61 1069 3322 US AMSTERDAM  SECRETARIJ DER. HOLLANDSCHE VOOGD IJ EN ONTSLOOTEN. «EVATTENDE KLARE EN VOLZAAKLIJKB VERHANDELINGEN RAKENDE HET BE' DRIJF DER PLIGTEN VAN VOOGDEN, EXECUTEURS, ADMINISTRATEURS, CURATEURS, EN ANDERE GEQUALIFICF.KRDE PERSOONE2ST, DIE MET DE ADMINISTRATIE EN HET BEWIND DER VOOGDIJEN EN BOEDELREDDING BEKLEED ZIJN. DOOR Mr. FRANCISCÜS LIEPENS KERSTEMAN, Profesfor Honorair en Doctor der beide Rechten. "^•matmm■ilinfffmtnii i urn—ft—mm mn „ «ir'ii«miii»n1* Te OMSTEL D AM, bij J. B. E L W E» M D C C L X C.   VOORBERICHT. VAN DEN A U T H E U R. Jzloe zeer veele voortreflijke puikverftanden, behorende onder de Nationale Rechtsgeleerden , zoo van dezen tijd, als van vroegere eeuwen, zich fuccesfivelijk bevlijugd hebben gehad, om de materie van voogdij' fchap., en daaraan verknogte departementen welke daartoe een onmiddelijke relatie hebben, diftinctelijk en leerzaam te verhandelen s zoo heeft men nochtans zederc langen tijd, niet ten onrechte begrepen, dat 'er met opzigt tot deze noodzaaklijke en ongemaklijke ftoffe, een volledig initruét of een beflisfend Traclaat ontbrak, om de veelvuldige difficulteiten of zwarigheden, welke zich ter zake van dien opdoen, door bondige verklaringen wegteneemen, en vervolgens ten nutte van de algeineene JBurgêT* 2  ïv VOORBERICHT. Haat de exercitie der voogdijen meer gemaklijk en verflaanbaar te maken; wel is waar, dat de nooit volprezen arend lijb re gts, in het I. Deel van zijn Vertoog Over het Notaris- ampt, dit ftuk wijdloopig genoeg uitgehaald heeft, en dat na hem wijlen den Notaris Mr. lucas wille ut kramp, in zijne vertaling gemaakt van het Traclaat van den Hoogleeraar jan voet, en uitgegeeven onder de NederduitfcheTijtel van Verhandeling over de Voogdijen, gepoogt heeft aan dit zwaarwigtig onderwerp meer ligt bij te zetten. De bovenftaande confideratïen hebben ons na een rijp overleg , en gewettigt door de algemeene goedkeuring van verfcheiden beroemde mannen van de juftiaiaanfche faculteit, bewogen, om bet Secretarij der Hok landfche Voogdijen ook; fcnoon op een geheele andere wijze te ontfluitèn', en derhalven als een hernieuwde leidraad aangaande deze rechtskundige Tak van Wetenfchap , ons fpecialijk te bepalen tot de navolgende onderzoekingen.  VOORBERICHT. v I. Hoe veekrhande onderfcheiden zoorten van Voogden in rechten bekend zijn. II. Hoedanige fpeciale betrekkingen Executeurs, Adminilbateurs, Curateurs en andere gequaïU ficeerde perfoonen, met de adminiflratie van boedelreddinge ten opzigte van minderjarigen bekleed zijnde, tot het departement der voogdijen hebben. III. Waarin de esfentieele plichten van Voogden en andere adminijlreerende perfoonen eigentlijk beliaan. IV. Hoe veele Voogdijfchappen iemand verpligt is al o/nbt te moeten aanneemen^cn ivelke excu* [abele redenen daaromtrend plaats hebben. V. Op fundament van welke wettige oorzaken iemand uit kragte van de wet, wegens bet aanvaarden van een Foogdijfchap volfïrekt kan en moet worden geëximeerd en bevrijd. VI. Welke finguliere en uitzonderende gevallen, zomtijds, zoo ter refpecle der Voogden, als met betrekking tot derzelver Pupillen kunnen voorkomen, en in de Rechtsplegingen hier te lande geadopteert zijn. VII. Wat Salarisfen Voogden, Adminillrateursenz. ter zake van hunne gehouden adminïflratien wettiglijk competeere. * 3  vi VOORBERICHT, Zie daar de taak der uitwerking, d e wij ons zeiven voorfchrijven, op een gantsch nieuwefmaak te verhandelen; ondertusfchen dat wij beflooten hebben de yoorenftaande achthoofdzaaklijke onderzoekingen, volgens het gebruik van het raeerendeel onzer Rechtsgeleerde Werken , in dit Secretnrij over de Voogdijen te verdeeJen, vooi eerst in Vraagen en Antwoorden , vervolgens in een ophelderende Explicatie, tot ieder Hoofddeel relatif:en laatstlijk door zodanige disputable Objedien of tegenwerpingen , welken ten aanzien van particuliere handelingen der Voogden dikwijls plaats hebben, en door gedecideerde voorbeelden, zo wel als door opluisterende formulieren van inftrumenten, klaar en zakelijk gefïaafd zullen worden ;hoedanige verdeeling best bekwaam zal zijn , om een juistdenkbeeld van de Prrerogativen en Pligten. geaccrocheerdaan het Voogdijfchap. in beide gevallen te kunnen geeven.  BLADWIJZER DER HOOFDDELEN. I. jDLrye veelerhande onde"'fcheiden zoorten van Voogden in rechten bekend zijn. pag. i II. Hoedanige fpeciale betrekkingen Executeurs, AdminifiVa ears, Cunueurs en andere gequalificeerde perfonen, met de adminijlt atie van Boeldel* eddinge, ten opzigte van minierjaa* rigen bekleed zijnde, tot het departement der voogdijen hebben. . 16 III. Waar in d? esfentieele plichten vat Voogden en andere admïniftreerende parfoonen eigenlijk bejlaan. . . 34 IV. Hoe veele voogdijfchappen iemand verpligt is, a ofr.iei te moeten aanneemen% en welke excu.'abele redenen daaromtrent plaats heb* ben. ... ,70  vin" BLADWIJZER. V. Op fundament van -welke wettige oorzaken, iemand uit krachte van de voet, wegens het aanvaarden van een voogdijfchap, volflrekt kan en mag worden geëximeerd en bevrijd. k)7 VI. Welke (isguliere en uitzonderende gevallen, zomtijds zoo ter refpe&e der Voogden als met betrekkingen tot derzelver Pupillen kunnen voorkomen ,en in de Hollandfche Rechtspleging geadopteert zijn. . 123 VII. Hoe dé Fcogdijrekening wegens afgeloopen Voogdijfchappen, naar ftijle en coftumen locaal ge/lelt moet worden, als mede wat falarisfen Voogden, Adminiftrateurs &c. ter zake van hunne gehouden Adminifiratie wettiglek competecre. - . 167 De Gejlachtboom te plaatfen achter bladz. 189.  SECRETARIJ DER HOLLANDSCHE VOOGD IJ EN ONTSLOOTEN. EERSTE HOOFDDEEL. Hoe veelerhande enderfcheiden foorten van Voogden in rechten bekend zijn. i.W^af verftaat men door het woord Voogdijen in htt algemeen ? Adminiftratic of beheeringen , welke Poogden over de Peifoonen en goederen van haare Pupillen geduurende derzelver minderjaarigneid hebben. 2. In Itoe veele clasfen onderfcheid men de Voogden ? In tweederlei, als i.) in testamentaire Poogden ,naamlijk die bij uiterfte wille daartoe aangefteld worden; en a.) in gerechtelijke Poogden, of die uit kragte van de wet, dat is door da Overigheid als zodanig wettig gequaliflceerd en benoemd worden, hoedanige qualificatie en benoeming tot het laatstgenoemde Poogdijfshap fpefteerendc, doorgaans gefchkd^i djor d.*n A  2 SECPvETARTJ der Hove Provinciaal in Holland, gelijk ook door de MagiJlraten van alzuIUe fteden en platten lande, onder welken de voogdijjchap reforteert, of alwaar de minderjaarige Pupillen woonen, en derzelver goederen geleegen zijn. 3. Hoe onderfcheid men volgens een nadere difinitie de testamentaire voegden ? Insgelijks in tweederlei lborten , te weeten in adminiftreerende en toeziende Voogden ? 4. Welke perfoonen zijn tot het bekleeden van een testamentaire en gerechtelijke Voogdijfchap»conform de wetten, niet admisfibel nog aanneemelijkï In beiden betrekkingen generalijk, en zonder de minfte onderfcheid, allen die geenen aan welke zulks fpeciaal door het recht geprohibeerd of verboden is. 5. Verklaard eens ten aanzien van welke perfoonen voor zo veel de aiminiftratie van een Voogdyfchap betreft, zodanig verbod bij uitzondering plaats heeft ? Bijvoorbeeld, ten opzigte van minderjaarige, ftadsen hof-kinderen, of die zelfs onder curateele (taan ; vervolgens met relatie tot ftomme, dove en blindgeboren mentenen, doch wel principalijk ten refpecle van in. Docente perfoonen, krijgslieden , getrouwde of ongetrouwde vrouwen , ftiefvaders, roomsebgezinde perfoonen over minderjaarige kinderen profesfie doende van de gereformeerde Religie , mitsgaders indifferentelijk tot allerhande infame perfoonen , welke bij fententie van rechter als zodanig verklaard zijn, behalven dat Jooden over christen pupillen van het regt van voogdijfchap tegenwoordig expresfelijk gefecludeert en uitgeflooten zijn, hoewel zulks volgens het roomfcherecht In vroeger tijden fchijnt pradticabel geweest te hebben,  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 3 6. Waarin beftaat eigentlijk het onderfcheid tusfchen een adminiftreerende en toeziende voogd ? „ Dat de eerde het bewind van zaken over minder»> jaarige kinderen oeffent, en alleen de executie raken- de de administratie van de Voogdijfch%p competeert, „ en dat de laatfte, zonder eenig bewind van zaaken te hebben, toezigt op de handelingen der bewindvoe„ rende voogden heeft, en zorgvuldig obferveeren „ moet, of alles in goede orde, conform de wil van „ den overleedenen , en na de wetten en coftumen de* „ zer landen gefchiedt; mitsgaders principalijk of de „ minderjaarige pupillen ergens in verkort wor„ den.", (a) 7. Is een toeziende voogd ook in defchade der weeskinderen of pupillen gehouden ? Neen hij is volflrektlijk in zijn qualiteit tot geen fchaadeloosftelling hoe genaamd gehouden, nog ter zaake van dien aanfpraakelijk , zo lang de adminiftreerende voogd niet infolvent geraakt. 8. Welke zijn de voornaame rcquijiten, die in de per* foon van een adminiftreerende voogd vereucht worden? Onder anderen deeze drie navolgende, dat hij eerlijk, ordentlijk en bekwaam moet zijn , ondertusfchen wierden bij de Romeinen vier hoofdzaaklijke hoedanigheden tot het bekleeden van een voogdijfchap gerequireerd, waarvan hieronder de explicatie van dit hoofddeel na. der en breedvoerig zal gehandeld worden. 9. Waarin confifteert de voornaamfte kragt van een testamentaire voogd ? (0) Zie de academie der jonge paAcnzijNs, üap. 21. pag. 325. A2  4 SECRETARIJder Dat hem bij uiterfte wil van den testateur de onbepaalde magt van asfumtie en furrogatie tot liet einde van de voogdijfchap geconfereerd word; want als de voog' den met die magt niet fpeciaalijk zijn gequalificeerd, dan hebben zij geen vermogen om in hun leeven, iemand bij zig te voegen, of voor hun overlijden anderen na haar dood in haare plaats te ftellen. (è) 10. Uit kragte van welke redenen casfeert en vervalt het recht van voogdij fchap, ten behoeve van de Pupillen? Door driederlei verfchillende oorzaaken: als, in de eerfte plaats, door meer derjaarigheid, in de tweede plaats , door huwelijk , en in de derde plaats, door zogenoemde mondingmaaking of Veniam cetatis, op voorgaande verzoek, bij requeste gedaan, verleend wor. dende bij 'slands Hoge Overigheid. EXPLICATIE. §• i. Onder alle zwaare en gewigtige bewindvoeringen, die in den burgerftaat plaats hebben , worden 'er indisputabel geene van grooter aangelegenheid gevonden , ten minden waarbij de Mantfchappij meerder geïnteresfecrt is, dan die algemeenlijk bekend ftaan onder de naam van voogdijfchap: geen wonder indedaad, terwijl de aloude Romeinen volmaakt begreepen , dat voogden fuccedeerende in de plaats van overleeden ouders, der- (£) Zie arend lijb rechts, Rechtsgeleerd, Notariaat en Koepmans Handboek, 4. Hoofdft. Pag. 140.  HOLLAN DSCHE VOOGDIJEN. 5 halven alle die pligten van het vaderfchap in den hoogften graad bekleeden en vervullen moesten, ten opzigten van pupillen of weeskinderen, welker perfoonen en goederen, geduurende derzelver minderjaarigheid of andere geapprobperde ftaten, het zij uit krachte van een testamentaire dispofitie, of ingevolge van eene geregtelijke qualificatie, de overigheid aan hunne directie of bewind toevertrouwd waren, gelijk hunne voor* treflijke wetten, ten dien refpecte gemaakt, daar van een overheerlijk gedenkzuil hebben opgeleverd, zo iti de uigestouum Lib. 26. Tit. 4 & 5. als vervolgens bij de instituten Codicis de Tutoribus 6? Curatoribus L. j. Tit. 30. per totum. Daar doen zich zo veele onvoorziene zwarigheden in het adminiftreeren van voogdijfchappen op, dat het niet te verwonderen is, dat een meenigte perfoonen onkun. dig van het recht, hoezeer anders nuttige werktuigen van de burgerlijke Maatfchappij, daar om zo te fpreeken als afgefchrikt woiden de penibele en noodzaaklijke posten van voogden te bekleeden; anderen zon* der te penetreeren de gevolgen van verantwoording, waar aan hunne adminiflratie in qualiteit als voogden geasfujecleerd en onderworpen is, vinden zig gevleid, wanneer hun bij testament zodanig een voogdelijk bewind over de perfoon en goederen van een minderjaarige opgedraagen wordt, en het is doorgaands aan hec gebrek van weetenfehap, ten aanzien van het niet ob« lerveeren der behoorlijke requifiten tot een voogdijfchap A 3  6 SECRETARIJ der fpecteerende , waar uit meestal zulke grove abuizen, minastingen, of liever contravenrien aan de zijde der voogden refulteeren, welke of ten nadeele der pupillen verftrekken, of zulks ten voorkomen van dien, dikwijls door het gezag van den regter moeten worden beflist; daarom is het volftrekt nodig, dat een adrniniflreerend voogd behoord te weeten ; wat hij volgends de wet en zijn regt doen of laten moet, namelijk, in hoe verre hij in zijn qualiteit al of niet verantwoordelijk is. §• 3- Het geeft over het algemeen genomen, als er litisconteftatie over de bewindvoering van voogdijfchap valt, m de FJollandfche rechtspleegtng weinig bedenk, lijkheid, of een testamentaire voogd, dan zulk een, die uit kragievan een fpeciaale qualilicatie, daar toe door den Hove Provinciaal of door den Magiftraat in loco gecommitteerd en aangefteld wordt, meerdere of mindere zake van hunne gehouden adminiftratie verantwoordelijK en aclionabel zoude weezen; dan) wanneer mij diergelijke gevallen in de Practijk als Advocaat voorgekomen zijn , heb ik zodanig flaapend gevoelen , aangaande de oniioodzaaklijkheid , raakende de diftinclie, die daaromtrcnd in cas van proces plaats behoord te hebben, altijd viijmoedig gecontradiceert gehad, en vervolgends bij differente pleidooien, nier bekleede argumenten wel degelijk aangetoond, dat op deeze onderfcheidjng , zo ten aanzien der voogden , als met relatie tot derzelver pupillen, zonderling bij den regter behoorde te worden gereflecteerd; want behalven dat het  HOLL ANDSCHE VOOGDIJEN. 7 perfe, en buiten alle bedenking is, dat zig een merkelijk onderfcheid opdoet tusfchen de meerdere of mindere verzwaarende omftandigheden van het wangedrag en plichtloo&heid, waarmede een testamentaire of een gerechtelijke en gequalificeerde voogd in oflicio befchuJdigt wordt, zo behoren de eerstgemelde zoort van voogden noodzaaklijk te gaudeeren, van alzulke conditiën, voordeelen, en ftipulatien , welke bij uiterften wille van den testateur ten zijnen faveure aan hem uitdrukkelijk in de bovenftaande qualiteit zijn toegedaan geworden, daar het van zelfs fpreekt dat een voogd, die uit kragte van de wet word aangefteld, verpligt en verantwoordelijk blijft, om alle de deelen van het voogdijfchap , conform en overeenkomltig de poenale wetten, deswegens plaats hebbende, ftiptelijk te moeten prefteeren, zonder dat eenige execufable rede. nen, voor zo veel zijn gefufpecteerde adminiftratie betreft , daar omtrent bij den regter invloed kan vinden. §• 4- Daar komt, behalven de voorenftaande onderzoeking, raakende het (tuk van voogdijfchap, nog een an. dere tweeledige obfervatie, van ruim zo veel gewigt in aanmerking, naamelïjk,-in de eerfte plaats, of testamentaire voogden, volgends de locale cofrumen, door de refpeftive wèeskameren, alwaar zij, of hunne pupillen, domicilium houden > behoorden te worden geapprobeerd: hoe zeer dit in de meefte fteden van de Provincie van Zuidholland niet practicabel fchijne, als de bij testament aangeftelde voogden, ter goeder naam en faam ftaaude, niets op hunne perfoonen te zeggen valt, A4.  S SECRETARIJ ver zo blijkt liet nogthans dat in de ftad Alkmaar ui Noordholland , volgends een Ordonnantie van de weeskamer aldaar coftnmier is, en van het recht gaudeeren , d;it testamentaire voogden, door weesmeesteren niet alleen goedgekeurt, maar zelfs om wettige redenen voorbijgegaan kunnen worden. Ondertusfcben verdient het ten dee. zen refpecte, een vrije groote fpeculatie, of overeeukomfrig de roomfche wetten, voogden en andere adrni. niftrateurs goederen mo^en koopen, toebehorende aan minderjaarige of andere perfoonen, hunne zorgen aanbevolen, of dat zij zulks door andere gevolmagtigde perfoonen mogen laateu doen? Wij zouden aangaande deeze vraage het met arend lijbreghts, in zijn Rechtsgeleerd en Notariaat Handboek, pag. 141. tra notis volmaakt eens zijn, dat hieromtrend diltinftie en onderfcheid plaats moet hebben, ten zulken gevolge , dat alhier alleenlijk verftaan dient te worden van verkoopingen, welke onder de hand gefchieden ; want als de goederen bij publicque veilingen, of in het openbaar aan de meestbiedende verkogt worden, dat alsdan alle nadeelige prefumptien , ten laste vr.n de voogden ophouden; waar uit confequenttlijk te befluiten valt, dat voogden en adminiftrateurs , zo wel als alle andere perfoonen, de goederen van minderjaarigen, pupillen of weeskinderen , onder directie (taande , op publicque verkoopingen , ter goeder trouwe mogen inkoopen , zie daar verder over voet/. Uh. 18. tit. 1. N. 0.  hot.l and s c he voogdijen. 9 §• 5- Zedert langen tijd heeft het onder de Rechtsgeleer* den veel bedenking gegeeven, en geen mindere discrepance tusfchen voogden ter eenre, en derzelver meerderjaarig geworden zijnde pupillen ter andere zijde, veroorzaakt, waai- en op wat plaats de eerstgemelde rekening van hunne gehouden adminiftratie, gedurende hunne voogdijTchap, moeten doen; Mr. sim on van leeuwen, zegt in zijn Rcomsch Hollandsen Recht, 5 boek, io, deel, num. 4. dat voogden rekening moeten doen voor den rechter, van de plaaife daar het fterfhuis is gevallen, en onder het rechtsgebied van welken, zij de voogdije en bewind hebben aangenomen, al is het dat de goederen elders geleegen, of het bewind ergens anders is gevallen : en zegt hij verder, dat voogden niet kunnen geconftringeert worden, omrekening voorden rechter van hun domicilie te doen, en dat zij voor hunnen domicilairen rechter g.jconvenieert wordende, om voor denzelven rekening te doen, exceptie van renvoy zouden- kunnen proponeeren: hier op moet geremarqueert worden, dat voet ad pand. tit. de tutelce & rationibus dijlrah. N. 17. aanmerkt uit oroenevvegen ad i, Cod. ubi de ratiociniis tam puhlicis quant privatis agi ofortet, quod ex ufu hodierno tutores dativi regulariter reddunt rationes apud Magi~ Jlratum, d quo creati funt, licct aiicubi tutela gejia fit, dat is te zeggen: dat volgens het hedendaagfche gebruik, voogden bij den Magiftraat aangeftcld, gemeenlijk rekening doen voor den Maatraat van wien zij aangefteld zijn, fchoon de voogdij op een andere plaatfe gêadminiftreerd moge zijn: maar voet voegt er uit a's  si SECRETARIJder de gemelde plaacfe van groenewegen, en andere fchrijvers, bij, dat niettemin tuiores dativi (bij den Magülraat aangebeld) ook in loco domicilii (ter hunner woonplaatfe) of in loco adminifirationis (ter plaatfe van hun bewind,) geconvenieerd kunnen worden, om aldaar rekening te doen; en hij voegt er nog bij, daar er geen redenen zijn , waarom een testamentaire voogd niet zoude kunnen geconvenieert worden in loco domicilii, om aldaar rekening te doen; groenewegen zegt dit mede nog, ad d. I. unie Cod. quatido Imperator Num. XI. verbis, in Uco tutelce gejla five Domicilii, dat is: ter plaatfe van de adminiftratie of (raota) van het domicilie, zo dat het gevoelen van van leeuwen, niet aanneemelijk fchijnt te weezen, als hij zegt, dat een voogd zijne rekening niet behoeft te doen in loco domicilii. §• 6. Aanbelangende de Perfoonen, welke bij uitdrukkelijk prohibitie of verbod van de Hooge Overigheid niet admisfibel zijn, om als voogden te mogen fun. geeren, en waar van hier voren , onder N°. 5. van de vraagen en refponfiven van dit Hoofddeel, ter loops gehandelt is, valt tot nadere Explicatie over de betwist wordende voogdijfchappen, nog als een voornaam argument te remarqueeren , hetgeen de vertaaldcr van de latijnfche verhandeling over de voogdijen van den Profesfor jan voet, als een uitzondering daar van opgeeft, en welke disgresfie woordelijk hier in beftaat; „alfchoon het roomfche recht, dat in de „ Pandeften gevonden wordt, permitteere , dat de  HOLLANDSCIIE VOOGDIJEN. u „ Jooden tot voogden mogen worden aangefteld, zo „ dat zij zig niet eens mogen excufeeren, /. 15. § 6. ff. de excufat. tutor. en er niet aan getwijfeld moet p, wordea, of zij kunnen naar hec nieuwe recht, ,, ook tot voogden woiden gecommitteerd over pu,, pillen van haar eigen godsdienst, dewijl zij egtet ,, ten tijde der christen keizeren, om hec gevaar der „ verleiding geen flaaf, dat een christen was, in de „ heerlijke macht hebben, kunnen hebben of bezit„ ten, volgends den tit. Codicis ne Christian. Blancip. ,, heretic. aut Jadceis habeat, zo moet hen veel min. ,, der de voogdij worden gedemandeerd over pupil- len , die christenen zijn* zyp^eus Notitia Jurh ,, Uelgici: ja als een der ouders van den gereformeer,, den godsdienst zal zijn geweest, dat alsdan de „ voogdij aan geen pausgezinden, moet worden ge„ demandeerd, is geprtecaveerd bij placaat v«n de sta aten oeneraal van 30 Augustus s, 1641, gelijk ook bij placaat van de staaten ,, van zeeland van 16 October 1642, groene„ wegen ad d. I. 15. §. 6. Dat Pagcers naar de he„ dendaagfche coftumen tot voogden kunnen worden „ aangefteld, galt zeker, groene we gen ad ti„ tul. Codicis ne tutor vel curator vectigalia con„ ducat; en wat waar het rourafche recht in dit ge„ val practicabel was , kan de leezer vinden in het „aanhangzel Op hit IMlandsck rechtsge„ leerd woordenboek, pag. 625. Col. 5. 0». j, der aan, en de volgende pagina.''  is SECRETARJJ der §• 7- Als man of vrouw bij een mutueele testamentaire dispofitie, de langstleevende van hun tot voogd of voogdes fe , van derzelver minderjaarige kinderen, met fe. clufie of uitfluiting van de weeskamer, hunner woonplaats of daar het fterfhuis zoude komen te vallen, aanffelle, en de langstleevende van hun verzuimd had bij een fpeciaale a.>, aan hun Edelen Achtb. geprefenteer d, committeeren en qualificeeren de fupplianten tot voogden over de nagelaten nog minderjaarige kinderen van , tot W.... overheden, om derzelver recht en interesfen in de nalaatenfchap van voornoemden hunnen vader waarteneemen, en vervolgends te adminiftreeren; autorifeeren voords de fupplianten , om in die hunne qualiteit voor en in namen van de voonoemde minderjaarige kinderen, de voorfchreevene ntslatenfchap onder behoorlijke proteflatie, en met voorbehouding van het recht van beraad , te brengen tot liquida teit, en mitsdien de meubelen, huisraad en inboedel3 de  i6 SECHETARlJi>ER reedfchappen, mitsgaders de onroerende goederen tot de voorst* nalatenfchap fpecteerende, publiecq te verkopen en te gelde te maken, en de penningen daarvan te provtnieeren, geduurende het beraad te depofiteeren ter fecretarije dezer plaatje. ag tijm &c. TWEEDE HOOFDDEEL. Boedanige fpeciale betrekkingen Executeurs, Adminiftrateurs , Curateurs en andere gequalificeerde perfoonen, met de adminiftratie van boedelreddingen ten opzigte van mtaderjaarigen bekleed zijnde, tot het departement der vcogdijfchappen hebben. II. W^öf is een Executeur? Een Boedelredder , gefchikt om de nalatenfchap van den overleeden testateur, door wien hij bij testament als zodanig benoemd is, onmiddelijk na zijn dood te doen inventarifeeren , en vervolgens deszelfs boedel tot een behoorlijke liquiditeit te brengen. 12. Geeft eens een nadere definitie aangaande het Executeurfchap ? 1 Volgens de algemeene opinie der Rechtsgeleerden , ïs het een qualiteit,die iemand niet verkrijgt uit krag. te van de wet, maar veeleer bij wijze van een vrij"  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. i? willige verkiezing , of liever door een wettige qualificatie of aanftelling van een testateur, bij zijne uiterfte wille, zo dat niemand tot het bekleeden of aanneeming van dien kan worden geconftringeert en gedwongen, in welk opzigt het gevolglijk van een voogdijfchap verfchilt. 13. Geeftdeeze regel met betrekking tot het aanvaarden van het Executeurfchap geen uitzondering? Ja , want in het geval dat aan een Executeur voor zijne Adminiftratie en Boedelreddinge een legaac bij testament van den overleedenen testateur gemaakt was, zo zoude hij buiten alle contradictie of tegenfpraak, of den aan hem geconfereerden en opgedraagen last , onder die voorwaarden behooren aan te neemen, of bij weigering van dien , alle de gelegateerde voordeden moeten misfen. 14. Wanneer begint en eindigt de qualiteit van e«« Executeur ? Zij begint onmiddelijk met het tijdftip van het overlijden van den testateur, en expireert zo dra de boedel tot liquiditeit gebragt is. Ij Van hoedanige privilegiën of voorrechten gaüdeert een Executeur, volgens onze Jlatutaire wetten en plaatfelijke cojtumen? Onder anderen principaallijk , dat ingevolge dezelve na de gronden van de Hollandfche Rechtspleging voor coftumen gehouden word, daar Executeurs geëximeerd en bevrijd zijn van het dellen van cautie of borgtogt, voor hunne adminiftratie, geduurende den tijd van hec Executeur fchap, 16. Waar in beftaan eigentlijkde generale en particuliere pligten van een Executeur ? B  »i SECRETAR.JJ der fa het generaal om de testamentaire dispofitie van „ den overleedenen ftiptelijk te doen uitvoeren: en m het particulier, om te bezorgen dat de fchulden „ van den boedel voldaan, de infchulden ingevorder „ de capitalen ontfangen , en als >« nodig is afgelost „ worden; mitsgaders als de noodzaaklijkheid hetvor» dert, de meubilaire goederen verkogt worden- en „ pamculierlijkdoor een fecretaris en twee fcheepenen of door een notaris en twee getuigen, immediateliRna het overlijden van den testateur, de kamers „ kisten en kasten van dezelve te doen verzeegelen' order op de begraafnisfe van den overleedene te del' en na de begraafnisfe de goederen op gelijke wijze „ tenfchap, met de lasten van den boedel, behoorlijk en ordentelijk te doen inventarifeercn.» (V), J 17. Wat valt er ten aanzien van het Executeurfdiao üb een aanmerking van gewigt, al Verder te obferve r,n7 Inzonderheid dat een Exetuteur of boedelredder L 21JD *U/n™ n?et * fcMHë kan treeden,dat is te z " gen , dat hi, de aan hem geconfereerde en op- draaien as , ter zake van de ^ ad^£»£° kan nog mag aanvaarden, veel minder volvoeren wat meer is, dat hij zelfs zig met niets SÉ - de oede]2aak (uitgezonden X »et de begravemsfe, dat geen uitftel kan lijden,) mag (O Zie hier over het wm ,„„ j- ' ''"actizijhs, cap. 21. pag, 322.  