Bibliotheek Universiteit van Amsterdam
01 3391 3988



KORTE SCHETS
DER
F O R M
VAN
JPRQCEJDEÈ&JEm
Voor de HOVEN van Juftitie in Holland gebruikelyk.
Yoor eenige jaaren door een voornaam cn kundig Practizyn zaamgelkld;
E 24
Nu overzien, en in 't licht gegeven
DOOR
Mr. JOANNES van der LÏNDEN»
Prattizecrend Advocaat voor welgemelde Hoven.
IN V Q R 4 VE NH AAGÉ, ByJOKANNES MENSERT, Boekverkoper op de Groote Groen-Markt. MDCCLXKXL



JustiniANUs in §. 6. Inft. de fatisdat.
Omnia apertius & perfeftius d quotidiano Judiciorum ufu in ipjïs re' rum documentis apparent.



AAN DEN L E E Z E R.
(Jnder die Wetetifcbappen, waar over, zoo Wel in H algemeen, als over derzetver byzondere takken, veel gefcbreeven is, kan men zekerlyk de Regtsgeleerdheid tellen. Hoe veele geleerde pennen hebben zig niet beyverd ter opheldering van het Romeinfche Regt. En het ontbreekt zekerlyk al mede niet aan gefcbriften, welke ons Hedendaagfch Regt ontvouwen. De Inleiding van Hügo de Groot, voor eerst begmnenden, en deCommentarie van den Prof. Voet over de Pandeden, voor meer gevorderden, zullen ten dien opzigte niet ligt haar: waardye verliezen. Dog gaat men naar het geen over de Regtsgeleerde Praftycq gefcbreven s» is *



rv AANDENLEE2ER. /ƒ, vind men zeker zeer veele werken van verdienften, maar doorgaans van die uitgebreidheid , dat dezelve in > geheel niet gefchikt zyn naar >t begrip van 7iog onbedrevens PraÜizyni. De Manier van Procedeer ren van Me rula, de Papegaay van van Alphen, het Tradaat van Vromans de ForoCompete.nti, de Practycq Judicieel van Wassenaar, en andere boeken, zyn buyten twyffd in de Praclycq van een allernuttigst gebruik; maar wil men zig in 'f f er/ie begin van deze Werken bedienen, om een begrip te krygen van de manier, waar op een Proces moet worden aangelegt, de uitgebreidheid zal fpoedig verwarring, erk 4c duijïerheid een weerzin veroorzaaken. Een Regtsgeteerde, nog kort!i,gs van de
Nog-



AAN DEN LEEZER. V
Hoogefcbool te mg gekeert, leest met allen y~ ver zulke uitgebreide Werken, dog 't is voh Jlrckt onmogelyk daar uit een juist denkbeeld der Praclycq te erlangen;
Nam vidit, aut vidisfe putat per nubïla Lunam.
Men heeft wel de Manier van Procedeeren van den jaare 1729, dog de verwardheid,
de duiflerheid en onvolkomenheid van dit werkje zyn zoo veele aanmerkelyke gebreken, die het zelve voor geen gefchikt Syftema kun-> nen doen doorgaan. Plet eenig kort Begrip derhalven van de PraSlycq , het welk met grond kan worden aangeprezen, is de Inleiding van Willem de Groot: dan hoe veele jaaren zyn 'er niet reeds verhopen, dat dit boekje gefchreven is? Hoe veele merkelyke * 2 ver"..



Vi AAN DEN LEEZER. veranderingen zyn'er zedertniet in de Praftycq gekoomen? Een Jongman, van dit allesonbe* wust, leert veele zaaken, die hy in Foro verfeerende, anders vind gepradizeert,
Deeze redenen, en de daar uit voortvloeyendenoodzakelykheid, om een korte Schets tot een handleiding in de Pratfycq aan jonge Regtsgeleerden te verfchaffen, hebben den Schryver van dit Werkje over veele jaaren bewogen het zelve tot dat einde zaam te jlellen; dog dewyl het niet anders dan in gefchrifte was vervat, hier door maeyelyk te bekomen, en dikwerf niet anders, dan opgevult met zinfioorende fchryffaiiten, heeft de Uitgever dezes het der mocyte wel waardig geacht, het zelve natezient van misflagen te zuiveren, naar de tegenwoordige
Prac*



AAN DEN LEEZER. rit Praclycq hier en daar te veranderen, en het alzoo ter Drukperffe overtegeeven; hoopende dat dit Werkje door het gebruik niet ondienjlig zal bevonden worden, om een denkbeeld onzer PraüyCa, en van de manier, op welke een Proces begonnen en voortgezet word, te bekomen. Het geen na eene herhaalde leezing aan de juijlheid der begrippen mogt ontbreken, kan men vervol* gens uit meer uitgebreide en volkomenet Schriften vervullen. Terwyl het in allen gtvalle eene waarheid blyft, dat het bywconen van de Hoven, het lezen van afgeloofen Procesfen, de mondelinge ophelderingen van anderen omtrent voorkomende duifterheden, en eindelyk de handen zelf aan >t Werkte Jlaan, alleen in Jiaat zyn, om de * 3 *+



nrt AAN DEN L E E Z E R.
ruwe o:.nkbeeiJen, die men zig w >t begin van de Praöiycq vormt, meer en meer te. befchaaven. — Vaar wel.
KOR.



kort;e schet.s
DER
form van procedeeren,
Voor de Hoven van Juftitie in holland gebruikelyk.
Inleiding.
Van de Voornaamjle Coüegien, zoo Politicque, als van Juftitie, hier te Lande ; benevens eenige generaale grcraden der Praéiycq.
E-erft en voor af moet men weeten, dat 'er zyn Zeven Provinciën, die men de Vereenigde Nederlanden noemt, om dat ze zyn Zeeven Leeden, die zig met den anderen gevocgt, en vereenigt hebben, zo dat zy met malkanderen maar één Corpus of Lichaam uitmaken.
In defe Zeven Provinciën word driedexhande Juftitie geoeffent, als Ecclejiajlic^ue, Militaire, en Civiele.
Overgaande tot elke Juftitie op zig zeiven, zoo ftaat alhier eerft gehandelt te werden van "t Ecckftaflicyue, of Kerkelyke Regt.
A HiQï



2 MANIERVAN
Hier omtrent dient genoteert, dat over dit Regt geen byfondere Regters zyn, en dat defelve geen andere Juftitie handhaven, als over Kerkelyke zaaken, waar in zy zig moet n gedragen naar de Kerkelyke Ordeninge by de Staten Generaal in den Jare 1619 voorgefchreeven, en op 't iaatfti Nationale Synode te Dordrecht in het lelve Jaar vaftgefteld, zyr.de als toen vernieuwt de Ordonnantie van de Jaaren 1591 en 1612. vide S. van. Leeuwen R. H. R. 1. B. 1. D. 11. 12.
Dit Regt raakt alleen Kerkelyke Perfoonen, voor zoo verre het een Kerkelyke Zaak is; by voorbeeld, wanneer op de Leer of Leeven van een Predikant, Zieken - Troofter of diergelyke, iets te zeggen of te berifpen valt, en dan blyft zodanige zaak in zyn geheele fource onder het Ecclefiaft-que Regt, en word daar in dan op de vo'gende wyze geprocedeert.
Men moet de zaak eerft brengen voor den Kerkenraad, daar de Beklaagde woond; van daar naar 't ClaJJls van 't Diftrict, en van daar aan het Synode. Van de vonniflen door het Synode uitgefprooken, kan niet hoger geappelleert worden.
In de Provintie van Holland heeft men '£ Zuydhollandfche en Noordhollandfche Synode.
De-



PROCEDEEREN. 3
Deze Synodens worden eens 't Jaars door de Gedeputeerdens in één van de Steeden gehouden, en door een Lid uit één der Hoven van Juftitie, als Commiffaris Politicq, bygewoont.
In het tweede of Militaire Regt is ook te obferveeren, dat de Delinquanten in Militaire £*) zaken ftaan te regt voor den Krygsraad: by voorb. wegens Deferteeren, van de Poft afloopen, de Ordres van Opper- of Lager Officieren niet obferveeren &c.
Ook tot het dirigeeren van de Militaire Zaken heeft de Raad van Staaten een Articul Brief, beftaande uit 82 Articulcn opgefteld of gemaakt te Aarnhem Anno 1590 op den i$de Auguflus, welke daar na op den 9 Mey 1705 in den Hage is uitgebreid, en vervolgens met aanteekeningen uitgegeven door den Heer G. Feltmans in den Hage Anno 1716.
Regters in Militaire Zaken zyn 1°. de Officiers van 't Guarnifoen, 20 de Raad van Staten, Cvide Janicom in zyn Republicq der Vereenigde Nederlanden 1 Deel 8 Hoofdjlukpag.
360.
(*) Het gebruik heeft de Jurifdidie van dèn Militairen Regter hier te Lande ook tot de Miaa communia, ja tot de Civiele Zaahn geëxtetideert. Op welken grond? is een delicaat point, zekerlyk een naauwkeurig onderzoek dubbel waardig. A a



4 MANIERVAN
36b) En 20. de Hooge Krygsraad de Veree* nigde Nederlanden.
Aanbeiangende het derde Regt; namentlyk de Jujlitie in Civile of burgerlyke Zaken, 't welk het voornaamfte is, daar hier van ftaat g.handelt te worden, moet men eerft kennis hebben van de Ccllegisn, welke Juftitie oeffenen. Hier onder kan men ftellen,
10 Generaliteits Collegien.
co. Provinciale Collegien, van ieder Provincie op fig felven.
2o De Collegien in ieder Provincie van ieder Stad of Dorp.
Wat aanbelangt de Generaliteits Collegien, heeft men voor cerft, bet Coltegie van de Heeren Staten Generael, welke den Titul voeren van Hoog Mog. Heeren. In't hoofd der Brieven, Memorien, en Verfoek-Schriften, dewelke aan hun gefchreeven ofte overgegeeven werden, noemt men ze Haar Hoog Mog. Alle Souverainen geeven hun dien Titul, bëhalven de Koning van Spanjen, die hun noemt Myn Heeren de Staten Generaal &c.
Aan hun is de generale beftiering van de Zeeven Provinciën gedemandeert. ' Ook komen aan defelve, zaken in cas d'appel, die men Revijien noemd, dewelke gede-
ci-



PROCEDEE R|E N. 5
cideertzyn in de Colonien, als Curueao, Surinamen, &c.
Maar vermits dit Collegie meer gewoon is te zitten over Politie, dan over Regtszaken, zoo werden de zaken alleen door de Procureurs , expres voor dat Collegie occupeerende, voldongen, en voorts de Hukken gezegelt gezonden of aan den Hoogen Raad, of aan den Raad van (*) Braband ,met eenbefloote Miffive, dat defelve de zaak gelieven te examineeren, en vonnifle daar over teformeeren, 't welk gedaan zynde, zoo werd die zaak wederom beflooten aan haar Hoog Mog. gezonden, om het Dictum te pronuntiecren. Het Tweede Generaliteits Collegie
is de Raad van Staaten. Dit Collegie is opgeregt in de maand van Augujlus van den jaare 1584» enbeftaatuit 12 Gedeputeerden, te weetcn één weegens Gelderland, drie weegens Holland, twee weegens Zeeland, één weegens Utrecht, twee weegens
Vries-
(*) Dit Collegie word geadvifeerd in zaaken, by wegen van Provocatie devolverendc van den Raad van Vlaanderen, refideerende te Middelburg, aan Haar Hoog Mog.
A 3



6 MANIER VAN
Vriefland, een weegens Overyftel> en twee weegens Groningen en Ommelanden.
Deze Leeden Hemmen by hoofden, en niet by Provintie, gelyk de Staten Generaal.
Deze Raad van Staaten bemoeit zig met dege drie Zaken, als
i". Met de Krygs-Zaaken.
2°. Met de Finantie van de Generaliteit.
3°. Het Vifiteeren der Magazyrjen, en Fortificatiën.
Wegens Krygsfaken, als Appellen van Zaken die door den Krygsraad gedéci deert zyn, en ordres van 't Marchceren der Troupen, en in Zaken tot hetLeeger en Krygs-tugt betrekking hebbende &c.
Aangaande de Finantien, of inkomen van de Generaliteit, vide Janicon, i D. pag. i9$.
Tot het Vifiteeren, enbezigtigen van'sLands Magazynen, en Fortificatiën, v/erden alle jaar Gecommitteerdens uit dit Collegie verkooren die dan afgefonden werden daar 't noodig is.'
Deze Raad van Staaten oefféhd ook Juftitie in het civile wegens zaken, die by hun in appel gebragt werden, en die de gemeene LandsMiddelen van de Steeden, die onder de Geneneraliteit behooren, raken; als 'sHertogenbofch, Breda &c.
Het



PRO CEDEEREN. 7
Het Derde Generaliteits Collegie is de Generaliteits Rekenkamer.
Deze Kamer examineert de Rekeningen van aüe Rentmeefters, en Ontfangers van de Generaliteit.
De Ontfanger Generaal moet ook zyn Reekening aan defe Kamer doen; dog als de Ontfangers in oppofitie komen, moeten zy zig addrcfieeren aan den Raad van Staten.
Gemelde Rekenkamer wierd in den jare 1607 met eendragtige bewilliging der Zeven Provinciën, opgeregt, ten einde den Haad van Staten den lalt van 't bellier der Finantie te helpen torfien; en defelve beftaat uit twee Gemitteerdens van ieder Provincie, dewelke famen het getal van Veertien uitmaken, endoorgaans alle drie Jaren veranderen: vide Jani9 o n , 1 D. pag. 327 # Jeqq.
Het Vierde Generaliteits Collegie is de Generaliteits Muntkamer.
Defe Kamer beftaat uit drie Raden , en Muntmeefters Generaal, een Secretaris, en een Affajeur Generaal.
Dit Collegie vergadert op de Zaal van het Hof; waar van 't opfigt is toevertrouwd aan A 4 een



S MANIERVAN
een Bediende, die men Kamerbewaarder va», de Munt noemd.
Alle de Leeden van defe Kamer ftaan hedendaags nog ter benoeminge van Haar Hoog Mog.
Deze Muntmeefters dragen zorg, dat de Munte zy van 't Alloy, en innerlyke waarde, door haar Hoog Mog. voorgefchreeven, en vervolgt de Meefters van de Munt in regten , die de fchikkingen van den Staat in dit ftuk overtreeden.
Haar gebied ftrekt zig ook uit over de Juweliers, Goud en Silverfmeeden , Affajeurs, Wille laars &c. -- Haar Vonnis is fonder Appel.
Alle crimmeele zaken behooren onder het reflbrt van den Raad van Staten.
Wat aangaat de valfche Munters, die ftaan te regt by de Regters der Provinciën of Steeden, daar het Delict geperpetreert is: vide Janicon iD. pag. 353.
Het Vyfde Collegie van de Generaliteit is de Finantie Kamer.
Deze Kamer beftaat uit vier Commifen, een Secretaris, benevens een Kamerbewaarder.
Aan dezelve is opgedragen de zorg om op te maken alle de Onkoften en Rekeningen die de Leegers betreffen, mitsgaders die van hoge
en



PROCEDEEREN 9
en lage Officieren, die van de Artillery, Scheepen, Wagens, Paarden &c, alsmede die welke 't opzigt hebben over de Ammunitie, Levensmiddelen , en alles wat tot onderhoud van dien vereifcht werd: vide Jani?on i D.
pag. 345 & lm-
Alle de voorfz: Collegien hebben hun Refidentie-piaats in den Hage.
Het Zefde Generaliteits Collegie is de Admiraliteit.
De Admiraliteiten refideeren in drie Provinciën van onfe Nederlanden: En wel in die aan Zee geleegen zyn, als in Holland, Zeeland, Vriesland, en beftaan in vyf Collegien of Kamers,
Deze Admiraliteiten zyn opgeregt Anna
In de Provincie van Holland is de Admiraliteit verdeelt in driën, als:
De Admiraliteit te Rotterdam, die genaamt werd het Collegie op de Maze.
't Amfterdam, en teLHoorn of Enkhuifen by Tourbeurten.
De Admiraliteit van Zeeland, refideerende te Middelburg.
De Admiraliteit van Vriesland, te Harlingen A 5 of



J° MANIER VAN
of Dokkum. vide Janicon, i. D. pag, 3*5
& Sm
Deefe Kamers moeten fig gedragen naar de Placcaten en Ordonnantiën, die hun door de Sta en Generaal gezonden worden, en wanneer zig eenige zwarigheid opdoet, moeten zy de oplosfinge daar van aan haar Hoog. Mog. verfoeken..
Gemelde Kamers haare verrigtinge is, dat zy den Ontfang der inkomende en uytgaande Regtcn hebben, en van andere zoogenaamde cafueele inkomften, mitsgaders 't vqlftrekte befte! der Zeezaken. Aan hun is mede toevertrouwt de zorg, om voor de veiligheid der Havens, Rivieren, Monden en Zeevaart te waken; Enmceten van hunnen Ontfang en Uitgave ter Rekenkamer van de Generaliteit Reekenfehap doen.
Wanneer het de toeftand van faken vereifcht, zenden deze Collegien Gedeputeerden* naar den Hage, om met die van haar Hoog Mog. en Van den Raad van Staten over Zee-zaken raad te pleegen.
By aldien de Staten Generaal met advis van den Raad van Sta:en hebben beüoten een Esquader in Zee te brengen, en overeengekomen z>n omtrent liet getal, en grootc der Scheepen,
zend



PROCEDEEREN. II
zend de Raad van Staten de noodige Ordres aan alle defe Collegien, die ieder affonderlyk naar hun aandeel Scheepen in Zee brengen.
Het Collegie van Amfterdam draegt altoos het derde gedeelte der Koften van alle uitrustingen ter Zee, en de andere een fesde gedeelte.
Defe Kamers fitten ook over Procesfen, die 'er ontftaan over het aanhalen der fmokkelgoederen; als mede over de Sententien, die aan haar in Appel van den Zec-krygsraad dcvolveeren; En van de Vonnisfen, door een dezer Kamers geweefen, valt geen appel; dog in geldzaken, die meer als fes hondcrt guldens bedragen, kan men van de Staten Generaal Revifie verfoeken, beftaende uit feven Raden van de Kamer, van welkers vonnis gerevidccrt werd, en agt Gccommitteerdens wegens haar Hoog Mog. waar toe veeltyds Raadsheeren van den Hoogen of Provincialen Rade verfogt werden.
In voorgaande tydenhad ieder Provincie haare byfondere Admiraliteit, en alle de inkomende en uitgaande Regten wierden ten voordeele van flie Provinoie ontfangen, dan door dien zulks zware verfchillen verwekte tusfchcn de Bondgenoten, maakten de Staten Generaal den 13 Aug. 159-7. die vermaarde fchikking, genaamt
3n-



ia MANIER VAN
Infiruclie der Heeren Staten Generaal voor 'de Collegien van de Admiraliteit, te vinden in 't Groot Placcaat Boek 2 D. Fol- 1530,
Het eerfte van de gemelde Collegien is opgeregt in 't Jaar 1586.
Kunnende van alle de voorfz. Collegien in 't breede gezien worden by Janison, x. D. pag: 863 & feqq.
De Vereeniging van de voorfz: Zeven Provintien is op de volgende wyfe gefchied.
In den Jare 1576 wierd door defelve een accord gemaakt, het welk genaamt werd de Pacificatie van Gent, dit was de eerfte verbintenis, die 'er tusfchen de meergemelde Provinciën gemaakt is; maar de Geunieerden zig door defe Pacificatie niet genoeg verknogt ziende, hebben defe Pacificatie of accord te niete gedaan, en een ander Verbond opgeregt op den 29 January 1579 binnen Utrecht, en gepubliceert den 16 July 1581, en het felve genaamt de Unie, zoo veel willende beteekenen als of defe zeven Provinciën één waren geworden door dit Verbond. Hier van almede te zien Jan icon. i D.
De-



PROCEDEEREN. 13
De voorfz: Zeven Provinciën hebben nog geeonquefteerde Landen onder haar bcfit. Dit zyn Landen die veroverd en bemagtigt zyn, en niet gereekent kunnen werden gelecgen te zyn in één van de Zeevcn Provinciën, Welke geconquefteerde Landen den naam dragen van £09ien van de Generaliteit, >t welk foo veel is als of men zeyde, defe Landen hooren toe aan de zeven Provinciën in 't generaal; zoo dat 'er d'eene Provincie geen meer regt op heeft als d'andere.
Defe Generaliteits Landen werden wederom in tweën gefepareert en verdeelt, het eene werd genaamd Staats-Braband, en het andere Staats-Vlaanderen; over welke Landen twee aparte Hoven van Juftitie zyn; Namcntlyk
Een Hof van Juftitie, genaamt de Raad van Braband.
Deze Raad van Braband refideert in 's Gravenhage, en beflist in het hooglte Resfort alle faken van de fteden van Staats Braband, en Landen van Overmaze; uitgefondert Maastrigt, en de heerlykheeden, die 't hoge Regt in 't Crimineel hebben, zoo in Appel als ter eerfter inftantie.
Dit Hof is Souverain in zekere gevallen, en beftaat deffelfs Souverainiteit voornamelyk hier
in»



-T4 MANIER VAN
in, dat 'c felve verleend alderhande opene Brieven, Oitroien en Gunften, heeft het beitel der Leengoederen, verleend Brieven van Venia aetatis, feureté de Corps, Pardon, Brieven van Legitimatie: en heeft voorts het opzigt over alles wat nodig is; Om welke reden, en door wiens toedoen (namentlyk den Grave van Lycefrer) defen Raad opgeregt is, kan gefien worden by Janicon, 3 D. pag. I3. 14. & feqq.
Het tweede Hof van Juftitie over de Generaliteits Landen werd genaamt de Haad van Vlaanderen.
Defe Raad van Vlaanderen rendeert te Middelburg in Zeeland.
Dit Collegie neemt kennis van faken, die uit Staats Vlaanderen in appel komen, als uit Sluis in Vlaanderen, Sas van Gent, Huift, en Hulfterambagt, en voorts van alle Regtbanken, in Staats Vlaanderen geleegen zynde. De reden van de opregting van dezen Raad is mede te vinden by gemelden Janicon in bet 4 'Deel. pag. 2. 3. & feqq.
De Generaliteits Collegien afgehandelt hebbende, treeden wy tot het verhandelen van de Provinciale Collegien, maar dewyl wy in't vervolg verfeeren zullen in de PracTycq, die in de
Pro-



PROCEDEERT N. 15
provinciën van HoUand, en Zeeland, en wel voornamentlyk voor de beide il>ven van dieProvintie, geobferveerc werd, foo zullen wy ook maar alleenlyk befchótraren de Collegien die in defe Provintie van Holland zyn te vinden; en beginnen met het eerfte, dat van de Staaten van HoUand, zynde dit een Collegie dat in 'sHage zyn Refidencie-plaats heeft, welkers Lecden beftaan uit de G;comnitteerdens, en Penflonarisren, die uit de meefte Steeden van Zuyd, en Noord-Holland ten tyde van de Befchryvinge gezonden en gecommitteerd werden; En defe Befchryving word gedaan door de Gecommitteerde Raden, dewelke de Lee* den van defe Vergadering C bui en de vafte en ordinaire Vergaderingen, die defclve hebben) zoodikwils als fy denken nodig te zyn, befchryven: in welke Vergadering dan de S.aatsfaken verhandelt werden, en ecnige Politique en Militaire Ampten, waar van de magt van dispofitie aan dit Collegie behoort, vergeeven worden.
Het Tweede Provinciale Collegie is dat van de Gecommitteerde Raden.
Deze Gecommitteerde Raden cognofceeret* over zaken van gemeene Lands middelen in appel



16 MANIER VAN
pel van de Steeden; hebben 't Opfigt over de Hollandfche Garnifoenen en Fortificatiën; befchryven/als gefegt is, de Staten, en reprsefenteeren by abfentie ■ dcfelvc, zoo dat zy in dingen die geen uitftel kunnen lyden, de magt en Aucloriteit van de Staten hebben; hun-competeert de Politicque Jurifdictie in Kerkelyke zaaken;zy hebben ook opfigt over de irapofitien» En wanneer over defelve quseftie komt, moet men ter eerfier initantie ageeren voor Scheepenen Commisfarisfen in de Steeden, en als men hoger wil, aan Gecommitteerde Kaaden, en van daer in Revifie; en word daer in gevolgt de Form van Procedeeren, voorgefchreven by 't Reglement van 23 Auguflus 1749.
Het Derde Provinciale Collegie is de Leenkamer van HoUand.
Defe Leenkamer beftaat uit een Stadhouder, twee Leenmannen, en een Griffier, en moeten als nog de Hollandfche Leenen aldaar verleid werden, maar de Judicatuure (*) over qusestien,
(*) Over den oorfprong en voortgang der LeenVierfchaaren hier te Landen, kan men nazien de Xegtig. Obfitv. over de Groot's Jnk 4. J>, Qbjt 33: by den uitgever deezes gedrukt.



PROCEDEER EN. 17
tien. Leengoederen betreffende, is zedert het Provif. Accord van 1674 daarvan afgetrokken; en defelve gedemandeert aan het Hof van Justitie van Holland.
Het Vierde Provinciale Collegie is de Gracffelykbeids Reeknkamen
Dit Collegie (over welks oudheid en oprigting verdient te worden nagezien de Heer van de Wall, Handv. van Dordr. 3* fl. pag- 5°7 ^ feqf) had,voor denjare 1728, opfigt over Patrimonieele Zaken van de Graeffelykheid. Deszelfs laatfte Raden waren de Heeren Hooft, en de Ambaffadeur van Hoey, die hun Traótcment (beloopende op 1000 Ducaten 'sjaars) hebben behouden, dog in den Jare 1728, wanneer meeft alle de Graeffelykheids Domainen zyn verkogt, is defe Kamer vernietigt. Het geen 'er nu nog te verrigten is aengaende defe Domainen, als Zalm VifTchery, en andere* die de Graven voor fig hadden, en niet verkogt zyn, verrigten Gecommitteerde Raden, dewelke Donderdags over defe faken bcfoigneeren, en defe Donderdag wert Domain-dag genaamt.
g Het



iS MANIERVAN
Het Vyfde Provinciale Collegie is de Hollandfche Reekenkamer, anders ook welgenaamt oVAamer ter Auditie van de gemeene LandsReekeningen.
Dit Collegie beftaat uit een Prefident, en zgt Heeren uit de Steeden; de Prefident is ad vitam, maar de Heeren uit de Steeden veranderen. Het felve vergadert op de Zaal. Haar verrigtingen beftaan hier in, dat zy nafien de Rekeningen van de Ontfangers der Hollandfche Steeden , als ook de ftaten van den 40 Penn., den 20 Penn, of Collateraal, den Impoft op het trouwen en begraven, op ongefundeerde Proceffen: al het welk generaal onder den naam van den 40 Penning komt, en waar van alle Secretariffen , en Ontfangers tweemaal des Jaars Reekening aan dit Collegie moeten doen; dog defe Rekeningen werden meelt door de twee SecretariiTen nagefien, en ingevalle 'er eenige zyn, die bedenking hebben, defelve worden gereferveert tot dat de Heeren Raden te famen komen, om de Reekeningen te onderteekenea
Het



PROCÈDEEREN. 0
Het Zesde Provinciale Collegie is de Höutvejiery,
De Leden van dit Collegie worden genaamt Houtvejler en Meejlers-Knapen. Defelve hebben het opfigt over de Jagt en Wilderniiïen: aan hun behoord ook de Judicatuüre van Gyzelin-, van dusdaanige vonnuTen werd maar -ereformeert en niet geappelleert, en de Reformatie diend voor den Rade Provinciacl in Holland. Zie Merula Man. van Proced, 3de Boek*
Het Zevende Provinciale Collegie is de Hooge Raad in Holland.
Defe Raad is in den Jare i474 door Hertog Karei den Stouten tot Mechelen opgeregt, en aan denzelven kwamen in Appel de zaken uit de Zeventien Provinciën, maar defelve is om de verdeeltheeden, die'er in en onder die Provinciën ontftonden, in den Jare i5%* verdeelt, en maar gcbleeven tuffchen Holland, en Zeeland alleen, zynde het felve Collegie m den voorfz: Jare i58« I* *« HaSe over^ bragt, alwaar het felve nog rendeert.
in de andere Provinciën is thans Zoo een Bogen Raad niet.
B 2 wv



2° MANIER VAN
Over dit Collegie zyn van tyd tot tyd tusfchen de Steden van Holland, en Zeeland diverfe ContraBen gemaakt, als eerft een van ultimo Mey 1,582. Ten tweeden een van den 6 Augujly 1643. Ten derden een van den 7Juny 1669. En ten vierden een van den 11 Juny 1674.
Zyndealle defelve accorden te vinden agterde Inftrucïie voor beyde de Hoven van Juftitie.
De Leeden van dezen Hogen Raad zyn negen Raadsheeeren, en een Prefident, zyndè van de Raadsheeren, zes door Holland, en drie door Zeeland aangefteld.
De Prefident word aangefteld door de meefte Hemmen van de Steeden, waar van 'er Holland negentien heeft, namentlyk, de Ridderfchap, en agtien Steeden, en Zeeland heeft maar zes ftemmen, zoo dat het zeer zelden gebeurt, dat 'er in den Hogen Raad een Prefident wegens Zeeland is.
Het Agtfte of laatfte Provinciale Collegie is het Hof van Juftitie in Holland.
Dit Collegie is in den Jare 1428. ópgeregt; in elke Provintie is een Hof van Juftitie ópgeregt, uitgezondert in Zeeland, want het Hof van Holland, is, gelyk den Hogen Raad,
tus-



PROCEDEER-EN. M
tusfchen Holland, en Zeeland gecombineerd.
Omtrent dit Hof zyn mede tusfchen de Staaten van Holland, en Zeeland verfcheide Accorden gemaakt, niet alleen ontrent het behandelen van de zaken, maar ook aangaande de aanftelling van Prefident, Fiscaal, Griffier, en Secretarisfen. Dit vind men in een eerfte Accord van den 7 Maart 1607. >t van den ai September tÓ22. het 3e- van den 7 Juny 1669. en 't 4e. van den 11 Juny 1*74- Zynde aUc defe Accorden te vinden in de vorengcmcl-
de Inflrutlie.
Dit Hof van Juftitie beftaat uit een Prefident, en elf Raadsheeren, van welke 'er agt Hollanders, en drie Zeeuwen zyn.
Ten reguarde van den Prefident, die word door Holland en ZeelandbyTouren verkooren; Zeeland heeft eenTourbeurt,dan heeft'erllolland Twee, dan Zeeland weder Een, en Holland weder Drie, zoo dat van de Zeven Tourbeurten Holland 'er Vyf heeft, cn Zeeland Twee.
Aangaande de Raadsheeren uit Zeeland, heeft ieder Stad altoos zyn Gecommitteerdens in één van beide de Hoven.
Middelburg, Zierikzee, en Ter Veere hebben altyd ieder een Gecommitteerden in 't Hof,
Ter Goes, Ter Tholcn, en Vlisfmgen zen3 3 den



2& MANIER VAN
den Gecommitteerdens in den Hoogen Raad.
Zoo dat ieder Stad, welkers Raadsheer nood is, wederom een ander in zyn piaats verkieft.
De Griffiers van 't Hof worden ook aangefteld by Tourbeurten, en hebben 'er de Hollanders Twee, en de Zeeuwen Een.
De Subjlituut Griffiers van 't Hof zyn altyd Hollanders, en werden door de Raadsheeren van 't Hof zelfs aangefteld.
Aangaande de Secretaris/en van 't Hof, defelve waren eertyds zes in getale, waar van 'er Vier wegens Holland, en Twee weegens Zeeland aangefteld wierden, dog nu, na dat het getal is gereduceert op Drie, zyn 'er Twee Hollanders, en Een Zeeuw.
De Griffier van den Hoogen Raad word door de Staaten van Holland met concurrentie van die van Zeeland aangefteld.
Nopens het aanftellen van een Subjlituut Griffier van den Hoogen Raad, ftaat te remarqueeren, dat by Refolutie tusfchen de Provintie van Holland en Zeeland vaftgefteld is, dat die van Zeeland een Subftituut Griffier in den Hoogen Raad zullen ftellen, waar tegen die van Holland de magt hebben om een Fiscaal te verkiefen, welke verkiefing van Fiscaal
yoor



PROCEDEEREN. 23
voor deren rouleerde tuffchen beide de Provinciën van Holland en Zeeland.
Over het aanftellen der Suppoosten van beide de voorfchreeve Hoven, kan werden gezien het provifioneel Accord tusfchen Holland en Zeeland van den 7 Maart 1607.
Zoo ook van de verrigtingen, zoo wel van den Hoogen als Provincialen Rade, is mede in 't breede te zien de Infirumen, aan beide defelve voorgefchreevcn.
Dus afgehandelt hebbende de Provinciale Hollandfche Collegien, reftcerdnog te fpreeken van de Collegien in ieder Stad of Dorp van de Provincie.
In de Steeden en Dorpen van Holland moeten Officier, Schout, Burgermeesters, Bailliu, Secretaris, Vroedfchappen, Scheepenen, Ambachtsbewaarders &c. van de Gereformeerde Religie zyn: vide van Zuhk Codex Batavus voce Officieren, No. 9. en't Placcaat van de Staten&eneraal van den 10 February 1651. en een Refolutie van Holland van den 29 July 1659.
Aangaande de Steden in Holland. In de Steeden worden de Jurisdictiën zoo civiel als crimineel door Schepenen geëxerceerr, B4 Aan



