I 893   NADERE WETTEN E N REGLEMENTEN VOOR DE GEWAPENDE BURGERMACHT DER. STAD AMSTERDAM. m * # & TE AMSTERDAM, B'T J. A. -CRAJENSCHOT, Boekverkoper in de Kalverftraat. MDCCXCVI. Eet Twede Jaar der Bataaffihe Fryheid.   C s } VAN DE BETREKKING TUSSCHEN DE GEWAPENDE EN WETGEVENDE OF BURGERLYKE MAGT, IN HET ALGEMEEN. Art. I. gewapende magt is ondergefchikt aan de wetgeveade of burgerfyke magt. Zy is geen afgezonderd gedeelte van hel Volk, het welk op zich zeiven beftaat» maar Hechts de verzameling van burgers, welke door her ganfche Volk, ofwel de vertegenwoordigers vaii hetzelve worden waardig gekeurd om deszelfs onüfhangelykheid en vryheid te befchermen, en het gezag der wet te doen eerbiedigen. Zy is het nood-' zaaklyk doch tevens edel werktuig tegen vyandlyken aanval, plaatfelyk oproer, en geweld. Art. 2. Het haagt dus van de wetgevende magt af, de inrichting en werking der gewapende magt te regelen en te bepalen. Zonder dit zoude dezelve aan haar doeleinde niet beantwoorden kunnen. Art. 3. De gewapende magt dicrhalvcn kan voor zichzelve gecne wetten maken. Het ganfche Volk, of wel deszelfs vertegenwoordigers beramen, hoe dezelve aan de gemeenc belcijigeu het meest zal. dienstbaar zyn. A a Niets»  c 4 y Niets, hoe ook genaamd, kan in dezen als huishoildelyk worden tiefchouwd. Art. 4. De gewapende macht kan oök geene bevelen der wetgevende magt tot een voorwerp van onderzoek of beoordeling maken. De minfte ongehoorzaamheid onder de wapenen beledigt de oppermagt des ganfehen Volks, en geeft aanleiding tot de grootfte wanorde en verwarring. Art. 5. De gewapende magt als zódanig kan zich insgelyks niet inmengen in eenig onderzoek van ftaatkundige onderwerpen, noch daarover raadplegen. Staatkundige verzoeken, met de wapenen in de hand, zyn ftrydig met de vryheid des ganfehen Volks, en alzo ftrafbaar volgens de wet. Art. 6. Het gezag der bevelhebbers van onderfcheiden rangen bepaalt zich alleen tot de wyze, om de gewapende macht geregeld te doen werkzaam zyn, en is enkel betrekkelyk tot den dadelyken dienst. De byzondere leden der gewapende magt worden in hunne burgerlyke en ftaatkundige belangen op dezelfde wyze, en door hetzelfde beltuur , vertegenwoordigd, als alle andere burgers. Bevelhebbers zyn dus geen vertegenwoordigers. Art. y. t>e gehoorzaamheid en volkomene ondergefchiktheid der gewapende aan de wetgevende magt, is alleen betrekkelyk tot den dadelyken dienst, en verëenig aanbevalen .aan commis.farisfen van de quetifatie-casfe. A 3 A*  C 6 ) Art. 3. De Commandant echter is in alle zaken, tot het huishoudelyk beftuur behorende, vcrüntwoordelyk aan de volle Vergadering van den Raad der Gemeente, of wel denPreiident derzelve, als Gouverneur der ftad. Des zullen alle bevelen dQor de volle Vergadering, of den Gouverneur, aan hem ten dezen opzigte gegeven, door hem achtervolgd en gehoorzaamd moeten worden; doch hy, daar en tegen, met het volbrengen dezer bevelen, volkomen gedechargeerd en verantwoord zyn. Art, 4. Wanneer de Commandant in der tyd zulks in voorkomende gevallen rer zyner verantwoording nodig oordeelt, zal hy den raad vermogen in te nemen, envergadering kunnen doen beleggen, het zy dan van de Chefs der brigades alleen,of wel van de Chefs der brigades, deLieutcnants Colonellen, en denAudiïeur Militair Generaal: en, byaldien de zaak van zulk een groot aanbelang is, (hetgeen aan hem ter beflisfehing word overgelaten,) zal hy insgelyksecnenGrootenof Brigades Krygsraad deswegens byëen kunnen roepen. Art. 5. De voorsz. vergaderingen echter, buitengewone voorvallen, welke eene fpoedige voorziening verè'isfchen,hiervan uitgezonderd, zullen ten minften twaalf uuren tevoren, door den Commandant, bygefchreven jbilletten, belegd moeten worden. Art. 6. Alle zaken, door den Commandant in eene der voornielde vergaderingen gebragt, zullen in dezelve kunnen  C ? ) nen afgedaan worden, en het zal niet nodig zyn da poincten van deliberatie, by de befchryving, ter kennisfevan de leden te brengen: 'er zal in dezelve vergaderingen by meerderheid van ftemmen geconcludeerd worden , en de Commandant zelf, de zaak éénmaal ter tafel hebbende gebragt, of toegelaten, dat zulks gefchiedde, zal-zich aan het gerefolveerde by de meerderheid moeten onderwerpen. De abferrt ge* bleven leden zullen zich insgelyks naar de beüuiteiï der meerderheid moeten gedragen. Art. 7. Niemant tot eene van de voorsz. vergaderingen door den Commandant in der tyd opgeroepen , zal zich van het bywonen daarvan vermogen te onttrekken, dan om wettige redenen , op poene van voor disobediënt gehouden te worden. Zo de LieutenantColonellen , op eene vergadering der Stafofficieren befchreven, by dezelve niet tegenwoordig kunnen zyn, zal de oudfte Capitein in rang van het Batailloa in derzelver plaats moeten verfchynem Art. 8. Geene vergaderingen van Officieren, of andere fe* den van de gewapende magt, buiten de hiervorert gemelden, door den Commandant zeiven befchreven * zullen als corporatiën kunnen aangemerkt worden 5 des zullen alle verzoeken door officieren, onderoffi-' eieren, of onderhorige manfehappen, aan den Commandant te doen, individueel