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN, i9 bemoejen, voor en aleer zo wel de geinftitueerde meerderjaange erfgenamen, als de voogden van de minder, jaange pupillen, hen bij zamen voeging, pofitivelijk hebben gedeclareerd, of zij in derzelver refpective quahteiten den boedel fimplijk,dan wel onder beneficie van inventaris, aanvaarden willen. iS. Wat relatie of betrekking heeft onder anderen de verrigtwg van een Executeur tot de materie van het voogdijfchap. Deze fpeciale betrekking, dat zodra de nalaatenfchap van den overleeden testateur tot eene geapprobeerde ea algemeen goedgekeurde liquiditeit of vereffening is ge. bracht, de Executeurs noodzaaklijk verpligt zijn, aan de benoemde voogden der minderjaarige pupillen, extraditie en overgifte van den boedel, onder behoorlijke quitantie van de laatstgemelde te moeten doen, waarmede dan terftond hunne qualiteit en gehouden adminiftratie komt optehouden. 19. Wat is een Adminiftrateur? Een ander foort van bewindsman, fuccedeerende in de plaats van een Executeur, na dat de commisfie en het bewind van dezen laatfteu afgeloopenis, zo dat hij zelfs, zonder de qualiteit van voogd te bezitten , de adminiftratie over de goederen en effecten van minderjaarige erfgenamen voeren kan. 20. Wat behoort bijzonder tot het departement en de plig. ten van een Adminiftrateur? In het algemeen de beheering over de öagelaaten goederen en effecten van den testateur, ten meesten profiite van de minderjaarige erfgenamen afteleggen, en in het bijzonder de jaarlijkfche mkomften te ontfanl gen, die tot fuftentatie en onderhoud van de meerderB 2  20 S E C R E T A R JJ n , R jaarige te emploijeeren, en van de ontfangene pennïn. gen verantwoording te doen. «. ^ fc,-^»^» /wWct tm opzichte vm Mm.^ ftnueur en Voogden plaats, en waarin zijn hunne func tien van eikanderen onderleiden? Alfchoon men veeltijds ondervind, dat volgends de u.tdrukkel,j(ce wil van den testateur ,jdeze -beide opgenoemde qualiteiren geeonjungeerd of zamengevoegd worden ,n hoedanig geval zij den naam van adminirtree. rende voogden aanneemen ; zo kunnen zij nochtans van e kanderen gefepareerd of afgefcheiden ijn , wan «eer de drftinctie of het onderfcheid tusfchen hun ei genthjk daarin beftaat, dat een adminiftrateur als dan de d,«a,e over de goederen, en de voogden het op' zicht nopens de opvoeding van minderjaarige pupillen is toevertrouwd. Fupmen 22. Wat valt er te, refpeQt van een Curator te reüecteer en ? renec Dat hij in zeker opzicht een fpeeie van voogd is, ter befttenngvande goederen van zulke meerderjaan-e Z foonen , welfce uit oorzaake van krankzinnigheid L neer andere laboreerende lichaamsgebreken, of om dar Z'J prod.gus en verkwisters zijn, uit kragte van een amhonfaue van den domicilaü-en rechter onder erareele gefteld worden , 2onder daarom een testamentaire voogdschap voor minderjaarige püpiÜen te bekleeden Op wat wijze zou men best de gefungeerende departementen der Curateuren kunnen lerdeelen? Hoewel doorgaans bij de meeste rechtsgeleerden daaromtrent zeer weinige diftinctie of onderfcheid word gemaakt, nogthans ("volgends ons begrip) i„ drieder. lei foorten: als in de eerfte plaats, in Curateurs heb-  HOL LAND SC HE VOOGDIJEN. 21 bende de toezigt en adminiftratie over zodanige meerderjaarige perfoonen en derzelver goederen , welke bij den Hove Provinciaal, en de gerechten in de ftcden en ten platten lande, uit hoedanige oorzaak ook voor hofof ftads kinderen verklaard zijn; in de tweede plaats , in Curator ad lites,óie voor een tijd reprefenteeren , dezulke geen Perfonam flandi in Judicio of perfoon in regten hebbende, gelijk onder anderen, geconfineerde, zittende in verbeterhuizen,getrouwde vrouwen, procedeerenincas van disfolutie of feparatte tegens hare mannen , en over meer andere perfoonen , welke op eigen gezach niet in regten kunnen ageeren, zonder van een Curator ad lites geadfilteerd te zijn; en in de derde plaats, Curateurs of Curators van infolvente boedels, die ter requifitie en verzoeken van de crediteuren, door de refpective Magiitraten of gerechte van de lteeden en dorpen, als zodanig worden aangefteld, om infolvente, defolate en geabandonneerde boedelzaaken, ten meesten profyte van de crediteuren te adminiftree. ren en beftieren. 24. Hoedanige perfoonen kunnen de post van Curateur al of niet kek-ieedenl Algemeenlijk word gefuftineerd dat een getrouwde vrouw, als (taande onder de perpetueele voogdijfchap van haren man, over dezelve geen Curatrice kan zijn, maar nogthans het bewind van den gemeenen boedel, geduurende de curateele van haren man, zou mogen behouden, alfchoon het contrarie van dien word beweerd, volgends de tbjeclie geplaatst agter de Explicatie van dit Hoo/óideei; ondertusfchen is het buiten difput dat een zoon de qualiteit van Curateur over zijn vader kan en mag bekleeden. B 3  22 SECRETARIj der 25. Watparticulier e betrekking heeft de plicht en de functie vaneen Curareur, met aie van een voogd? Eensdeels is de pligt van een Curateur volgends de conditiën zijner auccorifatie, die hij als een wet nakomen moet, letterlijk te vervullen, (taande vervolgends ten opzigte zijner handelingen met die der voogden gelijk, als bij voorbeeld, het maken van inventaris, (lellen van cautie en wat dies meer is; anderdeels, dat de goederen der Curateurs legaal en hijpothecair verbonden zijn voor de goederen van innocente of krankzinnige perfoonen aan hunnen directie toevertrouwd, zelfs van den dag af dat bij het bewind daarover heeft beginnen te voeren, even en op dezelfde voet als de voogden aftionabel cn aanfpreekelijk zijn, wegens de goederen tot de adminiftratie en voogdijfchap van minderjaarige pupillen fpecteerende: En laatltelijk , dat Curateurs van alle de drie onderfcheiden Departementen gelijk in voogdijfchap plaats heeft, gehouden en verPhgtzijn, na aflooping van het curateelfchap behoorlijke rekening en verantwoording van hun gevoerd bewind te moeten doen. EXPLICATIE. §• 8- Om deze materie wat meer volleedig en explicatoirte verhandelen, dient vooreerst algemeenlijk in aannjerking genomen te worden, dat de qualiteiten van Exe-> cuteur en Adminiflrateur, veeltijds aan die van een voogdijfchap geaccrocheerd en verknogt zijn , terwijl het zeer  HOLLANDSCHI5 VOOGDIJEN. 23 compatibel met de wetten is, dat een Executeur zoo wel als een Adminiftrateur gelijktijdig voogden over minderjaarige pupillen kunnen zijn; de reden hier van is palpabel, aangezien deze beiden opgenoemde qualitei. ten eene finguliere en bijzondere betrekking in de publicque adminiftratie van een voogd hebben, hoewel aan de andete kant niet minder gebruikelijk is, dat een Executeur en Adminiftrateur feparatelijk of afzonderlijk bij testamentaire dispoiitie worden aangefteld , zonder dat hun eenige macht van voogdijfchap over de perfoon en goederen van minderjaarige pupillen geconfereerd en opgedraagen word: ondertusfchen dat het indisputabel is, hoedanige contradictoire of verfchillende uitleggingen, men door verkeerde begrippen daar ook geven mag, dat een Curateur in de voorverhaalde verfcheiden departementen, geen de minfte relatie of gemeenfchap toi de exercitie en adminiftratie van eene testamentaire voogdijfchap heeft, en dat als hij in een oneigentlijken zin bij Allufie voogd genaamd word, zulks dan maar alleen in deze beide gevallen moet worden verdaan, of in de eerfte plaats, dat hij bij uiterfte wille van den testateur gequahficeerd geworden is, om bij aofentie of overlijden van de aangeftelde voogden in hunne plaatfen over de perfoon en goederen van minderjaarige pupillen te mogen fungeeren, en het regt van voogdijfchap waarteneemen; of in de tweede plaats,dat een Curateur door den Magiftraat in loco wettig aan. gefield zijnde, om geduurende het Curateelfchap van een Prodigus of verkwister, het bewind over deszelfs perfoon en goederen te hebben, voor dien tijd en langer niet, de qualiteit van voogd in dit geval oneigentlijk reprefenteert. B 4  24 SECRETARITDER §■ 9. \ oor het overige vak in het bijzonder over de Ma. tenevan h Executeurfchap nog onder andere;, de n . volgende zaaken te reflecteeren, — „ V00reersr " in«ïeS teStamem meCr C)an i aangefteld, het na regten en coftumen deezer anden „ daar voor word gehouden , dat dezelve conjunElim " °f zame»g^oegd zijn geconftitueerd, dog als een „ testateur twee of drie Executeurs heeft aangefteld " leef" 2%d?ere flaandC de ^elredding over! » Ieed,«obl,jftded.reclieenadmi, .iftrarie van zaken aan * deLngstleevende , zonder dac dl£ £ qjp.u plaats van den overleden Execuf^r een ander " 1 affaffieeren» ten — a"4ers bij testament ^ „ donneert mogte zij„. Zie wassenaa r |&£ „ W««Z>fae.,8. §. ,7a fin verder, dat een „ Executeur of boedelredder in z]jn ^ « „ funftie kan treeden, nog de aan hen, opgedraagen 5, last en adminiftratie niet kan of mag aanvaarden en a, volvoer,n,ja zelfszig met niets dat tot deboedelzaa" „ ken fpecfeert, uitgezonderd alleen met de bekave ms, dat geen uitftel kan lyden, magbemoejenTvoor* „ en aleer de geinftitueerde meerderjarige erfgenamen » of de voogden van de minderjaarige erfgenaamen „ z,g pofit.vehjk hebben gedeclareerd, 0f zij firn „ pelijk, of onder beneficie van inventaris de nalaten „fchap willen aanvaarden, of dezelve willen re„ pudieeren en verwerpen, hoedanige verklaaring en  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 3$ „ pofitive refolutie aan de zijde der benoemde erfgena„ men na rechten genoeg is, om een Executeur ipfo /acto, in qualiteit voorfz. te doen fungeeren, en voor „ de reddering van den boedel zorge te doen draagen, „ niet alleen ten refpecte van de verzeekering en in,, ventarifatie der goederen, maar ook fpeciaal om de ., legatariifen en crediteuren op eigen authoriteit der„ zeiver legaten en pretenfien te mogen voldoen; als „ dependeerende zulks zonder tegenfpraak van de magt „ van Executeur , die geduurende zijn bewindvoeringe „ als boedelredder, de plaats der geinflitueerde erfge„ namen in dezen opzigte reprefenteert. Vervolgends „ dat een Executeur buiten confent en kennis van de „ geinteresfeerden, zodanig een Notaris of ander ge„ qualificeerd perfoon tot het maken van den inventa„ ris , de aéten van fcheiding en deeliug, mitsgaders ,, tot het formeeren van de generale rekening ten kos„ te van den gemeenen boedel mag emploijeeren, als ,, hij goedvind en aan dezelve hun falaris,ter zake van „ dien verdiend te betaalen, om redenen dat de voorfz. „ impenfce en kosten moeten worden aangemerkt, als „ necesfnr en noodzaaklijk voor den boedel,en dat de ,, Executeurs in haar qualiteit zijn bevoegd, impenfas „ necesfariae utiles in rationes re/ere. Zie hüber, Loei comm. Loco 1L Num. 183 & 193." §. 10. Aangaande de verhandelingen over de Curateurs, heeft men hier voren, onder de vraagen en refponfiven N. 24. gedemonflreerd gehad, dat getrouwde vrouwen geene  sG SECRETARIJder Curatrices over haare mannen kunnen weezen, maar wel bewindhebbers over hunne goederen, geduurende den tijd dat het curateelfchap exteert ; dit fteunt niet alleen op gronden van het befchrecven recht, en onze conftumiere wetten, maar word boven dien folidelijk geleerd bij grotiüs, Inleiding, Lib. ï.part. II.§.7. En vervolgens nader bij van zure, Codex Batavus, tit. Curateurs : het geeft echter nog vrij meerder bedenking of een Prodigus, anders gezegt een kwistgoed, die bij authorifatie van den Magiftraat onder Curateele ge • Held is, zonder confent of toeftemming van zijn Curateur al of niet trouwen kan; tot het eerstgemelde van welk gevoelen voorheen de meeste rechtsgeleerden heb. ben geinclineerd gehad; ondertusfchen worden de argumententot ftaving van beiden de bovenftaande on. derftelde gevallen , zo ten aaezien van gehuuwde vrouwen , die geen curatrices over hare mannen mogen zijn, als ten refpefte van een onder curateele ftaande verkwister, die buiten goedkeuring van zijn Curateur geen huwelijk zou mogen aangaan, refpeftivelijk in beiden opzigten, op geene onaanneemenlijke bewijsgronden gedisputeerd, door de comrarie opinie van zommige anderen rechtsdoctoren, volgends de oudeiftaande twee objectien alhier geinfereern, waartoe inde eerfte plaats dan in aanmerking komt: I. OBJECTIE. Waarom zoude toch een gehuwde vrouw, die al dik' wijls vrij meer verjtand bezit en zig veeltijds ook veel beter componeert en gouvernetrt als menig man, geene Curatrice oy«r haren man, die innocent of een  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. a7 kwistgoed is, kunnen gefield worden ? Dewijl men die voogdij der mannen over hunne vrouwen, alleenlijk maar betrekkelijk moet maken tot de huishoudelijke famenleeving, crotiüs, Recht van oorlogen vrede, 2. Boek, 5 Hoofdfr. §.8, N. 1. en die zelfde voogdij komt op te Houden, zo wanneer de man in zulken jlaat is, dat hij zelve ftaan moet onder eens anders voegdije, zo als gbotiüs leert in zijne Inleiding, I B. 11. D. §. 27. 't welk niet meer als hillijk is, dewijl toch de voogdij der mannen over hunne vrouwen geene plaatfe heeft, uit hoofde van de zwakheid van het vrouwelijk geflagt, en men die moet aanmerken als een voorregt van de mannelijke achtbaarheid, terwijl het voorts zelve lijnregt aanloopt tegens het Roomsch Keizerlijk Recht, volgends hamer stek. over de ftatuten van Friesland, I. D. Tit. 2. Art. 1. in not. Is nu de man zo verre gekomen, dat hij zelve onder voogdije moet jlaan, zo is zijne achtbaarheid ook komen te ces/eren: en gevolglijk kan hij dan ook niet meer, uit hoofde van zijn voor» regt der mannelijke achtbaarheid, de voogdije over zijne vrouwe exerceer en; want a'.s de zaak , waar aan eenig voorregt is toegekend geworden, vervallen is, zo /preekt van zelve, dat het voorregt ook vervallen zij en zijne kracht verloren hebbe. É> NB. Tot folutie en wederlegging van deze bovengaande Objeftie, dient geremarqueert te worden, dat behalven dat wij (onder verbetering) gezegt, in dit opzigr volmaakt eens zijn , met het prsedomineerende gevoelen van grotids en vanzurk, hier voren  28 SECRETARIJ der aangehaald , onaangézien [hetzelve opinieeren dat het onderfcheid tusfchen dat een getrouwde vrouw curatrice over haaren man zoude zijn , indien zulks al practicabel geoordeeld mogte worden, of tusfchen, geduu» rende het curateelfchap van de laatfte, het bewind over zijne goederen te voeren ; inderdaad zeer weinig te beduiden heeft, als men confidereert dat de directie of het bewindfchap over haar mans goederen, een fpecie van meesterachtigheid influit, waar door de auctoriteit en het mannelijk gezach, meer of min inflitrefure ondergaat; hoewel tegens deeze bedenklijkheid met verfcheiden onderhanden zijnde voorbeelden zoude kunnen worden geprobeerd, dat het juist geene generaale regel in de dagelijkfche practijk is, dat aan een gehuwde vrouw ftaande het curateelfchap van haren man, de , adminiftratie zijner goederen word toevertrouwd, als zijnde zulks te meermaalen disputabel gemaakt, in gevallen alwaar het verzogte bewindfchap aan een vrouw in cas voorfchreeven bij den rechter finaal ontzegt wierd. II. OBJECTIE. Zie hier wat er geallegueerd word! — De reden waarom zij bij ons een kwistgoed de vrijheid van te trouwen ,v%uiten confent van den Curateur, weigeren , is deeze , om dat bij ons en veelen onzer gebuuren,uit het huwelijk - gemeenfchap van goederen ontjlaat, en dat er derhalven niet flegts een perfoneele verbindenis uit ontjlaat; maar de goederen, waar over de Curateur is aangejleld, en waarvan den kwistgoed de adminiftratie is ontnomen, worden ook verbon.  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 29 den , te meer, zegt men, om dat het anders zoude kunnen voorvallen, dat een vermogend kwis'goed zoude worden verleid, en zig engageer en met een vrouwsperJoon, dat het, zo om haar afkomst als fchanielijke levenswij ie, onwaard was, en dat dus niet met zijn perfoon , maar met zijn capitaal zoude trouwen, en hem, die ongelukkig genoeg was, nog ongelukkiger zoude maken. Zie daar het fchijnfehoon waar mede men deze on* bartnhartige uitfpraak een mantel omhangt, of met vijgenbladen bedekt, maar die in waarheid van alle folidiieit ontbloot en onbejtaanlijk is: de reien waar* om de Romeinen aan den kwistgoed toejlonden, om zonder confent van den Curateur te mogen trouwen, was deze volgende, welke bij ons nog even zeer te vinden is, namelijk: Om dat alfchoon hij met opzigt tot de adminiftratie zijner goederen, met de krankzinnigen en razenden was gelijk gefield, hij nogthans niet als de zulkent van zijn ver/land was beroofd, en zijn natuurlijk oor* deel volkomen bezat, en mitsdien ook in jlaat was, van te kunnen toeflemmen, waarom hij ook, om dat door het aangaan van huwlijk, alleen eer. perfoneel verband word aangegaan, en geenzints een verband van goederen , ten huwelijk treede, naar zijn eigen goedvin* den, gemerkt het den Curateur niet raakt, of die onder zijne curateele gejtelcl is, trouwde of niet, alzo zijn post de adminiftratie der goederen alleen betrof* L. 20. ff. de ritu nuptiarum; en dat bleek ook uit het vonnis, dat de pretor over hem uit'fprak, zijndewoordelijk, aldus;  3o SECRETyiR.]J der kaar dien gij uwe voorouderlij. ke goederen door uwe ongebondenheid doorbrengt, en uwe kinderen behoeftig maakt, zo inter diceer ik u om diezaak de administratie derzelver g o deren. NB. Dat over het algemeen genomen, deze vooren. ftaande objectie , in zeker opzicht niet ongefundeerc is, ten minften dat men niet ontkennen kan, dat de aanneemelijke redenen aldaar ter adftructie van dien bijgebracht, van dien aart zijn, dat zij invloed bij den rechter kunnen vinden, maken wij geen zwaarigheij behoudens betere gevoelens, te advouëeren; nademaal het zeker en buiten alle conteftatie is, dat zodra de ge meenfehap van goederen in een huwelijk van een onder curateele (taande Prodigus of verkwister, bij contract Antenuptiaal uitgefloten wordt, de qualiteit en het gezag van een Curateur die hier llegts de hoedanigheid van een temporaire voogd bekleed, ipfo fafto cesfeert en ophoud: ratio efi; aangezien het departement van een Curateur geen verdere betrekking heeft, dan tot de adminiftratie der goederen van een Prodigus, als zijnde hem onder de Regeering der Romeinen, door den Pree tor niet verder gedemandeert geworden. Maar het verdient ondertusfehen een vrij grooter fpecülatie , dat wanneer de Prodigus buiten confent en toefiemming van zijn Curateur willende trouwen, met een vrouwsperfoon van een geabandonneerd gedrag, of die aan ee-  HOL LAN DS C HE VOOGDIJEN. 31 nige baarbljjkelijke infamie laboreerde, zulks onaan. gezien de geallegueerde redenen vervat in de zelfde objeëtie, door den competenten regter in loco niet zoude kunnen en moeten worden geinterdiceerd of belet, op fundament van de sovella leonis §. 39, welke zo wel in de Hollandfche als Franfche rechtspleeging gerecipieerd en aangenomen is, om dat hier voornamentlijk het arbitrium of liever de directie van den rechter, na bevinding van zaaken abfolutelijk plaats behoort te hebben, ten zulken effefte dat dezelve alleen bevoegt zijn tot accesfie of tot verbod van het voorgenomen huwelijk van den Prodigus in zodanig geval te decideeren, en mitsdien te verklaaren, of 't zelve al dan niet buiten confent en toeftemming van den Curateur gefchieden moet. formolier van een req_uest van Curateurs , houdende verzoek om goederen van een onder curateele ftaande innocente perfoon, te mogen verkopen. aan de edele &c. „ Geeven met verfchuldigde eerbied te kennen, „ woonende te „ Uitmaakende de naaste bloedverwanten, zo ,, van 's vaders als moeders zijde van ge- „ woond hebbende te en als uit hoofde zij» „ nerkrankzinnigheid, in die hunne relatie,dooi U Ed. Achtb. bij appoinctement van dato den. 4  3a SECRETARIJnEa I7«. aangefteld en gcqualificeerd tot tijdelijke Curators over den perfuon van de voornoero» de " „ Dat zij fupplianten in die hunne qualiteit tot voorkominge van fcIndelijke en irreparabele ge,, volgen, welke ter oorzaake der voortduurende „ krankzinnigheid, toeftand van den voornoemden de te voorzien, zig bevonden hebbende ,, in de verpligting om dezelve, op goedgunftige ,, authorifatie van Uficl. Achtb de dato««»»«, naar ,, elders op eene voor hem gefchikte plaat fe te doen „ vervoeren, alwaar dezelve zig nog tegenwoor,, dig bevind ,, Dat zij fupplianten tot nu toe met de verkoop ,, der goederen tot den boedel van voorn., hebben „ gefupercedeerr, als zig gevleid hebbende met ,, die hoope, dat denzelven wel wederom te eeni„ ger tijd van de ongelukkige toeftand, waarin hij „ verfeerde zoude herftcllen, immers in zoverre 5, dat zij fupplianten buiten de noodzaaklijkheid ,, zouden zijn , om den voorn, zijnen boedel te ,, moeten brengen tot de finale liquiditeit, ter , betereen fav crabele Adminiftratie derzelver, dan ,, dat zij fupplianten tot hunne grievendefmerte en „ gevoeligfte leedwezen moeten ontwaren dat „ alle apparentie van herftel ten eenemalen ver,, dweenen fchijnt. ,, Dat tot den voorsz boedel onderfcheidenon„ roerende goederen , welke bij particuliere in huu,, re bewoond en gebruikt wordende , belmoren, ,, zij fupplianten in meergemelde hunne qualiteit ,, tot nu alzo hebben blijven beheren, egter niet  ÈOLLANDSCHK VOOGDIJEN* 33 „ dan met bevinding dat de verdere continuatie i, van die verhuuringen, als niet kunnende evena. „ ren mét de lasten en kosten, welke ter z.ike van „ noodwendige en continueele reparatien móê« „ ten worden geimpendeert , voor denzelven „ boedel niet dan fchade komt opteleeveren, zij „fupplianten mitsdien meest raadzaam oordeelen, ,, om alle de onroerende goederen, of wel provifioneel eenige derzelven , fuccesfivelijk te verko,, pen en te gelde te maken." „ Weshalven z\]fupplianten in hunne vdoren-" i, gemelde qualiteit als Curateurs over de perï, foon en goederen van den meer voornoemden , „ zigkeerendetot UEd. Achtb. reverentelijk verj, zoekende , dat UEd. Achtb. hun fupplianten In „ meergemelde hunne qualiteit gelieven te authoi, rifeeren, om het zij alle of Wel zo veel deon„ roerende goederen , tot den boedél van den », voorn, behoorende, als zij fupplianten qualiia* te qua noodig zullen bevinden, publiecq of uit „ de hand, zo meest voordeelfg zal zijn, te ,i verkopen en te gelde te maaken, dezelve ver. 3, kogte onroerende goederen aan de refpective „ koopers vati dien, wettig en ónder gewoon „ verband, naar coftume locaal op te draagen, s, met belofte van indemniteit, voor alle nama„ ninge open aanfpraak tegen alle en iegelijk, ■u zo in als buiten regten te vrijwaren, de koop„ penningen te ontvangen en daarvoor tequir.ee. „ rert, en ter dier zake alles meerder te doen en „ verrigten dat zij fupplianten qq. ten meeften n faveure en ter beter adminiftratie van den C  34 SECRETARIJ der „ voorn, boedel bevind en zullen te behoren en „ vereisfchen, daarvan san de fupplianten qq. te verleenen, appoinctement in optima forma." 't welk doende &e. DERDE HOOFDDEEL. Waar in de Esfentiëele Pligten van Voogden en andere adminiltreerende perfoonen eigentlijk beftuan. 3Cj.»edanige noodzakelijke óbfervatien behoren inzonderheid tot de Adminiftratie en waarneeming, zo van testamentaire als gerechtelijke voogdijfchappen? Onder de esléncieele pligten,die over het algemeen genomen, in het ftuk van voogdijfchappen plaats hebben,en noodzaaklijk aan de zijde der voogden, wanneeer zij de gecombineerde qualiteit van Adminifïreerende voogd over de perfoon en goederen van minderjaarige pupillen bekleeden, dienen geobferveerd te worden,komen er hoofdzaakhj\'c zes in aanmerking. j»7. Waarin bejtaan deztlven? In deeerfteplaats, om immediatelijkof op ftaande voet, na het aanvaarden van een der beide opgemelde voogdijfchappen. alle de goederen en effecten, behoorende tot dc  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 35 nalatenfchap zonderde tninfte uitzondering te'doen of laaten inventariseren, her zij door een;Secretaris, Notafis of ook wel onder de hand, welk laatfte door de wet niet geprohibeert of verboden is ; vervolgends in de tweeae plaats, de gerpede gelden en penningen in derl boedel gevonden wordende, ten meeften profijtevan zijne pupillen op eene fulfifante wijze te beleggen; wijders in de derde plaats, in hunne qualiteit als voogden op eigen gezach geene proces fen te moveeren of aan* teleggen, zonder alvorens daartoe door den Magiftraat in loco wettig geauthorifeert te zijn; verder in de vierde plaats, zodanige proceduren, welke ter benadeeling vart het interest hunner pupillen, ftaande de voogdijfchap ' mogten vervallen , met alle mogelijke zorgvuldigheid voor dezelve te defendeeren : als mede in de vijfdi plaats, de capitaalen van hunne pupillen, gedurende derzelver minderjaarigheid in wankelbaarè compagnie- ' fchappen van negotie, alwaar eenig pericul of gevaaf te vreezen is, niet te wagen, dan na voorgaande verzogte qualificatie van den Magiftraat in loco , of in het geval dat de minderjaarige pupil zijn veniam dtatis vart den Sotiverain verkreegen hebbende,in zodanige cofflpagnielchap geconfenteerd had, en in de Zesde plaats. dat een voogd her zij iu de gecombineerd qualiteitera van voogd en adminiftrateur of w-l met de fimpele voog. dij fchap alleen over de perfoon van zijn pupil belast, voornaamlijk dient zon? te dragen, aan dezelve eene ordentelijke educatie en opvoeding geproportioneerd of evenredig na den ftaat des boedels re doen geevên q8 Zijn er nog geene andere requifi'en, die eene OnntiH* delijke betrekking tot deesjentieele pligten van het Vuutfdijfchap hebben? C 2  3« SECRETARIJder Ja, eD daar onder reslbrteren bij uitzondering deze twee principale zaken; als i.) Dat een Adminiflreerende voogd, de capitalen van zijn pupil of een gedeelte van dien in zijn eigen beroep en negotie ftaande het voogdijfchap niet mag gebruiken, zonder daar toe door den Magiftraat in loco wettig gequahficeerd te zijn, en deswegen fuffifaute cautie gefield te hebben; en ten 2 ) dat hij bij expiratie en na de aflooping van zijn voogdijfchap verpligt is, van zijne gehoudene adminiftratie en bewindvoering behoorlijke rekening, bewijs en reliqua ten overftaan van Commisfarisfen uit den Geregte te moeten doen, niettegenftaande en zulks bij de testamentaire dispofitie van de overleden testateur geremiseerd en vrijgelaten was, om reden dat een adminijlreerende voogd, altijd ter zake van dien actionabel en aanipreekelijk blijft , zo lange hij zig van deze noodzaaklijke phgt niet gedisculpeert en gekweeten heeft gehad. 