939
G
76






REGLEMENT
schooYen,
Binnen de Stad
v E R E.
Te V E R E s By CORNELIS MARINUS VAN DE GRAAF, Boek- en Papierverkooper op de Groote Markt.
f3g



KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK



( 3 )
SCHOOLORDENING
E N
REGLEMENT,
"Waar na de Schoolmeesters en Meesteresfen binnen de Stad
V E R E,
Zig voortaan zullen hebben te reguleren.
art: t
Niemand, wie hy zy, zal zig tot onderwys der Jeucht binnen defe Stad, ofte Zandyk binnen, het zy in het openbaar of in het byzonder, begeeven, ten zy hy lidmaat van de Christelyke Gereformeerde Kerke, en van ftigtelyken en onbefprolcen wandel zy, waar toe hy ook nog bovendien, na voldoende getui^enisle en blyken gegeven te hebben van de verëischte bekwaamheden in dat geen hy onderwyfen wil, fal moeten A 2 over-



( 4 )
overbrengen een Atteftatie dienaangaande van de Heeren Schoolarchenj ten einde by haar Ed: Agtbaare te worden aangeilelt, en voorzien met A£te van admisfie: op poene dat deszelfs School datelyk zal werden geremoveert, en bovendien ten profite van de Diaconie-Armen dezer fctadt verbeuren Twee Ponden vlaams.
I I.
De Schooien zullen beginnen des Somers, ten half Negen uuren Smorgens, en ten Een uuren Nademiddags: en eindigen ten half Twaalf en Vier uuren Des Winters, ten Negen uuren Smorgens, en half Twee uuren Smid* dags, en eindigen als voren. De Avondtfcholen, van den iften October tot ultimo April, van f tot 7 uuren,
I I I.
De Schoolhouders zullen geduurende hun Schooltyd niet afwezig mogen zyn, ofte elders eenige Initructie geven, maar in eigen Perfoon hun School waarnemen, en daarby prefent blyven.
1 V.
Het School zal beginnen met een Gebet, door eenige daar toe bequaam zynde Scholieren; beurtelings, eerbiedig, en langfaam op te zeggen, alle ïraandej volgens een
For-



( s )
Formulier, dat den Schoolhouderen zal werden ter nant geftelt.
V.
Voor het eindigen der Scholen zal een der difcipelen, alsvooren, Leefen een Capittel uit Godswoordt endaar na een Vers uit de Pfalmen werden Gezongen door alle de Schoolieren: En het School telkens meteen Gebedt, als voorfz: op te zeggen, eindigen.
V I
Een Half uur na het aanvangen der Schooien zullen de namen der Scholieren opgelezen werden j en zoo iemandt afwezig waare, zal de Schoolhouder naar de reden van derzei ver abfent ie vernemen, en by onwettigheidt, hunne Difcipelen naar bevinding ftraffen.
V I li
Behalvan het gewoon onderwys in 'r Lefen, Schryven, en CyfFeren, zal voor al werk gemaakt worden van het onderwys in de gronden der Goddel yke Waarheden: en ten dien einde voor al de Kinderen geleerdt werden, het Gebedt des Heeren. De Wet der Tien heboden De Artikelen des Geloofs. Het Ogtend en Avondgebedt-, en het Gebedt Voor en Na den Eteny zoo als die agter dePfalm-
A 3 boe*



boeken ftaan. Welke Gededen en Tien Geboden, en Geloofs Artikelen wekelyks by hunne Difcipelen zullen over* luidt moeten worden opgezegt.
VIII.
De Schoolmeesters en Meesteresfen zullen gehouden zyn hunne Schoolieren wekelyks een Taak te geven} naar mate hunne vorderinge en kragten, uit de Kinder Vraagboekjes of andere Vraagboekjes, zoo als hun door de Heeren Schoolarchen zullen worden aanbevolen j en de meest gevorderde bovendien wekelyks een geheelen Sondag uit de Catechismus van Calvyn, doen van buiten leeren, om des Sondags na de Middags, of in de Franfche kerke, door een, of twee der Difcipelen te laaten opfeggen, die daar Vrymoedigheid genoeg toe heeft.
I X.
Des Woensdags na, en des Zaturdags Voormiddags zal opfettelyk zoo tot het Catechiferen als opfeggen der Vraaoen en Gebeden befteedt worden , zonder eenig ander Schoolwerk als dan te doen.
X.
De Schoolhouders zullen met alle naauwe toezigt waakea tegens alle ongebondenheid hunner Scholieren; het
zy



