FRTHEID. GE LTKHEID.
DE REPRESENTANTEN VAN HET
VOLK VAN STAD EN LANDE AAN HUNNE MEDEBURGEREN HEIL en BROEDERSCHAP'
Na dat op onzen van ouds af vryen grond de Reëten van oen JVJensch en Burger wederom openlyi< en plegtig zyn erkend geworden, en het thans met dan van den Wil des VoJks zal afhangen, om zich de vrugcen eener iuistei volle omwenteling, niec ten gevalle van enkeie perionen of famiiien , maar voor de duurte belangen van de geheele Maatichappy, zo wei als tot hertel der reeds al te lang uk het oog verlorene zaak van het algemeen welzyn daargefteld, te verzekeren , zoo hebben IVv. met m den geringten twyfFel mogende trekken ' of onze Medeburgeren zullen, zo haast het op de betchermmg van hunne eigene Vryheid, en die van hunne land en huisgenoten, en op de verdediging van derzelver veiligheid en eigendommen aanfcntnr, al aanftonds vaardig en bereid zvn om door fiere moed, Vaderlandsliefde, en ftandvastigheid zich, zelfs wanneer zulks al eenige ogenblikkelyke opofferingen kosten moest, te betonen als het regtgeaart Nageüagt onzer Voorouderlyke hel. den, bereids Ons federt enen geruimen tyd bezig gehouden met het ontwerpen van een plan, volgens t welk de gewapende armen onzer brave Landslieden op de beste en gefchiktte wvze zouden mogen worden verenigd, om tot een ontzache-
55, tb°tllveJk tege"? de vvanden van ons Nationaal geluk te kunnen dienen.
A Het
°-Hl No. 6



( * )
Het is een uitwerkfel hier van, dat Wy, met overleg van een uitmuntend Bevelhebber, hebben geformeerd het Plan van een vrywillig. Burger-Corps Jagers, invoegen het zelve, by Ons gearresteerd zynde, raits dezen ter kennisfe van Onze Medeburceren word gebragt, in het zeker vooruitzigt, dat daar aan door een ieder hunner, zoo veele zich bevoegd kennen om aan een zoo verheven oogmerk bevorderlyk te zyn, en welker omftandigheden het zelve niet of volftrekt onmogelyk, of uit enigen waarlyk aangelegeneh hoofde ondienftig maken, op het gretigst deel genomen zal worden.
Terwyl thans het tydftip daar is, in t welk de houding, die de Republikeinen zullen aannemen, derzelver lot zal kunnen beflisfen tot Vrede of Overwinning, zoo houden Wy Ons ten vollen overtuigd, dat de edelmoedigheid van den egten Nederlander, finds lange met naaryver bezield wegens de gevaren door zyne Franfche Bondgenoten voor de zaak der Vryheid getrotfeerd, niet kan gedogen, dat hy een lydelyk aanfchouwer blyve van den roem van hun, die hem hebben vrygevochten, veel min om de verdere grondlegging van dien welvaart, welke hem thans verkrygbaar geworden is, aan anderen af te ftaan.
Het is de natuur der overheerfching om best door vreemde magt te kunnen worden gefchraagd ; dan, de vryheid, van enen geheel tegenovergeftelden aart zynde, kan niet dan door de Burgeren des Lands by voortduring verzekerd worden.
Daar nu de bewyzen kennelyk voor handen zyn, dat het gevoel van eer en eigen waarde niet is uitgedoofd by de afftammelingen van hun, van welke het trotfche Romen eertyds liever verkoos de Bondgenoot te zyn, dan om immer eenen aanflag te wagen op hunne vermeeftering; die in latere eeuwen tachentig jaren lang den yffelykften oorlog, op het



