JÏ50
C
- ~+
63









V9JL/M
BESCfïRYVING UITLEGGING
Vari een Zinnebeeldige Teekening, toepasfelyk op de waare Vaderlandfche Liefde 9
Geïnventeerd en geteekend door B. L/iPtS Komtfchilder,
iuuuuuuimifflll urn i nmn min imiumimnH 11 BiiigmimmMixuiiuiu
DE EERSTE GROEP.
In het midden vari de Print is , op een Marmeren Vloer, boven den grond met eenigerondloopende trappen voorzien , een vierhoekige Zuil opgeriet, genaamt de waare Vaderlandfche Liefde. Deeze vierkantige Zuil is aan de voorZyde verclerd met Medaillons van Willem de W en Willem de K
Onder het^ Beeld of Medaillon van Wi]Jem de V. op de Pyramide met een kleiner epen letter
M° I. QUO PRArsiDE. RERUM.
J3ELGARUM. GENERI. SUPERJ. FAVISÏIS. ABUNDE.
Pit J±» i\fiu±£>vk<Uvu.Mntt'
A ^ac*"**



dat is:
Onder zyn Bewind Heeft de Opperheer het Kroost der Belgen mild gezeegend.
Daar de wykende zigtbaare zyde is behangen met de Afbeeldzels van de voorige Stadhouders uit het Doorluchtig Huis van Orange. Om deeze Zuil is een losfe Band geftrengeld, op welken de hooge Geboorte en de Deugden deezer Stadhouders aangeweezen worden.
Op de Bandemle om de. Pyramide gefingerd
N* 2 GENUS. IMMORTALE. MANET.
MULTOSQUE. PER. ANNOS. STAT. FORTUNA. DOMUS. ET. AVI.
NUMERANTUR. AVORUM.
Uit Virgilius.
dat is:
Noch fier ft de Stam niet uit, de Stam
in 't ryk bezit, Houd veele jaaren ftand, en bloeit in 7 Vyfde Lidt„
N? 3. Op de vierkante Bafis der Pyramide
timha'. ek. Aios. esti. Uit Homerus. dat is:
Hun roem daalt recht van boven af.
Boven
Vondeh



C 3 )
Boven de punt van de Naaide bevindt zig een vliegend Beeld , de Faam ?emamd; en op een evenwydigen afftand bevinden zig de Gerechtigheid en Voorzigtigheid op een Troon van Wolken geplaatst; iets laager de drie Bevallwheeden, welken beezig zyn 'Bloemen te ftrooijen op,de Zuil der Vaderlandfche Liefde, en op de byftaande Vorstelyke familie, in Antique Kleeding uitgedost, en zig gereed houdende het h?m ontnomen Regt wederom te willen ontfangen.
De Ban J in Je„ Kl*attvj va„ den Le£Uw hy het wedergeven van den Leger/laf. No 4. REDDIT. XII. KALEND. OCTOBR MDCCLXXXVII.'
dat is :
Wedergegeeven den 20. Sepu 1737.
5. Op het fïaande Boek PRO. LEGE. ET. GREGE. dat is: Foor Wet en Volk-
Zinfpeelende op 'j Devies in de Vaandels van Willem den I ]™ zyn eersten Veldtocht, x,, No 6. Op het leggende Boek LEGES. FUNDAMENTALES. dat is: Grondwetten,
A 2 Op



C 4 )
Op't Schild van den Staart van den Leeuw.
N<\ 7. MANET.HONOS. ET. ANTIQUAE.
SOCIETATIS. INSIGNE.
Uit Tacitus.
dat is:
De roem en kenfchets van de oude verbindtenis blyfi nog in weezpn.
Np 8. Op de trede van den Trap onder den voet van Zyne Hoogheid
HAEC. TIBI. SEMPER. ERUNT.
Uit Firgiltus.
dat is :
Dus vieren wy. uw Feest kerkplechtig al ons leven.
Vondel.
N° 9. Op de hovenfle van de drie trappen tot aan het Boek
GUILIELMUS.I.PRINCEPS. ARAUSION. AC. NASSOV. REIPUBL. CONDITOR. PATER. PATRIAE.
dat is :
Willem de I Prins van Orange en Nas/au, Grondlegger van 't Gemeenebest, Vader des Vaderlands.
En aan de andere zyde van het Boek
TU. MAXIMUS. ILLE. ES.
dat is : Uit Firgihus.
Gv zyt die wondergroote Held*



