559
E 77









DEUGD en VRYHEID.
' N. 3-
-Conceptplan, door het Gezelfchap voor Gelvkheid en Vryheid binnen Zwolle, ter oproeping der Burgery, In- en Opgezetenen der Stad Zwolle en derzelver Vryheid ontworpen, tot het verkiezen van een aanftaande nieuwe Municipaliteit, als mede van een Commité van Waakzaamheid.
Art ï. ;. ■) ü .',
De Provifionele Reprefentanten der Stad Zwolle en derzelver Vryheid zullen door de Wykmeelters of Opzienders dezer Stad en derzelver Vryheid aan ieder Inen Opgezeten, of liever aan elk bewoond huis binnen deze Stad of Vryheid, doen afgeven een Billet, van den volgenden inhoud.
BILLET.
" De Provifionele Reprefentanten der Stad Zwolle en " en derzelver Vryheid roepen en nodigen by dezen alle " Burgers, In- en Opgezetenen, Mansperfonen zynde, " ao. jaren oud , of daar boven , zonder eenig onder" fcheid; mits geen huisbediende zynde of uit Armekasfen
" bedeeld wordende, tegens des og-
" tends ten 9. uren, in de Grote Kerk, om te benoemen " qö. Perfonen, welke een ieder naar de infpraak van zvn
ó C " har-



«GIHHYJïV1^! Q0U3O
harte, voor de waardigften en gefchikften houdt, ten m einde gezamenlyk, uit naam en in plaatfe van dè ee-
heIe öurgery, te verkiezen en op nieuws aanteitellen „ eenprov.fioneJenRaadofMunicipaliteit, voor den tvd
van cén jaar, als mede een Committé van Waakzaam„ heid voor dien zelfden tyd. _ Dan elk Burger n gewaarfchuuwd dat hy by zyne intrede in de Kerk zal V £ , MZyn'. d?.or een handtastingaan één der Leden 5> van de Municipaliteit, tot dat einde aan elke Binnen„ deur gieten zynde, te beloven, dat hy zig verbindt * fn den onderflaanden Eed; het welk van de zelfde » KraSc/n vaarde zal worden gehouden , als of die Eed
» lÜfi yk' en ten aanhoren van het gantfehe Volk, door hem ware uitgefproken en bezworen.
EED
" " AiIk betJU'^ door Handtas»"g voor het oog van eea „ „ Alwetend Opperwezen en voor de « » **
„ „ Menigte, te zyn een Voorflander van Geiykheid en „ „ Vryheid , gegrond op de natuurlyke Regten van den „ mensch, door bekende aangenomen regelen reeds be-
, paald en door de te maken wetten nog te bepalen „ n en in het byzonder zo als deze wettenen Sffi
» êel,en door e5" Publ'"catie, geëmaneerd opS 17 * < Febr door de provifionele Volksvertegenwoordiger' „ „ van Overysfel zyn uitgelegd geworden: en verkfre - " ^dfen, hrlVOn'g Scads-^Scaatsbeftuur, met £ „ StadhouderfchapenalledeszelfSbeginfelen,voortdu„ „ ringen en gevo gen, wettiglyk en v°oor alto'os veml„ „ Jen te zyn. Verder verklaar ik elk en een iegelyk
" " tl £ V°ïlg °f enig 3n,der Stads- en Staatsbeftuur tel I f",den iê'emenen wil van het Volk, met de Vry-
" " firvdi^. SykhCid of deLReSce" van den Mensch " " le/vf' ™?XmVOeTen ofbegun%en, voor verval" « 3"IalIe Voorregcen, uit den Burgerllaat voortvloeyende, en gekenmerkt als een verrader van zyn
I' *' Va-



C *9 )
" " Vaderland, en (border van de openbare rust. Ein" " delyk nog zweer ik, dat ik in alle myne betrekkingen " " als Burger, en ook dus als Stemgeregtigde, by alle " " voorvallen, zonder enig inzicht hoe ook genaamd, " " de infpraak van myn geweten, ten algemenen nutte, " " alleenlyk zal in het oog houden, myn perfoon in " " tegengeftelde hedryven, zelfs op myn leven, verant" " woordlyk Hellende.
" Die dezen Eed niet vrywillig verkiest te doen, en " zig met den waren zin en mening van denzelven niet V hartlyk en opregtlyk verenigt, verftoute zig met deze " Volksvergadering te naderen, maar blyve rustig en ltil " in zyne woning , zig aan den wil van een blykbare " meerderheid zyner Medeingezetenen bedaardelyk onder" werpende '\
Art. 2.
Voorts zal de Municipaliteit op de gewone wys doen publiceren een Publicatie, waarby de gedane oproeping andermaal wordt bekend gemaakt, en aan elk ln- en Opgezeten dezelve by dezen wordt herinnerd, en in maniere als in het Billet ftaat vermeld herhaald , opdat niemand door begane abuizen in het afgeven der Biüetten daarvan enige onkunde zoude kunnen pretenderen.
Art. 3.
De Grote Kerk zal geheel worden opgeruimd; en zal aan elke Binnendeur worden geplaatst een Bank, of Zitplaats, voor 3. of 4. perfonen, voorzien met Papier, Pennen en Inkt: ook zal de Kerk worden afgedeeld in 12. Gedeelten, waartoe de Nommers op plaatfen aan de muren of pylaren, duidelyk zichtbaar, moeten getekend worden: en zal by elk Nommer ftaan een Tafel met 3. Stoelen, voorzien van papier, pennen en inkt, als ook bneties voor de Stemming: ook zal by elke Afdeling een ruuwe Lesfenaar worden geplaatst, waaraan 6. ot b.
C 2 men*



