C74) ó Treur niet! Elize. . . . de weg van uw leven Spoedt haestlg ten einde, dan vindt ge mij wéér — Dan wordt ge in mijne armen, door de Eng'len gedreven Dan leven wij eeuwig, en fcheiden niet meêr. Neen! treur niet, mijn fchoone. . . . na drukkende rampen, Is hemelfche blijdfehap voor eeuwig ons lot. —, Door 't licht van den Hemel vervliegen de dampen; Dan zien wij, verheerlijkt, het aenfehijn van God!  (75) Bezwiji niet! mijn lieve. . . . 'k zie, gindsch aen de kimmen, Mijne avondflar rijzen, aen 't eind van mijn pad! . . . Zie eens, ö mijn beste! dat hemellicht glimmen. . . . 't Verlicht mijnen ingang in de eeuwige flad! . . . Houd Hand .... lieve Elize. . . . Gods Engel kcomt nader. . . . De Hemel ontfluit zich. . . . ik volg, o mijn God! . . . Vaerwel, mijn beminde. . . . daer wenkt mij de Vader! . . . Vaerwel . . . . ó! niet lang meêr, dan deelt ge in mijn lot! ...  ELIZE. Hier , in dit elzenboscbjen, ligt Mijn fchat in de aerde neer Ik beu mijn' lieven Damon kwijt Mijn jong'ling leeft niet meêr. Hier, aen den wortel van dien boom, Slaept Damon in den dood; Maer hier zal hij, verheerlijkt, een* Weêr opltaen uit den dood.  C 77 ) ó I Mogt ik nu maer bij hem zijn , In 't zacht verblijf der aerd'! Dan was ik, in den arm mijn's vriends, Voor (mart op fmart bewaerd. Hoe!... flond ik eens mijn droefenis, Geheel gevoelloos, af! Wat zou Elize ondankbr.er zijn! Ligt D.-mon niet in 't graf! Vloeit, o mijn brakke tranen! vloeit — Mijn jong'ling leeft niet meêr! Mijn Dahon gaf, in mijnen arm, Aen God zijn leven weêr. Aen God!... o ja! hij vloog tot God. „ Mijn Vader roept mij op !" Zoo zei hij, en mijn liefde vriend Vloog tot zijn' Vader op!...  (73) Hij liet me alleen op de aerde ftaen. Ik ben mijn' Damon kwijt!... Toch zei hij: „ 'k reize u flechts voor uit, Eu misfche u niet altijd." Ja, aen het einde van mijn' weg Vinde ik mijn' Damon wcêr!... Nu reize ik toch alleen .... mijn God Geef mij mijn' jong'ling weer! Maer dat za! zijn in de eeuwigheid: Zoo zei mijn liefde vrind. ó! 'k Druk hem eeuwig aen mijn borst, Wen ik hem weder vind'! Wel dan mijn lieve jongeling! Slaep vrolijk in den dood. . . . Hacst volg ik en zal, naest uw zij', Weêr opflacn uit den dood!  E W A L D e n T H E M X R E. E w a l d. Themire! offchoon mijn hart voor u, uit lief Je, ilaet,- Zier gij me toch gereed, ia 't helden-krijgsgewr.ed, Om, tegen Dwingelandij, manmoedig, uit te trekken, En zoo mijn' bondgenoot tot mjjp en troost te ftrekken. T h e li 1 r e. Mijn Ewald! hoe .... gij waegt u zalven in den nood.' Mijn God!,., gij vliegt, helaes! in de armen van den dood)    DE V R U G T VAN LEDIGE UUREN.  De dood moge iet verfchriklijks zijn, Voor 't laag en laf gemoed: Als 't Vaderland en Vrijheid geldt, Is hij der helden vreugd [ o God! dat immer, in mijn ziel, Die heete liefde gloei'! / Mijn hart klopp' nog zijn' laatften (lag: Voor God en 't Vaderland! Z e l a n d u s.  1/Uaj 8 42 E-4 DE YRTIGT DOOR A. Soek. te Leyden, Bij P, PlUYGESS, mdcclxxxvi,   WAERDE VADERLANDERS! Jlen u alleen, die dezen eernaem waerdig zijt, kan ik deze mijne vrcgt van ledige uuren toewijden. De zucht voor mijn dierbaer Vaderland deedt mij /omtijds Vaderland/die toonen Jlaen; ewwaerom zou ik dezelven in het verborgen /moren? -Waerom zou ik die vrugten, welke ik, in mijne ledige uwen, verzameld heb, in eenen hoek werpen? Het is verre van mij, dat ik verwaend genoeg ben, om te denken, dat dezelven met een algemeen genoegen zullen ontvangen worden; de/maek is te zeer verfijnd, om alles voor lekkernij aen te nemen het vernuft /chiet te diepe wortels in de harten mijner landgenooten, om oppervlakkig/choon, als innerlijke trekken van geest en kunst, te be/chouwen. Dit * 3  C iv ) denkbeeld echter weerhoudt mij niet, om mijnen lust voor defchoonfle der kwijlen bot te vieren; vooral niet, wen ik zing voor mijn gefolterd, maer geliefkoosd, Vaderland. Voor mij zeiven te leven is nooit mijn lust geweest; en wnerom zou ik dan de voortbreng/els van mijnen geest voor mij zeiven behouden ? . . . Dit gevoelen heeft mij doen befluiten, om dit werkjen ter -persje te geven, en aen mijne waerde Vaderlanderen op te dragen. Mij alleen tot Vaderlandfche Jlukken te bepalen fcheen mij te ééntoonig: mij dacht, dat eenige toon-verandering méér behagen zou ; en , daer mijn karakter meer voor het emflige dan voor het boertige geflemd is, heb ik ook, in de keuze van de mengeling, mij vooral tot het ernJlige bepaeld, echter zoo, dat ik mij aen zedelijke onderwerpen niet verbonden heb. Verders heb ik niets te berichten, dan alleen dit: dat hetfluk, getijteld: Voor Vrijheid en Vaderland, gefchikt was ter voorlezing voor het front van het Genootfehap van Wapenhandel, te Leyden, bij deszelfs tweede jaerfeest, en tot dat einde ook gezonden is aen den Collonel van dat Genootfchap; dan, daer ik mij toen niet, als den maker van dat ftuk, verkoos te noemen, (hoewel ik bejloten had, zulks ten bekwamen tijd te doen,)  ( v ) heeft men niet kunnen bcfluiten, mijn oogmerk te volvoeren. Ziet daer dan, waerde Vaderlanders! die met mij uwe Vrijheid bemint en waer deert die uwe rechten, als de aêlöude Batavieren, opdelft uit de puinhopen der vergetelheid, en dezehen u eigen maekt, als ccnen fchat, die door goed en bloed verworven is, ontvangt dezen bundel met zulk eene gulle toegevendheid, als ik, met recht, van uwe welmeenendheid verwachten mag, en deel mij uwe aentnerkingen mede, op eene wijze, die de befchaefdheid van eene verlichte Natie kenmerkt; verwacht dan ook van mij, dat ik dezelven niet roekeloos verwerpen . 0f mn yjpacfitittg m waen be/Jwuwen zal, maer daer uit mijne leering pogen ie trekken, cm, zoo veel mij mogelijk is, mijnen fmaek te vormen tot dien trap van volmaektheid, welke mijn vernuft bereiken kan. Leyden, den ic. Novtmter, 17G6.  INHOUD. Aen mijn Vaderland. . . . Bladz. i. Fragment uit een brief, aen ***. ... 6. Gedachten. . . . . . 10. Het gelukkig huisgezin. . . . . 15. Aen de oproerige Nederlanderen. . , . 23. Eenzame gedachten. . . 20. Voor Vrijheid en Vaderland 33. Het aendenken 39' Gevaerts en de Gijzelaer , in nood. . . 46. Aen Cloris.' . . .... 49. Zucht naer Vrijheid. . , • 55. Aen Eduard. . . . 