29. Van welke fpeciale pligt dient een Admimllteersnóe voogd bij abfentie of ziekte gebruik te maaken ? Dat hij in het eerite geval uit Jkrachte van de macht, hem bij testament geconfereerd, een bekwaam perfoon tot mede-voogd affumeren , en vervolgeuds in het laatfte geval, van de claufule van furrogatie gebruikmaken, ten einde na zijn overlijden iemand tot opvolging van de voogdijfchap in zijne plaatfe benoemd worde ; ondertusfchen is het zekeren in de practijk bekend, dat niemand gehouden is, de mede voogdijfchap waar in hij door den principalen voogd geadfuuieert is, te accepteeren, ten zij hij bij afte notariaal verklaard heeft zulks vrijwillig te willen aanneemen. 30. Waartoe zijn de voosden geobligeert, als er contante penningen in den boedel gevonden worden ?  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 37 Om dezelven binnen den tijd van twee maanden, kor» ter'of langer, na de refpective keuren der plaatfe ftatuëe» ren, op eene fecure wijze te beleggen; bij nalaatigheid van welke zij in derzelver qualiteit tot rembourfement van iuteresfen voor zo veel de verzuimde tijd betreft, ten behoeven der weeskinderen gehouden zouden zijn. 3Ï. In hoedanige vierderlei onderfclteiden hoofdpligten fujtineeren de meeste Rechtsgeleerden , dat de Adminiftratie of het bewind der voogden , algemeenlijk opgefloten is ? In de navolgende, als voor eerst : ,, dat zij hunne „ pupillen moeten befchermen , want de voogden heb„ ben de magt, en dat gezach en den naam ontfan5J gen van de zaake zelfs , deriialven worden zij Tutors, voogden genoemd; als of men zeide, twJom,befcher„ mers en verweerders; gelijk JF.ditui kosters genoemd ,, worden, die de iEdes, kerken, bewaren, ortwyn „ ever Juftinianus, pag. 32. n. 2. — Ten tweeden'. moeten de wezen na hunne ftaat en middelen onder„ houden en opvoeden, mitsgaders een bekwaam ambt ,, ofte ambacht, na ieders ftaat en gelegenheid laten „ leeren en onderwijzingen bezorgen, grotius lib. r. part. 9. n. 8 en 9. — Ten derden; dat voor 't lichaam gefchiedende, moeten zij bezorgen, dat de „ wezen in de vreeze Gods en in goede zeden onderwezen ,, worden, hbber I. Deel. pag. 97. num. II. —« ,, En ten vierden, mitsgaders 't recht der wefen te bewiv» ren, en 't zelve bij hen werdende verzuimd, zijn gehouden door hunne commisfie en negligentie, of „ verzuimenisfe en onachtzaamheid, zulks den wees>, kinderente vergoeden, hollandsche coksdlC 3  3» SëCRETARij der ,, tatienIII. deel, conf.g. iTEMjdwf, Conf. 67.(0, 32, L er nog geene andere esfentieele pHgtt die, hol zeldzaam ook, nogthans een particuliere betrekking tot het ^rtement der voogdijfchap * %ommige Ja, bijzonder als de minderjaarige pupil 0f het weeskind tot zekere jaaren van onderfcheid geraakt zijnde, een losbandig comportement voert, zodanig dat wegens zijn geabandonneerd gedrag, kwade gevolgen te dug. ten ftaat, wanneer daarvan blijkende,de voogden weldegelijk verpligt zijn, na verzogte en verleende auihorifatie van den competenten regter,denzelven provifionee{ voor een bepaalden tijd in een verbeterhuis te doen confineeren; ondertusfchen baart het veel fpeculatie en bedenklijkheid of een voogd zijn geconfineerde pupil onder bedreiging van langer confinement, zoude mogen dwingen (om tegens zijn wil en dank) naOoxr-en West* Indien te varen, indien hetzelve weeskind daartoe volftrekt niet geïnclineerd was; fen hoewel zulks bij verre de meeste rechtsgeleerden, altijd voor een ongepermitteerde zaak is verklaard geworden, is hetzelve nogthans «naangezien deze algemeene opinie in den jaare 1759 , met kennisfe van zaken tot Rotterdam gepraftizeerd geworden aan den perfoon ven adrianus korte/ Pr an d, die geconfineerd zijnde, op inftigatiq van zij, pe voogden naar Oost Indien is gevaren, (O Zie a re fjD lybreghts Redeneerend Vertiog wtf het Notaris amt, part. 1. », 27. pag. 484,  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 39 EXPLICATIE, §• ». Als men generalijk de beheering der voogdijfchappen met attentie befchouwt', zal men oogfchijnlijk bevinden, dat dezelve aan zo veele zamenloopende, dog onderfcheiden effentieele pligten onderheevig zijn,die het werk van een voogd ten refpefle van zijne bewindvoering ten uiterfte ongemakkelijk en bezwaarlijk maken ; reden waarom apparentelijk verre de meeste aanzienlijke perfoonen van den burgerftaat zig daarvan zoo veel mogelijk tragten te excufeeren; dan terwijl de noodzaaklijkheid der voogdijen op het publieke welzijn berust, gelijk het voormaals bij de Romeinen, en vervolgends naderhand bij alle de volkeren van de christenheid, zo ook fpeciaal hier te lande in diervoegen is geconfidereerd geworden; zo zijn er maar eenige excu» fabele oorzaken in rechten bekend, (waarvan hier na onder het vijfde Hoofddeel plenair zal worden gehandelt) waarom iemand zig van den last ter zake van een testamentaire of gerechtelijke voogdijfchap met fundament onttrekken kan, en buiten welke gefundeerde of wettige redenen een iegelijk tot de aanvaarding van dien, na het algemeen gevoelen der rechtsgeleerden zoude kunnen worden geftringeert, alfchoon zelfs aan een testamentaire voogd door den testateur niet was bekend gemaakt, dat hij hem in zodanige qualiteit bij zijn uiterfte willen benoemd had , waar van onder anderen een notabel questie in den jaare 1676 voot den Hoogen Raad in Holland geventileert is geweest, in de sake van den C4  40 SECRETAR jj DER (Heere van Werkendam. uitwijzens de fententie daar van «ijnde, volgends bëllcjm j u u i d i jjc u m dw,y. 7,. welke men woordelijk aldaar geplaatst vinden kan' §. 12. Het zoude gantsch allien zijn; ja zelfs naar verwaandne.d imaken, om een volmaakte definitie te willen geeven van alle de esfemieele pligten, die aan h,i voogdij, Jchap geaccrócheert en verknogt zijn , daar zo veele voortreflijke Rechtsgeleerden, welke deze materie wijdlooplg en volledig hebben gepoogt utttehaalen, in deze renbaan geftruikelt hebben gehad; weshalven men zig alhier blootelijk zal bepalen tot zodanige hoofdzaaklijke pligten, waartoe voogden gedurende hunner adminiItratie onvermijdelijk geobligeert en verbonden zijn; in hoedanig geval, volgends de order, die men alhier bij de vragen en refpon/Iven geobferveert heett,in de eerfte plaats in cpnfideratie komt: Üat een %00gd bij het aanvaarden van zijn qualiteit, noodzaaklijk verpiigt is,een Staat en Inventaris van alle de goederen en effecten behorende aan zijn Pupil, te doen formeeren, alfchoon hem zulks hij de testamentaire dispofitie van den tes'ateur geremitteerd, dat is te zeggen, ingeval hij door den overledenen er van ontfragen was, terwijl het na regten indisputabel is , niet alleen dat een voogd tot maken van Staat en Inventaris kan worden gecomffringreert of gedwongen, maar zelfs om die met Eede te (terken,en dat hij zulks nagelaten of verzuimd hebbende, boven en behalven de vergoeding van alle fchaden, ter zake van dien crimineel ftrafbaar zoude zijn; ondertusfehen zouden wij (onder correctie) tegen het gevoelen van,  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 4r sommige Rechtsdoctoren, van opinie wezen dat een voogd die eenige goederen of effecten van den Inventaris verzweegen of afgelaten had, deswegen nog aanfpreekelijk noch culpabel zoude zijn, om dat hij voldaan kan zulks bij ampliatie van Inventaris', nader ampliatie, en extra nader ampliatie , ten allen tijde te mogen re-J medieeren en herftellen , zonder dat een pupil of weeskind meerderjaarig geworden zijnde , daarover eenige actie ten lasten van zijnen voogd zoude competeren, s-13. Dat het vervolgends in de tweede plaats voor een yoogd niet geraadlijk fchijnt, aan iemand buiten fuffifante en goede verzekering, voor rekening van zijn pu, pil credit te verkenen, het zij in zaken van negotie of ook in particuliere handelingen, in welke de laatstgemelde geinteresfeerd mogten zijn, is niet alleen indisputabel, maar het fpreekt (onder verbetering) van. zelfs, volgends de ftatutaire wetten hier te lan. de practicabel, dat zodanige een voogd , die zulks poprin auctoritate, fchoon met geen voorbedagte kwaade intentie gedaan had, bij een voorvallend faillisfement of wanbetaling, ter zake van dien niet alleen actionabel zoude wezen, maar boven dien bij meerderjaarigheid van zijn pupil tot volkomen reftitutie van de gecrediteerde penningen in regien kan worden aangefproken, met dat gevolg dat hij voor zonder de minde bedenking condemnabel blijft; on^ dertusfchen verdient het een grooter fpeculatie, dat wanneer adminiftreerende voogden, de capitalen hunner pupillen, of wel een gedeelte van dien, aan parC 5  42 S E C tl E T A R IJ der ticuliere perfoonen onder obligatie op rifico, en dus zonder fuffifante borgtogt uitzetten, dezelve onbetwislelijke alle daar op loopende fchaden en nadeelen, welke door bankroeten, wanbetaling of andere onvoorziene gevolgen daar uit zoude komen te refulteeren moeten dragen, dat is te zeggen, in de volkomen vergoeding ten behoeve van hunne pupillen gehouden te zijn, aangezien het eene esfentieele pligt van de vooodijfchap is, dat een voogd of ander gequalificeerd perfoon, met adminiftratie van de goederen der minderjaarige belast, om de capitalen hunner pupillen fe. cuur te beleggen, het zij op landerijen of andere vas. te en onroerende goederen, het zij op 'sLands obligatien , ten comptoire van de Unie of van de Provincie van Holland en Westfriesland; invoegen dat zodra het contrarie van dien bij voogden of andere adroiniftreerende perfoonen, buiten wettige authorifatie van den Ma. giftraat of weeskamer in loco gepraclizeerd word, dezelve voor de geheele vergoeding of rembourfement van de verloren capitalen behoorden aan hunnen minderjaarige pupillen , met alle de verloopen interesfen convenibel en aanfpraaklijk te zijn; en heeft over weinige jaaren geleden, daarvan een notabel voorbeeld, binnen de Itad Rotterdam geëxteerd gehad, in de perfoonen Van JOHANWES SCHüMACHER en barend kloppenburg, welke refpectivelijk in qualiteit als voogden, opeigen authoriteit gewaagt hebbende, een capitaal van ƒ 4000:.:. van hunne minderjaarige pU. pillen, aan den aldaar gewoond hebbenden Makelaar Hendrik van der pais, zonder borgtogt, hypotheecq, of andere zoorten van verzekeringen op interest uittezetten, bij de opvolgende infolventie en  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 43 voortvlugtigheid van den genoemden Makelaar genood, zaakc wierden, door het verzuim van zodanige nood. zaaklijke precautien, het uitgefchooten capitaaluithun particuliere beurs aan derzelver minderjaarige pupil te rembourfeeren: behalven nog dat alle de hier voorfchreeven requifuen, conform aan het belchreeven recht zijn, en in de hollandlche practijk als een conftante regul fteeds en in obfervantie blijft, ten zulken effedte dat wanneer adminilrreerende voogden in mora of in gebreke bleeven, ten opzigte het interest hunner pupil, len, deeze niet min esfentieele, dan noodzaaklijkeplig. ten te vervullen, zij in allen gevalle tot dedomagernent of vergoeding kunnen worden geconftringeert, gelijk daarvan in beiden refpecten zeer pertinent en folidelijk geadvifeert ftaat, in de holl. cons,part I* conf. 117 en 260, luidende als volgt; I.) Een Adminiftreerende voogd van goederen, 1 ,, weeskinderen toebehorende, heeft zekere pen. 1, ningen van dezelve weeskinderen uitgezet op „ interest, en die gene die deze penningen op „ interest ontvangen heeft, is infolvent en voor zijn fchulden gevangen, de vrage is, of de , ,, voorfchreve voogd gehouden ia , de voorsz. „ weeskinderen goed te doen , de fchade hun „ luiden" aankomende door deinfolventie van den „ voornoemde Debiteur?" Dunkt (onder correctie) hoewel een voogd, 1 ., met behoorlijke voorzichtigheid en ter goeder ,, trouwe contraheerende, van wegen zijn wees. „ kind, doorgaands en regulariier niet en ftaat „ het perijkel van infolventie der geenen, meC^  44 UCRETARIJ DE| » de" Welken hiJ' zu'ks als voren gecontracteerd „ heeft: Dat nogthans fpecialijk is geftatueert, „ dat een voogd gehonden is,de gereede pennin„ gen , weeskmdercn toebehoorende, te befteeden „ m aankocpinge van landen ofte andere onroeren„ de goederen,ofte die uittezetten oP renten na „ coftumen van de plaatfe zijner refidentie, ofte van de plekke daar het fterfhuis gevallen is, „ L. i. Tutores vel Curatores C. de Adminftu „ Tut. waar uit volgt, nademaal na generale ob „ fervantie van Holland en Zeeland, gereede pen. „ ningen van weeskinderen werden beheert in „ aankoopingen van landen of renten, wel verze „ kert met goede hypothequen en borgen ofte „ ten minften met fuffifante borgen, dat de voorfz admimftreerende voogd verftaan werd, kwaliik' „ gedaan te hebben, dat hij het voorfz. geld o» „ mterest uitgedaan heeft, zonder goede v-rze „ kertheid en confequemelijk dat de y00rr' „ ichade komt tot zijnen lasten." „ Ten tweeden word gevraagt, 0f de voorfz „ fchade ook kan redundeeren tot lasten van d™ ZQt> °f t0£2ienden V00^d der ^ kin" » Dunkt (onder correctie) dat elk van de vootrden ,„ het geheel gehouden la, tot voldoe„ rimg van de voorsz. fchade, L. 3. c de " tTYT d°g Z° * d3t de «^iniftreerinde » voogd daar voor eerst moet aangefprooken  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN* M „ ende geexcutéerd worden, L. uit. cod* „ Eod. hit. ( onder ftond ) Aldus geadvifeert in den Hage den 27 Oftober 1005. C.ondertekend') r. van amsteldam. II.) ,, Op de eerfte- vraag.dat de fchade, die oude „ rentebrieven bi] A als voogd van B voor en ten „ behoeven van 't voorsz. weeskind aangekogt, door de infuffifamheid van de debiteurs en hy„ pothequen in de voorfchreeven brieven geroert, „ is gevallen, bij A moet werden gedragen, in„ dien hij in het onderzoeken van de fuffifantheid „ van de voorfchreeven debiteurs en hypothequen, „ zodanige deligentie en devoir niet en heeft ge„ daan, als andere naarftige voogden gewoon „ zijn te doen; Sicut levem culpam commiferit, „fecundum doblrinam. iiauthol!)! L. Quod „ Nerva, num. 26 ff. Depof. ex qua tutor regula* „ riter tenetur L. Quicquid cod. Arb. Tut. L. „ Contraftus £f ibi Decius num. 37- de Reg. Jur. bartol. ind. L. quod Nerva'. num. 33. Waar van de probatie de voornoemde B is cum,, berende, fi quidem allegans culpam, eampróba„ re tenetur GloJJ. bal d. bartol 6? alii ad „ L. fi Creditor cod. de pignorat. ASion. Cot-  » Conc/uJ. 468. num. 3 8> 4, ^ we^tdenTnf6 ^' dat A gouden is ge. „ weest den interest van des weesfc-inW. • „gen di eh.Jond.hen g^no^VbeZ heeft, alle jaren van hem zeiven ill 8 - 1 fCn' £n Zü,ks ^^rthebbeT"!? " Snde imereSt 3,8 CaPita^' geworden „ zijnde mede inrerest behonrH ,1 scwur«en «™if ren honder, ,, ■ " " "K" . ba,eldalsM/^ J££ si ge/J V». »o/. incas rm , » .. 8 al™ hij ^ 7 ^ ™- "/"ra 8. 8. alzo hij den voorsz. interest zo wel als her „ capuaal onder hem geho„den,en ten zK„enl „ jen profite geimp,oreert heeft niet „een ar" » dispofitie van befchreeven rechten dictee n e » quod tutor de omni pecunia in utus fuos Conve 'a ,, teneatier ad ufuras, L cnn J ^onver/a, - JS* Maar üok voi^»ds o/ooi; N „ dam ^, XXVf en XXXV medebreng ' " " VJ°ê?» der weeskinderen pennLe„ :; r hui1 «hebben-fdaaronder ^ " * ZaaLljjk mede vcr^an moet werden begree.  HOLLANDS CHE VOOGDIJEN. *j „ pen te zijn de interesfen die zij zelfs fchuln ,, dig zijn,) niet langer renteloos onder hun „ „ mogen houden dan den tijd van drie maan- „ den, en zo zij die niet ter'weeskamer en „ „ brengen, dat zij naar drie maanden daarvan „ „ interest zullen betalen,en ook fchuldig zijn, „ ,, alle jaren van hare Adminiftratie rekeninge „ „ te doen," welke artikelen (hoewel fpreeken,, de van den voogden, de weeskamer fubjecï' „ wezende) de voogden die dezelve niet fubject „ en binnen Rotterdam woonende zijn, ook fin „ mode buiten de kamer moeten naarkomen en „ agtervolgen, hoewel zij van hare Adminiftra» „ tie niet aan de weeskamer, maar aan den ge. „ regte, ofte elders, daar de testateuren geor,, donneert hebben, gehouden zijn te verantwoor* „ den en eens 'sjaars gehouden zijn, ftaat tema« ,, ken, en onder hen de rekening over te flaan, „ en der weeskinderen overfchot voorwaards te „ leggen: ten ware zij dede blijken, dat zij de „ voorfchreeve penningen, niettegenftaande goed „ devoir daar omme gedaan, niet en hadde kon„ nen hefteden,C. Si pecummam, 3 cod. deufwt „ pupilli. (Ende was ondertekend) A. w i l l e m 3 Zl  »4 S E C R E T A R IJ der 1 Het géén hier voren in de derde plaats als voorlopig gerernarqueert geworden is, aangaande zodanige procesfen, welke voogden in derzelver qualiteit, voor rekening van hunnen pupillen aanleggen, moet dooreen nadere Interpretatie verftaan worden, alleen betrekking te hebben tot zulke Temeraire Proceduren , waar door de goederen, effecten en capitalen van minderjarige weeskinderen, meer of min in de waagfchaal zoude worden sefteld; want het fluit bij nadere gevolgtrekking, conform de geadopteerde gronden van onze Rechtspleging tot een onfeilbaar argument, gelijk op goede gronden in de vierde plaats gereflecteerd geworden is , dat Adminiftreerende voogden geduurende hunner voogdijfchap wel degelijk verpügt zijn, om hare pupillen in allerlei procesfen of aöien, welke dezelve onwettig worden aangedaan, zorgvuldig in rechten te moeten defendeeren, als zijnde het een esfentieele pligt van de uiterfte noodzaaküjkheid , dat het bewind van een voogd zig voornaamlijk daar aan behoort te bepalen, dat hij zo wel in rechten als daar buiten, het interest van de minderjarige pupil met alle mogelijke dexteriteit befchermen en vooritaan moet: ondertusfchen valt over dit onderwerp een nader difünótie te maken, namentlijk in hoedanige gevallen, het onderfcheid en de refulteerende gevolgen tusfchen noodzaaklijke en onnoodzaaklijke procesfen kunnen hebben, ten opzichten van iemand tegen welke de esfentieele pligten van het voogdijfchap obaeen, en ten aanzien van deze Materie is zaer bedenklijk of een voogd in zijn qualiteit, op eige  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 49 authoriteiten behouden en voor rekening van een weeskind, ftaande de voogdijfchap , al of niet tranfigeeren mag, van een rechtsgeding waar in aan zijn zijne (leges als gedaagde geageert wordt j het geheugt ons in den den jaare 176?, diergelijke notabele questie op het gezag van 21 Advifeuren in één der Generaliteit!-Steden, ten voordeele van den Meerderjaarig geworden zijnde pupil,contra deszelfs twee voogden, bepleeten te hebben, en terwijl wij zo wel met bekleede en bondige redenen allegueerden, als vervolgens met onwraakbare bewijzen aantoonden , dat in nojlro Cafu ten nadeele van het meerderjaarig geworden weeskind getranfigeerd was, fuccumbeerdende voogden in dat proces, en wierden bij dejinitif vonnis van den rechter niet alleen gecondemneerd tot volkomen fchadeloosftelling van de nadeelig gemaakte Transactie, maar bovendien, om voor hunne particuliere rekening, de toenuiaalige gecompenfeerde priveetkosten te moeten fupporteeren en draagen,gelijk ook de werkelijke onkosten ter zake van deze proceduren gevallen zijnde ; de reden hiervan was palpabel en berustte op deze ongedisputeerde dx* ioma van rechten , dat geen voogden zonder behoorlijk kennis geeven aan , en daar op gevolgde qualificatie van de hoven van Ju/iitie of de 3ïagi[traat in de Stee. de» als reprefenteerende de oppervoogdijfchap, voor rekening en ten lasten van minderjaarige pupillen vermogen te tranfigeeren. Onaangezien hetzelve wierd van het bovenftaande vonnis, tereerfte inliantie gewezen , geprovoceerd en door partijen mandanient van appél verzogr, met dat wel verwagte, dog ongnnftig gevolg dat dezelve voogden bij deze tweede fententie wierden verklaard D  5o SECRETARIJ der bij vonnisfen van fcheepenen ter eerfte inftantie te we. zen niet bezwaard, met verdere condemnatie van alle de onkosten, in beiden inftantien ter zake voormeld ge> vallen. §• »5- . Met dit alles verdient het (ons bedunkens) nog eeir» ge vrij meerdere fpeculatie, als zijnde een questie van aangelegenheid, die in het ftuk van voogdijfchap voorheen geventileert is geweest, en waarfchijnlijk in cle dagelijkfche Praftijk al verder zoude kunnen voorvallen; namelijk of een adminiftreerende voogd, die met alle mogelijke zorgvuldigheid , ten voordeele van zijne minderjaarige pupil gevigileert heeft gehad , ondanks hetzelve goedvind, op het fchriftelijk Advijs van drie voorname Regtsgeleerden, waar bij hem het diffendeeren van een proces in zijn qualiteit gedifurdeert en afgeraden word, vervolgends op dit fundament de differentie laat vaaren, en buiten kennisgeving of autoririfatie van den rechter in loco met partij accordeert, ter zake van dien bij meerderjaarig worden van zijn pupil , aclionabel of aanfpreekelijk zoude zijn ; wij hebben in den jare 1765, toen diergelijke questie voor den gerechte van 's Gravenhage ex-teerde , nevens de beide Advocaten Mr. Jan de Groot en Jacob Falckenaer geadvifeert gehad , dat zoodanig een voogd in cas fubjecl geverfeerd hebbende , van de aanklagte van verzuim en wandevoir hij vonnisfe van den regter, kost-en fchadeloo' behoorde te worden gedisculpeerd; tot reden van dien bijbrengende , dat de actie van den meerderjaarig geworden zijnde Pupil, ten lasten van dezelven in alle  HOLLANDSCHE'VOOGDIJEN, 51 opzigten was frivool en ongefundeert, uit aanmerking, ,' gelijk uit alle de voorhande zijnde Procesftnkkeu en prcbatoire bewijzen, middagklaar bleek, dat bier de lemvarius Litigator, welke de actie op zwakke gronden aangelegd had, door het getroffen accoord ftaande de voogdijfchap vrij beter gefavorifeerd , en onbedenklijk. minder verkort was, dan hij door defenfie van het Proces zoude geweest zijn, en het was apparentelijk uit deze wel beraden overweging dat Mijne Heeren van den gerechte in cas voorfchreeven goedvonden, den geactioneerde voogd bij formeele gewijsden, met compenfatie van kosten, van den eisch te abfolveren: dan hoedanig en met welk fundament in deze zake, de compenfatie van kosten al of niet plaats kon hebben , laten wij zeer graag aan het oordeel van kundige Kechtsgeleerden over, terwijl wij als Advifeuren (onder correelie) van begrip waren, dat op die wijze het officie van een voogd, mitsgaders de zware pligten van hec voogdijfchap ten hoogften lastig, ongemakkelijk , en kostbaar wierd gemaakt. S- 16. Dat wijders in de vijfde plaats, voogden, curateurs, admmijirateurs of andere adminiftreerende toezigt heb. bende en wettig aangeftelde perfoonen, in geenea deelen bevoegt zijn de capitaalen van minderjaarige onder hunne voogdij en directie ftaande, geduurende de onmondigheid van de laacfte, in wankelbaare compagniemelchap buiten fectiriteit van borgtogt te mogen beleggen, immers niet, zonder alvorens daartoe fpecialijls D a  5» SECRETARIf dhr doordeplaatfelijke overigheid gequaiificeerd re weezen ï ja dat de fchaden en nadeelen door infolventie van een der Deelgenoten als anderzints, op alzulke ongequalL ficeerde comragnieichapPen naderhand vallende, door de adminiftreerende bewindvoerders van der minderjaange goederen, zoude behoren te worden gedraagen, uitgezonden wanneer het onmondig weeskind tot zekere jaaren van onderfcheid geraakt zijnde, en van sLandshooge Overigheid brieven van Vernam ^Etatu in amplisfima forma verkreegen hebbende, zodanige ongepermitteerde Maatfchappij van Negotie vrijwillig kwam te ratificeeren, of geftand te doen, confteert zonncklaar aan het onderftaande geval ; — Exempli gra. tial fel.v en numa, beiden aangeftelde testamenfaire voogden over de perfoonen goederen van ph,leMont, hadden in den jaare 1768 , goedgevonden, een capitaal van zeventien duizend guldens, behoorende aan hunnen pupil, zonder borgtogt, en ook zonder voor. kennis en goedkeuring van den Magiftraat, in een fuJpectRéderfchap te beleggen, als fuftineerende daar toe gequaiificeerd te zijn, uit kragte van het testament waar b.j de testateur hun volkomen vrijgelaten had * om de capitalen of de gereede penningen van zijnen gemelden zoon, gedurende deszelfs minoriteit , op de beste w,jze na eigen goeddunken te mogen uitzetten zonder ter zake van dien in eenige verantwoording! bij het afloopen van de voogdijfchap gehouden te weezen,'Philemont vervolgends meerderjarig «worden zijnde, bemerkte dat hij door de infolventie van twee de^enooten derz-lver Maatfchappij van Rederfchap een important verlies onderging, betrok zijne onvoor' agtige voogdenten fine van fchadeloositelliug voorden  HOLLANDSC HE VOOG DIJEN. 53 competenten rechter, onder welken de voorfchreeve voogdijfchap reforteerde. De Advocaten welke ten voordeelc van fel ïx en numa advifeerden , beweerden dat zij op fundament van de bo venftaande claufukn van vrijlating, door uitdrukkelijke last van den testateur, vervat in het zelve testament, daar toe abfolutelijk ongehouden waren : ondertusfchen dat drie andere rechtsgeleerden van een contrarie fentiment zijnde, voor hun advijs uitbragten,dat de claufule van vrijlating in dit geval, met geen mogelijkheid opereeren kon, uit oorzaake van de geamplecteerde wetten hier te landen vigeerende, dat een testateur notoir en bevoegt is, iets bijzijn testament te beveelen, hetgeen tegens de dispofitie van het regt zo wel als tegen de uitdrukkelijke intentie van den wetgever ftrijd. Over deze allezins bedenkelijke en veel gerugt gemaakt hebbende questie wierden pro et contra, voor den Rechtbank hevig gedisputeerd,en van beiden zijde door den Praftizijns ten pleidooije alles aangehaald, wat de fubtiliteit van de rechtspleging en de kragt der wetten ten voor- of nadeele van het cafus aan de hand geven en opleveren kon; dan ongeacht alle de bijgebragte allegatien en fpitsvinnigheden van rechtsgeleerdheid, waarvan partijen ter wederzijden gebruik hadden gemaakt, wierd er bij vonuisfe van drie coilegien van Juflitie, voor weike deeze intricate zaak geventileert was geweest, eenvoudig verftaan , dat de beiden gedaagden en excipienten felix en numa in qualiteit als voogden, tot de gepretendeerde fchadeloosHelling welke fHHEiiost, door het meergemelde rederfchap ondergaan had, gehouden waren,en derhal. ven in de reftitutie van dien voor hunne particuliere rekening gecondemneert, met condemnatie van kosten D3  54 SECRETARJJ' der behoudens nogtans derzelver regres en verhaal op dé Kifolvente reders, voor zo veel zij fuftineeren mogten haar re competeeren: achtervolgens het laatfte lid van deze condemnatie, hebben wij met behulp van een ander bedreeven advocaat, in den jaare 1709, de meergenoemde felix en numa tegen een der infolvente ieders in cas van arrest bedient, met dat gelukkig gevolg , dat er een verbaal van accord tusfchen partijen Litiganten gefloten wierd, volgens welke onze bovengenoemde cliénten twee derde gedeelten van de geapporteerde en uitgekeerde fchaden, waarin zij voormaals gecondemneerd waren, wierden geremitteerd en voldaan met betaling van alle de proceskosten , welke in e drie inftanqen op de voorige zake ingevallen waren. §• 17- Het zal niet gedeplcaeert nog ongefchikt zijn, om ten befluit van dit Hoofddeel, een merkwaardigAdvijs te doen volgen, een Huk van confideratie, dat hoezeer geen eigentlijke relatie hebheride tot het departement ; van voogdijfchap, nogtans op eene inftructive wijze de esfentieele pligten van een Executeur demonftreeren en aantoonen, en fpeciaal hoedanig zij haar bij den aanvang van het Executeurfchap en vervolgens in een fterfhuis behoren te gedragen; zijnde van den navolgenden inhoud:  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 55 Van den Heer Fiscaal n obelingh werd naar gedaane Le&ure en Examinatie van de copie van hec Testament van wijlen de Heer franciscus cro c quezel, op den 6 Augustus 1728 alhier in den Hage overleden, mitsgaders van de onderderftaande vrage,verzogt zijn Wel Edele Advijs of fchriftelijkeRefolutie, in margine van ieder van dezelve vraagpoi néten, RESPON SIVEN. VRAGEN. 