C *o )
menfchen kunnen fchryven, voorzien van pennen en inkt, Art. 4.
De Municipaliteit zal aan den Burger Commandant dezer Stad gelasten , voor elke Kerkdeur te plaatfen een Wagt van 4. man, welke zullen moeten zorgen, dat 'er geen wanorders plaats hebben, en dat elk Stemgeregtigde, één voor één, binnen gaat: en zullen mede buiten alle de Kerkdeuren, na dat de Municipaliteit daar binnen is, zig verdelen de Stadsdienaren, die onder 't opzicht van den Schout by nagt aldaar mede de goede order zullen onderhouden.
Art. 5.
Voor het flaan van 9. uren zal de Municipaliteit van het Raadhuis naar de Kerk gaan, en de grote deur agter hen worden gefloten , opdat 'er niemand met hen indringe. Dan zullen twee Leden van dezelve met een Schryver, door hen daartoe verzogt, zig vervoegen op de Zitplaats of Catheder, binnen elke deur daar toe geplaatst; en zal zig by elk dier Zitplaatfen een Roedendrager vervoegen: terwyl de overige Leden van de Municipaliteit zig zo lang begeven in het Hekje by den Predikftoel.
Art. 6.
Met het flaan van 9. uren worden de deuren geopend, en ieder Stemgeregtigde, mits één voor één, binnengelaten , hunne Billetten van Oproeping met zig brengende, en aan de binnendeur in handen van het aldaar in de Catheder zittend Lid van de Municipaliteit de Handtasting op den gepubliceerden eed afleggende; zonder te kunnen vergen , dat de Eed aan hem op nieuws worde voorgelezen; en zal ieder Stemgeregtigde by zyn te doene handtasting overgeven een Kaartje of Briefje waarop zyn naam en woonplaats vermeld Haat; zullende de Schryver, aldaar gezeten , gehouden zyn , het getal der binnenkomende
Stem-



c « )
^emfferesnigden optetekenen, en deze kaartjes of briefjes vSelenf ook zoude de Eed, met grote letters gedrukt, aan de deuren der kerk kunnen aangeplakt worden.
4 Art-
Ten tien uren zal de Kerk worden geüoten , en de Schryvers der Municipaliteit, w^e by de deuren gezeten hebben , zig vervoegen naar. het Hekje by den Predikftoel, en aldaar opmaken het getal der binnengekomen StemgeSen uit de onderfcheiden Lysten, het getal m i», gedeeUen afdelen, en in onderfcheiden Busfen of Zakken welke de Roedendragers zullen voorhouden, zo veel Kaanies doen, als 'er Stemgeregtigden m de Kerk zyn, KteleSil Kaartjes met i£ onderfcheiden Nommers ee ekend: met welke busfen of zakken de Roedendragers £ naar onderfcheiden hoeken van de Kerk zullen begeven, op daartoe aantewyzene plaatfen.
Art. 8.
Intusfchen zal de Prefident der Municipaliteit den Predikftoel beklimmen , en met een korte, doch gepaste, aanforaak het Volk tot hunnen pligt vermanen, en het gewist van de door hen te doene Verkiezing onder het oog brengen: en voorts hun verzoeken, dat ieder uit de Zakken die de Roedendragers voorhouden, één Lootje trekt, om zie daarmede te vervoegen by die Tafel, waar een Nommer by of boven geplaatst is, die met zyn getrpkken Nommer overeenftemt; en zullen de Roedendragers zorgen, dat niemand meer dan één Nommer trekt.
Art. 9.
Voorts zullen by elke Afdeling aan de Tafel zig vervoegen één der Leden van de Municipaliteit met zyn Schryver of Adjunft, dien de Municipaliteit tot hare hulp zal verkozen nebben, aldaar de order bewaren, en aan ieder afgeven een ftuk Papier, Pen en Inkt, om optefchryven C 3



C té )
drie Perforten, die hy tot Kiezers benoemt, uit de tegenwoordig zynde Stemgeregtigden van zyn Nommer. Zy die buiten fhat zyn te fchryven, zullen intusfchen aan dat Lid der Municipaliteit of Schryver, daar tegenwoordig zagt opgeven de namen der genen, die zy verkiezen, één voor één, we/ke voor hen op een Briefje gefchreven zullen worden, en aan hen overgegeven, om die te werpen gelyk alle de anderen, in de Bus of Zak, daartoe op dé I afei geileld. r
Art. 10.
Dit verrigt zynde zal 'er rondgevraagd worden, of ook nog iemand een Briefje heeft aftegeven. Alvorens de line.jes geopend worden zal men dezelve tellen, om te zien of er ook meerder Briefjes gevonden worden, als tot het afgedeelde Nommer Stemgeregtigden zyn, opdat niemand in Haat zy, twee maal zyn Stem uittebrengen: in welk geval, indien het getal der Briefjes dat der Stemgeregtigden meer dan vyf te boven gaat, de Stemming op nieuws zal moeten gefchieden. Het getal der Briefjes goed uitkomende, zal de Schryver met het Lid van de Municipaliteit de Briefjes openen, en de Stemmen optekenen waarvan ook een Contralyst moet gehouden worden, om abuizen voortekomen: en zal één van deze Stemlysten moeten overgegeven worden aan de verkoren Kiezers zodra zy in hunnen post treden, om in geval één tot Reprefentant uit de Kiezers verkoren worde, men dadelyk door behulp der Stemlysten, zyn plaats zal kunnen aanvullen met dien perfoon, die uit alle de Lysten te famen de meeste Hemmen heeft, welke dan in handen der vergaderde Kiezers den Eed zal afleggen. Invalle de Stemmen gelyk fiaan, zal men de twee of meer, die gelyke Stemmen hebben, doen trekken, wie Kiezer zal zyn- dit zal m foortgelyke gevallen mede plaats hebben by de eerue Benoeming der Kiezers.
t Art.