(?)
zyVloecken, Ontugtig Spreken, Kyven, Vegten &c. en zoo dit door hunne Scholieren, zelfs buiten het School, kwame te gefchieden, en het ter hunner kennisle zal zyn gekomen, verpligtzyn, dezelve daar over ernftig te vermaanen, beftrafFen, en naar bevindt van zaken Kaflyden, voor al zoo zy zig in den Godsdienst aan onbehoorlyke ravotteryen hadden (chuldig gemaakt: ten welken einde de Schoolhouders daar op alle mogelyke reguardc zullen nemen.
X 1
Zy zullen 's Maandags vernemen wie , en waar yder hunner Scholieren ter Kercke zyn geweest} en hun Vragen, wat zy daar uit, na hunne Vatbaarheid, onthouden hebben.
X I I.
Zy zullen verpligt zyn hunne Scholieren in eigen perfoon, des Woensdags na de Middags in de Catechifatie te brengen, en goede toezicht te nemen, datzy, geduurende dezelve, in goede ordre en tugt zyn j en ordentelyk daar komen en uitgaan, zonder Straatgeraas of getier.
XIII.
Geene Boeken zullen in de Scholen geleert mogen worden, dan die nuttigen ftigtelykzyn, gegrondtop, en getrok-



( 8 )
trokken uit het Woordt van Godt; en ook die opzigt hebben tot de Vaderlandfche Gefchiedenisfen. Hoedanigc Boeken hun door de Heeren Schoolarchen zullen worden gerecommandeertj op dat dejeugt, daar in onderwezen, van Jongs af Gods Wonderen leere kennen, en de verpligtinge aan Godt voor het dierbaar genot van Vryheidt en Gods-dienst} en hun zoo de regte liefde en Trouwe voor hun Vaderlandt en wettige Overheidt al vroeg mgeboefemt worde.
X I V.
Het felve zal ook waargenomen worden in de Voorfchriften, die niet dan ftigtelyke Spreuken, Zedelesfèn en Voorbeelden zullen mogen behelfen.
X V.
De Schoolhouderen zullen förgen, dat de Kinderen Kuys en wel Gereinigt ter School komen, op dat hun School niet befmet werde} en zelfs opbehoorlyketyden, zoo dikwyls mogelyk , hunne Scholen doen lugten , zuiveren en reinigen.
X V I.
Geene Snoepemyen zullen toegelaten worden} veelmin dat die door de Schoolmeesters of Meefteresfèn verkomt zouden worden aan de Scholieren.
In



(9 ) X V I ï.
In het oeffenen der Schooltugt zullen zy met alle voorzigtigheid te werk gaan; niet in oplopentheydt of toorne, maar bedaart dat verngten: en die verfellen met heilfame beltrafnng en vermaning tot berouw, beterfchap , enbetragting van de Vreefe Gods.
XVII I.
Niemant zal eenig Scholier ontfangen, ten fy dat de voorgaande Schoolmeester ofMeesteresfe over het Schoolgeld voldaan zy.
X I X.
Geene Vacantien of Speeldagen zullen worden gegeven, dan op Nieuwe Jaarsdag, de gewone Feestdagen van Paasfchen, Pinxteren en Kerstyd telkens.drie dagen, en dan de Kermis Week.
X X.
De Schoolmeesters en Meestresfen zullen profiteren alzulk Schoolgeld, als by een Lyst, door haar Ed: Agtb: te reguleren, zal worden geftelt, zonder iets meer te mogen afvorderen} op pcene van haar Ed: Agtbaare hoogfte indignatie.
5 B De



