01 1763 9401 UB AMSTERDAM
Boekbinderij Drukkerij
RUSTENBURG Tel.72 17 78 Amsterdam






HANDSCHRIFTEN.





K L E I N E
DICHTERLYKE
HANDSCHRIFTEN.
NEGENTIENDE SCHAKEERING.
Te AMSTElDAM,tj P1ETEK. JOHANNSS UYLENBHOEK, HDCCCTU





INHOUD.
AAN DEN HEER N. N., Door v. BI. i.
HORATIUS, P.DEGR/ENTDREUX.— 7.
DE VRIENDSCHAP, IV.UJVARNSINC!:, P,z. — 17.
AAN BEDROEFDEN, K. —27.
DE PIER EN DE ME ELWORM, p. c. VAN ALPllEN. — 3t.
VOOR DE LEYDSCHE WEEZEN, m. p. fPOESTHOVEN. — 33.
DE HOOP, J. m. PFEÏL. - 43.
HANNIBAL,BY HETHOOFD VAN HASURUBAL, f?. g, WARNSINfk,6'z 47.
HET BEOEFENEN DER DEUGD DE BESTE RUST
VOOR H ET 11A RT, A. P. V. ÏSSÈtSTElN. — 49.
ANAKREON, E. j. II. SCUONCK. — 57.
DE KRAGT VAN HOFFIIAM5
SLAAPDICHTEN, P.H.A.J.STRICLO-. L1NSCUO-
TEN tol LINSCUOTFN. — 63.
LEYDE N , IV. H. (FARNSINCX, Bz — 6$.
IN MONUMENTUM MAR-
MOREUM, PIE DEFUNC-
TIS IN AMOENA SILVULA
POS ITU M, n DE H0SC!h , _ £
OP DEN MARMEREN GEDE N K S TE E N, A A N D li ZALIG VERSTOK VENEN IN EEN AANGENAAM BOSCHJEN OPGERICHT, 7. U. I10EUFFT. . ~ 75.
BRUIN BOVEN BLOND, Juffr, KOOLAART. . ~ 75.
BLOND BOVEN BRUIN, • 11. A. SPANDAIf. . -77.
PROFESSOR H. P.U./I.J.STRlCKv.UNSCUO.
PIETER ADRIAANSZ. VAN TEN tut LINSCUüTEN. — 78. DER WERFF, GEDURENDE HET BELEG VAN
LEIJDEN, J.V.'SORAVENlVEER.T.— 3t.
HET AFSCHEID, |». C. VAN AL PU EN. — 85.
VERGEEFSCHE TRA AKEN, E. J. B, SCUQNZK. - 87.
HAM.



INHOUD.
HANNIHAL, BIJ HET DRINKEN VAN DEN VERGIFTIGDEN KELK, DoorJ.V.'SGRAVENIVF.ERT.UZg.
SCHEEPS TOGT JE, 11. TOLLENS, Cz. — 93.
MISLUKTE VERWACHTING, — p. y. IIEIION. . — 94.
OP DEN HOOFDDICHTER HIliRON YMUS DE BOSCH, P.DE GRIENTDREUX.— 95.
SNEDIG ANTWOORD, P. DE GRIENT DREUX.— 95.
AAN FLORIDA, //. TOLLENS, Cz. — 96.
WEN 8 CH., J.M.PFEIL. . —96.
DE KRACHT VAN 'T BYGELOOF.OP DE GODVRUCHTIGE ZE LFMOOR.DE li, W VAN OLIE F EN. —97-
OP DEN ZELFMOORD, IV. HAf'ERIiORN, IVz. — 111.
K E E R KLANK, TER V E R D EDIGING VAN DER JUFFE REN VRY HEID, £«• . —115.
(*) . Sta . —116.
AAN MYNE GADE, II. A. SPANDAIP. . ~ n?.
* * * ~—IV. R1LDERDI]K. . —til.
PflILINT, ÉENE VERTELLING, U'. VAN OLLEFEN. —123.
GRAFSCHRIFT, VOOR ZE-
K F. R' KOMPONIST, . W. VAN OLLEFEN. — 1 &6.
* * * * * * j. M. PFEIL. . — n5.
NAAR HET GRIEKSCIIE
VAN ANAIvREON, B. . . —12,-.
AAN EEN SCHOON EN BE-
HAAGZIEKMEISJE, . B. . . *****
* * * , U'. B:LDüRDIJ!C. — ui.
DE NATUUR, ANNA MsfRM lilOENS.— 12?.
DE G R O O T E OOGST, ANNA MARIA MOENS. — t 5a.
Bil HET GRAF VAN DEN DICHTER J. G.DOORNIK, 'j.V:sGRdVEN!VEER.T.-x^.
AAN


AAN DEN HEER
N. N.






AAN DEN HEER
N. N.
v 1806.
Hoe komt, geleerde vriend, dat in ons vaderland]
Elkeen de fnaaren fpant, En vaerzen zonder vuur en laffe rymery
Verkoopt voor poëzy, Daar vast de drukpers zucht om 't zouteloos gedicht
Te brengen !n het licht, 't Geen in een duistre nacht by d' aanvang der geboort'.
Veel beter waar' gefinoord? Of is 't dat elk zyn' uil, hoe ver z<ïtfs van den fchyn,
Verbeeld een valk te zyn , En niet bezint, wanneer hy op de cyther knarst,
Dat ons gehoor haast barst,
A a go



4 AAN DEN HEER N. N.
En dat zyn wangefchal der dichtren Hem verdooft;
Apollo's herfens klooft; Den zangberg boeven doet, en door zyn woest geluid
Minena's tempel lluit ? Of groeit de kanker aan, omdat thans iedereen
Zich opwerpt voor Meecen, Teruyl zyn breinloos hoofd, door razerny verhit,
G.:en zout, geen vuur bezit, En echter, vol , trots en opgeblazen waan,
Het vonnis Hout durft (laan, En f'hffibus zoonen tergt en in zyn fehriften hoont;
De waare kunst onttroont; De dwaasheid hulde doet, en zotte rymeltaal
Ons opdischt voor onthaal? Hee! anders Mak de kunst 't beminlyk hoofd omhoog,
Toen oordeel zwaarder woog, Schoon in een laage fttilp, en fpruitende uit het (tof,
Dan dwaasheid in een hof; Heel anders, toen Homeer, die fchitterende zon,
Den Griekfchen Helicon Bcfciieen , en Griekenland, fchoon in een beedlaars kleed,
Verwonderd luistren deed; Of toen in de eeuw van goud Eloratius weleer
De domheid ging te keer;
De



AAN DEN HEER N. N. S
De drieste onwetendheid en 't haitlyk onverltand
Boeide aan een' yzren band ;' Of toen ons vaderland een' Vondel ryzen zag,
Die eenen heldren dag Uit een pikzwarte nacht van diepe domheid fchiep,
En 't zangchoor herwaarts riep. Toen dorst geen rymelaar, hoe zeer door drift vermand,
Zyn roekelooze hand Aan Pboïbus heiligdom en gulden lier te (laan,
Of wierd met fmaad belaên. Toen beet de bitze nyd op d'uitgeteerden romp
Haare eigen tanden ftomp, Of keerde, indien zy ooit haar' moedwil voedzel gaf,
Nooit weder zonder llraf. Toen ftak geleerdheid op; toen gingen hand aan hand
De dichtkunde en 't vcrftand, En lokten door verdienste en tovrend maatgeluid
Ds zie! ter ooren uit. Toen was de lauerkroon een edeler cieraad
Dan 't purpcre gewaad. Toen wierd eens dichters werk niet aan't verloop van tyd.
Maar de eeuwigheid gewyd. Zo wyst ons de oudheidkunde op perkamenten blaên
Ontelbre naamen aan,
A 3 Die



6 AAN DEN HEER N. N.
Die 't katste nagedacht tot 's' waerelds jongden dag Zal noemen met ontzag:
Zo zal Van Merkens naam, zo heerelyk en groot, Nog groeijen na haar dood,
En met Van Winters roem altoos geftrengeld gaan, En zonder eind' beftaan.



H O R A T I U S.



Den heer Uylenbroek, te Amfteldam.
MTNHEER!
Ik bedank UE. voor de my in V laatst van het voorleden jaar toegezonden fchakering; ik heb de eer UE. hiernevens weder vier zangen van Horatius, door my vertaald, toe tezenden, met verzoek om dezelven, des waardig gekeurd wordende, in een volgend ftukje te plaatfen, waardoor UE. zult verligt en hem, die de eer heeft zich met alle achting ($ noemen ,
MTNHEER!
UFd. ootmoed, dienaar, P.DE GRIENT DREUX.
Zul'fen , 22 Juny, 1807.
P. S. Ik voeg hier ook r.og eenigt vertaalde flikjes iy*



HORATIUS^
VIERDE GEZANG, EERSTE EO EK.
33e ftrenge winter wykt voor 't levenwekkend zuiên.
Ik zie de fchepen weêr van 't ftrand af zeewaart kruien.
Het vee verlaat den ftal, de landman haat den haard:
De rym beglanst niet meer de harde en korstige aard*.
Vrouw Venus voert den rei der drie Bevalligheden
By 't maanlicht aan ten dans met Nimfen, heusch van zeden.
Terwyl Vulcaan in 't hol van 't gruwzaam reuzen-rot
Den fcherpen blixemflits fmeedt voor den dondergod.
Nu moeten wy ons hoofd met groene myrthcn eieren,
Met bloemen, die wcêr op de ontdooide velden tieren.
*t Past nu, dat Faunus worde in 't heilig bosch geëerd,
't Zy hy een lam, of bok, tot oflerand' begeert.
De dood, myn Sextius, klopt aan der armen hutten
Als aan der vorsten hof; geen throon kan hen befchutten.
De korte leeftyd fchenkt geen hoop op lang beftaan.
Straks ftaart ons 't fchimmenheir by Pluto's woning aan.
En heeft het noodlot ons daar eenmaal heen verwezen,
Dan loten wy niet meer, wie vorst op 't maal zal wezen.
Men kent geen Licidas, door al de jeugd bemind,
Geen fchoonen Licidas, daar 't meisje vreugd by vindt.
i8co. p. DE GRIENT DREUX.
A 5



II O R A T I U S9
ZESTIENDE GEZANG, TWEEDE BOEK.
Zo ras de maan vergeet te fchynen, De rterrsn aan de lucht verdwynen, Smeekt 't zeevolk, ver van land, en kust, In zinkingsnood den goön om rust.
De Thracer, ftout in 't oorelogen, De Meed, die op zyn' pyl kan bogen, Smeekt, Grosphus, ook om rust; die biedt Hem goud, gefteente, of purper niet.
Want noch door geld, noch waardigheden Kan men den druk der ziel bevrêden. Zy lenigen de zorgen niet, Die ge om paleizen dwarlen ziet.
Hy leeft met weinig wel te vreden, Wiens tafel pronkt met grootvaêrs zeden. Geen vrees voor dief, geen vrekke lust Ontfteelt zyn oog de zoete rust.
Wat



HORATIUS.
Wat ftaan wy, broze flervelingen, Kaar zo veel plaatsverwisfelingen ?
Wat gaan wy andre landen zien?
Wie toch kan ooit zichzelv' ontvliên?
Gaan wy te fcheep, of paard, daar henen,
De vale zorg is niet verdwenen. Zy, fneller dan een hinde, of wind, Is by ons, waar men zich bevindt.
Laat dan 't gemoed, bevryd van zorgen, Niet vreezen voor den dag van morgen, 't Paar' vrolykheid by bang verdriet: Volmaaktheid fchenkt dit leven niet.
Men zag Achilles eensklaps fneven,
Tithonus rekte een langer leven; En mooglyk dat de tyd my geeft 't Geen hy aan u geweigerd heeft.
'k Hoor honderd wel gemeste koeijen
In welige akkers om u loeijen. De merrie rinnikt, bly te rnoê, U by het prachtig vierfpan toe.
II
Het



ia HORATIUS.
Plet kostbaarst purper dekt uw leden.
My fchonk het noodlot op myn beden Een kleine hoeve, en Griekfchen geest Tot dichten, die het graauw niet vreest.
1791. P. DE GRIENT DREUX.
HORATIUS5
TIENDE GEZANG, VIERDE BOEK.
6, Op uw fchoonheid al te trotfehe Liguryn !
Wanneer dat golvend hair eens heel vergrysd zal zyn, Fn, als dat fchoon gelaat, daar rozen nu voor wyken, Eens naar een rimpiig , vuil, en morfig vel zal lyken,
Dan zegt ge, met gevoel van innig zielsverdriet,
Ais ge uw verandering dus in een' (piegel ziet: „ Och! waarom dacht ik niet, als nu, in vroeger jaren! „ Of waarom wil myn jeugd zich met myn deugd niet paren!"
mu p. DE GRIENT DREUX.



TWEEDE TOEZANG
VAN
HOR A T I ü S.
G elukkig hy, die, ver van 't ftadsgewoel ontllagen, Als 't volk der gulden eeuw op 't land verflyc zyn dagen, En daar met eigen os zyn' grootvaêrs akkers ploegt, En uit geen vuil gewin naar hoogen woeker zwoegt; Die als geen foudenier door fchelle krygstrompetten Gewekt wordt; wien geen zee, hoe hoog ook, kan ontzetten; Die pleitgedingen fchuwt, en zorglyk wyd en zyd De trotfche drempels van verheven burgers mydt! Hy, met zyn' (iaat te vreên, laat om zyn populieren Den uitgebotten fcheut van zynen wynftok zwieren, Of fnoeit met fnoeimes al de onnutte takken uit, En ent 'er beetren op, daar fpoedig vrucht uit fprutt.
Of



ï4 TWEEDE TOEZANG ;
Of ziet in 't bogtig dal zyn welgefpierde koeijen, Die 't oog verlustigen door 't grazen, 't oor door 't Ioeijen; Cf zamelt hcnig in zyn kruik, of wel te vreê Scheert hy by zomertyd zyn wollig, weerloos vee. Maar als de herfst het hoofd, met fmaaklyk ooft omgeven, Uit 't aardryk opfteekt, en de welvaart doet herleven, Wat vreugd, als hy dan, zelfgeënte, peeren plukt, Of druiven, voor wier gloed het fchoone purper bukt, Om die aan u, Priaap, zyn' fchutsgod, toe te wyen, Of aan Silvaan , die 't land van rampfpoed wil bevryênl Nu legt hy zich gerust in eikenfchaduw neêr, Of in het open veld op 't gras, zo mals, als teer, Terwyl de wateren van bogtige oevers flroomen, En vogels kwelen in de hooggetakte boomen, Waar 't murmlend beekje ruischt,en kabblend nedervliet, 't Geen alles ruime (lof tot zagte fluimring biedt. Maar als de dondergod by gure winterdagen Het aardryk ruw bedeelt met fneeuw en regenvlagen, Dan jaagt hy 't wilde zwyn, door honden aangerand, In netten, die hyze'.f aan alle kanten fpant, Of hangt de roode bes om Iysters te verltrikken, En vangt haar, daar zy 't aas met graagte binnenflikken; 01' ziet zyn' arbeid mild beloond, als haas, of kraan Hem fmaaklyk wildbraad fchenkt, door *t loze net verraên.
Wie



VAN H O R A T I U S. 15
Wie zou by zo veel vrergd de zorgen niet vergeten, Waardoor de vrek zyn hart vaak voelt vaneen gereten? Als dan zyn kuifche vrouw heel naarstig 't huiswerk doet, Het vrolyk dartiend kroost zorgvuldig kleedt en voedt; (Als eene Apulifche, of Sabynfche, die, by dagen Als zonfchyn 't vel verfchroeit, in arbeid niet vertragen.) Als zy droog hoqt verzaêmt.en zorgt,dat 't luchtig brandt-, Wen haar vermoeide man te rug komt van het land; Of als zy 't vrolyk vee, in kooijen opgefloten, Van melk ontlast, of wyn, uit 't zuiver vat gegoten, ' Ter lage tafel plaatst, en zonder weidfche praal Eene ongekochte fpys bereid voor *t avondmaal. Dan zou geen oester, fchar, of tarbot, my gelusten, Wanneer een winterftorm die joeg op onze kusten; Geen korhoen, geen patrys, is my dan zo veel waard' Als eene olyfvrucht, van den vetften tak gegaêrd, Of als de furkel, die in beemden 't liefst wil wezen, Of als de maluw, die veel ziekten kan genezen, Of als een lam, ter eer des akkergods gedood , Of als een geitje, dat den tand des wolfs ontvlood. Hy ziet by zulken disch (dit kan zyn vreugd vermeêren) Zyn welgevoederd vee al huppiend buiswaart kecren, En hoe zyne osfen , nu door 't werken afgcfloofd , Den omgekeerden ploeg met neergebogen hoofd
Voort-



16 TWEEDE TOEZANG VAN HORATIUSr
Voortfleepen; als hy ziet zyn fiaven, by hun eten. Van arbeid rustende, crm den reinen haard gezeten*
& * *
Toen woekraar Alphius aldus gefproken had, Als of hy zo zo 't land zou kiezen voor de ftad, Haalt hy ter halve maand zyn geld op, naar 's lands wetten, Maar op den eersten dag poogt hy 't weêr uit te zetten.
ï798. P. DE GRIENT DREUX.