( *3 )
Art. ii.
Dit verrigt zynde gaan de Leden der Municipaliteit met hunne Schryvers en met de tot Kiezers verkoren Mannen naar het Hekje by den Predikftoel, en geven aan den Prefident der Municipaliteit de gekoren Kiezers op: die Kiezers plaatfen zig om dit Hekje. De Stads Secretaris fchryft de 36. gekoren Kiezers op een Lyst, waarmede de Prefident den Predikftoel beklimt, de gekoren Kiezers afleest, en aan hen voorftelt, dat zy verkoren zyn door hunne Medeburgers, om in hunnen Naam van ftonden aan zitting te nemen, en niet eerder uit den anderen te gaan, dan na alvorens verkoren te hebben 16. Perfonen, mits ieder den ouderdom van 30. jaren bereikt hebbende, tot Provifionele Reprefentanten voor den tyd van één jaar; ais mede tot een Committé van Waakzaamheid, insgelyks voor den tyd van één jaar, ia. Perfonen, mits denzelfden ouderdom bereikt hebbende, welke tot de Leden der Municipaliteit bepaald is: zullende in beide betrekkingen m één en het zelfde Collegie geen zitting mogen hebben Vader en Zoon , of twee Broeders van gehelen of halven bedde Schoonvader en Schoonzoon, Stiefvader en Stiefzoon,'of Behuuwdbroeders; doch wanneer de Maagfchap ontlhat na hunne Verkiezing zullen zy dat jaar blyven
continueren: Zullende het de zaak zyn, en gelaten
worden aan de verkoren Municipaliteit van zig twee Secretarisfen te verkiezen naar hun goeddunken, welker Salaris door het Commité van Waakzaamheid, naar ingenomen, advifen van de Municipaliteit, zal worden bepaald, en wel op een vast Tratfement, met affchaffing van alle
Emolumenten of Beneficiën: en zal het Committé
van Waakzaamheid, terflcnd na hare benoeming, fesfie nemen, om almede te bepalen de Wedden of Salarisfen der Municipaliteit in alle de byzondere Commisfien, uit hare aanftelling voortfpruitende , en van Stads wegen bèètald
moetende worden: ook zullen zy van nieuws moeten
r-p-Hen de falarisfen van alle Stads Amptcnaren of Bedien- ■ _ den,



C *4 )
den, en met overleg van de Municipaliteit de onnodige affchaffen: dit egter alles provifioneel, tot dat 'er door het Volk nadere fchikkingen zullen worden bepaald: blyvende egter de begeving van alle Stads Ampten en Bedie* ringen alleen aan de Municipaliteit, mits de aanftelling by meerderheid van Memmen gefchiede, en niet by Toerbeurten , en mits de Ambten en Bedieningen uitgedeeld worden aan geboren Ingezetenen van de Unie, of aan Vreemden , die ten minften drie jaren binnen dezelve zyn geweest. Waarop de Prefident van de Kiezers afneemt
den volgenden Eed.
EED VOOR DE KIEZERS.
" Ik belove en zwere, dat ik my den aan my door ** de Burgery opgedragen Post van Kiezer tot een nieuw " Stadsbeftuur en Commité van Waakzaamheid zal tragten " waardig te maken, door my in het verkiezen van de " Perfonen tot bekleding dier Posten geheel onzydig te " gedragen, zonder aanzien van Perfonen, voormalige " waargenomen Bedieningen, Godsdienftige gevoelens, " of Famieliebelangens; belovende alleenlyk, naar myn " beste geweten te zullen verkiezen, die, myns bedün" kens, de meeste Vereifchten en Verdienften tot de " waarneming van die gewigtige Posten bezitten, en als ». Voorftanders van Vryheid en Gelykheid by my bekend " ftaan: ook beloof ik onze Vergaderplaats, daar wy ons " zo dadelyk zullen vervoegen, niet te zullen verlaten, V voor dat wy het ons opgelegde werk geheel zullen heb" hen verrigt en afgedaan. Zo Waarlvk, enz.
Het vervolg en bejluit van dit Plan in No. 4. V ivelk cnmooglyk eerder dan Vrydag kan uitgegeven worden.
Dit blad wordt uitgegeven door den Boekverkoper F. CLEMENT, weeklyks, op Donderdag, tenware zulks verhinderd wierde door bykomende onvermydelyke drukten, als wanneer het een dag later zal uitkomen.