moeten getekend zy».Art. 9. Alle verzöeken of voordragten omtrent zaken, bé> trekkelyk tot de gewapende burgermagt, zuilen deer' A 4 de  C 8 ) de leden, tot dezelve behorende, ter eerfter inftantie, aan den Commandant der ftad moeten worden gedaan. Des zal het aan eenen iegelyk vry ftaan, welke zich by de dispofitie van den Commandant bezwaard oordeelt te zyn, zich deswegens nader te addresferen aan den Raad der Gemeente, welke alsdan daarop, na verhoor van den Commandant, zal disponeren » zo als bevonden zal worden te behoren. Art. 10. Indien 'er tot betere inrichting der gewapende burgermagt, eenige verandering, vernietiging, of ampliatie der vastgeftelde wetten noodzaaklyk mogt geordeeld worden te zyn, zal de Commandant in der tyd, het zy alleen, of met de verdere Stafofficieren, verpligt zyn, zulks ter kennisfe van den Raad der Gemeente te brengen, en deszelfs goedvinden daarop te verftaan: en zal alsdan deze, óf terftond, naar bevind van zaken , daaromtrent disponeren, óf wel den Commandant verzoeken, by zo verre zulks niet mogt zyn gefchied, en echter het belang der zake zulks fcheen te vorderen, om vooraf eenen Groten Krygsraad deswegens te beleggen, en het advies van denzelven daarop in te nemen. AL-  C 9 ) ALGEMENE WETTEN, BETREFFENDE DE STEDELYKE KRYGSTÜCHT, OF POLICE DER GEWAPENDE BURGERMACHT CjXedurende den dienst, en in alles wat den dienst aangaat, is elk Lid der Gewapende Macht onderworpen aan de Stedelyke Krygstucht,of Wetten van Police, en de Straffen dairby bepaald. In zaken tot den dienst niet betrekkelyk , ftaat hy alleenlyk te recht voor den Burgerlyken Rechter, Art. 2. Tot handhaving van de Police of Stedelyke Krygstucht, zullen de navolgende Straffen by de Gewapende Macht in gebruik zyn; als: Straf'-Schilderen, Straf-Wachten , Huis - Ar reit , Arrest by den Provoost , Sufpenfie of Opfchorting van Dienst, enkele,dubbele of driedubbele Contributie, (de dubbele of driedubbele echter ilegts voor een of meerdere, doch uiterlyk niet meer dan voor zes jaren) Degradatie of Rang Vernedering, enCasfatie of Ontfchuttcring. — lnfamie ofte andere burgerlyke Straffen zullen aan gcene Leden der Gewapende Burgermacht door eenige Krygsraden kunnen opgelegd worden. Zy, welke dezelven in de gevallen hierna bepaald, ofte generalyk A 5 vol- DEZER STAD. Art. *.  volgens de Wetten van den Lande, mochten hebben verdiend, zullen aan den Procureur der Gemeente aangegeven worden, om tegens hun te procederen, zo als bevonden zal worden te behoren. Art. 3. Alle Officieren, van den hoogften rang af tot den minden toe, zullen verplicht zyn de Wetten van Police of Stedelyke Krygstucht, mitsgaders alle zodanige andere Reglementen en Orders, als verder voor de Gewapende Burgermacht dezer Stad gearresteerd zyn, ftiptelyk te doen onderhouden en nakomen. Zy, welke de Overtreding daarvan ftraffeloos gedogen, zullen als de Overtreders zelve geftraft worden. Art. 4. Alle Officieren zyn verantvvoordelyk voor de Orders , welke zy geven. Art. 5. Alle Gewapende manfehappen zullen de orders van de Commanderende, en de Officieren die der boven hun in rang zynde Officieren , zonder de minde tegenfpraak of onheufche bejegening, ftiptelyk moeten nakomen. Art. 6. Al wie de gegeven orders befchimpt, veracht, weigert te gehoorzamen, of met opzet kwalyk uitvoert, zal zodanig geftrafc worden, als omtrent de byzondere misdryven hierna door de Wet is bepaald, of de billykheid en rechtvaardigheid naar bevind van zaken vereifchen zal.. Art.  C « ) ft Art. 7. Wanneer iemand zich door de gegeven orders ala anderszins, mocht rekenen bezwaard, of daarbyop eenigerlei wyze te kort gedaan te zyn, is hy verplicht, zonder de billykheid of onbillykheid daarvan te beoordeelen , by provifie zich daaraan te onderwerpen, behoudens echter zyn wettig beklag aandien geenen, waaronder de perfoon ftaat, door wien hy zich verongelykt acht. Art. 8. Geene Leden van de Gewapende Macht vermogen te Wapen te komen, of zich gewapend te vereemV gen, als op bevel hunner Officieren, die wederom de orders daartoe zullen moeten ontvangen van derzelver refpeótive Chefs de Bataillon, of de Brigade, of ook wel direftelyk van den Commandant der Stad Art. 9. In geval van brand, of by tyde van onrust, heeft de oudfte prefente Officier der Wyk, waarin zulks plaats heeft, de vryheid om proviüonelyk orders te ftellen en te geven, mits hy daarvan aan den Commandant der Stad dadelyk rapport doe. Art. 10. Geen Officier vermag tot den daaglykfchen dienst anders, als op bevel van den Commandant der Stad, Chef der Brigade, of van het Bataillon, onder de gewapende manfcliappen fcherpe patronen te doen uitdelen. By onrustige bewegingen ftaat hem dit vry, mits zich gedragende, als by het voorgaand Artykel is gezegd. Art.  ( ia > I Art. ii. , In geval van nood» of generaal Alarm, zal een iegelyk verplicht zyn op de eerlte aanzegging o£ trommeiflag terftond op zyne loop-plaats te komen. Zy, welke in zodanig geval buiten wettige redenen lafhartig achter blyven, zullen gecasfeerd, op drie dubbele Contributie gefteld, en hunne namen op alle Wachten aangeplakt worden ; behoudens het recht en de verplichting van den Procureur der Gemeente,, om zodanig tegens hun tot infamie ofte andere zwaardere ftraffe te procederen, als in goede Juftitie bevonden zal worden te behoren. Art. 11. Alwie één of meer nachten uit de Stad wil gaan, Hioet aan den Officier, onder wien hy ftaat, daarvan vooraf kennisfe geven, met vermelding, in gevalle hy, gedurende den tyd van zyne voorgenomen afwezigheid, eene ordinaire Wacht heeft, wie der andere Leden van de Gewapende Macht uit zyn eigen Bataillon, by zyne afwezigheid den dienst in zyne plaats zal waarnemen. Art. 13. De Chefs der Bataillons of der Brigades mogen buiten de Stad niet vernachten zonder voorkennis, dc eerften van hunnen Chef de Brigade en den Commandant, en dc laatften van den Commandant alleen; cn de Commandant, niet dan met toeftemming van den Gouverneur der Stad, na het Commando gedurende dien tyd aan een der Chefs dar Brigudcs inmiddels te hebben opgedragen. Art.  ( 13 ) Art. 14. Zo iemand, zonder voorkennis of toeftemming re« fpcdtivclyk, gelyk in de twee voorgaande Artykele» is gezegd, een of meerdere nachten buiten de Stad verblyft, zal hy tot Huis - arrest van even zo veele dagen verwezen, en, verzuimt hy daardoor een ordinaire Wacht, daar en boven met een extra-Wacht geftraft worden. Art. 15. De Leden van de Gewapende Macht zullen verplicht zyn, gedurende den dienst, zich heusch ett ordentelyk jegens den anderen te gedragen. Zy , welke anderen met woorden of daaden beledigen , ofte ook uitdagen, zullen naar bevind van zaken, en behoudens het recht van den Procureur der Gemeente (zo hy eenig heeft), met Huis-arrest, Arrest by den Provoost, ofte ook wel met Sufpenfie, en betaling inmiddels van dubbele of drie-dubbele Contributie, geftraft worden. Art. 16. Al wie zich gedurende den dienst door daadelykheden, het zy liaan, ftooten, trekken van, of kwetfen met mes of geweer, ofte eindclyk met de enkele bedreiging daarvan, tegens zyne Superieuren verzet of tracht te verzetten, zal, behoudens het recht van den Procureur der Gemeente, naar bevind van zaken met Arrest by den Provoost, Sufpenfie,Casfatie, en betaling in de laatfte gevallen van drie - dubbele Contributie, geftraft worden. Art. 17. Superieuren zich op gelyke wyze vergetende, en zich  C' -4 ) aich aan gelyke dadelykhedcn jegens hunne onderhorige manfchappen fchuldig makende, zullen op gelyke wyze geftraft worden. Art. 18. De Schuldige in de gevallen, waarvan in de drie voorgaande Artykelen gefproken wordt, zal door den Commanderenden Officier, byaldien dezelve de zaak daartoe vindt gedisponeerd, terftond by wyze van voorziening in arrest kunnen genomen, en met voorkennis van den Commandant, by den Provoost geplaatst worden, tot dat de Krygsraad hem gevonnisd zal hebben. Art. 19. , Desgelyks zal kunnen gefchieden,'indien iemand zich gedurende den dienst, aan cenige baldadigheid het zy met zyd- ofauder geweer, ofte op eenige andere wyze fchuldig maakt; en zal voorts de zodanige door den Krygsraad naar bevind van zaken met huis-arrest, arrest by den Provoost, ofte ook wel fufpenfie, met betaling inmiddels van enkele of meerdere Contributie, geftraft worden. Art. 20. Al wie dronken te wapen komt, of zich gedurende den dienst aan dronkenfchap fchuldig maakt, zal met arrest by den Provoost van drie dagen, en, zo hy Officier of Onder-Officier is, daar en boven r/iet degradatie voor den tyd van drie maanden, geftraft worden. Art. ar. Niemand zal gedurende den dienst, het zy op Wachten, Piquetteir of by exercitiën, maaltyden, of  C *5 5 of drink-gelagen vermogen te geven, op ftraffe van veertien dagen arrest by den Provoost, en, des noods, van Casfatie met drie dubbele Contributie. ' ■ Art. 22. Alle de Leden der Gewapende Macht zullen verplicht zyn, hun Geweer en Wapenen behoorlyk fchoon te houden, en zorge te dragen, dat dezelven niet befchadigd of verloren worden. Al wie zich aan plicht-verzuim in dezen fchuldig maakt, zal met eene Extra-Wacht geftraft worden. Ook zullen des zodanigen geweer en wapenen ten zynen koste fchoon gemaakt, herfteld, of op nieuws aangekocht worden. Gebreken of ongelukken, welke buiten eenigen fchuld blyken veroorzaakt te zyn, worden hier van uitgezonderd. Art. 23. Al wie zyne Wapenrusting, zyn Paard, Tuig, of eenig ander eigendom van de Gewapende Macht verpandt of verkoopt, zal , boven dc vergoeding van het door hem bezwaarde of verkochte, en met voorbehoud van het recht van den Procureur der Gemeente , gecasfeerd, en op drie dubbele Contributie gefield worden. Aft. 24. Al wie de fcherpe Patronen, welke aan hemafgegegeven, of aan zyne zorge toevertrouwd zyn, moedwillig bederft, ontvreemdt, of ter kwader trouwe niet verantwoordt, zal, boven de vergoeding van ■ dezelven, op gelyke wyze, en met voorbehoud insgelyks, in de twee laatfte gevallen, van het recht van den Procureur der Gemeente geftraft worden. Art.  ( *5 > Art. 25. Wiens geweer gedurende den dienst zonder order geladen bevonden wordt, ofte al Wie hetzelve zon* der Commando laadt of losbrandt, mitsgaders hy, welke het geweer van zyne Compagnie zelfs buiten den dienst laadt of losbrandt, zal met drie maal24 uuren huis-arrest, of arrest by den Provoost; en, die daar mede het zy geladen of niet, zonder order buiten de Poort, of uit de Had gaat, met arrest by den Provoost, of fufpenfie met dubbele Contributie geftraft worden. De Officier, de Vifitatie der Geweeren verzuimd hebbende, zal tot gelyke ftraffe, alshy, wiens geweer geladen bevonden wordt, verwezen worden. Art. 26. Al wie tot het geven van getuigenis der waarheid voor eenigerlei Krygsraad behoorlyk opgeroepen zynde, dit dadelyk weigert, ofte anders ten geftelden tyde niet verfchynt, zonder te gelyk daarvan ten genoegen van den Krygsraad voldoende redenen te geven, zal met fufpenfie, ofte ook wel casfatie, beiden met drie dubbele Contributie, geftraft worden. Art. 27. Al wie het arrest, waartoe hy verwezen is, fchendt, of weigert zich aan de hem opgelegde ftraffe te onderwerpen , zal gecasfeerd, en op eene drie dubbele Contributie gefteld worden. En zal het daarenboven aan den Procureur der Gemeente vry ftaan om tegens den zodanigen tot Infamie te procederen. Art. 28. Al wie tegens het in arrest nescen van > of uitoeffe- nen  c: i? j tieri van eenige ftraffe aan eenen anderen, zich'dadel yk verzet, maakt zich aan muitery fchuldig, en zal ■ behoudens het recht van den Procureur der Ge-meente , insgelyks gecasfeerd, en op drie dubbele contributie gefteld worden. Art. 29. . ' • -i In gevalle van misdryf tegens eehige Wetten of Reglementen van den dienst, zullen de aanftokers en bewerkers daarvan op gelyke wyze, als' de daders zelve, geftraft worden. Art. 30. Iemand £iqh afidernïaal of meer aan dezelfde mis-; daad fchuldig makende, zal zodanig anders of zwaarder geftraft worden , als de Krygsraad naar bevind Van zaken, en naar gelarig van den bedreven daad zal vermeden te behoren. Art. 3ï. Geene der ftrafferi, hier voren in Art. 2. vermeld, zullen aan éenig Lid der Gewapende Macht kunnen opgelegd worden, zonder voorafgaand onderzoeken vonnis vah den Compeïenten Krygsraad. Straf-fchilderen alleen wordt hier van uitgezonderd, en zal een i'ogelyk daartoe om ligtè misdryven door zynen Commnnderenden Officier, den Major, of Chef de Bataillon of Brigade,' kunnen verwezen worden. Art. 32. Des zal het echter aan den Commandant der Stad, den Lieutenant Colonel of Major, welke het Piquet' heeft, en generalyk aan den Commanderenden Officier der Wacht, of van de Èxercitie, geoorloofd zyn , öm, in gevalle de begane misdaad van dien aart by g' dat  C 18 ) dat hy zich inmiddels van den Schuldigen vermeeat te moeten verzekeren, denzei ven by wyze van Provifioneele voorziening in arrest te nemen * en met voorkennis van den Commandant, (daar deze zelfs de voorziening niet doet,)by den Provoost over te brengen, ter tyd eri wyle de Krygsraad de zaak onderzocht en geoordeeld zal hebben. En zullen ook op gelyken voet en wyze door de hier voren gemelde perfonen, de fchuldigen by provifie, en ten blyke dat zy in ftaat van befchuldiging worden gefteld, gelast kunnen worden de wapenen af te leggen, en zy alzo zonder wapenen van de Parade , Wacht, of Exercitiën weg gezonden kunnen worden. Art. 33. Geene van de in Art. 2. gemelde Militaire Straffen, veel min eenige proviüonele voorziening, kan als eenigszins fchandelyk ofte infamerende worden befehouwd. Hy die dezelven aan eenen anderen verwyt, zal des wegens voor den Krygsraad geroepen* en naar bevind van zaken gecorrigeerd worden. Art. 34. In gevalle iemand by den Provoost wordt bewaard * zal hy op zodanige wyze,als hy zelfs goedvindt, voor zvn eigen onderhoud moeten zorgen : doch geene andere onkosten behoeven te dragen.- RE-  c ï9 i REGLEMENT VOOR DE WACHTEN. Art. i. Ieder Lid der Gewapende Burgermacht dezer Stad5 zal op zyn beurt dé Wacht moeten betrekken , en het zal aan niemand vry ftaan dezelve te verzuimen , ten ware om ziekte of andere dringende redenen, welke iiy 'verplicht zal zyn , zo vroeg doènlyk aan zynen Commanderenden Officier getrouw en fchriftelyk op' te geven', of te doen opgeven. En zal in cas van difpuit de wettigheid der voorgewende redenen in den' éerstvolgenden Krygsraad onderzocht, en by uitfpraak vari denzelyen beiïischt worden, of de aangeklaagde in de ftraffe hierna by Art. 3. bepaald, is vervallen, ja, dan neen. Ziekte zal door een De-, claratoir van een praftiferend Doctor, Apothecaf of Chirurgyn, ofte wel door een dergèlyk van twee geloofwaardige getuigen , beiden onder offerte van eede, ten genoegen van den Commanderenden Officier der Compagnie bewezen moeten vtorden, en in gevalle van difpuit deswegens, de zaak, als voren, ter beflifching van den Krygsraad ftaari. Art. a. Niemand zal ook zyne wachten aan eenen anderen Blogen aanbefteden, ofte in zyne plaatfe laten waarB 4' tóf»  I a I •ernen. Zy, welke in gevolge Art. 12. van de Algemene Wetten, met voorkennis van den Officier, onder wiens orders zy ftaan, uit de Stad zyn, wor- ^ den alleen hier van uitgezonderd; des zal de zodanige, welke de wacht of piquet in hunne plaats zal waarnemen, zich fchriftelyk daartoe moeten verbinden, en, terug blyvende,op gelyke wyze geftraft worden, als in het volgend artykel is