^ dan noch in 't leven
: Ook_verklaard hy Testateur, te dellen tot Voogden , I, en K, enz. °
v.iy~,Ter^Iaarde by Testateur tot Executeurs van gemelde Testament te Inditueeren, L, cn M alhier woonachtig, om na het overlyden van hem 1 ^stateur, den voornoemden Boedel en Goederen, oaac mhoude van deze Dispofitie, onder de Legatarisfen, en Erfgenaamen te verdeden, en dezelve ,n allen decle van Effect te doen zijn, en dit als onwederroepelyk; ten dien einde verklaard hv Testateur zyn begeerte en wille te zyn, dat alle Testamenten of andere Dispofitien, die hy na dezen mogt Pasleeren, van geen de minde kracht noch waarde zullen wezen; maar gehouden wortuZ , , Z£ "^^Pasfeerd waren, ten zy dezelve met het woord ADAM begonnen.
Voorts verklaarde hy Testateur, dat deze Dispofitie naauwkeurig by zyne voornoemde Erfgenaamen nagekomen, en in allen deelen agte-voHf zal moeten worden, en zo n.et voorviel, dat 'er een of meer. van de voornoemde Erfgenaamen was die zich daar tegens Opppfeeren, en me zyn of haar Portie „iet re vrede mogten zyn, verklaard hy zodaamgen onwillige of onvvilligen aileen te Nommeeren en te Inditueeren, in zvn 'of hunne Legitime portie, en begeerd dat het overi-
zgdlccSer?n°ederen' °P dü ^
klaïdef :Lde(J>Sta£CUt V0OTSek'Zen ^
XXIX
»«iS?2 W?™Uen hi*er »°ë eenige testamenten laateh volgen, die de eene meer, de andere minder wat by-
ZüU-
de NOTARISSEN, 183
XXIX. HOOFTSTU K,
Van Bejlooten Testamenten,
nfommige Menfchen die geduurende hun Iee£_^A ven, hun Testament liever voor een ieder bedekt houden, fchryven die zelfs, of laaten dit,
zo
zonders inhouden, en dus wel de moeiten waardig zya hier geplaatst te worden; dezejve luiden als volgd: Compareerden &c.
a , en b , echte Lieden , woonende te C, zynde toezond en haar veiitaad en uitfpraak naar behoores heb bende, en dus tot het maaken van uitterfte willens dispofitien, volkomen bekwaam.
En daar toe zullende treeden, verklaarden zy Comparanten eerst en alvoorens by deeze te vernietigen alle zoodanige uitterfte willens dispofitien als doorben te zamen of ieder afzonderlyk mogten gemaakt zyn, en in fpecie het Testament door hen beide op den . tot D, voor den Notaris E, en getuigen gepasfeerd' en voorts op nieuw disponeerende, in krachte van den Octroye op den . by den voorfz. Hove verleend,
verklaarden zy eikanderen over en weder , en dus dè eerstftervende den langstleevende van hun beide te noemen en te ftellen tot zyne of haare eenige en al geheele Erfgenaam of Erfgenaame, en dat in alle deGoederen , zoo roerende als onroerende , 't zy alodiaai »t zy leen, Thins en Erfpacht fubject, mitsgaders Aaien Crediten en Gerechtigheden, niets uitgezonderd, als' de eerstftervende mer 'er Dood ontruimen en naarlaaten zal ; met vollen en vryen magt van verkooping , vervreemding, bezwaaring en verteering,- mits echter dat na overlyden van de langstleevende , ingevalle dezelve niet weder komt te herhuwelyken , deszeifs of derzelver nalaatcnfchap zal moe'en werden verdeeld in twee gelyke deelen; waar van het eene deel zal moeten gaan aan de zyde van den eerstgeftor»enen, en het andere deel aan de zyde van dc laatst overleedene, om door M 4 der
ï84 OEFFENSCHOOL voor
go zy hen die zelfs niet toebetrouwen, dooreen Notaris doen, die om hetzelve Testament, een
omder Comparanten refppftive Erfgenaamen, welke als dan daartoe, ingevolge het Wi flerfrecht d«ezer Provincie gerecn.igd zullen zyn, gdfifd en genootcn te verden: doch de langstleevende der alhier Testateuren berhuwelykende , zal dén of dezelve , binnen déüS tyd van zes weeken , na dat Hy of Zy, ten tweeden Huwelyk zal weezen getreeden, alleen gehouden zyn aan de ranste Vrienden van den eerst-over g.'denen (welke meede volgens het Verfterfrecht deezer Provincie daar toe als Erfgenaamen Ab intellato zullen gerechtigd zvn by \>. yze van een Legaat uit te keeren, drie hond.rd Guldens eens; en daarenboven alle de Kleederen, zoo Linnen als Wollen, met het Goud en Zilverwerk, welk ten lyye en cieraad van den eerst-afgeftorvene der alhier Testateuren gediend en behoord hebben gehad; behoudens dat de langstlevenden der Testateuren uit dezelve Kleederen een enkel Huk Goed , na Zyn of Haar goedvinden, tot eene gedachtenis van den eerst - overleedenen zal mogen neemen en behouden, zonder iemands tegenzeggen, en welke drie honderd Guldens en Lvfstoe'bshooren, refpeftivelyk de eerst-ftervende der Testateuren aan Zyne of Haare Vrienden , in cas van 't herin!, welyken der langst Iceve;;dc, ais vooren verklaard, te legateeren by deeze; dus drn ook gemelde langst-leevende , het overige van der Comparanten gezasmelykjj Goederen, als vry eigen Goed zal behouden en vervoü gens aan Zyn of Haar* Erfgenaamen Ab Inteftato verfterven, in zoo verre Hy of Zy. hetzelve ais vooren niet komt te verkoo.pec , üezw ;aren , vervreemden en verteeren, ofte anderzmts niet daar over by Testament, Donatie, Huwelyks Voorwaarden, als anders naar goed! vinden en welgevallen, voor t geheel of ten deele kwaaie te disponceren ; tot alle hetwelke de langst-keven, de der Testateuren als dan zal gerechtigd zyn en blyven.
Verklaarende zy Comparanten verder eikanderen, cn -dus de eerst-ftervende den langst-leevende te gceven de volle magt en authoriteit, om zoodanige Voogden over de minderjaarige Erfgenaamen van den eerst-geftorvene te benoemen en aanteftellen als de !an.:st ieevcnde zal noodig oordeelen, mee de magt Van asfumtie, fub-
de NOTARISSEN. ,85
omfiag doed, met een Superfaiptle, zo des beboord; 't welk men dan den naam van een iieilooten Testament geeft.
Zie
fiit'itie en fiirrogatfe, met gel yke magt van hand ot band, 200 iang eenige Voogdye over de minderjarigen 11 v)dig zyn za! ; meede met eerbiedige uitfluit.'te ',-an sJL' Heeren Weesmeesteren cn Oppervoogde i, h. -e genajinJ, van wat natuur en waai die solider! mog;. zyn.
Ai 't welke de Comparanten dutdelyk voogeleezei, cn 'iy hen. zoo zy zeiden. we! veiltaau zynde, verklaarden zy hetzelve te zyn hun Tes.anient en Jaatlie wil; dje zy begeerden , dat na hun Dood za! nagekomen en achtervolgd werden, mag het niet zyn als Testament, ten minften ah Codicil of anderzins,
Gepasfeerd &c.
Compareerden &c. Monfi. A, ei B, Echtelieden, woonende onder den Geréchte van C, my Notaris bekend, en zynde gezond , Hun verftand, geheugen en uitfpraik naa;- eisch tn behooren hebbende en gebruikende, en over zulks tot het maaken van Testamentaire D:spofitien volkomen bekwaam , dewelke over Haare tydelyke Goadercn begeerende te disponeeren, na alvoorens te hebben gerevoccerd ende vernietigd allo zoodanige Actens van uitterfte wille of de kracht en het Effect van dezelve hebbende, van welke benaming die ock mogten weezen, als by hen voor dato deezes, 't zy by Hen te zaamen, 't zy by ieder alleen , mogten gepasfeerd en gemaakt zyn, en fpecialyk het Testament by Henlieden te zaamen voor den Notaris ü, en Getuigen op den . . . tot C, gepasfeerd, en zulks doende iri krachte van den Octroye op den. . . door den voorfchreeve Hove ten dien einde verleend, zoo verklaarden de Testateuren eikanderen uit eene byzondere matrirnoniele affoftie, liefde en genegenheid te Inftitueeren, maaken en befpreeken de vollen en vryen eigendom aan alle Haaren Huisde» raad en Imboedel, ongemund Goud en Zilver, Kieederen en het geene verder ten lyve van de eerstftervende behoord zal hebben, niets daar van uitgezonderd, mitsgaders nog alle zoodanige Goederen, als bevonden zulM 5 JgH
i86 OEFFENSCHOOL voor
Zie hier van die alles Exempelen:
Exempel van een Befloocen Testament. • Ik ondergetbhreeyene A, woonende tot B , de broos- en fterflykheid des levens, de zekerheid des
doods,
[en worden, ftasnde Huwelyk geconquesteerd te zvn en bovendien alle vaste Goederen, Hypothecatien, Rentebrieven en Obhgatien.geleegenof geconftitueerd in en op de Provmcien en Steeden, alwaar de Gratificatie usfehen Echtelieden niet verboden is, en verder nog alle het geene Echtelieden conform de verklaaring van de Heeren Staaten deezer Provincie in dato ,8 January 1700. IIFTFV* ls'e!kaD£|,cren tü m°gcn maken,-waar-en^boven de Testateuren malkanderen reciproquelyk, en zulk* de eerst-ftervende den langst-leevende van hun beide , gunnen , maaken en geeven de Lyftocht en het VrugtgebruiK aan ahe zoodanige Goederen, roerende en onroerende allod.aale, Leen, Thuis en Erfpacht fubjeft, als zy verder posfideerende zyfi, en de eerst-ftervende zal nalaaten cn met 'er Dood komen te ontruimen, geenc van dien uitgezonderd, om die in volkomen Lyf\rn rJh,ieZ7tCn'^eeTe,a en ëebruike°. ten LyftochHi? 1p * zyl' of,;haar ,eeven bnS geduurende; doch du alles ongeprejudicieert de Legitime portie de Kinderen uit de Nalaatenfchap haarer Ouderen naar rechten onbezwaard competeerende.
En in al het geine de langst-leevende met 'er Dood zal komen te ontruimen en na te laaten, verklaarden zv Testateuren eerftelyk haare Dochter E, Huisvrouw T, alleenlyk maar tot haar Testateuren mede Erfgenaam te inftuueeren tn derzelver Legitime portie , haar naar rechten competeerende, met imputatie en toereekening van al het geen op dezelve kan en vermag geimputeerd en toeberekend te worden. Inftitueerende zy Testateuren in het ovenge van de Filiale Erfportie van meergemelde hunne Dochter E, derzelver wettige Kind of Kinderen , zoo die op het overlyden van de langst-leevende der Testateuren reeds in het leeven zyn, als vervol-
indien gemelde der Testateuren Dochter, geadnfteerd met haaren Man , ofte by. weigering van denlelve met adfiflentie van zoodanig eene als haar door den Rechter
de NOTARISSEN. 187
doods, en de onzekere uure van dezelve overweegende, hebbe goedgevonden , niét uit deze Wae-
reld
ter zal worden toegevoegd, binnen zes weeken, na het overlyden van een der Comparanten , of na dat zy van deezen 'lestamente kennis zal bekomen hebben, by behoorlyke Acle verklaard de volgende Dispofitie te approbeeren, als dan en in dien gevalle verklaarden de Testateuren voor en in plaatze van de gemelde Legitime portie dezelve haare Dochter E, te Legateeren, maaken en befpreeken de vruchten, revenuen en intresfen, die na aftrek van alle Ordinaris, zoo ss Lands als andere Lasten, mitsgaders reparatien van het beloop der volle filiaale Erfportie van dezelve haar Testateuren Dochter E, zuiver zullen komen overtefchieten, welke zuivere overfchietende vruchten, revenuen en intresfen (die zy Testa:euren ook begeerden, dat nooit aanfprakelyk, veel min verbonden of executabel zullen mogen weezen voor eenige fchulden by voornoemden F, reeds gemaakt of noch te maaken , neen maar altoos 'zullen moeten dienen tot bectere fubiillentie van dezelve haar Testateuren Dochter) aan de meergemelde haar Testateuren Dochter jaarlyks tegens behoorlyke quitantieu zullen moeten uitgekeerd worden, door des Testateurs Neef G, ais willende en begeerende dat de te meermaafcn gementioneerde filiaale Erfportie van voornoemde hunner Testateuren Dochter tot derzelver Kind of der Kinderen mesrderjaarigbeid of eerderen Trouwdag zal blyven onder de adminilhatie van den zoo evengemelden G , als de hier na te benoemene Voogd over der Testateuren minderjaarige Erfgenaamen. Inltitueerende dc 'Testateuren in deezen gevalle tot hunue Erfgenaam of Erfgenaamen , op de Last nochthans van de vruchten , revenuen en intresfen zoo even aan Haare Dochter E , befprooken de bevoorens gemelde wettige Kind of Kinderen van dezelve E, in het beloop van de voile filiaale Erfportie van der ï estareiircn dikwils femelde Dochter E. Verklaarende de 'Testateuren in het verdere van haare Nalaatenfchap te Inftitueeren, baar Testateuren overige Kinderen of derzelver Defcendenten hy reprefentatie in haar Ouders plaatze, in gelyke deelen.
Wyders verklaarden de Testateuren hunne wille en
be-
ï83 OEFFENSCHOOL voor
reld te fcheiden, zonder van mvne tvdelvVe Goederen, BfcpÖftSe te doen, vertlaare" derhalvcn te
Le-
begeerte te zyn , Hat ann al het geene hunne hier vooreni genorrnneeruc ErfgéfiasfHeh van hun zullen komen te Erven zal moeten worden geïmputceld en aangerekend al het geene by fëdër van hun of hunne Oude-s m den boedei van de Testateuren zal genooten en o, tvangen zyn , volgens de eigenhandige AnnotJtien door de Testateuren daar van gehouden , en verder noch te hóuden, waar aan volkomen geloof zal moeten worden geattnbueerd.
Gelyk de Testateuren al verder verklaircn te begeeren , dat hunnen oudften Zoon niet meerder zal mogen worden aanbedeeld , dan Zyne zuivere liliaale Erlportie, zonder dat Hy alvoorens, na zich zal moeen neemen de voordcelen by de ftaturaire wet ciejzer Provincie aan den ouoften Zoon befprooken ; mim3e ~n b« geerende dienvolgende de Testateuren , dat" dezelve voordeeien door hunne relpeftive Erfgenaaman by derzeiver filiaale Erfportie, pro portione zal worden geprofiteerd , genooten en verdeeld , als begeerende de Tcstateuren, dat haare overige Kinderen met de Kinderen deel^1"1^ meersemeIdc dochter Ë , gelykclyk zullen
Noch verklaarden dc Testateuren , hunne begeer'c te zyn, dat, Wannéér hc: na het overladen van den Testateur gebeurd dat een van deszelfs Zoonen , in dèsze fs plaats als Schipper van C, komt te fucccdeeren, dat in dien gevalle dien Zoon zal mogen aan en overneemen, de Schuit met zyn ap- en- dependentiën, ter taxatie van een of meer Scheepmaakers , daar tbe te verkiezen; en de Huizinge, Schuur, Erve en Grond, by de Testateuren tcgenswoordig bewoond en gebruik wordende, op Eftimatie van den Gerechte van C wrfdr meede de overige Erfgenaamen genoegen zullen moeten neemen en te vreeden zyn.
Eindeiyk verklaarden de Testateuren de langst-leevende van hun beide en na het overlyden van denzeive langst-leevende des Testateurs Neef G , te Hellen tot eemge en abrolute Voogden of Vaogd en Voogdesfe over der Testateuren minderjarige Kindskinderen eu Erfgenaamen, mitsgaders tot Adininiftrateuren of Admi-
air
bs NO T AR ï S S EN. 18$
Legatecren en te befprcckcn, gelyk ik doe by dezen, aan myne tegenwoordige Dienstmaagd, genaamd
siftratrice en Admtniftrateur van derzelver Goederen, die zy uit krachte deezes, zullen komen te Erven; geevende daar toe dezelve zoodanige ampele magt , last en authoriteit, als eenig Voogd of Voogdesfe, Adminiftrateur of Adminiftratrice, naar rechten kan en vermag gegeeven te worden ; en fpeciaalyk de magt van asfumtie en fubftitutie, en ten reguarde van gemelden G, of byaldien Hy voor 't afiierven der langst-leevende der Testateuren mogte overleeden zyn , ook denzelva langst-leevende mecde de magt van furrogade; welke te asfumceren, te furrogeeren en te fubftitueerene Voogden , na het overlyden van den langsr-leevende en gemelde G, by deeze gelyke magt word gegeeven, ten uiteinde der Voogdye toe : en zulks met fpeciaale uitfJuiting van den Gerechte van C, den Hove van Utrecht, en verder alle Weesmeesteren en Oppervoogden, daar hun Testateuren Sterfhuis zal komen te vallen, hunne Goederen gelegen of de minderjaarigen woonagtig zyn.
Al het welke de Testateuren duidelyk voorgeleezen zynde, verklaarden zy Testateuren, hetzelve te weezen hun Testament en uitterfte wille, welke zy begeerden, dac na hun overlyden zal achtervolgd en nagekomen worden, 't zy hetzelve zal kunnen beftaan als Testament, Codicil, of zoo als het naar rechten best effect zoude kunnen forteeren ; nicttegenftaande eenige folemniteiten naar rechten gerequircerd, ten deezen niet mogten waargenoomen weezen; verzoekende deswegens het uitterfte beneficie te mogen genieten.
Gepasfeeerd &c.
Compareerde &c. De Heer A, woonende te . . . zynde aan my Notaris bekend, en zyn verftand en uitfpraak volkomen magtig, dewelke verklaarde te revdceeren en te vernietigen alle zoodanige Testamenten , Codicillen en andere Actens van uitterfte wille, als door hem voor dato dezes, cenigzins mogten wezen gepasfeerd; en voorts in krachte vanden Octroye, op heden van den Ed. Hove dezer Provincie geobtineerd, by Testament over zyne natelaatea Goederen disponeerende, verklaarde hy Heer Testateur
ïpb OEFFENSCHOOL voor
naamd.C, Zo zy op myn overlyden nog ten mvnen huize is woonende, eens honderd guldeus.
Als
te Legatceren aan zyne dienstmaagd B.5 ingevalle zy op hec overlyden van den Heer Testateur 'dan nog by tien? in dienst vveezen zal, en anders niet, eerllelvk «n Som! ma van. .... tot een rouw, boven de Huur. van hec half Jaar waarmne hy Heer Testateur zal koomen teover-
yden Voorts nog Jaarlyks zoo lange zy niet zd
noomen te trouwen, een Somma van . . . tot haare Alimentatie,, in te gaan met den dag van zyn He«r comparants overlyden, en te voldoen van drie Maanden tot drie maanden telkens het vierde deel; en daar en boven van Jaar tot Jaar,, geduurende haar ongetrouwd leeven, ae taxatie der confumtive middelen wegens haar Perzoon aan het Gerecht waar onder zy woonen zal verfchuldigd, —- Wyders nog het vrye genot en ge'. brink, meec.e zoo lange zy niet zal koomen te trouwen , van een huisje &c. ' ■ En waar van de ongelden , dorpskasten en reparatien, al dien tyd, uit zyn Heer Testateurs boedel zullen moeten betaald worden; en Eindelyk nog aan dezelve zyne dienstmaagd in voorfchreeve gevalle, een bed &c. ——en verdere kleinigheeden in eene huishoudinge noodig, naar goedvinden van de narenoemen Executeuren. Edogten aanzien van dezelve Meubilaire Goederen onder Conditie, dat al het geene daar van by haar Trouwen; of niet trouwende, dan op haar overlyden no<* in weezen, zal zyn, weeder aan zyn Heer Tes ateurs na te meloenen Executeuren zal moeten overgeeven enaanzvn boedel gerelïitueerd worden.
Wyders verklaarde den Heere Testateur zyne kinderen met naamen C, huisvrouw van d. K, weduwe dan ƒ. G, H, I, K, L, en M, te inftitueeren in ve Legitime portie, zynde wanneer vyf of meerder kinderen nagelaaten worden de helfte van het geene anders naar verfterfrecht aan dezelve verfchuldigd zoude weezen; en zulks met deeze Exprefle begeerte, dat een yder van dezelve zyne kinderen daar inne zal moeten worden geimputeerd en aangerekend alle het geene hun heden respeftivelyk naar Rechten daar inne eenigzins geïmputeerd en aangerekend zal kunnen worden.
Inftitueerende en ftellende hy Heer comparant in al m geene hy booven de voorfchreeve Legitime portie na
laa-
be NOTARISSEN. ï5ï
Als mede aan D, myn Broeders Zoon, na mvrt overlyden het Ufufruct van myn Huis en Erf waar 111 ik tegenwoordig woone.
Nog
laaten zal, tot zyne Erfgenaamen de Gereformeerde Diaeonie Armen, iorteerende onder de kerk te R
Dan ingevalle zyne gemelde kinderen zich zullen willen te vreeden houden met de nabefchrceven inftitutien MafnHgen orilpnna"tie,- en binnen den tyd van één Maand, na dat zy heden, te weeten de meerderjaarigen ,
da"en nZe"i Tmcn£e' wcIke niet eerder dan veertien ^ \na, des Hce,r comparant* overlyden aan dezelve EhL-i , e?n zai mo°8en gecommuniceerd worden,
ïieèle £eikenn'srs zu"en bekof,me" hebben' by notarieele acte daar van te pasfeercn , en aan de naatenoemen Executeuren mt te leeveren, koomen te declareeren en te beiooven met die nadere inftitutien , maakingen, en
wïobS genoegcy-' nce'"^. dieteiaudeëerenen approbeeren, en zich daar aan te-uilen gedraagen zonder eenige oppoficie daar tegen , onder welk pSxt het zyn mooge, mitsgaders de minderjaarigen, telkens bin nen een Maand, na derzelver meerderjarigheid1,by e« gelyke acte niet alleen dezelve,, declaratoiren en befof^nTcL°r°a e£nC V0ltB0me approbatie van het
feu« vv ?l Pn , XeCUtSUien ' ÜVer ee»k™% des Teftaden TJIa ■ begcertc' rake»d" de verkoopfng der Landen, de administratie van de overige vaste goederen en ïaUnVRdCre ëencHKkne direftiet koomen e doen en
Heer T,5XreCUteLU'e'1 uitteIeev<^n. =°o verklaarde den Heer 1 estateur, ten aanzien van de zulke zvner kinderen
en vfnrdl°Sfdaane,in5.itUtie in de Legitime Portie,' en van de Gereformeerde diaconie Armen, forteerende onder de Kerk te R, in het overige gedeelte zyrer Na! laatenfchap te revoceeren en te «iet te doen Even als of het zelve niet gedaan waare ; Gelyk by HeerTss?"euf
iendl P.£; °VCr'g gedeeke 2>'nel' «"laatenfchap, bohe^ehee? v^f0rCle ymand ^"kinderen, over net geheel, veiklaaree te revoceeren en te niet te doen zoo maar een van zyne kinderen , zich aan de te melden nadere dispontie van hem Heer Testateur zullen Wen te gedraagen als verklaarende.hy mdat gevI, woSlë
in Htueer nle7« d™ aa" ZUÜen ™ldoCook ta inititueereu » het overige van zyn Testateurs nalaaten-
fchap,
!0a OEFFENSCHOOL voor
-Mm een ftuk Land, gelegen teE, balend |% ten Oosten, en G, ten Westen, tot zyn overlyden
fcbap, boven der onwilligens Legitime portie: echter niet anders dan meed* onder ae volgende nadere dispof tie van den Heere i cstateur , waar foe nu overgaande hy verklaarde zyne wille en begeerte te zv,nu.overêaandc» Dat door zyne natemeldeo i xecuteuren' zal moeten verKocht worden alle de Landeryen des boedels, met de overige meubilaire goederen, niet aan B, geleeateeJ om daar uit, en uit de contante penningen en Infchul'
Dat voorts alle zyne Heer Testateurs Huizingen , met de Tuynen oplta! van het Land over oen Dyk,en meede de Huizinge aan B, tot haar vrye genot en gebruik hier vooren gelegateerd , ook na dat liet zelve gS ïh gebruik zal weezen geëindigd, onverdeeld en in het -e meen onder administratie van zyne na te noemen- Exeenteuren .zullen moeten blyven, tot de JonglteVner gemelde kinderen den ouderdom van vyf en twintig Taaren zal hebben bereikt, of eerder door brieven van veria setatis of Huwelyk zal meerderiaarig geworden zyn- en dat rnmidde.s uit de Revenuen of huuren van dezelve Huizingen en Wijn, mitsgaders van het bier bovengenoern. de overfchot der verkochte Landeryen en MeuS contante penningen en Infchuiden , na aftrek van allé dongelden, reparatien en Jaarlyks Legaat aan », mlajZ ders Alimentatie penningen aan zyne Huisvrouw nfar goedvinden van de naar te noemen Executeuren , door dezelve Executeuren op eene ordcntelyke wy'e voor af zul len moeten worden gealimenteerd, zynen innocente 1 Zoon, H. en zyn Testateurs miuderjaarigekinderen■ m*r verdere begeerte dat alle het geene daarna Tal deze ve Taarlykfe revenuen , en na dat des Heer Testateurs boedel geheel van Schulden za! weezen gefuyveïd dan verder Jaarlyks zal koomen over te fchieJn, mét u zondering alleen van zyne gemelde innocente* Zoon S of ten behoeve van zyne overige zeeven kinderen -der
ïz :zefyke ponie zai moeten «^wS^ffl
Ver-
dé Notarissen. i|j
den toe; Prelegateerende aan G, myn overleederi' Zusters kind , eens vyf honderd guldens , en iri
alle
- VerRlifarende den Heer Testateur, dat wanneer de jon-lte zyncr kinderen alzo meerderjarig geworden zal zyn dan vervolgens onder ad.niniJlratie van zyne te melden Executeuren onverdeeld zal moeten blyven , geduurehde hec leeven van zyn Testateurs Huisvrouw, juffrouw iN , en van zyn ge.ioemden innocentcn Zoon H, ook ingeva Ie h.er vooren gelegateerd,B, niet zal gehuwd of overleederi zyn , en alzo refpedtivelyk de zes Huisjes
'5" df a,lcs\0111 dan vervolgens alle de revenuen eii renten dier goederen , na aftrek van alle ongelden, ra-
do7uLmrK°tTn; °Sk-van ? 'aatWs onderhoud van des fleer Testateurs Huisvrouw en het Legaat aan B' te emploijeeren tot alimentatie en onderhoud van zynen gemelden innocentcn Zoon H, diens leeven lang «eduurende, mitsgaders by overlyden van dezelve HTeri zoo' ook van B ; a's zy niet getrouwd zal weezen, tot hun beider behoorlyker begra avenis Ce, door zyne Exccuteu-' ren te bezorgen. '
Verder vérklaardé den Heer Testateur als zyne wemelde kinderen zich naar deeze zyne nadere dispofitie
5nf HongefClal'fCn' tC Zullen gedr3gen' nict te willet? dat door de zodamgen van dezelven in collatie zal behoevengejragt te worden , eenige penningen van het geene Zylieden vooraf genooten hebben , en uit aanmerkinge van dien by meerderjaarigheid van de ionèfte van zyne kinderen nopens de verdere Huizingen zyus Boedels als dan te verdeden, te inftitueereri C Huisvrouw van D, als Erfgenaame in den volle ën vrye é gendom vafi 'c Huis &c. y
Item E, weduwe van F, in den vollen en vryen eigendom van de Huizingen &c.
Als mede G, in den vollen vryen' eigendom van &c.
Wyders J, in den vollen vryen eigendom van &c.
Verder K , m den vollen vryen eigendom van &c jé &c L'V°"en Vrydn eiëendoLn va" 't Plaats.
En M. in den vollen vryen eigendom van het Plaats-
N Êdoïk
io4 OEFFENSCHOOL voor
alle de andere en verdere Goederen, die 'er op fayn overlyden bevonden zullen worden, verklaa-
re
Edoch onder deeze conditie, dat, indien het mogte Komen te gebeuren , dat het jaarlyks overfchot der revenuen van de hieï voorengemelde Goederen , tot betaalinge van de jaarlykfche alimentatie-penningen, nog gemeen te blyven , daar toe niet genoegzaam waren , hy dan verplicht zal weezen, om dat te kort komende, geduurende het leeven van zyne Moeder , en dus uit hooide van Je alimentatie, dan jaarlyks aan baar te doen, uit den eigendom van uit Plaatsje s Huis en Tuin te fuppleeren en by te leggen; .
Verkluarerode den Heere Testateurs wyders zyne wille en begeerte te zyn, dat na overlyden van zyne voorgemelden Huisvrouw en van zyne veel genoemde innocentcn Zoon H, als B, dan zal getrouwd of niet meer in leeven zyn , en anders by haar trouwen of overlyden , na doóde van zyne gezegde Huisvrouw en innocenten Zoon, de hier vooren genoemde nog onverdeelde Huizingen door zyne Executeuren zullen moeten pubhek verkocht worden , en uit de kooppenningen daar van vooraf aan G, en K, en wel aan yder van dezelven door zyne Executeuren zrl moeten voldaan worden eene fomtha van .... guldens ; als welke fomme hy deeze zyne twee kinderen daar uit verklaarde te prtelegateeren , en zulks uit confideratie dat de hier vooren aan hun gemaakte vaste goederen niet in waarde kwamen te egalifeeren met die, welke aan des Heer Testateurs genoemde overige kinderen voor hunne VaderJyke nalaafenfchap, als hier boven door hem Testateur zyn befprooken gewórden.
Gelyk hy Heere Testateur dan in het overfchot van het zuiver beloop dier kooppenningen , verklaarde te inftitueere;}, alle zyne kinderen, die dan in leeven zullen zyn, yder voor een gelykeportie, zullende na doode van' zyn Heer Testateurs Huisvrouw en van zynen innocenten Zoen H, geduurende het ongetrouwde leeven van B, en ten hunnen opzichte onverdeeld gebieevene Huizingen , inmiddels ook door zyne Executeuren zoo lange ftoetcn worden geadminiftreert, en de revenuen na af. fireSyzóé vaiidè jaarlykfche alimentatie aan dezelve B,-
als
de NOTARISSEN.
re ik tot myn eenige en Univerfeele Erfgenaamen', te Nomineeren en tc Inftitueeren, mynen Broeder
HJ
als van alle ongelden, reparanticn en kosten aan zyne gèzatnejyke kinderen, yder voor een gelyke portie,jaarlyks moeten uitgekeerd worden.
Verklaarende den Heere Testateur verder by voor* overlyden van elk zyner laats tgemelde zeeven kinderen, nopens al het geene, waar in Zylteden, zoö wegens effecten, gelden ais revenuen, hier vooren refpectivelyk zyn gelegateerd ofte geinil.'cueert, generalyk te.roepen en fubftiweerên ydeis wettige defcendenten by reprasfentatie ; en wanneer by gebreekcn van zoodanige defcendenten , omtrent een of meer van zyre gemelde kinderen, a'tzoo vooroveriydende, derzelver portie Ervenis aan de overige zal komen te accresfeeren. /.ulJénde de vaste goederen aan dezelv'en overiecdenen by meerderjaarigheid van de jonglle zyner kinderen, hier vooren in eigendom gemaakt, dan meede gtmeen en onverkocht moeten blyven, onder dé admir.iitratie van zyne Executeuren, om de revenuen daar van, even als van dc overige, dan nog gemeen te blyven goederen , uilteketren, tot zoo lange de laatfte der hier voorengemelde te d)ene jaariykfche alimentatie of uitkeeringeri zal afgcloopen weezen.
Etndelyk verklaarde den Heere Comparant tot E::e-: cureuren van dit zyn Testament, Adminiltratcuien en ReJderaars van zyn en boedel en nalaatenfchap,. Directeuren van zyne hegraavenisfe, mitsgaders Voogden over zyne natelaaten minderjaarige en toezigtbehoevende kin. deren en Erfgenaamen te nomineeren en aanteftellen de Heeren O, en P, mitsgaders by overlyden van deeze laatstgenoemde in deszelfs plaatfe te üibfticueeren Q, cn dit refpectivelyk met zoodanig een uitgebreide magt' en authoriteit als aan Executeuren, Adminirtratcuren en' Redderaars van boedels , Directeuren van begravenisfen en Voogden over minderjaarigen en toezichtbehocvend^ naar rechten, eenigzins gegeeven kan worden ; fpeciaal niet magt tot de verkoop der vaste goederen, invoegen hior voorcr gemeld , zonder eenige authorifatie, decreet of confent van den Rechter, in opzichte van de minderf jaarigen en toezichibehoevende nodig te hebben ;'ook Eog met uiturukkelyke ma/gfJ om des Keer Comparants N n i «-
i*>6 OEFFENSCHOOL voor
woedei L., by Repradentaue in hunne Ouders
plaat-
gerequu eerde Aéte van keuze te adfifteeren of ro VJ vangen; en voorts ten opzichte van den Heet O met magt van asfumtie, fubftitutie en furrogadf o den ë n
Weesm^esSt^anl6 tf* Hteren "Ppervoogd™ én ïveebiueesteien van de Plaats, waar des Hepr rnmn„
rants Sterfhuis Zal koinen te ballen , d7goederenTele" geAl0herew^nde;iaarifen W°°nagtig ^llen weezen! £' iJlL A lk, d? Heer Comparant duidelyk voorgeeezen zynde, heeft verklaard te weezen zyn TesLment laatfte en uiterrté wille, met begeerte , dat dezelve na'
ren zal, het zy als zoodanig, ofte als een Codicil zoo bet naar rechten best zal kunnen beftaan ^°alCU' zo° Verzoeke voorts hier van dit lnllrument; hetwelk is gepasfeerd in den üorpe van R, ten Huize van den Heer Comparant, in tegenwoordigheid van Ie. Gepasfeerd &c-
deSSdëe^is-aT^f" ™&buW<ï, woonen. len h™ v ,> ,d; £ l5enRen geevende: dat het wylen haaren Vader den Heer A, had behaagd, alle zvne
op den .... daar aan volgende morte ceconfirrnePrH te inftitueeren in de Legitime portie ; en zalZ™Ï Jt' ze expresfe begeerte, oat eenieder'vangjlvi" 2dJ£ kinderen daarin zal moeten worden geimputee? • en aan! gerekend, al hst geene hunlieden refpeS^k naar Enne3" ZL™^ ««-S&S Dan ingevalle zyne gemelde kinderen zich zuil™
Executeuren uitteleeveren, komen te dedareeref en te nelooven,- uiet die nadere inftitutie, aaakige? en oE
don-
de NOTARISSEN. i9r
ze : Als mede de kinderen van myn overleedene Zuster, alle by Reprefentatie, in hunne Ouders
plaat-
donnantie genoegen te neemen, die te laudeeren en approbeeren, en zich daar aan te zullen gedraagen, zonder eenige oppolitie daar tegen, onder welk pranext net zyn moge; mitsgaders de minderjaprige telkens binnen een maand, na derzelver roeerderjaarigheid, by een gelyke Acte, niet alleen dezelve declaratoiren en beloften , maar ook tevens een volkomen approbatie van het geene door de Executeuren, overeenkomftig des Testa-. teurs wille en begeerte is verricht, raakende de verkoping der Landen, de Adminiftratie der overige vaste goederen, en hunne verdere gehoudene directie komen te doen, en aan de Executeuren uittelceveren, zoo verklaarde den Heer Testateur , ten aanzien van dezulke zyner kinderen de voorfchreeve gedaane inftitutie in de Legitime portie te revoceeren en te niet te doen, even als of hetzelve niet gedaan waare; echter niet anders, dan mede onder de nadere dispofitie van den aldaar Testateur en by hetzelve Testament in het breede befchreeven.
Dat de Comparante den ... . laatstleeden , deu ouderdom van vyf en twintig jaaren bereikt hebbende, en aan haar door de Executeuren van den Testamente , boedel en nalaatenfchap van wylen gemelden haaren Vader, op den eerften deezer maand . . . was toegezonden geworden den Inventaris van den voorfchreeven boedel en nalaatenfchap, in welkers pnemisfe haar voornoemde Vaders Testament geheel was geinfereerd.
Dat de Comparante hetzelve Testament geleezen en den inhoud daar van wel overwogen hebbende, by deeze wel uitdrukkelyk verklaard, te declareeren en te belooven met de by den voorlchreeven 'Testamente gedaane nadere inftitutien , maakingen en ordonnantiën noegen te neemen, die te laudeeren en approbeeren, en zich daar aan te>zullen gedraagen, zonder eenige oppoiitie daar tegen , onder welk praïtext het zyn moge; en dit ook met volkomen approbatie van het geene door gemelde Executeuren, overeenkomftig van haar Comparantes Vaders wille, rakende de verkoping der Landen , de Adminiftratie der overige vaste goederen en n 3 hun-
l$ OEFFENSCHOOL voor
g*, °™ dezelve Onederen onder den anderen te verdeden, naar de Succcesfie ab Jnteftatu gebrui-
ke-
v"HichterJere geh-oudene> behoorlyke directie is
diJS^ri f^W* bier van Acte in forma,
Gepasfeerd &c. Compareerde &c. hifc-f0 S' ÏSchtel&^pn'; ons Notaris en Getuigen wei
K ^«fÜ2 >Jan lichaani' mét 0,15 eaaDde en ftaan-
i$\iWad?r? *erftand en uitfpraak wei gebrui-
kende a|s uittcrlyk bleek, welke over haare tydelyke goederen begeerende te.disponeeren naar alvorrens ge. ZSX\ geca,?'eerd: dood ende te niete te hebben geda^n alle vooraf gegaane Actens van uitterfte willen en VL ' ' ' e£t:;mente door henlieden op den . . .
W-V. voor C, Notaris en zekere Getuigen te
,lT ' V£rJJ,aard heuben , voor eerst, daartoe geE? X , f?. -fe^den-, en zulks doende in krachte van hv w^! Jfi0tVfen • ' • February .... tot dat einde by welgemelde Hove verleend, den anderen over en WJer, dat is - de eerstftervende aan de la gst-Ieevenae en dus reciproqueiyk te gunnen, maaken cn geeveri uit beweeging van oprechte matrimonieele liefde de Lyftoc.it en het vrugtgebruik aan allé zoodanige goederen, roerende en onroerende, allödiale, Leen, Thins en Erfpacht fabject. als zy Posfideerende zyn , en wette de eerst dervende zal-naalaaten en met er dood komen te ontruimen, geene van dien uitgezonderd; dit om alle dezelven, waar en op wat.plaaffeh die geleegen of uitftaande mogten zyn, ten volkomen Lyftcchten rechten te behecren , posfideeren en gebruiken, zyn Testateurs oi haar Testatrices leeven lang geduurende
Vervo'gens den Testateur als nu afzonderlyk' en op zien zei ven disponeercnde, verklaard op de lust der Lyf tocht aan zyn voornoemde Huisvrouw gemaakt tot zyn eenige en univerfeeie Erfgenaamen te Jnlli: ueeren, eerftelyk zyn Zoon D, uit deszelfs eerfte Huwelyk verwekt ,
de NOTARISSEN.