D E
VRIENDSCHAP.






D E
VRIENDSCHAP.
ó Vriendfchap, die myn hart bekoort, Gevormd in hooger sfeer, gekweekt in zaalger oord ! Myn zang zal tot uwe eer weêrgalmen op myn fnaren:
De krans, dien myne hand u vlecht, Omlauè'r' nog uw kruin, als eens de nacht der jaren Myn grafgefteente flecht.
Dan, hoe treffe ik den waren toon, Hoe beeft op mynefnaar, naar waarde, uw godlyk fchoon, Hoe zal myn zwak gevoel, voor u, een loflied zingen ?
Beziel me, 6 kunstmin! in dit uur, Leer my, met zwier en kracht, de dankbre fnaren dwingen, En fchenk me uw edel vuur.
B a Wat



ao DE VRIENDSCHAP.
Wat vreugd, wat hooge zaligheid, Hebt gy den vryen mensen op de aarde toebereid! Als gy zyn hart aan 't hart eens vriends voor eeuwig ftrengelt,
Dan blinkt een traan in 't vriendenöog; En een verrukte blik , door rein gevoel verengeld, Staart glansryk naar omhoog.
Een enkle druk der vriendenhand Schenkt aan de ontgloeide borst de vreugd van 't vaderland, Waarin Gods liefde zelv' de reine vriendfchap kweekte;
Een enkel woord verdryft de fmart Van hem, wiens zilte traan het brood des kommers weekte, En fchenkt weer rust aan 't hart.
Een vreugd, die zonder kommer vloeit, Die als een frisfe roos aan 't kabblend beekje bloeit, Zal 't kloppend vriendenhart met naamloos heil verkwikken;
De blos der reine zaligheid Wordt, by 't vereend genot dier dierbare oogenbükken, Op 't bly gelaat verfpreid.
Het



DE VRIENDSCHAP. 21
Het heil, dat onze vriend geniet, Is welkom aan het hart dat hem gelukkig ziet; En dat vereend gevoel kan ziel en zinnen ftreelen ;
Een waterteug is hemelwyn: Zy zal, als wy die Hechts met onzen hartvriend deelen, Ons eeuwig welkom zyn.
De vriendfchap vraagt naar rang noch eer; Haar eensgezworen trouw faalt wanklend nimmermeer; Een ftulp is haar paleis, en 's konings hof haar tempel;
Haar glans fcraalt op het marmer neer; Maar met dien zelfden gloed blinkt ze op den lemen drempel, Geheiligd aan hare eer.
De beek, die kabblend voor ons droomt, De fombre fchaduw van het ftatig woudgeboomt', Het prachtig flargewelf aan d'onbewolkten hemel,
Schenkt dan eerst ware zaligheid, Als in een dille rust, ontheft van aardsch gewemel, Een vriendenhand ons leidt.
B 3 Lagcht



ai DE VRIENDSCHAP.
Lagcht ons de voorfpoed vrolyk aan, Dan doet de vriendfehap ons op 't pad van rozen gaan, En fehenkt meerwaarde aan 't heil dat we ongeftoord genieten;
Dan klinkt het vrolykst harteüed; Dan ziet ons blinkend oog een bron van wellust vlieten, In 't ftreelendfte verichiet.
En barst de orkaan van tegenfpoed Op 't hoofd van hem ter neêr, die vriendfchap hulde doet, Dan is die zelfde vriend, die voorfpoedszon zag fehynen,
Voor 't afgefolterd vriendenhart Ten troost; dan doet zyn hulp de nevels vaak verdwynen, En fpoedig vlugt de fmart.
Gelyk een zagte lentelucht Natuur, die nog in 't kleed eens barren winters zucht, Met leven , vuur, en kracht, verkwikkend koomt omgeven :
Zo fehenkt een vriend in tegenfpoed , Hoe ook de noodftorm loeij*, vernieuwde kracht en leven Aan »t treurige gemoed.
Eén



DE VRIENDSCHAP. 23
.Eén traan, aan 't vaderhart gefchreid, Geeft , aan de Jydenskelk een' fmaak van zaligheid , En zal in 't oord der rust met eeuwgen luister blinken :
Eén zucht, aan 's vrienden borst geflaakt, Doet clks weemoedig hart .uit vriendfchaps heilbron drinken, Als 't grievendst leed genaakt.
Geen zuiderpool , geen noorderftrand, Geen tyd noch plaats, verbreekt dien onverbreekbren band, Waarmee de vriendfehap zelf het hartenpaar verè'enigt :
Die band, ontgloeid door 't edelst vuur, Omgordt de ziel met moed , daar zy de fmarten lenigt, In 't aklig Jydeusüur.
Geen kerkerhol, geen moordfehavot, Geen woeste tygerwraak van 't yslykst beulenrot, Doet, als de noodklok (laat, den waren vriend vertfagen;
ö Neen, hy helpt, zelfs in dien nood: Hy zal zyn goed en bloed voor zynen halsvriend wagen, En derven by zyn dood!,
B 4 Of



24 DE VRIENDSCHAP.
Of is 't dat 's vrienden leed verdwynt, De blyde voorfpoedzon vveêr 't levenspad befcbynt, Dan finaakt de matte ziel weêr zalige oogenblikken,
Dan gloeit de borst van vreugdgenot ; Dan kan 't beklemde hart zich ongeftoord verkwikken, En juigchen in zyn lot.
Dan praalt de vriendfchap weêr met glans, Gelyk de ftille maan, aan 's hemels heldren trans, Na 't oogenblik , waarin de orkaan op 't vreeslykst loeide:
Nu deelt zy weêr de zielenvreugd Met hem, wiens borst zy vaak met traan by traan befproeide, In 't uur van ongeneugt.
Maar ach! de fnaar beeft in myn hand, Breekt niet de dood, in 't eind', dien eedlen vriendenband ? Moet niet die eedle gloed in 't duister graf verdoven ?
Is daar de roos niet uitgebloeid, Die *r vriendenpaar een bron van wellust bleef beloven, Door 't reinfte vuur ontgloeid?...
6 Neen —



DE VRIENDSCHAP. 25
6 Neen — de vriendfchap leeft in 't graf: De ziel, met haar vereend, legt flechts 't bekleedfel af, En zal in zaalger oord haar' zielsvriend tegenwachtui
Zy ziet van dien verheven sfeer, In 't heilig eenzaam van de ftille middennachten, Op haar getrouwe neêr.
En hy, die, in dit tranendal, Zich aan het flervcnd hart zyns lieven vriends beval; Hy zal in 't nachtlyk uur zyn rustplaats ftatig nadren ;
Dan ftrooit hy bloemen op dar graf; Dan gloeit de vriendfchap nog in zyne fiddrende adren, En kuscht zyn tranen af.
De hoop der eindlooze eeuwigheid Is 't, die zyn bloedend hart een bron van troost bereidt; Die hoop doet hem zyn' weg met heldenmoed betreden...
Eens is zyn laatfte traan geweend; Eens heeft hy, als zyn vriend, de laatfte fmart geleden, En — wordt met hem vereend !
B 5 Maar



20 DE VRIENDSCHAP.
Maar hier bezwykt myn lofgezang; — ó Dat myn lier dien toon in de eeuwigheid vervang', Als eens, aan 't ftof ontboeid, myn ziel voor God zal zweven;
Wanneer ik daar, in hooger kring, Door liefde en deugd volmaakt4 in een onfterflyk leven, Den lof der vriendfchap zing ' —
W. H. WJRNSINCK, bernjrdsz.



AAN
BEDROEFDEN;
DEN HEERE
P. J. UYLENBROEK
T Ó E G E Z O N G É N.
Blydfchap, fchoon 't deel v£.n den wyzen, ontvlugt ook, op de aarde, den wyzen. Heil hem, en heil hem alléén, die kalm zonder blydfchap kan weezen! Droefheid, die kweekfter der zorgen, moog' kleine zielen verwinnen; Eedle, gevoelige harten vertedert zy tot hunnen heilftaat. Deelgenooten der droefheid ! gevoelt uwe droefheid volkoomen. Weent 1 uwe traanen zyn dierbaar, zyn wellustftroomen der menschheid. Ach! al de vreugd deezer aarde, hoe mild door de Godheid gezegend, Treurige Waarheid!... moet eens op de aarde in droefheid verkeeren. Droeven! doorloopt flechts opmerkend de kringen der wezens en daaden: Hier juigcht de dankbaare moeder, en kuscht haaren eerstgebooren. Eens zal de moeder haar' liefling, of deeze zyn moeder beweenen ! Daar ftroomt de blydfchap uit de oogen des zegevierenden minnaars:
Ziet



n8 AAN BEDROEFDEN.
Ziet den ecdlen jongling: hoe dankt hy de Brón aller liefde! — Ziet, hoe zuiver hy mint, zo als weinig eedlen beminnen! —■ Hoort zyn gelofte : hoe groot! — ziet hem zyn gelofte volbrengen! Beef, ó dierbaare jongling! de dood zal uw* wellust niet fpaaren! Schittrend' pryke uw voorbeeld; uwe echtkoets weeze u heilig ! Schim-end' pryke de kuischheid van uw bekoorlyke gade : Niets haal' by uwe liefde, door liefde verbonden gelieven ! ö! Hoe groot zal de maat van uwe fmarten eens worden ! — Kort, maar grievend' voor u, die 't eerst hier den laatllen zucht flaakt. Lang en foltrend' voor u, die... ach, hoe trillen myn fnaaren!... Lang en foltrend' voor u, die — éénzaam , éénzaam!... te rug blyft. Ja, daar ligt zy, ó jongling! daar ligt zy, in de armen der ruste, Nooit hier .te ontwaakene ruste, voor altoos, gevoelloos gezonken ! Gistren nog mogt u haar mond de kalmte der liefde toelagchen ; Gistten nog lonkten haare oogen den blik der goedheid u tegen; Gistrcn nog drukten haar lippen het zegel der liefde op de uwen; Gistren nog waren haar fchreden de trouwe gezellen der uwen; Gistrcn nog fpreidden haar handen de blydfchap over uw paden; Gistren nog klopte haar boezem voor vrindfehap, voorliefde, voor godsdienst; Heden — rukt de Engel des doods uwe liefling uit uwe omhelzing! — Ween nu, rampfpoedige man! weleer zoo gelukkige jongling ! Ween — uwe traanen zyn dierbaar, zyn .wellustftroomen der menschheid.— Maar—wien zie ik gints treuren, in droefheid verzonken voorbygaan?... U y l e n b r o e k ! gy óók, gy weent, als had ik uw' toelland gefchilderd ?...
Ja,



AAN BEDROEFDEN. 29
Ja, my uw gistren ontmoetende blik, de traan uwer oogen
Stroomden dees beelden , — ach, beelden der waarheid!... in myne ziele.
Éénzaam , verlaaten , zie ik u wandlen onder de menfchen!
Menfchen? .. Hoe weinigen kennen, verftaan , uwe fpraaklooze trtanen !.•.
Maar — 6 de Englen des hemels, Englen, weleer ook menfchen,
Kennen, verftaan en gevoelen uwe fpraaklooze traanen met wellust.
Zie myne hand het niet waagen, den vloed uwer traanen te droogcn.
Troosten (lechts wil u de vrindfchap; haar troost is meêwaarig weenen.
6 ! Hoe lang was de droefheid niet myne getrouwde vrindinnel
Kost gy het weeten, welk grievend , welk nimmer te fchilderend lyden,
Welk een gevoel van ellende, zints jaaren myn' boezem ddórknaagde!
Kent gy het lyden der ziele, als zy haar geliefde moet derven ? ...
Ach! gy leert nu haar lyden, als zy haar geliefde moet derven! —
Kent gy de wonden van "t hart, in onfpoed, door lastring, gefolterd?...
Eeuwig blyve u 't gevoel dier knaagende wonden onkenbaar!
Kent gy den last des kommers?... den brandenden prikkel der liefde?...
Den last des zwoegens naar eer, waar eere en verdiensten niet gelden?...
ó , Dan kent gy de geesfels, die altoos myn treeden geleidden! — I Maar —zie d'Engel der blydfchap, welks licht ik niet meer verbeidde: ' Yllings vertoont zich zyn glans op myne Reeds fombere paden.
6!... Hy voert my eene eedle, grootmoedige weêrhelft in de armen! \ Zie al mynen kommer verdwenen! Hoe zegen ik thans zoo veel lyden !
Ja, ik zegen myn rampen — zy leerden de blydfchap my kennen. lLoon, na lyden, ontvang ik, fchoon fpade. — Zy koomen, fchoon fpade,
Ja,



3o AAN BEDROEFDEN.
Ja, de beloonende ftonden, zy koomen ; zy koomen; fchoon fpade! 6, Als een deel van het ganfche, moet gy hier uw aanfchyn befchouwen. Denk, wat gezegende jaaren gy met uwe liefling beleefdet! — Laat by uw traanen van droefheid één traan van erkentnis zich mengen: Vrind ! ook het lyden heeft waarde, al ftraalt haar luister niet zigtbaar. Hy, die met voorfpoed u kroonde, verwaardigt u nu ook met lydent Eisch geen beftendigen bloei, hy bloeit niet in deeze warande ! Stormen — heilzaame ftormen, alleen gekend door den wyzen, Mogen den bloeizem der hoop in haaren lusthof doen dorren j 61... Geen bloempje koomt voort, dan op den wenk der Algoedheid, ó!... Geen bloempje verdort, dan op den wenk der Algoedheid. • Zy kent de uuren van kalmte; zy kent de uuren van fmarte; Zy kent de waarde der blydfchap ; zy kent de waarde der droefheid! Beiden zendt Haare hand ons ; en beiden zyn dierbaare fchenkaadjen ; Want, geen bloempje koomt voort, dan op den wenk der Algoedheid! Want, geen bloempje verdort, dan op den wenk der Algoedheid t
K.



D E
PIER
EN DE
MEELWORM,
Wel , Broeder! hoe zo trots het kopjen opgeheven, Als of men aan uw' glans byzonder eer moest geven ?
Dus fprak de zwarte Pier met alle deftigheid. De Meelworm antwoord fier: 'k Zie met verachting neder Op kruipers, daar ik ren te zesvoet!... 't Piertjen weder:
Myn vorderende fpoed eischt dus te meer beleid. Uw uiterlyke glans doet die ook'nut aan andren? Verheft ge u bülyk dan by wormen met elkandren ?
Zwyg, fprak de Meelworm, die vry korslig was van kop: Gy, die u voed met aarde en alle onreinigheden! 'k Verhef my boven u, en wel met dubble reden:
]k eet het dierbaar graan van eedier wezens op....
Juist
FABEL.



32 DE PIER EN DE MEELWORM.
Juist dit maakt in myn oog u van te minder waarde, 't Is waar, wy voeden ons Hechts met verachtlyke aarde,
Maar flaan ook 't fmoettjen nooit in andrer eigendom. Nu voelt de Meelworm zich van drift het kopjen duislen. Verdwaasde Pier ! had ik de magt, 'k zou u vergruislen,
Of maakte u voor het minst voor eeuwig lam en ftom!... Hoe nu, ging 't Piertjen voort, wat zoud gy u verftooren ? Wil dan myn medeworm niet eens de waarheid hooren !
Dat eedier wezen, waar gy voedzel van behoeft, Al dacht het by geval als gy, beglansde wormen! Zal ik en myns gelyk eens tot fchelet vervormen.
Zyt gy niet, broertje worm ! belagchlyk, als gy fooeft ? Zó, zó word gy wellicht een prooi des besten zangers, Zó word myn lyf tot fpys van visch of aas des vangers:
Het volgende oogcnblik kan wel ons laatste zyn. Sra medewormen by, dan zult ge u begelukken; En, zo gy roem verdient, geen ydle lauwren plukken:
Alle uitérlyke glans is niet dan ydle fchyn.
P. C. VAN ALP HEN.



