NIEUWE NEDERLANDSCHE J A E RB O EKEN, of VERVOLG der MERKWAERDIGSTE GESCHIEDENISSEN, DIE VOORGEVALLEN ZTK IH TE VEREENIGDE PROVINCIËN, D E GE NER ALITEITS LANDEN, EN DE VOLKPLANTINGEN van dek STAET. ZESTIENDE DEELS FIERDE STUK. MDCCLXXXI. Te A M S TE LD AM, By de Erven van F. HOÜTTÜYN. Te LEIDEN, By P. van der EYK en D. VYGIL   NIEUWE ISTEDERLANDSCHÈ JAËR BOEKEN* O c T o b e r MDCCLXXXI. GELDERLAND. Arnhem. In tydert van ruft en Vrede, wanneer géene^RNt fterke fpringveeren nodig zyn, dan wordt hem. men de gebreken van eene regeeringsvorm naeuwelyks gewaer.' Mért behoeft geene groote pogingen te doen en dus ondervindt men ook naeuwelyks tegenftand. Twift men al eens met eikanderen,het is doorgaens over onderwerpen van geringer belang , welken niet gefchikt zyn om aen de gemoedereu fterke fchokken te geven. Maer in tyden, wanneer het op het behoud van 't Land, op de bewaering van de bronnen van onze welvaert en beftaen aenkomt, dan komen de gebreken van de regeeringwyze voor den dag f en openbaren zig3 even als verborgene kwaelen by de minrte tegenfpoed in het lichaems geftel te voorfchyn komen; -Dan ryft 'er verdeeldheid van belangens en oogmerken * verdeeldheid van gevoelens omtrend de middelen ter bereiking van die oogmerken, omtrend Iiiiii weh  Arnhem, I i 1 i 1 i i t < 1876 NIEUWE NEDERLANDSCHE welken men liet al eens mogt zyn, en de misbruiken 'vertoonen zig aen alle zyden. Carthage perit, paree que lorfqu'ü f'allut retrancher les abus, elle ne put fouffrir la fnairi de fon Annibal méme. Athenes tornba i paree que fes erreurs lui parurent fi douces, quelle ne voulut pas en guerir. Et parinis nous les Republiques d'Italië , qui fe ventent de la perpetuité de leur gouvernement. ne daivent Je venter que de, la perpetuité de leurs abus ; aujfi nont elles plus de iiberté, que Rome n'en eut du tems des Decemvirs. Montesq. Grand. & Decad. ch. VIII. Onderwyl is het beklaeglyk, dat zo veele verdeeldheid plaets heeft, welke noodwendig den ftaet verzwakt, en alle vorderingen tot raannelyke tegenftand tegen eenen magügen vyand verhindert en ftremt. Gewisfelyk zullen wy eens genoodzaekt worden om met Frankryk maetregelen tegen onzen gemeenen Vyand te beraemen. Indien het dan maer niet te laet zal zyn, zo als wy gezien ïebben, dat het draelen in het aennemen van iet verbond der gewapende onzydigheid y )ns van deszelfs vrugt en voordeel berooft ïeeft. Dans les grandes affaires zegt zeker 'chryver, oü il ny a qu'un grand parti a irendre, trop de circonfpe&ion ceffe d'être wudence. Tout ce qui ejl extreme, demande me refolution extréme. Alors les demarches 'es plus har dies font les plus fages, & 1'exces le l'audace méme devient le moyen & le garant lu fuccès. De  JAERBOEKEN, OBober, ÉwRi. 1877 De Landdag alhier is vervroegd om in de-J ze Provincie een fpoedig befluit te nemen no-1 pens het verzoek van Frankryk , ten einde aen dat Hof worde toegeftaen om vyf miüioenen guldens hier te Lande, onder guarantie of waerborge van de Algemeene ftaten, op te nemen. Deze toeftemming is hier zonder bepaeling befloten, niet tegenftaende het getal van die geenen s die veel infehikkelykheid voor Engeland betoonen, niet gering is. Egter ontbreken hier ook niet, die anders denken. Eenige Jonkheer en uit het Kwartier van Zutphen, byzonderlyk Jonkheeren van Heeckeren van Enghuizen, van der Capelle tot den Boedelhof s van Palland van der' Capellen tst de Marfch, en van Heeckeren tot Beurfe, hebben op het fterkft geyverd, om het daer heenen te bellieren, dat van wegen deze Provincie wierde aengedrongen, ten einde, uit overweging van de lteeds meer en meer toenemende wanhopige gefteldheid van ons Gemeenebeft, of fchikkingen van wederzydfche befcherming met Frankryk geduerende dezen oorlog beraemd, of een volledig ver? bond met die Mogendheid gefloten wierde, ais zynde het eenigfte middel tegen de werkeloosheid , en ter verkryging van eene eerlyke vrede, Egter, welke kragt van redenen ook gebruikt wierden, het voorzittend Lid, Jonkheer van Nagel Landdroll van Zutphen, vondt niet goed die in omvrage te brengen. Ondertuflchen heeft Jonkheer van de Capelle Iiiiii $ tot [EM.  i3?8 NIEUWE NEDERLANDSCHE ARNHEM» Advk van jr . van de Capellen tot de Marfch, wegens de geldligtingvan j mill. voor Frankryk, i "t 1 < i \ 1 \ i l t i s 5 tot de Marfch by deze gelegenheid op den 20 Odtober 1781. een deftig' en-'mannelyk vertoog gedaen, vervat in deze bewoordingen. EDELE MOGENDE HEEREN ï "T\e vervroeging van deeze Landelyke Vergade*-f ringe dienende, om in naavolging der overige Bondgenooten, met verhaafting aan het verzoek des Konings van Vrankryk Uw Ed. Mog. toeftemming te geven . tot hec doen van eene Negotiatie van vyf milliosnen guldens , onder guarantie van dezen Staat, doet my, met een ieder , wien den bekommerlyken toeftand des Vaderlands ter harte gaat, vieriglyk wenfchen , dat men eindelyk by ons zal begrypen, en overtuigd worden', dat hec meer dan tyd is, dat van de zyde dezer Republjcq, beantwoord worde aan de menigvuldige aangebodene, en reeds door ons ondervondene blyken vaii genegenheid van het Franfche Hof, gepaard met sene meer dan apparente bereidwilligheid tot het luiten van eenenaauwe Alliantie met dit Gemeeïebeli, zoo nodig om op eene oyereenltemmende vyze j eene voor al , voor ons zoo willens geJugteri Vyand, met vigueur te kunnen beüryden, m tot reden te brengen. UEd. Mog.-is bekend,door welke liften en Ca>ales de ons altoos nydige Britten geflaagt zyn, im dezen Staat zoo door hunnen Verraderlyken Dvloed van binnen ^ als door hunne trouwloze aan'allen van buiten op den oever van een byna onerftelbaar bederf te brengen; zonder dat wy,daar ?y de onheilen, die hunnen toeleg ons berokkenie, voorzagen, by tyds bedagtzyn ge weeft , pm, iy den voor dezen Staat zoo catuurlyken, zoo Borgen Bondgenoot den Koning van Vrankryk aan te ouden, om zigmet an Jr» van de Capelen tot de Marfch wegens ie geld» ligting van 5 mitti voor Frank' ryk,  ArnHrst. ' Advis van jfr. van ~de Gapellen tot de Marfch wegens dt geldligting van 5 mitl. oor Frank- i 1 1880 NIEUWE NEDERLANDSCHE echter zyn de Zuilen van ons Staatsgebouw, de Bronnen van onzen Welvaardt; deze ballende en uitlogende, wordt den ondergang van ons Geme? nebext onvermydelyk "«wisuemeeDaar het dan van ze!ve fpreekt; dat wy met de VyandVn van onzen Vyand moeten medewaken • zoo geeye ik UEd. Mog. al verder in feSé overweging, of het voor dezen ftaat niet geraden is, de voor ons zoo weimenende , zoo nodige en zoo voordeehge aanbiedingen en uitnodigingen'der -dertien Araerikaanfche Provinnen aantenemen.Gee- KninlSke,Iykheid '^eDe laffe toegevendheid voor Engeland, kan ons thands wederhouden, om de Onafhankelykheid niette erkennen van een Gemenebelt, dat zi- naar ons roemrugtig voorbeeld vrygevogten heeft, en noch fteed!f bezig om zig der dwmgelandy van onzer beider vyand manmoedig te omtrekken. Wat weêrhoudons dan , om ons met dit deugdzaam' en m tig Vulk dat ons gewis boven andere eerbiedigt,en blvken van toegenegenheid geeft, op het nafuUï J viK den? Hoe veel verfchild in dezen ons gedrag-vin dat onzer Voorvaders, die overtuigd van denoodzafc,dykheid van met dc Vyand van onzen Vvand zamen re {pannen, dadelyk' met de PortugeezeS Wie bezeft niet, dat het aangaan van deze betoogde en zoo hoog nodige Verbonden met de Vyanden van onzen Vyand , Zyne woede ras zou [tuiten, en voorzeker eene algemeene, en als dan 52 ons,hkon^ble Vrede veriaaften. *£ *ï°!£ pbgt londbqrftig tot UEd. Mog. te fpreken, als wenoigt zynde dat eene aanhoudende ?e leu ! Mlm* ln deze bxllyke verwachting des Volks Jes^elfs misnoegen en opmerkelyken agterdoet [lees zal doen toenemen £ ^ ' En waarlyk fïd. Mog. Heeren!is het die gedul>ge Natie, die na zoo veel goeds en bloedt, tot leden vrugteloos opgebragt en verfpild te hebben , wel  JAERBOEKEN, Ofioher, 17S1. 1881 wel kwaalyk te nemen, dat zy rekenfchap wegens 'sLands beftier vordere? d,at zy aandringe, dat ■ onderzoek gefchiede naar de oorzaken des bederfs. Een wantrouwend misnoegen is algemeen, wie fiddert niet voor de akelige gevolgen van zulk een'. aanhoudend gemor! Hoort men niet van groot en klein zeggen : Is het niet opmerkelyk, datnazedert jaaren herwaarts, byna onnoemelyke Schatten tot den aanbouw van Schepen opgebragt te hebben, evenwel onze Marine, niet toereikende heeft kunnen worden , om onze Commercie en Navigatie te befcherrrien; en dat doorgaands onze Scheepsmagt, met de jammeriykfte gevolgen, of te veel verdeelt, of niet in Haat was, om onzen Vyan 1 naar behooren het hoofd te kunnen bieden? Is het de Natie niet geöorlooft te klagen, dat m n dezelve de nodige protectie voor eenen uit- fellrekten, en volgens de Tracf aten geöorloofden landel, heeft geweigert: Met dien gevolge, dat de Noordfche Mogendheden, ongenegen om aan Engeland toegeevend te zyn, hunnen Handel en Zeevaart, op de ruïne van de onzen, vry en onbelemmert voortzetten en verzekeren? Verdient het geene reflectie , dat wy het grootmoedig aanbod eener Gewapende Neutraliteit niet dadelyk hebben aangenomen; en dat wy eerft zeeven maanden daar na, toen het te laat was, nuttelooze deelgenoten van het zelve zyn geworden ? Deeze en meer andere grieven geeven de Natie ftof tot klagen. Het is waar, men heeft aan de• zelve toegezegt een onderzoeknaar de oorzaaken van de verregaande traagheid, en flaphartigheid in de befcherming van het Vaderland tegen een gedugten eh acfiven Vyand. Is aan deze belofte naar behoren voldaan? word 'er thans met meer erntl gewerkt, om met den nodigen yver dien hatelyken Vyand te kunnen beflryden?en worden de gevaarlyke gevolgen van zyn in en uitwendig woelen, naar behooren tegengegaan ? En hoe zeer men ten vollen overtuigd is, dat het niet aan goede wil van IiiiÜ4 de ^rn« : iEM. Advis 'dn Jv, /an de Capellen tot de Marfch vegens ie geld. ligting van 5 mill. voor Frankryk.  1882 NIEUWE NEDERLANDSCHE Arnhem,, Advis van Jr. van de CapelJen tot ,de Marfch wegens de geldUgtingvan 5 mUl. voo Frankryk, de Heeren Staaten van Holland, veel min aan die van de Stad Amfterdam gehapert heeft, om ons Zeewezen* in den vereifchten ftaat van tegenweer te brengen; blyft het echter voor als noch de vraag, of het "wel genoegzaam uit de overgegevene rapporten blykt, dac geene der differente Admiraliteits Collëgien, jn gebreke zyn gebleven, om de Marine van den Staat, ieder naar rato van hun Departement, zedereden ontftaanen Oorlog, in die fituatie te brengen, dat zy met effect tegen den Vyand had kunnen ageeren? Eindelyk Ed. Mog. Heeren! Wordt niet, door geheel Nederland aan den aanhoudende invloed, die de Heer Hertog van Brunswyk3 Veldmarfchalk rvan dezen Staat; op den Geeft van den Heer Erf Stadhouder beeft, de vooraaamfte oorzaken van 'sLands ongeval en rampen toegefchreeven? Blyft de Natie niet meer en meer aandringen , dat de Hertog verwyderd worde ? Is de afkeer en haat tegen dien Prins, niet zoo verre gevordert, dat eene voorzigtige Staatkunde vereifchte, dat aan de ilemme des Volks gehoor gegeven wierdt ? en wel dies te meer, wyl gemelde Hertog zig tot heden voor die Natie, van het geene hem door onderscheidene Notable Leden der Unie, zoo opentlyk te lafte gelegt wordt, niet heeft gezuiverti Kan die Natie zig vergenoegen met de vryfpreking des Hertogs; door hunne Hoog Mog. op zulk eene onbeftaanbare en illegaale wyze gedaan ? Kunnen de juftificatoire Relolutien van zommigen der Bondgenoten dien Heer van den opgelegden blaam, voor de Vierfchaar des Volks ontheffen ? Wie zou durven affirmeeren, dat in deze zaak allefints naar de order en conftitutie der Regeering ïsgehandelt? Is het gedrag in dezen van de Gecommitteerdens dezer Provintie ter Generaliteit niet ten hoogften yeprehenfibel ? en wel zoo, dat ik vertreuwe dat UEJd. Mog. in het vervolg , tegens zulke overfchredingen der palen van het aan hun toevertrouwd gezag, kragtdadig zullen waken. * De  JAERBOEKEN, O&okr, 1781. i383 De klagte en ongegronde Vorderingen des Her-, togs, hadden nimmer een onderwerp van de Deli-i beratien der Staaten dezer Provincie moeten worden: En niet tegenftaande, de Pofteriteit zal het. nauwlyks geloven , heeft men kunnen goedvinden,: zonder voorafgaand onderzoek , of men hier toe? bevoegt was, dan niet,op den 21 July dezesjaars,i eene yoor den Hertog allefints vleiende en juitifi '. catoire Refolutie , ' by meerderheid van Stem-( men te neemen: Eene Refolutie Ed. Mog. Hee-; ren! ltrekkende, on de loffelyköe pogingen vqon 'sLands behoudenis van Notable Leden van het< Bondgenootfchap, in een ongunftig dagligt teftel-; len: Pogingen echter, die volkomen door den tydj hunnen wel verdienden roem zullen wegdragen en die zoo als het zig gunftig laat aanzien, meer. en meer ftaan ondertteund te worden. 5 Door dit vooruitzigt blyft 'er noch hope tot redding over: En zullen eensgezicdheid en goede trouwe, daar UEd. Mog. gewis mee my om bidden , in ons Gemenebeft herleven, dan dient voorzeker de oorzaak, die zulks belet , den Algemeenen iteen des aanftoots; tegens welke eene ten top gerezen afkeer plaats heeft, uit den weg geruime te worden. En ia de daad, daar de Hertog, die men zulk eene diepe Staatkunde taefchryft , ligt kan bezeffen, dat zyne tegenwoordigheid wel verre is, van dienlï aan den Lande te kunnen doen, is het te verwonderen, dat die Prins op het voorbeeld yan andere Staatsmannen, niet voor lange aan 's Volks willen en begeeren voldaan heeft. Het is de gevoeligfte aandoening over den jamirerlyken toeftand des Vaderlands, Ed. Mog. He eren! die my aangezet heefc, om UEd. Mog. een en ander voor oogen te houden : In een vaft vertrouwen , dat UEd. Mog. met de andere Bondgenoten zullen concurreren, om rnet verdubbelden yver de verdere progrelTen van binnen en buitenlandfch geweld te keer te ga3n, en om aan eene verongelykte en onderdrukte Natie, die door het ÏRNIEM. 4dvis >an Jr. 'ap dé Napelen tot le vlarfch vegens le geldigtingan 5 nül. voor Frank■yh  I884 NIEUWE NEDERLANDSCHE Art*. hem, Advis ran jfr. van de Capellen tot de Marfch wegens de geldligtingran 5 mlll. voo Frank~ ryk. gemis van de oorzaken van haar beftaan en welvaart, radeloos is geworden, eene billyke Satis' factie te geven, door dezelve in ftaat te Hellen , om het vervallene te herftellen , en geleden hoon te wreken; waar .toe het by denzelve noch aan goede wil, noch aan moed, zoo als noch onlangs roemrugtig gebleken is, zal mangelen. Om dan vooriz. oogmerken naar behooren met het befte gevolg te bereiken, ben ik van gevoelen , dat om de aangetogene gewigtige Motiven, van wegens dezen Sta^t, op de befte en gevoeg» lykfte wyze, en met den meeften fpoed, arrangementen van wederzydfche befcherming, en Tractaten van Vriendfchap worden bewerkt en gefloten /met den Koning van Vrankryk en met hetGemeenebeft der dertien Amerikaanfche Provintien, als het eenige middel, gepaard met onze eigene welmeenende pogingen, om den Vyand tè dwingen tot het maken van een fpoedige en voor ons honorable Vrede, tot het achtervolgen van dezelve en tot het herftellen van het door denzelven zoofchandelyk gefchonden recht der Volkeren. Ik twyfele niet , of UEd. Mog. zullen deeze myne Propofitien, als onderwerpen Hunner Delir beratien waardig achten, waar aan ik dezen gevolglyk eerbiedig fubmitteere. En dewyl het my niet onverfchillig is, Ed. Mog. Heeren! welk een Vonnis UEd. Mog. de Natie en de Pofteriteit, over myn doen eD denkenswyze in deze tyds omftandigheden zullen vellen , zoo verzoeke ik, dat deze myne Propofitien, woordelyk in den ReceiTe dezes kwartiers, mogen werden geïnfereert. De Staten van 't Graeffchap Zutphen maekten eenige zwarigheid om dit advis in de Recejfe van hun kwartier te boeken. Het welk nogthands den 25 dezer raa^nd gefchied is, ne*  JAERBOEKEN, O&ober, 1781,. 1885 nemende egter H. Ed. Mog. den 27 het na-AR; volgend belluit.' By Haar Ed. Mog. nader in overweging "enorrienzynde, dat R.J.van der Capellen "■ tot de Marfch , ter gelegenheid van het " overgeven en voorlezen van zyn Advis, " den 1$ dezer alhier in de Receffe t,ein£e" reert, iterativelyk verzogt was van de in- fertie van dien te willen afzien , immers " daer uit omitteerén eenige Perioden, de" welke Haer Ed. Mog. bedenkelyk voor'! kwamen, en over zommige van welke, I men vermeende, by voorige Landdelyke befluiten, reeds gerefolveert te wezen; en " dat Zyn Ed. by de extenfie van dat Advis " perfiftèerende, Haar Ed. Mog. over zulks " het zelve voor Zyne particuliere Verant'* Woordinge hadden gelaten ; hebben Haar " Ed. Mog. om reden, haar daar toe movee" rende, al nu goedgevonden, daer van al" hier de nodige aentekemng te maken ; " blyvende aan yder Lid wyders gereferveerd, " om daer omtrent zodanige nadere annoti?' tie te doen , als zullen vermeenen te beA hooren." De Staten dezer Provincie hebben ook tegen zeker Gefchrift, tot tytel voerende Aen let Volk van Nederland, den 26 Oétober de navolgende Publicatie beraemd. De Staaten des Furftendoms Geke en Graaffchips Zutphsn, allen den geenen. die deeze voorkomen »U falue, doen te weeten ; Alzoo Wy in ■ ■ eivi- u  Arnhem. Public tie van Gelder tegen 1 boekje: Aen ' Volk Van N derl. i88(S NIEUWE NEDERLANDSCHË ervaaringe zyn gekomen , dat niet teegenftaaride Onze betoonde afkeer van, en rnhnoegerf over af wat denaam van een eerroovend en fameus Libel 2- mag hebben, een byzondere aandagt verdient zeekerC-efchnft, 'c weik deezer dagen onder den ri- l. tui Aan het Folk .van Nederland" is SSekomen * 2™^^^ deezerTandeS; Zj-ne Doorlugtige Hoogheid den Heer Prins Erf! t Stadhouder j mitsgaders Hoogft desztlfs Doorlugtige Voorfaaten, aan welken Wy de grondleff-in? e-en handhaaving van Ons Gemeenebeft en de Vrv- ïni™ ? ■ £t2?lvr naaft God te daTlke» hebben, . op een fcnandaleufe en verregaande wyze werden gelaüert en de goede Gemeente tot oproer en S ditieufe beweegingen aangezet; „ ?°rfls/t?udatJVVy> Da hierop ingeromen en gehad te hebben de Confideratien en Advis van Onze Raaden m den Hove Provinciaal, gemeenc hebben, met te kunnen ftilzitten zonder Onze hooge indignatie en verontwaardiging over zoo eeü verfoeyelyk en baatelyk voornlemen en wvze van handeling opentlyk te betoonèn,en Onze goede Ingefeetenen met min hertelyk dan ernltii te waarschouwen, van toe te zien om zig door luik een Verleider niet te laaten inneemén en door diergelyke odieufe gefpargeerde reflexien zig tot cefi mistrouwen op de Regeering te doen opwekken; Ordonneerende aan alle Officieren en Ma«»iftraaten, mee mhffifie van het reets door den Hove Provinciaal in Onze abfentie aan dezelve gedaané aanfcbryving van den 4 deezer maand, orn roet allen ernft tot ontdekking van den Autheur of Autheura van dit laiferlyk Gefchrift, tot weering van alle verfpreiding van dien s en toe correflie van d-e geene, welke m conformité van Ons Placaat van den 31 July deezes Jaars, aan 't een of ander fchuldig mogten bevinden, te vigileren En hebben Wy toe meerder bevordering van dien en tot een facilder ontdekking van den Autheur of Autbeurs of Drukkers van dit lafterlyVa Ge-  JAERBOEK EN, ÖBoher, 1781. 1887' Gefchrift goedgevonden te belooven ., gelyk be-A looven by deeze, een praemie van een hondertH] goude Ryders, uit de Domeinen van deezen Furftendom en Graaffchap te betaalen, ten behoeven p van die geene, welke den maaker of maakers of u ook drukkers van dien zal komen te ontdekken en G aan te wyzen > zoodanig dat dezelve daar van reg- n telyk zal kunnen werden overtuigt en geftraft,£ voorts meede impuniteit aan een meedepligtige, indien meede deel aan dit maaken mogt hebben,\ en eindelyk * om des Aanbrengers naam des begee- v rende, te zullen doen fecreteeren. d En op dat niemand hier van onkundig mag, blyven, ordonneeren Wy allen Amptluiden , Drosfaarden, Rigteren, Magiftraaten van Steeden en alle andere Officieren deezes Furftendoms en Graaffchaps, om deeze alomme daar zulx gewooniyk is, te doen publiceren en affigeren, en zig voorts na den inhoud van dien te reguleeren. Dies t'oirconde is des opgemelde Furftendoms en Secreet Zegel op 't fpatium gedrukt, en deez» door den Griffier onderteekent geworden. (Was geteekent) F. W. van den Steen. HOLLAND. 'sGravenhage. Men heeft in de maend September en October zeer veel gefproken van eene bemiddeling en afzonderlyke Vrede, welke het Hof van Rusland tuffchen Groot-Bnttannie en dezen Staet zoude bewerken, met behulp der andere Noordfche Mogendheden. De gefprekken over dit onderwerp waren heet yx4 m. ublica? van elderh gen 'i lekje: en 't 'olk an NeèrL  iS88 NIEUWE NEDERLANDSCHÈ *s Gra v enhA , heet en driftig j en gelyk de grondbeginzelen j waer uit riten redeneerde, verfchillende waren, moeiten de gevoelens en befluiten, die men opmaekte, ook zeer verfchillende zyn. Dezen waren voor die bemiddeling en afzonderlyke vrede $ en zagen dezelve als het eenigft middel aen , waer door wy uit den we-'. derwaerdigen toeftand konden gered worden ^ waer in wy, zo als zy oordeelden, door onvoorzigtiglyk tegen Engeland te handelen ^ en het zeiven te weinig te ontzien, waren gedompeld geworden. Maer dezen bézeften niet, dat gelyke klagten van den anderen kant zouden plaets gehad hebben , indien men, door Engeland te ontzien, zich een oor log met Frankryk op den hals gehaeld hadt. Anderen daer en tegen zagen de bemiddeling en afzonderlyke vrede met Groot Brittannie als ten uiterfte gevaerlyk aen: zy meenden, dat dezelve niet alleen ons ten uiterfle zoude veriaegen, en ons voor eeuwig onder het juk der Engelfche overheerfching brengen , en de gevolgen van jalouzy éener nayverige Natie doen gevoelen , indien wy , na zo veel hóón, verongelyking, befchimping èn vertredinge van dezelve ondergaen te hebben , nu na verzoening verlangden , maer zy beweerden te gelyk , dat, na in eene nadeeïige, fchoon van onze zyde regtvaerdige oorlog, met Engeland ingewikkeld te zyn, en gevoelige neepen te' hebben ontvangen, wy nu nog wel eens een diergelyk en veel zwaerder lot van Frankryk zouden kunnen ondergaen, die tot in het hart van ons Land zoude kunnen indringen, en ons volkomen de wet  JAERBOEKEN, Oclober, 17*1. 1884 Helle: dat wy dus eerft van de Engelfchen ter zee zo heftiglyk benadeeld, en daerna van Frankryk geteillerd, op den oever van onzen ondergang zouden zyn; en eindelyk dat wy dan 5 het Vertrouwen en de goedwilligheid der Franfchen verloren hebbende, daer door voor altyd afhangelingen van Engeland zouden worden, van welken wy de verfche proeven hadden , hoe die Natie ten opzigte van onze Republiek denkt. Wy laten die beide partyen aen hunne plaets, en hebben flegts met korte woorden een denkbeeld van de heerfchende gevoelens willen geven, en voor de nakomelingfchap dezelven aentekenem Het komt ons egter voor, dat die de zaek het beft getroffen hebben,die eene bemiddeling en afzonderlyke vrede van de Republiek met Groot Brittannie als onmogelyk aenzien. Want dog hoe zou het groot gefchilpunt, welke de oorzaek van het misnoegen der En« geifchen en de daerop gevolgde oorlog geweeft is, kunnen vereffend worden?Zouden de Engelfchen ons het genot van het ver> bond van 1674, dat is het vry vervoer van fcheeps timmerhout ook haer Frankryk, toeftaen? of zouden de Noordfche^ Mogendhe* den, welken, ter handhaving van dat vry ver« voer, de ge wapende onzydigheid hebbeu aen« gegaen, dulden kunnen, dat den Hollanderen dat regt der volkeren , hun bovendien uitdrukkelyk by 't verbond van 1674 toegezegd, zoude ontnomen worden? Dit lactlte zou geen plaets kunnen hebben, zonder dac .de Noordfche Mogendheden tegenftrydig handelden,behalvendat deze Republiek niraKkkkkb mer 's Gra- VEMïAi GE»  i8öo NIEUWE NEDERLANDSCHE 'S GllAVEN hace. mer tot dien flap zoude kunnen of mogen kome. Zo het eerfte ftand greep, dan erkenden de Engelfchen daer door dadelyk, dat zy onregtvaerdig tegen ons gehandeld had-den: tot welken flap die fiere Natie niet ligt zal komen. Wat fchiet'er dus overig? wat anders, dan dat wy manmoedige maetregelen nemen tot ons behoud, en om ons van onzen trouwlozen bondgenoot te wreeken, tot dat eene algemeene vrede geboren worden, waerop geen hoop is, zo lang de fiere Brit waent nog eenige kragten overig te hebben. Onderwyl poogt Groot Brittannie nog de zelfden houding te vertoonen en uit denzelfden hoogen toon te fpreken. Het Hof van Zweeden hadt omtrent dit onderwerp door zynen gezant den Baron van Noltken aen den Staets dienaer Lord Stormend te Londen den 31 Auguftus 1781 het navolgend voorftel laten doen. ■ "pxen Konisg gelooft in dit ogenblik niet nodig te bebberj, om de grondregelen open te leggen, welke zyn gedrag, zederd den tyd dat hy den troon * van 'zyne voorzaten beklommen heeft, bepaald hebben. Hy is door de liefde tot de vrede geleid geworden, en had gewenscht, alle de mogendheden van Europa een diergelyk ftandvaftig en duurzaam geluk te zien genieten. Diewenfchen, door de gevoelens van mer.fchlykheid, die hem eigen zyn, voorgefchreven, zyn niet verhoord geworden. Het vuur des oorlogs , in een ander waereldgedeelte ontdoken, is tot Europa overgeilager*, maar den Koning vleide zig nog dat dien brand de kring waarin" dezelve befloten was niet te buiten gaan zoude, en vooral, dat eene enkel koophandel dryven-  JAERBOEKEN, O&ober, 1781. 1891 vende natie, welke de neutraliteit aangekondigd had, als een onwankelbaar fondament van haar' gedrag, daar mede ingewikkeld moeft worden; en , nogthands is het tegendeel gebeurd, fchier op het, zelfde ogenblik, wanneer die mogendheid de on j fchuldh;fte verbinteniffen met den Koning en zyne: geallieerden in 't Noorden wilde aangaan. Nadien 5 de naauwkeurigfle onzydigheid, die ooit wierd in j acht genomen,den Koning niet heeft kunnen be-j vryden van dadelyk de moeilykheden van den oor-1 log te gevoelen , door de aanmerklyke verliezen t welke zyne handeldryvende onderdanen daar door; leden , zoo kon hy met de grootffe redenen de, kwaade gevolgen daar van zien , wanneer deze wanordens uitgeftrekter wierden , toen eene openbaaren oorlog tuffchen Groot-Brittanien en de republiek van Holland dezelve zoude vermeerderen ; in *c kort, toen de koophandel der onzydigen nieuwe beletzelen onderging door de vyandlykheden, die tuffchen die twee mogendheden bedreven wierden. Ook heeft den Koning zulks wel haaff. befpeurd, envieriglyk gewenfcht, dat de maatrege» Jen door de Keizerin van Rusland genomen, om het vuur van dezen nieuwen oorlog in zyn begin uitte bluffchen, van een volkomen goede uitwerking gevolgd waren geweeft; maar nadien dit heilzaam werk niet tot zyn volkomenheid heeft kunnen gebragt worden, heeft de Koning het befluit genomen om zig by zyne bondgenoten, de Keizerin van Rusland en de Koning van Denemarken, te vervoegen, om te tragten zyne Groot-Bnttanifche Majefteit te bewegen gehoor te geven aan de vredelievende gevoelens, welke H. H. Mog. de Staaten Generaal reeds hebben doen blyken door hunne toeftemming om eene onderhandeling van vrede te beginnen. Indien de neigingen van die Mogendheid zodanig zyn, daar men niet aan moet twyffelen , fchync het dat eene wapenfehorffing een voorafgaande zaak zoude zyn, welke des te meer gefchikt is om Kkkkkka dat s Gra- fENHA- ;e. r/borjlag ? tuffchen Groot-Brittannien en de Staetei Generael heeft plaets gehad, is door Zyn „ Majefteit altyd aengemerkt, als eene vei 3. binding, gegrond op de natuurlykfte be 9, trekkingen, en die niet alleen overeenkom „ ftigwas aen de belangens der beide Natiën a, maar ook wezenlyk voor hun onderlini „ welzyn. De Koning heeft alles gedaen •9, om die banden te onderhouden en vafte: „ te maken, en indien 't gedrag van Hui „ Hoog Mogenden aen dat van Zyne Maje 3, fteit beantwoord hadt,zouden dtzelveno^ 5, in hunne geheele kragt zyn. Maer, ze 5, dert het begin der tegenswoordige onlus 5, ten, hadt de Republiek de ftandvaftig< 9, vriendfchap van den Koning betaeld me a3 eene verlating der verbintenis, welken 3, eerfte voorwerp de onderlinge verdediging ?, der beide Natiën was; met eene hardnek„ kige weigering, om te voldoen aen de ge„ heiligfte verpligtingen; met eene dagelyk s, fche fchending van de plegtigfte verbon9, den; met eenen byftand / verleend zelfs s> gen de vyanden, tegens dewelken de Ko» ning regt Jjadt, hulpe te vragen; met een Kkkkkk 5 n tQ6,-= r •'sGra« VEN HA.» tGE- 1 \ i y | ► l r ■  igoS NIEUWE NEDERLANDSCHS 'sGra- venhage. „ toevlugt aen de Americaenfche Zeerovers „ in de Hollandfche havens toeteftaen, 't „ welk eene openbare fchending der onfler„ linge allerduidelykfte verdragen was, en „ om de maete vol te maken, met eene wei„ gering van regt en voldoening, voor den „ hoon, der waerdigheid van den Koning „ aengedaen, door eene heimelyke verbin„ ding met deszelfs rebellerende Onderdaa- „ nen. Alle deze opeengehoopte ver- „ ongelykingen hebben den Koning niet toegelaten eene andere party te kiezen, als die, welke hy met het uiterfle verdriet genomen heeft. Toen men aen 't publiek verklaerd heeft de beweegredenen, die de„ ze vredebreuk onvermydelykmaekte, heeft „ de Koning het gedrag der Republiek aen „ haere waere oorzaek toegefclireven , na* menlyk,aen den ongelukkigen invloed van eene factie , dewelke 't belang der Natie j, aen particuliere eindens opofferde: maer „ de Koning heeft ter gelyker tyd geopenbaerd het opregfte verlangen, om de Re„ publiek weder te brengen tot het fyftema „ van eene naeuwe vereeniging, kragtige „ verbintens en onderlinge befcherming, de„ welke zoo veel toegebragt heeft tot het welzyn en de eere der beide Staeten, „ Wanneer de Keizerin van Rusland haere 5, goede dienften aenboodt,om eene verzoe„ ning door een particulieren vreede te be„ werken, toonde de Koning-zyne dankw baerheid voor die nieuwe blyk van vriend„ fchap, die Hem zoo dierbaêr is, en vc#„ meidde, de bemiddeling van Haere Maje- „ lteit  JAERBOEKFN, G&ober, 1781. 1899 lteit blootteftellen aen eene vrugtelooze on„ derhandeling. Zyne Majefteit gaf de redew nen op, die hem verzeekerden, dat in de tegenswoordigegefteldheid der Republiek, „ beftierd door eene faétie,alle verzoening, „ gedurende den oorlog met Frankryk, niet „ anders dan eene verzoening in fchyn „ zoude zyn , en aen de party, die in de „ Republiek heerfchte, de gelegenheid zou* de geven, om de rol te hervatten van een „ geheime meedehelper van alle de vyanden van den Koning , onder 't momaengezigt „ van een geveinsde verbintenis met Groot„ Brittannien. Maer, indien 'er eenige bly- ken van verandering in deze gefteldheid 5, was, indien de magtige tuifchenkomft van „ Haere Keizerlyke Majefteit die verande„ ring kan bewerken , en de Republiek - te „ rug brengen tot de beginzelen , die het „ wyfte gedeelte der Natie nooit verlaten heeft, „ al Zyne Majefteit gereed zyn, om over „ een byzondere vreede met Hun Hoog Mo» „ genden te handelen : wenfchende dan, dat „ de Keizerin aller Rujjen de eenigfte Midde„ laerfter van dien vreede zy; HoogftDezelve „ is de eerfte geweeft, om haare goede dien- ften aentebieden, en zulk eene kragtige en magtige tuifchenkomft kan in gewigt en in3, vloed niets gewinnen door de bykomft der Allerzienelykfte Bondgenoten. DeVrieud„ fchap van de Keizerin tegens de beide Na„ tien, 't belang, 't welk deszelfs Keizerryk j, heeft by haer onderling welzyn, haare be5J kende Onpartydigheid en verhevene Doel- „ ein- 's Gra- venha* ge.  loco .NIEUWE NEDERLANDSCHE ssGra- venha ce. „ cindens zyn even zoo veele waerborgen .,, van dé maniere, op dewelke Hoogst De„ zelve dat heilzaeme werk zal bellieren : en in eene onderhandeling, welker oogmerk is , B, eenen oorlog te eindigen ,veroorzaekt door „ eene fchending der Verbonden en een hoon, 9, de, kroon van eenen Koning aengedaen , „ verlaet Zyne Majefteit zig, met even zoo „ veel genoegen, als vertrouwen, op de be« middeling van eene Souveraine , dewelke Si ^de trouwe der verbonden voor geheiligd 5, houdt, die den prys der waerdighïeid van 9!> Souverainenzoo wel kent, en die de haere, 5, gedurende deszelfs roemryke r.ègeering , „ met zulk eene ftandvaftigheid en grootheid 3, heeft ftaende gehouden". > Den 3 dezer maend Oftober heeft de Hertog De la Vaugiyon, Gezant van den Franfchen Koning aen H. H. Mog. de navolgen» de Memorie overgeleverd. 95 Hoog Mog. Heeren ! Kaptein Fall; 3i commandeerende het Duynkerker fFregat 33 le Sans-Peur, voor den Koning openge„ legd hebbende de behandeling, welke hy „ den 3 Juny laetftleden op de Reede van „ Vliffingen heeft moeten ondergaen, en „ waervan de omftandigheden in de hier by , gevoegde Memorie ontvouwd zyn , zo heeft 5, zyne Majefteit my belaft ten zynen voor5, deéle de billykheid van H. H. Mogende „ te verzoeken, en vleidt zig dat Hoogitde„ zelve zig beyveren zullen om in deze gesp  jAERBOEKEN, Octoher, 1781. i$cï 1, legenheid een nieuwe blyk daer van te gee-'s « ven". (Was geteekend) De la Vauguyon. Het geval, over 't welk de klagten ontftaen waren, is door den Franfchen Gezant aldus opgegeven: „ De Kaptein Fall9 coffimandeerende het if Franfch Duinkerker Kaper-Schip le Sans,, Peur, door flegt weer genoodzaekt geweeft ,9 zynde om, den 3 Juny laetftleden 9 zyn toevlugt te neemen op de Reede van Vlis'3, fingen, op welkers hoogte hy zig toen beS3 vondt, met het door hem genomen En- gelfch Schip la Liberté, Rond de Gomman„ dant van gemelde Rheede , zyne Papie3, ren onderzogt hebbende, hem toe te gaen 33 leggen daer 't hem goed dagt, waer op 3, Kaptein Fall zig gereed maekte om ter 3, Reede te korrren, maer vermits hem geen 3, Loots aengeboden noch gegeven en hy 33 niet eens gewaerfchouwd wierdt, dar men » 3, om het inkomen in de haven voor der. „ Vyand moeyelyker te maeken, eene Ton, „ die den Zandbaak de Callo genaemd, aen„ wees, had weggenoomen, had Kapitein 3, Fall, nevens zyn Prys, het ongeluk om op dien bank te ftranden. Zy heiften toen j, de Nood-Vlag op,en deedeneenigefchoo„ ten om hulp te bekomen, maer eerft een 3, uur daer na kwam 'er een enkele floep 9 „, met eenige matroozen, die, ziende het #i gevaer,voor welk de twee fcheoen bloot » la- GtA- EHHA' E.  1902 NIEUWE NEDERLANDSCHE *sCra- venha ge. „ lagen, terugkeerden om andere booten te ' „ haelen. INa verloop van twee uur en k'eer„ den dezen te rug, maer het Kaeper-Schip „ le Sans-Peur kon toen maer alleen weer „ vlot rieken, blyvende het Prys-Schip valt „ zitten; men haelde 'er eenige goederen en „ een gedeelte van de Equipage uit om het „ te ligten. „ Den volgenden nagt, Kapt. Magery, op 3S de prys geplaetlt, en met 5 man van zyn „volk daer op gebleeven, ziende dat het „ water hen zou los maeken , verzogt om „ met zyn volk, tot het laeg water wierdt, „ aen boord van den Kapt. Hermanus Brou„ wer over te mogen gaen, alwaer zy aenge„ nomen wierden. Het water aen het vallen „ raekende, het weer ftil zynde, maekte zy „ zig gereed om op het Prys-Schip weder te „ .keeren, ten einde de Koopgoederen 'er uit „ te neemen , en te zien of men het losmaken „ kon, zynde ten zelfde einde de Kapt. Fall „ mede met een gedeelte van zyn Equipagie „ op dc plaets van het ftranden gekomen. „ Maer de Kapt. Brouwer ftelde zig met „ dreigementen en zelfs geweld gebruikende „ daertegen , zeggende dat zy geen recht „ meer hadden op voorn. Prys, en dezelve „ hem toebehoorde.". „ Het blykt zonneklaer uit dit verhael, „ beveiligd door de verklaeringen zo wel van. „ den Kapt. Fall als van de Heeren leTurcq, „ Magery en Verdun, dat de gemelde prys „ niet zou hcbbeu geïtrand, indien de Kapt. „ Fall een Loots aen boord had gehad, of „ indien men zelfs hem verwittigd had van » het  JAERBOEKEN, OBobert 1781. 1503 )? het wégneemen der Ton , die te vooren,1 „ de Zandplaet aenwees, en dat die prys\ „ gered had kunnen worden, indien men bye „ tyds en met genoegzaeme zorg dezelve had 3, bygefprongen, en vooral indien de Heer „ Brouwer het niet belet had door zyne te„ gen alle billykheid aenloopende Preteh„ fien, en geweldige middelen, door hem ,, daer toe gebruikt. De Kaptein Fall, des„ wegens geprotefteerd en geklaegd hebben„ de, zo is door Heeren Gedeputeerden „ Raeden van de Provincie Zeeland daer op „ gelet en verklaerd; dat de geflrande prys, zo wel al de Goederen die 'er op waren, „ moeiten toebehooren aen de Reeders van „ het Kaper-Schip le Sans-Peur, welke hun- nen eigendom zouden wettigen door een „ vonnis van den Raed der pryzen: maer de„ ze uitfpraek hun alleen de geredde Koop„ goederen toekennende, zo meenen zy ge- grond te zyn , om fchadeloosftellingen „ en intreffen te eiffchen voor al het geen niet gered heeft kunnen worden, en zelfs >, voor het verlies van liet Prys-Schip, dat „ alleen door gebrek aen hulp is gefchied, en waer over de gemelde Brouwer voor al „ aenfpraeklyk is , als belet hebbende die „ geenen daer op te voeren, die het Schip „ hadden kunnen behouden. De Reeders van den Kaper le Sans-Peur hebben ten „ dien opzigt vertoogen gedaen, die tot nog „ toe zonder eenigen goeden uitflag zyn ge„ bleeven, maer na het hier bovengemelde ., verhael hoopen zy, dat het voorwerp van „ hunnen eifch al te billyk zal gevonden 3, wor- sGra^ 'enha- ;e.  'sGra. venhaCE. I j i < i 3 i \ ! J ] j ( 1 looi NIEUWE NEDERLANDSCHE „ worden, dan dat men hen dien niet zou „ toeftaen, en dat gevolglyk ook de fchade°> „ loosftellingen en intreffen, door hun „ geeifcht, ten laften van den gemelden Brou* „ iver of anderen, toegeweezen zullen wor„ den"; De Algemeene Staten op deze Memorie jeraedpleegd hebbende, befloten dezelven net het bygevoegd ftuk aen den Zeeraed in Zeeland té zenden , om aen H. H. Mog. daerop te berigten. Vervolgends heeft de Franfche Gezant den ij dezer maend aen het voorzittend Lid der Algemeene Staten de gelukkige bevalling der ioningin van eenen Dauphyn bekend gemaekt, vaerop den 29 eene plegtige Afzendinge uit le vêrgadering van H. H. Mog. gefchied is , jeftaende uit de Heeren Boreei, wegens Holand, Bigot, wegens Frielland en Lobman, vegens Stad en Landen, in de vergadering jan H. H. Mog. zitting hebbende, in twee :oetfen rydende, en door fes ftatenbodens, rerzeld, welke heeren den welgem. Gezant vegens de bevalling der Koninginne, en de >-eboorte van den Dauphyn, op het plegtigft lebben geluk gewenfcht. De Bewindhebbers der W. I. Maetfchap>y hebben aen H. H. Mog. den onfterftand ran 550000 gl. verzogt, uit hoofde, dat de laet van hun geldwezen fteeds afnam, en laer en tegen de uitgaven fteeds toenamen, net byvoeging, dat wanneer binnen korten ;eene gunltige verandering mogt voorvallen „ zy  JA ER BOE KEN, O&ohr, irfu *£ ■zy zich zouden genoodzaekt vinden örn 01 nieuws hulp en onderftand van H. H. Mo° te verzoeken. Twee Leden van het Hof van Holland zyr met de Afgevaerdigden ter vergaderinge des Staten dezer Provincie in gefprek geweeft ori eenPlacaette beramen tegen het berugt werk. genaemd Aan het volk van Neerland : het welk door de ganfche Republiek by nachi en ontyden geftrpoid is. De "gevoelens, zeg uien, zyn verdeeld geweeft; daer zommiger een algemeen verbod van ailerlye dooritry kende gefchriften en pasquillen, anderen wederom een verbod alleen tegen het evengemeld boekje wilden beraèmen. Men verhaelt ook nog, dat de Afgevaerdigden der Stad Amfieldam onder anderen zouden hebben doen opmerken, dat men zo Veel haeft niet getoond hadt om het Politiek Vertoog te verbieden , niet tegenftaende het zelvcn 'regtftreeks tegen de Regeerders hunner Stad was ingerigt, en gefchapen om het gemeen tegen een Lid van de Souveraine regeering, ware het raogelyk geweeft, op te hitfen. Ondertuffchen is eindelyk den 19 Gctober 1781. het volgend Placaet vaftoefteld en verzonden. T\efiitaaten van Holland en Wetlvriefland, allen den geenen die deezen zullen fien of hoorea leezen, falut : Alfon Wv in ervaringe zyn gekomen, dat, nietteegenflaabde de Placaaren en Ordonnantiën op het drukken en divulgeeren van fe* ditieufe en calumnieufe Gefchriften van tyd tot tyd geëmaneert, onlangs op verfcheide Plaatfen binnen deeze Provincie, is geltrooit zeeker zeer E11111 op. 9 > 's Gra-' venha* 'ge, 1 [ 1  -ipoö NIEUWE NEDERLANDSCHE 's Gra- venhage. Plac. va Holland tegen 't Boekje Aan 't volk vai Nederland. oproerig en lafierlyk Libel, geintituleert Aan het Volk van Nederland, waar in de hooge Regeering deefer Landen, Zyne Doorlugtige Hoogheid de Heer Prince Erfftadhouder, mitsgaders Hoogffdes■zlelfs Doorlugtige Voorzaaten, aan welken Wy de grondlegging en handhaving van Ons Gemeenebeffc en de vryheid van het zelve, naaft God te danken hebben, op een fcbandaleufeen verregaande wyze werden gelaftert, en de goede Gemeente tot ophoer, en feditieufe beweegingen aangezet. Soo is 'c, Dat Wy daar in willende voorfien , onvermindert onze voorige Placaaten tegens de Pasquillen, en andere fameufe, en ergerlyke Gefchriften van tyd tot tyd geëmaneert, en in hec byzonder Onfe Renovatie van den 18 January 1691, en ons Placaat van 7 Maart 1754., hebben goedgevonden, om ter ontdekking van den Autheur of Autheurs van het voorfz. oproerig en lifterlyk Libe', geintituleert Aan het Volk van Nederland en der zeiver Complicen, te belooven een prasmie vaneen duifend goude Ryders aan die geene , die zal aanwyzen, zoo dat dezelve in handen van de Juftitie geraake en van het fait zal werden overtuigt, den Maaker, Schryver of Drukker van het voorfz. Libel, of andere, die daar meede eenigilnts zullen zyn gemoeit geweeft; en by aldien de voorfz. Ontdekker of Aanbrenger foude mogen weezen meedepligtig, verklaaren Wy al het gunt hy daar meede tegen de hooge Overheid heeft misdaan, aan hem nu voor alsdan te pardonneeren, en dat hy daarenboven de voorfz. Prasmie fal genieten, en desfelfs naam niet gemeld, maar fecreet gehouden werden. Verbiedende en interciccerende wyders wel ernftig by deeze een iegelyk van wat ftaat, qualiteit, en conditie dezelve ook foude mogen weezen, hec voorfz. feditieus en lafierlyk Libel op eenigerley wyze na te drukken, uit te geeven, te diffemineeren, of te verfpreiden, op de verbeurte van het felve en op een boete van zes duifend guldens, mitsgaders op pcene ten minne van banciffement voor  JAERBOEKEN, 'OBoler, 1781» 1507 voor altoos tïjt de Provincie van Hollanden Weftvriesland; Welke boete voor een derdedeel zal komen ten profyte van den Officier, die decalange zal doen, het tweede derdedeel ten behoeve van den Aanbrenger, en het refteerende derdedeel ten behoeve van den Armen, daar de calange zal wer. den gedaan. En vermits eenige perfoonen om haare onbetamelyke handelingen lècreet te houden, zouden kunnen pretexeeren dat het voorfz. Libel aan haar onder een bloot Couvert is toegefonden, zonder te konnen zegden, door wie of van wat plaatfe, lasten en beveelen Wy, dat alle Boekdrukkers, Boekverkoopers, en voorts alle en een iegelyk , aan welke het bovengemelde oproerig en lafierlyk Libel, gcintiiuleerc Aan het Volk van Nederland, gezonden n ogte worden , het zy om te verknopen, vereertn, d-llribueeren , leenen of leefen, gehouden zullen weezen , het zelve aanftonds te fore gen en over te keveren aan den Officier of Magiftraat ter plaatfe van hunne rcfidentie, of daar zy het zelve zullen ontfangen, op pcene , dat zy voor de Diff minateurs on Verfpreiders van het zelve gehouden, en als de zoodanigen in voegen voorfz. gdtrift 7ull< n werden. Ordonneererde wel exprrflelyk onzen Procureur Generaal en alle andere Officieren, dit Ons tegenwoor üg Piacaat ttrict- lyk en precifeiyk te executeer n na d^ffelfs forme en inhoude zonder eenige diffitnt:la ie of connnentie, op poene van privatic van h^arlieder Officie. En op dat niemand hier van ignorantie pratendecre , nremaar weeten mooge, waar na hem deeze" aangaande zal hebben te reguleeren , zoo begeren Wy, dat deeze alomme zal werden gepu» bliceert en geaffigerrt, daar het behoord , en te gefchicden gebruikelyk is. (was geteekent) C. Clotterbooke. LI 1111 % Waer- 's Gr-a- venhagé. Plac. van Holland tegen 'f Boekje Aan 't volk vaa Nederland.  ♦sGra VEISHi! GE. l5o8 NIEUWE NEDERLANDSCHE Waerop nog naderhand door de Afgezon- denen der Provincie Gelderland ter vergaderinge der Algemeene Staten is voorgedragen, dat men in 't zekeren onderrigt was, dat het Lafterfchrift Aen het Volk van Nederland, herdrukt was en alom in de Generaliteits Landen verfpreid wierdt, en dus in overweging gegeven, of men niet bedagt moeit zyn om daer tegen te voorzien, zo als is af te nemen uit het navolgend befluit. Extracl uit het Regijler der Refolutien van de Hoog' Mog. Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden. Veneris den 26 Odober 178u Is gehoort het Rapport van de Heeren van den Steen en andere Haar Hoog. Mog. Gedeputeerden tot de zaken van de Placaaten en Reglementen hebbende ingevolge en ter voldoemnge van derzelver Refolutie CommilT. van gilleren, meten nevens eenige Heeren Gecommitteerden uit den Raad van Staate geëxamineert, het geproponeerde van den aanweezende Heer Gedeputeerde van de Provincie van Gelderland, waarby ter Vergaderinge heeft voorgedragen, dat hem met zeekerheid voorgekomen was, dat het Lafterfchrift,het welk voor weinige dagen door de Heeren Staaten van Holland en Weft-Vriefland, by een zeer ftreng Placaat verbooden was geworden , tegenwoordig herdrukt was, enalomme in het diftnét van de Generaliteit gediffemineert wierd: geevende aan Haar H002 Mog. in bedenken of met hoe eerder zoo heeter daar tegen eenige voorzieninge gedaan behoorde te worden. Waarop gedelibereerd, en in  JAERBOEKEN, Ociober, 1781. 1909 agting genomen zynde, dat by het voorfz. Laffer-'< lyk Libel de hooge Regeering deezer Landen,v Zyne Doorlugtige Hoogheid de Heer Prince ErfG Stadhouder, mitsgaders Hoogftdeszelfs Voorfaaten aan welken de grondleggingen handhaving van diti Gemeenebeft en de Vryheid van het zelve, naaftv. God, te danken is, op een fcbandaleufe en ver-2 regaande wyze worden gelafterd , en de goede/, Gemeente tot oproer en feditieufe beweegingeng aangezet, is goedgevonden en verftaan , dat, on-i vermindert de vorige Placaaten, en byzonder datyi van den 27 January 1691, by Haar Hoog Mog.ö tegtns de Pasquillen en andere famcufe en erger- j lyke Gefchriften geëmaneert, ter ontdekking vanj den Auteur of Auteurs van het voorfz lafterlyk Libel, geintituleerd aan het Volk van Nederland, en derzelver Complicen , zal werden belóofd esn prasmie van een duizend goude Ryders aan die geene, die zal amwyzen, zoo dat dezelve in handen van de Juftitie , en wel bepaaldelyk van een der Officieren, onder het Keflbrt van de Generaliteit behoorende, geraaken eq van het fait zal werden overtuigt, den Maaker, Schryver of Drukker van het zelve Libel, met belofte van Impuniieit, by aldien de ontdekker of aanbrenger zoude moogen weezen mede pligtig; dat wyders eene boete van zes duizend gl. zal worden geftatueerd tegens het nadrukken uitgeeven, diffemineeren of verlpreiden van het bovengemelde Libel, boven en behalven de poene van banuiffement voor altoos, ofte andere arbitrale correctie naar exigentie van zaaken. En dat daar toe zal worden gearrefteert, gelyk gearrefteert word by deeze het Placaat, hier na getolereerd, het weik ten fpoedigften zal worden gedrukt en afgezonden, om gepubliceert en geaffigeerd te worden, alomme in het refibrt van de Generaliteit, daar zulks behoord en te gefchiedea gebruikelyk is. Zonder refumtie.' Llllll 3 Ei? Gra- ENHAE. 'ejluii >t voor- \enings gen em. .afler- ■hrift in e Gene- aliteits ,anden.  ifl-ro NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra- venhaGE. flae. va; dé Al gem. Stat. ti gen. voorfz. Boekje. En is dan ook den 2,6 dezer Maend by de Algemeene Staten het navolgend Placaet beraemd, en verzonden: t I~)e Staaten Generaal der vereenigde Nederlanden, allen den geenen die deeze zullen zien oftehooren leefen, falur: Doen te weeten: Alzoo Wy in ervaringen zyn gek^omen, dat, niettegenftaande de Placaaten en Ordonnantiën, op het drukken en divulgeeren van feditieufe en calumnieufe Gefchrifun van tyd tot tyd geëmaneert, alomme in het Diftrict van de Generaliteit gediflemineert word zeeker zeer oproerig en lafterlyk Libel, geintituleert Aan het Volk van Nederland, waar in de Hooge Regeering deezer Landen, Zyne Lfoorlugtige Hoogheid de Heer Prince Erfftadhouder, mitsgaders Hoogftdesfelfs üoorlugtige Voorzaaten, aan welken de grondlegging en handhaaving van dit Gemeenebeft, en de vryheid van het zelve, naall God, te danken is, cp eene fchandaleufe en verregaande wyze werden gelaitert, en de goede Gemeente toe oproer, en fediiieuiè bewteginpen aangezet. Zoo is 't, dat Wy daar in willende voorzien, onvermindert Onze voorige Placaaten tegens de Pasquillen, en andere fameufe en ergerlyke Gefchn ten, van tyd tot tyd geëmaneert, en in hec byzonder Ons Placaat van den 27 January i6or, by deliberatie van den Raad van Staate der vereenigde Nederlanden , hebben goedgevonden, om, ter ontdekking van den Autheur of Autheurs van het voorfz opro rig en lafierlyk Libel, geintituleert Aan het Volk van Nederland, en derzelver Complicen , te belooven eene prsmie van één duifend goude Ryders aan die geene, die zal aatiwyzen, y.00 dar dezelve in handen van de Juftitie, en wel bepaaldelyk van één der Officieren onder het Reffort van de Gene;aliteit behoorende, geraake* en van het fait zal worden overtuigt, de* Mas*  JAERBOEKEN, OStohtr, 1781. 191X Maaker, Schryver of Drukker van het voorfz. Libel, of anderen 5 die daar meede eenigzints zullen1 zyn gemoeit geweeft; en by aldien de voorfz.* Ontdekker of Aanbrenger zoude mogen weezen meedepligtig, verklaaren Wy al het gunt hy daar-i meede tegen de Hooge Overheid heeft misdaan/' aan hem nu voor alsdan te pardonneeren, en datg hy daarenboven de voorfz. Prsemie zal genieten,«5 en deffel?s naam niet gemeld, maar fecreet ge-^ houden worden: Verbiedende en interdiceerende* wydtrs by deeze wel ernftig een iegelyk van wati ftaat, qualiteit en conditie dezelve ook zoude mogen weezen , het voorfz. feditieus en lafterlyk Libel op eem'gerley wyze na te drukken , uit te geeven, te diffemineeren of te verfpreiden, op de verbeurte van het zelve en op efn boete van zes duizend guldens, mitsgaders op poene , ten minften van banniflement voor altoos, of andere arbitrale correctie naar exigentie van zaake, welke boete voor een derdedeel zal koomen ten profyte van den Officier die de calange zal doen , het tweede derdedeel ten behoeve van den Aanbrenger, en het refteerende derdedeel ten behoeven van den Armen , daar de calange zal word:n gedaan: En , vermits eenige Perfoonen, om haare onbetiamclyke handelingen fecreet te houden, zouden kunnen prsetexteeren, dat het voorfz. Libel aan haar onder een bloot Couvert is toegezonden, zonder te konnen zeggen, door wie of van wat Plaatfe, lasten en beveelén Wy, dat alle Boekdrukkers, Boekverkoopers, en voorts alle en een iegelyk , aan v/elke het bovengemelde oproerig en lafterlyk Libel, geintituleert Aan het Volk van Nederland* gezonden mogte worden , het zy om te verkoo* pen, vereeren, diftnbueeren, leenen of leezen, gehouden zullen weezen , het zelve aanftonds te brengen tn over te leeveren aan den Officier of Magiftraat ter Plaatfe van hunne refidentie, of daar zy het zelve zullen ontfangen; op poene , dat zy voor de Diffeminateurs en Verfpreiders van hec Llllll 4 zelve sGra- 'enha- ;e. Hac. vaa e Alem. 'tat. te ■en oorlz. hekje.  »sGra. vekkuv ce. Plac. va de Al., gem. Stat. tt gen voorfz. Boekje* *9V& NIEUWE NEDERLANDSCfJE zelve gehouden, en ah de zooda-igen in voegen voorfz. geftraft zuPen worden ë' Ordonneerende wel expreffelyk alle Officieren en Jufticieren tot het Reffort van de Genera ftl ^behoorende, die zulks toeftaat, dit Ons S teeren naar deilelfs forme en inhoude, zondes . eenige diffimulatie of conniventie, op pcere van pnvatie van bunlieder Officie. P P n rPEnm°P,.dat niemand bier van ignorantie pretendee- 2ïn?M nflu" m°ge' waarna hem <£ezen aan.' gaand? zal hebben te reguleeren, la/ten m beveel' len Wy dezelve- Onze Officieren en JuftkiVreS ornnae deczen Onzen Klacaate van honden aan alomme te verkondigen , pirbliceeren en r.ffi-eeren daaï"ien gewoon is zodanige pnbfica? tieenaffix.e te doen, procedeerende en doende procederen tegens de C .ntraventeurs van ÏÏ f°Ldnfeem!egrade' «^kag, faveur.difflmn iatie of verdrag ; want Wy zulks bevonden hebben ten dienfte van den Lande te behooren" " ("was geteekent) H. Fa gel. Wy hebben in onze voorgaende ftukjes, van de zaek tuffchen den Hertog van ' Brunswyk Wolfenbuttelzn de Regeering der Stad Amfteldam, reeds verfcheidene malen gefprokren Wy moeten nu den voortgang van dit zonderlinogeval aen onzen Lezeren mededeelen De voornaemfte Steden dan van het Zuiderkwar- AWA SordreTCht' Haerlem> Delft, Leiden, Amfteldam, Rotterdam, Gorinchem en Schiedam verklaerden, dat de ftap van de Heeren van Amfteldam,over welken de Hertog zich feek^egde, yolkomen wettig en rechtmatig was*  JAERBOEKEN, October, 1781. IQI3 was, en by noodzakelyk gevolg, dat de Re-'s geerders der Stad Amfteldam, deswegens geen*' het minft verwek verdienden , en aen niemant verantwoording fchuldig waren ; vooral, daer welgem. Heeren buiten tegenfpraek het regt hadden om zodanig voorftel aen hunne medeleden, en openijk ter Staetsvergadering te doen , en alleen uit beleefdheid zulks in 't byzonderaen ZyneDoorlugrige Hoogheid, met belofte van geheimhouding hadden voorgedragen. Dat dierhalven de Hertog met zyne klagten hadt te kort gedaen aen de eerbied, den Souverein verfchuldigd , waeromtrend'voldoening en herftel konde en behoor-, de verzogt tc worden: daerby voegende,dat de Afgezondenen dezer Provincie ter vergaderinge der Algemeene Staten zig geenzins volgends hunnen laftbrief gedragen hadden, -en dierhalven hun gedrag moeit worden afgekeurd, en geene Publicatie tegen fchimpfchriften enz. by deze gelegenheid te pas kwam. De Ridderfchap en andere Leden, ziende, waer het heen wilde,zeiden nog ongereed te zyn; waeromtrend de Stad Haerlem, die reeds den 17 Jury haer gevoelen hadt uitgebragt, (zie bl. 1367.) zig zeer te onvrede toonde , beweerende, dat eene zaek als deze, waerin de rechten van de Souver-einiteit dadelyk wierden aengetaft, geen uit-, flel konde leiden, maer teritond in overweging behoorde genomen, te worden , en ten genoegen der Leden,en ter handhavinge der vryheid der lieden afgedaen. Het Advis van Amfteldam komt zakelyk met dat der Stad Haerlem over een. Ook heeft zich SchoonLlllll 5 ho- Gra»  IQT4 [NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra venha*e. $efl. van Alkmaer wegens de zaek des Hertogs met Amfteldam. • ] i hoven mannelyk geuit, fchoon men anders de kleine lieden meefl al, wanneer het op hunne fledelyke regten niet regtftreeks aenkomt, zich met het Lid der Edelen ziet vereenigen. Maer voor al heeft het befluit van de Vroed[chap der Stad Alkmaer eenen Herken indruk ^emaekt, zynde van den n OcTjober 1781. 211 van dezen inhoud: ExtraSl uit de Refolutien van de . Froedfchap der Stad Alkmaar. Tn deliberatie gebragt zynde de op den 1 ide AuA guftus deezes Jaars in Advis gehoudene Miffive van den Heere Hertog van Bmnswyk, aan' H. H. Mog. gefchreeven in den Hage den 21 Juny deezes Jaars, om van den blaam hem opgelegt te worden gezuivert , en om fatisfaclie deswegens welke MiiTive op den 5de July daar aanvolgende ter vergadering van Haar Ed. Groot Mog. was overr.omen: als meede de Miffive van de Heeren Staaten Generaal, aan Haar Ed Gr. Mog. gefchreeven in den Hage den ade July deezes Jaars, tot beteugeling der Libellen en Lafterfchriften tegen voorn. Hertog; beneevens de door den Raad Penfionaris Krelateerde communicatie van den Praïfident van B. H Mog. Vergadering van een Converfatie mee 'emelden Hertog , op den 4de derzei ver Maand July over H. H. Mog. Refrlutie van den eeven Tenoemdcn 2 juiy, beide insgelyks op den ^ July leezes Jaars ter Vergadering van Haar Ed. Groot vlog. overgenomen , (zynde de vootfz. Miffive ;an H. H. Mog. teevens aan een groot befojone Commifibriaal gemaakt) en beide ook in de Refolutien deezer Vergaderinge van bovengem. 11 Au5uftus laaftleeden gemeld: en wyders nog op den S July deezes Jaars ter Vergaderinge van Haar Ed. Srcot Mog. geëxhibeerde Memorie van het voorge-  JAERBOEKEN, OÖoher, 178L 1915 gehoudene aan zyne Hoogheid door de Heeren >s Sepu "erdens der Stad Amfteldam ot. den « Juny V] deeze* zelfden jaars, voor zo verre dezelve Me-G morie tot de ïoorfz. Misüve van den Hertog van Kswyk, en tot de twee andere hier boven ms-ü eelvks genoemde ftukk-n betrekkelyk is. z Is goedgevonden dat alle deeze ftukken; alvoo-w rens op dezelve finalyk te refolveeren, nader zul^ len worden geexamireert door de Heeren Burge-ö meesteren, de Heeren Oud, Burgemeesteren Dieu en Ouwens, en de Heeren Vroedfchappen de^ Mey en Waarts, met adjuncbe van den H.?erOr-^ d naris Gedeputeerden Binckkorst, en ceeze Vergadering daar opgediend tan derzelver Confidera- tien en Advis. „ _ , , , - De Heer Pitefiimt BargemeeHtv Pahidamisheeft gerapporteerd, dat de Heeren Commislarislen .mlevolge en ter voldoeninge aan de Refolutie Comrniiïoriaal van den 6d<- deezer maand, hadden geëxamineerd de Misüve van den Heer Hertog van Brunswyk aan Haar Hoog Mog. gefchreeven in den Hage den 21 Juny deezes Jaars,om van den blaam hem opgelegt te worden gezuiverd en om fatisfactie desweegens, beneevens de verdere ltuKken in de voorfz. Refolutie Commifforiaal uitged'iikt; en dat zy Heeren Cororoiffariffen eenpaarig v ,n Advis waaien , dat de Heeren Gedeputeerdens deezer Stad zouden behooren te worden gelalt, en gequalificeert om het volgende Advis (waar van de redenen cn mntiven in het zelve Advis zyn vervacj uit naam van de Heeren hunne Prmcipialen ter Vergaderinge van Haar Ed. Gr. Mog uit te brengen. < . Dat de Heeren hunne Principalen hunne attentie hadden laaten gaan op de Miffive van den Heer Hertog van Brunswyk aan Haar Hoog. Mog. van den 21 Juny deezes Jaars, om van den blaam hem opgelegd te worden gezuivert, en om latistatüe desweegens, en begrcepen hadden, dat deeze Misfive als ook die van H. H M. tot beteugeling der Libellen en Lastetfchriften teegen voorn. Her- Gra. :khaz. eft. van 'Ikmaar zgens zaek es Herigs met tmjiel-  •iqiG- NIEUWE NEDERLANDSCHE ss Gr, vènhj ge. Sej7. j Alkmc, wegem de zae, des H togs mt Jmftet dam. L. tog van den 2 July mede dezes Jaars, beneevens u de converlatie door den Heer Praifïdenr. van H, H. M. met denzelven Hertog op den 4de dierzelfde Maand gehouden, gelyk meede nog de Memorie van het voorgehoudene aan zyne Hoogheid er door de Heeren Gedeputeerdens van Amfteldam op den 8fte Juny laaftleeden, voor zo verre deeze Meft morie tot de evengemelde ftukken betrekkelyk ■. was, zoo zeer aan eikanderen waren geëndaveerd, ; "dat over dezelve niet wel afzonderlyk konde gedelibereerd worden. Dat zy Heeren Gedepeteerdens, uit naam van de Heeren hunne Principaalen, op den 27 Juny dezes Jaars zich over het onderzoek der redenen van het retardement van het in sctiviteit brengen van 's Lands navale Magt uitlaatende, hadden te kennen gegeeven, liever, ter bewaaringe der inwendige ruft, met ftilzwygen te willen voorbygaaö het geene reeds gefchied zynde niet konde worden herdaan, en dat de Heeren hunne Principaalen ook wel wenschten dien zelfden weg te kunnen inflaao met opzicht tot de demarche van vcorn. Heer Hertog in deszelfs gemelden brief aan H. H. Moog. en den daar op gevolgden naderen aandrang van den 4den July; maar dat dezelve hunne Principaalen, ter hunner eigener verantwoording voor de Postcreit tenen een gegrond vermoeden van lafheid in het helpen maintineeren van de recfren en Pra:ëminentien van de Sou verainiteit deezer Provincie?, en in het byzonder ook uit hoofde van hunnen Eed, aan den Lande gedaan , gemeend hadden deeze zaak niet te kunnen doen flaapen , naar hunne gevoelens omtrent het een en ander poinét, in de yeeds genoemde ftukken vervat, te moeten op. geeven. Dat het aan de gemelde Heeren hunne Principaalen was voorgekoomen, dat, al waren'er geene Refjlufien voor handen, door welke de Leden van Staat onderling verpligt waren , om indien een derzelver Leden over de oeffening van zyn regt wierd gemolefteerd, zodanig Lid op de kragtigfte wy-  JAERBOEKEN, CBob'efy 17*% W wyze ce maintineeren; de handelwyz'N door den'si voorn. Heer Hertog ten deezcn gehouden, vanVE dien aart was. dat zodanig maintieü in dit geval GI evenwel van de grootfte applicatie en noodzaakclykheid zyn zoude, maar dat 'er wel degcJyk:zo-B, danige Refolutien waren, by welke aan de Leden A van Haar Ed. Groot Mog. Vergadering de fterk-w fte toeres^ing van indemniteit was gedaan omtren t fa pfopS'tif5, Remonftrantien, Advilen of Reioluti- fa en den ftaat van den Lande aangaande, met alle/0 het'geen daar uit zoude kunnen volgen; te weeten^ Se Refolutien van Haar Ed. Groot Mog. van den Tl Oflober 1586., den .9 July 1663, panden 0.6 Mav 1621, alle reeds door de Herren Gedenuteerdens van Dordrecht en van verfchcidene vollendefteeden op den 6 der jongst afgeloopene maand September geallegoeerd , welke Refolutien w Sferen Gedeputeerden*Tcök thans vcor hunne S ad op de fterkfte wyze moeiten reclameeren; en w*ke 70 fis de Heeren hunne Principaalen buiten twyftel fielden , op de ftad Amfterdam , ten opzichte der. voorfz. Memorie van den 8 Juny deezes Jaars, behoorden geappliceert te worden, ten dien ettecte dat het geene daar tegen door den Hertog m het werk gefield was, volgens de duidelyke woorden dier Refolutien, behoorde gehouden te worden, als of het zelve tegen den Staat en net weivaaren van het geheele Land en alle de Ingezetenen van dien waare gefchicd, en dien volgens tot eetneenen lafte van den Lande van Holland en . vveftfriesland moeft afgeweerd, mitsgaders behoorlvk gerepareerd en vergoed worden. Dat, wel is waar, de even genoemde Memorie van Amfterdam, tegen welke de voorfz. Milüve van den Keere Hertog was ingerigt, wel met direct ter Vergadering van Haar Ed. Groot Mog. was inuelcevert, of den inhoud daarvan by torm van propofitie of advis ter Hoosstgemelde Vergaderinge voorgeftelt, maar dat hec niet minder ze ter was, dat de voorfz. Memorie den ftaat var het Land onmiddelyk aanging; dat in dezelve hoofd jRA* NHA- •JI. van Ikmaef gens zaek s Hergs met mfiel" 1  I9i8 NIEUWE NEDERLANDSCHE 3s Gra- tenhags. Beft. va Alkmae wegens de zaek des He; togs met Amfteldam. . zaakelyk gehandeld wierde over het zelfde r.nder. werp, waarover die zelfde Stad op den 13 ,vlav deezes Jaars een Propofitie ter Vergadering" van haar Ed. Groot Mog. had laaten doen, te weentea voor de noodige voorzieningen toe be vry ding rvan het Vaderland van verdere rampen; dat de propofitie of den inhoud van dezelve Memorie wierut voorgehouden uit naam en op laft van de •-Regeenng eener Hemmende Stad, en niet in v^goof aan eenig particulier perfoon, maar aan zyne Hoogheid, het eerde Lid der Ridderfchap, en de eerfte plaats in PLar Ed. Groot Mog. vergadering bekieedende; en dus wel deegelyk met oogmerk , dat in de dire&ie omtreut den Haat van 'c Land, uit hoofde der motiven, in die Aiemorie voorfcoomende, verandering zoude gemaakt, en op die wyze aan het gebuteerde by de evengemelde Propofitie van den 18 Mav voldaan worden. Dat, fchoon wel nader zoude kunnen worden ge* urgeerd, dat het geen, waar tegen de Miffive van den Heer Hertrg van den 21 Juny deezes jaars was ingericht, in deevengenoemde Propofitie van den iS May niet is vervat, het nogthans onwe cripreekelyk is, dat even datzelfde in de Memorie voorkomt als e-n middel ter bereiking van het principaal oogmerk, in de Memorie en ook in de propofitie bedoeld, en dus als eene onmiddelyke betrekking op het zelve hebbende; behalven dat oiok de reden, waarom dit ingrediënt der Memorie niet in de propofitie van den 18 May is vervat, denkelyk aan eene discreete handelwyze der Regeenng van Amfterdam omtrent den Heer Hertog fwaarvan zoo aanftonds nog nader) moet worden toegeic hreeven. Dn de Heeren hunne Principaalen in de meergenoende Memorie van Amfterdam wel bidden genbferveert een voorftel of vorhaa' van geruchten, ils ook vm zekere gezegde van den He;r Raadpenfionans, beide ten n ideële of tot disreptita-ie van den meergedachten Heer Hertog, benevens sene daar uit gevloeide raadgeeving aan zyne Hoog. beid,  JAERBOEKEN, Otiober, 1781. iptc» heid, om aan den raad van denzelve Heer Hercog's< niet langer gehoor te geeven, en verders een voor- Ve ftel, een einde die Heer van de direétie der zaakenGE en van den perfoon en het Hof van zyne Hoogheid wierd geëloigneerd : maar ook tevens in de- Set zelve Memorie gevonden hadden eene uitdrukke■ Ji Jyke verklaaring, van hem Heer Hertog niet teWe willen betigtigen met dat geene, waar meede hy^ maar al teopenlyk wierd befchuldigd, en ook eene^e, betuiging, dat de repraefentaticn in die Memorie^ vervat, niet voortkwaamen uit een principe van^j by/ondere haat of kwaadwilligheid tegen hem Heer fa Hertog: moetende, volgens de gedagren van welgemelde Heeren Principaalen, in het byzonder in het oog gehouden worden , dat het geheele beloop dier Memorie daartoe was ingerigt, ten einde hec oogmerk, by de voorfz. Propofitie van den 18 May bedoeld, mogte worden bereikt, te weeten, dat zodanige middelen zouden worden by de hand genomen , door welke het Vaderland van verdere rampen moge worden bevrydt; onder welke middelen de Regeering van Amfterdam onder anderen voorftelt het eloighemenc van den Heer Hertog, op fundament der redenen in de Memorie voorkomende. , . , , Dat, fchoon wel de Heer Hertog zich in het byzonder over de voorfz. nadeelige geruchten mogt beleedigt achten, het uit het zo evengemelde en uit de onzydige Lecture der gemelden Memorie duidelyk bleek, dat in dezelve Memorie geene de minfte haatelyke reflexien, of haatelyke en humiliante uitdrukkingen ofinjurien van de Regeering of Burgemeesteren van Amfterdam , of van de Gedeputeerdens dier Stad, tegen hem gevonden wierden. Dat het integendeel uit de handelwyze der Regeering van Amfterdam bleek, dat dezelve het'er op toegelegt hadt, om, daar ze oordeelde, dat het ten uiterfte dienftig was, dat de Heer Hertog van den Perfoon en het Hof van zyne Hoogheid wierde geëloigneerd, zulks met het minfte eclat, en dus met jRANHA- 7. van 'maer. yens zaek Her■smetnflel-  I$20 NIEUWE NEDERLANDSCHE >sGrA. VENHAGE. Befl. n Alkmae ■wegens de zaek des Het togs met Amfteldam, , met alle mogelyke discretie te effectueren; daar dezelve Regeering anders hiertoe eene Propofitie had kannen doen, in welk geval, indien HaarEd. Groot Mog. hier toe hadden geüeven te befluiten4 ??het zelfde dat nu, als in het geheim en onder r weinig Perfoonen, was voorgefteld , aan zyne Hoogheid ltaatsgewyze zoude hebben kunnen worden geproponeerd, evengclyk nu twee eeuwen .geleeden,omtrent zekeren Hertog, welke ook riet naar den fmaak van het Volk was, eene Commis* fie van Staat, by Haar Ed. Groot Mog. Refolutie van den 12 September i5Ïii.wierdt afgevaardigd , om Prins Willem den Eerften te verzoeken , om van zyn voorneemen af te zien,om den gemelden Hertog te congratuleeren en te verwelkomen» Dat zelfs, by aldien de Regeering van Amfterdam , op aanleiding, by voorbeeld , der verklaaring of vertooning van Haar Ed. Groot Mog. van het Jaar 1^87. by van der Home en Bor voorkoomende, hadt goedgevonden een veel fterker middel by de hard te neemen, door een Propofitie ter Vergaderinge van Haar Ëd. Groot Mog. te doen, ten einde onderzoent mogte worden, of zyne Hoogheid door kwaade raad tot nadeel van den Lande misleid ware, en dat daartoe ook, ten minfte des noods, tegen den Heer Hertog zoude worden geprocedeerd : als meede ten einde zyne Hoogheid verzogt wierdt, zich, gelyk in die zelfde verklaaring ter eere der Graaven en Graavinnen is aange*. teekend, van goeden raad van de Edelen en Ingeboorenen van den Lande te willen vorrzien, en de Heer Hertog omtrent eene zoodanige Propofitie eene demarche van denzelfde aatt , als door hem nu is gedaan hadt goedgevonden te doen , het buiten allen twyffel was, dar, in zoodanig geval, de Regeering der Stad Amiierd^m zich op de protectie van Haar Ed. Groot Mog. tegen die demarche, uit kragt der voorfz. Refolutien van den n Ofto  JA ERBOEKEN, Oclder, 1781. 1521 üctober 1586, 19 July 1663 , en 26 May lóaij inet alle recht zoude hebben mogen beroepen. Dat dierhalven daar de Regeering van Amfterdam niet ten vollen van haar recht heeft gebruik gemaakt, en daar dat mindere gebruik voornaame]yk, of wel geheel, in het plaats gètveh aan een. discreete handelwyzè omtrent den Heer Hertog] beftaat, het van zelve fpreekt, dat,daar die Heer, zich als Oppofant tegen haar heeft geftélt, het* effect dier ovengenoemde Refolutien aan die Regee-j jing met geen fchyn van redenen, in 't thans voor\ handen zynde geval, zoudë kurjnen geweigerd, worden. . . . . . Dat aan de ander zyde de Heeren hunne Principaalen met,ongenoegen gezien hadden, dat, hoezeer, volgens de gelegde gronden , de Regeeririg van Amfterdam met het hoogfte recht, en teevens met het minfte eclat voor den Heer Hertog, aan zyne.Hoogheid had voorgefteld dat geen,het welt dezelve in de eerfte plaats ten befte van het Vaderland oordeelde,hyHeerHertog,nogtans hadt kunnen goedvinden,niee alleen desweegens een zodanig Adres aan H. H- Mog. by Miffive temaaken , waar toe hy9 als Officier in derzelver dienft zynde,niet was bevoegd, dewyl hy de belangens , die hy meende „ aan deeze hooge Vergadering te moeten voördraagen, by Requefte hadt behooren voor te ftellenj maar ook in die Miffive de handelwyze dér Regeering van Amfterdam, een Lid der Soüveraine Vergadering van Haar Ed. Groot Mog. en het welk alle mogelyke discretie omtrent zyn Perföon had gebruikt, met verfcheidene laefive uitdrukkingen te denigreeren, dezelve Regeering iri de exercitie van haar recht aan te taften, én op deeze wyzeeen, Lid van de Souverainiteit deezer Provincie iri de vryheid tot hei doen eener Propofitie, den ftaat van het Land onmiddelyk betreffende, teactaqueeren en te molefteeren; en het zelve dus veel fterker,danhy door die Regeering meende veiongèMmmmrrirn lykè 'sGrAs fENHA3E. Be/I, vaé alkmaer vegens le zaek ks Her~ ogs. met ïmjleU lam*  I0S2 NIEUWE NEDERLANDSCHE 's'Gra- venhage. Beft. vat Alkmaer ■wegens de zaek des Her iogs me, Amfteldam. lykt te zyn,te injurieeren; hoedanige handel wyze , naar hec oordeel van de Heeren hunne Principaalen , ingevolge hec hiervoor betoogde uit de reeds meermalen geallegueerde drie Refolutien van i<;86, 11663 en 162«. behoorde te worden geconfiderëerd als tegen den Staat en het welvaaren van b t geheele Land, en alle deszelfs Ingezeetenen, te zyn in het werk gefield. Dat de Heeren hunne Principaalen in het by>zonder ook niet met fiilfwygen paifeeren konden, dat de Heer Hertog door deeze zyne hardelwyze, door dit zyn herhaalde beklag by H. H. Mog. over een daad van een Lid der Souveraine Vergadering eener Provincie,niet onduidelyk toonde het *er op toe te leggen, dat H. H. Mog. deeze daad van de Regeering van Amfterdam zouden t-eoordeelen; en dus ten deezen het recht van Judicatuure niet alleen over Ingezetenen deezer Provintie oeffenen ; eene zaak welke haar Ed. Groot Mog. met allen ernft hebben tegengehouden, blykens verfcheidene Refolutien in het Jaar 1637 omtrent zekere drie Gecommitteerdens ter Admiraliteit te Amfterdam (welke alleen als temporaire Inwooners konden geconfiderëerd worden) by hoogftdezelven genomen; maar dat, in dit geval , zelfs een Lid van de Souverainiteit deezer Provincie aan de Judicatuure van H. H. Mog. zoude worden gefubject-eerd; 't welk niet anders dan als tegen de Conftjtutie der Republicq aanloopende konde geconfiderëerd worden; door welkeen iü ander dan de meergem. Heer Hertog mogelyk niet te onrecht met zeekere uitdrukking, io de reeds genoemde Verklaaring van het Jaar 1587 voorkoomende, zoude kunnen gezegd worden te hebben ondergraaven de fundamenten van den huize, om het zelve te doen ftorcen en vallen. Dat met betrekking tot het voorftel der Regeering van Amfterdam, ten einde de Heer Hertog van de dire&ie van zaaken, en van den Perfoon" ea  JAERBOEKEN, O»obert 1781. 192; en het Hof van zyne Hoogheid zoude worder geëloigneert, zulks , naar de gedagten van d« Heeren hunne Principaalen, niets fletnlTants vooi hem Heer Hertog bevatten zoude , even als ol dezelve, gelyk hy zich hadt uitgedrukt, hierdooi als een overtuigd misdaadiger, zonder verder on. derzoek, tot een eerrovend bannilfement zoude verweezen worden, daar anders hec zelfde omtrent verfcheidene Staats Minifters en andere Hooge Amptenaaren in dit eD andere Landen, welke zelfs vanhunne Ampten ontflaagen waren, zoude moeten worden gedagt; daar echter dezelve in hunne goeden naam ongekrenkt gebleeven waren. Dat, ten opzichte van de Miffive van H. H. Mog. van den 2de July deezes Jaars, de meergemelde Heeren Principaalen met verwondering hadden gezien, dat, daar het addres, aoor den Heer Hertog den 21 Juny aan H. H. Mog- gemaakt, eigenlyk oncftaan was uit nadeelige geruchten tegen denzelven Hertog, over welke geruchten de Heeren Gedeputeerdens van Amfterdam by zyne Hoogheid gefprooken hadden, en daar dat addres, in het welke hy Heer Hertog zich in vehemente termen tegen de Regeering der evengenoemde Stad hadt uitgelaaten, ter Vergadering van H. H. Mog. door de Heeren Gedeputeerdens der Provinciën was overgenomen; dezelve H. H. Mog. zonder alvoorens de Refolutien van de Heeren Staaten der Provintien op het voorfz. adres aftewachten, zich zoo fpoedig reeds tot vryfpreeking van hem Hertog geexpliceert hadden. Maar dat de Heeren hunne Principaalen in het byzonder als verbaaft waren over denftap, door de Heeren Gedeputeerdens ter Generaliteit weegens deeze Provincie gedaan, met zich intelaaten in, of althans niet op de fterkfte wyze te protefteeren tegen de deliberatien tot vryfpreeking van hem Heer Hertog, wiens Miffive van den 21 Juny zulk eene naauwe betrekking hadt op den inhoud dec Mmmmmm 2 Re* i 'sGra- 1venha» !ge. Beft. van Alkmaer wegens de zaek des Her» togs nut Amfteldam.  'sGra- venhage. Beft. vat Alkmaet wegens de zaek des Hertogs met AmfteU dam. 1024 NIEÜWE NEDERLANDSCHË Refolutie van H. H. Mog. van den ade July, ea zulks zonder de intentie van Haar Ed. Gr. Mog. welke op dien tyd by eikanderen waren, op hec een of andere deezer twee poinéten aftewachten s, ,maar vooral dat dezelve Heeren Gedeputeerdens op den gemeldeh sufte Juny, en ook op den 4de July, zich niet met alle kracht en nadruk verzet hadden tegen het aanneemen en in deliberatie brengen van een zoo kwalyk gemaakt , en tegen etn Lid der Souveraine vergadering van de Heeren hunne Principaalen zoo ongefundeerd en injurieus addres, waardoor de Souverainiteit deezer Provincie gelardeerd en de fundamehteele Conftitutie zoo grootelyks ondermyüd wierdt. Welke handelwyze zy Heeren Principaalen niet wel met het 4de Artikel der Inftru&ie voor de Gedeputeerdens ter Generaliteit van den 23fte July 1669 konden overeen brengen. Dat ook, met betrekking tot de Libellen en Lafterfehriften tegen den Heer Hertog, de Heeren hunne Principaalen niet konden penetreeren de redenen om welke, fchoon men nu en dan onbehoorlyke discourfen en gefchriften tegen de Regeering en het Land en Hooge Perfoo'naadjen, met ftilzwycen vernomen had, juift nu, daar dezelve ook den Hertog betroffen, alleen ten gevallen des laatftgenoemden ten deezen opzichtezoude behooren voorzien te worden. Dat intuffchen de meergenoemde Heeren Principaalen zeer goed keurden de Conduites, door hun« ne Gedeputeerdens ter Vergadering van haar Ed. Gr. Mog. op den 5 July dezes jaars gehouden in het niet inftemmen tot het Commifforiaal maaken der voorfz. Miffive van H. H. Mog. van den z dier maand, voor zoo verre daar uit eenig voorloopt aveu van het verrigte der Heeren Gedeputeerdens ter Generaliteit,of eenige goedkeuring van de demarche van den Heer Hertog zoude hebben kunnen worden opgemaakt. Sn  JAERBOEKEN, Otïober, 17S1. 1925 En dat zy Heeren Gedeputeerdens vervolgens' gelaft waren: ,, ,. v 1. Zich in geene deliberatien ter voldoemnge aan c het verzoek van den Heer Hertog van Brumwyk, by de voorfz. Miffive van den 21 Juny, en by j de Converfatie van den 4 July , beide dezes u Jaars, aan H. H. Mog. gedaan, of over eenu.e^ addreffen van die natuur, welke nader mogten, inkoomen, in te laaten; maar in tegendeel de^ rechten en vryheeden, aan de Souveraine verga-^ dering van HaarEd- Gr. Mog. en aan ieder van^ derzelver Leden toekoomende, op de krachtig-^ fte wyze te h^ndhaaven. 2. Verders om de Heeren Gedeputeerdens ter Generaliteit te helpen gelaften, om zich insgclyks in geeie deliberatien over de gemelde twee addreffen, dan om dezelve op de fterkfte wyze te declineeren, in te laaten, en om ter Vergaderinge van H. H. Mog. het ongenoegen van haar Ed. Gr. Mog. over deeze demarche van den meergen. Heer Hertog als een beleediging, a >n de Souveraine Vergadering, van ha^ir Ed* Gr. Mog. zelve aangedaan , te detaüleeren, en de verdere Bondgenooten te adhorteeren om op even gelyke wyze de rechten en vry heden hunner Souverainiteit te maintineeren; met voor (telling der fchadelyke gevolgen , welke uit het accepteeren en inwilligen van foortgelyke addreffen zouden kunnen ontftaan, en om te infteeren, dat H. H. Mog. deeze laffive demarche van denzelven iqrtog op de convenabelfte wyze en behoorlyk gelieven te doen repareeren. o. Voorts het gedrag, over de Gedeputeerdens ter Generaliteit wegens deeze Provintie, ten deeïen opdchte gehouden, te defavoueqren en aftekeuren; en vervolgens derzelver verrichte te verklaa» ren'krachteloos, nul en van onwaarde. 4. En eindelyk zich, buiten nadere en fpeciale laffc in geene befoignes of deliberatien over de LibelMmmmmm 3 Je» sGra- enhae. hjl. van ilkmaer 'egens k zaek 'es Herigs met ImfleU am»  'sGra- venhage. Bêjl. va Alkmaei wegens de zaek des Hei togs met Amfteldam. 1026 NIEUWE NEDERLANDSCHE lcn en Lafrerfchriften tegen den voorn. Heer Hertog in te laaten. En dat zy Heeren Commiffariffen verders nog van advis waaren, dat de Heeren Gedeputeerdens «zouden behooren te worden gelaft en gequalificeert • om, ingevalle ter Vergadering van Haar Ed. Gr. Mog. tegen alle rechtmaatige verwachting, eenige Refolutie, tegen den Hoofdzaakelyken inhoud of -het oogmerk van dit bovenftaandeadvis aanloopende, by meerderheid van ftemmen mogt worden genomen, deeze hunne laft , tot verantwoording hunner Principailen tegen de nadeelige gevolgen, welke uit zoodanige by meerderheid genomene Refolutie zoude m >gen ontftaan , in de Rechters van haar Ed. Groot Mog. te doen aanteekenen. Waarop gedelibereerd zynde is, met eenparigheid van alle de pnefente Leden, goedgevonden de Heeren Commiffariffen te bedanken voor hunne genomene moeite enden voorn.HeerPrefident Burgermeefter voor zyn gedaan Rapporthet advis in het zelve rapport vervat, ten vollen ce amplec teeren en in eene Refolutie te con verteeren , gelyk hetzelve geampleéleerd, en in een Refolutieeeconverteerd wordt by deeze. (was get.) H. Ryser. De Staten van Utrecht hebben eindelykook over deze zonderlinge zaek een befluit genomen vap dezen inhoud : Extracl uit de Refolutien der Ed. Mog. Heeren Stoeten 's Lands van Utrecht. Mercurii den 24 Ocfob. 178I. T"\e Heeren van Wefterveld, en andere hunner Ed. *-* Mog. Gecommitteerden in deezen, hebben ter Ver-  JAERBOEKEN, Oclober, 1781. 1927 Vergadering gerapporteerd, dat dezelve in gevolge' en ter voldoenlnge hunner Ed. Mog. Refolutien 1 comm. van den 4 en 18 July, 15 Aug. en 12 Oftob. deezes Jaars , hadden geëxamineerd de Miffive door Zyne Hoogheid den Heere Hertog. L. v5 hebbende, in de memorie van Amfterdam „ niet het minfte gewag gemaekt vond van de „ bekende qualiteit van Veldmarfchalk Van „ de troepen van den Staet en andere mili„ taire poften, en daerom niet agtte, dat des Heere Veldmarfchalks adres aen H. H. „ Mog'  JAERBOEKEN, October, iftt. 1933 Mog. te pas kwam; dat omtrent andere's „ zaeken geen betrekking hebbende tot diev militaire poften hoogft Dezelve niet anders^ kan aengemerkt worden, als een particu5, lier, onderhevig en onderworpen, om na „ de f undamenteele conftitutie en wetten zig te gedragen; dat om die reden ad compe„ tentem behoort te worden gerenvoyeert. Datdezugt voor 't huis van Oranje, vreeze „ en bekommering, dat Zyne Hoogheid de „ Heer Prince Erfltadhouder ook zal onder„ vinden, dat de liefde van het yolk voor „ Hem vermindert, hem onbefchroomt doen „ zyn, om zelve den Heere Erfftadhouder '„ te durven aenraden, om zig niet meer te „ bedienen van den raed van den Heere Her„ tog, maer denzelven te verwyderen; dat „ dit ten gewiflen gevolge zal hebben, dat „ men een algemeen genoegen zal zien her„ leven. Dat wanneer onverhoopt nog meer „ adreflen over deze zaek aen H. H. Mog. ,, mogten gedaen worden, van gevoelen is, dat ad competentem judicem behoren ge„ renvoyeert te worden: immers dat Geeom- mitteerden van deze Provintie daer over geen befluit meede helpen nemen, voor „ dat daer over de Staeten zullen hebben ge„ delibereerd." De Heeren Gedeputeerden der Stad Campen hebben laten lezen de refolutie hunner Heeren Principalen. „ Dat de Heeren Gecom„ mitteerden ter Generaliteit behoorden te }J worden aengefchreven en gelaft, om ter „ vergadering van H. H. Mog. te verklaren ? „ en voorts aen de Heeren Gedeputeerden „ der Gra- ïnha-'  1934 NIEUWE NEDERLANDSCHE ssGha VEN [JA GE. ■ „ der Provintie Holland, en daer zy 't ver-' . „ der van vrugt oordeelen, te kennen te ge„ ven, hoe zeer H. Ed. Mog. apprehendee„ rende de nadelige gevolgen van de mefian„ ce, welke door de Heeren Burgemeelteren „ of wel de Regeering van Amilerdam tegen „ den Heere Hertog van Brunswyk fchynt te „ zyn opgevat,en dat het H. Ed. Mog. ten „ hooglten aengenaem zoude zyn, dat door „ de Heeren Staeten van Holland en Weil„ Vriesland op 't beklag van den Heere Her„ tog van Brunswyk behoorlyk reguard wier„ de genomen, met ernflig verzoek, dat de „ voorfz. Heeren Gedeputeerden van Hol„ land en Welt-Vriesland alle meelt kragtige" „ devoiren gelieven aentewenden en te effec„ tueeren, dat by de Heeren hunne Princi- palen zoodanige maetregelen werden geno„ men, als allerbekwaemft zouden mogen „ worden geoordeeld , om den meergem, Heere Hertog wegens het bezwaar over de „ demarche van de Heeren Gedeputeerden der Stad Amfterdam genoegen te geven, „ en alzoo te zuiveren van den blaam, welke „ hem is opgelegt." De Heeren van Zwoll hebben doen verklaeren, „ dat van oordeel zyn, dat de Hee„ ren Gedeputeerden ter Generaliteit zouden „ behoren te worden aengefchreven en ge„ aucforifeert, ter vergadering van van H. „ H. Mog. te verklaren , dat Ridderfchap „ en Steden, aengezien de fleer Hertog van „ Brunswyk zig bezwaerd en door de me„ morie van Heeren Burgemeelieren van Am„ Iterdam in deszelfs Character en Perzoon „ ver-  JAERBOEKEN, OBober, fjljk. 1935 vermeent te zyn gelsedeerd, en daer over'; ?' na een ftreng onderzoek juftificatie en re-v J paratie verzoekt, van oordeel zyn, datc 3, de cognitie en afdoening dezer zaek alleen zynde van de competentie van de Heeren '„ Staeten van Holland en Welf-Vriesland, ■ hoog gem. Heeren Staeten behoren te wor" den verzogt, om de voorgemelde bezwa* ren en klagten met den aenkleve van dien in ernftige overweeging te nemen , en daer" op na volledig onderzoek zoodanig te re" folveeren, als na den aerten 't gewigt der \\ zaeke, na derzelver squanimiteit, te regt 5 en te juftitie zullen vinden te behoren." " Dus hebben dan vier Provinciën, Gelderland, Utrecht, Stad en Lande, en Overysfel, derzelver Provinciaele befluiten nopens de veel gerugtmakende zaek tuffchen den Hertog van Brunswyk en de Stad Amfteldam, ingebragt; en wel meeft ten voordeele van den Veldmaerfchalk. Men meent dat Zeeland niet gezind is eenig befluit hieromtrend te nemen. Onderwyl hebben wy in onze voorgaende ftukjes gezien , dat de meerderheid der kwartieren in Friefland in deze zaek geenzints gunftig voor den Hertog denken. En veelen zyn verwonderd, dat de Provincie van Holland en Weftfriefland, wien de zaek voornamenlyk aengaet, en welkers lieden regt hier in betrokken is, zo lang draelt om een ftaetsbeiluit uit te brengen, te meer daer veelen van oordeel zyn, dat de oppermagt of fouvereiniteit van deze Provincie door den Hertog zoude verkort zyn ,ffcier in , dat Zyne Hoogheid zich wegens zyne bezwaeren te- Gra- eisiha'  1936 NIEUWE NEDERLANDS GHE 'sGra vrmiA gé. Verhlat ring vc. den He\ tog van Bramwyk. ■ tegen de Stad Amfteldam, niet aen de Staten - van Holland, de eenige fouverein dier Provincie , maer in tegendeel aen de Algemeene Staten, die ïn debyzondere Provinciën niets te hieten nog te gebieden hebben, ook geeri territoir of grondgebied, nog jurisdictie of rechtsgebied hebben, zoude vervoegd hebben. Wat hier van zy, de Hertog van Brunswyk vondt goed den 31 October 1781. in alle de nieuwspapieren openlyk de navolgende verklaering te doen plaetïen. 'T)6 onderi5etekende 4 Hertog Louis van Èrunsn -~* wyk Lunenburg, zedert eenige Maanden hec '-onfchuldig voorwerp van den kwaadaartigftèr Laster geworden zynde , en zig deswegens aan Haar Hoog Mog. de Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, van wien Hy zyne Commisfie als Veld-Maarlchalk van den Staat, heeft, geadreffeerd hebbende, heeft wel provilioneel het genoegen gehad, dat hoogftdezdvé by Refolutie van den '2 July dezes Jaars 1781 , hebben gelieven te verklaaren: Dat aan Hun Hoog Mog. geene Reedenen „ zyn voorgekoomen, welke eenigen grond zou,, den geeven tot zoodaanige accufacien en infimu„ latien van kwaade Trouw en Corruptie, als aart „ Hem, in eenige naam looze Gefchriften, fameu,, fe Libellen en onteerende Geruchten, worden „ ten laften gelegt, en in het publiek verfpreid ; „ dat Hun Hoog Mog. dezelve in tegendeel hou„ den voor onwaarachtig, en injurieufe Lafters, taal, geëxcogiteerd om deszelfs Eer en Repu„ tatie te bezwalken en te traduceeren; terwyl „ Hun Hoog Mog. Hem, Hertog van Bruns„ wyk van dien Blaam, dezelve by voorfz. Las„ ter-Schriften ea Geruchten fchandelyk aangeJSI daan, volkome» vry kennen en zuiver houden ï*  JAËRBOEKEN, O&ober, 1781. 