ANTIOCHUS ERBOOREN OFTE HET GEDRAG DER NEDERLANDERS GER.ECHTVEER.DIGT DOOR HET RECHT VAN GOD, VAN DEN NATUER, VAN DE VOLKEREN, ENDE VAN DE BORGERLYKE WETTEN, M. DCC. LXXXIX.  890 C 5    ( ? ) ANTIOCHUS ERBOOREN. CjTËerre penne isbequaem om te befchryven, nochte mond om uyt te fpreken den ongelukli igen ftaet daerin gedompelt ügt het getrouw enie godvreefende Nederlands Volk Iedere dat Josf.ph het bedryf heeft genomen van deze Provinciën : Het algemeyn geroep , den iverachtigen wenfeh, ende den drieftigen aénpak van een wettig geweld van geheel het Volk, is alleen eenigfiuts in ftaet om aen geheel de weireld te doen gevoelen de vrecde, de goddeloofe, de vervloekte ende d'onmenfchelyke flavernye, daer wy alle onder luchten. Den [;'rins is vervallen van de Souveraniteyt der Provinciën door het recht van God, van dennatuer, van de Volkeren en van de Ci« viele Wetten, ende d-ser en is voor dit Vcik (getrouw aen God, Roomfche Religie ende Vaderland V niet over als tegen hem, ende de zyne, uyt te voeren dit vonnis gevelt ende geveftigt op de alderklaerfte, dc atderiekerfte ende ontegenfprekelyke redens , bewysrlukken ende middelen , ten welken eyude zy hebben aengenomen zoo rechtveerdig al» voorfigrig , een wettig geweld , hetwelk %yn de wapenen, die in zig befluyten eenea openbaeren oorlog. Het Folk is gtrechtigt door het Recht van God. Men is gewoon hït Recht van God te uoe- A a  ( 4 ) men,het geene men klaereiyk ende vaftelyk kan beweyfen, dat voortkomt doorzyneveropenbaeringe, 't zy dat het zelve zig gewortelt vind in de Boeken van de H. Schriftucxe, 't zy in de vafte Overleveringe van onze Voorouders, wanneer deze van de H. Kerk, die niet faelen en kan , als dufdaenig word aengenomen. 'T is nogtans waer, dat al het gene kan bethoont worden gegrontvelr, te zyn in het Recht van den naiuer, al is 't dat het zelve door de openbaeringe niet en blykt , ook moet het Recht van God genoemt worden: omdat zulk Recht Z(g dan gefondeert vind op den oorfprong van den natuer (die God zelf is ) ende welken dit in de herfen der mentenen met onuytdoenbaere letteren gefebreven heeft, maer men is gewoon het Recht van God ende van den natuer te onderfcfaeyden tot meerder klaerheyd. Men zal dan door twee onwederleggelyke voorbeelden, uyt de H Schriftuere getrokken, beweyfen d->.t het gedrag van het Nederlands Volk billig ende reebtveerdig is. David en was niet bekleed met eemge Oppermacht ofte Oppergezag ende was ten opilgte van den Koning Saul niet anders als eenen beiondcren perfoon, ende z jnder eenig tegenzeggen des zelfs onderdaen , nochtans heeft Duvid niet raergelaeten van zig tegen Saul te wapenen, waer op Groiius vermaerden Schryver op het recht van oorlog ende vaa vrede, zegt, Cup. 4. §. 7« volgens het  C f ) Tegenvergtftverfterktfol.6o,„Barclajus, dei iterkften voorltaender van het koninglyk „ gezag , komt eventwel zoo verre af, dat j, hy aen het Volk, en aen het treffelykfte deel van het zelve, toeftaet het recht van „ zig te weiren tegen eene onmenkhelykc vreedheyd. al is het zieken dat hy toe„ ftaet dat geheel het Volk aen den Koning onderdaenig is. Ik verftaen gemakkelyk „ dat, hoe veel koftelykeris, het gene be„ waerchword, ook zoo veel te grooter is 5, de billigheyden rechtveerdigheyJ»dcwelke tegen de woorden van de Wet eene uyt'„ zonderingc veroorzaeki : Nogtans ik en „ zoude niet derren zonder onderfebeydi „ veroordeelen eenige, of een kleynder deel „ van het Volk , hetwelk certeyds in de „ lefte noodzaekelykheyd zoo is te werk „ gegaen, dat zy de belangen van het ge- meyn beft niet en hebben veriaeten. Want „ David die, weynige daeden uytgenoo:en, }, de getuygenifle heeft van zyn leven vol„ gens de Wetten gef.-hikt te hebben , heeft „ by zig genomen vier hondert en daér naer „ meer gewaepende mannen : waer toe ten zy om het geweld aftekoeren wanneer hy zoude befprongen worden.' " Her is dan wel zeker, ende ten overkoo* ren bewezen, dat David rechrveerdiglyk ende wettelyk zich met de wapenen heeft verzet tegens eene openbaere onrechtveerdtge verdrukk'.nge, overrompelinge ende zienbaer gc^a^rr^or zyi; leven door eecen wettigen A i  C 6 ) Koning gedreegen, maer wat rechtveerdige Zaeke en heeft dan een Volk niet alwaer niet eenen David , ofte bezondcren perfoon, in verdrukkmge, overroinpelinge ende gevaer van zyn leven is geftelt, maer daer honderde ende duyzende,jae zelfs de g'heeie Natie zig jn het zelve geval vinden, ende alwaer daer en boven honderde ende honderde reeds goed, bloed ende levert hebben verl ren, zoo onder het beltier van Marie Cbriftme, dWprt Ca/ïwier, Belgiofofo, Trautsmciniiorff, Alton » &c. dagelyks ten tyde van de Rcgeringe van Joseph is gebleken. Het Tegenycrgift-, voortgaende ende handelende het tweede voorbeeld uyt de H„ Schriftuer getrokken , zegt fok 70 in den zeiven §. „ Wat aengaec eene andere uyt„ legginge van de Werken van David in dit geval, deze en hebben genen fcheyn, te „ weten al of hy zoude daer toe onifangeri hebben van Gud eene besondere commifw; fie of gebod , aengezien dit nergens en blykt uyt eenige Schrifcuer-plaeife, of om „ dat hy recde gtftift was van den Propheet „ Samuél, fels Koning over llraël} maer deze „ falvingemoelïmaer zyne uytwerkinge heb„ ben naer de dood van Saul, en kolt niet „ anders als voor eene prophetie aengezien „ worden, naer de dood van Saul te voltrek„ ken, andevfi ts zoide daer op den zeiven ' tyd twee cffective Koningen van If .;ël ge, weeft hebben, welk vene befeyden de „ waeiheyd valtj mee een woord de Ulvinge  ( 7 ) „ van Samuël en gaf geen recht aen David „ om zich te waepencn , anders als eencn particulieien, omdat hy, tot de dood van „ Saul toe, is gebleven in de clafle van de „ particulieren. " Inden zeiven §. 7. weynig naer het voorfz. zegt Grotius „ op de z- lve maniere kan aen„ zien worden het werk van de Machabeën.' „ want dat eenige deze wapens beweerenop „ den Tittel of Antiochus niet Koning maer „ eenen gewelden?er is ge weeft, meyne ik eydel te zyn, omdat nergens in de Hifto„ rie van Machabeus , nochte die dewel„ kehunnen aenhangvolgden, Antioch'is anders als met den naem van Koning noemen 9 en dit niet zonder reden. " Den Auteur gaet hier voort en probeert evident, dat Antiochus cenen waeren Koning was, en regeerde over de Heb'.eeuwen.... en voorts zegt hy eod. §, ,, dat wanneer „ het aen de Joden iomwylen hunne plegrig„ heden en Wetten openbaerclyk tc volgen toegelaeten was, dit is geweeft een alge„ fmeekt en wederroepelyk recht door het „ beneficie van de Koningen , en niet uyt „ eenige Wet toegevoi gt aen het Opperge-. zag." Daer en is dan niet het gene de Mach<,btën verfchoont tenzy het hoog en alderzekerlte peiykel. In dit geval der Machabeën en vind men ook nergens eene particuliere comrniffie of gebod, van God, om te wederflaen v aen de zelve gegeven, nochte dat zy de Souveiyni.  ( 8 ) teyt partageerden met Antiochus [in welk geval nogtans de voorgaende opmerkingen en leeringen hun plaetfe zouden vinden] Dus is 't wel zeker, dat dien opltand , aengezien God d en bezonder heeftgeprotegeerr, geoorloft wasj want het is even zeker, dat G )d noeyt protectie en verleent, nochte verkenen en kan aen eene quaede zaek , omdat God geene onrechtveerdigheyd en kan voorltaen of protegeeren. Wanneer dan , in den gevalle by dezen Autheur opgehaelt, het geweld maggïbruykt worden om het geweld--te verdreyven, te weten wanneer de volle Souvereyniteyc refideert in den Prins , wat en heeft men dan niet te denken in de gevallen, wanneer het Volk, en de Reprefentanten van het Volk, partageert de Souvereyniteyt met den Prins, foo is het Nederland ende waer wel befonder geene Aiden ofte Subfidien moogen op het Land geligt worden ionder toeftemminge van het Volk, die wik overweldigen het deel der Souvereynneyt, hetwelk hem niet toe en boort. Wanneer men dan met oplettenthcyd overweegt de dwinghndeye van Antiochus en nik de vreedheden ende goddeloosheden door hem geplog^n, volgens de H. Sch iftuere, tekens de Hebreeuwen ende hunne LmdsWitten , Tempel ende Heylige Sacrificiën, zoo reyfen de hairen van het ho >fd op , ende brengen in onze ziele zo> veel Vvrontweeruiiige ah duf; om dictgelyken  C 9 ) goddeloofei menfch geftrafc te zien volgens Gods rechtveerdigheyd, maer meed van zyne boosheden, ende men gevoelt dat voor eene klyne ftraffe zoude t'aenfien zyn het verlies van de heerfchappye over de Hebreeuwen , die hy met zoo veele goddeloosheyd ende vreedh.yd had misbruykti ende waerlyk den God der rechtveerdigheyd, vreeker van het onnoofel bloed , ende van zynen Heyligert Dienft, en heeft ook niet alleen dezen met dit verlies geftraft, maer ook met andere aldergrootltc plaegen voor ziel ende lichaem, die ons alle van vreefe moeten doen fchudden ende beven voor Gods veibolgemheyd, ende op den zeiven tyd ons doen beweenen den ongelukkigen ende droeven ftaet van eenen Antiochus, ende alle andere , die dezen bloedhond ende Religie bederver hebben naergevolgt ofte noch lullen naervolgen. Ondertuiïchen is te bemerken dat Antiochus was eenen Heydenfchen menfch, ende alzoo weynig verlicht, ende dat hv vervolgde eene andere Religie, te weten, die der Hebreeuwen , die hy niet en kende ende de welke hy met geene plechtige eeden cn had belooft te zullen onderhouden ende deze zyne onderfaetcn daer inne te handhaeven ende te maintenerens fjo Joseph voor God ende de menfehen op de heylige Evangeliën had met alle plechtigheyd'gefwooren, Waer uyt volgt dat die de welke zyn lidmaeten van de waere lleligie Cgelyk dan was de Religie det Hebreeuwen) ende de  ( to ) welke nochtans begaen de felffte grauweldaeden tegen hunne eyge Religie, duyfentmael pligtiger zyn als Antiochus, omdat zy meerder verlicht zyn van den H Geeft ende onderricht van hunne borgerlyke ende geeftelyke plichten : Wat dan te denken van eenenJoseph? Dehairen ftaen opgerefen als bergen» Eyiaes, Eykes &c. Ook moet men bemerken, dat de daeden van Antiochus hebben eene verbaefen» de overeenkomft met de daedenvan Josei'hus hetwelk men heeft voorgenomen, van zoo klaer als den dag re bethoonen, om daer door te doen tien dat het Nederlands Volk niet minder recht heeft om aftefchudden het jok van hunnen Prins , als gehad hebben de Hebreeuwen om afiefchaffen de heerfehappye van den bloedigen ende goddeloofen Antiochus» Antiochus wierd mifleyd door eenige valfche broeders uyt ifraël , die begeerden hunne Rehgie te mengelen met de valfche Religiën der Hfydenen op het voorgeven dat aen hun ongelukken overquaemen door de fcheydinge, i. Mach. f. 12. het welk is geweeft naer den fmaek van veele f. 13., ende den Koning heeft aen dexe bedorve broeders toegeftaen van hun leven, zeden ende Godsdienft te fchikken naer het voorbeeld der H;ydenen # 14.; ende om hier inne beter te gelukken hebben de zelve opgeregt tot Jerufalem eene algemeyne Leetfchoole ofte Seminarie volgens de wet-  ( II ) ten ende gebruyken der Heydenen, f. tf. waer door in der daed de Ifraclicten zyn afgeweken van hunnen waeren Godsdientt, ende hebben hun gemengek met de Heydenen ende waeren als gekogtc flacven, om quaed te bedryven f. i<5. JostPH is bedorven geworden door het bandelen met zyne Leermeefters, die waeren van andere Religiën aen hem, broeders ende fufters toegefchikt door hunne moeder tegen den dank van den Stadhouder Christi, Benedictus den XiV. Hy heeftgehcel zyn betrouwen geftelt op Staetsbedicnde, die vyanden waeren van de H. Roomfche Catholyke Religie, als waeren den Baron van Swie» ten, van KrelTel, Kaunitz, Lafci, ende meer andere, door wiens raed ende toedoen hy* van in den beginne van zyne Regeringe af, heeft voorgenomen van alle vryheyd te geeven aen alle Seden, ende te benouwen, zoo veel m zyne macht was, de H. Roomfche Catholykc Religie , ondertuflehen voor oogwit hebbende van alle Religiën famen te mengelen , om alzoo gemakkelyker te konnen heerfchen volgens zynen wille ende wel behaegen , fonder aeniien van s'Lands Conftitutioneele Wetten ende gebruyken, ende om fig fonder onderfcheyd, of zyn beveelen rechtveerdigofonrechtveerdigwaeren,tedoen gehootfeemen , ten welken eynde hy, alle • zyne Ryken door, heeft doen opbouwen de zoo genoemde Seminarien Generael, welke alle jn voegen zjn jae zelfs tot Loven [de  C 12 ) fchoppelyke SeminarienJ ende w.aer door in der daed den oorfprong en voortgang gefte ? cndegevolgt is om allen fLg van fuaed te bjjdryvco tegen God, zyne3 waeV ïïcfige JJuytflind een fpreeicende tonneel van is. Antiochus ( een hondert feventig jaeren reruVaT,HRISTÜS gebrte > "gekomen5 b'inne" weggenornen den gouden Autaer ende alle de iJottelyke Ornamenten ende Vcrcierfclsjr o, ende voorts alle goud en filver, ook de verhoole fchatten die hy magtig was van te bekomen ende heeft alles nfer fyn Land mede gedraegen f. 24, ondertuflehen veel Dioed Hortende , ende hooveerdielyk beantwoordende de klachten f. zr, door alle hetwelk geheel firafel ende het Land in de «yterfte droefheyd is gedompelt geweeft y. -o. ue Pnnfen begonnen te fuchten y. *7, en geheel het huys van facob was in vertverringe f, 2p. Joseph vernielt en heeft om verre geWorpen duyfende ende duyfende ftichtendc Kloofters, ende de Kerken alle hun geld, goud en filver gerooft , bcneffens alle de Ornamenten ende Vercieifels der Autaeren : «et en heeft ook van fynen goeden Chrifte- , Jyken wille niet afgehangen van alle Kerken »n t befonder, Parochiën, Capittels, enge meer andere van goud , filver, jae van d'etf-  d'erfgcederen zelfs, te berooven, want de beveelen waeren gereed, ende de voorforgen tot het overbrengen van alle de goederen waeren genomen , omdat niets zyne onrechtveerdige handen zoude ontfnapt hebben, ende dit alles is maer belet door de algemeyne tegenkanting over de Diplomen van i. Jan. 1787, heeft alle mogelyke moeyten gedaen om te achterhaelen vei borgen fchatten, hy heeft, (aen de Religieufen die in zyn Land bleven hetende een gering jaerwedde, ende aen de gene die daer uyttrokken , om eWers beter hunne faligheyd te konnen winnen , alle hulp ontrekkende , buyten een k'.cyn reysgeld ) naer Duytsland doen overbrengen allen den roof, hy heeft vreedelyk ende onmenfchelyk gehandelt mee alle die , dewelke zig Helden tegen defen roof ende ongodsdienfïigheyd, hy heeft op de verthoogen ende klagten van het Volk tegen zyne onrechtveerdigheden niet anders oeyt gebruykt, als het alderhooveerdigft© woord, dat eenen tiran kan in zynen mond nemen, te weten : dat hy Meefter ,ende Souvereyn is, ende dat hy in alles moet gehoorfaemt worden, ende dat geheel de weereld gehouden is te gelooven dat zyne infigten heylfaem zyn, ja zelfs dat hy onfeylbaer is, hier door fyn alle goede ende Welpeyfende menfehen geworpen geworden in een ontrooilbaere droefheyd , de Staeten, Magiftraeten, ende Grooten van 't Land hebben beginnen te fucluen, ende de om"> B  C 14 ) 'tuymclingc ende verwerringe heeft zich veropcnbaert_ in alle zoo veereldlyke ais geettelyke zaeken. - Antiochus, twee jaeren daer naer, heeft met groote macht gezonden zynen Minifter naer de Steden van Juda f. 20. ende hy heeft met bedriegelyke belofte hun gePayt t- Ji„ maer daer naer is hy onverVagts gevallen op het Volk , heeft het *elve verplettert f. p. ende heeft om verre geworpen de buyten mueren der Steden in de ronde f 33., heeft veele vrouwen ende Jiunne kinderen in de gevangcEitfe geleyd y. 34, neeft van de Stad van David eeanaekt een fterk Kafteel f. 3f. Joseph, twee a diy jaeren naer het goddeloos plunderen ende rooven der Klöofters, langs alle kanten gedrongen door de klachten van het Volk ovet het veragten van de Religie van hunne Voorvaderen, over het onderbovcnfte keeren van hunne Lands Conititutioneele Wetten ende gebruyken ende over alle die haetelyke nieuwigheden tot or dergang van de Roomfche Cathólyke Religie ende Land gefrmed , ende vree, lende het geweld, hei gene het Volk begon ft te bereydtn, om defe nieuwigheden te heer te gaen , heeft naer defe Provinciën gefonden den hcyligfclv ynende frautfman* dvrff ( naer nochtans den aep , den fpot ende den.fot gehouden te hebben, met de