*4 MANIER VAN
Aan derelve is door den Souverain ook gedemandeert, kennis te neemen van zaken rakende de Gemeene Lands Middelen.
Behalven het Collegie van Schepenen, heeft men in de Hollandfche Steeden nog verfcheide andere , als te Dordrecht heeft men Burg», meeflers Kamer, beftaande uit vier regeerende Burgermeeftercn, en een Secretaris: ook heeft men aldaar den Oud Raad, beftaande uit a«t cn veertig Leeden, in dit Collegie werd, onder andere zaken, voornamentlyk gehandelt over de Politie; ook is de Penfionaris en de Gecommitteerdens gehouden van hunne verrigtingen in de Staten van Holland, in dit Collegie rapport te doen. ë
Men heeft in de Steeden ook Subalterne Collegien, als
D/ Kamer, waar aan niet an¬
ders komen als kleine zaken, en van daar aan SchePe«en. Deze Vredemakers heeft men te Dordrecht niet, „laar in pIaatfe van dien, houd de Prefident Burgemeefter tweemaal daags aan zyn huys Audiëntie , om de partyen, over kleyne zaken qu^ hebbende, te vereenigen, is k doenlvk, zoo met,wyfthyze nasr de Kamer Judicieels Pf het Collegie van Schepenen.
2. Com-



PROCEDEEREN. 25
e. Commisfarisfen der Huwelyks zaken; alwaar de queftien over het Huwelyk geventileert worden.
3. Commisfarisfen der Defolate Boedels Kamer, by dewelke de queftien over defolate Boedeh behandelt worden.
4. Commisfarisfen van 't Zeercgt, dewelke zitten over queftien rakende Schippers, Reeders, of Boodsgefellen, ook over asfurantie en avary zaken.
5. Het Collegie van Weihouder en, welke de quxftien over Erffcheidingcn vallende dccideeren.
Van alle de voorfz: Collegien, kan aan Schepenen van de Stad geappelleert worden.
Betreffende de Hollandfche Dorpen,
Defelve hebben driederley Jurisdictie, als Hooge, Middelbare, of Lage, waar van de middelbare de onzekerfte is. 't Verfchil, en de oorfpronk is te vinden by Boet Tratfaat van hooge en lage Ambagtsheerlykheid 2 D. No. 3. & feqq. pag. 734-
Defe verdeeling fchynd haar oorfpronk genoomen te hebben van de oude Republique der Romeinen; want na dat de Romeinen, van hunne Koningen zeer hard gchandelt wordenB 5 de,



2tf MANIER VAN
de, defelve hebben uitgedreeven, en alzo zelf hebben bekomen de hooge en abfolute Regeeringe van 't Roomfche gebied, zoo heeft het Roomfche Volk de kennisfe van alle civiele qusestien ende gefchillen, om dat defelve zeer veel voorkwamen, ende het overfulks voor het Volk onmogelyk zoude zyn geweeft tot Gisfmge van defelve altyd by den anderen geroepen te worden, aan verfcheide Magiftraaten aanbevoolen gehad, en aan eenige van defelve gegceven magt, om kennisfe van de zaken te neemen, en regt tefpreeken, en aan de andere om hetgefproken regt uit te voeren, ten einde daar door hunne nieuwe Magiftraaten en Regters meer in toom te houden, ende alle overgroote Autoriteit van weinig Perfoonen (die zy wel oordeelden hun fchadelyk te kunnen zyn ) voor te komen en te beletten.
Dorpen, laage Jurisdictie hebbende, worden beftierd door Schout, Scheepenen, Secretaris en Geregtsbode.
De Scheepenen moeten ten minften Vyf in getal zyn; in 't Crimineele Zeven.
De Schout moet het Collegie vergaderen, de ftemmen opnaaien, en moet het Vonnis uitfpreeken; Scheepenen moeten judicieeren, en de Secretaris moet alles in gcfchrifce fteilen; de
Ge*



PROCEDEERT N. a?
Geregtsbode moet de Executie doen, en andere teveelen van het Gercgt; de Schout vordert ook deBoetens, welke worden genaamt SchoutsBoetens, zynde zeven Schellingen Hollands-, except die contrarie Keuren hebben.
Schout en Scheepenen zyn te gelyk Weetmeejlers, en bevoegt om voorzieninge te doen ook omtrent meerder jaarigcn, by exempel, om iemand onder Curateele te fteilen; zy mogen ookordre fteilen, in polices, en voorts in alles voor zoo veel haar Dorp aangaat.
De Regecring van de Polders is niet egaal, In het Land van den Briel heeft men Schout en Scheepenen, en in ieder Dorp Ingelanden: wanneer de Regeering van de Polders is ge. lèparecrt van Schout en Schepenen, noemt men de Regeerders van de Polders Ambagts* bewaarders, gelyk in Schieland heeft men defelve van Schout en Scheepenen gefepareert; deze hebben het opfigt over de Polders en committeren uit hun die Molenmeeflers zyn, dewelke het opzigt over de Molens in de Polders hebben, en zorg moeten dragen, dat defelve gerepareert worden, als het nodig is, zy moeten ook voorzien, dat de omfiag gemaakt word, wat een ieder tot onderhouding van den Polder geeven moet.
QP



28
MANIER VA N
Op fommige plaatfen zyn ook Kroosheem. raden, en deze hebben het opzigt over de Slooten; Slik-heemraden , dewelke 't opzigt over de weegen hebben. Te Bodegraven heeft men Heemraden, dewelke het opzigt over de *naten hebben, en ook genaamt werden Straat-heemraden.
Aangaande de Middelbare Jurisdictie.
■ Defelve werd al^o genoemd, om dat zy verfeert omtrent zaken, die te gering zyn, om tot hooge, en te weerdig om tot laage Jurisdictiën te behooren, en dicnvolgende in het midden en tusfchen beide de Jurisdictiën zyn.
Deze middelbare Jurisdictie is in Delft en Schieland, onder de hooge begreepen. In het quartier Overmaze heeft men onder de Heerlykheid van Grysoort (de Oude en Nieuwe Tonge) een Bailliuw civil, en Mannen van middelbare Jurisdictie; de hooge Jurisdictie heeft de Bailliuw van Voorn, die in den Brielwoont: de Ambagtsheer hebbende middelbare en lage Jurisdictie, field aan Bailliuw civil, en Mannen civil; Schout en Scheepenen van middelbare Jurisdictie oordeelen eerftovcr DeliCten, welke niet behooren onder de lage Jurisdictie, en Cquod notandum ,J iemand die een Delict begaan



PROCEDEEREN. i§ <
gaan heeft, moét eerft te regt gefield werden door Mannen van middelbare Jurisdictie, die dan oordeelen of het hunne Jurisdictie is, en zoo niet, renvoiceren zy hem naar Mannen erfmineeU ..
In Goerée heeft men Mannen van befebik, en de Schout word genaamd dc Schout van deri halven ban, om dat het Collegie beftaat de helft uit Scheepenen, en de helfc uit Gecommitteerden van den Bailliuw. Van middelbaare jurisdictie zie voorts Bort in zyn TraClaat van Hooge en Ambachts Heerlykheid 2 D. No. 16. ö" feqq.
Wat belangt de hooge Jurisdictie, dewelke ook onder de voorfz. middelbare en laage begrecpen is, dezelve hebben de Dorpen, die beftierd worden door Bailliuw en Welgeboren Mannen ; tc Dordrecht Mammannen genoemt; defe zyn niet onderheevig aan eenige Heemraadfchappen, maar zyn Rcgters in Appel van Schout en Scheepenen, fchoon het aan de keufe van den appellant ftaat of hy niet [liever aan 't Hof dan dit Collegie wil appelleeren.
Dorpen, daar geen hooge Jurisdictie is, behooren aangaande defelve Jurisdictie aan de Heemraadfchappen.
Men heeft Heemraden van Delfland, Schietend, Rhynland, Kennemerland, Amjlelland,
Gooy-



P M ANÏÉRVAtf
Gooyland, *t gróót Waterfcbap van Woerden > den Alblasferwaard, de Rrimpenerwaard, en 't Land van Voorne &C*.
Ingefetenen> wanneer die quseftie hebben, word gediftingueert of over reëele of over perfoneete zaken.
Reëeie zyn Polders zaken , Watergangen, Sluifcn &c. en defe quseftien worden gedeci-1 deert door den Dykgraafen Heemraden.
Dé Perfcneele' quaeftien moeten komen voor Bailliuw en Welgeboren Mannen. NB. Dé vonnisfen van Dykgraaf en Heemraden geweezen in materie van Dyken, Watergangen &c. zyn geen Ap* pel, maar wel Reformatie fubject, volgens 't 217 Art. van de Injlruclie van 't Hof. De reeden is om dat zulke zaken geen uitftel kunnen lyden.
Nu overgaande tot de competente Regters,
Moet dan nu gezien werden hoe en op wat wyze dezelve competent zyn.
En zoo ftaat dan nu gehandeld te worden van de generale Axiomata of middelen om regt te vervolgen en voort te zetten.
Wanneer men iemand in regten wil betrekken, moet men voor al overweegen> onder
wat



PROCEDEERËN.
•wat Regter hy behoord, om dat, volgens den gemeenen reegcl, de aanlegger, als hy Regt wil hebben, altoos de Vierlchaar van den Gede volgen moet.
Regters worden Competent,
i° Uit hoofde van de Perfoon. 20. Uit hoofde van de Zaak.
Wegens het eerfte, als een Regter Competent werd uit hoofde van de Perfoon.
u Daar iemand zyn regte woonplaats heeft, daar is zyn Competente Regter. Ingevalle iemand woond op twee plaat&n te gelyk, zoo heeft het Hof begreepen, dat zulk een moet werden geagt Competent ter ,plaatfe daar hy zyn Lot en Schot betaald, en zoo hy die op beide betaald, dat dan de Actor zyn keufe heeft, voor welke van die twee Regters hy hem roepen wil. NB. Buitenplaat/en maken geen Domicilium.
2. Predikanten in 't ftuk van hun Dienft, Leer en Leeven, behooren tot de Clasfis, daar zy onder zyn, maar in andere zaken zoo
CU



33 MANIER. VAN
Civiele als Crimineele zyn zy convenibe.1 voor de ordinaris Juftitie. Dit is volgens Kerkenorder gemaakt Anno 1618. en 1619.
3. Krygslieden, in 't ftukvan hun Dienft delinquerende, zyn eonvenibel voor den Krygsraad van hun Guarnifoen, volgens Art. 65. van den Articulbrief van de Jaren 1598. en I7Ö5-
4. Die van de Univerfiteit, namentlyk Profesforen, zyn eonvenibel voor het Hof, volgens Art. 39. van de Statuten van de Univerfiteit te Leiden.
De Studenten, Secretaris, Pedellen, &c. ftaan te Regt voor den Senaat van de voorfz. Univerfiteit; beftaande in den Rector,, vier Adfesforen, dat zyn bygevoegde Regters, jaarlyks daar toe uit de Profesforen te verkieien, vier Burgermeefters, en twee Scheepenen van de Stad, volgens 't 39. Art. van defelve Statuten en Wetten.
Dog is bedenkelyk, of een Student zig nief mag onderwerpen aan eenen anderen Regter ? hier omtrent hebben de Staten verklaard, dat zulks alleen een meerderjarig Student of Lidmaat zoude mogen doen, maar geen minderjarige. Zie de Papegay 1 £>. pag. 33. En van Leeuwen, R. H. R. 5 Boek 6 D. No. 3.
.5. Alle



PROCEDEEREN. 33
5. Aüe Suppoojlen van 't Hof zyn eonvenibel voor het zelve. Vide R. E. R. pag: 529. alwaar opgeteld worden,wie onder de Suppooften behooren; en weiden daar toe ook gebragt Dykgraven en Heemraden van Rhynland, Delf- en Schieland, zyndc hier van te vinden een Advis by Bout in zyn Tracïaat van Arrefi 'f 4 D. No. 37.
Omtrent het tweede, als een Regter uit hoofde van de Zaak kan Competent zyn.
1. Quseftien over Gemeere hands Middelen. moeten geventilecrt worden voor Scheepenen Commisfarisfen in de Steeden: volgens 't 16 Art: van 't Generaal Placcaat, en van daarvoor Gecommitteerde Raden in cas van Reformatie, wantin deze zaken, als 't Vonnis van Scheepenen Commisfarisfen ten voordeele van den Gaarder of Officier gewezen is, valt geen Appel. Zie Gener. Plac. Art 19. NB. Deze qngeilien worden nooit op Dorpen geventileert, maar moeten komen voor Scheepenen Commüfarisfen van de Stad, onder welkers Verpagting het C Dorg



34 MANIER VA N
Dorp behoort. Gener. Plac. Art. 16. in fine en Public, van 19 Febr. 1750.
2. Zaaken in cas van Erffcheiding moeten dienen ter plaatfe daar de quceftie valt, volgens groot Privilegie van Vrouw Maria Gravin van Holland van 1476. Art. 9.
3. In cas van Naafiing, voor den Regter van
de plaats, daar het goed geleegen is, volgens 't opgemelde Privilegie.
4. In cas van Boedelfcbeiding en Erf- VerdeeUnge, &c. ter plaatfe, daar het Sterfhuis gevallen is, volgens 2 Art. van 't Prov. Accord tuffcben Holland en Zeeland van 1607. en Art. 14. van 't nader Prov. Accord van 1674.
5. Voogden , Curateurs en Adminifirateurs, voor den Regter van plaats, daar de Adminiftratie gefchied 'is.
6. Qutejlien matrimonieel in de Stad of Plaats daar de Gedaagdens v/oonen, volgens '* Perpetueel EdiB d'anno 1663.
In de Steeden, daar Ordonnantiën zyn op Huwelyks zaken, als te Dordrecht, Amfterdam Haarlem, &c. moeten defe quseftien eerft komen voor Commisfarisfen van de Huwelyks zaken.
NB. Als quaeftie valt in materie 'van Huwe-
lyk



P ROCEDEEREN.
SS
lyk tusfchen Ouders en Kinderen, en de Regter in 't zelve begrip van de Ouders is, kan van deze Inftantie niet Geappelleert of Gereformeert werden, maar dan moet zoo een Vonnis geflaagen werden door bet volle Collegie, of ten miniten twee derde uit 't zelve prefent, maar aan Ouders rtaat het vry om te Appelleeren. Vide bovengem. Editl, te vinden in de Inflr. van't Hof No. 66. en van Alp hen Papeg.
7. Alle queefiien over Zeezaken en Avaryen, moeten komen voor ?< Zee Regt: hier omtrent heeft Prorogatie geen plaatfe, nog 't Privilegie van Minderjaarigheid, nog van Weduwlchap, volgens de nader Ampliatie van de Injlruclie van 1644, Art. 8.
8. De verfchillen over Infolvente Boedels, moeten geventileert worden ter plaatfe daar de Infolventie gevallen is, volgens Placaat van den 18 July 1677. Vide Papegay 1 Deel Tit van Beneficie van Inventaris.
9 Uit hoofde van Guarant en Indemniteit, volgens 'f 117 Art. van de Infir, van '< Hof.
10. Over een zaak door middel van Reconveii" He, by exempel, zoo iemand Reconventie C a deed,



36 MANIERVAN
deed, en te gelyk wilde proponeeren Exceptie van Incompetentie en Renvoy.
11. Als iemand een Delict begaat, en op de daad geapprebendeert werd, volgens Plac.
Anno 1677.
12. Door middel van Arrefl, edoch geen Heeren van de Regeering refolveeren ligt tot het verleenen van Arreft op de goederen van hunne Ingefetenen.
Ook niet het Hof Provinciaal op de goederen van de Ingefetenen van Holland, om dat die alle gereekent worden hunne Burgers te zyn.
Van Zaken en Perfoonen, waar van 't Hof particulier kennis neemt, en ook daar door ter eerfter inftantie Competent is.
1. Alle zaken in Rau-Actie, wegens zulke perfoonen en zaken, als bcgreepen zyn in 't 8. Art. van de InfiruElie van 't Hof, waar onder zyn Weduwen, Weezen en anderen ; dog dit voorregt cesfeert als defelve Perfoonen aan de Actie komen by Cesfie of Tranfport, volgens 1 Art. van de Amptiatie van defelve Injlruclie van 't Jaar 1579-
NB.



PROCEDEEREN. 37
NB. Bedenking gemaakt zynde, of iemand 't zelve Privilegie met een ander gemeen hebbende kan gebruiken: 1S verftaan van Jaa, in de zaake van Mevrouw Cornelia Knegt, Wed: Melkpot, van Purmerende, contra Mr. Johan Pesters, mindcrjaarig Jongman, wonende te Schiedam.
2. Van alle Posfesfoire zaken, als Maintenue, Complaincte cn Spolie. NB. Deze Mandamentcn verleencn ook de Heeren van den Hoogen Raad by preventie, cn worden zelfs meer by den Hoogen Raad als hy 't Hof geligt, om dat de Heeren van den Hoogen Raad van begrip zyn, dat zoo iemand een Sententic tenzynen voordeeleheeft op de Recredentie, dat dan alle turbatie moet werden afgedaan ter zake van de Recredentie.
Maar de Heeren van 't Hof meenen, dat door een favorabele Sententie op * de Recredentie alleen iemand word geftcld iri de Posfesfie, zonder het afdoen der Turbatien, als't welk eerft naderhand in 't plenair Posfesfoir te pas C 3 zou.'



3$ MANIER VAN
zoude komen; edoch word heeden-» daags contrarie gepractifeert.
Eene andere reden, waarom eerder voor den Hoogen Raad, dan voor 't Hof een Posfesfoire Inftantie word geëntameert, beftaat hier in, om dat zoo 'er by voorbeeld quaeftie is over Vicaryen,Beneficiën of Patronaatfchap» pen, de Heeren van 't Hof geobligeert zyn, volgens derfelver Inftruftie Art. 39. reguard te neemen op 'den Titul, en het Regt, waar toe in tegendeel die van den Hoogen Raad niet geobligeert zyn , cxamineerende alleen Wie in de Posfesfie is, zonder reguard te neemen op den Titul.
Voor deezen was de onzekerheid of Sententien in cas posfesfoir gewezen, Appellabel waren dan niet, ook een reden, waarom men zig liever aan den Hoogen Raade adresfeerde, dog deze reden is gecesfeert, na dat by het Accommodement van 1723. tusfchen beide de Hoven van Juftitie is gcaccordeert, dat van geen Posftsfoire Sententien Ge-, appelleert mag worden. 3. Door Mandament Poenaal.
4. Onj



PROCEDEEREN.
4. Om Mie te Injlitueeren, egter zoo, dat het ter keufe gefteld word aan den Diffamant, of hy zyn Party wil convenieeren voor zyn dagelykfchen Regter of voor 't Hof. NB. De Zeeuwen mogen niet ex Lege Diffamari alhier vo»r 't Hof gedagvaard worden, volgens '/ 16 Art. van Accord van 1674. tusfchen HoUand en Zeeland.
£. Doormiddel van Mand', van Purge, volgens 't 8 Art. van de Inftr. van % Hof, en de Papegay 1 D. pag: 520. NB. De Zeeuwen hebben de keufe of ze ter Purge willen ftaan voor 't Hof of voor hunnen Competenten Regter, volgens '/ 19 Art. van bovengem. Accord.
6. Door Mand', om Executie te zien Decerneeren
op verjaarde Vonnisfen, volgens 'f 118 Art. van de Inftruclie van 'ï Hof.
7. Door Mand1 om Condemnatie te zien Decerneeren, mede volgens 't 118 Art. van gem. Infir.
8. 't Hof neemt ook kennis van alle Criminee-
le zaken, welke Verjaart, cn ongeftraft zyn gebleeven, conform 't 8 Art. van hunne Injlr.
C 4 9» 0ük



4° MANIER VAN
9. Ook van Tnjurien, gedaan aan Bailliuwen en Geeftelyke Perfoonen.
10. Als iemand zig by Schriftelyke Acte aan 't Hof onderwerpt, 't welk genoemt werd Prorogatie,
Nota. 1. Dat geen Prorogatie van Jurisdictie plaats heeft in materie van Asfurantie.
2. De Prorogatie moet niet Generaal zyn van alle Regten en Regteren, maar Speciaal van den Hove van Holland.
3 Hollanders mogen elkander niet Prorogeeren in kleine zaken, in de Steeden ƒ 100, en op de Dorpen ƒ 50: vide Art, 5 van de nader Ampliatie van de Inflruclie van den 24 Maart 1644.
Dit is als ze beiden onder eenen Regter woonen; dog contrarie als ze onder verfcheide Regters woor nen, volgens 't 6 Art. van defelve Ampl. Inflr.
Ook niet die onder een en den zelfden Regter in Zeeland woonen, volgens 't 15 Art. van '/ proviftoneel Accord d'anno 1674.



PROCEDEEREN.
4i
li. Uit hoofde van Diverfiteit van Woon» plaatfen der Gedaagdens.
?2. Ex continentia caufa, by voorb. wanneer Erfgenaamen, tegen welke petitione beraditatis word gecontendeeft, of Compagnons, tegen welke de aclio pro Socio word geinftitueert, op verfcheide plaatfen woonen, mag men, om de zaak niet te fcheiden t by één Mandt. alle roepen voor 't Hof; t. t. ff. de quib reb. ad eund Jud. eat.
13. De Jurisdiétie van 't Hof word ook Competent door middel van Arrejl.
14. Ook door 't verleenen van Mandamenten van Appel en Reformatie: als zynde 't Hof Regter in cas d'Appel.
15. Door Mandament van Evocatie. Vide Art. 8 van de Injir.
Van wat zaken de Hooge Raad immediaat kennis neemt.
1. Van zaken tusfchen twee Vreemde Koopluiden, volgens 't 18 Art. van derfelver Inftr.
s. Van alle Posfesfoire zaken, als Complainte Maintenue, Spolie, &c. vide Art. 19 van de voorfz. Infirutiie.
3. In zaken roerende de Zeevaart: vide Art.
C 5 20,



42 MANIER VA N
20, 't welk evenwel genoegzaam in ongcbruik is, uitgenomen in Zeezaken van den Briel, Vlaardingen, &c. maar niet van Amfterdam en Rotterdam.
4. Van zaken in cas d'Appel van 't Hof, volgens 't 21 Art. van meergem. Inflr.
5. Ook in materie van Dykagie, en van Vonnisfen geweezen by Dykgraven en HoogHeemraden, volgens 't 22 Art. van de Inftruftie van den Hoogen Rade.
6. De Hooge Raad verleend ook Brieven van Beneficie van Inventaris, van Cesfie, mitsgaders alle Relieven, zoo Subftantieele, als andere, naar luyd van 't 23 Art. van bun Inflr.
7. De drie Zeeuwfche Steeden, van het Eyland Walcheren, namentlyk Middelburg ' Vlisfingen en Ter Veer, mogen omisfo medio, voor den Hoogen Raad in Appel komen.
Middelburg heeft ook een Privilegie, dat van hunne Definitive Vonnisfen Reformatie valt, namentlyk als defelve zyn Reparabel.
Om-



PROCEDEEREN. 43
Omtrent het aanleggen van Procesfen, en hoe zig de Eisichers of Aanleggers, en de Gedaagdens of Verweerders daar inne moeten gedragen &c.
Niemand werd Eisfchcr of Aanlegger tegens zyn wil, maar de zaak eenmaal aangelcgt zynde, moet die vervolgt § worden, of de Aanlegger vervalt in de Koften, volgens het 111 en 209 Art van de Inflr. van *t Hof, dog als 'er gelitiscontesteert is, dan kan een Eisfcher de zaak niet laaten vaaren, al wilde hy de Koften betaalen, en moet alzoo renuncieeren van de geheele Atiie, zonder dat als dan genoeg is te renuncieren van de Inflantie.
Wie in Regten mogen ageeren of niet.
1. Mogen niet ageeren Minderjarigen* ten zy met adüftentie van hunne Voogden. Vide S. v. Leeuwen ,R. H.R.5B. 3 D. n. 5. en ingevalle zulks niet geobferveert, en 'er Requefte geprcfenteert was, zoude de Exceptie van non qualificatie geproponeert worden.
Nota. Een Minderjaarigc gedagvaard zynde,
be-



44 MANIER VAN
behoeft ook niet te compareeren, alzoo.de Citatie nul is. 2. Getrouwde Vrouwen zonder adfiftentie van haare Mans; ten waare zy zelfs in eigener perfoon en voor eigen rekening Koopmanfchap dryven, in zaken haar Koopmanfchap betreffende.
3. Perfoonen die uitgebannen zyn, of zig by de Vyanden onthouden, en zoude de exceptie van non qualificatie daar tegen ook werden geproponeert.
4. Ook mogen niet zonder Venia Agendi ageeren Kinderen tegen hunne Ouders, of Vrouwen tegen haare Mannen.
Nota. Voor het Hof werd Venia Agendi met het Mandt. te zamen verzogt, maar in de Steeden moet men eerft Venia Agendi verzoeken, om dat men daar propria aucloritate ageert. 5. Geconfineerde en onder Curateele. ftaande Perfoonen.
Ma^



PROCEDEEREN. 45 Manier van Procedeeren. »t Eerfte is de Dagvaarding.
Deeze Dagvaarding gefchied Tweefints.
In de Stccden en Dorpen geeft de Procureur alleen een Auftorifatie op den Bode, die den Ged«. uit kragte van dien op den naaften Regtdag citeert, ten pericule van den Aanlegger! In zommige Stecden, als den Briel en meer andere, mogen geen citatien werden gedaan, dan met kennis van den Prefident Burgermeester; het welk ook by de Schouten van zommige Dorpen word gepractifeert, vooral in materie van Arreft, en zoortgelyke zaken, van meerder gevolg zynde, dan een Ampele Rau Attie.
Maar voor 't Hof moet men een Mandement hebben, welk Mand*, de Commisfie op den Deurwaarder is: deeze Mandementen mogen niet als door Deurwaarders van 't voorfó: Hof geexploi&eert worden, en zulks door een Deurwaarder van de Gemeene Middelen geprobeert zynde, is verklaard denfelven daar toe onbevoegt te zyn. Aangaande den tyd van Dagvaarding.
Volgens de Ordonnantie op de Juftitie in dt
Ste$-



¥> MANIER VAN
Steeden en ten Platten Lande moet by de Subalterne Geregten drie dagen tyd gegeeven werden.
De tyd voor 't Hof is ,4 dagen voor die in Holland woonen, en 3 weeken voor die in Zeeland woonen: vide Art. 9 van de nader Ampliatie van d'Inflr. van 21 Dec, 1579. Nota. De Regtdagen voor het Hof zyn altoos op Maandag, en voor den Hoogen Raad op Dingsdag; de andere werden volgende dagen genoemd. Vide Art. 44 van d'lnftruüie van 't Hof? Degeenen die elders woonen, dan in Holland en Zeeland, moeten ten minnen veertien dagen tyd hebben, indien men zeeker weet, waar zy woonen: anders moet gegeeven worden de tyd van zes weeken, gelyk als men by Editie dagvaart, volgens Publicatie van 't Hof van den 10 September .1732, te vinden in de Inftruftie.
De Dagvaardingen moeten gefchieden aan de Perfoonen felve, of aan iemand van hun Huisgefin of Buuren, met overgifte van Copie van't Mandement, volgens >/ 9r en 99 Art. van d[Inflr. en \t 8 Art. van de Ampliatie van' defelve in dato 21. Dec. 1579.
Nota. Dagvaardinge in de Steeden gebruik*.
fee*



PROCEDEER. EN. 4?
kelyk, die men Overdaging noemt, en dewelke gefchied, wanneer iemand gedagvaard werd, die onder een andere Jurisdictie woond, heeft voor 't Hof geen plaats, om dat het felve over al in Holland Jurisdictie heeft. Vide Mekula, Lib. 2. Tiu i. Cap. 3. in Notis.
In den Haag en Haag Ambagt, Werd niet geexploidteert, als door den eerften Deurwaarder. Vide Art. 102. van de Inflr. van Hof, en Art. 4. van die van den Hoogen Rade. Een Ged=. voor 't Hof fteld Procureurs; dog zoo de Regtdag te kort gelegt is, dan is de Citatie nul, en moet een andere gedaan werden.
Van Eifch en Conclufien te maken.
1. De Eifch moet zyn Pertinent, Uitdrukke' lyk, en niet Generaal, maar Specificq , wat
men Eifcht en waar toe men Eifch doet.
2. Men moet letten, of in de conclufien Provifle of Nampisfement noodig is.
Of 'er ook te pas komt te eisfchen Koften, 13' Schaaden en Interesfen, of dat 'er goederen



4& MANIER VAN
ren zouden moeten werden verklaard verbonden en executabel. 4. Men moet in de conclufien voegen de Safutair e Claufuk, dewelke is, ofte tot anderen &c.
Deeze Salutaire Claufule behelft in zig, dat als de Regter mogte veruaan, dat myn Eifch my niet volkomentlyk kan volgen, ik dan den Eifch niet verder doe, als ze my volgen kan.
Den Eifch eens gedaan zynde, en den Gede. Dag genoomen hebbende, zoo kan die, zoo lange 'er nog niet geantwoord is, werden verandert en vermeerdert, mits dat van de eerfte werde gerenuncieert; maar na dat 'er geantwoord is, mag ze niet verandert worden, dog wel vermindert, zelfs wel op de Pleydoy.
Als men vermeerdert, moet men Requefte Civil hebben en Reliëf verzoeken.
Praliminaire Verzoeken, die een Gedaagde doen mag.
i. Copie van de Procuratie, op den Procureur van den Aanlegger gepasfeert. Nota. Van den Procureur van den Gede. mag men geen Copie van de Procuratie verzoeken, want indien de Procureur van den Gede.gecondemneert word,moet
hy



PROCEDEEREN.
49
hy voor zyn Meefter refpondeeren, indien hy geen Procuratie heeft. De reden is deeze, dat dan de Sententie op den naam van den Procureur gepronuntieert werd, en werd dan daar
bv gevoegt, zeggende den Procureur
van den Gedaagde te zyn.
Het is iets anders, als 'er gewisfeit is van Inventaris en Stukken, dan mag men Copie van de geheele Productie van de Partye vragen.
2. Copie van de Qualiteit, by exempel, als iemand ageert als Curateur, Executeur van een Teftament of diergelyke. Vide Merula, Hb. 4. Ut. 40. Cap. 7.
3. Copie van zodanige Munimenten en Aflens, als waarvan de Aanlegger in zyn Mandammt mentie maakt, wanneer daar van Dag en Datum is genoemd, vide Art. 58. van de Inflr. van 't Hof: daarom moet men maar fimpel in 't Requelt pofeeren, zonder de Inftrumenten te noemen.
4. Copie van 't lange Relaas van den Deurwaarder, want de menfehen zig fomtyds verfpreeken, of in cas van Arreft, om te weeten, wat Goederen gearrefteert zyn.
5. Zoe in het Mandement Periodens waaren,
D die



3» MANIER VAN
die Captieus of Duifter bevonden wierdea, mag men Elucidatie verzoeken, by exempel, als geageert werd tot een Erffenis, kan men vragen hoe na de Aanlegger den Overledenen beftaat
6. In zommige gelegentheeden Cautie voor de Koften van 't Proces, by voorbeeld, als een Buitelander ageert. Ook in de Steeden en ten Platten Lande, wanneer de Eisfcher buiten de Stad of Dorp woont, by voorbeeld, zoo een Rotterdammer te Maafluis ageert, want hy daar een Biüteman is
Nota. Als een Buitelander geroepen word, behoeft hy geen Cautie te ftellen, alzóo dit maar alleen in den Janlegger plaats heeft.
7. Cautie voor een te doene Reconventie. Dezelve heeft plaats, wanneer een Buitelander tegens my ageert, en ik tegens hem Reconventie wil doen.
Nota. Iemand geen reëele Cautie kunnende ftellen, moet Cautie Juratoir ftellen, daar in beftaande, dat hy onder Eede wil zweeren, na gedaane devoires geen Cautioöaris onder deze Jurisdictie te hebben kunnen vinden, maar nogtans onder Eede als boven belooft
dc



PROCEDEEREN. 51
de Koften, zoo*~hy daar in werd gecondemneert, te zullen voldoen. Vide Merula, Lib. 4. Tit. 41. Cap. ■g. Electie van Domicilium Citandi & Executandi, vide Merula, ibid. No. 4. En werd hier toe ordinair het huis van den Procureur vcrkooren.
De nuttigheid van 't zelve is deze, otn dat als ik Reconventie doe en Condemnatie bekoomc, zonder dat 'er Electie van Domicilie gedaan was, het Exploict in Executione by Edicle zoude moeten gedaan worden, 't welk koftbaar is cn tyd vercifcht. Nota. In cas van Maintenue komen verfcheide van deeze Verfoeken niet te pas; inzonderheid kan men niet vragen expreflic van Turbatien gelyk in Ju* dicio Contradiftorlo te meermalen is verftaan, dog altoos moet Copie van 't lange Relaas gegeeven worden.
Van de Exceptien.
Exceptien zyn tweederley, of Peremptoir of Dilatoir; de eerfte kan men proponeeren, zonder dat men behoeft te antwoorden, vide 't 88 Art. van de Inflr, van ,t Hof, en 10 Art, van de Ampl. Inflr. van 1579; dog contrarie Da is.