1739 Gelyk dezelve ook verder het genoegen gehad heeft, dat bereids door fommige ProviDcien, ten < dien refpecte, fatisfactoire Refolutien zyn uitge-i bragt, terwyl by andere zyne Zaak nog in Deliberatie is , Dan tot zyn leedweezen ' moetende ondervin-! den, dat, des niet tegenftaande, fommigen zig< niet onrzien, om, tot bereiking hunner kwaadaar-1 dige en pernicieufè oogmerken voort te gaan, met, het fchryven efi fpargeereu van eerrovende en leu-i genagtige Libellen, eD het plaatzen derzelven in de publieke Niéuws-Papieren, toe verdere bezwalking van zyn goede Naam en Faam; zo wel als met het Publiek, door het voeren van lafterlyke Gefprekken, in den waan te brengen, dat Hyden Heer Prins Erf-Stadhouder zoude hebben gediend van verkeerden Raad, ten nadeele van de Republiek 5 en dat hy, in 't byzonder, de oorzaak zoude zyn van het voorgewend flegt beftier van de Zaaken, tot de Marine betrekking hebbende, ja, dat zelfs de kwaadaartigheid tot dat toppunt geklommen is, dat, niet tegenftaande fly zig reeds op den c 1 Juny dezes Jaars aan Hun Hoog Mog. heeft geadreffeerd, met aanbod van deszelfs gedrag aan een naauwkeurig onderzoek te onderwerpen, men het thans; niet te min, tragt te doen voorkomen , als of hy fchroomen zou, omme zig voor de Natie te zuiveren van den Blaam, hem in voege voorfz. te laften gelegd. Vind zig thans genoodzaakt (als niet langer van zig kunnende verkrygen, om alzulke valfcheinfimulatien alleenlyk met een veragtend ftilzwygen zo als tot hier toe, op de billykheid zyner Zaake ' en zyn onfchuldig geweeten , vertrouwende, gedaan heeft, te beantwoorden) ten einde tegen te gaan de verkeerde inducfie en misleiding der goede Ingezetenen; en om dus het squitabel Publiek te desabufeeren, als mede te praïvenieeren alle nadee'lige impreffien buiten'sLands. * Hier mede opentlyk te declareeren, dat het vofNnnnnn ftrekt s Gra« 'ENHA.- ;e. ing van len Hertg van ïruns\>yk* %  ] "sGra- venhage. Verklaring van den Hertog van Brunswyk. 040 NIEUWE NEDERLANDSCHË [trekt onwaarachtig is , dat hy geduurende deö ;yd van meer dan dertig Jaaren, dat hy de Eer tieeft gehad den Lande, na Eed en Pligt, getroulyk te dienen, zig immer met Zaaken tot het Departement der Marine behoorende, zouden hebben gemêleerd ,• en fpeciaal niet zederd de ontftaane onluften en ruptuure met de Kroon van Engeland; omtrent al hetzelve zig vryelyk beroepende op de Weetenfchap, die Zyne Doorl. Hoogheid, zo wel als de Heeren Minifters van Staat, en de refpective Admiraliteits Collegien daar van zyn heb. bende. Provoceerende derhal ven alle eneeniedet,van wat Staat enConditie hy ook moge zyn .ietwes deswegens, zo wel als omtrent eenige preienielyk verdervelyke Raadgeevingen ten nadeele van den Lande, of andere lafterlyke Infimulatien , waar mede men zyn Eer en Caracter by de Natie, in vago, op eene zo verregaande als ongehoorde wyze tragt te beleedigen, in het byzonder op te geeven , en met voldoende bewyzen te ftaven daar en zo het behoord: Bereid zynde, omme, conform het reeds te vooren gedeclareerde by zyn Adres aan Hunne Hoog Mog* als nog omtrent al het zelve, zig aan hec naauwkeurigfte onderzoek te onderwerpen. Maar te gelyk ook vaftelyk vertrouwende, dat, daar niemant, tot nog toe, dien Lafter geftand heeft kunnen doen, een ieder dan ook allen argwaan ten zynen opzigten zal laaten vaaren, en dat dergelyke laage Schotfchriften en ealumnieufe Gefprekken en Uitftrooizels , verder ook geenen ingang vinden zullen, maar door een ieder met de verdiende veragting zullen worden verworpen. Voor het overige zig genoodzaakt vindende, hier mede opentlyk te declareeren, en tedenuncieeren, dat Hy, zo lange 'er geene bepaalde befchuldigingen opkomen, en den Rechten genoeg beweezen worden, alle de naamlooze eerroovende Gefchriften, diffematoire Gefprekken, ingewikkelde of directe Infimulatien en Verdenkingen s en alle hate.  JAERBOEKEN, Oclober, i^ï. 1941 hatelyke üitftrooizels, tot deszeis Lallen,zal aanzien en houden voor Calumnien en Lafteringen, en de Autheurs , öitfcrooijers en Diffeminateurs, daar van, voor Calumniteurs en Eerrovers-, Aan de Juftitie overlaatende, en van haare be-, kende Yver tot ftuiting van alle Lafcer zig beloovende, dat zy, by verderen voortgang van alzulke Calumnien, niec zal nalaaten, daar tegens door alle bekwaame middelen te waaken en te voorzien. (was getekend) L. Hertog van Brunswyk. Wy hebben te voren gezien het plan van vermeerdering van 'sLands Krygsmagt met ruim 17686 man, waeronder 6qoo man Zeevolk zoude zyn. De Staten van Utrecht namen den 24 October 1781 daeromtrend het navolgend befluit Mercurii den 24 Oclober 178 r. Is gehoord het rapport van de Heeren van Westerveld en andere Hunner Ed. Mog. Gecommitteerdens tot den ftaat van oorlog, in gevolge en ter voldoeninge van H. Ed. Mog. refolutie commiiïöriaal van den 25 April dezes jaars, hebbende geëxamineerd Hunner H. Mog. miflive van den 18 derzelver maand, daarby aan H. Ed. Mog. en aan de Heeren Staaten der andere Provintien overzende een nader conciliatoir en min koftbaar plan vaneen augmentatie der militie met 936 paarden en 17686 hoofden, waar van 6000 hoofden zouden gedeftineert worden voor den ïeedienft, met een copieele miffive van den Raad van Staaten tot elucidatie en aanpryzing van hetzelve nadere plan, met ter zyde ftelling van het eerfte plan, Nnnnnn 2 by 'sGra- ' /enha. ïe. Verkla-t'ng van. ien Hertog van Brunswyk,  rots NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra- VENHAGET- BeJJ. de: Stat. vat Utrecht wegens vermeerderingvan Krygsitiè.gt. by Hunner H. Mog. miffive van den a Febr. daar te voren. Waarop gedelibereerd en in agting genomen zynde, dat hoe zeer de executie van hetzelve na-dere plan, zoo als het legt, buiten tegenfpraak ,aan fl. Ed. Mog. is voorgekomen , van groote nuttigheid te zyn, en ftrekkende tot eene merkelyke verbeeteiing van de Landmagt van den Staat als welke op den voet, waarop dezelve thands is geconftitueerd, voornamentlyk wegens de zwakheid der Compagnicn, in cas van nood, van weinig dienlr kan zyn , en, dat het daarom zeer te wenfchen is, dat voordeeliger tyden en favorabeler omftandigheeden eerlang mogten toelaten, dat deze voorgeflagene vermeerdering met algemeen confent van alle bondgenoten moge können werkllelling gemaekt worden , edog dat het van eene evidente zeekerheid is , dat in deze ongelukkige tyd, waarin de Républiek door haaren cuden Bondgenoot, met wieu zy meer, dan een geheele eeuw in vreede en vriendfchap had mogen leven, en van wien zy dieswegens zulks het allerminfte had moeten verwagten, op eene zoo onregtvaardige, als trouwloze wyze aangevallen , en in een openbaren zee-oorlog met dezelve ingewikkeld is geworden, de herltelling en vermeerdering van *sLands Zeemagt, het eerft en meeft in aanmerking moet genomen worden , en ten dezen opzigte, zoomen het Vaderland, met alles, wat daarin dierbaar is, niet aan een totale ruine wil blootftellen j al het vermogen der Bondgenoten zal moeten aangewend, en de uitterfte erforts gedaan worden in 't by de hand neemen van alle die middelen, welke,onder den Goddelyken zeegen, ter befcher. ming van het lieve Vaderland , en deszelfs nog overgeblevene bezittingen , kunnen dienen. —— Is dien volgende, hangende H, Ed. Mog. verdere deliberatien over de vermeerdering van de Landmaat, by meergem. plan voorgeflagen, provifio» eeelyk goedgevonden en verltaan te confenteerenj gelyk  JAERBOEKEN', Ocloier, 1781. 1543 gelyk H. Ed. Mog. confenteeren mits dezen in de'; oprigting van een permanent Corps Mariniers vol-v gens hetzelve plan, alleen met dat onderfcheid, c dat conform Zyner Hoogheids propofitie, ter generaliteit gedaan, de Regimenten niet worden geat-J tacheert aan de refp. Collegien ter Admiraliteiten, j maar geconfiderëerd worden, als een Corps, dart gebruikt kan worden op zoodanige ichepen» als no » dig zal worden [gevonden, zonder eenig; ondericheidv te maken, van welk Departement die ichepen zyn ;k moge gelegen zyn, het zeeker is, dat door deze vertraging van aanbouw, het gebrek aan fchepen zal moeten continueeren, alzoo de fchepen , welke thans nog eerft aanbefteed en aangebouwd moeten worden, niet dan in volgende tyden kunnen dienen, terwyl hetpra> fente gevaar te groot is, om daarna te wagten: — dat om die redenen H. Ed. Mog., geperfuadeerd zynde, dat tot het bekomen van een fpoedige en honorabele vreede niets behoorlyker zyn kan, dan op het loffelyke voetipoor der Voorouderen alle kragten intefpannen en tot een vigoureufe afweer van dien onregtvaardigen aanval, en tot dadelyke afbreuk van den vyand, zoo lange tot dat dezelve bewogen worde, om het oor te leenen aan billyke en eerlyke voorwaarden van reconciliatie en vreede, zigvefpligt agten, hunne meede Bondgenoten in bedenken te geven, of niet van deuiterJte noodzakelykheid is, derzelver reeds gedane inNnnnnn 4 ftaa- ;Gra* ?ENHAt E. 'e/I. der 'tat. van Ttrecht 'egens rmeer~. ering m 'rygs4  JAERBOEKEN, Oftoher, 1781. 1947 beftaen hebben, die ieder 's weeks /2-io-:'s' voor foldy zouden genieten. Dog daer-VE omtrend veranderingen zynde gemaekt en01 ontworpen, gelyk wy bl. 778 en volgende gezien hebben ; en eene vermeerdering van 17686 man niet kunnende tot ftand gebragt worden; is men wederom van dit laetfle plan afgegaen, en heeft zyne Doorluchtige Hoogheid de Prins-Erfftadhouder ter vergaderinge van de Algemeene Staten, den 22 Oétober 1781 , een voorftel gedaen, om ten minfte by voorraed eene aenwerving van 6000 mariniers te doen, volgends een plan, 't welk uit het befluit der Staten het beft kan gekend worden. ExtraSi uit het Regifler der Refolutien van de Hoog Mog. Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden. Luns den 22 October 178/. Zyne Hoogheid den Heer Prince van Orange en NalTau, ter Vergadering gecompareerd zynde, heeft aan Haar Hoog. Mog. voorgedraagen, het geen vervat is in de propofitie, volgende hier na geinfereert, HOOG MOGENDE HEEREN! Ik heb meer als eens, zoo met de Raed van ftaten, als alleen aan Uw H. Mog. voorgedragen de noodzakelykheid, om dit gemeenebeft in eenen genoegzaamen ftaat van defenfie te brengen, zoo te water als te lande, en vermeene van mynpligt te zyn "tRA* NHA*  's Gra- venhaGE. Voorflel ran Z. D. H. wegens het aenwervenvan (5ooi marinier enRef. der Stat, Ctn, 1948 NIEUWE NEDERLANDSCHE zyn, om nogmaals myne inflantien te vernieuwen Z op dat eene refolutie genoomen worde tendeeren* de, om zoo door augmentatie van delandmagten opregting van een corps Mariniers, volgens het plan door den Raad van ftaten met myn advys en overleg aan Uw H. Mog. voorgedragen,- als door de conclufie der gedaane petitiën tot den aanbouw van fchepen, herftel der fortificatiën, aanvulling der Magazynen van al het benoodigde tot het voeden van den oorlog, zoo te water als te lande en rvan de petitie, om 's lands troepen te voorzien van het nodige om te velde te konnen worden geëmplpyeert, den ftaat op een refpedtabeler voet aan alle zyden te Rellen. Dog vreezende dat myne pogingen ten dien einde met geen meerder fucces, dan in voorigetv den zullen worden bekroond, en dat het niet doenlyk zal zyn , op alle deze poincten eeue favorabele refolutie te verkrygen, hoe noodzakelyk dezelve ook zy, zal de Republiek in een behoorlykea Itaat van tegenweer tegens een yder, die haar de wet zoude willen geeven , werden gebragt • en confiderecrende, dat het beeter is, dat by provifie een gedeelte daar van werde gcëffeclueert, dan dat alles daar werde gelaaten, en het eene aan het andere geaccrocheert is; kan ik niet af zyn , Uw H Mog. te proponeeren, om aan de Heeren Staaten van alle de provinfien een misfive te doen afgaan ten einde aan dezelve voor te liaan, om te willen confenteeren in de opregting van het corps Mariniers , volgens het bovengem. plan; alleen met dat onderfcheid, dat de regimenten niet werden geat tacheert aan de refp. collegien der Admiraliteiten maar geconfidereert werden als een corps, dat gebruikt kan worden op zoodanige fchepen, als nodig zal gevonden wprden, zonder een onderfcheid te maken, van welk departement die fchepen zvn, en zulks onverminderd de voortzettinge van derzelver deliberatien omtrent het plan varj augmentatie,  JAËRBOEKEN, O8ob&, 1781. 1949 tie, en de zoo nodige verfterkinge van de Land- 's Want Hoog Mogende Heeren! nimmer behoord c uit het oog te worden verloeren, dat het niet ge p coeg is, zig in een land, zoo gelinieerd als deze Vc Republiek,alleen aen eene zyde in ftaat van tegen- L weer te Hellen , maar dat, wil men zig niet con- Wl tenteeren met de bloote naam van eene indepen. kt dente Mogendheid, al het mogelyke behoord aan- w gewend, en alle effbrts gedaan te worden, om aan vc gene zyde ontbloot te zyn, en geëxponeerd, om m by een eerfte aanftoot in 's vyands handen te val- et len. , . . de God geeve, dat eindelyk eens met eenparigheid q daar toe moge worden gerefolveert, en dat met eendragt en eensgefindheid , zonder welke de republiek niet beftaan kan, alles werde aangewend, wat nodig is om de eer van de repubhlek te handhaven , en deszelfs vryheid en independentie te maintineeren. Waar op gedelibereerd zynde , hebben Haar Hoog Mog. hoogftgedagte zyn Hoogheid ten hoogften bedankt , voor deszelfs aanhoudende yver en attentie , vooral het geene eenigfints tot behoud en welzyn van den Staat kan ftrekken. En is voorts goedgevonden en verftaan , dat copie van de voorfchreeve propofitie gezonden zal worden aan de Heeren Staten van de refpective provinciën, die van Holland én Weft - Vriesland uitgezonderd, met verzoek om te willen confenteeren in den voorflag, door Zyn Hoogheid gedaan tot de oprigting van het corps mariniers, onverminderd de voorzetting der deliberatien omtrent de zoo nodige verfterking der landmagt. De Heeren gedeputeerden van de Provincie van Holland en West - Vriesland hebben verklaard , geen zwarigheid te maken, om ten vollen te arnplecïeeren den voorflag by de voorfchreeve propofitie gedaan, om by provifie een corps mariniers op te regten, voor het overige inhereerende de GrA:nha1. wrjlag n Z. . H. 'gent t aen- ',rven '»6ooo irinieri ! Re£ r Stat»  's Gra- VENHAGE. Brief de; Stat. Gen. aei de Provinciënwegens 6000 mariniers. 1050 NIEUWE NÈÖERLANDSCHE de Refolutie van de Heeren Staaten hunne Prin■cipaalen van den 1 Juny laatftleeden , alhier ter Vergadering ingebragt den 7 daar aan volgende om» trent de vermeerdering van de Landmagt. In gevolgen van dit befluit wiefdt naer de andere fes Provinciën, nadien Holland terftond hadt toegeftemd, de navolgende brief afgezonden : EDELE MOGENDE HEEREN! ■T\e heilzaame intentien van Zyn Hoogheid, den Heere Prince Erfstadhouder, voor het be,houd van de Vryheid en Independentie van den Staat, zyn aan de Bondgenooten bekend, uit de herhaalde Propofitien, die door Zyn Hoogheid, het zv alleen, of met den Raad van Staaten van tyd tót tyd zyn gedaan, tot het in ftaat ftellen van de Republicq, zoo te Water als te Land. Met dat zelfde oogmerk, en om zoo veel doenlyk de verfchillende begrippen van de Bondgenooten te gemoet te komen, hebben Zyn Hoogheid en den Raad op den 18 April laatftleeden aan oas doen toekomen een Conciliatoir Plan van augmentie, waar by onder andere werd voorgeflaagen het opregten van een Corps Mariniers van 600 j man, van het welk wy dan ook Cop\e aan UEd. Mog. gelyk meede aan de Heere Staaten van de andere Provinciën Dten zelve dage hebben afgezonden. Dan in dit Conciliatoir Plan nog maar door vier Provincie, en wel nog niet op dezelve wyze, goconfenteert zynde, is het zelve over zulks tot hier toe nog niet kunnen worden ter Conclufie gebragt. Zyne Hoogheid daar door vreefende, dat Hoogftdeszelfs voorfz. pogingen met geen meerder fucces,dan in voorige tyden zullen werden bekroont, is heden weder in onze Vergaderinge verfcheenen , ten einde aan de Bondgenooten de nevensgaande Propofitie te. doen , tendeerende tot de ipoedige op»  JAERBOEKEN, Oclóher, 1781. 1951 oprigting van het Corps Mariniers, in het boven-', gemelde Conciliatoir Plan voorgeflaagen, om dus,v ten minften by provifie een gedeelte van het zelveG PJan, de Marine concerneerende , tot effect te brengen, onvermindert nogtans de voortzetting^ der deliberatien, omtrent de niet minder benodig $ de verfterking der Landmagt. < Wy hoopen en vertrouwen, dat UEd. Mog.^ aan deeze nieuwe blyk van Zyne Hoogheids zugt, en yver voor het algemeen welzyn zullen beant-^ Woorden, en dat UEd. Mog. het voorftel van Zyn^ Hoogheid tot oprigting van een Corps Mariniers, op het voorbeeld van de Heeren Gedeputeerden' van de Provincie van Hollanden Welt-Vriesland, (die nog ftaande de Vergadering , geen zwarigheid gemaakt hebben daarin te confenteeren) niet alleen gaarn zullen amplecteeren, maar ook het zelve hoe eer zo beeter zullen helpen werkftellig maken. Dog wy verwagten teffens, dat UEd. Mog. de verdere ingrediënten van de propofitie van Zyn Hoogheid niet uit het oog zullen verliezen, maar te gelyk bedagt zullen zyn, op het ter Conclufie brengen van de gedaane Petitiën tot den aanbouw van Schepen , herftel der' Fortificatiën, aanvulling der Magazynen, en de voorziening van het nodige voor 's Lands Troupen, om te velde te kunnen trekken: al het geen door Zyn Hoogheid met reede van alle tyden is voorgedragen, als het eenigfte middel., waar door de Republiek in een behoorlyke ftaat van tegenweer zoude zyn gebragt geweeft, tegen een ieder, die haar de Wet had willen voorfchryven: En hoe zeer voor als nog van de Landzyde niet te vreezen fchynt te weezen , kunnen de zaaken fchielyk van gedaante veranderen , daar het minfte ongenoegen, het welk aan de een of andere Mogendheid werd gegeeven, aan den Staat een nieuwe vyand kan op den hals haaien. Het gebeurde in vorige tyden leevert meer dan een voorbeeld daar van op. Zoo derhalven de Vryheid en Independentie, waar voor de Voor- ou" Gra* ENHAS. rief der fat. "en. aen e Pro•ncienegens 000 'mixers.  1952 NIEUWE NEDERLANDSCMË 'sGjï venh GEi a- Ouders goed en bloed hebben opgezet, behouden a- zal worden, moet den Staat niet alleen tegen deeze, maartegen alle Nabuuren befchermt worden; terwyl het ondertuiTehen eene onbetwiftbaare waarheid blyft, dat, waar de nood dringt, het eerft in moet voorzien worden. Men verneemt ook, dat de Hertog van OU denburg door deszelfs eerden Staetsdienaer , den Graef van Holmer, aen den Gezant dervereenigdeNederlandfcheProvincien teHamburg, zyn verlangen heeft doen te kennen geven, dat de Staet een vaften voet mogte beraemen wegens de inkomende regten op 't Rundvee , 't zy vet of mager, zonder bepaling van zomer-of wintermaenden, \ welk uit zyne Staten in de Republiek zoude mogen ingevoerd worden, dewyl zyne Onderdaenen anders, omtrent dien koophandel altyd in 't onzeker waren, 't welk reeds veroorzaekthadt, dat dé Oldenburgers 't vee floegen, en ingezouten naer Vrankryk verzonden, Waerdoor 't vertier naer Holland verminderen , en de prys noodzakelyk moeit flygeren. De Gecommitteerdens dei Viffchéryen të Vlaerdingen en teMaesfluis hebben ookby verzoekfchrift aen H. H. Mog. te kennen gegeven, dat zy met de uitterfte aendoening „ vernomen hadden,dat deGecommitteerden , „ uit de refpeétive Collegien ter Admiraliteit, aen Hun Hoog Mog. in bedenking hadden gegeeven, om de Scheepvaert uit de Havens dezer Landen , het zy met of „ zonder Convooy, open te Hellen, alleen „ met uitzondering, tot nader bevel, van de « Sche-  JAERBOEEKN, O&ober, 1781. 1953 „ Schepen tot de groote. en kleine Viflche-' „ rye. Zy vertoonen de nadeden, die\ „ meer en meer te'dugten, en voor hun on-< i, verxnydelyk waren > ingevalle de geheele „ ViiTcherye langer mogtblyven opgefchort; „ dat daer tegens eenigzints zoude kunnen „ worden voorzien, wanneer onder de voorfz. „ uitzondering mede niet begreepen wierden „ de Schepen , varende op de Vifchyangft van Zoutevifch en verfche Kabeljauw. Zy „ verzoeken „ dat het Placaet van den 2,6 5, Jan. 1781, in zo verre opgeheven en bui„ ten werking gefield werde, of op zodaeni9, ge andere wyze, als Hun Hoog Mog. zouden komen goed te vinden." H. H. Mog. dan, om een proef te nemen, in hoe verre de opheffing van het verbod der Noordfche en Yslandfche Viffcherye voor den Lande in 't gemeen, en voor de bemanning van 's Lands vloot in het byzonder, al of niet nadeelig zoude kunnen zyn 9 beiio» ■ten, om tot den 1 April 1782 allerhande vis» fcheryen toe te ftaen en te gedoogen, uitge» zonderd alleen de haringvaert en walvifchvangft Ook is nog ter vergaderinge der Algemeene Staten een raport uitgebragt, dewyl voor alsnog de gefteldheid van 's Lands Zeemagt het volftrekt onmogelyk maekte,een genoegzaem getal oorlogfchepen te gebruiken tot befcherming zo van de fchepen als van de bezittingen der O. I. Maetfchappy dezer Landen, en zodanig Eskader ten minften zoude moeten beitaen uit 3 fchepen van 6q , O 0 0 0 0 o £ 5 Gra» ENHA»  'sGra- venhage. 1954 NIEUWE NEDERLANDSCHE 2 van 50; 1 van 36, 1 van 24 en een advys jagt van 10 of 12 ftukken, om tegen 's vyands wapenen daer eenigzinds beftand te zyn, welk Eskader zonder de buitengewoons koften van werfgelden, premien, tafelgelden enz. voor den tyd van 24tnaenden zoude moeten koften ƒ 2294400-: -: dat het dus ,tergernoetkoming van de buitengewoone uitgaven , die de Maetfchappy ter harer verdeediging heeft gedaen of nog zal moeten doen, niet ongevoegelyk zoude zyn , der Maetfchappy uit 's Lands kafle met de voorfz. fommegelds te gemoet te komen, die H. H. Mog. dog zouden hebben moeten belleden tot het convoy, indien de Zeemagt op beteren voet ware gebragt geweeft. Op dit raport is de Raed van State verzogt eene petitie der gemelde fomme tot voorfz. einde op te Hellen. De Regeering dezer ftede heeft den 3 October de navolgende waerfchouwing laten doen: De Magiftraat van 'sGravenhage van tyd tot in ervaaring komende, dat veele trouwlooze Ouders zich niet ontzien hun Kind of Kinderen malitieus te verlaaten, en die aan de bezorging of toezicht van anderen over te geeven, of pretenfelyk te befteeden, zonder voor hun clandeftin vertrek, op eenigerlei wyze voor derzelver alimentatie en opvoeding te hebben gezorgd, waar van het noodwendig gevolg moet zyn, dat zo1a« Dig Kind of Kinderen, eerft door anderen in huis of bewaaring genomen zynde, naderhand tot lasten van Diaconen . Armbezorgers, Diaconien of Armhuizen deezer Stad vervallen, en door zodanige andere ontaarde Ouders tot zoortgelyke ondernee*  JAERBOEKEN, OBober, 17G1. $955 neeroingen worden opgewekt, en daar in geiterkt: Zo is hec, dat de Magiftraat om het zelve nu en in vervolg zo veel mogelyk voor te komen, en de lugezeet.nen hier omtrent de noodige voorzorg te doen gebruiken, alleen eenen iegelyk allerernftigtt waarfchouwd, dat zo wie na deeze in zyn Huis ofbewaarieg komt te neemen eenig Kind of Kin " deren, welkers Ouders zyn weggeloopen, of die van dezelve Worden verlaaten, de zodanige ver * plicht zal zyn, al zulk een Kind of Kinderen op, zyne eige koften te onderhouden, zonder daar, van door Diaconen, Armbezorgers, Diaconien of, Armhuifen te worden ontlaft, terwyl inmiddels op het ftrengfte zsl worden geprocedi ert tegens zodanige rralitieufe verlaaters van hun Kind of Kinderen 5 en derzelver naamen in de Nieuwspapieren zullen worden bekend gtmaakt. (was geteekend) j. p. van der haer. Leiden. De Heeren Profefforen van 's Lands Univeriiteit te Leiden, welken het beftier hebben der inftelling van wylen den Heere Jan Stolp, hebben op den 17 van deze maend hunne gewoonlyke vergadering gehouden, om uitfpraek te doen over de Verhandelingen, hun toegezonden tot beantwoording van de vols ende Vraeg, in Sprokkelmaend van 't voorige J er opgegeven. ftfen betooge, dat de Chrifielyke Zedekunde geen eenen plicht voorfchryft, welke den burger belette zyne belangen te behartigen, W ftrydig zy tegen 't beftier van 'P geme.e000000 & nebeji 's Gra- venha3e. Waerfchouvingte\en 't >erlaten 'an kinIers door mders.  Lei« den» 1956 NIEUWE NEDERLANDSCHE nebefl naer de regelen eener gezonde Staet~ kunde. . De meerderheid van Hemmen gevallen zynde op twee Gefchriften, waer van het eene tot Zinfpreuk heeft: Quid leges fine moribus vana proficiunt? en het ander dit opfchrif t: Si fraclus illabatur orbis , impavidum ferient ruina; en deze twee Verhandelingen even veel Remmen tot behaeling van den prys weggedraegen hebbende, is daerop, volgens den wil van wylen den Heere Stolp, tuffchen die beiden het lot geworpen , en de prys aen de laetftgemelde te beurt gevallen, waer van de Schryver by 't openen van het verzegeld briefje is gebleken te zyn de Heer Mr. Hendrik ConftantynCras, Hoogleeraer der Rechten aen het Athenanim IUuftre te Amfteldam, aen welken derhalven de gouden Eerpenning ter waerde van 250 Guldens is toegewezen. De Heeren Beftierders van 't Legaet hebben verders geoordeeld, dat nevens de twee gemelde Stukken, nog twee Verhandelingen verdienen gedrukt te worden, van welken de Zinfpreuken zyn: ReSle facere omnium intereft: En : Qjti ambulat fimpliciter, ambulat in fide, Prov. X. vs. o. Indien de Schryvers van deze twee Verhandelingen, en ook die van 't Stuk, over 't welk het lot gegaen is verkiezen mogten, dat hun Naem aen 't hoofd van hun werk gefield werde, gelieven zy denzelven, hoe eerder hoe liever, en uiterlyk voor't einde van't loopende Jaer, op te weven aen den Profeffor Frederik Wilhelm Peiïel, thans Secretaris van 't voornoemde  JAERBOEKEN, OBober, 1781. 1957 Legaet, zullende anders de verzegelde brief-L ies waer in zy hunne naemen hebben aen-c getekend, ongeopend naer gewoonte verbrand worden. / Dykgraef en Hoogheemraden van Rhynland hebben den 1 dezer maend eene Keure en Ordonnantie gemaekt,naer welken Ingelanden van het Boogheemraedfchap van Rhynland, voor Dykgraef en Hoogheemraden deszelven Lands of derzelver Commilfarilfcn mondelino1 geroepen, gevorderd of ontboden zynde* zich zullen hebben te gedragen, zynde van dezen inhoud: Dykgraaf en Hoog Heemraden van Rhynland, in 1 rrvaringe gekomen zynde, dat enige Ingelan-^ den van het^Hoog Heemraadfchap van Khyuland,^ of fchoon door een Hoog Heeüïraads Bode mon '< deling geciteerd, ontboien, of gerequireerJ zyn-£ de, om voor Haar WelEd. of wel derz lver Com-« miffariffen , wegens zaken het Hoog Heemraed-^ fchap van derzei ven Lande congerneen.nde , teö verichyncn, nalatig zyn gebleven , cm aan zodanige citatie, ontbod, of requifitie, te gehoorzamen en te voldoen , zonder enige wettige reden van abfentie of verhindering te hebben geallegeerd, of doen allegeeren, 't welk alzo niet behoort, en waar uit merkelyke inconvenicnten kunnen voortspruiten. Zoo is 't, dat Dykgraaf en Hoog Heemraden van Rhynland hebben goedgevonden te Keuren en te Or :onneeren; gelyk Hun Wel Edele Keuren en Ordonneeren by dezen: Dat alle en een ieder Ingeland van Rhynland, wanneer dezelve door een Bode van het Hoog Heemraadfchap, wegens enige zaken het Hoog rieemrajdfchap des zeiven Lands congerneercnde, uit naarn en op ordre, 't zy van Dykgraaf en Hoog Heemraden, 't Oooooo 3 zy EIEN. 'eure m 'Jiyti' \nd we» ens ontodene"igelaii'  1958. NIEUWE NEDERLANDSCHE Leï- cen. Keure van Rhynland w gens on bodem Ingelan den. zy van derzelven Cornmiffariffen , mondeling worden geciteerd, gerequireerd, of ontboden, zal gehouden en verpligt zyn daar aan te voldoen, en mitsdien op den geftelden tyd en plaats te compareeren, ten ware dezelve enige wettige en vuidijende reden van abfentie of verhindering zoude ».mogen hebben, welke, in dat geval, aan den Bo(.de. het Exploict of de Boodfchap doende, of gedaan hebbende, of aan éénen der Commiff'r ffen, . Hoog Heemraden, of derzelven Secretariffen, tydiglyk zal moeten wordea geallegeerd , om daar op zodanigen reguard te worden genomen, als zal worden geöordeeld te behoren : En, dat, by roanquement van voldoening van zodanige citatie, ontbod, of requilitie, zonder behoorlyke aliegatievan wettige reden van abfentie of verhindering, den Geciteerden of Gerequireerden Perfoon zal gehouden zyn te betalen de koften van ene twede citatie of requilitie, indien dezelve op ordre van Hun Wil Edelen, of derzelven CommuTariiTen, zal worden gedaan, ter tauxatie van Dezelven: En, in cas van non comparitie op zodanige tweede citatie of requilitie, zonder wettige reden van abfentie of verhindering, en behoorlyke allegatie van dezelve, dat den Geciteerden of Gerequireerden Perfópn zal vervallen in ene boete van den Ponden te xl. Grooten her Pond; en gehouden wezen te betalen de koften van ene derde citatie of requilitie, zo die, op ordre als vo-en, gedaan mogte worden: zullende, by continuëerende wan voldoening, of "on comparitie op de derde citatie of requilitie, zonder wettige reden en allegatie van dezelve, als voren, de Geciteerde oPGerequireerde verbeuren ene boete van twintig ponden, mede te xï. grooten het pond:onverminderd voor het overige de faculteit van Hun Wel Edelen, of derzelven Corr.misfariffen, om, door middel van Gyzeling,of anderzins, den Geciteerden of Gerequireerden ter voldoeninge aan dezelve ore'reste conftringeeren, of te deen conflringeeren; of zodanig anders omtrent de  JAERBOEKEN, OBober, 1781. 1959 de zaak, waar over de Geciteerde of Gerequireer de is ontboden, te disponeeren, als zal bevonden worden te behoren. —*** En, ten einde niemand hier van enige ignorantie zal kunnen pretendeercn, is gelalf. deze alomme te publiceeren en affigeeren, als naar behoren; ook, dat dubbelden van dezen aan de Schouten en Ambachtsbewaarders van alle de Ambachten, onder het Hoog Heemraadfchap. van Rhvnland refforteerende, onder behoorlyke Recepiffe zullen worden overgegeven. —- Aldus, gedaan, gekeurd en geordonneerd by de Wel Ede-, le Heeren Wigbold Jan Theodorus van der Does, Heere van beide dc JMoordwyken &c. üvkgraaf, JVlr. Hendrik van Buren; Mr. Mattheus Willem van Valkenburg, Willem Lodewyk van WaJJenaar, Heeren van ütarrenberg &c. Willem Lodewyk van Wasfenaar, Heeren van beide de Katwyktn &c. Dirk van Boetzelaar, Heere van Kyfhoek &c, Mr. Cor«elis Aarnout van Brakel; en Willem van der Duyn9 Hoog Heemraden van Rhynland, in 't Gemeenelandshuis van Rhynland binnen Leyden. Collegialiter vergaderd wezende, den eerften Oétober 1781. {finderftond') In kenniffe van my fgeteekend)' johan gael. Amsteldam. Dezer dagen zyn wederom van den kooplieden , dien de rampen van den oorlog, en den ongewapende ftaet van ons gemeenebefl ter Zee, op het gevoeligft treffen, wederom verfcheidene verzoekfchriften aen H. H. Mog ingeleverd. In het eerfte verzoekfchrift wordt door verI Oooooo 4 fchei Leiden. Keurt van Rhynland wemts onttodeneTngelanlen.  We NIEUWE NËDERLANDSGtfË Am* STEL- fcheide Boekhouders en Reeders van fchepen binnen Amfteldam te kennen gegeven : „ dat „ de Supplianten hunne meerendeels reeds „ klaer gelegen hebbende fchepen en ladin„ gen onder het geleide van Convooy heb„ bende doen vertrekken , daer op den 5 „ Augaftus gevolgd was de fameufe rencon„ tre tuffchen het Convooy, onder comman9, do van den Vice-Admirael Zoutman en den s, Engelfchen Vice-Admirael Parker, welke „ zeekerlyk 's Lands zeemagt met een onfterf- lyke glorie bekroond, maer egter voor de s, Commercie dat nadeelig gevolg hadde, dat 5, de geconvooyeerde Koopvaerdyfchepen al wederom genoodzaekt waren geworden naer „ de Havenen van dezen Staet te retournee- „ ren. u. Dat de Supplianten, zig in hun- s, ne billyke en regtmatige verwagtirtg van 3> een toereikend en tydrg Convooy te zuls, len erlangen , gefrultreerd ziende, ge- dwongen waren zig aen de noodzakelyk5, heid te onderwerpen, en overzulks, hun„ ne Schepen, welke zonder het evidentfte i, gevaer niet langer konden blyven leggen „ ter plaetze, alwaer dezelve zig thands be„ vinden, te rug te ontbieden en weder te }, doen opkomen. Dan dat de Supplianten „ egter niet konden af zyn op hetnadrukke}, lykfle aen H. H. Mog. voorteftellen de iy enorme fchadens, welke daer door aen de n Supplianten en Bevragters van fchepen „ wierden toegebragt, dewelke nu zedert ?, zoo veele meenden hunne Schepen en Equiff page in gereedheid gehouden hebbende, 9> de koften der Uitrüiting, Gagien 't Koffc „ en  JAÈRBOEKEN, OBober, 1781; ipöt en Maendgelden voldoen: alle welke kos-A ?' ten thands egter volkomen infruétueus wa-s' !' ren, verzoekende de Supplianten om bo-o 1 vengemelde en verdere by Requefte geal„ legueerde reedenen, dat het H. H. Mog. „ behagen moge, aen hun Supplianten , en „ wel fpecialyk aen de Eigenaers en Bevragters van fchepen toeteleggen een behoor„ lyk en toereikend dedommagement voor „ de koften, fchaden en intereffen,door het „ niet uitzeilen van hetzelve Convooy, en „ daer door veroorzaekte ophouding van der „ Supplianten fchepen, gehad en geleeden, , en waervan de Supplianten bereid waren, ter eerfter requilitie van li. H. Mog. fpe„ cifique opgave te doen jen dat wyders H.H. ■ Mog. de nodige ordres gelieven te Rellen, Z ten einde hetzelve beltemd Convooy in gereedheid gebragt worde, om met het voor' jaer van het aenftaende jaer, en wel in de " maend Maert van het zelve te kunnen ver'1 trekken, ten einde ten minften door eene " vervroegde navigatie eenigzins het verlies l' van tyd, dit jaer geleeden, goedgemaekt ' wierde, en dus ook geleegentheid zy, de " iri jSfoorweegen en Elzeneur leggende fche« " pen, gefupponeerd, dat dezelve aldaer \ zouden moeten overwinteren , op hunne terug reize naer herwaerds te convooyee" ren en omtrent al hetzelve zouden gelie" ven'te neemen zoodanige precife orders, " als tot voldoeninge van der Supplianter " verzoek naer billykheid en ten meeftei " nutte der Commercie zouden oordeelen t( Oooooo 5 „ be ;-ela.m. l i  Am- STELJDAM. ipto NIEUWE NEDERLANDSCHE „ behooren." Dit Requeft is met de Admiraliteiten commifforiael gemaekt. In een ander verzoekfchrift vertoonen de kooplieden van Amfteldam en Rotterdam, op de JLevant handelende: » Dat zy Supplianten met alle dankbaer5, neid erkennen de welmeenende zorg die „ Hunne Hoog Mog. fteeds voor den wel„ vaert des Levantfchen Handels hebben ges, heven te draegen, en ook byzonder de „ voordeden, die de Nederlandfche Scheepvaert zyn aengebragt, door de Refolutien » van Hunne Hoog Mog., in dato 21 Mey v 177° en 1 April 1776. by welke eerfte de " 5ee jen Dlrefteuren van den Levantfchen „ Handel en. Navigatie in de Middelandfche 3, Zee worden geauthorifeerd, om,behalven ü> van de gewoone belafting van vyf per „ cent der Vragtpenningen, nog vyf per „ cent van de waerde der Goederen van alle „ vreemde uit de Levant komende Schepen „ te vorderen , en by de tweede, om het „ Tanf, volgens welk de gemelde Goederen „ fteeds worden getaxeerd, merkelyk tever„ hoogen , al hetwelk volkomen ' aen het „ heilzaem oogmerk van Hunne Hoog Mo°-. „ heeft beantwoord, van namelyk een alge„ meenen affchrik te verwekken om vreem„ de Schepen tot prejuditie der Nederland„ fche ter vervoering van de Levantfche „ Producten herwaert te gebruiken." Vervolgens vertoonen de voorn. Kooplieden dat, door dezen, ons onregtvaerdig aengedaenen Oorlog, den Levantfchen Handel ge-  JAERBOEKEN, Ocloler, 1781. 1563 genoegzaem moet worden verlaten ofji door middel van vreemde Schepen doorge-" zet, welk laetfte middel, zo door de groote Vragten, hooge prsemien van-Alfurantien en by dit alles, de hier bovengemelde belasting van 5 per cent van de waerde,byna ondoenlyk wordt, en dus den geheelen Levantfchen handel, willens of onwillens zal moeten verloopen, om hetwelk, en meer anderen daeruitvoort te vloeyen nadeelen nog, indien mogelyk, in tyds voor te komen, „ zy verzoeken, dat het Hunne Hoog Mog. „ behage, de Goederen, in vreemde uit de „ Levant herwaerds komende Schepen gela„ den, van de meergemelde extraordinaire „ belailing van vyf per cent van derzelver „ waerde geduurende den tegenwoordigen „ Oorlog, en dus tot zo lang de Nederland„ fche Schepen in dezen weder kunnen wor„ den geëmployeerd, te onthelfen , en van „ dit ontilag ook de Goederen, in het nu on„ langs van Smirna in Teffel gearriveerde , „ doch nog niet gelofte, VenetiaenfcheSchip „ la Pifano, Schipper Antonio Ragufmo„ te laeten jouïifeeren, op dat dus doende, „ deze importante Tak van Commercie niet „ geheel en al te gronde moge gaen, maer „ veel eer tot algemeen welzyn van het dier„ baer Vaderland moge worden behouden". Ook hebben nog de Reeders en Deelgenoten in fchepen , vaerende op de Colonien van Surinamen, Eigenaren van Plantaedjen, Kooplieden en verdere belang hebbende in den handel op Surinamen en Curacao,den n Octo- 1- EL- .M.  i964 NIEUWE NEDERLANDSCHE Amsterdam. Reg. va> belanghebbendiin den handel van Suri ramen ef Curagao. Oélober 1781 aen H. H. Mog. het navolgend verzoekfchrift ingeleverd. Aan de Hoog Mogende Heeren Staten Generaal der Vereenigde Nederlanden. 1/^even met alle onderdanigheid te kennen de ^-^ ondergetekende Reders en Participanten van Schepen5 varende op de Colonie van Suriname, Eigenaren van Plantagien , in dezelve gelegen, Kooplieden en verdere Geintereeffeerden by de handel op dezelve, en op Curacao. t Dat, hoe zeer de Caiamkeufe tituatie, waar in de Conimercierende ingezeten van deezen Staat zig zed^rt eenigen tyd bevonden hebben, de Supplianten niet alleen ten uiterften heeft getroffen , maar ook een zeer aanzieclyken tak van hun lieder handel op deezer Staats Colonien , byzonder op die van Suriname, tot hunne zeer importante fchade, genoegzaam infiuctueus heeft gemaakt, de Supplianten nogtans in hunne Yver,om al, wat mogelyk zou weezen, tot herlte! te helpen contribueeren, in geenen deels zyn verflaauwt, maar In tegendeel het manmoedig belluit hebben genomen, om, onder afbidding van den zegen van God Almrg jgj het door hun over behoudene, op het voetfyoor van hunne brave Voorouderen , geheel en al veil te houden voor d'eere van bun Vaderland . mitsgaders voor de vryheid der nakomelingfchap, en de veiligheid van derzelver bezittingen. Dat de Supplianten, met zodanige fentimenten bezielt, reeds op den 7 Juny deezes Jaars 1781. eerbieüiglyk aan Uw Ho >g Mog. gereprefenteerc hebb.n, dat zylieden zeer gewillig en bereid waren , hunne Schepen, tot de vaart na orgtmelde Colonien gedeftineerd, in een behoorlyke ftaat van tegenweer te brengen, en zodanig ten oorlog toe te  JAERBOEKEN, OMer, 1781. 196$ ^wfflS^lcte hïïS Schapen vereenigt inDA; fteeren en te v«^k™'0 zy vertrouwen, kloek-/„ Datdit, mee m.D, zo fy de Sup-^ ^gri-VX^So&S«ïS Uw HoogMoL* pinten by^un voo„z , heid niet ont.^ gedaan u» ™ "K, van vreernde Natiën, onderQ btak' °JSSd Convoy hunnen handel op voorfz. toereikend ^voy^n Supplianten, len malJn, en alzo van allen eigen vaart en handel in ^yeïve Colonien hadden willen afzien, door op op dezelve^ . lleen voor hunne parti- ZOran'Ö n te™oreen, buiten twyffel zouden f ^Pnïecoöpereert tót notoir verval van 't aan- h?bb!elC5Tgeen's Lands Gaffe uit de aftizienlykfupport . t geen « . k . «feit van den'handden£a b £ ^ ^ dn,VS^1e^teS3de Fabricquen, Winkels ITtkSmX™ door te gelyk een zeer grote e • fvln handwerkslieden en arbeiders, die u t m6D,§ aeftrekte Scheepsbouw eD Navigatie hun daeen u'tf E^^den 't geen zy niet ontbeeren ^^tSSSd zouden woeden geruineert; HTwenSook, by gebrek van eigen emplov, b£ï leer groot aantal van Zeelieden zoude verloeen zeer grooi promciïes van den pen'^etenteert enuitlokt , ontwyffelbaar aan vyand B«enteat en u i , onherftelbaar naden vyand zoude: toevoei]eg, eQ ?^ «n"™^ nelyk ^loot vfn koftbare Schelven ee° ^Jz'J"cwyater buiten ernploy blyvenfn'inTriïe SÏÏÏe vin deze Rcpubtfcq.ioudci de, m ne eig"» . , voorfz. ismt ei r^uS^ïA ««= «ft»*, £ X- M. mg- bendt den tdel tSuri' men en rafao..  1966 NIEUWE NEDERLANDSCHE Amsterdam. Req. v belang hebben, in den handel van Sm namen Curapa dodelyk in een land , 't geen, onder den Goddelyken zegen, deszelfs voorfpoed alleeniyk aan de naarftig ieid en kloeken yver van de Ingezetenen verfchuldigt is. %n üit de Supplianten, om alle die gewigtige, en meer andere confideiatien aan d'eene z\de hun le Privé belang in voege voorfz met 't grcotfte genoegen aan dat van 't algemeen gepoftponeerc hebbende , niet te min gemeent hebben , zig aan de an•/.derekantteffens temogen ficreëren, dat Uw Hoog ?wMog. der Supplianten opgemelde pogingen w I ?, zouden gelieven te fecondeeren mee eenig encouragement , asquivaleerende aan de confiderab'e koften, welke door de Supplianten ter zake voor Iz. zouden moeten geimpendeert worden, en dat Uw Hoog Mog. wyders wel zouden gelieven te z rgen , dat der Supplianten inveege voorfz eearmeerde Schepen naar de plaatfen vm der/el ver deftinatie geconvoyeerd wierden door zodanig ge. deelte van 'sLands Navale macht, als daar toèjrj de Prxfecte omftandigheden zoude kunnen wo:den gemift, en dat voorts ook aan de Supplianten, ten einde voorfz hunne Schepen teffens zouden lunnen dienen, om den vyand, zoveel mogelyk afbreuk te doen, verleent wierden de nodige brieven van Marqué en Reprefaille. Dat de Supplicatie, tot die ein lens door hen aan Uw Hoog Mog. gedaan, ook al aanftonds dit gewenschte Succes gehad h ert , dat Uw H » g Mog. Gedeputeerden tot de Zaken van .q. van 'angbbendeden ndel n Sun* menen  Ï968 NIEUWE NEDERLANDSCHE Am- sterdam. Req. va; belanghebbendein den handel vvn Suri pame en Curafao. Taal, en derzelver op zu'ke deftige gronden gefundeert advis aan Uw Hoog Mog, befloten hebben in hope en onder afbidding „ dat het God Almag„ tig behagen mogte, de wapenen van dezen Staat ?„ in deze Courogeufeen Cordate onderneming met „ zynen albeflis.lenden zegen te agtcrvolgen, en ,, den Vaderlandlievenden yver en zorg van Uw „ Hoog Mog. en van zyne Doorluchtige Hoog,, heid, mitsgaders den moed, de Kloekheid en •„ Wakkerheid der Ingezetenen, Levelhebberen en „ Scheepsvolkeren in dezen begreep<.-n , met een viétorieufen, of anderzints gelukkigen en bly- den uitkomst te bekroonen." Dat Hoogstgedagte zyne Hoogheid, welke daar toe ter Vergadering expresfelyk was gecompareert, den inhoud van 't voorfz rapport en bewys, als zvnde van de Hoogde importantie, aan Uw Hoog Mog. op 't kragt'gfte gerecommandeert, en in *c byzonder verzogt hebbende, dat daar op ten aller, fpoedigften een refolutie mogt worden genomen, Uw Hoog Mog. voorts op den 14de der gemelde maand Juny een proviüonele refolutie hebben genomen, wélke aan de Supplianten niet duister vcorfpelde de apparentie eener volmaakte reusffe van 't verzoek, 't geen zylieden op de voorfz. «ronden onder 't oog Uwer Hoog Mog. gebragt hadden; en dat de Supplianten vervolgens immediatelyk; en met vereende kragten , alle hunne vermogens hebben aangewend, om, na eene zodanige niet asquivoc»* que, maar duidelyke en klaare declaratie , al het geene ter bereiking van hunne welmeenende vues dierftig zoude kunnen wezen, dadelyk tedoen brengen in gereedheid; hebbende de Supplianten voorts (na dat de advifen van de refpeclive Provinciën waren ingekomen, en Uw Hoog Mog. op den 31. July jongstleden conform't voorfz. rapport, en op dezelve gronden, als daar ingelegt waren , op der Supplianten meergem. addres een zeer favorjble reflexie hadden genomen) hunne Schepen met alle mogelyke expeditie zodanig doen vertimmeren , mon-  JAERBOEKEN, Oiïober, 1781; 1969 monteren en Equiperen, als tot een onderneming van dat gewigt wierd vereischt; terwyl, onaange. zien de opgefcome iwarigheden nopens 't bekomen van 't benodigde volk en gefchut, binnen den tyd van flegts 2 Maanden, door derzelver aangewende vlyt in gereedheid is gebragt een Vloot van 17 Schepen, bemand met ruim 1200 koppen, en gemonteerd met circa 400 ftukken Canon ; welke Vloot egter nog veel talryker zoude geweeft zyn, zo niet veele, door eene in deze Conjunfture van tyden maar al te groote twyffelmoedigheid aan de benodigde protectie, te rug waren gehouden, dan het geen op de Supplianten , zig op een zo hooge aanmoediging geruft verlatende, geenerhande influentie gehad heeft, nog het pouffeeren van hunne Cordate onderneming in 't allerminfte heeft doet Vertragen. Dat aldus van de zyde der Supplianten met alk mogelyke yver, hetgeen van hunlieden dependeerde, in een ongemeen kort beftek van tyd dadelyk ge praefteert zynde, zonder dat zylieden tot dusver re eenige andere resfource hebben gehad, dan hur privé beurs, de Supplianten vervolgens eerbied^ vertrouwen, niet alleen, dat als nu ten fpoedigfter zal worden benoemd een Convoy, met crder, oir zig gereed te maken en te houden > om, zo haaü ée Zeildag zal bepaald wezen, met der Supplianten invoege voorfz. gewapende Schepen in Zee te lopen, en dezelve naar de Weft-Indien te geleiden5 maar ook, dat, ingevalle, om politicque of andere confideratien, voor den Lande raadzaam mogt worden geoordeelt, het vertrek der Vloot in de tegenwoordige omftandigheden van zaken nog een wyletyds te vertragen , Uw Hoog Mog. Vaderlyke zorg voor de belanden van 's Lands ingezetenen in het algemeen, en voor die van de Supplianten in 't byzonder, als dan bedagt zal wezen op het een of ander expediënt, om de Supplianten te gemoet te komen in de zeer aanzienlyke fchade, welke door zodanig retardement, en mitsdien door eene van Pp pp pp hun-» Amstel*dam, Req. van belanghebbendsin den handel van Surinamen en Carapao* 1 1 .  i970 NIEUWE NEDERLANDSCHE Am- STEL- daM. Req. 'van belanghebbendein den handel ■van Surinamen en Curacao. tiun niet afhangende omftandigheid, aan dezelve zoude geoccaüoneert worden , en waardoor de Supplianten wel ligt aan het maken van zulke excefïive verdere koften zouden kunnen worden sloot gefield, dat zylieden , by onftentenis van Uw Hoog Mog. favorabel fecours, in de onvermydelyke verpligting zouden kunnen geraken, om, ondanks hunne zo wel meenende , en dóör eene? zo hoge approbatie, als die van Uw Hoog Mog. en van' zyne Doorl. Hoogheid,gejuftificeerde Sentimenten, hunne Equipagien weder af te danken, en de voorgenome reife , tot Confiderabel Disapointement van zoo veele gewigtige oogmerken , geheel en al te ftaken; het geen voor de Supplianten des te fmertelyker zoude vallen, niet alleen, óm dat zylieden , zonder eene zo gefignaleerde aanmoediging van Uw Hoog Mog. en van zyne Doorl. Hoogheid hunne bovengemelde onderneming niet met zulk een ongemeene en alzints koftbare expeditie gepoufieert zouden hebben, als ten deze heeft plaats gehad, maar om dat ook daar en boven het voornamen but van dezelve onderneming niet geweeft is der bupplianten particulier belang, maar alleen, om, zo veel in hun vermogen was, de eere van derStaten Vlag te helpen hacdh3ven , en alzo reffens te helpen zorgen voor de Confervatie van der Ingezeten vryheid , en voor 't behoud van zulk een tak der Commercie, die eenen Nederlander eere aandoet, en voor den Lande is van de hoogfte importantie; waarom de Supplianten zig dan ook voeden met die wel gegronde hoop, dat het voorg. retardement hun lieden nimmer prrejudiciabel zal zyn; mitsgaders dat Uw Hoog Mog. in confideratie van der Supplianten zo aanzienelyke debourfes, welke nog dagelyks, door de koften tot onderhoud van zo veele manfehappen, merkelyk toe neemen, al mede niet htefiteeren zullen, om, in cas van 't meergemelde retardement, an onaangezien het zelve, mede aan de Supplianten te doen toekomen de Prxmie, by Uw' Hoog Mog. refolutie van den 31 July jongftleden toegezegt, en  jAERBOEKEN, Oêlober, 1781. 1571 en door hun lieden, gelyk de Supplianten eerbiedig vertrouwen, in allen op?igte gemeriteert: Redenen , waarom de Supplianten de vryheid gebruiken, zig andermaal te keeren tot Uw Hoog Mog. ootmoedig verzoekende: Voor eerft, dat ten fpoedigften benoemt moge worden een bekwaam Convov, met ordre,om zig gereed te maken en te houden, om, zo haalt de zeiidag bepaald zal wezen , met der Supplianten in voege voorfz. gewapende fchepen in Zee te fteeken, en dezelve naar de Welt-Indien te geleiden» Ten anderen, dat Uw Hoog Mog. ingevalle van retardement, de Supplianten uit 's Lands Caffe gelieven te gemoet te komen m de meerdere ongelden en kollen, welke alleen uit dat retardement ontftaan zullen. En ten derde , dat Uw Hoog Mog. gelieven goed te vinden en te verftaan „ dat tegens exhibitie van zodanig Certificaat, als by Uw Hoog Mog. Refolutie van den 31 July paffato is gerequiteert, aan de Boekhouders der Schepen, welke zullen kunnen bewyzen, dat dezelve Schepen voor zulk een Expeditie, als waar voor de Supplianten dezelve toegeruft hebben, beladen, gearmcert en bemand zyn, werde afgegeven de Prasmie, aan elk derzelver na proportie door Uw Hoog Mog. gunftelyk toegelegt,zynde de Supplianten, in cas Uw Koog Mog. mogten goedvinden zulks te requireeren, volkomentlyk bereid en te vrede, om alvorens te ftellen behoorlyke Cautie de reflitvendo, zelfs onder fpeciaal verband van gem. hunne Schepen, by aldien door der Supplianten toedoen dezelve op den te bepaalen Zejldng niet tot voorgenome reife in zee wierden gezonden. 't Welk doende enz. Den volgenden dag, namenlyk den 12 October, hebben dezelfde Eigenaers,Deelgenoten en belanghebbende in den handel en Pppppp 2 vragt Am- \ sterdam. Req. van belanghebbendein den handel ran Surinamen en Cutacao.  i: Amsterdam. ! Req van dezelfden aen de Staten ■van Holland om onderfleuning. >}2 NIEUWE NEDERLANDSCHE /ragt op Surinamen en Curacao, de gunftige mderfteuning van de Staten van Holland en iVeftfriefland by het navolgend verzoekfchrift /erzogt: Aan de Edele Groot Mogende Heeren Staten van Holland en Weftfriejland. Geven reverentelyk te kennen, de Reeders en Participanten van Schepen varende op de Colonie van Surinamen , Eigenaren van Plantagien, Kooplieden en verdere Geintereffeerdens by den Handel op dezelve en op Curacao ,a'le wonende te Amiierdam. , , . , Dat de Supplianten zich in de onvermydelyke noodzakelykheit hebben bevonden, om op gilleren zich by Requefte te adreffeeren aan Hun Hoog Mogende de Heeren Staten Generaal der Vereenigde Nederlanden en daar by te verzoeken r „ Voor eerft, dat ten fpoedigfte benoemd mog'te werden een bekwaam Convoy, met ordre om , zich gereed te maaken en te houden om zoo ,, haalt de Zeildag bepaald zal zyn, met der Sup,, plianten gearmeerde Schepen in Zee te Reken ' en dezelve naar de Weft-Indien te geleiden. „ Ten anderen, dat Hun Hoog Mog. ingevalle „ van Retardement, de Supplianten uit s Lands Kalle gelieve te gemoet te komen, m de meer" dere ongelden en koften, welke alleen uit dat Re" tardement ontdaan zullen, en ten derde dat H. H. M geliefden goed te vinden en te verdaan, dat te- * eens Exhibitie van zoodaanig Certificaat, als Hun Boog Mog. Refolutie van den 31 july paffato i« " gerequireerd, aan de Boekhouders der Schepen, * welke zullen kunnen bewyzen ,dat dezelve Sche, pen , voor zulk een Expeditie als waar voor de Supplianten dezelve toegerud hebben, beladen, *' gearmeerd en bemand zyn, werde afgegeven de premie , aan elk derzelver na proportie door " Hun Hoog Mog. gundiglyk toegelegd, na dat, " zoo zulks mogte worden goedgevonden en gere- 3J M***"*  JAERBOEKEN, OSlobir, 1781. 1973 quireerd, alvorens zal zyn gefield behoorlykej ' Cautie de reftituendo, zelfs onder fpeciaal ver-s „ band van gemelde Schepen , byaldien dezelve,l „ door der Supplianten toedoen, op den te bepa„ len Zeildag niet toe de voorgenomene reize mj „ Zee wierden gezonden. . a Van welke Requefte de Supplianten de vryheit,, nemen eene Copy ten deze te annexeren en zich^ eerbiedig tot de Lecture van dien te refereren. v Dat dezelve Requefte vervolgens ter Vergade-/, ringe van Hoogftgemelde Heeren Staaten Generaal 0 gelezen zynde geworden, door Hun Hoog Mog.y is gemaakt Commifforiaal met de Gedeputeerden der refpeftive Admiraliteits Collegien, om, na ingenomen te hebben de Hoogwyze Confideratien en het Advys van Zyne Doorluchtige Hoogheit den Heere Prinfe Ei-fftadhouder, ter Vergadering rapport te doen. „ _ , Dat de Supplianten , welker Gecommitteerden, mede op gifteren, daar over eene opzettelyke Audiëntie by Hoogftgemelde Zyne Doorluchtige Hoogheid hebben gehad, zoo op de Motiven by hunne voorfchreven Requefte in het breede gedetailleerd , als op de gratieufe verzekering die door Hoogftgemelde Zyne Hoogheit is gedaan, mogen en moeten vertrouwen, eene alzints fpoedige en voldoende Refolutie te zullen verkrygen; doch dat de Supplianten zich verpligt rekenen, om van hun gemaakt Adres ter Generaliteit aan UEd. Groot Mogende directe kennis te geven, en ook in hec byzonder van UEd. Groot Mogende, in een zaak van dit belang , Hoogftderzelver veelvermogend Appui op het eerbiedigde te imploreren. Weshalven zoo keeren de Supplianten zich tot UEd. Groot Mogende, ootmoediglyk verzoekende, dat het UEd.Groot Mog.mag behagen, om de Heeren Gedeputeerden van wegen deze Provincie ter Generaliteit, te qualificeren . om de zaak ter Vergadering van Hunne Hoog Mog. daar heen mes allen nadruk te helpen dirigeren, dat op der SupPppppp 3 plian» XEL' iAM. ieq. van ezelfden m de laten m Hol° md om nder'euning.  i74 NIEUWE-NEDERLANDSCHE Am- st'xdam. plianten voorfchreven Requefte, fpoedig, gunftig en finaal werde gerefolveerd. 3 Het welk doende &c. Ook heeft de Heer Schoutbynacht Salomon Dedel, een verzoekfchrift aen H. H. Mog. ingeleverd, by 't welk Hy te kennen geeft „ dat Hy, door 't zinken van 'sLands fchip van oorlog Holland, door hem in de „ a&ie van den 5 Auguftus 1781 gecomman„ deerd, niet alleen van de victualie, maer „ ook van zyne cajuitsgoederen, kleederen, „ enz. met uitzondering van een weinig ta„ fel-zilver en linnen , tot zyn lyf behoren- de, berooft was, als ook dat de verdere Opper- en Onderofficieren, mitsgaders de „ Gemeenen, hunne equipagien en uitruilin„ gen waren kwyt geraekt, en zulks' in ,, 's Lands dienft, en ten gevolge van eene „ actie; — verzoekende, een convena- „ bel dedommagement, zoo voor zig, als „ zyne verdere Equipagie, mitsgaders voor „ de Weduwen of Erfgenamen der gefneu- velden, of aen hunne wonden overleeden, „ van de fchadens , door 't zinken van het „ fchip geleeden. Waerop H. H. Mog. verklaerd hebben, „ dat de Suppliant, ten opzigte van hetver- zogte dedommagement, niet moet worden „ geconfiderecrt , als een commandeercnd 9> Officier, die zyn fchip door ftorm of an- der toeval, buiten zyne fchuld, verloren „ heeft; maer in tegendeel als ymand, die „ hetzelve door vyandelyk geweld is kwyt « ge-  JA-ER BOEK EN, Oclober, 1781. 1975 geraekt, en alzoo geregtigt tot dat geene,Ai 5' 't welk voor dedommagement aen zulkes 1 " Officieren bevorens is toegelegt, welken „ zig braef van hunnen pligt gekweeten heb„ bende, niet te"min voor 't vyandelyk ge„ weid hebben moeten bukken." Het bewyft zeer veel voor de zcdelyke gevoelens en grondbeginzelen van een Volk, indien het niet alleen voor een ogenblik door eene voortreffelyk behaelde overwinning verrukt is, maer ook gevoelig is voor de rampen dier geenen , welken voor het Vaderland dapperlyk vegtende verminkt zyn geworden , en onbekwaem om verders hun kolt te winnen, als ook der arme weduwen en wezen, wier mannen en vaders hun bloed en leven voor het vaderland hebben uitgeltort. Dat zodanige edele gevoelens nog niet hier te Lande zyn uitgeblufcht, blykt uit twee bekendmakingen , van welken -de eene, aldus is ingerigt. Bericht van de Uitgeevers van het Programma, ter oprichting van een Fonds, tot onder/leuning der behoeftige Weduwen van gej'neuvelde Zeevarende in 'i Lands dienfl, zedert het begin van deit tegenwoordigen Oorlog. De Oprichters van dit Fonds hebben met het grootfte genoegen ondervonden, niet alleen, dat zeer veele Ingezeeten van ons Vaderland eene hartelykc genee^enhcid toonen, om, ter bevordering van de heilzaame oogmerken deezer Indellinge, gaarne te willen meedewerken, nwar ook dat verfcheiden hunner Landeenooten, zo hier, als Ppppppp4 cl- r- M.  1976 NIEUWE NEDERLANDS CHE Au- STTXDAM. Nader Plan to een fond, voor de weduwen van gefheuveldtZeevarende€8Z, I I j I 1 elders, tot een overtuigend blyk van Derzelver goedkeuring van het gemaakt ontwerp, reeds aan-, zienlyke Sommen, ten behoeve van deeze Stichting gefchonken, of zig ter betaling van dezelve,, fchriftelyk verbonden hebben, t Deeze zo guoftige beginfels beveiligen de Op. : richters van dit Fonds in het gegronde vertrouwen, dat hunne pogingen ter bevordering van hec belang dier ongelukkigen , welken zy aan de lief* dadigheid van het Algemeen hebben voorgedragen, en waar van zig reeds eenden hebben aangemeld, met eenen gewenfchten uitflag zullen bekroont worden; en dat zy te gelyk het verder bedoelde oogmerk zullen bereiken, om door het verzorgen van diergelyke behoeftige Weduwen, veelen , die, uit vreeze voor het nootlot van Vrou-* wtn en Kinderen, wederhouden worden zig in 's Lands dienft te begeeven, daar toe aan te moedigen : terwyl zy, van den meedelydenden aarq hunner Landgenooten volkomen overtuigt, niet nodig oordeelen dezelve, door nadere of herhaalde drangreedenen, op nieuws tot het beoefenen van dien pligt op te wekken. Zy moeten echter tevens erkennen insgelyks by ondervinding befpeurd te hebben, dat zommigen ,zo wel onder hunne meede Burgeren , als onder de verdere Ingezeetenen van ons Vaderland, fchoon niet minder geneegen en bereidvaardig, dan anderen, om, ten dienfte van Weduwen en Weezena :en gedeelte van hunne Inkomften te befteeden, achter bedenking hebben gemaakt hunne meedeleelzaamheid dadelyk te bewyzen, voor en al eer ly nopens eenige byzonderheeden van deeze Stich:inge en van de bepaalde oogmerken van deszelfs [nftellers nadere onderrigting zouden hebben be* ;oomen. Vorderingen van dien aart zyn zeekerlyk zo. wereenkomftig met de regelen van eene gepafte roorzigtigheid, dat de Oprichters van dit Fonds, vel verre van op die voorftellingen geen acht te  JAERBOEKEN, Odohr, 1781. 1977 geeven, integendeel geoordeeld hebben aandusda-/ Eige billyke eiflchen, zo veel doenlyk, te moetens beantwoorden. De bedenkingen, welke ter hunner kenniffe zyn gekomen, bepaalen zig voornamenlyk tot deeze/ twee Hoofdpunten, als; j Eerftelyk; welke zeekerheid de Deelneemerse hebben, dat dit Fonds in een getrouw beftuur. is gebragt, En 1 Ten anderen; welke fchikkingen, zo in den^ aanleg van de Hoofdforame, als in het* befteeden der jaarlykfche Renten, du en in° vervolg van tyd zyn vaftgefteld. v Met betrekking tot de eerüe Hoofdzaak fcbynene zommige Ingezeetenen in het denkbeeld te zyn gevallen, dat in het uitgegeeven Programma melding had behooren gemaakt te worden van de naamen der Directeuren van dit Fonds: Doch de Oprichters van het zelve hebben geoordeeld, zig de hoedanigheid van Direct.euren niet te kunnen aanmatigen , zo lange zy daar toe, door de algemeene Vergadering der Deelneemeren , die, volgens dat Programma, zal worden uitgefchreeven, niec zyn benoemd of erkend. Zy kunnen derhalven ook voor als nog op deeze vraage niet anders melden, dan dat het ontwerp van dit Fonds gemaakt , en het Programma van het zelve uitgegeeven is, met voorkenniffe van Heeren Burgemeefteren deezer Stad,door een Gerjoodfchap van de volgende Heeren , als Matthys Oofier, Scheepen deezer Stad. Mr. Matthias Temminck, Regent van het St. Pieters Gafthuis. Duco van Haren. Mr. Petrus Comelis Nahuys, Advocaat en Nota* ris, Mr. Otto Willem Johan Berg. Mr. Guillelmus Titfmgh, Regent van 't St>in en Nieuwe Werkhuis. Mr, Comelis van Lennip, Committent deezer Stad. ^PPPPP 5 Mr. m- Air. tfader Van tot m fonds oor de Vedu'en van tfnew ddeZee■trendenz.  I97S NIEUWE NE.DERLANDSCHE' Am- steldam. Nader Plan toi een fandi voor de Weduwen van gefneuveldeZeeivarende enz. Mr. Matthys Romswinkel, Regent van het Sc. Pieters Gafthuis. Mr. Frangois Hovius, Regent van 't zelfde Gafthuis. Mr. Daniël Hooft, de Jonge, Commiffaris deezer Stad. Johannes Adami, Boekhouder van de O. I, Corap. Jacob van Staphorfl. Johannes Arnoldus Lette, Notaris; en Boekhouder van 't Burger Weeshuis, en , Gerard Huift van Keulen Zy maaken echter geene zwarigheid, by deezen te verklaren, dat alle, of immers verre de meefte hunner, ingevalle zy door die algemeene Vergadering, als Directeuren erkend worden, zig met het beftüur van d t Kouds, ten nutte van het Vaderland , gaarne zullen belaften , fchoon zy volkomen overreed zyn van de moeite, die daar meede zal verzeld gaan. Zy zyn wyders van begrip , dat de volgende fchikkingen behooren te worden gemaakt , die zy ook, voor zo verre het van hun zal afhangen, dadelyk zullen te werk ftellen en ter uitvoer brengen , te weeten: Dat , behalven de byzondere byeenkomften van Directeuren , ook jaarlyks op een bepaalden tyd, zal worden uirgefchreeven eene algemeene Vergadering, w.w in alle de Deelnöemers, des gelievende, kunnen verfchynen, en in welke de Directeuren zuilen doen behoorlyke Reekening en Verantwoording van hun gehouden beftuur, zullende die Vergadering worden gehouden in een der Vertrekken van hetSt. Pieters Gafthuis hier , ter Steede. Dat in die algemeene Vergadering zullen worden vervuld de plaatfen van Directeuren, welke alsdan opengevallen zullen zyn. En dat de deelneemende Leeden, die buiten deeze Stad , in de andere Steeden of Plaatfen van  j:aerbgeken, o&okrs 1781. 1979 van ons Vaderland woonachtig zyn , ingevalle in yder van die Steeden of Plaatfen een lömme van een duizend guldens eens, ten behoeve van dit Fonds ingezameld , dan wel voor een jaarlykfche gif te van een honderd guldens, ingeteekend zal zyn , of indien dis Deelneemers een getal van twintig perfoonen uitmaaken , zullen worden verzoet, om uit zodanige Steeden of Plaatfen iemand te verkiezen tot Meede Directeur, ten einde, des goedvindende , de Vergaderingen der overige Directeuren binnen deeze Stad te kunnen bywoonen. Ondertuffchen hebben reeds verfcheide Heeren, buiten deeze Stad , ten verzoeke van de Oprichters van dit Fonds, ingevolge de afgezonden circulaire Brieven, wel de moeite gelieven te neemen , om de daar by gevoegde Programma's uit te deelen, en door derzelver gunftige meedewerking het voorgeftelde oogmerk te bevorderen ; welke Heeren en alle anderen a -die zig tot het helpen in (tand brengen deezer heilzaame InRellinge reeds verleedigd hebben, of noch verder zouden willen verleedigen, by deeze gedienftiglyk verzogt worden in die loffelyke onderneeming te willen voortvaren, en vervolgens den uitflag van Derzelver poogingen te willen meededeelen, het zy aan de Heeren M>'. P. C. Nahuys en C. Huift van Keulen, die reeds in het uitgegeeven Programma zyn benoemd, en de nodige Correspondentie, by voorraad op zig genomen hebben, dan welaan eenige andere nu bekende Oprichters van het Fonds , tot welken de Bevorderaars deezer liefderyke Stichting eenige meerdere betrekking mogten hebben. Zy vertrouwen voor het overige, dat de gezamentlyke Deelneemers zig wel verzeekerd zullen willen houden, dat het beituur van dit Fonds door de Directeuren gratis zal worden waargenomen. Omtrent het tweede Hoofdpunt, en wel bepaaldelyk, ten aanzien van den aanleg der hoofdfem» me, zyn de Oprichters van het Fonds eenparig van Am- 5teldam. Nader Plan tot een fonds voor de Weduwen van gefneuveldeZee»/arende enz.  i$8o NIEUWE NEDERLANDSCHE Am- > STELDAM. Nader Plan tc een fond voor de Weduwen van gefneuvelde Zei varende enz, van oordeel, dat, of fchoon buitenlandfche Ef> feclen, uit hoofde van de meerdere Intreft, den voorrang fchynen te verdienen, echter een zodanig Vaderlandfch Fonds, als dit waarlyk is, ook alleen in de Vaderlandfchen Effecten behoord beeneed te worden: En zy verklaaren dienvolgende, , dac geene andere Obligatien zullen worden aangekogt, dan die ten lafte van deeze Provintien, of de byzondere Steeden, en de Collegien ter Admiraliteit in dezelve, loopen,- in verwagting, dat de mindere inkomften der j larlykfche Renten door de .milddadigheid en het meerder getal der deelneemers rykelyk zullen vergoed worden. Deeze aangekogte Obligatien zullen worden bewaard in een yzere Kift met drie verfchillende Slootcn voorzien, zullende de Sleutels van dezelve beruften onder drie Heeren Directeuren , en de Kift geplaatft worden in het voormelde Gafthuis. De Oprichters van dit Fonds zyn wyders, met betrekking tot het Hoofdoogmerk deezer inftellinge, van begrip, dat in de uitdeelinge van de jaarlykfche Rente de volgende regelen behooren te worden vaftgefteld, namentlyk: Dat die uitdeelingen zullen worden gedaan niet alleen aan de Weduwen van gefneuvelde Zeevarenden, welke binnen deeze Provinciën —■ maar ook aan die buiten dezelve — woonachtig zyn; om dat,wanneer deeze blyken van de liefdadigheid onzer Landgenooten buiten 's Lands bekend worden, de genegenheid tot denZeedienft van ons Vaderland , ongetwyfelt, zelfs onder Vreemdelingen, zal aanwakkeren. Dat die Weduwen, zo lang zy niet komen te hertrouwen, zullen worden bedeeld en onderhouden met een fomme . die nader zal bepaalt worden, zo dra de hoofdfomme der ingezamelde Gelden bekend zal zyn; zullende die uitdeeling echter worden geregeld naar maate van het minder of meerder getal' Kinderen, waar meede zy belaft zyn, mits dat de Kinderen zyn beneeden den ouderdom van 14 Jaaren. Dat  JAERBQEKEN, OSober, 17S1. 1981 Dat de uitkeeringen aan de Weduwen zullen Ai ophouden, wanneer zy zig weeder in huwelykST begeeven, of wanneer aan de Directeuren bly-DI ken moge, dat zy, door een onbehoorlyk gedrag, zig der verdere onderfteuning uit dit Fonds on-iv waardig gemaakt hebben. . p, Dat, in geval van hertrouwen $ aan die We- ee; ■ duwen zal worden gegeeven tot een uitzet zora veel, als voor de uitdeeling van een Jaar zal zyn# vaftgefteld* m Fn dat, voor zo verre de Renten van het Ca-g£ pitaal toereikend worden bevonden, dezelve ookve zullen worden befteed tot onderfteuning van Zee- va lieden, die, inde verdeediging van het Vader-ec ' land, verminkt geworden, en uit hoofde van derzelver kwetfuren of het verlies van leeden, ■ niet in ftaat zyn den Lande verder te kunnen dienen, en zig zeiven het nodige onderhoud te verfchaffen. Eindelyk zyn de Oprichters van dit Fonds van begrip, iugevalle door het affterven der Weduwen en der trekkende verminkte Zeelieden, of door het hertrouwen der eerftgemelden, de jaarlykfche Renten niet vereifcht worden , ten behoeve van dusdanige bepaalde voorwerpen , dat als dan die Renten zullen mogen worden befteed ter onderfteuning van oude , gebrekkelyke en behoeftige Zeelieden , of wel tot zodaanige eindens, als naar omttandigheeden van den tyd , en voorafgaande] foedkeuring van de algemeene Vergadering der )eelnemeren, geoordeeld zullen worden, het meeft te kunnen ftrekken tot bevordering van den Vaderlandfchen Zeedienft; doch echter niet langer, dan ter tyd toe, dat 'er wederom Weduwen van gefneuvelden, dan wel verminkte Perfoonen in den ftryd voor 't Vaderland , voor handen zyn, als welken in allen gevalle den voorrang in de bedeeÜnge uit dit Fonds zullen behouden. De verdere noodige bepaalingen, zo weegetisi den tyd, wanneer de jaarlykfche üitdeelingen zullen t- EtMi ider an tot 1 fonds v, de 'edu» •nvart Cneu- 'deZee- rende z.  Amsteldam. Nader Plan ti een fon voor di Weduwen va gefneuveldeZtvarende enz. ïoSa NIEUWE NEDERLANDSCHE ten worden gedaan, en de bewyzen , welke door de trekkende Weduwen enz. moeten vertoond worden, als omtrent eenige andere zaaken van minder belang, zyn insgelyks reeds ontworpen, en zullen door de Oprichters van dit Fonds aan dl t eerft byeenkomende Vergadering der Deelneeme^j-ren worden voorgedragen. . Zy vertrouwen inmiddels, dat deeze algemeene ' ophelderingen van het gemaakt ontwerp door hun, ne meede Ingezeetenen voldoende geoordeeld, en de beraamde fchikkingen met Derzelver goedkeuring bekragtigd zullen worden, waarvan zy de da, delyke blyken hoopen te ondervinden , door Derzelver yvenge meedewerking, tot het in ftand brengen van een Fonds, dat op waare Liefdevoor het Vaderland en een Chriftelyk meedelyden met hunne ongelukkige, meedemenfchen gegrond is. In Amfterdam den 27 September 1781. Het ander berigt aen het Publiek is van dezen inhoud: BERICHT AAN HET PUBLYK. HeoTrerPuva? infchryving van David van Gefcker, Heelmeefter van het St. Pieters Gafthuis te Amfterdam, ten behoeve der Gek wet! Jen, en van de Weduwen der GefheuveMen in denroemrykenZeeflag, met de Engelfchen , va £ den 5den Auguftus deezes loopenden laars fchonn niet door den druk gemeen gLaakt Tvan zeer veele waare beminnaars van hun Vaderland, Tri maate begunftigd, dat bovengemelde zig bereids in ftaat bevind, en ook reedsan begin ggemÏÏt heeft,- met de uitdeeling der verzamlldegelden in overeenkc-mft met hetzelfde ontwerp, en eS andere fchikkingen, daar omtrent,gem^aa^tn tfn overftaanvanden Ed. Aehtb. Heef S. vTnNootel Jansz.  JAERBOEKEN, QSiober, 1781. 19G3 jnnsz. Schepen deezer Stad; van de Heeren A.i Finman en D. van RoJ/èn, als zeer voornaame be-s gunftigers van hetzelve, als mede van den ordina-i ns Heelmeefter van het Edel Mogend Collegie ter Admiraliteit, de Heer B. HuJJ'em. j Men heeft gedacht, van het voorgemeld onc-a ■werp, en van de nadere fchikkingen,daar omtrent^ gemaakt, het Algemeen te moeten kennis geven;^ zo ter onderrrichting derzulken, voor wien dit. Fonds gefchikt is, als ter voldoening aan het ver-^ zoek van veelen, wel genegen tot medewerking,, maar die ahnog befluiteloos gebleven zyn, door dienze van het een en ander, geene genoegzaame ophelderingen bekomen konden. Het ontwerp bovengenoemd, is in dato 15 Au- guftus, en van deezen inhoud: ,, De onder- , getekenden, in erkenteniffe van den Heldenmoed, en ter verzagting van het droevig lot „ van hun, welke in den roemryken Zeeflag, met , de Engelfchen, van den 5den Auguftus, op ee' nigerlei wyze gekwetft zyn, en in het St. Pieters Gafthuis te Amfterdam , of op eenige andere Plaats, hiertoe, min of meer regtftreeks „ behoorende, wegens hunne Wonden behandeld „ worden, verbinden zig by deezen, om ten hun„ nen behoeve, gelyk ook ten behoeve van der„ zeiver Weduwen, wanneer zy aan hunne Wonden overlyden mogten, op requilitie van David „ van GeJJ'cker , Heelmeefter van bovengemeld „ Gafthuis , in deszelfs handen te ftelien eene „ fom, door Hun Ed. zelve , vry willig, nevens „ hunne aantekening, bepaald; met volkomen „ volmagtgeving aan denzelfden Heelmeefter, om „ aaarvan gebruik te maken, naar bevinding van ,, zaken, onmiddelyk na hunre herftellinge , of ,| dood; mits echter dat hy, alles zynde afgelopen , „ aan de gezamenilyke Intekenaars,of eenigeder„ zeiver, daar toe benoemd, op eenen , als dan te bepalenen tyd, behoorlyk verflag doe van de „ Adminiftratie dier gelden." Ir Ter,. 'AM. 'erigt en 't puHek we» 'ens uit' 'eeling '■en vertinkten.  1984 NIEUWE NEDERLANDSCHS Amstel- dam. Berigt aen Vpu bliek wegens uitaeelingaen verminkten. In overeenkomt met dit ontwerp, heeft men, den i iden September, vattgegeld: 1. j, Dat de Uitdeeling der verzaamelde Pennin» 55 gen gefchieden zal, onder alle die Gekwetften, j> zonder onderfcheid, mits van Lands wege, van ■ „ hunne Wonden behandeld; gelyk ook,'aan de Weduwen der genen, die in den Slag zelve ge., fneuveld zyn, of naderhand, aan hunne bekoo„ men Wonden overlyden mogten. 2. ,i Dat onder de algemeene benaaming van ,3 Gekwetften, zullen begreepen zyn,alle de zul„ ken, die, blykens eene fchriftelyke verklaaring ,, van den eer ften Scheeps-Heelmeefter, wanneer „ zy aan Boord gebleeven, langer dan drie weeken .» onder de behandeling geweeft zyn ; en insge„ lyks, die binnen deezen tyd geneezen zynde , eenige merkelyke wangeftalte , of verminking „ hebben nagehouden. 3. ,, Dat de hoegrootheid der Uitdeeling aan de „ Gekwetften» overeenkomftig met het geheelbe„ loop van het Fonds, zo veel mooglyk zy, geë„ venredigd zal worden aan het gewigt der kwet,, zuuren, en het aanbelang der nablyvende mis„ ftand, verminking of dergelyken. 4. „ Dat men als Ligt-Gekwetften zal befchou„ wen, alle die genen, welke door beide, aan hec „ Hoofd deezes genoemde Heclmeefters, met ap* ,, probatie der overige beftierende Heeren , niet „ onbekwaam zullen geoordeeld worden, tot den „ dienft van den Lande, op de Scheepen van „ Oorloge. 5. „ Dat tot het getal der zwaar Gekwetften be„ hooren aullens die, welke volgens het oordeel „ van dezelfde Heelmeefters, en dezelfde Heeren , „ den Lande in der voegen niet meerder dienen „ kunnen; en wel bepaaldelyk, die een Arm, een „ Been, een Hand, een Voet, een Oog , of ee„ nig ander aanmerkelyk Deel verboren hebben, „ of niet meer als behoord, gebruiken kunnen, of „ wier nablyvende wangeftalte, hen meer .of min „ afzienlyk maaken in de zamenleeving. 6«  jAERBOEKEN, O&ober, 1781. 19! 6. Dat de Weduwen eene kleinere of groote „ re gifce genieten zullen, na dacze jong en fterk j, oud en zwak zyn; gelyk ook, r,a datze niet o „ al, met weinig of veel Kinderen, die als nocl „ voor hun beftaan niet kunnen zorgen, bezwaart „ zyn. En 7. „ Dat 'er geene Uitdeeling, hoe genaamd „ gefchieden zal aan die Gekwetften, welke liaan „ de hunne behandeling moedwillig het Gafthui verlaaten, zig in het zelve onbetaamlyk gedraa^ ;, gen., of op eenigerlei wyze,zonder wettige ont ïlag, zig den dien ft van den Lande onttrokker „ hebben." Alle deeze fchikkingen , even als het Ontwerf van infehryving zelve, zyn gegrond op het oog merk , om door een erkennend gefchenk aan d< Gekwetften, en de Weduwen der Gefneuvelden onze braave Zeelieden, re meer tot 's Lands dienf aan te moedigen; en tevens om de zulken, die on< gelukking verminkt blyven , en als zodaanig onder fteuning van den Lande genieten, te beter in ftaai te ftellen tot het bekomen van eenigerhande Neering, overeenkomftig met hunnen ftaat en toeftand, 't zy hier ter Stede zelve; 't zy in eenige andere Stad van ons Gemeenebeft, op datze niet zouden verpligt zyn, door gebrek alleen van gereed geld hier toe noodig, ter betere vinding van derzelver beftaan, hunne woonphats buiten 's Lands te kieI zen. Onbewuft van eenig ander geregeld Plan, waar, in dergelyke oogmerken bedoeld worden , begree. pen wy ten dien tyde, dat deeze zelfde fchikkingen , zo noodzaaklyk als goed waren, en wy nimmer zouden verplicht geweeft zyn; daar van af té wyken. De zaaken egter, zyn naderhand eenigzints verandert van gedaanre, door dien de Edele Achtb, Heer Scheepen Oofler, en eenige andere menfehï lievende Heeren , een ontwerp gemeen gemaakt hebben, ter perpetueele onderfteuning van de Qqqqqq We, -Am» stelLAM. 1 1 Berigt aen 't ^publiek ■ wegens ; nitdee■ling aen ■vermink1 ten. \  I Ast- ! STEEDA M. Berigt ' aen tpubliek we getis uitdeelingaen verminkten. p86 NIEUWE NEDERLANDSCHE Weduwencn Weezender Gefneuveldenop'sLands v'loot, en ook etnigerma ite, doch onder zeekere jepaaüngen, van der Gekwetften. ingevolge naamlyk van dit lofwaardig Ontwerp» sonde onze uitdeeling aan de Weduwen overtollig, of ten minften geheel niet noodzaaklyk zyn. Men heeft om-deeze en eenige andere redenen,' den 3den Oótober, beflooten, ons Plan in dit op;zigt, vooral te veranderen, en voor het overige daar noch by te voegen. 8. ,, Dat wy de Weduwen der Gefneuvelden, „ van allen aandeel zullen uitfluiten , en geheel , overlaaten aan de onderfteuning van voorgemel- de Heeren, als wier Ontwerp wy me veel ge,, noegen hoeren, dat niet verfteeken blyft van be„ gunfeigers. ; 9. „ Dat wede Penningen ,hier door oefpaard, „ in vermeerdering zullen brengen der uitdeeling „ aan de Gekwetften,en inzonderheid aan de Ver,, minkten. 10. „ Dat de Infchryving op ons Plan, zo lang „ de Oorlog duurd , onafgebrooken zal aanhou„ den : om ook by volgende gelegenheden van „ eenen zelfden aart, op gelyke wyze, den onge„ lukkigen hulp te kunnen bieden. iï. „ En eindelyk. Dat, als ten einde des Oor„ logs, het geheel beloop der verzaamelde Gel- den, meerder bedraagen mogte , dan tot eene ,, redelyken uitdeeling aan elk der gekwetften af„ zonderlyk, en aan allen in 't gemeen, benoodigd ,, geweeft ware, dat meerdere zal gebragt worden , in de meergemelde Kas der Weduwen, ter be', tere onderfteuning van deeze." Men twyffeld geeuzints aan de goedkeuring deezer fchikkingen, dewyl ze met die der Heeren Be ftierderen van het Weduwen • Fonds , als in een zelfde middenpunt famenlopen; en daar door de beide ontwerpen, niet flechts met eikanderen beftaanbaai, maar voor elkander noodzaaklyk makeö.  fAEEBOEKEN, Qtïober, £?8Ï; 1987 ' Zo veele andere waarborgen van dezelve, daar-/ ènboven, zyn de fteeds aanhoudende, en zelfs toe-s neemende geceigtheid , ter beguninging van onsD Ontwerp, by dezulke aan wlen hetzelve bekend is; het genoegen van hun, wélke dc vrugten daar van ij reeds eenooten hebben, en de poogwgen 5die dee-a ze aanwenden, om ook anderen tot 'sLands dienltZ» aan te moedigen. g I-iet zal ons aangenaam zyn , wanneer deezeü zelfde begunfriging, zo lang de noodzaaklykheidv? ter verzorging der üekwctfte Vlootelingen daar is?« fceftending plaats grypen mag': aangenaamer nogthans, als deeze onze belanglooze poogingen,eerlang haar eindpaal vinden mogen, in een alzmts wenfchelyk herftel van Vreede. De lnfchryving, inmiddels, kan gefchiedan by élk der Heeren,aan het hoofd deezes genoemd.- De uitdeeling word gedaan van nu af, volgens Art. 1, „ „ 4. en f, ten Huize van den Ontwerper, alwaar dezulke, die daar by belang hebben, en aan de Beftierderen als nog onbekend zyn , verzogt worden;-zig aan te bieden.' ' Omtrend het midden dezer maénd' ontvong men hier de onaengename tyding, dat de Engelfchc Commandeur Jchnftone, in de Sal'danha-baey, aen de Kaep de Goede Hoop, & van onze Ooft-Indifche Schepen hadt veroverd 'van welken een verbrand was. Dat Engelfch Eskader hadt eenige dagen te "voren het naer de Indien zeilend Schip De Held Woltemade genomen, en is waerichynIvk door het volk van het zelve onderngt, dat voorgem; fchepen in Saldanha-baey lagen , 'De Eilkelfche bevelhebber johnftone, geert aen het ErgelfcK Minifterie hier van kennis by eenen brief, gedagtekend den 21 Augustus 17W. cn door clen Kaptein Home aen Oqqqqq % 'boord if4 •ELAM. erigt m t pih Hek weens uit' ieling in verlinkten.  1988 NIEUWE NEDERLANDSCKÈ AMSTERDAM* boord van de Oorlogfchip The hark naer Engeland overgebragt aldus luidende: „ Den 12 Juny laetftleeden bevondt het „ Eskader' van Commandeur Johnflone zig „ op 26 gr. 9 min 2. br. 20 gr. 24 min. „ lengte, wanneer de Commandeur de Fre5? gatten Jafon en Aclive, beneffens de iloe,, pen Kattlesnake en Lark, vooruit zondt, om de Kuif van Africa te recognosceei» ten. Deze Schepen kwamen den 0 July, „ op de bepaelde plaets, weder by het Eskader , een Hollandfche prys met zig „ medebrengende: Deze prys was het £ Hollandfcb O. I. C. Schip de Held Wol„ temade, door Kapt. Vrolyk gecomman„ deerd, en naer Ceylon beftemd, met eene 3, lading van krygs- cn mondbehoeftens, en 9, omtrent 40, 000 pond fterling in Staeven. 3, Het was den 28 Juny uit Saldanha-Baey „ gezeild, en ontmoette den 1 July de voorn. a, divifie, waeraen het zig moeit overgeeven. 33 - Tevens kreeg de Commandeur na„ rigt, dat het Franfche Eskader,onder be33 vel van den Heer de Suffren , met het „ grootlte gedeelte zyner Traniport-Schepen , „ den 21 Juny in Baey Fals was binnen ge3, loopen, en dat 'er nog werkelyk 5 Hol„ landfche O. I. Comp. Schepen in Saldan- „ ha-Baey voor anker lagen. De Heer Juhnftone befloot hierop, terftond naer de Saldanha-Baey te zeilen, alwaer hy den 21 „ July aenkwam , en , fchoon zyne Sche„ pen laveeren moeften, om in de Baey te „ koomen, was hunne aenkomfl: egter zoo onvexwagt, en hunne beweegingen zoo „. fnelA  JAERBOEKEN, Otlober- 1781. 1980 'n ihel, dat de Hollanders flegts even tyd had„ den, om hunne ankers te kappen, en zig „ op ftrand te laeten loopen, waerna zy dt fchepen in brand Raken, juift op het 00 genblik, dat de Romney ten anker kwam, ï, dog de Commandeur liet zyne Booten zoc 5, fpoedig uitzetten, en zyn Scheepsvoll „ weerde zig zoo vlytig, dat zy in een 00 „ genblik de Hollanders aen boord waren, „ en den brand blufchten, uitgezonderd or. 5, het Schip Middelburg , 't welk reeds ir 3, ligterlaeye vlam Rond,en, naer maete hei 3, afbrandde, ligter wordende, vlot raekte , 5, zoo dat het byna tegen twee der genoome3, ne Pryzen aendreef; dog nog by tyds. 3, door de vlyt van 't Engelfch Bootvolk, die „ het in fleeptouw namen , zeewaerds geroeid wierd, tot dat het eindelyk in de lugt „ fprong , flegts 10 minuuten , na dat de Booten hetzelve veriaeten hadden. 3, Kort daerna kwam 'er een Boot by den 3, Commandeur aen boord, opgevuld met 3, luiden in Oofterfche kleeding, die alle te33 kenen van nederige onderwerping gaven. ,, Het bleek, dat het de Koningen van Ter„ nate en Tidor waren, met de Prinfen van „ hun Huis , welke de Hollandfche O. I3, Compagnie, benevens eenige andere kwaeda, doenders, langen tyd op Robben-Eiland • in hegtenis gehouden, dog nu onlangs naer „ dat van Saldanha overgebragt hadt. 3, Nog voor den nagt kreeg de Commandeur „ alle zyne Pryzen vlot, en den volgenden 3, dag weder volkoomen in orde, om zee te „ bouwen, hebbende hy de voornaemfte Zei- Qqqqqq 3 »» te» Amstel- dam.  io9u NIEUWE NEDERLANDSCHE Am- 3tëi> len gevonden in een Hoeker, die onder „ Schaepen Eiland lag, cn door een derEn, gelfche Sloepen genoomen wierd. Deliol- landers hadden de Zeilen in dien Hoeker verborgen,in de hoop, dat de Engelfchen „ dezelven dus niet zouden kunnen vinden. s? _. De naemen.der genoomene Pryzen .,, zyn als volgt : —— De Dankbaerheid, „ Kaptein Steetfel, van Bengalen, van 24 ■„ ftukken en 1000 Ton. De B-aarl, Kaptein Blokker, van China, van 20 ftuk3y ken, -en 1100 ton. De Honcoop, Kaptein Land, van China, van 20 'ftuk- „ ken, en 1100 ton. De Hoagcarjpel, j5 Kapt. Harmeyer, van China „van 20 ltuk- 5, ken, en 1100 ton. De Middelburg, 55 Kaptein van Gennip, van China, van 24 „ ftukken, en 1100 ton. ■ — Behalven dé j? voorn. Pryzen lagen 'er nog twee groote r, Hoekers, die niet wel konden medegenoo5, men worden; en de Heer Johnftone hadt p, deedelmoedigheid van niet te dulden,dat dc•p, zeiven verbrand of vernield zouden worden.'' Men vermoedt, dat deze tyding door den Commandeur Jobnfione van St. Helena is afgezonden. Onderwyl het geen de fchadcii der Ü. I. Maetfchappy nog wat vermindert, is, dat die fchepen in de Salvanha-Baey liggende, meelt, tot op een derde na, ontladen waren. En het is alleen aen het FranfchEskader onder bevel van den Gracf Dc Suffren tè danken , dat de Kaep De Goede Hoop niet jdoor de Engelfchen bemagtigd is geworden ? -die het zekerlyk daerop gemunt hadden, t.Zi :""*"" ■""[' ;" m  JAERBOEKEN, Oclofar, vfi$. 1091 In het begin van deze maend zeilde eeneA vloot van omtrend 60 koopvaerders, onders: onzydige vlaggen, uit Texel, wordende ge-B leid door een Zweeds Fregat van oorlog van 44 ft. en beftemd naer verfcheidene havens van Noorwegen, Zweeden, Deenmarken en de Ooft-Zee. Tuffchen Texel en de Doggersbank ontmoette deze vloot eenige Engelfche Oorlogfchepen onder bevel van den Engelfchen Commandeur Steward, die dezelven wilden ophouden en doorzoeken. Waer tegen zig het Zweeds Oorlogs Fregat yerzettede, verklaerende niet te zullen dulden, dat iets diergelyks ondernomen wierdt. De Engelfchen hielden dus af, en lieten de •vloot haer reis vervolgen. Ondertuffchen liet de Koning van Groot - Brittannie hier over klagten doen aen den Zweedfchen Koning, beweerende , dat zodanig onderzoek gewettigd was zelfs uit kragt van het verdrag van de gewapende onzydighcid. Maer de groote Guftaef deedt antwoorden, dat, hy van een ganfeh ander gevoelen was, en het gedrag vanzynen Zee-Officier volkomen goedkeurde, als ten eenenmale overeenkomftig met zynen pligt zynde. Dat,het geen in het verdrag van gewapende onzydigheid voorkwam , alleenlyk zag op het onderzoeken van koopvaerdyfehepen, zonder geleide van Oorlogfchepen zeilende , en geenzints betrekking hadt tot fchepen, die onder de befcherBiing van eene fouvereine vlag voeren. Men ziet uit dit voorbeeld, van hoe groot een nut het verdrag der gewapende onzydigheid is, en hoe daer door de gewaendeheerQqqq.qq 4 Icliap- M-  1992 NIEUWE NEDERLANDSCHE AH' STELBAM. fchappy der Engelfche over de Zee den bodem is ingcflagcn. In een Brief van St. Thomas van den 13 AugüftÏÏs word gemeld : dat twee Kapers van Curacao op die Hoogte genomen hébben 4 Engelfche Vaertuigen, en een Franfch Schip met Indigo en Koffy beladen hernomen. Ook hadden zy een klein Eiland, onder Tortola liggende, verwoei!:, en eenige Negers t;n Vee mede genomen. Hun Hoog Mogende namen ook den 25 der afgelopc'ne maend September het navolgend befluit: „ Ontfangeh een miffive van den Secretaris Arbin, gefchreeven te Kopenhagen dein5 dezer, geadrefiéerd aen den Griffier Fagel „ houdende &c." „ Wyders dat men hem verzekerd had, s, dat zoude zyn ingekomen het onaengenaem 2, narïgt,dat een Deenfch Koopvaerdyfchip , ' toebehoorende aen zekeren Staets-Raed 5, Ar ebbe, eenige Jaeren geleden 'sKonings ?, Conful te Algiers zynde , in Alexandria zoude zyn geweeft , aldaer Peft aen boord had gekreegen en verder na Tripoli ges, fteevénd was , van waer weder was ver„ dreeven, en dat men dus niet wift waer s, hetzelve thans was." Waer op gedelibereerd zynde, is goeds, gevonden en yerftaen , dat Copie van de voorfz. Miffive voor zo veel het tweede 53 poincT:, raekende de Peft , die op een '„ DeenTch Koopvaerdyfchip zoude zyn, be* „ treft  JAERBOEKEN, Qtïober, I^i. 1993 "n treft, gezonden zal worden aen de refpec-/ tive Collegien ter Admiraliteit dezer Lari-s „ den, om te ftrekken tot derzelver narigtt enz." Verders hebben de Algemeene Staten aen de Admiraliteit te Amfteldam opgedragen de bezorging der zieke en gewonde Zeelieden en hun Ed. Mogende gemagtigd om, tot uitwitteling der Krygsgevangenen in Engeland, met commiffariffen van Engeland, in onderhandeling te treeden , en onder goedkeuring van H. H. Mog. eene behoorlyk verdrag te fluiten, en te correspondeeren omtrent al het geene de krygsgevangenen betreft. Welgemelde Admiraliteit heeft ook met voorkennis van Zyne Doorl. Hoogheit den Heer Prins Erfttadhouder, de volgende Schepen begeven, als Rhynland van 50 ftukken, aen Kaptein G. H. Mulder; de Batavier van' gb ftukken, aen Kaptein L. Bofch, welke dien bodem na de zwaere kwctfmg van AtnYiz\)ttmBentinck, reeds in her. begin van het gevegt, zo dapper verdeedigd heeft; 't Hof Souburgh van 36 ftukken, aen Kaptein Graef van Rechteren, de Dolphyn van 24 ftukken, aen Kaptein A. H. O. Staringh en de Venus van 24 ftukken, aen Kaptein L. Abertfun. In eenen brief van den 25 July 1781. van Batter GuadeJoupe wordt gefchreven : „ Na „ ons vertrek van 't Eiland St. Euftatius, „ hebben de Engelfchen nog verfcheide hae,, telyke trekken gepleegt, de foldaten heb^ Qqqqqq 5 beu rEL- am.  1994 NIEUWE NEDERLANDSCHE Amstellam. ,, ben de kiften van den Gouverneur en Me„ vrouw de Windxxii de Graftombe gehaeld, het zilver van de waepens en letters ge,, ftoolen, de lyken ten toon getteld, zonder „ door de Officiers geftraft te zyn; de pa„ pieren van de Secretarie hebben zy ver„ ftrooit, de Heer D. B. vond de koopbrief ,, van zyn Huis, en de Heer H. zyn Huwe- lyks-Contraét op ftraet, Faughan heeft by zyn vertrek al de Meubelen uit het Huis van den Heer Milner, en eenig Zilver,, werk van de fleer Donker meede genoo„ men, en nog als een buitenkansje een Brik met agterom gehaelde Goederen na Barba„ dos ter verkoop gezonden, de mindere Of„ ficieren hebben dit loffelyk voorbeeld ge- volgt, en weinig jonge Negers gefchikt yy tot Huisbedienden zyn agtergelaeten daer „ is tot nog toe geen regel nog wet, de ge„ meene menfchen woonen in de Huizen, die ,, door de aenzienlyke veriaeten zyn." Ook ziet men het navolgend berigt werr relkundig gemaekt: „ Schipper Ger-brand Jurriaens, voerens, de 't Hekboot-Schip Neutraliteit, gedes„ dineerd van Marfeille na Morlaix en Breft , # is den 24 April 1780, door het Engelfch „ Oorlogfchip the Romney, gecommandeerd 5, by Kapt. Home, behoorende tot het Ef„ quader van Commodore Johnflone, genoo3, men en tot Lisbon opgebragt, zynde vers, volgens niet eerder als op den 20 Juny van 99 'l Jaer ï,f#ï vonnis over 't voorn. Schip, ?, beneyens deficlfs Laeding, door het Ad- miraliteits Hof in Londen uitgefprooken* s, vya.Q'-;  JA ER BOEKEN, OBobsr, 1781. 