Sendeüngen , die naer Weenen gezon 'en jaeren, om aldaer de grootfte Leugen te liegen die oeyt in een der feventhien Pro-  C iS ) vinden gelogen is geweeft, te weten : om daer voor den Throon vergiffeniiTe te vraegen van den hoen, ende ongelyk aen Zyne ivlajcfteyt door de Provinciën gedaen, daer het nochtans Zyne Majefteyt alleen was, die eygentlyk ende wefentlyk oorlprong, lchuld ende faut, door zyne begaene goddeloofe onrechtveerdigheden was van alle de onheylcn , om alzoo de eere ende weerdigheyd van zyne gequetfte Majefteyt te étftellen) welken waeren hypocriet, opvolger van Murrai, die in den naem van Zyne Majefteyt belooft had alles te erftellen zoo voor het geeftclyk als voor het weereldlyk, nog eenigen tyd het V olk gepayt heeft , maer daer naer heeft hy op het onverwachtfte , het Volk door canons , bajonetten ende ander krygsgewtld geplettert , ende Joseph heeft gebroken met koel bloed alle deze fchoone beloften , even eens gelyk zyne voorgaende plegtige eeden aen de refpeeïive Provinciën ontlooken $ hy dreeg in den grond, met de canons, die huyfen inpuynhoopen te fchieten daer den minftera fteen zoude uytgeworpen zyn, niet te» genflaende, dat defen fieen kondegeworpen worden zonder eenig het minrte toedoen ofte fchuld van den eygenaer van het huys. Hy hadde eenigen tyd te voren om verre geworpen de mueren, de fortificatiën, ende de bolwerken van alle de Steden (om gemakkelyker de ketenen ende de boeyen te werpen aen handen ende voeten van al het Volk, ende B i  om de Hoogduytfche flavernye in voegen te brengen (Luxembourg. ende Antwerpen nytgenomen) hy heeft veeie voortreffelykc ende onpligtige getrouwe onderdaenen gevoert ende gefieurt naer de gevangeniüen als in het CaJebos ( eenen onderaerdfehen moordkuyl, op het Cafteel van Antwerpen) ende meer andere, ende hy heeft overvloedig van alles voorfien de voornoemde fterke Cafteelen van Luxembourg ende Antwer* pen, om beter de flavernye te konnen beginnen ende te houden flaen op andere tyden. Antiochus heeft in de Stad van David geftelt een bedorven Volk, ondeugende mannen , die hun aldaer hebben verlteikt ende tot zich getrokken den roof van Jerufalem f. 36, deze leefden daer op hun gemak en zyn geworden een overgroot fchandael, 'f. 2.7, en dit alles was beSiemt om de waere godvrugtigheyd te bederven , ende op dat den duyvel de ivaere Rciigie van Israël beter zoude konnen bekoren y $8 Joseph en heeft in de Stad en de Roomfche Catholyke Univeifneyt toe Loven niet anders gettelt.als bedorve Meefters, fchuyra van Duytfland ende Nederland, perloonen voor het meeflendeel van een alderfchandaleufte leven, die hun daer hebben tterk gemaekt ende doen vreezen met Provooften [een volk ingeftclt om fchelmen, dieven ende rooordenaers te vangen ende naer de gdgo oft rad te leyden } met feldaeten, canons, ba-  ( *7 ) jonetten ende voorts door het doen verfchynen tot Loven van eene alderonwettigfte vierfchaere, gemaekt door vyf Raedsheeren van den grooten Raede tot Mechelen, tot eeuwig verwyt van den zalven (gelyk ook voor den zeiven Raed dienen zal het uytfenden van de klaer openbaere, onrechtveerdige ende goddcloofe Placaerten, Decreten ende Depechen , het bemoeyenende oordeelen van geeftelyke faeken, het beletten van de H. Roomfche Catholyke Religie te leeren door den AertsbifTchop ende Primaet, ende van te helpen om verre werpen de Brabandfche agtbaere cn loffelyke Conftitutie, ende om daer enboven in weerwil van de zelve Conftitutie tot Brufïel te gaen bekleeden onwettige Rechterftoelen ). Vcrwaende Leermeefters hebben aengetrokken de leerftoelen ende jaerwcdien van de ten onrechte gebannen wettige Leeraers ende Profeflbren> deze leven in alle foorten van wellulten tot groote ver.argerniflc van het Land, ende alle de nieuwigheden en zyn maet alleen ingericht om, volgens den Duytfchen voet , den waeren Roomfchen Godsdienft met de zeden te bederven , ende op dat den duyvei, in'mkstt homo, beter zyn kwaet zaed zoude konnen zaeyen, ende doen groeyen alle de Provintien door,welk inzigt zooveel klaerder voor de oogen komt wanneer men overwregt » dat op den z6 Junii 1789 den Qrdinael AertsbilTchop van Mechelen, genoodfaekt is geweeft de Leeringe van het Gymnafiurn ofte B 3  C ) gev/aende Univerfityt te verklaeren als niet orthodox ofte als oncatholyk , naer dat Jojseph alles hadde ingelpannen om de zelve Declaratie te doen onderblyven, daer hy te vooren aen den zeiven Cardinael het mes had op de keele gezet om hei onderzot k op de Leeringe van Loven te doen heg men ende te voltrekken; ondertufTehen hceft-den Cardinael zyne Declaratie door den Druk openbaer gemaekt, als wetende dat de L erioge van Chkisïus niet onder het vat maer op den kandelaer moet geilek worden, ende dat men meerder aen God als aen de menichen i het zy deze zyn Keyzer, Koi mg, ofte andere) moet gehoorzaemen, fottus eft i/bedïre Deo quam hominihm Ziet hier ondeï het hoofd, ende het befluyt ofte floc van de 2elve Dcclaiaiie (*). (*) Verklaeringe van Zyne Eminentie den Cardinael jiertsbijj'cbop van Mechelen a:er de ondervoyzïnge -.an bet Seminarie Generuel toi Loven ende hei Leet ander, zoek van de gevoelens van de JiboeiLoencn van dezj meuvie opiegiiage. BESLUYT, Ingevolge van alle het geene wy tot noch roe hier gozeyd hebb-u, zoo in hst eeifle ais tweede deel van deze tegenwoordige Verklaeringe , betrouwen wy vuil n te hébben aen de betoonredens deweike wy dien iyd belooft hebben by de genera'e VerMaeringe van den i6 Jo:.y 1785», ende aLd,tn niet zonder reden verklaert te hebben, dai wy , op dc antwoorden door de Leetrtueiters van Loven gegeven , ende ov;r dy Schoolboeken, dieuenda tot de onder;  ( If ) Antiochus heeft kngs alle kanten vergoten" onnoofcl bloed ende heeft alle het geene heylig was gefchondcn, y. 39 ende de goede inwoonders van Jerufalem zyn gevlugt,cnde deze Stad is geworden de fchuylplaetfe van ondeugende ende is vremd geworden aen de Wetten ende gecflelyke gebruyken van haere Voorouders , ende de waere kinders hebben die veriaeten, f. 40 , de waere godvrugugheyd is opgehouden, de Feeltdatgen Zyn verandert in bitterheyd, men heeft den fpot gehouden met de Kerkpligiigheden ende men heeft alle godvrugttgheyd verimaed y. 41, in even reden als te vooren de Godsdienitigheyd was in weerde gehouden zoo is de zelve veracht ende befpot geworden, 7, 41. Joseph , ende de zyne , hebben in alle Provinciën, Steden, Dorpen, gelaeten meik- wyzinge ven het Seminarie Ge»erae!, bespeurt hebben veele hoofden van berifpinge, die zyn yan f.e. grootfte gewicht, wek zelflle wy op een nieuw veiklaeren doot deze tegenwoordige : in der voegen dat wy gedwongen zyn van de onderwyzirge van deze Seholete aenzi n ah niet orthodoxe ende oncatholyk, oi derw. rpende niet te irin deze tegenWoordige Declaratie aen het ooideei van den H. Stoel ende van de Kerke. Gedüen tot Mechelen in ons Aertsbiflchoppelyk Palyi dezen ^6 juny 1789. Ondtrtsekcnt Jean Henr, Card. Aerts, biflehop van Mechelen. Hier onder,. Door bevel vsn Zyne Eminentie J. li Duyivii»" Piaetfe >J< des Zegels.  