52 MANIER VAN
is 't gelegen met de tweede, want defelve proponeerende, moet men. dien onvermindert fubordinatelyk antwoorden, ook op de zaak
zelve.
Exceptien en Defenfïen Peremptoir zyn,' waar door de zaak by peremptoire middelen word gedood en te niete gedaan; van welke Exceptien en Defenfïen de Ged. werd verftoken by het derde Default, wanneer Regt gedaan werd op des Eisfchers Stukken, en de Ged. gecondemneert in de Koften, al was hy te onregte gedagvaard, en de Eifch ontzegt, wierd.
Dilatoire Exceptien zyn tegenftellingen des Verweerders, om de zaak door verfcheide vonden fleepcnde te houden, en moeten voor de Litiscontestatie gefchieden: een Gevoegde mag ze na Litisconftatie proponeeren, als 'er redenen toe dienen.
De Exceptien, die wil men proponeeren, moeten alle te gelyk in één conclufie gepropo-
neert worden, volgens 88 Art van de Inflr. van 't Hof, en dan concludeert men by elk tot adjudicatie van defelve.
In cas poenaal komt geen Exceptie te pas.'
Die Exceptien van Litispendentie of Litisfini-
tit



PROCEDEEREN. 53
tie wil proponeeren, moet deeze drie volgende nodige requifiten obferveeren:
io. Dat het tusfchen defelve Perfoonen o* Reprefentanten is.
2°. Dat het fpruit uit de eige oorzaak.
30 Over de eige Quxftic.
De Peremptoire Exceptien beftaan in de navolgende.
i. Exceptie van incompetentie en Renvoy, Zomtyds proponeert men Exceptie van Incompetentie alleen, en zomtyds doet men 'er Renvoy by, om dat men altyd niet van noden heeft zyn pary dien weg te wyzcn.
a. Exceptie van litüfinitie of gewysde, waar onder mede begreepen is Trans Aclic en Uitbraak van Arbiters; vide Art. 10 van de Ampl. Inflr. van den 10 Decemb. 1579.
3. Exceptie van Litispendentie, wanneer de zaak te voren voor een ander Regter is gebragt, en aldaar nog ongedecideert is hangende.
Indien een Compromis onder willige Condemnatie is aangegaan, in dat geval is men van gedagten, dat deze Exceptie ook plaats heeft, te meer. om dat volgens het 10 Art. van de gcm. Ampl. Inflr. de Exceptie van Litisfinitie D j plaats



54
MANIER VAN
plaats heeft, de uitfpraak van Arbiters daar reeds zynde.
Dilatoire Exceptien.
ï, Exceptie van non Qualificatie, welke alleen kan geproponeert worden tegen den Aanlegger, om dat het een defect is, 't welk in hem rendeert, en word als dan maar
fimpel geconcludecrt ten fine van niet ont-
fankelyk.
2. Van Prcefcriptie, wanneer 'er een derda
deel van hondert jaaren verloopcn is. $. Van Defertie, als de tyd van Reformatie verloopen is, vide '/ Regiem, van 't Jaar 1728, Art. 8. en Merula, Lib. 4. Tit. 40. Cap. 1. No. 5. in Not. alwaar hy zegt, dat men by een Exceptie van defertie kan perfifteeren, 't gunt met de PracTycq over eenkomftig is, fchoon het 88 Art. van de Inflr. daar geen mentie van maakt. 4. Van non Appellabiliteit of van niet ontfankelykheid in cas van provocatie. Deeze heeft plaats, als 'er van een Vonnis geappelleert word, dat niet Appellabcl is, by exempel, als b.et een Vonnis is nopens de provifie gewezen, of over zoodanige fomme, waar in 4e Steeden wyzen by Arrefh
$■ Van



pROCEDEEREN. £$
g. Van Homologatie en Acquiescement, 't welk. te pas komt, als 'er een Vonnis is, dat my injungeert een Eed te doen, ik infinueere myn Party, om rny dien Eed te zien afleggen, dat doet hy, en daar by acquiesceert hy dat Vonnis, en by gevolg valt 'er naderhand geen Appel.
Wanneer een Vonnis niet Appellabel, maar wel Reformabel is, dan concludeert men tot afdoening van de Claufule van Inhibitie.
Weegens het doen van Reconventie.
Reconventie is een weder-Eifch , die een Gede. doet tegens den geenen, die hem doet dagvaarden. Defelve moet gedaan werden voor de litis conteftatie, dat is, voor dat'er geantwoord is, vide Merula, Lib. 4. Tit. 43. Cap. 2. No. 1. ordinair met dusdanigen ophef, alvoorens te antwoorden doende Eifch in reconventie, concludeerde tfc. ende' voorts in conventie antwoordende, concludeerde &c. en dan gaat de reconventie met de • conventie te famen, en werd gelyk met defelve voldongen en geinftrueert.
Dog fomtyds word onder Beneficie van Requejle Cïvile, ook wei na dat 'er reeds geantwoord is, reconventie gedaan, en in dat geD 4 val



5<S MANIER VAN
val behoeft de conventie naar de reconventie met te wagtcn, maar blyven dezelve als dan van elkander gefepareert, en gaan niet te famen voort.
Reconventie tegens Reconventie mag men met doen; maar men kan aan den fl
Raad by Requefte Civil verfoeken, om AmvliaUe van d™ Ëifcb te mogen doen.
De Reconventie moet gedaan worden voor denfelven Regter, daar de Conventie ingeheid is, tegen defelve perfoonen, die de Conventie hebben aangelegt, en in dezelve qualiteiten. H
De Manier vanProcedeeren inReconventie k dusdamg; Na dat de Aanlegger zynen Eifch ov^t heeft, zoo doet de Verweerder E.fch ln Reconventie, en antwoord in Conventie; dan moet de Eisfcher i„ conventie rephceeren en antwoorden in reconventie; ervo gensmoet de Verweerder in conventÏ cn Ezsfcher m reconventie, replieeeren in re-' conventie, en dupliceeren in conventie- en dan i. het wederom de beurt van den Eisfcher m conventie, en Verweerder in reconventie om jn de Reconventie te duphcceren. De Eisfcher * Conventie weigerende te antwoorden m Reconventie, behoeft de Verweerder
ook



PR.OCEDEER.EN. 57
ook niet te antwoorden in Conventie; vide M;erula, Lib. 4- Tit> 43- Cap. 4.
Aile Termynen om te antwoorden, zyn van veertien tot veertien daagen voor een Hollander, en voor een Zeeuw van drie tot drie weeken, gereguleert; vervolgens als 'er Eifch gedaan werd, en de Party niet gereed is om te antwoorden, werd 'er verleent verflecq van antwoord, faho purge te veertien daagen, en dan kan men binnen die veertien daagen nog antwoorden.
Het Profyt van 't verftccq van antwoord is ordinair, admisfie om lntendiib overteleggen, en een ander Mandament, om 't zelve te zien verifieeren. Nota. Generaal is het profyt van 'c Verftek van antwoord het zelfde met het effect van 't laatfte default; en in materie, daar vier defaulten zyn, is het profyt van 't derde default, en 't Verftek van antwoord eender. In aile zaken mag geen Reconventie gedaan worden, gelyk als :
10. Niet in cas Poenaal, want dat is een bevel van den Regter. 20. In materie van Complaincte; want de Commisfarisfen hebben geen Commisfie D 5 op



£3 M A NIER VAN
op den Gede. maar men zoude ook: Mand', van Complainte moeten ligten, vide Papeg. i D. pag. 129. maar wel in cas van Maintenue. 30. in cas van Spolie, vide Papeg. 1 D. pag. 117.
40. In cas van Gyfelinge, én die uit kragte van de Sententie ook iets te eisfchen had, zoude ook moeten Gyfelen.
5o- In materie, van Revifie, maar zoude insgelyks Mandament van Revifie moeten ligten, vide Papeg. 1 £>. pag. 435.
6°. En laatftelyk ook niet in Crimineele Zaken.- die crimineel geaclioneerd is, zoude ■ wel kranen proponeeren, dat hy geinjnrieert was, maar dan moet het Crimineel eerft afgedaan worden, vide MeRUla, 4. B. Tit. 43. Cap. 6. No. 5. En in civile zaken geconvenieert zynde, kan men niet in Crimineele Reconventie doen, want ecrft moet men zien of de Crimineele zaak gcadjudiceert word.
Aangaande 't gunt 'er gedaan moet worden,' als de Zaak voldongen is.
l. Indien 'er Provijie geëifcbt is, word de zaak op de Rol gcbragt, om op de Provifie te
wer-



PROCEDEEREN, 5S>
werden bepleit, en de principale zaak blyft
foo lange ftaan. 2. Als 'er geen Provifie geëifcht is, gaat men overwecgen wat dispofitief te neemen, dat is of een wcderfyds verdrag van Parthyen, of een Ordre van 't Hof, hoe dat de zaak ten principalen geinftrueert zal werden, namentlyk, of bepleit, of bcfchrcvcn.
Voor het Jaar 1728, plag men aldus tc werk te gaan.
Men nam in dc zaken Dispofitief op driederly wyze.
1. Als de zaak ten eencmaal in Regten beftond, dat is, als het allgen een Quceftio Juris was, zoo wierd die bepleit, na witteling van Inventaris en ftukken, in den vollen Raad, gelyk nu ook nog.
2. Men befchreef de zaken by Memorien cn AdvertiiTementen van Regten, volgens 't 58 en 59 art. van d'Inflr. van 't Hof, en art. 12 van d'Ampliatie van defelve van 1579 en nader by Meuula, 4 B. tit. 57 cap. 1. Dit gefchied in zaken, die wel puur in Regten beftonden, maar waar by nogtans eenigc; Faiten in aanfehouw kwamen.
3. In zaken, die alcemaal in Faiten beftonden . nam men het Dispofitif, om te fchryven
by



MANIER VAN'
by eisch, antwoord, re- en dupllcq met midde'en: vid. art. ra vandevoorfz. Amph van 1579 en mitsdien moeit 'er een dubbelden t eisch gedaan worden, d'eerite zorder, de tweede met middelen, en dan concludeerde men ah apud ABa, vervolgens girg men een Inventaris maken &c. vide Mehula Lib 4 m. 45. 4<5 e? 4p>
NB. Dit gefchied nog by den Raad van Braband.
4. In het crimineele wierden de zaken befchreeven by Eifch, antwoord, Re- en Duplicq met middelen, maar dit alles is nu verandert by 't Reglement van H Jaar 1728.
Nu worden de Zaken aldus behandelt.
1. Alle Provijien, en Exceptien worden bepleit op de Rnlle voor twee Commisfarisfen.
2. Alle zaken beneden def icoo. hetzy de queftien beftaan in Regten of in Faiten, voor Commisfarisfen, maar niet op de Rol.
3. Zaken boven def icoo. en in regten beftaande, worden voor den Raad bepleit.
4'. Zaken boven def jooo. en in Faiten beftaande, worden befchreeven.
5 Zaken die crimineel zyn, worden in den Raad bepieit, ten ware het Hof, om de opereus
beid



PROCEDEERT N. 61
heid van de zaak anders goed dagt, gelyk in die van Pejlers Dispofuie? genomen zynde om de zaak te befchryven, procedeert men aanltonds tot het doen van ProduElie, is *t nood, of andérMts tot het wiffelen van Inventaris en ftukken. Indien 'er Productie van getuigen nodig is, prefenteert men Request, omme te erlangen Commisfie op Twee Heeren Commisfarisfen, ten einde die de getuigen zouden hooren, en examineeren; dit geobtineerd zynde, worden dezelve getuigen , uk kragte van een Mandament van Ttiygen, door een Deurwaarder voor Commisfarisfen gedagvaard, en vervolgens neemt de geehe die productie wil doen in prefentie van zyn party tyd van Productie te 6 weeken, min of meer, naar dat de getuigen verre a woonen.
Tyd van Productie te neemen is daarom noodzakelyk, om dat geen Productie validelyk kan gedaan worden, ten zy daar toe by AppoinCtementvan den Hovetyd is loopende, waar van acte ter Furmerkamer geligt, en in de zak geitooken word. Tyd van Productie genomen zynde, en by den Commisfaris dag gefteld zynde om Productie te beginnen, moet aan partye ter hand gefteld worden, Copie van de Ar Heulen,
waar



6a M A N I ErR VAN
waar op de getuigen zullen werden gehoord, met Intbimatie, om alsdan de getuigen te komen hooren Eeden en Zweeren; dog by het examen der Getuygen mag geen van beide Parthyen prefent zyn. Defelve inthimatie moet ten minften zes daagen te vooren gedaan worden , op dat Party behoorlyk contra Interrogarien kan overleveren.
Ten dage dienende worden de Getuygen ieder apart door den Procureur voor den Commisfaris gebragt, met overlevering van een Biljet, inhoudende d' Arüculen, waar op men verfoekt dat defelve gehoort mogen worden.
De geinthimeerde Parthy niet komende, word verleend Default, en voorts Geprocedeert tot het hooren en examineeren van Getuygen.
Verklaaring gedaan zynde, word defelve op den Inventaris gebragt.
Wanneer dit nu alles verrigt is, word hinc inde gerenuncieerd van verdere productie, en ter Furneerkamer gediend van de zak met ftukken, en opening van informatien verzogt, mitsgaders tyd genoomen, om tegens des anders Getuygen te fthryven by Reprocbes, te veertien daagen of drie weeken, vide Art-
89.



PROCEDEEREN. <^3
89. itLU 125. 14^ 147- en 149. van de Inftr. van 'f Hof.
Reproches zyn van Regten of van Faiten.
t. Die van Regten, doet men by fecreete Schrif* tuuren.
2. Die van Faiten, doet men by een aparte Schrifture, en nftg in defelve niets anders geinfereert werden, dan 't gunt de 'Reproches van Getuigen betreft. Die Schriftuuren werden aan Parthy gecommuniccert, cn door defelve daar tegen gefchreeven by Salvatien, om de geproduceerde Getuigen te Salveeren.
Eindelyk Ampliatie van Inventaris gedaan zynde, concludeert men in Regten, en verfoekt Regt; en is dan alzoo de zaak in ftaat van wyzen gebragt; dog als de Parthy niet gecompareert, en 'er by default g,procedeert is, zoo voegt men by den Inventaris een Intendit, en daar op werd by 't Hot Regt verzogt.
Wat nu gedaan word, a'voorens te Sententieeren, is te zien in yt 219. Art. van de Inflr. van H Hof.
Ziet verder hier omtrend in 't breede Damhou d eb , Praót. civ. Cap i8g. feqq Merula Lib. 4. Tit. 84. Cap. 1, en van Alphen Papeg.
Van



6*4 MANIER VAN
Van zig in een Proces te voegen of intervenieeren.
Voeging is, als de Origineele Gede. in 't Proces blyft, by exempel, een Executeur ageert de Erfgenaam kan zig voegen, prefenteerende* Requeft in Judicio, en verzoekende geadmitteerd te worden, om zig voor zyn Intereft in het Proces te mogen voegen; dog dit is altyd niet noodzaakelyk; want men kan zig ook wel by de conclufien in het Proces voegen.
Interventie is, zoo wanneer iemand zig voor den Gede. in de bres fteld, by voorbeeld,
A. verkoopt aan N. een Obligatie; na dat N. die Obligatie eenigen tyd gehad heeft, komt
B. op, en reclameerd die Obligatie van N. als hem toebehoorende, waar op zig N. addresfeert aan A. vervolgens zegt A. dat het zyn Obligatie is, en fteekt zig met N in het Proces; dog dan accordeert B. dat de Sententie tegens beide executabel zal zyn: vide Papeg. i D pag. 33. No. 8.
Die Intervenieeren wil, moet altoos aantoonen, dat hy Intereft in de zaak heeft; en dezelve kan gefchieden in alle deelen van 't Proces. Ziet voorts Merula Lib. 4. Tit. 4. Cap. t,
VAIf



PROCEDEEREN. 65 Van Dagvaardingen voor 't Hof.
Tit. 1.
Van Rau-Ac~tie.
Iemand word voor het Hof gedagvaard, of by een Mandament, of by een Appointlement.
By een Mandament werden gedagvaart perfoonen, dewelke buiten den Hage, of HaagAmbagt woonen; en by AppoinElement, die in den Haag of Haag Ambagt woonen; werdende zoodanig Appoinctement maar gezet op het Requeft, en vervolgens geëxtendeert aan den Deurwaarder overgegeevcn, om 't zelve te exploicleeren.
Deze Mandamentcn en Appoinótementen duuren niet langer als een Jaar, na welken tyd, defelve niet kunnen gcëxploicteert werden.
In deze Inftantie werd geprocedeert by vier Defaulten.
Zoo wanneer de Aanlegger niet compareert, en de Gede. Procureur gefteld heeft, werd verleent Comparuit, en voor 't profyt van dien abfolutie van de inftantie cum Expenjis.
Den Gede. of iemand van zynent wegen niet compareerende, zoo werd eerft uitroeping geE daan



66
MANIERVAN
daan, welke uitroeping door een Deurwaarder zoude moeten gedaan worden, hoewel defelve in de plaats van dien meeft op de Rol door den Procureur gedaan word, wanneer defelve aan den Regter toond, dat de Gede. behoorlyk is gedagvaard, competente tyd gegeeven, en dat het Mandament geëxploiteerd is, alsmede dat de uitroeping is gedaan; en dan verzoekt men Default, gelyk als in alle andere Inftantien (uitgezondert in materiën van Posfesfien, Executien, Appellatien of Reformatien, van Guarand en diergelyke) welk Default geobtineert zynde, is 't profyt van 't zelve eerjïe Default voor den Aanlegger, dat de Gedaagde werd verfteeken van zyne Exceptie Declinatoir, 't welk is dat hy geen Exceptie van Incompetentie mag proponeeren.
Indien 'er Provijie verzogt is, word voor het profyt van 't eerfte Default verleend adjudicatie van de verfogte provifie, en ten principalen een ander Mandament. Nota. Zoo wanneer men tegen Erfgenamen ageert uit een lnftrument, by de overledene gepasfeert, dan gefchied de adjudicatie van- Provifie op 't tweede Default
't Profyt van 't tweede Default is, wanneer
de



PROCEDEEREN.
Óf
de Gede. op de tweede Citatie niet compareert, dat dc Gede. verfteeken word van alle Exceptien dilatoir, en een derde Mandament verleent.
Den Gede. op die Citatie niet opkomende, word het derde Default verleend, cn voor 't profyt van dien, werd de Gede. verfteeken van alle exceptien declinatoir, dclatoir en peremptoir, defenfïen en Weeren van Regten, en word de Impt. geadmitteerd, om zyn Intendit overteleggen, en hem verleent een vierde Mandament ex Superabundanti, om dat Intendit te zien overleggen en verifieeren, mitsgaders Sententie te hooren pronuncieeren. Nota. Intendit is een Schriftuure, die een Eisfcher overgeeft, om zyn intentie of meininge voor te draagen en te bewyzen.
Den Gede. dan evenwel niet compareerende» werd hy gecorademneert ten principalen, en in de koftcn, indien de Eisfcher zyn Intendit deugdelyk verifieert, maar als de verificatie dubieus, en niet fuflifant is, werd de aanlegger geadmitteerd , om zyncn Eisch met Eede te fterken, en als 't Hof bevind dat deEisfcher zyn Intendit niet geverifieert had, of dat hy tot den Eed niet behoorde toegelaten te werden, zoo abfolvecrt 't Hof den Gede. ten principalen van E a den



63 'MANIER VAN
den Eifch, maar condemneert denfelven niettemin in de koften van de voorfz. Defaulten, propter comtumaciam.
. NB. De notul van 't 4e. Default werd aldus gehouden „ 't Hof verleend het vierde „ Default, en voor 't profyt van dien „ ordonneert Acte te maken en voegen „ by 't Intendit." De Atle opgemaakt zynde werd by het Intendit gevoegt, op dat de Heeren van 't Hof zouden kunnen zien, dat het vierde Default verleend is, om de zaak op het Intendit te decideeren.
Zoo wanneer de Gede. wel compareert, dog niet antwoord, word verleent Verftecq van antwoord , waar van de Notul dusdanig is.
„ 't Hof gehoord N. verleent verftecq van ant„ woord, en voor 't profyt van admitteerd den ts Impt. zyn Intendit over te leggen, en een' „ ander Mand', om 't zelve te zien verificeren.'
Indien de Gede. geantwoord heeft, en de Impt- in gebreeke blyfc te repliceeren, wérd verleend Verftecq van Replycq, waar van de notul dus word gehouden.
„ 't Hof gehoord N. verleend verftecq van „Replycq, en voor 't profyt van dien houd „ de zaak voor voldongen."
't Ver-



PROCEDEEREN. <Jo
*l Verftecq van Duplycq is. het zelfde. Hoe men verder by default procedeert, en in zommige zaken voor 't profyt van 't eerfte en in andere by het tweede of derde default condemnatie verkreegen word, is te zien in het 108 Art. van d'Inftr. van *t Hof.
Een Default gegaan zynde kan men het zelve purgeeren, mits (gelyk men bedingt) blyvende het eftecT;, en mits refundeerende de kosten.
Het tweede default gegaan zynde, word purge toegeftaan, mits blyvende het effecT: van 't 2e default , en mede refufie van koften, en dat terftond, ftante rotula, werd geantwoord.
Als iemand in *t geheel niet compareert, werd er by fententie op de dcfaultcn geweezen, volgens 't gem. 108 van d'Inftr. van 't Hof, van welke fententien geen appel valt, om dat die by contumacie geweezen zyn. NU. In R. A. kunnen die van Zeeland voor het Hof niet betrokken worden in zaken beneden "de ƒ250. van een Hollander, encesfeertdan het Privilegie van Weduwen en Weezen, volgens 't 4 Art. van 't proviftoneel accord d'anno 1674.
Ook mogen Zeeuwen tegen Zeeuwen elkander in R. A. voor het Hof niet bcE 3 trek-



70 MANIER VAN"
trekken, tenzy de Jurisdictie van 't Hof is geprorogeert, 't gunt niet gefchieden mag (gelyk al aangemerkt is) indien zy beiden onder eenen Regter woonen, vide 't 13 & 15 Art. van V voorfz. accord.
Wat aanbelangt de kleyne Zaken.
Voor kleyne zaken worden gehouden alle zaken, die by provocatie, of ter eerfter in'ftantie, aan 't Hof komende, niet excedeeren de fomme van ƒ 400. volgens 't 10 Art. van '/ Reglement van 9 Maart 1728. in welke zaken't Hofwyst by arrest, zonder eenige provocatie, behoudelyk dat die niet hebben gevolg van infamie of andere merkelyke prejudicie, conform het gem. Art,
Tit. 2.
Van Mandamenten van Debitis.
De Requefïen, om te hebben Mand' van DeWis, moeten volgens ^ordonnantie op bet Kleyn Zeegel van 1744. Art. 9. gefchreeven werden op een Zeegel van 3 Gl. en het Mand^. op een Zeegel van 6 Gl
De-



PROCEDEEREN. t\
Deze Mandamenten van Debitis komen te pas, wanneer iemand Om de koften te myden van 't ligten van meenigvuldige Mandamenten of Appoinftementen) alle zyne debiteuren te gelyk voor het Hof dagvaard.
Dusdanige Mandamenten worden geligt over generale Leverantien, en mogen niet verzogt worden dan door gepriviligeerde perfoonen, bcgreepen in het 8 Art. van de Inflr. van H Hof. Zoo dat 't Hof door 't vragen van een Mand', van Debitis niet competent word, maar deszelfs Jurisdictie aliunde gefundeert moet zyn.
Derhalven kunnen die niet geligt worden, of de perfoonen, dewelke geconveniecrt worden, moeten ter eerfter inftantie voor het Hof eonvenibel zyn, of de Debitéur die het Mand', verzoekt, moet het Regt hebben, om ter eerfter Inftantie voor het Hof te ageeren: daarom ftaat 'er in het Mandt, mits u reguleerende naar bet 6 Ö" 7 Art. van de nadere Ampl. van d'Inflr. d'anno 1644.
Indien de Debiteurs Uitlanden zyn, kan men te°en hen geen Mand', van Debitis obtineeren, ten zy men de Jurisdictie van 't Hof eerft by arreft fundeert: uitgezondert Practifyns hun falaris invorderende, dewelke zonder middel van E 4 ar~



72 MANIER VA N
arreft Mandt. van Debitis kunnen ligten. De roeden is, om dat hun Declaratie van geen Regter als van den Hove kan werden getaxeert, en alzoo de Jurisdictie van den Hove competent is, mits dat dezelve Mandamenten ingehouden de ckufuk van EdiBe, vide Papeg. t D. pag. 72.
Aangaande de fchulden, waarom een Mandament van Debitis geobtineert word, is dit aan te merken.
1. Dat ze moeten zyn van één natuur, en uit een en de felve oorzaak, by exempel, uit negotie van geleverde Bieren &c.
2. Dat ze voor het impetreeren van het Mandt. gemaakt zyn.
Het Mand', zelfs duurt maar een Jaar, na welken tyd het zelve kragteloos is, vide Papeg, 1 D. pag. 73.
In deze Inftantie gaan vier Dcfauhen, gelvkals in Rau Actie.
De Gede niet compareerende, en hy uit een Schuld-Regifter geconvcnieert wordende, o-aat men dus te werk; Den Impt. doet men komen even in de Rol
daardeDeurwaarderaltydftaat;danworddezaak door zyn Procureur den Commisfaris voorge, dragen, en gefegt, dat de Ged. niet compa-
reert,



PROCEDEEREN.
73
reert; dat men Copie gegeeven heeft van het Inftrument, waar uit geageert word, en dat ook de Impt. prefent is, om zyn Schuld-Regifter met Eede te fterken, als wanneer de Impt. voor de Commisfarisfen gebragt word, die hem dan ftaandc Rol den Eed afneemen. (*)
En word de Notul dan aldus gefteld.
„ 't Hof verleent Default, en voorts ge„ hoort de affirmative van den Impetrant, waar „ by hy zyn Schuld - Regifter met Eede ge„ fterkt heeft, condemnecrt den Gedaagden by „ provifie de geëifchte fomme te namptifeercn, „ en ten principalen een ander Mandement."
NB. Word ook wel Procuratie gegeeven aan den Procureur, om in den naame cn ziele van zyn meefter te zweeren.
t >
Tit. 3.
Van Mandamenten om Declaratie van
kojlen over te neemen. Op Tweederhande manieren word Declaratie van kotten overgenoomen.
r. Te-
(*) Dit word egter in de tegenwoordige practycq zelden of nooit geufeerc; maar gcfchied het afnemea yan den Eed eerst, als de zaak >e« principalen is afgedaan , maar niet op de provifie.
E 5 1



74 MANIER VAN
' r. Tegen de meefters zelfs ligt men Appoincle* ment van falaris, wanneer zy geen buitenlanders zyn; maar buitelanders zynde, is nodig, dat men Mana'. met de claufule van Editie ligt.
NB. Teegen Zeeuwen word maar Appointtement geligt.
2. Wanneer een Proces gewonnen is met de koften, dan geeft men zyn Declaratie over aan den Procureur van party; en geen be-f taaling volgende maakt men een Libel van koften, en geeft dat over op de Furneerka* mer, en moet dan de Procr. defelve willens of onwillens overneemen, om dat de koften een gevolg van het Proces zyn, die dan dag neemt om te diminueeren, 't welk ordinair ten maand is. Dat is als ze beiden> en de Procureur, en de Gede. nog leeven, maar een van beide dood zynde, ligt men Mandament tegen d'erfgenaamen, om Declaratie van koften overtenemen. NB. Als men teegen Erfgenamen van een Gecondemneerden dit Mandament ligt, zoo voegt men'er by, om Proc. Acceptant te flelkn.
In deze materie gaat maar één default, vol-gens 't 115 Art. van d'Inftr. van '/ Hof, wel~ kers profyt is, Verftecq van Diminutie.
Voor



PROCEDEEREN. 75
Voor 't profyt van 't Verftecq van antwoord, werd de Gedaagde gecondemhcert, om declaratie van koften over te neemen; waar van de Notul aldus gehouden word.
„ 't Hof gehoord N. verleend verftecq van antwd. cn voor 't profyt van dien condem„ neert den gedaagde declaratie van koften over „te neemen, die te diminueercn, en te zien „ tauxeeren (en indien de Proc. dood ii) ten „ dien einde Proc. acceptant te ftellen, cum
„ expcnfis."
I
Ontrent de Koflen, die aan parthy in Reekenïng kunnen gebragt worden; is het volgende te obferveeren.
1 'Er mogen geen koften gcleeden worden, dan die noodzakelyk zyn geweeft. Zoo kan men op een Requcst, en op een Conclufie ook maar eene befoigne in rekening brengen, blyvendede andere, indien 'er meer gevallen zyn, voor reckening van den Triumphant.
3, In de declaratie van koften mogen maar gebragt worden drie Reyfen, vide Papeg. 1 D. p. 76. en dan moet men zig telkens in de Griffie addresfeeren aan den Clercq, die dan
vraagt,



76" MANIER VAN
vraagt, wanneer men gekoomen is, wanneer men wederom vertrekt, en ook of men om geen andere affaires komt, dan die 't proces concerneeren, en dus word die Reis aangeteekent in het Reftdentie - Boek, waar voor men dan 30 St. betaald, om dat 'er een acte van dient gemaakt te worden. 3. Worden ook in Reekening geen fecrcetc Schriftuuren geleeden, 't gunt een harde zake ichynt te weezen, want defelve noodzakelyk zyn, waarom daar over ook te meermalen klagtcn gevallen zynde aan den Raade, heeft dezelve daar in verandering gemaakt by Reglement van den 26 Novemb. 1726. Art, 5 en 6- dat namentlyk de Schriftuuren van zaken , die raulyks voor den Hogen Raade geinftrueert worden , gereekcnt mogen worden, dog niet van zaken, die in appel aldaar devolveeren, als alleen die Schriftuuren , dewelke tegen nieuwe incidenten aldaar voorvallende gemaakt worden. Ook in cas van Revifien en Gyzelingen, worden die gereekent, conform '/ voorfz. Reglement.
Aangaande de Rekeningen der Advocaten &c. De Advocaten mogen niet meer als 9 ft. per
bl. ree-



PROCEDEEREN. 77
bl. reekenen, makende vier articulen één blad uit, de Procureur heeft voor het copieeren 2 ftuyv. per blad: except de Copie van den Inventaris , voor welkers extenfie, en grosf;eren hy een fchelling heeft, en 2 ft. voor copiendaar van aan parthyen te fuppediteeren.
Nota. Dat men de conclufien en Inventaris aan party moet leveren, op koften van zyn meefter, dog indien de party na het wisfelen van Inventaris copie van eenige ftukken requireert, worden defelve hem ten zynen koften gegeeven; ten waare wederom Ampliatie Productie gefchieden. Volgens het 82 Art. van de Inflr. van H Hof, moeften de Pracbifyns hun Salaris invorderen binnen 't Jaar;, en volgens Placcaat van 4 OBober 1540, binnen twee jaaren, dog dit is geheel in ongebruik, en werd niet meer gepra&ifeert: vide Papeg. 1 D. p. 79-
Indien één van de partyen vermeend in de tauxatie bezwaard te zyn, kan defelve Revifie van Koften verzoeken, dog dat ftuyt geen Executie. De tauxatie van koften word gedaan voor twee Commisfarisfen, en over de Revifie zitten de Heeren van den Raad.
De



?8 MANIER VAN
Dc Declarant ms.g zoo wel als de Gedeclareerde in Revifie komen
Dat Revifie van koften verzogt mag worden, leert ons Mürula, Man. van Proced. 4 B tit. 104 cap. 1 N0. 2 cn 3.
Tit. 4.
Van Mandamenten om Executie te zien decerneeren.
Dusdanig Mandament ligt men, wanneer men op een Verjaart Vonnis Executie wil gedecerneert hebben.
De Sententien van den Hogen Raad zyn executabel tot tien jaren, vide 't 263 Art. van de Injlr. van denzelven H. R, die van het Hof tot vyf jaren, vide Art. 33 van d>Amp1. van d'Infl, d'anno 1579. en de Vonnisfen van de fubalterne Regters tot één jaar. Nota. De Vonnisfen van Amfterdam, en Middelburg verjaaren niet, vide Merula, lib. 4. tit. 2. cap. 23. in notis N°. 34. 't Hof verleend ook Mandt. om Executie te zien decerneeren op Vonnisfen uit de Steeden, en Dorpen, met dat efiècT:, dat als 'er executie gedecerneert is, men dan by 't Hof dezelve kan doen dirigeeren.
Als



PROCEDEEREN. 79
Als de gecondemncerde geftorven is, moeten de Erfgenamen gedagvaard worden, om Executie te zien decerneeren.
Een Vryfter of Weduwe gecondemneert zynde, en naderhand trouwende, eer dat het Vonnis geexecuteert is, heeft men geen Mandament tegen haar Man van nooden, maar dan worden de Executorien gedepecheert op den naam van den Man, als in huwelyk hebbende &c.
In deze inftantie gaat wederom maar één Default, vide 't 118 Art. van de Inflr. van't Hof, 't profyt van dat Default is, dat 'er op het verjaarde Vonnis Executie werd gedecerneert.
't Profyt van 't verflecq van antwoord is 'C zelfde, als dat van 't Default.
Nota. Indien na dato van de verjaarde Sententien Interesfen zyn verfcheenen, word voor 't proryt van 't Default Executie gedecerneert, en aangaande de Interesfen, werd ds Impt. geadmitteert Intendit over te leggen, en een ander Mandament met inthimatie
Deze inftantie is Summaria cognitionis, waar
in



80 MANIER VAN
in men geen dispofitif neemt, nog niet wisfelt, maar welke men terftond op de Rolle afhandelt-
T i t: 5.
Van Mandamenten om Condemnatie te
zien decerneeren.
Drze Mandamenten komen te pas in de volgende drie gevallen.
1. Zoo wanneer A. ten behoeve van B, hadde gepasfeert een Notariale Obligatie, met infertie van willige Condemnatie; A. komt te ftervcn, voor dat de Obligatie voldaan is, zoo kan B. geen Condemnatie verzoeken tegen de Erfgenamen van A. want de Procuratie by de Obligatie aan de Procureurs gegeeven, cesfeert door den dood van A, en gevolglyk moet men in zodanigen geval hebben Mandament om Condemnatie te zien decerneeren; maar indien by 't leeven van den Debiteur reets Condemnatie gedecerneert was, is maar alleen nodig Mandament om Executie te zien decerneeren.
2. Als beyde de Contractanten nog leeven, dog als de geconftitueerde Procureurs dood zyn; en daarom werden ordinair twee, drie, ja meer Procureurs geconftitueert.
3. Ook wanneer de Procuratie door één van bei¬
de



PROCEDEEREN. 81
de de Contractanten, berouw hebbende ,gerevoceerd word.
In deze inftantie gaat maar één Default, en voor 't profyt van dien werd condemnatie gedecerneert.
't Profyt van 't verjlek van antwoord is het zelfde.
Nota. Van Alphen, in zyn Papeg. i D. p. 82. distingueert, of de Acte onder willige Condemnatie een Notariale, of een Onderhandfche Acte is; dat in het eerfte cas, maar één Default gaat, maar in het tweede geval twee Defaulten, zynde dan 't profyt van 't eerfte Default een ander Mandament met inthimatie, en van' 't tweede als boven.
Als 'er Condemnatie gedecerneert is, zoo kan die ter executie gelegt worden.
Deze inftantie is mede Summarite cognitionis, die maar voor Commisfarisfen bepleit word, en waar in men nooit (gelyk gezegt is)Dispofitif neemt, nog ook niet wisfelt, maar word behandelt als de Provifien en Exceptien ter Rolle.
p Van