VOOR DE
LEYDSCHE WEEZEN.






VOOR DE
LEYDSCHE WEEZEN,
BY DEN AANVANG DES JAARS.
Zyt den weezen ah een vader , en gy zult zyn gelyk een zoon des Allerhoog/ten.
JESUS SIK. AC II.
Het weesjen , door uw liefde, ó Leydens Burgerfcbaaren!
Gevoelig voor 't geluk en vatbaar voor de deugd, Geleidt u, onbefehroomd , naar zyne dankaltaaren :
Noojt floot ge uw' boezem voor zyn vreugd:
Zyn vreugd, de vreugd eens kinds,dat,in zyne eerste dagen,
Zoo zwaar een lyden trof, zoo diep rampzalig was; Dat, toen zyn moeder ftierf, haar aanzag zonder klaagen, En dartelde op zyns vaders asch:
Maar dat, wanneer de tyd zyne oogen had ontflooten,
Zyn hart de wond gevoeld, die 't nu gevoelloos droeg, Misfchien zich zelf den dolk had in dat hart geltooten , Daar 't als van de aard' verlaaten floeg:
C 2 Of,



36 VOOR DE LEYDSCHE WEEZEN.
Of, voor dien ramp behoed door God, der weezen Vader, Maar door he; vuur der jeugd en 't naar gebrek beftïerd , Ligt, om een handvol gouds gebukt voor een' verrader, De vloek van God en 't menschdom wierd.
Gy kwaamt, ö achtbre rei! getrouwe en teedre vadrenl
Befcherniers onzer jeugd in 't liefderykst gedicht ! Uw komst was die eens Gods, voor wien de deugden nadren, Maar de ondeugd met de ellende zwicht:
Gy kwaamt, gy zaagt ons aan, gy naamt ons in uwe armen,
In de armen van de vreugd, waar 't hart zoo zalig bloedt; Daar voelden wy ons leed, daar vleiden we om ontfermen, En gy badt reeds dat leed geboet..
Maar dieper trof de fmart, toen wy reeds jaaren telden,
Gevoelig voor 't genot der ouderlyke min; Toen we ons, met ieder dag, een groeiend heil voorfpelden, By 't groeien van het huisgezin ;
Toen, ach! eene enkie nacht ons heil verzwolg in de aarde;
Toen onze vader fmachtte in de armen van den dood; Toen onze moeder ftierf, en 't wichtjen, dat zy baarde, Met de eerste traanen tot ons vlood ;
Tocu



VOOR DE LEYDSCHE WEEZEN. 37
Toen we, om haar Iyk gefchaard , en fta: rende op haar trekken,
En om haar' hals gekleefd, en weenende op haar borst, Haar uit den flaap des doods weer poogden op te wekken :
Toen we, eindlyk uitgefchreid, niets zaagen dan die lykcn ;
Alleen de flem des doods ons nog in de ooren klonk; Toen zelfs 't gevoel der fmart moest voor de 1'mart bezwyken, En tevens ons oe kracht ontzonk:
Toen kwaamt ge en leegt ons aan met de eigen minnende oogen,
Waarmede een moeder lacht, als zy haar kroost omarmt: „ Schreit, kindren! fchreit niet meer; laat ons uw traanen droogen. „ Het weesjen is van God befchermd."
Deeze arm, nog uitgeftrekt naar 't lyk der teêrlte moeder,
Omhelsde u, en gy drukte ons fchreiende aan uw hart; De broeder doeg het oog weêr, hoopende, op zyn' broeder, En vreugd ftraalde uit den traan der fmart.
Wy vonden, in uw hart, het hart der oudren weder;
Ons leven kwam te rug en wy verfchrikten niet; 't Gevoel des doods werd kalm, de nagedachtnis teder, De welvaart lachte in 't bly verfchiet.
Schoon niemand onzer 't hoopen dorst;
C 3



38 VOOR DE LEYDSCHE WEEZEN.
U, die ons 't leven redde , en u, ö Eurgerfchaaren !
Word door ons dankbaar hart dat leven toegewyd;
Dat leven zy uw Tchild , uw llerkte in doodsgevaarcn,
Een troostbron, als uw boezem lydt.
i
Wee ons! zo we immer traag uw liefde in 't aanzicht hoonen;
Niet vliegen in 't gevaar, zoo haast als 't u bedreigt; Zo in ons hart geen liefde en trouw en waarheid woonen, Maar zich dat hart tot boosheid neigt.
Wee ons! als op ons hoofd de vloek dier euveldaaden • Vervaarlyk nederftort, en ons de ellende drukt; ■ Als ligt ons teder kroost, met d'eigen vloek belaaden, Zich fmachtende voor wreedaarts bukt.
Maar dan moogt gy nog 't hoofd gerust ten hemel hefTen ;
Gy waart toch nooit de bron van onze ellende of pyn ; Dan zal gewis de fmart uw teedre boezems treffen: Doch zy zal zonder wroeging zyn.
Maar dat die moeder ween', die aan haar weeldrig harte
Haar' lieven zuigling 't gif uit haaren boezem biedt ! Zy weene, als zy haar kind in wanhoop en in fmarte , Ten gruwel van het menschdom ziet !
Die



VOOR DE LEYDSCHE WEEZEN. 39
Die vader mooge 't hart van weedom overvloeien ,
Die lachende zyn- zoon 't verderf in de armen leidt! Hem zal de vloek zyns zoons op 't fchuldig harte gloeien, Dat vruchtloos om zyn redding fehreit.
Ach.' mogt dier oudren lot gelyk aan 't uwe weezen,
En hun verdorven kroost zoo zalig zyn als wy! Uw liefde kan de wond, die 't weesjen treft, geneezen; Doch waar of hun geneezing zy!
Dan zy zyn 't niet alleen, die ons benyden mogen,
Terwyl ons teder hart om hunne ellende bloedt. Daar is er, die zyn kroost, met natbekrctene oogen, Met kommer en vertwyfling voedt.
Ons oog ziet vaak dat kroost, met de oogen neêrgellaagen, Daar 't minlyk blos der jeugd op zyne koontjens flerft, . Gelyk een lentedag, gehuld in dondervlaagen , Wiens morgen dauw en Zefir derft.
Dan mengt zich met den traan van 't vuurigst mededoogen Een traan van dankbre vreugd, dat gy onze oudren zyt. Ach! kon uw zachte hand ook hunne traanen droogen, Het weesjen waar' nog meer verblyd!
C 4 Dan,



40 VOOR DE LEYDSCHE WEEZEN.
Dan, wie zoude al 't verdriet, dat de aarde kweekt, verzachten ?
Weldadige Almacht zelf bereikt die hoogte niét. Zy ziet haar eigen kroost in zyne ellend' verfmachten, Daar 't uit haar koestrende armen vliedt.
De Vader van 't heelal ontfluit zyn milde handen:
Ook op 't weêrbarstig kind daalt zyne ontferming weêr: Zoo daalt in een woestyn en op bezaaide landen Dezelfde vruchtbre regen neer.
Maar zal, in die woestyn, een lieflyk roosjen bloeien;
Voert ze uit haar' dorren fchoot u volle halmen aan ? Dan zal ook 't aardsch geluk des boozen weelig groeien ; Zyn borst van zuivren wellust Haan.
Rechtvaardigen ! zyt arm : wie zag u ooit bezwyken,
Of uw behoeftig kroost, daar *t vruchtloos nooddruft bad ? Een dwaas vergadert goud;' het goud ontzinkt den ryken ; En 's Hemels lievling deelt zyn' fchat:
Hy draagt het beeld zyns Gods; liefdadig als die Vader,
Verftoot hy de arrnoê niet, die hem om redding fehreit; Zyn liefde is als een volle, een altydvloeiende ader, Die voortvloeit tot in de eeuwigheid.
Het



VOOR DE LEYDSCHE WEEZEN. 41
Het weesien ziet die bron aan zyne voeten ftroomen ,
En vieit, nog kommerloos, zich aan heur* oever neêr v Daar doet hem nimmer de aarde en zyn beftemmingfohroomcn, Of uwe liefde troost hem weêr.
Als hem de maatfchappy zal in haar' fchoat ontvangen;
Het weesjen zelf een man, een vader worden zal: ó ! Dan zal hy uw beeld op zynen boezem hangen, Als 't fchoonfte voorbeeld in 't heelal.
Dan zal hy aan zyn kroost uw teedre zorg verhanlen,
En als hun mond den naam van vader ftaamlen kan, Zal met dien naam uw liefde op hunne lipjans dwaalen; Dan ftaamlen wy met hen daarvan.
Gy bloost, 6 Burgery ! dan, Va-rom nul gy bloozen ?
Wy zwaaien uwe deugd geen yellen wierook toe .' Duldt, daar ge ons levenspad zoo mild beftrooit met roozen, Dat zich ons dankbaar hart voldoe.
Ja! duldt, dat we ons. gebed, op onze kniên geboogen,
Verheffen tot dien God, die u en *t weesjen voedt; Wiens liefde uw liefde ontvonkt; wiens vaderiyk meêdoogen Het zwak, behoeftig kindjen hoedt.
Cs Gy



4» VOOR DE LEYDSCHE WEEZEN.
Gy leerdet onze jeugd dien God alleen te vreezen : U dankten we, en gy weest ons op zyn vaderhart. Nooit zy de ondankbaarheid het merk van een der weezen! Nooit wekke u onze dwaasheid fmart!
Neen: dat we altoos voor Hem, als voor een' Vader, knielen,
Die met de teêrfte liefde u, als zyn kindren, leidt; Dan zal de reinfte vreugde ons dankbaar hart bezielen Om 't loon van uwe tederheid.
Dan zal., als de armoê juicht, van Engelen omgeeven,
Als 't weesjen niet meer fehreit en de aarde een hemel word, Uw liefde en ons gevoel in onze zangen leeven; Maar nu fchiet ons gezang te kort.
MARIA PETRONELLA WOESTHOVEN.



D E
HOOP.
War glansryk, welk een vriendlyk licht, Praalt immer fchittrend op 't gezicht
Des broózen llervelings, weleer Gods evenbeeld ? Wat heil verbind hem aan deeze aard', Als tegenfpoed zyn* ramp bezwaart?
Het is De biyde Hoop, die zynen boezem ftreelt.
Zy, uit het zagt gevoel ontftaan,
Verlicht de donkre levenspaên , En fchept een' vollen dag uit de aklig zwarte nacht;
Zy, aan de hand der deugd geleid,
Ontfluit een bron van zaligheid Voor den bedrukten mensen, wiens rampen zy verzacht.
De



44 DE HOOP.
De lyder, aan zyn bed gehecht, Word hulp, geneezing toegezegd;
Zy zingt vertroosting in zyn moêgeftreeden hart; En hy, bezield met nieuwen moed, Hoe ftreng het noodlot om hem woed ,
Verkropt met taai geduld de felfte pyn en fmart.
De reiziger, in vreemd gewest, Heeft ook aldaar zyn hoop gevest,
Offchoon venvyderd van zyn dierbre gade en kroost.; 't Vooruitzicht, eens hen weêr te zien, Doet hem 't bekoorlykst oord ontvliên ,
Daar hy zich reeds verlust in 't heil van deezen troost.
De landman ylt in drift daar heen:
Wy zien hem lustig veldwaart treên, Met d'eersten morgenftraal de ledigheid ontvliên;
fïy kent noch hindernis, noch leed;
Hy ploegt, en zwoegt, en zorgt, en zweet, En vleit zich dat zyn werk een' ruimen oogst zal biên.
De



D E H O O P. 45
De koopman waagt zyn geld en goed
Op d'ongefluimen pekelvloed; Hy breid zyn' handel uit, en yvert bly te moe:
De Hoop is Hechts zyn toeverlaat,
Ook zo hem 't ongeluk weêrflaat, En zelfvoldoening lacht zyn nyvre pooging toe.
De ftoute zeeman kruist gerust
Van de oostér- tot de westerkust: Hy voert zyn vlugge kiel, waar hy zich winst voorfpelt:
En, 't zy hem, 'r noodlot tegentrad,
Schoon 't zuiden ftorme op 't buldrend nat, Hy blyft fteeds in zyn hart van Itille Hoop verzeld.
De krygsman fchroomt gevaar noch dood: De Hoop, die 't perk der eer ontfioot,
Voert hem den vyand ftout en dapper te gemoet; En fchoon, ondanks zyn fiere kracht, Hy zwichten moet voor de overmagt,
Hy blyft toch onverwrikt, daar hy met Hoop zich voed.
Der



46 D E H O O P.
Der wetenfchappen kiem ontfpruit, Het ryk der kunsten breid zich uit, Waar Hoop de ziel verheft, en fteeds oplauwren wyst; 't Vernuft praalt met onfterflyke eer, Geen domheid brult verwoesting meer, De mensch erkent zyn' plicht, terwyl zyn waarde ryst.
Doch zoo geen Hoop den ftervling vleit, Daar hem de onzekre toekomst beid , Hy ducht, van angst vervuld, de nadring van elk uur; De wanhoop waart op al zyn paên, Vervoert hem tot oneedle daên, En ftookt in zyn gemoed een Godöntëerend vuur.
Hy vloekt die hem het aanzyn gaf,
Stelt al zyn heil in 't ftille graf, En nu verneêrt hy zich door eigen offerhand';
Er blinkt voor hem geen heilftar meer:
Ontrouw aan plicht, aan deugd en eer, Vergeet hy zyne waaide en zyn' verheven Ibnd.
J. M. PFEIL.



HANNIBAL ,
B Y
HET HOOFD
VAN
HASDRUBAL (i>
6 Goden ! wat gezigt! moest dus myn broeder fneven! 6 Noodlot, al te ftraf 1 een Hannibal moet beven: Cartago! 't is gedaan! uw grootheid , roem, en magt , 'Zyn, met uw' Hasdrubal, de doodfteek toegebragt: Zyn hoofd, met bloed befpat en voor deez' wal gefraeten, Bewyst zyn nederlaag; — dan die kon ik vergeten; Maar *t zegt my: „ Hannibal! uw broeder leeft niet meer, „ Hy is in 't eind' geveld door Romes moordgeweer."
Ach ! hy , die vaak de zege aan Rome wist te ontrukken, Moest, denkbeeld vol van fmart! ééns voor dat Rome bukken. Waarom zyn door uw' arm de Scipioos geveld ? Waarom zyt ge op de kruin der Alpen voortgefneld ? Waarom deed gy van daar 't gevloekte Rome beven ? Waarom ? — om door haar ftaal als voor myn oog te fneven ?
ö Nood-
(*) Men hcrïnnere zich, dat de Romeinfche conful, C. Claudius Nero, na de Cartagers by den Metaurus geflagen te hebben, zich met zyn leger naar dat van Hannibal begaf, en het hoofd van den Cartaagfchcn veldheer Hasdrubal voor den tegenval van Hannibal deed werpen; ten einde zó dien veldheer van de neerlaag en dood zyns broeders ten bewys te verftrekkea. Zie Rom.-Hist. VII. deel, Pag. 554- 5ÖÖ.