moorddadigst tegen hun gevoerd door den toenmaals magtigften alleenheericher van Europa, niet al» leen voor de Vryheid mannelyk uithielden, maar ook zodanig ten einde bragten, dat hunne gedagtenis nog daarom by hun nakroost heilig en een fchrik voor onderdrukkers is; wier dapperheid naderhand, fchoon van alle zyden befprongen en door verbazende overmagt reeds half overmand, in 't midden van de hevigfte inlandfche beroeringen niet verflaauwde; die langen tyd de Zee beheerfchten en liet flaatkundig even-, wigt van de Landen bepalen konden: zoo voeden Wy ook thans de aUefinds gegronde verwagting, om Onze by dezen voorgeftelde bedoeling dadelyk vervuld te zien , en zulks te meer, daar nu de weg toe roem en verheffing voor verdienften alleen zal openftaan, en niet gefloten zyn dan voor die gene, dewelke hunnen pligt, aan zich zeiven en het Vaderland verfèhuldigd, tegen alle vermoeden niet zouden willen betragten.
En het is hier door, dat Wy ons met alle rede en billykheid vleyen, eerlang een allernuttigst W<?pencorps van vrye Burgeren te zien opgericht, op hetwelk zich onze Republiek met volkomen vertrouwen zal mogen verlaten, en onder we'ks befcherming onze boven alles dierbare Vryheid veilig zal kunnen worden gevestigd en genoten.
Wy verzoeken en nodigen overzulks alle die gene van onze Burgeren en Ingezetenen, mitsgaders die van Wedde, Westenvoldingerland, Bellingewolde en Blyham cum annexis, welke volgens de inhoud van het hierby gevoegd Plan gerekend kunnen worden hetzelve tot hun betrekkelyk te zyn, op het allerfterkfce en ferieufle, om, indien Zylieden waarJyk door de zucht tot Vryheid worden bezield, zulks thans te betonen, door ten fpoedigflen zich te begeven onder het Corps, ten gevolge hiervan op te A s zich-



< 4 )
richten, opdat langs dien weg de Burgerlyke Wapenoefening haar eigenlyk doel tot nut van den Lande werkelyk moge bereiken.
En, opdat zulks tot eens ieders kennis moge komen , 'zal van deze Publicatie een exemplaar aan de Collecteurs in ieder Carfpel te Lande ten dienfte der Ingezetenen worden ter hand gefield en dezelve verders alomme door deze gehele Provincie mitsgaders Wedde, Westerwoldingerland, Bellingewolde en Blyham cum annexis worden aangeflagen ter plaats, daar men gewoon is zulks te doen.
Aldus gedaan in het Provincie huis binnen Groningen op Dingsdag den 9 February 1796, het tweede Jaar der Bataaflche Vryheid.
Ter ordonnantie van de Reprcsfentanten voornt. '
E. L E W E, Secret.



C 5 )
PLAN
TOT HET OPRICHTEN
VAN EEN
VRYWILLIG
BURGER - CORPS JAGERS.
Art. i.
Dit Corps zal belïaan uit zodanige Burgers van de Stad en uit het Land, mitsgaders Wedde en Westenvoldingerland, als zig daar toe vrywillig zullea aanbieden, mits niet onder de 16 en niet bovendo 50 Jaren oud en gezond van Lyf en Leeden, zynde van een onbefproken gedrag, welkerpatriottifche denkwyze genoegzaam bekend is, zo dat de gene, die tot dit Corps behoren , door trouw, deugd en goede order, de grondzuilen der Bataaffche Vryheid worden , en alzoo verbonden zyn geduurende dezen Oorlog, of wel tot ene generale vrede toe: zo nogthans, dat by aldien iemand om voldoende redenen zyne dimisOe begeert, door een Krygsraad de gegrondheid der redenen eerst zal worden onderzogt, en daar in vervolgens door dezelve gedisponeert, dog in cas van beiwaar door ene Comraisfie uit de Reprafentakten finale uitfpraak in de zaak zal worden gedaan.
A 3 Art.



( * )
Art. 2.
Van dit Corps zal niet eerder gebruik worden gemaakt, als-in het geval van gevreesde of dadelyke aanval van buiten.
Art. 3. _
Dit Corps zal gebruikt worden in de 2de Linie Van defenfic mitsgaders tot de posten daar in geleegen , en verders tot bewaringe van de inwendige rust; en dus niet tegen den Vyand worden aangevoert, als met derzelver vrye wil en toeftemminge; zullende de Franfche en Holland[che Militairen in de eerfte Linie van Defenfie ageren.
Art. 4.
Zo de troupes van de eerfte Linie genoodzaakt mogten worden te replieeren op de 2de Linie van defenfie, zullen de Volontairen de genoemde tweede Linie zo lange moeten defendeeren, tot dat door de troupes van de eerfte Linie zullen zyn vervangen.
Art. 5.
De voorfchreven Volontairen zullen alleen ftaan onder de orders van een Collonel, als Commandant en Chef, welke zyne orders wederom van de Volks Reprafentanten of een Commisfie uit dezelve, daar toe gemagtigt, zal ontfangen,en ten dien einde zig tydeiyks by dezelve ophouden.
Art,