C 5 )
io. Op de middelfle trap
MAURITIUS. PRINCEPS. ARAUSION.
AC. NASSOV. En voords: PARITER. PIETATE. VEL.
ARMIS. EGREGIUS.
dat is :
Maurits Prins van Oranje en Naufau ~Zo wel door Vroomheid als door Wapenen vportfêfiyk.
N° ii. Op de benedenste trede
FRIDERICUS. HENRICUS. PRINCEPS.
Ató AUSTON. AC. NASSOV. AMOR. AC. DELICIAE. GENLIS. BATAV. dat is :
Fredrik Hendrik Prins van Orange
en Nas/au — De Liefde en Lust der Batavieren.
N° 12. GUILIELMUS. II. PR. ARAU. AC. NASS. DOL. MAT. DECESS. GENT. BAT. SP.
dat is:
Willem de II. Prins van Orange en Nasfau— De hope der Batavieren, tot algemeene droefheid te vroeg geflorven,
m 13- GUILIELMUS. III. PR. ARAU. AC. NASS. BAT. DEC. ATQUE- HONOR. ET. MAX. REX. BRITT.
A 3 dat



C 6 )
dat is :
Willem de III. Prins van Orange en Nas fait* De roem en eer der Batavieren, en de grootfie Koning der Britten.
In de tegenwoordigheid van Zeven Achtbaare Mannen, de Unie verbeeldende, en aan welker voeten gezeeten is het Beeld BELGICA. FOEDERATA. of de Nederlandfche Maagd met de toepasfelyke Zinnebeelden: Hoop, Vreede, en Overvloed; en op 't Schild van dezelve Nederlandfche Maagd
N? 14. Mat groote Letteren
BELG. FOED.
dat is:
Het Vereenigd Nederland.
En daar onder kleiner
PESIDERIIS. ICTA. FIDELIBUS.
Uit Horatius.
dat is:
Het Verhond naar den wensch der Welgezinden gejlooten.
N<? 15. En op den geflingerden Band nevens haar
LUCEM. REDDE. TUAE. DUX BONE. PATRIAE.
Uit Horatius.
dat



C 7 )
dat is:
Schenk, hraave Vorst! nieuw Licht aan '? U lief Vaderland*
Aan de andere zyde van de Zuil der Vaderlandfche Liefde, ftaat een Heldinnc ( Haare K. H ) onder de gedaante van Minerva, met een Olyftak in de hand, gevolgd door haar met Bloemen bekroonde Dogter, die een Orange Appel in de hand draagt, en haar twee Zoonen, meede als Helden gekleed, en zig onderling de hand gevende, terwyl hun door twee Genies worden aangeboden een Orange Appel met een Oh ftak, als daar mede te kennen gevende, dat zy Vorsten aangemerkt worden als de Steun en het Geluk van het Vaderland.
DE TWEEDE GROEP.
Aan de regterhand van den voorgrond, ftaat onder de menigte, een Vaderlandsch deugdzaam Held, met het Vaandel van de Oude Conftitutie.
N» 16. In het Orange van het Prinfen Vaandel IN. HOC. SIGNO.
dat ;s ; Zinfpeelende op H Gevecht
_ " van Gonftantin. M.
Onder dit Veldteeken.
A 4 N? 17;



't * )
17. Ën op den Steen onder 't Folk
VOX. PÜPULI. VOX. DEL
dat is:
De Volks Stem, Gods Stern*
Om die Spreuk by het Volk te verkondigen , en het hart te doen onbranden en te verlevendigen, in deeze byeengevlueide meenigte , onder welke de Liefde, de G-trouwheid, de Verwondering door verichillende Groepen afgebeeld worden.
aillMIMIIlllfl JllWIl^
DE DERDE GROEP.
Aan de overftaande zyde zweeft in de hoogte de Heldinne van een groot Monarch: blaazende met een Pruisfifche Trompet, 'er ftaat in het Doek
fcjo i8.CLARUS. GIGANTEO. TRIUMPHO.
dat is.
Zyn zege heeft geknot Bet fchendig Reuzenrot.
Deeze is verzeld op den voorgrond door een Goddelyke Plaag, welke bezig is met, onder de Puinhoopen van een gebrooken Tempel 9 den Hoogmoed met
een