1995 M waer by Schip en Laeding geconfisqueerd A: £ is geworden, doch van welk onregtyaer-si 5, dig Vonnis voor de Lords der Appellenn. 7, geappelleerd is.". „ Deze meldt in zyne Brieven in dato Lisbon '~ den 21 en 28 Augufty laetftleden, dat de , Heeren Mayne en Comp. zynde de Agen'' ten van Commodore Johnfione , die zig, tegens alle regt en billykheid, eerft mees„ ter van de laeding gemaekt en dezelve verkogt hebben, nu ook zyn Schip niet te„ genttaende het Appel, reeds den 17 Au„ gufty publiek hebben verkogt, en na dat „ hy behoorlyk daer tegen geprotefteerd en geweigerd heeft van boord te gaen, zo , hebben dezeive 18 a 20 man by hem aen „ boord gezonden, die met geweld de floep en boot, benevens Potten en Keetels weg genoomen, het vuur met water uitgedaen en de Combuis toegefpykerd hebben, en niet willen toelaeten, dat 'er Vaertuigen^aen boord kwamen , zo dat hy genoodzaekt ?, geweeft is uit gebrek en Hongersnood zig benevens Schip en Volk te moeten oyer„ geeven. „ Deze brutaele handelvvys der Engelfchen , ftrydt niet alleen tegens het Tractaet van „ 1674, maer tegens alle wetten bybefchaef3, de Volkeren plaets vindende, en is boven m dien dus in Neutraele Haven geëxecu3} reerd " Kapt. Teeke H. Schut, voerende 't Schip de Jongvrouws Cor-ndia Louifa, den 23ft.cn September des voorleden Jaers uit Texel naer Curacao gezeild,, fchryft van Carthagena in de VlT ELVM.  ïq9£ nieuwe nederlandsche Am- stel- dam. de Weft-Indièn in dato 25 Maert 1781, „dat hy de Haven zyner deftinatie voorby geraekt zynde , de Eilanden Bonaire of Arzilla hadt getragt te bereiken,, doch door zwaere Stormen daer in verhinderd , en beneden het Land van Carhagena vervallen was, meende toen na Porto Beilo te zeilen, om zig van wat-er te voorzien en de fchaden te herftellen doch wierd aldaerdoor een Spaenfch Fregat, op vermoeden van verboden handel te dryven, aengehouden, die 12 man aen boord zondt om het Schip te Carthagena op te brengen: na eenige dagen gezeild te hebben, geraekte het Schip, door onkunde van den Prysmeefter, op ftrand, doch wierd door asfiftentie van Kapt. Schut, na Ankers en Touw gekapt te hebben, gelukkig daer afgebragt, en kwam te Carthagena behouden aen : al de papieren wierden in handen van den OnderKoning gefteld, waer op het Schip met de Lading vrygegeven is, dan met condemnatie m de koften, tegen welk de Kapt. geprotesteerd heeft; al het volk was gezond en wenfchte naer gelegenheid om naer Curacao te kunnen vertrekken, alwaer toen veel Engelfche kruiften." ö Wy hebben al menigmalen van de Nederlandfche Lyfrenten compagnie moeten fpreken, welke zodanig in de war geftuurd was dat niet alleen veele belanghebbende daer groote fchaden by leeden, welke voornamenlyk veele weduwen troffen,maer dat het ookbytia wanhopig fcheen dezelve te regt te kunnen brengen. Meer en meer leert ons de onder  JAERBOEKEN, OSober, 1781. I9§7 dervinding, dat de bekwaemfte luiden dik-A wyls in een vergeten hoek fchmlen, en dat^ dus geen gefchikter middel om derzelver be^ ' kvvaemheden aen het werken te helpen is, dan eenen prysvraeg uit te fchryven,en eene belooriing uit te looven , aen die het befte plan van deze of geene verlangde zaek inlevert. Dit was aen het Hof van Holland niet onbekend,welke belaft met de redding en te regt brenging van voorfz. Prebenden-Sociëteit eene premie van een honderd gouden dukaten beloofde, aen die het befte plan van redding der Gemelde Compagnie zoude hebben ingeleverd. Waerop van wegens welgem. Hof in deze maend het navolgende is bekend gemaekt, dat het Hol van Holland, by Refolutie van 10 October, 1781, de premie van één honderd gouden Dukaeten, by het Programma beloofd aen den geene, wiens • plan* van redres voor de Nederlandfche \\ Lyfrente Compagnie, door Johannes van ' der Hey in Amfterdam opgericht, by den voorfz. Hove zoude geoordeeld worden het befte te zyn, heeft toegelegd aan Lu- 1 cas Butot, woonende t'Amfterdam, die be" vonden is Autheur te zyn van het plan, geïntiïuleerd : Quiequid agis , prudenter agas, & refpice finem; welk plan echter, " evenals alle anderen, die, ter voldoenin" ge aen voorfz. Programma, zyn ingele" verd, is geoordeeld, niet gefchikt te zyn, 2 om daedelyk in train gebragt te worden , , en dat de voorfz. Butot zig tot het ont- 11 vangen van de voorfz. prasmie kan addreffeeren aan Hendrik Auguflus Speirman , » eer- 4- EL*  ioo8 NIEUWE NEDERLANDSCIIS' Aii- STELDAM. „ eerften Clcrcq ter Griffie van den voorfz; „ Hove/' Den 17 dezer maend des morgens ten 4 miren ontftondt 'er brand in de Katoen-Drukkery van den Heeren Jeati Pafire cnComp.., gelegen aen den Amftel, even voorby 't Tolhek, welke Fabriek tot den grond toe is afgebrand. Gelukkig is het dat de eigenaaren verzeekerd zyn , en nu 't nut ondervinden van de voor eenige jaarert alhier opgerechte Maetfchappy ter verzekering voor het gevaer van Brand, welke reeds veele ongelukkigen hun rampen hebben verligt, en andere geruft doen flaepen.- In het Leer-Schoolder Teeken-Konft,met voorkennis van de Wel Ed. Groot Achtb. Heeren Burgemeefteren en Regeerders dezer Stad, opgericht in het Jaer 1773, onder't opperbefteur van den Hoofd - Direéleur , den Wel Ed. Groot Achtbaeren Heer Mr. Willem Huyghensy Êfieereia van Honcoop, Burgemecfter en Raet dezer ftad, curator van 's Lands Univerfiteit te Leiden, mitsgaders,Bewindhebber der Ooft-Indifche Compagnie, kan voor het aenftaende' jaergetyde , 't welk zyn aenvang reeds op den eerften donderdag in October genomen heeft, wederom ingetekend worden, volgens de voorwaerden en inrigtingen daer van zynde.- Dit Leer - School is Wel voornamenlyk ingericht om Jongelingen, die zig op Kunften, Wetenfehappen, Fabrieken en Handwerken toeleggen , waer in de Teeken-Kunft min of meer  JA ER BOE KEN, OBo&er, 1781. 1099 meer noodzaeklyk is, te onderwyzen in deAMeerfte beginzelen en gronden dier kunft,,, voI-stelgens de befte regelen : en vermits een af-DAM» zonderlyk onderwys voor veelen , en wier ■ kinderen de Teeken-Kunft noodzaeklyk te leeren hebben, al veeltyds te koftbaer valt, hebben Beftierders in der tyd goedgevonden de onkoften van een iegelyk ingetekend lid, voor het geheelen Jaar, te bepalen op ƒ 16, waer voor , donderdags en vrydags, van 5 tot 7 uuren, les gegeven wordt. Voorts hebben de Beftierders tot meerdere aenmoediging goedgevonden , van nu voortaen, jaerlyks, teneinde vanhetjaergetyde, twee pryzen uit te deelen aen die jongelingen , die het beft getekend hebben, om daer door de naeryver, als het krachtigfte middel ter vordering, onder de leerlingen, te meerder op te wekken. De voorwaerden en wetten van dit LeerSchool der Teeken-Kunft , liggen nog, by aenhoudenheid, alle woensdagen, donderdagen , vrydagen en faturdagen , van 5 tot 7 neren, ter 'intekeninggereed in de Academie der Teeken-Kunfte , beneden in het Stadhuis dezer Stad. Schoon wy alleenlyk den tegenwoordigen ftaet en de gebeurteniiï'en van ons Vaderland befchryven, zo is het egter zeker, dat geen Hiftorie van een eenig volk kan gekend worden, zonder ook eenige gewigtige en buitengewoone voorvallen van andere volkeren te weten. £n dit noopt ons om van een' bevel , te maken: en dit zal hun toegeftaen wor„ den , zelf in zulke plaetfen, waer in zy „ die te voren niet gehad hebben. n 2- Men zal aen deze private Godsdienft „ oefening geen anderen uitleg mogen ge„ ven, als dat de Proteftanten en Grieken op „ hunne Tempels en Kerken, noch Torens „ noch klokken zullen mogen hebben, o-e„ lyk ook geenen ingang , welke doet'bty„ ken, dat aldaer een Kerk is, maer dat het „ hun voor het overige volkomen zal vry„ ftaen, om overal \ waer zy het zullen goed„ vinden, Kerken te bouwen, hunnenGods„ dienft te oefenen zoo buiten als binnen „ hunne Tempels , en hunne zieken te be,, handelen naar hunne wyze en overal , waer zich dezelve zullen bevinden,  JAERBOEKEN, O&ober, ï;Si. 2001 „ 3. In die plaetfen, in welken de Prote, i? franten en Grieken reeds deze vryheid ge.,, nieten, zal alles blyven op den ouden !voet. „ 4. Zyne Majefteit ftaet hun toe, per vian, K dispenfationis, voor altoos en zonder eeni Jk ge moeijelykheden , het recht van bezitI ting , Inboorlingfchap , Burgerfchap en 1 Meefterfchap, van Academifche waerdig1 heden en van civile ampten in alle die Ste*, den en Plaetfen, in welken zy tot noch I toe, uit hoofde van den Godsdienft, daer. „ van zyn uitgefloten geweeft. K „ 5. Zy zullen niet gehouden zyn, in „ welk geval het ook zoude moge wezen , I aen eenig ander Formulier van Eed, dan ;, aen zoodanig als overeenkomftig is met de I grondregels van hunnen Godsdienft, nog , genoodzaakt wezen zich te laten vinden „ by eenige procesfien of andere plegtighe, den van den heerfchenden Godsdienft, ten , ware zy zulks zelve uit hunnen vryen wil , mogten goedvinden. „ 6. In de verkiezingen en begevingen van , Ampten, zal men (even gelyk zulks by de , militie met zeer veel nut en zonder de min( fte moeilykheid in gebruik is) geen acht . flaen op de verfchillendheid van Gods[ dienft, maer men zal alleen het oog vefti* , gen op de eerlykheid en bekwaemheid der , Sollicitanten, gelyk ook op hun chriftelyk , en zedelyk karakter. „ 7. Zyne Majefteit verklaerd, dat hy deI ze ordres heeft doen afvaerdigen aen alle -die daer by belang hebben, aen de ge• Rrrrrr „ rechts- Am* stel« mu. § /  AMSTERDAM. i 2©«2 NIEUWE NEDERLANDSCHE rechtshoven der Kreitzen, aen de Univer- fiteiten, en aan de Magiftraten, ten einde, " zy zich naeuwkeurig naer zynen wil en derzelver inhoud zouden gedragen en de W bovengemelde artykelen in allen opzigtef „ nakomen." . . ' Zyne Majefteit heeft deze Ordonnantie inssrelyks gezonden aan de Kancelaryen van Hongaryen en Zevenbergen, aen den Raed van Oorlog, aen alle de Krygslieden in het gemeen , aen de Landfchappen op de grenzen j acn de Regeringen, in de Nederlanden en m Italien, en zyne Majefteit heeft daer byi verklaerd, dat deze bevelen niet zoude bel nadeelen, eenige uitgebreidere rechten, welke de Proteftanten in Hongaryen en Zeven] ■berden, uithoofde der gefteldheid van hun Land, reeds genieten, gelyk ook met aer de Grieken , welke omtrend de openbare Godsdienft oeffening reeds eenige voorregterj bezitten. Rotterdam. Wv hebben in onze ftukjes voor de maenc Tuny 1781 gezien, dat >er hevige klagten ieo-ens de traegheid en werkeloosheid in he uitruilen van oorlogfchepen en het brenge, van onze Zeemagt in eenen behoorlyke} fta«*t °-edaen zynde , terwyl men den fchuli van den zwakken toeftand van ons gemeend beft voornamenlyk aen den Hertog vas Brunswyk toe wekte, Z. D. Hoogheid deiï 08 Tuny ter vergaderinge der Algemeene Stat ten een voorlid deedt,om met alle naeukeu rig:  JAERBOEKEN, OEtober, 1781. 2003 riffheid te onderzoeken , of 'er behoorlyke I zorge gedragen is om deZeemagtopeenenbe-i hoorlyken voet te brengen ; en zo daerom-i urend verzuim of .nalatigheid mogt hebben plaets gehad, aen wien zulks zoude zyn toe te fchryven, en of het eene onmogelykheid is geweeft de fchepen, tot welken de Bondgenoten befloten hadden, te bemannen enz. Waer op H. H. Mog. terftond aen de Admiraliteiten aenfchreven, om zo fpoedig mogelyk op de punten , in dat voorftel van den Èrfftadhouder vervat, te berigten. De Zeeraed van de Maze , in deze Rad gevestigd , voldeedt aen dit bevel van H. H. Mog. by eenen Brief gedagtekend den 21 Auguitus 1781. en van dezen inhoud: HOOG MOGENDE HEEREN! W/V hebben mee veel eerbiedontfangen,U Hoog w Mog. miffive en refolutie van den 28 Juny deezes jaars, waar by U Hoog Moog. hebben gelieven te requireeren ons berigt op de pointen , vervat in de propofitie door zyne Doorluguge Hoogheid ten zeiven dage aan ü Hoog Mog. gedaan; ten einde U H. Mog. met alle naauwkeurigheid zouden gelieven te onderzoeken, of behoorlyke zorge gedraagen is om de marine van den Staat , zedert dac de aótueele troubles ontftaanzyn, in die fituatie te brengen, dat zy met effeét tegens . een vyand, zoo üerk ter Zee gewaapent, als het Groot-Brittannifche Ryk zig bevind, had kunnen aeeeren; dan of daar omtrent eenig verzuim of nonchalance heeft plaats gehad, en zoo ja, waar aan zulks te attribueeren is, en of 't een onmogelvkheid is geween:, om de gepetitioneerde Ichepen tl bemannen; op dat zoude mogen blyken, waar aan de tegenwoordige ütuatie is toe te fchryven^ LOTER-  Rrvr> 'JERDAM. Berlgt der Adinir. op de Mazi wegens hare vei rigtingt geduerende 't ooidog. n 2004 NIEUWE NEDERLANDSCHE Alvoorens tot het voorfz. onderzoek, zoo veel ons Collegie betreft, toe te treeden, moeten wy de vryheid neemen aan U Hoog. Mog. vooraf te doen remarqueeren , dat men met geen mogelykheid de marine van den ftaat. na een Immuun' verval van veele jaaren kan equipareeren met d>e van het Groot-Brittannifche Ryk , tegenwoordig ,zoo fterk gewapent, om dat het de geheele eeuw gebruikt heeft tot onderhoud en verfterking van ■-de marine , en niets ontzien heefi, om zfT- het «noodige van voor jaaren lang te besweet», altoos een goed aantal Officieren, Dek-Officieren en Zeelieden 10 dienft te houden, en bet niet alleen op hooge handgelden heeft laaten aankomen, om de nieuwe manlchap , die de omitandigheid vordert te bekomen; m;:ar ook, de noodzaaklykheid van den zeeoierft boven alles Hellende, Zeelieden door preffing tot den dienft op 's Konings fchepen laat forceeren, " " Dat het althans voor het aandeel van dit Collegie aan onze geftadige oplettendheid , en ievcr niet heeft ontbroken om met Zyne Hoogheid, het illufter hooft van dit en de verdere collegien ter Admiraliteit , meede te werken, en de concert met Hoogftdezelve agtervoïgende Hoogftdeszelfs welmeenende intentie de fchepen van ons departement tydig toe te ruften , en onder het uitloopen eu doen verftrekken van luculente en by UHoogMoft vaftgeftelde prasmien, efforts te doen om dezelve te bemannen, en alzoo in ftaat te brengen om de begeerde protectie aan de commercie tegeeven en het lieve Vaderland te helpen defendee-en zoo als de omftandigheid het vcreifcht; hoópen en vertrouwen wy, dat U Hoog Mog. klaarlyk zal blyken: wanneer wy by ons berigt , na ordre van den ryd, en van de zaaken in de propofitie van Zyne Hoogheid en U Hoog Mog. Refolutie voorkomende, eenvoudig zullen hebben gedaan het begeerde verflag van den ftaat van de marine in  JAERBOEKEN', Otlober, 1781. soo io ons departement, en van onze verrigtingen daa omtrent. Daar toe dan toetree dei de , kunnen wy de eet hebben , op de eerfte vraag , noe veel fchepen wy in het jaar 1776 hadden? te berigten: Dat wy in dat jaar hadden twee fchepen van 70 ftukken , de Maaze, en Prins Willem; een van t 60 ftukken, Mars, van flukkAi; de ftad Delft, Dodrecht, Schiedam, Princes CaroÜna, en Rotterdam; drie Fregattan van 36 ftukken , Castor, Thetis en Jazon ; en een vierde , Briel genaamt; op de Helling , drie van 20 ftukken , de ürangezaal, den Arend en Bellone j tn een Snauw van 12 ftukken de Zephyr. Om nu naar aanleiding van de tweede vraag, san U Hoog. Mog.. een volkomen berigt te geeven, in welken ftaat dezelve ün het jaar 1776 waren; zullen wy de eer hebben het zelve van ieder Schip in het byzonder te detailleeren. Het Schip de Maaze , een oud bchip, gebouwt 1728, wierd iu Maart 1776 by de generale;vifitatr tie, die by dit Collegie , in vrede, 'sjaarlyks in het vroege vootjaar, door de gefaamentlyke baafen, omtrent alle de fchepen gedaan word, om de defecten te weeten en te reguleeren, welke reparatien gedaan kunnen en behooren te worden, opgegeeven lekkagie aan de dekken te hebben, en in 1777 nader , ook van onderen lakkagien te hebben, die veel koftea van uitpompen veroorfaakten, terwyl dit Schip in 1777 gelïielt en onder Water voorzien weezende, het rapport van 1778 meedebragt, dat het na het kielen digt was gebleeven: maar dat offchoon hec met een reparatie van 60 a ƒ 70000 o o mogelyk in ftaat gebragt zoude kunnen worden om Zee te bouwen, hec uit hoofde van deszelfs importante doorzakknig van de Kiel , en den ouderdom van het Schip ongeraiden zoude weezen daar aan zoo veel te koften te leggen ; en wat de Maften en Touwen betrof, dezelve waren zedert 1747, wanneer hec Rrrrrr 3 Schip ■Rot- 5T ERDAM. Berigt der Admir. op deMaze* wegens hare ver rigtingen geduerende 't oorlog.  zooó NIEUWE NEDERLANDSCHE Rotter- ■ dam. Berigt der Ad' mir. op de Maze, wegens hare verrigtingengeduerende 't oorlog-. Schip onder zyn tuig was geweeft, zoo veel daaf van nog overig mogt weezen , onbruikbaar geworden, en was dit Schip vervolgens alleen eéa romp zonder tuig. Het Schip Prins Willem, gebouwt in 1748 , was, ichoon herbouwd in 1767 en 1768, weeder zoo gebrekkig , dat het rapport van 1776 meedegebragt, dat het* een meer dan gemeene reparatie noodig had, dewelke ook daar na is gebleeken zeer important te zyn geweeft,- by dit Schip was geen tuig, en hebben nieuwe maften gemaakt moeten worden. Het Schip Mars , gebouwt in 1763 , was ia goeden ftaat; maar manqueerde rondhout en rampaarden , en had alleen zyn ondertuig. Het Schip de ftad Delft, gebouwt in 1731, is in hec begin van het jaar 1776, gerapporreert zoo liegt te weezen, dat het zeer twyffelbaar was, of het intreft van het land vorderde, dat het gerepareerc, of gefloopt wierd , en tot dit laatfte moefc men emdelyk refolveeren , en dat Schip in 177S ioen flyten. Het Schip Dordrecht, gebouwtin 1739, was byna in dezelve fituatie , dan wierd nog zoo veel beeter gehouden , dat in Maart 1776 gerefolveert wierd , het hout tot reparatie van het zelve te doen inkoopen en zaagen, om in 1777 vertimmerc te worden; dog van welke vertimmering men daar na, toen men het tot een nauwkeuriger infpectie verder had doen ontblooten, heeft moeten afzien, cn zig voor eerft vergenoegen met de dekken eenigzints te doen houden, en het zonder verdere reparatie te laaten leggen, of men 'er gebruik van zoude kunnen maaken tot een hospitaalfchip; dan de koften die vereifcht zouden worden om het zelfs daar toe op ftroom te brengen zyn, wanneer men 'er in het voorleeden jaar fchikking toe zogt te maaken , zoo groot bevonden dat men 'er heeft van moeten afzien , en hoe ongaarne men zig in deeze tydsomftandigheeden ontdoen zoude, van een  JAERBOEKEN, Otïoler, 1781. aoo7 een Schip , daar maar eenig nut van te wagten R zoude weezer, mefures heeft moeten neemen , ornT liet zelve, ten einde verdere verrotcinge en bederf D voor te koomen , op de gevoegelyktte wyze te kunnen doen floopen. * wmm was in 1776 gerepareerc, oog uitgefteld de verbeetenng, die 'er volgens Refolutie van 1775 aan gedaan moeft worden., tot dat in Equipagie zoude koomen, zoo als ,n het voorjaar 17/7 gffchfed"s DeSnaauw Zephyr, was by de rapporten VS lil „ 1V777 °Pë^efven maar noodig te hebgeftefd? 16 n' CDiS in 1778 iD dieDfc . Met een woord: de ftaat der Schepen by dit Collegie, was t einde van I776en begin van .777 zoodanig, dat den Equipagiemeefter by eenStaat! door hem in het voorjaar geformeert, de depence, die er noodig zoude weezen , om de gantfche Zeemagt van het Collegie, zoo als dezelve op dien tyd was , in ftaat te nellen van werking , raamde op> vyf a zes Tonnen Gouds , zonder 'er Z ™J?JePgl?eïï de reParat,'e van de Scheepen de Maaze en Delft, waar van de koften niet opgegeeven konden worden, om dat dezelve zeer merkelyk zouden kunnen tegen valleu als de Schepen ontbloot wierden, en haar verborgen defecten voor het oog kwamen. 8 Uit het voorgemelde is, met betrekking tot de lerde vrage , hoe veel Schepen 'er geëquipeert waren? en met hoe veel hoofden? feeds op te naaken: dar m het voorjaar 1776 by dit Colfeaïe pquipeercwaren,maar in het zelve jaar uit den iienft zyn gevallen , de twee Fregatten van 20 >tukken de Orangezaal en Bellone; en dat vervolgens bv dit Collegie in Equipagie zyn gebragt het >chip Rotterdam en het Fregat Jafon, enëdeZe varen bemand, volgens de ordre van het Land, ^nr illflRD£erdat?rVaa 50 Stukken met 30Ó nan, en het Fregat Jafon van 36 Stukken met2Q0:oo als de Fregatten de Orangezaal en de Bellone van  JAERBOEKEN, Ocloler, 1781. 2009 van 20 Stukken, bemand waren geweeft met 150R man ieder, tot dat het laatfte uit de middelen vann het Collegie in dienft gehouden met 125 man, opD, de Ooltindifche Retourvloot heeft gekruift. • Moeyelyker is de beantwoording van de vierdei vraag; wat door ons gedaan is, zedert dat de En-J, gelfchen begonnen hebben de Schepen der op de», Weftindiën Handeldryvende Ingezetenen deezeril Landen te molefteeren ; en dus zedert het eindew van het Jaar 1776 en het begin van 1777, om ons£ in ftaat te Rellen, om , zoo veel doenlyk in ons^ vermoogen was, de Commercie deezer Landen toekunnen protegeeren? Zoo die vraag mogt zien opd het vyf en twir.tigfte Articul van onze InitrutStie,'/ de Collegien ter Admiraliteit beveelende: ieder in zyne bedryve zorge te draagen, dat alle Kutten, Stroomen en Havenen van de geünieerde Landen met Schepen van Oorloge zullen voorzien worden en blyven , als tot volkomen verzeekertheid den voorfz. Navigatie en Traficq der zelve nodig is. En vervolgens mogte continueeren een begeerde opening , w« wy daartoe door Equipagien uit onze eige middelen hebben toegebragt, moeten wy rondboritig verklagen, dat dit Collegie bezwaart zynde met de reparatie der Schepen , boven gemeld, met het geen de uitrufting van de Schepen , by U Hoog Mog. bevolen te equipeeren, meer kolt, als uit de petitiën tot Equipage kan vervallen, en met de overdienften der Schepen, dan- voor de betaaüng tot een zeekeren tyd gepetitioneert word, maar die niet juift mee den dag, daar by de raaming van koften, in de petitiën gevolgt, opgereekent was, kunnen t'huis en afgefneèden zyn, en egter by de Unie niet verder betaald wordende , door ons tot Equipagien .uit de eige middelen van het Collegie, behalven een Kruiffer op de Ooltindifche Retourvloot om de twee jaaren, niets weezenclyks geprsefteert heeft kunnen worden, en zulks niet by willekeurig verzuim of nonchalante Ealaatigheidi 'maar om dat ons niet 3TSRILM. erigt r%d. ir.op de lazey egens %re vergt'mm ge. merende oorlog*  aoio NIEUWE NEDERLANDSCHE TER- daSt. Berigt der Admir. op di Maze, wegens hare ver rigtingen geduerendt*t oor log. niet waren in handen gefield de Middelen of Fondfen daar toe vereifcht; terwyl de middelen van het ordinaris Lattgeld en Convoy , ons daar toe gegeeven, dog zedert over den Weftindifchen Handelaan de WeftindifcheCompagnie gecedeert, in ons Departement boven de koltcn van de heti fing der zelve, en het kollende van het huishoudelyke, dat is den omflag en het onderhoud der noodzakelyke Gebouwen , Magazynen, Werven en diergelyke, en van de vereifchte Bedienden , mitsgaders van de Renten, van te vooren gemaakte fchulden, fchoon byons tot de Lyfrenten, uit de laatfte troubles overgebleeven , alleen gereduceert, niet kuunen ftrekken, om de Schepen van ons Departement met alle het noodige daar toe, zoo te onderhouden, als wy wel wenfchten, veel min om daar uit, na dat hetnoodige tot de repa« ratien, die over de capitaale Schepen fomcyds tot ongelooflyke fommen monteeren , en de noodigfle voorziening van de Magazynen 'er uit genoomen is, te kunnen brilleeren, met Equipagien van Schepen: wy zeggen brilleeren met Equipagien van Schepen , niet , om dat wy dezelve niet zouden aanzien als noodzaakelykheeden, en een gedeelte van onzen pligt, als wy 'er de Fondfen toe hadden; maar om dat het voor ieder Collegie ter Admiraliteit zeer begeerlyk moet weezen, dat gedeelte van haaren pligc te kunnen vervullen; terwyl alle reparatie Werken cn kleine voorzieningen in den nooddruft in het duiftere blyven, van niemand buiten af opgemerkt worden, en een totale inactiviteit in het oog van het Publicq fchynen; daar de Schepen , die in Zee gebragt worden, geduurige geleegentheid furneeren, om teffens dat zy het ware en weezentlyke oogmerk vervullen , by een ieder geroem't en als zoo veele effecten van den iever en werkzaamheid van het Departement, tot het welk zy behooren, gepreezen te worden. Of ziet de vraag op het geen doorons is gedaan aatervolgende fpeewale Refolutie van U H. Mog, das  JA ERBOEKEN , OS ober- 1781- 2GIÏ dan zal dezelve zyne beantwoording vinden in het Re verflaa, het welk wy zullen moeten doen van on-u* ze werkzaamheid in het effeftueeren van het geen^ bv U Hoog. Mog. fpecialyk was gereïolveert; en dan zullen wy moeten verzoeken het een en ander jfc «ffens te mogen beantwoorden, wanneer wy totvoor het Schip Mars van zeftig ftukken de Maften en verdere Rondhouten hebben doen maaken; gelyk meede voor het Schip Princes Pa rohna, en het zelve hebben doen repareeren en in ftaat brengen; het Schip Schiedam fhet wélk Ta X776 reeds onderhanden was genoomcn, verder hebben doen aftimmeren, en in ftaat ftellen, om na Zee te kunnen gaan. ' De Fregatten de Orangezaal en Bellone, t'huis gekoomen weezende , zyn weederom gebras' in fraat voor Zee; het welk egter omtrent het Fregat Bellone, weegens de groote reparatie die'er aan noodig was tot in het jaar 1778 heeft voorreeduurt; terwyl het Fregat de Orangezaal nog in hec voorjaar .777 weeder in dienft is gefteld ; en he Schip Rotterdam binnen gevallen weezende ón nieuw is uitgeruft, en van allerley behoeften tot een reis na de Weftindiën gefupPle^rt; en het Fre gat Jafon, in Juny weeder binnen gekomen weezende, van een nieuw Roer, een Stel ZeylerT en verdere uitrufhng is voorzien. y Ook gaven wy reeds in Maart van het iaar 17*77 om het Werk zoo veel meer fpoed by £ zette!' sa het hout, voor den aanbouw en reparatie van Sclae-  JAERBOEKEN, Oclober, 1781. 2013 Schepen noodig, deste eerder gezaagt te krygen , ordres, om bultende twee Molens, waar meede dit Collegie anders in Contract- is over het loon van^fiet houtzaagen, en die dan ook gewoon zyn al hout, het welk dit Collegie noodig heeft, te zaagen , andere molens te employeeren, en kort daar na ook, om, behalven het geen in 'sLands Lynbaan, met het werkvolk, het welk men dajjr kon plaatfen, gefponnen kon worden,gaarensvoor de touwen, in twee particuliere Lynbaanen , te Oudewater, te doen fpinnen; en boven dien tien zwaare touwen by particuliere Touwflaagers aan te befteeden. ' Een tamelyke goede voorraad.van Scheeps-Tim merhout hebbende, die wy langzaamerhand, wanneer partyen van beft hout en tot tamelyke pryfea waren voorgekoomen, hadden verzaamek, permitteerden wy wel daar van tot den aanbouw der nieuwe Schepen by provifie te gebruiken; maar ordonneerden den Equipagiemeefter expreflelyk, wel zorge te draagen, dat die voorraad daar door niet zoude worden vermindert; maar dezelve weederom door nieuwen aankoop gefuppleert moeft worden, waar door wy in deeze laatfte tyden in ftaat zyn geweeft, om, werkvolk bekoomen hebbende, den aanbouw te meer te doen vorderen, om dat na geen hout gewagt heeft behoeven te worden. Verfcheide andere ordres wierden door ons geilek, om het werk allen mogelyken voortgang te doen hebben, die teffens aantoonen, hoe zeer wy aan gebrek van timmerlieden laboreerden; als daar zyn het laaten overwerken van de arbeiders, hec furcheeren van het Reglement, by bet welke gereguleert is, hoe veel manfchappen ia ordinaire tyden 's winters aan de werf te Hellevoetfluis maar mag worden in dienft gehouden, om dat men by ons Collegie zeedert lange in begrip heeft geftaan, dat het werkvolk het kleiner daggeld in den winter zoo wel niet kan verdienen, als het grootere ia den zoomer, en dat in den winter word opge- lee« Rot-* . TERDAM. Berigt der Adwir.qpdtSMaze, wegens hare ver* rigtin*en ge» iuerende t oorlog*  i Rotte - dam. Berigt der Ad* tnir. op dt Maze. wegens hare verrigtingen geduerende'i oorlog. : 2014 NIEUWE NEDERLANDSCHE leevert als in den zoomer i dan welke Oeconomi* que confideratie wy al aanftonds in 1777 hebben geoordeek te moeten poftponeeren aan het genoegen, en de verpligting, om de Schepen, die tot den dienft geordonneert waren, of konden worden, in tyds gereed te doen weezen, om met alle mogelyke promptkuoe, wanneer zy gerequireert wierden, tot, den dienll geëmployeert te kunnen worden; daar toe wy ook tragteden ds voorraad van behotften in de Magazynen na vermogen te vermeerderen; en waar in wy ook in zoo verre zyn geflaagt, dat wy niet weeten, dat ooit een werving voor Schepen, by U Hoog Mog. geordonneert te equipeeren , heeft behoeven uitgefteld worden, omdat de Lighaamen der Schepen niet gereed waren, of de behoeften daar toe manqueerden; en de Schepen altoos zyn gereed geweeft lang, en wel eens een jaar voor dat Officieren haar manfehap hadden opgeworven, en zoo de de-jence eenigen regul kan opleeveren, om het gedaane werk daar uit te beoordeelen, kunnen wyU Hoog Mog. daar toe fupped teeren, dat by ons Collegie vtrfcheide jaaren bekent zyn , dat hec Comptoir vin Equipage weegens arbeidsloonen en inkoopen van hout, en behoeften, van Equipage ïeen tonne gouds 's jaars, of niet veel daar boven, ;n wanneer 'er al eenige extraordinaire beweeging n de Zeezaaken en hec werk by het Collegie is »eweeft, z-lden boven de twee tonnen gouds in let jaar heeft gekoft; en dat het bet.alde uit dien hoofde over het jaar 1777 alleen aan arbeidfloonen heeft bedraagen f 175738-iq o, en met de pryfen van het ingekog'.e cn befteede te faamen o^er de f óoooco- c-o. Meerder kon men by dit Collegie niet praj(tee« ■en , om dat de Finantien niet ver 1er toereikten , ;n offc-oon men voor eerit door de quote van de Proviticie van Holland geho'pen kon worden de jndervinding v in voorige tyden altoos moeft doen rreeien» dat de Provinciën, die geduurende den Oor*  JAERBOEKEN, Qftober, i7Sr. aoi Oorlog met Marocco, anders hunne quotens vr wel hadden opgebragt, na maate de Koften ver - zwaarden, Jangfaamer in de confenten en betaalin gen zouden worden, zoo als maar teveel wordon dervonden > hoe de becaalingen by fommige, dai om de een, dan om de andere reeden worden ge dilayeert en vertraagt; althans de Penningen, zoc men Holland uitzondert, verre zyn van zoc prompt te berde gebragt en verftrekt te worden. als het behoeven van dit Collegie wel zoudo vereilTchenj dog daar wy hoopen,dat de goeaericvei van U Hoog Mog. en hooglt derzelver recommandatien, en de overtuiging van de Heeren Staaten van de byzondere Provinciën zelve, dat van de Collegien ter Admiraliteit en 's Lands Officieren geen werk en geen dienft als na proportie van de betaaling kan worden gevergt, en dat 's Lands behoudenis van den voortgang der Zeezaaken afhangt, meerder promptitüde te weege brengen, zullen wy ons daar over nu ook niet breeder uiclaaten; maar voornamentlyk wierden wy belet, en in den voortgang van het werk, vooral van den aanbouw van Schepen tegens onzen wil en iever, ter verhaafting vertraagt, door het groot gebrek aan allerley Ambagtsgczellen, vooral Scheepstim. merkeden, waar door het Schip Prins Frederik eerft in het voorleeden, en het Schip Tromp eerft in het loopende jaar volbouwt en na Hellevoetfiuis afgebragt hebben konnen worden; hebbende het arbeidsvolk dikwils van den nieuwen aanbouw moeten werden afgenoomen, om het reparatie werk te doen aan de andere Schepen, die op haar tyd ge» reed moeiten zyn. Wv willen niet onderzoeken, of het een waarheid is geweeft, of niet, het geen men in dien tyd voorgaf, dat het weinige werk by dit Collegie, en by de particuliere Baazen hier omtrent, in het tydperk zedert de voorige troubles of oorlog tusfchen Vrankryk en Engeland , tot op de tegenwoordige verloopen, waar in de Navigatie alhier Ssssss maar 5 t Rot- ■ ter- ■ dam. 1 Berigt der Admir. op ds Mazes wegens hare ver» rigtm» gen geduerende't oorlog*  I Rot- ' -terdam- Berigt der Admir.op de Maze, wegens hare verfigtingcn geduerende?/ oorlog. ;0xAdtnir. op d 'Mazè, wegens hare ver rigtingé'n geduerendikt oorlog aoi8 NIEUWE NEDERLANDSCHB ren had plaats gehad , om geene Rotterdamfche Timmerlieden , die haare baazen ontloopende, geen briefje van affcheid van dezelve hadden, aau teneemen, gelyk het zelve, volgens de Stads Keur, van den eenen baas tot den anderen niet mag gefchieden; en den Equipagemeefter ten zeb , ven dage rapporteerde , dat de Scheeps-Timmer'baazen alhier dien morgen hadden geoffereert, om den zesden van hunne knegts, met de aanftaande week aan 's Lands Werf te leveren , het welk by ons met fur'cheance van de genoome Refolutie wierd aangenoomen, en geleegenheid heeft gegeeven, dat, by rapport van den 26 December 1780 aan U Hoog Mog. is voorgedraagen de zwaarig'heid , om de noodige manfchap aan 'sLands Werven tot het timmeren der Schepen te bezorgen, en voorgefteld is, om de Heeren Staaten van Holland, Zeeland, Vriesland en Stad en Lande te verzoeken order te Rellen, dat overal daar Scheeps-Timmerwerven zyn, de vyfden man zouden moogen worden afgedankt, en gezonden aan het Collegie ter Admiraliteit van het Quartier, tot voorziening van ^ Lands Werven en gerief van de anneemers der te befteede Schepen. Het zoude ook waarlyk tegenwoordig weinig toebrengen tot een beetere fituatie van zaaken, al had den aanbouw meerder gepreffeert kunnen worden , tervvvl tot op dit moment het gebrek minder is in Scheepen als in Bootsvolk , en de zoo even als nieuw gebouwt opgegeeve Schepen , nog verre na niet bemand hebben kunnen worden , en eer dezel* ve het zullen weezen , waarfchynelyk een nieuw gebouwt Schip gereed zal kunnen zyn, en al fpoedig door een tweede gevolgt zal kunnen worden. Dog op dat U Hoog Mog. volkoomen zouden kunnen weezen overtuigt , dat geen verzuim of nonchalance, maar het gebrek, boven gemeld, de reeden is geweeft van het lang onderhanden bly ven der voorfz. Schepen , en dat men geen gedagten heeft kunnen maken, ommeerder Schepen te doen ' " ' ' op»  JAERBOEKEN, OHoBer, 1781. 2019 öpzetten, voegen wy hier by twee verklaaringen i van de beide hoofden van de Werven van dit Col : iegie, hier en te Hellevoetfluis , die zulks meti ronde woorden,op den eed aan den Lande gedaan, verklaaren. J Het zal U Hoog Mog. derhalvén niet verwonde-* ren, dat wy op de vraag, wat door ons zedert datz de troubles in Europa begonnen zyn, en het tej vreezen was 5 dat de Republicq daar van deelge-j noot zoude worden, gedaan is, om voor zoo verre/ zulks van ons dependeerde $ dezelve in ftaat te? ftellen, om niet alleen haare Commercie te prote-^ geeren? moeten antwoorden: dat wy zedert 1777 <■ ons vermogen aangewend hebbende, om ons aam' deel in 's.Lands Marine in ftaat te brengen -, en de onmoogeiykheid, die 'er voor ons was 4 om meerder te prefteeren, aangetoont hebbende , niet telkens by vermeerdering hebben kunnen werkzaam weezen, maar zonder ophouden op deh zeiven voec voortgegaan zyn. Wy hébben "dan, om tot het rapport van onze verrigting in 1778 weeder te keeren , in dat jaar zeer important vertimmert het Schip Prins Wil» lem. De particuliere Lynbaancn te Oudevvater wierden gecontinueert, enden Equipagemeefter wierd den 4 Augufty van dit jaar 1778 gelaft niet een bepaalt getal Touwen 4 maar zoo veel hy voor's Lands Schepen zoude nodig oordeelen , en in 'sLehds Lynbaan niet afgewerkt konden worden. by particulieren aan te befteeden; ook wierd dit jaar by ons Collegie in dienft geftelden vervolgens van al het noodige, tot de kleine behocftcns incluis, voorüen Wet Schip Mars. . . . Het Schip Schiedam gereed gemaakt om na Zee te saam ... Het Schip Rotterdam gecontinueert, en van alles gefuppleert. En het Schip Princes Carolina meede gereed gehouden tot een waarborg. Ssssss 3 Hec 'ER»AM* ïerigt ' 'er Ad. ür.opds. Vlaze. 'egens •are ver* igtin'en ge'uerehdei oorlog^  Rotterdam. Berigt der Admir.op de Maze> wegens hare verrigt'mgent geduerendt'ï oorlog. -02o NIEUWE NEDERLANDSCHE Het Fregat Caftor in dienft geftelt. Het Fregat Thetis in dienft gecontinueert eft voorzien. Het Fregat Jazon opgelegt en aanftonds gerepareert, en weeder tot waarborg gereed gemaakt. Het Fregat Briel gereed gehouden. Het Fregat Orangezaal in dienft gecontinueert zynde, geiuppleert van touwen en verdere behoeften. Het Fregat Bellone verder afgetimmert en gereed gemaakt tot een waarborg. Het Fregat Arend opgelegt en weeder in dienft geftelt, en vervolgens daar toe herfteld en op nieuw voorzien. En wierd hetSnauwfchip Zephyr meede in dienft geftelt en als vooren voorzien. Ook bedroegen de Arbeidsloonen weederom in dit jaar ƒ 174317-12-0, en met de inkoöpen die nu, terwyl het meefte hout voor de nieuwe Schepen in 1779 gekogt was , minder waren ruim f 500000-0-0. Jn het jaar 1779 verzwaarde het werk. Het Schip Mars wierd gerepareert, getuigt, in ftaat gebragt, en voorzien om voor Wagtfchip te dienen. Het Schip Prins Willem wierd voltooit, klaar gemaakt, en voorzien van alles wat noodig was om in Zee gebruikt te worden. Het Schip Mars wierd in dienft gecontinueert en wederom op nieuw van alles voorzien. Het Schip Schiedam wierd in dienft gefteld en geëquipeert. Het Schip Rotterdam opgelegt zynde, wierd de vertimmering onderhanden genoom.cn, die tot 1780 voort duurde. Het Schip Princes Carolina wierd in dienft gefteld en geëquipeert. Het Fregat Caftor in dienft gecontinueert zynde , wierd op nieuw voorzien. Het Fregat Thetis wierd opgelegt en vertimmert. Het  JAERBOEKEN, OSlober, 1781. 2021 Hec Fregat Jafon in dien ft geftelt en geëqui-R peert, t Het Fregat Brïel insgelyks. d Het Fregat de Orangezaal wierd opgelegt, gerepareert en weeder gereed gemaakt. B Het Fregat Bellona wierd in dienft geftelt en geë dt quipeert. '4 Het Fregat Arend wierd opgelegt, gereed ge-71 maakt en weder in dienft 'geftelt. w En de Snauw Zephyr t'huis gekoomen, wierd h, vermaft en weeder gereed gemaakt om te blyven?-; doordienen. g By dit alles was zoo veel werk 3 dat men nu tot ^ drie a vier Spinbaanen te Oudewater occupeerde'? en in dienft bad, en weegens de groote ftytage van Touwwerk buiten hetgeen 's Lands Lynbaan kan furneeren,- de zwaare Touwen en Tuygage voor drie groote Schepen by particulieren aanbefteede: de Arbeidsloonen klommen in dat jaar tot ƒ225 345-13-0, en de geheele uitgaaf daar onder begreepén tot ƒ 652885 -3-6, daar onder aan Houtwaaren . . < ƒ113440142 Hennip en Touwwerk . 116505 oa Zeyldoek . . . 3114819a Yzer en Spykers . , 31204 80 Vaatwerk .... 4192 138 Buskruit en Salpeeter , S°S24 8 0 Lang- en Rondfcharp . 12558 6b Ballaft . • • H694 7P "Wy continueerden maar altoos vermeerderende, op den Zeiven voet werkzaam te weezen in 1780. Het Schip de Maaze , in het najaar 1779 opgele»t, wierd weeder voorzien, en in dit voorjaar tot een Wagtfchip nitpehaalt. Het Schip Prins Willem wierd in Equipage gebraet. Het Schip Mars, van alles van nieuw voorzien, ging na Zee. Het Schip Schiedam wierd geëquipeert en was gereed om 'er de Manfchap op te doen gaan; maar • Ssssss 4 rcoeft 0ter/vm» erigt r Ad. ir.op de. ïazey egens ire vergtinm gelerendeoorloge  Rotterdam. Berigt der Admir. op ü Maze, •wegens hare vei rigtingengeduerendi'/ oorlog i to2* NIEUWE NEDERLANDSCHE moeft by gebrek van de manfehap blvven legred tot het volgende jaar. " bt> Hec Schip Princes Carolina wierd op nieuw vaiï behoeften voorzien en vertrok na Zee. Het bchip Rotterdam wierd op nieuw geëauipeert en toegeruft. ö ^ e En ons zyn geen klagten voorgekomen, dat dezelve ergens gebrek aan hebben gehad, toen zv iri Acfie zyn geweeft. 3 . Het Fregat Gaftor is gefuppleert en in Zee gegaan. 6 _ Het Fregat Thetis, hetwelk als vooren gezegc ris vertimmert wierd, was in het midden van het jaar weeder gereed tot een waarborg. Het Fregat Jafon wierd gefuppleert van behoeften. Het Fregat I3riel meede. Het Fregat de Orangezaal wierd op nieuw geëquipeert. ° Het Fregat Bellone wierd opgelegt en weeder geëquipeert. Het Fregat Arend wierd gefuppleert van Behoeften; en Het Snauwfchip Zephyr opgelegt, en in het najaar weederom tot een Wagtichip gereedgemaakt De Schepen Prins Frederik en Tromp, wierden voltooit, en het eetfte na Hellevoet/luis afgezonden, en men had de volle Equipage voor de Schapen, en zoo veel in voorraad, dat, welk Schip be fchadigc uit Zee mogt invallen, het zelve fpoedig voorzien zoude kunnen worden. 6 Ook waren de Daggelden in dit jaar al weeder gereezen en nu gekomen 101/235161-15-0, en net het montant van gedaane inkoopen, &c te aamen tot/d8228i-1-4. Wanneer vervolgens de Troubles begonnen, had ht Collegie in Zee, De Schepen Mars, van 60 ftukken. Princes Carolina, van 50 ftukken. Rot-  JAERBOEKEN, QèMer, 1731; 2025 Rotterdam, van 50 ftukken. _ _ En de Fregatten Caftor, van 36 ftukken. Briel, van 36 ftukken. Arend, van 20 Stukken. En voor dezelve als vooren tot fupplietie in de Magazynen. En waren binnen Gaats op Stroom in Equipage met de manfchap aan boord. Het Schip Prins Willem. Het Fregat Jafon. Het Fregat Orangezaal. En ■Het Snaauwfchip Zephyr. En in het Dok te Hellevoetfluis. Het Wagtfchip de Maaze, in het najaar vervangen door de Zephyr. Het Schip Prins Frederik, in volle gereedheid. Het Schip Schiedam, dito. Het Fregat Thetis, dito. En Het Fregat Bellone, dito. En te Rotterdam: Het Schip Tromp, voor de Werf, in ftaat om in het voorjaar naar Hellevoetfluis afgebragt te worden, zoo als gefchied is. En voor alle deeze Schepen waren de Equipage Goederen in de Magazynen , althans verre weg het grootfte gedeelte , offchoon nog geen ordres was om daarvan te equipeeren, behalven hetSchip Schiedam. Daar benevens was in October van dit jaar weeder opgezet een derde Schip, dog daar het zeive, volgens het Plan van de Petitie van den jaare 1771 zoude hebben moeten weezen een Schip van 50 Stukken, is daar voor agtervolgende U Hoog Mog. Refolutie van 5 Mey 1780 , ordonneerende in de plaats van dien te bouwen, by voorkeur, Schepen van 60 Stukken of van 40 Stukken, ia eene laag op ftapel gezet een Schip van 60 Stukken, het welk in dit jaar afgdoopen weezende,is genaamt Cortecaar. Ssssss 5 Ook Rotterdam. Berigt der Ad~, mir.opde. Mazet wegens hare verngtingen geduerendi'ƒ oorlog.  so24 NIEUWE NEDERLANDSCHÉ Rotterdam. Berigt der Admir. op c Mate, wegens hare ver rigtingen geduerend't oorlog Ook hadden wy voor den 4 January reeo's het grootfte gedeelte van het Hout tot den aanbouw van twee Schepen van ,60 Stukken en van een Fregat van 40 Stukken, eri een Advisjagt, en allermeeft het Hamburger Hout, zoo dar. wy voornamentlyk maar manqueerden het Rhynhour, het 'ewelK met de Vlooten moeit afkoomen, en niet onderworpen is aan de zwaarigheid, daar de tranfporten over Zee aan onderheevig zyn. . Wy waren vervolgens op dien tyd in ftaat*. om om te doen opzetten het getal van Schepen, ons aandee* in de Petitie van 1771, die nog de eenige , geconcludeerde was conftitueerende, en dus om .meer te prefteeren, als uit die Petitie, na dat de' chartres en bereekeningen van koften zecrdert bv U Hoog Mogende Refolutie van den 5 Mey 1780 vergroot waren, betaald kon worden,- daar bywaren op het einde van het jaar 1780 in de Magazynen 40 zvvaare Touwen, 27 voor de groote Schepen en 13 voor de Fregatten, en ander kleinder Touw! werk na evenreedigheid, ijoooo pond gefponne Gaarens , en nog 10000 pond Hennip. Men had , behalven de Zeylen voor alle de Scheepen , en die van het Schip Tromp, daar nog omtrent drie weeken werk aan was, en de fup. pletie voor de Schepen in Zee, in de Magazynen nog een voorraad van 600 rollen Hollands Doek, het Karldoek, grauw Doek, Everdoek en Vlaamfch Linnen niet gereekent. Men had voor al de Schepen die by het Collegie waren, het noodige Gefchut, behalven eenige 6 Ponders, daar order tot inkoop voor was gegeeven; de Ankers, de Watervaaten, het Scherp, het Hand- en Zydgeweer, en van dat alles nog over , en behalven het Buskruit dat in de geëquipeerde Schepen was, ijccoo ponden Salpeter in het Magazyn, terwyl men zig tot het aanfehaffen van die voorraad had bedient van de Penningen, door de Provincie van Holland tot ons volle aandeel in haare quote gefurneert op de Petitie van den 30 April  JjAERBOEKEN, Ötïober, 1781. 202J April 1777, tot het in ftaat ftellcn der Magazy-j nen, en by Ordonnantiën van de Raad van Staaten > aan ons verflrekt: en wy hoopten uit die Furniffe-j menten van de andere Provinciën op de voorfz. Petitie en het aandeel van dit Collegie in de nade-, re Petitie van den 16 April 1779 te zullen kunnen< vinden de Penningen, die men tot de voorziening; der Magazynen had moeten afneemen van de Pen-, nïngen tot Equipage gefurneert; die tot betaaling: der Soldyen, Koftpenningen en Declaratien der, Officieren, de buitenlandfche Wiffelbrieven daan onder begreepen, zouden moeten dienen. . Zedert het begin der troubles is het derde Schip „ de tweede zeftiger, by ons aangebouwt, en Kortenaar genaamt, afgeloopen; verder is op Stapel gezet een derde Schip van zeftig Stukken, Waffenaar genaamt, het welk voor de Winter meede zal kunnen in het waater gelaaten worden: als meede na dat de Helling op onze Werf, die het laatfte in 1748 had gedient tot êen Schip van twintig Stukken, en voor geen grooter Schip bekwaam was, daar toe in ftaat was gefield, onder handen genoomen een Fregat van veertig Stukken, Centaurus geheeten, en meerder heeft dit Collegie niet kunnen aanneemen, nog is van het zelve gsvergt te bouwen, by het rapport aan U Hoog Mog. den 26 December 1780 gedaan; nog by U Hoog Mog. Refolutie van den 22 February deezes jaars, waar by U Hoog Mogende eerft, na dat op den 5 January van die zelve jaar door den Raad van Staate was gedaan de Petitiën tot de verderen aanbouw, op den 10 Maart 1779 voorgefla, gen, hebben goedgevonden , dat de verdere schepen voor dit Collegie aan particulieren zouden worden aanbefteed. Behalven eenig Hout dat van den Rbyn moet koomen, gelyk ge/egt is, tot deze Schepen genoegzaam al het Hamburger Hout, en ook het Rondhout hebbende, hebben wy verder, ongereekent het geen begreepen is onder de belteedinnen door Iot- )AMi lerigt Ier Adnir. op deYlaze,vegens 'wre ver» igtin» ren gekierendet oorlog.  Rot- terdam* Berigt der Ad■»nr. opd Maze, wegens hare ver rigtingen ge* duerende 't oorlog. i i i i i i I ftoaö NIEUWE NEDERLANDSGHK door Heeren Gedeputeerden van U Hoog Mor gedaan, zedert January over de zesmaal honderd duizend ponden touwwerk aangemaakt, en voor een gedeelte aan de in Equipagie zynde Schepen afgeleeyert , en weeder zoo veel Garens als 'er tot de Equipagie der Schepen zedert January aan touwwerk verbruikt is, doen aanwerken, en daar toe. buiten s Lands Lynbaan, vier byzondere Lynbaanen te Oude water in het werk gehouden, en over de honderd en vyftig duizend ponden Hennip r? Ann TT'n byodi^, CoJI!eSie maandelyks over de honderd rollen Hollands Zeyldoek. behalven het Karldoek, Graauwdoek, EveJsdoét?èn, v!ÏS Linnen; men heeft zedert January al over de tien duizend guldens aan Blokwerk ontfangen behalven het werk van zeven én twinti" Knegts in sLands eigen Winkel; men is in den ontfanf vIn de leverantie van zes honderd ftuks Leaders zoo efwl8^31^',1^ wat^vaten; men helft boven " ^rkA van £r,e en vier particuliere Smitsbaa die door dè ftilftand van de mercantiele Navigatie geen employ of koftwinning fchynen te kunnen hebben. Mei alle die zwaarigheeden egter, die wy moeten betuigen geen mogelykueid re hebben gezien, om verder als gedaan is te boven tekoomen3ishet, Hoog Mog. Heeren, dat wy fucceftivelyk tot de Equipagien met en zedert 1776 tot nu toe door U Hoog Mog. geordonneert, hebben geleevert de navolgende Schepen, waar van wy by ieder apart, op dat U Hoog Mog. zoude kunnen zien,hoe lang over de compleetheid der manfchap is geiaboreerc, zullen noteeren , 1. Wanneer zy in commiffie zyn geftelt, 2. Wanneer voor de Equipage is gefchafr, het welk omtrent daar meede quadreert, dat tusfchen de helft en tweederden der Equipage is op. geworven,3. Wanneer zy compleet zyn geweeft; waar uit U Hoog Mog. teffens zullen kunnen verneemen, met hoe veel moeite en koften de Equipagien gedaan zyn , behalven die der Uitleggers, en kleine Vaartuigen, dewelke, fchoon zy op den zeiven voet van betaaling der foldyen en direétie daar omtrent als de Ooilogfehepen, en met weinig variatie in de fchrfting dienen, doorgaans vrv fboedig, ten minften buiten alle proportie met deOorlogfchepen haare manfchappen hebben gevonden. De eerfte Refolutie van U Hoog Mog. dewelke ons voorkomt in deezen van eenige applicatie te weezen, is die van den 14 February 1776, volgens welke dit Collegie moeft leeveren een Fregat van zes en dertig ftukken , met twee honderd denig man, en dertig by de Vlag, die door'Zyne HoogT11111 2 heli Rotterdam. Berigs der Adnrir. op de Maze, wegens hare verngtin*en ge~ iuerende 't oorlog.  2o34 NIEUWE NEDERLANDSCHÈ Rotterdam. Berigt der Ad mir.opa Maze, wegens hare ver rigtingen geduerend,V oorlog heid aan den Schout by Nagt Pichot van ons Res=» fort was gedefereert, in de plaats van welk Fre» gat door ons, op goedvinden van Zyn Hoogheid, ter eere van de Vlag is geleevert het Schip Rotterdam van vyftig ftukken, met drie honderd koppen, het welk ö Hoog Mog. zig by de Refolutien gvan 11 Augulty en 10 October 1776 , waar by 'over de kollen van de veertig overige manfchap* pen is gedisponeert, hebben laaten welgevallen. Dit Schip Rotterdam is, volgens de ordre van Zyne Hoogheid, in Commiflïe geftelt den 13 Fe» bruary 1776, de Kok heeft daar op gefchaft den 7 , Mey, eti het is compleet geweeft den 10 Juny van ' het zelve jaar. ' De tweede Refolutie van ö Hoog Mogende i3 geweeft van 10 October 1776 , volgens dezelve moeit het Schip Rotterdam voor vier maanden gerevidtualieert worden , zoo als gefchied is. En moeft dit Collegie tot verftcrking van het Efquader van den Schout by Nagt Pichot equipeeren, een Fregat van zes en dertig ftukken, mee twee honderd dertig hoofden. Daar toe is op goedvinden van Zyne Hoogheid, op den 8 October 1776, in Commiffie gefteld de Capitein J. van Gennep, met het Fregat Jafon, met twee honderd dertig hoofden. Daar op heeft de Kok gefchaft den a, en het is na Zee gezyle den 27 November, 1776. By dezelve Refolutie hadden U Hoog Mog. meede vaftgeftelt een Equipage voor het jaar 1777 van twaalf Schepen en Fregatten, tot beveiliging van de Commercie; dan vier Provinciën confenteerden alleen daar in, dat een Petitie in omnem eventum zouden werden gedaan , en referveerden de deliberatie van de Heeren Staaten haare Principaalen over de voorfz. Petitie. _ , En daar in was het aandeel van dit Collegie: Een Schip van vyftig ftukken en drie honderd man, of ten keuze van Zyne Hoogheid: twee Fregatten van twintig ftukkenV met honderd vyftig man ieder; ■' ■- - - - en  JAERBOEKEN, OBober, itfU 2035 en een Fregat van zes en dertig ftukken, met twee R honderd dertig hoofden; nog een Fregat van zes t en dertig Rukken , uit het afdeel van het Unie- « gie ter Admiraliteit in Weftvriesland en het Noor- £ der Ouartier. _ ad, Offt-hoon nu dit deel van het Rapport eerft op £ den 26 Augufty by U Hoog Mog. is ter conduÜe « gebragt, had dit Collegie daar toe, na dat Zyn £ Hoogheid de twee Fregatten van twintig ftukken » had gekozen te doen equipeeren , reeds geequt- * PeHet Fregat Thetis, onder den Capkein de Bruin, g ia Commiffie geheld den 11 February; daar op de a Kok heeft gefchaft den 15 April, en het welk is 1 compleet geweeft den 5 Juny, \77?> , _ Het Fregat den Arend, het welk onder den Caoitein Satinkin Commiffie is gefteld den u fcebruaryrdaar op de Kok heeft ge'chaft den 16 April, en het welk is compleet geweeft den 1 Ju- ^ÈnïeÏFregat de Orange-Zaal, onder den Capitein C. van Gennep, het welk in Commiiïieisgefield den ii February; daar de Kok op heeft gefchaft den 25 Juny, het welk compleet is geweeft den 12 Augufty, i?77- , . „ . Terwyl voor het Fregat van zes en dertig ftukken door ons uit het aandeel van het Collegie in Weftvriesland, volgens ds voorfz. Refolutie en dispofitie van Zyne Hoogheid te equipeeren, m dienft is gecontinueert het Fregat Jafon van zes en dertig ftukken, onderden Capicein Johan van Gen- DejDe derde Refolutie is geweeft van 26 Augufty, '*777 waar by is vaftgefteld, het Rapport van den 38 April, 1777, houdende voorflag van een Equipage van twintig Schepen, en waar toe op den 23 April Petitie was gedaan ; dan welke Schepen mee tefelyk, maar fucceffivelyk in dienft gebragt tnoeften worden,omvantyd tot tyd als in 1759, de bezeerde Qonvoyen te kunnen doen, waar toe door ^ 6 Ttcttt 3 die OT* IR- am, erigt •r Adir. op de iaze, egens we ver» 'guiten ge'terendeoorlog*  RoT- T* RDAM. Berigt der Ad mir. opd Maze, wegens hr.ye ver rigtingen geduerendt"t oorlog- 2036 NIEUWE NEDERLANDS CHE fLC^l%KZ??de worden ^ëquipeert een Schip van zeftig ftukken, een van vvftig (tukken, en plaats van het Collegie in Weftvriesland nog een Schip van vyftig ftukken i maar dat laatfte maar voor iien maanden, onder imputatie daar oP van ? iydAu'e de Schout by Nagt Pichot langer zoude hebben gedient, als waar voor hv was eeëquipeert, terwyl het Schip van zeftig ftukken, vol.gens het rapp.-rt van 10 December , 1777, moeft dienen in April , ,778, en het Fregat van zes en dert.g ftukken in July of Augufty, ^78, terwyl dat van vyftig ftukken reeds in 1777 was geëmployeert. ' 6 « ul3V«e^U lS*by dit CoI,e8ie in Commiffie gefield het Schip Mars van zeftig ftukken, met drie honderd vyftig man, onder den doenmaaügen Capitein, daar na Schout by Nagt, Crul, op den 2 September 1777 ; dan geen manfchap genoeg hebbende kunnen bekoomen voor de Winter, heeft de Kok er eerft op kunnen fchaften den ia Maart, 1773» wanneer de Rol is compleet geraakt den 2? Mey, 1778. ' Het Schip Rotterdam, met drie honderd man, onder den Capitein van Hoey , die het van den Schout by Nagt Pichot had overgenoomen, met den 1 November, 1777. :> ■ Het Fregat. Caftor, van zes en dertig Stukken, en twee honderd dertig man , onder den Capitein Melvill, m Commiffie gefield den 23 Tunv»1778. waar op de Kok beeft gefchaft den 10 September! en waar van de Rol compleet is geweeft den 8 Seo* tember, 1778. ^ Het tweede Schip, van vyftig ftukken, is op zig zei ven met geëquipeert, maar daar voor is gecontinueert het Schip Rotterdam, eerft onder den Schout by Nacht Pichot, vier maanden, tien daagen, en daar na onder Capitein van Hoev vier maandep, twintig a eenentwintig dagen. De vierde Refolutie is geweeft van den 17 No- vern-  JAERBOEKEN, Oélober, 1781. 5037 vember, 1778, waar by is geconcludeert de Petitie van den 24. December 1777 , gedaan, volgens' den itaat van koften van Equipage, overgebragt] by het Rapport van den 10 December 1777. Volgens bet zelve moeiten in dienft geconti , nueert worden van de Fregatten van dit Collègié ,| on ter den Schout by Nagt Reynft dienende; het? Fregat Tpetisii onder de Capiteinen de Bruin enj i van rïoogewerf; het Fregat de Orange-Zaal, on-j derde Capitein C. van Gennep, en het Fregat; den Arend , onder de Capiteinen Satink en Servat;, het welk inmiddels op aanfchryving en vermaant van Zyn Hoogheid is gedaan. De vyfde Refolutie is geweeft van den 26 April 1779, waar by is vaftgefteld de Equipage van twee en dertig Schepen, den 23 October, 1778, voorgeflagen, en waartoe den 3November, 1778, door den Raad van Staate Petitie was gedaan, en de Collegien ter Admiraliteit aangefchreeven, de werving ten fpoedigften te doen openen, daar toe moeit dit Collegie leeveren,een Schip vm60ftukken; een van 50 Rukken, drie Fregatten van 36 ftukken; een dito van 20 ftukken, en een Snauw van 12 ftukken. En daar toe zyn geleevert het Schip Mars van 60 Stukktn, onder den Capitein en Schout by Nagt Crul , by continuatie van voorigen dienfc, den 27 Mey, 1779, met 350 Hoofden, en daarna gefuppleert met 68 hoofden, by verdeeling van de manfchap van een Schip van het Collegie ter Admiraliteit in Vriesland geafligneert, maar nooit in dienfc gebragt. Het Schip Princes Carolina van 50 ftukken, onder den Capitein Satink, reeds in dienft geteeld den 13 April, 1779, daarop de Kok heeft gefchaft den j6 September, en de manfchap compleet is geweeft den 22 November, 1779, over de zeven maanden in werving geleegen hebbende. Het Fregat Briel van 36 ftukken, onder de Capiteinen J. van Gennep en Oorthuis in dienft gekoTttttt 4 men, RotrKR- 1AM. lerigt kr Adwh op de Waze, 'egens are yerigtmen ge'uerende)(oorlog.  Rot- 'i'frI5AM. Berigt der Admir. op a Maze, wegens hare ver rigtingen geduerendi'i oorlog. *©38 NIEÜWE NEDERLANDSCHE men, en compleet geweeft met de manfchap die op het Fregat Ihetis hadgedientdensMey, 1770. Het Fregat Jafon van 36 ftukken , onder den Capuein C. van Gennep, in dienft gefield, en geicnartdtn 26 July, i779, met 150 man van het fregat de Orangezaal, en met het fupplement van eltoman, compleet 2 Augufty. 1779. Het Fregat Caftor van 36 ftukken, onderden Capitein tvielvill, in dienft gecontinueert zedert ■b September, 1779. Het Fregat den Arend van 20 ftukken , onder den Capitein Knoll, reeds in Commiffie gefield 30 Maart , .779, waar op de Kok heeft gefchaft 14 Augufty, het welk compleet was 23 November: na een werving van byna agt maanden. Hec Snauwfchip Zephyr van 12 ftukken, onder Capitein Delvos, gekruift hebbende op de Ooftindifche Retourvloot, is deeze Equipage begonnen te dienen 18 Ocfober, 1778. De zesde Refolutie is geweefc van den 18 Juny, Ï779, houdende confent in de augmentatie der gagien van hec Bootsvolk op de voorfz. Schepen, met vier gulden, dewelke aan het Volk zyn verfcrekc. 3 De zevende Refolutie is gew efc van den zeiven 3ag , houdende confent in de Petitie van den Raad van Staate van den 14 April daar te vooren, om ?enige Schepen tot het einde van het jaar in dienft te houden, waar toe door dit Collegie, zoo als te sien is uit de Refolutie van de Provincie van Holland en Weftvriesland van den 30 Maart. 1770 len 6 April ter Vergadering van U Hoog Mogende ingebragt, moefte worden in dienft gehoudenEen Schip van 50 ftukken, en een Fregat van 20 ftukken, voor negen maanden , het welk by dit Collegie is gedaan, door het in dienft houden: Eerlc van het Schip Rotterdam van 50 ftukken,onder den Capitein van Hoey, tn liet remplacement van dit Schip door het Schip Schiedam, onder den iclven Capuan en dezelve Equipage, en na dat . deze  JAER BOEKEN, Oêhber, ïjMi 2039 deze Equipage den 7 December, 1779, was afgedankt, door het verder in dienfc houden van het Fregat Bellone, van 20 ftukken, onder de Capitein Servat, volgens Refolutie van 8 November, 1779, welk Fregat Bellone zelve fubintreerende in de plaats van het Fregat den Arend, ter voldoening aan de voorfz. Refolutie van 18 Juny, 1779, met de Equipage van het laatfte genoemde in dienst was gecontinueert van 1 April, 1779, tot ultimo December, van dat jaar. De agtfte Refolutie is geweeft van den 23 July, 3779, houdende confent in de Petitie van den Raad van Staate van den 15 April daar te vooren, tot fecuriteit van de Havenen dezer Landen , door middel van Wagtfchepen, en aan te timmeren Advisjagten, waar toe dit Collegie al wederom, volgens de op den 6 April, 1779» ingebragte Refolutie van Holland, moeit leeveren een VVagtfchip met 300 man, en een Advisjagt. Daar toe door dit Collegie op den ao April, 1779, in ConimilTie is gefteld het Wagtfchip de Maaze, onder de Capitein Zegers, waar op de Kok heeft gefchaft den 27 Juny; dog hetwelk zyn manfchap nooit compleet hebbende kunnen bekomen als tot 233 Hoofden, en op den 22 November, volgens U Hoog Mog. Refolutie van den 8 daar te vooren afgedankt zynde, heeft overgeJaaten de Penningen, waar voor het Snauwfchip Zephyr van 12 fcukken, onder de Capitein Rauws, de gantfche volgende winter met ico koppen heefc gedient; terwyl de aantimmering en Equipage van het Advisjagt is uitgefteld gebleeven ; dog'immediaat na het uitbreeken der Troubles is werkftellig gemaakt, en by dit Collegie verre uit het eerfte van allen in gereedheid is geweeft, en met volle Equipage reeds zyn dienfc zelfs in Zee heeft geprefteert. De negende Refolutie is by U Hoog Mog. genomen den 2 Mey, 1780, en daar by hebben U Hoog Mog. geconcludeert de Petitie van den Raad i 1 Tttett s van RotrER- 1 DAM. Berigt ier Admir. op d$ Maze, wegens hare verrigtinven ge-' duerende 't oorlog.  Rotterdam. Berigt der Admir. op deMaze, wegens hare verrigtingen ge duerende 't oerkg, < v 1 4 so4o 5TIEUWBT NEÜERLANDSCHE te dieDVcoc . Mey ZTi efe8"™' °m aanbevoo'en te eq^eèreï ' ° ^ by aaD 0ns Het Wagtfchip de Maaze met 2 1779 en 178a hebbende gefungcert als Meefterkneat-ScheepsTimmerman by her Edele Mogend Collegie ter Admiraliteit té Rott ratienvan 'sLands Schepen, als meede hec gereed V v v v v v maa- Rot= rsR- Berigt der Ad' mir. op de Mazei wegens hare var* rigtin* gen geduereridé't oorlog*  Rotterdam. Berigt der Admir. op a Maze, wegens hare ver rigtingen ge* duerend 't oorlog ao48 NIEUWE NEDERLANDSCHE maaken der Schepen die na Zee moeiten, heb bevordert. Dat ik om aan het gebrek van Scheeps-Timmerlieden te gemot t te koomen, verzogt en ook verkreegen heb, dat 'er met de Winter van 1776, geen afdanking, gelyk gewoonlyk, moit plaatse hebben, dat ik met het geeven van Hoopwerk, het laaten overwerken by na^t of ontyden, nu of dan, alle kragten heb ingefpannen, om het werk . der Schepen op zyn tyd in gereedheid te hebben. Pat 'k tot Rotterdam met ruggefpraak van den Eauipagiemeefter van Staveren, aan de Javians, ? en andere vertrouwde Perfoonen, Prasmien belooft . heb, voor die eenige Manfchappen wiit aan te voe'ren, om op 's Lands Werven te Rotterdam of Helvoet te komen werken. Dat ik zeer wel kennis heb,dat men onderhands aan Scheeps-Timmerlieden tot Hamburg, de dedommagementen voor reiskollen geoffereerc heeft, indien zy op 's Lands Werf gelieven te koomen werken, enz. (was geteekent,) P. j. van SWYNDREGT. Ik óndcrfchreeven Pieter Glavemans, verklaare by deezen, dat ik in den jaare 1779, zynde Hooftmnn van het Scheepsmaakers Gilde, een en andermaal door den Equipagiemeefter R. F. van Staveren ben aangefprooken , om met hec Gilde te overlegden eenige Manfchappen van onze particuliere Werven aan de Admiraliteit af te ftaan, dog dat ik daar van telkens de moeyelykheid en onmogelykheid, weegens het menigvuldig particu'ier werk, aan den zeiven Heer Eouipagiemeefter heb voorgeftelr, tot dat ik eindelyk in den Winter van het jaar 1780, nog op fterker inftantien, met myne overige Hoofdlieden my heb begeeven ter Kamer van Heeren Burgemeefteren der Stad Rotterdam, om  JAERBÖEKEN, Otloler, 1781. S049 om door derzelver tuiTchenkornft te effectueeren dat de laft om Scheeps Timmerlieden van de parti culiere W erven aan de Admiraliteit op te leeveren door de gezamentlyke Scheeps-Timtnerbaazen hiei te Lande, als meede door de Ooftindifche Compagnies Werven, gelykelyk mogt worden gedraagen, en dit bezwaar niet alleen gelegt op de Baazen binnen de Jurisdictie der Sad Rotterdam woonagtig. (was geteekenc,) PIETER GLAVEMANS. De Regeering dezer Stad heeft de ordonnantie op het Kuipers Gilde van den 2,1 Juny 1720 aldus veranderd en vermeerderd: Cchout Burgemeefteren en Schepenen der Stad ^ Rotterdam hebben, na voorgaande deliberatie, goedgevonden de Ordonnantie op het Kuypers Gilde van dato 21 Juny 1720 nader te amplieeren en mitsdien te ordonneeren en te ftatueeren. Dat een Weduwe van een Gildebroeder hertrouwende» haar Winkel niet zal mogen blyven aanhouden, ten zy door haar Man de proef by de Ordonnantie bepaalt gedaan en de vollen koften deswegens betaalt zullen zyn. Dog wanneer zoodanig een Weduwe verkieft de Kuypers Neering te.blyven exerceeren , zal dezelve, ingevlgen hec 15 Articul der Ordonnantie, wel verpligt Zyn een Meefterknegt, die behoorlyk zyn proef gedaan heeft, in hiar dienft te hebben, dan alleenlyk voor de eerlle reys voor denzelven gehouden zyn de volle koften der proeve te betalen. En zal een Weduwe, haar Meefterknegt door de dood verliezende, de proef van den opvolger van zoodanig een Meefterknegt werden gedaan, Vvvvvv a zoa- »Rot- ■ïer.dam. Berigt der Admir.op de Maze, wegens hare verrigtin~gen ge'iuerende't oorlog.  NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Rotterdam. Pubh tt verandering de Ordonn, op'tKih pers Gi de, zonder betaling van eenige koften hoe ook ge» naamt, dan alleenlyk van het plaats en brandgeld. Dog ingeval de Meefterknegt van een Weduwe baar dienft verlaat, of door haar word afgedankt, rzal gem. Weduwe voortaan voor deszelfs opvolger gehouden zyn te betalen alleenlyk het Gilde rgeld ter fomma van f i a : : en zulks boven cd behalven het evengeraelde plaats en brandgeld. . Zullende voorts die geene, welke de proef ge'^daan heeft om als Meefterknegt by een Weduwe te kunnen fungeeren, by geen andere Weduwe, of iemand wie hy ook zoude mogen zyn, als Meefterknegt mógen worden geëtnployeerd , zonder hec doen eener nieuwe Proeve. Gelyk daar door meede zoodanig een Meefterknegt niet zal worden aangemerkt als Gildebroeder en mitsdien geen eyge Winkel moge hebben, ten zy hy al meede ten dien einden op nieuws deszelfs proef gedaan , en alle de koften, daar toe by de Ordonnantie bepaald, zal hebben betaalt. In kenniffe van my J. VAN ZüYLEN VAN NYEVELT. FRIESLAND, Ameland. Op alle plaetfen aen Zee gelegen, of ook eilanden , daer befchaefde Volkeren woonen, zyn wetten gemaekt, wegens bergen, beheeren en beftieren ^ van goederen uie verongelukte fchepen , op dat aen den eenen kant, dezelven zo veel mogelyk behouden, bewoond , en aen de eygenaers, zoo veel, moogelyk is ,'te rug gegeven worden; en aen de andere zyde ook een gepaft bergloon aen de BergerSi worde toegelegd,en de eigenaers die koften voldoen  jAERBOEKEN, OSïober, 1781. f 2051 'doen; aen welken zy het te danken hebben, dat zy hunne verlorene goederen wederom bekomen. Hieromtrend was den 13 February i/78 eene Publicatie beraemd en afgekondigd , van welken het VI. Artikel in het tweede lid door Z. D. Hoogheid, als onafhangelyk Heer van deze vrye en fouvereine Erfheerlykheid, op den 31 October 1781. aldus veranderd is: "WTy Willem, by de Gratie Gods Prince van; " Orange en Naffau &c. &c. &c. Onafhanke-, lyk Heer van de Vrye en Souveraine Erfheerlyk-heid Ameland ccc. &c. cfc. Alle die deeze zullen fien ofte hooren leefen falut.' Doen bier meede te' weeten: Dat Wy op het voorftel desvvegens aan"! Ons gedaan, tot meerder encouragement der Bor-. gers , ln- en Opgefeetcnen van bovengemelte Onfe Vrye- en Souveraine Erf - Heerlykheid, om ook de Goederen van verongelukte Schepen in volle Zee 'of op de Buitengronden gevonden werdende , ,te bergen, het welke dikwils niet zonder levens gevaar kan gefchieden met advys van Die van den Raade Onfer Domeinen, hebben goedgevonden het tweede lid van den 6 Art. Onfer Publicatie van den 13 February i 778 in dezer voegen te expliceeren èn te amplieeren : „ Dac de koften zo van het inventarifeeren , opflaan en verkopen „'der geftrande en geborgene Goederen, mitsga„ ders wegens vacatie vau den Bailliuw, de Re„ genten en den Secretaris als anders, waar om„ rrent Wy nogmaals als discretie en menage9, ment recommandeeren, wel van het volle mon„ tant der Koops-Penningen van die Goederen en dus niet privative en affonderlyk van de zes„ tiende gedeejtens der Eigenaren van dezelve, „ fullen werden afgetrokken, voor fo verre aangaat eigentlyk gefegde Strand - Goederen, of die op a, en aan de Stranden en vafte Gronden van Onfe Vvvvvv 3 s, Sou-* Ame- -and. ^erkla» ing van t VI. 4rt. der °ubl van 3 Febr. 778.  20j2 NIEUWE NEDERLANDSCHE AT>re- LftND. Ferklaring van 't ri Art. der Publ.van 13 Febr. 1778. „ Souveraine Erf - Heerlykheid Ameland fyn aan„ gefpoelt, aangedreven of opgevift werden: „ maar dat met opfigt tot Goederen ia Zee en op „ de Buitengronden gevonden , gelyk meede in „ aanfien van de fodane welke'met levensgevaar „ geborgen werden, en laatftelyk ook met betrek„ kin^ tot Goederen, die ongereclumeerc blyven, „ de voorfchreeve koften eenig en alleen fullen „ koomen ten lafte der Eigenaren defer Goederen „ of Hun recht verkregen hebbende en van Derfel ver zeftiende gedeeltens afgetrokken worden, „ fonder dat- de Bergers daar in iets fullen hebben „ te dragen, maar fullen Def Ive in die gevallen „ Hunne zestiende gedeeltens van het rendement der „ Koops-Penningen als van ouds ten vollen en fon„ der eenige kortinge of aftrekkinge van koiïen „ genieten. Laftende en beveelende een ieder die dit aangaat lig daar na te reguleeren. En ten einde niemant hier van eenige ignorantie fal mogen voorwenden , fo ordonneeren \/Vy dit 3efe op de refpective Dorpen Onfer Vrye en Souveraine Erf-Heerlvkheid Ameland fal werde ge. publiceert en geaffigeert ter Plaa-fe alwaar men geivoon is fodane publicaiien en affixien te doen. Was geteekent, A. Ardesch. OVERTSSEL. Zwolle. Den 13 der vorige maend des morgens zyn alhier in de groote Michaël Kerk gedoopt twee Meisjes en een Jongetje, die door de* Huisvrouw van Jan Neuteboom , wóonende in Langenholte, tuffchen voorleden dmgsdag en  JAER.BOEKEN, O&ober, 1781- 2053 en woensdag nagt door eene dragt, ter werreld2 zyn gebragt: de Kinderen zyn regtfchaapen en j zeer gaauw naer den tyd, gelyk zig de Kraemvrouw ook zeer wel bevind. Het is te meer aanmerkelyk, dewyl gemelde vrouw nu driemael in 't kraembed heeft gelegen, en daarin 7 kinderen ter werreld gebragt. STAD en LANDEN. Groningen. Den 27 der afgelopene Maend Auguftus is hier de heugchelyke aendenkirfg, dat Groningen, door Munftcr en Keulen, den 17 Auguftus (O. S.) 1672. by nacht, onvoorziens, fchandelyk verketen is, op een plegtige wyze , door het doen waeijen van Vlaggen en Wimpels van alle de Schepen , uitfteeken der Vaendels uit de St. Martens Tooren, het verfchynen der Burgery en van 't krygsvolk in de wapenen op de groote Markt,de driemaelige eerfchoten derzelven, alsmede het driemaelig loffe.n der ftukken van de Stads wallen, gevierd. VERANDER1NGE ONDER DE HOOGE EN LAGE AMTEN A l£RS , ENZ. Dordrecht den 29 der afgelopene ma nd zyn tfoor Zyne üoerlu:htig • Hoogheid den Heere Prinfe Erfitaihouder, uit eene overgeleverde ra:mlyft, to: Scheepenen dezer Stad, voor den tyd van twee Vvvvvv 4 Ja avol- ,e.  perin( onder de poc ge en dage Amte- NAEUS, enz, 2ö|4 NIEUWE NEDERLANDSCHE -Jaeren verkoren: De Heeren Dr. Bartholomeusva* • Schellebeek, Mr. Jasper Per duin, Anthony Balthazar Stoop en Mr. Abraham Pompevan Meer dervoort. i-En tot Scheepenen Commiff.r:ffen van de Gerneepe Middelen, de voorn. Heft aengefteld tot gewoon Raed m den Hove van Kuilenburg de eer Mr. Anne Willem Straelman , in wel!rt. Leiden. Den 10 d-zer is alhier in den Ouderdom van omrrent vyf en veertig Jaeren aen de gevoDen van eene Beroerte overleden da Heer Mr. Fale- ritss  JAERBOEKEN, October, i^l. 2057 ruts van Hoogeveen, in zyn Lee ven Raed in de^ Vioedfcriap en Ou i-Scheepen dezer Stad enz.enz e en' is in plaats van denzelven door de groote Vroed- c lchap tot veertig in Raeden dezer Stad, den i8rj daer aen vo'gende verkoren, de Heer Mr. Frans0 Gualtherus Blok L Wyders is ook den 9 de?er, in den Ouderdom/\ van drie en veertig Jaeren en agt Maenden overlp-^ den de Eerw. Hooggel. Heer Gerardus Johannes^ Nahuys, in zyn Leeven Doctor en Fruieslor in de H. Godgeleerdheid en Kerkelyke Gefchiedenisfen aan 's Lands Univerfiteit alhier, cn beroepen Predikant in deze Gemeente Amsteldam. Den 21 dezer is in den ouderdom van 60 Jaeren en ruim 4 maenden overleden de Heer en Mr, Johan Jakob van Holji, Secretaris van den Levantfchen handel en JNavigatie op de MHdellandfche Zee. Brielle. Den 1 October zyn uit een overgeleverde naemlyft door Zyne Doorl. Hoogheid den Heere Prinfe Erfstadhouder verkoren tot Scheepenen de Heeren Mr. Andreas van der S/uis, Dr. Adriaen de Mirell, Auguflinus van d r Crap , Dr. Kornelis van Dam van Aerden, Pieter Graefland, Mr. Adriaen Mat the us de Wit en Jakob Roefl. Tot Scheep nen-CommiflaiilTen van des Gemeenelands Middelen , de Heere Dr. Adriaen de Mirell, Auguflinus van der Crap en Dr. Kornelis van Dam van Aerden. Voorts zyn op Hoogltdeszelfs aerpryzinge a n>7,efteld tot Oud-Sc^ecpenen de Heeren Dr. Gerard Fauvarcq en Leendert de Mey. Tot Bu'gemeefters de Heeren Mr. Andreas van oer Sluis en Pieter Pooriermans; en tot Raeden in de Magiftraet de Heeren Jan Pruyt, Heer van den Oudenhoorn en Mr. Willem Hoyer, als ookgecommuteert in de Provinciale Rekenkamer van Holland en Weft-Friesland, voor den tyd van drie laeren ingaende met Mey 178a, den Hter Mr. 'Jan Melvill. Hoorn. reraner no nder e hoo« e en age mïealrs , nz.  üosB NIEUWE NEDERLANDSCHE Veras berinc onder de h0( ge en 1age Amte* NAERSj enz'. . Hoorn. Den 25 dezer maend is door de negen Keizers,op hooggunftigeaenpryzinge vanzyneDoorluchtige Hoogheid, denHeere Erfftadhouder, fin i-van den Heer Floris Abbekerk Tromp, dje vermits, plaetfehetoverlyden vaa den Heer Lambertus Hellingman ,deCommiflie van Gecommitteerde Raed der Staten van Holland en Weftfriesland in Weltfriesland en den Noorder-kwartiere (heeft erlangd, en dien volgends van zyn Amc als Burgemeefter vrywillig afftand heeft gedaen) tot voorzittend Burgemeefter dezer Stad met eenparigheid van Stemmen verkoren, de Heer Mr. Jakob van Hoolwerff, Oud-Burgemeefter en Raed in de Vroedfchap de. zer Stad. Enkhuysen. Den 29 dezer is op aenpryzïnge van Zyne Doorl. Hoogheid den Heere Prinfe Erfftadhouder, door de Heeren Raeden in de Vroedfchap dezer Stad, tot mede-Raed in de Vroedfchap aengefteld de Heer Mr. Hendrik van Stralen, Regeerend Scheepen alhier, en zulks in plaetze van de Heer Mr. Chrijiiaen Johannes Vaillant, in leven Raed en Oud-Burgemeefter dezer Stad. Middelburg. Den 4 dezer maend is hier in den Ouderdom van byna 49 Jaeren , overleden de Heer Mr Pieter Johan Macare, eerfte Penfionaris, en oudfte Secretaris dezer Stad. Den 13 dezer is door de Ed. Achtb. Heeren Burgemeefteren, Scheepenen en Raeden, tot eerlten Penfionaris dezer Stad mitsgaders tot Commiffaris van 't Comptoir van Financie, en tot Scholarch, aetigefteld de Heer Mr. Wilhem Aernout de Beveren, bevoorens tweeden Penfionaris dezer .Stad. En tot eerften Secretaris dezer Stad, de Heer tweede Secretaris Mr. Jakob Jan Bogaard. Wy. ders is den 15 door de Ed. Achtb. Heeren Burgemeefteren en Scheepenen, de welgemelde Heer Penfionaris W. A. de Beyeren, aengefteld tot Commiffaris van het Collaterael; alles in plaets van wylen den Heer Mr. Pieter Johan Macaré.  jAERBOEKEN, O&obtr, iftt ™59 Utrecht. Den 19 dezer is alhier, in het 60Vei rnS'aderï Griffier van den Leenhove derzelfde ^ Pf Den'iï Oclober zynde de gewoone dag der jaer- NA lykfche verandering der Regeering van deze Stad ^ »wn door Zyne Uoorl. Hoogheid , den Meere Snfe Erfrtadhouder ,tot Burgemeefteren en Scheenenen uit een overgeleverde naemly ft van een dubSetalverkorenftot Burgemeefteren Mr.CwRiaen Berger, en M^Bartholomeus de Gruiter, Heer van Groenewoude; tot Scheepenen Mr. He dril vanAfch van Wyck, Mr. Willem Jan van der Does, Mr Jan Jakob Godin, Heer van Vu 1coocT, Mr. Jan Pieter de Ridder, Mr. Ramer Verïchoor, Mr. Otto Willem Philippus F^k,Mr. £ ne s van Ewyck, Mr. Andries Sybrand Abbema, Mi- Jan KareiSmisfaert, Mr. Johan Jakob Woertman Mr. Jan Karei Godin, Mr. Phdips Ram. Voorts is by Hun Ed. Groot Achtb. over de volpende Commiflien befchikking gedaen:: tot Gecom. muteerden in de Momboirkamer Mr. Pieter Paulus Tn den Boogaard, Mr. Abraham, Jakob van der Zien, Heere van Derthuizen, Mr. Thomas AdrtfSoddens, Mr. Jan Jakob van Wfreenen- loz Gecommitteerden ter Direftie van 's Stads Finanrien, Hendrik Verbeek Jakob van Dam, Heer van TfTelt en Pvlsweerd, Adriaen Hendrik Eycfi,ev\ Mr%ohan Fredtikvan Senden. Tot Thefaurier, Pieter Lodemk Daunis. Tot Cameraer, Mr. Frans KorneJs Craayvanger. Tot Poftmeefteren, Johan Frednk van Beeck, Heer van Dykveki, en Mr. Adriaen Zn Bronckhorfl. Tot Commiffanffen tot den mpoft op de bieren en 't gemaelMr. Jan Karei van %r Muelen, Heer van Maersfenbroék , en Mr, milTjan Baptifl van Dielen.. Tot Comm.ffansfcj tot den ontvang van den impoit op de wyn * .AN> me ier aoo« EN jè TEERS*  Veka DERII ONDE BE H( CE EI XAGE Amti NAEft! ENZ. sorjo NIEUWE NEDERLANDSCHE N-peflacbt, zout en Zeep, Mr. Ryklof Michaël van ,G G««en Mr. Dank!Kornelis de ^. TotCoï >o ïpmarm** PUWieKe V^Wn,Mr. David f Wyk by Duurstede. Den 20 OGoberrynde de gewoone dag van de verandering der ReaerinJ - dezer Stad, zyn uit eene overgeleverde naemlvfr l S/jm^ÜOriUChrigCnHoogheid' «eere r'nnfe Eifftadhouder aengefteld: 'I'ot Burgemeefteren , de Heeren Ysbrand Bruyn en Mr. Nikceaas van Ossenbf.rch loc Scheepenen, de Heeren Aernout de Joncheere, Dtrk Bruyn Georeiefz . Wynand du Rail Wlem Verhel Theodorus Jan Kanjer, l n\ hen Bemant Frykenius en Hendrik van Mierloo. mLL tI n Pfme*rerj d% Heer Hendrik van Mterloe. Tot Rentmerfter der Geheneficeerde Goederen, de Heer Abraham Maarfeveen To Hvem. raed b.nnen, De Heer Mr. Niklas vanOfJenberl. l ot Hccroraed buiten, Baftiaen van der Leemkolk Moolennrefter, Jan van Oorfchot Leemkolk' nn hÜ gmr-7yn d°0r de vroecfchap dezer Stad op hooggunftige aenory^inge van HooK^me de Sr"6 ?e°H e^fdd' 3erjgefVdd- ner , de Heer Maximtnaen van Leeuwen. Tot Poek en Kashouder der Middeen de Heer Aernoutde Joncheere. Tot Cornmiffariflen der MiddeS f heeren Willem Verhel en B^dFHbZ mus. Tot Contra Boekhouder, de Heer ^ Tot Ontvanger van 't Huis en HaSfre degeld de Heer Tsbrand Bruyn. l ot de"tads Finantte Kamer de Heeren Aernout de %ncllr Wlletn Verhel, Theodorus Jan Kasper PlJZ Jambert Bernard Frykenius en E verf van Bern Tot Gecommuteerdens ter Weeskamer uit 't Gérecht Bn«w5 Bheodorus Jan Kasper Plucker, en uit de £^,123a,w Berenbilrg Ttelm4  JAERBÖEKEN, OBober, 1781. 2Cör •1 Heerenveen. Den 8 dezer maend is alhierVe na eene ziekte van weinige dagen in den Ouder dei dom van 77 Jieren 7 Maenden en 4 dagen overle- on den de Hoog Edele Geftrenge Heer Daniël de Blokm van Scheltinga Gecommitteerde Staet ten Landsda- ge ge wegens de Gru t' rnye Schoterland enz. enz. da Groningen. Den 15 October is doot ZyneAa Doorl. Hoogheid den Heere Prinfe Erfftadhouder,na tot Secretaris der Provinciale Rekenkamer aenge-Eü fteld de Hr. Mr. A. B. Trip, Commiflaris van de Financien , en Medelid der gezworen Gemeenten dezer Stad. . , ,.. . , Ook is den 16 der voorige maend alhier m den ouderdom van 67 Jaeren overleden, de Heer Mr. Jakob van Ge fel er, Raedsheer dezer Stad. 's Hertogenkosch. Den 8 October zyrde de gewoone dag der aenftellinge der nieuwe Regeering, zyn door Zyne Doorl. Hoogheid tot Scheepenen dïzer Hoofditad voor den aerf aerden JVere verkoren , de Heeren ProfciTor Johan Bon, voorzittend; Mr. Stephanus Roozendael, J. F. Z.; Nikolaes Storm van 's Gravejande ; Mr. Kornelis Lambert Ackersdyk. Karei Hendrik Jakob Sweerts de Landas; Stephanus Roozendael, A. Z. ; Mr. Danker de Kempenaer; Jan Dirk van Heemskerk; en Mr. Hendrik Albert van Adrichem, die ock vervolgens in Eed zyn genomen. LVST *anlingder. hoo« EN GË [TEERS,Z.  2052 N. NEDERL. JAERB. OElober, i7ar. LYSTDER PRYZEN VAN VERSCHEI DE PRODUCTEN ONZES LANDS. " Rotterdam den 22 OUoler Rotterdam den tz Oiïoher bydeZ. Zak. bvtT-V Tarw Oude Zeeuwf.to a22 «Gerst Zomer. /g,,„ * Nieuwe dito 17 a«l R Haver Vrief. Brouw ij are ^ Rogge Zeeawf.dito 15 a i6i g dito voer. 10 a ir 5 Erten Grauwe. 18 320 $ . Zseuwf.enlnl. «axa J> —— Blauwe 20 aai S Paeroeboojïen. ,/} ' Witte 13315. S.Koolzaed. , ,"'5 Witte Boonzn 10 a 16 fi " +!! * bv'tLaftL^AIIerbeft Moebwyt op 1J4 « ai8 oC Ord'inair. S afn fr' ©emt Winter i8i ai» ^J^— Slègt, -4 a2? ft'  NIEUWE r^EDERLANDSCHË JAERBOEKENi November MDCCLXXXL GELDERLAND, Arnhem. Wy hebben in ons fiükjevóor de maend Auguftus 17oi bl. 1449 en volg. hetheM; proteft medegedeeld, het welk Jr. Jaspar Hendrik Baron van Zuylen van Nyveldt tegen het befluit der Staten dezer Provincie nopens de vermeerdering van Landmagt heeft ingeleverd. Deze Edelman in dat Proteft de con= clufee van den Landdroft Baron van Bentinck voor informeel en ftrydig met de ftaetswetten, en dus nietig en van onwaerde verklaerende, zo vondt welgem. Landdroft: zich te rade, om, in gevolgen van zyn voorbehoud van den 20 July 1781 , zyne ïegenaentekening of Contra-Protefl, öp den gewoonen Landdag den 25 October 1781. in dezer voege in te leveren: X xx xxx ' Br*  Arnhem. ContraProleftvan den LanddroftBentinck, te gen het proteft van jr. Zuylen van Ny velt. ïoö4 NIEUWE NEDERLANDSCHÉ Piet Gebefoignetrde in het Quartier van Veluwen op de Continuatie van den Ordinaris Landdag in October 17 81. binnen de Stad van Arnhem gehouden. Jovis den 25 Ottober 1781. Den Landdroft Bentink, heeft uyt kragt vanfyn referve onder dato den 20 Julius laalüeeden ten receffe ervintelyk, overgegeeven , en naa gedaane leef ure verfogt sdat fyn Contra aanteekeuing teegens het Protelt en aanteekeuing van Jasper Hendrik van Zuylen van Nievelt, ten Receffe mogt • worden geinfereert, gelykgefchiedby deefe,weefende van de volgende inhoud. Goofen Geurt Bentink, tot den Brieier, Aller en Beerenkamp, Landdroft van Veluwen, gezien en geëxamineert hebbende, foodaane Proteft, prin-cipalyk foo 't fchynt teegens hem Landdroft gedirigeert,als Jasper Hendrik van Zuylen van Nyvèlt* heeft kunnen goedvinden onder anderen teegens de Conclufie, door hem Landdroft op den 21 May 1781. tot het confenteeren in hec Conciliatoir Plan van Augmentatie van 'sLands Militie in'sQuartiers Vergaadering geformeert, op voorfz. 21 May te referveeren, eri vervolgens op deh 20 July daaraan volgende, werkelyk ten Quaitiers Rece3fe te doen infereeren, vind fig tot fyn leedweefen verpligt, uyt kragt van de Claufule van referve op den 20 July jongftleeden daar teegens gemaakt, te moeten doen aanteekenen. Dat, hoe feer hy Landdroft fig billykhadde moogen flatteeren, dat de Heer van Zuylen van Nyveld, by een naadere overwcegin* penetrerende de gevaarlyke gevolgen van alle diffenfien tuffchen de refpeftive Leeden van de Regeering,voor al ineen tydftip als 't teegenwoordige, waar in den Staat fig in buytenlandfcheonluften en eenen ruineufen Oorlog ingewikkelt ziende, d* hooge noodfaakelyk- beid  JjAERBOEKEN, November, 1781. «065 heid meer dan ooy t vordert, dat door eene volmaak- A te eensgezindheid een ieder Lidt van den Staat,H behoudens iyn vrye gevoelen koome meede te werken en eikanderen 't onderfchraagen , tot tc neemen van alle heylfaame en cordate teMwent tot behoud en welweefen van 'c lieve Vaderland,,, Sg overzulx door d'Advifen van verre het .meerder l getal van zyne meede Leeden, geen minder kun-d digheid, dan fyn Ed. in 'tftuk van Regeermgebe-f rittende en met geen mindere yver dan fyn Kd.t voor't waare belang van het Vaderland bezielt,/, foude hebben laaten ovetreeden , om van iyn dis-j creneerent fentiment omtrent het poinct van Aug-> mentatie te rug te koomen, immers om fig te ver- 5 Sega! metïyne opinie oP datfubjeft te hebben, leuvtt en in allen gevalle om 't by de doenmsalsv lecontradiceerde Conclufie en gemaakte referve van daar teegens zyn proteft te kunnen inleeyeren, te-laaten beruften, hy Landdroft met te min met foo veel bevreemding, als innige fmerte heeft moeten ondervinden, dat wel gemelte Heer w» Zuylen van Nevelt, mee ter fyde ftellingevan allede voorfchreeve motiven fig heeft laaien permoveeren ,om niet alleen by fyne voorfz. fentiment te perfifteeren maar ook deifelfs gemaakte referve door 'c óvergeeven en doen aanteekenen van een proteit daadelyk werkftellit; te maaken. Dat bv Landdroft des te gevoel'ger hier over is aangedaan geweeft, wanneer hy heeft nagegaan de oneemeriteerde Imputatien en odieufe reflexien ten opligte van fyn gedrag , in 't voorf. Proteft ver» vat even als of hy foude hebben ondernomen om eene informeele en teegens de fundamenteele Con-. ftitutie en Regeeringsform direct, ftrydige conclufie te neemen,en bequaam foude weefen om de grond te leggen tot het vernietigen, of verbreeken van de wettige Privilegiën van de Leeden der Regee- ïinDai gelyk hy Landdroft feer geëloigneert is Tr-n dierfelvke ièntimenten in fynen boezem te 6 J Xxxxxx 2 vqi« RVEM. ontrtf rotejl in den ,and' roft len- :nck, 'gen het \otejl m Jr. luylen an Ny- eldt.  