nder« dezerlepu. ü,f. Weshalven Wy, hoe zeer genegen ai her ~ pasfeerde, met opzigt tot de vSrnoemSflfe" questen, voor ditmaal aamemerkeu, al: raeeri ferned te zyn uit onkunde of dooi m sleidmï d,„ met een boos opzet, nogthans na rype delibeï tie, voor den Welvaart van den Sde en tot voorkoming van zulke ruineufe confeauentiPn nocd.g hebben geoordeeld daar tegen de Ste Op-en Ingezetenen van de Stad, Stedeni en Lan den van Utrecht te waarfchouwen, en mits dezen vin nu voortaan allen en een ieVoi,* Itaat.pf eonditie hy oAaoïde^mSg» zyn "te nïrfrt^' a,s Wer vSo7?eze£ deren ter tekening aan te bieden, aaaVmed"rond te loonen, ofwel dezelven in Flerbergen ofte^an- dranger' *? °f de zodanigen welke contrarie dit ons verbod bevonden zullen worden, gedaan te hebben als Verftoorders van de Gemeene, Kust BeJorde aars van tweedragc e„ verbreeking van hTvS trouwen en den eerbied, aan de We tie! O " beid verfchuldigd, naar inhoud va, de fficïten" Jen" woHand^ZOrDder Ceni8e vetrcho^lïïS Jen worden geftraft; en vermaanen Wy bv de- we*  JAARBOEKEN, July, 178S. negens «1 het geen te^^R^ SenT hTuS." O^SSe en bevelende W-allen Officieren en Rechteren binren deze ■Prnvincie tegens de Ovemeeders van dit ons llakaat, zonS eenige verfchooning te procedeeten en te doen procedeeten. in op dat enz. Tegen deze Publicatie hebben eenige Leden ifde Vroedfchap van Utrecht. geprotesteerd, en hun protest doen aanteekenen. VERANDERING ONDER DE HOOGE EN LAAGE AMPTKNAARS ENZ. W Ageningen. In ^»»Siff?lHSS olhipr de Heer van der Hart. Oad-iiurgemeesici tltlttl den hooge £ iareri' vvf daiientevoren wasoeszelts huisv> ' , ïtefl-t» «i»e maanden jonger »as.' °v?'c?™: llLc'ichSntmteii hebben ruim J° jaren ».« tf«,/*m/« «*r ^f^Selde Zyne Doorl. heden, in handen van H™;*™?™^tot Bailiuw , Hoogheid , den eed heeft afae-egd - en wt , Rentmeester, Secretaris &c, der vrse ^ KTdi ^"Smelnen f Zyne  9?ö NIEUWE NEDERLANDSCHE VEiuN-melyk, tot d?e over de Qaata*i ha» d i*u«, de (*ner.lit««.K^ ondek Burmama, E. S G.f vanülJL ■ n p Hoo.fr. 4. van Raar , % f nJZ^^ geen S.Binhs, entotdiïtJtendyLïTw^™*™ Uu* der Republiek, de drie'^S^^^™ EK2- a,S ïfw^ï SS5E leden de Heer Mr O"derd70m^f 74 jaren, overHonorï de 1 h,?7; ^l™^ iJenSonaris fie vla H f i m Z,erikzee' en Gommis rer Grif. Ook S aiwi?^ we^wProvincie Zeeland, jaren overléri'pn ï" u4 ,n d<ïn oerdom van 7r £T ï£ «° Mêleerde Heer NicolL jpey , Mathejïostf Archneclura Militarh Profes lor tlTVr °P F,r'?sl3°ds Hoge School. M j J n ,s aihler overleden de Heer Pierrr d Aulbonne Oud Rentmeester der Domeinen en Geestelyke Goederen te Maastricht UOmelnea cn i Jo n efft ~ydinS dat overleden is Zyne Vorst tyke Doorl. ^„-„w Prins Gottorph, Bislchop totLubek, EÏve totNofwT en der Dithmarien, regeerende Hertog tot Oldenburg en Rehqua, oudfte Lieutenant Geneïaa v?„ de Infantery, Collonel en Chef van een Re >imenc aa Ma[orVhet ?^n»««J Wallon, van den Gent raai Major Gremer, ten diende van Hooggemel- L e ïdeHé Den 25 dezer zyn, ingevolge ver- ltadhouder, tot Scheepenen dezer Stad aangeiteld de  JAARBOEKEN, July, 1785. 97* Ae Heeren» Mr. Adriaan van Hemden, Mu Die- VerawLik van Leyaen, Mr. Cornelis Adnaan van Hoog- nER1RO fratenTPi^rvanLelyveld, Mr. Pieter Jacob 7e onder & flm^, Mi. P»W«r Pw«* w» ^'«S* de hooÖ Mr. Jan Louis van der Bureh, Mx Fran CE m eiTusGuahherus Bleek', aynde.de zes Iaatrtgem. IAAGE Heeren tot scheepenen Commisfanslen van des Amtb. Gemeencland* Middelen aangefteld. naars enz. Amsteloam. Den 16 July'smorgen» ten ^ . „„«wh -ilhier in den ouderdom van om- Heer van Bruchem, QUershoek enz., Corner3 de* He^ Burgemeesteren dezer Stad en Curateurenvan hes Athensum1 I f/e ^ Profesfcr Hermeutica Sacra, als mede tot Prediker van 't Athensum Iliustre aaogelWd, de *0£ge- Fr? antia Orientalium Profesfor alhier. ^nen !'< dezer is te Purmerende, in den ouuerDen as aezer » maanden , overle- den d'e Hee3r ïïr^^A^. Be-ind' Sehh»r der West ndifche Maatfchappy dezer Landen ter Kamer Amfteldam, mitsgaders üirefteur &Uo^y^SSdeleit vanSunnamenen*. li ra f n e n Den 1 July is door Zyne Doorl. HooSieid den Heere P inieÊrfftadhouder aarge§e°Sftot Raad in de VroedfcJaP dezer Stad, oc Heer W ?■**»»» Med. DoS.,, als^me ^of ScTie^en, de Raad ,4*£" beiden in plaats van wylen den Heer L w» Brienen, in leven Raad, Oud Burgemee, ter en Voorzittend Scheepen. ^ ^ „ , „ r, nen 1 July zyn door de Hee-  97* NIEUWE NED.JAARB. July, 1^5. ftellen der Magiftraten in Flaanderen, alhier birjnen üostburg, ten Stadhuize (eene eer, die deze Stad zedert den jare nI2 riet heeft genoten, als zynde zulks telkens gefchied te Sluis in 's Land" Jagt,) voor de twee aanflaande jaren verkoren tot Burgemeester: de Heer Kabel Serleen tot Scheepenen, de Heeren Jacob d'ffontl Jacob Seny, Mattheus Cornelis van Kasteel* en Abraham /ïvents. LYST DER PRYZEN VAN VERSCHEL DE PRODUCTEN ONZES LANDS. Rotterdam den 18 July. Rotterdam den 18 July. by de Z. Zak./paabdeboonen 23 a 24 Taew Nieuwe Zeeuws 19 a 413 g Duivehoohen 24 a 26 c£ — blaauwe 16 a 17 p Zomer 17 a 18 g by defl Steeni Rogge Zeeuws 13 a 15 Jj Vlas Allerbeft 49 a 60 ft. Best 4° a 48 ft. , - by 't Laft Middelfoort 3$ a 30 fr„ Haver Vnefe Brouw io" a 17^ Gemeen 31 a 34 ft Groninger '3 n 15 <£ — Allergemeenst 28 a 30 ft* ~»— Zeeuws enz 12 a 14 „f.  NIEUWE NEDERLANDSCHE JAARBOEKEN, AUGUSTÜS. MDCCLXXXV, GELDERLAND. ÖOETICHEM. Wy kunnen niet nalaten deze twee uit- Doetitrekzels van den 19 Augustus 1785 chem. hier mede te deelen. Doetinchem» Den 19 Augustus is het Collegie der Gecommitteerdens, zoo uit de Burgery als Gilden, naar voorgaande convocatie extraordinaar vergaderd geweest; en is door ons Medelidt Cornelis van der Horst Wolterszo6n , aan onze vergadering voorgedragen een brief uit Doetin» chem, geplaast in de Politike Kruyer No. 263, van Jan die het regt meent over de gedragingen enz. enz. waar in zyn Perfoon op eene verregaande wyze befchuldigt word, als daar inby meerderen vermeld, en tot zyne decharge nodig had geoordeelt, dit Collegie te beleggen, óm aan elk der Leeden, door de Preüdenten af te vragen, of de Leeden ook ten opzichte dier befchuldig'ngen iets Rrr tea  974 MEUWE NEDERLANDSCHË DoETi' ten zyne nadeele kunnen inbrengen. —— Waar • CHtM. op de prefente Leeden hooft voor hoofd hebbea geadvifeerd, dat zy omtrend voornoemde, Cornelis van der Horst Wolterzoon niets ten zynen na. deekn kunnen inbrengen, dat hy nooit ter kwaade trouw van de Burgery gefprooken ofgehandelt heeft. En hebben dit ons Mede-Lidt die getuigenis,' toe zyner verantwoording, niet kunnen of willen verweigeren. —. En is bier van extract, in duplo op zyn verzoek aan hem uitgereikt, en door de vier Prefidenten, twee uit de Burgery, en twee uit de Gildens, benevens den Schriba getekend. Uit onze vergadering voorfchreven. Prefidenten uit de jPeter Evekink, Burgery \ Ge er t Jassen. Uit de Gildens iWhhelm Koppen. \Hendrik Freriksen. D.CoopsWoltersz. Schriba. jTVjetinchem den 10 Augustus. Zyn deOfficïe■*■*' ren der drie Burger Compagnien alhier, op verzoek van den Kaptein der Grutftraats Compagnie, Cornelis van der Horst Wolterzoon geaAzmt, te zamen vergadert geweest, except de Heeren Collonels en de Vaandrig Willem de Haas, en is door voornoemde Cornelis van der Horst Wolterzoon aan zyn JMeedeofFcieren voorgedragen, of ook iemand, ouder hun Ed. Hem verdagt houd, nopens het geene waarin hy op eene verregaande wyze, in de Politike Kruyer Mo. 263, door den eerlooze brieffchryver uit Deuttchemmeteen gefingeerde naam, Jan die het recht meent over de gedraagingen enz. enz. enz. befchuldigt wordS waarop elk der Heeren Officieren, naarwelberaaden overweeging, rondborftigheefdgeantwoord ; dat zy niets hoe genaamt van dat geene, waarin . voormelde Brieffchryver. Cornelis van der Horst Wol-  JAARBOEKEN, Augustus, 1785'. 975 Wnlt^szoon befchuldigt, kunnen allegeeren. En Doeti. ^zyn vSck vfnditgetuigenisexuaéten uu-chem. g6ïn onze Vergadering Jan ter Maat, Kaptein van de HomburgerWe Compagnie , Beter Evektnk , T ukenant, t D. Burgemeester, Adjudant Derk kTcoops\ Luknant van de Grutüraa.s. CompagnieHendriks Coops Wohetsz., Vaandrig; ffc«SwliSfe Adjudant, G. ^»/«, KaptUT1 van fStoalS Compagnie, .f"*^! Luitenant, tf«r»W« C«j>x, Vaandrig, Ger«* JT/V/ej» Sogleven, Adjudant. E E d E (*). Den 21 Augustus is in dit Amt van wegens het Hof van Gelderland in name der Staten, de navolgenfte Publicatie afgekondigd: \Y7V Erfttadhouder en Raaden, in raame van Wyd "d Moe. Heeren Staaten des FurftendomsGelre en G?aaffchaps Zutpnen, doen te wee, ten- Alzoo ons door Drosfaard, Schout, en ueïechte der fjoge Heerlykheid Renswoude en EmmSizen, bl Misfiv^ van den i7deng Augustus ionestleden, is te kennen gegeeven, dat een MeK In- en Opgezetenen dezer Frov.ntie, en wd fpeciaal van onderden Amte van Eede, zig £!& ontzien, om ^g*^ Wnnen den Dorpe Renswoude, in de Provincie iïütredhtT verfcheiden baldadigheden er. feyteUke onderneemingen,, tot disrefoeü van den OfSier, en tot vilipendie van de Juttitie, als anders (*) Een Doip op deVeluwe. W Rrr a  f& NIEUWE NËDERUNDSCRE Esde. te pleegen, met verzoek, dat wy teeens rii™** lyke tofen zodanige voorzienige |d Public, doen als Wy zouden oordeelen Ie behoorer^ tegen Zo is t dat wy de voorz zaake aangemerkt Jloonng h,b .ende en daartegen* willende voorzieni, goeï wy doen by „ezen, Om zig van alteïce'A en ondune.-mmg.n, welken tot (toor nge van de rust zouden k»nr en verflrekken, zo in als hnir J h! Prov.ntie , en in 't byzonder mede n Se Heer lykneid Kenswöude, zorevuldi»T» « u ƒ en op alle plaatfen, wa?" ££ zn^?°Uden ? wezen, de Juditie' altyd i^kï^S ren , zig wel te wagten, van zi* daar r»iP r ^ telyker wyze te opofeeren, of dafrt rm behulpzaam te zyn; alles by pcene If£ overtreeders, naexigentie van zaaS"emedtatalie ngeur, en zelfs,wanneer deomftand^hp^ » mogten vorderen, als «enS! Sheden*uIks Ruft zuilen word'n geftraft En L ^ P-Wicqe de" V3n,efigG- ^-Szal lebben too'S den, zal deze in den Ampte va,n Eede rer ZJl' fedaar zulks gebrui'elykis, behoorlvt , P fC' gepubliceerd en g, affigeerd. °^00rlyk w°rdeü Dies 't Oirconde is opgem. Furflenrlnm ^ 2* i de! ^egee^e 4™*»» den ,o Augustus  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 977 HOLLAND. Dordrecht. Den a3 Augustus des morgens begaf zig Dor», eene belending, beftaande uit 4 Ge-^CHfcommitteerden der Meerderheid der Gilden, /officieren, uit de Schuttery vari St. ^ 4 Gecommitteerden uit de Schuttery DeKloveniers, 4 Gecommitteerden uit de vier Compagnien der Burgery, en 4 Officieren uit hePt Genootfchap rnb«dh*m den Voorzittende Burgemeester Mr. P. H. van de Wall , gaf denzelven een Request overf uif naam fan 1600 Burgers, met verzoek, dat Request in eene daar toe: by?onderlvk belegde Vergadering van den Oudraad te brengen, en hetzelve te onderfteunen Vervofgends ging die zelfde BezenSin» bv den Heere Voorzitter der Achten, bVwien dat ganfche Collegie vergaderd was en' verzogte, ja eischte van dezelven, It Hun Ed. het verzoek der Burgery zouden onderfteunen: het welk wierdt toege- ZeDe Oudraad beno.ot op gem. Request den s5 Augustus 1785 aldus: Extracï uit de Ed. Groot Achtb. Heeren van den Qud - Raad der Stad Dordrecht in der^lver Vergadering genomen, op donderdag den 25. Augustus 1785. De Secretaris Karfeboom heeft ter Vergadering eeraoporteer tde Conflderatiën en 'c Advis ' ' 6 v Rrr 3 van  978 NIEUWE NEDERLANDSCHE Dord-^d de Hoeren Gecommitteerden van Hun Ed. recht. Groot Achtb. in een Bcfoigne geëxamineert heb. „ „ • de verrfcj?eide Kequesten door de Burger Beft. va»Om.leren, verfcheide Gik'ens, de Schutteryën dtnOud-™* Joris en de Kloveniers, 't Gelegaüfeerde Raad opywps de Frykeid, en verkheide andere notable Re?. van Moeten deezerStad, aan deeze Vergadering ir>oo. gcpreleuf-erd , verzoekende voorzienmge wegens Burgers. ? yooi^evalle by 't intrekken der Militie op repar. Citie deezer Provincie fiaande te Amersfoort, als meede 't Prte • Adv* vandePenfionaris de Gyfelaar m dato den ^ten deezer, zyn de voorfz RequestenenPras A.iv;s van volgenden inhoud: Fiat Infeuio van voorfz. Stukken Waarop Gedelibereerd zynde, hebben Hun Kd. Otoot Achtb. goedgevonden en verttaan de Heeren deezer Stads gedeputeerden ter Vergade. ringe van Hun h'd. Groot Mog. te qualificeeren, gelyk dezelve gequdificeerd werden by deeze, om van deezer Stad wege by eene te doene rropoutie, of zodanige Propoütien reeds door andere Leden gedaan zynde, ooor 'tappuyeeren derzelver het ter Vergadering van Hun Ed. Oroot Mog. daar heen te dirigeeren, dat aldaar werde gerefolveert om den Heer Kaptein Generaai deezer Provincie bekend te maken, dat Hun Ud Gioot Mog. tot confervatie van dè publieke Kusten Veiligheid, mitsgaders de Vryheid der Ingezetenen volftrekt nodig hebben geöordeelt, dat de Troepen van de S aat, zich in geenen deelen, buiten Hoogstder/elver concurrentie bemoeijen met zaake van Regeering, of den Burger Concerneerende, en ook nimmer werden afgezonden na eenige Steden en Plaatfen deezer Kepubnek, waar het ook zoude mogen zyn , tot onderlleuning van de thans fubfilteerende GeichUlen, aan de een of andere zyde, en om dien vol-  JAARBOEKEN, Augustus, 1785- 979 volgens gemelde Heer Kapitein Generaal te ver. Dord. Joeken en des noods te gelasten, om ten voorfz.RECHi. einde geene Patenten hoe genaamd uit te geven aan de Militie ter Repartitie van deeze Provincie Befl.vatt ftaande en foigneufelyk te zorgen, dat gemeldeder,Oud. MiHde buiten de fpeciaale concurrentie van Hun Raad op Ed. Gr'oot Mog. niet werd gebruikt tegens eeni- Req.van fe Provincie, Steden, Burgeryen of Leden van l6 Q. ÏÏen mitsgaders, om in geval het Detachemer,- Butgers. onlangs na Amersfoort geordonneert, en aldaar thans8Guamifoen houdende , geheel of gedeel eIvk moet bèta uit Militie, ter Repartitie deezer Provincie gebragt, als dan immeoiatelvk ordres te zenden aan het zelve Detachement, om de voorfz. Stad binnen den tyd van dnem.al Vier-en - Twintig Uuren na 't onfangen der ordres te verlaten, en dat eindelyk ten einde de Milititie ter repartitie deezer Provincie (taande, van de Refolutie in deeze te neemen zou zyn geinformeert, teffens mogt werden gerefolveert • om van dezelve Refolutie Copie te zenden aan alle Gouverneurs, en Commandeurs van de bteeden en Forten van deeze Provincie, mitsgaders aan alle Colonellen, Lieutenant Colonels, Sergeanten, Majors en Kapiteinen van de Miiuicltaande od de repartitie van deeze Provincie, ten einde zich iu gevallen daar aan ftiptelyk te gedraaeen. en 't voorts daar beenen te dirigeeren, dat 3e Vergaderinge van Hun Ed. Groot Mogende niet van den anderen fcheide, voor dat op dit Poina eene Refolutie genomen is. En zal Copie deezer gezonden worden aan de Heeren deezer Stads Gedeputeerdens ter \ ergadering van Hun Ed. Groot Mog. tot derzelver informatie, als meede Extrafl gegeven worden aan de HeerPrxfideerende Burgemeester, om aan de Gecommitterdens van de Rcquesten ter hand te (tellen, onder betuiging van *t genoegen van de Reeeering deezer Stad , over de Vaderlands- . bevende Sentimenten van de Bvrgery als volüo-. Rrr 4 men  5>8o NIEÜWE NEDERLANDSCHE f>,RK men mgc die van de Regeering coincideerende Accordeert met de voorfz. Refolutie. (was getekend) J. KARSSEBOOM. pen 26 Augustus is, overeenkomftig dit befluit ln de Vergadering der Staten vï, Holland, van wegens de Afgevaardigden dezer Stad, een voorftel gedaan. S 's Gr aven h a ge. De zaken met den Keizer bleeven in het voorjaar van 1785 nog al op den zelfden voet: Het jaargetyde liet niet toe vyandelvke ondernemingen te beginnen. Ook heeft W.S2^ n°g ^een.krygsvoIk genoeg in de Nederlanden , om iets tegen den Staa: te kunnen ondernemen. Men vertrouwde ook bier, nog al op de bemiddeling, en in geval van met flagenin de bemiddeling, dan op den byftand van het Hof van Franlfryk. Den so November 1784 hadt de Franfche Gezant aan het Weener Hof dezen brief van den Koning zynen Meester, aan den Keizer overhandigd Öed°,?n^e vriendf?haP> welke de Koning voor Mziill Zer.' 1° d/verbintenis welKe ZyDe Majeften gemaakt heeft, voor het behoud der a - SeZnrUSr' Verp-'!cht Hem' °m ^ch zonder ^ e houden voor Zyne Keizerlyke Majefleit te tmi^ dien Monarch en de Vereenigde Pro- via-  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 98t vintien. De Koning draak te minder zyne wyze 'sGravan denken, over dit gewichtig onderwerp, uk-vknha-. tedrukken; om öa> de zuiverheid van zynegron-Ge. den en van zyne oogmerken niet kunnen in twyffel getrokken wor en. Zyne Mgjefteit zal Briefvan op verzoeK van partht yen zyne bemiddeling m aen kon. "t werK Hellen, om de K izer en üe Vereen g e v FrankNedeilanden te bevredigen; heeft zich onthou r-yk aan den om zyn oordcel te vel en, over de gron-^fe» Keiden van de eerlte eisfehen zyner Kerzerlylte Md-2er. iefteit ; de Koning houdt nog het zelve lttlzwygen, maar het belang; welke hy fteld rade Glorie van den Keizer , geeft Hem vryheid, om aaniemerken , dat de eerfte Eisfehen en de Vraag wegens de opening der Schelde niet uit een en het zelfde oogpunt kunnen befchouwt worden. De Hollanders hebben met zich tegens den laatfte eisch te verzetten, niet anders gedaan, dan een recht *e handhaven, welke zy omtrend anderhalve eeuw ongelïoord geoefFend hebben, eo 't geen hun door een plegtig Tractaat ver/e> kerd is, welke zy als de grond van hu nen welvaart en zelfs van hun bettaan befchouwen. Hier uit fchynt te zullen oneftaan, dat de weigering van de Staten Generaal ( die geen vereffen mg op eenig punt behelst ) geen ander uuwerk'ng behoort te hebben, dan dat de Negonatie te bruslel begonnen op nieuw bepaald wierd tot die pun° ten, welke in het Kort-Tafreel, uitgedrukt daan. en in een onderzoek getreden wierdt, waar van de uitkomst natuurlyk moet afhangen van de wederzydfche Rechten. De Koning wenscht des te meer, dat deze ttap aangenomen wierd, om dat deze alle vyandelykheden zoude voorkomen, en een weg tot billyke fchikkingen kunnen baaner. Een tegenoverftel lende Itap volgende is het te vreezen , dat de Keizer een algeraeeneu ongerustheid zal te weeg brengen, en dat de meefte Mogendheden, meenen zullen, in het geval te  982 NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra. zyQ» zodanige voorzorgen en maatregelen te venha- m^ten neemen, als de voorvallen zouden kung&. nen vereisfchen. De Koning zelve, zal genoodzaakt wezen, om zyne Truepen op de Grenzen Brie f van °y een te vergaderen; daarenboven zoude Zyne den Km. Majdleit in geenen deelen kunnen onverfchillig v Fiaik- zvn 5 omtrend het Lot der Vereenigde Nederryk aan 'anden , en Haar door openbaar geweld te zien den ^/.aanvallen , in Haare Rechten en bezittingen. z,r> Zyne Majefteit zoude zulks thans te minder kunnen dulden , alzo hy op het punt (laat om met de Kepublie* eene Alliantie te fluimen , waar van de gronden vour de iaatiïe onlusten , reeds gelegd Indien deze zo gewigtige overweging den Keiz r kan doen befluiten, om alle vyandclyke toebereidselen te doen opfchorten, en aldus het oor te leenen aan de ftem der Gematigdheid en Mensenlieven »heid , hernieuwt de Koning het ambod van Zyne tusfehenkomst , om tusfchen iiem en de Vereenigde Nederlanden eeu bil'yk en betaamlyK Vergelyk te bewerken. Zyne Majeltejt zal dit zo veel te yveneer doen, als hv de aandoeningen zyner perfonede gevoelens voor Zyne Maj-fteit opvolgende , het genoegen zal hebben , van medegewerkt te hebben om een Oorlogsvuur in deszelfs begin uit te blusfen waar van de gevolgen niet op te tellen zyn. ' De Algemeene Staten zyn in t-begin van bebruary buitengewoon vergaderd geweest op aankomen van eenen Postboden van 't Hof van Brusfel; over het terug trekken der Wateren over de ondergezette Landeryen. Vervolgens hebben Hun Hoog Mog, eenen Postboden naar Parys afgevaardigd. De toebereidzelen tot verdeediging duuren even fterk voort, van deze zyde \ aan de zyde des Kei-  JAARBOEKEN, Augustus, I7?>5- 983 Keizers fchynen zy zo fterk niet meer i Je ganfche magt, die uit Dumchlandgeko- _ men is , beloopt 25 of 30,000 man, dus met de Brabandfcbe 44000 man , welke meest in 't Luikfche en Gulikfche verdeeld mYn om dat het Keizerlyk Limburgfche SS uitgebreidt genoeg is; en men heeft het krvgsvolk dien Hand doen nemen , toten twYffel, om geduurende de onderhandelingen, het oog op Maastricht te houden. Volgens zekere tyding uit Osfendrecht, zvnde vier Hollanders, die, volgens vorige berichten , door de Keizerlyke aangeiuden, en gevangelyk 0P8^ fnj waarlyk matroozen geweest, en geene ais matroozen verkleeden fpions, gelyk men het « Antwerpen heeft Willen doen voorkomen Zy behoorden tot een der t Lands wagtfcnepen voor Saaftingen , en begaven zig den 2% Tanuary met een Jol naar Lillo, dog by huVne terïg reize oJg^g door den mist overvallen, zyn zy by verdwahng het Zandvlietfche gat ingevaren, terwyl zy meenden aan de Hollandfche wal m het gat van Osfendrecht te zyn, werden hierop door de Keizerlyke wagt verrast en aangegrepen, en vervolgens naar Antwerpen gebragt, dog zo dra de Prins van Lignt, een ed 1moedig en rechtvaardig Officier, van de ware toedragt der zake onderrigt werdt z>n Zy terftond ontflagen , en nu reeds aan boord van hvm fchip weder te rug geko men. Het  98* NIEUWE NEDERLANDSCHE ce. » dac de Keizer met den Keurvorst vari oe Ueijerlche Landen zoude moeren nn volgen Braband en Flaanderen met alie £ aanfpraken , welks hv op deze RPn,ïr i Jeeft, te zullen affljJ ^effoefrTr'bv *W de gemelde Hertog van TweibrnLJ' by die ruihngden tytel ven iSffi derlanden zoude aannemen, en da? de kV mug van Pruisfen , niet al een hit Zu ■ Tegenwoordig beftaat de bezettin» Bergen op den Zoom uit vyf reginS Tn Wy, als dat van ^iGZ™K: LiHo enX^L^fZZ, gn°nden "aar hier 7Vn ITa estmgen: De wagten al- zyn by deze tydsomllandigheden, ook yer»  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 985 vermeerderd, wordende behalven de gewo- 'sGaa. ne Poort-en Hoofdwagten, nog eene wagt™* met een Officier in de bedekte weg voor hetGKRavelyn Dodem , nog eene mede met één Officier op 't buitenwerk op Keyk tn de Pot, en nog eenen mede met een Officier op 't Fort Rovere bezet, zo dat ten dien opzigte hier alle waakzaamheid plaats heeft ook worden onze Baftions, Ravelynen en andere werken met kanon voorzien het welk hier dagelyks met andere krygsbehoeften uit Holland wordt aangebragt. Onze rivier de Schelde is ook, tusfchen Lillo enSaftingen, nog fteeds met verfcheide Oorlogsvaartuigen, van verfchillende rang, bezet; het Fregat de Pollux, van 44 ftukken, onder bevel van den Kapt. ™» Volbergen, is naar Vhsfmgen vertrokken , maar het Fregat Har l in gen, mede van 44ft-, onder bevel van Kapt.Grave van Achteren Ai&nogöv de Schelde, en buiten fat zullen in% geheel vyf ofzes kotters en andere Oorlogsvaartuigen by Saftingen liggen. Te Maastricht blyft men by aanhoudenheid ten vverigïte arbeiden, om deze vesting meer en meer in eenen omzaglyken ftaat van tegenweer te brengen. Ons talryke bezetting is in eenen zeer goeden ftaat, en vol moeds en onze nieuwe Gouverneur, de Prins van Hes/en, kwyt zig ongemeen in zynen post: dog ziet meï geen onverfehilhg oog denaauwe briefwisfeling aan, die van hier op Aaken nog plaais heeft; want, hoe naby twee Schepen met Hooi, voor onze bezetting ge-  $86 NIEUWE NEDERLANDSCHE v'ï»™'k°&> 00Jk reeds by deze vesting waren, v.»HA.wjerden dezelven egter op het luikfche' grondgebied aangehouden, door een bend® gewapende boeren. Waar op Zyne Doorl, Hoogheid onmiddelyk fchreef aan Hun Hoog Mog., en verzogt te mogen gemagtigd worden, om die fchepen met geweld herwaarts te doen brengen. Dan het fchynt, dat Hun Hoog Mog. zig door dusdanige gevallen geenzins van derzelver vredelievend gevoelen hebben willen laten aftrekken; immers men verzekerd zedert , dat Hoogstdezelven, op de bengten van deze aanhouding, aan derzelver Minister te Luik, bevel hebben laten afgaan, om den Prins Bisfchop te verzoeken deszelfs goede dienllen te willen aanwenden tot ontflag van gemelde Scheperu hebbende ten gelyken tyde, van dit vooS aan het Franfche Hof doen kennis geven! UUo hadt men den 11 February 178* JSVETgen' alhier te zien aankomen een gelchenk, tot ververfching der krvesbezet- Hefren" ^ S£ZOndei1 dooTeenige Heeren van Amfteldam, beftaande in 20 vatenvleesch, IO vaten fpek, 20 vaten bi* i l vaten gorten erwten, zo vaten fcheeps-' brood, 6 vaten zout, 5 ankers genever 100 ton aa;-dappelenj 5 hofd M ^n ^t kooien, en IOOo takkebosfen. Voor welk aangenaam gefchenk de bovengemelde bezettingen , op het levendkfte hunne dankbaarheid hebbed betuigd; z£deTnhet gebruik derzeiv*, fteeds indagtig zyn,  JAARBOEKEN, Augustus,1785. 9*7 W* ^ groote verpligting ^^¥m^ut4, diae menfchen-vrienden verfchuldigd. Zy^ hopen verder zig allezints zo te gedragen, ' dat hunne weldoenders ( overtuigd van den behoeftigen ftaat, waar in zy zig zonder deze weldadige en vaderlandlievende toereiking zouden bevinden,) met op zullen houden hun van tyd tot tyd met het zenden van verkvvikkelyke mondbehoettens te voorzien; wcnfchende oprechtlyk, dat de Jjerigten ten aanzien van den overvloed , welke men meende dat 'er in onze Vestingen heerschte, met de waarheid over een kwam. De Heeren Staten Generaal hebben eindelyk betlist omtrend de wyze op welken zy, zonder kwetzing van de eer der Republiek, aan het verlangen des Keizers zouden kunnen voldoen. Dit befluit van Hunne Hoog Mogende beftaat in de benoeming van twee Gedeputeerden uit Hoogstderzelver Vergaderinge, om zig ten fppedigften naar VVeenen te begeven, niet om verfchooning te vragen over eene belediging, welke, niec tegenitaande de fehoot, die 'er op de Schelde gedaan is, van den kant der Republiek o-een plaats gehadt heelt, maar om de vriendelyke onderhandelingen te vernieuwen , onder bemiddeling van het Hof van Frankrvk en van die der andere Mogendj Sss he.  990 NIEÜWE NEDERLANDSCHE 'sGba- Vereenigde Nederlanden tot hunne vardeevenha- diging hebben te weeg gebragt, fchadcn lyden, hebben, onder goedkeuring van hunne Souvereinen , de navolgende overeenkomst, den r April 1785 gefloten; welke overeenkomst op den 4 April 1785 is goedgekeurd en bevestigd: Xjademaal door de Overftrooming van Zout * wattr, gedaan toe verdeediging van de SteeConvw* f oan!fck der Vereenigde Nederlanden , %nlrua E°°nende m die omleggende Plaatfen, bloorge^ terzei S T' verfcheide ongelukken, die den , ftilftand en verrotting vac gemelde Zoute waters A.vanPlettenberg. Daar waren eenige voorlopige voorwaarden ontworpen , door welke men meende den Oorlog met den Keizer te kunnen voormen, namenlyk met den afftand der fouveremiteit van een gedeelte der Schelde * van a Vestingen op den oever dier Rivier, en de betalinge van eenige milhoenen gelds. Dog drie Gewesten van het Bondgenootfchlp meenden , dat deze opofferingen te groot waren, en niet minder, dan de prys van eenen allerongelukkigften Oorlog. In de vergaderinge der Staten op den Landdag in April 1785 gehouden, is van wegen het Graaffchap Zutphen dit voorftel gedaan: Jovis den 7 April 1785- TV Graaffchap, uit de feeree» ftukken met:veel U misnoegen'gezien hebbende het geregeer de in het fecreet befoigne, omtrend de Lftructie vandeXmbasfadeurs van dezenStaa.. teParys en aanzien van de d:fferenten met Zyne Keizerlyke Maièfteit heeft gemeend,deze alk-fin» finguhedemarVhe, en zulks tegen de oyerneemmg van Ï5 S S ^ ?  9H NIEUWE NEDERLANDSCHÉ 'sGRA-één, en het protest va,, twee andere Provinciën vem1A. te moeten disappro'iceren; l£a d-ir verders deGé* V£. committeerden ter Generaliteit behoorden fcior. den gelast, om, wanneer voor het vervolg iets naders hier omtrend, of van zoortgelyfce natuur v n Ln V S3ar ,ZUlks- °ver te nemen en daar van aan den Hove kenmo re geven, het welk cafu .nde Heeren! wanneer wy hier byvoegen, dat de aart zelve van des Keizers aangelegenheden, zyne dreigende taal minder gedugt voor dezen Staat maakte en dat voor zeker meer fermheit, meerder blvken van moed van onze zyde, alle vernedering zóu hebben voorgekomen ; zoo Sss 5 moe«  NIEUWE NEDERLANDSCHE «SsGra-moeten wy, Edel Mogende Heeren! met geheel vemia. Nederland van hartzeer wegfmelten ,Tat zu1< CE. een Mhmtg en fchandelyk toegevend antwoord op het laatfte ultimatum des Keifers, op een ™ b°P; wntamelyke en Rrafbaare wyze door de Gecommit£r. v.d. teerden» ter Generaliteit van vier ProviSen £ Capellengen de overneming van één, en het protestV,n tot den twee der Hooge hondgenooten, is vastgeftéld\~ Martch. worden ; waarby niet minder, als preliminaire voorwaarden tot het hervatten der Negotiatien beloofd wordt afteftaan, een gedeeld der Soa. veremiteit over de Schelde, VIer Forten, waar onder er twee van dat aanbelang zyn , dat het fluiten der Schelde voor dezen Staat in ve,t oü sigte ondoenhk wordt, en dan nog eenige nX boenen voor het behoud van eenen wettigen Eigendom J Alles op eene wyze, dat men byoa gedwongen wordt te gelooven» dat die Gedeputeerdens op dat oogenblik, of door eenen fchnk voor des Keizers eisfehen zyn gejaagd, of door drvE veeren, die tot heden ter onzer kennis niet zvn gekomen, en waar aan de Natie immers zoo ld gelegen ts, zyn befherd geworden. Het is dan tegen wil en dank, Ed. Mog Heeren.' dat wy ons gedwongen vinden om ons deze laagheid te laten welgevallen; en ik wil wel verklaaren, vertrouwende hetzelve van UEd Mog., dat, waarede zaak nog in haar geheel," "lylw0° Ved van mv afninS> ^gen dezelve zou hebben verzet; en hiertoe zo ik my ,eme verpLgt vinden; wanneer ik overweege, welke Ichroomlyke gevolgen nier te dugten zyn, door dien men een Tractaat, waarop onze Shanglykheid gebouwd is , heeft durven fehenden; doordien men de voorzorgen ónzer Vaderen waarby voor den luider ende veiligheid des Vaderlands zoo wys gewaakt was, in eens door eenige weinige menfehen, ó tyden, ó verbastering] Z!et verydelen; en waar door de Republik van dien kant; by elke rupture bloot gefield Wyft,  JAARBOEKEN» Augustus, 1785* 997 _ Poe zullen die vertegenwoordigers des 'sgrav^'m die Mg dit laten welgevallen, zig des we- vunha* yerfkuten verantwoorden? Hoe zullen ze zigge. gensKunnei vreden Hellen, Zelnefngdez n' alïes gedaan te hebben? tn hoeJJv.van van in dezen ai es nieuwe^,-. v. d. ZUl ^ inlevSwfbmt n deze door andere vy. Spellen f'J5T ^hPdfn in eene Oorlog worden gefleept, t0{ den nt aïle 1 S mordngen overliet «ene het Volk, Marsen. tefalSmeen welzyn, zoo gewillig opbrengt ? a,„ S zal hec geweten worden, m val dat Jel dfvolk zi^ dele opofferingen, deze Ichandf te binnen brengen, acbterlyk mogt worden, l mds lchatkist te rtejrten i D>t wy daarom de handen in een liaan, Ed., MoeHeeren! en, zoo veeldoenlyk eene verdet^ fcha de nachten voor te komen ; ten minden ?k verklaar hier plechtig, van in myn geheel te willen blv ven , in het al of niet toeftaan der gevÏÏaïde MiUlioenen. Zyn de pretenfien op MaSteneenige Forten gegrond, dan moet men. in een^ equivalent komen; zyn ze het met, zoo ï, het Voorkomt, dan zal ik my genoodzaak: ii„ vnnr 700 veel het aandeel van dit Gewest vinden, voor zoo vee1 vc beZwaar te aangaat, Heeren ! gedraag rranderma^ betoond ^ noSn aan Hoogftderzelver Gecommitteerde ^GenèrahteitVdilzig het fg^^^Jg Hun HooaMog, eigener autloriteit, op zuiae ÏÏrSr geleurd!, Mede-Gecommitteerdens, buiten voorkennis van UEd! Mog., het voorfz. antwoord ter conclufie ''Tvmrouwe daarom, dat UEd. Mog. opefficacieufe maatregelen zullen bedagt blyven, om Sn ? naTen tyde rekenfchap van dit ayn gedrag  998 NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGRA-te doen geven, dat tevens zal (trekken om vcorvenha- tekomen , dat de Souverainiteit dezer Vereadenni» GE' PKHVe!3er fC^C ^''P^eert te worden; daar ™ a °g' Gecoi™itteerdens ter Generaliteit Adv.mn^\ dan eens, als om ftryd geyverd hebben >.v d. om de palen van derzelver gedecodeerde S Capellen by veelvuldige gelegenheden, openlyk en bedek tot den telyk te overfchryden. Marseh.. En ep dat ten alle tyde myn gedrag als Regent kSnhft?e yk/y^ip Zal ku^engblykenfhcb ik gemfteert, dat dit myn Advys in de Recesfe b5ZdeezenTartlerS WyVe geïnfereerc> ëelyk ik doe R- J. van der CAPPELLEN. tot de Marsch. De Raad van Staten heeft eene fom van ƒ514000 voor de aanritsgelden van het Corps troepen, 't geen door den Grave de Maillebois, onder den naam van Legioen van Maillebois, iiaat opgerigt te worden, gevorderd. Deze petitie is met eenen brief ter aanfporing door Hun Hoog Mog, naar de Provinciën verzonden. Ondertusfchen 2yn drie plaatfen voor het gemelde Corps opgegeven , te Ryswyk voor de Jagers te Paarde, welke de Generaal onder zyn oog /Wil opgerigt hebben; het Pesthuis te Rotterdam voor de Jagers te voet, en de Compagnie Artillery; en de omleggende Landen van Nymegen voor de Fufeliers. Den 3 April zyn vyf Officieren benevens een  JAARBOEKEN, Augustus, 1785- 959 een Cadet te Sas van Gendt naar buiten wan- JGmdelende , en gekomen zynde tusfchen de^nua S Herberg , en het Fort. St. Anthon•««■ door de Keizerlyke wagt, of eenige gewawapende Keizerlyke Soldaten van het Dorp Aefenneede komende) ftaande op de Poeldvk met eenige Musket-kogels begroet., waar van 'er zommige geen twee voeten ver van gemelde Heeren nedervielen , zo dat het zeer te verwonderen is , dat geen van allen gekwetst of gedood is. Na dat men den Bevelhebber hier van hadt kennis gegeven, heeft hy ten eerfte den Onder-Major naar buiten gezonden om onderzoek te doen, selvk mede Heeren Officieren gelast zyn geworden, hier van eene fchriftelyke verklaring te geven. De Generaal Baron van Monfter , heeft tot verdeediging van de ftad Grave de omliggende Landen , onder water gefield , waar door 7 Dorpen van de heerlykheid Raveftein, toekomende aan den Keurvorst van de Paltz, zyn overftroomd: waar over de Heer Cornet, buitengewoon Gezant van Paltz-Beijeren, den 14 April 1785, met den ■ voorzittende Heer van Hun Hoog Mogende, den Raadpenfionaris en den Gnöier l eene Misfive, waar in hy zyn leedwezen „ betuigd, over het gebeurde, en verzeke„ ring geeft, dat zulks na dezen niet weder „ gelchieden zal ; zullende voornoemde ïi Heer , by weigering van dien , in zyn „ ampt, als Bailluw van Rhynland, worden gefuspendeerd." De Generaal, Grave de Maillehois, een Memorie aan Hun Hoog Mog. overgeleverd hebbende; waar by hy verzoekt, teneinde bet weglopen van zyn krygsvolk voor te ko-  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. iccx komen, dat hem vergund worde, zyn Le-^*^ Hoen in eene of andere Vesting m bezetting^ fe leVgen; hebben Hun Hoog Mog. dit verzoek toegeftaan, en hem de ftad 's Hertogenbosch aangewezen. De Heer Baron von Thulemeyer, Gezant Van Zyne Pruisfifche Majefteit heeft aan H. Hoog Mogende kennis gegeven by eene plegtige verklaring van wegen zyn Hot, dat de koning zyn Meester de Ligue of verbintenisfe ter handhaving der Duitlche Staatsgelteldheid, tot ftand gebragt, en getekend heeft, met en benevens een groot aantal onafhangelyke Vorften van Duitschland. ueze iigw , welke niets beledigends of aanvallends behelst, heeft in geene deelen ten oogmerk eene vergrooting van magt aan de zyde der verbondene Mogendheden, maar is alleen als eene Borstweenng, om de inzitten, welke het Huis van Oostcnryk mogt hebben, om zyne magt, die reeds zo groot is in Duitschland nog verder te vermeerderen, paal en perk te ftellen , en waar van het misbruik ten oiterfte nadeelig zoude zyn voor de Duitfche Conjiitutie. Zyne Pruisüfche Majefteit, heeft de Republiek genoodigd om tot dezelve toe te treden. De verfpreide gexugten wegens de ruiling van Beijeren hebben deze Confederatie of Verbiutenisfe te weeg gebragt. De Heeren Gedeputeerden van Schoonhoven hebben ter Vergadering van Holland voor-  m? NIEUWE NEDERLANDSCHE ™"7^Sque tydsomuandigheid, zodaanige nadere bepa lingen omtrent de Patenten gelieven te maaken waar door dezelve Troeppes, niet dan op uMruV lyk bevel van Hun Ed. Groot Mog. onzen wettigen Souverain .tor binncnlandfche Expediticn werden geèmploijeerd. ^peauicn Dit Request kwam aan zommige Leden der Regeering wat bedenkelyk voor; Zet Bu;gemees^n Changuionl van eter t , ' Vim Hahere" "eten het zeiven ophalen Maar kort daar na lag het dade- nt^TVa* te?erg- Men heeft hier over de fterkite uitdrukkingen in de Dagpapieren tegen gem. Burgemeesters gelezen en byzonderlyk tegenzet weigeren of uit-' Hellen van eene vergadering der Vroedfchap te beteggen. Dog het Request is de Vroedfchap ingekomen, en op het zeiven den 24 Augustus i?85 dit befluit genomen : Extract utt het Register der Refoluiten van de Groote Vroedfchap der Stad Leyden, in dato den 24 Augustj 17SJ. + Js geleezen de Requeste door een zeer notabel * getal ingezetenen dezer Stad am deze Gmote Vroedfchap geprefenteerd, tendeerende , om "e! de-  JAAR BOE KEN» Augustus, 1785. ^07 ^nen daar bv seavanceert, dat by deze Vergade- Let- f ,onder tvd verlies zodanige beümceo geno-DEN. T"£ werden ^He ProvintialeStaatsvergaderm- yan ingeleverd Request.) K ) Rosdgevon-intrekke Waar op ^;^rd^r?i£(5edepulee^y.^«x. den en verdaan J"'"iSren, «> als dezel-w/A te den ter dagvaard te qualom zo raSyWx. ven gequahficeerdworden W*™^ vaD é\tfmum. 7ulks maar eepiRÜnis mogelyk zaï ^ ' {le-/ weezen, om aan dit verlangen van zo veele inge. JHeere? cSer sfede Gedeputeerden ter dagvaard te authorifeeren en te gelasten om, het * men ™™™«*^^J£%^** ge van Haar Ed. Gr. Mog nog ^ dan a voordel te doen , ais zy ioLua len oordeelen en bevinden meest en gepast te ZyPn *4Ï van deze Refolutie by Extra» kennisfe gegeeveTwordenaande Supplianten tot derzelver informatie. Extraö Authenticq met het voorfz. Request heden den 25 Augusty 1785. (Was getekend) ^ T. Jr •>• Den (*) Zie de 3 roinften van het zeiven in het evengeplaatst Request. Ttt 3  icoS NIEUWE NEDERLANDSCHE Lr.y- . jpew. Amsteldaw. Den i Augustus is wederom binnen deze Stad eene vergadering gehouden van eenige Regenten uit de onderfcheidene Provinciën, om met eikanderen te fpreken over zaken van Staat, en van gewigt, het gemeeneBondgenootfchap en de Regeering dezer Landen betreffende. Het aantal der Leden, welken daar by tegenwoordig zyn geweest, bedroeg niet verre van 60, en is dus byiia eens zo talryk geweest, dan de twee voor« gaande reizen. Met veel genoegen kan men melden, dat de fterfte onder het Rundvee zeer aanmerkelyk vermindert ; want uit eene lyst der geltorvene Beesten in Zuid - Holland geduu* rende de eerfte zes maanden van dit jaar blykt het, dat 'er in de maand April llegts 10 geltor ven zyn, en in Juny niet een. Men fchat den Koophandel aan den Rhyn op ioomillioenen guldens 's jaars: het grootfte deel van dezen koophandel is de handen der Hollanders ; zy houden omtrend 1300 vaartuigen daar mede bezig , waar van de lading is van 100 tot 400 kwintaalen. De koopmanfehappen , die zy langs dezen ftroom doen komen, beftaan in Wynen, Azynen, Vrugten, Koorn, Geerst," Chitfen, Hennip, Neurenburger Waaren, minerale  JAARBOEKEN, Augustus, W*- ^ Wateren, Timmerhout enz. Van de Mentz alleen gaan jaarlyks verder naar nu M> land byna 1000 ftukken wy*13. welke een voorwerp uitmaken van 300 duizend guld Keulen ,PMentz en Frankfort zyn d^e voornaamfte ftapelplaatfen van dezen koophan del, welke nog veel grooter zoude zyn, m dien dezelve niet met zo veele en zo zwaie tollen belast ware. Omtrend de fchaarsheid van geld in Europa heeft men het navolgende aan het publiek aangekondigd gezien: Zedert de ontdekking van de nieuwe Waereld is het gemunt zilver buitengewoon vermeerderd. De fchrandere Spanjaard Uchtariz begroot alleen dat geen, t weiK ZYne Natie in Europa gebragt heelt 00 6000 millioenen Pefos. (Een Pefo is eene Spaanfche munt, die ten naaste by 35 Huiven Hollandsch waardig is). De Hollanders maken om geen andere reden zo veel vverks van Japan, als om dat zy veel goud en zilver van daar krygen. In gantscn Europa en tot in 't hart van Sibenen zyn mynen, die eene ftoffe kunnen verfchaften, welke tot muntfpecien dienftig is. De uitvinding van de bank heeft, door het behulp van papier by dat der fpecien te voegen, eene zoort van vermeerdering van omloop te weeg gebragt, die byna geene palen kent. biet dat alles fcheeit het weinig, of het contant Ttt 4. geld  ioio NIEUWE NEDERLANDSCHE Am- gdd zou i d koophandel ontbreken. Zie JJ2 h.er van de redenen. Voor eerst, 'er zyn te veel groote fchatten in de openbare banken, or in de koffers der vrekken Ten tweeden is de aarde niet meer zo rvk zo vrugtbaar in metaalen ; en de mynen van Duitschland m 't byzonder brengen veel minder op, dan zy voor twee of drie eeuwen deeden. Ten derden de masfive cieraden der Kerken, het zilverwerk der Grooten, en zelfs der minderen, bedragen onnoemelyke fommen. Hedendaags Zyn 'er wel burgers , wier zilverwerk meerder is. dan voortyds dat van eenen Staats-Minister was. '£r wordt veel meer goud en zilver binten den koophandel als in denzelven gebruikt. Men kan ten vierden alles, wat tot werken der bouwkonst, pragt of oplchik diendt in rekening brengen. Dit gaat verre boven het geen men zig daar van zou kunnen verbeelden. Maar het geen , ten yyfden, even zo aanzienlyk als nadeeh> is is het geen die landen der waereld, van waar wy de Speceryen, de Suiker, de Thee, de Koffy, het Porcelein,de Chitfen, devreemde Wynen, enz. halen, in agt nemen. Laten wy ons alleen by het voorbeeld van de Thee ophouden. Dezelve was te Londen in t jaar 1666 met bekend. Mylord Harlinzion en Mylord Ostory, Engeliche Gezanten m den Haag, zonden van dezelve proefjes aan hunne Gemalinnen: men vondt dezelve goed, en men betaalde het pond Thee tegen  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1011 gen 60 fchellingen. Deze drank was eehi- Am* gen tyd alleen onder de Grooten in .«jao|J«JJ* maar in 't begin dezer eeuwe verfpreidde zig deszelfs gebruik, en kwam onder het volk. De Theeboei was in 't jaar 1715 onbekend. De Franichen bragten toen eene groote menigte aan, en volgens de berigten van dien tyd beliep zulks 700,0000 ponden s jaars, zonder te rekenen het geen de andere Natiën aanbragten. In 't jaar 1728 gebruikte geheel Europa 5 Millioenen ponden Thee , waar van het grootfte gedeelte in Engeland bleef. De inwoonder van Londen gewenden zich daar aan zodanig, dat in het jaar 1742 voor die Stad alleen 1200,000 ponden Thee , en m het iaar 1755, 4 millioenen noodig was; ook wordt verzekerd, dat 'er thans 5 millioenen ponden verei cht worden. China alleen verflindt dit alles. De banken mogen hunne briefjes vermenigvuldigen , de bankerotten zullen echter daar door dagelyks niet minder worden, en zulks zou wel met een algemeen bankerot kunnen eindigen. Eindelyk, hoe veel gemunt of gewerkt goud of zilver xvordt niet door de baren der Zee of door brand verflonden ? Hoe veel wordt niet in oorlogstyden begraven ? de fcbaarsheid der kostbare metaalen zal derhalve fteeds geduurig grooter worden ; zulks wordt door de ondervinding niet dan al te zeer bewezen. Ttt 5 . Den  ioi2 NIEUWE NEDERLANDSCHE s4* ta?en 9 Augustus begaven zig duizenden Eïï. V3n ™nS£h™ ^ar de Utrechtfche poort, om den Heer Romain met zyn luchtbol te zien opgaan: de wegen waren opgepropt en de torens en andere hooge gebouwen alle vo menfchen. Dog allen zyn te leur gefteld. dewyl de lugtbol niet is opgegaan. Men vernam wel haast, dat de onderneming geen voortgang zoude hebben , het welk zulk een misnoegen veroorzaakte, dat 'er iterk met fteenen en dakpannen op het veld gefmeeten en de Heer met den naam van bedrieger begroet wierdt : hy vlu^tte daarop in een Wynhuis, voor het welk een groot aantal volks vergaderde, dreigende het huis om ver te zullen halen, en welk seweid met bedaarde, dan na dat 'er twee com. pagmen Burgers in de wapens gekomen waren, en dus is die hiftorie met veel moeijelykheid en gevaar afgelopen. De rytuigen, die van buiten in deze Stad waren gekomen zyn ontelbaar geweest. De reden der mislukking is onder anderen geweest, dat niets tydig genoeg in gereedheid was. Dus de Heer Romatn ziende, dat hy zo fchielvk met konde gereed raken, en dat hy zo groot aantal menfchen hadt te leur gefield, raakte verwardt, en dagt geen beter party te kunkunnen kiezen, dan een heenkomen te zoeken. Rotterdam. Den 20 Augustus is door Geconflitueer- den  JAARBOEKEN, Augustus, 1785- 1013 den der Requeftranten alhier , aan Heeren Rot^Lemeesteren en Raden dezer Stad een te* ^Skm^, van gelyken m--. houd als te Dordrecht en Leyden, over het gebruik maken der krygsmagt tegen Burgers In het verkenen van patenten, buiten toeftemming van de Hooge Overheid enz. Ter vergaderinge van Hun Ed. Gr. Mogende iden 26 Augustus gelezen een Request on naam van de Gecontlitueerden der Remieftramen te Rotterdam , houdende een ?£Kïr het vertragen van de Meerderheid hunner Vroedfchap met aan Hun Ed. Pront Mos. te berigten op derzelver laatfte Peauest, wegens dl onbegaanbaarheid van het bekleeden der Admiraliteits-bedtemngen met de Regeeringsposten, en verzoek, dat Sun Ed. Grootmogende op dit beng]- nader Sfden aan te dringen , of we , by gebreke van dien, te bevelen, zo als hoogstdezelve zouden bevinden te behoren. De Gedeputeerden van Rotterdam hebben aangenomen , het gevorderd bengt ten fpoedig!ien te zullen inleveren, en is dien overeenkomftig by de Staten beiloten. Den 10 Augustus 1785 heeft het Gerecht deze nadere waarfchouwing doen afkondigen : xiaardien Schout, Burgemeesteren en Schepenen N'der °tad Rotterdammer de uuterlte verwonderingen het hoogste ongenoegen, «edert «mgentydbefpeuren, dat verfcheide Heden , door  Joi* NIEUWE NEDERLANDSCHE R0T* n,L°f nAVk;dragen °? deD ha,s of anderzints van ter- Orange Doeken en andere onderfcbeids en hérkëfc dam. nings teekenen, de Publicatie van hun Edele Groot Mogende m dato 23 February i78f, en de WaarNadere fchoumng van hun Edele Grit Achtbar,e vaTL waarfch. 4 Maart daar aan volgende, als ware 't trachr-n ^«.«-teleur te dellen; zo is 't/dat myn Heeren So" derfch. noemt, uit een Vaderlyke voorzorg, nojmaals /«*«w».een yder op het ernstigfte waarfchouwen van zich «orgvuldig te wachten, om gemelde, zoortgelvke ?f enigerhande onderfcheids of herkenning* te' kenen openlyk te dragen, naardien hun Ed. Gr. Achtb. oordeelen , dat zulks diredtelvk RrvdiL' is met de gemelde Publicatie, en dat mis dfcTde dragers van dien daar door zich waardig zullen «Seïb*^ meergemdde PUb,iCatiC güÜa' aySffi? "JL™ *** h 3cht e" verhoede De Heer Hoofdofficier P. Gevers hadt bv Requeste aan de Staten verzogt, wegens oproerige bewegingen in 't jaar ,,84? indien ordtnaro modo zon moeten rechtsgedingworden gevoerd, dan op 's Lands kosten een Procureur te mogen gebruiken; als ook de verdere kosten ten laste van den Lande te mogen brengen. Hier op was een gunftig advys van Gecommitteerde Raden, ingeko23: 111 ^CtrTeIk 00k de Vroedfchap dezer xvL 7 J°heen te willen toeftemmen: Vrl^rT d,af ~gens door de Ra^en in de Vroedfchap Mr. Jacob van der Helm, Hen. dnkvan Beeftingh, Jr. Johan Marlen Baron Collet JEscury, Mr. Ifaak van Teylt». gen , Johan Franfois van Hogendorp en Mr. Retnter Frederik van Staveren, Mr. An-  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1CI5 Anthony Wilhelmus Sennvan Bafil,^ Rprwdken zio- ook gevoegd hebben de Heeren ter£S Si de Groot en Mr. C^^ dau. Groeninx van Zoeten, Heer van Ridderkerk, het navolgend Protest is ingeleverd: Ondergetekenden gezien hebbende, dat hun PrBt. te. DeMedebroeder in R?de, d| H«r Mr. P;*/«g« r«wrr Hoofd - Olbcier dezer Stad, hcettkunnen proced. Sedvinden om een Request aan Hunne Ed Groot ten ^te Tvïoeendente prefenteeren, om omtrend de ge- van den S , aldaar'geallegueerc, in zeer generale■ Lamk. men en zonder defignatie van perfonen. eearro cureur ten koste van den Lande te mogen geS n en wyders dat Heeren Gecommitteerde Raden daar oYp favorabel hebben geadvifeert, zaak op mïandag den .5 $X%ti^ den ter deliberatie van deze Stads Vr.0^diCeerPder. gebragt geworden, die dan ook by de n^rder heid beüoten heeft, met eenige bepalingen, d.c Sdvia te amplecteren, tot welke Reiolone de, ondergetekenden hebben geoordeelt met te kunnen of mogen concurreren, maar dezelve te moeten Swradiceeren en daar tegen teP«£te™» mPt rpferve om hunne Aantekening Cdes goc-i Sender'in de notulen dezer Vergadering te Joen infireren, ten eindezigonveran^ te dellen, zoo omtrent hunne Medeburgers as depotterkeit, en vermeenen als nu, gebu* "» kende van de voorfchreven referye, te moeten Smaraueren, dat het allezints bekendis, dat deze Stads Regering de BailUnge heeft gekogj, voornaamlyk met dit heilzaam oogmerk 5 om de "oede Burgery voor alle vexes te dekken, en icu e»?nde aan den Bailluw te kunnen' v»orfchry^en zoodanig een Indru^e, waar door de Jultitie genShlaft, de Burgery beveihgl eni de autho liteit der Regeringe gemaintineertkonde' dat, om zulk een goed einde te bevorderen  ioi6 NIEUWE NEDERLANDSCHE Rot- reeds korte Jaren na die aankoop j, gerefolveert ter- om niemant dan een Lid van de VroWchao tóe VAM' deerZenPd)ltIe(?eDOemeDfi' ZUlks dan °* ™' der en duidlyfc is geconfirmeert by de Vroedfchaps- Refolutie van 3 September 1685, waar van Sgen het leenlyk na het nemen dier Refolutie een contrarie procedee^xeinpd , en zulks in turbulenten tyd, te vinden T/m vLTLZ r,?rvo,gens, bydeze gemaakte, by kosten ydere aanftelling van een nieuwen Officier gerevivanden deerde en zeer dikwils gealtereerde Inftrucïien. Lande, altyd aan den Hoofd-Officier is geinjunVeert ge Wü£CIVf Hetren burgemeesteren, Schee Jen en Froedfchappen behoort^'te ufpeclerln; dat wy! ven hJf3 Vdcr artvkel dier 'nitruéèien denzel yen herinneren moet, welke gediftmgueerde Co». Jtderatte hy san deze Vergadenng verfchuidigd is ja dat deze Inflruclien den Bailluwen in der tyd zeIvedirnffiP'iëten',dai by °ve"reding van dezelve dit Officie aan de Stad moet komen, om by fjrgemtesteren en Froedfchappen zoodanig daar ml tJ Jïl t"'- ak ^oordeelen t!beboeren, ™ £n c Llm,tatlen> of Claufulen, het adiëren tn,So"verein, met extraornaire verzoeken, terzaken van procedures in cas crimineel, zonaer eenige voorkennis, laat daan voorafgaande goedeenkomt. VerSaderiDS> «er weinig overHet verdiend daarenboven eene byzondere atTfr1 %^ bydezelnftruaien gezorgd is, dat dezer !>tedc Burgers en Ingezetenen niet ligtvaardiglyk m eenige procedures in cas crimineel Konden worden ingewikkeld, aangezien de Bailluw daar by ipeciaal gelast word, om geene dagvaar, dtgen tn perfoon tegen eenige Burgers te mogen doen zonder alvorens aan Schepenen te verzoeken, van welk bekomen Confent hy Officier aan bedaagden in ptrfoon moet leveren copy, en alvorens zulk Confent, aan Schepenen te verzoeken, fnoet ny Officier van het geval aan Burgemeesteren tennis geven met dezehen het voodige overleggen, niet  JAARBOEKEN, Augustus, 17«?5» l0,7 met welke heilzame voorzorg ten beste van de Roteeheele Burgery, en inzonderheid ten faveuren TER_ fan die uit dezelve, die onder ongelukkige ver-DflM. denkingen gebragt worden , gantsch niet overSomt het in deze gedane extraordinaire ver-Pm zoek van den Heer Officier, het welk, zooda-^« het Dig het zelve is leggende, van eene zeer onbepaal- proceJ. de en uitgebreide applicatie kan gemaakt worden, ten kotzonder dat de partyen hier «p vooraf kunnen wor- ten van den gehoord of de Rechter van de omftandighc-^«L*/> den kennis neme, het weikin procedures in cas de. crimineel van geen geringe iroportatie voorkomt, teerwyl daar door de mmfte fpecieufe verdenking genocgfaam kan zyn , om een gezeten Burger in kostbare , ja voor hem ruineufe, altyd langdurige, inquietanteen flettrilante proceduren in te wikkelen, of ook zomwylen perfonen, door langdurige gevangenisfen gema-feert, die alhier, uithoofde van derzelver flegte gefteltheid, vogtigheid en ongezontheid, dubbeld bezwarend zyn, en dewelke tot geene Confesüe hebben kunnen gebragt worden, en die men uit dien hoofde zoude moeten relaxeren, langs deze weg door een Officier, »p eene voor hem facileen ganfi onkostbare wyze, in een ordinair proces te doén ontfangen, in een akelige gevangenis te houden, en dikwerf tot het einde van feu aevoltert en rampfpoedig leven opgeüoten te laaten blyven, waarlyk onhandigheden van een ver voor uitzïgt, bedenklyk in haar begin en fchroomlykin hare mooglyke gevolgen; en zet mei SxXXde Art. van de Injruftie: var. dej officier in, zal dan men bevinden , dat zulke den aart en natuur van Criminele procedures, ook vlak inloopen tegen de maximes dezer Kegermg, vermS het uit dit artykel blykbaar is, dat men dezelven, zo veel mooglyk heeft trachten te verkorten, ten welken einde nog boven dien zeer w-aarfcbnlyk Choe zeer buiten concurrentie van  ioiö NIEUWE NEDERLANDSCHE Rot- deze Stad en van alle de Steden , die zich , op ter- den 22 December laastleden , met dezelve gedam. voegd hebben, en ook geenzins op verzoek van den toenmaaligen Officier , een Advokaat, ten Protest koste van de Lande, aan het Officie is toegetegen het voegd geworden; doch waar toe geen Procureur procédé van dienst zyn kan, als die alleen in ordinaris ren ten procedurens, ter vervolging vantermynen , ter Rolle kosten kan te pas komen. van den VVyders is hy Officier, bv zyne Inftruftie geLande. houden en verpligt om alle kosten te moeten dra. gen en voorts geene kosten uitgezonderd , als alleenlyk die by het XXVIlIde en XXIX Je Artykel zyner Iuftruélie waren geëxcipieerd , in rekening te mogen brengen, of deswegens eenige rembourfement pretenderen, ten zy Heeren Burgemeesteren denzelven, by fchriftelyke Acle, ordonneerden om eenige zaken te entameren en rembourfement van kosten beloofden, zonder welke fchriftelyke A£te de Officier geen vet der rembourfement zal kunnen precenderen. üe Ondergetekenden kunnen dus niet af te remarqueren, dat de Hoofd - Officier Gevers, op deze Conditiën zyn arm aanvaard hebbende, niet vermogt rembourfement van kosten te pretenderen of vragen, ten minde niet zonder goedkeuring en verlof van deze Sads Regering, wier authoriteit hy, volgens het IVde artykel van zyne Inltruétie, moet helpen handhaven, en de Rechten, Previlegien, Coftumen, en Ufantien dezer Stad wel te doen onderhouden. Uit al het welken dan manifestlyk blykt, dat deze Stads Vroedlchap de exercitie der Bailluagc gansch niet onverfchillig heeft aangezien, den uailluw in eene betaamlyke ondergefchiktheid heeft willen houden, en hem zelf den weg openlaaten, om in enkele gevallen te mogen verzoeken rembourfement van kosten uit Stads kasfe, om het welke al de Ondergetekenden van oordeel zyn, dac het verzoek van den Hoofd. Officier in het ge. meen  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. lóiö meen moet worden aangemerkt als geheel nieuw, rot. ongehoord, van zorglyk uitzigt voor 's Lands TER. kasfe,dezelve bezwarend, en van een bezwarend dam. voorbeeld , en in het byzonder ais ftrydig met dezer Stads Conftitutie en de wyze voorzorg der Pm. teVaderen omtrent de Bailluage, en dus, volgens gen het het inzien der Ondergetekenden, niet te compal^,^. feeren by deze Vergadering, die ten allen tyde voor ten £ÖJ. het negligeren der Voorrechten, aan deze Stad o^ten van die gekogte Bailluage indisputabelcompeteerende, denhannon obfervatie der zo heilzame Iuftrutlie , op de- de. ze Baillügie gemaakt, verantwoordelyk blyftj waarom de Ocdergetekenden tegen het gedragen Confent in dat verzoek, door de meerderheid der Leden, gemeent hebben te moeten protefteren, en dit hun Protest in de Notulon der Vroedfchap te doen infereren, met expres en nadruklyk Declaratoir, dar zy Ondergetekenden zich aan de gevolgen van dien ten eenemaal onfchuldig houden. De Staten hebben hieromtrend aldus befloten: Extract uit het Register der Refotien van de Heeren Saten van Holland en Westfriesland, in Hun Ed. Groot Mog. Vergadering genomen op Donderdag den 25 Augustus 1785. By refumtie gedelibereerd zynde op her. advys van de Heeren Gecommitteerde Raden van den 3 dezer en den 4ter Vergadering ingekomen, hebbende, tot voldoening aan Hun Ed. Groot Mog. appointement van "den 7 July, te voren geëxamineert de requeste van Mr. Paulus Gevers, Hoofd - Officier der Stad Rotterdam, om de daar by geallegueerde redenen verzoekende, dat Hun Ed. Groot Mog. den Suppliant geliefden te perV vv mie-  io2o NIEUWE NEDERLANDSCHE Rot- mitteeren, om, wanneer teren eenige perfonen, ter- die ter occafie van de turnukueufe bewegingen dam. in het voorleden jaar 17Ü4 te Rotterdam voorge» « , ;allen» ,zidl aan ieditie, moedwil of andere Be/?, der ioortgelyke bedry ven, fchuldig gemaakt hebben, Stat. om ordinario modo, zoude moeten worden voort gete proce- procedeert, als dan in die procedures een Procudeeren reur, ten kosten van den Lande, te mogen emten koste ployeren; mitsgaders om, mede ten kosten van van den den Lande, te mogen brengen zoodanige procesLande, kosten, als hy SuppliaDt R, O. reeds genood, zaakt was geweest en nog genoodzaaktzoudezyn, te maken, om het recht van de Overheid waar te nemen , tegen zoodanigen, die na dato van de voorfchreven tumultueufe bewegingen, aan be. dryven tot verftonng van de publyke rust binnen de voorfchreven Stad ftrekkende, zich fcbuldig hadden gemaakt, of nog zouden mogen fchuldig maken. ° Is goedgevonden en en verdaan aan den Suppliant by dezen te permitteeren, om, wanneer tegen eenige perfonen, die, ter occafie van de tumultueufe bewegingen, ia het afgeloopen jaar 1784 te Kotterdam voorgevallen, zich aan feditie, moedwil of andere foortgelyke bedryven fchuldig ge« maakt hebben, ordinario modo, zal moeten worden voort geprocedeert, als dan in die ordinaris proeedures een Procureur, ten kosten van den Lande, te mogen emploijeeren, ais mede, om insgelyks ten kosten van den Larde, te mogen brengen zodanige Proceskosten , ais hy Suppliant R. O. Teeds genoodzaakt zal worden te maaken, om het recht van de Hooge Overheid waar te neemen tegen zodanigen, die, na dato van de voorfchreven tumultueufe bewegingen, aan bedryven tot verftooring van de publieke rust binnen de voorfebreven Stad ilrekkende, zich fchuldig hebben gemaakt of nog zullen fchuldig maken. Wy  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1020 Wy hebben in ons voorgaand Rukje on- Kotder het Artykel van Rotterdam gefproken J^*" van het opfchryven der namen van die perfonen , welken in zeker Jagt hadden uitgemunt, terwyl Haare Koningl. Hoogheid de Princesfe van Oranje zig aldaar op de Maas bevondt. Die perfonen zyn voor het vereenigd Collegie van de Heeren Hunner Edel* Groot Mog Gecommitteerden en de Scheepenen van Rotterdam gedagvaard, om verhoord te worden. Tegen welke dagvaarding de Advocaat Bilderdyk in 's Hage Mandement Poenaal van het Hof verzogt heeft. Wat van dit middel van rechten is geworden, hebben wy niet vernomen, maar die perfonen zyn by het gem. vereenigd Collegie, zo men ons wel berigt, verhoord geworden. De Hoofdofficier Mr. P Gevers heeft omtrend deze zaak ook nog aan de Staten den 18 Augustus het navolgend verzoekfchrift ingediend: EDELE GROOT MOGENDE HEEREN! Geeft reverentelyk te kennen Mr. Paulus Ge* vers, Hoofd-Officier der Stad Rotterdam R O. Dat hy Suppliant genoodzaakt is, om R. O. het recht der Hooge Overheid waar te nemen, tegen een aantal ingezetenen der voornoemde Stad, dewelke ter occafie van een zoogenaamc Speelreisje op de Mize, den 22 July hastleden met een afgehuurd Jagt gedaan, zich fchuldig gemaakt hebben aan verfoeiden rustttorende bedryven, by u Edel Groot Mogende Publicatie van 2* February 1785, op pcéne van lyfltraffe, ja * Vvv ï zel;s  1022 NIEUWE NEDERLANDSCHE Rot- zelfs naar exi?entie van zaken, op poene van des TgT. dood, verboden. dam. Dat, by het nemen van Inforrnatien ten voornoemde zake geoordeeld zynde, dat, tot des te Req. om beter ontdekking van de meest fchuldigen aan de getuigen voornoemde bedryven, nietondieoftigzoudezyn, te hooren eenige van hun, die ten voorfchreven tyde'op onder be het gemelde Jagt geweest zyn, wegens het allofte van daar voorgevallene te interrogeren , hier mede ftrafe- wel een begin gemaakt is, doch dat zulks apparent, loosheid, uic vrees van zich zeiven door het openbaren van de waarheid te zullen benadeelen, tot hier toe van geen gewenscht effect, is geweest, en twee van dergelyke Perfonen voor de gecombineerde Vergadering van de Edel Mog. Heeren Gecommitteerden van U Edel Mog. te Rotterdam, en van de Edel Groot Achtb. Heeren van de Weth derzelver Stad , tot het geven van getuigenis der waarheid ontboden zynde, gefuftineert hebben voor een incompetent Collegie ge. roepen te zyn, hoe zeer nogtans, zoo wel door de voornoemde Heeren van de Weth, als door welgemelde Heeren Gecommitteerden, na het bekend worden dezer zake, begrepen is, dat derzelver behandeling tot het departement van de voorfchreven gecombineerde Vergadering behoord. Dat ondertusfchen de zoo noodige herlfelling van de publyke rust binnen de Stad' Rotterdam allezinds vorderde, dat de genen, die zich aan de voorfchreven rustverltoreode bedryven fchul. dig gemaakt hebben, hoe eerder hoe beter ontdekt, en ter beteugeling van de binnen voorfchreven Stad nog fteeds aanhoudende zugt, om met een opzettelyke overtreding van de ernftigfte Plakaten van denSouverein, deonrust, tweedragten en allerlei ongeregeldheden aldaar te perpetuetren, naar de rigeur derzelver Plakaten geftraft werden, de Suppliant eerbiediglyk vertrouwd, dit zoo falutair oogmerk het best te zullen bel reiken, indien door hem R» O. drie of vier Perfoonen vas  JAARBOEKEN, Augustus, if3f. 1023 a Hieden eemelden 22 July I7<*5 Rot- VS. vooKe'ven zSgfnaame Speeltogtje ; heb- r£1, het voor^"^;,cuonder&beiofte van inpuniteic «e- nAM. ben bygewoopd, onder * ^n Wen geus hun ^ryf M^i, gcfa8leerd, onder 0« daf op het gemdde logqg P »de daar V tede"TS i doo' Ö Ed. Groot Mog.£ toe nood gefKdsJe0X, op eene wyze , öoor onder be- ^c&^cZlSvtSo^ alleexceptien &, .** af^tfwelkTzoonkeert de Suppliant zich tot U ^ Kdd Groot Mog. reverentelyk verzoekende, dat fet U Ed? Groot Mog. behagen moge den SuppSlrS R. O. te authonfeeren omonder belofte van inouniteit uit naam van U Edel Groot Mog. wegènïnet geen zylieden, £ «dej^d ™ het voorfchreven zoogenaamde: SpeelItogtje met ^pnTast od de Maze den 12 July 178^, tfgen een jagt up Ooot Mo». Pubhkatie den inhoud van L) Edel u.oot iVJ°ö; x " , . • vana-ï Eebruary i7»5» begaan m°gten a aI drie of vier van de Perfonen, dewelken gedurende Set voorfchreven zoogenaamde Speetogtje in het last geweest zyn, en ten dien einde dooi den Suppliant de gefchikfte geoordeeld tri tM-7«ke van het geen op dat zoogenaamt Sspeeltoatie voo gevallen is , voor Schepenen der Stad ffierdam? ter prefentie van de Ede^Mog Heeren Gecommitteerden van U Edel Groot wog. binnen dezelve Stad als Getuigen, onder eede te h0End'at U Edel Groot Mog. in aanmerking van de acceleratie, waarmede f«.Pioceda«W; een de fchuldigen , tot voorkoming van nadere disorders, behoren gepousfeera te worden, op dès Supphants verzoek, zoo fpoedig ne hoogstSftige Deliberatien van ü Edel Groot Mog. •niks toelaten, gelieven te refolveren. ionder ftond)b 't wdk doende enz. ^" J ■ (was getekent) P. GEVERS* Vvv 3  1024 NIEUWE NEDERLANDSCHE Rot- Nopens dit Request fchreeven de Heeren ter- Scheepenen aan de Vroedfchap dezer Stad den 21 Augustus 1785 dezen brief: EDELE GROOT ACHTB. HEERENI Brief van £)e: Heer Hoofd Officier Mr. Paulus Gevers Scieepe. y laatstleden donderdag, ter gecombineerd^ «en aan Vergadering van de Heeren Gecommitteerde"' vin deV-roed. Hun Ed. Groot Mog., en de Magirtraat dezer fchapno Stad, gecommoniceert hebbende, dat van we pens gens hem Heer Hoofd-Officier daags te voren voorfz aan Hun Ed. Groot Mpg. was ingediend een Re Request. quest, relatif het voorgevallene op den 2» lulv laatstleden, met zeker Speeljogt op de Maze? in fubftantie tenderende: „dat het Hun Ed „ Groot Mog. mogte behagen, hem Heer Hoofd^ „ Officier te author.feren, o:n , onaer'belofte „ van impumteit, uit naam van Hun Ed. Groot „ Mog., wegens hetgeen de perforen, op dat „ Jagt geweest zynde; tegen de inhoud „ van de Pubhcat.e van den 23 February 1785 „ begaan mogten hebben , drie of vier van dé- " fiSSfo ,hy fICe.r Ho°^-Officier het ge„ Ichikfte zoude oordeelen, ter zake van 't gt en „ op dat fpeeltogtje voorgevallen is; voor Sche„ penen der Stad, Rotterdam, terprafemiTvan „ de Heeren Hun Ed. Groot Mogende GecoZ „ muteerden htnnen dezelve Stad, als Getuigen onv Zt^uV* v™' me£yerzoek van fpoedige Re(o!utie . Zyn wy niet weinig verwonderd geweest, over de inhoud van het ev^ngementionneerd verzoek, zonder eenig het minft voa af. «.and overleg, geheel buitel weten Tan ne? CoJ Iegievan Scnepenen, ook, zoo wy mo-en vwriSL len, mede buiten kennis van U Ed Gfoot bar. door den Heer Hoofd.Officier aan den Soa of U Ed. Groot Achtb. zullen over deze buiienl ge-  JAARBOEKEN, Augustut% i?8S» ««* zewone, immers met betrekking tot het verzoek W Sodanig het » leggende, voorbeeldelooze demar- te«rhe nlt minder gefurpreneert zyn, na dat aan dam. derVelvèr^trentie^orrelyk zal zyn voorgel- ^^ geDat het Collegie van Schepenen, immers de groo- Scheep. te meerderheid van het zelve, met alle fiducie^aan de ïe meeruciii « oluraliteic van de Wethou- Vroed- Sfcta^SÏefuffieerd en geprotefteerd tre1ufnt. Z nef onderzoek naar het voorgevallene meehelp, bewuste Speeljagt op den «a July voornoemt,vogrfz. S£?!S een object der Cognitie van de Gecom- Reqmn. muteerden van Hun Ed. Groot Mog. en de MaSrfa cEs-' Stad, maar alleen van het Rechtergk «tezïk vm'een ordinaris en ^Wfhen Rprhrer en dus privativdyk voor het Collegie r? Seoeien, (alwaar reeds dadelyk met die ïïtercbStf he booren van een Getuigen , door de^ HeeiHoofdofficier zelve gefifteerd , was Konnen ^ moest worden voortgezet, daar de SE r ^Aiatóss r^^™StTïe™iipweerd worden , « ft/. SSSf?erkt?iS e§enePdecifie, dat niet alleen de Xtikeinformatien wel en te recht in de Oe^«Wniwde Vergadering waren genomeo, maar SSÏ^S^Shterljk onderzoek in hetbyzyn i JnrTrnoemde Heeren Gecommitteerdens zouT^*Ktoi£*"> zonder dat de Souverein fouïiwS hebben, dat zulks aan ,ep tegens Set fedecTareerde begrip van het Jüft.tieel Colle^ 5? 8 en zonder dat Scheepenen de gelegenheid louden gehad hebben , om hunne gronden van ««rliftie hier tegens te kunnen allegueereo. C°wf Snnen voof ü Ed. Groot Achtbaare niet verbergen , dat deze finguliere. handel wyze van iS^Wa Hoofdofficier , die juist gefchikt s, S^het Collegte van ^Scheepenen. wiens be-  loaö NIEUWE NEDERLANDSCHE Rot- Pip den Heer Hoofdofficier niet onbekend was ter de pas af te fnyden, om tegens het prSt zvn dam. van Heeren Gecommitteerdens, by het Rechïrlyk onderzoek , deszelfs gegronde repreÊntatien Brefvan* kunnen doen, het Collfgie\anTchSmneï Scheep gevoehg heeft getroffen, nadien , behalven de aan de onverdiende fleur sfure ons Collegie hier mede Vroed- toegebragr iets diergelyks niet te verwagten wal fihap 00- van iemand, die aan het Hoofd der militie is pens geplaatst, en te gelyk is Medelid van die Vroedvoorfz. Ichap , welke tegens Hun Ed. Groot Moge/ de Reauest. Relolutie van den 22 December .784, omtrend t, ï"7Td',g£e'l V,m Heeren Gecommitteerden hy de Rechte, lyke daden van Scheepenen dezer Stad, „ zo nadruklyk heeft doen protefteeren van nul' „ lneit, als ltrydende met de vastgeftelde en „ conlbtutioneele forme van Regeering in de " ,;ere,°' sLan,ds en Stads Privilegiën, en de „ Refolutie van den 10 Augustus deslelven jaars, „ tot informatie op de tumultueufe bewegingen 5S te Rotterdam genomen , en voorts aedecla. „ reerd met verantwoordelyk te willen zyn „ voor de gevolgen en confufie, welke daar uit „ zoude mogen refulteeren. Wy vermeenen wyders aan het gcëclaireert oordeel van U Ed. Groot Achtbaare in overwe' ging te moeten geven, van wat veruitziende gevolgen het zyn kan, wanneer aan een Officier de faculteit wordt gelaten , om uit een aantal van dig belchonwd wordt, hebbende geperpetreer. apnon alle even fchuldig gehouden moften w"-! Öfh'0,en tegmI w? fce ^ Heer Hoofdofficier zei. ve het recht der Hooge Overheid moet waarne. men, drie of vier uit te zonderen, en aan deze uit naam van den Souverein iropuniteit, op het ontdekken hunner conforten, toe te zeggen, ten dien effréte, dat d.ea'zo, door den Heer Hoofd, officier van Rraf vrygeftelde perfoonen, als Ge. tuigen kunnen dienen, en wel als de zodanige oo-  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1027 onder eede gehoord moeten worden, en dat alles Rotzonder tusfchenkomst en met voorbygang van terden Rechter , die van deze zaak reeds kennis dam. heeft genomen, en wiens officie het is, om tus fchen den accufator puhlicus, en den befchuldig- Brie/van den rechtte fpreken en te vonnisfen, als mede Scheep. hoe bedenkelyk de Valeur zy, welke, by het vet'aan de leenen van eenige proviüen van Jultitie of ander. Vroedzints, aan het afgelegde getuigenis onder. Eedefchap novan een medepligtigen by eenen Rechter, die depens tederheid, en het gewigt van zyn ampt gevoeld,voorfz. zoude worden toegekend. Request. Tot hier toe hebben wy dan, uit hoofde dezer agterhoudenheid van den Heer Hoofdofficier, niet kunnen oordeelen of 'er termini habiles zyn, om zodanig buitengewoon verzoek te doen, of deze zaak op geene andere wyze dan door belofte van impuniteit, ter discretie van den Heer Hoofdofficier, tot bewys te brengen was, of de misdaad zo enorm is, dat het midüel van impuniteit, tot ontdekking van dezelve, behoord by der hand genomen te worden, gelyk de enormiteit der misdaden daar toe alleen aanleiding kan geven , en tegens welke in dezen ten minlten die prefumtie fchynt te müiteeren, dat geen dier Perfonen die hier in eeconcerneerd zyn , tot nog toe , zo veel wy weten , latiteeren of voortvlugtig zyn, niet tegenftaande zy zeer wel bewust zyn, dat de Heer Hoofdofficier van het geval direftelyk kennis ge. nomen heeft, en van die tyd af geoccupeerd is met het inwinnen van informatien tegens hen, waar uit dan volgt , dat zy zich niet alleen aan een enorm delict fchuldig fchvnen te kennen , maar ook, dat zy zich op eene voldandige verdeediging en gewoone procedures verla'en s waar in zoortgelvke getuigenissen van door den Heer Hoofdofficier vrygeflelde complices, aan veele reproches geëxponeert zouden zyn, tot merklyk declin zo van de Juftitie als van de dan verleende gratie zelve. Vvv 5 Wy  ioa» NIEUWE NEDERLANDSCHE Rot- Wy vertrouwen Ed. Groot Achtbare Heeren I TER. dat dit weinige geavanceerde genoegzaam zal zyn, dam. om U Edele Groot Achtbaare te convinceeren van de rechtmatigheid van dit ons beklag, het £w/ivz» welk wy gemeend hebben in de Schoot van Scheep. U E iele Groot Achtbaare te moeten brengen, aan de naardien wy van ons niet kunnen verkrygen , om Vroed- met ftilzwygen voor by te gaan een verzoek het fchap no we,k zo om de wyze, waar op het gefchied, als pens zodanig het zelve is liggende, de achtbaarheid voorfz. van ons Collegie avilifeert, dè uitoefening on. Request.zer Rechterlyké daaden in verdenking brengt, en onze Perfoonen deshonoreerd, waarom wy vermeenen te mogen vastftellen, dat U Ed. Groot Achtb. ons wel ten goede zullen willen houden de ernftigfte inftantien, welke wy door dezen zyn doende, ten einde U Ed. Groot Achtbaare, aan wien het Collegie van Juftitie voorzeker niet onverfchillig zyn kan, op de meest gepaste wyze indien mogelyk, tragten voor te komen, dat ter Vergadering van Hun Ed. Groot Mogenden niet genomen woide, eene Refolutie, waar door naar ons begrip, aan de Juftitie in 't gemeen een notabel grief, aan ons en ons Collegie in 't byzonder eene onverdiende hoon zoude worden aangedaan. Hier op ons dan ook volkomemlyk verlarende, beveelen wy ü Ed. Groot Achtb. in de befcherminge Codes en blyven EDELE GROOT ACHTB. HEEREN! U Edele Gr. Achtb. Dienstwillige Scheepenen der Stad Rotterdam. Ttr Ordonnantie van dezelven, Rotterdam C was getekend) den ai Augustus 17^- J. V. ZOTLENV. NïEVELT. De Scheepenen De Mirell, en Hubert hebben dezen brief tegen gefproken , en des-  JAARBOEKEN, Augustus, 1785- ioao deswegen hunne aanteekeningen zig voorbe- Rothouden. En op den zelfden brief heeft deJU ^ Heer Hoofdofficier aldus bengt. EDELE GROOT ACHTBAARE HEEREN! Niet zonder die billyke indignatie, welke een Ber. vm Min van eer, die in eene zoo gewigtige z\sHoofdofaanzienlyke post gefield ?ynde, daar in met al-fielden len wer en trouw, overeenkomftig zynen üed, brief van en ulut, te werk gaat, natuurlyker wyze gevoe-5c^, len moet, wanneeï hy zyn gedrag ten onrechte BeB. methaatlyke couleuren afgefchilderd en m een valsch Ucet geplaatst ziet; niec zonder zulk eene ïillyke indignatie heeft ^ ondergetekende HoofdOfficier der Stad Rotterdam kennis bekomen van de Misfive van de Ed. Achtb. Heeren bcn-.pe. nen derzelver Stad, van den 21 dezer Maand, aan U Ed. Groot Achtb., waar by dezelve Heeren Schepenen (of wel het vyftal van deieiven1, het welk de voorfchreven Mfsfive in de Vveereld gebragt heeft, en door de Ondergetekende, wanleer by in dit ftuk van de gemelde Misfive fpreekt, met uitzondering van de geprotetteeru hebbende Heeren fchepenen de Mirell en Hubert, p-sum onder de benaming van Schepenen bedoeld wor,») zich beklaagd hebben over het verzoek, hetweiK de Ondergetekende R. O. op den 17 Augustus bevorens aan Hun Ed. Groot Mog gedaan heeft, om fvuctorifatie, om eenige per'.onen, die op den aa July laatstleden by zeker zoogenaamt Specltogtje op de Maze geagiteerd hadden , onder belofte van impui heit wegers het geen sylieden by de voorfchreven gelegenheid zouden misdreven hebben, voor welgemelde Schepenen, ter preftntie van de Ed Mog. deei en Gecommitteerdens vn Hun Ed. Groot Mog. alhier, onder Eede te hooren; en by welke Misfive het aan voornoemde Heeren Schepenen behaagd heeft, het voor-  1030 NIEUWE NEDERLANDSCHE Rot- voorfchreven verzoek, om dat het zelve zonder tek.- voorafgegaan oveileg en geheel buiten weten van dam. Hun fcd. Achtb., mitsgaders buiten kennis van U Ed. Groot Achtb., is gefchied, als eeae buiBeu vanten&emme> e" voorts uit hoofde van je wyze, H»ofdof°P Wclkc het zelve is leggende, als eene voorfic.opdenbeelddooze demarche te bcfchryven: terwyl Heebrief derren ^cnepenen vervolgens by hunne voorfchreven Scheepe. Mufive op eene wyze, waar in eene kwalyk genen. plaatlte formaüfatie, en een daa ruit geboren on» genoegen tegen den Ondergetekenden ten (redenen uoorilraald, getragt hebben UEd. Groot Achtb. vaa de voorgewende rechtmatigheid van hun beklag te convinceren, en U Ed. Groot Achtb. te pemoveren tot zoodanige voorziening, als het flot der gemelde Misfive medebrengt. Offcaoou de Ondergetekende etgentlyk buiten de verpligttng is, om met opzigt tot het voorfchreven verzoek zyn gehouden gedrag tegen de ge* melde Misfive van Heeren Schepenen opzetlyk te verdedigen, meent hy echter, uit hoofde zoo van de haatlyke refleüien, ten zynen reguarde in de voorlchreven Misfive te vinden , als van deremarques, door verfcheiden Leden van deze Vergadering gemaakt, en van de daar door aan hem Ondergetekende toegebragte fletrisfure, dezelve niet geheel en al met (lilzwygen te moeten pasferen, maar dien aangaande ter Tafel van U Ed. Groot Achtb., met verzoek om in de Noculen van U Ed. Groot Achtb. geïnfereerd te worden, te moeten brengen deze Memorie , welke ingerigc is, om U Ed. Groot Achtb. op eene overtuigende wyze te doen zien, dat Heeren Schepenen, zonder eenige wettige redenen, en niet dan uit eene gedeplaceerde formalifatie , over het voorfchreven verfoeit van den Ondergetekenden klagtig geval, len zyn, mitsgaders dat Heeren Schepenen by hunne voorfchreven Misfive, door een verkeerd' n yver om h-t gemelde verzoek te critifereu , niet in acht genomen hebbea die voorzigtigheid, welke  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1031 ke een Rechter, zich uitlatende over een zaak, Rotin welke zyn Rechterlyk Officie te eemger tydÏEU. kan geïmploreetd worden, verpligt iste bewaren. DAM. Zonder wettige oorfake is ha, (om terftond ter zake te komen) Ed. Groot Achtb. Heeren! dat Ber.van Heeren Schepenen iets buitengewoons, ja (men hoof.lof zie de laatlte periode der Misüve) iets , het vtéVtfic.opden de achtbaarheid van het Collegie van Schepenen Briefvan avilieferen, de uitoffening hunner rechterlyke da- Scheeptden in verdenking brengen, en de perfonen van „en. Schepenen deshonoreren zoude, meenen te vinden daar in , dat de Ondergetekende zyn verzoek , het welk Heeren Schepenen zoo fterk allarmeert, gedaan heeft zonder eenig prseallabel overleg met, een geheel buiten weten van het Collegie van Schepenen, als mede buiten kennis van TJ Ed. Groot Achtbaren. Want, behalven dat de Ondergeteekende reeds op den 26 July door het declineren zyner propofitie, om by het Collegie ter Admiraliteit op de Maze te effeclueeren, dat de reis van de Lieutenant ter Zee van Grootenraay, die het bewuste Speeltogtje (gelyk uit het Relaas van de Bode Trip bleek) bygewoond had, geftaaktmogc worden, reeds geleerd had, hoe odgenegen Schepenen waren, om op extraordinaire wyze de Ondergetekenden in het inwinnen van bewyzen te gemoet te komen en behulpzaam te zyn; zo tendeert de Ondergetekendens verzoek alleen , om in een zaak, in welke hy het recht van de Hooge Overheid niet onvervolgt konlaien, genoegzame bewyzen tot ontdekking van de fchuldigen, en de byzondere gefchapenheid van hun misdryf, magtjg te worden. Dit nu een poindt zynde, het welk uit deszelfs aart alleen is van hetprivative Departement van den Hoofd-Officier , wiens post aN /iccufator plublicm het is, om te zorgen, ut inflruStusfit ad agendum, mag men.b'ilfyk vragen naar de wet, welke aan den Ondergetekenden als Hoofd. Officier  1031 NIEUWE NEDERLANNOSCHÉ Rot- cier injungeert, geene demarches ten voorfchreter- *?fi einde, zonder prteallabel overleg of voorken. dam. e>s van fcbepenen te doen, en ook daar van aan U Ed. Groot Achtb. (het welk in een zaak, welBer.vante tot de juitkie fpecteert, zeer vreemd luid) Hoofdof communicatie te geven. fic.opden Maar zulk eene Wet zal nimmer te voorfchyn Briefvangebragt kunnen worden; En het zoude de frifoScheepe- 'iceit zelve zyn een bevel van dien aart te willen nen. denveren uit het geen in 't 6de Artykel van des Ondergeteekendens Inftructie als Hoofd-Officier gevonden word, nopen zyne verp'igtmg, om de Heertn Burgemeesteren, Schepenen en Vroedfchappen behoorlyk refpecïeren, en de AuQoi iteit van de Regering dezer Stad, voor zoo veel in hem is, en hem aangaat, te helpen handhaven en voorftaan. Gevolglyk legt in het doen van het verzoek in quEltie door de Ondergeteekende proprio Marte mets buitengewoons , niets dat de Achtbaarheid van Heeren Schepenen avileert, de uitoeffening vanderzelven rechterjyke daden verdagt maakt, of derzelver perfonen deshonoreert, opgelloten, en is de bedugcheid van Schepenen voor dit een en ander een fantome of ydele hersfenfchim; vooral, daar by eene goede reusfite van den Ondergetekenden in zyn voorfchreven verzoek , de pylonen , welke de Ondergeteekende , onder be. lotte van impuniteit, tot zyne getuigen zoude willen maken, voor Heeren Schepenen hunlieder getuigenis zouden moeten geven. Maar, zegt men, en dit is de groote fteendes aanltoots, des Ondergeteekendens verzoek legt, om onder belofte van impuniteit drie of vier perlonen als getuigen onder Eede te hooren voor Scheepenen van Rotterdam , ter prefentie van de Heeren Hun Ed. Groot Mog. Gecommitteerden binnen dezelve Stad'. Dit js quafi eene voorbeeldelooze demarche, welke in de Misfive van Heereu Schepenen zeer lelyk, word afgemaald en waar  JAARBOEKEN , Augustus, 1785- **33 „ïf mar het begrip van de voornoemde %0Tm S£en nta mSe'aluit het defeö vmprx-TERillÜl oïerleg en voorkennis van Schepenen en DAM. Ti w^G-ooi AchtW. nopens des ündergetee SndesS^ïïlE. bovengemelde fletrifante B » hefb^aTSH^nScbepenen van veel mfluent.e Briefvan zvnSe net geen voor des Ondejgetekendes dem r- Schecpe, 11 waar over Beeren Schepenen zich bekla- nm% ' ^ Ltrekkine tot het bewuste zoogenaamSsSeSSgi op SSadhuis alhier gepasleerdis . ^1 HnHpr^eteKende de vryheid nemen, dienÏÏ^Kï ïs Groot Achtb. het volgende W Daïs nrhettevodo°refchreven Speeltogtje zyn. J£w?est den »-? July laastleden, door deOn^rSende als Hoofd-Officier in Schepenskamer Heeren Schepenen kennis gegeven zynde « KTelve SDeeltogtie, en van de ongeregeldSen^ wcaKn^ecróve «cpleegd. micsÏSe?s van het geen dienaangaande door hem OnSê?«eteS5drnfeöde Heeren burgemeester van fel SesTn pTefident Schepen de Loches beten en ingevolge dat beflotcne in het werk ïefteW wSs: z8oo isë vervolgens door der.Onderfetekenden in Deliberatie gelegd , hoediwerlc hehacdelen, en of het zelve met door bchepe, te benanatiui, ueeren Gecommitteerden r0;eh°f co..s™ ««a wte. i»c«,»™"-s „ „prwniapiis voor het Ordinans ^uncgu. »aii vanVScVhepen"op'dezelve/^anige verzoeken te doen, als hy zouden oordeelen « behooreo. Ingevolge dit gedeclareerde van Heeren t>cne^  lojt NIEUWE NEDERLANDSGHE Rot- penen heeft de Ondergetekende op den 15 July daarlll' Sr'8™?' ,eeDiSe "V hemïopen/ne VÖon het aangaan der Gecombineerde VeSe,m»™an GroSc Ariüf- H66™ G»»>">l«eerSdenTnleEd" srss s.oven8eme,de "Aft Terwyl vervolgens ten zelvcn dage by het hou. den der voorfchreve Gecombineerde? VersVdl nng na dat de Ondergeteekende aan dezelve h% gezegde Speeltogtje, en het geen ter geleien heS van 't ze ve vooraevallen ivaf 7,« feeicsenne'a behoorden genomen te worden ; en ZD£ g dament van Hun Ed. Groot MÓa RefolS ' den ,o Augustus i7i,4, volgens^ hS Ed Mog. Commisfie mede is (trekkende 0« deLft het vertrouwen binnen deze Stad wederom te herliel ten, en daar toe met de Maaifiraat ui nerJtel' . middelen te helpen berame f^tZvt en mitsdien ook, om alle rustver£rende d£T; te helpen tegengaan, en by de ^ het geen daar toe fpeaeert ƒ te asffin 6 V8a  JAARBOEKEN, Augustus, 1785» i°3? . op het voorfchreve Declaratoir door de Wet- rox„ liouderfchap gedelibereerd zynde, heeft de meer. TER. derheid zich met het voorfchreven begrip van DAM> welgemelde Heeren Gecommitteerden geconformeerd, en is door de voornoemde Wethouder- pgr, van fchap op eene formele en allefints wettige wy- Hooflofzeuitgebragt eene Refolutie, waar by geconclu-^.^^» deerd is, dat de voorfchreven zaak, wat de m- ur;ef van informatien aanging, overgegeven zoude wor-Scheepeden ter cognitie van de Gecombineerde Verga- nm% dering der Gecommitteerden van Hun Ed. Groot Mog. en de VVethouderfchap dezer Stad. Uit hoofde van deze Refolutie, welke als genomen door de meerderheid der prefente Leden van den Wethouderfchap, volgens de geëtablisfeerde ordre in alle Collegien, voor eene Refolutie van het gandfche Corps der Wethouderfchap moet gehouden worden (*), heeft (onder reverentie) niet langer effettkunnen forteren, het geen Schepenen op den 23 July in derzelver Vergadering goedgevonden hebben te declareren, dat namentlyk den Hoofd Officier op de pewone wyze zyne informatien in de meergemelde zaak veor het Collegie zoude hebben in te winnen, en vervolgens voor het ordinare Col' leste van Schepenen op dezelve zoodanige verzoeken te doen , als hy zoude oordeelen te be. hooren; en by welk gedeclareerde dienvo'gende door Heeren Schepenen begrepen was, dat de voorfchreven zaak buiten concurrentie van Hee- ren, (*) Men mag hier wel letten op dezen Regel, dat hes geen de meerderheid van een Collegie befluit, volgens de gevestigde ordre in alle Collegien, voor eene Refolutie van bet ganjche Collegie moet gehouden ia rden. Waaruit volgt, dat de onderfebeiding van zommigen tusfehen eene Refolutie van een Collegie, en van de meerderheid van een Collegie niet zeer gegrond is. Want fchoon susfehen een befluit by éénparigheid en by meerderheid wezenlyk verfcliil is, blyft het egter, zo als de Heer Gever* aanmerkt waarheid, dat het geen de meerderheid ens.  103(5 NIEUWE NEDERLANDSCHE Rot- ren Gecommtteerden behandeld moest worden, ter ^e Refolutie van Hun Ed. Groot Mog. varj dam, °2 December 1784, waar by verdaan is, dac Heeren Gecomitteerden ook by het judicieel onBer. van derzoek van de zaken tot derzelver Commislie beHoofdof- hoorendë , prefent zoude moeten zyn, heeft eene fic opden onaf fcheidelyke connexie met Hun Ed. Groot Briefvan Mogende anterieure Refolutie van ,0 Augustus Scheope- 1784» uit kragte van welke Heeren Gecommittien. teerden tot dus verre by een politiek onderzoek der voorfchreven zaken geadfifteerd hadden.. Deze connexie is door de vyf Heeren Schepenen, die over den Ondergeteekenden zich beklagen, duidelyk geadvoucrd by het iile lid van'het Protest, het wélk Hun Edel Achtbare opden 30 July tegen de voorfchreven Refolutie van de Wethouderfchap hebben laten aanteeKenen: en men ma» uit deze conn.x'e deze allerz ekerlle gevolgen afleiden; dat zulke zaken, by welker politfek onderzoek Heeren Gecommitteerden, uit kragte van Hun Edel Groot Mog. Refolutie van 10 Augustus 1784, asfifteren , mede in prefcntie van de voornoemde Heeren Gecommitteerden behandeld moeten worden , wanneer daar omtrent een judicieel onderzoek plaats heeft; mitsgaders, dac op den 16 July in de Vergadering van de Wethouderfchap begrepen zynde , dat de zaak van het Speeltogtje gefchapen was, om een objectvan onderzoek te zyn voor de pditike Gecombineerde Vergadering van Heeren Gecommitteerden, en van de Wethouderfchap, eo ipfo mede door de Wethouderfchap, welke Heeren Schepenen, en dat wel qua taks, (want zonder hunne qualiteit, van Schepenen konden zy geen Léden van de de Weth zyn) helpen uitmaken, gedecideerd is, dat het judicieel onderzoek, in dezelve zaak te vallen, insgelyks in de tegenwoordigheid van Heeren Gecommitteerden gefchieden moet. , In deze (laat der zaken meent de Ondergeteekende aan hem volkomen vry te liaan, orn ter affaydirig van alle declinatoire of dilatoire excep» tien,  JAARBOEKEN, Augustus, 17B5. ™37 tien, zoo van incompetentiefals arderzints, wel- Rotke a'lcen hy in izyn Reauest bedoeld heeft, zyn t miverzoek om Auctorifatie uit het hooren van eenige dam. cetuigen ter voorfchreven zake, onder belofte van iupun.teit. in diervoegen te dauiuleren, dat de- De-van zelve getuigen onder e-de mogten gehoord wor. Hoof dofden voor Heeren Schepenen dezer Stad , ter pre-fic opden Centte van de Heeren Hun Edel Groot Mog. Gecom. brui van witteer den binnen dezelve; als zynde dit e n poinfl, Scheept't welk naar zyne gedagten, reeds by eene fox nen. mele Refolutie van de Wethhouderfchap gedecideerd was, en waar over de Ondergetekende niet verwagten konde van den kant van Heeren Schepenen op nieuws oppolitie te zullen ontmoeten. Dus vervallen terftond de frivole voorgeyens van Heeren Schepenen, als of de Ondergeteekende , door zyn verzoek in voorfchreven voegen te ciaufuleren, er opuit geweest zoude zyn, om van Hun Edel Groot Mog. op eene fub enobreptive wyze te verkrygen eene decifie , dat met. betrekking tot het bewuste Speeltogtje niet alleen de politike informatien wel en te recht m de gecombineerde Vergadering genomen waren, maar dat ook het Rechterlyk onderzoek in de gemelde zaken in het byzyn van voornoemde Heeren Gecommitteerden zoude moeten gefchieden: en als of de Ondeigetekende aan Heeren Schepenen rwelken ten zynen reguarde zeer ongunftig'\ en het onderzoek van het gcén op 't bewuste Speeltogtje voorgevallen is , niet zeer bevorderende denkwyze, voor zoo veel de vyf Protelteerende Leden betreft, hem wel bekend was, doch van de welke hy echter zulk irregulier gedrag niet had voorzien) de pas zoude hebben willen affnyden , om tegen het prefent zyn van Heeren Gecommitteerdens, by het Rechterlyk onderzoek (iets, 't welk Hun Edel Achtb. fchriklyk fchynt te chocqueeren; hunne reprcfentatien te doen. Kunnende voorts des Ondergeteekendens verzoek , waar over by de Misfive van Heeren Schepenen zoo Rerk gedoleerd word, geenünts als X x x 2 oa*  ao38 NIEÜWE NEDERLANDSCHE rot. onvoegfaam worden befchouwd; noch uit hoofde ter- van nec protest tegen het begrip der pluraliteit dam. vao de Wenouderfchap, 'twelk, volgens de gemelde Misfive de vyf Heeren Schepenen gedaan Ber. hebben , namentlyk , dat de bewuste zaak niet Hoófilof geweest zoude zyn een object der cognitie van de •Ecop den Gecombineerde Vergadering van Heeren Gecom■M'«ft'<2»m'tteerden en de Magiftraat dezer Stad, maar al. Scheepe-ieen van net regterlyk onderzoek van Heeren Sche* ■ penen; noch uit hoofde van de reeds voor het Collegie van Schepenen, buiten het byzyn van Heeren Gecommitteerden op den 25 July be* gonnen recherches . en het hooren van een getuige, door den Onderteekenden ten zeiven dage aldaar gefifteerd. — De Refolutie van de Wethouderfchap van 16 July wierd immers door het vourfchreven Protest niet vernietigd, maar bleef in weerwil van dat Protest in volle kragt, en derhalven mogt de Ondergeteekende zyn verzoek inrichten naar het richtfnoer yan de gemelde Refolutie, en van het geen uit dezelve, ten aanzien van het Judicieele onderzoek, was gepmflueerd. En wat de alleen voor Heeren Schepenen begonnen recherches ter voorfchreven zake betreft, zoo is het wel een waarheid, dat de OndergeteekeDde, hoe zeer hy in den beginne getoond heeft van een ander begrip te zyn, na de bovengemelde Refo;utie van Heeren Schepenen van j3 July daar aan dadelvk heeft geobtempereerd; maar, na dat deze Refolutie van Schepenen door de voorfchreven contrarie Refolutie van de Wethouderfchap, gelyk getoond is, buiten effect, was gefield, mogt de Ondergeteekende de voorfchreve Refolutie van Schepenen niet langer naarkomen, maar was integendeel gehouden zie# raar de gemelde Refolutie van de Wethouderfchap, en het geen daar uit proflueerde, te gedragen. De Ondergeteekende konde derhalven, om in . deze ten dienfte van de Jufiitie aan de Getuigen af te fnyden alle uitvlugten nopens competentie Van het Collegie, voor 't welk zylieden tot het • w vv > ■■ ge-  JAARBOEKEN, Augustus, 1785- ïo39' geven van hun getuigenis geroepen zouden wor Rot- zal ielvk de Ondergeteekende vertrouwt, txnscheepi. ïder af met bedaaFdheid en zonder vooroor- MB. £ hef ftuk oeichouwd, zich billyk mogen ve wonderen hoe Heeren Scheepenen, of wel de wSeerende Leden der Schepenbank, fn dePwvzerwaarop des Ond.rgeteekendes verzoeken is eggende, hebben kunnen ontdekken Sf ?t welk hunlieder achtbaarheid avilisfiren, Sïie»Ske daden in jerd»^ bjengen, en hunne perfonen deshonorren zoude. Niets dan een opgevat wantrouwen uiteene ver. fchillende manier van denken ontdaan , is in ltaat om zulk een verkeerd oordeel over des Ondergeteekendens verzoek te vellen. %Vyders kan de Ondergetekende w° aJ" ders dan aan eene gelyke oorzaagl^f^™^ fchampere en allezints onverdiende^verwytingen , welke hem zoo by de voorfchreven Mufive, alj in de Vroedfchap , met opzigt tot de wjze,. waar op zyn verzoek is leggende, gedaan zyn.,^1. of ttuafi een dergelyke demarche niet te ver wagten zoude geweest zyn van iemand die aan het hoofd van d'eTuüitie i/geplaast en te gely k ,een M*- -en^E^S» het hoofd van de.Juftitie geplaast «,. en de post van Hoofd Officier dezer Stad bekleed, zoo Wd by by zynen eed, waar van het voorfchrift in het d7fte Art. zyner Inftructie te vinden is, zicï oJder anderen verpligt, om in deze zyne •Pieic de Hooge Regering van den Lande voor \ ■  i^o NIEUWE NEDERLANDSCHE Rot» tefiaan,( een bedryf, het welk volgens'het Plakaat' brief van VaP den Raad van Staten in dato 23 Mey i7<ï2, ïcr>;epe. (Ie vmden in het Plakaatboek Vide Deel fol. 1247.} penS wanneer het zelve voor het eerst geperpetrcerd word, alleen met geldboete draf baar, en dus by die Wet minder zwaar geoordeeld is, dan die rustverftorende bedryven, aan wélke men zich op het bewuste Speeltogtje fchuldig gemaakt heeft, en waar tegens Hun Ed. Groot Mog by het Plakaat van den 23 February " <7Sj; (in de termen van het welk de laastgemelde bedryven notoirlyk vallen) lyfltraffe geftatue'erd hebben. Jerwyl 3. in genen deele procedeert de door voornoemde Heeren Schepenen geopperde reprochetegen de Perfonen, onder belofte van impuniteit als Getuigen te hooren, als tegen complices, vermits zoodanige Perfonen door de beloofde impuniteit uit den hoop der complicen worden geëximeert, en door het dadelyk genot dier impuniteit geen reden hebben om tot hunne ontlasting andere te bezweren, het welk de eigenlyke grond tot reproche van het getuigenis van complice? uitmaakt. Dit is het geen de ondergeteekende niet heeft kunnen menageren aan UEd Groot Achtb. voorte dragen ter zyner noodwendige verdediging tegen de allefints grievende wyze, waar op hy Ondergetekende, door vyf van hem veeltyds in gevoelens discreperendeLeden vanSchepensbank, mitsgaders door fommige leden van de Vroedfchap dezer Stad is getaxeerd , wegens eene door hem in Officio gedaan verzoek, van dé wettigheid van 't welk hy zich ten volle overtuigd houd, en over het welk by zich nimme^ fcha.'  JAARBOEKEN, Augustus, 1785- nfrfaZt zootewcl dfposterfteic als het tegenwoor-ft^op dat «00 "cl °J ^ de7e zaak een neutraal enKe„. dige EeOacht , ov« deze z»k t büiyk oordeel zonden tanr.ffl v te'veraoeken, ït dil Ruk Vn het Register dezen Vroedfchap ge- iDfereetue?drra0S p. GEVERS. De Staten namen omtrend deze zaak dit befluit: Extra® uit het Register der Refoltttien van de Heeren Staaten van Bollanden West Friesland, tn Hun Ed. Gr. Mog. Vergadering genomen op Woensdag den 31 Augustus 1785. mv refumtie en tot fiuaale afkomst op heden, Byvo?geïs Sun Ed. Groot Mog. Refoluoe van den 24 dezer, gedelibereert zynde op de KequesT, den 17 te voren, door Mr. Paulus Gevers^ Hoofdofficier der Stad Rotterdam , IJHun Ed. Groot Mogende geprefenteerd, om de "aar by geallegueerde redenen , «ndeerende toe net obdneeren van Hun Ed. Groot Mog. au honfatie om drie of vier der Perfoonen. gedu^nne het zogenaamd Speeltogt e, by ^ Requesw ge «eld, den 12 July 1785, met een Jagt op de Ma \  io4ö NIEUWE NEDERLANDSCHE Rot- ze geweest, ter zake van het aldaar voorgevaüe» jER. ne, onder belofte van impuniteit, voor Scheepedam. "e0 der Rad Rotterdam , ter prefentie van Hun Ed. Groot Mog. GecommitteerJen aldaar, als Be/I. der getuigen, onder eede, te hooren, breeder onder Stat tot de Notulen van den voorfchreven 17 Augustus, ketkwyt- Is goedgevonden en verdaan , dei) fuppliant R. fabelden O i 'n dit fingu'iere geval, by deze te authorivanftraf.feeren, om, onder belofte van impuniteit, uit ' naam van Hunne Ed. Groot Mog. drie of,vier van de Perfoonen, welke, gedurende het zogenaamde Speeltogtje, met een Jagt op de Maze, den aa July 1785 , in het zelve Jagt geweest zyn, wegens het geen zylieden, ter gelegenheid van dat zogenaamd Speeltogtje , tegen den inhoud van Hun Ed. Groot Mog. Publicatie van den 23 February 1785 begaan mogten hebben, en die ten dien einde door den fuppliant de gefchiktfte zullen geoordeeld worden, ter zake van het geen op dat zogenaamd Speeltogtje voorgevallen is, voor Scheepenen der Stad "Rotterdam, ter prefentie van de Heeren Gecommitteerden van Hun Edele Groot Mog. binnen dezelve Stad als getuigen, ondereede, te hooren. En zal Extract dezes gegeven worden aan ded Suppliant, om zich daar na te reguleeren, en gelyk fixttacï gezonden aan de Heeren Hun Edele Groot Mog. Gecommitteerden te Rotterdam, als mede aan Scheepenen derzeive Stad, tot hunne informatie en carigt. Den 27 Augustus heeft des namiddags op het veld van Wapenoefïening van het Ge= nootfehap de Palmboom; eene bende van krygsaankweekelingen De kleine Palmboom genaamd , zyne wapenoeffeningen verrigt, en gevuurd, onder bevel van eenen jongeHhg van 18 jaren E. J.Pex. Deze jonge ben-  JAARBOEKEN, Augustus, itf5> ï°47 We beftondt. geheel uit 44^^** van 10 tot 17 jaren oud, en;" JrSDAtt mzPelottons, van welken een Granadiers Suïfcn droeg, de andere v.eiwi«jM^ kettiers met panasfen op de hoeden , zy hebben hun Vaandels, Tamboers enPypers, en wa?en allen in blaauwe rokken met witte ï^ondergoedenflopkou8fen,mtgedo«. OVERSCHIE. Wegens dit Dorp las men in de Dagpapieren deze twee berigten. Het eerfte was van dezen inhoud: De ondergetekende, zynde alle Burgers en Leden v» de Burger-Compagnien, zig oeffenende In den Wapenhandel tot Overfchie; gezien hebbende de frivoole Looge en Laster , gefield in TNederlandfchc Courant, gedrukt by Schuurman % dato 13 dezer, zouden zig de moeite geven om len Drukker dier Courent in regten te vervolgen, over de verregaande injurie hun in dat Lasterfchrift aangedaan, indien zy niet door meer dan ééa voorbeeld geleerd waren, das iemand die zulks onderneemt niet alleen zeer weinig vordert, maat ook in alle zogenaamde Vaderlandlche Nieuspaoieren, fchandelyk werd gelastert (al was het Ks de Regeering der grootfts Steden van ons Land) zullen by dezen alleen (onder voornemen van nooit geen naamlooze Laster weder te zullen beantwoorden) maar zeggen: dat zy den Logen , enLasterfchryver van die Courant met alleen houden, voor een Schender der publieke wegen en Roervink, zo als hy van hun zegt, maar ook voor een Dief van een ieders Eer en goede Naam; want alhoewel zy liever inde zaraenleving zouden zyn.  NIEUWE NEDERLANDSCHE OvrtR- met brgave Bosren, als met zulke Eerdieven , als schie. den Schryver en Drukker dezer Courant , zo is het egter valsch geloogen, dat de boeren alhier in de Wapenen zyn; wart in hun Genootfchap geen Boeren zyn, tn die zig in den Wanenhandel . oeffenen , zyn niet onder de Wapenen gebragt door den Gedeporteerden Rotterdamfche Drilmeester, zo als.de Loogen Courant zegt: maar zyn wt-1 twee maanden voor den tyd, dat de Heer Ru/ach hun onderwezen heeft, onder de Wapenen geweest; zy zyn ook op den tyd, toen onzen Lof' waarden Erffladhouder voor by hun front is gereden, niet gecommandeerd door den Bankrottier, zp als den Loogeufchryyer zegt; Maar door deu provifionéele aangeftelden Kaptein; kunnende zy ook niet zien, dat een Man, die door ongeluk of door vervolgzugt zyner Vyanden uit zyne Goederen geraakt is , een Bankroetier kan genaamc worden. Wat het overige aangaat, het geval van het Speelwagentje, dit is in't geheel, zo valsch gelogen , dat de Ondergetekenden den Schryver en Drukker van deze Loogen - Courant houden voor Schelmen en publieke Eerdieven. (was getekend") Cornelis Biezeveld, Willem Roest, Jacob van Santen, Cornelis Gravejleyn, Ren* drik Hoeffmit, Pieter van 'tHejf, Jan f de Vos , Hendrik van Eek. Het ander berigt luidde aldus: ' TTJoe zeer de Ondergetekende ook voorgenomen had, öm zich nimmer te ftooren aan de menigvuldige Hoon , Laster en Vervolgingen , die men hem, van tyd tot tyd, met mond, pen en dadelykhedens heeft aangedaan , kan hy echter nu van zich zeiven niet verkrygen , pin langer aan dat voornemen te voldoeD, maar is verplicht om  JAARBOEKEN, Jugustus, 1785 ©rit den weidenkenden Nederlander, zyne Land QvËlt» fen Scadgenooten , by deze met alle zekerheid te scHiBs 1 berichten, dat al het verhaalde in de Nederland' Me Courant Nö. 07. die uitgegeven wordt te Amiterdam by Dirk Schuurman, met betrekking rot het pasfeeren van Zyne Doorl. Hoogheid door het Dorp Overfchie, geheel informeel, bezyden de waarheid met Logen en Laster opgepronkt, en door de gemelde Courantier, deszelfs SchfyVer, of trouwloze Rotterdamfche Correfpondent, alleen gefchetst is, om den Pérfoon van Zyne Doorl. Hoogheid, de brave JBurgery van Overfchie , benevens den Ondergetekende alweer in een allerhaatlykst daglicht voer het oog van de door Hem zo menigmaal misleide Natie af te fchilderen, dan nadien alle weldenkende brave en. eerlyke Inwooners in den Lande van dergelyke Courantiers, Schotfchryvers en Logen-Correfpondenten, niets anders dan Laster en Deleediginged te wagten hebben, aet de Ondergeteekende het niet noodig Hem Schuurman of deszelfs Complotarisfen , eenige rekenfehap of verantwoordingVan hunne Brutaliteiten af te vorderen, maar bevind zich door deze laatfte ophoping van Lasteringen in de noodzaakelykheid om eerstdaags in een publiek gefchriftzyn gedrag als Drilmeester, Burger, en Inwoner van Rotterdam , voor het cog van geheel Nederland oj'en tö leggen, en verzoekt by deze aan een ieder hem ten goeden te houden , dat hy, in de gelegenheid gebragt zynde, de Namen zo van zyne WeldoendtrS als Vervolgers publiek te maken» G. P. R U L A C Ik G O H i N (! H £ Ü< De (ts Gecommitteerden van Veele Büftyy gers  iojo NIEÜWE NEDERLANDSCHE GoRiN-gers hebben den 18 Augustus, nopens het chem. intrekken van Krygsvolk in Amersfoort, even gelyk in eenige andere Steden, ook een verzoekfchrift aan de Regeering ingeleverd. Dat Hun Ed. Groot Achtb. zodanige be« 3, betluiten zouden neemen, dat het ter Pro„ vinciale Staatsvergadering daar heen mag „ worden gedirigeert, dat ten fpoedigften de troepen , welke thans in Amersfoort 3, zyn binnen gerukt en ter repartitie van „ deze Provincie ftaan, worden te rug ge„ roepen, en dat Hun Ed. Groot Mog. zoda3, nige voorzorg gelieven te neemen , dat daar door wordt voorgekomen, dat ver- der geene troepen ter repartitie van Hol„ land of tot die ter Generaliteit ftaande, „ nog ook geen Hulptroepen van deze Staat gebruikt worden, tegen eenige Provincie, „ Steden, Burgeryen of Leden van dien, „ en eindelyk , dat Hoogstdezelve in deze critique tydsomftandigheid, zodanige nafr 3, dere bepalingen omtrend de Patenten ge» „ lieven te maken , waar door dezelve troe„ pen, niet dan op uitdrukkelyk bevel van „ Hun Ed. Groot Mog. onzen wettigen Sou?, verein,tot binnenlandiche expeditien wors, den geèmployeert." — En hebben Hun Ed. Groot Achtbare aan dezelve Commisfie, na dat Hun Ed. Groot Achtb. eenigen tyd over het Request hadden geraadpleegd, door den Heer voorzittend Burgemeester geantwoord, dat Hun Ed. Groot Achtb. zodanige betluiten op die pointen zouden nemen , als Hoogst-  JAARBOEKEN» Augustus, 1785» Wfi Hoogstdezelve begrepen, dat met Hun eed Gonttf. en pligt over een kwamen , en het welzyn uö»cHtM. het Vaderland en deze Stad vereisfehen zou. Vervolgends hebben gister avond de teekenaars van dit Request weder met den anderen vergaderd geweest * en befloten de Heeren Gevoimagtigdens, verder te verzoeken , van by den voorzittende Burgemeester zig weder te vervoegen , en in naam van alle de teeke* naars tegens aanftaande Maandag, nogmaals Vroedfchaps-Vergadering te vragen, ten einde aldaar weder in perfoon , van Hun Ed. Groot Achtb. een deciftf appoinblement opliet ingediend Request, te verzoeken. ~- On* derwyl wierdt in die Burgervergadering een nieuw verzoekfchrift in gereedheid gebragt, waar by verzogt wierdt, dat de teekenaars van het zelve zouden worden aangemerkt, als het eerstgemelde Request mede geteekend hebbende, dewyl de kortheid des tyds belet hadt, dat een ieder genoegzaam van het eerst ingeleverd Request was verwittigd geweest. De Heeren Gevolmagtigdeft dan by den voorzittende Burgemeester om Vroedfchaps-Vergaderinge, tegens aanftaande Maandeg aanhoudende, kreegeli tot antwoord , dat het ingeleverde Request gefield was, in handen van Gecommitteerdens uit de Vroedfchap , en dat aan dezelve zou bekend worden gemaakt, dat de Gecommitteerdens uit oe Burgery de gezegde Vroedfchaps - VergadeYyy 3 ring  icya N1EÜWE NEDERLANDSCHE Goriüj. ring verzogt hadden , om daar in perfoon caiiM. toegelaten te worden. De Gecommitteerdens uit de Vroedfchap tot onderzoek van dit Request verklaarden den 27 Augustus 1785 aan de Gecommitteerdens van Burgers, met hun berigt op Maandag den 29 Augustus nog niet gereed te zullen zyn, en dat dicrhalven het beleggen van eene Vroedfchaps vergadering op den dag, in welke de Gecommitteerdens der Burgers in perfoon op een befluit zouden hebben aangedrongen, onnoodig was. Egter was dit befluit vroeger gereed, en wierdt aan hen toegezonden, houdende het navolgende: „ Hun Ed. Groot „ Achtb. uit hoofde van voorgekomen om„ Handigheden en informatien uit de Provin„ cie van Utrecht , fchoon overreed, dat 3, geen Burgertwisten door bloedig geweld9 „ maar veel eer door het gezag der reden moeten bedaard en uit den weg geruimd „ worden, en na eenige verdere protefta3, tien van Hoogst Derzelver overtuiging y, van der Burgeren en der Supplianten Va„ derlandsliefde en goede oogmerken, qua„ lificeeren de Gedeputeerdens ter Staten „ Vergadering tot medediredHe ter fpoedi„ ge voortzetting van het groot befoigne, „ tot onderzoek van de propofitie van Hee„ ren Gedeputeerden der Stad Schoonho„ ven, op den 27 dezer gedaan, gedecer„ neerd, en het uit te brengen rapport deswegens ten fpoedigfien ter kennisfe van „ Hun Ed. Groot Achtb. te brengen, ten » einde als dan zodanige finale Refolutie te „ kun-  JAARBOEKEN, Augustus, i^S' i°53 kunnen nemen, als naar mate het gewip Gorinder zake, overeenkomftig de fundamen-™"*teele Conftitutie dezer Landen , tn tot „ confervatie van de Burgerlyke Vryheid, „ zal geoordeeld worden te behoren. Schiedam. Het navolgend Programma is in de Dagpapieren van deze maand bekend gemaakt: PROGRAMMA. De Leeden van de Schiedamfche Oeconomifche Burgermaatfchappy, hebben in derzeiver jaatfte Vergadering, gehouden den 15 Augustus n8y, goedgevonden ten Praemie van hondert Ducaaten uit te loven aan de geene, welke komt aan te bieden, het beste Ontwerp van Zeerechten, (leunende op G-ondwetten van Natuur en Burgerrecht, overeenkomftig de Ufantie der befchaafd/te Volken, en handetdryiende Zee - Steeden van Europa, m best gefchikt voor den Aart, en Natuur der Schiedamfche Koophandel. Wordende de geene, die naar de voorgemelde Prasmie gelieven te dingen, verzocht, hunne Antwoorden of Ontwerpen, in de Hollandfche 1aal gefchreven , voor den eerden Maart i7°7, aan den Wel Eerw. en zeer Geleerde Heer Guar* tierus Soetens, Secretaris deezer Maatf'chappy, te doen toekomen, met een verzegeld Biljet daar by , invoegen , en gelyk by de meefte Maatfchappyen gebruiklyk is. Zullende de beflooten Biljetten van alle de geene, welkers Antwoorden niet voldoende bevonden worden, ongeopend worden verbrand. Yyy 3 Schoon-  ioj.» NIEUWE NEDERLANDSCHK Schoonhoven. Schoon- Gelyk in andere Steden van Holland, 20 HovitN. js ook in deze Stad door een aanzienlyk getal Burgers en Ingezetenen den 22 Augustus een Request overgegeven aan de Vroedfchap, betrekking hebbende tot het intrekken van krygsvolk van den Staat in Amersfoort ; op welk Request dit appointement is gegeven. „ Waar op gedelibereerd zynde, is eenpaarig goedgevonden en verdaan, het verzoek van de Supplianten volledig te accordeeren , en tevens te verklaren , dat Hun Ed. Groot Achtb. op de best mogelyke wyze ter Staatsvergadering zullen trachten te effectueeren, dat aan den inhoud van het voorfz. Request worde voldaan, terwyl Hun Ed, Groot Achtb. niet kunnen verbergen, aan de goede Burgery dezer Stad te kennen te geven , dat het aan Hun niet dan zeer aangenaam is geweest, en tot groot genoegen heeft verftrekt, op nieuw wederom in de Supplianten te befpeuren een fchitterende blyk van Vaderlandsliefde en goede trouwe, geboren uit een waar grondbeginzel, en met alle befcheidenheid voorgedragen, ter hei> ftelling van de gemeene zekerheid voor de goede Burgery en Ingezeetenen der Stad Amersfoort, en ter bevordering van de lof, felyke poogingen, aangewend tot in ftand, houding van de oude Rechten, welherbrag, te Coftumen en Prasëminentien, en tot be» teugeling van eene geweldige heerschzugt van  r JAARBOEKEN, Augustus, 1785. I0*5 „,n Kr jreenes, die derzelver verheffing en Schoon. Sootheif «achten te vestigen op den on-aovw. deSa van de, zo duurgekogte Vryheid wngditVzcgend Vaderland; het welk Hun Ed Groot Achtbare op goede gronden ver„ouwen en zeker Rellen, dat in dezer Stads Burgery onafgebroken zal bevinden en beffhouwen kloekmoedige, welberaden en fïndv^stige beminnaars en voorftanders van al, wat in het zelve dierbaar is. ' Accordeert enz." Dezelfde Vroedfchap zondt. terftond1 last aan haare Afgevaardigde ter Staatvergade. ring, om den 27 Aug. dit voorftel te doen. EDELE GROOT MOGENDE HEEREN! na8r het inroepen van Troepen,, «toot jdjj V derheid der Regeering vZr Swet i\S- ken daarby plaats hebben gehaa, v pubhcqe notoiriteit zyn ; zal t met nuu«s y » rnnil pevoelen van de Heeren onze PrinciSlSleSlto i. 0* gevoelen van zoo veY y y 4  ïojd NIEUWE NEDERLANDSCHE Schoon. J}OVENf Foarftel van Schoonkoven■wegens Amersfoort. weidenkenden door de gantfche Republicq; van allen, welken , de innerlyke waarde van een Burgen van dit Gemeenebest kennen, van allen, welken, begrypen, dac , niet het Folk, om de Regenten, maar de Regenten om het Folk zyn; van allen, welken durven erkeDnen, dat het geweldadig fineren der Volkftem te Amersfoort, in der daad is een fchending van de Hoogheid van 't ganfche folk van Nederland, in wier boezem de radicale Souverai* niteit berust, en op welks naam de rel'peètiveStaten , alken by repraefentatie, hun hoog gezag uitoeffenen; het is het opentlyk verklaarde'gevoeleq van zoo vele notabele Burgeryen in Nederland, jn» wonderheid in deze Provintie; en allerbyzonderstvan een notabel aantal uit die Burgery, welke de Heeren ome Principalen ter Vergadering van VEd, Gr, Mog. vertegenwoordigen. Op grond van welke gevoelens de Heeren onze Principalen ons by herhaling gelast hebben, ter Vergadering van UwKd, Groot Mog. voor te dragen of Uw Ed. Groot Mog, met de Heeren 01 ze Principalen niet ten Uiterlten noodzaaklyk zouden oordeelen; i. Dat aan de Troepen, welke thands zig in Amersfoort bevinden, voor zoo ver dezelve op de repartitie dezer Provintie üaan, en nog niet weder mogten zyn uitgetrokken, ordres wierden gegeven, om terug te marcheren. ' a. Dat door UEd. Gr. Mog. zoodanige voor* zorgen wierden genomen , waardoor wierd voor* gekomen, dat verder geene Troepen, ter répara titie dezer Provintie, of die der Generaliteit ftaan» de, of hulptroepen van dezen Staat gebruikt worr den tegen eenige Provintie, Steden, Burgeryen 4 pf Leden van dien, 3. Dat dour UEd. Gr. Mog. in deze crjtiecoue tydsomliandigheden zoodanige nadere oepaljn, gen omtrent de Patenten wierden gemaakt, waardoor de Troepen niet, dan op uitdruklykbevelyan fEd. Gr. Mog., tot binnenlaqdfëhq expediticn Worden geëuiploieerd, Dit  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. Ï057 Ditvoorftel van Schoonhoven wierdt ter Schoon vereaderinge der Staten door de Heeren de hovew Gyzelaar.vanWyn, Pielat, de Kempenaar, en Bylevcldt, wegens defteden Dordrecht, Gouda Schiedam,Alkmaar en Purmerende, ten fterkfte onderileund, zo dat deze zaak wierdt eommisforiaal gemaakt aan het groot bejogne, B H I E L L E. De Meerderheid dezer Stads Regeering heeft den 27 Augustus 1785 het navolgend befluit genomen; h . ,, Is goedgevonden en verftaan, de ttee„ ren Kapiteinen van de Burgery dezer Stad , te gelasten, zo als gelast worden by de\ zen, om, na ouder en onafgebroken ge\ woonte, hare refpective Manfchappen, \ tegen de aanftaande Wapenichouw, na\ der te laten aanfpreken, van te comparee\ ren met Oranje Cox ar des , op de boete \ van vier zilveren Dmatons, by ieder Bur' ger te verbeuren, aUe zonder Oranje Col, carden op de Wapei ifchouw zal verfchy' nen: en zal Extraft dezes gegeven wor„ den m ieder Heer Kaptein der Burgery „ dezer Stad, om zig d aar na te reguleeren. „ Waar tegen door d e Minderheid van de Regeering der ftad Briefte aan Hun Ed, Gr. Mog. een Request overgegeven is, inhoudende klagten; dat de Meerderheid van dezelfde Regeering heeft k uunen goedvinden, aan hunne Burgers te ordonneren, Vrydag op de gewoonejaarlykfche* Vvapenfchouwing moeten komen met Oranjt Strikken ot Co- Yyy 'ar'  ios8 NIEUWE NEDERLANDSCHE Briel- curdes op de Hoeden , op eene boete van tE« vier Ducatons in plaats van één Ducaton, zo als gewoon is, voor die weg blyft, te verbeuren. Waar op Hun Ed. Groot Mog. befloten hebben, provifioneel op het Request te appointeeren lurcheance van de Wapenfchouwing voor de Burgery van den Briel; en 't Request gefield in handen van de Meerderheid der zelfde Stad, om te dienen van bericht, en daar na verder te gebieden, zo als het behoord." ALKMAAR. Ook hebben in deze Stad 316 Burgers en Inwooners den 23 Augustus 1785 ter kamer van Burgemeesteren door 3 Burgers een Request doen inleveren , ten einde van wege deze Stad ter Staatsvergaderinge dezer Provincie mogt worden voorgefteld, voor eerst, dat het krygsvoik, ftaande ter betalinge dezer Provincie , ten fpoedigfte uit Amersfoort wierde te rug geroepen. Ten anderen, dat den Stadhouder worde aangefchreven , dat hangende de raadplegingen van Hun Ed. Groot Mogende over de Patenten, geen Patent verleend worde aan Krygsvoik, ter repartitie van deze Provincie ftaande, dan mee voorkennisfe, en byzondere lastgevinge der Staten. Daar waren maar twee Burgemeesteren vevgaderd, de Heeren van der Mieden tnPaludanus, welken antwoordden : „ Dat Burgemeesteren het adres ten „ fpoedigfte in de Vroedfchap zouden bert zor-  JAARBOEKEN, Augustus, 17*5. IC59 ' zorren; — dat insgelyks overtuigd wa- Alk" renbvan'de onwettigheid der demarche, - maar. " dat de Regeering dezer Stad altoos geil toond hadt, genegen te zyn, om de geufurpeerde militaire magt te fnuiken, en dat zulks inzonderheid hadt getoond by gelegenheid, dat de Generaal Major van „ der Hoop deswegens binnen deze Stad ,, een groote rol fpeelde, — dat voorts „ Burgemeesteren aan het verzoek het meest „ mogelyk appui zouden geven." Het Request is vervolgens den 25 Augustus gebragt in de Vroedfchap , en daarop befloten, last te geven,om ter Vergadennge der Staten een voordel te doen, overeenkomftig aan het gedaan verzoek, ten ware die zaak door eene voorzittende Stad mogt worden voorgefteld, in welk geval de Heeren Gedeputeerden zyn gelast, zodanig voorftel ten kragtigfte te onderfteunen. H E U S d E N. Omtrend 100 Burgers hadden een Request getekend en aan de Regeering overgeleverd nopens het intrekken van krygsvoik in Amersfoort : welk Request de Regeering dezer Stad aan de Staten verzonden heeft met dezen brief: EDELE GROOT MOGSSDE HEEREN! Door een aanzienlyk getal van onze Burgeren en Ingezeetenen, aan ons heden gepr<- imiteert zynde, het hier inne geflooten R-eQ.u^»  ioöo NIEUWE NEDERLANDSCHS Heüs- hebben wy niet geaarzeld, uit hoofde van het be« »en. 'aDë ^er zaake , daar in voorkomende, aan derzelver verzoek en bülyk verlangen te voldoen, en het zelve, zo veel in ons is, by U Ed. Groot Mog. te appuieeren, zo ais wy de vryheid neemen bovengemelde Request op de eerbiedigde wyze met ons Appui en Voordragt, ter ta/el van U Ed. Groot Moe. te brengen; Met alle den eerbied , die wv ü Ed. Groot Mog. verfchuldigd zyn, doch teffens ook met al. Ie den ernst, d e Vrye Volkeren betaamd, folliciteeren wy, d»t U Ed. Groot Mog. aan de begeerte der Requeitranten dermaate efficacieus gelieven te voldoen, als met de hooge wysheid van U Ed. Gtont Mog. en de Souvereiniteit dezer Provintie meest bellaanbaar zal zyn. Waar meede wy U Ed. Groot Mog. beveelen in Gods heilige befcherming, en onder toebeede van eene gelukkige Regeering de eer hebben ons te noemen. IDELE GROOT MOGENDE HEEREN! Uw Ed. Groot Mog. Ootmoedige en Ge-hoorzaamfte Dienaaren. Heusden den 23 Augustus Castekin, Dros/aard, Bur,7^J* gemeesteren en Schepenen, , Regeerders der Stad Heusden. Ter Ordonnrntie van dezelve. (was getekend) F. C. T R O M E R. ZEE*  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 106I ZEELAND* Middelburg. On de Ordonnantie over het middel van MaVExue, of regc van uitvoer v?n goede-oelzv^de de betaling van den roden Pen-aua* nn|, door alle perfonen, die buiten deze S of derzelver grondgebied met 'er woon vertrekken, is den i3den Augustus 17Ó5, door den Ed. Achtbare Magiftraat dezer Stad, gemaakt de volgende Ampliatie. Is goedgevonden en verftaan, tot Elu„ cidatie en Ampliatie van het 1 ide Articul der Ordonnantie, op den sgften Februa" %ri7^ , by Hun Ed. Achtbare op de " nvordering van het recht van Exue geel mlneerd , te verklaren , gelyk gefchied " by dezen: Dat niet alleen niemand van " den vrydom van het eerfte Lid van het !' voorfz. Artikel vermeld zal mogen jouisfeeren, dan alleen die geen, die woonagtig zyn in zodanige Plaatfen of Steden, afwaai geen recht van Exue, of diergelyk ' recht onder een andere benaming , fpe" ciaal van de Burgers dezer Stad gever; derd wordt, maar ook dat voldoende „ moeten worden aangetoond , dat ^een l diergelyk recht in zodanige Steden 01 Plaatfen, bevorens in 'tgeheel of tendee-  ros* NIEUWE NEDERLANDSCHE Miu- a, le gevorderd nog bekend geweest is, en del- 9i dat dienvolgens tot het genieten van den dühg. ^ voorfz. vrydom, geenzints voldoende zal 5, zyn , indien de Magiltraaten of Regee„ ringen van al zulke Steden en Plaatfen, daar het meergenoemde recht tot dien tyd „ genfiteerd geweest is, kwamen te decla„ reeren, dat hetzelve aldaar door de Bur„ gers en Ingezetenen dezer Stad, voor „ het vervolg niet meer zoude worden ge„ vorderd s en zulks alleenlyk om daar door in een plaatsgrypend geval, de dezerzyd>3 fche invordering van dit recht, van hun)3 ne Burgers of Ingezetenen te ontgaan. „ Wordende eindelyk by hernieuwing en ,,. Ampliatie der bovengemelde Ordonnantie, „ de Heeren Weesmeesteren en Ontvanger „ van het Collateraal by dezen verzogt, en den Griffier van het Comptoir van Finan„ tie en Conlignatie, mitsgaders de Nota9J risfen en Vendumeesters vermaand en gelast, den Ontvanger van de Exue ken3> nis te geven, van al 't geen hun omtrend dit recht voorkomt, byzonder in geval van ErfFenisfen, terwyl mede de Heeren 33 Bewindhebberen van de Oost- en West„ lndifche Compagnien verzogt worden, zulks aan hunne refpeélive Boekhouders „ te willen aanbeveelen. Goes,  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1603 G o e s. Den 6 Augustus wierdt de navolgende Goes. Publicatie afgekondigd: "Ourgemeesters en Raden, lRegeerders der Stad Public. i3 Goes, doen te weten: dat op den \6 ü& nopens de laastvorige maand, in Hunne Vergaderinge door Schutte den Heer voorzittenden Burgemeester is voor ge rye enz. Sagen een verzoek aan zyn Ed. fchriftelyk overcebraet, van den volgenden inhoud: 6 ,, üm'me het geheugen van den Heer Burgenjester niet te fatigueren, word aan zyn Ed. door ófncJeren en Directeuren van het Genoodchap de Vrvheid, ten Zinfpreuk hebbende, Deze te%er2nWy\ verzogt^n Ed Achtbare «bet imiable onder het oog te houden, ^t de algemeene ftem der Leden van het voornoemde Genoodfehap, by het doen hunner rekening.was,.dat Hun Ed. Achtbare op het aller lenendemiddelen zouden gelieven beramen tot het weder n trein brengen der Schutteryen, verzeld met alle zoodanige Voorregten als een Vry Burger en Schu ter wel eertyds hebben genoten, uit welke Schu... terven proflueerd de bewarmge van hunne »taa, doi de zoogenaamde Burger Wagten te vernp* fen , op dat de goede Ingezetenen by tyde van rup. tïïè (datGod verhoede)zouden weten, waar heen ïch te wenden, onder Conditie en Voorwaarde ïogt nsTdatde tans fungerende Burger Officie, ren zich fort en fterk zouden maken m den Wapenhandel en Commando van dien, wordende aan zoodanige die hier toe niet mogten gene«en of bekwaam zyn, verzogt door intercesfie van Hun Ed. Achtb., hunne dembfie te nemen, op dat er bekwamer perfonen zouden kunnen worden aangefteld, tot voorkoming van alle verwarring in een opkomend tumult. En ingeval  icé4 NIEUWS NEDERLANDSCHE Goes. Hun Ed. Achtb., die alle Vaderen des Vaderlands moeten zyn, na onvermoeide viyt en aangePublic, wende pogingen hier toe niet konde geraken, twpensds en in het verzoek van ons Edel Genootfchap ten Schutte- vollen Hagen , zo bieden aemelie Officieren, rye enz Direéteuren en verdere Leden, na bekomen van onvoldoenend berigt, van het eerde Lid van Hun propofitie, zich aan, om by voorvallend oproer, Hun Ed. Ach b., en de goede Burgery, mee huïi Corps te befcheimenen bewaren, verzoekende in ftaat te mogen worden gefield, om voof den Stadhuize te vejfchynen, en aldaar, plegtig, ingevolge den waren zin en en meening van alle de Genootfchaps Leden , aan Hun Edele Achtb* hnlde en trouw te zweren, op dat geen kwaaddenkend Mensch hoegenaamt, zich zoude vetme* ten om te durven zeggen, dat zulks alleen by bloote klanken en aanbod was gebleven." Dat Hun Ed. Achtb. het bovengemelde gefchrift en de zaken daar by voorgeflagen, hebbendegeëx* amineert, met dien ernst, als het gewigder om* Handigheden, waar in de Stad en Burgery zich tegenwoordig bevind, van cordare Regen ten vor* dert, goedgevonden hebban aan de verzoekers te doen toekomen het navolgende provifioneel antwoord; (Qehoord zynde het Rapport der Heeren Regee* ^ rende en Oud - Burgemeesters, benevens de Secrvtarisfen, ingevolge Hun Ed, Achtb. Refo. lutie van den 16 der Laastvorige maand t geëxamineerd hebbende het verzoek, uit naam van Officieren en Directeuren van het Genoodfchap zig noemende de Vryheid, en tot Zinfpieuk genomen hebbende deze befehermen wy, tot het in train brengen v-n de Burgerwagten ter bewaringe var de Stad; is goeigevonden en verftaan te declareren; dat Hun Ed. Achtb. voer als nog geene redenen gevonden hebben, om de* «e last i aan de goede Burgery te moeten opleg* geü,  JAARBOEKEN, Augustus, tjé* io6j gen, dewylde Bargerwagten binnen deze Stad GoËS, (fchoou het lighaam van de drie Schutteryen altoos voltallig is gehouden) nooit in dadelykefunc- Public* Aie zyn geweest, dan in tyden van vreeze voor nopens di vyandelyke invallen of van inwendige beroerten: Schuttedat ten aanzien van het eerde, alle verzekeaing,^ enz* fegeven is, dat gedurende de onderhandeling te 'arvs, over de difTerenten tusfchen Zyne Keizevlyke Majeftit en de Republyk, geene vyandelvkheden zullen worden gepleegd, terwyl Hun Ed. Achtb. te veel vertrouwen ftellen op de geneigdheid der goede Burgery voor de publylte Rust en Ordre, om voor inwendige beroerten ee* nige vreeze te hebben. . Dat voorts Hun Ed. Achtb. niet begrypen wat de Verzoekors bedoelen, met alle zoodanige Vwrrechten, als een Vry Burger en Schatter wel eeityls hebben genooten; dewyl zy niet anders weten, ot de Burgery dezer Stad geniet nog heden, m alle volkomenhn'd, die Vryheid en Voorrechten, welke de Wetten en de Conftitutie der Regering aan dezelve verzekeren, en welker befcherming Hun Ed. Achtb. altoos onder hunne dietbaarlte pligten hebben getekend: Dat boven dien Hun Ed. Achtb. in derzelver beftier, beftendig gewoon zyn, het genoegen van yder welmeenend Ingezetenen, in overeenkomst met gemeene welzyn, in het oog te houden, ert op allerlei gepaste wyzen te bevorderen; en dat zy nu wederom een odenbaren blyk willende geven, hoe zeer zy. in zaken , waar in de Burger een onmiddelyk belang heeft, met derzelver ware geneigdheid rrag* tett te raadplegen, mitsdien hebben goedgevonden , de finale dispofitie op het verzoek van het Genoodfchapom.de Burgerwagten op te ngten, provinfioneel aan te houden, tot dat op eene ontwyffelbare wyze zal gebleken zyn, of de inclinatie van het Genoodfchap,( 't welk doch maar een klein gedeelte uitmaakt van de Burgery, dié" in Raat is om de Wapenen te dragen) overeenZ % % Refflt  ïo66 NIEUWE NEDERLANDSCHE Gok». Public, nopens dt Schutte rye enz. ftemt met de inclinatie der geheele Burgery, immers van de meerderheid derzelve, waar toe ten fpoedigften een bekwamen weg zal worden ingeflagen. Dat hun Ed. Achtb. dienflig geacht hebben, dezen toedragt van zaken onder het oog van de ganfche Burgery te brengen; en dat vervolgen* ten einde een volledige en ontwyffelbare kennis te bekomen van de ware meening en neiging der Burgery, Hun Ed. Achtb. hebben goedgevonden by deze op te roepen , alle de Perfonen , die in ftaat zynde om de Wapenen te dragen, en tot bewaring van de Stad, in cas van nood, te kunnen dienen , reeds onder één van de Zes Schuttercompagnien dezer Stad zyn opgefehreven; te weeten, de Twee Compagnien van de Schuttery De Ed. Hand Boge op aanftaande Donderdag, zullende wezen den elfden dezer Maand, 's Morgens ten 9 uren; de Twee Compagnien der Schuttery De Ed. Voet-Boge ten zelve dage, 's namiddags ten z uren; en de Twee Compagnien der Schuttery De Ed. Busfe, ten gemelden dage 's avonds ten 5 uren. Dat de voorfchreven Compagnien aldus vergaderd zynde aan yder man van dezelve, die praefent is, hoofd voor hoofd, door één van de Burger Officieren, in prsfentie van Vier Gecommitteerden uit Hun Ed. Achtb., zal worden afgevraagd : of Xy noodzaaklyk oordeelen, tot bewaring fan de Stad, dat de Burgerwagten wederom moeten worden opgerigt ? Dat Hun Ed. Achtb. de meerderheid van de gevoelens gehoord hebbende, als dan een finaal befluit zullen nemen, zoodanig als zy tot handhaving van rust en veiligheid het gefchikfte zullen oordeelen. Dat ook, ingeval de Burgerwagten wederom worden opgerigt, HunEd. Achtb. gaarn zullen zorg dragen, dat met overleg van den Burgerkrygs< raad, vaste fchikkingen worden beraamd, zoo om  JAARBOEKEN, Augustus, 17Z5. 'om deze Eurgerwa»ten altoos beflendig te doen blyven, als om de Officieren en Burgers, die nog niet geëxerceerd zyn, te noodzaken, zigonder hunne Compagnien vlytig in den wapenhaodel te doen; öeffenen, ten einde daar van, in 't vervolg; beter gebruik moge gemaakt worden, dan gedaan is van Hun Ed. Achtb. Refolutie en Publicatie van den 1 a Eebruary dezes Jaars, by welke van Stads wege drie bekwame perfonen waren gefield, om de Burger Compagnien in de Wapenhandel teoeffenen, doch wier aanftelling is onnut bevonden * om dat zeer weinige Burgers genegenheid toonden zich daar van te bedienen &c. ( was getekend) ANTONIE OSSEWAARDE. Hier omtrend is nog nader den 2.2 August rus deze Publicatie beraamd en afgekondigd : Burgemeesters en Raaden, Regeerders det Stad Goes, doen te weeten: dat Hun Ed. Achtb. by Publicatie van den 6 dezerMaand* aan degoede Burgery hebben te ftennen gegeven het verzoek vah eenige Burgers, zig noemende Officie; renen Directeuren van het Genoodfchap de Vryheid , totZinfpreuk hebbende Dezen befchermenwy, welk verzoek tendeerde tot het zoogenaamd iö trein brengen der Schutterye en de bewaring van de Stad door de Burgerwagten; dat in dezelve Publicatie ook is geïnfereerd geweest het provi lioneel antwoord van wegens Hun Ed. Achtb. or. dat verzoek gegeven, en dat wyders ingevolge van dat antwoord, zyn opgeroepen alle de Terfoonen in ftaat om de Wapenen te draagen et tot bewaring van de Stad in tyd van nood te kun aen dienen, mitsgaders onder één van de zes 2zz ?, Schut Góe§. Ptiblc wpens de Schutterye tnz. >. 1'  io68 NIEUWE NEDERLANDSCHË Goes Schutters Compagnien dezer Stad opgefchreven; aan welke Perfoonen Compagnies wyze VergaNaderetlerd zvnde, hoofd voor hoofd, door de BurPublic. ger Officieren en in Pradentie van vier Gecomêmtrend muteerde uit Hun Ed. Achtb. is afgevraagd: Of dezelfde zy noodzakelyk oordeelen tot bewaaring van de Stad , zaak. dat de Burgerwagten wederom moeten worden opgerigt 7 . , . ^Dat deze afvraaging in order zynde argeioopen, Hun Ed. Achtb. vervolgens nodig geoordeeld hebben, aan de goede Burgery bekend te maaken, dat uit de opneeming der Hemmen van de gecompareerde Manlchappen gebleeken is, dat ruim drie vierde van dezelve zig verklaard hebben tegen het optellen van de Burgerwagten. Dat Hun Ed. Achtb. hier door verlterkt zynde in derzelver gevoelen , dat 'er geene redenen gevonden worden, waarom de lalt van ter Wagt te trekken tegenwoordig aan de Burgery zoude moeten worden opgelegd, als nu goedgevonden hebben finaal te verklaaren, dat zo lang er geene meerdere redenen zyn, ('t welk God verhoede,) om vreeze te hebben voor de veiligheid der Stad, de Burgers en Ingezetenen zig gerust kunnen houden , van tot geen dadelyk Wagthouden geroepen of genoodzaakt te zullen worden. Dat nogtans Hun Ed. Achtb. in aanmerking nemende de lust van verfcheide Burgers en Ingezetenen , om zig in den Wapenhandel te oeffenen, dezelve in 't minde niet willen verhinderen, maar zeer wel mogen lyden, dat daar in worde gecontinueerd, mits zulks gefchiede op eene wyze, die de Conftututie van de Stad van alle oude tyden aan de hand geeft, te weten onder de Schutters Compagnien, waar onder zodanige Perfoonen behooren, en onder de Officieren, die uit een van drie Schutteryen over dezelve zyn gefteld. Dat hier door een iegelyk gelegenheid, hebben» de om zyne liefhebbery tot den Wapenhandel te oef-  IJAARBOEKEN, Augustus, 1785. IQ69 effenen Hun Ed. Achtb. mitsdien1 verwagten, Goes. dSa d'e Publicatie dezes, t^^f^ Nader, pen of andere gewapende zamenkomften van Bj |eis en Ingezetenen binnen ^roerenhaare d- 7 «Trfclaïe? met geen onverfchillige oo-zaak. Jèn te zulS nz.enToafeenigelnwoonders. van dl Stad zig onder andere Vaandels vereenigen dan onde? die van Schutters Compagnien , waar toe een ieder behoord en is opgefchreven , of ee^TeldSkeM gebruiken tot onderfcheiding van de andere Burgers en Schutters: Als het weiK Mnn Fd Achtb. befchouwen, van zeer gevaarSS gevolgen te zyn voor dé publieke. rust van de Stad voor de vreedzaame zamenleevmg , en •t onde hng vertrouwen van Regenten en Ingezetenen! waar door de Braave Burgery dezer .stad zi2 al oos voorbeeldig en beroemd heeft gemaakt. Z 4n op dat niemand"hier van ig^ntie «oude prïïendeeren, zal deze worden ^^f>^ den druk gemeen gemaakt en alomme geatti- geerd. Aldus enz. UTRECHT. Utrecht. De Vroedfchap der ftad Utrecht heeft by eene Publicatie, beraamd den 21 July , enden 28 afgekondigd, aan de Burgerye medegedeeld een Concept-Reglement, roerende de beftelling der Stads - Regeering, hetnomtneeren en eligeeren van Raden tn de Vroedfchap Burgemeesteren en Scheepentn, mitsgaders de ereiïtie en introductie v&n een ges Zzz 3 >r Arillocratifcbe rechtspleging, het zy dan door de uitfpatting eener woefte menigte, betuigende de ondergetekende by alles wat hun dierbaarst is, dat zy met verzaking van alle eigebelang, mee deze hunne Verbintenis alleen 's Lands welzyn beöogen. Aöum Utrecht den 15 Juny 1785, In de Dagpapieren dezer maand heeft men ook- het volgend berigt gelezen: De Qndergetekendens gezien hebbende in een zeker periodiek gefchnft: De Vrye Nederlander  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 107f der No, 16. te Utrecht uitgcgeeyen wordende, TJ» twee naamlooze Brievn, waar by derzelver Schry- trecht vers het zo bekend Üngulier gedrag en lysthema van den Heere Rentmeester Mr. J Burman, ten Bekend* opzichte van de goede zaak der Utrecntfche Bur mak.van gery, op eene wyze, welke tot hier toe niemant , H«pe«i laat liaan de Heer Burman zelve, openlyk heeft t' Hoen. ondernomen, nu van achteren zoeken te coloreren, en daar tegen de Ondergetekendens allerhatelvkst voor te dellen, verzoeken zy Ondergetekendens de gemelde Brieffchryvers by derzelver wonderbaaren moed, noch de cordaatheid te voegen om zich by Naamen bekend te maaken , en alzo derzelver ter nedergeltelde geftand te doen , als wanneer de Ondergetekendens hen behoorlyk zullen antwoorden, terwyl zo lange aan dit billyk verzoek der Ondergetekendens niet voldaan word, zy zich op geei-e naamlooze Apologien voor voornoemden Heer Burman of eenige hatelvke befchuldigingen hun waards verkiezen in te laaten, te minder, daar de Ondergetekendens het steen zy gedaan hebben, voor de vuist en wel ten genoegen van het weldenkendfte, bedaarde en dooriichtigfte gedeelte van het Publiek, zo zy bevinden , met hunne naamteekening openlyk hebben bekragtigd. De Ondergetekendens znllen verder hier by alleenlyk noch voegen, dat zy van den 200 Vnheid en Vaderlandlievende Redaólear van het opgemeld gefchrift niet hadden verwagt, dat hy, na zich zeiven niet zeer gunftig over de zaak in Quasftie uitgelaaten te hebben, eene zo tegenftry dige onheufchbeid zoude begaan, waar door men tnogelyk tot der Ondergetekendens leedwezen op hem zal toepasfen, dat hy een Splinter in een anders oog zoekt te vinden, den Balk in zyn eigen niet pfstwarende. Utrecht den 23 July 1785. J, C. HESPE en P, 'THOEN. Te  j«7« NIEUWE NEDERLANDSCHE tj- Te Wyk by Duurftede heeft de Meerdertrecht heid der Stads Regeering tegen de Minderheid met ééne ftem, den 27 Juny 1785, voor zo verre het ftedelyke betreft, en noodig geagt wierdt, ter regeling van de Huishoudelyke bezwaaren , zig ontflagen van den eed, op 't Reglement van 't jaar 1674 gedaan; latende egter het zelve Reglement, voor zo verre het betrekking heeft op het Provinciale, in deszelfs waarde. Wanneer hier van ter Staten vergadering, door den Afgevaardigden van Wyk , den Heer van Os/enberg, wierdt kennis gegeven , beklaagde zig de Ridderfchap over deze eigendunkelyke handelwyze, en verklaarde die Regenten, welke te wyk tot zodanig befluit hadden medegewerkt, onbevoegd, om, of de vergadering der Staten, of van Gedeputeerde Staten, zo lang het tegenswoordig Reglement nog niet wettig was vernietigd, by te woonen. De ftad Utrecht nam dit befluit der Ridderfchap over. Inmiddels wierdt by de drie Leden van Staat befloten, eene Commisfie van drie Heeren, uit ieder Lid één te beramen, ten einde aan die van Wyk de onregelmatigheid van dezen flap onder het oog te brengen, en naar den toedragt der zake , dien aangaande , als mede naar de buiten provinciale aanvoerders derzelver(*), on- (*) Men berigt ons. dat hier zou gezien worden op de Heeren F A. van dn Kemp, Mennoniet Kerkenleeraar te Leyden , en P. Chajlelein , Secretaris van 's Lands üniverfiteit te LeyJen, en Schout van Leyderdorp, welken beiden Hoplieden zyn, ieder van eene Compagnie, in de ftad Wyk.  JAARBOEKEN, Augustus, I7«f- i°77 onderzoek te doen. De Heer afgevaardigde Uvan Wyk heeft zig geduurende deze raad- tracht plegingen, buiten de Raadkamer gehouden, en wierdt vervolgends door den Secretaris van Staat verzogt, zig te willen atvvezig houden, als behoorende tot die Meerderheid der Wykfche Regeeringsleden, welke zig van voorgern. Reglement dadelyk hebben ontDagen. Wanneer den 16 July , het genoegzaam getal Regenten te Wyk niet by eikanderen vergaderd was , wierdt wel geraadpleegd, of men de Publicatie der Staten nopens de Requesten, van den 6 July 1785 hier boven gemeld , wel zoude afkondigen: zulKs wierdt tot den 18 July uitgefteld; wanneer egter de Vroedfchap met meerderheid van Remmen tot die afkondiging heelt beiloten; , gelyk die dan ook dien zelfden namiddag Eog ten overftaan van den Hoofdofficier en Scheepenen verrigt is. De Burgemeester C. Haantjens hadt zig met alle mogelykheid tegen de afkondiging dier Publicatie verzet, en den 21 hebben de Geconftitueerden en Gecommitteerden uit de Schuttery daar tegen een uitdrukkelyk Protest ingeleverd. Den 1 Augustus wierdt aan den Heere eerfte Burgemeester ter hand gefteld en deor zvn Ed. ter vergaderinge van de Vroedichap ingediend een Adres en Protest van 36^Gecommitteerdens derBurgeren uit de 8 Schutters - Compagnien dezer Stad; gelyk mede te zeiver vergadering werdt Wkv«dj»j  ic-78 NIEUWE NEDKRLANDSCHÉ' U adres van de Geconftitueerden van ïzi^Büt.trechtgers en Ingezetenen dezer Stad, (benevens omtrend 400, die zier daar by gevoegd hadden. ) Het eerfte wierdt den 1 Augustns in handen gefteld van Heeren Burgemeesteren • om de qualificatie der Onderteekenaaren te onderzoeken, hoe verre de 16 Gecommitteerden volgends rechten bevoegd waren, om in naam van hunne Committenten, zodanig een Protest in de Vroedfchap in releveren. Na het fcheiden van den Raad den i Augustus , deden Heeren Burgemeesteren door den Deurwaarder Gaukes 4 van de 16 Gecommitteerden ontbieden, om ten half 5 uuren voor hen te verfchynen, zo als zulks op 't Stadhuis, ter groote Secretary van ftads Politie gefchiedde : wanneer dooreen der Secretarisfen, kennis gegeven wierdt aan gezegde Gecommitteerden met aandrang, op eene mondelyke opening omtrend de qualificatie; dat dezelve niet in de vereischte orde was , en dus nader bewys noodig hadt. Hier op antwoordde de Commislïe, „ dat de qualificatie om in naam van 8 Schutters-Compagnien op de belangens der Burgery agt te geven, en alles uit te Voeren ,> wat de tyd en omftandigheden omtrend dezelve vereisfehen, door de refpe&ive Sergeanten der Compagnien op hen gegepasfeerd was, op uitdrukkelyke last hunner onderhorige Schutters, en van zo veele wagtvrye uit de refpe&ive Wyken, als 'er by voorkomende gelegenheden zig by deze Schutters gevoegd hadden: waar op door den  JAARBOEKEN, Augustus, 178 5« 10 f? den Secretaris van Voorst werdt aangemerkt, UJalzuik eene qualificatie, door de Sergean-™*™* ten in naam van hunne Schutters gefasjeerd, niel legaal genoeg was; hetwelk ten gevolge hadt dat Burgemeesteren en Oudburgemeesteren , metêde Commisfie uit Gecommitteerden over een kwamen, om een nader en wettiger bevvys van de qualificatie taa moest. De vergaderde Burgers, niet voldaan over deze weigering , en ten uiterften gezet op de afdoening van een punt, waar toe zy zig expres verledigd hadden, gaven de Deputatie in last, om zich met den eerften naar de bovengemelde Vergadering te begeven, en by de twee Burgemeesteren by herhaling aan te houden op de extraordinaire Vergadering van de Vroedfchap, met uitgedrukte last, om , uit naam der vergaderde Burgers , Hun van Hunne RaadsplaatzeA vervallen te verklaaren, zo wanneer zy wei. gerig bleeven, om aan het bovengeftelde ver* zoek te voldoen. Het  JAARBOEKEN, Augustus, 1785» 1083 Het gevolg hier van was, dat de Burge- Umeesteren de Vroedfchap tegen t* uuren trecht extraordinair op den eed liet vergaderen, en dat by deze vergadering befloten wierdt, 1 de qualificatie van de 16 Gecommitteerden voor wettig te verklaren, waar van ook, zittens Vergadering, door den Secretaris kennis aan de Deputatie gegeven is: waar op deze Deputatie uit naam en op expresfe last van hunne Principalen, door den Secretaris aan de Vroedfchap liet verklaren , dat de vergaderde Burgers , nog daar boven , tnfleerden om te mogen weeten , ivat de dispojt'tie van dt Vroedfchap was omtrend het op gisteren ingeleverde Protest; als wanneer,—* op Rapport van Heeren Burgemeesteren en derzelver advys, dat de Vroedfchap te. comparitie der bovengemelde Burgeren en Inwoneren zoude kunnen houden voor een plegtige erkentenis van dezelven, aangaande de Commisfie en qualificatie van 16 Gecommitteerden uit de 8 Burgercompagnien, te meer , daar reeds verfcheidene malen Requesten op derzelver naam waren ingediend en aangenomen, - daar mede overeenkomftig beiloten wierdt: „ om de Onderteekena„ ren van het bovengemelde en hier na vol■ gende Adres en Protest te erkennen als Gecommitteerden van een aantal Burgeren l uit de 8 Burgercompagnien , en om het ' voornoemde Adres en Protest in 's Vroed" fchaps Notulen te infereeren." Van weik befluit eene verklaring door een der Secre'arisfen onderteekend, aan voorzeide GecomAaaa a mit-  ioH NIEUWE NEDERLANDSCHE U- mitteerden wierdt ter hand gefield: terwyl trecht inmiddels, op voorftel van den Heer OudBurgemeester Berger, geraadpleegd wierdt, of niet, ten genoege der Burgery, zoude kunnen goedgevonden worden, de Publicatie van den 21 July in te trekken, en buiten kragt te Rellen. En fchoon wel, voor als toen, begrepen wierdt, dat volgens orde, daar op niet volkomen konde beiloten worden, werdt egter vastgefteld, om daar over , des anderen dags, de Vroedfchap, op het gevvoone uur, by continuatie der extraordinaire befchryving van 126 Mai, jongstleden , te beleggen: gelyk dan .ook in de vergadering den 2 Augustus daar toe, overeenkomftig het voorftel, beiloten, en de intrekking der voorzegde Publicatie , door middel van eene nieuwe, gefchied is. De Burgery ten getale van omtrend 2000 vergaderd, van 't een en ander omtrend half 2 uuren kennis ontvangende, fcheidde daarop onmiddelyk, en ging elk naar huis. tiet evengemeld Adres en Protest der Gecommitteerden was aldus ingerigt: Aan de Edele Groot Agtbnre Heeren Burgermeeiteren tn Vroedjchuppender Stad Utrecht. /Gecommitteerden van de Burgers uit de agt v-* Schutterco.Tipagnien dezer Stad , met het uiterfte leedwezen vernomen hebbende de telkens door de Meerderheid der Vroedfchap na den ri Maart genomene Refoiutien, door welke de brave Burgeren en Ingezetenen, in het main- tinee-  JAARBOEKEN, Augustus,I7#* IC85 tineeren hunner Regten cn Privilegiën, tr.eue- h hk gepsajudiceerd worden, en wel voornaamem trecht. )VK cle tnans gearresteerde e» gevigeerde Pubhcatie ten geleide van het provt/ïoneel beraamde Re- Mr. en yeetingreelement, Behelzende, dat, indien de goe- Ptot.van de Burgets en ingezetenen enige gegronde beden- Gecom kingen op het voorn, proviponeel gearresteerde enm\{teeid. geaffigeerde Reglement moeien hebben, zy vermaand % orden , dezelve, met reden bekleed, in gefchriften ge/leid en ondertekend enz- binnen veertien daeen na het doen van gemelde Publicatie, ter Secietan van dezer Stads Politie verzegeld owtebrengen, zonJer dat daarby eenige Procuratie of Qualificatie word peadmitteerd , om quafie een yder vryheid te geven' om de Vroedfchap van zyne byzondere begrippen teinjormeeren; wordende tefens een ygelyk gewaarfchoud , zyne Confideratien binnen de tyd van veertien dagen'optegeven, zullende hy anders gerekend worden , in het voorfchreven provifioneel beraamde, omtrend, het Rege'eringsiedement, genoegen te neemen, en fiilzwygencte te confenteeren, — Vinden zig onvermydelyk verpligt, gebruik te maken van de hen gedemandeerde Commisue, welke voonaamtlyk is Urekkende , om op de beImgens der Burgery agt te geven, en alles uittevocten, wat de tyd, of de omfiandigheden omtrent dezelve vereisfehen. De Ondergetekende overwogen hebbende, hoe het Volk voor eenige jaren kennis krerg van de publieke zaken, van de waare gelteldheid zyns Vaderlands , zyn eigen waardy begon te gevoelen, de tyranny zogt te vernietigen, en aan het Va • rierland etne waare Republikainfche gedaante te „even. ■ Hoe hetzelve zig daarop wapende, en de handen in een floeg, om in Raat te zyn, van de wettige Regeeringe te behoeden, en de Burger Regten en Vryheid tegen alle inbreuken met goed en bloed te l eveiligen. Hoe de harmonie en onderbng vertrouwen plaats hadden tusfchen de Regcering en het Volk. Welke Aaaa 3 *>a-  jcS6 NIEÜWE NEDERLANDSCHE U- TRECHT Adr. en P> at.van Geeom viitteerd. onderhandelingen men in derzelver byeenkomften zag maken, —— hoe men in dezelve over hec weizynven bet Vaderland fprak, —«— welke ont. werpen men onderling maakte, om de Regeering, en daardoor het volk van de kluisters teont. lasten, met welkezy door de Stadhouders willekeurig gebonden waren, -r Welke remoftrantien men voorfloeg , welke door het beste gedeelte van het Volk moeiten gedaan worden, orn daardoor vooreerst de Regeering van de flaafiche banden te ontheffen en daarna verder hunne eigen Vryheid te herltellen. — Hoe dit alles door de Regeering als de Volkftem wierd aangemerkt, al waren die remonftrantien door niet meer dan 304 Burgeren ondertekend. — Hoe de Burgery, "en maar de Burgery alleen, daardoor de Regeering in haar wettig gezag herfteld heeft. De Ondergetekenden, verder overwegende, wat het gevolg geweest is van alle deze nuttige' en heilzame pogingen —- Hoe de Burgery alken fchynen, veranderd te zyn van Meelters, welke hun nog harder drukken , dan zy onder het juk der Stadhouders gedrukt zyn. — Hoe het Volk, nadat het alles had aangewend, om de Regeering te bevryden, nu het op zyn eigen Regteu en Vryheden aankwam, alle wegen zyn benomen, om tot dezelve te geraken. — Hoe deszelfs verzoek, om geenen Regent te hebben, die zig tejren of niet voor de Burgeren Regten had gedeclareerd, zonder te bepalen, wien de Regeering moest verkiezen, :op eene hoonende wyze wierd van de hand gewezen, daar het regt van de eleftie ommiddelyk by de Burgery zelve reüdeerd, en alleen op derzelver naam door de Regeering word uitgeoeffend, zoo als TjEd. Groot Agtbaare met het grootüe regc zelve hebben gefteld in de brief, aan zyn Hoogheid gezonden. — Hoe , niettegenftaande dit. verzoek , tot Regent wierd verkoreneen Heer, die opentlyk (treed tegen het verzogte en het on' ■ • ge-  JAARBOEKEN, AttgusW, 1^6' lo8? fi tot , wierf verbiie», om m«»JlK RepreieO. tanten 11 "« Kaatlkamer te fpreeker,. - Boe het veïoekby requ.ate gedaan om Joor d, he emaneeren van een Publicatie, door welke Ï pSenteere, van ichrmelyke verzoe en, zelfs Venlferkfte geftremdis waar door derhalvei de teVa nkomt, en pr0vifioneelPRegeering RegieSnf Seeft beraamd, 't welk in zommige der ben^ubhcade isBgeloeygd we L alle'procuraS en ouSca en van°de hand wyst, en daar- De Ondergetekenden verder in overweging neemende den inhoud van de Misfive van U Ed. Gr ZTb. T er beantwoording van de Brief van ZW fiSS -Tr^ bandelHoeeda^ de Meerderheid der Vroedfchap. Hoedaar- fn ia Jedrfüceerdidat niet de Regenten zyn aang^ flUdmt ^g zelfs, het V6lk'^  ic8B NIEUWE NEDERLANDSCHE m 1RECH1 Adr et. prot.vat Ge.com vntteerd Dat daarenboven een Tacitus Confenfns van de Burgeren en Ingezetenen voldoende is, om eene ongeinterrumpeerae ufantie te wettigen in zoodanige gemcene gevalkn en raken, welker befchikkiging en invoert i,g moettn ver ft aan worden, aan het beleid en de bfttering der Regenten ie zyn overgelaten. Dan, Wanneer men handelt over een geval, dat buiten den gemecnen regel gaat, over een Pievilegie en Regt der Burgery, een volkomen eigendom van dezelve , van 't welk de Regenten, als Reprafentanten, maar alleen bewaarders zyn, en waai toe uit hoofde van den aan dezelve Burgeren gedanen eed, van derzelver Regten en Privilegiën te zullen heipen conferveer en en k.mdhaven, een expresfus confenfns van de Burgery nodig is. Uit alles de Gecommitteerden overwogen hebbende, hebben zy zig verpligt gevonJen, uit hoofde van het geen aan hen door hunne Quaiiinatie is gedemandeerd, te protefteeren, niet alleen tegen al het. geen dat na den elfden Maart door de Meerderheid van UEd. Groot Agtb. is geconcludeerd, maar vvel voornaamlyk, tegen 'het geen in de Publicatie, ten geleide van het provifion el beraamd Reglement omtrend de beltelling der Stads Regeering, door dezelve meerderheid is gerefolvcerd geworden, van namentlyk geene procuraüen of gualificatien te admitteer en; vermits dit tiet alleen llryd tegen het Reet, dat zelfs Onderdanen onder een Mot archie of despotieke Regiering competeert, maar veel meer tegen het Regt van vrye en onafhangelyke Volken, by welke alken de Magt van alles is te vinden. i. Dat zy, die niet binnen den bepaalden tyd antwoorden, of hunne reflectien inbrengen , hoofd roor hoffd zullen gerekend worden te confenteeren: Gecommitteerden protefteeren daartegen, om de volgende reden: — i. Omdat wanneer alle Burgeren opgeroepen worden , om hunne bezwaren jmeleeveren, zy, die dezelve niet hebben ingeleverd, en dus fiil hebben gezwegen, gerekend wor-  JAARBOEKEN, Augustus, 1785* 1089 worden, of geene bezwaren te hebben , of zig te voegen by hen, die met hunne bezwaren, op 1 komen, welk laatlte in dit geval (ingevallen van oproeping namentlyk; het meest aanneemyk is. Men heett zig dus alleen geregeld naar hen, die hunne bezwaren hebben opgegeven, om dezel-, ve zoo veel mogelyk uit den weg te ruimen. Hoe, kan derhalven de Meerderheid der Vroedfchap lefolutkn neemen , om quafie die bezwaren uit den weg te ru.men op eene wyze, welke vo ltrekt aanloopt tegen de zin van hen, die dezelve hebben opgsgevt n, zoo maar die geene , die van te voren hebben gezwegen, zig nu ook met de. clareeren ; zullende hetzelve nu worden gerekend als esn confent van hen, die van te voren zig omtrent de opgeegeven beiwaaren niet hebben geuit , indien zi nu ook zwygen, het tegendeel is waar; wanrzy, die hebben ftilgezwegen, worden gerekend of in de door de meeüe Ondertekenaren opgegeven bezwaren te hebben geconfereerd, of geene bezwaren te hebben gehad. Wanneer zv in de opgegeven bezwaren hebbeu geconlenteerd, dan moeten zy ook gerekend worden zwy. rende te confenteeren in die confideratien, wei' ke op het provifioneel beraamde Reglement nood zaaklyk moeten opgegeven wordeD, drg, indiei zv gerekend worden , geene bezwaren gehad t< hebben, om dat zv zig niet hebben gedeclareerd dan kunnen zy ook niet gefteld worden, 111 he Reglement te confenteeren, wanneer zy geen confideratien inleveren. — 2. Om dat hier ee expresfut confenfus moet plaats hebben, volgen hec gelteide door UEd. Groot Agtb. zelve 1 voorgern. Misfive: waarom men zig dient te rt gelen naar hen, die opentlyk hun gevoelen, hc zy by Procuratie, het zy in Perioon, te kei nen geeven. ; , . . Vv aarom de Ondergetekenden , uit hoofde va de aan hen gedemandeerde Commisfie, zig g< noodzaakt vinden, uit naam van hunne Commi Aaaa 5 ie U- 'RECHT Adr. en prot.van Jecomnitfeerd. I t 1 s 11 t 1- n c«  icpo NIEUWE NEDERLANDSCHE U- ÏRECHT Adr. en Prot.van Gecom mitteerd. tenten met allen te protefteeren tegen het gebeurde na den elfden Maart dezes Jaars, maar voornaamlyk tegen de laastuitgebragtePubhcaaie, ten geleide van het proyifioneei gearre:teirde Regeerings Reglement, met uitdruklyk verzoek, dat hetzelve als een Protest der Burgery worde gem» fereerd in de Notulen van de Vroedfchaps Vergadering , ten einde de Nakoomlin^lchap niet in het begiip verfeerd, dat, wanneer onverhoopt een Conclufie omtrent het nieuw te introduceeren Reglement, conform het provifioneel gear» refteerde, en dus tegen de zin en het genoegen hunner Committenten, mogt genomen worden, zulks niet legaal, maar wel tegen den uitdrukiyken Wil hunner Committenten ftrydende is. 