t 9 >
een Paaüw, en te Afgunst met Slangen, voorzien, de Gierigheids verdelgen, en 't Masker van Verraad \& vernietigen!
Op de Banderole onder de gemelde Monflers
K° 19. UT. IMPIOS. TITANAS. IMMA. ? NEMQUE. TURMAM. FULMINE SUSTULERIT. CADUCO.
Uit Heratius.
dat is:
Dus heeft hy fnoode tegtnft'reevers „ Een Bende, die affchuwlyk is, Ter neêrgeblikzemd*
In het verfchiet word in de zwarte Wolken door den Pruisfifchen Adelaar het Hemelsch Vuur aangebragt, om den woesten hoop van Vrycorporisten en hunne godlooze Legerbenden te verwoesten en te verdelgen»
DE VIERDE GROEP.
In tegendeel wordt men in 't verfchiet aan de andere zyde van het praal der Vaderlandfche Liefde een geheelen mallenen Hemel gewaar. De Regenboog is hier een voornaam verfchynfel. Hier ontdekt zig de Bode des Koophandels A 5 ver-



( io )
verzeld met de Genie, die den band der voorfpoed ontrold.
Op den Band van Mercurius en 't Kindjen
(PAX. ET. N° 20. JAM. FIDES. ET.) HONOR. PUDOR. QUE. PRISCUS. ET. NEGLECTA.. REDIRE. V1RTUS. AUDET. APPARET. QUE. PLENO. COPIA. CORNU.
Uit Horatias.
dat is:
De Vreede, Trouw en Eer, met, de Jngetoogenheid Der Ouden, en de Deugd, te lang, te [nood gefchonden , Zyn tot hun wedertocht bereid: De hoorn des overvloeds is wederom gevonden.
Laa^er ziet men een ftille Ree vervuld met Zee-Scheepen, en waar by Neptunus als een ftille befchermer wordt uitgebeeld.
DE



( ii )
DE VYFDE GROEP.
Op den voorgrond, byna in 't midden , en in de nabyheid van het verpletterde Jonifcbe Gebouw, en de daar onder liggende Ondeugden.
N° 21. Op de gefcheurde Pergamenten met een groote Letter op een regel.
LEG. PACT. CIVICA.
dat is *.
Wetten en Volksverbintenisfen.
En daar onder wat kleiner. VINCLA. OMNIA. RUPI. ARMA. IMPIA. SUMSI.
Uit Firgilius.
dat is:
Verfchenrende alle banden ,
Nam "kflout de Wapens in de handen.
Np 22. In een Tafereel op den grond onder de ruinen.
Dl. ODERE. VIRES. OMNE. NEFAS. ANIMO. MOVENTES.
Uit Horatius.
dat is :
Macht, die tot fnoodheid overflaat, Is by den Opperheer gehaat.
DE



dn
DE ZESDE GROEP.
Bevind zig een Dorifche Pedeftal of voetftuk, vercicrd met eenige zinnebeeldige Ornamenten Op deeze Pedeftal zyn uitgehouwen of gefneeden de Gerechtigheid en de Voorregten van de waare Vaderlandfche Liefde.
De Vafe, daar de vlamme uit komt, dat is, om te kennen te geeven de vuurige Liefde van 't Huis van Orange en Nasfau voor 't welzyn van de Republiek.
O/M den Pasfer, 's Prinfen Theorie verbeeldende.
23. RELIGIONEM. LEGES. LIBERTATEMQUE. TUERI.
Als zynde ?s Vorflen dat is : algemeene Grondplicht.
Om- Godsdienst, Wetten, endeVryheul te befchermen.
Op