C *° ) teèkens van het onnoofel vergoten bhed [zoo tot /Antwerpen, Brufl'cl, Mechelen, Loven als elders altyd zal in het geheuRen blyven] hy heeft begaen alderhande fooien van heyliglchenderyen in Kerken ende Kloofters, de goede oprechte v.witaenders van het Vaderland ende van de rechtveerdigheyd zyn moeten vlugten, alle de ampten ende bedieningen zyn bekleed geworden door ondeugende endé fchandaleufe menfehen, men heeft afgefchafede wettige ende lofTelyke gebruyken by onze Voorouders geplogenj bynae alle de trcfTdyke ende deugdzacme litmaeten van de Univerfityt van Loven, ende menigte andere hebben hun Vaderland moeten veriaeten, de opregte godsdienfligheyd is by veele opgehouden ofte verflouwt door de verargerniffe van de Rcgeringe, hy heeft afgefchaft, op eene ofte twee naer, alle de ftigiende Proceffien ende Supplicatien, de Feeftdaegen der plegu'ge Kerkweydingen doen ten onderen blyven, ende alle de godvugtige ende tot de zaeligheyd aenporrende Broedcrfchippen ofte Confrerien vernielt , roovende hunne goederen ende vervullende het herte van alle goede menfehen met bittere droefheyd, ende de waere godvrugtigheyd ende devotie is belachen, befpot ende onteert geworden by zyne aenhangers, tot zoo verre dat men met droefheyd gezien heeft dat binnen Mechelen dien, die in de Stadsplegtigheden, Josf.ph reprefenteert , in eygen perfoon in de volle Kerke wegrukte dc  C 21 ) aen God toegeweyde SchapeUeren, onder de zorge van het Broederfchap, over honderde ende honderde jaeren ingeftclt tot de verloflinge van flaeven. Antiochus heeft uytgefchrevcn dat geheel 2yn Ryk maer een Volk zoude uytmaeken ende dat eiken moede verbeten zyne oude Religie ende volgen de zyne, te weten de gene der Heydenen y. 43. Josefh heeft alle Religiën ende fecten willen door malkanderen mengelen ende hecfe gemaekt ende uytgezonden menigte Placaerten ende Edicten om dit ten uytvoer te brengen , ende omdat alle zyne onderdaenen zouden gevolgd hebben zynen geeft .om zig onafhangelyk te macken van Paus, Biflchoppen, ende alle Opperherders ,jae zelfs van God. Antiochus is gehoorzaemtgeworden van de onder malkanderen verfchillcnde Heydeniche Religiën f. 44. Joseph is geprezen geworden van alle ae fedfcen omdat zy in hem bevonden eenen voorftaender van hunne ongelukkige dolingen ende haeter ende vervolger van de Religie van zynen grootvader. Antiochus is zelfs gehoorzaemt geworden door veele van Ifraè'l, die offeranden hebben opgedraegen ende onteert hunne vallende Bededaegen y. 4$". Joseph is gevolgd ende gehoorzaemt geworden van eene groote menigte in zyne alder©nrechireerdigfte ende goddelooze Wetten  C «*,) ende heyligfchendingen , zelfs door bynaer alle de Raeds ende Magiftracts perloonen, ende de Vaften ende de Heyligdagen vaa de Hcyiige Krrke zyn langs alle kanten, ende b;. zonder in de ftinkendlïe Univerfltyt van BiulTel, gefchonden. Antiochus heeft Boeken gezonden naer Jerufalera ende in alle de Steden van Juda, op dat zy zouden gevolgd hebben de gebruyken der Heydenen, f. 40", Josephheeft noyt opgehouden van Edi&én ende Placaertcn uyt te zenden om alle loffelyke zoo Borgeriyke als geeftelyke gebruyken onder den voet te brengen, ende heeft daer en boven ten dien eynde laeten maeken door de Doéïores Le Plat, Marant ende andere de alderichandeleufte boeken, jae zelfs heeft hy oock met geheele waegens quade boeken, als Pebem ende andere afgefonden voor dtfe Provinciën uyt het bedorven Duytfland. Antiochus heeft doen bouwen Autaeren ende Tempels voor de Afgoden f. ro. Joseph heeft te wegen gebingt dat gebouwt wierden Tempels voor de andere fecten op plaetfen daer zulks ongeoorloft was door de Lands Conftitutionele Wetten , gelyk ook zynenongelukkigennaervolger ende broeder den Biflchop binnen Keulen heeftzweten te wege te brengen, maer wiens uytvoeringe door het Volk is vcreydelt geworden. Antiochus heeft te wegen gebragt dat elk een zoo bedorven wierd in alle foorten van ondeugentheden dat zy het Recht van God  C H ) 5 m van den nntuer verwierpen, ende dat ge> fchonden wierd allen het geene voor God i. heyiig is f. f i. Joseph heeft het reede zoo verre g< bragt idar hei bederf in Religie en Zeden by eeiTe :: menigte zoo houg is geklommen , dat men Ifchud ende beeft wanneer min daer op zyne loogen laet vaUen , en dat zyne aenhangers (idagelyka nog rooven, moorden ende begaen lonrechtveer^igru den van alie {lag; het onMnofel bloed word immers nog gedurig ge- lltort, Anriochus bragt ter dood alle die dewelke :aen zynebeveelen ongchoorfaem waeren y. 53. JosfcPH heeft noéyt opgehouden van te chaeien, te vervolgen, te vangen , bannen r ende alle ongt-lyk te doen, aen alle die de ;:weike de klotkhtyd hadden van zieh te verüZetten tegen zyne onrechtveerdige ende god•Ideloofe beveelen, ende wilde op ftraffe van or.gehoorfatmheyd , ja zelfs van gequetfte pMajelryt in alle zy^e vraekroepende onder[ nernrngen blindelings gehoorfaemt worden. Antiochus heeft üverften geftelt om het i Volk te dwingen tot de gehoorfaemheyd om lyne beveelen uyt ?e voeren f. 53. Joseph heeft tot deze Provinciën gèzond.=n jibroedfels van den duyvel, [zoo zyn Bdgio. \ {ofo , ïrtutfmandoïff, (TAltcn ] welken zoo yermaert is om zyne afgryfTelyke vreedheden in Hongariengeplogen om het Volk te dwingen door het militair geweld (ja zelfs met de gctroi'wc Nederlanders te vermcorde-j  C H ) gelyk de honden ) om te gehoorfaemen aea zyne aldergrauwelyktfe ende alderlchrikkelykfle goddeloofe en Land vernielende gebonden v naer door de aenhoudende ende te fterk fehreeuwcnde onrechtveerdigheden, daer toe eenigfints onbequaem gevonden te hebben de Raeden ende Magiltractcn, die nogtans duyfentmael te vooren fyne buytenfporige onrechtveerdigheden geholpen hadden om ten uytvoer te brengen. Antiochus heeft bevolen aen de Steden van Judavan nacrzynen willeden Godsdienft ende Kerkpligtighcden te verrichten f. 54. Joseph heeft alle de BilTchoppenende Opperherders gedwongen (ja zelfs met drygementen van'hunne goederen te rooven ende hun in balUngfchap te fenden) om aen te nemen ende uyt te voeren zyne goddeloofe nieuwigheden in geeftelyke faeken ende wel belcnder in de kerkclyke difcipline ofte kerktucht , vaitgeftelt in de Kerkvergaederingen, gelyk ook om te doen gelooven zyne gedroomde nieuwe leerpointen, zoo nopens de rechten van het Heylig Sacrament van het Houwelyk als anderfints. Antiochus heeft het Volk van Ifraël gekegt in afgelegen ende geborge hollen ende spelonken y. 56. Joseph heelt menigte van zyne getrouwe onderdaenen verjaegt naer afgelegen Landen om een fchuyl-plaetïe te zoeken tegen zyne woede, ende heeft zelfs de vrcedheyd gehad jan allebuytenfporige middels te gebruyken, om  • C =5 ) ;©m eenige van daer te doen leveren in zyne Ibloedbanden, gelyk gebeurt is ten opzigte 'van den Advociet Vanderhop, den Prielter 1 van der Elsken, den NotarisLinie ende andere , i ja zelfs den Raedsheer van Brabant de Marmol jfdie als eene fteenrotfe zig altyd geftelt had i tegen zyne dwinglandye en onrechtveerdigIheden] is op Hollands Territoir door eenen ! Fmvoït in borgers kleeders met een fwaer icyferop het hoofd geflaegen om hem verraei derlyk te vermoorden , welken flag, door Gods 1 voorfienigheyd , fyn voorgenomen uytwerkIfel niet en heeft gehad. Antiochus heeft de Wetboeken doen ifcheuren ende verbranden y. 59. Joslph heeft belet zoo veel als in zyne itnacht is de vry koopmanfehap van goede boeken, die gemaekt waeren om de H Roomifche Religie ende de LanJs Conflitutioneele Wetten te belchermen, ja zelfs hy heeft er idoorbeuls handen doen verbranden, en hy I heeft niet alleen den vryen koophandel toej gelaeten van de quaede ende fchanda'.eufe I bieken tegen God, zyne Religie, tegen da j goede zeden endeLands Wetten, maer heeft 1 ook diergelyke in menigte door den vergiftig gen Le Plat en andere doen maeken. Niet tegenftaende alle de poogingen van Antiochus, heeft een groot deel van Ifraël by hun fclven befloren van geene verboode fpyfen te etten, ende hebben liever gehad te iterven als hunne ziele te bevlekken f. 65 Niet tegenitaende alle de poogingen van C  ( i6 ) Joseph ende van zyne hélfche werktuygea, zyn bynaer alle de Nederlanders in hun here getrouw gebleven aen de Religie van hunne Vooi vaders ende aen hünne rechtveerdige Lands» Wetten, ende hebben liever goed ende bloed te ver'Iiefeh als hun nog langer te moeten vinden in perykel van te bevlekken hunne ziel onder de regeririgê van het üofjenrykfche bedorven ende befmettende bloed. Het is nogtans waer ende het is te beweenen met bloedige traenen, dat er ook eene groote menigte hunne handen ende zielen hebben bevlekt met het helpen berooven ende bcfleelen der Kei ken , Klooüers, Confrerien fkc, welk alle is gefchied meerder om hunne eygen baet te voldoen als om Joseph te gehoorfaemen $ maer waerfcneyiielyk en hadden zy in hun geheugen niet het voorbeeld van Heliodorus, eei Ücn Lieutenant Generael van antiochus, die willende met de fyne gehoorfaemen acn de uytdrukkclyke