Aun- M£M. ContraF-roteftvan den LanddroftBentinck,tegen het Proteft van Jr. Zuylen i yan My-1 .Vddt. '• • < I 3 i 4 ] i i 3 i . I i i i ] i i < i \o65 NIEUWE NEDERLANDSCHE roeden, en hem niets meer ter harten gaat, dan ie confervatic van de goede ordre , het raamden ran de wettige Regten en Privilegiën van alle dé Leeden van de Regeering, en de onderhouding van 3e goede harmonie en eenigheid tuffchen defelve, by dus ook met recden vertrouwt, dat de voorfz. pnregtmaatige imputatien geenzints zullen doen die impreflie op d andere Leeden, als waar toe die uyt aaar aart en manier van voorflellinge gefchikt ichynen te weefen. Dat ondertuffchen hy Landdroft zig in d'onaan*enaame noodfaakelykheid geftelt vindende, om yne handehvyfe by het voorfz. Proteft foo onmnftig voorgeftelt te moeten juftificeeren,fig gelispenfeert fal houden van fig uyt te laaten over il dat geene, 'c.welk eygentlyk het fentiment van le Heer van Zuylen van Nyve/t, omtrent het Plan ;an Augmentatie op fig felfs is concernerende, of ig op te houden, met een weederlegging van de eedenen tot juftiScatie van desfelfs difcreperend levoelen op dat fubjecT: daar by aangevoert, ter wfaake dit een zaak is, welke fyn Ed.' verrheent lem in 't particulier niet aan te gaan, maar die hy emeen foude hebben met d'andere Leeden van 't ^uartier, die dit ftuk anders nogtans dan de Heer an Zuyleh van Nyveld, hebben begreepen , hoe eer 't anderfints aan hem Landdroft , wanneer ulx noodig was, niet befwaarlyk foude vallen im daar teegens verfcbeide wettige aanmerkingen e maaken, gegrond op de toeftand en omftandigeeden van de Republieq in 't algemeen, op het i-aare belang van deefe Land-Provincie in het byonder, op het daar in van ouds aangenoome Sys. ema en van tyd tot tyd zelfs gedane fcerke inftanien by d'o verige Bondgenooten ten voorfz, opzigte, nirsgaaders op de voorbeelden van vroegere tydeq nfoortgelykeomftandighededen als de tegens woorlige", en eyndelyk op eene gefonde Staatkunde , lie teekerlyk wel vereyfc, dat men de zaaken van Se Zee niet behoort te negügeeren , maar in tee- ges-  JAERBOEKEN, November, 1781, 2067- wendeel de Bondgenooten meer direftdaar by gein-/ tereffeert daar in dient te gemoet te koomen, ge ï vk ook daarom de Landfchapopeen cordate wyfe Salie tot bevordering van dien gedaane PetinenC dooi den Raad van Staaten bereydwilhg en gaaf j fonder eenige accrocbementen heeft geconfenteert, en van tyd tot tyd, haare quote gefurneert, hoej oSereus let voor 'de .goede Ingefe-^en and een Lid van de Regeering van een Land Provincie,] zeekerlyk fal weeten te zyn, dat furniflementen, van penningen, die na elders verfonden worden en* ïeïoegfaam%ooit hier in de Provincie weederom. koomen, tecirculeeren, moeten weefen 1 Kr die te gelyk egter ook vereyfcht, dat mee-; de in Jyds gezorgt werde voor de Augmentatie^ fan de Landmilitie, welke op een flip niet by een kan gekreegen worden , en dus doe, fu ke Provinciën, welke de Frontieren van den Stdat uit maaken, meternft en yver by d' andere Bondgenooten dient bevordert te worden. ^ ^. ^ En dat hy Landdroft zig dus alleen fal borneeren tot dat geene , 't welk hem meer van naby en perfoneel raakt, in foo verre hy, as Pnfltea Lidt van de Vergaadering doenmaals de Conciufie tot het draagen van confent, naamens dit U^uartier in het voorleflaagene conciliatoir Plan van Augmentatie vin Aands Militie heeft geformeert aehad, ten einde om voor't oog van UEd. Mog. In van de pofteriteit op een evidente voldoenende wvfe te doen zien , dar de voorfz. door hem gemaakte conclufie, allefints wettig en formeel is, en dat hy Landdroft, daaromtrent met anders geoaan, en gehandelt heeft, als 't geen met de fundamenteel! conftitutie van de Regeenng m deefe Provincie volkomen overeenkomt, en fyn eed en slist van hem komt te vorderen. V Dat hy Landdroft, tot adfcruclie van dien moeï remarqueeren: „ . Dat zyn Ed. geern aan de Heer van Zuylen va» •Ahvcld wil toefcemmen , dat 't in.uhefi waar is, * -' Xxxxxx 3 dai RNEM. 'ontrti' ^rotsft an den .andIroftieninck,egen het Proteft 'an Jr. iuylen Mn Ny/eldt.  Arn- hem. ContfaProteftvan den LandrdroftBentinck,tegen kt ■ Proteft van Jr. Zuylen van" Ny 2068 NIEUWE HEDERLANDSCHE dat tot lt maaken van een conclufie in een laak vaa reëel hefwaar eenpaarige advyfen van alle de preient iynde Leeden der Vergaadering verejfcht worden, en dat de negativeItem vaneen diffentieerend Lid , alleen fufficeert om een cónclufie in fodamge laaken te beletten. ' Maar dat 't 'er feer verre van daan is , dat fyn Ed. met hem foude kunnen convenieeren in d'anplicatie, welke hy daar yan óp de faak en conclufie m quaeftie tragt te maaken. jf Dat fyn Ed. in teegendeel vertrouwt . dat een ieder onpartydige, welke met een gezond en onderfcheyden oordeel de zaak in haare waare daglige befchouwt, fal overtuygt fyn van het weezentlvk .onderfcheiu, 't welk 'er tufichen een poindf van reëel befwaar,en de zaak, waar in de quajfrieufe conclufie, met meerderheid van ftemmen door fvn Ed. geformeert is, gevonden word. Dat men ten dien einde maar behoeft t'obferveeren: Dat, wanneer reeds op den 10 November 177& door de Heeren Staaten deefes Furftendoms en Oraarchaps, een gaaf confent was gedraaaen in een plan van augmentatie van % Lands Militie door ïyne Hoogheid en den Raad van Staaten geformeert, beftaaride in 1312 Paarden en 13797 hoofden, mitsgaaders in de koften van dien dewelke, iouden beloópen van deSoIdyen, en het llrafs tractement in 't jaar ƒ 1938452-4-3. voorts de on« kolten tot de Recrutering eene fomme van ƒ 978712.10- :-foo als ook op den u van die lelfde maana in de Petitiën door den Raad van Staaten geformeert tot het behoorlyk in ftaat ftelJen der Fortificatie werken, en het voorzien van s Lands Magazynen van de noodige Artillerie en Ammunitie, daar op , naa dat dit weegens hec niet mkoomen der confenten van de overige Provinciën ter Generaliteit, niet ter conclufie hadde kunnen gebragt worden, en dus geen voortgang hadde gefcad, is gevolgt,dat op den 29 December J 780 op. eert  JAERBOEKEN, November, 1781. 2069 een propofitie door fyne Hoogheid den Heere Erf-Ai fcadhouder op nieuws ter Vergaderinge van HaarHï Hoog Mog. gedaan tot Augmentatie van 's Lands Militie , op den voet als in den jaare 1778. was Co seprojecteert , mitsgaders tot verfterkinge derP? Fortificatiën, en het voorzien der Magazynen va door Hoogged. Heeren Staaten, met inhame vanL, "s Landfchaps Refolutien van den 10 en 11 NovtWr 3778. in de voorfz, Augmentatie niet alleen totBi het ly het aangetoogene Rian of Project, van den tit jaare 1778. bepaalt, maar ook des noods zelfs tot te, een meerder getal van Manfchappen, mitsgaaders Pi in de geproponeerde verfterkinge der Fortificatie va werken, van de Frontieren van deefen Staat, enZ voorfieninge meede van 's Lands Magazynen , wee v: derom is geconfenteert geworden, en by die ge v< leegentheid de Gecommitteerdens deefer Provincie ter Generaliteit meede fyn Geauthorifeerc om met alle emprefiement de fterkfte inltantien , by d' overige Bondgenooten te vernieuwen, ten eynde defelve 't engagèeren, om uyt hoofde van de rog meer gevaarlyk geworden toeftand van de Republieq, en de prseffante nood, waar in fig defelve toen reeds door de voorgevallene omftandigheeden met de Kroon van Engeland bevond , eenpaarigte willen concurreren tot verfterking, foo wel van de Landmagt als van de Zeemagt, waar toe zy reeds te vooren foo meenigmaal door Haar Ed. Mog. waren geëxhorteerc geworden. Dat deeze zaak egter al weederom door 't niet inkomen dér Gonfenten van twee Provinciën, eu de oDgelukkige difcrejantie van eene andere tot geen conclufie ter Generaliteit hebbende kunnen gebragt worden, het gevolg daar van als doe is geweeft, dat door fyn Hoogheid, volgens desfelfs onvermoeide zorge en yver voor het welweezen van het Vaderland , met ter zyde ftellinge van het vorige Plan van Augmentatie den 2 February deefes jaars aan de Bondgenooten toegefonden, ten gevolge van Hoogft desfelfs Propofitie, in de «aand December daar te vooren ter Vergaderingen Xxxxxx 4 van NM. ntra- otejl t den. %nd' :nick,yen het •otefl n Jr. ïylen n Ny:ldt.  .Arm* HEM. ContraFroteftvan den. LanddroflBentinck,tegen he i'roiefi van Jr. Zuylen van Nyvelde. i t i j 1 ] f •^fi NIEUWE NEDERLANDSCUE van Haar, H. Mog. gedaan en waar iu reets op dea 29 van die maand by deefe Provincie neevens verjcheide andere , vyas geconfenteert, een conciliatoir 1 lan, zullende bedraagen 936 Paarden en 17686 koppen waar van 6000 hoofden voor deZeedienfl waaren gedeflineert, en dus een getal van 40 Paarden en 2884 koppen minder, dan by het voorige Plan 't welk tot twintig duyfent quam te beloopen , is geformeert, en aan den Raad van Staaten overgegeven, waar door Hoogffc dezelve zig verbeelde tmoogelyk te zullen kunnen wegneemen de ooriaak van het draalen der Bondgenooten, in het uitbrengen van haare confenten, in de te vooren voorgeflagene augmentatie en een eenpaarige conclufie van alle defelve te fullen kunnen uitwerken. Dat dit conciliatoir Plan vervolgens by miffive van Haar Hoog Mog. van den r« April deefes over gezonden en daar over op den 22 May daar aan volgenden by den Heeren Staaten dezes Furftendoms en Graaffchaps gedelibereert zynde, dit bet voorwerp is, waar in de Heer van Zuylen. van Nyvelt fuftineert, dat geen conclufie by overfemming in het Quartier foude hebben mogen gelomen worden. D:t ondertuifen dit genarreerde de waare Staat 3er zaake zynde, daar uyt van felfs vloeit en in i' oogen loopt d'evidentie van de erroneufe fus:enue van de Heer van Zuylen van Nyvelt Dat niet alleen de bloote denominatie van een •onciliatoir, foo wel als het' eenige oogmerk, 'c velk fyne Hoogheid verklaarde daar meede te beJoelen, aanftonds doet zien, dat dit Plan op fig elfs niets nieuws was, maaralleen eene verfchik:ing en verzagting van 't voorige importeerde, t welk foude ftrekken om die Bondgenooten, vel.ke tot dus verre gedraalt hadden, om in d'augnentatiete confenteeren, foo veel moogelyk omrent de prsfumptive oorfaaken daar van, te genoette koomen, en eene algemeene bewilliging ;an alle de Bondgenoten, ineen voor den Staat, 00 weefentlykeen prefi'erende zaak te bevorderen, tfaar dat óok boven, dien de natuur van de zaak ;lfs dit ten klaarftea beveiligt Dat  JAERBOEKEN, November, 1781. 2071 Dat k immers een feekere zaak was, dat reetsj* op den 29 December 1780. door de Heeren Staa-i ten deefes Furftendoms en Graafichaps was geconfenteert in de doenmaals door fyne Hoogheid ( geproponeerde augmentatie felfs tot een meerder en 'x ongelimiteert getal van Manfchappen, en dus ook in, ?t Plan zelfs uyt die propofitie van fyne Hoogheid j seprofiueert , met dat gevolg , dat niemand in^ twyffel fal kunnen trekken, of wanneer daar mj een gelyk confent van alle de andere Bondgenoo-t ten was gedraagen geworden , dit poinct foude ter; Generaliteit ter conclufie hebben kunnen gebragt\ worden. , , ,. 5 * Dat gelyk nu in al het geene het gevolg van dit; gedraagen confent van de Heeren Staaten deeler, Provincie was,perfc het verdere confent van Haar, Ed. Mog. moeft gehouden worden begreepen te fyn, dus ook daar onder, indien men de gezonde reeden geen geweldt wilde aandoen, moeit gecomprahendeert worden het conciliatoir Plan, 't welk een gevolg was van de reeds op fig. felfs door deefe Provincie geconfenteerde augmentatie en alleen raakte de modus, hoe die augmentatie tot gehoegen van alle de Provinciën foude behooren ingerigt te worden, Soo veel te meer, wanneer men daar byconfidereert, dat het gedraagen confent van Haar Ed. Mog. zig niet bepaalde tot een feeker getal van Manfchappen, maar, ongelimiteert war tot een meerder getal als by het Plan van den jaare 1778. was bepaalt, gelyk dit ook met den ernft, waar meede Haar Ed. Mog. deefe zaak by haare Refolutie van den 29 December 1780. fcheenen te behartigen, en den aandrang by d'overige Bondgenooten daar by vervat allezints over een quam,. en dat felfs dit conciliatoir Plan minder befwaarlyk, en meer draaglvk voor de Provincie was, dan het voorige, waar in fy reeds als een gevolg van het confent in de voorf. Refolutie van den 29 December 1780. yervat, werkelyk had geconfenteert. lrn;em. "ontra- ^roteft an den \and- 'rofl !en- inck, egen het \otefl an Jr. 'uylen ran Ny- reldt.  Arnhem. Contra Proteft van dei LanddroftBenrinck,tegen h Proteft van Jr. Zuylen van Nj yeldt. ao72 NIEUWE NEDERLANDSCHE Dat dus het poinct van augmentatie */ of niet of het meerdere of mindere getal van Manfchappen, op zig zelfs geconfidereert geen object van deliberatie meer by Haar Ed. Mog. a!s reeds een afgedaane en geconcludeert weezende zaak, konde weefen, i en als foodaanig ook in geen nieuwe omvraag heeft kunnen gebragt worden, of ook is ingebragt, maar dat 'er alleen vereyfcht wierd een approbatie en confent van haar Ed. Mog. omtrent 't voorf. conciliatoir Plan, in foo verre 't felve quam te verbatten eene verfchikking, die nog in 't Plan van 1778. 't welk Kaar Ed. Mog. by haare Refolutie van den sa December 1780. geinhasreert hadden nog m dat van den 2 February 1781, uietgevon.den wierdt, en 't welke beftond in 't affigneeren van een getal van 6coo Man voor de Zee dien ft ter gemoed kooming aan de Provinciën, daar bv 'e meefte en directe belang hebbende. ' Dat deefe verfchikking egter niet was van die natuur, dat die eenige verandering, of verfchü Ronde geeven aan de financiële belangens van deefe Provincie, dewyl die altyd de felfde bleeven, het zy dat de 6000 Man onder het generaale Plan van augmentatie begreepen alleen voor de Landdienft dan wel tot de Zeedienft gedellineert waaren als geevende dit geen verandering in d'onkoften, maar dat die alleen concerneerde het employ van die Man fchap, 't welk geen befwaar omtrent de Finantien voor de Provincie konde importeeren, Soo dat dit geenfmts als een poinct van beiwaar, maar als een zaak van ordre moeit worden geconfidereert, die naa a'Ie gronden van een wel gereegelde Regerings-form en volgens de fundamenteele conftitutie van deefe Provincie, met een,» meerderheid van ftemmen vermogt en ook behoor de tot conclufie gebragt te worden, fonder dat c\l cegative ftem van een of meer diffentieerencS Leeden de minderheid uytmaakenkende die konnV Df mogt ophouden of beletten. nde Dat de Heer «20 Zuylen nn Nyvelt dit onderfcheid  JAERBOEKEN, Novemler, 2073 fcheid tuffchen een nieuw confent en een gevolg Ai vfn een voorig confent, mitsgaders tuffchenimhï ndnél van reëel befwaar en een zaak van ordre of FchiS , niet al te klaar fchynt begreepen teQ hebben! en deefe zyne teegenswoordige fultenueP, ofgeheèl abufive gronden fchynt te bouwen door,, .«willen beweeren, dat ieder confent daadelyk^ St zïSoSr^S W vervallen foo draa een* der Bondgenooten difficulteert, en. dat dan elkeB. Provincie en elk Lidt weederom nieuwe vryhetdtu foude hebben om de voorgeflaagene zaak af te mee-^ en met de omftandigheeden van dit gemeeneP beft, welke foodaanig fouden kunnen verandert,, weefen, dat 't geen eertyds nuttig fcheen ,nu naa-Z S " en gevaarlyk foude worden, en uyt dtenv hoofde het welvaaren van dit Landt en de pligtv van een Regent foude gebieden in een nieuwe voorflag,fchoon in alles met de eerfte overeenkomende, e kunnen en moeten difficulteeren. Rene ftelline waarlyk, die wanneer die dusdaanfcS de Heer*** Zuylen van Nyvela? defelve ter nèlder fielt, wierd geadmitteert, foude tendeeren om eene totale verwerring in de Regeenngsform tTeffeftueren, en die van de al ernadeehgfte ea gevaarlvkfte gevolgen voor het welweefen van den Stlat foude kunnen fyn, dewyl op die wyfe de hevlftamfte Refolutien, gedurig in 'tonfeekere1 gebragt, en aan eene continueele verandering door oneyndige weegen en middelen onderheevig fou- ÜeDa^fbu'yten eenige teegenfpraak is dat een difficulteerende Rem van een Lid van het Bondgenoo fchap even als van ieder particulier Lid van een Staats of Quartiers Vergaadenng, in een zaak van reëel befwaar kan effectueren, dat de zaak niet affirmative tot conclufie kan worden gebragt * cf ook dat daar op een declinatoire conclufie koo^ me te vallen. , , . c, Maar dat niemand meteenig fundament ooit fal kunnen beweeren, dat foo lang bet geheele Lig .NM. ntrd' ■oteft 'i de» wdofi:nick,yen het roteft m Jr. uylen m NyAdt. 1  Arnhem. Contra Proteft van dei LanddroftEentinctc,tegen h Proteft van Jr. Zuylen van Nj velde. . i 1 1 2074 NIEUWE NEDERLANDSCHS haam van de Vergaadering niet werkelyk declinsoire hebbe gerefolveert en in de zaak gedS" ^6rt'- da" evensvvel alle d'andere Leeden, Se • daar in hebben geconfenteert en affirmative In timenten geuyt, door difficulteeren van een Lidc i fouden ontllaagen zyn van haare uytgebragte advvfen, en de zaak daar door tot «/./foude SS lerwyl een ieder de gewoone manier van hefol gneeren in een Vergaadering eenigffnts kundig X\ begrypen, dat het effedt van hec difficulteeren 'van ?/van^,Vhnrde VerSaadering omoend eer? zaak van reëel befwaar, wanneer daar niet op volgc een dechnatoire Refolutie van 't geheele Corps de Vergadering compofeerende,niet anders is dan " :nfnedVi?nCiV^HC!U,fil b* Provifie kan va I len en de faak dus fub-dehberatione en, gelvk men gewoon is te zeggen, in advys blyft. B y " Sodaamg dat, wanneer daar naa het difTentiee. rent Ld by de geuyte affirmative opinien van dï dere Leeden mogt accedeeren, dan wel deegelvk de te vooren uytgebragte advyfen der overigeTeeden, welke ,n de zaak geconfenteert hebben gehad kunnen en behooren in confidentie te kolmen fonder dat een abfolüte nadere deliberatie Tan de' felve word vereyft en als dan, uit hoofde vm die eenpaange fentimenten een affirmative conSufie kan en moet worden geformeert, en dus bvS gevolg de zaak niet kan gezegt worden toï haar voong mets te vervallen, foo lang fy niet werkelvt by c geheele ligbaim der VergladeSg JSS• e£ dechnatoire Refolutie is afgeflaagen, maar d'affirmerende uytgebragte advyfen in foo'een geval a een in fufpenfo werden gehouden, en weldeeVeyk haare werking behouden en doen, foo ras het bftaeul van een weygerende ftem, of het niet y brengen van een votum van 'c een of ander Lid )lykt weggenomen te fyn. *tH&hwK: „derhalvren ?eappliceert werdendé op' iet fubjecte geval, foo is 'c feeker, dac fchoon 't wel  JAERBOEKEN, November, 1781. 2075 wel waar is, dat de Provincie van Vriesland,A welke de Heer van Ziiylen van Nyvelt, waarfcbyne- H ]yk by zyn Proteft bedoelt, ia de propofitie van fvn Hoogheid in de maand December 1780* tere Vergaadering van Haar Hoog Mog. gedaan totp; augmentatie der Militie, hadde gedifficulteert, eg-% ter daar op nooyt een decliratoire conclufie ter£ Generaliteit is geformeert, nog de augmentatie der^ Militie by een Refolutie van Haar Hoog Mog. isf] afgeweefen: foo als dit ook niet hadde kunnen ge-ti fchieden ter oorfaake d'advyfen van twee Provincïen, Zeeland en Stad en Lande, namentlyk opp dit poinét nog in 't geheel niet waaren ingebragt,K en dat dus de deliberatien ter Generaliteit over2 deefe zaak nog waaren hangende gebleeven, env Vervolgens ook de uytgebragte advyfen van diev Provinciën, welke daarin bereids hadden geconfenteert, nog volkoomen in haar weefen waaren blyven iubfifteeren. Gelyk dit ook in diervoegen by Haar Hoog Mog. fchynt te fyn begreepen in haare miffive van den a Eebruary deefes jaars aan de refpective Provinciën tot geleide van het Plan felfs door fyne Hoogheid ten gevolge van Hoogftdeflelfs propofitie van December daar te voren geformeert, waar by verklaaren niet te zullen in gebreeken blyven, om de Heeren Staaten van de Provinciën van Zeeland en Stad en Lande op het ferieufte aan te maanen en te exhorteren om derfelver ftilfwygen op een foo hoognodig en dringend pojncf als is d'augmentatie van 's Lands Militie ten fpoedigften te willen vergoeden met haare gaave en volkoome toeftemming en approbatie in het voorfchreeve daar toe geformeerde Plan, gelyk ook te zullen tragten de Heeren Staaten van de Provincie van Vriesland te doen afzien van derfelver ongefundeerde fuftenue van in het geheel van geen noodfaakelykheid van augmentatie te Lande by den teegenswoordige fituatie van faaken, te kunnen convenieeren. Ten blyke dus dat, daar het ftilzwygen van de twee iN- EM» mtra" ■otefl 'n deti and- ofi en- ick, gen het '■otefi in Jr. uylen in Ny~ eidcV'  2076 NIEUWE NEDERLANDSCHE Arnhem. Contrt. Proteft van de LanddroftBentin ck, tegen i Protefi van jr, Zuylei van N vcldt. twee eerft gemelde Provinciën zag op de propofitie van fyne Hoogheid tot augmentatie der Militie van December 1780. waar op fig reeds vier Pro- . vinden favorabel hadden verklaart, en de fuftenue van de laaft genoemde vervat was in haare declina- n toire Refolutie op diefelfde Propofitie van fyne Hoogheid, Haar Hoog Mog. begreepen hebben, dat die zaak nog niet was afgedaan , en geenfints tot haar voorig niets door die decünatoire Refolutia van de Provinciën van Vriesland was vervallen, ^ maar dat in tecgendeel zelfs door het afzien van deefe Provincie van haare voorige verweygering in de acceffie van dezelve neevens die twee andere, , die zig daar op in 't geheel nog niet hadden geëx- „ pliceert,by de vier overige Provinciën deefe zaak al nog tot een affirmative conclufie foudé kunnen gebragt ^worden. Dat ook ik dat felfde begrip moet hebben geverfeert de Provincie van Stad en Lande dewyl die daar naa werkelyk haar confent in die voorgeflaa- fene augmentatie ter Generaliteit heeft ingebragt, et welk immers van geen 'c minfte nut foude hebben kunnen fyn, indien als doe reeds, gelyk den Heer van Zuylen van Nyveld fuftineert, deefe zaak door het diffent van de Provincie van Vriesland tot haar voorig niets was vervallen. Dat over fulx ook hoe feer men foude kunnen toegeeven, dat wanneer d'een of d'andere nieuwe voorflag, fchoon met de eerfle, welke finaal afgedaan , en dus vervallen is, in alles over een koornende werd gedaan, als dan elke Provincie en elk Lid op nieuw ook vryheid heeft om foo een Dieu» we voorflag af te meeten met de d'ómftandigheden van 't gemeene beft, welke op foo een tyd voor handen fyn, en om vervolgens öok, wanneer oordeelt het welweefen van 't Land zulx te vorde» ren, daar in te kunnen en moogen difficulteeren, de zaak dan egter daar naa gefchaapen moet fyn, dat d'eerfte voorflag, waar in men in andere omHandigheden, foo men fig verbeeld geconfenteert had-  JAEREOEKEN, November, I78r. 2077 hadde, niet meer in weefenis, maar door een warkeiyke Refolutie van 't geheele Lighaam der Vcrgaadering, waar by in die voorflag gedifHculteerc is, finaal afgedaan is,en dus voor vervallen moet worden aangezien en dat 'er eene werkelyke nieawe voorflag welke eene abfolute nieuwe deliberatie van allede Leeden der Vergadering vereyft, is gedaan geworden. Het welk egter hec geval, waar in men hier verfeert, niet is, dewyl, gelyk is gedemonftreerc, deefe zaak foodnanig niet was afgedaan, cn het conciliatoir Plan in quasftie, niet anders was, dan een gevolg van het eerfte, uyt de propofitie van fyne Hoogheid geproflueert, waar in reeds door deefe Provincie was geconfenteert, en 't welk geen andere nadere deliberatie vereyfte, dan voor foo verre het eenige veranderinge in het employ van de Militie quam te requireeren, waar by de Provincie fig geintereffeert foude kunnen agten, en welk dus van een poinct van reëel befwaar geheel aliëen was. Het geen dan ook te gelyk onnodig maakt om thans te onderfoeken, of d'omftandigheeden van dit gemeene beft zeedert den 29 December 1780. wanneer door de Heeren Staaten deefer Provincie in de voorgeflaagene Augmentatie ongelimiteert, was geconfenteert, en dit poinct. teffens ten flerkften by d'overige Bondgenooten was aangedrongen tot den 21 May daar aan volgende zodanig verandert zyn, dat 't geen op den voorf. 29 December nuttig fcheen, nu op den 21 May naa 't begrip van de Heer van Zuylen van Nyvelt, nadeelig en gcvaarlyk fcheen te zyn geworden, en dat uyt dien hoofde het welvaren van dit Land en de pligt van een Regent fyn Ed. foude hebben gebooden, om thans in deefe" Augmentatie te moeten difficulteeren , 't geen voor al noodig hadde geweeft voor dien Heer om 't allegueren, en te bewyfen, indien van voorf. poinct van verandering van ornftandigheeden applicatie op 't cegeoswoordige geval hadde willen maaken, en egter, foo men vertrouwt zeer befwaarlyk voor dien Heer zoude fyn Yyyyyy ge« Arx- tlIÏM. Contra* Proteft van den Land- iroft Ben- ;inck, tegen het Pro'left van Jr. Zuylen van Nyj feldu  20?8 NIEÜWE NEDERLANDSCHE Arnhem. ContraProteftvan den LanddroftEentinck,tegen he, 'Proteft van Jr. Zuylen van Ny veldt. geweeft, om te kunnen demonftreeren, daar het teegenswoordige Plan der reeds geconfenteerde Aügmentatie nog meer approcheert aan d'idees vsu denfelven, door 'c alhgneeren van fes duyfent Man tot de Zee-üenft, welke men niet Ponder verwondering kan zien, dat een Lid van de Regeering van een Land Provincie foo feer komt te prafert-ren, dat den Landdienft in "t geheel uyt 't oog komt te verl efen, terwyl 't egter in d'oogen incurreert, dat het een met het een met het andere tot geruitrei J van alle foort van goede Ingefeeteien kan werden gepaart, 't geen hem Landdroft voorkomt eer, poinct. te fyn, dat tot fuik een evidentie ten aanzien van een Land Provincie is gebragt, dat men waarlykleen groote lult tot contradictie moet hebben, wanneer men kan refolveeren om iulx teegen te fpreeken. Daar ter contrarie deefe verfchikking in 't Plan van augmentatie uit conftderatie voor d'equipeerenrende Provinciën hier is1 toegegeeven geworden, dog niet ke ™n meede door de Heer van Zuylen van Nyveld door fyn eenvoudig difficulteren in een augmentan'e is van de hand gevveefen, fchoon het te verwonderen is, dat daar de bevordering van her werk der Marine dien Heer foo feer fchvnt ter harten te gaan, dat alle andere belangens" deefe Provincie in 't byfonder concerneerende, in dit ftuk komt ter zyde te ftellen, fyn Ed. dan niet defef e principes in 't uyten van fyn opinie over dit voorgeflaagenè conciliatoir Plan van augmentatie heeft in 't. oog gehouden, en dus ten minften in fllen gevalle ren geth>i teert confent in 'c zelve he ft Éeora'aèëii, en in foo verre een gedeelte van 't zelve gfën aa.) fvne oogmerken om de Ze»dienffc te bevorderen foude koomen te beantwoorden, door het afügneeren van Corps van een fes duyfent Man tot den Zeedienfl, en dar fyn Ed. mitsdien deffelfs discrepeeren 1 wvoelen en weygT nde fte.n niet maar alpen heeft geborneerr tot de ver* meerdering van de werkelyke Landmagt, terwvl nu  JAERBOEKEN, November, 17S1; S07J nu door 't weygeren van fyn toeftemrrring te gee ven , in 't geheele Plan, foo a!s 't iag, ook foc wel in dat gedeelte, 't welk de Zeedienit betrof als in 't geen de Landmilitie concerneerde, kwan te difficulteeren, cn dus ook het voorfte! omtren dat p'-irct door fyn diffent, naa deszelfs begrippet gehe.1 infructueus quam te maaken, en tot niet; deed vervalen, 't welk men fwaarigheid vind mei delïelfs uy tterlyk voorkomende oogmerken en gronc beginfelen, waar uyt voorgeeft fyne demarches geproflueert te fyn, te compaffeeren, en waar omtrent men daarom waarlyk moet tw^ffelen, of fy ne gedaane, hoewel op fig felfs 'ongefundeerck aanteekening wel foo feer aan eene beredeneerde ovirtuyging omtrent de zaak felfs kan worden geattribueert. Dat men ondertuffchen niet als te klaar begrypt, wat de Heer van Zuylen van Nyveld by fyn protell beoogt door de pofitie daar in voorkomende, dat foo de iielling, dat hy die in het meerdere confenteert, geen regt heeft om in 't mindere te difficulteeren, door gaat, als dan d'andere Bondgenooten, welke eerft geconfenteert hebben, dog nu difficultetren, andere en volgens deefe Helling verkeerde fyltema's hebben. Aangezien men fig niet weet t' erinneren, dat door een der Provinciën, die in de gedaane propofitie van fyne Hoogheid van December 1780. in het Plan , ten gevolge van dien geformeert, geconfenteert hebben gehad ,daar naa eenige naadere Refolutie ter Generliteit is ingebragt, w?.ar by hun voorig confent ingetrokken en al nu indieaugmen» tatie gedifficulteert hebben, en men dus ook foo lang men daar van niet onderrigt is, niet kan oordéelen, wat v or omftandigheeden, daar omtrent mogten hebben plaats gehad, die geleegentheidt tot foo iets buyten gewoons fouden hebben kunnen g geeven hebben. Gelyk men ook eeven foo weinig een klaar denkbeeld fig weet te formeeren van de Helling, in 'c Yyyyyy » meer- ) Arüï'hem. Contra* Proteft van den LanddroftBentinck,tegen het Proteft van Jr. Zuylen van Nyveldt.  aoSo NIEUWE NEDERLANDS CHË Arnhem. ContraProteftvan den LanddroftEentinck,tegen h Proteft van Jr. Zuylen van N; velde. ' meergem. proteft vervat, dat de Provincie van Gelderland, wanneer men op alle de voorgaande confenten reflecteert, in meer dan eene Arrnée van hondert duyfent koppen geconfenteert, en uyt hoofde van defelve geen vryheid dan meer foude hebben om te moogeu difficulteeren, fchoon men uyt de expreffe uytfehryvings brieven tot nieuwe confenten en Extraordinaire Landdaagen ten dien eynde gehouden het teegendeel foude moeten op- ,t Want het de abfurditeit felve importeeren, foo men vertrouwt, niemand anders ooyt in fyn gedagten is opgekoomen om te fuftineeren, dat wanneer een Provincie in een zeeker getal van Man- r. fchappen, of feekefe fomme van penningen eens heeft geconfenteert, en naderhand, na dat foo een confent, ter corfaake de zaak by de Bondgenooten afgeflaagen, en dus vervallen was, van geen effect was geweeft, op nieuw in nieuwe voorilaagen, of verfoeken van dien aart confent had gedraagen, alle voorige confenten dan telkens incomputatie fouden moeten werden gebragt, ten effeo te, dat het getal der manfchappen, of penningen» waar in te vooren was geconiénteert, fchoon vervallen zynde, foude moeten worden gereekent, en by gevoegt by dat getal, waar in het nieuwe confent is gedraagen, en dat naa die proportie, ■we'ke in 't oneydige foude kunnen loopen, foo een Provincie foude moeten gehouden worden in een augmentatie of employ van penningen geconfenteert te hebben. Verttaande 't fig van felfs, dat foo dik wils een nieuwe zaak of voorflag in deliberatie word gebragt , ook ieder Provincie en elk Lidt als dan nieuwe vryheid heeft om dair in te moogen 06 confenteeren of diffkulteren, fonder dat als dan een voorig confent in een zaak met de nieuwe voorflag allezints over een koomende, dog welke op die tyd finaal is afgedaan, weeder in eenige aanmerkinge kan koomen, foo als dit ook het waare oogmerk  JAERBOEKEN, November, 1781. 2o8r merk en fin van d'uytfchryvings brieven van Land-i dag en toe nieuwe confenten mede brengt, fonder^ dat nógthans uit de fpeciale uitfehryvinge van den extraordinaris landdag van den 28 April 1731. over het C conciliatoirPlan van augmentatie met eeniglundamenti zal kunnen geëlicieert worden,dat die heeft geten-v deert tot het verl eenen van een nieuw confent in dei augmentatie van 'sLands Militie opzigzelfs,maar<3 alleen om een deliberatie over het conciliatoir i'lan 1. uyt hoofde van de verfchikking van dc 6000 Man tl tot de Zeedienft gedeftineert, die daar in plaatse hadde, aan te leggen» en te refolveeren, of ditf Plan op die voet konde worden geadopteert. \ Dat uyt al 't gunt voorf. op een evidente wyfe,5 foo hy Landdroft vertrouwt,fal moeten manifellce-\ ren, dat fyn Ed. wel verre van een informele env onbeüaanbaare conclufie over het voorf. poinct in de quartiers Vergaderinge van den 2t"May deefes jaars te hebben geformeert, in teegendeel eene allefints formele wettige en met de gronden en conftitutïe van de Regeering in deefe Provincie beftaanbaare, en overeenkoomende conclufie in een zaak niet van befwaar, maar van ordre met de meerderheid van ftemmen heeft genoomen, en dat over fulx de befchuldigingen ,imputatien en infimulatien teegens fyn Ed. gedrag en handelwyfe ten deefen opzigte fyn ongefundeert, nietig en van geender waarde, -protefterende fyn Ed. op 'c cieriyklte teegens al 'c geene by 't proteft van de Heer van Zuylen van Nyveld dien aangaande is ingebragt en voorgeileld en alle gevolgen enaankleevenvandien. En \ertrouwenae vervolgens, dat alle d'andere Leeden van dit quartier, welke fonder de minfte contradictie in deefe gemaakte conclufie als conform aan d'ordre vm Regeering. hebben beruft en ter Landfchaps Tafel als het Advys van 't quartier van Veluwen, hebben doen openen, dit proteft van de Heer van Zuylen van Nyveld als feer fingulier fullen aanzien en behande!en. Dat hy Landdroft hier meede fyne Contra-aanteekeniog foude kunnen befluyten, was het niet Yyyyyys dac lRNEM. 'ontra' 'rotefi in den ,and~ roji len- ' nek, •gen bet roteft an J r. >uylen an Ny» eldt.  2o82 NIEUWE NEDERLANDSCHB Arnhem. Contra* Proteft Van dett LanddroftBentinck,tégen he, Proteft van Jr. Zuylen van Ny veld. dat hy in 't eynde van het Proteft van de Heer van Zuylen van Nyveld, nog hadden gevonden gemierecrt een periode, raakenie feekere woorden, welke hy Lan droft by gelegemheid v .n de voorfz. yenomen Conclufie aan welgem. Heer van Zuylen van Nyvelt, foude toegevoegd hebben, die hy dus zig niet kan dispenfeeren van nog met een woord te releveeren. Dat hy Landdroft aan d' eene zyde zig feer verheugd daar uit temogen verneemen, dat de Heer ■van Zuylen van Nyvelt. met hem in 't zelfde begrip ichjnt te wefen , dat fyne Hoogheid als Lrfftadhouder i?efc ikt is , om de order en constitutie deefer Regeeringe, en de Privilegiën der •Leeden in 't byfonder te handhaaven , dewy. de verwagung van dien Heer, dat fyn Hoogheid nimmtr foude goedkeurea eene handelvvyfe, welke tot disordre en verwarring aanleydinge geeft, cn uyt dien hoofde altyd feer nadeelig m eene welgereegëlde Regeering van een ieder km en moet wordan aangemerkt, onderdek een beoordeeln g van 't verfchil en juift 'c zelfde is, dat de Landdroft volgens het voorgeeven van de Heer van Zuylen van Nyveld, foude geavanceert hebben. Maar dat zyn Ed. egter aan d'andere kant niet wil ontveinfen, dat hy deefe gedeclareerde Sentimenten van de Heer van Zuylen van Nyvelt,niet alstewel weet over een te brengen met het volgende , dat hy het renvoy van hem Land h-oft om foo hy vermeende befwaart te zyn zig aan zyne Hoogheid te kunnen en moogen bekbagen, komt te tituleeren met de naam van ongepafte en ongemefureerde uytdrukkingen, even als of de Heer van Zuylen van Nyvelt, zig door dat Renvoy ten hoogften beleedigt agtede Het welk hy Landdroft Jwaangheid vmd, om van een volftrekte contradictié met de voorgaande gedeclareerde verwaaiing te kunnen excufeeren . daar aan hem Lanldrolt niets gepafter, niets gefchiktcrwas voorgekomen, en meer met de Regeeringsform op zig zelfs ook fchynt;  JAERBOEKEN, November,' 17B1. 2053 fchynt over een te koomen, mitsgaders voor een Lio van de Regeering, welke zig in 't geval van een difcrepai tie over een poinct. van de conftkutic der Regecring met een ander Lid bevind, aangenaamer ichynt te konnen voorkomen , can hef middel van een addres aan zyne Hoogheid 't atffipjedeeren om aldaar een verlangd redres over een vermeend beiwaar te verkrygen en hy Landdroft dus natuurlyker wyze zig troeft verbeelden , dat hy in plaats van de Heer van Zuylen. van Nyveldt door dat renvoy foo 't ("chynt te mishaagen, veel eer d-an hem loud'e hebben behooren t' obügeeren, dcor aan hem deefe aangenaame geleegentlieid om zig over zyn Ed. handelwyfe aan zyn Hoogheid relcunren beklaagen van zelfs aan de nand te geeven. Dat ondertuftchen die zeif Je overtuvgmg, waar in de Heer van Zuylen van Nyveld, heef. gededa. reerc te verfeeren , omtrent de genegent'ieid en regtmastïge gevoelens Van zyne Hoogheid, om dé ordre en conltitutie deefer Regeering en de Privi. legien der Leeden in 't byfonder te handhaven, en om nimmer goed te keuren eene handeivvyfe, wel. welke tot disorde en verwarring aanleiding geeft, hem Landdroft ook doet vertrouwen , dat fyne Hoogheid van de waare Staat der zaake en van de discrepantie tuffchen welgetn. Heer van Zuylen van Nyveld, en zyn Ed. geinformeert wordende , het gedrag en de handelwyze van hem Landdroft in deefen gehouden met Hoogftdeffelfs hooge approbatie zal vereeren, en ten hoogften zal moe eo afkeuren de handelwyfe van de Heer van Zuylen van Nyveld, daar en teegens gehouden en direct tendeerende om de goede ordre en conftitutie der Regeering te fubverteren , en tot het introduGeeren van veele disordres en verwarringen aanleidinge te geeven, Gelyk zvn Ed. zig dan ook feer geern ten deefen opzigte ten allen tyde aan het onpartydig er hoog verligt oordeel van fyne Hoogheid met a!le Yyyyyy4 g°e' Arn. HEM. Contra' Proteft van den Land' drofi Bent rek, tegen het Proteft van Jr. /.uylen van Nyveld, l  Arnhem; ContraProteftvan den LanddroftEentinck,tegen het Proteft van Jr. Zuylen van Nyveld. i 3 < 1 i i ( l i l i 10S4 NIEUWE NEDERLANDSCHE goed- en bereidwilligheid fal fubmitteeren en zyn üd. niets aangenaamer fal weefen.dan dat de Heer van Zuylen van Nyveld, zig alsnog van dat renvoy lal gelieven te bedienen om lig aan fyne Hoogheid t addreiTeeren en fig over fyn Ed. gehouden! gedrag en handelwyfe ten voorfz. opzigte te beklaagen, als wel verzeekert zynde,dat iyne Hoogheid als dan aan zyn Ed. niet zal onttrekken de bekwaame geleegentheid om zig ook voor 't oog van woofden C tC juRificeeren en vlrand- Verfoekende voor't overige hy Landdroft, dat deeze iyne contra aanteekeuing tot fyn Ed decharge en juftificatie ten Quartiers Receffe vvoordelyk mooge worden geinfereert en geregiftreert, om :en allen tyden te kunnen ftrekken, daar en foo 't jehoort. Dit gewelf heeft eindelyk ook toegeftemd n de petitie van 3271498 gl. tot den volleligen aenbouw van fchepen; ook in die van jooooo gl. tot onderfteuning der Beftierde•en van de Berbice; nog in die van 79920 L voor hulken en kameelen; en eïndelykin ie oprigting van eene corps Mariniers van 000 man, overeenkomllig het voorheen geleld plan, en dit wel onder zekere bepalingen. HOLLAND. Dordrecht. H chipper Johan George Botfcher kwam 3 den 13 dezer, van Bergen in Moor ween hier aen. Hy was reeds den 4 te voren oor den Hollandfche wal geweeft, wanneer ichipper Pieter Fa/mar, dien dag door een Vis-  jaerboeken, November, 1781. 2085 Viffcher in Hellevoetfluis binnen gebragt,d> aen de Lootfen aldaer te kennen gaf, dat zyai zouden uitlopen, alzo 'er een Schip voorden wal was. Dog niet tegenftaende veele aenzoeken en drangredenen van gem. Schipper, bleven de Lootten, onder verfcheide voorgevens en uitvlugten, onwillig. Waerdoor Schipper Botfcher, wederom op Zee is gewaeid en na eene hevige ftorm te hebben uitt Zuiderkwartier de navolgende bekendma-HA king g^^j en Rentraeefter-Generael van „ '^oord-Holland, Kennemerland en Brederoode in 't Zuider-Quartier Mr. C.f.va/i " zalopMaendag, den 26 Novem- " ber, 1781, 'smorgens ten 10 uwen, te " Noordwyk aen Zee, publyk verknopen: " Het Reftant van alle de Goederen gebor? "en uit het aldaer geftrande Engelkh O. " T Schip, senaemd de Generael Barker, " beftaende in Catoene Lywaeten, waeron" der een eroote party wit en blaeuw Gui* nees diverfe foorten van Chitfen en Ne" tpirlneken alsmede een confiderable quan" ütó? f^ïe en fopra fyne Kuft Bethilles, " differente Zakneusdoeken enz voorts ee" nise pypen Madera Wyn een kleme qua» " titfeit roode en witte Conftantia Wyn; als» mede eenige Arak of Rum; mitsgaders een " party Gefteentens, Hoorns en Schulpen " Zee Compaifen enz. alles breeder vermeld " op de Notitien , welke daervan te beko" men zyn, ten Comptoire van des Graaf" lvkheids Domeinen, zo te Haerlem als m " 'sHage, mitsgaders t'Amfterdam ten huize " van $ Grutard en A. van de Velde ;zyn" de alle de voorfz. Goederen van smor" "ensten 10 tot 's namiddags ten 3 uuren 5' voor ieder te zien. 5' NB De Wynen en andere Drank zullen 'op Woensdag, den 28 November, 'smot, gens ten 11 uuren, worden verkogt., IK. u  VENH. GE. 20QQ NIEUWE NEDERLANDSCHE t 'sGra venhage. De Franfehe Gezante de Hertoe De la Vauguion, heeft de geboorte van den Dauphyn in zyiie Kapel plegtig gevierd. Een heerlyk Te Deum wierdt gezongen , van allerlye zoort van fpeeltuig, ruim 40, onderfteund Des avonds gaf de Gezant een praxrtig dankfeeft, op het welk Hunne Doorlucht tige en Komnglyke Hoogheden, en meer dan drie honderd Lieden van den eerften Ians verfcheenen zyn. Het dansfeeft duerde tot laet in den nacht, en de wooning van den gezant was op het allerfraeift verligt. De omfiandigheden van den oorlog van Frankryk en den Staet tegen den Genleene Vyand Groot Brittannie, vereifchten , dat een Reglement tuiTchen de beide eerftgenoemde Mogendheden gemaekt wierde wegens de pryzen op den vyand veroverd, welken of de Nederlanders m Franfchen of de Franfchen in Nederlandfche havenen zouden opbrengen. Zodanig overeenkomft gefloten zynde is van wegens de Algemeene Staten den 13 der afgelopen maend üftober het navolgend Reglement bekend gemaekt. Reglement by Haar Hoog Mog. de Heeren staten Generaal der Fereemgde Nederlanden gearrefieerd', op het Ruk van de gemaakte Pryzen, door Ranfihe CommtfR. vaarden in de Havenen dezer Landen op te brengen - en van de zulke, welke door Nederlandjche Commiftevaarders in de Havenen van Frankryk zullen worden opgebragt. Art.'  JAERBOEKEN, November. 1781. 2091 Art. I. De Pryzen, welke door de Franfche Commiffie- , vaarders op de vyanden van dezen Staat zul- ( let) zyn gemaakt, zullen in de Havenen dezer Landen kunnen worden opgebragt, ten einde gemelde Commiffievaarders in ftaat te ftellen, om hunne, Kruistcgten te yervolgen. en zelfs om mede ge-. n-aakte Pryzen, des noods, aldaar te doen verkoopen. II. In geval van enkel binnen vallen, zullende' Prysmeefters gehouden zyn voor den Commiffaris ' ter Monftering, ter Plaatfe alwaar zy zullen zyn' ingeloopen, by eene fummiere verklaring, op te' geven de omftandigheden van de Prysneming, en' de beweegredenen te verzoeken, zich van Boord van de prysgemaakte Vaartuigen te begeven, ter verzegeling of ter inveritarifatie van dat geene, het welk niet verzegelt zal kunnen worden; ten einde al het zelve door de Officieren van.de Ad. mïrahteit in Vrankryk worde geverifieert tegens het Affchrift, het welk de Prysmeefter gehouden zal zyn over te brengen en ter Griffie te furneeren. III. De Goederen, dewelke aan bederf onderhevig zullen zyn, en zelfs ook andere Goederen,indien zulks vereifcht zal worden tot behoefte van het Schip, gedurende den tyd van derzelver verblyf hier te Lande, zullen kunnen worden verkogt op de permiffie van het Collegie ter Admiraliteit, onder wiet.s Reflbrt het zelve Vaartuig zoude mogen zyn ingebragt, aan den Prysmeefter daar toe verleent; mits de voorfchreve verkooping gefchiede door de 's Lands Vendumeefter, en door die Prysmeefter overgebragt worden de Affchriften, zoo van de gedaane verzoeken en appointementen, als van de lyften der verkooping. IV. By aldien de Prysmeefter door de Reeders of door den Kaptein van het Kaperfchip, welke den Prys zal hebben gemaakt, gequalificeert zullen zyn, om de gemaakte Pryzen in de Havenen dezer Landen te verkoopen: zullen dezelve gehouden sGra- ✓ enha3e» Rjeglem. vegem >ryzea i'ft Franfche. Neder- 'andfehe. 'wvens >ptebrm.  VËNHi GE. Regkn wegens pryzen Franfci van 2V derlanh fche havens opt brengen 2002 NIEUWE NEDERLANDSCHE - deni zyn, het Collegie ter Admiraliteit van heC .. keflort te verzoeken, van wel te willen voldoen aan de formaliteiten by het 42. Articul van de Publicatie van Zyne Majefteit den Koning van Vranki. ryk van den 24 Juny 1778, en in Vrankryk over te brengen Copyen van de Stukken daar toe relatif. 'ma VA —e voorfcnreven Copyen en Translaten van ïede Originelen zullen worden toegezonden aan den ^-Secretaris generaal van de Marine te Parys, ten" einde door den Raad der Pryzen worden opgemaakt, en uitgefproken Vonnis over de voorfchreven Pry;.zen; waar na de Prysmeefter of derzelver Com. mislionariffen zullen kunnen requiteren den provifioneelen verkoop van de Goederen en Koopmanschappen, aan bederf onderhevig; en zelfs de debnitive verkoop van bovengemelde Pryzen en van derzelver geheele Lading, zoo en in dier voegen als by Art. 45 van bovengemelde Publicatie van 04 Juny 1778, omtrent de Pryzen in de Franfche Havenen opgebragt, is bepaald. VI. Omtrent de loffing, inventarifatie, verkoop en tranfport of aflevering van de voorfchreven Prvzen en Koopmanfchappen, zullen worden geobferveerd zoodanige formaliieiten, als hier te Lande gebruiklyk zyn. uc De Prvsmeefters zullen gehouden zvn over te leggen Afrekeningen of fummiere Liquidatien van het provenu van de voorfchreven Pryzen , en van de keften ter dier zake gevallen; ten einde de yoorlchreven Afrekeningen of fummiere Liquidatien door de Reeders werden gefurneert ter Griffie van zoodanige Admiraliteit, alwaar de Commiffievaarder zal zyn geëquipeert; alles ingevolge van het 57. Articul van de Publicatie van 24 runJ $778, en van het Arreft van den Raad, ia dato den 4 Maart laatftleden. ' at0 De condemnaticn of wettige prys verklaringen zullen aan de Admiraliteiten, reüderende ter E fe, alwaar de uitruftihg is gedaan, worden toege zonden, ten einde aldaar te worden geregiftreert. * En  JAERB.OE KEN, November, l?2r. aog En zullen de Koopmanfchappen, komende ui de Pryzen, door Franfche Commifllevaarders ge maakt en in de Havenen dezer Landm opgebragt fubjecf zyn aan al zulke Rechten en formaliteiten als de Koopmanfchappen, komende uit de Pryzen door Nederlatifche Commifllevaarders gemaakt hier te Lande onderhevig zyn, of by gevolg zoud< mogen worden gemaakt. VII. Alle de Gevangenen, dié bevonden zullei worden aan boord van de Franfche Commiffievaar ders, welke in de Havenen van dezen Staat zullet inloopen, of aan boord van de Pryzen aldaar op te brengen, zullen zonder uitftel aan de Admiraliteit van het Reflbrt worden overgelevert, om van we> gens Zyne Koninglyke Majefteic van Vrankryk be< waart, en ten koften van Hoogftdenzelven onderhouden ts worden; zullende even zoo gehandek worden in de Havenen van Vrankryk omtrent dc Gevangenen door de Nederlandfche Commiflivaarders gemaakt ,• des niet te min zullen de Kapiteinen, welke eenige Pryzen zullen terug brengen in de Franfche Havenen, om aldaar te worden verkogt, gehouden zyn, twee of drie van de voornaamfte Gevangenen over te brengen, om door de Officieren van de Admiraliteit te worden gehoord, en ter opmaking van het Proces te kunnen dienen.' VIII. De Nederlandfche Commifllevaarders zullen hunne Pryzen in alle Havenen onder het Gebied van Zyne Koninglyke Majefteit van Vrankryk I kunnen opbrengen of doen opbrengen,- het zy om ; aldaar als Byleggers te blyven, tot dat zy wederom i in ftaat zullen zyn om Zee te kiezen, of om ali daar definitivelyk te worden verkogt. IX. In geval van enkel binnen loopen, zullen ide Prysmeefters gehouden zyn, hunne verklarinI gen te doen binnen 24 uuren na derzelver binnenvallen voor de Officieren van de Admiraliteit, .welke zich aan Boord van de prysgemaakte Schepen ziilPn vervoegen ter verzegeling en om een : fommiere Staat en Belchryving op te maken van Zzzzzz al 3 C'sG.RA" VENHA>fCE. 1 Regiem, ^wegens • 'pryzen ïn Franfche Pc?» Nederland'fche havens opiebrengen.  's GrA- VENHAGE. Regiem, wegens pryzen h Franfch en Nederland'fche havens optt. brengen 1094 NIEUWE NEDERLANDSCHE al het geene niet zal kunnen worden verzegeld 5 zonder dat hec geoorloofd zal zyn ietwes uit de voorfz. Pryzen te mogen loffen, op pcene vervat by de Arreften en Reglementen van hoogftgedagte Zyne Majefteit. X. H< t zal niet te min aan de Nederlandfche ? Commiffie vaarders vry ftaan in de Franfche Have, nen te verkoopen de Koopmans Goederen aan bederf onderhevig, en zelfs andere Koopmanfchappen tot behoefte van het Schip gedurende den tyd van derzelver verblyf aldaar | mits daar toe by .Requeft permiffie worde verzogt aan de Officieren van de Admiraliteit, ten overïtaan van welke de bovengemelde verkoop zal worden gedaan. XI. Wanneer de Onderdanen van dezen Staac hunne Pryzen in de Franfche Havenen zullen willen doen verkoopen, zal de Kaptein, welke de Prys zal hebben 'gemaakt, of de Officier, welke tot Prysmeefter op dezelve zal zyn aangefteld, gehouden zyn de Officieren ter Admiraliteit te verzoeken, van te willen voldoen aan de formaliteiten by het 42 Art. van de Publicatie van Hoogftgedagj te Zyne Majefteit, in dato 24 Juny 1778 voorgeschreven; en zal de voorfchreve verkoop gefchieden ten mede overftaan van den Conful of Chirgé d'affaires van de Staten Generaal, indien 'er daar. ter plaatfe een refideert; en zoo niet alsdan in de tegenwoordigheid van den Gevolmagtigden van den Kaper-Kapitein, welke de Prys zal hebben gemaakt. En zullen de Affchriften van de voorfz. Procedures en origineele Stukken worden geaddreffeert aan den Secretaris van het Collegie ter Admiraliteit dezer Landen, onder welk het Oorlogfchip of Commiffievaarder, welke de Prys zal hebben gemaakt , behooren zal; ten einde aldaar over dc gemaakte Prys worde gevonnift. XII. Het zal aan de Prysmeefters of derzelver Commiflïonariffen vryftaan de Officieren van de Admiraliteiten te verzoeken, om te procederent ef  JAERBOEKEN, November, aöp^ bf toe te treden tot provifioneele verkoop van de»< Goederen en Koopman fcfnppen aan bederf onder-v hevig, en zelfs tot definitive verkoop van de Pry-G zen en van alle de Koopmanfchappen aan Boord van dezelve geladen, wanneer uit de Scheeps-Pa-/ pieren en verhoor van de Gevangenen klaaflyk zalw zyn gebleken, dat de voorfchreven Pryzen aan^, den Vyand toebehooren; zoo en in dier voegen,7 als omtrenc de Pryzen, door de Franfche Commis-e fievaarders gemaakt, by het 45 Artykel van de Pu-^ blicatie in dato 24 Juny 1778 is voorgefchreven. rt XIII. De losfing, inventarifatie, tranfport of^ aflevering van de Pryzen en Koopmanfchappen, zal ^ gefchieden ten overltaan van de Admhaliteiten , welker vacatiën by de loffing, inventarifatie en tranfport of aflevering van de Koopmanfchappen zullen worden vermindert op de helft, op den voet by het 52 Artykel van de Publicatie 24 Juny 1778 bepaald; en zullen gemelde Officieren niet overgaan tot het opmaken van de particuliere Liquidatien van het provenu der Pryzen , dan wanneer de; zelve door de daar in Geinterefleerden zullen zyri verzogt. Edoch iri allé gevallen in welke meer dan een. Affchrift zal worden vereifeht, zal aan den Griffier voor het tweede en derde Affchrift niet meerder worden betaald, dan het beloop van hec geftempelde Papier en het fchryfloon, alles overèerkomftig hét Tarif van den Jare 1770. XIV. Dè Koopmanfchappen, komende uit Pry* zen doot Cortimiffievaarders dezer Landen, gemaakt en in Franfche Havenen opgebragt, zullen fubjeél zyn aan al zulke rechten en formaliteiten , aan welke de Koopmanfchappen , komende uit Pryzen door Franfche Commifllevaarders gemaakt, onderhevig zullen zyn, en zoo als geftatueert is by Arreft van den Raad, in dato 27Auguff.es 1778, het welk door de Nederlandfche Commifllevaarders zal moeten worden nagekomen. XV. De Commiffivaarders dezer Landen zullen in de Franfche Havenen aan de Commiffariffen Zzzzzz a «ver GRiKN HAEI. leglem* egens 'yzen in rdnfch* i Nezrland■he ha~ iris opte> Yengetti  «096 NIEUWE NEDERLAND.SCHE 'sGra venha ge. Reglen wegens pryzen Franfc en Ne derlanc fche ha vens opt brengei . over de Havenen en Magazynen van de Admirali. txir kunnen overleveren de Gevangenen, welkezylieden zuilen oordcelen hun tot fafft te zyn; en zullen door Hoogftgemelden KoniDg van Vrankryk de r. noodige erders geheld worden ten einde de gemelde Gevangenen worden gebragt, bewaard en onderhouden in'deszelfs Sterkten en Kafteelen, ten ^koftcn van dezen Staat, en op deszelfs eerfte re. . quifitie worden teruggegeven; het zy om uitge» h wiffelt of naar elders gevoerd te worden. *' Geteekent, '• H. Fa gei. By den vredebreuk hadden de Algemeene Staten om goede redenen goedgevonden het overbrengen en verkopen van volbouwde fchepen by Placaet van den %6 January 1781. te verbieden. Hunne Hoog Mog. vinden thands goed by Publicatie van den 14 November 1781. dat verbod alleen tot zommige fchepen te bcpaelen, en verders buiten die bepalingen, den verkoop van alle andere fchepen ter koopvaerdye zo binnen als buitens Lands open te Rellen en onder zekere voor waer den vry te laten, gelyk nader gekend kan worden uit de Publicatie zelve aldus luidende: TVe Staaten Generaal der vereenigde Nederlanden, Allen den geenen die deefen fullen fien of hooren leefen, falutjdoen te weeten: dat Wy, om reedenen ons daar toe moveerende, hebben goedgevonden en verftaan om het verbod tegens het overbrengen en verkoopen van volbouwde Scheepen by ons l'Iacaat van den 26 January deefes jaars gedaan, alleen te bepaalen tot de Scheepen ia den jaare 1781 of daar na gebouwd; als meede  JAERBOEKEN, November, 1781. 2097 meede tot den verkoop van Scheepen aan Engel-' ichen, of voor Engelfche Reekening; gelyk ook\ tot allerhande verkoop van Scheepen tot de Groen- c landfche, Straat - Davids, cn andere Viffcheryen gebruikt wordende, en om fpecialykmeede in vo!-i le kragt en vigeur blyvende ons Placaat van den u January 1778 , en alle andere ordres omtrent dé* Haringbuyfen, Hoekers, en andere Vifch-Vaar > tuygen; den verkoop van alle andere Scheepen ter J Koopvaardye vaarende, zoo binnen als buiten 5 '5 Lands open te ftellen , en vry te laaten, mitsj nogtans dat de Nederlandfche Equipagien van^ Scheepen,die buiten 'sLands verkogt worden,ge-v houden zullen weezen binnen drie maanden , ot« dat zy van bet Schip ontflagen zullen /yn, hiel* te Lande te rug te koomen, op poene van verlies van afreekening en verdient Maandgeld, het welk by de Boekhouders zal moeten ingehouden worden, van alle de geene die fich binnen de vootfz. tyd niet hier te Lande fifteercn, of buiten 's Lands weederom op een ander Nederlandfch Schip hebben dienft eenomen', endoor dezelve uitgekeert zai mc eten worden aan die geene der Eootsgef Hen van het verkogte Schip, dewelke hier aan zullen hebben voldaan; wordende nogtans ain de voorfz. Boofsgofellen gepermitteert, om fig ook by Neutraalen , het zy op de verkogte, het zy op andere Scheepen van NeutraaleMogendhecden,in Scheepsdienft tot de Reyste mogen begeeven ; mits dat?y zig niet anders engageeren als voor eene Reys direct, na deeze Landen , of daar doorlig deeze Landen naderen, en zig eene gemakkelyker Reys herwaards beforgen ; des dat zy aan "den Mir.ifter, Conful, of Commiffaris van den Staat,die haar do naafte is, dom blyken, dat zy zig waarlyk mei, anders als tot de Reys, en niet tot voortduwende Scheepsdienft hebben geëngageert. En op dat niemand hier van eenige ignorantie koome te pretendeeren , ontbieeen en verfoeien Wy de Heeren Staaten, Stadhouder, GeccmroUZzzzzz,3 teer- ;GrA« ENHA- !e. *ublic. it vernderingm 7 *lac. van 6 Jan. 'egens irkoop m fcht' m.  ss Gra- venhagé. Pifblie, tot veran dering van 't P/ac. va) 26 Jan wegens verkoop van fche pen. 2098 NIEUWE NEDERLANDSCHE teerde Raaden en Gedeputeerden Staaten van de refpective Provinciën, en alle andere jufticieren en Officiere van den zeiven Lande, dat zy deeze Onze Publicatie van Honden aan alomme doen verkondigen , publiceeren en affigeeren daar zulks van •nooden weezen zal, en men gewoon is foodanige publicatie en afficfie te doen ; laflen en beveelen voorts de Raaden ter Admiraliteit de Advocaaten iFifcaal, en Commifen Generaal , mitsgaders allen .Admiraals, Vipe-Admiraals, Capiteinen, Officieren Bevelhebberen, deeze Onze Publicatie na te komen, en te doen nakomen. procedeerende en ■ doende procedeeren tegens de Contraventeurs van dien, zonder oogluyking, faveur, diffimulatie of verdrag, want Wy fulks al foo ten dienlte van den Lande noodig bevonden hebben te weezen. fwas geteekept) H. Fa o el. Ook hebben de Algeméene Raten by Publicatie van den 15 dezer maend alle fcheepyaert uit de havenen dezer Landen , uitgezonderd ter walvifch en haringvangft, aldus opengefteld: ' ' * T\e Stapten Generaal der Vereenigde Nederlanden dV allen den geenen die deezen zullen zien oftl hooren lezen, falut; Doen te weeien; Nademaal Wy alle die geene, dewelke eenige Schepen hier te Lande hebben leggen, even gelyke vrydom en permiffie v/illen laaten genieten , als Wy aan dè jRheeders, Eigenaars en Schippers, buiten 'sLands leggende, hebben gegunt, hebben Wy goedgevonden en verftaan, met inbasfie van Onze Refolutie yan den 19 October laatftleeden, om by alteratie van Ons Placaat van den 26 January deezes Jaars, alle Scheepvaart uit de Zet havenen deezer Landen «4,  JAERBOEKEN, November, 1781. 209$ ca alle Ryken en Staaten zonder onderfcheid, het.s zy met of zonder Convol, vry en open te Rellen, v, iruitzonderingalleen vande Schepen tot de WabGJ visvaneft en Haringvangft, welke tot Onfe nadere ordre faan het verbod, by het voorfz- Flacaat. ge-q San, onder de pcenaliteiten daar by vermeld en/,-, ftatuèerd, gefubjecleert blyven; gelyk meede alle* Vaan ten dilnlte van zyne*Groot-Bnttan-,iche Ma d jefteit, ofte deszelfs Onderdaanen, enz. I Wy hebben in onze voorgaende Rukjes, van de zaek tuffchen den Hertog van Brunswyk en de ftad Amfteldam, verilag gedaen, en aldaer laetftelyk gezien, zo het befluitder Regeering van Alkmaer genomen, als zekere verklaring van den Hertog , waerby Z H. betuigt nooit zig middelyk of ommiddelyk met de zaken van het Zee wezen bemoeid te hebben. Het bleef hier niet by , maer de Hertog ,verneemende,met wat oog de meerderheid der Leden van de vergadering der Maten van Holland en Weltfriesland, zynen ftap en klagten aenzag, begaf zich den 16 November 1781 by het voorzittend Lid van tt h Mog. en deedt aen denzelven nog "ene verklaring, die vervat is in het navolgend ExtraS uit het Regifter der Refolu* tien van de Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereemgdt Nederlanden. Veneris den 16 November 1781. DpHeer Pagniet,-ttr Vergaderinge Prsfideerende, h£ft aan haar Hoog. Mog. voorgedragen en bekeat gemaakt; dat den Heer Hertog 0 Zzzzzz 4 v * Gra- inha- fenfteU ig dar tert uit •ze anden.  's Gra VENHi GE. Refol. Naden verklaring Vt den He tog van Brunsvryk. 210© NIEUWE NEDERLANDSCHE' r van Brunswyk deefen morgen by hem was ge- ' r^S*enaan vem ?efegt had' d*thy» tot weg. neeming van alle misvattingen , welke zelfT bv eenige Leeden van Staat in de refpectjve Provin- :«cienfchynen plaats te vinden, ten aanden van den fin en ware bedoeling van defTelfs Addres aan haar Hoog. Mog den 21 Juny laatftleeden, raad" w ïaam heeft geoordeelt te declareeren r dat zvne in- Y' «"£Ie ÏTmei ëeweeft is ' om d™ by van haar Hoog Mog. een geregtelyk onderfoek van zvn laak, nogte vervolgens by hoogftdefelve een onmiddelyke fatisfaérie te verfoeken, veel min daar doorin twyffel te trekken de hooge Souverainiteit, en het altoos by hem gerefpectet rt Regegehied aan ieder der refpeéïive Provinciën ontwvftclbaar competeerende,- maar alleenlyk om in zyne relatie als Veldmaarfchalk van deefen Staat de Se prottéiie te reclameeren van haar Hoog Mop. als hem bekleed hebbende met voorfz. Cafacler, het Welk van zyn Perfoon in deeze oraffcbeidelvk is waarom hy oordeelde, dat den b'ajim , op zvn ISfrhUhfï^ 3311 h0°gftd^e!ven ook niet oL Veiichillig konde zyn, en zulks ten einde, a'zoo tn ^ï *afe}v-a 8Unfti8e interceffie daar van te worden gefuivert, ter plaatfe en in dier voegen als zulks zoude behooren: dat zulks te meer evident is dewyl hy terftond, na bet neemen uiïrn"* H°°S ¥°Z- Refolu!ie d™ TS hatftleeden op den 4 daar atn vof ende aan den Heer Prsfideerende, met foo veel woorden ^declareert heeft over dezelve zaak zyne klagtcn „icÉ direct aan haar Hoog Mog. gebragt te hebben,het welk, vergeleeken met zyn eerft! Addres, duidcJe Czoo hy vertrouwt) deeze zyne meening ma^fefteert; als hebbende daar by van haar Hoog Mogende verfogt, dat door hoogftdefelve moet wvf?vangCSf^ d3t hy ?P eene con« wyle van den blaam hem opgelegt, foude werden gefuivert, en dat hoogftdefelve Ten dien einde £ Qaar heenen foaden gelieven te dirigeeren, dat hy voor  JAÈRBOEKEN, Novemler, 1781. aïot voor het oog van de geheele waereld foude mogen's werde gejultificeerr. v! Waar op gedelibere^rt ?ynde, is goedgevonden G. enverftaan, mits deezen te verzoeken de Heeren Gedeputeerden van de refpecfive Provinciën, omR van het gunt voorfz. kennis te willen geeven aanA1 de Heeren Staaten hunne Principaalen , ten einde^ by de deliberatien op de Miffive van den Heerer/ Hertog van Brunswyk, van den 21 Juny laatftlee-je den, daar opzoodaanige reflectie mogt werden ge-to nomen, als hoogttdezelve zullen oordeelen te be-B hooren. w Accordeert met voorfz. Regifter. Wenfchelyk was het, dat deze zaek, die zonder eenig nut aen het groot werk toetebrengen , de raedplegïngen der Staten inneemt , bezig houdt, en den ko.ftelyken tyd verflindt, op de eene of andere gevoegelyke wyze een einde nam, en het zonoodzakehk vertrouwen tuffchen de hooge leden der Regeering herfteld wierde. Ünderwyl verneemt men, dat de Rad B-rielle zich ook by de overige tien Reden gevoegd heeft, die den Rap van den Hertog en zyne klagten hebben afgekeurd. Hoe zeer het een ftaetkundig en voorzigtig plan onzer Regeering geweeft is, om in goede verftandhouding met de Kroon van Frankryk te zyn, zo is het niet te min zeker, dat men voor af niet kan bereekenen, hoe verre zómtyds de eer- en regeerzucht van deze oi geene Vorft gaen kan. En dit is de reden, dat onze ftaetsbeftierders ook van deze zyde fteeds op hunne hoeden zyn geweeft, en dt Zzzzzz 5 Bar 3ra- NHA- °.fol. en adere Walg van n Her1 van uns- yk.  'sGra VCNHA es. 2102 NIEUWE NEDERLANDSCHE ■ Barrières of voormuer tegen dat Ryk zeer " hebben ter harte genomen, om in geval van Vredebreuk, den eerften fchok te kunne tegenftaen. By 't verbond van 1701 tuffchen den Keizer Leopold , Groot Brittannie en dezen Staet kwam men overeen ,, dat men „ zich zoude zoeken meefter te maken van „ de Spaenfche Nederlanden , om dezelven „ te doen ftrekken tot een voormuer der „ yeroenigde Geweften. Wagen. Vad. Hifi. „ XVII. D. bl. 94 . J ■ In^t jaer 1709 verbondt zich de Koningin van Engeland om te wege te brengen, „ dat „ alle de Spaenfche Nederlanden by 't flui„ ten der vrede tot eene barrière aen de Star „ ten werden afgeftaen, die in 't byzonder s, bezetting zouden mogen leggen in Nieur „ poort, Veurne, en 't Eort De kn&kke, „ Meenen, de Stad en 't Kafteel van Door„ nick, Condé, Valenchyn, enz. Voortsin „ Maubeuge, Charleroi, de Stad en 'tKas„ teel van Namen, Lie-r, Halle, de Schans„ fen de Peerl en Filips, Damme, het Kasteel van Gend en Dendermonde; zullende „ de Schans S.Donaes,alsbehoorendetotde „ veftingwerken van Sluis, in vollen eigen,, dom aen de Staten afgeftaen, en de Schans Rodenhuizen, aen deze zyde van Gend „ geflegd worden. De Staten zouden bevel„ hebbers mogen Rellen over hunne bezet„ tingen in deze en andere plaetfen der Spaen„ fche Nederlanden , buiten benadeeling „ nochthands van kerkelyke en werreldlyke „ regten en vryheden van Koning Karei III, enz. Wagen: bl. 347 ,  JAERBOEKEN, November, 1781. 2103 By 't verdrag, van 't welk de Koningin'8 G van Groot Brittannie een ontwerp in 't jaer^ 1712 aen de Staten toezondt, zou zy den Staten 't bezit der Barrières verzekeren. De Staten ichreven toen aen de Koninginne „ dat „ zy Condé ook diende te behouden, omdat „ Doornick anders van Bergen in Henegou„ wen zou afgefneden zyn: nog dat zy be„ zetting in Dendermonde behoorden te mo: „ gen leggen, om dat Braband en Vlaendev, ren en de Grenzen van den Staet en de „ Barriere-plaetfen, door deze ftad gemeen„ fchap met eikanderen hadden, mids men voorzorg gebruikte om de zwarigheden in 11 den koophandel, die hier uit zouden kunnen ? -reizen, weg te nemen. Wagen. bl. 488496. En de Vrede van Utrecht hadt Keizer Karei VI. niet anders in 't bezit der Spaenfche Nederlanden verzekerd, dan op voorwaerde, dat de Keizer met de Staten overeen kwam wegens eene barrière uit dezelven. Wagen. XVIII. D. bl. 40. Uit deze en andere pogingen der Staten op dit Ruk, van de welken men in 't breede by Wagen. XVIII. D. bl. 41 -71-75-80-90-187. kan lezen, kan men zien, hoe zeer deze Barrière ter harte zyn genomen, en daer men voor dezelven veel tyd, geld en Woed verfpild heeft, kan men zig met rede verwonderen , hoe het is toegekomen, dat men ze zedert zo heeft laten vervallen, en van wederzyde zich der verbonden deswegen gemaekt, weinig bekreund heeft. Maer wat hier ook van zy, dit is ontwyffelbaer , dat der wyze van oorlogvoeren geheel en al ver- ha-  'sGra venhj OS. ar 04 NIEUWE NEDERLANDSCHE - anderd zynde het geen voorheen van het l" wterfi be ang kon gereekend worden, thands onverfchühg kan zyn; het is zeker, dat de herftellmg van die vervaliene veftingwerken zeer groote geldfommen zoude verflinden en dat mogelyk die koften, als mede die van ze te onderhouden in dien ftaet om'er nut van te kunnen trekken, veel hooger zouden loopendan andere plans, welke tot onze zekerheid even zeer gefchikt kunnen zyn De Keizer by zyn reisje in deze zomer die plaetien bezogt hebbende, heeft die vestingwerken als nutteloos aengezien cn is daerom in het denkbeeld gevallen , dat het beter ware dezelve te ftegten, en de krygsbezeitingen uit dezelven te doen trekken Dit kan op zich zelfs, zo als wy even aemnerkten, goede reden hebben;maer daer 'er wederzydich verbindende verdragen waren kon men verwagten, dat de Keizer over dit zyn oogmerk eene onderhandeling met de Staten zoude begeerd hebben, in welken geen twyffelis, of alles zoude tot wederzyds genoegen zyn vereffend geworden. Maer de magtige Vorften maken doorgaens weinig pbgtspleging met kleine Mogendheden De Keizer het flegts zyn voornemen te Brusfel door den Prins van Stahrenberg aen den Hollandlchen Gezant Hop. den ƒ deze!maend by de volgende Nota bekend maken „ ZyneKeizerlyke Majefteit, welke thands j, zelfs zyne Nederlandfche Provinciën heeft „ oezigtigd, heeft onder anderen opgemerkt » dat het om verfcheidene redenen niet meer „ gevoegelyk was daer in alle verfterkte ?, plae  J A ER E O E K E N 3 November, 1781. 2105 plaetfen te behouden , en dien volgends ls " beflotcn de flegting met het geen daer (, van een gevolg is,van hetgrootfte gedeel" te, welk tot hier toe in wezen is geweest. % In gevolge van deze bepaling heeft Z. K. 1 M aen het Generael Gouvernement der " Nederlanders gelaft, van wegens Hoogft" denzelven hier van kennis te geven aen " H H. Mog. de Staten Generael der Ver." eenigde Provinciën, om ten dien opzigte ? de behoorlyke ordres te geven aen de Ge" neraels en andere Officieren, welken hunr " ne troupes in zyner Majefteits Ooftenryk'? fche Heerfchappyen commandeeren." " Dit zelfde is zakclyk door den Baron van Reifchach- keizerlyke Gezant in 'sHage aen H H Mog. bekend gemaekt. Waerop Hoogitdezelven den 20 November het volgend befluit hebben genomen. HH. Mog. gedelibereerd hebbendeen ingeno• mea de Confideratien en het hoogwys Advis van zyne Hocghdd over de Declaratie van zyae Majefteit den Keizer , nopens de Demolitie der gefortificeerde Plaatfen in de Ooftenrykfche Nederlanden , enz. waarvan de Heer Hop, H., H« Mog Minifter Plenipotentiaris te Bruilel ter Vergadering kennis heeft gegeeven, is goedgevonden en verftaan, dat aan hem zal worden gerefenbeerd , dat H. H. Mog. hem autorifeeren , om by eepe Memorie, daartoe in de civielfte termen in te rig. ten, aan het Gouvernement der Ooftenrykfche Nederlanden te verklaaren, dat H H. Mog. te zeer vervuld zyn met de ongeveinsdfte fentimenten van eerbied en hoogachting voor zyne Keizerlyke en Koninglyke Majefteit, dan dat zy met ten allen tyde gereed en gezind zouden zyn, om zo veel in hua vermogen is, aan het verlangen van Hoogft. ge« Gra- ENHAE.  's Gra ge. Antwoordvan H, H.Mo, wegens de barrières. -100» NIEUWE NEDERLANDSCHÉ ■ gejachte zyne Keizerlyke Majefteit te voldoen; - confidereerende het geluk, dac zy niet alleen heb»*' ben met zyne Keizerlyke Koninglyke Majefteit,en ledert zo veele Jaaren met Hoogftdeszelfs Doorluchtige Huis in een naauwe vriendfehap te mogen Jeeven, maar byzonder ook in aanmerking, dat derzelver vriendfehap haar grondflag en Iterkte mag ?. vmden in de folemneele Traktaaten en verbindtenis tuflehen Hoogltdezelve en den Staat tot hiertoe gefubfifteerd hebbende, en nimmer herroepen dat H. H. Mog. met die onverahderlj ke gevoe! Jens aangedaan, om alle mooglyké deference voor Hoogftgedachte zyne Keizerlyke Koninglyke Ma. gelteit ten allen tyde te betoonen, ingezien hebbende de Memorie aan hem Heer Hop, uit de Secretarye van Staat en Oorlog ter hand gefield erf daaruit bevonden: „ Dat Hooggedachte zyne Kei-< j, zerlyke Koninglyke Majelteit om verfcheidene », redenen geoordeeld hebbende, niet meer van >> Jtioogftdeszelfs convenientie te zyn van in haare '* ^.ede!landfche Provinciën alle de gefortificeerde „ Plaatfen te conferveeren, dienvolgende ten aan„ zien van de meefte van dien, welke tot hiertoé „ geëxifteerd hebben, gerefolveerd hadde,de De" „ molitie en 't geen daarvan een gevolg is; en dat „ in conformiteit van deeze determinatie Hoogft„ dezelve door het Gouvernement der Ooftenrvk^ „ fche Nederlanden H. H. Mog. hadde doen i"nformeeren, ten einde dienaangaande convena„ ble orders te kunnen geeven aan de Generaals en „ andere Officieren, de Troepen van H. H. M „ in de Ooftenrykiche Nederlanden commandeerende." „ Dan dat H. H. Mog. ten eenemaal zich bui. ten Haat bevinden, om op de voorfchreeve Me. morie en het daarby gedeclareerde verlangen van zyne Keizerlyke Koninglyke Majefteit, ren einde H. H. Mog. convenable orders mogten geeven aan hunne gemelde Officieren, een precies eri bepaald antwoord te kunnen geeven , in confidera- tij*  JAERBOEKEN, November, 1781. 2Ï07 de dat zy uit de voorfchreeve Memorie niet heb- 'f Gl ben' kunnen opmaaken, hoe veele en welke Plaar-VEis; fen. tot de Barrière behoorende, (in welke H-H^e. Mog Troepen doch alleen Garmfoen zyn houdende) by de voorfchreeve Memorie beoogd worden nogte ook wat door de Demoliiie, en 't geen daar-ww van een gevolg is, (Ja Demolition & ce qui senvan (uit) eigentlyk verftaan word , en hoedaanig de-"- J convenable orders begreepen worden , welke van*j;e# H H Mog- ten aanzien van derzelver Troepenae L wórden gedefidereerd." "en , Dat H. H. Mog. zich verzekerd houden, dat het'Gouvernement van Bruffel billyk zal oordeelen, dat zy, alvoprens zich tot een precies antwoord te kunnen bepaalen, omttent de voorgemelde pointen en articulen, de noodige elucidatien verzoeken, en dat meer Hoogftgedagte zyne Keizerlyke Koninglyke Majefteit middelerwvl zal gelieven geperfuadeerd te zyn, dat aan H. H. Mog. niets aangenaamer en tot meerder genoegen zyn zal, dan aan Hoogftdezelve alle mooglyké preuveste kunnen geeven van de onveranderde Prys, die zy op de continuatie van de vriendfehap en gunft van zyne Keizerlyke Koninglyke Majefteit niet ophouden te fiellen." Diergelyk befluit is ook aen den Baron van Reifchach ter hand gefield, en door dezen naer zyn Hof verzonden. Dog dit antwoord van de Staten was van weinig vrugt. De Heer Hop hadt 't bovengem. befluit der Staten aen de Hooge Regeering te Bruffel den 23 November overgegeven; en ontvong den 27 November een antwoord, het welk Hy by den navolgenden brief den Staten toezondt. „ Ik het gifteren uit de Secretarye van «'<$taat en oorlog ontvangen eén Miffive err W „ Me- iA- d H. Vlog, •ns arï.  2io8 NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGr vemh ge. &• „ Memorie, waarvan de eer heb copy hiers" 5? n?vens te voegen. De Prins, eerfte MÏ„ nifter, had zeer wel gezegt, dat ik eer„ lang een antwoord zoude bekomen op de „ gevraagde elucidatien van Hun Hoog Mo„ geilden, en zoo als hetzelve ook ingerigt „ is, is het met zeer moeilyk gevallen: ik „ was te voren wel verzeekert, dat men daer„ over niet naar Weetien zoude fchryven, en 99 heb al meermalen gelegentheid gehad, te „ remarqueeren, dat men op gegeevene be„ velen niet ligt waegt, wedertefchryvcn. „ Waermeede enz." (was getekend) H. HOP. Het antwoord van de Hooge Regeering der. Ooftenrykfche Nederlanden was van* deze krag/igen inhoud : „ Hunne Koninglyke Hoogheden hebben „ niet, dan met groote gevoeligheid kunnen „ zien de uitdrukkingen, in dewelke de Stae» ten generael zig geëxpliceerd hebben op „ de Memorie^ den 7 dezer aen den Heer „ Jiaron Hop overgegeven; en om aen de „ byzondere verhaefting, die de Keizer in de„ ze zaek begeert, te beantwoorden,neemen „ zy geenzins uitftel, om te declareeren, „ dat Zyne Majejieit geen enkele plaats zy tier „ Heerjchappye, in de welke Hollandfch „ Ltuarmzoen legt, van de demolitie der For„ Upcatien, en 't geen daar een zevolg van „ zs3 uitzondert. 1 De Algemeenheid ,9 de-  JAERBOEKEN, November, 1781. 2109 dezer termen, reeds in de Memorie van» „ den 7 dezer uitgedrukt, laten geen twyfel, „ over wegens de intentien van den Keizer. —t „ Hunne Koninglyke Hoogheden meenen, „ van de gevoelens van Hun Hoog Mogen„ den jegens Zyne Majefteit te moeten ver„ wagten, dat zy thans wel ten dien einde „ aen de Generaels en andere Officieren, die „ over de Troepen in die plactzen 't bevel „ voeren, de behoorlyke orders zullen doen toekomen, over welkers determinatie 9, Hoogft Dezelve zig niet anders, dan aen „ de wysheid en inzigten van Hun Hoog , Mogenden kunnen gedragen, enz. f>*^;, 7 ■ Dit antwoord wierdt door den Staetsdiexiaer ff ,Crumpipen den 27 November aen den Heer Hop by de navolgende Nota ter hand gefteld: • „ Door Hunne Koninglyke'Hoogheden ge„ laft zynde, om U 't hier by gevoegde ants, woord, op uwe Memorie van den 23 dc„ zer, te doen toekomen, heb ik de eer, „ my-hier van te kwyten, en 'er van hunnen „ kant bytevoegen, dat Hoogft Dezelve niet „ twyfelen aen uwen yver, om 'er het bc„ hoorlykfte gebruik van te maken, ten einde, conform de vcrwagting van Zyne Majefteit, eene vaardige en voldoende rci'olinie te bezorgen. Ik heb de eer enz. „ (was getekend) „ H. CRUMPIPEN." A a a a a a a Men sGra- 'enhaE.  ano NIEUWE NEDEELANDSCHE 's Gra- VENHA- j GÉ. < i j i ] Men heeft niet véél verwagting van in de;e iets te zullen kunnen vorderen. Onderïvyl is dit antwoord met den Raed van State :ornmiiforiae] gemaekt, en het wys advis van :yne Doorlugtige Hoogheid verzogt. Het is mtwyffelbaer, dat een Volk onder de anderen reagt, geëerd en ontzien wordt, naer mate /an zyne magt; laten wy derhalven onze 2ee- en Landmagt vervallen, de kleinagting egens ons moet 'er een onmiddelyk gevolg mn zyn : en dit is nog maer een der geringde onheilen, die uit dat verzuim noodzakeyk moeten voortvloeyen. De Bankiers J. Bergeon en Comp. in dezo flofplaetfe woonende, hebben voor de WeJuwen en Wezen van de gefneuvelde manfchap van den Kaper De Dappere Patriot ,byftand van H. H, Mog. verzogt, als mede eenige fpoedige aenmoedigingen in geld voor alle Kapers, gelyk uit het verzoekfchrift zeiven kan worden opgemaekt, aldus luidende. Geven reverentelyk te kennen de Banquiers Jaqties Bergeon en Compagnie, wonende in 's Hage, in qualitciten als Direcfetr n en Mede Gei'rterclfeerdens van een Vaderlandlievende Kaan Ree* öerye, tegens de Engelfche Natie ten hunnen Cofnptoire opgeregt in de maand January 1781. Dat de Supplianten kort na de bekende OorlogsDeclaratie van den Koning van Groot-Brittanje tegens deze Republyk, en wel byzonder na de publicatie van het Plakaat, door Uw Hoog Mogenden in dato den ia january 1781 expreslyk geè'mameert tot aanmoediging der Commiffievaarders dezer Landen, De voorfchreven Kaap-Reedery ilieo en zonder de  jAÉRBOEKEN, November- 1781. 2iti de minfte verzuim daadlyk hebben opgeregt; (en 200 veel immers moogiyk, derzelver Patriottick èn Nationaal devoir hebben aangewend, om nog meerder dergelyke Reederyen, ter defenfie en voordeele van het lieve vaderland,te tragten aan den gang te he'pen :) Met dat . evolg, dat de Supplianten ten eerften voor derzelver opgemelde Reedery een kloeke Ka per hebben beginnen te armeeren, naar het publiceren van het Contra-Manifeft van Uw Hoog Mogendeni in dato den 12 Maart 1781; Welke Kaper, genaamt De Dappere Patriot, in volkomen order geëquipeerd en gearmeerd, volgens de nevensgaande Lyft, en met de vereifchte gunftige Commiffie en Brieven van Zyne Doorluchtige Hoogheid den Heere Admiraal-Generaal dezer Landen compleet voorzien zynde, Daar op, onder het bevel van den Kaptein Dahiel Verbdeé, den 20 July 1781, uit Texel naar Zee is gezeild met de noodige Inftructie, zoo voor hem als zyne mede Officieren; waar van de Supplianten de vryheid nemen mede een volledige Copy te annexeren. Den 21 July ontdekte hy Noord-Noord-Weft 3 mylen van Kamperduin een Engelfch Fregat, waar op circa a uren gejaagd hebbende, alstoen tot zyd groot leedwezen befpeurde, dat het hun te magtig, en wel, na gilling, met 30 zware ftukken eü omtrent 300 mannen gemonteerd was; alstoen, na hem een fchoot met fcherp gegeven te hebben, op het allerfpoedigft afbraftte naar de Hollandfche Wal; by welke gelegenheid men door de onder^ vinding befpeurde, dat de Patriot van boven eenig. zints te Zwaar getuigd was, en daar door aan de wending niet genoeg voldeedde. Om welke redenen hy op den 23 July de Maag inliep, en te Vlaardingen op het fpoedigfte in order gebragt zyndé, Öp Maandag den 13 Auguftus 178T, des namiddags om 3 a 4 uren, van voor den Briel in Zee Aaaaaaa % Hep| 's Gra« VENHAGE. Req. van Bergeon en Comp. tot byliand en lenmoedigingi  2ii2 NIEUWE NEDERLANDSCHE 'sGra- venhage. Req. vat Bergeon en Comp, tot byftand en aenmoe ■ diging. liep, met een byzonder wel gerefolveerde en vergenoegde Equipagie van 46 Mannen en 8 Jongens; d:enzelfden avond ten 7 uren jaagde de dappere Patriot naar e n Galjas, by dewelke hy omtrent ten '8 uren aan boord kwam, en na de vifitatie denzeiven om half 9 uren zyn cours liet vervolgen. Van dien tyd tot circa 11 k iauren 'snagts zeilde de Kaper voorby de Hollandfche Viffchers, zoo het fcheen naar de hoogte van Texel en het Vlie, om zyn kru'Hogc te vervolgen langs de Engelfche of Schotfche Kullen. Op Dingsdag den 14 Auguftus 1781 werd hy, volgens de raporten der Vyanden van dat allezints vrygevogten Land, om 6 uren des morgens, befpeurd op de hoogte van 6 mylen ten Zuid-Poften van Texel, door een Engelfch Tweemaft Fregat van den Koning, genaamt the Cameleon, onder Kaptein Drury , welke uit Cuins was gezei d , ingevo'ge de ordres van zyn Opper-Commandantden den Admiraal Drake, om te kruiiTen tuffchen de Galloper , Middelburg en de Breê Veertien; quartier voor 9 uren waren zy zoo digt by eikanderen, dat rren een Befchuit van het eene Schip op hen andere kon fmyten, Daar op requireerde de Engelfche Kaptein, dat deze Hollandfche Kaper zyn Vlag zoude ftryken voor die van zynen Koning. Waar op 'er een Nederlander, aanhebbende een roode.Veft, zeer verwoed van wegens den Dapperen Patriot, hem toeriep : ftryk "zelfs Engelfchen Hondsvot; en daar op kreeg the Cameleon ilico de volle laag, welke hy zoo fpoed g moogiyk beantwoordde, en daar op volgde, zonder eenige ftilftand, het hevigfte en hartnekkiefte gevegt, dat men ooit zoo digte by van eenig Hollanfche particuliere Kaper gezien heeft, zoodanig, dat deze twee Schepen met eikanderen vogten Raa aan Raa tot half 10 uren, als wanneer de Dappere Patriot op eene geweldige en deplorable wyze in de lucht yloo met zyn geheele moedige, doch allerbekla1 gens-  JAER BOEKEN, November, 1781. 2113 menswaardige Equipagie, ten getale van 54 Men->s Waar van de Supplianten de vryheid nemen,Gl niet dan met de grootfte deernis, hier nevens een^ compleete Lyft te voegen. B En doordien 'er geen van die dappere Vaderlan-" ders, naar alle menfchelyke praamden, in het«* leven zyn gebleven, en dus als hun Bloed ter eerett van het lieve Vaderland hebben opgeofferd; zoo/?, kan men in genen deelénaar waarheid bepalen, of^ ev zich hebben doen fpringen, dan wel of dezedi zeldzame fataliteit hun door het een of ander toevallig ongeluk is overgekomen. . . Maar dit is zeker, dat deze kloeke Patriotten in eenen deele hebben willen ftryken, noch zich laten Ivermeefceren, of de Vlag van dezen Staat op huneen Bodem hebben willen zien fchenden; ter contrarie „zoo is hy in volle vlam op het Engelfch SchiP gevlogen, met een groot gedeelte der leden en ftukken van menfchenvleefch, herffens al- anderzints , weke zoo aan deszelfs Maften als Scheepswand gekleefd waren en in meemate op het En?elfch Dek gevonden wierden; m-.dlerwyle dat het vyandelyke Schip op een terrible wys befchadigd was en zyn geheele boventuw ' n zeüagie ÏVbrandde, meenende de Engelfchen Kaptein onder anderen ,dat de groote Maft van deze Hollandfche Kaper mede over zyn Schip zoude gevlogen zyn: en v lgens de verdere raporten, heeft de Vyand leer veel werk gehad, om zich in de Haven van S'hields by Edenburg in Schotland te doen binnenflepen, hebbende mede eenige fchoten onder water en circa 40 a 5* dopden tn gekwetften in dit geveet gekregen. , , Het vyandelyk Schip was, volgens hun opgave, gemonteerd met 14 zesponders 4 Carona les en 00 mannen Equipagie: edoch volgens andere ra. porten was hy met negen .ponders en een veel CTOOter Equipagie voorzien,en de Engelfchen wi fen abfolut "niet anders gelooven, dan dat zy vol- Aaaaaaa3 nreKt Gra- nha- eg, van '.rgeon Comp. ■ by\nd en nmoe§•/»£• >  9s Gvlp venh/ ce. Req. vt Bergeo, enComA tot byflana i etenmoe éiging. ai ï4 NIEUWE NEDERLANDSCHB - ftrekt in plaats van korte vierponders, met zes* J ponders zouden berchoten zyn. Zoo dat Uw Hoog Mogende uit al het voorenltaande ten klaarfte zullen kunnen befpeuren dat r»deze Nederlandfche Commiffievaarder met deszelfs 1 geheele Equipage niet alleen byzonder aan zyn >. naam , maar ook getropwelyk aan het Generaal karakter der Hollandfche Natie, overwinnen of fier* •nveu, en aan den alom beroemden Heldenmoed der . oude Batavieren volkomen beantwoord heeft. Derhalven zoo bidden de Supplianten in deze op bet jnftantelykfte, dat hen Uw Hoog Mogenheden zoo Patriottiek als Honorabel mag behagen, om aan de nagelatene en allefints deerniswaardige 19, bedroefde Weduwen en 54 Weezen van alle die) ongelukkige doch kloekmoedige mannen, als mede aan de naafte Bloedverwanten der 25 ongetrouwde Perfonen en aan de bedrukte Moeders der 8 omgekomene Jongens, eene zoo. gracieufe als edelmoc oige byftand te willen toevoegen, het zy by wegen yan een Jaarlyks Penfioen of naar evenreiügbeid aan yder derzelven zoodanig en zoo veel in eener fomma als Uwe Hoog Mogende in Hoogftderzelver Wysheid en Medogenheid zullen gelieVer goed te vinden. .T ■ ■ . Als mede om van Uw Hoog Moeenden, uit hoofde van de voorfchreven ongelukkige fataliteit , een Dedommagement van 50 per Cent te mogen verwerven voor de opgemeld^ Reedery, die voor den meergecoemden Dappere Patriot, met zyn geheele uitruftmgen armeering, een Kapitaal van ruim 42300 G . gefpendeert beeft, zynde haar dit fmertelyk verlies alleen ter liefdé van het Vaderland overgekomen, en dat zelfs zoo fpoedig als onverwagt, in minder dan iq uren tyds. „*?et.is 1? de oudfte Annales nog in de nieuwe IMtonen dezer Republyk niet bekend, Hoog Mogende Heeren, dat 'er ooit een van hare particuliere Commiffievaarders dergelyke Oorlogsramo yegtenderhand is overgekomen, en die tevens zoo roem-  JAERBOEKEN, November, t&U 2"S prachtig maar helaas ^ «"«^ft jg£ einde, de natwnale , en de vi g de ffltüS?S3?fi ^'-ra of voordeel^ %St«e ^ÏÏ^ vrymoedighdt Uw Hoog M^K^SlcïS? ren om wel gunftig en ten fpoedigfte eeR da areUvTng?roeerd W4Q: a^enhtIyk?eS boven dl ? & VOorvder gewapend Vaartuig f koppen.''00' idem b°Ven de 8 uukken e° 3o koppen'V°0r id6m b°Ven de 12 ftukke" ^ 50 / 'koppen.V00f idem b0VCn de 16 flukken « 7° /1 koppen V°°r id£m b°Ven ds 20 ftukkeD en so oven gemonteerd zynde. P g daar Zoo dat 'er naar alle, waarfchynlyk'eit voor ven  JAERBOEKEN, November, 1781. 2117 ven en ter vrybuir. te kruiffen; waar door een me-' nipte brave menfehen hun noodwendig beftaan zoude vinden in allerhande Profesfien, Ambachten en Neringen. . Door der^elvke efficafieufe en welmeenende middelen , Hoog Mogende Heeren, zoude de lult in dit Gemeenebeft "merkelyk geanimeerd worden, om ter particuliere Kaapvaart te armeeren; ook daar door met meerder ernft overal grooter afbreuk aan den hoogmoedigen vyand toegebragt worden, om' in tyd en wylen daar door onder des Hemels gena digeh Zegen, des te eerder tot een fpoedigen en honorabelen Vrede te concurreeren. (Was geteekend) Jaques Bergeon & Comp. Bergeon en Comp. vervoegden zich vervolgends by den Prinfe Erfftadhouder en verzogten Hoogftdeszelfs gunftigen invloed tot onderfteuning van hun verzoek aen de Algemeene Staten gedaen. Leiden. ' Schout en Schepenen hebben met goedvinden van Burgemeefteren de CLXXI Burgerlyke Keure, betytcld Bloedreyfen, iri deze maend aldus vermeerderd: Schout en Schepen de' Stad Leyden hebben, na :efumtie van de CLXXI Burgertyke Kerre dezer Stad, fprekehde van Bfoet-reyf*. by f( r ne van Ampliatie van dezelve Keure, met advis en goedvinden van BurgeÖeeffieren, gefaamenlyk gekeurd tn geordonneerd t als volgt: Alle de Chirurgyns, binnen deze Stad en de Aaaaaaa 5 Vry- sGra- /'enha- :.e. Req. van Bergeon m Comp. 