1. „Naar rechten geenzints. Of de Executeur bij het voorfchreve testament aangefteld , is verpligt een mede - Executeur te asfumeeren ? I . *f „Almede geenzints: en Als de Executeur mog„werd zells bij 't voor- te goeavinden uit eige bc* » 4  5<5 SECRETARIJ Der responsiven. ( vragen. „ fchreeve ' testament fpe- weeginge iemand nevens „ cialüjk gequaiificeerd om hem te asfumeeren, of hij „•een vreemden te mogen als dan eenige verpligting » asfumeeren. zoude hebben, om iemand te asfumeeren , uit de fa. mille va» den overleden ? 3" 3- „Zulks fiaat volkomen Of dusdanig eene te doe. „aan den Executeur , en ne asfumtie van een mede „kan en mag aan die Executeur niet zoude die- „hij zoude asfumeeren, nen te worden gelimiteert, „zo veel en zo weinig zo omtrent de custo die „ macht geevcn, als 't hem der goederen, alsadminiftra. „zal believen, alzo die te tie van dezelve, en op wat „doene asfumtie maar moet wijze zulks zoude dienen „ftrekken tot ontlasting te werden gedaan? „van den Executeur, en „geenzints om denzelven „ in andere moeijelijkhc,, den te doen vervallen , ,,zodathij dusdanige ac ,,te van asfumtie vermag „te limiteercn naar zijn ,, welgevallen. 4' 4- „Is niet noodzaaklijk en Of niet alvorens dusda. „kan ook de asfumtie al nig een asfumpte te doen, „vorens worden gedaan, de inventaris dient te wer- „dog om redenen in deze den gemaakt, en volttok-  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 57 responsiven. vragen. „vierde vrage vermeld , ken; te meer, om dat men „zoude den Executeur niet zeker weet, of onder „ raadzaamst zijn, den In- de papieren van den over. „ventaris alvorens te vol ledenen misichien nog geen „trekken. nader dispofitie , wegens de exerceering van 't voorfchreve fcxecuteurfchap zal werden gevonden? 5- 5„ Is niet noodzaaklijk , Of ten dien einde niet „dog de Executeur zulks een of twee perfoonen uit „ongehouden wel willen- de vrienden van den over„de doen, zoude zeer hon- leedenen, volgens keuze „ net en prijzelijk wezen. van den Executeur behoord te werden verzogr^om hem en den Notaris in de te doene inventarifatie te adfifteren? 6. 6. „Ja, als in de nevens- En of die t' asfumeren „ftaande vrage, vrinden als dan niet zou¬ den konnen werden gequalificeert als opgevers van den boedel, en dien volgende in het hoofd vandenin* veninris konnen werden gelteld , dat die was gemaakt ten overftaan van n. n. ..., als daar toe van j O 5  58 SECRETARIJ der responsiven. vragen. den Executeur fpeciallijk verzogt zijnde? 7- 7- „Zulks (laat volkomen Waar het befloten testa„ aan't goedvinden van den ment 't welk is onder de „Executeur , dog gefchied bewaring-van den Execu„ordinair ten fterfhuize. teur, moet worden geopend, of ten huize van den Executeur,of ten fterf huize ? 8. 8, „Neen, want de Exe- Of iemand buiten de „cuteur moet in alles de daar bij gejntresfeerden „fecretesfe betragten, in (ten ware die met den Ad„cashij zoude vermoeden vocaat of Notaris wilden „dat men ten tijde van de zijn geadfifteerd,) ten tijde „te doeneopening van het van de te doene opening, „testament ten derf huize, daarbij prefent of gead„ook vreemde zoude wil- mitteerd behopren te wor„len admitteren; zoude den? „ den Executeur raden , „om alle opfchudding te „ vermijden, het testament „ ten zijnen huize te doen openen, en daar toe of „bij geenen, anderen roe„pen of admitteeren, dan die bij het testament zijn sigeconcerneerd, of die  HOLLAND iCHE VOOGDIJEN. 59 „daarbij uit de vrienden „ wel zouden willen roe„ pen. 0- 9. „ Neen , en is zelfs ver- Of de Executeur de uit„pligt naar de gemelde landige mee de erfgenamen „veertien dagen de voor- alvorenS behoort aftewag. „fchreeve opening te doen. ten of ien]and van harent wegen gelast, dan of hij tot de opening en op te volgen inventarifatie moet procedeeren , na de expiratie van veertien dagen zo als de fubferiptie zulks tenreguarde van de opening expresfelijk mede brengt? 10. io. „Deze zes weken gepas- Wanneer het fterfhuis „feert, en den inventaris moet worden opgebroken? voltrokken zijnde, *» ii. „ Zulks zoude raadzaam Of de meerderjaarige on„wezen , dog alzo zij meer gehuwde dochter zich ten „ derjaarig is, ftaat bet haar fterf huize bevindende, niet „ mede vrij te doen als in behoord zich in de kost „de onderitaande 14de te begeven,'t zij bij haren „vrage. getrouwden broeder of el¬ ders? 12. 12. „Ia tot mei aanftaande, Of dienstboden geen kost „ ten ware men anders kon- geld behoorde toegelegt te  Co SECRETARJJder responsiven. [ vragk n. ,jde methaaraccordeeren, worden en tot hoelang en •i en waaromtrent de Exe- vvat fomme? „ cuteur kan doen en handelen zo hy beft zal kun„nen. 13. 13. i,Ji, zo de meerderjarige ^ liet fterfhuis waarin u dogter daar inne niet zou- den overleden is geftorj,de willen blijven woo- ven» niet te huur dient te „nen, voor hare privé re- worden gezet, tegens No„ kening. vember aanftaande, zo de huisheer de verdere huure niet zoude willen ontflaan? M- 14„ Ja, als in de nevens. Indien de voorfchreeve „ ftaande vrage. meerderjarige dochter huis¬ houden zoude willen blij. ven continueeren, of het zelve na den tyd van zes weeken nieten zoude moeten ftaan ten hare privé lasten NB. en of in dat geval niet aan haar zoude mogen worden uitgekeert het kostgeld dat anders aan de dienstbode zoude worden uitgekeert? 15. 15„Mag by taxa&ie wer- En hoe men het zal moe.  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. de transmigratie of het verrijzen expresfelijk toeftaat ,, en van een van beide brieven verleent. Ook als de ,, voogdopnaam van zijn pupil een proces zoude moe. ,, ten moveren , tegens iemand van zijn eigen naast„ beftaanden, ook een proces tusfchen den voogd zelfs en zijn pupil, als dat maar niet is over deze „ of gene zaken in hec bijzonder of om te fchiften, „ fcheiden en verdeden, maar over alle de goederen, „ of het grootfte gedeelte van dien, of over een erfe« nis, als wanneer hij moet worden afgezet, als hij ,, zig van zelfs niet excufeerd : ook armoede, waartoe „ de voogd, geduurende den loop der voogdij komt „ te vervallen, als dezelve zo groot is, dat hij den „ last der voogdij niet langer kan dragen, dat ter arbi„ trage ftaat van den regter; voorts ziekte of lichaams9, gebrek, waar door hij belet word om zijn eigene  78 SECRETARJJ der „ affaires behoorlijk waar te neemen: zo nogthans,dat „ het podagra, alleen niet genoeg iS; en aangezien ou„ derdom uit z.g zeiven een ziekte is, en oude men„ fchen om het verval van kragten van geest en lichaam mineer bekwaam zijn tot het uitvoeren van zaken • „ daarom ichynt er {vastgefteld te moeten worden , dat „ de volle ouderdom van zeventig jaren , zo wel van „ bereids opgenomene als nog op te nemene Voogdijen „ oevnjdt,het welk de pasfage des rechts wel aan hen „ m het generaal zonder onderfcheid van aan te ne„ mene of bereids aangenomene vacatie vergunnen, „ ook aanraaden, en alfchoon eenige wetten alleen „ fpreeken, van daar na te defereerene voogdijen; „ om welke iemand om ouderdom zoude worden geëx„ cufeert, zo fpreeken dezelve nogtans met geen re„ ftn'ctie, of zij fluiten de bereids gedefereerde voog„ dijfchappen niet uit." §• 2 2. Mr. KAKEL VAN ALLEr, in zijne definitien van het Roomsch iefchreeven recht. cap. 5, pag 51, maakt daaromtrent deze korte en beknopte aanmerkingen: „ Het is een voortbrenginge ende bewijs voor den „ rechter, of anderen daar toe gefield van een regt„ vaardige oorzaake, omme bevrijd enoniilagen te zijn „ van zekere last, of fchade, iemand alreeds opgelegt, „ of nog op te leggen; welke excufen of veroutfchul„ digingen in alle gelegentheden van laften of fchadein „ confideratie komen: dog ook veelen in het belasten „ met voogdijen ofte andere diergelijke lasten, want  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 7i „ vooreerst, werd die geene van voogdijen bevrijd, die drie bijzondere voogdijen onder hem heeft, wel „ veritaande drie verfcheiden boedels , want drie a vier „ meer of minder kinderen van eenen boedel, werd ver,, ftaan maar eene voogdij te zijn, dog een van dezelve „ drie voogdijen geëindigt zjnde, vermag men hem „ wederom een derde opteleggen: ook zo iemand al,, tijd ziekelijk is, zulks, dat hij niet magtig is zijn ei„ gen diügen waarteneemen , werd insgelijks van voog« dijen verontfchulaigt, ten derden, werden ook alle „ Militaire perfoonen verontfchuldigt, 't zij ook fol,, daten, capiteinen , luitenanten en andere officiers,al,, zo dezelve geftadig hare krijgszaken moeten waarneemen, als in hare guarnizoenen te zijn, wachten ,, te obferveeren en alles te doen , wat tot den krijg „ in haar ampt nodig en dienftig is, en dat om dat ze ,, tot gemeene rust en vrijheid werden geemploijeerd. „ ten vierden, perfoonen boven de zeventig jaren oud, „ als mede om verfcheiden andere oorzaken." §• 23' Mr. simon van leeuwen in zijn Roomsch Hollands Recht, Lib. I. part. 16. N. 5. bedient zig ten dezen rcfpedte van de navolgende allegatien: — ,, De „ voogden , zo welj die bij uiterlle wiile, als die bij de ,, overheid werden gefteld , indien zij onvermogend waren, of anderfints groote ongelegentheid hadden, „ mogen voor het gerecht haar afkeer en reedenen in„ breDgen , dewelke na befcheidenheid daarop agt  8o SECRETARITDER ,, neemt,en daarin voor ziet, na dat zij luiden tot voori„ deel van de weezen, dunken te behoren, maar indien „ de voogden haar door geen wettelijke of genoegzame ,, redenen na befcheidenheid van 't gerecht kunnen vrij „ fpreken, mogen zij onwillig zijnde de voogdij aan„ tenemen tot dezelve bij gijzeling gedwongen worden." En hier over word door den Commentator in notis geremarqueert; .. „Den tyd om zig te excuferen by de ,, Roomfche Rechten op 50 dagen a tempore cognitionis, ., te rekenen, bepaald, is by ons drie weken vastgefteld, ,, binnen welke een gefielde voogd, welke geïnclineerd is ,, zynexcus te allegueeren by den competenten regter zig moeten vervoegen, om zyn ontfchuldiging te bewyzen. ,, Belangende de overige tyd by het Roomfche Recht voor ,, de reize vergunt, ingevalle den voogd elders wotnachtig „ was, dunkt my dat by ons geen fpeculatie valt; daar „ immers het verzoek op de daar toe gepasfeerde fpecula„ tie procuratie door een ander kan worden gedaan; [by ,, aldien de geallegueerde redenen van de hand word ge„ weezen, is het zeker dat de verzoeker zig kan ftellen appellant wordende, intusfchen een anderen voogd ten ,, zynen pericule gecommitteerd. — Maar de gemelde „ tyd van ,21 dagen geè'labeerd zynde , zonder dat de voogd dit verzoek geëneameerd heeft, word hy geagt, Jlilzmjgende van hetzelve regt te hebben gerenuncieert, en de voogdij te hebben aanvaard. Zie wyders omtrent „ de redenen var) Excufatie, welke hedendaags nog al „ in aanfchouw komen , oroenewegek de L. L. ,sabr. pag. m. 19 & 225 JunSt. A. cens. for; s, Lib. 1. Cap. 16 No. 21 & feqq.  ËOLLANDSCKÈ VOOGDIJEN- 8i §. 24* Eindelijk vind rrien bij dén Friefchetl Rechtsgeleerden hOBEUj die zig over deze ftoffe merendeels tot het Ffiefclie Recht bepaald, betrekkelijk de wettige rede. tteïi ter excufatie om een voogdijfchap te declineeren, deze notable aanteekening in zijn Hedendaagfche Rechtsgeleerdheid, Lïb. i. Cap. 17. Van No. 5 tot No. ai ingefloten: alwaar Hoofdzakelijk de oorzaaken Van verontfchuldiging ten dien opzigte worden aangeJ haald, voor zoo veel zij in Friesland practicabel zijn; Aldaar zegt hij onder anderen : „ het afwezen van Landzaken verfchoont eerftelijk zoo verre, dat et 5, een ander voogd middertijd in die bedienirige werd gefteld, Ten tweeden, dat geduutende het afwezen geen nieuwe momber of voogdijfchap hem m^g opge,, legt worden, nog binnen Jaars na dat hij is f huk gekomen ; om konften van Geleerdheid worden verfchoont, eerftelijk de Dienaars des Goddelijken ivóordf „ zoo in de jtedêh als ten platten Lande, midsgaders alle de Leeraars in de Eoogé en de Lagefchoolen, volgeus'de reden van verfchooninge ,die het particulierofte het bijzonder belang raken die mede tot het ge. tal van viet konnen gebragt worden, te weten, tofi Kinderen, oude Momberfchappen, Vijahdfchap en Of»j, macht. Kindereh moet iemand vijf injiet getal hebbert „ eer hij kan verfchoont worden, mids dat zij geboren en in leven zijn, als het Momber of voogdijfchap eerst word opgedragen; ongeboorne en verfturvene Kin* „ deren wotden niet getelt, ten ware zij in den ktijê; veor het vaderland al vegtendege[\mVenwaren; hovdfc, ... F ■ laSw ,  8a SECRETARJJder ,, nige, ter eere van de dapperheid voor levende ge„ houden worden ; Kinds-Kinderen worden gerekent in plaatfe van Vader of Moeder. De tweede bijzondere oorzaak van verfchooning hebben wij gezegt te zijn Oude Momber- of voogdijfcliappen, want die met drie bezwaart is, behoeft geen vierde te aanvaarden; ten ware hij die drie ofte een derzelver ten dien eiude gezogt hadde, om hem tot verfchoninge te dienen, ofte anders daar na hadde geftaan; Het getal der Momberfchappen word niet gerekend naar de hoofden der weezen, maar na de verfcheidenheid ,, haarer goederen, zulks dat veele kinderen van een j, Erffchap tot een Momber behooren; kan ook wel j, gebeuren dat een eenig Mombers- bedieningen ver„ fchooninge heeft, indien zij'zwaar en moeijelijk is: ,, Indien ook een Vader beneven zijn Zoon ofte Zoo„ nen, die nog onder zijn macht [laan, drie Mombers„ ampten te zamen hebben, zoo behoeft er niemand „ van haar meer aan te nemen. Volgt de derde oor„ zaak, welke is Vijandfchap, die ook wel eenigzints „ kan gebragt worden tot de redenen \an verbod, voor „ zoo veel niemand bij de overigheid behoort toegela,, ten te worden tot Momber van zijn gewezene vijands ,, kinderen. Maar wanneer iemand van zijn vijand, „ bij laatfte wille ofte door de Overigheid tot Momber ,, van deszelfs kinderen worden geroepen , zoo mag ,, hij zig verfchoonen, niet zoo zeer om wraakzugt, die den christen ongeoorloft is, als om zig te be* „ waren voor ergdenken van ongetrouwigheid, ingevalle ,, der tVezen zaken niet voorfpoedig uitvielen, even„ wel zoo moet het zware vijandfchap zijn geweest, want kleinigheden worden zoo hoog niet opgeno-  HOLLANDSCHE VOO G DIJEN, ,j trien, ten ware iemand bi] laatfte wille zijn vijand ,1 tot Momber hadde aangefteld, om hem te kwellen, als i\ wetende dat hij zeer noode zich tot Momber zoude la- ten gebruiken ; Volgt de laatfte redenen van ver» „ fchooning, zijn' onmacht, waar van men wederom ,, vier zoorten kan ftellen, als Armoede, Ziekte, OuÜ derdom en Onkunde van lezen en fchrijven: Armoe- de Word hier gerekend , als de gekofe Momber geji noeg te doen heeft om de kost te winnen voor zijn „ eigen huisgezin: Ziekte moet zoodanig zijn die hem belet zelfs zijn eigen zaken te beftierenm dieniet haas,, tig overgaat, als daar is de Jicht, Voeteuvel, Water- Zucht en Teringe alderhande kwijnendeziektensj j, Ouderdom moet wëzen van zeventig jaren voluit ge- leefc, zulks die in het zevenügfte jaar getreden is deswegens geen verfchooning bekomen kan. Eindei, lijk die geerT Lezen of Schrijven geleert heeft, kan met geen Momberfchap tegens zijn dank bezwaart 5, Worden, ten ware het van zeer geringe en ligte be- dieninge was , ook de perfoon niet onervaren in hes jj handelen van zaken." § 25» Tót flot van dë bovenftaande Rechtskundige redenÈ'*1 ringen, over deze volwigtige Materie, zal het niet ondienftig zijn , hier tót beter verftand van zaken té fchetfen , het geen kortelik noteert arend lijïkechïs in zijn Redenerend vertoog over het Notaris* ampt, part i.Cap. 30* No. 10. Alwaar hij de iraag, om wat tedenen word iemand bij ons van de voogdijs vef* féhoond? aldaar in dezer voege beandwoörd: «, (t? Pa  84 SECRETARIJ der „ Wanneer hij drie t verfcheiden Boedels cn voogdijen „ onder zig heeft finaar een geëindigt zijnde, vermag „ men hem weder eene ander opleggen; (a) Indien iemand altijd ziekelijk is, en niet magtig om zijn ei„ ge zaken waar te nemen; (3^ Die met Doofheid, Stomheid en Blindheid is bezogt, ook die niet kan „ Leezen of Schrijven; Ah welke laatfte mede een voor„ naam requifit is, om de Adminiftratie der goederen ,, te konnen betrachten. En ten (5) perfoonen boven „ de vijftig jaar en oud. Maar is niet vêrfchoonbaac „ indien hij in zijn zeventigjle jaar gaat.-' Het welk genoegzaam met dit hier voren gemectiöneerd in de vragen en Refponfiven vandit hoofddeel, rakende de meeste geiimplecteerde reden van excufatie ter ontfla» ging van een voogdijfchap overeenftemt. §. a*** wel degelijk gelijk had. en dubbel gefundeert was om deze zevende voogdijfchap te mogen declineren; doch toen de Executeurs van het Testament bewezen, dat hij binnen zes maanden tijds van vier dezer zes fungerende voogdijfc happen door meerderjarigheid der pupillen ftond ontflagen te worden , dat de twee overige fungerende voogdijfchappen van zeer weinig belang of omflag waren, en vervolgens eene origi• nelen brief van hem exhibeerden, welken hij in vroeger tijd aan den Testateur gefchreven had, en waar uit bleek, dat na voorgaande kennisgeving van den Testateur hij in deze zevende voogdijfchap vrijwillig geconienteerd had, zoo geraakte de Rechter na overweging van zulke fuperlicieeie bewijzen in geheel andere gedagten ten opzigte van de voofgédragene Fxcufatie nopens het refuferen van dit zevende voogdijfchap, in« vpegpMgtüius P * *ïn zaake voorfz. gefuccunibeert hebbende,tot het adiëeren van dien, onnangezien zijne voorenftaande oppo'fitie cum expevjïs gecondemneert wierd. De fuccumbant zig met het onverwant vonnis gLgraveert enjbezwaart vindende,en onverzettelijk bij zijne opinie blijvende, kwam daar van in Appel, tret pat gevolg, dat het gewijsde van fchepenen ter eerde inftanu'e in dezen gevallen, wierd vernietigd , en de Appellant van den last der zevende voogdijfchap geëxcufe* :1 met abfolutie van kosten inheiden de inftantien gr"Vallen; de aandrijvende redenen van deze laatfte fententie waren palpabel en confirmatoir aan hetbefchreven Recht, eensdeels om dat hier de zes voogdijfchappin'nog fubfifteerden, terwijl de zevende hem opgedragen was, en niemand verpligt !is zeven voogdijfchappen waar te nemen, anderdeels yermids de gc£xhibeerd§  fiOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 89 Brief van Augustus P*** aan den overleden Testateur, waar bij het gedaan verzoek geaccordeerd wierd, gefchreven was in een tijd, dat Augussus P*** nog met de geen de minfte Boedels -Adminiftratie of voogdijfchappen was belast, en dus dit quafi confent daar door van zelfs kwam optehouden; weshalven het in questien van deze natuur ten uiterfte noodzakelijk is, zorgvuldig te letten op de vroegere of latere omftandigheden daar mede geaccompagneerd gaande, welke het voordragen van de excufabele redenen tot recufatie van een Testamentaire voogdijfchap al of niet aanneemelijk bij den Rechter kunnen maken. §• 29. Profesfor jan voet heeft in zijne verhandeling over de voogdijen Pag. 69. uit de § 9 Injlitut. op goede gronden als ter loops aangemerkt, dat z\j die tot de Excufatie geregtigt zijn , om verfcheiden zamenlopende omflandigheden, zig zeiven, of in het geheel niet, of niet jlraffeloos kunnen excuferen, want dus is het te vergeefsch (zegt hij) dat hij zig wil excuferen die den vader heeft toegezegt , dat hij de voogdij (namentlijk van zijn Zoon.) op zig zal nemen, het welk hij ook gehouden word te hebben gedaan, die het Testament Jchrijvende zig zelve tot voogd over des Testateurs pupil heeft gefchreven, Hoe zeer over het algemeen genomen deze ftelregel aan geene prefumtive diffilculteiten onderhevig fchijnt, als er geen contrarie wettige redenen vani meerder kragt verferen, zoo blijft het ondertusfchen een uitgemaakte zaak, die in Rechtsplegingen als een vast axioma ook nergens gedisputeerd word, dat de meerdere of mindere zamenloopende omftandigheden, plaats hebbende tenopzigte  90 SECRETAPvIJder van de perfoon van den aangeftelden voogd, na dat van de acceptatie van de voogdij, hetzij dezelve voorgevallen waren geduurende het leven van den Testateur, of na zijn overlijden, juist dat geene is, het welk de aanvaarding der voogdijfchap van zijnen kant declinabei kunne maken , wel te verftaan na dat hij volgens het voorfchrift van de wetf het overwigt zijner excufable redenen door latere omftandigheden gerefulteert zijnde, binnen 50 dagen tijds in Rechten geproponeerd heeft gehad, als zijnde een requifit van die noodzakelijkheid, dat zonder daar van gebruikgemaakt te hebben , hij gehouden word tacitê tot de aanvaarding van dien verpligt te zijn; quod notandum, daar wierd Anno 1761 in een zekere Hollandfche konpjlad onbedenkelijk veel beweeging gemaakt, over het al of niet aanvaarden van een Testamentaire voogdijfchap en daar'aan verknogte adminiftratie van goederen , waar toe de benoemde voogd, zig bij onderhandfche adte ten behoeve van zijn broeders - kinderen fpeciaal verbon. den had, onder conditie van voorliet een als andere bij meerderjarigwording van de pupillen en het doen van rekening tot een gratificatie uit den boedel te zullen trekken een fomma van een honderd goude Rijders eens. Die zaak bleef aldus dertien Jaren lang bij het leven van den Testateur fiuctuëeren, zonder dat de voogdijfchap ftaande die tijd gerevoceerd wierd, en daar zou misfchien , na'zijn overlijden over de acceptatie van dit tuteelfchap geen de minfte captie gevallen hebben, indien verfchill nde omftandigheden, rakende de domeftique zaken van den benoemden voogd, de wettigheid of onwettigheid der excufabele redenen, in dezen niet disputabel hadde gemaakt. De allereerfte aandrijvende  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. pt porzaak,die nopens dit finguliergevalexteerde ,beftond onder anderen hier in, dat na de laatstgenoemde eert huis tot een zekere hoge prijs boven de waarde in die Kcopftad gekogt had , van wegens zijne huisvrouw, kwaüe onder voorwendfel van verkwisting, aldaar in een verbeterhuis wierd geconfineerd, en terwijl ftaande het confinement de testateur kwam te overlijden, zonder bereids, gelijk geremarqueerd is, nader voorzieninge aangaande de voogdijfchap gedaan te hebben , wierd hangende het proces, dat er vervolgens in kas van feparade tusfchen hem en zijne huisvrouwe ontftond, door den Domicilairen Rechter provifioneel een curateur om zijn post waartenemen , aangefteld, aangemerkt' zij niet ten onregte begrepen , dat de geconfineerde voogd als zelfs niet hebbende ligitimam perfonam ftandi in Judicio, derhalven ongequalificeerd was, om voor als poch de geaccepteerde voogdijfchap in effecte te kunnen bekleeden. De verzogte feparatie ten voordeele van den voogd gedecideerd zijnde, bekwam hij daar op zijne relaxatie, en van toen af proponeerde hij inmediatelijk aan den Gerechte in loco zijne wettige redenen van verfchoning,allegueerende tot juftificatie van dien,verfcheiden ongeneeslijke lichaams-kwalen en andere prefente omftandigheden meer, welke hem volftrekt onbekwaam maakten zoo om de goederen der pupillen te adminiftreren als om zig met perfonele voogdijfchap te belasten, onder prelëntatie egter om niet allsen van de aan hem toegelegde gratificatie van een hondert goude rijders vrijwillig te glisferen en af te zien;maar bovendien als toeziende voogd te willen fungeren: dan terwijl de Kegrer van zijn goed gedrag en bekwaam* heid overtuigd , in het denkbeeld viel, dat zulks  92 SECRETARIJ der geen wettige redenen waren waarom hij als oom paternel , en dus als de toenmalige bloedverwant der pupillen zijne fchriftelijke acceptatie van het voogdijfchap retradleren kon, wierd hem ingevolge van dien de aanvaarding derzelve tegens zijn wil en dank opgedrongen, en hier van geprovoceerd zijnde, vervolgens bij fententie in kas d* Appel verdaan, met zijne prefentatie ter eerde indantie gedaan, dien conform te kunnen voldaan , zijnde de waarfchijnlijk beweegende oorzaaken ter vernietiging van de eerde Rechterlijke dispofitie prefumtiveüjk geweest, niet alleen vermids de latere zamenloopende omltandigheden de acceptatie kragteloos hadden gemaakt, maar voornamentlijk zoo als te beduiten volgt, om dat zijne invloed vindende prefentat'e geconfidercerd wierd geen de minde prejuditie of verkorting , ja zelfs profijt of voordeel aan de weeskindeien toe te brengen. §• 3°- Behalven meer andere veelvuldige redenen van Excufatie, die na gelegenheid van peifoonen en zaken, fomtijds al of geen ingresfie vinden, zoo is 't nogthans buiten contedatie zeker, dat iemand daande de voogdijfchap altijd ziekelijk is, zoodanig dat hij zelfs onbekwaam is om zijn eige zaken te konnen dirigeren, van den last der voogdij zoo wel als van de adminidratie der minderjarige goederen regt heeft, om met confent van den Domicilairen Rechter van de magt van asfumtie offurrogatie gebruik te kunnen maken; ondertusfehen valt er vrij meer bedenking of een Testamentaire voogd , die voor of zedert zijne aandelling tot het  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 93 voogdijfchap aan een ongeneeslijke kwaal laboreert, zulks als een wettige reden van excufatie ter ontfla. ging van dien allegeeren kan ? En is in questien van die nature te meermalen voor het affirmative bij ge. wijsde van den Rechter verdaan, gelijk ook