48 HANNIBAL, BY HET HOOFD VAN HASDRUBAL,
6 Noodlot, dat ik vloek! Cartagoos luister daalt,
Daar by Metaurus vloed een Nero zegepraalt,
En de Afrikaanfche rragt, verplet, en gantscb verflagen ,
6 Spyt! geboeid vvièrd aan 's verwinnaars gtoriwagen.
Maar 't noodlot wilde uw dood; gy fneefde op 't veld van eer.
Nu is Cartagoos lot voor my geen raadfel meer! Moest ik dan, vuor 't altaar van Jupiter, bezweeren, In 't hart, een' ecuwgen haat aan Rome, als heilig te eeren, Om , hier door 't lot gedoemd, verr' van Cartagoos wal, Te wcenen om uw dood , beminde Hasdrubal ! ... Wie zal nu Didoos ftad aan d'ondergang ontrukken ? Voor wie zal Romes trots en wreevle heerschzucht bukken? Wie fehenkt myn vaderland Hamilcars tyden weêr?
Maar neen! — Cartagoos lot is my geen raadfel meer! Van Hasdrubal beroofd , omringd van hen die 't haten , Door twist op twist beroerd, van 't godendom verlaten, Beroofd van zegepraal, maar ryk in ongeval, Zie daar, Cartago! 't lot, dat 't uwe wezen zal! Maar 'k zweer, hoe ook dezon van Romes magt moog' klimmen, Haar eeuwgen haat en wrok; ik zal die magt begrimmen; . Myn arm fielt aan haar zege eens eindlyk perk en paal; En, als ik zwichten moet, 'k vloek dan haar zegepraal.
6 Schim myns broeders ! hoor, ik zal uw neêrlaag wreken, En deez* gevloekten grond met 's vyands bloed doorweeken; Ik blyf deez' eed getrouw tot aan myn' laatften fnik! Ja! 'k werp dan nog op Rome een' blikfemender blik !....
W. II. ÏFJRNSINCK, BERNARDSZ.



HET
BEOEFENEN DER DEUGD
UE BESTE RUST VOOR HET HART.



I



BEOEFENEN DER DEUGD
DE BESTE RUST VOOR HET HART.
Dd mensen, tot hooger doel gevormd, Maar door zyn drift, helaas! belïormd ,
Zoekt rust, doch vindt die fchaars op't woelig pad van't leven; Geankerd in een' losfen grond , Vindt zelfs de mensch, in 't geen hy vond,
Slechts kwellend zielverdriet, met zorg op zorg omgeeven.
De mensch, te midden van 't gewoel, Bejaagt de rust als vreedzaam doel,
En voelt zich , voortgezwcept, angstvallig verder jaagen. De pelgrim zoekt in de eenzaamheid Den weg, die naar 't genoegen leidt,
Maar voelt ook daar de zorg aan 't rustloos harte knaagen.
D 2 Waar,
H E1T



Si HET BEOEFENEN DER DEUGD
Waar, lieve vreê! verlangde rust,
Die 't hart in zagte lluimring kust! Waar fchuilt, waar dwaalt gy dan op deeze onzalige aarde?
Leeft dan de mensch, ten toverfpel
Der zinnen, in eene open hel, Verlooren in zichzelv', ontroofd aan al zyn waarde ?
Neen , fterveling ! ftaa moedig pal. Befclireienswaardig is uw val; i Maar nog blaauwt aan de kim van 't eensbegonnen leven De draal der eeuwge Majedeit, Die nog zyn' hemelglans verfpreidt, En in en om u heen nog 't godlyk beeld doet zweeven.
Schoon flaauw, nogthans de fcheemring glimt, Wier weerglans hooger, hooger klimt,
Totdat de mensch , van 't dof, byna verdwaald in 't duister, Zich zelf verlicht en beter kent, Zich meerder aan 't beoefnen went,
En als in voorgen bloei herbooren wordt in luister.
Ja-'



DE BESTE RUST VOOR HET HART. 53
Ja ! 't is door u, aanminnig beeld, Waarin de trek der Godheid fpeelt, .
Door u, 6 deugd! alleen, op 't glibbrig pad der reden, Dat vaak de fterfling deezer aard' Ook hier reeds 't kalmst genot ontwaart,
Dat vaak de mensch herleeft, in blyder hoop te vred'en.
Door u ontvonkt, geheel doorgloeid ,
Daar zyne kracht geduurig groeit, Is dan de zwakke mensch een held in 't heetst van 't ftryden:
De drift wordt aan de drift ontrukt,
Daar hy de vredepalmen plukt, Die ondeugd en die hel, die duivlen hem benyden.
Hoe (lil, hoe zalig is dat lot!
Geen brandend zugtje ftygt tot God; 't Is alles kalm en rein, in 't ongefioordst genoegen;
Getroost by 't nypen van de fmart,
In voorfpoed opgeruimd van hart, Kent hy geen, angstgefchrei van 't altydmorrend zwoegen.
D 3 Dan



54 HET BEOEFENEN DER DEUGD
Dan kent het hart geen ramp of leed, Daar 't nooit den troost der deugd vergeet.
Hoe fel de rampftorm locie en vuurge blikfems dreigen, De vvaereld al ons doen begrimm', De nood , zoo 'c fehynt, ten hemel klimm',
Ons hart blyft toch gerust, 't kan tot geen morren neigen.
Als alles, alles ons verlaat,
De laatste vriend zelfs ons verraadt, Dan is 't gevoel der deugd een troost in 't bitterst lyden:
Haar vriend ftaat onverwrikbaar pal:
Ook in het nypendfte ongeval Blyft hem de rust van 't hart voor 't wroegend leed bevryden.
Een lïroom van waar genot en heil
Vloeit in zyn hart, tot boven peil; Hy leest uit distien zelfs de keurigfte artzenyen.
Verloochening van zin en lust
Geeft aan zyn ziel die kalme rust, Om wier zoo zagt genot zelfs englen zich verblyên.
Geen



DE BESTE RUST VOOR HET HART. 55
Geen beter goed, geen eedier vreugd,
Dan in 't beoefnen van de deugd: Zy fehenkt haar' lieveling de reinfte zaligheden;
Zy doet deeze aardfche rampwoestyn
Alreê voor ons een hemel zyn, Een lusthof voor den mensch, fchoon als 't betovrend Eden.
ó! Als de deugd, ten top van eer, Verlicht door de Evangelieleer,
In 't vroome Christenhart haar' invloed doet gevoelen. Dan kent haar waarde paal noch grens, Dan is de fterfling meer dan mensch ,
En blyft van uit het ftof op hooger einde doelen t
Tot hy de wieken hooger fpreidt Tot aan de blyde onfterflykheid :
Daar blinkt de zegekroon , de zegepalm hem tegen ;
Daar wordt, door hemclfehoon omglanst, De kroon hem om het hoofd gekranst,
In 't eindeloos genot van 's Hemels besten zegen.
D 4. Koomt,



S6 HET BEOEFENEN DER DEUGD, ENZ.
Koomt, ftervelingen! hand aan hand,
Gefnoerd door Goëls liefdeband, Elkander voorgegaan in »t zelfverloochnend ftryden,
In 't oefnen tot de waare deugd,
Des Hoogften lust, der englen vreugd, De beste troosteres in 't aardfche zwoegend lyden.
Dan leeven wy vernoegd en bly', Van 't wroegend leed der ondeugd vry,
Schoon „nog aan 't ftof geboeid, als englen Gods op de aarde; En, leggen wy het Hofkleed af, Dan ryst, verr' boven tyd en graf,
Ons-aller, aller deugd in reine hemelwaarde.
A. P. VAN TSSELSTEIN.



ANAKREON.






ANAKREON.
Wat wilt gy my de wetten Der rederykcrs leeren ?... Wat doe ik met die regels, Die my in 't minst niet baaten ? Leer my veel liever drinken Het edel vocht van Liber; Leer my veel liever ftoeijen Met de overfchoone Venus, Terwyl myn gryze hairen Met bloemen zyn orngeeven. Geef wyn en water, fchenker 1 En maak myn geesten dronken : Haast zult gy my begraaven : Weg is dan alle vreugde!
E. J. B. SCHONCK.



ANAKREON.
Natuur gaf, by het fcheppen, Twee horens aan de Ilieren, Den paarden gaf zy hoeven, Den leeuw een' muil met tanden, Den visfchen gaf zy 't zwemmen, Het vliegen aan de vogels, Kloekmoedigheid den mannen. Had ze ook niets voor de vrouwen?... Ja toch. Wel wat dan? Schoonheid. Daar tegen toch zyn fchilden Noch fpietfen iets van waarde; De krachten toch der fchoonen Gaan vuur en ftaal te boven.
E. J. B. SCHONCK*



ANAKREON.
Gy, lieve kleine zwaluw! Keert jaarlyks tot ons weder, Bouwt, in de lente, uw nestjen; Maar, als de winter nadert, Dan vliegt gy naar Egypte. Doch Amor bouwt geltadig Zyn nestjen in myn' boezem, En broedt 'er jonge goodjes: Dit vangt reeds aan te vliegen, Dat zit nog in de doppen, Geen kykt reeds uit de fchaalen: Men hoort vast onophoudend De nestelingen piepen: De grootere Amors voeden De jongere Kupiden, Die, naauwlyks groot geworden, Reeds weder jongen broeden... Wat zal ik toch beginnen!... Want zulk een zwerm van goden , Kan ik onmooglyk bergen.
E. J. B. SCHONCK.



A N A K R E O N.
D e M;n deed eens myn lenden
Zyn taaije roê gevoelen:
'k Moest, dwong hy, met hem loopen :
Ik liep door fr.elle beeken
En dichtbegroeide dalen:
Daar wierd ik van eene adder
Zo deerelyk geftooken,
Dat ik den laatlten adem
Zo, zo, meende uit te blaazen.
Hyoe^ met zyne wieken
Me in 't aangezigt, en zeide:
,, Zó loont men liefdehaaters."
E. J. B. SCHONCK.
ANAKREON.
/Ontvlugt my niet, lief meisjcn l
Omdat myn hairen gryzen,
6 Zuivre bloem der lente !
Ai wees toch niet afkeerig
Van myne ondwingbre liefde,
Maar denk, hoe, in een kransjen,
By lieflyk roode roozen,
De blanke lelies pryken.
E. J. B. SCHONCK.



DE K R. A G T
VAN
HOFFHAMS SLAAPDICHTEN.
Waan u niet in flaap te zingen,
Gij , die dichtgevoel bezit, Wen ge hoffhams Slaapgedichten
In den laaten avond leest.
Neemt dit boeksken tot dat einde, Kunstbeminnaars! niet ter hand.
Neen: dit zoude niet dan olie In het vier geworpen zijn.
Ais een minne 't rustloos wichtjen
Zingt in de armen van den flaap , Zijn het immers niet gedichten, ■ Rijmen zijn het, die zij deunt.
Mag het rijm die kragt bezitten !
Nimmer kent een fchoon gedicht, Dat dien naam verdient te draagen,
Dit narkotisch toverfpel.
On-



64 DE KRAGT VAN HOFFHAMS SLAAPDICHTEN.
Ongevoelig, ongelukkig,
H o f f h a m ! is de Mufenzoon, Die bij uwe Slaapgedichten
Slaapen, of Hechts fiuimren kan.
Daarom, wilt ge rust mij gunnen, Wilt ge, dat ik fiaapen zal,
Eindig dan uw Hypnuszangen , Of ik fJuimer nooit weêr in.
STRICK van LINSCIIOTEN tot LINSCHOTEN.



L E Y D E N.



1



L E Y D EN.
«ètagMMkMo tWofï «jililb trim'. Waéd •a'*te6«*»',ii!.-rt•*i\
' 'iijsu vji u-b tmn;:tw «gas i iiaouft i kiwluwrw tnóHkm, *j*kj3 w aar voert verbeeldingskracht thans mynbcfpiegling henen?
Wat fchrikbeeld teekent zich voor myn' ontroerden geest ? Hoe klopt my 't angstig hart, daar't oog van fmart moet weenen!
Geneugte en blydfchap! vlugt: £y zyt voor my geweest!... Is 't Hechts begoocheling — een treurfpel myner zinnen ?
Of is 't een ydle droom, die met den ilaap verdwynt ? ó Neen — fchoon zelfs myn ziel de fmart poogt te overwinnen,
Ziet zy geen enklen ftraal van hoop, die haar befchynt. Niets dan een zwart tafreel van ramp en yslykneden
Vind ik, ondanks myzelv', waar 't oog' zich wend , verfpreid; Verwoesting waart alüm — verfchrikking volgt haar fchreden,
Ach! wat rampzalig lot -heeft me in dit oord geleid ! Waar ben, wat zie ik ? God! ik voel myn hart bezwyken !
Is dit Cartagoos wal ? dit puin, Cartagoos puin ? Treed hier myn voet in 't bloed van Afrikaanfche lyken,
Verplet, en plat gekneusd, door pylers van arduin?
E 2 ó Neen!



68 L E Y D E N.
6 Neen ! — verbeelding! vlugt! vlugt weg, van voor myne oogen!
Zweef vry, in blyder tyd, langs 't nooit bezochte ftrand! Neen, door de waarheid zelf tot in de ziel bewogen,
Zing ik alleen voor haai-, en voör het vaderland; Ja! haar eerwaardig beeld, met aklig floers omhangen,
Zweeft, treurend, langs het puin, dat mynen voet verfcheurt; Zy perst me een* wrangen traan van weemoed langs de wangen:
Spreek, achtbre waarheid ! fpreek; zeg, waarom dat gy treurt» <rt9ti0:l ■.;.:#))<;>■-■■•. MWft lrt9*flfegttH ,>■■■ .. mo» itsW 1 tta&% nsbiaoiKio 'nyiu loov tfois itifDtesi bioecldfirioi osV/ Herken, (dus luid haar taal) by all' deze yslykheden,
Een plekje'van dien grond, waar gy zyt opgevoed; Herken, ii! puin ên vlam, den roem van Neerlands deden •
Haar naam — haar naam alléén — jaag'fiddri'ng ttoor uw bloed Herken hier Leydens wal ! — de vrygevochten muren ,
Waarop Kastieljen eens zyn juk te barste (liet! Toen kon zy kryg en pest en hongersnood verduren, i Maar by dit iJfHg lot verduurt zy 't lyden niet! Geen benden, uie de fchool van Mavors losgebroken,
Bedreden thans de Had, waarom gantsch Neêr'ard treurt, Geen fchrikbré"legervaan, ten aanval opgedoken,
Wierd hier met bloed befpat, of" in den florm veifehrfird. Neen — grooter vyand trad tot haar verdelging nader !
Hykwam.'-—■ Beef, menschheid! beef voor dat verfchriklyk uur! ' ö * 3 Hy



LEYDEN, 69
Hy floop baar vesten in, gelyk een fnood verrader: — Die vyand was de dood; — zyn wapen, fulfervuur.
Hy kwam — en met één' llag wierd Leyden neérge ionderd! Ily kwam — en met één1 Uag wierd Leydens roem vernield!
Hy kwam — en met één' Uag wierd Leydeu uitgeplorderd! Ily kwam — en met één' (lag wierd Leydens kroost ontzield !...
Myn God! 'k voel by dit leed myn' boezem wreed verfcheuren;
De (lag, die Leyden trof, fchokt door myn aanzyn heen. Zou elk, op Leydens puin, niet om haar lyden treuren,
En offren op bare asch zyn tranen en geween ? Gevoel, gevoel alléén, kan by dit leed bezeffen
Wat éénmaal Leyden was — en wat nu Leyden is. Geen verw, geen zwanenfehacht, kan hier het doelwit treffen;
Myn cither trilt alleen den toon der droefenis. — Gantsch Neëriand zag op u in de eerste, vryheidsdagen:
Gy waart Oranjes burgt, en Neêrlands kapitool 5 Uw burgerheldenmoed hielp vryheids zetel fchragen;
Ja I gy waart Neêrlands roem; gy, Neêrlands kunstenfehoo!! Maar ach! nu is die glans in puin en asch verdwenen ;
Zy is ten val geftormd, in 't voor haar doodlyk uur; Paleizen zyn verplet tot halfvergruisde fteenen,
Geblikfemd in de lucht door 't vlammend dondervuur.
E 3 De



7° LEYDEN.
De flag van 't oogenblilc treft werk van eeuw en jaren,
't Verftuift in rook en vlam; verwoesting gaêrt dien buit: Vergeefs moog' wctenfchap en kunst baar fchool bewaren;
't Vernielend vuur barst los — en brand haar glori uit. Mynzangiter! «aak uw klagt; myn lïerweêrhoud haar tonen;
Dees ramp is voor myn' zang, is voor myn fnaar te groot: Myn lied, hoe hoog geftemd, zou't flaauwst gevoel zelfs hoonen;
Neen.'k zwyg, en leg myn lier, ömenschheid'inuw'fchoot. Of zou myn zwakke hand met onbedachte vingren
Voor 't akligst fchouwtooneel de ware tonen (laan? Zou ik een' zuigeling van moeders borsten flingren,
En met haar onder puin en vlammen doen vergaan? Zou 'k hier een' echtgenoot om zyne gaê doen treuren,
Daar ze, onder 't puin beftolpt, den bangen doodfnik geeft » Of, daar, een tedre maagd den dood uit de armen fcheuren,
Terwyl haar dierbre vriend in de eigen armen (beeft? Neen! Menschheid ! gy zoud zelf my dan de lier ontrukken;
Neen ! 'k Wil voor't bloedend hart een' toon van kalmte (laan. ó Leyden! *k voel uw' ramp, 't gewigt van de ongelukken —
Maar da ook 't oog op God — en bid zyn grootheid aan!
Kom, mensch! kom, fterveling! treed Leydens puinhoop nader; Schrei daar, in *t hart geroerd, als edel menfehenvrind ;
Maar