59- Aen de zalige schim van den Dichter J. Bellamy. 64. De wandeling. . .... 67. Damon. . . .... 71. Elize. . • » . . . . 76". ewald en themire. ... 79> Aen mijne Lier. . . . . S7.  AEN M IJ N VADERLAND. Voor uj mijn dierbaer Vaderland.' Voor u gloeit deze borst, En wee hem, die, om goud verhuurd, U ooit verachten dorst! Zoo dierbaer als uwe eer mij is, Zoo dierbaer is mijn plicht, Die mij als Vaderlander past, Zoo dierbaer als het licht! A  co Het monfter, dat uwe eer verguist , En met uw rechten fpot, Daeg ik voor mijne ontbloote kling, En voor 't gericht van God! De HeerschzucHt, die mij boeien fmeed, Mij die dreigt aen te flaen, Durve ik, geüjk Bataven doen, In nood en dood weêrlraen! Ik lach, wen zij mij vloekt en doemt; —> Ik ken mijn recht mijne eer: Ik wierp de boei' en kluisters reeds Voor Heerschzuchts voeten néér. Haer troon, die reeds aen 't wagg'len flaet, Is flechts op zand gebouwd, En wee haer, zoo zij langer nog Zich op dien grond vertrouwt!  ( 3 ) Toont niet het Vrijheidminnend Wijk Dat reeds de Heerschzucht zinkt, Daer 't, met een' onverfchrokken moed, Den dwang in keetens klinkt? Zoo lang een dief geen hinder vind, Rooft hij gerust daer heên; Ontdekt men hem, zijn rooflust zinkt , Zijn moed zijn kracht met een'. Zoo lang de Heerschzucht flaven vind, Houd zij haer boeien klaer; IWaer als zij helden om zich ziet, Rasch vlucht zij voor 't gcvaer. Reeds beeft den DWing'Iand opzijn' troon!.... o Dierbaer Vaderland! Gij hebt nog lulden voor uwe eer, Wier hart van Vrijheid brand! A 2  C4) Zoud ge, in uwe onbedwongen ftreckj Ook dulden zulk een pest, Die zich, uit eigenbaet, door dwang, Slet 's burg'ren welvaerd mest? U heugt nog, toen de trotfche Flips Uw welig erf beftreed, Wat uw bewoner, van zijn woên En norfche wreedheid, leed. Wat vloeide een ftrooin vergoten bloeds Van Belgen in uw' fchoot! Hoe velen vonden, door het fïaeï, Hun Vrijheid in den dood! En zoud ge op nieuw, na zoo veel uoöd/, Den dwang gezeteld zien? Zou weêr de Vrijheid en de Rust Uit uwe Kreitfen vlièn?  ( 5 ) 0 Neen ! mijn dierbaer Vaderland! Wij firijden voor uwe eer, En hem, die ons durfc weérlhnd bièa, Sla onze vuist ter néér! Voor u zal ik, in nood en dood, Eer mij de Heerschzucht dwing', Het oproer moedig tegen ftaen Doen fneüv'len door mijn' kling! Of zoo mijn kracht, in zulkcn ftrijd, Te kort fchiet bij mijn' moed, Zoek ik mijn Vrijheid in het graf, En pleng voor u mijn bloed! . . . A ?  FRAGMENT UIT EEN BRIEF, AEN — geloof dit niet — o Neen i Dit duit geen Vrijheidsvriend — gij waert mijn vriend voorheen; Maer, fluts ge u, met uw' wil, begacft in flaeffche boeien, Voelde ik geen Vricndfchapsvuur, voor u, in 't hart méér gloeien. Gij floot, zoo Haven doen, met Heerschzucht een verbond, En fchraegt haer ijz'ren troon op Neérlands vrijen grond. Een zucht naer ijdele eer deed u haer zijde kiezen Het heil van 't Vaderland uit oog en hart verliezen  C 7 J Uw' vriend — uw' landgenoot verraed ge, om loon van goud, Terwijl ge uw losfe hoop op eenen zandgrond bouwt? Gij fehaemt u niet orn ook ten raedhuize in te treden, Waer Heerschzucht met haer' Raed voor Vrijheid kluisters (meden; Gij mengt u in den hoop van 's Dwing'lands vloekgefpan, En zijt de vuige flaef van 's vrijen volks Tijran; Gij flookt het oproer aen tot muiten moorden branden, Om Neérlands vrije Maegd, met fchennis, aen te randen!. .. Hoe! fiddert niet uw hart voor zulk een helsch verraed, Daer gij Natuur verkracht alleen uit eigenbaet? Onzinnige!... is 't uw lust, dat Neérlands volk zal bukken — Zijn hals en lenden kromm' voor boei en flaeffche jukken? En wilt ge u zclv', eerst vrij, in flaeffche kluisters flaen: Of meent ge,als Heerschzuchts knccht,daerora het juk te oatgaeu? Vleit ge u, dat gij haer gunst mhoudend zult genieten, Omdat ge, als held, u kweet in 't burger-blocd-vergieten 5 A 4  C 8 ) In 't fiichten van haer' troon in deze vrije flreek, Waer uit, door dwang en moord, de rust — de Vrijheid week? Rampzalige! ó gij laet uwe oogen willig blinden Door zulken, die ge erkent voor uwe oprechte vrinden! Zij vleien u vergeefsch met een gevest geluk, En onder 't vleien zelfs bereiden ze u voor 't juk. . . . Gij, die begiftigd zijt met edel denkvermogen, Gaet eerlang, als een flaef, in boeien neêrgebogen, Zoo gij niet weder keert tot reden, eed en plicht, En 's vleiaerts blinddoek niet, als Belg, van de oogen ligt! Is 't mooglijk?... kan uw hart zijn' eigen vriend verraden? Kan zijn bederf zijn val uw eigenbaet verzaden? Verkoopt gij hem, om ltaet om vuil gewin, ten flaef? Schuilt zulk een eerloosheid in 't hart van een' Bataef'!.... Maer neen!... 't Bataeffche hart is uit uw borst gevlogen —Uw ziel is reeds verkoft aen 's Dwingelands vermogen:  (9) Of anders zoud ge mij gansch Neerland niet verraên, Om uw natuurgenoot in keetenen te flaen! Gij vleide u vrugteloos, toen gij me uw' vriend nog noemde, Dat ik, gelijk als gij, de lieve Vrijheid doemde! .... Verrader!... uwe ziel had fchier een list bedacht, Om me ook, ten dienfte uw's Heers, te voeren in zijn macht;— De Hemel zij gedankt! hij deed me uw toeleg merken Eer ik uw fpoor betrad den eerften tred beperken! Verberg u voor mijn oog of, beef voor mijne wraek, Daer ik de Heerschzucht doeme,en voor mijn Vrijheid waek! Gij, valfche vriend, zult nooit in mij een' vriend meer vinden: Een vriend der Diving'landij behoort niet tot mijn vrinden.  GEDACHTEN. Hemel zou de lieve lente Van mijn jeugd zoo henen zwinden Zal ik fteeds mij zeiven zijn Nimmer voor een gade leven Nooit een maegd in de armen drukken? Zulk een leven valt mij zvvaer!  Kan een jong'ling zijne lente Zonder eene gade flijten? God! laet dan mijn lentetijd Liefst verand'ren in een' winter — In een' guren barren winter, Die geen loof, of bloefem draegt Als 't ontloken bloefemknopjen Bloempjens uitfchiet in de lente, Dan verwagt de landman vrugt; Maer, wanneer de holle winden 't Bloempjen van zijn fteeltjen fchudden, Billijk treurt de landman dan! Billijk kwijnt de bloem mijn's levens.. . . Ze is, van 't plantjen tot den wortel, Door gebrek aen voedfel dorr'; Laet mij des een ander bloempjen Met zijn vrugtb're fappen voeden, Eer de bloem mijifs levens fterft!  