DEUGD en VRYHEID.
N. 4-
Art. ia.
De Eed door de Kiezers afgelegd zynde, feliciteert de Prefident hen, op een korte doch gepaste wyze, met dezencewigtigen Post; en een Commisfie uit de Munic.panteitgleTdt h?n dadel k naar de Confiftoriekamer geasfifteerd met de nodige Roedendragers en Stadsbedienden, ten dienite der vergaderde Kiezers.
Art. 13.
Deze Commisfie terug gekomen zynde feliciteert de Prefident de vergaderde menigte met het verrigte werk, ,1 hedankt hen voor hun betoonde bedaardheid en Vaderlandfchenyver; waarna een ieder, zulks verkiezende, rustig naar zyne Woning te rugge keert.
Art. 14.
Alle de Kiezers, op de Confiftorie kamer gekomen zynde plaatfen zig aan een tafel, en zullen uit hun midden, by meerderheid en geheime Stemming, verkiezen een Prefident en een Secretaris, waarna zy tot de verk.efing van de 16. Leden voor de Municipaliteit zullen overgaan, die al mede door geheime Stemming by meerderheid een
voor één zullen verkoren worden. <->P dezelfde
manie als boven gemeld, zal gehandeld worden ,n het verkfezen der Leden tot het Commfté van Waakzaam-
D Art-



.0 ' r o
Art. 15.
De Kiezers, de Municipaliteits Leden als ook de Leden tot het Commité van Waakzaamheid verkoren hebbende zullen daarvan terftond aan de Provifionele Municipaliteit door de Roedendragers doen kennis geven, als ook de nieuw verkoren Leden tot de beide Bedieningen in de Kerk laten convoceren, welke zig dan in de Kerk zullen ftellen, de verkoren Leden tot de Municipaliteit aan de regter zvde van het Hekje by den Predikftoel, en de verkoren Leden tot het Commité van Waakzaamheid aan de linker zyde; waarna de Prefident der Kiezers, den Predikftoel beklommen hebbende, eerst de nieuw verkoren Municipaliteit aanfpreekt, en hun den volgenden Eed voorftelt.
EED.
„ " Ik hdoïe en zwere> dat ik my den aan my door de m burgers, In- en Opgezetenen van Zwolle opgedragen ^ Vosi van Stadsbeftuurder zal tragten waardig te maken , > door my m alle opzichten te gedragen als een eerlyk ^ en yveng Voorftander van Vryheid en Gelykheid geit grond op de algemene menfchlyke Regten, en als een ^ opregt Handhaver van Rust, goede Order, Regt en Bil-
m lykheid; dat ik alles ten meesten voordele der al-
„ gemene Burgery met betrekking tot het Stedelyke en >5 het algemene Bataaffche Volk ftaatswyze zal tragten te „ fefturen; belovende my in 't beflisfen hunner gefchil-
„ ,°P he>: onzydigst te zullen gedragen; _ wyders
s. dat ik de Decreten ener wettig daargefteld zynde Con■n ven"e zal eerbiedigen, en met betrekking tot deze Stad n en derzelver Vryheid fpoedig en ten allen dele naar be-
i, foren helpen ten uitvoer brengen; , dat ik almede
K hec thans benoemde Commité van Waakzamheid als „ fcn wetciS Collegie door de Volksftem verkoren zal er- • t kennen, en de Bezwaren, die hetzelve namens de Burgery , of enige Leden van dezelve , of wel uit hun
" Col-



C 27 )
" Collegie voortkomende, zal horen, dezelve overwe" gen, en daaromtrent volgens de infpraak van myn ge" weten , overeenkomftig de aangenomen Grondregelen " van Vryheid en Gelykheid, op myn verantwoordelyk" heid zal helpen befluiten, en niet aarzelen om op ver" zoek van hetzelve de Burgeryopteroepen; — voorts " dat ik met dit Collegie in gewigtige gevallen zal te rade V gaan, en alzo met hetzelve broederlyk tot opngting van " het Gebouw der Vryheid werken, en alles aanwenden k" 't geen daar toe dienilig kan. Zo waarlyk, enz.
Art. 16.
Deze Eed afgelegd zynde, keert de Prefident zig tot het Commité van Waakzaamheid, fpreekt hen aan , en ftelt hun voor den inhoud , zin en mening van hunnen Post, en laat hun doen den volgenden Eed.
Concept formulier van een EED
voor het Commité van Waakzaamheid.
» Ik belove en zwere, dat ik den aan my opgedragen " Post my zal tragten waardig te maken; door een waak" zaam oog te houden op de fiaatkundige en burgerlyke " belangens van deze Stad en Vryheid, en dat ik, zo veel " mooglyk, my zal bezig houden met toetezien, dat noch " door deze of gene Burgeren of Burgercorporatien, noch U door het Stads of Staatsbeftuur, voor zo veel deze Stad " aangaat, en dus ook niet door derzelver Afgevaardig" den, enige belangryke zaken tot opbouw der Vryheid " worden verzuimd of verwaarloosd, of enige inbreuken, " tot derzelver val (trekkende, worden begaan: alle wel-" ke zaken ik met myne Medegecommitteerden rypelyk " zal onderzoeken, dezelve aan de attentie van het Stads" beftuur brengen, met alle de ge vonden,bewyzen, en Da " °P