( 7 -)
Art. 6.
De Collonel en Chef zal, op voorftel van de* Lieutenant Generaal Dumonceau, door de Re-? prafentanten worden aangefteld, en met de nodige Aides en Adjudanten worden voorzien.
Art. 7.
De Vrywilligers zullen van de nodige wapens worden voorzien, en niet eerder, als in het geval dat dadelyk tot dienlt van het Land zullen worden gebruikt, insgelyks van een Uniforme kleding, beftaande in een hcmelschblaauw laken Rok, Kamifool en. Pantalon, met halve Stropkoufen , en een Hoed met een panache: zullende de Officieren hen zelfs van hare kleding, volgens de op te gevene modellen, moeten voorzien, en deswegens volgens eene bepaalde algemene taxatie fchadeloos worden gefteld.
Art. 8.
Ieder Bataillon zal bclhan uit 1 Lieutenant Collonel, 1 Adjudant Major, 1 Quartiermcester, 1 Chirurgynr 1 Adjudant Onderofficier, 8 Capitains, 8 eerfte Lieutenants, 8 tweede Licutenants, 8 Sergeant Majors, 16 Sergeanten, 8 Corporaal Fouriers, 3a Corporaals, 9Hoornblazers, waar van een tot Chef, en 320 Volontairen, te famen fterk 422 hoofden.
Art. 9.
Zy zullen worden betaalt volgens de hierna volgende Lyst: A4 De,



C 8 )
• gld.
De Lieutenant Collonel per week . ao - : - :
Adjudant Major . . . 16 - : - : Quartiermeester zal volgens zyn rang Soldy ontfangen, maar zal in het Bataillon i Volontair als Clerk mogen kiezen, die de Soldy als Corporaal zal hebben.
Chirurgyn . . . . 18- : - :
Adjudant Onderofficier . . , 6-10-:
Canitain . . , , 13- :-:
Eerfte Lieutenant , . , 11- :-:
Tweede Lieutenant . . 8-10-:
Sergeant Major , . . S" ;":
Sergeant . i m , 4-4-:
Corporaal Fourier . . . 3-12-:
Corporaal . . , 3- :-:
Hoornblazer . , , ^_
waarvan de Chef . . g- :-:
Volontair . . . . 2-10-: Zullende ten behoeve der getrouwde en weduwenaars
aan derzelver Vrouwen of Kinderen, des begerende
boven dien een gulden 's weeks worden betaalt, zo lang de Mans dadelyk in dienst zullen zyn.
Art. 10.
Zal aan een iegetyk onder het voorfehreven Corps by derzelver engagement een zilveren Medaille met het opfchrift de hoop van Paderland worden uitgereikt, en dezelve by het eindigen van den Oorlog op nieuws met een tweede Medaille worden vereert, met het opfchrift bet dankbaar Faderland, met een brevet
om



C 9 )
om zulks gedurende hun leven op de borst te dragen, hangende aan een Carmofyn rood lint, 'twelk in een der knoopgaten word bevestigd.
Art, li.
Zo de Officiers paarden benodigt mogten hebben» zal daaromtrent op dezelve voet als by de Armée worden gedisponeerd.
Art. 12.
Die geene, welke geduurende haren dienst doorziekte of anders in ongeval mogten geraken, zullen kostvry worden genefen, en in alle opzigten, zo voor derzelver onderftand als voor Vrouwen of Kinderen , op een behoorlyke en billyke wyze worden gezorgt.
Art. 13.
De benoeminge der Officieren van alle rangen zal door het Bataillon gefchieden, en wel op volgende wyze:
De Lieutenant Collonel zal alleen door de Repraefentanten van de Provincie benoemd worden, uit een drietal perfonen door het Bataillon voorgeflagen.
De Adjudant Major zal altyd door den Lieutenant Collonel gekozen worden uit de Capitains van het Bataillon, en deze zal wederom in alle gevallen den Adjudant uit de Sergeant Majors moeten kiezen. In cas, in 't Bataillon Volontairen, zig geen Officier mogt bevinden, die de vereischte kunde en experientie beA 5 zat,