C 12 J 'k Zal dan blad en wortel dragen In den bloeitijd van mijn leven —. Alles voor een gade zijn. , Hemel! zou mijn jeugd flechts bloeien, En geen rijpe vrugten dragen? Snij dan liefst mijn' leefdraed af! Zoo ik, in den jongden morgen, Als mijn ftof weer zal verrijzen Uit den zachten fchoot des doods, Uit moest roepen: „ in de waereld „ Leefde ik eenzaem zonder gade „ 'k Leefde voor mij zeiyen flechts!" 'k Zou dan, in het rijk der liefde 't Zalig zoet der reinfte liefde Eeuwig en volmaekt bij God Nimmer met een lieve gade, Eindloos teeder kunnen fmaken: ö Wat zou dat grievend ziinj  r 13) Maer wie zie ik? 't is Lucinde ■ 't Is mijn lieve zielsvoogJesfe: Ja, zij valt in mijnen arm. . . . God! zal zij mijn weerhelft worden? ó Dan brengt gewis mijn lente Mij een' zoelen zomer aen! 'k Zou dan ruimer adem halen —Nooit in mijnen druk weer flikken; Dan zou mijn gevoelig hart Niet voor mij alleen meêr kloppen, Maer ook voor Lucsnde kloppen, Eeuwig liefde heel gevoel! Ja, mijn hart klopt reeds voor 't meisjen! 'k Voel het bonzen . zwoegen hijgen; Ja, 't flaet reeds geheel voor haer! . Neen ik leef niet meêr mij zeiven: 'k Leef reeds voor het dierbaer meisjen Dat mijn gade wezen zal!  (14) Ja, wij leven voor malkander! —. Ik, ik leef voor mijn Lucinde , En Lucinde leeft voor mij: En zoo zullen we, in den Hemel, Eeuwig voor malkander leven, Maer volmaekt in teederheid! .... 1785.  KIT GELUKKIG HUISGEZIN. Ik zal 't gelukkig huisgezin Der allerteederlïe echtelingen, Gevoelig voor de Huwlijksmin, Verrukt geheel gevoel, bezingen! De liefde, die mijn' hart gebied, Zal uit dat hart mijn toon doen rijzen, En met haer' vinger, in 't verfchiet, Mij teedere gelieven wijzen: Zij toont me een need'rig ftulpjen aen, En zegt mij, derwaerds heen te gaen. •—  C 15) Een rieten hut, in 't eenzaem veld, Langs welke een kabb'lend beekjen vloeide Een wijngaerd, aen de zoom gefield, Wiens loof om 't hutjen henen groeide Een klein getal van wollig vee Een vrouw, meêr fchoon dan 't fchoon der bloemen Een teêr geliefkoosd kindjen meê, Mogt Dajion zijn bezitting noemen: Wat rijkdom ook deze aerd bevat, Dit weinige was Damons fchat! Ik zag hem uit zijn fiulpjen treên. Hij blonk van 't zuiverst vergenoegen: Daer welvaert gulle vrolijkheên, Uit zijne vriend'iijke oogen loegen! Hij nadert. . 'k fpreek den herder aen: „ Waer is uw kind . uw herderinne? „ Spreek, Damon, ik wil met u gacn, „ Toon mij het voorwerp uwer minne!" „ Tree (zegt hij) flechts mijn ftulpjen in, „ 'k Heb een gelukkig huisgezin!1''  O?) 'k Trad binnen .... mij ontvijl een traen! Elize omarmde Damo.n teeder! „ Hoe! (zegt zij) naemv'lijks uitgega n, >, En, lieve herder, gij koomt weder"! Het kindjen vliegt in zijnen arm Een traentjen rolt langs zijne wangen !.... De vader kuscht de koontjens warm Van 't kind, dat aen zijn' hals blijft hangen! ó, Riep ik, welk een teed're min! Welk een gelukkig huisgezin ! Elize ziet me bloost, en groet Eenvoudig, maer eerbiedig tevens. „ Zij is het, die mij leven doet; „ Zij is de grootfte fchat mijn's levens"! (Riep Damon in verrukking uit.) Het zoontjen boog zich vriend'lijk neder. , „ Ja friep hij weêr) die jonge fpruit, „ Dat kindjen mint ons beiden teeder"! o Zael'ge! o teed're Huw'ljjksmin ! Welk een gelukkig huisgezin ! B .  (18) „ 't Is nu vier jaren reeds geleên, (Zei Damon) dat wij ons verbonden; „ Ons troffen geene tegeuheên , „ Die onzen zoeten wellust fchonden. ,, Wij waren vlijtig en getrouw, „ Ik weide fteed3 met vreugd mijn fchapen; „ Ons deert ons knaegt geen naberouw, 3, Geen onheil deedt ons rust'Ioos flapen; „ De welvaert drong ons ftulpjen in: „ 'k Heb een gelukkig huisgezin ! „ Wij waren dankbaer voor ons lot — „ We aenvaerdden niets, voor we ons ter neder „ Gebogen hadden voor dien God , „ Die ons bezorgde, trouw en teeder! ,, We erkenden dienden éénen Heer; „ Met hem werdt alles aengevangen. 1 „ En keerden wij des avonds weêr, „ Dan zongen wij onze avondzangen: „ God was het einde en het begin 3, Van alles, in ons huisgezin!  C 19 ) „ En, fchoon hij ons geen fchatten gaf; Hij gaf ons alles, wat wij baden: „ Wij fmeekten om geen kroon of It.if; „ Maer om ons daeg'lijks te verzaden. ,, Wij hebben brood tot onze fpijs, „ En helder water om te drinken! „ Is dit geen Godd'lijk gunstbewijs ? En moet ons dit niet weg doen zinken „ In dank, voor 's Heeren menfchenmin? „ Pit voegt een deugd'rijk huisgezin! 'k Heb alles, wat ik vvenfchen mag. — „ Elize is mijne herderinne, ,, Zij is mijn troost bij nacht en dag „ Het voorwerp mijner hoop en minne! „ Zij fchonk me een kindjen uit haer' fchoot, „ Den lust de blijdfchap van mijn leven j „ En God geeft aen ons allen brood! „ Wat zou hij ons toch meerder geven? „ Hij zegent onze Huw'Hjksmir), „ En geeft ons vrede in 'e huisgezin! B 5  (20) Wij zijn gezond wij rnisfchen niets? i, Wij hebben kleed'ren ook een woning f 9, Wij zijn te vrede! ontbreekt 'er iets? „ Wij hebben meerder, dan een Koning! „ Die zoekt zijn troost in 't nietig goud; „ Wij zoeken troost in 't vergenoegen! „ Niets is 'er, dat ons God onthoudt.... „ Laet and'ren vrij om fchatten zwoegen: „ Wij finaken 't zoet der Huw'lijksmin, ,, In ons gelukkig huisgezin ! „ Geen twist geen tweedracht woont in 't hart — „ De zwakheên dragen wij geduldig —■ Geen vrees voor ontrouw baert on? fmart „ Geen valfche liefde maekt ons fchuldig „ Geen flaeffche vrees, maer diep ontzag „ Bezielt ons beiden voor malkander; „ De wet, die God op 't Huw'lijk lag, „ Eerbieden wij, zoo de een als de ander: „ Ja, in ons hart woont ware min : ,, Die vormt een zalig huisgezin!  (tl) ,3 Ik ben getrouw aen mijnen plicht! „ Ik zwoeg, reeds van den vroegen morgen, „ Tot aen het fchemer-avondlicht, „ Om voor mijn vrouw en kind te zorgen. — „ Elize neemt haer huiswerk waer „ Behoedt ons kind, getrouw en teeder; „ Zij zorgt voor mij, ik werk voor haer. —». „ En zoo toont de een den ander weder „ De plichten van de Huw'lijksmin, ,> In ons gelukkig huisgezin I „ Zoo voeden wij, voor de eeuwigheid, „ De liefde in 't nietig aerdsch gewemel, „ Om, wen de dood op de aerde ons fcheidc, „ Bij God te leven in den Hemel! .... „ Daer zal ik 't zoet het vol genot „ Der liefde met Elize fmaken; „ Ja, daer zal zelfs de trouwe God „ Voor eeuwig ons geluk volmaken! „ 'k Verkies die plaets, den troon der min, ,» Verr' boven 't zaligst huisgezin" { 5 3  ( 22 ) Hij zweeg en drukte Elize 's hand Gevoelig aen zijn' mond; zij fchreiden.... Hun hart, waer in de liefde brandt, Gevoelde maer zij zwegen beiden! .... 