199
kelyk, zo nochtans, dat de Goederen, die de voor. noemde Erfgenaamen, uit kragte dezes zuilen ge-
wekt, en dan zyne Dochter E, Huisvrouw van F, uit deszelfs tweede huwelyk met de voornoemde B, geprocreerd, ende by vooroverlyden derzelver kinderen, by representatie in hunlieden Vader of Moeders plaatze; zodanig echter nochtans, indien gemelde zyn Zoon D, de voorfchreeve maakinge van Lyftoclt ten behoeve van de voornoemde B, kwam geltand te doen, edeg indien denzelven , 't zy uit kragte van de ordonnantie decifoir, 't zy uit anderen hoofde fuftineerde dat dezelve geen plaats konde konde hebben, mitsgaders tot zyn bezwaar Hond te ilrekken , zo revoceerd den Testateur in zyn reguard de voorfz. maakinge van Lyftocht, en verklaard dan in plaatze van dien, dezelve zyne tweede Echtgenoote B , nevens dcnzelve zynen Zoon en opgemelde zyne Dochter te inftitueeren tot deszelfs mede Erfgenaame in een recht kindsgedeelte, met verdere begeerte, dat, zoo wanneer de voornoemde D, by de te houdene fcheidinge van zyn Heer Testateurs boedel en nalaatenfchap , wegens zyn kipderlyke derde portie afgedeeld zal weezen, en des cesfeert de reede van het geftatueerde by het tiende Articul der ordonnantie decifoir, als dan ten opzichte van zyne Dochter uit den twee Bedde, ook wederftand zal moeten houden de zo' veelgenoemde maakinge van Lyftocht, boven de voordeden aan de gezegde zyne Huisvrouw bv huwelyks contraa den . . . Juny .... voor C, Notaris en zekere Getuigen gepasfeerd , geftipuleerd en befprooken ; gunnende en geevende den Testateur san dezelve zyne Huisvrouw daar toe noch den eigendom van alle zoodanige Meubilen, Huisraad en Inboedel, gemaakt Goud en Zilver, daar onder begreepen, welke als dan in zyn boedel mochten bevonden worden , alles conform de verkiaaring van de Staaten deezer Provincie, in dato 18 January 1700. dit nochtans onverminderd de Legitime portie, een kind, naar rechten uit de nalaatenfchap der Ouders onbezwaard competeerende.
Begeerende den Heer Testateur, dat zvne voorfz. Dochter deeze refpective makingen van Meubilen , Huisraad , Imboedel, voordeelen by Huwelyks-contract en Lyftocht, niet alleen in alle deelen geltand zal moeten n 4 doen,
2qo OEFFENSCHOOL voor
ten, niet zullen mogen werden vervreemd, belast nog bezwaard, maar in 't geheel zonder Betracht*
doen, maar ook dat zy benevens haaren Man, daar van binnen zes weeken, naar zyn overlyden, voor Motaris en Getuigen zullen moeten pasfeeren. Acte approbatoir in forma, mitsgaders dezelve ftellen in handen van gemelte zyne Muisvrouw, rev.oceerende den Testateur by manquement van dien, de 'inftitutie ten haaren behoeve gedaan, cn Hellende dezelve als dan in haare bloote Legitime portie, mitsgaders tot Erfgenaamen in het verdere boven de Legitime oveiTchietende dekinderen van zyn voornoemde Zoon D, in Echte geprocereert by G.
En op dat des Testateurs boedel en nalaatenfchap, indien hy de eerst - overlydende mocht weezen, des te fpoediger, en ook in meerder rust tot Liquiditeit en deelbaare ftaat tusfchen zyn gemelde Huisvrouw en deszelfs hier vooren geinftitueerde Erfgenaamen mogt'werden gebragt, zoo verklaarden Hy dan verder, en onverminderd zyus Huisvrouwe "recht van boedelharderye, daar dat als dan plaats zal hebben, tot Executeurs over deezen zynen Testamente en naar te Iaatene boedel te nomineeren ende te ftellen H, en 1, dit met zoodanige ample magt, last en authoriteit, als aan eenige Executeuren, naar rechten kan of mag gegeeven werden; yok met magt van asfumtie , furrogatie en fubititutie : geeyende aan dezeiven , om het voorfchreeve oogwit des te beter te bereiken , al mede de voiftrekte last en ordres, dat zy naar zyn overlyden, zoo ras doenlyk en de omftandigheden des boedels, daar toe gefchikt zyn, publiek aan de meestbiedende zullen moeien doen veilen eu verkoopen zyne Huizinge en Hofftede, genaamd K, en met zyne bepotingen en annexe Landeryen, geleegen onder c, item zyne Huizinge, Hoffteede en annexe Landen , geleegen onder den Gerechte van M, 200 sis dezelve tegenswoordig in huure gebruikt word by N, en dan eindelyk nog de Huizinge met zyn Stal en Koetshuis, ftaande binnen deeze §tad in de O, laatst bewoond geweest by P, voornamelyk, om voor eerst te ftrekken tot aflosfing van zoodanige capitaale Gelden, als ten lasten van zyn Testateurs gemelde boedel bevonden zuilen werden, te loopen, doch belangende zodanige andere onroaende Goederen , welke bevonden
zul-
be NOTARISSEN. aw
tie van de Trebellianique portie, wederom zullen gaan en keeren? aan myn Testateurs naaste Vrienden,
zullen werden , ftaande huwelyk met zyn voornoemde Vrouwe aangekocht, en dus gemeen te zyn, verftaat, beveeld en órdonneerd den Testateur, dat niét verkocht zullen mogen werden; verbiedende aan de voorfz. Executeurs daar op ooit te urgeeren, neen, maar ter contrarie verklaarende , zyn begeerte te zyn, dat die gerechtelyk zullen moeten worden geëlïimeeid, en alzoo geëftirneerd zynde, dien conform op den Inventaris des boedels zullen werden gebragt; be veelende zyne gemelde Executeurs , zoo wel als zyne irfgenaarnen , voor zoo veel het nood zy, die getaxeerde fomma aldaar te dulden, dien conform met den anderen te fcheiden, en alzoo onder het aandeel, zyn voorfz. Huisviouw in den boedel bevonden werdende , te competeeren, te ftellen en aan te fcheiden, hunlieden gezaamelyke woonhuis, ftaande op de Q, met al wat daar in aard en nagelvast is, en zoo als hetzelve nu door henlieden gebruikt en bewoond werd; zoo als eindelyk dan al meede des Testateurs volftrekte wille is, dat geene Meubilen, Huisraad, Zilver, Goud, en generalyk Imboede' tot de gemeene boedel behoorende, zullen mogen werden verkocht, maar dat alle dezelve, zoo het vereischt mogt werden, en de omftandigheden des boedels zulks kwame te vorderen, door den Erf huismeester deezer Stad zullen moeten werden geëftirneerd, en alzoo door gemelde Executeurs, daar des behoord, ten behoeve der belanghebbende Erfgenaamen geleeden, fecludeerende van de direftie van ai het bovengemelde, alle en een ieder, wie het oak weezen mogt, als hebbende den Testateur, het een en ander aan de voorfz. Executeurs alleen willen toevertrouwen.
Dë Testatrice als nu meede afzondcrlyk disponeerende , verklaard eerst en vooraf aan haar voornoemden Man te gunnen, maaken eh geeven in volkomen eigendom alle haare Meubilen, Huiscieraad en generalyk Inboedel, niets daar van uitgezonderd, onverminderd de Ligitime portie der Comparants Dochter competeerende; verklaarende dan wyders dezelve haare Dochter E, Huisvrouw van F, te inftitueeren in de bloote Legitime portie haar na fcherpheid van rechten competeerenN 5 de;
sp* OEFFENSCHOOL voor
den, Bloede en Gedachten ; als dan in 5t leven
zynde ; en in 't verdere van haar nalaatenfchap , op de last van de Lyftocht, aan haar voornoemden Man gemaakt, by deezen te roepen en te .inftitueeren de kind of kintieren van dezeive haare Dochter E, zoodanig en onder deeze conditie, dat die Goederen onder dezelve kinderen zullen moeten erven en verfterven van 't eene kind, dat zonder wettige geboorte na te laaten, komt te overlyden op het andere, tot het laatfte toe, ende het laatfte alzoo meede komende te, overlyden, dat alle dezelve Goederen, zondèr aftrek van de Trebellianique porden, hondertfte, tweehonderdfte of eenige andere penningen , echter (by Expiratie van de Lyftocht Tan haar Man) op de last. van de Lyftocht in deeze gevalle , daar van aan haare voornoemde Dochter E, gunnende en fpreekende voor de eene helft, zullen moeten gaan aan de kinderen van haar Broeder K, en voor de wederhelft aan de kinderen van haar Broeder L, dezelve alzoo refpeftive fubftitueerende by deeze:
Naar al hetweike den Testateur en de Testatrice weder gezamelyk disponeerende, verklaarden dezelve, indien zy onmundige Erfgenaam of Erfgenaamen mogten naalaaten tot Voogd of Voogdesfe over dezelve te ftellen de langst-leevende hunner, alles met magt van asfumtie, furrogatie en fubftitutie en uitdrukkelyke feclufie van de Edele Achtb. Heeren Burgermeesteren en Vroedfcbappen dezer Stad en derzelver Heeren gecommitteerdens ter Momber kamer, en alle andere Heeren Oppervoogden en Weesmeesteren van de Plaats, alwaar haar Sterfhuis mogt komen te vallen.
Al het welke de Comparanten diftinctelyk van woord tot woord voorgeleezen, en by haarlieden wel verftaan zynde, verklaarden 't zelve te weezen haarlieden Testament, laatfte en uitterfte wille, begeerende dat hetzelve volkomen plaats grypen en effect forteeren zal, 't zy als Testament, Codicil, of zoo als het naar de wetten van den Lande best zal kunnen en mogen, volftaan , al waaren. alle noodige folemniteiten, na rechten noodig, hier in niet geobferveerd , dezelve houdende voor in deeze geinfereerd. Verzoekende de Comparanten hier van Inftrument in forma, die deeze is. Gepasfeerd &c.
Com-
»e NOTARISSEN. 203
zynde, tot den vierden Graad Indufive; ook met deze last, dat de voornoemde Erfgenaamen gehouden
Compareerden &c.
A, Weduwe van C, alhier woonachtig, my Notaris bekend , ziekèlyk van Lichaam, edoch met ons gaande en ftaande, haar verftand, redenen en fpraake volkoomen magtig, als ons Notaris en Gettrigen klaarlyk bleek, dewelke voorneemens zynde, over haare tydelyke goederen nader te disponeeren, verklaarde eerftelyk te révoceeren en te casfeeren alle zoodanige Testamenten, Codicillen en andere foorten van uitterfte willen , als de Comparante voor dato deezes , 't zy bedooten otte voor Notaris en Getuigen, in eenigerhande maniere gemaakt ofte gepasfeerd zoude mogen hebben, niet willende , dat hem iemand daar meede behelpen , of dat daar van iets effect forteeren of ftand grypen zal, fchoon genoomen dezelve ofte eenige van dien, eenige clajfulen , derogatoir of beloften van dezelve, nimmermeer te zullen herroepen of veranderen, mogten cor.tinceien, daar van de Comparante by deeze verklaarde, niet te weeten, houdende alle voorgaande uitterfte dispofitien, te zaamen by deeze voor nul, krachteloos cn van onwaarde, even als of 't nooit gepasfeerd ware, mitsgaders dat zoodanige claufule derogatoir, als 'er gevonden mogte worden, zullen worden verftaari by deeze uitdrukkelyk en in dezelve forme en termen herroepen en vernietigd te weezen ; cn op nieuws of by deeze disponeerende uit vrij? eigene wille , en zulks in krachic van den Oótroye haar Comparante a! voor lange by den Ed, Hove van Utrecht verleend, zoo verklaarde de Comparante te pralegateeren, te maaken ende te befpreekciï aan haar Kleinzoon D. &c.
Verder Legateerde de Comparante aan '&c.
En verder disponeerende over de Goederen, die de Comparante boven fchulden en doodfchuldcn en de na te laatene pralegaten en legaten met 'er dood ontruimen en nalaaten zal , zoo roerende als onroerende, heerlyke als allodiaale, obligatien , rentebrieven, renten, actiën en crediten , hoegenaamd en waar gelegen , verklaarde de Testatrice in de jaarlykfche vrugten, renten en revenuen (na aftrek van alle lasten; zoo ordinair als extraordinair, honderdfte penningen, verpondingen en
on-
204 OEFFENSCHOOL voor
den zullen zyn , alle de Inboel cn k Huisraad die zy ia myn Sterfhuis zullen bevinden , VL
wee-
ongelden, zoo die bereids op de Goederen gefteld zyn als die in vervolg van tyden, daar nog opgefteldl moj ten worden, ordinaire reparatie» en verdeïe"odi« ?as. ten; tot haar een g en univerfeel Erfgenaam by défze te Normneeren, ftellen en te Inftitueeren haaren Zoon F' en zulks zyn leeven lang geduurende, en daarenboven naVnivZVP°H° ^"/^"dom van haar Testatrices na te Iaatene Huiscieraad en Imboedel, daar onder mede ncgreepen, het gemaakt Zilverwerk mksgXïï iestatrices na te laatene boeken en manu scrip ten, uTt gezonderd al eenlyk, alle dezelve Goederen, waar over bevonden zal worden anders gedisponeerd te zyn! en dat alles voor en m plaatze van de Legitime portie hem na fcherpheid van rechten uit haar TestatriceV, alaaS fchap competeerende; en dat wel fpecialyk met deezen vcrftande en expres beding, dat dé renten en verder" revenuen der voorengemelde Goederen, hier vooren aan baaien welgemelden Zoon E , gemaak en befprooken alleenlyk en vonder, de minde uitzonderinge zul en moeten worden gebruikt tot alimentatie van hem en van zyne tegenwoordige Huisvrouwe F, mitsgaders van zv ne kinderen by haar in huwelyk gep'roSdf en nog^e procreerenj als meede van de Huisvrouw en kind of fiS eieren die hy uit een volgend huwelyk nog mogte komen te verkrygen, zonder dat dezelve renten enterder8 revenusn voor een.ge fchulden, zoo van hem als van zyne Huisvrouw zullen mogen worden aangef^oóken veel min geëxecuteerd, of op eenige.hande wyze belemmerd of tot betaal.ng van dien gebruikt, maar zal ai "t geene op dato van zyn overlyden, daar van bevonden mog en worden overig te weezen, ten nutte van zvne natelaatene kind of kinderen moeten worden geëmploi-
^ Ve" "f" °PZi',Chte va,) haaren ^ellemelden Zoon E, op deeze fpeciaale conditie, dat hy verp ich" zal weezen, uit de voorengemelde renten en verdere re vennen der Goederen , zyne kinderen te geeven eene ch-istelyke en ordentelyke educatie, met hun fttzoea Qverecnkoomende, en dezelve te doen Inftitueeren in°a"
Ï a if l r n°°dig is en vcieischt word, en dat wel in de Gereformeerde Religie; en als dezelve kinde-
re»
de NOTARISSEN. 205
weeken naar myn dood, by Publique opveylin«re te verkoopen. r J a
Voorts
ren tot haare mundige daagen ófte eerder Huwelyken Maat, ofte op eenigerhande wyze buiten d'Alimentatie van Hunnen Vader zuilen gekomen wezen, dat dezelve haare Vader aan een ieder van zyn kinderen tot die Maat gekoomen zynde, uit de Revenuen en Inkomftea van dezelve Goederen zal moeten uitkeeren, en hem afgetrokken worden de Somma van. . . . Jaarlijks, als meede dat daar van afgetrokken zal worden de renten
van een capnaal van , het welk hier na aaneen
ieder van dezelve kinderen, buiten Last van Verband, zal worden gemaakt, te weeten aan een ieder van dezelve ais tot den voorengemelde ouderdom of ordentelykcn Maat, buiten alimentatie van Haaren Vader zullen nekoomeii weezen. 6
En op dat de wille van de Testatrice omtrent de voorsz. inftitutie en maakingen ten behoeven van haaren opgem. Zoon gedaan, in alle zijne form efi deefn ra££ei, "doornen en agtervolgd, en ten volJen Effeft forteeren, vermits dezelve niet anders selchied als uit een Liefderijke voorforge en ten nutte van Hem en zijne kinderen, zoo verklaarde de Testatrice haare uiterfte wille en begeerte te zijn, dat haaren welgem. zoon E ; binnen den tijd van zes
weeken na haar overlyden, en na dat van deezen Testament kennisfe zal hebben gehad, zal moetenpasfeeren eene Notarieele Acte in behoorlyke forma, waar bij Hy zal verklaaren deezen Testamente te zullen achtervolgen en nakoomen en zich gecontenteerd en te vreede zal houden met de voorengem. aan hem gemaakte renten en verdere vrugten der Goederen; en te accepteeren de conditie daar aan geaccrocheert, en dat voor en in plaatfe van zijne Legitime portie, cn van dezelve Acte bunnen den voorsz. geprafigeerden Tyd aas tiaar Testatrices na te noemen Executeuren overleeyeren copie authenticq van dezelve acte, en by weigering of nalaatigheid van het pasfeeren van de voorsz. Notarieele acte., en overleevering van copife authenticq van dezelve, zoo verklaarde de Testatrice indien gevalle den bovengemelde E.... alleenlyk re
SS iB ï ' Legidme PO»ie, hem na
lcherpheid van Rechten competeerende, waar inne
Hem
»5> OEFFENSCHOOL voor
Voorts verklaare ik tot Voogden te ftellen, over de minderjaarige Erfgenaamen, vast myne Goederen,
L5
Hem als dan zal worden geimputeerd en aangerekend alles wat hij boven de aan hem betaalde Vaderlijke Erffenisfe van dj Testatrice genooten heeft cn door da Testatrice voor hem betaald is, volgens aantekeningen en qmtantien daar van zynde; waar na de na te noemene Executeuren zich zullen hebben te reguleeren : zullende, indien gevalle alle de overii/e Goederen en ïevenuen ven dien , moeten Erven, Succedeeren en devolveeren op haar Testatrices na te nomineeren Erfgenaamen 0p den Last van 't nabefchreeve verband.
Wvders verklaarde de Testatrice dat in cas haare
zoon E de vruchten zoo als hier vooren gefield
is, mogte koomen te verkiezen , en dat zyne jegens woordige Huisvrouw F, hem mogte koomen te overléeven ofte dat den voorsz E, by het vooröverlyden van dezelve zyne Huisvrouw mogte koomen te Hertrouwen en dat dezelve vrouwe als dan de langstleevende bevonden mogte worden, in zulken gevallen aan de nagelaatene weduwe van Haar Testatrices'zoon te legateeren, m'aak«n en te hefpreeken, uit de Revenuen en Inkomftën van Haar vrouwe Testatrices na te iaatene Goederen Jaarlijks de zomme van .,.. Guldens en dat tot hertrouwen toe; edoch met deezen verftande en op fpeciaale conditie, dat het zelveJaarlijkfeLegaat van; ... Guldens alleen en in 't geheel zal moeten worden gebruikt tot alimentatie van de na te Iaatene weduwe en kind of kinderen van denzelven haaren zoon E, zoo die bij de voorengemelde F, geprocreert zullen zyn als die uit een volgend wettig Huwelijk gebooren mogte worden, zonder dat het zelve Jaarlyks Legaat cn de Penningen daar uit Proven ieerende. voor eenige fchukicn zoo van haar als van Haaren als dan overleden Man zullen mogen worden aangefprooken, veel min geëxecuteerd of op eenigef hande wyze belemmerd of tot betaalinge van dien gebruikt.
Zullende de voorengem. natelaatene 'weduwe van haar Testatrices voorengem. Zoon verplicht weezen alle dezelve na te laaten kind of kinderen in Haare Huizinge en onder Haare opzicht te houden en dezelve te gce7en een Christelyke en Ordentelijke Educatie met hun
fat-
de NOTARISSEN. 207
L, en M, wooneude tot N, om de Perfoonen en Goederen van de minderjaarige Erfgenaamen
te
™" °V% è6i *oomendei en dezelve te doen Inftru. eeren w alles dat tot zoodanigen Educatie vereischt In ' ^W,e' de ^'formeerde Cnristelyke Religie, zonder dat dezelve kind ol kinderen zullen mogen woonen nogte zyn onder de Directie ofte Gouvernement van ^ , net welk de Testatrice om redenen Haar daar toe-
"ètX- We' ExPreusrdijk is verbiedende; edog ingevalle meergefn. F, echter mogte inclineeren bij geinelu^ cr. te gaan woonen, zoo zullen de voorengemelde kin™nult de voorengemelde Jaarlijkfe gelegateerde Som„a 'f° • . . . m een kostfchool moeten worden gelegd rbraidfaa/ orde"£eiyk geedüceert en na hun fatfoen op. gen-ragt te worden, en zal als dan het voorsz. Taarliikie Legaat ten opzichte van Haar cesfeeren, in zoo verre
tl 2L fV°°r ma\ z,e!ve cn t0£ haare Alimentatie daar van niet meer zai kunnen profiteeren dan jaarlyks de Somma van. . . .; blijvende het overige ten nutte en voordeden van haare Kinderen; en als dezelve kind of SpS^10'!,ha're,Mu"d''ge daagen ofF eerder HuweJyken ftaat zullen gekoomen weezen ofte op eenigerhande ordentelyke .wyze buiten d'alimentatie van dezelve na te iaatene Weduwe zullen gekoomen weezen , zoo zal een ieder van dezelve kinderen buiten de alimentatie zynde, uit het voorengem. Jaarlijks Legaat van. . . profiteeren en Genieten de Somme van. . ."te betaalen liet zelve JaarhjKs Legaat in Twee Termynen, te wee-
bMfJ3" haif JaarJtot Iiaif Jaar> ^Ikens "de Gerechte, peltte van dien ; edoch zoo door opkoomende 's Lands gasten, verminderinge der renten, of andere onverhoopt toeval, de Reyenuen der Goederen zoo verre verminderden, dat daar uit het voorsz. Jaarlyks Legaatvan . . niet zouden kunnen worden betaald, zo zal ciezelve natelaatene weduwe met het geheel overfchot zteri moeten te vreeden honden en het zelve tot de voorengem. Alimentatie van Haar en de bovengemelde na
ÏJpuTt ,", rreS moeten befteeden, maar ingevalle dezelve Jaarlijkfe Revenuen boven de Somma van. . . mogte koomen te bedraagen , zoo zal het overfchot van enen ten nutte en voordeden van dezelve Kinderen moeten werde hefteed en aangelegd, het welk de vrouwe
Tes-
2o8 OEFFENSCHOOL voor
te Admihistreeren en te bellieren, zo zulks behoord, gevende hun magt en gezag, om by overiy-
Testatrice aan het oordeel en directie van de Wel Edele Achtb. Heereq Gecommitteerdens ter directie van de Momboir Camer deezer Stad is aanbeveelende en toeYe£tIoywende onc1er wiens rsgeeringe en bewaaringe d Effecten des boedels, volgens den Inventaris door de Heeren Executeuren daar van te maaken of doen maaken , door dezelve Executeuren zullen werden overgeleverd : verzoekende de Testatrice aan weigem. Heeren Gecommitteerdens ter Directie van de Momboirkaamer dat Haar Ed. Achtb. uit het zelve overfchot de natelatene kinderen uit naam van de Testatrice en onder een Christelyk recommandatie Jaarlyks een douceur na Haar Ed. Achtb. welgevallen gelieven te geevén, en ingevalle F, alle haare kinderen verwekt by Haar Testatrices Zoon E, zonder descendent of descendenten na te iaaten mogte koomen te overlyden zoo zal F, uit de Revenuen .en Inkomften van Haar Testatrices nalaatenfchap profiteeren en genieten Jaarlyks tot haare alimentatie , en onder verbod ais boven, de Sömme van. . . en dat tot hertrouwen toe.
En verder disponeerende op de las:en van de bovengemelde na te latene piiclegaten 7 Legaten makingen van vrugten en ook op de Last van de uitkeeringe van de Legitime portie, aan Haar Testatrices Zoon £. . . m cas dezelve plaats zoude moeten hebben ,• als meede op de Last van de voorengemelde Jaarlykfe uitkeeririgen, zoo verklaarde de Testatrice in alle haare natelaatene Goederen, zoo roerende als onroerende, Heerlijke als allodiaale, obügatien, rentebrieven, renten, actiën en crediten, hoegenaamd en waar geleegen, eugeneralijk in alle het geene de Testatrice op de Last als vooren en na aftrek van Schulden en Doodfchuidcn mettcr Dood zal koomen te ontruimen en na te laaten ' tot haare eenige en üniverfeele Erfgenaamen by deezrj te nomineeren, ftellen en te Inditueeren, de natelatene kind of kinderen van haaren meergem. Zoon e. . • . zoo die bij de voorengem. F, bereids geprocreert zyn als die nog uit het zelve Huwelyk geprocreert mogten worden ; als meede die door Hem uit een vplgend wet/ig Huwelyk nog gebooren mogten worden ; en dat in egale
por-
de NOTARISSEN. 209
lyden of onmagtigheid van een derzelver Perfoonen , een ander nevens hem in des Overleedens of
ori-
portien, en zulks met deezen Expresfe verbande, «fat in cas een of meer van dezelve kinderen mogten koomen te overlyden, zonder Defcendenten na te laaten, alvoorens den ouderdom van 25 Jaaren te hebben bereikt, of eerder tot den Huwelyken Staat gekoomen te weezen, zoo zullen alle de Goederen, die zy van ds Testatrice zullen hebben geërfd , moeten Erven, fuccedeeren en devolveeren op de andere Zusters en Broeders als dan nog in leeven zynde of derzelver natelaateneDefcendent of Defcendenten tot den laatften toe; wel vcrftaande, dat als dezelve kind of kinderen gekoomen zullen weezen tot den ouderdom van 25 Jaaren compleet, of eerder Huwelyken Staat, of op eenigerhande ordentelyke wyze, buiten de Educatie en' alimentatie van hunne Ouders, dat aan een ieder van dezelve, die tot dien llant zal gekoomen weezen, door de Ed. Achtb. Hee1 en] Gecommitteerdens , ter directie van de Momboir,kamer, uit haar Testatrices na te Iaatene effecten, buiten last van verband cn zonder last van uitkeeringe van. renten of andere revenuen , als dan zal worden overgegeeven ,om als vry eigen goed, buitenkist van eenig verband, ©f uitkeeringe van revenuen, te bezitten de fomma van ... 't zy in contant geld of effecten, zoo als Hun Ed. Achtb. gevoegelykst, na tydsomitandigheid oordeelen zullen; fiun Wel M. Achtb. op de krachtiglte en vriendelijkfté wyze daar toe authorifeerende en qualificeerende by deezen ; verklaarende de Testatrice niet te willen nog te begeeren , als dat orntrend dezelve uittekeerene fomme van . . . eenig verband zal plaats hebben.
Edoch in cas het laatfte van de voorengemelde kinderen , zonder wettige Defcendenten na te laaten mogte koomen te overlyden , alvoorens den ouderdom van 25 Jaaren te hebben bereikt, of eerder Huwelyken Staat gekoomen te weezen, zoo zullen alle de Goederen, die dezelve kinderen van de Testatrice zullen hebben ge-, erft, in 't geheel moeten koomen, erven, fuccedeerch én devolveeren op haar 'Testatrices Neef H.
Verbiedende de Testatrice alomme de Detractie van deFalcide en Trebellianique portien ; als meede den aftrel: van een of meer honderdfte penningen of andere O' be-
Hé OEFFENSCHOOL v©oa
onmagtigen plaatze te kiezen, met gelyke maet tm Authontat , als de voornoemde Voogden word
ven^v^ster^t Losre"te"> Obligalien , Rentebrie-
KCDaamd Luïï ,°Pge!tc;ld f°gten morden, hoedaanig die gcnaama zoude kunnen of moogen weezen niet willen-
naa e naiatenlchap eenigzms plaats grypen zullen Eindelyfe verklaarde de Testatrice tot Executeuren
di pof tien "bvnad'e la?n b°edCl' *0ed*™ «SS dispofit en by deeze te nomineeren en te Hellen I en
K, en dat tezamen en een ieder afzonderlyk óeeven de aan deze ve ■ zood-ini-r» ma„t aliulJUcrjyK, ^eevenals ExerntrnrL zoodanige magt, gezag en authoriteit ais executeuren naar rechten competeerd, of on eenige anuere wyze toegevoegd zoude kunnen'wo den; ook mti.volkoomen magt van asfumtie en fubftitutie • en va Sn Pte'S V ^ > °m ^aren boedeïte'aan Schulden el rwtt™ 2,1 .vervo,S^s te zuiveren, doen een hiïulden' mitsgaders Legaaten te voL
formelen en na St3at ™ hWnmh des boede,s te daar Z ~f ƒ ?, d?,zu'ver,nS* van denzelven boedel, daar van een dubbeld aan de Ed. Achtb Heeren Ge-
HST ' t6r van de Momth "kamer
ht >r l e 3 V-be,,evena de «ffeften des boedels, conform fcitoerT^:t terfte.disPofi"e over te leevcren; aumet érn<%tl h restatrlce de Executeuren verder om meten neffens" haaren Zoon E, ingevalle hv orsfent 7 al
SSïaa^fe^e -«^S.WffiS onzoodS ~ f^f™ en "'"evoerea en dat wel op zoodanige wyze als by apare eigenhandige onderte kende Memorie van dc Testatrice fa bevonden wor dte'nntt™^ * f*"1' we,ke Memode elgenC
ten worfe„Cï.,h * H™ d?e,ve>agt en waarde zomoeten worden gehouden, als of van woord tot woord in
hair6 r ,ltf - ln de : ;.• • Kerk binnen deeze Stad in Te«atri?e"relFam,eh,e/ker-'dèri "uthorifeerende de »ou fóéc^-dvlr 'erghme,dr Execute^en daar en boven nog lptciaalyk om haar Testatrices Hofftede me- de
eigen
de NOTARISSEN.
211
fg^n" f," "a7re<ïhten bekomt; alles met Jts van alle Weeskamers en Gerechten.
wa-
Sfet3?l0fp-rmisfle Van deD Rechter' °* daarol nn HJnJnaerjairlSCn ^gte hebben, hua de en Zhl't krapfe ^yZS doenelvk alificèeren-
fS fwrVa" P'ovemeerende, met de overfchietl aanl o, n Pernnlnëen dcs boedel, te emplooijeeren Sze pro°ir OÜÜS^en, ten Jasten van
ciceze Piovincie of de Provintie van ... of ook ten lasten van de Generaliteit; verklaarende de Testatr ce
% C—u' vcrband °pk haare "a Ie laatene GoidÏÏS verftLn h^ieCn2lDJi begreepen is, of wil hebben m«rlr^ S,reep?n te zvn de V00lfz- Hofftede Li koel r .f"1'0 3iS Vy g0ed zynde' moet werden ver! de f p„ f^nde de Testatrice aan de voorengemelde l, en K, ieder de fomma van . . . guldens en dac onverminderd derzelver Salaris. ■ feulaens' en aaÊ
Gelyk de Testatrice zeer gedienftig en vriendelvk i<-' JerSndt T de Fd> AchtD Hee^ £er dfreaV van
H ^ 3aet deezer Stad> 0,11 na zuiveringe de. boedels, door de Heeren Executeurs, van dezelven te ontvangen en onder Hun Wel [?d. directie en admin ftra ie
°dn£ 17™ ^ de des boedels ,coXm
beid hl t gemaakteP inventaris, waar van een dub. h^iZ ove'-Jeevenng der Affecten zal worden overhandigd, met en benevens &c. .
vn^rtL , TeCtl* en °Pz,gt te houden als het v ugtgebimk van haar Testatrices Zoon E, geduuren z«l , ende na hem geduurende het- Taarlykfche inkoobaear Wel HS*™?, WeJke
£enS 5 iU A-htb- Zuüen doen ontvangen en vervolgens a,Ie Jaaren in twee Termynen aan haar meergemelden Zoon ofte zyne natelatene Weduwe, ieder van het nun gemaakte, doen overgeeven, en verder tot de mund ge Jaaren ofte Huwelyken ftaat van haar Testatrice. ofvW ute"ur mi,nderjaai'ige Erfgenaamen de Effecten, hnJd.n We' Kd- Achtb- directie en bewaaringe tè S,t aa" ™befcberminge en getrouwe toeverSt Ji Jltrieekdeze ve minderjaarige Erfgenaamen zeer gedienllig 1S aanbeveelendemet; verzoek, van aan'een O. a ie-
ais- OEFFENSCHOOL voofc
Willende eil begeerende, dat deze myn uitterfte Dispo.me, alzo zal nagekoomen. en in allea deelen agtervolgd worden.
Ten
ieder van dezelve, als tot-hunne mundige dagen ofte eerder Huwelyken ftaat zullen gekoomen weezen , en buiten de alimentatie van hunne Ouders ordentelyk zullen kunnen beftaan, buiten last van verband en uitkeeringe der vruchten van dien , overtegeeven de fomma van . . . dewelke hier vooren aan een ieder van deze.ve is gemaakt en befprooken.
Al het welke voorfz. ftaat dc' Testatrice diftinctelyk van _ woord tot woord voorgeleezën zynde, verklaarde aen inhoud van dien te behelzen haart] Testament, laatftè en Uitterfte wille ; begeerende dat hetzelve na haar overlyden in alles zal hebben zyn volkoomen Effect, en onverbreekelyk zal worden nagekomen en achtervolgd , 't zy als Testament, Codicil' of andere foorten van uitterfte wille, zulks 't zelve in krachte van de voorengemelde Octrooije, coftumen van den Lande, als na rechten, best zal kunnen beftaan; fchoon genoomen eenige folemnitéiten na rechten gerequireerd, in deeze mogten weezen geomitteerd, alle dezelve nochthans alhier houdende voor geinfereerd ; cbhfenteerende de Testatrice hier van gemaakt en geleverd' te worden Jnftrument in forma, die deeze is (na alvooren vermaaninge' te hebben gedaan , dat men omtrend de verbanden , hier in vervat, zich zal hebben te reguleeren na het 22. Art. van de Ordonnantie decifoir).
Aldus gedaan en Gepasfeerd &c.
Compareerde &c<
E , te kennen geevendè dat by hem Comparant gezien en geëxamineerd zynde het Testament van wylen zyne Moeder A, Weduwe van C, in dato den. .. voor den Notaris N, en zekere Getuigen te Utrecht gepasfeerd en aldaar in dato den . . . met er Dood van zyne Moeder bevestigd , hy Comparant om aan de uit«rukkeiyke wil en begeerte van dezelve zyne Comparants Moeder by hetzelve haar Testament vervat, te obrempïreeren en voldoen, zich als nu gedetermineerd hadSeen te ride-n- was geworden te verklaaren (gelyk hy
Gom-
be NOTAPvISSEN.
213
Ten dien einde heb ik deeze met myn eigen hand gefchreeven (of ondertekend, zo 't van een
Comparant deede by deeze, bet voorgemelde Testament te zullen agtervolgen en nakoomen , zo Ja; nig als het zelve legt en ten alzulken Effecten , dat hy Comparant zich zal gecontenteerd en te vreeden houden, met de aan hem Comparant gemaakte renten en verdere vruchten der Goederen by het voorfz. Testament breeder omfchreeven en vermeld, en dat voor en in plaats van zyn Comparants Legitime portie; als meede te accepteeren de conditiën aan dezelve maaking geaccrocheeid, zoodanig als hetzelve Testament, waar toe mitsdien by deezen gerefereerd word, meede brengt, onder verband als na^r rechten , verzoekende hier van Acte in behoorlyke forma, ten einde daarvan Copie authentiek aan de Executeurs van het zelve Testament, binnen den tyd, daar toe bepaald, te kunnen uitleeveren , om tot detzelver naricht te dienen; alles in conformite van denzelven inhoude van het voorengemelde Testament. Gepasfeerd &c.
Ik ondergefchreeven in qualiteit als Executeur van den Testamente van wylen A, Weduwe van C, bekeme by deeze door O, voor en van wegens E, ontfangen te hebben twee eensluidende Actens van Declaratoir, hem by den voorfz. Testamente geinjungeerd, zynde voor P, Notaris voor den Hove vnn Holland, binnen de Stad Q, refideerende, en zeekere getuigen , den . . deezer ge* pasfeerd, Attum den . . o . (was geteckend) I,
Compareerde &c. A, woonende binnen deeze Stad, my Notaris bekend, en zynde gezond, zyn verftand, geheugen en uitfpraak' haar eisch en behooren hebbende en bezittende, en mitsdien tet het maaken van Testamentaire Dispofitien voN koomen bekwaam, en verklaarden uit overweeging van de nietig- en vergankeiykheid deezes Levens, de zeekerheid des Doods en den onzeekeren tyd van dien, t * revocatie en te nietdoeninge van alle Actens van uitterfte wille of de krag* en het effect van dezelve hebbende, van welke benaaminge die ook mogten weezeo, by hem voor dato deezes gepasfeerd, en fpeciaalyk ook' van zyne dispofitie van uitterfte wille vervat by de Hu-* welyks - voorwaarden tusfchen hem en wylen zyne HuisO 3 vrouw
**4 OEFFENSCHOOL voor
Notarh of iemand anders waare opgefteld) de-
Su-
desUL?s' V°0rheen ^eduwc van C, in dato
cerich' * V°°r -my Notaris en zekere êetu'gen °P" 2 ' ^ elgen wille, zonder indudie of aan-
zvne tfdeT«Jen,a'3d5 tCn raSde geworden te zyn, van „Mt 00jc geleegen zyn , mitsgaders Gei!
Je deVeitn dlte,n ^gerechtigheden, niets van aldisDonelr^ hy forme van Tedament te
' Teftnem f?^!5 e" in a' 2u!ter ™ege als hy befehrvvèn I he ,2Ê;'ve d°°r *7 Notaris heeft doen oetchryven en uitdrukken in maniere als volgd:
d- te6n^daS °P nieuw ter dispofitie, verklaarde te^r ,ner "r nE7ftü'yk in-alJe dezel*e by hem Testagoedéren h£ïï-d te ontruI"nen ■ "a en agter te Iaatene fee-en 7v'„ • SfM*md CD Waar dic ook m°gfen gecngpn r ' 'I),.tspders '» alle Gelden, Actiën, Credil™" Geïechtigheden by hem Testateur met 'er Dood
zelve Znm' ïï\m aSter te laatcn> "iets> van a"e demen Ti ,de,rd t0i 2>'ne Testateurs meede Erfgenaar', 0 !1*1 m de naakte en bloote Legitimf porder'J\Ll!lndrere" en kindskinderen, uit den boedel van ten cimL;!fpe6l7e 0uders en Groot-Ouders, naarrechdaarC e"ude' °nder ««rekening van al het geen den Te ulïeCht£n ka" e" vermas geamputeerd te worden , te infhtueeren zynen Testateurs Zoon D , zich thans in de Colonie de Berbice bevindende mlts-aders zyne Testateurs Kleindochter E , zynde deWe fS Dochter van wylen zynen Testateurs Zoon F, bet ui-enZoon" /^/pH56"^,6 ^ T!StateUt dat ^'t2S Zoon F, reeds veel meer dan het vier dubbeld beloop
I- datyd^°edrerS-g0ed in Zy" 'eeven hee(t g£no°S dP nl1 ■ ^eg'nme portie van deszelfs evengemelde Docnter jq zyn Testateurs nalaatenfchap daar meede genoegzaam als geabforbeert is.
Stellende en benoemende hy Testateur in al het verteenfchann°?V£e Va" Zy"en Testateurs b°ede! en nalaallnl ÏW? Zyne een'se en univerfeele Erfgenaamen, zjne Testateurs twee andere Zoonen G, en H VOor gelyke en egale portien , onder toereekening van het geen by dezdve refpeftivelyk mogte genooten geweest
zyn.
de NOTARISSEN, 215
Superfcriptie op een Beflooten Testament.
Voor my A, Compareerden B, woonende te C, in Pralende van de nagenoemde Getuigen, ons
be-
zyn. Zynde zyn Testateurs cvcngenoemde Zoon G, ook reeds van zyn Moeders goed of Ervenisfe, volgens Acte van bewys deswegens by hem Testateur gepasfeerd, voldaan geworden ; volgens quitantie daar van zynde.