Sa
MANIER VAN
Tit. 6.
Van Mandamenten, om AClie te in* Jiitueeren.
Deze Mandamenten zyn Daagceelen, waar by men verzoekt, dat een ander, die zig laat verluyden, iets tot onzen laften te hebben, h zelve regtelyk zal hebben in te brengen.
Niemand kan gedagvaard worden, om Actie te infutueeren, ten zy dat beweefen word, dat hy gevanteert heeft Actie te hebben.
Indien een Gedaagde niet gevanteert heeft Actie te hebben, kan hy alleen op dat fundament contrarie conclujle neemen.
Voorts kan een ieder, gepriviligeert perfoon zynde of niet, van 't Hof verfoeken Mandament om Actie te inftitueeren: uitgezondert dat geen Zeeuwen ex Lege diffamari mogen gedagvaard worden, volgens 16 Art. van H nader provifwneel Accord van 1674. tusfchen Holland en Zeeland.
Deze Mandamenten Worden by 't Hof altyd verleend met de claufule, om de Actie te inftitueeren of voor't Hof, of voor des lmp£s. dage-
lyk-



PROCËDEEREN. 83
lykfchen en competenter) Regter; vervolgens Raat het aan de keufe van den Gedaagden, waar hy zyn Actie wil inftitueeren, voor 't Hof of voor des Impcs. competenten Regter: vide Merula, Man. van Proced. Lib. 4; Tit. 37. Cap. 2. No. 10.
Dusdanige Mandamenten mogen ook geligt worden tegen alle onzeekere en onbekende perfoonen, dewelke eenige pretentie op dit of dat goed zouden willen maken, dog werd dat dan gedaan by Publicatie, en Klokke-geflag ad Valvas Curiw, en moet dan ook de de advertentie daar van in de Couranten gedaan werden: vide Merula, ditt. loc.
In deze materie gaan twee Defaulten. 't Profyt van 't eerfte is een ander Mandament, en van 't tweede, dat de Gede. gecondemneert word om zyne actie inftitueeren, cum expen-? fis.
De Notul werd aldus gefteld. ,,'t Hof verkend 't 2e default, condemneert „ den Gede. zodanige actie, als hy tot laften ,, van den Impt. vermeend te hebben, te infti„ tueeren voor dezen Hove of des Impts com„ petenten Regter, binnen den tyd van zes \vefi ken, en by gebreeke van dien, verfteekt hem t * „van



84' MANIER VAN
„ van defelve actie, en imponeert hem een „ eeuwig zwygen, en filentium.
Deze Inftantie is ook fummaria cognitionis, en word behandelt als de voorgaande.
i • ' .■ ■ ,
Tit. 7.
Van Mandamenten in cas van Guarand.
Dezelve komen te pas,
1. Wanneer iemand een ftuk goed gekogt heeft, en daar komen naderhand laften, hypotheequen of fervituuten op, die de Verkooper verfweegen heeft.
2. Als iemand een ftuk goed gekogt heeft, en het word naderhand door een derden gerecla-
* meert, in welk geval de kooper met den verkooper ageert in cas van Guarand, om 't gunt hy gekogt heeft, vry en vrank te leveren. Een Gedaagde in cas van Guarand mag niet éxcipieeren, vide art. 117 van dPInflr, van 't Hof.
Zelfs geen Zeeuwen, of fchoon die anders niet betrekbaar zyn voor 't Hof, waar van een exempel te vinden is in de Papegay. 2. D. p. 98.
ex-



PROCEDEEREN. 85
Guarand fureheert de principale zake, tusfchen den Impt in cas van guarand, en den reclamant, vide art. 115 van d'lnjlr, van 't Hof.
Een Ged. in cas van guarand mag intervenieeren voor den Impt tegen die geenen, welke 't goed reclameeren, volgens 't 116 art. van bovengem. Injlructie.
In deze inftantie gaan twee Defaulten. 't Profyt van 't eerfte default, is een ander Mandament; en voor't profyt van't tweede Default werd de Gedaagde gecondemneert te guarandeeren.
't Profyt van ,t verflek van antwoord is 't zelfde als 't tweede Default.
Zie hier over in 't breede Wassenaar» Praft. Jud. Cap. 8.
Tit. 8.
Van Mandamenten in cas van Indemniteit.
Deze inftantie komt te pas in perfoneele Actiën.
Een Gedaagde in cas van indemniteit mag mede niet éxcipieeren, vide Papeg. 1. D. pag. 94.
p 3 me-



86- MANIER VAN
In defe inftantie gaan mede twee Defaulten.
't Profyt van 't eerfte Default is een ander Mandament met inthimatie; en voor 't profyt van't tweede Default, word de Gede gecondemneert te indemneeren, en den Impt. vry, koft, en fchadeloos te houden.
't Profyt van 't verftek van antwoord is het zelfde als van 't tweede Default.
Het onderfcheid tusfchen Guarant en Indemniteit is als volgt.
f. Guarand, is reëel, en Indemniteit perfoneel, dat is, het eerfte heeft plaats omtrent het
• verkoopen van Huyfen, Tuinen &c en het tweede omtrent verbintenisfen; by exempel een ander had my belooft te indemneeren van een Borgtogt, die ik op my genomen had.
2. Guarant furcheert de principale zake; en
Indemniteit niet. 3. In Indemniteit behoeft de Impf. geen inter. ventie toeteitaan, als in Guarand.
Tit



PRQCEDEEREN.
87
T i t: 9-
Van Mandament in cas van Injurien.
't Hof mag ter eerfter inftantie kennis -neemen van Injurien gedaan aan Officieren, Geeftelyken en andere Gcpriviligeerde Perfoonen , begreepen* in H 8 Art. van de Inflr. van 't Hof:vide Merula,Lik 4 Tit- 2- CaP'l6'
In cas van Injurien moet men exprimeeren den dag, jaar en plaats, daar de Injurien zouden zyn voorgevallen.
Een Adtie in cas van Injurie moet ook binnen 't jaar geinftitueert worden: vide Papt' gay 1 D. pag. 96.
Iemand die meend gcinjureert te zyn, moet naderhand geen vriendclyke converfatie houden met den Injuriant, of is van zyn A&ie verftooken, en worden de Injurien gehouden voor vergeeven: vide Papeg. dicl. loco.
In cas van Injurien is ook nodig,dat mende Getuigen in forma probanti belegt.
In deze materie gaan vier Defaulten, waar van de profyten defelve zyn als in Rau - Actie, F 4 *»



88 MANIER VAN
vide Art. 108. en 109. van de Inflr. van H Hof.
't Profyt van 't verjlek van antwoord is eender als dat van 't derde Default, te ■weeten, admisfie om intendit over te leggen, en een ander Mandament om 't zelve te zien verifieeren.
Tit. 10.
Van Mandamenten, om de Arrementen van den Procesfe aan te neemen.
Dezelve komen te pas, als één van de partyen Litigamen koomt te fterven, tegen de Erfgcnaamen.
Een derde kan niet dagvaarden, om d'arrementen van 't Proces aan te neemen, of moet in 't Proces bekend zyn.
Als een zaak voldongen is, en 'er niets meerder refteerd dan te Pleiten, is dit Mandament onnoodig, maar moet de zaak gepleit en afgedaan worden; vide Papeg. 1 D. p. 102.
Als iemand gecondemneert is, om d'arrementen van 't Proces aan te neemen, en in gebreeken blyft van 't zelve te doen, proce^
deert



PROCEDEEREN. 89
deert men by wegen van Gyzeüng, vide Papeg,
1 D. p. 101.
In deze inftantie gaan twee Defaulten, volgens 't 115 Art. van de Inflr. van U Hof. ,
't Profyt van 't eerfle Default is een ander Mandament.
Voor 't profyt van 't tweede Default Word de Gedaagde gecondemneert, om d'arrementen van den Procesfe aan te neemen.
't Profyt van 't verflek van Antwoord is het zelfde als van 't tweede Default.
Dit is mede een inftantie Summarice cognitionis, waar in nooit word gcwisfelt, als vooren.
Tit. 11. Van Mandamenten, om Procureur Acceptant te fielten.
Dezelve komen te pas, als één van de Procureurs hangende het Proces komt te fterven, of zig van de zaak heeft geëxcufcert.
De Gedaagdens in defen hebben geen dag van beraad, volgens de leer van Merula, Lib. 4. Tit. 83. Cap. 6. No. 4.
Doch word nogtans uit discretie veeltyds anders gepra&ifeert, en dag van beraad gegeeven.
F 5 In



9° MANIER VAN
In deze materie gaat maar één Default, 't profyt van dien is, dat de Gedaagde gecondemneert word Procureur acceptant te ftellen.
c ,
Tit. 12. . Van Mandamenten in cas van Defertie.
Defertie heeft plaats, wanneer iemand van een Vonnis van een lager Regter heeft geappelleerd, en zyn appel binnen den behoorlyken tyd niet komt te vervolgen, vide Art. 204. van de InflruBie van 't Hof, en Art. 226. der Inflr. van den H. Raad. . In deze materie gaat één Default, en voor •t profyt van dien word de,zaak verklaard defert te zyn, vide Art, 115. van de Inflr. van HHof.
't Profyt van 't Verflek van antwoord is 't zelfde.
: Wanneer iemand een Sententie of Vonnis tot,zyn laften heeft, waar in geen Executie plaats heeft, als by exempel, zoo wanneer aan een Eisfcher zyn Eifch is ontzegt met compenfatie van koften, en de Succumbant blyft een geheel jaar ftil zitten, mag hy naderhand niet provocceren, appelleeren of reformeeren, zel's niet onder Beneficie van Reliëf»
ten



PROCEDEEREN. gl
ten zy om redenen in Regten bekend, (vide 't 8 Art van Reglement van 't Jaar 1728,) en mag ook de Triumphant zodanigen Succumbant dagvaarden, om hem te zien verklaaren vervallen te zyn van alle Regt van Provocatie.
Dit is ook een inftantie Summarice cognitionis, als vooren.
g—■ ■■ : **1
T 1 t. 13. Van Mandamenten van Interruptie.
Dezelve hebben plaats, als in een Proces in jaar en dag geen termyn is gehouden
Voor 't Hof en den Hoogen Raad valt geen zaak interrupt, fchoon die meer als jaar en dag heeft ftil geftaan, maar als een zaak jaar en dag ftil geftaan heeft, kan men daar in niet voort procedeeren, ten zy men alvoorens de^ party Procureur daar toe ter Rolle geinfinueert heeft
Zoo ook interruptie door 't verloop van de tyd plaats heeft, zoude men dat kunnen redresfeeren, onder beneficie van Requefte Civile:. vide Merula, Lib. 4. Tit 83. Cap. 2. No. u
In deze materie is maar één Default nodig, en voor 't profyt van dien word het Proces
ver-



92 MANIER VAN
verklaard interrupt, en de Impetrant geabfolveert cum expenus, vide Art. 115. van de Jnftr. van 't Hof.
Zommigen meenen, dat door de dood van een der Litiganten een Proces interrupt valt, dog is abuis.
Deze inftantie is mede Summaria cognitionii, als de voorgaande.
't Profyt van '/ verflek van antwoord is het zelfde met het Default.
T 1 t. 14. Van Mandamenten van Evocatie.
Mandament van Evocatie is, waar by een zaak, dewelke hangt voor een lager Regter, van dezelve word afgevordert en overgebragt tot een hooger Regter, zonder weege van appellatie, 't zy om dat defelve niet werd getermineert, of om andere merkelyke redenen.
Als Juftitie gewcigert word, en 't Proces nog niet is begonnen, kan men geen Mandament van Evocatie ligten, maar als 't Proces reets is litispendent. Vide hier omtrent breeder Merula, Lib. 4. Ttt. 2. Cap. 27. en de Aucteuren, aldaar geallegeert.'
Als
/



PROCEDEEREN. 93
f Als van 't Hof zodanig Mandament word verzogt, word het Request eerft gefteld in handen van 't Geregt der plaats,. alwaar 't Proces hangt, om informatie: vide Papeg. i D. pag. 108. en 109.
Indien de zaak nog niet is voldongen, word 'er wel geëvocecrt, maar ook party geordonneert binnen 14 dagen voor den Hove voort te procedeeren, volgens de laatfte retroacta, Papeg. 1 D. p. rir.
Voor 'c Hof is maar één Default nodig, maar voor den Hoogen Raad, twee, vide Art. 213. ««214. van de Inflr. van den H. Rade.
't Profyt van 't laatfte Default is, dat de zaak word gehouden voor geëvoceert, en 't Geregt geordonneerd 't Proces geëvangelifeert en beflooten overtezenden.
't Profyt van 't verftek van antivoord is, 't effect van 't laatfte Default.
Deze inftantie is ook Summaria eognitionis.
r-
T 1 t. 15.
Van Mandamenten in cas van Spotte.
Dezelve komen te pas, als iemand gewelda«iger wyze van 't zyne berooft werd.
De



94 MANIER VAN
De impt. van zodanig Mandament moet toonen, dat hy geweeft is in eene vrye posfesfie van 't beroofde goed,
Dezelve Mandamenten kunnen van 't Hof Verden verzogt, volgens 't S9 Art. van de Inftr.
Item van den Hoogen Raad, volgens H 96 Art. van de Inflr. van den H. R.
In materie van Spolie gaan twee Défaulten, volgens 't 112 Art. van d'Inflr. van 't Hof . Voor 't pro'yt van 't verftek van antwoord t word de Gede. gecondemneert 't gefpolieerde goed te reititueeren.
i—■ — , „
—i
t I T. lö.
Van Mandamenten van Maintienue.
Mandament van Mainflenue is, om geftyft en ge* fterkt te worden in een bezit, dat iemand heeft.
Dezelve worden by 't Hof verleend, volgens
39 Art van de Inftr. van 't Hof.
Item by den Hoogen Rade, volgens 't i9 Art. van dezelver Inftr.
Deze Mandamenten Werden om verfcheide redenen, meer van den Hoogen Raad, als van
h Hof



PROCEDEEREN, 95
't Hof verzogt, zoo als hier voren breeder is gemelt.
Men kan Mandament van Maindlenue verzoeken, al is men geen jaar cndagin dePosfesfie geweeft, gelyk dit verëifcht word in materie van Complainte; dog 't is noodig, dat men aantoond binnen 'sjaars geturbeert te zyn. , Zomtyds word by de Maintenue gevoegt een Immisfie (voor zoo veel des noods) in de posfesfie.
In deze materie valt Reconventie, het welk genaamt word bet interdict redoubleren.
In materie posfesfoir valt geen Revifie, volgens 285 Art. van de Inflr. van den H. Rade.
In Maindtenue word de provifie genoemd Recredentie, en de zaak ten principalen '/ plenair posfesfoir.
In deze inftantie gaan twee Defautten.
't Profyt van eerfle Default is een ander Mandament met inthimatie.
Dat van tweede is admisfie om Intendit over te leggen en dienen, volgens 112 Art. van de Inflr. van 'i Hof.
T 1 T.



95
MANIER VAN
' ' \
Tit. 17.
Van Mandamenten in cas van Complainte.
Mandament van Complainfie dient in zaken van nieuwigheid, waar by iemand verzoekt heriteld te worden in zyn voorgaande bezit, daar hy uit geraakt is.
Over de Jagt mag geen provifie posfesfoir 't zy Mainctenue, of Complaindte geligt worden , volgens Refolutie van de Staten van Holland van den 12 Nov. 1Ó70, welke te vinden is by Bort, in zyn Traclaat van Complainfte Tit. 3. No. 16.
In wat zaken verder geen Complaindte kan werden geintenteert, kan gezien worden by gem. Bort, Tit. 3. No. 14.
Die Complainéte ligten wil, moet het volgende toonen.
1. Dat hy zelf Posfesfie heeft, Art. 39. van de Inftr. van 't Hof, of ook wel zyn voorzaaten, huisgefinnen of huurders, volgens 't 195 Art. van de Inftr. van den Hoogen Raad.
2. Dat die Posfesfie is ruftig en vreedig, mitsgaders deugdelyk, conform de bovengem. 39 en 195 Am. van de Inftr.
3- Dat



PROCEDEEREN. 97
3. Dat die Posfesfie is meer dan jaar en dag,
volgens 't voorgem. 195. Art. van de Inflr. van den Hoogen Rade, en de leer van Bort» in zyn voorgem.- Traclaat, Tit. 5. Wo 36.
4. Dat hy binnen 's jaars geturbeert is: vide insgelyks Bort, Tit. 6. No. 7.
Nota. De aantooning van de Turbatie is abfolut noodzakelyk, en een wezentlyk requifiet in materie van Complaindte: vide 39 Art. van de Inflr. van 'f Hof en 195 van den H. R. beide boven gealleguecrt, als ook Bort, Tit 6. No. 3.
Als niet blykt van de Turbatie, vervalt de Impt. in de Koften en Schaden &c., conform het 195 en 205 Art. van de Inflr. van den Hoogen Raad, en 43 Art. van de Inftr. van '/ Hof.
Deze Mandamenten worden zoo wel by 't Hof als by den Hoogen Raad verleend, ter keufe van den verzoeker, alzoo beide die Collegien ook daar in, zoo wel als in andere posfesfoire zaken, concurrente Jurisdictie hebben: vide de refpeclive Articulen der InftruBien bovengemeld, en Bort, 'Tit. 1. No. 43. 44. 45. 45, m 47.
G Man*



98 MANIER VAN
Mandamenten van Complaindte van 't Hof» cn die van den Hoogen Rade, verfchiilen van den anderen in deze drie poincten.
1. Dat by 't Hof Commisfarisfen zig moeten informeeren, niet alleen op de Posfesfie, maar ook op de Regten van den Imp*: vide 't gem. Art. 39, van derzelver Inftruclie, en voor den Hoogen Raad behoeven Commisfarisfen zig alleen maar te informeeren op de posfesfie: vide 't meergem. 195. Art. van hunne Inftr. en Bort, Tit. t, ivo. 54 en 55.
2. Voor 't Hof word 't Mandament van Complaincte aanftonds geëxploifteert, alvoorens de informatien worden genoomen, vide 't meergem. 39 Art van de Inftr. van 't Hof, maar voor den Hoogen Raad moeten Commisfarisfen zig eerft informeeren op de middelen, en pofidven van *r Mandament, en het zelve als dan doen exploicteeren, vide 't 196 Art. van derzelver Inftr.
3. Voor-'t Hof moet de Gedaagde, indien hy contraire faiten posfesfoir of cteftPuQief wil pofeeren, daar van copie geeven aan den Impetrant, vide Bort, Tit. 7. No, 24. maar voor den Hoogen Rade geeft men die copie



PROCEDEEREN. op
pie niet: vide insgelyks Bort, Tit. i.
No. 56.. N Voorts mag men in deze materie geen exceptien proponeeren, en daar by perfitteeren: vide Bort, Tit. 7. No. 39.
Men kan ook in deze materie geen Reconventie doen, dewyl Commisfarisfen maar gelaft zyn zig te informeeren op des Impetrants posfesfie; vide 't 196 Art. van de Inftr van den Hoogen Raad, én Bort, Tit. 7. No. 45 Die contrarie posfesfie fuftineeren wil, moet dan ook Complaincte ligten: vide Bort, Tit. 7. No. 46. maar moet in zodanige gelegentheid het Mandament van ComplainCte verzogt worden van denzei ven Regter, en worden dan ook defelve Commisfarisfen daar toe gecommitteert: vide Bort, Tit. 1. No. 59.
In Complaincte mag men niet intervenieeren voor de Beklaagdens, dewyl de turbatie, anders genoemd Troubles de fait, is een fpecie van delict, of exces, volgens 't 238. Art. van de Inftr. van dm Hoogen Raad, en Bort Tit. 7. No. 42. en 43.
Die nogtans mede intereft in de zaak heeft kan zig met de Beklaagdens voegen, en daar toe admisfie verzoeken, volgens de leer van Bort, Tih 7. No. 44,
G 2 Als



ico MANIERVAN
Als de Gedaagdens of Beklaagdens niet com* pareeren, word 'er verleent Default, en 't reftabüsfement by Commisfarisfen gedecerneert, en voor den Hoogen Raad een tweede Citatie: vide Papeg. p. 129.
Voor 't profyt van 't tweede Default word de Impetrant gemainótineert cum expenfis, volgens 't 'ii2 Art. van de Inflr. van 't Hof, en 't 206. van dén Hoogen Raad.
Als de Imptrant niet compareert, word hy verklaart vervallen te zyn van zyne impetratie, en word het reftablisfement gedecerneert ten profyte van de Gedaagdens, mitsgaders de Impetrant gecondemneert in de Koften, Schaden en Interesfen, volgens 't 205 Art. van de Inflr. van den Hoogen Raad.
De Heeren Commisfarisfen, tot de Complainóte gecommitteerd, zyn gehouden op het reflablisfement te disponeeren, zonder die zaak in den Raad te mogen brengen, vide de Refolutie van 't Hof in dato 26 fuly 1590. Bort^ Tit. 7. No. 10.
Volgens Refolutie van Holland van den 10 September 1591. mogen teegens de Steeden geen provifien van Juftitie verleend worden ten zy die eerft in handen van de Steeden zyn gefteld; dog dit is in materie van Complain&e
niet



PROCEDEEREN. lor
niet abfoluut noodzakelyk, vide Bort, Tit. 4. No. 21. en 32. Een geval daar van is te zien in denzehen Tit. No. 24. 25. en 25.
Voor 't Hof zouden niet altoos Commisfarisfen behoeven gecommitteerd te worden tot de 1 Complain&e, maar ook andere notabele Officie■ ren, vide 'ï 39 Art. van de Inflr. dog dit is in ongebruik geraakt. In Complainóte word aan de Gedaagdens of I Beklaagdens niet anders gepermitteerd, dan 1 contrarie faiten posfesfoir, en deftruórief te pol fecren, wordende voorts geen Eifch gedaan of gelitiscontesteert , vide Bort, Tit. 7. No. • | 35. en 40.
Voorts word in deze materie zeer kort geprocedeert van drie tot drie dagen, of naar geleegentheid ter discretie van Commisfarisfen, vide den gemelden Tit. No. 8 r.
Als Commisfarisfen nu alles geexamineert hebben, word geprocedeert tot réftablisfement, en moeten partyen wederzyds gedagvaard 1 worden, om op de executie der Brieven van Complaincte te zien disponeeren: vide Bort, Tit. 8. No. 1. Als aan Commisfarisfen van de Posfesfie. cn 3 Turbatie ten genoegen blykt, word het Refta| bfcfement gedecerneert, en de Impetrant by G 3 Pro'



102 MANIER VAN
Provifie gemainctineert, als mede aan de Gedaagdens geordonneert de Turbatie af te doen, mitsgaders partyen gedagvaard over drie weeken, om 't exploict te zien approbeeren: vide Bort, Tit. 8. No 2.
Commisfarisfen blyven m loco tot laften en koftcn van den Gecondemneerden, tot zoo lange 'er aan 't Reftablisfement is voldaan: vide Bort, Tit. 9. Nc. 2.
Zoo niet ten genoegen blykt van de Posfesfie en Turbatie, word 'er verklaard geen Reftablisfement te vallen, maar gefchied de Exer cutie van de brieven van Complaincte alleen by fimpele Dagvaarding, gelyk in Mainctenue, en werd dan voorts de Complainéle vervolgt in cas van Mainétenue, en geconcludeert als by Bort, Tit. 8. No. 10. en by Merula, Lib. 4. Tit. 24, Cap. 10. No. 5.
T 1 t. 18.
Van Mandamenten van Induclie.
Deze Mandamenten komen te pas, wanneer een Debiteur buiten ftaat is geraakt om zyne Crediteuren voor als nog te kunnen voldoen, dog door den tyd ecnig middel ziet om dezelve



pROCEDEEREN. 103
zelve te voldoen, cn daar toe uitftel van tyd verzoekt.
De tyd voor hoe lange dezelve werden verleend, is ordinair vyf Jaaren; ook zomtyds wel meerder.
Dezelve worden by 't Hof verleend met Committimus aan 't Geregt, daar de Suppliant woonagtig is, dog zoo de Requirant ten platten Lande woond, dan aan 't Gerecht van de naafte Stad: vide de Ampl van de Inftr. Art. 6.
indien de Suppliant een Suppooft is, dan moet het voor 't Hof dienen.
De Impetrant van Mandament van Inductie moet Cautie ftellen, volgens de Ordonnantie van Keifer Karei van den 19 Mey 1544. Art. 32. 33, 34. en de Inftrutlie van den Hove Art. 226. vide insgelyk Bell. Jurid. Cas. 39.
Ook moet hy, binnen een Maand na de lmpetratie, zvne Crediteuren citeeren voor 't Geregt, aan 't welk 't Committimu:; geaddresfeert is, en aldaar zyne Brieven van Cautie prefenteeren, op poene van nulliteit.
Mandamenten van Inductie furcheeren geen Executie van Vonnisfen, tot desImpetrantslasten zynde.
Indien egter zodanige Vonnisfen ter Executie gefteld wierden, zoude men daar tegen G 4 Pee-



r°4 MANIER VAN
Pcenael kunnen verzoeken, ftadhoudende toü dat op de inductie zoude weezen gedispo. neert.
In materie van Inductie is maar één Default noodig, en voor >t profyt van dien word de attermmatie geaccordeert.
't Profyt van 't verftek van antwoord is het zelfde.
Tit. iq.
Van Brieven van Beneficie van Inventaris,
Ry deze Brieven word aan een Erfgenaam vergund, om een onzekere Boedel en Erffenis aan te vaarden, en de befchryvinge daar van te doen, zonder aan de Schuldeisfchers, of Legatarisfen verder gehouden te zyn, als tot verandwoording van den prys der goederen, die in dezelve worden gevonden.
Deze Brieven worden alleen bv den Hoo-en Raad verleend, uit naam van de Hooge Overheid, vide Art. 23. van dezelver InfruBie.
Dezelve moeten verzogt worden binnen zes weeken , na iemands overlyden , en binnen veertig daagen na de impetratie geëxploicteert, en Inventaris van den Boedel gemaakt.
De



PROCEDEEREN. 105
De Impctrant moet cautie ftellen voor -de waarde der Gcinventarifeerde Goederen, alle ?t welke is conform de Ordonnantie van Keifer Karei van 1544. Art. 39. hier voren op de materie van Inductie geallegueert.
De Brieven van Beneficie van Inventaris moeten dienen in de Steeden daar 't fterfhuis is gevallen, en*t Committimus geaddresfeert is.
Indien 't Sterfhuis ten platten Landen is, dan aan de naafte Stad, waar door verftaan werd die Stad , onder welkers Verpagting 't felve Dorp behoort.
Indien 'er iemand van de Maagfchap is van den Overledenen, die fimpel Qpuré~) den Boedel wil adieeren, dezelve excludeert den Impctrant, volgens den teneur van de Brieven zelve.
Alle quoeftien, vallende in en over Boedels, onder Beneficie van Inventaris aanvaard, moeten worden geventileert, daar de Boedel infolvent is gevallen, of het Committimus geaddresfeert is, volgens Rejolutie der Staaten van Holland van den 10 July 1677. te vinden in de Papeg. 2. D. p. 221.
Als 'er brie\en van Beneficie van Inventaris met Committimus aan 't Geregt van Delft verleent zyn, is men daar altoos gewoon SequesG 5 ters



zo<5 MANIER VAN
ters in den Boedel te ftellen, en den Boedel van den Impt overteneemen.
Dit word ook wel te Leiden gepraclrifeert, maar nergens anders.
Als deze Brieven verzogt worden weegens Boedels van perfoonen, dewelke naar Ooft- of Weft-Indien vertrokken zyn, moet het Committimus geaddresfeert worden aan 't Geregt van die plaats, waar van zy uitgevaren zyn, volgens de Publicatie van den Hoogen Raad van den 17 Jann. 1736.
De Brieven geimpetreert zynde, zoo moet een Deurwaarder de Crediteuren dagvaarden tot twee eindens.
j. Om in het Sterfhuis te zien maken bchoorly-
ken Inventaris &c. 2. Voor 't Geregt op 't Interinement van de
Brieven.
De Inventaris word gemaakt door den Deurwaarder ten overftaan van den Geregtc.
Voor 't Hof, ten overftaan van een Secretaris.
De Impt. moet de goederen geinventarifeert zynde, doen taxeeren, en voor 't beloop van dien cautie ftellen: vide d''Ordonnantie van Keifer Karei d'anno 1,544. art. 30.
Voorts moet de Impt. den Boedel redden, en daar van Reckening doen.
Ree-



PROCEDEEREN. ic-7
' Reekeningen van Infolvente Boedels moeten binnen 't jaar en fes weeken gedaan worden, volgens Publicatie van de Staten van den 25 Auguflus 1691.
In deze materie is maar één Default noodig, en voor 'c profyt van dien worden de Brieven geinterineert.
Tit. 20.
Van Brieven van Cesjle.
Deze Brieven worden verzogt door de zoodamgen, die door misfortuin, oftcgenfpoedeninonmagt zyn geraakt, om hunne Crediteuren te kunnen voldoen, door dit middel de apprehenfic hunner perfoonen ontgaande, dog overgift van alle hunne goederen doende.
Indien de Suppliant, in vorige tyden, Bancqueroet hadde gefpeelt, zoude hem zulx obfteflr ren en dienvolgende Pardon moeten verfoekcn en alvoorens conciudeeren ten interinercente der Brieven van Pardon, en als dan zyn conclufie neemen nopende de Cesfie: vide Papeg. 1. D. p. 225. Defelve worden alleen by den Hoogen Rade
ver-



108 MANIER VAN
verleend, uit naam van de Hooge Overheid» volgens 't 23 art. van hun Inflr.
By 't verfoeken van deze Brieven moet de Suppliant opgeeven de namen van zyne principaalfte Crediteuren; volgens Refolutie van den H. Raad, in dato 24 Juny 1649. te vinden in de Papegay r. D. pag. 227.
Als deSupplianten woonen in de Steeden, worden de Requeften gefteld in handen van Burgemeeiters en Regeerders dier Stad, om te berigten, en na ingekoomen Berigt worden de Brieven verleend, of geweigert, naar gelegentheid van zaken, dog wanneer de Supplt. ten platten Lande woond, worden de Brieven altoos ten zynen pericule verleend.
Defelve worden ook verleend met Committimus, om te dienen ter plaatfe daar de Supplt. Woonagtig is.
Indien hy ten platten Lande woont, als dan met Committimus aan de naafte ftad, onder welkers ver, igtirig 't zelve Dorp behoort.
Zoo wanneer de Cesfionant zyn Domicilium verandert heeft binnen 't Jaar, word het Committimus geaddresfeert aan 't Geregt van zyn vorige woonplaats, volgens Refolutie van de Staaten van Holland in dato 14 Sept, 1736.
Van



PROCEDEEREN. 109
Van een Suppoost van den Hove moet het Committimus wezen aan 't Hof.
Iemand op de Gevange Poort gearrefteert zynde en Cesfie willende doen, werd het Committimus voor dezen aan 't Hof geaddresfeert. Papeg. r. D. p. 227. dog dit is verandert by Refolutie van 23 Sept. 1688. G. P. B. vol. 4. pag. 4(53.
Een Cesfionant is gehouden tot het navolgende.
1. Moet hy zyn Brieven van Cesfie in regten
prefenteeren binnen een Maand na de impetratic, benevens den Inventaris van zyne goederen.
2. Moet hy die zelfs in perfoon komen prefenteeren, en datbloods hoofds, en ongegord.
3. Moet hy den Inventaris van zyn Boedel met Eede fterken.
Deze drie Articulen zyn ampeler te vinden in 't 36 art. van tfOrd. van Keifer Carel d'anna
1544-
Wat de Cesfionant voor zig zeiven behouden mag, is te zien in het 37 art. van gem. Ordonnantie.
Als hy naderhand tot beeter fortuin komt, is hy gehouden zyne Crediteuren te voldoen: zie 't gem. 37 art.
Brie»



iio MANIER VAN
Brieven van Cesfie houden geen fland tegen fchulden van de Hooge Overheid, volgens den teneur van de Brieyen zelfs, en 't 38 art, van gemelde Ordonnantie.
Onder Schulden van de Hooge Overheid worden ook begreepen Boetens van 'sGraveLykheids Officieren , volgens Sententie van den Hogen Rade in dato 29 Maart 1738,in de zaak van Leenden Jansz. Briggeman, contra Mr. Willem van Almonde.
Ook gelden Brieven van Cesfie niet tegen Sententien,gegaan in kragte van gewysde, volgens 't bovengem 28 art. van de voorfz. Ord.
Als men 't interinement van de Brieven van Cesfie wil debatteeren, moet een Sequefter gefteld zyn over de goederen, en by Request Mandament van Arrest op de Perfoon van den Cesfionant verfogt worden, met de claufule van authorifatie, om hem op de Voorpoorte van den Hove te doen zetten: vide hier omtrent ampeler 'c 227 en 228 art. van d'Inflr. van Hof, en 6 art. van d'ampl. derfelver, mitsgaders \t 248 en 249 art. van d'Inftr. van den Hoogen Raad.
In cas van Cesfie is maar één Default nodig, en voor 't profyt van dien worden de Brieven geinterineert.
Als