C 13 3
24. Op den Pedeftal op de wykende zyds
REIP. BELG. FOED. SINGULARUM. QUE.
EJUSD. PROVlNCIARUM. HEREDITAR. JÜR.
GUBERN.SOC. ARB
TERRA. MARI. QUE.
IMPERAT. SUMM.
MAGISTR. POTEST. IMPER. CURATION. VE.
CUJÜ3. REI. !
EX. LEGG. PACT. V. PRIVILL. CONSTIT. ELIG. COMMEND. JURA REDD. LEGG. TUET. EXSEQ. j
dat is:
Erf-Gouverneur van het Ver i eenigd Nederland, en elk der- j zeiver Provinciën in het byzon- ■ der. Bemiddelaar in derzelver \ ontflaane gefchillen. Erf-Capi- ' tein, Erf-Admiraal Generaal. \ Bewindsman over bet Krygs- j iveezen. Kiezer van allerhande \ Magistraats Perfoonen. Be-! fchermer en Handbaaver van \ allerhande Privilegiën , Wet- 2 ten, Verhonden , Rechten en 5 Gerechtshoven, ' !
\ Op de vlakke zyde. \
|QUOJ)CUNQ. EX. US. REIP,
I MAJESTAT.
| DIVINAR. HUMANAR:
\ PUBLIC. PRI^AT.
\ R E R U M.
I ESS'E.
CENSEBITUR,
EI.
j AGERE. FACERE. j JUS. POTESTASQ. SlT. ! UTI. I SERENISSIM. j GUILIELM. III. IV, ! FÜÏT,
5
dat is :
I
i Men zal Zyn Hoogheid Recht i en Macht geeven, om te doen j en te verrichten (ge/yk Zynen Doorluchtigen Voorouderen , WILLEM den lil en IV.) al wat ten dienste en luister van het Gemeenebest, van Gtdlyke , Menfchelyke, Algemeene en Byzondere Zaaken, zal geoordeeld worden te kunnen verftrekken.
Zynde



( M )
Zynde dit de voornaamste inhoud van de Commislie van Zyn Hoogheid, geconformeerd in juiste uitdrukking aan de Koperen Tafelen van de zoogenaamde LEX. REGIA.
Nü 25, Op het blad onder den Pasfer, die de Practyk uitdrukt.
NIL. CONSCIRE. SIBI. NULLA. PALLESCERE. CULPA.
Ziende op 's Prinfen gejusttficeerde Ondat is ! fchuld in de geac-
cufeerde deelen van zyn bewind.
Zig zelf geen kwaad bewust te weezen, Noch aanklagt over fchuld te vreezen, Doet niemand bleek of fchaamrood zyn»
N9 26. By de zeven omlauwer de Trompetten.
MERITIS. SUSTENTAT. FAMA TROPAEIS.
Uit Firgilius.
dat is :
De Faam blaast onvermoeid zyn grootfche zeegeteekenen.
N° 27. Op 't Schild van Groot Brittanje met groote Letters.
MAGN. BRITANN.
dat is:
Groot Brittanje.
En



C 15 >
En in de rondte het laatfie gedeelte van deeze Ver [en van Virgilius.
NULLA. MEIS. SINE. TE. QUAERETUR.
GLORIA. REBUS. SEU. PACEM. SEU. BELLA. GERAM :
TIBI. MAXIMA. RERUM. VERBORUMQUE. FIDES. dat is:
lek zal voortaen in vrede en ooreloge nu, Naer eer noch ftaeten ftaen, noch zege
zonder U. Ick zal in raet en daet my meest op U
veriaeten.
Vondel,
In 't midden pryken, onder aan, de Waapens van Zyn Doorluchtige Hoogheid , en die van Haare Koningl. Hoogheid , den DoorL Prins Erf-Stadhouder, en deszelfs Koninglyke Gemalinne.
Onder de Wapens hunner Hoogheden
N* 28. NEC. POTERIT. EDAX. ABO» LERE. VETUSTAS.
Vit Ovidius.
dat is :
Geen tyd, die alles flyt, kan deezen immer fchenden.
EINDE.



C 16 )
De voorengenoemde H. LAPIS,, woonende op de Prinfegragt over het Hofje van Nieuwkoop ia 's Hage , adverteert de Liefhebbers , die nog van intentie zyn voor de Plaat tegen Zeven Guldens Inteteekenen, zig te kennen te geeven, de Naam per ordre aan zyn Addres, of aan den Uitgeever van dit Boekje, tot de laatfte van toekomende December 1788.
Deeze Befchryving wordt; gratis aan de Liefhebbers, welken my de eere hebben aangedaan, cf nog doen zullen, van Inteteekenen voor een Plaat, afgeleeverd, en zal vergezeld zyn van eert' Naamlyst derzelver volgens de Letters A, B, &c.
Te DELFT gedrukt by JAN de GROOT, p. z.t Stads Drukker.