Doch byaldien voornoemden zyn Testateurs ZoonD, en zyne Testateurs voorgemelde Kleindochter , of een van hen, of wel degeeneu, welke in cas van uitlandigheid of minderjaarigheid bevoegd mogten zyn, derzelver refpeftive recht ten deeze waar te neemen, liever mogte of mogten verkiezen van derzelver of des laatsrgemelden Vaders refpeftive Legitime portien , zoo uit den boedel van wylen zyne Testateurs eerdere Huisvrouw I, als van hem Testateur, mitsgaders van alle fupplementen van dezelve Legitime portien , te renuncieeren en daarenboven te approbeeren de navolgende ten hunne refpecten en anderzints gemaakte dispolitien en fchikkingen, en dieswegens ten refpedte van zynen Testateurs voorgemelden Zoon D, binnen den tyd van zes en ten reguarde van evengemelde zyne Testateurs Kleindochter van twee Maanden , refpeftivelyk uitbrengen en aan de na te meldene Executeurs ter handen ftellen, behoorlyke Afte van keuze, renunciatie en approbatie, met willige condemnatie van den boogen Raad in Holland bevestigd, als dan, en in dien gevalle verklaarde deTestateur de bier voorgemelde inftitutie in de Legitime portie, ten refpeéle van zynen Testateurs voorgemelde Zo >n en Kleindochter , mitsgaders de Erfftel-, ling in al het overige van zynen Testateurs verderen ganfchen boedei en nalaatenfchap, hier vooren, ten behoeve van zyne Testateurs twee andere Zoonen, zoo even gedaan, te vernietigen, en buiten alle Effxct te ftellen, en alsdan en in dien gevalle dezelve zyneTestateurs drie Zoonen, D, G, en H, met en benevens de meergemelde zyne Testateurs Kleindochter E, te inftitueeren tot zyne Testateurs eenige en univerfeele Erf% genaamen voor gelyke en egale portien, en zulks in alle goederen, hoe die gcnaamt of waar die ook mogte geleegen zyn, mitsgaders in alle Gelden, A&ien, Cre0 4 dj-
fió OEFFENSCHOOL voor
keiid; zynde gezond, zyne redenen, oordeel en Memorie magtig ; dewelke ons vertoonde en ter
hand
«hten en Gerechtigheden by hem Testateur met er Dood te ontruimen en na te laaten.
Doch ten refpefte van laatstgemelden inftitutie van des ■testateurs voornoemden Zoon D, en Kleindochter E, in derzelver volle filiaale of Kleindochterlyke Erfporticn, niet anders dan onder de navolgende conditie, modificatie en verbanden van Fideicommis, als nament! Ji •' °at,evengemelden zyn Zoon D, en gemelde zyne Kleindochter E, of wel de geenen die bevoegd zyn, derzelver recht in gevalle van uitlandigheid of minder! jaangheid waar te neemen , [zich zullen moeten laaten welgevallen, dat zyne Testateurs helfte in de Plantagie genaamd F, en gelegen in de Colonie van de Berbice by zyne 1 estateurs twee andere Zoonen G , en H of de eerstgemelden van dezelve daar toe niet inclineerende, by zynen Testateurs evengemelden Zoon H, alleen werde aan en overgenoomen voor en tot ai zulk eene pryze, als hy Testateur by een apart Billet of Briefje, ot agter de grosfe deezes, met zynen Testateurs eigen hand zal uitgedrukt en bepaald hebben' ; zonder zich oaar tegen op eenigerlei wyze te moogen onpofeeren veel min ep den publiquen of onder de handfehen ver. Koop, dezelve helfte in voorfz. Plantagie te moogen in. fteeren en dien te vorderen , als den verkoop van voorfz. helfte in meergemelde Plantagie wel expresfelyk verbiedende en bovengenoemde zyne Zoonen G, en tf of in cas de eerstgemelde daar toe ongeneegen mogten zyn , den laatstgeme'lde van evengenoemde zyne twee Zoonen met de aan en overneeming van voorfz. helste in gemelde Plantagie ten pryze als hier boven gemeld'is, by wyze van Prtelcgaat, beneficeerende by. deeze- zul! lende echter ingevalle een van beide de gemelde zyne l estateurs twee Zoonen de voorfz. helfte in gemelde Plantagie voor hooger prys, dan waar op die invoege en maniere zoo even gemeld door hem Testateur gemeld en bepaald geweest zy; mogte willen aan en overneemen, zulks als dan aan den zoodanigen zal vry ftaan te doen, mits dat die zich als dan daar omtrend by behoorlyke Acte, ten overftaan van K, woonende binnen «eeze 6tad, te pasfeeren, declarceren, binnen den tyd
vaa
HE NOTARISSEN. ilf
hand Helde, dit tegenwoordig toegeflooten en gezegeld Papiera en Gefchrifte, waar in de voornoem ■
van ten langde drie maanden, na zyn Testateurs overlyden, en dat als dan hetzelve meerder bedraagen, insgelyks koomen ten behoeve van zynen Testateurs Boedel, zoo als omtrent de voorfz. by hem gefielde en bepaalde waarde ook zal moeten plaats hebben : Als begeerende hy Testateur, dat in dien gevalle het vaorfz. gedisponeerde, nopende de aaa en ovemeeminge van voornoemde helfte in meergenoemde Plantagie ten respecte van de geene van zyne Testateurs twee Zoonen, welke dezelve helfte in voorfz. Plantaaie , tot die verhoogde waarde niet mogte aanftaan, geconfidereerd worden, buiten effect gefield te zyn. Voorts dat dezelve zyn Testateurs Zoon D, gelyk meergemelde zyne Testateurs Kleindochter E, of de geenen , welke mogten bevoegd zyn by uitlandigheid of minderjaarigheid, derzelver recht ten deeze waar te neemen , refpechvelyk zal of zullen moeten renuncieeren, van alle verder recht en Actie tot het vorderen van eenig fupplcment 'wegens de refpective Legitime portien uit den Boedel van wylen des eerstgemeldene Moeder, anders laatstgenielden Grootmoeder, neen, maar met het bv hem of haaren Vader ' refpeétivelyk genootene of het diesweegens by hem Tes'tateur geadfigneerde en beweezene, daar van ten vollen zullen moeten voldaan en wel betaald houden; zonder uit voorgemelde hoofde eenig recht van collatie , ten lasten van voornoemde zyne Testateurs twee andere Zoonen te mogen fustineeren.
Als begeerende dat in laatstgesielden gevalle alle recht van collatie in allen opzichte zal cesfeeren en tusfchen de gemelde zyne Testateurs Zoonen en Kleindochter geen plaats hebben. En dat laatftelyk al het ge-n voor! gemelde zyne Testateurs Zoon D , in Iaatstgemelden gevalle uit kragte deezes van hem Testateur ftaat te f rven, zal moeten blyven onder de adminiftrarie van de na te meldene Executeurs; en voorts ten refpecte dat het capitaal fideicommis en verbonden zal zyn zoodauig en ten al zulke Effecte, dat dezelve zyn Testateurs Zoon iJ, daar van zyn Leven lang geduurende, niet anders zal trekken en genieten dan de renten, vruchten en inkomften, welke daar van, na aftrek van alle ordinaire O 5 en
2i8 OEFFENSCHOOL voor
noemde B, verklaarden, met zyn eigen hand eefchreeven en Onderteekent te hebben, zyn Testament ,
hSfS 'S^nds e" Stads lasten' mitsgaders reparatien , zuiver zullen ovcrfchieten , om tot deWelfs nodige fubfittentie te dienen, en zonder dat de2elve W.etrV,eme,3,,VrUChten of inkomften ook ooit aanfpreekelyk, veel min verbonden of executabel" zullen zyn voor eenige fchulden of lasten by denzelven zy en ï'ec* fmaakt of te maaken, en byaldien ten eenigen tyden mogte verfhan worden, deeze laatstgetee' n "ïJÏS eVeR!^ ?een effect te kunneng. fien l'J L? 3I?- de'dve rcnten' wuchte" en inkomiten met het voorlz. capitaal van zvne Erfoorrie zul-
^^^'fh^ a's -"danif onder het ook 1T r Ver!'and sebra^ TOrii» en wyders ook dat hetzelve cap-taa! van meergemelden *vns gemelden Zoons verbondene Erfportie , "na zynoverS* den, zonder eenige aftrek van eenige Leeitime Trebell.amque of andere in recb.en bekfnde Sten* i4
■hst;nmereeredesr ïL™»*™ ^Din8eD ' en SE? «SS Erven' rwif ' °f.n°g te heffen, zal moeten
tiZlinlPnf'? reüm e" ve)ft™, op en aan zyn wetre hvL?~r 1 ere" «^yerdere wettige afkoomelingen by repucfentaue; en die op zyn overlyden niet gevonden wordende, op en aan zyne Testateurs hiér bo vengemelde gemftitueerde Erfgenaamen en derzelver wettige af komehngen by reprefentatie.
Verbiedende hy Testateur aan denzelven zynen Zoon
S'^t n S^0fitien' zooonder de leevenden als terzaake des Doods ter contrarie.
En dat insgelyks meede al bet geen by voornoemde zyne Testateurs kleindochter E, in Jaatstgedacbte gevalleen Capi aal ftaa aangeerft te worden, als meede 't geen Ölïïrt? krachfe van evengedachte Fideicommisfaire fubftitutie over de hand in capitaal mogte aankoomen ook Fidecommis en verband zal fubjeét zyn , zoodanig en ten al zulke Effecte dat ingevalle dezelve z^eTesta ^urs kleindochter voor den ouderdom van. ...Jaaren m e koomen te overlyden, het zelre Capitaal van haare Kt! vaderlyke Erfportie, alsdan en in eeven eemelden geva
1timeSgT&n °k Z°ndr TigCn aftrek-rneeen gge legitime, Trebellanique of andere in Rechten bekende portien,
ï>E NOTARISSEN. siq
ment, willende en begeerende, dat het zelve na zyn dood alzo zal worden nagekoomen, en in allen ,
tien, ioo. sooo minder of meerder penningen en andere Reëele lasten, reeds geheeven of nog te beffen, zal moeten Erven , devolveeren en verderven, op en aan haare wettige kind of kinderen , of die gebreekende en niet gevonden wordende, op en aan voornoemde zyne Testateurs twee Zoonen G, en H, en by overlyden van een van hun beide of beiden, op en aan de vooroverIeedens of vooroverleedene kind of kinderen, by reprsefentatie, zonder dat meede by dezelve zyn Testateurs kleindothter , voor dat zy den gemelden ouderdom van.... Jaaren zal bereikt hebben, anderzints of ten contrarie onder de Ieevenden, of ter zaake des doods zal mogen gedisponeerd worden, als zulks ook wel Expres fel yk verbiedende by deeze.
Eindelyk verklaarde de Testateur tot Executeurs van deezen zynen Testamente, Redders van zynen Boedel en Sterfhuis, mitsgaders tot voogden over zyne minderjaarige en toezigtbehoevende Erfgenaamen en Adminiftrateurs van derzelver Goederen, mitsgaders van voorsz. verbondene Erfportie van zynen Zoon D, te committeeren en aan te ftellen voornoemde zyne Testateurs twee Zoonen G , en H; de Eerstgemelden binnen deeze Stad en de Laatstgemelde te R, woonachtig, gelyk hy Testateur voorts ook to: waarneeming van het recht van zynen Testateur meergemelden Zoon D, by aldien hy op zyn Testateurs affterven mogte uiilandig zyn; alsmeede dat van zyne voornoemde Testateurs kleindochter, in allen gevalle, waar in derzelver interest in zynen Testateurs Boedel, aan dat van voornoemde haare voogden mogte geoppofeert zyn; en voorts ook om zoo in den naame van evengenoemden zynen Zoon D, in gevalle voorfz., als in den naame van voorgedachte zyne Testateurs kleindochter de voorfz. refpective acte van keuze, Renunciatie en approbatie te pasfeeren, doen informeeren en uittebrengen L, zynenSchoonbroeder3 woonende binnen deeze Srad.
Geevende en verleenende dezelve refpeétivelyk daartoe alle vereischte magt, last en authoriteit die hen re. fpectivelyk eenigzins naar den aard en eigenfchap hunner
voorfz.
as© OEFFENSCHOOL voor
Itn deelen volkomen ftand grypen; 'f zy als Tc?ment of Codicil Donatie duik morüs, Vh! and -
fchoon ZP *?dS .Testatne"t best mag beftaan, ichoon alle Solemniteiten in dezen eerequirecrd
ESffi beh001'eU T'larCn g^bferveerd-Terzoe' k denn f omtre»t het uitterfte Beneficie te mo-
Eord §en' ËH ons SllPer*riPtie zo des bef Aldus gedaan, enz.
Een
voorfz. refpeftive commislien naar Rechten zoude kunpen of vermoogen te coinpeteeren, en fpecialyk de ma-t van asfumtie en furrogatie, met uitdrukkelyke doch Eerbiedige iiitduitinge van rie Weeskaamer deezer Stad mitsgaders van alle andere Steeden en Piaatfen daar de minderjaarigen woonen , of zyne Testateurs goederen geleegen zyn. ö
Laastebyk verklaarde de Testateur aan zich te referveeren den magt en faculteit om onder zyne particuliere handtekening, 't zy de Text door hem zelvenVandereo za gefchreeven zyn, deeze zyne dispofitie van uitterfte wille zoodanig te mooge veranderen, of daar by toe of
?«.n If ' hret weg maaken van eeniêe Legaa-
ten of Prelegaten of wel door het maaken van andere
■ lt verbieeven aan de uitfpraake en 't goedvinden van D, en E, om hun voiftrekt, zonder .eenig tegenzeggen, daar na te gedragen , 't geen zy verders beloofden en aannaamen ; verzoekende hem Getuige , dat hy daar van kennisfe geliefde te draagen, en is daar op vertrokken.
Ook verklaarde D, "en E, gezamentlyk, en als uit eenen monde, dat zy in April voornoemd, zonder mede den Pracifen dag te weeten, of daar in agterhaald te willen wezen, in de bovengenoemde Herberg, door G, en I, verzogt geweest zyn, dewelke aan hen verklaarden, met eikanderen gehandeld te hebben, om het Huis van G, vooren gemeld, aan I, te verkoopen, en dat zyiieden wegens de Koop - penningen , niet konden eens worden; doch dat zy eindelyk te rade wierden, het verfchil aan de uitfpraake van hen, geheel en al te verblyven, verzoekende dat zy hen daar toe geliefden te laaten gebruiken; en verklaarden zy Getuigen, ten dien einde de bovengenoemde Kooper en Verkooper, verfcheidemaalc gehoord te hebben en bevonden , het verfchil als boven te wezen, en dat zy voor hunne uitfpraake hebben verklaart; dat I, voor het gemelde Huis, aan G, meergemeld, zoude betaalen, twee duizendzeven-
hon-
de NOTARISSEN.
23?
honderd en vyftig guldens, op twee als toen naastkomende, en op den anderen volgende May-dagen, aan vry en zuiver geld, zulks I, de XL. penning, 't fchryven van Brieven, en alles ten zynen laste zoude neemen, en betaalen; cn dat zyiieden daar van Brieven van Transport en Rustingen zoude hebben te pasfeeren, en alles voltrekken; dit alles verklaaren zy Depofanten; de volitrekte waarheid te zyn ; geèvende voor redenen van wetenfehap, by "het voorverhaalde zelfs Prafent te zyn geweest , en het zelve alles gehoord en gezien te hebben, cn als Arbitrateurs'daar in te zyn gebruikt geweest; Prasfenteerden het zelve des noods, nader te bevestigen. Aldus gedaan en gepasleerd enz.
Een andere Atteftatie.
Voor my A , Compareerde B, C, en D, alle van Competenten ouderdom, dewelke ter Rcquifitie van E, Schout tot F, verklaarden de waarheid te zyn ; hoe dat zy in July, 17.. zonder rfbehtans den Pnecifen dag onthouden te hebben, gekomen zyn, in de Herberg van de zwarte Leeuw, tot F, en aldaar gevonden hebben eenen G, woonende tot h , en I, woonende tot K, dewelke met den anderen in een gelag zaaten te drinken, en verdets gehoord hebbende hoe dat de voornoemde G, tot hem I, gezegd heeft, dat hy een Dief was, dat hy de dieven herbergde, en dat zyn Vrouw een Hoer was; waar over hy I, zeer vertoornd wierd, eu terftond oprees, dat zyiieden • daar op met eikanderen handgemeen zyn geraaktu het mes op eikanderen getrokken , en verwoed gevogten hebben; zo dat de gemelde G, op drie plaatzen zwaarlyk gekwetst wierd, en gevaarlyfe gewond zynde, eindelvk door het tusfchen beide fchieten, van de Depofanten, van den anderen gefcheiden, en elk na zyn huizinge geweeken is; gevende zy Depofanten voor redenen van wetenfehap , dat zy zelfs tegenwoordig geweest zyn al het voornoemde gehoord en gezien hebben , en
fcheids-
238 OEFFENSCHOOL voor
fcheidsluiden geweest zyn ; verder niet getuigende, beloovendi hetzelve des noods, nader te bevestigen. Aldus gedaan enz.
Nog een andere Atteftatie.
Voor my A, enz. Compareerden B, en C, beide Chirurgyns tot D, dewelke ter Requifitie van E, en F, naaste Bloedvrinden van G, beide woonende tot H , verklaarden de waarheid te zyn, dat zy op den .... laatstleden, gekomen zynde ten Huize van de voornoemde G, óiri aldaur' de wonden van gemelde G, te bezien, die hem zo hy verklaarde, door H, te zyn toegebragtj en dat zy gemelde G, op het bedde vonden leggen, in een geduurige flaauwte, naar 't oordeel van hen Getuigen, door het kwyt worden van veel bloeds veroorzaakt; en dat zy Depofanten, daar op de wonden hebben bezigtigd, de eene in de borst bevonden, tusfchen de"tweede en derde ribbe van boven af, doch dat dezelve niet doorging.
En de tweede wonde in de Buik: doch bevonden dezelve mede als boven, niet door te gaan.
De derde in de flinker arm, waardoor een ader was doorgefneden, zo dat zy Depofanten eenftemmig verklaarden, van oordeel te zyn, geene van de drie wonden doodelijk te wezen; gevende voor redenen van wetenfehap, dat zy Getuigen daarbij tegenwoordig zyn geweest, en daar over als Chirurgyns gehaald zyn , verder niet getuigende, pnefenteerende het verklaarde, des noods, nader met eenen plegtigen Eed, te bevestigen. Aldus gedaan en gepasfeert, enz.
XXXllt
de NOTARISSEN.
XXXIII. HOOFTSTUK,
Van Infinuatien en Proteflatien.
Protest is een daad , die men aangaande zyn Recht, in 't werk Held, met een oogmerk om het zelve Recht te bewaaren, en niet te verliezen; zo dat het zelve eigentlyk niet ftrekt om eenig recht te bekomen , maar om het zelve te bewaaren en te behouden.
Men laat in zodanigen Gefchrift aantekenen , het recht, waar over men Protest wil laaten doen, en dit doed men door een Notaris, en twee Getuigen aanzeggen; (a) dewyl de Proteftatie zonder Infinuatie , geen kragc kan hebben. Ten zy i. Dat den aard der zaake, dit niet leed,
2. Of om redenen wierd nagelaaten,
3. Of niet gedaan kon worden,
Dit laatfte kon voorvallen in 't verlaaten van Erffenis, dewyl men geen Infinuatie kan doen, aan onbekende, of verre woonende Crediteuren,
Wanneer Kinderen, of Vrinden, ook iets moeten zeggen, of bekennen,
1. Van hunne Ouders,
2. Of van wien zy Erfgenaam moe. ten zyn.
Dewyl het dan zeer wel kan voorvallen, dat de zaake dit niet kan lyden, om Infinuatie te doen, 'c geen, dan om redenen word nagelaten. Wasfenaar Praktyk Notariaat Kap. V. pag. 29 Kos Inftru&ie in V Notaris Ampt pag. 20 — 27.
Wan-
00 Dit kan ook gefchieden door een Deurwaarder, Gerechtsbode of Pander, gelyk veeityds gebeurd.
a49 OEFFENSCHOOL voor
Wanneer een Notaris daar toe last krygt, fteld hy een Gefchrift op, gaat met twee Getuigen, by de Perfoon, aan welke hy de Infinuatie en Proteftatie doen moet, leest hem het zelve Gefchrift voor, en vraagd dan wat antwoord hy daar op geefc (a).
Exempelen van Infinuatien en Proteftatien. Op heden den .... hebbe ik A, Notaris, tot U, my met de ondergefchreeven Getuigen ter Requifitie van C, mede aldaar woonagtig, my vervoegd, aan den Perfoon van D, mede aldaar woonende, cn aan hem gedaan de navolgende Infinuatie en Proteftatie , alzo U Gcinfinueerde genoegzaam bewust is, dat de muur van U huis, ftaande aan de agterkamer van den lnfinuant, zeer bouwvallig is; alle de ankers van dezelve muur los zyn, en dezelve muur na zyn Infinuants huis overheid, en alle oogenblikken, op hetzelve dreigd te vallen, waar door zyn Infinuants ag'terhuis geheel zoude bevallen wórden, cn daar door groote fchade Jyden, die hy nochtans zeer gaarne zag voorgekomen ; derhalven verzoekt hy van TJ Geinfmueerdc, om dc voornoemde muur zodaanig te laaten repareeren, dat dezelve in ftaat mag zyn, om ftaande te konnen blyven, cn hy lnfinuant, buiten alle perykel mag zyn; en by Refus of Negligentie, zo is t, dat ik Notaris, uit naam als boven, Protcfteere doe van alle fchaade en ongemakken, die uit het omvallen zoude mogen ontdaan ; dit hem voorgelezen zynde, gaf tot antwoord, niet te konnen zien, dat de gemelde muur eenigzints gevaar loopt van te vallen, verzoekende hier van Copve en hy lnfinuant hier van, gemaakt te werden een Protest. Aldus gedaan enz.
Een ander Infinuatie eri Proteftatie. Op heden den .... hebbe ik A, Notaris tot
11,
(a) Dit word door een Deurwaarder Gerechtsbode of ranoer, alleen en dus zonder getuigen verricht.
5e NOTARISSEN. 24Ï
B, in Prafemie van dc nagenoemde Getuigen, ter Requifitie van C, woonagtig tot D, my vervoegd aan den Perfoon van E, woonagtig tot F, en aan dezelve, deze Infinuatie en Proteftatie gedaan; hoe dat hij lnfinuant in de voorleden Weck , op het Land van hem lnfinuant, gelegen voor F, voorlchreeven, geweest is, en aldaar gezien heeft, dat de Slooten, rondom het voorfchreeven Land, aan zyn zyde gelegen, onbeheind, en zodanig vervuild waren , dat men droogvoets daar door koude gaan, en ook aangemerkt heeft, dat de voorzeide Scheidfloot, in veele jaaren niet is opgeipeét, alhoewel het zelve al over langen tyd noodaakèlyk geweest is, waar door hy lnfinuant zyne Beesten, tot zyn leedwezen niet in zyn eigen Land kan houden, en die^van U Geinfinueerde in het zyne overloopen, 't geen dingen zyn, die gcenzints pasfen; waarom hy verzoekt , dat U Geinfinueerde uwe Slooten aan uw kant, na behooren gelieft té laten opmaaken, en wel óp. zodanigen diepte en wydte, als andere Gebuuren en Belendens gewoon zyn; en bij Refus of nataatigheid, zo is 't, dat ik Notaris uit naame als boven, Proteltecre van alJe kosten, fchaaden en nadeel, die daar uit zou den mogen Refulteerën; en hif, of andere daar door zouden mogen lydcn, waar van hij lnfinuant bevryd wil zyn,' Deze hem voorgelezen zijnde, gaf hij ten antwoord , om te betoonen , dat ik Geinfinueerde geen oneenigheid zoeke, zal ik het Land aan myn zyde na behooren doen opmaaken „ mus dat hy van zyn kant van gelyke doe, verzoekende Copye enz.-'
Nog een andere Infinuatie en Proteftatie. ,. Op keden den . .' . hebbe ik A, enz. my me: «Ie nagenoemde Getuigen, ten verzoeke van B, als getrouwdt hebbende C, en D, voor Hun zelfs, en van wegen E, alle kinderen van wylen F, my gevonden ter Weeskamer van G, aan de Perfoonen van H, I, en K, tegenwoordig Weesmeesterenaldaar, ter Weeskamer voornoemd, vergaderden Q sa»;
24* OEFFENSCHOOL v©oft
hen uit naame als boven, gedaan de volgende Infinuatie en Proteftatie; hoe dat zij Infmuanten nu meermaalert verzoeken, en Infinuatien hebben gedaan, ten einde dat by UË. Heeren Weesmeesteren , als Oppervoogden van liet miuderjaarig Weeskind van wylen L, hn'nlieder gewezene Broeder, 't welk hy by M,, geteeld heelt, Voogden mogten worden aangefteld, op dat zy Infmuanten, nevens de gemeene Erfgenaamen mogten toctreeden tot een minzaame fchiftinge, deelinge en fchcidinge van de Goederen, by hun Vader nagelaaten; waar toe zy Infinuanten in alle opregtigheid verklaarden , van harten genegen te zyn, cn alhoewel zodaanigen billyk verzoek niet alleen gegrond is, op de Ordonnantie van de Weeskamer alhier, dat zelfs- ook in dagelijkfche Obfervantie is; maar ook Accordeert met het Appoinctement, by den Ed. Hove van Holland in deze zaake alreeds verleend , zo heeft het U Geinfinueerde nochtans zonder redenen geliefd, dit noodig cn voordeelig verzoek, voor dit Vaderloos Weeskind, voor als noch af te flaan;- derhalven vinden zy Infmuanten, hen in hun'gemoed geraakt, om zo veel als in hun vermogen is, te bezorgen., dat dit onmondig Kind, niets Verder in zyne middelen mogt befchadigd worden, door het ontydig-woelen van derzelver Moeder, die zelfs een Voogdesfe noodig hebbende, haar nochtans dc naam van Voogdesfe rragt toe te eigenen; niet tegenstaande zy by 't zelve Appoinctement van den voorfz. Hove daar van is" Geëxcludeert: zo is 't, dat zy Infinuanten eerbiedig aaii U Heeren Weesmeesteren zyn verzoekende , dat by UE., die zy daar toe op heden op een' Extraordinaire gewoone dag verzogt hebben, In overeenkomfte van het Appoinctement van- wclgemelden Hove , een Neutraale Voogd, doofUEi mag worden aangefteld, bereid zynde aan den zei ven aanftonds te zullen laten volgen en over te gceven zodanigen Copy, als by verdrag in: het meergemelde Appoinctement is beloofd, die zy verklaaren daar toe gereed te hebben , en
de NOTARISSEN. 243
by Refus van het zelve, dat zy daar tegens wel Expresfelyk Protest doen, als mede van alle onheilen, fchaden, en Intresfen daar uit te oniltaan. Deze hen voorgelezen zynde, gaven zy ten antwoord , dat zy de zaak tot de naaste Vergadering in beraad hielden, verzoekende zy, Infmuanten hier van gemaakt te worden, eeii Acte van Prote&t enz.
Een andere Infinuatie en Proteftatie.
Op heden den . . . heb ik A, ter Requifitie van B, met nagenoemde Getuigen, mi] vervoegd, aan de Perfoon van C, woonende te D, cn aan dezelve gedaan deze Infinuatie cn Proteftatie, hoe dat hy lnfinuant onderricht zynde, dat U Geinfinueerde , door het maaken en zetten van een Schutting, het overpadt en de overreed belet heeft, die hy lnfinuant over het Land van UE. Geinfinueerde gelegen, aan de weg tot D, voorfz,, tot op zyn Land daar agter gelegen, gehad heeft, zo lang als eens menfchen geheugen kan tocdraagen,' en ook altyd 't genot en de vrugten daar over t'huis gehaald heeft, zonder daar in ooit verhinderd tc zyn geweest, 'door welk belet hy nu oordecld in zyn geregtigheid verkort te zyn; zo dat hy lnfinuant aan U Geinfinueerde, vriendclyk is verzoekende, dat UE. geliefd op te houden, met hem langer hinderlijk te zyn, en zyn geregtigheid onverhinderd tot zyn gebruik te laaten, zo dat derhalven 't geftelde Hek, 't welk gy op uw Land gezet hebt, mag afgebroken en weggenomen worden, en by Refus of nalaatigheid, zo is 't, dat ik Notaris, uit naame als boven. Proteftatie doe, van alle kosten en fchaden, die daar uit, en ter oorzaake van dien zouden mogen Refulteeren', en voortkomen; deze hem voorgelezen zynde, gaf tot antwoord , ik verzoek Cepia, en zal daar over met myn Wyzer fpreeken, verzoekende enz.
Nog een Exempel.
Op heden . . . heb ik A, enz.^uit' naame en.
Q 0 WX
244 OEFFENSCHOOL voor
jast van de gezamentlykc Erfgenaamen, van wylen B; te C, overleeden, my bevonden aan de Ferloon van D, Weduwe van E, en aan dezelve uit naaiïien als boven, gedaan deze navolgende Infinuatie en Proteftatie.
Alzo de Infinuanten berigt zyn, dat gy goedgevonden hebt, te doen vullen en toewerpen, zekere Scbeifloot, by hen Infinuanten doen maken, door zeker Land gelegen in den Banne van F henlieden aanbeftorven , door bet Overlyden van de voornoemde B, gewezen Eigenarcsie van 't zelve Land, zonder dat U Geinfinueerde, nochtans ooit, eemg recht of eigendom, aan, of tot het zelve gehad hebt, of als noch zyt hcbbiiide ; «rekkende derhalvcn tot Perturbatie van hunne Infmuanten vreedige en regtmaatige bezittinge , 't geen hen ook nooit ftaat te lydcn; derhalven doen zy Protest tegen dezelve Perturbatie , en hebben goedgevonden , dezelve Sloot wederom te doen ©pruimen ; zeggende U dit mits dezen aan, en' verzoeken dat CE. dezelve voortaan in hunne vrecdige bezittinge, ongemoeit zult laaten ; doch m gevalle gy U wederom verftout, om hen op nieuws diesaangaande nadcelig te zyn , zo doen zy mits dezen Protest van alle kosten, fchaaden enz., gaf ten antwoord, ik koore en zie, en verzoeke enz. (Vry.
XXXiV.
O) Hier volgd nog eene Infinuatie en ProteftatieUit de naam ende van wegens A, lnfinuant, zal den eerfte Notaris of ander Legaal Perfoon hier toe verzogt zich vervoegen aan B, Geinfinueerde, en denzelven aanzeggen dat de lnfinuant van den Geinfinueerden heeft ontvangen een rekening van geleverde Waaren enz. laopends Van den . . . deezes Jaars tot den .... daar aan volgende incluis, ten bedraage van. . . Dat'de lnfinuant ook cp gisteren geparenteerd heeft, die rekening ten vollen te voldoen, dan dat de Geinfinueerde weigering is geweest, dezelve te ontvangen, ter caufe dciJ Inffbuané ook eene prtetenfie, ten lasten van den Geinfinueerde was hebbende, zoo als waar is, want de
In-
de NOTARISSEN, 245
XXXIV. HOOFTSTUK.
Procuratie ad Lites.
De Procuratien zyn tweederlei: 1. Om allerlei handelingen Ad Nego tia te verrigten , waar van in 'c XI, Hoofdftuk is gefproken.
3.
lnfinuant van den Geinfinueerde te vorderen heeft een rekening van arbeidsloon en verfchot van primo February tot primo April deezes Jaars ten beloope van ... te weeten voor fnoeijen, binden en fpitten op de voorplaats van C, 14 daagen a.... ft. des daags ƒ . . . . voor . . . . . f . . . . een aan . , . ƒ . . . .
maakendc als vooren ƒ Dat de lnfinuant de Tuin agter het Huis D, als meede de agtcrplaats van C, ongeveer . . . Jaaren als Tuinman van den Geinfinueerde , vast , van jaar tot jaar, waar genoomen hebbende voor ƒ . . . . in 't Jaar, da Geinfinueerden voor eenige weeken aan den lnfinuant heeft gezegd, Hy voorncemens was wederom een Vrijegezel als zyn Tuinman te neemen, en dienvolgendf vari den lnfinuant met primo Augustus eerstkosmende, gaarne zoude weezen ontflaagen. Dat de lnfinuant deeze propofitie van den Geinfinueerde zich hebbende laaten welgevallen, zy dan ook beide dat nader geconvenieerden over en weder behoorden geftand te doen. Dat de lnfinuant wegens het waaroeenaen van de Tuin, agter het Huis D, en van de agterplaats van C, door den Geinfinueerden betaald zynde tot. . . laatstleden, den lnfinuant den . . . daar van weder een half Jaar arbeidsloon zoude te vorderen hebben. Dat echter den Geinfinueerden van zich heeft kunnen verkrygen , om den lnfinuant met den vyftiende deezer Maand, gansch wederrechtelyk als Tuinman van de agterplaats van c, en van de Tuin agter het Huis D, voormeld, te demii» teeren ,• de fleutels van beide de Tuinen van hem geQ 3 rech.
24Ö OEFFENSCHOOL voor
2. Die alleen Ad Lites betreffen. Van deze laatfte zullen wy in dit HoofdlTuk
fpree-
rechtelyk te doen opë'isfchen ; mitsgaders een ander in zyn plaats te ftellen. Dat niettegentbande die willekeurige handeling' van den Geinfinueerden, Hy nochtans verplicht is en blyft aan den lnfinuant goed te doen en te betaalen het voorfz. half Jaar arbeidsloon ten bedraagc van ƒ . . . maakehde met de eerstgemelde rekening te zaamen eene fomma van ƒ . . . weshalven de Geinfinueerde perrest.op zyn voorgemelde rekening nog zoude competecren f ... Dat de lnfinuant ook bereid is die fomme van ƒ... in promptis te voldoen, alwaarom gy Legaal Perfoon, dicnvolgende den Geinfinueerden, met ©pene beurze en klinkende gelde, te gelyk met aanbod van de gequiteerde rekeningen, zoo van het voorfz. halfjaar arbeidsloon,-als van de eerstgemelde rekening van arbeidsloon en verfchot tegens quitantie van des Geiafinueerdens bovengemelde tekening zult aanprefenteeren de voormelde fomme van ƒ ... en in cas van weigering, rcfus ofte dilay, zoo protefteerd van diligentie, mitsgaders van alle kosten, fchaade en intresfen door desGeinfinueerdens wederrechtelyke handeling bereids gehad en geleeden en verder te hebben en te leiden, en relatèerd uw wedervaaren in gefchrifte.
Aftum C, den . . . (was getekend) A.
Op den . . . heb ik F, in qualiteit als Notaris by den Hove vin G, geadmitteerd totH, refideerende, in prasfentie van de nagenoemde Getuigen my vervoegd ten huize vanB, Geinfinueerde, en aan deszelfs Huisvrouw (vermits Hy wierd gezegd niet t' Huis te zyn) de voorenftaande Infinuatie voorgeleezen, mitsgaders onder aanbod van de by de Infinuatie vermelde gequiteerde rekeningen met opene beurze en klinkende gelde geprafenteerd de zomma van ƒ .... by de gemelde Infinuatie breeder vermeld, in promptis te voldoen , waar op dezelve Huisvrouw van den Geinfinueerde my ten antwoord gaf: Ik kan 'er niet op antwoorden en het geld niet aanneemen, maar zal het myn Man zeggen; waar op Ik hebbe geprotefteerd als by de Infinuatie.
Aldus geinfinueerd , geprtefentcerd en geprotefteerd tot I, ter prajfentie van K,en L, als Getuigen.
de NOTARISSEN. 247
fpreeken, dezelve mogen aan alle, geen VrouwsPerfoonen zynde, gegeven worden, zo ze in hunne eigene zaaken mogen handelen; men fteld deze Procuratie gemeenlyk met een Subftitutie op, dat is, om een ander, 't zy by ongelegenheid, of iets anders, in zyn plaats te mogen Subflimceren, waar toe de Geconftitueerde dan magt werd gege ven.
Alle Procuratien, moeten ook beloften van Ratificatie inhouden. Dezelve magt houd gemeenlyk op, 1. Zode Conftituant, of ten 2. Zo de Geconftitueerde, overlyd. Ten zy de meeninge anders geweest waare (a \ 3. Mag den Conftituant, ook by levenden lyve, zyn Procuratie, wederroepen , zoo lang de zaak nog in haar geheel is
Kos Inftruclie van V Notaris Ampt pag, 2. IVasfenaar Praktyk Notariaat Cap. 3.pag. 12.
Zie hier een Minute van een Procuratie ad Lites.
Voor my A, Notaris, Compareerde B, dewelke verklaarde, te Conftitueeren en magtig te maaken, gelyk hy doed by dezen, C, Procureur, woonende tot D, Speciaal, om uit zyn Conftituants naam, en van zynent wegen zodanigen Proces waar te neemen , als hy B, tegens E, heeft uitftaande, voor den Gerechte tot F , ter zaake van koop en leeveringe, van Kaas, by E; van B, in het Jaar ontvangen ; dienvolgende daar in eisch te doen, Antwoorden , Repliceeren en Dupliceeren; alle Termynen waar te neemen; Sententic te hooren Proli un-
(a) Door 't overlyden van den Conftituant of Geconftv tueerde eindigd volftrekt de volmagt. Zie noot a. op pag. 8j'.
Q4
248 OEFFENSCHOOL voor
puncieeren; dezelve Approbceren of daar van te Appelleeren; of te Reforrneereri naar gelegenheid en veraseh; en voorts daar in te doen" alles wat to mtvoennge van de voorzeide zaak van nooden zal wezen , cn hy Conftituant zelfs Pnefent zTde daarin zoude konnen of mogen doen, met magt, om een of meer m zyn Geconftituèerdcn plaats te mogen Sublhtuecren, ' ULlLLiacn ' Belooyeride voor goed, vast, en van waarden te houden, en te doen houden, alles wat bij de Geconftitueerde, of deszelfs Gefubftituecrde de bovengenoemde zaak betreffende, zal werden sredaan en vemgt , alles onder verband als naar Rechten.
Een andere Procuratie ad Lites & Negotia. Pm zaaken, in, en buiten Rechts-handel uit té voeren.
êeïïZ n?Y f?'rNo-t;iris tot B> Compareerde C, dewelke ]n Prafestie van dc nagenoemde Getuigen, verklaarde te Conltitueeren ü, woonende tot
n,n'm ™ PCCm ' om ult z>7° Geconftitueerdens naam en yan zynent weegen in te vorderen en te ontvangen, zodanige penningen, als de voornoemde C, van vei fcheiden Debiteuren is toekomende, volgens de Lyste, aan hem daar van overgelevert • Quytbneven van- zyn ontvangst te verlyden: dè onwillige betaalders daar over in Rechten te betrekken, dienvolgende tegens dezelve eisch te doen antwoorden, Repliceeren en Dupliceeren: alle Termynen van Rechten'waar te neemen; Sententie te hooren Pronuntieeren; dezelve goed te keuren: cn te doen uitvoeren , of zich daar van voor een hooger Rechter te Apelleeren of. te Reformeeren naar gelegenheid en vereisen van zaaken; cn voorts
daar
op^pagZi«/Cne apdCre I'rocuratic ad Lkcs hicx vQO{(,a
de NOTARISSEN. M9
daar in te doen, wat tot uitveeringe van zodaariige zaaken van nooden zal wezen, en hy Conftituant zelfs tegenwoordig zynde, daar in zoude kunnen ofte mogen doen; met magt, om een of meer in zyn plaatze te mogen Sübftitueeren.
Beloovende voor goed, vast, en van waarden te houden, en te doen houden, alles wat daar in by de Geconftitueerde, of deszelfs Gefubftitueerde, zal worden gedaan en verrigt; mits blyvende hy' Gecenftitueerde of deszelfs Gefubftitueerde gehouden en verbonden, aan hem Conftituant, of die daaromtrent Ordre van hem ontvangen heeft, van hunne vemgtinge, rekening, bewys en Reliflua te doen. Alles onder den verbande, als naar Rechten. Aldus gedaan, enz. '
Aéte van Subftituüe.