RROCEDEEREN. ut
Als de Impt niet compareert, word verleend comparuit, en voor 't profyt van dien abfolurie tan de Inftantie, en ontfcgging van de Cesfie,
Tit. 21.
Van Mandamenten van ReduÜie.
Van alle uitfpraken van Arbiters in Holland mag men komen by Mandament van Reductie aan 't Hof, of ter plaatfe daar party woond, en daar het Compromis is aangegaan, vide Papeg. i. D. p 234, dog als by Compromis van Reductie gerenuncieert is, kan men maar hebben Mand', van Reformatie of van Reductie, zonder de claufule van inhibitie, volgens de nader Ampliatie van de Inflr. d'anno 1644. Art. 20.
Van de uitfpraken van Arbiters in Zeeland, moet men komen in Reductie aan den Rogter van de plaats, daar de uitfpraak gedaan is, volgens 't provifloneel Accord tusfchen Holland en Zeeland van 11 Juny 1674. Art. 24. en Merula, Lib. 4. Tit. 5. Cap. j. in Notis No. 2.
Binnen wat tyd Reductie verzogt moet werden is bedenkelyk, en werd zelden gedaan na
ver-



ui MANIER VA N
verloop van een Jaar, volgens Merula, d. I. n. 3. fchoon het egter wel word gepraftifecrt na 't verloop van 't Jaar onder Beneficie van Reliëf.
Een Gede. in materie van Reductie vermag als in cas d'Appel grieven a minima proponeeren: vide Manier van Procêdeeren pag. 319.
Als iemand Mandament van Reductie wil hebb.-n van die kragt, als een Appel, moet hy binnen tien dagen, na dat de uitfpraak gedaan is, voor Notaris en Getuigen zig conftitueeren Reducent van dezelve uitfpraak, en d'acte ligten, ofte anderfints binnen de tien dagen Mandament van Reductie met de claufule van inhibitie ligten, en doen exploicteeren; ende den voorfz. tyd overftreeken zynde, moet hy met een in zyn Requeft verzoeken de claufule van reliëf jegens de indebite interjectie zyner reductie: vide Papeg 1. D. Tit. van Reductie p. 233.
De Impetrant van Mandament van Reductie moet ook betaalen aan den Rentmeefter van d'exploiten als in materie van Appel; welke boete veertig guldens is, als het Mandament inhoud de claufule van inhibitie, en van een fimpel Mandament van Reductie zonder inhibitie is de
boe-



PROCÉDÉ EREN.
"3
boete twintig gulden: vide de nader Ampliatie van de Inflr. Art. 9. 10. en 11.
Als iemand belooft, en zelfs gezwooren had niet in Reductie te zullen komen, zoude die belofte nul zyn: vide Papeg. 1 T>. pag. 234. en van Zurck, in Cod. Bat. Tit. van Reductie § 74. No. 3.
Als by het Compromis pcenaliteiten zyn gefteld tegen het komen in Reduétie, zoo moet daar aan voldaan worden, eer dat men in Reductie mag koomen, vide Merula, Lib. 4. Tit. 3. Cap. 9. in Notis No. 23. dog 't contrarie vind men in de Papegay 1 D. p, 234.
In Gelderland en Overysfel, hebben alle uitfpraken haar effect, zonder dat men daar van kan koomen in Reductie, Appel of Reformatie: vide Papeg. 1 D. pag. 233.
Alle uitfpraken van Arbiters of goede Manden kunnen niet ter Executie worden gelegt, ten zy dat daar op eerft condemnatie van den Regter is gedecerneert.
Indien by Compromis geen overgifte van willige condemnatie was gefteld, en 'er uitfpraak was gedaan, zonder dat party wilde voldoen, zoude men om condemnatie te krygen, denzei ven rauwlyks moeten dagvaarden. In materie van Reductie gaan twee DefaulH ten



H4 MANIERVAN
ten 't Profyt van 't eerfte Default is een ander Mandament. En 't Profyt van 't tweede Default is te niet doening van de uitfpraak, admisiie om raulyks Intendit over te leggen, en een ander Mandament om dat te zien verifieeren.
Den Itnp*. niet compareerende, word 'er verleent comparuit.
't Profyt van 't verftek van antwoord, is 't zeilde als van 't tweede Default.
i 1 —j ■ i
Tit. 22.
Van Mandamenten van Reformatie.
Reformatie is een beroep van een Vonnis tot een hooger Regter, mits het zelve ondertusfchen voldoende onder Borgtogt.
Deze Mandamenten mogen niet hebben de claufule van inhibitie, en derhalven furcheeren dezelve geen executie van 't vonnis: vide 't 3i2 Art van de Inftr. van ,t Hof, en 't 217 van den Hoogen Raad.
Ma damenten van Reformatie moeten binnen Vjaars verzogt worden, en voor den Hoogon Kaad moet de Regtdag ook dienen binnen 'sjaars.
Na



PROCEDEEREN.
"5
Na verloop van 't jaar kan men egter wel krygen Mandament van Reformatie met reliëf als daar toe redenen zyn in regten bekent, volgens 't Reglement van den jaare 1728. Art. 8.
Als / Mandament van Reformatie geligt en geëxploicteert is, en de Triumphant wil nogjj itans het vonnis ter Executie leggen, is hy gehouden alvoorens cautie te ftellen, volgens 't 212 Art. van de Inflr. van 't Hof.
Voor dezen wierden ook wel Mandamenten van Reformatie verleend met de claufule van furcheance tegen de koften, dog nu niet meer:
Vide Merula, Lib. 4. Tit. 112. § 1. tri No~
tis, cn Papeg. 1. D. pag. 244. No. 5.
Een Impetrant van Mandament van Reformatie betaalde voor dezen geen Boetens, volgens 't 212 Art. van d'Inflr. van 't Hof, maar nu word Boete betaald, tot twintig guldens voor 't Hof, en fes en dertig guldens voor den Hoogen Raad, volgens 'f 9. 10. en 13. Art. van de nader Ampl. van de Inftr. van 1644.
Voorts mogen deze Mandamenten niet verleend werden van Vonnisfen, by arreft geweezen, gelyk zyn van befioote Steeden, beneeden de honderd guldens; en van Bailliuws en Welgeboren Mannen, mitsgaders de Gcregtens. van Dorpen, beneden de veertig guldens, volH 2 gens



U6 MANIER VAN
gens Placcaat van de Staten van Holland van den, Jaore 1674. te vinden in de Inflr. No. 77.
In deze materie gaan twee Defaulten.
't Profyt van 't eerfte Default is een ander Mandament met inthimatie.
't Profyt van 't tweede, is te niet doening van 't Vonnis.
't Verftek van antwoord is het zelfde als 't tweede Default.
NB. Een Gede. in Reformatie mag ook grieven a minima proponeeren, dog geen Reconventie doen.
< 1 »
Tit. 23.
Van Mandamenten van Anticipatie.
Dezelve kunnen geligt worden in tweederhande gevallen.
1. Als de Gecondemneerde het Appel heeft geinterjeéteert,
2. Als de Deurwaarder den Regtdag al te lang mogt hebben gelegt: ziet hier over 't C07 Art. van de Inftr. van 't Hof, en 't 21,5 Art. van den Hoogen Raad, item Me-
. nu la, Lib, 4. Tit, 3. Cap- 5. in Notis*
cn



PROCEDEEREN. fff
en Zurck, Cod. Bat. Tit. van Appel § 10.
Deze Mandamenten komen principalyk te pas in zaken daar groote haaft by is, als matrimonieele zaken, arreften, zaken van goederen die bcderffclyk zyn, en diergelyke: vide Merula, d. 1.
Men kan geen Mandamenten van Anticipatie ligten, zoo lang 'er geen Appel is geinterjedteerd: vide Merula, d. I. in Notis.
De Suppliant om Mandament van Anticipatie moet by 't Requeft toonen, dat 't Appel geinterjefteert is: vide Papeg. i D. p. 2,51.
Als 'er een Vonnis is, dat m zig zelf niet Appellabel is , moet men geen Anticipatie verzoeken, om dat men door 't verzoeken van een Mandament van Anticipatie zoude erkennen de zaak Appellabel te zyn: vide insgelyks Papeg. 1 D. p. 251. (*)
De Gede. in cas van Anticipatie zyne grieven
(*) Men kan egter Mandament van Anticipatie verzoeken, met de claufule, onverminder: de exetptie van niet ontfanktlykbeid in cas van provocatie; het geen vooral te pas komt wanneer de inprovocabititeit nies is van een evidente notoriëteit.
H 3



Ii8 MANIER VAN
ven proponeerende, moet de Boete van 't Appel betaalen, en de quitantie doen ftellen op de geëxploi&eerde Copie van 't Mandament van Anticipatie, eer dat door hem in cas d'Appel mag Eifch gedaan worden: vide Papeg. d. I.
Voor 't Hof kan de Gede. in cas van Anticipatie aanneemen, om binnen-agt dagen zyne grieven te proponeeren, volgens >/ 207 Art. van de Inflr. van 't Hef, en voor den Hoogen Raad binnen veertien dagen, volgens 't 215 Art. van derfeher Inflr.
Voor 't Hof word maar één Default in deze materie verleend, en voor 't profyt van dien word de Appellatie verklaard defert, cum expenfis: ziet verder d'Inflr. van den Hove, Art, 207.
Voor den Hoogen Raad worden twee Defaulten verleend. Voor 't profyt van -t eerfte word de Gede. gecondemneert in de Koften; en voor 't profyt van 't tweede Default word de zaak verklaard Defert: vide 't 231 An. van de Inftr. van den Hoogen Rade.
Indien de Impt. Van Mandament van Anticipatie niet compareert, word verleend comfaruit, en abfolutie van d'inftantie cum expenfis.
Ais



PROCEDEEREN. 119
Als een Gede, in cas van Anücipace de Sententie nag wil acquiesceeren, en zulks ten dage dienende ter Rolle doet declareren, zoo is ny niet gehouden in de Kofr n van de Anticipatie, gejyk te meermalen by den Huogea Rade is verftaan
Tit. 24.
Van Mandamenten in cas d'Appel.
Appel is een beroep van een Vonnis van een lager Regter tot een hooger, met opfcaorsfmge van de kragt van het gewy^de.
Ieder een kan en mag Appelleeren van Sententien, Vonnisren, Appoindtementen of andere Dispofitien, waar by hy vermeend gegravcert te zyn, volgens 't 19b', en 103 Art. van de Inflr. van 'f Hof.
Ook kan een derde perfoon Appelleeren voor zyn Interen: in de zaak, volgens de vorengem. Aru.
Egter is in verfcheide opzigten verboden te Appelleeren, en wel eerft met opzigt tot de zaken van 't Hof aan den Hoogen Rade. 1. Van concesfien of 't verleenen van Mandamenten van Ampele Dagvaarding, Brieven H 4 van



•120 MANIER VAN
van Complaindte , Sauvegarde &c, volgens de Inftr. van den Hoogen Raad Art. 102. a. Van posfesfoire zaken, volgens *t 19 Art. van de Inftr. van den Hoogen Raad, zie ook de Papegay 2 D. p. 123 en 124.
3. Van Arreiten of andere extrajudicieele Actens, die maar effect van dagvaarding hebben, volgens 't 100 Art. van de Inftr. ven Hoogen Raad.
4. Van Sententien geweezen in materie van Policie, Alimentatie, Dykagie, Reparatien van Weegen, Bruggen, Pasfagien en diergelyken, volgens Art. 101. van de Inftr. van den Hoogen Raad, en*/ 217 Art. van h Hof, en Zurck, in Cod. Bat. Tit. van Appel, § 45. 47 en 48.
5. Tegen Boetens van Officieren, volgens 't 99 Art. van de Inftr. van den Hoogen Raad, dog dit moet verftaan worden met diftinctie, namentlyk van Keur-Boetens, zodanig als uitgedrukt zyn in de Placcaten' of Refolutien, maarniet, indiende Boete niet is geexprimeert by Keuren of Placcaten, en dus Arbitrair zyn.
6. Van Sententien of Appoinctementen, ver leend ten verzoeke van den Procureur Generaal nopens de Politie, correétie van
Sap-



PROCÉDÉ EREN. im
Suppooften &c, volgens de Inftr. van ~>t Hof, Art. 218.
7. Van definitive Sententien van 't Hof beneeden de 800 guldens, volgens 't 22 Art. van de nader Ampl. van de Inftr. van 1644.
8. Van kleine zaken, dewelke ook in 't geheel niet provocabel zyn, als zynde zaken beneeden de 400 guldens, volgens 't Reglement van den jare 1728, Art. 10.
9» Van interlocutoire of provifioneele Sententien van 't Hof beneeden de ƒ 3000-:volgens 't voorfz. Reglement Art. 9. 10. Van Sententien in fubmisfic geweezen, vide Papeg. 2 D. p. 573 en 574. NB. Onder de hier vorengem. fommens mogen nooit Interesfen of Proces Koften gereekent worden: vide Art. 9 en 10. van bet gem. Reglement.
Wat Vonnisfen Appellabel zyn aan 'e Hof, en welke niet.
Men kan niet Appelleeren van de Vonnisfen in de volgende zaken. 1. Van Provifioneele, of interlocutoire Vonnisfen van Geregtcn van de Steeden of ten Platten Lande, ten ware die ten definitiven niet zouden weezen reparabel, volgens 't H 5 3 Art.



122 MANIER VAN
3 Art. van de Ampl. Inflr. d'anno 1579, en de Refolutie van de Staten van Holland van den 19 Maart 1622, te vinden in de Papeg. 1 D. pag. 304.
2. Van Vonnisfen in materie van Dykagie, Watergangen, Sluifen, Policien, Boetens van Officieren, correctien en diergeiyke, volgens Art. 214- van de Inflr. van 't Hof.
3. Van Vonnisfen van Houtvefterye van hondert guldens en daar bcneeden: vide Placcaat van den 25 Juny 1621, te vinden in de Papeg. 1 D. pag. 244.
4. Van Vonnisfen van de groote Steeden, als zyn Dordrecht, Haarlem, Delft, Leiden, Amfterdam, Gouda en Rotterdam, beneden de 600 guldens; van de andere beflote Steeden in Holland, den Hage daar onder
, begreepen, beneeden de 300 guldens; van Bailliuw en Welgebooren Mannen, beneeden de 120 guldens, cn van de Geregtcns van Dorpen beneeden de 80 guldens; volgens Placaat van de Staaten van den 8 Mey 1674, kunnende van alle die Vonnisfen maar alleen Reformatie werden verleend. £ In materie van Huwelyk valt geen Appel, Reformatie of Provocatie, als quaslrie is tusfchen Ouders cn Kinderen, en 't oordeel
van



PROCEDEEREN. 123
van den Regter over een komt met het gefuftineerde van de Ouders of Langftlcvende , waar van fpreckt de Refolutie van de Staten van Holland van den 5 Decemb. 1597 , geconfirmeert by 't Perpetueel EdiB van de Staaten van den 27 January 1663, te vinden in de Papeg. 1 D. pag. 310.
6. Van Vonnisfen van Hoogheemraden van Delfland van 200 Gls. en daar benecden, volgens hun Privilegie. Vide Papeg. 1. D. p. 306.
7. Mag ook niet geappelleert of gereformcert worden van Vonnisfen van laagc Regters, in zaken van Visfcheryen tusfchen Zeeluiden geweezen, volgens 't 22 art. van d'Ord. van de greote Visfery, en Haaring-vaart van den Jare 1579: vide Papeg. 1. D. pag. 306.
8. Van alle Vonnisfen van de Stad van Middelburg , die ten definitiven reparabel zyn, kan al mede niet geappelleert worden , maar wel gereformcert, volgens dcrfclver Privilegiën: vide Papeg. 1. D. pag. 311. En gelyk regt hebben ook die van Armemuiden, volgens Oclroi van den Prins van Orange van den 12 Juny 1579.
9. De definitive Vonnisfen van de Hemmende
Zeeuw-



124 MANIER VAN
Zeeuwfche fteeden tot 600. Gls. en-daar beneeden , zyn niet appellabel, volger.s 't 26 art. van bét nader provijioneel accord tusfchen Holland en Zeeland d'anno 1674, van de finalle fteeden tot ,60 G's, en van de Geregtens van Dorpen tot 30 Gis. volgens 't 27 art. van 't zelve accord.
10. Voorts kan niet geappelleert of gereformeert worden van Vonnisfen by arrest geweezen, als zyn van de Holland fchebefloote fteeden tot 100 Gls. van Bailluw en Mannen, mitsgaders de Geregtens van Dorpen tot 40 Gls. mits dat die niet hebben fequele van infamie, of andere merkelyke prejudicie, volgens Placcaat van de Staaten van den 8 Mey 1614.
11. Van Vonnisfen van ftemmende Zeeuwfche fteeden tot 100 Gl*. van de fmalle fteeden tot 30 Gls. en van de Geregtens van Dorpen tot 15 Gls. volgens 't 25 art. van 'i nader provifion. accord tusfchen Holland en Zeeland d'anno 1674. De Zeeuwfche interlocutoire Vonnisfen zyn mede niet appellabel , volgens 't 9 art. van 't verdrag van den 3 Aug, 1587.
12. Kan ook niet worden geappelleert of gereformcert, van Hollandfche Vonnisfen in
cri-



PROCEDEEREN. 125
Crimineele zaken extraordinair, en op confesfie geweefen, volgens Refolutie van de Staaten van Holland van ö« September 1591, te vinden in de Papeg. 1. D. pag. 307.
13. Tan Zeeuwfche Vonnisfen mede in crimineele zaken extraordinair, en op confesfie geweezen, volgens 't 21 art. van 't meergem. accord d'anno 1674.
14. Van Vonnisfen van die van Zuitholland geweezen in cas vorengemclt, volgens derfelver Handveften en Privilegiën pag. 40a art. 2.
15. Van Vonnisfen in gelyke gevallen by die van Rhynland geweezen, volgens derfelver Coftumen en Keuren, art. 2.
16. Die reeds eens crimineel gevonnist zyn: vide Placaat van de Staaten van den 17 Juny 1718.
Volgt nu de tyd van 't Appelleeren, en de wyze hoe zulx gefchied.
Die van een Vonnis aan 't Hof wil appelleeren, moet zyn appel binnen tien dagen doen aanteekenen, dat men interjeBeeren noemd, volgens 't 198 art. van d? Inftr. van den Hove, vervolgens moet hy binnen twintig dagen na die aanteekening zyn appel vervolgen, dat men
noemd



Ï5<S MANIER VAN
noemd de appellatie profequeeren, folgens 't 204 art. van tflnjlr. van '1 Hof; Binnen de voorfz, twintig dagen moet hy ligten zyn Mandament van appel, en dat doen exploicteeren aan den Gede., en doen inthimeeren aan het Geregt, dat 't Vonnis geweezen heeft, volgens 't 106 art. van de gemelde InJlruBie.
Die van een Sententie van 't Hof aan den Hoogen Raad wil appelleeren, moet mede binnen tien dagen ter Griffie zyn Appel doen aanteekenen, dog dan verder bezorgen, dat binnen zes weeken daar naa, niet alleen het Mandament geligt en geexploicleert is, maar ook dat de Regtdag dient ter Rolle van den Hoogen Raade.
Zoo iemand de hier voor bepaalde tyden heeft laten verloopen, moet hy daar van by zyn Mandament Reliëf verzoeken, en daar voor gefundeerde Redenen allegueeren.
Zoo de Triumphant van een Vonnis binnen de tien dagen, die voor de interjectie gefteld zyn, of ook na dat de interjectie gedaan is, binnen de voorgem. twintig dagen, uit kragte van 't zelve Vonnis iets komt te verrigten, of het zelve ter Executie field, moet men by het Requeft om Mandament van Appel verzoeken Reparatie van Attentaten, dog als na
het



PROCEDEEREN, 127
het exploióteeren van 't Mandament hangende de inftantie van Appel door den Triumphant iets gedaan word, kan men verzoeken Mandament van Attentaten Pcenaal.
De Boetens van Appel zyn voor 't Hof veertig guldens, en voor den Hoogen Raad vyf en zeeventig guldens, volgens 't 9 Art. van ds, nader Ampl. van de Inftr. d'anno 1644.
Als de clauftüe van inhibitie by 't Mandament van Appel alleen tot zekeren dage is verleend, zoo moet men by Eifch concludeeren, dat die zal worden gecontinueert ten uiteinde van de zaak.
' In materie van Appel gaan twee Defaulten. 't Profyt van 't eerfte Default is een ander Mandament.
En voor 't profyt van 't tweede Default word het Vonnis te niet gedaan, en de Impt. geadmitteerd raulyks Intendit over te leggen, en een ander Mandament om dat te zien verifieeren, met inthimatic: vide Papeg. 1 D. p. 294. en word dan voorts door den Impt. na exploicteeringe van dit laatfte Mandament gedient van Intendith.
't Profyt van 't Verftek van antwoord is het zelfde als van het tweede Default.
Tit.



ia3 MANIER VAN
f-, . —,
T i t. 25.
Van Mandamenten van Arrest.
De arrcften gefchieden doorgaans om twee. redenen.
1. Om de Jurisdictie van den Regter te fundeeren.
2. Om aan zyn agterweezen te geraaken, en dus in fecuritatem debitL
Het doen van arrest geeft in Holland geen preferentie voor andere crediteuren, zoo als 't wel doet in andere Provinciën en Koningryken, als by exempel in Vriefland, Duitsland, Engeland, en elders.
Daar zyn verfcheide gevallen, waar in geen arrcften gedaan kunnen werden; als
1. Ontrent alle de geenen, die volgens hun privilegie tot een hooger Regter behooren, by exempel, Suppooftenvan 't Hof, Studenten van de Univerfiteiten, &c.
2. Twee Burgers van een en dezelfde ftad momogen malkanderen 'daar buiten niet arresteeren , volgens 't Privilegie van Vrouw Maria Gravinne van Holland, in dato 14 Maart 1414, en ook 't 220 Art. van d'lnjlr. van
. 'tHqf.
3, Ook



PROCEDEEREN. iaa
3. Ook zyn de Ingefetenen van de groote Hollandfche Stecden, te Landewaarts, buiten dc zelve Steeden niet arreftabel in Perfoon of Goederen: vide Papeg. 1 D. p. 350.
4. Die van den Geregte van 's Gravenhage mogen, geen Arreften yerlecnen op Perfoonen, maar wel op Goederen, volgens zeker Octroy van den Haage, aangehaald in dc Papeg. 1 D, p. 349.
5. Twee Hollanders mogen malkanderen in de
Provintie van Utrecht, nog twee Utrechtenaars mogen malkanderen in de Provintie van Holland niet arrefteeren, volgens 't Verdrag tusfchen die beide Provinciën gemaakt in dato 23 Auguftus 16.57, te vindcn in de Papeg. 1 D. p. 351. Ook mag voor 't Hof een Hollander en Zeelander elkander nog in Perfoon, nog in goederen arrefteeren, vide Art. 5. van 't provifwneel Accord tus' fchen HoUand en Zeeland a'anno 1674, zoö ook niet twee Hollanders in Zeeland, volgens 't 8 Art. fcqq. van 't zelve provifi Accord.
6. Op Obligatien en Losrentebrieven ten Gemee-
ne Lands Comptoire van Holland, mogen mede geen arreften gedaan worden, volgens de IVaarfcbouiving van de Staten van Hol* I land



130 MANIER VAN
land van den 18 Maan 1661, te vinden
in de Papeg. i D. p. 355. NB. Iemand zyn Obligatie verboren hebbende, moet zig by Requeft addresfeeren aan de Gecommitteerde Raden, en te kennen geeven, hoe dat hy die Obligatie verlooren heeft, met verzoek, dat de Ontfanger van 't Comptoir, ten welkers laften de Obligatie loopt, mag worden gelaft, zodanig een Obligatie, als dezelve geprefenteerd word, aan te houden, en'dan word den Reprefentant een Recepis gegeeven, en Copie van het Requeft, en moet zig dan voorts addresfeeren aan de ordinaris Juftitie, — Zie voorts S. v. Leeuwen, in zyn R. H. R. 5. B. 7 D. pag. 531. & feqq. alwaar buiten het voorenftaande geval , ook nog veele andere dingen zyn genoteert, op dewelke geen arreften mogen gedaan werden;
7, Ambasfadeurs en hunne Domefticquen, zyn nog in Perfoon of Goederen executabel, volgens de Waarfcbouvcing van de Staaten Generaal van den 9 September 1679, te vinden in de Papeg. 2 D, p. 298.
8. Gel-



PROCEDEEREN" i$r
8. Gelden in de Wisfelbank te Amfterdam mogen ook niet gearrefteert worden, volgens de Keuren van de Stad en de Approbatie op dezelve van de Staaten, geallegueer* in het 2 D. van de Papeg. p. 308.
9. Zyn Voogden niet arreftabel over Schulden van de Pupillen, zoo als te zien is by C oren, Obferv. 3. No. 18. ende Cojlumen van Amfterdam door RozkBOOM, Cap. 19. pag. 80.
ld. Weddcns van Profesforen en Predikanten, Wapenen van Krygsluidcn, Boeken van Studenten en diergelyke, zyn ook niet arreftabel.
ii. De Tractementen van Officieren en Krygsluiden, kunnen volgens diverfe Refolutien " van den Lande maar vóór een derde part gearrefteerd worden.
12. Een Dood Lichaam is niet arreftabel, ten
zy om een misdaad bevorens begaan.
13. Leeden van de Vergadering van Holland zyn niet arreftabel, volgens Refolutie van de Staaten van den 4 Oétob. 1588, en van den 23 July 1653, nopende den Heer van Schagen: vide Merula, Lib. 4. Tit. 2. Cap. 25. in Notis.
14. Een Hooft-officier in 't ftuk van zyn officie in een andere Jurisdictie gedelinqueert
I 2 heb-



i32 MANIER V,A N
hebbende, is aldaar niet arreftabel, zoo als te zien is in de Paptg. i D. p. 349' Als een Mandament van Arreft verleend, dog nog niet geëxploicteert is, kan men van de concesfie van zodanig Mandament appelleeren aan den Hoogen Raad: vide Merula , Lib. 4. Tit. 2. Cap. 25. in Not. Maar als het Mandament reeds geëxploicteert is, kan men niet appelleeren, waar van de redenen te zien zyn by Merula, d. I.
Als 'er arreft gedaan is, alleen om de Jurisdictie te fundeeren, zoo cesfeert dat arreft, zoo ras als door den Gedaagden de Judicatuure is erkent.
Alle arreften worden ontflagen onder cautie } ten waare, dat die gedaan zyn op iemands eigen goederen, of op de zulke, waar op de Arreftant een fpeciaal of legaal Regt heeft.
Alvoorens op een arreft Eifch te doen, moet door den Impt. Obediëntie werden verzogt, en door den Gede.> verklaard werden te obedieeren.
Zoo de Gede. na de verklaarde obediëntie tegen het arreft iets kwame te doen, kan hy uit kragte van de verklaarde obediëntie, en daar op gedecerneerde condemnatie geëxecuteert en gegyfelt worden tot herftelling: vide
Bort,



PR.OCEDEER.Elf 133
'Bort, in zyn Trattaai van Arreften, 6 D. No. 16.
In cas van arreft moet geconcludeert worden.
10. Tot Decretatie van 't arreft.
2°. Dat het gearrefteerde goed zal worden verklaart verbonden en executabel, of wel alleen executabel, naar gelegentheid der zaake.
Als het arreft maar alleen verleend is tot zekeren tyd, zoo moet by Eifch geconcludeert worden tol continuatie van 't arreft ten uiteinde
van de zaak.
De Ged'. in cas van arreft mag den dag van regten anticipeeren, mits hy den Procureur van den Impt. 24 uuren te vooren doet infinueeren, en is de Impt. als dan gehouden zonder eenig uitftel Eifch te doen, .op pcencdat tegen hem verleend zal worden comparuit, en voor 't profyt van dien, abfolutie van de inftantie cum expenfts, volgens de nader Ampl. Inftr. Art. 26.
Een Gede. in cas van Arreft kan ook in opfigt van de verdere termynen in het Proces den Impt. telkens anticipeeren, alzoo een Impt. van arreft altyd gereed moet zyn.
De Gede. in cas van arreft kan concludeeren, zoo ten principalen, als by provifie, toe af, I j doe-



i34 MANIER VAN
doening van 't arreft, zonder of onder cautie, naar gelegentheid van zaaken.
In deze Inftantie, wanneer dezelve, gelyk meeft altoos, met een Rau Actie is gecombineert, gaan vier Defaulten. Voor 'c profyt van ?t eerfte Default, word het arreft gedecreteert ten uiteinde van de zaak; en de profytenvan de verdere Defaulten concerneeren eigentlyk de Rau Actie, en zyn hier vooren breeder verhandelt.
Voor 't profyt van 't verflek van antwoord, werd het arreft gedecreteerd ten uiteinde van de zaak, en voorts de Gede. gecondemmneert te namptifeeren, en de Impt geadmitteerd ten principalen Intendit over te leggen, en een ander Mandament met Inthimatie, om 't voorfchreeve Intendit te zien verifieeren.
Tit. 26.
Van Mandamenten Poenaal.
Deze Mandamenten worden verzogt, om te beletten of te fluiten zaken, die reeds begonnen zyn, of die men voorziet te zullen cefchieden, en zyn tot het bekomen van dezelve noodig deeze drie verëifch:ens;
a°. Een



PROCEDEEREN. 133
i°. Een liquide Regt aan de zyde van den Requirant.
a°, Een feytelykheid aan de zyde van den Gerequireerden; en
3°. Dat 'er geen ander ordinair middel ove* rig is, waar door men met het zelfde effect kan geholpen worden.
't Hof is bevoegd Mandament Poenaal te verleenen; alzoo het is een bekende Regel der Practyk, dat Poenaal fundeert Jurisdittie.
Zoo 't Poenaal en de Rau Actie op een en het zelfde fundament fteunen, maakt het Poenaal de Jurisdictie van'tHofmede in Rau Actie competent, dog anders niet; by exempel, een Vrouw van haar Man infolentie lydende, kan daar tegen Poenaal verzoeken, maar de Actie van Separatie kan niet voor 't Hof geinftrueert worden.
Poenaal tegen een executie moet altoos verzogt worden by den Regter, daar de condemnatie gedecerneert is.
Als uit kragte van een Vonnis kwalyk gecxecuteert word , kan men voor den Regter van die plaats komen in Oppofitte, dat een ordinair middel is, en anders zoo de executie gefchied uit kragt van een Sententie of Condcm.
1 4. 83'



Ï35 MANIER VA N «*
natie van 't Hof, kan men van 't Hof Mandament Poenaal ligten.
Die qualyk Poenaal verzogt heeft, werd verleent Nibil, en gecondemneert in de Boetens, namentlyk delmpetranten van Mandt Pcenaal tegen een Sententic van de Hoven van Juftitie werden gecondemneert in een boete van 25G1S. en van andere Poenaalen in een boete van 15 Gl?. volgens de nader ampl. van d? Inftr. dl anno 1644. Art. 7.
Als 'er Mand', van Mainctenue verleend is, en de Gede. innoveert, zoo word maar Pcenaal verleend tot den dag in regten dienende. Vide Merula. Lib. 4. Tit. 2. Cap. 24. in Not.
Als iemand over een Delict door twee differente Officieren geactioneerd word, kan hy tegen beiden Pcenaal verfoeken, volgens de leer van den Notator op Merula. d. t. in Not.
Pcenaal tegen het 't huis brengen van een kind, en om Actie te inftitueeren, kan zamen werden verzogt, of ook wel gefepareert, zoo als men wil, en in dat geval als 't gecombineert bjyft, gaan 'er maar twee defaulten.
Een Gede. in cas pcenaal kan den Regtdag doen anticipeeren, volgens ,'t 26 Art. van de. nader ampl. van d? Inftr. dPanno 1644.
pe Impt. in cas pcenaal moet mede Obedi-
en-



PROCEDEEREN. 137
entie verfoeken, en op de verklaaring van 0bedientie Condemnatie doen decerneeren. Waarom dit gefchied, en van wat nut het is, vide Merula. d. I. in Not.
Als 'er door den Ged*. na 't exploidleercn van 't Mand'. Pcenaal ietwcs mogt zyn ondernomen , kan men by Eisch concludecrcn tot reparatie van attentaten: vide Papeg. i: D. p. 420,
Maar als 'er gcattentcert word na de verklaarde Obediëntie, zoo kan gcgyzelt werden, of ook wel attentaten Pcenaal verzogt worden zoo als men wil: vide Papeg. 1. D. p. 427. No. 5.
Als 'er Mandt. Poenaal verzogt is, en daar werd door Commisfarisfen Nihil verleend, kan men daar van binnen driemaal 24 uuren komen in Reauditie aan 't Collegie van den Rade , en als daar by 't Appoinctement van HCC7 ren Commisfarisfen geperfifteerd word , kan men verder appelleeren aan den Hoogen Raad
Maar als 'er Mandament Poenaal verleend is, kan men van de concesfie van dien ook appelleeren; dog dusdanig, dat volgens het 31 Art. van d'Ampl. van d'Inftr. d'anno 1,579, binnen tien dagen ?t appel aan den Hoogen Kaadc werd geinterjecteerd, en binnen twintig dagen grieven aan den Raad werden overgegceven, I 5 met



133
MANIER VAN
meteen korten Inventaris, Procuratie, en Acte van appellatie, en als aan de Grieven niet, (*) gedefereert word, kan men verder het appel profequeeren aan den Hoogen Raad.
In cas poenaal kan men niet éxcipieeren: vide Papeg i. D. pag. 430.
Ook mag in cas poenaal geen Reconventie gedaan worden, maar moet de Gede., indien hy iets te zeggen heeft, mede Poenaal verzoeken; dog zoo 'er een R. A. by is, kan daar omtrent Reconventie gedaan werden.
Een Imp' in cas pcenaal moet ook concludeeren tot decretatie van de Beveelen Poenaal. ! Als het Pcenaal maar tot zekeren dag of tyd verleend is, moet men by Eifch concludcercn, tot continuatie van de Beveelen Pamaal ten uiteinde van de zaak.
Een Gede. in cas pcenaal kan concludeercn ten principalen, en ook by provifie, tot mutatie van de Beveelen Poenaal in fimpel Bevel.
In cas pcenaal, wanneer daar by een R. A. als ordinair, gevoegt is, gaan vier Defaulten. 't
pro-
(*) Dit gefchied by eene Sententie, die ter Rolle Word gepronunticerd, cn van deze extenfie is: 't Hof (ft. verklaard, quod Curia non defert.