'k Zonk weg riep in verrukking: God| Is zoo veel heils den mensch befchoren! Laet mij dan deelen in 't genot Van 't heil, voor deze twee geboren! Schenk mij, met mijne zielsvriendin, Zulk een gelukkig huisgezin! De Iluw'lijks-tempel wagt mij mee!... Ik zal mij aen Lucinde boeien Ja, 't heilig altaer brandt alreè ■ Hoe voel ik 't hart van liefde gloeien! Wat zalig voorgevoel wat vreugd! Lucinde zal mijn gade wezen ! Wij minnen in het fpoor der deugd, En zouden wij dan rampfpoed vreezen? Keen onze ware en trouwe min Voorfpelt me een zalig huisgezin ! 1/35.  AEN DE OPROERIGE NEDERLANDEREN, Wat doet u 't vuur van oproer ftoken 't Muitzuchtig bloed in de aed'ren koken —- Onzinnig volk van Nederland ? Wilt ge u, op. nieuw, in keeiens drukken? En voor dun (laf der Heer'chzueht bukken ? Scheurt gij, geheel verblind, den Vreedeen Vrijheidsband.? B 4  C u j Wik gij u zeiven kerkers bouwen ? Stelt gij op l'chelmen uw vertrouwen, Die, onder fchijn van eerlijkheid, Uw voeten op een' dwaelweg zetten, Om u daer na den kop te pletten, Of.choon hun flangetong u liefkoost, ftreelt en vleit? Kent, Neérlands volk, uw waerde en rechten, D. n zult ge uw eigen pleit beflechten, En gruwen voor de flavemij; Dan zult gij zulke monfters doemen, Die zich uw trouwe raders noemen, En gij gordt eiud'Jijk eens, als braven, 'tzwaerd op zij:; Ei, werpt den blinddoek van uwe oogen Bepaelt eens 't heilloos 't roek'loos poogen Van zulken, die 's lands recht en eer, Uit eigenbaet, door dwang, vertreden, Om 't volk een ijz'ren juk te fmeden: Een Nederlander duldt geen Opperhoofd geen' Heer!...  ( *5) Dit is hun toeleg, landgenoten! Zijn nog uwe oogen niet ontfloten ? Ziet merkt gij hun bedoeling niet ? Veel flaven, door belang gedreven, Zijn bezig u een' Heer te geven, En willen, dat een Graef het vrije volk gebied'. Een and're pest dreigt uwe rechten, Tot op hunn' grondflag toe, te Hechten: 't Zijn burgers, die in 't zelfde land In 't eigen recht, als gij, geboren Tot ééne Maetfchappij behooren Wier hart, tot uw bederf, van Dwang- en Heerschzucht brandt! De Aristekraet, vervoerd door fnoodheid, Verlekkerd op den fchijn van grootheid, Die 't recht in zijnen boezem fmoort; Voorheen door u tot eer verheeven, Wil 't vrije volk thans wetten geven, pf ftrafien, zoo het niet naer zijn bevelen hoort. i 5  C 25) Hij dreigt, u Neérlands-recht te ontfleelen, Om uit uw' val zijn' roem te teelen: Zijn grootheid is hem alles waerd'.... De naem van burger, mensch en kristen, Kan hem zijn doelwit niet betwisten , Als zijne Dwing'landij hem Hechts vermogen baeo, Laet u des langer niet verblinden, 0 Gij! Regent- of Prinsgezinden ! Mistrouwt en fehuwt het fchelmen ro:.... Muit niet, op raed van zulk gebroedfel, Door 't oproer krijgt de Dwing'land voedfel, Daer ge u affchuw'lijk maekt in 't oog van mensch en God! Of durft ge uw' burger-eed vergeten? Sluit gij uw kloppend, vrij geweten, Om dat gij valsch word aengefpooid, Door omgekofte waereldgrooten, Om tegen 't recht uw' voet te (boten, Terwijl ge een' dolk door 't hart van uwe Vrijheid boor? ?  C t? ) Gij, burgers dezer vrije' flreken! Durft gij nog langer 't oproer kweekeij, In 't vrijgevochte Vaderland? Voor wiens belang zoo vele helden , In Alva's tijd hun leven (lelden, En vrijheid pralen deen in rijken glorie-Hand i Hun bloed zou u ter vierfchaer dagen —, Aen God uw trouweloosheid klagen, Bij 's acrdrijks allerjonglren Hond, Dat bloed, om vrij te zijn, vergoten.... Waer uit uw vrijheid is ontfproten, Dat Neérlands burgerrecht onwrikbaer heeft gegrond ( Zoudt gij dan, vrijgeboren zielen! Op nieuw voor flaeffche jukken knielen? ó! Knielt dan liever voor den dood! .... Maer neen. Gruwt gij flechts iets voor banden, Grijpt dan, als Belgen, 't zwaerd in handen, En treft des Dwing'lands hart, die recht en wet verftootj  (28 ) Hereischt uw recht, als Batavieren, Staet pal en gij zult zegevieren: Een Neérlands hart heeft vuur en moed! Geen Flips verwon Bataeffche helden, Die zich voor hunne vrijheid Helden, Noch vondt zijn zegeprael in Neérlands burgerbloed. Kiest des, o vrije Nederlanders! In 't aenzien van uw helden-ftanders, Uw vrijheid en blijft eeuwig vrij! .... Of, zoo gij 't oproer nog doet branden, Valt dan in 's Dwing'lands klaeuw en tanden, En fleept uw' levensloop in dwang en Ilavernij! .. .„  EENZAME GEDACHTEN. Eerbiedige ftiite! ... hoe ftil is de Hemel! Hoe ftil is het aerdrijk! al 't fchepfel is ftil! 'k Hoor niets dan den Zefir, die 't blaedjen doet luizen, En de uiterfte takjens der bomen verroert! Aenbidd'lijke ftiite! ... zoo ftil was 't in Eden, Toen 't fehuldeloos fchepfel Gods boezemvriend was! Gevoelig gedenken .... 'k ben hier in dit boschjen, Met God — mijnen Maker, als fchuld'loos, alleen!.,  C 30) }k Zie niets dan zijn' Hemel — zijne aerde - hem zelven.'..; God! mogt ik hier eenzaem mij zelv' ook eens zien 1 Wat kruipt daer uit de aerde?.... verfterkt u, mijne oogen* Gevoelt, o mijn zinnen! aenfchouwt dezen worm!... Zoo ben ik uit de aerde, mijn moeder, gerezen, En zoo keer ik weder tot wemelend ftof! tVat ben ik dan meerder in 't oog van mijn' Schepper? Veel min dan die worm is in 't oog van den mensch! Den mensch!... o! dit ben ik - een mensch door Gods handen! Zoo heerlijk gefchapen geworden uit Niet . Begaeft met een wezen, zoo eeuwig als de Eng'len 1 Aenvangelijk eeuwig zoo eind'loos als God! o Eeuwige! mogt ik mijn waerde gevoelen! Voldeed ik aen 't oogwit van 't goddelijk plan! Uw doel in het feheppen, vooral van de mentenen, Wns immers uw luister uw grootheid en eer?  ( 31 ) Èn zou ik, zoo edel zoo heerlijk gefehapen •, Ondankbarer zijn dan een redeloos dier? Vernederend denkbeeld! ik zou u niet loven, Daer zelfs u een made, hoe nietig ook, looft! Een bloedeloos diertjen een kei zonder leven, Wijst rne als met den vinger de grootheid van God! Het ftof, dat daer heên Huift, leert mij u te aenbidden! God ! open mijn zielsoog, zoo kniel ik in 't ftof! ... Rechtvaerdige rechter! uw wraek zou mij treffen, Zoo 'k langer mij zeiven verhief boven TJ En, fchoon uwe goedheid mijn fchuld wou vergeven, Dong echter uw gramfchap rechtvaerdig om ftraf! De worm, die mij ftraks nog mijn' aert leerde kennen, En tevens mijn waerde, als een mensch, heeft vertoond, Zou, wen ik veel minder, dan hij, u erkende, In 't jongde gerichte mijn tegenfpraek zijn!  CsO 61 Leer mij dan, knielende en biddende u dienen!' Mijn God ! uw genade is zoo groot als Gij zelf! Dan zal ik u eeuwig aenfchouwen en vreezen Gelijk eenen vader, die liefderijk is!  Voor V R IJ H E I D e n VADERLAND. Die fpreuk zij de mve, o floet! van ware Viijiieidszonen! Gun, achtb're Maetfchappij! rechcfchapen Leijdenaer! Dat ik deez' oogenbiik mijn vreugd met de uwe paer': Ontvang, o VriendeuP.oet! mijn Vaderlaudfehe toonen! Gij viert op dezen ftond, tot heil van Stad en Land, Het tweede jaerfeest van 's Gcnootfchaps gloriefland; De lieve Vrijheid lacht op uwe helden-wangen Zij biedt u Lauw'ren aen die Lauwer past u fchoon! Uw blijde zangtoon rijst, dien de Eng'len reeds vervangen, En als een' Hemelgalm verbreien voor Gods troon! C  C 34) Zegt me, in deez' oogenblik, lofwaerde Vrijheidstelgeni Gevoelt gij in uw ziel den eed'len fleren gloed, Die 't hart van elk' Bataef voor Vrijheid branden doet, En 't roemrijk kenmerk is van onverwinb're Belgen? Gevoelde gij nog ftraks, bij 't hand'len van uw flael Bij elke fnaphaenfchoot, uw volle zegeprael? ó! Dan zijt ge enkel vuur geheel gevoel en leven l Dan vaert uw vrije' ziel, als op een wolk, omhoog! Uw Vrijheid moete u dan 't genot èen's Engels geven! Zegt, Belgen! is zij niet een Godheid in uw oog? Befeft gij, wat het zegt voor haren troon te waken Te zorgen, dat haer eer niet zorgloos word' verkwist, En, tegen Dwingelandij, die haer het reeht betwist, Als helden, pal te ftaen .—- 't geweld te niet te maken: 't Zegt veel, in tijd van rust te zorgen voor 't behoud Van 't heil des Vaderlands, dat u is toebetrouwd; Maer't zegt veel meêr, wanneer 't bedreigd wordt met gevaren, In 't aenzien van den dood, met mannen-tael en kling, 's Lands Vrijheid, recht en eer te hoeden en bewaren, Daer 'c Vaderland zijn recht zelfs uit Gods hand ontving!  ( 35 ) Ja, dit gevóelde gij, mijn brave Stadfeooóten ! Gij zaegt uw Vaderland uw Vrijheid in gcvaer. . , . Gij zwoert aen beiden trouwe en hulde voor 't Bitter, En ijllings hebt ge faem' het harnaseh aengefchoten! Toen beefde't Heerschzick-rot voor Bato's echten zoon De woeste Dwing'lanJij fchokte op haer' ijz'ren troon De Vrijheid kon, op nieuw, door u, weêr ademhalen i Zij lachte u vrolijk toe en Hak haer fpeer en hoed Wéér juichend naer omhoog, om nimmer meêr te da'en , En Baro's kwijnend kroost fehiep nieuwe lucht en moed! 1s niet decz' Maetthappij uit Vrijdheidsmin geboren? Wat waert ge eer hare ftand voltooid WU en gevormd? Hoe zeer is niet iia:r' groei door 't mr.k'ren-iot bef;ormd! Men dreigde door haer val de Hem des volks te f noren! Vergeefs!— haer ilerkte won, in nijd en tegenfpoed!... Zoo groeit in 't grootst gevaer de ware heldenmoed! Dan, wen het oproer woedt, en zijne donders loeien, Ja, alles moordt en brandt met blifcfemend geweld, Het monfler 't hoofd te Wén, en (leeds in moed te -groeien, Dan, in dat ctjdllip eerst, kent elk den waren h.ld! C z  C 36 ) Hier oit, O Soet! deedt ge 11 aen uwen vijand kennen ' Hij kende u als Bacaef, en vreesde voor uw kling . H:: kr.arfetandt van fpijt, fints gij, door oerlening In 't hand'len van't geweer, hem 't woeden leer'e ontwennen' Vier dan he: tweede feest van uwe Maetfchappij, In 't grijnzend aanzien van geweld en flavernij! Voltooi wat nog ontbreekt aen de eer van uwe wetten! Verhef de (tem des volks verniel d'' Aristokract! Wil meêr en méér 't bedrijf van den Despoot beletten, Er. fiaef der volken recht in Neérlands vrijen llaet! Bekreun U niet aen hun, die liefst alleen regatren Die Heeren willen zijn van Neérlands vrijen grond! Al floot de Dwingelandij met Heerschzucht een verbond, Een vrije Batavier erkent noch Heer, noch Ileeren! . . . . Al word, uw Maetfchappij ten fpijt, haer val gefmeed, Daer de de AmfteHtad denRaed een fchand'lijk voorftel deedt, Om elke Maetfchappij van wacp'ning uit te roeien, Waer't moogiijk, om, op nieuw, te heerfchen als voorheen — Den vrijen Batavier in kectencn te boeien, En met een' trotfehen fm.ied op Vrijheids recht te treên!  { 37 ) Wat anders, landgenoot! zou toch haer toeleg wezen? Wat heil, tot Neérlands nut wat voordeel ziet ze 'erin? Niets — dan dat Heerschzucht weer als Neérlands Rijks-vorst'm Zou iK-erfchen , daer zij nu haer wisfön val moet vreezen! Wat kenmerk draegt hij niet, die zulk een vcorftel doet? Daer hij, geheel ontaert van 't VaderlandR-he bloed, Niet waerdig is Regent van 't vrije volk te heten! Schraegt hij der volken recht, daer hij 't met voeten treedt? Is zulk een handelwijs een hand'ling raer 't geweten? Terwijl hij openbaer zijn' eed en plicht vergeet! Dan, ftad tui landgenoot! gij hebt nog ware vrinden! Ja, zelfs in de AmftellUdl de brave MiNDEr.nue Heeft lang en fterk genoeg voor uw behoud gepleit; In haer bezit ge een rei van vaderlands-gezjnden I De Meerderheid alleen drong zulk een vooritel door, En flopte voor 't belang van Stad en Land het oor; Maer nimmer zal zij toch haer fchand'lijk doelwit treffen: Dit was door 's Lands Solv'rain met zijn bevel gcfpceld! Dit zal elk braef Recent i:i 't eerlijk hart befeffen, Die, als een "aravicr, in Neérlands voorfpocd deelt! C 2  ( 33 ) Ja, brave fiadgenoot! gij hebt nog ana're vrinden" Regenten, die aen 't hoofd van inve fpitfe (laen; SantheuVel Hf.ldewier, die, met uw lot begaen, Steeds waken voor uw recht, als Vaderlands-gezinden! Sta des, als helden, pal in 't nijpen van den nood VVaerdeer uw burgerrecht, in 't aenzien van den dood Leg nooit de wapens neer ■ bcwaek uw Vrijheidftanders: Zoo blijft ge altijd befchut voor wrcede flavernij! Behou den wakk'ren moed van ware Vaderlanders! Ken uwe waerde, als mensch, zoo leeft en flerft ge vrij!... l7 ~ 85.  