als wettige excufabele redenen tot het declineren van een voogdijfchap , welke zelden gecontradiceert worden, plaats vinden moet ten opzigre van domme, dove, en blinde , mitsgaders van perfoonen , welke niet fchrijven nog lezen kunnen , als zijnde het gebruik: der zintuigen zoo wel als de kundigheid van het lezen en fchrijven , altemaal noodzakelijke requifiten, welke tot het bekleeden en waarneemen van hunne adminijlreerende voogdijfchappen behoord. Voor weinig jaren geleden, is er| Litiscontedatie ontdaan, in het geval van Testamentaire voogdijfchap, alwaar twee adminidreerende voogden waren aangedeld, waar van de een ondanks zijne gebragte frivole redenen van excufatie, door den Regter gedwongen wierd de voogdij te moeten aannemen, terwijl de andere voogd eenige gelden der pupillen, behoorende tot bet aandeel zijner adminidratie tot zijn particulier voordeel gebruikt had, en daar op infolvent geraakte ; en wierd vervolgensde vraag of de eerde voogd, die zig voor de aanvaarding geëxcufeerd had, tot vergoeding daar van kon worden gecondringeerd, aan het oordeel van zes Neutrale Rechtsgeleerden overgelaten, die voor advijs in deze zake uitbrachten dat de niet infolvente voogd alfchoon zig geëxcufeerd hebbende , in alle de fchade en nadeelen door den infolventen voogd veroorzaakt, ten behoeve der pupillen gehouden was, gelijk naderhand indiervoegen bij vonnisfe van den Rechter  $4 SECRETARlj dér1 in drie bijzondere inftantien iuceesfivelijk geconfirmeerd. §• 3f- Dat voor het overige iemand door geduurige abfentie en uitlandigheid , ter zake van zijn particuliere koophandel, van den last en voogdijfchap excufabel dient te worden verklaard, werd nergens gecontrover. teerd en betwist; gelijk ook als wectige redenen van excufatie, bij uitzondering effect behoren te forteren, ten faveure van zulke Testamentaire voogden, welke op het overlijden van den Testateur den ouderdom van' zeventig jaren hebben geadimpleerd , of wel beneden de vijf en twintig jaren oud zijn, febijnt met het eenparig gevoelen van het merendeel der Rechtsgeleerde fchrijveren dezer landen te ftroken, zoo als menigmalen bij diffinitive uitfpraken van Hoge Collegien van Jufiitien en fubalterne rechtbanken aldus is verfiaan, formulier van een req_uest^ houdende redenen van excujaiit, mitsgaders verzoek tot ontjlag van een Testamentaire Voogdijichap. aan den edel achtsaren oeregte &c. 3, Geeft reverentelijk te kennen david Ho* j, lenberg, Burger en Inwooner dezer Stad, „ Dat hij fuppliant zedert den tijd van ruim „ tien jaren, fuccesfivelijk met drie zware e»  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 93 9, opereufe voogdijfchappen en daar aan gecombi* ,, neerde adminiftratie van goederen, van min,, derjarige weeskinderen bezwaard geworden zijnde, en daarmede nog actueel belast blijft, „ tot merkelijke prejuditie en belemmering van „ zijn eigen huishoudelijke zaken, als welke niet „ zelden daar door grootendeels benadeelt wier„ de aan den fuppliant, niet tegenftaande al het ,, zeiven, met.de alleruiterfte verwondering ter „ kennisfe gekomen was, dat christiaan „ van schakest eijn, in zijn leven mede ,, binnen deze ftad gewoond hebbende, hadde „ kunnen goedvinden, bij zijn Testamentaire | „ Dispolitie van dato den Maart des voorle,, den jaars,gepasfeerd voor den Notaris N**** ,, en zekere getuigen alhier, conform het extracï „ authenticq ten dezen te ftellen tot adminijlree' den voogd en over de perfoon en goederen van zij„ ne minderjarige zoonen, A.. en B... van „ schakensteijn, zonder bij zijn leven over „ de benoeming van dat voogdijfchap met den „ fuppliiint geraadpleegd, daar van aan hem eeni„ ge ouvertures of opening gedaan, veelminder „ zijn confent daar over gevraagd te hebben,dat „ aangemerkt den juppliant zig althans om geal,, legueerde redenen in de abfolute onmogelijk„Viheid bevind, de geconfereerde voogdij'fchap bui„ ten fverkorcing en verwaarlooztng van dedwan» ,, dere aangenomenTuteeljchappen en zijne eige be,, roepspligtente kunnen waarnemen , zig dus in de „ noodzakelijkheid bevind, de aanvaardingderzel„ ve op die gronden te moeten recuferen, vervol-  96* SECRETARIJ D e fi. „ gens alvorens zulks te doen, gemeent heefc, „ deze zijne wettige redenen van excufatie on. der het oog van UEd. Achtb. te brengen; bo* „ ven en behalven dat de fuppliiint (onder reve- rentie fustineerd) daar toe met meerder funda* ment gerechtigd te zijn, op ingekomen informa„ tie dat het hier te lande, een ccnftantgébruik, ,, en een permanente wet is, tot nog toe in ob„ fervantie gebleven, dat een inboorling van deze „ Provincie met drie differente administrerende voogdijfchappen bezwaart, geduurende de waar* „ neming van dien, van een vierde adminiftra,, tie en voogdij, hem buiten zijn confent en ac„ ceptatie, bij Testament opgedragen, behoord „ te worden geexineciden bevrijd. „ Mids 1 welke de fuppliiint tot dezen Edel- Achtbaren Gereste is kerende; eerbiedig ver„ zoekende, dat UEd. Achtbare een ander be,, kwaam perfoon , als adminiflreerende voogd „ over de minderjarige kinderen van christi* „aan van schakensteijn gelieve te ,, committeren en aan te Hellen; immers en in al„ le gevallen dat de fuppliiint om gementiöneer* de redenen van het fungeren van het zelve, „ geconfereerd en ontflagen , en in gevolge van ,, dien, voor zoo veel deze aaultelling betreft, „ de voorfz.:,testamentaire dispofitie van den overleden Testateur christiaan var „ schakensteijn te ftellea buiten effeél; 't welk doende &e.  MOLLANDSCHE VOOGDIJEN. gj V IJ F D E HOOFDDEEL. Op Fundament van welke wettige oorzaken iemand, uit kmgte van de wet, wegens het aanvaarden van een voogdijfchap, voljirekt kan en moet worden ge'ëximeerd en bevrijd. 40. JL egen hoedanige perfoonen opereert het aartgeno' ken Fundament, waar door zij huiten verzoek van testamentaire voogdijfchappen , volflrektelijk behooren té Worden bevrijd en uitgefloten ? Tegen alle fufpecle voogden zonder uitzondering, die hiet alleeH ter zake van dien van allerhanden ddmiftïjlratien en iuteelfchappeh óver de goederen en perfoonen van minderjarige weskinderen worden geweerd • maar zelfs naar bevindingen met kenais'fe van zaken* door den Hove Provinciaal of den Ddtriicftaïren règtir hi deze betrekkint; competent, van hun ampt als voogd] doorgaans worden geremoveerd en afgezet. 41. Wanneer heeft zulks voornamentlijk plaats? Zoo wel voor de aanvaarding , als geduurende de bekleeding van he; Voogdijfchap, 42. Waar uit fpruit generaallijk de jufpecïheid ten léste' van een Testarnentairen voogn ? Over het algemeen genomen uit driederièi oorzakèrï; G  p8 SECRETARIJder namentlijk wanneer hij verfeert in de termen van ongetrouwigheid, argelist, en onbekwaamheid, waaromtrent nogthans dit important onderfcheid word gemaakt, dat zommige van deze oorzaken infameert, en andere niet, alfchoon er een remotie of afzetting op volgde. 43. Wat moet men hoofdzakelijk en in het particulier door de benaming van fufpette voogden begrijpen ? Behalven meer andere oorzaken, wdke volgens het befchreven regt, aangeftelde voogden fufpectabel kunnen maken, en waar van breeder in de explicatie van dit hoofddeel gehandeld ftaat te worden, kunnen bij uitzondering als zoodanig worden verklaard, (1) als iemand tot zijn particulier voordeel een voogdijfchap heeft befolliciteerd, of zig ter kwader trouwe daarin heeft weten intedringen ; (2) als de perfoon van een voogd met veele urgente inditiën van ongetrouwigheid is bezwaard, welke een prefumtif bedrog te kennen geven , (3) in het geval, dat er bij het leven van een Testateur, dat is te zeggen voor dato van de aan. ftelling tot het voogdijfchap, een capitaaleotonverzoenelijke vijandlchap tusfchen des pupils vader en den benoemden voogd gefubfifteerd heeft gehad, waar uit kwara te blijken aan de eene kant, dat zulks was gefchied uit piquanterie of met opzet om zijn vijand te plagen , en aan de andere kant dat de voogdij uit kwaadwilligheid was aangenomen , om zig op de pupillen te revengeren; (4) wegens rusfchenvallenie infolvemie van den Testamentairen voogd, ftaande de adminiftreerende voogdijfchap , alfchoon hij gerehabiliteerd: zijnde , naderhand pretenteerde fufSfante cautie voor zijne adminiftratie te ftellen , om redenen dat de gefufpecleerde voogd, overtuigd van frauduleufe handelingen in zijn  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 99 eigen zaak begaan te hebben , altijd fufpect. blijft- (5) als iemand vóór de aanvaarding van de voogdijfchap, debiteur of crediteur van des Testateurs minderjarige' kinderen is geweest, die vervolgens als pupillen onder zijne directie geraakt waren.zonder onderfcheid of de voogdij hem bij testamente,dan uit krachte van eene authorifatie van de wethouderfchap der plaats geconfereerd gewor. den is; (ó) AJs een voogd frauduleus of heimelijk eenige goederen zrjner pupillen buiten auctorifatie en confent van den domicilairen Rechter verkogt heeft gehad, (7) wanneer iemand de qualiteit van voogdbekleedende, ftaande de voogdijfchap zijneeige goederenkwam, te dilapideren en verkwisten, met dat gevolg dat zijne zaak daar door in de war begon te loopen, zoo dat hij zelfs wel een curator of andere toezigt hebbende perfoon, tot zijne adfiftentie benodigd had ;(8)indien een voogd, ftaande zijn voogdijfchap over misdaden , buiten dezelve, eenige corporeele ftraffe komt te ondergaan , of wel ter oorzake van dien, gebannnen word door den Rechter van de plaats, onder welk het tuteelfchap reforteert; {9) zoo wanneer een adminiftrerende voogd de pupil onder zijne directie llaande, doleufe, lijk of onbedagtzaam heeft doen renuncieren en afzien van een erffenis , die hem wettig competeerde , zonder alvorens confent van den domicilairen Regter daar toe gevraagd te hebben; (10; ingeval hij ongefundeerde procesfen tegens het ingewonnen advijs van rechtse leerden voor rekening van zijne pupillen temeraiVehjfc aanlegt , en gefundeerde rechtsgedingen in zijn qualiteit moedwillig verzuimt, tot confervatie van hun interest behoorlijk te defenderen ; (rjtf ais een voogd zijn eerfte voogdijfchap niet getrouwelijk heeft geadminiftreerdG a  130 S E C R E T A R IJ deÜ maar overtuigd kan worden ten dien opzichte mal verfatie, of arglist gepleegt te hebben, kan hij vervolgens van de tweede en derde voogdijfchap aan hem gedefereerd, met fundament ontzet worden ; en tja)in alle zoodanige gevallen alwaar het ligtvaardig gedrag en de negligentie van een voogd omtrent de directie over de perfoon en goederen zijner pupillen, van dien aart is, dat hij deswegens met een gegrond recht fufpect: Kan worden verklaard; beha'ven meenigvuldige andere wettige oorzaken, waarom hij voor of geduurende de voogdijfchap, als iuhabil van zijn ampt kan worden ontzet, doch die meest van het arbitrium en bdcheidenheid van den rechter afhangen. 44. Hoedanig word een voogd, die frauduleus ofbedriegelijk gehandeld heeft, voor niet infaam gerekend ? Als men hem een adjunct curateur of wel een toezienden vooid op hoog gezag toevoegt, omme zijne handelingen gade te flaan, vermids hij daar door als dan nier. van de adminiftrerende voogdij word ontzegt. 45. Kan een testamentaire voogd ter zake van ar. moede of om dat hij geen fuffifante borgtogt Jlellen kan, van de voogdijfchap geremoveerd en afgezet worden'? Neen , als er geen andere verzwarende omltandigheden, ten lasten van zijn perfoon bijkomen, is zulks hier te lande inpracticabel ; ondertuslchen word in fourtgelijke gevallen, doorgaands uit voorzorg , gebraüizeert, dat men hem een mede-voogd asfumere die rijk en bemiddeld is, waarom zelfs zoodanig een niet als quafi fufpect kan worden gerekend. 46. Wie vermogen de aanklagt en befchuldiging tegens fufpctle voogden in regten te doenl Een iegelijk zonder onderfcheid van perfoon , ftaat, conditie, of fexe, en dus ook vrouwen, voor '  iHOI/LANDSCHE VOOGDIJEN. 101 zoo verre zij de minderjarige pupillen in de graden van confanguiniteit of affiniteit beftaan moeren. 47. Binnen hoedanigen tijd moet de Adtievanaanklagte tegen een fufpecten voogd in regten geïnjiitueerd worden ? In de Hollandfche rechtspleging is voor een algemeenen regel gerecipieerd, en word voor alle Recht, banken als coftumier opgevolgd, dat zoodanige actie van aanklagte voor of ftaande de voogdijfchap aangelegd moet worden, maar niet als dezelve is afgeloopen, om dat deze befchuldiging in de eerfte plaats nergens anders toe tendeert dan dat de voogd van zijne adminiftratie en voogdijfchap dadelijk ontzet word, en dat de wil van den testateur in dit geval ten zijnen refpeóte ipfo faclo komt te cesferen. EXPLICATIE. §• S2- Aangaande deze delicate en wetenswaardige materiën, waar over wij voorbehoudens beter gevoelens, ons eigen particuliere gedagteni breedvoerig ftaan te deploijeren, zullen wij ter introductie van deze beredeneerde explicatie aanvanglijk gebruik maken van het geen de Hoogleeraar jan vost in.zijn verban* delingen over de voogdijen, pag. 57 £? feqq. over fufpecte voogden en curateur s in den beginne yöU zakelijk remarqueert, woordelijk luidende. ——„AaÜ„ gezien hetraadlaamer wferd geïgt deRechterde zu'ken, „ die kennelijk in de adminifbatie hunner zaken , s, hulp en adfiftentie van andereu nodig hadden, eu G 3  Joa SECRETARIJ der i ,, door anderen moesten worden geregeerd, oiigefchon„ den te conferveren, als na dat ze geledeerd waren, „ remedie), te zoeken, L. ultim in fine codicis in quib. „ in integr. refiit. neceJJ non efi, daarom hebben ook „ van de voogdij en curateele moeren worden gere„ moveert , alle die fufpect of quafi fufpeft waren, „ het welk al oudtijds bij de wet der twaalf tafelen „ is ingevoerd geweest; zoo dat daarom (princ. Iaftit. „ h. t.) gezegt word, dat het crimen van fufpectheid uk de Z ia. tab. descendeert, om dat door dit „ woord criwen de accufatie of aanklagt van of we„ gens het crimen betekend is geworden , zoo als in ver, ,, fcheidene andere wetten meer in dien zin , het crimen of „ de misdaad zelve voorde aanklagt wegens de misdaad „ genomen is., £.f* § i ff, de accufatiomb. L. 100. „ ff. ie reg. Juris L. 01. ff. ad S. C filan. L. 14. § „ ultim. ff, de bonis libert. Hij nu word gezegt fu„ fpeft te zijn, die de voogdij niet ter goeder trouwe „ (ex fide) waarneme § 5. jnftit. k. t. en quafi %. ,, fpeft word hij genoemd,die geprefumeert word, dat ,, hij.de voogdij niet ter goeder trouwe zal waarnemen, „ of die, eer hij de voogdij aanvaart, van dusdanig ,, een gedrag is, dat het niet raadfaam fchijnt hem de „ voogdij toetevertrouwen,d. § 5, enmitsd-en dat het „ geen ulptanus, in L. 4. § ultim. ff. h. t. heeft #? gefchreven, te weten, dat zij, die niets hebben ver„ rigt, niet als fufpect kunnen worden aangeklaagt, de „ remotie derzelver als quafi 'fufpectniet uitfluit, al„ fchoon er niet fchijnt ontkent te moeten wor„ den , dat even als in ons recht , vrugt gebruik „ en bezit dikwijls flegtelijk of fimplmter gefteld word „ daar het egter inderdaad en naar waarheid alleen  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 103 „ quafi 'vrugtgebruik of quafi bezit is, er in deze (lof „ ook wel eenvoudig gezegd kan worden, dat jemand „ als fufpect geremoveerd word, die nog niets ter we„ reld heeft gedirigeert, en dus eerder alleen quafi fu„ fpedt is; om welke reden de Keizer alexander „ in L. 3. Codicis h. t. gerefcribeerd heeft, dat de „ voogden op de allerftriftfte wijzen in alle gevallen tot het aanvaarden van de post der adminiftratie „ moeten worden genoodzaakt; en als zij in dezelve „ contumacie volharden, zij als fufpect kunnen wor„ den aangeklaagd, op dat er anderein derzelver plaats verzogt kunnen worden, en in dien zin heeft ook „ ulpianus zelve geleerd, dat hij, die tot voogd „ zijnde gegeven , niet compareert > gewoonlijk bij edicte overgedaagd word, L. 7 § uit. ff. h. t. ge. lijk ulpianus daarentegen weder heeft gefchre„ ven , dat hij als quafi fufpeér. moet worden geremo. veerd , die de voogdij wel al geadminiftreerd had, „ maar geen arglist, dog alleen de agtteloosheid , had „ gepleegd L. 7. § 1. ƒ h. t. Edog voornamentlijk „ fchijnt zoo een voogd als quafi fufpect geremoveerd „ te moeten worden, die, daar er al op een en deu„ zeiven tijd twee of drie voogdijen aan hem gedete„ reerd waren , en hij een derzelve niet tergoeder trouw „ adminiftreerende en daarom van dezelve als wezentlijk „ fufpect. was geremoveerd, ook van de tweede en „ derde voogdij ontzet word ; alfchoon hij in dezelve „ nog niet ter kvvaader trouwe heeft gehandeld, of zig „ in de adminiftratie van de tweede en derde voogdij in het geheel nog niet mogt hebben ingelaten of aanvangelijk eerst begonnen; naardien er geprefumeerd „ is geworden, dat hij, die in de eene voogdij van malG4  pi SECRETARJJ dek „ verfatie en arglist was overtuigd, in de verdere ook „ zoude handelen L. 3, § g, ff. h. t. en in het ge» ,, neraal ,dat iemand, die eens in zeker zoort van zaken , „ van kwaaddoen overtuigd zijnde geweest, daarna „ geprefumeerd word in dat zelve joort van zaken „ kwaad t; zullen doen, L. 7. §3-ff. deaccufation: L. »» 5. § 0 ff. de re militari n 0 v ic l l a 72. in prefatio„ ne in fine Caput 8- de regulis Juris in 6." §■ 33. Dat het ondertusfchen om tot een volledige digresfie van zaken, en daar toe behoorende allegatie van overtuigende exempelen te komen, eene ongedisputeerde waarheid is, oat een domicilaire Regter iemand op fundament van verfcheiden ligkime of wettige oorzaken uit kragt van de wet, ja zelfs arbitrairlijk wegens liet aanvaarden van een voogdijjehap, volftrekt kan en moet exmieren en bevrijden , en dat vervolgens de hoven provinciaal in HOLLAND fils Opper- yoogdenvzn alle minderjaarige weeskinderen binnen'djerzeiver provincie , mitsgaders de coÜegien in de Steden, gewoon zijn loigreus te onderzoeken, of er geene gegronde reden concurreren waarom de remotie of bet vrijwillig ontflag van een admiiiiRreerenden voogd bij het testament aangefteld, plaats behoort te vinden, h m do rechtspleging uit verfchillende questien van dien aart zedert eenige jaren voorgevallen, evident gebleken. Ouder anderen frullen wij bij wijze van explicatie de. voornaam Re wettige oorzaken , daartoe dienende, zoodanig als dezelve in .ie vragen en refpontivenvzn dit uoor-DOLi: u articnlaüm opgegeven zijn, alhier kortelijkdoor vootüé Ja..: gaan retoucheren, waartoe  HO LLANDSCHE VOOGDIJEN. 105 dan vooreerst in aanmerking komt, het befolliciteren van een adminiftrerencie voogdijfchap, gedaan door een testamentairen voogd metfinistreoogmerken,ftrekkende tot een notable verkorting der pupillen , hoedanige aanklagten, welke meesttijds door de naaste bloedvrienden of andere belanghebbende perfoonen gefchied, als een wettige reden zoo odieus en hatelijk in de Rechtbanken word opgenomen, dat zij geprobeert zijnde, daar op noodzakelijk het removeren of de ontflaging van den aangeftelden voogd ten gevolge heeft, gelijk zulks door het onderftaaode geval, volkomen demon» ftratief is. §• 34- Dirk jansz groot veld en willem van vliet als in huwelijk hebbende auiaantje groot veld, naaste bloedvrienden van de minderjarige Dochter van haren overleden Broeder huyerecht grootveld, die door den voorn, haren vader bij zijn testament onder voogdij was gefteld van zekere pieteï roggeveen, zig als oppofant gefteld hebbende tegens de uitvoering van de testamentaire dispolitie van den bovengenoemden testateur, voor zoo veel de aanftelling en het excuteren van de voogdijfchap betrof, verklarende de gemelde pieter rogge, veen te zijn een fufpect voogd, die in allen opzigte had doen blijken de adminiftrerende voogdijfchap met finistre oogmerken befolliciteerd en zig daar in ter kwader trouwe ingedrongen te hebben; men beweerde daar tegen naar ingenomen advijs van drie neutrale Rechtsgeleerden aan de zijde en ten voordeele',van den G5  : icö S E C R E T A R IJ der meergenoemdeu voogd, dat hij fuffifante cautie voor de adminiftratie der goederen geduurende zijn voogdij gefteld had, en dat er mitsdien geen valabele , noch gefundeerde redenen te bedenken waren, waarom men hem in zijn kwaliteit zoude kunnen fufpectabel maken ; dan toen het'different, rakende de wettigheid of onwettigheid van. het geconfereerde voogdijfchap, naderhand ■pro cjf contra voor den domicilairen Rechter bepleit wierd, allegeerde de Advocaat, die de oppofanten be. diende, ten bezwaare van pieter roggeveen, dat zijne intentie in deze gelukte follicitatïe van aanftelling tot het tuiedfckap over de perfoon eD goederen van jannetje grootveld, louter geweest was en nog principaal daarin beftoud, om deze minderjarige en bemiddelde ,doch huwbaare pupil metzijn | eenigen Zoon te doen trouwen, boven en behalven dan, dat nog daar bij als een merkelijke grief ten zijnen lasten wierd bijgcbragt , welke ,de fufpectheid van zijn aangenomen kwaliteit ten vollen probeerde dat hij met importante fcbulden beladen zijnde, zoodanig dat er zonder de aanvaarding van het zelve voogdij' fchap een prefumtive infolventie op gevolgd zoude hebben, hij onder anderen met twee zijner voornaamfte crediteuren, die te gelijk zijne borgen gebleeven waren, een acte de non petendo of verdrag van niets, geduurende het voogdijfchap te zullen eisfchen , met dezelve frauduleufelijk had aangegaan, gelijk daarvan een onderhandfch afichrift ten procesfe was geëxhibeerd geworden: hoedanige zamtnloop van wettige redenen om den perfoon van meergenoemden pieter roggeveen in den hoogften giaad voor een fufptften voogd te veiidaaren, zoo veel ingresfie bij  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 107 den competenten Rechter ter eerfter inftantievond;dat hij bij vonnisfe diffinitif van het geoccupeerd hebbende voogdijfchap wierd geremoveerd en ontflagen. En vervolgens bij fpeciaale authorifatie de bovengenoemde dirk jansz grootveld en willem van vliet, in zijne plaats als voogden over jannetje grootveld geduurende hare minderjarigheid wierden aangefteld. Ondertusfchen hoe voorzigtig en noodzakelijk ook deze welberaamde precautien geweest mogen zijn, en niettegenftaande hec gewijsde bij hoger beroep in de tweede inftantie geconfirmeerd was geworden, heeft zulks niet kunnen beletten, dat de Zoon van pieter roggeveen, en jannetje grootveld door wederzijdfche inclinatie aan eikanderen verbonden, zig naderhand tezamen naar buiten 's lands begaven, en binnen de ftadcLEEF getrouwd zijn, eer de voogdijfchap over de laatfte nog afgeloopen was , weshalven de beiden naaste bloedvriendea in hunnen refpecti^e kwaliteiten zig in de noodzakelijkheid bevonden tegen wil en dank in het ge. contracteerde huwelijk te confenteren en extraditie van de goederen te moeten doen. §• 35- Sterke en klaarblijkelijke prefumrien van ongetrouwigheid, die een waarfchijnelijk bedrog doen apprehen. deeren ten opzigte van een adminiftrerende voogdij. Jchap, fundeert wel de aftie van aanklagte ten laste van een voogd, welke men ter zake van dien voor fufpect: verklaaren wil; dog zij volftaan daarom niet, om iemand als voogd bij condemnatie van den Rechter fufpec-  108 SECRETARJJ der tabel te verklaren, ten zulken cffecte dat daar op alleen de remotie of het ontllag van de voogdijfchap zoude ^kunnen worden gefuftineerd; want hoe zeer zoodanige actie van aanklagte tegen een quafi fufpecte voogd aannemelijk in rechten is , wanneer dezelve op overtuigende en onwederfprekelijke bewijzen berust, zoo zoude echter in het contrarie geval, namentlijk indiende ac cufatie ten dezen opzigte niet genoegzaam geprobeerd wierd, de gefufpecteerde voogd actie van injurien tegens de aanklagers competeren. Zoo als in den jare 1756 gebleeken is,in de zake in cas van injurien geventileerd geweest voor den Gerechte van leerdam, tus. fchen] klaas eijcher ter eenrgf cmtra wouter m**f*f, freoerik B * * *, e.1 JAN s**, gedaagden ter andere zijde, welke laatstgenoemde gedaagden ter zake van abulive aanklagte ten laste van den eisfeher, wegens fufpect verklaring in kwaliteit als voogd gedaan, bij /eutencie van den Rechter tot een honorubie en prcfituble Aniende cum expenfis geconderaneerd wierden. §. 