'ot bylana en wnmoe4'tging.  ftiiS NIEUWE NEDERLANDSCHE Lei- ï)EN. Vermeer dering fier Keu re betiteldBloedreyfen. Vrydomme van dezelve wonende, zullen gehouden zyn, wanneer zy by enigen gekwetsften of gewondden perlbon geroepen zyn, denzei ven, of, byzyn -onvermogen, den Huisgenoten, Omftaanders ,ernftig aftevragen de wyze, op welke, en den perfoon , door ■wien de Gekwetftediewondofwonden heeft gekreegen en bevindende, dat dezelve gekwesten die wond of wonden vechtenderhand, of door een geweldige aanval van iemand anders, heeft gekregen, zullen dezelve Chirurgyns vcrpligt zyn, boven en behalven tot hec aangeven der gelegde verbanden, aan den Schouc dezer Stad, by de 'CLXXI Burgerlyke Keure dezer Stad bevolen j omme, zo van hun bevind dier wond of wonden by het eerfte verband; als van den voortgang van die wond of wonden; de bykomende toevallen, mitsgaders de cure daar aan gedaanj netteen pertinenteaantekeninge, metuitdrukking van Dag en Datum te houden, en dezelve aantekeningen, met hunne Naamen ondergetekend (des gerequireerd) aan den Heer Schout dezer Stad overtegeven; en (des noodsj voor 't Collegie van Heeren Scheepenen dezer Stad met eede te fterken; alles op dezelfde pegne, als by CLXXI Burgerlyke Keure dezer Stad, op het niet behoorlyk aangeven van gelegde verbanden aan gekwetsften, is geftatueerd. Blyvende voortc in volle kracht en vigeur al het gene, zo in dezelve CLXXL Burgerlyke Keure dezer Stad; als by de Ordonnantie op bet Chirurgyns- Gilde nopens het Aangeven van Gelegde Verbonden is voorgefchreven en bevolen. Aldus gedaan en gekeurd by Mr. Pieter Marcus, Schout: Mr. Hendrik Balthazar van Halteren, Mr. Abraham van Alphen, Mr. Abraham van Gerwen, Mr. Pieter Jan Mareus, Mr. Adriaan van Hemden, Mr. Hendrik Twent, Mr. Bieder ik van Leyden, en Mr. Joofi Romswinktl; Schepenen; met advis en goedvinden van Mr. Cornelis Chaflelein, Mr; Hendrik van Buren, Mr. Adriaan Crucius. en Jacob van der Meer-. Burgemeefteren en Regeerders derzelve Stad, op den i November 178T0 en,  JAERBOEKEN, November, 1781. »HS en ,na voorgaande Klokkengeflag, «tegenwoordig- Ahheid van Schout , Burgemeestercn en Schepenen STSC. van de Poye van het Raadhuis voor de Vplke afge-DAMo Jezep, op den 9 daar aan volgende, {Lager floni) By my (was getekend) J. J. HüBRECHT. Amsteldam. In het verhael van den roemryken Zeeflag op den Doggersbank, in ons Rukje yan APuguftuS,hefben wy van hetPla^okeu en van het voorftel van Z. D. H. om den Vlag- en andere Officieren voor dezelver uitmuntende dapperheid eerbeloningen toeteleggen. Den 30 November zyn die beloningen dadelyk toe gedeeld geworden. Hun Hoog Mogende bv befluit van den 29 Nov. 1781, hebbende verftaen, dat de Medailles, welke op voorltel van Zyne Hoogheid van den ai Aug. laetftleeden en ingevolge H. H. Mog. befluit van dien zelfden dag in gereedheid zyn gebragt, aen Zyne Hoogheid als Admirael-Generael van de Unie zouden worden ter hand gefteld, met verzoek om dezelve aen den Vice-Admirael Zoutman en verdere Officieren, die in den Zeeflag van den 5 Auguftus 1781 op den Doggersbank zyn geweeft, uit den naem en yan wegens Hun Hoog Mogende en van Zyne tïoogheid te overhandigen, tot een bewys  A MASTEL'JOAM, ai20 ME UWE NEDERLANDSCHE yan het zonderling genoegen van H. Hoog Mogende en van Zyne Hoogheid 3 over de ongerneene dapperheid door Hen in het voornoemd Gevegt betoond:zo is den 30November deze plegtigheid op het Stadhouderlyg Hof verricht ih de tegenwoordigheid van Haere Koninglyke Hoogheid, de Vorftelyke Kinderen, de Gecommitteerdens van H Hoog Mogende tot de zaken van de Zee* die van de onderfcheidene Collegien ter Admiraliteit, alle de aenwezende Zee-Officie- u"' tn,het SeheeIe Hof> hebbende Zyne Hoogheid zelve in eene deftige en gepafte aenfpraek, den Vice-Admirael Zoutman en de ochoiiten-by-Nagt van Braem en van Kindstergen, (de overige drie Schouten-by-Nagt en Kapiteins afwezig zynde) de Medailles van Hun Hoog Mogende omhangen. Ter zeiver tyd heeft Zyn Hoogheid ter betuiging van Hopgftdeszelfs byzonder gen°if n'nnfer het uitI*untend gedrag van femelde Officieren, den Heer Vice-Admirael Zoutman mtt een fraeje Goude Degen, de *S? Schouten-by-Nagt van Braem,\an Kmdsbergen en Kapiteinen Dekker, Sta. rmgb Smajen, Aberfon, Bofcb, en Grave van Rechteren , (zynde de Schout-by-Nagt •Vedel, en Kapiteinen Mulder, van Braet n. H. Stanngh, Viertz, Bouricius, Ryne&J*2 f oenzei, en Grave m deren , & wezig) ^der met een byzondere Sabel en Cemture en alle bovengemelde Officieren welke m den Zeeftag van den 5 AugX ™„' ien rood blaeuw en wit lint, en op zyn Hoog.  JAERBOEKEN, hovtmh*- 1781. Hoogheids bevel en koften vervaerdigd Am als zo veele aenzienlyke Eertekens, begun-DA Ü1Ook is de Familie van den overledene Schout-by-Nagt en Adjudant Generael Bentinck. wiens loflyke dapperheid ter verdediging van 's Lands Vlag, hem zo duer is komen te ftaen, met dezelfde Gefchenken, zo wel namens den Staet als van Zyne iloogheid door Hoogftdezelvc vereerd geworden. Insgelyks zyn de Heeren Melvill.tn Oorthuis; te eerfte, zo ras zyne uitwilïehng .zal Zvn gefchied, en de andere dadelyk met een Sabel en Ceinturen, wegens hun heldhaftig gedrag in hetgevegt van den 30 Man701 gehouden, door Zyn Hoogheid befchonken Zyne Hoogheid heeft deze merkwaerdige pleetigheid beflooien, met alle de bovengemelde aenzienlyke Perfoonen op eenepragtige maeltyd, op welken de fchootcls allerlye zinfpeelingen op het roemryk gevegt, hadden, te onthaelen. , De Medaille , welke de Admirael Generael op hoogftdeszelf* koften heeft doen vervaerdigea, cii aen bovengenoemde Vlag- en andere Officieren gefchonken, vertoont op ' de voorzyde de Overwinning, ftaende met den eenen voet op de voorfteven van een Schip , en houdende in de eene handeeneLaurierkrausen in de andere een palmtak met een Olyftakje doorvlogten. De voortteven van 't Schip verbeeldt teffens den Leeuwskop en de /even Mlen, het wapen van het Bondgenootlchap ■der feven vereenigde Gewetten. Onder aen Jeeft men Doggershank V. Aug. mdcclxxxi. L■A,  AMSTERDAM. èi2i NIEUWE NEDERLANDSCÖË Het orafchrift is Pax : qu^erttur bbllo. Dat is Door oorlog verkrygt men Vrede. Op de tegenzyde ziet men een Laurierkrans , in welken men midden in leeft : EximLe virtutis premium. Dat is. Belooning van uitmuntende Dapperheid. Het omfchrfft is Munifientia Principis Auriaci. Dat is : Lrejcbenk van den Prins van Oranje. Het een en ander is uit nevensgaende plaetie volkomen aftenemen. Deze eerpenning is ook aen het Zoontje vari den braeven Dedee, die 7 of 8 jaeren oud zynde ook in het gevegt by zynen Vader aen boord was^ als mede aen den Heere van l Pol, die zig op Leydens Hooge SchooTot Vacantie irwgelyks opde kleine vloot en in Men fpreekt veel van eenige ontwerpen • «Is voor eerft om by T^l J^wSool aen*  jAÊRBOEKEN, November, ifèi. 2123 aen te leggen van Kadetten, die tot den Zee- Ai dienft zouden worden opgeleid; en ten an-s-r deren om de Zeeofficieren van het Zeekrygs-Dü volk, van het welk te voren gefproken is en het plan door ons is medegedeeld, even als de Mariniers, onafhangelyk van de Admiraliteiten te maken, om overal te kunnen dienen , waer het naodig mogt zyn. Den Luitenant ter Zee Apalquift, eefi Zweed van geboorte, een nieuw maekzel van een ftormpomp, aen H. H. Mog. aengeboden hebbende welke, volgens zyn gevoelen, veele voordeelen heeft boven de kettingpompen , op de Schepen gebruiklyk, hebben H. H. Mog. dien Luitenant gelaft: zulk eene pomp in het groot te maken ^ ten einde de proef daermede te nemen, of dezelve aen het oogmerk beandwoordt, en hem eene fom van 200 dukaeten voor de vervaerdiging dier pomp toegelegd, met toezegging eener belooning van 400 dukaeten, indien de pomp voldoende wordt bevonden: verders een dukaet daegs zedert zyn aenkomft binnen deze landen. Ook zou de pomp binnen twee maenden moeten gereed zyn, om 'er de proef tegen de kettingpomp van te ne^ men, tot alle welke voorwaerden de Luitenant zig heeft verbonden. De beftiering en beiliffing over de proeven is door H. LL Mog. opgedragen aen de Heeren, Vice-Admiraej van Rynfi, Kapitein May en Luitenant Binkes, De Algemeene Staten befloten den 16 dezer Maend Zyne Hoogheid, den Heere Prin-< 4* EL-  2124 NIEUWE NEDERLANDSCHE Am- stelöam. fe van Orange en NalTau, aen te fchry ven en te verzoeken tot het geeven van de nodige bevelen, tot het verleenen van Convoy naer de Weft-Indien; overeenkomftig het verzoekfchrift door Reeders en Deelgenoten van Schepen op Surinaemen vaerende, aen H. H. Mog. ingeleverd. Verders hebben Hoogftdezelven den Raed van Staeten verzogt, om aen de Boekhouders dier Schepen, op vertooning van een bevvysbrief enborgftelling tot te rug gave, van de bepaelde belooning te betaelenj doch het verzoek tot fchavergoeding is in nadere overweging gehouden. | Vervolgens heeft Zyne Doorl. Hoog¬ heid by eenen brief aen H. H. Mogende geantwoord*: „ Dat hy het van zynen pligt „ geoordeeld had, om, tot behoud zo van „ 's Lands als de Koopvaerdy Schepen der „ Ingezeetenen, in deeze tydsomftandighe„ den, alle mogelyke voorzigtigheid te ge„ bruiken, en daerom de gedagten en ge„ voelens van den Vice-Admirael Hartzinck , „ den Schout by Nagt van Braem, en van „ alle de Officieren, die onder 't opperbevel „ van gemelde Schout by Nagt beftemd wa„ ren, om de Schepen naer de Ooft-Zee tb n geleiden, gelyk mede van de Vice-Admiraelen Reynst en Zoutman , de Schouten „ by Nagt Dedel en Kinsbergen, als ook nog „ van de Gecommitteerdens uit de Admi„ raliteiten dezer Landen: welken by den „ brief, van den Prins hier by gevoegd, hierin „ allen overeenkomen : dat het in het tc„ genwoordig Jaergetyde niet raedzaem is, „ een Convoy naer de Ooft-Zee te zenden,  JAERBOEKEN, November, 1781. 2123 j, Nochte ook benoorden om, met een Es« „ quader te convoy eer en, als ftrydig tegen „ alle regelen van Soldaat en Zeemanfchap : , „ oordeelende Zyne Hoogheid het niet raed„ zaem,om van deeze Advyzen af te gaen." Het verzenden van fcheepsbehoeften van hier naer Frankryk voor de fcheepstimmerfwerven van den Koning houdt nog aen. Onlangs zyn nog 6 of 7 AmfterÜamfche,Noordhollandlche en Friefche Ligters door de fchelde, en binnewaters van Flaenderen ge* vaeren, met ruim 45000 touwen pik en teer geladen. Gelyk wy boven van het bevel van den Koning van Pruifleh, roerende den fcheep. vaert van deszelfs onderdaenen in den tegenwoordigcn oorlog, gefproken hebben, moeten wy Hoogftdeszelfs nadere verklaring deswegens laten volgen. „ Zyne Majefteit heeft wel in eene Verklaering van den 30 April deezes Jaers geloegzaem bekend gemaekt, dat Hoógftdezelve by den tét,cnwoordigen Oorlog eene flipte Neutraliteit in acht neemen, en de Scheepi^aert zyner Onderdaenen zo ingericht hebben (Vilde, dat dezelve niet tot zulk een nadeel Ier Oorlogende magten misbruikt wierd, |aerover deeze zich met grond konden be:waerd rekenen; doch daer men verneemt, P 'er op fommigc plaetfen klagten over ge* taen zyn, dat vreemde, en zelfs aen de Öorogendé Natiën toebehoorende Schepen zich Hm de Koninglyke Vlag bedienen, en onder lezelve Sluikmantel dryven;zo verklaenzvBbbbbbb nB Am* STEL» DAM»  Am- STËLDAM. ai2Ö NIEUWE NEDERLANÖSCHÈ ne Majefteit, dat Hoogftdezelve aen niemand I het gebruik zyner Vlag vergunnen, noch j Paffen geeven wil, dan aen zodaenigen, die j zyne werklykeonderdaenen zyn,en Huizen, Goederen en Bezittingen in zyne Landen j hebben, en dat by gevolg, wanneer vreemde Schippers, en zulken,- die met Pruiffifche . Paffen niet voorzien zyn, zich echter van da \ Pruiffifche Vlag bedienen, ('twelk zyne Majefteit in de opene Zee niet beletten kan) Hoogftdezelve hun geene befcherming wedervaeren laeten, maer hen aen hun lot overgee- j ven wil. Zyne Majefteit kan als dan voor i dergelyk, door Hoogftdezelve niet gewettigd, en niet gemaklyk te verhoeden gebruik des Pruisfifche Vlag niet inftaen , en verwacht des van de gerechtigheid der Oorlogende Magten, dat zy zulks aen de waere Pruisfi-; fche Zeevaerders nietje laft leggen,noch op hen verhaelen zullen." Doch gelyk het tot eene veilige Scheepvaert en onderhouding eener flipte Neutraliteit niet zo zeer op de Vlag, als wel op echte Paffen aenkomt, welken de Zeevaerendert tot hunne dekking van hunne Landsheeren hebben moeten; zo beveelt zyne Majefteit, tot voorkoming van alle misbruik, aen alle zyne Zeevaerende en Zeehandel dryvende Onderdaenen, datzy, Schepen en Scheepslaedingen na verregelegen Zeen, Meirenenz, willende zenden, de Paffen niet meer, gelyk voorheen, by de Magiftraeten of ondergefchikte Kollegien, maer te Berlyn by het Koninglyk Departement der buitenlandfche Zaeken zullen haeien, daer men ze hun on-: der:  JAERBOEKEN, November. i7Sr. 2127 'der het Koninglyk Zegel uitvaerdigen zal,Ai nadat zy vooraf de Cognofcementen der La,si idingen, en geloofwaerdige bewyzen, dat den, Reeders en Eigenaers, allen met naemen te inoemen,werklyke Onderdaenen des Konings zyn, door debekragtigde Atteftatiender Maglftraeten en der Krygs en Domeinen Kamer van iedere Provincie zullen bygebragt, en zich daerdoor tot een Koninglyken Pas ge:qualificeerd hebben. Hiervan worden de iPruisfifche Schippers , die niet buiten de [Ooftzee en de Belten, en die welke uit de [Ooftfriefche Havens naer Engeland en de [Nederlanden vaeren, en maer korte reizen idoen, wegens de verre afgelegenheid van Berlynuitgezonderd, moetende dezelve zich. ivan de gewoone PaiTen als voorheen voor: zien. Voorts wordt de Koninglyke Verklaering van den 30 April door deeze vernieuwd en beveiligd. Wy hebben in ons voorgaende Rukje ge; zien, by welke gelegenheid, op voorftel van Z. D. Hoogheid, de Berigten van de Admiraliteits Collegien dezer Landen door H. H. Mog. zyn gevorderd geworden, wegens de ■ verrigtingenvan de welgem. Admiraliteiten, geduerende den oorlog met Engeland en deszelfs Volkplantingen, tot het Jaer 1781 toe. Het Berigt van den Oudfteu Zeeraed, nameniyk op de Maze is reeds door ons medegedeeld. De Zeeraed te Amfteldam voldeedt aen het goedvinden der Algemeene ^Staten «den 7 Auguftus 1781. in dezer voege Bbbbbbb a HOOG Et,*  AMSTERDAM. Berigt der Ad mir. te ^Amfl. ' wegens hare ve> rigtittgen. 2128 NIEUWE NEDERLANDSCHE HOOG MOGENDE HEEREN! TTet is niet dan met de allerleevendiglre aandoeAJ- ninge over de tegenwoordige fituatie van ons Vaderland, en op het fmertelykfte getroffen door de rampen, die deszelfs goede Ingczeeteoen, zoo onverwagt, als ongelukkig, zyn overgekomen; Dog teffens met eene gegronde fiducie van aan U Hoog Mogende te zullen doen blyken, dat de " fituatie waar in de Republicq z;g bevind, nier, aan eenige inactiviteit of nalaatigheid van Ons Collegiezal kunnen worden geimputeerr. ; dat wyons by deezen de eere geeven te voldoen aan Hoogstderzelver zeer gerefpecteerde tianfcbryvinge en Refolutie van den 28 Juny laatstleedcn, waar by het U Hoog Mog. behaagt heeft, op de Propofitie van Zyne Doorlugtige Hoogheid den Heere Prince Erffiadhouder, van ons en alle de verdere Admiraliteits Collegien te vorderen een berigt en opgave: I. Hoe veel Schepen wy in 1776 hebben gehad ? In welke ftaat die zig hebben bevonden ? Hoe veel 'ertoen zyn geëquipeert geworden? En Met hoe veel Hoofden ? a. Wat döor cns gedaan is zedert dat de Engelfchen begonnen hebben de Schepen der op de Weftindiën Handeldryvende lugezeetenen deezer Landen te molefteeren, onder prsetext van de ontftaane on luiten roet der zeiver Colonien in Noord-America?, En dus zeedert het einde van het jaar 177$ en in het begin van 1777, om ons in itaat te Rellen zoo veel doenlyk, en in ons vermogen was, om de Commercie deezer Landen te protegeeren. 3. Wat wy zeedert dat de Troubles in Europa begonnen zyn, en het te vreezen was, dat de Republicq daar van deelgenoot zoude worden, ;  JAERBOEKEN, November, 1781. den, gedaan hebben, om, yoor zoo verre A zulks van ons dependeerde, dezelve m ftaat st te Rellen niet alleen om haar Commercie te^ proiegeeren, maar ook om het Vaderland te helpen defendeertn, en den Vyand afbreuk^ te doen? . , a~ A. Of wy werkzaam geweeft zyn in het effec *i tuieren van het geen ten dien opzigte by U ^ Hoi g Mogende is gerefolveert? . wi Dan of d.ar omtrent eenige nalaatigheid beeft»? plaats gehad t r'i En in dat geval, _ , S Waarom wy die Refolutien niet naargekomen hebben? I „ , 5. Of wy in de mogelykheid zyn geweeft om de gepetitioneerde Schepen te furneeren en te bemannen, ten einde het moge blyken, waar aan de tegenswoordige fituatie is toe te fchryven? Omtrent welt eerfte pomt wy de vryheid neemen ü Hoog Mog. te infornieeren : Dat het getal der Schepen,dewelke in den jaare 1776 by dit Collegie gevonden wierden, zig bepaalde tot vyftien Schepen, vyf en twintig Fregatten en een Shaauw. Alle toen ter tyd in ftaat, om, na gedaane reparatie, ten dienfte van den Lande te kunnen won den geëmploveert. en nu nog,- uitgezonden twee Schepen en twee Fregatten, die naderhand byexaminatie bevonden zyn der reparatie niet waardig te weezen, en derhslven zyn afgekeurt. Een Schip Hyna volkomen gerepareert, het welk jn 's Lands Dok in den jaare 1778 is verbrand» Een Fregat te Curacao in dat zelve jaar 1775 iade Lugt gefprongen. - \ Een Fregat in dit jaar voor St. Euftatius geno- ^Eri laatftelyk nog een Schip het welk ebt een Hosnitaalfchip actueel docr ons word geappro' Bbbbbbbs pneert, n. ■ El* M. rist r. te nfi. eens re ver \tin' ft  Au* STERDAM, Berigt der Ad' mk. te Amft. wegens hare vei rigtin- eis* NIEÜWE NEDERLANDS CUE Prieere, zoo als U Hoog Mog. gelieven te zien uk de Lyft ten deeze overgelegt. (*) > En (*) Lyft van het getal der Schepen bydit Collegievoorhanden in den jaare 1776. gnk-i (Stuk. ,mEerfte Charter. yierde Charter. \ De Princes Royal 76 't Loo . ' 44 PeAdm. Generaal 75 De Phcenix . 44 t a t>i T ? Zuileveld . 44 Tweede Charter. Elóys ' . 44 Be Batavier 64 Undskroori 44 Naffau 1 64 Swieteri . 44 Holland . fi4 Argo . Amiterdam '64 i . ~ 4 Fyfde Charter. Derde Charter. 't Hof Zouburg 3<5 Jthynland . 54 Aiphen , 6 plwthorft . 54 De Zephir . 36 Schieland S4 De Beverwyk 36 Naflau-Weylburg 54 Bollona . 36 Kennemerland I 54 i^ais . U Be Princes Royal Amphitrite . U FredencaSophia Ijafon ' . k '36 iWiIhelmina 5^ 1 $ DëPrincesLouifa 54 \ Zesde Charter. 1 Pé Erfprins | 54 Dè Triton . 24 pe Admiraal Piet : 't Zeepaard > 24 "Heyn . . 54 Weftftellingwérf 24 "~- 9 De Dankbaarheid 24 _ , —*| Boreas . 24 Schepen , 15 Thetis . 24 Venus . 24 Waakzaamheid 24 De Valk . 24 Allarm . 24 — ie> Fregatten . — jDe Snaauw . 10 I Swaluw I AL  JAERBOEKEN, November, 1781. 213Ï En wat betieft het getal der geëquipeerde Ai Schepen, welke in den jaare 1776 m dienlt zynsr ^Geeven wy ons de eer V Hoog Mogende te™ ^Swy iSaen jaare 1776 hebben in dienst ge-dt bragt zeven Fregatten: Als « 3 van 36) A 0 «tukken. » fcn 4 van 2+ Bemand met 1590 hoofden. r, En zulks boven en behalven. g 1 Fregat van 40% j . . van c6 > Stukken. En 2 . • van 2* , • 1 Bemand met 830 hoofden die reeds in den jaare ï77< waren in dienft geftelt, en in het jaar 177Ö hunnen tyd van dienst hebben gradunpleerc, alle breeder en nominatim vermeld op de Lyst lub.^itt. B hier onder gevoegt. (*) Alle de voórenftaande Schepen hebben zig in ftaat bevonden om gerepareert, en vervolgens toen ter tyd in Zee gezonden te kunnen worden, dan zedert dien tyd is het Schip de Princes Royal . ? afgekeurt. J en ook de Batavier i 0 Keinemerland in 'sLands Dok verbrand- Alphen te Curacao in de Lugt gefprongen. Mars te St. Euftatius genoomen. Bloys afgekeurt. _ . , . Schieland geapproprieert tot een Hospitaal-Schip. De Dankbaarheid gefloopt. (*) Lyft der Schepen by de Admiraliteit te Amjlerdm in ■ ' dienjl in den jaare 1776. Schepen. Capiteinen. In dienft. Stuk. Kop. lètars "" Dedef . 27 leb. - 36 Amphitrite . Kinsbergen dito - 36 230 De Vatte . Haeck . . 17 April- 24 1S0 De Venus . Bentink ' . dito I 24 15° Bbbbbbb 4 Al. i- ,M. >rigt r Ad'r. te mft. egens ire vergtinm.  Amsterdam, Berigt (kr Ac. tnir. te Amfi. wegens liare ve rigtin- gen. *}%9 NIEUWE NEDERLANDFCHE namentlyk, wat zeedert het einde I f P?mt' 1776, en in het begin van het Sr Tan d^D ]aare gedaan is, om o- s tl ffplL L } door °«s tek, en ïaZ vermoS^ ^ £ ^ d ézer Landen te nrotpirP««„ S 6 LCQmmercte biediglyk te MtïcS^SS'n^J81 ^ "eronder het oog 3 b?èn|en H°°g Mo8e^e bettakoopenvan^ vullinge der Magazynen en 2' tot aan" der oude Schepen, als meèd"oi^eï «SPaWeren nieuwe Schepeh uit onze'Z l L , aanbouw van Ce Lyften lift, Lït C en & ^d/eIen^wyzenS Zoo Schepen. Capiteinen In diprff fcf„i. ir . zo»mw-. L *•».: S g *ov«i * irfo/vw ^ Schepen mg in dUnfl w> -J^^r'r^m^ Afgedankt Stuk IKop. De Argo . m^m^ii J7Ma7- Jó ~o »e Thetis . Namvman' 22 AnT" 7~ 30 Zephtr . May . ConU77? ^ gj. 830 Koppen 2120 "1 «^''^ F fa * •/'«'" 1776 JLI' ? 6 ^«^« « te houden 4e ouut Schepen te repareeren eu nieuwe aanT' touwen. 3 7} Kt, rigt ■Adr. te nfl. gens •re vermin-  STÉLj DAM. Berigt der Aa tnir. tt Amfi. wegens hare ve rigtingen, i \ c ai34 NIEUWE NEDERLANDSCHE \*S*ItV °°r ?P ft 10 0aober van dat zelve InL.rder /tftelc hebben tot h« aanwerven der sSken Ppe° V°°r tWee ^atceö van H En vervolgens weinig dagen daar na aan Zyn Doorlugtjge Hoogheid den iieere Prince ErfS houder, geproponeerc hebben om deeze twee Fregatten, die in het voorjaar van den jaare 1777 die. Znn0^riOt £ruisfers °P de verwagt wordenr.de Ooftmdifche Retourvloot, nog in dat zelve ,D W ^ brengen'; het welk terflSS door hoogftgedagte Zyne Doorlugtige Hoogheid is geaggreëert, en de Capiteinen tot der zfvèr commando zyn benoemt, en welkers Expeditie met zoo veel ipoed is verrigt, dat deeze Fregat! ten nog voor den winter uitgezevltzvn: een Tnn voynaar de Weftindiën gelid heffi%n?n den jaare 177? zoo vroeg zyn te rug gekomen rS zy op den behoorlyktn en gewoSnln tyd hunne voorgemelde Kruistbgt hebben geeffeftueert De fchaarsheid van Volk nog dezelve blvvende hebben wy reeds op den 22 Jlnua"^I777 ^wan, S3JR e" haddeD' daar van ee7n goed fucces te yerwagten , een werving op Koftaeld jot tien Huivers daags begonnen , met oogmg om, door het doen van deeze meerdere onze Schepen des te fpoediger in^SjïvÖl Zee^Wezen.6' ' * » ^nen dSf ffl\Unf^h'e iaar !-77?» heeft de Provincie van Hol and ons communicatie doen geeven van haare Wem Groot Mog. confent tot net effeftuSren va? ien aanbouw van Schepen, volgers de toen S mÏÏlnf?11?0011^" daai™ met regele urn sfementen door haare Edele Groot Mog. ageer? ftèel L°n. ZOdan,Tr S beaDtwoord geworden , al: reeds op den 4 July van dat zelfde jaar o» nze Timmerwerf twee Schepen waren opgeze?, als  AER3 0E KEN, November, 1781- 2!35 aa Pn een van 54 ftukken, op die Pe Awfals een vann6*e"a\e"an "/ftukken, uit onze ei stei ticie, c!\f P Ffgatelk ,aa|fte wy naderhand totDAa WeVan welke 0^^^.^^^ had hebben, Zyne Doorlugtige ë d *er ta17S TnzBlS^^yn«.Lyn:rg ]aare ' 7Rfchu?werf bezigende, Hoogftdeszelfs fo* SSS^ïï^ heeft gelieven te betuig geDitzyn, Hoog Mog 1Heere*>,geweeft devootwerpSn ^SfS^E^SSffïl Hoog Mo- kunnen d^n 'ViSurie vermeld , het begin nagende voorfz. jewiutic ^ dMr ult op. mentlyk der Ij00™* "' Republieq daar van komende vree , dat dee» *eP» u^gMog. hebben gelieven te.u g dependeerde gedaan voor zoo veïr.\zj"subH«?n ftaa? te ftellen, niec hebben, om de Republicq> m " maar Vyand af breuk te h j aan TJ Hoog Mo- W incumbeert°nsJ™f a ter voldoening Se^edUeHooegDfi.gintentTe\edaan hebben: rzulïn wyaan U Hoog Mogende alleenlyk in gSflïï^ eenige Sc'hepen van Oorlog zyn gedraa- gen^dvan de Schepen uit de voorfz. Petitie van de? 7* «ebouwd, geen meer dan V,er thans 10 nafdaïdoor de navïe'magt van deezen Staat, toofzo verre dit Collegie betrefc, noodwendig p 4dteï. °.ns • ver* in-  Am- steldam. Berig der A tnir'. i Amfi. wegen: hare 'n rigffH' gen. 2136 NIEUWE NEDERLANDSCHE ■ mieren getale votTanden zy^ n%™ f welke uit de voorgemelde Vethd &** ? aieseen.e» m», alleenlyk: btóSt d?ÏSodSiSnnd?e ÏL" ° geummeic, eo mt die eeene dowpii,-» i u re 7tn q«ipeert; waar meede wv zoo ver 7p!vp ifr.ni- i ,i, * ' voor z°o verre de- oendeert ™»eicnut, als anderzints zyn pendeert, Wy de vryheid neemen aan ü Hoog Mog,  JAERBOEKEN, November, 1781. 2137 Mos. hier neevens te preienteeren de Lyfte fub Litt. E. (*) En (*) Lyjle van het geene aangekogt is in de jaaren 1778, 1770, 1780 en 1781, om (te Magazynen in ftaat te kouden, de oudé Schepen te repareeren, en nieuwe aan te bouwen. I „ f. \ Tot ultimo T.' Anno 1778. Anno 1779. Anno 1780. Anno i78r. ao?Bonden. 435 Bonden. 547 Bonden. 74öBonden. Hennip . . ƒ11331400f «46oi7,oo/r7i6oi oof^-j^a 00 Hout . | 24315»°o 28179500 16561300 76763200 Zeyldoek . 5256500 51004 00 2214300, 07447 00 Gefchut 1778. I 100 a 12 pond-v 24 a 18 pond5 4051700 Gefchut 1779. | ao a 8 pond —— 347*oo Gefchut 17.80. 85. 18 pond-—-J 28> 8 pond—/■■ .in -■ — 5S33ÖOO 28. 24 pond— ?j 2. Caronn.—O Gefchut 1781. 104. 6 pond 10. 1 pond • I ao. 8 pond j 22. 12 pond < 20. 18 pond Terwyl nog niet | alles betaald is ,\ kan de prscife ft»m niet opgegeeven worden. 11 I Salpeter . . | 4336200 ót 5447 00 43191 0O Arbeidsloon der; 1 I i I I reparatie van ' I oude Schepen I 75091 oo, 5313200' 18417300 5*353°0 NB.  AMSTEL3DAM. Berigt. der Admir te Amfti wegens hare vet rigtingtn. 2138 NIEUWE NEDERLANDSCHE En ten einde alleg, het geen de Lichaamen der Schepen betreft, agter den anderen te laacen volgen , zoo zullen wy de eer hebben aan ü Hoog Mog. te rapporteeren, hoe verre wy voldaan hebben aan onze quota in deti aanbouw der nieuwe Schepen, op de Petitie van den jaare 1771, waar toe op den 21 Mey 1778 by U Hoog Mogende is geconfenteert, de gemaakte veranderingen in derzelver Charters op den 5 Mey 1780 gearrefteert, en de vermeerdering deezer Schepen by de nadere Refolutie van U Hoog Mogende van den 26 December 1780 is geconcludeert geworden. .: Het getal der Schepen, die op deeze Petitiën door dit Collegie moeften worden aangebouwd, bepaalde zig tot twaalf, 2. Schepen van 64, eti 1 van 54 ftukken zyn daar van reeds afgetimmert en gereed. 2. Schepen van 64 ftukken zyn bereids zooverre geavanceert, dat ze binnen kort van de Hellingen in het water zullen locpen, , 1. Schip X Schip a 50 St.\ Welke buiten onze Werf gefchiedi * ■ a }6 - 'f zyn, en waarvan deReekeningen i ' a 20 - voor als nog niet zyn ingekomen. NB. Het volgende Gefchut is ook nog door ons beleid, als in 1778 30 p. Yzer Kanon 34 f§ 60 dito jè 1780 do dito 24 120 dito 18 120 dito 12 40 dito 8 1781 120 dito 30 30 dito 1 30 dito z 140 dito 24 50 dito is 50 dito iz 100 duo f  'JAERBOEKEN, Norember- 1781. 2135 1. Schip van 70 ftukken ftaat reeds volkomen in zyn Spanten. Van 1 Schip a 64 ftukken zyn do Steevens geregt. 1. Schip & 40 ftukken ftaat reeds in zyn Inhouten. a. Schepen £70, en 1 van 64 ftukken zyn aanbefteed, onder welke van het eene Schip van 70, en dat van 60 ftukken de Steevens meede geregt zyn s en die van het tweede Schip van 70 ftukken, ook eerftdaags zullen geregt worden. Derhalven manqueert voor ons aandeel alleenlyk nog 1 Schip van 64 ftukken, het welk meede eerstdaags zal worden opgezet, zoo dra door het afioopen van een der by ons op ftapel (taande Schepen een Helling leedig word , het welk al weederom aan U Hoog Mog. kan confteeren uit de overgelegde Lyft fub Litt. F. (*) Met (*) Lyft van den aanbouw der Schepen, gedaan ia gevolge haar Hoog Mogende Refolutie van den ar Mey 1778, genoomen op de Petitie van den Raad van Staate van den jaare 1771, en haar Hoog Mog. Refolutie van 29 Maart 1771 en die van 5 Mey 1780 op de Memorie \ van de Aimiralheiten van 10 Maart 1779, by haar Hoog Mog. Refolu* tie van 26 December 1780 vaftgeftelt. De Admiraliteit te Am- DeAdmiraliteit ïlerdam heeft aangebouwt, te Amfterdam die reeds voltimmerd en moeft aanbouw, gereed zyn, 3 Sch, a 70 St. i a 64 St. De Admiraal 7 - . aÖ4—■ de Ruyter. 1 — 354. —■ 1 a 64 -• De Unie* 1 — 340—«■ J a 54 . De Batavier. — , , , _ "7 Deeze ftaati op i a 64 -• Gelderland (stapel en zullen c 3 a 64 Utrecht (binnen kort af- 12 ac06?™* «Jloopen. Ccccccc Nog 1 Amsteldam. Berigt der Admir. te Amft. wegens hare veri rigtin* gen*  AFSTELDAM. Berigt der Aa mir. tt Amjl. wegens hare v rigtt'ngen. 2140 NIEUWE NEDERLANDSCHE Met welken aanbouw wy door de prompte furniffementen van de Provincie van Holland rnerkelyk verder zouden zyn gevordert geweeft, indien het groot gebrek aan Scheeps-Timmerlieden in de iaarea 17773 1778, 1779» e° 1780, veroorzaakt . door den meenigvuldigen aanbouw en reparatie der r Koopvaardyfchepen, ons daar inne niet had belet, waar aan wy, niettegenftaande alle aangewendene moeitens en gegeeven ordres aan onzen Meeiter r-Scheeps-Timmerman, om meerder Vo'k aan te neemen, niet hebben kunnen remeaieeren. Hier door wierden wv in het geval georagt van een van beide te moeten kiezen, het zy de iterkfte hand te leggen aan de reparatie der oude, of den aanbouw der nieuwe Schepen met kragt voort te ^De ómftacdigheden der tyden vorderden fpoed, en derhal ven was de reparatie die het eerft volbragt ken worden,en de meefteSchepen opleeverde, ons nooizaakelykst en eer (tg werk. Egter, om aan dit gebrek van Timmerlieden zoo veel mogelyk te gemoet te komen, hebben wv aan de Heeren Bewindhebberen der Oofhnd^fche Compagnie alhier verzogt, en op derzelver fpoedigeen sracieufe conceiïïe ook immediatelyk , ten onzen koften gebruik gemaakt van de Werf en limmerlieden van gemelde Compagnie, en het geen varder nog op onze werf niet kon worden in gereedheid Nog op Stapel. 1 a 70 — Reeds in zyn Spanten. 1 a 64 • De Steven geregt. j a 40 Reeds de Inhouten gezet 2 a jo 7 Aanbefteed van 1 a 70 en 1 a 69 l a 64 $ de Stevens geregt. 11 Schepen. * ' ' 1 a 64 5t. Manqueert nog, dat word cp Stapel gezet , zo dra door het afloopen van een der Schepen op Stapel ftaande een riei. ling leeding raakt.  JAARBOEKEN, November, 17S1. Snjt gebragt. h bben wy ter betragring van fpoed, aan j Particulieren op hunne Werven aan befteed, en ver-s Volgens, zoo dra de Commercie en Vaart ongeluk r kig door de opgekoomen Oorlog verminderde, is door ons het Volk op 's Lands Werf zoodanig^ geaugmenteert, dat het werk aldaar met kragt kau worden doorgezet, zoo wy ons by aanhoudentheidw va d^ daar toe benoodigde Materiaalen kunne vooi z en, en dezelve in deeze Landen te bekoo H men zyn. f. Dan, hoe Zeer in de eerfte plaats het in gereed-^ heid brengen der Lighaamen van 's Lands Schepen „ wel ten hoogften noodig was, zoo heeft egter onze attentie en activiteit zig niet minder uitgeftrekttot het bt koomen van de noodige Officieren, Onderofficieren en Matroofen; edog dit was een gebrek waar aan wy zoo fpoedig als wy wenschten, nier, hebben kunnen remedieeren. De reeden hier van is evide t, wanneer men nagaat, dat het getal der voorhanden zynde Officieren cn Onder-Officieren voor 's Lands Schepen zig natuurlyk bepaalde tot zoo veele als doorgaans na tvdsomftandigheedörl konden weden in dienft gehouden* De weinige overige als geen vast Tractement hebbende, wanneer zy buiten dienst geraakten , waren raar elders hun fortuin gaan zoeken. Om egter zulks voor het vervolg eeniger maté voor te komen, en onze ordinaire Officieren aan ons Collegie te fterker teattacheeren, hebben wy, op de gedaane Propofitie van Zyne Doorlug igë Hoogheid, van den 11 December 1778, terltond aan de twaalf oudfte in effectief emphy zynde Lieutenants een Tractement van drie honderd guldens 'sjaars toegelegt, welke twaalf, zoo als 'ook de twaalf volgende vyf en veertig guldens, in plaats van de gewoone gagie van dertig guldens 's maands genieten. Ook hebben wy door exceffive hooge maandgelden de aan ons door de Officieren geprefenteerde Lieden uit de Koopvaardye, onder den Tytel vatt «Xtraordinaris Lieutenants, dog met veefmoeite, C ecccce en buiten effectiven dienft geraakende op 's Lands Werf geplaatst. Dan dit getal was door de meerdere Equipagien meede niet fufficient. Voorts met relatie tot het manquement van Matroofen, meenen wy zulks gedeeltelyk daar aan te moeten attribueeren, dat de Commercie door hec telkens verhoogen van Maandgeld, het Volk, het welk boven dien de Koopvaardye altoos aan 's Lands dienft prefereert, voor hunne Schepen heeft behouder; , zoo als ook, door de jegenswoordige armature ter Zee van genoegzaam alle de Natiën van Europa, de afluentie van Zeevolk na deeze Landen is belet, en door het aanmerkelyk getal van onze ongelukkig In Engeland Krygsgevangene Zeelieden , dit gebrek nog is vermeerdert geworden. Wyders is by ons niets onbeproeft gelaaten, om daar aan te remedieeren, en wy hebben rneenigvuldige maaien, fchoon niet zonder groote in. convenienten, onze Schepen, die hunnen tyd hadden uitgedient, in verderen dienft gecontinueert» om dus zoo veel moogelyk het Zeevolk te behouden. Daarenboven hebben wy reeds in de maand July van den jaare 1779» den Heer Fiscaal üoreel gequalificeerr, om met zoodanige Perfoonen en op alle Plaatfen als ?yn Ed. Geftrenge raadzaam zoude oordeelen, Contraóten aan te gaan, tot aanwervinge by provifie van twee duizend Perfoonen , meeft bcvaaren en bekwaam om den Lande als Matroofen te dienen. Dog, hoe zeer ons daar toe, en zoo wy vertrouwden van goeder hand,alle hoope was gegeeven, is zulks egter van geen fucces geweeft. Vervolgens' door het uitlooven en van tyd tot tyd verhoogen der Prsmien , als meede door het con-  JAARBOEKEN, November, 1781. 2143 contracteeren met verfcheide Lieden om Volk van\ buiten 's Lands te doen komen , en door aan de< Wervers hier te Lande een meenigte van Werf-] paffen uit te geeven en Praimien voor hun aanbrengen toe te ftaan, verwagten wy ons oogmerk, in deezen beeter te zien gelukken: dan al meede, . zonder genoegzaam effect. ; De gezaamentlyke Admiraliteits Collegien heb-, ben ook dit gebrek voor lang , en by herhaalinge; aan U Hoog Mogende onder het oog gebragt, waar/ van het gevolg geweeft is het verhoogen der Ga-j gien met vier guldens per maand, en het emanee-^ ren vaa U Hoog Mog. Placaac van den 26 Juny 17R0, tot leevering van den derden man door de Commercie, van welk laatfte middel het verder effect is weggenomen door den opgekomene Ocrlog met Engeland, en het daar uit ncodzaakelyk geproflueerde provifioneel Embargo op de Nederlandfche Schepen, en eindelyk het geeven van Prremien eerft van vyftig en Daderhand van honderd guldens per hoofd. Niettegenftaande alle de voorgemelde inconvenienten en daar uit gevolgde vertraagingen, dewelke door alle de geadhibeerdel middelen nietten eenemaal hebben kunnen worden weggenoomen, hebben wy egter het genoegen gehad van te kunnen voldoen aan de leevering en het in dienst brengen met derzelver volle Equipagien van alle de Schepen, die wy voor ons aandeel hebben moeten furneeren op de geconfenteerde Petitiën van den Raad van Staate van 23 October 1776, 30 April en 24 December 1777, 3 November 1778, als rneede op die van 14 en 15 April 1779, dog, ondanks alle onze aangewende pogingen , manqueeren wy nog op de beide Petitiën van 25 February 1780, en 5 January 1781, circa 1500 Hoofden. Refereerende wy ons ten deezen weederom tot de annexe fpécifique Lyften der Schepen, die by ons Collegie jaarlyks zyn in dienft gefield Ccccccc3 en UTTELJAM. 3er/gi Ier Ad* nir. te dmfi. vegens mre ver* igtiti'  2144 NIEUWE NEDERLANDSCHE en gecontinueert fub Litt. G. i, 2, 3 4 5 ]0, cis. (*) Het zy ons gepermitteert voort te gaan tot dien tyd wanneer de Republicq door de Oorlogs Declaratie van Engeland in de Troubles van Europa wierd ingewikkeld en daar van deelgenoot is ge- wor» (*) Lyft der Schepen by de Admiraliteit te Amfterdam,, in dienft geftelt in den jaare 1777 , en welke allen in dat jaar na Zee gegaan zyn. Schepen. 1 Officieren. In dienft. Stukk.jKopp; Amfterdam . S. B, N. Reynft—11 Feb.— 64 360 ï'rinfes Louifa Cap. Dabenis . dito, 54 300 Princes Royal Frederica Sijphia Wil- helmina . SB.N.Byland 19 Sept. 54 360 Argo • • Cap. Kinsbergen 4 Aug. 40 270 Beverwyk . . __ Bisdom , u Feb. 36 230' 't Hof Souburg — Smisfaert dito 36 230 Jafon . . — v. d. Velde 4 Aug, 36 23» ? Schepen . . Bemand met . ! 1920 Verders anno 1777 in dienft gecontinueert. Schepen. Capteinen. Afgedankt. Stukk. Kopp. Zephir . May . . 24 juny 36 230 jftlars . . Dedel . 21 Och 36 230 Bellona . Zoutman . Cont. 1778 36 230 Amphitrite . Kinsbergen . 21 Oct. 36 230 Valk . . Van Vlier den Cont. 1778 24 156 Venus . Bentinck . 20 Oef. 24 156 Allarm , W. van Braam Cont. 1778 24 156 Thetis . Cras . , dito . 24 56 8 Schepen . Bemand met . , 154^ l$ Schepen . Bemand met . —- —— ■ 3464 Lyft  JAERB OEKEN9 Novemfar, i?8i. 2145 worden, en U Hoog Mog. te melden, wat wy feedert dat tydftip gedaan hebben, om, voor zoo Lvll der Schepen by de Admiraliteit te Amfterdam in den jaare 1778 in dienft geweeft, en na Zee gegaan. Schepen Officieren. In dienit. |&nm. *»Pp. üniianJ Cap. Rietveld en Holland . f Bisdom( 8 Sept> 64 3SO A^mir Piet Hevn May . 2 Maart 54 3°o Venus • J ' Boreas . Jj"^ 8 Sept, „4 ^5 T7chepen Bemand met l6i3 Ferdew «ff 1778 in dienft gecontinueert. Schepen. Oiücieren. «ge™- ^-11. A^eTdlnT S.B.NReyni"" Cont 1779 «4 3S0 Princes Louifa Cap. Dabenis 26 Sept. 54 3°° Princes RoyalFre- SinaS0Phia.WilS.B.N.Byland Cont. 1/79 54 3» Arzo . Cap Kinsbergen dito 40 270 Belbna . - - Zoutman 9 April 36 230 «pvprwvk . - - Bisdom en Beverwys ^ # Cont. I779 36 230 •t Hof Souburg • - Van Sou dito 3 233 ïafón v - - v. d. Velde dito 36 230 ne Valk • - - Van Vlierden 9 April . H 156 SI Allarm - - Van Braam 26 Oft. 24 15Ö ?beSi • • " Cras . 29 Sept. , 24 j£ 1! Schepen Bemand met l6lS 18 Schepen Bemand met ' '~ 4a«* *ö r Ccccccc 4  NIEUWE NEDERLANDS CHE verre van dit Collegie dependeerde, het Vaderland te helpen Hellen in ftaae van defenfie. en den Vyand afbreuk te kunnen doen. Hier der Schepen by de Admiraliteit te Amfterdam in den jaare 1779 in dienft geftelt. Schepen. Officieren. in dienit. Stukk. Koppv Naflau . Cap. Rietveld 20 April 64 418 Zwieten, . - - Nauwman 5 Mey 44 250 Zuyleveld en Zwaluw » - - Sloot 21 July 44 250 Mars ., - - Bentink 5 Mey 36 230 Valk j . • - Silvefter 12 Jan. 24 15Ö Allarm . - - Mulder 5 Mey 24 15Ö 6 Schepen Rsmand met ,1460 Schepen. | Officieren. Afgedankt. Stukk.Koppv Auifterdum |S. B. N. Reynft Cont. 1780' 64 360 Bolland Cap. Bisdom dito 64 3S0 Erfprins * - Ricmersma- 27 Dec. 54 300 Princes RoyalFre ■ °r -r f " Binkes Cont. 1781 54 o00 Princes Louifö ' . ** J Atë° Cap. Kinsbergen dito n • . nu Staring dito 40 270 Zwieten - Nauwman dito 44 *7J Beverwyk . Boot dit0 ^o Mars . . Bentincken ... • " Byland dito 36 n7Q. Waakzaamheid \ • en f" * Rechteren dito 24 icg Venus >» 43 Thetis verwis-"» feit met de >> - Spengler dito 24 «ff Boreas ■» 0 De Valk - - Sylvefter dito 24 156 Allarm ^ * .■•■■*?«• DoIPhyUnde **> 13 Schepen Bemand met "3516° ac Schepen Bemand met j - \ j ' 594(5  JAERBOEKEN, November, Ï7S1. ai4ö ftand onzer Schepen Hoogitdeszelfs genoegen heeft betoont , en dat van onze a'daar aanweezende Gccommiiteerdens <:ot>r de Officieren niets gerequireert, ot aan dezelve eenig gebrek is opgegeeven, waar uit wy ons verzeekert hebben moeten houdeu, dat zy zig in ftaat bevonden om op de cerfte ordre Zee te kunnen kiezen. En Lyft der Schepen hy de Admiraliteit te Amfterdam in den jas* re 1781 in dienft geftelt. Schepen. f Officieren. I In dienft Stuk.K«p. Holland Cap. Dedel | Juny 1 64 450 Glii thorft van Vlierden 26 January 54 30° Princes Royal y, Fred rica So ([ phia Wilhelmi-> Raders dito 54 300 na voor de Erf-^ prins Zuyleveld Wagtfchip van Loo , dito 44 250 Landskroon 7^.—- Mauregnaud dito 44 250 voor 't Loo i do.—vanWoen-"* 't Loo voor Bloys! fel f dito 44 *5o !—J P.vanBraam * Phoenix in plaats? van Son dito 44 250 JSlSS*** I Seis : dito 3Ö 230 ïafon --Decker dito -6 230 Zephir f" - WiertZ I 36 230 'tZeepaard,nu'de? Overmeer 16 April 24 156 Waakzaamheid 5 Deeze dienft gaa- De Zeebaars -- van Meurs /'Cog Mog.in'da- \\ ?o De Spion —- Srutzer £ t0 2Ó December 12 70 D J Zwaluw - - Bötger \ i78oden ijanua- »° 50 De vos - " v de Mey ■< ry 1781. » so 3 Lootsbooten j Te faamen 30 jo Schepen lBemand met 1 • * 3£9 Naffau Cap. Riet velt el ,00 Trinces Louifa S. B N. Binkes . <, ,0o Batavier Cap. Bentinck tl o00 Naffau Weilburg | Cras 54 00 Admiraal Piet Heyn W- van Braam 54 q00 Erfprins L Dedel, nu Braak 54 300 feen WagtJ ^ 4° 27° fchip in plaats > Nauivman 44 2Ï0 van Phcenix J * 'Amphitrite Braak , nu van j Mars B^f'genoo. | 36 , ^ Bevenvyk £ j g De Valk sylvefter 2J 556 De Vcnus Recbteren , 24 j-6 De Dolphyn . Mulder 24 156 18 Schepen Bemand met 3 37 Schepen Bemand met « '"~7 x Schip d'Unie van 60 St. begeeven aan C. Bentinck i Hospitaalfchip, waar voor aflueel Boreas en Ailarm dienen. 41 Schepen.  JAERBOEKEN, November. 1781. 2151 tier deerde, dat wy eerbiedig toetreeden tot UAi go Mo . laatfte vraage, namentlyk, of wy st werkzaam zyn geweeft in het effeftueeren van hetDJ Teen Sn opzigte der hier vooren gemelde pomten fvU Hoog Mogende is gerefolveert, dan of daar a omtrent eefige nalaatigbeid heeft plaats gehad; mde fn S seval, waarom wy die Refolutien met naar- m oekomen hebben : en of wy in demogelykheid zyn A leweSom de gepetitioneerde Schepen te fut-nee-w fen entè bTmannen.ten einde mogte blyken, waarhl •wn de tegenwoordige fituatie toe te ichryven is? n Wy vertrouwen,ÖHoog Mog. Heeren, dat door^, het beantwoorden der voorige pointen aan het eer fte lit van deezen vraage reeds volkoomen is voldaan • a's hebbende alle onze gepetitioneerde Scheden sefourneert, uitgezonden die twee, waarvan STlfet derde Point> gezegt, dat dezelve nog moeiten worden in Commiffie gefteld. Dus fchynt het ons toe, dat het tweede lid deezer vraage ten onzen opzigte komt te vervallen , en wytlyffelen derhalven niet, of ü Hoog Mog. zullen uit alle bet hier vooren geavanceerde vo komen overtuigt zyn, dat by ons geene nalaatigheid heeft plaats gehad, en wy alle de Refolutien van van U Hoog Mog. zoo veel van ons dependeerde, nagekomen hebben ; dog zoo wanneer dien aangaande eenige de minfte contrarie bedenkelykheid bv U Hoog Mog.mogte worden gemaakt, zouden vvv ten allerfterkften met eerbied infteeren.dat aan ons desweegens eene bepaalde opening gedaan wierd, om ons daar op te kunnen verantwoorden, naardien het voor ons Collegie eene merkelyke rietrilTure zoude zyn , wanneer, althans na dit ingekomen berigt, eenige bedenkingen yan nalaatigheid by U Hoog Mog. mogten overblyven. Met al dit verrigte vertrouwen wy derhalven aan onze verpligting volkoomen te hebben vo'daan, als zvnde alleenlyk bepaald tot het executive der ontfangene Refolutien, blyvende de dispofi.ie en het employ van 's Lands Schepen, en de noodige fchik t- EL-' i lM. r Ad'r. te mfi. igens we ver. gtin. 72.  Am- steldam. Berigt der Ad mar. te Amft. ■wegens hare vet rigtin • gen. ] < 2152 NIËÜWE NEDERLANDSCHE kingen derzelver tot defenfie van het Vaderlmrl ea afbreuk der Vyand, aan hooger teSurtog ^JïS Dit Collegie heeft ok in deez« kommer!vk- en ongelukkige omftandigheden geen ogenblik iehsfi. teert om deszelfs buishoudelvke middelen % errployeeren en op te offeren tot alles wat ter bevor deringe van 's Lands dienft, en ter behoudenis van dat geene, het welk van de Commercie en Navigatie aan de Ingezeetenen deezer Landen nog is overqebleeven, konde (trekken- Zy reekenen dus ook, Boog Mog. Heeren, het zig tot eene f-tistaftie door dit berigt in de gelee' gentheid gefield te zyn, om aan de gezaamentlyke hooge Bondgenooten voor oogen te kunn-n leggen het gedrag, en de drecfie by haar gehouden .inzonderheid in en na den jaare 1776, zeedert welKen tyd U Hoog Mog. daar van ouverture hebben gelieven te vorderen, en daar uit te mogen doen blyken, dat zy zig van hunnen eed en pUn na be_ hooren gekweeten, en in alles, voor zooverre zulks van ha»r dependeerde, zig gedraagen hebben Fn1 7°,cl tever en vië^ntie, als men met alle bidykneid kan en moet verwagten van Regenten van candeur en probiteit , die zig de zorge voor het behoud en welzvn van het Vaderland, de be fchermmg van deszelfs goede Ingezeetenen en de :onfervat'e dmelver Eigendommen en Bezittingen, als den eenigften rigtfnoer hunner daaden ftelen , en zig daar aan op het duurfte verpliat en verbonden reekenen. Wy zullen derhalven dit ons berigt fluiten in het rertrouwen van daar meede aan de Intentie van U doog Mog. in allen deelen te hebben voldaan, en n die aangenoome verwagting van door ü Hoog Viog. van alle vermoeden van nalaatigheid te zulm worien vrygekent, en dat onze verrigringen in leeze xorgelykeo-nllandLheeden Uwer Hoog Mog. ppro^atie moge wegdraagen. Biddende God Almagtig U Hoog Mog. luirter- ryke  JAERBOEKEN, November, 1781. 2153 ïvke Perfoonen en gewigtige deliberatien te willen Am zeegenen, en onder derzelver hoog beftuur onsSJ] Vaderland redden en tot voorigen welvaart her-DA Hellen. Geteekent, C. Backer. Het Berigt van de Admiraliteit in Weft'friesland en 't Noorder kwartier was gedagtekend den 25 September 1781. en aldus luidende : HOOG MOGENDE HEEREN! Het heeft Uwe Hoog Mogende behaagt by Re- B folutie van *8 Junylaatitleeden te reqmreeren^ het berigt van allen de Admiraliteit* _ Collegien ,m en dus ook van ons, op de Propofitie yan Zyne^ Doorlugtige Hoogheid den Heere Pnnce van^. Orange en Naffau, ten felven dage ter Vergaderinge van Uwe Hoog Mog. gedaan; om aan voor-s gemelde Uwe Hoog Mog. requifitie, met eerbiedI In na behooren te voldoen, het geen om deabfentie van verfcheidene Leden van dit Collegie niet wel eerder heeft kunnen gefchieden, foo remarqueeren wy, 'dat het by voorfz. Propofitie voorgefteld nauwkeurig examen , en dien conform oedane aanfehryvinge tendeert. 1. Om op te geeven, hoe veele Schepen wy in den jare 1776, hebben gehad, in welken ftaat wy zig bevonden hebben, hoe veel 'er toen waren geëquipeert, en met hoe veel hoofden? 2 Wat door ons is gedaan, feedert dat de ün. gelfchen begonnen hebben de Schepen der op Weft. indien Handel dr wende Ingezetenen deefer Lande te molefteeren, onder prstext, van de ontftane onluften met derfelver Colonien in Noord-Amen- m. erigt r Adir. in't Toorderv. we* >ns hare rrigngen.  Amstel- dam. Berigt der Admir. in Noordet kw- wegensharverrigtingen. i i i l 1 1 ! ] s t h 2154 NIEUWE NEDERLANDSCHE ca, en dus feedert hec rindc van hec jaar 1776, ea hec begin van 1777 , om fig in ftaat te ftellen, zoo veel doenlyk , en in ons vermogen was, dc Commercie deefer Lande te protegeereD? 3. Wat door ons, feedert dat de troubles ia Europa begonnen zyn, en het te vreefen was, dat t de Republicq daar van Deelgenoot zoude worden ■gedaan is? omme, voor foo verre zulks van ons dependeerde, defelve in ftaat te ftellen, niet al- ' l °'V.f Von]mercie te Protegeeren,maar ook om het Vaderland te helpen defendeeren en den Vyand afbreuk te doen. 4- Of wy werkfaam zyn geweeft in het effedtueeren van het geen ten dien opfigte by Uwe Hoog Mog. is gerefolveert, dan of daar in ecige nalaat tigheid heeft plaats gehad, en in dat geval, waar- • om wy die Refolutien niet nagekomen hebben? 5. Of wy in de mogelykheid zyn geweeft' om de gepetitioneerde Schepen te fourneeren en te bemannen. Omtrent alle deeze Pointen, by elkander en te laamen genomen, foude ons niets aangenamer weelen, dan te kunnen en te mogen bcrio-ten du wy Uwer Hoog Mogende zeer gerelbecfeerde Kelolutien, en aan de daar in doorftralende heillaame oogmerken, pp zyn tyd, en in allen deelen ladden kunnen obferveeren en voldoen, en dat jry hadden kunnen beantwoorden aan den aanhoudende ïeyer, en poogingen van Zyne Doorlugtiee hoogheid, den Heere Prince van Orange en Nassau, op zoo dikwils, foo by aanfchryvingen als nondeling voorgekomen, en dat wy na hoogftdes:elts begeerte en verlangen , als meede ter vo!irenginge van onzen pligc, in de gearrelteerde exraordmaire Equipagien, na vereisch , den Reou>Iicq van dienft hadden kunnen weezen: maar loog Mog. Heeren ! de bvna vervallen geweeft ynde Navale Magt deezes Collegie heeft ons buiïn ttaat gefteld,ommet Zyne Doorlugtige Hoogeid omtrent deszelfs welmeenende intentie meede te  JAERBOEKEN, Nayemier- 17S1. 2i5« * je werken, en ons aandeel in de voorfz. Equipagien te prsefteeren , en dus hebben wy, hoe ongaarn, het groot fte gedeelte daar van aan de Adrniraliteits Collegien ter fuppletie moeten overlaattn: Want wy moeten, dog niet zonder aandoe, ninge, Uwe Hoog Mog. informeeren, dat de Navale magtby dit Collegie, in den jaare i77<5,eeniglvken alleen heeft beftaan uit twee Schepen, als het Fregat Dieren van 30 Hukken, en het Fregat Weftvriesland van 20 ftukken , zynde feedert dien tyd tot den jaare 1780, geen meerdere Schepen by dit Collegie aan handen gewied; het eerfrgemelde Schip Dieren iss napubhque Aanbeftedinge in den jaare 1757 amgebouwd, met nog een Fregat van 36 Hukkens genaamt Unnge Woudt, dog het w;lk, voor het eerft na Texel zeylende , in volle Zee is in den grond geraakt, en ongelukkig, wat moeite tot redding aangewend, en welke importante kollen daar toe bedeed, in den jaare 1758 verlooren geworden , fonder dat wy , op de eene of andere wyze, wegens dat verlies, en van de daar toe geimpendeerde koften, eenige lchavergoeding hebben mogen erlangen, zynde "het tweede Fregat Weftvriesland , uit onze eige middelen , in den jaare 1765 aanaekogt, op dat dit Collegie niet ten eenemaale van geen nut voor de Republicq foude worden: Met deeze twee Fregatten, en dus met dit ons zeer gering vermogen, hebben wy altoos getragt aan de Refolutien en hoge ordres van Uw Hoog Mog. te voldoen, en na geduurige zeer kofibaares reparatien .dezelven in dienft gebragt, en by continuatie gehouden t want om aaneen verderen inr houd van het eerfte poincf en de vraag in het tweede poinct. vervat, te vo'doen, hoe veele Schepen in den jaare 1776by ons zyn geëquipeert, en met hoeveel hoofden, en wat door ons, zeedert het eirde van dat jaar en het begin van 1777, U ge..d^an, om zig in ftaat te ftellen , zoo veel doenlyk, cn in ons vermogen was, de Commercie deeDdddddd zjjr" Am- st eldam. Berigt der Admir. in'f Noordcr. hv. we' eens hare verrigtingen.  2156 NIEUWE NEDERLANDSCHE A MISTELDAM:. Berigt der Ad mir. in Noorde kw. we genskai verrig tingen zer Landen te kunnen protegecren, moeten wy zeggen, alles met deeze twee Schepen gedaan te hebben, hoe gering ook de hulp kan en mag genaamc worden, wat in ons vermogen was, want het Fregat Dieren, gemonteert roet 36 (lukken Kanon, en bemand met 230 hoofden, onder comVmando van den Capitein Hendrik Rietveld, inet >--dtn 13 Juny 1775 10 dienft geftelt, heeft tot den . as Juny 1777 daar in gecontinueert. •e Het zelve Fregat, gemonteerd en bemand als voren, dog onder commando van den Capitein Jan Hendrik Coerman , na ge.iane aanrnerkelyke reparatien, en importante voorzieninge van de benodigde Equipagie Goederen, met den 8 Ccfober 1778 in dienit geftelt na de Weftindiën, is wederom den eerlte November 1779 voor twaalf maanden in dienst gehouden, en van den eerften No» vember 1780 tot Mey 1781 , en dus voor zes maanden, gecontinueert, en'eindelyk die dienft geprolongeert voor twaalf maanden , en dus tot Mey 178 i aanftaande , na welken tyd gemelde Schip, wegens ouderdom niet wel de Havenen deezer Landen zal kunnen uitzevlen, fchoon daar van als een Hospitaal of Wagtfchip , dan wel toe een ander einde, Binnengaats, in deeze tydsomftandigheid, wel eenig gebruik te maken zal vveezen. Het Fregat Weftvriesland, gemonteeert met 20 ftukken Kanon , en bemand met 1^0 hoofden, onder het commando van den Capitein Daniël Jan van Ryneveld, is van den 15 Nov. 1775 tot 25 Mey 1776 gedeftineert geweeft naar deMiddelandfche Zee , en na gedaane repaütie in den jaare 1771, onder commando als voren, in dienft gebruikt als Kruiffer op de Ooltindifche Retourvloot. Het zelve Fregat, onder commando als voren is na het nfbopen van de gedane Kruistogt tot Augufty 1778, geemployeert tot overbrenginge van de ordinaris Preftn.en na Algiers, en daar na tot Mey  JAERBOESEN, November 1781, %\%' Mey 1779 gcdeftineert geweest na de Franfche ec Engelfche Havens, hebbende eindelyk van Mey 1779} tot 6 December van het zelve jaar in dienst geweest, foo om te kruisfen op de Oostindifche Retourvloot als anderzints; en hier na is gemelde Fregat, als reeds in den jaare 1760 aangebouwd, onbekwaam geoordeelt ten dienfee van den Lande, en dus heeft men het zelve io den jaare 1780 doen fJeyten, Hit dit vorenftaande zoude eene gegronde beden» king gemaakt kunnen worden , en wegens het niet noemenswaardig aantal van Schepen by dit Collegie in den jaare 1776, een billyke vraag kunnen gedaan worden, waarom wy geene aanftalte in dien tyd hebben gemaakt, om de zoo laag vervallen en byna tot niets gekomen Na vale magt deezes Collegies door een aanbouw van Schepen te verbeeteren, te meer, daar het aandeel van dit Collegie in de Petitie van 4 Ocfober 1741 niet was geleevert, maar in tegendeel daar op nog Schepen marqueerden? hoe billyk deeze bedenking in den eerften opilag kan en mag voorkomen, zoo kan dezelvs worden weggenomen met te informeeren , dat geen verzuim r:og nonchalance daar van de redden is; want op den 3 Maart 1777, zyn, conform de Propofitie van den Raad en Avocaat Fiscaal deezes Collegie, de Heeren onze Gecommitteerdens op de Haaglche Refognes verzogt en g< quaüficet rt , om de verva'lene Navale Magt deezes Collegies onder hec oog te brengen van Zyne Doorlunrigc Hoogheid den Heere Prince van Orange en Naffau, en het voorfteï van den nodigen aanbouw van Oorlogfcheepen bydit Collegie, met byvoeginge der kosten daar toe nodig, en welke gelden tot den aanbouw op de Petitie van 1741, dit Collegie nog compeceerende waren, met een eerbiedig verzoek, dat door het veelvermogende appuy van hoogstdenzelven in het Plan van aanbouw van Schepen, voor dit Coliegie bepaald, wegens de niettoereikende fomme van Penningen , Pdddddda by ? Amstel» DAM. Berigt der Admir. in 't Noorderkw. wegens hare verrigtingen.  ir58 NIEUWE NEDERLANDSCHE Am- ' steldam. Berigt der Admir. in 'i Noorder kw. wegens har, verrigtingen. by de Petitie van 1741 toegelegt , eenige verandering in de Chartres van de Schepen mogte gefchieden , en dat dit Collegie wegens de dadelyke furnisiementeu der verfchuldigde gelden mogte worden gerust geftelt; met welk voorfteï, op een gratieuze wyze door Zyne Doorlugtige Hoogheid beantwoord, dit Collegie wierde gerenvoyeert, eeM. Berigt der Admir. in' Noorder kw. we. genshar i verrlgiingen. : i I om reeden> niet aanftonds gebruik hebben kunnen maken. Niettegenftaande gebTck aan geld , en fchoon wy overtuigt waren, dat de fchulden van dit Collegie buiten tegcnipraak zeer augmenteerden , zoo prasvaleerde de begeerte en yvef om den Lande fvan dienst te weezen, en dit Collegie van nut te .doen zyn: Allerhande ordres wierde gefteld om het werk allen mogelyken voortgang te doen heb,ben, zoo roet het doen repareeren en in ftaat ftellen van Hellingen, het verzorgen van de meest ontbrcckende Gereedfchappen , het vervaardigen van de nodige Teekeningen en-Mallen, waar "toe het Collegie ter Admiraliteit te Amfterdam ons de behulpzaame hand boode, en toe het inkopen van het nodige Hout, en andere dingen; en dus hebben wy dadelyk doen opzetten een Schip van 36 ftukken te Medemblik , een Van ao (tukken te Hoorn, en een van ao ftukken te Enkhuyzen, die ook daar na de naamen van die Steden hebben ge. kreegen: dog welke drie Schepen inden jaare 1778 tn 1779 gebouwt, toegctakelc en uitgerust, eeu teer importante fomma meerder hebben gekeft, dan cp de Petitie van 4 0ét)ber 1741 heeft kunnen werden ontfangen , zelfs verre te bovengaande de Calculatie voor de Schepen van die Charter in de jaare 1779 beraamt. Werd nu by het derde en vierde point van de Propofitie gevraagt, wat door ons is gedaan zeedert dat de troubles in Europa begonnen zyn, en het te vreezen was, dat de Republicq daar van deelgenoot zoude worden , om, voor zoo verre zulks van ons dependeert, dezelve in ftaat te (tellen , niet alleen om de Commercie te protegeeren, naar ook om het Vaderland te helpen defendeeren, en den Vvand afbreuk te doen, en of wy werkzaam zyn geweeft in het effecfueeren van het »een ten dien opfigte by Uwe Hoog Mog. is gerefolveert, dan of daar in in eene nalaatigheid heeft ilaats gehad, en in dat geval, waarom wy die Re-  JAERBOEKEN, Novtmher, 1781. aiör Refolutie niet nagekomen hebben? foo mogen enA kunnen wy, ten deezen opzigten met allen bèta.si melyk vrymoedigheid, om het een en ander tef-D Ste beantwoorden, Uw Hoog Mog. na waarheid berigten, dat zoo ter zaake van de toefta-dtf van ons lieve Vaderland, als uit aanrnerkmge vand de onheylen die het zelve zoo gevoelig begonnen», te treffen, dog niet te min met eengefundeert ver-A trouwen,'dat aan ons CollegieweegenainaftiviteitA, of pligtverzuim nietwes kan werden ten lafte ge-g brast wy omtrent het vermeerderen van het aantal^ van S'hepen tot de extraordinaire Equipagien en,/ hec ve'rfterken van de Na vale Magt, door eene verderen Aanbouw van Schepen met a.leen met eene eeltadiee oplettentheid waakzaam , maar ook in de dadelvke executie werkzaam zyn geweeft, want de nieuw aangebouwde drie Fregatten, als een van 36 ftukken en twee van ao ftukken zyn , zoo r is maar in gereedheid waren, m Equipagie eebragt, als het Schip Hoorn van ao Hukken den f Aufuftv 1780 , onder Commando van Damel Heckers, hec Schip Enkbuyzen , meede van ao ftukken, deo 5 December yan het zelve jaar, onder Commando van Simon H. Frykenius, en het Schip Medemblik van 36 ftukken, den eerften Anril 1781 , onder Commando van den Capicein Daniël Jan van Reyneveld, en vervolgens op zya tvd na Texel gezonden. ■ . .. . In de maand February dezes jaars is gerefolveert, om by dit Collegie nog te doen aanbou.ven drie Schepen van Oorlog, als een van 60 ftukken, binnen de Stad Medemblik , een van jr» ftukken binnen de Stad Hoorn, en een van 40 ftukken binnen Hp Stad Fnkhuvzen,en deeze Relolutie wierd door ons ns^er eïe mie gelegt ,blyker.s deeze drie op Stanel ftaande Schepen. Voorts werd in de maand Maart, deeze? jaa-s by ons verdaan, te doen bouwen een nieuw Advis-Jagt te Amfterdam, met eene Kopere Huyd: en wy hebben mee allen mogdyken vleid voldaan * Ddddddd 4 aan Mr 'EL\U. srigt rAdIr. in't roorder* v. wemsharerrigigen.  AmSTEL»dabt.- JBérigi. der Adïniï. in' Noörde) kiv 'i wegens ha} verrigtingem 2102 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ aan dé geordonneerde Huur of Inkoop van de vaff ons gerequireerde vier Uitleggers in de Zeegaten, én het zelve Advis-Jagt , en de vier infekogte Vaartuigen tot Uitleggers doen armeen bemannen, en by de Fregatten van Oorlo» Me' dembik, Hoorn en Enkhuyzen, fucceffivelvk na /iexei gezonden, ten einde allen dezelve Fregat* -ten en Vaartuigen ten dieöfte van den Lande f te doen gebruiken daar, en zoo het behoord ' e Meerder hebben wy niet kunnen prasfteeren * nadien geene Schepen meer bydit Collegie gereed zyn, dög met verdobbelden yver Werd de Aanbouw van de drie Schepen binnen de Steden Hoorn Enkhuyzen en Medemblik - voortgezet, en deezê Schepen zullen, dog de eene eerder dan de andere, inogelyk alle dtie, ten minften zeeker twee yan dezelve die van 50 en 40 ftukken, (zullende het Schip te Med«mblik, by gebrek van de nodï ge 1 immerlieden, onverhoopt, zonder andere oorzaaké, daar aan konnen manqueoren,) voorden winter m het water gebaren konnen worden: en nadien er vyf Schepen, .als een van 70 Hukken en 4 van 60 (tukken , vuor dit Collegie, met ao probatie van Uwe Hoog Mog. aan particulieren zyn aanbefteed, zoo zyn by dit Collegie zelfs noL aan te bouwen twee Schepen, als een van 70 ftui£ ken, en een van jo ftukken, waar meede een begin zoude kunnen worden gemaakt, zoo ras'er Hellingen leedig zyn; en met deeze twee laatstee melde aan te bouwen , zullen wy afbouwen het aandeel, by dit Collegie aangenomen zelf, te bouwen: dog gebrek aan Timmerlieden, zal bv dit Collegie het Werk moeten vertraagen , fchoon in drie Steden te gelvk werkzaam, wart hoe °raofer het aantal van Schepen is, zoo veel te meer 'arbeidsvolk is tot de reparatie nodig , en de Wer" Ven van de Ooltindifche Compagnie, en van Pari ticulieren, mceten ook gaande gehouden worden Te wenichenis het maar, dat 'er bekwaam en voldoende middelen mogen worden uitgedagtj en daar  jAERBOEKEN, November, 1781. 2l63 daar gefteld , om de Schepen fpoedig te kunnen^ bemannen, want in deezen tyd is 'er meer ge-s brekaan Onder Officieren en Bootsvolk, dan aanr Schepen, want die 'er aan handen zyn , kunnen op verre na niet op zyn tyd-, met een compleetei Rolle in gereedheid zyn; ten minden wy hebbena daar van de nadeelige ondervindinge gehad: want, % niettegenftaande de Officieren , by herhaalinge,i met nadruk zyn gerecommandeert , met de Wer-^ vinge allen mogelyken fpoed te maaken , en aan^ hun is eenermitteert, om ten koftevan dit Collegie^, decodfge Werveis overal te gebruiken , en allen, bekwaame en gepafte middelen cn gelegentheeden, daar toe in het werk te ftellen, en de Praemien en Handgelden van tyd tot tyd al hoog'er, uit te looven en teverftrekken, wordende nut vooruit verltrekte penningen daartoe in Raat gefteld, enwelke Prsmien en Handgelden al verder gaan , dan Uwe Hoog Mogende Refolutien bepaalen, en dus boven vermogen van dit Collegie; dog, alle deeze middelen Zyn nog niet voldoende bevonden, om de m Equipage leggende Schepen volkomen, te zyner tyd bemand te-hebben kunnen krygen. Moesten wy, Hoog Mog. Heeren, m de Pnetnisfe van dit berigt, na waarheid, ronduit, dog met leedweezen, declareeren , dat de Navale' Magc deezes Collegies , in den jaare 1776, en vervolgens tot den jaare, 1780, eeniglyk en alleen heeft beftaan in de twee Fregatten Dieren en Westvrieshnd, weike laatfte reeds in 1780 is gefleeten, vallende het eerstaemeldemeede met Mey 1782, voor altoos uit den dienst buiten Gaats, nu hebben wy het genoegen by dit zelve Eerigc. Uw Hoog Mog. te informeeren , dat 'er thans, ten dienfte van den Lande, by dit Collegie, onder de ordres van den Commandeerenden Officier van 's Lands Vloot fig bevinden de Fregatten Medemblik wn 36 ftukken, Hoorn van 20 ftukken, Enkhuyzen meede van 20 ftukken, onder Commando van de Capireinen van Ryneveld, Hoekers en Frykenius. s Dddddddj Een PEL" AM. 'erigt sr Ad* lir. in 'f hoorder* T». we* ■ens hare ,,rig. 'ngeti.  2164 NIEUWE NEDERLANDSCHE Am- steldam. Berigt der Admir. in' ■ Noordei kw. wegens har verrig' tingen. i i Eeni Advis-Jagt van 14 ftukken, bemant met ffo a 70 Hoofden, onder Commando van den Capitein Blois van Treslong; de Uitlegger de Expeditie van 20 ftukken , bemant mee 70 hoofden, ondercommando van den Uitlegger Capitein Cornehs Medendorp; de Uitlegger Maria Johanna van tio ftukken, met 70 Hoofden, onder Commando -van den Uitlegger Capitein Pieter Groot, De Uitlegger de Zee Meeuw van 8 ftukken, emet 30 Hoofden, onder Commando van den Uitlegger Capitein jan Slok En laatftelyk de kleine Kotter de Zeepoft, onder Commando van de Uitlegger Capitein Sjake de Leeuw, pearmeert met 6 Draaybasfen. De gantfche Navale Magt deezes Collegies zal rm m den jaare 1782 beftaan in de volgende elf Schepen en fregatten, als: 1 Schip van 70 (lukken. 5 Scheepen van 00 ftukken. 1 Schip van 50 ftukken. 1 Schip van 40 (tukken. 1 Schip van 30" ftukken. 2 Schepen van 20 ftukken. 1 Advis Jagt en 4 Uitleggers. Deeze Schepen nu alle, op zvn tyd, behoorlvk en na de ordre uitgeruft , en dus van de nodige Equipage cn Ammunitie Goederen voorzien en ten compleeten getale fpocdig bemant, zullen voor het aandeel van dit Collegie, in de extraordinaire Kquipagien, met 'er tyd, tot protectie van de Commercie en Navigatie, en tot defenfie van het Vaderland, nog ictw.s kunnen contribueeren, dog bet armeeren en bemannen van dezelven , twee Arncuien die na den Aanbouw en Toetakelingen log manqueeren, zullen veel geld vereisfehen, en 200 de Wervinge niet fpoediger en beeter als nu eau voortgaan, zal de Republicq daar van op den ^paalden tyd geen dienst kunnen hebben. Het m\ wat zeggen, 8 Schepen, als een van 70, vyf /an 6o, een van 40 Stukken, behoorlyk te armeeren,  JAERBOEKEN, November, 1781. 2iö; ten , en van alle foort van Ammunitie Goederen te A voonien, waar van niets in voorraad is, en zoo si veele Hoofden in dienst te krygen, als tot beman-d ning van dezelve acht Schepen, wanneer m extra ordinaire Equipagie zyn gefteld, nodig zyn, dogj? Kanon en Geweèren met hun toebehooren, zul-»< len voor geld, als ons de Fondfen maar, waar uitm te betaalen, aangeweezen zyn, en anders niet,^ zoo wy hoopen, wel te krygen weezen; maar het* Bootsvolk fchynd voor Geld niet te krygen te wee-# zen, nadien het gebrek aan manfchap, voor al aan« Dek-OfficiereD en Zeelieden , bekwaam voor het" Schip en tegens den Vyand, zeer groot is geworden , dog dit is een quaal en gebrek,dat by dit Collegie alleen geene plaats heeft. Wy hoopen en vertrouwen met dit korte narré, en-met dit ons berigt, aanwyzende, dat wy in eeene mogelykheid zyn geweest om de gepetitioneerde Schepen te fourntcren, volkomen te zullen hebben voldaan aan de intentie van Uw Hoog Mog. en na genoegen en voldoende te zullt-n hebben aangetoont, dat by ons nalaatigheid, nog werkeloosheid, plaats heeft gehad, mtt de Refolutien en Ordres va"tt U Hoog Mog. met boeter en na behooren uit te voeren; dat het geen wy aan den Aanbouw en Equipagie van Schepen manqueerden, niet aan verzuim van pligc zal worde toegefebreeven, maar dat U Hoog Mog. ten vollen zullen overtuigt weezen , dat wy na vermogen zyn werkzaam geweest, en dat als oorzaak van het defecte zal wordeu gehouden, gebrek aan Schepen en Geld. . , Welk eerfte gebrek, door een nieuwen Aanbouw van Schepen nu gedeeltelyk reeds is weggenomen, cn verders met den Aanbouw van Schepen, by die Collegie zelfs, en by Particulieren voor het zelve, werd weggenomen , maar de uitgeputte Finanue van dr Collegie blyft; want de fources van onze Jnkomften weiden weggenomen, de teften blyven niet alleen dezelve, maar vermeerderen dagelyks, wsae 'BLIK. erigt rAdtr. ;»'f roorder* V. wems hare rrigngen.  Am» STELCAM. Berigt der Admir. in' Noorder Tiw. wegens har yerrigtingen. y \ 2166 NIEUWE NEDERLANDSCHE want alles werd kostbaarder en duurder , en uit de ordinaire inkomften van de middelen zynde door den ontftaanen Oorlog met Engeland onder het Resiort deezes Collegies geene noemenswaardige Commercie en Navigatie, kunnen de nodige betalingen niet gefchieden, en de zaaken na ?ordre meer gaande gehouden worden. - Waar meede God Almagtig bidden, Uw Hoog Mog. dierbaare Perfoonen en der zei ver gewigtige 'deliberatien met allen voorfpoed te zeegenen, en de belangens van ons lieve Vaderland toe voorigen welftand te herftellen: blyvende met waare hooaagtinge en diepen eerbied, Geteekent, N. Carbasius. Ook heeft de Admiraliteit in Zeeland, op Voorfteï van Zyne Doorlugtige Hoogheid, wegens hare verrigtingen geduerende den ontftaenen oorlog met Engeland, den 6 Auguftus 1781. het navolgend verflag gedaen HOOG MOGENDE HEEREN! VV7y hebben ontfangen U Hoog. Refolutie in d3w to den 28 Juny laatsleeden , waar by hoogstlezelve op de Propofitie van Zyne Doorlugtige ricogheid, van ons requireeren. 1. Hoe veel Seheepen wy in 1776 hebben gegehad. 2. In welken ftaat die zig hebben bevonden. 3. Hoeveel 'er toen geëquipeert zvn, en met hre veel Hoofden. 4. Wat door ons gedaan is, zeedert dat de Engelfche begonnen hebben de Schepen der op de Westindiën Handeldryvendelngezeetenen deezer Landen te molefteeren , en dus zeedert het einde  JAERBOEKEN, November, 1781. 2167 einde van het jaar 1776 en in het begin van ?777, Jjf om zig in fraat te ftellen, om zoo veel in onsSTEi vermogen was, de Commercie deezer Landen dam /waTdolTon's zeedert dat de Troubles in^ 5 Europa begonnen zyn, en het te vreezen was, *Tdat de Republicq, daar van Deelgenoot k>u*Jworden, gedaan is, om zoo ver var. ons de-£« pendeerènde , dezelve in ftaat te ftellen, nietig alleen om de Commercie te protegeeren,^ maar ook om het Vaderland te konnen helpen"éF defendeeren, en den Vyand afbreuk te doen.^« 6. Of wy werkzaam geweest zyn in het effectueeren van het geen ten dien opzigte by U Hoog Mog. is gerefolveert, dan of daar omtrent eenige naarlaatigheid heeft plaats gehad, en. , 7 In dit geval ons te verantwoorden, waarom •wv die "Refolutien niet naargekoomen hebben, of wy in de mogelykheid zyn geweest, om de gepetitioneerde Schepen te furneeren, en te bemannen. , Ter voldoening aan hooggeraelde Refolutie, zullen wy zoo kort, als de materie kan permitteeren, met exaditude berigten, en op de differente voorgeftelde poincfen antwoorden , en aan toonen, dat voor zoo veel in ons gering vermogen is geweest, wy altyd hebben getragt, aan de hooge Ordres en Refolutien te voldoen. Wat dan het eerfte betreft , hoe veel Schepen wy in 1776 hebben gehad, moeten wy zeggen, dat toen niet meer by ons Collegie geweest zyn, dan twee Schepen van 60 ftukken, een Fregat van 36, en twee van 20 ftukken; dat het eene Schip van60 ftukken, Zirikzee, lang i?6 voet, reeds ten jaare i7'(3 is gebouwd, en dus toen 40 jaar oud was. Het tweede Schip, Zuidbeveland genaamt, is gebouwd op de Petitie van 4 Ocfober 1741 , ten jaare 1746, zynde van gelyke lengre, als het bavenftaande, en dus toen W jaren oud. Het n 4d- in ind '■nS ver'n-  Am- stei dam Berié der j. mir Zeela weger hare \ rigtin gen. 2168 NIEUWE NEDERLANDSCHE Het Fregat Brunswyk van 36 Hukken en lang - 140 voet, gebouwd ten jaare 1761. , Het Fregat St. Maartensdyk van ao ftukken lang 126 voet, van de Oostindifche Compagnie ter 'ij ij™* cd' Dieuw overgenoomen, ten jaare in Eindelyk het Fregat Walcheren, lang IV3 voet »d voerende 24 ftukken, gebouwd in 1767. * ■s De drie eerfte Fregatten, en nog een reeds ge. w-iioopr Fregat van 20 itukken, waren met voorken. nis en toeitemming van wylen Zyn DoorluHti-e Hoogheid en Haare Koninglyke Hoogheid, beide glorjeufer gedagtenis , gebouwd in plaats van de beliepen, waar meede wy op de Petitie tot aanbouw yan 1741 waren aangeflaagen , op welke Petitie door ons nog was aangebouw, het bovengemelde Schip van 60 fttukken, en een Schip van 50 Hukken, genaamt Veere, het welk zoodani» is vervuurt gevonden, dat het zelve op authorifatie van U Hoog Mog. van den 12 Mey 1762 reeds is moeten worden gefloopt, ca esnige reizen te hebben gedaan. Wat nu den ftaat der Schepen in 1776 aangaat konnen wy zeggen dat het Schip Zirikzee, fchoon toen 43 jaaren oud, na examinatie van alle dben'beft,a"tó 2 liet  JAERBOEKEN, J\evemvtr, 17S1. «171. Het Fregat Walcheren, van 20 ftukken, onder Öèn Capitein Haringmatj , naar de Middelandfche '< ^ce. * Het Fregat St. Maartenfdyk, was gecontinueert onder Capitein Pruyst, in hec voorjaar, en heeft, naderhand een Kndstogt gedaan, op de Ooftindw ft-he Retourvloot, naar het einde van welke die* Capitein op Brunswyk is overgegaan, zoo ais hier boven gemeld is,. \ In 1778, is Brunswyk weederom gecontinueert/ voor zee ven maanden; dog wyl het Volk nu reeds; vier jaaren gedient had, en door geen middelen te. perfuadeéren was4 langer te dienen, met voorkenEis en approbatie van Zyne Doorlugtige Hoogheid afgedankt. 0 Hec Fregat Walcheren, is weeder voor neegen maanden, onder Capitein Haringman gecontinueert, en St. Maartensdyk heeft een venimmerine moeten ondergaan. In het jaar 1779 is het Fregat Brunswyk weeder. om voor twaalf mamden in Equipage gefteld, onder den Capitein Pruyft, naar de Middeüandfche Zee. Het Fregat Walcheren, dat reeds zeedert 1776 gedient had, heeft op de Kfuistogt geweeft van de üoftindifche Retourvloot, en is van daar te rug gekoomen, zynde afgedankt, om vertimmert en herfteld te worden. Voorts is nog dat jaar in Equipagie gefteld 's Lands Schip van Oorlog Zuidbeveland, gemonteert met 60 Stukken en 420 Man, onder comman* do van den Capitein van Kinckel , gedestineel't voor het Esquader in de Noordzee, onder den Vice-Admiraal Hartfink. En het Fregat St. Maartensdyk, onder den Capitein Stavormus, eerft gedeftineert na de Rivier van Demerary, dog door contra order nog hier leggende. A in het jaar 1730, is het Fregat Brunswyk tia zyne vcongen tyd van twaalf maanden onder den Eeeeeee Ga¬ lat* TEL' )AM» ïerigt kr AditTê in Zeeland vegens 'are ver" igtin* 'en.  1I"7« ROUWE NEDERLANDSCÜE AMSTERDAM. Berigt der Ad mir. in Zeelam wegens hare vt rigtingen. Capitein Pruylt te hebben uitgedient, gecontw nueert tot May 1781. Het Fregat Sr. Maartensdyk, geëquipeert onder Capitein Stavorinus, en is gecontiuueert tot Mey 1781. En het Schip Zuïdbevelanrt , gecontinueert onder den Capitein van K indeel tot Mey 17S1 i Ten jaare 1781, is in dienit gefteld het Fregat Walcheren, onder den Capitein Hariogman, met f-20 Stukken a 12 pond en 180 Man, wyl roet Kanon a 12 pond is gemonteert, in plaats van 150 Man, welke dertig Man meerder, wy hoopen aat U Hoog Mog. ons zullen permitteeren te mogen neemen uit de 450 Man, van het Schip Zierikzee of Zuidbeveland, welke Schepen nog van de oude Charter zynde, niet mogelyk de 450 Man, waar meede op de Petitiën zyn aangefla'agen, kunnen bergen, en daarom ieder maar met 420 Koppen bemand zyn. Het Fregat Brunswyk, onder den Capitein Pruyft, gecontinueert tot Mey 1782. Het Fregat St. Maartensdyk, proviftoneel nog onder commando van den Capitein Stavorinus, welke egter daar van overgaat tot den zelvi n tyd. Het Schip Zuibeveland, van 60 Stukken, 420 Man, onder den Capitein van Kinckel, ook tot I Mey 1782. Voort word tegenwoordig aangeworven het in dienft öeftelde Schip Zierikzee, van 60 Stukken, ook met 420 Man, onder het commando vm den Schout by Nagt van Krftyne, en her Schip Goes, van 50 Stukken en 300 Man, waar op benoemd 13 den Capitein Stavorinus* Nog zyn by ens in het begin van dit jaar geëquipeert , en reeds in Janua-y bemand geweeft oe twee Fregatten de Hoop en Verwagting, den eene onder den Uitlegger Capiteins Noels en de andere onder den Uitlegger Capitein Magnus, beide met 16 Stukken en 70 Man. En met goedvinden van Zyne Doorlugtige Hoog-  JAERBOEKEN, November, 1781. 2173 Hoogheid, in plaats van de vier kleindere Vaar-^ tuigen, wanr meede wy geaffigneert waren, diffe-, rente meerder Vaartuigen, als een Kotter by onSj aangekogt met 25 Man, een Boomfchuyt met 16 Man, en 0 kleindere , zoo Visfchuyten alsPoonen. Eindelyk is nog by ons aangekogt een Advis-^ Jagt, gemonteert met 16 Stukken» en bemand met 50 a 60 Koppen, onder den Capitein Diets. . Ü Hoog Mog. zullen uit dit bovenaangehaalde' zien, wy alles wat moogiyk was naar ons vermo j gen aangewend hebben, om aan de ordres van ü Koog Mog. te voldoen, zoo veel de Confenten van deeze Provincie, uit welker quote,ons voor-n->am rembourfement van Penningen moest gefchieden, toeliet: dat wy wel eens wat laater, op een voorafgegaane Petitie hebben gerequireert , is voornamelyk te attribueeren, of aan laater ingekoomen Confenten , of aan manquement van Schepen of Fregatten, die altyd door, als 'er eenige mogelykheid was, in Equipagie zyn gebleeven, of aan gebrek aan Penningen, om Schepen > die niet in Raat waren te repareeren, en van het rod'ge te voorzien, en dat by ons in het geheel geene naalatigheid heeft plaats gehad , zynde de kostbaare en langwylige Wervingen, door de ongemeene fchaarsheïd van Bootsvolk , oorzaak geweest , dat onze Finantien geheel zyn gedelabreert, zoo dat ons Collegie, buiten het geene wy uit de Petitiën ontfangen , door het totaal verval van Commercie, geen Fontfen meer heeft, en buiten de Tractementen der Bedienden, en het dagelyks werk en huishouden zig nog belast ziet met ƒ78165-0-0 aan in treffen, voorCapitaalen meest om te fubventeeren aan de defecten van betaaling der non equipeerende Provinciën, in vorige tyden genegotieert, als ook de her (lelling der ongelukken, die zeedert 1745, het Collegie door het inftorten van 'sLands Dok, en verbranden van het Arfenaal, met de Equipagie van meeft alle haare Schepen zyn overkoomen, dat dan ook de reeden is, Eeeeeee 2 waar. Uttel- )AM. Serigt 'er Adnlr. tn Zeeland vegens 'are vei'' igtin\en%  2174 NIEUWE NEDERLANDSCHE Au- ST ELDAM. Berigt der Admir. in Zeeland wegens hare vei rigtingen. waarom door ods niets is konnen verrigt wordestf uit onze eige middelen, terwyl wy niet zoo dra geinformeert waren van zeeker te konnen zyn, van betaalmgen uit quotes ofFontfen, waar door wy gerembourfeert konnen worden,of hebbenaanftonds hand aan het werk geflaagen, en het zelve volvoert, fchoon meest tot onze i'chaade. Wv hoopen met dit kort detail, aan de intentie van U Hoog Mog. en Zyn Doorlugtige Hoogheid .te zullen voldaan hebben, terwyl ,wy ons flatteeren, dat daar uit evident zal blyken , dat van onze zyde niets verzuimt is, om aan de hooge beveelen van U Hoog Mog. te obedieeren , en dat hetgeen wyop den aanbouw en Equipagie mogten manqueeren, aan oorzaaken buiten ons, namelyk gebrek aan Confenten en Schepen is te attribueeren, die door ons niet konden geremedieert worden, wyl onze geëpuifeerde Finantien niet toelieten , daar omtrent iets uit ons zeiven te doen, en wy met de uiterfte bekommering op het gevolg zien, zoo de fources van onze inkomften blyven weggenoomen, terwyl de lasten blyven , en de ongemeene duurte van alles wat tot Scheepsbouw en onderhoud nodig is. (was geteekent,) W. Thibaut d\Aagtekerke. Eindelyk moeten wy hier nog laten volgen het Berigt van de Admiraliteit in Friesland gedagtekend uit Harlingen den 28 September 1781. en aldus luidende: HOOG MOGENDE HEEREN! TXewyl Uw Hoog Mogende, op de Propofitie -L* van Zyne Doorlugtige Hoogheid den Heere Prince van Orange en Nasfau, onzen zeer geliefde  JAERBOEKEN, November, 1781." 2175 liefden Erfftadhouder , by hoogst derzelver zeerj gerefpedleerde Refolutie eh Aanfchryving van dens 28 Juny jongstleeden , van de gezaamentlykeCol-! iegien ter Admiraliteit deezer Landen, en dus ook van ons, hebben gelieven te requireeren de beant-j woording van zeeven onderfcheidene Vragen, daar^ by aan dezelven voorgefteld, zoo zullen wy, terj gedienftige voldoening daar aan, by deezen eerbie-^ dig de vryheid neemen dezelven, zoo kort en dis-/ tinei ons immers do.nlyk is, te beantwoorden, in , hoope en vertrouwen, dat Uw Hoog Mog. daar, door volkomen zullen zyn overtuigt, dat wy5j voor zoo veel van ons dependeert, alles, het geene maar mogelyk was, gedaan hebben, om Uw Hoog Mog. altoos gevenereerde Refolutien en Aanfchiyvingen effve; te doen forteeren, waar toe wy geene moeite, arbeid, nog kosten hebben gefpaard, zoo dat deswegens geen pligtverzuim, of nonchalance, hoe ook genaamt, by ons plaats heeft gehad, of door iemand anders is veroorzaakt. Hier meede dan overgaande ter beantwoordinge yan de drie eerfte Vraagen. ï. Hoe veel Schepen wy , naamentlyk in het jaar 1776 hebben gebad? 2. In welken ftaat zig die hebben bevonden? en 3. Hoe veel 'er toen geëquipeert zyn, en met hoe veel Hoofden ? Dient refpeélueulelyk tot Antwoord op dezelven 1 dat dit Collegie destyds twee hseft gehad, te weeten, een Schip van Oorlog van54 ftukken Kanon, genaamt Princes Maria Louifa, gebouwt in de jaa ren 1760 en 1761 , en een dito Fregat van 25 ftukken Kanon , gebouwt in de jaaren 1769 er 1770; welke beiden zig in eene compleeten Staal hebben bevonden, om het Land te konnen dienen , gelyk fe dan toen, en zedert tot nu toe onder diverfe Capiteinen, by continuatie in Equipage zyn geweest, het eerfte bemand met 300, en het laatfte met 150 hoofden. Eeeeeee 3 Bt [Mm TEL" iAM. ïerigt hr Adnir. in Trits, and we~ \ens hare 'errig' ingen. 1  9176 NIEUWE NEDERLANDSCHE Am- SVELUAM. Berigt der Acï jnir. in Friesland w gensha ■perrigtingen. Betreffende nu de vierde Vraage. Wac door ons gedaan is, zedert dat de Engelfchen begonnen hebben de Schepen der op de Westindiën handeldryvende Ingezeetenen deezer Landen te molelteeren, en dus zedert het einde van hec • jaar 1776 en het begin van 1777» om ons m ftaat te ftellen, zoo veei doenlyk en in ons vermogen was, om de Commercie deezer Landen te prote:?-geeren ? re Hier op konnen wy reverentelyk antwoorden, dat wy zedert het voorfz Schip van 5% en Fregat van 24 ftukken Kanon by continuatie heoben geë* quipeert, daar aan, van tyd tot tyd, de nodige reparatie en vertimmering gedaan , dezelven van nieuwe Spykerhuiden voorzien , en voorts, met een woord, alles bezorgt wat tot derzeive Uitrusting en Equipage behoord. Vervolgens hebben wy onze Magazvnen, die door den fatalen en ongelukkigen brand in het jaar 1771 , ten eenemaal waren geruineert, wederom allengskens aangevuld, en , zoo veel in ons vermogen was, van al het nodige, als Zeylen, Touwen , Ankers, Gefchut en Ammucie van Oorlog, en het geene verder tot de Equipage van Schepen behoord , voorzien; voorts eene genoegzaame provifie van Timmerhout, by ons in voorraad ingekogt, hebben wy in het jaar 177-8 wederom op Scapel gezet een Schip vaa 54 ftukken Kanon, genaamt Princes Frederica Louifa Wilhelmina, hec geene in het jaar 1779 is volbouwd, en terftond begeeven en in Equipage gebragt, onder Commando van den Capitein Jan Coenders van Idfinga, zynde bemand met 300 hoofden, onder welken Capitein het zedert heeft gediend, tot.dat het, in dit voorjaar, by het Kielen in den Balg, ongeMkiglyk is gezonken , en , niettegenftaande, alfe aangewende meestkragtige devoiren, aldaar is verongelukt. Terftond na de vokimmering van dit Schip, hebben wy, in het zelfde jaar 1779, rog opgezet een Fregat van 36 ftukken Kanon ,genaamc de Eensgezind"  JAERBOEKEN, N-vemier, iftr. 4177 zindheid, dat voorts al in het begin van het jaar^ 1780 was afgetimmert,en het Commando daar van s jmmedi.iat begeeven aan den Capitein WillemiLi-o vius van Bouricius, zynde bemand met 230 Koppen, en dienende thans, met een compleete K-Ol-^ le, onder de ordres van een Vice-Admiraal Andnes ^ Hartfink. . . . u u ff Al eer dit Schip volkomen was afgetimmert, heb- ^ ben wy nog ia dat zelfde jaar 1780, wederom op« nieuw opgezet een Fregat van 44 ftukken Kanon g in eenen laag, genaamt de Pallas, het geen tegens-w woordig genoegzaam compleet is afgetimmert en» toegetuigt.en waarom men thans bezig is een Kopere dubbel huyd re leggen, zynde het Commando daarvan opgedraagen aan Capitein Adriaan de Kook, met welks Wervinge wyook zoo verre geavanceert zyn , dat wy gegronde hoop hebben, dat desleirs Rolle, zullende beftaan uit 270 Koppen, eerlang voltallig zal zyn, om aldus in 'sLands dienft te konnen worden geëmployeert. - Ook hebben wy, in dit vroege voorjaar, mge* kogt, verbouwt en in dienst gefteld een Fregat van 16 ftukken Kanon, gedaamt de Faam, bemand met 80 Koppen, onder Commando van den Uitlegger Capitein Jan Vlielander; een Snauw van 14 ftukken Kanon, en eenige Draaibasfen , genaamt de Meeuw, bemand met 70 Koppen, onder Commando van den Uitlegger Capitein Dirk Coradis, en nog drie Poonen, de Brak , Spion en Windhond, ieder gemonteert met 6 ftukken Kanon en 20 Man Equipage, gecommandeert door de Uitlegger Capiteins Tacke Romkes, Thys Johannes Stoeff en Jan Hiddes Bok, alle ter beveiliging der. Zeegaten. . Nog hebben wy, in dit voorjaar, ingekogt eenige Huizen ter vergrootinge van onze 'Verf, daar op bevoorens maar een Schip tevens konde worden gebouwt, die wy, zoo ras mogelyk, hebben doea amoveeren, en dezelve daardoor inftaac gebragt, dat 'er nu drie Schepen te gelyk konEeeeeee 4. *en m- :el- \m. erigt r Ad. ir. in nes- nd wems hars rrigigen.  Au- STÉLiDAM. fierigi der Admir. in. Friesland wt genshar yerrigtjngeu. 2178 NIEUWE NEDERLANDSCHE Premat van /, E veete? eCD S?hiP van een ffi j£ni 8enen ,aag« en een dico van 06 ltukken Kanon, vyaar mede alle mogelvke fnoe'd' door eenen corjtinueelen arbeid , zelfs Sonda^ra niet uitgezonderd , word aangewen?, oudS hVeenben0°enSdi"1Har <™k' vokiLÏÏt te ftenoen, en die dan ook, tot verwondering en senoegen van een yder , foo fterk avanceer^dat -zy byna allen genoegzaam in het hout Ram, en zoo 'er geene desnstres komen, twee" daar van nog dit najaar m het Water zullen konnen worde? gelaaten,orpvoorts afgetimmert en in het aanftaandvoorjaarin sLands dienst tegens den VvandIte kunren worden gebruikt. : . y ■ Emdelyk is ook by ons aanbefteed een Advis-Taec net geene byna half vokimmerd is,1 1 ' J & ' Met dit eenvoudig carré verrrieenen wv dan, zoo kort ons doenlyk is, allenthalven te hebben voldaan aan het: geene Uwe Hoog Mog. bv hoogst der zelyer ppgemelde Refolutie" van ons gelief* den te requireeren, en tevens daar door volleedig beantwoord te hebben, de drie nog overige Vraa- SfS°nf bedunk(;ns> daar meede volkomen zyn opgelost, als namentlyk. B j Wat door ons, zeederc dat de Troubles in Europa begoten zyn, en het te vreezen was, dat de Republicq daar van deelgenoot zoude worden, gedaan is, om, zoo verre van ons dependeerde, dezelve in ftaat te ftellen , niet alleen om de Commercie te protegeeren, maar ook om hec Vaderland te konnen helpen de, fendeeren, en den Vyand afbreuk te doen? é Ot wy werkzaam geweeft zyn in het effectueeren van het geene ten dien opzigten by Uwe Hoog Mog. is gerefolveert, dan ofda« omtrent e; mge nalaatigheid heeft plaats' geHad? en m dit geval ons te verantwoorden, ï#S^n ^ Ref0lutien D*ec caargekomep GJ  JAERBOEKEN, Nemnher, 1781. 