PROCEDEEREN. 139
profyt van 't eerfte Default is continuatie van de beveelen pcenaal ten uiteinde van de zaak, en een ander Mand'.; en de profyten van de verdere defaulten zyn, als hier vooren is gezegt van de R. A.
5—.— ■ • 1 j
Tit. 15.
Van Reauditie.
Rcauditie is een Beroep van een Vonnis van Commisfarisfen zittende op dc Rollc, aan de volle vergadering van den Raad.
Het zelve heeft de natuur van appellatie, en furcheert de Executie van de Dispofitie of het Vonnis der Commisfarisfen: vide Merula Lib. 4. Tit. 52. Cap. ij in not.
Men mag van Appoindtementen of Dispofitien van Commisfarisfen van de Hoven van Justitie komen in Reauditie aan de refpcclive Raden, volgens 't 50 Art. van de Inftr. van Hof, en 177 Art: van die van dm Hoogen Rade, dog zulx moet gefchieden binnen drie dagen na 't verleende Appoinctement of Dispofitie, volgens de gezeide Arth cn Merula Lib. 4. tit. 52,. cap. 1. No. 2.
De Boete van de Reauditie is tien Gu'dens
vol-



T40 'MANIER VAN
't volgens 16 Art. van de nader Ampl. Inflr. van den jaare 1644.
Reauditie loopt prsegies drie Dagen, de momento ad momentum, volgens Merula, Lib. 4. Tit. 52. Cap. 1. § 2. in Kot.
Van 'tverleenen van Appoinctementen Dispofitief valt geen Reauditie, volgens Merula, d. I. in Not. en de Papeg. t. D. pag. 431. Een exempel daar van is te zien in 't 2 D. van de Papeg. pag. 464.
Ook vald 'er geen Reauditie van defaulten by Commisfarisfen in Gyzcling verleend : vide Papeg. 2. D. pag. 466.
In Reauditie mag men geen Grieven a minima proponeeren: vide Papeg. 1. D. p. 432.
Nopens het verzoeken van Mandamenten, Provifien, en auctorifatien op Deurwaarders, kan men Reauditie verzoeken, en word van zodanige Dispoütien voor de Boete van Reaurditie maar 5 Gl». betaald.
Als 'er een Mandament van Arrest, Pcenaal, of Auctorifatie verleend word, 't zy abfoluut, 't zy bepaalt, moet men aanftonds appelleeren, en binnen twintig dagen zyne Grieven aan den Raad overgecven, gelyk in den Tit. van Pcenaal reeds gefegt is, dog die twintig dagen verlpopen
zyn-;



PROCEDEEREN. 141
zynde, valt daar tegen geen Reliëf: vide Papeg. 2. D. pag. 464 en 465.
, 1
Tit. 28.
Van Revifie.
Revifie is een herzieningc van een misflag, die in een gewysde van den hoogfren Regeer gezegt word begaan te zyn.
Van wat zaken geen Revifie valt.
i°. Van geen Appoinctementen of Sententien interlocutoir, ten definitive reparabel, volgens 't 2S6 Art. van d'lnjlr. van den Hoogen Rade.
2°. Van zaken in cas posfesfoir, als Mainctenuc, Complaincte, cn diergelyke: volgens 't 285 Art. van gem. Inftr.
30. Van willige Condemnatien van den Hoogen Raad.
40. Ook niet ïn zaken van luiden, Pro Deo bedient wordende: vide Papeg. 1. D. pag. 438 & 439. Voorts worden geen Super-Revifien geadmitteerd : volgens Refolutie van de Staten van Holland in dato 7 February 1659, en Papeg. d. I.
Re-



142 MANIER VA N
Revifie moet binnen twee Jaren na dato van de Sententie van den Hoogen Raad verzogt, 't Mand', van Revifie geligt, en de Boete betaald worden: volgens 't 279 Art. van d>'Inftr. van den Hoogen Raad.
Ook moet de Regtdag binnen die twee Jaaren beteekent zyn: volgens 't 280 Art. van dezelve Inftr.
De Boete van Revifie is nu volgens 't 12 Art. van de nader Ampl. van d'Inflr. d'anno 1644. de fomma van twee honderd Guldens.
By 't Requcst om Mandt van Revifie moeten de' redenen van 't erreur gepofeert worden, volgens 't voorfz. 279 Art. van cPInftr. van den H. R.
Men mag by Eisch in cas van Revifie ook geen andere middelen allegueeren, als by 't Requcst: volgens 't 28 f Art. van gem. Inftrutlie.
De Impt. van Mand', van Revifie moet voorts binnen drie Maanden van de Staaten van Holland Adjuncten Revifeursverzoeken, volgens 't 282 Art. van d'Inftr. van den H. R.
Deze Adjuncten Revifeurs moeten zeeven Rcgtsgeleerden zyn, volgens het zelve 28» Art. van dP Inftr. En zyn ordinair vyf Penfionarisfen uit de Steeden, en twee Raaden van 't Hof.
Die



PROCEDEEREN. 143
' Die zeeven Adjuncten moeten zweeren, in de zake nooit bevoorens geadvifecrt of geconfuleert te hebben: volgens 't 283 Art. van voorfz, InftruBie.
De Impt. van Revifie moet zoo veel penningen namptifceren, als .noodig zyn om de vacatiën, en verdere onkoften te betaalen: vide 't gem. Art der Inflr van den Hoogen Raad.
Revifie furcheert geen Executie, ten ware de zaken niet zyn reparabel.
In Revifie mogen geen nieuwe Faiten gepofeert,of nieuwe Stukken overgeleveert worden, vide Papeg. 1 D. pag. 438.
Voorts mogen ook in Revifie geen grieven a minima geproponeert worden.
En werd ook geen Reliëf of Requeft Civil van 't verloop des tyds gepermitteert, Papeg. d. loco*
Als de Revifie voldongen is, word maar een DcduBieby de Stukken gevoegt, en, zoo de zaak bevoorens nietbefchrecven is geweest, gefchied cenpleydooy in 't Collegie van den Raad, voor den Hoogen Raad, en de Adjuncten Revifeurs.
In Revifie gaan twee Defaulten.
't Profyt van 't eerfte Default is een ander Mandament met inthimatie.
En dat van 't tweede is te niet doening van
de Sententie. J
Tit!



144
MANIER VAN
f-, , 1—•
Tit. 29.
Van Willig Decreet.
Een Mandament van vjillig Decreet is een Daagccel, waar by men alle en een iegelyk by klokke - gedag dagvaard, die eenig Regt op het verkogte goed zoude prsetendceren.
Dezelve komen meeft te pas, als men vreeft dat iemand eenig Hypotheecq, Servituut, Renten, of eenig eigendom op het verkogte zoude willen fuftineeren; als men zoo iemand weet moet de zelve fpeciaal gedagvaart worden op 't Decreet: vide Papeg. 1 D. p. 447.
Perfoneele Actiën ten laften van den Vcrkooper kunnen op het willig Decreet by oppofiti;niet geeifcht worden, maar wel reëele Actiën op het goed zelve, Papeg. dici. loco.
Iemand een Rente hebbende op het ïluys of Land, waar over het willig Decreet word verzogt, moet opkomen en zig oppofeeren; dog kan confenteeren in de interpofitie van 't Decreet, mits dat het verkogte met die Rente blyft belaft &c , vide Papeg. 1 D. pag. 446.
By 't Mandament van willig Decreet werden de Deurwaarders geauctorifcert, om de
Qe-



PROCÉDÉ EREN. 145
Gedaagdens voor de eerfte, tweede, en derde reis te dagvaarden, zonder dat telkens na 't verleenen van de Defaulten, een nieuw Mandament noodig is, maar na 't verleenen van '6 derde Default word een ander Mandament gedepecheert.
De vier Defaulten gegaan zynde, word daar by gemaakt een Intendit, en voorts de ftukken onder Inventaris ter Griffie gelevcrt.
1 ' '
Tit. 30.
Van Executie en Onwillig Decreet.
Alle de Sententien van de Hoven van .Justitie worden ter Executie gelegt op één van deeze twee wyzen, namentlyk:
1. By ree'ele Executie, op de Goederen van den Gecondemneerden, daar toe by den zeiven aangewezen, of in Arreft genoomen.
2. By weegen van Gyfeling.
Alle Sententien, waar by een of meer Perfoonen in haar privé gecondemneert zyn, om te voldoen zeekere geld fommens, werden geëxecuteerd by aanwyfmg van goederen.
Maar alle Sententien, waar by iemand gecondemneert is» om het een of ander faclunt K te



140" MANIER VAN
te prasfteeren, worden geëxecuteerd door de weg van Gyfeling.
Zoo wanneer Collegien, Voogden, Executeurs of ook andere Perfoonen in eenige qualiteic gecondemneert zyn, 't zy om geld te geeven, 't zy om een fait te prasfteeren, werd altoos by Gyfeling geprocedeert.
De Sententien van den Hove worden altooS ter Executie gefteld uit kragte van een Executant, zynde de Commisfie van den Deurwaarder, om zulks te mogen doen.
Executorien worden in de Griffie altoos verleend, ten pericule van die geenen, die fe verzoeken.
Dezelve duuren maar een Jaar, en als in een Jaar daar uit niet geëxecuteerd word, zyn dezelve Verjaart, en moet nieuwe Executsrie geligt worden.
. Dog als men een half Jaar na dato van de Executorie fommeert, en agt Maanden daar na renoveerde, behoeft men geen andere Executorie te hebben, om dat die binnen 't Jaar leevendig is gehouden.
Alle Deurwaarders van 't Hof worden by 't Hof ook geauótorifeert, om de Vonnisfen van de Houtvefterye ter Executie te leggen, volgens Refolutien van den i April 1594, en van
den



PROCEDEEREN. 147
den 11 Mey 1596: vide Papeg. 1 D. pag. 451.
't Begin van de Executie is het doen van de Sommatie, en binnen veertien daagen daar na volgt de Renovatie, cn gefchied als in de Papeg. 1 D. pag. 452. te zien is.
Voor 't Hof moet de Sommatie gedaan worden aan den Geëxecuteerden zelf, en maar 24 uuren tyd gegeeven werden, volgens 't 173 Art. van derfeher Inflruélie.
Voor den Hoogen Rade moet de Sommatie gedaan worden aan den Procureur van den Gecondemneerden, en gegeeven worden de tyd van veertien dagen: vide Art. 256 van de Inflr. van den Hoogen Raad.
Na de Renovatie volgt de aanwyzing van Goederen.
Deze aamvyzing van Goederen gefchied ten keufe van den Gecondemneerden, welke van zyne Goederen hy liever misfen wil, en als de aangeweeze Goederen verkogt zyn, en men nog niet genoeg heeft ter voldoening van de Sententie, verzoekt men nadere aanwyzing van Goederen, om de Sententie daar aan verder te dirigeeren.
Zoo de Geëxecuteerde onwillig is, om aanwyzing van Goederen te doen, procedeert K 2 men



i48 MANIER VAN
men teegen hem, als in de Papeg. i D. pag. 452. te zien is.
Hoedanig dat nu verder in materie van Executie by aanwyzing van Goederen geprocedeert word, is in de Inflr. van 't Hof van Art. 173 tot 190. inclufivé te zien, en met relatie tot den Hoogen Raad, Art. 264. & feqq. van derfeher Inflr.
Als de Goederen by Executie verkogt zyn", houd men Preferentie over de Kooppenningen, en om daar toe te koomen, worden de Kooppenningen onder den Griffier gelevert, en by den Impetrant van Decreet, of een van de Crediteuren van den Geëxecuteerden, verzogt, dat partyen zullen worden geordonneert te compareeren voor Commisfarisfen, om aldaar te disputeeren op de preferentie van de Penningen , geprocedeert van de verkogte Goederen, het welk by 't Hof word geordonneert, alvoorens daar op hebbende gehoord de Procureurs van de andere Crediteuren: vide Papeg. 1 D. pag. 477.
Voor deezen moeiten de Preferentien voor den Hoogen Raad, volgens het 273 Art. van deszelfs Inflruélie, gehouden worden voor de finale verkoping, dog dit is verandert by Publicatie



PROCEDEEREN. 149
catie van den Hoogen Rade in dato 19 July 1725, zulks dat nu de Preferentien aldaar ook als voor 't Hof gehouden werden na de verkooping.
De kooper van het geëxecuteerde goed moet de kooppenningen onder den Griffier brengen, en zulks niet doende werd het goed ten zynen pericule en koften andermaal verkogtj volgens 't 191 Art. der Inftr. van 'j Hof, en Papeg. 1 D. pag. 455.
Dog dit moet met onderfcheid verftaan worden, namentlyk als de penningen geprovenieert zyn uit verkooop van onroerende goederen, werden defelve onder den Griffier gebragt, maar als ze fpruiten uit meubilaire of roerende goederen, werd 'er mede gehandelt als vooren, te weeten, dat 'er ook preferentie over werd gehouden.
De Crediteuren, dewelke, volgens het Verbaal van Preferentie, penningen trekken, moeten daar voor cautie ftellen, volgens 't 119 Art. van dPInftr. van 't Hof, ten einde reftiJ tutie te doen, als namaals in Regten bevonden werd iemand beeter Regt daar toe te hebben.
Als het de Crediteuren onder den anderen niet eens zyn over de Preferentie, word 'er K 3 ve-



tgy MANIER VAN
verdraagcn om te fchryvcn by Eifch van Preferentie, en blyven de Penningen middelerwyl leggen onder den Griffier, of ook wel ten Comptoire van Holland gebragt, om aldaar tot der Crediteuren profyt op Intereft te loopen: vide Papeg. i D. pag. 481 en 482.
Als een derde wil fuftineeren aan hem het geëxecuteerde goed toe te behooren, kan hy in Oppopaie komen, volgens 't 187 Art. van de Inftr. van Hof, maar dan gaat evenwel de Executie voort; daarom is her beeter, in plaats van Oppofitie, Pcenaal te verzoeken, gelyk ook meeft gefchied: vide. Papeg. 1 D. p. 454,
Als voor den Hoogen Raad de Impt. van Executie gecontenteert word, en hy vervolgt dan niet de Interpofitie van 't Decreet, zoo konnen de andere Crediteuren het Decreet ver» volgen, volgens het 274 Art. van de Inftr. van den Hoogen B.aad. ■
Wanneer, in de Executie van Meubilaire Goederen, een derde zig oppofeert, moet de Deurwaarder hem in oppofitie ontfangen* en ftil ftaan met zyn Executie ; dog de Geëxalteerde word met relatie tot de Meubilaire Goederen in geen oppofitie ontfangen, volgens 't 177 Art. van de Inftr. van den Hove,



PRO. CEDEEREN. 151 1
ve, maar in opfigte van vafte Goederen wel: vide Art, 187 van gem, Inftruclie.
Een Geëxecuteerde mag in zyn perfoon niet geapprehendeert werden, dan wanneer hygeen Goederen aanwyft en niets van hem te vinden is, om daar aan de Executie te dirigeeren, volgens 't 194 Art. van de Inflr, van '1 Hof.
De Oppofltien moeten Gcregtelyk gedaan worden of Notariaal: vide Papeg. 2 D. p. 482-
Meubilaire goederen geexecuteert zynde, zonder eenige oppofitie , voldoet de Deurwaarder daar uit den Impetrant van Executie , en doet Rcckening aan den Geëxecuteerden, volgens 't 176 Art. van de Inftr. van't Hof,
In deeze materie gaat maar één Default, en voor 't profyt van dien werd verleend aftc, om te voegen by den Dccreete.
't Profyt van 't verftek van Antwoord is, als in de Papeg. 1 D. p, 462. No. 4. te zien is.
Proceduuren in Materie van Executie en onwillig Decreet.
Acte van Condemnatie.
„ O? huiden compareerde voor den Hove „ van Holland A. Procureur voor dezen Hove, „ Requirant, ende exhibcerde den voorfz: HoK 4 >, ve



1^3 MANIER. VAN
wve de Acte Obligatoir by B. Procureur voor „ den Geregte van , . . Gerequireerden,opden . . . voor Notaris en Getuigen alhier in den „ Hage gepasfeert, verzoekende daar op Condemnatie.
„ Waar op C. als Procureur van den Gerequi„ reerden, volgens zyne fpeciale Procuratie in
de voorfz. Acte Obligatoir begreepen, ver„ klaarde in 't voorfz. verzoek te confentee„ ren»- Gehoord welk voorfz: verzoek ende „ confent, mitsgaders gezien de voorfz. Acte „ Obligatoir, hier na geinfereert
„ Op huiden den ... . compareerde &c. Fiat infertie van de Acte Obligatoir.
„ Heeft 't voorfz. Hof den voorn. Gerequi„ reerden gecondemneert, en condemneert hem „mits dezen, omme de voorfz. Acte Obliga„ toir te voldoen ende te agtervolgen, naar „ desfclfs forme en inhouden.
„ Gedaan in den Hage den ... . voor de „Heeren ende Mrs. F. en G. Raadsluiden, „ als Commisfarisfen ter audiëntie van de Rol„ le gecommitteert, Qonderflond^ In kennisfe
van my. (Gei.)
H.
Exe-



PROCEDEEREN. 153
EXECUTORIE.
„ De Prsefident ende Raden over Holland, Zeeland en Vriefland, den eerften gezwoore» "Exploiftier hier op verzogt, falut. Wy „ committeeren u mits dezen, dat gy ten - verzoeke van A Procureur voor dezen Ho" ve, Requirant, onze Afte van willige Con„ demnatie van dato den ... • hier aange„hegt, van wegen de Hooge Overheid, by „ u roepende den Officier van der Plekke (is „ 't nood) ter Executie legt naar zyne forme „ende innehouden, realyk, en by feiten, „ zulks als behoord, neemende daar van uwen. „ behoorlyken falaris, van welken te d ien wy „u geeven volkoomen Magt, Auctoriteit en „ zonderling Bevel, ontbiedende daaromrae „ &c, Gegeeven in den Hage onder 't Zegel „ van Juftitie den .... ( onderjlond ) By myne Heeren de Prefident en Raden over Hol„ land, Zeeland en Vriesfland, (Gé/.) H,
Relaas.
„ Uit kragte van zeker Executorie in dato Comm;sse, „den ... . gedepecheert op een Acte van „ willige Condemnatie van dato den 15 dito, „ beide van den Hove van Holland gcimpcK 5 treert



154 MANIER VAN
„ treert by A. Procureur voor den voorfz, Ho„ ve, Impetrant van Executie, en ten zynen „verzoeke, heb ik ondergefchreeve J. Deurjg waarder Ordinaris van den zeiven Hove, my „ op den 20 April 17 . . gevonden binnen de „ Stad R. aan de Perfoon van B. Notaris en „ Procureur aldaar,Gecondemneerdeen Geexe„ cureerde, en denzelven van wegen de HooSommatie. „ ge Overheid gefommeert, ten einde hy bh> „ nen den tyd van 24 alsdoen eerft komende uu„ ren zoude hebben te betaalen aan handen „ van my Deurwaarder ten behoeven van den „ voorn. Impetrant de fomme van ƒ . . . zyn„ de den inhoude van de voorfz: A<fte van „ willige Condemnatie, en daar en boven mc„ de te betaalen de koften van de Executie, „ of dat ik Deurwaarder, by gebreeke van „ dien , zoude voort procedeeren, volgens „ de Inftructie van den opgem. Hove, hebbe „ ten zynen behoeven gelevert behoorlyke. ,, Acte van fommatie, en van hem tot aritr „ woord bckoomen, ik zal toekomende week by „ ban koomen.
„ Op den 27 dito heb ik Deurwaarder voorn. r„ my wederom gevonden binnen de voorfz. „ Stad R. ter woonftecde van den voorn. Gecxe„ cuteerden , doende (vermits zyn abfentie)
„ myn



PROCEDEEREN. iS5
„ myn exploid: aan desfelfs Dienftmaagt, cn „ hcbbe aan defelve van wegen als boven de „vorenftaande fommatie gevenoveert, en als*™0™^ „ nog voldoeningeverzogt, ofte dat hy Geëx'-»*^m .. cuteerde my zoude hebben aan te wyzen zo- ge vangoe-
„ t. deren.
„ danige goederen, waar aan ik myne Executie „ tot voldoeninge van alle het geene voorfz: „ is, naar behooren, zoude kunnen dirigeeren» „ ofte dat ik Deurwaarder by gebreeke van dien „ genoodzaakt zoude zyn, voort te proGedee„ ren volgens d'Inftructic van den opgera. Ho„ve, hebbe ten zynen behoeve geleevert bc„ hoorlyke acte van Renovatie, met verzoek „ van aanwyzinge van goederen; En van de „ Dienstmaagd tot antwoord bekomen, ik zal n 't behandigen.-
„ Op den 17 Mcy daar aan volgende heb ik „ Deurwaarder voornt. my wederom gevonden „ binnen de Stad R. aan de perfoon van den „ voorn: Geëxcuteerdcn, en den zei ven uit den „ naam ende van wegen als boven geinterpel-
leert, omme als nog te voldoen den inhou-defoiatum
" ' met ver-
„ de van de voorfz. condemnatie ter fomma van zoek van „ƒ. . . . afflaande folutum, en daar en bp-*"^^. „ ven de koften van de Executie, ofte dat hydere"„ my zoude aanwyzenzodanige goederen, waar „ aan ik myne Executie tot voldoeninge van 't
gee-



156 MANIER VA N
' „ ne voorfz. is, naar behooren zoude kunnen di„ rigeeren, ofte dat ik Deurwaarder zoude „ voort pröcedecren volgens de Inftructie van „den opgem. Hove, hebbe ten behoeve van „ den voorn Geëxcutcerden gelevert behoorlyke „ acte, inhoudende alle het geene voorfz: is, „ en van hem tot antwoord bekoomen, ik be„ love u, dat ik hem voor bet uitgaan van de ,, toekomende week genoegen zal komen geeven.
„ Waar na ik Deurwaarder op den 15 Nov.
17.. my wederom hebbe gevonden binnen de „ voorfz. fiad R. aan de perfoon van den voorn. „ Geëxecuteerden, en defelve van wegen als bo„ ven wederom geinterpelleert, omme den in„ houde van de voorfz. condemnatie te vol„ doen, afflaande folutum, alsmede te betalen „ de koften van de Executie, en by faulte van „ dien als nog aanwyzing van goederen ver„ zogt, ofte dat ik anderfmts zoude voort pro„ cedeeren, volgens de Inftructie van den Ho„ ve, hebbe ten behoeve van den Geëxecuteerden „ gelevert behoorlyke acte, inhoudende al het „ gecne voorfz. is, en van hem tot antwoord „ bekoomen, ik zal een Poenaal ligten.
„ Den 2 Mey 17.. heb ik Deurwaarder voorn. „ my al wederom gevonden binnen de voorfz. „ ifod R. aan dc perfoon van den voorn. Geëxe-
cu-



PROCEDEEREN. 157
„ cuteerden, en hebbe defelve al wederom ge-
„ interpelleerc tot voldoeninge van dcn-inhou- nader geJn*
terpelleert.
„ den van de voorfz. condemnatie, afflaande „ folutum, en de koften van Executie, en by
faulte van dien als nog aanwyzinge van goc„ deren verzogt, en van den Geëxecuteerden tot „ antwoord bekomen, ik leg nu in 't verbuyzen, „ maar zal binnen een dag a Hen, als ik op myn „ Jlel ben, by hem koomen, en genoegen geeven.
„ Ende alzoo de Geëxecuteerde als nog in „ gebrceke bleef te voldoen, zoo heb ik Dcur„ waarder voorn, my op den 18 July 17 . . we„ derom gevonden tot R. en aan de perfoon „ vandenvoorn. Geëxecuteerden, en den zeiven
als nog tot voldoeninge van 't geene voorfz. is, „ geinterpelleert, en by faulte van dien aan- n°2 nad?r
gemterpel-
„ wyzing van goederen verzogt, ofte dat ik^ert.
„nu zoude voort procedeeren, volgens d'In-
„ ltruólie van den opgem. Hove, en heeft de
„ voorn. Geëxecuteerde my Deurwaarder als
„ doen in Executione aangeweczen, zeekere bekoomen
aanwyzin-
„ zyne Thuyn en Erve, liggende in . . . buy- ge van goe„ ten de ftad R onder de Jurisdicrie van C. Se? by „ breeder gefpecificeert in de acl:e van aanwy„ zinge van den Geëxecuteerden, om daar aan „ te verhaalen het geene voorfz. is. „ Voorts heb ik Deurwaarder voorn, op den
25



153 MANIER VAN
„ 25 dito ten overftaan van twee Schepenen „ van G. van wegen de Hooge Overheid ge• Aïreit. }) nomen in Arreft, en in handen van de hoog„ gemelde Hooge Overheid gefteld , zekere „ Thuin en Erve, geleegen in de ... . bui„ ten de Stad R. onder de voorfz. Jurisdictie Belending. „ van C. belend ten noorden de Erfgenamen „ van K. ten zuiden L- cum fuis, en ftrekken„ de voor van de Laan tot agter aan de „ Sloot, toebehoorende aan den voorn. Geexe„ cuteerden, enby hem fpecialykin executione aangeweefen, en breeder in de volgende Acte „van Arreft gefpecificeert, en gemelt, om„ me daar aan te vcrhaalen den inhoude van „ de voorfz. Acte van willige Condemnatie „ ter fomma van/. . . afflaande folutum, en „ daar en boven de Koften van Executie.
„ Waar na ik Deurwaarder my op denfelven „ dato hebben gevonden ter Woonfteede van „ den voorn: Geëxecuteerden, doende (vermits „ hy niet t' huis was) myn exploict aan des„ felfs Dienftmaagt, en aan defelve van weeïnfin " £cn a^s k°ven ^et voorfz. gedane arreft geinvan 'tarreft„ fmueert, enhem geinterdiceert de voorlz. ge-
aan de ge-
execateer- „ arrefteerdeThumenErve te veralieneeren, beterdTaie?""»» lau^en of bezwaaren, maar myne Executie daar „ aan laten dirigeeren, als naar behooren, en dat
„ ik



PROCEDEEREN.
159
„ ik Deurwaarder van meeninge was de voorn. „ ThuinenErve, na vier voorgaande Zondaagfe „ en vierMarktdaagfe Prodamatien,Publicq aan „ de meeftbiedende by den uitgang van een bran„ dende wasfe kaars te verkoopen, als mede dat de „ eerfte Proclamatie zoude gefchieden op Zon„ dag den 27 July 17 . . hebbe ten zynen be„ hoeve gelevert behoorlyke Acte, inhoudende „ al 't geene voorfz. is, en van de Dienftmaagt „ tot antwoord bekoomen, ik zal 't myn Heer „ geeven.
„ Nog heb ik Deurwaarder ten zeiven dage „ het voorfz. gedane Arreft mede in voegen „ als boven geinfinueert aan de Schout, Schee- van >t „ penen en Secretaris van C. en hun geinter- J^£.In* „ diceert over eenige belaftinge, ofte alienatieaan schout
, . Schepenen
„ van de voorfz gearrefteerde Thum en Erve en secret»„ te ftaan, op pcene van nulliteit, hebbe tenris van Cr „ dien einde ter Secretarye van C. gelevert „ behoorlyke Acte, en van denfelven Secreta„ ris tot antwoord bekoomen, '* is wel.
„Op den 27 July 17 .. Zondag zynde,^ Zmi^ „ heb ik Deurwaarder my gevonden binnen H. Gebod. „ (zynde de Parochie cn Publicatie plaats van „ C.) ende aldaar op het uitgaan van de „ voormiddags Predicatie, ter gewoonlyker „ plaatfe, na voorgaande klokken geflag ten
„ aan- i



MANIER VAN
„ aanhooren van den volke, de voorfz. Thuin „ en Erve by Publicatie te koop gefteld in „ gewoonlyke maniere, affigeerende myn Biljet ter gewoonlyker plaatfe, met verklaringe „ daar in, dat het zelve was het eerfte Zon„ dagfe Gebod
„ Den 29 dito heb ik Deurwaarder voorn. „ my gevonden binnen de Stad R. en aldaaF „ Marktdag zynde, van het Raadhuis der x. Markt- „voorn. Stad, na voorgaande klokke - gedag, dagfe Ge- ten aanhooren van den volke, de voorfz.
bod. "
„ Thuin en Erve by de eerfte Marktdaagfe „ Publicatie te koop gefteld in gewoonlyker • „ manieren, affigeerende aldaar mede myn Bil-
„ jet, met verklaaringe daar in, dat het zelve „ was het eerfte Marktdagfe Gebod.
„ Op den 3 en 5 Aug. daar aan volgende, en ^Markf. „ Zondag cn Marktdag zynde, heb ik Deurdags Ge- waar{jer voorn , zoo binnen den Dorpe van
bod. "
„ H., als binnen de Stad van R. ter plaatfe, „ en inmanierealsvooren, gedaan het tweede „ Zondagfe en Marktdagfe Gebod, met affixie „ van Biljetten en verklaringe daar in, dat het „ zelve was het tweede Zondagfe en Markt„ dagfe Gebod. 3. zondag- „ Den 10 en 12 dito, Zondag en Marktdag dagfeM Ge- „ zynde, heb ik Deurwaarder voorn, zoo binbod. . nen



PROCEDEEREN. i6i
■„ hen den Dorpe van H. als binnen de Stad i} R. ter plaatfe en in maniere als vooren ge„ daan het derde Zondagfe gebod, met affixie „van Biljetten, en verklaaringe, dat het was „ het derde Zondagfe cn Marktdagfe gebod.
„ Op den 17 dp. Zondag zynde, heeftM. mede 4- Zon„ Deurwaarder van den voorfz. Hove, binnen Marktdag>i den voorfz. Dorpe, en ik Deurwaarder voorn.fe Ëebod' j, op den 19 binnen de Voorfz. ftad R. Zoni, dag en Marktdag zynde, ter plaatfe en in „ manieren als vooren gedaan het vierde Zondag„ fe en Marktdagfe gebod, met affixie van bil„ jetten en verklaringe daar inne, dat het was het „ vierde, en laatfte Zondagfe en Marktdagfe ge„bcd, mitsgaders dat ik Deurwaarder zoude „zitten, omme de voorfz. Thuyn en Erve, „ by den uitgang van een brandende wasfe „ kaars te verkoopen op den voorfz 10 Au? Denucïatle
j . , , „ vandeiyd,
„ 17 . . des voormiddags ten elf uuren op heten plaats „ Raadhuys der voorfz. ftad R. en dat op zo- pinge."1"1" „danige conditiën en voorwaarden, als ten „ voorfz. tyd, en plaats door my Deurwaar„ der zouden voorgeleezen worden.
„Welke voorfz. tyd gekomen zynde, heb „ ik Deurwaarder (na dat ik my alvooiens i, hadde geinformeert op de belaftingen, de Ed ■ tieïnf i, Gr. Mog. Heeren Staten van Holland eon- Bciaftingc.
1-t j. eer-



1Ö2.
MANIER VAN
„ cerneerende, alsmede op de belaftingen cn
„ hypothecatien, op de voorfz. Thuin ftaan-
„ de ) my vervoegt op het Raadhuis der gem.
„ ftad R. en aldaar (na dat degezwooren Uit-
uitroepin- n roeper my hadde gedeclareert, de voorfz. ge der verkopinge. „ Verkopinge door dezelve ftad R. uitgeroepen
„ te hebben ) de voorfz. Thuin, en Erve ter pre- :
„ fentie ende overftaan van twee Heeren Sche- \
„ penen der gemelde ftad R. opgeveilt, ende
Verkopïn-• de voorfz. Verkopinge ten uitgaan Yan de ge.
„ brandende wasfe kaars gedaan, ende is als Kooper. }) toen kooper gebleeven N. voor de fomma van „ƒ.... alles volgens de Conditiën en Voor„ waarden hier na geinfereert.
„ Waar na M. mede Deurwaarder van den „ voorfz. Hove, op den 29 binnen H. en ik „ Deurwaarder voorn, op den 26 binnen R. „ Zondag en Marktdag zynde, zoo van het „ Regthuis van H. voorfz. als van het Raadje huis der gem. ftad R. na voorgaande klokke „ geflag by openbare Edidte alle onbekende OpDagvaar-,, pofanten, en allen anderen, die eenig Regt, ane^onbe-1» aótie, toe ofte aanzeggen zouden mogen hebkende op- {,en 0fte winen pretendeeren, op de voorfz.
pofanten.
„ Thuyn en Erve, ofte de Penningen daar van by „ finale verkoopinge te provenieeren; Item nog „ den voorn. Geëxecuteerden, doende (vermits
„ hem



PRÖCEDÈEREN. ifjg )} hem niet konde fpreeken") myn exploictaande Dagvaar-
i^- . i dinge van
Dienstmaagt; nog O hypothecaire crediteur; geëxcuteer„ nog N. als kooper, ( vermits zyn abfentie aan kénde6op„ zyn zoon) als mede nog P. als insaarder, Pofanten >
enden Ko-
ofte ontfanger van de Ordinaris, en Extraor- per.
dinaris Verpondingen over den Ambagte van
C. (vermits zyn abfentie aan desfelfs Clercq) „ uit den naam, en van wegen als boven heb„ be gedagvaard te comparecren, ofte gemag„ tigde te zenden voor den opgem. Hove, in „denHage, op Maandag den 15 Sept. 17.. voor „ de middags goedtyds, te wectcn, deGeèxe- Regtdag. „ cuteerde, om hem te zien onterven van de „ voorfz. Thuin en Erve, de kooper daar in te „ zien veftigen en decreteeren, het Decreet tezien „ interponeeren, de kooppenningen te zien diftri„ bueeren by ordonnantie van den Hove, en te
ontfangen het furplus, indien'er eenig is; de „ kooper, omme te komen fourneeren zyne uitge-
loofde kooppenningen, en te ontfangen zyne „ Brieven van Decreete, indien hy Kooper blyft, „ by het aftrekken des Zeegels van den wasfe; en
de Oppofanten,omme te komen gceven redenen f, van hunluider Oppofitie: hebbe ten behoeve van „ de Gedns gelevert behoorlyke a&ens, en van „ dfcMeid van den Geëxecuteerden en de Clerq n van de Verponding-gaarder P. tot antwoord L > « be-