Voor my A, Notaris, tot B, Compareerde, C, woonagtig tot D, als Geconftitueerde van E, woonende tot F, uit kragte van zekere Procuratie, voor den Notaris G, en zekere Getuigen, alle woonagtig tot F, voornoemt gepasfeerd, op den ... cn verklaarde uit kragte van de Subftitutie , in de gemelde Procuratie vervat, in zyn Comparants piaatfe, te Sübftitueeren, en magtig te maken, gelyk hy doed by dezen, H, en I, beide woonende tot D, voorfchreeven; gezamelyk, en ieder van hen in 't byzonder, tot uitvoeringe van zodaanigeri last, als hem C, van E, by de voornoemde Procuratie gegeeven is. Cederende, en gecvende de voorfchreeve Procuratieii aan dezelve H, en I, onder goedkeuringe en belofte van te doen, en van waarden te houden, al 't'geene by hen Gefubftitueerde, daar in zal worden gedaan cn verrigt: mits bly/endc de Gefubftitueerde gehouden en Verbonden, aan hem Conftituant, of die last van hem heeft, van zyne verrigtinge, rekening, bewys en Reliqua te doen; onder den verbande als naar Rechten. Aldus gedaan en gepasfeerd enz.
Q S XXXV.
250 OEFFENSCHOOL voor
XXXV. HOOFTSTUK,
Vin Compromisfen en Transa&ien.
en Compromis, is een gewillige daad, tbsJCL, fchen twee of meer Perfoonen, die hun yuelhe aan de Arbicragie van eenige Arbiters ver. blyven, om het zelve door hen te doen Decideeren, eer de zaak voor den Rechter gebrast is ln Aften van Compromis, moet men Speciaal Expresfeeren, i. Het geene in Queftieis; dewyl de aangenomen Rechters geen Sententie hebben te vellen, buiten 't geene in Queftie is.
2. De Poene die 'er zal wezen, jegens hem, die zig tegen de Uitfpraake aankant.
■o i- r r, , 3" 0ok aflfond laten doen van Rehef en Reductie.
Men moet in aanmerkinge neemen, dat de uitlpraaken van deze Arbiters kragt van gcwysde hebben; doch met ter Executie konnen gefield worden, dan na voorgaande Sententie van den Rechter daar op yerkreegen, waar aan de Partyen hen
ï /w ^ mKtefd;r? Seen gemeenlyk alhier te lande (a) aan den Hoogen Raade is.
Arbiters mogen zyn , die den ouderdom van AX. jaaren bereikt hebben, en bekwaam zynde om Queftien te beflisfen. y
Ook mogen alle , die handel mogen dryven Compromis aangaan.
Men
deCr,}f-v^reete!J in tS Provi™e van Holland, maar in
aaV d^n ÏÏnf andereTPar0vincien valt de f^misfie altoos aau den Hove van Juftitie in ieder Provincie,
de NOTARIS S EN. 251
Men mag van alle Queftien Compromis maa. ken.
Behalven, 1. Voltrokken Huwelyken te ontbinden.
2. Capitale Deliclen, enz.
Zie Wasfsnaar Praktyk Notariaat, pag. 196. Cap. XV. Van Leeuwen Roomsch Hollands Recht, 5. hoek. 9.' deel. Grotius Inleiding. 3. boek. 4. deel. enz.
Tranfaétie, is een verblyf aan onzydige menfchen , over een verfchil, dat reeds voor den Rechtbank hangd.
Exempelen van Compromisfcn. 1
Voor my A, Notaris tot B, Compareerde C, en D, woonende tot E, als Voogden over de nagelaatene kinderen van wylen F, ter cener, en G, woonende mede aldaar, Erfgenaam by Testament van de voorgenoemde F, ter andere zyde; dewelke verklaarden, cn tc kennen gaven , dat tusfchen hen Comparanten ontdaan en gereezen was, zekere Queftie, nopende de deelinge van de Goederen by de voornoemde P, met dc dood ontruimd en nagelaaten; Suftineerende dc voornoemde Voogden in die qualiteit, dat uit kragte van het voorfchreeven Testament, by hen voor alle deelinge, voor uit moet worden getrokken, zeker ftuk land, leggende tot H, groot IV. morgen, cn de voornoemde G , fuftuieerd in tegendeel , dat men de voornoemde Goederen , egaal moet deelen , zonder by hen iets voor uit te trekken; waar uit gefchapen ftond, dat nog meerder Queftie en onheilen zouden Refulteeren en voortkomen; weshalven zy Comparanten , tot wegneem inge van dien, verklaarden, hunne Dilferenten diesaangaande ten eênemaale en volkomen te hebben verblecven; gelyk zy doen by dezen, aan de Decifie, en ter beuisfinge van I, K, cn L, alle Rechtskundigen te M, om na voorgaande wederzydfche Defen-
fic,
252 OEFFENSCHOOL voor
£f.A ï ZyAy m,onde of gefchrift te doen, hun zaak naar fcherpheid van Rechten te DecTdeere beloovende zy Comparanten, hen na de uiE' ke van de voornoemde Heeren naam4eS te zullen gedraagen en dezelve in alfflSK te koomen, zonder hen daar teeen te OnS™, % te gedoogen dat zulks geS werieT^ ta Rechten of daar buiten, 't zy Direct of Indfrec of op eemgerlei wyze; RenQncicerencle vaiSè L rM^"' of andere middelen fn Rccï-
Sucïn"no'CnzvnCn H tM^^S l j j i% 1 zyn ' en heii daar van onderri<5
bhm£ndcenz.V°0r aHeS W3t
•D*«;/& op het bovenftaande Compromis
Agtervolgcndc het bovenftaande Compromis aan
m hetzelve ok^Z^^ Zy"dc' Iiebben (>L t aar,ge"oomen, en na wederzvd-
Pr0Cm'eUrs Itera««dyk gehoord, en alle? we
onïdonre'^ment b-V het Compromis InCMA 1 j • de Comprom ttenten ter hand gefield zynde; mitsgaders op alles wat eenisS
Zo fsaKattvtn^r ^ ^7ef hebbS
eischte ftuk L^^t^^^^Senoemd én de verdere «nKS&T^ de Boedel gevonden, egaal zullen mSuïu g ? zo dat alle& &rtW,ffS^Sg,g£j«3a worden genooten en gcfcheiden&; d eene elft va de Voogden 111 voorgemelde qualiteit, en de ande re helft van genoemde F «n dir rfa,■ „ÏÏ u Questie voorgemeld, af, dood entfn et^fzvT met Compenfatie van kosten- en »•„ j„ 5y- ' terheid of anderzin ts, ovTdczTn^en?g
An-
bé NOTARISSEN. 2Ss
Ander Compromis, of Tranfadie.
Voor my enz. Compareerde A, en B, tot C, V oorkinderen en Erfgenaamen van wylen D *eWeezen Huisvrouwe van E, beide tot F, overleeden, ter eener; en G, en H, Erfgenaamen van de voornoemde E, ter andere zyde; dewelke verklaarden, en te kennen gaven, hoe dat tusfchen hen Comparanten ? voor den Ed. Achtb. Gerechte va» I, zeker Proces was uitflaaride, wegens 't overleveren van een ftaat en Inventaris , van alle de Goederen by dc voornoemde Ë, met de dood ontruimd en nagelaaten; Suftineerende de gemefi at ' d;lt wy,en hunn9 Moeder, met K, haaren Man, gemeenfchap van Goederen heeft -rehad, en dienvolgendc, dat zy als Erfgenaamen vari hunne overleeden Moeder, uit kragte van dien, dé gerechte helft van dezelve gemeenen Boedel en Lroederen waren toekomende; en zy G en H in tegendeel; dat de voornoemde Echtgenoten nooit in gemeenfchap van Goederen met den an* deren geweest zyn, Suftineerende derhalven ono-ehouden te zyn, eenige ftaat of Inventaris aan de voornoemde A, en B, te leveren, veel minder eenige Goederen by de gemelde E, nagelaaten te laaten volgen, of genieten; waar uit gefchapen ftond, nog meerder Queftien en onheilen te zullen ontftaan en voort te komen; zo'is het dat zv Cpmpromittenten ,• tot voorkooming en we\ ten deeeen geasfiiteerd met S.. Ter andere zyde woonende de Comparanten en Asfiftend binnen deeze Stad.
Te kennen geevende dat 't zederd eenigen tyd têi zaïke van vcrfchiliigheid van humeuren tusfchen de comparanten zyn voorgevallen zoodaanige o-.eenigheeden, waardoor de famenwooningtusfchen de Comparanten ten eenmaal ondoenlyk geworden is.
Dat zy Comparanten daaromme en voorts om aïïe verdere onaangenaamheeden voor te koomen met den anderen waaren overeengekoomen ende verdraagen gelyk de Comparanten verklaaren te doen by deezen, oiiuie henlieden , by vonnisfe, door de Edele Achtb. Heeren Scheepenen dezer Stad, by proyiiïe van den anderen te doen fepareeren van Bed, Tafel, byvrconing en goederen ,
R * 1
262 OEFFENSCHOOL voor
XXXVIL HOOFTSTUK.
Van Water- of'Byl-brieven.
17 en Byl brief, is zodaanigen Acte, waar door \i een Schip of Schuyt geleverd word, onder
Spa-
ren, ende daar van door Heeren Secrctarisfen deezer Stad (na dat hun Ed. daar tos. als de Comparanten vcrfoeken dat by het zelve vonnisfe gefchieden mag, door welgemelde Ed. Achtb. Heeren Scheepenen zullen weezen geauthorifeerd) behoorlyke ende de gewooniyke Publicatie in forma te laaten doen.
Dat de Comparanten om wyders alle verfchillen welke over de verdeeling van hunnen gemeenen boedel ander, zints, nu, of by vervolg van tyd mogten ontftaan, voor te koomen , en af te fnyden , met relatie tot dezelve verdeeling, en voorts wegens het betaalen der fchulden en Iaden van dien, als met betrekking tot hun Comparanten twee Kinderen door henlieden by den anderen in huwelyk verwekt, met eikanderen geconvenieerd waaren , in deezer voegen, te weeten :
Dat de eerften Comparant uit den gezegde gemeenen boedel naar zich zal neemen ende in eigendom behouden , alle deszelvè kleedcren van zyde," Linnen, Wollen, en andere Stoffen; en voorts in het generaal alles wat ee.nigfints tot zyn lyfs gebruik, cieraad' en draf t behoord ,
. En verder een Bed, een Peuluw, twee Kusfens, twee Sloopen, een Catoene en een Wolle Deeken , een Matras , fes gemeene Stoelen, een dito Tafel, een CanarieVlugje, een platte Hanglantaarn met drie Glaazen, een Bybel met Romeinfche Letters zynde vyf deelen in Franfche banden, een Kist met Grot-Werk, twee kaart of Pri'nte Borden, verbeeldende het Corvers Hofje van agteren en van vooren, twee klyne Schildereytjes verbeeldende twee Paaltjes, een Schiidereytje waarin de naamen van de Comparanten ftaan, een groene bekleede Lesfenaar, en eindelyk een derde van de Turf en een
i. der-
de NOTARISSEN. $«g
Speciael Hypotheek , op het zelve goed, zo lang toe dat de kooppenningen, van dezelve in 't geheel voldaan zyn.
Al-
derde Van de Boter, die altans in der Comparanten gemeenen Boedel gevonden word.
Dat voorts den eerften Comparant niet zal gehouden zyn aan haar tweede Comparante eenige de allermirftte uitkeeringe te doen voor alimentatie van, haar tweede Comparante en hun Comparanten voorfz. tw„e Kinderen onder wat benaaming zulks ook zoude moogen of kunnen gefuftineert of gevorderd worden ; Neen maar zal zy tweede Comparante verplicht weezen de voorfz alimentatie en het behoorlyk onderhoud zoo voor haar als voor de gedachte twee Kinderen zelve te bezorgen en voor eigen reekening te moeten doen en neemen, zullende de eerfte Comparant onverlet blyven, am dezelve kinderen by zich te laaten komen en te zien , en zyn Recht als Vader van dezelve voor het overige blyven in zyn geheel. °
En eindelyk dat hy eerfte Comparant zal voldoen ea betaalen de Pranenfien die des eerften Comparants Vader C, ten Iaften van de Comparanten en hunnen gemeenen Boedel is hebbende; zynde door hem eerften Comparant ten dien einde aheeds aan de tweede Comparante behandigd een handfehrift by opgeroeide des eerften Comparants Vader geteekend waar by dezelve aanneemd ende belooft haar tweede Comparante ofte haar Succesfeuren nimmer' te zullen moeyen of aanfpreeken om of tot de voldoeninge van zoodanige Ca. pitaale fomme van vier Duizend Guldens met de reets verfcheenen of nog te verfchynen Interesfen, offe tot betaalinge van alzuike en verdere andere fchulden of prstenfien als gemelden des eerften Comparants Vader ten Iaften van hun Comparanten ofte hunnen gemeenen Boedel uit wat hoofden het ook mogt weezen, komt te hebben, als waar van de eerften Comparant de tweede Comparante bevrydende en ontlaftende is by deeze zonder desweegens echter in eenige guarantie gehouden te zyn.
Gelyk by eerfte Comparant ook aan de tweede Comparante beloofd haar te zullen ontdaan van de Huur R 4 van
s54 OEFFENSCHOOL voor
Alhoewel het den Notarisfen verbooden is zodanige te fchryven, wanneer de Vaartuygen boven
de
van het Huis by hem ifte Comparant werdende bewoond verfcheenen Primo November 17.,, als tot welke tyd toe de Huur van het zelve Huis betaald is, volgens quitantie daar van op het pasfeeren deezes door den eerften Comparant geëxhibeerd.
Wyders beloofd de eerfte Comparant arn de tweede Comparante te zullen ter hand ftellen voor PrimoFebruaty 17 . . de fomma van ƒ 300, ter voldoening van de navolgende klyne of Huis fchulden en lallen als aan
Zynde de Pratenfien van des eerften Comparants Vader ende de evengem. poften alle de fchulden die de Comparanten zyn hebbende, als declareerende zy Comparante van geen anderen te weeten, en mitsdien den eerften Comparant om geen anderen of verdere te zuilen aanfpreeken of moeyelyk vallen.
1 Waar en tegens door haar 2de Comparante za! werden na haar genoomen ende in eigendom behouden hun Comparanten geheeleinboedei, waarin die ook mogt beftaan , tytgezonderd en na aftrek van het geene door hem eerften Comparant als vooren daar uyt na hem genoomen werd.
Dat wyders zy tweede Comparante uit de voormelde fomme van drie Honderd Guldeus zal betaalen de fchulden tot welkers voldoeninge rie gemelde fomme van drie Honderd Guldens als vooren by hun Comparanten is bepaald, en van deze've betaaling behoorlyk aan den eerften Comparant zal doen blyken. . lin waaren de Comparanten te zaamen neg overeengekoomen dat de fchulden en prajtenfien welke voor dato van deeze feparatie mogten weezen gemaakt, en na date deezes mogten op koomen, zullen wérden betaaid in deezer voegen, te weeten de geenen die door hem eerfte Compjrrnt zyn gemaakt door hem eerften Comparant alleen , ende geene welke door haar tweede Comparante zyn gemaakt, door haar tweede Comparante insgelyks alleen.
Zullende laaftelyk verftaan worden de gemeenfchap van goederen welke voor heen tusfchen hen weaerfydfche Comparanten plaats gehad heeft, met Acte deeze van Separatie ten eene maal te cesfeeren en geêyndigd te zyn , en dat
mits-
de NOTARISSEN. tij
de Vier Iaften groot zyn, volgens het XIII. Artikel, van de Ordonnantie van den XL. penning ,
diend
mitsdien alle Erffenisfen en Befterffenisfen, Legaaten, Giften en andere Extraordinaire conqueftcn, welke aan den eenen of anderen, zeedert dato deezer Separatie mogten op en aangekoomen zyn ,of waar meede den een' of den andere van hen Comparanten rhögie gebeneficeerd worden, in vollen éigehdom koomen en vcrbly. ven zullen aan den gcenen van hun Comparanten aan welke dezelve respectivelyk mogten «p en aanköómen,o| by welke die mogten verkreegén geweest zyn ; gelyk ook alle het verdere , het geen by den een of anderen van hen Comparanten wyders mogtsn gewonnen of geconqtiefteert worden, gelaaten wordt en blyven zal aan den geenen van hen Comparanten die het zelve mogte verkrygen.
Vertiaarende de Comparanten hier meede alle het geen tusfchen hen tot nog toe in gemeenfchap bezeeten geweest is, met den anderen linaalyk te hebben gefcheiden en verdeeld, en met dezelve fcheydinge en verdeeünge, gelyk ook met alle het verder hier voor geconvenieerde te neemen volkoomen genoegen ende contentemeiat. Bekennende een ieder zyn voorfz. bedongen aandeel te hebben ontvangen en naa zich genopmen ; met die moderatie nogtans, dat de tweede"Coniparante met haar goederen foo lang in het Huys doot de Comparanten te zaamen bewoond geweest, en door hem Comparant ter eerfter zyde nog werdende bewoond, zal moogen blyven, tot zy tweede Comparante dezelve ordentelyk zal hebben verpakt en vervoerd, mits dat zulks binnen den tyd van agt daagen eerstkomende zal moeten gefchieden.
Quiteerende zy Comparanten mitsdien eikanderen finaal en abfolut zonder eenige referve, en zulks met belofte van eikanderen voor alle namaaning die den een over het geene door den ander is aangenomen, mogt worden aangedaan, te zullen bevryden; Guarandeeren en indemneeren, gelyk de Comparanten ook verder belooven e!-' kanderen den effette eri inhoud deezes te zullen geftand doen onder renunciatie van reliëf, en alle andere beneficiën ,behulpmiddelen en gratiën in rechten bekend, die de Comparanten hier tegens eenigzints te ftaade zoude R s kun-
s66 OEFFENSCHOOL voor
diend een Leerling nogtans kennis te hebben, wat dezelve Brieven inhouden, alzo het on piaatfen, alwaar kleyne Schuyten en Vaartuygen gemaakt worden, nog al veelmaalen te pasfe komt. («)
Was-
Co) In de Provincie van Utreckt worden meest al, alle Bylbrieven, zonder onderfcheid vangroote, Notarieel espasfeerd; en word ook aldaar van geene Bylbrieven hoe genaamd den XL, penning verfchuldigd; dus het ter nedergeltelde van den Autheur alleen zyne betrekking tot de Provincie van Holland heeft. Daar en boven heeft een Bylbrtrfm de Provincie van Utrecht, zoo -t ons toefchynd ten opzigte van een derden weinig recht, vermits toch alle roerende Goederen (waar onder ook notoir alle Vaartuigen behooren) die wel overgegeeven, maar waar van echter de vollen eigendom behouden wordt, door den geever en den ontvanger beiden moeten worden aangebragt en accuraat befchreven, met de conditiën waarop die worden overgegeeven, by den Schout of Secretaris der piaatfe, waar de geene woohd die de zelve ontvangt; cn dat wel des gerequireerd wordende, onder Eede, dat de aanbreng naar waarheid cn te-
goé-
kunnen koomen ende zulks onder verband van der Com. parantcn Perzoonen en goederen als na Rechten.
Laaftelyk waaren de Comparanten bereid en te vreeden , henlieden over ende weder in den inhoude en naarkoommge van deeze geheele Afte, meede door welgemelde Ed. Achtb. Heeren Scheepenen vrywillig te doen enae te laaten condemneeren, conftitueerende ten dien
einde onwederroepelyk Q en R byde
Procureurs voor evengemelde Ed. Achtb. Heeren Scheepenen, foo om het voorfz. vonnisfe van Separatie ende de condemnatie in de verdere inhoud van deeze geheele Acte te verzoeken, als daar inne te confenteeren, ende dat enkel op de vertooning van een der Grosfen, zonder dat eenige voorgaande Citatie of Dagvaarding zalbehoeven te werden gedaan; alles meede met beloften van derzelver verngtinge te zuilen approbeeren en ratifaceeren onder gelyk verband als vooren.
Verzoekende en Confentëerende hier van opte maaken en uit re leeveren twee Grosfen.
Aldus gepasfeerd &c.
de NOTARISSEN.
267
Wasfenaars Praktyk Notariaal, Cap. 9. §. 5. en 6.
Zie hier Exempelen van Bylbrieven.
Voor my A, Notaris, enz. Compareerde B, woonende tot C, dewelke bekende, voor hem en zynen Erve, deugdelyk fchuidig te wezen, aan D, woonende tot E, of anders den Toonder dezes, Een honderd Guldens , wegens keop en levering van een Zeylfchuyt, metZeyl, Treyl, Touwerk, en alles wat daar toe behoord; en zo men daarmede kan 't zeyl gaan; welke voornoemde penningen, hy Comparant beloofd heeft, gelyk hy beloofd by dezen, te betaalen, in het geheel op den 1. Mey, des toekomenden Jaars, zonder eenig Dilay.
_ Daar voor verbind hy Comparant, tot een Speciaal hypotheek, dc voornoemde Zeylfchuyt, zo als hy dezelve ontvangen heeft,- en verders zyn Perfoon, en in 't Geuerael alle zyne Goederen,
Subgoede trouwe gefchiedc, en zonder toeleg om daar door iemand direct of indirect, te verkorten : op prene, dat, indien daar aan iets ontbreeken mogt, alzulk goed (ten opzigten van een derden) zal worden geconfidereerd als in vollen eigerdom te competecren aan den geenen, in wiens handen hetzelve zal gevonden worden , conform het 7 Art. van het Plnccaat van den 10 January 1720. Weshalven onzss oordeels een Scheepmaaker, die een Schip of ander Vaartuig, vcor iemand, welken in de Provincie van Utrecht woond, gemaakt heeft, en daar van het zyne, het zy geheel niet, of Hechts ten deele bekomen hebbende, niet genoeg, ten opzichten van een derden is gefecureerd met het doen maaken en pasfeeren van een Bylbrief, maar dat hy, (die zekerlyk moet geconfidereerd worden Eigenaar van het Vaartuig te zyn, zoo lange hy daar van niet geheel en al is voldaan geworden) met den geenen voor wien hy het gemaakt heeft, daar en boven ter bewaaring van zyn goed recht, behoord te compareeren voor den Schout of Secretaris der piaatfe, alwaar den Perzoon woond voor wien het Vaartuig gemaakt is, en het zelve in voegen als vooren aanbrengen.
258 OEFFENSCHOOL voor
Subjecceerende dezelve, alle Rechten en Rechtercn. Aldus gedaan enz.
Een andere By! bi ief.
Voor my enz., Compareerde A, woonende te B, dewelke bekende voor hem en zyne Erfgenaamen , gekogt te hebben , van C , woonagtig tot D, een Roeyfchuyt, lang 20 voeten, wyt 4 voeten, hol 2 voeten cn 3 duym, voor 3o Guldens. Welke penningeu hy beloofd den gcmclden C, viy, kofteloos, en fchadcloos te betaalen, op twee eerstkomende na den ander volgende Meydaagen , namenlyk, in den Jaare .... en ... ., t'elkens de gerechte helfte, en zonder eenige kortinge, 'tzy van wynkoop, fchryven van een Bylbrief, of eenige andere ongelden, hoe .die ook genaamd zouden mogen wezen; waar voor hy tot irakominge van het zelve verbind zyn Perfoon,~ in 't Generaal ' alle zyn Goederen en de voornoenute Schuyt , ten Specialcn onderpand," met Zc-yl, Treyl, en al zyn toebehooren en Gereedlchappcn ; met magt om dezelve overal te vervolgen, waar hy dezelve ook zoude mogen vinden. Aldus gedaan enz.
XXXVIII. HOOFTSTUK, Van Bodemery-brieven.
Rodemery, is geldJeening, waar van den Uytleender het gevaar van de Zee ondergaat, waarom hier voor ook hooge lnteresfen mogen bedongen worden, en zo veel te meerder als het gevaar grooter is.
Een Bodemery-brief dan, is een Gefchrift, waar by de Eygenaars, of anders een Schipper buyten 'sLands, om geld verleegen zynde , het
zei-
de NOTARISSEN. 2e>
zelve op den kiel of bodem van hec Schip opneemt; onder beding, in gevalle het Schip behouden overkomt, de opgenomene gelden, mer de uitgeloofde Intreden, wederom te zullen opbrengen.
Zie Wasfenaars Praktyk Notariaat, Cap. 9. §. 1-4. Van Leeuwen Roomsch Hellands Recht, 4. boek. 9, deel. §. i-a. De Groots Inleiding tot de Hollandfche Rechtsp-eleerdheyt III. Boek. XX. Deel. §. 47.
Daar omtrent moet men in acht neemen, I. De Hoedanigheyd en de naam 1. Van den Schipper. 2. Van het Schip. II. Hoe veel daar op ontvangen word.
III. Wat gevaar het zal onderworpen zyn,- wanneer, en hoelang te loopen.
IV. De Interesfen; en den loon van de Bodemery.
V. Claufula en flot daar toe vereyfèht»
Zie hier Minuten van Bodemery-brieven.
VoormyA, Notaris tot B , Compareerde C wooftagtig tot Amfteldam, en Schipper van zyn Schip, genaamd D, groot omtrent Honderd Lasten, tegenwoordig leggende tot E, en gereed zynde om met de eerfte goede wind Zee te kiezen en herwaards te komen 4 alwaar zyn rechte ontlaadplaats zal zyn; dewelke bekende voor hem'en zynen Erve ontfangen te hebben, van F, woonende tot E voornaemd, een Duyzend Guldens en zulks op Bodemerye, of de Avontuuren van de Zee, op zyn Schips kiel en gereedfehap, zo als hy t zelve tegenwoordig bevaard; welke gevallen
cu
s/ö OEFFENSCHOOL voor-
en Pcnkulen ge-eyndigd zullen zyn, en de Bodemery daar van veifcheenen 24 uuren na dat het gezegde Schip voor de voornoemde Paaien zal aangekomen zyn.
Ook beloofd hy Comparant, het opgenooinen geld , met nog tien ten 100 voor 't gevaar ter Zee, te zullen betaalen, en over te ftuuren, aan dc voornoemde F, drie dagen nadat het gemelde Schip voor de gemelde Paaien zal zyn Gearriveerd, in goeden gangbaaren gelde tot zynen lafle; daar voor verbind hy Comparant ten Speciaalen onderpand, het voornoemde Schip, met den aankleevcn van dien, en verder zyn Perfoon, en in 't Generaal alle zyne Goederen enz.
Nog een andere Bodemery-brief. Voor my enz. A, B ,' en C, alle Koopluyden totD, en Reeders van hun SGhip, genaamd.de Gouden Leeuw, groot 200 Lallen., en alwaar Schipper op is, E, van F, leggende tegenwoordig tot Koppenhagen op dc' Reede, om met de eerfte goede wind, Zee . te kiezen, en herwaarts tot D, voornoemd,, te komen, alwaar de rechte ontlaadplaats zal zyn; welke Comparanten verklaarden , voor hun, en hunne Erven gezamenlyk, en elk , een voor al, onder tifftand van alle Beneficiën, hen tot voordeel konnende Itrekkcn, (en waar van zy verklaarden, ten genoegen door my Notaris, onderrigt te zyn,) ontvangen te hebben van G, woonende tot H, twee Honderd Guldeus, en zulke op Bodemerye^ en 't gevaar van de Zee onderworpan, eveneens gelyk hun Schip, kiel en gereetfehap, met alle hunne ingeladen Goederen,, nu ter tyd op de voornoemde Rcede, vaardig legd; welke voorfchreeven Pcrikuleu, XXIV. uuren daar na zullen Geëxpireerd zyn, na dat het gemelde Schip voor de voornoemde Paaien zal zyn aangekomen; en belooven zy Comparanten, boven het ontvangen Capitaal, nog ia ten 100 aan winst te zullen "betaalen , enz.
XXXIX.
de NOTARISSEN. 2?t
XXXIX. HOOFTSTUK,
Van Polken van Asfurantie.
T7 en Polus van Asfurantie, is de Befchry. \2j ving van een gemaakt Contract, waar by ie* mand voor zekeren loon, des anderen goed, Koopmanfchap of lighaem , voor het gevaar van de Zee, en alle andere ongelukken, op de Reys voorvallende, verzekerd; en by aldien fchaade voor het overbrengen voorvald, 't zelve in 't geheel of tea deele, beloofd te vergoeden. Dezelve is driederley,
A. Op de Koopmanfchappen en Goede* ren.
B. Op het Schip.
C. Op iemands lighaam.
Men moet in het opllellen van zodaanige Brieven , voor al acht geeven.
Voor I. Dat het tiende deel van de waarde der Goederen, tot lafle van den Eygenaar, onverzekerd moet blyven. II. Dat daar in naauwkeurig word aangeteekend.
1. De naam van de Schipper.
2. - - het Schip.
3. De Plaatze alwaar het word afgelaaden. - - - heenen gaat.
Ten zy den Koopman niet wist, met wat Schip zyne Goederen zouden afgezonden worden j in welk geval hy
1. Dit in de Brief moet verklaaren.
2. Wat befcheyd hy van de laadinge zyner Goederen heeft ontvangen.
3. Moet
ayn OEFFENSCHOOL voor
3. Moet de Premie gereed betaald worden.
Ëh in gevalle iemand Goederen of Scheepen, die reets van de PJaatze hunner laadinge zyn afgevaaren, wil Asfureeren', m'oetdit, als ook de tyd in de Police uitgedrukt, of anderzints verklaard worden, dat hy het niet wist ,• waar op voor af te letten ftaat, alzo dit niet gedaan zynde, de geheele Asfurantie van onwaarden zoude zyn, en den Geasfureerde zyn verhaal, op den [Notariszoude zoeken y die de Polis gefchreven had, in gevalle dit door zyn fchuld veroorzaakt was.
III, Moét ook daar inuytgedrukt worden.
1. Wat gevaar.
2. Wanneer dit fp beginnen,
3'; En hoe lang het zelve ten lafte van den Asluradeur zal loepen.
IV. Moeten de Asfuradeurs de Schipper, by 't fchryven van deze Brieven, last geeven, de Goederen' die mogten verongelukken of bederven, ten beften re redden, te verkoopen, enz, onder beloften van alle de koften daarom gedaan , en de fchaade daar over geleden te vergoeden; 't zy datze behouden, of niet behouden worden.
V. De Prsemie van Asfurantie.
VI. De Claufule, die daar toe vtreysti word.
Zie IL de Groots 'ïnleyJinge til. Boek XXIV. Deel. Van Leemvens Koomfch Hollands Rèchty 4. boek 9. deel. §. 3. &c. Wasfenaar Praktyk Notariaat, Cap. 8. en Ordonnantie van Asfurdntien en Av dry en der Stad Amftèrdam&c.
Ex-
©e NOTARISSEN.
«73
Exempelen van Policen van Asfurantie.
Voor my A, enz. Compareerde R, woonagtig tot C, dewelke verklaarde, dat hij zich zeiven verbonden heeft, ten behoeve van D, mede aldaar woonende, voor zodaanigen casqüe of Corps van 't Schip genaamt E, groot 300 Lasten, daar Schipper op is, F, en leggende tegenwoordig tot G, om met de cerftè goede wind, Zee te kiezen; met zijn Gefchut, Zeil, , Treil, en aankleeven van dien, den voornoemden D, of iemand anders toebehoorende, waar van hij het Perikel mits dezen tot zynen laste neemd, van die dag cn uure af, dat het gemelde Schip buyten gaats, in Zee is fteekende, en tot die tyd toe, dat het zelve alhier voor de Paaien te H, te rug zal zyn gekomen; cn zal .dé voornoemde Schipper, of iemand anders, het voorfchreeven Schip mogen ltéeren cn wenden, herwaarts en derwaarts, door nood of met wille, waar liet hem zal behaagen; alle Havens mogen aandoen, en aldaar ra zyn genoegen blyven i, zullende de voornoemde B, van alles 't Perikel loepen, én op zich neemen, 't zy van vuur, wind, onweder; alle Overlasten, Arresten en in Detentie-neemingen, door Koningen, Princen, ofRepubliken; Roveryen, Negligentie van Schippers, of Scheepsvolk; met een woord, van alle Perikulen reedsgenoemcl df niet genoemd, en die 'er zouden konnen voorvallen ; Ordinaire en Extraordinaire, niets uytgezondjrd. Snellende hy B, hem in alle ongevallen , die het zelve Schip zouden mogen overkomen, ia plaatze van D, om hem te ontheffen vau alle fchaade en verlies, die het zelve zoude mogen lyden; bel'joveude alle dezelve aan hem D, te Vergoeden, binnen een Maand, na dat hy daar van kennisfe zal hebben gekreegen; geevende ondertusfeheri last aan Schipper F, en alle andere, om zo wel tos fchaade als voordeel, zodaanige middelen, totbehotidenisfe van Schip en Goederen aan té Wenden» als de gelegenheyd best zal vereysfehen; zonder daar toe nader Permisfe of Authoriteyt van 1100?
S tol
»74 OEFFENSCHOOL voor
den tc hebben; beloovende de onkosten, daar' omtrend gevallen, 't zy dat het geborgen word of niet, op het zeggen van die de onkosten zal gedaan hebben, te Rembourleeren; behoudens dat D, boven gemeld, zal betaalen, gelyk hy beloofd mits dezen, de PrEemie van deze Asfurantie, tot duyzend guldens, binnen drie dagen te voldoen; Confenteerende, dat hier van zuilen gemaakt, en geleverd worden Acten, in Debita forma, welke zy wederzyds ter goeder trouwe, beloofden na te koomen j ten dien eynde van alle Exceptien, die dezen eenigzints mogten hinderen, Renimeieeren ■ de. Verbindende daar voor enz.
Een andere Polis van Afiürantie. Voor my A, enz. Compareerde B en C, Koopluyden lot D; welke verklaarder,, dat zy ten behoeve van E, Geasi'ureerd en hun verplicht hadden, voor de Koopmanfchappen in zeker Schip seiaaden, dat F, genoemd word, en omtrent 100 Lasten groot is; waar op tegenwoordig is, Schipper G, gaande na ü. Bdtaande dezelve Goederen, in
6 Zakken Wol, alle geteekend B, en C wcegende te zaamen 1500 pond. *
ra Pakken Scharlaakcn, ieder uak in-' houdende zes halve ftükken Laaken, eeteekend als boven.
6 Baaien Turks Gaaren, wegende ieder 1300 pond, geteekend als boven.
Van weike Goederen, zy Comparanten 't Perikel tot hunnen lasten neemen, loopende van die dag en uure af, dat de voornoemde Waaren bv E, of Ordre v:n hem verkreegen hebbende, in 't voornoemde Schip zullen ingelaaden zyn, en ter tyd toe, dat alle dezelve Goederen, behouden to<<ü5 zyn aangekomen, en zonder eenige fchaade of verlies-, aldaar aan land zullen gelost zyn • en G ofte iemand anders daar toe gelast met het zelve Goed zal mogen keeren,. wenden, herwaards en
der-
öe notarissen: %7s
Eerwaards, en 't zy uyt nood, öf met zyn wil, mogen aandoen, zodanige Havens of Reeden, als den Schipper zal goedvinden ; en dat hij, 't zyuyt: nood, of by andere gelegenheyd, de voorfchreeven Goederen zal mogen ontlaaien in andere Schecpen overzetten, zonder nadeel cn verminderinge aan de voornoemde Goederen, aan. te brengen; neemende alle Perikulen ter Zee, 'tzyvanoiH weer, vuur of wind enz. ten zynen lasten; ai waren 't Roveryen, onagtzaamheyd, verzuymen, met wille van de Schipper, of 'tScheeps-volk#. geen ongemakken of Perikulen, Exemp:;neemende zy Comparanten aan, alle opkomende verlies ën fchaade te draagen, cn hem daar vantelndemnceren, en goed te doen, met ioooo guldens binnen een maand, na dac de voornoemde fchaade en verlies, behoorlyk zal gebleeken zyn.
Gevende zy Comparanten, magt aan G, of andere , om zo wel tot fchaade a.s voordeel, van hen, de voorfchreeven Goederen aan te tasten, te bergen, en ten meesien nutte te gebruyken,na yereysch van zaaken, zonder voorgaande nader verlof; de onkosten tot behoudcnLfe van gemelde Goederen hefteed, 't zy dezelve Goederen cered zyn of niet, zullen by hen Comparanten, vo'g.ms hun waaragtig opgeeveh onder Eede, aan hen goedgedaan vvoiden, zonder eenige tegenfpiaake, mits dat de bovengenoemde E, voor de prys der voornoemde verzekering , aan hen B, en C, zal ' betaalen, XX. ten 100, van de waarde der Goederen, zodr.anig als dezelve alhier zyn ingekogt, blykende by aaitteekeninge aan hen Comparanten vertoond; Confenteerende dat hier van twee aieensluydende Actens worden gemaakt, in D-'bita forma; 't welk zy beloofden ter goeder trouwe na te koomen, ten dien eynde Remmciecremle, van alle Exceptien die dezen eenigzints zouden konnen hinderen. Daar voor verbinden, enz.
Polis van Asfurantie op iemants lyf.
Voor my A, Compareerde B, en C, woonende tet D, welke verklaarden Asfurantie te doen, aan S ü E,
0
&7S OEFFENSCHOOL voox
E, fchipper van het Schip, genaamt F; nSmelyk elk van hen, zo veel als hier onder geteekend ftaat, van deze StadD, af, tot O, en van daar wederom tot deze Stad toe; mits dat gemelde schipper, alomme zo wel in 't gaan als 't komen zal mogen zeylen, aanleggen, loffen, laaden, 't zy op wat Dangereuze Plaatzen het ook zoude . mogen zyn; als mede aldaar zo lang vertoeven, als hij geraadeh zal vinden; zonder dat zy Comparanten, m 't minfte daar op zullen te zeggen hebben, en zulks op den Perfoon van Scripper G, voornoemd,- namelyk, in gevalle hij van den 1 urk, or van zyne Adherenten genoomen en in eene van hunne'Havefls, Sleeden, of Provintien, pvankelyk word opgebragt, 't zy op wat wyze' t zelve ook zoude mogen gefchieden. En in °-e' yalle (t geen Godt verhoede) dat hy GeasOw reerde van de Turken, op deze Reyze mo-r genoomen, of gevangen worden, en als voor hecnen gezegd is,% eenige van hunne Havens wierd opgebragt, zo belooven zy Asfuradeurs, bv eere, trouwe of vroomigheyd, in plaats van Solemneelen Ecde, haare geteekende penningen, in 't geheel en ten vollen te doen opleggen, en voorden zeiyen, te voldoen, zo haast hen door een Notaris en Getuygen van zyn gevankenis, kennisfe word gegeven; waar tegens den Schipper ook «rehouden zal zyn, deze Asfurantie - penningen teg&en P ten hondert, voor zyn L'ytreyze te voldofn van alle Claululen na rechten, of Costuymen hier tegen flrijdende, mits dezen Renuncieerende Al dus gedaan enz.