C 28 )
" op herftelling van deze gebreken aandringen, het zy " dezelve grieven , frilen of wangedragingen bevonden " wierden by het Lighaam der Burgeren of by dat der Re-
" prefentanten; als mede dat ik alle vertogen van
" één of meerder myner Medeburgeren, aan my of myne " Medegecommitteerden gedaan, gezamenlyk met hen " naauwkeurig zal overwegen, en daar mede naar de over" tuiging van myn Geweten handelen. Zo waarlyk, enz.
Voorts zal aan het Commité van Waakzaamheid een behoorlyke Vergaderplaats worden aangewezen , alwaar van Stads wege Vuur en Licht zal bezorgd worden; en zal, insgelyks van Stads wege, voor verzuim, moeite en ter goedmaking der overige kosten aan hetzelve worden fcetaald duizend Daalders.
Eindelyk, bedankt de Prefident de vergaderde Menigte, en leiden de Kiezers de verkoren Leden tot de Municipaliteit naar het Raadhuis, daar de Prefident der Kiezers de daar gezeten zynde Municipaliteit voor hun gedane werk uit naam der Burgery bedankt, en de nieuwverkoren Mannen op hunne plaatfen infialleert, waarna de Kiezers, afgaan en hun werk verrigt is.
Men heeft ons onder 't oog gebragt, dat het onregtvaardig en onbillyk zoude zyn, de Gealimenteerden van het getal der Stemgeregtigden uittefluiten; om reden, dat 'er zeer velen onder hen gevonden worden, welke, uit hoofde van de gevolgen der vorige Arifiocratifche Regering, zo door gebrek aan Arbeid, als door vermeerdering der Belastingen, en inzondetheid door de algemene duurte der Levensmiddelen, en dus geheel buiten hun fchuld, zig genoodzaakt gevonden hebben tot de algemene Onderfteuning hun toevlugt te nemen; welke derhalven, als flagtoffers van het vorig Gouvernement, eer verdienden beloond ,



( «9 )
ioond, dan beneden den Rang van ftemgeregtigde Burgers
lepkatst te worden. De gemelde reden fchynt ons
foWond toe, datwy, niettegenftaande het geen door om in No. 2. van ons Weekblad geplaatst is, en nietteSnftaande volgens een door ons ontfangen brief uit de Snd Leyden, men aldaar in de bepaling der Stemgeregtigden den zelfden regel zoude volgen; dat wy desniettemin Set hebben kunnen voorbygaan, deze reden aan alle onze Medeburgers, en inzonderheid aan hen, die nu verkoren ™ om het Plan te ontwerpen, waarna de Burgery zal SSeroepen worden ter verkiezing ener nieuwe Municipaliteit, in ernftige overweging te geven.
De Schryvers van dit Weekblad.
Het volgende, ons door de Joodfche Ingezetenen dezer Stad ter hand gefteld, hebben wy niet kunnen nalaten in ons Weekblad een plaats te vergunnen.
VRYHEID, GELYKHEID, BROEDERSCHAP.
De Leden der gezamenlyke Joodfche Gemeente alhier, en een ieder op zij zeiven, nemen de vryheid, zig te verveen by hunne Medeburgers, met een oogmerk om 2 kennen te geven, om welke reden zy verzuimd ÏÏben opStSen, den 16. dezer, zig by de gezamenïyt MèdeEmg rs te laten vinden in de Grote Kerk ten e^nde aldaar onze Stemmen uittebrengen tot het verkiezen
vani7-Ledcn' D3 Som-



C 3° )
Sommigen onzer gevraagd zynde:, waarom wv ons aldaar niet hebben laten vinden, hebben wy raadzaam geoordeeld, daarover een famenkomst op onze Confiftorie Kamer te houden; alwaar gebleken is, dat ons gehouden gedrag is voortgefproten uit vrees, dat mooglyk onze komst m de Grote Kerk voor fommigen onzer Medeburgeren niet aangenaam zoude geweest zyn; te meer daar het gebleken is, dat by de verkiezing der Municipaliteit op niemand onzer Natie een enkele Stem gevallen is • óffchoon wy niet tragten, ons in enigerlei Eer-amptên of Bewind te willen indringen. ^
Neen, Medeburgers, verdenkt ons niet, dat wy uïr enige verkeerde inzichten daarin nalatig zouden gewees zyn, daar integendeel onze harten met de uwe zonder
geveinsdheid verenigd zyn, en alzo zullen blyven
ferwyl wy bereid zyn om by alle gelegenheden de duidel jktfe blyken aan den dag te leggen, hoe aangenaam en
f ff? ïeRVO°J" °"S l°Ude *yn' dat ^ de Ar mogten hebben als Broeders m het welvaren van het Algemeen bv onze Medeburgers in achting te zyn, waarvan wy Ü in 't
vervolg door genoegfame blyken zullen overtuigen - .
te meer, daar wy niet twyffelen, of onze Medeburgers zullen ons niet alleen in de vrye oefFening van onzen Godsdienst befchermen, maar des noods ons byalle voorval lende gelegenheden daarvan blyken geven, en wel voornaamlyk daarin, dat vvy niet mogen genoodzaakt worden (het geen GOD verhoede) de wapenen optevatten, als zynde zulks volmaakt ftrydig met onze Costumen en Wet
onderhouden^6 S ^ °™ Wet
Medeburgers, vraagt ons niet, waarom onze Voorvaders onder de regering der Rigteren en der Koningen de Wapenen gevoerd hebben, en daartoe ook bekwaam wa!
rnn^77 Y3IK ï°en teVyde waren de oorl°gen door GODS bevelen zelve ingefteld, en dan nog niet, dan na afvragmg van de Urim en Thummim door de Hogeprie-
iters,