LEYDEN. 71
Maar zie, zelfs pp dat puin, den voetftap van dien Vader,
Wiens wysheid tyd en lot aan de eeuwigheid verbind. Of zou een blind geval het menschlyk lor beduren ?
Is dan zyn aanzyn, hier, aan nooddwangsboei gekneld ? Moet dan zyn vrye geest een llaverny verduren,
Die haar gelyk in rang met lager wezens Helt ? Neen , waanziek onverdand! uw dwaalder is verdwenen,
De menschheid is de nacht, door u bereid, ontrukt; Ze erkent, door hooger licht omdraald, en mild befchenen,
Een wyze vaderhand, voor wie zy nedrig bukt. De mensch gevoelt zyn waarde, en flaat, in ramp en fmarten ,
Een' blik ten hemel op — knielt neder — en bid aan: 't Vertrouwen op zyn' God doet hem gevaren tarten;
En leert hem 't doornigst pad, gelaten, langs te gaan. Hoe ook het noodweer groeij', hoe ook de donders brullen,
Hoe ook de dormwind loeije, en heel de fchepping zucht', Niets kan zyn ziel met febrik, of 't hart met angst, vervullen:
Orkaan en donder zwygt: — en hy aêmt vryer lucht. Hier moog' het blikfemvuur een' hoogen ceder vellen ,
Of daar een' datig' eik ontwortlen aan den grond: Natuur doet daar haar lied met kracht ten hemel fnellen.
Waar draks de flooping, zelfs van de aard', te duchten dond. Zo word uit rampfpoeds fchoot het uur der rust geboren;
Zo vind de fterveling in alles orde en doel;
E 4 Zo



72 L E Y D E, N>
Zo ziet by 't vrolyk licht door zwarte wolken gloren.,
En ftreef; de toekomst in met edel zelfgevoel. De ftormwind, die de kiel, by 't üeigren, van de baren,,
Ten hemel ryzen doet, of naar den afgrond brult, Voert ook den fc.hepeling, te midden dier gevaren,
Met fnelier fpped naar 't oord, dat eens zyn' wenscfa vervult. Hier moge, in vreugd en fmart, niets dan verwarring fchynett,
Een» bajert, in wiens nacht de ziel geen rustplaats vond; Maar, daar, in de eeuwigheid, zal eens die nacht verdwynen-.-
Eens word die baud ontknoopt, die vreugd aan fmart verbond.
Maar hoe,. behoeft ons 00g op dü eeuwigheid te ftaren
Om leniging dei' fmart te vinden in den druk? Moet hier de fterveling dan enkel doornen gaèren ?
Drukt niets dan leed en fmart zyn moeilyk (evensjyk ? Neen! in de felfte fmart kiemt troost en rust te gader:
Vaak btoeit een tedre roos La 't aklig levensdal; Kom, mensch! kom , fterveling! treed Leydens puinhoop nader,
En vind de kalmte weêr in 't oord van 't ongeval. Ja, Leyden ! op uw puin zie 'k cedle vruchten, groeijen
Van onverfchrokken moed., van ware menfehenmin ; 'k Zie, in myn vaderland , de deugd der vadren bioeijen;
Hun waardig nagedacht treed fier hun voetfpoor in.
óLey-



LEYDEN. 73
6 Leyden ! om die deugd ftaat de aarde zelfs verwonderd;
Zy droogt den traan der fmart, die u in de oogen blonk: Ontftak dan 't eigen vuur, dat u had neêrgedonderd^
In 't hart van Neêrlands volk die reinfte liefdevonk ? Ja! — 'k zie dat volk om ftryd uw leed en fmart verzachten:
Bewogen mat uw lot, bied elk u offers aan. Neen, gy zuit niet vergeefs op beter dagen wachten :
Hoe ook uw heilzon daal', zy zal niet ondergaan. Mogt zo, door 's hemels gurst, die luister eens herleven,
Die u weleer ten roem van Neerland had gemaakt: Mogt welvaart en geluk uw gryze vest omzweven,
Waar 't edel vuur der kunst in heiige koren blaakt! Rolt voort, fnelt fpocdig aan , gewenschte en blyde tyden !
Schenkt 's hemels zegening aan 't zuchtend Leyden weêr, Dan zal haar dankbaar kroost aan God een loflied wyden;
Dan klimt haar voorfpoedszon ten top van eeuwige eer! —
• IF. II. IFJRNSINCK, bernjrdsz.
E S



I N
MONUMENTUM MARMOREUM,
* " ■ QrM&^jQ. .30.pi-u 3'|3 ,n;.:r,i «t> aani asb jgooib v^S PIE DEFUNCTIS IN AMOENA
SILVULA POSITUM.
i
Si qm's amicitiae deplorat lumen ademtae,
Naturae et didicit quam gravis iile dolor, Hoe adeat marmor, quod te meminisfe docebit
Qualis in hoe luctu regnet amoena quies. Aspera dilectas animas cum fata tulerunt,
Ne tibi in aeternum deperiisfe putes. Pervenere locos, aperit quos conscia virtus,
Et non fucatae religionis amor. Ipfe fed hoe ftudio II non agitaris bonesto,
In facra fugias ponere valle pedem. Quem fecat unda levis, quem fertilis aura ferenat,
Non nili cum pura mente videndus ager.
H. de BOSCH.
(*) Op de Hofflede van den Heer Cornelis Munter, de Keienberg
genaamd , by Wageningen. Niet verre van deezen fteen ryse
eene Grafnaald, waarop eene antieke lykbusch, met dit opfchrift, prykt :
MAR



OP DEN
MARMEREN GEDENKSTEEN,
AAN DE ZALIG VERSTORVENEN IN EEN AANGENAAM BOSCHJEN OPGERICHT (*).
Gy , die om het gemis van dierbre vrienden treurt, Die d'infpraak der natuur u voelt het harte raaken,
Kom, nader deezen fteen; hier wordt gy opgebeurd Door zachte zielerust, die deeze rouw doet fmaaken.
Stoorde uwer panden dood uw ftille hartevreugd, Waan hen niet zonder eind voor uwe min verlooren.
Zy zyn reeds op de plaats, bewoond door waare deugd; Z' ontvangen reeds den loon, die godsvrucht is befchooren.
Doch gy, in wiens gemoed dit edel vuur niet gloeit, Ontheilig nimmermeer dit dal met uwe fchreden.
Door koele lucht verfrischt, door heldre beek befproeid, Zy met een zuivre ziel dees grond alleen betreden.
J. H. HO EU F FT.
Ex tempore, op de plaats zelve , naar het nevcnsftaaudc Latyn.
M.
MARGARETH AE. IOANNAE. MVNÏER. CORNELIVS. M VN TER. FRATER. F. C.



BRUIN BOVEN BLOND,
VAN
JUFVROUW KOOLAART.
Ruilt nooit uw verf, bevallige Bruinetten,
Voor blanke kleur of blonde kuif; De roos verbleekt voor bruine violetten ,
De witte wijkt de purpren druif. De bloesfemknop, zo teer, zo ligt verltooven,
Zwigt voor de rijpe kers in geur. De fraatigeeifc, hoe bruin van verw, praalt boven
De taaije wilgen, wit van kleur. Al wat natuur poogt kragten bij te zetten ,
Huldt ze altoos met een bruine huif. Ruilt nooit uw verf, bevallige Bruinetten,
Voor blanke kleur of blonde kuif.
GEDICHTEN, bi. 158.



BLOND BOVEN BRUIN,
TEGENSTUK VAN JUFVROUW KOOLAART'S
BRUIN BOVEN BLOND.
Ruilt nooit uw' zachte kleur, bekorelyke' Blonden,
Voor harde veriv of bruine kuif: De lof der bleeke roos klinkt toch uit duizend monden,
En zoet is 't blinkend fap der muskadeilendruif; De züebte perzik is het fieraad van de hoven,
Zy wint het van de kers in geur; De lommerryke linde , in blonden tooi, praalt boven
Den hagedoren, bruin van kleur. Natuur hult al', "wat fehoon, beminlyk wordt gevonden,
• Steeds met een' zachte Cn blonde huif. — Ruilt nooit uw' blanke kleur, bjkorelyke Blonden,
Voor harde verw of bruine kuif.
S P A N D A W.



PROFESSOR H.
Conscia mens recti famae mendacia ridet. ?'TI/aJOQ]I WVO. o1viD»w».-f/.:30HT
Laatst hield Profesfor H een preek, Waaruit door kragt van taal en reden Het zoet der zachte aanminnigheden
Der Christelijke liefde bleek. Met vroomen lust en harteroering Hoorde ieder,zijne redevoering,
En ging vernoegd cn blij te moe Weêr uit de ker,k naar huis of naar zijn' arbeid toe. .
Zoo deed de Leeraar ook, maar naauwiijks thuis gekomen, Aandoenlijk fchouwtooneel! wat heeft zijn oog vernomen? Zijn dienstmaagd, vóór hem thuis gekeerd, En door het woord, van hem geleerd, Bemoedigd, doch daarbij in hart en ziel bewoogen, Wacht in het voorhuis hem met bitter febreïjende oogen, Stort voor zijn voeten neer, omvat bedeesd zijn knie, En ziddert, huilt en fnikt en fmeekt: Vergiffnis! zie, Zie uw gevallen maagd, wier vleefchelijke lusten In haar 't bezef van deugd en godsdienstplichten bluschten,
Van



PROFESSOR H. 79
Van d'ergften, diepften rouw op 't innigst aangedaan, Meêwaarig, liefderijk, als God den zondaar, aan. Vergeefsch zoek ik mijn hart met leugens te beftrijden; 'k Beken 't: ik heb gefaald: 'k zal u mijn fchuld belijden. Zoo hoor, maar ach ! vergeef, want mijn vergrijp is groot: Helaas! ik draag een vrucht in mijnen zwangren fchoot. Weg, goddelooze, weg, toon u niet voor mijne oogen, Sprak H, en ftiet haar weg: hebt gij mij dus bedroogen? Doemwaarde deelgenoote in Satans helsch gefpuis! Voort, fnoode! pak u uit mijn huis. De knecht lag met de koorts te. bedde, ( En hoort beneden dat gedruisch, En dacht: Zo't onraad is, dat ik mijn' meester redde;
Dit vordert eer en deugd en plicht; ■ Al is mijn ligchaam zwak, mijn kragten weinig, ligt Kan 'k iets hem bijftand biên. Nu vliegt hij naar beneden, .En ziet.... en gilt, en rilt van fchrik door al zijn leden;
Doch eensklaps grijpt hij weder moed , Verbijt zijn fmart en hoopt den Leeraar te beweegen ,
Vilt, ziddrend, fmeekend, hem te voet, En zegt: Niet tegen haar, mijn Meester! neen; maar tegen Uw' armen knecht alleen wende uwe toornigheid. Ik, ik alleen ben fchuld, ik heb haar deugd verleid:
Ver-



80 PROFE SSOR H.
Vergeef, want God vergeeft: de rnfn had ons verwonnen. Wat hebt'ge, vloekgefpan! hier in mijn huis begonnen?
Ben ïk een hoerewaard? is dit een hoerekot ?
Brult H, met woest getier. Heb deernis met ons lot, Hervat het jonge paar, terwijl hun traanen vlooten : Vergeef ons onze fchuld en wil óns ntet verftooten.
Neen : ongeftraft Wordt- zoö géén GödSgez'-att gehoond:
Ziet daar de deUr, vertrekt, eer ze u een diender toorït! Gaat! gij hebt beiden fchuld, gij zulf üW^ftraf•©ntvaïigeti: 'k Zie reeds des duivels klaatiw "naar zijrie- p-ötifj verlangen.
'k Zie.. „ Ach! " Wat achi-wat-maat! detclftMIlijdtgeen betoog:
Voort, fpoedig uit mijn buis; komt nitfffiMgi- SMij voor'toog!
*ifeB • :; •••• *** jei DMtn» r oS 'titiab rt3
Hier geldt het fpreekwoord wel, door ieder 'op.te merken : Doe naar mijn woorden llechts, maar niet naar miji>e Werken.
STR1CK van UNSCIIÖTEN tot. UNSCIIÖTEN.



PIETER ADRIAANSZ. VAN DER WERFF,
GEDURENDE HET BELEG
VAN
L E IJ D E N.
Gij zult dan bukken, dierbaar Leijden!
Voor Spanjes haatlijk roofgebroed; Gij ziet uw boeiens dan bereiden;
Gij ftort dan 't laatfte heldenbloed? Ik zal uw' muur zien nedervallen, Ik zal uw fiere en fterke wallen
Zien bukken voor een vreemde magt. Uw muur omvat reeds zoo veel lijken, Gij moet voor pest, voor honger wijken,
En zijgt thans neêr, be,roofd van kragt.
F
Hier



PIETER ADRIAANSZ. VAN DER WERFF,
Hier zie ik diep bedrukte vrouwen,
Met geestdrift, fmeken om den dood: Daar moet ik belden zelfs aanfchouwen,
Verzwakt door fmart en hongersnood. Hier zie ik braven grafwaarts (iepen, Daar heeft de pest hen aangegrepen,
De zuig'ling heeft geen voedfei meer, 't Gemeen durft zijn ontzag vergeten,... Mijn hart wordt ook van één gereten,
Maar 'k acht dit alles min' dan de eer.
Ja; ik wil liever 't leven derven ,
Tot heil van Leijdens burgerij; Ik zal veeleer met blijdfehap fterven,
Terwijl ik voor mijn vrienden, Itrij', Dan dat de Spanjaard, fchoon verbeden, Den grond van Leijden zou betreden:
Nooit, nooit zal Spanjes beulenftoet Dit heilig plekje gronds bennetten, Nooit zal hij hier een' voetfiap zetten,
Dan met verlies van al mijn bloed.
82
ó God.'



GEDURENDE HET BELEG VAN LSIJDEN.
ó God ! verhoor mijn angftig fmeken,
Ik werp m'j neder voor uw' trcon. Laat Spanjes volk, voor ons bezweken,
Niet dingen naar der vorsten kroon. Laat hen uw donder (Traks verpletten! Doe ons voer hen het wraakzwaard wetten,
Terwijl uw hand hen nederftoot— Maar zo ge ons Hechts dit heil kunt geven Ten kosten van mijn nietig leven,
6, Geef mij dan terftond den dood!
Maar hoe! 'k zie mijn gebeèn verhoren ,
De wind verkeert op uw bevel. Ik mag mijn' angst in 't hart verfmoren,
De vloot klieft thans de wat'ren fnel. Ik kan Boifot alreeds ontwaren: Aan 't hoofd van Zeelands heldenfcharen,
Wordt Spanje door zijn' arm verplet. 6 Leijden ! ftaak uw droevig wenen, Uw wreker is in 't eind' verfchenen,
Gij zijt door zijnen moed gered.
83
E 2 Wijk,



84 PIETER ADRIAANSZ. VAN DER WERFF , ENZ.
Wijk, pestl wijk, honger! wijkr nu, rampen!
Uw woede teistert ons niet meer. Wij moesten hevig met u kampen,
Maar thans verlaat ge Leijden weêr. Komt, werpen we ons voor de Almagt neder. Die Spanjes oorlogsmagt, nog wreder
Dan all' die rampen, thans verplet. Laat ons Gods lof, Gods grootheid zingen, ó Ja, geredde ftedelingen!
Ons Leijden wierdt door hem ontzet.
J. VAN 'S GRAVENWEERT.