'c Welk doende enz, {was getekend) W. vvn Dyk, C. van Benthem, Ant% de Vry, H. Kruis, G. Heetveldt, Az. y. Caarls, C, van der Moolen, G. van de Voorn, jP. C. des Tombe, A. van FAdyk, j. van der Ven, R. 't Hoen, C. van Hengelaar, W. Overwyn, J. hubberdinge, G. Roggeveen. Zie hier het Adres van Geconftitueerdens van 1215 Burgers en Inwoners dezer Stad. Aan de Edele Groot Agtb- Heeren Burgemeesteren en VroedJchap der Stad Utreht. /~*even met fchuldigen eerbied te kennen de Ge^* conftitueerdens van 1215 Burgers en Inwoonders dezer Stad; dat zy Ondergetekenden, by bet overleveren der confideratien op het Staats- ra«  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1001 raport, den 30 September 1784, overgebragt in handen van de tien Heeren , UEd. Groot Agtb. Gecommitteerdens, hetzelve tot bewys van hunre qualiteit hadden gedaan, meteen geannexeerde Copia authentiek van de Acie van Volmagt en Authorifaiie, den 16 September 1784, en volKende dagen tot den 30 derzelver Maand, vooi Didericus Johannes van Oist en Damel Rother, Notarisfen, en Getuigen binnen deze Stad ge pasfeerd, waarby de Ondergefchreve ipecialyl zyn geautharileerd, „ omme in naam en van we « flens de Comparanten als Ondertekenaaren de „ poïnten tot redres der bezwaren, zoo volgens eet „overgeleverd gedrukt plan, als anders, de „ Comparanten Kegten en Voorrechten, als Bur , geien en inwoonders dezer Stad, daar en zoi „ het behoord , te fullineeren , voorltaan , éi „ helpen maintioeeren; ten dien einde over de „ zelve pointen tot redres der bezwaren, Zoo zelve zal worden gerequireerd, met Staats Le den dezer Provincie in befoigne en conferenti te komen » zo wel als met Gecommitteerde ,, uit de Magiftraat dezer Stad, tot het regulet „ ren en vastftellen van die huisboudelyke pointen j, welke tot Stads.Regeeringsbeftelling alleen bt „ hooren, en het object van een Staatswyze d< liberatie en conclufie niet konnen worden, daa ', omtrend met Heeren, zo rakende het Staat ', als Stadsbeftier, die zaaken tot eene concluf „ en afdoening te brengen, en daartoe, des gen , quireerd, in naam van de Comparanten, a 3, Burgeren en Inwoonders dezer Stad en Provii „ cie, derzelver confent en inltemminge te dra gen ; of wel by onverhoopte onttlentenis '„ die voordragten, waartoe de Comparanten ni „ zouden konnen of behooren te komen, te d „ clineeren, en daartoe, mitsgaders by alle ve „ eischt wordende gelegenheid, der Comparant' „ recht, als Burgeren en Inwoonderen dezerStai „ zo by Requescen, Adreslen, Bötoogfchrifte U- TRECHT Adr. van Gecon/ii' tueetd. 1 | I l t 1 > e !s 1- , Jt 2- r- m i, is  im NIEUWE NEDERLANDSCHK Ui uecin s!dr. var Oconftilueerd. I \ I I „ Confideratien en Deductien , voor te dragen, ,, voor te Rellen en te fouteneeren, enz." Zynde deze Authorifatie gepasfeerd ui: Confideratie, dat het groot aanbelang en gewigt der zaake volitrekt vorderde, dat zulks dooreen Commisfieuit de Burgery dezer Stad, voorzien met cis magt en authoriiatie, wierde verrigt; alles conform aan dezelve Acte, dewelke op den 14 Febiuary dezes jaars nader ter tafele van ü Ed. Groot Achtbaare overgebragt, en in den Raad gelezen, gerefumeerd, en m de Notulen van dien dag gerefereerd zynde, overeenkomftig aan het toen uitgebragte Rapport, van de tien Heeren U Ed. Groot Achtb. Gecommitteerdens, ten gevolge, dat, conform aan dat Rapport, U Ed. Groot Achtb. by Refolutie van den ai derzelver maand February dezes jaars, heo. ben gedeclareerd , de Ondergefchreven, of die by hun naderhand gefurrogeerd mogten zyn, te houden voor Geconftitueerden en Gequalificeerden van 1215 Burgeren en Ingezeetenen dezer Stad, ornme derzelver Perfoonen te reprefenteeren , en hare belangen als Burgeren en Ingezetenen dezer Stad, in V maintineer en van derzelver Burger ■ Privilegiën en Rechten waar te neemen. En is aan de Ondergefchreven, ten blyken vaa bovengemelde üEd.Groot Achtb. declaratie, een Extract zonder refumptie uitgeleverd. Ingevolge van welke Volmagt, hebben de Ondergefchreven met de tien Heeren, U Ed,Groot Achtb. Gecommitteerdens, over de Pointen tot redres der beswaren, zonderling, zo dezelve Artikelen, verbat by de derde en vierde Hoofdftukken, en rus iet Domeftieke Regeeringsbeftier dezer Stad beroffen , te meermalen in conferentie geweest. Ea lan dezelve Heeren de Confideratien, dies betref, ende, niet alleen in gefchriften hebben overgeleverd ; maar zyn dezelve ook ter communicatie /oor de Burgery met den publieken druk gemeen remaakt, ten gevolge, dat de Ondergefchreven ot hiertoe de goedkeuringe en Ratificatie van dac hun  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. K93 hun \errigtte van hunne voo-noemde Principalen Uniet alleen hebben mogen ontwaren; maar hebben trecht zy het genoegen gehad. hun verrigtte geappro beerd te zien door nog één honderd drie en vyftig »w; Burgers en Inwoonders, welke door een gelykeGeconltivolmagt voor bovengenoemde Notarisfen, den ^tueerci. tot den 7 Maart dezes jaars gepasfeerd, de ondergefchreve mede ten voren gemelde fine hebben geauthorifeerd, en gequalificeerd. Dat de Ondergefchreven in die hunne qualiteit zigdano'-ik bezig gevonden hebben, om, in gevolge van U Ed. Groot Achtb. voorfchreeve erkentenis, ttndeerende, om als Geconttitueerdens en Gequaiificerdens van 1215 Burgeren en Ingezetenen dezer Stad , derzelver Perfoonen te repixfenteeren, en haare belangens, als Burgers en ingezetenen dezer Stad, in het maintineeren van derzelver Burger-Rechten en Privilegiën waar te neemen, in gereedheid te brengen, zodanige bedenkingen, alszy vertrouwen, dat3ilergegronöst, teg'.n de eerde, tweede en derde Hoofdllukken van het uitgebragte Rapport der tien Heeren, U Ed. Gioot Achtb. Gecommitteerdens, concerneerende de beftelling dezer Stads-Regeering, en het nomineeren en eiigeeren van Raden in de Vroedfchap, Burgemeesteren en Scheepenen , zyn voorgedragen, zo wel, als c oneer neer ende de ereCtie en introductie van een gequalificeerd Collegie van Gecommitteerden uit de Burgery, in aanmerking dienden te komen; zo als de Artike'en daartoe by de extraordinaire befchryving van ü Ed. Groot Achtbare zedert den fió May jongstleden, en fuccesfive, by provifie zyn beraamd, en voorts by Publicatie den 28 July dezes jaars afgekondigt. Dat de Ondergefchreven die gemelde bedenkelykheden in gereedheid hebben gebragt, omme ook oogenblikkelvk, óf wel binnen veertien dagen , aan U Ed. Groot Achtb, te werden overgeleverd. Dan, dat de. Ondergefchreven by evenfemelde U Ed. Groot Achtb. Publicatie, of wel in  ;oo4 NIEUWE NEDERLANDSCHE TKECHÏ Adr. van Geconfiiïueerd. in de prxmisfe derzelve hsbbën gelezen, dat in deze geen procuratie of qualificatie voor of van iemand, zal'worden geadmitteerd, de Ondergelchreven niec konnen bevroeden, dat U Ed. Groot Achtbare daar mede zouden beoogd hebben, hun in hunne erkende qualiteit ftiizwygende te hebben willen ontzetten van dat Recht, waar toe U Ed. Groot Achtb. de Ondergefchreven g£qua[iflceerd en bevoegd hebben erkend, en dus, dat U Ed. Groot Achtb. by de voorfchreve Publicatie alleenlyk beoogd hebben zodanige Procuratien óf' Quaiificatien, waar over de erkentenis van U Ed. Gr. Achtb. niet is gegaan, en mitsdien, dat aan de Ondergefchreven in hunne qualiteit, in gevolge van U Ed. Groot Achtbare erkentenis, de vryheid gelaten zy, om voor hunne Principalen derzelver bedenkingen binnen veertien dagen na de Publicatie ter Secretarye van dezer Stads Politie verzegeld over te brengen. En verzekeren de Ondergeteekenden in hunne qualiteit öp hét allerplegtigtte, dat zy ten allen ryden , en in alle omltandigheden, voor het oog van degantiche Waereld toonen' zullen, zeerwel te weeten, en in het oog te blyven behouden, hun pligt als Burgers omtrend eene wettige Regeering ; zodanige Regeering namentlyk, welke den Burger by deszelfs verkrcegen en publiek erkend Recht, bewaard en handhaaft , gelyk zulke verkregen en erkende Regten ook zyn voorgedaan sn beweerd, door de by elk Burger en Ingezete-. nen dezer Stad zeer gerefpeöecrde en geëerbiedig. de Regenten, den Heer Oud-Burgemeester Cytiriaan Berger, en Heeren Raden Adridan Hendrik Eyck, Mr. Johan Fredrik van Senden, Mr. Jan Pieter de Ridder, Mr- jan Carel Smis/hert, Mr. Jacob van Hoeft en , Mr. Pieter Carel Burman de 'ia Basfeeour, en Mr. Willem van Dam, Heer van Isfelt, welkers van tyd tot tyd zo mondeling als fchriftelyke gegeven Advifen, Vota en Protesten, felaarlyk den Burger hebben overreed, en allezints avertuigd, van hunne duure verpligling, en daar ui:  JAARBOEKEN» Augustus, 11%%. 1095 uit noodzakelyk en van zelfs gebooren wordende erkentenisle, welke zy zo levendig gevoelden, dat zy get ne zwarigheid maken te verklaren, de. zelve hoog gercfpefteerde Regenten te eerbied:,. gen, te gehoorzamen, en te zullen blv ven eer biedigen en gehoorzamen: zodanig, dat zy derzelver Advifen, Vota, en publiek gemaakte Protellen aannemen, zig daar by houden, en dezelve erkennen zullen, als voortgevloeid uit den mond en penne van Keprslëniauen, waardig de liefde van een VolK, dat onderfcheid weet te maken tusfchen de Regten vaneen Volk, en die, welüe de wettige Regeering competeeren: Waardig de liefde van een Volk, het welk te zeer verligt is, om niet te kennen, en wel te kennen hun, die zig, als waaragtige Burger-Vaderen, elk oogenblik zo roemwaardig in den Raad dezer Stad gedilbngueerd hebben , en nog blyven diftingueeren! Uit wdke plegtig ten dezen gedaane verklaring en verzekering dan allezints evident, er voor de gantlche waereld blykt, dat de Ondergelchreven, even min als derzelver Principalen, met volfttekte Domocratifihe Principes bezield zyn, welke zy in tegendeel zo zeer verfoeijen en abomi. neeren, als zy met mogelykheid een afkeer kun nen hebben van alles, wat na volfttekte /Iriftocra tifche gevoelen immer zweemen zal of gelyken En hebben de Ondergefchreven zig genoodzaak gevonden, deze plegtige verklaring te doen, al, zy beden begrypen, van hoedanige.groote en ge wigtige importance het is, een projedt te maken en 'zo veel meer het arrelteeren van eene verande ring, verbetering, en gedeeltelyke affchaffingva een tot hier toe gefubtifteerd hebbendeRegeering: Reglement. En het is om alle deze kortelyk gededuceerd redenen en motiven, dat de Ondergefciireete, i hunnen qualiteit, eerbiediglyk verklaren, dit te voldoening aan de hen opgedragen, en by U Et! Groot Achtb. erkende qualificatie, hun voornee roe U- rRIÏCHT Adr. van 3econftitueerdi \ t > 1 e 1 r 1  IC06 NIEUWE NEDERLANDSCHE UTkecht Adr. van Geconflitueerd. men te zyn; in dat vertrouwen, dat U Ed. Groot Achtb., ingevolge de meer bovengemelde erkende qualiteit, derzelver Confideratien en Bedenkingen op het geprojecteerd Regeerings- Reglement zul. len gelieven te ontfangen. Dan, oat by onverhoopt contrarie begrip van U Ed. Groot Achtb., de Ondergefchreven daarvan mogen geïnformeerd worden , om hetzelve ter kennisfe van hunne Principalen te brengen, ten einde dezelve door een anderzints berusten in de Ondergefchreven, geen tyd verliezen, om in dezen tèdoen, het geene zy zullen oordeelen te behooren. En dat U Ed. Groot Achtb., zo voor de Ondergefchreeven, als voor hunne Principalen, ten einde zich daarna te konnen reguleeren , op het ontvangen van de voorfchreeve Confideratien en Bedenkingen, U Ed. Groot Achtb gelieven te verklaren; en dat U Ed. Groot Achtb. declaratoir, op het tegenwoordig ingediende, aan de Ondergefchreven, vermits de zo zeer kort op handen zynde tyd, nog op heden zonder refumptie aan hen moge werden uitgeleverd, 't Welk doende enz. ( was getekend) Door alle de Geconstitueerdehs, De verklaring der Vroedfchap was aldus ingerigt: Durgemeesteren en Vroeufchap der Stad Utrecht, verklaren by deze, C. van Enthetn, fV. van Dyk, Am, de Vry , Hermanus Kruis, G.Hcetveldt, Az., y Caarls, C. van der Moolen, G.van de Voorn, J. C. des Tombe, A. van hldyk, J.van der Ven, R. t'Hoen, Cornelis van Hengelaar, W. Overwyn, jfan Lubber'ding, G. Roggeveen, te houden en te erkennen voor Gecommitteerdens uit de acht Burger-Compagnien door een aantal Burgejen en Ingezetenen, welke heden morgen zich geprefenteerd hebben voor Heeren Burgemeesteren te üfteeren.  JAARBOEKEN, Augustus, I785. 1097 En dat pet Adres of Protest, den ifien dezer door voorpoemde Gecommitteerdens ingediend,* in de Notulen van de Vroedfchap zal worden gein fereerd. . . □trecht In kenuisfe van my den 2 Augustus 17!<* (was getekend) 1 3' j. W. de RUEVER. De Publicatie van den 121 en af! July (zie hier voren bl. 1070.) wierdt den 3 Augustus aldus ingetrokken: (*) Burgemeesteren en Vroedfchap der Stad Utrecht in ervaringe bekomen hebbende, dat derzelver Publicatie, den 2r July dezes Jaars gearrefleerd, en den 28 July daar aan volgende bekend gemaakt en aangeplakt, by de Burgeren en Ingezetenen dezer Stad, met dat genoegen en welgevallen niet is ontvangen, als de Vroedfchap verwacht hadde, dat Dezelve ook aan het goede oogmerk van de Vroedfchap niet febynt te zullen voldoen: hebben goedgevonden en gerefolveerd, voorfchreven Publicatie by deze in te trekken en buiten effect te dellen. En op dat alle de Burgeren en Ingezetenen van deze des Vroedfchaps nadere intentie en Refolutie mogen kennisfe bekomen, zal Extract dezer worden gedrukt, afgekondigd en aangeplakt- Aldus by Heeren Burgemeesteren en Vroedfchap voornoemd gerefolveerd op den 3 Augustus 1785, en ten zeiven dage van den Stadhuize (mon folito) afgekondigd. In kennisfe van my , J. W. de RUEVER Dér (•) In gen. Publicatie bl. 1071 reg. 19 en zo le» avn: Zi/ in deze gebwe Procuratie enz. Bbbb U- :REönt  IC98 NIEUWE' NEDERLANDSCHE TRECHT Extract uit de Refoltttien van de Ed. Groot Achtb. Heeren Burgemeesteren en Vroedfchap der Stad Utrecht. Maandag den i Augustus 1785. /"^thoor] 'c voorloopig Rapport en Ouvertuure V-T van Heeren Burgemeesterenen OuJ- Burgemeesteren, weaens den inhoud der Rtqueste van pieter Philip Jariaan Ondaatje, geadfiüeerd door de Geconftitueerden van 1215 Burgers en Inwooners, en Gecommitteerden uit de Act Burgercompagnien , den 11 en 25 July laastleden, mitsgaders op heden geprcfenteerd en in aanmerkinge genomen zyntle, dat de Proceduuredoor è n Heere Hoofd'. Officier R. O. voor den Ed. Achtb. Gerechte geëntameerd tegen den terften Suppliant in deeze, door Hun Ed. Mog. de Heerea Staaten deezer Provincie bereids is gedateerd , cn zonder tyds bepalinge gefurcheerd, als mede de redenen , waarornme Heeren Burgemeesteren , en Oud-Burgemeesteren voor a's nog geen finaal .Rapoort onitread 't verzoek der Supplianten , tendeerende tot recufatie van eenige Heeren Scbepenen in de ftequeste genomineerd, hebben kunnen uitbrengen, heeft de Vroedfchap verftasn , dat zulks voor als noch geen o':jeft van deliberatie ïvn kan, en dus by Drovjfie noch moer werden gehouJtn Huiten difpofitie. ' • En zal Extract deezer aan Pieter Philip Juriaan - ■ On. Den 2 Augustus is ook aan den Heer Ondaatje "bezorgd het navolgend Extract uit de Vroedfchaps Refolutie op deszelfs ingediend Request tot afwyzinge van partydige Rechters en van compel tot dispofitie:  JAARBOEKEN, Augustus, ï ?3 j. |co? Gaatje, cmïfic** op de Requeeten uitgeleverd. Accordeert met roorfz. Refolutie, In kennisfe van my j. W. de RUEVER. Agt Leden der Vroedfchap, C#r.Berger,'* H. Eyk, J-f-J'\Se"t!bhan de Ridder , ?. C. Smtsfaert » /• O. Haeften P. C. Burman de la Basfecourt en PC» Da», ^bben een voorftel gedaan tot vordering van fatisfache of voldoening wegens het beledigend gedrag van hunnen MeSroeder^v By dat agttaL heeft zig de Raad iV - -- n - r, .._ ~,wc ,Wer Stad. dat de Un- TgSrev by^ Seeft aan de thans buiten effect geüelde Publ caS ender anderen hebben gezien, dat de intenne van UEd. Groot Agtb. zoude zyn , om, wat de verkiezing van nieuwe Raden betreft, dac dezelve zoude gefehieden uit een verminderd agt, e vertal, door de Kiezers wydcrs gereduceert uïtODtwee,— dat alsdan, dezelve nomina2 Z twee'Perzonen aan den Stadhouder dezer Bbbb 2 rio* RECHT  . ü- THF-CH Adr. vi Geconf, wegens bezwa* fes. nop NIEUWE NEDERLANDSCHE Provintie zoude worden toegezonden, om daarr uit 'binnen agt dagen een electie te doen. Dat "de ondergefchreve Gtconftitueerdens , aan UEd. ,„ Groot Agtb. hebben voorgefteld, om de vóori fcbreve electie te doen uit een nominatie van ' van vier gequalificeerde Perzonen, by wyze van vermindering uit een twaalf en zestal, zoo als UEd. Groot Agtb., by het voorfchreve Concept. Reglement, de jaarlykfche nominatie ter electie van Burgemeesteren begrepen hebben, door de Kiezers uit de co oudfte Leden van den Raad te " zullen worden geformeert, de getallen van twaalf, welke door de volgende Kiezers zouden worden vermindert op een tiental, en door de 12 daaropvolgende Kiezers op een agttal, en dat hetzelve agttal door UEd. Groot Agtb. zoude vermindert worden op vier, om alzoo vermindert zynde, toegezonden te worden aan den Heer Stadr houder dezer Provintie, om uit dezelve de verkiezing van twee Burgemeesteren voor het volgende jaar te doen, en die agt dagen voor den f2 Octi ber overtezenden. Dan dat Geconftitueerden by hunne confideratien hadden voorgedragen , dat het romireeren van Burgemeesteren ? volgens etn voorfchreven order zoude gefchieden uit de twint'g oudfte Raden , door het formeren van een twaalftal, hetwelk door de volgende zoude verminderd worden op agt, en voorts weder Op vier, en dat die nominatie aan de Vroedfchap gepraefenteerd zynde, door dezelve zoude worden gezonden aan den Heer Stadhouder in der tyd, om agt dagen voor den 11 October terug gezonden te worden, met de electie van een nieuwen Burgemeester voor de volgende twee jaren, en dat by vacature van een Burgemeester, een drietal, invoegen als voren, zoude worden gemaakt, en aan den Stadhouder zoude worden toegezonden, ingevalle de overledene jongde Burgemeester was geweest, dog zoo de overledene Prsfident was geweest, dat op de vcorfchrev? vm na*  JAARBOEKEN, Augustus, I7«5« 1X01 rominatie alsdan ook zoude gcfleld worden de U- ioBcik Burgemeester ; en dus een viertal worden Til echt. cenWt, even als by de jaarlvkfe verandering, vvelke laattte ÜE. Gr. Agtb.. by,meergemelde Con Aar van c-pt-Reglement hadden benepen, dac dezelve G^ot/^ nominatie by vscature zoude worden geformeert ,wge»x eerst van agt Leden, welke verminderd, en ge-bezwa. bragc zou4en worden op zes, en die wederom,en. door de daaropvolgende Kiezers op vier, welke nominatie van vier Leden aan de Vioedidvip zoude overhandigt worden, om door dezelve op twee Pirzonengeteduceert zvnde, aan den Heer Stadhouder in der tyd ten fine van electie te worden toegezonden. Dat er dos belangende de voorfchreve artykelcn, een zeer gro >r onderrctieia tusfchen de g^dagten van UEd. Groot Agtb, en die van Geconftkuetrdens en de Burgery plaat? vindt, welke Geconftitueerdens met zouden nagelatenhebben, op zyn tyd, aan UEd Groot Agib, te hebben voorgedragen, zoo als zy ook pier zouden gemanqueert hebben , aan UEd Groot Asub. te hebben voorgehouden, de zoo ieei notabele verandering van het twaalfde Artykel, in het vierde Hoofdttuk, by de opgegevet\ porno ten tot redres der bezwaren , concerneer ende de erectie en introductie van een gequalificeerd Collegie van Gecommitteerdens uit de Burgery, wegers derzelver bemoeijitigen, zoo wel als zy zouden gedemonftreert hebben het bezwaar van hunne Principalen , door het omitteeren van de dertiende, veertiend en zestiende Artykelen, van het la-stgemelde vierde Hoofdftuk. Dat concernerende het verkiezen van Raden in de Vroedfchap, zoo wel sis het oominceren eneligeeren van Burgemeesteren jaarlyks, dit een en ander gebragt is onder de poïnöen, vervat by de vyftiende, zestiende, agttiende en negentiende Artykelen , van het Concept Reglement reformatoir, waarover ter aaaftaande Staats vergadering, zullende gehouden worden den lO Augustus eerstkomende, UEd. Gr. Bbbb s ASti3»  1102 NIEUWE NEDERLANDSCHE U- TRECHT Adr. van Geconfli- tueerd. wegens bezwa* ren. Agtb. refolutie zoude moeten werden uitgebragt; w aromme de Ondergefchreven, onvermindcrt het verzoek van de Burgers, dat alvorens het arresteren van een verbeterd Regeerings Reglement dezer Provintie, een Concept dairvan word worde uitgeleverd en veertien dagen publiek voorgelegd, en ongeprejudiciëerd die bedenkingen, welke op een of ander Artykel van het Concept - Reglement, concerneerende de Stads Regeerings beftelling nis anders konnen vallen, UEd. Gr. Agtb. moeten worden voorhouden, of UEd. Gr. Agtb.de voorfchreve iy , 16, 18 en 19 Artykelen als puur domestieK befchouwende, niet uit het Provintiale Reglement, even als de 17 en 10 Artykelen, zouden kunnen agterlaten , cn niet aan het oordeel van de twee voorltemmende Leden, ter beltelling dezer Stads Regeering , fubjecteeren. Dan, zoo UEd. Gr. Achtb. van dit befluit niet konden worden afgetrokken, dat dan UEd. Gr. Agtb. derzelver uittebrengen refolutie zouden gelieven te altereren, in dier voegen, dat wat het nominecren en eligeeren van Raden betreft , dat de Nominatie door de Kiezers tot op vier verminderd zynde de Vroedfchap dezelve zoude reduceeren op twee, om daaruit één door het lot getrokken te worden; zoo nogthans, dat niemand meer dan driemaal by die reductie zal mogen worden voorbygegaan; en met re'atie tot de verkiezing van Burgemeesteren , zoo jaarlyks, als by vacature, dat UEd. Gr. Agtb. derzelvervoorgemelte uittebrengen refolutie insgelyks geliev< n te altereeren in dier voegen , dat de Burgery het efeft mo°en hebben van de negen en twintigfle, dertigfte, een en dertigfte entwm en dertigfte onder■Jingen van het elfde Artykel, van het derde Hoofdff uk oer overgeleverde poinclen tot redres der bezwaren , gefield agter de Confideratien onder numero 3, aan de tien Heeren UEd. Gr, Agtb. Gecommitteerdens, (dat Hoofdftuk betreffende,) overgeleverd, by het exemplaar van de octavo druk voorkomende pagina 41, 42, en 43» zo? als  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. »ï03 sis hetzelve hierboven kortelyk i> opgefieven. rj? En aanbelangeode het twaalfde Artykel van het .[1Le£m vferde Hoofdftuk, zoo wei als de gecommitree de «» Artyke. ^fr.w» en vtn 't zelve; dit UEd. Gr. Agtb. alvorens Geconftt. «n Dade5e" o5l c3tie over het Concept- Regie tuèèrd. mè^nt concerneerer.de Stads Regeer.ngs beftellin- wegmt «n te maken, een Commisüe zullen geheven bez,afe decerneeren om de voorkhreve Artykelen ,B. cl die waaarover bedenkingen zyn ontdaan, te ?e2u eeren , ten einde dezelve in het. ConolptReglement'worden geinler,erd. En dat voor zoo „„! l-f,nhr,.„«Ten van UEd. Gr. Agtb. bepaal¬ de, concerneerende het Concept -Reglement Refo matoir, het provintialc treffende, UEd. Gr. Agtb. Gecommitteedens S Stè vergadering n^W«D^ geauthorifeerd, dan om om daarinn, ■™ reuen as boven, maar proymuy- ■ 't Welk doende enz. (was getekend') G. Bevtink, R. de hrrk T. de Joncheere , G. Vis/cner, ,,er 'order F. ^ Hberemar. Cl D. Gordon, >¥ v«n Oostveen , C. 7. Koppedraaijer, J. L. van FeUhoven Peterus Blanché, f. KreïlkwP . /M»nundus Weusman , J. de Vtsjer Jansz., G. Westhuyfen . /? Hoevenaar , Gerard Bettink, J- C. Pronckert, G. C Harmfen, J. van Manen Adz. Op dit adres wierdt befloten, den Raad tegen den 9 Augustus te beleggen, om over het zelve te raadplegen. Den zelfden 8 Augustus hebben ook-Gecommitteerdens uit de Burgery dit verzot*  iio+ NIEUWE NEOERLANDSCIIE U- 'j:;;liCHT. Adr.van Gecommit. wegtnf % voor ge vallent van den 11 Maart en den HrLvoy. j i i \ 1 i i ê J 2 h X l i /lan de Edele Groot Agtb. Heeren Bu> gemeeneren en Vroedfchap der Stad Utrecht. gecommitteerdens, uit de agt Schutters Com^ pagnieo, benevens een groot getal én tot iertoe blyft leggen. Dan, wel verre dat hier door de Burgery, of ?eJ de gem. Tekenaren, eenige hulp of troost by JEd Gr. Agtb. (by yvien zy egter hetzelve zoeen moesten) gevonden hebben, zyn zy integendeel  JA.AR,BOEK.EN, Augustus, 1785. »i©3 deel door een allerhoonendst appoïnaement, of y. ?iever extract uit de Vrcedfch-ps tfopw*j£ trecht den 27 Juny dezes jaars (zoo de Ondergetekende peinformeerd zyn) by Meerderheid genomen, Adr,van Sf«St W*™den, en wel van den volgende in- GeCffW. houd- ,! De Vroedfchap by refumtie gedehbe- mitt,we. reerd hebbende over den inhoud der Requeste, " den n ^zer maand Juny geprefereerd by een . ?' ««maf Burgeren en lnwoneren dezer Stad, en mUene n in des Vroedfchaps Notulen ten zeiven dage vm &&n " Leiofereerd, verklaard by deze: dat zy mm- nM(iaft *' mer deRebeurtehisfen op den 11 Maart jongst- % dm " leden heeft befchouwd als voortgevloeid uit t m '! Saam der gezamentlyke Burgeren en Ingeze- * " tenen dezer Stad, veel min bedoelt, dat de " voorzieningen daar tegen, zoo by de Vroed" fcbaP alf op deszelfs expresfe authorrfaue, " bv den Ed. Achtbaare Geregte oezer Stad, " nn de Burgery in 't gemeen apphcabel zou" den zynTdeclareerende wyders de Supphan" u "te" confidereeren als onbevoegd , om uit ;i het ïighaam der geheele Burgery te reques. treren, en tevens derzelver verzoek, by Re" queste gedaan, te houden vcor ongefundeerd, " mitsgaders de wyze, waarop hetzelve 1 voor" ïedragcn, voor onberaden, en diensvolgens m " 't zelve niet kan worden getreden : Renvojee" rende niet te min een yder der Supplianten V welke zig door den Heer Raad hoy, of een rfer andere Heeren Raden mogten oordelen te " zvn gdnjurieerd , of beledigd na den Ed. " Aatb. Geregte dezer Stad, als den competen. " ten Reater in dezen, om aldaar zoodanige actie ^ tVinftituëeren, als hy zal nodig oordeelen te M Gecommitteerdens, fchoon by gemelde extraél eedecUreerd word, dat de meergem. Publicatie Set op de gantfche Burgery in 't gemeen appbeal lï'begrypen egter, dat de Burger* in'tgemeen  iioó NIEUWE NEDERLANDSCHE tuf.cht vfdr.van (iecom. mitt. Wl gtns V MOM* rallene van den j I iVlaaat fn den JJr.lvoy i i ] . i l < i < i dezelve zig dient aantetrekken; voor eetst, omdat een zeer groot en voornaam gedeelte van dezelve f fchoon in alle (lilte) zig op gezeiden n Maart by en in 't Stadhuis bevonden beDben: — Ten tweden, omdat de Burgers by meermalen genoemde Publicatie hunen Burger eed word indagtig gemaakt, het geen daarom we! voomamentlyk op de Burgers in 't gemcea applicabel is. Het is zulks, dat Gecommitteerden, zig refererende aan al het geene in bovengen. Rtqueste vervat is, zig keeren tot UEd. Gr. Agtb., op last en uit naam van hunne bovengen. Commitmmenten (welke wel degelyk kunnen gerekend worden, de gantfcheBurgery uittemaken)verzoekende, dat UEd. Gr. Antb. die zelve Committenten % welke zig op gepasfeerden 2 Augustus aan Heeren Burgemeesteren geprefenteert hebben te fisteeren, en waarvan UEd. Gr. Agtb. de Ondergetekende erkend hebben, legaal gecommitteerd te zyn, volkomen onfchuldig, enopentlyk vry willen verklaren, van op of na den 11 Maart zig aan eenige, hoe ook genaamde, muitzugtige of oproerige beweegingen te hebben fchuldig gemaakt. Dog, wat het 2 poïnft betreft, namentlyk, iat de Tekenaren by voorn. Rcqucste verzogt hadden, dat UEd. Gr. Agtb. den Raad hoy ge'Ufden te noodzaken van de Burgery of behoorlyke 'athfaSiie te geven, of dcnzelve van zynen Post te lemitteeren, waarop UEd. Gr. Agtb., zoo als rit gem. extract, refolutie blykt, gerefolveerd lebben, een yder, die zig mogt oordeelen door len Raad Ivoy beledigd te zyn, tc renvoyëeren iaden Ed. Agtb. Geregte dezer Stad, als den rómpetenten Regter in dezen." Gecom- nitteerden neemen de vryheid hierop te antwoor. len, dat dit de taal hunner Committenten is: , dat 2-y lang over de valfche en verradelyke „ ac-  JAARBOEKEN, Augustus, 1785- 110? accufatlen, door den Raad Ivoy gepleegd, u." li gedagt'hadden, of doormiddel hunner hepne tuecht. tentanten , of van den hoy zelve voldoening t hebben gekregen; maar daarin te leur gefield Adr.vap " zvnde, de eengfte weg voor hun epen is, Qecom*l om zig zelve voldoening te verfchaffen, dog ai vorens daaromtrent eenige middelen in fWiV , werk te (lellen, den Heer hoy met langer alsvoorge. Raad of hunnen Rep.sfentant te erkennen,valkïle of te kunnen erkennen, wiens verraad mvanden £ valfcne beschuldigingen den dag ontvlieden, rlMaaTS en van welker boosaartigheid een yder ^er,lt?rT ^ ^ ï moetftaan,— dat zy daarom de RaadmUa, //rivoy. b-nevens de andere Commisfien , daa.jan gcïcrocheerd, van den Heer hoy vooi■ vacant verklaren, dewyl zy niet dulden kunnen, dct de Raadkamer daar alfeen Regt en Geregughcld moetwordenuitgeoeffend, dooreen vertraPPU van 't zelve lauger betreden word, om daar. door de doelen der eere niet te befmetter. " Het is dan om deze reden, dat Gecommi:teerden uit naam van hunne Pdncipalen , met alle eerbied verzoeken, dat het UEd. Gr. Achtb. mogte behaiien, denzelve, (zoo alsreeds boven ge/,egd jsT van alle oproer of muitzugt op of na den 11 Maar"Jentlylc vry en onfchuldig te verklagen.; en heden morgen inde ordinaire vergadering a s uit den uitdruklyken wil van de gantlche Lurgtry voortvloeiende, den Heer lm van zynen eed al, Raad, en overige Charges, daaraan geaccrocheerd te ontflaan, ten einde hy nimmer een voet meer in de Raadzaal zette. Het welk doende enz. (was getekend) door. alle gecommitteerden. Jan  nog NIÊÜWE NEDERLANDSCHE ü. Dit verzoek is in handen gefield van BurIrechï. gemeesteren en Oud-Burgemeesteren om daarop ten fpoedigfte te berigten. Ook diende ten zelfden tyde de Heer O. D. Gordon dit fmeekfchrift in: Aan de Ed. Gr. Agtb Heeren Burgemeesteren en Vroedfchap der i>tad Utrecht. Reg. van ffl ceftootmcediglyk te kennen, O. D.Gordon, CaQ. D. ^nonicqvandenCap.ittule van St. jan alhier, dat Gófdon» de Suppliant cu bereids ruim agt jaren binnen deeze ~ Stad met er woon is geweest; dan dat het den Suppliant nimmer meer eer is geweest, dan voor het te» genweordige, zig onder de Inwoonders dezer Stad te rekenen, als nu gaarne zoude jouisfeeren van het Burgerregt dezer Stad , - waaromme de Suppliant zig keert tot ülid. Gr. Agtb., ootmoediglyk verzoekende, dat UEd. Gr. Agtb. hem Suppliant inet het Burgerregt dezer Stad gelieven te begunüigen onder prefentatje van te betalen de jura, d3a?toe(laande, en te pra;steeren den gewoore'yken Burger eed. 't Welk doende enz. Dit Request is in handen gefield van den Kaptein en Hoofdman van het Kwartier, den Heere Voet van Winsfen. Eindelyk is nog door Gecommitteerden Uit de Burgery een adres ingediend tegen den Haagfchen Courantier, wegens een honend en onwaaragtig berigt, door gem. Courantier, in zyn Dagpapier van den 5 Augustus , by wyze van een Extract van eenen brief dit Utrecht van den 3 Augustus geplaatst  JAARBOEKEN, Augustus, f785. 1109 plaatst. Wy beoordeeleii dusdanige gebeurte» Uj :tiisfen fpaarzaam, maar komen Reeds op voor tracht. de Vryheid der Drukpersfe: Steeds is door de Voorltanders der Vryheid deze regel gepredikt ; dat de Vryheid der Drukpersfe zonder bepaling moest gehandhaafd worden, en zo iemand zig in een dagblad of ander | papier mogt beledigd vinden, dat hy dan zynen eisch wegens hoon ( aétio injuriarum) tegens 1 den Uitgever van zodanig gefchrift moest ■ doen, voor zynen dagelykfchen en behoorly- ■ ken Regter. Men hadt dus., onzes bedunkens, 1 van dien regel, niet behoren af te gaan (*); al; thans dus hebben de Gedeputeerde Staten geoordeeld, die, fchoon zy in eenen brief, inde . Courant van Nieuwer Amftel van den 20 Augustus N. 100, worden befchuldigd, den r'oi van Verraders van Land en Volk te heb' ben gefpeeld, egter geen ftap tegen de Vry;l heid van de Drukpers hebben gedaan. Zie ! hier dat Ruk uit gem. Courant van Nieuwer Amftel by D. Schuurman. T 1 trecht den 17 Augstus. Hoe zeer Amersfoort door verraad , overmagt en geweid van Mii litaire Magt op gisteren is ingenomen blytt egter deze ftap, zo van de Meerderheid der Vroedfchap van Amersfoort, als van de Heeren Gedebuteerde Staaten alhier, allezins informeel, on. wettig en geweldadig, niet alleen in vilipendie van de Rechten dezer Stad en Provincie , maar ook in de wyze Raad, het vraagen en toeitemmen en het verlenen van openbaar geweld tegen tand en Volk. ■ En daar dit geval voor het oog van gantsch JNc der* («) Zie fi'ier voren bl. 838 en volgg. en bl 85-  u- T&ECHT. Brief in de ton rant van Nieuwer Amji. aio NIEUWE NEDERLANDSCHE derlaod, ja vau geheel Europa zal moeten b*flis* len, wat liet lot in het vervolg zal zyn van dit Vrye Volk' , zo twyiftlt men geenzints aan het Cordaat gedrag van Utrecht en Wyk, en mogelyk ook die van Montfoort, om gecombineerd met de magt van haare burgers, Schutters en Steedelyke Regenten , op de eclatantile wyze tegen ie gaan , alle zodanig geweld en cverheeriching, waar door geen eene Stad of Provincie in ons Vaderland'van haare Vryheid en Onafhangelykheid, laat liaan van haare Rechten, een oogenbiik langer Zeker kan zyn. Ten minften, God verhoede ons Vaderland ! dat in andere Steeden en Provinciën op ktdaanige verradelyke wyze aan de eene kant aeen VolK overheerschc worde, en op zodanige laffe en onweerbaare wyze , als in Amersfoort heeft plaats gevonden, geen volk van Nederland zich overgeve. Want dan waare het beter, dat wy onze Dykeu doorftaaken, onze Steden verbrand zagen, en dat wy alle door de Vlarnme verteerden , of door het w.iter vergingen , voor dat dit Vaderland zich verder ftrafloos zeude onderwerpen aan de Uwinglandy of 'lieranny van Despoten of Aiiftocraten. Die is althans zeker, Heeren Gedeputeerden Staaten alhier, hebben opentiyk de Rolgefpeeld van Veiraadcrs van Land en Volk, en zo deeze Volks Keprefentanten . hoe eer hoe beter, niet Crimineel vervolgt en geltralt worden, dan is alhier geen eerlyk Burger zeker van zyn Leven en Vryheid. , . En daar men meent zeker te weten, dat die Heeren Gedepur.eer.ien Scaaten beftaan uit de volgende Perfoonen, als de Heer van Cockengen, denf Verloopen Poolfchen Edelman de Pttponcher, de Graaf van Athlore, de Heer van Zitylen en de fsurgemeefter van Musfcbenbroek; en dat zy werkelyk uit vrees voor Ciim;ne!e Apprehenfien, ■ Studs Territoir verlaaten htbhen, zo vreest men voor tog erger gevolgen; naoiectlyk, of dat zy met  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. mi 'Hiet nog meer of grooter Militaire Magt in de Provincie zullen aanrukken, om als eenen Willem, de Tweede, met geweld of by verrasQng de gantfehe Provincie te overheerfchen , r- of Amersfoort zodanig te verlterken mei loontrekkende Bur gerbeulen , dat zv aldaar de Rol van Heeren en Meeiters zullen ipeeleu, en de gantfehe Conftitutie en Regee rins vorm van Utrecht den bodem zullen inflaan. Alle deeze waarfchynlyke gerugten , gevoerd by de tyding, dat de Cavallery van Amersfoort, verder order heeft, om zich marschvaardig te houden, veroorzaakt in Utrecht onder het Vrye Volk eene magtige beweegingen opmerking, zo dat elk Burger op zyn hoede is, en men door de onbepaalde wil van de Patenten , alleoogenblik vooi verder Verraad en Geweld vreest* Zie hier ook dat hoonend Huk Uit de Haagfche Courant, waar over geklaagd is, zelve, en van welke klageen wy een weinig verder het gevolg zullen mededéelen. Éxtraft. Misfive uit Utrecht den 3 Augustus 17B5. MYN II EER! Myn terug reis is voorleede Maandag wederon uitgedelt geworden, en daar van alleen wal de Zuidhollandfche Courant, dien pohtieken Bar rometer der Utrechtfche Volks verrigtingeu oor zaak, want daar in ziende ééue Waarfchouwini of liever verzekering, dat dien dag iets roemrtig tigs zoude opleveren, bleef ik hier, en 't fchynt dat deze geheime Correspondent van Utrecht Achtbare Gecommitteerdens en Geconftitueerdens de zaak wei by het regte end had. Want, naa welks was een Raad gefcheiden, cf men vernam C c c c da U- rRECHT. Briefin ie Cou'ant vA't Nieuwer Amft. 1 ( I i »■ I C  u- TRECHT, Extutï Misfive in de Haagfche Courant N. «3* ii 12 NIEUWE NEDRLANDSCHE dat zoo wel Geconftitueerdens, als Gecommitteerdens, ftukken van importantie hadden ingeleevert, welke, het publiek door bovengemelde 'uid=> hollandfche Courant heden mede gedeelt, my de moeitenfpaaren, U dezelve toe te zenden. Nieuwsgierig na het afloopen deezer zaaken, vervoegde ik my by myn Vriend, die my verzekerde, wel gedaan te hebben, myne reis te hebben verfchooven, dewyl hy in't zekere onderrigt was, dat ik geduurende deeze week nog gelegenheid hebben zoude, zoo wel aanmerkingen te kunnen maake op de ware Volkftem, als Volksverrigtingen, en my dus een beter idé te vormen van de gedugte Volks • Majefteit , als ik tot hier toe had; want dat de Deliberatien van de Vroedfchap dien ogtend, de Hooftzenuwen van het lighaam, waar uit de Volkftem zig verheft, zoodanig hadden aangedaan, dat men niet twyffelen ,kon, of moeite eene buitengewoone beweeging aan het geheele Jighaam tot in de minfte deelen toe veroorzaaken. —- Des avonds by hem foupeerende, wierden wy al eenige trekkingen gewaar , 'er wierd by hem, als ook behoorende tot de Schuttery, ten tien uuren gefchelt, - 't was de Bode van de Compagnie, die kwam aanzeggen: dat hy zig des anderen daags 'sogtends ten half negen zonder Geweer en Waapens moest laaten bevinden, op de Loopplaats van zyn Compagnie. Myn Vriend, deeze boodichap mt zyn vertrek hoorenie, riep de Boden, hem vragende, op wiens naam hy deeze order bragt: uit order (zeide hyj van den Gouverneur der Stad., Collonelvande Schuttery en Burgemeefteren: En niet, vroeg hy , op die van Hoofdmannen? Neen, was het antwoord. Waar op de Boden vertrok , en myn Vriend my toevoegde , daar zit iets agter en ik kom niet, en de Man had geen orgelyk, want 's anderendaags bleek hot, dat nog Gouverneur, nog Collonel, nog Burgemeefteren, hiertoe last gegeeven hadden, maar dat de Agtbaare Gecommitteerdens , de Volk«  JAARBOEKEN, Augustus, I7§5* lllB Volkftem indeezen hadden doen fpreeken, die dan ook in zoo verre geëerbiedigd is geworden , dac een groot gedeelte der Schuttery, zig eerst op haare Loopplaatfen, en eindelyk voor het Stadhuis vergaderde . wanneer Gecommitteerdens, reprefentanten van de Majefteit des Volks by Burgemeefteren en Oud-Burgemeefteren, hebben binnen geftaan, om(daarzy wisten, dat voorn.. Haar Ëd. Gr, Agtb. befoigneerde over de wettiheid van de Afte waarby Gecommitteerdens door de Schuttery Gecommitteerd waren te onderzoe. ken) dezelve te communiceeren, dat zy nimmer door eene gerechtelyke Afte bekragtigt door de naamteekening der Committenten waren aangeftelt, maar dat zulks ter goeder trouw mondeling wat gefchied: en dat ten bewyzen van dien alle die Schutters, die voor het Stadhuis (tonden, gekomen waren om daar getuigenis van te geeven, Ik wil wel bekennen, dat dit my vreemd voorkwam , dan 't was de Volkftem en ik zweeg. — Ookhadhy't beöogde einde, want Burgemeefteren erkenden die Volmacht, en een ieder ging zyns weegen. Groot waare myne aanmerkingen in dat oogenblik, ik zag de beste en dertigfte Burgers, grootfch op hunne reprefentative Volks, magt, overgedragen op festien Mannen, die ol van hun afhangende zyn, of die zy by andert geleegenheden zekerlyk hun gelyk met zoude rekenen , ten minften zoo het oude Syftenïa var Leverydragers nog doorgaat. Ik verwonder de my niet, dat het onder zo een groote meemg te Menfchen nog al geregeld doorging, vermin ik veele lieden van aanzien zig veel moeiten Zag gecven , om de Lieden aan te fpreeken, waar onder voornamelyk uitmunte, de Vryheids Vrienden Hespen van Amfterdam ; Do. van der Kemp vai Leyden; De Post van de Nederrhyn fchryven de Heet't Hoen; den Hr. Rentmeefter Burman: den Hr. Profesfor Hamersvelt; den Collonel Gor don} den roemruchtige Volksvriend Ondaatje, ei Cecc 2 z< Ü- TRECKT* Extratl Misfive. in de Haagrche CoU' rant% N* 93»  ti H NIEUWE NEDERLANDSCHE U- ï RECHT, ExtraSt Misfne in cie Haagfiche Courant N. 92. zo my berigt is, zeker Raadsheer uit een Hoog Gereciit.-hof in een onzer Frovintien, zoon van een voornaam Predikant. Ik begreep ligt, dat, wanneer zulke Mannen zig met de zaak bemoeiden, de verhitte breinen van egte VrybeidsZooren niet zoude uitbarften. Vervolgens zag ik met medelyde, hoe veele lieden , die van hunne handen leeven moeten , een geheele dag verlooren , hunne Winkels verwaarloosden , en zoo veel fchadens gewillig ten gevallen van anderen droegen: dan my wat verder onder den hoop bcgeevende, hoorde ik 'er eenige omtrent de vermindering van lasten redeneeren, die als eene zekere Zaak Relden, dat het dog zoo gaan moesr, om eindelyk verligting te krygen op de Imposten over 't Meel, Bier en fierken Drank; nu kon ik de kneep vatten, dat zy een dag ot wat inkcmiten waagden, om naderhand een zeekerder profyt te doen. — Dan de nieuwsgierigheid, drong my nog verder, en bemerkt hebbende, dat alle Schutters groote fwarte Coccardes op de Hoeden hadden, ging ik fchielyk m ééne winkel, op 't oud Kerkhof, voorzag my van een dito Cocaide, Relde die op myn Hoed, en vervoegde my weder onder de meenigte, hoopende door dat teken meerder fiducie te bekoomen, 't *elk my gelukte. Want by een hoop kooiende vraagde ik hun , zullen wy hier nog lang moeten wagten ? zoo antwoorde 'er my eene: „ jazeekerïyk, totdat Gecommitteerden op or„ der van Geconftitueerdens ons zullen hebben afgedankt, en dat is het teeken dat wyzeeker „ zyn, dat het gc ed is." Nu zeide ik: laaten wy dan maar wagten, maar ik vrees, dat wy aan het voornaame punt zoo haast niet koomen zullen, 't affchaften te weeten van de imposten , hier tegen zullen de Regenten altyd ieveren, en als wy daar niet toe koomen dan is het maar gekheid. — Hou Man! antwoorde 'er my een uit den hoop, „ dat is de beloften, die ons Gecom- mit«  JAARBOEKEN, Augustus, 1725. m.s . mieteerder gedaan hebben, hier om alleen wer* ken vvv, op eene verandering in de Regeering. ■ „ Ken wv^.^ B ^ Eyk,vanSenden,deRtd" der, Smisfaert, van Haefte», Burman en van " Dam kunnen wy op f^^Tmn^Z deezen weten wy , dat voor de h-ffing der " imposten zyn , er, mist ons dit, dan moéten, M " 'er ook uit , hetfpel moet regtgaan, debelof " ten die ons gedaan is, moet volbragt worden " en lW dat niet, dan zuilen wy de GeCotamit " mitteerdens naTeijen, zy hebben ons voorniet, " niet van de Prins getrokken , en ons wys ge" maakt, dat die or.s van geen imposten kon ont" lasten; dat dit alleen uit de Regeering moei f, koomen, en dat de Regeering zuiks niet doen kan zonder, voor of onafhangelyk van den Stadhouder te zyn ? Wat zoude het ons ander kunnen bruijen, wie hier tgezag heeft de Prm of de Buigers, en zoo dit met fchielyk gaat " dan bemoeijen wy ons met niets meer, en trap oen li-ver deeze Cocardes in de geut, als dn " lancet op den hoed te houden, en moogenw: " aeen Oranje meer dragen, dan zal Oranje op " drae^n, want in 't hart, hebben wy zoo rau " tegens hem, als wy verzeekert zyn, dat h) " niets teegens ons heeft, en 't is beter dan noj " door een Prins dan door 24 van ons gelyke ge " reaeerd te worden. Maai bezorgen ds Gecoai " mitteerden ons vermindering van lasten, dan vi " "atGecommitteerdens," Meteen wierdrnyee Sas jenever toe gevoegd, en verzogt op de ge Tnndhe'd van Gecommitteerdens te drinken, 1 Je «cureerde my , als nooit zulke drank neemet de, dog dit belette niet, dat zy het vro ykde. den , onder het gefclueew van Vivat de Vryhen __1 Zugtende verliet ik die Lu. Jen . eu zafcJ wel dit die Lieden beeter Prins dan Gecommittee dens gezind waren, en het my mogelyk w-i;,i zoude gekost hebben, die vrienden ook Vm Oranje te laaten roepen , dog^ wat zoude zuil L c c c 3 E 1» Ü-. rRF.CHT Ex:ra& Mhjivs in de Haag(che Coit' rdrtt N. 93- > f; 1 F 1 t t g it :s 3-  ü- TRECHT ExtriB Misfive in de Haag fche Courant N. 93» iliö NIEUWE NEDERLANDSCHE gebaat hebben? — Van daar vervolgde ik my Da eene hoop, die beezig waren, de Nederlandfche Courant van Schuurman te leezen, waar in het addres van Gecomm. geplaatst was; dit gaf my gelegenheid door de onderteekening, nvy te informerep, wie al die Gecommitteerdens * aren, en ik bevond , dat dat Collegie van Ede • Ie Agtbare vertegenwoordigers der Volkftem be. ftond: uit een Schrynwerker C. van Benthan, den Apothecar W.van Dyk, de Zilverfmit Herm. Kruis, Schrynwerker A. deVry, den Verver G. Heetvelt Az., den Verwerf. Careis, den Mesfemaker C. v. d. Moolen, den Kleermaker G. van de Voorn, den Kpufenverkoper H, de Tombe, den Tabaksverkoper A. van Eldik, de Zoon van den bekende Schryver van de Post van de Nederrhvn, Student in de Medecynen R. 't Hoen, den Apothecar J. v.d. Ven, den Grutter W. Overwyn, den Chirurgyn C. van Hengelaar, den Bakker J. Lubberding en Moolenmaker G. Rag' geveen, niet weinig verwonderde ik my, hoe men zulke agtingswaardige Mannen, die zo veel belang by Stads en Burger welzyn hadden , konde by een brengen, en zoo veel kunde en geleerdheid had ontwaard, in zoodanig handwerk en neering doende Lieden: dan 't andwoord was: de Keufe der Volkftem, toen zugte ik, be* denkende met hoe veel recht men Zyn Hoogheid befchuldigd had, onkundige Raadslieden te kiezen, dewyl'hy uit de zulke en diergelyke Mannen hier in Utrecht zig eene Raad had kunnen vormen, die mogelyk door de VolkItem bekragtigt, hem gelukkiger dagen zoude hebben doen doorbrengen — en , rnaar de Post is op zy zyn vertrek, enz. Hier op kwam een raport van Burgemees» teren en Oud Burgemeesteren uit, overeen* komftig het verzoek; waar op beiloten is, dat.  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1117 dat Raport 8 dagen ter lezing voor de Leden te leggen, en dan te befluiten. De Prins Erfftadhouder heeft den 8 Augustus 1785 aan de Staten van Utrecht dezen brief gefchreven: EDEL MOGENDE HEEREN! BY. ZONDERE GOEDE VRIENDEN! w/y hebben beider Uwer Ed. Mog. Misfiven W van den 0 Juny en van den 6 July laatstleden , fuccesfivelyk ontfangen ; zynde de eerde verzèld met alle de verdere in druk uitgegaane bezwaren, op naam van zeer veele Ingezetenen van Uwer Ed. Mog. Provincie overgegeven, en door Uwe Ed Mog. in handen van derzelver Heeren Crcïmmitteerdens gefteld, voor zo veel desweïens nog niet was gerefolveerd geworden; gelyt Sens Uwer Ed. Mog. infonnat.e, ten opz.gte ïan Ibmmige Juridicque en udicieele Objecten L?e™sgefchied Tinhoudende de tweede communfitte, dat Uwé Ed. Mog. raadzaamgevo* den hebben, derzelver extraordmansbefchryving on herzevendepoindl, tegens den 10 dezer maand tehe vatten, en vervolgens noodig geoordeeld. Ons daar van kennis te geven, in vertrouwen dal Wy tegens dien tyd aan Hoogstdezelve zoudei X toekomen, zodanige Confideratien en Advys als Wy, nopens zeker daar by gemeld Concept Reglement reformatoir , en ter wegneming de bezwaren , welke daar toe, zo als U Ed. Mog Ons gelfeven te kennen te geven, aanle.dmg zou de gegeven hebben, mogten goedvinden aan Uv Ed. Mog. te communiceeren. Hoe leer Wy als nog die zelfde zugt orp1 d billyke bezwaren der Ingezetenen van Uw Edel Mog Provincie, naar behooren te pondereeren en dienaangaande, onze nadere gedagten, bene Cc cc 4 vei U- ?RECHT. Briefvan denPrtn» fe van Oranje aan de Stat. I r r s  uiS NIEUWE NEDERLANDSCHE U. ÏRIJCHT Brie/van dea Fr. van Oranje aan de Stat, i veris de befte remedien'tot derzelver wegneming, en ter herfteiling van de harmonie en goede orde, aan U Ed. Mog. voor te dragen, volharden, alsook in Ons gevoelen, die Wy de eer hadden by onze voi ige Misfive van den i September, en van den 03 Mei laatstleden, aan Uw Ed, Mog. open te leggen ; en of fchcon deze genegenheid, naar mate de toenemende verwarringen in de Provincie , en derze'ver te du,ten gevolgen, grooter geworden zyn, ook teernlüger is opgewekt; vinden Wy Ons egter tot Ons gevoelig leedwezen, buiten ftaat, aan dit Ors verlangen , als nog te kunnen voldoen; alzo Wy Ors verpligt geoordeeld hebben, het zelve uitdrukkelyk vast te hegten aan de hoop en vaste verwagting, dat door geenerüei overhaast befluit, aan een eenig der daar'by gemelde poincten, die te famen op de'bewaring der zo plegtjgbezwore Conüitutie van Regeering en van de h?ndhaving van een ieders wettige Rechten uitliepen , de minfte atteinte zoude werden'toegebragr, veelmin iets .beiloten, waar do« r dezelven buiten hun geheel gouden kunnen laken. Edoch wel verre , dat aan deze Onzebillyke ver* wagting zoude wezen ged. fereerd, zo als Wy meenden te mogen vastftellen, hebben Wy in tegendeel moeten vernemen, Jat nog na dien zelven tyd, by fommige Le-et» van Regeering is voortgegaan, met verfcheideu deliberatien, ontwerpen en dadelykc befiuiten, die eeniglyk dienen om het RegeeringsRegiement, in den jare 1674 Staatsgewys gearrefteerd en in den Jare 1747 wederom ingeroepen, en zedert door alle Regenten plegtig bezworen, en uit kragt vau welkers inroeping en btëediging 'plleen, yder Lid zyne qualificatie tot de Regeering ontleend , te veranderen of te vernietigen , in weerwil van de bondigtte vertogen en nadrukkelyküe protettatien van verfcheiden van derzelver Medeleden; hebbende onder anderen een bepaald getal van Vroeofchappen van de Stad vanütrechr, .gigener authoriteit kunnen goedvinden, hunne \iy fnr.  JAARBOEKEN, Augustus, t^S» «- '9 formeele befoignes over een prstens nieuw Rrgee- (JK Reule-nent-, niet alleen te bly ver, voortzetten, xrëcHt maar ze'fs over te gaan tot het dadelyk formeerei vïn eSzoSanig (tuk-, en het zelve by Publicatie Briefvan ïer toetze en öbd. rzoek aan ce Ingezetenen voor pr. Aftellen; en die van de Stad V\ yck gerelolveerd, van Scl» zeiven eigendunkeiyk van het ueeed.gc Re- Oranje Semert , waar op zv zy" aangefteld, te ont aan de laan, en een geheel ander voor zich tearreftee- St*t. ÏCFndaTrWy nimmer verantwoorJel;k zouden kunnen zyn, zo aan Uw Ed. Mog. en de goede Ingezetenen van derzelver Provinae, alsaanO.s zeiven s en Onze fuccesfeuren in dn; ryd, voor zo verre zy bv wettige delaue een E ff=ly k Recht tot het Stadhouderfchap over dezelve hebben geae, quireerd of nog verkrygen mogten ; indien wy aan 3e voorfchreeven handelwyze eemuzmts hadden ceacquiesceert; zo vertrouwen Wy, dar U Ed. W. met Uns wel zullen willen overeenftemmen dit Wy op dien gr-nd en tot zo lange de vooraf fchreven notoire indragten op het voorfchreeven Reglement met de gevolgen en aankleven vandifb, niet volkomen zullen wezen gerepareerd, en buiten effeft gefield, over de voorfchreven bezwaren, Ons niet verder kunnen uitlaten; maar dat VVv Behouden zyn, op de allernadrukkelykfte wvzen tegens allen dezelve , als onwettig en onregelmatig en tegens derzelver fcbromelykp sevokeu . te moeten protefteeren , en het daar voor" te 'houden , ais of nimmer of ooit de voorfchreven deliberatien en befluiten eenig aanzvn gehad hadden. — A's wv nvt aandagt overwegen, dat, wanneer aan wvlen Omen Heer Vader in dtn Jare 1747 het Stadhruderfchap van Uw Ed. Mog. Provincie, onder «ekere naauwere bepalinge, door de Heeren Staten in der tyd wierdt opgedragen , doch dat dus in door Hoogstdenzelven om di veile redenen, q ccc s thans  «ao NIEUWE NEDERLANDSCHE U- TRECHT Briefvan den Pr. van Oranje aan de Slat. l l i i i i i 'i t c thans niet op te haaien, wierdt gedifficulteert en gedeclareert, het zelve niet wel op eenige andere voet en voorwaarden te kunnen aannemen, dan conform aan het voörfz. Regeerings.Reglement van 1674, en wel zodanig, als die Digniteit door wylen Prinfe Willem den III., hoogl. mem., was geëxerceerd, ten einde daar door alle bedenkelykheden eener gezogte explicatie van het voorfchreven Reglement ten eenemaal af te fnyden; de zaak dan ook op dien voet haar volkomen beflag gekregen heeft, en daar mitsdien, by eene welberadene overeenkomst, het Stadbouderfchap niet anders dan op de evengemelde Conditie aan Hoogstdenzelve is geconfereert, en by Hem aangenomen ; dat het zelve voorts by Stads Refolutie erflyk is verklaard, en in dier voegen op Ons gedevolveert, en dat Wy eindelyk by Onze meerderjarigheid, op dien zelfden voet, deze eminente Charge hebben aanvaard , zo fpreekt het, na Onze gedagten, van zelfs, dat Wy deze Waardigheid i-noeten , en niet anders kunnen bekleeden, ais c'onform aan het voorfchreven ingeroepen en wederzyds beëedigd Reglement, als de bafis der wettiglyk bepaalde Conftitutie, en dat Wy vervolgens Ons zeiven aan manquement van Onzen piigt zouden fchuldig maken, indien Wy, zonder rrrflemming, en eene legale medewerking van de efpeétive Leden van Uw Edel Mog. Vergadering, wouden mogen beftaan eenigen indragt daar te» ;ens te ondernemen, ofte deszelfs vernietiging te >sramen. Op gelyke wyze zyn Wy verpligt te confideeeren, dat de refpective Leden van Staat en Redering van Uwer Edele Mog. Provincie het voor:hreven Reglement tot eenen permanenten grondlag van hunne Rechten en Relatien by de voorcnreven overeenkomst met wylen Onzen Heer /ader, en vervolgens mede met ons gelegt hebiende , een ieder derzelven de obfervantie van ien met heiligen Eede hebbende bezworen, alvorens  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1121 lens tot de aanvaarding van hunne refpe&ive Re- Uaentfchappen te hebben kunnen worden geadmis- trecht teerd . ( onder verbetering ) eigener authoriteit . mmmerlets kunnen doen of bekten, het welk Briefvan de verandering of vernietiging van het voorfchre- den Pr. ven Reglement zoude met zich brengen, zonder v.Oranje in effecten daar door op te houden Lid van de aan de Regeering te zyn; - Regent te wezen, en dit Staten. Rellement heilig naar te komen, is doch w den Wtiaften zin eén en het zelfde ; en daar het Gezag van ieder Lid van Regeering eeniglyk diriveert uit de evei gemelde beëdiging van dit Reelement, zo zal ook de ware esfentie van het Regentfehap in de intacte naarkoming van het zelve moeten beftaan. Wy kunnen Ons, boven dien, geen gepaste denkbeeld maken van de qualiteit van een Regent in het afgetrokkene , en als op zich zelfs betraande , maar moeten denzelven befchouweu in een wettig verband met het geen, waar toe hy js gehouden, en zich heeft verbonden, zodanig dat het vermogen tot het losmaken van zich zeive van die verpligting altoos deficieert, en alle contrarie daden, op het eigen tydftip dat zy gepleegt worden, reeds ipfo facïo zyn gtïnvalideert; en het fchynt Ons toe eene handtastelyfce tegenftrydigheid te bevatten, zich zelfs ontflaagen te rekenen van eenen gedaanen Eed op een Reg.ement, het welk 't Radicaal voorfchnft van zyn gezag geworden is, en des niet te min eene genoegzame magt en bevoegdheid aan zich zelve toe te kennen, om als Regent een nieuw Reg^ement te helpen formeeren. Inmiddels zyne bevoegdheid tot het verande. ren of vernietigen van het meergemelde Regie, ment , te willen fundeeren op een pretenfe gemoedelyke overtuiging, dat het zelve itrydig zoude wezen tegens eenige Privilegiën ot Grondwetten der Provincie, ofte van eenige Steden en Leden van dien, en dus zich niet verbonden te agten zynen gedanen Eed Rand te doen, kan hier  si2t NIEUWE NEDERLANDSCHE U- tegens in geene aanmerking komen; alzo geene trecht verandering van byzondere begrippen iets geven of nemen kan aan het dadelyk beftaan en de verBriefvan bindende kragt cener grondwet, bevorens plegtig den Pr. beëedigd : dezelve laat wel aan den bezwaarden y. Oranje vryheid tot het verzoeken van ontflag van den aan de post , d en hy meent niet langer , na zodanig Staten, een vooifchrift, te kunnen waarnemen , maar kan nooit eene gefuudeerde reden uitleveren , om, na een eigendunkelyk losmaken van dien Eed, egter zich als Keg«nt te gedragen , en eene qualificatie te behouden, dien men, zonder deeedelyke verbintenis tot deszelfs naarkoming, nimmer zoude hebben kunnen verkrygen; behalven, dat dit doorgaande, er geene Regeerings-Conftitutie immer een oogenbhk zeker, en geene inftruétie of Commisfle van eenige verbindende kragt meer is, en dat alle Aanftellingen en Mandaten, hoe heilig ook bezworen, als dan ten eenemaal arbitrair, tegens alle gemaakte voorzorgen, afhangelyk gemaakt zouuen worden , ten allen tyden, van de veranderlykheid van de begrippen van een iegelyk, en wel by zonder van zodanige, welke voor het aanvaarden hunner Posten, geene de minfte aandagt gebruikt hebben, om hunne verbintenisfen en pligten behoorlyk te overwegen, Wy vertrouwen teffens, dat, welke voorflellingen ook hier en daar, ter misleiding van min kundigen, of tot bereiking van andere oogmerken, mogen zyn opgeworpen , als of het in de magt en het vermogen van de Heeren Staten Uwer Ed. Mog. Hooge Prasdecesfeuren , niet zoude geweest zyn, om met een genoegzaam verbindend effect het Stadh mderfchap van derzelver Provincie, op den ■voet van het voorfchreve Reglement, te conce"deeren en vervolgens Erfelyk te verklaren} Uw Ed. Mog. nimmer daar door zullen kunnen worden af. afgetrokken van die vaste en onveranderlyke grond, heginzels , waar op de gantfehe Conüitutie en Onafhangelykheid dezer Landen in het algemeen, en van derzelver Provincie in het byzonder, berust j  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. rust; het komt doch hier op niets minder aan, U* dan op de Vraag, of Uw Ed. Mog. in Hoogst- trechï derzelver qualiteit, Staatsgewyze vergadert, de Hoogiie Overheid en magt der Provincie uitma- Briejvan ken, dan niet? En of het Recht en de bevoegd- denfr.^ heid hebben, om, by wettige Deliberatien env.Vranje Üelluiten in het Ruk der Regeeringsbeltelling, aan de ten nutte en oorbaar van dezelve tedisponeeren ? Staten. Zo ia dan is de delatie van het Stadhouderichap en deszelfs opgevolgde Erfelyke verklaring op het voorfchreve Uegerings Reglement wettig , vast en zonder wederzyafche renunciatie onverbrekelyk: maar byaldien de Heeren Staten in der tyd deze magt niet zouden mogen gehad hebben, wat zal, Edele Mog. Heeren/ als dan het gevolg moeten wezen ? Waar zal dan doch de Hooge Overheid en Souvereiniteit van hunne Provincie redderen ? En wat zal er van alle de befluiten van Uwer Ed. Mog. Vergadering , ja eindelyk van de Unie zelve en van deszelfs wettigheid, niet alleen in opzigt der Mede-Bondgenooten, maar zelfs in relatie tot onzen publyken Staat, en tot de vreemde Mogenheden, moeten geoordeeld worden ? Wy zullen in geen betoog treden van de alles omkerende gevolgen, die er uit eene zo onbedagtzame en gevaarlyke ftelling voor het geheel Vaderland moeten proflueren, en laten derzelver nadere ontwikkeling gerustelyk aan Uw Edele Mog. Hoog wyze en 's Lands Vaderly ke overweging over. Het js dus, naar Onze gedagten, eene ontegenfprekelyke waarheid, dat de delatie van het Stadhouderichap, aan wylen Onzen Heer Vader, benevens deszelfs opgevolgde Erffelyke verklaring , na voorgaande onderhandeling en overeenkomst, wettig door de Souverain dezer Provincie is gedaan, en door dezelve onze Heer Vader en door Ons, by Onze meerderjarigheid, aanvaard; dat zulks is gefchied op een Reglement, bv dienzelvenSouvereinStaatsgewys gearrefteerd, en federt deszelfs oprigting, gedurende de tyd dat de Provincie eenen Stadhouder gehad heeft,  1I24 NIEUWE NEDERLANDSCHË U- beftendig naargekomen, mitsgaders zoo wel doof trecht °os, als door yder Regent in 't byzonder, met de plegtigfte functie, die in de menfchelyke Briefvan Maatfchappye plaatze hebben kan, bekragcigt, tien Pr en gevolgelyk dat dit Reglement als de vasv nran\-& te nor ma der Rechten en pligten voor Reaan de genten en voor den Stadhouder , buiten eene Staten gezamentlyke bewilliging, en zonder de aller, gewigtiglte oorzaak , niet kan aangetast ofte verandert worden ; en Wy mogen dus niet twyffelen, of Uw Ed. Mog. zullen by eene aandagtige overweging van deze gronden, niets vaa meer aanbelang en noodzaaklykheid oordeelen, dan om in de vindicatie van dit Reglement zich zei ven in Hunnen Hoogheid en Gezag en Ons, benevens Onze Erflyke Opvolgers in der tyd , by Onze daar by voorgefchreven Gerechtigheden en PrtEëminentien te maintineeren, dit Ons vertrouwen is te fterker, om dat aan de eene zyde Onze Stadhouderlyke Waardigheid zodanig met het voorfchreven Reglement is geconnecteerd, en daar op gebouwd, dat het zelve gealtereert, en daar voor een ander in de plaats gefield wordende, Wy even daar door niet langer die zelfde Stadhouder zouden blyven, als Wy, uit hoofde van een wettig Erfrecht geboren zyn; en Ons dus op eene indirefte wyze ontzet vinden v n deze Onze Waardigheid, en dat Wy, aan den anderen kant, uit verftbeiden omftandigheden, en byzonder ook uit het nu onlangs ter Staatsvergadering van Uwe Ed. Mog* gerefolveerde, met opzigt tot de voorfchreven gebeurtenisfen in de Stad Wyck, met een waar en zeer gevoelig genoegen vernomen hebben, das Uw Edel Mog. de exiuentie en de aclueele wer. king van het meergemelde Reglement niet alleen tot op heden toe hebben blyven erkennen, en het zelve willen doen obferveeren, maar ook getoond hebben overtuigd te zyn, dat de dadelyke infra£tie daar van, als den grondflagder qualificatie van de refpect-ive Leden van Regeering zynde, niet anders  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1103 ders dan als eene arbitraire en onbeftaanbare daad Ükanworden aangemerkt, en even daar door met 1 recht Ons te begrypcn , dat zodanige willekeurige veranderingen wordende geadmitteerd of gedoogd, Brtefvm eene völftrekte regeeringloosheid zoude moeten^» Pr. na zich fieepen. ■ Voor het overige hebben *>• Oranjs Wy de eer Ons te refereeren tot de gronden, by aan de Onze Misfive van den 24. February des voorleden Staten» laars breeder open gelegt, en die Wy als noch vertrouwen de wettigheid van het voorfchreven Reglement, en van Onze daar by geftipuleerde Rechten, volkomen te jurtificeeren. — Inmiddels gaan Ons de zo zeer toenemende verwarringen en de hoogstzorgelyke toertand van Uwer Edele Mog. Provincie ten gevoehglle ter harte, en het is uit dien hoofde, dat Wy, Ons verpligt vindende om met den nadrukkelykften ernst by Uwe Edele Mogende te inlteeren om , door een prompte en gepaste voorziening de verdere losmaking der Conftïtutie voor te komen, teffens gaarne declareeren, in dien gevallen bereid te wezen , om mee al Ons vermogen mede te werken tot redres van alle zulke billyke bezwaren, als door de refpeétive Burgers en Ingezetenen zouden mogen worden opgegeven. — Wy verlangen niets oprechter , dan den luilter en de Hoogheid van Uwer Ed. Mog. Vergadering en befiuiten te helpen maintineren, en hec aanzien van de refpeftive Leden van Regering te doen refpefteren, terwyl het Ous teftens zeer aangenaam wezen zou, al wat in Ons is te kunnen toebrengen tot den welftand en voorfpoed van Uwer Ed. Mog.. Provincie, en in 't byzonder van hun, die Wy als 't beftendig hghaam der Maatfchappye, en het onveranderlyK voorwerp van Onze zorg en affectie moeten aanmerken, en uit dien hoofde altoos en billyke aanfpraak hebben op Onze medewerking ten hunnen goede; Wy zullen vervolgens zoo dra Wy daar toe een gepaste gelegenheid  u- tRECHT Briefvan den Pr. v. Oranjt aan de Staten. 1116 NIEUWE NEDERLANDSCHE zullen mogen ontfangen, met empresfement al* le middelen, die er voor handen mogen zyn3 amplefteren om hunne gegronde klagten te doen ophouden en de bevordering van alle hunne wa* re belargens te helpen onderfteuneo.— En daar wy overtuigd zyn, dat een wel gevestigd vertrouwen van een vry en geliefd volte op zvne wettige Overheden , de beste band van vereeniging, en het het duurzaamst middel tot zynen bloey en geluk is; zullen wy ons even zeer verblyden, wmneer er, al was het zelfs ten kosten, en met opoffering van eenige perfoneek penoepens en agrementen van Ons beflier , in zoo verre met onzen pligt, en met de bewaring van de op het Reglement op de Regering geftabilleerde Conltittnie beftaanbaa- is, zoodanige fchiKkigen zonden kunnen worden gevonden, waar door de algemeene harmonie fpoedig wierd herfteld, en de band eener vertrouwelyke Communicatie , tusfchen de Leden van Staat en tusfchen Ons, nader toegehaald, en waar door tef> fens de goed Burgeryen en Ingezetenen van de voorzorg voor hun welzyn duidelyker onderrrigt en in 'Raat gefield kunnen worden, om ook in hunnen'kring, op eenen welgeregelden en legalen voet, aan de Provincie en het Vaderland nuttiger te wezen. ~—— Eindelyk moeten Wy met alle Sinccriteit betuigen, dat deze Orze Coniiüeratien en Proteftatien eeniglyk zyn gedicle< rd door het hoogwigtig aanbelang der zaak, en door het ge\..el van Onze geheiligfte pligten jegens Uwer Ed. Mog. Provincie, en Onsen Onze Nazaten, en gelyk Wy uit dien hoofde daar op Uwer Ed. Mog. aandagtige oveiweging inftamelyk verzoeken, vertrouwen Wy te gelyk, dat UweEd. Mog. niet langer zullen gedogen, dat Wy in de exercitie van die Rechten, welk. Ons by het meergedagte Reglement zyn geconce eert, voortaan verhinderd of belet zouden worden. — Waar mede enz.  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. i»27 Zedert den 3 Augustus bevindt zig alhier eene Commisfie van 6 Heeren, uit de vergadering van eenige Regeerders, die uit verfcheidene Provinciën te Amfteldam te zamen zyn gekomen, om over de herftelling van 's Lands zaken , en de middelen daar toe, te raadplegen. Die vergadering bedugt, dat zomtyds door de fcheuring van de Regeerders en de Burgery alhier veel nadeel aan het oogmerk tot herftel mogt worden toegebragt, hadden zes Heeren benoemd en herwaarts afgezonden. Dezen hebben met de hoofden wederzyds gefproken, en zyn den 6 vertrokken , zonder dat men vernomen heeft, of zy iets hebben kunnen uitwerken. De namen dier zes Heeren zyn dezen : Jonkheer van Nyvenbeim uit Gelderland} de Heer Paludanus, Burgemeester te Alkmaar ; M. lemminck , Raad in de Vroedfchap te Amfteldam } de Penfionaris Lambrechtfm uit Zeeland} Jonkheer van Harhgsma uit Friesland} en de Secretaris Dumbar van Deventer. Het befluit dezer Stad op het geadvifeerde, door de Staats -Commisfie, roerende de bezwaren der Burgeren en Ingezetenen , omtrend de Regeeringsbeftelling dezer Stad en Provincie, met bygevoegd Concept - Reglement Reformatoir, ter vergaderinge der Staten den 20 Augustus ingebragt zynde, is hetzelve,-door de voorftemmende Leden in advys gehouden, en door de Steden overDddd 'ge. U- TRECHT.  ITaS NIEUWE NÉDERLANNDSCHK gnomen; zynde door het eerile en tweede Lid geene belluiten dien aangaande ïngebrafft Rheenen verklaarde intusfchen, te volharden by haar befluit van den 6 Ofteber des laatst verlopen jaars, overmits aan de Magiftraat aldaar geene bezwaren, nopens het tegenwoordig Regeêring-Reglement, waren voorgekomen. Ter dier zelfde vergadering der Staten is ook een brief ingekomen van Zyne Uoorhtige Hoogheidien Heer Prins Eiffladhottder, „ houdende Protest tegens alle het ,%éen beüoten mogte worden aftrekkende ter verandering van het Regeerings-Regie" ment van Anno 1674, en dienende, om aan "te toonen, dat de Regenten, welke eed geda?n hebben op het Reglement van Anno "i67i ten eene male onbevoegd zyn, ver" antenna daar in te mogen maken, m tegen* deel dat zy door die Onderneming verftaan " moeten worden, van haare Posten vervallen "tTzvn, als onder anderen die Regenten, " welke te Utrecht en te Wyk daar toe gecon'/Jtnreerd hebben terwyl Zyne Hoogheid bv die Misfive te kennen geeft, dat het at ftaan van de een of andere lucrative Post, "van een geheel andere natuur zoude zyn, perfifteerende, van geene andere Regten, die " hy fuftiueerd hem te competeeren, te zul'l len afgaan." Amersfoort heeft ter vergadering ingebrast een befluit, ten geleide van eene amteUDedumt, nopens de Rechten van hare  JAARBOEKEN, Augustus, 178S- \ I Stad , welke by de voorftemmende Lcdni tJ. is in advys gehouden , en by de Steden 1 recht overgenomen ; hebbende deze Stad dezelve blotelyk aangenomen, zonder meer. VVyders hebben de Regeerders der Stad Wyck , by eenen brief te kennen gegeven, zig met de gedecerneerde Commisfie van 9 Heeren niet in onderhandeling te zullen inlaten, en , by aldien Hun Ed. Mogende tegen alle verwagting by derzelver befluit mogten blyven volharden, alsdan zodanige middelen te zullen byder hand nemen, als zy geraden zullen oordeelen. Deze brief is gefteld in handen van Hun Ed. Mog. gewoone Gedeputeerden, om dezelve te beantwoorden, en tevens in die van de Commisfis van de 9 Heeren ; terwyl Stad en Steden dezelve hebben overgenomen, In de gewoone Vroedfchaps vergadering den 8 Augustus zyn twee adresfen ingediend der Gecommitteerden uit de 8 Schutters Compagnien, mitsgaders van een aantal Uitkopers en Wagtvrye Burgers en Ingezetenen , zamen wel drie duizend belopende. In het eerfte adres beklagen zy zig, uit kragt van de by den Raad op den 2 Augustus erkende qualificatie, namens hunne lastgevers of principalen, over het by de Vroedfchap volgends befluit van 27 Juny uitgeleverd appointement op een te voren ingediend Request van een aanmerkelyk aantal Burgers en Ingezeténen, en het bezwaar der Burgery, zo over de Publicatie van den 1 April 1785 Dddd a ali  u- TftECHr 1130 NIEUWE NEDERLANDSCHE ils over en tegen den Heer Tvoy, op nieuws aandringende, met eindelyk verzoek : ,, dat het Hun Ed. Groot Achtb. moge behaf gen, de Burgery van allen oproer of ', muitzugt, op of na den n Maart, openlyk vry en onfchnldig te verklaren, en heden morgen in de ordinaire vergadering, als uit den uitdrukkelyken wil van de ganfche " Burgery voortvloeijende, den Heer Tvoy " vanbzynen eed als Raad en overige cbor; ches, daar aan verknogt te ontflaan, ten „ einde hy nimmer een voet meer in den Raad zette." " Het ander adres van gem. Gecommitteerden, „ behelsde klagte over, en proteftatie t^ci-en het verhaalde in de Haagfche Courant van den 5 Augustus by Wege van Extracl Misfive uit Utrecht, gedateerd den 3 Augustus (waar van wy reeds boven gemeld hebben), met verzoek , f egter zonder daar door in het min Re op de Vryheid der Drukpers te empiëteeren; , dat de Vroedfchap by Heeren Gecommitteerde Rade moge nifteeren, om de uitgevers dier Courant, P.Gosfe en Zoon, te noodzaken, tot intrekking van gem. logenagtige en fchendige Extracl MWive ofwel tot voortbrenging van het origineele Handfchrift, ten einde tegen deszelfs Zender, regtens, te kunnen procedeeren." (f ) Aan dit verzoek is ook vervolgens voldaan ge- wor* (\\ Vergelyk N. Nedprl.Jaarb. '1783 bl. 1496 eri volgg. cn 18J9 en volëg. «1 1784. bU 477- en wlgg, en 592 en vuigs.  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1131 worden , en men las in de Haagfche Courant van 't laatst dezer maand het navolgende: ' Ingevolge ingekomen klagten der Ed. Groo°t Achtb. Heeren Burgemeesteren en " Regeerders der Stad Utrecht, over den ' inhoud eener Extracl: Misfive, gedateerd uit Utrecht den 3 Augustus 1785, concer' neerende het voorgevallene aldaar op den J' a dezer , en geplaatst in onze Courant " van den 5 daar aan volgende, herroepen " wy by deze alle de onwaarheden, en hoo11 nende uitdrukkingen, welke ten opzigte , van de Geconftitueerdens en Gecommit' teerdens binnen de voorfchreven Stad, in dezelve Extraét Misfive gevonden wor' den." (*). Wyders wierdt een Adres ingediend van de Geconftitueerden van 1215 Burgers en Ingezetenen, by welke zig nog naderhand i<53 by eene nadere volmagt gevoegd hebben, houdende eenige bedenkingen op het by de Vroedfchap beraamd Concept Regiement, bet Sredelyke betreffende, zo als het z jive aan de Burgery by Publicatie van der »8 July is medegedeeld geworden; - byzonderlyk omtrend het ade en 3de Hoofdft. rakende de verkiezing der Raden, daar bj aan den tydely.ken Stadhouder verbleeven, als mede op Art. 6 van het derde Hoofdituk aangaande de verkiezing van liurgemeesteren, waar by gefield was, dat dezelve, uit eer dooi (* Ujt deze henoepingblylu . waamm wy bier vo ren bl 1 11. het Stak üi: de Haagfche Courant hebbel •moeten meaedeeitsn. Dddd 3 u- IRECHT f ■  Utt NIEUWE NEDERLANDSCHE U - door de Vroedfchap tot de helft vermindertrecht de Naamlyst van Kiezeren, door den Stadhouder zoude gefchieden : verzoekende Ge1 onderden! dat deze Artykels dus moffen veranderd worden: te weeten, dat, wat Ie Raden betreft,, de Naamlyst van 4 perfonen , by de Kiezers gemaakt, door de Vroedfchap zal gebragt worden op a, om daar uit i door het lot te kiezen, behoudens e "ter, dat niemand meer dan driemaal by deze vermindering zal mogen worden voorby fe^aan : en wat belangt de verkiezing van lurgemeesteren, dat de Naamlyst van 4 IHeoren door de Kiezers gemaakt, onmiddelyk door de Vroedfchap aan den Stadhouder zal gezonden worden, om de verkiezing te doen. g De beiden eerstgem. adresfen wierden commisCoi iaal gemaakt, en op het tweede beiloten, S aTs wy gemeld hebben: dog op hetlaatfte wierdt beiloten, de Vroedfchap, tegen den 9 Augustus des ogtensby continuatie der extraordinaire befchryving, zaam te roepen om over d^e verzogte verandenng te raadpleffen en te befluiten. * In de vergadering van den 9 Augustus heeft de Vroedlchap die verandering vastgifteld Ook zyn, overeenkomftig het verdt r verzoek vin de Geconftitueerdens , de nog onvereffende pointen, het intevoeren Colleoie van Gecommitteerden mt de ourgery betreffende, gefield in handen van den Heer Evck en de verdere Heeren, om des aangaande met de Requestranten te raadplegen, *n de Vroedlchap nader te dienen van bengt en  JAARBOEKEN, Augustus, 1785- JI33 advys. Voorts zyn Burgemeesteren en Ge- U-^ committeerden ter befchryving.verzogt ma betrekking tot het Regeerings-Reglement n beflfsfends te helpen beraamendan na alvorens in den Raad opening te, hebtm ge . daan van het verhandelde ter Staatsvergaae ringel en het beflisfend befluit der Vroedfchap vernomen te hebben. Het Genootfchap van Wapenhandel dezer Stad, Pro Patria&Libtrtate, in den voorleden iare, op ingediend Request van deszelfs Officieren eïBeftierders, toeftemniing, van de Vroedfchap gekte gen hebbende, onder voorbehoud van nader bevel des goed vindende, om met deszelfs vier Veldftukies voor dat jaargetyde op de gewoone plaats de rpenoeffeningen te verrigten; ontving reed. vroeg in dit lopend jaar, en voor de hervat-, ting van deszelfs oeffeningen, een nader befluft van de Vroedfchap, welke den He r Collonel Gordon wierdt ter hand gefield, waarby wel dat verlof, by voorraad, zou voortduuren, egter onder de mits, „, dat , een bekwame geflotene plaats binnen deze " Stad door de Vroedfchap vervaaroigd Z wierdt, om het gezegde gefchut zo lang de oeff ningen daar mede geen plaats had' den, oude? bewaring te Rellen van den Heereerften Burgemeester, als GouverZ neur dezer Stad, uit welke het egter met diens voorkennis, door het Genootfchap, telkens zou kunnen worden af-en aange' voerd." Officieren en Beftierders hei- V * Dddd 4 haald  ii 34 NIEUWE NEDERLANDSCHE U. haalden hier op derzelver voorig verzoek, tuechi by een tweede verzoekfchrift, tevens begeerende, van dien 'nits ontheven te mogen worden, onder byvoeging van een gemeengemaakte verklaring, wegens de zuiverheid der oogmerken van de Leden des Genootfchaps. Dan de Vroedfchap vondt goed, by haar voorig befluit de volharden, en den Heer Kameraar dezer Stad te magtigen, om tot plaatzing der gezegde 4 Veldftukjes, de oudfte School van het Gymnafium der Stad te laten gereed maken : van welk een en ander aan het Genootfchap kennis gegeven wierdt. Waar op tegen den 8 Augustus des middags ten 2 uuren, den tyd der gewoone wapenoeffeningen , by de publieke nieuwspapieren, de Leden wierden zaamgeroepen , ten einde op de Neude te verfchynen en over 't onderwerp van 't laatstgemelde Vroedfchaps befluit nader te beramen. In deze vergadering is omtrend de voorzegde mits weigering gevallen; nademaal men oordeelde ten volle~geregtigd te zyn tot het bewaren van zyn afzouderlyk eigendom, en dus niet konde beiluiten afiland te deen van een regt, 't welk men meende door geen misbruik te hebben verbeurd. Den 15 Augustus is een dringender adres, in de zaak van den Heere Ondaatje, door Geconftitueerden ingediend, het welk is commisforiaal gemaakt aan Burgemeesteren en Oud-Burgemeesteren, zynde van dezen inhoud: Aan  JAARBOEKEN, Augustus^ 1785. 1135 Aan de Edele Groot Agtb- Hee- Uren Burgemeesteren en Vroed- trecht Jchap der Stad Utrecht. C^eeven met fchuldigen eerbied te kennen Pieter Nader T Philip Juriaan Or.daaije, in deezen geadh- adres fteert mee de Geconititueerdens van 1215 , waar raakende by zich naderhand gevoegd hebben noch 153, de #r, en dus te zaamen van ijó» Burgers en Inwoon rjndaatders, als meede met de Gecommitteerdens uit je> de Achtb. Burger. Compagnien deezer Stad, dat de Soppl.anten zich op den 11 July jongstleden , ten fine van recufatie van Heeren Scheepenen uit den Ed. Achtb. Gerechte deezer Stad, aan UEd. Groot Achtb. hebben geaddresfeert, met verzoek, dat in de plaatze van Hun Ed., Negen Heeren om derzelver plaatzen te vervangen , Bit Negen Heeren door UEd. Groot Achtb. en Negen van de zyde van üe Supplianten voor te draagen, om uit deeze Achtien door den Stadhouder deezer Provincie Negen Perfoonen tot Rechters, Geëligeert te worden, en dat hangende de Deliberatie over dat der Supplianten verzoek, de tegens voornoemde Pieter Philip Juriaan Ondautje geënthameerde CnminrelePtocedures mogte werden gedateerd en gt furcheerd; welke Re1 queste door U'.d Groot Acntb. is gefield in handen van Heeren Bursemeefteren en Oud-BurI gemeeftefm, om met Rechtsgeleerden te advi! feeren , en daar van te rapporteeren; dan, vermits daarop grer,;; oispofide was gevallen, hadden de Supplia.' <-n hen up den 25 July daar aan volgende aan UEd. Groot Achtb vervoegd in dat vertrouwen , dat deeren üii'gemeefteren en OudBurgemeelteren het van hun gerequireerde Rapport zouden hebban uitgebracht', met reverentelyk verzoek van dispofitie op de Requeste van den 11 July jon/vtleedcn geprefenteerd ; dat de Supplianten daar or> geene dupofitie gewaar wor. dende , zich verplicht hebben gevonden ten derDddds de-  u- TRECHT Nader /Jdres rankend de Hr. Ondaat je. U36 NIEUWE NEDERLANDSCHE demaalen, op den eerden deezer Maand Augustus, zig aan UEd. Groot Achtb. ten fine van dispofitie te addresfeeren, wanneer aan de Supplianten zyn Gecommuniceert, de Refulutien van UEd. Groot Achtb. op de bovengemelde beide RequesPten genomen, en aan den eerden Suppliant doen 'toekomen, inhoudende: dat in aanmerkinge ge• nomen zynde, dat de Procedures door den Heere Hoofd Officier deezer Stad R. O. voor den Ed. Achtb. Gerechte geënthameerd, tegen den eerden Suppliant in deeze door de Heeren Staaten deezer Provincie bereids waaren geftateerd, en NB. zonder tydsbepaaling Gefurcheerd; als meede de redenenen, waar omme Heeren Burgemeefteren en Oud - Burgemeefteren voor als noch geen finaal Rapport omtrent 't verzoek der Supphanten, tendeerende tot recufatie van eenige Heeren Scheepenen in bovengemelde Requcste genomineerd, hebben konnen uit brengen, UEd. Groot Achtbaare hebben verdaan , dat voorfchreeve Verzoeken voor als noch geen Objeéfc van Deliberatie konden zyn, en dus by proviue noch moesten worden gehouden buiten Dispofitie. De Supplianten konnen niet af zyn aan UEd Groot Achtb. hunne verwondering te verklaaren, hoe 't mogelyk is tebegrypen , dat door de Heeren Staaten in een geval van de Stad, een zo notabel aantal Burgeren concerneerende, zo eene zonderlinge Stateering en Surchean.ee zonder tydsbepaaling heeft konnen in de Waeteld komen, ten gevolgen dat daar uit een niet min Singuliere Infinuatie van den Heere Hoofd- Oflicier R. O. aan den eerden Suppliant gedaan, op den ss» Tuly laastleeden is gebooren geworden , waar bv noch komen de redenen, waarom Burgemeefteren en Oud-Burgemeefteren gerapporteerd hebben buiten ftaat te zyn, Advies te hebben konnen uitbrengen; dat een en ander de grond moet unmaaken, dat bet verzoek van de supplianten tot bier toe buiten Deliberatie en Dispofiue heeft moe-  JAARBOEKEN, Augustus, 1783. U37 moeten blyven; de Supplianten vertrouwen met tj, allen eerbied te woonen in een Land; daar totTRKCHT hier toe de Juftitie onverhinderd isgeadminifteerd en behoord" geadminifteert te worden, invoegen pjjder dat geene Surcheance, wettig of onwettig verkend, Jdrss in gevallen, waar in zo als in cas fubjcEt geverfeertra#k'endt woid. konnen of moeten beletten, het Committecren fa fir. en Eligeeren van Rechters, om een aangevangene Qndaac» Crimineel geding, waar in iemands eer en goeden^, naam zo zeer hoogst gelegen legt, buiten voortgang en dispofitie te houden, en voor dl niet waar in ('gelyk in het aanhankelyk gemaakte geding ; zo veele honderden Burgers als hunne eigen zaak betrokken zyn , en dus is het van der Supplianten pligt, in deezen aan UEd Groot Achtb. de intentie van zo veele honderden, ja duizende Burgers te moeten opleggen, welke door deeze Adie meede gediffameerd zynde, ten allernadrukkelvkften infteeren, dat op de voordragt tot recufatie, dispofitie moge vallen, als zynde eene pure Jw idiqueQuestie, welke zo 'er binnen deeze Stad en Provincje geene bo kwaame Rechtsgeleerden , en inzonderheid aan onze Academie mogten gevonden worden, om daar in te advifeeren (zo Heeren Burgemeefteren en Oud-Burgemeefteren al met bereids voor lange geadvifeert zyn, volgens het geene de Supplianten vermeenen geinformeert te zyn,) 'er als dan noch in allen gevallen in onze nabüurige Provinciën zeer bdtwaame en gerenomeerde Rechtsgeleerden worden gevonden, die als men dezelve (op eenen dag uit en te huis) had sielicven te confuleeren, ongetwyffeld Heeren Burgemeefteren en Oud-Burgeirn efteren meede voorlange zouden in ftaat geile ld hebben, om op onsvoorfchreeveeerstgemelde Verzoek Rapport en Advies uit te brenger*, en nadien het niet behoorlyk is • een Geconft tueerden van een Burgery, die, met zyne MeedeGeconftitueerdens en Gecommitteerdens van de acht Burger- Compagnien , niets onb-noorlyks hebben verrigt, -onder het bezwaar van een iafa-  u- Nader Adres raakend de Hee; öndaac je. U38 NIEUWE NEDERLANDSCHE fameerende en dus Hoogstbezwaarende Crimineels Citatie, en alzo Sub reatu indefinito te doen gebukt gaan, alleenlyk om dat men difficulteerd aan de Supplianten te avoueeren, dat het geen zy vraagen, recht en billyk is, en gevolgelyk .op een zeer eenvoudig Rechtsgeleerd Vooidel • van recufatie Rapport en Advies uit te brengen, .niet tegenftaande het kennelyk is, dat Crimineele Zaaken volgens derzelver aart en natuur altoos ten aanzien van derzelver Expeditie, zodanig bevoorregt zyn, dat dezelve met alle mogelyke fpoed en promptitude, zelfs ook met ter zydejleliinge van alle andere Zaaken, moeten onder handen genomen en afgedaan worden ; dat de reden voor deeze Expeditie pleyt, als er met alleen s Lards algemeen belang aan gelegen legt, dar misdaaden, indien dezelve waarlyk begaan zyn, ten fpoedigften onderzogt en gettraft worden, maar dat 'er ook de gedaagde of beklaagden en eedefameerden, in gevallen die fulhneert unfchuldig te zyn (zo als hier het geval is) of ten minlten die fudineert gedcfendeert te mogen en moeten worden, ten hoogden aan geleegen legt, dat zyne of hun zaak, hoe eer hoe beter onderzogt worden, op dat zyne on/chuld voor de seheele IVaereld blyke, en alzo de blaam of de verdenking van fchuld onder welke een Gedaagde in Perfoon door het aanvangen van Criminele Procedures publiek is gebracht, zo fpoedig mogelyk door Rechterlyke Sententie en AbioImie ft weik de Supplianten vastelyk vertrouwen dat in deezen het gevolg zal zyn) ook opentlyk en voor het oog van de geheele Waereld werden uitgewischt* behalven dat de eerde Suppliant, tegen wiea de Citatie rs ingericht geworden, in deeze onzeekere geduurzaambeid niet behoord gehouden te worden, als die daar door in zyne eigene zaaken noodwendig belemmert word, en niet veilig zich uit de Stad begeeven kan, als zyne Abfentie hem menigwert  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1139 zoude konnen prsejudiciëeren, by een onverwagten voortgang, welke by zyn afweezigheid eens mogte ondernomen worden, om niet te zeggen, dat een Citatie in Perzoon, zonder vaftgeftelden Rechtdag, onbeflaanbaar is , vermits des Gedaag. dens Affaires, Fortuin, goede Naam en gantfcne.\ Levens- Verrigting op zulke wy^e byna onherftelbaar gekreukt word , daar het ondertusfchen na alle Goddelyke en Menfchelyke Rechts infiellin.; gen zeeher is, dat niets meer kan gevorderd worden, aan dat een fchuliige Gefiraft werde , ten welken einde eenen gedaagden zyne defenüe behoort te worden vrygelaateo, op dat niet anderzints de godloze gerechtvaardigd en de rechtvaardige verdoemd werde. Dat de Supplianten om bovengemelde redenen, en byzonderlyk ook, als geenzints willende gehouden worden toegeftemd te hebben in de bevoegdheid, welke de twee voorftemmende Leden van Staat vermeend hebben uit teoeffenen, om in onze zaak binnen deze Stad eene daad van Rechtspleging teoeffenen, als zy door het verkenen van Surcheance, de loop der Juftitie in dezen hebben konnen goedvinden zonder tydsbepaling te Itremmen, ten effecte als hier boven breeder is gededuceert, en waar aan in prsejuditie van hec notoir Recht dezer Stad in een zaak als deze niet kan of behoord gedtfereert te worden. Het is om alle deze redenen, dat deSupplianten hen kee> ren tot U Ed. Groot Achtb., reverentelyk verzoekende, dat U Ed. Gr. Achtb. uit aanmerking, ,, dat Heeren Burgemeesteren en Oud- Burgemees„ teren, zo de Supplianten als hier boven onderrecht „ zyn, bereids geadvifeert zyn, welgemelde'Hee„ ren Burgemeesteren en Oud - Burgemeesteren gelieven te injungef.ren, om nog heden zittens Vergadering in deze zaak Rapport en Advis uit „ te brengen, of by onverhoopte ontftentenis var ,, 't zelve, dat U Ed. Groot Achtb. als dan Hee „ ren Burgemeesteren en Oud- Burgemeesteren „ üelieven te prasfigeeren, den tyd om zulks he », dej U- r/RECHT Nader tdres, 'aakende ie Heer. 3ndaace. 1  ti4p NIEUWE NEDERLANDSCH E „ Hen aftt dagen peremtoir te doen , en dat dan U "ook by U Ed. Groot Achtb. op het verzoek; trecht » van de Suppiianten mede heden acht dagen uP> Ar i " terlvk werde gedisponeert, zodanig, .dat de , voolich-eve geëntameerde Procedures niet lan- aor.es, ■» tQt QL p^dide van de gezamentlyke Ta \Suppliawen en nunne daar by geiDieresicert dA zynde Principalen, door onnodige Dilayen wet- ündaat » d opoehou^en en geprotiaheerd." je. » u V* ,c Welk duende enz. (was getekend) Per Procuratie van P. P. J. Ondaatje, J. van Manen Adz., Scriba, G. Bentihfo, H. de Ridder van Alm kerk, J. de Joncheere, G A. Visfcher, A J. van Mansvelt, Pn. Kavel, O. D. Gordon, per order N. van Oostveen, A. Hoevenaar, C. H.J. Koppendraaijer, J. S. van Pekhoven. P. Blanché, J. Rreylkamp, Ferdinandus fVeysman, jde Fis/er Jansz., G-IVesthuifen , H. Wep■pelman, A. Hoevenaar, G. Bettink, J. van Schalkwyk, J. C. Pronkert, B. F. van Liebeherr, G. C Harmfen, J.van Maanen Adz., C. van Benthem, IV. van Dyk, Avz-deVry, Hermanus Kruis, G. Heetvelt Az., j. Carls, C. van der Moolen, G. van de Voorn, J. C. des Tombe, A. van hldyk, 3'. van der Fen, R. 'tHeen, Cornths van tïengelaar, W Overwyn, Genit Roggeveen , 'en J Lubber ding. Op dezen 15 Augustus wierdt ook een Declaratoir van wegens de gezamenlyke Leden van het Genootfchap van Wapenhandel Pro Patria & Libertate , ingevolge het belluit in de vergadering van den 8 dezer genomen , en nu ook ingekomen, by de  JAARBOEKEN, Augustus, 1785' "4* Vroedfchap voor notificatie aangenomen ; Üdog intusfchen den Kameraar gelast, op teTUEchr. houden met het doen bekwaam maken van eene bergplaats voor de 4 Veldllukjes van 't gemelde Genootfchap. Wyders las men in de Dagpapieren deze verklaring: Gecommitteerdens uit de agt Schutter-Com- Beclar. pagnien, Denevens een groot aantal zig daarna» Geby gevoegd hebbende Uitkoopers , mitsgaders committ. Wagtvrye Burgers en Ingezetenen dezer Stad, te zamen uitmakende een getal van ruim drieduizend en Driehonderd, met de uiterfte bevreemding vernomen hebbende , dat hun Adres, op Maandag den 8 Augustus, by de Ed. Achtbaare Heeren Burgemeesters en Vroedfchap der Stad ingeleverd, waar by onder anderen den gewezen Regent hoy, uit naam van de bovengenoemde Committenten, (welke byna de gantfehe Burgery uitmaken ) van zynen Post als Raad en overige Charges gedeclareerd is verdoken te zyn , mee verzoek aan Hun Ed. Groot Achtb., hem daarom van den Eed te willen ontflaan enz.5 incommistie gedeld is van Heeren Burgemeesteren en OudBurgemeesteren, vinden zich verpligt hunne Principalen te adverteeren, dat zy Gecommitteerdens reeds gerefolveert hadden, heden in de ordinaire Vroedfchapsvergadering, hunne verbazing te kennen te geven, dat een gedaane zaak, welke met het grootde recht door de Burgery verrigt is, en verrigt kan worden, zo als het vacant verklaren van de Post eens Mans, die, om zyn liegt gedrag omtrend de Burgery gehouden , den haat van alle zich heeft op den hals gehaald, en hen onverdraaglyk geworden is, in Commisfie gefteld word, (als of daar door nog ip twyffel getrokken wierd,  ii4i NIEUWE NEDERLANDSCHE U- TRECHT Declar. van Gecommitt. wierd, of het van het Rapport van Burgemeesteren en Oud - Burgemeesteren afhangt, of zulks gefchieden zoude) als mede het een en ander, met eenige RemonÜrantien aan te dringen. Doch door eenige weldenkende, brave en Vaderlandlievende Mannen aangezogt zynde, om daar mede nog agt dagen te fuperfedeeren, hebben zy niet kunnen afzyn daar aan te voldoen. Gecommitteerdens egter hebben zig indispenfabel verpligt gerekend hier van by dezen aan hunne Principalen kennis te geven , deels om niet van verzuim verdagt te worden, als of zy aan het inftantelyk verzoek en den Herken aandrang hunner Committenten, welke by dezen heeft plaats gehad , niet voldaan hadden; deels om dat zy niet zouden gerekend worden, door het laten voorbygaan van deze ordinaire Vergadering, zonder eenige Remonftrantien gedaan te hebben , te confteeren, als of het vacant verklaren van gezwooren Raadsplaats &c., van 't Rapport van Heeren Burs.emeestertn en Oud-Burgemeesteren zoude afhangen. R. 'T H O E N. Te Amersfoort, (gelyk wy hier na onder Amersfoort verder zullen verhalen) heeft de Minderheid in de Regeeiiiig aldaar de Geconftitueerdens en Gecommitteerden uit de Burgery in die qualiteit erkend , maar de Meerderheid daar entegen heeft vervolgends dat befluit voor nietig en van onwaarde verklaard , en teffends van Gedeputeerde Staten byftand van krygsvoik verzogt. Zo dra dit in deze Stad bekend was geworden, zyn de Geconftitueerden en Gecommitteerden den 15 Augustus des avonds nog buitengewoon vergaderd , en zonden uit  JAARBOEKEN» Augustus, 1785* 114$ uit hun midden eene Commisfie aan den eerHen Burgemeester, met verzoek, om tegeni den volgende morgen eene buitengewoone vergadering der Vroedfchap te beleggen,ten einde een adres van de Burgery te ontvangen: gelyk de Vroedfchap ook den 16 des morgens ten 10 uuren is vergaderd. Ook I Wierdt nog dien zelfden avond eene tweede Commisfie uit beide de Collegien, namelyk Van 1215 Burgers, en van de 8 Compagnien Schutters, aan den Voorzittende Burgemeester , als Gouverneur van de Stad, en aan den tweeden Burgemeester als Collonel van de Schuttery gezonden, om fpoedige beve. len te Rellen , ter zekerftelling van Stads poorten, met^kennisgeving tevens hier van aan den bevel voerende Officier: waar op terftond deze bevelen gegeven wierden aan de Wagthebbende Compagnie de Oranjeftam, om gedurende de nagtvvagt de hoofdvvagt en de Stads poorten te bezetten; zyndedeze bezetting den volgende morgen door de militairen afgelost. Verders is ook nog dien zelfden avond van wegen Gecommitteerden en Ge- •> conftitueerden, een postboden naar Amersfoort gezonden. Het Adres, den 16 Augustus 's morgens by de Vroedfchap ingeleverd, behelsde hoofdzakelyk: „ 1. Een ernfiigen aandrang by de Vroed< fchap , om den Heer Musfchenbroek , als voorzittend Burgemeester, en in die kwaliEeee tiet Ui 'RECHT;  u- TU.ECH' EDE- 1I4+ NIEUWE NEDERLANDSGHE teit in het Collegie van Heeren Gedeputeèrrden zi«ing hebbende, te in]ungeeren ora opening te geven van het geen 'er in de buitengew-oone vergadering van Gedeputeerden op voorleden Saturdag, ten aanwen van het doen inrukken van eene militaire magt op het grondgebied van onze Provincie, geconcludeerd is, en voorts om op te geven, welke die geenen geweest zyn, die zig gequalificeerd geachthebben, om den Bode Hekman, per expresfe, met aanfchryving aan Zyn Hoogheid te zenden. „a a Dat 'er van Honden aan zal worden gezorgd ■* dat de Stads Poorten, by dag en nagt> door de Schutters en Uitkopers, wor- den bewaakt. , X. Een ernftige Declaratoir, dat, wanneer een onzer Regenten, in welk Collegie ook, of confent vragen of geven zal op het doen inrukken van Krygsvoik in deze Provincie, hy voor vyand van den Burgerftaat verklaard , en 'er tegen hem als zodanig, met verbeurtverklaring van Leven, Amptcn of Waardigheden, naar bevind van zaken, zal worden geprocedeerd." Omtrend het intrekken van Krygsvoik in Amersfoort heeft de Prins Rrfftadhouder den 14 Augustus aan de Gedeputeerde Staten 'sLands van Utrecht, dezen brief gefchro ven:  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 114$ EDELE MOGENDE HEEREN, BYZONDERE GOÉDE VRIENDEN ! Met alle aandagt overwogen hebbende het door Uwe Ed. Mog. gemanifelteerde verlangen dat een Regiment, en koude het wezen een Regiment op de repartitie van Utrecht ftaande, naar. Amersfoort mogte worden gezonden; hebben wy,i hoe afkeerig wy ook zyn om van de wapenen var.j den Staat gebruik te maken tegens de goede Ingezetenen, in Confideraue nemende, aat er geen ander middel fchynt overig te zyn oni de desor* iders en de Regeeringloosheid, die te Amersfoort :p!aatfe hebben, te konnen voorkomen, op requiilitie van Uwe Ed. Mog. de nodige orders doen lafgaan, ten einde uit Nymegen raar Amersfoort te doen marcheereri een Detachement van een Hoofd-Officier met tagtig Paarden, en de nodige Officieren en Onder Officieren van het Regiment Kavallery van den Generaal Major van der Hoop, gelyk mede het tweede Bataillon van het Regiment van Zyne Vorftelyke Doorluchtigheid den Heer Collonel Prins van Hesfendarmftad; hebbende wy geprefereerd die Troupen daar toe te emtployeefen , om dat er geene, op de repartitie van Utrecht ftaande, met genoegzaame fpöed en feicretesfe , naar Amersfoort konde marcheeren \ wy hebb n den Generaal-Major van der Hoop gepast het Commando op zich te neemen van het igemelde Corps, het geen den 16 dezer u;t Ny. imegen zal m .rc'neeren 'iaar Eede op de Veluwe, en den volgenden djg te Amersfoort arriveren. Wy vleyen Ons, d+t Uwe Ed. Mog. ae nodige mefures zullen gelieven te neemen , ten einde de wapenen van den Staat aan geen aff' mren worden geëxponeerd, en dat de gemelde Tr-bu• pen te Amersfoort van behoorlyke Quartieren zullen worden voorzien; en kunnen niet afzyn Uwe lEd. Mog. verders by deze gelegenheid te verzoeken, om van de wapenen tegens de Ingeze£ eee 2 te- U- rrecht briefvan Z H. vegens Krygsv. nAmerS' "oort.  U- 1 Rl'.CHl II46 NIEUWE NEDERLANDSCHE tenen gepn gebruik te maken , dan wanneer de nood zulks abfoluut vordert, en dat er geen an* der middel is om de rust in de Stad te herftellen , en de MagiRraat by haar wettig gezag te mamtineeren. Wy wenlchen vuunglyk, dat het Gode behagen moge alle onheil af te wenden en alles weltedoenafioopen. ^ ^ ^ Het adres van Geconftitueerdens en Gecommitteerdens , den 16 Augustus ingeleverd , en .waar van wy zo even te voren de hoofdzakelyke punten opgaven , luidde woordelyk aldus: Aan de Edele Groot Agtbare Heeren Burgermeesteren en Vroedfchap der Stad Utrecht. zoeven met fchuldigen eerbied te kennen, de VJ Geconftitueerdeos van 136S Burgers en Inwoonders, als mede de Geco "'^f Achc Burger Compagnien dezer Stad. Dat zy, fn hetVeker, zyn geïnformeerd, dat op Zondag den ï/den dezer Maand Augustus, des avonds tin Sps uuren door zyne Hoogheid m alleryl i> geëxpedieerd een Patent naar Nymegen , houdende om eenige Infanterie en Cavallerie naar deze Provintie te doen marcheren, en dat ook bereids ue Generaal van der Hoop, tusfchen Londag; en Maandag nagt, derwaards is vertrokken, alks «n gevolge va'n de Misfive, welke door de Heeren die zig gequalificeerd hebben te compofeeren de vergadering van H eren Gedeputeerden dezer Provintie, laaftleden Zaturdag avond ten half elf uuren door den Staaten Bode Hekman aan zyne Hoogheid afgevaardigd; dat deze alleyints zekere informatie een zeer grote ongerustheid onder de Burgery dezer Stad veroorzaakt,  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. H47 te meerder, als daar by komt, dat de Heer Burgemeester van Musfchenbroek, op gisteren , in de vergadering van den Raad heeft gedeclineert, op het verzoek en inftantie van verfcheide Raden, van het gerefolveerde van voorfchreve Heeren 1 en de expeditie, op naam van Gedeputeerden, gedaan, opening en kennisfe te geven, niec tegen-, ltaande op den 4den April des voorleden Jaars 1784, by den Raad dezer Stad gerefolveerd is, dat op geen verzoek tot attaché voor Militairen in de vergadering van Gedeputeerden zoude worden gedisponeert, buiten prseallabele voorkennis en advies van UEd. Groot Achtb., veel mm, dat een Gedeputeerden dezer Stad zich zoude kunnen oordelen bevoegt te zyn, naar de fentimenten van eenigen zeer weinige Leden te centreren tot het doen inrukken en eisfehen van Militie, op voorwenden, zo de ondergefchreven al mede geinformeerd zyn, dit men dezelve m een Burger gefchil zoude nodig hebben, zonder dat het gewigt dezer zaak in behoorly'ce overweging is genomen , en men van de noodzake tot zo een ftap op eenige wyze, hoe ook, na behooren zal zyn geïnformeerd geweest, behalven dat het tegens alle regelen van een wel ingerichte Burgerftaat ltryd, om zo het al nodig geoordeelt mogte worden, Burger bewegingen anders dan door Burgers te ftillen, men, zo de Ondergelchrevenen verzekert zyn, in het bedoelde geval, niet in ftaat zal zyn, met het aller minfte bewys te konnen aantoonen, in de omftandigheid geverfeerd te hebben, om Militie voor deze Piovincie van Zyne Hoogheid te hebben moeten requirecren. Dat de ondergefchrevenen de ftap van die weinige Heeren, welke zich gequalificeerd hebben te compoferen het collegie van Heeren Gedeputeerden dezer Provintie, niet anders kunnen befchouwen, dan eene allerfchroomlykfte en tevens geweldige daad, welke zo veel influentie op het Lighaam dezer Burgery heeft gemaakt, Eeee 3 dat U- rRECHT Adiwan Heconft. ■n Ge'ommitt  15- TRECHT jidr. vin Geconft. en Gec'emmitt. tï48 NIEUWE NEDERLANDSCHE dat de Burgery dezer Stad geen ogenblik heeft geruïneerd tebefluiten, dat zyverphgtis, recours te moeten nemen tot haare beëedigdeyerplichtioe , inhoudende om Ook alle binnen Lands geweld aftekeeren, en zig dus door de voorfcnreve tnaategelen gehouden vindt aan UKd üroot Ac^tbrte moerS voorftellen: dat het UEd üroot Achtb. believen zal, zittens deze vergadering, te ver lVan dat alle de Poorten dezer Stad, oogenhHkkêlvk, zullen bezet en bewaard wonen, dcor'een bekwaam aantal Burge» by-dg en by nacht1 en dat daartoe aan den Collonel, Cap oiieinèn en Officieren van de Burger Schuttery 5 z^ S ad , die nodige orders zullen worden ui •Maardiad; eh dat immediaat aan de geh eleBurfer ^cSery een dubbel getal Scherpe Patronen fulerfwerd7n uitgegeven I en dat de Burgemees. T^ van Musfchtnbroek zal hebben te verklaren en oDteReVen, wie die Heeren zyn geweest, welke oo napm van Gedeputereden het bovengemelde verS hebben gedaan en afgevaardigd j en 3oom dat aan Heeren Burgemeesteren ten fteJ*Sworden geinjungeerd , om met alleen nu • i Mop het Doint der Bezwaren niet zal maara'f°edain eenig confent te dragen in een vTzoek to M'ilide , oftot het verlenen van atucheop patenten vcpr Militie, naar deze ProImtie cedispicieerd, onder wat voorwenden ook , Z" zulk^gedaan'wordende, daar van ima'j onenine en communicatie aan UEi. Groot AcK te doen, en in alle gevallen wel SSte*g n, dat, hoe het o k mögékomen Vr teene ^wapende Militie de vryheid of het SrK dfzer Stad nad re; als de Burgery by Eè opeSk Vöddaard, het zelve (onverhoopt 5*rnRvolge van taafe beëdigde verpligting  JAARBOEKEN, Augustus, 1785- "49 houden zoude zyn, met geweld, en ten kosten van haar Goed en Bloed aftekceren; ook onvermindert haar rechc, tegen den genen die mopten onderftaan ,'daartoe, in wat qualiteit, confent gedragen of verzoek gedaan te hebben, die zy tnsgelyk' verklaren te zullen houden vosr vyanden van deze< Burger/laat, om tegens dezelven als zodanig na bevind van zaken, met verbeurtverklanng van Leven, of ontzetting van Ambten en bedieningen, als anders, te zullen procederen. Verzoekende hierop UEd. Gr. Achtb promte dispofitie. 't welk doende enz. (Onder ftond) Vit naam van alle de Geconftiiueerdent ( was getekend) A. WEPPELMAN. Praefej en J. V. MANEN Ads. Secret (Lager ftond) Uit naam van alle de Gecommitteerdens. ( was getekend ) J. van HENGELAAR, R. 'T HOEN Secretaris Na het fcheiden der Vroedfchap wierd door Heeren Burgemeesteren aan Geconfti meerden en Gecommitteerden by voorraat den inhoud medegedeeld van een befluit, he welk aan hen vervolgends is uitgeleverd, e aldus luidde : Eeee 4 Et U- [•uucb?. ddr. van jeconfi. 'n Ge:ommttt> L \ : 1  ii5o NIEUWE NEDERLANDSCHE Extracl uit de Refolutien vali L'* Ed. Groot Achtb. Heeren Bur- TKECHT gemeesteren en Vroedfchap der- Stad Utrecht. Dingsdag den 16 Augustus i?85- Befl.J*TYxx HeereD Burgemeesteren zynde voorgeVroed- L> bracht en gedaan leezen de navolgende Re, fchap opquesteaan Hun E., by 'cmtreeden van oen Raad, veorz. overhandigd, en luidende als yolgd; zaak, T r ■ Fiat Inferno. En daarover gedelibereerd zynde, heeft de Vroedfchap op gedagten Requeste, en fpeciaal nopens 't verzoek by 't zelve gedaan , dat tHaar gelieven zal, zittens deeze Vergadering, te verliaan, dat alle de Poorten deezer Stad ogenolikkelvk zullen bezet en bewaard worden, door een bequaam aantal Borgers by dag en by nacht en dat daar toe aan denCollonel, Capneinen en Offieieren van de Borger Schutterye deezer Stad, de nodige orders zullen worden uitgevaardigd, goedgevonden te refolveeren , als voigd: g „ De Vroedfchap declareert ten eenemaal onbewust te zyn geweest van de extraordinaire VerJdering van Heeren Gedeputeerden , op Zaturdag SVond den 13 dezer gehouden, veel mee van hee ceenopgem. Vergadering is gerefolveerd; betuigd fok met zeer veel leedwezen te hebben vernomen Se vrees, die daar door by de Burgery metjlaSe tot deze Stad is ontflaan; declareerd wyders tot wegneming van dezelveop 'tplegtigde demmfte intentie niet gehad te hebben, of nog te heb, ben , om hangende de deliberatien over de ingeleverde poinéten van bezwaaren eemg Guarnifoen bfnnen deze Stad of derzelver Vryheid in re neSem Dat de Vroedfchap voorts Heeren BurgeStèren op het ernftigst verzogt en gelast heeft, /  JAARBOEKEN, Augustus, i?85. U51 voortaan geen confent te dragen in het verleenen van eenige attachés op patenten tot hetGuarnifoen houden van eenige Militie binnen de Stad of Pro vineie, zonder alvorens fpeciaal door de Vroedfchap te zyn geamhorifeerd. Dat de Vroedfchap hovcndien zal ordonneeren, dat de Poorten dezer Stad by provifie na Elf uuren des avonds moeten worden gefloten , zo dat het aan niemand zal gepermitteerd zyn daar uit- of in te gaan," Als mede dat de Sleutels van de Particuliere Uitgangen tydig aan de Poortiers der naast bygelcgen Poorten zullen moeten bezorgd worden; ten einde die met de Sleutels der Stads Poorten op 't Stadhuis gebragt worden: ,7 Gevende de Vroedfchap de Burgerye in coniideratie,of dezelve provifioneel in deze dispofitie, declaratoiren en genomen prscautien niet zoude kunnen berusten, en van haar verzoek afzien, wegens het groot nadeel , dat daar uit voor de Schuttery, als daar door buiten Raat gefield wordende haar neering en beroep naar behooren waar te neemen, zou kunnen refulteeren, te prseviee» ren; dan by aldien de vrees der Burgery des niet tegenftaande onverhoopt mogt blyven continueeren en dezelve de bezetting der Poorten volftrekt noodig oordeelen, zo laat de Vroedfchap het aan de Burgery over, om met kennis en overleg van den Krygsraad zodanige Wagten by de Stadspoorten te (lellen, als zy tot fecuriteit van de Stad en ten minften bezwaar van de Schuttery zal oordeelen te behooren:" Wyders heeft de Vroedfchap rt verzoek der Supplianten, om aan de geheele Burgery een dubbelt! getal fcherpe Patroonen uit te geven, geaccordeerd, en de Heeren Hoofdmannen geauthorifeert, al zul-rs werkftellig te maken. En omtrend 't verdere verzoek der Supplianten, om den Heer Burgemeester van Musfchenbroek te doen verklaren en op te geven, wie die Herren zyn geweest, welke op naam van Heeren GcdeEeetj 5 pu- U- rRECBT Br/I, der Vroedfchap op voorfz. Adres.  u- 'i secht Bejï. dei Vroedfchap Oj voorfz. Adres. 1,52 MIEUWE NEDERLANDSCHE puteerden 't bovengemeld verzoek hebben gedaan en afgevaardigd, en waar omtrend de Heer Burgemeester van Musfchenbroek gedifficulteert heeft, de namen van die Heeren Gedeputeerden Speciatim te noemen, genoegen genomen , en berust in ,Zyn Ed. Declaratoir, dat de Vergadering der Heeren Gedeputeerden doenmaals in Competenten getalle is geweest; vermeenende de Vroedfchap bv het bier bovenftaande Declaratoir en Dispofitie ten vollen te hebben beantwoord en voldaan aan de verdere verzoeken, by bovengemelde Requeste voorgedragen; houdende , om niet alleen nu, maar zo lange 't poinót der Bezwaaren niet zal zyn afgedaan. geen confent te dragen in een verzoek tot Militie , naar deze Provincie gedispiciëert; mitsgaders 't admittceren van gewapende Militie in de Vryheid of Territoir van deze Stad. En zal extract dezer aan de Supplianten in plaats van appointtement op de Requcate worden uitgeleverd. Accordeert met voorfchreve Refolutie. In kennisfe van my i ( Was ge teekend) j. W. de RUEVER. Ondertusfchen was het geroep , het beangstmaken , en de daar uit ontftaane verwarring zeer groot. Daar wierden gerugten verfpreid , dat ook al Krygsvoik naar deze Stad naderde: anderen riepen, dat de Stad al ingefloten was: men klom op den Domtoren , of men Krygsvoik ontdekken, kon, en buiten de Stad wierden postbodens ■ uit-  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. U53 Uitgezonden om te recognosceeren. Een Deputatie Uit de Gecommitteerden woonde den Krygsraad by, en den 17 Augustus hebben Geconftitueerden en Gecommitteerden met een Commisfie uit den Krygsraad, beftaande uit de Heeren van Haeften, J. A. Martens, van Goens en Gordon, geraadpleegd over de middelen, om deze Stad tegen alle indrang van buiten te beveiligen. Ook plaatsten de Geconftitueerden en Gecommitteerden de navolgende uitnodiging van den 17 Augustus 1785 in de Nieuwspapieren: De Geconftitueerdens en Gecommitteerdens vah de Burgery der Stad Utrecht, van de Magiftraat hunner Stad bekomen hebbende de plegtigite en ferieu'fte verklaring van de intentie van Hun Ed. Gioot Achpbare, om , hangende de dcliberatien over dè ingeleverde Poinclen yan Bezwaren, geen Guarnifoen binnen deze Stad of derzelvei Vryheid te zu'len inneemen, zo wel, als dat de Vroedfchap door hare Gecommitteerden geen con' fent zal dragen in het yerleenen van eenige Attachés of Patenten . tot het Guarnifoen hou len van cei igc Militie binnen deze Stad of Provincie, zond- r alvorens door de Vroedfchap te zyn geau thonfeerd, en dat behalven de bereids bepaalde otdres op het fluiten der Poorten en kleine uit gangen de Vrocd'fi hap dezer Stad , tot verzeke ring en hewaanny v n dezelve , aan de Burger] heelt overgtld't'. n , om met kennis, en overleg vai den Krygsraad zodanige Wagten by de Stad Poorten t<- Itellc , en lie volu; 1 dê zodamaeprae cautim te neemen. als zy t 1 fecuriteit van dez< Stad voor gewe'd . van wat tart het zelve ooi ihoge we7en, zullen oordeelen te behoren. E op dat deze Stad voor alle geweldige ondernee «' mir U- tuechv. r 1 i 1  u- 1 RECHT Uitnod. v, Schut' teryen en gewapen' de Genootfch. ii54 NIEUWE NEDERLANDSCHE mingen van hen, die het 'er op toe mogten ge, legd hebben, of toeleggen, om hun even verraderiyk als hunne nabuuren door eene nationale bezoldigde Militie , en door eene by furprife kwalyk geadminiftreert wordende directie , tot het uitgeven van Patenten, niette worden overrompelt, en zy, daar zy tot hier toe aan geheel Nederland een voorbeeld gegeven htbben, om op de allergefchiktlte en ordentelykfte wyze redres in hunne rechtmatige bezwaren te bekomen, daarinne door overheerfching en geweld niet mogen overmeesterd en hunne allezints geoorloofde ftemme van een voorbeeldig Volk gefmoord, en door Militair geweld verkragt worde: Zo is het, dat by dezen aan al ie Schutteryen van Nederland en Gewapende Genootfchappen , en voor al onder die welke zig in de Provincie van Gelderland, Overysfel en van Holland bevinden; als mede in de naast aangelegene Generaliters Steden, waarin Bezettingen en Guarnifoenen leggen, op het allerernlbgite en Vriendnabuurlykst verzogt word, alzo men alhier door allerlye geruchten by aanhoudenbeid in het onzekere gefchud word, om by den ontvangst van eenige Patenten tot marfcheering en uittrekking hunner Bezettingen of een gedeelte van dezelve, zonder detonatie van Pfaatie; C°P welke wyze wy geïnformeerd worden , dat Patenten uitgegeven zyn); ons daar van per expresfe kennis te geven, zo wel , als van de fterkte van het Volk, dat tot de marsch Recommandeert zal zyn, den commandeerenden tn anderen onder het bevel (taande Officieren, en dat zo veel mogelyk opgelet wordt, dat de refprdtive routes, rustplaatfen als anders gerecognosceert, en aan ons zo veel mogelyk van ftond toe ftond bericht worden ; en voor zo veel er eenige uittogten of aanmarfchen van Militie in der ftilte en met expeditie raogte gefchieden, dat wy na mate van dien ook mogen Advertentie bekomen, opdat wy in Raat mogen geheld wordeB,  JAARBOEKEN, Augustus, 1785* «5$ om in allen gevalle en omftandigheden zodanige maatregelen te konnen nemen, als wy alhier tot het hoofdbieden van een verraaderlyk geweld, ter verkragting en te onderbrenging van de Rech ten en Voorrechten onzer Burgery, zullen oordeelen te behooreu. Belovende en verbindende ons, alle en een ieder des behulpzaam geweest zynde en begeerende, daar voor naar behoren en ordentelyk te zullen falarieeren, zo nochthans , dat de afgezondene expresfen van de refpeftive Schutteryen en Genootfchappen hen van een authentiek bewys hunner Commisfie, en in allen gevallen van de plaats en tyd hunner expeditie, zig zullen gelieven te voorzien. Verklarende^ dat wy in alle gevallen en om Handigheden bereid en genegen zyn, hetzelve te reciproceeren. Actum Utrecht den 17 Augustus 1785. ( onder ftond ) Uit naam van alle de Geconftitueer den en Gecommitteerden. (was getekend) J. v. MANEN Adz., R* 'THOEN De Schuttery ,-/van St. Joris eri Edel Voetboog, en 't Genootfchap De Vryheü te Dordrecht beantwoordden bovengemeld) uitnodiging aldus: WEL-EDELE MANHAFTE HEEREN DIERBAARE BONDGENOOTEN. In Antwoord op U Edelens Circulaire van dei 17 dezer, dient, dat wy reeds orders geftelc hebben, dat U Wel Edelens uit eenige verdagt< plaatfen berigt zouden bekomen van het geënt ai U- TRKCHT Uitnod. v. Schutteryen en gewapende Genootfchè l 1 1  u- TRECHT Antw. v. Schutt. en Genpotfch.uDordr. Den' u<6 NIEUWE NEDERLANDSCHE aldaar ten nadeel.e van Utrechts braave Burgery moge worden beflooien, zullende boven dien al het geene ter onzer kennisfe komt aan U Wel- Edelen, zo dra mogelyk, doen geworden.. Intusfchen danken wy de God van Nederland, die Utrechts Burgery bezield heefd met de vereifchte bedaardheid en kloekmoedigheid ter afwering der verradelyküe aanflag tegens de Vryheid van 't algemeen Vaderland, terwyl wy wenfehen , dat Utrechts Reprefentanten de liefde en achif g, welke zy zints den 2 Augusty , voor haare Perfoonen verwekt hebben, meer en meer zullen doen toeneemen. Wy bidden U Edelens te gelooven en aan uwe Committenten te verzekeren, dat wy bereid en ook werkelyk bezig zyn, ons zeiven in Raat te Rellen, U Wel-Edelens alle .die hulp te, bewyzen, waar toe onze verpljgting als Burgers van Nederland ons drii gt, en waartoe en waarom wy met U Eedelens niet ie vergeefs de Wapenen hebben aangegord. j , Wy hebben de eer enz. Uit naam der Krygsraad van de Schuttery van St. Joris en Ed. Voet* boog. Dordrecht den 20 Augustus (was getekend) ï 7S5. , , , DUFFER, Boekhouder. Uit Na^m der Krvasraad van 't Genoodfehap de Vryheid. (was getekend) J. VAN DER HORST.  JAARBOEKEN, Auguïtus, 1785. ifj? , Den 17 is wederom vergadering van Vroedfchap geweest. De eerfte Burgemees-' ter berigtte, dat hy daags te voren des namiddags ten drie uuren , vergadering van Burgemeesteren belegd hebbende, ten fterkfte hadt aangedrongen op het intrekken der Attachés tot het intrekken van Krygsvoik te Amersfoort; dog dat een der Leden zwarigheid hadt gemaakt daar in te treden, zonder bevorens alle de afwezende Leden te doen befchryven. De Meerderheid van Gedeputeerden hadt dus volhard by het reeds genomen belluit: en drie Heeren, wanneer zy het Declaratoir van Geconltitueerdens en Gecommitteerdens hoorden, hadden de vergadering verlaten , zeggende, geene Vrye deliberatie alhier ter Stede meer te hebben. Voorts is, onder anderen, in eene buitengewoone vergadering der Vroedfchap, beiloten : it de Raden te conftringeeren, om, „ geduurende deze troebles, door de ontys, dige inkwartiering der Militie in de Pro„ vincie veroorzaakt, zig in de Stad te ont„ houden, ten minften, zo naby in derzelver omtrek, dat dezelven terltond kun„ nen befchreven worden. Den 2,2 Augustus wierdt door Geconftitueerden en Gecommitteerden nog een nader adres ingeleverd: waarop door de VroedI fchap is beiloten met betrekking tot het eerifte punt den Heer Burgemeester van Mussfebenbroek nader te verzoeken, om op te geven, 1 wélke de aanwezende Heeren in de vergadering U- ['RECHT  1158 NIEUWE NEDERLAND5CHE Ü- TRECHT ring van Gedeputeerden -s van Zatürdag den I3den dezer geweest zyn; en heeft daar op zyn Ed. dan ook gezegd, dat de Heer van Cockengen in de eerfte vergadering, ten 9 uuren 3 zyne gedagten aan den Secretaris hadt opgegeven, en voorts de aanwezigheid der overige vier Heeren erkend; -— Op het tweede punt zyn Burgemeesteren gelast, die ftukken aan den Raad, zo veel mogelyk, te zullen bezorgen. — Op het derde punt is begrepen, dat, overmits de Militie in Amersfoort ligt, het gedane voorftel een Stedelyke zaak. van de Burgery dier Stad is, en om derhalven daarop derzelver doleantie af te wagten. —~ Op het vierde punt, is beiloten met de circulaire Misfive aan de Staten van Holland , Overysfel en Friesland, by voorraad te wagten, dog des niet tegenftaande ter naaster vergadering van Staten aan te dringen, dat geen attachés voor meerdere troepen, naar deze Provincie beftemd, verleend worden - zynde het vyfde punt van het verzoek gefield in Commisfie van Heeren Burgemeesteren en Oud - Burgemeesteren. Het addres van 't Genootfchap van Wapenhandel , waar by hetzelve haar Kanon en Artilleristen , ten dienfte der Burgerye aanbiedt, is verftaan agt dagen voor te leggen. Wyders hebben ter vergadering van den sa Augustus zeven Raden derzelver aanteekeriing fchriftelyk overgegeven tegens het verrigte van Heeren Gedeputeerden, en de handelwyze van Burgemeester van Musfchenbroek.  JAARBOEKEN, Augustus, 1785-. njo Den 24 Augustus vergaderde de Vroedfchap , op verzoek van Gecommitteerden en Geconftitueerden, des morgens in plaats van ten 9 uuren , ten 8 uuren , in welke wederom een adres van Gecommitteerden en Geconftitueerden wierdt ingediend: Hierop wierdt beiloten , de Gedeputeerden ter befchryvinge te magtigen, om ter vergaderinge der Staten aan te dringen, dat het Krygsvoik;; in Amersfoort, ingetrokken, ten eerften wierdt bevolen, uit deze Provincie te trekken; en by ontftentenis daarvan, den volgende dag, in eene buitengevvoone vergadering aan de Vroedfchap raport te doen, ten einde als dan te raadplegen over het afzenden van brieven aan de Staten van Holland , Overysfel, en Friesland , als mede over het uitvaardigen van de verdere rondgaande brieven, aan de Staten vanhetBondgenootfchap, welke de Gecommitteerden en Geconftitueerden gevorderd hebben. Ter vergaderinge der Staten wierdt den 24 door de Heeren Gecommitteerden der Stad Utrecht, in gevolgen van het op dien zelfden dag genomen \ en hier boven gemeld befluit van den Raad , verzogt ontruiming van de binnen deze Provincie ingekomen krygsvoik; waar op door Heeren Gecommitteerden van Amersfoort verzogt wierdt, alvorens te mogen lezen eene Misfive , waar mede zy gelast waren. Na het oplezen van die Misfive , bragten de Heeren Edelen Refolutie in, by hetzejFfff ve ü- rRECHT  r.fio NIEOWE NEDERLANDSCHB U- TUE8HT, ve Lid genomen, „ dat het verzoek van dia van Amersfoort, als een ftemhebbende Stad in Staat, niet konde ge weigert worden; beweerende verders de bevoegdheid van Hee^ ren Gedeputeerden tot het verleenen van die hulp, in welke Refolutie de Heeren Geeligeerden hebben toegellemd. Dog de Gecommitteerdens. dezer Stad volhardden by , het verzoek tot ontruiming, en hebben de Misfive van Amersfoort, zo wel als de Refolutie van de Heeren Edelen , overgeno* men. Maar de voorftemmende Leden heb? ben gemeend te konnen befluiten op den voorflag , by de Refolutie van de Heeren Edelen vervat, en dienende , om van het voorgevallene aan de Bondgenooten by eenen brief opening te doen; waar in egter de Gecommitteerdens dezer Stad niet hebben toe* geftemd, maar dat voorlopig befluit gelaten ter verantwoording van die LedenDe Heer Osfenberg , Burgemeester derStad Wyk by Duurftède , zig op de hem verleende Commisfie zyner Stad vervoegd hebbende, om zitting ter vergaderinge der Staten te nemen, is zulks als nog geweigerd, (zie ons voorgaand ftukje) overmits» die Heer zig, van den eed op het Reglement van 't jaar 1674 en 1748, ontflagen hadt. Wyders is ter dezer vergaderinge van den 24 Augustus ingekomen een brief van £yne Doorlugtige Hoogheid uit 's Hage „ inhoudende, onder anderen een aanbod  JAARBOEKEN» jf«£rttar, t785' *161 'töt medewerking, ter herftelling van de rust» nevens den voorflag, orn met eene Commisfiè daar toe uit de Leden van Staat, hoe eer zo beter met Hoogst denzelven in 'sHage te willen in Onderhandeling treden. Deze brief gedagtekend 23 Augustus 1785 luidt aldus: EDELE MOGENDE HEEREN, BYZONDERE GOEDE VRIENDEN j 'fc/Fet een zeer gevoelig leedweezen verneemen wy van veifcheiden kanten, d.it deonlusien en verwarringen, inde Stad van Utrecht dezer dagen, reeds tot die hoogte geklommen zyn, dat 'er zonder een gepaste tusfehenkomst en promte, voorziening de allerdroevigüe en gevaarlykltei gevolgen te wagten zyn. Wy vinden ons dus uit hoofde van onze pligt, en van onze naauwe betrekKing op Uwer Ed. Mog. Provincie, in de onvermydelyke roodzaaklykneid, om ons refereerende tot de openlegging der opregte geneigdheid en gevoelens , cog laastelyk in het Slot van onze vorige Misfive van den 8 dezer voorkomende: ons nader aan U WelEd* Mog. te addresfeeren, en uit hoofde van het ge•wigt en de presfanee deezer zaak, Hoogstdezelve in ferieufe overweging te moeten geeven , om doch zonder verder uittel, daar op uit te zyn, dat de goede Burgery en Ingezetenen van de voorfz. Stad, door de best mogelyke middelen , mogen worden gewaarfchemwt, om met aflegging van een al te grooten drift en vooringenoomendheid, tot eene betaamlyke ondergefchiktheid en flil'e weder te keeren, en ten ercftiglte aangemaand i om zonder gehoor te geeven, aan alle zodanige verkeerde Induótien , als in deeze troebele tyden, maar al te overvloedig onder hen gezaaid kunnen worden, cn waarfchynelyk reeds met te ruime Fff f2 haü. 1 Ü- TRECHt Brïefva'n Z.H.met lanbod >an mi' iewerk» mzt  1 u. ! TRECHT. Briefvan Z. li.nut aanbod van medewet-'hing enz. itfe NIEUWE NEDERLANDSCHE wnden gezaaid zyn, zig van alle eigendunkelyke jefchikkingen , endadelyke beüuicen der zaasen van Regeering te onthouden; alles nogthans met volkoomen vryiating niet alleen om die bezwaren, welke zv vermeenen te hebben, bedaardelyk en ter plaa'tfe daar het behoord , zodanig Voor te dragen, dat daar op overeenkomttig ordre van zaaken , en behoudens de Wettige Re. geerings Conüituiie, ten hunt:er. beste kan worden geregardeerd en gerefolveerd, maar ook met byvoeging en opentlyke verzekering des noods, dat wy gewillig en gereed zyn, derzelver Redres, zo veel van ons eenigfins zal kunnen riependeeren, en beftaanbaar is met onze Verbintenis aan de Provintie, te bevorderen. Wy bieden ons vervolgens ook aan, om met Uw Ed. Mog. tot het helpen beraamen van alle zulke middelen te concurreeren, en wy zullen zeer gaarne die Ouvertures van Uwer Ed. Mog. ontfanlen, welke ons daar toe wel zullen gelieven te fuppediteeren, of indien het Uwer Ed. Mog. goedvinden weezen mogt, eenige Leden uit het midden van Hoogstderzelver Vergadering te quaiiüceeren, om, ter meerder befpoeding, over dit h-ibiect met ons te treeden in Conferentie, zuüea wy dezelve met het uiterfte genoegen afwagten eu rccipieeren; ten einde met allen erenst en nadruk aan de voorkooming der zwaarfte onheilen , en ter herftelling eecer gelukkige harmonie en vertrouwen, onder de bewaring van een ieders resten, te helpen arbeiden, en tcffensteeffeftueeren, dat het wettig gezag van de Hooge Overheid geëerbiedigt en heiliglyk geconfereerd blyven. Het behoud en L'e voorfpoed van u h.d. Jvlog. Provincie, legt ons te naauw aan het hart, dan dat wy niet hooglyK begaan zouden zyn , over de rampen, die er uit eene verdere voortduunng der tegenwoordige troubles, tot deszelfs totaal bederf even fpoedig als cnvermydelyk moeten volgen: en wy vertrouwen niet meer nodig te  JAARBOEKEN, Augustus, 1163 hebben, om deeze onze nadere voorflxlling by Uwer Ed. Mog., by de goede Ingezetenen vanUwer Ed. Mog. Provincie en by de ganfche Pos" teriteit te wettigen, 's Hage den 3 Augustus Waar mede enz. 178* De Heeren Édelen hebben ook een voorflag gedaan om eene Publicatie te doen afkondigen, tot berigt en verzekering aan alle Op - en Ingezetenen , dat geen Krygsvoik zoude gebruikt worden tot ftremming der behandeling ter afdoening der bezwaren, (welke vrees zommigen aanmerkten,dat eene ydele vrees was , verwekt tot byzondere oogmerken ). De Geëligeerden keurden dit goed, dog de Afgevaardigden van Utrecht namen zulks over, om daarop vervolgends den 30 Augustus,ter vergaderinge der-Gedeputeerden, Stads befluit in te brengen. Ook wierdt nog ter zelfder Staten vergaderinge den 24 Augustus een brief ingebragt van de Stad Wyk by Duurfteden, over hei voorgevallene den 13 Augustus, welke brief by de voorftemmende Leden in advys is gehouden en door de Stad overgenomen. Eindelyk deeden de voorftemmende Leden een voorflag, om Heeren Gedeputeerden te magtigen tot het verleggen der vergadering van ftaat, naar elders , indien zy mogter; oordeelen, dat de vergadering van den Souyerein zelve , geen veiligheid meer zoude hebben» Ffff 3 De Ü- rRECHf»  tRECHT Brief dei Stat. van Utr- aar, de Bond. genoten énz. ïlö6 NIEUWE NEDERLANDSCHË donkerheid der tyden en de defaftres, rhet wel» ke deeze Staad zedert een geruimen tyd!» heefÊ te worftelen gehad* . Dat de voornoemde beweegingen vervolgens aanleiding hebben gegeeven tot Het prefenteeicn van AdJresfen , byzonder aan de Magiüraaten der refp Steden , houdende verzoek tot verbetering van diverfe abuizen, welke zodanige Reauestranten waaren voorgekomen, redres nodig te hebben. Al het welke dan ook op zig zelve is voorgekomen, van veel nuttigheid te kunnen zvn en hieromme de-opmerkzaamheid der reip. Reaeeringen, en ook van Ons, zedert lange heeft bezia gehouden; zoals dan onder anderen ook» eelvk in dergelyke tydsomftandigheden wel meerder plaats heeft gehad, fommigeperfonen binnen de Stad Amersfoort onder voorwendfel eener alcemeene Volksftemme , hoe zeer hun gedrag ook bv een voornaam gedeelte des Volks mogt worden afgekeurd, hunne byzondere opimen, zy mogen dan regt of onregt zyn , tragten door te dringen door het atiroupeeren van eene misleide menigte, (waar van de Heeren Regeerders aan Ons te kennen hebben gegeven, meer dan één voorbeeld te moeten zied daar dellen, in zo verre zelfs, dat men tot bewerking daar van verfcheide Ingezetenen der gemelde Stad, onder bedreiging van boeten voor de terug blyvende, heeft gedwongen by een te komen, terwyl men inmiddels zelfs avoueerde, van deeze gaande gemaakte Gemeinte ongelukkige bedryven te vreezen indien de Heeren Regeerders op derzelver verzoeken in hunne ord nare Vergadering mogten deh« bereeren, invoege dezelven dit als toen in eene extraordmare Vergadering hebben moeten verrigten, en hunne ordinaris Vergadering met hebben konnen houden, Dat men Reeds al verder gegaan zynde, eindeIvk bv monde van eenen Vreemdeling, w,dkezedert eenige weinige maanden Burger geworden,  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. Ü67 als een Comtoirbediende, zonder eenig huishouden te hebben binnen Amersfoort zig had nedergezet, had goedgevonden „ opentlyk in den Raad der Stad Amersfoort aan te kondigen, dat men zodanigen Heeren , welke aan het gedaan verzoek, om dezen en anderen perfonen als Gecommitteerdens van de gantfehe Burgery te erkennen, niet kwam te voldoen, voor geen Reprefentanten der Burgery meer erkende; zig deswegens beroepende op ee. ne menigte, ten voorfz. einde voor het Raadhuis vergaderd, en welke die perfoon goedvond zyne Committenten te noemen ; voorts de meerderheid desraads, die een contrarie befluit op deszelfs verzoek had uitgebragt, en welker naamen hy verzogt te weeten , alle gehoorzaamheid en trou< we, tegens eed en pligt opzeggende; buiten nog veele andere bedreigingen, van welke gemeld< Regeerders van ter zyde wierden gewaarfchouvvd; hebbende men de Gemeente , ten einde die dezt Rap te konnen laaten doen, al van den beginns diets gemaakt, dat het inleveren van hunne bezwaa. ren een verzoek behelsde ter vermindering vat Accynfen, door -welke menées men ligtelyk kot voorzien, dat, by de minde weigering der Magiftraat, het ongenoegen van deeze misleide Ge meente opgewekt, en tot dadelykheid zoude kon nen overgebragt worden. Dit alles, Ed. Gr. Mog. Heeren, beeft d Magiftraat van Amersfoort op huiden, by een< ample Misfive, aan Ors voorgedragen, en tef fens daar by gevoegd deszelfs leedweezen we gens men by publyke Couranten als anders, kwan te lasteren en te infimuleeren, als waren dezelv voorneemens, om door het inroepen der Militai Te magt alle Burger gefchillen te vereffenen daar nogthans het alzo naar waarheid aan on voorgedragene elk onzydig Ingezeeten moest con vinceeren van de abfolute noodzaakelykheid, ii welke de Magiftraat zich had bevonden om d rust en het wettig gezag binnen haare Stad doo zc U- raEcatf Btiefder Stat. van Utr. aan de Bond' genotent 1 1 » 5 1 r *  Ü- IRECHT Briefder Stat.van Utr. aan de Bondgenoten. t*68 NIEUWE NEDRLANDSCHE zodanige middelen te handhaaven; terwyl, wel verre dat dezelve Magiftraat de aan hun aangewreeven desfeinen zoude foveeren, de voorfz. Regeerders openlyk declareerden, alle Burgers en In* gezeetenen toe te laaten , om huDne bezwaaren eh verzoeken op een befcbeide wyze aan hen als reprefenteerende het ganiche Lichaam der Burgerye, open teleggenen voor te dragen, en verlangende alleen maar in Raat te zyn, om door vrye Deliburatien te mogen overwe'egeu, in hoe var* re die gegrond zyn, en het herdei met het waare belang hunner Stad en Burgerye over een komende zouden worden bevoaden. Zie daar, Ed. Groot Mogende Heeren! de wa* re toedragt der zaake aan U Ed. Groot Mog., ais een Onzer Medcbocdgenooten, opengelegd. Wy laten nu U Edele Groot Mog. zeiven oordeelen, in hoe verre de handel wyze van de meergcm. Magiftraat, en het gedrag'der Heeren Onze ürdinaris Gedeputeerden, verdient op zodanige las* terlyke en alle bornes van decentie excedeerende wyze by publieke Couranten, Requesten en andere Papieren en Stukken te worden getaxeerd, en als ongehoord voor de geheele Natie uitgefchreeuwd; daar Wy in tegendeel vermeenen, dat het zelve gedrag de goedkeuring van alle Ingezetenen moet verdienen; zo wanneer dezelven maar met bedaardheid zullen hebben overwogen, of 'cr een Land in de Wereld is , het welke kan beftaan ( men laate ftaan gelukkig zyn ) in het welke de Magiftraat en Overheid niet meer als Verzorgers en btfchermers van de Publieke rust, veiligheid en welvaaren hunner Ingezetenen worden aangemerkt , of tot voorfz. einde met een genoegzame veiligheid en vryheid konnen delibereeren , maar Sn tegendeel genoodzaakt worden , om zonder tydverzuim , al het geen zommige Perfonen goedvinden en overeen geftemd hebben, als de verzoeken van de ganfche Burgery voor te draaen , dadelyktoe te ftemmen, en te arrefteeren, en dat on-  JAARBOEKEN, Augustus, 1735. ifóo jpnderwyl een goed gedeelte van dezelve Burgery, :cn zomtyds niet van de minde, geheel geen keninisfe draagen van dusdaanige verzoeken , veel minder dezelve approbeeren, en andere Ingezetenen misleid, geheel iets anders vermeinden veri zogt te worden, als waarlyk is gefchied. Wy voor Ons, Ed. Groot Mogende Heeren! zien zodanig eene manier van handelen, op zyn best genomen, te zullen moeten uitkomen op een totaal verval der Ingezetenen, en de goede Burgery te moeten aftrekken van haar beroep en welvaart, en niets anders intuslchen te konnen opleveren, dan Kefolutien, welke, met geweld : opgedrongen , ook dadelyk met het waare nut der Maatfchappye ftrydig zyn , en aan niemand bevorderlyk, ten ware mogelyk alleen aan de by. zondere oogmerken van eenige weinige Beftierders van zodanige geede, maar misleide en opge. zette menigte der Ingezetenen ; zulks dat het Ons toefchynt, dat de Vryheid, de ziel van alle deliberatien , en byzonder ineen vry Gemeen ebest, in de Collegien "der refpeclive Overheden op de ruimde wyze behoort plaatfe te hebben, en alle hindernisfe daar aan weggenomen te worden, terwyl anderfins de differente Leden niet in ftaat zyn, volgens hun eed en pligt, het ware welzyn hunner Ingezetenen te bevorderen,- ja begrypt men het anders, dan zal in elke Stad een Perfoon geinoeg zyn , om , met authoriteit bekleed, alle de aan hem gedaane verzoeken, zonder onderfcheid, ite kunnen legalifeeren , geheel ftrydig met den geest eener Republiek en vrye Staats - Rcgeeringe. Wy twyffelen dus ook geenzints, of V Edele Groot Mog. de gevolgen hier van . welke Wy flegts even hebben aangeftipt, in alle hare kragt bezeffende , zullen wel verre van eenige aanlei. Iding te geven tot verbanning der goede ordre binnen de Stad Amersfoort en deze Provincie , in tegendeel allezints bereid zyn, om met Ons voor U- rRECHT Brief hr Stat van Utrecht aan de Bondgenoten.  «70 NIEUWE NEDERLANDSCHE U- trecht Briefder istat. van Utr. aan de Bondgenoten, te komen, dat door onrustige Geesten ook binnen L;wer Ed< Groot Mog. Provincie , de vrye deliberaden der refpeélive Regeeringen niet werden genoond of geftoord, ten einde dezelve niet worden gedwongen, om bet roer der Regeeringe te laaten vaaren, en alles ten besten te geven, mitsgaders aan het geval over te laten, zo als de Heeren Regeerders van Amersfoort in het byzon» der hebben verklaard te zullen moeten doen, by aldien dezelve, van de noodige authoriteit ontzet, hunne deliberatien niet meer vryelyk zouden kunnen vervolgen. Voorts, Ed. Groot Mog. Heeten ! betuigen Wy nimmer in gebreke te zuilenbevonden worden, om, ingevolge de pligt van het Bondgenootfchap, naar Ons vermogen tot het welvaaren onzer Mede-BonJgenooten, mitsgaders de bewaring van Derzelver wettig gezag mede te werken. Hier mede, Edele Bfogende Heeren , byzondere goede Vrienden, Nagebuuren en Bondgenoten! Bevelen Wy U Ed. Gr. Mog. in de protectie van God Almagtig, die Wy bidden Dezelven te conferveeren in goede en voorfpoedige Regeering. Gedaan in Utrecht den 24 Augusty 1785. (was geparapheert) A. F. GODIN, Vt. (onder ftond) Uwer Ed. Groot Mog. goede Vrienden. De Staten van den Lande vas Utrecht, ( Lager ftond ) Ter Ordonnrntie van dezelve. (was getekend) H. A. LAAN. Den  JAARBOEKEN, Augustus, 17R5. 1171 Den 25 wierdt raport gedaan in de Vroedfchap van het voorgevallene ter Staatsvergaderinge des daags te voren, en beiloten voor als nog geen rondgaande brieven over het intrekken van Krygsvoik aan de Leden van het Bondgenootfchap van wegens deze Stad af te zenden. Den 25 Augustus 1785 Rondt de geheele Schuttery onder de wapenen, en is over dezelve, volgends befluit, de Wapenfchouw gehouden. Den 29 Augustus wierdt een nader adres door Geconftitueerden en Gecommitteerden gedaan , ter afvaardiging van rondgaande brieven aan de Bondgenooten , en byzom* derlyk aan Holland, Friesland en Overys. fel tot te rug roeping van het Krygsvoik uil Amersfoort. Dog de Vroedfchap heeft we beiloten tot het doen afgaan van rondgaande brieven aan de|Bondgenoten, maarniet toege> Remd in het ander verzoek, namenlyk hei fchryven aan de drie afzonderlyke Provinciën Wyders heeft ten aanzien van de verlangd* intrekking der Publicatie van 2 April, d< Meerderheid zig gevoegd met het declara toir* by het uitgebragt Raport vervat; ter wyl de Burgery in de zaken, rakende dei Heer Ivoy, naar het Gerecht, als den bevoeg den Regter, is geweezen, — Met betrek king tot de herhaalde Requesten, om voort gang en afdoening in de zaak van den Hee Ondaatje, is, by een uitgebragt Rapport geadvifeert, het Gerecht aan te fchry ven to een ?REQUT i I * r I t  ri72 NIEUWE NEDERLANDSCHE U- TRKCHT Amers- eene opfchorting van zes weeken, onder voorlegging van dit Raport gedurende agt dagen : gelyk mede een derde uitgebragt Raport , op , en overeenkomftig met het in commisfie gefielde 4de of laatfie punt van het adres van den 22 dezer maand, en waar by alle Raden verpligt worden, gene Secretesfe aan te nemen, omtrend patenten voorKrygs» volk herwaards beftemd, gedurende 14 dagen , en het adres, by de Wapenfchouwing overgeleverd, 8 dagen is voorgelegd. De circulaire of rondgaande brief van de Regeering dezer Stad,aan de Staten der andere Gewesten, in gevolgen den aandrang van Gecommitteerden en Geconftitueerden gefchreven, behelst eene verklaring der Vroedfchap van geene de minfte kennis gehad te hebben van de vergaderingen van Gedeputeerden op Zaturdag, den 13 Augustus, veel minder attaché verleend te hebben aan de patenten voor het Krygsvoik, binnen Amersfoort gerukt, maar daar tegen te hebben geprotefteerd Dat wyders de circulaire of rondgaande brieven, op naam van de Staten dezer Provincie , door Heeren Gedepu:eerden, buiten toeftemming van de Stad, zyn afgevaardigd , verzoekende verders al ïit gebeurde niet op hunne rekening te willen leliën ■ als mede dat 'er geene verdere patenten voor het Krygsvoik naar deze Provin;ie mogen gegeven worden: enz.  JAA|RBOEKEN, Augustus, 178$. 1173 Amersfoort. Den 8 Augustus 1/85 vergaderde eene menigte Burgers byeen voor het Stadhuis ,i terwyl de Raad vergaderd was. Men befloot uit het midden van hun, vyf leden te benoemen, als Geconftitueerdens, en derzelver erkentenisfe in die qualiteit van den Raad te vragen, en te begeeren, dat de Raad ook eene Cotnmisfie benoemde, om met die Geconftitueerdens over de ingediende bezwaren der Burgery in onderhandeling te treden. De nieuwlings Geconftitueerden begaven zig ren dien einde tot den Raad , welke by meerderheid van ftemmen antwoordde, dat de Raad by haar voorgaande befluiten deswege volhardde. De Geconftitueerdens kwamen wederom in den Raad, het zelfde verzoek herhaalende, met dringender woorden tot vyf malen toe; terwyl de Raad bleef volhardde. Eindelyk eischte een der Geconftitueerdens met name Trescon een lyst van die Heeren, „ welke hun verzoek contramineerden , verklarende dezelven niet meer voor hunne Repraïfentanten te willen erkennen." De Raad fcheidde hierop. Den 9 Augustus vergaderden wederom de Burgers en Ingezetenen voor het Raadhuis, en gingen na dat de 5 Gecommitteerdens eerst, dog vrugteloos, by den Burgemees. ter IV. Methorst geweest waren, met de 5 Gecommitteerdens aan het hoofd naar dien Burgemeester toe, en verzogten op nieuw feuitengewoone vergadering van den Raad, Pggg en Amers- oort.  ïi 74 NIEUWE NEDERLANDSCHE Amers Soort. en wel dien voormiddag ten 12 uuren ; het welk geweigerd wierdt:. Zy gingen deri tweeden Burgemeester voorby , maar vervoegden zig tot de andere. Burgemeesters met het zelfde verzoek , en eischten met aandrang belegging van den Raad. De Heer Craanen met eenige Geconftitueerdens in een Coffyhuis zynde, ontboodt twee Deurwaarders en beval den Raad te beleggen: het welk Zy deeden, en 9 Heeren verfcheenen 's namiddags ten half 5 uuren op het Stadhuis, benoemden de Raden Ter Horst en Visfchers , om de voor het Stadhuis vergaderde menigte af te vraagen, of zyvan Eemdre niet de zyne hadden benoemd tot hunne Gecommitteerdens, het welk met ja beantwoord wierdt. Hierop wierdt een Refolutie door den Heer Ier Horst geteekend, uitgegeven : „ Dat de Regeerders der Stad „ Amersfoort eenparig, na rype deliberatien „ en voorafgegaane informatie van de voor „ den Raadhuize vergaderde Burgers en ln„ gezetenen na derzelver begeerte hadden goedgevonden vyf perfonen te erkennen, „ als derzelver Gecommitteerden , en de „ overige 17 als derzelver Geconftitueer„ den." Hier op is den 13 eene buitengewoons vergadering belegd , en in dezelve onder protest der Minderheid beiloten , alles wat den 9 Augustus verrigt was, voor nietig en van onwaarde te verklaren, byprovifie de gewoone raadsvergaderingen op te fchorten, en by eenen brief aan Gedeputeerde Staten  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1175 de fterke hand te verzoeken, welke brief nog dien zelfden namiddag door eenen Deurwaarder wierdt afgezonden. Zie hier de bovengemelde Refolutie van 9 Augustus.1785. Extraordinaire Vergadering van den Raad der Stad Amersfoort, Martis den 8 Augusty 178/, /~)p het inftantelyk en herhaald verzoek van een ^ groot aantal Burgers en Inwoonders dezer Stad, thans voor den Stadhuize vergaderd, hebben de Regeerders der Stad Amersfoort, na rype Deliberatie en Voorafgaande informatie van de voor den Raadhuis dezer Stad vergaderde Burgeren en Ingezetenen, na derzelver begeerte, goedgevonden en verdaan, de Perfoonen van Hendrik van Eemderen, Bartholomeus de Wys, Willem van Eeden Jr., Justus Johannes Treschow, Christiaan Johannes van Rootzelaar, te erkennen als der Burgeren Gecommitteerdens , en de Perfoonen van Gerrit Vogelezang, Steven Camp, Justus Hooft van Huysduinen, Mr. Hendrik Bor, G. G. Methorst, Jan Van Dasharst , Jan van Ling , Dirk ha* gerwey , Frans ter Horst, Abraham Lagerwey „ kV Pannekoek, S. van Straalzond , Nicolaas van Deuverden, W* van Geenhuizen, J. H, Roozen, M. Dreijer en Cornelis Warneke hz.* als Geconftitueerden van een aantal van 615 Burgeren en Inwooneren dezer Stad, erkennende dezelven in voorfz qualiteit by dezen, en zal deze zonder refumptie worden uitgegeven. (abfente Secretario) ( Geteekend) H. Ter H O R S Ti Gggg 2' Zié Amers- foorï.  1 Amersfoort. £ Be/1, des Raads van 13 August, 170* NIEUWE NEDERLANDSCHE Zie ook hier het befluit van den 13 Au;ustus 1785 en den brief, aan Gedeputeerien afgevaardigd. , Extraordinaris Vergadering van den Raad Saturdag d»n 13 Augustus 1785. Prafentibns omnibus dempto dm Heere D. Berghuis. De Heer eerfte Burgemeester opende de Vergadering met bet navolgend voorftel: EDELE ACHTBARE HEEREN! Ik heb gemeend deze Vergadering extraordinair by een te moeten verzoeken, om aan U Edele Achtbare voor te dragen, dat my voorgekomen is, de tegenswoordige gefteldheid van zaken, die aau U Ed. Achtb. alle bekend is, zodanig te zyn, dat tot voorkoming van zulke ongeregeldheden, als onaangename gevolgen zouden kunnen hebben, en die ook zouden kunnen verhinderen, vryelyk het belang der Burgerye te behartigen , noodig was, by provifie onze gewoone vergaderingen op te Ichorten, en inmiddels dezen brief, waar van ik den Heere Secretaris heb verzogt dit Concept te prepareeren, aan de Heeren Staten of derzelver Ordicaris Gedeputeerden te expedieeren. Gemelde brief aan Gedeputeerde Staten was aldus ingerigt: EDELE MOGENDE HEEREN 1 By onze gewoone Raadsvergadering, jongstleden Maandag gehouden, werd ons zeker verzoek voorgedragen , het welke wy meenden te moe»  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1177 moeten declineeren, terwyl vyf Perfonen, die ons het zelve hadden voorgefteld , in plaatfe van daar in te berusten, konden goedvinden, dat, by vernieuwihge, fterker en fterker aan te dringen , het zelve in eenen Eilch veranderendeen met bedreigingen ftavende, zig in dezen gedurig be roepende op een meenigte van Meniehen, voor ons Raadhuis vergaderd, en door hen de Burgery dezer Stad genoemd. Hier mede nog Diet te vreden, hebben dezelve Perfonen , al wederom gevolgd door eenen grooten ttoup Menfchen, zich aan de huizen van den Heer eerden Burgemeester, en andere Leden van de Magiftraat begeven, begeerende eene buitengewoone Raadvergadering, dewelke ook des anderen daags door iemand, hier toe ganfcb onbevoegd, famengeroepen en pretenfelyk door negen Leden onzer Vergaderinge gehouden werd, dan welkers handelingen in dezen wy thans liefst niet discutieren, maar aan derzelver byzondere verantwoording overlaten willen. Wy befluiten uit dit alles, om zelke lopende gerugten , als van tyd tot tyd warden verfpreid, dat uit dez"e ongeregeldheden zeer funefte gevok gen konden worden geboren, en eene gaande gemaakte Gemeente ligtelyk overflaan zouden kun nen tot zodanige dadelykheden, als zelfs onze perfonele veiligheid, of die van anderen in gevaar zoude kunnen brengen, ten zy wy gedwon« gen de hand leenden aan Refolutien, dewelke wy moeten aanzien als ftrydende met het ware belang der goede Burgery, aan ons toevertrouwd, cn het welke wy gezworen hebben om lief noch leed te zullen verzaken. Wy hebben dan begrepen, tot voorkominge van ongelukkige gebeurtenisfen, voor het tegen, woordige, geen gefchikter weg te kunnen inflaan, dan proviiloneel onze ordinaire vergaderingen op te fchortön, waar toe wy dan ook op heden zyn gerefolveerd, Gggg3 ï)aï Amersfoort. Briefvan Amersf., aan Gedèput.Stat. tot hulp. i  ïi78 NIEUWE NEDERLANDSCHË FOOltT. Briefvan Amersf. aan Gedeput.St.tot hulp. De Heeren Craanen, Lentfrinck, Trouik latt, Visfcher, Mr. E Metborst 3 W. Panrtekoek, Mr. C. Pannekoek, D. Both Hendrikfen en ter Horst, zeiden tegen dit befluit te protefteeren en zig derzelver aanteekeningen voor te behouden. Den 16 Augustus is ten 12 uuren te Amersfoort een Esquadron Cavallery van het Regiment van den Lieucenant Generaal van der Hoop, met den bevelhebber aan het hoofd, onverhinderd binnen getrokken, zynde gevolgd door een deel Carabiniers, en een Bataillon voetvolk, te zamen 400 man uitmakende. Den 23 Augustus fchreef de Regeering van Amersfoort aan de Staten van Gerecht dezen brief: EDELE Dan vermids de belangen van onze Stad, en die des lands niet toe en laten, dat wy daar in lange concinueeren , hebben wy gemeend , die ter kennisfe van U Ed. Mog. te moeten brengen met verzoek, dat UEd. Mog. ten fpoedigfte zodanig gelieven te refolveren, als dezelve meest gefchikt agten te zyn, om ons by ops wettig gezag te helpen maintineeren, en ons in ftaat te itellèn om vry en ongedwongen zodanig te refolveren , als wy ten oorbaar van Land eu Stad zullen oordeelen te behooren. Hier mede enz.  