C 31 3
fters, waarby zy dan ook den Sabbath en de Feestdagen gevierd hebben.
Voor 't overige zullen wy ons in alle gevallen met onze Broeders de Concert gedragen, en onze hulpe niet onttrekken overal, waar wy zullen geoordeeld worden van dienst te kunnen zyn.
Wy vleyen ons, dat onze Medeburgers genoegen zullen nemen in deze onze cordate verklaring, waartoe wy ons
op de plegtigfte wyze met hart en ziel verbinden.
Hierop Medeburgers , na U in GOD S befcherming aanbevolen te hebben, blyven wy Uwe Medeburgers van de Joodfche Gemeente der Stad Zwolle.
den 17. Maart 1795.
SCHRYVERS VAN DEUGD EN VRYHEID.
. Ik, een Zwolsch Patriot, een brandend Voorftander van de Regten van den Mensch, een Vriend van de Armen en Onderdrukten, vervoege my in gefchrifte tot UI., ten einde U te raden, om een ieder uittenodigen , die door Briefwisfeling of door de Couranten weet, wat 'er in andere Plaatfen van onze Republiek befloten wordt met betrekking tot het Stemregt der Joden, om zulks terflond aan U, en door U aan de Inwoners van deze Stad bekend te maken. Want het zou my geweldig fpyten, dat wy Zwolfchen, wyd en zyd bekend ilaande voor egte Vryheids Zonen, ons in het bepalen van de Regten van den Mensch zwakker en bekrompener zouden gedragen , dan de Vrye Burgers van andere Steden.
Wat het Volk van Amfterdam betreft, dat heeft reeds de Joden voor Broeders en Medeburgers erkent, ten minften op het Feest der Revolutie, gevierd den 4. Maart,
gelyk



C 33 )
gelyk blykt uit de volgende plaats, welke woordelyk is overgenomen uit de gedrukte Befchryving van dat Feest. " Ageer dit fchild volgden onmidlyk de Leden der Ltes^ " gezelfchappen, die, zo wel als de gewapende Burgers, " het Volk van Amfterdam verbeeldden. Men heeft thans " 39. zulke Gezelfchappen in deze Stad, waaronder één " onder de Zinfpreuk: Felix Libertate, hetgeen f: ui.tJWtf»beftaac."
Een oud Zwolfch Patriot.
Dit blad wordt uitgegeven door den Boekverkoper F. CLEMENT, weeklyks, op Donderdag, ten ware zulks verhinderd wierde door bykomende onvermydelykc drukten, als wanneer het een dag later zal uitkomen.
De fchryvers van dit Weekblad betuigen met genoegen, behalven de reeds geplaatste, bovendien nog versheiden Brieven ontfangen te hebben, zo uit deze Stad als van elders, welke zy, in zo verre dezelve in befcheiden tfermen zyn opgefteld, en niet ftrekken om een fcheuring tusfehen de Vrienden der Vryheid te veroorzaken , niet verzuimen zullen by de eerfie gelegenheid te plaatfen. Intusfchen verzoeken zy, dat hun
de Brieven van buiten Franco mogen toegezonden worden.



DEUGD en VRYHEID.
N. 6.
Het volgend Stuk is ons ter hand sefteld, met verzoek om het door ons Weekblad aan de Zwolfche Burgery bekend te maken.
Het is van overlang bewezen, dat de Vryheid niet kan ftaande blyven, zonder een gewapenden arm; om nu den lust myner Zwolfche Medeburgeren hier toe optewekken, moest men, in het algemeen, alles m het werk ftellen, om Geweer en Wapens te bekomen, waartoe vele middelen voor handen zyn, welke ik egter aan de Wysheid van den Krygsraad der Zwolfche Burgery
°VÏÏitahoofde der verfchillende denkbeelden diende 'er ook een formulier van een Eed ingefteld te worden, dien door een ieder, die de Wapens in de handen nam behoorde gedaan te worden; en zo iemand dien Eed niet wilde afleggen, moest hy, zo lange hy by deze weigering bleef volharden , in het getal der Stemgeregtigden niet toegelaten worden.
'Er diende ook een Commisfie uit de Burgery aangefteld te worden, voor welke de Eed afgelegd wierd, en aan welke tevens zou kunnen opgedragen worden het examineren der Officieren.
Ik zal voor myne Medeburgers openleggen de manier, waarop de Franfche Officieren verkoren worden. Wanneer 'er in ene Compagnie een Officier ontbreekt, worden 'er door de gehele Compagnie drie perfonen beY noemd,



noemd, welke aan de Captains, Luitenants en Onderluitenants worden voorgedragen, die 'er één uit kiezen. Ue Verkiezing gefchied zynde, moet hy, die verkoren is een Examen afleggen, en zo hy bevonden wordt daarin tè kort te fchieten, gaat men terftond tot het formeren van een nieuw Drietal en tot een nieuwe Verkiezing over
Dit alles gefchiedt om bekwame en verftandige Voorgangers te hebben : want ingeval de noodzaaklykheid eischt, dat wy onze Haardfteden moeten verdedigen komt het op het goed beleid en op de Kordaatheid der Officieren inzonderheid aan : en het -ontbreekt in deze ötad aan gene kundige en bekwame Burgers tot Officieren^ want de behandeling van de Wapenen van 1786. en 87. is nog niet vergeten. Ook kan ik niet geloven, dat de lust tot het behandelen der Wapenen is uitgedoofd: want dit zo zynde zoude de achting, die onze Franfche Broeders ons toedragen, in minachting, ja in haat kunnen veranderen.
Laat eens een ieder overwegen, voor eerst dat 'er 1200 Geweeren uitgedeeld zyn, ten anderen, dat'er een aanzienlyk getal Geweeren reeds te voren in handen der Burgery was, en eindlyk dat 'er ao. Compagnien zyn. Komt er nu van elke Compagnie des avonds om te exerceren 40. Man , dan bedraagt het getal der in gebruik zynde Geweeren niet meer dan 800. Wat moet men nu denken van de 400. en meer Geweren, welke met de Manfchappen, die dezelve dragen, uitblyven? Zyn die in handen
van onze legenparty? , dan zyn ze gevaarlyk —L
Of zyn ze in handen van onwilligen? Dat kan ik niet
denken van myne Medeburgers.
'Er kan gezegd worden dat een Ambagtsman aan zyn Huishouding te veel Jchade zoude toebrenfen. indien hy een avond in de week kwam exerceeren. Maar zouden het myne Medeburgers dan ook kunnen goedvinden, om des; Zondags s avonds van 5. tot 7. uren te exerceren, welke uren rog altoos van ons allen meest tor uitfpanning
en