( 10)
XXI.
De Schoolhouders zullen in alle naauwkeurigheid de voorfz: poinclen, ofte fodanige als haar Ed: Agcbaare tot bloei der Scholen zullen vërmeynen toe, of af te doen, Obedieren en Onderhouden.
Rakende de
CATECHISEERMEESTERS E N
MEESTERESSEN XXII.
Tot voorkominge van allerleie dwalingen in deleere des Geloofs, die door onkundige Leermeesters de Jeugt zou« den konnen worden ingeprent, zal voortaan zig niemant mogen begeven tot Catechiferen en Ieeringe der Jeugt in de Gronden der Goddelyke waarheden j ofte ter Voorbereidinge tot het H: Avontmaal en Lidtmaatfchap, ten zy zodanige Catechifeermeesters of Catechifeermeestereslèn alvorens over hunne bekwaamheid, in de Gronden der Waarheden door den Kerkenraadt dezer Stad zullen zyn geëxamineertj en, na blyken gegeven te hebben van Or» thodoxie en bekwaamheidt, verkregen zullen hebben Cer*
ti-



(»)
tifkatie van den Kerkenraad, om, na ver toon ing van dezelve, by haar Ed: Agtbaare Acte van admisfie te bekomen}' op pcene van te verbeuren, ten behoeven van den Diaconie Armen binnen defe Stadt, een boete van Iwee Ponden Vlaams.
X X I 1 I.
En zullen zodanige Catechifeermeesters en Meesteresfen boven dien verpligt zyn, des Sondags en 's Maandags in de publyke Kerkelyke Catechifatie aan te zitten, en te Antwoorden} op dat zy verder onderwefen worden in de Waarheden, men van tydt tot tydt hun gevoelens kan weten, en zoo tot meerder nut aan hunne Leerlingen zyn mogen.
Aldus Gedaan en Gearrefteert by Bailliww, Burgemeesters , Schepenen en Raden der Stadt Vere voorn:, op den 5 Auguftus 1752.
My Prasfent,
(JLn was Getekent) JACOBÜS DE CLIEVER.
B * G E-



GEBEDT
Voor de
SCHOOLOEFFENINGEN. AUerheiligfte Godt! wy erkennen en
belyden voor U, dat wy alle in zonden ontfangenen geboren zynde, het gedightzel onzer herten boos is van der Jeugdt aan ^ zo dat wy daar door Kinderen des toorns zyn: Maar wy danken Uwe oneindige goedtheid over ons, dat Gy, door Uwe voorzienigheidt-, ons hebt laten geboren worden in dit goede Landt, in't welk, door de goede voorzorge der Overheid, welgeordende Schooien zyn ingeftelt, in welke wy konnen onderwezen worden in de Eerfte beginzelen der zaligmakende Lere der waarheid, alle eerlyke Konften en Wetenfchappcn. en goede Christelyke zeden. Maar gelyk alle Wysheid alleen van U is, Zo bidden wy U, ö Goede Godt! van herten} dat Gy deze onze Schooloefeningen genadiglyk wilt zegenen, met de bekwaammakende genade van Uwen goeden Geest mede te deelen aan den genen die onderwyst en onderwefen worden. Geef ons leerzame opmerkende en gehoorzame herten ; om de goede onderwyzingen , vermaningen en tu<n der genen die over ons geftelt zyn aan te nemen met kinderlyke onderwerpingc , als ten onzen nutte en beste.
Op