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. EDELE MOGENDE HEEREN! Met erkentenisfe voor de zorge en promte voorzienmge, waar door de Heeren Uwer Fd Mog. urdinaris Gedeputeerden ons hebben : gelieven te helpen in ftaat Hellen, om gerustelyk onze deliberatien , Haar ons beste weeten, ten i nutte van Stad en Land, voort te zetten , hebben 1 wy het genoegen, UEd. Mog. te informeren, : dat tans de rust en veiligheid in onze Stad volko\ men fchynt te zyn, zo dat wy vertrouwen aller; lye verzoeken aan ons voorgedragen, nu vryelyk te zullen kunnen oyerwegen, en dien aangaande ten beste rtfolveren; zonder door zulken, wel! ke onder voorwendfel eentr algemeene Volkftem» i me, hoe zeer hun gedrag ook by een voornaam i gedeelte des Volks moge worden afgekeurd, hun1 ne byzondere opinien , zy mogen dan recht of ; onrecht zyn, trachten door te dringen, door het doen attrouperen eener misleide Menigte verhin: dert te worden, zo als wy daar van reeds meer dan een voorbeeld in onze Stad hebben moeten zien daarftellen. In zo verre zelfs, dat men tot bewerkinge daar van eens verfcheide Ingezetenen dezer Stad, onder bedreiginge van boete | voorden terug blyvenden, gedwongen heeft by een te komen, en als toen zelf bekennen moest Van deze gaande gemaakte Gemeente ongelukkige bedryven te vrezen, indien wy op derzelver voorftel, by onze Ordinaris Vergadering, delibereren mogten, zo dat wy dit toen by eene extraordinaire Vergadering verrigt, en onze Ordinaire Vergadering op dien tyd niet gehouden hebben. En heeft men nu laaftelyk, door den mond van iemand, wel zedert eenige maanden tot het Burgerfchap dezer Stad toegelaten , doch die in der daad niet anders dan een Vreemdeling, van buiten deze Republiek aangekomen, en alhier niet verder dan als Comptoir - Bedienden, zonder Huishoudinge , geëtablisfeerd is, en by den WelGggg4 vaal"d, Amers* foort. Briefvan Amersfoort aan de Stat.  li go NIEUWE NEDERLANDSCHE . Amers' F00RT. MriefvM Jlrners foort aai 'de Stat. vaard van Stad of Land niet kan worden \erfraan geintresfeerd te zyn, kunnen goedvinden, opentlyk, in onze Raadzaal aan ons aan te [kondigen, dat men zodanige Heereu, als aan derzelver verzoek tot erkentenis van zekere prse,tenfe Geconftitueerden niet en voldeden, voor zyne Representanten niet langer zouie erkennen, zich daar by, op eene voor ons Raadhuis vergaderde menigte, beroepende, die hy de Committenten |van hem en anderen, d>e hem verzelden, noemde: alzo in effefte ons, ofte wel de Meerderheid des Raads, welk dit befluit hadden uitgebragt , en welker naamen hy verzogte te weeten, alle gehoorzaamheid en trouwe tegens eed en plicht opzeggende, en zo veel men konde eene totaale Regeeringloosheid invoerende. Gezwegen nog zo veelerlei bedreigingen, als waar tegen wy van ter zyde wierden gewaarfchonwd, daar men de Gemeente aj van den beginne af hebbende tragten dies te maken, dat het inleveren van bezwaren een verzoek van vermindering van Accyn • fen behelsde, waar door men ligtelyk voorzien kon, dat, byde minfte weigering, het ongenoegen der Gemeente zoude worden opgewekt, en tot dadelykheden zoude kunnen overflaan, hoe zeer wy bereids hebben getragt dezelve hier in te desabulecren. Ja leefden wy zelfs in vrees, daar anderen bier omtrend beter onderligt waren, en wy tot ons leedwezen door zulke bedryven, en andere gelykzoortige roerfels ongevoelig partyfchappen zagen geboren worden, en hoonende fcheldnaamen langs de ftraten hoorden gebruiken, dat men Hgtelyk tot dadelykheden komen zoude, voorde eene en andere party, die hier in aanvaller wezen mogt, even reprocbabel, en die wy liever voorkomen wilden , dan ons te laat beklaagen zoortgelyke wanorders, algemeen geworden, niet te kunnen beteugelen. Wy hebben des te meer gemeend, dit alles aan U Ed. Mogende te moeten voordragen, daar wy Ver-  JAARBOEKEN, Augustus, Ï9B5. ïi8t vemeemen by zo veele lasteilyke infimulatien, als ten onzen nadeele, en ook tot vilipendie van U, Ed. Mog. , ofte de Heeren derzelver Ordinans Gedeputeerden zelve, in publieke Gefchriften ongeftraft worden gefield , dac ook geaccredi _ teerde perfonen , of zelfs Collegien , zon^ der onderzoek, of behoorlyke informatien, ons gedrag niet alleen zeer onbel'cheiden veroordeelen, en voorgeven , als of wy eene Militaire magt hadden ingeroepen, niet om de rust en ons ■wettig gezag te handhaven; maar om daar door Burger gelchillen te vereffenen, het geene nogthands verre af is van onze intentie te zyn, daar wy nimmer anders begreepen hebben, dan dat zulks aan een wettig vastgefteld gezag, behoord te worden overgelaten , gelyk wy dit ook gaarne daar aan overlaten willen. Doch vermeenen wy, even als het aan een ieder Burger en Ingezeten vry liaan moet, zyne verzoeken en bezwaren , op eene befcheiden wyze aan ons, als het lichaam der gantfehe Burgery vertonende, voor te dragen, het even zo vry aan ons behoord te ftaan, om t( oordeelen, of wy, overeenkomftig het belang vat dit ganfche lichaam, daar aan kunnen of mogei voldoen , dan niet: zonder daar in door eenig' zamenrottinge of bedreiginge gedwongen , 0 verhindert te kunnen worden- En hiertoe, doch tot niets meer, is het, da wy hebben verzogt by U Ed. Mog. in Raat ge fteld te mogen worden. En naardien tot foortge lyke eindens altyd, en overal, de magt van de Staat, of van het ganfche lichaam des Volks, ge bruikt is, natuurlyk gebruikt moet worden, e ook nog tegenwoordig elders gebruikt wordt, w: men niet in alle Staten aan geweld en overrompe ling bloot gefteld worden, gelyk ook de eed b eenig Guarnifoen, in een der Remmende Stede intrekkende, gepraefteerd wordende, van zelv dit oogmerk manifefteert, zo hebben wyook daai om gemeend , dat wy ontrouw zouden zyn aa Ggggs ona Amers- 'OORT. Sriefvan dmersf, tan de Staten. 1 1 t t 1 i l f n e n e  nu nieuwe nederlandsche Amers- POORT. Briefvan Amersf. aan de Staten. i i onze verpligtinge, tot bcvvaringe van eens ieders rust en veiligheid , en het algemeene doelwit der Maatfchappyen, indien wy in het minfte hadden gediffkulteerd, in het Guarnifoen tot dat einde, m alzo als een gevolg van ons verzoek, aan ons toegezonden, op de gewoone wyze te ontvan^en: niet tegenltaande wy bevorens, in veronderjellinge van binnen - en buitenlandfche rust, hadiea verzogt, dat hangende Uwer Ed. Mog. délijeratien over het recht der Patenten , in onze stad geen Guarnifoen zoude worden gelegd: even ils wy daar in niet en zouden hebben gedifficul;eerd, indien buitenlandsch geweld ons voor overlast hadde doen vreezen. Dan daar zodanige verkeerde induélïen, als men eldeis wegens ons in dezen gehouden gedrag kwaadaartiglyk zoekt in te boezemen , en waar by men teffens eene onwenig zamengeroepe Vergadering van negen Heeren , die zich durfdeiï Mderwinden, als reprefenteerden zy ons ganfche Corps, onze wettige Refolutie, in cffccle te casseren , en alzo de desorders te vermeerderen , goedvind te patrocineeren , en tegen alle order en vastgeftelde wetten, voor het oog der ganfche Natie, in het gelyk te Rellen , van die uitwerkingen zyn, tratzich, volgends publieke geruchten, verfcheide lieden vereenigen , om langs zulke wegen, als zy gefchiktst oordeelen, het Guarnifoen dezer Stad van daar te doen opontbieden, ea ons alzo aan de gevaren van regeeringloosheid bloot te Rellen, ja zelfs om U Ed. Mog. ware het mogelyk, in het voorkomen van zodanige fünefte gevolgen, te beperken, hebben wy nodig geoordeeld, by deze aan U Ed. Mog. te declareeren: dat wy ons volkomen buiten ftaat agten, de goede orde en veiligheid binnen onze Stad te besvaren; zulks dat wy verpligt zouden zyn het roer der Kegeeringe aan het geval over te laten, wanneer wy , in de tegenwoordige gefteldheid van saken, van Guarnifoen worden verlaten. Wes- hal»  JAARBOEKEN, Juguttus, 1785» M*3 halven wy Uwer Ed. Mog. voorzieninge hier tegen zeer ernftelyk zyn imploreerende, met verder vereoek, dat U Ed. Mogence by eene Circulaire Misfive, tot wegneeminge van alle verkeerde be. eriapen en wanorders, daar uit te vreezen , aan . ■alle de Bondgenooten gelieven te informeeren,, hoe de Militie van den Staat, by U Ed. Mog. geenzintsiot vereffeninge van Burgergeichillen, öf zo meu dit vtrkiest te noemen, tot het fmoren der Volkltemme, maar enkel tot bewannge van rust en veiligheid, en tot het beteugelen van zodanige bedreigingen en wanorders , als de vrye deiiberatien van de refpe$ive Leden van Regeeringe Horen konden, ingeroepen zyn. Hiermede, EDELE MOGENDE HEEREN! U Ed. Mogende bevelende in de be. lcherminge van God Almachtig , blyven wy Uwer Ed Mog. goede Vrienden. De Regeerders der Stad Amersftort. (Onder ftond) Ter Ordonnantie van Dezelve, Gefchrevente (en was geteekend) Amersfoort den 03 Aug. 1785. JAN BOTH HENDIUKSEN De Heeren Edelen hebben ook te Utrech ter Staatsvergaderingen twee voorftellen ge daan. Het eerfte voorftel is vervjt in d< navolgende Refolutie der, Ridderfchap. Mar. Amers« fOORT, Briefvan dmersf, lan de Staten,  n8| NIEUWE NEDERLANDSCHE AMERS' FOORT. Voorfle tot fchry ven aan [ Provinc. Mart is 23 Augustus 1785» Door de Heeren, wegens de Ridderfchap fesfie hebbende in het Collegie van de Heeren !ürdinaris Gedeputeerden dezer Provincie, voorgedragen en te kennen gegeven zynde, dat zy 'Heeren op den Ontvangst eeDer Misfive van de Magiftraat der Stad Amersfoort, waar by dezelve verzogten , ter bewaaring van de Rust en goede ordre binnen derzelver Stad, en ter beveiliging van derzelver Perfoonen, en die van anderen , ten fpoedigften zodanige voorzieninge als meest gefchikt zoude zyn, om hen by hun wettig Gezag te helpen maintineeren, en derzelver deiiberatien vry en onverhinderd te kunnen voortzetten ; en alzo geene toereikende middelen in de Provincie voorhanden waren, om aan dat verzoek te kunnen voldoen, mede geftemd hebbende tot het ïcbryven eener Misfive aan Zyne Hoogheid den Heere Erfftadhouder dezer Provincie, omme denzelven te verzoeken, eenige Militie naar Amers« foort te zenden, waaraan dan ook door Hoogstdenzelven is voldaan; vervolgens hadden moeten ondervinden , dat door Heeren Burgemeesteren dezer Stad , zo zy zeiden op expresfeu last van hunne Principaalen, ter tafele van Heeren Gedeputeerden was overgebragt een Request, doar Geconftitueerdens en Gecommitteerdens van de Burgery aan de Vroedfchap geprefentecd , en waar van zy Heeren een Copy exhibeerden, inhoudende zodanige comminatoire expreslien, dat zy Heeren, oordeelende in deze Stad niet vryelyk te kunnen delibereeren, en te vergeefsch geinfteerd hebbende op de verlegging der Vergaderingen , zo van de Heeren Staten, ais van de Heeren Ordinaris Gedeputeerden , naa zodaanige plaats binnen deze Provincie, alwaar geene vreze mogte zyn voor ftremming der vrye deliberatien van Hun Ed, Mog., zig verpligt geoordeeld hadden, die Vergadering te verlaten, en te decla- ree»  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1185 reeren, aldaar niet weder te zullen verfchynen, Amersi zo lange geene genoegzame zekerheid voor der- foort. zeiver Perfoonen en voor de Vryheid der deliberatien gegeven ware. Voorftel Is, na deliberatie, goedgevonden, ter Verga- tot fchry\ dering van de Heeren Staten te declareeren , dat ven aan 3 ! zy Heeren Edelen , oordeelende , zo wanneer Provin; door de Magiftraat van een ftem in Staat hebben cien. : de Stad, ter bewaring van de rust en goede order ; binnen derzelve Stad verzogt wordt adfiftentie van i Hun Ed. Mog., het zelve in zulken gevalle door ! de Heeren Ordinaris Gedeputeerden niet kan of i vermag geweigerd te worden, ten ware zig gegrimde reden tot vreeze voor misbruik van dezelve mogte opdoen, het welk verzekerd wordt al* hier niet geëxteerd te hebben: gelyk zy Heeren Edelen ook niet weeten, dat immermeer in bedenkinge gekomen is, zodanig verzoek, in voege voorfz. gedaan, te declineeren, over zulks het gedrag van dezelve Heeren, in dezen gehouden, laudeeren en approbeeren; en van gedagten zyn , dat hetzelve door de Heeren Staten behoord te worden gelaudeerd en geapprobeerd. En alzo zy Heeren Edelen genegen zyn te gelooven, dat den inhoud der hier voor gemelde Requeste , en de Comminatoire uitdrukkingen, daar in vervat, meer in overhaasting en drift uit de penne zyn gevloeid, dan dat dezelve met de waare intentie van Utrechts Burgery zouden over een komen , en daarom hoopen en verwagten, dat dezelve zullen worden geretra&eerd, en eene genoegzame zekerheid bezorgd, dat de Vergadering, zo van de Heeren Staten, als van de Hee« ren Gedeputeerden, binnen deze Stad, vryelyk en ongeftoord, en zonder aan diergelyke bedreigingen geëxponeerd te zyn, zullen kunnen gehouden worden ; by ontftentenis waar van de Heeren Edelen zig verpügt rekenen , opentlyk te verklaren, aldaar niet meer te kunnen compareeren, maar af te zullen wagten , op welken tyd  ü86 NIEUWE NEDERLANDSCH2 AMERSFOORT, j Voorftel tot fchry. ■ven aan 3 Provinciën, 1 \ tyd en plaatze de Heeren Gedeputeerden ingeé volge dë authorifatie van den 18 Maart dezes [aars, op dezelve verleend, de Hèeren Stateu zullen goedvinden te befchryven. En vermits de aankomst der Militie , binneu Amersfoort, groote opfchudding en argwaan in de Eurgetyen , zo van deze als van andere Steden van het Vaderland, fchynt te veroorzaken, en tot een pretext genomen word, om de goede [n-en Opgezeetenén tegens hunne wettige Overheid op te hitzen, en in verdenking te brengen, ils of derzelver voornemen zoude zyn, die Militaire Magt tegens de Burgery dier Stad , en tot ifwyzing van derzelver regtmatige klagten en 3ezwaren, te gebruiken; zo als meB geheel verteerdeiyk en Onbezonnen aan de Ir- en Opgezeteien tragt diets te maken; hebben de Heeren Edelen, ter, volkomen gerustheid van de goede, dog ten leze opzigte zo zeer misleid wordende, In-en Opgeietenen, noodig geoordeeld ,rondelyk te verklaren., Dat zy altoos gédagt hebben en zullen blyven leuken, dat, zo wanneer de goede order en rust, ils mede de Achtbaarheid der wettige Regeering ? liet anders bewaard , an de Administratie eener Dnzydige Juftitie, waar van der Ingezetenen Vryneid en veiligheid voornamenlyk afhangt , niet mders gemamtineerd kan worden, de adfirtentie i>3n 's Lands Militie , welke nog volgens Eede Jaartoe verpligt is , gevraagd en gegeven moet worden, cn dat het oordeel daar over aan de Ma« »iftraaten van Stad en Steden,, elk in den haaren, % aan de Heeren Ordinaris Gedeputeerden, zo veel het Platte Land betreft, in de eerfte plaats coinpeteeren. — Dan datzy Heeren Edelen nimmermeer sedagt hebben of zullen denken, dat de Militaire Magt tegens de Burgeryen ,tot tegenftand van derzelver regtmatige klagten en bezwaaren, of tot mooring van derzelver redelyke ftemme, kan of vermag gebruikt worden . of dat dezelve zig met Surgerlyke gefchillen kan of vermag té bemoeijen, anders  JAARBOEKEN, Augustus, 178?. 1187 anders dan in cas van openbaar geweld, en daartoe verzogt en gerequireerd wordende; dat ook zelfs,: in cas van openbaar geweld in de Steden , de Schutteryen aldaar. in de eerfte plaats, meest gefchikt en ook verpligt zyn, om hetzelve te fruiten en af te weeren, en de adfirtentie van de Mi litaire Magt dan eerst, voornamenlyk, te pasfe komt, wanneer de Schutteryen , om het Geweld te üuiien, onheftand of daartoe onwillig zyn, of andefs 's Lands Militie door de wettige Overheid daar toe gelast wordt; dat in zodanige gevallen Biet gezegd kan worden , dat de Militie tegens de Burgeryen gebruikt word, om dat die Burgers, weke zig aan openbaar geweld fchuldig maaken , aan hunnen Eed en Pligt ontrouw zyn, en niet meer als Burgers, maar als Kwaaddoenders aangemerkt , en als zodanig aan de Juftitie overgeleverd moeten worden. En alzo zy Heeren Edelen vastelyk vertrouwen , en zig verzekerd houden, dat by de Magiftraat van Amersfoort nimmer eenige de minfte intentie geweest is, of zyn zal, om van de Militie binnen dezelve Stad eenig misbruik te maken , tct krenking van der Burgeren wettige Rechten en Voorrechten, ofte tot afweering van derzelver regtmatige klagten en Bezwaren, en zulks nogthans door kwalyk geintentioneerde menfchen alomroe gedispargeerd wordt , in zo verre ook, dat daar door Addresfen aan de Staten der Provinciën , op welker repartitie dezelve Militie ftaat, geprojecteerd , of veelligt reeds geprefenteerd worden; zouden de Heeren Edelen van gedagteE zyn, dat, ter voorkoming van alle verkeerde induflien en daar op gegronde befluiten, by Misfive , aan de Staten van Holland , Friesland er Overysfel, den gantfehen toedragt dezer zaaker behoord te worden gecommuniceerd , ten eindt Hoogstdezelve, ten aanzien van de hier voorengemel de, zo verkeerdelyk als kwaadaartig, uitgefirooid, 'gerugten, te desabufeeren, en te weêrhouden vat hei AMERSFOORT. Voorftel 'ot fchtyven aan 3 Proviri:ien.  «88 NIEUWE NEDERLANDSCHE Amers poort. * Mart is 23 Augustus 1785. De Heeren Edelen en Ridderfchappe , in aanmerking neemende de zorglyke.omftandigheden, in de welke zig deze Stad en Provincie bevind, door de onrustige beweegingen van eenige Menfchen, welkers toeleg fchynt te zyn, onder den dekmantel van Vryheid, Rechten en Privilegiën , de Regerings Con/ïitutte te renverfeeren, en om zich zelfs een nieuwe Regeringsvorm naar hunnen fmaak teformeeren , en aan anderen optedringen; alles tot zyn gevolg moetende hebben de grootde verwarrins en desordre, en eindelyk een totaal bederf van dit Gewest; hebben ter hunner decharge nodig geoordeeld , ter eerstkomende Vergadering der Heeren Staaten te declareeren, dat zy Heeren Edelen van dien tyd af aan, dat deze ongelukkige troubles in het Vaderland en in deze Pro • vincie begonnen zyn, met aandoening befchouwende de nadelige gevolgen, die daar uit te wagten waren, niet hebben nagelaten alles te doen* wat in hun vermogen was, om dezelven doorgapaste het neemen van zodanige befluiten, als Rrekken "zouden kunnen ten nadeele van de Vriendnabuurlyke correfpondentie en eenigheid, zo hoogstnpodzakelyk in deze donkere en veruitziende tydcn. n „ , . En zal Extract, dezer Refolutie , op morgen, ter Vergadering van de Heeren Staten, worden ingebragt. Het ander voorftel, ftrekt tot het benoemen van eene commisfie om met den Prinfe Erfftadhouder in onderhandeling te treden omtrend een plan van een nieuw Reglement van Regeering, ende bedenkingen deswege, luidende dat voorftel aldus :  JAARBOEKEN, Augustus, 178J4 1185» paste middelen voor te komen en teprevenieeren. Dat zy zig ten dien einde meermaals, en rog ïaatfteiyk by derzelver Refolutie van den 5 0£to ber 1784, op het extraordioaris poindl van Befchry ving ingebragc, openlyk verklaard hebben, genegen en bereid re zyn, om met hunne Mede Leden van Staat ie concurreeren tot herftel en redres van alle zodanige Gebreken en Abuizen, als, zo in het Regerings beltier van deze Republiek en Provincie, als anders mogten gevonden worden, en waar over's Lands ingezetenen, niet te onregt, misnoegd ent' onvreden waren. Dat zy Heeren Edelen, wat ook de laster, en publieke expresfelyk daartoe ingerigte Nieuwspapiereren, en andere Gefchriften, mogten heboen uitgeworpen, en nog daaglyks uitwerpen, ten einde huunne daden en handelingen in een haatelyk dagligt voorteftellen, en haar by de Natie in kleinagting en verdenking te brengen, even als of zy Heeren Edelen niet dan hun eigen Grootheid bedoelen zouden, desniettegendaande in die zelve gevoelens condantelyk perfeverendc, dit hun gedaan Declaratoir nogmaals herliaaien , en betuigen niet meerder te verlangen, dan gelegendheid te hebben, hetzelve geftand te doen, en preu veste geeven van derzelver geneigdheid, om alle regtmatige Klagten en Bezwaaren van 's Lands Ingezeten , welke nimmer tegens de Conftitutie van Regeering, zo als die met göed en bloed dei Voorvaderen verkregen en bevestigd is, zo min als tegens een ieders Rechten en Voorrechten. kunnen of behoren aanteloopen, wegteneemen en daar aan te voldoen. Dan dat zy Heeren Edelen, ingevolge derzei ver dierbezworen Trouwe, niet minder verpligl zynde te zorgen, en, zo veel in hun vermogeÈ is, te waaken , dat 's Lands Conftitutie niet ver.ergerd , de Rechten , Handvesten en Gerech' .tigheden van de itaicen in 't gemeen, en vat ^e drie Leden van dien in het Byzonder, niei H h h b ver Amkr-s- foort. Voorftel tot eem Comm, aan Z, Hoogh. tm. \ L  Amers FTOftT. Voorflel Int eene Comn, aan Z. lloagh, 1190 NIEUWE NEDERLANDSCHE verkort de Vryheid van Deliberatien in de re[nedtive Collegien van Regeeriug geconferveerd , en 's Lands vrye Ingezetenen voor onderdrukkine bewaard, en beveiligd biyven , insgelyks verklaaren nimmermeer te concurreeren tot eenige Veranderingen in de geërablieeerde KegeeiTnsform, welke tot de hier voorgemelde fchadeiyke gevolgen aanleiding zouoen kunnen ^Tm^zv Heeren Edelen, ten bewyze van deze hunne Gezindheid, in beiden opzigten, e» overtuigd zynde, dat alle veranderingen in de teeenswoordige Regeeringsform, zullen dezelve van een duurzaame confidentie, en van de beste«evolgen zyn, met den Heer Erfftadhouder dezer Provincie overlegt, en gearrangeerd behoren te worden, immers dat zulks alvorens behoord te worden getenreerd, vermenen, aan hunne Mede-Leden van Staat te moeten proböneereh, dat eene Commisfie van negen . Heeten mt Haar Ed. Mog. Vergadering werde be. noemd, ten einde met zyn Hoogheid den Heer Stadhouder, over het Concept-Reglement Reformatoir, en de daarop gemaakte remarques en confideratien, te confereeren , en vervolgens aan Haar Ed- Mog. dien aangaande te rapporteereD, ten einde vervolgens daarop Staatsgewyze te worden gerefolveerd, zo als bevonden zal worden te5y5d?de* Heeren Edelen wyders van advys, incevalle deze Propofitie mogte worden geamplecteefd dat als dan de Magidraaten van Wyk ers Montfoort behoren te worden verzogt , om terzei ver tyd mede een Heer uit den haaren naar 's Ha«-e te committeeren; alsmede dat de Magiftraat ei van Utrecht, Amersfoort, WykenMontfoort terïens behoren te worden,verzogt, te willen bezorgen, dat alsdan in>gelyks , uit de BurKeryen van derzelver Steden, eenige weinige kundigl, bedaarde, Vaderland en Vryfaeidlievende  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. nol Mannen mogen worden gezonden naar 's Hage, om over derzelver Scedeiyke belangens te worden gehoord. Dan , indien deze Propofitie mogte worden van de hand gewezen, en daarmede getoond, dat men ongenegen is, om toe het verlangde herftel en verbetering op eene wettige wyze te willen coöpe reeren, in dien gevalle verklaren zy Heeren Edelen alles gedaan te hebben tot voorkoming van verwarring, en desordre , wat in hun vermogen is, en nu, en by de Posteriteit, onfchuldig te willen gehouden worden aan alle de rampen en onheilen , die deze by Provincie mogen over komen , maar dezelve overtelaaten voor rekening en ter verantwoording van die geenen , die 'er de oorzaak van zyn zullen. En zal Extracl: dezer Refolutie, op morgen, ter Vergadering van de Heeren Staaten, worden itigebragt. Wyk by Duurstede. Wy hebben hier voren uit Utrecht gemeld , dat de meerderheid met ééne flem het Regeering-Reglement van 1674, voor zo veel het Stedelyke betreft , heeft afgefchaft en vernietigd. Laten wy van deze gebeurtenis een kort verflag geven. De Burgemeester Haantjens deedt tot dit einde op gem. 23 Juny 1785 dit voorlid, welk in een befluit wierdt veranderd: EDELE ACHTBARE HEEREN.' ï~)aar nu deze gewigtige zaak, op de conclufia x-' na, haar vol beflig bekomen heeft, zoo wilde ik UEd. Agtb. in bedenking geven, of men Hhhh 2 niet, Amersfoort. Voorftel f,ot eene Co/nm. ion Z. Uoogh.  WykbY Duur- stede. Voor ft.en bejl. tot vernieti ging van 7t 'Reglement van 1Ó74. U92 NIEUWE NEDERLANDSCHE niet, om met eene meerdere gerustheid daartoe overtegaan, en ons vooraf van alle terughoudende banden los te maken niet alleen; maar ook tot meerder fecuviteit van 't geen nu finaal moet worden gearresteerd, en om ons voor 't gevolg tegen alle onverhoopte disfentien, van wat kant zy ook komen mogen, te dekken, de volgende Refolutien behoorde te neemen: „ De Raad der Stad Wyk by Duurftede, ïnge„ volge de begeerte der Burgery, en, gelyk zy beiden zig dit regt hadden voorbehouden, om , „ wat het huisboudelyke der Stedelyke Regcertng „ betreft, onderling alles te willen helpen reguleeren en applaneeren tot wegneeming van alle wettige be„ zwaren , en tot herftelling der harmonie en goede „ orde binnen de Stad, heelt, na examinatie van „ het ingebragte rapport door de Commisfie, „ betrekkelyk Stads huisboudelyke bezwaar poinc„ ten, en, voorenaleer toetetreeden tot een finale Refolutie daaromtrent, goedgevonden en ,, verltaan by dezen, om ten einde daartoe met „ meerder'gerustheid te kunnen komen, en den , Raad vooraf van alle te rug houdende banden „ los te maken, niet alleen , maar ook tot meer„ der fecuriteit van het geen nu finaal zal wor* „ den gearresteerd , en nm dezelve voor 't vervolg , tegen alle onverhoopte disfentien, van wat * kant zy ook komen mogen, te dekken, hec , volgende Declaratoir te doen voorafgaan: Dat de Raad , aan den eenen kanr, door het toe' treden tot bovengemelde finale Refolutie om*\ trent de nieuwe Regeerings-orde dezer Stad , in ' genen deele te kort wil doen aan de volle kragt en " waarde van het fubfiftee. end Regeerings . Regiement van 1674, wat het Provintialeaangaat, en waarvan de t'eforme eerlang Staatswyze ftaat te ge,' fchieden; maar dat de Raad ook , aan denande. , ren kant, alvorens toetetreden tot het beSedi. ' gen der nieuwe Regeeringsorde 9 wat het kuis- „ hou-  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1103 „ houdelyke of'fledelyke betreft, zig, in dien deele, „ ontflagen houd van den eed, op het Reglement van „ 1674 gedaan, houdende denzelven voor nul engee,, ner waarde, en eikanderen onderling ontjlamde ,, by dezen" Den 4 July begaven zig Geconftitueerden en Gecommitteerden naar de Vroedfchap, en.verzogten gehoor, ten einde opening van het beflotene voor de Burgery te vragen. Men berigtte hen terftond, dat reeds drie Heeren benoemd waren, om aan Geconftitueerdens en Gecommitteerdens alles mede te deelen. Dus voorgekomen, verzoeten egter de Geconftitueerden en Gecommitteerden , dat de aanfpraak, die zy voornemens waren geweest te doen, egter in de Notulen mogt werden gefchreven. Dezelve was van dezen inhoud; EDELE ACHTBARE HEERENl Geconftitueerden en Gecommitteerden van deze Burgery neemen de vryheid , zig by de Edele Agtbare te vervoegen, om zig by hunne Committenten van hunnen pligt te kwyten. Uwe loffelyke pogingen voor de vryheid , voor het welzyn van deze Stad, en Provintie, Edele Agt. bare Heeren, tot dus verre zoo moedig doorgezet, in weerwil der m.gtige tegenkantigen der verichillende belagers onzer Vr\heid, in weerwil van het gemis der onderfteuning vanmagtiger Leden van deze onze fouveraine Provintie, uwe loffelyk pogingen, en het dringend gevaar, 't welk elders der Ingezetenen heiligfte regten dreigt, ons pligt bezef, hebben onze deze vrymoedigheid ingeboezemd. — Wy zyn neïaformeerd, Ed. Hhhhs Agtb. Wvk'by duurste ue.  ïio4 NIEUWE NEDERLANDSCHE W\K BY 8TKDK. Aanfpr. van Geeonft. en Qecomm, Agtb. Heeren! du UEd. Agtb. omtrentdepoïneten van bezwaar , in zoo verre ideze bet domestikedezer Stad betreffen, overeenkom ftig de vurige verlangens.onzer Committenten, eene refolutie zouden hebben genomen. Dit berigt gaf ons dieste meer genoegen, daar onze Committenten metfterk, fchoon eerbiedig, ongeculd deze afdoening te gemoed zagen, wetende, dat omtrent deze poïncter;, als pure domesticq , alleen dedeberatien van UEd. Agtb. kunnen in aanmerking komen , terwyl derzelver bekragtiging alle, n uic hunnen boezem moet gehaald worden, zal de nieuwe wet op vaster grondflag rusten, dan het Reglement van 1674. — Geconfttueerden en Gccom* muteerden weten , dat het vernietigen van dat Reglement, het arcsteeren der Provintiale poincten, br hoort afgedaan te zyn , om volledig te kunnen zeggen, dat de laatfte hand gelegd is aan de domestieke bezwaren ; maar zy weeten ook, Ed, Agtb Het ren, dat hierdoor geeue verandering omtrent het reeds gearresteerde kan te weeg gebragt, of » en.;e waar Je aan hetzelve bygezet worden. —— Dit alles verpligt ons, Ed. Agtb. Heeren 1 indien onze informatien, gelyk, wy vertrouwen , gegrond zyn, op last onzer Committenten, zo ernlh'g als eerbiedig van UEd. Agtb, omtrent het gearresteerde opening te vragen, ten einde UEd. Agtb., wanneer zy het aan hunne Committenten meedegedeeld hebben, en zy door dezen gelast zullen wezen, zulks van den kant der liurgers in derzelver naam, te bekragtigen, volkomen in ftaat te ftellen, om, zoo dra de overige Provinciale puncten vangelykein order gebragt, zo dra de overige Leden van Staat gereed zullen wezen, ter State vergadering zulks volledig te kunnen inbrengen, en aan hetzelve de laatfte hand te legger. Den y July vergaderden de drie benoemde Heeren, Haantjem » van Cvfenberg en Vefo  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1105 Verhel , met de Geconftitueerdens en Gecommitteerdens in de Vroedfchapskamer, en gaven aan dezelven te kennen: „ Dat een nieuw Reglement op de Regeeringsbeftelling dezer Stad , met voorkennis en ten genoege van Burgers en Inwooners, op eene Raadsbefchryving, by de Meerderheid der Leden vastgefteld was, om nader Staatsgewyze te worden bevestigd, en te doen dienen tot vaster bevestiging van het conftitutioneele dezer Stad." Hierop verzogten Geconftitueerden en Gecommitteerden de trom te mogen roeren, en de Burgers by een roepen, op dat hunne committenten, 'tgeen nu door de Regeering by voorraad beraamd was, plegtig zouden bevestigen. Dit wierdt toegeftaan, en kennis gegeven aan den Lieutenant Collonel D. Bruin G. Z. die hier in gereedelyk bewilligde. Ten half een mire verzamelde zig veele Burgers, en zulks wel, om den aanhoudende regen, in de kerk, aiwaar een der Geconftitueerden, de Heer Scbiige, de volgende aanfpraak deedt: BRAVE MEDE-BURGERS! ■jpindelyk is dan hst lang gewenscht ogenblik gekomen, dat wy kunnen gezegd worden, onder de vrye Lieden eene plaatze te verdienen. Te voren waren wy in febyn vry, maar in de daad kruipende Haven, dies te meer te beklagen., daar wy waanden niets te behoeven, indien wy Rechts meteenegematigdegeftrengheid beheencüc werden. Het htu»t U nog Wykfcbe Burgers! dat de H n h b 4 kin- Wyk gy  ïi9Ó NIEUWE NEDERLANDSCHE Wykbï Duur stede. Aanfpr. v. Schil gaande Burgers. kinderen wegliepen voor zommige Regenten, — dac bejaarden terug keerden , en eene andere weg infloegen, om den vernederenden blik van eenen trotfchsn Aristocratifchen Stadhouderlyken afhangeling te ontvvyken Dat juk hebt gy met uwe hirde vuisten verbryzelt, en ■ die onwaardigen zyn uw gezigt ontvlooden en die onwaardige zyn door geeneeven veragrelyke? even uotlche >\riftocraaten, die den Stadhouder tevens met het Volk zouden wenfchen le vernederen . om alles te kunnen inzwelgen, Gode zy lof! vervangen. Neen Burgersi uwe tegenwoor. dige Reprsfentanten, voor het grootft;.- deel, waardige Lieden Mannen van eer en deugd — „,,-n. tot eerbiedige hoogagting, cot uwe gloeijende dankbaarheid, tot de dankbaarheid pwe? 'kinderen gereetigd. Uwe Repraefentanten, Wykfche Burgers! hebben U opgeroepen , om uwe bezwaren tegen? bet fchandelyk Regeerings Reglemert van 1674 inttbiengen. «— Uwe Representanten hebbende conli^eratien van Geconftitueerden en Gecom? mitteerden, met uw onbepaald vertrouwen vereerd, door U tot het in orde brengen en het uit den weg ruimen der bezwaren gevolmagtigd, inr genoomen , de pcï'nten, het domesticq beftuur dezer Stad betreffende, namelyk het 3de en 4de Hoofdlluk over den Raad en het Collegie van Gecommitteerden uit de Burgery, vastgefteld, overpenkomftig met uwe begeerten ons van alles opening gegeven, en ons in ftaat gefteld, om ons jegens U, onze Committenten ? van onzen pligt te kunnen kwyten, ' 't Is nu volledig in alles overeenftemmende met uwen wil. Er ontbreekt alléén, dit wy, in dwen naam, volgens onzen last, de, dus verre provifioneel gearresteerde poïnten , door onze OnderteKening bekragtigen, en dpor deze open? lyke verklaring in eene ftellige fundamenteele Regeerings wet voor 't beftuur dezer Stad ver §0*  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1197 anderen, om ze in diervoegen aan de Vroedfchap coe te vertrouwen, ten einde dezelve, als bevattende uwen gedeclareerden wil, te onderhouden, en te doen onderhouden, zo lang gy Eulks met het welzyn dezer Stad en Burgery bcftaanbaar zult keuren. Van dit ogenblik Mede-Burgers! hebt gy eenen onafhanglyken permanenten Raad. — Op dit ogenblik kunt gy, des verkiezende, het Collegie van Gecommitteerden uit uw midden tot Rand brengen. Zo verre is de groote taak door de medewerking uwer loffclyken vertegenwoordigers afgedaan, maar meer nog blyft 'er overig. Üe Provintiale poïnten moeten nog vastgefteld worden, en het is onze pligi onze geëerbiedigde Vertegenwoordigers, in zo verre onze Stad in die poïnten belang heeft , op allerlei wyze te fteunen, te fterken- Zy verdienen het dubbel, en , indien al deze of geene onder hun meer ons beklag en medelyden, dan zelfs onze eerbiedige liefde verdiende, die zullen, dit vertrouwen wy, daar zy niet anders kunnen, daar zy nu den duidelyken wil des Volks kennen, uit een waar ei* genbelang het voetfpoor hunner brave Ambtge^ cooten drukken; en dan ook zullen zy om dervinden, wat het zeggen wil, dooreen vry,dooi een moedig en onyerzettelyk Volk bemind, befchermd te worden. 't Is onze pligt, WykfcheBurgers/ om op diei voet voortegaan, als wy hebben begonnen. W3 hebben, het is waar, den eerften fteen geleed op welken het gebouw der Burgerlyke Vryheic van deze Provintie, van deze Republiek zal moe ten opgetrokken worden; maar 'er blyft nog vee overig. Met uil te (taan zouden wy eerlang agte; uit deinzen •— eerlang de klem uit de vuist ver liezen —tt- eerlang door dienzelfden dodelykei P-iap, welke ons, haast, voor altoos in de armei Hhhh 5 een Wyk evj Duurstede, Aanfpr. v. SchilgeaandeBurgers. 1 | i » 1 1  *ip8 NIEUWE NEDERLANDSCHE Wyk bv Duurstede. Aanfpr, v. SchilqfiaandiBurgers. eens wülekeurigen monarchalen Stadhouders zou» de hebben doen nederftorten — worden overrompeld. Wy moeten voortgaan» brave, moe. dige, Mede-Burgers! wy moeten — ja ik durve zeggen, wy zullen ons best doen , om kundiger te worden ■ ■ ons best doen. onze Kinderen in hunne Kegten en Pligten beter te onderwyzen, ons best doen om den edelen Wapenhandel meer en meer tot volkomenheid te brengen, ten einde in ftaat te zyn, om onze vry. heid, onzeregten en bezittingen , onze Vrouwen en Kinderen , des noods, met de wapenen tegens eik en een iegelyk te verdedigen. Ja wy moeten, wy zullen ons best doen , öru onze kostwinningen te verbeteren, om het gevoel van onze waardigheid als menfchen, als vrye Lieden, door onze afhanglykheid van anderen niette verdoven , niet uitteblusfchen. Mede-Burgers! viert jaarlyks dezen heügelyken dag — duit nimmer den 'minften inbreuk op deze nu vastgeftelde wet! . En God zal met ons zyn, en blyven. Toen las de Heer Schilge aan de Burgers voor het belluit van den 23 Juny, en het nieuw beraamde Reglement, en vroeg haar, of zy eenige bedenkingen hadden ; het welk met neen beantwoord zynde, fcheidde deze vergadering , en de Geconftitueerden en Gecommitteerden wier den gelast, voorfz. Reglement in den naam des Volks te onderteekenen en te bekragtigen, zo dra zy de geauthenticeerde Copy van het Reglement zouden ontvangen hebben : het welk ook gefchied is. Des avonds van den 7 July, was het Burger-Genootfchap, onder de zinfpreuk : Van kluisters wars, van flaverny ; De Zinfprcuk hier is, Dood of vry: fraai verli °t  JAARBOEKEN, Augustus, 17^5. nop ligt , welker vergadering de meerderheid van de Regeerders, die in dezen flap hadden toegeftemd, ook hebben bygewoond, Wy hebben hier voren onder Utrecht verhaald, hoe de Staten goedvonden, den Afgevaardigden dezer Stad, den Heere vanOs fenberg van het bywonen der Staten vergadering te weeren. Deswegens vervoegden zig de Geconftitueerdens en Gecommitteerdens. den i3 July 1785 tot de Vroedfchap, by dit Betoog: Aan de Ed. Agtb. Heeren Burgemeesteren en Regeerders der Stad Wyk by Duuritede. /^even met fchu'digen eerbied te kennen dcGeconftitueerden en Gecommitteerden uit naam der Bu-rgcry dezer Stad, hoe zy, zedert korten tyd, door zoo veele duidelykeblykendes belanggelozen yvers van ÜEd. Agtb. voor het welzyn derzelve, zo geheel en al aan UEd. Agtb. en derzelver belahgens verknogt, dat zy deze van hunne eigene onscheidbaar keuren , thans, tot hunne onuitdrukkelyke Imarte gedrongen worden . hun zielsverdriet, en met hetzelve de opregte gevoelens hunnes harten , in den boezem van U Ed. Agtbare uitteftorten. Dat het UEd. Agtb. niet voorkome , als ol dezer Stads Burgery, en in derzelver naam Ge conftitueerden en Gecommitteerden, in dit ogenbhl eenig misnoegen voeden, eenige klagten inbrenger wilden tegens UEd. Agtb..' De Ondergetekendei vinden zig, Gode zy dank! nier in dit geval Verfchülende denkwyzen rnoge ééns verfchillen de begrippen te voorfchyri gebragt, en llaand< heb Wykby duurstede, l i  i2öo NIEUWE NEDERLANDSCHE Wyk bï Duür stede. Vert. wegens ont zegg.der Vergadering der Staten. < i I 1 i hebben doen houden. Geconftkueerden en Gecommitteerden hebben bet genoegen, de betuigingen der vurigfte dankbaarheid van hun en hunne Mede-Burgers te vernieuwen; cn de grond van deze hunne dankbaarheid is de grond van deze hunne fchuldpüg ïge eerbiedige demarche. Met ontroering — met verbaastheid ——» en een byna onbedwingelyk misnoegen , het welk reeds zonde zyn Iosgebarften, waren Geconftitueerden en Gecommitteerden niet overtuigd, dat UEd. /igtb. gedrag in alles hunne goedkeuring verdiende, en den geftrengften toets des Regts doorftaan konde, — vertrouwden zy niet op UEd Agtb. cordate ftandvastigheid, zoo draa en zoo lang zy op de onderfteuning eener tot alles gereede Burgery ftaat konden maken, met zulke fterke telkens verwisfeiende gewaarwordingen , alleen door het bezef, hoe noodzakelyk de bedaardheid ware, in dit allergewig. tigsr tydftip, getemperd, vernamen Geconftitueerden en Gecommitteerden, dat Hun Ed. Mog. de Staaten dezer Provintie hadden kunnen goedvinden , den Heer Gedeputeerden dezer Stad de fesfie in de Staatsvergadering en vergadering van Heeren Gedeputeerden te ontzeggen. Zitting te ontzegyen aan den Gedeputeerden dezer Stad in de Staatsvergadering en Gedeputeerden Staten is een inbreuk op de voorregten yan UEd. Agtb , en zulks te doen, omdat UEd. flgtb. de domestique Bezwaren afgedaan, en zig, n zoo verre van den eed op 't Reglement van 1674 ontfjagen hadden, gelyk zy bevoegd en /erpligt waren, is tevens een inbreuk gedaan op Stads en Burger-regten, welke UEd. Agtb voor :en Alwetend God bezwooren hebben te zullen jandhaven , in welker handhaving elk Burger, rolgens zynen JBurgerëed , UEd. Agtbaare verligt is tot zynen jongfte levensfnik te onderleunen. ' Ge.  JAARBOEKEN , Augustus, 1785. ïaoï Geconftitueerden en Gecommitteerden zien te duidelyk de angstbarende gevolgen, welke voor deze Stad , voor der. Ingezetenen Vryheden en Regten zouden zyn te dugten, indien Hun Ed. Mog. zoo willekeurig, dat 'er geen twede voorbeeld, zoolang de Republiek geftaan heeft , is aantewyzen, dezelve zouden kunnen verminderen, oofchorten, vernietigen, on niet te bevroeden, dat UEd. Agtb. zig verpligt moeten vinden , om zig tevens zulke eene arbitraire refolutie te handhaven, maar bezeffen tevens, dat 't voor UEd. Agtb. van aanbdang is, der Burgeren gevoelens en voorneemens kundig te worden , en uitdien hoofdeis het, dat Geconftitueerden en Gecommitteerden UEd. Agtb. by dezen verwiteigen , dat deze Stads Burgerv nimmer zal dulden, dat hunne agtbare en waardige Burger > Vaderen in hunne Regten verkort, in hunne Perzonen, in hunne goederen, in de voordeelen, met de Posten of Commisflen, welke zy bekleeden, verknogt, benadeeld zullen worden, 't zy onder fchyn van regt, of door openlyk geweld, maat dat zy alles zal opzetten, om UEd. Agtb. by het vol genot van dit alles tegens elk en een ygelyk, metgoed|en bloed, te handhaven. En even ernftig denken Geconftitueerden en Gecommitteerden over hunne eigene, over huonei Mede Burgeren belangens,en even volkomen houden zy zig van UEd. Agtb. handhaving van het geen hun dierbaareris, dan hun leven, verzekerd. J-iun belangens, hunne Voorregten, hangen aan een zyde draad. Hunne Belangens hangen van de willekeur af: hunne Vryheid, hunne Veiligheid is te gelyk met die van UÈd.r Agtb. op losfe fchroeven gefteld, en derzelve vernietiging kunnen, magen zy niet onverfchillig aaofchouwen. Geconftitueerden en Gecommitteerden weten , wat zy zig zeiven, wat zy hunne Vrouwen et Eroderen, kunne iNakoiaelingfchap, wat zy aar de» WïKBV' Duurst eof» Vertoog wegens ontzegg. der Vergad. d#r Staten, :  i2oi NIEUWE NEDERLANDSCHË Wyk r,y DüUK stede. Fenoog Wegens cntiegir. der Verga:}, dei Slas en. deze hunne Geboorte Stad, aan gantsch Neder, land zyn verfehuldigd; en hierom wenden zig Geconftitueerden en Gecommitteerden , uit naam hunner Medeburgers, tot UEd. Agtb. met hec eerbiedig dog eindig verzoek. „ Dat het UEd. „ Agtb. behagen moge, zoo lange die Refolu„ tic van tiaar Ed. Mog., met betrekking der „ zitting dezer Stads-Gedeputeerden in de Ver„ gaiicrmg der Staten zoo wel, als in die der „ Heeren Gedeputeerden Staten niet zal zyn in- getrokken, - zoo lang aan deze Stad hierom* „ trent geen genoegen gegeven, en den Heere „ Gedeputeerden zyne agterftallen, indien zulks „ door deze feitelyke ontzegging der Vergade. ring plaatsmogte vinden, niet vergoed worden, „ om hoe eer hoe beter een plegtig en bondig Protest over deze handelwys van Hun Ed. Mog. „ ter Staten Vergadering te doen inleveren , m«C ,, declaratie van alles, het geen intusfchen ter „ Staatsvergadering gerefolveerd mogte worden, „ voor informeel, kragtehos, nul, en van geener waarde ce zullen houden. Vervolgens gelykty„ dig te declareren , van zoo lange geene Provin- tiale lasten ten Comtoire der Provintie te zullen „ inbrengen, maar deze dadelyk intehouden, en „ ter goedmaaking van alles te zullen aanwenden, ,, 't welk Hun Ed. Mog. mo zten goedvinden te- rugtehouden; met by voeging van alle de „ gevolgen, uit dezen ongehoorden ftap van Hun Ed. Mog. te dugten, ter verantwoording van „ Hun Ed. Mog. overtelaaten, — van alles, s, indien dit niet bate, aan de integreerende Le-1 den van 't Bomigenootfchap door eene circu, laire Misfive, met den geheelen toedraat van ,% z ;ken , en verzoek om, hunpe goede Officiën by Hun Ed. Mog..; om hunne bemiddeling, „ in zoo verre deze zake voor 't arbitrage kan fufc ptibel gemaak worden, en by derzelver „ mislukking, kragtdaadge hulpe, of ten min-- Rm  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1203 ,„ Ren verhoeding , dat de Militaire magt, op „ hunne repartitie (taande, herwaarts geleid ,„ worde, volgens de Art. der Unie van Utrecht, kennis te geven , zo en in diervoegen, „ als UEd. Agtb. 't voor het welzyn van deze Stad, ten handhaving van der Burgeren Vryheid en Regten, ter verdediging der gefchon 3j den agtbaarheid, van deze Stads Regeering, „ het gefchikfle zuilen keuren; — verzoekende „ alleen nog Geconftitueerderj en Gecommitteer„ den, dat het UEd, Agtb. verder moge beha„ gen, om deze Vroedfchapsvergadering , tecon,, tinueeren, tot er finaal door UEd. Agtb. een befluit zal zyn genomen, en hetzelve, door ,, het oproepen der geheele Burgery, op last van UEd. A<;cb. , aan hun bekend te maken , ten einde UEd. Agtb. in Haatte Hellen, om tekun,, nen oordeelen, in hoe verre zy in den nood, „ op eene Burgery ftaat kunnen maken, in wel,, ker naam Gcconititueerden en Gecommitteer„ den UEd. Agtb. verzekerd hebben, dat deze „ goed en bloed wil opsetten zoo ter befcher„ ming hunner Vryhsid en Regten, als ter ver„ dediging van UEd. Agtb. en derzelver hanclha„ ving." 't Welk doende ecz. Terwyl hier over geraadpleegd wierdt 3 bekwarrï men van de Gedeputeerde Staten deze aanfchryving: EDELE, ERENTFESTE, VROMEt HPer Vergaderinge der Heeren Staten zynde voorgekomen, dat de MagiRraat der Stad Wyk by DuurReede had kunnen goedvinden, by fpeciale Refolutie door de Meerderheid van dien gekomen, en aan de Burgeren dier Stad, of aan der- Wyk by Duur- . stede. Vertoog wegens ontzegg. der per? gad. der Staten.  Wyk ey Dutm- stèoe. Aanfchr. van Gedep. Staten. ;2o4 NIEUWE NEDERLANDSCHË derzelver Geconftitueerden gecommuniceerd $ die de Leden der Regeeringe aldaar van den eed 5p het Reglement der Frovintiale Regeeringe van den iaare 1674, immers voor een gedeelte, te ontflaan, en voor ontftagen te houden $ en ter gelyker tyd een nieuw Regeeringsorde binnen 'hunne Stad te arresteeren en vasttefteüen; heb* ben Hun Ed< Mog. noodig geoordeeld te committeeren de Heeren van Cockengen , van Wol. phaarsckk, Pesters, van Schonauwen, van Zuylen „ van Schalkwyk twee Heeren Burgemeesteren der Stad Utrecht, en eerden Burgemeester van Amersfoort, ten einde met UEd. deswegens te con* fereeren, en dezelve te tragten van de irreguliere handt hvyze, in dezen, aanlopende tegen de Regten dezer Provintie, te convinceeren , en ter vernWinpe van deze allezints irreguliere en onwettige Refolutie te adhorteren, en voorts ons eeauthorifeerd, omUwEd. van deze benoemde Commisfie te informeeren, en tefFens te verzoeken, zoodanige Heeren ter vergaderinge van Hun Ed. Mog. de Heeren Staten, gelyk ook ter onzer Vergaderinge, te willen eommitteeren, welke zie: voor als nog niet hebben ontflagen van den eed bovengemeld, alzoo de Heer van Oslenberg, en andere Heeren, welke zig met de Refolutie, breder hier boven geallegeerd, geconformeerd, en alzulks zig ontflagen hebben van meergenoemden eed even bierdoor onbekwaam zyn geworden, om ter vergaderinge der Heeren Staten, ot derzTver ordinaris Gedeputeerden , te compareer ren, zoo lange dezelve zig in dat cas zouden moten bevinden, dat van dert eed by hunne admissie gedaan, zouden moeten geoordeeld worden ontflagen te zyn. — Hier mede EDELE, ERENTFESTE, VROME 1 Bevoelen wy U Edele in de befeherming yan Oom  JAARBOEKEN, Augustus, 7785. 1205 God Almagtig. Gefchreven te Utrecht den Wyk by iy july 17ÜJ. Duur. stede. ( Was geteekend) A T H L O N E, vt. U Wel Ed. Goede Vrienden De Gedeputeerden van de Staten 'sLands van Utiecht. Ter Ordonnantie van dezelve. ( was getekend) A. H. L A A N. Den 21 was de beftemde dag om over het een en ander te raadplegen , wanneer de Burgemeester Haantjens van advys was: 3, Dat zy deze misfive van Hun Ed. Mog. „ moesten houden in advys, tot dat 'er over „ het laatfte Request van de Burgery zou- de zyn gedisponeerd, om dat dit Re„ quest in zig zaken behelsde, die voor af „ dienden afgedaan te worden, eer men op „ de Misfive van Hun Ed. Mogende kon „ antwoorden; waarom zyn Ed. Achtbare „ het insgelyks noodzakelyk oordeelde , „ dat 'er een dag bepaald werdt, en wel „ zo kort by handen als mogelyk was, om over dat Request finaal te disponeeren, „ na welke finale dispofitie zy de Misfive „ van Hun Ed. Mogende , benevens het „ gerefolveerde op meergemelde Request Iiü kon-  I2è6 NIÉUWE NEDERLANDSCKE WïKBt DUURSTEDE. „ konden Rellen in handen van eene Coramisfle uit hun midden, om daarop te dienen van Confideratien en Advis, bene- ' vens eene Concept-Misfive , voor Hun „ Ed. Mog. ter eerstkomende Staatsverga- s. dering in te dienen." Dit advys wierdt terftond in een befiuit veranderd , en de volgende brief aan de Gedeputeerde Staten , den 26 July afgezonden : EDELE MOGENDE HEEREN! ■itr/y hebben wel ontfangen eene Misfivevan den 15/ W juiy jongstleden, waarby de Heeren UEd. Mog. Gedeputeerden aan ons te kennen geven , enz. (Hier volgt de inhoud der brief van HunEd. Mog. geplaatst hier te voren bl. laol. en volgg. Wy willen niet ontveinzen , Ed. Mog. Heeren dat wy die Misfive tot onze verwondenngontvaneen hebben , als wy refiecteeren „ dat het poïnr, rakende de Magiftraats hertellingen van Stad " en Steden, behoord onder die byzondere poïn. V. ten waarmefide Geëligcerde en Ridderfchap " zie niet vermogen tebemoeijen, maar verblee• vén is aan Stad en Steden." dermaten, dat 'liEd. Mog. Gecommitteerden by derzelver uiteebragt rapport van den eerften September 1784» opdatfujet aan UEd. Mog. hebben geadvifeert, dat die arrangementen en precautien , door de Stedelyke Regeeringen met derz.lver Burgeryen gereguleerd en geapplaneerd kunnen worden, en daarom d.t aan dezelve Regeerders hebben overselaten , NB. zonder in het Reglement daarvan ie mentioneeren, ten welken einde UEd. Mog. aan ons 4 dat rapport, om ons daaraan tegedraagen, hebben rt toe-  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1207 t immer heeft beweerd, dat de Leden van de fuccumbeerende Minderheid, daarom de competentie en gefchikfte Leden, om ter vergadering van UEd. Mog. by preferentie van de prevaleereude . Meerderheid behoorden gecommitteerd te Worden, UEd. Mog. zullen ons gelieven te excufeeren , ! dat, daar wy, als integreerende Leden van de Sou- %veraine Vergadering dezer Provintie, in onze alleen pure en zuivere domestike Sads Regeering bedeling, niets anders gedaan hebben, dan»hec geene regulier, wettig, en aan ons toekomt, zonder daardoor eenige de allerminfte atteinte te hebben toegebragt aan het fubfisteerend Provintiaal Reglement, waarover de befchryving tegens den tienden Augustus eerstkomende is uitgegaan , zoo zullen UEd. Mog. ons wel gelieven te excufeeren , om daarover met een Commislie, op de gronden hy voorgemelte misfive van UEd. Mog. Gedeputeerden ter neder gefield, in eenige conferentie te konnen komen , als zoodanig een conferentie op die gronden by ons van geene vrugt zoude konnen zyn, nadien wy, wel verre van oordeel te zyn, dat onze handelwyze in dezen zoude aanlopen tegen de Regien van deze Provintie, wy vertrouwen, van geen anders Regt gebruik gemaakt te hebben, dan van dat Stedelyke Regt, waarby wy en onze Burgers, door UEd. Mog., uit hoofden van den eed op het Reglement van anno 1674 , behoren gehandhaafd te werden. Wy verfeeren dus in dit vertrouwen , dat UEd. Mog. ons en onze Burgeren by dat regt wel zullen gelieven te confervëeren, en dus onanngezien hetzelve, en het gebruik, dat wy daarvan op de begeerte van onze goede Burgery gemaakt heoben, gilet hetzelve alleen van het nog fubüsterende Provintiale Regeerings beftel is, onze Stad ook wel zullen gelieven te bewaren by dat Regt, het welk falva amni  JAARBOEKEN, Augustus, 1765. I2S>9 omni reverentia, in het vermogen van UEd. Mog. niet zoude zyn om, om, als een Lid van UEd. Mog. fouveraine vergadering, haardaarvan te ontzetten, of palen te ttellen, en dus, dat UEd. Mog. in de vergadering van State zullen gelieven te outfangen zoodanige Gecommitteerden, als, in den Provintialen Eed ftaande, door ons zal worden afgezonden, terwyl wy in een contrarie gevat pns verpligt oordelen , voor onze Stad en Burgerye tot behoud van onze Regten en Voorregten' teprctesteren zo tegens die relolutie by UEd. Mog. ter laalter Staten vergadering genomen, als die Ulid. Mog. in dezen nader zullen neemen , ten einde ons en onze Burgerye daartegen te triaintïneervn, zoodaanig' als wy, uit hoofden van ons Regt, vermeenen zullen te behoren. Hier Mede EDELE MOGENDE HEEREN! Beveelen wy U Ed Mog. in de befcherming van God Almagtig. Gefchreven te Wyk den 26 July 17%$: U Ed. Mog. enz. FRIESLAND. Leeuwar den. IPYe Heeren Staten dezer Provincie hebJL/ ben in hunne laatfte vergadering , die den 3 Mei / buitengewoon befchreven, is aangevangen, goedgevonden de Heeren hunne afgezondene ter vergaderinge der Algemeene Staten tegelasten, om het gedaane voorftel van Iiii ^ den Wyk bv DüURIXBUB. Antw. van de meerder. heidte Wyk aan Gedeput. Staten.  1210 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ den Collonel van Sprengtpoorten , tot het opregteü van een Regiment Dragonders, in dienst van dezen Staat, te weigeren, en gemelde hunne Gedeputeerden verder gemagtigd , om , in gevalle by de meerderheid der Provinciën egter daar toe beiloten mogt worden, daar tegen als dan te protefteeren. Te Hindelopen en op andere DorDcn, dezer Provincie dringt de Wapenoefleriihg onder de Ingezetenen hoe langer hoe meer door, Den 26 July 1785 is de navolgende Publicatie alhier afgekondigd: De Staaten van Vriesland allen die dezen zullen zien ofte hooren leezen falut! Doen te weeten , dat by Ons geleezen zynde bet praiadvis door de Heeren Onze Gecommitteerden ingevolge Staats Refolutie van dén 9 December 1784 > met Heeren Commisfarisfen uit het Collegie der Heeren Gedeputeerden , en uit den Hove provintiaal, geëxamineert hebbende de Remonitrantie voor de de Magiftraot en Vroedfchap der Stad Leeuwarden , mitsgaders het Request van Collonel en Bevelhebberen van gemelde Stad, aan ons op den Excraordinaris Landsdag van den si. November van voorfz. jaar voorgedraagen, als meede de Stukken by die Remonftrantie geëxhibeerd , of naderhand door Bevelhebberen , Vry-Corporaals en Schutters respeetivelyk overhandigt , alle reladf tot de Schutterye aldaar den 22 February deezes jaars in Onze Vergaderinge uitgebragt; en voorts gelet zvnde, op de noodzaakel\kheid, om in deeze Criticque tyds omftandigheden , waar in de Republicq van buiten door een zeer magtig Vorst met eenen gewei- dsgen  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 121 ï digen Oorlog wordt gedreigd, zoo veel doen- LbrüY lyk alle bmnelandfche verfchiüen en oneenighee-warden uit den weg te ruimen, en de zoo nood-oen. zaaklyke eendragt en goede harmonie op de beste wyze te bevorderen, hebben goedgevonden en veiftaan, gelyk Wy, na daar op ingenomen te hebben, het advis en de confideratien van den Hove Provintiaal, goedvinden en verltaan by deezen, het navolgende Reglement voor Schutterye binnen Leeuwarden te arrefteeren. Het Reglement in deze Publicatie geroerd, is van te grooten misdag, om hier , om te kunnen geplaatst worden. Dog het is gedrukt, en by den Stads-Drukker G. Tres\ing te bekomen. Franeker, De hooge School dezer Provincie heeft wederom een zwaar verlies geleden door de dood van den Hoogleeraar Nikolaas Tpey9 Hoogleeraar in de Wiskunde, en Vestingbouwkunde , in den ouderdom van 71 jaren. Zedert het jaar 174a. was hy Le&or, en zedert 1747 Hoogleeraar geweest. Hy hadt niet alleen aan deze Hooge School a als mede te Leyden onder de fchrandere 's Gravenfande en Musfchenbroek, maar ook te Parys , by de beroemde Mauperiuis, Monnier, Cercau, Casfini, en den krygskundigen Beledor , zyne kundigheden opgedaan. Onder zyne discipelen telt men den krygskundigen Generaal Du Moulin, Aan den beroemden P. Camper is hz% Hii 4 Hoog-  ma NIEUWE NEDERLANDSCHE Frane* Hoogleeraar - ampt in de Wysbegeerte aan Kar. deze Hooge School aangeboden in plaats van den Hoogleeraar H. van Svoinden, welke naar Amlïeldam als Hoogleeraar beroepen is en reeds vertrokken. Dat de Heer P. Camper een door geleerd en fchrander man , en een allerberoemdst Ontleedkundige is, heeft geen tvvyffel: of Hy evan kundig is in de Mathefis en in de Metaphyfica , jpf Overnatuurkunde , een gedeelte van de Wysbegeerte, is bedenkelyker. Wat hier van zy, de Heer Camper heeft voor het aanbod bedankt. Onze Hooge School, in het jaar 1585,' door den Grave Lodezvyk van Nasfau, Stadhouder van Friesland , geftigt , zal in de aanllaande maand September ? haar tweede Jubelfeest , met veel plegtigheid vieren. i)e Staten hebben beiloten, den Prinfe Erfftadhouder, als afftammeling van Grave Lodezvyk , te nodigen, om deze plegtige feestviering met Hoogstdeszelfs tegenwoordige heid te vereeren. OVERTSSEL. Deventer. Zie hier het verhandelde der Gezworene Gemeente dezer Stad. Ex-  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. laij Extracl uit 't gehandelde van de Ge Devenzworen Gemeente, binnen Deventer, ter. den 18 Augustus 1785, en ten zeiven dage aan R, en S. ter dik' beratie overgegeven. "p\e Gezworen Gemeente, doorpublique Nieus-Bejl. der tydingen ©nderrigt zynde, dat een gedeelteGezw. ivan't Guarnifoen van Nymegen, en daaronderQemeen't Regiment Cavallerye van den Gen. Major van te, \ der Hoop, hetwelk voorde halffchyd op de re- ,partie van deze Provincie ftaat, ordere en Patent bekomen hebbe, om na de Provintie van Utrecht : te marfcheren , waarfchynlyk ten einde de meer- i derheid der R' geringe van Amersfoort te onderfteunen in hunne volharding , om aan de redres zoekende Burgeren geen genoegen te geven; heeft vermeind , geen ogenblik te moeten ver- izuimen, om haare afkerigheid te betuigen. van het gebruik van 's Lands Krygsmagt tegen 's Lands Burgeren, en dien tengevolge Uw Wel Ed. Hoog Achtb. te verzoeken, van door de meest dienlHge en fpoedige middelen te willen trachten te be- ; letten, dat althans de Troepen dezer Provincie zig op een dergelyk wyze zouden laten gebruiken, maar in tegendeel dezelve tegelasten, zig van alle deelnemïnge in burgerlyke gefchillen te onthouden, pe Regeering befloot hier op aldus: Extracl uit het Boek van Refolutien der Stad Deventer, Jovis 18 Augustus 1785. ■ Cosf. G. D. Jordens Dv. J. van Suchtelen. /Goedgevonden, den Heer Burgemeesteren Eek. hout te auftoriferen, om ter Tafel van de Iüi 5 Hee-  1214 NIEUWE NEDERLANDSCHE Deven- Heeren Ordinaris Gedeputeerden te proponeren ter. en ten kragtigften te inftereo, dat aan den co.n! mandeerendeo Officier van de Esquadrons CavalBsfl. -ferlery van den Generaal Major van der Hoop 0D Rcgee- deze Provincie gerepartitieert, ten fpoedlgften ring. worde aangefchreven, dat zig met zyn onderhebbende Manfchap met de verfchillen te Amers. foor, tuslchep de Leden van Regering onderling benevens de Burgerye ontdaan zynde, niet zal hebben te bemoeien, ten zy Ridderfchap en- Ste. den, die alsdan tot dat einde zullen moeten wor. den verfchreven , daar van nader zullen zyn gein formeert geworden eb hier op Refolutie hebben genomen. ^ Pro vero eztracju. (was getekend) A. van SUCHTELEN. Secret. 1785. Op voorftel van de Gezworene Gemeente dezer Stad heeft de Magiftraat beiloten, van de Heeren gewoone Gedeputeerden te begaeren, dat eene buitengewoone Landdaozoude befchreven worden, ten einde bevelen aan de bevelhebbers van het Krygsvoik te geven. Ook is beiloten geen Krygsvoik m te laten, en aan Heeren Gedeputeerden te verzoeken zonder voorafgaande toeftemming van Raad en Meente geen attaché te verleenen op Patenten. Hier van wierdt terftond aan de twee lieden Carnpen en Zwolle kennis gegeven, welken dit voorbeeld goed?» fceurd en gevolgd hebben, C A M P E N. De Magiftraat dezer Stad, vernemende, dat het Regiment Cavallery van den Lieut. Ge-  ,AARBOEKENs Augustus, KJfe. 1215 -Pneraal Pous eerstdaags alhier in Guarni- Cm£ C Rondt te komen, en bemerkende, dat pen. ntiks aan de Burgery onaangenaam was gehaakt heeft den Heer Stadhouder verzogt, ïre S ad daar van te verfchoonen, ten dien Side de Patenten, zo die reeds uitgevaardigd mogten zyn, weder in te trekken. Zwolle. De Officier van het Regiment van - deii Lieut.GeneraalPow, te Campen geweigerd ivnde, wierdt het hier verwagt, gelyk nog Sede drie Compagnien Voetvolk thands te Campen bezetting houdende. D°|°PJf meeree van de Gezw. Gemeente heeft de Magiftraat, hier over geraadpleegd hebbende, |y eenen brief aan Z. Doorl. Hoogh. kennis ■ geseven, dat de rust der Stad zodanige vermeerdering van Krygsvoik thands niet toeliet en heeft overzulks Z. Doorl. Hoogh. verzogt, de Patenten voor die troepen weder in te trekken. lntusfchen hebben de Heeren Gedeputeerde Staten, op zeer dringende vordering der drie Hoofdfteden, zig genoodzaakt gezien om Riderfchap en Steden zaam te roepen te«ren den a September, ten einde orders te beramen voor alle troepes, op de repartme vm Overysfel ftaande. Ook is deze bmtengewoone Landsdaguitgefchreven, om op he t Ruk der Patenten Staatsgewyze voorziening te doen. Inde drie Hoofdfteden ligt eenRequester teekenin^, het geen reeds werkelyk geteekend wordt, en^aar in hoofdzakelyk deze punten voorkomen: . ^  12*6 NIEUWE NEDERLANDSCHE Zwol- i. De affcbaffing van het Regeerings • Re. le. glement van l6j$. 2,. Dat de refpe&ive Regeeringen en Meentens eene Commisfie uit haar midden formeeren, tot het opfporen van alle oude Rechten en Privilegiën. 3. Dat de Burgeryen tot het opgeven hunner bezwaren worden opgeroepen. 4. Dat de Meentens de vrye keur van Scheepenen en Raad hebben. 5. Dat de Burgery, door de Kiezers uit hun midden by loting te kiezen, de Gemeenslieden aanflelle. 6. En het regt aan zig behoude, om onwaardige Reprafentanten uit het lichaam der Meentens te verwyderen en af te zetten. Tot fpoedige afdoening van zaken, hebben de Burgeryen en Gildens Gecommitteerden aangelteld, om hunne belangen waar te nemen. GENERALITEIT S LANDEN. Maastricht. Terwyl men tyding van onze Gedeputeerden te Weenen verwagt, van het afleggen hunner Commisfie, en in het midden van alle waarfchynelykheden , dat de Vreede zal voortduuren, befpeurt men nog dezelfde werkzaamheid by ons talryk en luifterryk Guarnizoen; gelyk ook by de Generaals, die daar over gebieden, even als of men groote krygsbedryven te wagten hadt. Weinige dagen gaan 'er voor by, dat men geene verdeeling van 6 Bataillons ziet uittrekken , om verfcheiden manozuvres of krygsbewegingen uit te voeren, die niet alleen ge- fchie;  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1217 fdiieden onder de oogen van Zyne Doorl. Hoogheid den Heer Prins Fredrik van Hes-i fin - Kas/el, onzen Gouverneur, maar ook door zyn bevelvoering. Breda. Den 14 July zynde Donderdag des namiddags omtrend 3 uuren , ontvong deze ■Stad hunnen Heer en Baron , den Prinle Erfltadhouder , binnen hare muuren benevens haare Koninglyke Hoogheid Hoogstdeszelfs Gemalinne, en de Vorite1 lyke Kinderen , den Heer Generaal Major van der Hoop , en aanhorende HofRoet. Zyne Hoogheid wierdt verzeld van eene bende van 48 man der ruitery van het alhier in Guarnifoen zynde Regiment van den Heere Lieutenant Generaal de Famars, geleid werdende by den Ritmeester P. J. Timmerman , en de Lieutenants J. W. Scboorn en F, Krufe, en by het aan- en inkomen der Stad van de Batteryen door 63 kanonfehoten begroet. Op het prinfelyk Hof aangekomen zynde, ontvingen H. Doorl. en Koningl. Hoogheden 'de gewoone welkomstgroet, zo van den Heere Gouverneur, Commandant en verdere Heeren van 't Guarnifoen , als toen mede van den Magiftraat dezer Stad, aan 't hoofd hebbende den Heere Drosfaart dezer Stad en Baronie Jonkheer Benjamin van der Borch, als mede van de Heeren Tien Raden, en verdere Drosfaarden, Schoutethen, Ontvangers, Rentmeesters enz., welke Heeren alle minzaam wierden ontvangen. Ten 4 uuren begaf zig die Vors- RICHT»  t2l8 NIEUWE NEDERLANDSCHE ÉïiEDAoVorftelyke train naar 't Gouvernement, ai» waar een pragtig middagmaal was aangeregt van eene menigte borden, waar toe alle de Heeren Hoofdofficieren genodigd waren. Na den maaltyd verlustigde zig het Vorstelyk huis met eene wandeling door 't Prinslyk Valkenberg, vereerden de Zusters op "t Bagynhof met hunne tegenwoordigheid , fpraken vriendelyk met eenige derzelven, bezagen hun cierlyk Kerkje vanbinnen, terwyl door de Zusters eemg mufiek op 't orgel verrigt wierdt, en by vertrek van Zyn Hoogheid eene aanzienlyke gift wierdt gedaan. Den 15 des morgens ten 6 uuren reedt Zyne Hoogheid en Hare Koninglyke Hoogheid te paard, en de Vorftelyke Kinderen in eene koets met 6 paarden naar de Heyde by Ooster houdt, ter bezigtiging en by woning der Wapenoeffeningen van 't Regiment Ruitery van den Generaal Lieutenant Famars, welke .wapenoeffeningen , niet tegenftaande den zwaren regen , zeer wel wierden volbragt. Den 16 July des morgens ten 7 uuren is over 't Bataillon Zwitzerfche Guardes, ën des namiddags over 't Bataillon Holland-^ fche Guardes door Zyne Hoogheid de wa= penfchouwing gefchied. "VERANDERING ONDER DE HOOGE EN LAAGE AMPTENAARS ENZ. 's Gr a ven ha ge. Den 14 Augustus hebben Hun Edele Mogende de Heeren van de Ridderfchap en Edele van Holland en West-Friesland, den Heer J. van Schuine, aangefteld: Tot Railluw, Schout en Secreiaris van de Abdye en Hooge Heerlvkheeden van Rynsburg, en de Vrouwe Venne, mitsgaders tot Bailluw van Boscoop en  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1219 Akkersdyk , hebbende gemelde Heer in voorfchreve hoedanigheden den Eed afgelegd. Ook hebben Hun Ed. Groot Mog., op verkiezinge van Zyne Doorluchtige Hoogheid den Heere Prins Erf-Stadhouder, aangefleld: tot Bailluw van den Lande van Blois ,, in de plaatze, en vermits bet verzogte en bekomen ontilag van den Heer Mr. C. J. van Dam, den Heer Mr. Cornelis A/ca tiius van Syptjleyn ; en tot Bailluw van 's Heeraartsberg, Bergambagt en Ammerstol, indeplaatze en vermits het verzogte en bekomen omflag van den Heer Jan Braat, Heer van Zsvender ea Cabauw, den Heer Dr. Carolus Carnier. Den 16 heeft de Heer Mr. Willem Six, die in den Jare 1781, door Hunne Hoog Mogende was aanaaogeReld tot Secretaris van 's Lands Floot, en te« vens benoemd en gemagtigd was, om het Fiscalaat by het Esquader en de daar onder gehoorende Schepen van Oorlog waar te nemen, van Hoogstdezelven in die beide hoedanigheden zyn ontflag verzogt en bekomen. Alhier is overleden de Heer Mr. Jacob Reigerj. man Raadsheer in den Hove van Holland, Zeeland en Friesland &c. &c. Nog heeft ter Hooggemelde Vergadering den Eed afgelegd de Heer Pieter Houtingh, Raad in de Vroedfchap der Stad Monnikkendam, om, wegens de Provincie Holland, zitting te nemen als Raad ter Admiraliteit in West- Friesland en het Noorder Kwartier. Zyne Doorl. Hoogheid de Heer Prins Erf - Stad. houder heeft aangefteld: Tot Groot-Major der Stad Venlo, in plaatze vah den overleden Gener. Major J. C. G. van Weinighuyfen, den Lieut. Coll. 4'b Groot-Major van de Provincie van Stad enLandec' Ludwig van Humbracht;en in deszelfs plaatfe, tot Groot-Major van deevengem. Provincie van Stad en Lande, den Lieut. Collonel en gewezen GrootMajor der Stad Iperen, Jye Mackay. En a m. in den nacht van den 18 dezer maand Augustus is alhier in den ouderdom van 68 jaren, en Veran- DERINÓ onoer de hooge en laage AiMTENAARSENZ.  laao NIEUWE NED. JAARB. Aug., 1785. Veran- en omtrend 4 maanden overleden, de Heer Jacob UERiiNO Kroon, in leve Raad in de Vroedfchap en Oud Burondkr gemeescer enz. enz. dezer Stad. de Hoo- Monnickendam. Den 10 Augustus zynce en de de gewoone dag van de verandering der RegeelagÉ ring dezer Stad, zyn tot Burgemeesteren verkoAmte- ren, de Heeren Theodorus Egbertus van naars Marle, Nicolaas Broyn, Wil l km enz. Mostert en Claas Molenaar; wyders zyn uit eene overgeleverde Naamlvst door Zyne Doorluchtige Hoogheid den Heere Prirfe Erfltadhouder tot Scheepenen verkoren, de Heeren Remmet Kous Bos , Claas Gaaffsz., Jan van Daakn, Dirk Caps, Dirk Boon, Pieter Boterkoper en Jacob Soet, en daar uit tot Scheepenen Commisfaiisfen van des Gemeenelands Middelen aangefteld, de Heeren Remmet Kous Bos, Claas Gaaffsz, en Jan van Daakn. Voorts zyn door Burgemeesteren en Vroedfchappen beftemd , de Heer Dirk Claus in 'tCollegie van Gecommitteerde Raden, en den Heer Pieter Houtingh ter Admiraliteit , beide in Westfriesland en 't Noorderkwartier. LYST DER PRYZEN VAN VERSCHEL DE PRODUCTEN ONZES LANDS. Rotterdam den 23 Augustus. Rotterdam dm 23 Augustus. by de Z. Zak, Koolzaad 34 a 42 ^ Tarw Nieuwe Zeeuws 20 a a6g — blaauwe 18 a 20 g by den Steen. Rogge Zeeuws 13 a 15 g Vlas Allerbeft 49 a 60 ft. Ekten Groene 14 a 18 g Best 4° a 48 ft. Middelfoort 35 a 39 ft. by *t Laft. Gemeen 31 334 ft. i50exwyt op 154 fs a 20 cC —— Allergemeenst 28 a 30 ft. GerSt Winter 20 a 20^ Haver Vriefe Brouw 16 a Groninger 14 ü 15 ——- Zeeuws enz 12 a 14  fj I È Ü W È Nederlandschë JAARBOEKEN* September. MDCCLXXXV. GELDERLAND. N y m e g e n. Den 30 Augustus laatstleden, des voormiddags ten half elf uuren, zyn 13 fchepeh van deze Stad naar 's Bosch vertrokken, aan boord hebbende de manfchap van het krygsvoik des Grave de Maillebois 5 welke hier en te Arnhem ingekwartierd geweest zyn. Des namiddags ten half twee uuren vergaderde de geheele krygsbezetting in 't Kalfkensbosch, en trok vervolgens naar de markt, alwaar zo het Voetvolk als Ruitery, in orde gefchaard werden. Dit gefchied zynde, kwamen de twee regeerende Burgemeesters dezer Stad van het Raadhuis, Jonkheer van Balveren, als eerfte, en Jonkheer van Lyndm tof Hemmen, verzeld van den Kkkk Hee- Nyms- gen.  Ntme. •GEK, 1352- NIEUWE NEDERLARDSCHE Heere Raads- Secretaris Vermehr. Agtes hen' gingen 4 Hellebaardiers van deze Stad met hunne roode mantels om, en de Hellebaarden by zig. Deze trein ging voor by het geheele front. Daar na wierdt het formulier van den eed en getrouwheid door gemelden Raads-Secretaris by ieder Bataillon en Regiment voorgelezen, welke door ieder Officier, van den hoogften tot den laagften, plegtig bezworen wierdt. Na deze zo plegtige en ftatige verrigting keerden de Burgemeesters naar het Raadhuis terug. Z ü T P H E N. De Prins Erfftadhouder den 5 der maand Mei 1785, in de plaats van Mr. Abraham Franken, tot Gemeensman aangefteld hebbende Mr. Engelbert G erhard Johan Cr ook' ceus, is dezelve geweigerd zitting, en in eed genomen te worden. Waaromtrend de Heer Crookceus zig den 9 Mei 1785: by Requeste tot Burgemeesteren, Scheepenen en Raad heeft vervoegd, en te kennen gegeven, dat Hy de aanftelling als Gemeensman , door Zyne Hoogheid aannam , met verzoek hier van aan Zyne Hoogheid kennis te geven. Gelyk dan ook by eenen brief van den 25 Mei gefchied is. Dog de Gemeenslieden hebben by meerderheid by eenen brief van den 24 Mei 1785 aan Zyne Hoogheid verklaard, dat de meerderheid van hun Collegie oordeelde , gem. Mr. E. G. J. Crookceus niet te kwiuen in eed nemen, nog aan  JAARBOEKEN, Augustus, 1785. 1223 aan denzelven zitting in hun Collegie vergunnen , als zig dien post door zyn gedrag en deakwyze, ten eenen male onwaardig hebbende gemaakt. Zyne Hoogheid zondt dien brief aan den Magiftraat den 28 Mei ten einde van berigt. Dog de Heer Crookceus, den 27 Juny 1785 het Collegie van Ge-; meenslieden in regten betrokken hebbende, verfchoonde zig de Regeerders van dat berigt , moetende als Regters over die ^aak zitten , en zig dus in hun geheel houden. Dog zy ftelden bovengemelde brief van Gemeenslieden aan Zyne Hoogheid den 2 Juny in handen van Mr. Crookceus om daar op te dienen van berigt. Waar aan deze den 11 Juny 1785 voldeedt, en van welk berigt de Raad den 11 Juny aan Zyne Doorl. Hoogheid een affchrift toezondt. Het Collegie van Gemeenslieden nam een befluit den 10 Juny 1785 welke zy den n aan de Regeering indiende, in het welk zy beweeren, niet in regten te kunnen betrokken worden, als van hunne handelingen en bejluiten aan niemand verantwoording verfchuldigd zynde 3 dan aan het Opperwezen en de Burgery , welke zy vertegenwoordigen. Waarop de Raad antwoordde, dat de gewone loop van het regt niet moetende geftremd worden, Hun Ed- Achtbare aan wederzydfche Partyen zouden laten wedervaren, wat regtens is. Dog de Gemeentens op de dagvaarding niet verfchynende, hebben Scheepenen tegen denzelven den 20 Augustus 178^ jententie geflagen , en den 26 uitgefproken; Kkkk 2 waar ZoTPHEN.  NIEPWE NEDERLANDSCfJE ZüT- waar by de Gemeenslieden worden verklaard gehouden te zyn den Impetrant Mn Crookceus als Gemeensman dezer Stad te erkennen en in te huldigen. Dog de Gemeenslieden hadden reeds den u July beiloten, de Gilden en Compagnien dezer Stad over deze zaak te doen vergaderen. Het welk de Raad hun egter by befluit van den 13 July verboodt. Waar tegen de Gemeente den «4 Augustus een Remonftrantie overleverde. Veel is hieromtrend nog voorgevallen: Ook hadden veele Burgers uk de Gilden en Compagnien en Ingezetenen den 22 July 1785, zig tot de Gemeenslieden vervoegd, en hun gedrag goedgekeurd. Maar de Regeering by meerderheid van 9 tegen 3 Remmen befloot den 3 September 1785 dezen blief aan den Hove van Gelderland af te zenden: hy was aldus ingerigt: EDELE ERENTVESTE, WEERDE, HOOGGELEERDE, WYZE VOORZIENIGE EN ZEER DISCREETE HEEREN, BYZONDERE GOEDE VRIENDEN l Het is ruvm twee jaaren, dat wypns alhier in zeeronaangenaameoniftandighedeti bevinden, door pprokkingen van onrustige geeften, welke door den ichoonklirkenden naam van Vryheid een groot aantal van deezer Stads voorbeen Rille en vreedzaame burgers en ingezetenen , hebben weeten in beweeginge te brengen , en aan hun inoer fe rygen. „ Hier van daan is het, dat ons zedert diverfe adresfen, zoo van 't Collegie der Gemeenslieden, *ls van anderen zyn ter hand geflelt ? welke niet  JAARBOEKEN, September, 1785. 122$ alleen in zeer onbetamende, en beledigende termen waren ingefteld, maar ook veeltyds nieuwe en gearrogeerde pretenten en opgeraapte bezwaa ren behelsden. Wy hebben wel van den beginne at aan, ons daar op toegelegd, om door zoo veel te lacheeren en toetegeven, als onze digniteit en character, dat wy de Eer hebben te bekleeden, gedoogen konden, den voortgang dier beweegingen te ftuyten, ende daar uit ontftaanediferenten by de goede Burgery, mitsgaders het Collegie der Gemeens- i lieden weg te neemen. Edog, 1'choon wy tot dat einde, eerst het aanbod van 't Nymeegfche quartier, om door een Cornmisfie uit den baaren een minnelyk vergelyk van de differenten tusfchen ons eD 't voorfz Collegie van Gemeenslieden uitltaande, te tenteren, gretig aannamen; En vervolgens by Refolutie van den isOftober 17S3. aan dat Collegie cffereerden , om met cordaatheid te avoueeren alle zoodaanige pretentien, waar voor zy goede gronden zouden kunnen by brengen , en wanneer er naa eene in diervoegen voorafgegaane behandelinge als dan nog eenige poinflen differentiaal blyver mogten, die als dan door een wettige decifie te laaten termineeren, (waar toe wy als nog vaar dig en bereyd blyven, > hebben wy egter het ge< noegen niet mogen hebben om daar in naar wensch te flaagen; integendeel hebben wy met leedwee zen moeten ondervinden, dat men van den ando : ren kant niet verkoozen heeft, om dien gereeder weg inteflaan, maar veel eer geprefereerd, on • telkens door vernieuwde inftantien, de eene a fterker dan de andere, ons, ware het mogelyk tot de inwilliging hunner gefuftineerde prasten tien, te necesfiteeren, zoodanig, dat onze toe gevendheid nergens toe gediend heeft, dan on de dry vers hier van te animeeren, om geduurig a rneer en meer te vorderen. Het kon ondertusfehen wel niet misfehen, o Kkfck3 zul ZüTPHKN. Brief der Regeer, aan den Hove van Gelderl. 1 l l l F  1226 NIEUWE NEDERLANDSCHE Zot- zulk een manier van handelen, moest ons van tyd phen. tot tyd te klaarer doen bemerken, dat het voornaame but en oogmerk der hoofden en belegers Brief der indeezen, wat men ook voorgeven mogte, geenRegeer. zlnts ware, om redres van gefustineerde bezwaaaan den ren te erlangen, maar veel eer, om onder dien Hove van fchyn de tegenswoordige forra van Regeeringe Gelder/, allengkens te ondermeinen, Dog inzonderheid is hier onlangs iets gebeurt, het welke zoo klaare proeven van diergèlyk op. zet heeft aan den dag gelegd, dat wy als mede* leden van Staat, ons verpligt gerekend hebben, om hetzelve onder het oog van den Souverain dezer Provincie te brengen, en tot dat eynde aan UEd. en Weerde by dezen te communceeren. De eerfte aanleydinge daar toe, namentlyk, heeft gegeven, de aanftellinge van Mr. E. G. j. Crookceus tot Gemeensman dezer Stad by zyne Doorl. Hoogheid den Heere Prince Erfftadhouder gedaan ,ons by hoogftdeszelfs Misfive van den 35 Mey Ï785. gecommuniceerd, welke Misfive op den 9 dierzelfde maand, volgens gewoonte aan het Collegie der Gemeenslieden ten fine van Inftallatie van dit hun nieuw medelid isgecommuniceerd geworden. Uii A. B. 10. £f B, 20. Hier op is het naa verloop van eenige dagen en wel op den ï8 dier maand gebeurd, dat voorn. Mr. Grookceus zig by Requeste aan ons heefc ?;eaddresfeerd, zig beklaagende overdeGemeensieden, ter zaake hy tot nog toe niet opgehaald en in Eed genomen "was, en verzoekende Copie van die geallegeerde Misfive en Refolutie fub. d, A. en B. het geen aan hem dan ook is geaccordeerd geworden. Utifitb C. Op den 25 daar aan volgende, wierd door denzelven ons een nader adres ingediend, houdende hoofdzakelykeen declaratoir, dat de voorfz. bedieninge accepteerde, met verzoek, dat aan hoogftgemelde Zyne Hoogheid hier van mogte Scennisfe gegeven worden, waar aan wy mede hebben  JAARBOEKEN, September, 1785. 1227 ben goedgevonden te defereren. Uti fub D. en E. De Gemeenslieden intusfchen by continuatie. met de gewoonelyken ophaalinge en in Eed neminge fuperfederen 'e, wierd op den Qjuly laatstleden door Mr. Crookceus aan de ordinaire Gerigts ' bank dezer Stad overgeven een acte van Ckatiete- \ gen het meergedagte Collegie, ten eynde om op; zekeren daar by bepaalden dag aldaar te zien overjeggen zodanigen eysch en Conclufie, als hy tegeu hun, ter zaake, voorfz. zoude doen en ne-' men Uti fub. F. Terwyl wy dienzelven dage omringen ten fine van Confideratie eene misfive van Z. H- den 28 der voorige maand gefchreeven, en tot bylaage hebbende eenen brief van Gemeenslieden, aan hoogstdenzelven den 24. ejusdem afgevaardigd, en vervattende de gronden , waarop zyfustineerden, om de intlallatie van Mr. Crookceus te mogen verwygeren. Uti fub G. 10. g> G. 20. Die ftukken derhalven by ons in overweeginge genoomen zynde, hebben wy vermeend, daaromtrent voor af te moeten innemen het berigt van Mr. Crookceus meergem. Uti fub H. Het welke dan ook op den 10 der gemelde maand Juny ingekomen zynde, door ons fimpliciter, en zonder opgave onzer eigene confideratie, ten einde het geimploreerde officium judicis niet infruclueus te maaken, en alle iupcons van partydigheid van ons te weeren, by een brief aan Hoogftged. Z. H. is afgevaardigd, als fub I. K. cjf L. Ter gelyker tyd wierden wy tenuiterfte gefrappeerd, door een aan'ons ter hand gefteld Extraél nu het memoriaal van het Collegie der Gemeens lieden, 's daags te voren gedateerd. Immers daar in ons geen ander vermoeden kan opryzen, of de Gemeenslieden door Mr. Crookceus ordine juris aangefprooken wordende , zouden zig ook, indien zy by hun voornemen, om denselven niet als medelid aan te nemen, m>en Kkkk4 m> ZüT>HBN. 3riefder legeeing aan Jen Hove •an Gellerl.  iï28 NIEUWE NEDERLANDSCHE ZlJTphen. Briefder Rege ring aan denHovc van Gel(krl. blyven volharden, en oordeelden, daar toe wettige redenen te hebben, op eene tegtelyke wyze tegen dezelven hebben verzet, zoo moest bet ons zeer vreemd voorkomen, by dat ftuk te vernemen, dat dezelve nietalleen zig verbaasd toon ien, zoo over de pretenfclyke onbezonnene onderneming van dukgem. Mr. Crookceus, als over de quali onvoorrigtige daad, der tydelykHeeren Rigteren, in 't refpedtivelyk doen en accordeeren der Citatie, hier voren fub. F, geappüceerd, maar zelfs vorderden, dat wy de begonnen procedure via facli zouden ftremmen, het zy door den aanlegger te injungeeren, om deszelfs gemelte afte daadelyk op te heffen, het zy door anderen middelen , die wy daartoe het bekwaamde zouden oordeelen, ja , wat meer is, dat zy daar by zig vermaaten , op gronden te kunnen en mogen ftaande houden, dat zy van hunne handelingen en befluit en aan niemand verantwoording verfchuldigd waren,dan aan 't Opperweeren en de Borgery, welke zy vertegenswoordigen. Uti fub. K, Welke ftuk wy dan ook by gelegenheid der aangetogene misfive fub. L. aan zyn Hoogheid Copielyk hebben overgezonden. Het is wel zo, dat dit declaratoir van Gemeenslieden ons niet heeft terug gehouden, om de Juftitie haaren gewoonen loop te laateu, waar van wy by ons antwoord aan 't Collegie der Gemeenslieden ook kennisfe hebben gegeven , en dat wy zelfs op den ii July het genoegen hebben gehad te vernemen, dat den Heer Erfftadhouder van deeze onze begrippen dienaangaande niet aliëen was, als hebbende wy toen op onze vorige misfive een réfcriptie van hoogftdenzelven in dato den 10 daar te vooren ontvangen, waar by Zyne Hoogheid verklaard, ie mogen lyden, dat voor zo verre hoogstdenzelven betrof, en zonder zig uittelaten omtrent de materie dier Refolutie van Gemeenslieden, en ongeprajudicieerd deszelfs regt in dezen, dat die zaake haaren behoorleken voortgang gewonne, en  JAARBOEKEN, September, 1785. dat hier van de Gemeenslieden wierden geinfor* fneerd, zo als ook werkelyk gefchied is. Uti fub, M. & N. i°. & 2". En dat ook eindelyk in de gementioneerde procedure, na dat zy Mr, Crookceus voortgezet, en by geene Comparitie der Gemeenslieden in Con- \ tumaciam voldongen was, op den 20 Augustus laatstleden is ergaan, enden 26daar aan volgende geprocuncieerd onze fententie, waar by het Collegie der Gemeenslieden is gecondemneerd meergem. Crookceus daade'yk als Gemeensman dezer Stad naar behooren te inftalleeren, en vervolgens in die qualiteit te erkennen. Uti fub O. Dan echter hebben wy , reeds, bingende die {>rocedure, de proeven ondervonden, dat het Colegie der Gemeenslieden, deszelfs opgevatte Systhema, omtrend eene Volksregeeringe, heeft zoe. ken in activiteit te brengen, wanneer het zelve aan ons op den 13 July kennis gaf van hun voornemen , om tegen den anderen dag de Gildens en Compagnien te doen vergaderen. Uti fub P. En wel met oogmerk, zo als wy dadelyk wel als genoegzaam zeeker onderilelden, dat ex post uit een remonftrantie van het meergedagte Collegie, welke op den 24 Augustus, met een daar toe behorende bylage, aan ons is overhandigd geworden , en hier by gaat fub Q 20. & Q. 3V. als zodanig zyn ontwaar geworden, om 'sVolks wil en gevoelen te vernemen, omtrend het geene tot dus verre, door hun als deszelfs directe Vertegenwoordigers was verrigt geworden, in het ten vollen bekende geval van Mr. Ë. G. J. Crookceus, welken de Heer Stadhow der had gelieven aantefiellen tot medelid van hun Collegie , dog welken zy, om dringende redenen, hun daar toe moveerende, geenfesfie in het zelve hadden kunnen acccrdeeren, ende dus ( om het met andere woorden uit te drukken ) ten einde de aanftellinge by Zyne Hoogheid overeen kom llig het Reglement op de Regeeringe gedaan, aan het oordeel van Gildens en Compagnien , en dat wel met ter zyde ftel- ZüT- 'HEn. friefder legeer, jan den Hove van Gelderl.  ia3o WIETJWE NEDERLANDSCHE TüT' 1PHEN. Brief dei Regeer. aan den Hove van Gelderl. ftellinge van rechterlyke middelen, hun daar tegen openftaande, te onderwerpen, en van derzelver ap-of inprobatïe afhanglyk te maaken, tegens welke onderneeminge nogthans , zo wel om de voorftaande redenen, als om die, welke iu onze Refolutie op gez. 13 July genomen, en hier vorens fub d". O. ervintelyk, zyn aangevoerd, wy vermesnd hebben op het efficacieufte te moeten voorzien, 't Is waar, dat de Gemeenslieden, by hun te voren aangehaalde remonltrantie van den 34 Augustus in het breede zoeken aan te toonen, derzelver regt, tot eene ongelimiteerde convocatie van Gildens en Compagnien ; dog de gronden , die daar toe worden aangevoerd , zyn van dusdanigen aart, dat zy, in plaatfe van aan het voorgeltelde oogmerk, mits blyvende de tegenswoordige form van Regeeringe, te beantwoorden, in tegendeel veel eer het oogmerk, om dezelve te fubverteeren, en voor eene abfolute democratie plaats te doen maken, ten klaarften aan den dag te leggen. Immers hoe kan met de prefente Regeenngsform, en aloude Conftitutie beftaan, de ftellinge, dat binnen deze Provincie de Souverainiteit in den boezem van het Volk refideert, en dat alle de Regeerings - Collegien daar van hunne magt ontkenen. Hoe is daar mede over een te brengen het reclame van het Keglement van den jaare 1705. en wel als een fubfifteerende grondwet, die met de groot/Ie ordre en legaliteit is tot /land gebragt? Ka eindelyk hoe kan men dan als een principe adopteeren, dat als Gemeenslieden met de goedkeuringe van Gildens en Compagnien gemunieerd zyn, zy alsdan aan geene fterveling anders verantwoordelyk zyn. Wy agten het uit dien hoofde ook niet nodig, om tegenswoordig tot een fpeciaal debat dier beide ftukken te treeden, hoe faciel het ons an« ders ook vallen zoude, om daar uit zo wel de on-  JAARBOEKEN, September, 1785. 1231 1 cnkunde als onbetamende drift van derzelver inllellers te doen openbaar worden ; ons daar en j boven verzekerd houdende, dat ook zelf den wa1 ren zin en toeleg van dezen, by het grootde gros j der geenen, die daar_ mede in hebben geconcur- j reerd, niet begreepen is, terwyl wy reeds te vooren < i ondervonden hebben , hoe gemakkelyk het valle, 1 de zodanigen, fchoon dikwyls op eene zeer ver-1 1 vankelyke manier, te perfuadeeren en in zyn beI langens te brengen. Wy zullen om die zelve redenen ook liever alle de Isfive expresiien, waar van die auéleurs geen ï zwarigheid maken zig ten onzen opzigte bedienen, 1 by provifie met ftilzwygen pasfeeren , dan die | naar hare merites bejegenen; maar wy zullen daar l tegen eenige oogenblikken afzonderen ten betoge foor eerst, dat de ftellinge der Gemeenslieden als 1 of de de vergaderinge van Gildens en Compagnien, i om daar in zaken van Pelitie en Juftitie te behan1 delen, in de aloude Conltitutie dezer Stad gefun1 deert zy, ten eenenmaal abufief is; ten anderen, \ dat althans de zaak van Mr. Crookceus tot geen 1 voorwerp van deliberatie in dezelve gebragt mag worden. Het komt ons egter voor, dat hier een gepaste gelegenheid aan de hand gegeven woid, om voor af te noteeren de ongegrondheid der verdenkinge by het Collegie der Gemeenslieden aangevoerd, als zouden wy de inzage des Volks, in de beftiering van deszelfszaak, meer maaien hebben gefurprimeerd, \ daar immers niemand , die onpartydig, en der ! zaake regt kundig is, zal Kunnen ontkennen, o£ i de menigvuldige adresfen , hoe vaak ook in ongemefureerde, taxatoire, en hoonende expresfien , vervat, welke federt eenige tyd opentlyk alhier ter teekeninge gelegen hebben, of langs de huizen rond gedragen zyn geweest, om zelfs door de eenvoudigften en onkundigften onder de fmalle gemeente met een naam of merk mede getekend : te worden, zonder dat daar in eenige ftemminge is ZüTHEN. ■ Iriefder ïegeer. HEH. Briefde, Regeer, van den Jiovevat Gelderl. is toegebragt , leveren de evidentie proeven op,1 dat een iegelyk binnen deze Stad, in den volftert zin de Vryheid gelaten wordt, om met anderen -te fpreken en te overleggen omtrend belangens, welke zy als burgers eu Ingezetenen mogten oordeelen gemeen te hebben. i Dan hier van afftappende, en tot het betoog van het evengengemelde eerfte lid overgaande, zuilen wy alleen met weinigen noteeren. Foor eerst, dat de natuur der zaak van zelfs leert, dat nooit in eene wel geftelde Regeering het Volk mag worden te zamen geroepen, dan met Confent der Overigheid, om dat die, als in zaken van Politie het bewind voerende, te vooren moeten delibereeren, of de zaak, die men in zulk eene vergaderinge wil voorbrengen, wel ten haaren cognitie ftaat. Foor een tweede, dat uit dien hoofde het confent van ons in het byzonder een noodzakelyk vereischte is, om de vergaderinge van Gilden en Compagnien legaliteit te geven, alzo volgens Stadregt, Tit. i. Art. i. gefundeert op de oudfte Privilegiën en inzonderheid op dat van Graaf Otto van 't iaar 1190, wy binnen deze Stad het eenige Col, legien van Regeeringe uitmaken. En zulks word ten derden, buiten alle twyffel gefield , uit aanmerkinge, dat de vergaderingen van Gildens en Compagnien, om daar in over zaken van Politie en juftitie te beraadflagen, niet, gelyk de Gemeenslieden zonder grond voorwenden , van de ou fte tydcn af aan hebben plaats gehad, maar eerst met den aanvang dezer eeuw zyn geïntroduceerd en haar beftaan gekregen hebben, door de totn ingevoerde Democratie, en de daar uit ontftaane Regeeringloosheid dier tyden. Althans, met betrekking tot de Gildens, behoeft men fiegts de oude Gildebrieven , na te flaan, om de ontdekkeD dat de verhandelingen in dezelve, fpeciaal tot Gi'dezaken bepaald worden: het zelfde is insgelyks geftatueerd in het vroegfte Stadse  JAARBOEKEN, September, 1785. "33 Stadrecht van den jaare 1615. Tit. 3. Art. 9. en vind men reeds een diergelyke Ordonnantie van den jaare 1446 in het zogenaamde Conding-Boek, onder de Archieven dezer Stad berustende, en de oudfte rechten en gewoonte, die alhier gevigeerd hebben bevattende. Terwyl wat de Compagnien aangaat, niemand eenige vestigia zal kunnen aantoonen, dat zy ooit voor deze eeuw , om over eenige zaaken te delibereeren, zyn geconvoceerd geweest 5 wat meer is, daar is zelfs geen Reglement of voorfchrift voorhanden, hoedanig die vergaderingen alsdan ingerigt of welke perfonen om daar in te ftemmen toegelaten moeten worden. Wy willen echter gaarn avoueeren, dat er wel zulke vergaderinge in den jaare 17O3, en eenige volgende gehouden zyn ; maar wy behoeven U Ed. en Weerdeook niet te herinneren, hoe turbulent het ten dien tyde binnen deze Provincie toeging, en hoe de Gemeente den toom der Regee* ringe in handen genomen hebbende, de Magiltraten noodzaakte, om haar alles, wat zy vorderde, m te willigen. Behalven dar, zyn ook deze vergaderingen, no dat alle gewapende Genootfchappen, die des tydes waren opgericht, en Pïywi/Iigers genoeme wierden, door Hun Ed. Mog. in den jaare 1707. ware vernietigd , zeldzamer geworden , terwy' zy na het jaar 1717, te gelyk met de affchaffinge der triënnale Regeeringe zyn gecesfeerd. Hebben de de vergaderinge van Gildens en Compagnien welke in de epoque van 1717 tot 174B, zyn ge houden, niet anders gemeen met de evengemeldf dan den blooten naam; en hebbende toen beftaat in gelegalifeerde by eenkomften der Groot Bur gers onder geene Gildens behoorende, by een< ontüaane vacature van een Scheepen of Gemeens mansplaats, ten einde hunne ftemmen over df vervullinge daar van te kunnen inbrengen. En van dezen aart was de Vergaderingen vat Fe ZUT> Briefde? Regeer, aan den Hove van Gelderl. 1 1  1234 NIEUWE NEDERLANDSCHE y.uT. i>hèn. Brief der Regeer, aan den J-fove van Gelderl. ! 1 j J February 176a, waar van de Gemeenslieden ItJ hunne Remonftrantie gewagen : alzo dezelve was aangelegd tot opneminge der ftemmen ter vervullinge eener vacante Gemeensmansplaats, welke volgens het Reglement op de Tuteele van het jaar 1754> Sde Hoofdpunt §. 3. infine op denzelve voet als voor 't jaar 174» moeste gefchieden. Maar was dan die voorgenomene Vergaderinge Volgens vorige Magifiraats Refolutien gelegalifeeid, en op de toenmalige Conftitutie gegrondvest, dan is het te gelyk buiten kyf, dat dit geval te oarecht wordt aangevoerd, tot betoog als of wy des tyds , eene ongelimiteerde bevoegdheid, tot het byeen roepen van Gilden en Compagnien, aan Gemeenslieden zouden hebben toe erkend : in tegendeel, had dit geval het Collegie der Gemeenslieden moeten overtuigen , dat wy niet gewoon zyn om pafitis terminis habihbus ons tegens dusdane Vergaderingen te oppofeeren- Maar ook even hier door vervalt van zelfs, hee geene al verder by die Remonftrantie, uit het 7de artikel van het convenant van den jare 1705. geraifonheerd wordt; want om niet te gewagen,hoe of dit convenant iu train gebragt zy, of, hoeda. öig daar by in de oude Rechten en Privilegiën, en in het byzonder die van Grave Reinald van den jare 1330 omtrend de vervullinge van den Scheepenftoel; fchoon ook door een verdragt met de Gemeenten zelfs bevestigd, inbreuk gefchied is, bepalen wy ons alleen tot deze aanmerkingen. Dat hoe men ook omtrend dit ftuk denken mo»e, het zelve nochthans nimmer kan gehouden worden te zyn , een fundamenteele wet voor alle Formen van Regeeringe binnen deze Provincie jefchikt, maar alleen voor die, welke toen in het >yzonder plaats had, en waar in de toenmalige iegenten voor dier tyd, dat zy de Regeeringe annemen, tevens die conditie accepteerden. Doch welke conventie t zo als men waarlyk te echt dezen naam daar aan geeft) verviel zo ras die  JAARBOÊKÈN» September* ïjsy. *23< Üie tyd om was, en welke alle kracht verloor, iriet dit gevolg, dat daar van niets anders Overig bleef, dan hetgeen buiten djen in da aloudeConltitytie dezer Stad zynen grond hadt, zo ras er i een andere form van Regeeringe wierde geihtro duceerd; maar zulks heeft plaats gehad in het jaar van i;48', en is daar op in den jare 1750, een an1 der Reglement niet Stedelyk maar zelfs Landelyk \ gearrefteerd, het welk over zulks de eenige rigt: inoer is, en zyn moet van de Regeeringe in deze ! Provincie; gelyk dan ook Hun Ed. Mogende de I Heeren Staten zich daaromtrend aodanig energicq ! hebben gelieven te expliceeren , in de aéte van iTuteelen van den 13 july 1754, namentlyk: dat I dit Reglement altyd ah het ware en recfite funda\ment van Regeeringe in deze Furftendomme en Graaffchap aangezien en gevolgd zal worden. En dies fpreekt het wederom van zelfs, dat, daar het recht tot een onbepaalde byeenroepinge, Van Gildens en Compagnien , aan de GemeensIm'den volgens het ConRitutioneele binnen deze )Stad niét competeert, het beroep op het aangetogene Convenant thans van zelfs vervalt. Dan bebalven deze algemeene gronden , zo blykt ook de onbevoegdheid der Gemeenslieden, pm over de aanftellinge van Mr. Crookceus, in II byzonder de gevoelens van Gilden en Con> pagnien in te nemen, kortelyk daar uit. Dat de aanftellinge is gefchied , OvereenkomItig het aangetogen Reglement op de Regeeringe, doof Zyne Hoogheid den Heere Prinfe Èrfftadhouder , aan wien zulks privativelyk is gedemandeerd, en dus quo adformam volkomen gewettigd. ö Het eenige, dat derhalven hier in aanmerkinge zoude kunnen komen, was de qualificatie van zyn perfoon, dog dit is een Ruk dat notoir een object, eener richtrrlyke cognitie en decifie oplevert. Heeft Mr. Cookceus zyne qualificatie in rechten «achten ftaande te houden, en daar toe het offi* LI 11 êium Zilt* PHEN. Brief der Regeer, aan den Hove van Gelderl.  f as* NIEUWE NEDERLANDSCHE Zor- ?HEN. Brief det Regeer, aan der, Hove var, Gelderl. cium Judicis van ons, (trouwens ook de eenigecompetente Rechters binnen deze Stad tusfchen Burgers en ingezetenen in atiionibus perfonalibus ) geimploreerd; hoe kan dan het Collegie der Ge« meenslieden, met eenigen fchyn van fondament, deszelfs aanftellingen tot hun medelid aan hee goedvinden eener ongequalificeerden Vergaderinge onderwerpen. Strekt zulk een onderneminge niet tot krenkinge van de hooge rechten en prseëminentien van den Heere Stadhouder, by de wettige Souverain verleend? werd hier door zyn onbetwistbaar regt niet afhangkelyk gemaakt van het arbitrium popularis aura? word dus doende "sLands Hoogheid, door de infractie van het door de Heeren Staten gearrelteerde Regeerings Reglement niet aangetast? en word, zo zulks vry kan doorgaan, niet de grond gelegd , otn dat Reglement ten eenemaal den bodem in te liaan en te vernietigen. Te meer, wanneer hierby te gelyk in confideratie gelegd worden, de Route ftellingen,/wj/7mbf de ftukken der Gemeenslieden voorkomende , en hier boven ten deele reeds aangeroerd; zo wel ab de fterke uitdrukkingen en de bedreigingen der onderteekenaars, in de bylage fub Q. 2°. voorkomende, namelyk; om zich zelfs te richten en buiten confent te vergaderen over al zulke zaken, als zouden goedvinden, dat hare zaak is, de zaak van Néérlands Folk, en dat dan duizenden tot hare hulp g\e ■ reed gevonden wier den, het geen zelfs eene declaratie van een aanftaanden Burgerkryg fchynt aan te kondigen. , . Alles te zamen loopende tot een hoofdpoinct 9 namenlyk: het daar Jlellen eener abfolute Folks-Rc geeringe waar aan ieder Magiftraat wegens haar gezag zoude zyn verantwoordelyk, met krenkin* ge der Souveraiuiteit van Ridderfchap en Steden. Hoedanig een fuftenue nochthans by de Heeiren Staten akyd geoordeeld is 20 pernicieus te jsy»  jAARBÓËKÈNj September; 1785. 123? syh, ën tot oinkeeringè van derzelver Souverain gezag, zo wel als van de gëheele Conftitutié te verftrekken , dat toen dezelve ïn den jare 1717 binnen deze Stad tot een grond gelegd wierdt, waar door men de onkundige gemeente aanzettede , om zich feitelyk tegen den inhoud, van 's Landlchaps Publicatie van den 21 October deszeiven jaars te opponeeren, Hun Ed. Mog. des < iyds daar tegen op eene byzondere wyze geyverd ihebben. Het is dan om alléri dezen j dat wy als medeleden van Staat^ ons verplicht geoordeeld hebben bm niet lange de uitkomst met onverfchillige 00gen af te wagten, maar confidereerende, dat zulks itie Heeren Staten zelve aangaat , de welke zouilden kunnen onvergenoegd zyn, wanneer wy van Ideze verregaande, en de Hoogheid van het Land zo zeef betreffende fultenue^ Hun Ed. Mogende langer kwamen onkundig te laten, UEd. en Wëer1de te verzoeken , om alle de nevensgaande ftukken, met Copie dezer mislive, op de bekwaamlite wyze en zo fpoedig doenfyk ter kennisfe van de Heeren Staten dezes Furdendoms en GraafllTchapi te brengen, ten einde Hun Ed. Mogende iitelve over dit alles zu'len kunnen delibereeren, en Zodanige ordres in dezen dellen, als na derzelver feooge wysheid zu'Iefi bevinden te behoren. Waar mede eindigende beveelen wy U Ed. èd Weer'e &c. Gefchreven te Zutpheh deö 3 September 178^ Post alia U Edele en Wëerde góedë Vrienden Burgemeesteren , Scheepenen en Raad der Stad Zutphen. Ter Ordonnantie van dezelve. tin a p.s, tf& Zot» phen. Brief dé Regeer", aan den Hóvetdii Geiderh  1238 NIEUWE NEDERLANDSCHE ZuT' Sr Na dat deze reeds was gearrefteert, is on* fhen. °P ^en 7 September 1785 ter hand gefteld, een Refolutie van het Collegie der Gemeenslieden van dien zelfden datum, houdende de novo notificatie eener by hun bepaalde convocatie van Gildens en Compagnien, waar van zo wel als van 't geene by on» daar op gerefolveerd is, wy niet kunnen af zyn U Ed. en Weerde by dezen te ad verteeren. Het Hof van Gelderland beantwoordde dezen brief den 17 September aldus: By ons op den 11 dezer ontvangen zynde eene Misfive van U Eerz. van den 3 daar bevorens, houdende een ampel detail van al het geene zedert eenen geruimen tyd was voorgevallen binnen U Eerz. Stad, zatnenlopende tot een Hoofdpunt!:, natnelyk tot het doen daar Rellen eener abfo ute Volkregeering en tot krenking der Souverainiteit van Ridderlchap en Steden dezer Provincie, waar omtrend U Eerz. (om redenen in het breede daarby gedetailleerd) als medeleden van Staat zig verplicht geoordeeld hebben ,.om niet langer de uitkomst met onverfcbillige oogen af te wagten , maar uit confideratie, dat zulks de Heeren Staten zelfs was aangaande, welke zouden kunnen onvergenoegd zyn, wanneer U Eerz. van d'^zc verregaande, en de Hoogheid van het Land zo zeer betreffende fuftenue Hun Ed. Mog» langer komen onkundig te Laten, ons diensvolgens verzoekende, om Copie dier Misfive met alle de bygevoegde ftukken op de bekwaamde wyze en zo fpoedig doenlyk ter kennisfe van de Heeren Staten te brengen, ten einde Hun Ed. Mog.zelfs over dit alles zouden kunnen delibereeren , en zodanige ordres in dezen ftellen, als naarderzelbooge wysheid zullen bevinden te behoren. Heb-  JAARBOEKEN, September, 1785. 1059 Hebben wy bet gunt voorfchr. in aanmerking genomen hebbende goedgevonden, een extraordinaris Landdag uit te fchry ven, en daar toe aanbeftemd Woensdag den zó dezer lopende maand September des avonds binnen de Stad Nymegen te komen» Begeerende en verzoekende derhalven , dat UE. «Sc. Arnhem. Den i September 1785 bevonden zig in deze Stad veele Regeerders uit deze Provincie , welken eener grondwettige herftelling van ons Staatswezen zyn toegedaan. Zy waren hier zaam gekomen , om binnen de muuren dezer Stad met elkanderen vertrouwelyk te fpreken, over zaken , het beleid der Regeeringe en het gemeene Bondgenootfchap aangaande, ende middelen te beramen tot die hervorming, die zy noodig oordeelden. Lochem. In September 1785 is wederom by herhaling dit Request aan de Regeering ingeleverd : WEL EDELE EN ACHTBAARE HEEREN! De ondergefchreven Gecommitteerden uit dezer Stads Burgery geeven met vereischteneerbied LUI 3 le zut-  ?2io NIEUWE NEDERLANDSCHE Loches te kennen; hoe dat zy, aangedaan wegens he| gemis van een aangebooreu Recht, het Recht na/* mentlyk van Wapeningen Zelfs - Verdediging, een Recht van God en de Natuur aan elk Neder: iander gefchonken, en het welk door het gehee e Vaderland, ook van onze Nabuuren, als pm, Rryd beoeffent word, tot hunne innige fmerte Jiebben moeten ondervinden, dat het Hof Provintiaal eene Publicatie heeft doen emaneeren, waarby het gewapend zamen komen , en daarenboven de behandeling der Wapenen buiten fpeciale permisfleen confent van Uw Ed. en Ag'b. ten ilerkften geïnterdiceprt word; Dat zy derhalven, pm verdere verwyderjnge re prseveniëeren , als nog komen aantedringen omappoinétement op hur ? ne gef< ïcereerde Requesten, fub dat is 11 Oétober, 8 November 1784, en Febr. 1785, teerlangep, —— Het is dan om deeze en meer andere redenen, Wel Ed. en Agtb.Heeren, dat deSuppliant-m ?ig referveeren aan hunne vorige requesten , en wel fpeciaal aan dat van den 11 üdtober 17&» yerwagtende op dezelve de nodige appoinÉtementen s opdat zy daardoor in ftaat gefield worden ? de met yver begonnen exercitiën op den gewoonen voet, behoorlyk te regelen, en door te zet-s ten, en even daardoor ook het vertrouwen tusfchen Regent en Burger herfteld worde. 't Welk doende epz> Waat op dit befluit is genomen: Extracl uit de Memorien en Refolutien fan de Stad Lochem. Actum den 1$ September 1785. coram Conft. H. J. Raad, Mr. G. Vatebender, Dt. W. F. de Wolff, Mr. J. L. Solner, en, E. G. C. W.2?flre»vanHeeckeren. Verleezen deRequeste van G- Tomasfen, J'< Nytnan. Zè Stenniger, D. Beukelman, Mr. G. C;, Falck, m  JAARBOEKEN, September, 1785» 1241 €. Falck, T. Muestege, Mr. G. de Wolf, H. Rerink, % B. Tymans, S. Hogeweg, cn H- H. Brabander, zig qualificeerende als Gecommitteerdens van dezer Stads Burgery, houdende in lubftantie, hoe dat aangedaan over 't gemis van een aangebooren recht, bet recht van wapening enz. Waarop gedelibereert zynde, hebben Haar Wel Ed. en Achtb verftaan, dat aan Requestranten voor preliminair appoïntement zal worden, toegevoeat — Dat de Magiftraat, confidereerende de welige egards, welke in het ftel/el van het Reque>t, fpeciaal in de woorden aandringen, verwagten enz., zoo met relatie tot den. Hove Frovintiaal, als met betrekkinge tot dit Collegie, zig voordoen, boven dien niet kan erkennen, de buiten derzelver voorkennis geadfumeerde qualiteit van Gecommitteerdens der Burgery, welke zv Requestranten zig adfcribeeren: — Datoverzulks Haar Wel Ed. en Achtb. regtmatig te gemoet zien, dat omtrent dit een en ander by nadere requeste geremediëert, en daarby te gelyk zal worden overgegeven, een Concept-Plan of Reglement, waarnazyRequestranten vermeenen, dat hunne gebuteerde Manoeuvres of Burger-Exercitienin den Wapenhandel, gefuborneert aaü de direffie en orders van de Magiftraat, zuller kunnen worden bepaalt en in train gebragt; wan. neer zulks gezien, en alhier ter tafel geexamineen zynde, Haar Wel Ed.en Achtb. dadelyk de ma terie zelve zullen voornemen, en daarop na behooren refolveeren. En zal hiervan Extracl aan Requestranten worden uitgereikt, om te ftrekken tot derzelver narigt. pro vero extratlu (was getekend) J. L. S O L N E R Junior LUI 4 Har Lochem,  !*4» NIEUWE NEDERLANDSCHJ2 iïarderwyk. Har- Den 7 September ontvong de Regeering alhier een patent ter inkwartiering van een Eskadron paardevolk van Stavenisfe Pólis. Zulks wierdt ras onder de Burgery bekend, en hadt ten gevolge, dat de Schutterv des anderen daags des avonds ten half zeven by een kwam ; wanneer een zeer ernftig addres aan de Magiftraat, houdende verzoek , om dat krygsvoik niet in te laten , getekend wierdt. Die van de Gildens maakten zig insgelyks gereed dusdanig een verzoek in te leveren , wanneer men den volgenden dag verftondt, dat de Magiftraat, dien morgen hier over andermaal vergaderd geweest zynde , den wensch der Burgery hadden voorgekomen, door derzelver Refolutie, om aan den Heer Kaptein Generaal te berigten , dat deze Stad niet geichikt was V«or inkwartiering van paardevolk, HOLLAND, IR . 's Gr avenh age, Veel is gefprdken, wegens de.inzigten ya» den Keizer , om zig door eene ruiling magtiger te maken: het welk gele^ genheid heef? gegeven tot een Bondgenootfchap yan den Koning van Pruisfen f met de Keur-  JAA'.RBOEKEN, September, 1785* 1243 Keuryorften van Saxen, en Brunswyk Lune- 'sGra. burg. Waaromtrend de Algemeene Staten vrmhaden 6 September dit befluit hebben genomen:GE- Extracl, uft het Register der Refolutien , van de Hoog Mogende Heeren Staten Generaal der Vereenigde Nederlanden, Mart is den 6 September 1785. Fgehoort het Rapport van de Heeren van Lyn-j]e/jt ^er den tot Hemmen en andere Hun Hoog Mog.^ m. Gedeputeerden tot de Buitenlandfche zaaken ,pemnet hebbende ingevolge en tot voldoeningen, van Hün nu\tjche Hoog Mog. Reiölutie van den 29 der voorleeden BondgeMaand geëxamineerd, het geproponeerde van denK0£Wy^ Wttr van Heeckeren tot Brantfenborg, ter Vergaderinge prefideerende, waar by voorgedragen en bekend gemaakt heeft, dat den Heer van Thulemeier, Extraordtnaris Envoye van Zyne Majefteit den Koning van Pruisfen by hem was geweest en aan hem overgegeven had een Declaratie *an Hoogftged. Z. Ma], betrekkelyk tot de affociatie door Z. Maj. met hunne Churfurftelyke DoorJ. van Saxen en Brunswyk Lunenburg aangegaan, zynde de voorfz. Declaratie in de Notulen van den 29 der voorl. Maand geïnfereejrt. Waar op gedelibereert zynde, is goedgevonden en verRaan, dat gemelde Heer van Thulemeier voor het communiceeten van de voorfz. Declaratie zal worden bedankt , met betuiging , dat Hun Hoog Mog. het zelve aanzien, als een blyk van yertrouweu en van geneegendheid van Z. Koningl. Majeft. voordeezen Staat, waarop zy de hoogRe prys Rellen, en waar voor zy zig ten uiterften verpfigt houden. Dat Hun Hoog Mogende altoos zeer veel helang (nebben genomen en nog LUI 5  i244 NIEUWE NEDEllLANDSCHE "sGra-neemen ia het bthoud en welzyn van het Duit. vïenha- ÏChe Ryk en van ^deszelfs wettige Conftitutie, KjE. en ongaarn zonden zien, dat eenig veranderingen, veel min een totale fubveriie in het zelve, wierde Beft. der gemaakt , terwyl H. H. Mog, hoopenen wenfehen, Stat. wc?- dat het Traktaat van asfociatie, door Z. M. met pens het hunne Churfurftelyke Uoorl. van Saxen en BrunsDidtfchev/yck Luneburg aangegaan, een gepast middel Bcndge moge wt zen, om de algemeene rust en Vreede, pooafih. die Hun Hoog. Mog. altyd zeer ter harte gaat, te conferveeren. En zal Extracl: van deze Hun Hoog Mog. Refol. door den Agent Slicher gefteid worden in handen van gem. Heer Thulemeyer om te dienen fot antwoord op de voorfz. Communicatie, enz, Wy vervolgen wederom ons verhaal van de gefchülen dezer Republiek met den Keizer, die alleen op zyne meerdere magt fteunende , de orgegrondfte aanfpraaken tegen dezen Staat gemaakt heeft, en vorderingen gedaan van zaken, die nooit in bedenking zvn gekomen, en in welke, (zo als de K'oning van Frankryk te regt in zynen brief aan den Keizer heeft voorgehouden) het ongeftoord bezit van omtrend anderhalve eeuwe de Staten moest verzekeren 3 te meer, daar het zeker is, dat het bezit en verjaaring (praïferiptie ) tusfchen de Volkeren weggenomen zynde , geen zekerheid meer overblyft en alles op losfe fchroeven gefield wordt. Wy  JAARBOEKEN, September, 1785 1245 Wy hebben gezien, dat de Staten egter, J^rv vooral ook op aandrang van het Franfche^H** Hof, gezind waren, eenige van hunne deug-' delyke regten, aan de behoudenis der Vrede pp te offeren? namenlyk, een gedeelte van de Souvereiniteit der Schelde afteftaan, en vier Vestingen op den oever dier Rivier over te geven , en nog eenige millioenen gelds te betalen. Dit wierdt met vier tegen drie Gewesten beiloten. Onderwyl wierden de voorbereidzelen om 2ig in Raat van tegenweer te Rellen, voortgezet. Hun Hoog Mog. beflotpn , „ in hunne dienst over te nemen de Brigade Hesfifche troepen van den Prins van Heslen-Darmftad, beltaande in een Regiment ligte Cavallerie, en twee Regimenten of 4 Bataillons Infanterie, op conditie, dat het getal Onr derofficieren en Gemeenen van het Regiment Cavallerie bepaald zal worden op 497 koppen j en dat ieder Regiment Infanterie beitaan zal uk eene Gompagnie Grenadiers van 115 koppen , eene Gompagnie Jagers van 116 koppen, en 8 Compagnien Fufeliers van 118 koppen, dog dat geen Compagnie Artilleristen by dit Corps zal gevoegd worden, gelyk by het plan voorge^ fteld was. Dat, nademaal twee Regimenten Infanterie geworven worden, de groote Staf zal vermeerderd worden, met 1 Lieutenant Coll. en twee Majors, en de kleine Siafmet twee Adjudanten, twee Chirurgyns - Majors, twee Kwartiermeesters, een Tamboer-Major erV een Piqueur. Dat, nademaal de Hoofd0-  i246 NIEUWE NEDERLANDSCHE %Gra-Hoofdofficieren van de groote Staf, ieder vÉïsHA- een Compagnie zullen hebben , by welke. GE' zy geen effeétive dienst kunnen doen, 'er nog 5 Kapt. Commandanten zullen benoemd worden, te weeten: twee by de Jagers en 3 by de Fufeliers. Dat de aanritsgelden van gemelde Corps zullen gebragt worden op dezelfde voet als by de Nationale troepen, namenlyk, een Cavallerist op 250, een Ja» ger op 125, en een Fufelier op 100 guldens. De foldy voor de Cavallerie op dezelfde voet als de gewoone Cavallerie, de Jagers op den voet der Corporaals , en de Compagnien Grenadiers en Fufeliers op de voet als de gagien van de ordinaire Infanterie." Men zag ook in het ligt het volgend plan van een kampement: „Kavallery: 3 Escadrons Guardes, 4 van Famars, 4 van Tuil van Serooskerken, 4 van van der Hoop, 4 van Siavenisfe Pous, 4 van van Stoeken, 2 van Oranje Friesland , 2. Carabiniers, te zamen 27 Escadrons. Dragonders : 4 Escadrons Guardes, 4 van van Byland, 4 van Hesfen - Casfel, te zamen 12 Escadrons. Infaktery : 2 Bataillons Guardes te Voet, 2 Zwitferfche; 10 Zwitfers , 1 van Orange Gelderland 3 1 Orange Friesland, 1 van Orange Nasfau, eerite Regiment , 1 van Waldeck, eerde Regiment, 1 dito tweede Regiment, 1 van den Erf-Prins, 1 van Pabst, 1 van Holifein Gottorp, en 1 van Randwyk, te zamen 23 Bataillons. Beftaande iederBauülon uit tiep Compagnien, moetende de/ drie  JAARBOEKEN, September, 1247 drie te kort komende Compagnien uit de 'sGraandere Bataillons van de Regimenten gele-vejvhaverd worden. GE* Zes Bataillons , beftaande ieder uit agt Compagnien , te formeeren uit de Compagnien Grenadiers van de overige Regimenten Infantery, daarby gevoegd een of meer Bataillons om te dienen voor ligte treepen, Husfaren , Artillery , en al wat verder tot een Campement behoord, alles te zamen, tusfchen de negentien en twintig duizend man.'! De Prins Erfftadhouder, Kaptein Generaal dezer Landen , heeft voor het op te rigten Legioen van den Grave de Maillebois de Staf en andere Officieren aangefteld , als tot Collonel, voornoemde Generaal Ivis Marie Grave de Maillebois; die mede tot Ritmeester zo van een Compagnie Cavallerie onder de ilte Brigade, als van eene onder de 2de Brigade, als mede tot Kaptein van een Compagnie Infantery onder de ifte en 2de Brigade is benoemd: tot Collonel Commandant van voorn. Legioen , de Marechal de Camp , in dienst van Zyne Majefteit van Frankryk Dominique, Marquis, De Casfini^ en tot 2de Collonel van het zelve de Mar'quis de Bourzac. Onder de 4 Brigadiers van het gemelde Legioen zyn aaangeiteld, 1 Collonel, 1 Coll. Commandant, 1 tweede Coll., 18 Ritmeesters by de Cavallery, 8 Ritmeesters Commandant, 4 Brigade Collonels, 4 dito Lieut. Coll., 4 dito Majors, 4 Ja*  1248 NIEUWE NEDERLAND'SCHÈ 'sGlia-4 Jager Kapteins, 8 Kapteins by de Infahvenha tery, 8 dito Kapt. Commandant, 16 Lieut; GË* CavaÜeristën, 4 dito Jagers, 16 Lieutenants by de Infantery, 16 Sous-Lieut. Cavalleristen j 4 dito Jagers, 16 dito by de Infantery , 1 Lieutenant en 3 Sous-Lieutenants by de Artillery, 1 Kwartiermeester en 4 Adjudanten van de Cavallery, 4 dito van dë Infantery en 4 Meesters Chirurgyns; bedragende zamen een getal van 150 Officieren. De plans ter oprigtinge van Benden ligt krygsvoik , waren menigvuldig. Dus dë Algemeene Staten beiloten, geene diergelyke plans meer aan te nemen, en hebben dus die van den Markgraaf Favras en den Baron cfdroz, afgewezen. I Den 4 Mei hebben te Sas van Gend de Heeren IViedeman en Ravens van onze, eri de Heeren Tisco en Lippens van 's Keizers zyde, het laatfte rapport gedaan, dat de afgetrokkene zoute overftromingen met zoet water verwisfeld zyn tot die hoogte , als bepaald was in het Verdrag, tusfchen Zyne Hoogheid den Heer Landgraaf van HeslënPlülipsthal , onzen Bevelhebber , en den Heer Diericks, Voorzitter van Flaanderen,, gefloten $ waarop gem. Landgraaf naar 's Hage vertrok, om verflag van zyne Commisfié te doen. De Heer Cornet, Afgezant van den Keur^ vorst van den Paltz, zig by memorie, uit naam  JAARBOEKEN, September, f?8/. i249 naam van zynen Meesier , aan Hun Hoog Mogende beklaagd hebbende, dat by het te werk Rellen der overftromingen by de Stad Grave, een groot gedeelte van het Land var Raveftein mede onder water was gebragt, :en daar by aandringende, dat dien aangaan, de orde mogt worden gefield tot aftapping ivan dat water, of dat, in geval die overftroming mogt worden bevonden noodzaakiyk te wezen, de Ingezetenen van het Rave> fteinfche als dan behoorlyk fehadeloos mogten worden gefield; zo hebben Hun Hoos Mog. goedgevonden , den Raad van Stater te verzoeken,- de nodige bevelen te ftellei tot het openen der Huizen by de Had Grave, en het aftappen van overftroomd water at daar. In de maand Mei 1785 waren de onder handelingen tusfchen den Grave de Merci en de Hollandfche Gezanten zedert eenig< dagen opgefchort, dewyl het antwoord de Keizers op de laatfte voorftellen der Statei Generaal gewagt wierdt. Daar was voorna menlyk nog verfchil over eenige millioenen dewyl de Keizer voor Maastricht 12 millioe nen vraagt, en de Staten niet meer dan , millioenen guldens willen geven , om zh van de onregtvaardige vorderingen vry t koopen. De Keizer vorderde nog, dat, alvorens h vereffening van gefchillen zoude worden ge treden, twee Gedeputeerdens derRepubliel naar VVèenen zonden moeten vertrekken waas 'sGhjï» VENHAtf GE, i I i t s r I »  las® N1EÜWE NEDÉRLANDSCHE ♦sQra ven hacé. waaromtrend» als eene vernederendte voof«vaarde, en die als het ware de houding hadü van eene Bezending tot verzoek van verfchooning, eenige Gewesten niet konden be* fluiten. Zy meenden, dat de waardigheid der Republiek daar door te kort gedaan zoude worden, en wel voornamenlyk door 's Keizers harden en onrechtmatigen eisch , om namenlyk in zo verre fchuld te bekennen, dat men zyne Vlag beledigd hadt: daar echter niets zekerer was, dan dat de Keizer zelfs de aanvaller is geweest, en de Republiek, by het voorval op de Schelde, niets anders gedaan heeft, dan haare wettig verkregene rechten te verdeedigen ; voorts dagten zy dat hier door inbreuk op het Verbond van Munfter gedaan wierdt, waar by Hunne Hoog Mogende de magt bekomen hadden, om de Schelde te fluiten. Hangende deze raadplegingen, begon het Hof van Frankryk wederom fterk aan te maanen tot eenen afkomst van zaken. Waarop dan by Hun Hoog Mog. beiloten wierdt, op voordel van de Provincie van Holland en Westfriesland, den Heere Grave van Wasfenaar tot Wasfenaar, en Jonkheer van Leyden aan te Rellen, om in hoedanigheid van Hun Hoog Mog. Gezanten zig te begeven naar het Hof van Zyne Keizerlyke Majefteit, en dat gem. Heeren binnen korte dagen dervvaards zouden vertrekken. Dog H. Hoog Mog. vernamen vooraf, doof hunne Gezanten aan het Franfche Hof, of men kon zeker zyn, dat, indien dizCommis- Jte  JAARBOEKEN, September, 1785. 1*51 fie der Hollandfche Gedeputeerden na Wee- sGranen afgevaardigd wierdt, voor het teekenen venha« der Vredes- Praliminairen , gedurende deGE" onderhandelingen geene meerdere Keizerlyke troeppes naar de Nederlanden afgezonden, of eenige vyandelykheden ondernomen zouden worden. Op welke vraag een voldoend antwoord zynde ingekomen, beiloten is, dat bovengemelde Commisfie zo fpoedig mogelyk zoude vertrekken. Dus vermeerderde de hoop tot behoudenis der Vrede. Derhalven hebben ook gem. Heeren Graaf van Wasfenaar, en van Leyden den 20 Juny 1785 affcheid van Hun Hoog Mog. genomen , en zyn den 21 Juny naar Weenen op reis gegaan. De Algemeene Staten hebben ook reeds den 25 Mei 1785 beiloten, „ dat, ter voldoening aan de inftantie van de Heeren Staten van de Provincie van Stad en Lande, het Placaat van den 12 November 1784^ (houdende verbod van uitvoer van verfcheidene fpecien naar de Oostenrykfche Nederlanden, en ook van eenige anderen in het generaal , zonder expresfe bepaling van de Oostenrykfche Nederlanden, ten aanzien van de Haver, Duiven-en Paardeboonen, Hennip, Raap-en Lynkoeken) daar mede zal worden geamplieert, dat de uitvoer daar van, gelyk dezelve, ten opzigte van Spanje en Portugal, de West-Indien en de havens in de Middenlandfche Zee, by het Placaat zelve is gepermitteerd, ook naar Frankryk Mmmm en  i25a NIEUWE NEDEtLANDSCFÏE s'Cra. en Engeland worde toegelaten, dog aangtfvenha. zien de faciliteit, om daar van tot elufie oe. van het voorfchreven Placaat misbruik te maken tot vervoer naar de Oostenrykfche Nederlanden , niet anders als dat vooraf, ten genoegen van het Collegie ter Admiraliteit , onder welkers resfort de uitvoer zal gedaan_worden, behoorlyke cautie zal zyn gefteld, ten beloope van de dubbele waarde van de voorfchreven goederen, dat binnen zekeren bepaalden tyd zal worden bewezen, dat dezelve goederen op de opgegeven plaatfen daadlyk zyn gearriveert, opgeflagen en verbleven, op verbeurte van dubbele waarde." De hoop tot de Vrede meer en meer toenemende, hadt reeds de Prins Erfftadhouder by eenen rondgaande brief, gedagteekend den 10 Juny 1785. „ De Collonels of „ commandeerende Officieren van alle de „ Regimenten Kavallery, Dragonders en In„ fantery, als mede de Chefs van Corpfen „ en Mineurs en Sapeurs in dienst van de„ zen Staat, gelast en geordonneert, om „ aan Zyne Hoogheid ten fpoedigfte te doen „ toekomen eene exaéte Lyst van de gedaa„ 11e onkosten voor het aanfchaffen der 11 Veld - Equipagien by hunne onderhebben„ de Regimenten, Escadrons, Bataillons of „ Compagnien, ingerigt naar een daar ne„ vens gevoegd model, en op den voet der „ driemaandeiykfche Lysten , op den eed „ aan den Lande gedaan, ondertekend, met „ byypeging der byzonderheden, welke by ,, het  JAARBOEKEN, September, 1785, 1253 \-, het aanfchaffen, of onderhoud der Veld- 'sGrA5, Equipagien mogten hebben plaats gehad ^venha„ met verderen last aan de Collonels of com-^* „ mandeerende Officieren van die Regimen,, ten, waar by de Veld-Equipagie tot nog ,, toe niet is aangefchaft, om met den ver- deren aankoop van dezelve , tot nadere „ order te fupercedeeren, en dezelve te la„ ten in den ftaat waar in zy zich actueel bevind.5' De Ingezetenen vernemende, dat de onderhandelingen met den Keizer nu wederom zouden worden voortgezet, hebben veelen, belanghebbende in zekere geldleening van de jaren 1733, i?34 en 1736% groot ƒ 2500000 —, ƒ 500000 — en ƒ 3500000, ( dog zynde op de eerfte 3 vyfde en de tweede 2 vyfde afgelegd) ten lasten van Zyne Keizerlyke Majefteit Karei den VI. hoogloffelyker gedagtenis, zyne erven en nakomelingen , en zynde, dog alleen maar tot meerder zekerheid, gehypothequeert op de inkomften der Hertogdommen van Opper en Neder- Silefien , ter vergadering van Hun Hoog Mog. een Request ingeleverd, houdende: „ Dat zy Supplianten in den laatst gepasfeerden jare 1784, ter gelegenheid dat Zyne Majefteit, de thans regeerende Keizer Jofephus de II, by zekere Nota, van dezen Staat vorderde de voldoening van het geen deze Republiek niet alleen aan de Staten en Magiftraat van Namen, mitsgaders de Regeering y,an Doornik, zedert de jaren 1745 Mm mm 2 era  1254 NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra- en 1746, maar ook aan diverfe daar by gevenua- noemde particuliere perfonen, zedert de jaG£- ren 1709, 1710, r7i2 , 1713 ,1721, 1729 en 1746 , zoude zyn verfchuldigd gebleven, zig ten derdenmale by Requeste hadden geadresfeert aan Haar Hoog Mogende en verzogt, dat Hunne Hoog Mogende by die gelegenheid de deugdelykheid der voorfchreven pretenfien geliefde te doen demonftreeren, op de betaling der allezins wettig verfchuldigde Kapitalen en Intresfen te infteeren en alzo, door derzelver veel vermogende interceslie, te effe&ueeren, dat de Supplianten en verdere. Ingezetenen dezer Landen, die mede geinteresfeerdens in de gedagte Negotiatien zyn, eindelyk eens van die hunne deugdelyke pretenfien voldoening mogten bekomen. Uat de gevolgen daar van al wederom hadden doen zien, hoe zeer Hun Hoog Mogende het recht der Ingezetenen van deze Landen behartigden, aangezien Hunne Hoog Mogende, door derzelver Ministers aan het Hof van Brusfel, op den ftaat der pretenfien, in name van Hunne Hoog Mogende overgegeven, by Art. IV. hadden doen declareeren. dat Hunne Hoog Mogende mede niet konden nalaten, zig grotelyks te intresfeeren in de voldoening der wettige pretenfien in Kapitalen en Intresfen van verfcheiden Burgers der Republiek. Dat de Supplianten zig waren vleijende, dat wanneer aan hoogstgedagte Zyne Keizerlyke Majefteit de voorfchreven allezints deugdelyke pretenfie, op de gronden in de voor-  JAARBOEKEN, September, 1785. isjj- voorgemelde Requesten en bygevoegde ftuk- 'sGkaken ter neder gefteld, wierdt aangetoond , venhahet welk tot heden toe niet volledig ge-GEfchied was, niettegenftaande wylen de Graaf van Degenfeld, in leven Extraordinaris Envoyé en Plenipotentiaris aan het Hof van Weenen, daar toe zo uitdruklyk door Hunne Hoog Mogenden was gelast, zulks van de allergewenschte uitwerking zoude zyn. Dat de Supplianten, uit de publieke Papieren vernomen hadden, dat de Heer Graaf van Wasfenaar tot Wasfenaar en de Heer jP. van Leyden , nu onlangs naar Weenen waren vertrokken, in kwaliteit als Gedeputeerdens van Hunne Hoog Mogenden, en het zig nu liet aanzien, dat alle dhferenten flonden gereguleert te worden, verzoekende de Supplianten derhalven, dat Hunne Hoog Mogenden hoogstderzelver Heeren Gedeputeerden en Ministers gelieven te gelasten, op de gronden in de voorgemelde Requesten ter neder gefteld, of wel zodanig als Hunne Hoog Mogenden zouden oordeelen te beheren , de voorfchreven allezints deugdelyke pretenfie aan Zyne Keizerlyke Majefteit Jofephus den Ilden aan te toonen, en te doen aantoonen, mitsgaders op derzelver voldoe» ninge ernftiglyk te infteeren," Den laatften July kwam eene buitengewoone Postboden uit Weenen aan , door Heeren Gedeputeerden, (want de Keizer geliefde dezelven nog niet als afgezanten te erkennen, dewyl de Vrede nog niet getrofMmmm 3 fen  1256 NIEUWE NEDEKLANDSCHE ?sGha- fen was ) de Graaf van Wasfenaar tot Was-* veinha- fenaar en den Heer van Leyden, afgezonden, GE' tydinff brengende, dat gem. Heeren Gede? puteerden dezer Republiek by den Keizer ter gehoor waren ingeleid. Zo dra welgem. Gedeputeerden van Hun Hoog Mog. den 18 July 1785 te Weenen waren aangekomen, gaven zy nog dien zelfden dag den Hof en Staats-Cancelier Prins van Kaunüz - Rietberg kennis van hunnen aankomst, en begaven zig nog dien avond op de gewoone circel by dien Prins. Den 22 July vervoegden zia de Gedeputeerden wederom ter gehoor by'den Cancelier, de Graaf van Wasfenaar ftelde den Heer van Leyden voor als mede Gedeputeerde van de vergadering van Hun II Mog. de Staten Generaal, van welk Hoog Collegie zy beiden Leden waren, en welke vergadering Hen afgezonden hadt om aan den Keizer over te brengen de verzekering der onvcranderlyke gevoelens der Republiek ieo-ens Zyne Majelleit, gevoelens, welke in hunne Geloofsbrieven uitgedrukt waren. Hier op booden de Gedeputeerden aan den Prins. Caunitz een affchrift hunner Geloofsbrieven aan, en verzogten hem, „ het uur te vragen, op welke het Zyne Majefteit zou 5' gelieven hun gehoor te verleenen , ten " einde zy in ftaat mogten gefteld worden , " hunne commisfie te volbrengen, welke V ftrekte om Zyne Majefteit de onbetwist" baarfte blyken te geven van de achting w Hunner Hoog Mog., hoopende, dat, na I, dezelve te hebben volbragt, zy dienen " «zou-  JAARBOEKEN, September, 178?» 1257 „ zoude tot aanleiding tot het fpoedigst mo- sGra „ gelyk herftel der goede Verltandhouding venha- met Zyne Majefteit, welker volkomene G * „ waarde by de Republiek bekend was, en „ die zy verlangde zonder ftooring aan te „ kweeken. " De Heeren Gedeputeerden voegde hier by, „dat zy zig in de uitvoering 5, van hunnen last alle mogelyke onderfteu- ning beloofde van de Vriendfchap van den ai Prinfe Kaunüz voor de , Republiek , Vriendfchap, die Hy geduurende dengan„ fchen loop van zyn roemryk Staatsbeftier „ hadt doen blyken , en welke hem alle „ Hoogagting Hunner Hoog Mog. hadt doen winnen. " De Cancelier beantwoordde deze aanfpraak beleefdelyk, las de Geloofsbrieven , ook de aanfpraak zelve, die aan den Keizer zou gefchieden, en bevondt dezelve overeenkomftig aan \ geen was overeen gekomen. Den 23 begaven de Gedeputeerden zigby den Keizerlyken Groot - Kamerling , Graaf von Rofenberg, welken Hun het uur ter gehoor op den middag den 24 July bepaalde. Zy verfcheenen dus op dien tyd ten Hove. De nieuwe Paufelyke Nuntius, even aangekomen, wierdt eerst ter gehoor by den Keizer ingelaten, vervolgends de Markgraaf de Noailles, Gezant van Frankryk, en hierop de Ridder Keith , Gezant van Groot-Brittannie. Waar na de Gedeputeerden van Hun Hoog Mog. ingeleid zynde, deedt de Graaf van Wasfenaar deze aanfpraak.- Mm mm 4 SI-  H58 NIEUWE NEDERLANDSCHE '3C-RA- SIRE! VENiiA- hebben de eere U Keizerl, Majefteit aan " te bieden de gevoekns van boogen eer isJ * Aanfar van verknogtheid en van achting, waar mede vin den ' Hl»n Hoog Mog. fteeds zyn bezield geweest oraGravev trent het Doorl. Huis, byzonderlyk omtrent den Wasfe 'güheiligden Perfoon van U M.; en in welke ge«aa, voelen Hoogstdenzelve altoos gedaan heooeu. Wy zyn gelast, daar van nieuwe verzeekenngen aan U M. te komen doen; en het is, terwyl wy ons van dezen pligt kwyten, dat wy de eere hebben Uwe Majefteit de volkomenfte verzekering te geeven, dat Hun Hoog Mog. niet dan met aandoening en leedweezen hebben kun. nen zien de beginzels eener verkoeling dier vriendfchap en gelukkige verftandhoudmg, welke altoos tusfchen U M. en de Republiek heeft plaats gehad; dat Hun Hoog Mog- nimmer het minfte oogmerk gehad hebben, om uwe K. K. M. te beleedigen, of de eer van Hoogstdeszelfs Vlag te fchenden , vermits in het ganfche ge» drag, 't geen een fuccesiive loop van gebeurtenisfen hen verpligt heeft te houden, zy zig tot eene vaste wet gefteld hebben, alle de maatregels , welke derzeher veiligheid, onbetwistbaar rechten en waardigheid hen neodzaakeh te volgen , te vereenigen met den eerbied en achting, U. M. verfchuldigd, dat Hun Hoog Mog. ten vuurigften wenfchen, deze goede verftandhoudmg zo ongelukkig verbrooken, ten fpoediglten herfteld te zien, en daar van op onveranderlyke gronden verzekering te erlangen; dat Hun Hoog Mognimmer ten oogmerk konden hebben, omtrend dc Onderdaanen van U. M. op eenige andere wyze of eenigen anderen voet te handelen, dan omtrent delngezeeter e i der Republiek 7elve j dat Hun Hoog Mog. na deze verklaarde gevoelens zig vleyeu, dat deze duidelyken verzekeringen, ten blykbaarften zullen aan den dag leggen de volftrek-  JAARBOEKEN, September, 1785. 1259 te onmogelykheid van beledigende oogmerken , s'Gra« welke men hun ten opregte zou kunnen te laste venhaleggen, maar die hunne achting voor Uwe Kei-fiE. zerlyke Majeiteit hen nimmer toelieten op te vatten. Aanfpr* En het is, ingevolge van deze gevoelens, Sire! randen dat alle de werfchen van Hun Hoog. Mog. zich Gravev. uitftrekken tot de volkomen terugkeering der Wasfe. goede verftacdhouding met Uwe Keizerl. en Ko- naar. ningl Majefteit; welke zy vuuriglvk hoopen herReld te zien door de goed? dienden en bemiddeling van een Monarch , die door de tederfte banden de Vriend en Bondgenoot is van Uwe Majefteit: Gelukkige tyden, die nooit vroeg genoeg kunnen opdagen voor Hun Hoog Mog., als die altoos erkend hebben en erkennen zullen de waardy van den prys, welken zy in de vriendfchap en gereogenheid van Uwe Majefteit, omtrent" de Rtpubliek, (lellen. De Keizer gaf dit droog, en hoog antwoord : Het is my hoogst aangenaam , Myne ,, Heeren! dat Hun Hoog Mog., door Uwe ,, afvaardiging voldaan hebben aan het gee- ne ik begeerd hadt, als een voorafgaande „ zaak voor alle vergelyk. Ik gaa orders „ afzenden, aan mynen Ambasfadeur te Pa- rys, om de Onderhandelingen onder de „ bemiddeling des Konings van Frankryk, „ mynen Bondgenoot en Schoonbroeder, te hervatten , en ik twyffel niet , of eene „ fpoedige afdoening , zal alle verdrietige „ gebeunenisfen, onvermydelyke gevolgen „ van verder uitftel, kunnen voorkomen. De Algemeene Staten hebben vervolgends befloten, de bovengemelde Heeren GedepuMmmm 5 teer*  js6o NIEUWE NEDERLANDSCHE VENHA- CB. Antw. der Stat aan den Eng.Ge zant. teerden, als hunne last volbragt hebbendé te rug te onsbieden. De Engelfche Gezant Ridder Bar ris heeft den 21 January 1735 eene Memorie aan de Algemeene Staten ingeleverd, op welke de Staten aldus geantwoord hebben : Hen 12 September 178$. By refumtie gedelibereerd zynde op de Memorie van den Heere Harris, Extraordinaris En• voyé en Plenipotentiaris van Zyne Majcftek den Koning van Groot. Brittanien, den 21 January •deezes"Jaars aan Hun Hoog Mog. geprefemeerd, v/aar by verzogc heeft, ie woeien het getal en de Iterkte der Oorlogs Scheepen , welke de Staat in de Oost • Indien voornemens was te houden, als mede, op het Raport, den 26 Juny des voorleeden Jaars 1 , ter Vergaderinge van Hun Hoog Mog. ingebragt op eene Misfive der Staats Ambasfadeurs in Vraukryk, van den 9daar te vooren , over de Communicatie van denGioot-Brittannifche Minifter Hailes van den voorilag derFran» fche Ambasfadeur Graaf d' Adhamar aan het Ministerie in Engeland, tot een evenredige reductie der Zeemacht van die beide Mogendheden in Indien, en om Haar Hoog Mog. concurrentie tot dien voorflag. Is goedgevonden en verftaan, dat aan gemelde Heer Ridder Harris, op deszelfs voorfz. Memorie zal worden geantwoord: dat Hun Hoog Mog. volkoomen bereid zyn, de verzogte Ouvertures te geeven, aangaande het getal en Rerkte der Oorlogs Scheepen, welke de Republiek tot eene behoorlyke befcherming van haare wyd uitgeftrekte Pofesfien in Oost- Indien, zo tegens alle onregtraatig geweld van de Idandfche Vorften, als tot  JAARBOEKEN, September, 1785. ïaói weering van de fmokkelhandel op dezelve, bevinden zal vnn nordin te hebben, inde billyke verwagting, dat hy Heer Extrordinans Envoyé en Minifter Plenipotentiaris al mede van zyne kant geen zwarigheid zal maaken, om ten zeiven tyden v;n wegers Zyne Groot Brmannifche Majefteit dezelfde Ouvututcs uo Hun HoogMog.te doen. Dc Heeren Staten van Friesland een befluit genomen en hetzelve ter vergadering van dc Algemeene Staten hebbende ingegebragt, waai l y 1 .tinne Ed. Mog. verklaren eichniet verpligi te agten tot betaling van KrygSvolk9 it) welkers aanwerving zy niet hebben toegeftemd, en vervolgens afkeuren de gehecle derde extraordinaris Staat van Oorlog , atwyzen de posten ter repartitie van hunne Provincie aldaar gebragt , met verderen last aan hunne Gedeputeerden om te verhinderen, dat geene betalingen uit de Generaliteits kasfe aan gemeld Krygsvoik worden gedaan, of daar toe ten Comptoire Generaal eene geldligting gefchiedde, zo hebben Hunne Hoog Mog. befloten, dat by Misfive aan hooggemelde Heeren Staten zal worden vertoond: „ Dat Hunne Hoog Mo„ gende, met leedwezen, uit lïoogstderzel- ver gemelde Refolutie gezien hebben der„ zeiver ongenoegen over het concludeeren 3, van eenige Corpfen Troepes, zondereen.' „ parige bewilliging van alle de Bondgenoo„ ten en over de repartitie van dezelven. „ dien conform op den derden extraordina„ ris Staat van Oorlog door den Raad van 5, Staten gedaan, in zo verre, dat Hoogit- 'S GRAVEN HA312.  1262 NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra- „ dezelven hebben gemeend te moeten afven ha ' wyzen den voorfchreven geheelen derden GE« ,, extraordinaris Staat, met bygevoegde order aan derzelver Gedeputeerden ter Ver^a„ dering van Hunne Hoog Mogende om niet te dulden, dat eenige van de voorfchre„ ven Corpfen uit de Generaliteits Middelen zouden worden betaald. Dat Hunne Hoog Mogende het met Hoogstdezelven volkomen daar in eens „ zyn, dat regulier geenerhande augmenta„ tie van Troepes kan worden gebragt tot laste van de gezamentlyke Bondgenooten , „ ten zy derzelver bewilliging daar omtrend „ volledig en eenparig is; doch nadien de „ toeftand dezer Republiek abfolutelyk vor» ,, derde, dat nog eenige meerdere en voor„ al ook ligte Troepes wierden aangefchaft, „ ten einde in gevalle van daadlyke attacque „ tot defenfie van 't ganfche Bondgenoot„ fchap te kunnen dienen tegen de magt, dewelke door Zyne Roomsch Keizerl. Majefteit naar deze Landen wierdt gezonden, Hunne Hoog Mog. vertrouwden, dat de„ ze presfante nood en het oogmerk , om ,, op die wyze zo veel mogelyk werkzaam te zyn tot behoud van het algemeen, zoude doen wettigen de voorfchreven gedane Conclufien per plura, even gelyk in vo„ rige tyden en in foortgelyke gevallen te 9, meermalen ten goede is geduid, dat als „ de nood presfeerde over de form is heen „ geflapt, eerder dan dat het Land zoude pericliteeren door zich daar aan te hon- „ den  JAARBOEKEN, September, 1735. 1253 den en met deliberatien te laten verloren „ gaan den tyd, die 'er nog was, om zich „ in poituur te Rellen. „ Dat hoe zeer Hunne Hoog Mogende dan allezins genegen waren, om Zo veel maar immers mooglyk zelfs ook in dezen te defereeren aan de begrippen van gemelde Heeren Staten , en dienvolgende „ met dezelve ook zeer gaarne zullen beramen, welke Troepes, na het einde 3, van dit jaar, zullen moeten worden aan„ gehouden en welke afgedankt , Hunne „ Hoog Mog. egter vreesden te kort te zul„ len doen aan het geen Hoogstdezelven „ aan den Lande in het gemeen zyn verfchuldigd , by aldien zy, in het tegenwoordig tydfiip, hangende en in den Staat, waar in de Negotiatien over de verfchillen met een magtigen, aétiven en ge wapenden Nabuur, zich bevinden, en zo lang op het fucces van dezelve met geen meerder zekerheid kan worden gei? rekend , daadlyk afdankten , veel meer dan zo Hoogstdezelven , tegen het ge„ maakt engagement, onbetaald lieten een Corps Troepen, het welk volgens infor„ matien voor goed en aan derzelver inzig„ ten voldoende werd gehouden, en zulks „ in een tyd, dat aan de Armée van den „ Staat nog een aanmerkelyk getal man„ fchappen mankeert , dat Hunne Hoog „ Mog. zich zelfs verbeelden, dat eene dus„ danige demarche op dit moment weinig „ eer zoude doen aan den Staat, deszelfs „ con- 'tGRAVEN HAGE.  i2Ö4 NIEUWE NEDERLANDSCHÈ s'Gra. VEtiHAGÉ. s, confideratie buiten 's Lands niet zeer zou„ de opbeuren en tot het bekomen van een „ billyken en vasten Vrede gansch niet vor= derlyk zoude zyn. „ Dat Hunne Hoog Mog. dan met al den „ ernst, dewelke het behoud en de bevor„ dering van 's Lands wezenlyke belangens „ vereislchen , geoordeeld hadden aan ge„ melde Heeren Staten al het voorfchrevene „ vooraf nog nader te moeten reprefentee- ren, ten einde Hoogstdezelven zich ge- lieven te laten permoveeren, om tot het i, uiteinde van dit jaar, met de andere Bond- genooten te concurreeren tot het dragen „ van deze extraordinaire Lasten, immers a, en ten minden, om geduurende dien kor3, ten tyd, van maar weinige maanden, te „ willen betalen de Soldy van dat gedeelte „ van het reeds opgeworpen Corps van den „ Kolonel Matthv, het welk op derzelver „ Provincie is gerepartkieerd , durvende „ Hunne Hoog Mogende dit verwagten vari „ Hoogstderzeiver welmeenende en cordate wyze van denken. Hun Hoog Mogende ook goedgevonden! hebbende eene Conimisfie te beramen, om zig te begeven naar Friesland, ten einde te onderzoeken het Finantiewezen, en het gehouden beftier by het Collegie ter Admiraliteit aldaar, zyn daar toe benoemd de Heeren Mr. Hendrik van Wyn, Raadpenlionaris der Stad Gouda, Philip Jacob Baron van Btakei, de Raadsheer D. G. Rengers, zitting heb-  JAARBOEKEN, September, 1785. 1IS5 hebbende ter Vergadering van de Heeren Staten Generaal wegens de Provinciën Holland, Zeeland en Groningen, met en benevens den Heer Mr. Hendrik van Stralen Jansz., Adjunct Raad en Advocaat Fiscaal van het Collegie ter Admiraliteit in Westfriesland en het Noorderkwartier. Jonkheer van der Does Heer van Noordwyk, hoeft by eenen brief, in voldoende bewoordingen genoegen gegeven aan de Regeerig van Leyden, wegens het doen opbrengen van een gevangen , onder geleide van Krygsvoik in die Stad, zonder voorkennis van derzelver Regeering. Hunne Hoog Mogende hebben ontvangen eenen brief van Adolf, Landgraaf van Hesfen Philipftal, Ulderique Eleonore, Landgravin van Hesfen Philipftal, geboren Princesfe van Hesfen, Jeannette Princesfe van Hesfen Philipftal en Carolina, Princesfe van Hesfen Philipffal, gefchreven te Barchfeldt, den 15 Augustus, inhoudende: „ dat hunne Vader lange Jaren in dienst van Hunne Hoog Mogende zynde geweest, als Gou„ verneur van Doornik van 1749 af tot 1757, „ van dezen Staat, volgens eene Notitie by de gemelde Misfive gevoegd, te preten„ deeren hadden eene fomme van 66914 guldens Hollandsch, en dat zy vernomen j, hebbende, dat, by gelegenheid van het ,, vergelyk met Zyne Keizerlyke Majefteit, alle de geenen, die iet* van den Staat te 's Graven hase.  1266 NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra-,, pretendeeren hadden, zich konden aanvemia- fi melden om hunne betaling te ontvangen, 0E« „ zy wederom de vryheid namen derzelver „ pretenfie aan den dag te leggen, verzoe* „ kende dat Hunne Hoog Mogende die pen„ ningen aan hun geliefden te betalen. Den 4 September 1785 zyn hier hevige bewegingen en oproeren voorgevallen, waaromtrend de berigten wederom zeer verfchillende zyn geweest, gelyk in tyden, hoedanig de tegenwoordige zyn, niet wel anders kan plaats hebben. Onzydig en flipt ver•knogt aan de waarheid, die ons boven al ter harte gaat, en het voornaamfte vereischte is in Schryvers, die de gebeurtenisien van hun Vaderland voor hunne Medeburgers en ook voor de Nakomelingfchap boeken, hebben wy ons bediend van een berigt, aan welkers egtheid wy nog kunnen, nog mogen twyffeien (t> Eeni- (t) Wy hebben ons, namenlyk, bediend van het berigt, 't welk het Hof van Holland , Zeeland en Friesland den 29 November 1785 aan de Staten van Holland en Westfriesland hebben toegezonden. Wy mogen niet vei moeden , dat zodanig Hoog Gerichtshof een valsch berigt aan den Souverein zoude willen of dur. ven toezenden. Wy kunnen ook zulks niet vermoe. moeden, d»ar de valschheid der omftandigheden, in deze Hofplaats zelve voorgevallen , zeer ligt zoude in het oog lopen, en gemakkelyk wederlegd worden. Een ieder zal dus toeftemmen, dat wy, om der waarheid hulde te doen, geen beteren weg konden müaan.  JAARBOEKEN, September, 1785. 1267 enige Leeden (dus fchryft het Hof van Ho!land, Zeeland en Friesland aan de Staten de-i zer Provincie) van verfcheidene Exercitie Ge-( noodfchappen van andere plaatfen , hebben op den 4 Sept. laastleedeu , des voormiddags zig gelyktydig met en in gerelfchap van eenige per-« ibonen, dewelke zeede'rt eenige tyd alhier in 't>i Hage ook zoodanig Gencodfchap zeer tot onge- c roegen der Schutteryen en van veele der Inwoonderen alhier hebben getragt te formeeren, op de Paradeplaats bevonden, fommige van dezelve voorzien zynde met kenntlyke teekenen van tot zoodanige Genontfchappen te behooren: aldaar op de Parade valt niets fytelyks, of bet geen ha beweging gelykt, voor : (betreffende eeïiige nitdrukkingen of gebaarden , welke op de Parade plaats zelve, en wel aan dien hoek van 't Plein welke is, tegens over de Stal van de Vrouw van Ruyven, zouden hebben plaats gehad, en gedient zouden kunnen hebben tot aanwyzing ©f befchimping van deeze lieden , daar omtrend varieert n of contradiceeren zig de informatien merkelyk, dog geene van dien (ook zelve niet van die geene welke over beledigingen geklaagd hebben) brengen meede, dat die uitdrukkingen of gebaarden; zoo dezelve al plaats mogtea'gthad hebben , eenige oorzaak of aanleiding zouden gegeven hebben, tot de bewegingen, dewelke na het afmarcheeren der Parade in delarge pooten begonnen zyn:) maar na dat de Parade afgemarcheert was, en gemelde lieden (de meeste zig by eikanderen houdende) het plein fchuin overreets rustig tot by de kleine Houtftiaat, en van daar langs de Huizen, tot voor aan in de lange pooten gekoomen waren , gebeurt het , dat eenige Jongens, en vervolgens eert groote menigte Volks van de Parade plaats (welke op dien dag, gelyk des Zondags gemeen lyk , zeer vol menfchen was geweest:) hen navolgt en agter hen aandringt, terwyl door zommige uit de meenigte geroepen N n n n wierd, 'sGra- 'ënïja- ;b. Berigt opens eweginen.  1268 NIEUWE NEDERLANDSCHE s'Gra- venha«e. Berigt nopens bewegin gen enz, wierd, Weegluis, Weegluis; dit geeft canleidig dat fommige van die lieden zig retireeren op de Stoep van een zeeker huis vooraan in de lange pooten. Daar vallen verfcheide Infolentien voor reen Sol« daat van de Hollandfche Guarde befpot een derzelve, welke in een Monteering van het Leidfche Exercitie Genootfchap gekleed, en met een fabel voorzien, aldaar meede op de {toep ftond. Een van die lieden, alhier in den Haag woonagtig jen tot het bovengemelde gefelfchap behorende, trekt zyn deegen, en fteekt dermate in het wilde rondom zig heen , dat meer dan een der bloote aanfehouwers in gevaar geraakte, van door dien deegen getroffen te worden: over dit trekken van den deegen ryfen woorden, terwyl nog een ander van die zelfde lieden, met een burgerman, dewelke dien getrokken deegen, ten einde ongelukken voor te komen, wilde vast houden, aan het vechten raakt met ftokken, zoo dat die burgerman aan 't Hooft ge. wond word. Onder het voortgaan groeit de hoop Volks aan: ook voegen zig nog by de bovengem. lieden een anderen van hun gefelfchap, dewelke onder het gedrang van hun waren afgeraakt; het fcbelden houdt aan; die den de gen getrokken had, gaat naderhand met oenzei ven inde Schee, de als met een wandelftok in de hand, daarop word die deegen hem ontweldigt, welke deegen zonder fcheede naderhand door een flagers knegt, dewelke denzelven omtrend in het midden van de Spuyftraat op een Stoep hadt vinden leggen, geheel en gaaff ten Hove is gebragt en dus niet aan ftukken gebroken, gdyk men voorgegeven en in het publiek verfpreid hadt. Eenige van dj& lieden van de Genoodfchappen en van het voorfz. verder gezelfchap, tot aan het F.uis van een Schilder op den hoek van de \'eeneftraatgekoomenaynde, gaan in htt zeftde  JAARBOEKEN, September, 1^85. 1269 Huis en vertoeven daar een korte tyd, tot dat de Drosfaart van der Hove, verwittigd van het gee-, ne "er gaande was, hen daar komt vinden, latende de dienaar, dewelke hybyzig hadt, voor de deur fta^n, terwyl ook voor dat huis veel Volks vergadert bleef, ?.y verkiezen om zig van daar, vergezeld vanJ den Drosfaart en gevolgt door de Dienaars, te begeeyen, naar het Huis van zekeren Herbergier Evertxe,. wiens huis bekent u, dat die van hf,t z igenaamde Exercitie Genooffchap, waarvan hy meede een lid is, gewoon zyn te frequenteeTen. De Procr. Generl. en vervolgens Heeren Com. misfarisfen, door den drosfaart kennisfe van het gepasfeerde gekregen hebbende, ftellen aanltonds ordre, dat de perlbnen, welke zig beledigt vonden, behoorlyk naar het Hof geconduifeert worden, om in hunne klagten gehoort te worden. Zy koomen geconduifeert door den Drosfaart en gevolgt door de Dienaars derwaarts, terwyl veeie menfchen hen navolgen, dog zonder hun eenige overlast of moiesten aan te doen. Dtie van dezelve perfoonen, te weeten de Makelaar Foogt van Schiedam, de Distelateur Hartevelt van Leiden, en C. j. Drosman, een Silverfmits Gezel van Vlaardingen , worden door Heeren Commisfa-'sfen gehoord, de overigen te weeten, de twee Broeders, Arnold, W J van de Pol, en P. A. Mariens, al'e vier in's Hag'; woonachtig , en J. C. Engelke benevens J. j. Hartentoth, beide Studenten te Leiden, verzoeken, dat, om zig beter nopens het voorgevallene ie kunnen recolligeeren , hun verhoor mooge worden uitgefteld tot den morgen van den volgende dag Het voorfz. verhoor der gemelde drie per< foonen duurt tot omtrend 5 uuren in den achtermiddag; wanneer dezelve, benevens de vorige gem. Perfoonen zig te faunen van het Hof bei geeven, naar het Huis van de Prpc. Hartevelt,' Nnnn s ver- 'sGra- /em-3a3e. Bet: tiO' iens be veginge mz.  147* NIEÜWE NEDRLANDSCHE 'sGra- venhaUE. Ber. »&■ pens be» weginge enz. verkozen' hebbende van de Offerte van Hr. Corn* misfarisfen, om hun door de Juftitie te laaten conduiseeren, geen gebruik te maaken, maar alleen de agtertrap van het Hof af te gaan. Gemelde Perfoonen op ftraat gekomen zynde, krygen onderweg eenige Menfchen agter zig, en worden alleogkens onder't voortgaan door meerderen gevolgt, dog zonder eenige molesten van dezelve te lyden. Tot omtrend het Sradhuis genadert en door den Onderfchout van 'sHage, dewelke zig op de puie voor het Stadhuis bevond, gezien zynde, ordonneert voorn. Onderfchout een Gerechtsdienaar, van 's Hage, dezelve Perfoonen na te volgen , en op te letten, of aan hen eenig leet gefchiede. Gemelde Perfonen komen, vervolgens, zonder dat hun onderweg eenig leed overkomen was, aan het Huis van den voorn. Proc. Hartevelt in de Boekhorsftraat, terwyl de menfchen die dezelve gevo'gt waareu, aldaar op de Straat, teegens over het huis blyven (taan, dog zonder aan het Hcis van den Heer Hartevelt of aan de Perfoonen zig daar in bevindende eenige molesten of overlast te doen of eenige infolentien te plegen. De voornoemde Geregtsdinaars van 's Hage de bovengem. perfonen tot aan het Huis van Harte, velt gevolgt zynde en aldaar met nog eenen andere Geregtsdienaar van's Hage (: welke hem by geval te gemoet kwam:) nog eenige tyd gebleeven zynde, zonder aldaar iets, het welk naar Infolentien geleek, gezien te hebben, keeu met zyn voorn Cameraat naar 't Stadhuis te rug, ten einde aan den Onderfchout van hunne bevindingen rapport te doen, welk moment eenige kleine Jongens fchynen waargenomen te hebben, urn aan het Huis van gem. Proc. Hartevelt door het gooijen van vuiligheid en fteentjes en het knippen met hunne vingers eenige bsldadigheeden te pleegen, of fchoon de Proc. Hartevelt by deszelfs verklaring deeze baldadigheden aan de hem ge-  JAARBOEKEN, September, 1785. 1471 gevolgt, en aldaar gebleeven zynde in het Generaal fchynt te attnbueeren. De bloemist Alberts, rnede Ikï van het zooge-1 naamde Exercitie Genootfchap alhier, en in wiens tuin onder de Uileboomen het zelve zyne, Exercitiën verrigt, begeeft zig meede naar het) Huis van den Proc. Hartevelt, alwaar hy onder, anderen aantreft den voorn. Makelaar Voogd van Schiedam , benevens zeekere looijer alhier uit 's Hage, van Rysfen genaamt, zynde mede een van dat gefelfchap, het welk inde gem.tuinvan Alberts gewoon is te exerceeren. Alberts en van Rysfen vinden eoed om den gem. Voogd van het Huis van Hartevelt, naar de Stads Herberg, alwaar het Rytuig van gem. Voogd ftond, en werwaarts dezelve zeide den weg niet te weeten, te conduifeeren, en begeeven zig {van Rysfen met een fabeltje voorzien) met hem uit het Huis van Hartevelt, terwyl de gem. Jongens en bejaarde menfchen daar nog voor het Huis ftaan. Öee ze drie Perfnoneh te faamen gaande , worden door veele der bovengem. lieden, welke voor het Huis van Hartevelt ftonden, gevolgt, en terwyl zy door een ftraat, waar in veele kleine ftraa'jes of floppen uitkomen , gaan , accresfeert de mcenigtê : Zy worden gefcholden , met fteenen geworpen, en na men in de Wagenftraar gekomen zynde de vlugt in 'thuis van zeekeren Westman, aldaar woonagtig; uit dat Huis door eene agterdeur uitgelar.ten, en zoo op de dunne Bierkade gekomen zynde, raaken zy van eikanderen; van Rysfen en Alberts gaan, zoo dra zy op de dunne bierkade gekoomen waaren, fterk aan hetloopen, terwyl 'er aldaar als toen nog niet veel Volk vergadert was; gem. Voogd van Schiedam langfaam voortgaande beid aan een huis aldaar aan , , dog wordt daar niet ingelaaten, ondertusfehen k ml daar een groote meenigte Volks, en dezelve Voogt word op eene verregaande wyze mishandelt door een Perfoon in 't groen als een Jager geNnnn 3 kleed. 