geftatueerd. Art. 3. AI wie, nadat hem de Wacht of het Piquet is aangezegd, buiten wettige redenen, als in Art. 1. daarvan afblyft, zal met arrest by den Provoost geftraft worden ; en wel , zo hy is Lieuteiiant Colonel of Major, voor den tyd van 7 dagen ; zo Capitein of Lieutenant, voor driemaal 24uuren; zo onder-Officier, voor tweemaal 24 uureni 20 Cavallerist, Artillerist of Infanterist, voor eenmaal 24 uuren. Art. 4. Alwie niet uit de Stad zynde, zyne Wacht of Piquet door eenen anderen laat waarnemen, zal op gelyke wyze, als of hy de Wacht of Piquet verzuimd hadt, geftraft worden. Art. 5. Iemand voorgegeven hebbende uit de Stad te moeten gaan, en ten tyde der Wacht daarin bevonden, zonder opgekomen te zyn, zal met het dubbel getaï dagen arrest by den Provoost geftraft worden. Art. 6. Ieder de Wacht moetende betrekken, zal zorgen, dat hy by tyds op de loop-plaats kome, om van daar met zyn detachement naar de Wacht af te marcheren» - t De  C 21 | De Lieutenant Colonel of Major, welke het Piquet heeft, zal insgejyks in tyds op de Parade zyn. Art. 7. Die zonder wettige redenen op den vastgeftelden tyd, en vóór of by de oplezing der namen niet op de loop-plaats is, zal, zo hy Officier of onder - Officier is, met een extra Wacht, en, is hy Infanterist, Artillerist of Cavallerist , op de eerstvolgende Wacht met extra-fchilderen geftraft worden. Wanneer hy een geheel uur daarna, of later ter Wacht komt, zal het daarvoor gehouden worden, als of hy de Wacht geheel verzuimd hadt. Een Lieutenant Colonel of Major te laat op de Parade komende, zal met 24. uuren huis - arrest geftraft worden, Art. 8. De hoogfte prefente Officier in rang zal op de Wacht het Commando hebben, en voor alles, wat 'er op dezelve voorvalt, verantvvoordelyk zyn. Hy zal by het betrekken van de Wacht de orders van den Officier, welken hy aflost, overnemen, door zyn en Sergeant doen nazien , of de Wacht in orde js, en zorge diagen,dat dezelve zodanig aan den Officier, welke hem aflost, overgegeven worde. Art. 9. De Commanderende Officier der Wacht zal insgelyks verplicht zyn om terftond by het betrekken van dezelve het contra Sein en Patrouille Woord aan zyne onder-Officieren,en het Patrouille Woord alleen, aan de Corporaals uit te deelen: hy zal ook de orders, welke hem op de Wacht van den Commandant der Stad, of zyne Superieuren, in daadlykefun&ie zyn* B 3 de,  ( sa ) tle, gegévén worden, ftiptelyk en naauwkéurig doen uitvoeren , mitsgaders toeverzicht houden , dat de aangeplakte Orders niet befchadigd, gefcheurd of afgenomen worden. Art. 10. Ahvie dë aangeplakte Orders met moedwil befchadigt, fcheurt of afneemt, zal met drie dagen arrest by den Provoost geftraft worden. Art. ti. De Camman derende Officier der Wacht zal zorgen , dat de rapporten behoorlyk gefchreven, en by tyds bezorgd worden ter plaatfe daar het behoort. Van extra voorvallen zal hy terftond rapport moeten maken. Art. ia. De Commanderende Officier van de Hoofdwacht zal buiten het doen der ronde, zonder verlof of bevel van den Commandant der Stad, niet vermogen dezelve te verlaten, op ftraffe van 14 dagen arrest by den Provoost. Redenen van dringende noodzaakïykheid, welke ter zyner verantwoording ftaan, worden hiervan uitgezonderd; des echter dat hy daarvan terftond aan den Commandant der Stad kennisfe zal moeten geven/ Art. 13. De Commanderende Officieren der By-posten zullen insgelyks dezelven niet zonder fchriftelyk verlof ©f order van den Commanderenden Officier der. Hoofdwacht mogen verlaten, op ftraffe van agt dagen Arrest by den Provoost. Redenen van noodzaaklyk•feeid blyven hier,als voren,uitgezonderdyrnits onder ge-  C *3 3 gelyke verplichting van daadlyke kennisgeving aan de Hoofdwacht. Art. 14. De Officieren, Onder - Officieren, of onderhorige manfehappen over het gedrag van den Cömmandérenden Officier der Wacht vermenende klachten te hebben, zullen zich niet dan na het aflosfen van de Wacht deswegens addresfeeren aan den Commandant der Stad, welke daaromtrent zal handelen naar bevind van zaken. Art. 15. Zo echter de Commanderende Officier der Wacht zich aan eenig mïsdryf fchuldig maakt, zullen de Subalterne of Onder- Officieren daarvan terftond aan den Commandant der Stad fchriftelyk kennisfe geven , op ftraffe van 24 uuren Arrest by den Provoost, of zodanige andere ftraffe, als naar bevind van zaken bevonden zal worden te behoren. En zullen de voorz. Subalterne of Onder - Officieren, ter behoorlyke nakoming van deze Orde, bevoegd zyn eenen der wakende manfehappen met het rapport van de Wacht af te zenden. Art. 16". De Sergeanten of Corporaals zullen aan het hoofd der Patrouilles marcheren, en zorgen, dat de orders aan hun gegeven, exact uitgevoerd worden. Zy Zullen buiten noodzaaklykheid nergens halte houden, nog fterke drank aan hunnë byhebbende manfehappen uitgeven of doen uitgeven. Ter contrarie doende, zullen zy met drie dagen huis-arrest, of, naai B 4 b*  ( h 5 frr-'ind van zaken, a/rcst by den Provoost geftraft worden. Art. 17. De Cprporarls. zullen verplicht zyn om het nodig toeverzicht over de Wacht te houden, voorts, oni by het avrnceren van