Nog een Polis van Asfurantie op Goederen, Voor my A , enz. Compareerde B. C en D * dewelke verklaarden mits dezen te Asfureeren aan E F, en G, of die het anders in 't geheel of ten deele zoude mogen aangaan, te weeten, elk, voor de penningen hier onder geteekend namelyk Van deze Stad af, tot Archangel in Rusland toe • en int volle gedaane Handelingöe, van daar/en alle de daar omleggende Plaatzen, tot dezer'S te ede
toe;
be NOTARISSEN. &??
toe; mits ook vryheyd hebbende om op alle Plaatzea zo in 't gaan .als komen, te mogen aanzeylen, verzeylen , leggen, losfen, laadeu, herlaaden, handelen, cn verhandelen, 't zy eens offneermaaleïï, aiies na des Schippers believen, met of zonder hun Asfuradeurs we'eten; mogende alle bedenTelyke en onbederffelyke YVaaren. hèenen, en wedervoeren; en reeds gelaaden, of nog te Jaadeh op het Schip S, gevoert by Schipper F, of wie in zyn plaats voor Schipper zoude mogen komen; neïinende wy Asfuradeurs aan , tot onzen lasten te neemen, alle de Perikulen en rampen, die de gemelde Goederen mogten overkoomen, 't zy dezelve Goederen in 't Schip gelaaden zijn, of nog gelaaden moeten worden, of in Rusland in Pakhuyzcn mogten legden; dezelve voor brand, dievery, geweld Arresten, Confisquatien van hoogerhand, te Asfureeren ,• a;s ook wat zwarigheden dezelve mogren overkoomen, dezelve te vergoeden, cn ons' in allen deele, in plaatze van den Gei asfureerde, ftelleude; en bclooven onze geteekcude penningen binnen een maand.,na dat het misfen der (Joedcrcn tot onze kennisfe zal gekomen zyn, ten vollen zonder eenige kortinge te betaalen, zonder gedeelte daar van af tc trekken, alzo wy alles tot onzen lasten neemen; doende mits dezen ook afftand van de Ordonnantie, van de Kamer van ^Asfurantie dezer Steede; en in gcv;d van havery of eenige verfchillen, zyn zy te vroede, dat' dezelve door twee Neutrale Mannen zullen mogen werden afgedaan, by de Geasfureerde zelfs te kiezen, wiens uytlpraake zy hun in allen decle volkomen onderwerpen. Verbindende enz.
Aanhangzel van de Kamer van Asfurantie te Amfterdam.
Deze Kamer is haar oorfprong verfcbuldigd, san de Bloeyende voortgang van dé Scheepvaart en Koophandel van deze Stad, dewyle Reedevs en Kooplieden, hunne Wyd en zyd-zwervende Scheepen en Goederen , om geen al te groote fchaade lyden, lieten Asfureeren; doch'deyvyl hier uyt S 3 meer-
m OEFFENSCHOOL voor
jneermaalen groote oneenigheden cn Questïen reezen, is tot ontlastinge van de Heeren Scheepenen , in den Jaare 1508, de genoemde Kamer v£nAsfurantie opgeregt: be ftaande uyt drie Heeren die als Rechters zitten: Nevens. neeren, me
Een Secretaris. En een Gezwooren Klerk. Voor welke drie Heeren Rechters, alle zaaken van Asfurantie en Havery verhandeld en Gedecfdeert worden; genietende gemelde Heeren wegens de Asfurantie, daar voor met den Secretaris van ieder Honderd guldens, een derde deel van een gulden. Doch dit in 't voorbygaan. s
XL. HOOFTSTUK,
Van Chsrteparty,
Een overeenkomst van Bevragdnge, vervat de Huur tusfchen een Schipper, en een Koopman , waar by den Schipper voor een zeker getal benoemde penningen, des Koopmans Goederen die hy m zyn Schip zal laaden, of doen Jaaden, aanneemd, op zekere aangewezene Plaatzen te losten, en aldaar met andere Goederen te laaden en wederom ter geftelder Plaatze te rug te voeren ] of op al zulke Plaatzen en Havenen, als zy met den an leren Comradteeren.
Hier omtrent! most men in acht neemen, l De naam en gelegenheyd van 't ïchip, en
hoe het voorzien en gewapend moet zyn. II. De 1 -laats van de onciaadinge der ingé.
noomeH C ederen. HL De tyd en Plaatze van herlaadinge en
we-
»b NOTARISSEN. a79
weder ontlaadinge, als ook de Legdaagen, en wat des meer is. IV. Het loon en di bedongen vra ~t van den Schipper, met de vryheyd vanal.enoodige onkosten enz. _^Zie Wasfenaars Praktyk Notariaat, kap,
Exempel van een Cherreparty.
Voor my A, enz. Conmareerdcn B, en C, dewelke verklaarden, dat zy mét den an .leren, een contract van bevragtinge hadden gemaakt, cn beflooten op dc volgende Voorwaarden:
Namelyk, dat de voornoemde Schipper van zyn Schip D, groot 120 Lasten, leggende tegenwoordig Zeylreede voor E, gehouden is, zyn Schip zo veel hem mogclyk is, te voorzien van alles, niets Exempt, wat tot de voorgenoomen Reyze, naodig zal zyn.
En volkomen toegerust zynde, zal hy omtrent Mey aanftaande, of eerder, zo het den Koopman zal believen, van E, 't zeyl gaan; zonder wind, of eenige tyd te verzuymen, cn rest door, na F, zeylen, met alzulke Waaren en Goederen, als den Koopman- hem ter bekwaamer laadinge zal willen ingeeven ; om dezelve aldaar te outiaadcu; en daar aangeland zynde, zal hy gehouden yya, aldaar zo lang te blyven leggen, als het den Koonman in redelykhèyt zal behangen, ten minften vier Maanden, een week of twee onbegreepen;. welke Legdaagen zullen ingaan, zo ras het Anker aldaar is gevallen; en zo hy langer als vvf Maanden moet leggen, zal 't hem betaald wórden; naar het zeggen van zodaanige, die deze zaaken kundig zyn; zal ook gehouden zyn binnen de gemelde Legdaagen te verzeylen, op alzulke Havenen, en met zulke Goederen als het den Koopman, of zyne Gecommitteerden zal behaagen ; doch niet verder dan tot G; en aldaar Gereverteerd zynde, zal hy gehouden wezen zulke Goederen wederom in te laaden, als den Koopman of zyn CommisS 4 fio-
a8o OEFFENSCHOOL voor
fionaris, zal goed en raadfaam vilden; en alzo yollaaden weezende, met de eerfte bekwaamt; Wmd en Weer van daar af te zeyleu, nergens te vertoeven, eer zy alhier ter PJaatze aangekomen, en ontlaeden zyn; in welke laadingen en ontlaadingen de Bootsgezellen zullen gehouden zyn, het goed aan land; en wederom aan Scheepsboord te brengen, en met de Boot te bearbeiden, zo als t gebruykelyk is.
En alhier aangekomen zynde, zal den Koonman gehouden zyn, aan hem na goede leevering'voor; vragt te betaalen 52000 Guldens, boven Haveyy en Püotagie, naar Coftume van dc Zee. Alles onder verband enz.
Tot Asfurantie van de ingeïaadeu Goederen, word vereyscht, dat den Koopman een verklaannge, en kenmerk aan den Schipper geeft, wat, en welke Goederen hy voor hem heeft mede «renomen , anders een Cognosfement of Carga genaamd ; zy is van deze of diergelyken inhoud: Cognosfement of Carga. A, Schipper (naast GódtJ vsnzyn Schip, o-e. raamt B; nü ter tyd gereed leggende voor C " om met dc eerfte goede wind, duÏGodtzalvcrleenen , naar D, te zcylen, alwaar y.vu rechte ontïaadmge zal zyn; wélke Verklaarde eii bekende van E, Koopman, onder den overloop van zyn Schip, ontvangen te hebben, de navolgende Goederen:
1. 6. Pakken Lakehen, gemerkt enz.
2. 10. Scbaripe-vellcn, enz.
Zynde alles droog en Wel geftelt, 't welk hy beloofde te leeveren, (zo Godt hem behouden Reyze verleend.! met zyn Schip tot D, aan den Heere E of zyn Commislionant; mits voor zyn vragt be' laaiende F, en Avarye na Zee gewoonte. Onder Verband enz.
Volgens de Zeerechten van Wisbuy, mag een Bevragter de huur van 't Schip aan een ander wel
over
de NOTARISSEN. *Si
over doen; en dan field men de nieuwe Cherteparty dus in.
A, verklfuujd over te haten, gelyk hy doed by dezen aan B, de Laading en Bevragting, in dc Acte hier Geannexeerd, verleden voor , mits dat hy alle dc daar in zvnde Conditiën aanneemd; exempt dat hy in "plaats van XXVfll. guldens, XXXlf. ter Vragt zal gceven, blyvende alle het andere in zyn volle kragt, en onder 't verband in dezelve begrepen, enz.
XLÏ. HOOFTSTUK,
Van Contracten cn Accoorden.
Alzo deze Gefchriften op alles tncpasfclyk zyn, hebben wy dezelve agter de voorgaande geveegd.
ContraB, is een onderhandelinge tusfchen twee of meer Perfoonen, in een zaak bewilligende, 't zy in Koop of Verkoop, Huur of Vcrhuuringe, of wat naam men het zelve ook zoude mogen geven.
In alle Contracten, moet men deze zaaken overweegen.
I. Wie de Contrahent, aan de eene,
II. En wie die aan de andere zyde is, Iïï. Waar over dit gedaan word,
IV. En wat voordeel elk bedingd. VM Leeuwen Roomsch Hollands Recht, IV. Boek 2. Deel. Be Groots Inleyding tot de Hollandfche Rechtsgeleerdheyd III. Boek 3. Deel. en Wasfenaar Prabl. Not. Cap. 2.
Zie hier een Exempel. Voor my A, Compareerde B, en C, aan de S_ 5 ee-
OEFFENSCHOOL voor
eenen E ^oZuf^F^ WMr vandeeerffc fteed ftfhobbe?bvn ' »> verklaarden be-
verbindende enz. amaens. Daar voor
tusfchen wee of meer Perfoonen, die met el-
hefX TST® aangaan' °»de^eloTe van het zelve na te komen, en dit ziet eieentlvk od
Sn (i ie r£eCS WSfchen Clkanderen fe 5
XL1.
O) Zie hier een Accoord van dien aard Compareerden &c, A.
Eefzaime' & ^JS? B V ' *°«en* alhier, de j^er^darnc U . . . woonende tot. . ende n ;„
huwelyk hebbende E woonca.fe tor r ü ' in
hier prifent, te kennen geevendT dat d^^ld ^
parantes voorfchreeven overleede'n f,eiftenco,r-
£CMan ^ÏSS^™"- °Ver,£edeleedene OnH»« «ifenaa"l is gefeest vara zyn overfchan «„ c a " Z/ eerfte marante als Gemeenfchap van Goederen met haar overleedene Mm £had
heb-
be NOTARISSEN. aSj
XLII. HOOFTSTUK,
Van Requesten.
| ~\it zyn zodanige Aften, waar by iemand, \_J die iets begeerd, of van nooden is, zyne begeerte of nood, aan zo eenen te kennen geeft,
die
hebbende uit de nalaatenfchap van de=zelvs ouders zeude kunnen of moogen eisfchen haar lirfportie; en alzoo den boedel en Nalaatenfchap van haar comparantes overleeaenen Man en deszelvs ouders tot dato deezes noch niet is afgedaan, geeffent en gelujuideeit; ende omme alle questie, procesfen en moeyelykhecden, die tjaar uit zoude mogen koomen te fpruiten met den anderen te weezen Geaccordeerd, geconveu eevd , en over een.:e' koomen, namelyk, dat de Eerfte comparante alle het geene baar voorfchreeve overleedene inan met zyn Dood heeft ontruimd en nagelaeten by ee Eerfle comparante in vrye Eigendom fhl werden bc/.eeten ; zonder iets daar van uit te keeren, ten einde omme daar meede te handelen, zoo zy te Raade fal werden ; etiyk ook aan de zyde van de twee laatile comparanten zv Meden alle het gunt hunne ouders zullen of koorpen natcL.r.ten in eigendom zullen mogen behouden, zonder dit de eerfte comparante daar op iets fa! te prsten 'ee.en hef-en , en laaiende ai'c het zelve voor en ten behoeve v.-in de twee laatile comparanten, omme daar meede te doen zoo zy zullen goedvinden; met welken accooids zy comparanten wederzyds verklaarden met den andeien te weezen geaccordeerd ende over een gekoomc-n , zonder dat de een op den andere iets nadeis te prctendeeren heeft, uic wat hoofde of benaaming het mogte weaiéa. msar quiteeren malkandertn daar van by deezè; met "belofte dat de een van den an ieren niets naders zal eisfchen of doen eisfchen onder Renunciatie van Reliëf, Reductie en alle andere behulpmiddelen van Rechten dit; deeenofden ander van de cornpa'anten intyden en wylen te baate zèude moogen koomen; alles onder verband van hunne weder-
zyc%
*84 OEFFENSCHOOL' voor
die hy weet magtig te zyn, in dezen zyne begeerte te voldoen.
Daar in moet men aanmerken:
I. Den Titel die wat ter zyde moet liaan.
II. Behoorlyke Submisfie.
III. Een Relaas, dat men heeft voor te ftdlen.
IV. Het verzoek zelfs. Wasfenaars Praktyk Notariaat. 107. en
Zie hier eenige Exempelen van Requesten. Aan den Ed. Achtb. Gerechte van enz.
Zweeft met fchuldig Respedt en op een ootmoeVJ dige wyze te kennen, A, UE. Achtb inwoonerf tot B hoe dat zy Suppliante, eer'igcn tyd als Dienstmaagd gewoond heeft, in de Hèrberge te C, genaamd D. als wanneer tot verfche»den reyzcn by haar is gekomen E, die op veclcrley wyze haar Suppliante' heeft zoeken te verleyden en mcermaalen getragt met hr.ar Suppliante, vlee' Ichelyke Conyerfatie te pleegen, waar toe zy haar einde lyk, na t zelve langen tyd wederftaan te hebben en uyt zwakheyd des vleefches, en door zyne dierbaare Solemneele belofte, van haar te zullen Trouwen, haar heeft laten beweegen; waar op zy ook den., van een Zoon is verlost, zonder dat hv E , zedert die tyd ooit na haar heeft omgezienen alzo zy Suppliante | van een deugdelyke Afkom • lte zynde, en buyten dit droevig misval altyd onbefproken geleeft heeft) nu van alle Support berooft is, en als een minderjarige Ouderlooze
Wee-
riende zy Comparanten wederzyds hier van uitte aeaea acle m forma gepasfeerd enz. ter goedemouwe ?
ue NOTARISSEN. 485
Weeze, in Armoede met haar teder Wigje moet frikkelen; en zy Suppliante op de waereld niets liever begeerde, als dat den voornoemde E, toe zyn pligt moge gebragt worden,- namelyk, zyn pkgtige Trouwbelofte te voltrekken en haar Suppliante alzo tot een Man, en haar onnozele Zuygeling, tot een Rechraardige Vader te zyn, 't welk hy nochtans halikrrig blyft wcygeren, üerhalvert vind zy Suppliante haar genooddrukt, om haar van middelen van Justitie te bedienen; doch van geene Penningen voorzien zynde, om dit in 't werk teilelleni keerd zy zich tot UEd. Achtb., haar dehioedig en mee een bedroefde ziele fmeekende, dat U lid. Achtb. gelieve te bezorgen, dat zy in alle haare onderneemingen, en in alle gevallen Pro Deo mag bediend worden, of zodaanige voorfchryvinge van U Ed. Achtb. te mogen ontvangen , waar door dit mag Geëffectueerd worden; 'c Welk doende enz.
Aan de Ed. Mog. Heeren, 4e Heeren Gecommitteerde Raaden, yan de Ed. Gr. Mo°, Heeren Staaten van Holland en JVest- Ö Vriesland, in fiVeft- Vriesland, en in V Noorder Quartieri Geeven met behoorlyk Respeét te kennen A, en B, Houtkoopars tot C; hoe dat zy ten dienfte van 't gemeene Land, Hout hebben gekeverden daar voor bedongen, te zaamen D, in zes Maanden te betaalen, die den . . . .zyn ge-eyndigd; breeder blykende by de Geannexeerde Ordonnantie van U Ed. Mog. van den; mec
welke Ordonnantie de Supplianten, of een vanï beyden, hem in 't begin van de Maand laastkden aan den Heer Ontfanger F, heeft vervoegd, aldaar gemelde betaalinge verzogt, en kreeg tot antwoord, de voorfchreeven betaalinge niet te konnen doen ,
al-
s85 OEFFENSCHOOL vooe
alvoorens van U Ed. Mog. daar toe nadere «2 Speciale Ordre ontvangen te hebben. En dewyl zy Supplianten, menfchen zyn, die dagelyks veel geld in hun Koophandel noodig hebben, keeren zy zich aan U Ed. Mog. ernftig verzoekende, dat het U- Ed. Mog. mogt gelieven, aan den voornoemden Ontvanger nader en Speciaal Bevel te geeven, ten eynde de Supplianten voor hunne goede geleverde Waaien, mogten voldaan worden, 't Welk doende enz.
Ander Voorbeeld,
Aan de Ed. Mog. Heeren, Gecommitteerde Raaden van de Admiraliteit. Geeft met fchuldig Respecl, Op eene ootmoedige wyze te kennen, A, weduwe van wylen ü, Burger der Stad C,,hoe dat haar SuppliantesMan, eenige jaaren lang, het Edele Collegie van de Ad. miralkeyt, als Stuurman op verfcheyden Oorlogfchepen bediend heeft, en waarin hy hem zeiven, zonder Jailantic, gefproken, altyd eerlyk heeft gekweeten, zo als een goed en ervaaren Stuurman gehouden is te doen; en dewyl haar StippliantesMan, over omrrend VI. Maanden, als Stuurman op het Schip van A, in dienst zynde, veg». tende is dood gebleeven, haar Suppliante met vyf Vaderboze kinderen agterlatende, neffens een oude Moeder die den Ouderdom van LXXX. jaaren, bereykt heeft, zo dat zy in groote Armoede en elende moeten fukkelen; en dewyl zy Suppliante in deze duure en benaauwde tyd, met zo grooten en zwaaren Familie en daar en boven met zo veele fchulden belast zynde. geenzints in ftaat is, om' haar zeiven, en haar lasng Huysgezin, de kost te verzorgen, verzoekende en biddende, dat UEdJ Mog. uyt zonderlinge Gratie, en om redenen bo-
vea
de NOTARISSEN. *8f
ven gemeld, aan haar een Jaarlyks Tractement, tot onderhoud en verkwikking van haar Suppliante, gelieven toe te leggen. Dit doende enz.
Verzoek fchrift aan den Ed. Hove van Holland, wegens Verdam agendi.
Geeft eerbiedig te kennen A, Borger en ïnwoonder der Stad li, hoe dat zyn Suppl'iants Vader C, dezer Waereld overleeden zynde, zyn MoederD, naderhana ten tweeden Hnwelyk gekomen is, met eenen E, Borger en Invvoontier binnen gemelde Stad , en zyn gemelde Moeder daar op met denzelven E , in den gebeelen Boedel is blyven zitten , zo als die Dy des Suppliant» Vader, met de dood was ontmymd, zonder dat zyn Moeder aan den Suppliant, eenig Vaderlyk bewys had gedaan; en alzo den Suppliant, met gemoede daar toe niet konde geraaken, heeft hy hem genooddrukt gevonden, den vournoemde E, uyt naame van zyn Vrouw, voor deu Gerechte van B, te doen dagvaarden, en aldaar te pleyten, tot het leeveren van ftaat en Inventaris; mitss'aders, fchiftinge, fchcydinge, en deelinge van de voorfchreeven Goederen, doch aangezien den Suppliant niet bevoegd was, om zodanigen Proces uyt te voeren, ten zy alvoorens Veniam agendi , had verkregen , en den zeiven Gerechte van B, Diifculteyt maakte die toe te Itaan, meenende dat zulks by dezen Hove moet verleend Worden; derhalven Addresfeerd hy C, Suppliant, hem aan den zelve, en alvoorens Renuncieerende van de voornoemde inltantie, verzoekt den Suppliant, U Ed. Mog. Heeren, Mandement, uyt kragte van het welke den voorfchreeven D, Nomme Uxons, belast en bevoolenzy, aan den Suppliant, te leeveren, nette ftaat en Inventaris, met Eede gelterkt; behelzende alle de Goederen, zo als die waaren ten tyde van het overlyden des Suppliant* voornoemde Vader; en dan verder te komen toe ichirtinge, icheydinge, en deelinge van de voorfz. Goederen; en in Cas van Oppufitie, zyctenOpjpoiant, of Oppofanten, zekeren dag voor den Ge-
rech-
«88 OEFFENSCHOOL voor
rechte van B, betekenen, om aldaar te zeggen de redenen van dien, te antwoorden op zodaanigen Eysch en Conclufie, mitsgaders verzoek van Provifle, als den Suppliant ten daage dienende, in 't voorfchreeven geval zal willen doen en neemen; en voorts Procedeeren als naar Rechten, met Committimus aan den dagelykfen Rechter, in Communi for, ma 't Welk doende enz.
Een ander Request, om een Mandement van den Hove te Obtineeren, wegens geleeden Injurie. Aan den Ed. Hove van Holland.
Geeft Respectueufelyk te kennen A, dat hy op den laatstleden, omtrent de middag, gaande wandelen tot B, al? toen zonder reden, en Contrarie de waarheyd by eenen C, woonende mede aldaar, voor een Vcrraader des Vaderlands wierd uytge* maakt; en alzo den Suppliant^ door hetzelve valsch en onwaaragtig zeggen , Geinjurieerd is , en zyn Eer, naam, en goed gerugt is Geledeerd, 't geen hem en zyne Nakomelinge;), in tyd en wylen, ten Rcproche zoude mogen lfajekken, zo heeft hy omtrend de voorfchreeven Injurie in 't openbaar bctuygd, dat hy van meeninge was, diesaangaande Reparatie te verzoeken, daar en zo het behooren zoude; en den Suppliant een Schout zynde, onder de Bcfcherminge van dezen Hove ftaande; ZO verzoekt hy derhalven een Mandement, uyt kra<*t van dewelke den voornoemden C, van weegen de Honge Overigheid Geciteerd werd voor dezen Hove, om alzulken Eysch en Conclufie te aanhooren, als den Suppliant, ten daage dienende in Cas" ▼an Injurie, tegens hem zal willen doen en neemen, daar tegens te antwoorden, en daarin Procedeeren als naar rechten. Dit doende enz. Of anders dusdanig.
Verzoekende een Mandement, waar by de voornoemde B, belast en bevoolen zy, de voo.' fchreeven Injurie, den Suppliant aangedaan,' eerlyk en Profytelyk te beteren. Eerlyk, mits op een zekere
• na NOTARISSEN;
re Rechtdag, by den Hove te Pnefigeeréti - voor dezen Hove te Compareeren; en aldaar te verklaaJ ren, dat hy 't geene voorlchreeven is, onbedast én tegen de waarheid gezegd heeft, en dat hem het zelve van harten leed is ; .als ook van deri Suppliant, biet dan alle eer en deugd te weeten; Profitabel, mits ten behoeve van den Armen te betaalen , eens twee Honderd guldens; de kosten hief op gevallen, te voldoen; en in geval van Oppofitic, zy den Oppofant, dag voor dezen Hove betekend, om de redei.cn van dien te Zeggen,zodaar rrigerr Eysth en Conclufie tc aanbooren, als den' suppliant ter zaake voorfchreeven, ten daage dienende, zal willen doen cn neemen, daar tegens té antwoorden, Procedeerende, als tiaar Rechten; Uit doende enz.
Request, om te mogen hebben ccii Mandement van Complainte. .
Aan den Hoogen Raade in Holland. ■ Geévrmet behoorlyk Respect te kennen A, hoé dat hy Suppliant zekere Huyzinge en Hof in bezie heeft, ftaande en leggende toe. 13, in de Straat O, belent ten £uyden, met zeker Huys en Erve, *r welk tegenwoordig in Huur word bezecten, bvC; welk Huys van den Suppliant, jaar cn dag een vaste Muur heeft gehad, aan de voorfchreeven Zuydr " en Oostzyde, ronder eenige openinge, dan alleerir onder, door zekere Goote Geappropricerd zynde, om het water, door dezelve van het Huys dat van de voornoemde C, bewoond word toe aan dc voornoemde Straat O, te leyden^ van welke voorfchreeven vasté Muur, mitsgaders van geen meer. water door de voorfchreeven Goot re laaten ' loopen, óf eenige Sooten eri openingen daar op uytkomende, te gedoogeri, den Suppliant jaar en dag m yreedzaamé Posfesfie geweest is, en a hoepel niemand den Suppliant cierhüven' behóórde té: iurbceren, of eenig belet te doénVzo h V-tér» ^ Co»
soo OEFENSCHOOL voor
Contrarie zodanig, dat het de voornoemde C, geJiefd heeft , zekere Goote en openinge te maaken, komende - uyt, op hec Erf of de Plaatze van 't voornoemde Huys, 't geen tegenwoordig by de voornoemde C, bewoond word, waar door het water van het Huys, (by den voornoemde C, bewoond wordende; op de Plaatze zoude konnen worden geleyd, van den voornoemde A, en van daar door de Goot geleyd tot in de Goor, die onder hec Huys van den Suppliant gaat; waar tegens den Suppliant hem' hebbende voorzien, met het ftoppen van zyn Goot, onder gedaane Prcefentatie zo voer den Schout, als Burgermee-fleren van P, dat hy dezelve ten allen tyde, zondereenig Dilay, wilde openen, om hec Servituyt van 't zelve Huys te gedoogen, dat by gemelde C, ten Oosten , en Zuydenaangeleegen, bewoond word; mits dat daar alvoorens de nieuwe openinge, by de voornoemde C, aldaar uytgevonden, (voor dezen mede geflopt) by de voornoemde C, zoude werden toegemaakt; welke voornoemde Prasfentatie, hoewel dezelve dcugaelyk en Suffifantis, heeft nochtans C, hem niet ontzien, dadelyk in des Suppliants Muur tweee gaaten te liaan, en door het eene de Goot te leyden, waar door hy het water ten deele fchoon, cn ten deele heel Hinkende en vuyl in des Suppliants Keuken heeft doen leyden, en verders door deszelfs Huysen daar na Interdictie aan den Suppliant te doen \ van het zelve niet weder te floppen, tot groote Prejudicie en bederf van den voornoemden Suppliant, 't welk alzo het onbehoorlyk is, mitsgaders Perturbatie in des Suppliants deugdelyke Posfesfie, of diergelyke; zo verzoekt den Suppliant T,^m*f ee" Mandem«™ van Complainte van ULd. Mog, zo't behoord, 't Welk doende enz.
Re-
fefc NOTARISSEN. a9i
Reqüèst, om te mogen hchben • Mandement van Beneficie van Inventaris^ met Cotómictimus aan den Gerechte van G; Aan den Hoogen Raade'. Heven met alle ootmoed te kennen, A, B, en C, kinderen van D, dat dc voorfchreeven D, heii fuydcr Vader, dezer vvacrcld overleederi zynde, zyi;c nagelaaten Goederen, volgens de Succesfie ab Intestato zyn vervallen op dc Supplianten 3 docH bedugt zynde, dat den Boedel van hunnen over-' leeden Vader, met veeld fchulden mogt bezwaard wezen3 zo dat de aanvaardinge van dezelve, dé Supplianten fchndelyk zoude 'konncn zyn zo vinden zy het derfialvcn uietgeraaden, dezelve Erlfenisfe anders, aan onder Beneficie van Inventaris aart te neemen.
Verzoekende derhalven van UEd. Mog., Mandement van Beneficie van Inventaris, met Committifflus aan den Gerechte van enz. Dit doende, enz; - Request, om tc mogen hebben Mandement van Ceslie.
Aan den Hoogen Raade in Holland.
Geeft eerbiedig re kennen A, woonende tot B, hoe dat hy Suppliant, door geledene rampen en fchaade, zo verre in verloop van fchnlden is geraakt, dat hij niet magtig,is alle zyne Crediteurs te voldoen; eh alzoo zyne Crediteurs geen achtfehyi nen te nemen op des Suppliants geléedene rampen s cn g:oc: verlies, van hun achterwezen willen zyn voldaan,- en het zelvehemonmogelykistedoen,zo word hy godrongen, ten hunne behoeve, afftand van zyne Goederen tc doert om alzo van de overlasc zyner Schuldeysfchers, óndlagen te zyn.
Verzoekende mits dezen, UEd. Mog.; Brie^ ven van Ccsfie, met Committimus aan den Ed; Gerechte der voerzcyde StadBj met de Claufule T 2 vaS 0
2& OEFFENSCHOOL voor
VahAuthorifatieen Infinuatie voor zo veel de Schuld»' éysfchors betreft, die buyten de Jurisdictie van deze Stad Hen onthouden.
Appointement.
Fiar;- pnn' bédoten Misilve aan Burgemeestereri Regeerders , om hier op' te hebben hun'lieder Advys.
Request, om Pardon te mogen hebben.
Aan de Ed. Groot Mog. Heeren Staaten van Holland en WeftVn'esland.
..Geeft eerbiedig te kennen A, dat hy een Obligatie van Honderd gnjetens, ten laste van B, verboren hebbende, met vriyidfcbap tot zyn agterWezen met kunnende geraaken, en bedugt zynde, dat hy t zeive met genoegzaam zoude konnen bewyzen ten * waare hy eenige fchriftelyke «Jbligatie hadde te vertonnen , heeft h$ in t werk geficlt de voorsz» Obligatie, metdeonderteekemng van dien, na tc bootzen; verhopende m zulke? voegen, den voornoemde B, beter tot betaalinge van 't voornoemde agterwezeij tc brengen ; en heeft den • .Suppliant dienvólgenrJe1, de voornoemde B, in Rechten betrokken; voor deri Gerechte van C, om dc voornoemde Obligatie !te kennen, ofte ontkennen.
En alhoewel den Suppliant verhoopt hadde. dat de voornoemde B, hem in Rechten niet zoucic Gedciendecrd hebben, maar de voornoemde fchuld liekenden tamelyk Dilay, om *t zelve te betaalen zoude hebben verzogr; zo heeft hij nochtans,hem' daar tegen Oppofcerendc de voornoemde Schuldbrief ontkend; zulks dat de Officier der voornoemde Stad, hein ook' in 't Proces gevoegd heelt.' ° °
En alzo den Sijppfiant, hem nader bedenkende, vcritaat, drj hy hem in dezen , ten hoogften mis-
gree-
db NOTARISSEN. 203
jgréeperi heeft, en daar over wel in zwarigheid zou■dc mogen komen, ten vvacre hem dit bü UEd. .Groot Mog., uyt zonderliuge Gratie* wierd Gepardonneerd; ZO1 verzoekt hij Suppliant zeer ootmoedig, dat ÜEd. Gioot Mogi'iri acht'tieetHende dat hy Suppliant hem nooit te vooren, op eenigerley wyze heeft te buyten gegaan'; maarzich ter Contrarie altyd eerlyk en vroom heeft gedraagen ; dat hy ook als noch onbejaart is, cn het voornoemde niet gedaan heeft, om -iemandteverkorten, maar alleen om daar door aan. zyn aehterweze'n te geraken, hem uyt Singuliere Gratie , de voorfchreeven misdaad gelieven te Pardonneeren, en daarvan behoorlyke brieven van Pardon te verlcjne,! s 't Welk doende, enz.
Request, om Venictm Mtatis
Aan de Ed. Groot Mog. Heeren, myne Heeren de Staaten van Holland en West-Vriesland. Geven ootmoedig te kennen A, en Ü, Gebroeders, woonagtig tot C.
Dat hunne Supplianten Ouders, dezer waëreld zynde overleeden, en zy echter gaarne in h^c doen van hunne Negorij zouden Cóntitiueeren, zyn zy bedugt, dat iemand ligt befchroomd zou mogen zyn, met hen te Negotieeren, dévvyl zy den ouderdom van XXV. jaaren, niet bereykt hebben, hoewel het zelve vveynig is verichalende.
Derhalven hadden zy Supplianten hen vervoegd, by de Ed. Groot Achtb Cverigheyd vla C, als de beste kennisfe van -hunnen handel, wandel, en bekwaamheyd hebbende, en van dezelve Letteren van Recommandatie, aan U Ed. Groot Mog. verzogt hebbende, die hier nevens gaan.
Verzoekende derhalven , dat UEd Groot T 3 Mog.,
294 OEFFENSCHOOL voor
Mog, inzigt voor de Supplianten nccmende, hen Brieven van Vernam iEtatis, gelieven te verleunen, "t Welk doende, enz.
.Request, den Fidei commisfaire EnTenisfc, voor vry te doen verklaaren. Aan de Ed. Groot Mog. Heeren Staaten van Holland , cn West-Vriesland.
Geven met alle eerbied te kennen A, als Man f* V»o?d van B; mitsgaders C, als Man en Voogd van O.
floe dat inmlnvder Groot".^"r, mef n&une E in den jaare enz.; by zeker Testament, voor den IXotans enz. onder andere Goederen , hunne Supplianten Ouders, heeft Genomineerd en Geinititueerd,_m een zeker ftttkie Wcyland, leggende achter zijn Testateurs litiynnge, in den Banne van enz. helend enz. zynde ïlei'titutie op zyn Testateurs vrinden Subject; namelyk, die geene die hen naast m 't bloed zyn .beltaande, als ook, daar die van daan gekomen zyn. ' '
En dewyl de Supplianten, door. merkelyke ongelukken, als door Brand en anderzints, als ook overlast van kinderen, tot zodaauigen onielegenheyd zyn vervallen, dat het hen nletlanger ïno^èJyk is hunn'e Vrouwen cn kinderen/te Alirnen. teeren, zo. dat zy genoodzaakt zullen worden hen by de Diakoncn der Gemeente, aldaar ter plaatze te Addresfeeren, om hen te verzoeken datze een weekelykze Aalmoesfe, tot Asfiftentie mogen ontvangen.
Doch dewyl liet "op geen reden fteund, dat Diakonen iemand eenige Adfitïcntie zouden verfchaffeii, zo lang hy zig met eenige middelen zoudeRontten behelpen; waar toe ae Sunplianten ook nier geueegen zijn, zo zy het anderzints konden goed maaken.
Om het welke dan voor tc komen, verzoeken zv zeer gedienftig, dat UEd. Groot Mog^., 't zelve
ït'ufc-
de NOTARISSEN. 295
ftukie Land, van het verband, gelieven te ontdaan , en de-Supplianten te Authorifeeren, om het zelve als vry goed te n.ogen verkoopen, om henliiyden alzo met dc Penningen, in hunne armoede tc konnen onderhouden; mits dat de Penningen daar van komende, op het gemeene Land zouden belegd worden, en van zodaanigen Natuur blyven, als het voornoe nde ftukje Land was. 't Welk doende, enz.
XLIII. HOOFTSTUK,
Eerfte Vervolg.
Fan allerhande Mifxllanea, waar van fommige een Notaris, andere een Secretaris, en ook gemeene Perfoonen voorkomen.
Qjdtantie van een Afgeloste Obligatie.
Ïk ondergefchreeven A, woonende tot B, be. kenne ontvangen] te hebben, uyt handen van C, woonende mede aldaar; zes Honderd guldens, en nog vier en twintig guldens voor Intresten, toe Dato toe, daar op verlopen; ftrekkende tot betaalinge en afiosfinge van zodaanigen Obligatie, inhoudende gelyk Capitaal, zo als by de voornoemde C, ten behoeve van my A, voor den No, taris D, en zekere Getuygen, op den Gepasfeerd, is blykende; welke Obligatie, ik mits dezen Annulleere, en alle recht, my uyt krachte van dien toebehoord hebbende, Quitceren. de, mits "dezen; des ce oirkonde, is dezen by my geteekend, op den -
T 4 Qufc,
ü?Ó OEFFENSCHOOL voor
Quitantie op de rug van een Obligatie. Ik ondergefchreeven A, woonende tot B, be: kenne ontfangen te hebben, uyt handen van C, woonende tot D; drie Honderd guldens voor CapitaaL .eu nog dertig guldens voor Intresten, tot dezen tyd toe, daar op verloopen; (trekkende tot betaalinge en aflosfinge van de Obligatie, aan de andere zyde gefield; waar door dezelve ten eenenmaale word Geannullcerd. Gedaan dezen -
• ■ ■ Verkoop • Brief. De Oomen en. bedorven Voogden, van A, B C, woonende tot D, zynde de drie onmondige' Wees-kinderen, van wylen G, zyn voorneemens, met goedvinden van de E. Wees-meesteren alhier] Boelhuys re houden met allerhande tilbaare en roerende Goederen, onder Conditie, dat wie iets koopt, dertig ftuyvers of'daar beneden bedraagende, gehouden zal zyn, 't zelve te betaalen in Contanten gelde; en voort, 't gund daar boven loopt, van ieder gulden aan Randfoen te geven, tyvee ftuyvers, zonder vermindering van dezelve uytgeloofde Koop-penningen; zullen ook nog daar en boven gehouden zyn, voor dezelve Penningen te ftellen, gcede en Sufhïante Borgen, ten volkomen Contentemente van de Verkopers, welke Borgen, als Principale Debiteuren vast zullen (taan, onder Renunciatie van de Beneficiën, van Kxcusfionis cn Diviflonis, met het Senatus Confülti Vellejani, de Vrouwen toebehoorende , dat is te zegden' dat men de Borgen , als den Principaalen Debi' teur, zonder Diyifie van fchuld, zal mogen Exe• ; daar voor, zo eerfte Principalen als Borg , y by dezen in *t Generaal verbinden, alle hunne Goederen, roerende en onroerende, geene Exempt, öm dezen daar aan re verhaalen, endoen yerbfcalen, vrye en eygene'Penningen , met v ■■' V het
de NOTARISSEN.
297
het recht van Willekeur, na de Costumen en gebruyken van O, of anders, met Prorogatie van Rechts gebied, zulks den Houder dezes zal gelieven, en dat op Amllerdamfcbe Jaarmarkt, dezes Jaars . . . .; en wie op Aiderheyligen daar aan volgende met betaald heeft, zal gehouden zyn, boven zyne uytgeloofde penningen, andermaal Randfoen te betaalen; de buyten luyden cn hunne Borgen, zal men voor den Gèregté yaïfB, mét rechtelyken weete mogen indaagcn; ten'haaren koste zal ook wezen, den XL. Penning.
Op heeden den wil A, woonende
• tot B, aan de meestbiedende verkoopen, alle zodaanige Goederen, als een ieder zullen worden vertoond, onder Conditiën, als volgd:
Eerst zullen de Koopers gehouden zyn, al het geene twee guldens of daar beneden bedraagd, iji Contanten gelde te betaalen, en daar boven zonder vcrminderinge van hunne uytgeloofde Kooppenningen, aanftonds van ieder Gulden, twee ftuyvers tot Randfoen te voldoen. ' Ook zullen zy hunne uytgeloofde Kooppenningen betaalen, aan handen van den Verkooper, bf iemand anders, wan hem daar toe Gecommitteerd
zynde, en zulks op den zonder Dilay
of .uytftel;.,en zo het mogt gebeuren, dat dezelve
voor den , daar aan volgende, in 't
geheel bevonden wierd, betaald te hebben, . zal den Kooper van zyn alreeds gegeeven Randfoén, van ieder Gulden, een ftuyver mogen korten.
£n zullen de Koopers gehouden zyn, voor dc betaalinge van hunne uytgeloofde Kooppenningen, op ftaande voet twee fuffifante Borgen te ftellen, ten genoegen van den Verkooper; onder Renunciatie van de Beneficiën, van Ordinis, Excusfiönis en Divifionis; gelyk zy ook verklaarden, hen van, de krachten en Effecten, daar van onderrigt T 5 te
*98 OEFFENSCHOOL voor
of h«hS t0t/CC1i VQOrdec' Skkén_ * trekken / 5,gebcm'de' da* « '* Myiicn of geld ftond wie S " tW£e'Jot meer» Q»"de XVe?koo2r ,ï VOorwooi-d hadde. 20Vbehoud de S? y^rS/a^^' 0511 een va, de tie over' k °f de kooP daar d<= QW
len h eiV ri ,Pn ? rf^°P^^? op nieuws mozaTzyn inlvni' 2? dat het onderfchcvdentlyk, Df fCnr F ' ifeS ,naar goeddunken.