( io )
zat, om deze voor de goede order en het Militaire welzyn hoogst interesfante post met eenig fucces te kunnen waarnemen, zal uit de Nationale Armée een Officier daar toe kunnen gekoren worden, mits zyne aanftellinge worde gejuftificeert door een certificaat van bekwaamheid en exactitude, gegevendoor den Raad van Adminiftratie van 't Bataillon waar uit hy is genomen, en daarenboven door de Commisfie uit de Reprasfentanten aangenaam worden verklaart ; de Quartiermeestcr zal door den Raad van Adminiftratie worden aangeftelt.
Het Bataillon geformeert zynde zal in agt gelyke deelen of Ccmpagnien verdeelt worden.
Ieder Compagnie zal zes uit den haren benoemen, uitmakende t'zamen een Committé van agt en veertig perfonen, door welke de Compagnies en Onderofficieren uit het geheele Bataillon gekozen zullen worden : by aldien nogthans iemand uit de kicfers benoemt mogt worden, zal hy ten weinigften 29 ftemmen, en dus vyf meer als de helfte , moeten hebben om benoemt te kunnen worden; dat, in cas van vacature van Officieren en Onderofficieren, de Officieren en Onderofficieren van die rang, in dewelke de vacature is, uit den daar aan volgenden rang over het geheele Bataillon, drie perfoonen zullen benoemen, ten einde daar uit door den Raad van Adminiftratie een gekozen te worden, invoegen dat de Capitains uit de eerfte Lieutenants, en deeze uit de tweede Lieutenants, de tweede Lieutenants uit de Sergeant Majors, en deze uit de Sergeanten, de Sergeanten uit de Corporaals, en deze wederom uit de Volontairen zullen worden gekofen; zullende, by vacature van den post van Lieutenant Collonel, de Raad van
Ad-



Adminiftratie uit de Capitains van 't Bataillon drie perfooncn benoemen, en vervolgens aan de Commisfie uit de Repnefentanten praefenteeren om daaruit een keufe te doen.
De Capitains benoemen altyd hunne Corporaal Fouriers zelfs.
Art. 14.
De Raad van Adminiftratie zal beftaan uit den Lieu* tenant Collonel (PrsefidentQ den Quartiermeester (Secretaris:) 2 Capitains, 1 eerste Lieutenant, 1 twede Lieutenant ,1 Sergeant Major, 1 Sergeant, 1 Corporaal Fourier en 1 Corporaal of Volontair, zullende zig in de Adminiftratie na de Bataillons van de Armée reguleeren.
Art. 15.
Word in 't algemeen vastgefteld, dat wanneer regens alle vermoeden, iemand zig aan misdaden, die niet in den volftrekften zin tot de Militaire discipline behoren mogte fchuldig maken, de zodanige door den Civilen Rigter ter plaats daar de misdaad is begaan zal worden gecorrigeert.
Dat al het geen tegens de Militaire discipline mogte worden bedreven voor eenen krygsraad zal worden gebragt, en door denzelven getermineert.
Zullende nogthans alle geringe misdryven na bebevind van zaken door de Lieutenant Collonel worden geftraft, en door hem finaal worden afgedaan: obferverende de Krygsraad zo wel als de Lieutenant Collonel na (taande regels:
., Er zullen inde Corpfen Vrywilligers geen ande-
5' 55 «