'sGra- venha- ;e. ? al'aar nf ts van eenige molesten, het zy met (70 r len , het zy met daaden. De Drosfaart, welke na het afloonen der hier vonrgem. verhooren naar de groote Kerk gegaan, en aldaar eenigen tyd gtbleeven was, ontmoet op den groote markt by het boterhuis den Advocaat Fiscaal Luiken, welke hem onderngt, dat voor het huis van de Procureur Hartevelt, door jongens met 'fteentjes en vuiligheid tegens de glazen van dat huis gegooit wierd. De  JAARBOEKEN, September; 1785-. ï*73 De Drosfaart gaat daarop aanflonds naar het gem. Huis. van Hartevelt, doch vind aldaar voor dat huis alles in ftilte: by het ingaan van het huis van Haneve'.t, verneemt hy van een jongeling, dat 'er een perfoon op de Veerkaade zeer mishandeld wierd; de Drosfaart gaat daarop aanftonds naar 't gem. huis van Hartevelt en begeeft zig (terwyl twee Dienaars van de Ju ftitie van 's Hage zig aldaar bevinden) den weg op naar de Veerkade, en neemt met zig derwaards den meergem. Procureur Hartevelt, en den jongften der Broeders Arnold, welke laastgemelde befchonken en met een Sabel, welke hy onder zyn rok tegens de Borst hield, voorzien was; reeds in de Boekhorst ■ fbaat worden deze twe e perfoonen , welke met den Drosfaart medegingen, door kleine jongens nageroepen Weegluizen, waarop de Drost een derzelver naloopt en beftrart. Op de Veerkade gskomen zynde, wordt de Drosfaart in 't huis van den Timmerman Fianen ingeroepen, en neemt den voorn. Alberts uit het huis van gem. Vianen, alwaar dezelve zig verftoken had, ook mede, en gaat mat deze drie perfoonen, tot het meergem. gezelfchap behoo» rende, langs het groene wegje naar de ftads Herberg. Aldaar, op het groene wegje, begint het voïk wederom te fchelden en met vuiligheid te werpen, terwyl de Droslaart en gem. perfoonen, door een groote mtenigte, als omcingeld waaren. Aan het einde van het groene Wegje, niet verre van het Zieke, komt een Soldaat, dewelke van den kant van 't Armhuis langs bet groene Wegje naar de Wagenbrug willende gaan, en door het gedrang der famengevloeide menigte, zo hy zegt, geftooten, tegen het lyf van den meergem. Arnold aanraakt , en den Sabel, welke Arnold had , en, in de fcheede eenigzins voor den dag haalde, vast» grypt, waarop dezelve door den Drosfaart gegree* pen e%met behulp van Hartevelt, Arnold en Alberts, Tn de Stads Herberg gebragt word, alwaar. Nnnn 4 do 'sGra- VENHAGE. Ber. nopens bewegingeenz.  1274 NIEUWE NEDERLANDSCHE *sGra- VEiNHACE. Ber. m pens beweginge. de Drosfaart nevens de voorn, perfoonen ook ingaan en de meergem Poogt van Schiedam vindenEen Dienaar van den Procur. Gener, , welke aldaar door dea Drosfaart aangetroffen en aan de ■ deur van de Stads. Herbe-g geplaatst word, om den aandrang tegen te gaan , ziet zig, volgends zyne verklaring, genoodzaak, met zyn rotting aan een Soldaat een flag toe te brengen, en krygt van denzelven een houw in den Rok: waarop die Dienaar ajii gem. Solda t wederom een tlag cp het hoofd geeft, zoo dat die Soldaat door eerige der Omftanders word weg gefloept: terwyl de Drosfaart en de voorn. Perfoonen in de Stads Herberg zyn, werd aldaar een (teen door de glazen geworpen. De Proc. Gener, ondertusfehen dooreen Vrouwsperfoon van wegens den Drosfaart kennis hebbende gekreegep , van bet geene aldaar iq en by de Stads Herberg was voorgevallen, met verzoek om Adfiltenue van de Militie aan hem te bezorgen, begeeft zig zonder tydverzuitn naar de Militaire wagten, vraagt aan de Gaptejn van de Hoofdwagt na deszei f? Commandant, teneinde van denzelven Adülleetie van de Militaire magt te vragen, en krvgt tot antwoord, zigda^rtoe nergends dan aande wagt behoefde te adresfeeren, vermits aan de Wagten eens vooral, ern generale ordre gegeven was, om aan de Juftitie, zo van het Hof als van den Haag, op de eerfte requilïtie,behoorlyk AdCftentiete verlecnen, gelyk dezelve dan ook aanftonds verleend word, en tffectueerd dus, dat ren fpoedigüe de Militaire magt den Drosfaard aldaar ter hulpe ke>mt,onder eskorte van welke dc Drosfaard degcapprehendeerde Soldaat in een wagentje naar de voorpoort, transporteert in welke wagentje de gem. tïogt,AU Jfarteveltcn Arnold, zig meede derwaarts begeven , berts, tei wyl onder het ryden nog 'eenige lleènen na pet gem. wagentje geworpen worden. Na een kort yerblyf by den Cipier van de Voorpoort gaan dc gemi  JAARBOEKEN, September, 1785. 1275 gem. vier Perfoonen met den Drosfaart, zonder onderweg eenige feitelykheid te ontmoeten, naar het huis van den Proc. Generaal; terwyl dezelve aan het huis van Proc. Generaal zyn, blyven eenige menfchen zo voor als agter het Huis van denzelven ftaan, waarom gemelde Perfoonen geraden vinden zig voor als nog niet van daar te begeven. ■ De Procureur Gener. zendt naar de Ruiterwagt, cn vraagt om Adflftentie, dewelke hem gegeven wordt; doch eer de A jfjftentie daar was , vertrokken die menfchen, welke voor de Deur van het Huis van den Procur. Gener. geftaan hadden, en gem. Perfoonen ga in in twee partyen ( zonder de gevraagde Adfiftentie van de Militie aftewagten) ongeftoord naar hunne Huizen, zonder dat men verder dien avond of volgende nagt iets van eeEige bewegingen verneemt, Dusdanig was de toedragt der oproerige bewegingen des Zondags den 4 September 1785". Twee Penfionarisfen van voorname Steden, waren dien zelfden dag by een goed vriend aan den Leydfchen Dam, met hunne naastbeftaanden, om zig aldaar te vermaken. Een Penfionaris van eene Stad, dezen Zondag m 'sHage zynde, was bedugt, dat die Penfionarisfen met hun gezelfchap, zomtyds by hunne te rug komst eenig leed mogt wedervaren. Hy begeeft zig dus met een goed Vriend naar den Raadpenfionaris en fielt het gevaar voor; waar op eene bende Krygsvoik wierdt gezonden om de te rug komst van het Jagt af te wagten , en dat gezelfchap huiswaards te geleiden : het welk ook gefchiedde, maar by den aankomst, aan het gezelfchap, die nog van niets bewust, niets .dergelyks yerwagtte, vooral aan de VronNnnn 5 wen. 's Gr.a- venhaqe. Ber, no- e>is bevegtngc',nz.  I27Ö NIEUWE NEDERLANDSCHE '#Gra. vknha- wen, eenige ontzetting veroorzaakte. De verhooren wegens deze oproeren , zo voor het Gerecht van deze Hofplaatfe, als voor het Hof van Holland, zyn menigvuldig geweest. Egter fmeulde het vuur nog onder de asfche : des nagts tusfchen den 7 en 8 September 1785 zyn nog a^n drie huizen, onder welken ook dat van den Heer Mr. Pieter Paulus Fiscaal by de Admiraliteit op de Maas, geteld wordt, de glazen inge^ flagen. Den 8 September 1785 is by de Statëh dit befluit genomen: Extracl uit de Refolutien van de Heeren Staten van Heiland en Westfrietland, in Haar Ed. Groot Mog. Pergadeting get.o* men op Donderdag den 8 September. De Heeren Gedeputeerden der Stad Haarlem i hebben ter Vergadering voorgedraagen, dat zy met leedweezen en verontwaardiging vernoomen haddén de geweldadige oploop, en verregaande zamenrottingen, die er op laaftleeden Zondag den 4 dezer, alhier in den Haag, by herhaaling hebben plaats gehad. Dat, offchoon zy niet konden bepaalen, wat daar van de waare oorzaak mogt geweest zyn, het nogtans van alle kanten bleek, notoir en zeker te wezen, dat niet alleen de veiligheid en rust dezer plaats, op een ftrafbaare wyze geftoord, en er by die gelegenheid met er daad publiek geweld gepleegd is, maar dat ook het gemelde Oproer een en ander maal herhaald zynde, verfchsidene uuren  JAARBOEKEN, Septemher, 1785. *277 ren ageer een geduurd heeft, eer hetzelve volkomen is gece^feerd, , Dat zy Heeren Gedeputeerden meenden, dat, om de datigereuie gevolgen, die hier uit zouden kunnen pr< Üueeren, by tyds voor te komen , en de publike veiligheid dezer Plaats voor allen en een ieaelyk te herftellen en te conferveeren en om in het byzonder de refidentie van Hun Ed. Groot Mog. tegen allen geweldigen overlast te iecureeren, het van de uiterlte noodzaaklykheid zoude zyn , dat Hun Ed. Groot Mog. door eene iboedige en efficacieufe voorziening hunne hoogfte indignatie deswegens lieten blyken, gepaste middelen ter beveiliging deeden werkftellig maa ken, en in het byzonder hoogstderzelver attentie vestigden op een naauwkeurig onderzoek , hot het mooglyk geweest is, dat in een plaats als de ze, dusdanige zamenrottirgen en Oproer zuil een geruimen tyd ongeitoord hebben kunnen voort dUEn dat zy Heeren Gedeputeerden zig mitsdiei indispenfabel verpligt gevonden hadden, aan Hui Ed. Gr.Mog.inconfideratietegeeven, ofHoogsi dezelve niet zouden kunnen goedvirden, een Pu blicatie te arrefteeren en te emaneeren, waar b] alhier in den Hage alle attroupeeringen op zwaar pcenaliteit wordeu verbooden, en geltatueerd dat alle infolentie en geweld, aan wien het ooi zyn moge, in zyn Perfoon, Huizen of Goede ren alhier gepleegd wordende, ten ftrenglten aa den Lyve, en zelfs, naar bevind van zaaken met de Galg zullen worden geltraft. Voorts Hoeren Gecommitteerden Kaaden 1 quülificeereu en te gelasten, om naauwkeurig 01 derzoek te doen, wat de oorzaak moge g< weest zyn, dat het gemelde Oproer hier ft plaatfe zo lang ongeftoord heeft kunnen aanho den , op wat wyze de Juftitie werkzaam is g weest, om de rust te herftellen, en welke mn delen, tot confervatie van de veiligheid alhiei 'sGra- VEhHA.-' BK* Befl. der Stat. tegen oproer enz. 1 l r e , E a » e 1- :r 1- t ' 9  ïs78 NIEUWE NEDERLANDSCHE 5*Gra- venhaGE. Beft. det Stat. te. gen optoer enz, verder zouden kunnen werkftellig gemaakt wor-> den, en om van dat alles aan Hun Ed. Gr. Mog, Rapport te doen, ten einde zodanig nader te kunnen refalveeren, als bevonden zal worden te behooren. En eindelyk nog by provifie dezelve Heeren Gecommitteerde Raaden te qualificeeren en te gelasten, om hangende de deliberarien van Hun Ed. Gr. Mog., «an tyd tot tyd alhier door den Hage de nodige Patrouilles te laatendoen, om alle onbehoorlyke famenrottingen te beletten , mitsgaders de overtreeders van gemelde Publicatie op te ligten, en onder bewaaring van Gecommitteerde Raaden te dellen. Waarop gedelibereerd en de Heeren Gedeputeerden der Stad Haarlem voor derzelver attentie en iever voor de hoognodige herftelling en maintien der rust, bedankt zynde, is, conform het voorfz. geproponeerde goedgevonden en verdaan» eene Publicatie te arrefteeren en te emaneeier., ■waar by alhier in den Haag alle attroupeering™ opzwaare poenaliteit worden verboden, en geitatueert, dat alle infolentien en geweld, aan wie het ook zyn moge,-in zyn Perfoon, Huizen of Goedereu alhier gepleegd wordende ten ftrengften aan den Lyve, en zelfs, naar bevind van zaaken , met de Galg zullen worden geftraft. En is voorts goedgevonden en verftaan de Heeren Gecommitteerde Raaden by deze te qualificeeren en te gelasten , om naauwkeurig onderzoek te doen, wat de oorzaak moge geweest zyn , dat de gemelde Oproer hier ter plaatze zo lang ongeftoord heeft kunnen aanhouden, op wat wyze de Juftitie werkzaam is geweest om de rust te herftellen, en welke middelen tot confervatie van de veiligheid alhier verder zouden kunnen werkftellig gemaakt worden; en om van dit alles aan Hun Ed. Groot Mog. Rapport te doen , ten einde zodanig nader te kunnen refolveeren, als bevonden zal worden te behooren. En  JAARBOEKEN, September, 1785. «279 En worden eindelyk nog by provifie de voorfz. Heeren Gecommitteerde Kaaden by deze gequalificeerd en gelast, om hangende de deliberatien van Hun Ed Groot Mog. van tyd tot tyd alhier door den Haage de nodige Patrouilles te laaten doen, om alle onbehoorlyke zamenrottingen te beletten , mitsgaders de overtrteders van gemelde Publicatie op te hgten, en onder bewaaring van de Heeren Gecommitteerde Raaden te fteilen» De Heeren van dè Ridderfchap en Edelen, hebben het Point der voorfz, Refolutie, nopens het laaten doen v^n Patrouilles, zo als die is leggende, aangezien. Dien zelfden 8 September vergaderden nog de Staten des avonds ten agt uuren, wanneer de Raadpenfionaris eenen brief van Gecommitteerde Raden, die aanleiding tot deze buitengewoone vergadering gaf, heeft voorgelezen, rakende het voorgevallene in het Collegie van Heeren Gecommitteerde Raden, ter gelegenheid der gefielde bevelen omtrend het uitzenden van Patrouilles, uit kragte van het befluit der Staten van denzelfden 8 September 1785: die brief luidt aldus; EDELE GROOT MOGENDE HEEREN! Tngevolge en ter voldoening van de Refolutie, ■*■ door U Ed Gr. Mog. op de Propolitie van de Heeren Gedeputeerden der Stad Haarlem , heden zonder refumtie, genomen, hebben wy aanftonds na het fcheidenvan U Ed. Gr. Mog. Vergadering, den Officier, commandeerende de Hoofdwagt, voor ons ontbooden, en van denzelven de fub. fifteerende ordres, omtrent het uitzenden der Pa. tro» 's Gra- i/ENHA- jE. Befl. det Stat. tegen Oproer enz.  laSo NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra trouillcs, afgevraagd, waar omtrent wy van dea " zeiven zyn onderrigt geworden, dat alle Avonden , k entweemaal des Nagts, Patrouilles, op order * van Zyn Hoogheid, worden uitgezonden, en dat j>r-.ofvan dezelve, by extraordinaire omftandigheden, mede, Cecomm °P Hoogstdeszelfs ordr.:s, worden vermeerderd. Raden ' Wv hebben , daar op, den gemelden Officier, conform aan het fpeciaal goedvinden van U Ed. Gr. Mog. gelast, dagelyks, tegen het vallen van den avond , Patrouilles uit te zenden , en daar mede, van uur tot uur , te continueeren , tot 's morgens ten zes uuren , en daar van aan den Generaal Sandoz kennis te geven, ten einde, des noods, daar toe de Wagt te verdubbden; mitsgaders, om, by aldien attroupementen van Menfchen, of molestdcende lieden, mogten worden gevenden, de daar aan fchuldigen in de Hoofdwagt op te brengen, en ons daar van kennis te geven; het welk door denzelven Officier is aangenomen; waar mede wy ons verbeelden aan U fc,d. Groot Mog. intentie te zullen hebben voldaan. Dan heeft Zyn Hoogheid de Heer Prins Eifitadhouder, kort daar na, verzogt, dat onsColiegie, het welk, na het geven der gemelde ordres, gefcheiden was , wederom mogt vergaderen, en , in het zelve gecompareeid zynde, heeft aan ons te kennen gegeven, dat over het fteil n van die ordres zeer was gefurpreneerd , radien door hoogstdezelve, als ürf-Gcuverneneur en Kapitein Generaal dezer Provincie, alle de ordres vnor de Militie, zo wel als door hoogstdeszelfs Prsedecesfeuren ook gefchied was, altoos waren gelteld geworden, gelyk bereid was dadélyk zrdanige ordres te geven als U Edele Groot Mogende* of wy, in het prefente gevd, mogten nodig oordeelen; teffensinfteerende, dat in geval wy meenden van ons verrigte niet te kunnen afgaan, wy' de Vergadering van U Edele Gr^or Mogende, nog dezen avond, by den anderen se i fden te convoceeren, ten einde hoogstdeszelfs belang in deze1  JAARBOEKEN, September, 1785. ia8i ze aan ü Edele Groot Mogende te kunnen voorftellen; aan welk verzoek w y hebben gemeend te moeten defereeren, gelyk wy ons verpligt hebben gevonden ü Edele Gr. Mog. van het gunt voorfz, by dezen kennis te moeten geven. Waar mede EDELE GROOT MOG. HEEREN J Zullen wy God Almagtig bi jden, ü Ed. Groot Mog. te willen houden in zyne heilige Protecïie. Gefchreven in den Ha^e den 3 September 1785. ( onder ftond) U Ed. Gr. Mog. Dienstwillige, De Gecommitteerde Raden van dc Staten van Holland en Westfriesland. ( Lager ftond ) Ter Ordonnantie van dezelven. (was getekend) A. J. R O Y E R. In dezen avond-vergadering verfcheende Prins Erfftadhouder, en deedt dit voorftel; EDELE GROOT MOGENDE HEEREN! De Kapitein van de Hoofdwagt my Rapport gedaan hebbende, dat hem door Heeren Gecommitteerde Raden uit naam van U Edele Groot Mogende belast was deze nagt Patrouilles door alle de Wyken en Straten te zenden, van de fcheemer avond tot des morgens om zes uuren, en zo deszelfs Wagt daar toe niet fuflüfant zoude zyn, dezelve te doen verdubbelen, nebbe ik gemeend te 's Gra- /enha3e. Briefvan Gecomm. Raden.  1282 NlÊÜWfi NEDERLANDSCHE 'sGp.a VEN HA CE. Voorftei van Zym Hooght te moeten verzoeken, dat het Collegie van Hef?ren Gecommitteerde Raden wederom geliefde te vergaderen en aan Hunne Edele Mogende voor te moeten draagen myne verwondering over deze nieuwigheid; en dat het Hunne Edele Mogende behaagd hadde diergelyke ordres, in een tyd dat Ik alhier prefent was , ditect. en buiten my aan den Kaptein van de Hoofdwagt te gevtn , daar Ik van begrip was i dat de eer hebbende van Gouverneur en Kapitein Generaal dezer Provineife te zyn, Ik die geene was, door wien de ordres aan het Guarnizoen behoorden gegeven te worden , en dat dus Hunne Edele Mog. volgens het gewoone gebruik my hadde behooren kennisfe te geven van de intentie van U Edele Groot Mog. wanneer Ik niet zoude nalatig weezen om alle mogelyke prfficautiön te doen neemer? en alle de noodige ordres aan het Guarüfoen te geven, ten einde alle desordres voor te komen , en alle attroupementen te beletten. dat ik my aan het getuigenis van alle de Leden van het Collegie gedroeg, of ik niet altyd bereid was geweest, om op verzoek van Hunne Edele Mog. de noodige mefures te neemen tot ftuiting van alle moedwil en desorders, zo hier, als in andere plaatzen binnen deze Provincie: Doch Heeren Gecommitteerde Raden begrypende, dat zy volgens het voorIchrift van de Refolutie van tl Edele Groot Mog. op heden genomen , verplicht waren die ordres met voorbygaan van den Gouverneur en Kapitein Generaal dezer Provincie direct aan den Kapitein van de Hoofdwagt re geven , hebbe Ik niet kunnen afzyn hunne Edele Mog. te verzoeken, de Vergaderinge van U Edele Groot Mog. nog heden by elkander te convoceeren, om my gelegenheid te geeven , van myne bezwaaren aan U Edele Groot Mog. met alle eerbied voor te dragen, hebbende Ik inmiddels order gefteld, dat de Hoofdwagt verfterkt is en de Patrouilles uitgezonden zyn, volgens de intentie van UEd.Gr.Mag, Ik  JAARBOEKEN, &//«b&r; 1785- «183 Ik vïnde my yerpligt, zo tot voorkominge van alle confufïe , welke uit het geven van Ordres, buiten kennisfe en communicatie van den Gouverneur en Kapitein Generaal dezer Provincie, commandeerende het Guarnifoen a;hier, als tot maintien van de Rechten, my in bovengemelde qjaliteilen by U Edele Groet Mogende ged fercert, Hoogstdezelve te verzoeken , o:n wanneer U Ed. Groot Mog. eenige voorzieninge gelieven te doen, waar toe de adfiftentie der Militie noodig is, my als Gouverneur en Kapitein Generaal dezer Provincie van derzelver intentie te verwittigen , op dat Ik dan dien conform de nood'ge orders eeven kan, om deze ex >£tely k te d< en uitvoeren en naarkomen, terwyl U Ed. Groot Mog. my a'tyd volvaardig zullen vinden om aan derze'ver gemanifefleerde intentie, volgens myn p icht, in myne quaüteiten te voldoen, gelyk k in het byzon.'ere nimmer cn in geen geval gehsliteert hebbe of m gebreeke gebleeven ben, om ook zo dikwyls als de Juftitie, ter bewaring van de goede Order fpeciaal gelast en gequalificeert , eenige asfiftentie beeft verzogt of verlangd, dezelve oogenb'ikkelyk te verleenen of te doen verieenen. Ik houde my verzekerd, dat de intentie van U Edele Groot Fvlog niet kan zyn oun my te deposfideeren van het "Commando der Militie, my als Gouverneur en Kaptein Generaal dezer Provincie door U Edele Groot Mog, gedefereerd. en vleije mydus, dat Hoogstdezelve my daar by zullen maintineeren, en van my requireeren, om dóór de. Militie, alhier Guarnifoen houdende, de behulpzaame hand te doen bieden, tot ftuiting van alle moedwil en desorders, wanneer Hoogstdezelve deze asfiftentie zullen noodig oordeelen. 'sllage (was getekend) den 8 Sept. 17155. W. Pr. van ORANGE. Oooo De 'sGra- VENHACE. Voütflel van Zyne Hoogh.  1284 NIEUWE' NEDERLAnDSCHÉ 'sGaA- De Staten beiloten hier ©p dien zelfderf ven ha- avond aldus: CE. ■yK^aar op gedelibereerd zynde, is goedgevonden en verf taan, by déze te perfifteeren by de Refolutie, heden namiddag, op het geproponeerde van de Heeren Gedeputeerden der Stad Haarlem genomen , als mede te approbeeren en lauoeeren 3 het geen door de Heeren Gecommitteer. de Kaden ter ex:cutie van het voorfz. gerefolveerde is verrigt; en is verder goedgevonden de voornoemde Heeren Gedeputeerde Raden fpeciaal -te authonfeeren, om den commandeerende Officier van de Hoofdwagt nog dezen avond voor zig te ontbieden en ferieus te recommandeeren, de ordres, hem dezeu namiddag uit naam van Hun Ed. Groot Mog. gegeven , (tiptelyk en met alle accuratesfe na te komen, zonder aan eenige Ordres dien contrarie , van wien ook dezelve aan hem zouden mogen wrden gegeven, eenigzins te obtempereeren ; met verdere volkomene qualificatie en autborifatie op de voornoemde Heeren Gecommitteerde Kaden , om ten opzigte van de verdere voorzieningen, die tot confervatie van de rust alhier zouden worden gerequireerd, zodanig te disponeeren , als oordeelen zullen te behooren. Accordeert met de voorfz. Refolutien. Den 9 September wierden nog twee Pubt!catien beraamd en afgekondigd: De eene van de Staten van Holland en Westfriesland van dezen inhoud: . TV Staa.en van Holland en West-Vriesland^ allen den geenen, die deezen zul'en zien or hooren letten falut: Alzoo Wy met het uiterfte leédweezen en ue hoogde verontwaardiging ver- bo-  ÏAARBOEKEN, September, 1785. 1285 nomen hebben, dat onaangezien onze zoo ernflige Publicatie van den 23 Fcbruary deezes Jaars, op laastleeden Zondig, den 4 deezer, alhier in den Hage een geweldige opioop en verregaande Samenrot tingen by herhaling hebben p!aarps en het Regiment Guardes Dragonders; agterlatende die Manfchappen en Paarden, die niet in ftaat waren pm in Campagne te gaan, met de noodige Offi-. eieren eh Onderofficieren ; om dezelve te eomraandeeren, op dat de voet van die Corpfen hier fnogt blyven, en dat naderhand daar uit konden *?«rden gefuppleert de Manfchappen, die zouden kun-.  JAARBOEKEN, September, 1785. 1253 kunnen vermist of gefneuveld worden; dat hoogstgemelde Zyne Hoogheid zulks niet hadt willen doen zonder hem Heer Raadpenfionaris daar van te prsevenieercn; dat zo de tydingen zig naderhand ongegrond bevonden, de beide Regimenten Wederom naar berwaards konden trekken; dar Zyne Hoogheid provifioneel geen Infanterie van hier wilde trekken , om den Haag niet te veel te degarnecren van Trouppe«, doch gaarne zoude ver.' neemen, of bet Bataillon van Onderwater niet uit Rotterdam zou^e kunnen trekken, blyvende aldaar het Detachement van het Regiment Guardes ite Paard; alies met by voeging, dat hy Heer RaadPtniionaris hier op aan Hoogstgedagte Zyne H.iogh jd hadt geantwoord, dat op het eraftigfte vei zog.•, dat voor als nog geene ordre mogten iworeeu gegeven, om eenige Militie uit den Haac; ite doen trekker» En heef;, de Heet de Roo van Westmaas, Huu Ed. Mog. Mede-Broeder in Raade, aan Huu Ed. iMog. voorgefteld, of Hun Ed. Mog. niet zouden ;kunnen goedvinden vast te ftellen, dat voortaan geene Attachés of Patenten nopens de Militie, elders als in deo Hage in Guarnifoen leggende, door een der Leden van het Collegie geteetend, :hog door den Secretaris geöxpedieert zullen mogen worden, dan na voorafgaande deliberatie en confent van ten minfte vyf Leden , en voor zo veel het Guarnifoen alhier betreft, niet anders da met voorkennis en aggreatie van HunEd.Gr. Mog., mitsgaders daar van aan hoogstdezelven op morgen by Misfive kennis te geven. Waarop gedelibereerd, en de confideratien van den Heere Raadpenfionaris vernomen zynde, is, Éonform deszelfs advys,overeenkomftig het voorfz. geproponeerde , goedgevonden en verftaan , dac voortaan geene Attachés of Patenten nopens Militie, elders als in den Hage Guarnifoen houdende,, door een der Leden van 't Collegie zullen getekend, nog door den Secretaris geëxpsdieert mogen worden, 's Graven hage. Befl. vart Gecomm. Rad. «»tiéns. Ut. tacbe mz.  1294 NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gka •VENHAJE. den, dan na voorafgaande deliberatie en confent van ten minden vyf Leden, en voor zo veel het Guarnifoen alhier betreft, niet anders dan met voorkennis en aggreatie van Hun Edele Gr. Mog.; en dat hier van op morgen aan hoogstdezelve by Misfive kennis zai worden gegeven enz. Zodra de Gecommitteerde Raden het bevel over de krygsbezetting van deze Hofplaatfe tot zig genomen, en bevelen, buiten kennis van den Kaptein Generaal, aan den L-ietitenant Generaal Sandoz gegeven hadden , was eene postbode door Zyne Hoogheid naar den Koning van Pruisfen afgezonden. Hier op fchreef die Koning den i8 September 1785 dezen brief aan de Algemeene Staten. Wy Frederik, door Gods genade, Koning van Pruyifen, Markgraaf van Brandenburg, des Heiligen Roomfchen Ryks, Aards Kamerheer en Keurvorst, Souverainc en Opper/Ie Hertog van Sile/ien, Souveraine Prins van Orange, Neufchatel en Valengin , als mede van de Graaffchap Glatz; Hertog in Geldern, van Maagdenburg , Cleeve, Gulik, Berg, Stettin, Pommeren, der Casfuben en Wenden, van Meklenbuig en Crcsfen, Burggraaf van Neurenberg, Vont van Halberftads , Minden, Comin , Wenden, Schwerin, Butzeburg, Oost, Vriesland, en Mours, Graaf van Hohenzollem, Rupin, de Mark, Ravensbog, Hohenftein , Tecklen* burg, Schwerin, hingen, Buur en en Leerdam, Heere van Raveflein , van het Land van Ro* fiock,Stargard, i.ouenburg, Bulow, Arlay en Breda &c. &c. &c. bieden, de Hoog Mogende Heeren staaten der Ve?eenige Nederlanden, OttZe byzondere, Goede Vriendenen Nabuur en , onze.  JAARBOEKEN, September, 1785. jao^ ome Vreindfchap , en wat verder lief en goed hebben, aam HOOG MOGENDE HEEREN, BYZONDERE GOEDE VRIENDEN en NABüUREN! "fcja dat Wy by de door Ons op den 29 FebrnA^ ary des voorleden Jaars aan ü Hoog Mog. afgezondene ampele Misfive, onze bekommerin. genen meningen, met opzigte tot de onaangenaame omftandi gheden , waar in de Heer Erfstadhouder, Piince van Orange en Nasfm zich zedert eenigen tyd bevind, aan Hoogftdezelve hadden open gelegt, en Wy van U Hoog Mog. daar op, by derzelver Antwoord van den 31 Augustus deszelvcn Jaars, zulke aangenaame verzekeringen dien aangaande ontfingen , zoo hadden Wy verhoopt, dat dezelve niet verder zouden hebben plaats gehad j neen, dat wel gedagte Heer Erf Stadhouder in de rustigeuito fFening van de aan Zyn Erf Stadhoudcrfchap gehoorende regtmaatige voorregten wasgelaaten geworden. Dan daar Wy het tegendeel, en zelfs zeer nadeelige Bengten uit eenige van Hun Hoog Mog. Proviniien verneemen moeten , heeft ons zulks aanleiding gegeeven, om aan de Heeren Staten van de Provintie van Holland en West - Vriesland te te doen afgaan de Misfive by Copie Bylage hier inne geflooten. Daar Wy nu, zoo wel van de liefde tot billykheid, als van de genegemheid van Uw Hoog Mog. voor het Huis van Orange en Nasfau, het welk zig dezelve in den gantfchen Staat der Vereenigde Nederlanden zoo zeer verdiend tremaakt heeft, overtuigd zyn, zoo verzoeken WyU Hoog Mog. by deezen zeer inftantelyk, en Vriend Nabuurlyk, dat Hoogftdezelve by de jegenswoordige onaangenaame voorvallen, gelieven tusfchen te treeden; en zig zo wel by de Heeren Staten van de VBInHACE Briefvan Kon. van Pruisfen van de /ilgem. Staten,  'ï'2óo- NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra VEMiACE. Briefvan den Kon. v.Prais f. aan de Algem. Staten. de Provintie van Holland en West- Vriesland, als by de Heeren Staaten der verdere Provintien, daar het nódig mogte zyn, om het yverigfte aan te melden, ten einde de Heer Erf Stadhouder by de aan Hein éénmaal Erfelyk gecoricedeerde Voorregten, rustig gelaten, het aan Hem ontnomene weder gegeeveo, en een volkomene goede eensgezindheid weder daar gefteld werde. Wy beveelen Dw Hoog Mog. dan by deezen op het ferieufte het welzyn en de belangens van den Heer Erf-Stadhouder, van onze waardige Nigte, en van Hunne zoo veel hoop gevende Familie; als mede dat Hoogstdezelve we! iri overweging gelieve te ceemen, en de gezamentlyke Heeren Staaten gelieven te doen opmerken, dat Wy omtrent het harde en zoo onverdiende Nootlot, het welk bovengemelde ons zoo na bedaande Perfoonen bejegend , niet onverfchull'g kunnen zyn, neen maar voor de behoudenis van derzei ver verfchuldigt welvaaren zorgen, en alles wat mogelyk is, doen moeten, waar toe wy ttffens onze onpartydige en Vriendnabuurlyke bemiddeling met de beste wel» meenendheid aanbieden. Wy hoopen onzen wenfeh deswegens in het vervolg vervult te zien: in die verwagting blyven wy U Hoog Mog. met Vrie' dnabuurlyke Vriendfchap en geneegentheid ten allen tyoe toegedaan. Uwer Hoog Mog. Goedw. Vrithd en Nabuur. Berlyn deni8 September (was getekend) i68j. F R E D R r K, (Lager ftond) FINKENSTEN; v. HERTZBERG» Ook  JAARBOEKEN, September, 17C5. 1297 Ook hadt de Koning nog byzonderlyk aan de Staten van Holland, dien zelfden 18 September dezen brief gefchreven: EDELE GROOT MOGENDE HEEREN l Byzondere Lieve Vrienden, en Nabuur en, dié wy onze Vriendfchap, en wat verder lief en ■goed hebben, aanbieden! IV a de verzeekering, Ons door de Heeren Staa-. ten Generaal der Vereenigde Nederlanden ge-( daan by Hoogttderzelver Antwoord van den 30, Augustus des voorleeden Jaars, hebben Wy Ons. verzekerd gehouden, dat 'er ia geene der Ver-,, 1 eenigde Provinciën meer aan gedagt wierd, om 1 aan den Heer Erf-Stadhouder, Prince vanOran; ge en Nasfau, in het bezit der aan Hem éénmaal ■ opgedragen regtmatige voorrechten, eenige inI breuk te doen. Onze verwondering en leedwee zen was derhalven des te grooter, wanneer Wy «eegens alle verwagtinge vernemen moeiten, dat men Hem Heer Erfltadhouder onlangs het Commando van het Garnifoen van den Haag heeft aft genomen, 't welk dog indisputabel toe de Charge van eenen Erf-Stadhouder en Kapitein Generaal is gehoorende; en dat het zig al verder zoo laat aanzien, als of men Hem van de wezendlykfte en gewigtiglte voorrechten van het Erf- Stadhouder chap, het evnen voor, en het andereu na, zoekt te ontzetten, en niet anders , dan den bloo. ten naam en een fchynbeeld daar van overtelaaten ; daar Wy nu m het geheel niet van meenig zyn, Uns in de interieure omftandijsheden van Uwen Vryen Staat intelaaten, nog UEd. Groot Mog. m de uuoeffening van Hoogttderzelver Souveraine Regten te prevenieeren; maar integendeel, van derzei ve biilykheid en liefde tot ceregtigheid overtmgd zyn, zo zullen UJid. Gr. Mog. Ons ook niet verdenken, wanneer Wy aan het Nootlot vaneen Pp PP aan 'sGsa- VENUAL.E. briefvan len Kon. tan de \tat. van 'iol/and..  nog NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra ?E HA«i£. Briefvai den Kan aan de Stat. vat Holland aao Ons zo nabeftaande Vorst , en deszelfs Huis niet indifferent kunnen zvn : te meer, daar Wy, ons verzekerd houden, dat de Heer Erf - Stadhouder geene de minfte gelegendheid nog oorzaak (tot eene zoo harde en onverdiende behandeling , zal gegeeven hebben; maar wel eer alles doec wat mogelyk is , om zyne hooge charges na waarde te bekleedenj het welzyn van den gandlche Staat te bevorderen, en het vertrouwen en de genegendheid der gezamentlyke Heeren Staaten te verdienen, en zich toe te eigenen, waar toé Wy Hem ook by ieder gelegendheid beftendig aannaamen. En gelyk Wy boven dien aan den welftand en de Tranquiliteit van eenen zo aauaienlyke en ons zo naby geleegen Republiek een zoo groot en opregt aandeel neemen, zo verzoeken en vermaanen Wy Uüd. Gr. Mog. by deeze nogmaals inftantelyk, en met inhslle van den gantfchen Inhoud van onze ampele Misfive, door Ons den 29 February des voorleeden Jaars aan de Heeren Siaaten Generaal der Vereenigde Nederlanden afgezonden; dat zy, met ter zydeftelling van al het geen tot hier toe, veel ligt uit misverftand of overhaasting , is voorgevallen , zig met uea Heer Erfltadhouder op eene beetere eis vrienifchappelyke voet gelieven te zetten; de voormaalige gelukkige eensgezindheid, en het weederzyds vertrouwen te herftellen ; den Heer Erf-Stadhouder in de rustige uitoeffening van de aan Hem en zyn Huis eenmaal Erflyk geconcedeerde voorregten en prsrogativen van Erf Stadhouder, Capitein en Admiraal Generaal te laaten; Hem daar in niet verder te ftooren , neen maar in tegendeel, het geen Hem ontnoomen is, weder te geeven. - Mogten U Ed. Gr Mog. nn ten besten van haare Provincie, voorneemers zyn, in het beftuur der openbaare en interieure Zaaken eenige daar toe gefchikte veranderingen te maaken, zai het Hoogftdezelve niet moeijelyk vallen, zich deswe-  JAA1èfrO>EKËN, Septemberi785. ügjj wegens met den Heer Erf-Stadhouder j zonder. èGüAkrenking zyner Regten, te vereenigen; terwyl K*' My zig gewis tot al wat billyk* en voorden Staat 6 1 meest voordeelig is, gewilJig toonea sa], wan1 neer U Ed. Gr. Mog. zich daar omtrent maar fttiefvên met Hem zullen gelieven te verdaan. depÈcé En konden Wy door onze bemiddeling daar „ ' j. * ! toe contribueeren, en wilden Ü Ed; Groot Mog, c>' . LA ons daar omtrent derzelver vertrouwen gunnen, Hniiiud 1 kunnen Hoogftdezelve verzekerd zyn, dat wy n(*',amt zulks niet alleen als een Aanverwaad van het duis van Orange en Nasfau, maar ook als een waar : en opregt Vriend en Nabuur van den Staat der Veri eenigde Nederlanden, met zoo veel yver als waare ; onpartydigheid,en oprechtejgenegentbeid verheten : zullen. Wy raaden U Ed. Groot Mog* dc rhalvèü als :: tiog op het ferieufte aan, al het voorenftaande , li dog zonder'vooröordeel, te beharrigen, m Óns 1 met een aangenaam Antwoord te verolyden, waar Ijegens Wy U Ed. Groot Mog. verzekeren, dat by voldoening van deeze onze verwagtmg Wy ij Hoogftdezelve met de allerzuiverfte Nibuurlykö Vriendfchap en Agting zuilen zyn en blvven toe- gedaan. Ü Ed. Gr. Mog* Goedw. Vriend en Nabuur» Berlyn den 18 September (was getékend) 178$. s F E E D E R Jt I (Lager //end) FlNKENSTÉINj v* HERTZ BERG* Den 15 September is Haar Koninglyke Möogheid , Mevrouwe de Gemalinne van idin Prins Ërfttadhoudef s benevens de dria PpPP * Vm-  130» NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra- VENHA«E. Vorftelyke Kinderen , met verder gevolg van hier naar Sparendam vertrokken 3 om van daar de reize naar Friesland voort te zetten , teri einde aldaar het vieren van het Jubilé van Frieslands Hooge School by te woónen. Dog Zyne Hoogheid is, vermids de gerugten van het naderen der Keizerlyke troepen , naar Breda vertrokken, na alvorens de raadplegingen van de Algemeene Staten en Raad van State te hebben bygewoond. Zyne Hoogheid heeft Ook bevel gegeven aan den Lieutenant Generaal Sandoz, en den Generaal Major Verfchuur, om naar Breda te trekken , en heeft hier van aan Gecommitteerde Raden kennis gegeven. Gecommitteerde Raden hebben dus beiloten , in geval van vertrek van den Generaal Sdndoz, het bevel over het Guarnizoen alhier aan den Generaai Major van Kretscbmar op te dragen. Zyne Hoogheid hadt aan de Staten van Holland en Westfriesland, door eenen brief gevraagd, te mogen disponeer en over het Escadron Gardes du Corps, mitsgaders over de Gardes Dragonders, dog dezen met agterlating van Zieken en Recru* ten,- waar op door Hun Ed. Groot Mog. by Refolutie aan Zyrte Hoogheid geantwoord is: „ Dat, dewyl het Escadron Gardes du „ Corps gefchikt was tot eene Lyfgarde van „ Zyne Hoogheid, die Vorst daar over ook „ zelf hadt kunnen disponeeren, zonder zo„ danig verzoek aan Hun Ed. Groot Mog. „ te doen, en dat Hoogstdezelven mede wel „ Wilden toeftaan, dat de Gardes Dragon- „ ders  JAARBOEKEN, September ,1785. 1301 „ ders uit 's Hage vertrokken ; doch dat „ zulks dan gefchieden moeste in hun ges, heel, met Zieken, Recruten enz." Twee Schepen zyn afgehuurd om de goederen van Z. Hoogheid derwaards te brengen, zynde reeds eergifter Zyn Hoogheids Paarden vooraf gegaan. Voorts weet men ook nog niet zeker of de Guardes du Corps en de Dragonders wel zullen mede trekken, fchoon zy bevel hebben om de paarden op te halen , en eerstgemelde morgen o-ereed moesten zyn, By gelegenheid van het uitlopen der Schevemngfche Visfchers, is den 14 September een fterk Detachement Ruitery naar dat Dorp afgezonden om voor de bewaring van de rust te zorgen ; ook gingen reeds om 6 uuren door 's Hage de fterke Patrouilles en Piquetten, zedert voorleden Donderdag bevolen. Hun Ed. Mogende de Heeren Gecommitteerde Raden van Holland hebben goedgevonden, by Refolutie van den 13 September, aan de manfchappen van het Krygsvoik, thands 's nagts de Piquetten doende , een buitengewoone beloning voor ieder Piquet, tot nader bevel, toe te leggen, beftaande in 12 Huivers voor elk Sergeant, o voor ieder Corpoiaal, en 6 ftuivers voor elk Gemeenen, en zulks zedert den 3 dezer. Zynde hier van door den Heer Lieut. Generaal Sandoz op de Parade de noodige kennis gegeven. De evengemelde Piquetten beginnen Pp pp 3 te» 'sGra- JENHA" GE,  1302 EIEUWE NEDERLANDSCHE '§ Gra VKNHA- •tegenwoordig, met het korten der dagen en langen der nagten , 's avonds om 6 , en uuren tot 's morgens ten 6 uuren; ieder Piquet beftaat uit 96 mannen, als 2 fubalterne Officieren , 5 Sergeanten, 7 Corporaals en 82 Gcmeenen, te weten 58 van de Infantery ei; 24 van de Kavallery, wordende uitgezet en afgelost volgens de daar omtrend gemaakt te fchikkingen. De Heeren Lestevenon van Berkenroden, pn Mr. J. Romswinkel, de eerfte wegens Haarlem , de andere wegeas Leyden , ter vergaderinge yan de Algemeehe Staten zitting hebbende, hebben zig laten aannemen als leden van eer , by het Haagfche Genootfchap van Wapenhandel, Foor't Vaderland, at welk en aan den Hove v.m Holland, en aan de Regeering van 's Hage Requesten heeft ingeleverd, ter voork'ominge van het nadeelig denkbeeld , als of het oogmerk £aude zyn, eene gewapende publieke corporatie zonder wettige authorkeit op te tig* ten, daar mede.fn het publicq te verfchy-f nen, en dus den anderen te flyven in eerie onderneming , welke ftrekken zou om zig aan de gehoorzaamheid van haare wettige Regeering te onttrekken, zo als de RöfoliH iie van 15 July 1785 dit uitdrukt. De Heer H, PI. v&n Haarsma heeft wegens Friesland , by Hun Hoog Mogende het voorftel gedaan, om te vernemen, op wat tyd by Hun Hoog Mog. de bepaling gemaakt is  JAARBOEKEN, September, 1785. 1393 ïs tot het veranderen der Busfen voor de Staten Bodens, op welken het Wapen van Zyne Hoogheid boven dat van Hun Hoog Mog. Raat, met byvoeging, dat die verandering ten ipoedigften moest gefchieden. Amsteldaim. Gelyk wy in ons voorgaand ftukje voor Augustus wegens verfcheidene Steden gemeld hebben, zo is ook den 8 September alhier aan Burgemeesteren en Vroedfchap een Request ingeleverd , het welk zederd eenigen tyd ter teekening heeft gelegen, omtrend het te rug roepen van bet Krygsvoik , het welk te Amersfoort was ingetrokken; als mede omtrend de Patenten. Zie hier dat Request, het welk door omtrend 800 Burgers en Inwooners was onderteekend : het zelve luidt woordelyk aldus: jlan de Edele Grost Achtbaare Hee' ren Burgemeesteren en Vroedfchap der Stad Amfierdam, geeven met fchuldigen eerbied te kennen de ^ Ondergeteekenden, alle Burgers en Inwooners deezer Stad, dat zy met ontroerige, en niet minder verontwaardiging gezien hebben de geweldige Refolutie, om Mi/itie van deezen Stait te doen aanrukken tegens Amersfoort, wier Braave Burgery, wel verre van zich aan eenig Oproer fchuldig te maaken, integendeel enkel en alleen bezig was, om haare onvervreemdbaare Rechten , op eene wettige wyze te reclaimeeren, waar toe zy door hunnen Souverain zelve uitgelokt of opgeroepen was. Pppp 4 Dat 'sOra- VENHA-  I3°4 NIEUWE NEDERLANDSCOE Am- j5veliïam. Req. nopens het Krygsv. re/fmers* foor tem. Dat deeze aandoeningen by de Ondergeteeke&. den noch zeer veel toeneemen, nu zy ontwaar worden, dat een gedeelte dier Troepen ftaan op repartitie deezer Provincie. Dat het gebruik maaken van Militairen tegens Burgers, in een tyd als tegenwoordig, waar in de Republiek zo zeer verdeeld is, weinig anders kan befchouwd worden, dan als eene daad van geweld, door welke de eene party boven de anderen tracht te triumfeeren, en dus den aangevallen party gewettigd word, om van die middelen tot tegenftand gebruik te maaken, die de Voorzienigheid jan elk bchepfel tot zelfsverdediging gefchonken tieeft; 't welk niets dan de fchroomelykfte gevolgen , niets minder dan een Burger Oorlog kan ten gevolgen hebben. Dat de Ondergetef kenden boven dien, hun gemoed en geweeten bezwaard vinden, het hunne op te brengen en dus meede te contribueeren tot het onderhoud van Troepen, diegebruikt worden , tot onderdrukking hunner Braave Land-ea Bondgenooien , welke zich onleedig houden, hunne voorvaderlyke Vryheeden en voorrechten op eene wettige wyze, uit de vergetelheid op te delven, en van hun, die dezelve omechtmaatig mogten bezitten, te rug te vorderen: Daar de grondwet van deezen Staat, de Unie van Utrecht, van hun vorderd, een iegelyk Proiincie en de particuliere Steeden, Leden en Ingczeetenen van dien, met alle behoorlyke en mogelyke middelen , ja- met Lyfen Goed (is 't nood) te helpen handhouden , flyven en fier ken, befichutten en ook befcher- . men, jegens allen en iegelyk, wie en hoedanig die zoude mogen weezen, die eenige dadel yke inbreuke zoude willen doen op hun luider fpeciaale en particuliere Privilegiën, Vryheden, Exemtien, Rechten, Statuten, loffelyke en welherbragte Costumen, Ufantien en alle anderen haar luider gerechtigheden. Redenen, waarom de Supplianten zich keeren tot UEd. Groot Achtb., met zo veel eerbied als ernsj  JAARBOEKEN, September, 1785. / 1305 ernst verzoekende, zonder tydverlies, zodaanige hpfluiten te neemen, om-ter Provinciaale Staatsvergadering het daar heen te helpen din'geeren dat ten aller fpoedigfte de Troepen, thans in' Amersfoort zynde binnen gerukt, of die derwaarts noch in aantocht mogten zyn , voor zo veel zy ter Repartitie ftaan deezer Provincie, worden te rug geroepen. Ten Tweeden, dat Hun Ed. Groot Mog. ge lieven zodaanige voorzorgen te neemen, v/aaï' door word voorgekoormm, dat verder geene Troepen ter hunner Repartitie of tot die der generaliteit ftaande, noch oofc geen Hulptroepen van deezen Staat, gebruikt worden, tegen eenige Provincie,Sreeden , durgeryen of Leden van dien. Eti .len Derden, dat Hoogstdezelve in deezeCritique tvdsomftandigheid, zodaanige nadere bepaahngen omtrent de Patenten gelieven te maaken, waar door dezelve Troepen, niet dan op uitdrukkelyk bevel van Hun Ed. Groot Mog, onzen wettigen Souverain , tot binnenlandfche Expeditien worden geemploicert, Het welk doende enz. Uit de O. Indien heeft men de tyding bekomen , dat 's Lands Eskader onder bevel van den Kaptein J. P. van Braam, den 29 October 1784, na een hevig gevegt, zo te water als te land, eene derde overwinning behaald heeft op de vyandelyke Bouginefen, waar op de overgave van Riouw gevolgd is. Zo dat dit ryk met alle deszelfs onderhorigen, even gelyk het Koningryk Salangoor, een Wingewest der Nederlanden geworden is. Het Collegie ter Admiraliteit te AmftelPppp 5 dam., Am« STKtD AM. Req. no Vens het Krygsv. te A'mets f oor t enz  Am- fiTEt DAM. \ i i f i h NIEUWE NEDERLANDSCHE dam, heeft op voorftel van den Heere W.G. Dedd Sal.Z., Burgemeester dezer Stad, en thands zitting hebbende in den Zeeraad, de begeving der Ampten van dit Collegie, die £e voren aan den Prins Stadhouder was afgedaan , weder aan zig getrokkenIn de week van den 10 Augustus tot den 18 September hebben die Leden van Regeermg uit verfcheidene Gewesten en Steden, die op den i Augustus dezes jaars in deze Stad eene plegtige byeenkomst hadden, verscheidene vergaderingen gehouden, om over de belangen van 's Lands zaken en beleid van Regeering te raadplegen. De Koninglyke Maatfchappy der Geneeskunde , heeft in hare openbare vergadering onder andere verhandelingen , over bet gebruik en misbruik der Kina in de niet afgaande Koortzen, de Verhandeling van de Heeren 'J. R. Deiman, en J. P. Michell, Doctoren m de Geneeskunde te Amfteldam, met eene gouden medaille voor ieder der Schryvers bekroond: — en aan den Heer Ntelen, Med. Doétor te Utrecht, eene geyke eereprys , op zyne Verhandeling toegewezen. ^ Thands zyn hier by den Boekverkoper P. %chouten van de pers gekomen de twee laatte ftukken, of het 3 de en 4de Deel van-de taalkundige Gefchriften, opgefteld en nageiten door Mr. Simon van Slingelandt, in le-  JAARBOEKEN, SêHemler, 1785-. 1307 leven Raadpenfionaris van Holland ; behelpende : I. Verhandeling van de InfMling, Inftructien en Ampt van den Raad van State der Vereenigde Nederlanden , in XII Kapittelen, II. Concept van Inftruétie, dienende tot het Ampt van Stadhouder of van Gouverneur , Kapitein- Generaal en Admiraal over Holland en Westfriesland. III. Hiftorifche Verhandeling, van het gezag over de Militie van dn Staat der Vereenigde Nederlanden , getrokken uit de Registers en andere pubnque Aftens, in XIV Kapittelen. IV. Memorie over het redrevs der zaken van de Admiraliteit. ROTTERDA M. Kort na de aankomst van de Heeren Commisfarisfen van Hun Ed. Groot Mogende, in deze Stad, in September 1784 wierden twee Vrouwsperfonen,in hegtenis genomen. De eerfte van deze was Catharina Mulder, gemeenlyk genoemd Kaat Mos/el, de andere Keet Sivcnk ; waar by in de maand April dedes jaars eene derde gekomen is, te weten Cla/yu Perryn, bygenaamd de Oranjemeid. üe tweede, Keet Swenk, is reeds een geruimen tyd geleden onder handtasting ontflagen : dog de extraordinaris Crimineels 'proceduren van de eerst- en laatstgemeide , by dispofitie van de Edele Achtbare Heeren Schee" Am. SïKÏ,-  Rot- TEttDAM. 1308 NIEUWE NEDERLANDSCHE Scheepenen veranderd zynde in ordinarii Crimineek Proceduren , zo heeft de Heer Mr. Paulus Gevers, Raad in de Vroedfchap en Hoofdofficier dezer Stad R. O., den b* dezer op de ordinaris Crimineek Officiersrolle tegen dezelven eisfehen gedaan en Conaluften genomen; op welken eisfehen, door de Procureurs, die by Heeren Scheepenen gelast zyn de voornoemde gevangenen, in deze Procedures te bedienen, behoudens en onverminderd alle Ëxceptien , is gevraagd copy van deze Eisfehen en Conclufien, benevens van de befcheiden daar in gemeld. Zie hjer dan eerst de Conclufie van Eisch aan de Ed, Achtb. Heeren Scheepenen der Stad Rotterdam overgegeven, uit den naam en van wegens den Heer Mr. Paulus Gevers . Hoofd- Officier der voornoemde Stad R. O. Eisfcher tn Cas Crimineel ■ op entte jegens Catharina Mulder, alias Ü^c Moslel, Gevangene en Verweer der esfe. Art. r. JVun der Looy voor den Heer Eisfr. R. O. dede r zeggen: 2. üat degev. en verw. opden 31 Augustus of den 1 September des voorleden Jaars 1784. 3. Op order van de Ed. Mog. Heeren Gecommitteerde van Hun Ed. Groot Mog. de Heeren Staten van Holland en West • Friesland binnen Rotterdam. 4- en van de Ed. Groot Achtb. Heeren van de Weth dezer Stad, 5* op den Raadhuize alhier in verzekering gebragt zynde 6. de toenmalige Hoofd • Officier dezer Stad. Mr<  JAARBOEKEN, September, 1785 1309 Mr. Johan Adriaan van der Hoeven R. O. na verloop van eenige dagen, tegen de gev. en verw. 7. ter zake van haar oproerig, gevaarlyk en ftrafwaardig gedrag, . }j. byzonder op den 22 Maart 1784. ter gelegenheid van de Parade van de Burger Compag nien No. 9. gehouden, 9. van de Ed. Achtb. Heeren Schepenen dezer Stad heeft verzogt en geobtineerd, Decreet van apprehenile. 10. Dat de gev. en verw., uit kragte van het voorfchreve Decreet, in de Crimiceele Gevangenis gefteld zynde, 11. aldaar menigvuldige malen Criminaliter verhoord en tegen Getuigen geconfronteerd is, 12. wegens zoodanige oproerige en rustver. ftoorende misdryven , 13. Als ten haren lasten, door een aantal van Getuigen geattefteerd waren, doch dat de gev. en verw. by de voorgemelde verhooren en confrontatien, dezelve mis' dryven met de uiterlte hardnekkigheid ontkend heeft, 15. en daar door den Heer Eisfr. buiten Raai gefield is ió. om R. O. tegen haar ter voorfchreven zake op Confesfie Recht te verzoeken, 17. dat vermits de voorfchreven ontkentenis, niets minder dan een blyk der onfchuld van de gev. en verw. uitleverd, 18. mitsgaders geenzins kragteloos maken kat de bewyzen ,« 19. welke het fundament van 't voorfchrevei verleende Decreet van apprehenfie geweest, 20. en naderhand over andere zaken, dan het ge beurde op den 22 Maart 1784, tegen de gev. el verw. ingewonnen zyn , ai. de Heer Eisfr. zich door de voorgemeld obflinate ontkentenis niet heeft laten affchrikke: aa. oei ten aanzien van het geen ten lasten va d RóTr ERSA >I. E'uch van den HoofdOffic. P. Gevers tegens C. Mulder. i l 1 2 1 1 e  ï$i© NIEUWE NEDËRLANDSCHE Rot. de gev. en verw. uit de voorgemelde betfyzeö den 1Et. Rt-ebte genoeg condeerd, fcAM. 23- 8- °« het Recht van de Hooge Overheid tö gen haar langs een gepast-, n weg te vervolgen. Ehch 24. Dat dien volgende de Heer Eisfr. R. O. vervan dm trouwende in Raat ie zyn, om ordinario ProvesfuHoofd den Rechte genoeg te bewyzen , Ofjic. P, 25. dat de gev. en verw. by de tumultueufe beG evers wegingen, den 22. Maart 1704, in deze Stad voor* tegens. gevallen, C.'.Mul- 26. zich in verfcheiden opzigren aan zulk eed der. oproerig en rustveriïoorend gedrag fchuldig gemaakt heeft, 27. ter zake van het welk zy aan denly,vefïrafbaar is, 28. en ten uiteinde van den Procesfe in de Gevangenis behoord te bHven , Qp. op dat fundament den 18 Augustus 1785 aan de Ede'e Achtb. Heeren Schepenen dezerStad ver» zogt heeft, 30. dat de gev. en verw. ontfangen mogt wor* den in een oruinair Proces 31. mits deferfie doende ex Carceret 32. En met offerte van zynent wegen , om veer* tien dagen daar ua R. O. tegen de gev. en verw* ordinario modo in Cas Crimineel te nemen zoodanigen Eisch en Conclufie 33. als hy vermeenen zoude te behoorer. 34. Op Welk Verzoek den 24 derzelver maand gevolgd is eene dispofitie van voornoemde Hee» ren Schepenen 3f. Waar by de gev. en verw. is ontfangen in een Ordinair Proces. 36. En de Heer Eisfr. R. O. geïnjungeerd, 37. om binnen veertien dagen tegen de gev, ets Verw. ordinario modo in Gas Crimineel te doen en te nemen zoodanigen Eisch en Conclufie, 38. als hy zoude meene te behooren. 39. Dat de Heer Eisfr. R. O. tans van zyne TOotfchrevenEisch en Conclufie zullende dienen, 40 de*  JAARBOEKEN, September, 1785. 131 ï 40. dezelve niet fnndeeren zal op zoodanige rot< byzondere misdryyen van de gev. en verw. T£R_ 41. welke, offchoon meer dan waarfchynelyk i>AM". door haar geperpetreerd, 42. hy Eisfr. nogcans niet ten vollen zoude kun- Eisch nen verifieeren , va„ r/e)t 43. maar alleen op zulke byzondere misdryven fj0ofdvan de gey. en verw., waar omtrend hy Eisfr., met Qmc p volledige bewyzen is gemunieerd. Gevers" 44. Dat de Heer Eisfr. vermeend van laastge- te&iïs melden aart te zyn hec oproerig en rustveriïoorend (j Mü3« gedrag van de gev. en verw. 's avonds van den 22 Maart 1784. 45. Waar omtrend door den Heer Eisfr. nasiwaarheid in fatio gepofeerd word , 46. Dat 's avonds van den 22 Maart 1784, de ter Wagt zullende trekken Burgers Compagnie No. 9. 47. op welke federt eenigentydhetflegtfte foort van Volk, zonder eenige Wettige reden, op eene onvoorbeeldige wyze was gepiqueerd geweest, , 48. De gev. en verw. 49. (die voor eene der principaalfte oproermaakfters in deze Stad bekend was) 50. ftaande onder het volk, op de Hoogftraae alhier, voor het Huis van den Kleedeimaker Pieter Mannie, $L alwaar de Adelborften der voorfchreven Compagnie gewapend vergaderden, 52. dezelve op eene oproerige wyze beeft geinfulteerd, door een overluid gefchreeuw 53. en fchelden op de gemelde Compagnie,, mitsgaders de Bajonetten en Patroonen van dezelve , 54. hebbende de gev. en verw. ten dien einde onder anderen overluid geroepen: 35. het is maar los Kruit, wat zullen daar de Pry - Blixems mee doen ! 56. Dat de gemelde Adelborften van voor het H»is van den voornoemde Pieter Mannie naar hec Vea«  i3i* NIEUWE NEDERLANDSCHE Rot. Vendrigs Logement of de Vergaderplaats der geter- melde Compagnie in de Prinfeltraat, gemarcheerd dam. zynde, 57. de gev. en verw. met een groote troep Eisch vólk dezelve Adelborften is gevolgd, va» den 58. onder een aanhoudend tumultueus zingen t Hoofd f- m'fs def. nfie doende ex carcere, 27 en met offerte van zynent wegen, om veer» Eisch r»en dagen daar na R. O. tegens de gev. en verw, van den Ordinario Modo, in cas crimineel, te neemen zo* H>ofd- dani^en Eisch en Conclufie, QJic P. 28. a!s hy vermeenen zoude te behoren; Oevers 29. op welk verzoek den 24 derzelver Maand tegens gevolgd is, eene dispofitie van vojrnoemde HeeC. Verren Scheep men, rj p. 30. waar by de gev, en verw. is ontvangen ia een ordinair Proces, 31. en de Heer Eisfr. R. O. geordonneerd, 32. om over veertien dagen , tegens de gev. eq verw Ordinario Modo, in c.-s Crimineel te doen, 33. en te neemen , zodanigen Eisch en Conclufie, 34. als hy zoude meenen te behooren. 35 Dat de Heer Eisfr. R, O. thans van zynen voorfchreven Eisch en Conclufie zullende dienen, 36. dezelve niet fundeeren zal, op zodanige byzonder' misdryven van de gev. en verw., 37. welke, offchoon meer dan waarfchynlyk, door haar geperpetrc erd, 38. hy Eisfr. nogthans niet ten volle zouie kunnen verifiëeren, 39. maar alleen, op zulke byzondere misdry» Ven» van de gev. en verw,, waar omtrend hy Eisfr. met volledige bewyzen is gemucieerd , 40. dat de Heer Eisfr. verm< end van laatstge, melden aart te zyn, het oproerig en rustverftoortnd gedrag, 41 waar aan de gev. en verw; in het gemelde Voorjaar 17H4, zich by meer dan eene gelegenheid fchuldig gemaakt heeft , 42. en waar omrend door de Heer Eisfr, R, O. in fadie naar waarheid gepofeerd werd, 43. dat daags na het aflezen der Waarfchou» Wiog van de Ed, Groot Achtb. Heeren Schout, J3uri  JaA.RKÖEKËN, S'ptetzbef, l^S' *3»? iSurgemeestereii en Scheepenen de?er Stad , in Rot* date 24 Maait 1784, tegens het infulteeren van terde Rurgerwagt j oam. 4 als hebbende de gev. en verw. dien avond dig&  JAARBOEKEN, September, 178$» 1319 digt by de voorfchreven in de Prinfeftraat verga- Rolderde Compagnie ftaande, ter76» op een zeer luidrugcige wyze gezongen zo-dam. genaamde Prinfedeuntjes, 77. welker inhoud tot befpotting van de aldaar Eisch ónder de Wapenen ftaande Compagnie verftrekte ,vanden 78. en onder anderen een, behelzende de vol-Hoofdgende zeer laslive expresflen: Offic. P. 79. —— Dat verdoemde Rot , daar flaan dieGsveïs Schurken, tegens 80. of wel; Ei ziet, daar plaat het fnoode rot , C, Vera daar ftaan ze nu ten fchimp en fpot! ryn. 81. Onder het zingen vau welke expresfien de gev. en verw. met hare vingers op de voorfchreven Compagnie wees: 82. en al welk voorfchreven gezang, door een gefchreeuw van Hoezee of Oranje boven, door de aldaar vergaderde menigte vervangen werd; 83. terwyl een der Stads Onder-Schouten de gev. en verw. over haar zingen beftraft hebbende, 84. de gev. en verw. dezelve uitgelachen heeft en weggeloopen is. 85. Uat voorts de gev. en verw. des namiddags van den 4 April 1784 gekomen zynde aan het Huis van Balthazar van Curp , of van deszelfs Moeder, de Weduwe van Curp, in de Prinfeftraat alhier, 86. zich aldaar op een ltiidrugtige wyze vrolyfe heeft aangefteld, en in het voorhuis gezongenen gedanst, 87. mitsgaders aan de Moeder van den voornoemden van Curp, op hare vaage , wel meid, ben je zoo vrolyk? 88. tot antwoord toegevoegd heefd, dez,e veel betekende, en na een deelgenootfchap aan-of be« wustheid van het geen toen op til was, frnakende woorden: 89. Ja, die donders willen ons Prinsje vermoorden, 9c Maar neen, van avond of morgen avond moet ÏVishojf na de donder. Qqqq4 91-  S3so NIEUWE NEDERLANBSCÏÏE Rot- st. en dan mg een, en dan nogal een hier digtbf* tet- 92. Dat niet alleen de gev. en verw. D£M. 93. (welkers liegt caratter ook allefints blyk- ba-ar is, daar uit : Eisch 94. dat zy in Mey T784 ontflagen zynde, uit van den de gevangen, onder bet Raadhuis Hoofd- 95. alwaar zy , onder anderen , ter zake van €>ffie» P.aan den Adelborst Wishoff gepleegde infultes , eeG-vers nige dagen te water en brood , gezeten had , tegens 96. ten zeiven dage van haar ontflag voor het C. Ver- Huis van den voornoemde Wishoff gezongen heeft rya» een Straatliedje, 91, 't welk om hem te befchimpen was gedigt.) 98 door hare voorfchreven oproerige gezegden* op den 25 Maart, 2 en 4 April 1784 99. zich heefi doen kennen als medepligtig aan^ of ten minden als preable bewustheid gehad hebbentie, van de oproerige bedryven, 100. welke refpeöivelyk, 's avonds van den 3 April en op den 5 April, verrigt zyn, 101. en indien zulks niet verhinderd was geworden, verder zouden ten uitvoer gebragt zyn; 102. maar dat ook de gev. en verw. door haar voorlchreven gedrag in de Prinfeltraat, 's avonds van den gemelden 3 April 1784, jegens en omtrent dealdaar vergaderde Burger Compagnie No. 9. 103. zich dadelyk fchuDig gemaaiu heeft aan zulke misdryven, 104 welke nergens anders toe konden dienen, dan om oproöT te verwekken en de publyke rust te veritoren, 105. en ter zake van welke de Heer Eisfr. R. O, bevoegd is, tegens haar, ook tot eene condigne Lyfftraffe tc contenderen. Mits welke en andere middelen in tyd cn wylen (is 't nofód) nader te allegueren , de voornoemde Procureur uit naam van Heer Eisfr R. O* Eisch doende, concludeerde, dat by Sententie van de Ed Achtb. Heeren Schepenen dezer Stad de gev. en verw. ter zake van van hare hier bovengemel*' i l' • ' > de  JAARBOEKEN, Septemhr> 17S5. de oproerige en- de publyke rustverftorende mis- nn~, öryven, zal werden gecoïidemneerd, om, te wer- T^ den gebragt ter plaatfe alwaar men alhier gewoon D/l!I" ts bxecutie van Giminrele Juftitie te doen, en aldaar wel itreogolyk met tobden gegeesfeld , mits- p- h gaders tot een conriaeor geen verkeerde uiileggingen, een zaad van ongenoegen in deze Sud verfpreid worde, en ook deze gelegenheid wederom waarneemen om op 't emtHgtie. een ieder riurger en Ingezeeien te verzoeken en te waarfchouwen. zig te onthouden var alles Wat door woorden of daaden, aa> leiding zou Je kunnen geven tot ftooring van de pu lieke rust, en zich verzeekerd te houden, dat Hun kd. Achto. alles zullen aanwen 'en óm naar hun pügt het meeste genoegen der Burgery in 't gemeen en van ieder in 't byzonder, zo veel riooglys, Is, te bevorderen; terwyl nog by herhaalmg verzekering word gegeven , dat Hun Ed. Achtb;re wel verre zyn, vjn de lust tot den Wapinhandel te wiilen üremmen, en intekende 1 a le gelegenheid zullen geeven, ( waar toe eerstdaags arrangementen met den Krygsraad daan gedaan te worden ) dat een ieder , die het verkiest, zich daar in kan oeftenen op eene wyze met de Conflitutie der Stad overeenkomende, cn bereid zyn , indien hun eenige beletzeis, die het ztlve verhinderen mogten, worden aangewezen, dezelve uit den weg te ruimen. UTRECHT. Utrecht. Den 5 September is by den Raad het navolgend Addres ingediend; Aan de Edele Groot A tl. Heeren Burgemeesteren en Proedfchap der Stad Utrecht. Geeven met fchuld>gen eenied te kennen, de Geconftitueerdens van ï^öS Burgers en Inwoon*  JAARBOEKEN, September, 1785. 1333 woonders, als mede de Gecommitteerdens uit de TJ- Burger- Compagnien dezer Stad, dac de tJur-t* cht gery met de uitcrlte bevreemd ng heeft gezien , hoe m eene Misfive, geinfereerd in de PuOueke Adr. van Couranten, op naam van.Zyne Hoogheid, er ter G confl. Vergadering van Staaten ingekomen den 24 Au e» Ge gustus jongstlecden, de ftaat der zaken alhier w^rd committ afgefcbilderd, „ al of de Onlusten en Verwarrin-weeë. s ' „ gen in de Stad van Utrecht, deezer dagen, reeds den brief „ tot d:e hoogte geklommen zyn, dac 'er, zon-vanZ.Ij, der een gepastecusfchenkom»t en [Stt.prom „ te voorziening, de allerdroevigfle en gevaar lykflè „ gevolgen te wagten zyn." en, even of Ihier liet grootlte Oproer en de gevaarlyke Commotie plaats hid, geliefc Zvne Hoosheid verder te zeggen > „ om, uit hoofde van het gewigt en de pre'. „ fance aeezer zaak, Hun EJ. Mog in feru ufe ., overwegiug te moeten geeven, om doch :t der verdtr uitftel, daar op uit te zyn, dat dc „ g ede Burgery en Ingezeetenen van deeze Stad „ door de best mogelyke middelen, mogen wor,, dtn gevvaarfchouivd , om. met aflegging van een 3, al te grooten drift en vooringenomenheid, toteent „ iWJ betameiyke andergefchik'heid en flilte weder te keeren en ten ernüigfte aar gemaand om, „ zonder gehoor te geeven aan alle zodanige verkeerde Inductijin, als, in !eezetroebele tyden, „ ma;ir al te overvloedig ond-r hen gezaaid kun. „ nen worden, en waarfchynlyk reeds met te rui. „ me handen gezaaid zyn, zig van alle eigendunks. „ .yke befchikkingen en darlelyke befl men in z,nir. iinuteeren, „inaanmerkingneemendedezor^elyke' Rrrr 3 om.  i334 NIEUWE NEDERLANDSCHE rj. omftandigheden, in dewelke 2ich deze Stad eg trecht ,< Hrouncie bevm dnor de onrustige bewegin, geq van eenige Menfchen, welkers (oelegfchynt Adr. van ,, tezyn, order Jendeknimtel'van Vryheid, RechQfc'nnfi. ten en Privilégiën, dcRegecngs-Copftitutiete en Ge- „ renverfecren, en om ?zicn zelfs een nieuwe Reco'rmitt », geerings Form, i.aar hunnen ('maak, teformeewe^ens » r' n i en aan ander n op te dringen; alles tot der brïtf i zvn gev0' ' moeterde hebben de groote verwar. yanZ.H.' u f'Hë en desordre, en eindelyk een totaal bederf van dit Gewest' Dat uit dit een en ander, zo aan de zyde van Zyne lloogh. als aan de zyde van de RidJeifc iap, gelege heid word genomen, en wel eerst a n de zvde van Zyne Hoogh. tot het doen van en aanbod, om nut Hun Ed. Mog.tot het helpen beramen van de beste middelen, ter afdoening van de Bezwaaren, te concurreeren, èn daar toe gaarne die Ouvertures van Hun Ed. Jdo^. te onefmgen, welken dezelve aan zyne Hoogh. daar toe wel zullen gelieven te fuppedi teren; of, indien het Hun ld. Mog. mogten goe 'vinden , eenige Leden uit het midden vanHo gstderzelver Vergadering tequalifieeeren, om ter meerdere bvfpoediging, over dit Sujic~t met Hoog ct den zei ven re trede- in Conferentie, om denielven m<-t het uierfte e.èn< egen af te wagten en te zullei r'dpieeren; zo als a n de zvde van de Heeren Edelen, vervolgens word geproponeerd, het j, benoemen van ren Commislié van negen Hee„ ren, uit Hun Ed. Mg Vergadering, ten einde Zyri Hooah. den Heer S adhouder over het „ Concept- Reglement ReLrnatoir, en de da^r op ge naakte Remarques en Confi 'eratien, te „ confereren, en vervlgens, aan Hun Ed. Mog. d enaangaande te rappqrteeVeh , ten einde ver„ volgens 'daarop Staatswyze te worden gerepdveera, „ zo 'als bevonden 'al worden te behooren. ' Het kost den kort/.igtigen weinig moeite, om de Schilde v, bv Misfive van Zyne Hoogheid voorgefteld, en het Tafereel by de Heeren van de Ridderlchap  JAARBOEKEN, September, 1785. 133S van onze ouftandigheden gedaan, af re maaien, Ü( geo.nüdereerü hec hoofd-einde van derzelver trecht jnrigdngen ) te erkennen aan ééne hand en van een en dezelven Meester of Meesters haaren oor- Adr. van fprong verfchuldigd te zyn ; dan vertrouwd de Geconfi. Burgery dezer Stad, dat, daar zy, tot hier toe, en Gec. wegens de Poincten ter afdoening van de by haar wegens wettig opgegevene Bezwaaren , na bevorens daar den brief toe plegtig opgeroepeu te zyn geweest) eu ter vanZ.ll. adttruérie vsn dezelve, met het overleveren van haare verder gevraagde Confideratien, op de voorbeeldjgiïe en gefchiktlte wyze vermeend te hebben gehandeld ; dat zy als nu, ter afdoenirg van dezelve, en ter bereiking van het voorfz. concurrent oogmerk van Zyne Hoogheid, en van de Heeren van de Ridderfchap, op geene wyze verdund heeft, door zo ongunftige trekken, in een zo verkeerd daglicht, aan het Publiek ten toon gefield te worden: ook zelfs niet, ingcvalle Zyne Hoogheid of de Heeren van de Ridderfchap met het voorgeftelde hadden begreepen, aan de Burgery dezer Stad eenen zwarten trek te willen aanbrengen, uit hoofde van het tegengaan in die g.vaarlyke, onwettige en geweldige ftap, alsdoor eenige Heeren, op naam van Gedeputterden, doorliet buiten noodzaake inroepen van Militie, en ten onrechteemplui maaken van de fterkehand, dezer dagen, heefs plaats gehad, als de Burgery begrypt, dat deze Stsd icompofeerende hetDerdeLid van Staat) in derzelver Rechten daar by te zeer geconcerneerd en geprsejudicieerd is, dat de grief, welke daar door aan deze Stad en Burgery aargebragt is, veel meer behoorde gebeterd te worden, dan om fatisfactie te urgeeren , en zo mogelyk, genoegzaame zekerheid te ftellen voor zodanige Leden , welkers verrigtingen niet anders kunnen befchouwd worden dan tegen een bezworen in. Jlruftie in te hopen, en die boven dien, tegen dezel* ve hunne inftruêlie aan, van zich kunnen verkregen, in die hunne Post als Gedeputeerden , de zaken , Rrrr 4 den  NIEUWE NEDERLANDSCHE XJ. den dienst en welvaart van den Lande aangaande, 1 hecht °P de ongepermitteerd/ie wyze te onttrekken: namelyk, om uoor haar onttrekken, zo mogelyk, de Adr. van Vergadering van Gedeputeerden geheel infïucCeconft. tueus te willen maaken, en daar door noch we] en Gec. eene Regeeringloosheid in het StaatsHeftuur dezer wegens Provincie te occdfioneereu. Het welk de Burgery den brief vertrouwd en verhoopt, dat in allen opzigte zo vanZ.fi. wei zal geprsvenieerd worden, als dat aan die Heeren , welke zich de Vergaderirg van Heeren Gedeputeerden, om voorgemelde redenen, konnen goedvinden te onttrekken, en alzo verlaatcrs te worden van eene hen wettig aanbetrouwde Commisfie , waar door zy in dienst van den Lande üaan, altoos geene zekerheid voor derzelver Perfoonen zal worden gegeven, dan wel , dat zy tot de vervulling van hunne posten , volgens hunne Inftrudie , zelve by weege yanpcen?al, zullen worden geconftringeerd, ten einde mede en voornamenlyk te concurreeren, dat de Militie, welke door hun toedoen onwettig binnen deze Provincie is ingeroepen, zal z\n uitgetrokken , en dus de voorfz. voorgeftelde zekerheid nimmer in aanmerking zal komen, dan na dat gebleeken zal zyn, of die Heeren door hec ingaan tegen een bezwooren Inftructie, en boven dien maar op eene indirecte voordragt, ter zaake van hec voorfz. onwettig inroepen van Militie, in hunne Posten al of niet zullen konnen continueereo , en dus ten hunnen reguarde en verder niet, na dat die door hen aangebragte grief en lecfie ante omnia za! zyn gerepareerd, waarop de Burgery dezer Stad als noch vertrouwd by dezen billyk te konnen en mogen infteeren , zo wel als zy met opzicht tot de bovengemelde geproponeerde Conferentie , en daar toe verder voorgeflügene Commisfien, aan U Ed. Groot Achtb. mee alle Confideracie voordraagt , dat de Heeren Edelen, by het ample&eeren van dezelve, als hun verder Ad. vis, daar by voordraagen, „ dat ajs dan de Ma- giftraa,-  JAARBOEKEN, September, 1787. 1337 giftraaten van Wyk en Montfoort behooren te TJ ' „ worden verzocht, om ter zei ter tyd mede een tuecht Heer uic den haaren , NB. naar 'sHage, te cnmmitteeren; als mede dat de Magiftraaten van 1 •'trcchf, Adr. van Amersfoort, Wyck en Montfoort tevens zouden Geconfl. behooren te worden vefzogt, te willen bezorgen, en Gec. dat als dan insgelyks , uit de Burgeryen van der- wegens zeiver Steden , eenige kundige, bedaarde, Fader den brief land en Vryheidlievende Mannen mcg^n worden ge- vanZ. tl. zonden naar 's Hage om NB. over derzelver dadelyke belangens te worden geboord. " De Ondergefchreven zyn verpligt, om over dat een en ander aan de overweging van U Ed. Groot Achtb. te brengen, dat de Burgery geene redenen ter waereld kan vinden, om, ingevalle 'erConfeïentien, terapplaneeringe van de Bezwaren, zouden moeten gehouden worden, en dat men dezelve vari hier zoude moeten verwyderen en overbrengen naar 'sHage; daar immers de Staaten dezer Provincie van den Heer Stadhouder hebben gevorderd, om Hoogstdeszelfs Confideratien, tegen den 10 Augustus dezes Jaars aan Hun Ed. Mogende te doen toekomen , en begrypt de Burgery, dat het verre beneden het Decorum van de Heeren Staten, als Bewaarders van het Souverain Gezag dezer Provincie zoude aankr>pen, om zodanige Commisfie of Commisfien te decerneeren over een Provincialeen Stedelyke zaak, ons alleen betreffende, om in 's Hage op eene alzo verwyderde en minst convenieerende en kostbaare plaats te befoigneeren, zo min ook als den aart der te behandelen zaken, zo wel als de Perfoonen, welken in die Commisfien zouden befoigneeren, om behoorlyke rugfpraken met de Burgery te kunnen houden", (of fchoon men ten aanzien van de weinige kundige, bedaarde, Vaderland-en Vryheidlievende "Mannen maar enkel vordert, dat dezelven daar by zullen paroisfeeren, om over derzelver Stedelyke belangens te wórden gehoord, en verder niet) vorderd, dat dezelve Befoignes en Conferentien'nieé buiten deze Provincie of Stad, alwaar alle de Hooge ColleRrrr 5 ' le»  ï333 SlEOWfi NEDERLANDSCBE tj. gien dezer Provincie befoigneeren, worden ge* Til echt. houden; zo als de provincie van Overysfel daar van aan ons nog jongst een foortgeiyk en niet Adr.van™™ notabel voorbeeld heeft g'gevea, by geleGec.en genheid van het dtcideeren van het. getchil, tusGecomm. -chera de Heeren Edelen en Sted n van die Pro* •wegens ' vincie, zulks , dat de hooge arbiters de Confe^ den brief renden, ten fine van accoord, et» by ontllentevanZ.H, n*s vaD **ec ze've de decifie in loco, daar dèVer'gadering van Staat wierd gehouden, hebben uitgefprooken. En is het op deze en andere , uit de natuur onzer zanken re developpeeren, gronden , dat de onder, efchreevenen in hunne kwaliteit eerbiedig het gevoelen van de üurgery aan U Ed. Groot Achtb. voordragen, en zender zig op de voorgeflageae Conferentien en refpecliv» Commisfien in te laaten, reverentelvfc verzo kenr „ Dat eerst en alvorens ü Ed. Gror t Achtb , „ zo dra mogelyk, Zyne Hooghe-id by .Misfive „ zullen gelieven te desabufeeren , dat deezer dagen alhier geene onrustige en verwarde om„ Handigheden exteeren, die reeds toe zodanige „ hoogte geklommen zyn , dat 'er zonder een gepaste tusfehenkomst en prompte voorzie. „ ring, de allerdroevigfte en gevaarlykfte gevol„ gen te wagten zouden zyn; en voorts, dat in „ alle gevalle U Ed. Groot Achtb. mogten begrypen, dat 'er eenige Commisfien en Confe„ rentien nodig zyn » dat U Ed. Groot Achtb. 5, het daar heenen zullen dirigeeren, dat dezelve „ als dan niet in's Hage, maar binnen deze Stad, „ zullen moeten befoigneeren, tot zodanige plaas„ fe, als U Ed. Groot Achtbaare met de voor„ Hemmende Leden en Steden zullen komen te L' convenieeren. 't Welk doende enz." ( was getekend) poor alle geconstitueerde» en gecommitteerden»  JAARBOEKEN?, September, 1785. 1339 Nog is door Gecommitteerden en Gecon? U* ftktieerden op eenen ingekomen brief van trecht cien Prins Erfftadhouder aan Heeren Gedeputeerden, houdende kennisgeving van het Voornemen van Z. Hoogheid om de Krygsbezetting binnen Amersfoort door een Bataillon van den Generaal Lewe af te losfen, ais mede verzoek, dat Heeren Gedeputeer? den nog dien zelfden dag daar toe de noodige attachés op de patenten geliefden te verleenen; op dezen brief zeggen wy, is een adres ingeleverd in de Vroedfchap, welke, daartoe buitengewoon, op verzoek van Gecommitteerden en Geconftitueerden vergaderd was. By dit adres wierdt verzogt : 3, Dat de Vroedfchap het daar henen gelief- de te dirigeeren, dat 'er ter Vergadering „ van Heeren Gedeputeerden, op heden, „ van Stadswege niet mogt werden gecon„ fenteerd in het verkenen van Attaché voor 9> het Bataillon van den Generaal Lewe, om „ binnen deeve Provincie te trekken , ter aflosfing van het Guarnifoen te Amers„, foort; als mede om, daar het Guarnifoen, alhier eergisteren aanfchryving bekomen „, hadt, zich op de eerfte order marschvaar5, dig te houden, en het dus was te voor9, zien, dat hetzelve, hoewel 'er geen zo hoogen nood was, egter order zoude kun9, nen bekomen , om van hier te trekken, „ en door zodanige Militie geremplaceerd p', worden, waar mede de Burgery niet zo 9, goed als met het tegenwoordig Guarnifoen ?, zonde harmonieeren j te willen effe&uee- ' „ren,  i34Q NiEUWE'NEDEKLANDSCHÉ srVchi" Fen'„dat het zelve niet mogte uittrek. \>r kf%?u ~~Tn °P wdk een e" ^ de Vroedfchap beiloten heeft: „Heeren Bur^e- „ meesteren te gelasten , ter Vergadering „ van Gedeputeerden, heden avond te hou„ den, van Stadswege, ten fterkften te pro„ tefteeren tegen het verkenen van Attaché „ op Patenten voor de voorfchreven Militie „ naar deze Provincie gedespicieerd en „ verders te perfifteeren by voorige Refolu„ tien daar omtrend; met wyderen laet, om „ ter vergadering van Gedeputeeiden te „ proponeeren eene Misfive aan den Prins" „ Stadhouder, ten einde Hoogstdezelve te „ verzoeken, om het Guarnifoen alhier niet „ te doen uitmarfcheeren, als ter repartitie „ dezer Provincie ftaande ; zynde wyders „ Heeren Burgemeesteren verzogt, om, ia„ gevalle de meerderheid van Gedeputeer„ den mogte goedvinden, de gevraagde at„ taches te verkenen, of weigerig warende h voorfchr. Misfive af te vaardigen, daar' „ yan immediaat in eene extraordinaire „ Vroedfchaps vergadering kennis te geven „ ten einde op het een en ander nader te* „ refolveeren." De Heeren Gedeputeerden befloten, eee-. ne attachés te verkenen , maar deze zaak aan de Staten, die den 28 September zullen vergaderen, over te laten, en hiervan bv eenen brief aan Zyne Hoogheid kennis ti geven. % > • Den  JAARBOEKEN, September, 1785. 1541 ■i Den 16 September is van het Stadhuis de U*-r volgende Publicatie afgekondigd: trkcht "Durgemèesteren en Vroedfchap der Stad Utrecht Publ tot tfg in rype overweging genomen hebbende, wel- oi),oe'D ke de meest gepaste middelen tot wegneminge van JL,£ de wettige bezwaaren der Burgeren en Ingezete, eZtrotenen dezer Stad met betrekking tot Stads Rege r / Jings beltellinge, zouden behoren by de hand ge- Kf~ nomen te worden, en ten dien einde ontworpen s én beraamd hebbende een provifioneel Reglement waar naar de beltellinge dezer Stads Regerincê en de Nomit atien en Verkiezingen van Raden in de Vroedfchap, Burgemeesteren en Schepenen zouden gtfchieden , mitsgaders een gequdificeerd Collegie van Gecommitteej.iea uit dë burgery opgerigt en geintrodnceerd zoude worden ; om te zy1 ner tyd geatrelteerd, finaal gerefolveerd en in train gebragt te worden; hebben goedgedagt, voorfchreven Reglement aan de goede Burgers en Ingezeteren der Stad en Vryheid te communiceeren ! té i welken einde een of meer Exemplaaren zei ■ durende den tyd van 14 dagen zullen voorljo-K|n in de zoogenaamde groene Kamer aan bet Stadhuis des morgens van tien tot twaalf, en des namiddags van drie tot vyf uuren, met vermaan aan allen en een iegelyk Burgeren Ingezetenen vernoemd (.uitgezonderd alleenlyk Vreemdelingen, Dienstboden , bedeeld wordende Pcrzoonen, en die al ihier geen vast verblyf en wonige hebben, mitsgaders, die beneden oê agtien Jaren oud zyn,) omina, indien eenige gegronde bedenkingen op voorBeide Reglement mogten hebben, dezelve zyne bedenkingen, 'c zy afzonderlyk of gevoegd mee anderen, in Gefchrifte geile ld en onderteekend* isinnen voorn, veertien dagen na de Publicatie Jezes, ter Secretary van dezer Stads Policie verzegeld over te brengen. ' En opdat niemand hiervan onkundig blyve,* zal'  134* NIEUWE NEDERLANDSCHE tl- zal de2é worden gedrukt, afgekondigd en aangeïrecïit plakt zoo als 't behoort. Daar was befloten, tegen den 16 Septem- ber de eerfte onderteekenaren der bezwaren, als mede eene commisfie uit Geconftitueerdens en Gecommitteerdens voor de tien Heeren, die tot deze zaak uit de Vroedfchap gecommitteerd waren, te roepen , en aan dezelven een gedrukt affchrift van voorgem. Publicatie ter hand te ftellen, benevens een affchrift van het Concept - Reglement , by voorraad vastgefteld , rakende de Stadsregeering, met de daar in gemaakte veranderingen. Behalven de aanblyvende Raad zoiï dan een Collegie van Gecommitteerden of Gemeenslieden uit de Burgery worden ingevoerd. Het 16 Artikel van het Reglement voor dit Collegie, zo als het zelve door de inleveraars der bezwaren van N. 3. was opgegeven, is ook goedgekeurd. Den 3r September hebben wederom de Geconftitueerden en Gecommitteerden iri eene buitengewoone vergadering van de Vroedfchap, een adres ingeleverd, behelzende hoofdzakelyk: r. „ Dat alle deRaa* den (uitgenomen de Heeren Loten , Wieling en Ivoy) gelieven te verklaren, binnen de 14 dagen, geduurende welker tyd het Heglement aan de Burgery voorligt, of zy genegen zyn, om, op dé daarby provifioneel beraamde fchikkingen, met de Burgery en het Volk dezer Stad een pérmanenten Raai  JAARBOEKEN, September, 1785. 1343 Raad te introduceeren , zullende die Hee- Ureu, welke zig binnen gemelden tyd niet ver-TRECI"'ï'; klaren, gehouden worden, voorde permanence in hun ampt te hebben bedankt.— 2.Dat de Heer Loten, als gedefpicieerd zynde tot Ontvanger van het klein Zegel, door de Vroedfchap worde geïnduceerd, om binnen gemelde 14 dagen zyne Kaadsplaats neder ïe leggen, ten einde op zyne demisfie werde gedisponeert; of, wanneer die Heer hier toe, tot genoegen der Burgery, niet geliefde te verllaan, dat alsdan, na verloop der voorfchreven 14 dagen, aan zyn Ed. alle verdere fesfie als Raad worde geweigerd, en op zyn Eds. Demisfie tegen den 11 October aan ftaande worde gerefolveerd, — 3. Dat de differenten met de Heeren Wieling en Ivoy, tot genoegen van de Burgery zo mogelyk , voor het einde van deze maand worden opgeruimd ; dog zulks niet gebeurende, dat alsdan die Heeren niet zullen begrepen worden onder het getal van die geenen , met welke de Burgery en het Volk voornemens zyn, de invoering van een permanenten Raad aan te gaan; maar dat ten aanzien van hunEd. het zelve worde gehouden in. flati*, tot dat over de voorfchreven afdoening, tot genoegen der Burgery, finaal zal zyn gedisponeert. -—• 4. Dat alle de misnoegens, ontftaan wegens het voorgevallene op den 11 Maart , voor het dadelyk treeden tot de invoering van een permanenten Raad worden weggenomen , zodanig, dat een wederzydsch vertrouwea tot genoegen»  134* NIEUWE NEDERLANDSCHE U- gen van Raad en Burgery worde herfteld. — TitEcni g. De Geconftitueerden en Gecommitteerden verzoeken op 't bovengemelde de deliberatien van den Raad , en dat alsnu met het maken van de nominatien tot Burgemeesteren en Scheepenen niet mogen worden geanticipeerd." Hier op gedelibereerd zynde, is op'teerRe punt verftaan, „ de Vroedfchap buitengewoon te befchryven tegens den eerften Ocfc- ber aanltaande. Op het tweede punt zyn gecommitteerd Heeren Burgemeesteren en Oud-Burgemeesteren^ om daar over met den Heer Loten te fpreken. — Op het derde punt zyn ook Burgemeesteren en OudBurgemeesteren gecommitteerd, om met die Heeren te fpreken. — Op het vierde punt, daar toe zyn gecommitteerd de Heeren Lyck , van der Does , van Romondt en van benden. — En aangaande het vyfde punt, is verftaan, dat hetzelve op den 22 dezer maand in deliberatie zal worden gelegd in de Vroedfchaps vergadering, welke daarom een half uur vroeger zal worden belegd, als zynde dezelve geconvoceerd tegens negen uuren, ren einde te procedeeren tot het formeeren van Naamlysten van Heeren Burgemeesteren en Scheepenen voor den aanftaanden jare." Verder is den 27 September door Geconftitueerden van Burgery in de gewone Vergadering der Vroedfchap een adres ingediend , om zo veel mogelyk voor te komen , dat den 5 October aanltaande ter Vergadering  JAARBOEKEN j September, 1785. i3 MM van fatè. worde bedel gedaan omtrend Ude begeving van den post van Hoofdofficier, trkckx .voor den tyd van drie jaren , hoe zeer de Comraisiïe van den tegenwoordigen Heer Hoofdofficier met den n October eerstkomende ftaat af te loopen; maar dat het daar heenen beftierd worde, dat de tegenwoordige Hoofdofficier, zo lange de punten, raa= kende het Provinciale Regeerings-Regjem.ent, waar toe volgens ge dagten van de Requestranten deze zaak mede behoort, niet zullen afgedaan zyn, intusichen aan blyve." Dan, volgens een ter Staatsvergadering dezer Provincie ingekomen verklaring van Zyne Hoogheid, waar in alle de Leden, uitgezonderd Utrecht en Wyk inftemden, is de Graaf van Athlone als Hoofdofficier, voor den tyd van driejaren aangebleven; enhëeft dezelve., deze Stad ernltig daar tegen zig verzettende, zittcns vergadering, als zodanig den eed afgelegd; waar door dan ook het bovengem. adres van GeconiTitueerden en Gecommitteerden is vrugteloos geweest* Ook heeft de Stad haar befluit ingebragc nopens het Guarnifoen van Amersfoort; waar omtrend by de overige Leden beiloten is, Zyne DoorL Hoogheid te verzoeken , her gegeven patent op het Bataillon van Lewe in te trekken, en de tegenwoordige Krygsbezetting binnen Amersfoort te Uiten blyven ; gelyk mede beiloten .is, . om de tegens woordje bezetting binnen Utrecht, overeenkom* Ssss ihg  *3#6 NIEUWE NEDERLANDS CHË U- fHg Stads befluit niet te laten vertrekken. trecht ëtj is alleen op nadere aanhouding van Zyne Hoogheid in de Vergadering van Gedeputeerde Staten attaché verleend tot het uittrekken der Ruitery van den Lieut. Generaal van der Hoop uit Amersfoort. De ftad Utrecht bragt mede ter vergaderinge der Staten , den 27 September haar befluit in , daar by voordragende tot Ontvanger van het kleine Zegel, in plaats van Wylen Dr. G. J. IVoertman, den Heer Loten , Raad en Oud-Burgemeester dezer Stad-, welk befluit door de voorftemmende Leden is gehouden in advis , en door de Steden overgenomen; terwyl Amersfoort volhardde by haare Refolutie van den 17 Maart dezes jaars, en daar bv overgelegd vertoog, rakende het recht der kleine Steden. Den 12 September de Vroedfchap dezer Stad gewoonlyk vergaderd zynde, is in die vergadering voorgebragt een brief van de Minderheid der Leden van den Raad der Stad Amersfoort, dienende ten geleide van een berigt, door dezelve Heeren vervaardigd, omtrend het aldaar voorgevallene, op den 8, . 9 en 13 Augustus, en houdende voordragt, om by de Heeren Staten van Holland, Overysfel en Friesland het terugroepen van de binnen hunne Stad ingebragte Militie te helpen bewerken; waar toe dan ook op den ie een nader adres door Geconftitueerden en: Gecommitteerden alhier is ingeleverd , en op het fchryven der voormaais verzogte mis- fives  JAARBOEKEN, September, 1785. i347 jfves aan welgemelde Heeren Staten is aange- Indrongen. TRECHT Den 23 September befloot de Vroedfchap by meerderheid, ingevolge het vyfde punt van het ingediend adres van Geconftitueerden en Gecommitteerden , om het maken van Naamlysten van Burgemeesteren en Scheepenen nog uit te Rellen. Amersfoort. Den 5 September hebben Geconftitueerdens dit adres aan de Regeering ingeleverd: Aan de Edele Achtbare Heeren Regeerders der Stad Amersfoort, Zoeven met fchuldigen eerbied te kennen, de Ge. ^* confbtueerjcus, van ruim zes honderd Bur. gers en Inwoorders deezer Stad, als meede de Gecommitteerdens vao een zeer groot aantal Burgers en Inwoonders alhier, dat de Heeren Edelen en Ridderfchap deezer Provintie, by Refolutie van den 23 Augustus jongstlecden, en uitgebracht ter Staats Vergadering van den volgenden dag, hebben geproponeerd, dat een Commisfie van Net»en Heeren uit haar Ed. Mog. Vergadering werde benoemd, ten einde met zyne Hoogheid den Heer Stadhouder over bet Concept 'leglement Reformat >ir , en daar op gemaakte Remarqu. s, en Confideratien , te Confereeren, en vervolgens aan Haar Ed. Mog. dienaangaande te rapporteeren., ten einde vervolgens daar op ftaatsgewyze te worden gerefolveerd, zo als bevonden zal worden te behooren, met verdere voordracht en Advies, dat als dan de Magiftraten van Wyk en Montfoort beho. ren te worden »erzoót, om rer zeiver tyd me ie S s s s 2 ccn  i34.8 NIEUWE NËDERLANDSCHE Amers - een Heer "uit den haare naar, 's Hage te Gomtak voorÏ ^eD; als meede dat de Magtftaten van ütrecnt. V° T* Amersfoort, Wyk, en Montfoort tevens.beaoren Adr tvm te worden verzogt, te wijlen bezorgen dat als rl«Tdan insgelyks, uit de Burgeryen van derzei;er QcconJU " s/5 'weil]:gc kundige, bedaarde, va^"•/Z derlaïden Vrvhefd bevende Mannen mogen wor- *%f' d« i^Sd^naar Ha,e om over derzelver CS» Stedflyke belangen te worden gehoordtj)* dc. ^ a Ondergefchrevene in hunne qua i eit , zonder m te treeden de al of niet noodzaaidykheid; van d c voovgtflagen Cohferenticn on refpcctive Comir.isfien daar toe. echter zig verplicht vinden, aan UEd Achtb. voortedragen, niet te konnen penetreien om , zo 'cr Couferentien ter applaneermg, van de Bezwaren, 't Provintialebetreffende, zouden moeten gehouden worden, wat reden ervoor konnezyn, dar. men dezelve van Utrecht zoude verleggen naar 's Hage; te minder, als het kennelyk is, dat Haar Ed, Mog van den Heer Stad, houder hebben gevorderd Hoogstdeszelfs Coniide-atien, voor den ïo Augustus laastleden, aap. Baar Ed Mcg. te doen toekomen. De Ondergefchreevenen willen niet intreeden te demonftreeïcn of het niet beneden het decorum van den Souverain dezer Provintie zoude zyn, om zodanig een vergadering in 's Hage te beroepen , als den aart en Natuur der zaaken vorderd, dat dezelven niet buiten de plaats, alwaar binnen deze Pro. vintie de Collegien van Staat vergaderen , behoren te worden gehouden; even min als dat de Stedelyke Bezwaren, buiten de refpeétive Steden, en, Vtrwydt-rd van de tturgeryen, die dezelve opgegeven htbbcn, zouden geapplaneert en gereguleert worden, atd als ter Contrarie door de Provintie van Qverysfel aan ons nog jongst een voor, beeld is gegeven, by het debiteeren van hec gefchil tusfchen de Edelen en Steden aldaar, zodanig dat de Hoge 'Arbiters de Conferentien tot Accoord , ep by optftenteni§ van ttö ï«We, de deerne  JAARBOEKEN, September, 1785. 1349 co, daar de Vergadering van Staat wierd gehou- Aivxersden, hebben uirgefpr ken; waarom de Onderge- poort. tekenden in hunne qualiteit op UEd. Achtb, eerbiedig verzoeken , ingevolge tot zodanige Carafe- Adr. van rentien en Commislien , ter applaneringe van de Gtconfl. overgeleverde Poinften , tot redres der Bezwaa- nopens ren, voorzooveelehetProvintiaalebetreft, n,og- commisfis ten verlhian worJen, dat UEd. Achtb., nevens naar de Leden, van de verdere Stad en Steeden dezer 'sHage, Provincie, het daar henen zuien gelieven te dil rigeren, dat dezebe niet in 's Hage, maar ter I plaatze, daar de Vergadering vau Staat dezer Proïvintie tot hier'02 is gehouden, wenien belegd, :en dat ons Stedelyke, bevorens, door UEd. Achtb. met derzelver Burgery binnen dezë Stad zal wor[den geapplareerd, en gereguleerd, en dat daar jtoe, voor zoo veel de Ondergefchreevene in hunfne rtfpectrve qualkeiten betreft, met dezelve de Igerequireerde befoignes mogen worden gehouden. 't Welk doende (Sc. (was getekend) G. G. Methorst, S. Camp, S. v. Straahond, W. Pannekoek, Frans ter Horst s N. v. Deuyerden , J. H. Roozen, Abraham Lagerwy, C. fVarneke Az., jF. M. van Dashorst, Dirk Lagerwy, PV. van Geenhuyzen, Juflus Hooft van Huysduynen, Jan van Ling, Mouritt Dryer, G. Vogelefang. (verder ftond) Ais Gecommitteerdens, ( en getekend) B. B. de Wys, Hendrik van Emdre, IV. van Eden Junior, Juflus Jhs. Trefchoaw, C. J. van Rootfelaar. Ssss 3 Om-  1350 NIEUWE NEDERLANDSCHE Amers FjORT, Btfl. J Vroedfi bp Adr van z} Garnizoen tot bewaringe van Rust, Vci igheid, en goed- order, ten hoogfte noodznaJv.c, voor de VV;;kaarc van Stad voordelig, en voor niemand van dc goede Burgery tot hin- Herhalende, ten overvloede, a'hier, de verzekering, by Publ.cai.e gedaan, ook voor de bupphanten in het byzonder, dat de Raad Ssss j geer.  1352 NIEUWE NEDERLANDSCHE Am*r*» geerne zodanige VerzoeVen, of Voorftel'en van foort een ieJer zal or,tfangen , als hy ten algemenen * of zynen byzonderen nutte nodig vinJen zal, met Eefl der toezegginge van daar op te zullen disponeren, jr,o»d z" al« dezelve oordeelen zal te behoren, tn ■ Cchap of>00i daarin aan die gene"> vve!ice zodanige voorAai• vrtwd-a^ten zullen koomen te doen, zo veel genoe20 Aup gen ^ zul|en geven, als haar Ed. Achrb. over£'eenkomftig het algemeene welzyn der Stad en Burgery , dat zy vermenen eed en amptshalveu boven alles te moeten ftellen, zig daar toe bevoegi rekenen zullen; in dat vertrouwen, dat de Supplianten ook geerne het hunne zullen toe. brengen, om de algemene ruste, bet onderling vert!\ uwen, en alzo het ware beiang der Burgery te bevorderen. En zal Extract, dezer aan de voorzeide zestien Suppbanten, in plaatze vanappointemenc op derzelver Request, worden ter hand gefteld. Ook heeft de Regeering den 5 September beraamd, en den 10 daar aan volgende doen afkondigen deze Publicatie. De Regeerders der Stad Amersfoort, met leedweezen ondervonden hebbende, dat ^zekere vyt perfoonen, voorgevende te weezen Gecommitteerden uit de ref ect-ive Burger Compagnien, en by de gezamentlyke Burgery dezer Stad daar toe verzogt te zyn, aan Haar Ed. Achtb. hebben verzogt erkentenis van zekere zo genoemde Geconltituterden van ruim 600 Burgers en Ingezetenen dezer Stad, tot zooanigcn ende, als by eenen ovrgelegden volmagt ftaat vermeld, niettegenfta nde de Mjgiftra.t reees by Ref -lu'.ie van den ^den Ap-il jorgftleden, dit verzoek hadde geweezen van de band, en verklaard onmogelyk zig te kunnen overreden, dat al hec geene die zogenoemde Gevolmachtigden zouden kunnen goed- via«  JAARBOEKEN, September, 1785. 1353' vinden aan de Regeringe voor te dragen, zich öp Amersop derzelver volmacht beroepende, daaróm zoude foort. wezen de zin, wil en menige van die geenen, welke zy zeiden te reprefrnieren; gelyk de Ma- 1'ubl. hggillraat "reeds in een Request toenmaals by de zo -pens het geaoemde geconft tueerden geprsfentesrd, het intotpyn misbruik van foWgelyke CommisfiVn , in zyne v. Krygs* Committenten zodanig fpreeknde in te voeren, als men goeddagt, onaervonden heeft: d'c'arec rende de Regeerders al verder by die Refolutie, dat zy zelve het lichaam der Burgerye dezer Stad verbeeldende, en alzo tot het waarneemen en behartigen van derzelver algemeene belangen verbonden, geen ander in die qualiteit erkennen konden of mogten, latende nogthands aan een ieder vry, zodaanige verzoeken en addresfen aan de Magiftraat te doen , als hy tot zyn byzonder of tot het algemeene belang dienftig houden mogte, met belofte van daar over te delib-reeren en refolveeren , als bevonden zal worden te behooren. Dat de Magiftraat derhalven de bovengemelde vyf perfoonen op deze Refolutie hadden verwezen , ende verklaard daar by te blyven. Dat evenwel die vyf perfoonen , voorgevende, dat de Burgeren en Schutteren zich by den anderen bevonden en zich beroepende op eenige Lieden voor het Stadhuis vergaderd, a's derzelver Committenten, dit verzoek al fterker en iterker aangedrongen, en in eenen eisch veranderd hadden , met bedrtiginge dat de menigte, by hen bevorens de Burgers en Schutters dezer Stad genoemd , zonder voldoening aan hun üeder verzoek, niet uit den anderen zouden fcheiden. Dat die vyf perfoonen hier méde nog niet to vreden, aan de groote meerderheid des Raads, -uit naam van hunne Committenten, alle gehoorzaamheid en trouwe hadden opgezegd , verklarende die niet meer als hunne reprefentantcn te aulien erkennen a en alzo met verbreekinge van dej>  1354 NIEUWE NEDERLANDSCHE Amersfoort. Publ. tio pens he, inroepen v.Krygs volk. derzelver plechtigen een, de gekeiügdfte banden der Maatichappy fchendende , en alle orde in eens verbreekende. Dat ook in zo verre de bedreiginge, om de ■ menigte by een te houden, is uitgevoerd, dat men daar na dezelve tot nog meerder getal heeft weten byeen te brengen, en dair mede zich aan de huizen van fommige Regenten tot het verzoeken een.tr buitengt woone Raadsvergadering en naderhand voor het Raadhuis dezer itad begeven nebbe, alles om dus de Regeering te dwingen tot de erkentenis dezer zogenoemde Geconftitueerden, eenige van welke nogthands de iMagiftrdat bevorens tegen de gevolgen van zodanige byetnkomften van 'tvolk gewaarfchouwd en zelve verklaard hadden, de Vergaderingen des Raads, om de verzoeken van zodanige menigte, terwyl zy byeen was, te overwegen, geenzins raadzaam te zyn. Dat mitsdien de Raad dezer Stad, aan de eene zyde voor het grootfte gedeelte, hoewel op eene onwettige wyze buiten gezag gefteld, aan de andere zyde in een erkend gevaar gebragt, behalven nog door zo veele bekende geruchten gedreigd, niets overhield, dan provifioneel de ordinale vergaderingen op te fchorten en hare omHandigheden aan de Heeren Stacen dezer Provincie, ofte de Heeren derzelver Oroinaris Gedeputeerden te kennen te geven, met verzoek van daar tegen te helpen voor?ien, het welke ten gevolge heeft gehad, dat Guarnifoen in deze Stad gelegd is, waar door dan ook de openbare rust en veiligheid in dezelve is herfteid Dan dat fommige lieden hiermede niette vreden en zo het fchynt genegen, om de goede Gemeente te ontrusten, ongenoegen en verdenkingen te doen gebooren worden, tegen de waarheid hebben voorgewend, als of de Magiftraat dezer Stad bevorens hadde gerefolveerd, hangende de cjeliberaden over de ingeleverde bezwaaren, geene Ma-  JAARBOEKEN, September, 1785. 1355 Militie in te nemen, en daar door hadde erkend als of de Militie in de vrye behandeling dezer za , ke, hinderlyk ware, daar nogthands nimmer dit alzo by de Magiftraat begrepen of gerefolveerd,i niaar alieenlyk tegen een gevreesd misbruik der; ^tenten gezoigd ij; daar by veronderftellenfle-i dat binnen of buitenlandfche rust , het leggent van Guarnifoen in deze Stad niet noodzaakelyki zoude maaken. Terwyl men daar al verder by. yoegt, als of men nu door de Militie de billyke bezwaaren der Burgers en In-ezetenen, volgens die voorgewende ingewikkelde erkentenis, zoude tragten te doen aanhouden, en derzelver wettige klagten te duiten , en wyders als of dit de gantiche Burgery by het Publiek onder verdenking van Oproer en Ongehoorzaamheid aan dezelver weaige Overheid brengen zoude. ■Zo is 't, dat de Regeerders voorn, tot voorkominge van alle misverftand , of verkeerde uitleggingen van derzelver oogmeik in deze, goedgevonden hebben opentlyk te verklaren : dat zv nimmer oogmerk gehad hebben of nog hebben om eenige Overmagt , hoe genaamd, veel min die van het Guarnifoen dezer Stad, te gebruiken, om iemand, wie hy zy, in het voorbrengen van deszelfs wetrge bezwaaren, en klagten, zo die hem in.het byzonder, als die het algemeen zyn aangaande, te verhinderen, of tegen te gaan* neer, maar in tegendeel , dat zy de zodanigen* welke eenige gebreken in het publieke beduur, of dat van iemand der Leden des Magiftraats in deszelfs qualiteit ontdekken mogten , en zulks aan den Magiftraat op eene befcheidene wyze zullen willen voordragen, fteeds onder de agtenswaardigfte Leden der Burgermaatfchappyen houden, derzelver voordragt overwegen, en daarop zodanig refolveeren zullen, als zy ten gemeenen nutte oordeelen zullen te behooren | even als dezelve ook zullen tragren te handelen omtrent de bezwaren , bereid* aan Hun Ed. Achtb. opgegeven, zo ver Amers* 'oort. Koens het noepen an  £3|6 : NIEUWE NEDERL/iNDSCHË .-Ameks ver-daar omtrent nog niet en is gerefolveerd. «•oort. E>ac het derhalven wel verre af zynde, dat men de Volkftemme zoude willen verdooven door de ■ P«&/./;. Militie var» den Staat; Haar Ed. Achtb. daar en ■pens tegen aan een ieder, wie hy zy, verzoeken, en iivrepen gelegenheid w'Uen geven, om vryelyk zodanige v. Krygs- voordragten te doen als hy nodig'oordeelen zal., wik. belovende dien tegens allen overlast, dtswegens te vreez m, naar vermogen te zullen beveiligen en befchermen, mits daar by geene gepaste befcheidenheid en verplichten eerbied uit het oog verlooren worde. Ve-klarende Haar Ed. Achtbare verder tot het ontvangen van Guarnifoen binnen deze Stad zich alleenlyK verphgt gevonden te hebben, door zo.darig een gedrag van fommige Lieden als hier vour b' fchreven üaat, en uit voorzorge voor zulke noodlottige gevolgen , als daar uit voor de goede Burgery in 't gemeen te duchten waren, en noodzakeiyk volgen moesten, zonder daar door ook anderen, en we! het grootfte en beste gedeelte der Ingezetenen dezer Stad, van welker afkeer van alle oproerige bewegingen, geweld of fchendinge van het gezag der wettige" Overheid, Haar Ed. Achtb. zich ten vollen overtuigd houden, on* der eenige verdenkingen te willen brengen: erkennende zelfs verscheidene blyken van dien afkeer ondervonden te hebben. Ende mitsdien dat met de Militie binnen deze Stad niets anders wordt bedoeld , nochte dat die tot iets anders zal worden gebruikt, dan tot bewaringe der algemeene rust en veiligheid, enöe ever zulks ook aan de eene zyde, op dat niemand door eenigen overlast wo>de verhinderd op eene befcheide wyze zyne gedagien open te leggen en voor te dragen; maar nok aan de andere zyde, op dot de Magiftraat dezer Stad, door geenerhande zamenrottingen of bedreigingen in deszelfs vrye delibtratien worde verhinderd, of gedrongen tol het neemen vsn zodanige befluiten, als dg-  JAARBOEKEN, September, 1785. 1357 dezelve tegen het waare belang der Burgery oordeelt ftrydig te zyn. I En daar zodanige Burgeren en Ingezeetenen, welke niet bedoelen, derzelver byzondere begrip, j pen tot verwoestinge van de geheele orde der* Maatfchappy, met .geweld, en krenkinge van een ; weaig vastgefteld gezag doortedringen: maar be , iche.den aan bet oordeel van die geenen, welke, zulks toekomt , overlaten willen , geenerhande bezwaar in het Guarnifoen dezer Stad , maar in tegendeel niet anders dan bevordering van Rust, Veiligheid en zelfs voordeel voor de Stad in heï algemeen te wachten hebben, zo wordt een iegelyk vermaand alle hier tegenftrydende vooroordeelen bedaardlyk te onderzoeken, te laaten vaaren, en aan geene rustverftoorende inboezemingen ge« hoor te geven; maar het zyne toe te brengen, om de rust en vreede onder de goede Ingezetenen te bevorderen, alle partyfehappen te fraooren, zich van bedreigingen, fcheldnamen en diergelyke haselykheden te onthouden , en vooral niemand, direct, of indirect., wegens het befcheiden voordragen van deze of geene begrippen, omtrend het publieke beftuur , met ejnigen fmaad te -vervolgen , op poene dat tegen dezelven naar de Wetten van den Lande zal worden geprocedeerd. Aldus gearrefteerd by den R aad der Stad Amersfoort, op den 5den September 178t, en gepubliceerd op den ioden daar aan volgende. (onder ftond) In kennisfe van my C was getekend) JAN BOTH HENDRIKSEN4 Wyk Amers» 'oqrt. }ubl noens het iroepen Krygs* lik.  1358 ■ NIEUWE NEDERLANNDSCHE Wyk by Duurstede. Wvkby Wy zagen in de maand July 1785, wal Duor- omtrend het invoeren van een nieuw Regiesieok. ment van Regeering voor deze Stat} is voor. gevallen. De Gedeputeerde Staten 's Lands van Utrecht beantwoordden den Brief van Wyk van 26 July 1735, op den 29 July aldus: EDELE ERENTFESTE VROME.' HTer Vergaderinge der Heeren Staten is den 27 dezer ingekomen en gelezen UEd. Misfive van daags te voren, houdeDde beklag wegens hec gerefolveerde ter Vergaderinge van hoog gemelte Heeren Staten op den 15 dezer met relatie tot het geene wy by onze Misfive van den 10 daaraan volgende breder aan UEd. hebben te kennen gegeven, en hebben Hun Ed. Mog. ons wederom geauthorifeerd , UEd. te informeren, dat Hun Ed. Mog. niet weinig zyn gefurpreneerd , by gemelte UEd. Misfive te zien nedergefteld f dat het poincl: der Ma,iftraats beltellinge was gebleven aan de refpefhve Magiitraten, en dus ook aan UEd., in zoo verre, dat de verdere Leden van Staat, en alzulks de fouveraine vergaderinge dezer Provintie daarmede niets te doen zouden hebben, en het integendeel vryftaan aan de Magiftraat van W yk zig ten dezen opzigte van de nakoming van het Provinciale Reglement der Regeeringe van den jaare 1674 te ontflaan, en van den eed, des wegens afgelegd , te dispenferen, en dit wel op fundament, dac by het uitgebragt rapport der Heeren Gecommitteerdens den eerften Sep-. tember 1784 zulks zou ie zvn vastgefteld, zonder in het Reglement Reformatoir daar van ietwes te 5?en tioneren, en ten welken einde dat Rapport aan UKd.  JAARBOÉKÉN, September, 1705. t-fg ÜEd. ondet anderen zoude zyn toegezonden, betui- WyRb* gen mee te begryperj, hoe UEd. zoodanige pofiti- nal.a tn hebben goedgevonden te neder te ftellen, STFUP' daar immers UEd. niet konnen onkundig zyn, dat het gemeke rapport nimmer in een Staats re. jjntu> folutieis veranderd, maaralleen in gediend als . misfie geen regt ter waereld is geboren, om zi> ■ van den eed, op welke alle Regenten ter vergaderinge van State, in de Regeringedezer Provintie zyn geadmitteerd geworden, te ontdaan, ten zy dan dat even daar door inhabiel wilde worden m de Regeeringe te continuceren, en nadien wel uitdrukkelyk in denzelven eed is gefteld, dat ik meede punStuelyk zal obferveren en nakomen het Re*\gkment nopens het bejlel en beleid van de Provintiale Regeeringe, in den jare 1674 ter Vergaderinge gearresteerd enz , zoo fpreekt het van zei Ven 9 dat, zoo lange deze eed niet is veranderd, ofte eenige fchikkingen Staasgewyzcdaaromtrent gearresteerd, niemand eenige fesfie ter vergaderinge van Hun Ed. Mog ofte de Heeren ordmaris Gedeputeerdenk, n behouden of bekomen, welke zig niet in allen delen aan denzelven eede meent te moeten houden, zynde het gehele andere zaken, een Advis deswegers ter vergaderinge uittebrengen, ofte conform zodanig advis eenigefch kkin- gen vastftellen, zulks het in deze niets ter zake doet, of die Refolutie binnen Wyk met een. Darigheid dan met meerderheid is genomen gewor» ten, dan voor zoo verre die Leden, welke zig Tttt nies  130*0 NIEUWE NEDERLANDSCHE WVKB'S Dulr- stede. Antw •van Ge dep. Stat mnWyk niet voor ontflagen houden va-n den eed , van welke zy ook by hunne Mede Regenten, buiten concurrentie van de overige Leden van den Staat, niet hebben kunnen ontflagen worden, ais nog in denzelven eed ftaande, ook evtn daar door kun. nen behouden of bekomen eene fesfte, waawarj .de overjge Leden zig zeiven hebben geëvxc'udeerd. ,UEd. zullen dus gelieven te vernemen, dat hpt niet de Minderheid is, wdke bevoegd is, om aan de Rrovintiale Regeeringe detl te lubben, maar alleen die geene, welke zig aan de NA er ten en Reglementen der Provintie verbonden rekenen, en daartoe zig verpligt agten , hunnen eed ce ob> ferv^ren, midsgaders zoodanige fchikkingen , op welke deze eed Staatsgewyze is vastgefteld: en vertrouwen wy , dat UEd. by nadere ovtrweginge van zaken zelfs zullen moeten oordelen, dat uiemaa J als Lit der Regeeringe kan worc'en erkend, dan die zig ttffens onderwerpt aan de conditie, waarop hy tot de admisfie van dezelve is toegelaten, zulks wy dan alsnog moesten inhsereren , het geene by onze bevorens aan UEd. toegezondene misflve is vervat; terwyl wy terTens geauthorifeerd zyn , Denzclve te communiceren, dat de Heeren Staten ook eenparig hebben geneilistcerd by het vorige door Hun Ed. Mog. gerefolveerde, en verhopen, dat UEd, de handelwys, by de Meerderheid der Magiftraats Leden binnen Wyk te Duurllede gehouden, by nadere refl xie wel zullen aanmerken , als tegens alie order aanlop nde waarvan de Het ren Hun Ed. Mog. Gecommiteerdens vertrouwen, dezelve nader te zul'en kunnen ^overtuigen, tn dat U: d. inmiddels wel zeodanïge Heeren , zoo ter onzer vergadering als die van Hun üd. Mog. de Hteren Staten, zullen gelieven te committeeren, welke zig ftiptelyk aan den eed , by alle Regenten, wanneer aldaar zyn geadmitteerd, afgelegd, verbonden rekenen. ' Hier mede EDELE, ERENTFESTE, VROME! Be-  JAARBOEKEN, September, 1785. 13CJ1 Bevelen wy UEd. in de befchermingevan God Wyiceit Almagtig. ' Duur- S I EOF. (Was geteekend) Antw* HEN D R K VERBEE Kva„ Ge- dep.Stah Uwer Ed goede Vrienden de Gede a„n Wyk putcerden van de Staten 's Lands van Utrecht. Ter Ordonnantie van dezelven, Gefchreeven te Utrecht den (was getekend) 29 July 1785 H. A. LAAN. Die van Wyk antwoordden hier op wederom den 5 Augustus 1785 in dezer voegen; EDELE MOGENDE HEEREN! tl et heeft UEd. Mog. belieft, onsdoor de HeeA ren, UEd. Mog. ordinaris Gedeputeerden te doen refcribeeren op onze Misfive, ten laatfte vergaderinge van UEd. Mog. ingekomen , waarby aan ons word voorgedragen UEd. Mog. furpnfe, over het by onze Misfive ter nedcrgeftel* de, dat het poïncl der Magiftraats beftelling was verbleven aan de refpeclive Magiftraten, en dus ook aan ons , in zoo verre , dat de verdere Leden van Staat, en alzuiks de Suuveraine vergaderinge dezer Provintie, daarmede niets te doen zouden hebben. \ Het moeit ons, Ed. Mog. Heeren , rdaE wy , vangelyke, onze furpnfe, over het contrarie gevoelen van UEd. Mog, moeten te kenisen geven , als wy , voor zoo veel Tut » oiize  J3Ö2 NIEUWE NEDER LANDSCHE WyfcbH Duur- STB DE. WedsrAntw. van die van Wyk. onze Stad een integrerend Lid vaa de Souveraine vergaderinge dezer Provintie was, ons nimmer in bet verbond van Unie hebben begeven, alsonvtrmindord en met voorbent uuing van onze Stad en Ingezetenen van dien, derzelver fpeciale en particuliere Prevüegien, W\heden, Exemtien, statuten, loffelyke en welberbragte Costumen, Ufancien, en alle andere onze Geregtighcde;), waarby wy ons dan ook by vervolg hebben gemaintineert, als wy by ce articulen , gefloten tus» fchen Geeligeerden en Ridderlcnap dezer Provintie, den i3February 1587,. nevens de Stad Utrecht, en verdere (leden , expresfelyk hebben bedongen, dat Geëligeerden en Ridderfchappen hen met zullen bemoeijen met bet nellen van de Magiüraat in deze Mad, mitsdien de Magiftraats bcltelling, met het geen daaraan dependeert, nimmer gebiagt is tot de bemoeijmgen van UEd. Mog., het zy men de Leden van UEd. Mog. op zigzelven, of tezamengevoegd, befchouwe; maar ïs deze Stad even a s de Stad Utrecht, ditpoïncT: aangaande, zoodanig gebleven by haare oude Regrten tn VY etten, dat zy tot het maintien in dezelve zeer te regt van UEd. Mog. heeft gereclameerd den eedop het Reglemen van den jare 1674» waarby wel uitdrukkelyk is bezworen, om dedrie Leden van de Staat, waar van deze Stad een integreerend Lidis, by derzelver Privilegiën, Handvesten, en Geregtigheden. als ook by de oude wettige en welherbragte Costurnen , tc zullen vooritaan, defendetenen handhaven. • Wy herhalen derhalven, Ed. Mog. Heeren. onze furpriefe, dat Uiul. Mog., tegens onze Stads Regten en Privilegiën aan, het fouverain gezag van UEd. Mog. vergadering zouden begrypen te willen exterdeeren over onsStedelyk Regt f concernerende als voorf-t. onze Magiftraats beftellingen, waartoe onze Stad en derzelver Burgeren en Ingezetenen zoo zeer in haar geheel zyn gebleven, dat wj onder geen ander ver Rand, dan daf  JAARBOEKEN, September, 1785. 1363 dat het UEd. Mog. volftrekte mening was, om ons daarby te zullen bewaren en handhaven, het aan ons toegezonden Rapport nopens hecConctpt < Reglement leformatoir, hebben ontfangen, eninziende, bevonden, dat, boe zeer hetzelve als eea Advis zoude kunnen befchouwd worden, om daar t op eerst , na ontfangst der gevraagde Confide- , ïatien van zyne Hoogheid, Staatswyze gerefol- , veert te worden, in hetzelve Rapport ofte Advis wel duidelyk onderkoelden die zaken, welke tot het algemeene Provintiale Regeerings beitel behoren , en die, welke als dommestiek zoodanig ter bellelling en aplaoeering van de MagiRraten ofte Redeiyke Regeeringe, met derzelver Burgeryen, behooren overgelaten te worden, zonder daarvan in het Reglement te mentioneeren; en dat dus twee zaken v^n d«n anderen on lerfcheiden , daariu ook duidelyk gefepareert zyn voorgefteld; dat wy ons , wat het applaneeren van onzer Burgeren bezwaren betreft, als onder anderen ook is hec reguleren van onze Stedelyke Magiftraats beftelling, als nog vertrouwen, ons niet bedrogen te konnen vinden in de intentie en daarby uitgedrukte meening van U Ed. Mog., om ons daar toe bevoegd te houden, en dus aan U Ed. Mog. toe kennen de toegenegenheid, welke U Ed. Mog, aan ons, als integrecrende Leden van Staat, pleglig by Eede beloofd hebben, te zullen prestoeren, daar by hand te houden en te maintineeren. Dan moeit hec ons zeer, dat U Ed. Mog. Heeren Gedeputeerdens aan het oogmerk der toezending van dat Raport een geheel anderen zin, voor zo veel ons ftedelyk Regt betreft, tragten te geven, hoe zeer wy by onze misfive ter voorkoming van het zelve duidelyk hebben vertoond, dat wy in dezen niet uit kragte van het Rapport, maar uic hoofde van het toegezondene Rapport, ingevolge van het Regt, aan onscompeteerende,hebben bepaald het aandeel, dat onze Burgery in de aanflelling hunner Regenten voorlaas zoude beT11 c 3 hoo- A*YK Bï Duurte de. Weder•ntw.vanHe van Vyk.  i3«4 , WED WE NEDERLANDSCHE Wyk in siEoe, Weder antw.vat, (lic van Wyk. hooren te hebben, en het welk aan ons, als voren gezegd, by dat Kapporc en Aavies wordt toegekend, dermaten dat tie uitoeffening van dat Regt ook mmmer een object woruen kan, om in datrReglement te fnfereeren , zonder dat aan onze verrigtinge obfteeren kan de eed, op welke U Edele Mog. Heeren Gedeputeerden Rellen , dat alle Regenten ter vergaderinge van Staten in de Regee* ring dezer Provincie zouden zyn geadmitteerd geworden, en waartoe gemelde ü Ed, Mog. Gedeputeerden ons voorhouden, dat wel m'tdrukkelyk in dLnxelven eed zoude zyn gefield, dat ik mede punctuelyk zal obferveeten en nakomen het Reglement nopens het beftelen beleid van ae Provinciale Regeeringe , in den jare 1674 ter vergaderinge gearresteerd; dan Ed. Mog. tleeren! is htt juist deze eed , welke wy in onze verrigtinge or.s hebben onder het oog gehouwen, aiswy begrepen hebben, dat onze eed alleenlyk disponeert wegens de oöiervactie en nakoming van dat Reglement, nopens het beitel en beleid van de,Provinciale Regeering en geei zmts van de particuliere Stedelyke Regeering , welke laatstgemekle altoos in deze Provincie by de Regeeriugsleden op derz.-lver aankomen, niet Staatswyze, naar alleenlyk Medeyk, tevoren by deMagiflraten van du Steden is geprgjfteerd en afgelegd, en de eed op het belei J van de Provinciale Regeering, (als gefepareerd van die der Magiftraat* beftellinge) by de RegeeringsLeden word gepiffifteerd dan, wanneer zy ttr Vergadering van Staten werden toegelaten, wy dus niet begrypen kunnen, hoe hec mogelyk is, dat U Ed Mog. Heeren Gedeputeerden aan den Provincialen eed eene andere eirtenfie komen te geven, als met de natuure en het oogmerk van den ted , en verders ofte anders niet, overeenkomt, daar het immers kennelyk is , dat de Heeren Regeerders der Stad Utrecht, by alle byzondere voorvallen en omflandigheden, hunnen Stedelyken eed hebben gearnpjieerd s gedresfeerd, en gecorrigeerd,  JAARBOEKEN, September, 1785. T3Ö$ geerd, zo als zy oordeelen te behooren, zonder daarinne U lid. Mog. ohe iemand te moeijen ; zo als het Stads Plakaatbuek daarvan de bewyzen op levert, en thans nog tot een eclatante Haal of preuve verftrekt, de ligting van alle die n.vabele pasfagie uit den e'd, waar van de Heeren Regeerders derzelver Stad, by misfive, afgezondenden 23 September 783, aan Zy e Doorl. tloogheid kennis hebben gegeven, en welke nevens het antwoord van Zyne Hoogheid daarop met den pubiieken druk zyn gemeen gemaakt; En is het niet eene openclyk beken ie zaak, dat de Regeerders der Stad Amersfoort tot hier toe hebben geacquiesfeert, aan een Reglement of Arciculén van Regeering, door den overledenen Heer Stadhouder, aan ben voorfchreven den 12 December 1750, en zedert 'ngevoerd, en waarop alle Heeren Regenten van die Stad beëedigd zyn, zonder dat U Edele Mog. tot hier 10e begrepen hebben, dar iernand van de Regenten van de Stad Utrecht of van de Stad Amersfoort, daar doorinhabiël zyn geworden, om te cc tinueereh in het Provinciaal Regeeringsbeduur, veel min, «lat U Ed. Móg. daarom begrepen hebben, iemand van die Stads Regenten uit de Vergadering van U Üd. Mog. te wèeren; in tegendeel hebben U Ed. Mog. begrepen. dat het een en afder, concerneerende der Steden domestieke Magillraa's zaaken en hertellingen, en d taroin het zelve, als (trekkende tot nut en w< lvaren van S.-ad en tëurgery, (zo als de Magift'aat der Stód Utrecht zig in bovenaem. brief aan /yne Doorluchtige Hoogheid uitdrukt: J weïke by on$ de hoogde wet moet zyn, onverminderd, zonder eenige infprajk o'te bemoeijing van U Edele Mog. hebben faten uit juuicie kan aanbrengen in het ware en alleen bedoel 'e oogmerk, waartoe de refpeclive Regee. rings Leden ter vergadering van Staat, rot den eed op het Provintiale Regeerings Reglement werden toegelaten: en voor zoo verre wy daaraan by erreur een breedere extentie mogten gegeven hebben, als niettemin met het waare oogmerk vaa dezelve, en het Regt onze Stad en derzelver Rurgeryea ontegenzeggelyk toekomt, —— zoo kan daaruit vooral tegen onze Stad en het] Regt, dat de Burgery ten fine van reprefentatie ter Staats, vergadering toekomt, geene argumenten, hoe ook, opgemaakt worden, alsin dezen Stad notoir en inaliënabel Regt alleen in conüderatie komt, jn zoo verre, dat offchoon eenige Leden van de Regeering het oogmerk van de Staats eed mogten oordeelen op eene andere wyze te moeten begrypen, als de Meerderheid der jegenswoordige Leden van onze Magiftraat, en dus met UEd. Mog. Gedeputeerden eens in dat erroneufe begrip vtrfetrden, dat denzei ve eed zoude moeten befchouwd worden te zyn als een conditie , waaraan yder Lid der Regeëring , om zig tot de admisüe van de Staatsvergadering toegelaten te zien , zig onder-  JAARBOEKEN, September t 1785. 1367 derwerpt, — dit tegen Stads en der Burgeren no- \ toir Regt nimmer in aanmerkingge komen kan, r als het een Regent op geene wyze toegelaten is,& om in zyne qualiteit als Repra;f.ntantvandeze. Stad, en alzoo egaal en gelyk zy-;d« met alle de byzondere Leden , compofeerende UEd* Mog. verga a dering, zig te onderwerpen aan een Reglement, diametraal aanlope* de tegen het Regt, en opper j gezag dezer Stad, in den hare zoo nutoir coöpererende, en het er dus niet op behoort aantekomen, wat uitlegging een of ander Regent en, ook UEd. Mog. zelve, aan den eed, ophetProvintiaal Regeerings ■ Reglement, zoude vtirmeenen of oordelen te willen geven; maar'atalleenlyk jn aanmerking moet komen, welke ui'eg;'i:,g daaraan overeenkomftig aan Stads en Burger Regveu cn Privilegiën behoort en moet gegeven word"n; als wy begrypen, dat een eed niet contradictoir aan zig zelve behoord tezyn, hetwelk ontegenzegely k js, zoo wanneer men in het begrip van UEd. Mug, Heeren Gedeputeerden zoude willen komen; als het niet kan wederfproken worden, dat zoo onmiddelyk by het oplezen, van den Provintalen eed , voor zoo verre deze Stad een intc u'cerend Lid van UEd. Mog. Souveraine Vergaaenng <; tmaakt, door alle de Leden bezworen is, en NB, alle Privilegiën, Handvesten, en Gerègtigbeden van dezelve, als een lid van Staat, zoo wji als haare oude Wetten en vvelherbragte Cosrumen re zullen voorftaan, helpen defendeeron en handhaven, mksdjen de Periode, waarop UEd. Mog. Heeren Gedeputeerden zig geheven te funderen, nimmer anders dan gefubordineert hieraan kan bör greepen worden, en dus, dat de puhclue'eobfeijvatie, en 't nakomen van het Reglement van 1074, nooit moet uitgelogd worden, intelopenof tecoatrarieeren aan de notoire Regten, de drie Leden van Staat, yder op zigzelve, en dus ouk deze Stad in in het byzonder coupeteerende. Waarom het ons onbegrypelyk voorkomc. dit Ttttj UEd, V'ykbï Ï'JURTEDE. W'.derntw.iany de hand nemen, als wy ais een mede integrerend Lid van Staat, tot maintiën van dat ons iudiiputabel Regt, zullen oordeelen te behoren. En hienntecle beveelen wy Ui?.a. Mog. in de ibsfcherming van God Almagtig, en blyren EDELE MOGENDE HEEREN! Uwer Edel Mogende Goede Vrinden Burge- mees. A/YK b* juur- teob. Weder» nty> van ie van VyL  1370 NIEUWE NEDERLANDSCHE Wyk bï Duurstede. meesteren en Regeerders der Stad Wyk bv Duur ftede. * * „, . , _ „ (.onderftond) Wyk by Duurftede den 5 Augustus Ter Ordonnantie van dezelven. J7Ö5- (was getekend) L v. SCHIK. Wy hebben in ons voorgaande Rukje onder Utrecht melding gemaakt van eene Refolutie, ter vergadering van Staat genomen , met betrekking tot die Leden der Regeering van de ftad Wyk by Duurftede, welken zig van den eed op het Regeerings - Reglement van 1674, voor zo verre het domiciüaire of ftedelyke betreft, ontflagen hadden,- als mede hoe de Regeering dier Stad, na ontvangene brief van kennisgeving van deze Refolutie , en de daar by beraamde Commisfie, by antwoord ter laatfter Staatsvergadering ingekomen , hier over zig beklaagd hadde. Zedert hebben eenige Burgers van gemelde Stad, het gehouden gedrag harer Regenten ten dezen volkomen goedkeurende, en dienvolgens de tegen dezelven genomene Staatsrefolutie , als een inbreuk op hare ftedelyke regten befchouwende, zig met ernst deze zaak aangetrokken, en deswegens eene remonftrantie ,den 18 der voorleden maand door derzelver Gecenftitueer3en en Gecommitteerden by den Raad ingegediend.  JAARBOEKEN, Septemhr, tjr&5. 1371 De Heeren Mr. P. G. Chastelein, Schout' van Leyderdorp, en Secretaris van s'Lands' Univeriiteit te Leyden, en Fr. Adr. van der'* Kemp, insgelyks van Leyden, en aldaar Kerkenleersar onder de Doopsgezinden, houden zig veel hier op, en hebben drukke geljprek ken en onderhandelingen: Beiden zyn ook Officieren van liet corps Vrywilligers alhier. Zodra alhier het gerngt aankwam, dat'er Krygsvoik naar deze iProvmcie op weg was, (welk gerugt nogthands is onwaar bevonden,), wierdt eene bmtengewoone vergadering der Regeering belegd , en krygsraad gehouden , lladspoorten bewaakt, en eene nadrukkelyke brief aan de Heeren Gedeputeerden afgezonden. Den 5 September is in eene buitengewone vergaderinge, op voorftel van den Heer Burgemeester Haantjes, beiloten, omtrend het voorftel van de Heeren Edelen, vervat by belluit van den 23 Augustus, ter Staten vergadering van den volgenden dag uitgebragt, om de onderhandelingen, welke ter afdoening van de overgeleverde bezwaarpunten, het Provinciale betreffende, mogten geoordeeld worden noodig te zyn, niet te houden in 's Hage, maar dat de Commisften daar toe binnen deze Provincie, ter plaatle alwaar de hooge Collegien vergaderen , zullen moeten raadplegen, met voorbehoud dat daar onder het bereids gereguleerde, het ftedelyke betreffende, niet zal begrepen zyn, anders, dan om het zelve by. Wy- )uur-  337* NIEUWE NEDERLANDSCHE Düur- ST£!)E. FRIESLAND, Leeuwar den. Zederd den 16 September bevindt zig Hare Koninglyke Hoogheid, de Prinies van Oranje, met de drie Voritelyke kinderen alhier, en is op het allerminzaamfte , met de pligtspleging van wellekomstgroeten van de hooge en andere Collegien enz. , ontvangen. Donderdag den 22 Sep« tember vereerden Hare Hoogheid , en de jonge Prinfen en Prinfes het vieren van 't twee- f vyyze van Communicatie óver te nemen , es alzo, voor zo ve i noodig zal geoordeeld worden , in het Provinciale Regeerings - Reglement te brengen. Ook is van wegens deze Stad eene circulaire misfive aan de Bondgenoten , wegens de gedane inrukking van krygsvoik in Amersfoort, afgezonden, en eerstdaags zal nog een nadrukkelyker aan de drie Provinciën Holland, Friesland en 0\#rysiel, op wiens repartitie de troepen ftaan, afgaan, ten einde die ten fpoedigften te rug te roepen. Ook heeft de Wykfche Regeering, wegens het niet befchryven nog toelaten van hare afgevaardigden ter Vergaderinge der Staten, aan de Reden Utrecht, Amersfoort, Rheenen en Montfoort, eenen rondgaande brief van beklag afgezonden.  JAARBOEKEN, September, 1785 1373 't tweede eeuw van 's Lands Hooge School te Franeker men hunne tegenwoordigheid: en hebben des Zondags den 525 des voormiddags alhier in de Groote Kerk den Godsdienst bygewoond, onder het gehoor van den Kerkenleeraar A. Stietblage, en des namiddags in de Franfche Kerk, alwaar de Kerkenleeraar S. J. Renaud preekte. Den q6 September was 's middags en 's avonds groot gastmaal aan het Hof, tot welke veele aanzienlyke Heeren en Vrouwen genoodigd waren. De Heeren Gedeputeerde Staten van Friesland hebben goedgevonden, tegen den 2 October eenen buitengewoonen Landdag uit te fchryven. Franeker. Den 22 September des morgens ten 8 vertrok Hare Koninglyke Hoogheid, Mevrouwe de Prinfesfe van Oranje, Gemahnne van den Prinfe Erfïtadhouder , met Hare vorftelyke Kinderen en verder gevolg in twee jagten van Leeuwarden naar Franeker , zynde de Heeren Gedeputeerde Staten in een derde jagt gezeten. Deze jagten aankomende , wierdt terltond het gefchut van Stads wallen gelost en de klokken geluid. De Friefche Hooge School in den jare 1585 onder het wys beleid van Zyne Excellentie den Heere Grave Lodewyk van Nasfau ahier opgerigt, midden in het gedruisch der Wa» AARDEN.  1374 NIEUWE NEDERLANDSCHË FrtA- MiKliR. penen en 't alverflindend Zwaard , heeft den 22 September haar tweede Eeuwfeest plegtig gevierd, aan welke heuchelyke feestviering eene groote luister is bygezet, door de tegenwoordigheid van Hare Koninglyke Hoogheid en vorstelyke Kinderen, en by welke de navolgende plegtighedeii hebben plaats gehad. Des morgens tusfchen 6 en 7 uuren vergaderden de drie compagnien Schutters, ende twee compagnien van het Genootfchap van Wapenhandel op de Breede Plaats, om de wagten te betrekken en te paradeeren, zynde door de Ed. Mog. Heeren Gedeputeerde Staten daar toe verzogt. Ten dien einde wierdt uit de Schuttery een compagnie be* ftemd om de Hoofdwagt by het Stadhuis te betrekken, als mede nog vier en twintig Man met * derzelver Officieren, om tot wagt ter ontvang van Hare Koninglyke Hoogheid Me» vrouwe de Princesfe van Oranje met devörstelyke Kinderen, by derzelver aankomst, te dienen als ook ter ontvang van de Heeren Gedeputeerde Staten, die een half uur na Hoogstderzelver vertrek van Leeuwarden vertrokken waren. Uit dezelve wierden de noodige wagten by de Poorten en Batteryen enz. geplaatst. Na dat de wagten opgetogen waren, fcheidden de overige manfchappen zó lang uit malkanderen tot tegen den tyd dat nieii moest paradeeren, werdende toen van het Stadhuis af tot aan de deur van St. Martini Kerk in een gelid bezet. Hare Koninglyke Hoogheid enz. omtrend half elf uur met het jagt binnen de Stad aangekomen zynde, voer  JAARBOEKEN, Shptefflè, 278^- 1375 voer in hét jagt voorby bovengemelde wagt , aldaar ftaande met geprefenteerd geweer, vervolgends de Stad in tot digt aan het Stadhuis , alwaar de Heeren Studenten op het pragtigfte uitgedoschc met ontbloote degens, alle met fraaije Kokardes aan de hoed verfierd, onderfcheiden na hunne Faculteiten , ■zig in twee gelederen gefchaard hadden, gelyk ook de Schuttery en ft Genootfchap van Wapenhandel ook zeer fraai uitgedoscht, in twee gelederen gefchaard Ronden. De Heeren Studenten, daags te vooren, op last van den Rector Magnificus S. H. Manger, door den Pedel verzogt zynde om ten 9 uuren in de Academie te komen, wierden daar, in een kring gefchaard, door den Re&or, in tegenwoordigheid der Edel Mog. Heeren Curatoren en alle Profes/oren, deftig eh minzaam aangefproken naar tyds omHandigheid, en door den Heer D. de Blocq van Haarsma, als eerfte Curator, ieder met eenen zilveren gedenkpenning , ter gedagtenisfe van deze plegtigheid geflagen, begiftigd. Op de voorzyde ziet men Minerva, gezeten naast de kolom van ftandvastigheid , op welker voetftuk- zy met de eene hand (leunt; terwyl zy in de andere hand een open Boek heeft. Zy befchouwd een Wapenfchild Van Friesland, aan den ftam des Booms geRrikt hangende, en wordt door den Boom overfchaduwd. Haar fchild rust tegen hare knie. \De Uil zit op het voetftuk, en de Speer zit in haren linker arm tegen de kolom. Hier aan zyn ook gehangen twee SlanV vvv gen NtKÊll.  1376 NIEUWE NEDERLANDS6HE Fra- nekkk. i gen met de ftaart in den bek, tot kranfen gebogen, als zo veele eeuwen verbeeldende, welke nu afgelopen zyn. Zy betoond daar voor hare dankbaarheid, door het Wierookvat , rookende boven op de kolom gefteld. Tegen het voetftuk leest men de Latynfche zinfpreuk der Academie: Fundamentum Dei Stat Firmum, dat is, De Grondjlag Gods ftaat vast. Onder de affnede het Wapenichild der ftad Franeker, ter aanduiding, dat deze Hooge School aldaar opgerigt is. Tot omfchrift leest men : Procerum fub Tegmine Tuta, dat is, Onder de be/cberming der Staten beveiligd; op de tegenzyde, ziet men een rondlopende krans, door een Laurier-en Klimöptak te zamen gevlegtj zynde .le Laurus en Hedera van ouds tot eerekransen voor de Geleerdheid geheiligd: binnen welke krans dit opfchrift gefteld is: ABis alteris Academia Frifiorum Secula. ribus, vctisq. pro l^ertii Seculi Felicitatie conceptis, hoe Mnemofynon decreverunt ordines Clj. Ij. CCLXXXV dat is: Ter viering van bet tweede Eeuwfeest der Friefche Academie, en onder Heilbede van bet welgelukken van de derde Eeuw, hebben de Staten dit Gedenkteken uitgedeeld 1785. Voor de gifte dezer gedenkpenning aan sderen Student, heeft de HeQïG.Bruining, als  JAARBOEKEN, September, 1377 als oudfte Student uit aller naam bedankt, en ' de aanfpraak van den Reftor, gepast beant-' woord. Dit verrigt zynde, gingen kort daar na Heeren Curatoren en de ganfche Senatus Academicus , van de Pedels, met de fcepters, in hun plechtgewaad met ongedekten hoofde voorgegaan, in ftaatfie naar het Stadhuis, wordende geleid door het gansch lichaam van Studenten j voor af die van de Theologifche en Juridifche Faculteiten eb gefloten door die van de Mediceinfche en Philofophifche, alle met de bloote degens, en ter onderfcheiding der Faculteiten waren de Theologanten vercierd met wittè Kokardes aan de hoeden en linten aan de degens, de Juriften met roode, de Medici met 'groene , en de Philofophen en Literatores met 'ligtblaauwe. Voor het Stadhuis wierden Hare Koninglyke Hoogheid en vorllelyke Kinderen, van de jagten afgehaald, door de Heeren Curatoren van 'sÉands Univerfiteit, D. deBlocq van Haersma, Jr. E. S. G. J. van Burmahia Rengers, A. Lyklama a Nyeholt en Jr. W. H. Baron van Hambroick, door de gefchaarde Burgery geleid, en op het Stadhuis gekomen zynde, aldaar door eenige Vrouwen van aanzien ontvangen. Wanneer de Vorllelyke perfonen door de Heeren Curatoren op het Stadhuis geleid waren, werden Hoogstdezelven mede door den Reiïor Magnificus , plechtftatig verwelkomt , en ieder «et eene gouden gedenkpenning befchonVvvv s ken, Fra-  i373 NIEUWE NEDERLANDSCHE Fra- . nekek. kens van gelyken ilempel als de boven befchreven zilveren; welke zilveren ook aan 't aanzienlyk gevolg van H. Koningl. Hoogheden wierdt uitgedeeld. De Heeren Gedeputeerde Staten daar na aangeland en aan de wal geflapt zynde, wierden door de Senatus Judiciaiis met de Pedels in dezelfde ftaatfie verwelkomd, en plechtig voorgegaan door Deurwaarders en Statenbodens door de beide Compagnien van de Schuttery en Genootfchap met de witte vaandels onder het gewoone falut ten Raadhuize op geleid. Na dat het Hoog en aanzienlyk gezelfchap op een prachtig ontbyt onthaald was, verleende Hare Koninglyke Hoogheid met de Vorllelyke Spruiten gehoor aan de Magiftraat en Vroedfchap, en aan allen die zulks verzogten, en wierdt onder anderen door eene Jie'lendiiig van Heeren Studenten, uit iedere Faculteit , aan welker hoofd wederom gemelde Heer G. Bruining was, verwelkomd, ;ij in eene korte, zakelyke en met de gelegenheid des tyds overeenkomftige aanfpraak oegroet, welkeBezending van HareKoning;yke Hoogheid zeer beleefd ontvangen en /p het minzaamüe beantwoord wierdt. Het gehoorgeven geëindigd zynde, begonien llraks daar na de klokken, op een gege/en teeken, wederom te luiden, en begaf ;ig Hare Hoogheid met de Vorllelyke aflammelingen, geleid door Heeren Curatoren en de Vrouwen van aanzien, van het Stadhuis, langs de. in orde gefchaarde Schut;ers en Leden van het Genootfchap , met ge*  JAARBOEKEN, September, 17O5. 13-p gsprcefenteerd geweer , onder het ilaan van de Friefche marsch en het groeten der Officieren in het voorbygaan , naar de Groote Kerk, waar eene byzondere plaats, tusfchen ê% zitplaats der Edel Mogende Heeren Gédeputeerde Staten, en tusfchen die der Edel Mog. Heeren Curatoren en Profes/oren, mét opzet vervaardigd was. Zo haast H. Hoogheden in de Kerk gekomen waren, fchaarden zig de Heeren Studenten, die van de Theol. en Jurid. Faculteit voor Hoogstdezelve twee aan twee, in gelyke ftaatfie, als zy Heereh Curatoren en Pro/èsforen geleid hadden van de Academie naar het Raadhuis, in twee gelederen , en groetten met de Degens. Hare Hoogheden aldaar geleid hebbende keerden Curatoren, voor af gegaan door de Heeren Studenten, naar het Raadhuis te rug, onder dezelfde eerebewyzingen als even te vooren. Hier na kwamen de Edele Achtbare Migiftraat en Vroedfchap, twee aan twee, en voorgegaan van de Stadsbodens met ongedekten hoofde, terwyl aan Hun Ed. Achtb. in het voorbygaan dezelfde eer als vooren bewezen wierdt. Toen deze in de Kerk gekomen waren, volgden daar op Hunne Edel Mog. de Heeren Gedeputeerde Staten, voorgegaan van vier Deurwaarders, met hunne Raven in de hand, en de Boden van Staat, alle met ongedekten hoofde, werdende Hunne Edel Mog. begeleid door de Heeren Studenten van de Theologifche en Juridifchè Faculteit, cn opgevolgd door die van dp Vvvv 3 " Me- Fra- NfcKliR,  i33o NIEUWE NEDERLANÜSCHE FftA- Medicynfche en Philofbphifcbe in orde ah yooren, en keerden na dat Gedeputeerden in de Kerk gekomen, en door hen gegaan waren, andermaal naar het Raadhuis, om de Edel Mog. Heeren Curatoren en Profes/oren af te halen, en te geleiden. Voor dat zulks gefchiedde, kwamen alle de Heeren Doctoren, zo van deze Provincie, als van elders te zamen gevloeid, welken een aanzienlyk getal uitmaakten, twee aan twee , voor welke mede het geweer geprafenteerd en de roarsch geflagen wierdt. Hier op verfchecnen de Zoonen van Minerva, de Heeren Profes/oren in hun plegtgewaad, hebbende aan het hoofd de Edel Mog. Heeren Curatoren , de Medecenaten der Aeademie, voorgegaan door de Pedels met de Scepters met onbedekten hoofden. Voor welk aanzienlyk Collegie Heeren Studenten gingen en volgden op dezelfde wyze als zy Heeren Gedeputeerden hadden gebragt. Schuttery en Genootfchap bewees aan dit aanzienlyk Collegie wederom dezelfde eere, als aan de Hooge en andere Collegien. Terwyl dit alles voorviel, waren intusfchentyds volgens gegevene lootjes door de Kostcry in de Kerk ingelaten, alle lieden van aanzien, voor welken afzonderlyke plaatzen belle niet waren, als mede de Heeren Kerkenleeraars. Zo haast nu de geheele ftaatfie in de Kerk gekomen was, trokken de paradeerende Burgery  JAARBOEKEN, September, 1785. 1381 gery en Genootfchap, hunne Compagnien terttond na het voorbygaan van den laatfte train voor by ieder derzelver, tot Pelottons gebragt hebbende, naar de Kerk en flooten eenen kring om de groote deur, om den fterk toelopenden aandrang af te keeren, terwyl egter niemand, die zig gefchikt gedroeg, geweigerd wierdt in de Kerk te gaan. Zodra Hare Koninglyke Hoogheid en de Vorllelyke Kinderen , en zo dikwyls ook als een der Hooge en andere Collegien aan de Kerk kwamen, liet zig een keurig muziek horen door een rei uitgezogte muziekanten, onder het beitier van den Heere Mr. N. Arnoldi Knock, Grietman van Oostftellingwerf, geholpen van den Heer . . . Tammes, kundig Organist en Klokkenist te Groningen, uit verfcheidene plaatfen van Nederland verzameld, die allen geplaatst waren op een daar toe opgerigt Orchest voor het Orgel, en regt tegen over de Vorllelyke perfonen. Het voormuziek geëindigd zynde, betradt de Heer Reclor Magnificus den Kanfel, deedt eene uitmuntende en op deze plegtige gebeurtenisfe toepasfelyke redevoering. Dan de ruimte der ftorFe niet toelatende om zonder groote vermoeijenisfe, die agter malkanderen af te doen, hieldt zyn Hooggeleerde eene korte rust tusfchen beiden, terwyl een fraai gezang van eene beroemde Zangeresfe, door veelerlei zangtuig onderfteund, gezongen wierdt. Na dat de redevoering geheel geëindigd was , verving de Heer T. van Koeten, Hifi. & Eloq. Profesfor Ord. zyn V v v v 4 Hoog FfiASEKEB.  1382 NIEUWE NEDERLANDSCHE Fka- NBKER- Hoog Eerw. en zeide een fehoon Latynsch Dichtiluk op , toepasfelyk op die Eeuwfeest. Na dat hetzelve ook geëindigd was, wierden de klokken -wederom geluid, en zo haast de muziek begon, plaatste de Schuttery en 't Genootfchap, in een kort bellek des tyds,zich wederom op derzelver eerfte Randplaats in een gelid , bewezen aan Hare Hoogheden in het doorgaan de gewoone eer, gelyk mede aan voornoemde Collegien. Zo dra die alle voorbygegaan waren, trok de Schuttery en't Genootfchap met Compagnien langs de Voorftraat en het Noord, en hadden de eere voor by Hare Koningl. Hoogheid met de Vorllelyke Kinderen , welke nevens veele aanzienlyke Heeren en Vrouwen voor de opene fchuiframen van het Raadhuis Ronden, voor by te trekken, en ïn de marsch de krygseergroeten te doen. 'Er was tot viering van dezen plechtftatigen dag eene maaltyd toebereid, op de kamer van de Academie JBoekery, alwaar een t.afel in de gedaante van een Hoefyzer van meer dan honderd borden geplaatst was. Aan dezelve was Hare Koninglyke Hoogheid, de jonge twee Prinsfen en Prinfes mede genodigd. Dog aleer men dervvaards ging, befloot deVorllin vooraf, den tempel van Minerva door de Heeren Studenten op hunne kosten, op deBreedeplaats gebouwd, $e bezigtigen; prees zeer deszelfs fmaak en juiile orde, en na denzelven naauwkeurig bcfchouvvd te hebben, begaf zig van daar naar  JAARBOEKEN, September, 1785. 1383 naar de Academie, over al met de by zynde Roet, geleid wordende door een Detache-'went van de Schuttery voor en het Genootfchap agter. Om de aandrang voor de Academie te beletten, hadt de helft der eeiit Compagnie van het Genootfchap zig fchii< lyk, op verzoek, daar geplaatst, welke, na dat Hare Hoogheden enz. binnen het Academiegebouw gekomen waren, gelyk de anderen aftoog en tot den volgenden dag onder de wapenen ging. Toen de Hooge gasten aan tafel gezeten waren, wierden alleen drie byzondere Conditiën gedronken, als voor eerst de Heeren Staten van Friesland ; ten tweeden Zyne Hoogheid en Vorllelyke familie, en ten derden het vvelzyn der Hooge School. Zo dra een dezer Conditiën was ingefteld, wierden op een gegeven teken de klokken aaniïonds geluid en het gefchut gelost. De maaltyd geëindigd zynde, begaf Hare Koninglyke Hoogheid met de Vorllelyke Telgen zig wederom naar het jagt, vergezelfchapt van Heeren Gedeputeerde Staten, Curatoren en Profes/oren wordende wederom geleid door eenige manfchap uit de Schuttery en Genootfchap voor en agter. Voor af nogthands bezag het Hooge gezelfchap de illuminatie van den Tempel, welke wegens het fchoone weêr zeer wel gelukte en eene heerlyke vertooning maakte, en door Hare Koninglyke Hoogheid zeer gepreezen wierdt, toonende Haar genoegen over alles aan eenige daar by zynde Heeren Studenten, Vvvv 5 die Fra-. VfcKfcK.  1384 NIEUWE NEDERLANDSCHE Fr«- NEKE*. ] ( j < 'i i j die het geluk hadden Hare Koninglyke Hoogheid tot aan het jagt te geleiden, gelyk ten ieder zig ook om ftryd beyverde, om zonder laagheid of vleijery, aan Hare Koningl. Hoogheden die eere te bewyzen, welke aan Hoogstdezelve uit hoofde van Hare hooge geboorte , en uitmuntende hoedanighedèn waarlyk toekomt. Het Vorftelyk gezelfchap kwam tegen middernagt wederom in Leeuwarden aan. De Tempel, van welken wy zo even melding maakte, verdient wel, dat wy dezelven een weinig omflandig befchryven. In het Fronte-Spies ftaat in een Boek de zinfpreuk der Academie: Fundamentum. Dei Stat. Firmum. Boven de Front-fpies zag men het Wapen der Provincie. Onder de Lyst van de zei ven boven de afbeelding van den-Tempel van Minerva in de Koepel: Muneribus. Spe&ata. Fides. In de Koepel zelfs een Schilderftuk verbeeldende den Tempel van Minerva , voor welke hare ware liefhebbers ftaan met opgeheven handen , fmekende om Wysheid. Onder het zelve in het midden der Balujirade boven de groote lyst het wapen van Zyne Doorl. Hoogïeid. Op de Pilasters overeenkomende met le witte arduine pylaren van den Tempel, laan zes beelden zonder byfehriften, doch velke afbeelden de Pax, Fides, Conftantia inz. In het voorvertrek van den Tempel taat het beeld van Minerva zelfs ,• in de vak:en boven de borstweering, verbeeldende Itaiaansch Marmer, zyn gefchilderd vier deftige  JAARBOEKEN, September, 1785. I385 liee Vrouwenbeelden , beteekende de vier FraFaculteiten , als de Theologifche , Juridi-NEKEa. lelie, Medifche en Philofophifche. Wyders ziet men, onder de kapitaale lyst, de wapens der vier Kwartieren, met die der Heeren Curatoren ter zyde derzelver , nevens het Kwartier waar uit ieder verkooren is. Boven de deur van ieder Tempel las men deze toepasfelyke dichtregels; Haec. Tibi. Friftacas. Dea. Oiia. Tu~ taris. Athenas Temp la. Dicat. Sacris. Turba. Operata. Titbis. Et. Vovet. Ut. Seros. Academia. Perfiet, In. Annos. Et. Nifi. Cum. Mundi. Mole. Gaden; te. Cadat. Onder het zelve Dedicaritnt, Juvenes, in Academia Franequerana, Theologice, Juris, Medicina , Artium Liberalium, Et Litera-* rum. Studiofi. Anno 1785. Deze Tempel is twee avonden verligt gej weest, met meer dan duizend Lampen, welke eene fchoone vertooning maakten, vooral den eerften avond: gelukkende het den ; tweeden avond zo goed niet wegens den | ïegen. Vrydag den 23 September, zynde de dag gefchikttot de plegtige Ka.pt promo tien van de Heeren G. Fontein Verfchuir, Franeker, A. A,  338Ö NIEUWE NEDERLANDSCHE Fra nekeb. I A. A. van der Marck, Groninger , in da Rechten; en D. Gerdes Manger, Franeker, in de Medicynen, die reeds Saturdags te voren hunne Disfertatien, de eerfte de Jure jarando & Poena Perjurii -3 de tweede , de Coetu Civitatis perfeclo , en de derde , de Scorbuto, mannelyk verdedigd hadden; kwam, nadat om agt uur's morgens de Parade opgetrokken was, om half tien uuren de Schuttery en 't Genootfchap wederom onder de Wapenen, en plaatsten zig even als den vorigen dag. Wanner eerst de Ed. Achtb. Magiftraat: en Vroedfchap en Corps, twee aan twee, dog nu zonder mantels, van het Raadhuis naar de Kerk gingen; daar na kwamen van daar de Ed. Mogende Heeren Gedeputeerde Staten met de Boden voor af, en eindelyk de Heeren Profesforen, met Hun Ed. Mogende de Heeren Curatoren aan het hoofd, de Doclorandt, met hunneParanymphen en de Heeren Studenten voor en agter, en eer deze aanzienlyke train aankwam, was nog het volgende voorafgegaan. De Edele Senatus vergaderde om 10 uuren , de Heeren Doctorandi Verfchuir en van der Marck, wierden benevens derzelver Paranymphen door eenen der Pedellen in zyn plegtgewaad, en met den fcepter voorzien, van hunne huizen afgehaald, en geleid ten huise van den Heer Johan Falckenaer, Professor in de Rechten, welke by den Senatus dmplisfimus benoemd was als Promotor in 3eze plegtigheid. Desgelyks de Heer Doctorandus Manger eri  JAARBOEKEN, September, 1785. 1387 en zyne Paranymphen door eenen der andere Pedellen, en begeleid ten huize van den1 Heer C. E. de Lille, Profesfor in de Medicynen, wegens de Medilche Faculteit tot . Promotor beftemd. Van daar gingen de Heeren Promotores, . DoQorandi , en Paranymphen begeleid als vooren, naar de Senaatkamer, waar intusI fchen by den geheelen Senaat vergaderd wa1 ren de Ed. Mog. Heeren Curatoten met der; zeiver Secretaris, alle in derzelver plegtge1 waden : ook waren Heeren Studenten, welike op groot Botnia vergaderd waren van daar in, hunne kleding en kokardes als op voongen dag, cwee aan twee voor by het Raadhuis, de hoofdwagt, welke voor hun uit kwam en prefenteerde, en zo de Voorftraat langs op het binnenplein der Academie, op verzoek van den Ed. Senaat gekomen. Kwartier na elf uur ging de train uit de Academie langs de Voorftraat , trekkende voor op: 1. Èene bende uit de Schuttery, eri aan weerszyden eenige gewapende Burgers\ en verder in deze orde. 2. Heeren Studenten van de Théologifche en Juridifche Faculteit, twee aan twee, en met de bloote Degens. 3. De Promotor met zyn vier adfiftenten. 4. De Pedellen met de Scepter en ongedekten hoofde. 5. De Edel mogende Heeren Curatoren twee aan twee. 6. De Heer Reélor Magnificus Manger9 gaan: FrA- IEKER.  1388 NIEUWE NEDERLANDSCHE Franeker. gaande tusfchen de Profesforen Valkenaar en de Lille, als Promotores. \7. De Doctorandus G. Fontein Verfchuir,, tusfchen zyne beide Paranymphen , Jr. Schwartzenberg en Jr. van Grovinflin, Studenten in de Rechten. 8. De Doctorandus Anth. Adr. van der Marck, tusfchen deszelfs Paranymphen dó Heeren Petrus Deketh, J. U. Dr. en Epeus Cats, Student in de Rechten. 9. De Doctorandus D. Gerdes Manger, tusfchen deszelfs Paranymphen, de Heeren Friftus Nauta J. U. Dr. te Leeuwarden, eii Alberda, Medicina; Doctor te Harlingen. Zynde de drie Doctorandi met Tabbaarden , even als de Heeren Profesforen gekleed , doch Heeren Paranymphen in het deftig zwart, met Degens op zyde, en alle met ongedekte hoofden. 10. De Heeren Profesforen twee aan twee. ir. De Heeren Secretarisfen, zo van de Heeren Curatoren als van den Senaat, benevens den Heer Tpey , Lector Anatomice. 12. De Heeren Studenten van de Medifche en Philofophifche Faculteit, mede als Studenten boven. 13. Eene bende Burgers, gadnde aldus onder het luiden der klokken en een verbazende toevloed van menfchen, met een ilatigen tred, naar de groote Kerk langs dé Schuttery en *t Genootfchap, die den mafsch lieten Haan, het geweer prefenteeren en met Spon*  Jaarboeken, september, 1785. 1389 Spontons en Vaandels faiueerden, gelyk tel vooren voor de Ed. Achtb. Magiftraat en* Heeren Gedeputeerde Staten ook gedaan hadden. In de Kerk gekomen , wierdt de train , vergast op een zeer keurig muziek , even als den voorigen dag, door den Heere Grietman Knock beftierd. Heeren Curatoren plaatsten zich in de bank ter flinker zyde van den dubbelen Catbeder , die tot dat einde gemaakt was , zynde dezelfde bank waar de leden van het hooge Collegie van Heeren Gedeputeerde Staten gezeten hadden, en nu ook, doch zonder rang of orde plaats genomen hadden. De Ed. Senaat en Secretarislèn zaten in dezelfde bank als daags te vooren. De WtttVtoïeshs Valckenaar beklom aanHonds de bovenfte Catbeder; terwyl de Heeren Doctorandi Verfchuir en van der Marck, in de beneden Catbeder gingen, met hunne Paranymphen, aan weerszyde van dezelve. De Doctorandus Manger ging met zyn Paranymphen zitten in een bank ter regter zyde, welke daar voor gefchikt was De Kerk was vervuld met een zeer talryke menigte menfchen, waar onder men even als op den voorigen dag, het genoegen hadde, bykans al wat groot en aanzienlyk is in deze Provincie te mogen tellen. Het getal van Vrouwen van aanzien, voor welke nu ook welgefchikte plaatfen waren, als mede van vreemdelingen , was zeer aanzienlyk. Dog Haar Koninglyke Hoogheid met dc Vor- fRANE-  j3go MEÜWE NEDERLANDSCHE Franeker., Vürftelyke Telgen, welke mede óp dat plegtig leest genoodigd waren, hadden zig wegens . de vermoeidheid van den voorigen dag voor dezen tweeden dag, op eene zeer beleefde wyze verfchoond. De muziek geëindigd zynde , deedt de Heer Valckenaar eene beknopte redevoering, Pro Aacloritate Iclorum Tutanda : welke Hof dien Heer eene gepaste gelegenheid verfchafte, om tot de plegtige Promotie met de Kap over te gaan, wordende op volgende wyze door zyn Hooggeleerde verrigt. 1. Wierdt het loifeiyk gedragende geleerdheid der beide Doctorandi met kragtige taal, en naar waarheid voorgedragen. 2. Wierdt hun den eed voorgelezen, die ook door beide wierdt afgelegd. 3. Klommen de beide Doctorandi op naar de bovenfte Catbeder 3 en wierden ter weerzyden van den Heer Promotor ftaande, tot Doétoren in de beide Rechten verklaard, verheven en uitgeroepen, en,aan hen de Di~ plomata overhandigd. 4. Wierdt hun de gewoone uitlegging der gebruiklyke plegtigheden gedaan, van den Tabbaard, het Corpus Juris geopend en gefloten, van den Ring en de Kap, welke hun wierdt opgezet. 5. Wierden beiden omhangen met een Lint, waar aan een gouden eerepenning op de borst neerhing , zynde een aanzienlyk gefchenk -van de Ed, Mog. Heeren Staten dezer Provincie, welke Penning voorzien was van gepaste opfchriften en cieraadjen. 6. Ein-  jaarboeken, septemier, 1785* 1 s#* 6. Eindelyk de regter hand gegeven en Frade zegenwenfchen over deze bevordering nekurüitgefproken zynde, klom de Heer Valkenaer af, en nam plaats by de Heeren Profesloren, gelyk de nieuwe Doctoren deden in de voorgenoemde bank ter regter zyde van den Catbeder. , _ . Toen beklom de Heer de Lille de boven Catbeder , terwyl de Heer Manger op de onderfte ging Haan met zyne Paranymphen weerszyde. Na dat deze Hoagleeraar de voortreftelyke verdienften van den Heer Do&orandus hadde afgefchetst, gefchiedde de plegtigheid bykans op dezelfde wyze als te vooren, en de Heer Manger wierdt op het plegtigst tot Doctor in de Geneeskunde verklaard en aangefteld , met de Kap, die, gelyk ook die van de Heeren Verfcbuir en van der Marck, met een krans van Lauwerieren vercierd was,, gepromoveerd, en met gelyke gouden eerepenning befchonken. De Profesfor de Lille, op zyne voorige zitplaats by de Heeren Profesforen gekeerd zynde, gelyk ook de nieuwe Doctor met zyn Paranymphen naar zyne plaats, klom de nieuwe Doctor Verfchuir den bovenden Catbeder als daar toe nu het regt verkregen hebbende, en deedt eene fraaije redevoering: De Pbilantropia pracipua Lc~ gum, Regiminis ac Principum Virtute. Deze Doftor afgetreden , ging daar op de Doctor van der Marck, welke zig van dezen kanfel liet hooren over deze Ixxx flof*-  WEKER, 1302 NIEUWE NEDER.LANDSCHE ftof: De Qbligatione Civiu'm ad dmplificaii* dam gloriam Patriae. Eindelyk beklom de Doctor Manger den Dobloralen Catbeder en maakte in een zeer netten llyl, een verpligtend Compliment aan hun Edel Mogende de Heeren Curatoren, aan den Edelen Senaat en Promotoren, aan ' het aanzienlyk getal van toehoorders, en aan zyne Paranymphen; bedankte inzonderheid ook uit naam der andere Doctoren Hunne Ed» Mog. zo voor het groote gefchenk van den gouden penning als voor derzelver tegenwoordigheid en voor die van alle andere toehoorderen. ' Tusfchen alle deze onderfcheidene redevoeringen en aanipraken liet zig een fraai instrumentaal en vocaal muziek op eene verrukkelyke wyze hooren. Wel is waar dat het groot aantal van toe* hoorderen, het verftaan der Qratien eenigzins moeilyJt maakte, egter kan de goedeer-, de en eerbied, welke door allerlei zoon van ine.nieh.en, ook op dezen dag, betoond is, niet genoeg geroemd worden. I To-Q aUes verrigt was en de trein uit de Kerk zoude gaan, hadden de Heeren Studenten zig. in de-Kerk wederom gelyk daags te vooren ook gefchied was, wanneer zy de Vorllelyke Perfonen en ;!ooge Collegien naar de Kerk geleid hadden , in twee gelede* ren gefchaard, waar door deze Hooge Per-, ibnagien gingen., falueerende zo in het inkomen als uitgaan met de Degens. ■ Zo haast nu de trein, welke nu ih ffaatfie * ** - - door  JAARBOEKEN, Septemler, 1785. 1393 dóór de Stad zonde gaan \ aan de Heeren Studenten gekomen was, maakten de Heeren Theologanten en Rechtsgeleerden een zoort van contramarsch, Relden zich twee aan twee, gelyk in 'c gaan naar de Kerk voor op, ter-, wyl de i eeren Medici en Literatores in twee gelederen bleven ftaan, en in het doortrekken , voor Heeren Curatoren, Profesforen , en de nieuwe Doftoren met hunne Paranynir phen falueerden , fluitende aanftonds twee aan twee agter op. De trein buiten de Kerk gekomen om als in zegepraal de Stad door te trekken, ging in dezelide ftaatfie als zy gekomen was, dog wierdt geleid door twee compagnien Schutters voor op, en de twee compagnien van het Genootfchap agter op, gaande nu voor de Pedels een rei muzikanten, die by afwisfeling zig fraai lieten hooren , gaande de trein boven de breedc Plaats, de groote en kleine Dyk lan^s, over de drie bruggen, de Zilverftraat, het Plat langs, naar het Raadhuis, de Hoofdwagt voorby , langs de Valk de Voorftraat op, voorby de wagt van het Genootfchap, (welke beide wagten geweer prefenteerden en falueerdenj en zo wyders naar de Academie. Luisterryk was deze ftaatfie, dog jammer, ■dat het al dien tyd dat dezelve de Stad door trok, zo fterk regende: doch de fchoone 'voorige dag deedr. dit kleine ongemak gewillig dragen, en eene menigte Volks volgde dit niet tegenftaande den ganfehen tyd door. Na dat de ganfche trein aan de Academie geXxxx 2 ko- FllAV SEKER.  