^nvaa dKn iV^ gek°?te goed
doch Wr i „T ;CI C0°Per daar van ontlasten,
P^^Ü^^. ™ hem dc
tyden, wedemn "^J'1" dien' 'c zciVe ten alJe" lyaen, wederom na hem tc mogen neemen.
De eerfte Koey, verkogt aan ■A, woonende tot voor . ' r
ƒ ioo: o: o
Borgen |B' w°onehde tot C, Wi - - tot E. Nog het eene zwarte Paard verkogt aan F, woonende wt , voor - ƒ gq
Borgen woonende tot I, iK, - . tot L,
Nog
de NOTARISSEN,
Nog een Oonfchaap, verkooit aan M, woonende ton N, vcor - ƒ o: 10.
t, f O, woonende tot P,
Borgen - - totK.
Verkoop-brief van onroerende Goederen.
Op heden den zyn A, en B, als
Voogden over de nagelaate Wees kinderen van C, en D, tot E, over'ccden, voorneemens by Publique Opveyïirge, aan de meestbiedende te verkoopen, de navolgende Hukken Lands, met een Huys en Erf, onder Conditie als vo'gd:
Eerst werd Geconditioneerd, dat de voornoemde Voogden in gemelde Qualitest, 't Land aan de Koopers zullen leeveren, op Roeden en maate, alhier gebruykelyk ; welke mcetinge gedaan zal worden by F,cn G,als Geordonneerde Landm.eeters alhier, na welke meernge, Koopers en Verkorpers hen zullen moeten Regulieren, en zal het zelve meedoen komen ten laste van de Koopers.
Dc Koopers zullen gehouden zyn, hunne uytgeloofde Koer-penningen van 'c Huys, op twee naastkomence eerfte Mey-daagen, r.amelyk cn . . . . te voldoen, t'elkens de gerechte helft; en van de Landeryen, op drie naastkomendeKers. tyd daagen, als in den Jaare . . . ., .... en .... t'elkens het gerechte derde Part aan zuyveren gangbaaren gelde, aen handen van de Verkoopers, of van hen Ordre hebbende, en het zelve buyten koste van de Koopers alhier te leeveren, zonder eenige Courtagie, 'c zy van XL. penningen , fchryven en zegelen van brieven, of eenige andere ongelden, hoe die ook zouden mogen genaamd
30© OEFFENSCHOOL voor
naamd wezen, welke de Koopers alle gehouden zullen wezen, te betaalen.
De Verkoopers zullen in gemelde Qualité, het Huys met de Landeryen leeveren, voor vry Huys en Landeryen, zonder eenige Servituten, en geene andere te draagen, dan Buuren en Lendens gehouden zyn te doen, en voor de vrywaaringe van dien, de Perfoonen en Goederen van de Weeskinderen te verbinden.
De Koopers zullen 't zelve Huys en Land, ten eerften met den toeflag moeten aanvaarden, en ten hunrleh las'ie overneemen.
Alle Bod-bieders en Geld trekkers, zullen hun Bod moeten geftand doen, en daar en boven ftellen twee Suffifante Borgen, tot Contentement van de Verkoopers; welke Borgen zullen moeten vast ftaan, onder Renunciatie van de Beneficiën, van Ordinis, Excusfionis en Divifionis; hen van de kragten en Effecten van dien, ten genoegen onderrigt houdende, gelyk zy móeten verklaaren te doen mits dezen. Tot voldoeninge van alle dezelve Conditiën en beloften, zullen de Koopers nef. fens hunne geftelde Borgen, gehouden zyn, hunne Perfoonen en Goederen te verbinden, ter Subjeccie van alle Rechten en Rechteren, én hen vry willig te laaten Sententieeren van den Ed. Hoogen Raade, enz. enz.
XLIV.
voor NOTARISSEN, jotf
XL1V; H O OFTS TUK,
Tweede Vervolg.
Van allerhande Mengelfchriften. Contra&us de Retrovendendo.
Voor' my A', Compareerden B, woonachtig tot C, aan de eene; en D, woonende mede aldaar, aan de andere zyde; en bekende hy B, aan D, verkocht te hebben gelyk hy D, bekende gekoch; te hebben.
Een Huys cn Erf, ftaande tot C, voor Duyzend guldens, te. betaalen op twee naastkomen-
de eerfte Mey-daagen; als telkens een
gerechte helft, onder Conditie, dat, indien hy D, ofte zyne Erfgenaamen, te eeniger tyd beraaden wierden, hec voornoemde Huys en Erfy' vrederom te verkoopen, dac zy als dan zullen gehouden wezen, 'c zelve aan niemand anders, als aan de gemelde B, ofte zynen Erve, te verkoopen, tén minden de Prafentatie daar van te doen, en zulks voor een behoorlyke prys, by twee Neutrale Manrten, by elk een te kiezen, ' te laaten Taxccren, cn zal als dan de gemelde B, ofte zynen F.rve, hunne vrye keuze hebben, om 't zelve voor den Getaxeerden prys aan te vaarden of niet; en indien de voornoemde B, het zelve Huys en Erve, als dan niet aanvaard, zal het D , ofte zyne Erve vry-, ftaan, 't zelve aan een ander, aan wie 't hen zal : gelieven, te verkoopen. Beloovende enz.
Wan-'
$oé OEFFENSCHOOL voor
Wanneer Gefchriften voor Notarisfen, in Hdiland en de andere Nederlandfche Provinciën Gepasfeerd buiten 'sLands gezonden worden, word zomtyds een Acle gevorderd, waar in verklaard word, dat de Notaris, voor wien de Afte is Gepasfeerd, een Legaal Perfoon is 4 wiens Inftrumenten alhier, als ten eenemaale geloof.vaardi"doorgaan, 't geen men dan noemd:
Een Acle van Legitimatie, en is dezelve van dezen inhoud.
Wy ondergefchreevene Notarisfen,tot Awoonachtig, verklaaren mies dezen voor allen die het aangaat, dat B, voor wien dit Inftrumenc Gepasfeerd is, een Legaal Publiek Perfoon, en in deze plaats een Geadmitteerd Notaris is, wiens Inftrumenten, by hem onderteekend zynde, alomnae, zo in Rechten als daar buyten, volkomen geloof werden toegefchrecven. Alles oprecht cn ten oirkondc der waarheyd, hebben wy dezen met onze gewoone handteekening bevestigd, tot A, dezen ia).
SOEN-
(a) Doorgaans werden deeze aflens van Legitimatie gegeeven of daor de Minister van zoodanig Ryk of Land als waarna toe de A£te moet verzonden worden , indien zoodanig Minister in onze Nederlanden refideerd, en niet te verre van de hand is; En anderzints worJcn dezelven meest al gegeeven by de Gerechten, waar de Notarisfen, refideeren; zie hier een diergelyke AAe van Legitimatie.
Wy Schout en fchepenea van A. Certificeeren by deeze, dat B, voor wien de voorenftaande Atteftatie de Vita is gepasfeerd, is een beëdigd Notaris, by den Hove van C. geadmitteerd; cn dat alle Aclens welke voor hein, in qualiteit als Notaris , gepasfeerd worden , volkomen geloof verdienen , zoo wel in als buyten rechten. Declareerende wy al verder dat in deeze ganfehe Provincie geen
de NOTARISSEN. 303
S OENBRIE F. Voor my A, Notaris tot B, Compareerden de Eerzame C, D, en E, alle alhier woonachtig, zynde alle Broeders en Zusters, en als naaste bloedverwanten van F, hunnen ter nedergeieydenBroeder, dewelke op de veelvoudige Supplicatien, biddingen en eniftige fmeekingen, aan hun, van wegen G, den Perpetrant, (God: bcterd, van den doodilag van hunnen Broeder, voorlchreeven) door deszelfs bedrukte Huysvrouw, en arme Kinderen gedaan, nopende de vergiffenlsfe van zyn zwaar Delict, als ook om datze geen lust fcheppen, aan de geltrenge Rechtvaardig hcyd, enwraake zynes misdaads; maar veel eer met een Christelyke jncdogendheyd, en medelyden omtrend deszelf; Perfoon, Huysvrouw, en arme Kinderen, ingenomen zyn; op dat hy door dit middel, cn deze beweezene genade, Hof en oorzaake mag hebben, om zynen Godt, als waar tegen hy 't grootHe, en 't meefte gezondigd heeft, vuurig met een oprecht berouw en leedweezén, te bidden en re fmeeken, ten eynde hy verkrygen mag een ge. ruste Confcienüe, en een barmhertig Godt; weshalven zy uyt grond van hunne zielen, de misdaad aai hem vergeeven , die hy met het doodlïeeken, en ter neder leggen, van hunnen Broeder, heeft bedroeven, doch niet anders, en voor zo verre ais hetby Goddelyke, en Politicus Wetten word toegelaaten , zonder dat zy hem nochtans ter dier oorzaake zullen vervolgen en wraake verzoeken , onder
minister van zyn alIerchristelykeMajefieitrefideerd; nochte m geen agt uuren van deeze Heerlykhsid. Ten getuigenis van 't welke is deeze door onzen Secretaris onderteekend en metbet zegel deezer Heerlykheid bekragtigd op ucn* ■*
3o4 OEFFENSCHOOL roos
der Conditie dat de voornoemde G, hem niet zaï vervorderen in de Stad, of plaatze Runner ontnou dmge met der woon te komen, en de voornoemde Perfoonen ontmoetende, , en hen op ftraat S, de, hen za moeten, vermyden. Verzoekende hie van een behoorlyke Aéte, enz. (a).
Atteftatie van een Vrouws Perfoon by wien zy bevrugt is, '
C VSyy^ C°mPfCerreB' ^oneresfetot C, oudXXII. jaaren, dewelke verklaarde fter Re .
quiucie van D, woonende mede alhier, zynde een nagelatene Zoon van wylen E, alhier overleden de waarheyd te zyn, dat tot haare keimfcfe S>ments en haar nagegeven word, dewyl zyKotv dezen als Dienstmaagd, ten huyze van den^voornoemde E, gewoond heeft, en zy als nu bevru't zynde, en van een kind zwanger gaande 3 met den voornoemden Requirant, ] ) vleèfche f
Z°lïde S**** !lebben, en over zulks by hem zwanger zoude gaan; weshalven ge-
(d) Zie hier nr.g een foenbrief wat eenvoudiger. ' Wy A. Srbout ia de r. ên j« r ,„ Gerechte van D doen k?nd "llen L'uvden"'" ' in d£/ bekennen mits deezen onzen a * uLyen cnde
dat E woonende op M^nTv n^5^DD ,f° dige en de Onmundige kindeien vntïl! u ^ Munden lesten Penning Lt tlT^r^ atl ^Tldhee^ al zulken Ongeval ende DooX |s E ™ a,W
daan heeft aan F in de W wfan? Jui r- ? eterd &e' cn de dancken daer van Gvóór betaalinge , en de fcheiden hem daar van° t'" f
-S^hon^^
^C?v»&
il NOTARISSEN. |a$
Hielden Requirant in dezen, by haar Comparante geweest is, en haar gevraagd heeft, of zy zulks tot zynen laste heeft laaten verluyden, begeerende van haar Atteftatie over 't zelve Subject; zo is 't dat zy Comparante by haar gewisfe, Ziel en Zahgheyd, in plaats van Eede, verklaard dat zy niet alleen nooit de minfte Vleefchelyke Converfatia met de voornoemde D, de Requirant in dezen , gehad heeft; als ook, dat ook nooit eenige oneere, van hem, aan haar Depofante is voorgehouden; en verklaard zy, niet anders van hem Requirant, D, als alle eere en deugd te weeten; verzoekende aan allen en een iegelyk, dat hy daar voor erkend en geacht mag worden; ten eyndehV van deze vallche laster mag worden ontheft, zynde zy Depofante, op bet toeftaan van haar Meester (als nog by den zeiven woenende ) haar vrinden en maagden gaan bezoeken, en aldaar op de aanzoekinge van een Jongman, genaamt F onder beloften van haar te'zullen trouwen, be* Vrugt is geworden.
Ontlastende derhalven in allen gevallen de voornoemde Requirant, en Geledeerde, zvnde 2y Depofante, bereyd, hier op te leven en te fterven, en de hulpe van den Almagtigen te verwagten, tot verlosfinge vart haar Vrugt, bieden-, de aan zulks des verzogt zynde, nader te bevestigen. Aldus, enz.
Een ander.
Voor my A, Compareerden, enz. B, C, D, ^, h, ahe getrouwde Vrouwen, dewelke verklaarden, dat zy haar ten verzoeke Van G, hebben bevonden ten haaren woonhuyze, wanneer ze m baarensnond was, en datze op de verlosfmee, van baar te baaren kind, de Vader van hef zelvé V ge.
£o6 OEFFENSCHOOL voor
gezegd heeft te wezen, de Perfoon van H, haaren buurvryer, zonder datze volgers haare Atteftatie, ooit met eenig ander Mansperibun, dan de voornoemde H, vleefchelyke Converfuie gehad heeft; Protestcerende in haarlieden by wezen voor Godt, die een kenner des harten is, en de'waarheyd van alles weet, ever 't ongelyk en de ichande, hem Requirant aangedaan
Verders verklaaren, B, C, D, en E, dat zy de voornoemde G, van een kleyn en teder Mey ie af, tot nu toe hebben gekend, en met haar hebben Geconverfeerd, zonder datze ooit, of ooit, van derzelver ligtveerdighcyd of ontrouwe, gehoord of gezien hebben. Al 't geene voorfchreeven ftaat, enz.
Een ander Protest. Voor my A, Compareerde B , wonende alhier, dewelke te kennen gaf, dat zy verloofd, cn door ondertrouw verbonden was, aan C, woo nende mede aldaar, die haar tot Confirmatie van 't zelve, met alleen heeft gegeven een goud* ringen een goude naald, maar ook tot verder verphvfina en verbintenisfe, vleefchelyke Cdnvérfarje 'met haar heeft gepleegt, zo dat dezelve by hem bevrugt en zwanger is gaande, en dewyl zy B, be. fpeurt, dat de voornoemde C, hem voor haar is verbergenae; waar uyt genoegzaam deszelfs traagheyd en weygeringe, tot het Solemnifeeren, van het Huwelyk -,efpeurd word, niet tegenftaande hy op het fpoedjgfte, volgens zvne gedaane belofte en gegeven troaw, zyn' Confcienrie aan haai behoorde gekweten te hebben, en des temeer om dat tot haar kenmsfe is gekomen, dat hy voor Boekhouder na D, voornemens is te gaan, om fiaar al*o van hunne wederzydze beloften, te ont-
ftee-
fis NOTARISSEN. 307
- Hoeken, en te berooveri. Dlcrhalven verzoekt B, by dezen , dat de voornoemde C, haar behoor* lyke middelen tot het uytvoeren, van haar Kraambedde, en verder onderhoud voor haar, en haar toekomende Vrugts nooddruft, naar behoren zal gelieven te bezorgen; en by weygetinge, genoodzaakt te zullen worden, op zyne Goederen, roerende of onroerende, tegenwoordige of toekomende, rechtelyke Proteftatie en uïtvvinninge te doen, tot haar Vrugts onderhoud, door hem by haar Geprocreëerd, en voorts vanfebande en oneere, kosten, fchaade, en wat haar meer naar Rechten, te Protesteren ftaat, om 't zelve te ondernemen, Op zyn Perfoon, en Goe. deren na dat zy te raade zal worden; Refervee■ rende haar Recht op zyn Perfoon, verzoekende aan alle Notarisfen Pubüeq die verzogc zullen worden, met deze haar Protest,- en Verklaaringe, duits daar voor behoorlyk betaald te zullen worden,) ten huyze van de voornoemde C, en allen' die het aangaan mag, te gaan met overlevering van deze inftruétie; en, van hun wedervaaren, aan haar Comparante Relaas te doen, en daar van een Acle te behandigen, om haar te verftrekken, daar het van nooden zal weezem Aldus, enz. ASte van Trouw. Voor my A, Compareerde B, Weduwenaar,; woonende alhier, ziek te bedde leggende; docb egter zyn oordeel, redenen, en Memorie mag tig, en C, deszelfs Dienstmaagd, gezond van lighaam en verftand', dewelke verklaarden , tot hun beyder leetwezen, in Prcefentie van D, Bedienaars des Goddelyken Woords, dat zy eenigen tyd, na het overlyden van de Huysvrouw, van de voornoemde B, by hem in huys gewoond heef/, erj V 2 ooU
3o8 OEFFENSCHOOL voor
ook twee, kinderen by eikanderen Gepro creëerd hebben , zonder nochtans wettelyk ge tiouwd te zy.*, waar in zy heden nochtans verklaarden, een groot mishaagen te hebben, en 't zelve met 'er daad geerne willende verhelpen en beteren; voor zo veel de tegenwoordige tyd, Goddelyke, cn Politieke Wetten toelaaten, geven dei halven, in Piasfentie van de ondergefchreevene, elkander de rechterhand.
Eerst met belofte van B, dat hy C, voor zyn wettige, en Echte Huysvrouw, erkend, en houd, en vervolgens zyn Mannelyke trouwe, aan haar op te draagen; en daar na de voornoemde C, ter vermaaninge van D, hem voor haar wettige Man te houden, en haare Vrouwelyke trouwe, ook aan hem op tc draagen; beloovende zy Comparanten, 't zelve nek by de allereerfte gelegenheyd, in Facie Ecclefias, nader te zullen voltrekken, en bevestigen; verzoekende aan my Notaris 't geene voorfchreeven is, by Gefchrifte te dellen, en hen daar van tc leveren, een Acle in Debita Forma. Aldus gedaan, enz.
Nog een Ander. Voor my, A, enz. Compareerden B, Jongman , Geasfï leerd van C, zyn Oom en Voogcf, woonende all ier aan de eene, en D, jonge Dogte., i easfifteerd van C, haaren goeden Vriend, bcyde woonende tot F, aan de andere zyde; en verklaarden na rype Deliberatie, met voorbedachten raade, eikanderen wederzyds, gelyk zy doen mits dezen, alle eere en trouwe te belooven; welke trouwe B, na Christelyke gewoonte, in Facie j'cclefite, beloofd te zullen voltrekken, zo ras hy door ods genade, een Reyze na Surinaame zal gedaan hebben, en alhier te lande te rug gekomen
is.
de NOTARISSEN. 3c9
is. En of 't gebeurde, dat zyn toekomende Bruyd en Echtgenoot, by hem in de kraam moest, en een kind baarde, alzo hy haar onder wederzydze beloften, vleefchelyke bekend heeft; zo is 't, dat dezelve ook by dezen beloofd indien de onzekere toekomende Vrugt, binnen een behoorlyke, en naar Rechten vastgeftelde tyd verlost word, hy 't zelve voor een echt kind en deszelfs Moeder voor eene Echte Vrouw te zullen houden, even eens, of dezelve in 't Publiek met hem getrouwd was, zonder daar tegen iets te doen of te laaten gefchieden, 't zy in Rechten of daar buyten, in eenigerley wyze; doende daarom Renunciatie van alle Plakkaaten en Ordonnantiën hier tegen aanloopende, en inzondeiheyt hetzelve voor'chryvendc, dat Generale afftand, van geen waarde is, ten zy het Speciaal voorgaa: verbindende zy Comparanten, voor 't Effect dezes, hunne Peüoonen; enz.
Quytfche'dinge van Tro:/r -belofte, met Revocatie van HmvAkzs Voorwaarden.
Voor my A, Compareerde B, woonende zot C; en G, Weduwe van wylen H, woonende:tot I, dewelke te kennen gaaven, dat zy wel eer met eikanderen, in zamenfpraake en onderhandeling geweest waaren, om met den anderen te vergaderen in den Huwelyken Staat; doch dat van G, voor-r fchieeven, zig eenige dingen geopenbaard hebben, die gantsch toe oneere van haar, cn haar Familie zouden dienen, en verders uyrgeftr-oic word, dat indien het Huwelyk wierde voltrokken, als dan geen liefde, ruste, vrede noch vriendfehap tusfchen hun beydc zoude konnen worden getroifen,- zo is het dan, dat de voornoemde Comparanten tot voorkominge van alle tweedragt, in "c V 3 voor-
319 OEFFENSCHOOL voor
voornoemde Huwelyk te gemoet ziende, verklaren, en belyden eikanderen, den eenen den anderen, en zulks; over en wederover, te ontdaan, kwyt te fcheiden, en elkander op vrye voeten tê ftellen, van alle z daanige Prcpofitien, bel ften, en Contracten, als tusfchen henlayden, nopende c votrfchrecven Huwelyk gedaan en gehouden zyn; niets daar van uytgezondert, invoegen dat het Huwelyks-Contraft, tusfchen hen Gepasfeerd, met alleen door ontlk> van trouwbeloften ftuzwygenoe vervald; maar ook zelfs by dezen' by her oeyde Expresfelyk word "vjeannuUee^d niet Willendé dat op dezelve e«rng Regard,' meer zal gehouden worden, als of dezelve nooit en waren vepasteerd,
Verzoekende hier van, door my Notaris cenwakt tc worden, twee aleeasluydende Actens; Aldus gedaan enz
Acle, waar by een Moeder het Huwelyk van haar Zoon met iemand, niet wil toeflaan. Voor my A Compareerde B, nagelaaten Weduwe van wylen D, woonende alhier- deWèJRe Verklaarde, dat tot haare kennisfe gekomen wa's, dat E, haar Zoon met F , aldaar, beloften van trotwr, aan nuéhmder gedaan hebben, hoewel onder oeamg, indien zy B, daarin geKefdé te bewiihgen,- doch aho zy Comparante mede verjaart heeft, dat zyn Vryfter van een ander Gezinriheyd is, en hy beloofd beeft, haar te zullen navolgen, en in haare Gezindheyd te zullen leveren fterven ; zo is c, dat zy Comparante daar toe in geenerieye wyze verftaan kan, om in hetzelve, behoudens een goede Confcientie te Confenteeren • maar ter Contrarie, zo veel haar Mosderlyke Au
tho-
de NOTARISSEN. 311
thoffféyt f'öcfcófnt, Expresfelyk verbied, met de gedaane "belogen voort te gaan; onder bedreyginge 7.0 dc voornoemde E, het Contrarie dezes do^d, d.ic hy in f Tirade van haar Comparante zai geraken, met verdere \erklarmge, datzyComV parante, zo hy zyne zinnen hier van af rekt, en tor de?e of geene Dochter in zvne (lezindheyd opgevoet zynde, overhelt, zy daar in gaerne zal Confenxearen, en hem naar behooren, volgens haaren liaan zal uyuetten. Verzoekende hier van enz.
Acle van Confent^ Voor my A, Compareerde B, cn C, ge echte Man en Vrouw alhier woonende, dewelke verklaarden en te kennen gaaven, dat D, haar Zoon, ftaande tot E, in een Laken winkel, met zekere Dogccr F, een wettige Huwelyk hadde voorgenomen , onder voorwaarde, ais de Comparanten daar in geliefden te Confenteeren; en zy gelet hebbende op alles wat in Confidentie kon komen, vinden zy geen redenen om het gemelde Huwelyk te fiuyten, of te verhinderen maar ter Contrarie het zelve in allen gevalle te Confenteeren. mogen derhalven wat hen aangaat, in den Huwelyken Staat wel ingetekend en bevestigd, en alzo in hun goed voorneerncn gevorderc './orden , met toewenlchinge van den ryken zegen des Almagtigen. Aldus gedaan enz. (aj
(a) Zie hier nog eene andere &&Q van Confent. Compsrccrd. ,\c.
A. woonende te B, dewelke verklaarde te Confentee • ren in het Huwelyk van zyne Dochter C met D. 5 te gelyk met verzoek aan de Ldcle Achtbaare Heeren Commisfarisfen van Huwelykz.iken te E, as betdej voorn."
V 4 f w
$i* OEFFENSCHOOL voor
Betoog, dat de drie Huwelykfe Proclamatie en, tot A, gedaan zyn.
A, van B, en C, van D, hebben alhier in onze Kerke, hunne 3 Zondaagge Proclamacien, zonder opfpraake, wettelyk ontvangen, mogen derhalven wat ons aangaat, in den Huwelyken Staat wel bevestigd worden. Gedaan dezen Betoog van 't Trouwen.
Dat A, en B, alhier woonende, na drie voorgaande Huwelykfe Proclamatien by ons in 't publiek, in den Echten Staat zyn verbonden en getrouwd , en derhalven Echte luyden zyn. Ge, tuyge ik
XLV. HOOFTSTUK,
Derde Vervolg.
Van Allerhande Mengelfchriften.
Aanftelling van Curateurs over iemands Goederen.
ExtraEt uyt Schepenen Blaffert te A.
A lzo D, woonachtig hier ter plaatze, hem j\ tot dezen tyd toe, in veele groote en overfhllige dronkenfchappen heeft verloopen, en hem zo onbezonnen heeft gedragen, dat hy niet alleen
Zijl
Ferzoorsen in ondertrouw op te neemen en de drie Huweiyks-pioclainauen na ftyle locaal te doen proclameer ren. r Gepasfeerd &e.
db NOTARISSEN. 313
zyne Goederen niet wel, en naar behooren heeft Geadministreerd, dat zyne middelen, dus voordgaande, wel haast verkwist, en tot niet gebragt zouden zyn, door zyn malle en onvoorzigtige Koopmanfchappen, ftrekkende ten ondergang, niet alleen van de voornoemde D jtrmar ook van deszelfs Huysvrouw en kinderen, ten waare dat hier in behoorlyk wierde voorzien. ZO IS T, dat den Achtbaaren Gerechte alhier, 't Request, by de Bloedvrienden van den voornoemde E, overgeleverd, ingezien hebbende, als ook de Acle by den zei ven D, Gepasfeerd, waar in hy van de Regeeringe, en de Administratie van zyne Goederen Renuncieerd, en overgeeft, Hellende dezelve in handen van zodaanige Mannen, als die van den Ed. Gerechte zullen goedvinden; gelyk hy ook mede voor den voorfchreeven Gerechte Compareerende, mondeling verzogt heeft, en op alle andere redenen, ten dezen eynde by gebragt, gelet hebbende; mitsgaders ook op de Depofitien wegens den handel, 't leven en Comportemcnt van de meerge» melde D, en wat meerder in dezen was te overwegen , hebben wy met kennisfe van de Heeren Burgemeesteren alhier, de voornoemde D,uycdeszelfs Mannelyke Authorireyt en Voogdye, over zyn eygen Perfoon en Goederen, Vrouw enkinde. ren gezet, en uytgeftooten, hebbende hem de naam van Vader, Opziender en Verzorger, niet weerdig geacht, en hebben de zeiven onder de voorzorge van Voogden gefteld, gelyk wy doen hy dezen; en op dat een iegelyk, hier van zou kundig zou mogen wezen, om met dezelve geene handelingen, of verbintenisfen aan te gaan, onder verbeurte van nietig te zullen zyn, en niemand hjer- van Ignorantie zoude mogen Pmendeeren, V 5 zo
3'i4 ÓÈFFENSCrïO'ÖÜ Ybo*
zo hebben wy 't zélve f by Publicatie van Wff R.aadhuyze , mee de klok , allen cn een iegelyk aangekondigd.
Gedaan dezen
Qpdragt cn Hyfchéldmge. Wy A, B, C, Schout en Schepenen tot D, oitkonden, dat voor ons Compareerde E, woonende tot D , voornoemd, de welke bakende, voor hem en zynen Krve, verkogt te hebben, aanG, woonende tot D, een ftuk Land, leggende in onzen Banne, belend H, ren Noorden, en Lten Zuyden, gr ,o:: omtrent agt Morgen; van welke Verkoopinge, Cesfie en Transport, hy Comparant hem verklaarde geheel voldaan te zyn met Duyzend guldens; beloovende hetzelve te vryen, en waaren, voor alle namaanïnge, tot dezen Verkoopdage toe, gelyk men volgens Cqftume tot D, fchuldig is "cn behoord té doen; verbindende tot nakominge van hot zeiven zyn Perfoon, en in 't Generaal alle zyne Goederen, tegenwoordige en toekomende,- ten verbande van alle Rechten en Rechteren. Alles oprech:, cn des t'oirkondc, hebbe ik Schout, het zelve gezegeld en wy Schepenen ondertekend, den. . . ° .
In kerinisfè van my Secretaris, K. L.
KUSTING-BRIEF. Wy A, B, en C, Schout en Schepenen tot D, Certificeeren, dat voor ons Compareerde E, dewelke bekende, fchuldig te zyn aart F, drie Honderd guldens wegens koop en Leverantie van een ftuk Land, gele gen in onzen Banne, groot wee Morgen, belend G, ten Noorden, en H-
ten
te NOT AR SS EN. 315
ten Zuyden,- op heden aan E, door F, Getransi porieerd, te betalen op drie naastkomende eerfte Mey-daagen, als in den Jaare elk een gerechte derde Part, aan vry en zuyver geld, zonder eenige kortinge, verbindende hy Comparant, tot nakoominge van alle het zelve, het gemelde Land, ten Speciaalen Hypotheek, vorders zyn Perfoon, en in 't algemeen, alle zyne Goederen, Subjcétcrende dezelve ten verbande van alle Rechten en Rechteren enz,
In kennisfe van my Secreraris, K. L.
Transport van een verkogt ftuk Land, met Borgen, waar onder een Weduwvrouw is.
Voor ons A, R, en C, Schouten Schepenen tot ü, Compareerde Eyefl F, als Voogden, by Testamente; mitsgaders G, en H , woonende tot F, zo voor hun zelfs, als de rato Caverende voor K, cn L, woonende tot M, zynde alle Kinderen en Erfgenaamen, van wylen N, en O, alhier oyerleeden, dewelke in die Qualité, voor henen hnnne trve, en in Rcguard van de voorfchreeven minderjaarige, met Approbatie van Weesmcefteren, ons gebleken, verklaarde, verkocht tc hebben een -Ruk Land enz. aan Y, en Z, verbindende daar vorens, in 't Generaal alle hunne, en der voornoemde Wees-kinderen, Perfoonen en Goederen elk Infolidum, onder Renunciatie van alle dc Beneficiën hen daar van ten genoegen onderrigt houdende,- Subjefterende zy hunne Goederen, ten verbande van alle Rechten en Rechteren, en Speciaal den Gerechte van I, om daar voor
door
316- OEFFENSCHOOL voor
door een gerechtelyke weet Geciteerd te worden, ten hunnen kosten. En tot meerder verzekering van den Houder dezes, verklaarden P, en O woonende tot R; mitsgaders S, woonende tot 1, Weduwe van wylen V, alle mede Comparanten als boven, hen voor de gemelde Y, en Z, te ftellen Borgen, als Principaale Schuldenaaren; onder Renunciatie van de Beneficiën, van Ordinis, Excusfion's, en Divifionis; mitsgaders ten opzigte van S , van het Senatus Confulti' Vellejani; van de kragteri en Effeéten deszelfs, hen ten genoegen onderngt houdende, onder verband enz.
Verley van Leen. Wy A, cn B, Leenmannen van den Adelyken Huyze van C, doen kond, allen en eenen iege. lyken, dat voor ons Compareerde, en gekomen zyn D, Heere van C, dewelke bewilligde, va r hem en zynen Erve, verlyd en verleend te worden, gelyk wv verlyden en verkenen met deze onze Brieven, A, aan E, woonende tot F, behoudens een ieder zyn recht: een Hoffteede, beftaande m een Huys en Erve, met omtrent XII Morgen Zaad land, op de Kavelkaarte getckenc 45, letter B, K, te houden van hem Heer Comparant, by den voorfchreeven E, en zynen I rvc tot een onfrerflelyke Erfleen, tc verheergewaden' t elkens als 't zelve Devolvcren, of veranderen zal \ met XXIV Hoenderen, of drie Ryksdaalders, waar van de voornoemde E, aan hein ü, hul 'e Fede en Manfchap heeft gedaan, als naar behooren : en dat alles op leenrecht, in dezen Lande gebruykelyk. Ten oirkonde der waarheyd, hebben wy deze met onze handteekening bevestigd, dezen. Brief van willig Decreet. Men laat een iegelyk weeten, dat A, woon-
ach-
de NOTARISSEN 3i?
achtig toe B, aan eenen C, woonachtig tot D; hadde verkocht, zeker ftuk Land, geleegen in den Banne van B, v. ornoemd,- belend E, ten Oosten, en F, ten Westen, voor vry Land, zonder eenige Servituten; onder anderen mede onder Conditie, van 't Zelve te leeveren by willig Decreet van den E. Gerechte aldaar; derhalven worden allen en een iegelyk, die eenig aan tal, Aftien, of Pretenfien v*n eenige Servituten, tot laste van 'c voorfz. Land, of de Penningen daar van gekomen, zoude mogen hebben, ofte willen Pretenderen; mus dezen Geciteerd, op heden binnen XiV daagen, hun Actie en Pretenfie, ten Comptoire van den .secretaris, aldaar aantegeeven, en bekend te maaken ,• cn op den ... . aan de Gerechte van. . . . zodaanige befcheyden over releveren, alszy lieden, tot Verificatien, van hun Pretenfien! meenen te dienen, en daar op gelet, en acht daar op genomen te werden, als naar behooren; op Pamevan verdek en een eeuwig Silentium. Zynde dit het eerfte cn Zondaagfc Gebod.
By my Secretaris, A B.
Brieven van Executie, of onwillig Decreet,
Men laat een fegelyk weeten, dat A, Schout, als Gerechtsbode tot B, wegens C, mede aldaar woonende, uyt kragte van zeker Vonnisfe, hem op den dag van. • . . laastleden, tot laste van D, by den.Ed. Gerechte, aldaar verleend, na voorgaande Sommatie, Renovatie, en Arrest, ten overftaan van twee Schepenen der opgemelde plaats, van den Raadhuyze aldaar, op den ... . in 't Publiek, by Executie willen verkoopen^
een
fliS OEFENSCHOOL voor
een ftuk Land, leggende iri den zeiven Banne| belend E , ten Oosten, en F, ten Westen, groot VII Morgen , de bovengemelde Gevonniste toebehoorende; om daar aan te verhaalen den inhoude van 't voornoemde Vonnisfe, met de jrereehtelyke kosten daaromme gemaakt, en nog te maken.
Indien iemand derhalven aan 't bovengemelde ftuk Land, eenige Actie vermeend te hebben, 't zy vanEygcndom, Servituten, onderwerping van Reftkude, of eenige andere SDeciaale belastingen, en zig derhalven tegen de Verkoopinge zoude \villeu aankanten, werd den zodaanigen mits dezen Geciteerd, dat zy hunne Actiën, of Oppofitien, binnen den voornoemden tyd, aan den Secretaris der gemelde Plaats, zullen hebben aan te dienen, en te doen aantekenen; en vervolgens, als Oppofanten ontvangen, of op de Preferentie, over de penningen van 't meergemelde Land gehouden, gehoord te worden, als naar behooren,- op Pame van verftek, en een eeuwig Silendum. Zynde dit het eerfte cn Zondaagfe gebod.
Gepubliceerd van den Raathuyze tot eng. Dezen
Brieven van onwillig Decreet, en Transport van onroerend Goed, by Executie verkocht. Wy A, en B, Schepenen tot C, oirkonden, dat voor ons gekomen en Gecompareert is D , Schout, als Gerechtsbode alhier, ons verwonende , dat hy uyt kragte van zeker Vonnis, op den.. 1'aasdeden, tot nadeel van E, by dezen Ed. Ge. rechte gevyeezen. na voorgaande Sommatie, Renovatie, en Arrest, mitsgaders van IV Zondaagse geboden, Affigeren van Brieven, en andere So-
lenv
de NOT ARI SS EN. 319
kmniteyten, in Executien gebruykelyk, zonder dat iemand zig hier tegen, heeft Geoppofeerd, ten verzoeke va.; F, van den Raadhuyze voornoemd en ten ovèrftaan van Schepenen, in 't Pubhek hadde verkocht, zeker ftuk Land; gelegea in onzen Barine enz. cn dar daar van Kooper gebleven was G. vvocnende alhier, voor 2500 gl. om verdeeld te worden , onder die geenè welke by Vonnisié van Preferentie en Concurrentie in dezen te wyzen, d./ar toe gerechtigd zouden mogen wezen, en als zodaanig bevonden worden. En dewyl Schepenen, 't geene voor/chreeven ftaac, vertoond en gebleken fs, dat alles wettel vk en na behoren is verricht, en alle Solemnueyren daar toe Gerequireerd, zyn Geobfervcerd en onderhouden. Ze hebben Schepenen voornoemd, alle het zelve, mitsgaders de gedane Verkopinre Geapproheerd, Geconfenreerd eu Geratificeerd; en vervolgens de opgemelde E, van 't voerfchree, ven Land, en al het recht dat hy daar toe gehad heelt, ont-eygend, en ontorid; en den bovengemelde G, ia 't meergemelde Land gevestigd' en geeygend om 't zelve by hem cn zvn'en Erve, als vry Goed, bezetten en gebruykt te worden; en dewyl de meergemelde Schout, ais Gerechtsbode verklaarde, dat de voornoemde G, de uytgeloofde koop-penningen, den laatflen met den eerften hadde betaald, nebben wv dezelve daar van gekweten en hevryd, gelyk wy doen by dezen. Alles oprecht enz,
In kennisle van my R.
X7LL
32° OEFENSCHOOL, voor XLVI. HOOFTSTUK, Vierde Vervolg.
Van Mengelfchriften.
Brieven van Preferentie.
in en iegelyk zy kennelyk dat die van den EcL JC> Gerechte tot A, op den laaiden dag van Mey naastkomende, in 't nuk van Preferentie, en Concurrentie onder de Crediteuren van B, woonende alhier; zullen Procedeeren, over de penningen, gekomen van 't verkochte Huk Land, enz. den voornoemden B, toebehoord hebbende, door den Schout, als Gerechts-bode, verkocht; wegens en voor de Regenten van de Arme Goederen totC, als Triumphanten van zeker Vonnisfe, tot nadeel van de voornoemde B, gewezen,derhalven werden allen en een iegelyk, die hunne Actiën en Pretenfien, tot laste van 't meergemelde Land, of de penningen daar van gekomen oordeelen toe te komen, of zulks nu doen, mits dezen eens voor al Geinfinueerd, en Geciteerd om hunne Eysfchen, Ti ruls, en Verificatïen, daar toe dienende, ten voorfchreeven daage over te leggen, en daar van te dienen, en daar op gelet, en Reguard daar op genomen te worden, als naar behoren; op Pene van verftek , en eeuwig Silentium. Gedaan dezen....
Vmnis van Preferentie. Bvden Gerechte van A, gezien en Geëxamineerd zynde, de Aanteekeningen , Eysfchen, Tituis van Preferentie en Concurrentie, eh de Venhcauen daar toe dienende; op Publicatien en Ci.
ta-
éi NOTARISSEN. 0
ferien, den zeiven Gerechte overgeleverd by of van wegen de gemeene Crediteuren, van den Geabandonneerde Boedel van B; woonende tot A * voornoemd. ■ ■ .
Doende récht in 't voornoemde geval van PrS. lerentie en Concurrentie; hebben voor alle andere in de penningen van de Goederen, in den voornoemden Boedel behoord, de Preferentie gegeevcn; de Curatcuren van den zeiven Boedel, mél, hun verfchnt Salaris, Vakarien, Ordinaire erf Extraordinaire kosten, ten voordeele van de voornoemden Boedel gedaan, tot Taxatie ert Mode-, ratie vafi den voornoemden Gerechte, en daar na, ais volgd:
C, als houder van een Kustmg-brie'f, op rfepéri-J Dingen van een zeker ftuk Land Geprocedeerd bv' de voornoemde C, aan D, verkocht metdcagter- . italhge. Kuihng-pcnningcn; waar na E, voW met 300 gl. m de penningen van'tverkochte Huvs: gekomen,.tot welkers Reparatie dc Voornoemde penningen waren gegeeven cn gebruykt. ■ De Doodfchuiden, bcfiaande in enz.