HET
AFSCHEID.
Myn dierbaar vaderland, vóór ik uw' grond verlaat, Zy noch een' enklen keer tot u, tot elk gefproken,
Daar de eedle traan in 't oog geen jongeling misftaat, Wiens hart by d' affeheidskusch zich pynlyk voelt gebroken.
Vaar wel, gefolterd land! der vadren lust en roem! Uw ramp verwekt den ramp van myne dierbre magen,
Daar ik, verrukt, u toch in die gewesten noem, Waar ik de roeping volg van 't Godlyk welbehagen.
Vaart wel, myn vrinden, door dit hart zo fterk betreurd! Vaar wel, geliefd verblyf van myne kindfche jaren!
Hoe vaak heeft in den druk 't herdenken me opgebeurd Aan uw bekoorlyk oord, en hoe vernoegd wy waren ,
Myne oudren! och, die naam, hoe grievend, is toch zoet, Myn vader, aan uwe asch voel ik noch fterk my kleven!
ik fcheur my van uw graf, daar 'k my verwydren moet, Maar, om myn' vaders ftof, waur' liefst zyn zoon gebleven.
Uw moed, uw heldendeugd, by 't vaderland bekend, Uw trouw aan vorst, aan pligt, by braven niet vergeten,
Zal, in wat land of oord my 't lot ook henen zend', Misfchien, ook Hechts misfchien, noch van erkennen weten.
F 3 Maar



$6
HET AFSCHEID.
Maar ook, al vond uw deugd geheel geen loon op de aard', Al moest uw telg ook hier gantsch hulploos ommezwerven,
Het edelst voorbeeld toch blyft me in uw hart bewaard, En, fterve ik arm ofryk,'k hoop braaf,als gy, te fterven. -
Myn moeder! nu tot u, ('k heb reeds te lang gebeid,) Zo zonderling in deugd, in onfpoed als bedolven!
Uw groote, uw zagte ziel heeft myne jeugd geleid, En m uw' ouderdom verwydren my de golven !
Verwydren! neen, ó neen! myn liefde blyft u by. Die liefde omzweeft uw paén op vleuglen van gebeden:
God is der weeüwen man; een vader is hy my : Ach, lieve moeder! licht heeft de aard' noch zaligheden,
Licht ziet ge uw* zoon eenmaal te rug aan 't moederhart, Met meer geluk bedeeld, gezegend voor ons beiden :
61 'k Vlieg dan in uw' arm: gedaan is onze fmart: Dan kan de dood alléén my van myn moeder fcheiden!
Gy zyt het, die my bceit, en tot de reis bereid! Vaar wel! zeg 't laatst vaarwel aan alle myne vrinden; God fpare my voor u! ik hoop u weêr te vinden Noch op deze aarde.... of in een zalige eeuwigheid.
P. C. VAN ALP tl EN.



VERGEEFSCHE
TRAANEN.
Zfo roodgekreten oogen De rampen konden ftuiten, Gelyk een fchild de pylen, Dan wilde ik Sidons paerels Ook zelfs voor traanen ruilen; Ik zou ze boven fteenen Van de eerste waarde fchatten. Maar neen — gelyk de kruiden Door daauw en regen groeijen, Zo groeijen ook de fmarten Door mildgeftorte traanen; Gelyk in zee de baaren Elkander voorwaart Huwen, Aldus doen ook de traanen,
F 4 En



88 VERGEEFSCIIE TRAANEN.
En met hen vaak de imarten.
Dien eens, met fombere oogen, Fortuin heeft aangekeken,' Op hém houdt zy haar blikken Stuurskoppig ftaag gevestigd. Gelatenheid in 't lyden Verbant het knagend hartzeer. Geen volle zee van traanen Verdrinkt één enkel zuchtjen. Laat af dan , vrind ! uw zorgen
Door traanen aan te kweeken. Alleen van drooge wangen, Geduld, en vrolyke oogen,
Heeft misfortuin een' affchrik.
ï8°5. E. J. B. SCHONCK.



HANNIBAL,
F 5 Gij
B IJ HET DRINKEN
VAN DEN
VERGIFTIGDEN KELK.
ï~Ioe! Rome! kan 't wel mog'Iiik wezen?
Gij eischt het bloed van Hannibal; Gij denkt, dat hij uw magt zal vrezen,
En dat hij voor u bukken zal. Gekluisterd aan uw' zegewagen, Zou hij om uw befcherming vragen?
Hij zou dan fmeken aan uw kniên? Hij, die u menigmaal deed beven, Zou in een' kerker door u fneven?....
Neen, Rome! dat zal nooit gefchiên.



HANNIBAL,
Gij kunt het wereldrond beteug'len,
Gij fchrijft de vorsten wetten voor, En, vliegende op uw arendsvleug'len ,
Zweeft gij de gantfche wereld door. Maar fchoon ge, in weinige oogenblikken, 't Lot van een' grijsaard kost befchikken,
Schoon hij verplet wordt door uw magt, Zal hem uw vloekgeweld niet treffen: Hij zal zich boven 't lot verheffen,
Terwijl z jn moed u nog veracht.
Hij, die voor 't outaar van de Goden, U eeuwig haat gezworen heeft,
Is tot dit uur uw wraak ontvloden, Terwijl gij fiddrend voor hem beeft.
En thans zou hij vernederd bukken ?
Gij zoudt hem thans den krans ontrukken, Dien hij zichzelven ftreng'len kon?
Hij, die uw weizijn kon verderven,
Zal nooit door Romes beulen fterven, Schoon Romes list hem overwon.
Ge-
60



BIJ HET DRINKEN VAN DEN VERGIFT. ENZ. 91
Gelijk een God, op u verbolgen,
Steeds dorstend' naar uw haatlijk bloed, Wilde ik altijd mijn wraakzucht volgen,
Scheen mij uw ongeluk fteeds zoet. Maar thans, geknakt door uw vermogen, Is aan mijn' arm de kragt onttogen,
Het bloedig ftaal ontvalt mijn hand. Mijn grijze kruin wilt gij onteeren, Nu 'k allen bijftand moet ontberen,
Gebannen uit mijn vaderland.
En gij, gevloekt', lafhartig' koning !
ó Prufias, dien ik veracht! Weldra ontvangt gij uw beloning :
Gij moordt een' grijsaard zonder kragt; Gij durft, uit vrees voor Romes woede, Hem, die u, als een held, behoedde,
Thans lev'ren aan 't gevloekt geweld.... Maar beef!... ras zult gij ondervinden, Wie gij gekozen hebt tot vrinden,
En wien uw valschheid nedervelt.
ó Neen;



92 HANNIBAL, ENZ.
ó Neen; ik zal ftandvastig blijven;
Ik zal mij folt'ren door vergift, Of mij een ftaal door 't harte drijven:
'k Ontruk me aan uw bloedgier'ge drift. Een held kan in geen kluisters zugten, Hij zal nooit eenig onheil dugten, ■ Maar kiest veeleer een' wreden dood. De dood kan niet verfchriklijk wezen Voor hem, wiens moed, zoo uitgelezen, Den fnoden vijand nederftoot.
'k Zal Pluto om voldoening vragen • Tifiphoné, op 't hoogst verwoed,
Zal ik mijn droevig noodlot klagen: Eéns ftraft zij mijnen beulenftoet:
Zij zal mijn' dood, mijn rampen wreken;
Zij zal mijn moordenaars doorfteken.... ó Goón! verleent mij nieuwe kragt....
Doet mijn verzwakte hand niet beven :
Laat mij door dezen beker fneven: Kom, Rome! ik tart uwe overmagt.
J. VAN 'S GRAVEN WEEKT.



SCHEEPSTOGTJE.
Het koeltje rolt, langs effen boord , Myn' wimpel uit, en 't kieltje voort,
Dat fpiegelt onder 't varen; De hoop ftuurt zelf met trouwe hand Mijn huikje heen naar 't lagchend ftrand,
Dat opblaauwt uit de baren.
Maar, eensklaps jaagt de orkaan, als dol, De ftormen uit hun huilend hol,
En fmyt my naar de wolken, En rukt me op nieuw in 't kokend meir, En bryzelt me op de banken neêr,
En ploft my in de kolken.
Geflingerd, zwalp ik, in myn vlugt, Door 't ydel heen van zee en lucht,
En zie de hoop me ontglippen... Ach, aardsch geluk is, welbevroed, Die ranke kiel in wind en vloed,
En fplintert op de klippen.
TOLLENS.
Naar het Ihogduitsch 1 van ma tt ii e s i us.



MISLUKTE
VERWACHTING.
Ue dichtkunst fchonk myn prille jeugd
Een' vrindelyken lonk; En 'k meende, 6 onbedachtzaamheid! Dat reeds een lauwerkroon myn zangfter was bereid, Dat in haar tintiend oog de teêrfte liefde blonk, — Maar 'k zag te laat myn' ydlen waan ; Zy liet my fteeds alleen: En 'k moest haar moeüyk pad flechts als een pelgrim gaan, Op ftruik en distels treên. Dan, 'k heb dit lonkjen eens herdacht,
Maar toen bezweek myn moed : 'k Heb haar myn hulde toegebragt, En zy, wier minzaamheid beleedfdheidspligt betracht, Schonk my een' burgergroet!... Geduld! ach, Ha my by, Wanneer myn poëzy Haar liefde derven moet!
P. J. HE RON.



OP DEN
HOOFDDICHTER HTERONYMUS DE BOSCH.
Gewis, het Negental leerde u, De Bosch, dus zingen;
Dat deed voor u de bron op Parnas top ontfpringen. Ge ontvoert ons aan onszelv' zo vaak uw gouden lier Romeinfche tonen (laat, vol eedlen val en zwier.
Ga voort, myn dierbre vriend! wat roem blyft u befchoren!
Apol geleid u zelf in grootfche dichterkoren. Smaak daar den godendrank: — maar .drabbig zwynendraf Voed' hem, die Phoebus haat, tot welverdiende ftraf.
P. DE GRIENT DREUX.
Uit het Latyn van den heer
E. II. VAN ELDIK.
SNEDIG ANTWOORD.
Een dikke en vette paap ging wagglend naar een ftad. (Hoe of die ftad juist heet, zulks heb ik niet vernomen.)
Hy vroeg, want reeds was 't Iaat, aan iemand, die 'er zat: Wat dunkt u, vriend, kan ik nog door de poort wel komen?
Jy, door de poort! wel wis! 'k zag gistren, zy' aan zy',
Daar buffels doorgaan, man, wel eens zo dik als jy.
P. DE GRIENT DREUX.
Uit het Fransch.



AAN
Kom, Florida! naar 't veldl
De kruidjes keeren weder:
Men vleije in 't groen zich neder!
Kom, Florida! naar 't veld! De klaproos is ontloken, Haar op uw' hoed gcftoken!
Kom, Florida! naar 't veld ! De blydfchap is herboren: De vooglen doen zich hooren...
Kom, Florida! naar 't veldt Zy minnen, paren, kwelen... Kom, kusfchen, minnen, ftreelen!
Kom, Florida! naar 't veld!
TOLLENS.
W E N S C Mé
Zag ik my in een roos herfchzpen,
Hoe zalig waar' myn lot! Suzette zou my vrolyk plukken,
Ik, fterven op haar borst.
J. M. P F E I L.
FLORIDA.



D E
KRACHT VAN 'T BYGELOOF,
OF DE
GODVRUCHTIGE
ZELFMOORDER.



tmhujlafin and />,„JIMt. „t th, mi,h,cjres „f htimM nafon , that cxpofe us to the fioru and derijlon of infideh, end fink us tven ielow the ijsafts that perifh.
The Spectator. Vol. UI. No. 201.



D E
KRACHT VAN 'T BYGELOOF:
OF DE
GODVRUCHTIGE
ZELFMOORDER.
Zwyg! zwyg, natuur! zwyg, morrend hart l Zoude ik my tegen Gods volmaakten wil verzetten ? Wil hy myn' ondergang, Al valt my 't leven bang, Het maakt geen inbreuk op zyne eens bepaalde wetten; Myn eeuwig heil baar' my dees fmart.
't Is reeds van eeuwigheid bepaald, Wat in het gantscb beloop myns levens moet gebeuren; Geen blind geval beflaat, Dus is 'er ook geen kwaad , Schoon ik geboren fchync om eindloos hier te treuren: Wie hier aan twyflen durft, die dwaalt.
G 2 Is



■
ioo DE KRACHT VAN 'T BYGELOOF,
Is de Opperlie niet wys en goed ? Gaat zyn voorzienigheid niet over alle dingen ?
ó Ja! dan is 't ook waar Dat ik , in *t grootst gevaar, In 't dringendst van den ramp,myn'Schepper lof moet zingen, Omdat zyn magt my lyden doet.
Eer 't vlottend (lipje, uit welk ik wierd, Eens in 't verborgen had zyn vastigheid bekomen; Eer 'k nog geademd had, Lang vóór »k ter waereld trad , Deed ik, hoe fchuldloos ook, reeds droeve tranen ftroomen: God had den loop daarvan beftierd.
Vóór myn geboorte, reeds verwoed, Bragt kunst mydoor de fneede eens wreeden dolks in 't leven! 'k Heb dus natuur verkracht; Myn moeder omgebragt! Teen 'k enkel fchreijen kon, deed ik myn' vader beven! Maar God , God keurde zulks voor goed.
My dunkt, myn droeve vader riep: „6 God, het is uw wil! 't kon anders niet gefchieden!" Ah hy my aanzag, dan Smolt wis die brave man la tranen, buiten ftaat hen wederftand te bieden, Omdat die ftroom noodzaaklyk liep.
„ ó God I



OF DE GODVRUCHTIGE ZELFMOORDER. 101
„ 6 God! wat is uw wysheid ftraf! Uw liefde ftreng! zy doet myn droevig harte beven!" Zo fprak hy. „ Hulploos kind ! „ Hoe teer gy word bemind, „ Mag ik uw moeder aan dees plaats niet overleven! „ Haar dood feheurt my ook van u af!
„ Nu de andre helft myns levens rust, „ Voor eeuwig rust! moet ik u en dees plaats ontvlugten! „ Eene andre vrouw zal u „ Verzorgen; dat ik nu „ Slechts éénmaal u omhelze! Onkundig van myn zuchten, „ Ontrukt gy myne ziel beur' lust".
'k Ontving den laatden affcheidsgroet, Verdoken van 't genot der eerste kindfche dagen! Myn minnemoeder had My in haar' arm gevat, En zwoer, dat ik haar, als haar zoontje, kon behagen: 'k Wierd met hem deugdzaam opgevoed.
De kinderziekte greep ons aan, Deed, na 't berooven zyns gezigts, myn' makker derven; Zyn moeder, met een hart Vol onweêrdaanbre fmart, Was troostloos, omdat zy haar dierbaarst pand moest derven, Schoon God haar hoop had doen vergaan.
G 3 Door



102 DE KRACHT VAN 'T BYGEL00F,
Door 't zelfbelang op 't fterkst verknocht Aan haar, die 'k,moeder noemde, om beur volmaakte zorgen, Ontving ik 't naar bericht Dat, die my 't levenslicht Gefchonken had, voor my zich willens hield verborgen, Wyl ik hem fmarte had gewrocht.
Door woeste driften aangefpoord , Geraakte ik in verfchil omtrent de duisterheden Van myn geboorte; ik floeg, Daar 't hart van gramfchap joeg, Myn' tegenftander dood; moest vlugten, fchoon myn reden My zeide: „ Gy hebt God bekoord."
De man, door uwe hand gedood, Kon zekerlyk, naar 't plan der ondermaanfche dingen,
Geen flag van u ontgaan; , Dus hebt gy niets gedaan
Dan 't geen waartoe uw drift uw hand heeft moeten dwingen :
Uw daad is dus in waarheid groot.
'k Trok naar Amerika , om daar Het onverdraaglyk juk des dwangs te heipen weecen. 't Heerschzuchrig Albion Zag naauwelyks de zon Der vryheid, by een volk, door hem vertreden, keeren, Of 'k wierd den dwang der min gewaar.
Ik



01' DE GODVRUCHTIGE ZÈLFMOÖRDËR. 103
Ik minde, en (maakte al ras het zoet Van, binnen korten tyd, myn' wensen te zien gelukken;
'k Wierd door den echt bekroond ; Zag al myn zorg beloont'; De vrede deed my heur gewenschte vruchten plukken; Ik riep: Ö God ! wat zyt gy goed!
De vader van myne echtgenoot, Die, onder Engeland, ons leger had bedreden, Was door myn hand geveld; Doch zulks deed geen geweld Op onze buwlyksmin; 'k bewees myn vrouw, met reden, Dat God gewis die daad bedoor.
Nu meldde ik myn geluk aan haar, Die ik als moeder eerde; intusfehen wierd myn leven My dierbaar, want ik zag My nu ook vader; ach! Dus riep ik, welk een hei! is my door u gegeven, Myn God ! dat gy regeert is klaar 1
'k Ontving hier op een' brief — wat brief! Welk eene ontdekking! maar ik zal my niet verzetten, Of morren tegen u, myn God ! Ik troost my in myn lot, Schoon my natuur — maar zy moet zwichten voor uw wetten! Myn misdaad is myn' Schepper lief.
G 4 » ln*