C 43 )
en vermaak gebruikt worden? Dan zoude 'er geen Man of Huisgezin fchade door lyden , uitgenomen alleen de Tappers.
Copie uit een brief over de redenen, waarom de Joodfche Natie niet Stemgeregtigd kan zyn.
De kundigfte Lieden in Holland denken omtrent dit {tuk
op de volgende wyze: dat het Jodendom, volgens
de Leer hunner Vaderen, de herftelling hunner Natie en de komst van den Vorst Mesfias verwagten, (dien zy als een aardfch Koning befchouwen) en daarop blyven hopen. Dit Grondbeginfel nu loopt lynregt aan tegen de leer van de Oppermagt des Volks en erkende Regten van den Mensch en Burger, als maar al te veel (trekkende tot het daarftellen van een aardsch Koningryk. Zy derhalven, die de leer der Voorvaderen aankleven, (en dus waarlyk Joden zyn) erkennen , door hunne Verwagting van een èardsch Koningryk, de Regten van het algemene Mensch-
dom niet. Zy befchouwen zig als een byzonder Volk
op den Aardbodem, en zyn dus in de daad Tegenftanders van de leer der Gelykbeid en Brotderfchap. Zy fluiten zig derhalven van zelf uit de Maatfchappy, die zig alleen op die gronden wil vestigen,' en erkennen zig in de daad Vreemdelingen ten onzen opzichte te zyn. Zy, die deze leer der Voorvaderen niet aankleven, zyn ook geen Joden meer.
F a Voor-



C 44 )
Voorftel van een ongenoemden. aan zyne
Medeburgers!
Of fchoon geen lid van enige Club, heb ik evenwel volgens het eerfte Nummer van uw Weekblad Vryheid, om door het zelve, iets ten gemenen nutte, by te dragen — te weten: hoewel ik niet twyfele of men zal (het Schip van Staat eerst eens weder in vlot water gebragt zynde:) met den tyd ook in naam van geheel Neerlands Volk, met ernst en yver op het publyk onderwys, in Kerken en Schooien, als het hoovdmiddel tot waare kennis en deugd, bedagt zyn, naardien hetzelve gewisfelyk, eene groote hervorming nodig heeft; Zoo geeve ik evenwel in bedenking en aan alle volks vrienden in ernftige overweging, of het niet by voorraad thans alreeds hoogstnodig zy, om middelen te beraamen en ten fpoedigften by de hand te neeraen, ter onderrichting van het algemeen omtrent de Waare betekening van, en de groote waarheden, die opgewonden liggen in de woorden Fryheid, Gelykbeid, Broeder/cbap, welke dagelyks zoo algemeen gelefen en genoemt worden, door duyfenden onzer Ingezetenen, zonder te weten wat zy betekenen, of waar aan zy ons herinneren; om niet te fpreeken van de Burgers onzer Steeden, ja zelvs van veele der nu uit dezelve en ten platten Lande gekofene provifioneele Reprefentanten, durv ik ten minften zonder fchroom ten aanzien onzer Ingezetenen op het Land, onder welke ik beftendig verkeer, verfekeren, dar 'er van de tien geen één gevonden word, die zig daaromtrent een recht denkbeeld weet te maaken, zoo dat men 'er niet alleen zeer verkeerd over t' zamen fpreekt, maar ze ook ligtvaardig misbruikt, ter bedekkinge of bedryv van allerley wandaaden in het Burgerlyke en Godsdienftige beyde: De Publicatie dezer dagen door de Gedeputeerden van 't Volk van Overysfel gedaan, in het kwartier van
'tTwen-



C 45 3
't Twente tegen het fteelen en verwoesten van Provintiale en particuliere houtgewasfen kan het gezegde ten overvloede bevestigen, daar deze euveldaaden alleen aan het dwaalbegrip over Vryheid en Gelykheid haaren oorfprong fchuldig zyn, •— om hier in nu te voorzien, verzoek en vermaan ik alle des kundige Volksvrienden in Overysfel, om het zy van wegens de gemaakte Clubfen, het zy als leden der groote Maatfchappy, door woordenen ichniten in grooteren of kleineren kring het hunne toe te brengen, tot de in deefen zoo hoogstnodige verlichting, op dat een ieder met overtuyging weeten mooge , wat het zy Vry Gelyk, Verbroedert te zyn, op dat hy de zoo aangename en nuttige pligten kenne, welke daar uyt geboren worden, en alzoo meer en meer overreed worde, van het noodzakelyke, blyde en onwaardeerbare dezer omwenteling — ten dien einde , zou het myns bedunkens, en dit bedoel ik vooral, ook niet te verwerpen zyn, indien alle Volks Leeraaren, by welke gezindheid ook geplaatst, door de provifionele Reprefentanten van dit gewest 'vermaant, ja zelvs gelast wierden, om volgens een kort 'ontwerp door Hoogstdezelve by wyze van text opgegeven, terftond na Paasfchen, op drie agter een volgende Zondagen, op den eerften over de Vryheid, op den tweeden over de Gelykbeid, enz. opzettelyk van den Kanfel voor hunne gemeenten te prediken — ik geloov niet dat zulks tegen de wetten der Vryheid ftryden kan, want het algemeen belang vordert dien ftap, en het groote nut 't welk men hier van verwagten mag, billykt den zeiven; ook kan niemand der Leeraaren zig hier over belgen als iets hatelyks, want de blakendfte vriend van Orange en de vorige Regeering, zal, indien hy kundig en eerlyk genoeg is, gaarne erkennen dat Vryheid, Gelykbeid, en Broederfcbap, drie groote waarheden van den natuurlyken en geopenbaarden Godsdienst zyn, welke de beste Leeraar en zyne Apoftelen, zig nimmer gefchaamt hebben, den volke in te fcherpen. Hier mede eindige ® dit
ge.