het AE ND ENK EN. Hoe teeder mint Dorinde mij, Zij kent de valschheid niet! Met zuchtjens zweert ze mij haer min, Wen zij me een kuschjen biedt. Geen opgcflnukte Iiefdetael Vloeit uit haer mondjen voort —n Vraeg ik: „ Dorinde! mint ge mij?" Zij kuscht me, en (preekt geen woerd. C 4  C40 „ Zegt mij die kusch zoo veel als Ja?" (Hervroeg ik) maer zij zwijgt Heur antwoord is een lieve lonk. . . . Mijn boezem klopt en hijgt. 'k Val (praek'loos in heure armen neêr, En druk haer aen mijn borst: Zij ziet mij kwijnend teeder aen Haer hooft zinkt op mijn borst! Mijn mond ontmoet haer lieve wang, Daer kusch ik blosjens op; Ik dael op hare lipjens af, En druk daer roosjens op. Dus, mond aen mond en hand aen hand, Gevoelen wij de vreugd Der ware min, op trouw gegrond, Eu onbevlekte deugd.  (41 ) Zoo finaken wij een langen tijd, Gansch fpraek'loos, 't liefdczoet; Dorinde zucht herademt wéér, En kuscht me in haren gloed. Zij licht heuf hoofd weer van mijn borst, Maer zwijgt, gevoelig, fiil; Toch weet ik, door één lonkjen, rasch, Wat zij me zeggen wil. Haer Iodd'rig half gefloten oog Spreekt alles wat zij voelt Zij reikt haer lieve hand mij toe .* Ik voel wat zij gevoelt! Ik torsch haer gretig van heur' fioel 'k Omarm haer op mijn' fchoot —- li; vlei ik fireel dien lieven last, En kusch haer koontjens roodl C 5  (40 De liefde fchenkt ons al 't genot Een's Engels, keer op keer. . . . Wat eerzaem is genieten wij, Zoo veel maer ook niet meer! Wat vreugde fmaekt Dorinde niet! En ik wat zaligheên! Wij beiden zijn geheel gevoel Door zoo veel zaligheên! Als uit een' flaep herleven wij. . . . Nu ftaren we op den grond, Dan zien we elkander teeder aen, Eu dan wéér op den grond! Zoo blozend als de dageraed, Wen ze uit de zee herleeft, Zoo blozend is Dorinde mcê, Nu ze in mijn' arm herleef;!  (43 ) „ Lief meisjen! (roep ik dikwijls uit.) „ Zou 'k u verlaten ?" Neen! . . . Zij antwoordt, met een traen in 't oog, En met een zucht: ,, 'k Hoop neen!" „ Neen (zeg ik) ik verlaet u niet!" (Ik fpreek de tael van 't hart.) Zij weer: „ 'k Zou ongelukkig zijn!" . . . En zoo fpreekt ook haer hart. Eer ftierf ik, eer ik haer verliet Zij is mij alles waerd'! En, zoo ik ooit haer ontrouw wierd, Was ik van deugd ontaert! Het grootfte monfter hadt Natuur Nooit meêr dan ik verkracht; God had geen fnooder fchepfel ooit Op de aerde voortgebragt!  (44) Dorinde heeft mij hare trouw En liefde ook toegezegd: Zij zal me ook nooit verlaten Neen! Dit heeft ze mij gezegd. Wie zal ons fcheiden, zoo we elkaér Getrouw zijn tot den dood? t Ik blijf getrouw zij ook wel nu. .. . Laet alles woên .... geen nood! Wij zullen Ecingenooten zijn, En leven voor melkaêr Misfohien wordt rasch ons hart vereend. Voor 't zuiver trouwiiltaer. Dan zal ik overwinnaer zijn: De vrij gewonnen prijs Zal wezen mijn Dorinde's hart —- En ik ook hare prijs!  C 45 ) Dan zullen wij, onfchuldig, ons Verrukken in de min, En voor malkander Alles zijn, Eén hart en ééne zin! Dan kusch ik, vrij en onbefehroorad, Haer lieve koontjens warm! Dan zink ik weg, in 't vol genot Van wellust, in haer' arm! . . t 1784.  GEVAERTS e n De GIJZELAER, IN NOOD. YV eik een moordkreet doet mij beven ! 't Oproer bKkfemt door de lucht! God! mijn Vrijheid flaekt een zucht ó! Befcherra haer red heur leven! Hemel! .... Gevaerts Gijz;:laer Beiden zijn in doods gevaer. . . . Vlucht, o braven! 't Rad zal treffen. . . . Neen trotfeert den hoogflcn nood ■ Blijft uw hoofden opwaerds heffen; Helden vreezen (hel noch dood!.  (47) God der wrake! fchiet uw' dondef Op den kop van 't oproer neer. . . . Waek voor Neerland als weleer . Breng de landverraders t' onder! .... Strij voor eiken Vrijheidszoon Schenk hem de overwinnings-kroon; Waek voor deze dierb're vaed'ren Zwaei uw' bükfem met gezag! 'k Zie het woedende oproer naed'ren. . . . 't Mikt reeds .... God! verhoed den flag! Hoe! ... wie fiaet men ginds in bóeiè'n? Sleept men mijne Vrijheid heên? , Monfters .... hebt ge een hart van fleen? . , . 'k Voel mijn' moed en ijver gloeien! 'k Ijl ter redding, door 't gevaer. . . . Gevaerts en De Gjjzelaer ! 'k Zal mijn' laetiten bloeddrup wagen Voor u ïtrijden, met mijn kling! Gij in kectenen geflagen! God! welk een vernedering! . . , .  (48) Maer,-hou Hand! mijn brandend harte! Juicht .... uw Vrijheid is gered! 't Oproer zelve is reeds verpiet, Dat het brave tweetal tartte! 't Sloeg één blik op 't monfier neêr Ijllings beefde 't moordgeweer, ia diens wreeden bloedhonds handen! .... Straks ontzonk hem rtael en moed. . . . Vrijheid lag haer prooi aen banden, En verheft haer fpeer en hoed! Siddert nu, gevloekte beulen! Die, uit fchand'lijke eigenbaet, De eed'le Vrijheid van den Staet, Caeme zacgt ter (lagtbank zeulen! . . . . . Gevaerts en De Gijzelaer Zijn gered uit doodsgevaer, En uw flaef zucht kruipt in boeiè'n! . , . . Eelgen! uwe Vrijheid leeft! 't Oproer deedt zijn flormen loeié'n Maer Gods bükfem trof! en 't beeft! ....  aen C L O R I S. Eenzaem leef ik en verfrooten Alle vreugd ontvliedt mijn hart! Velen haten mij, ó Cloris ! Gansch onfehuldig moet ik lijden! 6! Dit treft mij al te zwaer! . . . D  (5o) Men veracht mijne eer en zeden —* Haet'lijk fchijn ik in hun oog! Had ik meerder roems meêr aenziens —« Rijke giften van den Geldgod, 'k Zou wel ligt meêr eerlijk zijn. Eerlijk in der trotfchen oogen, Door een' aengebeden fchat! Of mijn hart dan valsch'Jijk klopte; Rijkdom zou mij eerlijk maken, En ik was der trotfchen vriend. Maer, of ik, in 's menfchen oogen. Slechts in fchijn, gelukkig waer; Zou ik dan voor mijn geweten, En voor u gelukkig wezen, Of voor een' Alweete.id' God!  C 51 ) £00 ik, trotsch en ongevoelig, 'c Waer geluk met voeten fliet —. Op den rijkdom flechts vertrouwde, En her waer genoegen mischte, 'k Zou dan diep rampzalig zijn. Als de waereld flechts mijn' rijkdoni Roemde, maer mijn zeden niet: Liever dan het armfte fchepfel, En in mijne borst gekoesterd Een gevoelig eerlijk hart! Cloris ! wen mijn goud u fireelde, En mijn liefde uw hart niet tröf, Zou ik dan dat waer genoegen Smaken, zoo volmaekt zoo teeder, Als me u liefde fmaken doet? D 3  C 52 J Zoo ik flechts uw geld beminde, Gij mij onverfchillig waert; Zou ik dan die zielsgeneuchten In uw lieve omhelzing fmaken, Die ik nu in 't hart gevoel? Zou ik B mijn trouw bezweren, In Gods albefchouwend oog, Zoo mij flechts uw goud bekoorde, En ik, heim'lijk, bij mij zeiven, Zeggen moest: „ ik min u niet!" Zoudt gij dan mijn Gade worden, Met vertrouwen op Gods gunst? Of zoudt gij mijn Gade worden, Met vertrouwen op den Geldgod? ó! Wat zou dat ijdel zijn!  (53 ) Nu is onze liefde hei ig ! Cloris! 't hart adeen bemint! God keurt onze liefde zuiver: Moog'Iijk nooit voor deze waereld, Maer toch wel voor de eeuwigheid! Zwijg, mijn ziel .... maek u niet fchuldig, Aen 't mistrouwen op Gods macht: Wanhoop niet aen zijne goedheid; 't Schuld'loos hart heeft recht tot hopen —— Aenfpraek op de hulp van God! God alleen befhiurt de harten i Zijn belhiuring is volroae'ct! Ja, mijn beste! laet ons hl pen Zijn voorzienigheid zal 't maken, Schoon 't ons alles duister fchijut! D 3  (54) Immers is ons hart onfchuldig . En het fchuld'Ioos hart is vrij! Waerom zouden wij dan vreezen, Dat het noodlot ons zou fcheiden? Teed're harten fcheiden niet! God, der fchepf'len trouwe vader, Keurt toch onze liefde goed! Zij ontfproot uit onze harten Ja, dit weet de God der liefde! Hij beproeft ons beider hart! 1/85.  ZUCHT N A E R V R IJ H E I D. Neen! mijn wensch is niet naer fchatten Aenzien tijtels of gezag; Zouder V.ijheid flaet mijn harte, Voor den grootftcn roem, geen' (lag. 'k Ben een mensch een vrijgeboren 'k Woon in eene vrijè' (treek! Wat toch zou mijn waerde wezen, Zoo de Vrijheid van mij week? D 4  C 56) Zou ik mij, als flaef, verhuren , Om een fchijnfchoon loon van goud? Liever dan, als 't aimfle fchepfel, Mij aen 't noodlot toebetrouwd. Tijgers zelfs ontvliên de banden Vluchten op den klank van flael; Op het ramm'len van een' keeten Schuwt de wolf het vetfte onthael. Zou ik dan de Aaien kluisters Vroiijk flepen, met mijn' voet; Zou ik mij, uit vuige baetzucht, Mesten met der burg'ren bloed ? Laet vrij de eigenbaet haer flaven Loonen , met heur fchijnvermaek: Al heur fchijven vloeke en doeme ik, Daer ik voor mijn Vrijheid waek!  ( 57 ) Hoe ! zou ik, een mensch geboren, Kruipen, als een flaef, in 't ftof; Zou ik mijne Vrijheid moorden, Om een enk'le gunst van 't hof? Monfters! die, flechts in gedaente, U, als mensch, aenfchouwen doet: Caet wordt flaven van den afgrond, Waer de duivel 't oproer voedt. Beulen! van de Heerschzucht zwanger, Gaet zoekt flaven in de hel Geeft daer, aen hare onderdanen, Niet in Neerland, uw bevel. Lieve Vrijheid! door uw' invloed Ken ik al mijn waerde, als mensch! Steeds te leven in uw' fchaduw, U nu'jn eenigjt' doel mijn wensch., P 5  C 58; *t Bloed'loos wormpjen woeste dieren Zijn met Vrijheidsvuur bezield! God! . . . welk een verneed'rend denkbeeld. Dat een mensch voor jukken knielt! Neen! hij is dien naem niet waerdig . 't Mensch'lijk hart ontvloog zijn borst..., Hemel! flraf vernietig 't monfler, Dat naer 't bloed der Vrijheid dorst. Lieve Vrijheid! ö! mijn harte Klopt freeds voor u, in den nood —, En, zoo dwang en moord u treffen, Vliege ik met u in den dood! ó! Mijn wensch is niet naer fchatten! Neen de Geldgod ftreelt mij niet; Vrijheid lieve Vrijheid is het, Die geheel mijn hart gebied!  AEN E D U A R D, jDeez' brief, mijn Edüard, fchrijve ik, uit enk'Ie vreugd. 5t Gevoel van mijn geluk doet mij thans juichend fchrijven: Van zulk geluk, mijn vriend, geteeld uitzuiv're deugd Welks vormer de Almacht was, dat fteeds ons deel zal blijven! -~ Het heiligdom der trouw de tempel van de min, Waer 't huw'lijksaltaer brandt, werdt heden mij ontfloten. Ik trad, met mijn Lucinde, eerbiedig 't heilkoor in, Verzonken in 't gevoel: „ firaks zijn wij Echtgenooten!  C Wij willen, met verliefde réén, Van onze liefde hand'len.  (ég) Zie, door ziju midden loopt een beek, Die aflpoelt van de bergen! ïïet prachtig fchoon van deze ftreek Schijnt Edens pracht te tergen! Dorinde, laet ons hier een' troon Een' troon, voor liefde, Pachten, Om van zijn' top, naer 't eeuwig fchoon Der deugd, den gang te richten! Der deugd !... laet ons dien weg betreen, Waer op geen distels groeien Dan gaen wij langs het heilfpoor heên, Waer frislche rozen bloeien. Dan hind'ren ons noch ftruik, noch heg Daer liefde en deugd ons leiden, En aen het einde van dien weg Zal ons de dood niet fcheiden. E 3  ( 70) Neen, beste, aen 't einde van dat fpoor Zal geen van beiden fneven Dan treden wij het graf flechts door, Naer een veel beter leven. Een leven tot in de eeuwigheid, Wa^r liefde ons rein zal flreelen! Een leven door Gods Zoon bereid, Om in zijn heil te deelen!  D A M O N. ó Treur niet! Elize, mijn ziel zal niet flerven! De dood is geen monfter, dat zielen verflindc, Het graf kan, hoe wreed ook, mijn' geest niet verderven, OtTchoou de verrotting het lighaem ontbindt. E 4  C ZO ó Treur niet! mijn beste. . . . mijn dood zal u treffen Ja! ftraks daelt uw jong'ling in 't doodsverblijf neêr, Maer hij zal, na 't dalen, zijn hoofd weêr verheffen En vinden, verheerlijkt, bij de Eng'len zich wéér. E>e deugd was mijn leidsvrouw op 't pad van mijn leven De Vader der menfehen - beftuurde mijn jeugd De Zoon heeft, uit liefde, mijn' vrijbrief gefchroven, Die geeft mij den toegang tot de eeuwige vreugd.  ( 73 ) Neen! treur niet, mijn lieve. . . . flraks icheide ik van de-aerde — De dood grijpt uw' Damon alrecde in liet hart Hij rust op mijn fponde. . . . maer treur niet, mijn waerde... De Hemel mijn vrijplaets, bevrijdt mij van fmart. Mijn liefde blijft zuiver —- de dood maekt haer heilig. . . . Wij reisden te famen den levenswég door. —God roept me ... . ik zal volgen, bij hem ben ik veilig —■ £n fcheide ik thans van u ik reize u flechts voor! . , . E 5  C 8° ) Vergeet gij dan den plicht van Echtgenoot en Vader! 6 'k Smeek u.... zie uw kroost—zie mij ....wat treft u nader?...