154 MANIER VAN
„ bekoomen, ik zal hem geeven.- van o, het „ is wel, En van de Zoon van n. Kooper, het „ is wel, Ende zyn voorts ten behoeven van „ de onbekende Oppofanten mede behoorlyke „ actens ter gewoonlyker plaatze geaffigeert: „ van alle het welke ik Deurwaarder voorn. Adverten- >j de Ed. Mog. Heeren van de Reekenkamer Reekenka-6 » 'm Holland , naar gewoonte hebbe geadver*»er. H teerd, welke acte is geaccepteert door der„ zeiver Bode Q.
„ Alle het welke ik UEd. Mog. relateere= „ adtum utf. ( get.) W. S. (ter zyden ftond ) „ Uitgeroepen alle onbekende Oppofanten. 15 „ September. 17 . . (get.~) J. S. 17 . .
Acte van Aanwyzinge.
„ Alzoo ik ondergefchreeve B. door W. S. „ Exploiftier van den Ed. Hove van Holland, „ werde geëxecuteert tót voldoeninge van ze„ kere willige condemnatie, by A. Procureur „ voor den voorfz. Hove, van denzelven Ho„ ve op den 15 April 17 . . ten laften van my „ ondergefchreeve geobtineert, ter fomma van „ ƒ ... en dat by den voorn. Exploidtier zoo „ verre is geprocedeert, dat na voorgaande „Sommatie, Renovatie, verzoek van aanwy„ zinge Yan goederen, en interpellatie, heden
„ ver-



PROCEDEEREN.
„ verder van voornemens is, voort te proce„ deeren, zoo is 't dat ik ondergef. by deezen „ in execntione ben aanwyzende zekere my„ nen Thuin en Erve, ftaandc en geleegen — „ buiten de ftad R. onder den Geregte van C. „ belend ten Noorden &c. om daar aan des noods „ zynde, den inhoude van de voorfz. condem„ natie en gepretendeerde onkoften, by Exe„ cutie ten periculen van my ondergef. te ver„ haaien, behoudens ieders Regt, 't geen ieder „ ter contrarie dezes zoude vermcinen te heb„ ben. Aclum den 18 July 17 . . Cwas get.J „ l v.
Acte van Arrest.
„ Uit kragte van zeker Executorie in dato „ den 18 April 17 . . gedepecheert op een ac„ te van willige condemnatie van dato den 15 d°. „ beide van den Hove van Holland geimpe-
treert by ofte van wegen A. Procureur voor i den voorfz. Hove, Impt. van Executie, en „ ten zynen verzoeke, zoo is 't dat ik onder„ gefchreeven W. S. Deurwaarder ordinair van „ den voorfz. Hove, na voorgaande fommatie, „ renovatie, verzoek van aanwyzinge van goede„ ren, cn interpellatien, by deezen ten overftaan „ van de mede ondergeteekende Heeren Schepenen L 3 van



166 MANIER VAN
van Cool, uit den naam en van weegen dc „ Hooge Overheid ncerae in arrest, en bewaar„ der hand, en in handen van de hooggemel* „ de Hooge Overheid ftelle, zekere Thuyn en „ Erve, leggende buiten de Stad R. onder de „ Jurisdictie van C. voorfz. belent ten Noor„ den &c. tocbehoorende B. Notaris en Procu„ reur binnen de voorfz. ftad R, Gecondem-
neerde en Geëxecuteerde, enbyhemfpecialyk „in executione aangeweezen, omme daar aan ,, by executie, ten pericule van den voorn. Ge„ ëxecuteerden, te verhaalen den inhoude van „ de voorfz. acte van willige condemnatie, ter „ fomma van ƒ • • • • afflaande folutum, en „ daar en boven de koften van de executie. „ Aldus gedaan en gearrefteert dezen 25 July $) 17 . . CgeU R. S. W. S.
Conditiën van Verkooping.
„ Op Conditiën, en Voorwaarden hier na-* „ volgende zal W. S. Deurwaarder ordinaris
van den Ed. Hove van Holland, uit kragte ij van zeker Executorie in dato den 18 April
17 . . gedepecheert op een Acte van willige s, condemnatie van dato den 15 dito, beide van jt den voorfz. Hove geimpetreert by A. Prow cureur voor denzelven Hove, Impt. van
Exe^



PROCEDEEREN. 167
„Executie, op ende jegens J. V. Notaris en M Procureur binnen de Stad R. Gecondemneerde „ en Geëxecuteerde, en ten verfoeke van den „ voorn. Impt. na voorgaande fommatie, renovatie, verfoek van aanwyzinge van goe„ deren, en interpellatien, arrest, vier Zon„ dagfe, en vier Markdagfe Proclamatien, af„ fixie van Biljetten, omroeplnge, en verdere „ folemniteit, in materie van Executie gere„ quircert, en in dezen volkomen geobfer„ veert, uit den naam, ende van weegens de „ Hooge Overheid, ten overftaan van de me„ de ondergeteekende Ed. Agtb. Heeren Sche„ penen der Stad R. by hcerlyke ende reale „ executie van welgemelden Hove, omme „ gereeden ende gepermitteerden gelde, open„ baarlyk opveilen, en verkoopen zekeje Thuyn „ en Erve, liggende buiten de Stad R. onder „ de Jurisdictie van C. belend ten Noorden „ Sec. toebehoorende den voorn. Geëxecuteer„ den, en by hem fpecialyk inExecutione aan„ geweezen , omme daar aan ( by manquement „van voldoeninge) by executie te verhaalen „ den inhoude van de voorfz. acte van willige „ condemnatie ter fomme van ƒ ... . afïlaan„ de folutum, en daar en boven de koften van „ de Executie.
h 4 » De



163 MANIER VAN
„ De Verkoopinge werd gedaan om guldens „ van xl groten vis. 't ftuk, met opflag en „ verhooginge, geduurende het branden van „ een wasfe kaers, by my alhier te ontfteeken,
en die meest daar voor biedende, en laats: „ veihoogende blyft met den uitgang van de „ voorfz. kaers, zal koper zyn.
„ Indien het gebeurde dat twee of meer, ger „ lyk hiedende waren, ofte dat in het opvei„ len, ofte anderfints, eenig abuis gefchiede, „ zoo benoude ik Deurwaarder in zulken geval „ het eerfte en tweede woord aan my, zonder. „ tegenfpreeken van iemand.
„ Die kooper blyft van de voorfz. Thuyn en „Erve, zal defelve vry ontfangen, niet daar
opftaande als den Heer zyn regt, ende na„ mentlyk des Graaffelykheids Erfhuuren , „ Chynfen, Hofpcnningen, Capoen-gelden, en„ de andere diergelykeRenten meer, indien de„ zelve daar mede belast ofte bezwaart zoude „ mogen wezen. „ De kooper zal gehouden weezen boven en
onvermindert zyne uit te loovene Kooppenp ningen, alhier in promptis aan handen van n my Deurwaarder te betaalen voor een Gods„ penning ten behoeven van den armen 2 Sis. II 8 St. en voor rantzoen twaalf Guldens.
» Des-



PROCEDEEREN. 169
I
„ Desgelyks zal de Kooper gehouden zyn, bo„ ven ende onvermindert zyne uittelovene „ kooppenningen, te betalen den 80 -penning„ met de 10 Verhooging van dien, ten behoe„ ven van't gemeenc Land, volgens 't Placaat „ by de Ed. Gr. Mcg. Heeren Staaten van „ Holland, en Weftvriefland op de verkoopin„ ge van onroerende goederen by executie *
geëmaneert.
„ De Kooper zal gehouden zyn te koomen „ gefourneert met de penningen, by hem voor „ de voorfz, Thuin en Erve belooft, tot zulM ken tyd en plaats, als ik Deurwaarder hem beteekenen zal, omme te ontvangen zyne ,, Brieven van Decreete.
„ Welke Brieven van Decreet de Kooper ge„ houden zal zyn te vervolgen, ende ligten „ tot zynen koften ter Griffie van den opgemel„ den Hove, indien hy kooper blyft by het af„ trekken des Zeegels van den wasfe, en de 4 Brieven van Decreet zonder kortinge te ge» fchieden als voren.
» Ende indien het gebeurde, dat de voorfz. >t Koop voor den meergemelden Hove, byhet o aftrekken des Zeegels van den wasfe van de t> Brieven van Decreet, mogte werden verhoogt, # ofte hy eerfte Kooper anders geen Kooper L 5 « blyft»



r7o MANIERVAN
» blyft, zoo zal hem gereftitueert werden de » voorfz. Godspenning, en het dubbeld rant» zoen.
m Ende zal de Kooper mitsdien gehouden t» zyn immediatelyk na de Verkoping de voorfz. » Godspenning en het rantzoen in myne han» den te fourneeren, ofte daar van in gebree» ken blyvende', zal hy namaals geen profyt van ,> het voorfz. dubbelde rantzoen hebben, maar » zal het zelve komen ten voordeele van my » Deurwaarder.
Ingevalle de Kooper ten geprefigeerden dam ge niet en quam gefourneert met zyne uita geloofde kooppenningen, den 80 penning cn » x. verhoging van dien, zal men de voorfz. » Thuin en Erve andermaal opveilen en ver» koopen, tot laften en pericule van den ecrj, ften kooper, en zoo daar minder af quam, » zal ik Deurwaarder voorn, het kort van dien, f, met alle de koften daar omme te doen, ver» haaien aan zyn eerfte koopers perfoon en goe» deren, by heerlyke ende reale executie van »den opgemelden Hove, en meerder ko» mende te gelden , zal hy eerfte kooper van » het overige geen vooideel hebben, maar zal v komen ten profyte van de Executie.
* Welke vcorfz. Conditiën en Voorwaarden
» den



PROCEDEEREN. 171
t, den Omftanders voorgeleezen zynde, is, ten » uitgang van de voorfchreeve kaarfe, kooper » gebleeven van de vooriz. Thuin en Erve, M. L. voor de fomma van ƒ... • „ Aldus gedaan, opgeveilt ende verkogt ter „ prefentle, en overftaan van de mede onder„ geteekende Heeren Scheepenen der Stad R. „ op het Raadhuis van dezelve Stad des Markt„ dags den 19 Auguftus 17 .. Cwas geteekenO „ J. V. B., F. V. S., W. S.
Acte Judicieel van Eisch.
„ Op huiden Compareerde voor den Hove „ van Holland A. Procureur voor dezen Hove, „ Impt. van Executie en onwillig Decreet, die „ hadde doen dagvaarden B. Procureur te R. „ Gede. en Geëxecuteerden; W. B. als gaarder „ van de ordinaris en extraordinaris verpondin„ gen over den Ambagte van C. — J. V. R., „ als hypothecaire Crediteur; M. L. als kooper; „ verder alle onbekende Oppofanten, en Cre„ diteuren van den voorn. B. , „Ende Eisch doende concludeerde tot in„ terpofitie van den Decreete, makende Eisch „ van koften ofte tot andere fine en conclufie, „ den voornoemden Impt. oorbaarlykst zynde. „ Waar op J. C. als Procureur van J. V. R.
» ver-



172 MANIER VAN
„ verklaarde te confenteeren in de Interpofitie „ van den Decreete, behoudens zyn Regt van „ Preferentie.
„ En heeft 't voorfz. Hof ten reguarde van '„ de non comparanten verleend, en verleend „ mits dezen default, en voor 't profyt van „dien, heeft het voorfz. Hof geordonneert. „ en ordonneert mits dezen, hiervan te maken „Acte, en die te voegen by den Decreete, „ omme, in 't vifiteeren van dien, daar opzo„ danig reguard genomen te worden, als naar „ behooren.
„ Gedaan in den Hage den 15 September „17 . . voor de Heeren en M«- H. B. en N. „ G. Raadsluiden als Commisfarisfen ter audi„ entie van de Rolle gecommitteert Conder„JiondJ In kennisfe van my Qwas get.~) H. S,
Acte van Verkundiging.
„ Men laat eenen iegelykweeten, dat W. S. „ Deurwaarder van den Hove van Holland, uit „ kragte van zeker Executorie in dato den 18 „ April . ., gedepecheert opeen AcTe vanwil„ lige Condemnatie van dato den 15 dito van „ denzelven Hove, na alle behoorlyke folem„ niteiten in dezen gedaan en gehouden, van
wegen de Hooge Overheid ten verfoeke van
„ A



PROCEDEEREN. 173
„ A. Procureur voor den voorfz. Hove, Impt. „ van Executie en onwillig Decreet, verkogt „ heeft gehad den meestbiedenden, ende laatften „ verhooger by den uitgang van de brandende „ wasfe kaarfe , om gcreeden gelde, zekere „ Thuin en Erve, leggende buiten de Stad R. „ onder de Jurisdictie van C. belend ten Noorden ... en ten Zuiden&c. ftrekkende voor „ van de Laan tot agter aan de floot, toeko„ mende J. V. Notaris en Procureur tot R. „ voorfz. Gecondcmneerden en Geëxecuteerden, „ en dat alles behoudens den Heer zyn Regt, „ ende namentlyk des Graaffl-lykheids Erfhuu„ ren, Chynzen, Hofpenningen, Capoen-gel„ den en andere kleine Renten, indien de „ voorfz. Thuin en Erve daar mede belast zou„ de mogen weezen, op Conditie en Voorwaar„ den, dat zoo wie kooper bleef, by den uitgang „ van de voorfz. kaarfe, gehouden zoude wee„ zen te betaalen voor den Godspenning 2 Gl» „ 8 St. en voor Rantzoen 12 Gls., des zoude hem nogtans de voorfz. Godspenning en dubbeld „ Rantzoen gereftitueert werden by den geenen „ die de voorfz Koop namaals verhoogen zou„de, in 't aftrekken des Zeegels van den „wasfe, en Brieven van Decreete, welke „ Brieven de Kooper ofte laatfte Verhooger ge-
,, hou-



174 MANIERVAN
„ houden zoude weezen te vervolgen ende „ligten tot zynen koften, op welke Conditi„ en ende Voorwaarden kooper gebleeven is „ by den uitgang van de voorfz. kaarfe, M. L. „ als daar voren geboden hebbende de fomma „van ƒ...., ende is mitsdien het Decreet „ op heeden den 29 September 17 . . by den „voorfz. Hove geinterponeert, en geordon„ neert, dat Brieven van Decreete gemaakt, „ ende in de Raad-kamer van denzelven Hove, „ voor de Noene bezeegelt zullen werden den „ 20 October eerstkomende: zoo wie dat de „voorfz. Koop verhoogen wil, zal daar toe „ ontfangen werden, tot het Zeegel getoogen „ werd van den wasfe ende Brieven van De„ creete, ende wie alsdan in 't hoogfte gebod „ blyft, zal kooper wezen op alle de voorfz. „ Conditiën en Voorwaarden.
Gedaan in den Hage den 29 September „ 17 . . voorde Heeren en M^- A. S.enJ.M. „ Raadsluiden als Commisfarisfen ter audiëntie „ van de Rolle gecommitteert. ConderJïondJ In „ kennisfe van my cwas get.J J, T.
Relaas.
„ De vorenftaande Acte van Verkundiging „ ran dato den 29 September 17 . . heb ik
„ on-



PR OCEDEEREN. 175
„ ondergefz. Deurwaarder van den Ed. Hove „ van Holland op den 7 Odlober daar aan vol„ gende, ter woonfteede van M. L. en van „ den Geëxecuteerden (vermits hunlieder ab„ fentie) aan derzelver Dienstmaagden van „ wegen de Hooge Overheid naar zynforme, en „ inhouden geëxploióteert, en is dezelve voorts „ op d€n 5 October 17 . . binnen H. voor het „ Regthuis, en op den voorfz. 7 dito binnen „ de Stad R. van het Raadhuis aldaar, Zondag „ en Marktdag zynde, na voorgaande klokken„ geflag, ten aanhooren van den Volke gepu„ bliceert, en ter gewoonlyker plaatzen Copie „van dezelve Adte van Verkundiging geaffi„ geert, en ook ten behoeven van de voorn. M. „ L. als provifioneele Kooper, en den Geëxe„ cuteerden overgeleevert, en van de Dienst„ maagden van dezelve tot antwoord beko„ men, dat zy bet zouden behandigen, 't welk „ ik UEd. Mog. relateere. Actum utfupra(on„ derjlond') by my (ge/.) w- s-
„ Men wil op de voorfz. Conditiën en Voor„ waarden verkoopen zekere Thuin en Erve, „ leggende buiten de Stad R. belend als hier „ voren by my is gezegt, daar voren by den „ brandende wasfe kaarfe geboden is de fomma » van ƒ
,, Wie



i-j6 MANIER VAN-
„ Wie ftaat het hooger aan. „ Gekogt voor ƒ. . . . by J. L. op huiden deri „ 20 October 17 , f Qwas get.~) J. L.
Inventaris van Stukken in cas van onwillig Decreet,
„ Inventaris van Stukken, ACten, en ,, Munimenten, den Hove van Hol>, land overgegeeven uit den naam enit de van weegen A. Procureur voor „ dezen Hove, Impt. van Executie „ en onwillig Decreet, ter eenre.
i, Op ende jegens B. Notaris en „ Procureur tot R. Gecondemneerden „ en Geëxecuteerden, ter andere „ zyde.
„ Eerst en alvoorens produceert de Impt. „ dezen zynen tegcnwoordigen Inventaris, ge-
quot. Litt. A.
[Procuratie onnoodig.]
„ Wyders produceert de Impt. de Willige „ Condemnatie van dezen Hove, gedecerneert ,?op een Acte obligatoir van dato den 15 A„ pril 17 . . met de Executorie daar op gede„ pecheert, van datoden 18 dito daar aan vol„ gende,
f) Item



PRÖCÉDEÈkËN. 177
- j, Item iiog de Relaafen van W. S. Deur„ waartfer van dezen Hove, waar by blykt, „ dat uit kragte van de gem. willige condem„ natie en Executorie reipective, na voorgaan„de Sommatie, Renovatie, aanwyzinge van „ goederen, Marktdagfe en Zondagfe geboo,, den &c. eindelyk is geprocedcert tot verkoo„ pinge van zekere Thuin en Erve, leggende „ buiten de Stad R. onder de Jurisdictie van „ C. alle aan den anderen geanhexeert, eh
„ gequoteert littera B.
„ Laatftelyk produceert de Impt. een Acté „ Judicieel uit de Rolle van dezen Hove, waar „ by blykt, dat van wegen den Impt, is Eifch „ gcdaan,en ten reguarde zoo van de non compa„ ranten, als van den Geëxecuteerden, is ver-
1 zogt, en ook verleend geworden default, eh "voor 't profyt van dien Acte, om gevoegt
2 te werden by den Decreete, beginnende, op "„ huiden &c. en zynde van dato den 15 Sep„ tember 17 . . gequoteert Litt . . . . C.
CGetJ A. V. N. ,^tHof interponeert het Decreet in com„ muni forma, prefent de Hr. Prefident D. E. „ B. A. T. G. M. en O. Actum den 29 Sep-; „ tember 17 .«
M ^ RO3..



378 • MANIER VAN-
Procuratie.
„ Op huiden den 13 February 17 . . compa,. reerde &c. de Heer en Mr. A. Z. Advocaat „ voor de refpeétive Hoven van Juftitie in „ Holland,als &c. woonende den Heer compa„ rant alhier. Ende verklaarde, hy Comparant „ te conftitueeren en volmagtig te maken den „ Heer H. W. Procureur voor de refpeftiveHo„ ven van Juftitie in Holland, fpecialyk omme „ uit den naam , ende van wegen hem Heer „ Comparant waar te neemen en vervolgen zo„ danige zake, als hy Comparant voor den „ vooriz. Hove van Holland! litispendent heeft» als Impt. van Executie en onwillig Decreet „ ter eenre, op ende jecgens M. N. laatst „ Wed. van wylen J. F. en nu huisvrouw van „ D. A. Q voor zoo veel des noods) met den„ zelvcn haaren Man geadfifteWt, Geëxecu„ teerde ter andere zyde, in dezelve zake „ alle Termynen van Regten waar te neemen, „ en obferveeren, de Brieven van Decreet te „ zien interponeeren, ende verders in dezelve zake alles meerder te doen en verrigten , „ wat noodig weezen zal, belovende hy Heer „ comparant &c. Aldus &c.
Ver-



PROCEDEERÈN. I79 Verbaal van Praeferentie.
„ Uyt kragte van zeeker Appoin&ement „ Commisforiaal van den Hove van Hólland van dato den 11 July 17 . . zyn op „ huiden den ..... daar aan volgende voor „ ons Mrs. A. en B. Raden in den Voorfz. „ Hove, als Commisfarisfen, hebbende tot Adj, juncT: Mr. C. Subftituut Griffier en Secretaris
in denfelven Hove, gecómparcert.
„ D. als Procureur van E. wonende onder „ Brandwyk, eerft Impt van Executie en OhI) willig Decreet, en nu Eisfcher in cas van „ praeferentie, geadfifteert mét Mr. F. zynen „ Advocaat, ter eenre.
„ G. als Procureur van Diaconen van Brand-
wyk en Gybland, in qualiteit als by Ap„ poinctement van den Hove cn Hooge Vier„ fchaar van Zuidholland, in dato den .... „ gefteld tot Voogden over twee minderjarige na„ gelaten Kinderen van wylen H. in huwelyk „ verwekt by J. jegenwoordig hertrouwd met „ K. wonende te Brandwyk voorn., in die qua„ liteit mede Eisfchcrs in cas van praeferentie „ ter tweeder.
„ En de L. als Procureur van M. Schout eri „Secretaris van Brandwyk, als Gaarmeeftef M 2 a van



lip - MANIER VAN
„ van de Verpondingen, Dorps en Polders „ Omflagen, Dykregten &c. over Brandwyk; „ voorfz. in die qualiteit mede Eisfchers in „ cas van preferentie, ter derder zyde.
„Alle te zamen Crediteuren, disputeerende „ op de Preferentie van de Kooppenningen „ ter fomma van ƒ 2300-:-, geprovenieert van „ zekere Hoffteede, beftaande in een Huis, „ Schuur, Berg, met 20 Mergen 300 Roeden, „ zoo Hooy-, als Wey-, en Kennip Land, ge„ leegen onder Brandwyk.
„ Als mede op de Preferentie van de Koop„ penn. ter fomme van ƒ 1158-:- geprove* „ nieert van zekere Hoffteede, beftaande in „ een Huis met 14 mergen, zoo Hooy-, als „Wey- en Kennip Land, mede onder Brand„ wyk voorn.
„ Mitsgaders nog op de kooppenningen ter „fomme van ƒ 45 :- geprovenieert van de „ helfte in een Huis, beftaande in een Voor„ huis, ftaande in 't Wefteinde van Brandwyk „ voorfz. alle toegekomen hebbende de voorn.
K. zoo voor zig zeiven, en als in Huwelyk „ hebbende de gem. J. bevorens Weduwe en „ Erfgename of Boedelhoudfter van gem, H. „ voorn. Geëxecuteerden.
„ En zyn de voorn. Partyen door tusfchen-.
„ fprce-



PROCEDEEREN. 181
„ fpreeken van ons Commisfarisfen verdragen „ dat op de voorfz. Penningen, eerft en voor „ al geprsefereert zullen zyn de koften van „ defe Comparitie en Verbale, ter fomma van ƒ „ Dat daar aan volgen en „ geprsefereert zullen zyn de „ Impt. van Executie met dc „ koften, die hy gedaan heeft „ om te komen tot interpofitie „van den Decrete, en tot de „ gedane Verkoopinge.
„ Als namentlyk de voorn. Pro„ cureur D. weegens het lig„ ten en bezorgen van d'Exe„ cutorie ter fomme van - ƒ 5-18-8
„ Nog dezelve Procureur D, „ met dc fomma van ƒ 31-:- by „ hem betaald voor de Acte „ van Vcrkundiging en Actens „ op 't Decreet. - - - 31-0-9
„ En nog dezelve met de „ fomma van ƒ 42-:- wegens „ de Ordinaris Koften van den „ Decrete, dus - - - 42-0-1»
„ Item de Deurwaarder vol„ gens dc Acte van Taxatie daar
M 3 „van



ïfi.2
MANIER V A
„ van zynde, met de fomma
„van - - - - - 354 " 12 - 8
„ Dat daar aan volgen en geprsefereert zal weefen dc „ voorn. M, als Gaarmeefter „ van de Verpondingen over „ Brandwyk voorn , over ag„ terftallige Verpondingen, „ Dorps en Polders Omflagen, „ Dykregt &c., van 't geexe„ cutcerde goed voor dc jaren „ 1740. 1741. 1742. en 1743. „ per refle met de fomme van - 343 - 0 - o
„ Dat daar aan volgen en v gepraeFereert zal weefen de „ voorn. Impt. van Executie E. „ met een capitaal van/nco-:„ volgens Obligatie door J. cn „ K. op den .... gepasfeert,
dus - - - - - 1 roo - o - o
„ En voor Interesfen van 'c „ gemelde Capitaal a 4 percen„ to 's jaars, zedert den 1 Mey „ 1741. tot den 1 Mey 1743. „ incluis, met de fomma van - 88-0-0
„ Dat daar aan volgen zullen, „ en geprjefereert weefen de
„ voorn-



PROCEDEEREN. lS$
„ voorn. Diaconen van Brandje wyk en Gybland, in hunne „ voorfz. qualiteit met de fom„ ma van ƒ 800-:- voor en in „ den name van hunne Pupil„ len, uit hoofde van 't mu„ tueele Teftament van de „ voorn. H. • en J. in dato 5 „ Jann. 1720. dus dezelve - 800 -0-0
„ Dat daar aan wyders vol„ gen zal de Impt van Execu„ tie E. tot voldoening van „ zyn ander Capitaal van ƒ 400-.„ volgens Obligatie, by de „ voorn. J. op den t Mey „ 1748. gepasfeert, dus - - 40q - q - o
„ En nog de zelve tot vol„ doening van de Interesfen a „ 4 percento in 't Jaar op dat „ Capitaal verfcheenen, zedert „ den 1 Mey 1741. tot den 1 „ Mey 1743. incluys, met de „ fomma van - - - - 32-q-0
m4 Tit,



?S4
MANIER VAN
Tit. 31.
Van Executie in Gyzeling.
Gyzeiingen koomen fe pas in twee opzigten.
ï. Als iemand gecondemneert is tot prseftatic van een fait, volgens '/ 275 Art. van de Inflr. van den Hoogen Raad, en Papeg1 D. pag. 437.
2. Als de Sententien zyn tegen Collegien, Voogden ert diergelyke Perfoonen, die in hunne qualiteit zyn gecondemneert: vide Papeg. 1 D. d. I.
Een Impt. van Gyzcling moet de Gyzelkosten affpreeken, en daar voor ten behoeven van den Cafteleyn cautie ftellen, en 't zelve niet gedaan hebbende, behoeft de Gegyzelde niet in Gyzeling te blyven, maar verfoekt aéte van den Cafteleyn, dat 'er zodanige Gyzelkoften niet zyn afgefproken, en word dan vervolgens die acte door zyn Procureur vertoond aan den Regter, 't welk gedaan zynde, kan de Impt. van Gyzeling niet voort procedeeren, maar moet op nieuws Gyzeling laten beteckenen: vide Papeg. 1. D. pag. 487. en 4S8.
Een



PROCEDEER EN. 1S5
Een Gcgyzelde in Gyzeling niet compareerende, word voor 'c Hof verleend Default, en voor 't profyt van dien Apprehenfie, volgens 14 Art. van de Ampliatie van de Inftr. d'anno 1579. dog tegen een Zeeuw word maar verleend Default, en een andere Gyzeling op meerder poene, vide Papeg. 1. D. p. 488.
Voor den Hoogen Raad worden in Gyzeling verleend twee Defaulten. 't Profyt van 't eerfte is een andere Gyzeling op meerder poene; en 't profyt van "t tweede Default is Apprchcnfic, volgens het 275 Art. van de Inftr. van den Hoogen Ra ie, en de Papeg. 1 D. pag. 488.
De Gegyzcldc in Gyzeling zynde, en geen devoir doende, om aan de Sententie te voldoen, word tegens hem geprocedeert, als te zien is in bet 15 en 16 Art. van de voorfz. Ampl. van 't jaar 1519- en 't 276 Art. van de Inftr. van den Hoogen Raad.
Een Gegyzelde uit de Gyzeling gaande, moet tegen hem geprocedeert worden volgens de Inltruftie, en een tweede Gyzeling verzogt worden: vide Papeg. 1. D. pag. 480. ' Als een Gegyzelde in Gyzeling compareert verzoekt: hy door zyn Procureur ter^ Rolle, om op de deugdelykheid of ondcugdclykheid ysn de Gyzeling te compareeren voor dc bèiM 5 de



'80 MANIER VAN
de Heeren Commisfarisfen: vide Papeg. i D. pag. 489, en word dan voorts ten Verbale Eifch gedaan in Gyzeling: de Gegyzelde moet daar op aanftonds antwoorden, en kan anders nfr de Gyzeling proyifioneel niet ontfiagen worden; geamwoprt hebbende word hy doorgaans by Provifie ontfiagen, mits verfchietende de koften in Gyzeling verteerd, en mits aan zyne termynen niet voldoende, wederom in Gyzeling comparerende.
Voorts werd dan ten Verbale de z&ak voldongen en verdragen, om te wisfelen &c, en worden dan voorts de ftukken onder weder, zydfche Inventarisfen bevevens een Deductie gelevert onder Heeren Commisfarisfen, op welker rapport het different in Gyzeling vervolgens door eene Sententie' van den Rade word gedccideert.
Als een Gegyzelde aan zyne Termynen niet Voldoet, word denfelven ter Rolle geinfmueert, om weder in Gyzeling te compareeren.
In Gyzeling mag geen Reconventie gedaan, of eenige andere actie geinftitueert worden.
« -
Tit. 32.
Van de Gedecreteerde Gyzeling. Een Sententie in Gyzeling geweezen zynde,
en



PROCEDEER-EN. 187
endenGecondemneerden niet voldoende, komt daar uit voort een andere Inftantie, die men Gedecreteerde Gyzeling noemd. Om hier toe te komen, doet men niet anders, dan dat de Impt. maar de zaak ter Rolle prefenteerd, en den Procureur van den Gegyfelden infinucert, ten einde zyn meefter, binnen agt dagen ten opzigt van een Hollander, en binnen veertien dagen in opfigt van een Zeeuw, of zoo het een verdere buitenlander is, binnen meerder tyd, weder in .Gyfeling te doen komen.
De Gegyfelde op zulk ccn Infinuatic ter bclegder tyd niet compareerende, word verleend Default, en voor 't profyt van dien Apprchcnfie.
In een Gedecreteerde Gyzeling word geen Eifch gedaan of eenig geding gehouden, maar levert de Gegyzelde alleen over een Afle van voldoening.
Zoo de Impt. met die Adle van voldoenirg geen genoegen neemt, plagt van ouds zoodanig een Impt. van Gedecreteerde Gyzeling geen reeden te geeven aan den Gegyfelden, waarom de Acte van Voldoeding niet goed was, maar nu zyn zy zulks gehouden, volgens 't 4 Art. van *t Reglement van den Hoegen Rade van den 26 November 1726, en vervolgens



i§8
MANIER VAN
gens ftaat het den Gegyzelden vry een nadere Acre van Voldoening over te geven. En partyen zig niet kunnende vereenigen, werden de wederzydfche Hukken, met een Deduftie of Memorie, onder Heeren Commisfarisfen gefurneert.
T 1 T- 33Van Parate Executie.
Parate Executie werd zonder voorgaande Regtspleginge en Condemnatie tegen een De-» biteur of Schuldpligtigen te werk gelegt.
Tot vordering van des gemeene Lands middelen, is by de Staten van Holland vaiïgefteld een Executorie, waar uit alle Pagters paratelyk cxecuteeren, zynde van dato ultimo Maan 1588. te vinden in tPInJlr. No. 34.
Het regt van parate Executie competeerd ook aan de geenen, die met opzigt tot de invordering van deeze en geene Laften, Tollen, of Omflagen by Haar Ed. Gr, Mog. daar toe fpeciaal zyn geauctorifeert, of dit Regt verkreegen hebben.
Als ook die by titule van koop van ecnige van de voorfz. Domeinen 't Regt van parate
Exe-



PROCEDEER ÉN. 189
Executie hebben geobtineert; dog moeten, die alzoo by titul van koop hun Regt verkreegen hebben, zig evenwel addresfeeren aan 't Hof, en Executorie ligten, zoo als te zien is in de Papeg. 1 D. pag. 508.
Die te onregt paratelyk geëxecuteerd werd, moet in Oppofitie komen of Pcenaal verzoeken : vide Papeg. d. 1.
Prins Willem de derde is door de Staaten van Holland begiftigd met het Regt van parate Executie op de perfoonen en goederen der Rentmeefters van zyne Domeinen, voor hem en zyn Succesfeurs, volgens Refolutie van den 28 Maart 1679, en de Papeg. 2 D. p. 492.
Te Amfterdam mag men op alle Scheepenkennisfen, en Aótens ter Weeskamer gepasfeerd, en kragtvan Scheepen-kennis hebbende, dadelyk procedeeren tot Executie naar de ftyl aldaar gebruikelyk, dat Is met Loos- en Ey^en-panding, zender dat men verder Proces behoeft te inftitueren: vite'Papeg. 2 D. pag.
496.
Tit. 34. Van Mandamenten van Saüveguafde.
Dezelve worde* by het Hof verleend, en
ko-



ipd MANIER VAN
komen te pas, wanneer iemand door een ander met groote Féitelykheeden bedreigt werd.
Die zodanig Mandament verzoekt, moet aan 't Requeft annexeeren de Bewyzen van de gepofeerde bedreigingen, wordende aan hem anders het Mand', ontzegt, vermits door 't verleenen van zulk een Mandament de Gedaagde word gediffameert.
Deeze Mandamenten worden ook verleend zonderde claufule juftificatoir, in alle andere Mandamenten gebruikelyk, en worden ook uit kragte van defelve geen Dagvaardingen gedaan, ten ware men dat fpeciaal zoude willen doen aan den geenen, die de dreigementen gedaan heeft, dog dit zoude dan meer gelyken naar een Rau-Actie in cas van injurie.
Iemand fub- en obreptif hebbende geobtineert Mandament van Sauveguarde, kan dé Impt. als dan ter eerfter Inftantie in cas van injurie gedagvaard worden voor den Hove: vide Papeg. i D. pag. 514.
T I T. 35.
•Van Mandamenten van Purge*
Deze Mandamenten worden verzogt door
den



P R.OCEDEEREN. 191
den geen die vreeft, dat de Officier van de plaatfe zyner Wooning, of iemand anders, hem over een begaane misdaad zal accufeeren en dagvaarden.
Alle perfoonen kunnen van 't Hof Mandament van Purge verzoeken, en 't Hof mag die by preventie ontfangen ter Purge, volgens V 8 Art. van 'sHofs Inftruclie.
Ook Ingefetenen van Zeeland, dog ter keufe van den Verfoeker, of hy zig ter Purge wil ftellen voor 't Hof, of voor zyn competenten Regter, volgens 't 7 Art. van 'f provis. Accord van 1607. en 't 19 Art. van '/ nader prov. Accord van 1674.
Preventie gefchied door de impetratie van 't Mand'. Van Purge j en naderhand Proceduureu begonnen zynde, kan men Exceptie proponeeren: vide Merula, Lib. 4. Tit. 2. Cap. 22, in Notis No. 33.
Alle Mandamenten van Purge worden geëxploicteert aan den Procureur Generaal van den Hove, item aan den Officier van de plaats, daar de Suppliant woont, en daar het Fait voorgevallen is, als ook aan alle die geenen, die zig partyen zouden willen ftellen, volgens 225 Art. van de Inftr. van '/ Hof.
De Impt. Yan Purge moet zig als gevangen
ftel-



tffï MANIER VAN
ftellen, en in perfoon compareeren inde Rolle van den Hovej en ftaan bloods hoofds, als 'er Eisch in de zaak gedaan word, of dat die bepleit werd.
, Als de Procureur Generaal, of Officier van de plaats bevoorens informatie genomen hebben, kunnen dezelve exceptie van preventie proponeeren.
Als de zaak op zoodanige Exceptie bepleit Word, behoeft de Impt. niet prefent te zyn in de Rolle: vide Papeg. i D. p. 534.
Voor dezen mogt een Impt. van Purge niet gehoord worden op articulen, als dikwils by den Hove is verftaan: vide Papeg. 1 D. pag* 524. dog is naderhand eene contrarie Practycq geintroduceert, zoo dat thans het verzoek tot dat einde gedaan, vrugteloos zoude worden tegengefproken.
In deze Materie gaat maar één Default, ea Voor 't profyt van dien, Word de Impt. "verklaard puur, zuyver, en innocent van 't pretens delict, in 't Mandament gemeld.
't Profyt van 't verjlek van Antivoord, is 't zelfde: vide Papeg. 1 D. pag. 520. No< 1. & 2.
Ti*.