patrouilles aan den Officier van dezelven het woord af te nemen, en om te zorgen , dat de posten op hun tyd afgelost en opgebracht worden. Art. 18. Zy zullen insgelyks by het betrekken van de Wacht een lyst der manfehappen maken, mitsgaders een rooster, waarop de Schilder-uuren en Patrouilles zyn verdeeld , 'en een Dubbel daarvan aan den •Commanderenden Officier der Wacht in handen ftellcn. Art. 19. Dc Schild-wacht zal zich in een betamclyk postuur houden, zyn geweer behoorlyk dragen, geen, tobak roken, niet verder dan zyn post gaan , zich ,met gcene andere zaken dan zynen post bemoeijen, en zich in geene gefprekken of verfchillen met c^e omftanders inlaten. Ter contrarie doende zal hy naar . bevind van zaken, en .naar den onderfcheidenep aart van zyn misdryf, met Extra -fchilderen, een extrawacht, Huis-arrest, of Arrest by den Provoost, geftraft worden. » <° ...... Art. 20. De Schild-wacht zal ook voor alle Officieren,, Welke zynen post voor het fiaan eer Taptoe, of na bet ftaan der Reveille pasferen, het geweer aantrek-  C =5 ï ken, eiv voor dé Staf-Officieren prefentercn. Dè perfonen, voor dewelken liy de Wacht'moet uitroepen om te Paradceren , zuilen op een lyst in de Wacht vermeld worden, met en"benevens de onderfcheiden tekenen, waaraan dezelven kenbaar zyn. Art. 11. Dc Schild - wacht zal zich niet vermeten,-om de Wacht voorbedachtelyk te vergeefs uit te roepen, of een loos alarm te maken. Ter contrarie doende zal hy tot Straf-fchilderen verwezen worden. Art. 21. By het uitroepen van de Wacht door den Schildwacht zal zich een ieder voor dc Wacht naar deszelf? grootte rangeren. Alwie niet terftond uitkomt, zal met één uur Straf-fchilderen, en een Officier of Onder-Officier met een Extra-Wacht; en, die m het geheel niet te vo.orfchyn komt, niet een ExtraWacht, een Officier met Arrest by den Provoost, een Onder-Officier met Huis Arrest, geftraft worden. Art. 23. Zo ëenigc overrompeling van de Wacht het gevolg van dit verzuim zyn mocht, zal ieder fchuldige gecasfeerd, op drie dubbele contributie gefteld, doch tevens door den Procureur der Gemeente zodanig fcherpelyk tegens hem geprocedeerd moeten worden, als in goede Juftitie bevonden zal worden te behoren. Art. 04. De. Schild-wacht zal, na het ftaan der Taptoe, en vopr de Reveille, niet vermogen iemand buiten confeat van den Commanderenden Officier, op , of van B 5 - de  C 26 ) de Wacht te laten. Het tegendeel doende, zal hy tot ftraffchilderen verwezen worden. Art. 25. Die op zyn post flapende gevonden wordt, zal met 14 dagen arrest by den Provoost; en, die zyn post verlaat, met 4 weken arrest by den zei ven , en opgevolgde casfatie geftraft, en op drie dubbele contributie gefield worden. Art. 26. In gevalle de Wacht door zodanig of ander plichtverzuim vari den Schildwacht overrompeld wordt, zal dezelve geftraft worden, als hier voren Art. 23. is. gezegd. Art. 27. De Schildwacht, welke op zyn tyd niet wordt aflost, mag echter zyn post niet verlaten op poene als in Art. 25 en 26. is gezegd. Doch de Corporaal, welke zulks vergeet, of op het geroep van den Schildwacht daarin nalatig blyft, zal ten zynen behoeve tot een ftrafwacht als Schutter , en alzo tot rang-vernedering voor dien tyd, verwezen worden. Art. 28. De Sergeanten, mits geene commanderende Officieren zynde van de Wacht, de Corporaals, en onderhorige Manfehappen, zullen verplicht zyn in eenafgezonderd vertrek van hunne Officieren de Wacht te houden, en niet vermogen in de Officiers kamer te komen, ten ware om zaken den dienst betreffende: des zullen zylieden in allen gevalle zich weder vad daar moeten begeven op de eerfte order. Doch van den anderen kantzaltendezenopzichtegeenedeininfte Hit-  uitzondering door den commanderenden Officier der Wacht vermogen te worden gemaakt. Art. 29. Niemand, tot de Wacht niet behorende, zal daarop buiten redenen van noodzaaklykheid toegelaten worden, noch toegelaten zynde, langer dan de aart der zake verëischt, mogen vertoeven. Art. 30. Niemand zal op de Wacht by dag noch nacht buiten noodzaaklykheid zyn Patroontasch of Sabel vermogen afteleggen. Ter contrarie doende zal hy tot 2 uuren ftraf fchilderen, en.ishy Officier of Onder-Officier, tot een Extra - Wacht verwezen worden. Art. gr. Het zal aan niemand vry ftaan, zonder verlof van, den commanderenden Officier,de Wacht te verlaten, of langer weg te blyven, dan het verlof gegeven is. Ter contrarie doende, zal hy in het eerfte geval met 24 uuren arrest by den Provoost, in het tweede geval met extra-fchilderen , en, in het geheel niet te rug komende, insgelyks met 24 uuren arrest by den Provoost geftraft worden. Art. 33. Niemand, zelfs met verlof van de Wacht zynde, zal met Patroontasch en Sabel,of met een van beiden, zich in een Speelhuis mogen vertonen, op ftraffe van 24 uuren arrest by den Provoost. Art. 33. Niemand, op de Hoofdwacht of Artillery Posten de Wacht hebbende, zal buiten de Wacht-Kamer Tobak mogen roken: alwie zulks bevondea wordt  C 48 ) wordt te doen, zal fh twee uuren ftraf-fchildereji, en, zo hy Officier of Onder -Officier.is, in een Strafwacht verwezen worden. Art. 34. Die zich op Wacht aan andere geringe fouten fchuldig maakt, zal door den commanderenden Officier gecorrigeerd, of, naar bevind van zaken, met ftiaf* fchilderen of een ftrafwacbt geftraft worden. Art 35. De commanderende Officier der Wacht,order bekomen hebbende om af te marcheren, zal niet vermogen één of meerdere manfehappen aan de W cht zelve achter te laten: en, byaldien eenig perfoon of perfonen tegens zyne orde weigerden mede af te trekken, zal hy de zodanigen terftond in arrest doen nemen, en met voorkennis van den Commandant der Stad naar den Provoost doen overbrengen, omverder by eenen Krygsraad gevonnisd te worden, zo als bevonden zal worden te behoren. Art. 36. 