3ö. Het fbreekt van zelfs, dat capïraale en onverzoenelijke vijandfehap voor dato van éen testamentaire voogdijfchap geëxteerd hebbende, tusfchen den Testateur of den Vader van de Pupil en den aangeftelden voogd,een wettige reden van excuH.tie aan de zijde van de laatstgenoemden uitmaakt, om ogenbiiklijk van de aanvaarding der voogdijfchap bevrijd en ontflagen te worden, gelijk in het voorgaande h 00 f o de e l geremarqueerd geworden is; maar of een voogd in het zelfde geval  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. \og exerferende, ter oorzake van dien fufpeéï. zoude worden verklaard, en van zijn aangenomen kwaliteit behoren te worden geremoveerd, is zeer bedenkelijk, immers niet practicabel zoo lang hij buiten de minfte reproche de voogdij blijft adminiftreren; het eenigfte onderfcheid dat daar- ■ omtrent in de Hollandfche Rechtspleging plaats heeft, het geen zoo feldzaam voorvalt, als ongemakkelijk te bewijzen is, beftaat eigentlijk daar in, dat zulk een testamentaire voogd aanftonds van de voogdijfchap moet worden ontzet, indien de aanklagers den Rechten genoeg zijnde komen te doen blijken , dat hij de Voogdij door vijandfchap aan hem opgedragen, uit de resfentiment en wraakzugt heeft aanvaard,'op eene wijze,dat daar Uit apparentelijk een merkelijke verkorting en mishandeling voor de pupillen te dugten ftaat. S* 37- Het is ondertusfchen geheel anders gelegen als een testamentaire voogd, ftaande de adminiftratie van zijn voogdijfchap wegens voorvallende infolventie als fufpect word aangeklaagt, want in dit geval zelfs is hij recufabel, al fchoon hij perehr-bditeerd wierd, en naderhand prefentarie deed fufficante borgtogt voor de adminiftratie verknogt aan het tuteelfchap te ftelleu; en geen wonder, waarlijk terwijl iemand gefufpefteerdvan frauduleusheid in zijn eigen zaak bedreven te hebben, met veel recht geprefumeert word , ook frati luleus ten opzigte van een anders zaken te zullen handelen, en op die gronden heelt voormaals de remotie van een fb> fpefte voogd plr ,:s gthad: ik ben het volmaakt eens met de bovendrijvende gevoelens, van de meeste na-j  ho SECRETARJJ der tionale Rechtsgeleerden f welke voor de uitfltiitin* 0f liever ontzetting van een adminiftrerende voogdijfchap om de voorgemelde oorzaak inclineren. Dan hoe zeer ik de aannemelijkheid van deze ftefegel ruimichoots toeftem en ondanks het geen de prafiijk ten riien refpecte aIs' coftumier bij ons ingevoert heeft, lijd ponder verbetering; de zaak in questie veel distinctie, nameutlijk in dat uitzonderent geval, wanneer iemand voor de testa. mentaire aanftelling van voogd door ongelukken en rampfpoeden infolvent geraakr zijnde, de rehabilitatie daar op was gevolgt, zulks dat hij voor of zeden de aanvaarding van het voogdijfchap weder als folvent moest worden aangemerkt, want indien hij voor dien tijd van zijn voormahge mfolventie gerehabiliteerd zijnde, dan ook daarom fufpect zoude moeten worden verklaard zoude als een natuurlijk gevolg oP die zelfde wijze allerhanden contracten en handelingen, in de Burgerlijke Maatfchip. pij of m het ftuk van koophandel door gerehabiliteerde Infolvente perfoonen aangegaan, naderhand voor krag. teloos en van onwaarde geconfidereerd moeten worden en midsdien daar door de rehabilitatie van den Rechter illufoir en befpottelijk worden gemaakt, echter nanet het in dezen alleen van het arbitrair gezach van den Rechter af om ten opzigte van zoodanige fufpecte voogden zoo veel meerdere fecuriteit van Borchtogten te requireren of m plaatfevan dien, een adjunct voogd van welgeftelde omftandighcid toe te voegen, waar door de pupillen tegen het gevaar van een tweede infolventie gedekt zijn §• 38. Men declareerd zomtijds een testamentaire, of door de wetaangefteldevaogdaishetop het overlijdevan den testa teurofvandenVaderderpupillle.i,zijnCr^«rof^fê6t  HOLLANDS CHE VOOGDIJEN. in is geweest; het eerfteaanbelangende, te weten als hij iets aan den boedel fchuldig was , ten tijde van het aanvaarden van het voogdijfchap, zoude misfchien eenige difficulteiten ter verkorting van minderjarige weeskinderen kunnen veroorzaken, om dat wrede wolven in een fchaapenftal niette betrouwen zijn, en door dit doen van haar (intrigante voogden bij oogluiking middel gegeven word, om de fchuld te verzwijgen, te verdonkeren, of ongemerkt als voldaan in de boedel rekening te doen pasferen, waar over mij geheugt eertijds met wijlen den Advocaat Mr. coa nelis van den heuvel in een éclatant proces over zoortgelijke questie voor den Hove van Bolland geadvifeert te hebben. Dan wat het tweede geval betreft, namentlijk als zedert langen tijd de Testateur voor zijn overlijden debiteur van den testamen. tairen voogd is geweest, en deze nog werkelijk een wettige fchuld ten laste van der. boedel te pretenderen heeft , zoude zulks aan geen deminfte zwarigheden onderworpen, nog op eenigerleije wijze disputabel wezen, vermids het aau een voogd zonder ter zake van dien gefufpecteerd te kunnen worden , volkomen vrij ftaat, zijn competentie intemanen , zig zelfs uit het geld zij. ner pupillen te betalen , en vervolgens die betaling op de uitgaaf van zijne gehouden adminiftratie in reke. ning te brengen , weshalven het alzoo ongerijmd zoude zijn, iemand om dat der pupillen Vader Debiteur van den aangeftelden voogd was ,[denlaatftenals fufpect aanteklaagen, en dus op dit fundament van de voogdijfchap te willen ontzetten, als een crimineele actie gciundeerd zoude zijn tegen een perfoon, die een gefchenk ontfangen had van iemand, welke hij genoodzaakt was ter voldoening van een deugdelijke pretentie naderhand in rechten te betrekken.  ii2 secreta rij ö e r §• 39- Daar word al verder onder de Rechtsdoctoren verftaan, gelijk zulks grootendeels bij de meeste colle^ierl van Juftitie hier te lande tot nog toe in obfervatie is gebleven, dat als een voogd animum fraudandi of met een bedrieglijk oogmerk heimelijk en onder de hand, eenige vaste goederen zijner pupillen, buiten voorgaande authorifatie van den domicilairen Rechter had verkogt, immers wanneer dezelve verkoping beneden de waarde was gefchied, hij niet alleen in de Vergoeding van dien gehouden is, maar wegens het zelve ciÜpabéi zoude wezen, het zij met een geldboete, of andere af. bitraire ftraffe terbefcheidenheid van den Rechter) en bdvendien van de bekleedende voogdij chip behooren teworden ontzet, als zijnde een daad . uieiufameert; iraar geheel anders procedeert het bij aldien-éen vo^d.flaandü de voogdijfchap ziin eige goederen vé#!rMfstt'i dé nft dien hoofde als Prodigus wierd verklaard, om tedëh dat in zoodanig geval de timptfa remorie van der, vbédd zonder infamie alleen plaats moet v'-nden . inmiddels is het een zaak, die geen de minfte fpecoratie of bedenking baart, dat een voogd aanftonds vóór geréröov ërd en ontllagen word gehouden, zöodïa hij over perfdtf. 'neele delicten, geen betrekking tot dé végdijfcUp hébbende, een baunislement of andere crimineeü correctie komt te ondergaan, bij fententie van den KecTttèr van de plaats onder het resfort van welke het tuiedfchap t behoort.  IIOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 113 §. 40. Onder alle de capitale zware oorzaken van wande. Voir of ongepermitteerde handelingen, waar over eerl adminiftrerende voogd met fundament ter vergoeding in rechten kan worden aangefprooken , is inzonderheid gecomprehendeert, wanneer hij op eige authoriteit, en dus zonder Voorgaande confent van den domicilairen Rechter daar toe verzocht te hebben, ten nadeele en verkorting zijner pupillen van een erffenis , die aan dezelve wettig competeerde, bij contract gerenuncieert heeft gehad j hoe zeer dan ook weinige procesfen over diergelijke ongepermitteerde handelingen van eenvoogd in de Hollandfche Rechtbanken voorvallen, zoo heeft nogthans rakende deze questie daar van onlangs een flngüllef Voorbeeld geëxteerd, waar bij de voogd behalven de correc tie, tot een geldboete van zeshonderd guldens ten behoeven van de Diaconie-Armen, gecondemneert wierd in de volle reftitutie van alle het gund de minderjarige wees* kinderen, uit de gerenuucieerde en aan hen toegevallen erffenis wettig hadden kunnen profiteren , met de interesfe van dien, gerekent tegens vier percento 's jaars, zedert dato van de renunciatie tot de volle voldoening toe, en voorts met interdictie om voonaan geen voog* dijfchap binnen de Stad en Jurisdictie van dien meer te mogen bekleden , behoudens egter zijn regres of verhaal op de perfoonen met welke hij in zijne kwaliteit onbe. voegt gecontracteerd had ; — maar indien evenwel een voogd ter zake van zulk een aanmerklijk wandevoir als het bovenftaande cafus behelst,voor fufpect en corrigibel moet werden verklaard, en boven dien ter verH  1*4 SECRETARIJ öer goeding van de toegebragte fchaden aan zijne pupuien gehouden is, zoo zoude omgekeerc alhier de vraag zij:), wie de voordeden van de verkogre en ongetrar.sporteerde goederen zoude behoren te profneren', wanneer dezelve heimelijk, dat is buiten weten en confent van den domicilairen Rechter verre boven de waarde verkogt warén? Meest alle de Rechtsgeleerden, welke voor weinig jaren aangaande een toenmalige questie van die natuur géraadpleegt wierden , fuftineerden genoegzaam eenparig en als uit éénen mond, dat het onverwagt profijt op de verkogte goederen gevallen, ten faveure van de minderjarige weeskinderen en nietten voordeele van den voogd komen moet; doch andere advifeuren waren van begrip, zoo als naderhand in contradictorio Judicio ook aldus verftaan wierd, dat terwijl de voogd door deze ongepermitteerde handeling, het gevaar en de nficovau de vergoeding der fchaden geloopen had , het dien volgens niet meer dan billijk was dat hij ook de toevallige boeten daar V3n moest profiteren en trekken , z >nder dat daar om de oorzaak tot correctie, of om hem ais een gefufpecteerde voogd, van de \oogdijfchap te removeeren, weggenomen wierd. § 41- Wat zal men oordeelen ingeval een voogd tegens het advijs van neutrale Rechtsgeleerden een ongefundeért Proces, voor rekening van zijne pupillen in zijn kwaliteit temerair en op eige gezach onderneemt? zekerlijk dat hij in den hoogden graad ftrafbaar en condemnabel in alle de opge-loopen kosten en fchaden was, vet»  UOLLANÜSCHE VOOGDIJEN, tt$ tnids hij daar toe ongequalificeerd is geweest; maar zal een voogd, die verfuimt een gefundeerde actie voor zijne pupillen in Rechten te defenderen, des wegens culpabel zijn, dan niet? neen, gautsch niet! alzo het b'ijkt dat hij zulks uit befchrooinnheid of uit een voorzigtige mistasting, nagelaten en daarom liever verkozen heeft, met partijen te tranfigeren, dan het geld der weeskinderen aan onnodige proceskosten van een wisfelvallig rechtsgeding te wagen, hoe veel het nogthans tot zijn fecuriteit geradelijker zoude zijn, op de gefloten transactie willige condemnatie van den Hove of Hogen Rade te verzoeken. S- 49. Vervolgens obfteert ten lasten van een fufpecten voogd, nogeen vrij gromer zwarigheid, ten fitie van daar door den weg van recufatie en uitfluiting ter bekleding van een twede , derde voogdijfch.ip gemakkelijk te maken, in het geval dat hij overtuigd wierd de eerde voogdij, fchap dolo tnalo, da: is ter kwader trouwe ,geadminiltreerd te hebben; of om het beter uit te drukken , indien hij geduurende dat eerfte tuteelfckap daar in malverfatie of arglist gepleegd had. De zaak is on wederfprekelijk in onze rechtspleging aan geen cavillatien onderhevig, zoo dra zulk eene vehemenre befchuldiging bewezen word, maar dit bloot argument voldoet niet om er een formeele actie vau aanklagte ter oorzake van dien tegehs een gefufpecteerde voogd te funderen : inderdaat alle de fubtiliteiten in de rechtsgeleerdheid, worden gerequireerd gelijk meermalen ex tventu ten procesfe van dien aart meer gebleken is, om II »  n6 SECRETARIJ der op onfeilbare gronden van zekerheid door een ouwe* derleggelijke definitie fe bepalen, war men eigentlijk onder de benaming van malverfatie of arglist in het ftuk van voogdijfchap verftaan moet; maar genomen,dat die bepaling al eens wiskunftig gefchieden kon, met dat gevolg, dat de aanklagte tegens een fufpecten voogd ter zake van malverfatie of arglist, in alle de onderfchei. den gevallen, welke fpeeiaale betrekking totzijne plig. ten hebben, als 't daglicht geprobeerc wierd, zoo zoude alle kunst- en vliegwerk van de practijk niet volftain.om zulk een ongctrouwen voogd van decrimineeIe flraf vrij te pleiten. En waarlijk uit krach te van wat recht en met welke voorbeelden kan men met een volflagen zekerheid de definitie bepalen , die men van gepleegde malverfatie of arglistige handelingen tot bezwaar van een testaroentairen voogd geven wil; zou her misfcliien zijn, om dat hij met authorifatie van den Rechter zijn pupil wegens ongebonden gedrag , eerst ineen verbeterhuis doe confidèren en vervolgens daar na quafi vrijwillig na de o o £ t- of west-indien laat varen , op hoon dat hij haast fterven zou, en met een voorbedagte in. tentïe dat zijne kinderen,die zijne naafle erfgenamen at intsstato van de pupil moeten wezen, als deze intestatus te overlijden kwam , door dien weg zoo veel te fchielijfcer in de posfesfie en het bezit van zijne nagelaten goe. deren zouden komen te geraken; maar neen! dit kan immers geen malverfatie of arglist genoemd worden , ten einde iemand van de eerde en verdere toogdiffchappen te deporteren, want aan den eenen kantisde gefufpeöeerde voogd door de verleende au flor i fade van den Rechter tegen diergelijke frivole befchuldiging gedekt, en aan den anderen kant wederfpreekt zulks klaarblijkelijk de  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. u? ordonnantie op het Stuk van de fuccesjïe ab intes> tato, welke insgelijks een prefumtive arglist aan de zijde van een voogd uitfluit. Maar om nog een flap verder te doen , zou hier als een notabel onderzoek te pas komen, of men mogelijk niet onder de misdaad van malverfatie of arglist, tacite begrijpt, als een voogd in zijn kwaliteit zijn pupil adfiffeert en hem confent verleent tot het contracteren van een trouwbelofte , met een volle nigc van zijn voogd ? van hoedanige trouwbelofte bij meerderjarig worden van den pupil naderhand door hem mandement van Reliëf aan den Hoogen Rade word verzogt. Dit kon na de opinien der adviferende Rechtsgeleerden in een volftrekten zin altoos geen malverfatie genoemd worden, (i) Om dat de trouwbelofte aan de zijde van een vrijwillig met inclinatie en zonder dwang gecontracteerd was, (i) vermits de adfiftentie van een voogieven als die van een vader, aan het defect, van de minderjarigheid fupplegerde. En, (3) aangezien er wederzijdfche voordeden bedongen waren, die als favorabel voorden pupil wezende, bij gevolg alle prefumtie van arglist uitfloot. Uit aanmerkinge van alle welke redenen dan ook apparentelijk het verzoek om Reliëf werd gedeclineerd. De voogd, ter zake van deze pretenfe malverfatie buiten alle pourfuïten van ftraf gelaten, en de pupil bij het opgevolgde proces in cas matrimonietl vervolgens gecondemueerd, tot de verbonden huwelijks voltrekking conform de foiemneele beloften bij het contract, van fponfalm, ten de. zen opzichte gedaan. H 3  1.8 S E C R E T A R IJ D , „ $• 43- Ja maar, zeg. men, daar worden evenwel voorbed, den gevonden van «rufpefteerde trouwdooze roZn die, wegens het plegen van malverfatie of argli«t Wel JegehJIt aaionabel geweew ziJn; men U„ ontke n n dat in d.ergehjke gevallen. i„ het j8ar ,7Ö, T p * ftemhebbende Stad van holland plaatsgehad heb! bende , niet ongeftraft gebleven is , ten refpecte van een voogd, die na het leven van zijn pUpa met gevaar van het zijne uit bet water gered te hebben, hem ver* volgens zoo dra hij den ouderdom van ,8 jaren be* reikt had,; een onderhands briefje op zegel deed tekenen , waar bij hij bij wijze van gefebenk bet gemaakt zilverwerk, hem van zïjne ^d .aangekomen uit erkentenis van de bovenftaande jeldaad, aan hem afftond, onder fpedaale. belofte van deze iW, bij zijne meerderjarigheid te zü,Jen ° finneren en bekragtigeu. De pupil „a hetzelve daar OD geduurende ^ne minderjarigheid zijnde komen t o j lijden, protegeerden deszelfs erfgenamen ab iZtl tegen, het effect van deze kragtelooze en onbefï „b e Vonatte en euchteu ingevolge van dien, het geSn! ken zilverwerk terug: na dat daar over ten procel wederzijds hevige debatten gevallen waren f w" rd de voogd by vonnisfe van den Rechter tot de eftitut e of terug gaaf van het gemaakte zilverwerk, £0 £ nog onder hem berustende gebleven, gecondem e r euoenhemeemgejarendaar na een tweede nogdiZj ve telb kl h' ^^d£ ve te bekleeden weshalve,, de dadel ijkeremotie en ontfla, had. Ofldertusfchen waren verfcheiden Praafzijus va«  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. "9 begrip, dat ook de voogd in dit geval geen malverfatie gecommitteerd had, als zijnde een g-per-nirteer le belooning, die hem door zijn pupil, uit erkentenis van hem uic ecnapparent doodsgevaar gered te hebben,was gedaan. § 44. Indisputabel is het, dat alle perfoonen zonder onderfcheid, die particuliere betrekkingen tot minderjaarige weeskinderen hebben, gequaiificeerd of bevoegd zijn, de aanklagte tegens i'ufpecte voogden in alle de vorenfbande gevallen te mogen doen, en dus ook bij uitzondering ook een Groot-Moeder, Moeder, en Moeders Zuster van de pupil s voor zoo verre zoodanige actie van aanklagte binnen den bepa-dden tijd in Rechten geinftituëerd word, dat is, voor of ftiande de voogdijfchap, als hebbende na het afloopen van dien geen plaats meer, aangezien de actie in cas fubjecr. tegens een gefufpecteerden voogd, primario nergens anders toe dient, dan om den wil van den testateur ten zijnen refpecte buiten effect te (tellen, en vervolgens door wettige allegatiën van gefundeerde oorzaken, aan een benoemden testamentairen voogd het fungeren of «rWneraen van het tuteelfchap, met alle de aankleven van dien, dadelijk te beletten: om wijders te doen zien, hoedanig zommige advifeuren de materie rakende, fufpecte voogden in bijzondere voorkomende gevallen in vroeger tijd befchouwd hebben gehad, zullen wij ten befluire van dit hoofddeel de volgende c o n s u l ta t i e en definitie gaan ter nederllellen , waar van het eerfte zoo wel tot het departement van voogden als tot die der Excuteurs betrekkelijk kan worden gemaakt, (g) (g) Zie de holllandsche consultatien 6 d. cons. 148. en j. van de zande gewijsde zaken voor den aoVE van friesland. Lib. 2. Ttt. als ten opzichte van de beheering hunner goederen , daar door uit het oog zoude worden verloren:deze oppervlakkige bedenkingen vonden in den beginne veel ingang bij zulke , aan welke het onderzoek daar van wettig competeerde; ondertusfehen wierd aan den anderen kant vlak het contrarie geadvifeert, en onder anderen ten voordeelen van den gefufpefleerden voogd ftaande gehouden, dat het huwelijk tusfchen hem en de ftiefmoeder van de weeskinderen , geconfidereerd moest worden te zijn een nadere favorabele betrekking, die veeleer het interest der pupillen bevoordeelen dan benadeelen kon, en dat, hoedanig men het ook begrijpen wilden, dezelve in alle gevallen door de ge. ftelde fuffifante borgtogt, gefecureert waren. Na dat  HOLLANDSCtlE VOOGDIJEN. men een gemimen tijd hierover van weerskanten, met een vrugteioozen uitüag gedebatteerd had, werd ten laat. fteu van wegens den Gerechte, dezer hoge en vrije Heerlükheid een ander perfoon tot medevoogd geadiumeert, die uit kragte van een fpeciaale auctorifatie in qualiteit van adminiftrerenden voogd,voor zo veelde beheering der eoederen betrof, geduurende de minderjangneid der pupillen, als zodanig zoude blijven fungeren,zonder dat 'er bij dezelve geregtelijke dispofitie het minfte gewag gemaakt wierd, waarin voortaan het departement van de aangeftelden testamentairen voogd zoude beftaan. In dezen zig daarop vrijwillig of liever ftilzwijgende van de adminiftratie der weeskinderen goederen, met behoud van het voogdijfchap gedechargeerd hebbende, extradeerde op die gronden alle de papieren, effecten en gelden , daar toe fpecteerende, aan den geaanmeerden voogd, die vervolgens veertien maanden daarna infolvent en voortvlugtig geraakt zijnde , ten zuiken effecte dat het klaarlijk bleek, dat hij een aanmerkelijke zomme van penningen, aan de minderjarige weeskinderen beboerende , tot zijn particulier voordeel had gebruikt en verkwist, zo is over d.t notabel voorval andermaal zwaare differenten gerezen ; want behalven dat een testamentaire voogd op wien men de veroorzaakte fchaden aan den pupillen invoege voorsz. toegebracht, zocht te verhalen, ter zijner juftificatie aanhaalde, dat men hem buiten noodzaaklijkbeid, de asfumerenden voogd met geweld opgedrongen had, en de weeskinderen door zijn voormalige gefielde borgtogt, genoegzaam voor alle pretenfe verkorting aan z.jn kant gedekt waren , gemelde voogd bovendien zedert die adfumtie geen de minfte directie, adminiftratie, of be-  '43 S £ C R E T A R IJ DER wind hadde gevoerd , en mitsdien ter zake van her ge. pleegde bedrog, rakende de geadfumeerde voo*d in rechten nog convémbel nog actionabel w3S • weshalve,, deze ten uiterfte gefundeerde defenfie naderhand zoo fterk wierd gegouteerd, dat in de proceduren daar over bij meerderjaarigheid van de pupillen gevallen j de tes tamentalre voogd kost-en fchadeloos van deze actie wierd geablblveert. §. 53- In het laatfte geallcgueerde geval, waarbij de minderjaange weeskinderen , onvvederfprekelijke notabele verkortingen geleden hebbende, zoude het ondertusfch-n groote fpecuiatie verdienen , gelijk destijds bij de meeste adviferende Rechtsgeleerden ook opgemerkt wierd wie eigentlijk de toegebrachte nadeelen en fchaden ver' oorzaakt dóór deinfolvéntïevandegeadfutoeerde voosd zoude behooren te dragen, want alfchoon te recht vvc* gens de vergoeding van dien geabfol veert was, als zijnd* de adfumtie buiten zijn fchuld of bewerking gefchied en buiten dien de geftelde borgtogt van de geadfumeer-' de voogd, niet toereikende bevonden wierd, om daar aan de vermiste capitalen, behorende aan de rnfaderia "ge kinderende kunnen verhalen, zo bleef het fteeds een onderzoek van veel bedenkelijkheid, of den Ma-i «raat in loco welke daarin behoorde te voorzien dln wel de oom maternel der Pupillen, welke ten dezer, 0p. 2.chte met oPPofitie gekomen en vervolgens de aanfteln.gvaDden geadfumeerden voogd doorgedrongen had, tot khadeloositelling gehouden was V Dit procea lange  HOLLANDSCHE VOOG DIJEN. 143 jaren gefluctueerd hebbende, wierd na ingewonnen advijs van drie profesforen enelfpractizerende advocaten, waar van flechts drie in gevoelen discrcpeerden , na dat hetzelve in cas d'appel bepleeten was, ten lasten van den oom macernel, met compenfatie van kosten gedecideerd , behoudens cesfie van actie tegens den ontvlugten geadfumuerden voogd en zijne erfgenamen. §. 54- Dat een meerderjaarig geworden zijnde Pupil, over zijnen eertijds gewezeuen voogd , als curator bij den Magiftraat van de plaats kan worden aangefteld, wanneer deze bij dezelve als Ptodigus is verklaard, word nergens gecontroverteerd of tegengefproken , hoewel daaromtrent zomtijds diftinöie en uitzondering plaats kan hebben, gelijk bij voorbeeld indien de onder curateele gefielde voogd na dato van de afgeloopen voogdijfchap, en het doen van rekening, aan zijn meerderjarigen pupil eenige capitalen ter leen uitgefchoten had, of het geen nog meer ingresfie verdiend, dat er tusfchen hen beiden ter zake van eenige d;'ffercnteii , rakende de voogdijfchap , nog eenige posten ongeliquideert gebleven zijnde, waarover het proces nog litispendent was, in hoedanig geval het bovengemelde curateelfchap geen plaats kan hebben: van meer gewigt lchijnt de questie te zijn, of een pupil met de minderjaarige dochter van zijn voogd buiten zijn confent trouwen kan? waaromtrent altijd eenparig door de Rechtsgeleerden op auctoriteit van wetten verftaan is,neen; om dat al-  '44 SëCRE tarjj der Jchoon een voogd i„ het ftuk van huwelijk over de perfoon van zijn pupil niets te zeggen heeft, ten zij 'er wettige ooitaaken exteerden , om den voortgang van dien te beletten , hij daarom de vaderlijke macht over zijne minderjaarige dochter behoud ten zulken effecte dat zij zonder zijn confent niet trouwen kan, zo lang haare minderjaarigheid duurt; onaangezien hetzelve is weleer bij Scheepenen der ftad G.... contra didorio judicia verftaan, dat een adipiniftreerend voo»d die mondeling geconfereerd had om zijne minderjarige dochter aan zijn pupil ten huwelijk te zullen geeven zo dra de voogdijfchap afgelopen was , of na dat deze meerderjarig geworden zoude zijn, e„ de pupil vervolgens met zijne bewilliging venium cetatis verzogt en geobtmeerd hebbende, zijne belofte in dezen geftand moeste doen, ten zij hij onder eede wilde verklaaren, zodanig confent niet gegeven te hebben, en de voogd' daarop den eed gedeclineerd hebbende, heeft het hu. wclijk naderhand zijn voortgang gehad, uit oorzaak dat het effect der minderjarigheid van deze jonge dochter door het confent van haar vader kwam te cesfeeren en op te houden; dan of in het geprelupponeerde ge. val, een minderjarig weeskind ftaande de voogdiifchao in prejuditie en ter benadeeling van erfgenamen ab inteftato en ten voordeelen van zijn voogdsdogter bij cestament over zijne goederen zoude kunnen disponeeren en dezelve tot univerfeele erfgenamen mogen benoemen als z,j ongehuwd te overlijden kwam, is in vroeger da gen aan meerder cavillatien of zwarigheden onderworpen geweest, toen 'er over deze veel geruchtmakende questie tusfchen den voogden de erfgenamen ab intefta.  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. i4S to langduurige en kostbare proceduren ontftonden, die ten voordeele van de laatfte befiist wierden, aangezien de Rechter zeer wel begreep, dat op zulk eene wijze altijd collatie, bedrog of kwader trouw aan de zijde van een belangzoekend voogd kon worden ge« practizeerd. A SPECIE FACTI. „ A uitlander, van de Gereformeerde Re. „ ligie,plaatst zig zeer jong zijnde, bij „ zeker koopman, en neemt zijn phgc met zeer veel asfiduiteit waar , wint „ de vriendfchap en confidentie van zijn patroon tot zo verre,.dat de patroon „ hem A portie in zijne negotie geeft, „ A in zijn pligt volhardende, word fa- milaire vriend van zijn patroon» in „ wiens huis hij woonde en alle affaires ,, behandelde ; de patroon , welke een ,, weduwnaar was , en twee kinderen ,, had, de oudfte een dogter ciica ao ,, jaaren en de tweede een zoontje, „ geeft nu en dan in oe converfatie aan „ A te kennen, hebbende finaal zijn „ woord aan A gegeeven , wanneer zulks s, met den zin van de dochter was, dat 4, hij hem zijne dochter deftineerde tot K  ïtf SECRETARIJ der „ een vrouwe, ('t welk A des nood* „ onder Eede zoude willen verklaren,) „ zulks geeft A gelijk natuurlijk is,aan„ leiding,om de dochcer,die een aange„ naam , zoet en lieftallige juffer is , „ edog zeer ingetoogen en vreesachtig „ van aart , met een oog van diftinclie „ en tederheid aan te zien , zonder 5, nochtans zig om haar jonkheids hal„ ve te declareeren, en word van haar ., om zijn zachten, beleefden en minza„ men inborst, allezinds vriendelijk en „ tederlijk bejegend; de patroon werd „ ziek en zig ten einde zijns levensloops s, gevoelende, maakt zijn testament in „ optima forma; en tot een blijk van ver„ trouwen op A die een jongman is van even dertig jaaren , bevoordeelt hij hern bij bet voorenftaande testament, „ fteld hem tot Executeur van het zei. 3, ve, mitsgaders voogd over zijne twee „ minderjaarige kinderen, met en bene„ vens een neef van hem patroon, ge„ volglijk neef over die kinderen: deze „ met A te zamen wonende, declareerd „ hij A aan de juffrouw, die hem gun„ ftig gehoor verleend: zij minnen el„ kanderen hartelijk, de neef die zoo „ ftuurs, ongemakkelijk en ombrageus „ is , als de overleden patroon vrien„ delijk en heusch was, zoo min als de 3> familie der wezen te vreden zijnde;  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 147 „ dat een vreemdeling zoo veel ingre»„ fie van in den boedel haren overleden „ verwant heeft, zijn A deswegens nijdig entragten de kinderen advers van hem „ te maken,dog A wint dezelve beiden, „ effeclivelijk langs zoo meer, zoo dat de kinderen, de Dogter uit liefde en „ het zoontje uit inclinatie , A als „ een minnaar en vader refpectivelijk „ blijven aankleeven ; A inmiddels han„ delt den neef zijnen mede executeur „ en voogd met de uiterfte humiliteit, ,, diftinctle en agting. A geeft hem zelfs 3, veel meer beheering over den boedel „ en effeéle van dien, als hij moet en „ in cas nood zoude kunnen verant„ woerden; ondertusfehen gaatdeminnehandel tusfchen A en de dochter „ in alle eerbaarheid voort, nochtans „ zodanig dat A van zijn pupillen zeker is; de juffrouw zo in haar privé we. „ gens aanbeftorven goederen als van „ ouders erfdeel, zeer bemiddelt zijn,, de, komen nu en dan niettegenftaan„ de haare jongheid vrijers op de baan, „ maar worden afgezegt, dog deze za 3, ke egter bij A aangezien wordende s> als periculum in mora fuoject."  