- E w a l d. Een vloekrot dreigt, ten (leun van 's Dwingelands gezag, Der Vrijheid Neérlands recht, den allerlaetden (lag; 't Zijn beulen, die Natuur, en plicht, en eed verbreken, Om hun heerschzuchtig Hoofd, met burgerbloed, te wreeken: De Belg die, eerlijk fier, 't geftolen recht hervraegt, Wordt, door den bloedraed, voor het moordend flael gedaegd, Zoo hij niet blindelings zich zeiven knelle in banden, En, als een huurling, kruip' voor burger-Dwingelanden! V/ie, die één' druppel bloeds, voor Vrijheid, plengen kan, Gedoogt dien helfchen eisch van eenen Volks-Tijran ? Tiiemire! voel mijn hart voor u, uit liefde, eens kloppen — Maer, zou die min mijn oor voor 't heil van Neerland floppen? o Neen! ik ij! ten flrijde, en (lel geheel mijn lot, Daer 't mijne Vrijheid geldt, in de Alrnagt van mijn' God*  C 81 ) T II E M I R E. Maer.eischt 's lands toeftand hulp van Vaed'ren-Echtgenootcn? Heefc niet de jong'üngfchap het harnasch aengefchoten? Die offert zich niet op dan aen het land alleen, En ploft geen gade en kroost in droefheid en geween. Moet dan een teed're vrouw haer' Echtgenoot zien fterven Een kind, voor 't land alleen, zijn' dierb'ren Vader derven? Is niet de fiere jeugd genoeg tot wederftand . Alleen genoeg geducht' voor Neérlands Dwingeland ? E W A L D. Is 's Lands befcherming flechts betrouwd aen jongelingen ? Voegt aen de jeugd alleen het handelen der klingen? Deelt ieder burger niet in een en 't zelfde recht? Waerom der jeugd alleen de wapens opgelegd ? o Neen, Themire! elk mensch is hier een vrijgeboren! Zou dan een Echtgenoot de Hem der Vrijheid fmoren; Zou ik lafhartig zijn en vreezen voor den dood, Daer 't Land daer de eer mij roept?.... F  ( 82 ) T h e m i r e. o Neen, mijn Echtgenoot! Ik wensch niet, dat ge u ooit lafhartig zult betoonen, Maer, zou het noodlot dus mijn teed're liefde loonen, Dat de onweerftaenb're vuist van eenen Dwingeland Den moorddolk drukken zou mijn Gade in 't ingewand!... Mijn Ewild, zoo eens 't (hel, uw' boezem mogt doorboren, Waert ge eeuwig voor mijn liefde en voor uw kroost verloren! ó! Zoo ge, verr' van mij, den laetflen doodfnik geeft En uw Themire dan nog op deze aerde leeft Dan dan, mijn dierb're, moet ik 't uwe fierheid wijten, Dat ik mijn' levensloop in druk en fmart moet (lijten!.... Mijn waerdfle, blijft ó! blijft uw anders teeder hart, Zoo koud, als marmer is, gevoelloos voor mijn fmart! ó! Blijf blijf in den arm van uw Themire leven: Gij kunt den Dvving'land niet alleen den doodfteek geven!... E w a l d. Uw droefheid treft mijn hart gij dringt mij flerk, vriendin!  C 83 ) Hier zucht mijn Vaderland — daer treurt de Iluw'lijks-min.... Die dubb'le droefheid treft me.... ó! wat weèrhieldt mij anders!... Maer, dooft de Iluw'lijks plicht den plicht een's Vaderlanders? Kan mag ik op 't gebed van een bedroefde Vrouw, Mij domp'len in een zee van knagend naberouw? Zou ik mijn Vaderland, door Dwing'landij, zien zinken Gedogen, dat men u ■ al 't volk, in boei zal klinken! Themire! de enk'le naem van slaef brandt op mijn hart En 'k zou lafhartig zijn, tot wering van uw fmart? Verbeeld u, een' Tijran, wiens wreedheid is gebleken, Thans bezig om het hart der Vrijheid af te fteken; Een Staten-dienaer, die, door 't graeuw in eer gebragt, Als Dwing'land heerfchen wil, met een geleende macht! Verbeeld u, dat een rot van Burger-dwingelanden Met zulk een monfler heult, om Neerland aen te randen: Om, met geweld en moord, de Vrijheid van den Staet Op te off'ren aen de zucht naer rang en eigenbaet En, om den burger te eer in flavernij te drukken, F 2  ( u) Op hem, met moordbevel, foldaten los doet rukken! Verbeeld u, o Themire 1 uw land uw' bondgenoot Thans zuchtende in den angst voor flavernij of dood! Verbeeld u, hem te zien om onzen bijftand fmeeken, Eer 't burger-oorlogs-vuur in woede los kan breken; Ja, mijn vriendin, befef, zoo 's wreedaerts toeleg flaegt, Dat haest gansch Nederland het zelfde noodlot draegt! En, zou ik. met het hart van een' Bataef geboren, De ftem des Vaderlands in mijnen boezem fmoren? Roept niet de Vrijheid — de eer, ja zelfs mijn Kristen-pücht: „ Elk held vliege in 't geweer in 't hagch'lijkst tijdsgewricht!" Themire! dit bevel is ook aen mij gegeven. . . . En ge eischt, dat ik voor u en voor mijn kroost zal leven! Wel aen — wat kiest ge ?... een' man, die kruipt gelijk een flaef, Of die zijn burgerrecht verdedigt, als Bataef'? Themire. Mijn liefde alleen voor u  C §5 ) £ W A L D. eischt, dat ik uit zal trekken.... Gij wilt niet, dat uw vriend zijn' eernaem zal bevlekken! Dit deed ik, zoo ik koel lafhartig 't Vaderland Geen' bijftand bieden wilde, in zijn' benaeuwden fland! T h e m i r e. Wclaen kan ik dan niets op uwen moed verwinnen, Ga dan voor 't Vaderland E w a L D. Gij blijft mij toch beminnen?... T ii e ai i r e. Hoe!... twijfelt ge aen mijn liefde een enkel oogenblik?... Het fcheiden, ö mijn vriend! vervult mijn hart met fchrik! Misfchien zal ik eerlang, door eenen doodsboó hooren: „ Uw vriend uw Echtgenoot is voor uw hart verloren!".... E w a L d. Dan trooste u dit, vriendin: „ hij fiierf als een Bataef, „ En koos veel eer den dood, dan 't prangend lot van flaef! ** F 3  (86) Ja, mijn Themire! als held, voor 't Vaderland te fneven, Is beter, dan in dwang van een' Tijran te leven! . . . God (la u bij, mijn beste! eerlang zie ik u wéér — Of, zoo ik fneuv'len moet dan fneuvel ik met eer! T ii e m i r e. Vaerwel, mijn Ewald !... God! zie op mijn' echtvriend neder - ó! Geef mij hem, als held als overwinnaer, weder!... Vaer eeuwig wel, mijn vriend!... denk-denk aen mijne min!. Ewald. Ik ga.... Themire ! ik ga.... vaer — ó! vaerwel, vriendin!..  AEN M IJ N E LIER. Mijn Limrl gij klonkt voor 't Vaderland Voor Godsdienst liefde en deugd! Genoeg, mijn fpeeltuig! 'k hang u thans Weer vrolijk aen den wand. Hoe lief hoe dierbaer zijt ge mij, Ais ik uw fnaren drukk'! En, treile ik fom's een' valfchen toon, Ik fpeel, op u, toch vrij!...  ( 88 ) Maer 't is genoeg genoeg, mijn Lier! Wanneer één warme ziel Eén' uwer toonen flechts gevoelt, Dan is 't genoeg, mijn Lier! Gij klonkt niet voor den flerveling, Wiens hart gevoelloos is Wiens ziel, zoo koud als marmer, zelfs Den enk'len klank niet ving. 't Was voor 't gevoelig hart alleen, Mijn Lier! dat ik u floeg; Nu fchei ik van u, maer ik laet U niet altijd alleen. En, klinkt gij dan weêr in mijn hand, ó! Klink dan, lieve Lier! Nooit, dan voor Godsdienst liefde en deugd, En voor mijn Vaderland!