2179 7 Of wy in de mogelykheid zyn geweest, om Am, de gepetitioneerde Schepen te furneeren en te-™r bemannen? Wy vertrouwen derhalven, dat Uwe Hoog. Mog. uit dit geavanceerde, volkomen zullen zyn gecon-°*"8*. vinceert, dat wy alles gedaan hebben, en nog doen ae)/ia' het geene, naar ons gering vermogen, van ons gem vergt konde worden, zoo om de Commercie te pro ™ tegeeren, als om hef lieve Vaderland, tegens den'*™ gemeenen Vyand, te helpen defendeeren, en be-g"'?.™™ tuigen nogmaals heiliglyk, dat wy ons desweegens*^ geen verzuim, geen? nonchalanche hebben te \ex.nngen. wyten, of bewust zyn, maar dat wy fteeds en geduurig, met alle oplettendheid, yver en vleyd, hebben tragten te effecfueeren en daar te ftellen, het geene Uwe Hoog Mog. by hoogst der zeiver fucctffive en altoos geëerbiedigde Refolutien aan ons hebben gedemandeerc, niettegenftaandewy dikwerf met zwaare rampen hebben moeten worftelen, gelyk daar is het fchielyk verrotten en bederven, van twee van onze Schepen, te weeten, hetFre. gat Prins Willem van 36 Stukken Kanon, in den jaare 1758, uit de eige Kas van ons Collegie gebouwt en bereidszeedertverfcheidejaarengéfloopt, en het Schip Princes Maria Louifa, van 54. Stukken Kanon , in de jaare 1761 gebouwt, het geene thans, op ordre van Uwe Hcog Mog. desweegens te Cadix wordt verkogt,- dén fatalen brand van ons Collegie en Magazynen, waar door wy fchiervan alles waren gedestitucerd, het aanhoudende fakkelen om Bootsvolk, niet te min Uwe Hoog Mog. bv hoogft der zeiver Placaat van den 26 July 1780, de Commercie of Navigatie deezer Landen hebben verpligt tot de leevering van den derden Man van der zeiver Equipagie, het geene dit Collegie weezently'c meer in de Wervingen heeft agteruit gezet, dan dat het zelve daar by eenig voordeel zou' de hebben genooten; en dan nogeindelyk gebrek aan genoegzaame Timmerlieden, en aan behoorIvke en toereikende Penningen; welken wy allen Eeeeeee 5  Am- 6teli)am. Berigt der Ac rnir. ii Friesland K gens ha verrigtingen. si80 NIEUWE NEDERLANDSCHB egter in zoo verre zyn te boven gekomen dat wv thans met ten cencmale onnut loiToR^umTI zyn en verhopen, van tyd tot tyd, m%7enmS te zullen worden, waar toe wy onze u ttc??te S voiren zullen aanwenden; te meer, daar de Heeren Staaten deezer Provintie, nu, zoo cordaa? als ge > nereufelyk, hebben gerefclveert tot het flatteD en uitd.epen van deeze Haven, en het verw -den de? •e Bruggen, waar door wy dan in ftaat zullen zyn reom ook grootje Schepen te konnen fourneeren * en allezmts onze Contingenten in te doene EquVpagien, prompt en ngtig te leeveren. 4 ann r UpPufUIe e°ver^gtinge dan van hier meede zmVn *LH00g rC^lfitie en welmeening te zullen hebben voldaan, flatteeren wy ons ook flofiSï H°-g alle vermoeden van ilofheid, nalaatigheid, als anderünts, zullen vrv Jennen, en dac onze verrigcingen in deeze hag£n Vmen veru,tz,endJe ^en en omftandighetdm iqllen mogen werden bekroont met U Hoog Mog. gunRige approbatie en welgevallen, terwyl wy in afwagcing van zulks, * (Geteekent_) J. M. v. Beyma thoe Kingm/s. Rotterdam. De Krygsraed over den Kaptein de Bruin. die,fyn r. Wederborn Cadet en Sergeant van de Koningl. Zweedfche Galei Vlooti en A> Hog/lrom, Sergeant, eene tamelyk omflagtige verklaering, mede behelzende „ dat Koelberg nooit effecfive dienit 5, doende Lieutenant in Zweeden is geweeft; „ dat hy een Perfoon is die de Zweedfche „ Natie onteert; dat zyn Naem is Kullberg „ en niet Koelberg,en dat hy alleen op zyn j, eigen voordeel en niet dat van zyn Lands„ lieden heeft gelet enz/' Eindelyk is de zaek van het verzeilde fchip Prins Willem, onder bevel van den Kaptein A. de Bruyn, welke zo veel gerugt gemaekt heeft, door eene fententie van den Hoogen Zee-Krygsraed, gehouden aen boord van 'sLands Snaeuw van oorlog De Zzvaluw*, liggende in 't Nieuwe Diep , op den i November 1781. ten nadeela van Kaptein De Bruyn aldus beflifh  JAERBOÈ-KEN, November, 1781. 2187 Alzoo Andries de Bruyn, Kapitein ter Zee teu R dienden dezer Landen, en reffortererde onder n het Edel Mogende Collegie ter Admiraliteit op de dj Llaze, op den ogcend van den 14 September 178r, voor dat 'e Lands Schip Prins Willem door den Loots- y man jan Koek op de Zuiderhaaks verzeild is ge>«£ worden ,onvodrzigtig, disattend en verward te werkgg gegaan is, en daar door ook ver/.uimd heeft de fei- Ai nen te zien, welke door de Offic'eren van 'sLands^ Schepen, die in 't Gat ten anker lagen, met zoo ge veel vaardigheid en yvér aan hem gedaan zyn, en A, weikei indien hy dezelven tydmg hadt opgemerkt, Bi en nageflagen, hem gelegenheid zoude gegeeven hebben, om het ongeluk, aan 'sLands Schip overgekomen, te prtevenieeren: —— En het verder gebleken is, dat zyn gedrag, na 't verzeilen van 5s Lands Schip, alle de kenmerken draagd vanConfufie, Verzuim en Zorgeloosheid, en hy de middelen tot redding van 's Lands Schip of niet heefc in 't werk gefteld, of Diet op dien tyd, opwe'ke het zyn pligt was dezelven in 't werk te Rellen» en hy Andries de Bruyn dus geehzints ten dezen heeft geprfefteerd, het geen de" pligt van éen.kuq. dig, acfief een oplettend Officier meeiebrengt; en 'er den dienfte dezer Landen hooglyk aan gel- gen ligt, dat dergelyke verzuimeniffen niet werden getolereerd, maar'tot behoud van *s Lands Schepen en de goede orde en discipline op dezelven, aaderen ten voorbedde* werden gecorrigeerd ZOO IS 'T dat de hooge Zee-Krygsraad, gehoord, gezien, en geëxamineerd hebbende, den eisch en conclufie door, en de van wegens Mr. jp. Reigersman, Advocaat Fiscaal en Secretaris van 'sLands Vloten, en alzoo R O. Eiffcher m Cas Crimineel op ende jegens den gedaagden gedaan en genomen, aan welgemelden hoog-nZ-e Krygsraacï overgegeven, benevens de Hukken enmunimenten daarby overgelegd, cn voorts gelet op en rypeiyk overwogen 'hebbende, al 't gunt ter materie dienende was, of zoude kunnen moveren , doende recht, in den name en van wegens Haar Hoog Mogende de Heerea Staaten Generaal des Vereenigde * Fffffff N* 3t° :r- lm; ntentiè ■ Hoo1 Zee' w- id tenKaptide uyn»  Rotterdam. Sententi des Hoo gen Zee Krygsraed tegenKaptA. de Bruyn. 1 i c a 2188 NIEUWE NEDERLANDSCHfi Nederlanden en van Zyne Doorlugtieé Hoogheid den Heere Prinfe van Oranje en Nasfau, Erfftadhouder, Erf - Kapitein en Admiraal Generaal der geünieerde Provinciën, dimitteerd den voorn Aii, dries de Bruyn. uit den militairen dienst dezer Lan.den, ontzegd den Advokaac Fiscaal zyne verdere .Risch R. O. op en jegens hem gedaagden genomen, en condemneerd hem gedaagden nier re min m de kosten van dezen hoogenZee- Krygsraad, als meede m de kosten van den procesfe. Gedaan aan boord van 's Lands Snaauw van Oorlog de bZ i7Z' B m ' Die:P' deU eerftenNoVem- (Was geteékend) Andries Hartfinck. Daniël Pichot. ff.vanKruvne. t>. Vedel. w-, Va„ B,aam. ff. £, van Rader. vVr\ VMm\ % P. R- vUn Loo. ffan Seis. (OnderHond) Ter Ordonnantie van den Hoom . 1 jn r, * §eu Zee-Krygsraad. (Geteékend) P. Aardmhurg, fungerende als rjr i j n- r ■ Secretaris. {Volgt de Dispofitie van Zijne Hoogheid op de bovenftaat:. ie Sententie.j J Zyne Hoogheid, gezien en geëxamineerd hebbende de nerensftaande Sententie, verklaard dezelve by dezen te ap« probeeren. J 1 Gedaan in 'sGravenhagc den 7 November 1781 ,rs (FlS GAltStCnt£ ■ W- Pr- v- O ra n g e. (Onderirond) Ter Ordonnantie van Zyne Hoogheid. (Gecontrafigneerd) J. j. DE LarrIv. Óok is ten zelfden dage door den zelfden Hoogen Zee-Krygsraed tegen den Lootsman fan Koek, de navolgende fententie uitge?prooken. A lzoo Jan Koek, Lootsman. wonende op Texels ? tans gedetineerde in de boeyen op 's Land *?■ 0orl°g de Princes RoyaalFrederica So- >nta Wtlhelmwa, op den 14 September 1781. door :ene onbefchryffelyke zorgeloosheid en onverfchoolelyke defattentie, zonder de minfte hiudernisfe ran Weer of Wind of ongelukken te kunnen allejueeren, s Lands Schip Prins Willem , op de Zuïlerhaaks verzeild , en daar door den Lande een eer important nadeel heefc toegebragt, en 'erten jogften aangelegen legt, dat dergclyke grove mfe- lla-  JAERBO EKEN, November, 1781. 2189 flagen niet ongeftraft gelaten; maar, anderen tenR voorbedde, rfgoureus worden gepunieerd: xj Zoo is -'ta dan de hooge Zee-Krygsraad, gehoord,Dj gezien en geëxamineerd hebbende den Eisch en de Conclufie, door en yan wegens Mr. J. Reigersman, s, Advocaat en Fiscaal en Secretaris van 's Lands te Vloote, en alzoo R. O. Eisfcher in Cas Crimineel £ op en jegens den gedetineerden gedaan en genomen ,?« en aan welgemelde hoogen Zee • Krygsraad oyerge- j£ geven, benevens de ftukken en munjmenten daar by overgelegd, en voorts gelet op, en rypelyk over? wogen hebbende al het gunt ter materL dienende, was of zoude kunnen moveren; doende recht, in den name en van wegens Haar Hoog Mogende de Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden en van Zyne Doorluchtige Hoogheid den Heer Prinfe van Orange en Naffau, Erfftadhouder, Erf-Kapitein cn Admiraal Generaal der geünieerde Provintien; condemneerd den voornoemden Loots J. Koek, om driemaal van de Raa te vallen, en daar na ftrengelyk ter discretie van Commisfariflen uit dezen Hoogen Zee Krygsraad te worden gelaarsd; ontzegt den Advocaat Fiscaal zynen verderen eisch R. O. tegens hem gedaagden en gedetineerden genomen, deporteerd hem gedetineerde niet te min van zyne bedieninge als Loots, en condemneerd hem in de kosten van dezen hoogen ZeeKrygsraad , als mede in de koften van den proceffe. Gedaan aan boord van 's Lands Snaauw van Oorlog de Zwaluwt, leggende in 't Nieuwe Ditp, den eerften November 1781- (Was geweekend) Andries Hartfinck. Daniël Pichot, ff. van Kruune. S. Dedel. IV. van Braam. ff. E. van Raders» C, van Vlierden. ff. P. R. van Loo. ffan Seis. (Onderftondjf Ter Ordonnantie van den Hoogen Zee-Krygsraad. (Geteékend) F. Aardenhurg, fungerende als Secretaris, {Volgt de Dispojïtie van Zijne Hoogheid op dè loven/taan» Üe Sententie*). Zyne Hoogheid, gezieu en geëxamineerd hebbende de ne* yensftaande Sententie, verklaard dezelve by dezen te ajp« .yroberen. Gedaan in 's Gravenhage den 7 November 1781. ("Was GeteekendJ W- Pr. v. Orange. fOnderftond) Ter Ordonnantie v»n Zyne Hoogheid, (Gtcontrafigneerd) T. j. si Larrey- Ff f fff f a dtlm. 'ntentie ven den wtsm Jan ock-  2iqo NIEUWE NEDERLANDSCHB Rot- terP4M. Den Kaptein de Bruyn eeritgem. fententie voorgelezen zynde, zeide daerop, dat hy van dezelve appelleerde, of zich beriep. Maer v/anneer hemgevraegd wierdt, aen welk regter hy appelleerde, antwoordde hy eenigzints verward, dat hy zulks niet wift. Inderdaed deze fententie was door den Hoogen Zeekrygsraed geflagen, van welken geen beroep valt: behalven dat een extraordinair proces tegen de Bruyn is gevoerd geworden, hoedanige wyze van regtsgeding geen beroep toelaet. Men zegt , dat de Prins de fententie tegens d,en Lootsman J. Koek geflage, alleen in zo verre zoude beveiligd hebben, als die Loots niet door de Heeren van de Pilotage benoorden de Maze zoude opgeëifcht worden; fchoon zulks uit de Dispofitie, van Z. Hoogheid op de fententie niet is af te nemen. Inderdaed de Bevelen , door den fouverein omtrend het ftuk van de Pilotage gegeven, fcheinen Etile rechtsgebied over de Lpotslieden alleen en met uitfluiting van alle rechtbanken * aen de Ed. Mogende Heeren Commiffarisfen van de Pilotage toe te wyzen. Men zegt ook, dat H. Ed. Mog. de Heeren commiflarisfen van cle pilotage, den Lootsman J. Koek wel, gereclameerd hebben of opgeëischt maer toen eerst, wanneer het reeds te laet, en het vonnis al uitgevoerd was. Schiedam. De Oeconomifche Burger-Maetfchappy dezer Stad, in agting genomen hebbende de brave en, edelmoedige daed, door den Heer Engelbertus Lucas , Kaptein op's Lands Uitlegger De Waekzaemheid, gedaen, in het fedden.met veel gevaer van lyf en leven, der man-  JAER BOEKEN, November, 1781. aiOÏ manfchap van het Schip Embdens Welvae-, ren, in eenen zwaeren florm,den 20 van Oogst-; maend, op de vlakte van de Maes verbryzeld, heeft eenpaeriglyk goedgevonden aen Denzelven, in erkentenis van deze zo menschlievende,doch niet minder gevaerlyke daed, een Ruk Eeren-Zilver toeteleggen, met een opfchriftj van het geen door Hem ter dezer Zaeke, met zo veel gevaer is verrigt. Gelyk ook de Matroozcn, die in deze gelegenheid hunnen yver, ter redding dezer Schipbreukelingen hebben betoond, met eene gevoeglyke gifte in geld zyn befchonken geworden, ZEELAND Middelburg, Wy hebben reeds te vooren gezien,dat 'er vry wat gedagt en gefproken is over de geringheid van 't Eskader, onder bevel van den Schoutbynacht Zoutman in July 1781 in Zee gezonden. Men vondt het kwalyk, dat de Schepen van de Maze, en van Zeeland niet by het zeiven geweeft waren ter verfterkinge alzo men dan minder gevaer zoude gelopen hebben, om door de Engelfche overmagt met het ganfche convoy genomen te zynwelke de allergevoeligfte flag en de ganfche verderving van onze kleine Zeemagt zoude geweeft zyn, en welk gevaer alleenlyk, dooi de verwonderlyke moed, beleid en dapperheid van onzen Bevelhebber Zoutman en di andere Zeeofficieren is afgeweerd: dat inte gendeel nu by de uitkomt bleek, indien die Schepen van de Maes en Zeeland by het gevegt waren geweeft, dat wy dan den Engelfchen zouden overwonnen, en met hun ganfcl .fenvoy opgebragt hebben. Men heeft hiei Fffffff g ovq 5CHIÏ' i  jpURG. aï9« NIEUWE NEDERLANDSGHE over zelfs veele aenmerkingen briefsgewyze in de nieuwspapieren medegedeeld. Maer wy laten het gefchryf van byzondere perfonen daer,en bepalen ons alleen tot egte ftaets papieren en ftukken: weshalven wy hieromtrend gullen mededeelen de navolgende. ExtraSlen uit de Notulen van Ed. 'Jflog. Heeren Staten van Zeeland. Den 10 April 1781» f* Prf00^'01"16" en verton, dat Zyne Doorl. |» * Hoogheit, in termen ter materie dienende, „ per Misfive zal verzogt worden, om tot meeri, dere iecuriteit dezer Provincie, tenrpoedigften, „ naar iïerwdart te -willen afzenden nog eenige 3, meerdere Militie en Artilleriften &c., als mede s, nog eenige Oorlogfchepen, boven die reeds hier li gepofteerd zyn, ten einde de Provinciale Strooi i, men en Kuften van Vlaanderen beter mogen gea, affecureerd worden tegen bet inloopenindeZee?, gaten en het naderen aan de Wal van een aan-. i, tal vyandelyke Schepen. 2, Den 10 Mey il'ét. „ De Raadpenfionaris heeft ter Vergadering ge5, communiceert, dat reeds ordre was geëxpediM cer}> ^ naar de Reede van Vlisfingen zouden „ zeilen liet Schip Schiedam van 50 ftukken en de 3, Fregatten de jajon van 36 ftukkeneri de Oranjek j, Zaal van 20 ftu(-ken, alle vau Helvoetfluis. " „ Den 14 Mey 1781. s, De Raadpenfionaris heeft ter Vergaderinge ge^communiceert, dat hy eergifteren avond Iaat „ ich^ftelyk berigt van den Gcneraal-Major van » Dopf had bekomen, wegens bet naderen der }, Schepen , en'op gifteren èn heden van meer dan ?, eenen kant was geïnformeert, dat die Schepen .3, gelukkig, gifteren na den middag, op de Reej, de voor VlisfiDgen waren gearnveert en aean3j kerd lagea," 7 * ■  ^AERBQEKEN, November, ttft. 2193 Wv laten het aen een ieders oordeel over.Miowelke gevolgen hy uir deze ftukken nopensdelde zo even gemelde klagten meent te kunnen borgtrekken* De Luitenant ter zee W. Dryver, is door Zyne Doorlugtige Hoogheid, aengefteld tot Kapitein ter zee by het Collegie ter Admiraliteit in Zeeland, om met den eerften November aenftaendeover't Fregat Si; Maertensdyk van 20 ftukken't bevel te voeren, als wanneer de Heer Stavorinus, Kapitein van gemeld fregat ," hetzelve zal vërwilfelen met het nieuw Schip Goes van 50 ftukken. De Heer van de Perre , Bewindhebber der O. I. Maetfchappy, heeft een keer uit Frankryk herwaerts gedaen., maer vertrok den 19 dezer wederom naer Holland, om yan. daer naer Parys te gaen, ten einde te onderhandelingen over de zaeken der O. L Maetfchappy dezer Landen aldaer verders voort te zetten. Eenig Bootsvolk van onze genomene benepen 'Rotterdam, de Caftor en Mars, welk krygsgevangen by de Engelfchen geweest is, heeft wel ten getale van twee honderd, op cetuigenis van den PruisfifchenGezant te Londen, dat zy' Pruisfifche onderdanen waren.. Pasporten bekomen , en was naer Ooftendei overgeftoken. Eenigen zyn over deze ftad, na alvorens by de Admiraliteit alhier jeen reispenning bekomen te hebben5 naer Holland te rug gekeerd. De Zeeraed in deze Provincie heeft het befluit van de Algemeene Staten van den i§ Q&ober 7 81. aen de byzondere comptoiren Fffffff'4 §'e*  Mm- I>EL- 2194 NIEUWE WEDERLANDSCHE ponden,, tot verlenging van den vrydom wegens hec gebruiken van Zweedfche Sch2 ■ pen, en van de opfchorting van 't PlacaPr van den 3 December i7a8/en zulks wel 0 den laetften December 1782. De Regeering dezer Rad heeft wegens het Stads Fabrykhuis, en de perfonehfdTe va„ de Nederduitfche Armen worden o'nd rhon den , den 24 dezer Maend de navolgende Publicatie beraenid en doen afkondigen. BUSS£!' Schepenen en Kaaden der S.ad Middelburg, alle de geene , die deze zu'Ien zien, of hoqren leezen; lalut/ doen te weete• alzoo wy van tyd tot tyd, kennis bekome nebben van de meer en meer toeneemeride Sten van den Nederduytfchen Armen dezer Stad, voornaamentlyk veroorzaakt door het fteeds vermeerderend Getal der noodlydende Perzoonen, welke zig, tot het bekomen van Onderftand, aan dezel ve addresfeeren, waar in wy, zedert een geruymen tyd noodig geoordeeld hebben, door het aSS ren van onderlcheyde meelt gepifte Middelen zo (veel mogehk, te vootzienf onder welke middelen ook begreepen is het FaWqhui ™nd ™<£ Teftie van den Fabricqueur Bekanus Crler ' voor weynige Jaaren aangelegd, ten ^^71' alle behoeftige Lieden gele|enhgeid t?"effc^S* om , door het verngten van eenig Werk od een eerlyke wys, den Koft te kunnen verdieneï en dienvolgens voor den Armen, en weïdaadige ingezetene tot geen noodelooze overhft te verftrek. ken; dan welke Stichting, tot heden, niet volledig genoeg aan ons heylzaam oogmerk en verwal, ting in allen deele heeft beantwoord; ZOO IS 'T - ,.w£yÜ°C weS"eeming der oorzaaken, welke zulks hebben verhinderd, noodig gevonden hebfcen het gemelde Fabricqhuys te bfengen onder't 'Qp.  JAERBOEKEN, November, Ï78Ï. *f*J Opzigt van een der Leden onzer Vergadering eny[\: vier gequalirlceerde Perzoonen uyt. de Burgeryde DE1 zer Stad, ten eynde als Prsefident en Regenten hetBi:i zelve Huys te bcftuuren op zoodanigen vóet en >vys, als wy, ter bereyking van ons oogmerk enpu ten meeftennut van tien Armen, hebben gevonden t\e te behooren. get, Dat, .vys kunnen ontbeeren, voor dezelve Fabricq ten fiunne eyge Huyzen te werken; met recommandatie aan de eerfrgemelde, om zig niet alleen jegens den Heer Prjpfident en Regenten, maar ook jegens den Meefter of Matresen Fabricqueur met alle eerbied en befcheydenheyd te gedraagen en met alle paarftigheyd hun Werk te verrigten; met bevel aan de Ouders ,om hun Kinderen daar toe aan te moedigen, en vooral te zorgen, dat dezelve zonder verluym zig op de gezette tyden en behoorlyk geleynigd in het Fabricqhuys laaten vinden; hebbende wy aan Broederen Üiaconen overgelaaten, om, ten aanzien der Kinderen, welke teffens in hetleezen , fchryven enz. onderwys noodig hebben , 3an dezelve, tot 't verrigten van 't voorfchreeve Werk in het Fabricqhuys, zoodanig gedeelte van den dag voor te fchryven, als zy noodig zullen oordeelen; met verdere fpcciale authorifatie, om alle zoodanige perzoonen, welke hun uyt het rapport van den Heer Pra:fideut en Regenten van het 3- . G. 'ïlicn* we* s 't 'ds '?ryh s.  Mi 9/ VF.L3URG Publi tle we gfh ' Stads F'ibry hkis. V9& KJEUWE r^EDERLANDSGHE Fabricqhuys zullen blyken zig aan eenis verzuvm onwjlhghe.d nalatigheyd, of üisöbedLSTe' . ze te hebben fchuldig gemaakt, zonde- eSe coa u.ventje met een geheele, of gedeel^Iyké^u^ ■ï- houding hunner Alimentatie, 't zy voor een tvd - of voor altoos , te muifteeren. Y * f ' "ebbende wy al mede aan de directie van. R™» deren DiaLijen overgelaten, om^ zoódanS^r »hwdke aan,mm ™n™ doen blykS, dac zy (offchoon nog onderltand noodig hebbende W eenig ander Handwerk meer d t LTS kunnep verdienen, daar van'te excufeercn S eyndelyk, om zoodanige Kinderen , di zekere Jaaren bereykt hebben en geneaen i l< n eenig ander Randwerk of KoSfflg bi?(g h8d te neemen, na examinatie van derzeive7 ver zoek, zulks dienftig vindende, te permitteeren vgaerzvmeCdonyheydj T dEZ/!- ^IZ l%\ val zy door wangedrag of anderzmts aan hW oogmerk niet kwamtn teVldoen, wederom fo het Spinnen te noodzaaken. ■ "cucrum coc Gelullende wy hier mede een iegeivk, die zulks ingaat, zig na de boven 'gemeldVOrders «acte yk te regu eeren, met verzekering, dat voot een behoorlyke behandeling in het meerfedagte Fabrica" huys en redelyke voldoening van fen ilders Werï naauwkeung zal worden glzorgd K Recommandeerende wy alle verdere Ingezetenen om aan geene van zoodanige onnutte pTrzooSen* welke m moedwillige luyhfyd. a?ten SS^d^' £ Jn* Cen kwalykrge^atftMedelyden , tS ten te beftaan, eenige Liefdegaaven te verfoilien maar dezelve tot nuttiger eynlen te faelSn. ^ CGeteekend) Jacob Jav Bogaard.  jAËRBOÈKEN, November, 1781. 219? Vlissingen. v Den 23 October was een Rusfich Fregat ins het gezigt van deze Stad in groot gevaer , door den heftigen ftorm. Het was reeds zyn roer kwyt, heeft fterk gefloten en deedt onophoudelyk noodfchoten. Den vallende avond en heftig onwedcr lieten niet toe hulp te bieden, 's Lands Bomfchip de Hoop van Welvoeren, gevoerd by J. Verpoorte, zou,voor de wal kruisfende , mogelyk nog wel in de gelegenheid geweest zyn, dit Schip te hulp te komen, doch het toonde geen Vlag,waer0111 de Kaptein van gem. Bom het niet raedzaem oordeelde, daer by te komen. Van de wal werdt dit Schip verdagt gehouden, vermits 'er thans bedenkelykheid is nopens een befmet Schip, en men zou het fchier den volgende dag niet hebben durven naderen, met de Uitlegger Kruispoenen , zo niet een boot van dit Schip was na denwal gezonden en onder weg den ouden Narrebout hadt ontmoet, waer in zig de Graef de Valenteyn, Artillerie Meester , en den Lieutenant de Snoré bevonden, beiden Officieren van gemelde Fregat, Welken aengaende den toeftand van hetzelve kwamen kennis geven, waer op men fpoedig hulp derwaerds zondt, en het zeiven gelukkig gered heeft en binnen gebragt. Het voert 28 Hukken, is lang van maekzel, en fterk bemand: ter koopvaerdye was het naer Ooftende en verders naer Kadix beftemd en geladen met hennip en yzer voor reekening van den Prins Potemkin. ■ Met dezen zelfden ftorm hebben 's Lands Schepen en Fregatten op de reede voor YHs- LI8-  Vr.is- SIN6EN 2198 NIEUWE NEDERLANDSCHE Vliffingen door het vrecslyk hol water veeï • uitgeftaen. Van het Fregat De Jafon is het Galjoen geheel afgeflagen. Het Fregat Walcheren heeft twee ankers verloren, en wel 6 voet waterby de Pomp gehad, door overftortende Zeeën, 's Lands Schip van Oorlog Schiedam en 't Fregat Walcheren zyn voor Rammekens een veiliger Rheede gaen zoeken, en zullen daerin, door de De Jafon, De Oratijezael en De Verwagting, gevolgd worden, 't Fregat Brunswyk ligt nu voor de Stad Veere en St. Maertensdyk inKeeten, binnen de Haven en zal vervolgens in het Dok gehaeld worden om gekalefaet te worden. VÉR É. Den 23 Öcfober, s'morgens omtrent agt & negen uren hebben Schipper Jan Staats, thans met zyn Viifchuitje als Uitlegger van hier in 's Landsdienit zynde, benevens? zyn onder hebbende manfchap genaemt Jacob Paanw, Karei van der Schoor, Pieter van der Heyde en Aarnout van der Schoor, een proef hunner onverfchrokkenheid en menschliefde gegeven , in het redden van 25 Schipbreukelingen, dezen verleden nagt met de KaperKotter Het Algemeene Belang, van 24 Stukken, varende voor het Comptoir van den Heer Dubbeldemuts te Rotterdam, op den zoogenaemden Elisns-Bank in den Roompot gebleven. Onder de geredden zyn eenige thans Krygsgevangen gemaekte Engelfchen , die nog tydig, na dat zy van het. Wrak reeds waren afgeflagen, door Staats zyn ontdekt, en een zieken, die door zyn Medemakker en Uitlegger Jan van Booven, ook is gered en te  jAÈRBOEKEN, November, 1781. aio£ i te famen hier binnengebragt. De Heer By- Vei leveld heeft, alle deze lieden by voorraed doen herbergen en van het noodige laten voorzien. Den 17 November kwamen 's Lands Kruispoon Schipper Gidion Gomelijfen Meeuw/en en Jan Staats al hier met een Engelfche Prys binnen, zynde een Schoner, genaemd the Polly, gevoerd by Robert Reeder, van Wells by Jarmouth, beftemd naar Oliënde, bemand met 4 Koppen, de Kapitein daar onder begrepen, geladen met 45 Last Mouth en 6 Last Geril, Britfche Eigendom, aen de Confignatie van de Vink en Comp. te Oliënde. De Engelfche Kapitein had lall om wanneer hy mogt genomen worden voor 600 Pond Sterlings te rantfoeneeren. Deze Prys zeilde langs Steenbank, wanneer Gideon Cornelijfen Meemvfèn daerop afging, en dezelve onder zyn bereik hebbende gekregen, deedt hy een Schot op dezelven, doch het Vaertuig geen Vlag toonende, deedt hy een tweede Schot, waerop het een Engelfche Vlag liet waeijen,en door den gemelden Commandeur is genomen. De manfchap van het genomen fcheepje is alhier by de overige Krygsgevangenen geplaetiL UTRECHT. Utrecht. Men zegt, dat de Staten-dezer Provincie eerlang eene geldleening van eenige tonnen fchats zullen openen, tegen de renten van n% ten honderd. Ook lei  ö'ioö NIEUWE NËDERLANDSCHÈ TRECH Plac. t gens Pa quillen, libellen laflerfihrifte; Ook hebben cle Staren by Placaet van dcrï i'3 October nog nader tegen het maken,- uitgeven en verfpreiden van Pasquillen en lafterfchriften op deze wyze voorzien. •* Oe Gedeputeerden van de Staten 's Lands van J= Utrecht, Doen te weeten: Alzo ter Onzer JcenijiiTe gekomen is , dat niet tegenftaaude de ernftige en nadrukkelyke Waarschouwingen' eh Publicatien tegens het maken, uitgeven en verspreiden van Pasquillen, fcandaleufe Boekjes of 'Libellen, en Laiterfchriften, van Welke foort en forme die mogen zyn, ten nadeele van de Hooge Overheid deezer Landen, en yan de genen, die in eenig bewind of directie der puhhcque zaken gefteld zyn, reeds te voren en nog onlangs, zo by de Heeren Staten dezer Provincie als elders geëmaneerd, en de rigoureufe pcena'iteiten, daarby tegens de Overtreders geftatueerd ; echter de geelt van tweeiragt, kwaadaartigheid, laffer en muitzugt zo verre is uitgebarlten, en doof dezen Staat verfpreid, dat dezelve, door dusdanige waarfchouwinaen', tot hier toe niet heeft konnen worden beteugeld, maar integendeel tot dien trap geftegen is, dat voor weinige dagen in druiï ié uitgegeven en verfpreid een allerfnoodft Lafterfchrift, onder den Titul; Aan het Volk van Nederland , behelzende een groot aantal van de kwaadaartigfte en lafterlykfte imputatien tegen den Dóorlugtigen Perfoon van Zyne Hoogheid, den Heere Prince van Orange en Naffau, Erfftadhouder, Capitein en Admiraal Generaal van deze en van de andere Provinciën, tegens Hoogft Deszelfs Doorl ugtigite Heer Vader en Vrouwe Moeder, glorieufer gedagteniffeals mede tegen de Heeren Princen van Orange, Willem den Eerften, Maurits, Frederik Henrik, Willem den Tweeden, en Willem den Derden, Hoor.gemelde Zyner Hoogheid Doorlugtige Voorzaten , en daar "benevens de oproerigfte pogingen, tot fub- ver-  JAERBOEKEN, November, 17S1. 2201 •verfie niet alleen van de tegenwoordige forme van Regeeringe, maar zelfs, om in plaatze van de Staats Regeeringe, welke daar by al mede op het haatdykfte wordt afgemaald, eene Democratie of Volks regcringe in te voeren, en dus doende de, Republicq te doen vervallen tot eene volftrekte' Regeerirgloosheid, welke nog onbedenkelyk ver meerderen en vergroten zoude de gevaren, waar aan het Lieve Vaderland door eenen buitenlandfchen Oorlog, gevoegd by inwendige tweefpalt, van nu af aan is blootgefteld: En in aanmerking nemende, dat zodanig eene allerverfoeilykftefnoodheid, ongeftuit blyvende, geene andere gevolgen kan hebben, dan de volfhge ruine en bederf van het Lieve Vaderland, zo God het niet genadiglyk verhoede, en dat het zelve deswegen by alle mogelyke middelen behoort te worden tegengegaan en 'naar verdiende geftraft: Zo is het, dat Wy, onverminderd het voormaals, en laaftelyk by Hunmr Ed. Mog. Publicatie van den 4 July dezes jaars 1781, dun aangaande geftatueerde, en de 'ftraffén, niet alleen van geldboete,- maar ook van arbitrale correctie, naar ex'genrie van zaken, .te!>en de Overtreders daar by gefteld, ter ontdekkinge van de Aucteur of Aucleurs en Verfpreiders van zodanig allerlhoodft Lafterfchrift, als hier boven vermeld, en ten einde dezelve, Overeenkomftig de grootheid van zodanige Landverdervende euveldaad , anderen ten exempel mogen worden geftraft ; goedgevonden hebben, te ftellen, gelyk Wy doen by dezen een premie van een Honden Gouden Ryders, ten behoeve van den gere^, die den Makir of Makers, Uitgever of Uitgevers van bet zelve zal of zullen komen te, ontdekken en aantewyzCn, zodanig dat dezelve daar van rechrelyk konden worden overtuigd en gefit r, rullende des Aanbrencers naam, des begerende, worden gefecrereerd. En ordonneren Wy t'oorts alle Officieren en Rech teren in de Stad , Steden en Landen dezer Provincie, alle mogeiyk Ggggggg oa« U- rRECHT. Plac. tekens Pasf ui Hen, 'ibellen , laftcrCchrifteüi  2202 NIEUWE NEDERLANDSCHE U- 'J RECH Plac. i gensPi quillen libellen lafterfchrifte onderzoek en devoir aantewenden, zonder eenig T.verzuim, diffimulatie of conniventie, om voorzeide Boosdoener of Boosdoeners ce ontdekken en te e- agterhalen, en tegens dezelven als tegen Muit^-makers, Verftoorders van de gemeene ruft, Om- > verrewerpers van de gronden der Regeering dezer > Landen, en van de Souverainiteit der Heeren Staten van de refpecfive Provinciën , en alzulks als tf.allergevaarlykfte Vyanden van het Vaderland, te procederen en doen procederen , naar behoren. Rn ten einde niemand hier van ignorantie pretendere, zal deze worden gepubliceerd en geaffi. geerd naar behoren. (was getekend) C A. Vos. De Vroedfchap heeft nog den 3 September beraemd, en den 6 dezer maend Oclober doen afkondigen het navolgende befluit. „ De Vroedfchap, gehoord het Advies van de Heeren Gecommitteerden ter directie „ van Stads Finantien, op de Requefte den „ 30 July laetftleden geprefenteerd by diver„ fe Warmoefliers' wonende binnen de vry?, heid dezer Stad: interdiceert aen allen en „ een iegelyk om eenige Groenten of Aerdvrugten , van buiten de Provincie ingevoerd, in de Stad te doen om of ukroe„ pen, neen maer zal een yder gehouden zyn „ dezelven op de Markt, of uit zyne Wo„ ning, of wel van den Wagen, aen de Huizen der Burgeren en Ingezeetenen te Vei„ len en Verkopen, op verbeurten van de„ zelve Groenten of Aardvrugten, ten be„ -hoeven van dezer. Stads Kinderhuis." Wy.  JAERBOEKEN, November, 1781. 2203 Wy hebben ook in ons ftukje voor Auguftus 1781, het verzoekfchrift van Dekens er Overlieden van het Boekverkopers, Boek drukkers en Boekbinders Gild mede gedeelc wegens hunne bezwaeren over het beruste Placaet van den 4 July 1781. De Staten dezer Provincie hebben den 12 October op dat verzoekfchrift aldus befloten. „ De Staten van den Lande van Utrecht, ^ hier op ingenomen en gezien hebbende de „ Confideratien en het Advis van de Heeren „ Hunner Ed. Mog. Ords. Gedeputeerden, „ onverminderd en blyvende het Placaat, „ den 4 July dezes jaers 1781. geëmaneerd, „ in zyn volle kracht; permitteren den Sup* „ plianten, by provilie, den Verkoop van alle zodanige Boeken en Gefchriften, van welken of de Autheur of de Drukker da9, delyk by den Verkoper bekend , mitsga,„ ders effective binnen eene der zeven Pro* .„ vincien, of het reffort der Generaliteit 9, woonachtig is ; mits dat de Supplianten 9, van dit Hunner Ed. Mog. Appoinéteinent „ behoorlyke kenniife geven aen den Heere Hoofd-Officier dezer Stad, en zich in 't a, overige naer Hunner Ed. Mog. Placaten „ in dit reguard, exactelyk komen te regu„ leren". Eindelyk is ook nog tot nadere verklaring van '146 Artikel der Ordonnantie ophetltuk van de Jagt en de bewaring der wildbanes den 18 July dezes jaers gemaekt P den 30 Ggggggg s U- .ÏKECÏ1T,  2204 NIEUWE NEDERLANDS CHE U- Tl-lECH" Interpn tatie vc 't 46 Art. vt de 0r~ donn. 1 dejag October de navolgende Publicatie afgekon\ digd: - T"\e Gedeputeerden der Edele Mog. Heeren Start ^ ten 's'Lands van Utrechc, do^n te weten ."Alzo by de refpective Rigtbanken en Officieren deKzer Provintie eenige beden!*elykheid zoude konnen ontltaan, op welke eene wyfe tegens de löComraventeurs var. het 46 Art. der Ordonnantie >.op het (tuk van de Jagt den 18 July dezes jaars by Renovatie en Ampiiatie geëmaneerd, behoorde te worden geprocedeert, in geval defelve wegens overtredinge van het gemelte Anicul gecondemneert zynde, onmagtig waren de geltatueerde boeten te voldoen,- dat Wy, na ingekomen Advis van den Lieutenant Opperhoutvefter en Raden van het Jagt Gerigt dezer Provintie, ingevolge de authonfatie den 24 October ter Befchryvinge verleend, nodig geoordeelt hebben by interpretatie van het voorfchreve Articul, te ftatuerer. Dat tegens die gene, by welke contrarie het 46 Articul der Ordonnantie op de Jagt den 18 July 1781. eenige verbodene Netten, Strikken, ofte andere Inftrumenten worden gevonden, 't zy dan op de Wegen, ofte wel in hunne Huifingen, by de eerfte overtredinge, conform den teneur van het zelve Articul zal worden geageert, dog in cas zodanige Contraventeurs daarenboven onder vehemente fufp eie mogten zyn van met ftropen zig optehouden, ofte wel, dat zyluiden voor de tweede ryfe gecondemneert, edog onmagtig waren dè verfchuldigde boeten te voldoen , willen wy in byde de laafte gevallen , dat tegens de zodanige tot arbitrale Correct ie aan den Lyve, ofte anders na exigentie van zaken, crimipelyk zal worden geprocedeert. » Ende op dat niemand hier van eenige ignorantie zoude pretenderen, zal deze alomme worden gepubliceert en geaffigeert na behoren. Was getekend, H. A. Laan. De  JAERB O EK EN, November, 1781. 2:205 De Haten dezer Provincie hebben wel in de petitie van ƒ 2204400 tot een onderftand 1 aen de O. I. Maetfchappy dezer Landen1 toegeftemd, maer onder eenen mits van iets, waer over reeds lang is getwift geweeft, namenlyk dat de Provinciën Holland en Zeeland zouden afzien van den honderften en tweehonderden penning te blyven vorderen van de Ingezetenen dezer Provincie wegens Aaien, die zy in de O.of W. I. Maetfcnappyen als mede van alle andere fchuldbrieven, die zy ten lafte van de Generaliteit mogten hebben. FRIESLAND. Leeuwarden. Tp\e Gedeputeerde Staten van Friefland JLy hebben wederom eenen buitcngewoonen Landdag uitgefchreven tegen Donderdag den 4 November in de Stad en 's andcrendaegs in de vergadering op 't Landfchaps huis. Gelyk wy gezien hebben, dat men te Amfteldam, als ook te Haerlem bedagt is geweeft , om een fonds ten behoeve der weduwen van matroofen op te regten,die deflagtoffers voor het vaderland mogten zyn, zo is men in deze ftad niet minder door die edelmoedige gevoelens bewogen geworden, om diergelyk plan ook in deze Provincie tot ftand te brengen. Men ziet dus de navolgende uitnoodiging in 't begin van deze maend alom bekend gemaekt. Ggggggg 3 9* De f. RECHT. »  iiö6 NIEUWE NEDERLANDSCHE WAR- „ De roemryke actie van den 5 Auguftus „ 1781 , tuffchen de Oorlogfchepen der Re„ publicq, en die van Engeland, aen brave a Vaderlanders, in zommige Hollandfche f9 fteeden, gelegenheid gegeven hebbende, „ om bedagt te zyn op het opregten van een „ Fonds, ten behoeve der Weduwen va» 9i hun, die in de verdeediging van het lieve Vaderland hun leven zouden mogen verheft» zen, is het aen veelen in Friefland voor- gekomen, dat, diergelyk een Fonds ook „ aldaer behoorde opgerigt te worden, be„ paeldelyk met betrekkinge tot de zulke, y, welke dienft genomen hebben op fcheepen # van Oorlog, uitgevaren van onder het Col55 legie ter Admiraliteit te Harlingen, als tot M het welke de Ingezetenen van Friesland w de naafte betrekking hebben,, te meer, daar een goed deel der Equipagien dier s, fchepen uit Friefen , én ingezetenen van Stad en Landen beftaet, en waerom ook h de liefderyke Ingezetenen van die Provin-» 5, cie behoorden genodigd te worden daer in vooral mede deel te nemen. Zal nu 2oda„ nig een Fonds tot ftand komen, moeten „ 'er eenige zyn, die dat werk Provifioneel „ by der hand neemen. De Directeuren van 5, het Leeuwarder Weduwen Fonds dit over5, wegende hebben gemeend , dat het hun s, niet kwalyk pasfen zoude , zig daer toe jj aen. te bieden, gelyk zy dan by deezen >, doen; verzoekende alle waere liefhebbers s, van het Vaderland, om elk na zyn veri9 mogen, mede te werken tot het in ftand ii brengen van zulk een Fonds, dat niet al- 5a lêvil  JAERBOEKEN, November, 1781. 2207 I leen voor de menfchelykheid zoo betame-LEEuW lyk maer ook voor den dienst van hetwAn" Land, in de gevolgen, zoo nuttig zal zyn.oen. Die genegen is dit goede oogmerk mede te helpen bevorderen, wordt verzogt zy„ nen naem aen te geven, kunnende dan tef- fens opgegeven worden de Somma , die i men genegen is voor eens tot dat heilzame " werk te belleden; Of zoo iemand liever " verkiert ten opzigte van de Somma onbe}y kendte blyven; kan hy ook maer alleen met naemsopgevingen volftaen , zullende 1 dan de nodige fchikkingen worden ge„ maekt, dat hy vervolgens zyn geld beite„ den kan op eene wyze , dat het beloop „ dies onbekend blyve. Indien, gelyk men met reden vertrouwt, 'er zig een genoegzaem getal Contribuan' ten aengeven zal eene generale byeen- komft worden gehouden, om met gemeen „ overleg, en, zoo veel nood , by meefte ftemmen, de verdere fchikkingen, en de beftiering te bepalen , om daer van een " Fonds te maken, dat een beftendige uitde- lino- aen zodanige Weduwen Jaerlyks uit" levert. De opgave kan van Honden aen " wefchieden by Johannes van den Bofch op " de Kelders te Leeuwarden, als Secretaris " en Boekhouder van .het Leeuwarder We" duwen Fonds; en worden voorts de Hee" ren Secretarisfen in Grietenien en Steden " mitsgaders de Heeren Predikanten verzogt, " zitf insgelyks te willen belaften , met de " moeite, om aentekeninge te houden van * de opgave , die by Hun Ed. en Eerw. Ggggggg4 m zoude  4208 NIEUWE NEDERLANDSCHE WAR DEN» „ zoude mogen gefchieden \ en die dezelve „ verzogt worden, ten dienfte van het alge„. meen, te willen helpen favoriferen, en op „ onderftellinge, dat de gemelde Heeren Se„ cretariffen en Predikanten zig die moeite „ niet zullen ontrekken, wordby dezen me5, de geadverteert, dat by Hun Ed. en „ Eerw. de opgave gefchieden kan, zullen„ de dan nader worden bekend gemaekt, tegens welken tyd dezelve zullen gelieven „ de namen der Deelnemers, en voor welke „ zommen, zoo 'er zommen worden opge„ geven, aen gemelde Johannes van den „ Bofch^ over te zenden". Ter vergaderinge der Staten dezer Provincie, buitengewoon zaem geroepen , wierdt nopens het aengaen van - verbintenisfen zo met Noord-Amerika, als met Frankryk en Spanje, door het kwartier van Oostergo het navolgend voorfteï gtdaen. Propofitie des Qtiartiers van Ooflergooy 4 ijle Point _ van de Extraordinaire JLanddag,, ingeleverd. TTet heeft een ieder onpartydigcn VaderlandlieJ- J- venden reeds lange in 'c oog geloopen, dat 'er in 't behandelen van zaaken van deezen Oorlog met Engeland, eene onbegrypelyke traagheid en langziamheid doordraaide, doch thans wordt zulks allerduidelykft aan den dag gelegd, door de weinige hartelykheid. die 'er in.'t algemeen by de Regeeringen der Nederlandfche Provintien ftand grypt, tot het entameeren van een Vriendfchaps-en Commercie Trattaet met de nieuwe Republiek der XIII Vereenigde Staaten van Noord-Amerika, en ee^ Ea:  JAERBOEKEN, November,"1781. 2209 Ensagement, ten minften voor deezen gemeenenLi OorïS, met de Kroonen van Vrankryk en Spanje ^ De nfodSakelykheid immers daar van blykt tenDi atlerSmddykfte"; want niets wa., cg«» acitens, natuurlyker, niets meer overeenkomfog :met: eene gezonde Staatkunde, op de duidelJ^te ^atuur £ Wetten gegrond, dan dat deeze Republiek, ter 1 ftoSÏ nagopgreehtèlyke Oorlogsverklaring van En- » eeland /door Oorlogs verrichting, daar zy toch? nièrgenoeg gewapend gehouden wierd, om in Zee," met SnVloot of een Eskader, haare vdfoeijely-F ktn Vyand onder de oogen te zien) begonnen hadt,g met bjt onafhangelyk verklaaren van Noord Amej rika. Dit hadt toen reeds de gro^fte itap tot En-" peltnd's vernedering en onze herlMhng geweeft, ffde Lpuhlkk zoudaar door getoond hebben,dat het haar recht ernft was. Zulk een daad hadt ied r onzer Ingezetenen, hadt Europa, welk het oog op ons geveftigd hadt, de gSche'Waereld ai billyk van deeze Republiek verwant. Voor de openbaare 0°rlogsverkla .ring van Engeland , wel is waar , konden er mogèlyk eeniga fchynredenen opgezocht worden , omSeeu draalen, in deeze groote en mtereffante °™ak, eenigzins te billyken; maar daar Engeland fhans niet meer onze geheime, maar openbaare Vyand is, da» dus alle6Verbindteniffen tuflehen de beide Natiën ophouden; daar 't de pligt geyolglyk if niet alleen van alle Regenten, maar zelfs van aU> Burgers deezer Republiek, haaren zoo onrechtvaardigen Vyand, door't doen van allerlei af breuk, r 'den , en, indien mogelyk eenen honorabefen Vreede te brengen; hoe is 't dan mogelyk, dat S iemand langer Welen kan, om door deezen «nWUvfeen ftap, zo groot eene af breuk aan den Smeden VyS'e doe8n? Zullen wy door dit draafen Ss zeiven niet in Verdenking brengen van het belang onzes Vyands, boven dat van ons lieve VadeSd te ftellen? Zal niet Noord-Amen kadoo tn afflag van haar aanbod zoo gevoelig gehoond] Ggggggg 5 zul" :eo:n. wrftel n Oosrgogens rbintes met rankk en . Ameka.  Leed. warden. Poorfte van Oc tergo wegens verbintt nis mei Frankryk en M. Ami rika. t 1 2210 NIEUWE NEDERLANDSCHE vSnn' V*anJtrt en Spanje ons, in het branden van den Oorlog, als heimelyke Vrienden en Be S£? 7va" hunne en ««« gemeene V^anïeo aanzien ? Zullen zy njec met waarfchynelvkheid ; hier uit kunnen befluiten, dat onze werSshe d » minder aan onze zwakheid, dan aan on eToSt hghe.d jegens Engeland is toe te fchryven ? Zal"dit met alle vertrouwen op deeze Natie, weieefhii ?ïK™Th^geroOTd',,loet« ^neemen? tef nie^in 'r1^ Zl^T D,atuu^e BondgeTool ren, metin t denkbeeld vallen, dat het béter in ons openbaare Vyanden, dan gevelde Vri»' -den te hebben, en wy dus in eenen vwderflvS gLffi?? van ^eeligen, mits wdïïftSdS' ^udJKk'^ 'Jet !?aan den ande™ kant' even dJidelyk , d^r wy, door eene nieuwe Ver bindtenis met de Staaten van Noord JZriL In Engagementen, ten minfte voor teS^fefof met Frankryk en , niet alleen het ver rou' ÏÏ?^ Ë ontza^yke Mogendheden, m P7aa s' van derzelver mistrouwen, zullen «-iinLl p ook dat wy dus eenen vi^vSnSuïfSr oTe Colonien zullen trekken, dat wy eene gegrondheid tot hope verkrygen om onze veïloorene Bczinfr, gen, indien dezelven oo de fwK! ijezKtm; wierden, door de ^l^-^S^^i te krygen: en dat wy onzen, nu zoo fch.JZP verwaarloosden, endaar door vervalÜHandel eenen nieuwen bloei zullen doen hebber• vïïnl' dan, gelyk op goede «ronden openbaï beween ia, deeze Republiek ontwyfelbaar uit dien K de meefte voordeelen zal trekken K-k?*1 3Es dan ten hoogfte roep om ^a v^1^ ,an onzen V^anf faame?*' ffneTdaïr ^XIH anöe hier toe verzocht hebb-n • tiaar n, r ï ■eett, Z1ch met ons, welker zwakheid zich zol dui-  JAERBOEKEN, November, 1781. «au duidelyk. vertoont, te verbinden, dan yyy, om eene El der magtigfte Alliantien van de gantfche VVaareldw t: formceren; zoo is 't ontwyfelbaar de pligt vanD! ieder Regent, om hier in met allen mogelykcn en hooL noodigen fpoed te werken; en daarom* hebben wy glmeend UEd. Mog dit te moeten,* Se? het oog brengen; niet twyfelende of UEd. te Mog zullen even yverig zyn, als wy, ons dit* allerinteresfantlle point ten fpoedigften tot Con-« clufie te helpen brengen; en dienvolgende niet», aarfelen, om hieromtrent met ons mede te wer-F ken , "n einde eene nadrukkelyke Propofitie overr, dit gewigtig onderwerp aan Hun Hoog Mog. met J> e n gewenfcht fucces gefchiede; op dar deezer, zaak van zoo een onbegrypelyk groot belang voor \ gemeene Vaderland, met de terugftelhng van alle particuliere belangen met eenpaarige Remmen moeë worden tot beftuit en eff rtl gebiagt. Zoo bondig, zoo nadrukkelyk deeze zaak hier wordt aangedrongen , zoo hartelyk , zoo vuun word dezllve begeerd door de gantiche Natie, die alleen uitgezondert, die het belang van Engeland meer dan dat van 't Vaderland zyn toege- ^Ooflergoo, Conform het Concept Refol. WeReiPoOs het Quartier vermeend, dat het Staatkundig beleid, vryNeele fwaariaheden ontmoet- n roode. om wegens deeze Republiek, de vereende Staaten van Noord-Amerika, voor onafhanglyk te verklaaren, maar inclineerd «l . om J O ' committeerde ter Generaliteit te ge'allne° hff da" heen te diriaeeren, dat tuffchen dezen Staat en hetHof vaf Vrankryk op het fpoedigst zodanige Al iantie worden gemaakt, die voornamentlyk sefchikt zoude zyn" om den gcraeenen Vyand de Ö afbreuk te dóen, en om door dien weg een honorable Vreede met de Koning van Groot-Brittannien eerlang te verkrygen. '^iLtt De Poli. De Gecommitteerden ter Generaaiteit te gelaften, om nopens de voorgeflaagen Alliantie ÏEU- \R- 1N. wflel n Oosr~oogens rbinte* s met ■anK'k en [, Ame* ka.  Leeuwarden. Voorfteï van O os tergo wegens verbintenis met Frankryk en N.Amc rika. 2 3 > 3 3 3 3 3 2212 NIEUWE NEDERLANDSCHE een^Propofitie ter Tafel van Hun Hoog Mog. te Zeevenwolden Conformeerd zich met het laatfle Lid, vanhetAdvys van Weftergoo (beginnende met de woorden) maar inclineerd &c. - Wyders mtt de Poft van Weftergoo. Steeden PaffeerenJ Het voorfteï van Oostergo verviel dan wat eene verbintenis met Noord-Amerika aengaet, voor als nog; maer omtrend Frankryk en Spanje overeengekomen zynde, wierdt ter vergaderinge der Algemeene Staten van wegens de Provincie Friesland'het navolgend befluit mgebragt. „ Ter Vergaderin„ ge voorgedragen,en in deliberatie gebragt „ zynde, of in deze omftandigheeden, daer „ de Republiek zonder Geallieerden aen zig „ zeiven overgelaten is, niet dienftig, jae „ zelfs ten uiterften noodzaekelyk zoude „ zyn,om met de thands tegens den Koning „ van Groot-Brittannien insgelyk oorlog (, voerende Mogendheeden eene alliantie te „ fluiten, om daer door gelyker hand den j gemeenen vyand- zoo veel immer moge, lyk, afbreuk te doen, elkanders poffes, fien te verdedigen, de verlorene weder te , bekomen, de Gommercie te befchermen , en eindelyk een honorabelen vreede te , verkrygen; Is goed gevonden en , verftaen, om aen Hun Hoog Mogenden , te proponeeren, dat tuffchen dezen Staet , en t Hol van Vrankryk, zoo doenlyk ten , fpoedigften, zoodanige alliantie werde , gemaekt, waerdoor aen 't bovengemelde , oogmerk, gelyk Hun Ed. Mog. vertrou- 33 w#n  JAERBOEKEN, November, 1781. 221$ wen, het befte zoude kunnen worden vo1-l 9 daen; wordende de Gecommitteerdens ter v, „ Generaliteit expres gelaft, zoo veel doen-d s, lyk, het ter vergadering van Hun Hoog „ Mogenden daerheen te dirigeeren, dat de „ befoignes over 't aengaen dier alliantie ten „ eerften worden geënthameert. Zyn- „ de dit geproponeerde by de andere Pro„ vintien overgenomen, en is voorts com' misforiaal gemaekt met Hun Hoog Mogen„ den Gedeputeerden tot de buitenlandfche „ zaeken. Ook heeft deze Provincie in de voortduering van de heffing van de verdubbeling van 't verhoogde Laft en Veilgeld tot January 1783 toegeftemd. Tegens het korren van Oefters is den 14 November 1781. het navolgend Placaet vaftgefteld. De Staaten van Vriesland allen den geenen, die dezen zullen zien, of hoorcn leezen, Salutj Doen te weeten: Dat in Onze Vergaderinge voorgedragen zynde, dat het Vaarwater tuffchen Harlin-en en het Vlie van tyd tot tyd ondieper wordt, 't welk voornamentlyk , volgens verklaringe van Luiden djes kundig, en gedagte Vaarwater dagelyks pafferende, wordt toegefchreven aan het Oester Korren of Viffchen op de Pollen en de zogenaamde Hendrik Tjcerds Plaat: Zoo is 't, dat Wy hebben goedgevonden te verbieden , gelyk Wy verbieden by deezen, het Korren of Viffchen na Oefters, riet alleen open omtrent bovengemelde plaatsen, maar voor het geheel in er. omrrent het ganfche Vaarwater van Harlingen na de jetting en het Vlie, by pcene van Duizent Curoli guldens. bovei eeu- ar- en. i  2214 NIEUWE NEDERLANDSCHE Leei' war. den. Plac. fen ' orret van ( ters. . boven Schip en Vifchtuyg, by de Overtreders t'elken reyze te verbeuren, ten profite van den Aanbrenger, Officier, die de Calange doet, en den Lande, ieder voor een derde; Zullende dit /£.Ons verbodt ingaan met den fesden De<_ember f eerilkomende. i En op dat niemand hier van eenige onkunde )es.zol voorwenden, zal dit Placaac allomme worden gepubliceert en geaffigeert, daar men gewoon is publicatie en affictie te doen. OVERTSSEL. Kampen. Wanneer Ridderfchap en Steden, vertoonende de Staten dezer Provincie, in deze maend te Kampen, vergaderd waren, om over de gewigtige onderwerpen en zaken van belang in deze tyden van oorlog te raedplegen; zyn 'er verfcheidene belluiten genomen. Die van den 24 October, rakende de zaek van den Hertog van Brunswyk met de ftad Amfteldam, hebben wy reeds uit 's Hage , om den zamenhang van die zaek niet te breken, medegedeeld. Ook heeft deze Provincie toegeftemd in de petitie van 9271408. tot goedmaking van 't geen de fcheepen meerder koften moeten, als in 't jaer 1779 berekend is,zo tot aenbouwvan de toen bepaelde fchepen , als tot aenbouw van nog andere in de plaets van die door den Vyand genomen zyn. Ook hebben de Staten toegeftemd in de petitie van 200000 tot onderfteuning van de Beftierders van Rio de Berbke, zo tot herftelling van eenige geledens  JAERBOEKEN, November, 1781. 221J dene fchadens , als tot wederom in ftaet I brengen van dezelve Colonie met de nodigev verfterking van dien: ook nog in de petitie1 van 799200, tot het in ftaet brengen van hulken, om de . oorlogfchepen te ligten, en kameelen, om dezelve over de droogtens te brengen i en om de verhoging der foldyen voorst meerendeel der troepen van den Staet op den ftaet van oorlog te brengen voor 't jaer 1782: waer in de Provincie van Utrecht meede heeft toegeftemd, dog met dit onderfcheid, dat als een vaftblyvende poft op den ftaet van oorlog werde gebragt en te gelyker tyd , om aen de Majoors , Kapiteins, Luitenants van de Ingenieurs eene verhoging van tracfement van 100 guldens voor leder toeteleggen, uit overweging dat de noodzakelykheid van hun dienft, en de gevaerlykheid van hetzelve in tyden van oorlog, geen geringe beweegreden oplevert, om derzelver luft en yver in 's Lands dienft, zoo veel doenlyk, optewekken. Maer wy kunnen niet nalaten het advis der Stad Zwolle in de bovengem. petitie van ƒ 9271498. hoofdzakelyk mede te deelen. Zy verklaerde daer in toeteftemmen met die by voeging egter, „ dat Schepenen en Rae„ den van oordeel zyn, dat de Gecommit„ teerden ter Generaliteit zouden behoren te „ worden gelaft, ter dier vergadering, na„ mens Ridderfchapen Steden te declareren, „ dat, aengezien reeds zulke enorme fom„ men waren gepetitioneerd, zoo tot befcher3? ming der commercie, als beveiliging on„ zer Colonien zullende ftrekken, en de ,EEtJ« rAR-  «aitf NIEUWE NEDERLANDSCHE Kam- pen. „ commercierende Ingezetenen , na meedéverfcheidene jaren ter protectie van dezel„ ve met een dubbeld lalt en veilgeld waren bezwaerd geworden; dezelve egter daar„ van tot heeden toe, ten opzigt der com„ mercie geen, en ten reguarde der beveili55 ging der Colonien weinig voordeel hadden „ genoten,men overzulks-zoude verwagten, „ dat de zaeken met dien yver zouden wor„ den gedirigeert, dat den Lande van deze „ wederom gevorderde en geaccordeerde pe„ titie wezenlyk nut en heil te wagten heeft, „ Dat men voorts in deze kommerlyke om5, Handigheid, waerin ons lieve vaderland „ zig door eenen oorlog met eene magtige „ Zee-Mogentheid bevind, in een tyd, dat „ hetzelve byna van alle alliantie ontbloot „ is, alle mogelyke en met de eer van den „ Staet overeenkomende middelen behoorde „ in 't werk te ftellen, om zig met zoodan,„ .geMogentheid, als men zal vermeenen, in 3, deze tyds omftandigheid den Staet tot nut „ te kunnen zyn, te verbinden , ten einde „ den trouwlozen vyand alle mogelyke af„ breuk te doen, en denzelven tot eene der „ Republiek voordeelige vreede te dwin*> gen"- Jonkheer A. W. van Pallandt tot Zuithem Droft van YiTelmuide, heeft ter vergaderinge der Staten het navolgend Advys uitgebragt. ö Edel Mogende Heeren! . „ Reeds „ zedert lang in die idéé geweeft zynde, dar » 'er  jAERBOEKEN, November, 1781. $Mf ;„ 'er niets noodzaekelyker voor de Repu-I •„ bliek was, dan dat dezelve altoos, zoo wel 1 ,, ten tyde van vreede als oorlog, een aenzienlyk Corps Mariniers in dienft had; heb ik my, op den 17 der gepasfeerde maend, „ verpligt geagt, fchriftelyk daertoe ïnftantie te doen. Het verheugt my, dat Zyne Hoogheid de Heer Prins Erfiïadhouder, den 2,2, Oclober, eene propofitie ter ver" gadering van Hun Hoog Mog. tot oprig', ting van dat Corps gedaen heeft, ten einde • daer over te delibereeren. Deze vergade■„ ring uitgefchreven zynde , confenteere ik „ in het oprigten van dat Corps. Omtrent ,1 de geproponeerde veranderingen my ge„ dragende aen 't goedvinden der gezamentl lyke Bondgenoten, om dat Corps in Hand te brengen, moet ik 'er byvoegen, dat „ myne hope en wensch is, dat daermeedè " allen meeft mogelyken fpoed worde ge' maekt, en geene kollen, om het zelve in " gereedheid te brengen,zullen worden ont-" „ zien. . „ Ik heb nog boven dien, Edel Mogende , Heeren!op den 17 der voorleeden maend, >■ fchriftelyk overgegeven, hoe kommerlyk J? de toeftand, waerin de Republik zig be„ vind, my voorkwam, en my verpligt ge5, vonden, om, als een middel ter redding ' van het lieve Vaderland uit deze haggelyl, ke omftandigheden, voor te flaen , dat, ?, namens deze Provintie, inftantien ter Ge. neraliteit mogten gedaen worden, om eene ?, alliantie met Frankryk aenteilaen, die daer„ toe bereid fchynt, en reeds^ veele blyken Hhlihhhh ym [amen.  1218 NIEUWE NEDERLANDSCHE Kampen* „ van goedwilligheid voor de Republiek ge,5 geven heeft. Zedert is my voorgekomen „ de refolutie, by de Stad Zwolle den 2,1 „ daeraenvolgende genomen, en ter Staets„ vergadering ingebragt, en meede ftrekken„ de, om alliantien met magtige Mogend„ heden aentegaen; by overweging dier re„ folutie ben ik meer en meer van de nood„ zakelykheid van dien overtuigt geworden, „ en zulks doet my de vryheid neemen, om „ andermael dit gewigtig point aen UEd. „ Mog. ernftige overweeging aentebevelen. „ — Zulks komt my te meer nodig voor, „ om dat wegens de weinige fpoed, die 'er „ gemaekt is tot de aenbefteeding van het „ bouwen van oorlogfehepen op particuliere „ werven, de hoope zeer gering is, om die „ in 't volgende jaer tot afweering van den „ vyand te zullen kunnen gebruiken; en de „ toeitand van de Republiek inmiddels van „ oogenblik tot oogenblik gevaerlyker wor„ dende, moeten 'er geene wegen onbe„ proefd worden gelaten, om dezelve, door „ 't aenbrengen van fpoedige hulpmiddelen , s, uit het dreigende gevaer te redden. „ Wanneer de Republiek, in vorige ty„ den, zig in oorlogen gewikkeld vond, en „ de Zeemagt het vereischte aenzien had, „ zogt men een Staet ook van de landzyde , „ door alliantien en 't overneemen van troe- pen, te beveiligen. Dit voorbeeld toont „ ons aan, welke wegen men thans behoort „ inteflaen. Andere leden der Regeering „ hebben ons dezelve reeds aengewezen. „ Aen de Hoven van twee Mogendheden, waev  f JAERBOEKEN, November 1781, 0219 waer mede deRepubliek geallieerd is, en die K :, in ftaet zyn, om ons Oorlogfehepen te kun-PE „ nen overdoen en van andere noodwendig„ heden te verzorgen, hebben wy thans „ geene Ministers,om de belangens van den „ Staet waerteneemen. Onze vyand heeft „ 'erdezynen, en heeft dus gelegenheid, „ om hunnen invloed zonder tegenftand te „ vinden, en voor de Republiek nadeehg te doen zyn. Ik geve daerom aen UEd. ' Mog. in bedenking, of de noodzakelyk" heid niet vereifcht, dat 'er ten fpoedig" ften , zelfs buitengewoone bezendingen van den Staet derwaerds gefchieden, om 3\ eene overneeming van Schepen , en wat \ den Staet meer tot dienft kan zyn, te be' werken, 't welk, en 't maken van alliantien met magtige Mogendheden ik voorftelle, " als een poinér. van deliberatie, verzoeken" de, dat zulks in omvraeg mag gebragt e wórden". Dezelfde Jonkheer van Pallandt tot Amthem, heeft nog ter Staten vergadering te Kampen het navolgend Advis ingebragt, en verzogt, dat het zelve in de Aentekenmge van die vergadering mogt worden geboekt. Het beftaan van deze Republiek is alleeD gelegen in de Commercie, Navigatie en Visfcherye, en my is geen ander middel van beftaao , 't welk met mogelykheid uitgedagt konde worden, bekend: — dus is dit het fundament , waarop 't gebouw van onzen Staat gegrondveft is en ruit: — van 't behoud der zee alleen hangt het behoud van 't Land af; — de Republiek heeft door de Zeemagt alleen 't vermogen gekreegen, om zig te bevryHhhhhhha «en \1\T-  Kam. PEN. Advis van jfr A. W van Pa landt l trekkel de verd diging tegen dt Vyand. fiaao NIEUWE NEDERLANDSCHE éen van de heerfchappye van 't magtig Spanjen i van dien grondregel was men overtuigt, — 't behoud van Commercie, Navigatie en Visfcherye was altoos dierbaar in de oogen van die genen * . welken aan 't roer van Staat zaten; — men dulde , niet, dat de Commercie in 't minst ontrust of ge» 1-ftoort wierde, — gebeurde zulks, 'er wierden ref.prajfentatien gedaan, — kwam daarop geene voldoening , zoo als 't behoorde, dan wierden 'er ?.aanzienlyke vloten uitgeruft, 't geleedene ongelyk herfteld; en op die wyze 't regt der Volkeren en flTractaten kragt bygezet en gehandhaaft; — het aanzien van de Republiek vermeerderde van dag tot dag» — de Koophandel wierd uitgebreider,— Nêerlands vlag, befchermd, wierd op alle zeeën gezien en gerefpecleert: — zulks had ten gevolge, dat de Mogendheden in en buiten Europa met dezelve alliantien tragttenaantegaan, en haare vriendfehap zogten: •* op die befcherming konden de Ingezeetenen zig verlaten, die daardoor zelfs middelen uitdagten, om den vyand afbreuk te doen, welke pogingen aangemoedigt, onderfteund en befchermt wierden,- — daar door zyn die aanzienlyke bezittingen verkregen, welke de Republiek in alle waerelddeelen heeft, en die van zulk een belang zyn, dat niet alleen duizenden van Ingezetenen uit dezelve hun beftaan hebben 5 maar dat ook dezelve een important inkomen voor het Land aanbrengen. Uit dit bovenftaande maak ik dan 't volgend befluit op: dat het beftaan van de Republiek alleen afhangt van 't behoud der zee, en dat bvgevolge de veiligheid van de Republiek alleen gelegen is in eene aanzienlyke Zeemagt, die altoos voor handen is. Tot ftaving van 't bovenftaande, zoo Omtrent het beftaan, als omtrent de veiligheid van de Republiek , beroep ik my, pp het geen in deze aanzien.  JAERBOEKEN, November, ï?8r. ft2*r zienlyke Vergadering dikwyls gehoord is, nament-1 lyk, dat de Commercie, Navigatie en Vifcheryer de kragtdadigfte zenuwen en fteunzels van dit Gemeenebest genoemd worden,— dat, deeze te niet. loopende, de Zon geen ongelukkiger Land , alst cnze Republiek, zoude befchyaen, dat de Com-j rnercie niet zonder beicherming konde beftaan, —> dat, zal de Republiek bewaard blyven, ajle ver-1 mogens behoren aangewend te worden tot herftel-i Rng van de verwaarloosde Zeeraagc, en tot aan-i drang, dat men zig tot herftel der Zeemagt alleen■ behoorde te bepalen, voegt men 'er voor een reden, by, dat de vermeerdering der Landrr.agt niet ter^ beveiliging van de Republiek kan baten, zonder een navalemagt, alzoo de welvaart der Zee-Provintien alleen van den koophandel afhangt, en deze zo Rerk op de Land Provintien in flueeren, dat haare exiftentie als fouveraine Staaten alleen van dezelve dependeert. — Men kan zig niet zonder aandoening herinneren de droevige gevolgen, die door het verwaarlozen der Zeemagt gebeurd zyn , de oorzaak, dat Neerlands vlag , by herhaling, publicq affront geleden,en de Republiek haar aanzien en crediet buiten 's Lands heeft verloren. — Het is te beklagen , dat de zoo dikwerf ondervondene mishandelingen, door 'c Ryk van Engeland onze Republiek aangedaan, waardoor een meenigte van Ingezetenen tot den bedelzak zyn gebragt, en over dewelken fmeekfchrift op fmeekfchrift, waarmede de Nieuwspapieren opgevuld waaren , zyn geprefenteerd, nog dagelyks een onderwerp van Staats deliberatien zyn: dit alles is en blyft zonder gevolg, om die middelen in 't werkte ftellen, waardoor men den geleeden hoon kon wreeken, vergoeding van de geleeden fchade tragten te krygen; en 't verboren aanzien herftellen: dit kan niet anders aangemerkt worden , als dat op Neerland eene ongevoeligheid is gevallen. Een tyd, dat de verwaarloosde Zeemagt van Nederland,zonder aan de naburige Mogendheden ombrage te geeven, konde Hhhhhhh 3 her. [amen. idvis an jfr. i. W. an Pal» andt, 'etrekke~ yk de >erdedi' ring teren den Vyand.  Kampen. Advis van cir. A. W. van Pa landt h trekkely de verdi digingt. gen den Vyand. 222a NIEUWE NEDERLANDSCHE herftelt worden, is verzuimt: - Mogendheederf Ui Oorlog geweeft zynde , hebben den tyd der vreede befteed, opdat zy by een onverwaete run. mre in ftaat waren: - Neerland alleen bleef werkeloos: -— waar is dit aan toetefchry ven ? een Land-Oorlog, die men vreesde, dat ontftaan zou- -de, wierd t poinft, om telkens de vermeedering .-der Landmagt aan te dringen,- de vermeerdering ^er Ea"drnagt voort te zetten, kreeg de voorkeur! '-de Republiek is egter van de landzyde in een vol! >kome rufte gebleven, en welke grond 'erwas,om voor een Land Oorlog te vrezen , is my onbekend gebleven, _ de fchade, die de commercierende ingezetenen leden, wierd van dag tot dag grooter, en t geen in vorige tvden gezegt wierd:„het neemen onzer Schepen gaf den vyand de wapenen m de tomd, om ze ter onzer verdelging te gebruiken , kan hier applicabel worden gemaakt.— Omtrent een Land Oorlog heb ik geene vreeze gehad, en ik meen, op goede gronden te kunnen zeggen, dat, daar t getal deracfueel in dienft zynde Landmagt niet konde compleet gehouden worden , eene vei meerdering daardoor van zelfs ondocnlyk te zyn en had behnr, n ter zyde seftelt te worden : - de vernuvensjderRepubliek konden zich zoo verre niet uitltreitken, om eene Landmagt, evenarende aan die der magtigeMogendheeden, waarmeede dezelve omringt is , te onderhouden : dus had het bepaalde oogmerk behoren te zyn, daarvan aftezien en de Zeemagt te herftellen. - Onbegryplyk is my voorgekomen de conciliatoire voorflag van vyfien maal honderdduizend guldens, op den ftaat van oorlog te brengen voor de Land en Zeemagt, - het aandeel daarin te bepalen op zesmaal honderd duizend guldens voor de Marine , die zoodanig in verval was, dat men zelfs bekende, dat de Republiek met meer onder de Zee-Mogendheeden konde geIteld worden — en voor de Landmagt om die te vermeerderen , met negenmaal honderd duidend guldens op den ftaat van oorlog te brengen: ikftel voor  JAEREOEKEN, November, 1781. 2223 voor vaft , dat omgekeerd meer genoegen zoude gegeven hebben. — Is 'er wel iets natuurlyker en; meer met de gezonde reden overeenkomltig, als eerft zig uk 't gevaar, waarin men wezentlyk is,, te redden; daar gevaar voorkomt, hetzelve afcewen % den, en dan denken , om dat geen , 't welk tstj. meerder beveiliging zoude kunnen dienen, by der< hand te neemen.- — het is de verwaarloosde Zee-1 magt, die ons in die criticque omftandigheid ge-* bracht heeft, waarin de Republiek zig thans be-c vind; — het is 't algemeen geroep,dat 'er fchaars-^ heid is van volk : — zulks heeft by eenigen van/ het Bondgenoodfchap die bedenkelykheid gemaakt,) dat wanneer beide de aanwervingen, voor de Land en Zeemagt, zouden gefchieden, geene tot volkomentheid zouden gebragt worden, en hebben daar. om gedifhxulteerd in de vermeerdering der Landmagt; — op dien voet heb ik my voorheen uitgedrukt, laten aantekenen, en ik agte my verpligt, zulks te herhalen,my nog vleiende met die hoope, dat na een ernftige overweeging , het wezentlyke gevaar te herftellen boven het nog te vreezen gevaar de voorkeur zal krygen: — de 'Eigen befcherming word niet, met een voor my voldoende y ver, na mate van 't gevaar, in 't werk geftelt, de Bondgenoten hebben 'er van gefproken, -— geraden, om meer yver aantewenden,en de Republiek heeft ondervonden,.welk een nadeligeu invloed dat verzuim op eene Bondgenoot maakt: » Indien de traage voortgang tot herftel van de verwaarloosde Zeemagt nog bewys mogte nodig hebben, beroep ik my op den aanbouw van 24 Schepen van linie , in den jaare 1771 voorgeftagen , en in den jaare 1773 namens deze Provintie daarin confent gedragen; de Admiraliteiten hebben eerft in 1778 refolutie gekregen, om dien aanbouw te doen; — den aanbeftedinge van Oorlogfcheepen op de particuliere werven, waarin de Provintie den 12 January dezes jaars geconfenteerd heeft, en waar van de laatfte aanbefteding in Auguftus gedaan is, nifaU flhhhhhh 4 lor. Kam- idvis an Jr. ii W. an Palind; berekkelyke verdelging , igen den 'yand*  *«4 NIEUWE NEDERLANDSCHE JUm- j'ÊN. Advis van Jr. A. W. van P*l lande bè trekkelyt de ver de. ging tegen den Vyand. j i I < I lor, is mynes eragtens een bewys van inactiviteit» Er ontftaat geen rupture ter zee, hoe gering ook, wanneer eene uitrufting moet plaats hebben, of de Commercie word belaft. Ik beroeps my , op 't geen in dee/e tyden gebeurd is. Het last en veilgeld is verdubbeld geworden, de derde man van de Koopvaardyfchepen , tot bemanning d r Oorlogschepen, is boven dien geleverd; die laften zyn ■buiten de gewoonen laüen geheven en betaald, zonder eenig nut te hebben getrokken, integendeel ichade, gelyk blykt uit de requ ften , inhoudende verzoek van ichadeloosftt-Hing , wegens 't niet yerleenen der Conyooyen , waartoe buiter-gewo^ne kotten waren aangewend,om tegens den bepaalden tyd gereed te zyn: -alles word door de Commercie met bereidwilligheid opgebragt en gedraagen; de Regeering is daardoor de noodige magt in handen gefteld, om voor de veegheid te kunnen zorgen , en mag daarpm niet verzuimen; *er is eene wederzvdfche verbintenis tusfehen den Overheid en de Ingezeetenen, en de bereidwilligheid van deze geeft hun het regt, om die befcherming en veiligheid te eisfchen. - Wanneer ik 't bovenftaande liet aarteüenen, voegde ik 'er by, dat ik het geproponeerde van Amfterdam, op den i8-Mey deees jaars gedaan, waarin de middelen ter behoud aangeweezen w >rden,declareerde goed te keuren, voor de myne aannam , als of ik die zelfs ingeheid hadde, en houde't geen daaromtrent verders gecegt heb, alhier voor herhaald; en in die propofine; vind ik 't volgende : — dat de zak> n rer Generaliteit daar heenen worden gedirigeert, dat met iet Hof van Vrankryk, 't welk by aanhoudenheid soo veele en zulke doorfiaande blyken beeft grge/en van goedwilligheid, om ons tegens onzen geneem n Vyand te helpen, en reeds met ter daad ;etoond heeft, dat haar aanbod van hulp niet in -dele woorden beftond, in overleg getreden worle, wat tegens 't aanfiaar.de zomer-Saifoen, door ie weqerzydfche operatien communicatif te regu- lee.  3AERB0EKEN, November, by de TSf w!l1*iqu1p«cte Wchepenjyar een goed aantal wu_s«h y dc verwag.ian dat' a,S,^ed en*SSveihoopt op zig*«, ting voldeed, en ne *£u genoegzame resfour-* T^^^Wl™» *ehoefc aan t£ "n^ aiS fKle ooeenbïikken precieus waren. VeF] dog dat alle °°frenn" en van 't Algemeen waren X^7rolt Va Kooge Regeering, door een ' zoo groot, «ml & maken een, door nuttig gebruik van Je«je te 1 , matten een kostbaaren en^Jg™^^1^^™ en vyand, tot het ^ in ftaat is. _ dn- voordehgen vr?^feA " Sf om een fpoedig en delvk dat eenig^hHe£nvan°l beraadslagingen prompt, effett te^nejne de nodige rn lecrete befo gnes vwu ft Provintien fttuétien v^D'itSrfre wo?aen, om met Zybehoorden ^^Sf^Ss te houden, gepe Hoogheid de ™ j* te beramen, waar- ^ffffiS S ÖtSeSe fmaad en fcbande, door de buiten s i^u » v goureufe de- de Republiek aangedaan , doo een g fenüeuitgewi t, en Ja^~r» -d het en waard», ny«■ die poincten niets, bewaard wierdte - Ik^ge ™ * £ bliek kwa. >t welk het eminente nu den kQr_ lyk WtfaUegTeren" zoo als thans gefchied, ten inhoud te auegeti , emen was declareerde.,voor de■ m^ ^ t n indiende alles vooraf wel beraden ^eQ yan com. Heer Prins Sffiv» Provintie , ten voor- ?LUeerderiSde we overdenkt, dat niet buiten fchreyen einde , jei omftanüigueeden yoorbeeldis,tnm^« h ^ U •is' Jr. 5/V. Paldt £e- 'tkelyk ver de- togen den eind.  Kam pen. Advis vanj A. V van I landt trekke de ver diging iegen 6 Vyand NE* NIEUWE NEDERLANDSCHE word, en dus vSfenLnZnT'*6 gedragea ge Vorften W^t^^^J^ zoo als onze vyand overal praöifeer? -~Z! r'- gezet. D de notulen mag worden Ook heeft deze provincie toegeftemd d-r S milhoenen Hollandsen in deze Republiek en behoeve van Frankryk, onder zSK SSS1??111 denSt^'^"den vvorS eS dT h'.n °f £emge Ridders hebbe» zig  JAERBOEKEN, November, 1781. 22*7 NED ERLJNDSCHE COLONIEN. Curacao. Door de ftremming der vaert, zynJe le- c vensmiddelen hier tot een nooit ge-CA .a~ nrw peileaen. De Heer Rodier, weSen ouS rdoS eifzvvakheid bniten ftaet zynSe om in deze onhandigheden van tyd de Sost van Gouverneur dezer Colome waer te SemenTheeft men alhier denzelven den Heer fïrave als Lt. Gouverneur toegevoegd. Daer ïlüer ook een vrybende opgengt, om Ïv^erfcheidene fortresien en bateryen die 'vytndleSten In by «ne den Vvand, te gebruiken, zynde betKrygsvoïk hier te weinig in getal om genoegzame tesenftand te kunnen doen. Hiei by komen noa de Burgers, de vrye Mulatten en We"ers het volk van de Koopvaerders en de S troofen en foldaten , die van de oorlogSoen kunnen gemift worden: het welk al £ Sn een goede bende volks uitmaekt ,indten de Bu?ge?s by eenen vyandelyken dapperen aenval maer moeds genoeg hebben om te vegten. VER- !URA« 0.  M*f NIEUWE NEPERLANDSCHE Verj TE Hij OKDS DE Hi CE El JL \AC AMi I NAER; ENZ. VER ANDERINGE ONDER DE HOOGE EN LAGE AMTENAERS, ENZ, " ^ ,,\. 's Gravenhage. De Baron i»>» StSj0^^^?^» Burgemeefter dezer d« ^SVgS^S Pre» M°* '«Lands Leglr-s|hepen; deHeer NkZfmlT om, wegens de Provincie Utrerhr J * als Raed ter Admirali eit od de Dg ^ nxfmen W ^ lX,tTNVerVal BaL°sn aengelteld, & b^r'^^^^. tugheid dezelve voor Hun Ed. Mog- d«EedSr »5 « z«lks ° Piaetze vïï den Mr De Heer Mr. Matheus Willem van Valken!,,*» BurgemeeftefderScad Haerlem , heeft we*X& Sn DgderenSr^apd iD, de Vr°?dfchaP 6° "Sbïï ^VetadSg^^: 1^™%* * muteerden Raeden van H. Edfbrdé S" Zy.  jAERBOEKEN, November, 1781. 2229 Zvne Doorl. Hoogheid den Heere Prinfe Erf- \ ftadhouder heeft den Heere %» Sim?n Halhngiusi aengefteld tot Adjuncf-Droffaerd, ichout, Katte- c leinen Stokhouder der Vryheid Oofterhoudt, mits-d gaders tot Dykgraef der refpeftive Dykagien al-c daer, in welke hoedanigheid dezelve voor denRaedi. der Domeinen van Hooggemelde Zyne Doorl./ Hoogheid den Eed heeft afgelegd. r Met de jongft ontfangen Brieven van Amboinai inOoft-lndiën, verneemt men dat aldaer, in plaets van den Ed. Heer Jan Adam Schilling, tot Fiscaal is Lgefteld denW. Heer Willem Beth Jacobsz. Te Elzeneur is in den ouderdom van omtrent in deszelfs laatfte byeenkomft, goedgevonden, het volgende Voorfteï op te geeven: Welke denkbeelden hebben de Heidenfche Wysgeeren, na. dat men de Wysgeerte tot een regelmaatig Zamen/lel heeft beginnen le brengen, en voor deuitbreiding der Euangelieleere, van den ftaat der Menfchèn na dit keven gevormd? • „ Wy bepaalen het tydperk van onderzoek op „ deeze manier, om daardoor uit te fluiten, aen „ de eene zyde de Fabelagtige Wysgeerte van vroegere dagen, en aan de andere zyde, de „ denkbeelden der Wysgeeren, die veelligc eenig voordeel van de Chriftelyke Openbaaring ont„ vangen hadden. Het door ons bedoelde tydïiiiiii „ perk.  2»34 NIÉUWE NEDERLANDSCHÊ Haer- „ perk vangt dus aan met THALES en PY> „ THAGORAS, en (trekt zich uit tot op CTCE„ RO, of ten langfte tot op SENECA. Zo echter intuflchen iemand het raa 'zaam oor„ deelde, dit onderzoek wyder uit te breiden, „ het ftaat hem vry, in zyne Verhandeling, ten „ deezen opzigte , naar zyn eigen oordeel te „ werk te gaan." Men verzoekt de Antwoorden op dit Voorfteï, op de meermaels aengekondigde wyze, te zenden aen het Fundatie-Huis van wylen den Heer PIETER TEYLER van dek. HULST , te Haarlem, uiterlyk voor den eerften December Het ander Genootfchap deedt kort daer op de navolgende bekendmaking. „ De Leden van TEYLERS TWEEDE GENOOTSCHAP binnen deeze Stad, door de wet der Stichting verplicht zynde, eene vraag over de Schilder- en Teken-kunde aen 't publiek voor te ftellen, voor den Jaere 1782 hebben, met goedkeuring der Heeren DIRECTEUREN deezer FONDATIE, daertoe bepaeld 't volgende voorfteï: s, 't Doelwit van de Schilder-en Teken-hinde „ moet zyn niet alleen de volmaekte nabooTmg „ der natuur, maar die van de fchoone en ver„ hevene natuur. „ Daer nu de ondervinding leert, dat elke „ Natie, die zich op deeze kunft heeft toegelegd, „ eenen byzonderen fmaak, om zoo te zeggen, „ gehad, en gevolgd heeft, in welken derzelver „ meefte kunftenaers zich hebben geoefend, en daer in ook boven dia van andere Natiën heb* » hen  JAERBOEKEN, December, 1781. 9.9.$? „ ben uitgemunt, dien men roude kunnen noe-I „ men den Nationaekn Smaek, volgens welken j „ de Schooien t'onderkennen zyn; zoo begeert „ men te weeten: In hoe verre de Nationaele Smaek van de Hollandfe School V bovengemeld doelwit der Schilder- en Teken-kunde bereïke, en aan derzelver vereifchte beantwoorde? Als mede hoe verre dezelve Smaek door het beftudeefen van het Antique. en van de werken der Kunftenaers van andere Schooien zoude kunnen verbeterd worden, „ Dit op te helderen door voorbeelden, ge„ nomen uit bekende werken van onze befte Mee„ fters, en van die van andere Schooien, en door „ vergelykingen tuffchen d'eenen en d'anderen, „ zal, zonder twyfel, dienen, om het beant„ woorden van deeze vraeg duidelyker en nutti„ ger te maeken." •> D'antwoorden moeten , in de Nederduitfe, Latynfe of Franfe taelen, leesbaer gefchreeven, op de reeds bekende wvze, franco worden toegezonden aen TEYLERS TWEEDE GENOOTSCHAP in V Fondatie-Huis van wylen den Heere PIETER TEYLER van der HULST te HAARLEM, uiterlyk voor of op den eerften April 1783. De prys voor 't antwoord, dat 't befte zal geoordeeld worden, is de gewoone gouden eerpenning deezer Stichting van vier honderd guldens innerlyke waerde." ïiiiiii s "sGru«; ïaer, .em. 'i  'sGra VENHA pE, 2236 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Graven hage. . TTTy hebben te voren gefprooken van het - W voornemen van den Keizer om de veilingwerken der Barriere-plaetfeniteflegren; dat de Algemeene Staten hierop door derzelver gezant te Bruffel hadden doen vernemen, welke barriereplaetfen Z. K. M. eigenlyk beoogde en vooral om eenige bedenkingen, nopen» de Stad en 't Kafteel Namen voor te dragen , waeromtrend een byzonder verdrag tuffchen het Hof van Weenen en dezen Staet plaets heeft, hebbende de Algemeene Staeten aen, de krygsbezettingen der andere Barriere-plaetfen, reeds bevelen gezonden om dezelven te ontruimen en by voorraed in den' omtrek van Bergen op Zoom zig te plaetfen. Onderwyl won men tyd, en meende inmiddels vertoogen te doen, die het voorneemea van den Jteizer eenigzints zouden matigen. Dog de Regeering te Bruffel antwoordde1" aen den Hollandfchen Gezant, den Heeren Hop, dat de bevelen Van den Keizer omtrend het flegten van alle vestingwerken zo ftelligwaren; dat men zelfs geene vertogen daer tegen dorft ondernemen. Dus hebben I-L H. Mog. ook aen de krygsbezetting te Namen dezelfde bevelen gezonden als aen de anderen, om die barriere-plaetfen te ontruimen. Indien wy den toeftand van Groot Brittannie ïn aenfchouw nemen, indien wy op het verlangen dier Natie letten, en byzonderlyk op hec verzoekfchrift van den Lord Major Alderman en Burgerye van Londen, onlangs aen den Koning overgeven 5 dan zou men in den waen moeten .vailen, dat dat Ryk in derdaed naer vrede met de-  JAER BOEKEN, Decembtr- 1781. aegy dezen Staet hackte. In dat fmeekfchrift aen den's Koning'drukt zich de Londenfche Burgery ondervi anderen aldus uit i 01 „ Het is met eene onuitfpreekelyke aendöe„ ning, dat wy Uwe Majefteit, in deszelfs aen? „ fpraek tot de beide Huizen van het Parlement, „ hebben hooren verklaren, voornemens te we5, zen om te volharden in diemaetregelen, welke „ gebleken zyn zoo noodlottig voor dit Land te „ wezen. „ Zulk eene verklaring vezwakt de ftem van „ een vry en beledigd Volk. Wy gevoelen den „ eerbied, aen Uwe Majefteit-verfchuldigd,maer „ in deze 'hachlyken en kommerlyken tyd isvley„ en bedriegen. „ Uwe Majefteits Staetsdienaers hebben,door ,, valfche berigten en bedrieglyke voorgevens, 4, Uwe Majefteit en de geheele Natie, in den tegenwoordigen onnatuurlyken en ongelukki„ gen oorlog, misleid. „ De gevolgen van deze misleiding zyn ge„ weest, dat de koophandel van dit Land onher„ ftelbare verliezen geleden heeft en gedreigd word mer een geheelen Ondergang. „ De handwerken zyn ih verfcheide gewigtige „ takken verminderd, en derzelver ftoffen duer „ geworden, door de mindere fterkte van Uwe 9, Majefteits Vloten aen die van den vyand, en t> dat in meest alle de gedeeltens van den Aerdbol. „ De waerdy der Landeryen is, door het ge„ heele Koningryk heen, tot een allerbekommer- lykfte laegte gedaeld. „ De Eigendommen van Uwe Majefteits On« H derdanen, gevestigd in de publyke Fondfen, Iiiiiii 3 » heb nha♦  'sG&a vEnha CE. ea58 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ . „ hebben meer dan een derde van derzelver waer» - M de verloren. „ Het Credit onder byzondere peribnen is ge„ heel weg, door de onmatige intresfen, welke „ van de publyke Gelden gegeven worden, en „ die veel hooger zyn, als volgens de wetten on„ der particulieren mag gegeven worden. „ Zulke van onze Broederen in Amerika, wel„ ke door de beloften van Uwe Majefteits flaets„ dienaers en de afkondigingen van Uwe Gene„ raels, zich onder Uwe Majefteits Standaert be„ geven hadden, zyn door Uwe Majefteits Le.. „ gers overgegeven aervde genade van hunne overi, winnende Landslieden. „ Uwe Majefteits Vloten hebben derzelver ge^ „ wone overmagt verloren, „ Uwe Legers zyn gevangen genomen. „ Uwe bezittingen zyn aen den vyand over« i, gegaen. „ En Uwe Majefteits getrouwe Onderdanen ^, zyn overladen met drukkende belaftingen , wel», ke, indien onze overwinningen zoo roemrus;„ tig waren als onze nederlagen fchandelyk zyn, „ en indien onze aenwinning van Landen zo », gelukkig was als de vermindering van ons Ryk „ wreed en hard is, dan nog in zich zelf moeten n aengemerkt worden als de grootfte en zwaerfte f, onheilen. Vervolgens na den Koning verzogt te hebben om het Ryk in deszelfs vorigen welvaert te herftellen, en voor altyd af te zien van het Plan om dcrzelyerlAmerikaenfche Broederen door geweld ?Lgf i?0rZThcid,te bre"Sen' befluiten zy dat Jiequeft met het volgend verzoek • , .„ Wy fmeeken derhaiveo Uwe Majefteit on- de  JAERBOEKENj December, 1781. 2239 „ derdaniglyk, dat het Uwe Majefteit genadig's „ behage uit Uwe tegenwoordigheit en raedsver v „ gaderingen te verwyderen alle die Raedgevers ,Gi „ zo openbare als heimelyke, over wiens niaet„ regels wy ons beklagen, als een bewys, aen „ de Werreld, dat Uwe Majefteit het onwrik'„ baer befluit genomen heeft, om af te zien van een plan, dat'zoo onbeffaenbaer is met hec belang van Uwe Kroon en de Welvaerc Uwes „ Volks. Dog, hoe zeer ook de Groot-Brittannifche Natie naer vrede moge verlangen, geloven zommigen, dat de Koning en deszelfs Staetsdienaers nog onverzettelyk blyven in hun voorneemen, en dat Engeland uiterlyk maer de houding aenneemt van het oor aen de bemiddeling van Ruiland te leenen, om de Republiek, zo mogelyk, nog meer te verdeelen; een gedeelte van dezelve door ydele hoop van vrede in flaeptezusfen; alle yver hier te Lande, tot het in ftaet Rellen'van zelfsverdeediging aldus te vercraegen en te verflappen; en voor al ook om het plan van eene verbintenis van dezen Staet met Frankryk en Amerika te verydelen. Het is twyffelagtig, of het antwoord, door het Groot-Brittannifch Hoi aen den Ruffifchen Gezant, wegens de aengebodene bemiddeling van de Keizerin van Rufland geweven, wel een opregt voornemen tot vrede a-iemt. Wy hebben te voren reeds dit antwoord medegedeeld, en 'er thans alleenlyk dit op aan te merken, dat hetzelve flegts eene herhaling i: der verzonnene bezwaren, die in de oorlogsver klaring zyn aengevoerd, en die in de ïegenver. klaring van dezen Staet bondig zyn wederlegd. De Konirfl hadt waerlyk zo veele woorden niet be 1 iiii 4 , hoe Gra- ■nha  ca. ' ?.3f8 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ - hoeven te-gebruiken, en maer kortelyk kunnen r zegge dat hy grovelykdoor den Republiek beleemgd was daer dooi- dat de zelve goedvondt. „hoe zeer anders groote,en zelfs veel te groote infchikkelykheid voorGroot-Brittannie hebbende feer. ter met ten eenetnale naer de pypenvan dat Ryk re danffen, en weigerde deel te nemen in eene oorlof' het wjyfe en bezadigde gedeelte der Engelfche Natie zelve ten eenen male afkeurde en voor dwaes en onbezonnen hielde, en daer in voornamenlyk is te rug gehouden door dat Gedeelte yan sLands regeering alhier, welk zyneGroot-Bnttannifche Majefteit even daer om Jedvmdc met de benaming van eene foelie- die eene ongelukkige invloed heeft, die de belangens dezer Natte aen byzondere eindms zou otoferen &c te beftempelen. Indien de benamingen wat afdoen, dan heeft Zyne Groot-Brittannifche MajefteK een ruim veld, om zodanigen, als Hy zal goedvinden, aan dat gedeelte van zyne onderdanen, die hec plan van den Koning en zyneStaetsdienaeren ten eenetnale afkeuren e°n wraeken, toe te deelen Dog fchoon het Groot-Brittannie nog niet ernftig te doen is om eene vrede, althani eene voor de Republiek aennemelyke vrede; zo doet het zelve nogthans alle pogingen om ons van alle verbintenis met Frankryk te wederhouden Eene aenmerkiug moeten wy nog maken, namenlyk, dat de hekken, zo ab nwS *gt,'Wer moeten verhangen zyn. Voorheen wilde Zyne Gr? Br Majefteit naer geene bemiddeling van Ruflandgehoor geven ten zy de Keizer daer in deel hadde Maer thans moet het de Keizerin van Roland alleen zyn wiens pogingen men in dit werk wil gedogen. De Prins Gallitzin, RuffiefclTce! zant  JAER BOEKEN, Decetnbtr, 1781. 224X zant alhier in 's Hage, heeft van H. H. Mog. de'sG benoeming van eenige Heeren verzogt, om metVE* dezelven in eene yreden-onderhandeling te treden.GEDog de Sraten hebben hieromtrend nog zwarigheid gemaekt, en alleenlyk den Heer Brantfen benoemd, om met den Prins Qallitzin gefprek te h. udep, Hoe zeer eene Vrede wenfchelyk zy, en voor jederen Staet , en byzonderlyk voor een Volk, dat alleen door koophandel en handwerken beftaet, zo is het niet te min waer , dat niet alle vrede, en op allerlye voorwaerden kan verlangt worden. Et nomen paris dulce eft, zegt Cicero Phik ÏI. 44. & ipfa res falutaris, fed inter pacem & fervitutem plurimum interefi: pax\ eft tranquilla Hbertas; fervhus malorum omniumpofiremum, non medo bello, fed morte etiam repellendum. Hier kunnen eenigzïnts in aanmerking komen de voortrcffelvke woorden van Montusquieux Grand.'& Decad. ch. y.Je ne fache rien de Jï mdgnifiqüe que la refolution , que prit un monarque, qui a rtgné de nos jours, de s'enfeyelir plütêt fins les debris du throne que d'accepter des propojitions, qu'un Roi ne doit pas entendre: il avoit Vame trop fiere pour dejeendre plus bas, que fes malheurs ne r.avoit mis, & il favoit Men que le courage peut rafermïr wie couronne. & que Vinfamie ne le fait jamais. Overeenkomftig deze grootmoedige denkenswyze heeft de Provincie van Holland voor haer praadvis of voorlopig gevoelen ter vergaderinge $er Algemeene Staten verklaerd. „ Dat men de „ aen- raha-  *s Gr ven£ ge. NIEUWE NEDERLANDSCHÊ a- „ aenbiedfng van hare Keizerlyke Majefteit zoude fnnemen, in zo verre als de eer en waerdiv„ neid van den Staet zulks zouden gedogen en „ onder voorwaerden, dat het verbond van ^e„ wapende onzydigheid, tot een grondflae ee„ legd wierde, en dat het Rusfiefch Hof de 4r„ bmdtenisfen, in dat verdrag bedongen, naeu>, keurig en in alle deelen vervulde" Dus wierde dan by de Algemeene Staten den 10 December befloten zodanig antwoord aen den Rusfi,chen Gezam te geven, als is af te nemen wt het navolgend befluit: WTa^Lfde'n bHeerd ZVJeb is goedgevonden dat aan den Heer van Wasfenaar . order 73I aa" Wrch SShteS Ke. nis ie geven, dat gedurende deneeh«elen Innn der tegenwoordig onluften, H. H Moe geene E.WeTifvt'M -T- -oorby Pan?omgeae n S nl, ^ y e Majefteit overtuigende bewvzen van hun volkomen vertrouwen te leven en fla? H. H. Mor ten vollen overtuigd gzyvan het banjer belang, dat Haare Keilerlyke Majeftei altyd heeft geheven te nemen in het we zvn en den yomfpoed dezer Reoubliek. Dat H. S C op dien grond geene zwarigheid Smaakt hêbb °rf om van den beginne af en met alle inoge ykefboed' gJtt^ Majefteit aan^ÏÏK? meukende om door eene byzondere onderbandehng de verfchillen door het onbillyk en w llekS«g gedrag van Groot Brittaoiën orJttend £e Republiek veroorzaakt , bv te iP«r enz;. Ook heeft de buitengewoone Afgezant van Keizerin van Rufland Prins Gallitzin, en de He Doringer, waernemende de zaken voor den bi tengewoonen Afgezant Van den Keizer, den I ron van Reifchach, aen H. H. Mog. kennis £ geven van de toetreding des Keizers tot het Bor genootfchap der gewapende onzydigheid, en iec dier Afgezanten hebben eene memorie, daert betreklyk aen Hoogftdezelven overgegeven. De Gedeputeerden tot de zaken van de 2 hebben op het verzoekfchrift van Bergeon Compagnie, als Beftierders en belanghebbende de Kaep-Rhederye van den Kaper de dappere I triot, die in de lugc is gefprongen, verzoekend om aen de nagelatene 19 Weduwen en 54 Wt zen, als meede aen de naeste Bloedverwantenc «5 ongetrouwde Perzoonen, en aen de Moedf der 8 omgekomen Jongens , een zoo gunfti als edelmoedige byftand toetevoegen, aen H Hoog Mogenden geadvifeerd, „ door 't Collej; ter Admiraliteit te Amfterdam eene fomma v f 10270, als een douceur van wegens H. ] Mog., te doen uitdeelen, in dezer Voegen, c de Weduwe van den Kapitein Verbaan f io< trekke, elk der 4 andere Officiers Weduwen ƒ60  i JAERBOEKEN, Decemhtr> 1781. 