vm NIEUWE NEDERLANDSCHE Faa- komen was, hadt de Schuttery zig by de ■ cfeur geplaatst, om den aandrang te keeren, welke alles nu gedaan en de ftaatfie uit een gefcheiden zynde, trok zy met het Genoodfchap agter de Waag om ,de Voorftraat langs en zo naar de breede Plaats en wierdt aldaar bedankt, blyde en welvergenoegd , dat alles in zo goede orde afgelopen was, hebbende hun Edel Mog. deswegens over de nette orde, waakzaamheid en al wat tot cieraad en vermeerdering van den luifter van het Jubilé kon ftrekken, die by de Ed. Achtb. Magiftraat der Stad is aangewend, als mede over de goede gefchiktheid van Schuttery en Genootfchap, een groot genoegen betoond, en reeds daadlyk erkend. Na deze vermoeijenisfen was het ook noodig de afgefloofde kragten, weder te herftellen : hier toe was eene pragtige maaltyd op kosten der nieuwe Doctoren aangelegd , aan dezelve tafel van daags te voren op de Boekenkamer, waar aan nu honderd en dertig menfchen gefpysd hebben, wier gehoor over de maaltyd door een keurig muziek geftreeld wierdt tot in den laaten avond, wanneer elk vergenoegd en dankbaar naar zyn huis ging, en hier mede eindigden de plegtigheden van het tweede Eeuwfeest der ftigting van de Academie van Franeker; welke wy hartelyk wenfchen dat vervolgens nog meer en nog luisterryker mag worden gevierd.  JAARBOEKEN, September, 1785. 139$ *^VEKAiNDiiRING™ÖNDER DE HOOGE ^hV' EN LAAGE AMPTENAARS ENZ. Jj™ ,Dor drecht. Den 12 September zyn door t Collegie van Veertigen dezer Stad, totdeszelfs Mede-Leden verkoren de Heeren Arent van der A n j^er/, en Mr. Hendrik Hceufft Ook zyn den 19 dezer maand, door Zyne Dootl. Hoogheid den Heere P'ins Erf- Stadhouder, uic ^ e" eene overgeleverde Naamlyst voer den tyd van twee Jaren , ingegaande Die MichaeTis, tot Scheepenen dezer Stad verkoren Dr. Bartholomeus van Schellebeek, Barthout vanOuryk, Maitheus Gillis Rees en Mr. Abraham Pompe van Meerdervoert; en tot Scheepenen Commisfarisfen van deGemeene Middelen de twee laatstgem. Heeren, blyvende nog voor een Jaar als Scheepenen de Heeren Mr. Martinus Boon, Arnold van Poetien, Abraham Adriaan Stoop , Jacob Cornelis Dura, en Mrjasper Johan Perduyn , de laatscgem. Heer mede als Scheepen - Commisiaris; en gaan af als Scheepenen de Heeren Mr. Nicolaas Bakkus, H;er van Nieuwbeyetland enz., Mr- Henderik Onderwater, Anthony Stratenus en Mr. Johan van den Br andeier , de twee laastgem. Heeren mede als Scheepenen- Commisfarisfen. H a a r lem< Den 9 September zyn uit eene overgeleverde Naamlvst door Zy<*e Doorl. Hoogheid , den Prins Erfltadhouder, tot Burgemeesteren dezer Stad verkozen de Heeren Antoni Kuits, Mr. Pieter Vermeulen, Mr. Gysbert Adriaan Patyn en Adolf Jan H esh u ysen. En den 14 daaraan volgende; tot Scheepenen, de Heeren 1 Jan Gysberto Decker, Mr. Cornelis Afianius van Sype/leyn, Heer van Moermont en Renesfe, en in Noordwelle, Mr. Jacob Helmolt, Mt.Jan vanStyrum, Mr. Leonard Hctuft, Abraham Catarinus Pangelé Twent, eq Mr. Conrodo PeXkxx 3 fl&>  1396 NIEDWE NEDE-RLANDSCHE veranberingonder. i)e hooge en x.aage Amp tebaarsenz. i 3 lalozzie Camerling, zynde de vyf laatfte Heeren"" tot Scheepenen «Jommisfarislen van des Gemee. nelands- Middelen aangefteld. Den 22 is door de Heeren van de Vroedfchap. dezer Stad, de Heer Vir. Gaspar Clotterbooke Junior, Raad en Oud Scheepen dezer Stad , beftenid om tegens Mai 17^6 wegens deze Stad zitting te nemen in de Vergadering der EL Mog. • Heeren Gecommitteerde Raden van de Staten van Hollanden West-Friesland, in plaatfe van een Heer Mr. Gytbert Adriaan Patyn, wiens Commisfie in gemelde hoedanigheid ftaat te eindigen. 'sGravenhaoe. Den 28 September is de Heer W. G. y. Baron van Rheemen tot Rhcemenshuyzen, wegens Overysfel zitting hebbende in den Raad van Staten , door Hun Hoog Mog. aangefteld tot Raad en Rentmeester Generaal der Dameinen van Br^band, in 't Kwartier van 's Bosch in plaats van wylen G. S. Grave van Hoogendorp, Vryheer van Hofweege en Tilborgenz. Door Zyne Doorluchtige Hoogheid, de Heere Prins Erf-Stadhouder, is uit eene overgeleverde Naamlyst, tot Bewindhebber van de O. I. Compagnie ter Kamer Amfteldam, aangefteld , do Heer jfoan Frederik d' Grtille, Raad en Oud Voorsietent Scheepen der gemelde Stad, welke in die hoedanigheid in handen van 7yne Doorluchtige Hoogheid den Eed heeft afgelegd. En zulks in jlaats van wylen den Heer Mr. Egbert dc Vry temmink. Te Chambery in Savoyeis in hoogenouderdom jverleden de Gereraal d' Envie, Colonol en Chef ?an een Regement infantery in dienst Van dezen Staar. Men heeft tyding, dat op deszelfs reis naar 'yrmont, te Osnabruck, overleden is de Heer fan Willem deFamars, Leiutenant Generaal van Ie Kavallery, mitsgaders Collonel en Chef van en Regiment Ruitery ten dienfte van dezen Staat. Leyden. Den 24 dezer maand heeft de * Heer  JAARBOEKEN, September, 7785. 1397 Heer Johan Luzac, het Hoog-Leeiaar Ampc in de Griekiche Taal en Vaderlandfche Hiftone aan 's Lands Univerfiteit alhier, aanvaard met eene voortreffelyke Redevoering; De Eruditione, akrice virtutis Civilis, praefertim in Civitate libera; Strekkende tot betoog „ dat de Geleerdheid de „ Voe iiteris der Burgerdeugd, (of PatriotismUs' en Vaderlands liefdej voor al in een vry Ge,, memeenebest.'' Voorts hebben Heeren Curateuren over voorn, Univerlïteit, ea üuraemeeileren der Stad, tot gewoon Profesfor Mathefeos Sublimioris ut & Ar. cMje&urae Civilis, Militaris êf Hydraulicae beroepen , den Heer C. H. Damen,h, L. M. R Phi. iojopiae Doclor in 's Hage. _ Rotterdam. Den 12 September is alhier in den ouderdom van 68 Jaren en ruim 10 maandn, overleden, de Heer Mr. Johan Wilhelm ■Lormier, Heer van Ketbel en Spela.id, Oud Burgemeester dezer Stad. b. d a hi. Den 16 September is door Heeren üurgeiheesteien tot Raad in de Vroedfchap d-zer btai aa.geltelci de Heer Pieter Kerk in plaatfe top ^ylendeHeer Raaden Oud-Burgemeester j'-cb K'ioon. Middelburg. Den 22 dezer is ter Vergade- in0 der Edel Mogende Heeren Staten van Zee. land, in plaatfe van den onlangs afitand gedaan hebbende Heer, Mr. M. Chalmers. tot RaadUnhonans dezer Provincie aangefteld, de Heer Mr. Lam ens Pteter van den Spiegel, Hoogstderzelver ^Secretaris van Staat. 's Hertosïnboich. Den isdezermaand is alhier overleden, m den ouderdom van ruim ;6 Jaren, de Heer G. S Grave van Hogendorp van Jofweegen, Raad en Rentmeefter Generaal der Lotnemen over de Hoofdftad en iWeyerve van 's Hertogenbofch. *-Jcrye hl V Dr' ■ D,e Heer Mr' ^ny Jo. kan Damtsfe, in leven regeerend Scheepen de- Verak- dering onder 0ehoo-" se en :age &mte~" ; ^aaüs ENZ. -  i393 NIEUWE NED. JAARB, Sepu, *7&& veranderingonder de hooge en lace Amte- i>aars enz. dezer Stad, mitsgaders Secretaris der Heerlyfchf.det) Ginneken ca Gilfe, is te Zundert oveiledeD. Ook is hier overleeden, in den, in den Ouderdom van ruim 65 jaren, de Heer Jr. Amoud Joost, Baron van der Duyn, Vry heer van 'sGravtmoer, Maasdam, enz., Generaal vao de Kavallery, Gouverneur van Breda, Kolonel van het Regiment Guardes Dragonders, Hoog-Heemraad van Delfland, Lieutenant Hcutvefter en Holland en West-Friesland, enz. enz. LYST DER PRYZEN VAN VERSCHEÏDE PRODUCTEN ONZES LANDS. Rotterdam den 19 September. Rotterdam Hen 19 Septemler. by de Z. Zak. Boekwyt op 154 g a 19 ^ 3"arw Oude Zeeuws 20 a a6 ft Paardeboonzn 26 a 26$ > —~ nieuwe 17 a 24 g Koolzaad 30342^ — bla. uwe 15 a 17 ö Rogge Zeeuws 10 a 14 -s by den Steen. Ekten Grauwe 17 a 19 "Vlas Allerbeft 49 a 60 ft. Groene 11 a 17 8 Best 40 a 48 ft. Witte 12 a 15 Middelfoort 35 a 39 ft. by 't Laft. Gemeen 31 a 34 ft. Geest Winter 21 a 22 e£ —- Allergemeenst 28 a 30 ff. Haver Vriefe Brouw 16 a ïjïeS. —Groninger 15 a 1550C? <-»»-. Zeeuws enz 12Ja 14 eg  NIEUWE NEDERLANDS CHE JAARBOEKEN, O C T 0 B E R. MDCCLXXXV. GELDERLAND. N Y M E G E N. Op den tegenwoordige Landdag zyn veele gewigtige zaken verhandeld. De Veelheid der onderwerpen van overweging heeft verfcheidene Hukken doen uitHellen tot den naasten Landdag, als de derde buitengewoone Staat van Oorlog; twee Petitiën van het Zeewezen; als eene buitengewoone Petitie yan ƒ 5,796,633 —. 15 —14, en eene juppletoire Petitie van ƒ 3,441,599ï. o- o. Niet tegenftaande de aanmaning van de Algemeene Staten, heeft het kwartier van Veluwe weigerig gebleven, om meer toe te brengen tot de vier millioenen voor Leger1 asten, dan deszelfs randeel in de twee millioenen , waar in het zelve hadt toegeilemd. Yyyy Ook C£».  i4co NIEUWE NEDERLANDSCHE Nyme- gen. Ook hebben de Staten Hoogstderzelver toeftemming geweigerd in beide de verzoeken van den Rhyngraaf van Salm, om een Compagnie Artiliery en zeven Kapteins commandanten by zyn Corps te mogen hebben: ook in het peniioen van 4000 — 0-0, het welk Holland hadt voorgeflagen aan den Zweedfchen Collonel Springporten toe te leggen. Wy hebben de ftukken, raakende de gefchillen te Zutphen, in ons voorgaand ftuk voor de Maand September medegedeeld. De ftelhng in het adres van veele Zutpheniche Burgers, dat de Souvereiniteit in den boezem van het Volk berustede, en de Regeerders aan het Volk verantzvooiding zouden moeten doen, verwekte grooten indruk; wordende van dezen, voor de Leer der Vryheid, van anderen,voor eene Leer van veruitziende en gevaarlyke gevolgen gehouden. In het Kwartier van Zutphen begreep men, dat de Regeerders van Zutphen, zo de meerderheid als de minderheid, moesten opftaan en de vergadering zo lang verlaten, als over de Zutphenfche zaaken zoude geraadpleegd wordenook Jonkheer van der Capellen tot den Marsch, die als Burgers het voorgem. adres mede hadt geteekend. Hier op is by de Staten beiloten, „ Dat ,, de Misiive en ftukken van den Magiftraat „ van Zutphen behoorden te worden gefteld „ in handen van den Hove, ten einde daar op Hun Ed. Mog. te advifeeren ten naas- „ ten;  JAARBOEKEN, GQober, 1785. 1401 „ ten; en dat inmiddels door den Hove ten „ ipoedigften Copy van voorfz. Misfive „ worde gecommuniceerd aan de Gemeente van Zutphen, ten einde binnen den tyd „ van veertien dagen fchriftelyk aan den „ Hove op te geven het geene zoude ver- meenen deswegens tot haare decharge te „ dienen. Voorts, dat by Publicatie door „ 't Hof, binnen de Stad Zutphen, een ie„ gelyk worde aangemaand tot rust en een- dragt; dewyl Hun Ed. Mog. by ontflen„ teins van dien genoodzaakt zouden moe- ten weezen , naar alle rigeur van rechten „ tegen de contraventeurs te handelen; dat het Hof vorders behoorde geauthorifeerd „ te worden , om , ongepr&judicieerd de „ rechten van de Stad Zutphen , daar op „ een wakend oog te houden, met byvoe„ ging eindelyk, dat, gelyk Hun Ed. Mog. „ door het gunt voorfz. bedoelen, om alle „ eigenwillige richtingen tegen te gaan, en ia, voor te komen, dat de Vryheid niet mis„ bruikt worde tot losbandigheid en wette- loosheid; dezelve ook geenzins van voor„ nemens zyn, om de ltemme des Volks zo „ verre te fmooren , om haar den weg tot ,, klagten aan de Staten, of den wege van „ rechten , naar dat de omltandigheden „ zulks medebrengen, af te fnyden, maar „ dat haar zulks ten allen tyde open gelaten „ wordt. Tegen dit befluit hebben zig verzet de drie Heeren van de Stad Nymegen, en Jonkheer van Bronkhorst; uit het Kwartier van Yyyy % Ny- Nyme- GEN.  T402 NIEUWE NEDERLANDSCHE Nyme GEN. Nymegen, en Jonkheer van der Capellen tot den Boedelhof uit de Graaffchap. De Jonkheeren van Pallandt tot Keppel en van Heekeren tot deKloezen wilden het "befluit eenigzints anders hebben. Uit het Kwartier van Veluvve, waren tegen het befluit de Jonkheeren van Haarfolten tot Trst, Lynden van Oldenaller , Zuylen van Nieveldt Junior, Schimmelpenninck van der Oije, Spaan tot Vorftonde, en de Heer J. C. van Eek : Qok hebben de afgezondene der Stad Harderwyk, zynde de Heeren Scheltinga , Lynden van Oldenaller, en van Haarfolten tot Staveren, tegen bovengem. befluit geprotefteerd. Jonkheer van Heeckeren tot Khel hadt geweigerd om de voorflag van Jonkheer van der Capellen tot den Marsch, van den 18 November1784, namelyk om redres ter herziening van het Regeerings - Reglement van 't javr 1750, in omvrage te brengen. Tot regtvaardiging van deze weigering hadt Jr. van Heeckeren tot Khel deze aanteekening laten doen. EDELE MOGENDE HEEREN! De Ondergetekende zig gereferveerd hebbende, nader op te geeven de redenen, waarom hy heeft moeten zwarigheid vinden, om de bovenftaande Propolitie tot een poincf. van deliberatie te maken, vermeend daaromtrent tot zyne jultificatie genoeg te zyn, Dat deeze Propolitie tot niets minder tendeert, dan om den grondflag te leggen tot renverfie van het Regeerings-Reglement dezer Provintie van €en jaare 1750. Waar  JAARBOEKEN, O&öler> 1785. 1403 Waaromtrent cle Ondergetekende, welke de eer heeft zig aan het hoofd van deeze Verga ringe te vinden, vermeent heeft te moeren conüdereer>m. Dat hoe z:er het aan elk Lid behoorc onb^lemmert te zyn , om de eene of de andere Propolitie te doen, die hy oordeelt te ku'nen verantwoorden , ook even zo aan hec Prrslidecrend Lid de faculteit moet gelaaten word. n, om, wanner hy zig op goede gronden tot de omvraige daar'van onbevoegd vind, zulks te mogen; decli. neeren. Dat deihilven, zo immer, alsdan zekerlyk in eene zaak zo bedenkelyk, als deeze, van dusda-' nige faculteit, door den Ondergeteekende heeft vermogen employ gemaakt te worden. Nademaal het aangetogen Reglement, welkers inverfie of alteratie alhier bedoeld wordt, door alle de Leden van de Ridderfchap en Steden is erkend, aangenoomen en bezworen, en tot main ■ tien van het welke dus de Regenten zo wel, a's om de Ingezeeten hetzelve te doen obfervee» ren en naleeven, allezins gehouden en verpligt zyn Weshalven de Ondergeteekende, wanneer hy door omvrage occafie tot eenige deliberatie over dit PoincT; gegeeven hadde , volgens zyne begrippen zoude gemanqueerd hebben aan het geene hy aan zig zelve fchuldig is, en in zyne qualiteit zig verplicht oordeelde te betrachten. Dat hy daaromtrent te minder heeft behoeven te hselkeeren, ter oorzaake van het geene door de Heeren Staaten fuccesfivelyk, en nog onlangs op deeze materie is gedeclareerd geworden. Terwyl welt'edagfe Heeren Staaten by Hoogstderzelver Publicatie van den 12 December 1783. en opgevolgde Refolutien van den 1. Mey, én wel fpeciaal die van den 14. Jnny deezes jaars, onder anderen, ten aanzien van het dukgemelde Reglement van 175©. verklaaren, dat de Heer Yyyy 3 Erf- Nïmk- cen. Aantcek. van Jr v. [ee. :kcien tot'Khel*  ]404 NIEUWE NEDERLANDSCHE Nyme- gen. Aantck. vanjr. v. HeeckerenlotKhel. Hier tegen deedt Jr. van der Capellen tot den Marscb den 30 September 1785 deze Tegenaanteekening ; EDELE MOGENDE HEEREN! T"\e Ondergetekende, ingevolge zyne referve •L/ tot het doen eener Cortra-Aai tekening tegen de door den Heere Landdrost van Heeckeren tot Khel, in qualiteit als prsfiierende in deze Vergadering, gedaane infertie in den Kwartier Re, Erfltadhouder daarby als een jus quef.tum, ea by wettig erfrecht, op Hoogstdezelven, en zyn Vorstclyk Huis gedevolveera , volgens de onver-% anderlyke grondmaximcs van deeze Provincie' niet alleen behoort, maar zelfs moet gemaïntineert worden. Invoegen de Heer van de Marschs dit een ander nader overwegende, aan den Ondergetekende, zo hy vertrouwt, zal moeaen avoueren, dezelve in dit geval niet anders heeft konnen noch mogen handelen. Maar dat hy door eene contrarie conduité zig in verfcheidene opzigten reprocïaabel zou gefteld hebben. En, terwyl de Ondergeteekende vermeent deeze materie niet verder dan voor zoo veelhyin deszelfs qualiteit, nopens het al, of niet in omvraag brengen der opgemelde Propolitie, daarinne is gecotjcerneerd., te lubben moeten intreden, zoo zal hy ook hiermede zyne gertferveerde aa'-teekcning eindigen , met verzoek dat dezelve tot zyne decharge ten Recesfe moge worden geinfereert. (was getekend) j. D. C. van HEECKEREN tot KHEL,  JAARBOEKEN, OElober, 17*15. 1405 Ifrcesfe, houdende de redenen juftificatje, waarom hy 1 leer praefi lerende heefc moeten zwaarig. heid vinden, om de propolitie van den Ondergetekenden op den 18 November 1784 gedaan, om redres en revifie van het Reglement van Regering van 1750 cdt een po:nt van deliberatie te maken ; heert by deien de ter o;n e n en atfder, tot zyne decharga, te rel'co treeren. Dat het aan den Ondergetekenden uit de pofitie, in de permisfen de^er aanteekening is voorgekomen , dat dc Heer praefiderende de waare meening van den Ondergetekenden by het doen van voortz, propolitie, niet wel moet hebben begreepen, alzoo de Ondergetekende,' toen ter tyd, niet anders heeft verzogt, dan dat in omvrage mogte worden georagt zynen voorflag om het Reglement van Regeering van 1750, om reden by gezeg-'e propoficie vervat, op eene convenable wyze te revideeren en te redresfeeren , voor zo verre het zelve met de onveranderlyke Conftitutie van Regeering dezer Provintie zou bevonden worden te Itryden; waar uit dienvolgens niet kon worden afgeleid eene intentie by den ondergetekenden, zoo als de Heer van Khel met zoo veele woorden te kennen gééft, als of de ondergetekende, teen ter tyd, den grond heeft willen leggen tot renverfie van voorfz. Reglement. Dan alvor ns de verdere bygebebragte confideratien van oen He. re praefiderende te bejegenen, kan de Ordergeteekende riet onaangemerkt voorbygaan, dat hy aan den I leere prsfidèrende te bejegenen,niet kan avoue ren,vahzlgaan hetHoofddeyer Vergaaering te bevinden, alzoo zulks metden aart en irrigring van dezelve niet overcengebrtói kan worden, dat zia een Lid aan het hoofd derzelve fielle, die ertfiSI ut! hoofde, als wezendt in qualiteit va- Landdrost, de oudllein rang var het Lid der Ridderfchap, het praelidie in hetKwar tier, op de Landdagen bir.nen Nymegen en Arn Yyyy4 hem Nyme- GEN. Tegenaant. van Jr. v.d. Capellen tot den Marsen. i  I40C NIEUWE NEDERLANDSCHE OEN. Tegenaant.van£r.v.d. Capellen tot den Marsen. i j j hem, en dat wel op eene gelimiteerde wyze, waarneemt. De Ondergetekende, zonder aan den Heer praefiderende eenige inzigten door deze uitdrukking te willen toefchryven, heeft echter vermeend , om der gevolgen wille, deze re. flectie aan den aandagt van U Ed. Mog.! te moeten voordraageo; te meer, daar 'er ook tut voortvloeit, dat zodanig een Lid het prae^iè waarneemende, des te minder bevoegd is om te mogen weigeren, het in otnvrage brengen van propofitien door andere Leden voorgefteld; waarom de Ondergetekende mag vertrouwen , dat de Heer Landdrost, by nadere overweging, zal avoueeren zyne onbevnegdh■ id om employ te maken van zodanig eene by Z. E. gepratendeer. de Faculteit; gelyk hy Heer praefiderende zeU e fchynt te penetreeren door zeer wel aan te rnerken, dat het aan elk Lid behoord onbelemmerd te zyn om de een of andere propofttie te doen, die hy oordeelt te kunnen verantwoorden; maar wat zou 'er van deze onbetwistbaare faculteit der Leden dezer vergadering worden, by aldien het enkel van het welbehagen en de beoordeeling van het praefiderend Lid moest afhangen, Dm eenen voorflag, die aan de geheele Vergadering ter overweging wordt voorgedragen, onder een of andere pretext, te kunnen wyzen van de hand ? zonder de Vergadering te laten ieflisfen, of dusdanige propolitie een point van deliberatie kan worden, dan niet; zoo als de Ondergetekende mede, doch vrugteloos, heeft verzogt gehad, dat door den Heere p-sefiderende mogte worden gedaan ; ten minften, was hier Jver omvrage gefchied, dan zou de Heer pra;Jderende nog met eenigen fchyn die faculteit jebben uitgeofFend, die zynE. vermeent, dat aan iet prsliderend Lid moest worden gelaten, door samelyk aan den ondergetekenden , namens de Vergadering , en dus niet propriet auStoritate , e declareereD, dat het onderwerp zyner propolitie  JAARBOEKEN, Oiïober, 1783. 1407 fitie niet in omvrage kan worden gebragt; fchoon de ondeigetekende van begrip is, dat geenPrae ( lident aan een medelid eener Vergadering zulks kan of vermag te verweigeren, evenveel van wat aart of natuur zodanige propofitien ook zyn, mogtn! daar het vast ftaat, dac dezelven alleen' ter verantwoording blyven van die geenen, die; ze doen, zo dat de Heer prasfiderende, die en-( kei de ftemmen colligeert om de Conclufie te formeeren, per fe aan geene refponfabiliteit in deezen ODderhevig kan worden. — De Ondergetekende, vreezende eenige aanleiding te geeven tot verwydering heeft zig toen onthouden om, by deeze verweigering van den Deere prsefiderenden, de andere Leden van den Ridderfchep tot het doen der omvrage als boven te fommeeren , en om , byaldien Hun E. zulks ook hadden komen te verweigeren , het als dan zelve te doen, waar toe hy zig, naar den aart onzer Regeering , volkomen zou hebben berechtigd gevonden. De ondergetekende, aangezien zyn gedaan declaratoir van zig aan het Regeerings kiglement, uit oorzaake van al het wederrechtelyke tegen het zelve te werk gefteld , niet meer genouden te rekenen, zal de overige argumenten van den Heere praurdeerende tot betoog als of het voorfz. Reglement een onherrnepelyke grondwet zyn zou, met ftilzwygen voorbygaan, Zig referereeren de aan het geene hy dienaangaande in zyne aangetoogene prupofitie heeft gezegd en gedeclareert. Alleen zal hy hier herhaalen de dringende noodzaaklykheid , voor de begeerde revifie van voorfz. Reglement; hy voegd'er by; dat zonder dit redres geene verbetering van onzen inwendigen ftaat, en gevolglyk geen vooruitzigt tot herftel van harmonie tusfchen de Leden der Regeering onderling, en geen vertrouwen tusfchen het Volk en deszelfs Reprefentanten, waar aan hem boven alles gelegen is, te verwag- ten NïMï;en. Contra, lant.vam fy. v. d. Japellen ot den vlarscli.  !4oS NIEUWE NEDERLANDSCHE Nvme «en. Contraaant.varJr. v. d Capeilei tot den Marsen. ten zyn zal; waarom hy zig dan ook voorüe't, dat de tyd naby moet zyn, dat hy het genoegen zal ondervinden, dac ingevolge zyne aange. togene belanglooze propolitie, eens op een vol; doende wyze aan de bevordering der waare be» Jangen dezer Provintie in het byzonder, en aan | die van het Bondgenoodfcbap in hec algemeen met eensgezinde harten en handen zal worden gewerkt, En terwyl de Ondergeteekende vermeent overvloedig te hebben aaugetoond, det de Heer prar fiderende geene faculteit gehad heeft om het doen van omvrage over zodanige propolitie te declineeren, zal hy deze zyne contra aantekening belbiten, met verzoek dac dezelve ingevolge zynereferve, omreden als boven, in den Recesfemag worden geinfereert. De uitdrukking in deze Tegenaanteekening, van zig niet meer gehouden te rekenen aan het Regeerings-Reglement, maakte eenen Herken indruk. De Reden Zutphen, Doedellen! en Lochem deeden dadelyk de voorflag , om over deze uitdrukking een voorftel aan de Landfchaps tafel te doen. Uit ieder Kwartier zyn twee leden benoemd ter herziening van de Quota's en het Geldwezen, en opneeming van de Generaliteitskas, namenlyk uit het Kwartier vanNymegen, de Graaf van Kandtwyk en de Heer De Rook, Burgemeester van Bommel; uit het Graaffchap Zutphen Jr. van Heeckeren tot Enghuizen en de Heer Opgeider Burgemeester van Zutphen ; uit de Veluwe de Landdrost Bentinck , en de Heer De Mee-> fier,  JAARBOEKEN, O&ober, 1785*. 1409 fier, Burgemeester van Harderwyk. Jonkheer van der Capellen tot den Marsch drong aan, dat ook tot de Commisfie raakende de Verdeediging van het Land, en de Patenten, eenige Leden zouden benoemd worden, zig verder over het misbruik van de Patenten, en noodig herftel deswege uitlatende. Dog andere wilden de benoeming dezer commislie nog uitgeiield hebben, zo als gefchiedde: hebbende alleen het Kwartier van Veluwe Jonkheer van Haarfolten tot 'Trst, en deii Heer Scbeltinga , Burgemeester te Harderwyk, tot die commisfie benoemd. Dog de Kwartieren van Nymegenen Zutphen waren nog ongereed. Omtrend 't plan wegens een Bureau Militaire , door den Generaal De Maillebois voorgeilagen, en waar omtrend zo de Algemeene Staten , als de Staten van Holland raporten hadden uitgebragt, is niets beiloten. Ook wierdt geraadpleegd over die geenen, die wegens het oproer van Augustus 1784 nog gevangen zaten, en die aan den Landdag om gratie verzogt hadden, of in een gewoon proces ontvangen , en onder borgtogt ontilagen geworden. De Afgevaardigden der ftad Arnhem Remden wel voor het ontflag, mits die gevangenen voor twee jaaren uit den Lande gebannen wierden. Dog andere Leden oordeelden, dat de Rechtsoeffening haren gevvoonen gang N «TEGEN.  i4to NIEUWE NEDERLANDSCHE Nyme «en. 5 ■ gang moest gaan. Het befluit was , dat alk de ftukken, die zaak roerende, aan den Hove zouden gezonden worden, om deswegen vonnisfen op te maken, en aan de Staten toe te zenden. Omtrend de voorlopige Artikelen van Vrede met den Keizer, onder bemiddeling van den Koning van Frankryk, hebben de Staten van Gelderland beiloten: „ Dat door de Gecommitteerdens van 5, deze Provincie in het buitenlandsch be„ foigne zal worden gedeclareerd, dat Hun Ed. Mog. uit de Preliminaire Articulen „ met veel furprife hebben gezien de harde en vernederende conditiën en opofferin„ gen, welke van de Republiek gevorderd „ woiden, en welke reeds door het zenden van Gedeputeerdens naar Weenen waren „ vermeerderd; dat onder anderen zelfs het „ dedommagement, wegens de Cesfie van „ Dalem, onbepaald was gelaten; dat Hun „ Ed. Mog. conlidereeren, dat dit een en „ ander zamen genomen, nooit anders plaats „ had kunnen of moeten hebben, dan na. „ eenen ongelukkigen gevoerden Oorlog, „ waar door nog de eer en digniteit van de „ Republiek als dan geen nadeel zoude zyn „ toegebragt. „ Dat Hun Ed. Mog. derhalven niets ai> , ders kunnen doen, dan als te juftificeeren , de conduites van derzelver Gedeputeer, dens in het buitenlandfche befoigne op , den 15 en 17 September laatstleden ge» „ hou-  JAARBOEKEN, Oftober, 1785. 1411 „ houden, en dezelve dus by dezen te inhtereeren, zig overzulks voor de Ingeze-1 „ tenen van deze Provincie, zo wel als voor „ de geheele Republiek, onverantwoordlyk houdende aan alle verdere gevolgen, die „ hier uit te eeniger tyd kunnen profiueeren; zullende vervolgens overlaten het ratifi„ ceeren dier Preliminaire Articulen aan die „ Provincie, door welke de laatst toegezon„ dene Inftruétien aan de Ambasfadeurs van „ den Staat te Parys zyn ter conclufie ge„ bragt. De Regeering heeft den Overften Klein* penning, bevelhebber over het eerfte Bataillon van het Regiment van den LieutenantGeneraal van Kaders, alhier ter Stede bezetting houdende op het Stadhuis ontboden, en gelast zyn krygsvoik te doen aanzeggen , van geen Oranjeteekenen te dragen : het welk door gem. Bevelhebber is agtervolgd geworden , en aan de Soldaten onder bedreiging van ftrenge ftralfe alle geroep en onderfcheidsteekenen verboden. Zutphen. Verfcheidene ftukken hebben wy wegens deze Stad in ons voorgaande ftukje voor September medegedeeld. Hier op volgde ingevolge van een befluit van de Staten eene Publicatie , welke by de navolgende brief van het Hof aan de Zutphenfche Regeering wierdt toegezonden; ERENT- Nyme- 3EK.  2.UT1'ViEti. Briefvan 't Hof aan de ftad Zutphen, ( was getekend) E. W. van den STEEN. De voorfz. Publicatie luidde aldus: , *VWy Erfftadhouder en Raad n , in name van de *y Ed. Mog. H. Staten des Furltendoms Gelre en Graafschaps Zutphen doea te weten. Alzoo Burgemeesteren, Schepenen en Raad der Stad Zutphen by Misfive van een 3 Sept, jongstleden, gemunieerd met vericheidenene ftukken, Kan ons hebben geaddresfeerd, en daarby te kennen 141a NIEUWE NEDERLANDSCHS- ERENTFESTE, EERZAAME, WYZE EN VOORZIENIGE BYZONDERE GOEDE VRIENDEN. By ons uit kragt van 's Landfchaps Refolutie van den 1 dezer genomen op de Misfive en bygevoegde ftukken door U Eerz. den 3 Sept jongstleden aan ons ingezonden en door ons ter deliberatie van H. Ed. Mog. gebragt. gearresteerd zynde eene Publicatie, zo zenden wy U Eens daar van by deze eenige exemplaren ten fine van Publicatie en afficfie na behoren, en vermits wy by voorfz. Refolutie, teffens geauthorifeerd zyn een wakend oog te houden op de materie ten dezen , zoo is ons verzoek en guedelyk aezinnen, om, wanneer er onverhoopt binnen U Eerz. Stad iets mogte voorvallen, hier toe rela ie hebbende, ons daar van ten fpoedigfteo als dan te willen kennis geven. Terwyl wy wyders deze eindigende U Eerz. beveelen in de befchermigeGodes Gefchreven te Arnhem den 11 Odtob. 17^5, Die Raden des Furltendoms Gelrc en Graaffchaps Zutphen. Ter Ordonnantie van dezelven.  JAARBOEKEN, ÖBober, 1785. 141 j nén gegevcn .de noodzaaklykheid, waar in zig als Leden van Staat bevonden, om tot onze ken- { ais te moeten brengen, ai het geen, zedert een geruimen tyd,, binnen de gemelde Stad was voor-j gevallen , en al 't welke ingevolge de voordragtin , c brede by voorfz..Misfive gedaan , kwamen za-J men te loopen tot het doen daar Rellen van eene ahfolute Volks Regeering, en tot krenking der Souvereiniteit van Ridderfeb. en Steden dezerPro. vincie; en dat vervolgens op verzoek van opgemeide Borgemeesteren , Schepenen en Raad de vooriz Misfive met derzelver bylagen door ons ter deliberatie van de tieren Staren dezes Furltendoms en Graaffchaps zynde gebragt, Hooggedagte Heeren Sta en daarop by Refolutie van den 1 oezer maand Öftob. onder anderen goedgevonden hebben, ons te auftoriferen, om by Publicatie binnen de Stad Zutphen een iegelyk ernftiV te vermanen en te gelasten, om zig van alles, bet gene de rust en eendragt eenigzints zouden minnen (tooren, te onth-uden, en zig alsililleen getrouwe Ingezetenen te gedraa^eo, dewyl H Ed. Mog. by ontflertenisfe van dien, genoodzaakt zouden moeten wezen naar alle rigeur van ï!8^ rJf?en fJe c°;'Waventeurs te bandelen, en n r t£D d*en einde ons hebben gelieven te auctoriferen, om, ongeprtjudicieerd de regten van de Stad Zutphen, en van derzelver Burgeren en Ingezetenen, daarop een wakend oog te houden , metbyvoeginge, dat gelyk H. Ed? Mog. door het gunt voorfz. bedoelen, om alle eigenwillicc rigtmgen tegen te gaan, en voor te komen, datde Vryheid met misbruikt worde tot losbandigheid eo wetteloosheid, dezelve cok geenfins voornemen zyn, om de ftemme des Volks in zo verre te fmooren, om haarden weg van klagten aan H. Ed. Mog. of den weg van re«ten, na datdeomftandigheden zulks mede brengen, af te fnyden toaar dat haar zulks ten allen tyden open gela^ ten worde; 2o is 't, dat wy4 in name als boven1; Zzzz ' daar Zot» hen. tot ust in lutphen*  i4t4 NIEUWE NEDERLANDSCIIE Zot. phen. Publ. 7o rust in Zutphen Hier op wierden door de Gecommitteerdens van de Burgers, die het adres ondertekend hadden, die Burgers alle by een geroepen, welken beiloten hunne Reprefentanten by eeri adres te bedanken voor hunne moeite en yver en te verzoeken van daar in te volharden. De Gemeenslieden beiloten ook om op nieuws de Gilden en Compagnien nogmaals over het geval.;, onverkort de raadplegingen der Staten, tegen den 2 November, zaam te roepen, en gaven hiervan den 31 October kennis aan de Regeering. Dan de Regeering befloot by meerderheid , (zynde de Heeren Ferftege en van der Capellen tot Rysfeit van een ander geV'öele'h) by haar gedaan Verbod en Publicatie te volharden , de aéic van byeenroeping, door de Gemeenslieden uitgegeven , in te trekken , en van dit al nog daar van doen deze Publicatie, gelastende alït5 Borgeren en Ingezetenen der Stad Zutphen om zig daarna exattelyk te reguleeren, en zig na H* . Ed. Mog. ferieufe intentie , zo als 't betaamt, te fchikken. En op dat niemand hier van eenige ignorantie zat kunnen pretenderen, zal deze, ter ptaate daar zulks gebruykelyk is,- in de Stad Zutphen werden gepubliceerd, en gearSgeerd na behoren. Dus ten oirconde is der opgem, Furftenioms en Graaflchaps fecreet Zegel op 'tfpatium gedrukt, en deze door een Griffier ondertekend geworden. Gegeven t'Arnhem den 11 Odlob. 1785. {was getekend) F. W, van den STEE N.  JAARBOEKEN , ÖÊtoher, 1785. i4tf Eiog dien zelfden avond door eenen postboden aan het Hof van Gelderland kennis te geven by dezen brief: EDELE, ERENTFESTE, WEERDE. HOOGGELEERDE, WYZE, VOORZIGTGE, EN ZEER DlSCRuTE HEFRKN, BYZONDERE GOEDE VRIENDEN! TJTet is UEd. en Weerde uit onze Misfive van *•* den 3 September, en fpeciaal uit deszelfs By. ■ lagen fhb P. 1. a. R. en S. kennelyk gewor- t den, hoe het Collegie der Gemeenslieden voornemens 15 geweest, om de gcheele Burgery dezer Stad 1 ia Gildens een Compagnien te doen convoceeren, ten einde derzelver gevoelens over deadmisfie van Mr. lu. G. J. Crookceus als Gemeensman te vernemen , — als ook hoe wy ons verpligt gevonden hebben door prohibtive refolutien , voorts interJiftien en daartegen gedane Publicatie, te beletten niet alleen, dat de aanftellmgeVan gem. Mr. h. G. J. Gookccus door Zyne Doorl. Hoog. ' fieid, in o nforrnité van het Reglement van Regennge gefchied, van het goedvinden der Burgerye afhmkelyk wterde gemaakt, maar ook in bet generaal, dat al zulke convocatien , buiten ons content ondernomen, zyn voortgang gewonnen.— Daar het nu tot heden toe hier by nog verbleven was, hebben wv in dat vertrouwen geverfeert. dat door gem. Collegie in deeze zaak niets deree* lylcs weder zoude worden ondernomen, immers met, nadat aan hun uit 't Landfchaps Refolutie van den 1 dezer was gebleken, niet alleen, dat deze zaake een object van deliberatie der Heeren otaaten was geworden; maar ook dac daarbyaart hun gelegenheid wierd gegeven, om derzelver gedrag , en gefustineerde , zoo mofelvk te konnen justificeeren, en dat Uw El. en Weerde -umiddcls gcauétorifeerc waren, hieromtrent een Zzzz 2 v?a- 2ü»TPHENè irief der legeer. 1 Zutph m 't lof.  i4i6 NIEUWE NEDERLANDSCHE Zutphen* Brief der Reg. te Zutphen aan ,t Hof. wakénd oog te houden. •» Wy zyn over zulks ten hoogden gefrappeert geweest toen in onze vergaderinge op heden door Gecommitteerde Gemeenslieden werd overgebragt een copielyk, en fub. N. hier nevensgaande LxtracT: uit net Memoriaal van meergem. Collegie,terwyl teffens nog zittende Vergaderinge door den Kamerdinaar in den Raad zyn geëxhibeert geworden 17 aleersluidende acïen tot convocatie van Giiders en Compagnien, aan denzelven door den Woordhouder van dukgem. Collegie, ten fine van exploift overhandigt, waarvan niernevens een authentique Cipié fub No. 2. — Wy hebben , Ed. en WeerdeJIeerenJ de voorfz adten geoordeeld te moeten feponeren , en wydcrs geen ogenblik gebasfiteerd, om dadelyk met in salie van onze voorgemelde Refolutien , in datis den 13 July en 8 September, de daar by aan het Collegie der Gemeenslieden gedaane interdiftien te renoveeren, in hope dezelve van ef. feö z;aHen wezen , terwyl wy niet te min, zoo uit hoofde van de voorgemelde Landfchaps RefoIutié, als daaruit geprofitieerde Misfive van UEd. ,en Weerde, in dato den u dezer, niet hebben wiilen nalaten, om hiervan ten fpoedigfien aan UEd. en weerde communicatie tegeven , ten einde Uw Ed. en Weerde in ftaat te ftellen, om hierop zoodanige reflectie te flaan, en te refbi veeren , als volgens de intentie van de HeerenStaten zullen vermenen te behoren — Waar mede eiudigende, beveelen wy UEd. en Weerde in de hebt: fc ermige Godes. Gtfchreven te Zutphen den 30 October 1785. EDELE, ERENTFESTE, WEERDE, HOOGGELEERDE, WYZE, VOORZ1GT1GE,.. EN ZEER DISCRETE HEEREN, BYZONDERE GOEDE VRIENDEN. Burgemeesteren Schepenen en Raad der Stad Zutphen. C onder  f AA RB O EKEN, Otleber , 1785. 1417 (onder ftond) Zut- _ PHEM. Ier Ordonnantie van dezelve {was getekend) j. S, WENTHOLT. H arder wyk. Den jti Oétober is door Mr. J. Gelderman, Lid dpr Gezworene Gemeente in deze Stad, een voorftel gedaan , nopens een adres, door een aantal Burgeren en Ingezeten, als mede door verfcheidene Gildens getekend , en aan de Landichap in April dezes jaars ingediend, houdende dit adres verzoek tot het benoemen van. eene Commisfie uit de Staten, ter herziening van hec Regeerings-Reglement binnen dezs Provincievan 't jaar 1750. De Heer J. Gelderman drong dan nogmaals op het uitwerken van het verzoek van gemeld adres aan, en dat aan de Heeren, wegens deze Stad ter Landfchapsvergadermge afgevaardigd, behoorlyke last wierde gegeven, om een Staatsbefhut overeenkomftig dat verzoek uit te werken, daar toe een voorftel te doen , of dat voorftel door andere Leden gedaan, uit te werken. E L B1 ü R G. De Gemeenslieden dezer Stad hebben aan de Staten een verzoeklehnft ingelev- ten einde aan de Heeren, van wegens d£2e Stad tm vergaderinge van de Landichap aigezonZzzz 3 dena  I4t8 NIEUWE NEDERLANDSCHE Elbur< ;den, als ten onregte daar toe benoemd, zitting en ftem mogt worden geweigerd. Dit Request is gefield in handen van de Regee • ring van Elburg, om aan de Staten te dienen van berigt. HOLLAND, 's Gr a ven h age. TP'Ve Venetiaanfche Refident Torm&llo, heeft aan de Algemeene Staten deze Memorie ingeleverd: HOOG MOGENDE HEEREN! By communicatie van den Conful van Uw Hoog Mogende te Srairna , medegedeeld aan den Baillie van Venetien te Koidtantinopolen, is ter kennisfe van de Republyk van Venetien gekomen, dat het Hollandsch Fregat van Oorlog, gecommandeert door den Heer Kinshttgen, het welk onlangs van Smirna vertrokken was, zich hebbende aangeboden om Convoy te verleenen aan de Vlaggen van de in Vriendfchap Üaande Mogenheden, ten einde dezelven te beveiligen tegen dc geva. ren5 die in den Archipel te vreezen waren, ook rnet de daad onder zyn escorte hadde genomen twee Venetiaanfche Koopvaarders, en dezelven tegen alle flinkfche voorvalhn gelecureert, welke vriend, fchappelyke daad ,, door de Doorluchtige Republyk, is aangezien met die gevoeligheid en fatisfadlie , welke denzelven verfchuldigd is aan dit ni£t*w contra bewys van de goede Correfpon* dentie óje tusfchen de twee Natiën is fubfiiterende; eh de Refident Tornielb vind zich wel deeglyk gelast, om de erj^ntenis van zyne Door» lut-h*  JAARBOEKEN, O&ober, 1785. 1419 luchtige Republyk daar voor aan Kunne H«oa, Mog. aan den dag te leggen, zoo wel als haar verlangen, om dezelve by alle mooglyke gelegenheden te betoonen. By deze occafie geeft gemelde Refident de eer Uw Hoog Mog. tecommaniceeren, dat de methodique petiode zyner Refidentie te Londen , waar na hy, ter oorzake van de bekende affaire van Cftomel en jTcrdan, een tyd lang is gedeta* cheerd geweest, reeds teneinde geloopen zynde, hy zich met den eerden naar die Hoofddadrnoec te rug begeven, ten einde dat zelve Minifteryin handen van zynen Succesfeur over te dragen, wiens aankomst zeer naby is; ondertusfehen zd deze zco noodzaakelyke verafwezenheid in geenerlei wyze ftremmen, veel min den loop dezer zaken ophouden; om reden dat de nieuwe Minister Sodezim by zyne refidentie te Londen van gelyke Commisfien" voorzien zal zyn als hy Torniello zelve. De Republyk van Venetien wenscht, dat Uw Hoog Mog. doch geperfuadeert mogen zyn, dat er geen verlangen levendiger nog geene meening erndiger wezen kan, dan die by haar gevoeld word, om de allervolmaakte cn ftandvastigc vriendfchap met hoogstdezelve te mogen cultiveren: en wat hem Refident Torniello in zyn privé aanbelangt, hy zal zich zeer gelukkig achten , wanneer even zoo ais hy vertrekt met een hart vol van de hoogde veneratie voor eene Regering, die hy het geluk gehadt heeft van naby te mogen befchouwen, hy pok met zich zal mogen mede dragen die aangename flatterïe van gedurende zvn verblyf nimmer de approbatie yan Huh Hoog Mog. gedemeriteerc tc hebben De Provincie Friesland heeft , omtrend den brief van den Koning van Pruisfen, rakende de befcherming der rechte,, 'an den Prinfe van Oranje, aan de Algemene Staten den 25) October verklaard. Zzzz 4 9, Dat l'ENHA5E. Memor» ■'an den Venet. jfzant.  ïfüo NIEUWS NEDERLANDSCHE 's'Gka vebha ce. ,, Dat Hunne Ed. Mo?, van oordeel zynj „ dat aan het verzoek van Zyne Pruisfifche ,, Majefteit, in de Misfive aan Hunne Hoog ,, Mog. verval, om namelyk zich by de ?, Provincie van Holland en Westfriesland ,. en by de verdere Provinciën , daar het , noodig mogte zyn, omtrend de ingredien:?, ten van Zyne Majefteits Misfive, aan te „ melden, genoegzaam voldaan is, met het „ overnemen dier ftukken door de refpecti- ve Gecommitteerden ter Generaliteit, en ,, het daar door ter deliberatie brengen in „ de byzondere Provinciën." „ En wat wyders de inhoud zelve van „ het verzoek zyner Pruisfifche Majefteit ?? belangt, dat hetzelve met betrekking tot deze Provincie geheel van geene applica- tie is , kunnende Hunne Ed. Mog. zich „ omtrend dit alles, zo wel opzichtelyk het voorledene, het intusfchen gebeurde, en ?, het toekomende, veilig refereeren tot Hunne Ed. Mog. breedvoerige Refolutie ,, ter beantwoording van het eerfte voorftel, s, door Zyne Pruisfifche Majefteit op dat „ zelfde fubject gedaan, den 15 Mai 1784 „ genomen , en den 18 daar aan volgende p ter Generaliteit ingebragt. Wyders heeft deze Prins geweigerd toe te ftemmen in drie Petitie?!, de eene voor den derden buitengewoonen ftaat van Oorlog, de tweede yoor het aanbouwen en uitrusten van eenige Fregatten, en de derde voor het ^orps van Matba. Pe  JAARBOEKEN, OSober, 1785. j^t De Staten van Zeeland hebben toegeftenid in het oprigten van een nieuwe Compagnie 1 Artilleristen, als mede in de verbetering van < het corps Mineurs en Sappeurs. By Hun Hoog Mogende is ingekomen een briet van de Gedeputeerden ter onderzoek der Friefche Admiraliteit, over verfcheide11e verzoekfchriften, aan dezelve ingeleverd ter voldoening van verfcheidene openftaande fchulden dier Admiraliteit aan byzondere perfonen, zo leveranciers als anderen; waar omtrend beiloten is, aan de Staten van Friesland dieswegens eene nadrukkelykeaanfchr\«v;ng te doen. J- Ter vergaderinge der Staten van Holland en Westfnesland is ingediend een berigt van Burgemeesteren en Vroedfchappen der ftad Rotterdam, op het Request van J. Hubert C.1. rakende de onbeltaanbaarheid van het bekieeden van Admiraliteitsampten, te <*e\Yr n]rC, Stadsampten, als Scheepenen, Vroedlchappen enz., ftrekkende om dat verzoek voor als nog buiten beflisfing te houden. Dat berigt wordt in verfcheidenen opzaten opgehelderd in een afzonderlyk berigt, van de vier Burgemeesteren üogaart, van Alphen, Vingerhoed en van der Goesl benevens drie Vroedfchappen Geverts, Elzevier tn van Hoogflraaten , waar by zig ook de Vroedfchap Reepmaker gevoegd fh r te" Selyken tyd, ter tafel van Hun _&d. Groot Mog. gebragt. Zzzz 5 Ook 'sGua-  njfiü NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra- Ook is nog ter zelfder vergaderinge van venhA' de Staten van Holland ingekomen eene brief GE' van den Hove van Holland , inhoudende klagten over eene, door Heeren Gecommitteerde Raden gedaane aanfchryving, tot opgave van het verrigtte, door den H.ove, by 't voorgevallene alhier in den Hage, op den 4 September laatstleden; begrypende 'tHof geene Copy hunner Refolutien, zonder kennis van Hun Ed. Groot Mog. te kunnen geven, en vermeenende, dat Gecommitteerde Raden genoegen behooren te nemen met de gegevene ophelderingen; welke brief -door Hun Ed. Groot Mog. gefield is in har.' den van Heeren Gecommitteerde Raden, om derzelver berigt daar op te geven. Vermits de Ampten thans, volgends bsfluit van Hunne Ed. Groot Mog. de Staten van Holland en Westfriesland, door Gecommitteerde Raden begeven worden, zyn thans drie onderfcheidene verdeelingen voor dezelve gemaakt, waar onder eene, die, volgens eene gemaakte Rooster, door de Leden van 'tCollegie, ieder op zyn beurt, begeven zullen worden; voor welke beurt egter Zyne Doorl. Hoogheid de Heer Erfftad-» houder bedankt heeft. Den 22 October is het voetvolk, 't welk op het Binnenhof de wagt optrekt, de nieuwe Hoofdwagt, welke op het Binnenhof in 't nieuwe Gebouw over de Vergadering der Staten van Holland en Westfriesland gemaakt is,  JAARBOEKEN, OBober, i?8> 1423 is, voor het eerst ingetrokken, wordende s'Grade oude Hoofdwagt tot een ander gebruik venhagereedgemaakt. De Heeren Officieren zul-GEeerst in de andere week van hunne nieuw* vertrekken bezit nemen, alzo dezelve nog niet in gereedheid zyn. Het Rotterdamfche Jagt met Gedeputeerden, in deze week ter vergadering van Holland gekomen, is naar men verneemt, voor-» zien geweest, ln plaats van eenePrinfe vlag waar mede het anders gewoonlyk ter verga» dering aankwam, met de Staten vlag, volgens de kleur der Wapens, het geen men Wil, dat door het Delffche en andere Tasten zal nagevolgd worden. De Soldaat, die den 4 September 1785 des avonds by het oproer aan de fiads Herberg aan het Zieke, hier door den Drost, gevat , en met een iierke escorte Ruiters op een wagen naar de Gevangenpoort gebragt wierdt, is voorleden Donderdag door t Hof van Juftitie van Holland, Zeeland en Friesland op vrye voeten gefteld en uit zyne gevangenis ontïlagen. Den so, October is het Vrouvvperfoon het welk in de bewegingen van den 4 Sepi tember, den Heer Poogt van Schiedam met een regenfcherm of Parapluye op het hoofd heeft geflagen , gegeesfeld en yoorts voor 10 jaren uit Holland en Westtnesljyid gebannen. De Soldaat, die op het Stad:  i4n NIEUWE NEDERLANDSCHE »Ora Stadhuis zit, als zig mede in die bewegin. sten ha* gen gemengd hebbende, is verwezen om 4 dagen te water en brood te zitten, mitsgaders om de kosten van de Juftitie te betaalen: maar de Vader van 't Dolhuis is gister avond om 9 uuren ontflagen. Van wegen de Regeeringe dezer Hofplaatfe is den 27 October door een bode aan alle Boekverkopers verboden, het verkopen van een onlangs bekend geworden Gefcbrift Aan het Volk van Nederland, zynde van geheel tegen overgeiielden inhoud , als het geene voor 4 jaren op eene boete van ioqo Ryders is verboden. Aan de Regeering van 's Hage is een Request ingeleverd, waar van het flot aldus luidt: ,, Redenen, waarom de Supplianten zich „ keeren tot U Wel Ed. Achtb. ootmoedes, lyk verzoekende, dat U Ed. Achtb. re,, guard gelieve te nemen op het geen de „ Supplianten by deze de vryheid nemen „ plegtigst te declareeren en te betuigen, „ dat zy namentlyk geenfints van voornes, mens zyn om zonder wettige authoriteit eene gewapende publieke Corporatie op „ te rigten of te helpen oprigten, min nog „ om door hunne asfociatie met eenige Sup- poosten van den Hove dezelve te ftyven in eene onderneming, welke ftrekken zou„ de, om zich aan de gehoorzaamheid, aan i3 hare wettige Magiftraat verfchuldigd, te ont-  JAARBOEKEN, Odober, 1785. t&'$ & onttrekken, en voor zo veel des noods te 'sG^ verklaren, dat het aan de Supplianten volko- v enha„ men vry ftaat, zig benevens eenige Suppoos- GE* „ ten van den Hove in den Wapenhandel te 3, oeffenen, en in de Militaire Exercitiën en „ Manoeuvres bekwaam te maken , en dat U Ed. Achtb. daar van aan de Supplian„ ten gelieven te verleenen U Wel Edele „ Achtb. Refolutie in forma. Hier op is by de Regeering aldus beiloten: Extract uit het Register der Refiiutien van de Ed. Achtb. Heeren Schout Burgemeefteren en Schepenen van 's Gra. venhage. Woensdag den 12 Oclober 17S5. Qp de Requcstevan C. Plaat, A. de Ruytet, Johannes Boudewjnfen, j. Bisfchop en H. H. van Drecht, zich noemende Gequalifïceerdens van «.enige Burgers en Ingezeteren dezer Plaatfe, is na rype Deliberatie goedgevonden en verftaan, reguard te nemen op der Supplianten Declatoir en Betuiging, dat zy geenfints van voornemen zyn om zonder wettige authoriteit eene gewapende publyke Corporatie op te rigten , of te te helpen oprigten; en voorts de Supplianten aan te zeggen , dat hoe onverfchillig het op zich zelve zoude kunnen gereekend worden , of de Supplianten zich met eenige Suppoosten van den Hove in den Wapenhandel oeffenen, en in de Militaire en Exercitiën Manoeuvres bekwaam maken , de Magiftraat echter in confideratie van de conjunóture van tyden en zaken, en van de gevolgen, welke hetzelve zoude kunnen hebben, het Tweede Lid van derSup. plianten verzoek niet kan accorderen; doch dat de Ma-  r-426 NIEUWE NEDERLANDSCHS "sGrr. Magiftraat verwagt, dat de Supplianten, ingëvenha- volge hun voorfchreven Declaratoir en betuiging,; ce. zich zullen onthouden van al het geen zoude kunnen fchynen in te gaan tegen de aanzegging op den BeJJ. op 15 July aan den Boekverkoper C. Plaat gedaan, voorf?. dat de Supplianten zelve zullen be»rypen, dat de Request. voorname motive van hun voornemen, by de Requeste opgegeven,en bv gevolg ook die van het gemelde twede lid van derzelver verzoek, tegenwoordig kome te cesferen , terwyl het door een yder die de waarheid hulde wil doen, erkent moet worden, dat de Schuttery ongemeene vorderingen In den Wapenhandel gemaakt heeft, en nog daaglyks met veel yver maakt, Is voorts goedgevonden den Boekverkooper C. Plaat tegens morgen ftaande de Vergadering voor H. Ed. Achtb, te doen komen, en aan denzelven de voorfchreve Refolutie te communiceren en daar van Copy ter hand te Rellen. Is mede goedgevonden van bovengenoemde Refolutie een Extracl: aan den Heei Kolonel te geven 4 ten einde daar van den Krygsraad te informeren. Accordeert met het voorfz. Register. (was geteekend) J. P. VAN DER HAER, Het Hof van Holland, Zeeland en Friesland heeft gelyk beiluit genomen. Alhier ter Stede is ook een Request ter teekening gelegd. Het zelve is ingericht aan den Burger-Krygsraad van 'sHage, om met gezamenlyke Schutters een verzoek aan den Magiftraat te doen, ten einde Hun Ed* Achtb, hun verzoek, aan de Staten van Holland  JAARBOEKEN, October, 17S5. ,42? land en Westfriesland te doen, te onderfteu- 'sGranen dat namenlyk de vStaten mogten afgaan vemia. van Hoogstderzelver Refolutie, waar door ge. het Commando van 't Haagfche Guamizoen aan den Stadhouder ontnomen is om daar door voor te komen, dat de Burgery door het weg blyven van den Stadhouder, nier anger nadeel lyde. Reeds 120 perfoonen hebben geteekend; dog zo dra de Magiftraat den 31 October daar van kennis kreeg beval dezelve den Onderfchout van WyVoaarden, naar dat Request «nderzoek te doenten einde Hun Ed. Achtb. daar op naar behooren zouden kunnen bevelen geven. scheveningen. Den 11 Oétober des morgens is aangekomen de Stuurman Jacob Jol, met °ruim 80,000 Haringen, daar onder 50,000 van een Etmaal en dusversch: heeft dezelve begevangen , zynde als toen de Haringvloot noorden Jarmouth byna alle om de Zuid. Leyden. Dezer dagen is door den druk in het ligt verfcheenen éen Ontwerp om de Republiek door eene heilzame vereeniging der belangen van Regent en Burger, van binnen gelukkig en van buiten gedugt te maken: volgens bejluit der Provmciaale Vergadering van de Gewapende Corpfen in Holland, den 4 OBober binnen Leyden geopend,- ter kennisfe der  ï428 NIEUWE NEDERLANDSCHE Lfy- gezamenlyke Leden en verdere Ingezetehen der' dem. Provincie gebragt. Het beiluit van dit werk beftaat in XX. Artikelen, aan gem. vergadering ter overweging voorgefteld, om, ware het mogelyk, daar over ter naaste vergade» ring volkomen te beilisfen. De opftellers belchouwen die artikelen als punten van vereeniging ,en van eenëjuifte bepaling van elks rechten. Zy luiden aldus: Art. van \ rt. I. De Vryheid is een onver vteemhaar Recht, de gewa- aan alle de Burgers van Nederlands BondgependeGc- Eoodfchap toebehorende. Geene magt op aar-: noot/bh. de en zoo veel te minder eene ontleende (gein Hod. ' demandeerde of reprefentative) magt, kan hen betwisten of beletten van die Vryheid gebruik te maaktn , wanneer zy zulks begeeren. II. Deze Ptyheid zou eene bedriegelyke fchaduw, sen iedele kl-rk wezen, cn Nederlands Ingezetenen Zf uden gelyk zyn aan de Volken, die den wilfekeurigen Scepter cerbieden , indien zy niet belfond in het Recht om geregeerd te Worden volgens die wetten, waar aan de Burgers zeiven hunnetoeftemminggegeven hebben,'t zy in eigene Purfoou of door hunne V ertegen woordigers,- III. Deze Vertegenwoordigers 'ten einde niet in de Verzoeking te vallen om misbruik van hunne raagt te maaken, maar beftendig het vertrouwen des Volks te behouden ,) moeten iiiet onafhanglyk zyn van hen, welken zy vertegenwoordigen ; en hunne aanftelling door het Votk volgens een vast en geregeld Plan, is hec gefchikfte middel, om deze orafhangelykheid voor te komt n , IV. De herkryging van dierbaar Recht moet hier jn beftaan, dat het Volk, zo al niet de jaarlykf<"be afgaande Burgemeesteren , Scheepenen en Permanette Raaden önmD elyk aanftelie, ted ininften die eerfte benoeming maake, waar uit de  JAARBOEKEN, ÖBober, 1785. 1429 de geheele Raad als dan de dadelyk Verkiezing Leydoe, aangezien de Regeerings-Collegien, ander den. zins, eene Ariftocratie uic maaken, die ten op. zigcc-h van haare Leden willekeurig, ten op- Artik. zichten des Volks oriderdrukend, en, uithoof- van de de'dat hunne belangen van die des Volks onder- Gewap. fcheiden zyn , aan hun gezag dien vereischcen Genootklem niet kunnen byzetten, de Welvaart des fik" ia Lands niet met dien nadruk kunnen behartigen, [Mand. die men natuurlyk te wachten heeft by eene heilzaame eensgezindheid enfamendemm ng tus. fchen het Volk en zyne Vertegenwoordigers. V. Hoe wel de wezenlyke Souverainiteit by het Volk berust, zo zal echter, aangezien de on iervinding geleert heeft, dat het Volk de Publieke Zaaken niet in eigen Perfoon kan beduuren, zonder dat daar uit de gevaarlykft misbruiken voortvloeyen, het Regeerings ■ Beduur onrierroepelyk gelaten worden aan de onderfcheidene Collegien en üepai tementen van Staat — dan, daar het Voik geen afftand kan doen van het Recht, om zyn invloed op de Regeering te oeffenen , en dezelve voor te lichten door Memorien, AJdresfen en Requesten; daar dit öe» Jangryk Recht niet van wezenlyk nut kan zyn, dan wanneer het Volk behoorlyk verlicht en kundig is; en het Volk niet verlicht en onderricht kan worden , dan, wanneer men vryelyk magjpreeken ey fchry ven, zo zal dit recht van vry Spreeken en fckryven bnfchenbaar gehandhaafd worden, als een der voornaamfte grond (la gen onzer Vryë-Conditutie, die nimmer beperkt maar waar van het dadelyk misbruik telkens angs den weg van ordinare Juftitie gecorrigeerd kan worden. VI. Op alle plaatfen, alwaar de Meerderheid der Kegenten deeze conftitutioneele herftellingbegunihgd, zal hetaanblyvenderzulken, dievverkelyk op hetkusfen zitten, niet afhangen-van dB willekeur des Volks, en hoedanig hunne'pc» A'aaaa' ' jjg-  ï43o NIEUWE NEDERLANDSCHE Ley- lietieke gevoelens ook mogeD geweest zyn, of Dm. D°S zvn' zu"en zv hunne waardigheden blyven behouden, ten zy in geval, dat zy een Ambt Artik. mogen bekleeden regelrecht ftrydig tegen den van de uitdrukkelyken inhoud eener ordonnantie, of wel Gewap. twee Ambten teffens, die uit hunnen aart niet Genoot' door een en dezelfde perfoon bekleed kunnen l'ch. in werden. Holland. VIL 1° net geval dat & Regering de hand wilde leenen en haare Hem geven aan het heilzaam ontwerp, waar by aan het Volk de benoeming zyner Vertegenwoordigers zal worden toegekent, zal het Volk verplicht zyn te berusten in hen,die het zal verkoozen hebben, en een volkomen vertrouwen in hen te ftellen , in hec befturen der Regeerings zaaken. Het Volk als dan alleen aan zich zelve moetende wyten, indien het gene goede keu/e gedaan moge hebben, en bovendien by nieuwe aanftellingen ter vervulling van open plaatzen, zo der Raaden, als der Jaarlyks afgaande Burgemeesters zodanig een fout ongevoelig en zonder opfchudding kuni ende verbeteren. VI11. Ter bekoming van Frye Burger- Krygsra. den, zullen alle de Officieren der Schutteryen te. niglyk door de Schutten van hun Corps verkooren worden, zodanig dat de onderhoorige Schutters altoos eene billyken en nuttigen invloed op hunne Officieren behouden j en op zulke plaatfen, daar het gebruik of de Reglementen die posten aan de Regeerings Leden ontzeggen, zal men deze heilzaame fchikking zorgvuldig handhaven JX. Ten einde de voernaamfte Burgers aan te moedigen, om zich in de gewapende BtirgerCorpfen te begeven en om den Candidaaten, ter Regei rmg gefchifct, gelegenheid te bezorgen, hunne Burgers meer van naby te leeren kennen , zal niemand tot eenige bediening in de Regeering verheven worden, die niet een zefee-  JAARBOEKEN, QStoberi, 1785. Ï43* keren bepaalden tyd aan de Militaire Exercitiën in Ltteen Burgercorps of Schuttery heeft deel genomen. DEN. X. Men Zdl, ter verzekering van het aanzien der Regenten, en om het Volk een waarborg te Art. vaH verfchafFen wegens derzelver eerlykheid in het de gewabeltuur der Geldmiddelen, Burger.Gecommit-pendeG»teerdens aandeden, welker voornaamde post tiootjch* zal zyn een waakend oog te houden op de in Holh handhaving der Rechten en Privilegiën , om order te Rellen in het Ruk der Nominatie , 0m uit naam der Burgery Requesten te prefenteeren , en inzonderheid om op Vastgeftelde tyden , onderzoek te doen naar fiet beduur der Geldmiddelen , het zy door het nazien der Rekeningen, het zy door het voordellen van ontwerpen van bezuiniging; als mede, om met de Regeering te raadplegen, wanneer 'er eene meuwe belasting ingevoerd moest worden, of wanneer men eenige aankoop wilde doen, of een of andere etablisfement oprigten op kosten van het algemeen, of wel een of ander bezittingen wilde verpanden, vervreemden of verkoopen. XI. Ter betere beftuuring der Geldmiddelen zal 'er jaarlyks in iedere plaats, in deze Provincie, als ook van de Generaliteits Kasfe, behoorlyke rekening en verantwoording van ontvangst en uitgaaf gedaan worden, Op zodanige wyze, als dan te beraamen, dat het publiek crediet daar by ciet kome te lyden. XII. De Burger-Gecommitteerdens of wel eene andere byzondere Commisfie,na; r dat men zulks best zal oordeelen, overeenkomftig de byzondere inrichting van iedere plaats, zullen gemagtichtigd worden ter onderzoek van alles, wat de belangen, de onderhouding en de aanmoediging van den Koophandel en de Manufafluuren betreft; insgelyks het recht hebben» de en verplicht zullende zyn om alle de ontwerpen hier toe betreklyk , te onderzoeken s Aaaaa % die  1432 NIEUWE NEDERLANDSCHE Ley. ■ die voor te Rellen, en te onderfteunen by de den. Regeering, ingevalle zulks nodig zal bevondtn worden. Artik. XIII 't Zal ook goed, nuttig en heilzaam zyn» van de dat alle de Leden van zodanig een Collegie van gew. Ge- Burger-Gecommitteerden niet op eenmaal vrran■nootfch. deren, maar dac ter invoering en onderhouding in Holl. van een geest van orde, zowel, als van de noodwendige kundigheden, zy gedeeltelyk, het zy met een vierde, een derde of de helft, 'sjaarlyks zullen afgaan, volgens degelegenheden van tyden en plaatzen, XIV. En daar de Republiek zekerlyk zeer groote onkosten te maaken heeft , zo in het onder* houd van Dyken Wegen, Sluizen en Bruggen, als vooral in het in Rand houden eener aanzienelyk Zeemacht, kan men den aandacht niet teveel bepa len op een ontwerp van Oeconomie en Spaarzaamheid; het Volk derhalven behoord het Recht te hebben om of zelve of door zyne Gecommitteerden, alle te bezwaarende of onnutte bedieningen of gebruiken onder billyke fchadeloosftelling te veranderen, af te fcbaffen of te verminderen. XV. Vermids men, in het tegenwoordig ftelzel van Europa, den Krygsgeest niet te veel kan inboezemen, en ook alle Clasfen van Ingezetent n in de Burger Corpfen worden tot-gtdaten, zo behooren overal de benoemers tot Regcerings-Ampten, uitdenboe?em van gezegde Corpfen voor te Komen, uitgeaend'rd in die piaatlen, waar de Gilden in het daadlyk bezie van dat Recht zyn. XVI. On echter, in het recht van Stemming, voor te komen, dat de Stemmers niet in verzoeking vallen, ten minden, zo weinig mogelyk daar voor vatbaargemaakt worden,om hunne Stem te verkoopen, zal hy , die recht tor. Stemmen heeft, eene zekere gegoedheid moeten hebben, overeenkomftig den Rykdom en de  JAARBOEKEN, ÖStober,1785. I43S de Volkryklieid van de plaats , waar hy dat Leyrecht oeffent. den. XVII. In zulke plaatfen , alwaar men, om alle ongeregeldheden én kuiperyen voor te komen Art. van verkoos, dac de gezamentlyke Stemgeregtig- de gewa. den de benoeming afltonden aan eenige Kie-pendeGe» zers., voor elk b\zonder geval alleen bepaal nootfch. delyk te benoemen , zoude men meerdere ver- in Hol!. eischtens van bevoegdheid kunnen vastftellen, ten opzichten van aieKiezers, als wel ten op» zichten van enkele Stemgevers. XVIII. Aangezien de kleine Ampten en Offlcien, die heden zo dik wils de Jalouzie en den hyd voedzel verfchaffen , oneindig veel, kunnen toebrengen ter opwekking van den naariever en der goede zeden, zal het eene heilzame jhffgting zyn , om die te doen geven aan zuike Burgers , welken of van 't geluk niet bedeeld zyn , of door een voorbeeldig deugdzaam gedrag zig boven anderen onderfcheiden, of aan 'lezulken , die zich in den Land of Zeedienst wel gekweeten hebben ; en daar van fchriftelyke getuigenis kunnen vertonen ,• en dat, daar de Verdienden gelyk daan, de Inhonrelingen den Vreemdelingen wierden voorgetrokken.' XIX. Daar het ongetwyffeld het belang van den Staat is, zich, met "de minst mooglyke kosten in een goeden ftaat van tegenweer te bevinden, en net niet minder het belang der Burgerlyke Vryheid is , deze verdediging in haar zelve, onafhai'glyk van anderen, te bezitten; Zo behoort, uit ^ien hoofde en ingevolge de Grond' wet der Unie van Utrecht, overal het Burgerlyk Krygswezen aangemoedigd en tot de bereikbaarfte volkomenheid gebragt te worden t ten einde in hachlyke omftandigheden , de Burger Krygsmagt, de Militie van den Staat kragtdaadf/ kunne onderfteunen tegen binnenland? fche Vyanden, en zig tegen die Militie kunne Aaaaa 3 vèV»  Ï434 NIEUWE NEDERLANDSCI1E Ley- verzetten, wanneer zy een werktuig wierd in den. de hand van binnenlandfche dwingelanden. .XX. Om dit dubbel oogmerk te bereiken , zal Art. van men elk Burger-Corps of wel elk Genootfchap» de gewa- voor zo verre het geheel of gedeeltelyk ( napendcGe- menlyk eenige Leden van het zelve) niet wanootfch. re ingelyfd in een burger-Compagnie , even in floll, eens, gelyk in de Staten van Noord - Amerika in trein gebragt is, in drie Clasfen verdeden, door het lot te bepaalen, en waar v?n de Leden, in geval van noodzakelykheid, verpligt zouden zyn, op hunne beurt volgens de lyst Uit te trekken, het zy in Perfoon of wel, dat zy een ander in hunne plaats befchikten. Die eenige bedenkingen op voorfz, Artikelen of ontwerp mogten hebben, en geene Medebenoemers van Gedeputeerdens tot de voorfz. -Provinciale Vergadering zyn, worden in de Pagpapieren uitgenodigd , om zo fpoedig mogelyk hunne bedenkingen toe te zenden aan de Commisfie , welke met de uitgave van voorgem. Ontwerp is gelast geworden, onder het adres van den Heere Wybo Fynjs Art. Lib. Mag. & Phil. Doét. te Delft. Een groot gedeelte der Jeugd, welke zig hier op 's Lands Hooge School in de Wetenfehappen oeffent, heeft ook een Genootfchap van Wapenhandel opgerigt, en den ai October derzelver Zomer - oeffeningen in den Wapenhandel met eene afvuuring beiloten. Wanneer de Prins Erffiadhouder den 5 Oftober 1785 by de Spanjaards brug in deszelfs  JAARBOEKEN, -clober, 1785. I43f zelfs Jagt zoude Rappen om zig naar Fries- Lkv» land te begeven, was eene groote menigte DEN» volks derwaards gevloeid, hetwelk gelegenheid heeft gegeven tot deze Waarfchouwing. Alzo Bailliuw en Welg baorene Mannen van pf/aarfch. Rhynland, mer de uiterfte verontwaardiging vun Railheoben vernomen, dac, niettegendaande de Hee- iuw en ren Staaten van Holland en Westviiesland, eeni Mannen ge en wettige Overheid dezer Provintie, hy Hoogst- v,Rhynl. derzelver Publicatie van den 43 Febiuary dezes jaars, alle en een iegelyk , zeer erndig hebben vermaand, em zig als ftille en vreedfame In - en Opgezetenen te gedragen, en zig ten zorgvuldigften te wagten van alle oproerige gefprekken, bewegingen en zar/ienrottingen, en van alles, dat verder 't zy onder de bedriegelyken J'chyn van vrolykheid, of onder wat voorwendjel het ook zoude mogen wezen . tot Jïoring van onderlinge rust en eendragt, aanleiding zoude kunnen geven, en in het generaal mede wel expresf lyk' verboden , alle getier en gefchreeuw Jangs de wegsn of Jiraaten, mitsgaders alle openhaate of in het oog loopende Bedryven, van welken aart of natuur die zouden mogen wezen, welke eenige aanleiding zouden kunnen geven tot het verwekken van Commgtie, Combustie ef onbehoorlyke 'Lamenrottingen van Volk , nogtans een groote hoop Volk zig heeft verdouc, om onlangs aan de Zyl- of zogenaamde Spanjaards brugge binnen dezen Bailliuwfchappe, (onder voorwendzel van aldaar den Heer Prins van Oranje en Nasfau, van Hoogstgemelde Heeren Staaten Commisfie als Stadhouder dezer Provintie hebbende, te verwelkommen en begroe» ten,) zamenrotten, en aldaar onder den fchyn van vrolykfieid, zodanig gefcbreeuw en getier aanteregten, en daardoor aanleiding te geven tot onbezonne daaden en ongeregeldheden, dat het deze hooge Vierfchaar niet anders kau voorkomen , dan dat deze openbaare en in het po^loopende beAaaaa 5 dry-  ï43<5 NIEUWE "NEDERLANDSCHE* Ley- dry ven en onbehoorlyken zamenrottingen van Volk,, CBN. geitreKt hebben ter verwekking van Commotie en Ci.mbusije. Waar. Weshalven Hun Edele Agtbaare, aan zig wel Jchouw. txpreslelyk voor behouwen de, het ftraffcri van ranBail het geene aldaar tegen de yaderlyke zorg van den luwen Souverain inogté zyti ondernomen en gepleegd , Mannen hebben goedgevonden alle en een iegelyk voor hec v. Rhynl. vervolg, met dien ernst-dié aan Justicit'ren past, ■welken de uitvoering van de beveelen der Overigbeid is toebetrouwd en daar van vera'ndwoórdinge moeten doen, als nog ten overvloede, te waarfchouwen, zig naar de hier voorgemelde Publicatie te gedragen, zonder direét of indirt 61 daar tegen iets te doen of te ondernemen, met verdere denunciatie, dat Hun Ed. Gr. Mog. op deOvertreeders gene mindere ftnffe hebbende gefteld dan delloogfte verontwaardiging, en dat dezelve', 'als Veritoorders van de Publicque Rust ,' zonder eenige oogluiking aan den Lyve, en naar Exigentie van zaaken , zelfs met deo Dood 'zullen worden ' ' geftraft, Hun Edele Achtb, die ftrafFn, naar tydsomftandigheden zelfs oogënbliklyken in allen gevalle, met die rigeur en geftrengheidzullen doen uitoeffenen, die een ieder zullen doen zien, dat d-Executie van der hooge Overneids beveelen in handen van gene oogiuikenden, eh de admimftratie der Juftitie onwaardigen, is betrouwd. En op dat- niemand van deze ferieufe intentie van Hun Ed. Achtb. onkundig blyve, zal deze worden gepubliceerd en gtiffigeeid, daar zulks _ te gefchieden gebruiklyk is , mitsgaders am en omtrent de Zyl of zogenaamde Sparijaardsbrugge, geaffigcerd, en in de Vertrekken van de Hérbei ge aldaar, ophangen. Aldus gedaan ter Kamere van Rhynland, den 14 Otïober 1785 en des daags daar aan volgende den Vplke gepubliceerd. In kennisfe ran my G. Si DE D EL COCq, Secretaris.  JAARBOEKEN , Otlober, 1785. 1437 De - Heeren Profesforen van Hollands LeyHooge School, aan welken de bezorging van omy liet Legaft van wylen den Heer Jan Stolp 3s aanbevolen, hebben op den 15 October laatstleden , hunne gewoone Vergadering gehouden om uitfpraak te doen over de Verhandelingen , welke hun toegezonden zyn tot beantwoording der Vraage, in de maand February van het voorig jaar opgegeven : Waarom heeft de Cbristelyke Godsdienst, die in zich zeiven zo zeer gefchikt is om de harten tot deugd te vormen, echter die uitwerking flegts in weinige van deszelfs belyders ? Én welke zyn de zo openbare als byzondere middelen , waar door dit kwaad, zonder geweld te gebruiken, kan ■ verbeterd worden £ - ' De gouden eerprys is toegewezen aan de Verhandeling tot Zinfpreuk hebbende; Quo femel efl imbuta recens, fervabit odorem 'Pesta dia, Hor. waar van, by het openen van het verzegeld Biljet, de Schryver bevonden is de Hooggel. Heer Johannes Christo» phorus Schwab , Profesfot in de Philofbpbie te Stuttgard. Ook is beiloten, by dit gekroonde Ruk nog drie Verhandelingen te te laten drukken, van welken de eerile getekend is met deze zinfpreuk: 'o Qso? fa'jjjkvsi'. ®i>ï yxf éa-fAiv ffvvifyol. De tweede: Vt~ nienti occurrite morbo. En de derde : Re* gis ad exemplum totus componitur orbis. ~ Iadien de Schryvers van deze VerbandeAaaaa 5 Mn-  1433 NIEUWE NEDERLANDSCFIE JLey- lingen verkiezen mogten, dat hun naam aan öBtf. het hoofd van hun Werk gefield worde, gelieven zy denzelven hoe eerder hoe liever, en uiterlyk voor het einde van dit lopende jaar op te geven aan den Heer Prof. Hendrik. AlbertSchultens, thans Secretaris van het voornoemde Legaat j zullende anders de verzegelde Biljetten , waar in zy hunne namen hebben aangetekend, ongeopend verbrand worden , gelyk men gedaan heeft met alle de Biljetten, behoorende rot de overige Verhandelingen a welke niet zullen gedrukt worden. Amsteldam. Den 4-en 5 October is by den Achtbaren Raad dezer Stad geraadpleegd, over de ratificatie der Prceliminaire Vredes - artikelen , jen heeft dezelve beiloten, onder zekere bepalingen , daar in toe te ftemmen, en onder dezen mits, dat de Republiek niet verpligt werde, tot afkoping van des Keizers vorderingen op Maastricht enz. meer te betalen dan 5 millioenen Hollandsch. Den 18 zyn in Zee gezeild 's Lands Fregatten D'Amazone, Kapt. P.Srnaafe,de Valk, Kapt. h.Jberfon, en s Lands Kotters 02 Salmander, Kapt. J. P^ JanJen, naar Zeeland, en deMercuür, Kapt. M. Allier, naar de West - Indien; de Oost- Ind. Comp. Schepen Zoutman, Kapt. B, C.Mulder9 naar China; de Negotie, Kapt.  JAARBOEKEN, OEtober, 1785. 1435 Kapt, Jonas Arends; Tesselstroom, AmKapt. Paulus Kroon; Zaan st roo m,stel* Kapt. L, P. Hoberg, voor de Kamer Hoorn; ÜAM* de Vrouw Catharina Johanna, Kapt. P. Stokbro; voor de Kamer Zeeland; Oud Haarlem, Kapt, J. Bakker, en de Z e e n y m p h , Kapt. J. Noordhoek , naar Batavia. Gouda. De Heer Raad De Lange van Wyngaai* den, heeft in de Vroedfchap dezer Stad't voorftel gedaan, om volgens 't 0£troi van 1650, door Hun Ed. Groot Mog. aan deze Stad verleend, de Nominatie van Burgemeesteren en Scheepenen in 't vervolg met meer ter verkiezinge aan Zyne Doorl. Hoogheid te zenden. Op welk voorftel beiloten is, Heeren Burgemeesteren te verzoeken, het zelve ten nauwkeuriglten te onderzoeken, en de Vroedfchap te dienen van derzelver Confideratien en Advis, ten einde de Leden, na ryp onderzoek van zaken, en na gehoord te hebben het prceadvis van Heeren Burgemeesteren, zouden kunnen raadplegen en helpen befluiten, als overeenkomitig het Oétroi en de Privilegiën dezer Stad geoordeeld zal worden te behoren. Rotterdam. Over het berigt, op het Request van veele 'Burgers omtrend de onbeftaanbaarheid van het  ï:j49 NIEUWE NEDERLANDSCHB Rot- het bekleden van Admiraliteits-amten door »!t Led£n der Stads Regeering, is veel verfchil van gevoelen onder de Leden der Vroedfchap geweest. Weshalven twee berigten aan de Staten zullen gezonden worden, het eene van de meerderheid, en het ander van de minderheid, Te Amfteldam is gevat, en herwaards ge. bragt eenen Abraham de Soete, Kurkefnyder van zyn ambagt, die befchuldigd is het . Vaandel der Burgercompagnie JM. n. den ii Juny 1784 te hebben aangevallen; hy wierdt terftoiid voor het vereenigd Collegie van Commisfarisfen van Hun Edele Groot Mog. en Scheepenen met den Hoofdofficier verhoord en vervolgens boven gebragt in de gevangenis het Btaauwe Wambuis, alwaar hem een Rasphuisboef ter bewaring is toegevoegd. Den nagt van den 28 Oétober zyn 8 Gaauwdieven, uit hunne hokken in het Spinhuis, uitgebroken,van de plaats over de daken m eene naburige tuin nedergekomen. en alzo ontfnapt. Den 18 October zyn alle de Lieutenants der Burgercompagnien op het Raadhuis ontboden, en is hen bevolen een Lyst te maken van alle de manfchappen, ieder in zyne Wyk, van 18 tot 60 jaaren oud, zo Wagtdoende als Wagtvryen: men gist derhalven, dat  JAARBOEKEN, OSioUr, 1785. 1441 dat het ontwerp ter vergaderinge van de Burgerfchutteryen dezer Stad tot Rand en ter uitvoer zal worden gebragt. Zie hier eene Waarfchouwing van den 14 October 1785. Alzoo Schout burgemeesteren en Schepenen der Stad Rotterdam in ervaring zvn gekomen, dat'er fedtn eene geruyme tyd m fommige Herbergen Kroegen en * apkelders binnen deze Stad verre , gaande Rub'ën en onëenigheden voorvallen, wel ; ken veel al worden veruorfaakt door Militaire Per- < foorteni die zig te buiten gaande in drank, niet zelden 'Ot laat ui de Nagt in zoor'a üge Herbergen , Kroegen of Kelders zig ophouden. Zoo \\ 't, dat my e Heeren voornoemd, hier tegens /oö veel mogelyk, willen 'e voorzien, by dezen alk Herbergiers en Tappers wel expresfelyk verbieden, om aan eenige der gemene Kuyters of-Soldaten, thans alhier m Guarnifoen liggende, na negen uuren des avonds, eenigen drank te tappen op poene van voor de eerde reys hier tegens Contravenieerénde te verbeuren eene boete van Vyfentwintig Gu'ders; voor de twrede reys, op p'cene van fuspenfie van Neering voor de tyd van een Maand, te redimeerer. met geen minderfomm> dan met Eénhondert Guldens; en voor de derde reys op poene, dat de Aft" van zoodanig een Tapper voor a'coos zal weiden ingetrokken , zullende de boetens hier vooren gedatu ert voor een derde komen ten behoeve van de Heer Hoofdofficier; een derde vor.r de Aanbrenger; en 'e resteerende een derde voor den Armen dezer Stad. Den 12 Odtober vertrokken de Gedeputeerden dezer Stad naar 's Hage ter Dag= vaart, dOT« rER- [)AM. Waar'chouwmtan de rierberiers enzs  144* NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Rotterdam. Den 14 October is befoigne gehouden over de Requesten van 4 Regenten dezer Stad, welke door de Regeering verklaard waren vervallen te zyn van hunne waardigheden, vermids zy buiten de Stad woonagtig zyn, en welke Regenten zig deswegen aan de Staten hebben vervoegd : Dog het Raport van 't Groot Befoigne luidt, dat gemeld verzoek behoort te worden gewezen van de hand. UTRECHT, Utrecht. De Vroedfchap dezer Stad, den eerften October 1785, op eene volle befchryving van alle de Leden van den Raad, vergaderd zynde, om te raadplegen en te befluiten nopens het eerfte punt van het Adres, door Geconftitueerdens van .368 Burgers en Inwoners, als mede door Gecommitteerdens uit de agt Schutters Compagnien alhier op den ai der afgelopen maand September ingeleverd , zyn daar by in den Raad ft * genwoordig verfchenen alle de Leden , geene uitgezonderd 3 als de lieer Jvoy, die zyn ad- vaart, met het binnenjagt, hebbende in plaat* fe van de Prinfevlag (zo als de gewoonte is geweest) een vlag van groen en wit, zynde de kleuren van Rads wapen. Schoonhoven.  JAARBOEKEN, OBaber, 1785. advis by eenen brief heeft ingebragt. En üheeft de deer van Dykfelt voor zyn Advys tmi-cri1 opgelezen, by 'tReglement van 1674 te blyven, waar by zig gevoegd hebben de Heeren Oud-Burgemeesteren Loten, van der Dus/en en Weling, Burgemeester van Musfchenbroek, en Raden Boddens, de Jonkhee* re, Pesters, Zaal, Ewyk en Nahuys. De Burgemeester Verbeek, en de Heer van Bronkborst, hebben geoordeeld, zig niet te moeten verklaren, terwyl de Heeren Oud-Burgemeesteren van den Bogaard, van Romond, van der Does , Daunis , Craayvanger s Falck, Abbema, de Leeuw, Ram, van der Meulen, van Dielen, Ivoy, Martens en Voet van IVinsfen, van gedagten waren, over het Reglement nog niet verder dan préparatoir of voorlopig geraadpleegd te hebben, en hetzelve met de Burgery wel wilden ingaan « als zy NB. Staatsgewyze van het Reglement van 1674 zouden zyn ontflagen, en het nieuw Reglement met medewerking van den Stadhouder wierdt ingevoerd: daar de Heer OudBurgemeester Berger, nevens de Raden Eyk9 van Senden , de Ridder, Smisfaert, van Haeften, Burman en van Dam, om reden, by hun in gefchrifte overgeleverd advis, hebben verklaard, genegen te zyn, om het ontworpen Reglement met de Burgery in te gaan. De weinige overige Heeren hebben zig gevoegd by het advys van den Heertwz? " Westreenen , in de hoofdzaak uitkomende op eene ongehoudenheid , om zig te verklaren, Dus  1444 NIEUWE NEDERLANDSCHE U- Dus is by meerderheid dit befluit genc> trecht men, en aan de Gecommitteerden en Geconftitueerden ter hand gefteld. ExtraSt uit de Refolutien van de Ed. Groot Achtb.\Heeren Burgemeesteren en Vroedjchap der Stad Utrecht. Zaturdag den i Otlober 1785. Ref. der Tngevolge het gerefolveerde op Woensdag den Vroed- A 21 der afgelopen maand September, de Vroed• fchapwe' fchap op eene vobedige befchryvinge van alle Legens Re. den van den Raad, ouk met convocatie der Leg/ement.deo, welke wegens hunne Commisfien anderzins geene fesfie hebben , of niet gewoon zyn te compareren, geconvoceerd, en vergaderd zynde, en zulks om te delibereeren en te relolverén nopens het eerfte point van het Adres, door Geconftitueerden van 1768 Burgers en Inwoonaeren dezer Stad, als mede door Gecommitteerden uit de agt Schutters Compagnien alhier, op voorfchreve at September aan de Vroedfchap geprefenteerd, en in de Notulen ten zeiven dage geinfereerd, en vervolgens gedagte eerfte point gelezen zynde, is door dtntleer eerfteBurgemeester vanMus/chenbroek omvrage gedaan , en heeft de Vroedlcnap naiypè deliberatie geoordeeld en verftaan, dat in 't verzoek van de Requestranten niet kan worden getreeden, hetzelve by deze vvyzende van de hand* Accordeert met voorfz. Refolutie. (was getekend') IZAAK FALCK. De  JAARBOEKEN, Odofor, 178j. 1445 De Heeren Wieling en A>oy hebben ieder lieen afzonderlyke verklaring aangeboden, tot trechï het opruimen der bezwaren der Burgerye tegen hun ingebragt. Den 3 October wierdt by de Vroedfchap' de gewoone jaarlykfche Nominatie van Burgemeesteren en Scheepenen gemaakt om ter ele&ie aan den Stadhouder gezonden te wox- ?Ten" 3^de eerrte vemeemt men, dat door Hun Ed. Groot Achtb. gefteld zyn, de Heeren Oud-Burgemeesteren Loten en van der Dusjen, nevens de Heeren Raden Ëyk en van Bronkborst} hebbende de Heer Burgemeester Verbeek voor de Nominatie bedankt, en de Heeren Oud-Burgemeesteren Berger en van den Bogaard , nevens den Heer Vroedfchap Wieling geweigerd. Voorts bragt de Heer voorzittende Burgemeester in omvrage: Of niet als vorens, de lyst der Raden , zo als dezelve de tegenswoordige Leden der Vroedfchap van dezer Stad uitmaken, tevens aan Zyne Hoogheid diende gezonden te worden. En fchooii wel eenige Raden begrepen, dat de in het vorige jaar öp verzoek der Burgery en aandrang van Sta'dswegen, by Hun Edel Mog., de Staten dezer Provincie, beraamde ftateering enfurcheance der anderzins gewoone jaarlykfche verandering van de Vroedfchap dezer Stad, nog moest gehouden Worden van kragt té zyn en te werken, voor zo verre de gemelde furcheance niet voor een bepaalden tyd van een enkel jaar flegts, maar m tyd en B b b b b söjr»  344<5 NIEUWE NEDERLANDSCHE ü- wylen , dat een nieuw Reglement zal zyn getrecht arrefteerd, Staatswyze was verleend geworden ; begreep egter de Meerderheid, dat de omvraag van het voorftel daar toe aan die van het eerfte moest agtergefteld wordenden wierd ten gevolge van dien by de voorn. Meerderheid ter afzending van de lyst beiloten. ï Het voorgelegd Rapport der Commisfie op het 4 punt van het adres 3 door Heeren Geconftitueerden en Gecommitteerden op den 21 September by den Raad ingediend, wierdt mede als toen by de Vroedfchap in nadere overweging genomen. Verfchillende Advyfen wierden hier over hy de Raden uitgebragt; dog eindelyk by de meerderheid befloten tot het uitleveren van een fchriftelyk declaratoir of verklaring door de Vroedfchap, tot het in vergetenheid ftellen van al het geen, zo op als na den 11 Maart, aanleiding tot het wederzydsmisnoegen mogte gegeven hebben, en van 's Vroedfchaps bereidwilligheid, om dit in Vergetenis ftellen , benevens opheffing der begonnen rechtsvorderingen daar uit gefpro« ten,cer vergadering van Staat voor te Haan, en te helpen daarftellen. Den 7 Oólober was de Vroedfchap op nieuw, by voortduuring der buitengewone befchryving, vergaderd, ter onderzoek van de ingekomene fchriftelyke bedenkingen uit de Burgery op het voorgelegde by voorraad beraamde Regeerings - Reglement: ais wanneer die bedenkingen in handen gefteld wierden van de vorige Commisfie van den 1© Hee-  JAARBOEKEN, October, ï73f. jm Heeren, om dezelve nader te onderzoeken ü. en de vergadering daar op te dienen van der-trecht. zeiver advys. De gevoelens der Leden van de Vroedfchap zyn dus zeer verfchillende Ondertusichen trekt tot zig eene byzondere oplettenheid, de Ichriftelyke verklaring van den Heer Rentmeester Burman en d ens jongeren Zoon: als niet zo zeer den inhoud, dan wel de wyze van invoering , van dit Reglement betreffende, voor zo verre die Heeren daar by zeggen van gedagten te zyn, dat gemelde Reglement niet zonder Concurrentie van den Heer Stadhouder kan dea 6Crd ^ daMyk in train &ebragt worEene Commisfie uit Geconftitueerden en Gecommitteerden den 7 Odtober vergeefsch getragt hebbende de gefcheidene vergadering van Gedeputeerde Staten te doen hervatten, ter oorzake van de afwezigheid zommiger Leden; heeft zulks aanleiding gegeven , dat den 8 October de Vroedfchan bu.teng >woon belegd wierdt, op een ingekomen adres van gemelde Geconftitueerden en Gecommitteerden dienende ten verzoek dat ten fpoedigfte eene vergadering van Gedeputeerden mogte belegd worden, en daar in van Stadswegen een bygevoegd Cooia Request aan Hun Ed. Mog. geappuveerf houdende verzoek tot eene buitengewooné befchryvuige der Heeren Staten, tegen aa* ftaanden Maandag den 10 October 178* n„ een punt van het uiterfte aanbelang en wigt voor Stad en Burgery: gelyk dan alBbbbb o, mede  144* NIEUWE NEDERLANDSCHE U- mede een daar toe fr.rek.kend adres aan da trecht Staten, met de bovengenoemde, copielyk aan den Raad wierdt overhandigd. De Vroedfchap over een en ander raadplegende, befloot na genoeg overeenkomftigfiet gedaan Verzoek; gelastende en magtigende Heeren Burgemeesteren , om nog dien eigen dag, quovis modo, eene vergadering van Gedeputeerden te doen beleggen, en daar toe de afwezige Leden, die vereischt mogten worden, fpoedig te ontbieden, alsmede om in die vergadering , uit naam der Stad , als derde Lid van Staat aan te dringen op eene buitengewoone befchryving van de Heeren Staten dezer Provincie tegen Maandag of uiterlyk Dingsdag den 10 of n October ten voornoemde einde , met byvoeginge , om in gevalle van onverhoopte weigering der Minderheid, ten fterkften daar tegen te pro* tefteeren , met overlating van de gevolgen van dien aan die Leden , welken daar toe niet zouden mogen befluïten. Ingevolge hier van zyn dan ook Heeren Gedeputeerden den 8 October des avonds ten 8 uuren vergaderd geweest,dog vrugteloos, overmits geen Heer uit het Tweede Lid aanwezig was: weshalven den ,io October op nieuws vergadering belegd is, zo als mede van de Vroedfchap, Het adres, het geen de Geconftitueerden en Gecommitteerden aan de Heeren Staten tragtedenin te leveren, behelst hoofdzakelyk een Verzoek: „ Dat Hun Ed.Mog. de Leden dezer „ Stadsregeering zullen gelieven te ontflaan „ vitn  JAA RBOEKÉN, Oclobsr, 1785. 1449 v van derzelver gedaanen Eed, op zodani- U„ ge Stads Domeftique Pointen, als het Re- trecht „ glement van 1674 contineert, en dat, „ inmiddels, de Surcheance der jaarlykfche „ verandering der Regeering moge wor„ den gecontinueerd, tot tyd en wyle omj, trend het bovenitaande zal zyn gedis5, póneerd." In de buitengewoone vergadering der Vroedfchap van den 9 October deden Heeren Burgemeesters berigt wegens het niet lukken van derzelver pogingen, 's avonds te voren, by Heeren Gedeputeerden, ora, ingevolge van derzelver last , eene befchryving der Staten tegen den 10 of 11 Odober uit te werken, vermits de overige aanwezende Leden daar omtrend weigerig bleven, ter oorzake dat geen der Heeren Edelen aanwezig was : met byvoeginge egter, dat de Leden van dat Collegie, dien morgen tegen half r2 uuren, je novo, geconvoceerd waren. Waar over geraadpleegd zynde, wierden Heeren Burgemeesteren by herhalinge gelast , hunne gedane eisfehen te vernieuwen , en in gevalle onverhoopt het Collegie van Gedeputeerden, door eene aanhoudende agterblyving van één Heer uit de Ridderfchap, wederom onvoltallig mogte zyn, als dan de Heeren van het Eerfte Lid te tragten over te ha en, om met de aanwezende te befiuiten, en de brieven van befchryvinge aan de refpe&ive Leden te doen afvaardigen, ander belofte, dat de Stad voor haar reke* Hing zou nemen alle de onaangename gevolBbbbb 3 gen.  145° NIEUWE NEDERLANDSCHE U- gen, die uit deze noodzakelyke demarche trecht. Zoude mogen voortvloeijen. Heeren Burgemeesteren, met dezen nieuwen last daar op in de belegde vergadering van Gedeputeerden verfchynende, vonden, gelyk daags tc voren, aldaar geen Heer uit de Ridderfchap, en uit dien hoofde de overige aanwezende 3 Heeren GeUigeerden ongeneigd, om aan het nadere voorftel van Stadswege te voldoen: waar op Hun Ed. Groot Achtbare het nodig oordeelden, nog dien eigen namiddag ten 4 uuren, ten tweede maal den Raad te beleggen , om denzelven ook hier van te berigten, ende Leden onderling te doen overleggen en beiluiten, zo als zouden oordeelen te behoren. Als wanneer, by de Meerderheid der aanwezenden , begrepen wierdt: Dat'er thans niet anders overfchoot ("de redenen tot de verzogte befchryving der r. Heeren Staten, voor Woensdag den 12 !', October, even noodzakelyk en dringende blyven) dan dat de Stad zelve, als derde i, Lid van Staat, die befchryving deed, en • de nodige brieven daar toe door een der " Heeren Stads Sscretarisfen deedt opfteilen en afvaardigen , gelyk dan ook hier , toe beiloten wierdt, om by eenen brief " de Staatsleden te verzoeken, om op Dingsr dag eerstkomenden ten 11 uuren te willen " verfchynen in derzelver gewoone verga11 derkamer binnen deze Stad. In gevolge het verzoek van Stadswege, zyn dan de Heeren Staten dezer Provincie, den 11 Oftober des morgens vergaderd geweest :  JAARBOEKEN, OÖofor, 17*5- ™5l weest: als wanneer een adres van Geconfti- Utueerden en Gecommitteerden in die verga-™*"11 dering is ingekomen, houdende verzoek ,zo als boven gemeld is. Dan hebben Hun Ed. Mog. een weigerend appoin&ement op het zelve verleend. De Heeren GeUigeerden verklaarden deze Staatsvergadering, op zo eene onvoorbeeldige wyze belegd , voor nietig: beweerende , dat de Heeren Gedeputeerden alleen tot befchryvinge der Staten bevoegd waren. De -Ridderfchap, een Lid uitgezonderd , voegde zig hier by. Stads Afgevaardigden , behielden zig by meerderheid , hun protest daar tegen. Het eerfte Lid verklaarde vervolgens geen Geconltitueerden nog Gecommitteerden te kennen, en wilde dus het voorgem- Request zonder dispofitie hebben uitgegeven. De Afgevaardigden der ftad Utrecht beweerden daar tegen, dat Geconftitueerden en Gecommitteerden by Rads Vroedfchap erkend waren. Hier op wierdt dan eindelyk het adres gelezen; dog de beide voorftemmende Leden weezen het verzoek van de hand. Stads Afgevaardigden namen , by meerderheid, het eerfte punt van het verzoek over, dog wezen de furcbeance van de hand. Waar op des namiddags ten drie uuren de Burgercompagnien op derzelver Loopplaatfen, ongewapend zamen geroepen, verfcheenen, om dezen uitflag te vernemen ; zyndaGeconftitueerden en Gecommitteerden gelast, in eene buitengewoone vergadering der Vroedfchap , tegen 4 uuren belegd, een Bbbbb 4 Re-  U52 NIEUWE NEDERLANDSCHE U- Request in te leveren , gelyk gefchieddé. TatcjiT Den 10 Oétober heeft eene Commisfie uit Geconftitueerden en Gecommitteerden, beüaande in de Heeren Bentink en de Vry, den Heer Vroedfchap Abbema aan deszelfs huis, begroet, namens derzelver Principalen, wegens het aan hun bekend gewordene voorftel tot reconciliatie, door hem den ix September in den Raad gedaan; betuigend derzelver genoegen daar over, en wenfchende, dat dezelve nog mogte uitgewerkt worden, waar toe men de vernieuwde pogingen van Hem ernftig verzogt. Door Zyne Doorlugtige Hoogheid, zyn uit overgezondene naamlysten Burgemeefteren en Scheepenen gekoren. Alle de 39 Raden zyn aangebleven , en tot veertigften Raad in de Vroedfchap aangefteld Mr. J. F. Odé. Veele Raden hebben de continuatie aangenomen onder zekere verklaringen : andereu hebben flegtelyk den eed volgens het Reglement van 1674 afgelegd. Zie hier, wat daar van zy. De Hoofdofficier den 11 October als naar gewoonte, ter inhuldiging van Burgemeesteren en Vroedfchap, in den Raad verfcheenen zynde , vertoonde zyne Commisfie, waar by Hy voor nog drie jaren aan bleef: waarop, Hy uit de Raadkamer, gegaan , en , na de lezing van die Co/«msfie , geraadpleegd zynde, by de Meerderheid van den Raad beiloten wierdt, yit hoofde van het nog beftaande Regeerings- Ren  ' JAARBOEKEN, Otïober, 1785. ï4$3 Reglement, die aanblyving voor drie jaren ligoed te keuren. Verfcheidene Raden egtcrTRlicHT waren van begrip, dat de Vroedfchap overeenkomftig deszelfs Refolutie, ter Staatsvergadering van den 28 September jongstleden alleenlyk den Heer Hoofdofficier behoorde ie doen aanblyven, tot dat een nieuw Regeerings - Reglement zoude zyn ingevoerd. De Heer Hoofdofficier, weder in den Raad te rug gekomen zynde, deelde eenen brief van den Heer Stadhouder mede , dienende ten geleide van eene lyst van 36 aanblyvendeRaden, en tevens houdende last, om deze 36 Raden, als naar gewoonte in te huldigen, en te beëdigen. Dan eenige Leden van den Raad weigerden den gewoonen eed zo als die ligt, te doen. Uitgezonderd de Heeren van Dykveld, Loten , Verbeek , van der Dusfen , Wieling , Musfchenbroek, Boddens, van Westreenen, de Jonckheere , Pesters , Zaal, Ewyk en Nahuys, deden de overige Raden meer of min uitgebreide verklaringen, allen neerkomende op zo veele uitleggingen hunner begrippen nopens de periode , in Stads eed Voorkomende, betrekkelyk het RegeeringsReglement dezer Provincie van den jarei674. Onder deze verklaringen ftak fterk boven anderen uit dat geen, welk door den Heer Oud - Burgemeester Berger wierdt overgeleverd, en 'tgeen de Heeren Eyck, van Sendsn, de Ridder, Smisfaert en van Haeften mede voor het hunne overnamen. Het naast hier by komende, dog, gelyk by het afdoen ' iibbbb 5 de^  ï4S4 NIEUWE NEDERLANDSCHE U- dezer zaalce bleek , den Hoofdofficier hee xaEcriTmin.t belemmerende, was he opflel van den Heer Oud - Burgemeester van den Bogaard, waar by zig de Heer Abbema gevoegd hadt: terwyl de Heeren van der Does, van Romond en Daunis ieder by een afzonderlyk declaratoir zig , na genoeg overeenkomftig met het gevoelen van den Heer van den Bogaard , verklaard hebben; gelyk ook de Heer de Leeuw zig in dezen aan eene byzondere re/erve, waar mede de Heer Ivoy inftemde, bepaald heeft; hebbende de Heeren Verbeek, van Bronkhorst, Craayvanger, Verfchoor, Falck, Ram, IVoertman, van der Muelen, van Dielen en de beide Martetis den eed wel wederom aangenomen, dog met deze uitdrukkelyke mits, van daardoor niet buiten ftaat geiteld te zyn, om het Regeerings - Reglement te helpen veranderen en verbeteren, en al 't noodige daar toe te helpen vereffenen en tot ftand brengen. Na het aflopen der rondvrage , verklaarde de Heer Hoofdofficier ongelast en onbevoegd te zyn, om eenigen dezer declaratoiren aan te nemen; dog betuigde te gelyk, te wenfchen, dat 'er eenig middel mogte gevonden worden, het welk aanleiding gaf tot menigerlei voorftellen , en daar over gehouden Debatten : tot dat eindelyk de Heer Hoofdofficier overreed wierdt en te kennen gaf, genoegen te zullen nemen met het verklaarde van den Heer Oud - Burgemeester van den Bogaard^ indien alle de Raden zig daar by geliefden te voegen. Dit, door veel.cn aan-  JAARBOEKEN, OElober , 1785. 1455 aangenomen wordende , gaf gelegenheid, Udat de Heer Oud-Burgemeester Berger, met tRtcnx de by hem zig gevoegd hebbende Heeren , zig afzonderden in de Gerechtskamer, om het voorftel van den Heer Hoofdofficier in beraad te nemen, 't geen ten gevolge hadt, dat deze Heeren , by nadere fchriftelykc verklaring, zig voegen by het Declaratoir van den "Heer Oud - Burgemeester van den Bogaard: begrypende, dat't geen by hun eerfte Declaratoir meer , dan by dat van laatstgem. Heer gezegd was , zodanig van zelve fprak, dat ook zelve daar van de invoeging niet nodig was. Deze zaak, welke de vergadering ruim twee uuren bezig hield, tot genoegen afgedaan zynde, veroorzaakte de brief van den Stadhouder , tot aanftelling van 4 nieuwe Raden, nieuwe zwarigheden. Vooreerst, om dat Zyne Hoogheid beitel hadt gedaan over de tusfehentyds opengevallene Raadsplaatze, zedert den dood van den Heer van Vuilcoop , 't welk door de Burgery , als aan haar toegezegd, ingeroepen wierdt; ten anderen, om dat by die brief de Heer Mr. J. F. Odé, die voor de eerftenaaal tot Raad wierdt aangefteld, in rang geplaatst wierdt voor de 3 gewezene Raden Voet, Burman en van Dam. Niet tegenitaande het protest der Raden Eyck, van Senden,, de Ridder, Smisfaert en van Haeften, (die ook mede tegen het hier boven gemeld befluit omtrend de admisfie van den Hoofdofficier hunne aanteekeningen zig voorbehouden hadden) en het  !456 NIEUWE NEDERLANDSCHE Xrechtïe-Jv heeft geprotefteerd; dat het niet te dena, ken was, dat Zyne Hoogheid, die zig zo „ dikwerf hadde gedeclareerd, ten behoe„ ven der Burgery alles te willen aan wen5, den, ook in gevalle het Protest aan Zyne „ Hoogheid was bekend geweest, niet, ten „ genoegen der Burgery en tot confefvatie „ van de rust, zoude willen coöpereeren; „ waarom zyn Ed. betuigde geen aandeel in w deze aanftelling te hebben , latende de „ gevolgen over voor de Meerderheid, die 9, goedvonden, tegens de uitdrukkelyke be„ geerte des'Volks alhier, daar toe mede te s, werken; waarom zyn Ed. verzogt, dat de „ Heer Hoofdofficier de zaak als nog in fiate liet, en van het Protest der Burgery aan 5, Zyne Hoogheid kennis gave , om Zyn ns Heogheid, die zulks oqhewust was, » niet  JAARBOEKEN, Oftoher, 178$. iltf 5, niet in een onaangenaam predicament te lp }, brengen; en Zyne Hoogheid gelegenheid treca? „ te geven, de agting der Burgery omtrend „ Zyn Peribon te doen hernieuwen, die an„ derzins meer en meer moest afnemen." Waar op men dan overging tot de aanftellingen; 't geen mede niet vereffend wierdt, dan na veelvuldige twisten, en na dat de Heer Hoofdofficier verzekering gekregen hadt, dat de Heer Odé, tot genoegen van de groote Meerderheid van den Raad, van den aan hem by den brief van Zyne Hoogheid toegefchreven rang gewillig afzag. Hier op verfcheenen in de Raadkamer de Heeren Voet van IVinsfen , Burman de la Basfccour en van Dam vanhfelt, welken als aanblyvende Raden zitting namen, na dat de eertte zig omtrend den Stads Eed verklaard hadde, overeenkomftig het Declaratoirvan den Heer Ram, ende beiden laatften overeenkomilig dat van den Heer Oud - Burgemeester van den Bogaard, in den zin , zo als de Heer Oud-Burgemeester Berger dit gedaan hadt. Na dat deze 3 Heeren zitting genomen hadden, en de Heer Odé bewyzen van zyne bevoegdheid hadt vertoond, is deze laatfte op de gewone wyze ingehuldigd en in den eed genomen, zonder dat hy eenige aanmerking maakte op het Reglement van regeering van 1674. Terftond na 't aflopen dezer zaken heeft de Vroedfchap beitel gedaan over de opengevallene Commisfien. Waar na ter overweging gebragt is een Adres, door den Heer ?Hoes, als Gecommitteerde uit de 8 Burger. .Gom-  1453 N1EÜWE NEDERLANDSCHE U- Compagnien, op naam der Burgerv ingekXrechi Verd, houdende een herhaling van het gedaan verzoek, vervat by het Request, 'savonds te voren, ingediend, door Geconftitueerden en Gecommitteerden, en roerende de Commisfie door Zyne Hoogheid aan den Graaf v«« Athlone, als Hoofdofficier, voor n°g 3 jaren verleend, het niet beëedigen van t Reglement van 1674, en het niet vervuilen van de als nog openilaande Raadplaatze. Op al het welk de Vroedfchap goedvond , door Burgemeesteren aan den Suppliant kennis te geven van het beflotene dezen aangaande, op dien eigen morgen.— De beitelling op het Adres van Dingsdag avond den n Oef ober hier voren gemeld, was reeds dien eigen avond na het fcheiden van ,den Raad, door Burgemeesteren aan Geconftitueerden en Gecommitteerden medegedeeld, en luidde als volgd, zo als dezelve, door een der Secretarisfen van de Politie, uit de Lap van 'tgenotuleerde, wierdt voorgelezen. » '>e Meerderheid van de prefente Leden „ van den Raad hebben verklaard, dat zy „ niet voornemens zyn den Eed te doen, „ pro ut jacet, op het Reglement van den j> jaie 1674, indien zy gecontinueerd wor3, uen." „ En omtrend het admitteeren van de « Commisfie van den Heer Hoofd-Officier „ heeft de Meerderheid begrepen, dat reeds j, op gisteren een Refolutie genomen is, en „ dat daar by behoorde geperfifteerd te wor-» den. De-  JAARBOEKEN, OBober, 178$-. Ï459 Deze Refolutie houdt in, dat, wan- 17„ neer de acte van Cotnrnisfie in de ge- trech* woone forme en orde bevonden woidt, „ zyn Ed. te admitteeren. „ Dan ten aanzien van de Discontinuatie van eenige Leden van den Raad, als me- „ de de aggreatie van eenen nieuwen Raad, tot fuppletie van de vacature door den ri Heer van Fuilcop, heeft de Meerderheid ,, heid geoordeeld zig op morgen nader te zullen expliceeren , indien zy geconti- „ nueerd worden. De 17 October is door Geconftitueerden en Gecommitteerden een Declaratoir en Protest van wegens de Burgery ter Vroedfchap vergadering ingeleverd , met verzoek van infchryving in Vroedfchaps Notulen, waar by verklaard wordt, dat de Burgery alle die Regenten, welken den eed op het Reglement van 1674 zonder eenige uitzondering of bepaling hebben gedaan, houdt en zal blyven houden te -zyn Schadelïk voor deze Stad, en Voorstanders van eene drukkende Regeeringsvorm, welke ten. 1 e'enemale contrarieert, en in zo veele opzigt'en ftrydig is met de Privilegiën, Handvesten en Gerechtigheden van dezen Lande. Zie hier dat Declaratoir en Protest, woordelyk Van dezen inhoud: Aan  H6o NIEUWE NEDERLANDSCHS! Aan de Edele Groot Agtb. tieifTIiECiiT *en Sutgemeesteren en Vroed* fchap der Stad Utrecht. EDELE GROOT ACHTB. HEEREN! ï)ecl. en T^aar het gedecideerd zeker is, dat het RegieProt.van*-^ ment van 1674, zo by de eerfte invoering al# Geconft. by de vernieuwing, op eene geweldaadige wyze is en Ge- doofgedrongen, en aangenomen heeft moeten worconimitt. den. —— Dat het in telen opzigte Jirydig is met de Privilegiën, Handvesten en Geregtigheden van den Lande. Dat het voor de Provintie fchadelyk. — Foor de Regering drukkende is. — Dat het te veel 'willekeurigs overlaat aan het gezag den' Stadhouder gegeven. — dat by het zelve aan de Provintie ontnomen word, een gedeelte van derzelver Eigendom. — Die nimmer door tydelyke Re» genten konde of mogte weggefchonken worden. Zo als dit aan UEd. Groot Achtb. overeenkomftig aan het raport van de Staats Commisfie der Negen Heeren, uitgebracht den eetlten September 1784, by adres van de ondergefchrevene op den 11 October jongstleden, in het brede is voorgedragen ; in dat uitzigt, dat de Burgery verwagtte, dat zy zig in gene van hare Regenten zoude bedrogen zien, maar dat ry allen , wel penetreren' de de "onwettigheid, onbegaanbaarheid, fchandelykheid _ en het drukkende van het gemelte Reglement van 1784, dan ook gene zwaarigheid zouden maken, om zig van de vernieuwing van den Eed op het zelve cordatelyk te excufereo. Dat de Burgery als nu het ongeluk heeft byde bevinding te ontwaren, dit haarbiliykeengegronden voordragten, by verfcheide Regenten geeamgang mogende hebben, zy zïg met opzigt toe de voorfchreve voordragt zeer bedrogen hebben ge° vonden, als niettegenftaande dezelve, volgens d« opgave van de publieke nieuwspapieren, en welke zonder cegenfpraakzjngeadvoueert geworden, ze  JAARBOEKEN, Q&ober, 17RJ. ,1401 20 niet vyf cien, ten minden Twaalf Leden van tieten van den Raad, by namen worden opgegeven, trecht den eed op het gemelde onwettige, fchadelyke en drukkende Reglement van 1674, zonder eenige uit' Deel. en zondering of reftriStie gedaan te hebben. Prot.van Dac dus dezelve Regenten geene zwarigheid Geconfi. hebben gemaakt, onder de aanroeping van Gods hei- en Gelige naam, opentlyK 'er voor uittekomen om by committ* de Burgeryigehouden te willen worden, als fchadelyk voor den Stad, en voorflanders van eene drukkende Regeeringsforme, welke ten eenemale contra, rieert en in zo veele opzigten ftrydig is, met de Privilegiën, Handvesten en Gerechtigheden van dezen Lande. Dat dan ook, ingevolge van deze daad, de on» dergefchrevene in naame van de Burgery, die hen gecornmitteert hebben , by dezen opentlyk en allemadrukkelykft declareren, dat dezelve Burgery alle die Regenten, welke als voorfchreve den Eed op het Reglemen van 1674, zonder eenige uitzondering of reftri&ie, gedaan hebben, houd, en zal blyven houden, te zyn fchadelyk voor deze Stad, en voorflanders van eene drukkende Regeringt forme, welke ten eenemale contrafieert en in zo velen opzigte (itydig is met de Privilegiën, Handvesten en Gerechtigheden, van dezen Lande. En daar die Regenteu zig zelve als voorfz. hebben gedeclareert zodanige voorflanders te zyn van eene fchadelyke en drukkende Regeringsforme, en zig daar door op nieuw, en wel voorbedagtelyk, buiten ftaat hebben geftelt, tot het handhaven van de Privilegiën , Handvesten en Gerechtigheden van dezen Lande, waar aan het voorfz. Regetin^s Reglement zo zeer contrarieert, en in zo veeJen opzigte ftrydig is. Waarom de ondergefz. voor in naam van de hen Gecornmitteert bebbende Burgery dezer Stad, als een gevolg van de voorfz. gedanen Eed, by dezen, aan alle die Regenten declareren , hun te onttrekken van allen vertrouwen, en zig ontflagen te houden en Ccccc ont-  1462 N1EUWÉ NEDERLANDSCHE tj. ontdoen van alle gehoudenheid en verpligtings trecht welke zy integendeel, volgens hunnen bezwo-s ren Eed, gaarne zullen toebrengen, alleen aan die Deel. en Regenten , welke met de daad betonen de VoorProt.van rechten en Privilegiën dezer Stad en Burgery voor Gecoftit. teftaan. Zo als de ondergefchrevene dan ook al en Ge- verder in name voorfz. by dezen tegens alle die cemmitt. Regenten expresfelyk protelleren, van eenendoor hen voor Stad eü Burgery gedanen fchadelyken en drukkenden Eed. Om in tyd en wylen, door de Burgery, op hen te verhalen alle het fchadelyke en drukkende, mitsgaders alle verdere gevolgen, waarin de Burgery, door hen, met hetvoorïtaan van dat Reglement eenigzints is gebracht gewor» den; als zy aan het verrigte van die Regenten om redenen voorfz geene erkenninge boe ook konnen of mogen dragen. Declarerende onder gelyk protest als voren > voor God, het Bondgenoótfchap , en de gehele Waereld, ontfchuldig te willen zyn, van alle onaangename gevolgen, welke uit het gedrag der voorfz. Regenten mogten ontfidun. En daar de Burgery dezer Stad niet heeft mogen reusferen, in het verzoek, dat UEd. Groot Achtb. om redenen by Adres van den i iden Octo. ber gedetaillèert, en ook nader op den iaden Oclober aangedrongen, contrarie aan derzelver Refolutie van den 4den April dezes Jaars, tot deadmisfie van eenen nieuwen Raad niet zouden gelieven tc procedeer en, maar hetzelve refufeeren, en by onvoorzien geweld te protefteren ter confervatie van hei notoir Recht, deze Stad en Burgery conpeteerende, en dat onaangezien deze requifitie van de Burgery , de meerderheid van den Raad tot de aanftelling van den Heer Odé heefc gelieven te coöpereeren, zonder te zorgen, dat ten dien opzichten ook aan de zyde van U Edele Groot Achtbaare het recht dezer Stad en de Burgery is gebleven in zyn geheel , en zulks ook in gevolge van het gee. Be de meefte, zo niet alle de Leden , van de meerderheid van den Raad aan de Burgery by Re.  JAARBOEKEN, OBober, 1785. 1463 Refolutie van den 4dcn Apri! dezes Jaars heb rj. ben toegekend; dienvolg ende dat de Heer Odé trecht jn de vacanteRaadsplaats door UEd. Groot Achtb. niet konde geïnilallecrt worden; zo als niettemin Deel. en gedaan is, en hy bovendien den Eed, op het Re Prot.van glement van 1074, (ten duidelyken betoge van Qec. en zyn intentie ) zonder eenige reürictie heeft ge> Geustnm. preltecrt. Waarom de ondergefchrevene in naam van hunne Pricipalen tegens de voorfz. aanflellinge ter vervallinge vandèn bovengemelte vacacure, van indragt en Geweld op der Burgeren R echt proteftereo, ter confervatie van het nocojr Recht ten dien refpeclic deze Stad en Burgery compaterende , Zo als zy daaromme al verder declareren voornoemden Heer Odé als hunnen Regent niet te konnen aannemen, of denzelven op eenjgerhande wyze hoe ook te erkennen, maar ten dien opzigte te willen blyven onverkort en in haar geheel. Zo als zy dan ook, niettegenftaande UEd. Groot Achtb. by meerderheid genomen Refolutie van den loden dezer Maand October, ter zake van de ai of niet erkenninge van de nieuwe commisfle van den Heere Hoofd Officier, al insgelyks willen zyn en blyven onverkort en in haar geheel, alles ten fine, als by der ondergefchrevene op den 1 iden dezer geprefenteerd Adres. Verzoekende de ondergetekende, dat dit Declaratoir en gerenoveerde Protesten in Stads Notulen worden geinfereert. 't Welk doende &c. Actum den i7den O&ober 1785. Zie hier ook eene verklaaring van den Heere Raad- en Rentmeester Generaal Burman , en zynen oudften Zoon C. Burman t nopens het hervormen van het RegeeringsReglement. C c e c c a Wy  1454 NIEUWE NEDERLANDSCHE U- \{/y ondergefchreevenen, niet willende onder trecht de (tillen in den Lande gereekend worden, aan wie het onverfchllig was, door wie, en in Verhlar. welker voege de Regeerings wyze uitgeoeffend van J en wierd , hebhen a's Burgers en Conltituarten , d« C. Bur afdoening der opgegeeven Pointen van bezwaar man. met de Regering toevertrouwd aan Heeren geauthorifeerde Geconftitueerdens, van welke niet anders verwagten, dan dat zy met de beste meening en ter goeder trouw , zo naby de volkomenheid der verlangde genoegdoening der Bezwaaren gekomen zyn , als mogelyk was. Doch meenen voor ons in het byzonder, dat gei ne Bezwaaren, nog by de Stad, nog by de Provincie, ten deze tyden volkomentlyk afgedaan , en een nieuw Regeenngs Reglement geltatueerd kan worden zonder concurrentie van den Heer Stadhouder, en wel te minder, om dat byons zei ven overreed zyn, dat het genoegen dier afdoening niet algemeen gegouteerdof geapprobeerd zal zyn; dierhalven niet ceniglyk diend gelet te worden, op de prefente ftatueering van dit Reglement, maar ook zo veel mogelyk voor te komen, alle tegenkantingen, proteltatien en rampzalige verdeeldheden, en vooral in 't oog te houden , de aanhoudende onverbrekelyke en was het mogelyk eene vereeuwigende duuring van zodanig Regeerings Reglement te hebben, 't welk zonder Stadhouders Concurrentie ons niet belooven, veel min verzekeren zouden kuncen. Van welke Confideratie de vryheid noemen Haar Ed. Groot Achtb. volgens uitnodiging in de Publicatie van den 15 September 1785 met verpligte eerbied kennis te geeven, (pas getekend) T. BURMAN. C, BURMAN. Op  JAARBOEKEN, Otïoler., 1785, 1465 Op de rondgaande brief der Heeren Sta- Uten van deze Provincie, hebben de Staten trecht van Friesland aldus geantwoord : EDELE MOGENDE HEEREN, BYZOiSfDERE GOEDE VRIEjnDI'N. NABLUREN EN BONDGENOOTEN. "Dy de Heeren ODzeGedeputeerden ontfangen, en Avttv. vervolgens op d-.n tegenwoordigen Extraöïdi v Friesl. naris Landstlsdag ter onzer kennisfe gebra ;i jzyn !e, nopens 't Uwer Ed. Mog. Misfive, gefchreeven te t'trecht intrekden 24. Augustus jongstleden, houdende openinc ken van van het verrichce door de Heeren U wer Ed. Mog. Krygsv* ordinaris Gedeputeerden, ter voldoening aan het in Amersverzoek der Regeering van Amersfoort, om naa- hort. melyk, ter bewaaring van de rust en goede orde, binnen hunne Stad, en beveiling teffens van de Leden der Regeering en andere kgezeetenen aldaar, ten fpoedigften zodanige voorzienir.ge te doen, als meest gefchikt fcheen, om de Regeering by deszelfs wettig gezag te mainteneeren,; tot bereiking van welke einden voorn. Hunne EdMog. ordidaris Gedeputeerden (by gebrek van andere toereikende middelen) Zyne Doorl. Uoogh. hadden verzocht, en van Hoogst^enzelven bekomen , eeDigeMilitie naar meergedagte Stad Amersfoort , hebben wy niet willen afzvn UweEd.Mog. by dezen voor derzelver ampele en Vriendnabuurlyke ouverture, rakende gemelde Gebeurtenisfe, te bedanken; met wydere declaratie, van daar in met Uwe Ed. Mog. volkomen in één begrip te liaan , dat, wanneer ergens ongelukkiglyk de algemeene tranquiliteit, en de bewaaring van het wettig gezag, der overheid toekomende, en de eerbied aan dezelve verfchufdigd, beginnen te penclneeren , zodanige middelen ter handhaving behooren geëmployeerd te worden, die toereikende zyn, om het allergevaarlykst kwaad, uit zulke desordres onvermydelyk voortvloeyende, met Ccccc 3 de  m van voornoemde Reglement te Wyk op 3, de Regten en Prseeminentien, by het „ Regeerings - Reglement dezer Provincie „ aan de Stadhouderlyke waardigheid ver„ knogt: verzoekende by dezelven te wor3, den gemaintineerd; en, aangezienHoogsr„ dezelve geene Electie verklaard te kunnen „ doen uit eene dusdanige informeele No„ minatie van Burgemeesteren, dat de Re„ geering van Wyk mag genoodzaakt wor„ den, eene andere Nominatie van Burge„ meesteren aan Hoogstdenzelven te doen 3, toekomen, ten einde-dus in ftaat gefteld n te worden , om op eene legale wyze „ Elec-  ï4?o NIEUWE NEDERLANDSCHE WïJ£by„ Electie van Burgemeesteren en Scheepe* Doua- n nen te doen; verzoekende tevens, dat, cteöe, ^ ui£ aanmerking der nabyheid van den 20 „ Odtober, den gewoonen dag van de ver„ zetting der Wet, te Wyk, riun Ed.Mog. „ de Magiftraat. dier Stad mogen gelieven te „ continueeren , op den tegenvvoordigen „ voet, tot dat Hun Ed. Mog, in deze zaak „ zodanige dispofitie zouden genomen heb\ „ ben , als Hoogstdezelven zullen noodig 3, oordeelen, tot handhavinge, zo van de „ Provinciale Regeerings - Conftitutie , als 3, van de Regten en Prasëminentien, aan de „ Stadhouderlyke waardigheid verknogt." Over dezen brief geraadpleegd zynde, hebben Heeren Gedeputeerden goedgedagt, deze zaak ten fpoedigile te brengen ter kennisfe van de Staats- Leden, met verzoek om dezen aangaande derzelver Refolutie op de eerstkomende Staatsvergadering, bepaald op den 2 November aanftaanden, in te brengen ; en om tevens aan de Regeering deiStad Wyk een affchrift toe te zenden van des Stadhouders brief en klagten , met gelyk verzoek, om, ter gezegde Staatsvergadering haar berigt hier op aan Hun Ed. Mog. te doen toekomen: met byvoeginge dat Hun Edel Mog. om alle verwarring en Regeeringloosneid voor te komen, nodig geoordeeld hadden , de tegenwoordig in dienst zynde Burgemeesteren en Scheepenen, aldaar in derzelver ampten en bedieningen te doen aanblyven, tot dat by de Heeren Stagen dezer Pro;  JAARBOEKEN, OBober, 1785. 147* Provincie omtrend deze zaak nader zou zyn' befiotein Den 20 Oclober was de Burgery voor het Stadhuis vergaderd. Het Collegie van Gecommitteerden verzogt vifie van de brieven s zo van de Staten, als van den Stadhouder, welken dus aan de Burgery wierden voorgelezen. De Burgery verklaarde hier op het nieuw gemaakt Reglement te willen ftaande houden en handhaven. De Heeren Haantjes en Bekkering waren uit de Raden alleen bereid om dat nieuw Regeerings-Reglement te bezvveeren. Dus verklaarde de Burgery dié twee Heeren als altyd aanblyvende Raden te erkennen, en te zullen befchermen: de overige by voorraad, als tydelyke Raden erkennende: Voorts protefteerde de Burgery tegens alle indragt op Stads regten door Zyne Hoogheid en de Staten, als ook tegen de Jurcbeance en continuatie enz. Dit Declaratoir is door Gecommitteerden aan de Regeering overhandigd. < Het Vrycorps in deze Stad, beftaande uit 60 man, heeft zig ten tweeden male tot het Genootichap van Wapenoeffening te Utrecht vervoegd, om in gevalle van nood hvlp van gewapende manfchap te bekomen, dog met geen al te gunftigen uitüag. Dit wierdt te Wyk zelve, uit aanmerking van de gefteldheid van dat Genootfchap en de omftandigheden dezer Stad wel verwagt. 'Er waren , die oordeelden, dat3 alvorens men te Wyk troS-VUT tot 3noa- !TEÜE«  !4?2 NIEUWE NEDERLANDSCHE Wyk by Duur stede. j i y i 3 - - < ( ( < I r I: c 1 % % n 1 a FRIES, tot een volledig befluit was gekomen , d» Geconftitueerden met die van Utrecht eerst ïadden dienen te raadplegen. Dog men heeft lier zyn party gekozen} en reeds eene proef renomen van de kleine overftrooming, die volmaakt goed is bevonden. Het is onderusfchen zeer te wenfchen, dat men tot lie droevig uiterfte niet zal komen. )aar is eene buitengewoone Vergadering Jan Gewapende Burger- Corpfen te Ley. len belegd , om nog deze week gehoulen te worden en bepaaldelyk befchreven, im de gefchiktfte middelen te beramen, ten •pzigte van het verzoek van hulp door die 'an Wyk gedaan , zo zy mogten worden angevallen. De Regeering dezer Stad heeft wegens et nieuw ingevoerd Regeerings - Regleïent, en het aanfchryven aan den Stad» ouder enz. zo aan de Staten dezer Provinie als aan de fteden Utrecht, Amersfoort, Xheenen en Montfoort brieven gefchreven, 5t welken de Heeren Osfenberg, Verhel en an Leeuwen, die eerst geaarzeld haddena u ook hebben toegeftemd. Wegens het intrekken van Krygsvoik in Lmersfootr hebben de Gecommitteerden der >urgery den i4 Oétober 1785 eenen brief an de Bondgenoten gefchreven.  JAARBOEKEN, OStober, 1785. 1473 FRIESLAND. Leeuwar den. De Staten dezer Provincie hebben aan Leeü. Hun Hoog Mog. den 17 October 178* war. dezen brief gefchreven: „ Dat Hun EdelDEN* „ Mogende gezien hebbende, dat by Hun„ ne Hoog Mogende waren gecommitteerd „ de Heeren van IVyn, van Brakel en Renii gers, in Hoogstderzelver Vergadering „ wegens de Provinciën Holland, Zeeland „ en Graningen, zitting hebbende, met ;, en benevens den Heer van Stralen Ad„ juuct-Raad en Advokaat- Fiscaal van het Collegie ter Admiraliteit in Westfriesland „ en het Noorderkwartier, om het Finantie „ wezen van het Collegie ter Admiraliteit te „ Harhngen op te nemen en na te gaan, waar „ uit deszelfs agterwezen ontftaat, de Cre„ diteuren zelve daar op te hooren, hunne „ klagten , mitsgaders de ganfche dire&ie „ van het voorfchreven Collegie, niet al„ leen in zo verre die tot deszelfs ongele„ genheid in het agterwezen eenige relatie „ heeft, te examineeren, maar ook onder„ zoek te doen naar de ganfche directie van de Admiraliteit, deszelfs Ministers, ofte „ anderen, gedurende de laatfte vyf jaaren „ enz. — dan dat Hun Ed. Mogende, ter„ wyl de Admiraliteit te Harlingen een Ge„ nerahteit< - Collegie is , het onderzoek „ naar de directie en adminiftratie van dat „ Collegie geheel zullen overlaten aan de „ Com-  X474 NIEUWE NEDERLANDSCHE Leeu- WAR» »£fïï j s 3 3 S 3 J 9 3 Commisfie by Hunne Hoog Mogende be„ noerad , zullende zig daar mede in her, „ minfte niet bemoeijen , doch dat wanneer „ die Commisfie dat onderzoek zal hebben volbragt en na zulks eene Conferentie „ met Heeren Gecommitteerden uit de.Ver- gadering van de Heeren Staten van Fries„ land zal verzoeken, dezelve zal worden j, geaccepteerd, en daar toe reeds voorloopig „ gecommitteerd zyn de Heeren Cornelis „ van Scheltinga, Grietman en Volmagt van i, Idaarderadeei, Wilco Baron thoe Schwart' i, Jenberg en Hohenlanasberg, Grietman van „ Wonferadeel, Jr. Pieter Edfard van Ha» rinxma thoe Slooten, Volmagt van Lem, Herland en Jouke Andeles, Raad in de Vroed, fchap en Volmagt der Rad Leeuwarden. „ Wyders dat Hun Ed. Mogende geden,, ken zich in geenen deelen nog met de , Admiraliteit nog met deszelfs Crediteuren , te compromitteeren, of zich, door der, zeiver Gecommitteerden, in Conferentie , met dezelven in te laten, maar hun al, leenlyk zullen gelasten , de Propofitien, , welke de Gecommitteerden van Hunne , Hoog Mogende aan hun zullen doen, te , aanhooren en met dezelven te overleggen , de best mooglyke middelen om het voor, fchreven Collegie ter Admiraliteit weder, om tot activiteit te brengen, volgens een , onderling te concipieeren plan, waardoor , de Provincie niet boven haar vermogen of , quota, tegen ƒ 8-13-3 m ^et honderd , gerekend, zal worden bezwaard. PP  JAARBOEKEN, Odober, 17E5. 1475 Op «en voorlang ingeleverd Adres van LeeuBurgeren dezer Stad , aan de Staten van warFriesland, ter verandering en verbetering oes, van het Regeerings Reglement, hebben de Staten aldus beiloten: 13 y refumtie gedelibereerd zynde op den Reques- Ref. der te door een meenigte Burgers der Stad Leeu Stat.nowarden aan Hun lid Mog. geprafenteert, hou- pens Redende verzoek, „ dat dezelven, hunne Sou-W Reit verame Anthorkeit wel zouden gelieven te glement „ gebruiken , om alle ingeflopen Aouizen te „ weeren, de ontvreemde en verlorene rechten ,, en Privilegiën, weder te rugae te doen ont„ fangen,en fpeciaal om het RegeringsReglemeht „ van 1657 in volle kragt en viguem te herfMlen, „ met zodanigeAmpüatien, inferpreu Westfriesland en by de verdere Provinciën daar het noodig n o^t zyn, omtrend de ingrediënten Ref. otnvan Zyne Majefteits Misfive aan te melden, ge» trend noegzaam voldaan is , met het overnemen der Antw* Stukken door de refpe&ive Gecommitteerden ter aan den Generaliteit, en het daar door ter Deliberatie bren- Ken. vmt gen in de byzondere Provinciën. Pruisfen, En wat wyders den inhoud zelve van het Verzoek Zyner Pruisfifche Majefteit belangt, dat het feelve, met betrekking tot deze Provincie geheel van j:eene applicatie is , kunnende Hun Ed. Mogende zig omtrerd dit alles,zo wel opzigtelyk het voorleden, hét intusfehen gebeurde, en het toekomende veilig rcferceren, tot Hun Ed. Mog. breedvoerige Refolutie ter beantwoording van het eerfte voorftel door Zyne Pruisfifche Majefleit, op dat zelfde point gedaan den 15 Mei 1- 84, geno- f rnen, en den 10 daar aan volgende ter Generaliteit geopend. t n zal Extract dezes aan voorfchreven Heeren Gecommitteerden worden gezonden om zig daar na te gedragen. Aldus gerefolveerd op het Landfchaps • Huis den 2Q Oclober 178j. (onder ftond) Accordeert met het voorfz Boek. Tn kennisfe van my, (was geteekend) j. van IDSINGA. De Heeren Staten hebben den 18 Oétober 1785 de Bedeltonden, den 13 January 1785 Ddddd 4 uit*  1482 NIEUWE NEDERLANDSCHÈ Leei> uitgefchreven , thands tot nadere bevelen war- opgefchort. dbn. Den 27 was de gew~oone dag van het uit» fpreken van gewysdens voor de thans invallende vacantie van het Hooge Gerigts - Hof dezer Provincie. Zyne Hoogheid heeft met beide de jonge Prinfen aldaar tegenwoordig geweest. Dezer dagen zyn ook in het ligt verfcheeflen, Eerfte en Tweede Dedu&ie iJoor Mr. Coert Lambertus van Beyma, Eduard Ma. rius van Beyma en Johannes Lambertus Hubert Deducenten op en tegens Mr. Johannes Casparus Bergsma en Govert Deketh, De* duceerden aan de Ed. Groot Mog. Heeren, Gecommitteerd tot bet afdoen der Gwfchillen in de vacante Grietenye van Franekeradeel, overgegeven 2,1 O&ober 1785. Als ook: Hiftorisch -Verhaal van 't voorgevallene omtrend de Grieteny van Franekeradeel in October 1785, benevens eenige Aanmerkingen van een Friesch Rechtsgeleerden op de Dedu&ie vvn C. L. van Beyma, E. M. van Beyma en J. L. Huber. Q VERTSSEL. Deventer. Daar de fterfte, vyf jaren geleden, byna al het Weiland, niet alleen rondom deze Stad, maar in de geheele Provin ^ cie d  JAARBOEKEN, Ottohr, 1785. 1483 cie op verfcheidene plaatfen in Gelderland, Devenhet Graaffchap Zutphen, en een groot getalter-, . dorpen op de Veiuwe van Rundvee hadt ontbloot , zo kan men thands, na een naauwkeurig gedaan onderzoek, berigten, dat men hier zedert vier jaren, van deze plaag verlost is, en dat 'er geene befmettelyke ziekte onder het Rundvee heerscht in onze Provincie of nabuuurige plaatfen ,• dat alle Weilanden buitengemeen opgevuld zyn met Hoornvee: de groote menigte 3ooter, welke de Boeren ter markt brengen is daar van een openlyk bewys; en de Beestemarkt, welke tweemaal 's jaars gehouden wordt , in de maand Oftober, November en Mai zyn zo overvloedig geweest in vet Vee, dat men 'er geen geheugen van heeft, dezelve ooit zo gezien te hebben. -— Volgens dit onderzoek , kunnen wy thans nog melden, volgens berigten van goeder hand , dat deze plaag, mede geheel opgehouden is in Holland, Noord - Holland , Zeeland, Gelder-, land, Utrecht, Groningen, in het land van de Generaliteit , en zelfs in het land van Cleef. De berigten uit Friesland verfchillen hier in een weinig, dat men aanhoudt om de beesten in te enten, dog men voegt 'er tevens by, dat men zedert langen tyd in het geheel van geen fterfte meer hoort. Op de» 27 der voorledene maand September zyn hier door eene Publicatie alle Burgers en Ingezetenen opgeroepen, „ om huntf ne bezwaren zo wel tegen het Stedelyke Ddddd 5 wal?  i4E4 NIEUWE NE DEM ANDSCHE Deven- 9i als Provinciale Regeeringsbeflel, voor of ïer* >? op den 14 November aanftaaande, aan de Burger-Gecommitteerden, of aan eene, „ daar toe gedecerneerde Commisfie uit den „ Raad en Meente in te leveren." Campen. Den 15 September kwam alhier Patent voor drie Compagnien van het tweede Bltaillon van 't Regiment van wylen den Gene* raai dEnvie, om op zicht van hier uit te trekken naar Nymegen, zo als vervolgens op den 20 dezer gefchiedde. Maandag den ioden dezer vergaderde des* wegens de Burgerkrygsraad, waar in als Ka* pitein van eene Burgercompagnie , zitting hadt de Heerif. J.Crajf, Bevelvoerder van 't Genootfchap van Wapenhandel, voor Vry heid en Eendracht, als mede de Burgemeesters A. Vesterink, als Colonel van de Schuttery, weike laatfte by die gelegenheid den gemelden Heer H. J. Craff voorhieldt: „ dat het de Heeren van de Magiftraat aan„ genaam zoude zyn, dat vermits het Gar„ nizoen den volgenden dag ftondt uit te „ trekken , de Wagtvryen van 't Genoot„ fchap zich mede aanboden, om, tot ver„ hgting der Burgery, eene Wagt te bezet3, ten." — Waarop in gemelden Krygsraad wierdt vastgefteld, dat het Genootfchap des daags een Ufficier op 't Piket, en één Sergeant met de noodige Wagtvrye manfchappen op de wagt zoude geven , om de post aan 's Lands  JAARBOEKEN, OMer, 173?; ' 1425 "s Lands Magazyn, als anderzints te bezet- CaMten ; welke manfchappen 'savonds ten 5 uu-pen* ren door eene halve compagnie Burgers afgelost zouden worden. Dien zelfden Maandag, zynde de gewoone dag van wapenoeffening van 't Genootfchap , na dat deszelfs vuuring en andere oeffeningen waren afgelopen, en een krin* op \ Exercitieveld gefloten was, Relde gemelde bevelhebber Craff het verhandelde in den Krygsraad aan 't ganfche Corps voor, welke hetzelve dadelyk aannam, en daar in toeftemde. Hier van wierdt nog 's avonds door eene Commisfie uit de Genootfchaps - Krygsraad aan gem. Colonel A. Festerink kennis gegeven ; welke Commisfie , door denzelven plegtig bedankt zynde voor hare betoonde bereidvaardigheid in dezen, vervolgens gelast wierdt om den volgenden ochtend ten 6 uuren de Burgerwagt aan de Vischpoort af te losfen, het geen dan ook gefchied is. Dog den 121 September eene buitengewoone vergaderinge van de Magiftraat belegd zynde, wierdt beiloten het Genootfchap te bedanken, om des daags wagt te houden, gelyk zulks dan ook met het vallen van den avond gefchied is; terwyl ook daags te voren insgelyks vergadering van de Magiftraat was geweest, waar in dit punt reeds op het tapyt gebragt was, dog waar in niets kon beiloten worden, vermits eenige Heeren nir. de Stad waren, Reeds  NIEUWE NEDERLANDSCHE Cam- Reeds in de afgelopene maand September) t&ü. wierdt ook hier, zo als te Deventer en Zwolle gefchiedde, een Adres door veele Burgers ten Ingezetenen dezer Stad geteekend „ aan Raad en Gezworene Gemeente ingediend ; hoofdzakelyk inhoudende eene klagte over ingeflopene misbruiken en gebreken in het Regeerings - beftuur dezer Stad en Provincie, — met verzoek: „ Dat 'er eene „ Commisfie uit Raad en Gezworene Ge„ meente mogte worden gedecerneerd, ten einde de verdonkerde en verkorte Rechten „ en Privilegiën, alle ingekropene misbrui„ ken en gebreken op te fpooren; en-te ge„ lyk aan de Burgers en Ingezetenen vry„ heid te verkenen, om hunne regtmatige „ bezwaren binnen eenen convenabelentyd, 5, aan de Commisfie voor te dragen.' Dit adres ingekomen zynde, wierdt aanRonds aan het eerfte Lid van het daar by vervat verzoek voldaan, en in gevolge daar van eene dusdanige Commisfie uit Raad en Gezworene Gemeente benoemd; beftaande uit de Heeren Burgemeesteren A. Vesterink, F. W. Stanekes, F. W. van Hemert en A. Strockel, nevens den Secretaris A. J. Lemker; en de Gemeenslieden F. Falck , H. Nuis, W By fier bos en D. de Greeve; terwyl op het tweede Lid den 15 dezer maand Ocfober beiloten wierdt, de Burgers en Inwooners dezer Stad, by Pubicatie, (die ook werkelyk den r8 daar aan volgende wierdt afgekondigd,} op te roepen , ten sinde uit hun midden, een twaalftal Perfoonen  JAARBOEKEN, OStober, 1785. 1487 nen te verkiezen, aan welken alle Burgers Camen lnwooners alhier, hunne vermeende be-ekn. zwaren over het Regeerings - beftuur dezer Stad en Provincie, nevens de middelen tot Redres, zouden kunnen opgeven , om vervolgens, door deze Gecommitteerden in behoorlyke orde gefchikt, nevens derzelver eigene bezwaaren en bedenkingen, aan de Commisfie uit Raad en Meente, voorgedragen te worden, en met dezen daar over te raadplegen. Den dag van den 23 Oftober wierdt bepaald, om op denzelven die verkiezing van Burger-Gecommitteerden , in de groote Kerk, ten overftaan van de Commisfie uit de Regeering te doen, gelyk dan ook gefchied is. De gemelde Commisfie uit Raad en Gezw. Gemeente vergaderde alvorens op het Raadhuis, en ging om 0 uuren van daar, en Corps, naar de groote of boven Kerk, plaatste zig op het Choor aan eene groote langen Tafel, en deedt daar op, door een Roedendrager de by^ een vergaderde Requefiranten , één voorée'n, in dien rang, als zy getekend hadden, op en voor zig roepen, om hunne af? zonderlyke ftemmen uit te bren gen: als wanneer by meerderheid bleek verkoren te zyn, de Heeren C. van Moulun, Do. J.J. van Doorne, Mr. J. B. Forften, H. Valk, Dr. M. S. du Pui, H. van Groenouw, Dk. Ridder, L. de Gr eene , Mr. L. Tulleken, G. Oostenryk , Mr. Bondam , en po. ?. Tichler.  H33 NIEUWE NEDERLANDSCHE Zwolle. Zwol- Den 2 September 1785 is by de Staten t-e' op den Landdag dit befluit genomen : /gerefolveerd, om provifioneel aan de commanVJ deerende Officieren van de Militie, flaande ter repartitie van deze Provincie, thans in Amersfoort Garnifoen houdende, te gelasten, zig inde gefchillen te dier Stede tegenwoordig tusfch- n de Leden van Regeering onderling, alsmede tusfchen een gedeelre der Regeering en het Lighaam der Burgerye fubftderende, niet te laaten emploieeren, en om aan die der verdere Militie, terrepartie als boven, aan te fchry ven, dat in gevalle zy eenige orders mogten ontfangen hebnen, om zig mede na die Stad te begeeven , zig meede in de voorfz. gefchillen niet te laaten gebruiken met last, om hier van aan hunne onderhebbende Officieren, fpeciciaal aan die geenen , welke eenige detachementen mogten commandeeren, kennisfe te geeven, om zig hier na te reguleeren, en voorts om van deeze Refolutie by Misfive kennis te geeven aan den Heer Kaptein Generaal, met by voeging der requifide, om voortaan naar gemelde Stad Amersfoort, of andere Plaat• fen van de Repubiek, waar dergelyke gefchillen mogten plaats hebben of ontdaan , geene Trouppes, ter repartitie van deeze Provincie ftaande, te doen marcheeren, of ook aan zodaanige Militie , als binnen de voorfz. Stad Amersfoort, of zodanige anderen Plaatfen, als boven vermeld, Garnifoen houden, geenerhande ordies, betrekkelyk tot zulke verfchillen te geeven, buiten voorgaande delïoeratie of confent van Ridderfchap en Steden; alsmede eindelyk, om vra al het geen voorfz. by Extract, aan de Heeren Gecommiteerden ter Generaliteit kennis te geeven tut derzelver narigt en informatie. Nog  JAARBOEKEN, October, 1785. 1 ^ Nog. wierdt by Hun Ed. Mogende een be- Zwoj> fluit genomen, waar by Heeren Ordinaris LE« Gedeputeerden gelast zyn, om wanneer Patenten mogten ontvangen, op eene der drie Steden houdende, dezelve niet te teekenen alvorens aan de Magiftraat van zodanige Stad daar van kennis te hebben gegeven, en van dezelve antwoord ontvangen, dat de Militie in het Patent vermeld, daar ter plaatfe aangenomen zal zyn. Alle de Ridders die tegenwoordig waren, hebben tegen deze Refolutie geproiefteerd', behalven de Heeren Pa/land tot Suitbem en Sloet tot Ma-rksfeld. Den 3 September 1785 hebben de aanwezende Heeren van de Ridderfchap dezer Provincie , de twee bovengemelde Heeren Pallandt enS/oet, uitgezonderd, het navolgend advys ter Staatsvergaderinge ingeleverd, en inde Notulen doen infchryven. T"\e preferite Heeren Edelen, except de Heeren , de Droste van Ysfclmuyden, euSJnettotMencvelt, hebbende geëxamineert de Propofitie en Inftantie van de Heeren vm de Magiftraat der drie Steden Deventer, Campen en Zwol, ter Occifie van het marcheren van een Detachement van hetLegiment Cavaüerv van den Generaal Major van der Hoop, ten deele ftaande ter repartitie van deeze Provincie, naar Amersfoort; om niet alleen de Officier, commanderende de twee Esqua drons van het gemelde Regiment Cavailery, ur Repartitie van deeze Provincie ftaande, engedeeltelyk reeds tot Amersfoort in Garnifoen zynde , «an te fchry ven 5 om zig met geene gefchillen, tusfchen de Deden vaa Regejinge onderling benevens  H9® NIEUWE NEDERLANDSCHB Zwolle. Adv. der Ridderfchap no. pens de Militie te Amers. fonrt. vees de Burgery aldaar, ontftaan zynde, te mêleren, of te laaten gebruykeri, maar ooit dezel va Ordres aan alle de o^eri^e ïroupfes, ter repartitie dezer Provincie ftaande» te'expediereru En omtrent welk punt dan met de v'ereyfcnte applicatie gepondereert , ende in een err.ltigfte en bedaarde overweging gsnomen zynde, zoo wel de aart en geiteloheu d.r Militie van den Staat, als den inhoud der te doer.e aa'dcbryvinge en der te expedieeien otdres, met die daar uit voortvloeyendeallernadeliglle t.n regtitr'. eks tegens deConftitutie van het JBondi-euootichap Urvdende gevolgen j zy Hcerea van Advife f n > evoelen zouden zyn , dat Ridd. <-n Steden "ig in genen deelc tot het doen van zulk een aaofchryvinge, of het «xpédieercn van dier^eiykc ordres behoren m te laaten. Het zyaan de Heeren Edelen, uit hoofde van het groot gewigt dier zaak, en ren einde Uw Ed, Mog. van de gegrondheid van Hun Advis des te beter te overtuigen, vergund de bovenaangebaalde gronden een weinig ampeler tededuceeren. Betreffende dan, in de eerfte plaats, den aart en gefteldheid der Milide van den Staat, zullen de Heeren Edelen voor tegenswoordig niet treden in het van ouds hinc inde geventileerde verfchil» of en in hoe verre de Militie van den Staat 3ls Pro. •vinciaal, of als Generaliteits Militie moet worden geconfidereerd: maar vermeenen zy als volkomen zeker te mogen en motten vastftellen, dat de Heeren Staaten der refpeftive Provinciën, hoe zeer dezelve het recht hebben, om te infteeren, dat een genoegzaam aantal Trouoes, ter hurner nodige Defenfie, afgezonden, en daar van, tot jnaictien van de Achtbaarheid der Regeeringe , Adminiftratie van onzydige Juftitie, en onderhoudinge van goede Ordre en Rufte» het vereischte employ gemaakt worde; echter geenzins aan zich behouden hebben, nog het uitgeven van Patente» aan deïroupes, ter hunner repartitie» ftaande, . nog  JAARBOEKEN, QEtober, 17B5. i49i sog veel min het geven van Ordres aan die Trou pes buiten bun Territoir in Guarnifoen of te Velde zynde, om dus of anders te ageren , of niet te ageren. 0 Ten tweeden: als men den aart en den inhoud der gevraagde aanfchryvinge en van de voormelte ver- f hgtLaf te geveH ordeis ëadeflaat j clan zullen Uw üd. Mog. by eene naauwkeurige en bedaarde over■weginge moeten toeffaan, dat dusdanige aanfchryvinge en Ordres, of geheel ingevvikkelt, duister, en ouverftaanbaar, en dus onuitvoerlyk moeten voorkorren, of, als zy eenige betekenis hebben, dat zy dan aan veelerhande uitleggingen Suscepcibel, en van dien aart zyn, dat zy aan den'Commandeerenden Officier der Troupes een volkomen arbitraire macht geven, om, zo nietakyd. en in alle gevallen, ten mmften veeltyds,en in zeer veele gevallen, het allernoodigst en nuttigst employ zyner onder Commando hebbende MlnfchappeQ te kunnen en te moeten laaten fluclueeren: Immers wanneer de Commandeerende Officier der Trounes fchen de Leden van Regennge onderling, benevens de Burgery eener Stad, te meieren, ofte JevaUefbrUlkeD' dH8n/S ^ g^^dzaakt'in \W9 gevallen, wanneer hy komt te ontvangen eenige Ordres van de Magiftraat der Stad, ilwaar hv Garnifoen houd; voor af te onderzoeken of dlï ordres door de Magiftraat wel met eenparighe d van alle de Leden zyn gegeven, of'er eenK fchi! tusfchen de Leden van Regeringe dier Stad benevens de Burgery, plaats hebbe, en Öf de Or! tSeiTk wm gfgCVe? heefc,ï,r" e bl trekkelyk zyn *> Want als eenig Lid der Regeringe dier Stad geoordeelt heeft, dat die Ordres nier OfficieT if flfrSvF" 'h ^«dSeïS umcier jntorméert, dat ctezelve eenige relatie hebben tot gefchillen tusfchen de Leden de Magiftraat of tusfchen de Magiftraat en Burgery , dan zal volgens deeze Provinciaale Ordrfs de Ëee«e Coir- . Zwolle. Adv der Ridderfchap nopens de Militie te Amersfoort.  1492 NIEUWE NEDERLANDSCHE ZwOI/ IE. Adv. dei Ridderchetp no pens de Militie t Amersfoort. .Commandant genooodzaakt zyn, de adfiftentie zyner onderhebbende Manfchap te verwygereu; Jaa hy zal zig doorgaans onder de verplignnge •vmden, om eenig praitext, dat zig ligtelyk voordoet, tot deeze verweigeringe te allegeeren; ■ terwyl hy, door iets te doen , of uit te voeren, zig in veele gevallen aan zwaare en onaange«naame reproches zoude exponeren, en zig dus zeer gemaklijk zal kunnen excufeeren, als hy maar Uil gezeten, en niets gedaan of uitgevoerd heeft. Ten derden; wanneer men in confideratie neemt de allernadeeligfte en tegens den aart en Conftitutie van het Bondgenootfchap ftrydende gevolgen, welke uit dergelyke aftegeven Provinciale ordres te dugten zyn, dan zal men moetenavoueren, dat men daar door de Souverainiteit van zoodanige Provincie koomt te attacqueeren, en dus by retorfie die van zyn eigen Provincie compromitteert, en in de Waagfchaal fteld; jaa, dat zoodanige ordres niet anders dan met een fchendingsjdcrgedaneEeden van het. Krygsvoik, en meteengeheele vernietinge van het ganfche Bondgenoodfchap, kunnen gegeven, of uitgevoerd worden: want zekerlyk word de Auóforiteitvan Ridd, enSteden in zulkeengeval gecompromitteert ,daar de te geven ordres van dien aart zyn, dat de Staaten der Provincie, en Magiftraat der Stad, alwaar de Troupes in Guarnifoen zyn, alle regt hebben, om te beveelen, dat deeze ordres niet worden geobferveert. Deeze immers hebben iagevolge de 7e hoo ge en i.aage Ampte ha ars jejsz. i5«« NIEUWE NEDERLANDSCHE -Jaarsveld, J. T. Wilkens, J. v. d. Kaa In hec derde Quartier, H. F Decourt .Mr. %H.Hoeuft P. Blurfé, G. Schotel J. Z., B. de Haen, n. 't ■ Hooft, G. Z. In het 4de Quartier, S. v. Nievelt, J. v. d. Pist, P. Bornwater, IV. Hordyk, G. v. Olivier, J. v. Breda. J _ Uit welke Naamlyst den 30 van gem. maand is ingekomen de volgende keuze van Zyne Hoogheid als uit het ifte Quartier, Mr. fl. v. Bracht, F. v. Kesfel, uit het 2de Quartier, P. Knogh, J. Z'/' Eaa' Uit het 3de Quartier, H. F. Decourt, Mr. J. H. Hceuft. Uit het 4de Quartier: 5. v. Nievelt, J. v. d. Ehu ' 's Gravenhage. Den n dezer heeft de Heer Mr. Sigaarts van Ncoten, Burgemeester der Stad Gorinchem, in H. H. Mog. Vergadering den Eed afgelegd, om wegens deze Provincie zitting te nemen, in de Vergadering ter Admiraliteit op de Maaze. r Den 13 is op verkiezinge van den Heer Prins Erf-Stadhouder tot Raadsheer in den Hove van Holland, Zeeland en Friesland aangefteld den Heer Mr. Rudolph Baalde, in plaats van wylen den Heer Reigersma, en heeft op den 21 daaraan volgendeter vergaderinge van Hun Ed. Gr. Mog. den Eed afgelegd. Den 20 dezer hebben HunEd. Groot Mog. den Heer Mr. Hendrik. Pieter van Hurck, aan deszelfs Heer Vader Hieronimus van Hurk toegevoegd, en mede aangefteld vpor den tyd van drie JaareD tot D os aard der Stede eivLande van Vianen; tot eerften Raad in de Kamer van Juftitie aldaar; tot eerden Auditeur van 'sLands Rekeningen ;alsmedé tot Auditeur over de Rekeningen van den Alblasferwa rd, en over de Rekeningen en Ömflag van den Overwaard; tot Schout der Stede Vianen en Gaardermeefter van de Schout-Ampten van Vianen  JAARBOEKEN, Cclobert 17555. XJ0? nen en BJommendaal, Bolgery en Aurena tot Scaë. Veraw houder van deLeenen van Vianen en Ameide* wtl*?,Z' Houtvener van den Lande van Vianen en Dros fanrd van Ameideen ïienhoven, in welke hoVda-?*mgbeden de evengem. Heer Mr/fT. pTZ Ifack™?™' zovoorHooggem. Heeren Staaten, als ?ê?*S Ed Mog. Heeren HoogftderzelverGecommi°ree^A«« de Raaden den Eed heefc afgelegd. Iim,c eer Am r* Ook heeft ter Vergadering van Hun Hoo<* Moo- NAARS de Heer Abraham Hendrik' O^^^r, üJd Bufl ENZ' SSernm Ra3d der *ad Dordrecbt, den Eed afgelegd, om wegens de Provincie Holland zitting te nemen, als Raad ter Admiraliteit op de Ma-e ,Jnf £OVengen\ ««er en Mr. Rudolph BaaHe' rrnor Mn6"''8 £y de Commfefie van Hun Eol! Groot Mog. te Rotterdam, door 7vne Door! Hooghe.d uit de Naamlyst verkooren zyndV ti JM?h«?r ,,n den Hove van Holland, Zeeland en Jïn HSÏKd' 's g(jme,de Heer düor Staatert ^, .?°«and ^en°emd tot Commisfaris in de be. Heere ^frdimic^ * plaatfe van den van StafSW' £hans Secre£a™ van den Raad Voor den Raad van Staaten heeft de Heer W f' hemtf den Eed afgelegd, als Commies van's Lands Magazynen te D^veVer. Nog hebben Hun Ed. Groot Mog., op verkie■W Yan Zyne Doorl. Hoogheid den hïrePrina «eter^^tot <£ &■ „e27 i r? Plaats van den °P deszelfs verzoek u'i%£?/fiam&Aea Heer Mr. Cornelis Afcanien tn ^tm> oIeer van M°«mont en Renesfe, «»i '"^^orowelle, welke oofc den 2t daaraan Sm Rai? r°fr d,e ed- h««g; comm. Kaaden heeft afgelegd. *vXk hef fc men tvdidk> dat Heer Mr. y. w federt' rST Raad VaD ^eerlands Indift , en den ? KS,GouJerneaï Ên Direéteur van Ceiïor>9 öen 6 February deezes jaars, te Columbo overleFf fff den  i;o8 NIEÜWE NEDERLAN^SCHE vt&iw den is; een Man, welk eene algemeene hoogach- S>t r g ""g met ZiCfl 111 liet hC WeëSedtaaSet1»' ONbtiR Amsteldam. Den 7de deezer 'snamiddags n )0' ter 3 uuren, ii alhier in den ouderdom van ruim GK %6 la ren, overleden , de Heer Mr. Theodorus ter V«° Smitten j in leven Secretaris van de Asfuraniiu-Ka,„ ta< mer deezer cvad. . R Den 10 heeft de Hooggel. Heer Didencus van ENZ' Rhyn, zyne Frofesfie in de Chemie, Pharmacia Materia Medica, met eene Idaugureele Oratie ia het Atheneeum Illuftre alhier aanvaard: De Do£fwa//co CAeiw/tf « /irflörco «0» feparando, rf^ae M«f^i, <7«'£«f viros principes ad utriusque inpellideceat patroanium, dat is: Dat het Leerftellige in de Nehrikunsc met de beoeffeum* derzelve moet gepaai-J gaan, en over de redenen, die voornaame Mannen tot de befcherming van die beide behooren aan te fpooren. Rotterdam. Den 17 dezer is alhier, in den ouderdom van ruim 47 Jaren, overleden de Heer Abraham Baartmans, Oud Scheepen dezsf 'Stad. Brielle. Den t dezer maand, zyn uit een overaeL verde Naamlyst, door Zyne Doorl. Hoogheid de Heer P-ins krfftadhouder, verkoren: tot ■Schr^nen, de Heeren Damas Cornelis hoogenïhk, Pieter Graafland, Vryneer van Heenvliet, Jacobus Roest, Hendrik Kruine, Afverus Bresfert Pieter van Ry rn Simon vander Burgh; '1 ot Schee. nen-Comm;ifarisfen van d.- Gemeere Lands Middelen, de Heeren Jacobus Roest, Hendrik Kruyne en Afueres Bresfer. Voorts zyn aangefteld tot Ou Scheepenen , de Heeren Mr. Andreas van oer Sluis en Dr. Adriaen de Mired. Tot Burgemees. te;-de rieeren Damas Cornelis Hoogen»vk en Mr. Adriaen Mattheus de Vv 1 t. Tot Raden in de Magiftraat, de Heeren  JAARBOEKEN, Oei ober, 1785. 1500 Gortielius van Dam van Aet den en /Idreanus Johan Vfran« kw Hoogendyk van Domjelaar. df inc osn^er Hoorn. Den 31 dezer is door Heeren I?ur jje hoogemeesteren en Vroedfchappen tot Penfionnns dan-ge rn gefteld, de Heer Mr, Meinard Merens, Secretaris i,age deezer. Stad. Am i e- Den 4 van gem. maand is alhier, in den Ouder- kaars dom van omtrent 60 Jaaren, overleden d." Heer enz. Mr. Nicolaas Groot, in leven Secretaris van Hee ren Gecommitteerde Raaden van de Sra3ten van Hollanden Westfriesland, in Westfïiesiapd en't Noorderkwartier. Viljssinsen. Den 29 deezer zvn tot Penfionaris Honorair dezer Stad aangefteld, de Heeren Johannes Loysfen en Benjamin Catteau junior. Utrecht. Den ia dezer maand zyn, nic de overgeleverde Naamlyst aan Zyne Door). Hoogheid door Denzelven verkooren : tot Burgemeesteren, de Heeren Mr. A. Looten en Mr. a. van B r o n k iï o r s t : tot Scheepenen de Heeren Mr. C. Berger, J. F. van Beek, Heer van DyKveld, Mr. J. J van Westr eenen, Mr. A van. Romondt, P. L- Daunis, Mr. R. Ferfchoor, Mr. O. W. P, Fa/ck.JsAr. D. C. de Leeuw, Mr. Ph. Ram, Mr. J C. vander feuten, Mr. PH. Tvoy, Mr. D. J Martent; doch heefr de Heer Oud-Burgemi ester C. Berger, vnor de gedaane keuze ais Scheepen bedankt, en deswegen verlchoninge verzogt, ingevolge de beraam4e fchikking van den ijden Augustus 17R3. Wyders zyn door Burgemeesreren en Vroedfchappen begeven de volgende Coinmn-lien , en gecommitteerd ter Staa'en Finantie Mr. C. Berger; in den Hove Pro inti al Mr. J. W. van Maifchenbroek; rer Momboirkamer ƒƒ. Frbeek, Mr P. P. van den Bogaard Mr. A J. van der Dusfen en AU H. Eyk, ter directie van Stads Fluantie Mr. Ff fff» r,  Veranderingonder de hooge en lage AM tenaars ei\z.* i 1510 NIEUWS NEDERLANDSCHE T. A. Boddens, Mr. J. C. Smisfaert, Mr. ¥. ? tVcériman, Mr. J. 8. van Dielen, tot de Posteren Mr. % P. dc Ridder. Mr. A. S. Abbema; als Kameraar gecontinueerd Mr. F. C.Craayxanger; en a s Thefauner mede gecontinueerd Mr. IV. J. van dtr Does. tot den ontvangst op 't WynUomptoir Mr. C. van Ewyk en Mr. J van Haefi ten; tot den ontvangst op 't Bier Comptoir Mr. G. A. Marlens &s Mr. P. C. Burman de la Basjécour% tot de publyke Verkoopingen Mr. R. H. Nabuys; en tot Drosfaard van de Vaart Mr. T. A. Zial, voor drie jaren. Alle de 39 Raden aangebleven zynde, is daar benevens tot nieuwen en 4oilen Raad in de Vroedfchap aangefteld Mr. ff. F. Odé, die zyn Klerks-Ampc alvorens heelt nedcrgelegd. De meeste Raden hebben den eed aangenomen, onder zeker Declaratoir , door den Keer OudRargemeester van den Bogaard voorke'ezen; terwyl anderen geene zwarigheid maakten den eed, vólgens het R'-geerings-"Reelemt'nt van 1074, te coen; ett wederom cr.dtren feparaate declaracoiren deeden infereeren. Ook is de Commisfie van den Heer Hoofdofficier , waar by dezelve nog voor drie jaren' gecontinueerd word:, door den Raad aangenomen ;n erkend. Door Zyne Doorluchtige Hoogheid de Vr.r$ Erfftadhouder, over de opengeblevene ScheepensMaats, overmits het bedanken van den Heer Jud-Burgemeester Berger, nader gedisponeerd' zynde, heeft Hoogstdezelve den 22 tot. Scheepen dezer Stad aangefteld de johfistverkoreh Raad* Mr. J. F. Odé. Nog hebben Hun Ed. Groot Achtbaren inge-: volge der gemaakte fchikking , by eene Vroedfchaps Refolutie van den 2 Augustus 1783, in ierzelvcr gewoone Vergaderinge den 24 dezer' tot Hoog Heemraad van den Lekkendvk, Bo-^endams, benoemd de Heer Raad Mr>' W. vanDam» Heer van fcfelt-, en zulks in plaatze van den  JAARBOEKEN, October, 17%$. i5tf den Heer en Mr. A. Looten, Raad en voorzittend Burgemeester dezer Stad. , Den 45 dezer maand is alhier na eene bedlegering van weinige dagen , in den ouderdom van ruim 54 jaren overleden de fleer Mr. Hendrik Herman van den Heuvel, Secretaris van de Finantie , Adjunft en Mede-Secretaris van de Edele Mogende Heeren Staten 's Lands van Utrecht, Beftierder van de Hollandfche Maatfchappy der Wetenfchappen te Haarlem , en Lid van verfcheide Geleerde Getiootfchappen. Franequeradeel. Deze Grietenyedoor de vry willige afftand van Jr. Carel Georg Grave van Wasfenaar Twickel opengevallen zynde, zyn na voorgaande uitichryving der Ed. Mog. Heeren Gedeputeerde Staten door de Stem-gerechtigde Ingezetenen van voorfz. Grietenye op den 12 Ocfober dezes Jaars 1785. op een Naamlyst gebragt de volgende Heeren Mr. Johannes Casparus Bergsma, Johannes Lambertus Huber en Govert Deketh. uit welke Naamlyst door Zyn Doorl. Hoogheid by aanfehryvinge van den 2V van die zelve maand tot Grietman verkooren is. de Heer Mr. Johannes Casparus Bergsma, Volmagt van de Grietenye Oostdongeradeel, die daar op ter Vergaderinge der Ed. Mog. Heeren Gedeputeerden den eed in die hoedanigheid heeft afgelegd. Gï a o w 1 h c e n. Den 26 dezer maand 'savonds ten 6 uuren, is hier, in den ouderdom van 05 jaren en eenige maanden overleden, de Heer Mr. * WicherHoofdman der JafliSe^ nier van Stad en Lande. Fffff 3 'sHer. Verarde riNg onder de hooge en lage Amtenaars enz» 1 ■ i  JSta NIEUWE NED. JAARB. OSiob., 17S5. Veran- 's Hertogenbosch. Den 6 dezer dering neeft Zyne Doorl. Hoogheid de Heer Prins Erfonder Radhouder uit eene overgeleverde Naamlyst, tot »e Hoo- regeerende Scheepenen dezer Hoofdftad aangece en R^ld » voor het jaar (begirrende Bamis) j785 lage tot 17^>» de Heeren Mr. Stephanus Rofendaal J. Amte- ^* Z « voorzitter ; Nicolaas Jeremias Storm van paars 's Gravenfande, Mr. Cornelis Lambertus Ackersdyk* enz. Cartf/ Hendrik Jacob Sweerts de Landas, Dr. Aldert Walraven, -Or. Johannes Gysbertus Hopman, Mr. Gysbertus van Beereflein, Mr. Willem Michiel Althuizen en Jan Dirk van Heemskerk. LYST DER PRYZEN VAN VERSCHEL DE PRODUCTEN ONZES LANDS. Rotterdam den 17 Oüóber. Rotterdam den 17 Oélober. by de Z. Zak. üoekwyt op 154 tg s 19 ef TARwOadeZeeuws n aa6gPaardeboonen 18 a 26 ——nieuwe 17 a 24 8 Koolzaad 35a43êc€ _ blaauwe 15 a 188 Zomer 16 a 10» by den Steen. Rogge Zeeuws 11 a 14 «Vlas Allerbeft 49 a 60 fi;. Ektfn Grauwe 18 a 22 g Best 39 a 48 ft. _ Blauwe 16 a 20 g Middelfoort 34 a 38 ft. . —- Witte 14 a 16 g Gemeen 32 a 33 ft. Pjoohen Witte 18 a 22 g —- Allergemeenst 28 a 31 ft, by 't Laft. Cerst Winter 215a 22^ Bavib Zeeuws enlnl. 14 & 15 <£  m- i Ë ü w è mederlandschë JAARBOEKEN, GELDERLAND. Zutphen. Zot- Wy hebben, wegens het hiér vooirge-PHEN* vallene, in ons voorgaand ftukje, de fegte ftukken medegedeeld. Op het aanfchryven van de Regeèring aan het Hof van den 30 October 1786. kwamen de beide Landfchaps Mombers den 1 November des avonds ten half negen uliren binnen deze flad, voorzien van een aantal affchriften van eene Publicatie, en eenen brief van het Hof aan de Regeering: welke nog des nagts ten half 12, uuren . met de Mombers vergaderde, en welker raadplegingen tot omtrend twee uurenin de nagt duurden. Der ze raadplegingen wierden den volgenden dag des morgens ten half zeven uuren herGgggg va«* November. MDCCLXHV.  