( I» )
s, re ftraffen plaats hebben, als alleen arrest en provoofft „ Niemand zal zig van de verdiende ftraffe door „ geldboetens kunnen vrykopen."
„ Bloodaarts en lafhartigen zullen voor het front „ van het Bataillon van hun eereteken worden „ berooft, en, als onwaardige aan dit vrye Corps, ,, worden weggejaagt."
„ Die teegens de fubordinatie handelt, zal voor „ de eerfte keer met arreft, en voor de tweede met „ provoost worden geftraft, maar voor de derde „ reize van het teken van diftindie worden be„ roofd, en na huis gezonden."
„ Twistzoekers en Dronkaarts zullen als zodane „ aan het Bataillon by de ordre worden bekend „ gemaakt, en als zy dit niet verbeteren, zal men „ op dezelve wyfe als tegeus die, welke aan de fub,, ordinatic manqueren, tegcns hun procedceren.
Art. 16.
De Krygsraad zajrbeftaanuitden Lieutenant Collonel Tils Prasfident, den Adjudant als Auditeur, 2- Capitains, i eerste Lieutenant, i twede Lieutenant, i Sergeant Major of Sergeant, i Corporaal Fourier of Corporaal en 2 Volontairen; hy zal niet permanent aanblyven, maar zullen de Officiers en Onderofficiers na de rolle of roolter gecommandeert worden, en de Volontairen uit de Compagnie, die aan de tour ftaat, door den Sergeant worden gecommandeert.
Art. 17.
Zal alhier in de Stad by den Burger W. Br omwel-



( 13 )
melcamp, Ondermajor by de gewapende Burgermagt binnen Groningen, en in ieder Carfpel te Lande in deze Provincie by de Collecloren, of, waar dezelve mogten ontbreken, gelyk ook in Wedde» Westerwoldingerland, Bellingewolde en Blybam cum arwexis, by de respeclive Schoolmeesteren ter plaats, terftond een register worden geopend, waar toe alle weldenkende worden genodigt, door de Intekening van hunne namen aan deze voor de vryheid zo belangryke inrigting een dadelyk aandeel te nemen.
Art. 18.
De by 't voorgaande Artikel 17 gemagtigde perfoöéö, zo in de Stad als in de Carfpeleu, zullen weeklyks den ftaat van hunne Registers aan de Commisfie uit de Reprafentanten opgeven, en fpeciaal van ieder Intekenaar rapporteeren
1. ) den naam en ouderdom,
2. ) getrouwd of ongetrouwd ,
3. ) datum van Infchryving,
4. ) of gedient heeft of niet, met onderfcheiding, by de Nationale Armee of de Schuttery, en hoe langen tyd,
g.J) of leezen en fchryven kan.
Art. 19.
Zo ras dezelve zullen zyn goedgekeurt, zal de Medaille met het brevet van aanftellinge aan hun worden ter hand geftelt.
Art.



c 14 y
Art. 20.
" De Intekening zal op den eerften Aprii worden gefloten, vervolgens zullen aan de declncemers de loopplaatzen worden aangeweezen, en de dag en plaats worden bepaald, waar en wanneer dezelve moeten byeenkomen, om tot het formecren der Bataiilons over te gaan, het welk onder opzigt van de Gecommitteerden uit de Reprjefentantcn zal worden geeffeétueert, zullende voor de dagen, welke daar toe moeten befteeden, een ieder na de rang, die by in't Corps zal bekomen, vergoeding erlangen: edog, om alle valfche uitleggingen voor te komen, word aan een ieder bekend gemaakt, dat de betaling der Soldye niet eerder een begin zal neemen, dan op den dag, dat de Bataillons zullen worden t'famen gegetrokken om werkelyk dienst te doen.
Kunnende niet te min de Vrywilligers op de daar toe bepaalde dagen op de Loopplaatzen vergaderen, en zig in den Wapenhandel oeffenen.
Met de organifatie zal door de Commisiie uit de Heprafentanten een begin gemaakt worden, zo dra liet getal Intekenaren voor 1 a 2 Bataillons compleet zal zyn, en zullen by het formceren van het eerfte Battaillon de eerfte Intekenaren ook het eerft opgeroepen worden, dewyl het niet anders als regtvaardig is, dat zy de eer hebben in het ifte Bataillon te dienen, zullende op dezelfde voet met de andere voortgegaan worden.
Art. 21.
De Publicatie deezes zal gefchieden op een en dezelf-



C 15 )
zelfde dag door de geheele Provincie, mitsgaders Wedde en Wefterwoldingerland, en zal drie dagen daar na het Register geopent worden.