C 4* )
pfchrift, hoopende nog iets ten gemeenen nutte gedaan te hebben, terwyl de plaatzing van hetzelve my aangenaam zyn, en aanmoedigen zal, om nog eens weder de Pen od te vatten. r ^
2°a MaartW°IIe Hdl e" BroederrchaP»
24. aart 1795. ^ Medeburger.
Een Vriend van Deugd en Vryheid. * * * *
Aanmerkingen van de Schryvers van dit Weekblad op het laatst voorgaande.
Wy kunnen of willen niet nalaten, op het Voordel van dezen Schryver onze hoogfte goedkeuring te drukken Het doet ons leed dat wy buiten ftaat zynt om aan £ zeiven een Burgerkroon aantebieden.
Het Bataaffche Volk, zal het de verkregen Vryheid behouden, en zig derzelve waardig gedragen, moet verlicht aioet verbeterd worden. Het voorgeflagen middel bel fchouwen wy , ter bereiking van dat oogmerk , allergefchikst. Wy wenfchen derhalven, dat hetzelve niet alleen hier, maar door de gehele Republiek, moge aangenomen en ter uitvoer gebragt worden ; op dat de aangename daauw der onderwyz.ng, zo op de fchaamle wonden der ongeoefende Stadbewoners, als op de lage hutten der Bouwlieden, met zegen moge nederdalen.
Een kort ontwerp voor de in het Plan bedoelde Redevoeringen was zekerlyk allerwenfchlykst, gemerkt vele Volksleeraars, gelyk de Maan, niet lichten f of ze moeiten eerst verlicht worden. Deze taak op onze fchouders te nemen durver1 wy ons egter niet onderwinden, latende zuIks over aan Mannen van hoger Talenten: maar wat de
Tex-



C 47 )
Texten aangaat voor deze Redevoeringen» zyn ons de volgende niet ongepast voorgekomen.
Voor de Redevoering
over de Vryheid.
Wordt geen dienstknegten der menfchen. i Cor. vu. 23.
Voor de Redevoering
over
de Gelykheid.
Wy zyn ook menfcben van gelyke bewegingen als gy. Hand. xiv. 15.
Voor de Redevoering
over
de Broederschap. Gy zyt allen Broeders. Matt. xxm. 8.
Braave Meedeburgers!
' Daar wy thans, Gode zy dank! een tyd beleeven, in welken ook eens eindelyk in dit ons Land, de Rechten van den Mensch zyn begonnen geëerbiedigt te worden, eii vermits uit die Rechten natuurlyk voortvloeit dat Dienstbooden meede in gelyke Rechten moeten deelen met die van hunne Meesters, zoo komt het my voor dat *t de pligt van onze Reprefentanten vordert, eene zekere refolutie door het voorig Ariitocratisch Beftuur federt eenige Jaaren genomen, te vernietigen, zodra naamlyk geene gewigtiger bezigheden zulks verhinderen; en in deszelfs plaats eene Wet intevoeren, op de Rechten van den Mensch, — op evengelykbeid, gegrond.



C 48 )
De willekéurige Refolutie welk ik bedoel, en rayns bedunkens lynregt tegen gemelde Rechcen aandruischt, komt kortlyk en zaaklyk hier op neer; „ dat naamlyk, „ een Huis heer of Meester, ten allen tyde zyne Dienst„ booden kan doen verhuizen, alleenlyk verpligt zynde „ hun tot den dag der verhuizing te betaalen, daar zy in „ tegendeel, buiten tyds van dienst verkiezende te verwis„ felen, uit kragt dier refolutie gehouden zyn een half „ Jaar loon te moeten geeven."
Strookt uwe denkwyze Meedeburgers! met de myne, welaan! plaatst dan deeze regels in uw geagt Weekblad, en bepleit tevens -in het zelve de zaak dier onderdrukten, ten einde langs deezen weg ten fpoorflag te verltrekken voor hun, die wel byzonderlyk verbonden zyn, zonder de allerminfte uitzondering de Rechten van den Mensch, overal waar dezelven gefchonden zyn, van tyd tot tyd te herftellen.
Zwolle den «8 Maart 1.795.
Een Eerbiediger der Rechten van den Mensch
Geachte Medeburgers.
Met goedkeuring las ik in uw Weekblaadjen N. 2. uwe aanmerkingen over 't dragen van den Rouw, en heb hetzelve reeds lang aangezien als een zeer drukkende last voor vele Huisgezinnen : maar ik hoor vele lieden zeggen;
wie wil in dezen de eerfte zyn'? Daarby komt nog,
dat vele oude lieden het zwak hebben en begrypen, dat men hunne Nagedagtenis oneer zoude aandoen, wanneer
Het vervolg hier na.
Dit blad wordt uitgegeven door den Boekverkoper F. CLEMENT, weeklyks, op Donderdag, ten ware zulks verhinderd wierde door bykomende onvermydelyke drukten, als wanneer het een dag later zal uitkomen.