X Ook E als Pachter van 't Gemaal, raat aW gl. ter zaake van \ geene hy. te goéde was, waar na tot Preferentie Geadmitteerd werden de Schotvangers metzodaanige onkosten,als Dvk Moetenen Schotgelden, als tot laste van de Landeryen tot den gemeencn Boedel Specteerende, zyn ver! loopen, bedraagende. . . . ■
.Als mede de Ontfanger Van de k verponding tpt.500 Gh ten laste van de genoemde Landeryeo (Taande, en dat in de penningen van de voornoemde Landeryen Geprocedeerd.
(!Na Welkc in Preferentie komen F, en G alwaar over de voornoemde N. N. Voogd geweest • is, met 150. gl. Landhuur, in de penningen varï,X 4»
322 OEFENSCHOOL vooir
de roerende Goederen, Beestefr en anders op zyn5 grond Gearresteerd.
Gelyk G, ook word Geprefereerd met Vyftig gl., ter zaake Huys' huur van 't verkochte Huys; mitsgaders H, met 150 gl. Landhuur, in de penningen van de'roerende Goederen, Beesten en anders, op zyn grond Gearresteerd.
Als medé" de Regenten van I, met 8oa^U welke N. N. als de penningen van het Dorp" Geadministreerd hebbende, aan de gemelde Regenten, ten achteren is gebleeven.
En werden tot rrceferentie Geadmicteert M, geweezen Dienstmaagd van N. N. met een Jaar Boodeloon.
Daar na O, me: 700 gl. Capitaal, en de daar op verloopen en onbetaalde Intresten, van de uytzettinge af tot de uyterfte voldoeninge toe, in de penningen, gekomen van zeker verkocht Huys en Erf; ten behoeve van dezelve, tot verzeekeringe' van de voornoemde Hoofdpenningen, op den.. . . in 't byzonder vérbonden.
En dan P, met 200. gl,, en daar op verloopen' erl onbetaalde' Intresfen; tot de volle voldoeninge toe, uyt kragte van zekere Schepen kennisfe, van dén. .-.. met Infertie van Generaal verband, van betaling van den XL. penm'ng, ten behoeve van den voornoemde P, verleden.
Als mede ook in Phefcrentie te Admitteeren, de voornoemde O, met zodanigen Somma van penningen als hy in de gelden van 't voornoemde Land gekomen, cn hem in 't Speciaal verbonden op zyn achterweezen te kort zoude mogen komen, uyc kragte van 't Generaal verband, ia de bovengemelde' brief Geinfereerd-
En dat verders, m dé'overfchietendepenningen, vafi de Goederen des voornoemden Boedels geko.
men
óe NÖTARÏSSÈR |||
men, in Concurrentie, ponds ponds gelyk:,Gead-, mitteerd wofd, Q, met 200 gl. Capitaal, en de! daar op verloopen en onbetaalde Imresfen, tof del uyterlyke voldoeninge toe; uyt kragte van zekere; Obligatie, by de meergemelde N, N. onder zyri hand, ten behoeve van Q, op dén... ; Gepasfeerd.
R, mét 150 guldens volgens zyn Schuld Register enz. enz. mits dat die geene, die uyt Schuld'Registers iets ontvangen, mede gehouden en verbonden zullen zyn, tot de Reftitutie, indien na-, maals bevonden mogt worden , dat iemand nadef of beter recht tot den ontvang der penningen haddé ; Compenfeerende de kosten om redenen.
Aldus gedaan en Gepronuntieéfdj' dezen.....
Ter Ordonnantie enz„ By my Secretaris. , N. A-
LETTRÉ REQUISITOIR. Achtbaar e He eren. , A , woonende binnen onzen Dorpé, dit nevens', gaande Vonnisfe tot zyn voordeel, en tot laste van B , uwen Inwoonder van onsverkreegen hebbende en tot voldoeninge van dien, niet konnende geraaken, heeft van ons, deze onze Letfre Rjequifitoir, verzogc en bekomen, aan U behoorenden waar by wy verzoeken, dat UE- Achtb,, gelieven te Confenteereri, en Ordonneeren, dat, het voorfchreeven Voririisfe, aan de Perfoon en Goe-, deren van de voornoemde B, na zyn Forma en iühoud achtérvolgens de Ordonnantie', en na ftyl.
X ft mag'
3H OEF FE X SCHOOL voor
mag uytgevóerd worden; ten eynde de bovengemelde Triumphant,het Effect van dien mag genie* !en;; 't geene wy in gelyke Occafie, geerne willen verfchuldigen.
Hier méde A'chtbaaié Heeren, beveelen wy UE. in de Protectie des Allerhoogflen. Gefchreevcnr
tot E. dezen ter Ordonnantie van de •
zelve Regeerders, by my Secretaris, B. K.
TOL BRIEF.
Wy Burgémeeftéren enz. rot A, doen kond, jrlle Tollenaaren, der É!d. Groot Mog. Heeren Staaten vatf Holland en Welt- Vriesland, dat N. N. Toonder dezes, onze Mede burge? is, en onder' Eede beloofd heeft, met deze Tol brief, noch on> der 't merk van dien, geene Goederen, voorby de Tollen der gemelde Heeren Staaten voorfchreeven, tevoeven; anders dan die hem, ofte zyne. Medeburgers, vry, onverkocht, onver!oofd, cf' iémand anders toegeaegd, zyn toebehoorenden geduarende deze Blief, een jaar, cn langer niet; des i'oirkonde, is deze met ons Zegel daar op re druk»" ken, bevestigd, dezen. . . .
Ten beveele voornoemd.
By my
Secretaris, K. L.
CERTI F IC AT IE-B RIE F.
Wy Schepenen en Regeerders tot A, Certificeerén dat eenen B, onzen Invvoonder, ftaande ter goeder naam, nevens zyne mede ingezetene in de gémeerie Lands. middelen in 't gemeen, en in 't byzondér, in 't middel van de 2oofte penning, tot dén Jaaré if, aan 'déÖntfangers van die»betaald,
ca NOTARISSEN-. 325
(en voldaan heeft;en dat, alhoewel hyindenQuohiere van de 2oofte penning, als Erfgenaam van B, ftaande-Gequorifeerd den gemclden Boede,!, echter lange jaaren na den dag, van het maaken van de voorfchreeven Quodfatie, aan driegcdeeitens, is Gequotifèerd geweest, en vervolgens zyn Quote in de loblte penning, voor hem gerekend en betaald is geworden; en' by ons gezien en Geëxamineerd zynde, de Quore waar mede hy in 't voorfchreeven middel, op ons Quohier is belast, en alles overwogen hebbende, oordelen en vertrouwen wy, dat de bovengemelde Perfoon, wettige en billyke redenen heeft, by wyze van Doleantie, zyn Quote te verminderen tot op Vier duyzend Guldens. Gedaan den. ...
Ten bpveele enz. By my Secretaris,
Attefiatie de Vita.
Wy Schepenen en Regeerders tot A, verklaa-, ren , dat op heden voor ons in levenden lyve, Gecompareerd is B, alhier woonepde; wiens Moeder was C, nu oud zynde XXIV. jaaren Actum tot A, dezen- . . .
Ter Ordonnantie, van enz.
Ontvangen by my ondergefchree«ene, uvt handen van den Ed. Heer Ontfanger van de gemeene Lands-middelen, over de Stad A, Vyftig aildens, wegens jaarlykfe Intresfen, ten rijnen lyvpitaande,' reeds vervallen op den If. vaii deze ïooperuk Maand. Actum als boven
X a W-EET-
SS5 pEFFENSCHOOL yoo»
IV E E T-B R I E F. Achtbaare Heeren.
A, woonende alhier, ons vertoond hebbende9 dat hem van B, uwe Inwoonder,is Competeerende 150 guldens; tot welkers voldoeninge hy niet anders, dan door middelen van Justitie kan geraaken ; heeft na vertoon ■> van een Obligatie, behelzende niede willige Submisfie, Speciaal aan onzen .Gerechte, van ons verzogt en verkreegen, deze Weet brief aan UE. toegezonden, waar by wy verzoeken, dat UE. gelieven te Confenteeren,dat de voornoemde B, door U Gerechts-bode mag werden Geciteerd, om op den XX. dezes, zyn de Woensdag de klok XU. uuren, voor onze Vierfchaar te Compareeren , om zodaanigen Eyfch en Conclusie aan te hooren, als de bovengemelde A, ten eynde voorfchreven, tegens hem zal willen doen en neemen,waar aan de Justitie bevordering, en ons vriendfehap zal gefchieden, 't geene wy in gelyke Occafie geerne willen verfchuldigen.
Hier mede enz. Agtbaare Heeren, beveelen wy u in de Protectie Godes. Gcfchreeven tot S. dezen.. ..
Ter Ordonnantie van die van den Gerechte tot S , by my
Secretaris, T V.
Andere WE ET BRIE F. Achtbaare Heeren. Alzo A, als Voogd van 't nageJaaten Weeskind van B, gewoond hebbende rot C, tot D, overleeden, ons vercoond heeft dat hem in die Qualité, uyt kragte yan zekere Obligatie, van de "• Ërf.
NOTARISSEN. 327
Frfgenaamen van B, gewoond hebbende tot E, ■tot D, voorfchreeven, overleden, was Competeerende 350 guldens, met de verlopene onbetaal* de Intresfen; waar van hy van de voornoemde Erfgenaamen, geen voldoeninge kon bekomen; en derhalven zich genoodzaakt had bevonden 3 zekere Huurpenningen, de voornoemde Erfgenaamen van eenen E, woonende binnen onzen Banne, toekomende , onder den zelvcn E, wettelyk te doen Arrefteren, en daar op van ons verzoekende een behoorlyke Weet brief aan L E. onder welkers Banne, eenige der Erfgenaamen woonen, welke wy aan dezelve toegclhan hebbende verzoekende dat UE.,. gelieven te Confenteeren. dat eenen Fa als getrouwd hebbende G, en H, voor hem zelfs, mede Erfgenaam van deopgemeldeB,woos nende even buyten uwe plaats, door UGerechtsbode mag werden Geciteerd, heden over i4daagen, s'middags ten twaalf uuren voor onze Vier* ichaar te Compareeren, of Gemagtigde te zenden om aan te hooren, zodanigen Eysch en Concluiie als de genoemde A, in voorgemelde Qualité, te gen hen, tot beraalinge van het voornoemde Gas pitaal en Intresfen, en ftandhoudinge van 't Arrest zal willen doen en neemen, waar aan de Juftitie vordering, en ons vrindfehap zal gefchieden» Hier mede Achtbaare Heeren, enz. Andere Certificatie. Wy Burgermeesteren en Regeerders tot A, Certificeeren, dat eenen B, alhier, op de Quohierea van den sooften penning, nooit is bekend geweest; noch onder ons, daar toe betaald heeft; dat dezelve ook, op 't maken van het laatfte Quq hier, van de soofte penning, bekend,en
X 4 niet \s Qver
328 OEFFENSCHOOL voor
Ten beveele voornoemd.
By my Secretaris» A„ K.
Nog een.
Wy enz dat by ons op het maaken van het artte Quohier, van de jfpoïte penning overï Erffemsfe van eenen A, aan de Regeerders te B<
Cenen C'- £en zek^fon1mevan2ooo gl. Capitaal met en is overgefchreeven, alzo de voornoemde C, óp ons Quohier niet bekend ifjo dat de voorfchreeve ovJrichjyvinge, aldus gedaan zynde, ten eenemaale een Abuys is S
Actum dezen. „ . .
Een ander.
Wy enz. , dat I.' V. O. woonagtig tot Amflerdam Toonder dezes, ons bekend*, ftaande ter goeder naam Gequalificeerd « om de Goederen van den Jntolvena* Boedel; by A, uw geweZei " Inwoonder, nagelaaten ten bfhofevë vr.n de crïl teuren, te bezorgen; en dat wy goede ken nSb en zeker naricht hebben, dat delete BóSel ÓL' «agtig is, de fchulden tot deszelfe laste*£nde te voldoen, en de Concurrente Schnldenaarf van
S \ï "iL ? h°nderd; en *cr involgende, wettige redenen zyn, om de Quote waarmede de voornoemde Boedel op ons QuohL L
»e NOTARIS SEN. S2f
aangeflaagen, by Doleantie te vernietigen. Actum dezen. ... . .
Ter Ordonnantie voornoemd, By my Secretaris,
R S.
Nog een ander.
Achtbaare Heeren, Alzo zeker Proces tusfcheo A, als Eyfcher aaa
•on7rve; 2 B'oG^de ^ andere zyde, voor onze Vierlchaar Ongedecideerd is hangende,- waar
h,hhlVerrViS,Cïepr0Cedecrd' 'dac z^ wecierzyds hebben gediend van bewys; en onder anderen aan de zyde van dén Gedaagde, is deze nevensgaande Atteftatie, die by eenen C, op uwe plaats woonende, gegeeren is, welke Atteflarie yan nooden zynde, om nader Cerecolleerd en beëdigd te worden; zo heeft den' Gedaagden van ons verzogt, en deeze L ettre Requifitoir van ons verkreegen; waar by wy verzoeken, dat U ten voordele van de Jufticie, deze gemelde C, op zyne gegeevene Atteftatie, onder Eede te Examitieren m gerchrif[C te doen ^ en ™
beflooten over te zenden, om daar van gediend te worden, als naar behooren; waar aan de Inffitie_ bevordering zal gefchieden; 't geene wy in gelyke Occafie, gaerne zullen verfchuldigen. Hier mede blyve,
Achtbaare enz.
Ten beveele, By my Secretaris, D. O.
x 5 XLVII. HOOFT»
53© OEFFENSCHOOL voor
XLVII. HOOFTSÏUK, Vyfde Vervolg. Fan Mengelfchriften.
Foorfchryyinge, of Certificatie van iemands Comportement.
Wy enz., dat A, Toonder dezes, met zyn Familie, eemge jaaren herwaards binnen onzen JurisdicTie gewoond heeft en dat dezelve, ge; duurende zyne bywoninge, onder ons eerlyk gehandeld en gewandeld heeft, en als een goed en getrouw Inwoonder, zig zonder opfpraak heeft gedragen, waarvan wy deze letteren van goede getuygenisfe, aan dezelve gaerne hebben willen geven ; ten eynde hy by een ieder aan welke hy zig zoude mogen Addresferen, daar voor erkend, aangenomen, en in zyn goed voorneemeq, mag gevorderd worden.
Gedaan dezen. ....
In oirkonde getekend,
Ter Ordonnantie van de enz. By my Secretaris, N. K.
GEZOND BRIEF.
Om Waar en en Koopmanfchappen, met een Schip na andere Landen te verzenden.
Wy enz, Certificeeren mits dezen, dat binnen
on-
rooK NOTARISSEN. 331
onzen Dorpe, en de omleggende Plaatfen, geen befmettelyke ziekte regeerd, en dienvolgens geen Huyzen, ofPerfoonen, en byzonder niet dePerfoon, de Familie en Huyzinge van N, onzen Inwoonder, Toonder dezes, daarmede befmet, maar van een gezonde geftcltheyd is, genietende gezonde Lugt en Aarde, zulks dat de Koopmanlchappen en Waaren, beftaande in 50'ftukken Lakenen, by den zeiven N, thans ingeflagen, oir» géfcheept en vervoerd te worden, uyt geen Con? tagieufe Plaats of Huyzinge zyn gekomen, en derhal ven voor onbefmette Goederen, onder 't geleyde van deze Gezondbrief mogen gehouden worden. Des t'oirkonde is deze, met ons Zegel bevestigd, dezen. . . .
Ter Ordonnantie van enz. By my Secretaris, B. K.
Markt-brief voor een Markt' Schipper.
Wy A, Certificeeren dat B, Toonder dezes, onzen Invvoonder is, gewoon zynde, met zyn Schuyt van hier opC, tevaaren, om alderhande Waaren, van daar voor de Inwoonders alhier,van daan te haaien en hier na toe te voeren; en dat dezelve ten d.en eynde ook den Eed daar toe ftaande, heeft afgelegd; om geene Goederen ofKoopmanfehappen uyt de voornoemde Stad, of van elders te voeren, anders dan na onze, of de alhier omleggende Plaatfen in onzen Banne, om aldaar gelost en ingeflagen te worden. Gedaan dezen....
Ter Ordonnantie van enz. By my Secretaris, A. K.
Cetf
31* O EFFENS CHOOL voor
Certificatie van den Secretaris te A, dat zeker onroerend Goed, in V Quohier van onroerende Geederen niet verbonden is. Ik ondergefchreeve B, Secretaris tot A» .Certificeere, nagezien en doorzogt te hebben, het Quohier der Hypothecatien van de vaste Goederen pinnen onzen Plaatze, en niet bevonden nog ken.nisfe te hebben, dat zeker ftuk Land (of Huys en Erf) groot enzt, belend enz., voor een vierde Part, toebehoorende aan F; als getrouwd hebbende G, met eenige Speciaale belastingen, of Hypothecatien, ten iemands behoeve is bezwaard, of belast. Des t'oirkonde getekend, dezen. . . .
B. H. Secretaris tot A. Waardeering van Land. Wy A, B en C, Schout en Schepenen totD, hebben_'t voorenftaande ftuk Land, voorens gemeld, in onze omftandigheyd van tyden Getaxeerd, gelyk wy doen by dezen, waardig te wezen, in gereeden gelde, ieder Morgen, 500 guldens.
Des t'oirkonde, is deze by ons gete, kend. Datum ut fupra.
In kennisfe van my Secretaris enz. Z E E >B R I E F. Wtar by aangetoond word, van waar het Schip komt.
Allerdoorlugtigfte, Grootmagtigfte, Hooge, Welgeboorne, Wei-Edele, Wyzet Voorzienige Heeren; Keyzeren, Koningen, Republiquen,
Vor-
d- NOTARISSEN. m
Voriten, Hertogen, Graven, Heeren, Burgemeefteren, Schepenen, Raaden; mitsgaders Rech. teren en Regeerders aller Steden en Plaatfen, 't zy Geeftelyke of Waereldlyke, die deze opene Brieven zullen hooren, of leezen.
Wy enz. Certificeeren, dat Schipper N, enz : voor ons Comparerende, onder Sotemneele Eede' hem afgenomen, verklaard heeft, dat het Schip' genaamd de Goudè Leeuw, groot omtrend 300' Lasten, waar van. hy tegenwoordig Schioper is in deze Geünieerde Provmrien c'huys behoorende, en van daar is afgevaaren, zo waarlyk moest, hem' Godt Almagng helpen; en dewyl wy den voornoemden Schipper, gaerne in zyn gemelde voornemen gevorderd zagen, verzoeken wy de Goederen en Perfoon, boven gemeld, in wiens gebied de voornoemde Schipper met zyn Schip, en de ingelaaden Goederen, zou mogen Havenen, Ankeren, of komen, en aan wie hy zich zoude mogen vervoegen, dezelve daar voor te erkennen, behandelen, en ontfaqgen; te laaten gaan en komen, in alle Havenen, en op alle Stroomen, dezelve te bevaaren, aldaar te Iosfen en te laaden alle Occafie en Negotie waar te neemen zo hem aal goeddunken,'t welk wy gaarne zullen erkennen, Des t'oirkonde is dezen, enz.' By my
Secretaris, N. B.
A&è van Taxatie, om den XX. Penning daar na te voldoen
Op heden den, enz. hebben wy ondergefchreeven Schout' en Schepenen tot A, "de naarvolgende'
gos-
334 OEFFENSCHOOL voor
goederen, naargekten by B, fn gereeden geldt Getaxeerd waardig te wezen zo als by elk ftuk ter zyde ftaat uytgedrukt; namelyk, een Huys en Erf, een ftuk Land, groot enz.
Dit gedaan, en dezelve XX. Penning betaald zynde, gëevt den Secretaris dusdmigen Quitantie. (a). Ontfangen by my ondergefchreev e Secretaris tot A, uyt handen van D, enz. - - - guldens, voor de XX. Penning wegens de Collaterale Succesfie van de volgende Goederen, by B, nagelaaten, te weeten enz.
L. K>
Doch in gevalle iemand in de betaalingé na" laatig blyft, word zo eenen door de Gerechrsbode Geinfinueerd.
Ik ondergefchréeve A, Secretaris tot B, Speciaal by den, enz. tot de Collefté van den XX. Penning aangefteld; Inlinueere mits dezen de Erfgenaamen van C, om ingevolge van de Plakkaten van de Ed. Groot Mog. Heeren Staaten van Holland en Weft Vriesland, op het ftuk van de Collaterale Succcsfie, inzonderheyd dat van den. vastgefteld, aan my te betalen den XX. Penning van de Goedéren, voor dezen aldaar aangegeven, op Péne als in t genoemde Plakkaat is vermeld; Aftum té enz.
By my Secretaris, R. B.
Cau-
(ê) Dit heeft wel alzoa plaats in de Provincie van Ütlland maar in die van Utrecht moet de betaling van den XXfte penn. gefchieden ten Coraptoire van een daar tce expres gefielde Ontvanger binnen de Stad Utrecht; die' ook daarvoor quitantie geeft.
NOTARISSEN. 333
Cautie voor Officianten die van de Regeeringe ergens toe aangefteld zyn.
Alzoo die van de Regeering van , enz. aangefteld hebben tot, enz. de Perfoon van A, mits Cautie voor" zyn getrouwigheyd Hellende, tot B, . . . guldens Inclufive zynde derhal ven voor Schepenen Gecompareerd C , en D, alhier woonachtig, die hen te zamen en Infolidum ftellen tot Borgen van de voornoemde A, onder Renunciatie van de Beneficiën van Ordinis, Excusfionis, en Divifionis, van de krachten en liffecten, hen on=" derrigt houdende, en onder verband van alle hunne Goederen, roerende en onroerende, tegenwoordige, en toekomende, ook beloofde de voornoemde A, zyne Borgen wederom te bevryden; onder verband als naar Rechten.
Cautie voor Impostmeestérs. , Compareerden voor A, de ondergeïchreevene B, woonende te C, en D, woonende te E, welke te zaamen, en ieder' van hen in 't byzonder, verklaarden (onder Renunciatie van de Beneficiën van Ordinis, Excusfionis en Divifionis, van de krachten en Effecten, hen onderricht houdende,) hen gefield te hebben tot Borgen en Medeüanders, als Principaale Debiteuren voor zodaanige Imposten, als F, woonende te G, in t aanltaande Jaar, zo hiér als elders, zal mynen ehaanflaan; beloovende de uytgeloofde Impostpenningen, als eygen fchuld, te zullen voldoen, opleggen en betaalen, indien hy F, in gebreken bleef; verbindende hier Voor hunne Perfoonen, en alle hunne Goederen, roerende en onroerende; Hellende dezelve, ten bedwang van alle Rechteneri Rechteren; Submitcerende zig de Rigou eufe
Let-
336 OEFFENSCHOOL voor
Letteren Executoriaal, .hy haar Fd. ..Groot Mog,, op 't innen van de Gemeene. Lands. Middelen Geëmaneerd Des beloofde enz. in oirkonde deze getekend euz.f
Cautie voor Ufufrutt. . .
Voor my Compareerde A, Weduwenaar van B, en bekende, uyt kragte van het Testament, by dezelve B, voor den Notaris C, op den.... verleden, onder hem te hebben—- guldens, van welke Penningen hem het Ufufruct, of de Lyftogt is gemaakt, ,en die,' na zyni overlyden, de naaste Bloedverwanten van zyn Oveileeden Huysvrouw toebehooren;. belovende derhalven gemelde Penningen, te zullen bewaaren, en onverteerd te laaten ten behoeve van zyUs Huysvrouws vrinden % onder 't verband van alle zyne Goederen, enz. Aldus gedaan, op den. • . .
Brief van voorfchryvinge aan Burgemeefteren en. Raqden . der Stad A, om Vwg. den over onmondige Kinderen te help ?n, wegens het ontvangen van eenig Legaat
;Edele Achtbaare, PVyze, Voorzienige, zeer Befcheydene Heeren:
Alzo wy op den enz., ten verzoeke van A, en B, inwoonderen dezer Steede, en by de Heeren Wees meefteren, geftelde Voogden over de nagelaace onmondige kinderen, van wylen C, in't breede aan UE. hebben gefchreven, en der zeiver Favorabele onkerftand verzogt, ten eynde doer middel van de zelve, de voorfchreeven Voogden uyt den Boedel van D, zodaanige penningen mogen ontfangen, als de Voornoemde kinderen, van wylen C, by het Testament van den gemelde D, is Gelegateerd, zo, hebben wy op het herhaalde verzoek van dezelve Voogden, nader in derzei- (
ver°
bïNOTARISSE N.
ver Req'uest, en onze voorgaande Misfivë, ver. vat onnodig geacht, UE. met een herhaald Bericht, van. dezelve zaak op te honden; maar goedgevonden, U Ed. ten overvloede, nochmaals gantsch vrindelyk te verzoeken, dat het U Edele gelieve, de voorfchreeven Voogden gunftVgehoor te geeven, en met derzei ver hoogwyze raad ^ en veel vermogende gezag, gunftig te on~ derfteunen, op dat de voornoemde Weezen, téri; fpoedigften eens mogten ontvangen, 't geene hen gerechtelyk en deugdzaam toekomt;i zullende wy in gelyke .en andere voorvallen, met wederzydze dienden, dankbaar betoonen, hoe aangenaam ons de Asfiftentie geweest is, welke U Ed zal gelieven op on?.e voorfchryvingc, aan onze Ingezeetenen, te, bewyzen.
Hier mede Edele enz. Opene Brief van voorfchryvinge. om eenige Osfen over te voeren* Alle Keurvorften, en alle andere Vorften cn Mogendheden , mitsgaders andere Overheden, ook Militaire, Gouverneurs, Commandanten Collonellen van Krygsbenden, Kapueynen; Luytenants, en andere Bevelhebberen,,. die dezen zal werden vertoond, verzoeken wy A, Burgemeefteren en Regeerders der Stad B, alzo C, Koopman en Burger onzer Stad', tot D, in 't Larïdvan i E, is. hebbende - - - fluks Osfen, die hy van daar met de meefte Securiteyt, en minfte Empechement, gaarne binnen deze onze Landen,, zou-. de doen brengen, ten dien eynde onze Voorfchry. vinge, gantsch gedienftig verzogt hebbende, dat hunne KeurvorÜélyke, en Vorfielyke Doorlugtugheden,. Edele, Geftrenge, ; Achtbaare, Man* 'Haftc, en wie het ook zoude mogen weezen, oflii v
* ze»
338 OEFFENSCHOOL vooi
zen Burger, of die van hem las; heeft, tot de voornoemde oververinge van :<;,ne Osfen op alle Plaatzen te Water en te Lande» onder hun gezag, alwaar dezelve Osfen zuilen komen, volko. men vryhe d te verkenen, en hem gunftig daar by te befchermen; en voor alle overlast, hinder en belet, die hem zou mosen aangedaan worden, te dekken; waar mede den voornoemden onzen Burger, zonderlinge Beneficie zal genieten, 't geen ons neffens hem zal verplichten, om by alle Occafien, dezelve omtrend hunne Keurvorltclyke Doorlugtigheden, rdele, Geltrenge, Achtbaaxe, wederom te verdienen en te verfchul igen. Des t'oirkonde, hebben wy Burgemeefteren en Regeerders voornoemd, dezes Stads Zegel hier onder gedrukt, enz.
Generaal Pafpoort. Allen den geenen. die dezen opene letteren Zielen zien of hooren leezen, doen wy C, Bursermeefteren tot A, weeten, en getuygen by dezen, dat Thoonder dezes, B, is een Inwoonde? alhier; en alzo ons te kenner gegeeven is, dat dezelve tot vordering en uytv ering van zynezaaken, van hier na D, verreyst is, en wy derhalven verzogt zyn, om hier toe, on7e brief van Recommandatie, en Paspo:rtte vereenen, zo verzoeten wy daarom, aan alle Regenten, hooge en laage Bevelheb' eren. die dezen zal voorkomen, ♦to dezelve gelieven dezen onzen voorfchreeven Inwoonder, over al vry en onverhinderd te !a «ren Pasfeeren en Repasfcren, zonder hem daar m eenig Empechemem of moevenis aan te ooen, oi te gedoogen, dat zulks gedaan worde; maar den
»e NOTARISSEN. 339
«elven, ten zynen verzoeke, alle mogelyke Asfi.
S"nft<* l? bewy^en, waarmede ons veSSe„Zal ^fchede"' diewygeerne willen vuicnuicugen. Des t oirkcnde, enz.
deS^P, fflen,eM L>'k> va" de «ene na de andeie Plaats wil voeren, om aldaar begraave» te worden, verleend den Schout de ondergaande AcJe van Confent.
Sch0ur toc B' Confcnteere, dathec doode Lichaam vanC, alhier overleeden, tot D
l g fn^fëtWÖwenr;Veurzoe^ aanalIeSchou-1 ten Pas^rL: f". LlClmra °—hi^erd te la*.
C0«/z7tf yoör ^ ofFerfchJaagers van den Haring. , WJ doen kond, een iegelyk, die 't be^ hoord, Cemficeerende voor de waarheid, dat voor ons Gecompareerd is, B, alhier woonachtig;be. mygende, dat hy voorneemens is, zich ml een Scheepje van hier, onder de Buyzentebegeeven om te Verfchjaagen; beloovende by den Eed* hem afgenomen, dat hy hem na het Plakkaat! daar van gemaakt, zal voegen; en dat hy de H ! S"ffp by. hem Van de Buyzea bekoomen, binnen neJnfSf vaV,Ioll™d * Welt-Vriesland,e5 nergens elders zal brengen. Des t'oirkonde enz.
Acle van^ Doleantie, van den twee Honderden penning. Voor Biirgermeefteren en Regeerders te A, Compareerde B , en heeft met Sofemneeien Eede'
rant met^ ^ G°ederCn ™ hcm Co»p£ &' f-die van enz>' gee"e ^r wereld uyege-
.aelve ook zoude mogen zyn, te faamen op verre Y 2 na.
£4Q O EFFESSCHOOL took
rmy geeft Dnyzend guldens waardig zyn. Zö' Waarlyk enz.
Atle tot A, dezen enz. Nog eene van IVynen. Voer' dé enz. Compareerde A, en heeft by Solemneclen Eede, verklaard, dat hy in de tyd, van den eeriïen Oftober. ... tot den laarftcn van September. , . * geen Wyn in zyn Familie heeft gebruykt, 't zy met zyn Familie alleen-, of ook me. anderen, ten zynen huyze Aclum enz. den. . «'
Volgen mg eenlge zaaken de WeefKamer betreffende. Wees meefters kennilTen, zyn zodaanige Obli*' marien, die ten behoeve van minderjarige Weeskinderen, voor Wees meefteren Gcpcsl'eerd wori den, en zyn hier m beter dan Schepen-kenniüen, om dat men van dezelve geen XL. penning behoefd te betaalen, en nochtans, voor ai van geen aründer kracht zyn. (aj.
Zie hier een Exempel. Voor 'Wees-meefteren tot A, Compareerde B, en bekende ontvangen te hebben. . . guldens; het' kind van R, genaamd C, Compereer ende; voor welkers gebruyk van gemelde penningen hyComfferant.. jaarlyk's beloofd, op Dato dezes, ingaan-' dé- hyde tyd af te rekenen, Winstpenningen te geeven tegens vier ten honderd, vry geld; zonder eenige kordnge, 't zy van aoofte, ioofte, softe, minder'' of meerder penningen, of eenige andere
tas-
(a) Dit behoord al wederom tot de Praktyk in Holland a'!>en, afl gesnzints in de andere Provintie, es altais rftt in'die van Utrecht', daar zulke Wcesnieefters-kenmsUn-in 't geheel niet bekend zyn.-
»b NOTARISSEN. m
lasten, aireede opgefteü, of noch od te fteüen : niet tegenilaande een;ge Plakkaten,' of Ordonnantiën aireede gemaakt, of noch te maaken, hier tegen Contrarieerende; beloofd ook; het zelve Capitaal met de verloopene Intresrcn, na Prorato des tyds, alsvooren, wederom te zullen opbrengen, en te betaalen, binnen drie Maanden na de infinuatie , ten dien eynde aan hem gedaan; onder verband van alle zyne Goederen, roerende en onroerende. Alles zo; der arg of list, by twee van Wees-meefteren getekend dezen. . . , _ Volgens de Octroyen van veele Wees-kamers, is de lanosc-leevende, 't zy Vader of Moeder, Weezen of onmondige kinderen hebbende, binnen zes weeken, na 't begraavcn van de eerft ftervem de, gehouden, in Pnefentie van de naafte Vrinden van den Aflyvig^n, hun Vaders of Moeders Goed, na het flerf geval zy, ter Wees kamer te bewyzen of ten min Hen by wyzc van Üytkoop de Kinderen daar voor zeker getal van penningen te laaten genieten, om alzo in den geheelen Boedel, onverhinderd te mogen blyven zitten,- en op dat dit des te meerder mogt onderhouden worden, word gemeenlyk ook vastgetteld, dat zodanigen langst-' leevenden, die onmondige Voorkinderen hebben, niet mogen hertrouwen, voor. cn aleer zy de o-e. melde Voorkinderen, hun Vaderjyk of Moeder lykGoed, alsvooren, gerechtelyk hebben bewee, zen, of anderfints, dat alvoorens met derzei ver Voogden of Vrienden, daar over Accó'ord en Uycn koop gemaakt is.
Het gemelde bewys of Uytkoop, wprd op. tweederhande \yyze gedaan.
Y 3 A. Ten
342 OEFFENSCIIOOL voor
A. Ten overftaan van Wees-meesteren, wanneeer der Weezen Goederen, de Weeskamer Subject zyn.
B. Of voor een Notaris en Getuygen. in gevalle de Wees kamer by Testament is uytgeficcten; en is op zommige Piaatzen een Wet, dat deze1 Acte voor een Notaris Gepasfeerd, ter Wees-kamer bekend gemaakt» en Ge-exhibeerd moet worden.
Een Atle var Bewys, wanneer het beweezen Goed niet ter Weeskamer gebragt word, A, heeft zyne twee kinderen B, oud enz. en C. oud enz. waar Moeder van was, D, voor Moeders Erf, te faamen beweezen. , . guldens; met belofte, om dezelve kinderen tot haare mcerderjaarigheyd te zullen onderhouden, en van alles na zyn ftaat en gelegentheyd te onderhouden, voor de vruetoh van 't gemelde Bewys; onder verband van alle zyne Goederen, niets daar van Exempt, waar tegens hy wederom in den geheelen Boedel Zal blyven zitten. Des t'oirkonde enz.
ABe van bewys, als het beweezen Goed ter Wees Kamer word opgebragt. Op den,, . . heeft A, zyne drie kinderen, B, oud enz. C, oud enz, D, oud enz. welker Moeder was Ë, voor Moeders Eif, dit navolgende b-weezen,
F en Obhgatie van enz. guldens, ten las:c van 't geneene Land-, van Holland en West-Vrieslaad, in de S'ad F, Gedateerd, {bande op de naam van G, en op Folio; .... nog daarenboven eooo gulden»aan geld, welke Obligatie cn penningen, hy ter Weeskamer gebragt heeft, en
de
be NOTARISSEN. 343
de penningen tegen vier ten 100 in 't jaar, zul. ien uytgézet worden, waar in hv Cordènteerd aan H, en zal hy zyn voornoemde kindefén, met behouden goed Alimenteerett, voor de vrugten van 't voorfchreeven Bewys tot haare mondige jaaren , huwelyken, of eerder goedgekeurde ftaate toe. Onder verband van enz. waar tegens hy wederom zal blyven zitten in den geheelen Boedel Schulden, en Ipfchnlden.
G: 'aan enz. Een AEie van Poogdy op ds naafte Vrinden. Op heeden den enz, hebben Wees meefleren, tot V oogden over A , en B, twee noch min • derjaarige nagelaatene kinderen van C, enD; en tor Administrateurs van der zeiver Goederen gefield en gelast, E, en F, deszelft Oomen om der voorfchreeven minderjaarige kinderen, hun Aftien en gerechtigheyd, domme op, en tegens een iegelyk waar teneemen, te bevorderen en te verantwoorden, en derzelver Goederen, ten hun. nen meeflen nutte, oorbaar en voordeel, te reneeren en te bedienen; welke Vo ;gdy en Administratie, de voornoemde E, en F, hebben aangenomen en beloofd, zich daar in, na beboeren, * uyt liefde, zonder eenig Salaris te quytén. Aldus gedaan in Pralende van Wees meetteren, en by twee van hen onderteckend, dezen.
Deze Voogden zyn ook gehouden, ten 'analen om de twee jaaren netre Reekening van hunnen ontfang en uytgaave te doen. ^a).
A. Voor
* Indien 'er deze- woorden niet in fïorden moeen voogden zo zy 't begeeren, belooninge eysfchen, cn is net zelve by de Wees-kamer vastgefteld.
(«j Dit is gezeid ter plaatfe daar de wetten zulks Y 4 fpe«
S4 OEFENSCHOOL voor
A. Voor de Wees-kamer , zo dezelve niet is uy tgeflootcn. of
B. Anders voor hunne mede-voogden, en des ge eyfcht wordende, (by Pra(ümtie) als of de Voogden, niet ter goeder trouwe zouden hebben gehandeld, voor den Gerechte van de Plaats, alwaar het Scerfhuys is gevallen; zynde zy ook, volgens Beneficiën vanzommige Weeskamers, gehouden, alle Uytgiften met Quitantien goed te maaken, ten zy derzdver Uytgaave, beneden de Tien guldens was.
Transport van een verkochte LosRcn'.enbrief'in Noord Holland^
Voor my A, Openbaar Notaris , by' den Ed. llove van Holland Geadmitteerd enz. Compareerden in Pralende van de nagenoemde Getuygen B , en C, echte luyden tot D, nog E, en F, in Qualiteyt als wettige aangeftelde Voogden by de Ed. Wees-meefteren tot G, over H, het nagelaten Kind van C, geteeld by wylen haar Man I, alle tot G, woonachtig, welke Comparauten voor ons verklaarden, verkocht te hebben, achtervolgens de Procuratie vau gemelde Wees-meefteren op den. . . gegeven, aan my Notaris geëxhibeerd, aan K , een Los-Rentebrjef lopende ten laste van 't gemecne Land, tot L, groot 1500 gl. ftaande op den naam van M, enN, Folio ioap. zynde deze twee perfoonen eenige Gebroeders geweest, en waar van de laatfte, namelyk N, des eerltep Portie heeft geerft, welke'N, alleen twee kinderen heeft nagelaten, namentlyk O, en P, en is dezelve Los Rentebrief de laadle aanbedeeld,
bre-
fpeciaal vorderen. en ancters niet ais 1 y der kinderen meorderjaarigheid.
BE NOTARISSEN. 345
.breder blykende by een Aétefvan fcheydinge Gedateerd den. . aanmy Notaris mede Geëxhibeerd, Vervallende dezelve Los.Rentebrief jaarlyks op den 1. van April; bekennende zy Comparanten daar van den ecrften penning met den laaiden ontvangen te hebben, en dienvolgende dezelve aan den gemelden Kooper te Transporteeren, onder belofte van dezelve Los Rentebrief te zullen vryen en waren van alle belastingen, op- en aanfpraaken tot dezen toe. Verbindende zy twee eerfte Comparanten tot nakominge van alle het zelve hunneperloonen en Generaal alle hunne goederen, en de drie laatfte de goederen van gemelde H; Subiecteerende dezelve ten verbande van alle Rechten en Rechteren. Aldus gedaan cn Gepasfeerd ten huyze van B, in tegenwoordigheyd van O, 'en R, als getiiygen,die oe Minute dezes , nevens alle de Comparanten, en my" Notaris, hebben onderteekend, den. . .