2*5* ,der 9 Onder-Officiers Weduwen ƒ.400, enj ider 5 Weduwen van de Bootsgezellen ƒ 250,G naders yder der 11 Officiers Kinderen ƒ 50, cr°der 29 Onder-Officiers kinderen ƒ30, yder 6 Bootsgezellen kinderen ƒ 25, en yder der rader-en moederloozen Weezen ƒ 50, en dat 1 verdere verzoeken, om een fchadeloosftelhng 1 « pr Ct. te erlangen voor de Rhederye, en amoediging te vergunnen aen alle particuliere ammisfie-Vaerders dezer Landen, reeds gewaindofnog te wapenen, namentlyk een premie I faooo voor yder gewapend Vaertuig boven de Canons en 14 man Equipagie^ 4000 boven 8 inonsen 30 man ƒ 8 000 boven de 12 Canons en >man, fi 2000 boven de 16 Canons en 70 man, 16000 boven de 20 Canons en 90 man, en 3000 j0r een fchip van dertig zwaere ftukke en 200 man daerenboven gewapend zynde, voor als nog khooten gehouden te worden in advis, dog dat . Gedeputeerden van Vriesland aengenomen ;bben,zig daerop nader te zullen verklaren . ' Verders verneemt men, dat de Gedeputeerden ,t de zaeken van de zee op 'c Requese van vertheideneRheedersen Deelhebbende mSchepen, e arende op de Colonie van Surinamen, Eigenaers ^anPlantagien, in dezelve gelegen, en verdere :! «lanehebbende by den hendel op dezelve en op ? 'uracao, geadvifeerd hebben , „dat vermits der !l upplianten 17 gewapende Schepen met het aen " tun toegezegd Convooy, gedurende deze winter, \ iet kunnen vertrekken, voor yder derzejve, tot en fchadeloos ftelling, zoude behoren te worden i ietaeld een evengelyke fomme, als H. H. Mog. 1: n den cu My dezes jaers bereids tot eenpramre °:P * J Kkkkkkk 3 aeï Gra- ENIiA-  VENHA GE. NIEUWE NEDERLANDSCHÊ : fa.êezelvQ h*d&n toegezegt, en 3 weeken,n ■ dat hunne 17 gewapende ichepen dadelyk vertro ken zullen zyn, te betalen''. 4 Op dit ra; port hebben de Gedeputeerden van Friesland oc aengenomen, zig nader te zullen verklaren. I Hun Ed, Gr. Mqg.de Heeren Staten van Ho land en West-Friesland hebben by eene Publicata van den 6 December gelaft en bevolen, „ ] alle de Traficquanten , Neringdoende Liede „ en Bediendens of Werkers van eenige Goed* „ren of waren, impoft fubjecl, die°gehoude if zyn den Eed, aen hun by derzelver-gedagt „ ordonnantiën, plakaten, publicatien en Refc „ Iutien van des gemeene lands collecfive midde 9, Jen en rechten geïnjungeert, jaerlyks te vei „ nieuwen voorden aenfkiende jare 1782, zon r, der op nieuws den eed te doen , weder zulle p gehouden worden, als of een yder van dezeiv „ den gemelden Eed dadelyk op nieuws had algelegr. De Algemeene Staten hebben nog den invoe van yzer gefchut en oorlogstuig by publicatii van den 27 December aldus aengemoedigd. T}e Staaten Generaal der vereenigde Nederlan den, allen den geenen die deefen zullen zier pfte hooren leefën, falut; Doen ie weeten: dal V\ y goedgevonden hebben, tot aanmoedipiner var alle en een iegelyk, die Yfer Gefchut en Ammunitie yan Oorlog, in de teegenswoordige omftardie. heeden alhier ten hoogften noodfaakelvk, fal willen invoeren , in het generaal tot een proeve te acccrdeeien vryd<ïm van alle Rechten en lollen hoe ook gen ;mt, van her YferCanon enjAmmu! pitie van Oorlog, het welk hier te Lande geduu- rende  JAERBOEKEN, December, I78r. «53 ?ende te teegenswoordige troubles, het zy'te>s, Te" I lanas de Rivieren of over Zee, jngevoert VE Lande, langs oeruv Koopijeden of Leve- GJ fal worden, mits da:d3OTae^ ëxhi. ranciers ^gL^K teTeeveren Canon P, llZéeTlZ^!^ « behoeven van tt '^^ttffi^ eenige ignorantie^ , ;J«Wndeere, ontbieden en verfoekeu Wy^ ^^^^^^ ÖST enSgewoon is foodanige publicatie affiüe te doen; Calten en beveelen voorts de ?> i n rVr Admiraliteit, de Advocaaten Fiscaal, Rarnmm\£^ GenêraaV, mitsgaders allen Admi- n IhAWn deefe Onfe Publicatie na te ko- Sdê noodig[bevonden hebben te weefen. (Was geteekent,) H. Fagee- Ook beeft het Hof van Holland-, Zeeland en Friedand hetfehieten en affteken van vrome*» ty |Scade van den a8 dezer maend in dezer voegen verboden; jRANHA» iblic, iedi' ng van srge- 'tut  'a Gra a'ejnhj ce, JPaW. t verbod van fch Uit enZi 2154 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ • Vriesland, den eerden Deurwaarder hier op ver« - logt, ialut: A'foo niettegenftaande Onfe voori?e Hacaaten en Publicatie- als nog dagelyks bewden word, dat verfcheide Jongelingen en andere Perfponrn hen onderdaan alhier in den Hage in het . Voorhout, op de Vyverberg, Kneucerdyk en an^-derc plaatfen meer, Swermers en Voetfoekers niet alleen des avonds, maar ook des daags vooren pnder de Koetfen en Paarden te werpen, ook met Euffchen en Snaphaanen te fchieten, waardoor ligtelyk eenig groot on«emak zoude kunnen ontdaan Soo is \, Dat Wy alsnog wel expreffelyk verbieden en mterdiceeren by deefen aan alle Perföonen , van wat qualiteit, ouderdom of conditie die foude moogen zyn , voortaan in de voorgemelde plaatfen van den Hage te werpen eenige Swermers, Voetfoekers of andere dusdanige brandende Machines, ook met Bufichen en Snaphaanen, en DarticuherJyk op Nieuwejaars avond en nagt te fobieten, op poene, dat die geene , die bevonden zal worden contrarie deefes te doen, t'elken reifen fal verbeuren drie guldens , welke boete fal worden ^executeert met het afneemen van het opperde Kleed en Schietgeweer, boven en behalven & ac tie van allen andere Geinteresfeerdens, foo wan peer- iemand daar door mogten weefen gequeft of befchaadigt, Rillende de Ouders van weegen haare Hinderen voor de boete executabel weefèn • En op da? niemand hier van ignorantie én oretendeere, laden en beveelen Wy, dat deefe gepubhceert en geaffigeert fal worden, daar men gewoon is Pubbcane en affixie te doen. Ladende en beveelende Wy den Procureur Generaal van den Ho vc, en allen andere die deefe aangaan mag, goede" ïorgc te draagen .dat deefe Ordonnantie agtervoS «n onderhouden mag werden. S Was geteekent, Adriaan Bobt. A ss-  JAER BOEKEN, December, 1781. 2055 Amsteldam, Zodra het oorlog tusfchen Groot-Brittannie enA dezen Staet uitbrak, was men met reden bedugtS' voor onze bezittingen inde Ooft en Weft-Indien;D welken, (gelyk doorgaens in kleine Republieken) in vredenstyd zeldzaem in goeden ftaet van tegenweer worden gehouden. Vooral was men bekommerd voor de kaep De Goede Hoop ,envoor onze fpeceryeilanden, en andere bezittingen in het Ooften. Dog de Maetfchappy alhier vaerdigde terftond den Heer Bewindhebber van der Perre,en den eerften Advocaet Boers naer Frankryk, om aldaer met de Regeering maetregelen te nemen, tot behoud van onze Colonien. Deze heeren flaegden dan ook zo fpoedig en gelukkig, dat niet alleen de tyding van de Vredebreuk terftond derwaerds wierde overgebragt; maer dac ook wel haest eenEskader Franfche oorlogfchepen, onder bevel van den Franfchen Bevelhebber De Suffren , met 1200 man krygsvolk naer de Kaep De goede Hoop ftevende , om dien fleutel der Ooft-Indifche Zeevaert tegen den Vyand te befchermen, gelyk zulks ook den Engelfchen Bevelhebber Johnftone, insgelyks met een Eskader uitgezonden, zekerlyk om de Kaep inteneemen, belet heeft dit zyn oogmerk te volvoeren. Wy hebben reeds te voren verhaeld, hoe de Franfche Bevelhebber den Engelfchen in de Baey van St. Ja^o aen^etroffen, en bevogten heeft, en naer Hemmerkelyke fchade te hebben toegebragt, zyne reis naer de Kaep heeft vervolgd: Dat ook de Bevelhebber Johnftone daerna in zyne kruistogt ons O. I. fchip De Held WoltemaAs heeft ontKkkkkkk 5 «ww  aaj* NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Am- gTELDAM. moet en genomen, en van denzelven onderrige zynde wegens eenige O. I. fchepen, in de Saldanha Baey liggende, daerop is afgegaen, en dezelven ten getale van 5 genomen heeft, ketende de Hoekers De Son, en De Snelheid ongemoeid. Men heeft vervolgends 'met het Schip Grandhourg, in 66 dagen van de Kaep te Kadix aengekomen, tyding bekomen, „ dat aldaer in de w Hombaei lagen de Ceylonfche Retourfchepen „ Amsterdam, Schipper Micknou en de Mor„ genster, Schipper Gerrit Berg, en de Re„ tourfchepen van de tweede Bezending, als de „ Indiaen, Schipper Olke Adringa, en de Baj, tavia, fchipper Veau. Deze twee fchepen „ hadden het O. I. fchip Groenendael, Schip?, per Chrifloffel Beem, naer Batavia ftevenende, in de ftraet Sunda in goeden ftaet ont,, moet. Het Fransch Esquader van den Heer „ de Suffren was den 27 July naer Isle de Fran„ ce vertrokken, hebbende egter 1000 mannen „ krygsvolk aen voornoemde Kaep gelaten. Het v Esquader van den Engelfchen Commandeur „ Johnftone , had zich voor de Hombaei ver. »> toond, doch deze tegen zyne verwagting ver9, verfterkt vindende, had hy van zyn onderne„ miug afgezien, doch had nog twee Fregatten „ nagelaten die zelfs tot voor de Tafelbaei ge- kruift hebben. ^ Ook is de Heer Jan Jacoh Serrurier van de Kaep de Góede Hoop in zeer korten tvd met zeer gewigtige brieven aen de Maetfchappy en aen Zyne Doorl. Hoogheit den Heere Prinfe van Oranje hier aengekomen , zynde den 3 September laetst- ledejj  JAERBOEKEN, December- 215? leden van de Kaep vertrokken naer Kadix, van^ waer Hy zyn reis verder te Land heeft voortge-D zet. Zyne Doorl. Hoogheit de Heer Prins Erfftadbouder heeft uit een Naemlyft door de Wel Ed. Heeren Bewindhebbers van de Maetfchappy, ter veigadering van zeventienen overgeleverd, tot Gouverneur Generael van' Nederlandsch Indien verkoren, den Heer Mr.Willem ArnoldAlling; tot Directeur Generael den Heer Mr. Iman Willem Falk; tot gewoone Raden van Nederlandsch ïndiën, de Heeren buicengewoone Raden Adriaen Moens, David Joan Smith en Mr. Jacobus Comelis Matheus Radermacher, en tot buitengewoone Raden de Heeren Johan Gerard van. Angelbeek, Adriaen Boes fes en Ar noldus de Ly; mitsgaders uit eene aen Hoogstdezelven overgeleverde naemlyft, tot gewoonen Raed van Juftitie des Kafteels Batavia, den buitengewoonen Raed Mr. t Paulus Comelis de Vaynes van Brakel, en tot buitengewoonen Raed Mr. Comelis Joh. Rei' nier Meurs. Den 29 der afgelopene maend kwamen 's Lands Fregat van Oorlog Dieren , Kaptein J. H. Coerman,en den 1 dezer maend 's Lands Oorlogfchip Prinses Louisa , Schoutbynacht J. Binkes, in Texel.Voorgaets lagen'sLands Oorlogfchip Amsteldam, Vice-Admirael L. Graef van Bylandt, en het Fregat Brielle, Kaptein G. Oorthuys, Deze allen , behoorende tot het Eskader onder bevel van den Grave van Bylandt, waren van Lifiabon door het Kanael, voorby de Engelfche wal, herwaerds gelievend. In 't voorby m« rELAM»  *4j8 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Am? •TÉLt PAM, I by zeilen langs de Engelfche Kult, zag men, dat een Fregat van de Natie binnen liep, denkelyk om de oorlogfchepen berigt van het voorbyzeilend Eskader te geven. De Vice-Admirael Graef van Bylandt heeft deze togt met zo veel beleid uitgevoert, als Hy denzelven met moed ondernomen heeft. Ook was men alhier over den acnkomst van dat Eskader zo zeer verrast, als men verblyd was, die fchepen , van welken wy als beroofd waren , en die wy zo zeer benoodigd hadden, in onze havens te zien. Men zegt nog, dat de Engelfche Bevelhebber Stewart op de berigten van het voornoemd Fregat met eenige zwaere fchepen zoude uitgelopen zyn, om het Hollandsch Eskader op te zoeken7 maer door eene zwaere milt, hier in zou verhinderd zyn: dog zulks is niet waerfchynelyk, aengezien de wind toen voor ons Eskader zo weinig guultig is geweefl , dat de Engelfche Bevelhebber,hadde hyluft gehad, de onzen wel hadt kunnen vinden. Daer zyn hier zommigen geweefl, welken (gelyk doorgaens een ieder zyn zeggen heeft, en meent niet alleen verltand genoeg te hebben, maer ook van alle omflandigheden genoeg onderrigt te zyn, om over alles beflisfende te oordeelen,) daer zyn 'er dan, zeggen wy, geweest, die het kwalyk vonden , dat de Vice-Admirael de O. I. fchepen, zo. als te voren gemeld is, in Spanje binnen gelopen, en ook andere Hollandfche fchepen" niet mede onder zyn convoy hadde genomen. Dog deze oordeelaers begrypen niet, dat, indien de ViceAdmirael zulks hadt onderilaen, dit eene alleronvoorzigtigfle daed zoude geweefl zyn, die en zyn Eskader en zyne onder convoy genomene fche-  JAËRBOËKËN, December, t?8l. *25& fchepen, gewiffelyk in de handen der vyanden^ zouden geleverd hebben. Deze togt van denE Grave van Bylandt, nu met zo veel beleid uitgevoerd, en zo ftil dat men, (den Engelfchen wal zo na by moetende langs zeilen, dat men de fchepen in Duinskan zien leggen,) zelfs geene feinen durfde doen; is nu by de kundigften, als een meefterftukaengezien,en heeft ons allen verraft. Maer wat zou het geweeft zyn, als men te Kadix of te Liffabon zyn voornemen geweten, en (gelyk zeker te vermoeden was) naer Engeland hadt overgefchreven ? Zoude hy dan met een convoy bezwaerd, entrage zeilers moetende bewaeren, aen de waekzaemheid van den Vyand hebben kunnen ontfnappen? En hoe zou het gefmaekt hebben, als men dan eens de tyding van het nemen van die fchepen en van ons Eskader vernomen hadt? Dit zoude eene onverantwoordelyke onvoorzigtigheid geweeft zyn. De Vice-Admirael moeit by zyn vertrek herwaerds niet alleen zyn oogmerk verbergen, maer ook geheel een ander voornemen veinzen, gelyk die kundige Zeeman, die flegts naer gelegenheid verlangt, om zig van het voorval met Fieldingh, met wien zyne handen gebonden waren, te wregken, meefterlyk heeft uitgevoerd. Onderwyl was van hier bevel aen den Vice. Admirael van Bylandt gezonden, om zig vol gends een versch ontworpen plan met eenige Spaenfche fchepen te vereenigen en den Engelfchen bevelhebber Johnftone, die met de genomene Hollandfche O. I. fchepen naer Engelanc zeilde, te onderfcheppen, Maer deze tyding ei dit bevel kwam eerft twee dagen, nadat de Hol landfeh i-F.r.- AM. [ l  Amsteldam; StfSö NIEUWE NEDERLANDSCHÊ landfche Vice-Admirael reeds vertrokken was, te ■ Lisfabon aen. Met voorkennis van Zyne Doorl. Hoogheid, den Heere Prinfe Erf-Stadhouder , hebben Hun Edel Mogende de Gecommitteerde Raeden ter Admiraliteit alhier, den Schoutbynacht W-van Braem, Kapitein^. Braek, G. van HaerencarfpelDekker, Gxzeïvan Rechter en en G. A. van Oy ermeer, gelaft voort te werven, om met hunne manfchappen over te gaen op de Schepen Gelderland van 64 ft. Utrecht van 64 ft. De Admirael Piet Heyn, De Erf-Prins en het Fregat Bellona : en tot Kapiteinen by de Vlag aengefteld op de Schepen de Admirael de Ruiter en de Unie, onder bevel van den Vice-Admirael Zoutman en den Schout by Nacht Dedel, de Kapiteinen! A. H. C. Staering en Graef van ÏVelderen. Voorts de Fregatten 't Hof Souburgh , Waekzaemheid, Dolphyn en de Kotter de Ajax, ter .bevel opgedragen aen de Kapiteinen van Pelti Smaefen, Valfflant en den Luitenant Peterfen. Ook heeft Zyne Doorlugtige Hoogheid tot Kaptein ter Zee aengefteld, onder de Admiraliteit te Amfteldam , den Heere Fredrik Alexandet' Meurer. De Schout by Nacht Binkes, van welken wy te voren bl. 1403. geiproken hebben, heeft eenen Krygsracd verzogt, om zyn gedrag te onderzoeken , ten einde zich te kunnen verantwoorden en zuiveren van den blaem, by zyne afwezigheid hier te lande hem aengewreven. Wy hebben te voren bl. 1198 en i4i6.gezien,hoe veele kooplieden, op de Weft-Indien handelende, als  JAÈRBOEKEN , December, 2262 als mede eigenaers van Plantaedjen, en belangd hebbende in de vaert en handel, een plan aen® H. H. Mog. hadden voorgedragen, om hunne fchepen gedeeltelyk te wapenen, en gedeeltelyk met benodigdheden voor die geweften te laden, welken men met grond vreesde , dat veel door gebrek zouden lyden; verzoekende , dat die fchepen door een gevoeglyk Eskader oorlogfchepen derwaerds mogten geleid worden, en te zamen de aldaer geladen liggende fchepen met de vrugten van die bezittingen herwaerds geleiden. Wy hebben ook gezien, met wat fpoed H. H. Mog. daerop befloten,het plan goedgekeurd en gepaste belooningen aen de Reeders der gewapende fchepen hebben toegezegd. Men is daerop met allen fpoed aen het uitruilen gegaen; zodat in deze maend 19 Weft-Indiefchvaerders behoorlyk uitgeruft op niets anders dan een genoegzaem convoy wantten. Men vermoedde, dat deze togt om de Noord zoude genomen worden. Eene Afzending van Amfteldamfche Koopliedenen belanghebbende hadt den 7 dezer gehoor by den Admirael Generael , aen welken de Algemeene ftaten de uitvoering van het goedgekeurd plan hadden aenbevolen, en drong op het nadrukkelykfte aen op het: toegezegd convoy. Zyne Hoogheid heeft daerop in de tegenwoordigheid van deze Kooplieden met de aenwezig zynde Vlag Officieren, de Vice-Admiraels van Wajjenaer , Hartfinck, Reynjl, van Bylandt, en Zoutman geraedpleegd , over de uitvoering van het gemeld plan, en hun gevoelen gevraegd, of zy den togt om de Noord welke de Kooplieden als zeer doenlyk voordroe. een, en meenden met voorbeelden van vroegere 6 tyden rEL- AM.  2262 NIEUWE NEDERLANDS THE Amstel»cam. tyden te kunnen bewyzen * thands raedzaem oor-* deelden. Dog de welgem. Vice-Admiraels verklaerden eenpariglyk , dat zy dien togt thands ongeraden en gevaerlyk agtten. De Kooplieden bragtten het hunne hier tegen in; maer, daer het gevoeglyk is, eenen ieder in zyn kunft te geloven, moeft men in het gevoelen de Vlag-Officieren beruften, en wierdt befloten, dat de gewapende Koopvaerdy fchepen, ten getale van 19, in het aenftaend voorjaer onder een fterk convoy van Oorlogfchepen en Fregatten naer de Weft-Indien zouden geleid worden; en dat men inmiddels met overleg der Vlag-Officieren, bekwame plaetfen zoude kiezen om alle deze fchepen , gedurende het wintergetyde, tegen de ftormwinden en ysgangen te beveiligen. De Kooplieden bedankte. Zyne Doorluchtige Hoogheid voor de genomene moeite, en berustten in het genomen befluit; maer zy konden niet ongevoelig zyn aen hunne verliezen en fchaden* Zy hadden overgroote koften gedaen om deze fchepen uitteruften en te wapenen; de ingeladene provifiën waren aen bederf onderhevig ; de in dienft genomene matroofen moeiten hunne maendgelden hebben; de plantaedjen in de Weft-Indien bleven van. noodig toevoer beroofd; en de mogelykheid van den terugkomft van de aldaer liggende geladene fchepen en producten wierdt wederom uitgefteld. Een der fchepen nam met goedvinden van zyne Reeders het befluit, om alleen zee te kiezen, en om de INoord naer Surinamen te ftevenen. Het heeft veelen verwonderd, dat zulk voorbeeld niet van meer anderen gevolgd is; daer tog die fchepen genoeg gewapend waren, om eenen  JAËRBOEKËN, December, ï^Bl. feenen vVandelyken Kaper afteflaen; en het^ gemakkèlyker is voor enkele fchepen dan^ voor eene ganfche Vloot * van wier togt de vyand ligtelyk kan verwittigd zyn-en op de zelve pasfen, door te geraken en te ontfnap,pen. En zo men al voor Vyandelyke Kapers mogt bedugt zyn, dat dan twee of drie fchepen, of zo veelen als goedvonden, admiraëlfchap konden zeilen. Te meer heeft dit verwonderd, als men even weinig zeker, opeen behoorlyk en vroeg convoy, in het toekomend voorjaer, konde ftaet maken* Men verneemt uit Londen, dat de Regeè'ring en ingezetenen van de Colonie de Berbice, aen den Engelfchen Generael Vaughah verzogt hadden, hun onder zyne befcherming te nemen. De Veldheer hadt daerop zynen Officier Kingfton als tweede Gouverneur, en den Heere Celles, als ontvanger derwaerds afgezonden, om in nacm van zyne Brit-fchè Majefteit de goederen, zo aen den Souverein» als aen de Sociëteit der Beftierders van dié Colonie toebehoorende, over te nemen, als Verbeurd verklaerde goederen, terwyl de burgers en eigenaers in het ongeftoord bezit vah hunne plantaedjen en goederen zouden bly-Ven en beveiligd worden, even als te Demerary en Effequebo gefchied was-. • Van Surinamen verneemt men, dat de Co»' lonit nog in goeden ftaet van tegenweer is ij de Veilingen waren wel voorzien, en twee oorlogs Fregatten met nog 9 gewapende Koopvaerders bewaekten de rivier. Op iedere vesting was behalven het gewoon krygsvolk nog loo man, zo Sinarakken, als Arixarder NeLllllU gers .UTTEL*  22(54 NIÉUWE NEDERLANDSCHÊ Amstel- gers geplaetft. Men fchryft ook nog later vaiï daer, dat de Colonie De Berbice wederom' door de Engelfchen zoude verlaten zyn. Voorledene zomer zyn hier twee fchoone kotters nieuw gebouwd en onder beftier van . den Koopman Kreatz ter kapery uitgeruft, draegende de namen van Hercules en Mars. Zy waren fterk bemand 3 en wel gewapend onder bevel van vader en zoon Ja?i Hogeboom en Pieter Hogeboom. Zy zeilden den 30November uit Texel in Zee, maer ondervonden ras, dat de Engelfchen zeer wel van hun uitlopen onderrigt waren , en op hun paften. Zy ontmoetteden terftond een Fregat van 24ü. onder Franfche vlag,maer die waerfchynlyk op kondfchap afgezonden zynde, zich in geen gevegt wilde inlaten , en hen ontzeilde. Den 1 December op 53 gr. 10 min. N. Br. ontmoetteden zy wederom twee Engelfche Oorlog Fregatten, die zy ontkwamen: maer zy zeiven van eikanderen door de mift afgéraekt zynde,was een vanhen by twee Engelfche Fregatten vervallen , en was met dezelven 'ilaegs, wanneer de ander hem te hulp kwam • egter raekten zy, eenigzints aen tuig befcha-digd, van den vyand af. Daer na door een zwaer Engelfch Fregat, de Artois ,bekend voor de befte zeiler, en door de Engelfchen op de Franfchen veroverd , agterhaeld en tot een gevegt genoodzaekt zynde, moeften zy zich beiden overgeven. Dit verlies is voor de Kaepredery gevoelig, en wakkert geenzints de hift tot diergelyke ondernemingen aen Yeel is ook over het gedrag van de Bevelheb-  JAER BOEKEN, December, 1781. 0205 hebbers van ön2e Kotters gefproken, terwyl zommigen hunne te groote ftoutheid, ander en s hunne onvoorzigtigheid,en nos? wederom ande-i ren hunne blooheid laekten. Daer hieromtrend zekere berigten ontbreken,laten wy dit al aen zyne plaets. Wy zullen alleen een egt Ruk mededeelen, namenlyk den brief door kaptein Macbride, bevelhebber van het Fregat d'Jrtoh,m\ de Admiraliteit te Londen, wegens het nemen van onze Kotters, geichreven, gedagtekend den 4 December, en aldus luidende: Het bericht,'t welkik kreeg van het uit, zeilen van twee ftouteKapers ter kruistocht, f fcheen wel gegrond. Ik oordeelde, dat zy ■! het oog op onzen Oofterfchen handel zou" den hebben , en ging onder zeil NoordZ waerds, de Doggersbank dwars over ftee- kende op de hoogte van Flamboroughhead, denkende hen daer beft te zullen vinden. t Gifteren morgen zag ik hen. Zy hielden op ons aen met vry wat ftoutheid. Lén " twee uur raekte ik met beiden flaegs, maer ik floeg geen acht dan op den geen, die !' mv aen boord lag, tot dat wy hem genoeg gekortwiekt hadden. Toen fchoot ik voor " uit en ging op den ander los,die my voor " de boeg had geleegcn. In omtrent 30 nu- nuten ftreek hy : ik zond een boot aen boord om bezit van hem te neemen, en ?? wendde achter om naer den ander, die t " 00 een Hoopen zettede, maer ook ftreek " toen ik by hem kwam. Zy waren de Her" cules en Mars, twee Kapers yan Amftel- dam, van 24 negenponders en tien Draibas- ÏEL»  2266 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Am- stelOAM. „ fen elk. Zy zyn volmaekt nieuw en evefi eens, zeilen zo goed als the Artois, en „ zyn de befte Kapers, die ik ooit zag, en „ hebben meer dan 20, 000 P. St. gekoft; „ zy waren gekommandeerd door de twee „ Hogebooms, Vader en Zoon, Burgers van j, Vliffingen. De Vader was berucht ïn den „ laetften Oorlog, by den bynaem van Jan „ Aerdappel, hadt een Kaper-Schuit, met een „ Franfche commisfie, te Vlisfingen , en deedt veel fchaê aen onzen koophandel. Men „ hadt hem ontboden om over deze twee j, Kapers bevel te voeren. Zy waren den „ 30 November van Texel gezeild en hadj, den nog maer een Visfers-Smak genomen. „ De Hercules hadt onder 164 Man 13 doo„ den, 20 gekweften; en de Mars onder 14Ó Man , 9 dooden en 15 gekwetften: wy „ hadden één dooden en zes gekweften. 11c ben veel verfchuldigd aen de oplettend" heid van myne Officieren en volk in 't van" o-en van deze Heeren. Ons want en zei- fen zyn aen ftukken en de voorfteng on„ bruikbaer. Den 3 dezer maend is in 't St. Pieters Gafthuis alhier de eerfte algemeene vergaderino- der Deelnemers in het onlangs opgeregt weduwen-Fonds, gehouden. De oprigters van 't gemelde Fonds hebben, in eene gepafte aenfpraek aen de akker tegenwoordig zynde Deelneemers verflag gedaen van 't beloop der ingeteekende penningen, zoo wel in eens, als jaerlyks; van het getal der reeds bekende weduwen , en van de fchikkingen by I  JAERBOEKEN, December, 1781. aaS? •hv de oortaers bv voorraed beraemd. ZyAMgbben tevew aen die vergadering kennisfe**n SSevea.dat Heeren Commisfarisien, van t°^lónds, 't welk te Haerlem opgengt is met onderling genoegen tot meerder bevordering van wedÜyds bedoelde oogmerken, zigmet hen vereenigd hadden. Nadat het ontworpen Reglement'eenpaerig was goedgekeurd, zyn, zoo Zt de oprigters, als uit de overige welken, meede by eenpaengheid van Remmen, de magt is verleend, om, naer maete 'fve-mogen van dit Fonds toenam, de penningen en iaerlykfche renten ook tot andere en ferdee nuttige einden», ter bevordering van ïtands Zeedienft, te kunnen en mogen Sleedén, Deze magtiging heeft ver- ?o gens aenieiding gegeeven, om dit Fonds voortaen te doen voeren den tyte van : Het Vaderlandsch Fonds, dienende tot aenmoediging van 's Lands ^tdtenftijn in het by zonder ter onderfteuning der. behoefU~ Z Weduwen van gefneuvelde Zeevonden , enz. in denzelfden dienft. ' Dan hoe zeer de infehryvingen hier ter plaetze en te Haerlem reeds vry aenzienlyk, en de penningen, die men in andere Provinciën ^en Steden, als te Utrecht, Groningen, Arnhem, feilen, Schiedam ' s Hage, ^rn^^X anderen ingezameld heeft, meede m dit algemeen Foönds overgebragt, of nog te wagten zvn , en hoe zeer het vermogen van dat Fonds waerfchynlyk toereikend is, om den iedoelden onderfiand aen ^ Weduwen te kunnen bewyzen 5 kunnen Commiffariffen LllllH 3 van  22q-$ nieuwe nederlandschê Am- • STELLAM. van dit Fonds egter niet nalaeten , hunne regtgeaerte Medeburgers voórtehouden, dat de xecds gèda'ene en bekende infchryving en nog zoo veel niet belopen, datzy zig tot nóg toe, met zekerheid vleijen mogen, het gantfch voorgefteld oogmerk tc zullen "kunnen bereiken , ten zy de liefdadigheid der Nederlanderen hen daertoe op een kragtdadige wyze onderfteune en in ftaet Helle. Öndertuflehen zullen Commilfariffen van het voorfz. vereenigde Fonds op aenftaende maendag , den 10 dezer, zitting houden, om aen de bekende Weduwen de toegelegde gunftén 'uittedeelen kunnende de overige , die zig nog niet hebben aengégeven j zig insgelyks hoe eerder, dies te beeter, ten zelfden einde by Commilïkriifen vervoegen. : B-otterdam. Door den Ed. Mog. Zeeraed op de Maze Is, met voorkennis en goedvinden van Zyne Doorl. Hoogheid, den Prins Erfftadhouder5 het thands op ftapel ftaende Schip WasseisrAER, van 60 ftukken, begeven aen den Kapitein Gerard Oorthuis. Wyders is de Kapitein Remko Hayens Kooy, op zyn verzeek ontfiagen van het bevel over het Fregat Bet lona, en in deszelfs plaets aengefteld de Kapitein Juftin Ekhard Reyd. De Burgemeefteren en Schepenen dezer Had hebben by Publicatie van den 29 dezer maend, den invoer van groene gezoden zeep. by voorraed aldus verboden: Al-  JAERBOEKEN, December, 1781. ^ a lzoo, Schout, Burgemeefteren en SchepenenR' A der Stad Rotterdam in ervaring zyn geko- " men, dat door den invoer der groene Zeep van dj buytèn deze Stad, een aanmerkelyk nadeel word toegebiagc aan het debiet van de Zeep, welke' < met een goed crediet en reputatie binnen deze*J Stad word gezoden: Zoo is het dat Hun Edele^ Groot Aetb. tot maintien der Zeepziederyen bin-£ nen deze Stad, provifioneel goedgevonden hebben* te ordonneeren en te ftatueeren, gelyk dezelve ordonneeren en ftatueeren by dezen: Dat niemand zal vermogen eenige groene gezode Zeep m deze Stad of Jurisdidie van dien in te voeren, ot ïngevoert zynde, op te liaan, ofte debiteren: alles op de dadelyke verbeurte van de ingevoerde Zeep en daar en boven op een boeten van een duyzena Caroli guldens, te appliceren een derde ten behoeven van den Heer Hoofd Officier, een derde yoor den aanbrenger en een derde voor de armen. Daer men in andere Landen, met zo goeden uitflag zich bedient van de zogenaemde Vuerwerktuigen, is het een zonderling verfchvnzel, dat men , niet tegenftaende alle aen^ewende vlyt en moeite, daer m hier te Lande, nog niet heeft kunnen flagen. Het is bekend, welke moeite zy het Bataefech Genootfehap der wetenfehappen alhier heeft gegeven, welke koften daer toe gemaekt zyn, maer met welken ongunftigen uitflag, zodat het gem. Genootfchap by wyze yan eene prvsvraeg de kundige lieden heeft vutgeno &o-d om op te loflen, door welke verbeten* «ren men zoude kunnen te weeg brengen,dai ook hier te lande een nuttig gebruik van d( Vuerwerktuigen wierde ingevoerd. Men wee ook, hoe de proef van een klein vuerwerk Lllllll 4 *U1S >r» at- lM. rbod n inTvanoem \ \  Kotter-. NIEUWE NEDERLANDSCHÊ *uig> d°or den Heer Blakey van Luik, voor; de ftad Amfteldam vervaerdigd , in het jaer 1779- 'm het geheel niet voldaen heeft. E<*ter was alle hoop om hier in te flagen bv allen niet verloren. De Heer fan Hope Schepen en Raed der ftad Amfteldam, heeft Op deszelfs buitenplaets Groenendael buiten Haerlem, onder opzigt en beftier van den Heer Rh. L. Brouwer, een vuenverktuig doen vervaerdigen, welk zo wel gefiaegt! is, dat de mogelykheid, om zich ook hfer te lande van diergelyke werktuigen te bedienen , daer door volkomen fchynt bewezen tezyn, Deszelfs metalen werkbuis heeft een middellyn van 18 Rhynlandfche duimen : de groote waterpomp een middellyn van -Rhynl, duimen. Deszelfs zuiger, van yzergemaekt, geeft met eiken ilag een kolom water op van g voeten hoogte, en ftort den zeiven volkomen, uit, en over den ftortvloer, zonder dem.infte ftoting of korting, hebbende Jet werktuig eene zeer gelykeen doorgaendc beweging van 12 of 13 flagen in iedere minuet Dit bleek byzonder by den proef, den 2.7 dezer genomen; wanneer dit werktuig, verfchcidenen. ueren agter een gewerkt hebbende, men by metinge bevondt,'dat het waterin de weteringen en gragten van gen buitenplaets lopende, in den tyd van een uer door dit. Vuervverktuig met-3* Rhynl. duimen was. verhoogd, geworden. Het is zeer te wenfehen , dat dit gelegenheid mag geven, om een algemeen gebruik van deze Uttymding. hier te Lande in te voeren. ' '  JA ERBOEKEN , December, 1781. 227* P E T T E M, De omftandigheden van eene ontmoeting Pe' van een Pettemer Vifch- of Lootsfchuit en rE twee ViiTchers pinken van Egmond aen Zee, SS een Engelfch oorlogs Fregat op den 30 November *zyn zeer verfchillende verhaeld. nP waerheid der zake is deze. DXS de Pectemer Zeefchuit, om te lootfen en te viffchen uitgeruft, en bemand me zes man, behalven den ftuerman Teums IfmmtrZn, den 30 Nov. 1781, een myl v r/e Hollandfche wal was gezeild; zagen !!een fchip, waer op zy aenhielden, m vLr«nPdat het een Schip was '«.geen in Texel wilde binnen geloost zyn. Dog na der komende, ontdekten zy (fchoon te laet) dat he een Éngelfch Oorlogs Fregat was ; en ftelden alle mogelyke middelen m1werk om het fchip te ontkomen, maer de welbescheid vaï het zelve Fregat was oorzaek da zy agterhaeld en door het fchieten uit Draeibaflen en Musquetten genoodzaekt wierden by te draeijen en aen boord van het Selat te komen. Waer op eerft den ftuerman en daer na alle matroofen gelast wierTn over te gaen, maekende de EngeHchen teiftond meefter van de Zeefchuit: Zy na, menkabel,anker ,boomen, beneffens eemge Surfte en 't geen hun verder behaegde Se aen b00rd van het Fregatten wierd vervolgens een der Pettemer Zeelieden met tWelf a dertien Engelfche matroofen m de Schuifgeplaeft, en gelaft het Fregat na tÊ ?eikn' LlllUl 5 Op  Pf.t- 9B?s NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Op het zelfde oogenblik maekte het Engelfche Fregat jagt op twee Visfchers Schuil ten van Egmond aen Zee, welken fchielykagterhaejd, en dus een door het Fregat zelve, en den ander door een gewapende boot wierden genomen, en even , gelyk de Pettemer Zeefchuit by het Fregat gebragt, wanneer de Engelfche meede daer uit namen 't geen hun behaegde: 't welk gefchied zynde, gaf de Kaptein van het Fregat bevel om de Pettemer Zeefchuit en het beste Egmonder Zeeen Visfchuytje in de grond te booren , met zyl en tryl, zoo als die verder waren, 't geen door het bidden der Zeelieden, (waer van 'er een op de knien vallende, zulks tragtte af te fmeeken) niet kon worden verhinderd, maer onmiddelyk ter uitvoer wierdt gebragt, zo dat, na dat 'er eenige gaten in de fchuit gehakt waren, zy dezelve moeften zien zinken met al wat daer op was. Na de volbrenging van dit bevel, wierdt aen de Pettemer en Egmonder Zeelieden vergund om gezamenlyk op het oudfte en flegtfte Egmonder Zee- en Visfchuitje te gaen, om zoo aen land te komen, gelykgefchiedde in dezer voegen, dat de Pettemers omtrent Kalandsoog wierden aengezet , en de Egmonders verder naer Huis zyn gezyld; hebbende de Zeelieden by het afzylen van 't Fregat gezien, dat de naem van het zelve was Mur~ inidou, voerende 24 ftukken , en t'huis komende verhaeld , dat de behandeling aen boord zeer wel was, gelyk ook de mondkost die zy meede kreegen om naer de wal te vaeren: dat ook den Kaptein van het Fre-  JAERBPEKEN, Dteember, 1781. ^73 Fregat gezegd had, niet als zyne bevelen IpKto kunne/vollen, dog dat niets ^ oorzaek^M. van deze handelwyze was, dan dat het Kancr-Schip Niet verwagt, of Net ge Aagt, ïen Engelfche Visfcher hadt genoomen, en dat daer op die bevelen waren afgevaerdigd aen alle de fchepen, die in de Noord-Zee kruiften. Z E E L A N V Vlissingen. 'sT ands Schooner de Dolphyn, Kaptein 1/ G. Lier fen, is den 4 dezer alhier binnehsekomen. Het Fregat de Landskroon ,van 44 ftukken, Kaptein J. M. de Mauregnault, 't welk te gelyk met de Dolphyn, den 2 dezer , van Texel uitgezeild is , heeft door tegenwind niet kunnen binnenkomen. Men zegt, dat die fchepen hier zullen overwinteren,en nog van meer andere, zoo van Texel als de Maes gevolgt worden. Het Rusfifch fchip Bohemia is reeds weder herfteld, en zal, zoo men verzeekert, ten eerften vertrekken. 't Fregat de Jafon, van 36 ftukken,van t Collegie van de Maes, is hier binnengekomen, om te herbouwen, 't Schip Zirikzee, Kaptein van Kruymngen, ligt klaer, en heeft reeds veel volk aen boord. • . i tt Den 4 dezer maend is hier aen de Heeren 'Jbr. en Job. de Smit, te Middelburg, by Apenbare veiling, ten overftaen van Heeren  «274 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Vlts- singen Gedeputeerden uit 't Ed. Mog. Collegie der .Admiraliteit alhier, verkogt het Buisfchipcn Inventaris, eenige weeken geleden door onzen Kaper-Kaptein Pierre le Turcq genomen en opgebragt, genaemd de Williüm, voor 74^ p. vl. Deze Kaper Kaptein, bevel voerende over den Kaper De Vlisfmger, hebbende cerlt onder Paul Jones gediend, en zynde vervolvolgends by Thomas Brouzoer , Kaptein van onzen eerften Kaper , Lieutenant geweeft , liep den 5 November uit, dog kwam, wegens zyne gebroken boegfprict, binnen 14 dagen te rug , hebbende ilegts een gering Engelfch prysje gemaekt, 't welk zig voor 1500 gl. geraatzoeneerd hadt. Zyne bekomene fchaden herfteld hebbende, liep hy op 't einde van die maend wederom uit, maekte terftond een prys, waer van hy met een Zweedfch fchip, een randzoenbrief van 500 po,nd. fterl. herwaerds. over zondt , houdende den randzoeneerder by zig aen boord, en nog al in Zee blyvende kruisten. Eerlang kreeg men met brieven van Chcr* burg tyding, dat deze Kaper aldaer den 8 dezer op de reede was aengekomen, met drie randzoenen ter waerde van 1200 guinées van Engelfche pryzen. Na dezé gyzelaers in handen van de Admiraliteits bedienden, ddaer gefteld te hebben 9 hadt hy wederom Zee gekozen. D en 29 December kwam hy wederom hinïen, hebbende behalven eenige mindere prysën, een Eranfch Ooft-Indil'ch fchip, 't welk 6  JAERBOEKEN, December, tjSt* aa?5 6 daeen in de magt der Engelfchen geweeft Vv. was hernomen. Dit fchip, 1'Amitie Royale*™ Sna'emd, was naer Madras beftemd, en met nllerlv voorraed van oorlogstuig volgeladen, wel ter waeide van 300000 livres Het was van convoy,laetft uit Breft uitgelopen, door den Engelfchen Admirael Kempenfeld afsneden, en genomen door het Oorlogfchip The Prudent, wiens Kaptein 'er twee Licute* nants en eenigegemeenen opzettede,omnaer een Engelfche Haven te zylen.. Dog 111 den mond van 't verkeerd Kanael wierdt het door le Turcg hernomen , die 'er zynen eerften T ieutenant le Grand opzettede met eenig Volk om naer de eerfte Franfche haven te Iv en Le Turcq zeiven kwam met de twee krvgsgevangene Lieutenants , en het overig Fn^effch volk den 29 December alhier aen. feaehet hernomen Weh fchip reeds 6 dagen in de magt der Engelfche geweefl. is ?s het volgends 't onlangs gemaekt verdrag met de kroon van Frankryk eene deugdelyke prys van den Vlisfinger Kaper Men hoopt dat deze prys maer gelukkig m Frankryk mag aenlandeh. Zierikzee. Den 19 dezer maend kwam van Duinkerken een zeer vlug en wel gebouwd Barkentvn-Schip aen, genaemd de Goede 1/erlaging, tot een Kaper in Engeland gemaekt, zynde met koper gedubbeld. Dit fchip zal alhier met de uiterfle fpoed met 14 a 16 ftukken 4 ponds Kanon gewapend, en :s* gen*  2276 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Zieri zee. k- met 50 a 60 koppen bemand worden en liet bevel over het zeiven opgedragen aen Kapt, Jean Caffin, welke eertyds over het Kaper Schip' de Hoop gelukkiglyk bevel heeft gevoerd. De Redery zal beltaen in Actiën yan e'én honden guld. UTRECHT. U T R E C Ö T. De Heeren Burgemeefteren en Vroedfchap dezer Rad hebben op den zi Ocfober vaftgefteld, en op den 1 December doen afkondigen een Reglement voor de wiifelwagen tuifchen de Reden Utrecht en Deventer, zynde van dezen inhoud; Art. I. T"\e tot bediening van dit Wagenveer by de refpecfive Steden Utrecht en Deventer aangeRelde Voerlieden zullen gebruiken bekwaame overdekte Wagens, van een en dezelve Calibre, voorzien met eenen langen üisfelboom , van binnen gefchikt tot Zitplaatfen voor agt Perfoonen , en geftadig tot bediening van dit Veer houden moeten een goed gefpan van vier paarden. II. De Wagens zullen het geheele Jaar door, des Dingsdags en Vrydags van iedere Stad op Voorthuyfen afryden : Te weeten, van primo Maart tot half Ocfober, zal de wagen van Utrecht des morgens precies ten half 6 uuren, van half October tot ultimo Oclober ten 6 uren , en die van Deventer van primo Maart tot ultimo Odfober ten 5 uren afryden, en beide, eenieder in zyne Stad , ter bekwaamer tyd retourneeren; en wel de Voerman van Utrecht cc maanden Maarc en  jAËRBOEKEN, December, 1781. 2277 en Oétober uitdonderde Zo tydig, dat de PaffarUaieren bekwaamlyk met de Nagtfchuiten aaar Am *R üerdam en Leyden kunnen geraaken ; zullende geduurende de vkr Wintermaanden, van Utrecht om üuren, en van Deventer om half 9 uren, afgc-»* reeden, en door beide de Wagens te VoorthuyRnjJ* over r agt worden» J lil. De Voerlieden zullen tot agt Perfoonen oom den Wagen rnogen laaden, en des noods een ne-Ut eende Perfoon voor op naast den Voerman plaat- en fen • ten ware dat deze negende Perfoon voor eeneve belle plaats op eenen tweeden Wagen betalen wilde, wanneer een Bywagen zal moeten worden aangelegd; ook zal het den Paffagieren, zo dra zes Perfoonen op den Wagen phats bekomen hebben vryftaan, eenen By wagen te doeu aanleggen, mids één Perfoon voor drie, en twee Pcrloonen voor vier bette Plaatfen betalende: in welk geval egter de Vragt der vervolgens aankomende Paffagieren zal verftrekken in mindering van dat geene, het welk een ieder, boven de gewoone Vragt zyner Zitplaats, als voorfz. betaald heeft. IV. By het aantekenen van iedere Zitplaats , Welke voor het afryden van den Wagen befproken wordt, zal, by de overgave van het Lootje met het No. van de befproken plaats , betaald worden de halve Vragt, dewelke de Voerman , wanneer een Paffagier Zyne befproken plaats niet most komen bezitten, ten zynen privativen voordeele zal mogen behoudtn ; zullende daar en boven voor hec aantekenen van iedere Zitplaats, in voege voorfz. befproken,te Utrecht betaald worden twee Ituivers aan den CommiiTaris van dit Veer: Dog zal zulks, by provifie, te Deventer niet gevorderd worden. Boven de Vragt en Aantekengclden, zal ieder 1 asfagier als vanouds aan den Collcclur van het Pafiagegeld te Utrecht betalen zes üuivers; en te DeventerW e huivers aan den daarjtoeberegten 'e boven en'behalven het aldaar aan den Yifel of Schipbrug; by het palieren over deozelven, door ieder Pas- fagier ÏCÏÏTw itvoor wiffeï- ven eken rechc De- iter.  2278 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Ö- TRECH' Regiement vot de w'tjfe, itagen . tujjchen Ucrech en Deventer. gier te betaleue , ingevolge Ordonnantie en als '•van ouds. V. Tot voorkoming van ongelukken en verhoe* ding van fchnade, zullen de Voerlieden niet ver- rrnogen den Wagen aan de zyden van buiten, met -een of and< r te beladen; En zullen zy zorg dragen , dat de I'afügieren een ieder zyne plaats be* zitten mogen , zonder hier in door het kwaade : pakken der Goederen gehinderd te worden. VI. Indien één of meer Bywagens moeten worden aangelegd , zullen dezelve, of een ieder van dezelve, evenve.1 met den ordinaris Wilfelwagen verdienen; en zal alzo ook de oplading van de Vragt, zo veel mogeiyk egaal verdeeld moeten worden ; blyvende van deze verdeelïng nogtans uitgezonderd het contant geld, het Wulk^de Vorr* man van den ordinaris Wjflelwagen, geheel alleen ten zynen privativen voordeele, op zynen Wagen behouden Z3l, zonder de Vragtloonen van het zelve met de Bywagens in deeling te brengen:zullen, de de Voerlieden de te verdeelen Vragtloonen met den anderen, alvorens op de Wiffelplaats aankomen, deelen moeten. Door de verplaatzing van de Perfoonen van den eenen op den anderen Wagen, zullen de P iflagieVs verpligt worden te bi-talen de Vragtloon Van zode* nige plaats, als zy door deze verfchikking op den Bywagen bezitten zullen. VII. De Wiffelwagens en Bywagens zullen el» kanderen tot Voorthuyfen buiten het Dorp, in dc gewoone Pleilterplaats , de Nieuwe Herberg genaamd, ontmoeten, en aldaar de Vragt, by af» fpanning van de Paarden of anderzins, verwiffelen, ingevolge de Memorie, of Lyft van de Per^ foonen en Goederen, ?o alszy dezelve te Utrecht van den Commiifaris, en te Deventer van den Post* houder of deszelfs Gefubftitueerden, ondertekend, ontfangen hebben. VIII. En zullen dc Voerlieden van den Wiflèlvvagen met goede rekening, naaftrek der Verfchotten, Aan-  JAERBOEKEN, December, 1781. 2*79 Aantekengelden, enz. op de Goederen vallende,1 de Verdenften overgeven en deekn , en met op-! legging van geld gelyk maken en goed doen; zodanig nogtans, dat, wanneer na de gedane witteling i te Voorthuyfen, Goederen of Paflagieren vervol-, gens worden opgenomen , de Vragt daarvan 7.alfl blyven buiten deze deding, en komen ten pnvati-,; ven voordeele der retournerende Wagens, en der-, zeiver Bvwagers. , . 1 IX. De Byw gens, die, op de Wriffelplaats,£ aan'geen Bywagens van de and.re zyde de Vra 1, kunnen overdoen, zullen verpligt zyn , nevei sden ordinairen Wiffelwagen geheel door te ryden, zonder eenigzins daar door in de deeli g der refpeéti^e Wiflelwagens te participeren: Zullende,in geval 'er van de eene of anderé zyde meer en in ongely. ke getallen Bywagens aankomen, zo dat niet alle hunne Vragten kunnen wiffelen , die de eerft" wisfelen, welke het eerfte als Bywagen, ter plaatle van den afrit, hebben aangedobhed. X. De Voerlied'n, zo der Wiffelwagens als der Bywagens, zullen zig nugteren en gelchiki jegens de Paffagiers gedragen, en nimmer van de Vv agens afgaan, zonderde Lydzels aan een der,Paflagieren alvorens te hebben overgegceven , indien dezelve met zig voeren en overgeven kunnen; Ook zullen zv aan de Paarden nog voedir nog drinken geven, dan na dat zy dezelven alvorens behoorlyk zullen hebben vaftgernaakt. Voorts zul'en zy, bezyden den Wagen gaande» de lydzels der Paarden moeten vaft houden, en niet vermogen dezelven aan den Wagen te hangen, alles op eene boete van driegulden; En ware het, dat 'er klagten tegens de Voerlieden mogten worden ingebragt, zo zal , na bevind van zaken, ter beboeting en correétie geprocedeerd worden door de Hseren Gecommitteerdens, dew elke wederzyda over dit Veer gefteld zyn: Bly vende bovei dien de Vocrir den gehouden'ter vergoeding van alle fchaaie en ge 1 is, zo door bovenftatn-;è phgtverzuimen, als door Mmmmmmm Kwaade J- RECHT. legletent voor tWijjel>agen\ijjchen Ütrecht n Derenter»  azSo NIEUWE NEDERLANDSCHÊ TRECIIT. Reglement VOO) deWiffel wagen rujfchen Utrecht $n Dcpeuter. kwaade oplading, nat worden , nalatigheid , verkeerde hertelling of anderzins aan de Goederen toegebragt of veroorzaakt; zullende in deeze de meefter voor deszelfs knegt aanfpreekelyk en refponfabe! zyn. XI.' Van ieder Perfoon of Paffagier zal Vragt genomen worden, als volgd; Voor eene Voorwaardsplaats in 't midden van den Wagen . . ♦ ƒ 3: 5: o Voor eene Agterwaardsplaats ' . 3:0:0 Voor eene Plaats voor in de Wagen 2:15:0 Voor een.-Plaats ag:er in . . 2: 0:0 Voor de Plaats naatst den Voerman a: 0:0. Voor Kinderèn beneden de agt Jaaren z^ldehalve Vragt betaald worden, ten waare om hunnent wü een Bywagen moet worden aange'egd . als wanneer voor dezelve,gelyk voor eenen volwaffen Perfoon, betaald moet worden. Voor Kirderen beneden de drie Jaaren, en op, fchoot zittende, zal geen Vragt gevorderd wor. den. Gedurende de vier Wintermaanden , November, December, January en February, zal voor iedere plaats zes ftuiv rs boven de gemelde Vragtloonen betaald worden. ' XII. De PalTagieren, onderweg uit den Wagen moetende gaan, zullen de halve Vragt betalen moeten zo tot halver wegen, de gehnele Vragt zo verder als halver wegen, en een derde van de Vragt zo minder of korter wegs als halver wegen, met den Wagen gereden hebben. Dan aangezien deze WilTelwagen is aangelegd van Stad op Stad, zo zullen de Voerlieden niet verpligt zyn voor dusda-_ Éige Paffagieren eenen Bywagen aan te leggen, ten ware één voor drie, of twee voor vier, befte, plaatfen betaalen wilde. XIII. De Voerlieden zullen niet meer Vragtloon yan aangebragte Goederen neemen mogen dan hen is toegelegd by deze, en ingevolge van die op de Addreffen met Inkt, benevens het Nummer van m  JAERBOEKEN, December, i}8r; 223t het Beftelgoed, en het Montant der Verfchot-gel-rj. den genoteerd zal worden, voor het afryden derTp Wagen. . XIV. Van een Reis of Mantel-zak, Mandje,R Pakje of Valliesje, kunnende geplaatst worden on-mt der eene der Zitplaatfen , zal de Paffagier geen^e Vragt te bet den verichuldigd zyn ; dog groterWt zynde, zal hy betalen ingevolge de Vragtlyft mtu het volgende Articul vermeld. L' XV. Van Koffers, Sluitmanden, Reis-of Man-e» tel-zakken, Pakken , Kiften , Tonnen , Vaten ,v( Zakken of Manden, aan Particulieren toebehorende, zal naar mate van de grootte of zwaarte, als van ouds, van 4 tot 8 Schellingen betaald worden, ten ware dezelve, door haare grootte naait den Voerman moetende geplaatft worden, teffens eene Zitplaats beflaan, wanneer daar voor zal betaald worden . . • • . fi- 0:0 Dog indien dezelve in zig bevatten Koopmans goederen, toebehorende aan Kooplieden te Utrecht of te Deventer wonende, zal als dan drie duivers van iedere gulde gekort en alzo mindere Vragt betaald worden. Voorts, van een Briev ♦ . o: 3:0 Van een Briev met een klein Pakje, geen pond wegende . . o: 5:0 Van een dito met een pakje nog geen twee pond wegende . ♦ • . o: 6:3 Van een dito met een Pakje tot drie pond wegende • • • o; 8:0 Van gereed geld, met of zonder Brief, van vyftig gulden en daar onder o: 5; O van 50 gl. tot 100 gl. incluis o: 6:0 van boven de 100 gl. tot 1000 . gl. incluis, van ieder 100 gl. o: 6:0 van ieder 100 gl. boven de rooo gl. tot 2000 gl. incluis 0: 5:0 van ieder 100 gl. boven de 2000 gl. o: 4:0 Van een quart Laken . . 0:14:0 . halve ton Oefters . . 1:12:0 , quart ton dito . . 0:18:0 Mmmmmmra 2 Van echt; >.gle■nt voor mjfeh gen IJc"heft trecht Denter.  428» NIEUWE NEDERLANDSCHÊ U- TREGH Reglement vo Wagen ttyjche-t U:rech en Deventer. Van minder als' een quart ton, van het r. honderd . . /o: 4:0 , . een Cabcljauw . . 0:1 :o . . . Haas, Gans of Calkoen . o: 3: o ?r. . . groote mand met levende Hoen- /- ders 0:18:0 . . kleine manden naar rato en redelykheid. 1 . . twee Patryfen . . . o: 4:0 t . . vier dito . . . o: 6:0 . . een Pypenmand met Wild . 0:12:0 . , . Ganfernand met dito . . 0: 9-0 . . . Mand met een Lam . 0:18:0 . . . dito met een half Lam . 0:10:0 . , . klein Vaatje Boter niet groter dan een half Agtendeel . 0:10:0 • . . Ham o: 8:0 . . . quart vat Bier . . . 0:18:0 . . . Kruidkoek . , c: 6:0 . . . extra groote dito . o: 8:0 . . . Vaatje met 12 Haringen . 0: 8:0 . . . ditomet 18 dito . . 0:10:0 . . . dito met 24 dito » 0:12:0 . . . Mandje met 6 Kreeften . . o: 8:t> . . boven 6 Kreeften, voor ieder nog o : 1:0 . . een Gerookte Zalm . . o.-iS:o . . . dito halve . . . o: 10 :o . . . WildVarken . . 1:16:0 . . . dito kleiner ♦ . 1:4:0 . . . HartofRhee . . 1:10:0 ... Ryglyf in Papier gepakt, de groot- fte zoort . . 0:8:0 '. . . dito, kleiner zoort . o: 6:0 '. . Papiere Doofen, grootfte zoort o: 8:0 . . dito, kleiner zoort . o: 6:0 Zullende van andere, hier voren niet geipecifir ceerde Goederen, worden betaale naar rato. En boven d:en, mr eten van alle Goederen, die door Utrecht of Deventer naar elders worden verzonden, betaald worden Het Aantekengeld voor de Commilfarilfün der refpeclive Veeienj als mede Pasfecr  }AERBOEKEN, December, 17%U 4283 Paffeer of Vry-briefjes, indien dezelve Goederen l den Jmpoft onderhevig zyn. t XVI. De Commiffaris van dit Wagenveer te Utrecht, en de Pofthouder of deszelfs Gefubfti-ü tueerde te Deventer, zullen exacfelyk in een daar» toe a&n te leggen Boek moeten tekenen alle Pak-d ken, Brieven, en wel alles wat haar om aan te n tekenen verzogt w^rd; zullende de Pofthouder tutl Deventer of deszelfs Gefubhitueerde,provifioneel,r. en zo lange hem, of eenen aan te ftellen Commis-^ faris, riet meer door de Heeren Regeerders derv Stad Deventer wordt toegelegd, genieten voor 't aantekenen ééne Stuiver van ieder Pak. of Zak geld,of goed,'t zy klein of groot; En zullen meer Pakken als één, by een zelve Addres behorende , voor één Pak gerekend worden ; alles onverkord het geen den Commisfaris van dit Veer te Utrecht, conform zyne Inflructie, zo voor Aantekengcld als anders, is toegelegd. XVII. Voorts zullen de Commiffaris en de Pofthouder voorfchrceven verpligt zyn , van alle andere Goederen, zo met dezen Wiffelwagen vervoerd worden, eene dubbelde Lyft te formeren en te tekenen, waar van de Voerman 'er ééne meede neemen zal, ter overgave aan den tegenkomende Voerman , ten fine van afrekening en het dubbeld daar van onder hem houden moeten, zonder dezelve, of ter goeder of ter kwaader trouwe, zig kwyt te maaken. „ , , XVIII. En refervcren de Heeren Regeerders der refpecfive Steden Utrecht en Deventer aan zig de magt en vryheid, om deze te interpreteren , te altereren, en te amplieeren naar goedvinden. In kenniife van my J, F. RöEtr.. By dit Reglement is gevoegd de navolgende Inftru&ie of Laftbrief voor den Commisfaris van gem. Wiffelwagen. Mmmmmmm 3 Art. I, I- RECHT»' '.egle* entvoot WijfeU agen tjjihen trecht ( j )e- snter.  u- XRECHT Infir. voor den Commh faris vat sein. fViJfel- Wagen. 1284 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Art. I. ,T>e Commiffaris zal van alle Pakjes, Brieven 9 Geld en Goederen, welke aan zyn Comptoir befteld worden, in een Boek, daar toe gefchikt, behoorlyke aantekeninge doen, met expreffe annotatie van Dag en Datum, het Nummer van het iGoed, sis mede van den Perfoon aan welke het geaddreffeerd is, en de quantiteit van Vragt, voor welke het mede genomen is ; item hoe vee] Perfoonen met den Wagen zyn afgereden; voor welke aantekening de Commiffaris van ieder Ruk goed ondereen en het zelve Addres behorende, en komende van Inwoonders binnen deze Stad of Vrybeid genieten zal agt Penningen , en komende van ïlders buiten dezer Stads Vryheid een ftuiver. II. Voor het aantekenen van een Zakje Geld tot honderd gulden incluis, komende van Inwoonders dezer Stad of Vryheid zal de Commiffaris genieten ééne ftuiver, en boven de loo gl. van ieder 100 <*1. agt penn. maar van buiten de Vryheid komende zal dubbeld betaald worden ; dog egter met dien verftande, dat de Leges voor het aantekenen niet zullen mogen excederen de Somma van 10 Huivers. HL De Commiffaris zal aan den Voerman voor het atryden , overleveren eene behoorlyke, door hem ondertekende, Vragtlyft van de veelheid der Perfoonen en Goederen,dewelke alhier op de 'Wagen zyn mede gereden en geladen, conform deannota-ie van zyn Boek, Art. \. vermeld; voor welke Vragtlyft de Voerman aan den Commiffaris zal betalen 6 ftuivers telken reize; en zal de Voerman voor het ontvangen van de Vragtlyft niet mogen aiTyden op de verbeurte van zes gulden. IVVTen. einde de Paffagiers niet opgehouden maar ipoedig geriefd, en de Brieven en Goederen ordentelyk befteld worden,zal de CommilTariszorgdragen, dat hy tydig,zo by 't afryden, als aankomen der Wagens, prefent en aan zyn Comptoir is-,  JAERBOEKEN, December, 1781. 2&8y is, om op alles goede order te Hellen , op poene rj als in het vorige Articul. , T] V. In het reguleren der Vragtloonen zal de Commiffaris zig ftiptelyb. moeten gedragen naar ƒ« het Reglement op deze Wagen geëmaneerd, oï^'e nog te émaneren, zonder in deze aan iemand ee m nige gunft, of ongunft te bewyzen. VA VI. De Commiffaris zal voor de Lootjes der# Plaatfen van ieder Perfoon, en by dezelve te be w taleni genieten twee huivers, en zulks in plaats van Aantekengeld. VIL De Commiffaris zal de Boeken , dewelke hy tot zyn aantekenen gebruikt, bewaren en niet verfcheuren of weerloos maken. VIII. De Commiffaris zal borge moeten ftellen ter Somme van 300 gulden, 't zy reëel of perfoneel; mieis ingeval van perfoneele Borgtogt, dezelve jaarlyks vernieuwende. Ito kenniffe van my J. F. RÖELL. Wegens de Tappers , Herbergiers, Sterkendrank- en Dunbierverkopers is by de Vroedfchap dezer Stad den 2.6 November beraemd, en den 8 December, naer gewoonte afgekondigd deze Ordonnantie : Burgemeefteren en Vroedfchap der Stad Utrecht bevindende, dat de Publicatie wegens de Sterken-Drankverkopers en Tappers,van den a8 April 1749, door verfcheidene Alteratien en Ampliatien veele veranderingen heeft ondergaan ; en bovendien in aanmerking w mende de noodzakelykheid om alle misbruiken in het verkopen en gebruiken van fterken Drank en Bier, zoveel mogelyk,voor te komen ,*hebben dienftig geoordeeld de voornoemde Publicatie te vernieuwen, en dienvolgens te ©rdonneren als volgt: Mmmmmmm 4 Art* J* 1.ECHT. (Ir. voor n Com* 'ffaris n geffih, w- %gem  2280 NIEUWE NEDERLANDSCHE U- TRECHT. Ordonn wegens di tappers , herbergiers enz, Art. I. Dat alle de geene, die in deeze Stad, of Vryheid van dien , de Tapnering begeren te doen, zullen moeten zyn Burgers deezer Stad, Maande ter goeder naam, het Tappers-gild gewonnen , en daar toe al vorens uitdruklyk Confenc van Burgemeefteren en Vroedfchap bekomen hebben , op pcene van vyftig guldens , te verbeuren by de geene welke de Tapnering beginnen, zonder aan de gezegde vereischten te hebben voldaan; zul'ende niemand vermogen enige Tappersnering op zyn Naam te laten doen door een ander,maar de'J appers, de? noods, onder Eede moeten verklaren, dat die Nering hen zelve aangaat, en dat zy die niet op naam of voor r kening van een ander aan de hand houden, op peet e als voren, wanneer iemand bevonden wierd, dit ter kwader u\.uw te overtreden. II. Dat alle Tappers en Herbergiers jaarlyks in ce Maanden May en November aan Burgemeefteren en Vroedfchap dezer Stad by Requeft zullen moet u verzoeken, in hunne Tapnering te mogen continueren , met byvoeging vari het Requeft het vorige halv Jaar ten zeiven einde door hen geprefenteerd ; en daar en boven gehouden zvn zo van de eerft verkregen, als van die telkens vernieuwde Permiiiie, binnen veertien dagen Copye te bezorgen aan Heeren Commiffariffen tot den Ontvan2 van den Import op de Bieren of Wynen, op pcene van , by verzuim van dit eene of andere, te zullen vei vallen van hun verkregen recht; wordende de Dekens en Gildebroeders van het Tappers-gild bv dezen geauthorifeert, om bet vo .richrevên verzoek tot Continuatie gefamentlyk in één Requeft te mogen doen;doch by ieaer van hen apart ondertekend, agtervolgens .ne Lyft ten dienende van weten de Heer boekhouder van het Kinderhuis aan hen ter hand te ftd en , met aanwyzing van hunne onderscheidene Woonplaatzen : waar toe het £ heel lappers-gild even voor de Maanden Mav Z November zal moeten worden geconvoceert ' III.  JAERËOEKEN, December 1781, Q287 III. Dat de Groiïïers en Slyters, en de geene die C Sterken Drank en Dun Hier by de kleine maat be-T. ge en te verkopen, binnen deeze Stad en Vryheid van dien, mede Burgers moeten zyn, en, ca vol-0 doening van het daar toe (taande, insgelyks Con-w fem zullen moeten verkrygen, alle halv Jaar Con-^ tir.uatie verzoeken, en daar van Copye leveren op h het Bier Comptoir, zonder ook op naam of voorg rekening van een ander te tappen of te verkopen, alles in dier voegen en op pcene als hier voor omtrend de Tappers en Herbergiers gezegd is. IV. Dat de geene die Continuatie verkregen hebben, agtervolgens Art. II. en III. hier voor bepa. ld, en uit de Tapnering willen fcheiden, gedurende het halv Jaar waar in zy getreden zyn niet zullen vermogen Bier op Burger-impoft in te flaan, en voorts bir'nen twee Jaaren niet weder door Dekens tot voorfchreven Neering mogen worden toegelaten, dan na alvorens volgens Art. I. en 111. dair toe op nieuws permisfie bekomen te hebben ; zullende bovendien , de geene die uit fcheiden, hunne Requeften, waar op zy Permisfie verkregen hebben, tegen behoorlyk Recepis,moeten overgeven aan handen van Dekens van het Gild, op pcene van drie guldens, ten behoeven van hec Gild voorlchreven; welke Requeften nochtans, na verloop van twee Jaaren, door de geene die gene. gen zyn hunne Neringen op nieuw te beginnen, tegens overgifte van het gezegde Recepis , uit handen van Dekens voornoemt weder zullen mogen geügt worden. ■ v. D^ de Grosfiers en Slyters niet zullen vermogen eenige Gelagen te zetten , om Tabak te roken, noch dun Bier, Koffie, Thee of diergelyke Dranken , om geld te verfcheaken, op pcene van vyftig guldens. VI. Dat de geene die dun Bier verkopen, na verkregen fermiffie, een Bord zullen moeten uitzetten, mei de woorden, hier verkoopt men dun Bier by de kleine maat, met confent, voorzien Mmmmmmm 5 met lECHT.' rdonn. tgensde •ppers s >rberkrs enz.  s«88 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Ü- TK.ECH' Qrdonri. Wegens c tappers herbergiers enz met het Stads Wapen , ondertekend door éê*d ^der Secretariflen dezer Stad met uitdrukking van 'den Perfoon, aan wien dusdanig confent verleend 'is j op pcene als voren. 'e VII. Uat de dun Bierverkopers geen Bier zullen , mogen inleggen van hoger prys dan van vier guldens de Ton, meede op pcene als voren. , VIII. Dat aan de dun Bi rverkopers vyord toegeftaan, de geene die 's morgens, 's middags, of tegen den avond ten hunne Huizen een Glas Bier fterken drank , een Kan Koffie of Thee, komen drinken, te laten zitten, en des Winters by hec Vuur te brengen, des dat zy niet zullen vermogen te ceniger tyd 'savonjs gelagen te z tten ,• noch toelaten dat oit ofte ojt eenig fpel hoe genaamt in hunne Huizen gefp eld werde,op pcene van telken reize te zullen verbeuren vyftig guldens.- IX. Dat de Tappers, Herbergiers en dun Bierverkopers , geene Soldaten noch Ruiters zullen mogen houden om ten hunne Kuizen te drinken, noch voor hen tapprnna negen uren des avonds; en geene andere Pevfonen hoe genaamd na elv uuren , op pcene van de verbeurte van hunne Tap-kannen en van al het Bier dat in hunne huizen gevonden word, en dan noch daar en boven , naar bevind vm zaken, by den Ëd. Achtb. Gerechte dezer Stad te worden geftraft; blyvende nochtans hier van uitgezonden: zodanige vreemde Perfonen, welke ten Huizen van de Herbergiers gekomen zyn, om aldaar te vernachten . X. Dat geene Soldaten Vrouwen enige Gedifteleérde of gebrande Wateren zullen mogen flyten noch verkopen, het zy aan Soldaten of aan anderen, op pcene van vyftig guldms, te verbeuren by ieder die bevonden zal worden hier tegen te hebben overtreden, ten zyjdezelve, Burgerelfen zyn* de, ipeciale Permifïïe van de Vroedfchap hadden bekomen. XI. Dat de Tappers en Herbergiers, binnen de«e Stad en Vryheid, van Wooningen veranderen* de,  JAERBOËKEN, December, 1781. 2289 de, en genegen zynde hunne Neringen aan te hou- £ den, daar toe van Burgemeefteren en VroedfchapT Permiffie zullen moeten vragen, op pcene van, hy verzuim, van hun regt vervallen te zyn. q XII. Dat, wanneer iemand, die geene permisfie^, tot het Tappen of Verkopen van Drank had,^ noch konde bekomen, binnen deeze Stad en Vry.^£ heid, het zy in Huizen, Wooningen, of langs de»-, ftraaten en elders, aan wien en waaf het ook zy , voornaamlyk aan jonge lieden, en aan die geene welke van de Armbezorgers en Godshuizen worden bedeelt of onderhouden, enigen Drank komc te verkopen, dezelve by den Ed. Achtb. Gerechte, naar bevind van zaken, zelfs met Confinemenc in's Heren Werkhuis, zal geftraft worden. XHI. Wordende den Heer Hoofc-üfficier dezer Stad verzocht en geauthorifeert, om, op het aangeven der Armbezorgers, binnen deze Stad en Vryheid, zodanig Mans of Vrouwsperfoon, die, door dezelve bedeeld of onderhouden wordende, zig in den Drank kwam te verlopen, aan den Ed. Achtb. Gerechte bekend te maken, ten einde dezelve te water en te brood gezet, of op enige andere wyze geftraft worde. XIV. Dat alle Tappers en Drank verkopers zullen gehouden zyn , aan dezer Stads Ambacht3 Kinderhuis te betalen ene Jaarlykfclie Recognitie, in navolgende maniere: Die gelagen zetten van Dik Bier Jaarlyks 4 Guld. De Grosfiers en Slyters . . 12 ■ Dun Bierverkopers . . 1 Die Gelagen van Wyn zetten . 6 ■ De Ordrnarishouders Jaarlyks . 6 « De Koffiehuishouders; ♦ . 6 ——— De Bilüardhouders . . 25 ■■ Die Sterken Drank verkopen by de kleine maat . 3 - te betalen in twee Termynen, als, de eene helft by hec verkrygen of vernieuwen van hun Confent tot het doen van hunne Neringen , ea de wederhelft RECHT* rdonn 'gens de ppers , rbersrs ept*  u- TRECH' Ordonn ■wegens i tappers herbergiers en, 2290 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ helft een halv Jaar daar na, en daar mede van half r-tot half jiar voortgaan, zoo lang zy de voorfchreven Permisfie zullen blyven behouden : Zullende > de gemelde penningen moeten voldaan worden aan >ehanden van den geenen, die, tot derzelver uitma,ning en ontvang, by de Heeren Regenten van het gedacht Ambachts Kinderhuis zal geauthorifeerc :.zyn, op pcene van, by weigering of wanbetaling, na verloop van veertien dagen na iedere Verfchynüag, paratelyk daar voor geëxecuteert te worden , boven vervai van het verkregen Confent. XV; Dat de Herbergiers , welke het regt van Tappen aan hunne Huizingen verkregen hebben, of in het vervolg zullen verkrygen, wanneer de Tapnering aldaar niet word aangehouden, en zy nochtans het zelve regt willen blyven behouden, Jaarlyks zullen moeten betalen de helft van de Recognitie in het vorige Art. bepaald, op pcene als voren. XVI. Dat de Grosfiers, Slyters, Herbergiers, Tappers en Dun-Bierverkopers, omtrend de meerdere of mindere quantiteit Drank, by hen telkens uit te flaan en te verkopen , en nopens het geene verder, deze Neringen betreffende , alhier niec mocht bepaalt zyn, zig moeten gedragen naar de Ordonnantie van den Import op de Gebrande Wynen, Gedifteleerde Wateren en Meede , gearrefteerd by de Ed. Mog. Heeren Staaten dezer Provincie den 14 September 1753, en de Ampliatien daar toe betreklyk. XVII. Alle de Boeten,tegen de Overtreders van deze Ordonnantie , zullen worden geappliceert, één derde ten behoeve van den Heer Hooft-Officier, één derde voor het Ambachts Kinderhuis, en één derde voor den Aanbrenger, wiens naam, des begerende, zal worden geheim gehouden; zullende de geene, die niet in ftaat zyn de Geldboeten te voldoen , naar bevind van zaken geftraft worden. X.Y111.* Dat,voor h t overige, de meergemelde Publicatie van de Vroedfchap wegens de Drankvei'»  JAERBOEKEN, December, 1781. 2291 verkopers en Tappers, van 28 April 1749, en dcTJ onderfcheidene daar op gevolgde Ampliatien, byT deeze worden gehouden voor vernietigd,• blyvende nochtans de Gilde-ordonnantie voor de Sterken c Drankverkopers by de groote maat van den 9 Octo-w ber 1749, benevens de Ampliatien, daar toe be u horende, hare volle kracht behouden. h En, op dat niemand hier van eenige onkunde^ zoude kunnen voorwenden, zal deeze worden afgekondigt, gedrukt en aangeplakt daar het behoort. In kennifle van my J. W. de Roever. FRIESLAND. Leeuwarden. *YY"Ty hebben menigmalen van het oprig\\ ten van een Lichaem Zeekrygsvolk of zogenaemde Mariniers gefproken , en laetftelyk gezien (bl. 1947.) hoe Z. D. H. ter vergaderinge der Algemeene Staten hadt voorgellagen om, zonder verderen aendrang op de vermeerdering van krygsmagt te Lande , zodanig een lichaem van Zeekrygsvolk van 6000 man opterigten, met zekere veranderingen omtrend het eerft ontworpen plan; dat ook hier van by eenen brief van H. H. Mog. van den 22 Öcfober aen de byzondere Geweften dezer Republiek was kennis gegeven. Wanneer dan hier op ten Landdage in Friesland in de afgelopene maend geraedpleegd en befluit genomen was, hebben eenige leden van het Kwartier van Zevenwouden tECHT. rdonn. '.gens de ppers ~, •rber'ers enz.  aacjs NIEUWE NEDERLANDSCHÊ. J.liEUWAR- Aantekening nopens het plan van oooo • Maritiiers. den den 14 November 1781. vermeend de navolgende aentekening te moeten doen, Extrall uit het Kamerhoek van de Zevenwouden. Aanteekeningen gedaan by de Volmagten van Doniawarftal,Haskerland, Lemflerland, StellingwerfOoft einde, en Stellingwerf'Wefteinde .rakende de 2ofte Point van den Extraordinans Landsdag van den 4 November 178r, By de Deliberatie over het aofte Point van den Extraordinaris Landsdag van den 4 November, hujus anni, behelzende de Miffive van Hunne Hoog Mog. de dato van den 22 Oélober daar te vooren, waar by kennis geeven, dat in het voormaals overgezonden Conciliatoir Plan van Augmentatie, nog maar door vier Provintien , en wel nog niet op dezelve wyze, geconfenteert zynde f hetzelve niet ter Conclufie hadde kunnen worden gebragt. Dat Zyne Hoogheid ter Vergaderinge van Hunne Hoog Mog. eene Propofitie hadde gedaan, tenteereode tot fpoedige oprigting van H Corps Mariniers van 6000 Man, om dus ten minften een gedeelte van het bovengenoemde Plan tot effect te brengen, onvermindert nogthans de Deliberatien omtrent de niet minder benodigde verfterkinge der Landmagt. Hebben de Ondergefchreeven volmacten vanZtaniawarftal, Haskerland, Lemflerland, StellingwerfOofteinde, en Stellingwerf Wefteinde, tot Hun leedweezen moeten ondervinden , dat de Heeren Lycklame* wegens Utegerandeel, Acronius wegens gewerden, de Mendt wegens Schoterland, Heioma wegens Opfter-, land, en Cocq wegens den eigen geërfden Staat van Stellingwerf Oofteinde, hebben kunnen goedvinden, na dat zy gezamentlyk een gedetailleerd advys hadden uitgebragt, waarbv in het voorgeflagen Plan onder eenige noodzaakelyke bepaalingen wierd ge- con-  JAERBOEKEN, December, 178Ï. S5S3 confenteerd , van hetzelve geheel af te wyken,Lï hoe wel het niet dan na rype deliberatie in tweeW( differente Sesfien genomen , en door twee andere DE Quartieren zoo verre geamplecteerd was, dat op het voorfiel van het Quartier van Oofiergo, mu^t goedvinden van Weftergo, en Zevenwouden een Con-»« cept Refolutie wierde vervaardigd,'va^r in alle de*g; bepaalingen, door het Quartier yporgeflagen, wa p;k ren geinfereerd ; en dez- lve al verder hebbende kunnen goedvinden, hei Quartiers Advys met be jyd hulp van de Heer Rengers, Volmagt van Gaafierland, zodanig conform hei advys der Steeden te veranderen, dat daar door bevorderd is de Conclufie van de Staats - Refolutie op dit Subjeét genomen. ZOO IS 'T, dat zy Ondergeteekenden hebben beflooten, tegen dit nader advys te protefteeren, en te referveeren hun advys in het Kamer - Refolutie-Boek te regiltreeren met zoodanige Aanteekeningen, alszy nodig zouden oordeelen,en van die Aanteekeningen , zoodanige gebruik te maaken.als zy verfiaan zouden te behooren. Het Advys door den Heer Eyfinga, wegens Doinawarftal, -met voorafgaande Communicatie van het meerendeel der Ondergefchreeve Volmagten, by de eerfte Sesfieter Vergaderinge geopend, was van den volgenden inhoud: „ Het Quartier is van oordeel, dat hierover ,, navolgende Refolutie behoort te worden j, genomen. „ Dat Hun Ed. Mog. van den beginne der 3> Ónluften met Engeland af ; en reeds voor „ dien tyd altoos hebben aangedrongen op het s, fpoedig voortzetten der Aanbouw en Equi„ pagie van Schepen van Oorlog, en om deM zelve tot Protectie van Commercie en Scheepvaart tot verdediging van onze Bezittingen en tot afbreuk van onzen Vyand ,, in activiteit te brengen; en ook teffens van i, hun kant altoos toegebragt hebben, het geen 1 i> konde EU» N. ntek&' 'g nets het nvan 00 'ari-  Leeuwarden. Aantekening nopens het plan van <5ooo Mariniers. 2294 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ ,, konde ftrekken om zulks te bevorderen ; ,, zoo door het confenteeren als dadelyk four„ neeren, der onderfchcidene Petitiën tot de ,, Marine gedaan. ,, Dat deeze poogingen intuffchen niets te }, wege gebragt hebben, als dat 's Lrmds C is„ fa uitgeput, en 't Provintiaale Credit mer„ kelyk vermindert is. „ Dat de Commercie en Scheepvaart tot }, nog toe zonder Protectie gebleven is, ter„ wyl onze Vyand dezelve genoegzaam ons, belemmerd voortzet. „ Dat onze Buitenlandfche Bezittingen „ worden weggenomen of door den Vyand „ verwoed:; daar aan deezen Vyand geennoe„ menswaardige afbreuk gedaan is. ,, Dat deeze toeüand der zaaken en de weinige hoop, die 'er zig nog opdoet, tot een „ beter directie van zaaken voor het toeko. „ mende, Hun Ed. Mog. bykans zouden doen „ fchroomen in verdere maatregulen, voor al ,, van de zulken , die niet voor eens, maar „ jaarlyks 's Lands Kas bezwaaren, te tree„ den; zoo niet teffens Hun Ed.-Mog. was „ voorgekomen het groot nut; dat een zodas, nig Corps met medewerking van zyne Doorl»' „ Hoogheid, en door een betere directie omtrent de Marine , welke Hun Ed. Mog. „ hoopen hier door te zullen worden bevor„ dert, aan den Staat moet toebrengen. ,, Dat uit overweeging hier van, en om zig „ in alles, wat den Lande van wezendlyken s, dienft kan zyn, zoo veel eenigzins mogelyk „ bereidwillig tetoonen,Hun Ed. Mog.'hebben goedgevonden, zoo als goedvind n by „ dezen, in het overgezonden.Plan, conform „ de Propofitie van Zyne Doorl. Hoogheid s, te confenteeren onder navolgende bepalins) gen:  JAER. BOE KEN, December 1781. 2295 I* „ Dat het Corps Mariniers altoos geaffecteerd I ,, zal blyven aan de Zeedien ft, en niet gelyk v de zogenaamde thans in dienft zynde Mari- r „ niers elders gebruikt worden. „ Dat dit corps zoo veel mogelyk opgerigt zald ,, worden uit het volk, thans rede op de Vloot „ van den Staat geëmplnyeerd wordende, en^ ,, dat daar uit in vredenstyd de equipages der in£ ,, dienft te ftellen fchepen, in de eerfte plaats j gezogt zullen worden. 3. ,, Dat 'er altoos een battaillon of divifie, voor „ zoo verre het niet tot equipage dient, teHarlingen garnizoen zal houden, en altoos bly„ ven zonder door een ander afgelost te wcr„ den. „ Dat in dit corps geen Verkoop- of Transport „ van Compagnien of andere charges toegelaa„ ten zal worden , en de officieren uic dien 3, hoofde gehouden zyn , by de Provintie, op ,, welkers reparticie zy ftaan, den eed van purj, ge te doeti, eer zy de betaaling hunner Trac„ tementen zullen ontfangen. 5. ,, Dat ook aan de hoeft - nog fubalterne offkie„ ren geen hoogere rangen gegeven zullen wor- den, als waar voor ze in diensc gefteld en ., effectief betaald worden. 6. ,, Dat van dit corps ter repartitie van deeze ,, Provintie niet minder gebragt zal mogen wor,, den dan eene divifie ofbataillon, en de Offi„ ciers tractementen fubject zyn aan de betaa3, ling der 1 oofte penning, de hoofd tractementen „ en compagnien aan equivalent, en verdere ,, Laften als die der Militie. Met welk advys zig de Heeren Lyclama en verdere Heeren Volmagten hierboven genoemt, naar de eerfte omvraag allefins hebben geconformeerd, alleenlyk reflecteerende op eenige uitdrukkingen , in 't proöemium van 't zeive voorkomende. Gemelde Heer Lyclama hier op verzogt zynde zyne remareques in gefchrifte te vervatten, is Nhnnnnn in „EETJ' AREN. ianteke- 'itig nor ens liet jan van 000 Mari'iers.  Leïü. warden. Aanteh ning no pens hei plan va óooo Mart. niers. 2ao6 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ ia de volgende fesfie op deszelfs voorfteï het advys , op de navolgende wyze door de meerderheid, en, wat het zakelyke betreft, door de Volmagten van Degen Grietenyen aangenomen. - Beftaande bovengemelde verandering hier in, dat ■ de Periode beginnende: „ Dat deze pogingen: en eindigende met de woorden , aan den Staat moet ?toebrengen" zyn geroieert en daar, voor in plaats gefteld. „ Dat Hun Ed. Mog. als nog met die zelve ,, pogingen bezielt, niets vieriger wenfchen dan ,, altoos blyken te geven van hunne zugt tot „ voortzetting van zoodanigen maatregelen, die „ tot welzyn van de Republiek en handhaving „ van haare billyke voornemens, kunnen ver3, ftrekken, tot afbreuk van verdere voortgang eener Vyand, die de Republieck zoo onregtvaardig heeft aangevallen. De redenea die de Ondergeteekende tot de bo» venftaande referve, en tot de dadelyke uitvoeringe van het gereferveerde hebben gemoveert, zyn hoofzakelyk. Dat zy ondergefchreeven overtuigd zynde, dat ten allen tyden en wel byzonder in de omftandigheden , waar in de Republieck en deeze Provintie zig bevinden: de pligt der Regenten vordert, om zoo veel in hun is te zorgen, dat de notable uitgaven, waar mede de Provintiale Casfa van deeze zoo zeer bezwaarde Provintie meer en meer gedrukt wordt, zoodanig gebruikt worden, dat dezelve , voor nu en voor het vervolg, tot wezendlyknut van den Landen ftrekken, in het voorhanden zynde Plan gemeend hebben door de Claufulen,in het eerfte Quartiers Advys voorgefteld , daar aan merendeels voldaan te kunnen worden , en dat zy dus onverantwoordelyk willen zyn en blyven van de gevolgen van het Confent tot oprigting van het geproponeerde Corps Mariniers , thans door de meerderheit van dit Quartier, en die der drie andere Quartieren zonder genoegzaa- mr  JAERBOEKEN, December, 1781. 2297 me bepaalingen , tot dat einde ftrekkende gedragen. Om dat, daar de meerderheid van hetQuart'er, by deze zoo notable verandering in hun Advys niet beeft goedgevonden eenige reden of motiven, nog foy monden in de vergadering, nog in de extenfie van hun Advys te geven,niet tegenftaande zy daar toe op alle mogelyke wyze is aangezogt, zy onder-J gefchreeven zulks oordeelen allefins ltrvdig te zyn tegens de zin en mening van het 22 Art. van het Reglement Reformatoir van zyne Doorlugtige Hoogheid, door alle Regenten dezer Provintie als een vafte en onverbrekelyke wet bezwooren: en Dat deze inconfequente en arbitraire handelwyze van de meerderheit, aanleiding zoude kunnen geven tot onaangenaame refledtien omtrent de Leden, het Quartier der Sevenwouden compoleerende, zy hier door aan de pofteriteit hebben willen toonen3 dat zy ondergefchrevene daar in niet hebben kunnen begrepen worden. {Was getekend) DONIAWARSTAL. HASKERLAND. T. J. J. van Eyfinga. S.H.R.van Eyfingal E. M. van Beyma. J. Moorman Bouwmeefter. LEMSTERLAND, STELLINGWERF Oüfteinrle 31. L. van Andringa de Kempenaar. N. Arnoldi Knock. '\P. E. van Haarinxma toe Slooten. % Wielinga, STELLINGWERF Wefteinde W. A. van Haaien. Harlingën. Voor reekening van de Admiraliteit van Friesland zyn hier twee fchepen van oorlog van ftapel gelopen ; 't een van 40 en 't ander van 36 ft. gefchut. Zy zyn gebouwd door den Bouwmeefter E. van Ziveerus. In langen tyd is zulks alhier niet voorgevallen, zo dat de nieuwigheid der zake veele nieuwsgierige uitlokte, om dit te aanfchouW' Nnnnnnn 2 VER. LEEtf- .VAR.1EN. Aantekening HO. oenshet tilan van 6coo Mariniers.  Veran. DEKlNC onder de iioq ge en AMTE- NAEHS ENZ. Z29B NIEUWE NEDERLANDSCHÊ .VERANDERINGE ONDER DE HOOGE EN LAGE AMTENAERS, ENZ. *s Gravenhage: Den 6 dezer hebben Hun Ed, Groot Mogende, op de voorftelling van Zyne Doorl. Hoogheid, den Heere Prinfe Erf - Stadhouder, aengefteld tot Raedsheer in den Hove van Holland, Zeeland en Westvriesland, in plaetfe van den Heere Collot d'Escury, thans Secretaris van de Generaliteits Rekenkamer, den Heer Mn. Jacots Reigersman, welke in die hoedanigheid voor Hun Ed. Groot Mogende den Eed heeft afgelegd. Zyne Doorl. Hoogheid , de Heer Prins Erfstadhouder , heeft aengefteld: tot Secretaris van 's Lands vloot,in plaetfe van den bovengem. Heer Mr. Jacob Reigersman , den Heer Mr. Willem Six. Ook heeft Zyne Doorl. Hoogheid de Prinfe Erfftadhouder den Heer Mr. Claudius van deiStaal, Raed in de Vroedfchap der Stad Rotterdam, verkoren tot Hoogheemraed van Schieland in plaets van wylen den Heer Burgemeefter van der Does. Den 12 dezer is alhier, in den ouderdom van ruim 64 Jaeren overleden , de Heer Jakob Vosmaer, Contrarolleur en Commis van de Gemeene Middelen over Holland en Westfriesland &c. &c. Leiden. Den 1 dezer maend is alhier, in plaets van wylen den Heer Mr. Nikolaes van Banchem, tot Burgemeefter aengefteld de Heer Barthout Adriaan van Assendelft , en tot veertig in Raede, mede in plaets van opgem. Heer Mr. Nik. van Banchem, de Heer Mr. Eugi de WilSt, Am-  JAERBOEKEN, December, 1781. 239? Amstfldam. Den 5 dezer beeft Zyne Dood. 1 Hoogheid den Heer Prinfe'Erfftadhouder, uit eene : naemïyst door de Heeren Bewindh-rbberen van de 0 Ooftindifche Maettchippy , ter Vergade ring van ; Zeventienen overgeleverd, verkozen tot Gouver- , neur Generael van Ned-rltrds Indien, den Heer 1 Mr. Willem Amold Alting; tot Directeur Gene- j rael den Heer Mr. Iman Willem Falck; tot ge- f v/ooie Raeden van Nederlandfch-b aiè'n ,de Hee-E ren buitensewoone Raeden Adriaen Moens, Davii Joan Smith en Mr. Jacobus Comelis MattheusRadermacher; en tot buitensewoone Raeden, de Heeren Johan Gerard van Angelbeek , Adriaen Boes/es en Amoldus de Ly; mitsgaders uit de meede aen Hoogftdezelve gtprefenteerde naemlyft , tot gewoon Raed van [ultitie des Kafteels Batavia, den buitengewoonen 'Raed Mr. Paulus Comelis de Faynes ■van Brakel, en tot buitengewoone Raed Mr. Corn. Joh Reynier Meurs. Ook is den 5 dezer tot Secretaris van den Levantfchen Handel en Vaert in de M'ddelandfe Zee, aenrefteld de Heer Mr. Daniël Hooft de Jonge, in plaets van wylen Mr. Johan Jacob van Hol/l. Rotterdam den 3 dezer maend is door de Ed. Gr. Achtb. Vroedfchap voor nog 3 jaren als Bail]uw en Schout gecontinueerd de Heer Mr. Johan Adriaen van der Hoeven, ingaende met den i Mei 1782. Gorinchem Den a8 dezer zyn uit eene overgeleverde naemlyft d .or Zyne Doorl. Hoogheid 3en Heere Prinfe Erfftadhouder tot Scheepenen dezer Stad en Lande --an A^kel, verkoren de Heer Dr- Jacobus van Vel fen. Adriaan Pompe; Mr. Jan GuwenS Herms/. ; Johan van Berch Eyck; Johan yan Gennep; Wefel Boudewyn Cappelhof', Abraham Metman'. En tot Scheepen Commisfarisfen van des Nnnnnnn3 t»e- /ERAN2ERINS nder 3e HOQ« ;e km ,age L\fTE- ;aers, NZ.  2300 NIEUWE NEDERLANDSCHE Verandering onder de hooge en i-age , Amte- naers, enz. j i Gemeenelands Middelen de evengem. Heeren Adriaan Pompe; Mr. Jan Ouwens en Abraham Mettitan. Ook is, vermits den vrvwilligen af ftand van den Heer Dr. Jacobus van Velfen, uit een overgeleverde naemlyft door Zyne Ooorl. Hoogheid de Prins fcrfftadhouder, tot Raed in de Vroedfchap dezer Stad benoemd , den Heer Anthony Johan van Doorn. Schiedam. Den 27 dezer maend is by de Edele Groot Achtbare Heeren Burgemeefteren en Vroedfchappen dezer Stad, voor den tyd van drie agter een volgende Jaeren ,in te gaen met den iften Mey aenftaende, tot Bailliuw en Schout benoemd en aengefteld den Heer Mr. Dominicus Doom Ja~ rofos, in plaets van den Heer Jan Jacob Mispelblom Beyer, Heer van Zuidfcharwoude, wiens Commisfie als dan ftaet te eindigen; En voorts gecommitteerd, om mede met primo Mei 1782 , wegens deze Stad zittiDg te neemen in de Provinciaele Reekenkamer van Holland en Wesifriesland den Heer Jacob Morga: en in de Ed. Mog. Vergadering ter Admiraliteit op de Maes, den Heer Mr. Hendrik van Bulderen, beide mede voor dentyd van drie ïgter een volgende Jaren. Alkmaer. Den 24 dezer zyn uit een overgeleverde naemlyft tot de nieuwe wet deezer Stad voor iet Jaer 1782 , door Zyne Doorl. Hoogheid den Heere Prinfe Erfftadhouder verkoren , tot Burgemeefteren de Heeren Karel de Dieu , Jr. Gerrit MartïnduToür, Mr. Dirk van Forrest, Heer tan Schoorl en Camp, en Mr. Gcalterus Georce Sideon van der Mieden,- tot Scheepenen de Hee■en Mr. Jan Govertde Mey , Daniël Karei de Dieu ; Vlr. Jacob Johannes Schoenmaker, M r. Pieter de Car * 'entier, Mr. JLudovicus Timon de Kempenaer, Mr» Tran£ois Dayid fonftantyn Druyvefteyn, en Chriftiaen Stuurt  JAERBOEKEN, Decemberi 1781.1 4301 Stuurman Bucerus ; tot Thefaurier de Heer Mr. Jakob Baert, Heer van Cranenbrauck; en aan#efteld tot Scheepenen Commisfarisfen van des, Gemeene Lands Middelen , de evengenoemde: Heeren Schoenmaker , de Carpentier en de Kempe-. naer. Ook is door Hooggemelde Zyne Doorl. Hoog-; heid uit eene overgcleeverde naemlyft tot Ried] in de Vroedfchap dezer Stad, in plaecs van wylen den Heer Dr. Ifaek du Bois Hoolewerjf, benoemd de Heer Mr. Franfois Dav'ul Conjlantyn Druyve* fleyn. Enkhuizen. Den 9 dezer heeft zyn Doorl. Hoogh. uit een overgeleverde naemlyft tot Bewindhebber der O. I. Maetfchappy in deze kamer aengefteld, den Heer Mr. Anthony Blok; voorzittend Burgerm. en Raed dezer Stad, in plaets van den Heer Lamb. Hellingman, Burgem. en Raed? der Stad Hoorn. Zierikzee." Den 26 dezer zyn tot Burgemeefteren verkoren de Heeren Albertusvan der Schatte,, en Dr. Daniël Anthony Massis, in plaets van de afgaande Heeren Daniël Mawits de Braauw , ea jBonifacius Mogge Pom. Nnnnnnn4 LYST Vëranderino 3nder iE hoo- 3e EN [-AGE ^iMTE- saers, snz.  «soa NIEUWE NEDERLANDSCHÊ LYSTDER PRYZEN VAN VERSCHEL DEPRODUCTEN ONZES LANDS. Ketterdam den 17 December Rotterdam den 17 December. _ _ , by de Z. Zak. by 't LaftJ Tarw Oude Zreuwf.r» a22 f Havek Vrief. Brouw I4ai6d2 Nieuwe dito 17 aïo | -— Gron. dito 11 a 13 Rogge Z»euwf.dito 16I a i7§» VriefeenGr. 11 a 12 e£ Erten Grauwe. 20 124 g —7- Zeeuwfe 10 ais e£ Blauwe 7.23.26 g Paerdeeooheit. 17 ai8ioC J1" ' ■ Witte rj a 14 g Witte Boow.Zeeuwf.il a 17 S by den Steen. Vias Allerbeft 40 843 ft, by 't Laft Beft 33 aa* ft. Bowww op ï54 ffi a2o „e Ordinair. s9 a 30 ft. Gerst Winter i7§ ai? ce —» Siegt» %l 325 ft. - Zomer. lóizijcZ VER*  JAERBOEKEN, December, 1781. S3PS VERBETERING. Het berigt wegens de aenftellingvan Burgemeefter en Schepenen , welken wy m onze N. Ned. Jaerboeken voor dit Jaer bb H47 hebben mede gedeeld , was ons met: mift, nog overeenkoraftig de Unie tusfchen de fteden Axel en Neufe opgegeven; weshalven wy de opgave, volgends het goedvinden der Regeeraers van Axel zeiven, aldus verzoeken te veranderen. Hunne Ed. Mogende de Heeren Commisrariflèn van H. H. Mog. de Algemeene Staten der vereenigde Nederlanden hebben dan op den sp July 1781. de vernieuwing der Wet over de Steden en Ambachten van Axel en Neuze aldus gedaen. Tot Burgemeefter Jacobüs Verunde; tot Scheepen Joüas Paulus, Dirk van. den Berge; Pieter de Jonge, Abraham Klaesfen; Jan de Jonge; Jacob Osdorp de Haze; Julhfs Hendrik Wieben;Leendert Baerdeman, Pieter de Regt; Jan Noufen; Pieter Wittemfen; Jacobus van den Berg; Abraham de Kraker. NEERLANDS HEIL en RAMPEN. Geduerende demaenden April en Mei is bet een ongemeen droog weder geweest, waer door groot gebrek is geweest aen regenwater, en de weiden verdorden. In Juny eerft hadt men het genoegen van een milde regen te Nnnnnnn 5 cr"  220$ NIEUWE NEDERLANDSHE s erlangen, die zeer veel goeds deedt. Niet tegenftaende de droogte , van welken wy zo even fpraken, zyn de boomen wel een maend vroeger groen, en de vrugten wel een gelyken tyd vroeger voortgekomen, dan in andere jaren. De wind hielde beftendig des voormiddags het Ooften en des namiddags het Noorden, en de daeuw, die 's nachts viel, fchynt veel tot de vrugebaerheid toegebragt te hebben. De ganfche maend july was het wederom droog en heet, 't welk gebrek aen water veroorzaekte , dog de oogft kwam zeer voordcelig binnen, en daerop volgden overvloedige regens. Maer gelyk doorgaens op heete en drooge zomers in ons Lands veele najaersziekten volgen ; zo heeft dit onheil ons ook getroffen. In Gelderland, zo te Wageningen als op eenige andere plaetfen, ook in zommige andere Provinciën hebben in 'tnajaer niet alleen de galkoortfen , maer ook de roode loop fterk gewoed. In Holland heerfchten zeer veeie koortfen, zelfs op die plaetfen, die ander gezegd worden eenen gezonden luchtftreek te hebben: fchoon te Amfteldam zeer veele zielctens heerfchten , die veele menfehen in het graf fteepten , gelyk ook te Leyden , zo befpeurde men dit egter nergens indien hoogen trap als te Haarlem ; alwaar het weekelyks getal dooden , in 't najaer, en zelfs in de winter no°twee en driedubbeld het gewoon getal overtrof Voor al hebben ook de krygsbezettingen langs de Zeekuften, zo in Holland als in Zeeland zeer veel geleden. De Aerdappelen, die goddelyke vervulling voor  JAERBOEKEN, December, SJttJ 2303 voor de fchamele behoeften, zyn dit jaer overal zeer overvloedig gewonnen, zo dat de prys ruim de helfte minder was, dan in 't voorgaende iaer 't geen byzonder in deze tyden een uitmuntend voerregt is geweest. De appelen en andere boomvrugten zyn ook overvloedig, en dus goedkoop geweeft. D'Anchovis -vangft is dit jaer te Bergen op den Zoom wederom zeer voordeelig geftaegd. STAFT VAN VERSCHEIDENE TAKKEN VAN DEN NEDERLAND SC HEN KOOPHANDEL, VOOR DEN JAERE MDCCLXXXI. SCHEEPVAERT in 't GEMEEN. De Lyft der Schepen in het jaer 1781, de Staex Maes en Goeree ingekomen en uitge-vAN , 1 VER" zeild, is als volgt: SCHEI. dene Inge-Uit- Inge. Ü!t.