'Er zal op alle de Wachten een Generaal OrdersBoek liggen, waarin alle de Wacht-Orders door eeaen der Adjudanten Generaals gefchreven, en in «aam van den Commandant der Stad ondergetekend zullen worden. Art. 37. Hoe de Hoofd- en Vifiteer- Rondes moeten gedaan en ontvangen worden, en wat by het doen en aanroeroepen van Patrouilles, als mede by het openen en fluiten der Poorten in acht genomen moet worden, zal tot nadere gelegenheid enkel fchriftelyk op de Wachten aangeplakt worden. GE.-  C 29 5 GENERALE ORDE OP DË EXERCITIËN. Aft. jfi De Exercitiën, zo die der Officieren en Onder-Officieren van het gehele Bataillon in het byzonder, als die der ganfche Compagnien, of Bataiïlons te zamen, zullen eenmalen des weeks op gezette tyderi moeten gefchieden. De plaatfen zulien door deri Commandant der Stad met gemeen overleg van de Staf-Officieren van alle de Brigades en Bataiïlons * of, ten opzichte der Compagnie's Exercitiën, met gemeen overleg van den Lieutenant Colonel, Major, en alle de Capiteinen van het Bataillon, tot onderling genoegen worden bepaald. Art. 3» Een iegelyk door den commanderenden Officier der Exercitiën, tér beftemder uur en plaats tot het bywonen van dezelven opgeroepen, zal aldaar moeten verfehynen : en , in gevalle hy zonder wettige redenen, als by Art. i op het Reglement voor de Wachten is bepaald, afwezig blyft, zal by met huisarrest geftraft worden , en wel , zo hy is Chef de Brigade, voor 14 dagen, zo Lieutenant Colonel of Major, voor 8 cagen , zo Capitein of Lieutenant, voor 3 dagen, zo Onder - Officier, voor a dagen, en, zo  C 3® ) zó Cavallerist, Artillerist of Infanterist, voor 24 uuren. Zo hy voorgegeven heeft uit de Stad te moetert gaan, en ten tyde der Exercitiën daarin bevonden wordt, zonder opgekomen te zyn, zal hy met het dubbel getal dagen huis - arrest geftraft worden. Eindelyk,te laat,dat is, na de oplezing der hamen van de opgeroepene manfehappen, op de Exercitieplaats komende, zal hy, zo hy Officier of Onder Officier is, met een Extra-Wacht, en, is hy Cavallerist, Artillerist of Infanterist, op de eerstkomende Wacht met extra-fchilderen geftraft worden. Wanneer hy een geheel uur of later op de Exercitieplaats komt, zal het daarvoor gehouden worden, als of hy de Exercitiën geheel verzuimd had. Een Lieutenant Colonel of Major te laat komende, zat met 24 uuren huis - arrest geftraft worden. Art. 3. Al wie onder de Exercitiën lacht, of fpreekt, en daardoor een ander hinderlyk is, zal door den commanderenden Officier openlyk gecorrigeerd, en, daar mede voortgaande,naar bevind van zaken,met 24 uuren huis - arrest, of arrest by den Provoost geftraft worden. Art. 4. Het zal aan niemand geoorloofd zyn zonder verlof yan den commanderenden Officier de Exercitie-plaats te verlaten , óf langer weg te blyven, dan het verlof gegeven is. Alvvie het tegendeel doet, zal in het éerfte geval met 24 uuren huis-arrest, in het t we de geval met extra - fchilderen, en, in het geheal niet te rug  C s* ) rug komende, insgelyks met 24 uuren huis-arrest geftraft worden. Art. 5. De Exercitiën van de Officieren en Onder -Officieren der refpective Bataiïlons zullen op zodanigen tyd worden bepaald, als tiaar de meeste convenientie onderling goedgevonden zal worden, en voorts, het zy dan in tegenwoordigheid van den Lieutenant Colonel an Major, door den Adjudant van het Bataillon, Ofte wel door den Lieutenant Colonel of Major zelve , gecommandeerd worden. Niemand zal by deze exercitiën vermogen tegenwoordig te zyn. Art. 6. De Zomer en Winter - Exercitiën van de byzonderè Compagnien zullen buiten algemeene toeftemming, uitgenomen des Zondags, niet voor des avonds ten 7 uuren worden verricht: de dagen zullen met onderling overleg der Officieren, als in Art. 1. geregeld worden. De Zomer Exercitiën zullen met de Maand April beginnen. Aan deCavallery en Artillery wordt het vry gelaten eenen anderen tyd, dan des avonds ten 7 uuren, voor hunne Exercitiën te bepalen. Art. 7. Gedurende de eerfte reizen zullen de Compagnien in twee of drie divifien verdeeld worden, ten eindè' de fouten te beter te kunnen nagaan en corrigeren. Wanneer de handgrepen, de ladingen, het marcheren , en zwenken, genoegzaam aangeleerd zyn, zullen de gehele Compagnien te zamen exerceren. Het moet de recruten welgevallen, zo lang afzonderlyk ge-  t 3* 5 . geëxerceerd te worden,tot dat de Capitein hun bekwaam genoeg oordeelt te zyn. Art. 8. ' De Bataiïlons Exercitiën, waarby