14$ SECRETARIJder i) Q. U « R I T ü R." ,, Hoe zig in dezen te moeten gedragen om te „ verkrijgen de pofesüe van zijn beminde, op een »j ordentelijke en befïaanbare wijze." „ RES'POMSlv e." „ Geen voogd zig na rechten met zijn min. „ derjaarige pupillen kunnende engageren, zou„ hij A zig aan de Magiftraat ter piaatfe, of „ aan het hof provinciaal moeten ad„ dresferen , om van zijn voogdije te wer. ,, den ontflagen , en zulks geobtineerd heb„ bende, doen rekening, bewijs en Reliqua „ van zijn adminiftratie." ' l, O 9 V O N 1 T." Maar dan is A te gelijk verdoken van de „ «lagelijkfche ommegang met juffrouw, „ welke hem door de vrienden , hoewel „ deze zake haar onbewust ;s,zol wor. „ den onthouden , en zoo hij A dan „ komt re declareeren, na fiijie en or„ dentelijke wijze, zal de oom en „ voogd ongetwijfeld nooit confentee„ ren, men zal de juffrouw alle omme» gang met A beletten, zij zoo als ge-  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. U9 zegt is, zagt en timide zijnde, zal zij „ vermoedelijk: niet durven (tellen tegen hare familie , de fexe is zwak, en „ veranderlijk, men zoude haar kunnen „ ompraten, detourneren, andere partij„ en aan de hand geven, zij ziet Aniet ,, meer, fprekende vrees, jonkheid doet „ haar liefde allengskens verflaauwen, en de tijd doet ze verdwijnen, dus „ kan A ligtelijk de dupe van zijn eerlij- ke handelwijze en van zijn apparent fortuin verdoken werden, diergelijke „ exempelen zijn meer gezien," „PROPOS." Of men in zoo eèn fingulier geval, als dit is, „ niet op een politicque, echter natuurlijke wij„ ze zoude behooren en kunnen te werk gaan, EXEMPLIA CRATIA. „ Dat A zich voorzag van eenige (vier „ vijf a. zes) getuigenisfen van gerepu,, teerde , eerlijke en ftitfoenelijke lieden ,, van zijn ftad, dat hij A is bekend voor een ordentelijk man van goede „ zeden, handel en wandel &c. en dat „ dan A vervolgens zig bij request» K3  *So SECRETARIJ DER „ adresfeerden aan Haar Edele Groot „ Mogende de Heeren Staaten van Hol„ land en iïïstfriesland, (na alvoorens „ door goede vrienden aldaar appuieu „ protectie verkregen te hebben; de „ zaak in haare ware gefchapenheid te „ kennen gevende , met artibutie van s, het bovengemelde testament van de „ gewezene Patroon en van de voorn. „ atteftatie tot betoog van zijne goede conduites en van het goed vertrou. „ wen, dat gemelde pacroon op hem „ heeft gehad, met zijn verzoek dat de „ Staaten van Ho/land ex plenitudine po,, teftatis, het huwelijk van A met zijn „ pupille gelieve te permitteeren, met „ dispenfatie van de wetten en ftataten „ op het ftuk der tuteelen geëmaneerd, „ dog men zoude hier toe protectie van „ noden hebben, want zoo dat verzoek „ aan 't Hof gerenvoijeerd werd, zal ,s daarop een formele comparitie van de „ medevoogd, en naaste vrienden wer5, den geordonneert, die zig tegen het „ verzoek opponeerde de reusfite daar „ van bezwaarlijk zal maken."  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 151 „ MEMORIE VAN CO N SIDER ATIE N. ' ,, Hoe zeer de Huwelijken tusfchen voogden en ha,, re pupillen naar de roomfche rechten waren verboden, zijnde dezelve niettemin bij ons hedendaags geper„ mttteerd, volgens het eenparig gevoelen der fchrij„ vers en doftoren, mitsdien is de Heere A bevoegd „ een wettig huwelijk aantegaan, met de jonge juffrouw „ B. die bij de fpecie faSli word bedoeld." ., Maar om nu daar toe op een behoorlijke en tef„ fens voorzigtige wijze te genaaken, vermeent men „ dat de Heer A zig eerst met formeele trouwbelofte „ behoore te engageren. Dat het voorfchreve engage„ ment gefchied zijnde, de Heer A zich behoort te decla. „ reeren, benevens juffrouw B aan den medevoogd en „ oom paternel van de juffrouw , en te verzoeken , 1deszelfs confent en bewilliging , vermits de Ordon. „ nantie voor Commisfarisfen van Huwelijkszaaken, „ binnen de Stad Amfterdam zulks requireerd, onder „ offerte van te willen doen rekening en verantwoor„ ding tot dien tijd toe, van zijn direftie en admini, ftratie, gehad en gehouden , en zoo bij aldien die ,', oom en medevoogd in 't geven van confent diffi. „ culteit zouden mogen maken, als dan zo zouden „ de Heer A en juffrouw B zig behooren te adresfe„ ren aan de Commisfarisfen van huwelijkszaken, en ,', aldaar hunne intentie te rieclareeren en te verzoe"ken de gewoone aantekening, en dat de oom en '„ medevoogd zoude mogen worden geciteerd , om „ daar inne te confenteren of wel te geven redenea K4 £  W S E C R E T AR IJ DER „ van disconfent, waar van dan de uit% „ zal, dat zoo wanneer de oom en medevon 7 voldoende redenen van di.eonfen^wetTele^11 „ de aantekening der geboden nietten,,",, h„ ' „ gang hebben zal " m" haar Vü°r- „ Welke voorfz Redenen men bij een ffirm , A ^ gevalle het ze.ve wierd gere Ivtd"'^ ' „ uer zonde kunnen «tenderen en uitbreiden.' CASUS P0SITIE> * ^n jonge juffrouw, beneden haar twintig jaren ifg f»ft°raam, waar van de eene voogd veele M en b,j haar vader in de negotie had gewoond ,! V ^ud, dat bij gen,, vader hem had genomen tot me. „ dc compagnon in zijn negotie, en voorts nog de „ voornoemde perfoon , bij testament merkelijk^ T ^eneficeerd en hem zelfs caju auo totdeszelfL Te u erfgenaam had ge fubfi, teert, dat bij hem tot mede executeur van deszelfs testamente , admi.iftrateu » van deszelfs goederen en medevoogd van zijn twee rn.ndena.Mge kinleren (waar onder gem juffroTiw " tgfe,d;deVOOr"'a,dUSaa"ge'le^oogI e. hadde by het leeven van gemelden vader niet buiten „ deszelfs kennis de amours gemaakt bij de voorn. " £02 ? *elk naderha',d WaS gehoude" <°t een » volleen huwelijks engagement, de voorfchreeve " en aan' f 7 ke""iS m Z,'J'"e mede ^gd » en aan de vrienden van de gemelde juffrouw, do-  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. IJS „ die gelieven daar in niet te confenteren,zulks de ge„ melde medevoogd, deswegens door de eerstgemelde voogd en de juffrouw even geciteerd voor Commis„ farisfen van hüwelijkfehe zaken te geven redenen van disconfent." „WORD GEVRAAG D.'* i °. Of de mede voogd met reden en fundament „ dit huwelijk beletten kan?" „ 2°. Zoo neen , wat gemelde jongman en mede„ i/oogd daar tegens te doen jlaatT' „ Gezien bij de ondergefchreeven het boven ftaande „ cafus en voorts gelet zijnde op de vrage daar uit „ voorgefteld." „ Dunkt (onder correBie) met opzigte tot de eerstge„ melde erage," „ Dat geen wettige redenen in deze voorkomen, waaromme de medevoogd dit huwelijk zoude kunnen beletten, want voor zoo veel men zoude willsn voorgeven dat een vocgd met zijn Pupillen niet zou* de vermogen te trouwen, zoo is dat voor geen reden ,, van tegenfpraak te confidereren." ,, Want hoe zeer na het Roomfche1 recht het huwe„ lijk tusfchen een voogd en zijn pupillen was geprohi„ beert en verboden, zijn niettemin dusdanige huwe,, lijken, volgens het eenparig gevoelen der Doctoren ,, hedendaags gepermitteert, zoo als te zien is bij srmon groenewegen in Comm. de Legih, abrog. ad tit. C. de inurdit matrim inter pupil etc. mm. 3. alK 5  154 SE CR ET AR IJ der „ waar hij zegt: Ita et Gallarum morihus Tutor velCura„ tor ejure filius pup Ham vel adultam ducere ascorem po„ test: simoh van leeuwen Cenf. for.part. i. „ Lib. i. cap. 13 »\ 5. Nederlandsch Advijsboek „ van van den berg 1. Deel conf. 577 en 27}}. „ Zijnde voorts ten dezen opzigte notabel het geen „ brouwer de Jure connub. lib. 3. cap. 20. n. 12. „ fchrijft in dezer voegen: majores nojlri non recepe„ rant hoe fenatus Confultum Romanum: turn quod ex auc„ toritate Ctnfanguineorum, poft trinas nuptialis de nun. „ ciationes a deoque tantacum folemnitate hodiecelebrentur „ nuptite ut imponendie pupille vix relinquatur tutori /o« ,, cus turn quod a fimplicitate noftorum morum alienum fit ,, prohibere nuptias quet fan guines jus et naturalem pu„ dorem non ladunt turn quod jus divinum (a quo nee in s, kis nee alus rebus nosfacile ab duci patimur) nonjusfit „ interdiStwn tntoris cum pupilla matrimonum." „ Allegerende vervolgens daarbij de reden, waarom „ dusdanige huwelijken tusfchen voogden en hunne „ pupillen hedendaagsch zijn gepermitteerd, te we„ ten : zoo ter oorzake dat het formaliteit van het Ia. „ ten voorafgaan der huwelijks proclamatien, in alle „ occafie tot bedrog word benomen, als dat dusdanige „ huwelijken ook niet ftrijdig zijn, nochte tegens de „ banden van bloedverwandfchappen en eerbaarlijk „ nog tegens het Goddelijk Recht." „ Stringerende de voorsz. geallegueerde redenen te „ meerder , naardien volgens 't gunt in de voorfchree„ ve cafus pofitie is vermeld, de overleden vader van „ gem. juffrouw zodanig een compleet vertrouwen, „ in de patroon van gem. jongman heeft gehad,dat hij •| nem tot medc executeur van deszelfs testament, ad-  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 155 „ adminiftrateur van deszelfs goederen en tot voogd „ over zijne twee minderjarige kinderen, waaronder „ gem. juffrouw is, heeft gefteld, en dat bovendien „ de overleden van de vrijagie in het geheel niet on« „ kundig is geweest." „ Zijnde de ondergefchreven voorts van begrip ten eerlten van de tweede vrage." ,, Dat wanneer niettemin de voornoemde medevoogd „ op gedane citatie voor Heeren Commisfarisfen van hu„ welijks zaken compareerde, zig tegens het aanftaan„ de huwelijk blijfc oppoferen en de voortgang van ,, het huwelijk tragt tegen te gaan, de voornoemde ,, jongman en medevoogd , als dan zijn recht moest ,, voorftaan, en dan daar op afwagten de dispofitie en decifie van Heeren Commisfarisfen van huwelijksza„ ken, die tot het disponeren op diergelijke quïestien „ en tot het decideren van dezelve zijn bevoegt, ge„ maakt bij het 6 Artijkel van de Ampliatie van de In,, ftructie of Ordonnantie van opgemelde Heeren Commis„ farisfen." En zoo wanneer opgera. Heeren Commisfarisfen, „ buiten verwagting in dat begrip zouden vallen , dat wettige redenen van disconfent in 't voorsz. huwelijk dienvolgens niet zoude behooren voort te gaan, „ als dan zoo zoude van de voorfchreve nadeelige dis„ politie of decifie behoren te worden geappelleert aan „ het Collegie van Heeren Schepenen der gemelde ftad „ als naar ftijle te Amfterdam gebruikelijk, en als daar ,, een nadere decifie worden afgewagt, en dezelve mede nadeelig zijnde, dan daar van geappelleerd wor„ den aan den Hove van Holland."  15* SECRE TA RIJdeh „ En word zoo verder de juffrouw minderjaarig zijn„ de , geen recht om te ageeren heeft, zoude dezelve,al„ vorens te appelleeren, aan het Collegie van Schepe„ nen, behooren te verzoeken een Curator ad lites, om „ haar in de voorichreve procedures te adfifteeren , „ voor zoo veel des noods te reprefenteeren, om op „ die wijze concurrenter met de voorichreve jongman „ te kunnen ageeren, die inmiddels en terftond na de „ nadeelige dispofkie behoort te appelleeren." „ Aldus (falvo meliore judicio) geadvifeert in 'sHa„ g«, den i Mei 1749. (war getekend) ,, nikolaas van zaanen, „ j. tonnen berg, „ c. de waal, a, van tangeren." B —— °/ Voogen in het Jluk van Huwelijk iets hebben te zegge»? 0f Executeurs van iemands testament. „ Gezien bij de onderfchreeven zeker testamentaire „ dispofitie van johannüs meuleman, mitsga„ ders eenige notabele atteftatien , beleid op hetcom„ portement van jan de weert nog minderjarig  HOLLANDS CPIE VOOGDIJEN. 157 „ jonkman zijnde , en gelet op de vrage daar uit ont,, (laan wezende," „ Dunkt (onder correctie) dat de voorfchreve jan de weert, niet bevoegt en is te trouwen, zon„ der confent van harman van zwol, willem „ van erpecum en johan bosman, alle zijn- de executeurs en adminiftrateurs van den testamente, ,, en nagelaten goederen van jan meuleman; ten ,, zij de voorsz. jan de weert wil onderworpen „ zijn, dat de goederen bij testamentaire dispofitie ,, gemaakt aan jan de w ee r t, blijven fidticommis', „ want aangezien de voorsz. jan meuleman, bij ,,, zijne testamentaire dispofitie wel expresfelijk heefc gewilt, dat zijne goederen op jan de weert „ niet vrij zouden komen, ten zij dezelve jan de „ weert kwam te trouwen, met confent van de ,, voorsz. executeurs en adminiftrateurs van zijn testa* ,. ment en van zijnen boedel, zijnde herman van ,, zwoll, willem van e tl P e C u Rl en johan „ bosman, hier voren gefpeceficeert; ook dat zijne „ goederen dan niet vrij op den voorfchreeven jan de „ weert zoude komen , zoo wanneer hij hem kwa„ lijk was comporterende, en dat beide die gevallen in „ hen jan de weert nochtans exteren: zoo komc „ daaruit confequentelijk te volgen, dat de uiterfte „ wille van jan meuleman, gehouden moetwor„ den, voor een wet; Quoniam testamentum dicitur „ tcftdtio mentis noftris, ce eo, quod quis post mortem ,. fuam fieri vult. princip. Injt. de testam. ordinand. et „ hxc teftatio pro lege fervanda eft-.eam autempunc fuisfe ,, mentem tejïatoris; dat jan de weert niet en „ zoude trouwen, als met confent van de voornoem-  m SEC R ÉT ARIJdkr „ de executeurs en admimflrateurs van zijne goederen „ en testamente.ofdat anders de goederen zouden blij. ven fideicommis , primo ex verbis teftamenti liquida „ apparet, ideoque nullis conjecturis in hit opus efi; fe„ cundo pochapparet ex eo, dat de testateur daar bij 'voe„ gende deze woorden, ofte dat denzelven jan de „weert, hem kwalijk kwame te comporteeren • „ en in dien gevalle zouden de goederen van den voor' ,, fchreven jan meulejiak, ook blijven fideicom„ mis; derhalven bij irreprochabele atteftatien, het een „ en't ander genoegzaam beweezen zijnde, zoo reful„ teert daaruit, dat indien de gemelde executeurs en ., adminiftrateurs, hem jan de weert lieten trou„ wen, zonder haar zeiven daar tegens te oppoieeren, „ ende dat zij lieden hem dan de goederen van jan meuleman, absque ullo onere liet volgen, dat „ (zeg ik) het testament en de inzigten van den testa„ teur, te eenemaal infrudtueus zoude werden gemaakt „ Quod nonfacile ejl admittendum: Imo e contra, \esta„menta omnibus viribus fuftenda funt manto de „ Conject. uit. volunt. lib. a tit t5 in principio. Et „ communiter receptum est, in dubio pro merite teftato„ ris judicandum ejje. Et eam fequendam esfe opinionem, „ qua magis favorabilis est teftamento, jacob co r en „ Confil. 14. n. 16, 23 en 24 fpecialiter fi quis prs 1. prodigo habeatur, qui furiofo comparatur." ,, Aldus geadvifeert in 'sHage den 10 Mei 1664. (was geteekend) JOH AN LAU&EtS.  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. T$9 C * c0ntrar1um superior». ,, Korte Deductie van Rechten gedaan, ,, maken,en den Ed. Hove van Holland ,, overgegeven, uit den naam en van „ wegens johan de weert, jong. „ man, wonende tot Amfterdam,requi,, rantin cas matrimonieel. ter eenre." c o n t r a." ,, herman van zwoll, willem „ van erpecum en johan bosman, alle kooplieden, mede woon- „ achtig binnen Amjtirdam, als üxecu» ,, teurs en Adminiftrateurs van deri tes„ tamente van johan meuleman, „ gerequireerde ter andere zijde." „ i. Ommè welke zake ter intentie van den Requl. „ rant kortelijk deduceeren, „ q. Zoo flaan in dezen aan te merken, de twee „ poincten. „ 3. Eerftelijk , of de Requirant in dezen, na „ rechten en practijeque dezer landen bevoegt is te „ trouwen, (zijnde nog onder zijn 45 jaren, doch eg„ ter daar van weinig verfchülende ,) jegens wil en „ confent van de voorfchreeve executeurs eu admiui' ftrateurs,  160 SECRETARIJ der „ 4. En ten anderen,of de claufule in den testamen. „ te van jan mrdlkman'gefteldVfnamentHjk indfen » de Requirant kvvame te trouwen , teeens conlent en „ de wille van voorsz. executeurs, of "indien hij hem „ kwalijk kwame te comporteren , dat dan de goederen ,, fideicommis zouden blijven) zoo veel kan opereren, „ dat de voorfchreve adminiltrateurs onder pretext van ,, dien, zouden zijn bevoegt, de goederen onder haar „ te behouden , en de Requirant alleen te geven het „ vrucht gebruik van dezelve? 5. Wat.het eerffe aangaat, nempe, dat een jong. ,, man of jonge dochter, onder haar jaren zijnde, mag „ trouwen zonder confent van hare voogden, curateurs ï, en adminiltrateurs van hare goederen, het zelve is „ zoo decifoir, dat het een ieder bekend is,die lumina ,, juris foris Botavici, alleenlijk heeft gefalnteert • ,, 6. Want hetzelve traéteert zeer pertinent de'Heer „ u. DE groot in zijne Inleiding tot de Hollandfche Rechts3, geleerdheid, lib. i.cap.8 vers 't huwelijk. 7« m Het welk mede geconfirmeerd word in de L. j, 8. Cod. de nuotiis. „ 8. Et in L. 20 ff. de ritu nupt. ,, 9. Invoegen , dat tot het voltrekken van 't hu„ wehjk der voogden of magen be williginge, niet nood „ zaakhjk is, die ook in de politieke ordonnantie niet en ,, werd vermeld. „ 10. Veel min het confent van curateurs en admi„ niftrateur, zoo als partijen ook zelfs toeftaan en con„ fesfeeren. ,, 11. En of wel jan me uleman , bij zijne tes„ tamentaire dispofitie geordonneert heeft, dat jam  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN* iöt ,5 de weert niet anders zal trouwen, als met con» fent en wil van Executeurs van zijn testament. „ Ofte dat zijne goederen fideicommis fubject zuU ,i len zijn. 13. Zoo is zulks niet anders, als cum miea falis te „ verdaan, 14. Naraentlijk zoodanig, dat indien hij wilde trou,4 wen met iemand, waar van de voogden, wettige ert 3, fuffifante reden wisten te geven, dat zij naar regten be- voegt waren , om den voortgang van het huwelijk „ te fluiten. ,, 15. Ofte dat volgends de text van den tesramen,, te, J A 1* de wee r t hem kwalijk was comporteren,, de, in zulken gevalle zouden deszelfs goederen fidei commis werden, ten behoeve van zijne kinderen. ,, Maar zo wanneer de voogden zoodanige wettige redenen niet en hebben, nochte dat jan de weert ,, hem niet kwalijk en componeert, zoo en kan haartf onwilligheid hem in het minfte niet obfteren, bijzon- derlijkniet, op het aanhouden van de gerequireer„ den in dezen , om dat het gevolg van dat gefufti- neerde ook fchijnelijlc bij hen lieden gezocht werd, in propriam commodum. 4,17, Als fuftinerende in zulk geval, itl de adminij, ftratie van de goederen, hen lieden maar tot des fe- quirants trouwdag toe gedefereert, haar leven lang ti te moeten continueeren» „ 18. Op dat zij zoo tot hun genoegen zouden trio» ,i gen blijven in de handelingen van des requirants geld, daar bij (naar 't oude fpreekwoord) geen ver* „ liefen is. t  1S1 SECRETARIJ der ,, lp. En bij alJien de Curateurs geen wettige rede,, nen hebben van hare weigeringe , zoo werd het „ confent bij den Rechter gedecreteert, „ 20 Zoo als h. de groot daar van in fortioribus terminis, zeer ampel fpreekt, in zijn Inleid, tot de ,, Holl. Rechtsgel., lib. i.cap. 5. n. 18,10, «o en 21. ai. Meest alle de woorden, die hij daar fchrijft, ad amusfim accorderen met het 3. artijkel van de „ Ordonnantie op het Jluk van Politie in deze landen „ geëmaneert. aa. Behalven, dat de conditie van te moeten trouwen, met goedt vinden en wille van een derde, ver„ mogens de befchreven rechten, werd gereicieert,en gehouden voor nul en niet gedisponeert te zijn. „ 53. Zulks luc» meridiana clarius blijkende in L. » 72 §• 1 ff- de conditionibus et demonjlrat. ,, 24. Si arbitratu 'ïitii (j ftaat 'er) Se/a mpferit, hte• „ res mem ei fundum dato: Viro Titio fi S?ja fine arhitraxo Titii nupferit, aitamen legatum accipere re/ponden „ dum eft, Eaque lege fententia eJi;Ne quod omni m*d* ,, impedimentum nuptiis inferatur. ,, 25. De reden die de Glosf en D D. daar van ge„ ven is deze, 26. Qjia conditio nuptiarum inconfilium, vel arbi„ trium alterius collata, non valet. „ 27. Nu weet men dat naar rechten, „ 28. CPtod nento facere potest, ne leges in testamenttt „fuo locum non habeant. „ 29. En dien volgende al hadden de executeurs en ,, adminiftrateurs, in het confenteren, of niet confen. „ teren van het huwelijk wat te zeggen,  HOL-LANDSCHE VOOGDIJEN. 103 H 30. Zoo zoude die claufule in den testamentege. adjicieert, pro non adjecla werden géhöÜdètn „ 31. Qjioniam tulis voiuntas ejl mere captatoria ut i, DD kquwitur. „ 32. Naar rechten geimprobeertj atque {ine effkacia „ qaadam. „ 33. Num ea Voiuntas Teftatoris , qrw pendet ex „ alieno arbitrio (nempe Cüratorum) cenfetur voiuntas 3, mere captatoria. „ 34 Et per cotifequens, ejl inanis, et millius mo' , „ menti, text ejl mani/ejtus, i»L. 32 ff* de hered. in* ,, ftituend. >> 31). Qjiïppe fatis conftanter veteres decreverunt tefta* mentorwu jura, ipfa per [e firma esfe oportere; nort ex alieno deherependere arbitrio, L ead. ff. eod L. tl. „ cod. de teflament. mititis. ^ En indien zoodanige captotoire claufule van fidei commis , in den testainente geinfereert, kragt moest hebben, na de onvolmaakte en onredelijke wille vart 3> den Executeur van den testamente van an Meüle. „ MAN. „ 37. Zoo zoude dezelvigé bevonden werden firndig tegens de wetten, mitsgaders tegens de goedé zeden, turn per pree allegata. „ 38. Turn quia pulchre dicunt doBores, contra bonos mores esfe, fi liberum non fit, quod Ubirum esfe sl debet. „ 39 Gelijkerwijs in fpecie leen Albericus, na de getuigenis van pnefi everh. in L.fin.mulief n. i»* cod. dejpunfi-iiibus. h i  m S E C R E T A R JJ D E R • 4°' En * A N c H E s rfe ****** & i. s r. „ per totum affirmeert rond uit : U 4i. Dar indien Ze]fs tegens den testateur dieren. ^ van niet te zullen trouwen Zünder confent en " T \ ?; d£ V0°gden' 0f «"cnrenrs j dat zoodamge beloften inefficatieus zouden zijn. 42. Zulks ook, ,, 43- Dat indien ietwes van den testateur gegeven " ^'nane?j°nShmanoftedochter' «itcönfideratie van zoodanige beloften dat bet zelvige van die „ geene, dewelke fn3a het overlijden van den testateur) contrarie deden, door de voogden, execu3, teurs of admlniftnteurs van den Boedel, „iet en zen,> ae Kunnen roerden gerepeteert, ,, 41. Hoedanige claufule indien dezelve kon fubfiffe ren, ZOo eonde de Ubeneit van de huwelijken, door » een rechtveerdige vreeze, altijd werden belet, ,, 45- Uitwij.ens van het 22 Advij, van het 5 Deel ,. der^CmfuttaHen en Advtjzeh der Holl. Rechtsgeleer. " 4 Qjl°d in fraudem, legis ad impediendas nuptias ,, fcriptum ejl nullam vim habet. „ 52. Dienvolgende indien alleu op zijn ergfte geno„ men mogt werden, ,, 53. Zoo zoude het zelve ten eenemaale werden geadimpleert, ,, 54. Als een jonghman, ofte jonge dochter (bene„ den hare jaren zijnde ) kwaaie te trouwen, metcon„ fent van den rechter. • „ 55. Gelijk hogo grotius fpecialijk aan., wijst in de plaats hier voren Dij ons geallegueert. „ 56. En op dat fubjeft zelfs in terminis alzoo ook „ geadvifeert heeft , in het 5 deel der Confult. en Ad* „ vijzen, Conf. 128. ,, 57. Daar ons zegt, groenewegen, de LL. „ abrog. ad L. 72 fi arbitratuff. de cenditionibus et de„ monjlrationibus en zulks in hac nojlra materia. ,» 58* Quod confenfisfe videatur, qui legitimas contra >} dicendi caujas non hcebet. „ yo» Nempe, quia in omnibus boni vire arbitrium inM cluditur. ,1 öo. Quod Judex arbitrari debet. „ 61. Ende devhalven de zake zoodanig gelegen 5, zijnde, gelijk dezelve alhier nu kortehjk is gede„ duceert, s, 62. Zoo werd vast vertrouwt , dat de Requirant „ zijnen eisch ende conclufie ,op en jegens de gedaag„ dens gedaan en genomen, als nog zal werden gead- judicieert.'' L 3  m SECRE TA RJJdeh a> ïrnploreerende in en op alles n f r, „ mc»g. Nobih et benigum officium u j/'udicis &fc. (was getekend) r. van l 1 m b o r o. a. van swaenswyk. bffdfc 2?* iS "iv t0£ faveur van dcn Heauirant CJJ Qe" Vö« Ao/iöBd gecideerr,  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN.' 167 ZEVENDE HOOFDDEEL, Hoe de Voogdij rekening wegens afgeloopen Voegdifchappen\ naar jtijle locaal ge/telt met worden, Is ml ™t f^isfen Voogden , Admnndra. teurs enz. ter zake van hunne gthoudtn adminiftratie wettiglijk competeert. * Waartoe zijn in de laatjte plaats alle zoorte» nnVoolden en dus zoo wel die door de Matraat aan%:Tw, nament aangefteld zijn, verobligeert e* CfÏ behoorlijke rekening, bewijs en reliqua van is te zeggen als de pupillen merd^ ^ nadien zulke alle jaaren met » £ " ^n^wor. alwaar bijzonder, keuren ».d.t*«* 6 ^ ^ den; («) en zijn de Foogde,^ tot h ningabfolutefiik verP^^ ^ J,ke r£. S — ^den zijn te doen, aan de C«YZie de Keuren van Eij^d, art. 44-  **> s e c r e t A r ij- d e r meerderjarige of gehuwde , of voor dien rechter wel ke hen als voogd of curateur aangeftejd heeft hn, . *■] dezelve hebben geadminiftreerd o.dt a II! gezach of jurisdictie: ofte ook wel ev ZjfL ben gehad, en 't fterfhuis is gevallen en hii « voor den Hove konnen ged^l^^T^ ftnngeerd dezelve aldaar, maar niet 0ffl JiftSS e" dar30 2*^ ^ ^ * **2 refo en bekend, dat zoodan.ge rekeningen van voogden ra lende hunne admmiftraue „et alle dependentiën van dten, müeten worden afgedaan, alwaar de adnnniZ gehouden en gevaüen is , niettegenllaande ' 'n' voogd onder een ander jurisdictie is wonende of laan wonen, de reden 2jj0, om dat in de ng^e zaalc bevonden word de bewijslekken en ,J «„, welke tot de beftiering" be^^tf volle interesfen van d„ ™ • , P"'1Ji,'Sul t£ *)eo, de lening ^"n: , ^ ^:::^ vol. aan meerderjarige 0~° *e bellen , alvorens bij flnaale rïf ^^"^ V** va« zijne admniift ^td^ 2ft dan'eèrstftomt te blijken Óf 'de ^d ! * debiteur van het weeskind is. °°gd' Credltear üf 65. Kan cvi advinijltertnie rtmA ~ia. fttitantit «, n^.^Z l/^Z " *T -  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 169 Neen gantsch niet! want volgens het gevoelen der Rechtsgeleerden, zouden hem zoodanige genomen quitantie voor gedane rekening niet het allerminlte baten . all'choon die bij den rechter was geapprobeert; de reden hier van is, dat zodanige quitantiën na rechten ge confidereert worden, de pupillen listig, of bedrieglijk geëxtorqueerd of afgedwongen te zijn. 67. Van hoedanig noodzaaklijk reguijït behoort een ad' minijlrerende voogd ter zijner verzekering gebruik temaken? Onder andereu dat hij bij het fluiten van de rekening een A&e notarjaal doet pasferen, waarbij de meerderjarige pupil declareerd, de rekening van zijn voogd gezien, gerefumeerd en conform bevonden te hebben , en vervolgens daar mede te neemen volkomen contément en genoegen ; alles met fpeciale uitdrukking van de fomme van penningen, obligatien en andere effecten, die hem door zijn voogd geëxtradeert en ter hand geIteld zijn, ten einde door deze laatfte voorzorg alleprefumtie van bedrog uitte-fluken ? 