104 DE KRACHT VAN 'T BYGEL00F,
„ Indien uw vrouw, (dus fchreef men my,) Den naam van Herman draagt, dan, Fredrik! zyn uw dagen Vervloekt in eeuwigheid Zy, die gy hebt misleid, Zy is uw zuster i 'k beef voor de ysfelyke plagen * Die u te wachten ftaan — maar gy....
Gy hebt geen fchuld ; uw vaders haat, Hoe buitenfpoorig ook, moet u ten geesfel ftrekken, Daar ik bevel ontving, Nooit eenig fterveling, Ten zy in lyfsgevaar, uw' waren naam te ontdekken;
Zie daar de bron van 't gruwzaamst kwaad."
Ik met myn' vaders haat belaên, Dien 'k nimmer heb gezien ! wat dwaling doet my vreezen.' Heb ik dan kwaad verricht? Bragt ik my zelf aan 't licht ? Myn moeder ftierf door my! deed ik haar moeder wezen ? Waarom deed kunst my niet vergaan ?
Toen 't doodlyk ftaal my vryheid gaf Ten leven in te gaan, waarom toen niet befloten, De huwlyksmin ten loon, De moeder, niet den zoon, Te fparen; hém den dolk in 't lillend hart te flooten, Dan Hiep hy fchuldloos reeds in 't graf. —
Kent



OF DE GODVRUCHTIGE ZELFMOORDER. 105
Kent gy, kortzigtig fchepfel! 't doel Waarheen gy word gevoerd, langs eeuwig duistre paden ? Vertrouw niet op 't verftand; God leid u by de hand Op een' bepaalden weg; van hem zyn alle uw daden; Hy fchept uw denkwyze, uw gevoel.
'k Gevoel geen fmart, en vrees geen leed ! Beneem my Hechts, 6 God! dat moordend ongenoegen, Dat myne ziel gevoelt! AH' wat gy hebt bedoeld Behaagt me, omdat gy 't wilt; maar laat myn ziel niet wroegen, Want dat gevoel is meer dan wreed.
't Vooroordeel, door den waan gevoed, Dat fteeds de fterfling van zyn daden kan befchikken, Dreef ook myn zuster aan, Gods wil te wederftaan. Haar vlammend oog deed my voor haar beHuiten fchrikken: De wanhoop blaakte in 't bang gemoed.
„ Vlugr, monster!" fprak myne echtvrindin , Toen vruchteloos berouw en fmart myn ziel bezaten : ,, Ik ben uw zuster ! God ! ,, Welk een afgryslyk lot! „ Bloedfehandig booswicht! vlugt! wil eeuwig my verlaten! „ lk gruw voor uwe ontaarte min!"
'k Had



iofi DE KRACHT VAN 'T BYGELOOF,
'k Had deernis met hcur bittre fmart, Daar 'k heimlyk my ver, chtte, om myne wanbedryven; Waarom verzweeg men my Myn' naam ? — Maar ik ben vry; Ik heb geen fchuld; ~ dan moest myn ziel in kalmte blyven Waarom toch klopt myn rustloos bart?
Vertwyfling greep myne egade aan. Myn waarde! fprak ik, wil toch naar de reden hooren! ,, Ontmenschte!" riep zy uit: „ Ik nam reeds myn befluit; „ 'k Vloek u, en my! wy zyn gewis voor God verloren! „ Om u, om u, moet ik vergaan.
,, Uw valfche godsdienst baat my niet! „ God kan niet wreed zyn , daar de werken zyner handen „ Volmaakt zyn; heeft hy ooit „ De roos met gift beftrooid T ,, Natuur is teder, zagt, is vry, en zonder banden, „ Daar zy aan elk haar gunsten bied.
„ De goede Schepper van 't heelal „ Zou, zonder misdaad, nooit myn ziel zo wreed doen lyden f „ Het ysfclyk gevoel „ Van fmart heeft wis ten doel tt Om 't geen hem niet behaagt voorzigtiglyk te "myden : „ Hoe vreeslyk is dus myn geval!"
Maar



OF DE GODVRUCHTIGE ZELFMOORDER. 107
Maar ben ik fchuldig ? — neen ! 6 neen! Dat ik u zuster noem , zou God my daarom haten? Gy zyt myn levenslust! Stel dus uw ziel gerust! Wil, met behoedzaamheid, ons lot hem overlaten! Zyn wysheid bragt ons hier byeen.
„ Zwyg!" fprak zy, fnikkend: „ zwyg! uw fchuld „ Word door uw taal vergroot. — ó God! zyt my genadig! „ Ik haat bet levenslicht! „ En gy, rampzalig wicht! „ De dood zy al uw heil! gy wierd door my misdadig! „ Ons beider loopbaan is vervuld."
'k Riep: Hemel! fpaar het fchuldloos kind! En dacht het uit den arm der woeste vrouw te rukken; Dan deze riep : „ Laat af! „ Weg, monster! wacht uw ftraf!" Toen dacht ik, elk moer zich voor 's Hemels almagt bukken, Die all' haar fchepfien teder mint.
Ik zag mga zuster 'x levenslicht Verlaten, na zy 't kind van dorst had' doen verflikken!
Dit trof me! ik weende ! ó God ! • ls dit der menfchen lot !
Dan heeft men billyk reên voor uw beduur te fchrikken ! Dan is de wreedheid ons een pligt!
Ver-



io8
DE KRACHT VAN 'T BYGELOOF,
Vergeef de foltring, die my moord! Vergeeft gevoel der min.' de tranen van een' vaderI Dit kind wreekt reeds de fmart Myns vaders, op myn hart! Vergeef, dat ik het lyk van myne zuster nader', Die my als gade heeft bekoord I
ó Dierbre gaê, die 'k nog bemin! Wat heilryk lot zult gy hier namaals eens verwerven! Slachtoffer van Gods magt! Gy hebt uw' loop volbragt; Aan f eeuwig raadsbelluit beantwoord, door uw (terven; Ik volg welhaast u na, vrindin!
Men moet gehoorzaam zyn ter dood; Geen ademhaling, of zy is door God gewogen;
Zwyg dan, oproerig hart! ik juigch in myne fmart; Want God, de Almagtige, befchouwt my met zyne oogen! Ik wacht een onverganglyk loon 1
'k Gevoel een neiging, die my zegt: Gy moet Voorzienigheid een plegtig offer brengen, Op 't outer van 't geloof; Geen zucht van 't leven roov' * Uw eeuwig heil; God wil, dat gy uw bloed zult plengen: Hy heeft dees proef u opgelegd.
o Ja,



OF DE GODVRUCHTIGE ZELFMOORDER. 109
ó Ja, myn Schepper! u zy de eer; My voegt gehoorzaamheid; ik wil u niet mishagen; 'k Ontving van uwe hand Het leven, als een pand Van uwe goedheid, om daarvoor (leeds zorg te dragen; Gy eischt het, 'k geef 't u willig weêr.
Dit ftaal — maar waarom iuist door 't daal...? Vermeetle! zwyg! is God niet vry in zyne werken ? Is 't u het zelfde niet, Als hy u opontbied, Langs welk een' weg gy gaat ? Zoud gy zyn' wil beperken ? Zwyg dus deze onbezonnen taal.
Het gantsch beloop myns levens toont, Dat dag , en uur, en wyze, om in het graf te dalen, My duidlyk is verklaard; Geen vrees maak' my vervaard ; 'k Gehoorzaam, want ik zal met de overwinning pralen, Door God van eeuwigheid beloond.
Welaan! dit flaal voer' my tot hem...! Maar, welk een huivering! hoe trillen all' myn leden ! Welk een ontzaglyk uur! Zyt gy 't, zyt gy 't, natuur! Heb ik niet lang genoeg uw woeste kracht bedreden ?
Zwicht eindelyk I zwicht voor Gods Item !
Nu



iio DE KRACHT VAN 'T BYGEL00F, ENZ.
Nu dan, myn hand! volvoer uw werk; Wat aarfeit gy ? floot toe!.... Schenk my dan toch 't vermogen, Myn Schepper ! dat ik uw Bevel volvoer'! — ik gruw Van 't geen my tot den ftaat eens Engels moet verhoogen. — 'k Voel nieuwen moed: thans ben ik fterk!
Zo God myn dood volftrekt niet wil, Dan word door hem de moord ook zeker niet geleden; Hierop verlaat ik myj Nog ftaat de flag my vry; Nog roept een ftem : Stoot toe! gy hebt den ftryd volftreden,— Welaan! ik flerf!.... 't is alles fiil. _
W. VAN OLLEFEN.



OP DEN
ZELFMOORD.
rloe ongelukkig is de mensch, Als hy, door wanhoop aangedreven , De hand flaaï aan zyn dierbaar leven,
Omdat hy zyn' gehaaten wensch En 't aardfche goed, door 't lot, moet derven.'
Hy wankelt in zyn trouw en pligt,
Ja vliegt zelfs de Almagt in 't gezigt, Wyl hy verhaast zyn angstig fterven,
6 Ys-



na OP DEN ZELFMOORD.
ó Yslyk! ó doemwaardig kwaad! Vermeetle drift! 6 heilloos pogen! Verzaker van Gods alvermogen,
Die zyn voorzienigheid verfmaad! Wat eind' fielt gy uzelv' te voren,
ó Gy, die, ftout op uwe magt,
Gods gunst misbruikt, zyn heil veracht, Daar gy ligt in uw bloed te fmooren ?
Wat wreede drang van tegenheên Doen u uw daden billyk keuren ? Wat fmart, wat rampfpoed doet u treuren?
Kan niets uw dwaling overreên ? Gehoorzaam beter aan uw pligten.
Uw deagd fta tegen 't noodlot pal,
En vreez' geen dagen van 't geval, Waarvoor geen Christenheld moet zwichten.
Maar,



OP DEN ZELFMOORD. H3
Maar, zegt gy, als my 't ongeluk, Gelyk een' balling, om doet zwerven; Als gade en kroost van fmart fcbier fterven,
Vervolgd door rampfpoed, fmaad en druk ; Als zy den gantfchen dag my plagen,
En roepen, van hun legerfceê:
Geef brood! verzagt ons knellend weel Kan ik myn bloed dus hooren klagen ?
'k Beken, uw ongeluk is groot; • Maar doet u dit uw deugd vergeten, En u dus onbedacht vermeten
Dat gy verhaast uw droeve dood ? Zult gy hen beter lot bereiden,
Als gy, door wanhoop aangefpoord,
U zelf verwoed het hart doorboort ? Ach! fchrik voor zulk een eeuwig fcheident
H Ver*



U4 OP DEN ZELFMOORD.
Veracht, verwin uw treurig lot, En maak uw' bittren ftaat niet kwader. Gy ftort uzelv' en hen te gader
In uw verderf, en lastert God. Gy hebt genaê by hem gevonden,
Indien ge oprecht berouw betoont.
Zyn gunst, die uit genade loont, Geneest welhaast uw diepe wonden.
Leer, leer, ó dwaze fterveling! Grootmoedig uw gevaar verwinnen. Breng u geftaag uw' pligt te binnen,
En acht het aardfche goed gering. Gy zult, wat ge u moogt onderwinden,
Zo gy u fteeds op God verlaat.
En zyne gunst noch zorg verfmaad, Eec' alvermogend' Redder vinden!
W. HA FERKOKN, Wx.



KEERKLANK,
TER VERDEDIGING VAN DER JUFFEREN V R Y H E I D.
„ Is 'er, in dit aardfche leven , „ Iets dat waare vreugd kan geeven, • „ Zoekt het in de vryheid niet: ,, Vryheid kon ons nooit behaagen; ,, Vryheid geeft fieeds !tof tot klaagen; „ Zy baart kommer en verdriet.
,, Neen; de zogenaamde vryheid
„ Schenkt het hart geen waare blyheid.
,, Kiest een' wenfchelyker ftand: ,, Eert met ons het huwlyksleven ; „ Wat kan de eenzaamheid u geeven?
„ Komt, begeeft u aan den band!"
Dus hoort elk de heeren preêken, Die , aan Amftels vruchtbre ftreeken ,
Roemen op het huwlykszoet: Zy verheffen 't als gewigtig, Maar , helaas ! hoe onvoorzigtig
Laakt hun hart het waare goed !
H 3 Durft



H6 KEERKLANK.
Durft ge op flaaffche banden roemen? 't Huwlyk uw' gelukftaat noemen ?
Welk een ysfelyk geluk! Durft ge een lastig, woelig leven Op ons lot den voorrang geeven ?
Ach ! gy zoekt uw heil in druk.
Maar uw harten te overtuigen, Of door kracht van réén te buigen,
Is te moeijelyk een taak Voor de magt van zwakke vrouwen: Trouwt dan , want gy moet toch trouwen:
Adams kroost is dwaas van fmaak!
C*) Zy, die deez' keerklank heeft gefchreven, Heeft zich, wat vreugdl in d'echt begeeven.



AAN
MYNE GADE.
Gy vroegt my menigwerf, myn' waarde! Waarom ik niet het fpeeltuig fnaarde Voor 't kroost, dat onze liefde en harten t' zamen hecht ? Ach I als die dierb'ren by ons fpelen , Ons beurt'lings kozen, lieven, ftreelen, En door hun zoet gevlei fteeds nieuw genoegen telen, De wellust zyn van onzen echt;
Als 't poezel wichtje in onfchuld dartelt, Op uwen fchoot gelukkig fpartelt, Wen gy 't zyn' zaligheid, uw' volle borsten , biedt; Dan — dankbaar voor die zegeningen, Die we onverdiend van God ontvingen — Poog ik, vol rein gevoel , zoo vaak een lied te zingen,.. Doch wat ik zing, voldoet my niet.
H 3 'k Weet



AAN MYNE GADE.
'k Weet aan myn' toon wel klem te geven, 't Ontbreekt my niet aan kracht en leven, Aan vuur, aan geestdrift en aan dichterlyken zwier, Ik voel wel mynen boezem zwoegen Van zuiver vadcrlyk genoegen.... Maar tracht ik dit gevoel tot woorden t' zaam te voegen, Dan vind ik leven, kracht, noch vier.
Mag my de liefde 't hart verrukken, Zoek ik die geestdrift uit te drukken, En ftaar ik op myn kroost... een nooitgekend gevoel Schynt dan myn' boezem te verflinden... Maar 'k moet me aan doode woorden binden, En de armoê van de taal en beelden ondervinden.., En alles, wat ik fchryf, is koel.
'k Begryp nu, waarom in die landen, Waar fieeds natuur in lustwaranden, In jeugdig lagchend groen en eeuw'ge lente prykt, Zoo wein'gen zyn, die haar^bezingcn; Waarom meest zy de fnaren dwingen Voor haar betoov'rend fchoon, die 't levenslicht ontvingen In 't oord, dat een woestyn gelykt.
Ja!



AAN MYNE GADE. 119
Ja! wie een Tempé 's zaaige dreven In ziels-begooehling rond mag zweven, Uw heerlykheid aanfchouwt, ó Godlyke Natuur!
Vindt, hoe ook beek en bron en lover
En Filomeel zyn hart betoover' — Giet hy zyn rein gevoel in beeld of woorden over, Geen levenwekkend dicht'ren-vuur.
My, wien in 't lieflyk huw'lyks-Eden Het zaligfte aller zaligheden Te beurt viel, — op wiens fponde een' zoete zielrust daauwt, — My kan de zangdrift wel ontvonken... Maar ben ik , van verrukking dronken , Geliefde! met myn kroost aan uwe borst gezonken,
Dan kwynt de kunst — de zangdrift flaauwt.
Ik kan dus, leven van myn leven! Uw' wenfchen geen' voldoening geven, Schoon liefde my aan u en aan myn' kind'ren boeit; Met u de vrucht dier liefde plukken , U door myn' teederheid verrukken — Dit kan ik... maar 't gevoel door woorden uit te drukken... 't Vuur is te fterk , dat in my gloeit.
H 4 Myn



120 AAN MYNE GADE.
Myn lied mogt and'ren al bekoren, Wien 't zalig lot niet is befchoren, Dat aan een' gade's borst een teed're zuigling lacht; En u, die my er om mogt vragen, Zou 't zeker ook , in fchyn, behagen: Maar nimmer wenscht myn hart een' loffpraak weg te dragen Zoo >k my die zelf niet waardig acht.
SP ANDAW.