men insgelyks met divificn zal beginnen, zullen op zodanigen dag én uur verricht worden, als ter zake van het gebrek aan de nodige Exercitie - plaatfen het meest gefchikc zal bevonden worden te zyn. De manfehappen van de byzondere Compagnien zullen alsdan door den Adjudant van het Bataillon gerangeerd, en de Onder-Officieren ieder by derzei ver Pelottons verdeeld worden'. Art. g. Na het exerceren met divifien zal het Bataillon geformeerd,ieder Officier op zyne plaats gerangeerd; én met het gehele Bataillon, onder commando van den Lieutenant Colönel, of Major, geëxerceerd worden. De Exercitiën echter zullen alleenlyk beüaan in het manuaal, marcheren, zwenken, 1'aden, chargeren, de flarique rnarsch, enz. Geene manoeuvres hoé ook gènaamd, ten zy alleen de zodanigen , welke door de Staf-Officieren gemeenfchappelyk zyn gereguleerd, zullen 'er verricht worden. Art. io. De Exercitiën met de Bataiïlons zullen gedurende zo veele weeken gefchieden, als de refpective Lieutènants' Cólonels, mét communicatie van den Corrr'rnandant der Stad, zullen goedvinden, en de gelegenheid zal toelaten. De Lieutenant-Colonel, des verRiezendey kan het commando over nemen , doch in dien gevalle moeten de Vaandels tegenwoordig zyn. 45 Ar*  ( 33 )" Art. li. By de Exercitiën met Compagnien moeten de Ca«itein-n en verdere Officieren, zo veel mogelyk, m h ne Uniforme zyn." & Compagnien moeten op ÏÏzelver loopplaatzen door den Sergeant Marine adfittentie van den oudftenSergeant gcvifitecrd *oi den en na de vifitatie door eenen der Lièutenanten, ^Teeilfcnte be^en, by —-£ Exercitie-plaats geleid, en na het eindigen dei Exc citien weder Wh daar naar de Loopplaatzen oPgebracht worden. Art. 12. By de Exercitiën met de Bataiïlons «J»*^ derLideneCon^nienopd^ — plaats, onder opzicht van de C^*to»«ev worden, èrj van daar uitmarcheren naar f plaats, geleid dcor den Mqor, welke dezelven ins gelyks op de Vergader-plaats te rug zal brengen. Art. 13. De Grenadiers en Jagers der byzondere Compagnien zullen des Winters eenmaal 's weeks, tezamen, door hunne refpective Officieren geëxerceerd worden Des zullen dezelven, gedurende dien tyd, zo min als hunne refpeétive'Officieren, de exercifen van de byzondere Compagnien, waartoe zy behoren, verplicht zyn by te wonen. Q VAN  C 34 } VAN HET DRESSEREN DER RECRUTEN. Art. i. Ue Recruten zullen twee maaien 's weeks op eene convenabele tyd, onder opzicht van eenen der Officieren van hunne Compagnie, door een bekwaam Exercitie-meester onderwezen worden. De Exercitiemeesters zullen by iedere Compagnie door den Lieutenant Colonel en Major van het Bataillon, mitsgaders den Capitein der Compagnie, met onderling goedvinden aangefteld worden, en voor Tractement gemeten ƒ40:- 's ja ars. Art. 2. De Recruten zullen hun Geweer en Wapenen leren fchoon maken, den hoed naar behoren op zetten, en in het geheel proper en net zyn. Art. 3. Zy zullen geöeffend worden, hoe zy zich recht houden moeten, met het hoofd in de hoogte, de 00gen rechts, de fchouderen achterwaarts, de borst vooruit, de buik ingetrokken, de knieën ftyf, en de hielen aaneen gefloten: voorts, hoe natuurlyk en met eene behoorlykepas te gaan, het lyf recht,de voeten buitenwaarts, de handen langs het lighaam , doch ongedwongen: vervolgens, hoe de wendingen te maken  C 35 5 ken en te marcheren, hoe te zwenken met de langzame en gezwinde marsch. De Recruten der Cavallery en Artillery zullen daarenboven in alle zodanige andere manoeuvres onderwezen moeten worden, ala de byzondere aart van derzelver dienst verëischt. Art. 4/ De Recruten,alle de hier voren gemeldebeginfelen genoegzaam aangeleerd hebbende, zullen met het Geweer beginnen te exerceren, en wel zulks op de navolgende wyze: als I. Zy zullen leren, het Geweer wel te dragen. 3. Met het Geweer op fchouder te gaan, daarmede te marcheren, en te zwenken. 3. Het Geweer te prcfenteren en te fchöuderen: de grepen fchielyk en wel te doen. 4. Het Geweer by den voet te zetten. 5. Het Geweer neder te leggen. 6. Het Geweer op te nemen. 7. Den Bajonet op te zetten, den Laadftok in den loop te brengen, het Geweer ter vifitatie te geven, hetzelve aan den linker voet te brengen, het Zydgeweer te laten vifiteren, het Geweer aan den rechter voet te brengen. 8. Het Geweer op fchouder te nemen. 9. Het Geweer te prefenteren, en rechts om keer te maken. 10. Lings om keer te maken, en het Geweer op fchouder te nemen. II. De verdere handgrepen tot het manuaal behorende. ia. Als  12. Als ook die genen, welke buiten het Manuaal zyn. ninwilsCI -rl' crn ohnrwsofj n: wbbs - 13. Met tellen te daden. 14. Gezwind te laden. 15. Te chargeren. Zullende voorts de Recruten, na in al het vorenstaande genoegzaam geöeffend te zyn, in het Manuaal onderwezen worden, doch telkens met herhaling van het voorgaande: en zylieden eindelyk ouden icht ontvangen: x. Wat zy op Schildwacht ftaandc in acht te nemen hebben. 2. Hoe zy moeten uitroepen , voor het geweer {taande. 3. Hoe zy de Rondes en Patrouilles aanroepen moeten. 4. Hoe zy het rapport moeten doen. 5. Hoe zy de Sleutels halen moeten. 6. Hoe de Posten aflosten. En 7. Hoe de Honneurs doen.