1514 NIEUWE NEDERLANDSCHE Zut- vat. Ten 8 uuren wierdt de klok geluid*V phen. en de volgende Publicatie door den Secretaris, in by wezen van twee Scheepenen en twee Mombers onder het in de wapens liaan van de Hoofdwagt, afgelezen : en ten o verftaan van twee Bodens over al aangeplakt. Pub!, te \l7y Erfftadhouder en Raden , in naame van de genza- " Edele Mogende Heeren Staten d.s Furftenmenroep, doms Gelre en Graaffchaps Zutphen, doen te der Hur- weeten : Alzo wy door de Magiftraat der Stad gerye. Zutphen, by Misfive van den 31 Odober jongstleden, zyn geinform erd geworden, dat niet tegeeftaande onze Publicatie van den 1 r Oöob©r daar bevorens, in naame van de Heeren Staaten dezes Furftendoms en Graaffchaps gedaan > de Gemeenslieden der Stad Zutphen zig hebben onderdaan , om een convocatie der Burgerye, over zaaken, waar o^ er de deliberatien van de Heeren Staaten dezes Furftendoms en Graaffchaps nog zyn hangende , eigenwillig te onderneemen, en ïot dat einde door den Woordhouder van de Gemeente aan den Kamerdienaar zyn overhandigd 17 aleensluidende Acf.en , ten fine van expfoict, waar van aan ons door gem. Magiftraat almede eed copie is toegezonden, en dat zodane ondernemingen niet anders km nen geeonfidereert worden, dan in zig te bevatten een eigenri^tinge, en een openbaare veragtinge en vilipendle van het wettig gezag der Hooge Overigheid, en tot verftooringe der zo hoog noodige rust en eendragt binnen de Stad Zutphen; Zo is het, dat wy tot confervatr» van goede ordre, rust en eendragt, en totmaintien van 's Lands hoog- en gereutigheid, goedgevonden hebben, niet alleen by dezen al nog te inha;reeren onze Publicatie van den jti Oéb>bei> jongstleden, maar ook teders n in naame als boven, mits deze alle Burgeren en Ingez, etenen der Stad Zutpaen op het emftigfte te verbieden , om hangende .. . de  JAARBOEKEN, November, 7785. 151? dè deliberatien vaD hooggedagte Heeren Staaten tenten aanzoek of inltantie , onder war. voorwendzel zulks ook zoude mogen wezen, tot convocatie der Burgerye aan de Gemeente der Stad Zutphen, aan welke wy het doen eener zodaaue convocatie by onze Refoluue van heeden mede fp ciaal hebben geioterdiceert, te doen , maar alles te laten in dien ftaat, waar in zig het zelve tegenswoordig bevind, en wanneer het onvermoedelyk, en tegens alle verwagtinge mogt komen te gebeuren, dat een zodaaneconvocatie, tegen dezen onzen ernftigen wil en meeninge zoude mogen worden gedaan, zig wel te wagten, om in zulke vergaderingen, dewelke wy in zo een geval, benevens al het geene daarin zoude mogen worden verhandeld, van nu af aan, in naame van den Landfurttelyken Hoogheid, verklaaren voor onwettig, nul, en onbedaanbaar, te houden, by te woonen , veel min daar in iets te helpen refolveeren; waarfchouwendeen gelastende voorts wel ernftig een ieder , om zig itil en gerust te iiouden, en zg van alle eigenrigtingen, mitsgaders van alles, wat tot verftorjnge van de rust en eendragt, als mede tot inbreuk en innovatitn op 's Landfchaps hangeude deliberatien zouden kunnen verftrekken, te wagten, alles by poene, dat die geene, welke mogten bevonden worden, zig tegen onze Publicatie te verzetten of daar tegens in 't eene of andere opzigt aan te gaan, als verftoorders van de algemeene rust, en openbaare verbrekers en overtreeders van 's Landfchaps Wetten en Ordonnantiën , na exigentie van zaaken, met de uiterfte rigueur zullen worden behandeld, en geftraft. — En op dat niemand hier van eenige onweetenheid zal kunnen prastendeeren , zal deze alomme binnen de Stad Zutphen, ter plaatze daar zulks gebruikelyk is worden gepubiiceert en geaffigeert na behooren' Dies ter oirconde, is des Eurliendoms Gelre, en Graaffchaps Zutphen fecreet Zegel op het &aGgggg 2 tium ZüT» PUBIS. Publ teven zamenroep.der Burgerye.  Zür- ïhen. ISiS SlSOWfi NEDERLANDSCHE tium gedrukt, en deze door den Griffier ondertekend geworden. Gegeven te Arnhem den eerften Novembe* i78ö. ( L. S. ) ( was getekend) F. W. van den STEEN. Het navolgend voorftel is in het Kwartier van Nymegen door Jonkheer van Nyvenheym, in dat van Zutphen door jonkheer van der Capellen tot de Marsch; en door Jr. G. W. van Zuilen van Nieveld, in het Kwartier van Veluwe gedaan, en door dte Kwartier ter Landfchaps tafel ingebragt: EDELE MOGENDE HEEREN! Daar tot heden op myne herhaalde inftantien ia deze vergaderinge, om eens op efficaeieuie jniddelen bedagt te zyn, tot ontruiming van grieven en h-zwaren, die, doordien zy de fundamenten onzer Conftitutie aanranden, voor de aanleidende oorzaken der tegenwoordig ongelukkig plaats hebbende verdeeldheden te houden zyn, jiiets gevolgd is, maar zelfs heb moeten ondervinden, dat myne daartoe tendeerende pogingen , ■hot. zuiver, hoe belangloo* ook te werk gefteld, al zeer ongunftig by ö Ed. Mog. zyn opgenomen geworden- ' Des niettegenftaande, als by my zelve bewust, dat myn doen en handelwyze niet anders, dan bet falrn, Populi ten doeleinde heeft, vinde ik my verpligt, onbefchroomd eH met verdubbelden yver voorttegaan, om, ware het mogelyk , U Ed. Mog. eens re bewegen tot het overwegen van de gevolgen, welke ieder Regent, die overtuigd is s dat by eeas aan dec Heer yan Hemel  JAARBOEKEN, November, 1735-. 1517 mei en Aarde eene verantwoordinge van een aanbetrouwg bellier zal doen, zig iteeds voor oogen moet Rellen. Hier toe Ed. Mog. Heeren! worde ik te meer geanimeerd, wanneer ik met een grievend leedwezen overwege de Ichroraelyl-e vorderingen , weke de verdeeldheden, partyJCu p kuiperyen, en gevolgen van dien, in het midden onzer maken, en daar die nVeds de gewisfe. voor» boden van den ondergang der Gerr.eeuebosten geweest zyn, vercrouwe ik, datnD Ed. Mogende, dit een en ander inzi w e, niets onbeproefd zullen laten, om, daar net nog tyd is, den verderen voortgang te duiten. ■ Overtuigd, dat dir oogenblik juist gefch'.kt is, om U Ed. Mog. te hsrmneren den aaim;erkeiykej> h Hpud eer circulaire Misfive van den Meer hrf ftauhouder, gefchreven dec ió April 17^4, aan de Bondgenooten, en dus ook aan ü Ed. Mog., die by de Staten dezer Provincie maar ter loops , by het fciieideo der toenmalige befoignes, zonder op de ingrediënten en principalen inhoud te letten, is beantwoord geworden. In dezelve Itelt Zyne Hoogheid; ,, de gevolgen der disfentien met leven je kleuren voor oogen; en verklaard met genoegen te zullen zien, d;:t alles, wat tot de Con3, ititutie van de Regeeringe dezer Landen relatif zy, met cendragt en onderlinge harmonie zodanig mogte worden gedefinieert, dat alle ge,1 legenheden tor verwyderinge, daar uit voortfpi uitende, eens voor al worden voorgek omen „ en geprasvenieert; voorts met aanbieding van „ alles, wat in deszelfs vermogen is, om te con,, curreeren tot de revifie en examinatie van alles, s, wat betrekke'.yk is tot den inwendigen ftaat van ,, de geheele Republiek, daar Hoogst Dezelve ,, niet anders beoogde, dan de herftelling van de 3, harmonie en het onderling, vertrouwen , zo „ noodzakelyk om met vereend kragtpp werk5, zaam te worden op den inwendigen en uitwendigen vooripoedj belovende zig Zyne HoogGgggg 3 >> hei4i ZCTPHEN. Voorftel van eenige Jonkheeren.  ï5*8 NIEUWE NEDERLANDSCHE Zot- „ beid van de Landsvaderl.yke zorge van V Edele PHer, „ Mog , dat Hoogst Deszelfs voorftel zoude „ worden beantwoord, op eene wyze, die Hoogs? Pherfie Denze ven gelegenheid mogte geven om over Weenl. „ tuigend aan den dag te leggen zyne bereidwillig „ heid om van zyne zyde te eoncurreeren tot fan*. » alles , wat dienen koude , om de inwendige " TL\n^T iLafde2 de s°ede verftandhoudinge „ tusfchen de Leden der Regeering onderling, en „ het vertrouwen tusfchen Regenten en Irfgèze.< tenen op duurzaame gronden te vestigen, en ,, om alles te contribueeren tot de bevofderinge P van ,de belangen van het lieve Vaderland, en „ om zig van Hoogst Deszelfs verpiigtingen getrouw f, te kunnen kwyten. " — Nademall van deze aanbiedingen , die immers door Zyne Hoogheid met cordaatheid en welmeenendheid gefchied zvn tot heden, by U Ed. Mog. het vefeEK^uUt niet is gemaakt geworden , door dien door UEd. Mog, aan Hoogst Denzelven geene gelegenheid is gegeven, om overtuigend aan den dag te leggen 2yr;e bereidwilligheid , om te eoncurreeren tot herftel der inwendige rust en harmonie tusfchen de Leden van Regeeringe; alles tot verbeteringe van onzen inwendigen aaat, en tot bevordering ï»^1 Ya«» h« lieve Vaderland; zo geve ik U Ed. Mog. m bedenkinge, daar de Heer Erfftadhouder zig thans binnen deze Provincie bevind, of de gefteldheid van zaken niet komt te vorderen, dat Hoogst Dezelve by ü Ed. Mog worde verzogt, om ten fpoed.gfte te willen overkomen, ten einde op deze U Ed. Mog. Landelyke Vert gaderinge de vereischte ouvertures, van Hoogst Dezelfs Vaderlandlievende intentie, als vooren te geven , de eemgfte en regte wyze , waar op Zyne Hoogheid zig van Hoogst Deszelfs duure va** phgttngen wt getrouwheid zat kunnen kwyten. Vee-  JAARBOEKEN, November. 1785. 1519 Veelen waren hier op van gevoelen, dat geen reden was om den Stadhouder te noodigen tot het bywoonen van den Landdag. Dog de Jrs. van der Capellen tot den Boedelhof en tot Rysfelt drongen hier op fterk aan. Het advys van den laatften was aldus: „ En is Fredrik Benjamin van der Cafel„ len tot Rysfelt , Burgemeester der Stad „ Zutphen, van Advys geweest, dat zig „ volkomen met,de gronden en drangrede„ nen in deze Propofitie, met zo veel ernst, „ in de critique omftandigheden aangevoerd, „ conformeerde : edog , vermits door het ., dilaieeren der deliberatien over "zo een „ gewigtig point byna tot het einde der Sta- ten Vergaderinge, het thans onmogelyk „ was geworden, Zyne Hoogheid te vèr„ zoeken, om deze tegenswoordige Land„ fchaps Vergaderingen by te woonen, en „ de noodige ouvertures te geven, dat om „ die redenen zoude vermeenen, dat deSta- ten dezer Provincie van deze Propofitie „ aan Zyne Hoogheid behooren kennis te „ geven , en te verzoeken , hoe eerder „ hoe liever, zodanige ouvertures tot „ zulke heilzaame oogmerken aan Hun Ed. „ Mog. te fuppediteeren ; met authori„ latie op den Hove Provintiaal , om, „ zo dra de refcriptie van Zyne Hoogheid „ zoude zyn ingekomen, als 'dan Dun Ed. v Mog. dadelyk extraordinairie te convocee- ren," Ook heeft Jonkheer R. J. van der Capel^gggg 4 U'n Zutphen.  i$2o NIEUWE NEDERLANDSCHE Zot- phew. Aanteek, van Jr. v.d.Capellentot de Marsen. 1 .1 < ] 1 ! t t I i len tot de Marscb den 25 November 1785 deze aanteekening gedaan; Vlyne furprife, Ed. Mog. Heeren! over het in iYX advys houden van myne Propolitie, op Maandag laatstleden aan deze Vergadering , en eenfteinming door Leden aan de twee andere Kwartieren, met even weinig fucces voorgedragen, overtrefc al het geene dat heden , zoo meenigmaal tot verbaazing van gantsch Nederland, door de Meerderheid van de Ed. Mog. Heeren Staaten dezer Provincie, is daar gefteld geweest. — Te vergeef sch, alles, wat in myn vermogen was, getenteerd hebbende, om onze in 1675 en i74<* overweldigde Conliituüc by ons zelve te herftellen,- dagelyks daarentegen met eene hartgrievendc gevoeligheid sanfehouwende, zonder dat op myne vertogen reflectie geflagen is, hec beramen van maatregelen tot verfmaading en agtervolging onzer beste Burgers en Ingezetenen, die een misdaad begaan, om dat zy eene by UEd. Mog. zelve gewettigde reclame hunner vertrapte en geüfurpeerde regten en privilegiën, op een bezadigde wyze, werkftellig maaken: Terwyl dit gepaard gaat met eene tteneemende violente directie, om een Systema Joor te zetten, dat Regenten van een vry Volk «in eene overheerfching af hangelyk moet doen >Iyvenl — Hiervan di gevolgen inziende, die ;ewis eene radeloze Natie, die, boe geduldig ook, >p den duur nimmer heeft willen bukken, eindeyk tot die uiterftens zou kunnen doen overflaan, «elke onze Voorvaders, toen zy de onderdrukking noede wierden, te werk ftelden; overwoog ikde niddelen, die nog overig zyn, om dit nog by yds voor te komen. — Ik bragt my onder anderen 2 binnen die circulaire Misfive van den Heere Jrfftadhouder, en vergelykende de gevoelens van tyne Hoogheid, daarby voorgedragen, met onze erteldheid, werd ik te rade, om die aan UEd. Mo-  JAARBOEKEN, November, 1785. 1521 Mogende eens te herinneren, om ware 't mooglyk door dezen weg aan Zyne Hoogheid gelegenheid te geven tot het overtuigend aan den dag leggen van Hoogstdeszelfs bereidwilligheid, om van zyne zyde te eoncurreeren tpt herftelvan denjamxnerlyken toeftand van zaaken in deeze Provintie. — Daar nu het oog van geheel Nederland ., jaa van gantsch Europa op de gefteldheid van dit Uemeenebest , door inwendige tweedragt verfcheurd, gevestigd is; daar al wat weidenkenden rnenschlievend is, vierig wer scht , dat deeze gevaarlyke, jaa byna doodelyke wonden , eens ge neezing moten erlangen, om den val van een Staat die nog-, voor weinige jaartn de bewondering der Volgeren verdienden, veottekomen; zoo is het zeker, dat een yder als veritelt zal daan over de onverichilligheid , met welke deze myne voorflag by U Ed, Mog. is gecorfidereerd geworden ; te meer, daar uit dezelve zou voortvloeien eene gelegenheid veor den Heere Erfltadhouder , orr door Zyne tusfehenkomst, tot redres en herfte! van zaaken, de geheele wacreld met de daad re overtuigen van Hoogst Deszelfs bereidwilligheic en opregtheid, om ten beste van het lieve Vader land, onze verbasterde en bedorvene Conftitutie te willen helpen herftellen. Hierdoor vermeene ïk (hoe zeer ik ook gerangfehikt worde onder dc zulketi, die den Erfftadhoitder in deszelfs wettige en Conftitutioneele regten zouden tragten te verkorten ,) Zyne Hoogheid een wezentlyken diensi gedaan te hebben, wyl alsdan , in conformiteit van Zyne Hoogheids begeeren, zou hebben kunnen worden ged< nniëert, wat tot de Conftitutie dezer Landen , ën gevolglyk ook wat tot het Erfftadhouderfchap, relatif is. — Dit in advys houden, Ed Mog. Heeren! moet gevoDlyk, mynes oordeels, al zeer onaangenaam, voor den Heet iErfftadhouder zyn; alzo') hetzelve, behalven anrtere vermoedens, Zyne Hooghd j hy het Puhliek bl?ot Relt aan verdenkingen , als of Hoogit De- zei- Zutphen. Aanteek. van Jr. v. d.Ca? ptllen tot de Marsen,  Zot- PHÜN. Aanteek, van Jr. v. d. Capellentot de .Marsen. 2 t < l l 4 l t 1 % i 6 ijta NIEUWE NEDERLANDSCHE zelye deze aanbiedingen niet zou gedaan hebben met dieopregtheiden Vaderlandlievende gevoelens, die vereischt werden, om van dezelve gVbruik te kunnen maken. - Ik agt het overtollig, om hier. over verder te commemar ëeren. Het onpartydig Publiek zal myne pogingen biilyken, om eens* tot verbetering van onzen inwe'digen ftaat, de handen aan het werk te f] an. Ik hebbe het myne gedaan, en ik be* onverantwoordelyk voor de gevolgen dezer opmerkelyke handel wyze, waartoe myne Aanteekening, neevens myne aangetogene Propolitie, tot myne decharge, inden Kvvartiers Recesfe worde günfereerd. (.was getekend) R. J. van CAPELLEN tot de MARSCH. Verders is op den Landdag te Nymegen gehouden, aldus beiloten. „ Over de Ratifi:atie van de Vrede heeft de meerderheid ia lat Kwartier van Zutphen voor Advys uitgebragt, om de Ratificatie van dezelve over ■e laten aan de Ptovrncien, die het Vredensverk gedirigeerd hadden. - De Heer van Ier Marsch heeft voor zyn Advys in de Re:esfen van het Kwartier doen aanteekenen • lat, vermits de Souvereiniteit van de Republiek over de Schelde van Saftingen tot aan Zee erkend, en 'er een genoegzaam cequivatnt voor de cesfie van Daelhem by 't Vredens"raclaat daar gefteld was, de zaak merkelyk an gedaante veranderd was, en mitsdien de Utificatie niet alleen behoorde te vlgen-, taar ook onze Ambasfadeurs aan 't Hof van 'erfailles gelast dienden te worden, om op me gefignaleerde wyze de convenabele erkeu-  JAARBOEKEN, November, 1785. 1543 tenisfe van de Republiek aan Zyne.Aller chris- Zot. telyke Majefteit voor de gedaane dienften en rHtw. de bewerking des Vredens te betuigen.n Nopens den brief aan den Koning van Pruisfen hebben de Staten by meerderheid by hun befluite van Mai 1734 volhard; hebbende den Heer van der Marsch al mede ten die opzigte doen aanteekenen: dat Zyn Ed. zig dien aangaande conformeerde met de uitmuntende refcriptie van de Heer et Staten van Holland aan Zyne Pruisfifche Majefteit, HOLLAND. Dordrecht. Den 26" November hebben Gecommitteerden, Dekenen van de Meerderheid der Gilden éh Gemeene Neeringen, Officieren en Leden van de fchutteryen vare St. Joris en Edele Voetboog en van de Colveniers, de Kapteins en Vaandrigs van dc Burgerwagten, Officieren en Leden van het Genootfchap van Wapenhandel De Vryheid.> een verzoekfchrift aan den Oudraad ingeleverd , ter goedkeuring van een ander Request, den o November door eenige Schutteryen en Burgergenootfchappen, aan de Staten van Holland ten voordeele van de ftad Wyk by Duurftede, ingeleverd, ten einde Hun Ed. Groot Achtb. ter vergaderinge der Staten dat verzoekfchrift geliefden te onderfteunen. Dd Gecommitteerden der Schutterye  252* NIEUWE NEDERLANDSCHË DoRü.fye vanSt. Joris, hadden dat verzoekfchrift , uht. wd mede geteekend ^ maaj. hebben r nog een nader Request, omtrend dat zelfde voorwerp, ingeleverd. 'S GlUVENHAGE, De Gecommitteerden van eenige Schutteryen en Burgergenootfchappen hebben ten voordeele van Amersfoort en Wyk by Duurftede een Request ingeleverd, ter voorzieiiinge , dat niet de Volkftemme gefmoord worde. Ook is ter tafel van Hun Ed. Groot ingeleverd een Adres uit naam der Vergaderinge van de gewapende Burger - Corpfen te Leyden onlangs by een vergaderd zynde; ilrekkende, „ om de intercesfie van HunEd. „ Gr. Mog. te verzoeken by de Staten van „ Utrecht, ten einde geene middelen van ge. „ weid tegen die van Wyk mogen worden in 3, t werk gefteld, maar de zaken daar heen „ gedirigeerd, dat het gefchil by amiable „ ichikking, zonder krenking der auclori„ teit van Hun Ed Mog. en zonder nadeel „ aan het regt van de ftad Wyk toe te bren„ gen, wierde getermineerd, en inmiddels 3, geene Procedures tegen eenige Ingezete„ tenen aldaar ondernomen. " Welk Re* quest by Hun Edele Groot Mog. niet overgenomen maar terftond commisjoriaal aan 'i groot befoigne is gemaakt, terwyl Dordrecht nevens andere fteden hebben aangedrongen op het fpoedig houden van dat Befogne. Dén  JAARBOEKEN, November. 1785,- 1525 Den 5 November wierdt een Raport ter 'sGra* Vergaderinge der Staten , "nopens het ant- venhzï» woord aan den Koning van Pruisfen, uitge- ge, bragt, van dezen inhoud: Extract uit de Re/oluticn yan de Heeren Staten van Holland en West - Friesland , in Hun Ed. Groot Mogende Vergadering ge< noomen op 2Laturdag den 5 No. vember 1785. t~\s Raadpenfionaris heefc ter Vergadering ge- Rap.om- rapporteerd de Confideratien en het Advis trend van de tieeren van de Ridderfchap en verdere hun antwoord Ed. Gr. Mog. Gecommitteerden tot het groot aan den Befogoe; heboende, ingevolge en ter voldoening Kon. van aan hun Ed. Gr. Mog. Refolutie Commisforiaal, Pruisfen van den 28 Sept. laatstleden, geëxamineert eene enz% Misfive van zyne Majefteit, den Koning van Pruisfen, van dea 18 dier Maand, rakende de Confervatie der Regten en Prseöminentien van Z. H. den Heere Prinfe van Orange en Nasfau, breecer onder dc Notulen van den voorfz. 28 Sept. Vermeld. En dat zy Heeren Gecommitteerden hadden geconfidereerd , dat by gemelde Zyne Majeft. Missive onder fteld werdende, dat h.-t Commando van het Guarnifoen in den Haag aan Zyne Hoogheid den Heere Erfftadhouder en Capitein Generaal oic hoofde van deszelfs Charges zoude comoeteeren,, zodanig pnfitief nog met den aart der zaake, nog met de Commisfie, waar by de gemelde hoge Charges aan Zyne Hoogheid, door hun Ed. Gr. Mog. zyn-gedefüreerd, kan werden overeengebragt; want dat het van zelfs fpreekt, dat in deRefidentieplaats van den Souverain, niemand, buiten denzelven, eenig Oppergezag over de Militie, aldaar in Guarnifoen leggende, kan prsetendeeren: dac den  1526 nieüwe neder-landsche 'sGra- den H*agjta ook als de Refidentieplaats van tiufi provincie, fteeds is geconfidereert geworden • en d.envolgende by Hoogstderzelver Rrffflê van* Raport den 4 en 5 Maart l6?af verklaard: dat het Guaromtrend^ nifoen, aldaar aan niemand anders, al > aa1 hun eT ««/«wiv/Gr. Mog. en derzelver Gecommitteerde Raaden aan den gehoorzaamheid fchuldig is of pareeren mag • S Kon. van gadersi, dat het geven van he? WagSrd? en Trmsfen alle andere tekenen van Gezag over de Militie al- ookpnvativeiyk moeten verblyven. Dat hier tegen in geen de minde confideratie fSrïhfr1' dat,^Efe dat de Dm. 2 t ld1111?™ ^eide deeze «Wamde ParthyZrZ,^aande'4>feptibd ^uden zyn voor da I f l"J7St ot Mediatle va» teemde Mogendhe. den, en alzoo, op de volkomerjdfte wyze, een Impertum ,„ Imperht bjnnen d p£,yjniie° zoude werden geetablisfeerd. H h h h b 2 Dac 'sG RAVEN HAGE. Raport omtrend antwoord aan den Kon. van Pruisfen enz.  J53« NIEUWE NEDERLANDSCHE '*Gra VENHACE. ' Raport omtrend antwoord aan den Kon. van Pruisfen mz. Dat zy Heeren Gecomm. de zaken nu tot zodanigen extremiteit gepousfeert ziende; en appreh,é .deerende de fchrornelyke gev lgen, die daar Uic zouden moeten werden voorzien; deeze huane apprehenfie voor Hun Ed. Gr Mog. niet langer kunnen verbergen, nog ook de noodzaaklykheid, dat daar tegen prompte en efficacieufe voorziening werde gedaan. En dat zy Heeren Gecommitt. derhalven van Advyfe zouden zyn, dat Heeren Gecommitteerde Raden behooren te werden gelast, zig voortaan ftiptelyk te gedraagen naar den Inhoud van Hun Ed. Gr. Mog. Refol. van den 4 en 5 Maart 1672, met relatie tot alle de Poinclen, daarinne vervat. Dat, wyders, in decente termes, aan zyne Pruisfifche Majelteit, conform het Concept, aan het einde deezer geinfereerd, gerelcribeert behoord te worden. En dat, laatftelyk , van deeze Refcriptie ter Generaliteit opening zoude behooren te werden gegeeven, mitsgaders de zake, verder daar heen fedirigeert, dat de Misfive van zyne Pruisfifche lajefteit, aan Hun Hoog Mog. over dit zelfde Onderwerp gefchreeven, door hoogstdtzeiven moge werden beantwoord, in dezelfde termes, waar in Hun Hoog Mog. Refcriptie van den 30 Aug. 1784, aan hoogstgedagte zyne Majelteit is ingericht enz. Dit Rapport is voor zo veel het Guarnifoen van den Hage betreft door de Ridderfchap en de Gedeputeerden van fommige Steden overgenomen, om daarop te verftaan de intentie van de Heeren hunne Principaalen, en is de finaale Refolutie uitgelteld tot nadere deliberatie. „ De Heeren van de Ridderfchap en Edelen heb > s, ben gedeclareert dat, in geene oeele geconcurreert hebbende tot het neemen van zodanige Re. „ folutien, als by de Misfive van zyne Pruisfifche Ma.  JAARBOEKEN, November, 1785. i53r „ Majefteit worden brdoeld, mitsdien ook de be- ^r,,. „ antwoording van de voorfz. van de verdere Le- „ den geheel o verte laten." venha- ce. Het volgend antwoord is by de Staten van Holland en Westfriesland beraamd : D?£RLrFCHT1GSTE GROOTMAG TIG. STu HEER KONING. y hebben wel ontfangen de Misfive, van den Artw n lh d"4 ™orl', maaDd SePc'> waarmede het van Ho i Uwer Majefteit beha gt heeft, ons ,e vereeren, Zldn en hebben niet dan met het grootfte genoegen KoZl daar uit g,ziea de vernieuwde verzekeringen van VPr&yriendfchap en Attentie van Uwe Majefteit voor L der. Welvaart dezer Republiek, waar van onze7 Provmtie een voornaam gedeelte uitmaakt. Wy kennen al te wei de waardy van deeze V nendfchap en Welwillentheid, dan dat wy de7 elven, niet op de hoogden prys zouden ftellen W onze welmeenende Erkentenis daar voor aan Lvve Maj-efteit op het plegtigfte te betuigen, te geiyk met ons vuurig verlangen, dat onzen Staat nog lange daarvan aanhoudende aangename ondervinding zal mogen genieten. Dan, naar mate onze zugt tot aankweeking dezer gunftige dispofitie van Uwe Majefteit te zuiverder is, naar die mate zyn wy te meerder getroffen geweest, wanneer wy uit de voorfz Misu>e hebben ontdekt, dat eene voornaameaanl eidende oorzaak tot het Ichrvvcn van dezelve geeegen geweest is in de informatien, die men aan Uwe Majefteit fchynt te hebben gefuppediteerc, a s of wy aan den Heere Prince van Orange niet alleen ontnomen zouden hebben iets, 't geen indisputabel tot de Charge vaneenen Erf - Stadhouder en Erf - Capitein Generaal zoude behooren, waar als of de gefteldheid v3n zaken in «nze ProHhhhh 3 Vjn.  ÏS32 NIEUWE NEDERLANDSCHE VEM1£GE. AnfW \anRolL aan den Koning v. Prujsfen. vintie verder zedsm'g zyn zonde, dac het zig liet aanzien, als of n en welgemelde Prince van de we7ent!yk.fte en gewigngfte Voorregten van 'e Erf btadhouderfchap , bet eene voor het andere na, tragtte te ontzetten, zodat hem niet dan din bloten naam en het fchynbeeld daar van znude worden overgelaten : op weike aan Uwe Majeft. toegekomene berichten dan ook de verdere inhoud der voorfz. Misfive geboud is. Voor zo veel deze aan Uwe Majeft. gefuppediteerde Informatien in eeeen generaalen en ongedetermireerden voordrage van zaken uitloopen, is het ors niet wel mr oglyk, om dezelve en detail te beoordeelen , en nattgaan, of cok, zonder ons weten en tegen onzen wil, hier of diar, iets mogt zyn ondernomen, waarop in 't byzonder by zoodanige algemeene vootdragt mogt zyn gedoelt; maar dit kunnen wy Uwe Majeft. met een cordaate openhartigheid, waar van de waarborgen van zeiven gelegen zyn in die billykheiden liefde tot gerechtigheid, welke Uwe Majeft. ons opentlyk toekent, verzekeren, dat. hoe zeer wy ook overtuigd zyn van de noodzaakelykheid tot herftelling Van verlcheidene,tot onheil van den Lande, thans -llrekkende Abuizen en Inkruipingen, en hoe zeer wy ons niet mogen onttrekken, om hier aan mede te we.ken, Wy egter nimmer de hand hebben geleent of daaraan leenen zullen, dat iets tegens onze gewettigde Conftitutie, of de Wettige Regten van den Heere Prince Erf-Stadhouder, of van iemand anders, worde vasrgeiïeld. Wy vleyen ons, dat deze onze welmenends ■verzekering volkomen genoeg zal zyn, om alle de verkeerde indrukzelen, welke de voorfz. gegeven abufieve, en zo 'c fchynt geheel ongedetermineerde Informatien, by Uwe Majeft. mogten veroorzaakt hebben, ten eenemaale uittewisfchen,en dac wy deze onze gegronde verwagting ook mee even veel Regt moogen uitftrekken tot het geene. wy uit Uwer Majeft. voorfz. Misfive moeten op■ - • ma-  JAARBOEKEN, November., iftjs 1533 tnaken, dat meer fpeciaal aan Hoogstdezelve, eu wel zo 'c fchynt uit onze Reiölutie van den • 8 Septbr. laatst!, is opgegeeven, als eene oaaa van ons, waar door de Heer Erfltadhouder in zvne Notoire en Indisputabele Rechten vetuorc zoude zyn. Naardien Wy met betrekking tot die Refol. even itellig verzekeren kunnen, dat nog de inhoud, nog de bedoeling derzelve iets in zig bevat, of bevatten kan, 't welk in t minlte met de deswegens gedane opgave zoude overeenkomen, of daar toe zelfs relatie hebben. ; Het zyn alleen de Egards voor Uwe Majeft., die Ons tot deze nadere Explicatien aanzetten , fchoon Wy anders, indien in eenige discushen bier van ons konden inlaaten, vry wat meer reeden. aan onzen kant, zouden hebben, om ons gevoeli? te toonen, over de Denkbeelden, welke men aan Uwe Majeft. ten aanzien der voorlz. onze Refolutie, fchynt te hebben gegeeven, als waar door in Effecte wordt in twyffel getrokken, of Wy, die de onbetwistbaare Souverain in deze Provincie bekleeden , wel bevoegt zouden zyn geweest, om tot onze eigene veiligheid, en tot demping van oproerige beweegingen. die onder ons oos zelfs plaats hadden, het Collegie van onze Gecomm. Raaden, 't welk uit zyn aart er. natuur eefchikt is, om daar tegen te waken , en tot welks Deliberatien de Heer Pnnce van Orange meede toegang heeft, te quahficeeren, om van de albier zynde Militie, meest al uit onze Lyt^uardes betraande, door het employeeren van ! auouilles uit dezelven, zodanig gebruik te maaken waar door de geftoorde Rust hcrfteld zoude kun nen worden. , , Geenfints kunnen wy daarom ook vermoeden, dat de, Heere Prince Erf-Stadhouder zelfs zodani ee informatien, by wege van beklag over ons, aan Üwe Majett. zoude hebben doen toekomen. daar Wy in dien Prins al te veel kennis van onzt Conftitutie, en verknogtheid aan de betrekkin lihhhh 4 S« 'sGra Antw. vanHolU ian den Koning v. Pruisfen. i  1534 NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra vf'nha» ce. Antw. van Hol!, hnn den Koning Pruisfin. i ! I : \ gen, waar in dezelve bern ten aanzien van Ons Relt j moeten fupponeeren, dan dat Wy hem in uaat zourttn kennen om eene disrgelyke demarthe te doen, waar door, naar ons inzien, de gronden zouden worden gelegc tot een fyfthema, t welk, zó het geadmitteert wierdt, njuwlyks den blooteu Naam en het fchynbeeld van Souvera niteit voor ons zoude overlaten. By een Vorst,gelyk uwe Majeft, die de Rechten onbetwistbaar en onaffe heidel yk aan alle Souveramiteit vastgehegt, zoo wel weetteapprëciecren, aouden wy de Confideratien, waar mede Hoogstdezelve ons wel wil vereeren, notoirlyk moeten verhezen, iodien wy niet voor die aan ons zo indisputabel toebehorende Rei-ten, met allen ernst, waakten, en integendeel derzelver aanweezen , door deze of geenê fchikkingen omtrent hec een of ander gedeelte daarvan lieten verminderen. Om die zelfde reeden vertrouwen wy ook, dat zyne Hoogheid de Heere Prince van Orwge zelf dit ons fyfthema zal billyken , en zig wel zal willen overtuigd houden, dat wy, gelyk wy nogmaals op het plechtigfte verzeëkerên, niet in (laat zyn, om ten zynen opzigte de gevoelens van Billykheid en Regt vaardigheid, waar door wy fteeds ónze Regeering zoeken te doen'Caradterifeeren, eenigzints tc verloochenen, maar integendeel diets yveriger bedoelen, dan om de heilzaame vrugten te vermenigvuldigen, welke de rigtige nitoeflvninge en waarneemirg der Hooge Charges, die in ons Getneen'ebest in'cgeneraal, en n deeze Provintie in 't bvzorider, aan welgedag:eu Prins zyn toevertrouwd, tot het algemeene (velzynvan den Lande, en van de Ingezetenen, ;enigzints zoude kunnen produceeren. ' Voor het overige neemen wy de vryheid ons te efereeren tot de Misfive, door de Heeren St3ten jeneraal, met on^e bewilliging, op den 30 Aug, 7S4, aan Uwe Majeft. gefchreeven, welks injoud nog ten vollen adopteeren. :: ■:. ' " v . • ■ • ' Het  f]AARBOE.KEN, November, 1785. 1535 Het zy ons alleenlyk nog vergunt onzen Staat in 't algemeen, en deze Provintie in 't byzonder, verder in de Hooggefchatte Vriendfchap van Uwe Majeft. te mogen aanbeveelen, terwyl wy, God biddende , dat hy de Regeering van Uwe Majeft. nog lange' en voorfpoedig maken wil, in de opregfte gevoelens van Eerbied én Hoogachting, de eere nebbe ons te noe. men &c. Ue West-Ind. Maatfchappy heeft aan de Algemeene Staten een onderftand van 3 millioenen verzogt, of de vryheid van die foname onder vrywaring van Hun Hoog Mog, te mogen ligten ; met eene jaarlykfche onderftand van 150 duizend guldens tot voldoening van de-renten, en aflosfing van de hoofdforame: en zig ook tot de Staten van Holland gewend, om onderfteuning van, haar verzoek. Ue Algemeene Staten hebben den. r November 1785 beiloten, aan Bewindhebberen van de Oost-Ind. Maatfchappy, op derzeiver brief van den 2,0 April 1785 te antwoorden: „ Dat Hun Hoog Mogende begrypen, „ dat de Vergadering van Zeventienen, hei „ 6de Artykel van het Traétaat van Vrede, met zyne Groot- Brittannifche Majefteii „ gefloten te Parys, den aoften Mey 1784. „ zeer wel heeft beoordeeld, en verftaan. „ dat het zelve inhoudt een verbindtenis van de zyde van den Staat, waar aan de „ Ü. I. Comp. dienvolgende mede verbon„ den is, om niet te zullen belemmeren de Hhhhh 5 * Vaan 'sGk a. VEKH AGË. 1  I5S* NIEUWE NEDERLANDSCHE s'Gra vsnxsa SE. „ Vaart van de Groot-Brittannifche Onder„ danen in de Oofterfche Zeen, en dat daar aan werd voldaan, njet die Zeen, in al s, derzelver uitgeftrektheid, voor haar vry 5, te laten, zonder hen in 't bevaren van de- zelve eenigzints te belemmeren j maar dat „ het voorfz. Artykel geen relatie altoos 3, heeft tot den Handel in het generaal, en „ die van de Speceryen in het byzonder, en s, de Nederlandfche O. I. Coinp. laat in het sa vrye bezit van alle haare rechten daar s, omtrent, en van haare posfesfien in dè r, voorfz. Zeën, dat niets daarvan aan Zyne 5, Groot-Brittannifche Majefteit gecedeerd;, s, of met deszelfs Onderdanen gemeen ge3> maakt is; dat Hun Hoog Mogende mees, nen, dat het voorfz. Artykel zo klaar en 9a duidelyk is, en zo weinig onderheevigaan s, eenige Interpretatie of extenfje, buiten en boven het onbelemmerd bevaren van de » Zee; dat Hun Hoog Mogende zig niet ~, kunnen verbeelden, dat eenige Onderdaa, nen van Groot - Brittannie, althans nieï s, met toeftemming, veel minder met autho- riteit van Zyne Majefteit en het Gouvery, nement, zoude willen onderneemen iets, » dat verder zoude gaan, als de vrye Vaart 5, voor de Oofterfche Zeën; dat Hun Hoog ,? Mogende althans al hetzelve zouden moe» „ ten aanzien als een dadelyk misbruik van „ de toegeftaane vrye Vaart. En voor zo „ verre iemand derzelve zig van de voorfz^ „ onbelemmerde Vaart zoude willen prsevayy leeren ea werklyk bedienen, om ee« s, Han-  JAARBOEKEN, November, 1785. 1537 p Handel te dryven, waar van het excluiïve s, recht aan de Compagnie competeerd, of „ in 's Compagnies beftote bezittingen; dat „ het recht van de Compagnie, om zulken Handel zodanig te fluiten, dat dezelve in „ het vervolg niet w eder ondernomen wor„ de, is in Raat en zyn geheel gehouden; *, dat Hun Hoog Mogende demalven aan Bewindhebberen vry laten, om tot con„ fervatie van haare Rechten, tegen alle s, inbreuken, daar omtrent zodanige ordres te , Rellen, als zy meest dienstig zullen oor?, deelen. Dat Hun Hoog Mog., door he; , afzenden van een Eskader Oorlog-Scheey pen, onder den Kapt. Commandant var. 9, Braam, reeds aan Bewindhebberen bly „ ken hebbende gegeven, van Haare gene; }, genheid , om de Oost - Indifche Cbmp. ir 3, haaren Handel te protegeeren, ook reed; „ dispofitien hebben begonnen te maken „ om daar in te continueeren, en niet onge • negen zyn, om aan de versoeken, dk „ Bewindhebberen ten dien opzichte zoudt 9i mogen nodig oordeelen te doen, te defe reeren." Wy vervolgen het verhaal der gefchillet van dezen ftaat met den Keizer, waarom trend zig egter hoop opdoet, dat zy zullei gevonden worden. De tegenwoordige ftaat der Krygsmag van den Keizer in de Nederlanden word aldus opgegeven. Stee 'iGija- V)2N HAGE. I t l t  ï53« NIEUWE NEOERLANDSCHB vFNfiA^" Stefidcn Regimenten. W? Namur TilHer, en hit Vry-Corps va* ^fW«, Latterman, Dragonder van Coburg. Diest., Eiterhazy. Antwerpen.^ Batt. Grenad. van Heiden, Ts r, trV' Clairfayt en Wurtembure, Vnefek Het Batt. Grenad. van Frehman, Bender. * Geel. Turnhout. C Wurmfer. Herenthals. Herenthals. \ ■Lier. ƒ D.e Dragond. van Arberg, Brusfel. Het derde Garnifoen Regiment eu ™ , , een Dev'he van CJairfayc. Mechelen. Een Devifie van Clairfayt. Gent. Murray, Teutchmeifïer, Mineurs. Bruggen. Vierfet. Ofiende. De derde Bataillons van LiVne en Vierfet. & xr S A NT IV E R P E N. Jrlet Hoofdkwartier der Arinée, de Pionniers, het Algemeen Magazyn der Levensbehoeftens, de Krygskas en ChanceLerie yan Oorlog. De GENERAALS. ,le Antwerpen. Zyne Koningl. Hoogheid, Murray, Ligne, lhienen. Colloredo^ Turnheut. Arberg. Namen. Alton. Vriefel. Staaden,  Jaarboeken, November, 1785. 1539 De Heer Kalitfcbew, Minister van Rusland, dezer dagen een postbode van zyn Hof ontvangen hebbende, is daags daar aan by den Voorzitter der Heeren Staten Generaal geweest, en beeft, mondelyk te kennen gegeven, dat de Keizerin, zyne Souveraine, wenfchende, dat het bekende Verfchil met den Keizer in der minne wierd bygelegd, H H. Mog. voor de derdemaal vermaande, om zich met het Hof van Weenen te vergelyken, en gereed te toonen tot de voldoening, welke den Keizer toekwam, en daardoor de oude vriendfchap en eensgezindheid, die zedert zoo langen tyd tusfchen hunne Republiek en het Doorluchtig Huis Ooftenryk gelukkiglyk Rand had gegrepen, te herftellen. En dewyl de Markgraaf de Verac , Gezant van Frankryk, insgelyks nieuwe vermaningen by de Heeren Algemeene Staten hier omtrent gedaan heeft; zo hebben de Staten van Holland een Prteadvys genomen en tot de Vergadering van H. H. Mog. doen brengen; en welk pneadvys H. Ed. Gr. Mog. binnen korten door een post. bode naar Parys zullen afvaardigen, om zo mooglyk nog voor den 15 September 1785. aan de Gezanten der Republiek aldaar ter hand te ftellen. In dit prseadvys geven Hun Ed. Grööl Mog. hunne uiterfte bevreemding over de tegenwoordige omftandigheden te kennen, en betuigen oprechtlyk daartoe niet de minfte gelegenheid gegeven te hebben; dat de geftaadige verandering of onzekerheid ten aan- S7EINHA-  I54<* NÏGÜWE tfEDERLANDSCHE s'Gr; vehha ge. ■ aanzien der onderhandelingen, die in géenen deele van hunnen kant alleen gekomen is, gevoegd by de onveranderlyke natuur hunner Regeeringsform, de oorzaken van zoo veele vertragingen zyn; dat het aan zyne Keizerlyke Majefteit zekerlyk bekend is, dat in hunne Republiek zodanige ftaatsfefolutien, waartoe iedere Provincie haare vrye wel overlegde tüeftemming moet geeven , onmooglyk zoo fchielyk genomen kunnen worden, als in andere Regeeringsformen; dat intusfchen Hun Ed. Gr. Mog., ©m aan Zyne Keizerlyke Majefteit eindelyk nog het uiterfte bewys hunner neiging tot den Vrede te geeven, nu voorlopig de Pointen mededeelen , welke zy nog wegens Maaftricht en de Schelde den Ëondgenooten ter inwilliging wilden voorftellen, in die verwachting, dat die dezelve volgen Zouden. Doch byaldien deeze hunne ten uiterfte welgemeende pooging en infchikkelykheid vrugtloos mogt uitvallen, zo meenden Hun Ed Republyk byna gefchikier zouden moeten hou„ den, om deze tedieufe en vernederende Negos, tiatien af te breken j en toevlugt te nemen tot „ alle mooglyke hulpmiddelen om hare zoo wet> ,, tig verkregen Rechten en Bezittingen te main„ tineren, of om ten minften onder 's Hemels ze„ gen den gantfehen ondergang en vernietiging „ van den Staat voor te komen. Dat, wanneer zoodanige principes tot een grond gelegd en op een kragtige wyze worden aangedrongen,, het eenigfmts vreemd moet voorkomen, dac in het vervolg van hec zelve Rapport, de Hoeren Gedeputeerden en Gecommitteerden refpect-ive, Hun Hoog Mog. adviferen tot nieuwe toegeeflykhedén , welke zekerlyk alleen zouden kunnen worden gejuftificeerd, door het vertrouwen van Hun Hoog Mogende op de vermogenue mediatie van Zyn Allerchristelykfte Majefteit en Hoogsdeszelfs gunstige denkwyze voor de Republyk, doch waar door niet word weggenomen, dac dié  JAARBOEKEN , November, 1785. 1543 die nieuwe toegeeflykheden de vernedering dezer •Negotiatie van ftap tot ftap doen vermeerderen , terwyl de Republyk in hec onzekere blyft, ten aanzien van zoodanige zaaken, die onder de eerste en zekerfte hadden behooren vast te ttaan. Dat Hun Ed. Mog. niet zullen rappelleeren alles, wat zy op het fubjecf van Hun Hoog Mog. Refolutie van 17 Maart hebben gezegd; maar niet kunnen calaaten zich, by deze, te beklagen,dat de juiste' refLxien op verfcheiden poircten van delnftrucfie aan de Heeren Ambasfadeurs gegeven of nog te geven, en by de Refolutie dezer Provincie van een 4 Mey gefuppediteert, zo 1 weinig ingang heoben gevonden, dat in de Refolutie van Hun Hoog Mogende van 0.2 Augustus er. zelfs in dit 4aa Ite Gereraliceits Rapport de objecfen van de Negotiade even ongedetermiceerc zyn gebleven. Dac onder andere Hun jüd. Mog. zich moeten verwonderen, dat in het voornoemde Rapport geadvifeerd wordt tot een verwisleling van het Land van üalenin het Hertogdom Limburg geënclaveerd, en het een of ander Dorp van Redemtie tegen een behoorlyk equivalent; vooreerst, om dat deze overgifte van Dalem en één der Dorpen tegen een retroccsfie, is een nieuwe Overgifte, waar toe in de vorige Refolutie geen d sp >fltiè word gevonden ; maar voor al om dat er iets Zekers word toegegeven tegen een Onzeker, en de termen van het éen 0/ ander Dorp en van behoorlyk equivalent, altoos woorden van onbepaalde beteekenis zullen blyven. Wyders, dac niet tegen ftaande de re. Hanen van kun Ed. Mog., noch in de Refolutie van 22 Augustus, noch in dit Rapport, niet cader zyn bepaald de uitdrukkingen van reciproque Cesjïen van Territoir, van op een redelyken voetsebruik te maken van het Territoir van Run Ploos Mos. en diergelyke, alle welke termen van behoorlyk, re. ciproque en recielyk, zyu relatif naar maate van de opvatting, terwyl de zaak zelve nogtans van te veel importantie voor de Republyk is, om niet Hiii klaar 'sGra* 3b. lief. vttft Zeeland lopens dt. ?efchill. met den Keizer.  1.544 NIEUWE NE-DERLAN DSCHÈ VGba- VEN HACE- ■ ■ JZc'f. van Zeelnvid hvpertsde gefchilL tirct den Kiizkr, klaar en prascis bepaald te worden, en het niet erïmooglyk is, al ware men het eé(,s geworden over liet poinél ,' 'r welk het Cardinale gedoemd word, dat de Negotiatie zoude kunnen Ruiten op de andere poirekn, die in de gevolgen miefchien meeï Caröir.aal zyn voor de Repubhkdan de gevorderde geldiommen , of dat de Republiek weJtr tot nieuwe opofferingen zou moeten komen. L>at 20b vcei aan/aat dc uitgeloofde fom tot iranfaclie over de pretenfien op Maaftricht, en hit groot different tusfchen dezelve en den Eisch des Keizers1, Hun Ed. Mog. aan de Bondgenoten riioeten herinneren, dat Hun Hoog Mog." Refolutie van den 17 Maart op het Ultimatum door den Heere Grave de Mercy overgegeven, is genomen, buiten Confent dezer Provincie; tegen het Protest van hunne Gedeputeerden; dat Hun Ed. Mogende ook in hunne volgende Refolutien gedeclareerd hebben niet aanfpreek'yk te willen zyn voor de gevolgen, rn fpeciaal de deliberatien te referveren op de wy?e, waar op de uit te loven penningen zouden worden gevonden, dat egter Hun Ed. Mog., zonder af te djaaa van deze relërve, moeten verkla. ren van oordeel te zyn, dat, zoo er;een geld. fom me tot cx.inaic van de vorderingen'-Zyner Keizerlyke IVIajelïeit moet 'gegeven worden', een fom van vyf Millioenen Hollandscli waarlykrheer dan genoeg is om. gat^ch Europa te overtuigen vcm de Vredelievenheid der Republyk, en van haar management en egards voor Zyne Keizerlyke Maj.fieit, maar dat vooral onder da oorzaaken, waarom zoodanige fomme betaald word, niee kunnen gearticuleerd worden te kosten voor hec siiarch&eren der Keizerlyke Irouppes, zonderde eer en waardigheid van de Republyk zeer Uykbadr te exponeren: dat ondertusfch.en wanneer Hun Edel Mogende confidereren de verre af (land, die er is, tusfchen dit aanbod der Ambasfadeurs van den Staat en den laatilén Eisch van de Heer Gra1ve de Mercy, het wélk een important verfchil van 7 en 1 half Millioenen uitmaakt, V Ed. Mog. al-  j A A RB OEKEN, November 178J» Ï54: alle i-edeti van vreeze hebben, dat er geëh fnögelykheid zal zyn om zich te approcheren, en met leedwezen het tydftip zieli aannaaderen, dat de Republyk andere maatregelen zal moeten neemen om haare wetrtig verkreegen rechten tcmaiutineeren. ; Dat Hun Ed. Mogende nü wel wenschten4 dat Hun Huog Mogende reflexie hadden gelieven te neemen op het flot van de rneergemel e Refolutie dezer Provincie van den 4 Mey., alwaar de Hee ren Stasen van Zeeland na geconcurreerd te hebben tot alle mooglyke infehikkelykheid ter con* i'ervatie van de Vrede, egter Van gevoelen waren : dat de Heeren Ambasfadeurs behoorden ,i geauthorifeerd te worden om wanneer onven hoopt aan de zyde van Zyne Keizerlyke Majes, Heit niet wierd gevonden dezel ve geest van toest gevendheid als aan dë zyde van den Staat, en 5, het te vreezen ware, dat de Reptiblvk totmeer3, deï opofferingen zoude moeten konien, of een Oorlog afwagten, in dien gevalle op de gevoegi, lykfte wyze tragten verzekering te bekomefi , in „ hoe verre Zyne Majefteit van Erackryk gene3i) gen zoude zyn cle Republyk te onderfteunen." Dat Hun Ed, Mogende nog ten fterkftendaar oö moeten infteeren, das- de crifis van deNegotiatië nu daadlyk txteert, en daar alle de demarche van de Kquiblyk blyken dragen van deference voor den Raad van Zyne Allerehriscelyke Majefteit 4 en van vertrouwen op Hoogstdeszelfs appui, waarin Hun Ed. Mogende zeer gaarne willen continueeren, maar nogtans bedenklyk vinden, om zonder nadere opening van de'dispofitie van Hoogstgemelde Hof een zoo important verfchi! v*ö f ea 1 hait Millioenen, aan deszelfs arbritrage over te laten , en volftrekt moeten difficultoeivn, tot eenige nieuwe cesheu en toegeeflykheden hor-genaame toe te ftemmen , te minder daar de andere objetten der Negotiatien nog zeer los en onzeker zyn. Üiii 2 Dat -'sdiUs VENHA-' OE. ' Ref.vüh Zeeland nopens dè gefchill. met deit Keiiêr» ■  i«« NIEUWE NEDERLANDSCHt 'sGra- VEMIASE. Ref van Zeeland nopens dt gefchill, met den Keizer. Dat Hun Ed. Mog. nog (laan in dezelve prfri*cipes, welke zy, gedurende den loop der Negotiatien hebben gemanifesteerd, dat alle gevoeglyke middelen tot eonfervatie van den Vrede moeten werden aangewend,al ware het met opofferingen, die men in andere tyden en omftandigheden nies zoo ligt zoude overltappen, maar dat egter de waardigheid ende zekerheid van den Staat detwee hoofdzaken zyn, waar door de geneigdheid tot bewaring van den Vrede gemodereerd worden , das de opofferingen niet tot dat einde mogen loopen • en dat de ltand van onzekerheid, waar in de Republyk zich by continuatie bevind, een van dege« vaarlyklie polkiën voor haar is, vermits het vertrouwen op dc vei mogende intercesüe of kragtda dige onder (leuning van Zyne AllerehristelykeMajr., oe Republyk tot nu toe heeft te rug gehouden van het uitzien naar andere maatregelen, welke hare veiligheidnoodzaaklyk zoude maken. Dat hoe zeer Hun Ed. Mog. den Oorlog conft» dereren als zeer bezwarend voor den Staat en zich altoes gtSnteerd hadden, dat dezelve door betoogde toegetflykheid van deeze zyde, onder hec appui van hec Hof van Frankryk, zoude zynde geüviceerd, waarom deeze Provincie hare Finantien «enigermate beefcgemenageerd, door niettoa te ftemmen in alie de gemaakte toebereidfelen, waar van fommige volgens het begrip van Hun Ed. Mog. op een andere voet en wyze hadden behooren aangelegd en ingerigt te worden, de Heeren Staten van Zeeland egter cordatelyk verklaren: dat wanneer alle deze vredelieveade demarches „ vrugteloos zullen bevonden zyn, en de Repu„ blyk zal verpligt worden hare Eer en Rechten „ met de Wapenen te verdedigen, deze Provin„ cie niet zal nalaten alles wat haar mogelyk is, „ te contribuéren tot eonfervatie van de Vryheid „ en Onaf hanglykheid van den Staac, en om in „ zulke gewigtige omftandigheden, met ter zyde fteü-  JAARBOEKEN, November, 1785.- 1547 4, (telling vanFinantieele confideratien, alles op j, te zetten wac van een getrouwen Bondgenoot kan worden ver wagt. Hun Ed. Groot Mog. hebben toegeftemd in het verzoek, door den Rhyngrave van Salm gedaan , om by deszelfs Corps een Compagnie Artilleriften op te rigten 3 als mede, om,nog zeven Kapteins Commandanten by het zelve aan te Rellen. Den 24 September 1785 is een postboden uit Parys aangekomen, welke men als een voorbode der Vrede aanmerkte. De onderhandelingen tusfchen den Graaf de Mercy, Keizerlyke Gezant te Parys, en de Gezanten van Hun Hoog Mog. hebben een begin genomen. Daar is aanftonds een postboden naar Brusfel gezonden om deze tyding over te brengen , en een andere naar Weenen. Ook zyn de oorlogstoebereidzelen in de Oostenrykfche Nederlanden aanftonds opgefchort. Dien zelfden namiddag zyn Hun Ed. Mog. Gecommitteerde Raden van Hun Ed. Groot Mog., als mede Hun Hoog Mog. de Heeren Staten Generaal buitengewoon vergaderd geweesr. Den September is het Regiment Guardes Dragonders van hier naar Breda op marsch gegaan, en zoude den 2.6 door hec Escadron Guardes - du-Corps van Zyne Doorl. Hoogheid gevolgt worden. Iiiii 3 Dog •sGr «Lvenha3e.  ïtf48 • NIEÖWE NEDERLANDSCHE ' 'sGra- VEiSflA- G6« • Vo&rh fi$e /ir tvk. van Vrede piet den Keizer. • Dog de ontvangene tydingen bragten te weeg, dat nog des morgens ten 6 uuren bevel gegeven wierdt van te blyven. Men ontvong kort hier op de navolgende voorlopige Vrede - Artykelen : Artikelen by wyze van Preliminair en vast gefteld om te dienen tot een . grondjlag van bet JraStaat, tusfchen den Keizer er. de Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden te maaken, onder bemiddeling van Zyne Allerchristelykfié Majefteit. . A rt. ï. Is overeengekomen, dat de StaatenGeneraal zullen voldoen 9 Millioen en 5 honderd duizend Guldens, Hollandsen Geld, ter vergoeding voor Maastricht, en derzelver Grond-* gebied, de Arabagteq (les Bans ) van St. Servaas, als meede het Graaffchap Vroenhoven, daar onder begreepen, mitsgaders 5 hónder duizend Guldens, gelyke munt, tot fchadeloosfte!ling van de gemaakte Inundatiën. De Staaten -Generaal zullen drie maanden na de Ratificatie van het Tracfaat aan de Keizerlyke' Kas te Brusfel doen betaalen i25oduiztnd Hol. landfche Guldens; zes 'maanden daar' ha' gelyks fomma, en dus van 6 maanden tot 6 maanden,.! tot de geheele voldoening der beide gemelde fommen, te zamen üitmaakepde 10 Millioenen Hollands Geld. JI. Hunne Hoog Mog. zullen aan Zyne Kci?erl>ke Majefteit cedeeren het Ambagt (le Ban ) van Aulne, in Hollands Dahiem gelegen,'met deszelfs onderboorisheden, en de -Heerlykbeid" pf het Hoofd-Ambagt van Bligny-le-Trembleur, roet St. André, bec^rnbagien Heerlykheid van Bom-  JAARBOEKEN, November, 1785. 1519 Borobay, de Stad:en hec Ksafteel van Dahiem, met derzelver aaahoorigheden, behalven Oost enCadier; onder feferve, dat 'er compenfatie vaq, fchieden zal, in de ruilingen, welke men refpectivelyk oorbaar zal vinden in hec land van Overrnaaze te doen. j III. De Grensfcheidingen van Vlaanderen zul-j len blyven in de termen der Conventie van 1604 > j en zo 'er bevonden wierden, welke , door den, v.erloop des tyds, verduisterd mogcen zyn ge-, weest, of zyn,'zal men wederzydsch Commisfarisfen benoemen om die te herftellen. IV. Hunne Hoog Mog. zullen op de gevoeglykfte wyze, ten genoegen des Keizers doen reguleeren de uitvloeijing der Wateren van hec Land Zyner Keizerlyke Majefteit in Vlaanderen en van den Maaskant, om, zo veel mogelyk , da overftroomingen voor te komen, met bewilliging dat, ten dien einde, op redelyken voet, gebruik werde gemaakt van den noodigen Grond, zelf onder'c Gebied Hunner Hoos Mog. De S'uizen;» welke daar toe op hec Grondgebied der Staaten; Generaal zullen gemaakc worden, zuilen ender hunne Souverainiteic blyven, en zullen 'er geene op eenigerlei plaats worden aangelegt, welke de verdeediging hunner Frontieren zouden kunnen benadeelen. V. Hunne Hoog Mog. in eene van derzelver Refolutien hebbende gedeclareerd, „ vcornee. ,, mens te zyn zulke Onderdaanen Zyner Keizer?, lyke Majefteit, welke door de Inundatiën fclia- de geleden zouden hebben , vergoeding te s, doen, (tellen daar voor de jco duizend GuU „ dens Hollands Geld, waar van in Art. 1. ge- fproken word." VI. Hunne Hoog Mog. erkennen her volle recht van volftrekte en onaf hanglyke Souverainiteit Zyner Keizerlyke Majefteit over het gantfehe gedeelte der Schelde, van Antwerpen af tot aan het eipde van het Land van Safungen, overëen- liiii 4 koia- 'sGaA- ,'F.NHA» ,E. . .. Poerfoüge Aryk.van^rede net den ïeizer.  'J*> NIEUWE NEDERUNDSCHE *W tóndfcheo kanï- ™,g V3D 1(504 vaD dcD Braj^r-door de SSai^Am,i'rW,,'tog der K^ ^ w» DienvolfiendT b^n h/«s? adti-Hrs S«eekcnd. Vrede den 9rfSstgenD hderaa> af ^n Belasting ïrf dit Lw£S van 'JqI of M^me^ cie van de t)nri»H/L 7 P en c°mmerjedeit,0 Zondern^tTen2e4yTaaf 'ïï!^ M3* 30 Januar5yiS« 'f*^ ^ Munfter va" derj in de Llf7kraef " Wdk r,e° die" °P«chtc ITrni. c kUnne Hoo« M<58- «uilen de Forten de S :k » eD Fredrik Hendrik oJtwteeS! con,^^ de bek,e Staaten' difooflu? t»n 5 net„doen ontruimen en aan de mer HPr-,.i. ^"«"J van Lillo en Liefenshoek. kelen' Sl ■S"?"0'6 dcr beide "voorgaande Ard- be?deDflear,Shaften'Gfneraal' zich verleend heb. heeft aÏÏ, hhf .veriange». het welk de Keizer kensLÏenfPb °m de Forten L"'° en LiefXensnoek te JiebbeD, sodaanig als die zich be, ■via»  JAARBOEKEN, November, 1785. ij$r vinden, zo verwasten Hunne Hoog Mog. van de Vriendfchap Zyner Keizerlyke Majefteit, dac hoogstdezelve wel aan hun zal willen cedeeren en overlaacen alle Kechcen, welke Zyne Majefteic heeft kunnen forme©ren op de zogenaamde Redempcie-Oorpen , anders zynde dan zulke, van welke hoogstdezelve bereids kan gedifponeerd" hebben, door ruilingen met het Prinsdom van Luik. De Heer Graaf de Mercy, zich niet genoeg, zaam van Inftructien voorzien bevindende, heeft deezen voorflag op het verzoek en vordering van den Bemiddelaar wel ad referendum willen neemen. XI. Zyne Keizerlyke Majefteit ftaat af van de Preienfiën, door Hoogstdezelve geformeerd op het Ambagt en de Dorpen van Bladel en Rsusfel. XII. De Heer Graaf de Mercy eischt, dat het Dorp van Poftel, het welk hy zegt bereids onderworpen te zyn aan des Keizers beheering . aan Zyne Keizerlyke Majefteit werde afgeftaan door de Staaten-Generaal, welke ten dien einde van alle Pretenfien zullen afzien; wel verftaande dat de Goederen der Abtdye van Poftel door de Staaten-Generaal gefecularifeerd, niet gerecla, meerd zullen kunnen worden. De Hetren Ambasfadeurs van Holland, hebben, ten verzoeke van den Bemiddelaar, dit Artikel v?el ad referendum willen neemen. X UI. Is over een gekomen, dat de Geld-Prerenhen van Souverain tot Souverain ffecompen- ielfLnvernie^gd?uIleDZVD; e,ldat> belangende dezulken, welke de wederzydfche Particulieren, te vorderen zullen hebben, Commisfarisfcn zullen vm7 r ™,orden 01,1 t1ie te bquidccren. XIV. Gelyklyk zullen 'er Commisfarisfen benoemd worden om de Grensfcheidingen van Braband na te gaan en met wederzydsch Genoegen over een te komen in de ruilingen, welke 52 enderlmge oorbaarheid zouden kunnen zyn Ui» J ' XV, 'sGra. venhage. Fborlo - )lgè Ar~ 'yk van Vrede mei den Kcizor*  ï %$% NIEUWE NEDERLANDSCHE 5sGra V RN HAGE. Voorh' pige Ar tyk. van Vrede met den Keizer. , XV. Het Traktaat van Munfter, van den JaDuary 1648 zal ten grondflaage dienen van liet toekomftig Definitief Tracfaat, het welk zal moeten geflooten worden binnen den tyd van zes weeken: En zullen alle bepaalingen van het voorn. Tractaat van Munfter behouden worden, in zo verre,1 als daar van niet afgegaan zal zyn geweest. De Heeren Ambasfadeurs van de Staaten-Generaal vraagen het Kapel van het Traélaat van 1731, en byzonder het jde Artikel. De Heer Graaf de Mercy heeft niet goedgevonden zich daar toe te moeten verkenen. De bovenftaahde Artikelen zyn in orde gebragt in.byzyn des Graaven de Vergennes , door Zyne Allerchristelykfte Majefteit be-noemd ter waarneeming der funcfien van Bemiddelaar, en door de ondergeteekende Ambasfadeurs onderfchreeven geworden, onder Approbatie van den Keizer en der Staaten-Generaal. Gedaan te Parys den 20 September 17 85. Daar bleef nog eene zwarigheid over we« gen's de meerdere fomme, welke van de zyde des Keizers geeischt wierdt, dog de Graaf de Vergennes. verklaarde uit naam van. den Koning 111 een byzonder gefprek, op. zich te neemen de meerdere fomme, welke tot voldoening van den eisch des Keizers , boven den last der Hollandfche Gezanten gevorderd wierden. De Heer Graaf de Mallebois, Generalisfimus der Troupen van den Staat, kwam de,3o September des nachts ten e'én uur hieruit Breda te rug, en is vervolgens op voorftel van Zyn Jioogh., door Hun Hoog Mog. aangefteld; tot  JAARBOEKEN» November, 1785. 1^32, tot Gouverneur van Breda, in plaats van Wylen den Hoog Edelen lieer Arnoud Joost' Baron van der Duin, Vryheer vim 'sGra-1 venmoer, Maasdam, enz. Generaal van de Cavallery, Colonel van 't Regiment Guardes Dragonder, enz, Een Statenbode bragt den 28 September aan den Bevelhebber van Lijk) bevelen van de Algemeene Staten, om het water te laten afloopen van de polders, omftrecks de Forten Lillo, Fredrik Hendrik, de Kruis? i'chans en Lief kenshoek, welke federt den 7 November 1784 door het Zeewaterwaren ovcrftroomd. Een Kapitein van de Artillery, daar toe door gemelden Bevelhebber afgezonden , bragt de tyding van die ingekomen bevelen aan onzen Commandant - Generaal, den Prins van Ligne, die daar op twee Keizerlyke Officiers met hem derwaart terug zondt. Men heeft vervolgens- dienzelfden middag uit de gemelde Polders ten minsten 14 duimen water laaten afloopen. Van Herve is het derde Battaillon van Murray den 24 September van daar vertrokken: ook zyn de Paarden en Veld-Équipagien van Zyne Keizerlyke Majefteit mede naar Duitschland terug gevoerd. Van ïhienen i$ het Dragonder-Regiment van Saxen - Coburg uitgetrokken en door. liet Husfaren - Regiment van Wurmfer. opger. volgd; 's Gra. E HA- |E*,  1554 NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra- VSKHA- <3e. j J I ] 8 h d 15 & 4 G m Pi R. re dr fie volgd: het Vry-Battaillon van Stein te Namen ftaat afgedankt te worden. Ter Vergaderinge van de Heeren Staten van Holland en Westfriesland is beiloten, de getekende Prceliminairen te ratificecren en bekragtigen, doch onder nitdrukkelyke voorwaarden: dat de Keizer de volkomen Souverainiteit der Republiek over de Schelde van Saeftingen tot in Zee erkenne, tot ConIrmatie van 't Traclaat van PAunfier; — iat voorts de gaten van Sas en 't Swin m52Zyne keyzerlyke en Koninglyke, Apofto' ïnlï MaIeil^» derzelver ErfgenaarrVen Opvolgers,-en H. H. Mog. de Heeren Staaten Geil*"  JAARBOEKEN, Novémbet; 17S5. 1557 fleraal der Vereenigde Nederlanden, hunne Statea, >s Gra^ Provinciën en Landen, en hunne wederzydfcheVENHA. Vasfalen en Onderdanen. eEs II. Het Tractaat te Munfter, gefloten den 30 Jan. 1648, zal tot bafis van het tegenwoordige Verèoné Traclaat dienen, en alle Stipulatien van 't gemel-,^'/^. de Tracfaat van Munfter zullenWorden behouden,detusfek m zo verre daar in, door het tegenwoordige, geene^ jgti verandering zal gemaakt zyn. zer enden III. Het zal beide eontratteerende Mogendhe staal. ' den voortaan vry daan zodanige Reglementen in ' hunne refpeótivè Staaten te maaken voor de Commercie, Tollen en Licenten als zy nodig zullen oordeelen. IV. De Grensfcheidin'gen van Vlaanderen zul» len olyven volgens de overeenkomst van 't Jaar 1664, en zo er eenige door voorloop van tyd mogten verdonkerd geweest zyn of nog zyn, zullen, binnen een Maand, na de uitwisfelingen der Ratifkatien. Commisfarisfen van weerskanten benoemd worden om die te herftellen. Men is daar en boven over een gekomen, dat de wederzydfche te doene Ruilingen in het miriBelyke zullen gefchieden. V. De hooge contracleerende Partyen verbinden s-ich van weerskant, geen Forten of Batteryen, ouder hét bereik van elkanders Kanon ae'n te leggtn, en die te flegfen, die zich in dat geval mochten bevinden. . VI. Hunne Hoög Mog. zullen op de gevoeglykfte wyze, ten genoegen des Keizers doenreguleeren de uitvloeijing der, Wateren van het Land zyner Keizerlyke Majefteit in Vlaanderen en aan den-Maaskant. om zo veel mogelyk de overftroomingyoor te komen. . Hunne Hoog Mog. bewilligen zelfs, dat er ten dien einde, op redelykcn voet, gebruik werde gemaakt van den nodigen grond, zelfs op hun Grondgebied. De Sluizen, welke daar toe op het Grondgebied der Staaten Ge-  1558 NIEUWE NEDERLANDSCHË 'sGra- VEftHA- fJK. ; Verbond van Vrede tus [eb. den Keizer enden Staat. j i Generaal zullen gemaakt worden, zullen onde-f hunne Souverainiteit blyven, en zullen er geene op eeniger plaats hunner Territoire worden aangelegt, welke de verdediging hunner Frontieren zoude künnen benadèelen. Een Maand na de Uitw:sfeling der Ratificatien zullen wederzydfche Commisfarisfen benoemd worden, gelast om de gevoegfykfte Plaatzingen voor de gemelde Sluizen te bepaalen \ zy zullen ook met elkander overeenkomen, wegens de geene, welke aan eene algemeene Regel onderworpen zullen zyn. VII. Hunne Hoog Mog. erkennen het volle recht van volftrekte en onaf hanglyke SouverainiKif Zyner Keizerlyke Majefteit over het gantfehe gedeelte der Schelde, van Antwerpen af, tot aan het einde van het Land van Saeftingen, overeen* komftig de Linie van 1664., welke men overeengekomen is door te fnyden, zo als de geele Linie S. T. aanwyst, welke te rug valt in T, op de Grensfcheiding van Braband, volgens aanwyting der Kaart, door de refpectlve Ambasfadeurs getekend. Diensvolgens zien de Staaten-Genéraal af van den ontfangst en heffing van eenigerlei Lol of Belasting in dit gedeelte van de Schelde, ioder welke benaaming of gedaante zulks zoude nogen zyn; mitsgaders van het, op eenigerleye wyze, belemmerem der Scheepvaart en Commer:ie van de Onderdaanen Zyner Keizerlyke Majèleit. Het overig dier Rivier, van de aangetecende Linie af tot aan de Zee toe, welkers Soa^erainiteit aan de Staaten-Generaal zal blyven beïooren, zal aan hunne zyde gefloten gehouden worden, zo wel als de Vaarten van het Sas, de 5win, en andere Zeegaten, overeeckomftig het fracfaat van Munfter. VUL Hunne Hoog Mogende zullen de Forten le Kruis-fchans en Fredrik Hendrik, ontruimen :n flesten, en derzelver Grond aan Zyne Keizeryke Majefteit afftaan. IX.  JAARBOEKEN, Noember, 1785. 1559 IX. Hunne Hoog Mog. aan Zyne Keizerlyke Majefteic den Keizer een nieuw bewys willende geeven van öun verlangen tot herftelling der volmaakfte verftandhouding tusfchen de beide Staten, confenteeren tot het doen ontruimen en aan de dispofitie van Zyne Keizerlyke Majefteit over te laaien de Forten van Lillo en Lier kenshoek, met derzelver Vestingwerken, ,in den ftaat waarin zy zig bevinden; referveerende de S;aa;en Generaal zig om de Artillery en Ammunitie van allerlei ioort daar uit te trekken. X. De Executie van beide voorgaande Artykelen aal plaats grypen zes weeken na de uitwistelieg der Ratificatien- XI. Zyne Keizerlyke Majefteit .ftaat af van dé Pretenfien door Hoogstdezelve Reformeer 1 op bei Ambagc en de Dorpen van 13lade! en Keusfel. XII. Hunne Houg Mog. Uaan van hunnen kant af van alle Pretenfien op hec Dorp van Poftel, «rel verftaande dat de Goederen der Abdye van Poftel', door de Staaten Generaal geiecuhrifeerd, niet gereclameerd zullen kunnen worden. XIII. Een maand na de uitwisi'eling der Ratificatien zullen Commisfarisfen benoemd worden, om de Grenslcheidüigen van Braband ceonderzoe» ken, en met wederzydfche genoegen overeen tc komen wegens de ruilingen, welke van onderlinge oorbaarheid zouden kunnen zyn. XIV. Zyne Keizerlyke Majefteic ftaat af van alle Rechten en Pretenfien, welke Hoogftdezelve uit kracht van het Traélaat van 1673 geformeerd heeft, of zoude kunnen formeeren op de Stad Maastricht, hec Graaffchap Vroenhoven, de Ambagteu van St. Servaas, en het Land van Overmaas, aandeel der Scaaten. XV. Ter vergoeding van bovengemelde Partyen zullen Hunne Hoog Mog. betaalen de-fomma van 9 Millioenen en 5 honderd duizend Guldens Hollands Geld. XVI. Hunne Hoog Mog, hebbende gedeclareerd Kkkkk dar 'sGtw- ven11a- ge. Verbond van Vrede tusfc'i. den Kei* zerenden Staat. "  j56q nieuwe nederlandsche 'sGRA-dat hun vooraeemèn was zulke onderdaanen Zy> vknija■ ner Keizerlyke Majefteit, welke door de inundatice. en fchade geleden zouden hebben, vergoeding te doen, verbinden zig hoogftdezelven ten dien ein. Férbondée, om Zyne Keizerlyke Majefteit een Somma van Frc van 5 hond. duizend Guldens, gelyke Munt, te detmfch. voldoen. den Kei- XVII. De betaaling der, door de twéé vorige zer enden Artykelen bedongen Sommas, zal in dezer voeStaaf, gen gefchieden: Drie Maanden na de Ratificatie van dit tegenwoordig TraCtaat, zullen de Staten Generaal aan de Keizerlyke Casfa te Brusfel doen beraalen de Somma van 11 honderd en vyftig duizend Guldens Hollandsch; zes Maanden daar na gelyke Somma, en op gelyke wyze van zes tot zes Maanden, tot de volkomen afbetaaling der twee bovengemelde Sommas, maakende te zamen tien Millioenen Guldens Hollands Courant. Die betaalingen zullen noch opgehouden noch opgefchort kunnen worden , om welke oorzaak of onder welk voorwendzel het ook mogt zyn. XVIII. Hun Hoog Mog. ftaan aan Zyne Keizerlyke Majefteit af het Ambagt van Aulne, in bet Land van Dahiem gelegen , met deszelfs Onderhoorigheden, de Heerlykheid of het HooftAmbagt van Blegnyle ïrembleur, met St. Andté, het Ambagt cn Heerlykheid van Temeur, het Ambagt en Heerlykheid van Bombaye, de Stad en het Kafteel van Dahiem, met deszelfs Aan-en Onderhoorigheden, uitgenomen Oost en Cadier. XIX. In ruiling der Cesfien in Artykel 18 vermeld, ftaat Zyne Keizerlyke Majefteit aan Hunne Hoog M^g. af de Heerlykheden van Oud-Valkenburg, Schin op de Geule, Strucks met derzelver Aan - eö Onderhoorigheden, het ingefioten DiftricT: van Oostenrykfche Valkenburg, waar in het Klooster van St. Gerlach gaieegen is, het welk elders onder de Heerfchappye van  JAARBOEKEN, November, 1785. 156-. van Zyne Keizerlyke Majefteit verplaatst zal worden, en de Oorpen Obbicht en Papenhoveu, met derzelver Onderhoorighedm, in Oostenrykfche Gelderland geleegen. Zyne Majefteit ftaat daar en boven af van Zyne Pretenfien op het gedeelte van het Dorp Schimmert, genaamd: ■de Bies met het gedeelte vaa die Landftreek,, welke ten allen tyd zyn aandeel gefourneerd^ heeft en nog fourneerd, in de Petitiën van Hun-, ae Hoog Mog Mog., daar onder begreepen de; omtrent de 40 Bunders Lands, dor* die van het. Dorp Nath gereclameerd. Insgelyks ftaat Zyne Keizerlyke Majefteit af van zyne Pretenfien op de gedeeltens van Heyden en Landen gereclameerd aan de zyde van Heerlem, door die van Ubach , wan Broatzen, en van Simpelvelt, onder de referve nochtans, dat de Onderdaanen Zyner KcizerK Majefteit de vrye communicatie, ontheven van alle Rechten van Tollen, Tolhekken of anderen hoegenaamd, zullen hebben door het gedeelte van den grooten Weg, die langs de Grensfcheidinyen van het Ambagt van Kerkenraad loopt, gelyk ook de Onderdaanen van Hunne Hoog Mog. de vrye en van alle diergelyke Rechten ontheven communicatie zullen behouden door het overig van den Weg tot het, Land ter Heyde. XX. De Staaten Generaal zig verleend hebbende aan het verlangen, het welk Zyne Keizerlyke Majefteit heeft doen blyken, om de Forten Ljllo cn Liefkenshoek te hebben in den Staat, daar zy zig bevinden, Zyne Keizerl. Majefteit willend* aan hoogftdezelve een wederzydsch bewys van zyne vriendfchap geeven, ftaat en ziet af van alle de Rechten, welke hoogftdezelve heeft kunnen formeeren op de zogenaamde Redemtie Dorpen, beha!ven op Falais, Argenteau en Hermei j doende Hunne Hoos; Mog. mede aan hunne zyde af. Rand van alle Rechten en Pretenfien op die drie Dorpen, en zig verbindende om er geene' Redemptie Belastingen en Kechten te zetten, zo als Kkkkk 2 Zvne 'sGra- (teisha3è. Verbond 'tin Vre' ie tusfchen den Keizer n den itaat-  1562 NIEUWE NEDERLANDSCHE s-GravENna Vb, Verbond van Vre de tusfchen den Keizer en den Siao}\ Zyné Keizerl. Majefteit zig van gelyks verbind geenerleye te zetten op de -andere Redemtie Dorpen, als ook op de Ambagte van St» Servaas, aan de H, eren Staaten Generaal gecedeerd. XXI. Het zal de Ingezetenen der wederzydfche afgeftaane Landen vryftaan dezelve te mogen verlaaten, en die er in zullen blyven , zullen eene vrye GodsdienstoefFening genieten; beide de Mogendheden zullen van weerskanten voorzien in de competentie en het onderhoud der Dienaars hunner Kerken. XXII. Hunne Hoog Mog. cedcaren aan Zyne Keizerlyke Majefteit alle hunne Rechten op het Dorp van Berneau, in het Land van Dahiem gei leegen, welke by de verdeeling van het Land van Overmaze, in het Jaar i66ï, onverdeeld waren gebleeven. XXIII. Daar en tegen cedeerd en overlaat Zyne Keizerlyke Majefteit aan de Staaten-Generaal alle Zyne Rechten op het Dorp van Elfloe, in het Land van Valkenburg, en welke mede, by dezelve Verdeeling, onverdeeld waren gebleeven. XXIV. Binnen een Maand, na de uitwisfeling de- Ratificatien, zullt n wederzydfche Commisfarisfen benoemd worden , om na wederzydsch genoegen der beide contrafteerende Partyen, de Grensfcheidingen hunner Territoir in het Land van Overmaze te reguleeren, en in der minne overeen te komen tot a'idere Ruilingen, welke van onderlinge ooirbaarheid zouden kunnen zyn, XXV. Men is over een gekomen tusfchen de Hooge contraéteerende Partyen, dat de Geld«« Pretenfien van Souverain tot Souverain gecompenfeerd en vernietigd zullen worden, en dat, belangende de zvt]ke, welke de wederzydfche Particulieren te vorderen zullen' hebben, Commisfarisfen zullen benoemd worden, ooi die te onderzoeken. XXVI. Een maand na de uitwisfeling der Ra-  JAARBOËKEN, November, i?8|. ,15153 tificaüen, zullen wederzydfche Commisfarisfen benoemd worden om het juist Contingent te on-, derzoeken en te bepaalen* het welk de Staaten ( Generaal voortaan zullen moeten opbrengen in dc betaaling der Renten, op de oude Lasten van Braband gehecht: gemelde Commisfarisfen zullen r dit hun werk in den tyd van een Jaar afdoen, ^ zullende ondertusfchen de zaaken op den oudeby; Voet blyvenj l. XXVII. De beide Hoóge contracteerende Par-£i tyen renuncieeren onderling, zonder eenige re-5 ferve van alle Pretenfien, welke de eene tot des anderen lasten, van welke natuur ook, zoude mogen hebben. XXVÜI. Zyne Allerchristelykftë Majefteit, hebbende doof; Hoogstderzelver vriendelyke tusfchenkomst en zyne krachtdadige en billyke Bemiddeling tot den goeden uitflag der fchikking* tusfchen de Hooge contrafleerende Partyen gefloten , het zyne toegebracht, word Hooggem. Zy. re Majefteit döof de Hooge contracteerende Partven verzogt de Guarar.tie van dit tegenwoordig Traclaat mede op zig te willert neemen. XXIX. Dit tegenwoordig Traöaat zal door Zyne Keizerlyke Majefteit en Hunne Hoog Mog. worden geratificeerd, en de Brieven van Ratificatie binnen den tyd van zes weeken, te rekenen Van den dag van heden, of noch vroeger, indien mogelyk, uitgewisfeld worden. In oirconde van welke wy Ambasfadeurs en Plenipotentiarisfen de tegenwoordige hebben geteekend, en het Cachet onzer Wapenen daar op doen zetten. Gedaan teFontainebleau, den 8 Novemb. 178ƒ« Cwas getekend) (L.S.) De Graaf DE MERCY-ARGENTEAU,* (L.S.) LESTEVENON van BERKENRODE. (L,S.) BRANTSEN. Kkkfek $ ■ Wyt 's GrA» 'EüJHA- ië. Verbind an Vretus hen den "eizer 1 den iaat.  1564 NIEUWE NEDRLANDSCHE 'sG»A- VEM1&CE Verhond van Vrede tusfchen den Keizer en den. Staat. Afzonderlyke Conventie, rankende de Voorwaarde, gevoegd by de Onderlinge CeJJien der Hooge contracteerende Partyen. Art. I. Dat de Lasten en andere gewoone Be« 3astingen, door de Staaten van het Land van Dahiem voor het Jaar 1785 omgeflagen, aan den tegen woordigen Ontfanger zullen worden betaald ten voordeele Hunner Hoog Mogende, en tot voldoening der Lasten van het tegenwoordig Jaar. II. Dat van desgdyks de Domaniaïe en KerkeLyke Renten, zo ook de Tienden, in de tegenwoordige Maand November vervallende, gelyk ook de Erf-Pagten der Moolèns en anderen, voor het loopende Jaar, geheeven en ontfangen zallen tvorden door den Ontfanger van Hunne Hoog Mogende, en ten hunne Voordeel, zo dat de Lasten van gemelde Land, of de gedeelte derzelye, aan Zyne Keizerlyke Majefteit afgeftaan , ten profyt Zyner Keizerlyke Majefteit niet zullsn beginnen te loopen als met den eerften January 1786; de Domaniaïe cn Kerkelyke Renten met In Wy Plenipotentiaris van Zyne Aller christelykft e Majefteit, hebbende tot Bemiddelaar in het werk van de Bevrediging gediend, verklaaren dat het bovengenoemde Tracïaat, met de Conventie- daar by ge. voegd, als mede met de Claufulen, Conditiën en ,Vrpulatien die 'er ingefloten zyn, geflooten is geweest door de mediatie en onder de Guarantie van Zyne Allerchristelykjle Majejleit. In oirconde van welke wy de tegenwoordige Verklaaring hebben geteekend, en het Cachet onzer Wapenen 'er op doen zetten. Gedaan te Fontainebleau den 8 Nov. 1785.- ' (was getek-end) (L.S.) GRAVIER DE VERGENNES*.  JAARBOEKEN, November, i 785. 156S den eerften December, en de Erf-Pagten naar het afgeloopen Jaar. III. Dat om alle zwarigheden voor te komen s ïaakende de agterftallen der gemelde Renten en Lasten, en de executie, welke de Ontfangers van Hunne Hoog Mogende in het geval mogten zyn te doen, by gebrek van betaaling, zal 'er eene naanwkeurige en omftandige Lyst van gefor meerd worden, en hoogstderzelver Ontfangjer of de Commisfaris van Zyne Keizerlyke Majefteit zal worden geauthorifeerd, om het Montant van gemelde agterftallen aan de refpefb've Ontfangers van Hunne Hoog Mogende te betaalen, behoudens het recht van dezelve weder in te vorderen ten laste der ichuldenaaren. IV. Dat alle verkoopingen van Kerkelyke Goederen, Erf-Pachten of wyze van Tienden, zo ook de geaccordeerde Oétroyen haaren volle en geheel effeét zullen forteeren. V. De Bediendens en Beampten der Staaten van Dahiem, en alle de geenen, die, uit kracht hunner Ampten, gagien of vaste inkomen ten lasten van gemelde Land hadden, zullen hun leven lang een evenredig Lyfrente genieten, welke hun op de Inkomften van gemelde Land zal aangeweezen worden. VI. De Meyers en Griffiers zo van de Stad als van het Hooge Hof van Dahiem, als mede van de Heerlykhedcn aan Zyne Keizerlyke Majefteit afgeftaan, en welken Hoogstdezelve niet zal goedvinden in hunne Bedieningen te continuue* ren, zullen eene redelyke vergoeding ontfangen, of de vryheid hebben hunne Ampten te verknopen , onder goedkeuring van het Gouvernemeitt Generaal der Nederlanden. Bovengemelde Artykels zullen ook in agt genomen worden ten aanzien der gedeeltens door Zyne Keizerlyke Majefteit aan Hunne Hoog Mogende afgeftaan. VII. Dat, voor zo veet de Landen ven Val« kenburg en Roldue, aandeel van Zyne Keizer- Kkkkk 4 lyke sGrA- penha* ïe. • Verbond van Vrt' ie tas- ■ rchen deri Keizer m den Staat, -  'sGra- VERHACK. Verhtna »«-» Vrede tusfchen den Keizer en den Slaat* I 3 J ( 4 i I e t. i ij<56 NIEUWE WEDERLAWDSCBE lyke Majt., belast mochten zyn met eenige Cspitaalen of andere Schulden, do ir de Staaten def gemelde Landen genegocieerd of gecontracteerd, net zy ter oorzaak van de aanmarsch der Irouppen, of uit welke andere oorzaak ook, zuiieii de gedeeltens door Zyne Keizerlyke Majefteit aan Hunne Hoog Mogende afgedaan, 'er van geheel ontheven worden, gelyk hec ook aan den anderen kast plaats zal hebben , ten aanzien van het Land van Dahiem, aan Zyne Keizerlyke Majefteit gecedeerd. VIII. De Leenen, in de van weerskanten afgeftaane gedeeltens geleegen, en die 'er van afhangen, zuilen Leenroerig zyn van de Feodale Hoven of Kamers van den Souverain, onder welke zy onderhoorig zyn, zonder in eenige verder» afhaoglykheid te zyn der Feodale Hoven of hamers van den anderen Souverain, van wien zy van te vooren leenroerig waren, overeenkomftig het geen ten dien opzigt geftipuleerd is in 't Partage-Tractaat van den 26 December 1661. De wederzydfche Cesfien zuIJen op denzelven tyd en jp gelyke wyze gefchieden, een maaDd na de jirwisleimg der Ratificatien. IX. Men is daarenboven overeengekomen , lat, zo het Klooster van St. Gerlaeh geheven :wam te worden, of in eenig ander orde of wlooster wierd ingelyft, als dan zullen de Staaen-Generaal de Rechten van den Fiscus genieten tp de Goederen, welke gemelde Klooster ots mnne Grondgebied bezit. De tegenwoordige Conventie zal by het TraStaat exoegd worde, en zal dezelve kracht hebben, alsof ezelveyan woord tot woord "er in vermeld flond. In oirkonde van welke, wy Ambasfadeurs en Ple* ipotentiarisfen, den Tegenwoorcligen bobben geteeend, en het Cachet onzer Wapenen''erop doen zetten. T (was getekend) fL.S.) De Graaf DE MERCY AR GENTEAU. L.SO LESTE VENON van BERKENRODE.. BRANTSEN, Ttyj.  JAARBOEKEN, November, 173;. 1567 Tusfchen den Koning van Frankryk en deze Republiek, is te Fontainebleau den 10 November 1785 deze overeenkomst van vriendfchap en verbintenisfe aangegaan en getekend. In den Naam van de Heilige en Onverdeelbaar e Drieëenbeid, Vader, T^oon en Heiligen Geest! Amen. |L|et zy kenlyk aan allen, die bet aangaat, of op eenigerlei wyze zoude kunnen aangaan. De tekens van vriendfchap en toegenegenheid, welke Zyne Allerkristelykfte Majefteit, niet nagelaaten heeft, te geeven, aan de Vereenigde Nederlanden, en de dienden door Hem, aan Dezelven beweezen, in de gewichtigfte omftandigheden, hebben het vertrouwen bevestigd van Hun Hoog Mogende, op de grondbeginzels van Rechtvaardigheid en Greocmoedighc-id van gezegde Zyne Allerkristelykfte Majefteit, en hebben in Hun Hoog Mogende voortgebragt de begeerte, om zig nader aan Hoogstdenzelven te verbinden s door zulke middelen, die ftrekken kunnen, om op eene vaste cn dutirzaame wyze, de rust van de Republyk te verzekeren. Zyne Allerkristelykfte Majefteit heeft zig te meer genegen getoond, om te voldoen aan de bedoelingen van Hun Hoog Mogende, uit aanmerking van het waar belang, 't geen Hoogstdezelve neemt in de Welvaart der Vereenigde Provinciën, en daar hec tegenwoordig te fluiten Traktaat met Denzelven, alleen verweerender wyze is, en dus niet ftrekt tot nadeel van eenige andere Mogenbeid, ook geene andere bedoelingen heeft, dan om den Vrede, tusfchen Zvne Staaten en die van Hun Hoog Mogen is, te vasïer te maaken, eo te gelyker tyd, om mede te werken ter bewaaring van de Algemeene Rust. Kkkkk s " Ten '^Graven hage. Verbond tusfchen den Koning van Frankr* '.nden Staat.  2J68 NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGüAVENRACE. Verbond tusfchen den Koning van Frankr. en den Staat. 1 < I \ 1 l 3 i i 1 3i C t v z t V d e w gjg y TeD einde nu een oogmerk, zo heilzaam, te bereiken, heeft Zyne Allerkristelykfte Majeiteit benoemd en geauthorifèerd, den zeer edien en uitmuntenden Heer Charles Gravitr, Graaf van Vergennes, Baron van Weiverding, &c. 'sKonings Raad in alle Raadsvergaderingen, Gom* mandeur Zyner Orders, Hoofd van den Koninglyken Raad der Fioantieh, Raad van Staat en den Degen, Minifter en Secretaris van Staat en van Zyne Cómmanderyen en Finantien, en van wegens Hun Hoog Mogende de Staaten Generaal der Vereenigde Provinciën den zeer edlen en biön&n| :enden rieer Mathias Lestevenon, Heer van Bercenrode en Stryen, Afgevaardigde van de Provincie van Holland, ter Generaliteit, en Hun ^mbasfadeur aan het Hof van Vrankryk, en Jerard Brantfen, Burgemeefter en Raad der Stad Arnhem, Raad en Grootmeefter van de Geldmunen der Republyk, Ordinaris Gedeputeerde ter Vergadering van de Staaten Generaal, en derzel'er Buitengewoon Gezant en Minifter Plenip >ten:iaris by Zyne Allerkristelykfte Majefteit; deeze ia wederzydfche Communicatie der behoorlyke /olmagten, en na gehouden onderlinge Confeentien, zyn overeengekomen, de Artykels hier a volgende. Art. I. Daar zal eene oprechte Vriendfchap en Sandvastige Verbintenis zyn, tusfchen Zyne AI:rkrisfelykfte Majefteit, Zyne Erfgenaamen en )pvolgers, en de Vereenigde Nederlandfche Proincien. De Hooge Contractanten zullen, ingeolge van dien, de grootfte aandacht vestigen, :r onderhouding , tusfchen Hoogstdezelven , lurrne Staaten en Onderdanen, wederzyds, van riendfehap en goede famenleving, zonder te gesogen, dat van den een of den anderen kant, soige Vyandelykheden gepleegd worden, onder elk voorwendiel ook, door het vermyden van Ie? wat in *t vervolg de eendracht en goede ïfitandhoiiding zoude kunnen ftooren, welke zo ge-  JAARBOEKEN, November» 172$. l&y gelukkig tusfchen de beide Staaten gevestigd is, 'sOfiA» maar ter contrary, zal men alle zorge en by al venhale gelegenheid aanwenden, tot wederzyds Nut, CE. Eer en Voordeel. II. Zyne Allerkristelykfte Majefteit en de Staa- Verbond ten Generaal, beloven elkander, zo veel in Hun tusfchen vermogen is, alles te zullen toebrengen , tot on- denKoderlinge zekerheid, door zig over en weder te „j„g van befchermen en te bewaren, by die Gerustheid, Frankr. Vrede en Or.zydigheid, zo wel als by de tegen- en den woordige Bezittingen Hunner Staaten, Domei- Staat. nen, Voorrechten en Vryheden, de een de andere te beveiligen, tegen alle Vyandlyke Aanvallen, in welk Werelddeel zulks zoude mogen zyn; en om te beter te bepalen de uitgeftrekt* heid deezer Guarantie, waar mede Zyne Allerkristelykfte Majefteit zig belast, is men wel byzonder overeengekomen, dat dezelve bepaaldelylc zig uitftrekt tot den Inhoud van het Traktaat van Munfter des Jaars 1648, en dat van Aken de* Jaars 1748, uitgezonderd de verandering, die in beide Traktaten reeds plaats gehad hebben, of nog zouden hebben. III. Ingevolge van de getroffen Overeenkomst, in het voorgaande Artykel, zullen de beide booge Contractanten beftendig en met eikander Werken, tot behoud van den Vrede, en ingeval een van Hun gedreigd wierde, mee eenigen Aanval, zal de andere aanftonds Zyne goede Officien aanwenden, om Vyandelykheden voor te komen, en de zaken trachten te rug te brengen, tot den weg van Vergelyk. Doch ingeval eene Bemiddeling, boven gemeld, het gewenscht effect, misfen mogt, in zodanig geval verpligten zia; Zyne AUerkristelyKfte Majefteit en Hun Hoog Mogende, van nu af aan, elkander wederzyds, zo te Water als te Land s te onderfteunen. Ten welken einde Zyne Allerkristelykfte Majefteit, aan de Republyk leveren zal, tien Duizend Maj  i5?o NIEUWE NEDERLANNDSCHE! *sGra- Maa Infantery, twee Duizend Ruiters, twaalf' vrnha- ^hePen van Linie en zes Erekatten ; tluo Hoog ce, Mogende daar en tegen, zullen, ingeval van eefe.a L'^rl.0g»wf wa«-°eer Zyne AllerkristeVerbond 'J^fte Majefteit, Vyandlykheden ter Zee aangexusfchen daan wierden, leveren zes beliepen van Linie en den Ko- otie Fregatten , en in zake van eene Attacque van ning van bet Grondgebied van Vrankryk, zullen de btaaFrankr. lfQ Generaal hun Contingent van Troupen, volen den doer> m Geld, welke beloop, bepaald zal worden Staat. by een ander Artykel, of feparate Conventie, ten zy Hun Hoog Mogende verkiezen mogten. zulks dadelyk in Manfchap te willen doen , weikers begrooting zal gefchieden op de volgende voet, te weeten: vyf Duizend Man Voetvolk en .Duizend Man Kavallery. V. De Mogenheid, welke het Secours fourneeren zal; het zy in Schepen en Fregatten, of het zy in Krygsvoik, zal die Betalen en Onderhouden , overal waar Zyn Geallieerde die zal nodig hebben, en de Mogenheid, als Eisfcher, zal verpligt zyn, het zy de gemelde Schepen, Fregatten en Krygsvolken, kort of lang, in Zyne Havens blyven, dezelve van al het nodige te doen voorzien, tot denzelven Prys als of ze Hun eigendom waren; ook is men overeengekomen, dat in geene gevallen de gezegde Manfchap of Schepen, zullen zyn tot lasten van de eisfehende Par. ty, fchoon dezelve niet te min ter Zyner dispoflue blyven, geduurende den geheelen voortgang des Oorlogs, in welke Hy «ig mogt bevinden. Het Secours hier boven gemeld, zal met be, trekking tot bevél, ftaan onder Hem, die dezelve Commandeerd, en zal niet afzonderlyk geëmploijeerd, of anders gebruikt kunnen worden, dan in overeenftemming van den gezegden Bevélvoerder , doch met opzicht tot de Operatien on* derworpen zyn, aan de Orders van den Opper* Commandant der Mogenheid als Eisfcher. VI. Zyne Allerkristelykfte Majedeit en de Heerea Scaa^  JAARBOEKEN, November, 1785. TS7I Staaten Generaal verplichten zik, om compleet »sGrv en wel gewapend re houden, de Schepen, Ere- venuagatten en Krygsvoik", welke Zy elkander over en Ge. vveêr fourneeren zullen, zodanig, dat, zo dra de Herequireerde Mogenheid, het bepaalde Secours, Verbond volgens Art. IV zü gefourneerd hebben, dezelve tusfchen in Zyne Havens op nieuw zal doen armeeren,^,,,^. een gelyk getal van Schepen van Linie en Fre- n-mg vm gatten, als in bet gemelde ArtyKel bepaald i$,Frankr. om aanftonds te kunnen remplaceeren de zulken, enden welke mogten verongelukken, door de toevallen Staat, Van den Oorlog, of van de Zee VII. Ingeval hec boven bepaal.1 Secours niet voldoende mogt zyn , ter verded'gmg van de tvlo. genheid, als Eisfcher, en om Hem eene voeglyke Vrede te bezorgen, zal de verzogte Mogenheid , die van tyd tot tyd vergrooten, naar de noodzaaklykheid, waarin zyn gedlieerdè zig bevind, en hem zelfs, des noods met al zyn tmgc onderfteunen. Ook is wel expresfelyk bedongen , dat in allen gevalle, het Contingent der Heeren Staaten Generaal, in Troupen te Land, niet boven'de twintig duizend Man Infantery, en vier duizend Man Paardevolk, belopen zal, en de referve in het IV. Artykel, ten faveure van dc Heeren Staaten Generaal, met opzicht tot de Troupen te Land, blyft van kracht. VIII. Wanneer een Zee-Oorlog zal verklaard worden, waarin dc beide Hooge Contractanten geen deel neemen, zullen Zy zig wederzyds de vryheid van de Zee guarandeeren, volgens de grondregel: dat de Vlag van Vrienden, Vyandelyke Köopmanfchappen behoud: telkens evenwel met die Excepcien, uitgedrukt in het XIX en XX Art. van 't Traktaat van Commercie, getekend te Utrecht den 11 April des Jaars 1713, tusfchen Vrankryk en de Vereenigde Provinciën, welke Artykels dezelfde kracht en waarde behouden, als of die, van woord rot woord, in het tegenwoordig Traktaat icgelyft waren, IX.  W NIEUWE NEDERLANDSCHE ¥sGra- IX Indien het gebeurde, C't geen Godverboevecvha de) dat eene van de beide Hoogt Contractanten , ge. zig in eenen Oorlog mogt ingewikkeld vinden, en wr 'i SZY. de andere genoodzaakt waare, direct F.rWdeel te neemen, zullen Zy onderling de Operatusfihen lenreguleeren, die Zy oordeelen nodig te zyn, den Ko-tot afbreuk van den Gemeenen Vyand, en om mng van Hem tot Vrede te noodzaken; ook zullen Zy niet Franh. Kunnen ontwapenen, noch ontfangen eenige vooren den Hagen van Vrede of ftilftand van Wapenen, dan Staat, eenltemmig, en zo, wanneer 'er eene Negociatie mogte geopend worden, zal die niet kunne begonne nog voortgezet worden, door een der twee Wooge Partyen Contractanten, zonder de participatie van den anderen, en zullen Zy alsdan fuccesflvelyk elkander Communicatie geven van alles, wat by zodanige onderhandelingen voorvalt. X, i>e beide Hooge Contracterende Partyen verbinden zig, met oogmerk, om de Engagementen, welke het onderwerp van dit tegenwoordig Tractaat uitmaken, kragtdaadig te vervullen, Hun . magt ten allen tyde in èecen goeden ftaat te onderhouden, en Zy zullen het vermogen hebben, elkander wederzyds alle ophelderingen te vragen, , welke Zy ten dien opzigte zouden kunnen verlangen. Zy zullen zig de^gelyks den ftaat van Verdeediging, waar hunne Militairen Etablisfementen zig zullen bevinden, toevertrouwen en onder elkander overeenkomen om de middelen te beramen , van daar in te voorzien. XI. De beide Hooge Contra&eerende Pai tycn zullen zig ter goeder trouwe de Engagememen communiceeren, welke tusfchen Haar en andere Mogendheden van Europa plaats hebben. en die In hunne volle kragt moeten blyven, en Zv beloven zig van in het toekomende geene Alliantie of eenig Ëngagemert, van wefke natuur die ook zyn mogten, en direct of indirect: met het tegenwoordig Traöaat ftrydende, te zullen contracteeïea. XH.  JAARBOEKEN, November, 1573 ^XI7. Hec onderwerp van het tegenwoordig *sGraïraccaat, zynde niet alleen de zekerheid en de vf.nhagerustheid der beide Hooge Contra&eerende Par- qe. tyen, maar ook het in iland houden der algemeene Vrede; hebben Zyne Allerkristelyktte Verbond Majefteit, en Hunne Hoog Mogende, voor zig tusfchen de vryheid behouden, om gezaraentlyk zodani- den K c o o z g 9 C te Sc 1588 NIEUWE NEDERLANDSCHË vooronderltellenj goedgevonden den gem. Bun" ger-Krygsraad aancezeggen, en toe deszelfs naricht te informeeren: " c Pat het hoofd" odgmerk van de Vereeniging der Schuttery met de voorfz. Sociëteit van Wapenhandel is, alle jalourpie en misnoegen te doen ophouden; die er ontftaan waren, even of gem. Societeic een Lichaam ware, 'cwelk buiten en neevèns de Schuttery wierd opgerigt, èn waar door dus gem. Schuttery zoude kunnen befchouwd worden als iri haare aloude Rechten verkort te zyn: Dat, gelykerwys uit dien hoofde by het arresteeren der. voorfz. Aéte van Vereeniging, en by het daar opgevolgd legalifeeren van de voorfz. Sociëteit, de notoire intentie vafi den Gerechte is geweest, „ dat, wanneer deezer Stads geheele „ Schuttery , dat is, de agt Compagnien derzei„ ve te gelyk onder de Wapenen waren, er geen „ ander gewapend Corps, op dezelfde wyze dienst doeade, nevens de Schuttery en buiten dezel,, ve zoude kunnen of mogen exideeren," zo >ok die intentie op de baarblyklykfte wyze uitgeIrukt is by 'c X V Artykel van de voorfchreeven ifte van Verdediging, waarby gezegd wordt, i daf de voorfz Sociëteit geheel en al zoude bejlaan , uit Bee'edigde en daadelyk dienst doende-Schut, ters. Dat men niets meer behoeft, dan deeze envoudige woorden, om den gem. Krygsraad te vertuigen van 't erroneufe van 't begrip, waar 3 de Advertentie is gegrond geweest, terwyl, ï dra alle de agt Compagnien der Schuttery" te ;lyk onder de Wapenen waren, en dus hetne:nde en tiende Quartier van 't Vaandel van den oionel van den Santheuvel ook gereekend moesn worden onder de Wapenen te zyn, 'er geen' 'zonderlyke Sociëteit hehalven en nevens het vergarde Lighaam der geheele Schuttery konde aanwee* ' zyn. Dat, voor zo ver de trekking en afvuuring der huttery op den 10 Oftober laatstleeden geheel vry-  JAARBOEKEN, Móymb-r, 1785. 1589 vry willig is geweest, geen onderfcheld hoe ge- r vv naamd kan maaken of de Schutters buiten of ontier 'c verbond eener Boete by elkander waren ge- ' koomen, zoo dra maar het geheele Lighaam der Be/7 na Schuttery gereekend wierd onder de Wapenen te zyn; gelyk dan ook Hun Ed. Groot Achtb. die van den Gerechte, door den Krygsraad geïnvi rv e'L teerd waren, om by de manoevres, niet van een JAxiï vry wrilig gedeelte, maar van de geheele Schuttery £ÏSf te affiiteeren: Dat mitsdien de Perfoonen, u:t S •* maakende. het voorfz. ode en 1 ode Quartier, zigJ 1 van die plechtige oeffening konden abfenteeren ; doch dat het tevens zeeker is, dat, zo dra zy daar by asfideerden, zy neevens de Schuttery, uit hooide van 't voornaam oogmerk der voorfz. Vereeniging, niet konden nog mogten verfchv nen in eenige andere qualiteit, dan die hen by f,ei?' .X; Arc« w°rdt gegeeven, namentlyk van beeedigde en Dienstdoende Leden der Schuttery. _ Uat uit deeze eenvoudige aanmerking daadelvk b ykt het abufive der wederkerigheid van dienden tusfchen de Schuttery en 't voorfz. Genootichap, waar op (Quaft) de by den Krygsraad be. raamde fchikkingen gevestigd waren, terwyl de Scouttery altoos aanweezigis, wanneer gem Sociëteit onder de Wapenen is; maar de Sociëteit daar en tegen in de Schuttery ingelvfd wordt wanneer het gantfehe Lighaam der Bêëedigde en JUienstdoende Schutters, 't zy vrywiljjg 't zy onder t verband eener Boete, gereekend wordt hv elkander verzameld te zyn, gelyk zulks ook or> den 20 Juny 1785 by de plechtige overgifte der Vaandels, buiten tegenfpraak van iemand, is geobferveerd en heeft plaats gehad; teiwyl de dienden door de Schuttery aan 't voorfz. Genootchap gedaan wederkeeriglyk niet beter erkend Konden worden dan door eene gemeenfehappelyke oeffening der Wapenen, en daar door dat de Leden der gem. Sociëteit, ook die tor bet voorfz 9de en icde Quartier behooren, geen zwaarigheid Mmmmm fcbec-  iS09 NIEUWE NEDERLANDSCHK Leppen, Beft, MO' pens ds Schuttery en ge- w»pend Gebootfchup, fcheenen te maaken met hunne Mede-Burgeren gelyk te ftaan, en by zulke plechtige gelegeohe^ den onder 't bevel der wectige Officieren van deezer Stads Schuttery dg Wapenen te draagen; *» terwyl het boven dien onnodig zoude zyn hier by te voegen, dat het altoos, indien de Krygsraad niet konde goedvinden de gemelde twee Quartie» ren met de overige Schutters te doen iiiarsoeu* vreeren, in 't vermogen van den commar.desren. den Officier was geweest die op 'c veld zelve tot hec bezetten der Posten te detacheeren. Dat het aan gem, die van den Gerechte niet onbewust was, hoe men buiten den Krygsraad getragt hal deezer Stads Burgery tegen haare Kegeering, door zekere andere infertie in deezer Stads • Courant, voor in te neemen; doch dac gem. di- van den Gerechte aan hunne eigene waardigheid niet zullen te kort doen met daar op eerng 'c minde regU ird te flaan , terwyl 't malitieufe van al 'c zelve doorftraalt, wanneer men enkel in acht neemc, dat Hun Ed. Grooc Achtb. 't geval Reilen, gelyk ten deezen, wanneer alle de agr Compagnien der Schuttery te gelyk, en niet wanneer zy fuccesfivelyk onder de wapenen zyn. Dat die van den Gerechte voor 't overige by deeze gelegenheid niet willen afzyn te declareer ren, dat, gelyk 't eenigfte doeleinde van hun beftuur is, 't welzyn deezer Stad te bevorderen, 't welk zonder Rust en Eendragt niet kan beitaan, zy ook nimmer zullen toelaaten, dat daar aan eenige atteinte worde toegebragt, of dat, door wie 't ook zyn moge, maatregelen bevorderd worden , wier oogmerk of uitwerking zyn zoude de fcheuritg »e doen voortduuren, tot welker heeling de voorfz. Vereeniging heeft moeten diepen. Dat inzonderheid welgemelde die van den Gerechte . zucder van hunne erkende grondbeginfels van liefde voor 't Vaderland en waare Vryfceid af te gaan) zig altoos tot een eerfte pligt zul-  J A AIR BOEK EN, November y 1785. j59t zullen reekenen de welverkreegen Rechten der Schuttery voorteftaan en te bewaaren, en dat {welke andere betrekkingen ook zommi<*e Leden van den Krygsraad mogen hebben) Htm Ed* Oroot Achtb. die zelfde denkenswys van den Krygsraad, a's by Eede verplicht voor die Reen-' ten te waaken, fteeds zullen verwachten, niet, ïwyS-elende, of gem. Krygsraad zal deeze Refo '. iutie, waarby Hut Ed. Gr. Achtb. haare recht \ inaatige gevoeligheid over deszelfs flap zo zigtbaar opgeofferd hebben, befchouwen als cenJ olyk der waare en vaderlyke toegenegenheid, waar mede Hun Ed Gr. Achtb. aan dfnzelven zyn toegedaan. En zal van deeze Refolutie en aanzegging Co. pie worden gegeeven aan den Krygsraad der Ed Manhafte Schuttery, deezer Stad, om te Itrekkea sot deszelfs naricht. Den 26* November lag in den Doelen dit , Adres ter teekening: A3? PnJEdVG'; ,Agtb' die van de grote Vroedfchap der Stad Leyden. - Geven met fchuidige eerbied te kennen de Ondergetekenden, al'e Burgers en Inwooners der Stad Leyden , dat zv daar, door de oijverwagte dood van den Wel Ed! «jeitr. Heer Mr. Abraham van Alphen, eene Raadplaats is opengevallen, dezelve geerne zouden vervult zien, door een Man van wezenlvke verdiensten , waarvan zoo veele bewyzen voor han- gaotfche Burgerye bekend. — Ue ondergetef ende bedoelen, Ed. Gr. Agtb. Heeren , den Heere Mr. Antony Diederik van den Santheuvel, Collonel der Ed. Manh. Schuttery, in wien zv eouden vermeenen gevonden te hebben een van Jie cordaate Volks-vertegenwoordigers, die de vare belangens en wezenlyke Rechten van Stad Mmmmm 2 en Leyoen. Bejl. no. t>ens de Schutte'y en ge- vapend jenootchap.  1591 NIEUWE NEDERLANDSCHE Ley- - BEK. Request voor A.. D, van denSantheuveltotVroedfchap. cn Burgery zoude helpen handhavenen uitoefenen» waarvau.Hy r.ee.d.s als Vertegenwoordiger van dac gedeehe der Burgery, aan vvien de beveiliging der Stad , en verdediging derzelver Voorregten is aanbevolen, zoo veie overtuigende en ontegenfpreReiyke blyken gegeven heefc. — Om welke redenen zy menen verpligt ie zyn , uk agting voor zoo een waardig Lid der Maatfchappy, en uit erkentenis, van zoo veele.getrouwe diensten, zy-ne bevordering ter harte te nemen' — Weshalven zy zig vleyen, temogen vertrouwen, dnc Uw Ed. Gr. Agtb. met dit hun billyk verlangen wel zullen willen ioflemmen', en deze Burgery daardoor meer en meer bevestigen, dat Uw Ed*. Gr. Agtb. altoos bereid zyn, gedane diensten grootmoedig te vergelden. — Dit dagten zy aan zulk een braaf Mensch, en waardig Burger verfctiuldigd te zyn, waarom de Ondergetekende inftantelyk verzoeken, dat Uw Ed. Gr. Achtb. dezen eenen hartclyken Burgervvensch, met eenen gunstigen uitflag gelieven te bekrojne.n. -—• 't Welk doende enz. Doch, aleer dit Adres wierdt ingeleverd, wierdt de Schuttery tegen 12 uuren op. 's Schutters Doelen zaamgeroepen, alwaar dezelve door den Capitein Mr. Jacob Byleveld, en den Lieutenant Goorberg, tut naam van verfcheide aanzienlyke oude Leden van den Raad, wierdt te kennen gegeven, dat de Perfoon van den Collonel van der Santheuvel aan zeer vele Leden van den Raad aangenaam was; dat men durfde verzekeren, dat zyn Ed. tot Raad dezer Stad zoude verkoren worden , „ indien, namenlyk, de On. dertekenaars van 't bewust Request 't zeive wilden te rug houden, en zich van de ,, inlevering dispenleeren," Dm  JAARBOEKEN, November, 1785. 1S93 . Dit voorftel vondt wel by alle Leden der Vergadering niet terftond denzelfden' in-i gang: — dan na eenige bedenkingen, daar omtrend geopperd, opgehelderd, weggenomen, en beantwoord ie hebben; wierdt de toeftemming tot het ftaken der tekening, en het te rug houden van 't bewuste Request, algemeen. Ingevolge hier van wierdt het Adres ook terftond met gemeene bewilliging onder bewaring gefteld van twee Leden dier Vergadering: terwyl men, by voorraad, en in de zekere verwagting van de verlangde verkiezing , een Commisfie benoemde van twee Capiteinen, de Heeren Byleveld en . van Rooyeu, mitsgaders den Lieutenant Goorberg, om (even als hadde de Schuttery, het gewenscht Fiat op haar Request ontvangen.) eenige der oudfte Leden van den Raad te bedanken, uit naam der Schuttery en Bur„ gery, voor het groot genoegen, 't welk „ Haar Ed. Gr. Achtb. in de Keur van den Collonel, tot Raad dezer Stad, aan de„ zelve wel hadden willen verfchaffen.'' A M S T E L D A M. De Boekverkoper D. Schuurman, zoals op zyn tyd gemeld is, voor eenigen tyd ter Schouten Rolle dezer Stad, door den Wel Ed. Geftr. Heer Hoofd-Officier Bakker, R. O., • wegens de uitgave van nagedrukte Exemplaren van het verboden Boekje aan V Folk van Nederland, gedagvaard zynd?ï; lis die zaak ter gemelde Rolle zo verre geMm m mm 3 bragt, Lfcv*  1594 NIEUWE NEDERLANDSCHE Am- STELDAM. bragt, dat den 9 Novembeï daarin Vonnis is i uitgefproken, waarby de Heeren Scheepe- ■ nen ter Schouten Rolle zittende, den Boek- verkoper Schuurman hebben verwezen in een boete van zes duizend Guldens, en 1 voords gebannen nit Holland en Westfries- • land; dog van dit vonnis is geappelleerd. Gouda. Aan de Burgemeesteren is een breedvoerig ; Request ingeleverd, houdende verzoek: om de voorftellingen, door zommige Leden van > de Vroedfchap nopens de begeving der Amten aan Inboorlingen en Burgers, over een zeer geruimen tyd gedaan, ten fpoedigften tot een ernltig voorwerp van raadpleging te : maken , en hangende dezelve optefchorten 1 de begeving der intusfchen tyd openvallende \ bedieningen. ROTTERDA M. Den 1 November is alhier voor Heere» Scheepenen, ten aanhoren van Hun Ed» Mog. de Heeren Gecommitteerden van Hun \ Ed. Gr. Mog. bepleit, de zaak van den Juwelier Ncusteckel, zig bevonden hebbende aan boord van het Speel-Jacht, waar van wy te voren gefproken hebben. Deze Neusteckel was gedagvaard om onder de gunst van kwydfchelding van ftraf, te worden verwezen tot het geven van getuigenis der Waarheid onder Eede, van hec geca  JAA&BOÈKEN, November, 1785. 1595 géén by die gelegenheid aan boord van het Rot* zelve Jagt zoude zyn voorgevallen: waar tertoe de genoemde Neusteckel zig ongehouden DAMi oordeelde» Den al November wierdt by de Vroedfchap geraadpleegd over het Voorftel van den Hoofd Officier Mr. P. Gevers, den 7 Juny laatstleden gedaan, en den 8 Augustus nader aangedrongen, itrekkende , om de jaarlykfche verkiezingen zo van Burgemeesteren en Scheepenen, als van Vroedfchappen, welke by openvallende plaatfen, tot dus verre door den Stadhouder gefchied is, wederom tot de Regeering zelve te brer> gen. Egter is dit voorftel met 13 ftemmen ( by welke zig ook de Heer van Teylingen9 die afwezig was, by gefchrifte gevoegd heeft) tegen 9, van de hand gewezen. De negen Heeren hebben hunne aanteekenirigen voor behouden. Onder dit negental zyn behal ven den Heere P. Gevers, de vier Regeerende Burgemeesters P. Bogaert, Js. van Alphen, Mr. J. H. Vingerhoedt en P» J. van der Goes, de Raden ƒ. P. Bogaert4 J. J. Elfevier, J. Reepmaker en ü. van Hoogjlraten. ZEELAND. MlDDELBüRt. De Regeering van Middelburg fchreefj, op voorftel van den Burgemeester Mmmram 4 W*d*  i5fi6 NIEUWE NEDERLANDSCHE DELIJ URC. Briefvan Muidel burg aan de Stat. W. A.van Citters, en ingevolgen een befluit by meerderheid genomen, (tegen 't welk de Burgemeester le Sage, benevens de Raden Kien van Citters, PJuysfe de Katendyke, en Paspoort zig verzetteden), den 5 November aan de Staten dezer Provincie den navolgende Brief: 6 EDELE MOGENDE HEEREN! ï~Var de Republiek thans het vooruitzigt heeft, van haare gefchillen met zyne Keizerlyke Majefteit, eerlang verenend te zien, en daardoor in die kalmte te komen , welke haar in de gelegenheid Relt, om op haaren toefland en wezendlyke belangen bedaarde refl dïien te maken, zouden wy het onverantvvoordelyk rekenen, by aldien men deze geruste oogenbükken (die mogelyk van zeer korten duur zullen zyn) liet voorby flippen, zonder die heilzaame maatregelen te neemen , welke den Staat, onder Gods Zegen, kunnen bewaaren, voor zulke geweldige fcliokken, als dezelve in de vyf laatfte Jaaren geleden heeft. De Vrede is buiten tegenfpraak de wenfchelyke (laat voor deze Republiek, maar , om dezelve te handhaven, is het niet genoegde Vriendfchap van machtige nahuuren te zoeken, indien niet te gelyk sorgvuldig vermyd word, alles wat de Republiek zoude kunnen verplichten,' om in de Gefchillen tan andere Mogendheden deel te nemen , en zoo niet teffens alle krachten worden ingefpannen, om den Staat van Vrede en Neutraliteit by de vrecmien te doen refpefteeren. En het zyn, ,EdeI Mogende Heeren! deeze *rondbeginze!ec , welke op de tegenwoordige ainnenlandfche omftandigheden van de Republiek :en uiterften toepasfelyk zyn. De natuur van de zaak leert, en de droevige ■ ■ . on-  JA ARBOE!KEN, November, 1783:. 1597 ondervinding heeft hevestigd, hoe mogelyk het zy , een Oorlog met vrucht te voeren, terwyl het Land door oneenigheden, waDtrouwe en onwille verdeelt blyft; en daar het zig nogniet laat aanzien, dat deeze elendige gefteldheid binnen kort zal verbeterd zyn, is het zeer zeker, dat een fchielyk wederkeerenJe Oorlog het middel zoude wezen, om den vat van dit fchoone Gemeenebest te voltooijen, en dat integendeel eenige Jaaren rust van buiten nodig zyn, om de rust van binnen op een beftendigen voet vast te ftellen, en aan alle de raderen en dryfveeren van ons Staatkundig lichaam de nodige orde cn werkzaamheid by te zetten. ■ De Finantien van de meeste zo niet van alle de Provinuen, vorderen deze trariquille fituatie ook met ai'e ernst, en te groote lichaamen van de Oost en West indifche Compagnie, zoo wel als de Particuliere Commercie, die te zamen, dc Steunpilaaren van den Staat zyn, hebben geeu minder rust nodig om die te herftellen. Maar wanneer wy in aanfchouw neemen den tegenwoordigen Criricquen toeftand der zaaken van Europa, en in byzonder de gevolgen, welke het BonJgenootfchap in Duitschland hebben kan, kunnen wy niet vermoeden, dat de algemeene Vrede van langen duur zal zyn; maar vreezen veel eer, dat de daar uit te voorziene Oneenigheden der groote Mogendheden, onze Nabuuren, ons in heC geval zullen ftellen, van aan de eene of andere zyde in dezelve party ie moeten kiezen: En wanneer de Republiek als dan met deze of geene derzelve, in een verbond van onderlinge befcherming ftond, zonde zy ook noodwendig in den Oorlog worden ingewikkeld, cn zig op nieuw blootgefteld vinden aan het verlies van de vruchten, haarer groote opofferingen en toegeeflykheden. De bedaarde overweeging van die tydftip, waar aan wy niet dan met aandoening kunnen gedenken , heeft natuurlyker wyze, onze gedachten Mmmmm 5 raog- Mirj* DELBURG. Briefvan Middelburg aan de Stat. f  j5q8 nieuwe nederlandschê middel*BUUG. Briefvan Middel, huraan de Stat. moeten bepaalen tot zodanige Middelen j welke iri ftaat zoudn wezen, om dat noodlottig evenement voor te komen, en wy vermeenen, dat daar toe by de Bondgenooten geen beter en voorzichtiger weg kan worden irgeflagen, dan door het vermy • den vaD alle Syrtematique vefbintenisfen, met welke Mogendheid het ook zoude mogen zyn, zo lang men geen klaarder licht heeft omtrent den keer der zaaken in Duitschland, en beter geïnformeerd is, van de denkwyze der voornaamfte Hoven van Europa: ja wy achten het in de tegenwoordige omftandigheden voor de Republiek even gevaarlyk in de gevolgen, wanneer zy tot nieuwe Politicque relatien overging, dan wanneer zy de oude vernieuwde; nadien zo Wel de eerste als de laatfte aanleiding zou kunnen geven, dat de Republiek niet meer in haar geheel was, om een party te omhelzen, welke de bewaaring van haare independentie, rust en welvaaren noodzakelyk zoude maken : Terwyl integendeel, wanneer meh nog eenigen tyd de zaken inziet, 'er zig als dan wel ligt gelegenheid zal opdoen, om de Republiek in een Staat van Solide Neutraliteit te ftellen, hare Onaf hankelykheid en Rechten te doen refpeéïeeren, en , ingeval de omftandigheden eindelyk mogten dringen om party te kiezen, als dan, door haar gewicht, de balans naar de zyde van haar geallieerden te doen o verftaan. Dit zyn Edel Mogende Heeren! Grondbeginzel len, welke de beroemfte Staatsmannen nimmer uit het oog hébben verlooren, die zo wel in der beftuuring van dit Gemeenebest als van andere Ryken, fe meermaalen zyn te ftadegekomen,die nog ten voor'e den Jaare het Hof van Vrankryk , hoe zeer anders genegen om zig met ons nauwer te verbinden, geëngageerd hebben, om die Alliantie niet ifjt effecf te brengen, voor dat de gefcHlen tüet Zyn Keizerlyke Majefteit waren bygeleed grondbeginzelen diens volgens, welke gebouwd op bedaard overleg sa voorzigtig- keid  JAAR BOE KEN, November, I785. I59f tieïd, ook thans de Bondgenooten behoorden aan te fpooren, om alle Nieuwe Alliantien, provifio-, neel tot na de ontwikkeling der Politicque omltan»] digheden uit te Rellen. En het is om deze redenen, Edel Mogendej Heeren l dat wy van Oordeel zyn , dat de Heerenj Ambasfadevrs te Parys op de Secreecfte wyze be-/ hooren te worden gelast, den voortgang van eene t Alliantie met het Hof van Vrankryk hoe nuttig en aangenaam dezelve ook anders zoude moge zyn, niet te verhaasten, en voor al uiets drffinitifa te arrelteeren, zonder nader verihg aan Hun Hoog Mogende te hebben gedaan, hec geen aan de reJpective Provinciën gecommuniceerd zynde, voet zoude kunnen geeven , tot het arrelteeren van eene finaale Inltructie aan voornoemde Heeren, naar dat de omftandigheden van zaken ais dan zullen vereislchen. Wy bcgrypen, dat een zaak van dit aanbelangde aandachtige overweging der Staatsleden zal vereisfchen, en zouden diens volgens UEd. Mogende verzoeken, van dezen onzen voorflag een Poincl van Befchryving te willen maken en daarby, uic hoofde van den presfance, die er by de afdoening vereischt worden, ten kragtigften infteeren, dac de Leden, op een der lierfte Sesflen der aanftaande Vergadering, zig daarop finaal geliefden te verklaaren, terwyl wy voor het overige, om voor te komen, dat onze heilzaame oogmerken niet worden verydelt, door het nemen van een fpoedige Refolutie ter Generaliteit, waartoe Heeren Ordinaire Gedeputeerden, ingevolge het gerefolveerde by deze Provincie zeer waarfchynelyk zouden Concurreeren, UEd. Mogende Dog zouden verzoeken, om zoo veel mogelyk zorg te draagen-, dat hangende de Deliberatien der Leden, over het hier voren geproponeerde, op geene Misfive of andere Stukken , raakende het aangaan van de hier voorefegenoemde Alliantie ter Generaliteit, iets ünaals werde gerefolveert, maar dat alle dezelve tess M*r>3 IEL Iriefvan VLiddel•urg aap leStaU  Mir> DËLBosui.' Req. de Koopl. .1600 NIEUWE NEDERLANDSCHE ff„ïr mede bevelen Wy UEd. Mogende in de fcumtige oeicnerrning des Alierhoogften en blyven« EDELE MOGENDE HEEREN! U Ed. Mogende goede Vrienden. ^mSZ' ScheepeneD en Raden ** Ook hebben de Kooplieden den 28 November 1785 aan de Staten dit Verzoekfchrift ingeleverd. \P?reu ™et veiSchn\^de eerbied te kennen, .liet Collegie van Kooplieden binnen de Stad Middelburg; dat het hun Supplianten aangenaam is geweest te verncemen, dat de verfchillen tuslenen Zyne Keizerlyke en Koninglyke Majefteit en deeze Republiek gefubfifteert hebbende, in der minne door een definitief Tractaat van Vrede, onder Guarantie van Zyne Allerchristelykfte Majefteit op den 8 November 1785 te Fomainebleau geiiooten, uit den weg geruimt waren. Dan dat zy Supplianten by Leclure der Artikelen van Vrede, waar op dezelve is gefloten, en by de publicque Papieren worden opgegeeven, obfervce. ren: daar byalle Tractaaten, Conventien en Takten, welke de in en uitgaande Regten na en door de Oostenrykfche Nederlanden bepaalen , gemortihceert en te met gemaakt worden, door het derde Artikel van het zelve, waar by bepaald is : ,, Het zal aan de Hooge Contractanten vry ftaan „ in 't vervolg zodanige Reglementen te maa« 3, ken, ais elk in zyne Staaten voor de Commer5, cie, de Regten en Tollen goedvinden zullen," •waar uit en wel fpeciaal uit de onbegrensde be- paa«  JAARBOEKEN, JSfovemher, 17Ö5. ffJö'ï p aling van het laatfte, zy Supplianten bedugt zyn in der tyd veele moeijeiykheden en nadeeiige 1 gevolgen voor de Republicq, en byzonder voor deeze Provincie zoude kunnen gebooren worden, indien daar voor (wanneer het nog tyd is) niet gezorgt worde, door wederzyds te berameue re gulativen, ten einde men wete waar na zig te ge. oragen en de te vreeze Onheilen, eer het te laat is, afgewend worden. Üeeze en het Commercieele belang, dat zy Supplianten lellen, in den welvaard van deeze Provincie, derzelver goede Ingezetenen, en de zorg' die zy voeden voor het laate Nageflagt; zyn de gronden waar op zy vermeenen het hun onvermydelyke vcrpligting te wezen, om door dit Adres zig tot UEd. Mogende, als hunnen wettigen Souverein te moeten wenden, van wiens trouwe zorg voor de mercantile belangens deezer Provincie, zy meermalen de vrugten hebben mogen zien en ondervinden. Daar het dan zeker is, dat zonder eenige duurzaame bepalingen omtrent de reeds genoemde Rechten te maken, alles afhangt van de willekeurige dispofitie van 't Gebied der Oostenrijkiche Nederlanden, die telkens en wanneer hee hun goeddunk alle zo inkomende, als tranfitoire Rechten verhoogen en vermeerderen kan, zo zeker is bet ook: dat lan;;s deezen weg den voornaamen Handel deezer Republicq in 'c gemeen, en derhalven ook de Commercie van deeze Provincie , met Luyker'and, Vrankryk, Duitschland en Zwitferland van tyd tot tyd benadeelt, cn ten laatften het weinige, wat daarvan voor onze Commercie meer.ovéruebleeven is, geruineert, en den Hartader van afgeltooken worden! zo min als dit op dugtige gronden van tegengefprooken warden, ZO is 'toök eene ontegenzeggelyke waarheid; dat door de infiVnrie, die den Keizer, zoo niet op alle, ten minden np veele der Duicfche Vorflen heeft, eene naauwere verbintenis met hun, he« mii- Min- H"L- ■Req,vm KoopL  163a NIEUWE NEDERLANDSCHE htL' BORG, Rea.vat, KoBpl. I ï I I z I b middel zyn kaa, om ook de Transporten na en langs den Rhyn, door ondraagelyke Lasten illufoir te maken, en het gebruik daar van, daardoor als van zig zelfs te verbieden; wat gevolgen dit laati fte gehad hebbe, daarvan heeft men, maar weinige jaaren geleden, een Eclatante preuve gezien en ondervonden, toen men van de zyde der Holland, fche Kooplieden, fterke Remonitranticn daar tegen gedaan, en op de vereffening der zweevende ■verfchilien aangedrongen heeft. Dat mende aangelegeniheid, deezer zaak altoos uit dat oogpunt befchouwt h.bbe, blykt voor eerst; uit het Trucfaat van Munfler, en ten andc» ren uit het nu pas gefloten Tractaat van Fontai» nebleau. waar by men op her geilooten houden van de Schelde en andere Zeegaaten der Oostenrykfche Nederlanden , zo fterk aangedrongen heeft, dat niet tegenltaande van de zyde des Keizers eene opening derzelve en verdere Zeegaaten geëist is, daar in van wegens deeze Republicq niet geconfenteerd, maar dezelve nog geflooten is gebleven; maar eindelyk confteerd het aanbelang sok nog, uit de onderfchtidene Staats • Gommishen, die in den loop van deeze Eeuw wederzyds benoemd en geweest zyn ter redresfen van de f\buifen, en gebreken, die by het invorderen der refpeélive Rechten ingefloopen waren, waar door iezelve ten grootften deele, tot hier toe opeen /ry gereguleerden voet gebleven zyn, maar nu, ndien de Supplianten zig niet bedriegen, door iet aangehaald Articu! alles den Bodem ingeflagen n willekeurig worden, en derhalven Edel Moende Heereni wat kan en zal het baten, of het «paalde gedeelte der Schelde, en de genoemde leegaten geflooten blyven, indien 'er geene beaalingen zyn, die het willekeurige beletten, daar u eene opene deur gelaten is om meerder bewaarende rechten en belastingen op den invoer er Koopmanfchappen uit deeze Republicq te reDgen? Geefc dit alles geen reden van vreeze, dat  JAARBOEKEN, November■ j 1785. 1603 dac daar door die en andere Rivieren, eens eindelyk voor de Kooplieden onbruikbaar en van zelfs voor bun geflooten zullen worden. i De Supplianten betuigen, niet als met de grootfle aandoening, op de droevige gevolgen van dat alles te konnen denken, alzo dezelve den groot ffen invloed maken zullen op het vertier van verfcheidene Waaren, maar vooral, op dat van de Producten en Koopmanfchappen die uit het Oosten en uit het Westen binnen deeze Republiek aangevoerd, en verkogt zynde, zo tct eigen gebruik, zo wel als tot verdere Expeditien, derwaards verzonden, en door dat middel gedebiteerd worden, en dit ophoudende moeten ook ten leste die fchoone bronnen van Commetcie geflopt worden en geheel uitdroogen, 's Lands en Stads Jnkomften, zullen daar by aanmerkelvk verminderen; het beftaan van Schippers, Werklieden en veel andere foorten van Ingezetenen deezer Provincie en Staat zal geheel ophouden, en de zulke zullen hun beftaan elders zoeken, of tot een last voor den Armen moeten worden! In een woord, den meesten zo wel als den minden, zal by bevir» ding gewaar worden, wat het is, indien ook de Maatfchappy en van Oosten West vernietigt mogten worden, waar toe, zo wel als om de overige Commercie en Scheepvaart Ons te ontneemen, veelen zelfs tot byna aan den uiterften rand van Europa, zig elk, air om het best beyveren; ja zelfs door zulken van wien men nog zo kort geleden, grootere verwagting gevormt, en zig veele voordeden voor het mercantille wezen dezer Republiek belooft hadde! 't Is waar Ed. Mog. Heeren, 'er is by het meer aangehaalde Artikel, aan deze Republiek gelyke Vryheid gelaaten, hunnen t'wege, als aan Zyne Keizerlyke Majefteit is gegeven : Dan indien men daar tegen opmerkt het importante verfchil, dat 'er tusfchen de meerdere Goe. deren, Waaren en Koopmanfchappen} dje uit deze Re- Mm* öBLJURG. Req.van Koopi.  i6ü4 NIEUWE NfiDERLANDSGHE belborg. Diqnen ae KepuDijeK jngevoeru word, dan durf r. Req.dermen vast'ftellen, dat de Balans aan deeze zyde Koop/, nadeeliger worden zal. De waarheid van de gezegdens, en dat het geen klein aanbelang zo voor 's Lands inkomsten, als voor het mercantille beftaan, en daardoor weder-, keerig vóór de Ingezeenen ook van deze Provincie zyn zoude, kan aan UEd. IVJog. genoeg uit hoe veel Scheepen en Karren in deeze Republiek benoemd en dienstbaar zyn moeten , tot het overvoeren en tranfporteeren van zo groote quantiteït Goederen, als uit de Republiek en door Vlaanderen en Braband vice verfa, en van daar weder ïranfito gedepecheert worden, alle welken handel zy Supplianten vreezen, dat, zo als reeds gezegt is, nu vóoral op bet Poin'ct van den geheelen ondergang gebragt is: in deeze vreeze meend men (zo vertrouwd word) gefterkt te werden, wanneer men agt geeft op de handelwyze van 't Gouvernement re brusfel in voorige jaaren; toen men om hunne Fabrieken en Trafiken, en de Vaart langs en over Ooftende te favorifeeren, nadeelige veranderingen op de Traftaaten heeft ge maakt, en de Inkomende Rechten op het Zout, de Wynen en Houtwaaren , met meer andere deï voornaamfte Takken van Negotie aanmerkelyk verhoogt heeft, met znlk een gevolg dat de Zoutneering voorheen een notabele Tak van Commerdie voor deeze Provincie, een Welvaart voor derzelver Bezitters en Beftuurders , genoegzaam gantsch verloopen, en die Fabrieken, byna alle vernietigd zyn. Den aanvoer der Tranlito Wynen over deeze en de Stad Zierikzee, in onze dagen nog zo aanmerkelyk, is door die belasting gantsch verhuist, en geen fchaduwe werd er meer van gezien; hec Trans» .Republiek langs de Schelde, den Rhyn en andere Rivieren zo te Water als'per As vervoerd worden , in tegenfteliing van dat geen, wat van daar.  JAARBOEKEN, November, 17B5. 1605 Transport deezer Manufacturen in het Ryk van MidEngcland herwaards, tot verdere Expeditie zo na delVJaan leren.als Braband , voor heen al meede van nuuo geen gering belang, is insgelyks toe een wetu'g na weg, en hec eene zo wel als het andere heeft Req.van de route over Oftende moeten n<ümen, door de Kooph faciliceering en vermindering van Rechten, die daar ter Contrarie in trein gebragt en geïntroduceert zyn. Dit aangeroerde zal, zo deSupplianten vertrouwen, genoeg ter Materie dienende wezen, en voldoen ter betoog van de noodzakelykheid die er is (het zy met eerbied gezegt), dat UEd. Mog. met de verdere Bondgenooten, en fpeciaal mee die, welke hunne ware belangens insgelyks in den bloei en groei, der zo diep vervalle Commercie en Scheepvaarc ftellen, te zamen zodanige mid. 1 delen beraamen, die nodig zyn, om (zo nog doenlyk vooéf de Ratificatie van 't meergenoemde Tractaac) opzigtelyk hec derde Artikel, eenige interpretrtie of zekere regulativen te verkrygen, op dac de Commercieeret?de Ingezetenen zo van de eene ! als van de andere zyde'der Hooge Contraóhncen, weeten en ftaat maken konnen, waarna zy zig te ' reguleeren hebben. 't Welk doende &c. Den ir; zyn alle de gewapende 's Lands Vaartuigen, welke op de Schelde en voor Saftingen gelegen hebben, alhier, ter üheede van Rammekens, te rug gekomen. V L IS S I N G £ M. _ Het Zeeuwfche Genootfchap der Weten.chappen te Vlisfingea, eene Zilvere Eerpenning aangeboden hebbende, aan den Schry- | • Nnnnn ver ■  Vlis- SIN'GEN. Ter Vergaderinge der Staten, op den 2. November gehouden, hebben beiden den voorzittende Leden, de Heeren Geëligeerden , en die van de Edelen en Ridderfchappe, deszelver nagenoeg eens- i6c6 NIEUWE NEDERLANDSCHE ver der Verhandeling, toegezonden ondee de Zinfpreuk: Een wys heeft zich 't ge/nap van 't graaui® niet aan te trekken, Wyl onfchuld en verdienst hem eenen Muur verjirekken. Op de vraag: Detvyl de fchandelykheid der Begravenisfen binnen de Steden en Kerken ten volle bezvezen en vry algemeen erkend is; welke zyn de verfchillende redenen, dat die nadelige gewoonte in deze Republiek blypt ftandgrypen, en welke zyn de beste middelen om dezelve te doen ophouden? heeft zich aan de Maatfchappye bekend gemaakt, en by de opening van het gezegeld Biljet, is het den Genootfchappe gebleken, dat de Schryver was, de Wel Ed. en zeer Geleerde Heere Cornelis Terne, Doftor in-de Geneeskunde, Pr£eleéror in de Vroedkonst en Stads-Vroedmeester te Leyden, aan welke ook, dit bewys der hoogachting van de Maatfchappye, voor zynen nuttigen arbeië is toegezonden. UTRECHT- Utrecht.  j A ARBÖEKEM, November, 1785. 1A07 luidende befluiten ingebragt, opden-Brief van Z. O. H. den Prins Erfftadhouder, met de daar bygevoegde ftukkenj betreffende de aan hoogstdenzelven toegezondene , edog door Z. H. voor nietig gehoudene, Nominatie van Burgemeesteren $ door de Regering der Stad Wyk by Duurftede : zo als een en ander by Heeren gewone Gedeputeerden, onlangs was ontfangen 3 en in derzelver buitengewone Vergadering van 19 Oétober, voorlopig overwogen, onder aanfchryving aan die van Wyk, tot provifionele continuatie der nog in dienst zynde Burgemeesteren, Scheepenen en Raden aldaar, en toezending van een affchrift vaii den Brief van Z. D. H. — By deze Refohltien wordt de provifioneele continuatie van Burgemeesteren, Scheepenen en Raden der Stad Wyk, ingevolge de bovengemelde Refolutie van Gedeputeerden, goedgekeurd, en verklaard van begrip te zyn , dat aan de Regeering dier Stad behoorde bepaald te Worden een zekeren tyd , binnen welken eene Nominatie van Burgemeesteren enz„, op den vorigen gewonen voet, en met hét Reglement van de Regeringe dezer Provincie overeenkomftig, geformeerd, aan Z. H> zouden toezenden., om uit dezelve Burgemeesteren te kiezen 5 inmiddels de te., genwoordige Burgem. Scheepenen ejj Rarf den aanblyvende, tot dat ingevolge het gfezegde Regiement by Z. H. zal beftel gedaan zyn j zo omtrend de te doene verkiezing als de al of niet aanblyving der Raden in de* Nnflriri & Vröfd*  ïéoS NIEUWE NEDERLANDSCHE RECHT Vroedfchap; adviferende wyders om van deze Refolutie aan Z. H. voorlopig kennis te geven. Dan daar gelyktydig inkwam ee« ne Misfive der Regering van Wyk in antwoord op de Misfive van de Heeren Gedeputeerden, boven vermeid, in welke dezelve verzogt, dat Z. H. mogte geïnformeerd, worden van hare bygebragte redenen tot Jufiificatie, als mede tot het betoog van de wettigheid der aan Z. H, toegezondenene Nominatie van Burgem.; vooral aandringende dat in deze zaak geen befluit genomen'mogt worden, wierdt, na het voorlezen derzelve, die zaak voor als nog buiten conclufie gehouden ; overmits de Gecommitteerden van Stads wege, in eene buitengewone Vergadering der Vroedfchap , ingevolge eene ingekomene Brief der Regering van Wyk aan Hun Ed. Gr. Achtb. gelast waren, de Stukken overtenemen , zo als ook by ■ Amersfoort en Montfoort gedaan wierdt: zynde hier op beiloten, om heden over 8 dagen nader over een en ander te raadplegen en volledig te befluiten. Amersfoort hemde • in met de Edelen; Rheenen wilde die van Wyk verzoeken, eene nadere Lyst en Nominatie aan Zyne Hoogheid te zenden. Montfoort was van begrip, dat de zaak van Wyk zoude blyven opgefchort, tot dat het. Nieuwe Regerings-Reglement zou zyn vastgefteld. De Stad Utrecht nam de Stukken over, en verzogt 14 dagen uitftelj maar haar wierden maar 8 dagen gegeven: dewyl de Staten dan wederom zouden vergaderen. Voorts  JAARBOEKEN, Nbvmèêr, i7g|. Voorts wierd, by Refoliatie der Ridder* •fchap, ingebragt, hoe zeer by dezelve ad Simmum genomen was, zekere circulaire Misfit, gefchreven, merendeels op aanftoking van vreemdelingen, die te Wyk nier zyn t'huis behorende of gehuist, uit naam van de Gecommitteerden der Burgery van Wyk, aan de Bondgenoten, gedagtekend 14 Och h. a. en Ondertekend door A. iV. Della Faille, en Hendrik Scbilge, als Sel cretaris; zo als de Woordelyke Inhoud daar van in de Nieuwspapieren was geplaatst en openlyk gemeen gemaakt: en, daar zy dus* danige ftap niet anders meenden te kunnen beichouwen, dan als een openbaar at ten* taat tegen de Hoogheid dezer Landen, en ais ftrekkende tot verftoring van de publieke rust en veiligheid binnen dezelve, Wierdt voorgefteld om den Procureur - Generaal te gelasten, deze zaak ten ferieufte te onderzoeken en na te vorsfehen, ten einde het Regt van den Lande, tegens den fchuldig bevonden wordende, waar te nemen* Het eerfte Lid voegde zig by dit voorfteL Ge Heeren Gecommitteerden van Stadswege, op dusdanig point niet gelast zynde, advyieerden eenigen derzelven voor hec overnemen, immers voor het als nog houden in advys daar van by de gezamenlyke ■Leden: dan de meerderheid zig met het voorftel vereenigende, wierdt dienvolgens, de conclufie formeel opgenomen» De Ridderfchap heeft by deze gele ert« neid aangedrongen op het uitbrengen van Nnnnn % eene tL RECHt  1610 NIEPWE NEDERLANDSCHE eene Refolutie by de overige Staatsleden., op haar vorig Voorftel tot eene Commisfie aan Z. D. H. zo uk de 3 Leden van Staat» ais uit de Stedelyke Burgeryen, teneinde, met medewerking van fioogstdenzelven, het ftuk der bezwaren te vereffenen en tot een genoeglyk einde te brengen; en hebben dezen zulks aangenomen. Nog is ter Vergadering ingekomen eene Misfive van Decanen en Capitulairen van de 5 Capitulen dezer Srad, waarby dezelve, volhardende by hunne behaalde brieven van J Juny en 15 December des voorredenen jaar.-; aan de Ed. Mog. Heeren Staten deze? Provincie, over het befnoeijen en hinderen van derzelver Privilegiën en Rechten, en Ipyzonderlyk hun betoog van 13 February desz< Ij en jaars, nopens de bevoegdheid der Capitulairen, om met en dooreen Dienaar de Jagt in deze Provincie temogen oeffenen; zig beklagen over de ondernomene Regtsgedingen, door den Heer Luitenant Houtvester dezer Provincie, zo tegen hun MedeLid, Ryklojf Cornelis van Goens, als deszelfs gebroden Dienaar, met name Jacobus Vermeulen; verzoekende op het eerbiedig? fte Hun Ed. Mog., Surchance te willen verlenen van deze ondernomene Regtsgedingen, ook tegen den laatften, even gelyk dezelve in ?t geval van den eerften reeds was toegeftaan; en voorts ten beflixite alle hunne voor-; gedragene bezwaren nogmaals op het allerernftige ter afdoening aan de gunftigfte at-, ïentie van Hun Ed. Mog. aanbevelende, te  JAARBOEKEN, November, 1785. lón In de Vergadering der Vroedfchap, van den 7 November, heeft de Heer Oud-Bur-' gemeester Berger, ingevolge de gemaakte fchikking, by Refolutie van 15 Augustus 1783, ter vervullinge van de op Stads beurt te begevene Secretaris - Plaats van Hun Ed. Mog. Finantie, voorgedragen, en is daar op door Hun Ed. Gr. Achtb. benoemd de Heer Mr. Philips Ram, Raad in de Vroedfchap; welker benoeming ter eerder Staatsvergadering Raat voorgedragen te worden. Ten zelfden tyd zyn by Refolutie, door de Meerderheid der Vroedfchap, Heeren Burgemeesteren en Gecommitteerden ter Befchryvinge gemagtigd, om, op de aanltaande Vergadering der Staten, van Woensdag eerstkomenden, op de ingekomene Brief van Zyn Doorl. Hoogheid, betreffende de zaak van Wyk, voor Stads Advys uitte, brengen: dat de Regering van Wyk, ingevolge het Voorftel van Zyn Doorl. Hoogheid, een andere Nominatie van Burgemeesteren en Scheepenen aan Hoogstdenzelven diende toetezenden, gemaakt op eene wyze, overeenkomftig het nog ftandhoudend Regerings -Reglement,^ 't geen, gedurende deszelfs ftandhouding, dient nageleefd te worden, en waar in de Regering van Wyk niet bevoegd is op haar zeiven eenige verandering temaken: en dat, intusfehen, de thans aldaar in dienst zynde Burgemeesteren en Scheepenen behoorden aan te blyven. Dit befluit is door eene Meerderheid van twee Raden genomen, en de Heeren Oud-BurgeNnnnn 4 mees- rt\ECÏlT  1612 NIEUWE NEDERLANDSCHE ü- meesteren Berger en van den Bogaard, es * «echt nog eenige andere Raden, hebben aantekening van hun verfchillend Advys in dezen In 's Vroedlchaps Notulen verzogt, zynde festien in getal, namelyk de Heeren Berger, v, d. Bogaart, Eyck, v. d. Dses, van Rotnond, van Seriden, Craayvanger, Falck „ Abbema, de Leeuw, Tvoy, van Haaf ten, Burman, en van Dam, welken de zaak van Wyk wilde in ftaat houden, tot de zaak der bezwaren zou zyn afgedaan. De Heeren Staten dezer Provincie vergaderden den 9 November, als wanneer de: Stad nu mede haar Advys, in de zaak van Wyk, zo als hier voren vermeld is, inbragt. De gevoelens der 3 Leden van Staat, in dezen dus na genoeg onderling overeenkomende, werdt dien volgende beiloten, „ dat „ die van Wyk, binnen 8 dagen, ingevol„ ge van het Reglement van 1674, eene na„ dere Nominatie van Burgemeesteren en » Scheepenen aan Z.D. H. moeten zenden, „ nevens een bygevoegde Lyst van de Ra- „ den dier Stad." Men moet nog aanmerken, dat die van Wyk eene Nominatie aan Z. Hoogheid hebben gezonden, zonder te melden, door wien die gemaakt is, _ Ook hebben de Heeren Edelen, omtrend eenen Brief van de Regeering van Wyk, verklaard de onbevoegdheid' van die van gem„ Stad tot het beramen en in train brengen van èenig Stedelyk Regeerings-Reglement, buiten bewilliging of oftrooy van de Leden van  JAARBOEKEN, November, 1785.- 1613 . van Staat, daar by aantonende in 't byzonder, dat de Ridderfchap, reeds van den ja-' re 1508, het regt gehad zoude hebben in de Magiftraats-Ikftellinge der Steden; bovendien het doen beëedigen houdende, als fmakende na.Rebellie, en begerende daarom hetzelve insgelyk gefteld te hebben in handen van den Procureur-Generaal. Met deze Refolutie hebben zig wel geconformeerd die van Geëligeerde Raden; dan hebben Utrecht en Amersfoort dezelve over- en aangenomen, ter naaster Vergadering, derzelver Advys daarop uittebrengen. Wyders, by Refolutie van de Stad, tot Commis ter Kamere van H. Ed. Mog. Finantie en Rekeningen, óp Stads beurt, ingevolge H. Ed. Mog. Refol. van 15 January 1716 , opengevallen door het overlyden van den Heer van den Heuvel , voorgedragen zynde de Heer Mr. Philips Ram, Raad enz., met verzoek, dat aan zyn Ed. verleend wierdt de Tytel van Secretaris; zo als dit aan velen van zyne voortgangeren is vergund geworden; hebben beide voorftemmende Leden daar in geftemd, en is diens volgens gem. Heer, met den Tytel van Secretaris, aangefteld tot Commis als boven; zynde Heeren Hun Ed. Mog. gewone Gedeputeerden gemagtigd, denzelven in die hoedanigdeid in den Eed te nemen, Den ai November 17C5 wierdt by de Vroedfchap dezer Stad op een fchriftelyk Nnnnn 5 Ra- U- rRECHÏ  I6i4 NIEUWE NEDERLANDSCHE TRECHT Ref. der Stad Utrechtttopens eene Commisfie enz. Raport van de Heeren Eyk en verdere Gecommitteerden, dit belluit genomen: Fn daarover gedelibereerd zynde, heeft de •L/ Vroedfchap Heeren Burgemeesteren en Gecommitteerden ter befchryvinge verzogt, en geauthorifeerd ter naastkomende vergaderinge der Heeren Staten van Stadswegen te deciareeren: Dat de Vroedfchap ampleQeert de Propofitie door de Heeren Edelen en Ridderfchap, den 24 Augustus dezes Jaars ter befchryvinge gedaan, en dienvolgende confenteert, dat eene Commisfie van negen Heeren uit Hun Ed. Mog. vergaderinge werde gedecerneerd, invoegen die by de Heeren Edelen is voorgeflagen, ten einde met Zyne Hoogheid den Heere Erfltadhouder te confereeren over het Concept.Reglement Reformatoir, den eerfte September des voorleden Jaars ingediend, met de daarop gemaakte remarques en confideratien; en vervolgeus dienaangaande aan Hun Ed. Mog. te rapporteeren, omme verder daarover Staats - gewyze te worden gedelibereerd en gerefolveerd, zoo als bevonden zal worden te behoren met dezen verftapde nogthans, dat voorfchreeveó Concept-Reglement Reformatoir tot een bafis van deze onderhandelinge zal verftrekken, en dat alleen die Stedelyke Poinclen, welke uit het Reglement van den Jaare 1674 in hetzelve zyn overgebragt, in die conferentien zullen behandeld worden, zonder die uit te ftrekken tot der Stad en Steden domestieke zaken, als onder andere, het geven van aandeel aan de Burgeryen in de Nominatiën van nieuw te kiezen Raden, van Heeren Burgemeesteren en Scheepenen, het bepalen der |ualificatien van eenen tc verkiezen Raad, en aniere Poinéten, welke als zuiver domestiek moeten befchouwd worden, en by de Vroedfchap als ïoodanig geconfidereerd zyn, en volgens het ad- veu  JAARBOEKEN, November, 1785. 1Ö15 veu der Leden van de Staats-Commisfie zelve rj. aan de refpecrive Magiftraaten moeten overgelaten trecht worden , pm met hunne Burgeryen geappianeerd te worden, en dus geen object van de te noudene Rer, der conferentien kunnen zyn. Stad U- Dat wyders voorfchreven conferentien mzt'm trechtno' 'sHage, maar binnen deze Stad, of immers binpens eene nen deze Provintie, zullen gehouden worden , con-Commislidereerende de Vroedfchap,vermits deezebefo g-yk enz> nes alleen over Provinciale zaken zullen rouleeren dat het met den aard der zaken, en met de agtbaarheid van dezen Staat, beter zal conven ëcren, dat dezelve binnen deze Provintie gehouden worden, gelyk het ook voor dc Commisfien uit de Burgeryen van Stad en Steden veel gemakkelyker, en vpor de Provintie het minst kostbaar zal wezen. Dan ingeval de Heeren der Voorftemmende Le» den abfolut mogten inlleeren, dat meergemelde conferentien is 'sHage moesten gehouden worden, authorifeert de Vroedfchap Heeren Burgemeesteren en Gecommitteerden ter befchryvinge, ter betoge van haare toegeevenheid, en ter acceleratie van de afdoeninge dor zaken; omme alsdan te condescendeeren, mits in dat geval met onderlinge toeftemminge en concurrentie van de Leden van Statt een convenabele en percmtoire tyd worde bepaald , binnen welke voorfchreven Commis. fie de zaken zal moeten afdoen, en derzelver rapport ter Staatsvergaderinge brengen. Den 23 November vergaderden de Staten Wederom; in welke Vergadering wierdt gelezen: eene ingekomene Brief van den Heer nrf^ ftadhouder, Hun Ed. Mog. daar by kennis gevende, dat Hoogstdezelve, andermaal, de  ï6t6 NIEUWS NEDERLANDSCHË Ü- TJiECHï i de vorig aan Hem gezondene Nominatie vari Burgem. en Scheepenen, door Heeren Regeerders der Stad Wyk by Duurftede, met eene bygevoegdeBrier ontfangen, en gëoor^ deeld hadde, geene dispofitie daar op te moeten nemen, zonder vooraf Hun Ed< Mog. Refolutie daar om erend te vernemen. Deze Misfive is by de Heeren van de voorftemmende Leden gehouden in Advys, en by de Stad en Steden overgenomen; dan egtér tevens in Commisfie gefteld van de Heeren van kierkenburg , ï>esters en van Rens* woud, uit het Lid der Geëligeerde Raden, en van Lunenburg, van Schonnawen, en van Amerongen, uit die van de Edelen en Ridderfchappe, benevens Burgemeesteren ■van Utrecht en Amersfoort: gelyk, mede by de voorftemmende Leden in Advys gehouden, by Stad en Steden overgenomen, en in handen van opgemelde Commisfie ge* fteld wierdt, een Brief van die zelfde Regeerders, in antwoord op die van Hun Ed. Mog. ter laaster Staatsvergadering gearrefteerdj derzelver bevreemding, daarby, te kennen gevende over Hun Ed. Mog. verklaard voornemen „ tot het nemen van zo» danige maatregulen, als zouden oordelen ., te behoren, ingevalle aan Hoogstderzel* „ ver aanfehryving niet mógte worden vol„ daan j verklarende wyders, by die Misfi„ ve, bereid te zyn, tot het doen van zo„ danig Declaratoir, als door zommige Ra,t denderStad Utrecht, by de wederaanvaar- » ding  JAARBOEKEN, November, 17^5. 1Ö17 ding van derzelver Posten, op den 12 „ Oct. laatstleden, gedaan is. Voorts wierdt, op het verzogte berigt van Heeren gewone Gedeputeerden, hoe zig, by de eerstkomende gewone Befchryving, omtrend de Stad Wyk, te gedragen, by Hun Ed. Mog. beiloten de gebruikelyken Brief van Befchryving aan die Stad aftevaardigen, mits in dezelve gevoegd wierde , dat derzelver Gecommitteerden den gewonen Eed zullen dienen te doen. Dan wierdt ook tevens, op het inbrengen van Stads Refolutie, zo als mede van die van Amersfoort, waarby dezelve in de Refolutie der Heeren Edelen inftemde omtrend het aanfchryven aan den Procureur Generaal tot het nemen van Informatien enz. nopens net doen bezweren van derzelver ingevoerd Stedelyk Regeerings-Reglement, overeenkomftigdaar ' mede beiloten. De Stad bragt ook, ter dier Vergadering, derzelver Reloiutie in, op den 2.1 Nov, ge■ nomen ? en hier voren gemeld, welke Refolutie by de Heeren Geëligeerdcn ■ Raden wierdt gehouden in Advys en by Amersfoort en de andere Steden overgenomen, terwyl egter de Heeren Edelen, by derzelver befluit, te voren verhaald , pro ut jacet, volhardden, en aandrongen, om een fpoedige toeftemming daar aan te geven. Op de ingèkomene Brief van Hnn Hoog' Mog. met bygevoegde Copien der Verbonden van Vrede met den Keizer, en van Vriendfchap met de Kroon van Frankryk, is u- • RECHT,  10t8 NIEUWE NÈÜERLANDSCHE ÏRECH1 is Voor als nog niet beiloten: rriaar hebbel de Staatsleden aangenomen 3 ter naaster Vergadering, hunne Advyzen daar over intebrengen. De Heeren Gecommitteerden van de Stad Amersfoort hebben ook ter deezer vergadering ingebragt hun befluit , op hunne voorbehoud van fchadeloosheid we» gens de aanftelling van den Heer Ram tot Secretaris van de Finantie deezer Provintie: Zo als de Heer Secretaris Laan by eene ingeleverde Memorie heeft vertoond de redenen, waarom in de befoigne ter Generaliteit in de Commisfie van 't Militaire, waartoe met den Heer van Westreenen gecommitteerd is, niet kan vaceeren, eis dienvolgende verzogt, van die Commisfie ontflagen te zyn, welke by de Leden is overgenomen. Eindelyk is nog by de Vroedfchap befloteni het houden der Maandelyke Bedeftonden * in deze Stad en derzelver Vry- * heid, uit hoofde van de getekende Vrede met den Keizer, te doen ophouden. Amersfoort» Den gi Oétober vuurde twee Compagtiieu Schutteren af. By deze gelegenheid zyn eenige bewegingen tusfchen eenige Schutteren en Soldaaten van de Bezetting voorgevallen i Een Soldaat heeft een hoftw in de fchouder ge?  jaarboeken, November, 1785. iÓï? gekregen; eenen anderen is het armbeen doorgehakt, en zyn nog twee wonden aan het hoofd toegebragt, en een liesbreuk door het trappen. Nog een ander hadt een houw ter regterzyde van het oog ontvangen. Veele andere Soldaaten dit verneemende vloogen op, om de Patriotten (zo zy hen noemden) op te zoeken, hakten op al wat zy in uniform gekleed ontmoetenden 3 ja zelfs op de huizen, waarin zy meenden, dat hunne Vyanden gevlugt waien, en hebben veele gla« zen ingeflagen. Veele Burgers wierden gekwetst , en anderen geflagen. De Officieren hiervan verwittigd hadden veel moeite hen tot bedaaren te "brengen, en naar hunm kwartieren te doen keeren. Den volgend* dag ontfionden wederom bewegingen"; Eer Soldaat wordt gekwetst: verfcheidene Sol daten vallen eenen Burger aan, brengen hen een houw in de hand, en eenige wonden aat > het hoofd toe, wierpen met fteenen in d< glazen van een huis, waarin de gekwetfti de vlugt nam. Zy rigteden nog andere on geregeldheden aan, welke door de gedurig! rondens eindelyk gefluit zyn. Het blyktdus dat de Krygsbezitting, gefchikt tot verdee " diging der "Burgery, zeer veele beledigin gen en wandaden heeft uitgerigt. Of zommig Jéurgers daar toe gelegenheid hebben gegevei en wie de eerste oorzaak van deze ongere geldheden zyn geweest, kan geen verftar dig en bedaard Gefchiedfchryver uit eenzy uiige voor - sn tegenberigten beflisfen; e: eg Amsrs» FOQLU-. E 1 1 > i  ï  1621 NIEUWE NEDERLANDSCHE Wyk by deezer, zyn coDtinueererjde, met verdere referDoor- ve, in cas van onverhooote weigering, van zostede, daanige nadere difpofitie, als Wy , tot main- tien van de goede order, en tot voorkoming van Brief'der alle desordres in het beleid van de Politie en JuStat.aan rtitie binnen de Stad van Wyk, naar gelegenheid die van van zaaken zullen nodig oordeelen. Wyk. Hier meede Edele Erentfeste Vrome! beveelen Wy Uw Ed. in de befcherming van God Almagtig, Gefchreeven te Utrecht den 9 November 1785. Q was getekend y A. J. GODIN, vt. ( Lager ftond ) U Wel Ed. Goede Vrienden de Staaten van den Lande van Utrecht. (Opfehrift) aan de Edele Erentfeste Vrome Burgemeesteren en Regeerders der Stad Wyk by DuurReede. (was getekend) H. A. LAAN. Op dezen brief heeft de Regeering aldu* geantwoord. EDELE MOGENDE HEEREN! Uw Ed. Mog. Misfive van den oden deezer, met aanfchryving, om, zonder uitftei, immers binnen den tyd van 8 dagen, na derzelver ontvangst, te treeden tot het formeeren van eene Nominatie van Burgemeesteren en Scheepenen, en dezelve, ten fine van Elecfie, aaa den Stadhou* hou-  JAARBOEKEN, November, 1785. 1625 houder deezer Provincie te doen toekoomen, inWYKrz voegen, en op zodanige wyze, als van ouds ge-DüuR» bruiklyk is geweest, hebben Wy op zyn tyd welsTEDE. ontvangen. Wy kunnen het niet ontveinzen, Ed. Mog. Antw. JHeeren! dat het ons ten uiterften gefurpreneerd van Wyk .heeft, in de bovengem. Misfive geen eenige Res-aan de coBtre te hebben ontmoet van alle die redenen,Staten. welke, in onzen Brief van den laatften der voorige Maand, ter juftificatie van onze handelwyze geallegeerd zyn, en wair van wy geene zwaarigheid gemaakt hadden, Uw Ed. Mog. als onze ILndgenooten. en die meede de handhaaving onzer Stedelyke Rechten 'bezwooren hebben , te in. formeeren, zonder dat Wy evenwel gelyktydig uit het oog verlooren hadden, dat Wy, als Reprefentanten onzer Stad en Burgery, en als uit.rnaakende een Meede-Lid van Staat deezer Provincie, en dus, met de gezamenïyke Leden van Staat, de Vergadering van Uw Ed. Mog. compofeerende, als egaale partyen te cotifidetceren waa^ ren, zodaanig, dat, in zaaken van verfchü, de eene party, zo min, als de andere, bevoegd was* rechter te zyn en Vonnis te vellen j aPeen maar dit onze bedoeling geweest zynde, om, door een Vriendnabuurlyk voordraagen der waare re; denen enmotiven van ons gedrag, niet te kort te wilLn doen aan de regelen ecnes Bondgenoot» febaps, docr dezelfde Wetten van wellevendheid en openhartigheid onderling gelieerd, en om, zo veel mogelyü, van onzen kant te contribueereri tot bcrliel der harmonie en wegneeming der dis'crépa'nCe, welke, zedert eenigen tyd noodlottig tusfchen Uw Ed. Mog. en ons Collegie heeft phats gt hid- Te meerder, en dit kunnen Wy thans met geene (tilzwygenheid voorby gaan, furpreneerde ons déclaufule, van bovengedagteMisfive, waar by Uw Ed. Mog. te kennen geeven, dat, in cas van onverhoopte weigering, zodanige nadere DiCp 'fiOoooo 3 iie  i6i6 NIEUWE NEDERLANDSCHÉ Wyic bY door Uw Ed. Mog. tot maintien der goede orde. Duur* en tot voorkoming van alle desordres in het beleid van stede, de Politie en •juftitie binnen ome Stad, naar gcleegenheid van zaaken genoomen zou worden, als Uw Antw. Ed- Mog. zouden oordeelen te behooren: Immers bevanWyk greepen Wy, dat zulk eene bedriegende Claufuaan de 'e 'n gecnen deele te pas kwam by eene aan$taten. fchry ving, gedaan aan een der Meede. Leden van den Souvereinen Staat onzer Provincie; of, zyn Wy dan, uit hoofde der aan ons geweigerde Sesfie in het Collegie van Uw Ed, Mog. ipfo faèïo vernederd tot den ftaat der Hoogö- of AmbagtsHeerlykheden, welke, als onmiddelyk onder de beveelen van den Souverein onzer Provincie ftaande, zich zulkzoortige Claufules, in Aanfchryvings• Brieven van dien aart, zouden moeten laaten welgevallen! Neen 1 Ed. Mog. Heeren! in weerwil der voor een tyd geweigerde Sesfie ter Vergadering van Uw Ed, Mog. blyven wy niet te min, als onafhanglyke Magiftraats-Leeden van onze Stad, dezeive waardigheid en agtbaarheid, als vooren, behouden; en, het is ook uit dien hoof. de, dat wy, wat den inhoud van Uw Ed. Mog. aanfchryving betreft, ons, naar tydsomftandig- li heeden, confequentelyk aan ons zeiven gedraa» gen zullen, zonder ons daar in, door eenige U dreigende aanmaaningen, veel min Ordïnatoire H Conclufien, van wien ook, eenigermaate te laa- f ten interrumpeeren. Intusfchen kunnen wy evenwel niet afzyn, I Uw Ed. Mog. by deezen openhartig te betuigen , dat wy niets hartelyker verlangen, dan, tot herftel der federt ecnigen tyd gebrooken har-§ monie tusfchen Uw Ed. Mog. en ons Collegie', | en, om van onzen kant niet in gebreeken te | blyven, van, ter bevordering der goede zaak I pnzey Provincie en der respective Steden van I dien , alles te coctribueeren, een bekwaam middel I |e zien daar gefteld, waar by wy» als voor- I b«eft I  JAARBOEKEN, November, 1785. 