\Vat wederftrevige aart rijt dus den band van een ?
Wat God , wat wonderkracht wrocht zulke ftrijdigheên
In waarheen, die noch twist noch twijfeling gehengen,
En echter voor 't verftand niet overeentebrengen ?
Hoe kan een waarheid ooit met waarheid ftrijdig zijn ?
Is al die wederfpraak misfchien een enkle fchijn?
Hangt al wat waarheid is niet vast in een verbonden?
Gewis; maar 's menfchen geest in 'slichaams web omwonden,
Kan, bij de fcheemering van 't onderfchepte licht,
Dien fijnen fchakel niet bereiken door 't gezicht.
Maar, waarom zou hij toch van zulk een aandrift glooren,
Om 't hem verborgen waar zoo angstig na te fpooren ?
Zou 't wezen, dat hij 't kent, waar op hij zich verhit ?
En jaagt men zorglijk na het geen men reeds bezit ?
Of kent hij 't niet, hoe dan , hoe dan die blinde poging?
En hoe is 't onbekende een voorwerp van beooging?
Hoe weet ge, kent gij 't niet, vyaar gij 't bejagen kont,
Of zelfs, indien gij 't vindt, te erkennen 't geen gij vondt?
II 5 't Gaat



122 # * #
't Gaat vast: toen 's menfchen ziel het aanzijn wierd gegeven,
En zij zich fpieglen mocht in d'oorfprong van hun leven,
Zag zij 't verband van 't al, en ieder deel met één»
En thands omzwachteld met lichamelijke leen,
Heeft ze al haai kennis niet, maar Hechts een deel verlooren,
En fielt zich d'indruk nog van 't gantsch geheel te vooren.
Die dus naar waarheid tracht, bezit haar kennis niet;
Ze ontviel hem, maar niet gantsch de fpooren die zij liet.
Hij (laat den indruk ga, hem overig gebleven,
Vernieuwt zich trek bij trek, ten deelen uitgewreven,
En vult in 't onvolmaakt, gebrekkig fchilderij,
Het uitgewischte bij. —
BILDERDIJK.



P H I L INT.
EENE VERTELLING.
Philint was door 't geluk met fchatten ryk bedeeld, Wierd door de zagte hand der fehoonen mild geftreeld, Had nimmer fmarten ondervonden, En honderd vrinden, aan zyn huis op 't naauwst verbonden; In 't kort, Philint genoot al 't prikklend levenszoet: Zyn fpreuk derhalve was: „ AW wat gefehied is goed: „ Daar zyn op de aard'' geen kwade menfchen; „ Heeft iemant niet zo veel als hy zou willen wenfchen , „ V Ontbreekt aan zyn verftand, ,, Want alles word beftierd door eene onzigtbre hand." Dit denkbeeld had zyn hart voor deernis toegefloten; Geen arm , geen hulploos mensch had iets van hem genoten: ,, '/ Is alles wél; 'er is geen kwaad;" Dit was zyne aalmoes, hulp, en raad. Robert, een van zyn beste vrinden, De man, die wel het meest zich by Fhilint liet vinden, Had , door een fchelmsch bedrog, hem van zyn' fchat beroofd: Philint was arm! Wat raad ? elk ftiet hem nu voor 't hoofd;
Zyn



124 PHILINT.
Zyn vrinden fchuwden hem; de min deed hem noch hopen, Maar 't was ook vruchteloos: haar arm ftond niet meer open; De liefde word met goud gevoed: Een Laïs, die ons mint in druk en tegenfpoed, Is flechts een droom! zy word op de aarde niet gevonden. Philint, aan wellust, weelde, en Jyfsgemak verbonden, Was raadloos; hy, die elk bedroefden had verfmaad, Wierd op zyn beurt van elk veracht, befpot, gehaat. „ AU' wat gefchied is goed!", dit moest hy daaglyks hooren.„ Het lot , aan u befchoi en , „ Komt u van eene onzigtbre hand, „ En ligt in Vplan var. hem, die alles houd in ftand; „ V Is alles goed, myn vrind! 'er zyn geen kwade menfchen: „ 'Er is volftrekt geen kwaad! JVat zoudgy kunnen wenfchen.?'» „ Neen,-" zegt Philint, geheel verwoed, „ *t Is alles kwaad! 'er is geen goed! „ Geen deugd, geen goede trouw is meer op de aard' te vinden! „ Daar zyn geen ongeveinsde vrinden! „ De liefde is enkel zelfbelang ! „ Het eene misdryf houd het andere in bedwang/ „ Het menschdom is een koop van fchelmen ! List en logen „ Ferjoegen V recht! Terwyl gerechtigheid hare oogen „ Foor 't misdryf f uit, regeert geweld, en fnood verraad! „ 'Er is geen goed! 't is alles kwaad!"
Phi-



PHILINT. 125
Philint befchouwde fteeds de dingen
Naar hunne ftandveranderingen : Dus is een zelfde zaak, voor hem, nu kwaad,dan goed, Naardat die zaak hem fmart of vreugd gevoelen doet.
d Wysgeer, gy, die ons de waarheid wilt doen hooren! Wat is thans waarheid? ging zy niet voor lang verloren? — Daar gy, gelyk Philint, befluit van goed tot kwaad, Al naar het voorwerp u rechtftreeks ter harte gaat, Of wel naar u de dingen raken , Is op uw taal geen ftaat te maken ; *t Is echter jammer, daar gy uit verwaandheid liegt, Dat ge ook u zelf bedriegt.
W. VAN OLLEFEN.



GRAFSCHRIFT,
VOOR ZEKER' KOMPONIST.
Hier ligt een komponist als andre komponisten, Bemind, gehaat, Vergood , verfmaad, Vairiieden , die niet beter wisten: Hy was niet groot, Maar ook niet klein; Hy at zyn brood, En dronk zyn' wyn; Heeft weinig gunst van 't lot verworven , Wierd tagtig jaren oud, en is toch jong gelïorven.
W. VAN OLLEFEN.
* * #
Vry van zorgen, vry van kommer, Sliep ik zachtkens in het lommer
Van een' fchaduwryken boom : 'k Dacht dat Laura , naast myn zyde, Vriendlyk, zich ter neder vlyde,
Maar, helaas! het was een droom.
J. M. P F E I L.



NAAR HET GRIEKSCHE
VAN
A N A C R E O N.
Zie ik Hechts, voor mijn oog, het volle glas gereed, Dan flaapt mijn zorg, verdwijnt mijn leed. Wat gaat mij moeite en leed en fmarte. Wat gaat mij ijdle zorg aan 't harte,
Daar ras mij 't fterfiot toch verwacht? Kom, drinken wij, zoo lang wij leven, Tot Bacchus eer, door vreugd gedreven, Den wijn, ons door zijn gunst gegeven, Die alle zorgen flraks verzacht.
AAN
EEN SCHOON EN BEHAAGZIEK
MEISJE.
Waartoe die iid'le praal , bij uw bekoorlijkheden?
Natuur behoeft geen tooi der kunst; Waarom, uw' fmaak ten hoon, haar' invloed dan beltreden ?
Gij, meer dan iemand, ruim bedeeld door hare gunst! Is dan uw doel, alleen , bewond'ring weg te dragen, Die, ras geboren , ras vergaat ? Of, zoo ge,om ijd'len fchijn,geen duurzaam heil verfmaadt Welaan dan, volg Natuur, om altots te behagen. — 1806. B-



Aan 't klippig berggevaart van 't Achemenisch zand, Waar de onvermijd bre fchicht in 's vluchtlfngs vaste hand 't Ontzachlijk wapen is, dat zijn vervolgers duchten, Waar 't ftrijden vluchten is, en omzien onder 't vluchten, Spruit Tijgris en Eufraat uit de eigen welbron voort, Verdeelt zich en vervliet naar onderfcheiden oord ; En wen ze in hunnen loop zich naderhand hervinden, Hunn' Aroom hereenigen en onderling verbinden, Dan drijft, wat elk van hun gevoerd heeft op zijn' vloed, Van d' een' en andren kant elkandren te gemoet'. Zoo vloeien kielen faam en uitgewrongen boomen, Op hun verfcheiden vaart bij toeval faamgehort: Maar de ongelijke grond, waarin die waters Aroomen-, Zie daar wat de oorzaak zij waar 't door geregeld wordt!
BILDERDIJK.



DE NATUUR. 131
6 Leid my zagtkens, moeder der wysheid! op Dat ernstig pad, dat zagtkens uw wondren leert: Dat ook my 't denkend voorhoofd gloëije, Als ik, geleid van het maanlicht, wandel!
ó Schep me beelden, vol van bezaliging; Omkleed myn woorden; tooit die in uw gewaad: Dan klinkt myn lied in ftille dalen, Galmen de rotfen uw vreugd ter eerel
ö Leid me, moeder! leid me, natuur! dan zal Myn lied u klinken, in myne jongheid reeds, Tot eens der grysheids zilvren lokken, Kort en gefcheiden, myn' fchedel fleren !
ANNA MARIA MOE NS.
Naar het tïoogduitsch van Fr. graf zu Stolberg.
I 2



D E
GROOTE OOGST.
ó Akker Gods, bewaard ter onfterflykheid ! Het zaad ten oogst des eeuwigen levens rypt Hier zagtkens onder groene zoden, Voor den verhevenen dag der toekomst.
Ja, rust 'er vrolyk, fluimer den flaap des doods, Verderf'er, ligchaam 1 beendren! ontbindt u daar. Hy komt, de groote doodenwekker: 't Eeuwige leven bereid hy zondaars.
De maaijers ftaan en juïgchen ten ryken oogst, Daar 't rype koorn de zwellende airen hen bied, En honderdvouwdig vruchten aanbrengt; Halmen, van fchuddende zwaarte, buigen.
é Eens3



D E
N A T U U R.
Hy zy myn vrind niet, welke de godlyke Natuur niet mint; gevoelens der englen zyn Hem onbekend; hy kan zyn gade, Vrinden noch kindren, niet innig lieven.
De lippe beeft van heilige zaligheid, Verheven wellust, nimmer den droomer, die De morgenzon, in 't oosten ftygend, Zonder verrukking en eerbied aanziet.
In uwen beker vloten nooit tranen in, Algoede! nooit den beker der vreugde in. Dien gy hem gaaft: zyn deel is flaapzucht: Weemoed en vreugde des wyzen erve.
I De



130 DE NATUUR.
De zucht tot vryheid, zucht tot het vaderland, Ontgloeide nooit zyn ledige flavenziel; U fpot myn hart, ó worm der aarde 1 Onder myn voeten vertreed myn ziel u! —
Ik uwer (potten ? wee my! ó Wreek het niet, Gy, aller Vader.' wrevel en hoogmoed greep Den zoon des ftofs, en hy befpotte Hem, dien hy weenenden moest betreuren.
Gezegend zyt ge, traan des berouws! en gy. Noch meer gezegend, tranen van deerenisl
Nu lagchen, als na yooriaarsregen,
b .. 'jQ
Schooner de lieflyke lentebloemen.
De bonte wei gedrenkt met den avonddaauw , De zagte rust van de heilige eikenfchaauw, De vreugd der eenzaamheid, ervaren Slechts vroome, onfchuldige, reine harten.
ÓLeid



BIJ HET GRAF
MIJNEN VEEL GEAGTEN KUNSTVRIND,
DEN DICHTER.
J. G. DOORNIK,
op Woensdag, den 2%flen van Oclober, 1807,
binnen Amfteldam overleden.
Gij zijt dan ,ook niet meer! gij zijt ons dan onttogen,
6 Doornik! deugdzaam mensch en waarlijk edel vrind! De dood heeft u geveld door haar gedugt vermogen,
De dood, door .dolle woede en zucht naar bloed verblind. En gij, mijn zangficr! treur, gij moet uw' leidsman derven,
Een' Mentor, u getrouw, op uw oneffen pad; Gij ziet hem in den herfst zijns nutten levens fterven,
Toen Febus zelf een' krans voor hem geftrengeld had... Maar hoe! ging' dan met hem zijn ed'le naam verloren?
Daalt zijn vernuftig werk met hem in 't nijdig graf? Is hem de onfterffjkheid dan niet ten loon befchoren ?
Viel, toen zijn dooduur doeg, zijn lauwerkrans ook af? 6 Neen.' dien lauwerkrans zal hij geftaêg behouèn;
Schoon hem de dood verplet, zijn werk heeft zij gefpaard: De naneef zal dit werk met diep ontzag befchouwen: Zo lang de dichtkunst leeft, leeft doornik op deze aard'.
En



'36 BIJ HET GRAF VAN J. G. DOORNIK.
En gij, bedroefde gade en afgepijnde telgen Van hem , wiens naam ik Treed, met. dankbetuiging noem I
G'JJïyP n0ü'' ?M ™ ryZernfj ver™ gen;
C < - - 'tv rg.j behoud zijn' roem;
MaJ * * 't God ontmoeten,
[i toeveriaat.
Laat ,i„ .^"^hï'MiM X»is',
e^r^^më^'''itS$ ■" i^crzoeten:
■./Ét ,Jf . hii voor
l'" ,J ■ y^^Au<^WfiW^S 1 °ns vergaat.
" ' ' ' i0'}W:W$&lê§Ê >™ öefehoren,
^<-uga altijd verkrijgen zak
°-juicht hij. a!s om ftrijd, „je, d3nkbare eng'ienkoren.
En zingt Gods majefteit met vrolijk lofgefehal.
Welaan dan , treurt niet meer ■ i&.t >*»
meer, Ifet dit uw wonden helen • -
Befeft, uit vader! eMe «Heen kastijd ons God. . ?t 'S U Wekend; laat deze hoop u ftrelen;
Aehl onderwerpt u thans eerbiedig e uw Jot. En gij, 6 Febus kroost! verheven ftervcüngen I
Piant, plant de ***** ft**.*» zoon { Kunstbroeders! laten wij zijn trouw, zijn deugd bezingen;
Vlegt hem van eikenloof eene onverwelkb're kroon. Ik, jeugdige ofTerknaap, door dankbaarheid gedreven, Ikftamel b,j mijn lier Hechts een verganglijk lied/ Maar eeuwg zal zijn naam in 't hart der braven leven: Van merken zong wejeer; h de faraven fterven ^
7. J^JV 'SGRAVEKWEERT.



DE GROOTE OOGST. 133
0 Eens, ten oogst des eeuwigen levens, ftaan Ook de englen zó, ze wachten den wenk van God, En voeren.'t rype graan ten hemel, Dat op defl akker van God gezaaid is.
De dag genaakt! de groote, verhevene dag! 't Gebeente rammelt, voelt des herfteüers kracht: Dan fplyt de grafzerk, die hen dekte: Zondaars verryzen — des hemels erven.
Zó ru;scht het groen niet, wen 'er de wind op blaast, Als dan de ftem der ryzende menschheid ruischt; Als dan het ftof ten leven heenftroomt, JuigchenJe zangen der toekomst opzend.
Kom, rust des doods! u wacht de verbaasde ziel: Zy zinkt in wellust hooge bevinding neêr, En roept met ftaamlend bly verlangen: Leg my in 't graf myner vadren neder!
I S



134 DE GROOTE OOGST.
Ja, daar is 't veilig; daar woed de zonde niet: Men flaapt 'er zagtkens, vry van het aardsch gewoel, Den droomeloozen langen doodflaap ; Bloemen ontluiken op 't graf, en bloeijen.
j Het graan, verzameld, kiemt in de jraven op; De laatfle fterfling rust nu in 't ftof des doods! Bazuinen klettren; dooden ryzen ; *t Graf is verlaten; de dood vernietigd. —
i
Ook myn gebeente fta zo ten leven op, Vol ftille vreugde, vol van vernieuwde kracht: Dan zing ik 't lied der nieuwe fchepping, Eeuwige , vreeslyke levenstonen !
ANNA MARIA MOE NS.