be-' veelen van aynei» Koning om den Tempel te berooven ende te berieden , ,, zoo is aen bun veropenbaert een pèefa, befeeten door eenen vrecielyken ruyter, het peeid. vert\ ciert met de aldèrkcdldykfte behangfels, „, dit heeft met eene vaert, door zyne twee S1 voorite voeten Heliodorus om verre gere„ den;, die op het peeid fat, fchèen goude |? wapens te hebben. Miub. z. Cap y.zj% „ Datr zyn o .k. verfdienen twee ichcone „ jongelingen in volle glorie, gekleed op hes p aldiï&QiUdykfte? dewelke fiaende den ec»  ( rt ) ,, nen van d'ecne zyde ende den anderen va» M d'andere zyde , hem geefe.lden fonder ophouden van bydc de kanten, ende menigte 9, wonden toebrogten ibid y. 26. „ Ende hy is door de goddelyke kragt blyven liggen, (lom ende berooft van alle ,, hoop om te konnen genefen worden ibid» En zyn dan de gunftelingen ende werktuygen van Joseph zoo niet geftrafr. geweeft, eventwel doet dit voorbeeld zien wat zy van den vrekenden arm van den zeiven God te vreeien hadden, en ook wat Joseph tot den dag van heden, die nog leetwefen, nogfcheyn heeft van den roof te willen wedergeven, te verwagten is. Het is ook ongetwyffelt ofte daer zyn er menigte binnen deze Landen gevonden geweeft (ja zelfs men betrouwt dat door Gods bermhertigheyd onze Nederlanden daer vol van zyn ) wiens hert , gemoed ende ziele bereyd is van te volgen het voorbeeld der moeder van de Machabeën ende van haer fevenzoonen, nif-t tegenftaende de vreedheden van Antiochus. Deze zeyde aen haeren jongden ende keften zoone , de andere reeds bekomen hebbende de glorie-kroon der martclie: Ibid. Cap. 7. y. z.3. „ Ik bidde kind dat gy zoud aen„ fchouwen hemel ende aerde ende alles het „ gene daer in is, ende dat gy zoud indagtig worden dat God die alles ende het geheel G 2  j, menfchelyk geflagt, heeft van eenen niet gelchaepcn. nf- 20« Hier door zal het gelchieden dat ,, gy niet en zult vreefen dezen beul Antio„ chus, ende dat gy zult weerdig worden, om te mogen dei l nemen met uwe broeders : onderftaet de dood , op dat ik in zulke blydfchap u met uwe broeder» ontfange. y. 50. Wanneer de moeder nog bezig „ was met dit te zeggen, fprak den jongeling ï „ Gy tyran waer om wagt gy nog langei f ik en „ gehoorzaeme nkt aen het gebod van den ,, Koning, maer aen het gebod van de Wet,, „ die ons is agtergelaeten door Moyfes. ,, $. it. Ei;de gy die den uytvinder zyt van alle vervolgingen tegen de Hebreeuwen, en zult niet ontlccpen de hand van j, God. n f. 21. 'T is voor ome zonden dat wy j, deze ftraffen lyden. f. }2. Ende ingevaile God tot onze kaftyo dinge ende op dat wy ons zouden beteren r ,, voor wynigen tyd vergramt is, zoo zal hy 5, wel haeft zig met zyne dienaeren ver- „ foenen. „ f. 54. Ende gy, 0 fchelml het grootfte ,i booswicht onder alle menfehen en wilt u niet vrugteloos vlyen met eene eydele „ hoope van fyne dienaeren te verfcheuren, „ f. $ y. Weet dat gy noch niet en hebt ont„ vlugt het oordeel van eenen almagtigen ende alwefenden God.  ( ) I), y. 16. Want myne broeders weynig lyden ï, uytgeftaen hebbende zyn deelagtig gewor>, den van de beloofde eeuwigheyd ende ge», lokkig leven; ende gy zult voor Gods oor», deel betaelen de recntvccrdige ftraffen van jj uwe hooverdye. ,, y. zj. Maer ik ende myne broeders geve „ myn leven ende myn lichaem ten beften j, voor de rechtveerdige Wetten van ons „ Vaderland , God biddende van dog haeft, ,, aen ons Volk te willen bermhertig zyn, ,, ende befweeren u dat gy door de tormen- ten ende ilaegen, die wy zoo gewillig ly- den , zoud bekennen, dathy alleen God is. ,, Ende in my ende in myne broeders zal ,, ophouden degramlchap van den Almogen„ den , de welke rechtveerdiglyk over ons 3, Volk is gekomen. „ y. 39. Den Koning dan opgeblafen van ,, grarnfchap heeft boven alle de andere zyne „ vreedheden' te werk ge fielt , omdat hy agtde dat -de weerdigheyd van zyne Ma» jeftyt gekwetft ende gekrenkt was door „ deze hoenelyke woorden. „ y. 40. Ende dezen is heylig geftorven teenemael op God betrouwende. „ f. 41. Ende op het laeften is de moc„ der naer haeren zoon ook gedood g_„ worden." Uyt dit gevoelig voorbeeld kont gy bemerken wat moed ende voordeel het aen de Nederlanders niet en zal geven de al te knoverdrageae vreedheden ranJoseph, ende wat C $  ( 3° ) 'chriftelyk betrouwen zy nu niet mogen omvatten om te gelooven dat God hunne rechtveerdige waepenen langs alle kanten zal zegenen ende gebenedyden , gelyk hy eyndelyk heeft gedaen in den oorlog der Hebreeuwen tegen Antiochus, gelyk ook op den zeiven oogenblik een voorbeeld ende leffe gegeven Word aen alle Rechters, Magiftraetspeifoonen ende andere wat hun te doen ftond wanneer zy vermaent ofte bekoort wierden om uyt te voeren ofte mede te werken inde onrechtveerdige ende goddeloofe geboden en bevelen van Joseph, bezonder alswanneer deze fchonden de Vaderlandfche Wetten of de H. Religie van hunne Voorvaders, gegrond ve ft op de zelve Lands Conftitutioneele Wetten. " Ende in der daed het betrouwen van dezejongelingen en is niet vrugteloos geweeft, want God heeft weynigen tyd hier naer opgewekt Mathatias ende zyne vyf zoonen om zyn overrompelt ende verdrukt Volk te verloffen. i. Mach, Cap. t.j.i. i» 1" die daegen i* „ opgeftaen Mathatias ende heeft zig I begeven naer den Betg Modin, f.z. ende hy hadde vyfzoonen, f. 7. ende Mathatias zeyde „ Wee my die gebooren ben «m te „ zien de verdrukkinge van myn Volk ende van de heylige Stad , ende woone tn die " Stad die overgelevert is in de handen van ondeugende menfehen. ^ „f. b'. De heylige Leeringe ende Offerand?  i Ji 3 „ zyn gerackt in de handen van die dewelke „ van onze Religie nieten zyn, ende zyne „ heylige plaetfe is onteett geworden. f. 9. De uytverkoren vaten zyn geban„ nen ende in de gevangeniffe geftelt , de ouderlingen zyn op de ftraeten vermoord, ende de jongelingen zyn gevallen onder het 5, zweerd der vyanden, „ f. 10. Welken ondeugenden menfch en „ is niet erfgenaem geweeft, ende heeft niet deelachtig geweert van den roof? „ y. 11. Alle hope om een eerlyk verdrag „ te maeken is verdwenen ende die Religie die te vooren vry was, in flavernye geftelt. „y. 12. Ziet daer, onzen heyligen Gods„ dienft, zyne fchoonheyd ende zyne open„ baerheyd is verwoeft, ende de Heydenen „ hebben alles bedorven. „ f. 13. Hoe is 't mogelyk van zoo nog langer te leven, y. 14. ende Mathatias heeft „ zyne kleederen gefebeurt gelyk ook zyne „ kinderen en hebben aengetrokken haire fak- ken ende hebben ellendig geweent." Eenige Prelaeten, Leden van de agtbaere Staeten van Brabant, te weeten den geencn vanTongerloo, SinteBernaerts cp de Schelde ende ook eenige van den borgerlyken ofte derden S taet zig begevende buyten Land ende buyten de toneelplaetfe van zoo een verbaezende getal van onrechtveerdigheden end» moorderyen van allen flag, hebben daer beweent den droeven ftaet van het getrouw en godsdienftig Nederlands Volk , die eertyd*  c 3« ; fcet Ooftenryks Bloed tot nu toe houd in liggen (in gevalle nochtans wy niet eerder G >dg ftraffen als zyne bermhertigheyd en verdienen om onze zonden ende boosheden) maer het tegenwoordig godvrugtig ende boetvserdig gedrag van het voik doet ons betrouwen groeyen voor de verloffinge, naer eene verdrukkinge van acht jaeren. z.Macb.Cap.9 f - f. „ Dien die alles.ziet, „ den Heere God van Ifraël, heeft A'itiochus M gefl £" lI' ,Hier door 's hy uyt zyne buyterj. », tot de kenmffb van zyn ey.oen zeiven " ™LTf d°°r Gods ftraffe» dew.elke van » oogenbnk tot oogenblik vermeerderde. " j\ Ende wanneer hy niet meer »t magtig en was van zynen eygen dank te ** ^draegen,zeyde hy; Het% billig dat D  € 3» ) men aen God onderdaenig is , ende dat eet „ nen fteifling zig niet gelyk en maekt aen " G°f 11 Maer dezen fchelm bad den Hee„ re , van denwelken hy geen bermhertigbeyd en z*.l bekomen. - , f 11 Ende de Stad tot de welke hy „ 'i'n h'aefte genaedert was, om de zelve tot den grond toe te vernielen ende een Kerk» '„ hof te maeken van de Dooden, wilt hy „ nu allen vrydom geven. " y ir. Ende de Joden, dewelke hy „ oordeelde niet weerdig te zyn van begraven te worden, ende dewelke hy mee vrouwen ende kinderen wilde uytroeven, " beloofde hy nu zoo gelukkig te maeken, als die van Athenen. f ió. Den Heyhgen Tempel, den welken hy te voren gerooft had, zoude hy " verderen, ende de hcylige vaten verdobbeien ende alle de noodzaekelykfte onkoft " ten betaelen uyt zyr^eygen inkomen, # 17 Daer en boven beloofde hy dat hv zoude loods geworden hebben,ende dat " hv de seheele weereld zoude doorwandelt " hebben, om de almoogentheyd van God te verkondigen. . • * iB. Maer de pynen niet ophouden, de (het rechtveerdig oordeel was immers V op htm gevallen jfchreef hy wanhopig tot de loden eenen ontfchuld-brief. " 4 -8 Den moorderaer dan ende den „ 'Gods-lafteraer op het alderpyr.elykfte ge,  C 39 ) 5, geeiTelt, gelyk hy ook andere gehandelt had, is, op de afgelege bergen, eene el- lendige dood geftorven". Uyt deze Schriftuer-plaetfen is te befpeuren wat zulke goddeloofe menfehen van Gods vraeknemcnden arm niet te vreefen en hebben, om de Kerken, Autaeren, hunne vercierfels, hunne goederen, hunne Landswetten, Godsdienft, hunne Prielters, hunne getrouwe onderdaenen, berooft, beftolen , vernielt, veragt, verfmagt ende vermoord te hebben. Wy mogen nogtans niet alleen , maer wy moeten zelfs voor onzen evenmenfeh , ende broeder Joseph, fonder ophouden bidden , dat God zyne bermhertige oogen op hem laet vallen, ende dat hy tot zyn eygen zelve komt, niet om te maeken een valfcli ende onvolmaekt berouw , om alleenelyk verloft te worden van de pynen, ende weder te bekomen de vorige gezondheyd, gelyk Antiochus, maer om ingenomen te worden van een waer* ende oprecht berouw om God zoo grouwelyk vergramt te hebben ende om te erftellen alle de goddeloosheden ende onrechtveerdigheden van hem , alle zyne Ryken door, geplogen; immers den God van genaede heeft hem bezogt met eene alderpynelyklte ziekte die meerder als een jaer duert, ende die aen hem allen tyd geeft om zich nog met hem te verzoenen. - Hier uyt zal het zoo klaer als de fonne gebleken hebben dat de Hebreeuwen wetD 2  k 40 ) tclyk ende rcchtveerdig'yk hebben afgefchud Jet jok van Antiochus, mede dat zy zoo rechtveerdiglyk als voorfigtiglyk hebben verfaemelt hunne machten op eene beflemde plaetfe , den Berg Modin, om van daer te beginnen weg te rukken uyt de handen van Amiochusde Souveryniteyc ende Oppergezag die hy door fyne maniere van beftieren verbeurt hadde, waer uyt op den felven tyd blykt dat het gedrag van de Nederlanders voor God ende geheel de wereld gerechtveerdigt is. Is ook te bemerken dat Judas Machabeus ende de Hebreeuwen victorieus zynde tegen Antiochus, ende hunne vryheyd erftelt zynde, feffens hebben gemaekt met de Romeynen ende Spartiaten verbonden, travaten, alliantienendcovereenknmiten, om hunne erwonne vryheyd tegen alle die dewelke de zelve zouden willen llooren te handhaven ende met waepens te befchermen. Het gedrag der Nederlanders gerechtveerdigt door het Recht van den natuer. MEn agt niet noodig op te haelende onrechtveerdigheden ende misdaeden daer Joseph zig pligtig heeft van gemaekt tegen het Nederlands Volk, omdat alle defe, zoo klaer ende waer zynde, te vooren in de vergelykenifle van de overeenkomfte tuflehen hem ende Antiochuszyn bethoontenbewefen. De (lemme van den natuer doet ons alle gevoelen , dat eenen Prins, eenen Oveiften  C P ) niet anders aen het Volk cn is gegeven als tot hunne behoudeniffe ende befcherminge, zoo tegen de buyten vyanden als om te onderhouden ende te {lellen een rechtveerdig order tuflehen die aen zyne heerfchappye zyn onderworpen , ende om die te ftraffen ende te kaftyden , die dit order komen te ftooren door een ongeoorlooft ende onwettig gedrag. Het zyn deze pligten die den Prins ten opfigte van het Volk moet trachten te onderhouden en dewelke maeken de eolomme ende fteunltok van zyn Oppergezag, ende deze maeken alzoo den eygendom ende wefentheyd van de Souveryniteyt, die aert hem op het Land ende Volk is toebetrouwt. Wanneer dan den Prins doet regelregt tegen deze wcfentlyke pligten met voorraed ende opgezet gemoed ende alle order om verre werpt door zyn onrechtveerdig gedrag , ende in plaetfe van het Volk ende hunne rechtveerdige Wetten te befchermen het Volk berooft, bcfteelt , in de gevangcnilfe ftelt, bant, vermoord, ende doet verdraegen duyzende pynen ende fmerten, zoo volgt klaer dat het Volk ontbonden is van zyne pligten ten opzigt van den Prins, die aireede duyfendmael gebroken heeft de zyne ten opzigte van het Volk : deze ftellinge -word zoo veel te fekerder , wanneer het Volk alle zoete middelen heeft gebruykt, gelyk de gene van *t verthoogen zoo monde, lings, als by gefchrifte, tufTchen-fprcken van P 3  C 4* ) vrienden ende zoo voorts, om den Prins te doen wederkomen van zyne onrechtveerdigheden : het is immers in de herten gefchreven , dat elk een zig mag weeren tegen eenen openbaeren roever , dief, moordenaer ende die fchend alle onze wettige zoo geeftelyke als weereldlyke gebruyken, ende zoo de borgerlyke als kerkelyke Conftitutien ende Wetten. Dus is uyt den hoofde van den natuer zelfs het Nederlands Volk gereehtigt om af te fchafFen ende weg te jaegen eenen Prins die federt acht jaeren zig niet en heeft gedraegen als Befchernrer van deze Provinciën, maer als eeuen openbaeren vyand ende Lands verdrukker. Hei gedrag van het Nederlands Volk gerecht» •vterdigt door het Recht van de Volkeren. MEn geeft den naem van het RechtderVolkeren, aen het Recht van den natuer, toegepaft ende toegevoegt aen de befondere omitandigheden , daer de Volkeren op den aerdbodem hun in bevinden, ende men beweerd du Recht door de voorbeelden getrokken uyt de Hiftorien ofte gefchiedeniffep. van de oude Volkeren , die deze weereld bewoond hebben. Dit Recht lyd ook zoo veel te minder twyffel wanneer men het zelve als dufdaenig aerigenomen ende bevelHgt vind by agtbaere Hiilorie -Sthryvcrs, zoo om de goede trou>  C 4? ) we gedenkflukken en doornuftig verftand daer zy de gefchiedenifien hebben mede verciert, als anderfints. Titus Livius den aldervermaerflen ende rechtfinnigffen van alle de oude Roomfche Hiftorie-Schryvers , verhaelt ende pryft onder andere dry gefchiedenifien wanneer het Roomfch Volk heefc aengenomen de wapenen om uyt de handen van hunne verdrukkers [in plaetfe van befchermers ] te rukken het Oppergezag ofte Souveryniteyt, dewelke aen hun was toebetrouwt. Eerftelyk op het 144 jaer der ftichtinge van Roomen, ontrent ffo jaeren vcor Christus geboorte , wanneer de Ronieynen hebben afgefchaft hunnen Koning Tarquinius Superbus, ende den zeiven ende zyne gehi-ele familie voor altyd gebannen , waer naer zy hebben gebouwt hunne Republieke. Dezen Tarquinius Superbus was eenen booveerdigen,onrechtveerdigen, vreeden ende goddeloozen menfch, die niet anders als zynen eygen wille voor wet en erkende, ende die alle Wetten, zoo des Lands Conftitutien als andere daegelyks fchende, ende dezen is rechtvecrdiglyk door het Volk van hetRyk berooft, zoo alle Hiftorie-Schryvers opentlyk bekennen. De Romeynen zyn dan eenigen tyd zeer gelukkig geweeft onder het gezag ende beltier van hunne Borgcmeefters, die van jaer tot jaer veranderden, maer deze ook misbit.ykende het Oppergezag aen hun door 't  C 44 ) Volk toebetrouwt , ende fchendende des' Lands Wetten ende verdrukkende het Volk door menigte onrechtveerdigheden ende goddeloosheden, zoo heeft het zelve Volk tegens de regeringe weder aengenomen de wapenen , zyn getrokken op den H. Berg, alwaer zy hunne machten hebben verzae■melt ende hebben van daer weder doen er-ftellen hunne gefchonden Wetten ende gebruyken, ende hebben op een nieuw vaftgefielt hunne vryheyd door nieuwe middels ende nieuwe Conttituiien. Wederom eenigen tyd hier naer, te we* ten ten jaere 203 der ftichtinge van Roomen» •het Oppergezsg door het Volk toebetrouwt zynde aen eenThiengetrd van Magiftraets perfoonen, zoo hebben deze , naer twee jaeren deRepublieke geheel rechtveerdiglyk beftiert te hebben, ook het Volk beginnen te verdrukken , fchendende alle rechtveerdige Wetten des Lands Conllitutien ende de godvrugtige gebruyken onder den voet trappende ende verfmaedende, mengelende ende bevlekkende daer en boven de Republieke met moorderyen ende hoerreryen , bezonder eenen Appius Claudius eenen van het Thiengetal, eenen die van hooverdye , goddeloosheyd, onrechtveerdigheyd ende hoerrerye opgekropt was, die eenen natuerlyken dwingeland ende tyran was, ende die, als meefter tyran ende meeier goddeloofen, aen de andere negen den toon ei de voorbeeld gaf. Het Romeyns Volk niet langer kontvendg  ( 4f ) rerdraegen dit Oppergezag, hetwelk wederom geen bellier ofte regermge meer en was van beicherminge, maer eene verrompelinge, eene openbaeré onrechtveerdigheyd ende eene viye ltrtiykmoorderye, hebben wederom de wapenen aengenomen , hebben hunne machten verzaemelt op den Berg Aventin endé zyn opgeltaen tegens het Oppergezag ende Souveryniteyt, ende hebben daer door gelukkig te rug bekomen hunne oude vryheyd ende Lands Confliturionele zoo geeflelyke alsborgerlyke rechtveerdige Wetten onder het beilier van twee Borgemcelters als te vooren ende onder de befcherminge van thien Tribuenen ofte Volks Capitynen, die alsdan zyn ingeflelt ende hebben deel gaen maeken van des Lands Conflitutie. Wanneer men overweeght de rechtveerdige redens ende oorzaeke die het Rooms Volk, volgens Titns Livius, gehad hebben om op te ftaen tegens het Oppergezag ofte Souveryniteyt om erflclt te word en in hunne wettige vryhyd volgens hunne fondamemele en Confïitutionele Wetten, en dat men de zelve compareert ofte opweegt met de redens ende oorzaeke die het Nederlands Volk heeft om op te flaen tegens hunnen Prins ende om af te fchaffen over hun zyne Souverynityt , Zoo moet elk een in zyne ziele ove.tuygt zyn dat onze gerechtigheden daer toe thienmael meer overtreffen de gene der oude Romynenj men zoude die redens ophaelen maer om korthyds wille verzsnd men eik een  C 4« ) iét de fontyne der Roomfche Hiftorie-Schf^* vers. Het gedrag van de Nederlanders gerechtveerdigt door het Recht van de borgerly&e of civiele Wetten. J^En mag den naem geven van borgerlyke ofte civiele Wetten aen de bezondere overeenkomingen , verbintenifien , conventien ende contracten die een Land ofte Volk maekt met den geenen aen den welken zy opdraegen het Oppergezag ofte Souveryniteyt,volgens de voorwaerden ende befpreken daer by uytgedrukt, gelyk ook aen de wettige oude gebruyken die eenigfints modificeert ofte bcpaelt de forme, maniere ende eygendommen van het Oppergezag ofte Souveryniteyt. Deze Provinciën hebben van alle tydcrt voorzien geween: niet alleen van gefchrevene Conftitutionele Wetten, dewelke t'elkens in het aennemen van eenen Vorft ofte Prins moeiten folemnelyk befwooren worden, maer ook van menigte loffelyke ende wettige gebruyken, die de Princen moeiten onderhouden ten opzigte van bet Volk in hun ballier ofte regeringe der Provinciën. Deze Lands Conftitutionele Wetten dan zoo klaer als den dag verfcheynende , zoo kan het geen twyfFel lyden , of het Volk is ontflagen van den eede van getrouwigheyd, ende moet niet voorders meer gehoorzaemen aen den Prins die zynen eed ende beloftens opentlyk breekt endeduyzendmael vcrmaent  C 47 ) «ynde niet en heeft wiilen erlreHen, het gene hy tegens de Gonflitütie gedaen heeft Minder mag hy eene wettige tegenkanting om niet te moeten gehoorzaetnen aen zyne bevelen, placaerten , deereten , edicten ende ordonnantiën, die tegenftrydig zyn aen de Conftimtie, aenzien voor eenen Act van opftant ofte rebelleringe, aengezien de Provinciën in dien gevalle niet anders en doen als werkftellig maeken het recht het gene de Conftitutie hun geeft, ende uyt welke Conftitutie den Prins zyne Souverynityt ende oppergezag trekken moet , die alzoo het Volk tot de tegenkanting gerechtigt, ende het gedrag van den Prins openlyk veroordeelt , vervolgens is de tegenkantinge van de Prineen ende van het Volk niet alleen volgens het Recht van God , van den natuer ende van de Volkeren rechtveerdig, maer is zelfs Conftitutioneel. Wanneer dan den Prins deze rechtveerdige tcgenkantinge blyft aenzien als eenen oproer, revolteringe ende rebelleringe van zyn Volk, ende gebruykt, om het zelve tot zyne onconftitu ionele gehoorzaemheyd te brengen, het Militair geweld ende landswapenen , zoo verklaert hy zig openbaeren vyand van het Land ende van het Volk, bedryft tegens 't zelve den alderonrechtveerdigften oorlog, die de zonne op den aerdbodem kan befchouwen, ende het Volk is gefondeert, volgens alle Rechten, om eenen rechtvcerdigen oorlog te voeren tegens dien, dieniet meer en  C 48 ) is hunnen Prins, Opperheer ofte Befcherrnefs, maer hunnen gezwooren vyand, openbaeren roover , dief ende moordenaer. Dit is het geval daer onze Provintien hun in bevinden volgens de waere ende klaere Josephs rnisdaeden ende vreefelyke boofheden , die te vooren in de vergelykenifie met Antiochus zyn opgehaelt. Noch minder heeft Joseph mogen gebruyken zoo eene rechtveerdige tegenkantinge, voor eene oorzaeke om te overrompelen, om te vernielen ende om af te fchafFen s'LandsConftitutien, zoo hy tot eeuwig verwyt ende fchande van de vier deelen van de weereld, heeft beftaen te doen voor de Provintie van Braband ende Bergen Henegauw, ende waer door alleen hy openbaerlyk vervallen is volgens het algemyn gevorlen van alle Rechtsgeleerde en Publici'ten, van alle gezag , macht ende Souverynityt over de zelve Provintien. Men mag hier nog byvoegen hoe fchandelyk hy niet en heeft om verre geworpen het overoud gebruyk, zoo oud zeifs als de Provintien. bekent zyn, end ook gewortelt is in de Conflitutie, van tegens den dank ende we'tig confent ofte toeiternminge niet in te voorderen eenige Schattingen, Aiden ofte Subfidien op de inwoonders der Pro« vintien. Het Tegenvergift beweert hebbende drr. het Volk m deze Provintien het recht van de Souverynityt ^verdeelt ende partageert met den Prins zegt fol 61. » De  C 49 ) De menigvuldige mfraftien en notoire », en manifeste onrechtveerdigheden, daergy „ alle onder zugt, is zonder twyffel eenen ,, tittel, als er oyt in de weereld eenen tit- tel zyn kan, om uwe borfe te fluyten aen j, den genen die daer de oorzaeke van is, }, en om te handhaeven ende te mainteneren „ dit refues, door het deel van de Souve,, ryniteyt, volgens uwe Conftitutie, welk „ by het Volk is gebleven, 'twelk is dienlt 9, en geld refuferen, „ De Blyde Inkom fte voor Braband en „ de Privilegie van Maria van Bourgondiër! „ aen Vlaenderen verleent ten jaere 1470", 5, welk alle zonder twyffel deel maekt van „ de Conflitutie, brengen duydelyk mede, dat, ingevalle van infra£fcien begaen door „ den Prins tegens die Conftitutien, men mag „ allen dien 11 refuferen, tot dat de zelve we„ zentlyk zyn herttelt. „ En wat meer is de zelve (lattieren duy„, delyk dat de Princen nimmermeer zullen alkgeren , nochte voortsbrengen cn zullen, noch doen altereren, dat zy die voorfchrevt » Vryheden, Rechten, Privilegiën,Charteren% M Coftuyrtien, Ufantien en herbrengen, die zy hier voeren in V gemeyn geconfinneert hebben en geratificeert, met fchuldig en zouden zyn ,, te houden : Recours tot den ƒ 0 art. van de „ Blyde Inkonifle en tot de Privilegie van Ma~ OT ria van Bourgondien de anno 1475. 