1617 heen, in onafgebrooken vriendfchap en vertrou- Wykb'y wen onderling konden blyven harmonieeren; ee- Dncitne zaak, Edel Mog, Heeren! tot welker daar-SÏ£DK< ftelling ons gewisfelyk de geleegenheid niet zou gemist hebben, zo wanneer, aan onze Stads- Antw. Gedeputeerden ter befchryving, de \veg niet ge- van Wyk Roeten waare geweest, om, ter tafel van uw aan deEd. Mcg. met een byna gelykluidende Declara- Staten. toir, als dat van zommige Utrechtfche Regenten, zich, omtrent den Proviciaalen Eed op het Reglement van 1674, te hebben kunnen expliceeren. Hier meede enz. Den gx November fchreef ook de Regeering aan den Stadhouder dezen Brief: DOOR LUGTIGSTE HOOGGEBOREN FORST EN HEER! Te vergeefsch hebben wy ons dus lange met eene Refcriptie van Uw? Doorl. Hoogheid op onze, aan hoogstdezelve toegezonden Misfive, en met eene Electie, uit de daar by geannexeerde Nominatie van Burgemeesteren en Scheepenen gevleid — in tegendeel heeft het ons gemoeid, uit eene fpeciaale aanfehry ving van Hun Ed. Mog. de Staaten deezer Provincie, te verneemen, dat Uwe Doorl. Hoogheid, uit hoofde van zommige bedenkingen op die gezondene Nominatie, zich by Hun Ed. Mog. geaddresfeerd hadt, daar wy veel eer ver wagt hadden, dat Uwe Doorl. Hoogheid, indien hoogstdezelve eenige reëele bedenkingen optie toegezondene Nominatie hadc, dezelve natuurlyker wyze by ons zou hebben geopperd, ten einde ons in ftaat te ftellen, om, uit kragt van ome Souverehie Magt, dezelve zadanig vit den weg te ruimen, als met onze Stads Rechten , eenigzins bejlaanbaar geoordeeld kan worden. Oood*o 4 Dan  ï62S NIEUWE NEDERLANDSCHE Wyk by Dan echter, daar wy ten allen tyden geneegen Ddür- zyn, aan Uwe Doorl. Hoogheid de geüJSélïl si EDE» Ken tegeeven, dat wy er verre vaLflyn om aan Ü J^J'ke Rechten van het Stadhouderichan eeniK v^'hi6 atteinte /«/w* ™* ^ Burcht* Heer van Spienngshoek, en Boudewyn de Wit AmtfScheepen van Scheveninge. J '™AES Den 25 dezer hebben Hun Hoog Mog. opaïz. voorftel van Zyne Doorl. Hoogheid den Heer Prins Erfltadhouder, aangefteld: tot Generaal van de Kavallery in dienst van dcezen Staat r met de Jaarwedde daar toe ftaande, en zulks in plaatze en vermits het ovsrlyden van den Geperaal Baron van der Duyn, Vryheer van 'sGra. venmoer &c. den Luitenant Generaal Carel August Emanuel, Graaf van Rechteren. Den 27 is overleden de Heer Echard, BaPiuw en Dykgraaf van de Klunderc, Directeur van de Natuur en Geneeskundige Correfpondentie Sociëteit alhier. Ook is overleden Jonkheer Ernst Baron van Kaders , Luitenant Generaal van de Infanterv Kolonel van een Regiment Voetvolk ten dienftê dracr Landen, Commandeur der Stad Doesburg, Le yde m. Den 5 dezer Maand is in den ou^ derdotn var1 67 jaaren en 7 Maanden alhier overleeden de Heer Mr. Adriaan Crucius, in leven Stad"'8 ^ Q CD °Ud' BurSemeester dezet DeR ®°vember zyn tot Burgemeesteren aangefteld: de Heeren Jacob van der Meer Heer van Hoogeveen, eerste en voorzittende, Mr. oornel is Speelman, Ridder Baronet, Heer van Heeswvk en Dinter, Mr. Jacob üartram van der. Stken, en Mr. Piet e r M a r c o s — En is de Heer Oud -Buree"meeseer, Mr. Pieter Changuion, beO0000 5 ftemd,  V*30 NIEÜWE NEDÉRLANDSCHE Ver&n- Renjd, om met May aanftaande zitting te neetering men in de Vergadering van de Ed. Mog, Heeren onder. Gecommitteerde Raaden van de Staaten van Holbe Hoo-land en Westfriesland. — Wyders is hedendoor ge en de Ed. Gr. Achtb. Vroedfchap tot Veertig in Raaiage de dezer Stad» 'n p'aats van wylen den Heer Mr. Am't'e- Adriaan Crucius', verkoorendeHeer ^oorf van Poot. naars Te Amfteldam is aan eene Beroerte overleden EN2;. de Heer Mr. Abraham van Alphen,'m leven Raad in de Vroedfchap en Oud -Scheepen dezer Stad. Den 19 'sNachts overleedt alhier, in het45 Jaar zyns ouderdoms, aan een verval van kragten, de Heer Mr. Bauduin fan Huift, Oud voorzittend Scheepen en Raad dezerStad. Ook is byna ter zelfder tyd alhier aan eene uitteerende Ziekte overleden de Heer Pieter Hooft Secretaris dezer Stad , hebbende zyn Ed. de Ouderdom van Hechts 23 Jaaren bereikt. Den 7 dezer maand heeft de Hooggeleerde Heer Didericus Adrianus Walraven, zyne nieuwe waardigheid van de Profesjto in Hemeneutie Sacrte, met eene Inweijings Redenvoering in het Illuftre School alhier aanvaard. De Hermeneutica Sacra cum Linguarum atque AntiquitatumOriêntalium Studiisnecesfario copulanda: dat is: Over het noodzaaklyke verband der Heilige Uitlegkunde met de beoefening der Oosterfche Taaien en Oudheden. Rotterdam. De Heer Mr. P. Boogaert Heer van Alblasferdam, Raad in de Vroedfchap en Regeerend Burgemeester dier Stad, heeft zyn Commisplaats van de Convoyen en Licenten, ter Admiraliteit op de Maze, (een Ampt door denzelven zedert den Jaare 1729: en dus 56 Jaren, en daar van 36 Jaaren als Regent, bekleed,) ja het 80 Jaar zyn Ouderdoms, heeft redergelegd. Schoonhoven. Den 3 November is alhier door de Vergadering der Kiesheeren tot MedeKiesheer aangefteld en beëdigd, de Heet Jan Hermen  JAARBOEKEN, November, 7785. ifj3i pen Wygaers in plaats van wylen de Heer Pieter Veran'de Groot. dering Den 10 zyn met de gewoone plechtigheden in onoer gehuldigd en beëdidigd de Heeren, welke uit een de hoo« overgeleverde Naamlyst van de Vergadering der ge en Kiesheeren door Zyne Doorluchtige Hoogheid den Laage Heer Prins Erfltadhouder, tot het bekleeden der AmteWethouderfchap dezer Stad voor één Jaar zyn naars verkooren, namenlyk tot Burgemeesteren de Hee- eisz.' ren Willem van Solinge, en Mr. Henprik Hooig tot Scheepenen de Heeren Ör,. Cornelis Carnicr, Mr. Dirk de Weide, Mr. Jan van Bosvelt, Cornelis Roos Arnoudsz., Heer van Waarder, Hendrik Slingelandt, Dr, Ignatius van jZelder, en Pieter Vergeer', tot Scheepenen" Commisfarisfen der üemeene-Landsmiddelen de bovengemelde Heeren Mr. Dirk de Weille, Mr. Jan van Bosvelt, en Cornelis Roos Arnoudsz,, Heer van Waarder. HoorN. Den 16 dezer Maand 'savonds is de Heer Mr. Bernardus Blok, Secretaris van deMagiflraaten en Gedeputeerden dea Steden van dit kwartier, en van Gecommitteerde Raaden, alhier refideerende, mede zonder aanpryzinge van den Stadhouder, door Hun Ed. Mog. de Heeren Gecommitteerde Raaden tot Commis van de Finantie aangefteld. Middelburg'. In het laatst van Herfstmaand is de Heer en Mr. Laurens Pieter van den Spiegel, die met veel lof, van het Jaar 1780 af, als Secretarisvan het Land, den Lande gediend hadt, qls Raadpenfionaris opgevolgt aan den Heere en Mr. Johan Marinus Chalmers. Vlissincen In plaats van den Heereen Mr. N. de Tomeze, die Raadsheer in denhoogen Raad is geworden, is, uit eene overgeleverde Naamlyst door zyne Doorl, Hoogheid, tot Raad ia  163* NIEUWE NEDERLANDSCHE Vfran- in de Vroedfchap alhier verkozen, de Heer Abradering ham Louysfen, voorheen Scheepen dezer Stad, onder d°S diü duj ^dert eenige Jaaren, te Middelburg de hoo- gewoont hadt. Gelyk zyn Broeder de Heer ge en Johannes Louysfen hier ook Penfionaris Honorair l'iGE geworden is. Zoo als ook de Heer Benjamin Amte- Cateau, jNA ARS ENZ. Utrecht. Den 22 heeft Zyne Door'. Hoogheid tot Sebeepen dezer Stad verkooren, den Heer Mr. Jacob AntonyMartsns, in de plaats van den Heer Mr- Philip Ram; hebbende de Vroedfchap deezer Stad gecommitteerd den Heer Mr. Rudolp Hendrik Nahuis, tot den ontvangst der middelen van het Gemaal eD de. Bieren, in de plaats van evengemelde Heer J. A. Martens; en tot Commisfaris der Publieke Verkopingen aangefteld den Heer Mr. Willem ran Dam Heer van Isfelt, in plaatfe van gemelden Heer Nahuys, met behoad van zyne Heemraafs plaats, zoo lang over de openftaandellaadsplaats geen befchikking zal zyn gedaan. Leeuwarden. Den 3 November heeft Zyne Doörl. Hoogheid ah Curator Magnificentisfimus van Frieslands Hoogefchool, met Hec», ren Curatoren, tot gewoon Hoogleeraar in de Wysbegeerte op 'sLands Hooge-School te Franeker, aangefteld den Heer Scbald Juflinus Brugmans, A. L. M. Philof.'en Mcd. Doét., Lid van de Koning]. Academiën van Edenburg, London, Dion, etc. wonende te Groningen. Franeker. Den 2 November, Door Z D. Hcogheid, en Heeren Curatoren is tot Uoogieeraar, in dc Medicyrxn, Ontleedkunde, Wiskunst en de gewoone Krygsbouwkunst alhier, aangefteld de Hooggeleerde Heer Adolph Tpey, A. L. M- Philof. & Medicinae Doet. &c., tot hier toe Leftor. Anaiotnm &- Medicina Legelis, volr gen-  JAARBOEKEN, November, 1785; 1633 ~ gende dus deze Zoon, zynen waardigen Vader Verajw op, in de twee laatfte hoedanigheden. dering Gaasterland. Deze Grietenye door de deiiooVrywillige afftand van Jr. Ülbo Aylva Rengers, ge en opengevallen zynde, zyn na voorgaande Uit-LAAGF; fchryvinge der Ed. Mog. Heeren Gedeputeerde AmpteStaten, door de Stem - Gerechtigde Ingezetenen NAARS " van voorfz. Grietenye op den 2 November 1785 ENZ in benoeminge gebragt de volgende Heeren Jr. * Jan Lodewyk Boys van Burmania, Jr. VAmoraal Albertus AZmïlim Rengers en Jr. Lodewyk Rengers. Uit welke Naamlyst door zyn Doorl. Hoogh. by Misfive van den 16 dito tot Grietman verkoren is Jr. PAmoraal Albertus ASmilius Rengers Volmagt van diezelve Grietenye, die daarop ter Vergaderinge der Ed. Mog. Heeren Gedeputeerden in die hoedanigheid den Eed heeft afgelegd, Gronimgen. Den 15 November heeft Z. Hoogh. de Heer Prince Erfftadhouder, in plaatsvan wylen den Heere Mr. G. J. Keizer, tot Lieut. Frasfid. van de Hooge juftitiekamer van Stad en Lande aangefteld den Heer Mr. S. Gockinga, en in plaatfe van deze tot Raad en Hoofdman den HeerMr. J. W. Keizer, en wederom in laatstgem. plaatze, toe Secretaris van gem. Hooge Juftitie Kamer den fleer Mr. Guichart, en laatftelyk in diens plaatze rot Secretaris en Fiscaal van de Ommelanden, den Heer Mr. F. J. Guichart. LYST  t6U NIEUWE NED.JAARJ3. Nov.t i?g5. LYST DER PRYZEN VAN VERSCHEL DE PRODUCTEN ONZES LANDS. Rotterdam den 21 November. Rotterdam den 11 November. by de Z. Zak. Haveb Zeeuws dito 13 a ri ^ Tarw Jarige oude 20 a «56 boekwyt op 154 $ a 20 —— nieuwe 16 a 23 8 Paardebooneh i4. a 22*> blaauwe 15 a 19 » Duiveboonen 26 a 28^ Zomer 16 a 19 ^Koolzaad 41846 cC Rogge Zeeuws enlnl. 13 a 15*» Erten Grauwe 20 a 24 fi ^y den Steen.' Groene 16 a 20 | VlAs Aüerbeft 49 a 60 ft. Witte 16 a 18 g Best 39 a 48 ft. Booken Grote Witte 30 a 34 g Middelfoort 34 a 38 ft. Kieynedito 14 a 21 g Gemeen 32 a 33 ft. by *t Laft. —— Allergemeenst 28 a 31 ft„ Gerst Winter 23 a 24 öf  N I Ê ü W Ë NEDERLANDSCHE JAARBOEKEN, December, MDCCLXXXV. GELDERLAND. N y m e g e n. De Staten dezer Provincie hebben op Nyme. den laatst alhier gehouden Landdag, gen, het Verbond van Vriendfchap enz. met Frankryk goedgekeurd en bekragtigd, dog het Vredes - Tractaat met den Keizer aan die Provinciën overgelaten, welken de vporlopige Voorwaarden van dezelve tot belluit hebben gebragt. In het Quartier van Veluwe, hebben de Ridders van Lynden tot Oiuh;ialler, Zuylen van Nyeveld en Eek verklaard, zo als de Heer van- de Marsch op den vorigen Landdag reeds gedaan heeft, van zig aan het tegenwoordig Regeerings • Reglement niet meer gehouden te rekenen. Ppppp Deu-  1635 NIEUWE NEDERLANNDSCflE Deutichem. Deuti- Hier is een Boekje in het ligt gegeven * chem. hebbende dezen tytel. „ De Zwitferfche Patriot of de Landdrost „ Felix Grebel, gelukkig overwonnen door „ Johan Caspar Lavater, thans Leeraardes „ Christendoms te Zurich. In 't Neder- duitsch vertaald door Hendrik Berg, „ Leeraar des Christendoms, bydeLuther„ fche Gemeente te Deutichem,," welke Predikant Berg, daar by eene opmerkelyke Voorreden gevoegd heeft. Arnhem. De oneenigheden en geweldadigheden tusfchen Burgers en 'tKrygsvoik, houden hier nog niet op: 20 dat zig den 20 December 1785 de Burger-Krygsraad wederom deswege met nieuwe en ernftige klagten tot de Regeering vervoegd heeft. Egter hebben de Officieren van het Regiment Guarde Dragonders, hier in bezettinge liggende, zig by een Smeekfchrift tot de Staten van Holland vervoegd, op hunne en hunner Regiments onfchuld zig beroepen, en zeer geklaagd over den laster , hun en hun Regiment in de Nieuwspapieren aangeteigdj verzeld van een gunftig Getuigfchrift van de Regeering dezer Stad, van den 27 December 1785. HOL'  JAARBOEKEN, December, 17R5. 1C37 HOLLAND. Dordrecht. y^\p de Requesten tot onderfteuning van Dord\J het Request van Schutteryen en Ge- recht. nootichappen, den 9 November aan de Staten, ten voordeele van de Provincie Utrecht en in het byzonder der Stad Wyck ingeleverd, is door den Oud-Raad beiloten, de Afgevaardigden te gelasten om ter Staten Vergadering ten fterkften aan te dringen, dat met den eerften het beraamd befoigne over voorgem. Request in Holland gehouden wierde. Verders heeft de Oud-Raad op den 5 December by meerderheid beiloten, ingevolge het rapport van het bejoigne, den Heer Stadhouder het commando in 's Hage aftenemen; als mede de ratificatie van de Alliantie met Frankryk goedtekeuren. Ook heeft de Penfionaris üe Gyselaar eene voorftel gedaan, om de Afgevaardigden ter dagvaard te magtigen, om overeenkomftig het voorftel van Leyden, aan de Staten van Utrecht eene Brief uit de Vergadering van Holland te fchryven, om dezelven aantemanen, de gefchillen met de Stad Wyck in der minne te vereffenen, en de bemiddeling dier Vergadering daar toe aautebieden. Welk voorftel is goedgekeurd. Ppppp 3 Delft,  ?633 NÏEUWR NEDERLAND8QHE Delft. ÖE&ft, Verfcheidene Addresfen zyn door het; Schutterlyk Genootfchap in de Vroedfchap ingeleverd, van welken wy by nadere gelegenheid verflag zullen geven. Ook is hier gefchiï tusfchen de Leden van Regeering ontflaan wegens de benoeming van een Hoofd- Officier, waar toe drie Heeren zyn benoemd en aan de Heeren Sta-. ten van Ooiland zyn gezonden om eene Nominatie ter elebïie van den Stadhouder tq formeeren, dm waar tegen 13 Leden zyn, opgekomen en derzelver Advis aan Hun Ed, Gr. Mog. hebben toegezonden j welken het gelven met furcheance aan de meerderheid hebben in handen gefteld, om te dienen van, berigt. Den 26 dezer is, volgens gewoonte, met: (Is Schaale, door de Stad rondgedragen , <3aar in voor den Armen derzelve Stad u> gezameld de fomma van ƒ 10501: 6: 2, dus ƒ186:9:12, meerder als in het vorig jaar,1784. 'S Gil avenh age, Z. D. Hoogheid heeft aan de Staten van Holland en Westfriesland toegezonden eene M^emofie van confideratien omtrend het Staatsraport uit het groot ftefogne over het Commando van het Guarnifoen van den Haag i^an 4 Ntivemb. 1785. Deze Memorie was. verzejd zo yan. eunen Brief aan de Staten, als  JAARBOEKEN, December, 1639 als ook van eenen rondgaande Brief aan de 'sGraftemhebbende Steden. Wy hoopen by een venhaandere gelegenheid dezelven mede te dee- GE* len. De Baron van Thulemeijer, Gezant van den Koning van Pruysfen by dezen Staat, heeft den 9 December 17.85 de navolgende Memorie overgeleverd. HOOG MOGENDE HEEREN! TJw Hoog Mog. hebben tot heden uitgefteldnut Memor. ^ te antwoorden op den Brief, die de Koning, van myn Meester, aan Hun in dato iNOftober heeft Prutsten toegezonden; maar Zyne Majefteit kan niet dan worden ten hoogden geaffecteerd zyn over den inhoud des Prinsvan Briefs, welke de Heeren Staaten van Holland, franje. Hem den 5 van laatstleden Maand, gefchreeven hebben. -— Hy ziet met leedwezen, dat, verre van eenigen aandagt te geeven op zyne vriendelykeaanbieding, ten voordeele van den Prins van Orange, men een nog fterkere Refolutie genomen heeft, dan die van den 8 September, alles met verzekering aan den Koning, dat men geen eenU gen itap zoude toeftaan, welke ftrydig was met de wettige Rechten van den Eifftad houder. De Refolutien zyn gegrond op voorbeelden, gehaald uit tyden,dat het Stadhouderfchapopgeheven was, of ten tyde der Minderjarigheid van den tegenwoordigen Prins van Orange; voorbeelden, welke weinig toepasfelyk fcbynen,op het tegenswoordig geval. Niemand zal zekerlyk aan Hun Ed. Gro. t Mog. het volle regt van Souverainiteit ontkennen, en in het byzonder over hunne Troepen , maar men zoude geen regt aan de andere zyde, aan den Prins van Orange,' doen, indien men Hem befchuldigde, van daaraan, ooit af breuk gedaan, of gehaakt te hebben, om de Militaire autoriteit Ppppp 3 uk.  i6+o NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra- aftetrekfcen van de beveelen der Overheid. venha- Het fchynt ondër tusfchen , dat volgens de Conftige. tutte der Republiek, in de tegenswoordige gefleldheid, de uitvoerende magt, in het militaire Mentor, gedeelte der Regeering, gefteld is in handen van %an cien Kapitein Generaal, en dat door Hem de orPruisfen dres van den Souverain móeten aan de Troupen voorden gegeven worden. — De Prins van Orange heeft Prinsvan ten allen tyden de pligten zyner Charge met nauvcQrange. keurigheid en met de uiterfte zorg geoefFend. Hy heef niets verzuimd, in het geen hy moest en kon doen, op den 4 September. De oproerige bewee-" gingen, welke in den Haag ontftaan zyn , eene omftandigheid zoo gering en toevallig, kunnen geëne reden of gelegendheid géven, om den Prjnshet Commando van den Haag te ontneemen, en hetzelve overtegeven aan een Officier, orsdergefchikt aan de beveelen van den Kapitein Generaal. Het fchyht eer zeker, dat met een zo fterke en zoo min noodzaakelyke maatregel te adopteereu, zonder dringende en genoegzaame beweegredenen, men wezendlyk te kort zoude doen am de waardigheid en 'r gezag, aan de Eminente Charge, erftelyk toevertrouwd aan den Prins van Orange door een'5 folemneele Acte, zoo van wegens de Proyincie van Holland, als'van de anderen. Men zoekt eer e Refolutie in ftand te doen blyven, welke het Stadhouderfchap én de bediening van Kapitein Generaal tot een enkelen naam en tóe eén enkele fchyn brengt ; terwyl men protesteert, van die geheel te willen handhaven. De Prins van Orange heeft geene klagten aaa denKoniDg gedaan. Het is bekend, dat de Démarches, die men zoo even aangehaald heeft, ook in genen delen de toeftemniing van de Natie in 't algemeen heeft weggedragen, nogóók van alle Regenten der Provincie van Holland. Deeze daden zyu bekend in geheel Europa, en, indien de Stadhouderlyke prserogativen in meer dan eene Provintie, meteen zoo edele als Vaderlandsgezinde ftandvastigheid wor«  JAARBOEKEN, December, 1785. «541 worden gehandhaaft , en toegejuigt; zo ziet ^Gnl. de Koning met aandoening , dac onder 't ge- vfnh/T" tal Leden der Regeering, welke de Staaten der rE Frovmtie van Holland uitmaken, eenige misichien door vooroordeel weggefJeept, door misverftand, Mem v ot door al te groote zêle geen agt fchynen te geven prui'sr' voordes Konmgs tusicbenkomst, nogte voor het " T„ Huis van Orange, welke van allen tyde de Republiek primvnn dieust beweezen heeft. Zyne Majefteit vleidt zig n,™ ondertusfchen, dat deze wyze van denken niet van S een geheele Natie is, zoo agtingswaardig als de Hollandfche. Hy twyffelt niet, of Uw Hoog Mogende, welkers Vergadering het middelpunc en ue Item der deliberatien van de Leden der Unie is, zullen beter de Vriendfchap van een nabuurige Mogendheid op prys ftellen, welke in meer dan eene gelegenheid nuttig is geweest, en het nog meer kan zyn voor de Republiek. De Koning kan nooit onverichillig zyn wegens het lot van het Doorluchtig Huis van Orange, welke hem zo na beftaat, in welke hy een Princes gefteld heeft, welke hém zo lief is, en welke het van gelyke moetzyn voor de geheele Republiek wegens haare deugden en groote vermogens, waarmede zy begwaft is, en door de uitmuntende opvoeding, welke zy aan hare Kinderen geeft. —- Het is in deeze regtmaa. tige veronderftelling, dat zyne Majefteit op Uw Hoog Mogende verzoekt, en met vertrouwen van haar kant verwacht, dat overeenkomende haare gevoelens, zoo verligt als Vaderlandsgezind, zy ineer regc zullen doen aan den Koning en aan den Prins van Orange; dat zy op 't kragtiglte zig zullen toeleggen zo in de Provincie van Holland als elders, waar de omftandigheden het zouden kunnen vereisfchen, om de al te overhaastende maatregels té doen ophouden; om door hunne wyze raadflagen, en door hun invloed de zoo noodzaakelyke Eendragt te herftellen, welke zoo openlyk in het binnenfte verbroken is, om aldus een algemeeneCondliaiie der parthyen te weeg brengea; alsmede PPPPP 4- maat-  IÖ4* NIEUWE NEDRLANDSCHE 'sGra-maatregels en fchikkingen te maken, en vooral venha- deu P"ns v8n Orange in Raat te Rellen, om z;g OE> vau zyne funct-ien te kunnen kwyten, welke aan zyne Eminente Charges gehegt zyn, en waarmede Mem. v. Hy volgens de primordiaale Cooftitucie van den Pruisfen Staat bekleed is, voor het waare welzyn en met ge■voor den noegen der geheele Natie. De Koning is van gelyke Prinsvan genegen, om zyne goede Officien te gebruiken, inOranje. dien men het nodig of nuttig oordeelt, zelfs met medewerking van Mogendheden, waarmede de Republiek in vriendfchap is, tot vereeniging der verfchillende partyen, door een accomodementen beftendige fchikkmg, overeenkomende met de belangeDS van den Staat. — Zyne Majefteit hernieuwt aan Hun Hoog Mog., in hoedanigheid van Nabuur, en op de allerlterkfte wyze, een belang, zoo gevoelig als opregt, tot welzyn en tot rust dér vereenigde Provinciën. De Koning zal door de uitkomst zien , wat deeze nieuwe vertoogen zullen uitwerken, en wat prys de Republiek op zyne Vriendfchap zal ftellen: zyne gevoelens zullen altoos onveranderlyk zyn, maar geëvemedigd aan het billyk antwoord, welk Zyne Majefteit zal ontvangen, vooral mee. opzigt voor de billyke agting, welke hy voor het Huis van Orange verzoekt. 'sHaoe den 9 December (get ) Ï78J, de THULEMEYER. De Staten van Holland en Westfriesland hebben aan eenige Ingezetenen van Abbenbroek, Meerkerk, Voorfchoten, en Leyderdorp, wegens eenige beweegingen ten tyde van de Loting van den derden man, amnefiie verleend. Nog hebben dezelfde Heeren Staten een be-  JAARBOEKEN, December, 1785. 1643 peiïuit .genomen, om by de Bondgenoten '«Giufian te dringen, dat de W, I. Comp, ge-vENHAmagtigd worde tot het ligten van drie mil-0E* lioenen guldens onder vrywaaring van de 3'lgemeene Staten. Zie hier het befluit. Extract uit de Re/olutien van de Heeren Staten van Holland en West- Friesland , in Hun Ed, Groot Mogende Vergadering ge noomen epiVoensdag den 14 December 1785. T-)e Heeren de Gyfelaar, van Berckel, Neder- Be/Ine. 4 burgh en Mer ens, Penfionarisfen der Steden pens de Dordrecht, Arnlhrdam, Rotterdam en Hoorn, W. I C. met den Raadpenfionaris, a!s by Hun Ed. Groot te ligten Mog. Refolutie van den 19 November 17^3 ge- s millkscommitteert tot de zaaken van de West - Ir.difche "nen. Compagnie, hebbende, ingevolge en tot voldoening van h'oogstderzelvcr Refolutie van den 16 der voorleeden Maand, ter Vergadering gerapporteerd derzelver Confideratien en Advis op de Misfive van den Reprefentant van Zyne Hoogheid en Bewindhebberen der Geoclroyeerde West-Indifche Compagnie ter Kamer Amfterdam, gefchreeven aldaar den 10 te voren, daar by, voor het Uiteinde van dit jaar, verzoekende eene fubfidie van drie Millioenen guldens, of by difficulteit dan die fom onder guarantie van Hunne Hoog Mogende te mogen negotieeren niet eene jaarlykfche fubfidie van honderd vyftig duizend gulden, tot voldoening van den intrest en reftitutie van het Kapitaal, breeder onder den voorfchreeven 10 No. vember geïnfereert, met eene Misfive van gemelden Reprefentant en Bevvindhebbereu aan Hun Ed. Groot Mog, tot appui van het voorfchreeven verzoek. Waar  1644 NIEUWE NEDERLANDSCHS *sGra- Waar op gedelibereerd en geconfiiereerd zyn-. venua- de aan de eene zyde bet groot belang van ie koge. lonien van den btaat in de West Indien, \\m wegens den aébyen Handel op dezelven uïl de Befl.no- Republyk en haare algemeene invloed op de Inpens de gezetenen van den Staat zoo ten aanzien van dc W. I. C. Houders der Obligaten op de Plantagien van de te voorfchreeven Kolomen genegQticert, ah met $mulioe betrekking tot het beftaan van een onnoemlyk tien. aantal Ingezetenen, door den Handel en Scheepvaart op. en uit de voornoemde Koloniën, en voorts aan de andere zyde, het geen dezelve Koloniën , in den laatften Oorlog met de Engelfchen, geleden hebben, mitsgaders de importante kosten, dewelke vereischt worden om. dezelven, zoo met betrekking tot het politiek en judicieel beftier, als met opzigt tot het defenfie wezen aldaar, in een behoorlyken ftaat te ftellen, als mede het onvermogen van de West-Indifche,, Compagnie deezer Lan ien om daar toe de noodige" penningen te fourneeren, zoo als uit den opergelegden Staat van haare Finantien is gebleeken * en dat mitsdien om deeze zoo importante posfesfien van den ftaat in de West. Indien te conferveercn, het volftrekr noodzaaklyk is, dat Bewindhebbers van de West-Indifche Compagnie, op de een uf andere wyze, door Hunne Hoog Mog. in ftaat gefteld worden, om de noodige fpendatien ten voorfchreeven einde te kuunen doen; dan dac teffens in confidentie moetende komen, dat van het Bondgenootfchap niet kan worden gevergd, dac het zelve zich met de middelen tot herftelling van zaaken in de voorfchreeven Koloniën zonde bezwaaren, wanneer de middelen aan het voor. geftelde einde niet zouden kunnen beantwoorden, het zy de Ingezetenen der gemelde Koloniën, door gebrek van eene goede directie, zouden buiten ftaat gehouden worden, om hunne zaaken naar behooren te bevorderen, of ook de vaart en kandel op en uit eenige der voorfchreeven Kolo¬ men  JAARBOEKEN, December, 1785. 1645 nien zonden blyven belemmert, en zulks alleen- s'Gea. lyk ten faveure van maar eene Provintie, en daar venha." en tegen in prajuditie van de Planters in dezelve GE> Koloniën, zoo wel als van de Ingezetenen der andere Provinciën, ten lasten van dewelken de voor- Bejl.nofchreeven lubüdien aan Bewindhebberen van depens 'je West-Indifche Compagnie nogtans mede en wel ff. ƒ„ (j. voor het grootfte gedeelte zouden werden gefour- ie 'limn\ neert, terwyl dezelven van de beoogde voordee- 3 miiïwelen, vooreen groot gedeelte, zouden blyven ver- m„m Roken, en dus het groot oogmerk, naamlyk om door zoodanige fubfidien, gepaard met de noodige middelen tot uitbreiding van den Vaarr en Handel, de meergemelde Koloniën zelve tot het meeste vermogen, ten algemeenen nutte, te brengen, in geëntn deele zoude worden bereikt. Is goedgevonden en verdaan, dat de zaak ter Generaliteit daar heen zal worden gedirigeert, dac Reprasiéntant en Bewindhebberen van de WescIödifche Compagnie deezer Landen, door Hunne Hoog Mogende, mogen worden geauthorifeert, óm onder guarantie van hoogstdezelven te negotieeren de fomma van drie Millioenen guldens, mitsgaders tot betaah'ng van de jaarlykfche intresfen en aflosfing van het Kapitaal aan dezelve mogen worden geaccordeert eene fubüdie van een honderd en vyftig duizend guldens 'sjaars, r.0 beginne met primo January 1786, alles onder deeze expresfe conditie, dat de Penningen, invoegen voorfchreeven, zullende worden genegotieert, tot geene andere eindens zullende mogen worden geëroployeert, als om de voorfchreeven Koloniën , met relatie tot het politiek en jufticieel beftier, onder eene behoorlyke directie, mitsgaders wat het defenfie wezen aangaan, in een behoorlyken ftaat te brengen en jaarlyks aan Hunne Üoog Mogende de noodige ouvertures te geeven van den Staat, zoo van het Politieke en Jufticieele als van het Militaire wezen in de gemelde Koloniën, als mede van de kosten, dewelke daar toe z*l-  J646 NIEUWE NEDERLANDSCHË *sGra. zullen zyn geimpendeert, wordende het content V'êkha- van deze Provincie, in het voorfchreeven Subcr fidie, wel uitdrukkelyk geaccrocheert aan deze conditie fine qua non, dat naamlyk de vaart op de Rivieren van Esfequebo en Uemerary, zoo wel als op alle andere Kolomen van den Staat in de West - Indien, aan alle de Ingezetenen van deze Republyk het geheele Jaar door op een egalen voet vry en onbelemmerd zal worden opengefteld. Ter gelegenheid van het teekenen van hef. Verbond van Vriendfchap tusfchen den Koning van Frankryk en dezen Staat, is aan de Heeren Lestevenon van Berkenrode en Brant* fen, Gezanten van deezen Staat, aan ieder van wegens den Koning eene kostbaare gouden doos gefchonken, rykelyk met edele gefteentens omzet, en vercierd met het af beeldzei van den Koning, ter waarde ieder van 80 duizend Livres. De Keizer heeft ook aan ieder der gem. Gezanten een gouden Snuifdoosvereerd, in ieder van welken drie briefjeslagen, elk ter waarde van ioco Livres. By de Algemeene Staten is ook het voorflel gedaan, om aan den Gravel Vergennes, eerften Staatsdienaar aan t Franiche Hof een kostbaar gefchenk toe te zenden. Over die voorftel als meede over de gefchenken aan den Grave de Mercy, Gezant des Keizers, aan den Heer de Calonne, eerste Beftierders der Geldmiddelen van Frankryk, en aan den Markgrave de Verac, Gezant van den Koning by dezen Staat, is ter Vergaderinge der Bondgenooten geraadpleegt. Den  JAARBOEKEN, December, 1785. 1647 Den a3 December 1785 Is een begin ge- 'sGrï; maakt met het fiegten van de flerktens aan de vknhaSchelde, de Kruisfchans en Fredrik Hendrik, GE* ter nakoming van de gemaakte Vrede met den Keizer. Den 29 December zyn de Ratificatie», of Bekragtigingen, zo van de Vrede met den Keizer als van de Verbintenisfen met den Koning van Frankryk, alhier aangekomen: De eerste waren den 24 en de laatiie den 25 December uitgewisfeld. De Heeren Afgevaardigden dezer Provincie ter Vergadering der Algemeene Straten hebben den 19 December 1785 op het ernftigfte ter Vergaderinge der Bondgenooten voorgedragen: „ dat hooggemelde Heeren „ Staten reeds zedert een geruimen tyd ope„ ning hebbende gegeven van de poincten, ?, die zy vermeenden dat tot verbetering van „ het huishoudelyk bellier van de O. I. „ Comp. zouden behooren te worden inge„ voerd, naauwlyks hadden kunnen verwag„ ten, dat de introduélie dier verbetering, „ welke door de Provincie van Holland met „ geen ander oogmerk geprojecteerd was, dan „ om daar in eene genoegzaame zekerheid „ te vinden voor het aanbelang, dat zy ia „ die Cornp., alleen tot derzelver behoud, „ had genomen, eenige tegenkanting ont„ moet zou hebben : dan dat het contrarie „ by hoogstdezelven ondervonden zynde, „ zy niet konden nalaten als nog ten fterk- a> Ren  164.8 NIEUWE NEDERLANDSCHE s'Gra- „ Ren te infteeren, dat eindlyk eens aan hun vbniia- j? bülyk verlangen voldaan mogt worden, ÜE' „ te meer, daar dit en ook dit alleen aan hooggemelde Heeren Staten de genoeg„ zaame vryheid zal kunnen overlaten, om „ in de verdere behoeften der O. 1. Comp. te helpen voorzien en mede te werken tot „ derzelver eonfervatie en herftelling. Dat hooggemelde Heeren Staten intusfehen gemerkt hebbende, dat het niet innemen der Confideratien van de refpëétive Kameren der O. ï. Comp. tot een voorwendzel ge„ bruikt word om de afdoening deze zaak ,, te verfchuiven, en van hunne zyde genegen zynde, om alle mooglyke infehikiyk* te gebruiken $ wel nog eene proef in de„ zen wilden aan den dag leggen van hunne „ infehiklykheid voor de Sentimenten van „ fommige Provinciën, hoe zeer ook tegen ,, Hoogstderzelver volkomen overtuiging „ aanlopende, en dat het was met dat oog„ merk en op dat eindlyk eens geconftateerd „ worde, waar aan men zich in deeze zal kunnen houden; ■ dat hooggemelde „ Heeren Staten j uit toegevendheid voor het „ gemanifesteerde verlangen van die Provin„ cien, wel mogten lyden, dat nog een na,j der onderzoek des noods over dit werk ,j worde geïnftitueerd, en dat tot dat einde „ de redresfen in het huishoudelyk beftier der Oost Indifche Compagnie, doorhoog,j gemelde Heeren Staaten beraamd en op den 5 January dezes Jaars 178^, ter Ver99 gadering van Hunne Hoog Mogende aan de  JAARBOEKEN, December, 1785. 1649 j, committeert, van wegens Hunne Hoog 'sGra}, Mogende aan de refpeétive Kameren der vEt.HA-, >, Oost-Indifche Compagnie worden toegc-GK* „ zonden, met last aan elk derzelven, om „ aan het befogne, tot dat einde by Hunne Hoog Mogende te decerneren, binnen èea zeer korten tyd (als zynde alle verloop 9, van tyd, waar door Hoogstdezelven ver,, der belet zouden worden in eenige maatregelen, ten behoeve der voorfchreven Comp. zich in te laten , ten hoogften gevaariyk ) te fuppediteren zodanige fchrif„ telyke Confideratien op de gemelde re* 9, dresfen, alszy zouden meenen daar op te „ kunnen bybrengen, ten einde vervolgens, "na eene examinatie van zodanige in te ko* ;, men bedenkingen, eindelyk eens eeri „ vruchtbare afkomst van deze zaak gemaakt zoude kunnen worden, die alleen „ gefchikt zou wezen, om de ware belangen „ der O. I. Comp. en de zekerheid van de ,. daar in geintresleerden te bevorderen." Ook habben Reprefentant van Zyne Doorluchtige Hoogheid en Bewindhebbers van de Geoétroyeerde West-Indifche Compagnie ter Kamer Amfteldam aan Hunne Hoog Mogende, by eenen Brief te kennen gegeven : „ dat het aan Hunne Hoog Mogende „ bekend was, dat de Heer Marquis d& „ Bouillé, van wegen Zyne Majefteit den Koning van Frankryk, het Opper-Bevel „ in een gedeelte der West-Indien gevoerd „ hebbende, het Eiland St. Euftatius van „ de Ëngelfchen hernomen, en by die gele- Qqqqq .  i65o NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra- „ genhedd aan de Commercie gerestitueerd venha- n alie zodanige goederen en contanten CE* „ als nog. op het voorfchreven Eiland voor „ handen waren en waar op dezelve haar „ recht konde aantonen; — zy reeds voor „ lange, (even als de Oost-Indifche Com„ pagnie met relatie tot den Heer de Suf„ frèti, hadt gedaan) de vryheid genomen „ hadt de gunitige reflexie van Hunne Hoog js Mogende daar op te folliciterenj dan dat „ zy telkens terug gehouden waren door de „ overweging, dat zy niet, gelyk de Oost„ Indifche Compagnie, een liandeldryvend „ Corps zyn, en dus niet geconfidereerd „ konden worden als te reprefenterendatgedeelte van de Commercieerende Ingezete„ nen van de Republyk, welke wel voor„ naamlyk van de boven aangehaalde gene„ rtufitek van den Heer Marquis de Bouillé ,, hidden gejouisfeerdj doch dat alzo de ' verl'chillende gelegenheden voorby gegaan waren, zonder dat de Commercie zelve „ zich dieswegens tot Hunne Hoog Mogen„ den hadt vervoegt, en het dus fcheen, dat r dezelve zulks aan hun wilde overlaten; en s) geconiidereerd dit tydftip het uiterfte ooi genblik fcheen te zyn, waar in men zich met eenige gratie daar van nog konde acquitM teren, zy vermeenden zulks niet langer te ' kunnen uitftellen , maar Hunne Hoog Mog. te moeten in confideratie geven, of *, Hoogstdezelven niet zouden kunnen goedig vinden aan den Heer Marqdis de Bouillé, „ even als aan den Heer de Suffren was gefchied j,  Jaarboeken, Decmbsr, 1783. tts* » fchied, te doen geworden zodanig publyk \$Grakenmerk van Hunner Hoog Mogende venha» V, goedkeuring wegens deszelfs gehouden G-* „ gedrag, als Hunne Hoog Mogende zou„ den vermeenen te behoren." De Heet Pieter Chomel, eenig overgeble* Ven Compagnon van het Huis van Koophandel , beftaan hebbende ten name van Chomel en 'Jordan te Amfteldam, heeft een Request aan Hunne Hoog Mogende ingele* verd , inhoudende : „ dat hy, uit hoofde m van het vrugteloos aflopen der laatstlyk i, door de Republyk van Venetien voorgeilagcn onderhandelingen, by den aanvang )5 van welken Hunne Hoog Mog. hoogstder„ zeiver Refolutie van den 9 January 1784 provifioneel hadden geheven te furche„ ren, zich reeds in de Maand Mey laatslejji den by Hunne Hoog Mogenden hadt ver„ voegd, met verzoek om, dewyl de rede„ nen der gezegde Surcheance niet meer „ exteerden het daadlyk effect: van gemelde \ }j Hunner Hoog Mogende Refolutie van den ,, 9 'January 1784 te mogen ondervinden* 3, Dat hy zich gevleid hadt met de hope op „ dit zyn verzoek eene fpoedige en gunfti;> ge dispofitie van Hunne Hoog Mogende » te. zullen bekomen, doch dat zulks hem „ niet mogende gebeuren, hy, hoe zeer de „ langdurigheid van die onaangename zaak j, fteeds dezelve van des te drukkender en „ grievender gevolgen voor hem deed zyn,eg„ ter als een getrouw Ingezeten dezer Repu}J> blyk gemeend hadt Hunne Hoog Mogende Qqqqq 2 niet  |<5J2 NIEUWE NEDERLANDSCHE s'Gaa-,, geene nadere Adresfen te mogen lastig venha. m vanen zo iange deze RepUbiyk. in die on,, zekere omftandigheden verfeerde, welke „ haar met een Oorlog tegen een der mag„ tigfte Vorften van Europa dreigden, maar „ geduldig het oogenblik te moeten afwag„ ten, waar in de rust van den Staat van „ deze zyde wederom volkomenlyk herfteld „ zoude zyn, „ Dat hy thans gelukkig genoeg zynde „ om den Vrede van de genoemde zyde, „ ten vollen bevestigd en alle vrees van „ dien kant weggenomen te zien, zieh ook „ genoodzaakt had gevonden, om uit hoof„ de der langdurigheid en fmertelykheid der „ gevolgen, welke die zaak hem nu reeds „ lange jaren hadt doen ondervinden op „ nieuw Hunne Hoog Mogende te adiëren» „ verzoekende derhalven op het allerinftan„ telykst, dat het Hun Hoog Mogende be„ hagen moge, om zonder eenig verder uit„ ftel aan hem het effeét van bovengemelde ,, Hun Hoog Mogende Refolutie van den 9 M Jauuary 1784, te doen genieten, door „ dezelve daadlyk ter executie te doen bren„ gen en voorts zodanige andere maatrege„ len te nemen als Hunne Hoog Mogende het voegzaamst zouden oordeelen, om de „ Republyk van Venetien eindelyk en vol- ftrekt te noodzaken tot het verkenen van een volkomen en aan de geleden verliezen „ geëvenredigde fchadeloosfteliing en vol„ doening^' 0£  JAARBOEKEN, Dectmber, 1785. 1653 Op eenen Brief van de Heeren Beftierde- '«Graren van den Levantfchen Handel en Vaart vehhain de Middelandlche Zee, is by de Alge- GE* meene Staten den 57 December 1785 aldus beiloten: ExtraSl uit het Register der Re fa. lutien , van de Hoog Mogende Heeren Staten Generaal der Vereenigde Nederlanden van den 27 December i]f<5. Qntfaneen eene Misfive van de Direcfeuren van p.r 1* J cien Levantfchen Handel en Navigatie in és JzLtf ■ Middelandlche Zee, gefchneven te Amfterdam v n/rti dm 23 dezer, houdende dac federr dat in den '„ laatst gevoerden Oorlog met Engeland, om xq- t "iZ. den dat het gebruik van vreemde Vlaggen, hoe fJ ichaadlyk anderlints, indat noodlottig tyd-.'cwrin niet konde ontbeerd worden, ingevolge het toen ingeleverd Request der voornaamfte Kooplieden op de Levant Commercie doende, en hbo daar mede overeenftemmend Advys, door Hunne Hoog Mogende, by Hoogstderzelvcr Refolutie vm den 5 Oclober 1781 gerefolvecrt was: ,; zoo hnge men buiten Raat zoude zyn, om den Levant„ Ichen Handel met Nationale Schepen voort te „ zetten, dc Goederen binnen deeze Landen „ met vreemde Vlaggen uit de Levant aangebragt wordende , ontheven waren geworden „ van de extra belasting by Hunner Hoos Mog. „ Refolutie van den 21 Mey 1770 en nadere Am,, pliatie van 1 April 1776 op dezelve gelegd", de gefteldheid der publyke zaken van het Vaderland hun tot hier toe geene gefchikte gelegenheid opgeleverd hadde, om by Hunne Hoog Mog. het weder invoeren dier extra belasting te ver zoeken; dan dat het Vredes- Trsftaat tusfchen iJunne Hoog Mogende en Zyne Keizerlyke Ma- Q.qqqq3 ie-  1654 NlEüWfi NHDERLANDSC^E 'sGR/ujefteit tans geteekend zynde, mitsdien de voer, VEiaiA-nagmfte reden, welke hun wederhouden hadt, ge, was komen te vervallen, verzoekende,derh'dven, zoo wegens hun Collegie, al van wegéns de reRef op fpcdh've departementen van Hoorn, Leiden en den Brieft de Maze, en dus uit naam van hunne gezav.Qlredi.mentlyke direclie, dat de Surcheance dier extra van den belasting van vyf per Cent extra, op de Goederen Lev.aon-taec vreemde Soepen uit de Levant in deze dei. Landen aangebragt wordende, by voornoemde Refolutie van 5 Uclober 1781 ad interim geaccordeert, tans ingetrokken en gemelde extra belasting weder ingevoerd en door hun, op audiorifatie van Hunne Hoog Mog., op den voet a's by Hoogstderzelver Refolutie van 21 Mey 1770 en en nadere Ampliatie van 1 April 1/76 weder geheven mogte worden. En wyders verzoekende, dat het Hunne Hoog Mog. tevens goedgunftiglyk behagen mogte, om tans, met het expireereu dezer maand, eene favorabele Refolutie te nemen opdeMisüve, welkezy den ia Augustus laatstleden deeer gehad hadden aan • Hunne Hoog Mogende te adresferen , en waar by zy verzogt hadden, dat de zesjaarige authorifatie tot het heffen van het half per Cent Levantreelit met den 17 daar aan volgende zullende expireeren, bun wederom voor zes andere agtereenvolgeude Jaren mogte worden geaccordeert, en waar op het Hunne Hoog Mogende goedgedagt had om de gemelde hunne verleende authorifatie provifioneel tot den laatften December dezes Jaars te prolongeren. Waar op gedelibereerd zynde is goedgevonden en verftaan mits dezen in te trekken en buiten effect te ftellen de Surcheance van de voorfchreeven extra belasting van 5- per Cent extra op de Goederen met vreemde Schepen uit de Levant in deze Landen weidende aangebragt, en by Hunner Hoog Mogende Refolutie van den 5 Oótober 1781 «d interim geaccordeert $ werdende vervolgens gemelde extra belasting weder ingevoerd en de Di- reg>  JAARBOEKEN, December, 1785. 1655 ïecïeuren vaa den Levantfchen Handel mits dezen »sCrageautndrifeere, om dezelve op den voet van Hun- viutHAne Hoog Móg. Refolutie van den 21 Mey 1770 ge. en nadere Ampliatie van'den 1 April 1770 weder te doen heffen; zullende nogtatts de voorfchreven Ref. 0p belasting alleen een aanvang neemen , zoo ras het den Grief cmaneeren derzei ve en de relpecfive Schalen van v.Direü. den Levant sal zyn kenbaar geworden; met dien van den verdande, dat dezelve van kragt zy ten opzigt Levjianvan alle vreemde Schepen, die, van dat tydltip af del'. beginnende, van daar herwaart zullen worden bevragt, ten einde d;;or deze tydsbepaaüng de zodanigen, die, by de overeenkomst'dier Refolutie aldaar reeds werkjyk in lading lagen, of bereids op de reize herwaart waren, daar van billyk geëximeert werden. - Het is eene zeer zekere zaak, dat, gelyk geen Maatfchappy, zelfs niet het kleenste huishouden, kan beftaan, zonder geldmiddelen, en geen geldmiddelen beftendig kunnen gevonden worden zonder goed bellier, zuinigheid en fpaarzaamheid;zoook alle pogingen, alle verbeteringen , alle plans tot verbeteringen, zonder het goed beltier van het Financiewezen, ten eenemaal vrugteloos zyn; dat het Financiewezen derhalven de groote fpil is. waarop het welzyn ,voorfpoed, bloei, magt, en aanzien van een iegelyk Burgerüaat op draait. Den 16 dezer maand is by de Staten van Holland en Westvriesland rapport gedaan, wegens het vastliellen van de beste middelen ter vervullinge der lasten voor het aanftaaude Jaar, voor zo verre die u,it de gewone middelen niet kunnen gevonden worden. By dit raport 'Qqqqq 4 wordt  i6fö NIEUWE NEDERLANDSCHE sGra- wordt opgegeeven, „ Dat de omftandigheden venha- overgroote uitgave veroorzaaken, en eene allenzints gevoeligen en drukkende invloed op de Financien dezer Provinciën gehad hebben; dat eg er aan de onkosten was voldaan geworden, zonder eenige verhooging van lasten op 'sLands lngezeetenen te leggen, en flegts met eene min bezvvaarende gejdligting te doen: dat derhalven de buitengewoons middelen voor als nog niet konden verminderd worden, maar nog voor 't aanltaande jaar moesten voortduuren: dat men thands meer dan ooit moest denken op twee hoofdpunten, de verbeetering van 'sLands gewone Inkomsten, en vermindering der uitgaven: het eerste door eene Generaale revuë der Ordonnantie van de heffing der van ouds verpagte, en zedert 1750 gecollecteerde Gemeene Lands middelen, ter bekoïning van eene vrugtbarer invordering; en het tweede door alle mogelyke fpaarzaam* Beid en affnyding van. nodelooze kosten in de Provinciaale Huishouding: boven en behalven de voordeden uit de Staatswyze beraamde Commisfie over het Financiewezen te wagten: Ter uitvoering van welke twee punten een gevoegelyk plan zou dienen gemaakt te worden enz. Dit raport is overgenomen, Den 2 Decembe is by de Staten van Holland en Westfriesiand befoigne gehouden over het ingebragt Rapport van Gecommitteerde Raaden wegens de eerbewyzen, door  JAARBOEKEN, December, 1785. 1657 door de Krygsvvacht aan de Vergadering sG«/\. der Staten te doen. venha- ge. By Hun Ed. Groot Mog. is ook beflooten, het geregtelyk onderzoek, wegens de zaak van Brest optedraagen aan Gecommitteerdens uit de Adtniraliteits Collegien, uitgezonderd dat van Amfteldam, en het Officie Fiscaal te doen waarneemen door den Advocaat Fiscaal van de Maze. Ook hebben ter Vergadering van H. Ed* Groot Mog. de Heeren Gedeputeerden van Leyden voorgeflagen , om by eenen Brief de Heeren Staten van Utrecht aan te maanen tot hec in 't vriendelyke byleggen van de gefchillen , in dezelve Provincie , zederteenigen tyd, ontflaan, en daartoe de medewerking van Hun Ed. Gr. Mog. aantebieden. By Hun Hoog Mog. de Heeren Staten Generaal is het Verbond van Vrede met den Keizer, zo wel als het Verdrag van verbintenis met den Koning van Frankryk, met de aanweezende Leden en Stemmen beiloten en den 3 December verzonden. Het ontwerp van eene oprechting van een Forten Tol-Comptoir op deBadfeKade, in het het Eiland Zuid-Beveland, is door de andere Provinciën goedgekeurd en in de Vergadering van de Heeren Algemeene Staten m een volledig befluit veranderd; ingevolge Qqqqq 5- van  l<558 NIEUWE NEDERLANDSCHE "sGra- van dien zal de Raad van Staten ten eerfte venha* door Hun Hoog. Mog. gemagtigd worden , GE' om tot de werklyke opbouwing van het gemelde Fort enz. te doen voortgaan. Den 16 vergaderden wederom de Staten van Holland en Westfriesland. Daar is de volgende vermindering van Krygsvoik van den Staat, by voorraad beiloten om dus te brengen op den ftaat van Oorlog voor den aanltaanden jare 1786. Van de ordinaire Cavallery , eene vermindering van 624 Mannen en Paerden. Van de ordinaire Dragonders, 208 Mannen en Paerden. Van de ordinaire Infantery, 12 Grenadiers en 9 Musketiers per Compagnie, tezamen 5472. - Het vyfde Bataillon van Waldek afdanken. Van de Infantery en Jagers van Salm 30 Man en dén Tarnbour per Compagnie,- van dito Cavallery 10 Mannen en Paerden per Compagnie. Het Corps van Lega afdanken. Van Sternbqch Cavallery, één Trompetter, 2 Fouriers en n Dragonders; dito Infantery, één Onder-Officier , één Corporaal en 18 Fufeliers per Compagnie. Van Mattba 4 Compagnien Fufeliers , één Compagnie Huzaren of Dragonders afdanken: van het restand der Cavallery, één Fouriér en 24 Ruiters; van de Infantery Grenadiers, één Onder-Officier en 39 Man; Fufeliers, één Onder-Officier en 39 Man per Compagnie. Maillebois Cavallery, 3 Mannen en Paerden; Infantery, 10 Man, en Artillery, 5 Man per Compagnie. By  JAARBOEKEN, December, 1785. io^q By de Staten van Holland, is wegens her, 'sGraRegiment Guardes Dragonders beiloten, dat vknhahetzelve zynen ouden naam, en de tegens-GE* vvoordige Officieren gedurende hun leven hunnen rang zulien behouden, dat, by voorbeeld, een Vaandrig heeft den rang van Luitenant, en zo voorts; maar by de nieuw aankomende Officieren zal zulks geen plaats meer hebben, egter zullen ook' deze den rang hebben boven een Officier van een ander Regiment. Wegens deEerbewyzingen aan den Staten dezer Provincie te geven, is bepaald, dat, wanneer Hun Ed. Gr. Mog. byeen komen, de Wachten aan Hoogstdenzelven de volle Krygs Eere zullen bewyzen; als de Heer RaadpVnfionaris op en van het Hof gaat, als mede wanneer de Gecommitteerde Raden vergaderen , zal de Wacht in het geweer komen. By zommige Provincienis zwarigheid gemaakt in de aanilelling van een Brabander, en dus ook van den Advocaat Donker Curtius, tot Advocaat Fiscaal en Procureur Generaal van den Rade van Braband en I^ande van Overmaze, om daar door de raadplegingen niet voor uit te loopen, welke aangelegd worden op de Adresfen van de Regering van ?s Bosch nopens her begeven van die en zoortgelyke posten aan geboren Brabanders. De aanilelling zou dus ten opzigte van het nu openltaande Ampt wederom gefghieden op den ouden voet, ■ De  ï6<5o NIEUWE NEDERLANDSCHE vïSf DÜ Heer Advoc:aat H-J-mtteTulUngb, is " eenderde-enen, die naar den post van Advocaat - Fiscaal van Braband ftaat, en heeft een Request aan Hun Hoog Mog. ingeleverd, tot nader aandrang van zyne Sollicitatie. Ter Vergaderinge der Algemeene Staten is een Rapport ter tafel gebragt van het befoigne , gehouden met den Raad van State over de middelen, ter uitvoeringe van het geflotene Vredes - Traétaat. Het Rapport ïs nog in overweeging, by hetzelve wordt onder anderen, tot bepaling der grenzen in Fiaanderen, de Heer Generaal du Moulin, en tot die in 't Land van Overmaze, de Heer van Panhuis, Ontvanger der Domeinen van Hun Hoog Mog. enz. te Maaftricht, benoemd. De Franfche Gezant de Markgraaf de Verac, beeft wederom een keer naar Amfteldam gedaan. De Heer F. de Mah'y, Markgraaf de Fa vras, den 16 der voorleden Maand, aan Hunne Hoog Mogende een Plan overgegeven hebbende, tot het vormen van eenenieuwe Barrière en het vrugtbaar maken van de onbebouwde Landen, in de Landen van de Generaliteit, heeft den 5 dezer aan Hunne Hoog Mogende eene Memorie ingeleverd, ftrekkende tot opheldering van zyn overgegeven Plan en ter wegneming van alle de tegenwerpen, welke men tegen deszelfs uitvoering zoude kunnen inbrengen. S c II E-  JAARBOEKEN, December, «785. 1CÓ1 scheveningen. 't Is een oud vooroordeel by de Haring, St.raeVisfchers, dat na St. Nicolaas Dag, geen veninof zeer weinig Haring op deEngelfche Kus-gen. ten gevangen kan worden , dog het tegendeel daar van heeft men thans ondervonden, na dien de Stuurlieden M. Beekhuyze, Mich. den Heyer, de Groote, en Jen van der Hok, te Schevening t'huis horende, de Haring Visfery verder hebben voortgezet, en zedert den 15 tot dan 17 dezer, op de hoogte van Engeland en N. Voorland, W. ten Z. drie mylen van hun, te zamen gevangen, ruim een honderd duizend zeer goede Haringen, door gebrek aan Zout, hebben zy die Visfery moeten Raken, zynde nu alle de Haring-Schuiten behouden aan deze Kusten aan» gekomen. Leyden. Veel is gefproken, en zo in de Dag- als andere Papieren gefchreven, naar ieders begrip cn dcnkwyze, nopens een voorftel, voor eenigen tyd door een Lid in de Vroedfchap gedaan, ter geheimhouding der Stemmen van de Leden der Regeering. Tegen dit voorftel was de Meerderheid van Stemmen, in de Vergadering van 3 December 1785. Dus befioot men met onderling genoegen en algemeene ftemmen, gem. voorftel buiten conclufie te houden. Tegen dit voorftel was al een Addres ingeleverd: aan Heeren Burgemeesteren. wierdt overgelaten, op  i65i NIEUWE NEDERLANDSCHË ' Ley- op eene gevoegelyke wyze aan de InlevefafSrS ben. van dat Adres van het befluit der Vroedfchap kennis te geven. Amsteldam. - De Gecommitteerde Raden ter Admiraliteit in Westfriesland en het Noorder-K war* tiet, hebben aangekondigd: dat met den eerilen goeden wind, die waaijen zal na den 12, December aanltaande, uit Texel Convooi zal worden gegeven naar de Engelfche, Franfche, Portugeefche en Spaanfche Havenen, mitsgaders naar de West-Indien. „ Ook hebben de Heeren Gecommitteer„ de Raden ter Admiraliteit te Amfteldam „ Convooi verleend, voor de Schepen naar „ de Engelfche, Franfche, Spaanfche en Portugeefche Havenen, en naar deMidde„ landfche Zee, uk Zeeland en Goeree, , met _ den eerden goeden wind , die „ waaijen zal na den 2,0 December eerstko- mende. Den 17 December zeilden uit Texel in Zee de O. I. Comp. Schepen Straalen,Kapt. Jan Paardekooper, na Bengalen; Vreedenburg, Kapt. H. Knikkert, na China; de Braak, Kapt. P.F.Riebe, naCeylon,-A^tunus, Kapt. C. Byndorp; en het Duifje, Kapt. G. Jhan den Kerkhof, na Batavia, alle van deze Kamer: Ook zeilden in Zee'sLands Schepen van Oorlog Holland, Kapt. W. Silvefier; Ampyhtrite, Kapt. F.J. lWirts;Befshermer,lL^J.Frykenius, naar Ceylon; en  JAARBOEKEN, December, 1785. 1663 en Enkhuizen, Kapt. J. Zeewold, naar de AmWest - Indien. s tel- dam. Den if) December des namiddags, deden Heeren Commisfarisfen van het Kweekfchool van Zeevaart alhier, in de Gasthuis-Kerks openbaare reekening en verantwoording, voor eene talryke Vergadering van Burgors en Kooplieden: by welke gelegenheid een zeer beknopt vedlag wierdt gegeven aangaande den toelland der Geldmiddelen van deze Stigting. Het bleek hier uit, dat reeds een aanmerkelyk Fonds , tot onderfieuning, was by eengebragt. De Heer Hope heeft aan dezeftigting een fraai Fregat vereerd, alhier door den kundigen Scheeps-Timmerman A. Staats gebouwd, en de Vice-Admiraal Zoutman dezelve met een ftel Vlaggen en Seinen begiftigd. Men kreeg op deze Vergadering berigt, aangaande het gunflig belluit der Heeren Staten van deze Provincie, óm de fom van 10 duizend Guldens, benevens nog^ een jaarlykfche toelage van 4 duizend Guldens, geduurende de zes eerstkomende jaren, aan deze Stigting te fchenken. Wy maakten voor een jaar in onze Jaarboeken van December 1784 bladz. 190^ en volgg. gewag van een werk, het welk veel geruchts maakte, getyteld: Het Grondwet-, tige herftel van Neerlands Staatswezen, zo voor het algemeene Bondgemotfchap, als voor bet beftuur van elke byzondere Provin' *Jh. Tegen dit weijk kwam in Novemb. 17*5  I6Ö4 NIEUWE NEDERLANDSCME Am- 1785 een Boekje uit met dit opfchrift: Be sTEf.- Souverainiteit der Staten van Holland ver? bam. dedigd tegen de Hedendaagfcbe Leere der Volks • Regeering: zo als dezelve onder an~ deren, ook voorgedragen wordt, in een gefchrift, ten tytel voerende: grondwettig e her stelling van NEDERlands Staatswezen enz. G o u da. De Heer Mr. B. IV. Lestevenon , Heer van Schoonauwen, Raad in de Vroedfchap en Oud - Burgemeester dezer Stad verzogt den 15 December zyn ontflag. Dog de Vroedfchap befloot eene Commisfie te benoemen, om gem. Heer Lestevenon, namens de Vroedfchap te overreeden, om van zyn verzogt ontflag te willen afzien. Tot deze commisfie wierden benoemd de Heeren W. van der Hoeven, voorzittend Burgemeester, en de drie oudfte aanweezig zynde Vroedfchappen de Mejr,Heer van Lammen; Noordberg , Heer van Bleskinsgrave; en Boon van Ostade, benevens den Stads Secretaris. Deze Commisfie is zo gedaagd, dat de Heer Lestevenon van zyn voornemen heeft afgezien. Rotterdam* Het Negental Leeden der Vroedfchap, uitmakende de Minderheid, (zie hier voren •bl. 1505) heeft zig, by eenen Brief, tot de  ] AAR.BÖËRËN, December, 178^. 16^ de Staten dezer Provincie gewend, nopens Rötde verkiezingen van den Stadhouder. Zy Verzoeken een gunftige beraming der Staten, D * en dat hangende Hoogstderzelvcr raadplegingen, de Staten de verkiezingen zelveti gelieven te doen. Deze Brief is door de Staten gefield in handen van de Meerderheid der Vroedfchap om te dienen van berigt. By het vereenigd Collegie van de Ed» Mog. Heeren Commisfarisfen van H. Ed. Groot Mog. en de Ed. Groot Achtbare Heeren van de Weth, wordt thans geraadpleegd over de voorgeftelde verandering in de Schuttery dezer Stad: omtrend deze zaak zyn twee Declaratoir en of Verklaringen ter Vergaderinge van de Heeren van de Weth ingeleverd: De eerfte verklaring luidt aldus Edele Groot Achtbaare Heeren Schout , Burgemeesteren en Scheepenen dezer Sta 4! VWy komen in kleenen getale, óm allen fchyn w van onbehoorlyke demarches weg te nemen, maar wy reprefenteeren een groot gedeelte van die Inwoners dezer Stad, welke in dezelve hec meest te vediezen hebben, en uit dien hoofde het hoogst belang ftellen, in het gewigtig onderwerp der deliberatien van deze buitengewoone Vergadering van U Ed. Groot Achtb. Wy komen echter niet, om de neutrale Leden van dit Collegie te preveniëren, of derzelver vrye deliberatien eenigfints te generen, maar alleenlyk om Rrrrr die  IÖ66 NIEUWE NEDERLANDSCHE RoT" dit allefmts billyk en regtmatig verzoek te doen.]— ter- dat op de vraag: of er een generaale disfolutie van dam. dezer Stads Scrmttery behoore plaats te hebben en de tegenwoordige Heeren Kapiteinen daar inne Eersiemede behooren te worden gecomprehendeert, verktar. dan of die Heeren behooren te continueren roet nopensófemede uitgebragt of immers met mede gecompuSehutt, teerd wordende ftemmen dier beide Heeren Schee» penen, die tevens acfueeie Kapiteinen zynde, overzulks op dat poiuci een perfoneel intrest hebben, en zekere hunue continuatie of descontinuatie niet geheel onverfchillig en zonder eenig byzonder genoegen of ongenoegen befchouwen kunnen, eene betrekking, welke hen naar alle regten en de gezonde reden onbevoegd maakt, om in deze hunne eige zaak mede te helpen disponeeren, Wy zouden dit voorftel onnoodig geagt en gefupponeerd hebben, dat die Heeren zich zelve uk eigen beweging van deze Deliberatien zouden hebben geabftineerd, indien wynietin de laatfteMeniorie ten name van de Kolonellen en Kapiteinen dezer Stad, bladz. 4, hadden-gevonden, dat de bedoelde twee Kapteinen , tevens Leden der Wethouderfchap zynde , zich in de Vergadering van den Krygsraad niet hadden geëxpliceerd, ten einde hunne advyzen in de Weth niet te prsejudicieeren; en dat dus die Heeren s of ten minstede Heer Havart, die dezelve Memorie geteekend en dus alle de partydige arffurnentatien, daarin vervat, openlyk goedgekeurd heeft, zich zoo weinig kend, van des niet te min zich neutraal genoeg te befchouwen, om mede te helpen decideren een quffiftie, welke hy reeds zoo fterk heeft helpen bepleiten; en feboon de Heer de Mirell zich buiten de befoignes over die Memorie heeft gehouden, geeft egter zyne prefentie op heden in deze Vergadering ons genoegfaam reden , om te vermoeden, dat ook die Heer uil het oog verloor, hoe geheel vry elk Lid van een Collegie, en fpeciaal van dit Collegie en in dit tyd-  jAA.RBOEKËN, December , 1*785* 1607 tydfb'p, behoord te zyn van alle connexie zyner Rofn perfoneele belangens of agrementen met de zaken, ter* welke hy door zyne mede of tegenftemmen be- dam. lemmeren kan. (was geteekend) vfrklar ïfaac Ruben, Pieter de Monchy, A. J. Ver- nopens4$ ftolk van Soelen, N. M. Bogaard van Al- Schutt» biasferdam, Daniël de Jongh, Kornelis van den Bosch, Gerrit van der Pot van Groeneveld, Jacob E. de Vogel, Pieter de Koker, Thom. Theod. Cremer, Jan Beeldemdker. Ö2 andere verklaring is van dezen inhoud i Edele Groot Achtb. Heeren Schout, Burgemeesteren en Scheepenen dezer Stad. T\q ondergetekende Burgers en Inwoners dezef J-/ Scad, hebben met de meerite furprife vernomen, dac op gisteren hy U Ed. Groot Achtb.* op verzoek van eenige hunner Medeburgeren en Ingezetenen, zeggende te reprefenteeren een aantal andere perfonen; is gerefolveerd, om de Hee» fen Regeerende Scheepenen Havart en de Mirell, ten aanzien van de deliberatien van UEd. Groot Achtb* wegens het bewuste Plan der Schuttery deezer Stad te recuferen, en dus te ftellen bfaiten Raat om deswegens te helpen eoncludeeren. De ondergetekende, Edele Groot Achtb. Heeren! komen wel niet in grocte getalie, doch egter om waar te nemen, niet alleen hun eige belang en welvaart, maar ook dat van een oneindig groo« ter aantal Burgers en lngezeteiien, als door die geene van hunne Medeburgers en Ingezetenen, welke zich op gisteren in het Collegie van U Ed. Groot Achtb. hebben gefifteerd, en nemen vervolgens de vryheid U Ed. Groot Achtb. eerbieRrrrr & dig  1668 NIEUWS NEDERLANDSCHE Rot. dig. onder het oog te brengen- dat dosi tet- bovengemelde recufatie het Collegie van UEdJ dam. ijtooc Achtb. ten eenemaal is geworden incomJ pleet en veimeenen onder eerbiedige correctie] Tweede dat wanneer het Collegie van UEd Groot Achtbl vertier, niet bettaat m het gerequireerde getal van is bel «opens de voegde Leden, geen deliberatie betreklyk de Bur] Schutt. gen en Ingezetenen dezer Stad kunnen plaats heb.: ben, veel minder finaal gerefolveert of geconclu. deert kan worden. En op dezen grond en om meer andere redenen zoo nemen de ondergeteekende verder de vryheic U üd. Groot Acbib. te verzoeken, dat al het geer op gisteren, op inlhntie en bet verzoek van ge. melde reprefenianten in de Vergaderig van U Ed, Oroot Achtb. door gemelde recufatie is eerefol. veerd, mogen werden gefteld buiten effect-, en mitsdien , als of er ten aanzien van het bewuste Plan der Schuttery geene de minfte Refolutie was genomen. (was getekend) C. de Groot, D. L. van Cattenhurch. A. Buis , Gilles Groeneveld. ZEELAND. Middelburg. Alle de Schepen en mindere VaartniJ •gen, welke alhier op onze Stromen! zyn geposteerd geweest, worden thandsl door 'de Collegien ter Admiraliteit afge-l dankt, en buiten dienst van den Lande ge- fl Ifeld. 6 I Es Stede* Middelbuüg, ^ierikaee enj y« I  jaarboeken, December * 178$. ï«6> Vlisfingen hebben de Heeren van Citters en ,Mn>~ Lambrechtfcben geftemd tot ue Commisfie DEt .met de Afgevaardigden der hoge Bondgeno-B R * ten nopens de herftelling in het DefènfieWezen. Oe Stad Tholen Remde tot die Commisfie de Heeren van Lynden vertoonende den eerften Edele, van de Spiegel Raadpenfionaris, van Citters en Lambrechtfcben, waarby zig voegden de Steden Veere en Goes, en ook de Heer van Lynden9 als eerfte Edele. Goes. De Middelburgfche Propofitie omtrend de Vrede met den Keizer enz. is in het laatst der afgelopene Maand alhier ter tafel van Hun Ed. Achtb. gebragt, als een punct van overweging , wanneer by de Meerderheid beiloten wierdt, om dezelve, voor notificatie aantenemen. En den 3 December weder ter tafel gebragt zynde, is beiloten , dezelve commisjoriaal le maken. Vlissinoen. Zie hier twee Advyfen van deze Stads Regeering: Het eerfte raakt de goedkeuring van het Verbond van Vrede met den Keizer, en luidt aldus: I#rrr g Dat  fö* NIEUWE NEDERLANPSCHE Vtis- FVt, wanneer, aan de eene zyde, Hun Ed, Achtb. UHOEff, het Definuief Traótaat \an Vrede, tusJchen Zyne Keizerlyke Majefteit en deezen Staat Advys geflooten, vergelyken met de Refolutien deezer wpensde Provincie, den 4 May, 12 en 29 September on FraA t fujet der voorfz. Negotiatien genoomen. Hun met denEd. Achtb. niet kunnen ontveinzen, tusfchen beiKeizer., den, eene trroote disnaritPi> *o nnf^M„„ -n,. Hun hd. Achtb. ook volkomen penetreeren al hec uuciwtuc ucr vreues.v>onaitien voor deezen Staat, en geenzins ongevoelig zyn wegens de cesfie der Forten van Lillo en Liefkenshoek, fthoon genoegzaam de eigendom deezer Provjncie, haares ondanks, door de Bondgenooten gedaan; dat nogcans, wanneer Hun Ed. Achtb., aan de andere zvde. het 002 flaan on Hp nnnoluth^ van deezen Staat, vergeleeken met die van Zyne Keizerlyke Majefteit, op den toeftand der Ar- jiice, up ue Dinnemandicne oneenigheden en beroerten . OD den wrvsllpn fl-aat- A„r u;„n~.;~- ■ - ,» ' ...u .twl uu j. iuuuneu van yerre de meeste Provinciën, en op de onmoge. 'r1^1*'Tv i;,clc ^uuuiLieu van vrede te be, dingen; Hun Ed. Achtb. zwarigheid maken, zig tegen de Ratificatie van het voorfz. Tractaat te pppofeeren. Dat, belangende de Bezwaaren der Middel, burgfche Kooplieden, tegen het 3 Artikel van »uur^. xiactaat, nun ua. yichtb. dezelve beichouwen als ten uiterften onzeker, problema. "'■Si c" uddrum uuk van aien aart, datdeKacificatle van het ppSippIp Tm^w ,1.,---- o-- viuaiaau uiCl Z.UU behooren te worden verbonden; dat nogtans Hun Ed. Achtb. te veel prys Rellen op de belangens #er Commercie, om niet gaarne, zo veel moge- jjrt., -au ucr auppnanten verzoek te voldoen, en mitsdien van oordeel zyn, dat Copy van derzelver verzoek zou kunnen worden gezonden aan de Heeren Ordin. Gedeputeerden ter Generaliteit, len fine van informatie, en om daar van het noos liig gebruik te maaken; en dezelve daar beneven* geati-  JAARBOEKEN, December, 1785. 1671 seauthorifeerd, omme ter Generaliteit het daar Vusheenea te dirigeeren, dat de Heeren Ambasfa- singen. deurs te Parys zouden kunnen worden ?angefchreevec, om aan den Heere Graave de Mercy, Advys tot voorkooming van nieuwe differenten, voorte-nopens'de flaan het maaken van een onderling Tarif derCom-^rtfdi? mercie, tot het reguleeren waarvan de weder- met den zydsch te benoemene Commisfarisfen, tot de zaa- Keiter. ken der Limiten a's anderzins, zouden kunnen worden verzogt; blyvende inmiddels, byaldien zulks mogelyk zy, de Ratificatie van het meergem. 3 Art. gefurcheerd; op al het welk het appuy en de Mediatie van het Franfche Miniltery zoude behooren te worden verzogt. Dat mitsdien Hun Ed. Achtb. van oordeel zyn, dat de Heeren Ordin. Gedeputeerden deezer Provincie, ter Generaliteit, zouden kunnen worden aangefchreeven, om zig, onder verklaaring van deeze of diergelyke fentimenten, tegen de Ratificatie van het bewuste Definitief Tracïaat, met Zyne Keizerl. Majefteic, niet te oppofeeren. Het ander Advys raakt de goedkeuring van het Verbond met Frankryk. Dat Hun Ed. Achtb. niet zouden hebben nagelaaten, hunne reflexien, op de Propofitie van de Heeren van Middelburg, by hec 3 pomcl: der huidige Befchryving vermeld, en tendeerende tot het neemen van maatregeis, om den voortgang der Alliantie met de Kroon van Frankryk niet te verhaasten, aan Hunne Mede-Leden te cemmu. niceeren, by aldien Hun Ed. Achtb. niet inmid. dels hadden ontfangen het TraÊtaat van Alliantie met welgemelde Kroon, den 10 dee7er Maand te Parys geflooten, waar door Hun Ed. Achtb. z'g gedispenfeerd oordeelen, om in eenig debat van deeze Materie te koomen, Dat Hun Ed. Achtb. hunne gevoelens daaromRrrrr 4 went  NIEUWE NEDERLANOSCHg Vlis-trent niet beter meenen te kunnen temoigneeren, UWEN, dan met wegens hunne Stad volvaardig te bewilli. ' aj P"5/? de ^a|ifica»e van het gemelde Traftaat, Advyshmdyk wenfehende, dat deeze Republiek, tot tweni 7 eonfervatie van haare Onaf hangelykheid en Vre, Ferb.méG, daar uit alle mogelyke voordeelen genieten Pirmr, mag. * Dat negtans Hun Ed. Achtb. niet kunnen ap. probeeren de direftie, door Heeren GecommiN teerde Raaden omtrent de bewuste Propofitie der Stad Middelburg, met dezelve Copielyk aan de Heeren Ordn. Gedeputeerden te zenden, ten fine van informatie, vermits welgem. Heeren daaruit aanleiding zouden hebben kunnep neemen, van zig te ontuekken aan den Jast, by Refolutie van den 6 September en ifi Oftoher des voorleden jaus met eenpaarigen bewilliging van alle de Maats- Leden, aan welgem. Heere gegeeven, van, namelyk, ten aanzien der voorfz. Alliantie, te gaan penpasfu met de Heeren Gedeputeerden der Provincie Holland, U T R £ C M Tt U T R ü C li T, Zo wel de Geconftitueerdens uit de Bur* gery dezer Stad, als de Gecommitteerd dens uit de 8 Compagnien Schutters, vergaderden weekelyks 5 jeder afzonderlyk, JOus wederom den 20 November 1785 ver. pderd zynde, hebben de Heeren von lü < èerberr, de Jmcbcer, Houtkamp, fiF.Cam* Pdgne, Dompeling, H. van Asfenberg, G, f, van Spall, C, Hollander, A, JSlaron, y: van Gorkom, #». J. Hom , de Munl mek) Knm(9 en *' ber jongstleden, door Zyne Doorl. Hoogheid, den Stadhouder deezer Provincie, als Raad in de Vroedfchap deezer Stad, gecontinueerd zynde, op Hoogstdeszelfs approbatie van den Eed, gemeiden Poft ben blyven bekleeden ) kennisfe te geeven, dat ik den Eed op het Regeerings - Reglement van den jaare 1674, pro utjacet, volgens myne gevoelens niet kan presrteren ; welken Eed, indien de Vroedfchap daarin niet voorziet, by myne adftruflie ter Vergadering van Staat zal ge. voegd worden, en waaraan , volgens gemoed en plicht, ik niet kan voldoen, dan met deeze referve. te w-.-eten: met agterlaating van de woor* den: Ende dat ik mede pwiEta'èdyk zal obferveeren en naar komen bet Reglement, op de Provintiaaie Regeering in 1674gearrefteerd. Dan, Ed. Groot Actub. Heeren! en dan alleen, kan ik den Provintiaalen Eed afleggen, en anders niet. Hoe zeer myne overtuiging hier, in de eerfte plaats, in aanmerking moet komen, komen ook in geene mindere aanmerkinge; Teneerften: de geopenbaarde gevoelens, zo van de Burgeren van Srad en Steden, als van de Open Ingezetenen deezer Provincie, voor zo verre zy, door hunne ingeleverde klagten en bezwaaren, tegens meergem. Regeerings-Reglement van 1Ö74 zyn opgekoömen. Pen tweedenx hec ter Staaten Vergadering, op den 1 September 17H4, uitgebragt Rapport, door de Staat Commisfie der Negen Heeren, welSssss 3 ke  1636 NIEUWE NEDERLANDSCHE rj. ke bevoelen hebben , dat het Reglement van 1674, trecht z0. by de eerfte invoering, als by de vernieuwing, op eenige gewelddadige wyze, is doorgedrongen, en Voorftel aangenoomen heeft moeten worden; dat het in vee' van den len opzigte ftrydig is met de Privilegiën, HandvesRaad P. ten en Gerechtigheden van den Lande, dat het voor H. J. de Provincie fchadelyk en voor de Regeering drukken' Yvcy. de is\ dat by hetzelve aan de Provincie ontnoomen wordt een gedeelte van derzelver Eygendom enz. Ten derden', de Refolutien van UEd. Gr. Achtb. den 21 September 1784 ter Vergadering van Haar Ed. Mog ingebragr , waarby betuigd wordt, dat van geen Regent kan worden gevergd of ' verwagt, dat hy het Regeerings - Reglement van den jaare 1674, immer op nieuw, pro ut fvcet, be' zweere. Die myn welberaaden, en, zo ik vertrouwen gegrond voorneemen aan UEd. Gr. Achtb. wyze en voorziende deliberatien opengelegd hebbende, nogmaals herhaalende (daar ik van Stadswege als Mede-Reprefentant van Uirechtsch Burgery ter Staatsvergadering moet compareeren,; dat het my onmogelyk zal zyn, om tegens de gevoelens en belaDgens der Burgery van Stad en Steden, en der In- en Opgezetenen der Provinciën tegens de Refolutie van de Vroedfchap, tegens het Rapport van de Staats-Commisfie, en tegens myne eigen pvertuiging, te handelen, door het afleggen van een Eed, welke een erkende en bewezen tegenftrydigheid bevat; denk ik, zo aan de goede trouw, als aan myuen pligt, ten reguarde van de Vroedfchap, als myne Committenten, te hebben voldaan. (was getekend) Utrecht den 3 December P. H. J. I V O Y. m  JAAR EOE KEN, Eecembcr, 1785. 1687 Dit voorftel van den Raad Tvoy, gaf aan- Inleiding tot het opperen van eenige verdere trecht bedenkingen, ingevalle.men thans zodanige Leden committeerde , die nog geen zitting ter Staatsvergadering gehad, en dus in die hoedanigheid den eed ter vergadering van Hun Ed. Mog, niet gedaan hadden; alsmede tot eenige bedenkingen omtrend het afleggen van den eed aldaar op het RegeeringsReglement van 1674. Waarop de VroedIchap, (na dat bevorens de voorfz. drie Raden, Tvoy, J. A. Martens en van Dam, zonder voor hunne Commisfie te bedanken of daar van af te zien, verklaard hadden, om alle verdere ver.varring voor te komen, te zullen berusten in dat geen, wat de Vroedfchap dienaangaande zoude beiluiten , tot voorkoming van alle moeilykheden, welken daar omtrend zouden kunnen ontftaan, en tot behoud van de noodige eensgezindheid, tusfchen de Leden van Staat,) goed vondt, deze reis ter befchryving geene andere Leden van den Raad te benoemen , dan die voormaals zitting ter vergaderinge der Heeren Staten hadden gehad, en dus af te vaardigen de Heeren D. J. Martens, J. F. van Senden, P. L. Daunis en F. C. Craayvanger, Raden enz. om, in gevolge Hun Ed. Tichtb. befluit van den 10 December 1784, met en benevens Heeren Burgemeesteren en verdere Gecommitteerdens ter befchryvinge te verfchynen en ter vergaderinge van de Heeren Staten dezer Provincie. Sssss 4 De  i688 NIEUWE NEDERLANDSCHE tseght [ De Heeren Staten dezer Provincie zya " den 7 December vergaderd geweest. In welke vergaderinge de gezamenlyke Staatsleden derzelver befluiten 1 inbragten , gelyklyk (trekkende ter Ratificatie der Trattaten, zo van Vrede met den Keizer, als van Alliantie met Frankryk ; en wierdt dienvolgens befloten, de Heeren Gecommitteerdens ter Generaliteit , overeenkomltig hier mede, aan te fchry ven: alhoewel, ten aanzien van de Alliantie met 'Frankryk, met mededeeling van eenige bedenkingen der Heeren Edelen, ten einde daar van zodóenlyk, gebruik te maken, zonder egter de Ratificatie daar mede te verhinderen. De Stad bragt mede hare nadere Refolutie, in, waar by dezelve zonder de extenfienvan hare vorige als nu in te treeden, zig verklaarde voor het beraamen eener Commisfie naar 'sHage, ten einde met den Ssadhouder over de bezwaren te handelen, overeenkomftig het daar omtrend gedaane voorftel der Ridderfchap. De Heeren Geëligeerden hielden deze Refolutie wel in advys: dan wierdt egter, met de twee overige Leden befloten, om ter naaiïer vergadering de opgemelde 'Commisfie vast te ftellen , en dus die zaak geheel af te doen : waartoe zig dan ook Heeren geëligeerde Raden verklaarden zig te zullen tragten te bekwamen. Voorts hebben Hun Ed. Mog. onder anderen, het verzogte Soulaas, door de Provincie Zeeland, nog voor één jaar , dog voor.  JAARBOEKEN, December, 1785. i05y Voorde ltsatfte reis, toegeftemd. - En is Ude ter vergadeting mede' ingekomene Memo.^xmrie, onlangs door den Engelfchfn Gezant by Hun Hoog Mog. ingeleverd , door de yoorltemmende Leden gehouden in advys, en by Stad en Steden overgenomen. De Heer J. Pesters, is wegens de Geëligeerden , voor drie maanden tot buitengewoon Raad, inden Hove Provinciaal, gecommitteerd. Ter dezer vergadering ook ingebragt zynde de Commisfie van de Rad Wyck, op den Heer Burgemeester Pïaantjens en verdere Gecommitteerde, genoegzaam op den voet als door de Staatscommissie by hec Rapport der negen Heeren bepaald is, uitgebragt,en de referve van die van gemelde Stad, om mede te werken tot het veranderen en verbeteren van het Provinciale Reglement van 1(5/4, heeft het eerde Lid verklaard, die. Heeren niet anders toe te laten dan op den eed conform het Reglement van 1674, en cie Heeren Edelen , onde - de confideratien zo als alle de Leden ter vergadering zaten, v/aar by zig deze Stad voegde, — zo als zulks aan den Heer Pïaantjens en verdere Gecommitteerde door den Secretaris te kennen is gegeven, en door den Heer Baantjens geantwoord, dat den eed niet anders konde doen , dan overeenkomende Stads befluit, en zo als bevorens door den Heer Osfenbergh was verklaard, en dat de Stuti Wyck £ s s s s 5 op  i6go NIEUWE NEDERLANDSCHg U- op geen andere voet hare Gecommitteerde;! TJtECHT«zoude zenden; zo is by de vergadering begteepen, die zaak in dezelfde termen ais te voren te zyn , en dus be;ioten , gemelde Heeren aan te zeggen, dat niet konden worden toegelaten. Voorts is ingebragt het Rapport van Heeren Gedeputeerden over de nadere ingekomen Misfive van Wyck , als mede op de Misfive en bygevoegde Naamlyst aan Zyne Hoogheid, waar by Heeren Gedeputeerden zeggen te geloven, dat het gedrag van die van Wyck te houden is voor een inbreuk op het Regt en aanlopende tegens het Regeerings -Reglement dezer Provincie, voortkomende door den verkeerden Raad van eenige, die hen opzetten; dan, gelet de helft van de Regeering te Wyck daartoe ingeftemd heeft, dat, tot bevordering van de rust, Zyne Hoogheid zoude kunnen worden berigt, die Naamlyst voor deze reize goed te keuren , en daar uit de verandering te doen, als door deze fchikking niet verkort zynde, en de Stad ook van haar Regt niets verliezende, dit het gefchiktile middel konde zyn, om die zaak daar mede te eindigen, en wyders aan die van Wyck een berede^ neerde brief af te zenden, waar van het opftel vertoond wierdt, ter aanduiding van die begaane inbreuk; — zo hebben Geëligeerden het rapport en den brief gehouden in advys, dog waren de Heeren Edelen van begrip, om het rapport te houden in advys, en den brief te laten afgaan, maar hebben de  JAARBOEKEN, December, 1785. 1691 de Gecommitteerdens van Stad en Steden't Ueen en ander overgenomen , zo dat dezeTutcHr zaak tot den 28 December onbeflisc blyft. . Voorts hebben de Gecommitteerdens der Rad Amersfoort uitgebragt de Refolutie derzelveStad betrekkelyk tot het beramen van een Commisfie na 's Hage, om. met medewerking van Zyne Hoogheid te raadpleegen omtrend het herftellen der bezwaren , zynde genoegzaam overeenkomllig aan 't befluit der ftad Utrecht van den 21 November laatstleden: tot welk beramen van Commisfie , en het (tellen van een bepaalden tyd, binnen welken het rapport moeste ingebragc worden , zulks als nu een punt van befchryving geweest zynde, hebbeu de Heeren Geëligeerden, in plaats van daar over hun advys uit te brengen , om de bedenkelykheden hier voor komende in de Stads refolutie van Amersfoort, dat punt als nog gehouden in advys, blyvende de Heeren EdeleB, Stad en Steden, by hunne uitgebragte Refolutie , en wyders aandringende , om deze zaak by de volgende vergadering, geheet af te doen, entevens, de Cohwiisfien te benoemen ; waar toe de Heeren Geëligeerde Raden aangenomen hebben, zig te zullen bekwamen. Den 5 December was by de Vroedfchap met meerdemeid van ftemmen een befluit genomen, en den 7 December ter vergaderinge der Staten ingeleverd. Waar by de Vroedfchap bewilligde in het voorftel van dc.  i$S}ï nieuwe nederlandscus U- de Heeren Edelen van den24 Augustus, ona tkkcht namenlyk eene onderhandeling met den Stadhouder in 'sHage te houden over het ConceptReglement Reformatoir en de daar op gemaakte aanmerkingen en ledenkin gen, Tegens dit befluit der Vroedfchap hebben Geconftitueerden en Gecommitteerden den iz December 1785 aan Burgemeesteren en" Vroedfchap! dit Adres ingeleverd : Aan de Edele Groot Agthare Heeren Burgermeeste»en en Vroedjchap der Mud Utrecht. Qeeven met fchuldigen eerbied te kennen, GeV conlhtiieerden van 1368 Burgers en Inwojners, als mede de Geconlhtueerdens, wegens de egt Burger-Conija-nien, f onverminderd bet Declaratoir en Protesc van den 11 en 11 October • Dat zy op rcqtiifitie der Tien «erren , uic UEd» Achtb. Gecommitteerd, tot het examineeren der bezwaaren van de burgery enz. op den 6 October jongscieeden, dloor een Commisfie uic hun hadden doen overbrengen, hunne gedagren op de hun \9jrgeftelde Propofitie der Heeren Edelen en Ridderfcheppen., den c4 daar te vooren ter StaatsVergadering gedaan, tendeerende tot het houden eener Conferentie, met den Stadhouderin'sHa»e over het Concept - Reglement - Reformatoir en de daarop gemaakte ïemarques en Confideratien enz. Dac hoe zeer hunne ge Jagten, Conform die der meeste Ondertekeneren , de overige Nummers van bezwaaren daar heenen Jiepea, dat in gevalle deeze conferentie noodig gcöordeeld wierd, dezelve dan alleen behoorde te gaan over het nog niet ge. applaneerde Provintiale Regiement. - En dat ala dan, gelyk de Stad , ook de overige Staats-Leden derzelver Confideratien op hec Concept-Regie-  JAARBOEKEN, December, itfs. 1(93 glement - Reformatoir behoorden uittebrengen — cn «^uiuiueratien mei id snage, maaroinncn deeze «ad behoorden g- houden te worden, — zy echter penetrerende de redeneni waarom op den 2t November inn,?t.tleden . tier inunpopn form het raport van' Heeren Gecommitteerden als vooren was gecor.uuaeert, maar integendeel ge. refaiveert, die Conferentie , conform de Propoft tie der Heeren Edelen, in 'sHage te houden,zich die Refoluiie hadden laaten welgevallen, s-nnrin.. deswegens nadere remonitrantièn te doen ; vooral om dat, hunnes erachtens, die Refolutie, conform het overig gedeelte van even gemelde raport, genoegzaam zorgde voor de eonfervatie van het bereids geapplaneerde Stedelyke Reglement. Dat h.t derhalven aan de Burgery niet weinig bekommering had gebaard, dat voornoemde Rc. folutie door UEd Gr. Achtb. op Maandag den 5 December jongstleden, op nieuw zynde in deliberatie gebragt (uit hoofde dat de voorftemmende Leden ter Staats - Vergadering van 23 November daar te vooren, hadden gedifÉculteerd, zich met dezelve te conformeeren) en op de Propolitie van den Heer van Westtenen, nader met de meerderheid was gerefolveerd, in de Propofitie van de Heeren Edelen van den 24 Augustus gaaf te confenteeren. Dat het zoo door de difficulteit der voorftemmende Leden, om zich met de cerstgenomen •Stads Refolutie van dm 21 November te confo;« meeren — a!s derzelver confent in de laatfte van den 5 deezer en den 7 daar aan volgende ter Staats-Vergadering uitgebragt, aan de Burgery is voorgekomen, dat by iastscgemelde Refolutie niet die zekerheid voor het behoud van deezer Stads meermaalen gededuceerde Rechten is gereferveerd, als het belang der Burgery, en de te meermaalen gebleeken fentimenten ten dien aBnzkn, /net alle billykheid van haare onmiddelyke Reprefentanten vorderden, — maar integendeel net ü- TRECirr Adr- van GeconH. en Gec. tegens de Ref. van 5 Dec.  i(59| NIEUWE NEDERLANDSCHE é- niet alleen al den arbeid van byna twee Taaren TntrruT toe het annlaneersn van Sttn/U nnn,»a:.i.. I.- « ' belteed, word gewaagd aan de oppofuie van Adr. van die Leden van Staac, welke zieti met Stads ReGeconfi. geermgsbeflelling niec vermogen te bemoeiien en Gec. maar daar door ook teffens gecontradieeerd het tegens de deeds gef'outineerde en by hec Staatsraport zelve Ref. van erkende en in de feparatie der poincfen geble^$Dec. ken rechc, dac de Steedelyke Magiftraaten met haare Burgers alleen bevoegd zyn, om hec Domefiieke der Stad te arangeeren. Dat de Burgery geheel ongenegen zyrde, bv eene grondwettig Regeerings herftelling, eenige haarer onbetwisibaare Rechten - aan wie ook — te willen afftaan, of in de waagfchaal ftelim, dan ook nimmer k«n gedoogen, dat h-t t. teerden, als die voor de gevolgen van eene ii dec- Uze ongunftige te nemen Refolutie, op geene w\. trect ze zig by de Bargery verantwoordelyk zouden geiteld zien, als het voorfz. tydverloop ook aan Ber van de Burgery volftrekt zoude affeyden her. middel, Geco'nft om ïc.s ter behoud, van hec geene zy nog zoude en Ge-* mogen oordeelen aautewenden, te konnen werk- comm ftel^g maken, zig verpligt gevonden hebben, om het .een en ander ter kennisfe van alle haare Principaalen, en de geheele Burgery te brengen, en wel [in tyds.,te brengen, als zy ten eenenmaale Willen ordchuldig zyn van de gevolgen eener Refoiutie, waar door de Poinöen onzer Stads Regeerings bettelling en het huisboudelyke derzelve, nu, na dat dezelve geapplaneerd en gereguleerd zyn, tegen het gevoelen van de Burgery, ter beoordeeling van de Leden van Staat, en ook van oe Steden ondetworpen gemaakt zourie konnen worden. En dit, als een zaak, waaraan Geconftitueerden en Gecommitteerden in hunne qualiteit nicus meerder konnen doen, in den fchoot van hunne Princ'paalen overgeeven. Actum Utrecht dco 15 December 1785. Uit last en in mam van Geconflitueenlen *n Gecommitteerden. J. van MANEN Adz. W. van D Y K. Inmiddels ontvong men van de Staten van Holland en Westfriesland, in antwoord op den brief der Staten van Utrecht, van den »4 Augustus 1785, aan den Jaatsrgemelden dezen brief: ïcttt * EDELE  lyeo" NIEUWE NEDERLANDSCBE Tj. EDELE MOGENDE HEEREN, BYZOM-. thtich-t DhRË GOEDE VRIENDEN. NABUUREN EN BONDGENOOTEN. Antw. de goede rust en welvaart Onzer Bondge* ae'-Siut. noten Ons Reeds gevoelig ter harte gaat, zoo van Ifoil. hebben Wy ook, byzonder na de opwekking, die ons^ aanae daar toe bv UÈd, Mog. Misfive van den 24 AuSxat. Ttftfgustus laatstleden gedaan wierd, niet kunnen naUi recht. iaaten, Ons oog en aandagt te vestigen op de ac. t'ueele gefteldhêid van zaken in UEd. Mog. Provintie, waarvan het akelig uitzigt zedert het» fchryven dier Misöve no8 merkelyk fehynt te zyn toegenomen. — Die aan ons door U Ed. Mog. medegedeelde omftandigheden , gevoegd by ac gebeurtcnisfcn, die, gelyk algemeen bekend is, daarop nog verder zyn voorgevallen, dat Wy niet genoeg de rampfpoedige gevolgen hebben kunnen apprehendecren, die daaruit, en wel byzondeüit de zoo ongelukkig ontftaane verfchillen tusfchéo intregeerende Leden van Staat, niet alleen voor UEd. Mog. Provincie , maar ook by verdere uitbreiding voor het geheele. Bondgtnootfcriap, te dugten zyn. -— Wy, erkennen, daar die. verfchillen huishoudelyk zyn, dat Wy al te zeer zyn geconvinceerd, van het geen de Hatunr der Souverainneit in elke Provincie, en dus ook in die van UEd; Mog. vordert, dan dat Wy over zoorteelyke differenten, of de daaruit voortvloeiende bfftellingen, Ons eenige beoordeeling of befchikking zoude willen aanmaatigen, die maar den minsten fchyn zelfs zouden geven van tegen het geaegde conditutioneele regt aantelopen: maar wy vertrouwen evenwel, dat het, uic hoofde der betrekking .van het Bopdgenootfchap, waai mede bet wederkeerig belang, dat de Provintien in elkanders goede rust en welzyn hebben , z'ggereedlyk paart, aan UEd. Mog. niet zal mishagen, dat Wy by deeze gelegendheid opzei telyk aan den dag joggen de gevoelens van vr.iendnabuurlyke en op". re§«  JAARBOEKEN, December, 1785. i'oi regte deelnecming in de ongelegenheden,: waarin jj. UEd. Mog. Provintie door de voorfz. verfchillen TItEcnï> .fchynt geiaakt te zyn, zoo wel, als Ons weln-eenend verlangen , dat dezelve twisten fppedig Antw. mo'gen worden uic den .weg geruime, op eene der Stat, wyze, die in de daad kan ltrekken, om het on- vanHol!. «Vriing vertrouwen en de gqeee harmoniein UEd. flande Mog. Provintje weoer te herftellen, en op duur- Stat.van zaffie gronden te vestigen —~ De noodzakelyk- Utrecht. beid hk-rvan, vooral in het tegenwoordige tydltip daar dit Getnecriebest alleen door gemeenfehappel^ke pogingen weder kan worden opgebeurt, behoeven wy aan Ucd. Mog. niet aantepryzen of re hciib'iereq, alzoo Wy Ons verzekerd houden, dat UEd. te zeer van het gewjac der zaak, en van " rieh ievloed daarvan op de algemeene belangens 'overtuigd zyn , dan dar zy niet alle pogingen, die e. ne voorzigtigc wysheid, met gepaste gematigdheid gepaard, aan de band kan geven , zouden in .het weik ftellen, om het bovengemeldeheilzaame e pde feu edig te bereiken. —— Wy zouden eg"t r Vérmet tién aan de plinten van een getrouw en ' welrnxvnend Bondgenoot maar gedcekelyk re mf. •doen, indim wy ons verlangen naar de gelukkige herltelling van zaken in UEd. Mog Provintie niec verzeid deden gaan met eene betoning van Onze bereidwilligheid, om, indien het vamvrugt zoude kunnen zyn, daartoe naar Ons vermogen mee.» cetewerken. — Dan, gelyK het var) Ons is, om door deze 'aanbieding iets anders of' meerder •te bedoelen, dan het geen zig binnen de termen -eener gepaste hulpvaardigheid b uneeren zou ; zoo laten Wy ook zeer gaan e aan UEd. Mog. ter be. oorqYeJing over, zoo we: de meerdere of jniadere iiüic^h id van het icaiiüeien van die ons gedane aanbod, als de bepaling der wyze, op welke Ou| "ze wdmeen-.nde' en vritndnabuurlyke olficien te'fl dezen mee de meeste vrugt van employ 'gemaakt - : zouden kunnen "worden. — Voor hec overige bevelen wy UEd. Mog^ in de befcherminge van Gód Ttttc 3 ' Ai.  1702 NlfiüWfi NEDERLANDSCHE U Almngr.ig die wy bidden, dat ÜEd. Mog. in eene Ta echt, voorfpoedi;e Regiering wil bewaren , en derzelver pogingen tot nut en welzyn van hunne Provintie en van het Gemeenebest alieziots zegenen Waar meede, enz. Onderwyl wierdt den r8 December des avonds, aan de huizen, in alle de Wykenof Compagnien rond gezegd, om des morgens den 19 December tegen 8 uuren, elk op de afzonderlyke loopplaats zyner Compagnie te verfchynen: gelyk dan ook zig een aantal opdeedde. Een ontworpen adres aan de Vroedfchap, door Geconftitueerden en Gecommitteerden wierdt by elke Compagnie voorgelezen, welk adres, een tweeledig verzoek inhieldt: r. Om op dezen zelfden ig December aan het verzoek van het by Geconftitueerden en Gecommitteerden ingeleverd adres van den 12 dezer, dienende ter nadere verklaring van *s Vroedfchaps Refolntie met betrekking tot de bewilligde onderhandeling in 'sHage, te willen voldoen: en 2. dac hec tusfchen den Raad en de Burgerv nu reeds vereffend Reglement van Stads byzondere Regeeringsbeftel , nog op dezen zelfden 19 December mogte gearrefieerd, gepubliceerd en binnen 3 maanden dadciyk beëedigd, en in train gebragt worden. De inhoud van dit adres door de comparanten goedgekeurd zynde , en dezen derzelver toefiemminge daar aan gegeven hebbende, begaf zig elke Wyk of Compagnie naar de iNeude, alwaar weder de algemeene verzamelplaats was j trekkende de geheele Me*  JAÏMIBOEKEN, December, 1785. i?ü5 Menigte van daar, tot in denabyheid van het ÜStadhuis, op dezelfde wyze zig plaatzende, tuech% als op den 2 Augustus plaats gehad hadde. De Vroedfchap inmiddels vergaderd zynde, ging eene Commisfie uit Geconftitueerden en Gecommitteerden verzeld van vier afzonder» lyke Gecommitteerden uit elke Compagnie, en dus 32 in 'tgeheel, naar binnen, ten einde het bovengemeld adres in te leveren: blyvende de vergaderde Burgery, de deliberatien en dispofitie der Vroedfchap op het zelve in wagten. x By het fcheiden van den Raad, die ter dezer oorzake buitengewoon lang vergaderd bleef, wierdt aan de commisfie kennis gegeven van het beflotene omtrend bovengenoemd adres: „ verklarende de Vroedfchap,metopzigt tot het eerfte punt, het Domefiique van Stads Regeeringsbeftel betreffende, voor zf> verre het zelve buiten het voor als nog ftandgrypend Reglement van 1674 gelaten, en als zodanig by het Staats Raport van 't voorleden jaar geindiceerd was, dit buiten de conferentie en de beoordeeling der voorftemmende Leden te zullen houden: dan, wat het tweede punt betrof, dat het daar by verzogte niet afhing van den Raad, en deze vooral geen magt hadde, om zig buiten concurrentie der voorftemmende Staatsleden van hec tegenwoordig Reglement te ontflaan." Men nam in dit antwoord geen genoegen en bleef derhalven vergaderd , ongenegen zynde te fcheiden voor de afdoening van zaken Baar geneegen j daar wierdt op tneuw eene cotn-  ivo,» . NIEUWE NEDERLANDSCH* U- commisfie afgevaardigd aan Heeren Burgen TRACHT, meesteren, met verzoek om, nog den zelf, den 19 December, des avonds, andermaal den Raad te beleggen, ten einde de nadere infiantien der Burgery op haar gedaan vei> zoek, byzonderlyk aangaande de twee .laati Re punten te overwegen, en daar op, naar genoegen , te disponeer en. Overeenkomftig dit verzoek wierdt de Raad, andermaal buitengewoon tegen vier uuren belegd: dan, overmits verfcheidene Leden afwezig bleven, maakten de aanwezende zwarigheid, om, in eene zo onvolledige vergadering , eene finale Refolutie op, een punt van zulk een gewigt te neemen, als het nader verzoek der Burgery inhield.t. Men befloot dus, tegen den' volgende t,.. ; des morgens ten negen uuren, op nieuw bmtengewoon te vergaderen, ten einde nader j-aad te plegen. Van dit befluit werd, omtrend 7uuren, door eene commisfie van 4Leden uit de Vroedfchap, aan Geconftitueerden cn Gecommitteerdens keunis gegeven, met verzoek , om der Burgery zulks mede te dcelcn. Geconftitueerdens en Gecommitteerdens verfchoonden zig hier van , bewust zynde, dat de Burgery, nog heden op afdoening gefteld was; en verzogt derhalven, dat de Vroedfchap zelve, door eene commisfie, dit haar befluit aan hunne Principaalen wilden mededeelen. Zulks gefchiedde dan ook kort hier op, door evengemelde commisfie , na dat dezelve raport van dit hun gerst wedervaren aan den Raad gedaan had, ■' - " 'de.  JAARBOEKEN, December, 1785. i?oj de. Moeilyk viel het egter de Burgery tot O. fcheiden te bewegen: en het was niet, danTttucn-y ouder uitdrukkelyke verzekering , dat de zaak den volgende dag zoude afgedaan worden, en de Raad finaal daar op belluiten, dat zy zig liet overhalen, om naar huis te . gaan : gelyk eindelyk gefehiedde , hebbende dus deze vergadering van des morgens tot 's avonds ten 8 uuren in de open lugt by den anderen geweest, verfchaffende zig des avonds door een aantal flambouwen liet noodig h'gt. De Heer Burgemeester Lotsn van het wStadhuis naar zyn koets gaande, v/ierdt gehinderd door de menigte, en zyn tytuig vast gehouden. De koets raakte egKt los, maar eene menigte volgde dezelve rot aan zyn huis, wanneer de Heer Loten, i\c trappen opgaande , by den arm gegreejjeri en gedreigd wierdt; waar op zyn Zoon Toelchoot, en hem reddede, by welke ge^ tegenheid een ftuk uit zyn mantel gelabeurd is. Zie hier de woordelyke befluiten van de Vruedlchap van den 19 December 1785. ExiraEt uit de Refolutien van de, Frotfchap der Stad Utrecht, l5w,r:.. - ytx) tmsëH iitfnei > wyd -Jwi^'-sJWt Maandag 19 December 1785. T"\oor Hr. Burgemeesteren zynde voorgebracht *■ en gedaan leezen de Requeste aan Hun. Ed. by 't ingaan van de Ra idkamer heden morgen tvt hand gefteld, door GeGocftituetrdenvan i'3oï\.A Bar,-  I7G6 NIEUWE NEDERLANDSCHE rj. Burgers, mitsgaders by Gecomm. uit de" Burger tkecht Compagnien: tn daar over gedelibereerd zynde, heeft de $ejl. der Vroedfchap genomen de navolgende Refolutie, Vroed- om aan de Requeftrantcn, in t laacs van apprincfchap op cement, te worden uitgegeeven. ~*i Adres De Vroedfchap gehoord hebbende, de Lefture tn%, van de Req. heJen morgen geprefentcerd by Geconftit. van i:ö64 Burgers en Inwoners, en by Gecomm. uit de Scnuuers Compagnien, heeft goed gevonden ter gerustfte.ling van de Repuestranten 't Request op voorleden Maandag geprefenteerd, en in de notulen van de Vroedfchap toenmaals geirtfereerd, in deliberatie te neemen, zo als by de volgende Refolutie is geëxpresfeerd. M De Vroedfchap in ferieufe deliberatie genomen Sebbende, *t Addres den 12 dezer Maand Decemer geprefentcerd door Geconft. van 1368 Burgers en Inwoners, als mede door Gecommitt. uit de agt Burger Compagnien, heeft goedgevonden daar op te refolveeren ais volgt: De Vroedfchap (om ware 't mogelyk eindelyk tot eene afdoening van zaaken te geraaken) nodig geoordeeld hebbende, om te confenteeren in 'c voordel der Heeren Edelen vervat by H%Ed. Mog.refoludeden24Augustuslaa(lIeden terStaats. vergadering ingebracht, declareert nogthans daar wel degelyk in confidentie te hebben genomen , dat de by 't voorfz. Voorftel geproponeerde eD in 's Hage te houeen conreremien, alleenlyk tengrondflagezouden hebben, het Rapporten Concept Reglement Refoimaroir, door de Staatscommisfie van negen Heeren den .1 September 17^4 ingediend, by welk rapport Heeren Gecomm. wel nitdruklyk oordeelen, het noch oDredelyk noch onbillyk te zyn, dat ter aanzien van de nominatien van Raaden, zo wel als die van Burgems. aan de Burgerye van Utrecht en elders eenig aandeel worde gegeeven in de aanftalling hunner Regentèa, met «verlaacfflg aao de Stedelyke Regering a om  JAARBOEKEN, 'December, 1785. 1707 txn met dezelver Burgeren de arrangementen des rj. aangaande te reguleeren en applaneeren. trecht Declarerende de Vroedlchap wyders , geen de minde twyfel te hebben, of de voorftemmende Le- Pe„ . den van Staat zullen met relatie tot voorfz. met jP f Heeren Gecomm. van dezelve denkwyze zyn, en rul' ten eenemaal aiiëen van eenigzinds te willen em- 4,$? t piëteeren op de Regten en Privilegiën van Stad en Steden, ten aanzien van derzelver refpeöive Ma* giftraats befteilingen, zo verre die pure domcftiek en ook in 't Regeerings reglement van den Jaare 1674 r.iet zyn begrepen, en zo verre dit onverhoopt mogt plaats hebben, verklaart de Vroedfchap opgem- poindten nimmer aan 't oordeet van welgem. voorftemmende Ledeo te zullen fub« mitteren: verferénde voords de Vroedfchap in dac vertrouwen, dat de Requestranten, uic aanmerking van 't gunt voorfz., zig wel zullen willen gerust ftellen , en de vreeze, die hen in deeze-beeft bekropen, ccgen gaan, midsgaders zo veel in huu is, tragren voor te komen, dat de door meerdere zwarigheden daar tegenintebrengen, devoorfz. conferentien niet verder werden gedelayeerd, en daar door alle middelen van redres finaal afgefneden." a Geconftitueerden van 1368 Burgers, en Gecomm. uit de Burger Com. hebbende doen verzoeken, Heeren Burgems. of andere Leeden van den Raad te fpreeken over het aan hun ter haud gefteld Extracl: uic de Refolutien, dien morgen genomen, , en hier boven gemeld , heeft de Vroedfchap de Heeren Oud - Burgemr. van den Bogaard en den Raad Falck, benevens den Secret. van Voorst verzogt met voornoemde Geconftit. en Gecomm. te fpreken en derzelver belangen re horen. En hebben voorn. Heeren v. d. Bogaard ea Falck gerapporteerd, dat Geconftit.'en Gecomm. aan Hun Ed. hadden verklaard , dat de Burgerye difpofitie verzogt, op de Requeste beden m»rg«a geprefenteerd, en niet op de Requeste laatst.  *7°8 . NIEUWE NEDERLANDSCHË U* laastleden maandag geprefentcerd én dat wyderf ï&ECH r vcrzogten, dat der Vroedlchap dispofitie op de Req. heden morgen ingediend, mogte worden gepubliceerd. Waarop gedelibereerd zynde, heeft de Vroedfchap goed gevonden te declareeien: „ De Vroedfchap is van oordeel, dat zy zig aelve niet kan oatilmn van den eed op 't Regeerings Reglement van den Jaare 1674, met Relatie tot het poincl van 't beitel der Regeering dezer Stad gedaan, en uit dien hoofde op de zaak by Req. vermeld geen favorable difpofitie neemen kan." Des namiddags nam de Vroedfchap dit befluit. Eudem Die des Nanoem te Julf vier uuren. "TVor Heeren Burgemeesteren opening gedaan ~t zynde, dat Hun Ed. even nt 't fcheiden van den Raad door Geconftit. van 1368 Burgers, en Inwooners dezer Stad, en Gecomm. uit de agt Schutters Comp. waren opg wagt, Hun Ed. Communicatie gevende* dat hunne Committenten thans nog by cn om *% Stadhuis vergaderd, niet konden berusten en zig voldaan houden met des Vroedfchaps difpofitie dezen morgen op hun adres genomen, maar op 't lterkst bleeven urgeeren, dat de Vroedfchap daar omtrent een fi-. naale Refolutie geliefde te neemen, ende aan dezelve bekend te maken; dat zy daarom . op 'c inilantelykite verzogten en presteerden, dat nog heden namiddag de Vroedfchap mogt vergaderen , ten einde finaal te difponeeren óp 't Adres heden morgen aan de Vroedfchap gemaakt. Dat zy Heeren burgemeesteren niet hebbende kunnen refilteeren aan een verzoek, met zulke Rerke motiven, initantien en prefance gedaan* den  JAARBOEKEN* December, i?8f. r-ca den Raad hebben doen convoceeren: dat aan Hun [is Ed. by 't intreden van dezelve aoor gem. Ge. tr!C9T conltic. cn Gecomm. is ter hand gefteld een Kequtst, welke zy de eer hebben alhier voor Bef,, der te dragen en overtegeeven. V*aed Waar over omvrage gedaan zynde, heeft de khapdes Vroedfchap gerefolveerd als volgd: naumid. ■ „ Gekeken zynde de Req. door Geconft. van 136S Burgers en Inwoners, mitsgaders door Gecomm. uit de agt Burger Comp. dezer Stad, heden namiddag geprelénteerd, en daar over gedelibereerd zynde, heeft de Vroejfchap in aanmerking genomen heboende, dat er thans te weinig Leuen van den Raad prefent zyn om een zaak van die importance 111 overweging te neemen , als by Req. is voorgedragen, en dat dus voorfz. Req. niet voeglyk thans in deliberatie kan gelegd wordeu, go.dgtvo den de deliberatie daar over tot morgen uittetheilen om alsdan geJag'.e Requelte in rype overweeging te neemen. En zyri de "Heeren Eyck en de Ridder verzogÉ van deeze bovenltaande des Vroedfchaps Refolutie aan bovengem. Geeonrt. en Gecomm. kennisfe te geeven. En heboen Hun Ed. vervo'gens gerapporteerd, dat gedagte Gecoofhtueerden en Gecommitteerden niet kunnende berusten in voorfz. Refolutie, ten (terkften indeerden, dat nog heden avond andermaal de Vroedfchap mogt Vergaderen ende abfciueLeden wordeu geconvoceerd;'tot het verrigten van welke convocatie zy Geconftitueerden en Gecommitttetrden zig aanboden , waar over gedelibereerd zynde , heefc de Vroedfchap 't gedaane voordel van Geconftitueerden en Gecommitteerden gedeclineerd, en de Heeren Eyck en de Ridder , met by voeging van de Heeren SmisJaart en van Raaf ten verzogt, de Geconüitueerden en GecommitteÉrden te in formeeren, dat 'c niet mogelyk was den Raad andermaal deezen avond te convoceeren en te vergaderen ; dat de Vroedfchap?op morgen ogtendop 't ordinair uurz 1 wor-  17 io NIEUWE NEDERLANDSCKE rj. worden geconvoceerd en vergaderd om bovenTRECHT"aande Requefte in tyds in overweging te nemen. riet welk vervolgens van dat effect is geweest, Beft. der™* na dat gem. Heeren Eyck, de Ridder, SmisVroed- f™'* en van Raapten hadden gerapporteerd, dat fchap ^«Geconftitueerden en Gecommitteerden zig buiten namid. ltaat vindende , om des Vroedfchaps Refolutie dags. aan de byeengekomenen Burgeren en Ingezetenen bekend te maaken, verzogt hadden , dat de Raad zulks of zelf of door anderen geliefde te verrigten , de Vroedfchap de meergenoemde Heeren Eyck, de Ridder, Smisfaert en van Haeften met eespaarige ftemmen heeft verzogt, om van 'tgunc voorfz. aan de vergaderde menigte des Volks in perfoon kennisfe re geven, 't welk door Hun Ed. op zig zynde genomen , is de Raad gefcheiden tot morgen ten negen uuren, Den sa December vergaderde de Raad buitengewoon des morgens ten half tien uuren, ten getale van 32 Leden. De Burgers vergaderden ook wederom even als daags te voren, in de nabyheid van het Stadhuis. Omtrend ée'n uur wierdt uit naam van den Raad, aan de commisfie van de Burgery , door den Deurwaarder Schoonhoven mondeling geboodfchapt , dat de Refolutie van de Vroedfchap by Publicatie zou worsien bekend gemaakt; de commisfie teekende dit op , en bragt het ter kennis van de vergaderde Burgers. De Raad gaf terftond hevel om de klok te trekken, waar op door den Secretaris van Voorst, verzeld van de Heeren Daunis, de Leeuw en Tvoy, aan het vergaderd Volk een uittrekzel van het volgend befluit wierdt voorgelezen. DingS'  j A A R B Ö E K E N , December ,1785- 1711 Dingsdag den 20 December 1785. Ü- TRcciat "Ingevolge t gerefolveerde op gisteren avond dë * Vroedfchap des voornoehs te negen Uuren ex- Befï.van traordinair Vergaderd opden Eed. deFroed- Deden Heeren Burgcm, opening van aeoatmbe-jebapvatt tingen, welke Hun Ed. op gisteren avond m'taoDec. fcheiden van de Vroedfchap, zo by 't uitgaan, uic hec Stadhuis als elders'bejegend waren , reiolveeiende Hun Ed. aan zig om deswegens nadere Schriftelyke ouvertures te doen. Vervolgens rapponeerden de Heeren Eyck,de Ridder, Smisfaerd en van Haeften, den üitflag van hunne Commisfie aan de vergaderde menigte des Volks uic de Burgery, gisteren avond door de Vrcedfcnap op Hun Ed. gedecerneert, Waar op na gedaane omvraag Hun Ed. voor derzelver genomen moeite en rapport zyn bedankt J en c verrigte door Hun Ed. Mog. geapprobèerd. Wyders ter Deliberatie gelegd zynde, de Requesten op gisteren zo voor als na de middag aari Ge Vroedfchap geprefenteerd, door Geconltitueerden'vari 1368 Burgers en Inwoners, mitsgaders door Gecomm. uit de agt Burger Compagnien dezer Stad, en daar over zeer ferieus en ampel gebefoigocerd zynde, heeft de Vroedfchap goedgevonden daar op te nemen de navolgende Refolutie. De Vroedfchap gelezen hebbende de -Requefte Op gisteren den /o dezer voor en namiddag aan Hun Ed. Agtb. geprefenteerd by Geconftit. en Gecomm. uit de Burgery, maakt geen zwarigheid te declarceren, dat Hun Ed. Agtb. zig onbevoegd agtende, zig zelve uit den Eed te ontflaan , derzelver pogingen zullen aanwentkn om in een buitengewone Vergadering van de Heeren Staaten dezer Provincie Staatswyze Ce worden ontflagen van den Eed op 't Rcg'eerings Reglefrnent van den Jaare 16/4, voor zo verre dé ftedelyke poinccen daarin vervac zyn, ten einde V v v v v da»p  tn'i NIEUWE NEDEKLANDSCOE U- daar door in ftaat te worden gefteld, om 'tprovii recht fioneel beraamd Reglement op'dezer Stads Regeeringsbefteiiing dadelyk met ue burgery ia te voeBefl. van^ta, en dat de Vroedfchap wyders, indien onver- 1 deVroed- hoopt 't ontflag van den Eed invoege voorfz, ter fchapvan Staats - Vergadering niet konde worden geobti20 Dec. neerd, en de gewenschte verandering in *t Provinciaal Reglement binnen den tyd van de eerstkomende vier maanden niet mogte geëffectueerd zyn, na verloop van dien tyd, by cootinuatie alles zal blyven in 't werk ftellen, om zoveel eenigzins met de gronden van biüykheid en regtvaardigheid beflaanbaar is, aan 't gemanifefteerd verlangen der Burgeren en Imvoneren te voldoen, Welke Refolutie door de Heeren Raden cn Scheepenen Dr.um's, de Leeuw en Tvoy, daar toe door de Vroedfchap verzogt, benevens den Secretaris van Voorst aan de toegevloeide menigte Volks van den Stadhuize more folito gepubliceerd en gecommuniceerd zynde , hebben gem. Heeren , wederom in den Raad verfcheenen zynde, rapport ge. daan van 't verrigte in dezen, en daar by gerelateerd, dat de voor den Stadhuize in een verbazende aantal vergaderde meenigte met gebaarden en woorden hadden te kennen gegeven in voorfz. Vroedfchaps gepubliceerde Refolutie in 't geheel geen genoegen te nemen , wordende te geiyker tyd doer verfcheiden Leden van den Raad, die gepoogd hadden na de voorfz. Publicatie der Refolutie tea Stadhuize uit te gaan, te kennen gegeven ,.dac' door Hun Ed. alle de uitgangen van den Stadhuize .waren bezet gevonden door Lieden, die verklaarden order te hebben, om niemand van de Raden te laaten pasfeeren, zo als Hun Ed. ook met de daad door die Liedén waren gerepousfeerd met byvoeging , dat geen der Leden van den Raad zouden worden toegelaten van den Stadhuize af te gaan, voor dat de Burgery volkomen genoegen in alles ontvangen hadden. Over  JAA R 6 OEKEN, December, 1785 i?I3 Over welk een en ander nader gedelibereerd rj. zynde', heere de Vroedfchap de bovengemelde trfcht Heeren Eyck, d» Ridder, Smis/hert en van Hcief. *Kfc ■ ten verzogt en gecommitteerd, om met Geconfti- Befl van weerden en Gecommitteerden in de Gerechtkamer deVroedte willen fpreeken, en aan dezelve een Copy van khaman de gepubliceerde Refolutie ter hand te ftellen,?£ met verzoek, van die, als dat geen behelzende, wat de Vroedfchap in deze kohde of vermogte te doen, aan de Burgery aangenaam temaken, en dezelve te perfuadeeren, om daar mede genoegen te neemen, al 'tweik door de Heeren verrigt zynde, hebben Hun Ed. van Hun wedervaren in den Raad Rapport gedaan, behelzende, dat Geconftitueerden en Gecommitteerden de Refolutie, als hun niet voldoende vóórkomende, aan de Burgery, thans vergaderd , niet konden aangenaam maken, maar dat zy die aan 'c vergaderd Volknad-r zouden communiceeren, en binnen een kwartier uurs den uitflag daar van aan Heeren Gecoramuteerden nader bekend maken. Na verloop van welken tyd welgemelde Heeren Gecommitteerden weder verzogt zyn in de Gerégtskamer te komen, wanneer aan Hun Ed.door meergedagte Geconftitueerden en Gecommitteerden t navolgend fchriftelyk en geteekende Declaratoir is ter band gefteld , en Hun Edelens vervolgens m de Vroedfchap ingeleverd en gedaan lezen, zynde 't zelve van navolgenden Inhoud : ,, Geconftit. en Gecomm. hebben de eer aan „ Heeren Gecommitteerden, uit de Vroedfchap. " ?Pr \ heden gecommuniceerde Extraft uit de „ Refolutie van de Vroedfchap, in naam van de » Burgery, te antwoorden, dat deBurgerydaar „ mede geen genoegen neemt en infteert op let„ terlyke afdoening van haar verzoek byRequefte „ op gilleren ingeleverd , en datdiedispofiie met Vvvw a „ allea  17H NIEUWE NEDERLANDSCHË t i. „ allen fpoed moge genomen en bekend gernsa'it xrucht,m worden. Befl. der Utrecht den 20 December 1785. Vroed fchap v. „ (was getekend) 20 Dec. ., A. HOEVENAAR. „ J. de JONCHEERE. „ G. A. VISSCHER. ,'. A. GLASMAKER. „ A. de VRY. „ A. van ELDIK. ., H. EELSING. Welk Declaratoir vervolgens ter Deliberatie gelegd, cn in aanmerking genomen zynde, dat de' Vroedfchap alle pogingen aangewend, en alle mogelyke middelen in 't werk gefteld heeft, welke haar Eed en Pligt van haar vorderde, ten einde aan de Rcqueftranten op hunne ingeleverde Adrcsfen genoegen te geeven, doch tot haar innige fmertc ondervindende ,' dat alle haare welgemeende pogingen, niet alleen vrugtloos en van geen geweoschte uitwerking zyn, maar zelfs een tegengeweld effect manifefteerde, dewyl de vooren by 'c Stadhuis vergaderde menigte Volks by aanhoudendheid weigerde, in de Vroedfchaps Refolütie te berusten , en met ongeduld op afdoening der zaake naar hun zin urgeerde,declareerende geen genoegen te kunnen ofte zullen neemen, dan met eene volledige afdoening van 't verzoek by Addres op gisteren morgen ingediend, voorgedragen. Heeft de Vroedfchap in de perpiexe iïtuatie van ■ ; zaa-  JAARBOEKEN, December, itff. 1715 zaaken, tot voorkoming van alle gevraesde en dreigende onheilen, welke niet anders dan dopernicienfle gevolgen, zo voor de Leden van den Raid, als van oe Burgery na zig zou kunnen fleepen, cn by eene aanhoudende weigering van de Vroedfchap te dugten waren, eindelyk geoordeeld, dat voor haar niets meer overbleef, maar dat de" omitandigheid derf zaak vorderde, en de Vroedfchap noodzaakte den wil der Requeftranten, en derzelver Committenten te doen, en aan 'c verzoek van dezelve eenvoudig en letterlyk te defereeien. Van welk befluit des Raads, om aan 't verzoek d r Requeftrante.i en derzelver Committcntc-n eenvoudig en letterlyk te defereeren, door de dik— ,-wyls gemelde Heeren Eyck, de Ridder, Smisfaeit en van Hief ten aan de Geconftitueerden en Gecomitteerden kennis gegeven zynde , hebben Hun Ed. van 't verrigte in deze Raport gedaan en tic naam \an evengem. Geconüitueerden en Gecommitteerden inftantelyk verzogt, dat evengereèldè befluit des Raads conform de bewoording in de Conclufie der Req. gemeld en dus in dezer voege worde gecoucheerd. De Vroedfchap accordeert het verzoek der ,, Geconftitueerden en Gecommitteerden uit de „ Burgerye op gisteren by Requeste gedaan, en ,, verflaat dienvolgens, dat het Concept Regle- ment concernerende de beflelünge dezer Stads „ Re^eringe zodanig hetzelve geapplaDeerd en „ gereguleerd is, gerekend zal worden op dezen ,, dag vast gefteld, en gearreileerd te zyn, mee „ verder declaratoir, dat hetzelve Stads vastge„ fldde Regeerings Reglement, het zy de be,, zwaren van 't Provinciale Regeerings Regle.- ment, binnen den tyd van de eerstkomende ,, drie maanden moebte zyn afgedaan, dan niet, sj na verloop van dezelve drie maanden dad:lyk V v v v v 3 „ mee ui rRECHT Befl. der VroedVnap v. 20 Dec.  .1716 NIEUWE NE DER L AN D S C HE Ur met de Burgerye zal worden ingevoerd en we, trecht s, derzydsch beëdigd. Accordeert met voorfz. Refolutie. a In kennisfe van my, fj. W, de REUVER, Den 23 's morgens was de Vroedfchap wederom buitengewoon vergaderd," en zeperd zyn den 24 op alle gewoone plaatfen, gedrukte affchriften van de tweede of laatfte Refolutie van de Vroedfchap van den 20 December, aangeplakt. • Den 2? December, de Vroedfchap, wel gewoon, maar een dag laater, wegens het' ingevallen Kersfeest vergaderd zynde, is in derzelver vergadering ingediend het navolgend adres. Aan de Edele Groot Agtb. Hee. ren Burgemeesteren en Vroed, febap der Stad Utrecht. geeven met verfchuldigden eerbied te kennen, 2~' de Geconftitueerdens van 1368 Burgers en Inwooners, en de Gecommitteerdens uit de acht Burger Compagnien deezer Stad, (onverminderd hetj Declaratoir en Protest den 11 en 12 October deezes Jaars gedaan) dat UEd. Gr. Achtb. aan de Ondergetekende op den 20 December jongstleden, voor de Burgeryen hunne Principalen, wel hebben geheven ter hand te ftellen een Extract uit de  JAARBOEKEN, December, 1785. 1717 de Refolutien van UEd. Gr» Achtb., waar by het verzoek, by Requeste op den 19 deezer gedaan, is geaccordeert; dat de Ondergetekende en de Burgery zig voordien tyd met het zelve uitgegeven üxtract wel hebben vergenoegd, dat zy te gelyk van oordeel waren, daariunealleen niette konnen blyven berusten, als het hun voorkomt, dat het gebefoigneerde van den 19 en 20 December, ten aanzien van de Burgery van al te grooten aangelegenheid is, om daar van niet by Copia authentiek, en dus van alle het genotuleerde volkomen bericht te zyn, zoo als het zelve van den aanbeginne af, en van de openinge der Deliberatien over deeze der Burgeren zaak, tot den einde toe, daar van is geformeerd en aangetekend geworden , zonder dat daarvan iets hoe ook voor de Burgery worde agter gehouden; en wel belangt het de Burgery ten hoogften , om by deeze zoo zeer groote en gewigöge gebeurtenis', aan een gefcbaakeld te zien , cn te weeten , de zin en het geheele beloop der daar vaa geformeerde Notulen en Adieu* ais de Burgery van oordeel is , dat de Stads Registers en Notul-Boeken niet zyn het byzonder eigendom van den Raad, of van eenige Kaaden, maar even als alle Archive en Registers, met het geene daaraan dependeert, zvn en blyven het al gemeen eigendom, cn byzonder goed van den gezamenlyke Burgery, hetwelk zy vertrouwen , dat geen byzondere adftructie noodig heeft, en mitsdien daar de Burgery ren zodanig byzonder recht van aanfpraak op Stads Notulen beeft, dat dezelve dan ook volkomen gerechtigd en bevoegd is, om te mogen weeten, wat 'er van den aanbeginne dezer gewigüge gebeurtenis, tot den afloop derzelve geboekt, en allerbyzonderst, hoedanig het zelve geboekt en genotuleert ftaat, 'om tot een eeuwig blyvend aandenken geregiftreerd te worden; en waarom niet alleen het tegenwoordig , maar ook hec volgend geflag: daar by het hoogftc belang heeft, als zy niec min beVvvvv 4 fióo- U. IRECHT Nader ddr. van Geconfi. °,n Ge:ommitt.  I7i8 NIEUWE NEDERLANDSCIIE U- trecht. 'Nader Adres v. Geconfi. en Gecommitt. 1 i 1 i t I t 1 hooren zeker te weeten, wat van deeze verandering haar tot de mede nakoming van het zelve verbinden moet, en dat mitsdien het notuleren van deeze zoo zeer irjportame gebeurtenis, als uitmaakende een zaak tusfchen het Volk en den Raad, aan een ordinair notuleeren van zaken, en gewone refumptie niet kan worden over gelaaten maar dat het zelve daar van te regiftreeren in dé Notulboeken, voor de tegenwoordige en volgende geflagtcn, die kenmerken behooren te draagen, dat het zelve te notuleeren en te regiftreeren heeft gehad het volkomen acquiesfement eninftemming van de Burgery , om daar door ook voor altocs ■weg te neemen alle bedenklykheden , welke by vervolg van tyd daar op eenigzints zouden konnen gemaakt worden; en_zoo als alle p'egtigeActen en üverdragten van het Volk met den Raad altoos gehad hebben , niet alleen maar ook boven 3ien zyn verzeld geweest van het Pergament uitleeveren van dubbeld of byzondere getekende en bezegelde Affchriften, of van Copycn authentiek oarte vocata gecollationeert: Het is dan uit hoofie van dit recht, dat de Burgery op deezer Stads Notulboeken en Registers competeert, dat de ondergetekende in naam en van wegens dc op den ij en 20 deezer maand December, zig openlyk ?efifteert hebbende Burgerv, met verfchuldi<»de Jgting referentelyk verzoeken , dat UEd. Gr Achtb. het geformeerde ontwerp van het voorfz" genotuleerde van den 19 en 20 December» geleelenal, en alzulks ook zonder eenip-e fecrete igterboudinge van byzondere Aanteekeningen of lekrves vnn wie , en hoe ook, alvorens het zei;e ter regiftreeringe te refumeeren, zullen geieven uittegeeven, en in handen van den Ondertekende te dellen, ten einde dat het zelve na ommunicarieaan de Burgery, als de zaak tusfchen ie Burgery en den Raad als haare Reprefentanen, naar beider refumtie met die behoorlyk fancle yan het Volk tot een aandenken en blyvende daad  JAARBOEKEN, December, 1785. " 1719 daad voor de eeuwigheid, in de Registers te doen infehryven en regillreeren , ook met uit Jeevering van een dubbel daar van gefchreven op Pergament, en na vereischtegeauthenüfeerd, om yerder tot den geheeien afloop van zaaken aangevuld, en by de erectie van hec Collegie van Gecommitteerden uit de Burgery aan het zelyV ter handen gefteld, en alzo voor dit en het vol gende gelhgc , ter nauwkeurige bewaringe overgelevert te worden; en mitsdfea dat yan alle hec zelve genotuleerde, b^voorens geene Aanteekeningen by forme van een gearrelteerde retlimpcie (buiten het geene na de tweede Publicatie aan de ondergefchreeve bereids is uitgeleverd, en waar mede hec volk genoegen genomen heeft) zullen werden genotuleerd of geboekt, als mede dat by vervolg, deeze zaak betreffende, in de Registers of Notulboeken deezer Stad, geene Aanteekeningen of Refervcs ter regiftreeringe zullen worden toegelaaten; dan, dat de Notulen, waar in dezelve zouden geregiftreerd worden, bevoorens in handen van de Ondergetekende gefteld zynde, om op bovengemelde gronden , ter kennisfe van de Burgery gebragt te worden. Verzoekende deOndefgetckende voor de voorfz- hun gefifteerd hebbende Principaalen, na denafloop van deeze UEd. Groot Achtb- Vergadering,van UEd. Gropc Achtb. dispofitie in deezen geinformeert ce mogen worden. Terwyl de Ondergetekende verder verpligc zyn, UEd. Gr. Achtb. ai mede met verfchuldigde ag* ting voor te draagen, dat het UEd. Grcot'Achtb. gelieven zal, om op heden dieverischte voorzorgen te neen-en , dat Heeren Burgemeefteren ea verdere Gecomm'tteerdens tot de befchryving, ter Staats-Vergadering van morgen, zodanitt en feepaaldelyk mogen worden gelast, dat Hun Eds. op geene wyze konnen gliffeeren van een enkel poinét van het vastgeftelde, deezer Stads Regce. rmgsbei'teiling betrcff nde , zoo daar van op den 20 December bv openbaare afkondiging van V v v v v s het U- rRECHT Befl van 'leProed' rchapvan zc Dec.  1720 NIEUWE NEDERLANNDSCHE V. TRECHT Befl. van deVroedJchapvan20 Dec. \ \ '. i 1 het voorfz. genomen befluit kennisfe is gegeeven,en dus wel verre dat het aan iemand van die Heeren Gecommitteerden zal vry gelaaten, zyn ter Vergadering van Staat, aan Stads tafel zyn, by. zander fèntiment voor te draagen, maar indezen, als Stads Gecommitteerdens , bepaald gelast te worden , ter Staats-Vergadering over alle het voorfchreeven gearrefteerde, geene omvraage tot eenige conclufie te doen, en niet te gedogen, dat Stads onvervreemdbaare Hechten, en het als voor. fchreeven met het Volk gearrefteerde, tot een objet der Deliberatien van Staat, nu of ook by vervolg, werde toegelaaten, maar dat Str.ds Souve- " rain en onafhangelyk recht in deezen, op het allerlerieufte en na deszelfs hoogfte vvaarde, werde gemaintineerd, en ter handhavinge van dien, de cadruklcelykfte en ernftigfte proteftatien tegen de voorftemmende Leden of Steden , cn tegen alle, die zig daarinne zouden willen immisfeeren, of zig daarop eenig recht aanmaatigen, te doen. 'tWék boende, &c. (En was ondertekend) 1 Door alle Geconftitueerden en Gecommitteerden, De Vroedfchap ftelde het eerfte Lid van iet adres in banden van Burgemeesteren en Dud - Burgemeesteren , terwyl het tweede Lid is toegeftemd, en de Heeren, die als fgevaardigden zyn benoemd, overeenkomtig dat tweede Lid zyn gelast. De Ridderfchap nam den 27 December 785 dit befluit, het welk den 28 ter Staatsrergaderinge is ingeleverd. • Ex-  JAARBOEKEN, December, 1785. 1721 ExtraB uit de Refolutien van de Ed. Mog. Heeren Edelen en Ridderfchappe, reprefenteerende den tweeden Staat'van den Lande van Utrecht. Martis den 27 Dec. 1785. T\o Heeren Edelen en Ridderfchap , ter laatfter ^ vergadering van de Heeren Staten aangenomen hebbende, zig te bekwamen tot het decerneeren der Commisfie by Ridderfchaps refolutie van den 24 Augustus dezes jaars geproponeerc, om met Zyne Hoogheid den Heer Erfftadhouder dezer Provintie in conferentie te treden over hec Concept ■Reglement Reformatoir , den eerden September 1784 ter vergadering van Hun Ed.Mog. ingebragt, en de daarop gemaakte remarqucs en confideratien, — Hebben ca deliberatie goedgevonden, terbtaats Vergadering van morgen dezer te decbreeren, dat Zy Heeren Edelen, hoe zeer genegen en bereid, om op eene wettige wyze te concurreren tot alle zodanige redresfen van mge'flöopc abuizen en inconditutioneele bepalingen , als bevondeu mogen worden, zoo in her. KegFeringsbefticr dezer Provincie, als anders, plaats te hebben; en hoe gaarne zy daarom gezien zonden hebben, dat deze Commisfie voor lange gedecerneerc, en in activiteit gebragt had kunnen worden, ten einde langs dien weg alle desordres voorgekomen, cn de afdoening van 's Volks wettige bezwaren bevorderd wierden, waar van der Heeren Edelen meermaals gedaane Indantien ten getuigen vertrekken kunnen; uogthans in de omftandigheden, in welke de Regeering dezer Stad zig thans bevind, twyffelen moeten, of die Commisfie wel met eenige vrugc werkzaam zal kunnen zyn, zoo lange de wettige authoriteit dier Regeering door het gepleegd geweld, op Maandag en Dingsdag den 1,9 en 20 dezer maand, zoo zeer verkragt, \n de vry. heid van derzelver deliberatien niet herft'eld, en tegens U- 'i RECHT Ref. dtr Ridd. no* pens het voorge vallene op loeit qo Dec.  1722 > NIEUWE NEDERLANDSCHE U- TRECHT Ref. der liidd 110pens het voorgevalleneop \oen 20 Dec. i i l J t t 1 gens alle dier gelyke aanvallen, door wie ook ondernomen, beveiligd zal zyn, waartoe de Heeren Edelen bereid zyn, des gerequireerd wordende, alle mogelykehulpe en adjijlentie te verlenen, ingevolge en ter voldoening van derzelver dier bezworen pligt, en geenzints met intentie, om zig met Stads domestike zaken te bemoejjeu, gelyk men ter bevordering van wekere plans, dewelke niet tot verbetering, maar tot een geheel renverfement van de Regeerings Conftitutie dezer Provintie fchynen ingerigt te zyn, en tot dewelke de Heeren Edelen, by derzelver Refolutie van d?n 24 Augustus, verklaard hebben, nimmermeer te zullen concurreren, by aanhoudendheid kan goedvinden, aaq de Gemeen, te diets te maken. Zynde het dog, hoe men ook over het Stedelyke Reglement denken moge, in alle gevalle zeker, dat het Reglement van Regeering, aan de Magiftraat dezer Stad opgedrongen, voor zoo verre hetzelve afwykt, en contradictoir is aan de vastgeftelde en alsnog Jubfifteerende Regeeringsordre binnen deze Provintie, waarinne niet anders dan Staatsgewyze verandering of alteratie kan worden gemaakt, in zigzelven on beftaan baar is, en daarom door de Magiftraat niet gearrefteerd heeft kunnen of mogen worden; behalven dat dezelfde redenen , waarrjmme geene veranderingen in het Regeering Reglement dezer Provincie behoren te worden gehaakt, zonder de concurrentie van den Heer Erfltadhouder, als daarby zoo merkelyk geiater?sfeert, immers niet, zonder de veikryging van disielfs concurrentie op gronden vaD regt en billykflcid ;etenteert te hebben, ook militecren ten aansien van alle zoodanige veranderingen in de Re;eèrmgsforffi der Steden, als de Magiftraten, net overleg van derzelver Bnrgeryen, onder ap>robatie van den Souverain, nuttig en dienstig mogten ordeelen, gelyk de Heeren Edelen ook niet weten, vroegere tyden zulks ooit anders , nog »y Magiftraat en, nog by Bnrgeryen, is begrepen ge-  IA A R B O E K E N , Decemlet, 1785. i fens het oorge- 'allenê pioen .0 Dcc,  1724 NIEüWË NEDERLANDS ;;HE U- TftECHÏ Ref. det Riddi'iopens het voorgevalleneop ioen ao Dec, gevolgen, voor deze Stad en Provintie, die uil de geweld/ge maatregelen van zommige onrustige menfcfien natuurlyk zullen moeten profiuëren, en waaraan de Heeren Edelen van gedagten zyn, dat de Staten zig niet behoren te exponeeren, en daaromme geene vergaderinge binnen deeze Stad behoren te houden, zoo lange het geweld niet gefluit, en de agtbaarheid der wettige'Regeering Biet gehandhaaft zal kunnen worden, het we/k in cas niet mogelyk mogte zyn , door zig zeiven te effi&ueeren, hoe zeer dit anders te przefereeren zy, aan de Heeren Edelen voorgekomen is van dac aanbelang, en van die gevolgen te zyn voor het geheele Bondgenootfchap, dat niet anders zoude fchynen overteblyven, dan te amplecleeren het tweede middel, by Ridderfchaps Refolutie van den 18 Maart dezes Jaars geoppert; althans' zouden de Heeren Edelen in dien gevallen van gedagten zyn, dat de Heeren Ordinaris Gedeputeerden zouden kunnen worden geauthorifeert, by circulaire Misfive aan alle dezelve Bondgenoten V3n de gedeldheid der zaken binnen dezeStad en Provintie kennisfe te geven, ten einde voortekomen, dat de» zelve gelyk voorheen, door verkeerde berigten en idreslèn niet worden gefurpreneerd. Accordeert met.voorfz. Refolutie. (get'eekend) E. KOL. De voorfz Refolutie is by de Stad Utrecht overgenomen. Gccligeerde Raden, Gecommitteerden «an Amersfoort, Rheenen , Montfoort, hebben tjg met de geproponeerde poïndien geconformeert, seggende Montfoort egter, van gedagten te zyn, dat de verlegging van de Staten vergadering niet dan in de uiterfte nood behoorde te gefchieden; ïü is alzulks goedgevonden, geene vergadering yan  JAARBOEKEN} December, i78j. 1725 van Staten by provifie te fixeeren, wordende de Heeren ordinaris Gedeputeerden verzogt en geauthorifeerd, om, ingeval een vergadering van Haar Ed. Mog. nodig wierd geoordeeld, die re befchryven, daar ter plaatze Haar Ed. Mog. vjyelyk zullen geagt kunnen worden, te kennen delibs. reereu; En is verder de Stad van Utrecht verzogt haare refolutie ter vergadering van Heeren Gedeputeerden, met relatie tot de geproponeerde circulaire Misfive intebrengen , als wanneer dezelve worden geauthorifeerd eu verzogt, zoodanige Mislive afvaardigen, inhoudende eên eenvoudig narró van zaken, zonder eenige aanleiding te geven, dac dezelve Bondgenooten hun hjerinne zouden kunnen willen melieren. Wanneer de Staten den c8 vérgaderden, heeft de ftad Utrecht uit hoofde van haare bekende Publicatie van den 20 dezer verxogt: „ dat by eene Staats - Refolutie de „ Leden van den Raad dezer Stad verftaan „ mogten worden, ontheven te zyn van den Provincialen Eed, voor zo verre Stads3, Regeeringsbeftelling daar in geconcerneerd „ mogte zyn: of wel, dat door het accele„ reeren der reforme van 't Regeerings- Re„ g'icment van 1674, en het dadelyk daar„ ftellen van die reforme, binnen de eerst„ komende drie maanden, een generaal ont„ flag van den Eed op het Provinciale Re„ glèment geëffectueerd wierde, waar door „ als dan het byzonder ontflag omtrend de Stedelyke Poincfen van zelfs zoude ko„ men te proflueeren." Het eerfte dezer voorftellen hebben de Sta- UraECHi  i?25 NIEUWE MEEERL^NDSCIiE Ü- TSECHÏ Staten afgewezen; terwyl Geëligeerde Ra» den zig, ten aanzien van het tweede punt, niet ongenegen verklaarden , de za k der bezwaren niet alle mogelyke fpoed te behandelen : dan de Heeren Edelen en Ridderfchap beriepen zig dienaangaande op derzelver gelyktydig ingebragte Refolutie , waar by verklaarden: „ Hoe het aan Hun Heeren Edelen en Ridderfchap toefcheen, dat de toedragt van zaken, binnen de Stad Utrecht, door het gebeurde in cle afgelopens week, zodanig van natuur veranderd en buiten zyn geheel gebragt ware, dat oordeelden, te moeten fuperfedeeren met het benoemen van Gecommitteerden uit Hun Lid ^ tot de by hun voorgeftelde Staatseommisfie; gelyk verklaarden te zullen doen, tot dat de Vroedfchap der ftad Utrecht hare Publicatie op den 2.Q dezer gedaan aflezen, drukken en affigeeren, weder zal hebben ingetrokken." Wyders verklaarden Heeren Edelen en Ridderfchap, „ by dezelve Refolutie, uithoofde der fituatïe van zaken , van oordeel te zyn,, dat het niet raadzaam ware, binnen deze Stad weder te vergaderen, en begrepen, dat de Bondgenoten van deze fiutatié der Provincie behoorden geinformcerd te worden." Geëligeerde Raden verklaarden zig tegen het verleggen der vergadering, dog ftemderi in de voorgeflagene aanfchryving aan de Bondgenoten, zonder egter deze tot vereffening van zaken in te roepen, of hier toe aanleiding te geven. De Stad heeft de voor- noem-  jAARBOËKËN, ïiecember, 1735. 1727 ftöeiride Refolutie van Ridderfchap overgekomen, en het befluit was, om geene nadere' Staatsvergadering te bepaalen, met authorifatie op Hun Ed. Mog; gewoone Gedeputeerden, om in geval van noodzakelykheid, de Staten te befchryven, op zodanigen tyd én plaats, waar Hun Ed. Mog. vryelykzouden kunnen raadpleegen. Zynde deze Stad verzogt, haar befluit omtrend het fchryven aan de Bondgenoten, ter vergaderinge van Heeren Gedeputeerden in te brengen. Intusfchen verklaarden Geëligeerde. Raden bereid te zyn, om tot de voorgeflagene Staatseommisfie , zo dezelve geoordeeld tvierdt nog plaats te moeten hebben, 3 Heeren uit hun Lid te benoemen; gelyk de Stad werkelyk daar toe benoemd heeft de Heeren Raden A. H. Eyck en Mr. IV. van der Does* Dan de Heeren Edelen beriepen zig op hunne bovengen. Refolutie. De brief der Staten vaft Holland hier vo* ren medegedeeld, is by de voorilemmende Leden gehouden in advys, en by Stad en Steden overgenomen. Omtrend het Gerigtelyk onderzoek in de zaak van Brest, is befloten, met Holland in te ilemmen. ' Eindelyk wierdt nog ter dezer vergaderinge der Staten eenparig befloten, eene nadere zeer uitvoerige aanfehryving aan die van Wyk te doen: X$xx£ Defl Ü- fRKCHf  i7o8 NIEUWE NEDERLANDSCHE Den 29 Dec. des ochtends ontvong de Heer Burgemeester van Loten , als Gouverneur dezer Stad, berigt, van eene by den Bevelhebber der Krygsbezetting alhier ontvangen brief van Z. Hoogheid,ter kennisgeving,dat ingevolge de Refulutie van Hun Hoog Mog: van het alhier in bezetting liggend Escadron 52man waren afgedankt, en dat mitsdien met overleg van de Magiitraat zoude zorgen voor alle ongeregeldheden , welke menigwerf uit dat afdanken zoude konnen ontdaan. Die brief in eene buitengewoone Vroedfchapsvergadering ingebragt zynde, befioot de Raad dezer Stad, om aan,ieder afgedankten Ruiter een gift van drie gulden te geven, zo als dien namiddag aan hen in 'tCóinptoir van de Sccrctary van de Politie dezer Stad is overhandigd , en aanbevolen , zig in aller ftüte naar hunne kwartieren en daar zy t'huis hoorden te begeven, en zig by vervolg alzo te gedragen, als zy tot hier toe gedaan hadden, waar mede zy vergenoegd zyn vertrokken. Den 20, December des namiddags heeft een Burgercommislie zig vervoegd aan voornoemde Heer Burgemeester Loten, om te verneemen,of het geene in de Utrechtfche en andere Nieuwspapieren van dien dag, ten aanzien van de Ridderfchaps- Refolutie, den 28 dezer ter Staatsvergadering uitgebragt, gelezen wierdt, de waarheid was, nameolyk, betrekkelyk tot het intrekken der gedaane Publicatie, de verlegging via de Staten vergadering, het fchry-  jAARilCEKErV, December, 1785. 17x9 fchry ven van een Circulaire Misfive aan de Bondgenooten enz., het welk Hy «als waarheid zynde, en oVereenkomftig het gebeurde , rondelyk heeft verzekerd. Dien zelfden avond zyn Geconftitueerden en Gecommitteerden verzogt te vergaderen op een voorftel uit de Burgery van groote aangele* genheid, waar van men zegt, dat waarfchynelyk den 2 January r?86, de reden en in* houd zou bekend worden. Ook heeft de Commisfie van Heeren Burgemeesteren. OudBtirgemeesteren en de zes volgende Heeren geraadpleegd over het eerfte Lid van het onlangs ingeleverd adres, tot het uitleveren van Copia authentiek van al het genotuleerde ; volgens het uittebrengen raport zou daar op een appointement , tot genoegen van de Burgery volgen. Wyk by Duurstede. De Heer Hoofdofficier van deze Stad heeft op last van Heeren Gedeputeerden, aan het Ceregt een voorftel gedaan , dienende om den Heer Procureur Generaal te adftfteeren by het nemen van informatie, in gevolgede op Hem verleende authorijatie tegen de Burgers van deze Stad. Dog hierop wierdt door het Geregt befloten , alvorens zig te verklaren, in te winnen het advys van kundige Rechtsgeleerden. Een Lid , van dat advys verfchillende ,zeide,dat de Privilegiën en Voorrechten klaar en duidelyk waren 5 dat zodanige advyfen van Rechtsgeleerden Xxxx& % nie£ V rKKCHt  1730 NIEUWE NEDERLANDSCHE Wykev DuüR?1 ede. 1 J ( i FRIES- niet noodig waren , maar dat men op de handhouding van de Privilegiën behoorde bedagt te zyn. Geconftit. en Gecommitteerden, dk vernomen hebbende, oordeelden dit geen zaak van het Gerecht te zyn, maar van het Territoriaal recht,! den Magiftraat toekomende, waar over Vroedlchap den 2.3 December buitengewoon is vergaderd geweest. De Kwartiermeester Generaal Bentink vroeg aan Burgemeesteren den doortogt van 6oo man voetvolk, in fchepen liggende te Ameide. Hierop zyn patent gevraagd zynde, en daar uit blykende, dat'hetzelve onbepaald was,— hebben Burgemeesteren hem geantwoord, dat de togr over Vianen, Cuilenburg, Beuzekom enz. op Wageningen, om naar Arnhem te trekken, korter dan door deze Provincie was ; behalven dat zy aan hem Heer Lieut. Generaal Bentink moesten aanzeggen, dat, zo lange hunne gefchillen met de Staten niet waren afgedaan, zy nies konden gedogen, dat Krygsvoik op het grondgebied van deze Stad, veelmin in de Stad kwam, alzo zy befloten hadden, het zelve te zullen houden voor eenen daad van geweld, die zy verpligt zonden zyn, met geweld af te keeren. De welgem. Kwartiermeester Generaal heeft dan ook met de voor'chr. Militie de togt over Wageningen, zonIer het grond gebied dezer Provincie aan te loen, genomen-  JAARBOEKEN, December, I?8> 1731 FRIESLAND, Leeuwar den. De Gecommitteerden van het Vrycorps Leeu. dezer Stad hebben voorden komst van war den Sadhouder in deze Provincie een Adres den. aan de Regeering ingeleverd, inhoudende: dat, volgens het jongjle Reglement, dit Corps onderworpen is aan de bevelen van de Ed. Mog. lieer en Staten, Hoogstdcrzelver Hee" ren Gedeputeerde Staten, mitsgaders aan de Ed. Acbtb. Magiftraat dezer Stad, en dus niet, althans niet direct, aan de bevelen van het Hof Provinciaal: dat het echter eerlang, door de komst van Z. D. Hoogheid in deeze Provincie, uit wiens tegenwoordigheid reeds elders en meermalen oorzake tot commotie is genomen, van belang zoude kunnen worden , tot onderhouding en handhaving van de publy- ne ruste, aat\ook het rlooggedagte Hof onmiddelyk omtrend den dienst van dit Corps konde gebieden: dat Hun Ed. Achtb. om deze en andere gewigtige redenen, mogten goedvinden, het Corps te vergunnen, ten dien einde aan Hooggedugten Hove haar dienst aan te bieden; en dat van ingevolge dien het 18 en 19 Artykel van bet voorn. Reglement mogte %vorden geamplieerd; alles onverkort de approbatie en bekragtiging der Heeren Staten, of Gedeputeerde Staten, by afwezigheid van Hoogstdezelven. Hierop befloten Hun Ed. Achtb. het verzoek der Supplianten toe te ftaan , en de Xxxxx 3 voo.r$.  ffi% NIEÜWE'NEDERLANPSCHB LiBü-w)orn.Artykelen te vermeerderen, dooragter mmT Se Wu°jtQn Gedeputeerde Staten te plaatfen pet Hof Provinciaal, onverkort de goedkeu* ring van Hun Ed. Mog. of derzelver Gedeputeerde Staten. ■ Vervolgens werdt er aan Heeren Gedeputeerde Staten een Request ingeleverd, ten verzoeke, dat Huu Ed. Mogende het boven, Jtaande, en wel bepaaldelyk de by den Magiftraat gedane vermeerdering geliefden goed te keuren en bekragtigen. - Dan, omring men hier op alleenlyk het volgend Appoinctejtnent: in dezen en kan niet worden getreden! —■ Den 4 October is Zyne Hoogheid over Leyden-en Sparendam naar deze Provincie gekomen, en na een langverblyf met de verdere Stadhouderlyke Familie den 5 November m Jagten naar Groningen en 't Landichap Drenthen vertrokken; veele Menfchen volgden den floer tot buiten de Poort aan het Oude Blaauwhuis, alwaar de Jagten lagen; en het gefchut werdt van Stads Wallen driemalen gelost. De Burgers der Espels van deze Stad hebben by eene Betoog van den 23 November beweerd, dat de opdragt der verkiezingevan de Regeerders dezer Stad, aan den Erfftadbouder, in 't jaar 1748 onwettig gefchied was; en heeft dit nader by een Protest door Gecommitteerdens aangedrongen? dog zonder gevolg , alzo de Staten van Friesland by gemelde opdragt hebben vol<- ' ha.fd.  JAARBOEKEN, December, 1785. 173? hard. Dog de Heer Mr. Coert Lambertvan Beyma, Volmagt van Westdongeradeel heeft ■reeds te vooren , tegen het befluit by dit Kwartier op het 59 poini van den bnkengewonen Landdag van den 2 Oktober 1785 genomen, zig verzet en zyne aanteekening of protest voorbehouden, welke hy den 5 'November 1785 heeft ingeleverd. Wy hoopen by nadere gelegenheid dit Protest mede te deelen. Den 24 November heeft eok de Advocaat T. Iiaytsma een nader Adres van de Burgers met een Request, aan de Staten ingeleverd; dog met geen meer gevolg. Op den 25 October dezes Jaars wierdt de Burgery der Stad Leeuwarden door derzelver Magiftraat opgeroepen tot ftemmiug van Gecommitteerden om een nieuw Regeerings Reglement voor die Stad te helpen bevorderen, met mededeling Van drie Punéten , welke de Heeren Staten van Friesland vastftelden, dat by, het beramen van een Concept Regeerings-Reglement moesten in acht genomen , en als vasrgefteld aangemeikt worden, van .welke het eerfte en tweede po in (ft was, dat de opdragt der Eleélie van de Magiftraat aan den Heer Stadhouder wettig was gefchied en dus denzelven wettig competeerende; dan waar tegen van wegen de Btngery eene Dedutlie ingeleverd is door 4x0 Geeuwaarder Burgers getekend, ten betooge, dat de Eleclie der Magijlrature een Privilegie der Stad Leeuwaarden is, dat door niemand kan of mag worden weggegeeven en dat dus de opdragt van dezelve, onwettig is Xxxxx 4 ge- Les. v- WAR. DEK.  ï?34 NIEUWE NEDERLANDSCBB 1TAR- gefchied, met verzoek dat de Heeren St^ ten door Hun Hooggezag dit Privilegie aan de Burgery geliefden te doen herftellen en Weder te geeven. Dan; dit verzoek wierdt door de Heeren Staten van Friesland van de hand ge weezen, hy Hoogscderzelver Refolutie van den 8 de-, zer Maand, waarby Hun Ed. Mog'. volhardden by de Refolutie van den 20 Octoher bevorens, {trekkende om deze Electie aan deq Heer Erfftadhouder niet te ontneemen. Dog tegen deze Refolutie van den * December hebben zig tenfterkften verzet de Heeren A, de Vriefe, Volmagc van Hemelumei 01denphaert in Noord wolde, P E. van Harinxma thoe Slooten en J. IVielinga, Volmagten van de Grieteny , Lemfterland , A. V. Boelens , Volmagt van de Grieteny Stellingwerf Oosteinde, J. Roorda, Volmagt van de Griereny Stellingwerf Westeinde, R. van Kliflens, Volmagt wegens de Stad Dokkura» E. M. van Beyma, Volmagt wegens de Stad Harlingen, F. A. Bergsnui en f. Haitsma, Volmagten van de Grieteny Dsntumadeel, en A. P. van Slooterdyk, Volmagt van de Grieteny Idaarderadeel. Dog vooral heeft de Heer Coert famhert. pan Beyma, Volmagt van Westdongera* deel zig tegens de voorgemelde Refolutie heftiglyk verzet, beweerende, dat het door de Burgery van Leeuwaarden gevorderd rechra haar niet alleen toekomt, maar zelfs by het jongde Regiemant Reformatoir van 21 December 1748 op nieuws bekragtig.d is, waar-  JAARBOEKEN, December, 1785. 1735 pa die Heer zig op deze byzondere wyze uitlaat: „ Daar ik de onderhouding van dit Regle- ment onder plegtige aanroeping van Gods Heiligen naam bezwooren heb. „ Daar U Ed. Mogenden , ja niet flegts aL '#, le Leden van Staat, maar ook alle Amp„ tenaren, zig met my by eede verbonden „ hebben, om niet te- gedogen, dat tegen „ dit Reglement tuierde geadvijesrd." „ En daar evenwel de Kwartieren der „ Zevenwoude en Steden by de Reiolutie J} van den co October laatstleden ais nog „ perlilteeren, en dus, na myn inzien, han„ delen en advifeeren tegens het 5Öfte Ar- tykel van het Reglement Reformatoir." „ Zo moet ik, volgens rnyne Principes, „ verklaren in het begrip te Haan, dat de Procureur Generaal dezer Landlchappe ,, gehouden is, ter zaaké voorfz. het Recht van de Hooge Overheid te handhaven; ge* „ lyk ik verders, al mede in gevolge myne grondbeginsels, my in de harde noodzake bevinde om te verklaaren, dat ik de dus 43 geadvifeerd hebbende Volmagten der gem, Kwartieren moet aanzien als vervallen in de Poenale San&ie van 't Reglement Re- formatoir, en fpeciaal derzelver Advyzen „ op dit point niet te kunnen refpecf eeren, als „ Advyzen van een wettig gedeelte van „ Staat; referveerende my verders het Recht, niet alleen, om deze ter Kwartiersboeke- te infereeren, maar ook wel expres de fap culteit, om my tegen hei geadvifeerde der Xxxx-x gv „ Ze- Leeu> den,  1735 NIEUWE NEDERLANDSCHE Leetj. warden. „ Zevenwouden en Steden, en der geenen, „ die dit onverhoopt mogten volgen , ter „ behoudenis onzer wettige Conftitutie, te „ adresfeeren daar ter plaatfe, en te hande„ len , zo als het Recht der Natuur, de „ Unie van Utrecht, en'sLands Wetten en „ Refolutien my zulks gebieden of toelaten „ te doen." Deze Heer C. L. van Beyma, heeft ook nog den 14 December eenen brief aan den Prinfe Erfltadhouder gezonden, van dezen byzonderen inhoud: DOOR LUGTIGSTE HOOGGEBOREN FORSTt TV omftandigheden, waar in een aanzienlykgedeelte myner Mede-Burgeren zig bevind; de verpligting, die ik, als Volmagt ten Landsdage, wegens Westdongeradeel, op my genomen heb, om de Privilegiën, Handvestenen Gerechtigheden , en de oude loffeiyke Coftumen te zullen voorftaan en defendeeren, zulks ik na myn verftand en confcientie ten gemeenen beste en wdvaaren bevinden zal te dienen, zonder affeüie, fcunst of ongunst ; - . Debymy heilige Eed, dien ik gedaan heb, om de Reglementen deezes Landfchaps, fpeciaat hec Reglement van den 21 December 1748, in alle zyne Pointen te zullen nakomen en onderhouden, en door allen en een iegelyk tc doen nakomen en onderhouden; ja, dat ik niet zal gedogen, dat door anderen eenige Propolitien of Advyzen worden uitgebragt, daar tegen in eenige maniere contrarieerende. Alle deze Confideratien, boven en behalven den algemeenen Burgerpligt, om te zorgen, dat het dei Maatfchappy wel ga, en niemant zonder recht-  JAARBOEKEN, December, 1785. 1737 ycchterlyk onderzoek uic zyn wettig recht worde gezegt, noodzaaken my, om in myne qua'iteit als Volmagt ter Landsdage, dezen aan U. D. Hoogheid te adrcsiceren. Het kan U. H. niet onbekend zyn, dat de aanzienlykften van Leeuwaaruecs Burgers zig, ruim een Jaar geleeden, aan hunne reprajfectatïve Souverainen, de Staaten van Friesland, by een eer biedig Adres hebben vervoegd, op fundament van geallegueerde redenen verzoekende, by het Privilegie van vrye Magiftraats Verkiezing, ten hunnen ondank ontnoamen, te worden gereftttueerd. Dit Request in handen vgu Heeren Gedeputeerden der Staaten gedeld zynde, om den Staat te dienen van proeadvys, heeft, na veele maanden wagtens, eindelyk evenwel in de maand October van die Jaar eenige ogenblikken de deliberatien van Heeren Gedeputeerden mogen occupeeren» Dan, daar ik meene, dat deze deliberatien in U Hds. tegenwoordigheid gevallen zyn, zal U H.over het rype en ferieufe daar in, zelve kunnen oordeelen. Het voor de Burgery van Leeuwaarden noodlottig gevolg derzclve is des niettemin geweest, dat de Opdragt der Magiftraats verkiezing, opden 26 December 1748, aan U Hds. Heer Vader G. G, gedaan, buiten toettemming, ja tegen de expresfe wil van die geene, die dit voorrecht voor het grootfte gedeelte bezaten, is verklaard, 'ja zelfs dat dit recht a non Posfesfore, buiten Confent van den bezitter , aan, Ü Hds Heer Vader perfoonlyk opgedragen, ook als aan U H. competcerende is geconfidereerd. En dat wel, zo als Heeren Gedeputeerden zio; tot myne verbazing hebben gelieven uit te drukken, alleen of dat deze opdragt van ter zyden door eene Stads - Refolutie kon befloten worden, te zyn toegelaaten of gewettigd, U, H» zal, volgens de infpraak van deszelfs eigen gewecten, op dit ogenblik oneindig fterker ge< Leeuwarden. Brief v, C. L. van Beyma aan Z.D. Hoogh,  1738 xNTIEUWE EDERLANDSCHE Leeu- warpen. Brief v. C. L. van Beyma aan Z. D. Hoogh. : t i r V ï I 9 !>! ,S » D 8 gevoelen, dan ik befchryven kan, welke de gevolgen zyn, die uit zulke principes natuurlyk voortvloeijen. ü. Hoogh. zal dus ligtelyk bezefFen, dat ik, die deeze gevolgen in alle haare gevaarlykheid my voorftelde, met heb kunnen nalatten, tegen de Refolutie, op den 20 October 1785, ter Staatsvergadering in myne abfentie genomen, te pro efteeren, gelyk U Hoogh. uit nevensgaande Copy Protest zal zien. Maar ü. H. zal zig hebben moeten verwonderen , dat, niet tegenifaande de Burgery.in Leeuwaarden, die door haare Stads- Regeering pleg;ig opgeroepen was, aan de Heeren Staaten op ien jongst afgelopen Landsdag eene Deductie, vol /an ontegenfpreeklyke bewyzen, op de eerbiedigte wyze heeft ingeleverd, niet tegenftaande 'erfcheidene Leeden van Staat verklaard hebben, lie Refolutie van den 20. Odtob. 1785. by nadee overdenking van agteren te befchouwen als niet ivereenkomflig het Reglement Reformatoir van en Jaare 1748 , dat zeg ik niet tegenftaande dit lies, de meerderheid der Volmagten by die Re3lutie op den agtften Decemb. 1785. heeft geerft* (leert. Eene Refolutie al wederom, die my voorkomt, lak ftrydig te zyn met het 56. Artiek. van het eglement Reformatoir van den 2t. December 748. Dit 56. Art. immers zegt. ,, Dat alle Regie, menten zullen blyven in haare vo]!e kragt en vigeur, voor zo verre dezelve niet worden gecontrarieerd of veranderd by dit nieuwe Reglement," Men zeggeniet, dat in dit 56 Art,, niet van Stads eglementenr maar van Provintiaale wordt geiroken, want het is zeker uit het 06. Art. der 2 poincten reformatoir,op den «; July 174*3 door 3 Gecommitteerden uit de lngezeetenen der satsvergadering ingeleverd, en tm zslven dage  JAARBOEKEN, December, 1785. 1735 ge wegens de Staaten gepubliceerd, dat 'er ten dien tyden, en in deStukken, waar uit hetRegl, Reformatoiris ge vloed, wel degelyk op bet Regeernigs Reglement der Stad Leeuwaarden is gedagt. Jn dat 26 poïndl immers eifchen de Gecommitteerden uit doleer ende Ingezetenen, dat men zig ten opzigten van de Steden zal reguleeren naar de Reglementen, van den jaare 1637, latende Leeuwaarden en Franeker by haar oude Reglementen; hier op heeft dus ongetwyfeld U. Hds. hoog wyze Heer Vader, by het hervormen onzer Onllitutie noodwendig moeien denken; ja heeft daar op gedagt door in het j-6 Art. van het Regl. Reformatoir van den 3iCecemb, 1748 te bepalen, dat alle vorige Reglementen zullen [blyven in haar volle kracht en vigeur, voor zo verre dezelve door dezsjj niet wier den gecontrarieerd of veranderd. En zeer natuurlyk is de loop van het Regl. Reformatoir; want in de eerfte vyfenvyftig Articulen van het zelve worden alle die poinclen opgenoemd, welke U. H. Heer Vader uit de doleantien der Ingezetenen , en Conferentien met Gedeputeerden uit de Staaten, oordeelde verandering nodig te hebben; en daar op 'volgt dau het flot van het geheele Reglement in het ?6. Art., waar by alle vorige Reglementen worden bevestigd , indien door de bovenftaande Articulen niec waren veranderd, terwyl het 57. en 58. Art. de middelen bepaalen, door welke deeze onverbrekelyke wet onderhouden zal worden, zo als in het 50. Art. de ftraf tegens overtreeding wordt vastgeiteld. Zie daar, Doorluchtige Vorst, zo my voor» komt, zonneklaar beweezen, dat het vorig Reglement van Regering der Stad Leeuwaarden by de Staaten des Lands niet had behooren noch mogen worden veranderd zedert den 21 December 1748. Zie daar, Doorluchtige Vorst, de redenen, die ruy, behalven het zo duidelyk en omegenzegge- lyk Leeuwarden. Brief n C. L, vanBeyma aai) Z. D. Hoogh.  LeEü warden. Briefv, C. Lr. vanBey. pia Z D. tioogh, . | < I t 1; f il ii di d ï?4o NIEUWE NEDERLANDSCUË lyk geavanceerde in de Deduéiie der Burger^ heboen Dewpgen tegen de Refolmieop den 8 Deeemöer ten deezen opzigte genoomen, al wedene protelteeren, en te verklaaren ,dat myne erachtens ae volmachten, daartoe concurreerende, vielen in de termen van de rigide poznale fanctie van het 59 Art. van het Reg. Reformt. van 1-748. Das verre aan Ü Dl. Hd. de redenen van myn gedrag, en van het geen ik voorGodbetuige,semeend te hebben niet te mogen nalaaten, operge. legd hebbende, zo zal U. Hd. daar uitconcludee. ren, dat ik hier mede volgens myne grondbeginzeis met mynen Eed geheel voldaan hebbe. INeen, i>eorl. Vorst i Indien ik, die vvaaraetjg m die gevoelens fta, hier mede van de zaak afftg," zo zoude ik even fchuldig blyven, in myn :igen oog; zo zoude ik my naar myn inzien evenweinig ten Jongden dage voor Gods onfeilbare Kacnterftoel kunnen verantwoorden, als had ik, :ieeze zelfde gevoelens toeftemmende, tegen dezelve aan, met de conclufie ingeftemd. Ik heb immers Gods heiligen naam aargei-oexm, om te belooven, dat ik niet zoude fedopen', ,at door anderen tegen het Reglmt. Reformatoir wierd yeadvifeerd. Ik gevoel nog op dit oogenbhk het ;ewigt van dien heiligen Eed, en ik hoop dat gewgt te gevoelen, en daar aan zo veel myn inzien ran zaaken my toelaat, fteeds getrouw te blyven. Ik moet dus meer doen dan advifeeren, meer co n [anprotefteeren; ik moet dus herftelling zoeken van et geen ik meen der Burgery onwettig ontnomen ï zyn; ik moet deeze herftelling door alle mo*eike Conftitutioneele middelen zoeken re bewerken. En dus Doorl. Vorst, kome ik het eerst tot Uwe ioogheid. U Hd. immers is met veele zo eminente Charges i myn Vaderland bekleed, om gééneandereoogerken , ais om gemeene Lands welzyn te beveriren, om de Burgers en Ingezetenen der leeden en ;elen vaq dien ', by hunne Rechten, by Jmcce Vry-  JAARBOEKEN, December, 1785. 1741 Vryheeden, by hunne Privilegiën, het zy generaate, het zy particuliere, te handhaaven en te befchermen. Wel aan dan, Vorst, ik fmeek — wat zeg ik? ik eisch van Uwe Hd. dat Hoogstdezelve zal oordeelen, of de Burgers van Leeuwaarden van een 1 Lid deezer Provintie in hunne rechten benadeeld. ?y" » of niet? hier toe neeme ik de Vryheid, de] Deductie dier braave en achtenswaardige Burgery; by Copie, aan U. D. Hd. by deezen te doen toe-; komen, En gelyk ik niet twyfele , of tl Hd. zal met my in Hemmen, denk dan, en denk met Vorstelyke grootmoedigheid, dat Burgers, (dat meer is)dat Briefen, en (bet geen alles zegt) dat Lecuwaardens Burgery, dat Uwe Vorstelyke Vaders Stadgenoten, worden verkort in hunne oude Rechten. En om wiens wille' -— Om Uwent willeVorst! die zo dikwyls en plechtig betuigd hebt, alles voor het behoud der Vryheid (die iu eene volftandige bewaaring der Rechten en Privilegiën, en nergens anders in beftaat) voor dit Volk over te hebben. Laaten dan thans, o Vorst! Uwedaaden fpreeken: laat gansch NeérJand zien, dat zemet Uwe woorden overeenkomen; herltel den vryen Burger by zyne oude Rechten I de Staats Refolutie vanden 11 juny 1748. geefc aan o. Hd. genoegzaame Authoriteit, om de Regeringe by haare wettige Uonüitutie te bewaaren, ingevolge het geene als toen door U. Hds. Heer Vader is gereguleerd. Is nu aaD U. Hd. deeze Authoriteit verleend ? En worden 'er in het üuk van Regering nooit Rechten gefebonken, of er worden wederkeerig wederom plichten door opgelegt; dan ook is hec U. Hds. pligt, deeze Authoriteit ter zyner tvd te gebruiken. Zo dan U. H. met my inftemt, dan verzoek, ja daa Eisch ik van U. H. dat Hoogstdezelve ook thans de Regee/inge by haare wettige Con- Leed» (VAR)EN. Briefv. 2. l: vanBey. na aan Z. D. ïoogh.  174a NIÉUWE NEDERLANDSCHË Leèo- ftnutiG, dat is by hec Regl. Reform. * en voo' War- rifte dog niec veranderde Reglementen, bewaarej den. voldoen dan, Doorl. Vorrt, aan deeze pligcen5 wat is groocer , wat is aangenaamer dan zyn Briefv. pligt te doen, vooral als hec cegen eigen belangen CL. RrydtV vai Bey- Maar, wat zeg ik, tegen uwe belangen ftryden ? roti aan Neen o Vorst, de liefde van Friesland* IngezeZ. D. tenen, van Leeuwaardens Achtbaare Burgery te Hoogh. hebben, is voor U. H. en deszelfs huis van het uiterst belang: en zo ooit een daad U. H. daaf . in bevorderlyk zyn kan, het is zo waar, als 'er een Opperweezen leeft, het is de Edelmoedige te rug gaave van dit recht van Electie, hec welk door dan wettigen Eigenaar nooit is afgeftaan. Het is een bedrieglyk voorwendzel, het welk men misfchien U H. zal voorhouden, dac dezelve quaü ter Contemplatie van deszelfs Erven en Defcendenten, van het recht van Electie in deei. zen niet vermogt af te zien. Men bedriegt U, Door/. Vorst,doqrditfchyn* fchoon argument. Indien het recht ü. H. niet toekomt, indien het onwettig is opgedraagen, dan immers geeft gy door de .herftelling der Burgerlyke Voorrechten niets wettigs weg, dar immexs benadeelt gy Uwe Vorllelyke Kinderen niet. Ik zal dus ceze zaak aan U.H. rypereov erweeging overlaaten, en inmiddels met alle verfchuldigde gevoelens my noemen, DOORLUCHTIGSTE HOOG GEBOOREN Uwe Doorl. Hoogheids zeer Oot» moedige Dienaar, Leeuwaarden, (whs getekend) den 14 December, i78j« C. L. van BEYMA. - op  JAARBOEKEN, Becèmler, 1785. «17^ Op den Friefchen buitengewoohen Landdag , welken den 8 December gefcheiden 1 is, zyn deze zaaken bepaald: 1 i, r. Het onderwerp tot redres der ingeflopen abuizen in het Regeerings-Reglement der Stad Leeuwarden; hier toe is eene Commisfie benoemd van vier Heeren, uit ieder der Kwartieren één, als uit Oostergoo de Heer J. C. Bergs, ma , Volmagt uit Oostdongeradeel; uit Westergoo de Heer Mr. S. Basfeleur ; Volmagt van Franekeradeel 1 uit Zevenwouden de Jonkheer L'Amoral A. AI. Rengers, Grietman over Gasterland , en Volmagt van dien deele; uit de Steden de Heer J. Noyon. Volmagt der Stede Sneek. 