6il. Is een testamentaire of andere voogd verpligt een voogdijfchap gratis of zonder falaris te adminijlreeren ? Neen! zedert onheugelijke tijden is zoo wel hier ta lande als bij andere volken, aan een voogd ter zske van adminiftratie een honorarium of evenredige gratificatie toegelegt geworden. 69. Waarin bejlaat eigentlijk het falaris der Voogden! Zulks word in de fteden en plaatfen van de zeven vereenigde provintien niet op een egalen voet gepracti. feerd, als hebbende daaromtrent een merkelijk onderfcheid plaats, volgens het geen bij de'Staten van den . Landen of provincie in den Hove van juftitie ijder inj haar resforte, geftatueert geworden is. L 5  I7G- SECRETAR IJ der 70. Hoe is zulks ten opzigte van het falaris der verg. den, in Holland praElicabel? Salarisfen van voognen , adminhtrateurs enz. word aldus gerekend; 1.) van gelden in casi'a, in de wisfelbank of bij een casfier een percent, (3) voor ontvangen interesfen, courtagien en proviflen vijf percent, ( 3 ; van 't beloop van al het verkogte en geincssfeerde twee en een half percent, en 4*) van alle uitgave, gedaan na het overlijden van den testateur, tot de legaten inclufive, uitgezondert de erfportien, een en een quart percento. (0) EXPLICATIE. § 55- Dat een afgeloopcn voogdijfchap, aan de zijde der voogden befloten word, met het doen van rekening, bewijs en reliqua (p ) wegens zijne gehouden adinini- (0) Zie ten befluite van dit Werk agtcr dit Hoofddeel geplaats een Refolutie van den Hove Provinciaal, mitsgaders een diftum van den Hogen Raade in Holland, welke het falaris der voogden nader bepaalen en ophelderen. (p) Reliqua een terrae van Rechten betekent In een eigentEjke zin, overblijfzei, of zuiver overfchot van een boedel, of andere zoorten van geadminMreerde zaken: aldus zijn bij exempel de geenen, welke met publicque en gequalificeerde admi-  HOLLANDSCH E VOOGDIJFN. 171 flratie zodra de pupillen meerderjarig geworden zijn, is costumier recht dat tot nog toe overal in obfervantie is gebleeven;o:idcrtKsfchen valt in deze betrekking zonderling te obferveeren, dat al zulke voogdeu rekeningen na ftijle locaal, dat is, te verftaan conform, na ordre, en volgens het beloop van den Inventaris ge. fchicden moet,aangemerkt ieder post op dezelve ftaande, ordentelijk in debet en credit op de rekening gebragt, en vervolgens fepararelijk verantwoord dient te worden, want het obfteert niet dat zoo bij het Amten van de rekening, of ook naderhand e4nige goederen, effecten of onfcbulden bij vergif fing overgefiagen waren, dezelve bij een extra-inventaris nader kunnen worden verantwoord, het geen men in de practijk gewoon is ampliatie van inventaris te noemen, hoedanige ampliatie van inventaris nogthands om de onkosten te precaveren , in voogdijfchappen van weinig belang zeer zelden gebruikelijk zijn , hoe wel meerderjarige pupillen ofwel commisfarisfen die bij het fluiten der rekening adfifteren, recht nebben zulks te vorderen. §• se- Het verdient opmerking dat iemand bij den Hove gecondemneert zijnde rekening , bewijs en reliqua te doen, miniftratien belast zijn, na rechten gehouden rekening, bewijs en reliqua aan de geinteresfecrdens te doen. En in dien zin, word het woord reliqua dikwijls in de judicieele en notariaale inftrumenten, en bijzonder ook in de fententien van de Hoge en ordinaire rechtbanken met opzigt tot testamentaire questien en boedelfcheidirgen gebruikt. Zie het Hollanrisch Rcchtsgckerd Woordenboek op het woord' Reliqua, col. 2.. pag. 413.  m SECRETA RIJ het zij over adminiftratie van een gevoerde voogdijfchap, of het zij ter zake van een gehouden be wind voering, rakende de goederen van een overleden testateur, en bi? wetering van dien daarop worde gegij2elt, bevoegt is, (taande degi,zeling,prelematie te do.n van de rekening te willen fluiten terplaatfe daar 't fterfhuis gevallen is; en is de gegij.-eloe volgens twee fuccesfive condemnatien, van den jaare 1660 en 1Ó79 bij den Hogen Rade verklaard met zijne prefentatie in dezen temogen volftaan, en uit kiagie van dien uit de gijzeling ontflagen, mits betalende de kosten op de gijzeling gevallen, waar van men de voorbeelden breder omfchreeven vind in den Papegaai van willem van alp hen, s deel pag. 490 etfeqq. verbo gijzeling. $• 57- Het word wijders als een permanent recht, of liever als een algemeene «fantie van geen minder noodjsaaklijkheid geobferwert, dat een voogd onmiddelijk na het afloopen van de voogdijfchap als vorens zijne ge. formeerde rekening ,e fluiten, dezelve ter exauiinatie van de gerendeerde-s moet overgeven, niet alleen maar boven dien wel degelijk vèrpligt is,vijfe, en des' verzocht z.jde copie van alle de ltukken daar toe fpec teerende, daar bij over te leggen , ,en einde aan de eene ajde ceze voorzorg tot ju/tificatie van den rendant zoude kunnen dienen, en aan de andere kant, de gerendterdens daar door op een overtuigende wijze se verzien, dar alles rakende de adminidratie van bet afgelpopen voogdijfchap, zodanig verantwoord  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 173 word, als het de rendant gehouden was te doen, eit word op dat refpect b'j een wel bekend fchrijver (q), met bekleede redenen de volgende folide aanmerking gemaakt: —— „waarom een rechtfchapen voogd of adminifrra'eur gewillig zal toefla 111, dar zijne daden en ,, verrichtingen, 't openbare licht zien, en 't zelve onder „ frivole pratexten, nooit weigeren*; maar uit zig zei* „ ven, de gerendeerdens aanbieden, ja! begeren dat ,, zij zijne te doene rekening zullen hellen f examineren. „ En bij zoo verre hei eenige geringe lieden zijn of ,, die 't ver/land ontbreeken om alles te konnen nagaan, ,, hem verzoeken, dooreen kundig perfoon, te doen „ examineren, en o^fc niet anders zijn rekening zal 5, fluiten, dan ten bijzijn en ter adfiftentie van een „ Praclizjn: zoo om zich te juftificeeren in zijn eer„ lijke handelingenj als daar door voortekomen, alle „ fufpicie van bedrog en misleidingen, die door onkun,, ge gefparpeert zoude kunnen worcem" Dan terwijl het hier voren geargumenteerde middagklaar blijkt, dat een voogd na het afïuopen zijner voogdijfchap abfolutelijk tot het doen van rekening zelfs bij gijzeling kan worden geconltringeerd, zonder onderfcheid of die gedaan word ter plaatfe daar de adminiftratie of wel het fterf huis van den testateur is gevallen, zoo word in tegenltelling van dien, door zommige rechtsdo&oren op goede gronden gefuflineerd dat bij aldien de pupil meerderjarig geworden zijnde, in mora bleef om de geformeerde rekening van zijn voogd te O) Zie arend lybhf.chts, Redenerend Vertoog over het Notaris ampt, Bart. I. heofdjl. 30. N. 40. in finis.  I?4 S E C R E T A R ï] D R 4 willen overnemen, dat hij als dan insgelijks door deze contra actie van voogdij na rechten tot de overneming van dien kan worden genoodzaakt, tei> zulken effecte dat conform de befchreeven rechten ea ftatutaire wetten hier te lande geadopteert, zodanig bereidwillige voogd., die rekening wil doen,niet alleen gequalificeert en bevoegt is, om zijn voogdije te mogen nederleggen, maar bovendien aan den Magiftraat zijner refidentie mag verzoeken, dat dezelve over zijnen gewezenen meerderjarig geworden zijnde pupil een curateur aanftellen, om ten zijnen overftaan en door middel van deszelfs auctoriteit, de genreferireerde rekening, be* wijs en reliqua van zijn gehouden bewind te kunnen doen. §. 58. Tot meerdere elttcidatie en opheldering van zaken , sullen wij hier ter plaacfe een korte fchets doen volgen van een Boedel-Inventaris, zoodanig als zij doorgaands ten tijde van het aanvaarden der voogdijfchap volgens opgaaf van de executeurs of door de voog. den zelfs gemaakt word, en waar uit dan naderhand bij het eindigen van de voogdij de generaale ftaat en rekening geformeerd worden, waar van het kort beftek van dit werk niet toelaat een Formulier te ontwerpenDe Inventaris word gemeenlijk aldus gedresfeert en opgefteld:  HöLLANDSCHE VOOGDIJEN. i?5 inventaris van den geheelen Boedel en Goederen , metter dood ontruimt en nagelaten hij A.... gewoond het/bende en te R.... op den overleden: Gemaakt bij de Heeren B,.,. en C..... mede te R woonagtig in qualiteit als bij den testamente door voornoemden A... 0p den voor den Notaris N.... en zekere getuigen te R.... voorn, gepasfterd, aangejteld zijnde tot voogden over de minderjarige kinderen van zijnen Broeder L..... genaamd J... en P.... Ende zulks gejteld, volgens het op en aangeven der Executeurs bij opgemelden testamente gecommitteerd. EFFECTEN en BATEN. onroerende goederen. Art. i. Een Huis en Erve &c. Art. a. Een Thuin, Thuinhuis en Erve &c. OBLIGATIEN ten lasten van het Gemeene Land van holland en westfriesland ten comptoire te Rotterdam. Art. 3. Een Obligatie &c. contante gelden. Art. 4. Is ten fterfhuize gevonden in contante gelden eeö fomma van een en twintig hondert dertig guldens , tien Huivers en agt penningen &c.  I7Ó SECRETARIJ der MEÜBILEN, INBOEDEL en HUISRAAD* gooi) EN zilverwerk. Art. 5. Een Goud Horologie &c. Twaalf zilvere Lepels &c. LINNE EN WoLLg. Art. 6. Twaalf hemden (mans) &c. Twee Wolle hemdrokken &c. mans en vrouweklederen. Art. 6. Een zwart lakenfe Rok &c. Een dito zijde vrouwen Japon &c. m e u b i l e n. Art. 8. Een Mahonij houten Kabinet &c. LASTEN en SCHULDEN tegens de vooral* ftaande baten. Eerst doodschulden en kosten ter be« gra ven1s. Aan den Timmerman voor een doodkist &c. — de Naaifter voor het doodkleed &c. .— de Dragers, ieder zeven guldens &c.  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. i77 Op huiden den compareerde voor mij N.N. No. taris publijcq, re —- refideerende, en voor de nagenoemde getuigen, de Heeren B. en C. in qualiteit ab boven is gemeld, dewelke verklaarden de hier voren gem. Inventaris ter goeder trouwe • èn na hunne beste kennisfe te hebben gemaakt, zonder bij hun wetens ietwes daar in te hebben overgeflagen. met belofte otn zo na dezen nog iets van gem. boedel mogte opkomen , de vorenftaanden Inventaris daar mede te zullen ampüeeren, prefenteerende de deugdelijkheid van den zeiven Inventaris met eede te Herken,( des daartoe verzogt zijnde.) Aldus geinventarifeerd en gepasfeerd tot r voorsz. &c §• 59. Wat im wijders de redelijkheid betreft om aan een testamentairen of anderen voogd, voor zijn gehouden ad, mimfiratie of bewind voering Sedunreude de minderjaa. ngheid der pupillen, een ordentelijk falaris te moeten accordeeren, het welk hier te lande volgens onze na tionale costumen algemeen practicabel is, en tot no* m obfervantie is gebleeven, zullen wij in de eerfte plaats daarover aannaaien, hergeen de Hoogleeraar , a n voet in ^ Perhandeling ever aeVoogdijën>PaJ, , ten dien refpefte remarqueert; ,, Alfchoon de p^ van „ voogdij meerendeelsgrato; 0f zonder falaris of \lm „ word waargenomen , en d.n voogden vermaand M ,; worden, dat zij om niet adrhiuifbeeren z a 'i-., u egcer na behoorlijke kennisneming van zaken ml eë. M  1*8 SECRETARIJdk* 3, voogd, niet alleen door de Magiftraat, het zij om ,, des voogds onvermogen, of om de zwaarwigtigheid? „ en moeijelijkheid van de adminiftratie, eenig falaris geproportioneerd naar het vermogen van den pupil worj, den toegelegd, zo als klaar confteerd uit de L. 33. ,, §. ultim. ff. de adminift. & perk. tut. Het welk egtcr „ toefchijnt, dat niet zoo zeer door de contrarie acte ,, van voogdij, maar extraordinair geperfequeert enge„ vordert moet worden, arg. L. 7. L. 56. §. penult. 35 ff- mandati L. 1. ff. de extraordin. cognition, name. „ lijk als de voogd het bij wijze van compenfatie niet ,, heeft kunnen inhouden. Maar voorwaar naar onze 3, cofhimen is het practicabel dat aan'voogden falaris ,, geadfigneerd word, in zo verre dat als edellieden tot ,, voogden zijn gefteld over adelijke familien, zij be3, voegd zijn een adminiftrateur in hunne plaats over „ de pupillaire goederen aan te (tellen, die de Adari. ,, niftratie wel doet ten hunnen perieul, maar die nos„ thans uit de goederen der pupillen gefalarieerd „ word, als dat maar niet beven den veertigften pen„ ning van den ontvangst en uitgaaf beloopt, grot10s „ Inleiding 1 boek 9 deel § n. van leeuwen Cenf.fo„ renf.po.rt. 1. lib. 1 cap. t8. num. 20 ö5 lib. 4. cap. s6. „ num ultim. Ja de Heer de groot leert in die in „ dat bij ons alle voogden, het zij bij testament, door „ de wet of Magiftraat gefteld en gegeven, als zij het pre„ tenderen, door de Magiftraat naarbefcheidenheid ü,, laris kan worden toegewezen, vader,moeder,groots „ vader en grootmoeder alleen uitgezondert, zie oolc „ de HOLLANDsciiE consültatien, 3. deel 1 Jtak,' „ Advijs 25."  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. iro §. 60. Ordinair verftaan, dat tot deii veertigden penning van den ontvangst, genomen word, van huurpenningen, renten, boekfchulden, enz. maar niet van afgeloste capitalen , als hypothequen, obligatien, zoo op het gemeene land, als op particuliere, mitsgaders de verkopinge van roerende en onroerende goederen; maar alleen de zodanige competeert, een gulden pCt. uit confidentie hunner vacatiën, in het ontfangen en bezorgen der penningen; ten zij er andere keuren der ftede gevonden worden; gelijk te Jmfterdam de voogden der weezen , of ontfangers hunner inkomflen , genoten eertijds voor hun loon den veertigften penning van hun ontvangst der inkomflen, en voor de hoofdfom van af. geloste renten en verkogte huizen of erven den zestigften penning, doch dit word zoo niet onderhouden, maar hebben alle voogden 1 ai/bij uiterfien wille, of bij weesmeesteren gefteld, voor de moeite van hun ontvangst en uitgaaf, den twintigften penning of vijf ten honderc van hun ontvangst, fpruitende uit huishuur en renten, wel verftaande, dat ze dan geen zestigfte penning , nocli andere wedden of profijten van hoofdfommen of afgelegde renten, noch van gereede penningen in den fterfhuize bevonden, noch van gereede penningen in den eerften ftaat gefteld, en komende van de verkogte roerende goederen, noch van eenige gereede penningen, in eenige van de rekeningengebragt,ter zake van verkogte vaste goederen trekken mogen, Amflerdamfche Stcretarij . pag. 361. En nopens de contante gelden die in den Boedel bevonden worden, hen niets is compeM a  Ito SECRETARIJ der terende (of ten uiterften, om redenen als boven, ceu gulden pCtO nog van de waarde der goederen onder de erfgenamen bij locinge verdeelt, om dat zij onder de termen van ontfangen penningen niet behoren , niet tegenftaande men zulks wel heeft zien praclizeeren: ten aanzien der befoigncs en vacatiën, moet gedeftingueert wor. den tusfchen befoignes en vacatiën die door de exe« cureurs alleen tot redding van den boedel zijn gehou» den , en tusfchen de zodanige die da adminiftratie zelfs fpefteren, in diervoegen dat de executeurs boven en behalven den veertigften en tachtigften penning nog gerechtigd zijn te mogen declarecren wegens de befoignes en vacatiën tot redding van den boedel, namentüjk omtrent het maaken der lijsten van de begravenisfen, de inventarifering, 'c houden van boelhuis, 'c nazien der papieren, mitsgaders al het geen van die natuur meer is: doch geenzints ter zake van de befoignes die re'atie hebben tot de adminiftratie zelfs, als zijnde de zodanigen onder den veertigften en tachtigften penning begrepen, om reden dat de eerst genoemde vacatiën geen gemeenfehap hebben, met die geen, die omtrent de adminiftratie zelfs gevallen zijn, en dat het vervolgens even redelijk is,dat een executeurdesvvegensword gefalarieert, als in het laatfte geval. Te meer: om dat een executeur verpligt is 't periculum te preftcren, vooralle de verrichtingen, die tot reddinge van dert boedel hebben geftrekt, en tegen welk periculurp het dan mede billijk is, dat dezelve werden beloond voor de vacatiën desvvegens gehouden, en onder we}, ke vacatiën mede moeten worden gerekend de zoodat nigen, die de executeurs extra lacumzouden mogen heb.  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 181 ben gedaan ten nutte van den boedel, en dewelke met en benevens de eerstgemelde moeten worden getaxeert en gereguleert pro conditione perfonarum, dewelke de Rechter op dit refpect voornamentlijk moet attenderen. §■ 61. O Ondertusfchen komt nog ten befluit in confideratie, wanneer de meerderjarige pupillen van de handelingen der voogden gereleveert of herfield kuntieh worden, na dat de rekening der voogdijfchap gefloten is; en komt ten dien opzichte voornamentiijk in aanmerking, dat als voogden wegens weeskinderen hebben gecontracteerd met de langstlevende der ouderen, nopens de legitime en trebellianique portien, en dezelve daarvan niet volkomen zijn voldaan, nog altijd bij wijze van reliëf kun' nen ageren tot het fupplement of vervulling hunner hereditaire of erffelijke portie, zoo als zij mede relevabel of herftelbaar zijn, tegens alle transactiën, deelingen en uitkoopen, door hunne voogden gedaan; waarbij zij eenigzints zijn verkort, insgelijks tegens alle contracten bij hunne voogden of toezienders uit hunnen naam , geduurende hunne minderjarigheid gemaakt,bij aldicn zij daarbij bevonden werden eenigzinsgegraveert te zijn,gelijk dezelve generaallijk van alle zaken kunnen worden gereleveert, waar bij zij zouden mogen wezen verkort, des zij 't zelve binnen vier jaren na hunne meerderjarigheid moeten inltitueeren: maar indien de meerderjarige niet bekend is geweest dat hij meerderjarig was , zo word den tijd van zij^e meerderjargheid niet gerekend: maar begint eerst te loopen van den tijd M 3  SECRETARJJ DER der wetenfchap of kennisfe, om dat de prxne of ftraffe niet bevrijd zijn voor de onwetende, maar voor, de wetende. S. 62. A "——cREsor.ijtie aangaande de voogden £jrV. nopens de tantièmes van penningen. „ Het Hof van Holland een geruimen tijdondervon»» dcn hebbende, dat voogden, executeurs, curateurs „ en adminiftrateurs b;j den Hove aangefteld, bij het „ doen van hunne Rekeningen gewoon zijn, zo in „ ontiang als uitgaaf, te brengen tantièmes van pennin„ gen, dewelke zij inderdaad nooit ontfangen noch uit„ gegeven hebben, als onder anderen van gelden, die „ zij lieden met anderen hebben geliquideert, of van „ actiën met anderen gerescontreert, waar van zij fn „ het geheel niets reëelijk ontvangen riochte uitgege. ,, ven hebben j mitsgaders ook gewoon zijn, bij de verantwoordingen van de interesfen van de obl'iga3, tien op de refpefciye comptoiren van het gemeene lanü, in ontfang te brengen de gchcele interesfen, waar voor dezelve obligatien zijn genegotieerr, en „ in bM tegendeel wederom in uitgaaf te brengen, de „ honderdfte,tweebonderiJe en anderepenningen, die „ van dezelve interesfen ten vojrfchreeven comptpire „ gekort en ingehouden werden, alfchoon de voorfohreeven geheele interesfen door hunlieden met zijn ' ontfangen, noch dc voorfchreeve honderdje, tweern honderdfte en andere penningen, inderdaad niet uit»  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 183 „ gekeert of uitgegeeven zijn, en wat diergelijke meer M is; en dewijl 't aan de eene zijde wel redelijk en billijk lis dat een voogd, executeur, curateur of „ aduiiniflrateur, na proportie van zijn moeite en ar„ beid werd gefalarieert en beloont, maar dat het daar „ en tegen wederom tegens alle redelijkheid en bil„ lijkheid aanloopt, dat dezelve voogden, executeurs ,, en adminiltrateurs eenig falaris of belooningzouden genieten voor 't geene bij hunlieden effectivelijk niet „ is gedaan of verricht, als waar doorde goede Jngezetenen merkelijk zouden werden benadeelt;" ,, zoo is 't, dat 't voorsz. Hof, om zodanig mis. ,, bruik als voorfchreeven is, in het vervolg voor te ,, komen en tegen te gaan, heeft goedgevonden en ver,, fiaan te ordonneren , zoo als het Hof ordonneert bij dezen, dat alle voogden, executeurs, curateurs , adminiftrateurs en diergelijken, bij 't Hof albereids „ aangefteld , of die in 't vervolg noch aangefteld zul„ len worden, zullen doen rekening van hunne admi„ niftratie, geen andere tantièmes van ontvang en uit„ gaaf in dezelve rekeningen mogen brengen, nogge„ leden worden als zodanige posten, dewelke bij hun lieden waarlijk en met er daad zullen ontfangen en uitgegeven zijn." ,, En op dat niemand hier van eenige ignorantie zoude konnen pretenderen, hebben wij gelast, dat de„ ze refolutie ter rolle zal worden gepubliceert, ten einde een ieder zig daar na zoude konnen reguleren. „ Gedaan in den Hage.den 3 November 1741, bij „ de Heeren Meesters adriaan pieter de hinojoa , 9, Prefident, aktonus slicher, counelis gehrit M 4  >«4 SECRETARIJ der „ fagel, petrus m0r1s, johan de mauregnault, „ pifeïEfc' graafland j simon schaap , francöis van „ bockHoven, johan iman cau, Heere van Dus/en, „ Ihuührke en denhoven, adrjaan van der Met„ den, CarëL viTRiAhits en johan wederik, van f> slingelanü, Raadsluiden van Holland." (onder /lond) In kennisfe van mij Cwas geteekend) Ht S L I C H E R,  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. 185 B ——.— D 1 c t u m. Tusfchen thkodork francois de wey, Raad en Vroed fchap der Stad Rotterdam, als in huwelijk hebbende corkelia vingerhoed, dochter en mede erfgevaame van jac b vingerhoed , gewoond hebbende en overleden te Rotterdam , Impetrant van manda* ment in cas reliëf d Appel en verweer* der en minima ter eenre; c o n t r a. gfrard vingerhoed uit den veertigen en jan de bruin uit den achten der Stad Dordrecht, gewezene executeurs van den testamente en voogden over de minderjaarige erfgenamen van wijlen jacob vingerhoed, in zijn leven Koopman te Rorerdarr:, gedaagden* en eisfchers in voorsz. refpeclive cas ter andere zijde. 'T Bof naa rijpe deliberatie van Rade doorgezien en overwogen hebbende, alle 't geene ter materie die„ nende was en heeft mogen moveeren 5 doen ^erecht „ uit den naam en van wegens de Hoge Overigheid en ,, de graaflijkheid van Holland, Zeeland en Vriesland; ,, interineert de claufule van reliëf in des impetrants ,, mandament geinfereert, releveert hem van de indebite interjectie, verheffingende profecuue zijner apM 5  186 S E C RE TA R IJ der „ pellatie, doet te niet de feutentie van den Rade Ero„ vinciaal in dato 28 xNTovember 1718 alhier in questie, „ ende op nieuws recht doende, zoo in cas d'appel, „ als op de grieven a minima, condemneert den gedaag„ densdetwedepostvande eerde rekening te verininde. „ ren tot op eene fomrna van 8550 guldens,geiijk me„ de uit den uitgaaf van dezelve rekening te rojerende „ fomma van 17700 guldens, ftaande aldaar folio 107 „ recto ; condemneert de gedaagdens uit de uitgave der „ voornoemde zeven rekeningen te rojeren , de fom „ van 99 guldens en 4 ftuivers voor het fchrijven van een duplicaat rekening, mitsgaders de 10 guldens „ voor het bondereel. daar bij gevoegd, onder de 9 „ post van het debat gemeld, mitsgaders 't fchrijfloon „ van den Notaris de bedts voor het minuteren der 3, voorsz. rekening te verminderen tot zes ftuivers per „ blad, en voor de grosfen en vijf copiën van dezelve „ tot drie ftuivers per blad, en voor 't maaken van 't „ bondereel en alle de copiën van het zelve, mitsgaders voor *t apoftilleeren der voorsz. rekening uit, „ te trekken, eens 72 guldens, en nopens de 800 gul„ dens onder de uitgave in de voorsz. rekening, folio „ 241 gebracht, mits dat de tweede gedaagde, inge„ volge van zijn pfefentatie tot zijn lasten neemt de „ pret en fie, dewelke de erfgenamen van ziju overleden „ knegt pieter franken, tot lasten van den boedel „ van wijlen jacob vingerhoed, zoude mogen maken, „ ter zake aldaar breeder gemeld; condemneert den SJ impetrant dezelve te laten valideren; verklaard wij„ ders, wanneer dezelve rekening invoegen voorsz. zoo „ inontfangst als uitgave alzo gedresfeert zal zijn, dat  HOLLA NDSCHE VOOGDIJEN. 187 „ de gedaagdens en hunne medevoogd met hunnen „ drieën , in uitgaaf zal moeten werden gele„ den den 40 penning van den ontvangst, mistgaders „ de jo penning van,den uitgaaf, „des dat onder ont„„ fang niet zullen worden gerekend de contante „„ gelden in den boedel bevonden, als mede de effec„ „ ten bij haar verkogt en de penningen daar van in„ „ gekomen, mitsgaders 't geene zij wegens afgeloste „„capitalen zouden hebben ontvangen, waarvoor „„ haar alleenlijk voor ontvang zal moeten werden „ „ goedgedaan een pCt., des dat zij geen admini„ftratieloon voor hun beleggen van de voorfchreeve „ „ penningen in het geheel of ten deele zullen mogen „„ pretendeerencondemneeren wijders den impe„ trant in uitgave der twee rekeningen te laaten valide„ ren, zoo veel wegens falaris en fchrijfloon van den „ Notaris na bedts na advenant als hem inopzigtevan de rekening hier boven is geadjudicieert, mitsgaders „ aan de gedaagdens en hunnen medevoogd te laten „ valideren den 40 penning van den ontvangst en den „ 80 penning van den uitgaaf onder modificatie hier vo„ ren in opzichte van de eerfte rekening gemeld; ont„ zegt partijen Mn einde haare verdere gefuftineerde, zoo ten opzichte van de eerfte als tweede rekening „ refpeclive en compenfeert de kosten van den procesfeu, om redenen, condemneert niet te min de gedaagdens in de kosten van de regels, die getauxeert^ woeden op tien guldens en zestien ftuivers. „ Gepronuncieert den ai Julij 172J.'  iS8 SECRETAR. JJ der nette en naauwkeurige L IJ S P E, ofte uitreekening van \den\Veertig$en en Tachtig fen pen* ning, die Voogden, Executeurs, Curateurs en Adminiftrateurs mogen rekenen van hun Ikder gehad hebbende ontvang en uitgaaf. jr-; Penn- _ LXXX.P. XL. Penn. LXXX. P. ft. . gl. ït. V'g'Ut. p. || gl. ft. ip. U tip. : - t -f | = - i\ li : Él - h p; 8 - M iïr»J= - é - 3 - _ 8 I 36 L i J\~ oL 19 _ 9t 8 |p 4 W | U , 1 8 _ [li 22 _ II - _ 5 ö g 52 I 6 _ _ ,oL 23 _ ii 8 - J lo J J3j , 6 8 _ j\ " --5-141 7'_ | I to »  HOLLANDSCHE VOOGDIJEN. r XL. Penn. LXXX. P. XL. Penn. LXXX. P. Pi. gJ. lt.ip., gl7^T"P- 1 6'« lt-,P'| §u li- P- 57 i 8 8 - 14 4 I 79 i; 8 - 19 12 5yj 9_ -T4 8 § 8o 2;— - I - - 59 1 9 8 _ 14 >_2 § 81 2 "* 8 1 ~ 4 60 i io - - 15 ~ 1 82 2 1 - 1 55 61 1 10 8 - '5 4 I 83 2 1 8 1 ~ 12 62 1 11 _ - 15 8 I b4 2 2 - 1 ; - 60 j n 8 - 15 12 1 «5 a 2 fi 1 1 4 4 1 12 - - 16 ~ 1 86 2 3 - I 1 8 6ö I I31- _ 16 M 88 2 4 _ 12 — 67' 1 13 8 - 16 12 I 89 2 4 g 1 0 * 63 I 14 - - «7 " 9° a- S — 1 2 f° .69 1 i* 8 - '? 9' 4 5 8 12 *J n,; iM = 1?" s ■ s j 72 1 16 - _ 18 ~ 94 a 7 - 13 \ 7* 1 lö ? „ 18 4 9s 2 7 8 1 3 12 I 1 1- - - )8 8 9« 2 8 - 14 - i\ , 17 8 - 18 12 P7 a 8 8 14 4 76 1 18 - _ 19 - «>8 29- 148 77 1 18 8 19 4 W »| 9 8 ï 4 |tz 78 1 19 - '9 8 'ioo 2 10. _ 1} 5-