PROCEDEEREN. X93
! 1 i
Tit. 36". Van.Brieven van Land-winningd
Deze Brieven ko'nen te pas, als een ongeluk onnoozel, ofte door onverwagt toeval ge" beurd is; want als 'er iemand dood is gebleeven, is noodig eerst Land-winning te verzoeken: vide Papeg. 1 D. pag 53 r.
Landwinning kan niet verleend worden, dan met advisvan den Hove, by de Kamer van de Reekening, volgens Art. 10 van de Inftr. van
Bof, en Art. 3. van '/ Placaat van 1544.
Hetzelve is ineffecT:e een verzoek, om in het Land te mogen komen, cn inmiddels ordre op de zaak te Hellen, ten einde met de vrienden van den nedergeflagenen te procedeeren tot Soening, eh vervolgens Brieven van Remisfte te verzoeken, dewyl aan een Imp*. van Landvin..ning het Deliél nog niet geremitteert of vergeeven is^
Landwinning word forhtyds compofibel vergaard, en dan Brieven van Landwinning verleend: vide Papeg. 1. D. pag. 529. en 530.
'Er moet ook geprocedeert worden tot foening. met de geintcresfeerde party: vide Papeg. 1 Dt pag. 531. en 2 D. pag. 514.



194 MANIER VAN
Landwinning werd ook maar verleend voor een zekeren tyd van eenige Maanden: vide Papeg. i D. pag 531.
t— ' ■ >
T 1 t. 37.
Van Brieven van Remisjie.
Dezelve worden verleend by de Staten van Holiand, dog kunnen niet verzogt warden dan na verloop van een Jaar, na dat de Doodflag begaan is, volgens 't Placaat van Kei/er Karet van den jaare 1544. Ari. 1.
Alvoorens Remisfie te verzoeken, moet men zien uit te werken foening met de Vrienden van den nedergeflagenen, volgens Art. 233 van d' Inftr. van 't Hof, en de Papeg. 1 D. p. 541.
Als geen Vrienden van den nedergeflagenen bekend zyn, zoo dagvaard men by Edicte op de uiterfie Palen van Holland, de Vrienden en Magen: vide Papeg. d l.
Hoe en op wat wyze een Acte van Soening word opgefteld, is te zien in de Papeg. 1 D. m- 545-
Van een Doodflag op een Kermis voorgevallen , of in Dronkenfchap gefchied, word geen
Re-



PROCEDEEREN. 195
Remisfie verleend, Placaat van den 30 January 1545. en de Papeg 1 D. pag. 541 en 542.
Een Voerman hollende, en iemand daar door dood blyvende, verbeurt dc zelve Wagen cn Paarden, en moet Remisfie hebben, Papeg, t D. pag- 541.
Als de Vrienden van den nedergeflagenen niet verzoenen willen, moet de Impt". van Remisfie ecnige Praefentatien doen, en verzoeken dat 't hof onder beneficie van dien ex Onicio de Brieven van Remisfie gelieve te interinecren,, volgens 't formulier in de Paptg 1 D. pag. SA*-
Maar indien de Vrienden wel willen proccdecren tot focning, dog onder Conditiën, word geprocedeert ten Verbale, als te zien is in de' Papeg. 1 D. pag. 54-3.
In 't Request om Brieven van Remisfie moet opregtelyk de waarheid van de zaak te kennen worden gegeeven, zonder eenige verzwyging: vide Papeg. 1 D. pag. 542.
Binnen zes Maanden na de impetratie van de Brieven van Remisfie, moet het Interinement derzelver verzogt worden, op poene yan verval, Art. 9. van 't gem. Placaat van 1514'
De Impt. moet bloods hoofds, en op zyn N 2 knien



ipö MANIER VAN
knien in de Rol zyne Brieven van Remisfie prefentceren, en het interinemerit verzoeken, volgens 't 222 Art. van de Inflr. van *t Hof, en word dan voorts ook verleend Mandament, als te zien is Art. 223 van defelve Inflr.
Wat dc Impr. van Remisfie verder doen moet, is te zien in 't meergem, Placaat van den jare 1544
Voorts worden in deze Inftantie zodanige notulen gehouden, als te zien is in de Papeg. 1 D. pag. 5^3.
In deze materie gaat maar één Default, en voor 't profyt van dien Adte &c.
Alle de geenen dewelke Brieven van Remisfie of Pardon geinterineert bekomen hebben, moeten hetzelve den Officier van de plaats, daar 't Fait gefchied is, doceeren, volgens Placaat in dato 13 Auguftus 1518.
* ' ■—-^
T i t. 38. Van Brieven van Pardon.
Dezelve worden by de Staten van Holland verleend, volgens de leer van Bort, van crimineele zaken, Tit. 12. Deel 6. No. 4.
Die Pardon heeft, moet eyen gelyk een Remis-



PRO CED EEREN. 197
misfionant Mandement van 't Hof verzoeken, en op 't interinement dagvaarden den Procureur Generaal, den Officier van de Plaats, en de Geinteresfeerde party: vide Bort dicl. loco No. 5.
Brieven van Pardon moeten mede binnen zes Maanden ten Interinemente geprefenteert worden door den Impt. in eigener perfoon.
De Impt, van Brieven van Pardon zyne Brieven prefenteerende , legt niet op zyn knien als in cas van Remisfie, maar ftaat alleen bloods hoofds voor Commisfarisfen : vide Boht, A /. No. 7. als mede de Papeg. 1 D. ta& 5.58.
Voorts worden in Pardon gerequireert dezelve folemniteiten, als in cas van Remisfie: vide Bort, d. I. No. 10.
De Impt. van Pardon concludeert ten Interinemente van de Brieven van Pardon naar haar forme en inhouden &c, Papeg. 1 D. pag. 550.
Word voorts maar één Default verleend, cn voor 't profyt van d;en Acte om te voegen by de Brieven van Pardon: vide Papeg. d. 1.
De Impt, van Pardon moet ook het Fait rond uit bekennen.
Van alle Crimen word Pardon verzogt of N 3 Abo~



ïoS MANIER VAN
Abolitie , maar van een Doodfiag Remisfie: vide Papeg. i D. pag. 558. :
t * u *
T 1 t. 39.
Van Brieven van Abolitie.
Deze Brieven worden mede verzogt aan} en verleend by de Staten van Holland.
Dezelve worden aan geen Regter ten interinemente gecommitteerd, alleenlyk moet de Impt. zyne Brieven van Abolitie in de Griffie van 't Hof, en in de Reekenkamer doen regiftreeren, en- zig verfoenen met de gelaïdeerde Party: vide Bout, Traclaat van Crimineele Zaken 7 Deel. Tit. van Abolitie, No. i. 1. en 5.
Deze Brieven worden niet verleend, dan na verhoor van 't Officie Fiscaal, en van den Officier van de Plaats, daar 't Fait is gecommitteerd: vide Bort, d. I. No. 7.
Brieven van Abolitie worden ook wel verzogt, als iemand een ander Crimineelyk heeft geaccufeert, en daar na ondervind kwalyk gcaccufeert te hebben : vide Bort, d. I. No. 12.
Tit,



PROCEDEEREK 190
1— '—
T 1 t. 40.
Van Crimineele Proceduuren.
Crimineele Proceduures zyn tweederley, Ordinarii en Extraordinarii.
Hoedanig dezelve worden aangelcgt cn vervolgt, en wat daar omtrend cent en voor af te doen ftaac, kan gezien worden by Bort, in zyn Trafiaat van Crimineele Zaaken, Tit. 5.
By 't Hof worden de Crimineele Proceduures aangelcgr, of door een Mandament van Dagvaardinge in Perfoon, of door een Mandament Crimineel, en Apprebenfie van de Perfoon: vide Bort, d. I. Tit. 11. 2 D. No. 8. cn 9.
De Procureur Generaal mag geen Crimineele Proceduuren beginnen, als op Ordonnantie van den Hove, volgens Art. 19. van de Inflr. van 't Hof.
Als 'er tot een Delict Lyf- ftraf ftaat, werd verleend Mandament Crimineel, volgens Bort, Tit. 5. No. 13. Is dan de Delinquant te vinden, zoo apprehendeert men hem, zoo niet, word hy by Editie en Klokkegedag gedagvaard, volgens Bort, d. I. No. 17 cn 1S.
Zoodanig een Apprebenfie werd genaamt een N 4 rg"



coo MANIER VAN
%eëelt Citatie, en is ook: conform het g» Art. van 't Placaat van Ketfer Carel van 1.544.
Als tot het Delict ftaat Confiscatie van Goederen, zoo werden voorheen ook de goederen van den Delinquant aanftonds Geannoteert en Geinven tari feer t.
Dog de Confiscaticn van Goederen hou dei; nu op, volgens Refolutie van de Staaten van Holland in dato 1 Mey 1732. en gevolgelyk word de Annotatie der Goederen, als daar in haar grondflag vindende, thans niet meer gepraótifeert.
Als extraordinair geprocedeert word by Apprehenfie, werd de Delinquant gehoord op articulen: vide Papeg. 1. D. pag. 5Ó4. en Bort, Tit. 9. No. 1,
Dit hooren gefchied voor twee Commisfarisfen van den Hove, ter prefentie van den Procureur Generaal en den Griffier, of een der Secretarisfen: vide Bout, d. I. Tit. 9. No. 3 en 4.
De Gevangen, zoo lang hy niet is afgehoord, blyft buiten alle Acces: vide Bort, d. I. No. 5.
Een Gevangen is gehouden op alle de Vraa°-poincten te antwoorden, dog niet onder Eede. d. I. No. 6.
Al*



PROCEDEEREN.
201
Als het examen voltrokken is, en de Procurcur Generaal vind de Refponfiven fuffieant, zoo verzoekt hy Regt op de Confesfie, en concludeert tot Condemnatie: vide Bort, d. 1, No. 15,
Maar zoo hy de Confesfie niet voldoende vind, procedeert hy tot verhoor van Getuigen, cn tot confrontatie van den Gevangen teegens die Getuigen: vide Bort, d. U No. 16.
Als de Gevangen dan nog tot geen Confesfie is te brengen, word verzogt, dat hy mag worden gebragt ter Scherper Examen: vide Bort, Tit. p. No 31. dog dit verzoek van Scherper Examen mag niet gedaan werden in zaken, waar in een Gevangen geen Lyf of Lid zoude mogen verbeuren: vide Bort, d. I. No. 32.
In extraordinaire Proceduuren word nooit Eifch gedaan, of eenige notulen gehouden: vide Bort, d. I. No. 46. en de Papeg. 1 D. pag. 564.
Als een Gevangen op geen van alle de vorige bewyzen tot confesfie kan worden gebragt, en het Fait daar door beweezen worden word hy in een Ordinair Proces ontfangen, en de procureur Generaal geordonneert tegen N, 5 4en



202
MANIER VAN
den Gevangen te doen en te neemen zoodanige Eifch en Conclufie, als hy te rade zal worden: vide Bort, d. I No. 49.
Van Mandamenten Crimineel Werd geen Copie van 't Exploicr. aan den Ged". gegeeven; vide Papeg. 1 D. pag. 582. in notis, en daarom ftaat ook in zodanige Mandamenten niet de ordinaire claufule, Latende Copie &c.
Wanneer, en in wat gevallen Mandamenten yanDagvaardinge in Perfoon zonder Apprehenfie plaats hebben , leert Bort, in zyn gem. Traftaat Tit. 5. No. 43 en 44.
Van zodanige Mandamenten van Dagvaardinge in perfoon word ook aan den Ged?. geen copie gegeeven: vide Bort, d. I. No, 48 en 49.
Ven Mand'. Crimineel of van Dagvaarding in perfoon valt geen appel, volgens 't 217 Art. van de Inftr. van 't Hof, en de Papeg. 1, D. p. 564.
Een Gede. in cas Crimineel moet zelf comparecren, en ftaan bloods hoofds inde Rol: vide Bort, Tit. 7. Nv. t.
Een Gede. in perfoon mag egter Procureur in Judicio hebben: vide Bort, No. ij.
Op verzoek van den Procureur Generaal kan de Gedaagde op articulen gehoord worden,
dog



PROCEDEEREN. 203
dog dit verzoek moet gefchieden voor het doen van den Eifch, en dezelve gedaan vrezende, zoude de zaak vervallen in een ordi" nair Proces: vide Boet, d. I. No. 24.
Van weegens een Gede. in perfoon werd doorgaans in zodanig verzoek van verhoor geconfenteert, mits dat aan hem na voltrokken examen zal werden gegeeven Copie van de Articukn, en van de daar op door hem gegeeven Refponfiven: vide Bort, d. I. No. 1 r.
Een Gcde. in Perfoon gehoord zynde, kan de Procureur Generaal zoo hy wil, Regt op de Confesfie verzoeken: vide Bort, d. I. ~;' ATo.~ 38., dog zoo hy dat niet goedvind, werd door hem overwogen 't gunt te zien is by denzelven Bort, d. I. No. 53. 54. en 55-
Als het Fait of De!iel, Waar over de Gede. in perfuon gehoord is, niet is van groote importantie, word de Gedaagde gedimitteert en Dittflagen onder handtaftinge: vide Bort , No.
65 & Sm-
Iemand, die op confesfie gecondemneert is, kan niet appelleeren, volgens Refolutip van de Staaten van Holland van den jaare 1591. Iemand, die over een en 't zelfde Fait nog - eens geftraft is, mag ook niet appelleeren,
vol-



204 MANIER VAN
volgens Placaat van de Staten van Holland in data i Juny 1718.
Een Officier by een Vonnis meenende befwaart te zyn, mag appelleeren, als ook de Procureur Generaal, met hem gevoegt.
In crimineele zaken gaan vier Defaulten.
By 't eerfte Default werd zomtyds ook verleend apprebenfie op de Perfoon, en word voorts na 't verleenen van 't vierde Default geprocedeert by Intendit.
Wanneer appel in crimineele zaken plaats heeft, cn wanneer niet, is in 't breede te zien by Bort, in zyn gem, Trattaat Tit. 11.
«— — ^
T 1 t. 41.
Van Letteren Requifttoriaal en Letteren van Attaché.
Deze Brieven komen te pas, als men Sententie heeft ten laften van iemand, buiten het Regtsgebied woonagtig.
Dezelve werden verleend op twee wyzen. 10. Aan dezen of geenen Regter, by die Brieven fpeciaal genoemt en geaddresfeert. 2°. Ad omnes fudices, 't welk dan zyn opene Brieven aan alle Regteren.
Dc



p R O C E D E E R E NJ 205
De LetterenRequifitoriaal zyn eigentlyk verzoeken van den eenen Regter aan den anderen, om des verzoekers gewysde ter Executie te ftellen.
't Formulier daar van is te zien in de Papeg. 1 D. pag 585;
In Holland refpecteeren over al de Steeden over en weder haarlieder vonnisfen, dog ten opfigte van buiten Provinciën, en andere Landen, en Koningryken, refpectcert men doorgaans malkanders Sententien* niet, by voorbeeld, in Gelderland, Overysfel &c. worden geen Hollandfche Sententien gerefpecteert, gelyk ook de haare in Holland niet gerefpecteert worden.
Voor dezen plagten de Sententien 'van de Parlementen in Vrankryk gerefpecteert te worden in Holland, en zoo ook de Sententien van de Hoven van Juftitie in Vrankryk, vice verfa, dog dit is zedert cenige jaaren in ongebruik geraakt: vide Papeg. 2 D. pag. 531.
Als de Sententiën, en Brieven Requifitoriaal gerefpecteert worden, zoo word daar op Attaché verleend.
Attaché is een Auctorifatie, of Commisfie op den Deurwaarder of Boode, om uit kragte van dien de Sententie ter Executie te leggen.
In



&o6 MA'NI.ER VAN
In Holland mogen geen Sententien van andere Regters ter Executie gelegt worden, zonder Attaché.
Zomwylen worden ook wel Letteren Requifitoriaal verleend aan Geregten, om ftükken te Collationccren, volgens 't 17 Art. van de Ampl van de Inftr. van '/ Hof, van 1579.
i ■ »'
Tit. 42.
Van Brieven van Aggreatie en Ac quies cement.
Dezelve komen te pas, als partyen Litiganten, hangende 't Proces, de zaak accordeeren.
Men verzoekt principal}k Brieven van Aggreatie , om daar door weerom te krygen de Boeten van Appel of Refoimatie, welke Boeten men in 't geheel wêerorh krygt, als men geaccordeert heeft, en op 't accord de Aggreatie verzoekt; des moeten de Brieven van Aggreatie ten naaften Regtdage geprefenteert worden, volgens Art. 2.01. van de Inftr. van 't Hof, cn Art. 219 van die van den Hoogen Raad.
Als men een Sententie acquiesceeren wil, waar van eerst geappelleert is, zoo verzoekt men Brieven van Acquiescement, en dan krygt
men



PROCEDEEREN. 207
men ook zyn Boeten wederom, volgens 't 200 Art. van de voorfz. Injlruclie, en 't 218 Art. van die van den Hoogen Raad.
Deze Brieven werden ter Rolle geprcfenteert, en 't acquiesceraent verzogt — Schoon cgter naar onze tegenwoordige praótycq deeze Brieven byna geheel in ongebruik zyn geraakt, want een Appellant willende acquicsceren aan 't gewysde van den voorigen Regter, doet daar toe ter Rolle declaratoir, hetwelk door den Gede. in appel geacceptcert en daar op condemnatie gedecerneerr, zynde, prefenteert hy vervolgens het ordinaire Request cm reilitutie van de Boete.
■ ■ * T 1 t. 43.
Van Requejien in Judicia.
Dezelve komen te pas in deeze of diergelyke gevallen.
10. Om in een proces onder Ampiiatie van Inventaris ecnige documenten te mogen produceeren.
2°. Om in een proces ook 't een of ander verzoek te mogen doen, als by exempel, om vifie van deze of gecne lnftrnmenten te mogen



203
MANIER VAN
gen hebben, of ook om zyn Eisch te arhplieeren, of te altereren. 30. Om zig ook in een proces, tusfchen ande-? ren litispendent, voor zyn Intrest te mogen voegen, of ook wel te mogen intervenieeren.
Dusdanige Requesten worden al tyd ten pericule van den verfoeker verleend.
't Appoinctement daarop is altoos, Fiat Request in Judicia ter prefentie van Partyen of derzelver Procureurs, en werd dan voorts ter Rolle by een Conclufie verzogt admisfie, ora te mogen doen dat geen, waar toe het Request in Judicio tendeert: daar in word dan ordinair geconfenteert, of anders, redenen daartoe dienende, het verzoek van admisfie gecontradiceert, naar de gelegentheid der zaake.
T 1 t. 44.
Van Enquefte Faletudinair.
Dezelve komt te pas, wanneer men bedugt is, dat iemands getuigen door ziekte of ouderdom , hangende 't proces, zullen koomen te fterven, of ook wel buiten 'sLands gaan: vide Papeg. 1 D.pag. $95. Art. 19. van ff Ampl. Inflr.



PROCEDEEREH 209
flr. van 1579, en Merula, Lib. 4. Tit. 65. tap. 18. #0. 5. Werd ordinaris geappoincteert, Fiat Requejle
in Judicia, om ÖV;
Dan word het verzoek ter Rolle in Judicio gedaan, en word döor Partyc doorgaans in zodanig verzoek gccon'fenteert.
Als nu zodanige getuigen zullen werden gehoord , moet de Procureur van dc Parcye daar van worden geinfinueert i die dan ook Contra-vragen kan overgeeven. En wanneer de getuigen valetudinairlyk gehoord zyn, en naderhand op de tyd van Productie nog in leeven zyn.moeten defelve nog nader gehoord worden: vide Papeg. 1 D. pag. 599.
Maar overleeden, of nog abfent zynde, werd by Request in Judicio verzogt, dat de Enqucsten gehouden zullen werden als Ordinair, cn mitsdien gevoegt by 't Proces, in 't kort verhaaiende derzelver getuigen overlyden of afweezen.- vide Merula, d. I.
I 1
T 1 t. 45. Van Requesten Civiel.
Dezelve worden verzogt in verfcheiden gevallen , 'Sis
O i«. Orö



ZIO
MANIER VAN
i°. Om ten Procesfe verklaaringen, en andere Rukken onder ampliatie Inventaris te mogen produceeren.
20. Om te worden gercleveert van Judicieele verfdmenisfen.
30. Om van den ftaat van 't proces te worden gercleveert, en geadmitteert dit of dat te mogen doen.
4°. Om van een gepasfeerde acte, of ander gefchrift gercleveert te mogen werden; het Welk genoemt word een fubjktriUeel Reliëf. Deze Requesten civiel, wanneer dezelve con-
tineeren een fubftantieel Rehef, worden alleen
by den Hoogen Raad verleend, volgens het 23
Art. van deszelfs Inftructie. 't Hof mag geen Rclieven of Requesten civil
verleenen, volgens 't 20 Art. van baart. Inflr.
except alleen omtrent de fatalia appellationis of
reformatibnis, het doen van nadere productie,
en diergelyke Judicieele zaaken. De Requesten civil worden al tyd verleend
met Committimus aan dien Regter, daar de zaak
litispjnden: is.
Geen Requesten civil worden verleend met
Committimus aan Arbiters, maar wanneer*
voor Arbiters quseftie is, en men wil Reliëf
verzoeken, verzoekt men wel Request civil,
dog



PROCEDEEREN. au
dog werd dan by den Hoogen Raad altyd Nihil verleend, maar cgter Arbiters geordonneert, om in het doen van hun uitfpraak: daar op zodanig reguard te neemen, als zy in goede confeientic bevinden zullen te behooren : vide Papeg. i D: pag. 615 & 616. De reeden is, om dat Arbiters geen ordinaire Regters zyn, en daarom geen rnagt hebben, om een Request civil, by de Hooge Overheid verleend, te interineren of te rejecteeren
Voorts moeten die Requesten civil ter Rolle ten Intcrinemcntc gepxefehteerd, cn daar toe geconcludeert worden, en werd dan na 't voldingen daar op gepleit, wanneer 't afhangt van dc decifie van den Regter., ofhet Requeft civil moet geinterincert worden, dan niet, dog dit is met onderfcheid te verftaan, te wceten, als 't Request civil ter-deert, om iets te doen dat met de principale zaak kan gedecideert worden, dan word op 't Interinemcnt niet apart ter Rolle gepleit, maar ordonneert 't Hof Acte te maaken, orn by dc ftukken te voegen; maar als 't Request civil iets anders inhoud, by exempel, om de Conclufic van Eifch te amplieeren of iets diergelyks, zoo moet de principale zaak zoo lang iiil ftaari, tot dat 'er op het Interincment gedisponeerr. is.
O 3 Als



112 MANIER VAN
Als een Request civil gerejecteert word als inciviel, word de Reqnirant gecondemneert in een Boete van Tien Guldens, volgens 't 18 Art. van de nader Ampliatie van de Inftrutlie dPanno 1644,
,—;—, , ■ —,
T I T. 46.
Van Brieven van Legitimatie.
Dezelve worden by de Staaten van Holland verleend, maar niet voor Bastaarden, gewonnen by Geestelykc of Religicufc Perfoonen; nog ook by Wcereldlyke Perfoonen, geduurende hunluider Huwelyken ftaat, volgens Placaat van Keifer Karei van den 16 Mey anni 1544. Art. t8. en de Papeg. 1 D. p. 617.
In dc Requesten moeten altoos gefteld worden de Namen van de Moeders, en van die gecnen, die men wil Legitimeeren.
De Brieven verleend zynde, moeten dezelve ter Kamer van de Reekemng in Holland geinterineert en geregistreert worden, mits betalende zekere fomme ten behoeven yan de Graaffclykheid.
T 1 T,



P R O C E D E E R E N. r2i?
T i t. 47. Van Brieven van Venia atatis.
Dezelve worden mede verleend by de Staaten van Holland.
Als de verzoekers in de Steeden van Holland woonen, moet men Brieven van Voorfchryving van Burgemeesteren neemen, en dezelve worden aan 't Request geannexeert; dog als de yerzoekers ten platten Lande woonen, worden geen Brieven van Voorfchryving genoomen, maar worden de Requesten, door de Staten altoos gefteld in handen van 't Hof, om advis, dat dan de Ouders of Voogden hcort, of ook wel omdat te doen, worden dezelve geaddresfeert aan 't Geregt van dc Plaats, daar dc Supplt. woonagtig is.
Voorts word gerequireert het confent vande Ouders of Voogden van den Suppliant.
De Staaten zyn niet gewoon Brieven van Venia atatis te verleenen aan Iemand beneden de 20 jaren; alhoewel by gratie wel exempelen ter contrarie zyn.
Dog die van Amfterdam verleenen geen Brieyen van voorfchryving aan iemand beneden de, 32 jaren,
O 3 Tit.



214
MANIER VAN
r~ —■*
T i t. 48.
Van Brieven van-Seureté de Corps.
Dezelve worden ordinair by de Staaten van Holland verleend, voor den tyd van zes Maanden, en niet langer.
Na verloop van dien tyd moeten telkens nieuwe Brieven verzogt worden.
Als de Staaten niet vergadert zyn > verleenen o: k wel Gecommitteerde Raden by provifie Brieven van Scurete' de Corps, dog niet langer dan tot eenige dagen in de Ordinaris Staats Vergadering.
Deze Brieven worden niet verleend, dan met de navolgende claufule; dat dezelve geen plaats zullen hebben jegens arresten van den Hoogen Rade, ofte andere Sententiën, ende proviüen gegaan in kragte van gewysde, volgens Refolutie van de Staaten van Helfand van dato co Qtlober 100.5. vide Papeg. 1. D. pag. 623.
f *»
T i t. 49.
Van Vidimus.
Als iemand in handen heeft een Origineel In-
ftru-



PROCEDEEREN. 2i5
ftrument, daar veel aan gcleegen is, kan hy tot Zyn meerder verzeckering aan 't Hof verzoeken, dat daar van mag worden gemaakt een Vidimus, 'twelk is in eftedteeen Copie Authen-ï ticq en Collatie, gedaan in prefentie van den vollen Raad, die van zodanige kragt is, als het origineele Inftrument zelve; vide Papeg. i. D. pag. 625.
E Y N D E.



REGISTER.
r ■ )
Pag.
Inleiding. Van de voornaamfte Colle[ - gien, zoo Politicque, als van Juftitie, hier te Lande, benevens eenige generaale gronden der Prattycq i Van de Generaliteits Collegien, en eer ft van
de Staten Generaal 4
Raad van Staten - - - - ~ 5
Generaliteits Reeken-kamer 7
■ Munt-kamer - - - 7
•> ■— Finantie-kamer - - - 8
Admiraliteit ------ 9
De Vereeniging van de i Provintien, wanneer, in hoe gefchiet - - - - X2
Van de geconquefteerde Landen - - 13 De Raad van Braband, over Staats Braband, refideerende in den Hage - - 13 De Raad van Vlaanderen, over StaatsVlaanderen, refideerende te Middelburg in Zeeland ----- 14
Staten van Holland - - - - 15
Gecommitteerde Raden - - - - 15
Leenkamer van Holland - 16
Graaffelykheids Reken-kamer - - - 17 flollandfe Reken-kamer, anders genaamt de
Avé-



REGISTER- 217
Pag.
Auditie kamer van de gemeene Lands Reekeningen - - - - - -j8
De Houivcfterye - - - - - 19
De Hooge Raad in Holland - - - 19 Het Hof van Holland - - - -20
Van de Steeden, en haare Regters - - 23 Van de Dorpen, en haare Jurisdictiën, met
derzelver ap, en dependentiën m - 25 Van de Competente Regters - - - 31
1. Uithoofde van de Perfoon - - 31
2, . van dc zaak - - - 33
Van zaken en Perfoonen, waar van 'i Hof
particuliere kennisfe neemt - - - 36 Van wat zaken de Hooge Raad immediaat
kennis neemt - - - - - 41 Omtrent het aanleggen van Procesfen , en
eerst, wie in Regten mogen ageeren,of niet 43 Manier van Procedeeren, en eerst van Dag-
vaardinge ------ 45
Tyd van Dagvaardinge - - - - 45
Van Eifch en Conclujhn ie maken - - 47 Preliminaire verzoeken van den Gede. zoo
van qua!'., cautie voor de koflen &c. - 45 Van de Exceptien - - _ - ji
Van peremptoire Exceptien . - - 53
Van dilatoire Exceptien - - - - 54 Van Reconventie "55 P 1 Wat



ai« REGISTER.
Pag.
IV%t 'er gedaan moet worden, ais de zaak. voldongen is, en boe men procedeerde voor den 'Jaare 1748- - - - -58
En hoe nu de zaken werden behandelt volgens het voorfz. Reglement - - - -60
Van Reproches van Regten en Faiten - 63
Van zig in een Proces te voegeji of intervenieeren ------ 64
Tit,
1. Van Rau Actie - - - - Ö5
■ 2. Van"Mand', van Debitis - - - 70
3. Om declaratie van koften overteneemen - 73
4. Van Mand*, om Executie te zien decer¬
neeren - - - 7$
5 " Om Condemnatie te zien
decerneeren - - -80
<5. — Qm Attie teinftiiueeren - 82
7. ' ; in ca! van Guarand - 84
8. — In cas van indemniteit - S5
9- In cas van Injurien - g7
30. ' Om de Arrementen van
een proces aan te neemen- 88
11. -———— Om Procureur acceptant te
ftellen - - 89
12. In cas van Defertie - 90
13 —' * van Interruptie - -91
14. van Evocatie - - 92
15



R E G I S T E R. 2T9
Tit. Pag-
15. Van Mand', van Spolie - - - 93
16. 1 van Mainclenue - ^ 9;
17. van Complaintle - - pft
18. — van Inductie - - 10;.
19. Van Brieven van Beneficie van Invent. 104.
20. ■ ■ van Cesfie - - -107
21. Para Mand*", van Reductie - - xii
22. ^—,—„ van Reformatie - - 114
23. „ ,— van Anticipatie - - i'16
24. ,—_—— m ca* d'Appel - - 119
2£. .—, — van Arrest - - - 128
2Ö. — Poenaal - - ■- 134
«7. Para Reauditie - 139
28. P«n Revifie - • - - - 141
29. Pan w'/Z/g Decreet - 144
30. Pan Executie en onwillig Decreet -145 Proceduuren in dezelve - - - 151 ^cïe van Condemnatie - - - i$c Executorie &c. Sommatie &e.cn Relaas - 153 ^30e van Aanwyzinge - - - 164
uara Arrest. - - - - 165
Conditiën van Verkooping - - -166 ./Me Judicieel van Eifch - - - 171 ./4#e van Verkundigïng, tn Relaas - 17a Inventaris van fiukken in cas van onwillig Decreet - iyS
Procuratie - i7g
P 3 Pér-



Sao REGISTER.
Tit. Pag.
Verbaal van Preferentie - - - 179
gr. Van Executie in Gyzeling - -184
g2. Van Gedecreteerde Gyzeling - - 18Ó
33. Van parate Executie - 188
34. Van Mondt». van Sauvegarde - - 189
35- van Purge - - 190
36. Van Brieven van Landwinninge - 193
37» " van Remisfie - - 194
38. « Van Pardon - - 196
39- ■ van Abolitie - - 198
40. Van Crimineele Proceduuren - - 199
41. Van Brieven Requfitoriaal, en Lette-
ren van Attaché - 204
42. Van Brieven van Aggreatie en Acquiescement ------ 206
43. Van Requeflen in Judicio - - 207
44. Van Enquefle vdletudinair - - aoS
45. Van Requeflen civiel - 209 4$. Van Brieven van Legitimatie - - 212
47. : van Venia Mtatis - 213
48. '■ van Seuretê de corps - 214
49. Van Vidimus - - - - -214