| TAKKENi kom.gez. kom.gez. DEs Aalburg 3 2 Blaknay — 1 Koop- Amfteldam - 3 Blikening 1 : han- Arendsberg 2 1 Boulogne ij 6 oEts Eajonce - a Bourdeaux 7 ! ^ voor* Barcelona 1 1 tremen 11 - den BerseniDNoor- Brugge - 1 jarE wegen 43 J I* Burnham 1 ^-,1781;  VAN verscheideneTAKKKI des Koophandelsvoor den jaere 1781. NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Inge-Uit- Inge-Oit- kom.ger. kom.gez. Caan — 3 Malo (St.) _ " z Cette a — Mandal — 1 Ceudres 4 — Marieilte 1 2. . Coppenhagen 3 8 Nantes 1 7 'Cork 3 —Napels 1 — Crooswyk(de) — 1'Newcaftle * 3 4 Curacao 1 —'Newftad i — Dantzg 3 j Nieuwpoort 1 3 Denemarken — 1 Noorwegen • 2 28 Dieppe 3 2 Normandyen i — Dominika(EiU) 3 — Normantiers 4 — Douvres , 2 — Northfaro 3 6 Drohthem 8 1 O'.denzee — 1 Droogbak 2 - Olieron 1 —. Dublin 1 3 Ürient 2 — Duinkerken 1 4 Oftende 60 112: Elfeneur — 6 Plymouth 1 — Embden 1 — Portmahon 1 — Engeland — 1 Portsmouth 1 — Falmouth I — Portfay 1 — Faro 1 — Kensburg — j Fikkefiorth in Riga 7 — Noorwegen — 1 Rouaan a 9 Fredrikshaven — 2 Scheveningen 2 — Gothenburg — 4 Schotland — 1 Granada a — Smirna 1 — Guernefey 10 — Stavanger — 1 Hamburg 8 —Stetin _ 1 Harwich 89 89Straalfund 1 5 HavredeGrace 1 1 Sunderland 6 Holflein 1 i Suyterhoff — 1 Huil 1 3 Valery (Sc.) 5 3 farmouth 51 37 Vrankryk — 2 Jutland — 1 Wells 2 3 Koningsbergen 7 — Weymouth. ï - Livorno <— a Windau 1 1 1 Londen 14 ijOnbekend 2 — Mallaga i —Uitleggers A 5' Hol.  3AERBOEKEN, December, 1781. «307 Inge Ut- hg. Uit. St kom.gez. kom.gez va Holkndfche Liboume 8 - ve Kapers 4 2 Lieth * * scl Franfche dito 2 2 Linkelus 1 — dr Amerikafe dito 1 —Lisbon . » a T^ Engelfche Ooor contrarie Rf Pryzen 5 1 Wind of lek Franichge' kagie terug 10 - h> maakte dito. 6 -Byleggers 3 -DI Lemrik 2 7 rc Leverpool 1 ï65j »35' Libau 26 3 324235 JA I 324 23? 48y!47o| ' Behalven de Yslandsvaarders en andere Vifchhoekers uit de Noordzee, welke binnengekomen zyn, en zeer veel andere Schepen die naer en van Rotterdam , Dordrecht , Schiedam, Delfs« haven, &c. langs de Zeeuwfche Stroomen zyn ingekomen en uitgezeild. Ook zyn nog Hollandfche Oorlogfchepen , Kotters en Uitleggers uitgezeild of ingekomen, dog daer van is op de Posttyding geen gewag gemaekr. Welk onderfcheid ? Daer in 't voorgaend jaer 1780 het getal zo der uitgezeilden , als binnengekomenen,l6i2 Schepen beliep. De Lyft der Schepen, in dit jaer 1781 in Texel en 't Vlie aangekomen, is aldus: Tex. 'tFl. Tex. 'tVL Aalburg. - \ 4|Ahuys. 1 \ i\ Abo. 1 - Ankiam» -1 2I Ar- n 1 EINE KEEK S K P- ;ls or k Et>E 8w  STAET VAN verscheidenetakkei bes Koophandelsvoor den jaere I?8f. 2308 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Tex. Wh Tex. 'tFU Archangel. 12 ioEmbden. 4 a Arendsburg. - 1 Engelenburg. Z 1 Arendsdal. - 1 Falmouth. * - Bajoenen. 1 *-Faro. 1 - Benecarlo. 1 -Fredrikshal. - 1 * Bergen. 9 oFredrikshoven. 2 «- Berneuf. 1 -Fredriksftad, - 1 Bilboa. 1 iGalipoIy. 2 «- Boston. 1 -Genua. 1 1 Bourdeaux. 25 3 Gernezy. 2 — Breemen, 1 6Gottenburg. 8 8 Breft. 1 2Graauwdiep. - 4 Briftol. 1 -Grenade. 10 Caan. 2 —Groningen. — 1 Cadix. 7 I -Gulikftad. - a Carelshave. - 1 Hamburg. 4 43 Carelskroon. 1 -Hapshal. - 1 Caftelle. (New) 1 5,Helvoet. 1 Chrittiana. - i'Hull. ^ 1 Chri (liaan Sand. ~ 2jamaika, 1 Chriftoffel (St.) i -Jarmouth. s Colbergen. - iLeverpool. - 1 Coningb ergen. 24 82 Libauw. « 28 Coppenhagen. 25 48tLibourno. 13 t Crooswyk. 1 - Livorno. 1 - Curacao. 2 -Lixboa. i8 353 5O3 729 iu \. Toorgaena jaer i/ou , uei was geraj der in Texel binnengekomene fchepen 174a, en Ooooqoo in Staêx van VERscheiDENETAKKEÜt des Koop-, handels voor dun jaer® I78I*  I Staet van verscheidenetakken des Koop- han* dels voor, den jaere I7ÖI. Wegens de openbare verkoping is den 19 February 1781. die navolgende bekend gemaekt.- „ De 1310 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ in 't Vlie 899, te zamen 2641 Schepen was: is nu het geheel getal van Texel en 't Vlie maer 1312. Door de Zond zyn dit jaer gezeild elf Hollandfche Schepen , ( gedeeltelyk hier te rug gekomen) 1588 Deenfche , 2021 Engelfche , 231 Breemfche; 95 Vlaamfche, 54 Hamburgfche , 90 Lubecfë , 1507 Pruisfiiche, 39 Roftokfche, 116 Ruffifche, 2212 Zweedfche, 1 Vcnetiaanfch , 226 Dantzigfche en 40 Portugeefche Schepen, te zamen 8281 Schepen. Men ziet hier uit, hoe gering onze vaert en handel naer't Noorden is geweest; vooral in vergelyking van die der Engelfchen: dan daar men op gemelde lyft ook 1507 Pruiffifche en 2212 Zweedfche telt, en hier van veelen in de1 Havens dezer Republiek zyn aengekomen , is daer door vei» moedelyk eeniger maete het gebrek vergoed, hetwelk anders zoude zyn geleden. Even zo is het met de uitgefcheepte goederen van Petersburg over dit jaer 1781 gelegen : waer van men de volgende Lyll ziet, als 22 Schepen naer Amfterdam ; 2 naer Spanje; 1 3 naer Portugal, 52 naer de Zond; 4 naer Hamburg; 7 naer Bergen; 159 naer de Havens in de Ooftzee, en 467 naer Engeland. HANDEL op OOSTINDIEN.  JAERBOEKEN, December, 1781. 231: „ De Bewindhebberen van de Generale Nederlandfche Geoclroyeerde Ooltindifche Compagnie, ter Vergadering van Se ven tienen, prefenteeren in de Maenden April en May, dezes jaers 1781. in de refpective Kameren , aen de meeftbiedende in 't openbaer by de Stok op te veylen, de onderftaende Waren en Koopmanfchappen , als: 5000 Baaien Bruyne Peper. 200000 fg Caneel in Fardeelen. 60000 fS Blanke Foulie. en loooofg Fouly ongeguarbuleerd. Adverteerende wyders, dat van de Noten Muscaten, met welker aflevering de Compagnie zeedert eenigen tyd heeft goedgevonden te fuperfedeeren , in de voorfchreeveue Vüling zullen worden gebragt, <2.6ooaoPonde;i. En zullen de voorfz. en verdere Waren .worden geveilt in de refpeébve Kameren by verdelinge , en ten dage, als volgt: In de Kamer Amfterdam, op Maendag den 30 April 178 r. 2642 Baaien Bruyne Peper. ioooco IS Caneel. 8500 tg Foulie. 7000 tg- dito ongeguarbuleerd. 130000 fjg Nooten. In de Kamer Zeeland , op Maendag den 7 Mey 1781. 1250 Baaien Bruyne Peper. 50000 tR Caneel. 15500 fg Foulie. 3000 tg dito ongeguarbuleerd. 65000 18 Nooten. Ooooooo a la : Staet VAN VER- scHsr- D e NE TAKKEN KOOP- HA <.- BKLS VOOR DEN JA ERF. I78I.  23 Staet van verscheidene!takken des Koophandels voor den jaere I78I.J x% NIEUWE NEDERLANDSCHÊ In de Kamer Delft , op Dingsdag den 15 May 178 r. 248 Baaien Bruyne Peper. 12500 gg Caneel. 4000 tj- Fou'ie. 16250 © Nooten. In de Kamer Rotterdam, op Donderdag den ] 17 May 1781. 508 Baaien Bruyne Peper. 12500 ■& Caneel. 4000 6? Foulie. 16250 fS Nooten. In de Kamer Hoorn, op Dingsdag den 22 May 1781. 172 Baaien Bruyne Peper. 12500 fg Caneel. 4000 fg Foulie. 16250 fg Nooten. In de Kamer Enkhuyfen, op Woensdag den 23 May 1781. 180 Baaien Bruyne Peper. 12500 fl? Caneel. 4000 & Foulie. 16250 fg Nooten. Als mede de Goederen van Particulieren, aange. houde Goederen, en verdere Reftanten of Kleinigheden, die by de refpective Kameren aan handen mogten zyn. De bovenftaende Peper, Caneel, Foulie en Nooten, worden verkogt met een ftilftant tot den Eerften Maert 1782." HOOG-  JAERBOEKEN, Decetnber, 1781. 2313 HOOGSTE EN LAEGSTE PRYZEN DER ACTIËN. Hoogfte Laegfïe Van de Ooft-lnd. Comp. £o7,iVïaert.231, Novemb. VandeWeft-IndComp. 27,Mei. i6,Maert. GROOTE FISSCHERT, O F HARING VANG ST. Deze Visfchery heeft wegens den Oorlog volftrekt moeten ftilftaen. Van Bremen fchryft men hieromtrent het navolgende: „ Hoedanig den „ Oorlog tusfchen Engeland en Holland een „ yder treft, blykt onder anderen alleen uit „ het artikel van den Haring , nadien wy in „ het verlopen jaer geen goede Haring bekomen „ hebben. Wy hebben enkelde Laften Deen„ fche Haring gehad, doch veel te hoog in prys. ,, De. Engelfche Haring die wy bekwamen, was „ vaft eenige Jaeren oud, en is uit dien hoofden , te rug gezonden, of voor een Daelder per Ton ' verkogt. In den Herfft hebben wy van Le' verpool Haring bekomen ruim 600 Ton, doch onbruikbaer zonder Pekel , geheel geel, en , en| inwendig rood , dus hebben wy zodanig l] aengenaem middel moeten misfen." . Om dezelfde reden hebben wy nog van den O0000003 Ka Staet van verscheidenetakken des Koop- ■ handelsvoor den jaere 178l.  3314 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ StaET VAN v liüs ^ c;iKï- i)li,vE TAKKEN des Kqop- ha«- I»lls VlMR. dem B Y- Kabeljaeuwvangft omtrend Ysland; nog omtrend het Doggerzant; nog omtrend de Walvifchvanglt; nog de Visfchery in de Straet Davis, niets te melden. De pryzen van de Traen zyn geweeft de hoogften 91 gl. en de laegften 75 gl. En van de Walvifchbaerden de hoogften 155 gl, en de laegften 125 gl, zynde deze pryzen merkelyk hooger dan in 'c voorgaend jaer 1780.  JAER BOEKEN, December, 1781. 2315 BYVOEGZEL. OVERYSSEL. Steenwyk. Zedert eenigen tyd, zo in deeze Stad als in deszelvs nabyheid > verfcheidene diefftallen zynde voorgevallen , vondt de Wel Ed. Achtb. Magir ftraet goed te befiuiten tot het opregtend eener reguliere Burgerawgt ; ukwyzens derzelver befluit en Publicatie van den 11 December 178c. Dog om die burgerwagt des te beeter in goede orde te houden , is den 22 December 1781 dezen Ordonnantie beraemd en afgekondigd. Wy Burgemeefteren, Schepenen en Raden der Stad Steenwyk , in nadere overweging nemende de nuttigheid en noodzakelykheid van een reguliere Burgerwagt, invoegen dezelve by onze Refolutie en Publicatie van den 12 December 1780. is geïntroduceerd en opgeri?t, hebben tot mainten van goede order en voorkoming van alle cöirfufie dienftig geoordeelt navolgcnJe Articuien .te beramen, welke wy goedvinden en verdaan, dat door een iegelyk, zulks aangaande, als een vafte Ordonantie zullen worden agtervolgt. Art. I. De Wykmeefteren zullen zorgen voor de ruft en veyligheid vandc Stad in 't alge.rtfïfea* en ud -r wyk in het byzocder, ten dien rk'de za' elke Wykmeefter in zyn eigene wyk behoorlyke agt ge -en, dat geene vreemde Perfoonen vm buiten dc Stad inkomen, en zig met der woon herwaards b. geeO000000 4 ven, Regiem. voor de vakende Burgers (e Steen-1 wyk. ^  Regiem. voox cle wakendeBurgerste Steea* i 1 »3iÓ NIEUWE NEDERLANDSCHÊ ven, dan welke daar toe alvorens permisfie beko^ men hebben van de tvlagiftraat, en voorzien zyn van genoegzaame aften van indemniteit, voor zo verre dezelve binnen den tyd van fes jaaren toe laft van den armenfiaat mogten komen te geraken, I I. Iemand van buiten inkomende, en eenig huis of kamer binnen deze Stad betrekkende, zonder te zyn voorzien met voorfchreeven acren van permisfie en indemniteit, zal daar van terftond door den Wykmeefter, in wiens wyk zulks zoude moogen voorvallen, worden kennisfe gegeven aan Burgemeefteren in der tyd, ten emde daar in te kunnen voorzien, wordende nogtans hier door in genen deele gederogeerd aan de placaten tegens het huiswesten van vreemdelingen , of verhuuren van huifen of kamers aan dezelve geëmaneerd. I I I, De voorfchreevn acfen van permisfie en indemniteit zullen worden geftelt in handen van de oudlïe Wykmeefter, om door dezelve te worden bevaard en geregiitreerd , in een byzorder boek , onder tiem tot dat einde zullende heruiten, in welk boek mede zullen worden getransporteetd alle publica;ien , ordonantien , refolutien en ftukken , hunne jetrekking hebbende tot de Burgerwa^t, van des* fefs oprigtinge af, en zo vervolgens , ten einde kar uit een ieder zyn pligt moge verltaafl, Art,  JAERBOEKEN, December, 17S1. S31? Art. I V. De Wykmeefteren zullen zorge dragen , dat de_& Stad alle nagten, na tyds gelegenheid, behoorlyke, werde bewaakt, en zal een ieder van dezelve op m zyn beurt, en volgens alzodanige ordre als by Bi hun onderling zal worden beraamt, de wagt moe-^ ten laten aanzeggen ; of zulks verzuimende ten^,, behoeve van de Stad verbeuren drie Car. gul- " dens, V, Niemand zal moogen verweigeren op de wagc te trekken, cf als Corporaal te fungeeren, wanneer hem zulks door zyn Wykmeefter word geordonneerd , nog zig tegens dezelve brutaal of onordentlyk aan ftellen, nog eenige ongeregeltheden begaan , 't zy met woorden of daden, maar zig ailêflns betamelyk en refpectueufelyk gedragen , by pcene van na exigentie van zaaken door ons arbitralyk te zullen worden gecoirigeert, en geftraft. V I. De ordinaire Wagt voor ieder nagt, zal beftaan uit zeven weerbaare Mansperfonen, (cf in de drie zomer maanden zo veel minder, als de Wykmeefters zullen goedvinden,) dog die met onder de agtien Jaren oud mogen zyn , waar van die geene Corporaal zal zyn, aan wien de Wykmeefter zal goedvinden , de Wagt-cedel toe te zenden, Ooooooo 5 Art, 'gleml r de \kende rgers Steen-,  Regiem voor de wakendi Jsurgers te Steen wyk. Art. 2318 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ Art. V I ï. De Corporaal zal in eigen perfoon moeten wa, ken , en verkiezende een ander in zyn plaats te zenden, zal aan de Wykmeefter daar van kennis moeten geven, om als dan een ander tot Corpo' raai aan te ftellen , en zal zyn onderhebbende manfchap ingevolge Wagt-cedel ter wagt verboden , en na bet houden van de wagt a3n zyn Wykmeefter rapport doen, met te rug brengin<* van de Wagt-cedul. VIII. De Corporaal zal na dat de wagt om tien uuren compleet is, van half elf, tot half twaalf uuren, alle half uuren , op de klokkeflag t'elkens twee man, en om twaalf uuren en daarna tot dat de wagt eindigt, alle half uuren drie man uitzenden, die de Stad in ftilte doorgaan , en gedurig van cours veranderen zullen. I X. De uitgezondene wagts die de ronde doen zullen naaukeurig agt geven, dat genernande goederen by nagte of ontyde na binnen of buiten d" Stad worden verbragt, maar op de minfte fusoicie, van geltolene goederen, Veld, of Tuirs\ rugten, Brandhout, Penhout, of iets dergelyks,het zelve, met dc geene welke daar mede mogten worden geattrappeert. aanhouden, en opV.—gen en op de wagt-kamer met adfiftentie van de ra' teWagïs fecuur bewaaren, ea den volgenden morgen daer van kennis geven.  JAfERBOEKEN, December, 1781. Art. X. De wagts zullen ook hebben agt te geven, of 1 'er ook ergens voor of agter aan de huizen ge-,; broken word, en tot dien einde dè agter uitgan-,,, gen zo veel doenlyk in ftilte vifiteren, en zulks 2 ontdekkende, des nodig den Corporaal met het; overige Wagtvolk daar van kennis geeven , ten? einde om de zulken, zo mogelyk te apprehendeeren, op de wagt te brengen, en te bewaren als voren. X I. De Wagts zullen zorgvuldig hebben te letten, of 'er ook ergens brand , of een fmeulende reuk mogte ontdekt worden, en zulks vernemende verpligt zyn, om aanftondsdie Lieden op te kloppen, op wier huis de fuspicie mogte vallen, ten einde alles behoorlyk kan en mag worden onderzogt. X I I. By aldien de wagts in fchuren of boahuizen, of elders, daar men by nagt geen ligt gewoon is, eemg ligt mogten ontwaar worden , zo zullen dezelve hebben te onderzoeken, en des nodig aan te kloppen om te zien, of zulks ook door blote Lampen of Kaarfen zonder goede Lantaarns «efchiet, en dat bevindende, zonder aanzien van perfonen daer van aan den Wykmeefter den volgenden morgen kennis geven , ten einde zodanige onagtfame Lieden , na de wetten en keuren defer fteede, mogen worden gebreukt. Ait. leglem. oor de 'akende \urgers ; Steenj*]k. ■  Regiem, voorde wakende Burgers te Steenwyk. . ■ : \ l \ \ I i ] 4 1 1 1 \ ] I < ( 1 p de wagtkamer wel worde bewaart, het koffy;oed en ketel behoorlyk fchoon gemaakt, de Zyd;eweeren op haar plaats gehangen, en voorts beleten dat niemand defelve mishandele, of een on.nolig gebruik daar van make. X I V. En op dat defe zo heilzame als hoogftnodige zaten, niet door den tyd zouden verwaarloost worlen, maar in tegendeel door goede orders zo veel nogelyk geconferveert, zo zul'en die ter wagt verjodet zyn , en na de klokkeflag van half elf ter vagte komen , betalen een boete van 3 ftuiv. die roor den bepaalden tyd 's morgens de wagte ver* aat, betaalen een boete van 4 ftuiv. die in het (eheel niet compareerd of geen weerbaar Man .end, betalen een boete van 11 ftuiv., de geene lie op de wagte zyn, en hun pligt niet willen vaarnemen, ingevolge deze onze Ordonnantie, of loor drank zig daar toe hebben onbekwaam gelaakt, betalen een boete van eene gulden,zullende je geene die de wagt is aangezegt, betalen voor 2 man die hy gezonden heefc , en de gemelde seten vervallen aan de wagt waar in zulks mogte amen te gebeuren. Art,  JAERBOEKEN, December, 1781. 2321 Art. X V. Indien onverhoopt het geheele wagtvolk met Rt hun Corporaal mogten kunnen goedvinden » vanw hunne pligt te verzuimen , en niet na behore.,^ invoegen voorfchreven de ronde te doen, zo zal^ den Corporaal, alleen vervallen in een boete van^ drie guldens , dewelke by weigering door regts ^ middelen zal gevordert worden, ten voordeeie van de Diaconie Armen defer Stad. X V L De verfchillen welke Over het al of niet ver-* beuren der opgemelde boetens mogten komen te ontftaan , zullen door de Wykmeefter, welke de wa«t geordoneerd heeft, des ',noods met advys van de overige Wykmeefteren, na bekomen rapnorc van de Corporaal en verhoor van het wagtvolk , in alle billykheid en by meerderheid van ftemmen worden beliegt, waar tegens zig.memand zal mogen in oppolitie ftellen , of aan de Magiftraat klagtig vallen, by pcene van, m't ongelyk bevcnden wordende, dubbelde boete te zullen hebben verbeurd. XVII. Eindelyk refervceren wy aan ons , zulks nodig oordeelende, de interpretatie en ampliatie van voorfchreven Ordonantie. Sa glem, • de kende. rgers Steen- k.  Regiem, voor de wakende Burgers te Steenwyk. VER.; 2322 NIEUWE NEDERLANDSCHÊ En op dat niemand hier van ignorantie zoude mogen prsetendeereu , zo hebben wy dezelve na voorgaande klokluidinge van van den raadhuife doen afkondigen , zullende het origineel dezes op de wagtkamer worden geafligeert. Aaum et Signatum binnen Steenwyk op den Raadhuife den 22 December 1781. Ter Ordonantie van de MAGISTRAAT C ES ) fwgs ggtt -y W. de LILLE. Secretaris.  JAERBOEKEN, December, 1781." 23*$ VERDEELING DER W Y K E N. Eerfte WTK. De Onnigerftraat O. Z. bezuiden de Markt, de Koningltraat Z. Z. de gehele Molenftraat, en de Schooleftraat, Z. Z. Wykmeefter 0. SP ANJAARD. Tweede WTK. De Woltftraat N. Z. de groote Kerkftraat W Z. de Neerwoltftraat Z. Z. en de Rarnfteeg. Wykmeefter JANNES KROP. Derde WTK. De Woltftraat Z. Z. de geheele KortewoJt ftraat, beweften de Markt, de Calverftraat O.Z Wykmeefter JAN HEGGERS. Vierde WTK. De Oofterftraat N. Z. benoorden de Markt de groote Kerkftraat O. Z. de Whemeftraat Z Z. de geheele Vrouwenftraat, Regiem, voor de wakende Burgers te Steenwyk.  Regiem, voor de wakende Burgers te Steenwyk. BL AD» 2324 N. NEDERL JAERB. Dscemb. z^u Wykmeefter A. van LINDE. Vyf de WTK. De Onnigerftraat W. Z. de geheele Gafthuisftraat, de Kalverftraat. W. Z. Wykmeefter PETER ten WOL DE. Sesde WTK. De Oofterftraat Z. Z. de gehele kleine Kerkftraat, de Schooleftraat N. Z. en agter om tot aan de Poort, de huifen beooften de Markt, mee de Stads Herberg. Wykmeefter WOLTER WAGTER. Zevende WTK, De Neerwoltftraat N. Z. de Kerkftraat O Z de Whemeftraat. N. Z. de huifen agter de Kerk, de Valkenye en de Fruithoffteeg. Wykmeefter F, A. KOK, Med. Dr.  BLAD W YZER DER voornaemste ZAKE R Ai Academie der Teekenunft. 1119. 199Ï5 AB'ën. 23* i Admirael in Texel. 7Ü3 ■Admiraliteit, (notificatie der gééoramitt; Raeden ter) bfnnèn Atniteldam betref■ 'ftnde de aenritsgeld* n. : -. • 450 —Berichten. 8m Admiraliteiten ( B; richten der) wegfos derzelver verrigtrngen gedurende den Oorlog. 2003. 2!28.2)53'. 9166.-4174 :#dvw van Weftergo. zie mjtergö. ■1 va?i Zft%ft*o**»4 zie Zevenwolden Aengellelde Heeren van Rcpeering en Amtenaeren. %\r. Andu Sybf. Abbema. 21)^0. H. J. Abbing. 965. Mr. Kom. L. Ac kérsdyk. aotfï. ör. K. Acronius. ^39. 5. /?dr. van Asj endelft 2^3 W ./tftfr. Aiting. a-99. ^. G. /in* gelbeck. 290- Mr. Z.. Ademaj 539. Mr ü. v. Adrichem. '2061. Fr Cortt. van Aerffen. 1445. .. . /ï/fterd« ■ 155. Mr. ^. K. van Aldewerelt. 288. ƒ2. v. 969 Mr. Abr. v. Alphen. 1446. Mr. N v. Alphen. 1229. Mr. H R. VS Altena 557 Afï£ Joh. Altena. Sim. Appel. 070* Mr. H£. van vanWyck» 2:59. Harm. v.Asfen 537537. Jr. 5. D. /?y/va. 537^ ^r. ff. W. Baren van Aylva. Jr. E. J. v Ayta. 539 Ta;nb Backer 11 f7. Mr. Dr. Backer , Hew van Nootdorp. 288* Mr. /F". Corn. Backer ^2.5, M. Bakcer. s.37. Baerdeman. 2303. £ae, ifaerf* PPPPPP «400  1781 BLADWYZER. 23CO. Abr. Baertmans. 969. B. v. Baelen 1448. Dr. J. Baert. 1158. Mr N. v. Banchem. 2229. Mr. 5. SaZ /e/ewr. J3?j ^. M de Beaufort 539. 2055. jF Fr. v. Beeck. .'.059. J. A.deBeere. 1155. A. J. C. de Baere. 539. Kom. Beckering. z* 6o. Ai r. Baron van Benünck. 96*. Mr. P- jF. v. Btrckel. 969. Mr. Chrijl. v. Bereftein. 288. D v. d. Berge. 2303. J, v. d. Berg. 2303. Mr. Cypr. Berger. 2059. Dr. H. Berghuis 293. Mr. J. C.Bergsma. «537- Mr. P. A. v. Bergsma. «38. Mr. Enn. Herm. Bergsma. 541. E. v. Bern. zc6o. Adr. Bertling. 97.0. W. Beth Jacobz. 2229. Mr. Lub. v. Boujicher. 968. Mr. TV. Am. de Beveren. 2058. Mr. C. L- v. Beyma. 537. J M. v. Beyma Thoe Kingsma. 538. E. M. v. Beyma. 539." Corn. Biesman. 725; Jr. J. IV. Bigot. 537. Jr. F* Adr Bigot. 540. 725. Jr. Ch Bigot. 540. 72t- Mr.^. P. fij/tfcr. 289. Fr. 5in£hvrft. 1157. Mr. ^èr. v. Bleyswyk. •> 90. Mr. H. Adr. v. Bleyswyk. 291. GerA. W. van Blydenberg. 289. Mr. Anth, Blok. 2301. Mr. Fr. Gualt.Blok. 2057. Mr.^nf. P/oA. 291. Pzdie /F. P/oA. 291, Mr. P. Belaerts van Blokland. 2054. Dr. /PI van Blommejtein. g. Mr C. J. v. d. Bü>-gt. van Lichtenberg. >. 4.47. Mc y.elbr. v. d. Burgh. il!u. Syvert v. d. Burgh. 203. J- P» 3-v-d. Bitrgt, enz 1157. Ir. Ü. van Burwmia 5 \y. jl". J. L. Dois vav, Burmir.xa. 538 Jr. IV. D- J. Botni-i van Burmania» 8. P. Buitenweg. 5^. Mr. Com. Caen. 1158» Mr. P. Camper. 538; jr- 5. P. An-ireasvanCanter. 733. Mr. 7^.y Canter Cam rling. 1872. Boudewyn £ 'appelhof. 1299. ƒ)& Ca/w 1633, Mr. 5. Pr Carbcfius. 115,7. Dr. Kar. Carnier. 2231- P. deCarpentier. 23uo. ^. y. Cajteel. 14481 .?. Cajlendyk. 2254. Mr. yfnt. Catshoek. 1633. Mr. Pr. ^fiif. v. Rofeveld CatteauitsÜ- Benj.Catteau 1158. Mr. D L. v Cattenburg. 969. B;ni:' Cau.iw. Mr. P C Cliatelain. 2229. Mr. C£. MaertenDentz. 2056.2228. Pod. Deyer. 1448. Mr. y^ir. Gevers Deynoot. 969. Mr. /F. ,7. Pa/tff/i va* Diellen. 979. 2059. 'foffi de Z>fe« 300. Daniël Karei de Dieu.~"y>o. Mr. vaw Dishoek. «158 7. v '2/ Do wi. 538. Jr. JK. j 27j. Pjrora v. d. Z)aeZ. ÏI55. 112' I445. «446. Mr. W J. v d. Does. 2059. Gualth. v. Doeveren. 967. Ant. v Doevereri. 14,18. Mr. Dom. Duom Jocobz. 1156.2300. B.Dorhout. 540. Anth. Johan. van Duom. 2300. J. J. Dortmont. 1447. J 3-Drabbe. J G. Drabbe. 725. 726. Mr- 3-3. Duivensz. 29 r.  i;8i BLADWYZER. F. D. Conftantyti Druiveftyn.^oi. Mr. Abr. 'Jac. v. d. Dus fen. 2050. Jr. J. y. d Duyn. 1155- Jr- 3' Baron van Echten. 538. Aggazus EiJsma. 536 540. Nocol. Elgersma. 536. Mr. ffac. Elias Amou'dsz. ^35. Kom. P.Elout. 1872. 'Dr. Ant.Ehzman. 144%. Mr. Gerh.Emants. 2055. Mr. /F. Engelen. 1320. ,7. Ennema. 540. Mr Porrc. y .EwjcA. 2059. Mi-.P'zkc. ran Pyc£. 289, /"7dr D. v. d.Eyk.jt?. ./fdr Hendr. Eyck. 10^9. J. van Berg Eyck. 2299-. Jr. F ^. ^. % Hevinga van Eyfinga. 538- Jr. F..? v. PV p>ga. 539 Mr. P/;r. j". Faöer van Riemsdyk. 1872. /-P. P- Faftcr. 720, /J\ du Pon Eï//er. 1418. Mr. Ottn W. PUL Falck. 2o,-o. J. Falck 2299. Par. P. Farjon. 20,5. J.M.Fas* mer. 966. Dr. Ger. FaU' varcq. 2057. R. Ant. v. d- Feltz. 2054. & v* Fenema. 14-57- EeonFerleman. s34. Liy. Fokkers. 536. D. van Foreeft. 2300. P. Poj?£. 97c. Nanni?ig van Fureest. 970. Lamb. Bern Frykenius. 2060. Mr. Dk.Gallis, f157. iV. Geelvink. 1155. P.de Geep. 726. £>o, P. yara Gen- deren. 291. J. van Ge'nne/?. 2299. Tjaard Gefbrands. 340. Mr. Z. Gerroltsma.557' Mi -4br» y. Germen. 1446. Jr. Paren yan Geufau. 540. D. Gildemsejter. D Z 534. D. Gildemeejier. 066. Pai. v. Gf&jTra. 538. Mr. A ^. v. Glinftra. 538. Mr.^. 3= Godin. 2059. Mr. P. Godïw. 2059. Mr. P. Mich. v Gotns. 2050. -P. J. v. Goes. 1154. 1632. Mr. D., ./Zndr. Meerman v.d. Goes. 2230. Kl.Gosliga. 53'ï. P. yfL GogUn. 725. PP. y. Goudoever. 293. P. Gfaefi-and. 2057. Mr. jf. P/z. Graefland. 1322. 1446. f, de Graef, 3ansz' 536. Gr anus. 724. Mr. Corn. Grozninx van Zoelen. 969. Mr. iVicoL GrooJ 3ac°bsz- 292- P de Groof. 1447. Jr. W.A.v Groveftins.y^c. Mr.Barth. de Gruiter. 2059. P. Gz;z» Aingft. 53^. D. Z>'. v. d. Haer, Heer van Camper Nietiwland. 539. Mr. £. y. Haersma. 537. PJ. dff PZocA y#n Haersma. 538. ff. L. v. Haersma. 53^. 539. C. v. Haersma. 539. Pi. Pf. van Haersma. 538. S. Haersma. I448. iVic. Haesman. 29?. Sznz. Hallingius. 2229. Mr. PP ya»  B L A D W Y Z E R. 1781 •Aan Halteren. 1446. >2t»r. ten Hage 1157. Jr. JF. H. van Hambroeick. 540. Mr; 3"- v Hanswyk.532. Gysb. J". v. Hardenbroek. 723. Gysb. J. van Harderwyk- 29.3- Jr- Jan Poppe Jindre van Haren. 289. Jr. W- A. van Haren. 249. Jr. P. E v. Harinxma, 'l hoe Slooten. 539 J. C. Bartfink. 969. Mr. Eil. Folc Harkenroth. 537.54c. Mr. PP van Piasfeit. ii^ó. Mr. J. K.v. Hasfeit. 187 ï. Jac.Osdorpde Haze 2303. Dr. DfrA van Heemskerk. 288- 'fan Ant. van Heemskerk. 288. ZP. r. Heemskerk. 535. Jr. DA. y. Heemskerk. 2061. Jae. Heereman. 1156. Corw. Heereman. 115?. P.Heeringa. 536. Mr. ^ac. v. d. ffeim; 969. ^aA. ffe/7?zoZt. 1 872- - - - Henne*7»m. 5^4- P. Herffi. 536. Mr. Rochus Heron. 726. Mr. -Afr. v. Heasden. 1446. Mr. PT. ƒƒ. v. d. Jleurel. 2231. Jr. S, v. IHemfira. 3 10 725. Mr. Alexander Will. van Hoecken. 288. Por72. van Z/beA. J633. Mr. Joh. Hoekftra. 1322. Willem van der Hoeven. 289. J. Adr, v. Hoeven. 2299. J. F. van ipppppp3 m. Hogendorp. 969. Eïvald. Hollebeek. 534. Mr. haek van Homrigh. 292. Mr. Jac. Hooft. 533. H. Hooft JDanielsz. f34,' D. ffoo/J de ^onge. 2299. Mr. L?'/7. J. Hooreman. 1872. 5. 6/. Hoornjtra. f37, Oedf PPepA. Hoornllra. 537. Mr. ■M. v. Horèac/2. 223!. Franr Coercr. Hornman. 72-. 726. Dk.v.d.Horst. 5">6. PI. v. d. fforff. 536., Ccr/2. Hotientot. 97c, Mi. ïP'. Iloy r. 205-. Mr. Dom. va?2 Hoytema. 967. 1154. Mr. J. E.Huber. <;39. ff. Huender. I44S. Brand. .7. P/a//;. ^35. jr. £. P.JEbinga vanHumalda. 539- Jr. JEbinga van Humalda. 539. ^ P. v. Hylkama. 537. P. v«» Hylkama. 54c. Mr. P. P/!«a van Idema. 539. 3e. P. idex. 536. f. ^ager. 163 2. rn. de Jonchèere. 206c. DA. Jong, 970. Mr. Ant. Jac.'de Jong van Per fyn. 291. p. ^7. ^ Jonge. 534. P. de Jonge. 2:03. dej^e. 2303. Dr. /?rd. Rochusfen Jahgerheld. 1158. ^L'. ^ew. 537- Coenr. >r/éfe 965. PP. >#/e«. 205,. P. de Kanter. '446. Mr. Ger. ,fac. Keizer. 07->'  r;8x B L A D W Y Z E R, M. Abr. v. Kelckhoven* 7?2. J. v. Kempen, 2.31. P. L. van aanga de Kempenaer. «39. Mr. Dr.nker deKempevaer. 2061. Lud. Tim. de Kempenaer, 22.0*. KI. Kerk. y . Mr. Melchior. TV, v. d. Kerkhoven. 590. ff, v. Ktrïwyk. I/48. G. de iTerp. 538, Pr. JF". A atz. Keuchenius. ji 7. ^.'/c. Piera. "22. Abr.Klaêsfen.2 m. Hertnem Kluppel. 293. Jac. Knap: ei l. in;. Mr.iV. Am.Knock.^o. Mr.J. V. d. Kolk, 539, -Tf o\ Koopmans, 54c. Af^f. Ptf/w. 11*7. de Kraker. 2302, Z>. P. Kramer. ^40, .7- Króón. 970. H.Krvyne.\%i'-. Mr. R. Pi.v. Kvffler. 5 9- Mr. v. Ktifeler. 1157- Mr* ff.Arn.Laen.22~'. Jacob Op 'tLandt. 292. Mr. Corw, 79/;. de Larcge. 290. 3". Langeveld 536. PAad. J.anigras, 535. P^/f- v. d. Leemkolk. 20^0. Mr. JD, JPor», de Leeme, 2069, P.'y. Leeuwen. 530. Max. v. Leeuwen. 2060. Mr. ^ v. d. Lefy. T i 55, Mr, P, P. v. Lelyveld, 72 >. FeicoI.emkema.<~(<. Mr. y, J, Lemmere. 725. P. Lenshoek, i447' 7* v< rf' Pey» 540. Fine. v, d. Ley. 670. Adr. de Ley. 2299. I- P, van Ley den 29c, 1154» Mr. D, v. Leyden, 1446. TV. A. LeJle:enon. 1872. .. . Lichtenberg. H55- J-J-v Lichtenberg. ï'57- Joh Lieve!oa, 192. Dr. Kar. van Alfem van Lingen. ^632. 1633. Dr. W. v.. Lis. 726. J. Lixraven. 22 ;o. Mr. J. D. de Loches. 969. H J. v. Loe. - .'2. Mr. TV. v Loon. f30. Mr. A.v. Loon.y ,o. Alb. Louwen. 970. P. Luchten. 1447. Adam Lugtig. 293. 97o. A. Lyklama a.' Nyholt. 529. P. 8/ocg. Lycklama a. Nyholt, 540 Luwden rot Landfort, iijt, 3;. TV", ft. Lynden van Blitterswyk. 2055-. vïfrr, Maerfeveen, 2060. Z>r. G. Macket. 1447. C. Maclaine. 72.1. 966. L07/Ü Le Maire.540. J. van Manen. 1157. Mr. PPV. v. d MareA. 2229. Mr. P' Marcus.2229. Mr. Ma'f' v Marken. ^36, Mr. P' G. A4ar*«j" 1,146, Mr* D.J.Martens.2069. Dan' Ar.th. Mafis. 230.'. Mr .^ör. ; ompe van Meerder, voort. 2054. Abr. MeUman, 2299, Dr. Anth. J. Mevr-  BLADWYZER. 1781 Menger. 970.* My. J. Mei\ül. 2057. J. G. van der Mey. 2.-00. C.J.R.van Meurs.' 2299. Mr. W. Metlmft. 293. G. J. Methorst, 293. A. Metlwrst. 304. '3° Par v.d. Méulen tot jVÏaersfenbroek. 97 r. Mr. Franc de Mey. - 28.. ƒ eend', de Me}'. 205 7. tiend. v. Mier loo. £Mo. Mr. G. George Gid. van der ' Mieden 2300. DA. Minnen. io';,3. Dr. ^4dr. ds Mimi, "2057. ^dr. MfteüJ-. 2«9>. Dz'rA Mo/. 292. KL Molenaer. 1632. Mr. P. de Monchv. 9*9. JF. deMonte. n -7. ^ac. Morgau. 2300. JP2ZZ. ji'/arierr. 1633. Mr. J. K.v. d. Muêlen. 2059. P. Muilman. 535. P. Mulder. 970. Dr. ^Z?r. Muller. 1158. Corn.Munter.yy. Everard Adr. v. Muyden. 535. G. Nahuis. 1156. Mr. F. Pznz'a van Nanta. 538. Mr. Pav. Nauta. 540. 725. 960". Dr. C/Vi/ï. de ATeve. 725. Sefca/i- v- Nooten , Jansz. 535. Mr. DA. PiooZa v. Nooten. 2231. 3^ iVbii/en. 2203. P. Nyjloot. 537. JP". de A'jize/.'536. Otto Obreen. 1447- Mr. Canzins Onder dewyngaert. 288. Mr. MaZi. Onderwater. ?88- 72^ 966' y$r. PL Onderwater. 965. Mr. PP Onderwater. zo<;4. 3e. v. Oorfchot. 2060. Mc. Georg. üofterdyk , ,^oan Pi/. 534- .?«/*• ™» Oofterhout. 2231. MeZZe Walles Oppedyk. 537. Mr. Gyxfc. Ziez'wd. Optennoort. 294. Mr. J.Ovens JIurmsz. 3299. Mi. iVic. van Osfenberch. 2060. Barth. van Ouryk. 205-1. Mr. jp. Pa». 29;. yPzdr. Parvc'. 187?. 3^/. Paulus. 2303. Peeten. ysö. Mr. Laurens 1'eereboom. Boudew. Peereboom. 970. 3=. Peerf. 970. Jasp.Perduin. 2.051. N. Pesters. 2228. Mr. Dan. Fr. Pzc/za/;. Ü56. Mr, L. Pierfon. 537- PZ. Pieterfen. S37. Mr. TAom. ^o/'. Rigeaut. 1150. Jr. /P van Plettenberg. 527. jr. D. v. Plettenberg. 539. Jr. ii. JF. v. Plettenberg. 540. 72 i. P/zeod. 3f- Caxy). Pluchr. 20Ó0. Pt. v. d. PoZZ. 535. Adr. Pompe. 2299. P. Yoortermans. 9QJ7. 3". Pra'Z. 2057. Porn. P«;y. 536. Hendr. Raar da. 29 3°. C. Matth. Rademaker. 2299. Mr. P/2. Ram. 2059. Jr. Ppppppp 4 Ge-  478i BLAD WYZE R. Georg. Grave van Randi , wyk. 132I. P. Raper.2<)<:. Mr. ^. ^. .ƒ. Rauwertz* 1447. Mr. D-.P.Rauwertz. 1447. Mr. /My. vanRaveftein. 2>c6. Mr. H. /F Ravejtein. 1155. Mr. F. 5. Reiding. 538. Reigersman. 229R. yP JP". v. 'Pecde. 2228. JF. Peer. 20 . G. «kj, 2ck4. Corw. Peer. 205;}. P. de ftegi. 2303. Gerr. Jilhr. v. Resteren t> t Borchbeuningen.1631. Mr. Joach. Pendurp.fT,4. Mr. W. Jak. Reneaud. -4_i<-. Jr. P. U. Rengers. 538. Jr. S. G. J. van Burmania 'Rengers, 539. Jr.- E. S. G. J. van Burmania Rengers. 539. Jr. IV. Rengers. 539- Jr. U. A. Rengers. 549. Jr. L. A. JE. Rengers. 5.10. 967, Jr. L. Amorael Joachim Rengers. 540. 541. 725. 31 4. i6"-3- 1Ü72. Jr. Z. Rengers. 540. 72?. H. Repelaer. 1155. P. F. Repelaer. 2054. Mr. P. de Ridder. 2059. P. Rietveld. 1156, ü. F. Rinja. 539. /tfd. Robberts. 534. j. Rodier. 2230. Porn. PoeJr. 2231. JRo^/t. 2057. Mr. joo/? Roniswinkel. 1446. Mr^ J. de Poo. 2074. Mr. Ff. Roozmdael. J. F. Z. 206 f». Step. Roozendael. A .Z.2oCf°. Mr. firzino Rover. 288., 7a.c. yfr/r. H.Rupertus.'.it'. Rem. Cvosw. Rynders.. 53c". JVigb. Rynink. 970. Mr. Abr. Sandra. 111%. P.y. Santen.^ 6^. Mr. Barth. v. d. Santheuvel. 288.9*6. 11^4. Mr. P. y. d. ■öfct/iezn'eJ 2054- Mr. W.Bart., v.d. Santheuvel. 20*$. Br. Matt Pas.295- .Ad Schadêe.7 i- Is. Schetus.z'ji. Dr Bartli. v. Scheliebeek. 2654. Schellinker. 33. Mr. M. v Scheltinga.^-j. 539. C. r. Scheltinga.. 538. -4' vö7Z der Schatte. T.O . D. TPoca, y. vc/;eJtH'nga. 539. Mr ftf^ yar^. Schdtus. 2231. J'j.de Schepper. 537 J /ftf. Schelling. 2229. Mr 7P. Scholten 967.' ^?-dr. v d. Schoor. 115 . yac. ■ Schoenmaker. 2300. Mr. ƒ. Schras/ert. 965. Mr. • ft. P Schrasftrt. 18-2. • Mr.. G. ft/Wrz. <38. /p: Schuur. Ü57. Mr. v?/;r. y. Sclntylen'urg. 28H. Jr. G. F. Saron T/W Schwartzenberg en Hohenlansbtrg. 5'. 8. 187^. Jr. /F. /3aro?i . TAoe, Schwartzenberg en Hohenlansberg. 539. Mr. &  BLADWYZER. i?8r B. J. Scrinerius. 54c • Anth. JVilh. Senn. van Bafel. 969. - 230. Mr. ,?. Fr. v. Senden. 2059. jr, A. T. R. van Sexma, 5'-8. Mr. >'ib. Recama. fVSix. 2298. Mr. J. Slicher. 2.Q2M. Ml'. MO**» _/4r«. v. Sloterdyck 724. Mr. Andr.V' d. sluis.t^l'. B- vwSlype. 9-0. Hesf. Jac. Slyper. 29.1. Mr. de Smet. 535- H^- J). y. Smidt, 2:99- ' Baert van Sminia, 538. Mr. A. v, Sminia. JfÊÖ. J. y. Sminia Hubbez. 538. Rein. Smit. 539. va« der Stad. 2298, Mr. J. Kar. Smisfaert. 2059. Mr, ^ Snelle. 288. 1154. J)r. P«d. va» Sonsbeek. 967. Ti. v. S/wen. 721, Mr. />• V' Spden. 96*, i3Spaender. 29-'- ^fer- vd. 5par. 535- T>\. Spiereiée. 725. Tpe Staek. 540. Mr. Cor«. S*an*. n-9i • Jac. joh. v. Stapele 1157- .?• P. y. Stapele. 1157.. 5*. F. v. Staveren^ 961), Mr. Bartr. v.d. Steen- %W • Xolle Steensma. 537-. Gyrfc. Stoel. 5 <5- Ant. B, Stoop. 20fd. iv". Storm van 'r Cravefande. 2061. Car/J. y?rw. Stou'ers. 725. Mr. lf. V. Stralen. 291- 2058. M_r, yJór. v.. Stralen. 970. Ane /F". Straelman. 2059, Mr. Asfe-Stockkei. .'.93Suidema. 970. Cor«. SM* • 29 !. Mr. Rem. .^awenk/rg. i90. Dr. Chr.Swaving. 536. Par. H. ƒ• Swesrts, de- I.andas. ooiIr. M. -D. /J. v, SyiziJHO53«. Jr. P, G. v. Svtzawa; 539- -f- Tegelberg. 1447- 7. T^ifcerg. 1447. Mr. Egb. de Vry. Temminck.. 5^. T. van, Teyens. 5 \9. T. B. Teyens. 540. Mr. D. Greg. van Teylingen. 290, Nicol. Teysfe. 289- r?- Thiere«r, 736. Mr. Adr.K m. de Thoméze. 1158. 2t. 5erenburg, Tieleman. 7060. PA. fredr. Tinne. 1631. ^èr. 'öi. Mr. Beim. W. Toewater. 1321. Adr. v. Tas. 2054. Mr. Mart. Toulon. 290. J. Toitsfaint. -87. G Mar- lyndu Tour. 230 , Z,. .4. Trip. 1155. Mr. ^. TWp. 2 6s Mr. FZor. Abbek. Tromp. 970.2058. Mr. J. Tromp. 1447. Mr. Theod. Flor. Trotsz. 536 Dr. Gerh. Troniliart. 293. Mr. Bcnav. J. Turc.9-1. . Mr. Jeel. Fred. Potty. Turcq. 9"T. Jr, IV. R. van iuyl van Serooskerken. 723. Mr. Ad. P. Twent. 290.1154. Mr. H. Twent. Pp?PPPP5 14*6,  5781 BLADWYZER; 1446. Mr. Jac. Twuyver. 533- Mr. J. C. v. d. Vaero. 1872"; Mr. J. Valkn.er. 2231. Mr. Matt. W. v. Valkenburg. 2228. Mr. Abr. One Flor. Bomble Vatebender. 965. W. G. v. Veersfen. 293. J. v. d. Velde. 540. J. van Vel/en. 2'99. diend. Verbeek. 2059. fVill. Verheil. zoóc. Mr. Quir. Maur. Verheid. 967. 1154. Dr. Albr. Verryji. 289. Jak. Ferimde. 2303. H. Verhoren. 1157. Mr. Rein. Verfchoor. 2059. JV. D. Verfchuur. 2056. p. Verfteveren g?c. A. J. Verjlolk.969. Georg. Vincent. 966. Mr. Jac. H. Vingerhoed. 969. A. Canter Visfcher. 538. F. J, Visfchers. 293. Dieder. Vleugels. 1157. Abr. Voerman. 1448. L. J. v. d. Vliet. 1447. 3- B. Dg y, Vlisfegem. 1447. H. de Vogel. 53 s. B. Voor da. 534. 3. van der Vooren. 1155. 3ac. v, d. £We«, Jüt i^r. 293. JanVos.Qgz. A. J. de Var van Steenwyk. 2208. Mr. Adr. v. Vredenburch. 1652. 3°. de PYiex. 535.1633. Gov. de Vries. 971. Mr. PM. Vrolykhert. 2054. Mr. ^nf/z. ƒ. de Vry. 969. Dr. 3°. van iVageningen2094. Mr. P. H. v d. Wall. i87.:. y. jpy. Zeradaei. 97c. iVïcoJ. m. 533. Jr. C. G. i.rave van Wasfenaer , Twikkel. 548. 1872. Jr. w. L. Bar. van Wasfew.er. i»73* Mr. Emer. de Weert. 1157. Ecodel; endt. 537. 540. 725. M. F. de Wendt. 539. Jv/r. 3°. a. re» £e//m. Wentholt. 0Ó4. jf. Sr. Wentholt. 964. a o. Wtrnmerus. 97^. Mr. 3^ ^'«dr. ya» Westreenen, 968. 2059. Mr. v. yyejtreenen. 2059 J. Weyher.536. A.Wiarua. J3«*. Pr. 3W. iï. ZPfeie». 2303 3. Wielinga. 539. Mr. Pi. Wiggers. 288 P. Willem/en. 2303. ƒƒ. de fPÏ/dr. 2298. 'Bern. Quir. v. d. Willige. 29 \. W' Willink. 1446. Heub. de Wilt. 1445. Mr. Adr. de Witt. 3ÖJ7. Mr. ^ Woertman. 2059. Por». deWolff. 536. Jac. fVormer. 97c. Wigb. Adriaen, Graven van Nas/au Woudenberg. 288. A. A. Wouters. 1447. H. yan Wycheh 537- D. 3. v. d. Wyk. 540. Abr. Rad. Wylik. 970. Mr. Theod. Am. Zael. 971. Hend. de Zitter. Ï158. Laur. Zynen. 1448.  BL- ADWYZER. ïj»8i /fenritsgelden. 3?o- 45° Acnjpraek v.nzyne Hoogt-, by de overgave der papieren van de Heer Laurens aen Je Staten van Holland. 159. zie verder op Holland Alkmasr. Aent?efteldeen overJedene Led<;n van de Regering aldaer 2300 AME=.ANn.Zvne Doorl.Hoogh. verldaert het VI. art der pu blic. van 1778 , wegens da vérongelukte goederen die Weder gevonden werden 2051 Am.rsfoor-. Aengel'telde en Overledene Leden van de R.geering aldaer. 293 Amste: dam. Lystder Geborene, Getrouwden en Overle denen. ♦ 4- , —— Bericht van eene geldneming voor 't Ilusfifch Keizerryk. 670 , „ Bericht wegens het Schip Sc George door de I ngelfchen genomen en te Livomo opgebragt : Beneffens een Verzoekfchrift van Directeuren. 840. en volgg. _ Bericht wegens het gevecht onder den S B. N. Zoutman en drn Vice Admirael Parker, 149 2. en volgg, tot 1550. Belooning<;n. 2119 , Preparatoirlyk Plan van Koophandel . enz. ,6!, «_ Waerin een Brief van J. de Neufville aen den Prefident van't Am.rikaenfch Congres. 183- Bi lef van §coktonaenWitherfpooa. 185 Brief van aen neer Dircksaen den Heer Laurens. 189 — Brief van den Heer Gillon aen den Gouverneur van Zuid-Karoiina. 190. •-— Brief van Jr. D. v. de Capellen tot den Pol 196 — Tweede Brief van Jr. J. D. v. de Capell n beneffens tweede Pr-srfchript. 202 A.mste..3am. (Berigt van Burgermeefceren van) nopens de Papieren van La" ers 206 , Heftig" Memorie van York , nopens 10 f 1. papieren. 211. Befluic der Staten van Holland en Westfriesl. op bovengem. 219 1_— f Protest van ) tegen dat'Befluit 221.— waer tegen zig ook de Stad Haerlem "er-et. 226. — Nadere aen'ekening vnn Amfte'dsm, 227. - • Contra Ii/feftte der Ridderfchap 228. Nadere Memorie van York 228. —• De Staten van Holl. en We^tfr. nemen een befluit om de meergem Papieren aen'tH -f van Juftitie te zenden om Advis, 23; — (Voorfteï derStad) ter Vergadering der Stat. van Holland en Westfriesl 1056. en volgg. De verklaringe der Sta l Dortrecht daeromtrend. joói.en aentekeninge " der Stad Haerlem. 1062 ._ —— Aengeftelde en Overledene Leden van de Re. gee-  *78i BLADWYZER;' geering aldaer. 289. 534.723. $)68. 1156. 1446. aö,22, 2057. 2230. 2299 *— Bnefwisfeling tnsfchen de Heeren Oofter en van 'Haren, en den Hertog van Richmond betreffende de wederzydfcbe Krygsgevangenen , waerin I. een Brief van de voorn. Heeren Oos. ter en van Haren aen den Hertog. 845- II. Antwoord van den Hertog. 846. III. , Tweede brief van de Heeren O. en van H. 847. IV. Tweede antwoord van den Hertog. 84!?. V. Derde brief van de Heeren O. en van ! H. 849. VI Derde antwoord van den Hertog. 851. VII. Brief van den Heer ■ Diggens. - jjS4 ■■■ Brief, wegens de Hollandfche Krysgevangenen.Ssy - « (Verklaring der Stad) aengaende de werving van volk voor den Zeedienft. 368 - ■ Pian ter bevordering der werving van Zeevolk 4^8 » Plan tot onderfteuning der Weduwen van gefncuvelde Zeva rende. 1976. Zie verder Plan. — »- .' ■' (Dq Heeren 1 van den Geregten der Stad) ftellen verfcheiden Keuren vast. 4158. en volgg. 1425. — Maken — eene verfchikking in de predikbeurten. 1777 _ r Bekendmaking van de Maetfchappy van den Landbouw alhier opgeregt. 1110. en volgg. Zie verder op Maetfchappy. r —~ ■ Verdediging van den S. B. N. J. Binkes, wegens de genomene Smirnafche Schepen. . U03 ——— Een Koopvaerdyvioojc van 60 zejleü onder neutrale Vlag uit Texel gezeild. ■ (Kooplieden vanjpre- fenteeren een Req. wegens de Holl. Krysgc vangenen. • « 1411 ' ~ ":— prezentee- ren een Verzoekfchrift tot fchadeloosficIiiug in gevojge van 't niet verkrygtn vaa behoorlyk Coovoy. 1959. zje verder Staten Gen. ——- Berigt wegens het nemen der O. L Schepen in «•e Saldanha-oaai. 1987. 2255 Verfiaj wegens het voorgevallene met een keizerlyk fchip aen de Kaep; 1 ss8 Bericht vnn J. Adains wegens de betaling van een half jaer irtreft vervallen <.p de Negotiatie van een MiU loen Guldens voor N. Auie.» Iika-- • 1588 Bericht van Schipper öerbr. Jurriaens, wegens de brutale handelwys der Engelfchen. i994. Iierichtvan Kapt. Tec- ke, H. Schut. 1995 Bericht wegens 't gelukkig arrivement van vier Oorlogfchi-penonde.-Bylandt. 225? Am.  BLADWYZER. 178 i Amsterdam Bericht wegens de 1 W. J. Vloot, 2 2(!t , B .-richt wegens de Colonie de Barbice : als mede van Surinamen, 2263 1 _- Bericht wegens de twee Kapers van den Hr, Kreutz> ■ . 2264 Anchovis-vangst. 2305 . Antwoord van den Hertog van Richmond ,nopens dc Krygsgevangenen. 665. Zie verder Bfiefwijfeling. Arnhem Aengeltelde en Overledene Leden van de regeeringaldaer. 965 iV-i' 187* A'SEN. Doodvonnis tegen "den Moordenaer Anton L.in&.713 Axel. Lyfflraflyk vonnis tegen P. Lammens. 9iï -— Aengeftelde en Overledenen Leden van'de regeering aldaer. • 2303 B» Batavu.Uitfchryvingvanden dank en bededag (te) 1627. Bcntinck. (Bericht wegens het overlyden en de begravenis van de S. B. N.) 1741. Benevens het afbeeldzel van een Gedenkpenning doov de Admiraliteit ter zynereere vervaerdigd. . 1744 Berrice (Rio de) door de Engelfchen genomen, 1228 Bergen op ten Zoom. Aengeftelde en Overledene Leden van de regeering aldaer, 755 Bergcm. Aengeftelde en Overledene Leden van de regeering aldaer. . 1874 'erkel (Do Penfionaris E. F. v.) geeft eeu adres over aen de Staten van Holland. 1046". en volgg. hjtuit der Kooplieden binneu Rotterdam. 239 der Staten Generael. zie op Staten {Algemeens') level van zyn Hoogheid , aettgaende het refpecteren der Pruisfifche vlag 1384. J.iLSWARD. Aengeftelde en Overledene Leden van ds re-' geering aldaer. 535 Brand. (Berichten wegens) U48. 1581- r99S Brief van den Schippér Peter Jacob Schots. 663. - ■■ Van een Zeekaptein, wegens een ligplaets voor Oorlogfchepen. 863 —— van den Zeeraerd. zie op Zeernei. Brielle. Bericht wegens het bezoek van zyn Doorl.Hoogh. 1241. en volgg. —— Aengeftelde en Overle. dene Leden van de regeering; aldaer. 1446. 1873. 2057 Brunswyk. (Hertog van) zieop 's Gravenhage. Byvoegfel. 2315 C. Campen. Aengeftelde ea Overledene Leden van dé Kegeering aldaer. 29^ Cap ellen. fj. v. d.) zie op O- vsrysfel. Conful. Le Mair ontvangt een antwoord van den Spaenfchen Bevelhebber Facon.46-T Con-  i78i B L A D W Y z E R. Conful Roggin fMaetn-g'-len van dc; " te Èarcelona. 4^5 —«'-.. ' Brief van den) Nig I ac den Rusfifcnen Conful te Kadix; ef antwoord daer op, benefflns anrvoordvan den Rusfifche Vice »dmi, rael 1421. en volgg. Convoy. • 2124 CüRACEAU,(Berichten van)a227 D. T\ag (Üitfchryving der Algetneene Dank- vast- en bede) in de verenigde Nederlanden. 363. TeBatavL.1621 Delft. Aengeilelde en Overledene Leden van de Regeering aldaer. 288 132*1 — Bericht * wegens het Gedenkteeken voorden on. ftejflyken H. de Groot opgericht. . .557 Delfzyl. Bericht wegens het binnen halen van een Engelfche Kotter. 949 Demerary en Ess< quebo. Aen de Engelfchen overgegeven. 1081. en volgg. 1417 Verdrag. . 1551 Deferteurs. (Ordonnantie van1 zyn Hoogh. aengaende de) 648. Het pardon voor dezelve wordt verlengt. 649 Devuntfr LyftderGeborenen, Getrouwden en Overledene. 13 ■ - ■ Aengeftelde en O verIe lene Leden der Regeering aldaer. 1447. 1631 '. • • • Vonnis tegen Vrou¬ we Mulart toe den BakVen. hagen. . . Dockum. Verfl3g*en ftukken2 tusfchen de E. Kerkenraed van Rinsmageest en Sv* brandahuysen Tamme Klafes Smit. J833- en volgg. tot 1869 Aengeftelde en Overledene Leden der Regeering aldaer. , s„ Domeinraed van zyn Hoogheid maekt een Ordonnantie op 't Schippers Veer het Nieuwe Veergenaemd. I735, Dordrecht en Alkmaer (Aen. tekeningen van)opdeRefot. van H. Ed. Gr. Mog. nopens een nieuwe Haven. (Verklaringe van) wegens het voorfteï van Amfteldam. . I0ór ■ - Bericht wegens het Schip van J. G. Boücher. ï.084 — Aengeftelde en Overledene Leden van de Regeering aldaer. 288. 965. *872. 2o;3. Droftendienjlen. zie op Overysfel. Dyk-brenken. Zie op Nymegen en Thiel E. Ewm. Aengeftelde en Overledene LeJen yan de Regeering aldaer. 97a Ïlburg (Citatie van drie Burgers van) voor den Hove van  BLAD W YZER." 1781 van Holland. 1636. zie verder Zutphen Embargo gelegd op alle de Engelfche Schepen in de Havens der Republiek. 66 » opgeheven, zo wel van de zyde van Engeland, als van den Staet. 397 En* huizen. Aengeftelde en Overledene Leden van de Regeering aldaer. 291. 723. 2058 2301 Euftatius (St.) Bericht van een een ongewoonehooge Zeeën ftortregen aldaer. 287 Verovering van dat Eiland. 784. Brief van den Kaptein F. S. Graef van By landt aen den Prins. 787. Bericht wegens het agterhalen en nemen van het Convoy en het fneuvelen van den S. B N. Krul. 789- Verovering van St. Martyn en Saba. 796 Request der Engelfche W. ï. Kooplieden en Planters aen den Koning van Engeland. 799 Gevoelen van Charl. Banburg, Lid van 't Parlement , hieromtrend. 806 En verdere ftukken hier toe betrekkelyk. 807 en volgg. Smeekfchrift der Joden aen de Bevelhebbers Rodny en Vaughan. 817. en V0U§' Berigt van den Franfchen Gouverneur van Grenada aen llodny 820. Vertoog van den Heer Burke in het Parlement van Engel. 1063. en volgg. Bericht wegens het verder gebeurde omtrend dit Eiland. 1080. Brief wegens de verovering van meergem. Eiland. 1225. Lyft der Lading van 't Convoy van St. Euftachius onder den S. B. N. Krul. 1228. Brief van den Kapt. A. J. Halm, wegens den S. B. N. Krul. 1391. Brief van Bafter Guadeloupe , wegens 't bedryf der Engelfchen op St. Euftatius. . . «994 Ektraü'uit de Regifcers van de Refol. der Staten van Holl. 308. F. TTjjcow ("Antwoord van den ■*■ Spaenfche bevelhebber) aen den Conful Le Mair. 464 Fondfen. Nieuwe bereekening der gelden, welke de Hollanders in de Engelfche Fondfen hebben. 437 . (De beftierders der Engeifche) doen eene inroeping van 8 percent. 1771. En aenmerkingen daerop. 1773 Fonds ter aenmoediging van 's Lands Zeedienst, zie Plan. m*^- (Eerfte vergadering der Deelnemers in 't Weduwen) 2266. zie verder Plan- Franeker. Bericht wegens'het vieren van het tweede Eeuwfeeft vaa de afzweeringe des Konings van Spanjen. 1626 . —— Aengeftelden en O- verledene Leden van de regeering aldaer. 536. 541. . 22*r Fjjiesland. Bericht wegens de Uitfchryviijg van de gewoone jaer-  l-Sr B L A D \V Y Z E R» jaerlykfche Landdag. 284. zie verder Landdag. Friesland. Bericht wegenseen fonds voor Weduwen van Gefneuve'den. . 2206 *■" " (Staten van) doen eene ■waerfchouwing wegens de Vredebreuk do n Engeland. 267. Nemen een Be¬ fluit op de Propofitie van zyn Hoogh. nopens de vermeerdering der Zee en Landmagt; 270 Scbryven éen Brief aen de afgezondenen ter Generaliteit 701. —— Verbieden het houwen van 1 chepen gefchikt om buiten dc Havenen van Friesland gebruikt te worden 702. ——~Doen eene Publicatie rot nadere verklaring Yan 't 29 Art. van het Regiem reformatoir. , 705 ~— Zenden een Brief, wegens het aantekenen der boter aen alleGrietenyën en Steden. 705 Btraemen een Publicatie omtrend de boter vaten. . 706 Beraemen een Placaet tot vastftelltog-e der middelen. . 707 " ———- Als mede een Placaat wesens de 100 1 enning der verfchotten. "708 Verbieden den Uitvoer van 't Rundvee. 700 '■' ——— Stellen den uitvoer van Stroo open. 1135. Nemen een Refolutie wegens de Roomfchs ■■ armen. 1136. — ta jje. men een befluix nopens da werkeloosheid der Oorlog* fchepen. 1617.— Beraemen éen Pl.icaet nopens 's Lands lyftaier Laften. 1624. —— Stemmen toe> in de voortduring van de heffing ter verdubbeling van 't verhoogde last en veilgeld. . 22j3 ■ Nunen een be- iljiit, ncpens de verbintenis met Frankryk en Sp..njen. 2214 " Beraemen een . Placaet tegens het korren van Oefters. 2213 ""■ Stemmen toe in . de Petitie. 2214. -~— ———- Stemmen toe in de Geldneming vansmill. voor Frankryk 2226 ^——■ 1 ■- Doen een voorflag tot verlenginge van de verhoogde Soldiè'n voor 6 maenden, en ftemmen toe in de petitie tot den aenbouw van Schepen. 2040 —— Advys der Stad Zwolle betreffende de petitie van 5271498. tot aenbouw enz. van Schepen. Advys van Jr. A. W. van Pallandt tot Zuithem betreffende de oprigting van 't Coips Mariniers, enz 2217 Advys van den zeilden }r. van Pallandt, oetrekkelyk dé verdediging tegen den Vyand —— Advys van Zevenwouden  B L A D W Y Z E R. 1781 êëti wegens dê vermeerdering van Zee- en Landmagt. 272. en wegens de bandmigt. 1263 Friesland. Aenteekening van 't Kwartier van Zevenwouden betreffende het plan voor de 6000 Mariniers 2292 —■. - Voorfteï van Ooftergo. 1615 - Proteft van eenige Kseren van Westergo tegens het befluit nopens de werkeloosheid. 1618 — 1 ,. Propofitie van Ooftergo' wegens verbintenis met Frankryk en N. Amerika, 2208 .1 Advys van Weftergo, wegens de vermeerdering van Zee- en Landmagt. 469.1267 ■— . Advys van een Lid in 't Kwartier van Westergo, wegens de Landmagt. 945 * Voordel van Wester- gö, wegens de werkeloosheid in de uitrusting, en wegens den Hertog. 1829 *——r Advys van Weftergo, wegens den Hertog. 1831 G. Gecommitteerden* ( de ) van H. H. H. Mog. befteeden eenige Oorlogfchepen aan. 866 GelobrlAnd. (de Staten vafn) nemen een befluit, wegens de twee petitiën van den Raed van Staten. 727- Als mede wegens de Petitie tot hogere Premie voor 't Scheepsvolk. ë . 728 Geloerland (Advys ge» daen ter vergadéring der Staten van) door J. R. J. v. d. Capellen tot de Marfch, nopens de petitie voor de legerlaften. é 729 "'" (Befluit der Staten van) op voornoemde Petitie. 732 ' ■ Nemen een befluit wegens de verhoging der Soldyeö. 733. 1 Nemen een oefluit wegens da vermeerdering vani7686 koppen.' 974. — Als ook tot Vèf4 meerdering der Soldyën voor de Ingenieurs. 975. - Nemen een befluit wegens V Convoy voor de O. fc Maatfchappji 1325= —Als ook omtrend de verhooging derSoldyernl^S Befluiten tot de petitie van 1200000 Guldens. 1327. * Verbieden de paskwillen tegen den Hertog van Bfunswyk, enz. 1329. —. Nemen een befluit nopens de zaek van den Hertog 1361. — Doen een Publicatie te. gen het Boekje getyteld aen het Folk van Nederland. i28s. Stemmen toe in de Petitie. . 2084. Advys van Zutphen, zie Zutphen. — Advys van Jonkhr.' Zuilen van Nyvelt, wegens de zaek van den Hertog. 1373. zie verder op 's Gravenhdge. Vo»rftel van Gelderland hier op. 1464. en volgg. —Proteft van Jr. Zuilen van Nyveld wegens de Landmagt. 1449 qq e*.  i78r BLAD W YZER. G^ldbrlan Advys van Jr. v. d. Capellen tot de Marfch, wegens de Geldligting voor Frankryk. j879 en volgg. - Contra proteft van den Landdroft Bentinck tegen het Proteft van Jr. Zuilen van Nyvelt. 2064, en volgg. Geldneming. 109. 1218. 1700. I7C3 Genoodfchappen. 16. 734- 946. 1130.1222.1567.1587 '955. 2233 Gerucht van een landing der Engelfchen in Zeeland. 663 Gezant (den Engelfche) Yórk geeft een Memorie over 212 . ■ — weigert een Befluit der Staten aentenemen 23S (Den Engelfche) York vertrekt uit 's Hage. 26 ( Den Hollandfche ) Graef van Weideren komt uit Engeland terug. 110, Doet verilag van zyne ver rigtingen. 1221 — (De) van dezen Staet aen het Hof van Zweeden vraegt hulp van 't zelve. 622. en volgg. _ (Memorie van den Deenfehen) 774 i. (Deenfche) geeft in eene Memorie te kennen dat 'er geen Oorlogfchepen of Kapers in de Ooftzee of Zond mogen komen. 1023 J. Adams, van N. A merika doet aenzoek om als zodanig erkend te worden. 733 Gezant van Pruisfchen (Klagte van den) 1385.149 - (den Hollandfchen) va Berkerode eifcht het Fregat de Caftor van het Franfche Hof terug. . 1444 ■■ (De) van 't Hof van Weenen eifcht de teruggave van'tToscaanfche Schipdoor . de Fi anfchcn aen de Kaep de Goede Hoop genomen. 1723 (Den Franfchen) levert een memorie in houden de klagten, wegens behandeling aen Kapt. Fall" 1901 . —maekt de geboorte van een Dauphyn bekend. 19 '4. Gezanten (Aenfpraek der twee) aen de Keizerin , Grootvorft en Grootvorftin. 56I Gorinchem Aengeft. en Overl. Leden van de Regeering aldaer. 209. 2299- Gouda. Aengeftelde en Over' iedene Leden van de Regeering aldaer, 289.1632- 's Gravehhage Verilag we. gens bet gebeurde by gelegenheid der Oorlogs-verklaring door Engeland aen dezen Staet gedaen, 17, en volgg. — Tweede Brief van den Graef van Weideren aenLon* Stormond. 32. — Antwoord van Lord Stormond op denzeiven 34,— Het Franfche Hof zend dertig Couriers af om de Hollandfche Schippers te waerfchuwen. 36. ,. Oorlogsverklaring van Engeland aen dezen Staet. 39. —  BLADWYZER. i;8i De Schepen van G enada, St. Vincent en Dominica komende , worden vry verklaerd. 49. 1444- Verder verfiag van het gebeurde 50 en volgg. ■ ' Memorie door de Hee» ren afgezondenen van Amfteldam , aen den Heer Prinfe Erfftadh. voorgelezen, 1166. en volgg. » 1 Brief en Klagten van den Hertog van Brunswyk aen de Staten Gener tegen Amfteldam 1178. en volgg. — Befluit der Staten Gener. hier op 1190. Staten van Gelderland verbieden de pasquillen tegen denHertog.1329 Nader befluit der Stat. Gener. 1357- Nader aendrang van den Hertog en befluit der Stat. 1359. Befluit der Staten van Gelderl. hier omtrend. 1361. Advys van Zutphen in dezen. 1369. Advys van Jonkh. Zuilen van Nyveldt, nopens voorfz. zaek. 1373. Befluit der Stad Haerlem hier omtrend. 1376. Voorfteï van Gelderland. 1404. Staten van Utrecht verbieden de Lafterfchriften tegen den Hertog , enz. 1596. Advys van Weftergo hier omtrend. 16:9. Aentekeningen der vier Grietenyè'n in Sevenwoude. 1620 Befluit der Stat. van Stad en Lande. 1727. Voorft van Weftergo.%i82o, Advys van Weftergo. 1831- Befluit $ *an Alkmaer , wegens bo- vengerrr. zaek. 1914. Befluit der Stat van Utrecht. 1926. Keft. van Overysfel. 1931. Voordragt van de Heer Pa'« landt tot Zuithem. 1932. Verklaringen dei: - Steden Kampen en Zwol. 1933. Verklaring van den Hertog, r935. Nadere verklaring van dei Herfg, enz. 2099 's Gravemhage. Brief van Jr. v. Lynden aen de Stat Gener. wegens weigering van 't Gezantfehap te weenen. 1387 Refol. en Rapport wegens den Schout B N Krul. 1390 Ordre van Zyn Hoogb. wegens defertie. 1456 Rapport , wegens de geldneming voor Frankryk onder Guarantie van den Staet, 1700. Holland ftemt toe in bovengem. Geldneeming. . 1703 — Voorflag van een byzondere vrede met Engeland, door Zweeden. 1890 - ■ Antwoord van Engeland op gem. voorflag. 1893 ' Antwoord van *t Hof van Engeland aen den Gezant van Rufchland. 1897 Memorie van den Hertog de la Vauguijon betreffende den Duinkerker Kaper Kapt. Fall. i9or„ — Reglement wegens de Franfche en Nederl. pryzen in wederzydfcheHavens op te brengen. 2091 Bekendmaking des Kei- qqqq 2, Zas,  i;8ï blad w yzer. zers. wegens het flegten der Barrière Steden 2105 's Gravenh.ige. Bericht wegens de ontruiming van Namen w.» ;. ■ door de Staatfche Troepen. . 2236 ——■ Smeekfchrift der Londenfche Burgery aen den Koning 2237 m-.— (De Regering van) doet een Publicatie rot het ftipter onderhouden van den Zondag. 433 Vernieuwt de Publicatie tegens het misbruiken van Gods naem. 435. Beraemt een 'Publicatie tegen het Dobbelfpelen, enz. 435. - Doüt eene waarfchouwing tegen het verjaten van kinderen door Ouders. 1954 ■ 1 ■ Algemeene voorlopige vergadering der O. I. Maetfchappy aldaer. 437 -■— Aengeftelde en Overledene Ledgn van de Regeering aldaer. 288. 533- 721. en volgg. 966. en volgg. n54. 1322.144?, 1631.1872.2054. 2228 2298 Grfnada. Zie op 's Gravenhage. Geoningbn. Publicatie betreffende eene Geldneming 285 ■» Bericht wegens de viering van de honderfte verjaerdag toen Munfter en Keulen deze Stad verlieten. 2053 — Aengeftelde en Over- denc Leden van de Regeering aldaer. 971. 2062. Groei, (H. dc) Zie Delït. H. Haarlem. Lyft der Geborenen Getrouwden en Overlede» nen. Aengeftelde en Overledene Leden van de Regeering aldaer. 1872 ——-— Het tweede Genootfchap van wylen P. Teyler v. d. Huift (te) geeft een vraege op, jg Het Godgeleerde Ge- nootfchiip van wylen den yoern. Heer T. v. de Hulst doet uitfpraek over ingekomen Verhandelingen , enz. 734. Bekendmaking 1355,—* Geeft vraegen op. 2233. Bekendmaking van 'tander Genootfehap. 2234 ——— Programmen van de Maatfchappy der wstenfehap. pen. 976. en volgg. den Huishoudelvke Tak wyst Eerpenningen toe. 2088. 1 1 (de Stad) verzet zig tegen het Befluit der Staten van Holl. en Westfr, nopens de Papieren van de Heer Laurens. 226 (Aentekeningen der Stad) omtrend het voorfteï van Amfteldam. 1062 Neemt een befluit in de zaek van den Hertog. 13/6. zie verder 's Gra- venhage, - ■ Vragtly.'t der Marktfchippers tusfcheH deze Stad en Utrecht. . 1686 —- Berigt wegens hetFonds ter  BLADWYZER. 1781 ter aenmoediging van den Zeedienft zie Plan. Harlingen. Aengeftelde en Overledene Leden van de Regeering aldaer. 537.1633 Heemraden ( ioog.) van Rhynland maken een Keure wegens ontbodene Ingelanden. •957 Heerevesn, Aengeftelde en O. verledene Leden van de Regeering aldaer. 2061 'sHertoüsnb sch. Aengeftelde Overledene Leden van de Regeering aldaer. 'joöl Hel EvoETiLuis. Bericht we. gens het ongelukkig naer'zee dryven van de Sloep van 't Oorlogfchip Schiedam met den Heel.neefter, enz. 897 Hin ei open. Aengeftelde en Overledene Leden, van de Regeering aldaer. 537 Holland. (Bericht wegens de reize van den R. Keizer door) 1331. en volgg. ( De Staten van) en Weftfriesland beraemen het Placaet van de 100 en 200 penning. 126 de papieren, van zyneHoogh. rakende de zaeken van de Heer Laurens. 159. waer op dezelven een befluit ne. men. ibid. .1 Eefluiten om gem Papieren aen *t Hof van Juftitie ce zenden om advis. 233. — Ontvangen een Brief van 't Hof van Holland daeromtrend. Qq 837. Nemen een befluit wegens een nieuwen Haven. 872. ■ Nemen een befluit dat tot kleding van Krysvolk geen ander zeemleer mag gebruikt worden, dan het geen in deze Provincie bereid is. 1043. -r— Verlengen den uitvoer van Pot, panaarde , enz. 1044. — O transen een advis vin den Penfionaris E. F. vanBerkel. 1046. en volgg. ——— Ontvangen een Requeft van Koopl, van Rotterdam, wegens de vasrt op de W. I. upp. B-fluiten tot een vermeerdering der geldneming tot een fomma van 12 Millioenen tegen 25 ten honderd. 1218.- Nemen ook een befluit om aen de O. L Maetfchappy een fom van 1,200000 Guldens op te ichieten. 1219. ——Stemmen toe in de vermeerdering der krygsmagt. 1221. •— Beraemen esn Placaet tegens het boekje aen het Volk van Nederland. 19051- Befluit tot voorzieninge tegen gem, boekje in de Generaliteits Landen. 1909. ——— Ontvangen een Requeft der belanghebbende in de vaert op Surinamen , enz. 1972. Vernieuwen den Eed voor neringdoende liedtn. 2252 ».,, ('t Hof van) wyst een Premie toe van Honderd Gouden dukaten aen L. qqqq3 Bu-  i/§r BLADWYZER. Butot, welke het befte p'an ter redding van de Nederl. Lyfrenten Compagnie had ingeleverd. 1997. — Verbied het fchieten en affteken van Vuurwerken.2253 Hoogplaet (Bericht wegens de bedykte) n 30 Hoorn. Dc Regeering dezer Stad doet een Publicatie tegens geweiden aryen. 689 Aengeftelde en Overledene Leden der Regeering aldaer. 970.1157.1873. 2058 Hulst. Aengeftelde en Overledene Leden van de Regeering aldaer. 1447 J. Jagt (Ordonn. op 't ftuk van dc) in de ProvincieUtrecht. 1801. Jnflrutlie voor Kapteins, Officiers enz. ter Commisfie uitvoerende. 63. Veranderingen omtrend hetzelve. 759 Johnftone (Mislukt voornemen ^ van) door tusfchenkomst van de Hr. de Suffren. 1241 K. Kaep de Goede #bop. (Bericht van den Engelfchen Vlootvoogt.) zie Amsterdam. JZaaprederyên, 111. 241. 245. 400 483. 6.-,7. 673- 676. 756. 904. 1119. 1798.1800. 2=75 Kapers, (uitrufting van) zie Kaaprederyèn mm (Hollandfche) derzei ver verfigtingen. 19.92.2274 Kapers (Engelfche) vervolgen de Visfchers. 135. 671. 933, 227r (Moetwilligheden der Engelfche) enz. 454. 669„ 677. 896. 932. 1045. "c8. 1222. 1087. 1762. (Stranding van Engelfche) • 486 Kartel-Schepen. 1251.1550.1551 Keizer (Jofeph de Ilde Roomfch-) doet een bevel, betreffende de vryheid van den Proteftamfchen Godsdienft in'deszelfs Landen. 2000 Koog, Lyft der Geborenen, Getrouwden en Overledenen. 9 Krygsgevangenen ( Engelfche) worden uitgewisfeld. 1739 Kvilenbürg. Aengeftelde en Overledene Leden der Regeering aldaer. 1445 L. Landdag. 284.943. iör4. 2205 Landmagt (Brief der algemene Staten j, wegens eene vermeerdering van) 409. zie verder Plan. Leerdam. Aengeftelde en Overledene Leden van de Regeering aldaer. 2231 Leeuwarden. Lyft der Gebonen en Getrouwden. 12 — Bekendmaking van een Genootfchap van tien Leden aldaer. . 9,5 .— (Rckendmaking van het Departement van) 1271 Aengeftelde en Overledene Leden der Regeering aldaer. 53(5.541-724.971.1323 LEt-  BLADWYZER: i78* Leiden. Lyft der Geborene, Getrouwde en Overledene. 3 —— Het Dichtkundig GenoodCchap Kunftword doorarbeid verkregen doet eene bekendmaking. . 1223 (De Heeren van den Gerechte der Stad ) maken enige veranderinge omtrend het verleenen van ontflag, enz. . 1397 - Maken een Ampliatieop het XVI. art. van de Gildebrief van den 16 Oct. 1758. 1397 Amplieren de Ordonnantie van het Gilde der Apothecarisfen. . 1400 - Vermeerderen de Keure genaemd Bloed - reizen. 2117 ■ i p.ericht wegens een groote bloeijende lAmerikaenfche Aloë. .' 1498 — Bericht van de Beftierders van 'c Stolpiaenfch Legaet. '955 — 1 Aengeftelde en Overle dene Leden van de Regeenng aldaer. 534- 1156", I446- 205G. 2229. 2298 Leiderdorp. Bericht wegeus de inwying van het Orgel aldaer. 7401 Lettres de Marqué door zyne Doorl. Hoogh. aen de Westindifche Schepen verleend. '417 Lyft der Oorlogfchepen, Fregatten en uitleggers, enz 862. 1752 . der Koopvaerders door de Engelfchen genomen. 138 V 4 4 4.4 4 SI 4 iwaes* Lyft der Zeemagt van de Zeemogendheden. 86;> — der Schepen van onderfcheldenen Natiën , welke in *t jaer 1780. de Zond gepasfeerd zyn. . 1108 — Der Suiker, Koffy , en Tabak geladen in de Schepen onder Convoy van den S. B. N. CruL 1228 Lyst der pryzen van verfcheide Produ&en onzes Lands: Febr. 542. Maert. 726. Apr. 672. May. 1158. Juny, 1324. July. 1448. Aug. ifi34. Sept. 1874. Octob. 2062. Nov.2232 Decemb. 2302. M. Maessliu. zie Vlaerdin* GEN. Maetfchappy (O I.) houdt een voorlopige algemeene vergadering in 's ;age. 437. Be. richt wegens deOngeruftheid der Geldfchieters aen gem. Maetichappy. 451 , (Bericht wegens deSchepen der O. I.) 1230. en volgg. 1402 ——— Rust gewapende Schepen uit. 1550. Verrichtingen van dezelve. 1749-1798. — Reglement voor de huishouding cp dezelve. 1757 _ (w 10 Befiuic tot uitrufting van Schepen ten Oorlog. n98. Bekomen Let. tres de Marqué van zyne Hoogh, 1417. Verzoekt een onderftand van H. H. Mog. 1904.  i?8i BL ADWYZER. Maetfchappyen. 976.1110.1160, 2088.2190 Manifefi. zie Oorlogsverklaring. Mrd. kelik. Plan eener Lotery door Hun Ed. Gr. Mog.,aen deze Stad toegeftaen ter verbetering van haere Zeehaven691. Bekendmaking daer omtrend. 1581 ■ (Aenteekening van) op de Refol. van H. Ed. Gr Mog. wegens een nieuwe Haven. . 874 - ■— Aengeftelde en Overledene Leden van de Regeering aldaer. 291 Melvill. Bericht wegens een , embargo te Lisbon op zyn onderhebbend Schip gelegd 249 . Wordt vry gefproken ; wegens het overgeven van zyn Onderhebbend Schip aen de Engelfchen 1796 Memorie van den Gezant York. 212 • (Nadere) van denzel- ve. . 228 m——Van den Gezant van Lynden aen het Hof van Zweeden om hulp. 622, en volgg 19 WiDEELBuitG. Lyft der Geborenen, Getrouwden en Over ledenen. 19 ~ Aengeftelde en Over¬ ledene Lede.'i van de Regeering aldaer. 97;.2058 —■ Requeft van Directeuren en Kooplieden aen unne Hoog. Mog. 254 ^De Beftierders van van de Maeifchappyën van koophandel vervoegen zig by Requefte aen de Heeren Staten van Zeeland. 905.cn volgg. Mir de' b'jro. (Advys der Stad) over de petitie tot hogere premien voor het bootsvolk. 1249 ■ Aenkomst van een Kartel.Schip 1251. zie verder Kartelfchepen. De Zeeraed alhier doet een Publicatie wegens het , gebruik der Schepen. 1585 ■ Extract uit de Notulen van de Ed. Mog. Heeren Staten van Zeeland. 2ipa Het gebruik der Zweed, fche Schepen wordt verlengt. . • , 2193 ■ De Raed dezer Stad vermeerdert en veranderd de Laftbrief voor de Poftmeefter. 910. en volgg. ——-— Maekt eenige veranderingen in de Ordonnantie op den Brand, enz. 927 '■ ■— Neemt een Iïeiluic nopens het aentekenen van transporten of overdragten, enz. . 928 — Beraemt een Lyft van Loongelden voor 't Comtoir der Regiftrature. 932. en volgg. —— —Beraemt een Reglement wegens het beftier van 't Burgerweeshuis, u2i —■ —— Vergunt het regt van preferentie aen die van het  &LADWYZER. 1781 het fmede gild binnen deze Stad. . naa Middelburg. Vernieuwt eene Waerfchouwing, raJsende de Schippers van jagten. 1582 - Doet een Publicatie wegens't Stads Fabriekhuis.2194 Monkickendam. Aengeftelde Overledene Leden van de Regeering aldaer. 1C32 Montfoort. Aengeftelde en Overledene Leden van de Regeering aldaer. 724 Muiden. Aengeftelde en Overledene Leden van de Regeering aldaer. 535 N. Naehden. Aengeftelde en O verledene Leden van de Regeering aldaer. 536 Neerlands heil en rampen. 2303 Nieuwjaerswenfch van de Vulders en Aenftekers der Lantaernen der Stad Amfteldam. 154 Noordwyk. Bericht wegens het Stranden van een Engel fch O. I. Schip aldaer. 438 659782. 086, 2089. Nota van de Hertog de la Vauguion verzoekende een kening van 4 a 5 Millioenen guldens voor de Staten van Amerika. , H95 Notificatie van den Zeeraed te Amfteldam. 145 Nymegen. Berichten wegens dykbieuken door opftoppin gen van 't Ys in de wael, 2igjenz. naer Engeland. 9S Placaet Houdende verbod om van om Schepen aen de Engelfchen te verkopen verhueren, enz I0* tegen den uitvoer van Scheepsbouwftoffen.enz.iQ7 ; Van de 100 en 200 penning. 126 —-—' Betreffende den Fed der nering doende Lieden. — (Preparatofrlyk) van een t^taatvanKoopnandel,en^ I6T. Inhoud der Pap e,en daer toe betrekkelyk. 183. vog? Gedagten » £ r>etzelve. 822. en volgg. Zie verder op Holland. bS — Wegens eene vermeerde, ring van Landmagt. 4I, —; Van vermeerdering de'r Zee en Landmagt. 773 •—.Ter bevordering der wer. ving van Zeevolk. 448.665. — Van Geldleening voor°A6 merika> . 4(57 ~~ , Va" gewapende Vaert op de Weftindiën. 1090. en volgg. —- Tot onderfteuning van Weduwen van Gefneuvelden. —» (Nader) tot een Fondis voor de Weduwen van gefneuvelden Zeevarende. 197e en volgg. Bericht aen het Publiek, wegens uitdeehW aen verminkten. Plan  BLADWVZER: i?8r 'Plan tot een fonds ter onderfteuninge der Weduwen van gefneuvelden door Friesland. 2206 Door 'de Admiraliteiten aen H. H. Mog, overgegeven tot aenbouw van 19 Schepen van Linie. 2244 Prcemiin voor het uitruilen van Schepen. 1215 Propofitie van zyn Hoogheid tor aenwervinge van 6000 Mariniers. *9*7 Pruis fen (den Koning van) verbied den invoer van alle Boo'iiwollen, enz- 467 Treedt toe tot de gewapende onzydigheid , en btncmt eenige nwetregelen dneromtTi-r S. 110-4. ^477 « , (KlïRtcn van) wegens een Sch p op den Eems genOMUCMT. , ; '385 . JNadere veriianng van den Koning v*i) ^«treffende het voeren van zyn Majeff«MVIaK. ■ **»S Pnttn doji onze Oorlogfchepen en Rtpert rn de Havens optpbngt. ƒ08 Publicatie sietpdt }l\xzend*er dezelve afgekondigd zyn. Purm^ende (de regeering der Stede) maekt een Keure tot verhooging der Kragge op de weg naér Nek 1 a47 , Aengeftelde en Over¬ ledene Leden van de Regeering aldaer. 292,97® R. Rcedery zie Kaapredcry. Rclaes van 't geV3gt door Kapt. Oorthuis , 1234- Tweede Brief van dc.elve 1240. Zie verder onder Rott rdam. Requeft zie op de plaatzen van waar dezelven zyn ingeleverd en op Staten (algemee* ne). Staten van Holland enz. Rotterdam Lystder Geborenen , Getrouwden en Overledenen. 6 ~—— Berigt nopens het neme'i en Opbrengen van twee Oorlog en een CompagnieSchip door de Engelfchen 236 Befluit der Kooplieden binnen dezen Stad, 239 , — uitrufting van Kapers aldaer. zie Kaepiederyen. A, J. Verftolk Le. vert een Requeft in by H. H. Mog. dat de Schepen uit vreemde Havens onder Convoy mogen zeilen. 247 Bekendmaking der Admiraliteit alhier. 482 —Contrair, tot vergoeding der fchade door brand. 88®. en volgg. . — Getuigenisfen wegens het niet uitzeilen der Schepen uit de Maas, 1779 > en volgg. Brief wegens het niet uitzeilen der Oorlogfchepen uit Zeeland, 1784. Brief vandenGr. van Lynden aan de Admiraliteit op de Maas: Be.:evens de Briwf van Koelberg, 1789» Brief van de Kaptein Melvill, wegens het nemen van zyn Schip, 1428. Benevens  I78i BLADWYZER. vens een .Relaas van denzei ve , 1429. Nog een Brief wegens het hernemen van 's Lands Fregat de Caftor , door de Franfchtn 1434. Nog verlcheidens berichten omtrend voorn. Gevecht. 1439. en volgg. Rotterdam. Relaas van 't gerecht door Kaptein Oorthuis I4J4. Tweeden Brief van denzei ve, 140. —-— (De Regeering der Stad) beraemt eene Ordonnantie op de weeklykfche markten. 889. ■ Als mede te¬ gens het ontheiligen van den Zondag. 892- — Desgelyken ook tegen het dobbelen en fpteien. 894. Am- pliëeren de Ordonnantie voor de Sleepers. 1571 ■■ Doen een Publicatie tegens het los lopen der honden , 1573- Al« mede een Publicatie wegens de Jaarmarkten , 1574. en volgg. Verandert en vermeerdert de Ordonnantie op het Kuipers GUde, 2049. - Verbied den invoer van Groene Zeep 2269. —— Aangeftelde en Overledene Leden van de Regeering aldaer. 723, 909. 1322, 1873, 2230, 2299. —— Berichten wegens Krygsgevangenen. 895. •—- Bericht wegens het Schip tB 3L A D W (V i? E R. ds de Papieren van sLauiens-.v AMekP^Tsfe rftZenden het Befluit der Staten van Holl. na dat York geweigerd had hetzelve aen te nemen , met een pinkje naer Engeland, 235. ' Ontvangen een Req. van A. 3- Ver' Jiolk , Koopman te Rotterdam. 247. Ontvangen een Req. van de Dire£buren enz. der Commercie Comp. te Middelburg. 254. —. Schryven een algemeene dankvast- en bededag uit. 363. . Zenden een Brief aen de Provinciën, wegens de Aenritsgelden. 371. —Befluiten om den Koning van ïrankryk te doen bedmkeu, en Schikking tot eene Conventie nopens het het nemen d«r Schepen van dc Engtlfchen. 374- 755- Nemen een befluit nopens de verklaring van Zeeland. 384. —— Verbieden het werven van Bootsvolk voor vreemde dienft, enz. 390. — verbieden den uitvoer van Graanen, 395. Heffen het Embargo van ds Engelfche Schepen op. 399. ., Zenden een brief aen de Bondgenoten, wegens eene vermeerderiug van Landmagt. 409> Nemen een ■ Befluit nopens Wedde en Westwoldingerland. 417. — Orftvangen een Antwoord van de Staten van Utrecht op hun aenfehryven van den 2(5 Decemb. 1780. 4S9, —— Treden toe tot de Gewapende onzydighejd. 564. en, volgg. zie verder op Onzydigbrid. 30 flBfea—^OntvangeneensMe■ morie van den Prins Cfalützin ter bemiddeling. 634. ■—— Geven een Antwoord daer op. 637- —— Bifluiten om de kleine Schepen zonder Borgftelling over de wadden naer Flaendëren te laten vaeren. 644. -.——1 ftaen den uitvoer v-in alle platen rond zaed, vlas en zeildoek, naer Frankryk, toe. 647. Beraemen ook eenige infebikkelykhsden ten aenzien der Kaipiederyen. 617. —Ontvangen een verzoekfchi ift orn vergelding van onkofen, indien, de vrede getroffen wierdt, 647. Befluiten tot het ver- hoogen der Soldyen, er.?. 651. —— ' Ontvangen.eenRequest van Vleefchhouwersi 657. ■ ■■ Ontvangen een verzoekfehrift van de Beftierders van den Handel op de Ooftzee. 660. —— Reclameeren de hulp der Noord, fche Mogendheden , ingevolge vjn het Verbond van gewapenoe Onzydigheid. 737. en volgg. - Laten een vertooK aen de Hoven van Zweeden en Denemarke» doen nopens de Scheep vaerc in de Zond en het Kattégat eni?> Zrt4> im Nemen een befluit op het Requeft der, Han-  B L A I) W Y Z E ft: 1781 Hardelaers op de Ooftzee. Ontvangen een nader Req van Direft. van den Handel' op de .O, Zee. 750. ■■ • Befluit o'p hetzelve- 751 ——■ N'-" men verfcheiden Refolutien op verzoekfchriften. ?yt.en volgg. - Befluiten tot net zenden van Oorlogfchepen na de Elve op verzoek van die van Hamburg, ten einde de Koopvaerdyfchepeh van daer te geleiden. ?sg, 1 Maken eenige veranderingen iu den Laftbrief voor de Kapers. 759. —.i—i.i, Nemen een Befluit op 't verzoek der Kaeprederyen , ingeval de vrede gemaekt wierd. 762. Ontvangen een Requeft van de geinteresfeer&éfk der Haringvisfchery. 75,. ; Ontvangen een brief van den Gezant -aen het' Hof van Portugal. 766. Ontvangen een Memorie van den Gezant van 'Pruisfen , wegens een opgebragt Schip. 771. -—— Antwoord op dezelve. 772. ■3Sflf . >- Ontvangen een brief van den' Heer Aibin Secte- taris van wylen den Gezant. 'De' Calmette. 773- Ontvangen een Memorie van den Deer.fchen Gezant den Heer St. Saphorin. 774, een Verzoe.ifcbrift van Directeuren van den Levantfchen Handel, enz. 841 - Ontvangen een Re- quertderVisfchers vanVlaerdingen en Maesfluis ftrekkende tot vryheid der iVis- ' 1 fchery. 90 r. ——- Ontvangen een memorie van denAme* rikaanfchen Heer J. Adams, ftrekkende ter nodiging, tot een verbond dezer Repub. met die van N. A. 995.——. Nemen een Befluit op voor» gem. memorie. 1010. —— Ontvangen een memorie van den Deenfchen Gezant en Antwoord daer op. 1013. Sluiten een verdrag mst Vrankryk , wegens het hernemen der Pryzen. 1024. Bewilligen tot den verkoop van eenige Koopvaerdyfchepen.1033.en volgg. 1241. Brengen een berigt uit nopens het Geleide voor de Schepen der O. I. Maetfchappy. 1037 en volgg. - Verbieden den uitvoer van gereedfehappen der papiermakeryen. 1042. - ■ — Ontvangen een Brief en Klagten van den Hertog tegens Amfteldam. 1178. en volgg. ——-- Nemen een Befluit op voorgem. klagten. 1190. Ontvangen een Rtqueft van Rotterdamfche Kooplieden , wegens de vaert op de W. I. 1201. en volgg. ——— Brengen een Rapport hier op uit. 1208. en volgg. ——• Stellen hec Verzoekfchrift van de Heeren Lover en Zeon ter onder- Rrnrrr 2 zoek  i;8i BLAD W YZER. zoek in handen van de Gedeput. toe de Zee • zaken. 032. ■ Nemen een nader befluit , betreffende de zaek van den Hertog. 1357. idem. 1359. zie verder onder 's Gravenhage. >~ Nemen een b.;fluit nopens het Convoy voor de O. L Comp. 127;». en volgg. Befluit no pens de herwaerts reize van de E)uipagie der in veemde Havens verkogte Schepen. 1394 Ontvan gen een Requelt van Koopl. wegens de Ho'.I. Krygsgevangenen in EngelanH 1411. en volgg. —— Ne.nen een befluit op net Req. der Kooplieden , aengaende de vaert op de W. ïl 145. en volgg. ■ Refolutie nopens de O. I. Schepen. 1469. Refol. op 't Req. van* L. Conftant, wegens vryën invoer van gefchut uit Luikerland. 1472. — Ontvangen een Memorie houdende klagten van den Gezant van Prutsten. 1492. Nemen een Refol. op Req. van Direct, van den Oofterfchen Handel 1493 Nemen een Befluit nopens het Zeevolk Ja vreemde havens 1569. ■ Schryven een brief aen de byzondere Gïweften, wegens de bewatrplaetzen 1 er Krygsgevangenen 1704. — Ontvangen een Rapp. van ie Admiraliteit opdeMaafe-; r Oj ens de aanbouw vanSches- pen. 1707.Ontfangen een Rap. port wegens deColonie de Berbice, 1710. Als mede een petitie van 200000 voor gem. Colonie. 17,-6. ■ Zenden een Brief nopens voorgem. petitie aen de byzondere provinciën. 1718. —i Doen een Publicatie, wegens de Vuurbaken op 't Eiland Borkum. 1721. . Nemen een befluit, weger s een tweede Convoy naer de'O Zee. 1745.—— Beraemen een Placaet tegen 't Lafterfchrift genaemd aen het Folk van Nederland. 1910. Ne.i en een Befluit op de propofitie van zyn D. H. ftrekkende tot aenwervinge van 6000 mariniers 1949. Schry» ven een brief aen de byzondere Provincie . wegens bovengem. 1950. ■■ Ontvangen een verzoekfchrift van de Gecommitteerdens der Visfcheryen te Vlaerdtngen en Maesfluis. 1952. —— Rapport om de O. ï. Maetfchappy te gemoet te komen met een fom van 22944ro 1954- Ontvangen een Requeft van Koopl. "van Amfteldam, wegens fchadeloosftelling voor niet verkregen Convoy. 1960. —— Als mede van de Rotterdamfche Koopl. betreffende den Handel op de Levant. 1962. ■■ Nog een Req. van de belang, hebbende op Suiaamen enz* 1964.  B L A D W - Y Z E R. . 178; 104. en vol :g, . zie y*7d, r op Holland ( Staten van ). _. — Ortvangefl)a„ een j, Ver'oekfchrift van de^. B. N S Dedel tot fchaielnos ftelling van de verloren goederen door het, zinken van zyn onderhebbend Schip voor hem en zyiuEquipagia. Ï974. Nemen ecu, Befluit, wegens een Misfïve van den Secret. Arbin te Kopnen- hage 1992 Dragen de bezorg:1 g der zieke en gewonde Zeelieden aen de Admiraliteit tij Amfteldam op- 1993- Veranderen bet Placaat van den 26 January,, wegens verkoop , van Schepen, 2097. ——— Stellen de Schevpvnert open ■ met uitzondering der ,Wal vifch en Harinjvangst 2098. ' Refol. en nadere verklaring van den Hertog van Brunswyk. 2099. \ Nemen een Befluit op de ■ bcKendmaking des Keizers, wegens het flegten der Bar- riereplaetfen, 2105. Ontvangen ei;n bnef van den ' Hr. iop hunnen Gezant te Brusfcl . met het antwoord, van de Rügeering der Ocs tour. Nedt.ri. 2108 ■■— - Or.tvangen een lh:q. van Bergeon en Comp. tot byftand en aenmoediging van gefneuvelden. 2I10.' , B.fluiten tot een antwoord • aen 'e Kof van Rufchland. . . • . -Kt-r-rirr 3 - 2242 — (Guaramiceren 5 milHoen ten behoeve van Fra-krvk 2247 —- Doen een Publicatie ter aanmoediging van't yzer Gefchut 2252 Staten van Gelderland zie op Gelder-la-d. — van Holland, zie op Holland. , van Zeeland, zie op Zeeland - van Utrecht, zie op Utrecht. —- van Friesland, zie op Fries/and v n Overysfel. zie op Ove'ysfel - ■ — .m Groningen, zie op Groningen Staten .Rae.l van) Doet een Petitie tot aenritsgelden 370. Ah ook tot legerl.iften. 653. Stavooren nengeftelde en Overled-ne Leden der Regeering aldier. 537 Sr eswvk Reglement voorde Waekende Burgers, 2315 'iiormpomp. 2123 ' JrrLvjD nSb t . Tijifi,. Berichten wegens de doorbraaken door verftoppinren van 'c Ys veroorzaekt 3if, zU verderop Ny Mlgen. —— Aengeftelde en Overledene Leden van de Regeering aldaer. 1,520 riioi.r.iv. Aengeftelde Overledenen 1 e:l-n van de Regeeiing aldaer. 1153., 16'-; }  1781 BLADWYZER. U. Uhlitom. GewelJigen brand aldaer. 1580. Utkecht. Lyft der Geborenen, Getrouwden en Overledenen. |j, ■ 1 Bericht wegens het vieren van den honderden verjaerdag der opregting van de Zyderedery tans behooïende aen de wed. Sydervelc. 942. ——— Boekverkopers gilde prefenteerd een Requeft. 1598. - (Staten van) beant- woorden den Brief van H. H. Mog. van den 26 De- cemb. 1780. 489. — Kernen een befluit nopens de Land en Zeemagt en verdediging tegen Engel, 492. ■ Beraemen een Publicatie wegens de Visfcheryen. 698. Als mede tot verhooging van het uitgaend regt op de Turf. 699. • Doen een Publicatie tegens Lafterfchriften. 1596. —•— Ontvangen een Requeft van 't Boekverkopers Gilde hier omtrend. 1598. en volgg. Maken een Regiem, tot voorkoming van dtn Brahd door hooi. 1C06. Verklaren en vermeer. deren de Public, tegen vloe. ken eu zwëcren, 1610, Maken een Public, wegens de Acle van indemniteit. i6r2. J Beraemen met zyne Doorl Hoogh. eene Ordonnantie op 't ftuk van de jagt. i8or. en volgg. Nemen een Befluit nopens het plan tot ver meerdering van Krygsmagt. 1941. en volgg Nader Public, tegens de Lafterfchriften. 22CO. — . Nemerj een befluit nopens het Req. van het Boekverkopers Gilde, 2203- — Verklaren het 46 Art. der ordonn. op "t ftuk van de jagt van Juny. 2204. St'érS- men toe in de petitie van 2294400, tot eenonderftand aan de O. I, Maetfchappy. 2205. ' Aengeftelde^n Overle. dene Leden van' de Regeering aldaer. 293. 536. 723. 1158. 2059, 2231. (De Heeren van den Geregte der Stad) beraemen eeue inftruétie voor de fchryvers van de Visch. 499. —-—-—- Als mede een in» ftruct.ie voor de Afflagers van de Visch. 502. Nog een voor de Visch. Grommers. 506. ■ Be. raemen ee.i Ordonnantie op het ftuk van de verfche Zeevisch en Vischmarkt. 512 ■■ Als ook een Or¬ donnantie op de Zoute, drooge en gerookte Visch, enz. 524. En ein- * dt-  B L A D W Y Z E R. 1781 delyk ,een Reglement voor de Kènrmeefteren der Visch. 528. 'Vernieuwen de Publicatie "tegen het vloeken zweeren en ontheiligen van den Zondag 1257. en volgg. ■ ■ Beraemen een Vragtlyft niet de Regeerders van Haerlem: zie op Haer le^i,y. 33|ov na .iLQi — Nemen een befluit wegens de Appelmeefters Appeldragers enz. 1825. — Nemen een befluit rakende de Sleepers en Voerlieden van Graenen. 1827^ ^ Nog een befluit op een Req., by diverfe Warmoes. fiers. 2202. Maken een Regiement voor de Wisfelwagen tusichen Utrecht eu Deventer. 2276. en Laftbrief voor den Cornmisfvis, 2284. Kondigen een Ordonnantie af voor de Tappers Herbergiers enz. • v 228S' —' (Bericht van het Provinciaal Genoodfchap binnen) 1130- en volgg, 813V - .„w'a ab Hl>fv eiftutfl .Z—, &07 Md3»t_/ ob rtcv j/eenendael. Bericht wegens * hoog water aldaer door verftopping van 't Ys. 265, Verbond Van gewapende Onzy digheid. zie Onzydlgbeid. Vertoog , óver het aanbelang van een verhond met Amerika, 1012. en volgg. in 't Parlement van Engeland geRrr daan wegen? de verovering van St. Euftatius. 1063- en volgg. Verzoekfchrift van de Heeren Lover en Z^on. I232r Visfchers. (de) worden doo^ de Engelfche Kapers ontruft* .1 «35- ( Noordhollandfche J ftceken in Zee met fmaldeelen van 7 fchepen ieder met 6 al7 man gewapend. 868. Visfchery (Requeft der geintresfeerders in de groote). 7<53» Vlaeri ihcen Bericht wegens het gelukkig birnenkomen van alle de Visfchepen zoo hier als te Maesfluis. 250. 8P7. Zowel hier ais te Maesfluis wordt een buitengewoone Godsdienft oeffening gehouden, by gelegenheid van 't voorgem. 899. eh volgg. . Requeft der Visfcheis aan H.H. Mog. tot fchikkinge voor een vrye Visfchery. 901. Vleeschhouv/ers (de Overlieden van het Gilde der) in Amfteldam en andere plaetzen prefenteeren ten Requeft aen H. H Mog. 657. VUssing-h. Lyft der Gebo. renen , Getrouwde en Overledenen, ïr. De Batteryen zoo hier als in geheel Walcheren en te Veere worden herfteld en nieuwen aengelegt, ook worden de Garnizoenen verfuBkt. 263. rrrr 4 B.-  i78i BLADVVYZERi ——— Bericht van 't ftran den van eenige Kapers bier omtrend. »»- > De Regeering dezer fi:ad doet een Vertoo- ter Staetsvergadering wegers de werkeloosheid der Rcpub). 940. «— ' Doet een bekfi-d- making tot zelfsverdediging der inwoordertu. 158Ö. »i ■ Bericht wegens een Rusfisch Fregat in gevaer van te verongelukken. 2197 SÉ» 7.3 «.—■ Programma van 't Zeeuwsen Genootfchap (te) 1587. en volgg. —— Aengefcddc en Overledene Leden van de R'egee rins aldaer. 1157. yoerjiel . wegens het verbod Wm invoer van Engelfche Manufacturen, 678. Bekendmaking ter nadere opheldering daer van. 683. Ge^ voelen der Amfteldamfche Kooplieden daer omtrend. 63 4- Vragtloenen (Hoo^-e prys der) té Dantzik. r424. Vuwwerktuig (Bericht wegens een). 2269. W. JI/agsnaer (Schipper J. F) *' wordt uit zyntr gevangenis ontflagen en het Schip vry gegeven. j?40 jr«-?A en WestmlUngerlaiid, (Bril uit der Staten Gener. nopens) 42? Wee-p. Aengeftelde en Overledene Leden van de Regeering aldaer 536 W^stergo. Zie op Fkies- land. Weitzaekdam. Lyft der Ge. borev-en, Getrouwdenen O. verledenen. 9 Walffeniuttel. zie op 's Gra- aen1laoc. Wyk ey Duurstede, Aengeftelde en Overledene Leden van de Regeoripg aldaer. 2060 •f%W%'*t< V'. "'Al T7lst. Aengeftelde en OverX ledene Leden van de Regeering aldaer. 537 Z. JTdndvoort. Bericht wegens het ftranden van -een KagelocVis. . 1 987 ZüELANr» (Staetenvan) treeden toe tot de Maet-rege's van H. H. Mog. tegen Engeland. 256. Nemen een befluit nopens den Oor. log met Engeland. 377. Ontvangen een Requeft van de Maetfchappyen van Koophandel , enz. 905. cn volgg. —' Dringen aen op 'c onderzoek der overgeving van Esflquebo en Demerary.ioSS. ■—»w Ontvangen een verzoek  B L A D W Y Z E R. zoekfchrift van de Ingezetenen dier Provincie. 1250, (Verklaring der Staten van) wegens de 6000 man Zeekrygsvolk, 2244. —— Verklaring nopens de verhooging der Soldyën. ; 2246 7,eeraed (Brief van den") te Amfteldam ter aenprvEinga van het maken eener nieuwe Haven in 't Nieuwdiep. 869 Zevenwolden. Zie fri-s- land. Z.eri-zee. De Regeering dezer Stad belooft 30 ft. onderftand aen elk matroos, van deze Stad uitvarende en gevangen gemaekt worden de. . 939 (Advys der Regeering van) betreffende dan aenbouw van Schepen van Oorlog. • 1252 —— Aengeftelde en Overledene Leden van de Regeering aldaer, I44Ö- 2301. Zutphen. Lvft der G?borenen, Gedoópten , Getrouwden en Overledenen. . Aengeftelde en Overledene Leden van de Regeering aldaer 1321. 1631 jr «Citatie van drie Burgers van Elburg , voor den Hove van Holland. 1636. Verzoek, fchrift van gem. drie gedaagde Burgers aen de Regeering van gem. Stad. 1637. Brief van de Regeering der Stad Elburg, aen den Hove van Holl. 1640. Antwoord van het Hof van Holl. op bovengem brief. 1643, Nadere brief der Stad Elburg aen het Hof van Holland 1648 Nader dagvaarding enz. 165:4; Remonftr. der Stad Elburg aen de Staeten van Gelderland. 1656. Befluit- der Stat, van Gelderl. op voorgem. Remonftrantie. 1670. Brief der Stat. van G Iderl. aen die van Holl. 1672. Advys van 't Hof van Gelderl. en befl. der Staten. 1674. Tweeden brief van de Staten van Gelder!, aen die van Holl. wegens voorfz. zaek. 1676. Antwoord van de Stat. van Holl. hier op en Refol. 1685. Zwolle. Stukken rakende de Droftendienften zie op O ver. yssel. —— Bericht wegens eene bevalling van drie welgefchapen kinderen. 2o