2. Het voorftel by die vermaarde Deduétie van circa vier honderd Burgers en Ingezetenen der Stad Leeuwarden, ter Staatsvergadering ingeleverd, tegen de Eleclie des Stadhouders tot de Magiftrature, by Staats ■ Refolutie van laatstleden Oérober bepaald, dat dezelve zoude blyven continueeren, is door Hun Ed. Mog. goedgevonden te perfifteeren by voornoemde Refolutie; zo dat het Recht van Eleflie by den Stadhouder verblyft. 3. Op het 24 poincl:, in zig behelzende eea opdragt van drie Exemplaaren, betrekkekelyk de Militaire Jurisdictie; en overgezonden door den Heere F. A. van der Yyyyy &em? Leei> var» )en.  1744 NIEUWE NEDERLANDSCHE Leei» QFERr Kemp, op den 20 November laatstleden , is gerefolveerd , dat deze Exemplaaren, gelyk de voorige, geplaatst zouden worden, by de Archiven van ftaat. 4. By het 2;fte poincf. was gevoegd een verzoek der Hoofdofficieren en Kapiteins effeétif van Baden Durlach, om insgelyks de gratificatie van 500 Car. Guldens per Gompagnie te mogen genieten. Deze fomma was door de Heeren Staten den 28 Augustus 1784 aan alle de Friefche Regimenten gunftig gefchonken, behalven alleen aan Baden Durlach, des tyds te Arnhem in Guarnifoen : ook is op een namaals gedaan verzoek, deze gunfte aan hunlieden geweigerd, doch thans geaccordeerd. 5. Op het 32ite poincf omtrend de Refolutie van Holland en van Hunne Hoog Mogende is by de Provincie Friesland het aanftellen van den Grave van Maillebois als Gouverneur van Breda, aangenomen voor Notificatie ; voorts Commisfie met vier Kwartieren op 't Mindergetal verleend, met Commisfarisfen uit het Collegie, om 'den Staat te dienen van Praa-Advys- welke Ampten , zo Politieke als Militaire , door de Gecommitteerden ter Generaliteit, en door de Provincie zelve moeten begeven worden: gelyk zulks mede heeft plaats gehad op het 2311e poinét, tot aanilelling van den Grave van Reciteren als Generaal van de Cavallerye.  JAARBOEKEN, Decemher, 1785. 1745 QVERTSSEL. Z W 0 L L Ë. Raad en Meente heeft by Publicatie tfan den 26 Oétober 1785 de Burgers en ! Ingezetenen dezer Stad opgeroepen om hunne bezwaaren, uit verkorte Rechten en Privilegiën, of misbruiken en gebreken in het Regeeringbeftier ingeflopert, ontflaan, binnen vyf weken op te geven. Dus hebben ook veele Burgers zodanige bezwaren, zo omtrend de Stad, als omtrend de Provincie zamen gebragt, en aan de Gecommitteerden uit Raad en Meente, tot het ontvangen van gem. bezwaren benoemd, overgegeven. Wy zullen deze Rukken by nadere gelegenheid mededeelen. Aan den Raad en Meente was een Request ingeleverd, door 1414 Burgers en Ingeze* tenen geteekend : waar op eene Publicatie volgde, waarby de Burgers en Ingezetenen wierden opgeroepen om hunne bezwaaren binnen 5 weeken in te leveren. Hierop heeft een getal van 1050 Burgers eene Volmagt op de gewoone Burgergecpmmitteerden geteekend, met last, om byvoor* raad op te geven voor bezwaren: 1. Dat door 't Reglement van 1675 de Burgeren en Ingezeténen dezer Stad tot hun groot bezwaar , en ftrydende tegens Stadss Privilegiën , in verfchillen over 's Lands middelen aan de Rechtbank van de Heeren Gedeputeerden onderworpen zyn. 2. Dat door hetzelve Reglement aan deze Stad de vrye Regeeringsbeftelling, die de- Yyyyy 2 zel« Zwot-  I7\6 NIEUWE NEDERLANDSCHE Zwor LE. zelve van ouds af, ook onder de vorige Stadhouders voor Willem den UI, ja zelfs onder de Landsheeren bezeten heeft, ontnomen is, en de keuzen van Stads Regenten, zo wel van Burgemeesteren als Gemeenslieden, aan de goedkeuring of afkeuring van den Heer Stadhouder onderworpen zyn. 3. Dat volgens 't gemelde Reglement, de direclie der Burgeren , de Gemeenslieden namenlyk, door dat Collegie zelfs, en niet door de Burgery worden verkozen. 4. Dat, volgens gemelde Reglement, de Gemeenslieden voor hun leven worden aangefteld, zonder dat de Burgery daar by de magt gegeven is, dezalven in dezen post te doen ophouden. 5. Dan in de Gezworene Gemeente by ftraten, en niet door de geheele Gemeente hoofd voor hoofd geftemd wordt. 6. Dat 'er geene genoegzame voorziening by Stads wet is vasrgefteld, dat belet worde, dat Armen van aanbelang, en zelfs zodanige , tot vereeniging van welke geene byzondere kundigheden vereischt worden, aan Vreemdelingen , als hier niet geboren, of alhier geen behoorlyken tyd als gezeetea Burgers gewoond hebbende worden begeven. Met betrekking tot de Provincie: i. Dat volgens 't Reglement op de Regeering, ftrydende met het geen van ouds,ook onder eenige Stadhouders voor Willem den UI., heeft plaats gehad, de Provinciale Commisfien door den Stadhouder begeven, en daar door de"Regenten van hem afhankelyk gemaakt worden. *. Dar,  JAARBOEKEN, December, 1785. 174$ 2. Dat, volgens't gem. Reglement, byna alle Provinciale Amten door den Stadhouder begeven, en. hier door de afhankelykheid der Regenten nog vermeerdert wordt. 3. Dat by 'tgemelde Reglement, ftrydende met het geen onder vorige Stadhouders voor Willem den III. heeft plaats gehad, den Stadhouder al mede de abfolute dispofitie ever de Militie is opgedragen. 4. Dat de kleine Steden by dat Regie* ; ment al mede in hun regt van keur verkort, en daar en boven ook in andere opzigten by onderlcheidene Refolutien in eenige. f Regten benadeeld , en van de Drosten afhankelyk gemaakt zyn. Voorts is 'er nog een gefchrift overgegeven, behelzende 30-Artykelen van bezwaar, die weer byzonder, en ook niet even gegrond, maar zelfs zommige ten onregte geopperd zyn, overgegeven door 118 Burgers, die egter ook de voorgaande goedkeuren, en zig daarmede voegen. De Commisfie uit den Raad en Gezworene Gemeente is daar over reeds den 1 dezer vergaderd geweest, en iheeft befloten, copyen te laten maken van Ide eerstgenoemde bezwaaren, en die alzo Ihet eerst onder handen te nemen, en op 1 Donderdag den 15 dezer daarover de raadplegingen .te beginnen. Inmiddels hebben de 4 Heeren uit den Magiftraat, daar toe gelast , kennis gegeven van de aan' hen overgegevene bezwaaren, en verzogt gemagtigd , om dezelve met de Ge¬committeerdens uit de Gezworene Gemeente te onderzoeken, en te advifeeren, in hoe Yyyyy 3 ver- I Zwolle.  Ï748 NIEUWE NEDERLANDSCHE verre dezelve behooren te worden verbe* terd, DRENTHE, M , E P P E L. Meppel v het aankomen van de Stadhouderlyke Jf> familie van Groningen in deze plaats „ hebben hooggaande verwarringen plaats gehad, welken op verfchillende wyze worden opgegeven. Het Leeuwardfche Dagpapier heeft daaromtrend dit berigt opgegeven: Misfive uit Meppel (in het Landfchap Drentlie j den i2 November 1 785, rasteren namiddag, omtrent half vier,'uur, had^ den wy bet genoegen, dat zyne Doorlugtige Hoogheid de Heer Prince Erfftadhouder, deszt-ifs Koninglyke Gemalinne, en Vorllelyke Kinderenden derzelver aanzienlyk gevolg, alhier uit Groningen in volmaakten wellrand arrw veerden. Alhuewel de vonken van twedragt tusfenen eenige exerceerende en niet exerceerende Ingezetenen een tyd lang alhier onder de asfche gefmeuld hadd< n , fcheen egter byj ieze gelegenheid de eendragt onder ons wederom te zullen heerfchen: nademaal de Bewoonders in de onderfcheidene buurten, zoo met het oprigten van Eerebogen, als anderzints, zig vereenigden om hjinne blydfchap aan den dag te leggen, wegens een zoo zeldzame gebeurtenisfe, dat een zoo froot aantal aanzienlyke Perfoonen binnen dit. kk zouden overnagten; om nogtbans, zoo veel me«  JAARBOEKEN, December, 17,15. 1749 mogelyk, het plegen van ongeregeldheden by de Meppel ze gelegenheid voor te koomen, begaf zig onze Heer Land Drost, Grave van Heiden, treeds Berigt 's daags te vooren herwaards, om door het vei-omtrend leentn van de Heilzaamfte orders en met des beweginzelfs gezag de goede orde te bevorderen, en gen te den Ingezerenen te verzeekeren, dat buitenfpo- MetpeU rige vreugde bedryven door Hunne Hoogheden niec voor waare blyken van afftftie befchouwt, maar ten uiterfien afgekeurt wierden. De Heer Land- Drost ontving kort na zyne aankomst een Deputatie uit den Krygsraad van het alhier Vrywillig opgerigte Exercitie Genootfchap , ernftig verzoekende de eer te mogen hebben Hunne Hoogheden, by Hoogstderzelvei arrivement, ender de Wapenen te mogen aecipiëeren., en tot aan het Logement te conduileren, met oogmerk, om daar door hunne affectie voor Hunne Hoogheden te doen blyken; het geen nogthans niet wierd toegedaan, dan op de verzekerde toezegging, dat nauwkeurig zoude worden gezorgt, dat niemand der Leeden van eenige, veel min fcherpe Patroónen , wélke men van ter zyde vertoornen hadde in gereedheid te zyn gebragt, zou. de voorzien weezen. Hunne Hoogheeden aan dit' Vlek genaden zynde, wierd het Genootfchap van Wapenhandel ip de uitvoering van hun voornemen merkelyk bfiemmert door zommige niet exerceerende Perfoonen , beftaande merendeels uit Schippers en Scheeps • Timmerlieden, welke, met zagen, bylen, en andere gereedfehappen voorzien, een buitenfpoorig geraas maakten , en met veel beweging en gedrang dansfende de Koetzen, waarin Hunne Hoogheden gezeten waren, tusfchen de in twee gelederen gefchaarde Schutters omringden, waar dor.r deze belet wierden hunne Manoeuvres naar behooren in goede order te verrigten, en zig beledigd agteden. — Hunne Hoog. lieden voor bet Huis vanden HeerScholt.es KnipVyyyy 4 hw*  I75<- NIEUWE NEDERLANDSCHE Meppel horst afgetreden zynde, vermeerderde het gedrang, de verwarring wierd groter, het geraakte Berigt van woorden tot dadelykheden, en de nadruklykomtrend de en vriendelykfte vermaningen tot bedaardheid bewegi». en toegeeflykheid waren vrugceloos,- de een wilgen te de den ander niets toegeeven; 'er wierden eeniUeppel. fthoten gehoort; en onmiddelyk daar na vernam men , dat een ftil en bedaard Ingezeten, welke of fchoon geen Lid van het Genootfchap zynde zig egter nimmer met Burgergefchillel hadde bemoeid, en alleen als bedaard aanfchouwer onder de menigte aanweezigwas geweest, het droevig flagtoffervan deze onderlinge woede en verbittering tusfchen Ingezetenen en Ingezeteuen geworden, en van het leven beroofd was. — Dit voorval veroorzaakte een algemeene verflagenheid: onze blydfchap was ten eenemaal geëindigt en Kunne Hoogheden in het byzonder hebben met dedaad betoond zeer veel deel te neemen in het droevig lot van den gefneuvelden , als mede van zyne Weduwe en twee Kinderen» De Staten dezer Landfchap hebben den ts. November 1785 deze Publicatie doen afkondigen : TDidderfchap en Eigenerfdecs, Staten der Land-. ■•^ fchap Drenthe, doen te weeten: Dat wy tot onze uiterfte leedwezen en met de hoogde indignatie vernoomen hebbende , dat ter gelegenheid van de komtje van Zyne Doorluchtigfte Hoogheid den Heer Prifcs Erfttadhouder en deszelfs Hoog Vorstlyk Huis, te Meppel; op den n dezer Maand aldaar door fommige Perfonen verregaande ongeregeldheden, als gevolgen van de heerfchende hooggaande partyfehappen en verdeeldheden tusfchen de voormaals in vriendelyke eendragc leevecde Ingezetenen, zyn gepleegt, waar omtrent het  'JAARBOEKEN, December, 1785. 1751 het onderzoek omtrent de Perfonen, welke zich Meppel daar aan hebben fchuldig gemaakt, door ons als <.en object, van de ordinaires Juftitie geconfidereerd Publ.teen ten ernftigften aan de byzondere yv.er en atten- gen Parite van den Heer Drost als Hoofd Officier aanbe- tyfihapvolenis, op datdp fchuldigen door den Compe-penenz.' terten Rechter, zonder eenige conniventie na verdiensten, anderenten exempel, kunnen worCen geftraft, wy nogcans om alle oproerige bewegingen, waar van de gevolgen allerakeligstkunnen zyn, zoo veel mogelyk kragtdaadig in de beginzelen tegen te gaan, ter voorkominge van meerdere onheilen, welke uic de verbittering en animofiteit tusfchen Ingezetenen , te dugten is, tot herftelling en-bevordering van de gemeene ruste, eendragt en vertouwen onder dezelven, na rype deliberatie Lands Vader'yk hebben goedgevonden en verftaan, dat niet alleen hec dragen van alle teekenen van onderfcheiding in het generaal, maar ook van Oranje en andere leuzen in het byzonder, zh waar door aan de verdeeldheid voedze! zouden kunnen worden gegeven ten ftrengften word ver* boden, uitgenomen alleen, dat de Leden var de Escercitie Genootfchappen, door ons gewedigd, doch niet anders dan ten tyde, wanneer dezelve zich werklyk onder de Wapens bevinden ; van zwarten Cocarden zullen mogen voorzien wezen, gelastende teffens ten ftrengften aan een iegelyk, het zy dezelve zich onder de door ons gewettigds iixercitie Genootfchappen mogcen begeven hebben, of dat dezelve in tegendeel daar onder niet ^iiogten behooren, zich in alle opzigce als ftille, bedaarde en vreedzaame Ingezetenen te gedragen, en zorgvuldig zich te wagten, iemand, wie hec ook zyn moge, eenigzints met woorden of met daden te befchimpen, na te roepen ,of ineenigen opzigte in het geringfte te beledigen, of ook wegens het zich al of niet begeven onder de gelegateerde Exercitie Genootfchappen, waar omtrent. Yy yyy s 390  175» NIEUWE NEDERLANDSCHE Meppel aan yderde vryheid gelaten is, eenigo verwvtïni? toe te voegen , zonder nogtans hier door het "p? iW engten van tegengeltelde of feparate Exercitie Ge^/»«r-nootfch3ppen ter plaatze alwaar een gelegalifeerü ty/chap Genootfchap bevonden word, eeni|ermaten e enz. permitteren. b>-""<"cn it- Verbiedende mede wel expresfelyk het geroep van Oranje of Patriotten boven of onder, en verdere diergelyke verdeeldheden verwekkende uitdrukkingen, waaromtrent zelfs de Ouders voordemisdryven hunner Kinderen aanfpraakbaar zullen zyn , alles by poene dat de overtreders van onze ernfli. geen vredelievende welmeeninge, zonder eenige de minde oogluiking, als openbaare verhoorders van de gemeeue ruste, anderen ten voo'b:eld, gelSfZaiien ftrenS'yk ZUU™ worden De verregaande bewegingen, op den n November 1785 tot Meppel, by oen aankomst van Zyne Hoogheid, Haare Koning-' J ul HooSheid en de Vorllelyke fpruiten, hebben aanleiding gegeven tot het houden van eenen buitengewoonen Landdag der Staten van 't LandfchapDrenthe, uitgefchreven om de Genootfchappen van Wapenhandel in deze Landfchap te doen ophouden. r De meerderheid van de Ridderfchap, te weeten den Grave van Heiden , Heer van Reynenftein, F. O. Baron van Dornberph tot ther Borgh , J. Baron van Dongen tot Westdorp en Z. C. Baron van Schwartz tot Anjen befloten: de gelegalij'eerde ExercitieGenootfchappen te doen cesfeeren , de Geweeren enz. onder een Recipisfe,aan de Landfchap $ver  JAARBOEKEN, December, 1785. 1753 ever te geven, de Heeren Officieren en verde- Mepaei» re Leden, behoudens eer en onder betuiging yan niemand Icefie te hebben toegebragt, behoorde bedankt te worden. Waar tegen de Heeren R. B^ron van Echten tot Echten en C. Baron de Vos van Steenwyk tot den Havixborst zig verzetteden , en verklaarden: dat de gelegalij eer de en door den Souverain den 22 Maart 1785 geivettigde Exercitie • Genootfchappen ftand moesten en zouden houden. Welk gevoelen door de zes Dingfpellen , uitmakende de overige Leden der Staten vergadering, gevolgt is. STAD EN LANDEN. Groningen. De Staten dezer Provincie hebben by eene Publicatie van den 6 December 1785 de maandelykfche Bedeftonden doen ophouden, en het houden van een Dankdag geboden. VER/  1754 NIEUWE NEDER LANDS CHS VERANDERING ONDER DE HOOGE EN LAAGE AMPTENAARS ENZ. Veran- 'sGravenhace. Den n dezer maand D£r»g heefe ter Vergaderinge van Hun Bolg Mog.Ten onder |ed afgelegd de Heer Pieter Lugbte7ah&nna i>f. hoo-Secretaris, Stadhouder en Ontvanger der S°dè GE EN Middelen van het Hooge en Lage Sas van Gendt j aage « Plaats van wylen den Heer Anth. van Doeveren. Amte- »e «eer Baron Reinier van Haaften, Heer van naars Ophemerten Wadenoyen, is door Hun H. Moï Ei%,z> benoemd tot Hoogstderzelver buitengewóón cf' feftït!30 V3D ZyDe R°0msch *E Ook hebben Hun Hoog Mog. uit eene door Raadsyerwandten der ftad Venlo, ovl?J™TJe Naamlyst, verkoren en voor het jaar i785 aan^ï Reldtoc Burgemeester van gem. Stad, den Schel- Peu 1 IMMERMA NS. T !LVeiga,derjDgJvaD §em- Hun H- Mog. heeft den eed afgelegd: de Heer Mr. Abel van derlvi lrget Raad in de Vroedfchap enz. der ftad Enkhni zen, om, wegens de Provincie Holland, zitE te nemen, als Raad ter Admiraliteit, van West frieslanden'cNoorderkwartier. J,?$ ï/f • dC ,H^r CeDeraal T™Marie, Graaf £diï£gt Gouverneur der »» Breda, den H£ef?eer ^ Corne/is Nederburg, bv Hun Hoog Mog. als ook by den Raad van Staten tot 'sLands Advokaat aangefteld zynde, hïft ZZeT^r " diC hoedaniSh^ insgelyks De Heer AT«r*•/ «ft Pecber P. Z., Procureur te teeïdeeDRaSnr,de E^og heeren Gecommit! teerde Kaden aangefteld zynde tot tweede Secre. tans der Hooge Vierfchaar van Rhynland, heeft in die hoedanigheid ter Vergadering van Hun Ed. M»g. d«u eed afgelegd, b yaï  JAARBOEKEN, December, T785. 175? Van de Kaap de goede Hoop verneemt tnen,yEttAr. dac den Eerden Gezwooren Clercq ter SecretarynFUI * van Politie den Heer Horak, en den Posthouder aan de Baayfals den Heer Brand, aangelteld zvnÜEH0 tot Leden in den Raad van jullicie aan voorfz.^ BNt' Uithoek. GE EN Den 1 December is alhier overleden; de Heer Mr. V^rr Johan Fredrik van Steelant, Advokaat Fiscaal en"™.JT Procureur Generaal van den Raade en Leenhove"*, van Braband en Lande van Overmaze &c. &c. Ook heeft men tyding, dat overleeden is de Heer Robert Douglas, Luitenant Kolonel tit., Major eff. en Kaptein van eene Compagnie onder hec Regiment van den Generaal Major Dundas ten diende dezer Landen, &c. &c. Leyden. Den 3 dezer is de Heer Antho«Jl Diederik van den Santheuvel, tot Raad in dc Vroedfchap dezer Stadverkooren. Rotterdam. Den 7 December is door de Ed.Gr. Achtb. Vroedfchap dezer Stad, de Heer Ifaac van Alphen, Raad in de Vroedfchap en Regeerend Burgemeescer, gecommitteerd om mee den ifte Mei aantlaande zitting te neemen in de Vergadering van Heeren Gecommitteerde Raden ter Admiraliteit op de Maze. Gorinchem. Den 30 dezer maand zyn uit een ove-geleverde Naamlyst door Zyne Doorl. Hoogheid den Heer Prins Erfltadhouder tot Scheepenen dezer Stad en 'sLands van Arkel voorden Jaare 1786 verkooren, de Heeren Mr. Johan Schildhouder van Hoey, Mr. Johan Ahra. ham van Thye Hannes, Heer van Meerwyk, johan Snoeck, G. Z., Anthonie Johan van Doorn, Hendrik Martinus JPompe, Heer van Lombardyen, Mr. Cornelis van Borcharen , en Lambertus van Herwyue; ea daar uic tot Scheepenen -CemmisfaJ ris-  i?5ö NIEUWE NEDERLANDSCHE ver4n.ri5fen van des Gemeene Lands Middelen aan-c kering fteld: de Heeren van Pbve H»„„,l e aaSG onder Pompe. ®e aam"> Snoeck tü be hoo- Amxe. gevolge HoogJd^ï^^;:;^^ ïiiU SSSfJSS: f r^leVerde Naakten oc voo? Siaar ,7^Dder,D,g vaodeW« dier Stad, voor net jaar 17^6, verkoren, tot Burgemeeste- rHen» heeren Carel de Died, Jr! gJr- Uco^KroV,? DlLT°rÜR' Mf'Wi"'i jacob Kloek en Mr. Jacob Baert Heer van Cmnenbrouck; tot Scheepenen, de SeSS Dael h >l fraS^n>Ul M™rten Adtiaan toHfidnaan Boon; tot Thefaurier den Heer Mr. Wdlem Jacob Domjs; welke alle den 21dezer • SSï^SSir AmtCD * Seniel Enk hoi zen. In de Voorledene maand is, SteïïPr7n?¥ T ZJD' D°°''- Hoogheid aan-' h« n ' è0t Kaalln de Vroedfchap dezer Stads de Heer Rtemrt Ruurdfe», Oudfcheepen. Medenbl ik. Den 3r dezer maand zvn volgends jaarlyks gebrnik, tot Burgemeesteren deïr rfïi'* Mn, D Jare-J7Só verkoren: de Heeren en Klaas Schuitemaker. « h£ oIED ^M- Ecn *7 dezer maand December " de Heer Ifaac Troomer, Raad en Oud-Bur^ rneester dezer Stad, by de Leden van de groote llnn5fHhap d6Zer Stad ' van we8e"s defelve, benoemd om met den eerften Mei zitting te 2 vfvr? d> V^aderiDS der Staten van Hoifand tn Wescfriesland. ' 'Mio.  JAARBOEKEN, December, 1785. ! w Middelburg. Door de Ed. Mog. Heeren VeranStaten dezer Provincie, is den 7 dezer tot Secre dering tans van Staat aangefteld,- de Heer Mr. W. A de ondÏr tl7Z? ftnfi?ndriS dezer Stad> in Pla«fe van de hootien Heer Mr. Lamem Pieter van de Spiegel, wel- ge 11 blkleeSl P0SC Va" KaadPeDlionaris Zeeland laage 26%zS'zZh °P d£D tweedeD^r^ag, den kaars"" 20 ücztr, zynde dengewoonen dag der iaarlvkfche enz verandering van Heeren Burgemeester1 dezei ötaa, is door de vrye verkiezing van de Heeren Burgemeesteren en Scheepenen , VOOr het aanftaande jaar 1786 verkoren: de Heeren Al, B iï r t U s van der schatte , tO "ufgel meester, en Mr, Jan Jacob Boger d, ads UrgemeeSter' ,n plaats van de afgaande Heeren Burgemeesteren Danid Maurits deBraauw en Mr. Leonardus van Tsfeljïeyn. Amersfoort. Dén 6 verkoren en op de gewoone wyze bevestigd, toe Burgemeesteren de Heeren Mr. Nicola as ChristiaanKolff en Gysbertus Har. jderwyk: toe Scheepenen de Heeren Mt.W.Met-i borst, Anthony van Brinkejleyn, Herman Kluppel, Jacob Craanen Mr Erasmus Methorst, Gysbert van Kaalt, WynandPannekoek Alardfz., Mr. Cornelis Pannekoek , Mr. G er ar d van Bemmel, Dr. Rendnk Berghuis, Pieter Jacobus Visfchers enCarnelisi>ayck, en is vervolgens de Heer Oud -Burgemeester Mr. Willem Methorst , in plaats van den Heer G. Hardemyk, (wiens Commisfie dezen dag eindigde) benoemd, om geduurende den aanftaanden jare, wegens deze Stad ziccine te neemen in de vergadering der Heeren Gedeputeerde Staten dezer Provincie. v LYST  J75l NIEUWENED. JAARB. Dec, 1785, LYST DER PRYZEN VAN VERSCHEL DE PRODUCTEN ONZES LANDS. Rotterdam den 19 December. Rotterdam den jp December by de Z. Zak.ifÏAVEji Vriefe brouw 17 a 10 '<£ Tarw Jarige oude zo a 24 fi Zeeuws enz. 12 a 14 <£ ■ nieuwe 17 a 23 fi «oekwyt op 154 ffi a 19 c£ blaauwe 15 a 17 » Paardebooneh 18 a 22 e£ Zomer 15 a 175J? Duiveboonen 24 a 55 oC Rogge Zeeuwsenlnl. 12 a 14 ^ Koolzaad 41 345 cK Ekten Grauwe 15 a 18 y — Groene 12 a 17 fi by den Steen. — Witte 15 a 16 «Vlas AHerbeft 49 a 60 ft. Booken Witte 14 a 18 » Best 39 a 48 ft. by 't Laft Middelfoort 34 a 38 ft." Gerst Wintef i9$a aiit* Gemeen 32 a 33 ft. Zomer 16 a 18 « — Allergemeenst 28 a 31 ft.  JAARBOEKEN, December, 1785. 1750 STAAT VAN VERSCHEIDENE TAKKEN VAN DEN NEDERLANDSCHEN KOOPHANDEL OVER DEN JARE MDCCLXXXV. SCHEEPVAART in 'T GEMEEN. Zie hier eene naauwkeurige optelling der Staat Schepen, die in den Jare 1785 de Maas van en Goeree m- en uitgezeild zyn, opgemaakt vol- versch. gens egte Zeetydingen. takken des Aalburg ff'8t Ber«en in 'gek'gez-«»« ^ej-deen 3 3 Noorwegen. 51 on °yER Afrika f Kust Berwich 1 DEN JA" van") ! biibao rei 785. Alderney 5 x Blaknay n 0 A ikanten 9 2 Blakkcning 1 o Allematte 4 _ Blikkening — ? Amerika x _ Eoelïn 5 — t Amfteldam 3 a Bogt (de) —. Ar^TT I 1 3 Borrowftones i7 \ï Arendsdal 2 1 Bouloene £ „ Arendsburg 13 3 Bourdeaux 43 Ea.Ja r Bremen -1 2 Bajonne 3 3 j!irest 5 Baltimore 4 2 BriftoI 4 , Bandolte t Brugge i -L Banft _ 3 Caa^ 1 _ Bai-celona 3 I3 Cadix !Ba" Cïe) Galias g l2 Zzzzz; Ceu-  T/öo, NIEUWE NEDERLANDSCBK Staat In |Uit- In- iUic van „ , gek. gez. gek. gez. versch. Ceudres. i 2 Glascow 15 1 takken Charante 1 -—Gothenburg 1 8 van den Charleftown >—- 1 Granviile — 1 liEDiRL. Cheernes 1 —— Groenland 5 j Kooph. Chester 1 — Guernefey ij 22 over Cliiels 1 -—Guinée (Kust — t ben ja Christiaanftad 1 .—■ van) RE1785. Chriftiaanzand 1 2 Hamburg I 2 10 * - Chridiania 2. Harwich 106 115 Colcbestor 1 HavredeGrace 14 23 Collean —— j Melfington —e 1 Coppenhage 1 3 Hitland 1 — Cork S 4 Holmftand -— 1 Cowes a 1 Honficur — 1 Crooswyk(de} — 6 Huil 18 \ 29 Dantzig 3 2 James — 3 Dartmouth 3 — Jarmouth 62 46 Davids (Sr.) 1 — jerfey ' 7 4 Dieppe 5 3 Ipsvvich 2 1 Douvrcs 3 2 Kirkadie 3 3 Dramme 2 \ Koningsbergen 25 2 Dronthém 2 1 Lafiotal ï — Droogbak 7 6 Lemmerik 1 2 Dublin 5 12 Leverpool 11 13 Dundee — 9 Lewis —— 1 Duinkerken 21 ig Leyltaf | — Dyzart 2 2 Libourne 19 1 Edenburg 1 Libau 52 2 Elhing 7 -— Lieth 13 13 Efeneur —— 4 Limmington — 1 Engeland 2 Lincelus 1 —i Embden 1 Lisbon 5 7 Exeter —— 1 Livorno 1 —«? Falmouch 1 —- Lonri'en 87 98 Faro 2 2 Londonderry j 5 9 Fecamp — 7 Lubek — 1 Fredriksbayen a 3 Lucar(St.) 1 — Friesland ï —Lymekiel ' 15 r-t Galïipoly 3 Lynn 11 5 Genua I—?- 2 iMallaga 1 3  JAARBOEKEN, December, 17%$. In- .Uit J In Uit- Sta&1 gek. gez. gez. gez. VAN Malo (St.) 1 5 Sebastiaan (St.) — 1 versch. Marfeille 3 10 Senatico (St.) ï — takken Marürand 1 1 Shertland 4 — vanden Memel 4 * Shiels. — 1 NEDERL. Milford 2 i—Sevilien — 2 K0om. Molden — 1 Smirna 10 4 ov£r Montres 1 j Southamtbn — 7 J)EN -A. Morlaix , Souls i > 3 RE'i7o« Nantes 33 33 Sousbie 1 ' Newcaftlë 29 25 Soutwald 2 —- Nerva 10 8 ' ïtangateKreek —- 3 Newall —— i Stettin 1 2 Newhavén 2 ——Stokholm ,<5 1 Newry 2 iö Stokton t ii ia ïsloorweg j 4 22 Straatdavids 1 1 Northfaro 5 33 Strommels 1 —. Oerfoen 1 Stronis i ] — Oldérney 1 Sunderland 447 424 Oostzee 1 134 Suriname a 2 Oriënt —~ 14 TenerifFe ■— 1 Oftende 7 8 Texel 3 — Ouhuis i Thomgaert 2 -u. Patrasfo 1 Thomham 4 — Pèrth 2 7 Topsham j 7 Petersbnrg Topslbni i —; (St.) 3 t> Tervette 1 —- Pillad 2 — Toulon 2 r Plymouth I 4 Ubes (St.) 5 NIEUWE NEDERLANDSCHE Staat i In-Uit In.* Uit. VAN xxr- wei .o^.gez. gek. gez. versch. WichtCEiIand 2 1 Buisconvoyef 1 1 takken Windau 23 d Kott.Cvreemd) — 1 vanden v\ yburg 2 3 Byleggers 38 — neperl. Wymouth 1 Uit Zee terug Kooph. Xanteo 4 —J door contr. over *rand 2 a Wirjd«ïDL,ek- diïn ja- X,an, l 3 ka gi 14 — REI784. Onbekend 218 — Holl. Oorlog ja r fchepen 5 6 624 63o Uitlegg. Hoe- l029 1098 kers, Bom 23e a8 men,Kotters en Advysj. -— vandeAdmi- 172b i757 raliteit 22/27 j Behalven de Yslandsvaarders , Haringbuizen en zeer veel andere Schepen , welke naar en van Rotterdam, Dordrecht, Schiedam, Delfshaven ckc., langs de Zeeuwfche Stroomen zyn ingekomen en uitgezeild. Wyders verneemt men, dat 'er , geduurende het afgeloopen Jaar 1785 , in Texel 1761 en in het Vlie 1041 Schepen zyn binnengekomen. Dus in 't geheel over de Maas, Goeree, Texel en 't Vlie ingekomen 4530 Schepen, zynde 49a meer dan in 't afgelopen Jaar. HANDEL op OOST-INDIEN. De Lyst van dein het Najaar yan £784 en Voorjaar van 1785 t'huis komende Schepen, is als volgt: Re-  JAARBOËKÈN, December, 17S5. Regelrecht van Batavia, voor de eerfte Be; StAAï zending. van versch. COMP. SCHEPEN. takken vandén Voor de Prefidiale Kamer Zeeland. kederl* *.) 'Overduin, Kapt- J. J. C. Meyer, waar mede als Adrr.ii aal vau de Vloot ie rug kwam de °Vlrr,i Heer Mr. J.van Plettehberg, Gouverneur van de Kaap de Goede Hoop. ^17*3* Voor de Kamer Amsteldam. 2.) De Harmonie, Kapt. P. C. Hoek. Si; het Loo * Kapt. D. Hulfebosch. Voor de Kamer Delft. 4,) Rofenburg, Kapt. G. Bruin. Voor de Kamer Rotterdam4 50 Bredenhof, Kapt. P. van de Werth. Voor de Kamer Hoorn. 60 Hoorn, Kapt. If. Thierens. Voor de Kamer Enehoisenj 7») Meerenberg, Kapt. Montagne. BEVRAGTE SCHEPEN. Voor de Prefidiale Kamer Zeeland. ii) Het Zweedfche Schip la Dame Jeane, Kapt*' C. Alm. Voor de Kamer Amsteldam. 2. ) Het Zweedfche Schip Ccncordia, Kapt. Klaas Brydholtz. Voor de Kamer Delft. 3. ) Het Franfche Schip la Comtejfs dit Nord}Kzpt* L. de Vancer. Zzzzz 3 Vooü  j7ó4 nieuwe nederlandschë Staat Voor de Kamer Rotterdam. ?,™e™4') HetFraofche Schip VÈmpereur &R0i, Kapt. versch. l. F. Audierne. v takken j0 Het Franfche Schip le Jeune Stanislas, Kapt. vanden j P.Menard. * p Kooph^' voor de Kamef Hoorn., over 6») Het Zweedfche Schip PAigleNoir, Kapt. G. den ja- Dahl. / re 1785. 7.) Het Zweedfche Schip Orion, Lapt. J. G. Komberg. Voor de Kamer Enkhuizen. 8. ) De Hoeker de Dapperheid, als Voorzeilder, Kapt. Corn. ds Boer. 9. ) Het Franfche Schip la Therefe, reeds binnen. Kapt. du Faye de la Blanchiere. Voor de tweede Bezending regelregt van Batavia, Voor de Prefidiale Kamer Zeeland. 80 He Zeeuw, Kapt. L. Aams. Voor de Kamer Amsteldam, 9. ) De Patriot, Kapt, L. Hofmto. 10. ) Hinlopen, Kapt C. Loryn. VoortsoverBengal. 11.) Straaien, Kapt W. de Wyn. over Ceylon. 12.) De Primes van Orange, Kapt. J. H. Volmer. 13. ) De Triton , Kapt, H. Steedzel. 14. ) Doggersbank , Kapt. s. Vrolyk. over China. 15.) De Gouverneur Gener. ds Klerk. Kapt J. Bank. 16. ) De Draak, Kapt. a. Kickert 17. ) Breder ode, Kapt. G, Muller. 18. ) Berkhout, Kapt. J. C. Hullema. Ook  JAARBOEKEN, December, 1785. 1765 Ook kwamen te rug nog de volgende bevragte Staat Schepen. va n versch. 10.) Di Jonge Frank, Kapt. J. Veer. 1 ï.)De takken Onzekere, Kapt. Staalkop. ia.) De Vryheid, Kapt. vanden Allan. 13.) De Vreede, Kapt. Th. Keetel, I4.)nederl. Vreede en Vryheid, Kapt. D. Huiling. 15 ) J^-Kooph. nanda Luberta, Kapt. S. Berk. 1 f5 ) Les Six Fri-over res, Kapt. Saulnier. «7.)! Fabius, Kapt den ja» Van bovengemelde Comp. en bevragte Schepen rei783. waaren reeds aan de Kaap de Goede Hoop, den 16 January, 't Loo en de Dapperheid, den 24, Rozenburg en de Jonge Frank, den 28, Vreede en Vryheid, als mede de Schepen/^ Dame Jeanne, de Concordia, la Comteffe du Nord, l'Aigle Noir, Orion en Fabius, van welke reeds gezeild waren , als den 6 January F/iigh Noir, en den 18,laComteffe du Nord, De uitkomende Schepen aan de Kaap de Goede Hoop zyn als volgt: den 29 November, de Eensgezindheid , Kapt. P. Janzen, 13 Dcc. de Vrouw 'Johanna'Jacoba, J. H. van der Linden, 18 dito, Dordrecht, Kapt. A. van derGieie; Eyken Linden, Kapr. D. Carlberg; Eyk en Woud, KaptCl. Ent; 22 Jan., de Jonge Jacob, Kapt. P. Asmus; Vreede, Kapt. F. JCeeter; en Spaaren , Kapt. J. Otto;alle van deze Kamer naar Batavia:, en Voorfchooten; Kapt. C. Cornelisfe naar China; en voorts "de Schepen de Refolutie, de Eenparigheid en de Caftor. f" Van deze Schepen waren voorde aankomst van het Schip les Jix Freres. en wel 16 January weder vertrokken de Vrouw Johanna Jacoba en Dordrecht; de Eensgezindheid zon den 20 zeilen, en de Jonge Jacob omtrend de Zielft van Febr. / De Retour-Schepen de Harmonie, Meerenbérg, Overduin en Hoorn, zouden alle in de maand Novfemfcer van Batavia vertrekken. Kapt. Saulnier hadt in 't Kanaal medegezien de m>,de terug komende Schepen la Comteffe du Nord en l'Aigle Noir, Zzzzz 4 De  1766 Ni EU WE NEDERLANDSCHÈ De Verkopingen der Goederen voor die Jaar kunnen uit de volgende Bekendmakingen worden opgemaakt. De eerfte bekendmaking van den 24 Februa» ry l7^5> was aldus: „ De Bewindhebberen van de Generale Nederlandfche Geocfroyeerde Oost- Indifche Compagnie ter Vergadering van de Zeventienen , prefenteeren in de Maanden April en May dezes Jaars 1785 in de refpetfive Kameren aan de meellbiedende ih het openbaar op te Veilen, de onderliaande Goederen, en dat by verdeelinge, ea ten dagen als volgt: I Zeel. \Amft. (Delft. Rott. (Hoorn; Enkh. „ ,_ , „ ., „ ;iiApr.25Apr.ji9Apr. ziApr. May!4 May 11851 Balen Brama Peper. 2s9o 4920 92Ê 830 io7,] i2,o 40800 tl Witte Peper g5oo 8500] 3400 34oo 3503 8500 350000 «Nagelen 87500175020; 21975 21875 2x875 31875 457 gj Moernagelen 225 50] — _ 450000 gCaneelmFardeeI.ii25oo2i52oo| 28125 28lg2 a8i2u 28135 38000 ffl Blanke Fouly 8000 20000; 25oo 2800 3500 2500 12000 tl Bruine dito 4500 5000 625 625 02«l 62c 150399 ffl Rompen van No- 3i 3 ten Muscaten 45843 6cooo 9165 8891 20000 6500 256398 ffl Salpeter 256393 _ —L. 255000 fg Sappanh-Bimaas 5oooo| 65000 20000 20000' 50000! 50000 90000 ffl Caliatourshout 20000 15000 7500 7500 20000'' 20000 L 2959 «/!,ndi4oJavaasch 57? 340 430 <0ol 1 9530 ffl Curcumjavansch 2000 2000 765 765 2000! 2000 43000® IninBancas 10000 5000 0000 10000 9000 1200 ffl Lardam. Mallab 1 1200 . i273ffldito javaasch 250 3r,6 110 107 250 350 25i38fflCampher 5131: 4899 2S27 253QI 4g8J 5c6V 395° ffl Ben)uin 750 1000 375 250' 750' 8ïï 1608 ffl Lauge: Peper 375, 375 54 £j ' ! * 16902 ffl Sago Majax 3524 3552 1346 1341' 3560 3579 13778 ps Paarlm. Schelpen 310S 2895 73c 1038 315c 2887 50 Leggers Aracq. io| io 5 5 10 10 2700000 ffi coffy 550000550000 250000 250000I550000 550000 3o992ffi Catoene Garen . Javaasch 4492! 2500! 2500 2500I 6500I 6500 Benevens de Particulieren en aangehoudene Goederen. De  JAARBOEKEN, December; 1785. 1 ?0? De bovengaande Bruine Peper, Nagelen, Fouly en Rompen , van Nooren Muscaten, worden verkogc met een ftiiftand tot den eerften Maart 1786. Waar onder de Nooten Muscaten mede zullen zyn begreepen. En alle de andere aangellagen Goederen met een ftiiftand tot den eerfte Augustus dezes Jaars 1785. Diend tot narigc, dat de Goederen zullen worden geveild naar de orde, waarin dezelve hier boven zyn gebragt." De tweede Bekendmaking van 16 Augustus 1785, is deze: „ De Bewindhebberen van de Generaale Nederlandfche Geoclroyeerde Oost Indifche Compagnie , ter Vergadering van de Zeventienen, preien teeren in de Maand September dezes Jaars 1785. in de Kameren Zeeland en Amllerdam, in het openbaar opteveiien, de navolgende Goe» ren, met de Schepen De Gouverneur Generaal de Klerk en De Draak , van Canton in China aangebragt, en dat by verdeelinge en ten dagen als volgt; Zeel. Amft. 8638 fg Witte Ruwe Nankhigfe Zyde 28ffiP7 ^f,?' 4°5itlCantonreRuweZyde %■,(,< 2025 20036 f Thee Hysfan o8o4 I023a 26985 * —- Schm I3449 13536 322 f§ SoulanE j£j ^0 9119 Joosjes ,Q3! 40o84 | Thunkay aoo'8 VÜS — fêg? 40357; 4°*xa 3 ?2 «CCO 15025' 15112 901168J Souhon _ 4?ao8 ^I7g 400021 [g Congo .0Ó756 aoo26S "65006 Rny éI3I9 6Sl86? 292 Kasfeni-o.celynm f 146i 146 di obbens dito 32 3r Ï03 tiondels dito | 3gol 40? 1 Zzzzz 5 Z Y-  f?68 NIEUWE NEDERLANDSfcÜB si6ii Zeel. Amft. ZYDE STOF'FE Ni 200 ps Poesjes Damasten ibo ioö 300 ps Meubel dito j-0 i5psGorgons so' IOO 250 ps Satiynen divers 150 100 s 00 ps Luftvings divers x o ïoo 12° ps Lampasfen ioó 50 ps Pourdeibyen ro 50 ps Grlfëtjes 5» ._ 50 ps Pekkings Neusdoeken 50 soo ps Taf ten 100 12'a .70opsPclie»gsof Rol Armofyne 11 400 3c0 100 ps Gaazen 56 50 35868 ps Geel Nankings Linnen . 16184 19584 aio* i>s Witte dito di» üo_ 1950 ffi Caniphur —— ( 1950 4992 ffi Borax 3262 173Q 8000 ffi Catchou 3900 4100 i5°o ffi Schellak iooo 500 1043 ffi Cubebeof Staartpeper I043 8889 ffi Khabarber 8S89 1466 ffi Star Annys I466 1535 I's PaarlmoerSchelpen I535 - 9375 ffi Bindrottingen , 0375 '. 16 Aamen Roode Conft, Wyn J S 3 16 Aanren Witte dito dito 8 1 g . 14 Leggers Aracq 1 33 3261 fgRuwe wit.Nankingr.Zyde 3261! - 2*25 ffi dito CantonlèZyde . 1 2025} Ï0336 ffi Bengaalf.Zyde Italiaan!". I Verwinding p936 3400 27008} djto dito Tanny j Gerridany longe poerle jgco »0Q 28508? FIoretteG-uen .. 1500 - - ï3c0 1370 ffi Cattoene Goren Bengails qoo . '4?0 26600 ffi dito dito .Sourats 13400 1320= ■ 8375 ffi dito dito Jivaas . g375 489300 ffi Cofl'y Javaas —— 489500! THKE direft van CHINA. 17638 ffi TheeHeyfsn 7S57 ffi : Sch«i 17638 128 ffi —- Souhng \ 7557 49i ffi Joosjes , 1 I28 19769 ffi Thunky . 40I 36864 ffi SongL) i 1 , 39460' 158378 Pecco ■ 1 30K64I 43"69ffi Souchori 1 15837 2C0377 ffi Congo j 43,0J 651407 ffi Boey j 200777 — 149 Kasten l'orceleinen, 1 ... — 65140' g Tobb«ns dito j4t, i 484 Bondels dito 4g4 „, „., ZYDE STOFFEN. 970 ps Roemails Zyde ^00 40 ps Cor'ofOugedr. Vrouwe Kleedjes 40 500 ps Armoiynen Bengaals ■ 1 300 200 100 ps Poifis Damasten lSO 150 ps Meubel Damasten 150j 100  I77S NIEUWS NEDERLANDSCHE Zeel. r Amft. . Hoorn . —— iioo ps Sattynen divers 7 N°V' ?De\ fa N°vntzZI 50 ps Lustrings "~ ■ «o ps Lamp .sfen . . 5" 50 ps Gifetjes 8 : 200 ps Fekings Neusdoeken . -S*" . 150 ps Taften > . ' 2°° 200 ps Pektngs of RolArmofyn- . _ 1 200 ps Pelangs ■ . _____ ~~ 7 ps Japaniè Zyde Rokken « ° CATTOENE LY WA ATEN. f I *. 743 ps Casfa divers , „„„, I <.„ 57&1 ps Tanjeebs ZIT \X Wo ps Malmollen - . ~ ^ 99 ps Allibalys "S^ _2iz £?_ i*57 ps Nainfoeks . 9' I0„ 1/9 ps Soroot Kanrrte . I 31 ps Seerrnndconaats "I , 372 ps Tanna Poeriam . JfM 208 ps Serbetjes H 200| I?z 203 ps Terindiins ï0'| *„' 12-80 ps Doeriasfen ' J00 ' ™3 298 ps Neusdoeken Herriapaals Jtï ~~ 1262 ps Hamatis s 198 " *?° 60 ps Saanen 9°2 360 60 ps Sologesjes _ ?° "~ \ 1000 fs Amieities ' J6i55¥s Baftasfën divers _«jó ZZL 300 ps Catte Gaatjes Joo °S ÜII i65o ps Haane Caatjes , goo ~ 50 ps PenmoenemolamsCaatj. I—■ 85 ' 3000 ps Callemaganes 1500 5°/ • 3600 ps Berampaats 1800 400 ps Savagesjes 200 1 " lioo ps Doiys divers 500 " 75° ps Gmgams divers van Ben- ' * galen . 148 ps Nülas . 475 ■ 27? 742 ps Sirfikken "4 - 74 120 ps Sigtermans Saay . 5?9 2it 94 PS Chelasfen van Hongly „° 60 1200 ps Neusdoeken Kismis 094 ' j6 10 ps Roemaals Gaarne ' K 400 2000 ps Nicquaniafen ,„nn 915 6?5 400 ps Bherms 1000 ' ;ssiS;e',isns™'"»« "« s = — 900 900 —— __, - jo.0  JAARBOEKEN, December* 1785, l7?j Zeel I Amft. .Hoofti I Ënkh. u . 7N0V. I ?Dec. 39N0V; iDec. 500 ps Nagmapaats 300 200 . . ■. 6470 ps Gerrasfen 44?0 j 2000 J0880 pi Salempoens 4320 6000' — 560 3330 ps Giiinees divers 1650 1680' ■ -J ; 407 ps Do.'foetjes — 327, go 93 ps Soesjes p3 _ ,. 798 ps sjappafensof Gedr. Zyde Neusdoeken * 700' - . rj 300 ps Sjappa Sarris of Gedr. I vrouwe Kleedjes • f —— aoa 1200 ps Bandanoelen 800 —— 4oó 24690 ps Nankings Linnen Geel 14690 -— ■ 3000 ps dito dito Wit 3000 —— zooo ps dito dito Blaauw I — —- I 1000 ~ Benevens de Goederen van Particulieren, meê de laatst gearriveerde Schepen aangebragt. NB. De Zyde Stoffen en Lywaten in de Colorri van de Kamer Amiterdam, zullen als hier boven gefpeciflceerd ftaat , op den 7 De-' Gember 178^ worden opgeveiit."  «774 NIEUWE NEDERLANDSCHE N ' " Cu ' 1 . rvj 3' rt> ^>.« « W U N. M « h M M W 1h « M W W H M W —1 Ö~ 2 h— ^ 3 ^^^1^-^ï m w -^j-^1 ■vi'vi •vjïm^j ivj ^i^vi _* fV m _y « rir7^ °° 00 cc~ 1 ~^ ^ ~j ^ *ni ^ *m c> os b _> ____ _ p* *> - O -O GO-^ ovu> *W B h 00 OO-vl Ov 3 O 53 s ^r^zr_r^rrrr: „ ~» h ■5 ^ * ^<_L (_ C JJ »if u _> u O __• 3 1= >S o cmjvo Pn-, o ET- "5» ■ 5 2 o a st »s"ssïJt m-sss ïï^-^'s'&.o =T 3 S.Ï ""n** «ff»!» hO«N J. OW i 3 fi, 2 cx. ® °„ g "O o ~ ■—- ^cra g * R 3 ë-.»^* 3£ Sob«^'**4ê „ M n _ 2 : — cji"^ iwTJI C* 3 occ*r 3 . O Groo-  Jaarboeken, &wemt#t tjs$. t7?$ GROOTE FIS SCHERF o f HARINGVANGST* Uit de Maas zyn gegaan of zullen Zeil gaan iri StAAt 't jaar 1785 Van j ' 3 verscf* *7 n takken Van Rotterdam 2 Haringf. | — lands vaarden» vanden DJfibaven 3 dito. | - dico. ne-kri» Schiedam 1 dito 1 2 dito. Kooph» — Vlaar dingen 74 dito. | 31 dito. A ^Maas/luis v$ dito. 1 16 dito. RE1785I 4— Zwartewaal — dito* f 3 dito* ir tr 103 Hdrin-f* I ^aYslandsvaarders 0 Haringjagers moeten binnen komen in Viaardingen 1 dito van Viaardingen moet direcl uit Zeê na Hamburg. § dito moeten binnenkomen te Mdasjlais* 12 Haringjagers uit de Maas. _ 4 Haringichepen van Amfielddm. Uit A'éöfv/ Holland zyn gegaan of zullen zeil oaan in her jaar 1785. Van EnkhuyCen 45 Haringfchepeii* Uit de Ryp 18 dito. 63 Haringf.uit Noord-tlollanS, % Haringjagers moeten binnenkomen in Enkhtiyfm. Aaaaaa ft 2yii->  I77S NI2UVVE N3D2RLANDSCHE Staat Zvnde het gehetle getal uit de Maas, Noordvan Holland en Amlhidatri \ 70 Iïaringfchepeu , takken*5 HarinSjaSers en 51 Yslandsvaarders , dus vanden * Haringfchepen en 3 Yslandsvaarders meer als nfderl.voor,eden Jaar* ~~ De Haringfchepen en HsKooi'h." ringjagers zullen zeilen op Woensdag den 15 over Juny 1785, 's morgens ten 10 uuren. De Yb» «en jA-landsvaarders zyn alle in 2ee. AEI785. De Haringvisfchery in den Jare 1785, is van den beginne tot den einde toe zeer ongunftig geweesc, komende het grootfte gedeelte der Vloten voor de eerfte reis binnen met flechts een vierde of de belfte eener ladingen , na eene Visfchery van 14 weeken. De weinige tweede Reizen flaagden niet beter, maar keerden ook met eene zeer geringe Vangst te rug ; door 6 a 8 Schepen, wierdt 'er in Diep - Water nog van 4 tot 8 Last gevangen. Het verlies, welk deReedery in dit Jaar lydt, is allergevoeligst; — en ifchoon de pryzen door het groot gebruik wel niet laag gedreven zyn, was het vertier in den beginne niet evenredig aan de geringe hoeveelheid Haring die er was aangekomen; waartoe het aanhoudend verbod van invoer in de Keizerlyke Erf' landen, wel het meefte toe bragt. KA'BELJAAUWFANGST OMTRENT , TSLAND Deze Visfchery is geduurende dit Jaar, over be. al,  JAARBOEKEN, December > 1785. 1777 algemeen, weder flechc uitgevallen ; enkelde Staat die beter flaagden, waren vroegtydig derwaards van vertrokken. versch. takken KABELJAUWVANGST OMTRENT HET DOGGER ZAND fiA^ oels Gedurende den Winter was deze Visfchery over smtig.en in den Zomer voor eenige gelukkiger;den jidoch in 't Voorjaar, over 'r. algemeen zeer na-REI?85* daelig. WA hVISCHV ANGST. In deeze Visfchery zyn in 't geheel uitgevaren 65 Schepen, welken hebben gevangen 328 Visfchen en 7839 vaten Spek, zo ais blykt uic deeze Lysc. Schep. Visf. Vat. Spek. voor Amfteldam 28 143 3398 Dordrecht 2 y 244 Rotterdam 2 7 175 Schiedam 2 12 335 Krimpen 1 2 72 Zaandam 10 56 1250 Westzaanen 6 47 1060 Zaandyk i 3 30 Koogh 2 6 155 Wormerveer 4 u£ _.}jo Crommenie ;2 7_ 265 Nieuwendam 12 40 Jhisp 1 11 200 DeRyp 3 " 335 voor Holl. Scheep. 65 328 7839 A a aa a a 3 De  17781 NIEUWE NBDERLANDSCH© Staat van De riSSCHERT in de STR4ATD4VIS,. versch, 'iakken Fepeju- Voor dit Jaar waaren f4 Scheepen uit Hol* fCÓorwf *and refpedlivciyk voor Amfteldam , Welbaat f \ FH nen, Rotteruam , Crommenie, Wormerveer, ï:y* 'ja Nieuwendam en de Koog derwaards uitgerust,? $SÏ7«j. doch die van laatstgem, plaats, is maar alleen aldaar geweest en terug gekomen met 5 Visfchen, 200 vaten Spek, terwyl de andere 13 nair Groenland gezeild, en van daar terug ge* komen zyn, gelyk wy dezelve ook in de Lyst van daar hebben bygevoegd, NEERLANDS HEIL en RAMPEN Van 't Eiland Walcheren in Zeeland melde men , dat de Oogst in het najaar van 1785, boven alle verwagting is meêge«* vaiK n, en niet' tegenftaande wy een Zomer zon.'er warmte gehad hebben, is 't een ongemeen vrugtbaar Saayiben geweest. Zieken zyn er niet; de Schellevisch is .dit jaar, op de Zeeuw* fche kust zoo overvloedig geweest , dat een Viisfingfch Visfer 'er in .eenen Heep 2600 hadt, en 2 anderen in eenen fleep over de 4000. Daar* entegen in het geheel , geen Meulenaar: men meent, dat de Schellevisch op de kleine Meu. lenaar geaast kelt, In \ algemeen wordt fterk over gebrek aan Voeder voor de beeften geklaagd, zoo dat de  JAARBOEKEN, December, [1785. 1779 Boeren met hunne heeften verlegen zyn, en dïo Staatc verre onder de waarde moeten verkopen. van versch. De Brieven van Esfequebo en Surinamen'takken met de binnen gekomen Schepen ontfangen , vanoen zyn opgevuld met klagten over de ficgre N,EpERU Oogst op beide de plaatfen , blvkèns j°°*h* de^ volgende Copyen uit geloofwaardige ,,EN jA. Brieven, als uit eene van Esfequebo van den UE1785. 20 Febrnary 1785. „ Het is. hier thans in „ de Coionie aüerbe droefst gefteld : door de „ aanhoudende Regens van veele Maanden , „ hebben de KofTy en Katoen Planters haar Recolte verboren , en 'er is weinig honp „ toe een aanltaande goeden pluk, dus kan UE. „ ligt begrypen het onmogclyk is UE. Schip, „ met Koffy te bevragten: 1 lier leggen wel 30 Schepen ; waar van veele wel het geheele Jaar en mogelyk langer zullen moeten leggen, „ al eer Laadingen zullen kunnen krygenen „ alzo 'er in het geheel geen Koffy is , kan met 5, de Producten in geen 18 Maanden zo een „ aantal geleverd worden"; De Berigten van Surinamen dien aangaande komen hier op uit: „ Dac niet alleen de twee Koffy PJukken van hec „ voorgaande Jaar zeer gering geweesc zyn, maar „ ook van de Voorpluk van "dit Jaar, was weinig „ verwagting, welkebuicengewoone geringe Re. colces veroorzaakt waren door de geweldige „ zwaare Regens, die geduurende het voorleden „ Jaar in de Coionie gevallen zyn: zodaanig „ flegt mis gewas van de Koffy was in veeie „ Jaaren niet beleefd en verwekcen een algemee„ ne verflagenheid onder de Platuers; de eenig„ fte hoop was , dat de zwaare Regens zouden Aaaaaa 4 „ op.  ï?8© NIEUWE NEDERLANDSCHE Staat», ophouden, en daar door de Napluk, welke van „ jn de maand October ingezameld word, voor* mSui» d6eHg ™0gte Zyn; ^e SerinSe en nieE "oe. vanden" menswaardige voorraad van Koffy veroorzaakSjedpki,» te teffens ook » dat de aldaar aangekomen Kooph. »» Schepen zeer lange op de Retour Laading zouövek „ den moeten wagten. Op Zuiker Jagen wel 30 hen ja- n Schepen in Laading, hetgeen malkander veel KS '?5> „ benadeelde en alzo het nog niet in de tyd was,dat „ deZuiker-Molensgaan,zoudendeSchepenjdgap igos ook lang moeten blyyerj liggen,"  BLADWYZER DER VOORNAAMSTE ZAAKEN. Aangejlelde Leden der Regee* nngenAmptenaaren.Mv. A. S. Abbema. 1510 Mr. C L. Ackerdyh J«i2.Mr. L. Adema. 366. O T. v. Alberda 372. 790. Mr. J. ■y.Alema. 123. Mr. 7acH. H. Alewyn. 361. Js v. Alphen. 787- 17 *5W. M. Althuizen. 151a. Mr. Hfict. L. v. Altona. 365. P. Alvares, Jun. 909. G, Andeles. 367. !>. ^. jf. Andriesfen. 122. S. Appel. 728. ^r. d''Arrest, J«n. 363. Abr. Ar ent s. 97i. Jr Sfcco D. v. Aylva. 365. 369. Jr. fl. «/. i?ar v. Aylva. 366. 557. Jr. E. Fr. v. Aylm. '67. G. E. J. v. Ayta J>1 Mr. R, Baalde. 1506. 1507. Hs. v. Baaien, yo. L. Baafeman 909. Mr. K^. Corn. Backer. 117. //. -f. Bacot. 909. Mr. J.Baert. 1756. Bakker. 123. Mr. A7. Bakkits. 1305. ^, 557. H, ZkJA. 9 8. JV*. le Balleur. 116. Mr. ff*. H. v. Barmveld 119, Mr. A. W. S, v. Ba fel 786. Mr. S. Masfeleur 366. 37c. M. Bastiaanfe 122. Mr. P. J. H. de Beaufort, im. M d» Beaufort. 366. J. F. v. Beek. 150,;. A. J. C. de Beere. 306 371. 'Mr. Chr. v. Beereftdn. 116. Mr. G. v. B ere. Jlein. 1512. P. v. Beest. 1505. Mr. P. Beiaard. 1629. F. Bemmel. i 53. Mr. G. v. Bemmel. 757. G. G. Bentinck. 1408. Bentink v. Parel. 360.Mr. C. üfrger. 1509. ivir. P. yfd. Bérgsma. 365. 3Ö9. Mr. J C. Bergsma. '565. 369. ^. v d. flerg. 787. Z) »>. d. Berge.^oy. J.'v. d Berg. 909. ^.v. d. fi^. isoj. Dr H. Berghuis 1747. Mf ü. Tedink y. Berkhout. 116. Jac. Berkhout. 551. Mr. ü ^. 77/ Berkhout. 27!. ^ Bertiiüg, 372. Mr. C C/jr. /?erf. ling. 788. J de i'ewr. 364. PP*. A de Bever en. -75- J* J- Mitprtbl, Aaaaaaa 5 Bjjer,  13 L A D W Y Z E R. Beyer: 120. Mr. C- Z. v. Beyma, 365, Ed. jlf. v. Beyma. 307. 514. JVj. J. B. Bickcr. Dr. Joh. Biesman. 557. Biesman. 5-5;-!. Jr. CVi. ft'. got. 368. 554- 5. P/;z&.r. 97". Mr. Z>. Ti. /P".P/j- dom, 117. Mr. ^. CA. v. d. Blocquery. 551. Mr.F. G Bioch. 971. Mr. A. Bink, 120. Dr, Fr. A. ff. Blok. 907. Mr. P. Mok. . I63'. Dr. Z^. v. Bhm tncjiein. 110. P. Blus/é. 1506. G. (g^ v. Blyden. hergh. 118. 350. 786. Ch. BocliMte. 7^8. jf. /?oi. daan. 122. 7". yf. j3oidens. 1510. Mr. ^. i>. Boelens.' 367. C. Powj. 36rv Mr. P. yf". v. BoetJelaar. 900. .7 PI de Bois. 55». Mr. P. Boogaart. 7 «7- l'6jjpi Mr. P. Bi v. d. Boogaart. 1509. Dk. v. d. Bogaart. 009. Mr. -öogert. 1757, Mr. Quir. Corn. v. d. Boon, 1^2. I). Boon. 1220. W. A* Boon. 1756". Jr. B. v. d. Borch. 961/ Mr. Corn. v. Borcharen. 119. 362. 1755. P. Bornwater. 1506. Andr. Bom. ƒ23. 367. Mr. M. Boon I39T, P.A'. Por. i£2C T.' Bos. 363. P. Por/, *j% S5t. Mr.P. ■2. iW. de Braauw. 112. 1757. Mr. v. Bracht. 1505- Prand. i755. Bar% v_ Brakel. 785. I26j. ^. P. v. d. Br andeier. 7 ia. Mr. v. d. Brandeler. I39S' j. Brandenburg. 120. C. Prf£c£. 728. Dr. Jac. v. Breda. 116. 1506. Mr. C. C- Brender dBrandis. 550. /fr,,. Bres/er. 1508., Z>. JF.' v. Brienen. 364. v. Brienen. Idem. v. Brinkejtein. 1757 P. Proex. 361. Mr. v. Bronkhorst. 1509 £. G. Brouwer, iiy. Cora' Brouwer. 303. S. J.Brwmans. 163*- Mr. G. Z.dg Prut». 116. Mr. G. 1220. jac. Bruinier, ivo, Cr. St. Bucerus. 1756. P Buiteweg. 362. Mr. D.v. d. Burch. i6kj. Mr. j. A. v. d. Burch. nS. Mr.' G. L. v. d. Burch. 971] S. v. d. Burgh. 11 {}. r fo8. Mr. C. ^. v. d.Burch. 788, Mr. P. C. Burman. 15^0, Ir. v. Burmania. c6<. 3<«. Ir. X. Z). v. i«rwawis. 3fïs, 36S.970. 16^3, ir. Pr. L> v. Burmania. 365> Jr. R. v. Burmania. 36Ö.  17^5» B' L A W Y. Zi E, 11. 366. Ir. 5*"* v- Burmania. .166. 969. Ir. Ad. ijtf. v. 'Burmania. 367. 3!ffiff. 122. 'Mr. P: Butcux. 78rf. Byleve/d. 122. Mr. C. Byleveld. 360- Mr. C. P.Ca:nerling.i ?.9r<- Mr. P. Camper. 36a. 555-Jac. CamminZ' Ir.lP./f. T. J. Camflra. cf.6. Ir. % P. A- v. Canton 3^5* D. Caps. ia20. il'/arc- Cardon. &gq. Dr. C. Carnier. 1119. 1631. lï. ^ Cirpentier. 716. 785. «. Gasteel. Mr.F. K, A'n/é» j), Catteau. 788. P. Catteau. yun. 1 w, 1632- 34. 'Catshaek. 7%l- Mr.^.M. Chalmers, 7B8. 1631. [Mr. M. Chalmers. 1397- Mr. P. Changuion. ïCap, Mr. % v. Citters. 787, Mr.C. o- Ciftm. 788. Mr. y/. fF. v. Ci«err. 907. I). C/a«r. ai 20. Mr. PA. 7'/?. v C/00». 787. Mr. C C/oüïer£o£e Jun, 139(5. P. dyver. 788. Mr. S Coc^. 366. Jr. M. P.?r. ?' Coeftöorn. 366. 369. Mf.^ac. v'. Co//f». 36I. 77. >> C072- re;;f. 724. N, Costerns. 785. Mr. C. JF C9#)«» 3Ö7. Mr. J. Couperus. 118. Jac Craanen. 522. 1757. Z). Poic/» Craannz, 363. Mr. F. C. Craayvfljjgit. 15:0. yidr. v.Cruysipken. ii9» F. CuperitS' 36:].. y. 'y*. Daqkn> raad, Mr. 4$ iff. cy. i.7<5. F. />'. ren /)a//. 300, / V' Dwn. 119. 'ƒ', li', v. öa»i S64i Mr. /P. v Dam. '>!0. 1632. Ivlr. C. Jf v.Bzm ü 19.. 15c 7. C. /7. iJatnen. i$$>?v C. y. Z)v Aarden. 55.-9. P. /.. Daunis. : «rog, F. v. Haren:ar/pel Duker. 118. ,ƒ• G D r - ~. 1395.. ƒ7, F. DiCuti.ru 150% /7. Dikker. ,0 . G. Defoth. 36'). 15-11. v. Deventer 364 ft) , ;/ 5-; v, iQjflflj. > t 1 o. Ü7. 'v Diefelaar. 909. />. Gtól de Die». 1^0. 17«öd Mt* .7. v. Dish ek. 7» 8. gEss* 7>>er?z 36 5 Mr. ^tir. .tJ v. d Does. 118. Mr.' H\ J. v. d Does. 15x0 m, Diminicus. 123, Mr. Q Domiuicus. goj. Mr. ZF". ^. jOowj. 175-6. Mr. .9. Voorn, Jacobsz. 787 VIr, ^. v. boom. 788 ^ ƒ, v Doorn- 1755, Mr /. y £>orz//. 907. J. y, v. Donmont. 909 '*/. '<;. Dratóe. 558. MrXN ^Drab* be. 78Jsii P. de Drews. 372. 725. jr. ^ F. v.rf. Dii)». i$&t c. Dwra. 139?. Mr w 7 v d. Dus/en. i^o.j. Mr. E Duiry, 1 t£c Jr vw. v. Echten. 3Ó6. 37 •. v. fifi. 3&f- Mr. F. 7.' /'>v-  BL1 ADWYZER. 784. Agg. Eidsma. 123. Mr. J. Elias.Arnz. 361. N. Elgersma. 367. 553- 3- v. d. Elt. 1506. J. A. Eltzman 910. H. R. Engelsman. 120. J. Ennema. 367. Mr. S. Es- fenius. 116. Mr. C. y. .&Vy£. 1510. Mr. V. y. ■F/y£. 118. A. H. Eyk. 1509- Jr. Fr. J. 3. v. Eyfinga. 365. $66. 370. 371 556. Jr. S. H. R. v. Eyfinga. 367. 556. Jr. Fr. 3- 3- J. H. v. Ey- finga. 785. 3. du Bon Fa- ber. 910. Mr. O. W. P. Falik 1509, H. Folkers- ma. 123. Mr. C. y. Fo- reest' 175e. ^. 3. Franck. 97°* Corn. Fraw. 120. Dr. N. de Fremery. 119. Fiiefendorp. ijot. C. Gaaffsz. 1220. 5. 77. Gansneb. de Gelder. S\i.M. S. v. Genderen. 110. Tj. Gerbrands. 36!j, 555. CV. G er denier. 1756. Mr. Zató. Gerroltsma 365. Mr. O. Gevaatts. 724. Mr. -Paz*/, yf. Cj'Jfcr. iió". Mr. A. J. v. GHnjlra. sóö. 3. j/r Gcckinga.- 372. 5. Gockinga. 1033. Mr. y?d«. y. d, Goe*. 116. 1629. Mr. M. v. d. Goes. 724. Ph. J. v. d Goes. 787. Lm v. Goethcm. 909. Mr. 3- 3- Goeverncur. 116. P. A- Goglin. 558. Th. Gon- gryp- 123. H. v. Gond. oever. 122. F. de Graaf. Jansz. 363, P. Graafland. 1508. Mr. P. C de Groot. 7*6. Dr. W; Griffi oen. I18. Mr. Guichart. 1633. Mr. F. G Guichart. 1633. P- Guykingh. 363. S. Haakma. 908. B. de Haan. 1506. de Haan. i2,. A de Haan. 3Ö3. 7//. jf. v. Haare. 970. y. 7,. ƒ), v. Haarsma .[970. s'. Haars'™a. 910. Mr. J. v. Haatten, ijio. ij. y. Haa/ïen. Ir754- Jr. Anth. C. W. v. Haarsholte. 366. Mr. D B- v d. Haar. 366.' D. de Blocq v. Haarsma. c6?. S69. 557- H. L. r. Haarsma. 305. 369. Mr. E. v. Haarsma, 365. Mr. H. H. v. Haarsma. 305, 370. C. M. v. Haarsma. 557. /V Haasman. 121. N. y. d' Hagen. 557. y[r_ V Haitsma. 367. jr. W. H Ber. v. Hambroick. 367.' 553- S. v. Hamels veld. 7^9- Mr. 3. A. v. TJu Hannes. i755. G. Har. denvyK. 123. I?57. Jr< ^ ■a* v. Haren. 366. 5-57. *. v. Harencafpel Decker 7, '3' z> A'Haringm?8.Jr. V. Heekeren tot Enghuizen. 1408. Mr. % A.v.Heemskefk. 116. J. D.v Heemskerk. i'*Jia. Abr. Heiliger. 906. Mr. v. d. Heim. 786. Mr. D. M. G. Helde wier. 360. Mr. J. Heimolt. 1395 - M. v. Heioma. 367. ' P. Hellingiverff. 12!. L. v. Herwyne. 1755. A- J. Heshuizen. 1395* Mr. A. v. Heus den. 071. H. v. d. Heuvel. L. Z. 787. P. v. Hindelopen 728. Mr. yl/ez ZP". v. Hoecke. 116. Mr. JF. 'f Poen. 1629. Mr. ieo». Hoeuft. 784. 1395. Mr. 5*. H. ffwuf/. 13951506. iV. .ƒ• v« 55^' Mr. J. IV. v. Hoek. «58. ZF. Hoekfira. 368. fF. v. d. Hoeven. 118. v. d. Hoeven. 786. Mr. c7. Schiidh. v. Hoey. 1755. G. Zfo/W. 725. "Mr. y?. ƒ• Holthuizen. G. v. J/o'fï. 3^4. J.d'Hont.gjy. H. Hooft. Danz 361. T". 'ï //00/ï.' 50^. y/. 'f Hoo/f. JIJ. j/oog. 787. Mr. Cerh. v. Boogeveen. nö. Quir. W. v. Hoorn. 36 r. 1). C. Hoogendyk. 1508'. yJ. ^. Hogendyk. 1509. Mr. C. ^. v. Hoogfiraten. 971. •S1. Hoogftraten, 786. Dr. y. G. Hopman. 1512 Hora£. 1755. ^ Hor^i, 1506; J. v. Hor/27/Mi'ze«. 790. F C. Hornman.558. H. v. d. Horst. 363. P. tlouting. 1219. 1220. Z>. de Kedts Houtman. 118. Mr. D. v. Haytema. 116. J. L. Uuber. 1511. Jj. H«bert. Jan. 787. H. H«d£g. 1651. H. Huender. 910. Mr. A. Huisman. 787. Jr. .8. Pb. Ab. v. Humalda. 366. L. v. Humbracht. 1219. Mr. H. P. Hurk» 150Ó. Mr. J El. Huydecoper. 361. J. P.v.Hylkama, 36 5. F/. v.M^ama. 3ö7- 'J. Jager- 551. 725. yi. H. de Jong. 368. Mr. J- de ]ongh. 724. Mr. J. A. de Jonge. 122. P. de Jonge. 9C9. H. Josfelet. 724. B. v Iddekinge.yii, Mr. Ei. A. v. Idema. 36Ö. 556. Mr. J. v. Idjinga, 307. 789. J. v. d. Kaa. lïoO. M. C. v Kasteel, 9-°. D v. fi KcesJ'el 361, Mr. I. /F. Keizer. ,633./?, i.. v. yi. de Kempenaar, 307. 556. CV. F£r£. 551., /'. Férë. 139*. H v.Kerkwyk. 910.' F v Kesfel. i. Kleren. 364. Mr. /F. J. Kloek. 1756. H. Kluppel. 122. 1757. >J. Knappers. 787.  i« L A D W Y Z E li. *f7? £ 150J. Mr. ■ TV. yf Knook. 307. 5-7. Mr. /Jp. }. C. Lamp. Jius. 362. J. op 'ï Land*. ' j 2i» D. H. G. de Lange. • iar. TA, Langgras. 362. P. v. LelyvelJ. 97.. Mr. J. J. Lemmers. 557. Mr* Z>. C. de Leeuw. 1509. H. de Leeuw. 373. Mr. CVra. v. Lennep. 261. 726. P. Lenshoek. 909." Mr, J. J.eonius. 55r. Mr. D.W". Lestevenon, 118. 785. Lewe v. Middelltum. 785. ■ Mr. D. v, Leyden. 97\. ... v. Lichtenberg. 785. D. v. Linfchoten. 784. Mr. J. de Loches. 787. Mr. jf tft»)>A. n. d. Loef.122. W. H. Lobman. 37?. H. Lobman. 3 72» Mr. ZK v. Zoo«. 3fo. Mr. r. Zoo». 3f>8. 5 4, < -y. tti< Zooien. 552. Mr/yZ Loorm. 1509. Ahr. Louysfen. 16$-.. Loüysfen. 1*03. 10-32. S Loyenga. 3654 i. Lu»hten. 910. 1754. 7> Zfczac. 706. 1397, * y/, Lycklatna. d Nyeholt. 3CÓ. 371. 7?5- Mr. F G. v, Lynden. 116. 785. Jr. P. Par. v. Lynden. 367. 37té 556. yr v. Lynden. 1628. J. Mackay. 1219 ,553. Dn J. Macquet. 122. J. y. jlf. de Mallebois. 550. i7v.« ifS^. 1184. 5. ff jfinger. 908. Mr. P. JMar, cz/i-, 360. 1629. Mr. jiy. v. Marken. 363. /p". Tfe rinhfen. 122. G. JP. y. ikfar/e. 124, 7'A. fe. v," üfarfe. 1220. j. Ma/èreettW. lal. Mr. D- ]t Martens. 1509. Mr. G. ^f. Martens. 1510. J. y/s Martens. 1632. 77z. Fh ü/ar/f». 3C6. Mr. D. S. Mebius JÓ5. Mr. j. A7e. Ma/. 366, j. y. rf. Meer 1629. Mr. Meerensé 1509. Mr. ^o/j. Meerman* 557- Mr. vf. P. y. M«riervoort. Ï3O5. L.v. Bleer* ten. n9. Mr. 77, F/, y. Mcerten. 362. ... de 7IZeej_ ttr. 1408. Dr. AfëK« gWf. 728. Mr. H. C. JMeftèeckef. 116. Mr. W. Methorst. <23. 1757. Ant, Methorst. 1 22. 123. G. 3; ethorst, 12?. Mr* Zr. Methorst. ï757. y/Z>r. Metm.au. 119, Dr. yi. 67. 362. J3. v. Guryk. 1395. Mr. P. yi. A'. v. Ouwenaller. 550. Mr. p. Ouwens. 120. Mr. ... Paget/jlecher. 550. £ar Pa/« faffdt. 726. Mr. Pan. 724. J. A7. Pa?z. 1756.//' Pannekosk^Albz. 1 -57. Mr. C. Pannekoek. Idem. P. j; d. Patyn. 726. Mr. G Jf. /aïy». 1395. 1396. Mr. J. Pafy». 1629. Mr. p. Paulus. 725. Jo/" Paulus. 939- .AT. de Pec£er. Pz. j 754- j- Pee/en. 363. Mr. L- Peereboom. 552. Mr, J. J. Perduyn. 1395. J. Pesters. 1689. Mr. F. tic hot. 787. t. D. Pze/zof. 7«7. xMr. Th.'joh. Pigeaud, 787. Jr. A. v. Plettenberg365. Jr. D. 4- v. Pletten, berg. 366. )c. H.lP.Bar. v. Plettenberg. 908. Mr. Th J. Plevier. 788. Mr. P. J • v. d. Poe/ 1620. yi. v. Poelien. 1395 Mr. J. /F", v. d. Poll. 117. Mr. H. v. d. Poli. 561. MrJ. Pols. 907. Adr. Pom. pe. 119. ff, M. Pompg. J. v. Poot. 1630. ft. Jlie/z. 364. Mr. J.Melz. 97 r. Mr. |. C. v. d. Meulen. i?09- j?- Michers. 37 j. Fr. de Mirell. 787. :i)r. A.deMirell. 1508. C.Molenaar. £ 220. Mr. j. fi". Mollerus 7^5. 1507. P>£. ifc/oZ. isl. 17só. Mr. J. Ufo/. 121. y/rn. H. &Ï0O2/w. 551. J. Monnier. 121. /F. Mostert. 1 220. Mr. Cor». F/ v. d. Mnelen. 361. H- Muilman. 361. G. ü. Mulders. 557.' C. ƒ/. MaZ 37 r. Jr. z. ó. G. J, v Pan» Rengers. 366. 37r. 970, Jr. -77. /F. Rengers. 366. Jr. £ƒ. y/. Rengers. "^67. Sg>- '633. Jr. i'^ww. AS. Rengers- 367. 1633. Jr. L. Rengers. 36:?. 55,. .555* 1633. />.*(?. Rengers. 372. 1264. J.A.Re pelaar. 1505. Jr. p//eeav. J628. DL v Rhyn. 786. 150*. G. Rid'/er. 960. Mr. }.P. de Ridder. 3510. D. D. Rodd. 78^ j. Roest, ijo'è. Ad Roghair. £64. 971. Mr. J. £ Rg. mond. no. Mr. y/, v. Romondt. 1509. {?. daan. 3-57. Mr. ^. de 72 J. Sandbrink. 364. Mr. /ƒ Sandra. 788. Dr. Mafrt^ Sar. 122. T- // Scna^. 906. Mr. P.'Schagen.sji, A. v. d. Schatte. 1757. P. Scfoer. 5514- Corn. H. Schee.rhagen. 366. Dr, P, V. Schellebeek. 1395. Mr, Jtó. v. SeheUinga".365.368. 556. C. v. SeheUinga. 365, 308. 370. iK v.Schèltin* £«• Sfi7. 55^. 1628. jx. Scheltus, 121. T. J. oV Schepper. 365. 368. 370, iV. r. J. Schüdhouwer. v fJoey. I75>. J- v. Schinne. 121H, G SW«tfe/. Jz. I5Cö. j£, Sc/zoor'. 727. /L v. d. Schoor. 788. p. JrttfffAamer..ii9. ^s. ch Schut, temaket. n,. KI. Schuttemaker. i7<;6. £), /y, y< Schitylenburch. hq, JVfr G óc/Vaitj 366. Par. Schwartzenberg en Hohen lansberg. 36'>. 370. jr. /PM Jsar. Thee iehwartzenbérrs  BLADWYZËR. 178^ P. v. Straalen. 121. AA Stratenus. 1395. Mr. B° J. Strinerius. 367. Mr. J. y. Styrum 1395. W. Stier • mondt 787. Z>. J. de £«• perville. 7 8 3. Cor« Szn/L 123• 1757' H' Swarebakker» 121. Dr. Chr. Swaving. 363. Gi ff. J. Sweerts. 1512. J. ff. v. .Swinde». 72 7. Mr. C. A. v. .type. Jleyn.\2uj>. 131,5. 1507. ƒ/. v. Sjp/èra. 372. Jr4 M. f. v.Sytzama. 465. Jr. D. J y/ndr. v. «Syïzawa. 365. yZ Taykes. (24. Jac Teerigr. .551. P. Tegelberg. 909. jr. J. Tegelberg. 909. Mr. M.Temminck. H7. B H. G Tengnagel. 78 t. Zo/£é TVjozmi?. 124. Mx.deThomefe. 552. Mr. jV. de Thomeze* 1631. .... Timmerman. 1754. J. W. Tbiiflf. 124. f. fi. Toewater. 373. j. ToZderr. 1505. Ir. G. 71/. d« Tour. 1756. fs. Troomer. 1756. Dr. Ger/z. 7Voas7- Zari. 122. M. Tuiningaa 123. Mr. f). Tulleken. 78S. yZ P. TW/ïi. 786. yf. £ F. TVewt. 139T. D. Uit* lersma. 79.". C. v. fleerde, gem. 009. IV. Gualt. v. Peersfen. 122. J v. d'. Velde. 368. ffl Verbèok. 1509. Dr. W, Pèrbrugge. iifj. P. Vergeer. i(->2'[ Mr. G. Vermeulen. • 16. P* Vermeulen. 909. Mr. P" bbbbb p*^ in Hohenlansberg. 366. 370. J. A. Screverius. 124. C. Se^aar. 789. Mr. J. F. v. Senden 725. J. Senyyyi. K. Serie. 977. zp. Sicca- ma. 372. H G.Sickinge. 372. P. v. Sippama. 124. Mr. ZP*. «ï. ',219. Jr.yf. 7}', F. v. torna. 365. Mr. J. J. Slicher. 118. lösg. Mr. P. P. v Slingelandt. 97 r. G. P! v. Slingelandt. 1629. ff Slingelandt. 1631. P. v. Sloterdyk. 365. Mr. yJ. v. d. óZmü. i. G.v d. Steen. 116. Mr. J. 5. v.d &ee«. 1(^29. J. Stokmand. 907. .// y* Sjoo/>. isyr. TV. J. Siorm. 151 i. J S/ory.361. C. yf. Stouters. 558. Mr. ƒƒ. Straalen, 120. Mr.  1785. BLADWYZER. Vermeulen. 139?. Dr. A. Verryst. 118. Mr.R. Verfcheor. 1 \rJ. 785. ^j,,-. Foerman. 9 ro. H. de Vogel. 362. D.W. Volhard. 364. J. v. d. Vooren. 552. ƒƒ. W.v.Vosfen. iao. AL Vos. 364. >/*;. de Vriend, iaa. ? de P*ner. 123. Z>. de Fner. 123. Mr. y/ir. de P*ne/è. 366. 369. Mr.ZP. v. Waalwyk. 787. Herm. de Waard. 123. Dr.J.v. Waert. 551. z. Pr. v. Waldeck. 786. D.A. Walraven. 971. I5i2. löso.Jr. C. G. Gr. v. Wasfenaar. Twikkel 366. 1511. £v. Wasfenberg. 908. ^ JF ïe /Pater. 72Ö. jf' v. ZPeede. 117. Mr. Ern. v. Weert. 788. Mr. Z>. de Weille. 163 r. if; dé Wekker- de Groot. 907. Mr. f. de /Pend/. 367. A v. d. Werf. i39J. 5.. ƒ. y< Westreenen. 553. 1509. y. Weyher. 3Ö3. Ab.Wiar- da. 366. T>t.J.H. Wielen. 900. y. Wielinga. 37Ó F.Wilkens. 1506. P.Willemfen 909. Mr y£ v. ^. Willigen. 1754. Mr. de JFztf. 117. Mr C. de ZPï*t. 151J. Mr. yi. jw. de ZFito. 1508. Mr- P.de Witt. 1 929. 5. G. Wobma. 118. Mx.y.J.Woertman. 1510. Corn. de Wolf. 3(>?. JF. y? Graa/ van Nasfau Woudenberg. 117. ï2o, yi. ^sZ«/. Wouters. 909. Cftr. T. Wulphert. 788. J.fJ.Wygaers.i63\. L>. J. v. d. Wyk. 21 H. v JFy». 2264. W. P JPyragaard. 551. Ol v. Wyngaarden. 364.. D.Wytten* baclv. 727. P y.a7xM24» A. Tpey. 163a. Mr. L. v. Tsfelfieyn. 122.1757 G. v. Tsfeljtein. 552. Mr.P. H. Jvo;y. 1509. P. y. Tzendoorn. 787. Mr. T.yf. ■Zaa". 1510. Dr. Ignat v. Zeider. 1631. A. de Zitter.Jz.tift. Mr. R.Zwa. nenburg.1,8. M.Zylftra. 366. L. Zynen. 910. Aardbeeving te Suriname. 947 Admiraliteit (Het beftier der) in Friesland wordt door een Commisfie onderzogt. 1264, te Amfteldam, trekt de begeeving der Ambten weder aan zig. I3oC;. ——— - benevens die v«n  i78y. B L A D W Y Z E R. van 't N. Kwattier, veriaenen Convny. 1662 Alkmaar. Aangeftelde en overl. Leden der Regeering. 120 36ï 1756 Slot van 't Berigt door Burgem. en Vroedfch. omtr. begeev. der Ambten, enz 58? , - plegtige vereeringe aan de Schuttery. 857 ; 316 Burgers en Inwoo- ners doen een Request inle veren omtrent het Krygsvoik in Amersfoort, en Appoinc tem. i°r8 Alliantie met Frankryk : zie 's Gravenhage. Almelo. Het gewapend Genootfchap alhier bie it zig ten dienst van den Souverain aar. . 5*9 Voorrede van de Vrouwe van Almelo , geplaatst voor eene Public, der Staaten. 722 « ip- Infinuatie der Vrouwe van Almelo tegen eenige Boe. ren , omtrent het weigeren van Drostendithten. 902. Contra Infinuatie van wegens gemelde Boeren. 9°3 Amkssfoort. Aangeftelde en overl. Leden aer Regeering. 122. 175? ' "■■ Geconftitueerdens der Burgery geven een Adres over aan de Regeering, ten einde hen als zodanige te erkennen. 515 . Befl. der Regeering op gemelde Adres. 1731 ' Befl. der Regeering, Befluiten om al h;t verrigte van den 9 Aug. voor nietig en van onwaarde te verKiaaren. 1174 — ■■ ■■ Voorftel van den eerften Burgemeester. 117S Brief aan GeJeiiUt. Staaten om hulp. Idem. .*■ ■■—■■ 4^0 man Krygsvoik trekt binnen deze Stau. 1178. - Brief aan de Staaten door de Regenten van de-iê Stad 1179 — Voörftei derRidderfch. tot fchryven aan 3 Provinc ën. 1184 Voorftel der Ridderfch. tot eene Commisfie aan Zyne Hoogheid. 1189 De Minderheid der Regcering dringt aan op het terug roepen der Militie. 134.5 Geconftit. leveren ton Adres in omtrent de geproponeerde Commisfie naar 'sHa. ge. 1347 . Befl. der Vroedfcnap op 't Adres tot uittr. van 't Krygsvoik. 1350 Publicatie, nopens het inroepen van KrygsvolK. 135a Berigt, w gens mo;r. willi^heden der Soldaten. r<5(8 Amst&ldam. Lyst der Ger>. Getr. en Over'. 6 —1— Aangeftelde en bveri. Leden der Regeering. 117. 36i. 726. 786. 90S.9M i-,o3 Ue Regeerders 'i^er Stad en die van Zwolle ba. fluiten onderling to- het aanleggen van een Postwagen by befloten water. io<$ waarbv Gecomm. en Gecon ttitueerden erkennen. 1175 ilbbbbb % Aai-  BLADWYZER. /.mstsldam. De Regeering dezer lhdmaakt eenige Keuren; als: I. omtrent het jaarlyks inleveren van Regifters der geborenen onder de onderfcheideniyke gezintheden enz. 205. n. Vragtlyst tot vervoeren van Zout. UI Omtr. een Loots of Tolk op vreemde Schepen. IV. Kaagfchippers. V- Omtr- het loor: der Schuitevcerders. IV- KI.Ri yen Stygcn Schuitevoerders Vil. Peltters en Bontwerkers. -VlII Koeke- Bjfchuit en Pastybakkers Gilden. IX. inbrengen enz. van Masten en Rondhout X. Geinteresfeerde v. d. Rust en Werk - Kuipers Paden. XI. Hoenderkopers. A'II. St. Jofephs- XilI.VIotfchuitvoerders XIV. St. 1 ucas.-XV. en Metzeiaars-Gilden. XVI. Kraan, regt van M'jlendeenen. XVII. Klein Kramers Gild. XVIII, Steenzetters of telders. XIX. Ys'iruggen. 208 en volg. " —— Publiceert een proviefioneele ordre voor de gew. Burgery. 785 " — Stemt toe in de Prasimin. onder zekere bepaling. . 1438 De O. I. Maatfchappy doet een Geldleening bywyze van Lotery. . 106 ,BehaaIt een Overwinning op de Maleyers. 418 L>e Boekverkoper A rends iu hegtenis genomeu 419 Verzoekfchr. van ver- fc'' eiden Kooplieden. 641 De Boekverk. J. Ver. lem wordt gedagvaart. 140 ■ ~ Mr. J. Chr.Hespe wordt gedagvaart. 643 —7— Nader berigt en Vonnis omtr. bovengeui. 761 ~ verzoekenmandam.van Appel. 7Ö2 ~ fieOuit der Burger-Sociëteit te Schoonhoven omtr. Ifespe en Verleur. 842 t Brief van bovengeiu. ter toereiking van de hand van Broederfchap. 843 Kweekfchool, voor den Zeedienst. 414,415 765. ■ Gunftige gefteldheici van hei Kweekfchool. 1063 — Berigt omtr. het Ge- nootfeh. van Wapenhandel alhier. . 76-(j Berigt omtr. het Schip De groot Hertog van Toscaa. nen ; door twee Franfche fregatten van de Kaapfche reede weggevoerd. £44 —— De Kaptein v. Braam overwind de Koningen van Riouw en Salangoor- 911.130S Den Boekverkoper Dk. Schuurman wordt gedagvaard om hec verkopen en verfyrei- den van het verboden Boekje; Aan het volk van Nederland 946. — Vonnis tegen gem. Boekverk. . ho? Berigt wegens Brand m een Schip. . 547 — Derde Vergadering van Vaderlandfche Regenten at. hier. 1008.1306". Berigt omtr. de ftérfte van 't Rundvee. 1008. Am  s?85* BLADWYZER. Amsterdam. Berigt omtr. de Koophandel der Holl. aan den Rhyn. idem. — Bengt omtr. de fchaarsheid van Geld. . 1009 — Misluk'ti proeve van een Lugtbol door de Hr. Romein 1012 — R>q. van 800 Burgers en Inwooners omtr. Militie in Amer.f. . 1303 — De Aimiralit. alhier trekt de begeving derAmten weder aan zig. • 1306 — Dj Heeren Michell, Deiman en N'elen bekomen lierpryzen van de Koningl.Maatfch. te Parys . 1306 _*L Het 3de en 4de deel der Staatk. gefchriften van Mr. S. v. Slingelandt, ver fchynt in 't licht. • 1306 — Een Boek;e ziet het ligt . genaamt; ue Souvcrainiteit der Stat. van HclL verdedigd enz . 16C3 Amteti. lil, 282. 285- 394. 1013 1306.1421. 1422.1440. 1594 Armhuizen. Zie Godshuizen. Arn jem. Befluit v d. Burger Krygsraad nopens Wapening enz . . 35 1 — Berigt wegens het uittrekken van het Regim- v-, Badendurlach en gevangennemen v. een Korporaal 128 ■ Eene vergadering van Regenten tot een Grond wettig herilel enz. wordt alhier gehouden. 1239 ■ Officieren van het Regim. Dragonders doen Req. aan de Stat. v. Hoil. wegens Lafter. 1636 Bbb Afi'ti Aargeftelde en Oveil. Leden der Reg. 790 ■ Axel — • — 909 J> B, ?dedag(.T)zn)i Vast-en) 610 Bedejtonden. 510.3 58 Bergen cr den Zoom. Aangeftelde eu Overl. Leden der Regeering. . 557 —- Bfrigt wegens voorbehoedmiddelen tegens overrompeling. . 549.984 Berbtce. (Rio) Verzoekfchr, van Burgers en Planters omtr. Defenfie, enz. 1501 Blak in Friesland. Berigt wegens oproerigheden. 3*8 B<'h swmrd. Aangeftelde en Oveil. Leden der Regeering. 123.367 Brand. 947 Dreda. Aangeftelde en Overl. Leden der Régeering. 1397 —— Z. Hoogh. komt binnen deze ftad. 1217 Briei.le. Lyst der Geb. Getr. en Overl. ir . Aangeftelde en Overl- Leden der Regaering. 1508 — Het gefchil omtr. het maliën van naamlyften enz. wordt door de Staten beilisr. 108 — Waarfchouwing nopens de Wapenoeffen. der Burgery. 678. 1057 Brunswyk. ( PLrtog van) 314 Bus'fen der Bodens. 1312 c c- ^-'ampen Uit'praak tusfchen RMderfcb. en Steden , wegens overftemming. 522 — De Magirtr, verzoekt aan Z. H. verfchooning van Krygsvoik enz. . 1215 b b b 3 Catii'  BLADWYZER. 1785 Campen. Drie Compagn. van d'Envie trekken uit; en Maatregelen door den Burger Kryg-r. genomen totbezetting der wagten enz. 1484 — Raaden Gezw. Gem. nemen ten Bed op ten Adres van Bur. gers en Ingez- omtr, misbruiken enz. in 't RegeeringsbeH uur. I486 —- Burger Gecommitt. worden gekoren, i4g7 QolleQe zie op Delft. Caloftien. . 1501 Compagnie, zie Maatjehappy. Conferten. 201. 134 Convoy. iöö2 D, I)jït.ft Lyst der Geb. Getr. en Overl. 3 — Aangeftelde en Overl. Leden der Re^eering. 116 — Elf Ingezetenen van Schip, luiden wordeu om oproerige bewegingen gedagvaart en in hegter.is gehouden. 131. Worden vrygefproken. 835 «0— Berigt wegens het Pleidooy tegen Phil Verbiugge. 131 — Vonnis tegen gein. Verbrug- ge- 734 — DeBurgery dezei Itad klaagt over wanbtftier , misbruiken enz. 375 De Regeering doet eene Public, tegen onderfcheids. tekenen. ' 918 —~ doet eene Public, tegen verfchyninge onder Wapenen. 919 {—■ Afle van. verbintenis van fcet Genootfch. alhier. 921 gj- - Berigt nopens het verfchil omtr. benoeming van een Hoofd - Officier 1 f533 — Collecte, idem. Deventer. Lyst der Geb, Getr. en Overl. 15 — Btfluit omtr. den Ouderdom van Gemeenfl. en Burgem. 355 —- Adres der Meente nopens den Brief van F. C. A. v. Voërst. . 354. — Een bende vry Burger Krygsvoik haalt 2 Rukjes Kanon van de plaats van den Hr. Bar. v. Dedcm 358 — De Regeering ontvangt een Adres tot verdediging der Republ. enz. 520 — Befl. der Gezw. Gemeente omtr. Krygsvoik naar Amersfoort enz. , 1213 —* Befl. der Regeer, op gem. befl. idem — Berigten omtr. de fterfte onder het Rundvee. 1482 — Burgers en Ingez. worden opgeroepen omtrend bezwaaren. . J483 Deutichem, De Burgery verzoekt Redres van bezwaaren. 374 —— Verder berigt daaromtrend. 733. — Twee ftukken tot zuivering van Blaam voor Corn. v. d. horst Woltersz. 973.974 — Berigt wegens een Boekje door Do. Berg vertaald. 163 5 Docktjm. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering.123.368 :— Refol.derRegering dezer Stad,omtrend Wapening.349, Publicatie ter Algem. Wapening. . 350 DuflB»  i?SS BLADWYZER, Dordrecht. Lyst der Geb. Getr en Overl. i ■ ■■ Aangeftelde en Overled. Leden der Regeering. 724. I395-I50f * Voorftel v. den Heer A. Ruts in 't Genootfcb. de Vryheid. 40 . Verzoekfchrift van de Gecommitt. uit de Schuttery v. St. Joris enz. 45 Voorftel van goede Luiden van Achten tot verkiezing van den vierde Bur gem> door den Oudraad zelve te doen. 49 Berugten , nopens de Loiing om denderden man te Meerkerk , Noordeloos enz. 129 — Publicatie tegen oproerleuzen. 129 — He». Lemma Orange en Nasfau word in de Afle der ' yufidss veranderd 917,1581 ~— 15=fluit der Reseering dezer Stad omtr. hec verzoek c"cr Burgery, betreffende den Secret. v Hees. 130 »■"■■ Den Oudraad betuigt hun genoegen on tr. de waakzaamheid der Burgery enz. '3i Berigt wegens het in den Eed nemen der Schutteren. . 374 *" • - Befl. v. den Oudraad op Req. van 1600 Burgers. 977 ■ '■ Gecomm. Deken enz. leveren een verzoek fchr. in ter goedkeuring enz. 1523 Befluit van den Oudraad nopens het Befoigne , op de Req. voor Wyk , als mede befl. omtr. het Commando. 1637 Drenthe. Eenige Lerten der Staten dezes Landfchapsdoen vrugtelooze pogingen om de Exercitie Genootfchappen aftefchaffen. J752 Drostendienftën. 902 Drukpers, ( Berigt omtr. de Vryheid der) 837. 851 E. JEüam. Aangeftelde en Over!. Leden der Regeering. 551. 12x9,1397 —1 Prysvraag van het Genootfchap tot Nut van 't Algemeen. 288 Eede. Publicatie tegers verftoring der openbare rust. 975 Elborg. Gemeenst, leveren een Verzoekfchr. aan de Stat. in nopens afgezondenen , enz, 1417 Enkhüizen. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. . 120.1756 Exue of regt van uitvoer van Goederen enz. 1061 F. J^raneker- Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 123- 367.789. $08.1632 - Berigt wegens Opros righeden. . 348 ——- D«n beroemde Hoogleeraar N. 7/>^overlydt,i2ir - - 1. Aankomst van Haar Kon.Hoogh.enPlegtijhsdenby het Jubbelfeeft. 1373. en volgg. bbbb 4 Fra*  BLADWYZER 1785. F,' t'uequeradeel- Aangeftelde en Overl. Leden der Regeer ing. Ft i"Sland. (Staten van) febryven de Gewoone Landdag uit 330. — Doen een aanfebryving cmtr het houden van Bedeftonden- idem- •— Geven een antw. (,p Adres van Inge?, nopens cien toeftand van 'c Vaderlanden aanbod van verdediging. 321 Geveneen antwoord op den Brief v. Z. Hoogh. 321; — Volharden in hun befl. omtr. de Troe pen van Matha; fterr men in tot de Wapening van 't platte Land der Generalit. en weigeren het op-igten van eenige Corpfen ligt Krygsvoik -407. — Neemen een beflom gedeput. te magtigen te zorgen voor beuafirg der renten enz. 71-5. — Nemen een Befl. tot eene Commisfie om de avenuen dezer Prov. op te nemen , enz. 928. — Schryven eene brief aan alle Diftrlcten enz. 930. Weigeren net o,. rekten van een Regim. Dragonders 1209.-— Doen een Public, wajrby een Reglement arresteeren voor de Schuttery der Stad Leeu, waiden 1210 — Nodigen Z, II. op het tweede Jubelfeest der ftigting van de Hooge School t2 Franeker 1212. — Weigerèn de Posten op hunne Provincie in den derden Staat van Oorlog. 1261. Sphryven een Antw. aan die Van Utrecht omtr. Militie te or het zenden van een Schip van 'intweipen me: order om aeene Comptoiren der lUpuolieli te erkennen. ^76 - Bevel van den Keizer aan den Schipper van een Brigantyn, om de Schelde direct afecvaaren. 3 ;g Berigt wegens een twee ie Schip van Oftende, willende de Schelde op. 5;-;g Biief van Z. H san' de Kap'. Volbergen. -jpo Waarfchouwing van wegens Gecomm. Rdden omtr. htt dragen van onderfcheids tekenen, 5g<5 Den Gezant van Franfcr. geefc een Memorie over betreffende de fchuld der West. I. Maatfch. wegens goederen enz. . 402 ——- DeStedthouder van Ryn. land worde in zyn Amt ongefchorc, om het doen geleiden" van een gevangenen met 14 Dragonders tot binnen Leiden. 402 ——— Onmatige vorderingen v, den Keizer. 4Q4 Voorflag van den Keizer omtr. de geinundeerde Landen. 40J Verklaring van den Prins van Kannitz aan den Gezant van dezen Staat. 569 —- ■ Antwoord van de Gezanten der Republ. opgem. verklaring. 57o ——- Reifchacli vertrekt uit den Haag, en de Nederland. fjpba  i?B$, BLADWYZER. fche Gezanten worden van Weenen en Brusfel opontboden 572 —— Befluit van H. H. Mog, tot aanzoek om hulp by Frankryk» 573 — Rondgaan Je Brief des Keizers aan zyne Gezanten enz. 570" —— Befluit der Algemeene Siat. en verdediging. 578. en vpkg. ——— Berigt wegens het verder gebeurde omtr. Kapt. Pittenhove. ól>5 «•—— Ontzettend doch ongegrond bengt van de Bevelh. van Bergen op den Zoom , veroorzaakt door het onder water zetten der Landen om de vesting Lillo. 605 *• Het openen der Sluis wordt te Antwerpen als een inval op 's Keizers grondgebied aangezien. 607 m— Nader berigt omtr. den Oorlog met den Keizer, en maatregelen daaiomtr. genomen. . 735 ——— Antw. van den Heer de Vergennes op den aandrang onzer Gezanten oinhulp. 740 Frankryk doet twee ob- fervations Armtën tezamen trekken, idem. Gematigd befluit der Sta. ten omtr. den Keizer. 741 —— Bevel van Z. Hoogb. tot werving van Krygsvoik. 747 -'" Rapport omtr. het 5de ea 6de Art. der Praehmin. met Engeland betr. de vrye vaart in de O. I. 754. Befl. der Algein. Stat. onr.r. ds vrye vaart der Engelfche in de O. I. 1535 Verder verflag wegers de zaaken met den Keizer. . 805 1 Bevel v. Z. H. tot aan fchaffing van Oorlogstuig enz. 814 Voorftel v. d. R. van Staten. . 816 — — Berigt van den Ryngr. v. Salm omtr. de werving in Pruisfen. 820 ■ Raad van Staten doet een Publiptietot verzekering , en bewaating der Penningen van Collecteurs enz. in de Meyery. . 825 ■ - Bevel van Z. Hoogh. tót vermeerder, van 't Krygsvoik. . 827 Advys van Gedeput. Stat. omtr. verfterking van het Eiq. in de Middellandfche Zee. . 829 Req. van Clwmel en Jordan, . 830 Prewnfie van 5 Tonne Gouds door een der Pruififche Pnncen op de Republiek gemaakt. . De Heer .de Magis Minifter van Luik geeft een Memorie van klagten over.832 De Graaf de Maillebois gsefc een Memorie in,betr. zync Plans. 833" Geefc Berigt van deti Staat der Vestingwerken. 937 ■- Zeven Capitainen doen Request aan H. H. Mog. 834 - 1 De Commisfie tot de zaak van Brest do«c rapport idem, 93;  BLADW YZER. 's Gkavensage. Den Marökkaanfche Gez. geefc zyne Geloofsbrieven over. 835 - Bevel van Z. H. aan de CoHimandeerende OfHc. „ • 028 •1 1 "" EenCapitein wordt door de Ooftenrykers aangehouden en naar Gendt gebragt. 937 - ■— Brief van den Koning van FrankryK aan den Keizer be:r. het verfchil met de Republiek. 080 • Krygsmagt des Keizers in de Ooftenr. Nederl. 933 ' Vier Matroozen wor¬ den door de Keizerlyken aangehouden , doth ook weder ontflagen- 983 •~J» Berigt wegens toebereidzelen enz. 984 ■" Twee Schepen metHooy worden door de Keizerlyken aangehouden. 985 — De Afiatifche Comp. te Triest Failleert. 989 ■■ Overeenkomst omtr.de afleiding van t Water. 990. Zoute wateren worden met zoete verwisfeld. 1248 ——— Wateren worden afge- tapt' itint . „ -553 Militaire aanftellingen ■ door Z. H. 1247 — Voorftel van deGraaffch. Zutphen omtr. de Opofferingen aan den Keizer. 993 - » Advis van Jr. v. d Ca¬ pellen tot de Marsch tegen de eisfehen v. d. Keizer. 994 <—— De Ooftenrykers fchitten op eenige Hollandfche Ofiïc. • 1999 <~- jje Hr. Lomer Gezant van Paltz-beijsren klaagt over de onderwaterzetting van 7 Dorpen, idem. 's Gravenhage. Bevel van H. H. Mog. om hef Water af te tappen. . J249 —— Bevel van Gecomm. Raden tot verfterk. van de Wagten enz. by gelegenheid der verjiardag van H. K H. 1000 Befluit der Stat. omtr. den Heer v. Noordwyk idemi Berigt nopens coorihy- ding der Schaambeenderen. 1003 — Twee Gezanten vertrekken naar Weenen. 1251. Geven hunne Geloofsbrieven over. . 1S5Ö Aanfpr. dier Gez. aan den Keizer 1258. Antw. van den Keizer op gem. aanfpr. 1259 ——- Ampliatie op 't Placaat van den -2 Nov, 1784 omtr. de uitvoer van verfcheidene fpecien naar de Ooftenr. Nederl. enz- |2j( —— Brief van Z. H. aan alla Militaire Offic in Stat. dienst ter produceering van een Lyst der gedaane onkosten , enz. • 1252 Ingezetenen dringen by requeste aan om voldoening van hunne pretenfie op den Keizer. 1253 — Antw. v. I-I. H. Mog. op de Memorie van den Gezant van Engeland omtr. het getal der Oorlogfch. enz. ia de O. I. te houden. I26o — De Prins van Hesfen Philipstal enz. maakt pretenfien op dezen ftaat. 1265 's Gra-  1785. BLADWYZER. 'sGravenhage. Memorie van den Venetiaanfchen Gezant ter betuiging van dankbaarheid enz. . 1419 ——- Verklaring der Prov. Fresland omtr. den Brief van. Pruisfen. . 1420 " • Het Hof klaagt over aan fchr. van Gecomm. Raden enz. 1422 —— Eenige Schutteryen en Burgergenootfch. doen Req. omtr. Wyk en Amersfoort, dat niet de Volksftemme gefmoord worde. 1524 —— Rapport nopens het Antw. aan deu Kon. v. Pruisfen. 1525 — Antw. van de Stat. v. Hill. aan de Kon. v. Pruisfen , 1531 «-» — Staat der Krygsm. v. d. Keizer in de Nederl. 1538 Prandvys der Star. v, Holl. omtr. de onderhandel, met den Keizer. . 1539 ——■Ben. der Stat. v. Zeeland omtr. de Gefchillen met den Keher. . 1540 —— Vredens onderh. worden hervat, 1547 '* ■ Voorlopige Art. van vrede met den Keizer. 1543 —— Frankryk neemt op zig de fomme welke boven den last der Holl. Gezanten gevorderd woidt. . 1552 -—— Berigt omtr. de Ratificatten der Prajlimin. 1554 «»~— Vreede verdrag met den Keizer, den 8 November gefloten. 1556 «— Verbond van Vriendfch, met den Koning van Frankryk. 15157 •■" ' Staat v. Land- en Zoeinagt en Geldmiddelen van Frankryk. I57S —— Memorie van den Gez. van Engeland. s 1576" ■ ■ De Marquis de Favras geeft een Plan over ter vorming van nieuwe Barrières. 1578. ióöo • Refol. der Star. v. O. verysfel omtr. Req. der Koopl. v. AmftelJ- 1579 Zyn Hoogh. zendt een Memorie van Confideratien aan de Stat. v. Holl. 163» Memorie van den Kon. v, Pruisfen aan H. H. Mog. voor den Pr;ns. 1639 ■ Twee Forten aan de Schelde worden Gefieeh:.i647 ■ De Bekragtigingen van Vrede met den Keizer en Verbintenis met Frankr. worden uitgewisfeld. -647 Voordragt der Stat. v; Holl. ter Generalit. omtr. het huishoudelyk Beftier der O. 1. Comp. 1647. • Bri. f van Bewindh.der W. E Maatfchappy aan fi. H. Mog. omtr. den lii.de Bouillé 1649 Req. van Chomel omtr. Venetien. 1651 Rapport omtr. de Geld- é delen, 1655 . Een gedeelte van 'c Krygsvoik wordt afgedankt. 1653 Berigt omtr. aanfcell, van een Advoc, Fiscaal van braband. 1659,166a Groll. Twee Burgers worden om zeker Request aan de Re,  BLADWYZER. Regeering, Gevangen naar Arnhem gevoerd. 38. Vonnis tegen dezelve door 't Hof uitgefproken. 769 Groningen. Lyst der Geb. Getr. en Overl. 16 » Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 372. 789. 1511. 1633 Brief van Gecomm. tot verdedig, dezer Prov. aan den Raad van Stat. 530 — — Wederlegging van den R. v. Stat. 533 — Publicatie tegen oproerige bewegingen. 543 — ■ - Bedeftonden houden op. 1753 — 1 - (Staaten van) fiemmen toe in dePetiiie voor de aan. ihsgelden enz, 180 — ftemmen toe in 't oprigten van ligt Krygsvoik. 530.—-Schryven eeu Briei aan den Raad v. Stat, 535. — Doen een Public. ■ tot verdedig, van het Vader- . land. 545- — Verzoeken om een Geldligting. 618. — Befl. der Stat. op Adres van Bur gers omtr, verw'sfeling van Guarnifoc-n. 497 Grtotenbroek. Verzoekfchrift l door 19 Ingez- omtr. 'aanfr. van een Burgeraeefter. 114 Guamifoenen. (veranderingen van) 1499 l H. HE aaelim. Lyst der Geb. Getr. en Overl- 2 - ■ - Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 724. 734. 1395 • Berigt van Teylers Genootfch. jQ Habderwyk. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. - 906 Een Esquadron Paardevolk wordt op verzoek der Burgery geweigerd om in te nemen. . 1242 Voorftel van den Ge- . meensman J, Gelderman. omtr. het Regeerings-itegiem. w • •r ' 1417 tiaringvtsjery. 1^7. iöö1 Haulihgen. Aangeftelde en Over). Leden der Regeering. ; • 123- 368 Hattem. Gezw. Gem. verz. herftel van misbruiken. 734. — Schryft een Brief aan Z. , Hoogn. 9I5 s Hertogenbosch. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 790.131,7.1512 ——■ Berigt omtrend het Water in de Maas en Waal, 548 Schepens, Gezw. en Raden Ichryven een brief aan II. H. Mog. enz. nopen.- herftel van Privilegiën. 1493 ïeusden. De Regiering fchryfe een Brief aan de Stat. omtr. Krygsvoik te timersfoort. 1002 1059 [indelopen. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 124- 368 olland. (Staten van) \eemea een Refol. omir, de plaatziog in de Haasfche Cou,.van 't Rapport aer Commisfie tot onderz. van 't oefeniie wezen. 64. —* Beflisfen het ver. H  $85- BLADWYZER; verfchil in de itad Briel Ie, omtr. het maken der n?am. Jyften enz. 108. —- Bewïlligen in eene Petitie van 467000 Gl. 174- — Stemmen toe in eenige Plans tot oprigting van f enige ben 'en ligt Krygsvoik. 180. —'• Befluiten omtr. de begeving van Amten ter Generaliteit. 181. — Rapport en Öèflült der Stat. omtr. de begeving der Polir. en Milit. Amten in 1766. door Gecomm. Raden aan Z. H. opgedragen. 182. — Nemen eene Refol. op de Propofitie van Leyden, omtr. opre^rige bewegingen. 192. Nemen een nader befluit omtr. bovevrgem. 193. .—- Doen een nadere verkkar. der Refol. van den 31 Jan. 195 ... ■ Doen een Public, tegen oproer. 195. —— Vernietigen het befluit van 10 Maart, 1766. omtrend de begeving der Amten door Z. H. 394. —. Nemen een Befl. omtr. den impost door de Catolike Godshuizen betaald enz. 357. — Nemen een befl. tot beiast. det Schepen ten behoeve van het Kweekfchool voor de Zee. dienst. 41-.'—— Doen een Public, omtr. de Kamer van Juftitie te Vianen en Ameide. 756. — Nemen een befl. tot meerder magt voor de Com¬ misfie té Rotterd. 845. — Nemen een befl. omtr. het Procedeeren ten kosten v. den Lande. 1019. — Ontvangen een Request'van Hoofd Offic. van Rotterd. om getuigen te hooren enz. 7020. — Nemen een befl. op gem. Req. 1045, *" ' Nemen een befl. tegen oproer. 1277.— Nemen een befl. op het voorftel van Z.- H. omtr. orders aan het Guamizoen. 1284. *--~ Doen een Public, tegen oproer.i285 Ontvangen een Brief van den Kon. v. Pruisfen. 1297 ■ Geven een Antw. aan Z. H. omtr. Guardes enz. 1353, —Geven een Antw.aah den Kon. v. Pruisfen. 1531. ■'' 1 11 ■■ Stemmen toe in'toprigten van een Corps Artilleristen. 1547. — Ont- vangen een Memorie Van Confider.van Z. Hoogh. 1638 '■ 1 Nemen een befluic tot ligfing van drie Millioenen voor de W. I Comp. 1643-, - Doen een voorftel ter Generalit. Omtr. het hüishoude'. lyk beftier der O. I. Maatfcn. 1647. iiiYtii' Houden Befoigne omtr. Rapp. wegens eerbewyzen door deKry=swachti 1656. -- Befl. daar omtr. genomen, iójg. —Befliiiten omtr. onderzoek der Zaak van Brest. 1657- - Befluiten tol verminder, van Krygsvoik. I6j8. -.- Nemen een Befl. omtr. de Guardes Dragonders* 1659. -- Geven Antw. op een Brief derS:at. vanütrecht. 1700' [oorn. Aangeftelde en Overi. Leden der Regeering. 55-*-' 1509. 1631 'aornaar. Zie Gorïrtchem, \uht. Aangeftelde en Üver'ï. Leden der Regeeringi 900Gccese Vf  BLADWYZER. 1785. T \ Jagt 302. 305.313- 705.708* 7°9» 711- 860. 90©. Kampement (Flan vari een ) 1246 Keuren en Ordonnantiën. Zie . op de plaatzen daar dezelve gemaakt of veranderd zyn. vKoog. Lyst der Geb. Getr. en Overl. 13 Koophandel. (Staat van verfchei ■ de Takken der Nederl.) 1759 Kruiningen in 't Land van Gtes. Twee Heeren nemen een proef om by laag water van hier op den Keizerlyken grond door de Schelde te gaan. 292 Krygsraad. ( Ge weezen Hoogen) 7c8 Krygsvoik, trekt naar de Grenzen. . 823 Kwee&fchool der Zeevaart 414. 4I5-765 «■ —— ('/an het) Commisfarisfen doen openbare Reken, en verantwoording;en berigt wegens gefchenken aan hetzelve gedaan. 1Ö63 Lsnddag. (gewoone) in Fries* land. . 520 (Buitenge w.) 1373 ■ In Gelderl. 1399 Last- en Feil-geld. 105 Leeuwarden. Lyst der Geb. Getr. en Overl. 15 - Aangeftelde en' Overl. Leden der Regeering. 123. 367- 553.78 Waarfch. v. d, Bailluw van Rhynland tegen bewe» ' gingen. . 143$ -' 1 1 Berigt van bezorger en van 'tStoipiaanfcheLegaat 1437 De ftudeerende jeugd rigt een Genootfchap van Wapenhandel op. , 103.1434 — Eenige Burgers ontwerpen een Adres aan de Stat. v. Holl. als mede een aan de Vroedfch. tot önderfteu. ning van het eerde. 412 - ■ Antw. der Vroedfch. op gem. Adres. 621 ——— Req. der Burgers omtr. Militie te Amefffoort. 1004. Befluit der Regeering op gem Req. 1006" -— Befl. der Regeering omtrend de Schuttery en Genootfchap. i^gtS 1 Adres der Burgery om aan de Vroedfch- inteleveren» betr. vervulling van een Raadsplaats ; doch worde voorkomen door eenige Leden van den Raad , en de gewenfehte perfoon aangefteld, ïfigr —-- Voorflag door deze ftad ter Vergader, der Stat- omtr. Utrecht gedaan. 1657 -—- fierigc wegens een' Voorftel omtr. geheimhouding der ftemmen , in de Vroedlchap gedaan- 1661 Le-jdeidorp. Berigt wegens tegenftand der Wapening alhier. Ï05 Liefkenskoek. 739 LiHoé 605. 738. 1500' Berigt wegens verver- fchingen van Amfteldam gézonden. 98-6 C c c c c c 2 ' LO'  BLADWYZER. Lochïm. Adres der Burgery tot Wapenóeffening. 797 — ■■" Brief der Regeering dezer Stad aan het Hof Provinc. 799 ■ Brief van twee Piotesteerende Leden der Regeer, aan het Hof. 80a ■ Publicatie van 't Hof tegens Wapenoeffen. der Burgers zonder toefcemming der Regecring. 9t8 \ • ■ Nader Req. der Burgery tot Wapenoeffen. 1239 ■ Befl. der Magiftr. op gemelde Request. 1240 Letery voor de O. I. Comp. . 106 Loting om den derden man. Zie Wapenhandel. Luchtbollen, zie Rotteidam en Amfteldam. Lysten der Pryzen van verfcheide Producten onzesLands January. , 124. Febr. 137*. Maart 558. April 728. Mei. 790. Juny gio. July, 972. Augustus. 1210. Sept. 1398. OU. 1512. Nov. 1034. Dec. 1758. —-—— Der Geb. Getr. en Overl. van verfcheide Steden en Plaatzen.. 1 en volgg. •- ■ — der Oorlogfchepen. 943 - der in enuitgez. Schepen. 1751 M. , JV^aastricht. Berigt wegens Krygs-Oeffen. van 'c Guarnizoen. 1216 Maatjehappy. (O, I.) doet een GeldleeniDg.j 106 — Neemt een Befl. nopen* het Kweekfchool. 414, 1 - Behaalt eene Overwinning op de Maleyers. 418 —1 '■- Veroverd de Koningryken Biouw en Salangoor. c'u 941-1305 Schepen (der) 859.J438 166a* —. (Verkopingen der) 1706 (W.l.) £58 verzoekt een on- derfiand van 3 Millioenen.932. i, • 1535 vlRDEjsBUK. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeerinjr, .. IaI- !756. vleerkerk. zie Dordrecht. Meppel. Berigt omtr. bewegingen by *t aankomen van Z. H. alhier. ,748 ' Public, der Stat. tegen partyfehappen. 1750 Middelen. 777. jgoj ilrDDELBUBG. Lyst der Geb. Getr-en Overl. 14 - — Aangeftelde en Overi. Leden der Regeering. 121. 552.723. 787-858.1597.1631. 1757 —— Rapport omtr. het Plan van Redres voor de O. I. Comp. 771 Publicatiën v. d. Zee. raad , nopens uitvoer van Leeftogten. 823 Amplicatie op het Middel van Exue of regt van uitvoer enz. 1061 Inwooners van Cadfand komen naar deze Provincie vlugten. • 1325 Mi o-  1785. BLADWYZER Mir DELBUittj. Brief der Regeer, dezer Stat. aan de Stat. 1596 ■ Req, der Kooplieden omtr. het 3de Artik. van het Tract. van Vrede met den Keizer. 1600 ■■ Alle gewapende Vaartuigen van de Schelde komen ■ terug. . 1605 . .-.i worden afgedankt. 1668 ,■ ■ De Heeren tot de Commisfie van 't Defenfie- wezen worden benoemd. 1669 Militaire. (Bureau) 1409 . Moerkapelle. Berigt wegens het gebeurde omtr. de Wapening alhier. 189 Monnickendam. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. . 1220 Montfoort. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 36-f - Zekeren Blom verzoekt den Burger Eed te mogen doen doch wordt hem geweigerd , enz. . 778 Muiden. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 302 N. IN" aarden. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 363 Noordeloos- Zie Dordrecht. Nymecen. Voorftel v. d. Heer R. J. v. d. Capellen tot de Marsch, om opening te vragen v. d. Capt. Generaal, enz. 17 1 .. ■ Voorftel v, d. Heer Ba. ion v. Spaan. 23 Ccci — Aantek. van Jr. F. W. van Nyvenheim. 26 Verfcheide Requesten worden op den Landdag afgeweezen. . 562 ——— Formulieren van Eeden voor 't Krygsvoik. 563 '■ Advis van Jr. v. d. Ca. pellen omtr. den Oorl. mét den Keizer. . 729 Het Kwartier van Velu- wen weigert een gedeelte der Legerlaften. 1399 —— De Staten weigeren hunna toeftemm, in verzoek, v. d. Ryngr. Salm. 1400 *——— Er word een Commisfie benoemd ter herziening vart de Quotas -, enz. 1408 Befluit omtr. de Gevan- genen wegens oproer. 1409 De Regeering doet het Krygsvoik verbieden Oranjeteekenen te dragen. 1411 Etquest van Burgers tot WapenoefFening. 23 - Befluit opgem.Request tot Wapenoeff. 126 Public, omtr. Wapenoeffen. . 31 ——. De B egeerïng dezer ftad •fchryft aan den R. v. Stat. nopens den flegten fiaae der vesting. 34 ■■ Het Guarnizoen doet den Eed aan de Magiftraat 1221 Drie Ridders verklaaren zig aan 't tegenwoordig Regiem, niet meer te houden. 163 J ■■ Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 549. 162S cc 3 O»  B. L A D. W Y Z E R. i;«Sf o. f) >secoiwmifche ^(Berigt van den). 1003 Qïstgeest. Zie onder Leiderdorp. Corlogfchepen. (in dienstftelling van) 644.766.857-945.549 — Aanbouw van dezelven. . ' 766.949 ■ Verrigtingen derzei ven. 77.6. 828.859-941.985.1325. 1438.1662 ——-— (Lyst der) in dienst van dezen ftaat. 943 Oostburg. Aangeftelde en Overl. Led. der Regeering. 971 Oojlergo. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering.365.368 QostindifcheCompagnie. zieMaatfchappy. Qojlindien. (Handel op) 1762 Óostzaan. Lyst der Geo. Getr. en Overl. 13 «Dostzaanpam. Lyst der Geb. Getr. en Overl. 1,2 ' Berigt wegens de Lo¬ ting en Wapening. 221 Oproerige- bewegingen wegens den Wapenhandel. Zie Wapenhandel. oproermakers (vonnisten teeen) •At'sGravenhagevnRotterdam, Ouderdom, (hooge) Overledene 16 Ouderkerk. Waarfch. omtr. de Loting en Wapening. 209. 218 Ouder water. Lyst der Geb. Getr. en Overl. 14 Befluit der Vroedfchap omtr. de Wapening. 290 — Nader befluit der Vroed- Overfchie.- Berigt van Burgers nopens' Laster in de Courant van Schuurman. I04f — — Berigt van G. P. Rulach, nopens gem. Courant. 1048 Overyssel (Staten van.) ftemmen toe in 't befl. v. Holl, op de rondgaande Brief v. d. 7. Mei door Zeeland, betr. eene Vergader, omtr. de quota's i8r. — Stemmen toe in de Petitie v. d. R. v. Stat. alsmede tot de buitengew. ftaat v. Oorlog. 610. -— . Brief der Stat. aan Z. H. omtr.deszelfs Public.717.—. Doen een Public, tegen op. roerige bewegingen. 719.— Schryven eene buitengew. Landsdag uit. 1215. ——.Nemen een befluit omtrend het Krygsvoik in Amersf. ter hunner Repartitie ftaande. 1488. —— Nemen een Befl. omtr. Patenten. 1489. Nemen een Befl. omtr. Praïlimin. met den Keizer. 1495 Overledene Leden van Regeering en Amtenaaren , Aller da. 789. Mr. A. v. AlpMn. 1629. P' d'Aulbonne. 970. Mr C. Baart724. A. Baartmans. ijo8« Mr J. Fr- Berewout, 971 D. W. v. Brienen 907. Mr. H. Brouwer 3Ó3. G.Clijfert.Pz. 726. Mr. A.Crucius. 1 629. Mr.A.y. Damisfe 1397. Mr. W. v. d. Does. 790. A. v. Doeveren. 790. R. D.ouglas. 1755. Mr. Abr. Duvelaar, 553. Jr. A- y, Har' ■' Y>  BLADWYZER. 1785. v. d. Duin. 1398» 1629. ... Èchard. 1629. ... d'Envie 1396. Mr J. W. Falck. 1507. J. W. Famars. 1396. H. j. Geeven. 124. J. J. Godin. ^63. Mr. M. N. Groot 1509. F. G. Grofs. 550. Th. Haak< ma. 908. ... v. d. Hart. 969. W. v. Heemskerk. 727. Mr. fl.H. v. d. Heuvel. 1511. G. S. Gr.v. Hogendorp. 1 ?97> & Aug. Pr. v. Holjlein Gottorp. 970. P. Hooft. 1629. Z>. D. de Kedts Houtman r18. Mr, P.J. Huift. 1659. Th. v. Kempen. 787- F. de Keyzer jfun. 122. Mr. G. J. Keizer. 1633. ^. Kroon- I22°. ^* Leer* 5;,:. A. Loopuit. 550. Mr. ^, W. Lor mier. 1397* 3= Monnier. 788. Mr. yf. Munter. 786. ... Nauman. 906. Mr. CV??, v. A7ef£. 362. Mr. C. Ockerfe. 970. ^. Z. #ar.v. Pdbst.550 Mr. H. Pjeró. 540. Ernfl Bar. v. Raders. icTag. Mr. D. Ras. 362. ilf. Rees. 1505. Mr. JF. Reygetsman 17.19. Mr. Theod. Schrevelius. Mart W. Schwenke. 117. Mr. TA. ter Smitten 1508. Mr. ^. F. v. Steelant. 1755. Mr. Egb. de Fry Temminck. c.06. G. H. ÏVoJz 907. Z, C. ^flickenaar. 550. Mr. 7r FaZfenier. 786. Mr. J. W.VaU kenier. 971 Voorst.716 Mr. Fr de Wendt 789. J. Chr. G. Weninghuizen. 970. Mr. jf. Wichers. 15 lï. Ep imga. 908. J.G.Woertman, 263. ZVt 2?*Jr «/o* tan. P. atenten. 1581. 269- 1002 1004. 1013. 1214.1215.1242. 1292. 1345.1489. I495-I5IS. Petitiën. 51. 174. 180.619.749 . 777.998.1420 Vhilippine. Aangeftelde enOyerl. Leden der Regeering. 910 Bilatie de Rofier valt met zyn Reisgenoot uit dé Lugt, en verbryzelen beide. 856 Plans tot oprigting van Krygs; volk. 927 van een Kampement.i24£, Publicatim. Zie op de plaatzeu waar die afgekondigd zyn. Pun me rende. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering; 362.551.727 Q- Qjtota's 25.-181. 5f58. 1408. 1579- *583 R. Raaden (Gecomm.) Doen een Public, tegens 't affcheuren en met drek befmeeren der Publicatie, 199. Zie verder 's Gravenhage. Riihenen. Aangeftelde enOverl. Leden der Regeering. 364 907.97i Rotterdam. Lyst der Geb. Getr. en Overl. 9 —• Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 55r727, 78Ó". 1397- 1508. l6?.o. 1755 «— Appoinftem. opeenverzoekfchrift door de Gecomm. uit de Schuttery gedaan. 107 Cccccc 4 i Roxt  BLADWYZER. Rotterdam, Aanteken, v. Amftelrfsm tegens 't befluit v. P- Ed. Gr. Mog. omtr. de Commisfie. , , 2g3 ï—-— Nadere Aantek. van Amfteldam. 225. en volg. Aanteken, van g Steden tegen de nadere aantekening van Am fteld. 4j0 Brief der Commisfie aan de Stat. van Holl. met Bylag*n. 250 Ber'gt vr^n de Wethouderfch. 0p den Brief v. d. . Commisfie. 370 , Verklaring der Stad omtr. de Commisfie. 42ï — Requeftvan Ingezetenen enz. tot herffel der Scbuttejy ~~ ~ , De R^geeiing dezer . &tad doet een waarfchouwing tegen het dragen van Medailles. 438. Nadere waaifca. tegen onderfcheidt tekenen. 1013 - * Refol. der Admiralit. dat geen Eeden derzelve te- vens in Stads bediening moge zyn. . 43p s=- Confider. en Prseadvis - van GecommitC -tot nadere adftructie enz. <54; _ ' Brief van de WethouderJ- fchap aan de Vroedfchap. rJdS f 1. - Bekendmaking. 760" — b-b Befluit der Stat- tot vermeerdering van magt voor de Commisfie, 845 ■■ Bef]- der Vroedfch. op Req. van 250 Burgers,omtr de Atn.ten. 847 — Req. van eenige Burgers tegen, nieuwigheden. 850 —> Voorftel v. d. Ht.Gevers omtr. het overzenden der Nominatien aan Z. H. 852. 1595 NegenLeden derVroedf. voeger, zich by deSrar, door een brief, beirekl. gem. Nom. 1664 Vonnis over twee Boeren , om oproer]eu?en. 8s5 •-' Het Genootfch. dePalm- boom vetrigt deszelfs eerfte WapenoeffVr jng. 855 Proeve met een Lugt- bol. 8f6. Door de Hr. Blanchard. . ■ 95Q Voorftel dezer Stad in de Staten Vergadering omtr. Licentie der Courantiers. 938 -> Klagten der Stad omtr. gemelde Licentie, aan de Steden Delft en Leyden. 948 De Regeering doet een Pub icatie tegens Brandftigting. . 940 — Berigt wegens het gebeurde meteen jagtopdeMaas,95o Eerfle publieke Wapen- oeffening der Burgery- 953 " ■ Geconftit. der Burgers leveren een verzoekfeh r. in nopens de|Mi t e in Amersf. ior3 7-7- Berigc omtr. Admiralit. bedieningen, idem. Protest tegen het pro- cedeeren ten koste v. d. Lande 1015 Befl. der Stat. omtr. bovengero, Jol9 ■ Req. van den Hoofd-. Offic. om getuigen te hooren onder belofte van ftrarTeloosbeid. , . jü20 ! Brief van Schepenen aan le Vroedfch. nopens gem. [^q. " 1024 RoT>.  ,785- BLADWYZER. Rotterdam. Gunftig befluit der Stat. op gem, Request. ic.45. 1322 —— Berigt van den HoofdOffic. op den Brief van Sche' penen. 1029 —— Eene Neuftekel gedagvaart zynde , zig ongehoude rekenende te antw. wordt die zaak bepleit. 1594 ,. . ■ Een Genootfch. van Jongelinsen oeffend zig in den Wapenhandel. 1048 „ Eisch van den H. Offlc. tegens Cat. Mulder of Kaat Mosfel. J308 «—— Conclufie van Eisch van Gem. H. Offic. tegens C. Verryn. I3'4 —. Berigt van Burgem. en Vroedfch. omtr. het bekleeden van Amten. «421 •—— Den Perfoon van Abr.de Soete wordt te Amfceld. gevat en naar deze ftad overgebragt. 1440 —— Acht gauwdieven breeken uit het Spinhuis en ontkomen, idem. mm — De Lieutenants der Burger Comp. krygen bevel om een Lyst van hunne Manfchappen te maken. idem. 1 Waarfchouwing tegen het tappen aan Ruiters ot Soldaten. 1441 Verklaaring van Burgers en Inwooners nopens de Schuttery. 1665 ■ Tweede verklaaring door een andere gedeelte Burgers enz.omtr. gem. Schuttery 1667 Rundvee ( Sterfte onder het ) houdt genoegz.geh.op. 1482 ' Cc< C s. \Jas van Gendt. Aangeftelde en Overi. Leden der Regeering. 79C?.yio Schepen (Oorlog-) in dienst ftelüng derzelven 107 Scheepvaart in't gemeen, 1719 ücheveningen. J. Jol , Landt aan met ruim' 80,000 Haringen. 1427 ■ — Nog eenige andere Vis* fchers vangen na St. Nicolaasdag nog ruim ioo 000 Haringen. 1661 Schiedam, Lyst der Geb. Getr. en Overl. u m~— Aangefc.en Overl.Leden der Regeering. 120 787.1751? Schipluiden, zie Delft. ScaoONüoviN, Aangeftelde tn Overl. Leden der Regeerirg 787.907 1630 —— Doet een voorftel terStat. Vergaderiug tot terugtrekt-:, der Militie uit Amersfoort, het geen door verfcheiden andere Steden onderfteund wordt. ioc2. 1055 —-—Burgersen Ingez. gev.een Req. over, omtr. Mil. in Amersf. 1054 —— Het Req der 4 gedimitteerde Raden wjrdt gewezen VBn de hand. 1442 Slicd-echt. liengt nopens beweging by^etegenheid der Loting voor denderden Man.49 Slooten Aatn;eftelde en Overl. Leden der Regeering 124 308 Sluis in Vlaanderen. Berigt omtr. het opwerpen van een Battery door de Ooftenrykers. 1500 Sxjeee. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 123.367 ccc 5 Soe-.  U L A D W Soetenvonden. Berigt van hetgebeurde omtr. de Wapening alhier. 204 Stad en Landen. ZieGroningen. Staten van Gelderland, zie op Gelderland. van Hol!, zie opHolland. • van Zeel. zie or> Zeeland. van Utr. zie op Utrecht. van Friesl. zie op Friesland. van Overysf. zie op Overysfel. van Groning. Zie op Gronirigen. Staaten (Algemeene) geeven een antwoord op de Memorie van den Rusfifehen Gezant. 65 Ontvangen een Jlrief van Z. Hoogh. tot verdediging van zyn gedrag enz. 69. Geven een wederleggend Antw. op bet Tableau fommaire v. d. Keizer. 133. , Nemen een Befl. tot antw. aan den Keizer, omtr. het gefloten houden der Schelde 163. - Nemen een befluit tot Antw. op de Memorie v. d. Gr. de JBelgiojofe van den 17 Sept. 1784-175. — Befluiten om aan bet Franfche Hof kennis te geeven van de Maatregelen door Ooftenryk tegen de Repub!, genomen. 1/8.— Staan dan uitvoet toe van verfche en gozoute Vifch naar de Oosten. Nederl- 179 Nemen een Befluit omtr. de onderneming des Keizers. 379. — . Nader Befl. van H. H. Mog. 387- — Nemen een Befl: omtr. de gefchillen met Ve- Y 1 E R. ,785> netien. 39-8- Doen een Geldltgting. 406. —Stellen eenige Plans tot oprigting van ligt Krygsvoik vast, en be? raamen de vermeerdering der Mineurs en Sappeurs. 408. • Neemen een befluit tot verdedig- van hun gedrag omtr. de Keizer. 578. en volg. —— Vernieuwen het verdrag met den Bisfchop vsfc Munfter. 003. —Scbryve» een Dank- Vast- eii Bededag uit. 610. — Geven een Antw. op de Memorie van den Rus-, fifche Gezant. 620. — Omvangen een verzoekfehr. van verfcheide KoopÜeden van Amfteldam. 641. — Nemen een gematigd befluit omtr- den Keizer. 741 . yerbie- Nemen een befl. tot aanzoek om hulp by Fr.inkr. 573 den den uitvoer van Oorlogstuig naar de Ooftenr. Nederlanden. 741. Doen een Public, tot berging van levensmiddelen voor Ingez." van het: platte Land. 744. j. Doen een kwytfchelding afkondigen voor gevlugttè Matroozen, enz. 745. —- Nemen een befluic toe het onderzoek der zaaken van de ünie door twee Commisfien 749. Schryven een Brief aan ide Zwitfetfche Cantons tot vermeerder, der Regimenten in hunnen dienst zynde. 820. .Schryven een Brief aan de byzondere Provinciën, nopens aanbod van Krygsvoik. 821, — Ontvangen Berigt omtr'. een aanfpraak; van den Huize lip'  ^8$. BLADWYZER. Hohenlo, op de Republiek 832- — Ontvangen een Me. morie van den Hr. Magis, houdende klagten enz. idem. — Ontvangen eene Memorie van den Gr. de Maillebois. 833. — Ontv. Req. van 7 Kapitainen ; en Rapport der Commisfie omtr. de zaak van Brest. 834. — Schryven een Brief aan de byzondere Provinciën omtr. aanwerving van Krygsvoik. 923. — Ontvangen antw. van het Zwitferfche Canton G'avis nopens de Wervinp. 926. Ontvangen veïfcheide Plans tot oprigting van Krygsvoik. 927—— Ontvangen twee Adresfen van Kaapfcbe Burgers waarin geldaagt wordt over het beftier enz. 931. ■ Vernieuwen het verdrag met den Bisfchop van Luik omtr. Deferteurs. 936. — Befluiten om twee gedeputeerden naar Weenen te zenden. 987- —— Nemen een befl. tot antw. op Communicatie van Pruisfen .nopens Beyeren. 1243. Befluiten rot het in dienst nemen van Krygsvoik 1245. Befluiten om geen Plans voor Krygsvoik meer aan te nemen. 1248. — Geven een Antw. op de Memorie v. Engel, betr. de Scheepsmagt in de C1.1260. Schryven aan de Stat. van Friesl. omtr. derzelver weiger, in den derden ftaat van Oorlog enz. I26i, —Benoemen een Comjniffie tot onderzoek van het finantie - wezen en het gehouden beftier hy bet CWlegie ter Admiralit'. aldaar. 1264.—Ontvangen een brief van d. n 'Landgraaf van Hesfen Philipstal enz. wegens pretenfien, 1265, Ontvangen een Brief van den Kon. v. Pruisfen , nopens het Commando 1295. Ontvangen een Britf van Gedèput. tot onderzoek der Friesfche Admiral. 1411. —— Geven antw. op de brief van Bewindh. der O. I. Maatfchappy. 1535. Zenden een Ëfquad. naar ds O. I. ter aflosfinge v. d. Hr. v. Braam- 1580. — Doen een Public, tot intrekk. van 't verbod van uitvoer van Paarden ; als mede dat van verfch. Goederen. 1582." ~-— Ontvangen een Memorie v. den Koning v. Pruisfen betr.dta Prins Erfft. 1639. — Ontvangen een Brief v. Bwrindhder W.I Comp. nopens Prefent, aan den Hr. de Bouilié. 1649. Ontv. etn Req. van Chomel omtr. Venetien. 1651. ~— Nern^n een Refol. op een Brief van Direft. van den Levantfchen Handel. 1653. . ■ Befluiten tot het Verbond van Vrede en Alliantie; ais mede tot opbouw vaneen Nieuw Fort en Tolcomptoir. 1657 — (Raad van) klaagt over het niet prompt - toeftsmmen inde Petitiën. 180 Stavoren. Aangeft. en Qverl. Leden der Regeering. 124.368 TT. holen. Aangeft. en Overl. Leden der Regeering. 788. Üsr.  BL ADWYZER, 1785; u Uthecht. Lyst der Geb. Getr. en Over). jc. •■ Aangeftelde en Over!. Leden der Regeering. 363. 552. 778. 788. IfOO. 1632 — — De Vroedfchap deezer Stad neemt het aanbod (door het Genootfch. van Wapenhandel tot verdediging v. het Vaderland gedaan; aan 293. 306 ■— Voorftel van den Heer Tvoy tot wapening in de Gener. ( Landen. 294. »-■ van P. C. Bur¬ man omtrend de Patenten. 296. -"" — Request van aanbod tot defenfie enz. 307. ■ Befluit van het eerlte Lid van Staat omtr. het Jagt gericht. 313. —— Extr. Refol. der Vroed, fchap tot erkenning van Geconftit. en Cequaiinc. 315. - Raport van Heeren Gecommitt. tot de bezwaaren en Confider. 31Ó, » Request aan 1215 Bur. gers omtr. het vervuil, van een Raadsplaats. 441. ■ Befl'iit der Vroefcnap op gem. Req. 44$. f—— Verflag van Geconftiiu.' eerden en Gecomm. 445, — De Heer Ondaatje doet een Aanfpraak aan de Vroedfchap. 447. <— Verdediging van de Heer Sichterman. 45(5. — Befluit der Vroedfch. omtrent aanftell. van den Heer Sichterman. 4^3. —~ Protest van de Heer van Senden tegen voorfz.Befluit.465 — Protest van den Heer de Ridder, tegen voorfz. befluir. „ 468. — Protest van den Heer van Haeften tegen hetzelfde befl. , . 484. —— aanfpraak van de Vroedfch. Burman de la Basfe cour. 477. — Aantekening van de Heer Burman. 4?0> —- Briefje van den Heer von Liebeherr aan den Burgem. Verbeek. —- Nadere Aanfpraak van de Heer Ondaatje. 482. —— Redenen door deri Heer Ondaatje tegen de Heer Secretaris van Voorst. 483. — De Vroedfchap befluit orn van de verkiezing van den Heere Sichterman aftezien 485. -— Geeft daarvan kennis aan de Commisfie. 485. —- 19 Raden leggen hunne Posten neder. 487. —■ Bekendmaaking van A. Hoevenaar. ^39. — De Heer Tvoy doet een aanfpraak by het nederleggen van zyn amt. 490. — Bekendmaaking van het Genootfchap van Wapenh. tegen gem. Aanfpraak. 693. — Brief vaneen buitengewoone Befchryving der Stat. 496. — Verzoekfchrift van 125 In« gezetenen aan de Staten. 497, — Voorftel van Gecomm. toe Asfopiatie en berigt van het Yettter gebeurde hjeromtrend. 5»%  ï?85. BLADWYZER. — De ifj Baden hervatten hunne posten weder op den 19 Maart, en doen eene Verklaring by hunne terugkomst in den Raad. 504. *— Voorftel van den Heer Verbeek en daar op gevolgde Refol. tot vernietiging der Refol. van den It Maart. 508. Rapport op de Requelten Wegens rust en veiligheid. 509. — Public, regen oproerige zamenkomften. 684. — Public, tegen het verfpreiden van een gefchrift , Aan het Volk-van Utrecht. 688. — De Vroedfchap verklaard het Req. door Ingezet, ged. voor goed en regt. 689. De Commisfie levert het Rappoit in omtr. het onder. zoek der Bezwaaren. 689. . , Aantek. v. d. Vroedfch. v. Haeften. 690. |Adres van Liebeherr aan Geconftitueerden. 696 . —van Ondaatje aan Geconftit. 699. * Beker dm. van A. de Nys en J, B. F. von Liebeherr 7°3- —— Publiic. omtr>' de Jagt door Gedeput. Staf. 705. Voorftel der Gedeput. Stat. omtr. de Geldleening. 707. — De Ridderfch. fternd toe in de heffing der Middelen enz. 7o8« «. 1 Verklaaring der Stad omtr. de Jagt, en voordragt der voorftemmende Leeden. idem. Befl. der Vroedfch. Omtrent de Jagt. 709. Nader befl. omtr, de zaak van de Jagt. 751. '■ 1 1 Advys van 't Hof raakende de zaak van den Burgem. de Bruin enz. 712. - 1 ■ - De Hr. Haantjes leverd een Request in. 777. Brief van Z. H. omtrent Eurgerl. Bezwaaren. 781. 1. 1 - Req.' van den Advoc. du Cloux, omtr. het regt der Burgeren tot dë Jagt. 859. Req. van de Hoofd- oftic. tot citatie van Ondaatje 861. Req. van 763 Burgers omtr. Public, van den 1 April 868. —— Befl. der Vroedfch. op gein. Req. 956". Rapport van Gedeput. omtr. het teekenen van Requesten. 881. —— Vergadering van gewa. pende Genootfch. alhier. 895. ■ ■< - Acle van plegtige Ver» bindtenis opgem. Vergadering voorgefteld. 1072. ■ Rtq. van Ondaatje by wyae van Compei. 957. —— Befl. der Stat. omtr voorfz. Req, 963. iDfinuatie aan den Hr. Ondaatje. 965. De Vroedfch. doet een Publicatie waarby. wordt bekend gemaakt een Concept Reglement van Regeeringe. 1070. " ■ Bekendmaaking van Hespe en 't Hoen. 1075. ——— Berigt wegens het gebtui.  B t A D W Y Z E R« 27$$ beurde op den i Aug. en volgende dagen. I0-7. — Adres en Protest van Gecomm. I0g4. — Adres van Geconftit. van 1215 Burgers. J9So. ——- Verklaring der Vroedfch. 109e. Public, tot intrekk. van die van den 21 en 28 July, 1097. —— Extr. Refol. voor den Hr. Ondaatje op desz. Req. enz. • • iogfi. Agt Leden der Vroedfch. doen een Voorftel tot fatisfactie van den Heer Tvoy. 1099. < Adres van Geconftitueerden weegen s bezwaaren. 1099. ——~ Adres van Gecommitt. wegens het voorgevallene op den 11 Maart, en den Heer 1104. ——- Req, van O, D. Gordon11080 ——— Gecomm. doen een Adres tegen de Haagfche Courant. idem. —— Brief in de Couranï van Schuurman, 1709. Extr. Misfive uit de Haagfche Courant, mi. Herroeping van deezen brief door de Haagfche Courantier. 1131. 1 \ Brief van Z. H. aan de , Stat. 1117. en volgg. —— Verfchtf van 't Genootfch. met; de Regeer, om 't . bewaaren der Veldftukjes. -133. "4°—■ Nader Adres rakende de Hr. Ondaatje. 1135. —-—Deelarat. van Gecommitt**. omtr, de Hr. Tvoy. u4I. Adres der Burgery den 16 Aug. ingeleverd omtr. Amersfoort. 1143', u^6m —— Befluit op gemelde Adres. „ , 1150. ——> Brief van Z. H. aan Ge. deput. Stat. omtr. intrek, van Krygsv. binnen Amersfoort- 1145. —— Uitnodiging van Schutteryen en gewapende Genootfch. Gerugt op aanmarsch vanKrygs- volk\ 1153. Antw. der Schuttery van Dordrecht. • 1155. Befl. der Vtoedfch. om zig niet te verwyderen. 1157. ——— De Hr. Osfenberg wordt geweigerd zitting in der Star, Vergadering te nemen. 1160. Bnef van Z. H. met aanbod van medewerk ter her. ftell. v. de rust. jiV ageniïigen Aangeftelde en Overl. Leden der ftegee. ring. . 969 Walvisch - vangst. *777 Wapenhandel (Burger) te Am, hem. 35- Nymegen. 28.125 Wapening, (algemeene) der In¬ gezetenen van het platte . Land in Holland. 97. 103. 746. —— Utrecht. 746 het gebeurde daaiom- trent op navolgende plaatfen; als: te Oegstgeest en Leyderdorp. 105. Te Hoornaar; 111 Goudriaan, 113. Moerkappel. le. 189 —— Soeterwoude^ 204. 1580. — Lisfe. idem. — Ouderkerk. 209. 208. -—■ Oostzaandam. 221; Almelo; 530. —j Scneemde en Eexta. 543. Venendaal; 711 — Rynsöurg. 758 BJdddd ïü  2785. BLADWYZËR. WaPBNr.voEV. In de Steden ; a's Ouderwater. 290- 291. Dockum 349. 350. Workum. 352. 's Hage. 933 Wapenfchouyf, der Burgery te Utrecht. 117-1 W .tsP. Aargeftelde en Overl. Leden der Regeer in;;. 303 Westergo. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 36Ö. 370 WüSTZAANDfiM. Lyst. der Geb. Gen- en Overl. 12 Workum. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 124 3ö8 Publicatie tot ?lgem. Wapening. 352 Wormerveer. Lyst der Geb. Geti. en Overl- 13 Wyk b? Dtjuustede. Een aanzienlyk getal Burgers dezer Stad bied zig aan tot verfterkii>g van plaatzen binnen de Provincie. 303 a- i)e Meerderheid der Regeering ontflaat zig uit den Eed op het Regiem, vau 1674. 1076 - Vaorftel en Befluit tot vernietiging van het Regee rings Regiem, van 1674.1191 — Aanfpraak van Geconftit en Gecommitt. aan de Vroed fcn 1393 Ajtifpr, van den Hr. Schilge aan de Burgery. 1195 •——— Vertoog van Geconftit. en Gecomm. nopens het weeren van de afgevaardigden de/.ei Stad uit der Siaten Veigadering. 1199 -"-—— Aanichryving van Ge. d eput. Stat, sol " Advis van den Hr. Haantjes ia een befl- veranderd. 1205 —■——Antwoord van de meer» deih. aan Gedepur. Stat. 1206 1338 — Weder antw. der Regeering dezer Stad. z%ct ——Befl. omtr. Commisfie in 'sHage. 1371 Schryven een Circulai- ren brief aan de Bondgen. wegens Militie te Amersf. 1372 —— Schryven insgelyks een brief van beklag aan de vier Steden nopens 't weeren uit de Stat. vergader- enz. idem. ■ Briel aan Z E ten ge¬ leide van Naamïyften van Burgem. ec Scheepenen. 1467 Beklag van Z H. aan de Stat., en befluit der Stat, hierop. 14(59 • ■- Dj Burgery verzoek vifie van de Brieven en Staten enz. Doet een Declarat. omtr, het nieuw Reg em de Raden, en protefteen tegen alle indragt enz. 1471 i' Het Vrycorps verzoekt hulp van het Genootfch. te Utrecht, idem. ——- Proef vi,n Overftrooming, cn verdere Maatregelen , 1472 ■■■ Voorftel van den Hr. Haantjes, nopens de Autherifatie door den Hove op de Procur. Gener. verleend betr. den rondgaande Brief aan de Bondgenoten. 1610 •—• Brief der Stat.aan de Reg. djzerStad omtr. Nominat. 1032. W-s-k  i?85- BLADWYZER Wyk by Duurstede. Antw, der Regeer, op gem. Brief. 1624 - Brief der Regeer, aan den Stadhouder. 1627 • ' Voorftel van den HoofdOffic- tot adfif entie van den Procur. Gener. 1719 - — De Regeering weigerd de doortogt van 600 Man Krygsvoik. 1730 YY. lst. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 124.368 YsseL'Tein. Burgers er: ingez. leveren een verzoekfchrift in tot herftef der Schuttery en Befluit- der Regeering daarop. 319 7 Z. ■^aandyk. Lystder Geb. Getr. en Overl. 13 Zaltbommel. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. Jiö - B*efl. der Regeering op een Verzoekfchr- van D. Verwyde, 731 Zeeland (Staten van) Nemen een befluit omtr- de befoi. gries tot redres, 682 _ weigeren het Krygsvoik uit de Provincie te laten trekken. 1324 r— Keuren het teelten, der PiEeliminairen met den Keizer af. . i<40 c——Stemnun toe in 't oprigten Van Artillaristen. 7421 i—■ n ■.... Neemen een befl. omtr. dez'ken inetden Keizer. 1540 Zeevaart ( Kweekfcnool der) 4'4H5 Zevenwouden, Aangeftelde en I Overl. Leden der Regee- . ring. . S66.3S% Zierikzeé. Aangeftelde en Overl. Leden der Regeering. 122.552.1757 Zutphen, Lys: der Geb. Getr. eri Overl. t ~~—- Berigt omtrend het gebeurde by gelegenheid der aanfelling van een Ontvanger Gener enRentmeefter.373 ——— Advis der Ridderfch. omtr. de Wapening ten platte Landen. 555 —— Req, van Burgers en Rotgezellen der Marschpoorter Comp. omtr. het ontvetten van een Sergeant uit zyn post. 791 ■ Befluit door de Regeering daar op genomen. 793 ■■' Eenige goederen van Burgers worden door de Regeering verkogt. 9Ï1 ——- Berigt omtrend het gebeurde met een Lid der Gezw. Gem- door Z. H. aangefteld. 1222 —'— Brief der Regeering aan den Hove omtr. tovengem. 1224 ——- Antw. van het Hof op gem. Brief. 1238 Brief van den Hove, en Public. 1412 —— Brief der Regeering aan het Hof. 1415 Publicatie van 't Hof te. gen zamenroeping der Burgeïv- 1514 De Jonkheeretf v. Ny- venheim, v. d. Capellen tot de Marsch , en Zuilen van Nieveld doen «en voorftel ddddd » " eidejf  B L A D W Y 1: E K. ï78s4 lèiet in hun Kwartier, om den .Stadhouder te nodigen tot den Landdag. 1515 •*»— Advys van Jr. V. d. Ca•peilen tot Rysfelt. 1519 •— Aant. y. jr. v. d, Capelie tot de Marsch. 1520 (— Befl: op den Landdag genomen omtr. de Ratific. van Vrede met den Keizer en Advys van den ïït.v.d,Marsch. : 1522 Zwoiae. Aangeftelde en Overl. Léden der Regeeringe 124 •—~ Remonftrantie en Aanbod van 't Sc utterlyk Genootfch. ten einde van meer nut te zyn, 525 Voordragt der afgevaardigei Ü dezer Stad omtrend de S'.' olt van Foerst. 527 >— G-zworen rrneente Pro. testgejd ret.e. s afkondiging dwr Fub'icatie van tien Prins 1 52S -— De Magiftr. weigert meer. derKrygsvolk ij te nemen, 1215 Hoofdpunten van'c Req. in de drie Hoofdfteden terteeke. ' ning liggende. iziÖ — Befluit der Stat. omtr. Militie in Amersfoort. 1488 — 1 " op de Patenten* 1480 '— Advys der Riddetfch. daarop, idem. Befl. omtr- Guarnifoeneh irl kleine Steden of' op 't platte Land; en Prot. derRidderfcbi 1494 ■—-"Burgers en Ingez doen Req; tot verniet, van Reg. Regiem. * • 1495 — Comrrrlsfie ten bovengum; einde benoemd. 1496 — Burgers der kleine Steden doen Req. omtr. het Regeer8 Regiem. I49fl —Bezwaaren der Burgery. 1743    Ti   NIEUWE NEDERLANDSCHE JAARBOEKEN, of VERVOLG dek. MERKWAARDIGSTE GESCHIEDENISSEN, DIE VOORGEVALLEN ZYN IN DE VEREENIGDE PROVINCIËN, D E ; GENERALITEITSLANDEN, EN DE VOLKPLANTINGEN van den STAAT. TWINTIGSTE DEELS TWEEDE STUK* MDCCLXXXV. Te LEIDEN, By P. van der EYK en D. VYGH, Te AMSTELDAM By J. van der BURGH en ZOON.  JAARBOEKEN, July, *1?>5* 9*7 zouden willen toekennen, dan wel aan de abufive infurmatien, welke Uwe Doorl. Hoogheid by h<-t doea der electie van rwee derzeKer zyn te voren gekomen. —w Wy zyn dan in een vast vertrpu» wen, dat Uwe Doorl. Hooght id aan deze bill\ke begeerte van ons, en de gantfchc Burgerye, wel zal gelieven te defereeren , waar toe wy Uwe Doorl. Hoogheid nedrig bidden. — Hier door zouden alle onlusten, welke zomtyds uit het misnoegen der Burgerye zoudrn kunnen ontftaan, voorgekomen worden. —<— Wy hebben 't ook van onzen pligt geagt van den inhoud dezes aan de Magiftraat dezer Stad kennis te geven, gelyk nog voor de afzendinge dezes ftaat te gefchie- den. • Terwyl wy verders Uwe Doorl. Hoog. heid in Gods Heilige protectie aanbevelen , er. verblyven enz. HOLLAND, Do rdrecht. In het jaar 1748. was in de J&avm d Synode's dit Lemma ingevoerd : Oran ge en Nasfau. In de maand July de Zuid Hollandfche Synode of Kerkvergadering hier gehouden wordende, is befloten , ind plaatfe van gem. woorden Orange en Nasfau t ftellen : Eerbied van deze Chnftelyke Synodi voor de Heer en Staten van Holland en Wes friesland, mitsgaders het Doorluchtig hu van Orange en Nasfau. Delft. Eene van der Vlagt, Lid van het Delf fche Genootfchap van Wapenhandel , Nnn 4 do Hat- TEM. Brtefvan de Gezw. Gem.aan Z.D.H. a e e e ■s 6« 'S t- is :>r  S>i8 NIEUWE NEDERLANDSCHE Delft Pub/, tegen OH' derft h. tekenen. j i l I i S c t . door eemg volk aangerand en mishandeld, in de ftraat, welke doorgaans De bogt van Guinees genaamd wordt. Den ii July 1785 is, deze Publicatie afgelezen : PUBLICATIE. T")e Heeren van de Weth der Stad Delft, geinformeert zynde geworden , dat fommige Schutters derzei ver Stad hebben kunnen goedvinden, by de Schutterlyke byëenkomften te ver. fchynen met Dragons aan hunne Sabels van een andere Couleur, als dewelke in den voorleden jare I7»4 in conformité der Refokuien van Kapiteinen ea Hoofdmannen der Schutterye by verfcheidene Compagnien zyn in train gebragt, en dat dezelven by zodanige gelegenheden boven dien gebruik maaken van andere Qnderfcheids-Teekenen, welke in geenen deelen zyn gewettigd, nogte tot hier toe by de Schutterye zyn geintroduceèrd, en daar by confidereerende, dat al zulks geene andere gevo gen kan hebben dan wanorder en combaftien, tvelke zo veel mogelyk behooren te worden vermyd en voorgekomen. Hebben welgemelde Hun Ed. Groot Achtbaare :er bereiking van het voorfz. heilzaam oogmerk, ;n tot behouding van de zo noodige rust en tranjuiliteit onder iJ> van het Roth, waar onder de zodanige behooren, te verbeuren. ■ _. u ,, ., Werd nde voorts aan de refpedtiveHoofdlufden van de Schutterye wei exprestelyk geldst, dat, de*e ti\xu Ed. Groot Achcbaare ordre prascifelyk wetde agtervolgd, en zonder eenige de minne oogluiking wi rde geëxecuteerd conform de Schut terlyke Ordonrantie. Aldus gedaan by opgem. Heeren van de Weth der Stad Delft den 11 July 1785» en na het luiden van de groote Klok van het Raadhuis gepubliceert ten zelve dage, In kennisfe van my Secretaris, H. van der GOES. Deze Publicatie is den 25 en 28 gevolge van nog eene andere, zynde van dezen inhoud: De Heeren van de Weth der Stad Delft, in ei varinge komende , dat eenige Schutte derzei ver Stad zich vervorderen , omrne bu ten den tyd, tot|de Exercitiën der Schutterj od Stads Doelen bepaald en vastgelteld, op t langs de publieke Straaten by partyen te verfcb nen in volle Wapenrusting, en zich alzo te b eeven naar de plaats, tot hunne byzondere W penoeffening eigener authottteit gefchikt. en d dezelve als dan kunnen goedvinden, om, na h afluopen dier byzondere Exercitiën , het een ander Teeken, door hun by zodanige gelegenhe gebruikt, insgelyks langs de publieke btra en Corns en gewapender hand naar huis ie geleide en daarby in achting hebbende genomen, dat hetzelve is ftrekkende zo tot omkeenr.g van a goede orde , als tor meerdere aankweek n? 1 disfenüen , combuftien , tweedragt en and Delft. Publ teyen On- ierfcheiding tekenen. \. s e n Ir ea- It 2t Of id sn n» al lle 'an ;re >o»  Delft Publ. te j>en het yerfchyn onder dt wapenen tnz, i ) di D de Jle Pio NIEUWE NEDERLANDSCHE fchroomelyke gevolgen , welke met alle reden daar uit te dugten zyn: hebben welgem HunEd • Groot Achtbaren, de getrouwe: Cgervïderen mets meerder ter harte nemende, danha geentot ' de^rSXnf gt°ede Bü^ e" v™ «li , " " k3n ' mits«aders tot weering vanalle te vreezen onheilen, goedgevonden alle de Schutteren zonder onderfcheid te verb eden gelyk aan dezelven verboden wordt by dezen, ff* eenW wl D°eIen vastgeftelden bepaald, met Straften h^-f""8 °P °fte lar3& de P^üeke ötraaten, by partyen uit meer dan vier perfoonen , defrlïfe 'bvTn00"6"' VCeI mfD het ™ S «• uer teei.en by hun aangenomen ende eebruikr by gelegenheid van eene Exercitie, door geene de allerrnmfte authoriteit gewettigd , lanes de voorfchreeye publieke Straaten, en Corps en ge wapender hand, naar het een of ander hu^s te £. loden, op P«ne van vyf. en twintig Card gfj. erbeuren" "Vl" Contr,arie ^ze doende, te »J l l ' we!ke boete zal worden ge^pnlieèerd fereeenteVHPVan am?n dezer Scfd ,P£„ loS AtirD» luiden der groore Kliï l^^s ge' pubhceerd den 28 daar aan volgende. S In kennisfe van my Secretaris, H. van der G O ES. Men las vervolgens in de Dagpapieren ;ze Aéte van plegtige Verbintenis van het eittlche Genootfchap van wapenhandel >or Vrybetd en Vaderland, gedagteekend n 3* July 1785,  JAARBOEKEN, fiifc W5' ^ Me van plechtige Verbintenis, ter ver- DfiLFt* deediging en handharing der recht- % vaardige zaak des Genöotfchaps van Wapenhandel te Delft in Vgemeen, en van elk der Leden in H byzonder, in deze hunne qualiteit. DeOndergefchreevenen, die, door htinne Ge-ABe van nootfchaplyke vereeniging, nimmer eene an- rerbmu dere bedoeling gehad hebben, dan de, hoogatnood-van tGeSkiyke, cn door den 'Souverain zelve gebooden nootfih, beocffening in meerdere volmaaking in de Wapenen , -welke hen als vrye Nederlanden Itaan te gebruiken , en hen als beëdigde Schutters der Stad üelfc zyn toevertrouwd, en die zich geheel hebben toegtlegt, om zo veel in hen is, de reCnten„ de vryheid, den luitter en het geluk, zo van zich zelve, van de Schuttery en verdere Ingezetenen dez.r Stad, als van alle hunne Landgenooten te helpen bevorderen, te handhaven, op de krachtdaadigfte wyze, en des noods met goed en bloed te veideedigen ; verbinden zich ten allerplcchtigfte. omby deze hunne verplichting, by dit hun welberedeneerd voornemen te blyven vol. harden. Zy verbinden zich, om met alle mooglYke badaardheid . voorzichtigheid en verltandig overleg, doch teffens ook met alle onverfchrokkenheid, kloekmoedig en ftandvastigheid, op eene wettige en met hunne Vryheid overeenkomstige wvze , hunne Perfoonen, eere.leven , rechten en bezittingen te zullen verdeedigen, handhaven en beveiligen , gezamenlyk , en met vereende krachten; insgelyks verbinden zy zich ter verdediging en tot rugfteuning van de Perfoonen der hunne Burger Rechten handhavende Stads Regenten ; zo wanneer dezelve in de bevordering en verdeediging van 'sLands waare Conlticutie eemg leed of hinder in hunne perfoonen, or bezittingen, mogten worden toegebragt; dus verbinden ly zich tegen allen en een iegelvk, 't zy grooten  P}% NIEUWE NEDERL ANDSCHÊ Delft, of kleinen, aanzienïyken of geringen, die nf door blinde voorooraeelen mul,,-"in, c ' 0f ^™«lyke boosheid, den oldm&ïiZi0* Ferbint. mand der bovergem. getrouwe Stl2 f °f K' va^Ge. onverdiend, ,„g hl&^J**, o.nzulkstenahen^ lyk, als één Genootfchap uitmaakenrfe ™J Genoodfehaplyk, het zy^a teeo' meer van hun, als Lederen ter zaake des GenoSfcUï £?adaeartS?dbZnf ' he5ge^> onrechte Kvvaadaartigririd of muitzucht aangevallen ver. volgd en bclecdigd worden.- Zy verbinden IS om met fiegts voor hunnen compaenten Rech.' tel' ,V°TSrJhu?ne ^dgenooten, maar ookvoor onfchuld te betoogen, hunne beleedigdS? m.n, en de hedlooze bronnen, waar uit alk onl aangenaamheden zyn voortgefprooten Zonder een.g het rn.nfte aanzien van perfoonen, met ern« en bercheidet heid aan te wyzen en open te eggen! tindelyk verbinden zy zich om on eene betaamjyke wyze, alles wat inhun v?n2 ™ hun rennn,Drlüebre"§en' ter '""^houdTng van hun Genoodfchap; (n op dat het blvke , dat deze verbintenis hen rechte ernst zy, verWnden nLZ'gM0t ,nalrkomi«g ™° al het fiovenSdS op de allerplechtig.te wyze, waar van zy ufoX! lyk begeeren, dat deze hunne handteken" S ?e„ biy vende getuige ftrekke! g Aétum in Delft den 31 July 1785. *S Git AVENH AGE. Wat het beloop der zaken en gefchillen tusicnen dezen Staat en den Keizer aangaat, daar omtrend valt thands nog niet veel té zeg-  JAARBOEKEN, July, n%5- 9«3 yeccen: Het misnoegen van dien Vorstin 'sGaANovember en December 1784 uitgebroken vmha. zvnde, en de wederzydfche Gezanten te os. rug geroepen , konden egter van de zyde dei Keizers de vyandelykheden niet dadelyk beginnen; en van den kant der Republiek was men te voorzigtig, om aanvaüender wyze te willen te werk te gaan, en alle hoop van bemiddeling en bevrediging den boden in te flaan. Schoon anders een inval in de Oostenrykfche Nederlanden niet moeilyk. voor ons zoude geweest zyn , alzo daar geenzints eene krygsmagt was, die de: 1elit van de onze konde opwegen. De Keizer vergenoegde zich dan voor eerst met bevelen uit te geven en fchikkingen te maken, tot het doen trekken van krygsvolk en oorlogstuig door Duitschland naar de Nedererfden f welke togt egter in het: midden^ van de winter en moeilyk en kostbaar en traag m°De laten maakten zig dit voorregt van verwyl ten nutte , en beraamden die noodwendige fchikkingen , waar door ras Land in geval van mislukte bemiddeling, ta ftaat zoude zyn, den aanval van den vyand af te keeren, en zig ve^deedigend , den vyand af te matten. De Algemeene Staten fchreven den 14 December 1784 aan de byzondere Gewesten dezen briei: EDELE MOGENDE HEEREN ! yyne Hoogheid in het fecreet Beloigne& deze ^ morgen gecompareerd zvnde , hteft aan «  JAARBOEKEN, July* 1785. S>a7 Ter vet gaderinge van Hunne Hoog Mog. zyn door den Raad van Staten zes onder- j fcheidene plans tot oprigting van zo veele benden ligt krygsvolk overgeleverd; te weten- Een plan van den Colonel Chriftiaan Louis Prinfe van Hesfen- Darmftad, waar by aangeboden wordt een bende hgte Hesiifche Troepen van 3000 koppen , waar van de foldyen en gagien jaarlyks ƒ 600,000- :zouden bedragen. — Een ander plan door den Heer de Vreede , bevorens Major in Hesfifche dienst,waar by aangeboden wordt een bende van 660 Jagers te voet, en 200 te paard , waar van de foldyen en gagien jaarlvks op ƒ 190,338-4-:- zouden komen te fta'an. - Een van den Major Recbteren Limpurg, waar by aangeboden worden twee Bataillons voetvolk, en een Compagnie Artilleristen , een Compagnie ülaanen , en twee Eskadrons ligte Dragonders, waar van de foldyen en gagien jaarlyks belopen ƒ 20,2,998-12:- - Een van den Collonel Bouwens aanbiedende vier Compagnien Dragonders en vier Compagnien voetvolk, waar van de foldyen en gagien jaarlyks zullen uitmaken ƒ 156,045 - 3 -4. — Een van den Kapt. Meyem aanbiedende, een bende ligt voetvolk van zes of acht Compagnien, waar van de foldyen en gagien jaarlyks zullen be^ dragen f 123,316 - 7 : -. — Een van den Lieutenant Glaaburg, tot het ligten van vyf Compagnien voetvolk, waar van de jaarlykfche foldyen ƒ 73896-:- zullen bedragen. Ook heelt de Raad van Staten een plan aan O00 a Hwr? ENHA*  JAARBOEKEN, July, i^S* 9»9 namentlyk tegens ligte Ttoepes en ftjo°pende partyen , die voor een wyl op een of ander piaacs zouden kunnen doordringen, niet uit het oog ver- 10Is'daar op, mitsgaders op de middelen, welke bv de hand zouden behoren genomen te worden, en daar by voorgetogen zyn, gedelibereert zvnde, goedgevonden en verlraan,de Heeren Jr. Jan Lodiwyk Doys van Burmania , yolmagt wegens Agtcarlpelen , uit Oostergo ; Jr-Wdiem Anne van Haren, Volmagt wegens 't Bilde, uit Westergo; Martinus van Scheltinga, Volmagt wegens Schoterland , uit de Sevenwouden ; en Petrus Camper, Volmagt wegens Workum, uit de Steeden f te committeeren, gelyk gefchied by dezen, om. met Heeren Commisfarisfen uit 't Collegie der Heeren Gedeputeerden, de Avenuen deezer Provincie te doen viüteeren, en een beredeneerd Plan van defenfie te laten formeeren, zo ten aanzien van de te repareerene (en zo noodig nieuw te makene) Schanfen, als van de Ammunitie en Manfchappen daar toe noodig, als mede, om te onderzoeken , hoe en op welice wyze de gerequ.. reerd wordende Manfchappen op de voor hun zelve gemakkelykfte en voor het algemeen zekerlte en onkostbaarfte wyze gevonden en gehouden ^ondpn kunnen worden. _ En wo^en welgemelde Heeren Gecommitteerden verzoRt hunne befoignes ten allerfpoed.gften ?e"nlameeren, en met alle: activiteit^voort te zetten en tevens geauthonfeert en gequahheeere ten êiode voorfchreven zodanige des Per. zoonen te benoemen en te gebruiken, al dezelve zullen oordeelen benoodigt te zyn, als mede, om een Amanuenfis aan te dellen om de Commisue in hatre te houdene befoignes te adfitteeren Wordende de Heeren Gecommitteerden voornoemd wvders verzogt, om van deze hunne Commiiüe, lo ras doenlyk aan Hun Ed. Mog. raport te doen, Ooo 3 'sGra- venhage. Bejl. tot teneCommis/ie om op te nemendeavenuen dezer Provin' cie enz.  930 NIEUWE NËDERLANDSCFIE 'sGra. VENHA- Fm zal Extract dezes aan dezelve, mitsgaders aan het Collegie der Heeren Gedeputeerden door sLands Secretaris worden ter hand gefteid. Aldus gerefol veert op het LandfchapsHuis den 7 January 1785. Accordeert met voorfchreven Boek. In kennisfe van my A. J. van S M I N I A. Ten einde aan de Coramisfie by bovengem. befluit benoemd tot het nafporen van de opene plaatfen dezer Provincie, en het vormen van een plan ter verdeediging, overal alle hulp wierde toegebragt, fchreven de Staten nog aan alle de Diftriéten dezen brief: EDELE, VESTE, LIEVE, BYZONDERE! T">ewyl Wy hebben goedgevonden by onze Re*f folutie van den 7den dezer, waar van Copia hiernevens voegen, te committeeren de Heeren daar inne .gemeld , om met Commisfarisfen uit het Collegie der Heeren Gedeputeerden (waar toe by 't zelve benoemd zvn de Heeren Schwartzenburg en Hambroeick) de Avenuen dezer Provincie tf» doen viflteeren, en een beredeneerd Plan van Defenfie te laten formeeren, breeder in die Refolutie vervat, hebben Wy tevens gerefolveert aan alledeOffieieren en Magiftraten,en dus mede aan LI we h.d te gelasten, om welgemelde Commiefie als Staats wegen benoemd te refpecteren,en alle nodige elucidatie en adfiftentie des gerequireerd wordende »an dezelve te geven, en voorts in 't generaal aan aeszelfs beveelen in het uitoefFenen van voorzwde ons  934 NIEUWE NEDERLANDSCHE «Gra- verdere fchikkingen dienaangaande aan denKrvgs. vEnha- raad over. J6 ge. En is tefFens gerefol veerd, dat het aan niemand, tot de Schuttery behorende, vry zal fiaan zich tot Ref. tereenigs andere gewapende publieke Corporatie te bege■wapen- ven, of in dezelve zich reeds bevindende daarinne ts oef. der continueer en, als zullende zulks door de Magiftraat Schutt. net geene onverfchillige oogcn kunnen aangezien worden. En zal Extract dezes gegeven worden aan den Heer Kollonel van Slingelandt, ten einde hier van den Krygsraad te informeeren, en verder het noodige gebruik te maken. (onder Jlond) Accordeert met het voorfz. Register, {was getekend) P. J. van der HAER. Het ander befluit wierdt aan eenen der Beftuurderen van het Genootfchap van Wapenhandel, daar toe voor de Weth ontboden , voorgelezen, en vervolgends fchriftelyk ter hand gefield, aldus luidende: ExtraB uit het Register der Refolutien van de Ed. Achtb. Heeren Schout, Burgemeester en en Scheepenen van 's Gravenhage. Vrydag deu 15 July 1785. Ts na deliberatie goedgevonden en verftaan, den x Boekverkoper C. Plaat, ftaande ter Vergadering, voor Haar Ed. Achtb. te doen komen, en aan dezelve te doen de volgende aanzegging; dat de  JAARBOEKEN, July, 17^5* P35 de Magiftraat van 's Gravenhage, tot nu toe met 'sGra«énoegen gezien hebbende, dat de publieke rust vekhafn immonie onder de Ingezetenen alhier in tegen- ge» Aellina van het geen in verfcheide Steden plaats 2re"0 tamelyk geconferveerd is gebleven, on- Ref.te* lanes zo uit publique gerugten als anders verno- gm tGt2 heeft, dat verfcheide Burgers en Schutters „ootjch. alhier, zonder voorkewdsfe of permisfie van hun- van Wafie wettige Magiftraat, zich zouden hebben gezs.penhand, focieerd met eenige Suppoosten van den Hove van Holland, tot hetformeeren van een Corps gewapende manfchap, het welk in het pubhek verfchynen, en Militaire Exercitiën verrigten zoude. Dat de Magiftraat, zo wel uit het geen de ondervinding elders geleerd heeft, als uit de adresTen van dlnBurger Krygsraad, aan de Magiftraat ?edaan, met reden bedugt is, dat daar uit jaloulie partyfchap en combuftie alhier ftaat geboren te worden, waar van de gevolgen te apprehen* deeren zouden zyn, „ . , ,. u r. Dat de Magiftraat overzulks zich verphgt heetc o-eoordeeld, om met den Hove van Holland te coSpereeren, om zo veel mogelyk de te vreeze onrust te prasvenieeren, en mitsdien gerefolveerd u te requirteren en aan te zeggen, dat de Magiitraat neenwnts met onverfchillige oogen zoude kunnen aanzien, dat deszelfs aanhoodge Ingezetenen ot eenipe van dien , zonder wettige authoriteit, eene cewapende Corporatie zouden oprichten of heipen oprichten, ofte ook, door in eene asfociatie met fuppoosten van we'ge pekte Hove te contnueeren, dezelve zouden ttyven in eene onderneming, welke ftrekken zoude, om zich aan de gehoorzaamheid, aan h«ar wettige Magiftraat verfchuldigd , en aan de orders , welke dezelve reeds Goedgevonden heeft, of nog zal goedvinden, tot maintien der rust en goede order in deszelfs Schutterye te ftellen, te or.ctrekken. Üatde Magiftraat U dit doet aanzeggen, niet alleen om te ftrekken toe Uw naricht, maar ook  936 NIEUWEE NEDERLANDSCHE 'sGra. tfn einde gy zulks aan zodanige Medeineewf«i«, VEN ha- al» U bekend zyn, medeleden van d e\ffoeS ge. te zyn, of te w en worden hXnT asl?CIatle ken, om ook tot derzeTverTiüïhr t Ref.te.n verwagcing, dat de: bravLL genVG*. tenen alhier&zich naar de Vader ïkeVnn^nT vootfeh van de Magiftraat zullen ^^nf^S^ van Wa- En za aan U Genie Z\ J, 5earagLn; penhan4. toegezonden. P eZ6S op heden wo'3S NIEUWE NEDERLANDSCHE vemha* dm lAaf-ften die n°S op Staatfchen vehha grond hgt. hy yoorts eenige^re^en vandaarl gekomen zynde, by eene Oostenrykfche Wagt, en na eenig gefprek met dezelve te Hebben gehouden, wierdt aangehouden, als toen van het Staatsch grondgebied af zynde, en naar Zelzade en den volgenden morgen met eene Wagt van de Oostenrykers of Keizerlyken naarGendt gebrast. De bevelhebber van Sas van Gendt fchreef ten fpoedigltc naar Brusfel, om den Kapteiu te rug te vragen. ° De Heeren Gedeputeerden der Stad Rotterdam, hebben ter Staatsvergaderinge van Holland en Westfriesland een voorltel gedaan, hoofdzakelyk houdende: „ dat de „ Regeenng der Stad Rotterdam zeer veele „ klagten over het licentieus fchryven der „ Courantiers en andere Tydfchriften ont„ vangen hadt: — dat daar over wel adres„ ien gedaan waren , doch tot heden toe „ daar op geene dispofitie gevallen was: „ dat ondertusfchen aan die licentie moesten „ toegefchreven worden de woelingen en „ partyfchappen , die de Stad Rotterdam „ zo zeer ontrusten; — dat de Regeering „wel getracht hadt, dezelve door Ste„ deiyke voorzieningen tegen te gaan, doch „ dat de ondervinding geleerd hadt, zulks „ met genoegzaam geweest te zyn , maar „ dat in tegendeel gemelde Courantiers en „ öcbryvers , alles wat tot hunne kennisfe „ Komt, beoordeelende en met injurieufe » te;  JAARBOEKEN, >/y, Tl%5- 93* „ teflexien affchilderende, tot merkelyke 'sG»a. ' onrust van de goede Ingezetenenwerken.vbwha " waarom de Regeering zich verpligt geiee-™,, kend hadt, tot haare decharge, voor te flaan en ernftig te infteeren, dat eindelyk van wegen Hunne Ed. Groot Mog. effica" cieuslyk tegen deze licentie mogt worden „ voorzien." De gewezene Bailluw, Schout en Secretaris van Rhynsburg Mejean , in fubmisfie ontvangen zynde , gelyk pok de gevangen Schoolmeester en Diender van dezelfde plaats mitsgaders zekeren boer van Waslenaar, heeft de eerstgemelde in perfoon voor Heeren Gecommitteerde Raden zyne ftrar hooren voorlezen, ter zake van de oproerige bewegingen ten platten Lande: de Jentenue luidt, dat hy inhabil wordt verklaard om immer den Lande als Bailluw, Schout en Secretaris te kunnen dienen , en werdt hem Rhynsburg zes mylen in het ronde ontzegt , als mede verwezen in de kosten en mi ren van Tuftitie. De Schoolmeester van Rhynsburg is mede inhabil verklaard, om in den Lande voor Schoolmeester en Klokkenluider te dienen, en Rhynsburg drie mylen in het ronde ontzegt; wyders is de Diender van Rhynsburg, als mede de Boer van der Mark, van Waslenaar veroordeeld om God en de Juftitie om vergiffenis te bidden, het welk zy gedaan hebben, en voorts zyn de gevangenen ont-  944 NIEUWE NEDERLANDSCHE Schepen. Admiralit. Commandanten, Stuik. Man St.Martensdyk. Zeeland. Haringsman. 20 160* Arend. Maaze. Masfchop. 20 160 De Pollux. . . . Volbergen. 40 3co DeH.vik. Amfte'dam. v. Kerchem. 20 90 De Kemphaan. Maaze. Hartman. 12 90 In de Noordzee, derwaarts gedestineert om te kruis/en. DeHe&or. Amfteldam. Smis/aart. aa «7n DePr.Willem.Mtz.zt. Bols. 60 «° DeCeres. . . . van Helm. 36 j,0 Medenblik. N. Holland. Blois van Treslong. \& 210 D* Scipian: Maaze. jv*» 2o Z>« i&e/;o£. Amfteldam. Allier. 16 6o Vlieg. Visck Holzhey. I4 <50 DePanther. Maaze. Go£/«r. 14 IOo De Befchutter. . . . « 2r«»>ffM0V. • • • van de Water. 10 Co Wagtfihepen cp de Maas. Maaze. M * v.ullT ' ' . van der Swam. 20 129 NB. Deze fta'an ook te vertrekken naar de Noordzee onder het Eskader van Kaptein Bols. Worden Geëquipeerd. Dordrecht. Maaze. Saünk. £ 11° 0,,7M Amfteldam. , SOQ Batavier. . . . • r e> ^ Den ïk Tulv zyn by het Ed. Mog. Colle- frhenen Holland van 64 ftukken, en welker eerfte aan Kaptein Sylvefier, en laat fte aan Kaptein ^ het gebied is opgedragen. Den A Tuly 1785 wierdt aan den BoekverkoperUk Schuurman gedaan de volgende dagvaarding: Ppp 3 " u  948 NIEUWE NEDERLANDSCHE Rotterdam. Rot- De Regeerders dezer Stad hebben over ter. het toomloos fchryven van de Delffche en dam. Leydfche Dagfchryvers aan de Regeerders dezer beide Steden klagten gedaan. De Regeering van Delft verklaarde aan het verzoek van de Regeerders van Rotterdam niet te kunnen voldoen, om reden, dat de Hifiorifche Courant geene Stads Courant zynde, niet zo zeer van de Stads regeering af hing wenfchende egter aan de Heeren klagers allé gtmftigen uitflag op derzelver voorftel, ter tafel van de Staten van Holland gedaan, omtrend het beteugelen der ongebondenheid van de Courantiers en andere Schryvers Zie hier voren onder 'sHage bladzyde g*&. De Regeerders van Leyden antwoordden aan die van Rotterdam, met alle oplettendheid de Courant, waar over geklaagd was gelezen te hebben , en niets in dezelve tê hebben gevonden , het welk eeniger mate hoonende voor de Rotterdamfche Regeerin waar door het Vrv,» mM?2 dSfoi f«de lD8ezetenei vvordontnozeld met de dm^ae^kZP^C^DtVer- ' «*'«« *y iyi zeereinftig dom waar-  JAARBOEKEN, July, 1785 935 waarfchouwen by dezen, dat men zich te w«gten GorimSfi vande bovenhelde losbandigheid en ch.m. moedwil , zullende de gecne, die aan het eene Tande e fchuldig bevonden word. op het ^oxx-Waar. r JSi: tondeeenige de minde verichoomng ,/chou». wo Jen Sraft, overeenkomitig de Stads Keure, tegen Tn Sgevolge de'Plachten van den Lande; bela vloeken. vendeg Hun Ed. Groot Achtb. daar en tegen alleen aan de Wagthoudende Burgery, en de Le_ enz. den van het Exercitie - Genootfchap, maar ook nan elk gerust en vreedelievend Burger en Ingezeten dezer Stad, aan wien eenige moedwil of overlast wedervaren mogt, derzelver byzondere proteftie en befcherming, in vertrouwen dat eenieder weimee- ïvaar in het lieve Vaderland zig nog bevind, en de daar uit voor! vloeijende noodzaaklykheid van eene alcemeene ruft en eensgezindheid, deze Hun h.a. Groot Achtbare Waarfchouwing zal aanmerken als een gevolg aan de eene zyde der Vaderlyke zorgen vin deler Stads Regeenng, voor de belangen en het welzyn haarer Burgery , en aan de andere zyde van haare duure verpUgtmg tot waar manden der goede orde rust en veiligheid , waar aan elk lngezeeten ten hoogfte gelegen ligt. fcn op dat dit aan het heilzaam oogmerk van deze Waarfchouwing worde voldaan , ge!as enHH"° Ed Groot Achtbare den Stadhouder van den Hoog Edelen Heer Drosfaard , door alle mogelyke middelen , fcherpelyk te vigileeren , dat de inhoud dezer in 't minde niet overtreden worde, met order, om de Overtreedeis van dien , unmediaat in hechtenis te doen neemen, ten einde op tiet fait geinquirecrt en zodanig geprocedeert te worden, als men bevinden zal te behooren. Zynde wvders goedgevonden, dat deze zal worden gedrukt, gepubliceerten geaffigeert, zo als gebruiklyk:is, Aftum ter Vergadering van de Weth , den 8 luly 1785. (Onder ftond) i u»j /«j Ter ordonnantie van dezelve,  956 NIEUWE NEDERLANDSCHE UTRECHT. Utrecht. trecht. 0p het Re(3uest van 763 Burgers en In^ V^/ gezetenen, rakende het gebeurde van den 11 Maart en deszelfs gevolgen, is den 1 July by meerderheid van ftemraen door de Vroedlchap aldus belloren: VrJer De/roefchaP' gedelibereerd hebbende over rTt , t den Ulh~oud de Kequeste,den n dezer maand fchap op Juny geprefeoteerd by%en aantal Burgers e In. Rtq.van woonders dezer Stad, en in de Vroedfchaps No763 Bur- tulen ten zeiven dage geiofereerd, verklad by 8 TflzJ? -Zy TT* de g^eurt'enisfen op der? , L!f ' Jongsleden , heeft befchouwd , als C;e!l°Td u,t het licha» der gezamentlyke S« /^!fgezetenen dezer Stad, veel min beyo v'Aruós 'QMaeningen daartegen, zo by de Vroedfehapals op deszelfs expresfl authorifa- ïa-iï* ^AKduAchtb' ^ercchte dezer *"d gezouden zvn In, bet ê^een applicabel f n 11 yr ; Dec'areerende wyders de Supplianit\ ? dereeren, als onbevoegd om uit den naam van het lichaam der geheele Burgerye te requesreeren, en tevens derzelver verzoek by Requeste gedaan, te houden voor ongefundeerd, mitsgaders de wyze, waar op hetzelve is voorgedragen ni0errka0nberadhen » 60 dat dien«>^ns in heïzflve' mfn PenT^deD,getredc^ renvoyeerende niet te min een 3eder der Supplianten , welke zig door den Heer Raad Ivoy of een der andere Hee fn S alJ ni r" den Ed' £chtb' Gerechte dezer Stad, zódat" ?Aflf|"?nteDaRechter in deze> °* ald^r Luelehoolên.16 1Dftl(ueereQ. al* *Y «ordeelen Veel  JAARBOEKEN* July, 1785. ter za«e hy als Sprceker op den 7 Maart je, Ge met meer andere Gecommitteerden u t de Geronconft. en Situeerden en Gecommitteerden uit de acht BurGecom- ger-Compagnien, na verleende audiëntie in den ■mitt.enz Raad> hadde gedaan de by het Request van ge. melde H eere Hoofdofficier opgegeven harangu? welke van wegens hem als Spreeker mede zoude getekend zyn , zo wel als over de aanfpraak, welke hy insgelyks als Spreeker op den 11 Maart dezes jaars des avonds ten halfzeven uuren, ge idÖftfefcrt als voren , na verzogte en verkreegen auJientie al insgelyks in den Raad hadde gedaan , en ter zeiver tyd mede in fcriptis is overgegeven! als mede over de kennisgeving van het befluit van den Raad aan de toen aanwezige Burgers, ten gevolge dat de Heer Hoofdofficier dezer Stad, 'uit die en verdere gepofeerde middelen, tegen voornoemden Pieter Philip Juriaan Ondaatje, heeft verzogt apprehenfie corporeel ; dan waar op het Gerecht jegens denzelven heeft verleend citatie in perfoon jegens Dingsdag den 2 Augustus dezes jaars, des voornoens ten half tien uuren. Dat uit het zelve Request en de daar by geinfereerde aanfpraken blykt, dat de actie, aan voornoenfde Pieter Philip Juriaan Ondaatje aangedaan voortkomt uit een daad, door hem niet verrigt blotelyk als Pieter Philip Juriaan Ondaatje, maar in qualiteit als Mede-Geconllitueerden van 1215 Burgers en Inwoonders dezer Stad, tot die voordiagt meje gecommitteerd , op het verzoek en de iriftantie van de Gecommitteerdens uit de refpeclive acht Burger-Compagnien, nevens ande« ren uit deGeconltitueerden, welke d?n ook daarom by het voorgemelde Request worden geconli» dereert te zyn medeftanders van hem Pieter PhiHp Juriaan Ondaatje, zo als de zaak waar uit een ea  jtfo NIEUWE NEDERLANDSCHÊ U iterative gehoudene befoignes, op den ag Maart Trecht een Raport, door die Heeren geconcipieert, (tond te worden uitgebragt; doch hec welk byde Meerit, van derheid van de Leden van'de Vroedfchap, en Ondaat- waarby zig, zo de Supplianten geïnformeerd zvn, je , Ge- de voornoemde negentien Heeren, welke alstoen confth.enhunne plaatfen weder gecccupeert hadden, voorGecomm. namentlyk gevoegd hebben , ten effeéle dat hetenz. «elve Rapport buiten deliberatie en conclufie is gehouden. Dac zo uit de voorfchreven Misfivens, als uit het declaratoir en propofitie van dezelve negentien Heeren, by het als gezegd weder occupeeren van hunne plaatfeu op den 29 Maart in den Raadr door de i Heer Burgemeester Verbeek voorgedragen, ten duidelykfte blyfct, dat alle dezelve Heeren zig ter zake van bet voorgevallene van den 11 Maart, in diervoegen parthyen hebben gefteld, dat dezelve in hunne perfoonen zig infruclueus hebben gemaakt, om daar over als Rechters te konnen toegelaten worden. Dat zig behalven de beide Heeren Burgemees. teren onder die Heeren bevinden , Mr. Rynier Verfchoor, Mr. Cornelis van Ewyck, Mr. Andries Sybrand Abbema, Mr. Jan JacoblVoertman, Mr. Phiiip Ram, Mr. Jan Care/ van der Muelen, Heer van Maarfenbroek, de laatfte mede, voor zoveel de aantekening en verklaring by Notulen van den avond van den 11 Maart betreft, Mr. Wiliem Jan Baptist van Die/en, Mr. Patdus Hendricus Justus 2voy, en Mr. David Jan Martens, alle Scheepenen , het Gerecht dezer Stad mede compofeerende; welke Heeren de Supplianten, uit hoofden van bet groot aanbelang dezer zaak, om redenen voorfchreven, als bevoegde Rechters niet konnen admitteeren, alzo die Heeren, ( zo al niet bereids door de verleende citatie in perfoon ) ten minde door de aanftaande Procedures, Rechters ftaan te worden in een zaak , waarin en waarover zy hen als voorfshreve met uitdrukkelyke woordeo in  JAARBOEKEN, J»b> I7«5- &6t mTnèefe procedures, niet konnen toegelaten wo.- Ondajt- dCn3t de Supplianten tot hiertoe in die hope heb conftit.en be^everfiïï dat genoemde Heeren Scheepenen, Gecomm. ^ïv^S^Sil^n begrepen, en alzo hun ewz, E zydï de fujp ianten geprevenieerd hebben van onaangename, om alle de voornoemde HeeÏS behSens 'derzelver Achtbaarheid, in de voorfchreve zaak als Rechters te„recufeeren. ei op U Ed. Groot Achtbaare met allen verfchuld.gden eerbied te verzoeken, dat in plaatfe van die Heeren, Svens den Heer Oud Burgemeester Berrï . Thomas Adriaan Boddens, en Mr. Jan %acob L Westremn, Scheepenen, zo veele net», trale onpattydige, en des kundige perfonen mo«n weX gecommitteerd en aangefleld,om voor de/eWe het eanfc^e beleid, tot de uitvoering en en d cme defvoorfchreve zaake toe, te vemilee. r?o en waar toe de Supplianten de vryheid nee. men , aan U Ed. Groot Achtbare voor te dragen, 7« hezo uit het Rapport der n.gen Heeren Haar Fd Mogende Gecommitteerdens van den eer Ren feótmber f784 s als uit het Rapport van de tien fSren ü È5. Groot Achtb. Gecommitteerdens „£„ iR Anril i78^, als mede uit de opgevolgÏMfoeffive^otiConder andere fpecialyk uic ïbragt by- de voorn, negen Heeren Scheepenen fy gSegenheid der deliberatien geurende de .vn^rrifnArk hpfchrvvina van den 2óMai jongSL^w^de^lfngen ter afdoen ^ van de overgeleverde bezwaar-poinöen, butengecXnMc dat h-t Reglement van den jare 1674 van voUe krag^ en waa de blyft, en door alle Regenvolle kragt en * cernainti«e»rd moet worden, Sd^iSieRe!e?rings-Reglement op eene wettige wyze zal zyn gearrefcm. ^