3. Het zyn de fondamentele Lands ConftiE  ( fd ) ^, tutionele Wetten , die aen de repro fen» „ tanten van het Volk zulke Rechten ver„ zekeren, maer hoe 'is 't dan mogelyk, dat den opvolger van deze Princen, geenen ,, Prins als uyt kragt van de zelfde tittels „ derft voor eenen dokregel Hellen , point „ de Confentemcnt, f tint de Conftitution. „ Wacriyk dezen ttokrcgel én is niet nn„ ders, als de onrechtvcerdigheyd (lellen op den hoogden graed, zoo veel als het „ mogelyk is; volgens de Conftitutie folem» ,, nelyk bezwcoren beloven van niet te zul„ len allegueren dat men aen de bezwoore „ artiekelen niet gehouden en is, en op den „ moment dat het Volk ofte hunne repre„ fentanten gebruyk maekt van het klaer „ gedatueerde by de Conditutie, de Con„ ltitutie willen teenemael onder den voet „ trappen, en afschaffen, en kan niet voorts„ komen, als van jeraand die geene andere „ Wet het kent als zynen eygen wille, voor „ zoo veel den zeiven bekwaem is om uyt„ gevoert te konnen worden. Voorder gaende in den zeiven art. f9. word gezeyt, „ Zoo hebben wy.... gelooft „ in goeder trouwe, en op het heylig Evan„ gelie lyflyk b<.zwooren , voor ons, onze oiren ende naerkomelingen nae d'riflyvig„ hcyd ons voorz. Hteren en Vaedere vaft s, en gedaede te houden, en daer tegen nim„ mermeer te doen doene, nochte laeten gey fchieden in eeniger manieren, Ende waer 't  ( 5« ) faken wy onze oiren ende naekomelingen » hier tegen gingen, kwaemen ofte deden, )) by ons zeiven of jemanden anders, in al ij ot in deele, hoe en in wat maniere dat 5, waere : zoo confenteren wy en wille coij, ren onze voorz. Prekeren , Baenoetfen, „ Ridderen, Steden, Vryheden en alle ans, dcre van onze voorz. onderzaeten, dat zy „ onze oiren en naerkomelingen geender„ hande dinften doen zullen nochte onder„ hoorig wezen , in geenderhande zaeken 31 die wy behoeven, of die wy van hun be„ gecren of verzoeken mogten totter tyd toey „ dat wy alzulk gebrek als te kans hier voeren j, geroert is, ivederdaen, verricht en daer af ,y voïkonuntlyk afgelaeten en vertegen zullen „ hebben". Blyde Inkomfte van5 Julii if49. „ De zelve Conftitutionele Wet is ook „ te bevindeo voor de fubftantie en bynaer van woord tot woord in de zelve Privile„ gien voor Vlaenderen van Maria van Bour53 gondien de anno 1476. „ Uyt het Recht dan, dat aen het Volk „ competeert, volgens de Conftitutionele „ Wetten , zoo van d'Aiden en Subfijien „ maer te betaelen naer eene voorafgaende „ toeftemminge,als van allen dienft te mogen „ refuferen in cas van eenige infradie teeen „ de Conftituiie, tot d'erftellinge der zelve „ volgd klaer, dat een deel van de Souveï „ ryniteyt van deze Nederlanden gebleven » is by het Volk, welk tegen hunnen dank E i  C 5* ) „ en wille , niet en mag of kan ontnóTnen „ worden. „ De reden is en blyft alcyd de zelve, „ omdat den Prins geenen Prins en is als in„ gevolge en uyt kragte vandebezwore Con}, ftitutie, zoo door hem als door de repreV, fentanten van het Volk, en zonder hetwelk 5, het Volk noyt, nochte te voorcn, nochte ., nu, en kan gecenfeert worden het Reg'f „ ment der Landen opgedragen te hebben „ aen hunne Princen en hunne naerkomeiin» 9, gen. , ' , - „ Wanneer dan den Prins breekt de Con« ftitutie, is het Volk ontbonden volgens de >, Conftitutie zelfs van hunne gehoorzaemheyd , tot den tyd en terwylen, dat hy de „ breuke of infra&ie heeft herftelt. „ Waer uyt naerder volgd, dat ingevalle „ den Prins voor en aleer de infraftien her„ fteltte hebben, gebruykt geweld om het s, Volk te doen gchoorzaemen en te doen *s; doen eenigerhande dinften, hy hetzelve niet cn kan gecenfeert worden te doen als Prins, „ maer als eenen particulieren, want in dit „ geval hy niet en ageert als Prins volgens „ de Conftitutie , die hem Prins heeft ge„ maekt, maer wel tegen de Conftitutie die „ aen hem in 't zelve geval de gehoorzaem„ heyd weygert. M ier des fèdert heeft den Prins zoodanig voortgezet zyne grouwcldaeden van goddeloosheyd en onrechtveerdigheyd, dat zynen  t 53 ) bedekten oorlog is uyrgeberften, in eenen openbaeren, ende dat hy langs alle kanten vervallen is van zyne Souveryniteyt om de redens boven aengehaelt. Om kort te maeken zal m:n nog ophaelea den meergemeldcn Grotius die opentlyk in het geval van onze Provintien oordeelt, dal den Prins vervallen is van allen het Recht het gene ncn hem op een Land ofte Koningryk toekomt, ende welken volgens het Tegenvergife fol. 66. zegt in het Tractaet de Jure Belli ci? Pacis JJb. i. Cap. 4 §. 12. „ Ten vyfden, wanneer het Ryk -verbeurt „ word, of uyt felonie ftve ongetrouwigheyd te5i gens dien wiens Leen het is, of uyt de claufute „ Jive voorwaerde geftelt in het ontfangen van „ het Ryk zelfs,dat > wanneer den Koning dit of „ dat doet, de onderdaenen ontbonden worden van „ allen band van gehoorfaetnheyd, den Koning „ word alsdan ook eenen particulieren perfoon* Het geval van dezen Autheur komt vol„ komemïyk overeen met de claufulen of „ voorwaerden te bevindenin debovenftaen„ de Conftituücn van Brabant en Vkende„ ren, waer duydelyk ftaet, dat, ingevalle „ den Prins begaet eenige infraólie tegens de Conftitutie, d'onderdaenenallerlyen dienft „ mogen weygeren, welk het zelfrte is als „ niet gehoorfaemen. Den zeiven Autheur gaet voort ende zegt, Parag. 13. „ Ten fesden, ingevalle den Ko„ »/"»£ heeft een deel vanha Oppergezag, het  C f4 ) p ander deel het Volk of den Ratd, m.ig ten rechtveerdig gewild geftelt worden tegen den ,i Kwing, die invadeert het ander deel, welk „ aen hem niet toebehoort, omdat hy voor zot „ veel geen Oppergezag cn heeft. „ Deze Leeringe moet wederom ten vola, len geappliqueert worden in den gevalle „ der Nederlanden, voor zoo veel alle de zelve j, een ^ deel van het Oppergezag behouden 4) hebben, van niet als vrywillig te betaelen „ de Aiden en Subfidien, en van te mogen „ ongehoorfaem zyn, en allerley dienft wey,, geren, ingevalle van infraclien, tot dat de zelve herltclt zyn. „ Dus ingevalle men met geweld de Ai< „ den -en Subfidien wilden invoorderen , „ five het gene hetzelve is, het Volk met „ geweld doen confentcren, zoo zoude het „ completelyk den cas van den Autheur zyn. Voortgaende, zegt hy in den zeiven Parag. „ Welke plaetfe moet hebben, volgens myn „ gevoelen, al is V dat er gezeyd is dat de „ macht van oorlog te voeren by den Koning j, zyn zal, dit is immers te verft aen van ee~ „ nen vremden oorlog : want anderfints elkeen, „ die een deel heeft van het Oppergezag , „ moet recht hebben van het zelve deel te befchermen , welk , wanneer gebeurt, kan „ den Koning ook zyn diel van Oppergezag „ verliefen volgens het recht van den oorlog. ,, Welke leeringe de voorgaende ver?, fterkt, en doet zien, dat de Princen van  i ;$t ) „ deze Landen geen recht en hebben ora „ het deel van het Oppergezag, welk ver„ bleven is by het Volk, te overweldigen, » al is t dat zy recht hadden van oorlog te „ voeren regen andere Mogeniheden tegen » den wille en dank van de Provinciën/ Den§. 14. heeft,, ïen [evenften, wanneet „ tn t om faxgen van bet Ryk gezeyd is, dat »> *? Zf*'r I""»/ '*|'» iTmW ffi „ teneren door de middels, die de goddelyke „ Voorfienighcyd heeft in hun hand geftelr, „ wanneer den Prins zoude willen geweld „ gebruyken, om het Volk tot gehoorlaem„ heyd te dwingen , voor en aleer hy de „ Conftitutie zoude hebben hcrftelt •, het zelve „ moet plaetfe hebben , wanneer men het Volk met geweld zoude willen dwingen „ omAiden ende Subfidien te contribueren. „ Den zeiven Autheur in zyne annotata „ op den zeiven §. 14. allegerende eenige „ exempelen , wanneer in zeker gevalle aen den Koning mag wederfiaen worden , beji grypc daer °°k onder Brabant en Vlaen- deren volgers Mejeius op het jaer i??!», „ en op het jaer «468, duszyn de gevoe„ lens de zelffte gebleven , zedert verloop „ van zoo veels Eeuwen; tceken van eene „ ontegcnfpreckelyke waerheyd. „ Alle deze authoriteyten zyn onwederv> leggelyk voor het geval daer onfe Prow vincicn hun in bevinden , in aendagt ge„ nomen hunne befwore Conftitutien * . Uyt alle hetwelk klrcr volgt dat Josefh Tin plaetfe van op zynen tyd eenigfuits t'erftellen fyr.e beg-ene goddeloofe cn !e vervloekte onrechtveerdigheden , hebbende voortgegaen met zyne ddervreedfte mfigten tegens het godsdier ftia getrouw Nederlands Volk, ende die noch altyd poogt, ende tracht het zelve rxet .de Militair ge-  ( 57 ) weid ende oorlogswapenen te voltrekken ] zonder eenigen twyffel vervallen is van alle Recht op deze Provinciën , ende dat het gedrag van het Nederlands Volk om ten uyt« voer re brengen, door een wettig oorlogs geweld van wapenen, het vonnis tegen Ooitenryk zoo billig ende rcchtfinnig uytge1'proken, teenemael gerechtveerdigt is, door het Recht van God, van den natuer, van de Volkeren ende van de borgerlyke Wetten. E Y N D E.