( *3 )
Op dat wy, door eenen goeden voortgank in onze Letteroefeningen, alvanderjeugdtaan, tot kenmsfe, liefde en dienst van U, onzen Schepper-, mogen gebragt worden} en ten nutte van den Kerk- enBorgerftaatmogenop. groeien, als fpruiten van Uwe plantinge, m welke Gy verheerlykt wordt, Vergeef ons ook genadiglyk de zonden onzer jonkheidt, om des Heeren Jezus Christus wille} in wiens name, en door wiens Geest'wy, als uwe Kinderen wenfehen te bidden met zyne woorden: Onze Vader enz.
GEBEDT
Na de
SCHOOLOEFFENINGEN.
Goede en goetdoende God! danken U van herten over Uwe Vaderlyke goedtheid over ons, dat gy ons deze gelegenheidt gegeven hebt, om onderwezen te mogen worden in de Eerfte beginfelen, naar
B 3 den



( '4 )
den eisch onzes wegs; Op dat wy, oudt geworden zynde, daar van niet zouden afwyken. Wy fmeken U, dat Gv alle onderwyzingen en vermaningen, aan ons gedaan, wik zegenen, en door Uwen Geest aan onze herten heiHaen. Leer ons door den zei ven Uw welbehagen doen, en, als Jongelingen, ons padt zuiver houden, naar Uw Woorc. Bewaar ons voor alle begeerlykheden en Zonden der ïongkheidt, en geef, d*c wy U altoos mogen voor ogen houden als enen Alwetenden, Heiligen en Regtvaardmen Godt> op dat wy ons mogen wagten van kwaadt te doen in de ogen des Heren > maar in deze boze dagen heiliolvk en godtzaliglyk leven, tot Uwe Ere, blydfchap vaii oSze Ouders en ftigtinge van onzen naaften Zegen ook ons lieve Vaderlandt, en de plaacze van onze mwoninge, dat die, onder de godtvrezende regeringe van onze Wettig Overheden, in voorfpoedt vermeerdere en bevestigt moge bly ven, Zegen Uwe duurgekogte Kerke: Verlos die uit alle benautheid, daar zy dielydt, omUwes naams wille- En bewaar die by de Vryheidt, daar zy die genietMaak alle Kerken dienaars door Uwen Geest bekwaam en setrouw tot uubreidinge van UwKcningryk, zo hier, als over de geheele aarde. Wees ons, uit vryegenade, een verzoent Godt en Vader in Jezus Chriftus, den Zone van Uwe liefde* om met zyne woorden in Geest en Waar heid tot u te konnen bidden: Onze Vader tnz.
RE-



(IJ)
REGLEMENT
OP HET LOON DER
SCHOOLEN.
Binnen de Stad F E R E. £)e Schoolgelden zullen in alle Schooien
op een Egalen voet moeten werden ontfangen; zonder dat iemant der Meesters of Maitresfèn eenig minder Loon zullen vermogen te bedingen, te weten.
Voor de kleine Schooien.
Voor Kinders die'tA:B:C: leeren ,'sMaands óduivers. Die te Huys gebragt moeten werden - - 8 duivers. Die leeren Spellen - 8 duivers.
Die leeren Lcefen - - 10 duivers.
Die 't Breien daar by leeren - - -12 duivers.
Voor de groot e Schooien.
Die het A: B: C: Leeren
6 duivers. 8 duivers. 10 duivers. Die
Die leeren Spellen Die leeren Lecfèn



()
Die leeren Schryven met Pen, Inkt en Papier i yftui vers.' En die het Cyfferen daar by leeren - - 20 ftuivers, De Avond Schooien half Geld.
Voor 'Particulier Onderwys aan de Huyfen.
Voor een Perfoon - 30 ftuivers
Voor twee Perfoonen te gelyk - - 40 ftuivers
Voor drie te gelyk - - - - 50 ftuivers.
Voor vier te gelyk - : - - 60 ftuiversj
Het gene ook alzoo by de Catechifeermeesters, zal werden genoten.
Except van die geene,. die dienstbaar zyn 't welk na Redelykheid met dezelve zoude moeten werden gevonden.
Aldus gedaan en gearrejleerd by Baillh, Burgemees-' ters, Schepenen en Raaden, der Stad Veer e t den 14 April 1773.
My Prefent, JACOBUS <DE CLIEVER.