Zee brief, waar by getoond werd van welke plaats hef Schip is
Allerdoorlugtigfte, Groormagtigfte,: Hooge, JVelgcboorene, Wel-Edele, Erntfeste, Wy'ze Voorzieninge Heeren, Keyzeren, Koningen, Republyken, Vcrften, Hertogen, Graven, Baronnen, Heeren Burgermeefteren, Schepenen, Raden, mitsgaders Rechteren, Schouten en Regenten aller Steden en Plaatzen, 't zy Geeffelvke of Wereldlyke die deze openen Brieven zulle" hoo' ren of ieezen Salut.
Wy Burgemeefteren tot A, getuygen, dat Schipper B, voor ons Compareerde, en by So«' lemneelen Eede hem wettelyk afgenomen, verklaard heeft, dat het Schip genaamd de goude kroon, groot omtrend 200 Lasten, waar van hy' Y 5 Schip-
34$ OEFFENSCHOOL voor
Schipper is, die nu op revze gaat, in deze Geünieerde Provinden is c'huys hoerende, en van daar zal afvaaren, zo waarlyk moest hemGodAlmag. tig helpen; en dewyl wy den voornoemde Schip ■ per, geerne in zyn goed voorneemen gevorderd zagen, verzoekende de Perfoonen bovengemeld, in wiens gebied de voorfz. Schipper met zyn Schip en de ingeladen goederen zoude mogen havenen, ankeren, ofte komen, en aan wien hy d-h zoude mogen Addresfeeren, dezelve daar voor te erken • nen, te Traéleeren, te omvangen en te laten Pasi'eeren, en Repasfeeren; alle Havenen en Stroomen te bevaren, losfen, laden; alle gelegenheyd van Negotiatie waar te nemen, zo hem goeddunken zal: 't welk wy geerne zullen verfchuldigen. Des ten oirkonde dezes.
Ten beveele van enz.
N. A.
Secetaris,
Nog een ander.
Hooggeboorene, Grootmogende, Doorlugtige Koningen en Princen, Ed. Achtbaare en voor zienige Heeren.
Allen den geenen die dezen zullen zien of hooren lezen Salut, metonzengoedwiliigen dienst, doe ik, Bailjuw, cn wy ondergefchrevene Schepenen tot A, wecten, en Certificeeren met kenniflê der waarheyd, dat B, Stuurman is, van een Schip genaamd, den gouden Leeuw, gelyk hy voor ons betuygd heeft, zynde onzen inwoonder tot A; en vermits wy voornoemden Stuurman geerne geholpen zagen, tot vervordcring van zyn getrouwe en rechtmadge zaaken, zo is ons ern-
fte-
de NOTARISSEN 347
flelyk en vriendélyk verzoek aan alle Burgermees, tercn, Schepenen, Raaden, Wethouders, HopJuyden en alle anderen, hoe die ook zouden mogen genaamd zyn, daar den voornoemde Stuurman met zyn Schip, Scheeps-volk en geladen goederen zal Arriveeren, dat u elk in 't bezonder hem goedelyk gelieve te ontvangen, en hem gedoogen, ■vry, veyhg, onverhinderd en onberchadigd te mogen laten vaaren, in, door en voorby ü E. vagten, heyren en krygsvolk, te water en te land op alJeü f . Havenen, Stroomen, Rivieren, Gebieden en Heeilykheeden, in zyne getrouwe en lecntvecrdige nee.ing, x^egotie en Affaires temogen doen, daar en alzo zynen goeden raad gedragen zal, agtervolgende alle goede LTantien en Ordonnantiën. Die doende zult wel doen enz. JJes t'oirkonde enz.
By my
A. B.
Seeetarisx Cefchrift van Borgiogt onder de hand. Ik ondtrgefchrevene A, woonende tot B, veryerkiaare my te Hellen tot Borge als Principaale debiteur, gelyk ik doe by deze voor C. woonende tot D, ten behoeve van E, woonende tot t, tot verzekering van een Capitaal van cénDuyzend guldens, met de Intrefïèn, tot dato dezes toe daar op verloopen, die de voornoemd C, vano' op JntrefTen genomen heeft, volgens de Schuldbrief daar van by C, ten behoeve van den voornoemden G, op den voor den Notaris H, en zekere geruygen Gepaüeerd. Renuncieerende van de Beneficiën van Ordinis en Excuffionis, my van de kragten en Effecten ten genoegen onderrigt houden
£4* OEFFENSCHOOL voor
vdende; daar voor en voor al *t geen voorfz. ftaat verbinde ik mynperfoon en Generaal} myne goederen , zo roerende als onroerende, tegenwoordige en toekomende, geene ter waereld uytgezonderd; onderwerpende dezelve ten verbande van alleRechten en Rechteren; alles oprecht en in oirkondc der waarheid by my getekend op den.
Mie van Borgtogt voor een Notaris met yerfcheyden Borgen verladen. Voor mv A, Notaris Publiq, by den Ed. Ilove ren Holland Geadmitteert, Refideerende tot B, Compareerden in Prafentie van de nagenoemde getuygen, C, D, en E, woonende te F, welke verklaarden haar te Hellen, tot Borgen als Principaale Debiteuren, gelyk zy doen by dezen voor feclen van dezen te doen genieten, en in alles na dészelfs geheven tot dien eynde genoegen te geven , onder verband als naar Rechten; alle 't welke D, mede Prafent zynde, verklaarde aan te nemen; verzoekende hier van Acle inDebkaForma, die deeze is.
Aldus gedaan en Gepasfeerd ten Comptoire van my Notaris, in Prsefende van H, en I, als getuygen, van goeden geloove, hier toe verzogt; die deze nevens de Comparanten en my Notaris hebben ondertekend, den. . . .
In Prafentie van A. Notaris.
Procuratie, in zyn eygen zaak, met Trans' poort van V Recht.
Voor my enz. Compareerde B, woonachtig to C, dewelke voor ons verklaarde dat hem uyt krachte van zekere Acte Obligatoir, voor den Notaris
D,
35s O EFFEN SCHOOL *oor»
D, en zekere getuygen, den. ..ten laste van E, Gepasfeerd, van den zeiven E, is Competeerenda vyf honderd guldens, met XXV. guldens daar op verloopen, welk Capitaal en Intresfen, en de Acte Obligatoir met alle Actie, hem Comparant uyt kragte van den zeiyen Competeerende, hy Cesfeert en Transporteert, aan en ten behoeve van F , woonagtig te G; gevende den zeiven Procuratie, Speciaal , om het voornoemde Capitaal cn Intresfen van E, te eysfchen en te ontvangen, als zyn ey: gen ,• den zeiven E, daar toe (is 't nood) te noodzaken , ten dien cynde in Rechten te Citeeren , tegens hem eysfch te doen; antwoorden Pvepliceer ren enz. en voorts in de voornoemde zake te handelen als hy Conltituant zeis zoude kunnen of mogen doen; belovende hem F, de ElFecten van de gemelde Cesfie en Tranfport te doen genieten, en dezelve te vryen en te waren, en alles ratifkeeren en te doen houden, alles .wat by de Geconftitueerde in de voornoemde zake, zal worden gedaan en verrigt, onder verband als naar Rechten; alle 't welke de voornoemde F, mede als boven Compareerende, verklaarde aan te neemen; verzoekende hier van Acte in Debna Forraa , die deeze is. Aldus gedaan en Gepasfeerd in 't Comptoir van my Notaris te R, in Praefentie van S, en T, als verzogte getuygen, die deze nevens de Comparanten , en my Notaris hebben ondertekend, Datum als boven.
ïn Prafentie van my A. , ■ Notaris.
Ac
ba NOTARÏSSER l :
A&e van Revocatie van een gegeven Procuratie,
vJT my,A'/nz' Compareerden in Pneleni en\t%ZfgeUde S'etW woonende te c! en verklaarde voor ons te Revoceeren, gelyk hv doed by dezen, zodanige Procuratie alf?v ï
FtiSfLNOtanSD' °P « woon g| kierde dl' f gfTCn' ? GePa^erd heeft; veraarde dat dezelve ,n 't toekomende kragteloos en van onwaarde zal zyn, nie£ willendeTuyt Hragte,van dien by de voorfz. D, iets-zal wer
Notaris volmagtig, om de Minute te Rooyeren?
ZIJLAT in Marg^.telchry.en me ' helafhnge om daar van geen Copyen aan dé Ge. ! ^ftuueerde of iemand anders te leveren " makeS de mede my Notaris in Prxfentie van twee ïïtuygen magtig, de voorfz. Revocatie J, Sl meergeldeEte Infinueeren en NotificeSS,en hem af te vorderen de Copy, hem daar van ter hand
ten cn Intreffen;. my van zyn wedervaren Relt teerende. Aldus gedaan en Gepalfeerd ^
Subftitutie.
meerde van C, uyt kragte van zekere Procur-iP voor den Notaris Den zekere getuygen totÉ^' Weerd, op den en verklaarde u? kn^Se limagt van Subftitutie in de gemelde Procur rt Ivervat, te.Sub(litueeren en t zvn CoSn s |>PJaats te Con htueeren, gelyk hydoed bfdS , E.? en . Y' yde w°onende tot E , aezamr,
In Kdrs™ s\*}b,zonda- ™ S" •
igen last ais hem 13, by de voornoemde ProcuranV Ingeven gevende en ^ntipciee«^S?^.
^ voor-
354 OEFFENSCHOOL voor
voorfchreeve Procuratie aan dezelve F, en G, met Approbatie, en belofte van waarden te houden, en te doen houden, al 't geene by de Gefubftituecrdens, daar in zal werden gedaan en verrigc; mits blyvende de Gefubftitueerdens gehouden tan hem Conftituant, ofte die daar toe last heeft, van hunne verrigting rekening, bewys en Reliqua te doen; onder verband als naar Regten.
AEle van Vrygeley van de Crediteuren onder de hand Gepasfeerd.
Wy ondergefchreeve Crediteuren van A, hebben zo in onze eyge naamen, als voor, en in den naame van onze Principaalen den Prezenten ftaat van gemelde A, aangemerkt, en dat het hem wegens zekere zwaare fchaden; eenige jaaren herwaards geleden (ons bekend} onmogelyk is de Prompte betalinge, van gemelde A, te krygen, wegens 't geene hy aan ons en onze Principaalen Debet en ten agteren is, en zyn Totale ruine niet begeerende, hebben wy hem gegeeven en verleend, gelyk wy hem geeven en verleenen by decze ons Vry geley, om gedurende den tyd van VI. naastkomende maanden naar dezen dag, overal vry en ongemolefteerd te mogen gaan en ftaan, reyzen en wederkeeren ter verrigtinge en befturinge van zyne Affaires en handelingen, die den voorr oemden A, zo daar als elders is hebbende, zonder dat wy of iemand van onzen 't wegen gedurende den zelve tyd hem eenig Empechement aan zyn perfoon en goederen zullen mogen doen, niet tegenftaande Condemnatien, en Sententien tot zynen laste aireede Gedecerneerd, en nog teDecemeeren, en by ons te Obtineeren zouden mogen ftaan; Surcheerende dienvolgens alle Heeren Exe«Htien, geduurende de Vj. eerstkomende maanden;
de NOTARISSEN. S5S
den; alles zonder Fraude, onder Obligatie en Renunciatie van alle Beneficiën, ons naar Rechten Competeerende. In oirkonde der waarheyd, hebben wy deze met onze gewoone handtekening bckragtigd, tot S. dezen . . .
Renunciatie van iemand, die Dehau. cheerd, omtrend de Administratie zyner goederen, met de daar op gevolgde Sententie van de Heeren Seheepenen tot N. Alzo B woonagtig in C, hem tot dezen tyd toe m veele groote overtollige dronkenfchappen heeft verloopen, en zig daar in zoo enwysfëlyk heeft gedragen, dat hy niet alleen zyne goederen l niet wel, en ten oorbaar heeft Geadministreerd • maar zich zodaanig heeft Gecomponeerd, dat ! zyne middelen dus voortgaande, wel haast ver: kwist, en tot niet gebragt zouden zyn, door zy. ne dwaze en Shnpele koopmanfehappen, dienende ten uyterften Ruine, niet alleen van den voorsz. P, maar ook van deszelfs Huysvrouw en kinderen, ten ware in dezen behoorlyk wierde voor: zien; ^oois't dat de Ed. Heeren van den Gerechte tot C, het verzoek gehoord hebbende, by de liioedvriendcn van de voornoemde B gedaan en ook gezien de Acte by den zeiven B, Gepasfeerd waar m hy van de Administratie van zyne goedeI; ren Renuncieerd, dezelve in handen van zodaanig ■I Mannen feilende, als by de Heeren Weesmee:fteren alhier, daartoe Gecommitteerd zullen wor. :den; gelyk hy mede voor dezen Ed. Gerechte :>Compareerende, ook mondeling verzogt heeft; :en weder op alle redenen, ten dezen eyndeGealle? 'jgeerd, gelet hebbende, mitsgaders op de Dero.
Z 2 fitij
%$6 OEFFENSCTIOOL voor'
fltien, over'tdoén, leven eiV Comportement van «le meergemelde B, en wat in dezen meerder te Confidereereri was, met Advys van de Ed. Achtbaare Heeren Burgermeelleren alhier, de voornoemde B, uyt deszelfs mannelyke Authoriteyten voogdye over zyn eygcn perfoon en goederen, Vrouw en Kinderen toegekomen hebbende, hebben uyt- ( geflooten. als niet waardig geacht wordende de naam van Vader, Opziender en Verzorger te hebben, en te genieten; en den zeiven gefield onder de Curateele van Voogden, gelyk haar Ed. 4chtbaare zulks doen by dezen: En ten eynde een iegelyk ter dezer Plaatze en Jurisdictie, hier van kundig moge wezen, om met dezelve geene handelingen, Contracten, of Obligatien aan te gaan, op Poene van Nullitéyt, zo hebben wy \ zelve by Publicatie van den' Haadhuyze met klokken geluy, allen en een iegelyk willen kond ' doen, ten einde niemand hier van eenige ignorantie zoude kunnen prsetendeeren. Actum en Gepubliceerd den. . .
Accordeert met het Boek,' Quod Attestor. S. A. Secetaris. Renunciatie van een Testament. Yoor my enz. Compareerde A, weduwe va» zalgr. B, woonende alhier, my Notaris bekend;: dewelke verklaarde dat haar voornoemde Man zalgr. voor den Notaris C, en zekere getuygen Dispofitie Testamentair heeft gedaan. als mede een Codicills op den. .,enz, by dewelke hy haar Comparante" zekere voordeden heeft gemaakt, onder vooraards' in: de maakinge verhaald, en alzo deCom-
pa:'
®b NOTARISSE N. ^f
jarante Prefent bevind, baar niet wel doenlyk te zyn voorfchreeve voorwaarden na te komen en te vodoen, maar dat het haarveel beter en Profitabeler is, alle het zelve te laten varen, en haar te houden aan t geene by Huwelykfche Voorwaarde, voor den dag van haar huwelyk verleden, tot haren Profyte befprooken, bedongen en Geconditioneerd is, en haar als nog den tyd naar rechten is loopende, die den Erfgenaam gefield is, omme Declaratoir te doen, ofzy de Testamentaire Dis. pofitie Adiceeren of verwerpen. Zoo is 't dat de voorfchreeve Comparante haar hier omtrent beraden hebbende, verklaard heeft, gelyk dezelve verklaard by dezen, dat zy het voorfz. Testament van haar Man zalgr. en de Codicille, voor zo veel de zelve haar perfoon eenigzints zoude mogen aan«aan, en van het voorfz. Contract antinuptiaal afwyken, ten eenemaal te buyten gaat, cn in 't aa heel daar van Renuncieerd, zonder dat zy ter zake van dien, namaals eenig voordeel begeerd te genieten; maar dat zy alle het zelve laat tot fcha. de en bate van de andere Geïnrtitueerde Erfgenaam, haar ten eenemaale vergenoegd houdende, mits het Effect van de Huwelykfche Voorwaarde genietende waarvan zy Comparante verklaarde niet m het allerminfte te willen afwyken; verzoekende h-er van gemaakt te worden Acte in Debka I'orma, en dat de andere Erfgenamen hier van 'werden verwittigt. Aldus gedaan enz.
Nog een Declaratoir, waar by de Weduwe verklaard, haar alleen aan het Contract antinuptiaal te hou» den.
Y0Qf AV Compareerde B, Weduvc va* Z 3 &
358 OEFFENSCHOOL voor
C, my Notaris bekend, te kennen gevende, dat zy met haar voornoemde Man hadde gemaakt een Mutueel Testament, in dewelke haar tVfan haar hadde Genomineerd en GeiidHtueerd tot Erfgenaam; doch dat zy haar naar het voornoemde Testament niet wilde gedragen; in tegendeel zo verklaard zy Comparante haar te gedragen en te willen houden aan haar Contract antenuptiaal tusfehen haar en haar voornoemde Man op den . . , des voorleden Jaars. . . vour den Notaris D opgerigt, invoegen dat zy voornecmens is en Gereiólveerd heeft, haar na het zelve Contract antenuptiaal Punctuëlyk te gedragen; Protefteerende van alles 't geene voorfchreven is, wel Expre;.fèiyk by deeze, en verzogt hier van ActeinDebita Forma. Aclum en Gepasfeerd ten Comptoire van my Notaris, in Prefentie van E, en F, als getuygen enz.
Zeer Ampele en Notabele Procuratie. Voor my A, enz. Compareerde B, en verklaarde by dezen te Conftitueeren C, om uyt de naam en van wegen den Conilituant, alle zyne zaaken, Affaires en Beioignes van tyd tot tyd voorvallende , waar te neemen; zo in 't eyfehen als verweeren, en iot den uyteynde te Profcqueerén; als mede van allen en een iegelyk te cyfehen, vorderen en ontvangen 't geene hem bevonden zal werden toe te behoren; geene plaats, perfoonen, fchulden of zaaken Except; alle onwillige Debiteuren tot betaalinge te Neccsliteercn; vooralle hooge en laage Rechteren eysth te doen, alle Termynen waar te neemen, Sententie te verzoeken ter Executie te ftclien, of anders van de nadeeligo te Appelleeren, de zaake in Appél te Profcqueerén, Arresten en Appreheniïen op elk
der
»e NOTARISSEN. 359
der Debiteuren en deszelfs goederen te doen, de Arresten behoorlyk te beklaagen; ook met iedereen af te rekenen, en Liquideeren, Accordeeren er» TranfigeerehV ook Compromitteeren, onder behoorlyke Renunciatie van Reliëf, enz. en daac voor zodaanige Aften te Pasfeeren als eenigzints vereyscht zal worden; Cautie voor ligtinge van penningen te ftellen, dezelve hunne Cautien kosten fchade'oos te Indemneeren, als ook mede ter Contrarie mogen Cautionaris zyn, 't zy alleen of met en beneffens andere perfoonen, voor al zulke penningen, zaaken en vrywaringe van Huyzen, Scheepen-kenmsfen , Obligatien en wat des meer is, als het de Geconfirmeerde zal gelieven en goeddunken , zo ten huyze van Secretarisfen als op het Ooft indifche huys tot D, voor penningen die aldaar ontvangen werden, als elders anders, en hoedanig het ook zoude mogen zyn: ten dieneyn* de te beloven, dezelve penningen waar voor hy hem Cautionaris zal Hellen, ten allen tyden te zullen voldoen, en Reftitueeren, indien namaals mogt verftaan worden zulks te behaoren; alles onder Renunciatie zo hy alleen Cautionaris wierd van Ordinis en Excusfionis, en nevens andere Borg zynde, als dan nog van Divifie, van welkers kragc hy Comparant hem door my Notaris ten vollen onderrigt houd; ook krygt hy magt de huyzen van den Conftituant te verhuuren en te verkoopen tot ziriken prys en Conditiën als hy Geconftituecrde het zelve geraadzaamst zal oordeelen; van de verkoopingen Transport te doen, 't zy by Decreet of anders Quitantien van den ontvang, en zo wel van den eeriten als laatften penning te Pasfeeren; beloften van vrywaringe te doen, en daar voor zyn Conftkuams roerende en onroerende goederen te Z 4 verj
f§9 OEFFENSCHOOL vooe
-verbinden, de Cautionarisfen van deze Cautie te ontheffen; cn verders in 't Generaaljvanalle ontvangHen Quitantien te verleenen, en voor namaninge m te ftaan, en verders 't zy in Conventie of -.Reconventie in en buyten Rechten, op alle plaatzen , meerder te doen, 't geene ecnigzints van nooden mogt zyn,- met magt om een of meer in •zyn plaatze te mogen onderitellen; belovende ■voor goed, vast en van waarden te houden en te doen houden, enz.
Certificatie van Schepenen omtrent het verminderen van den looften penning. r Wy Schepenen en Regeerders- tot A, Certifieéeren dat B , onzen Inwoonder rtaande ter goeder naam en faam, nevens zyne mede-in woon ders, in Jhet gemeene Lands Quohier in het gemeen, en jn het byzonder ook is aangeflagèn in den 2oofte penning, en tot den jaare.... toe ,"aan de Ontfangers van dien. betaald en voldaan heeft, en dat hoewel hy in de Quohieren van den aoofte penning als Erfgenaam van C, ftaande aangeflagèn, dat echter den voornoemden Boedel lange jaaren na de tyd van 't Formeeren van de voorfchreeven Quohieren aan drie gedeeltens is verdeeid geweest, en vervolgens ; zyn Quote in den :-a0ofte penninghem aangercekend en ook betaald is geworden! en by ons gezien de Quote waar mede hy in 't Voorfchreeven middel is aangeflagèn en belast, en als ook zyne en des zaaks gelegentheyd, zo oordeelen en vertrouwen wy naar onze beste kenmsfe, dat de bovengenoemde perfoon wettelyke en b-illyke reden heeft, by wyze van Doleantie zyn
1 ' . - g£
DE NOTARISSEN. %6ï
gemelde Quotifatie te verminderen tot op vierduyl rzend guldens. - Aclum dezen. ... y
Ter Ordonnantie.
F. S. '
Secretaris.
Request aan den Hove van Holland, Wi zaaken doen ?
Antw;-
»'e NOTARISSEN, ,f3
Antw. Neen,: niet in Capitaale Delicten, noch in 't ftuk van Huwelyk, om het zelve in 't geheel Cof ten opzigte van de fcheydinge, van Tafel,Bed en bywooninge) te Disfolveeren enz.
Vrag. Wat zoud gy in 't opftellen yan een Compromis, in aanmerking neemen ?
Antw.^ A. De zaak die in Questie is.
B. 't Compromis van wederzydfche Perfoonen, aan Arbiters.
C. De yerklaaringe dat men aan beyde zyden, genoegen in de Decifie zal neemen.
f D. Twéé Procureurs magtig te maken; den eenen
1. Om op het gemelde Compromis., Sententie te verzoeken.
2. Den anderen, om daar in te Confentee? ren.
3. En wel voor zodaanige Rechters, als hen» lieden zal goeddunken, onder Renunciatie van Reliëf, en Reductie.
Vrag. Als men penningen van iemand te goede heeft, en dat men verzekering van dezelve verzoekt te verkrygen; wat is dan best in 't werk te Hellen ?
Antw. Hypotheek magtig te worden.
Vrag. Wat is dit te zeggen?
Antw. Een Hypothecatie van eenig Goed, tot Terzekering van de fchuld.
Vrag. Hoe worden dezelve onderfcheyden ?
Antw. In L;gaale, en Conventicneele Hypotheken. 'r
Vrag. Wat is Legaal Hypotheek?
Antw. 't Geen uyt de Wet voortkomt,
Vrag. Wat is Convent ionaal?
Antw. Dat by vérdrag ontftaar,.
Aa 3 Vrag.
374 OEFENSCHOOL voor
Vrag. Wat is een Generaal Hypotheek ?
Antw. Die van alie de Goederen gelchied.
Vrag. Wat is Speciaal ?
Antw. Van dit", of dat Goed.
Vrag. Wat is 't recht van Retentie?
Antw. Het recht om het Gchypotbcqueerde Goed in handen te mog/n houden, tot dat'het geene men daar op fchuldig mogt zyn, voldaan is.
Vrag. Zult gy, een Notaris zynde, zulke Hypothècatie - brieven wel mogen fchryvcn ?
Antw. Niet van onroerende Goederen.
Vrag. Hoe onderfcheyd gy de Hypótbequen?
Antw. In Speciaale, Legaale, en Convcnriomale.
Vrag. Hoe lang zyn de Goederen, die Gehypotheqeeerd zyn, verbonden?
Antw. Zo het A: Van roerend Goed is, zo lange het zelve is in handen van den Debiteur en zyne Erfgenaamen. B' Generaal op'onroerend Goed. C. Doch Speciaal zynde, zo lang de fchuld voldaan is. " Vrag. Op wat wyze komen twee ongetrouw3e, tót gemeenfehap van Tafel, Bedt, eUbywocninge?
Antw. Door eeti wettig Huwelyk.
Vrag. Hoe zond gy een /^>raVtf befchryven?
Antw. Een verzameling van Man en Wyf tot een gemeenzaam leeven, een wettig gebruyk van elkanders Lichaam, mede brengende.
Vrrg.' Worden de Góederen, die zy bcyde bezitten , daar door ook niet gemeen ?
Antw. ja: Ten zy dit door Huwelykfche Foor» waarden, word Ge excludeerd.
Viag. Wat is een Huwelykfche Voorwaar-dut?
Antw. Een Contract en beding, tusfchëri toe-
kó-
be NOTARISSEN. 375
komende Echtgenooten, nopende het geene zv ten aanzien van hunne Goederen, by Leven en öterven, willen gedaan hebben.
Vrag Wat kan 'er door 'c Afflerven van eene der bchtgenooten, voorvallen?
Antw. Deze vier gevallen in 't gemeen aangemerkt: A- De Bruydegom kan' eeht fterven Sm der kinderen.
B. - » ook met kinderen.
C. De Bruyd kan eerst fterven zonder kinderen
D. - - ook met kinderen.
Vrag. Wanneer de gemeenfehap van Goederen m eene van deze gevallen word Ge-exclucieerd, heeft zy dan nog in de anderen plaats?
Antw. Ja. •
Vrag Word 'er zomtyds niet wel verkiezinse g'daan? ° ^ H^'eWche Zwaarden,
Antw. Ja.
Vrag. Wat is dat te zeggen ?
Antw. In Noord-Holland, geeft dit-te ken. «en, dat de Goederen, die de kinderen van hunne Ouders erven, van 't eene kind zonder Nazaat overlydende moeten verderven op het andere; en ale zonder Nazaat ftervende, niet aan de langst-Ieevende Vader of Moeder, maar aan de ballorven zyde: als ook, zo de kinderen na 't oveiiyden, ven beyde hunne ouders fterven, - darde Goederen aan elks eygene zyde, zullen moeten gaan; en in
Zuyd Holland, dat de langst-leevende, Erfeenaam zal zyn. 6 _ Vrag. Heeft een langst leevende van de Ouders
Aa 4- Antw.
3^6 OEFFEN SCHOOL voor
Antw. Neen.
Vrag. Waarom niet?
Antw. Om dat de Goederen niet verftaan wor] dem te verfterven, by wyze van FideiCommis, 'of anderzints, maar by verkiezing van 't Land'
recht? (a)
" Vrag. Mogen kinderen tegen zodaanigen verkiezing van Landrecht, nochtans wel Testament inaaken ? Autw. Ja.
Vrag. Móeten de kinderen m dat geval aan de langst levende van hunne Ouders geen Legitiine Portie maaken?
Antw. ja.
Vrag. In gevalle de gemeenfehap van Goederen alleen is Ge-excludeerd, heeft de gemeenfehap van winst en verlies, dan evenwel plaats?
Antw. Ja.
Vrag. Zo de gemeenfehap van Goederen, en pok winst en verlies is Geexcludeerd, komen dc yrugten evenwel in gemeenfehap?
Amw* Ja' t .'\i , i
Vrag Mag een vrouw wel bedingen dat de
winst alleen voor haar, en de fchade alleen voor
haar Man zal zyn?
! Antw. Neen.
Vrag. Mag zy wel de keuze van winst en ver» lies bedingen?
Antw. Ja.
Vrag.
(a) in ieder provincie der zeven Nederlandfche provinciën heeft men byzondere Land of verfterfrechten; ook hebben verfcheide «eden, Godshuizen enz. hunne narticuliere verfterfrechten; en-welke meest allen te, vinden zyn in het Nederlandse!) verfterfrecht van de «öeeren van der Vorm en Blondeel zie dezen aangaande onze lancekening cp pag. 93. en 94-
»* NOTARISSEN. 377
Vrag. Mag zy zulks wel voor haare Erfgenaamen bedingen?
Antw. Alleen voor haare kinderen, en zonder dezelve, overlydende, grypt de gemeenfehap van winst en verlies ftand.
Vrag. Mag iemand met een ander die voorkinderen heeft, trouwende, zo rccl bedingen als't hem behaagt?
, Antw. Neen; zo eenen mag niet meer dan een Filiale Portie bedingen.
Vrag. Waarom?
Antw. Om dat zulks by de Lex hac ediclall, yerbooden is. (a).
Vrag. In gevalle het eene kind meer dan het andere geniet, mag men dan wel zo veel bedingen als het meefte toekomt ?
Antw. Neen: niet meer als het minfie geniet.
Vrag. Zo dit nochtans eens gedaan wierd, zonder dat men daar op aanmerkinge nam, hoe gaat het dan met het geene meerder is bedongen?
Antw. Het geene teveel gemaakt is, word als dan, alleen by de voorkinderen genooten, alzo de gemeene kinderen, daar toe geen recht hebben.
Vrag. Mag men voor des Bedingers vrienden , wel meer bedingen, als het geene een Filiale Portie bedraagt?
Antw. Neen: ten zy het beding ten vo^rdeele van de gemeene kinderen ftrekte die uyt hun aan-» ilaande Huwelyk, mogten geteeld worden.
* Vrag. Hoe zoud gy de Filiale Portie reekenen?
Antw. Na der kinderen getal, die op *t affterven in weezen waaren; want dan reekend men
de
(a) Zie deezen aangaande onze aantekening op pag. 59 en óo.
Aa 5
378 OEFFENSCHOOL «OOR
de voorkinderen, neffens de gemeene kinderen; mitsgaders den Bedinger, zo 'er dan agt kinderen zyn, is de Filiale Portie een negende deel; zyn 'er zes kinderen is het een. zevende deel.
Vrag. Indien alle de kinderen weg waaren, worden de kinds-kinderen , dan hooft voor hooft, of ftam voor ftam geteld?
Antw. Men rekend die dan, ftam voor ftam.
Vrag. Waarom gefchied dit?
Antw. Om dat een Erffenis altyd aan Hammen word verdeeld, ten opzigte van kinderen en kinds-kinderen.
Vrag. Indien alle de kinderen nu weg zyn, hoe veel is dan een Filia!e Portie?
Antw. De helft van des Overledenen Boedel.
Vrag. Mogen Huwelykfche Voorwaarden, wel Gcrevoceerd worden ?
Antw. Ja, doch de langst-lecvende behoud de keuze, of hy zich aan de Huwelykfche Voorwaarden , of aan de Revocatie wil houden (a)
Vrag. Kan men buyten Huwelyk, wel gemeenfchap van Goed aangaan?
Antw. Ja; by wyze van Maatfchappye.
Vrag. Wat is Maatfchappye?
Antw. Wanneer twee of meer lieden omtrcnd gemeenfehap van goed, of dienst overeenko. men, met een oogmerk om daar door winst te bejaagen.
Vrag, Wanneer eyndigd deeze Maatfchappye? Antw. A. als de gettipuleerde tyd Ge-expireerd is.
B. Of dat het geene vergaan is, waar van de Maatfchappye was aangevangen.
C. Ook
(«) Vide onze aantekening op pag. 61.
be NOTARISSEN 3^5»
£. Ook wanneer alles niet word gedaan,, 't geen onder hen was bedongen.
D. gelyk ook, wanneer zy de Maatfchappye zélfs onder malkanderen breeken.
E. Eyndelyk ook met de dood, ten zy 't bedongen was, dat alhoewel een van hen kwam te overlyden, de Maatfchappy onder de andere plaats zoude behouden: doch des niet tegenftaande, eyndigd dezelve, ten aanzien van den Overledene en zyne Erfgenaamen, fchoon anders was bedongen.
Vrag. Hoe Erfd men op een ander wyze, als het niet volgens de Succesfie ab Intestato, ofby Huwelykfche Voorwaarden gefchied?
Antw. By Testament, of Codicil.
Vrag. Wat is een Testament?
Antw. 't Is een vrye Dispolitie, die iemand doet, omtrent het Inftitueeren van Erigcnaamen in zyne natelaatene Goederen, en hoe het daar mede na zyn dood zal gaan,
Vrag. Wat is een Codicil?
Antw. Een gelyke .Dispofitic, doch met minder' volkomenheyd.
Vrah. Hoe moeten Testamenten, en Codicillen gemaakt worden?
Antw. In het gemeen,
A. Voor een Notaris en twee geloofwaardige getuygen.
B. Of voor het Gerechte.
C. Of volgens de Roomfche Wetten, voojzeven Getuygen, in een Testament, en vyf Getuygen in een Codicil.
Vrag. Is elk een aan deze Solemniteyten verbonden ? ' Antw. Neen.
Vrag,
|S ©EFFENSCHOOL voos.
Vrag. Wie zyn hier van bevryd ? Antw. Na zommiger gevoelen,
A. Ouders, wanneerze hunne Goederen, onder hunne kinderen verdeelen.
B. Krygs.luyden te land,
0. En yaarends-gezellen te Water.
Vrag. Wat onderfcheid fteld gy meer tusfchea een Testament, en een Codicil? Antw. Dat in een Testament
1. Inftitutie, of
s. Exheridatie plaats moet hebben. In een Codicil, word alleen beitel gedaan, wegens
1. Fidei-Commis.
2. Vfufruclen.
3. Voogdyen.
4. Legaaten enzv
Vrag. Hoe gefchied Inftitutie?
Antw. Met deze of diergelyke woorden. Ik XVommeere en Inftitueere Jakob tot mvn Erfgenaam. J ö
Vrag. Wat is Exheridatie ?
Antw. Wanneer men iemand, die volgens de Succesfie ab Intestato, Goederen moest hebben geerft, daar van Exherideert.
Vrag. Zoud gy dit als Notaris, met twee ee meene Getuygen, omtrent Ouders aan kinderen, en kinderen omtrent Ouders wel durven doen?
Antw. Neen: maar wel om zekere wettige redenen, en m Prafentie van twee Schepenenff>\
Vrag. Hoe, zoud gy dit nochtans met twee gemeene Getuygen durven doen?
Antw. Als zulke Ouder? en kinderen elkande. ren («) Zie onze aantekening op p3g. i34.
bé NOTARISSEN. s8f
ren, alleen in de Legitime Portie benoemden en Helden.
Vrag. Wat is Legitime Portie ? Antw. Dat gedeelte, dat kinderen in de Goederen van hunne Ouders; ook Ouders in der kinderen Goederen toekomt, voor zo verre de Ou. ders of kinderen Erfgenaamen, volgens de Succesfie ab Intestato zouden mogen zyn: doch anders' i niet.
Vrag. Hoe veel is de Legitime Portie ? Antw. Een derdendeel van 't geene iemand volgens de Succesfie ab Intestato toekomt, ten waare een Vader of Moeder, vyf of meer kinderen nalaat, dewyl het dan de helft is.
Vrag. Hoe veel is de Legitime Portic', wanneer iemand neffens eene zyner Ouderen, Broeders of Susters nalaat ?
Antw. Voor de Ouders een zesde, dewyl zulk eenen niet meer, volgens de Succesfie ab Intestato kan erven, na 't gevoelen van fotnmige; andere zeggen een derde.'fV).
Vrag.- Zo een kind minder als de Legitime Portie is nagelaaten, wat moet het dan doen ? Antw. Supplement van het zelve eysfen. Vrag. Wanneer een kind by Testament niet gé* i kend was, 't geen nochtans gedaan moest wezen I wat zou daar uyt volgen?
Antw. Dat de geheele Inftitutie daar door zou Geannulleerd worden, ten waare een kind, om Wettige reedenen, ge-exherideerd wierd. Vrag. Wat is Subftitutie? Antw. Een tweede ftelling waar by iemand gè:fiibftitueerd word, als op den eerften geflelden i moetende volgen, ' ■
Vrag»'
(«) Zie dezen aangaande de neet op pag. 155. en 1215.
|8s OE F FENSCHOOL voor
Vrag. Hoe veelerley Subftitutien zyn 'er? Aritw. Vyfderley: als
1. Pupillaire.
2. Eocemplaire,
3. Muit air
4. Vulgaire.
5. Fidei-Commisfaire. Vrag. Wat is de Pupillaire ?
Antw. Die de Romeynfche Vaders voor hunne ininderjaarige kinderen plagen te doen.
Vrag. Wat is de Exemplaire? , Antw. Die de Romeynfche Ouders, zo Vaders als Moeders, voor hunne zinnelóoze kinderen maakten.
Vrag, Wat is de Militaire Subftitutie*.
Antw. Een Beneficie, dat de Krygslieden vergund is, waar by zy vermogten een Erfgenaam tot een zekere tyd te Inltitueeren, en een ander, de tyd omgekomen zynde, aan hem te Subftitueeren.
Vrag. Wat is de Vulgaire Subftitutie ?
Antw. Zo veel als een tweede inftitutie, Cndfizè is wel de gemeenfte.
Vrag. Wat is de Fidei-Commisfaire ? ,
Antw. Een belastinge aan den Erfgenaam, waar dóór de Goederen, na zyn dood,-of na zekeren tyd, weder aan een ander moeten komen.
Vrag. Wat onderfcheyd is 'er tusfehen de Milt' tkite en Fidei-Commisfaire?
Antw. In bayde moeten de Goederen aan een tweede geroepene komen; doch in de Fidei-Com•misfaire fubftitutie, moet een uytgedrukt verbod van Alienatie plaats hebben, en belastinge van Reffitutie, maar in de Militaire onderftcllinge, word dit ftilzwygende begreepen.
Vrag»
J7E NOTARISSEN. 3g3
Vrag. Wanneer bekomt iemand de Goederen die cioor de Vulgaire fubftitutie daar toe geroepen is? °
Antw, Als de Geinftitueerde reen Erfgenaam ;s Vrag Kan dit in verfcheyde gevallen plaats heboen? r Antw, Ja: in drie gevallen,
Ai Indien hy voor den Testateur fferfr. B. Indien hy naar rechten, geen Erfgenaam kan zyn.
G. Indien by de Erfferrisfé verboot. Vrag. Zo iemand by Ficlei-Commisfaire erffenfe geroepen is, wanneer verkrygt zo eene de Goederen?
Antw, Als de Gemftftueerde, Erfgenaam word en de tyd aankom, op welke de Reftitutie moe' gefchieden.
Vrag. Kan iemands Portie in de Erffenisfe b? zekere gelegenheyd , niet wel Accresfeeren ? '
Antw Ja: door het Jus Accresfendi y' waa* door het deel van hem,die geen Erfgenaam word, de andere aangroeyd
plaïf Wanneei" ^ ^ JliS JccresfetuH
Antw. Als twee of meer by eikanderen Geconjungeerd worden.
0*&£ ïeelerIeï Kï2e «** *» Antw. Opdriederley wyze, als
A. In woorden.
B. In zaaken.
C. In woorden en zaaken te1 zamen Vrag. Wat is de Conjunctie in wooïd'-n? Antw Wanneer met eene reeden, meer dan
een Perfoon, tot een en dezelve zaak geroepen word, met vermaan van deelen. By Exempel,
ik
384 O E F F EN- S C H O O L. voor
als men zeide, aan Jan en Jakob Legateere ik dat' Huys, elk voor de helft.
Vrag. Wat is de Conjuuiïie in zaaken?
Antw. Als met verfcheyde reedenen eene zaak, aan meer dan een Perfoon word gemaakt. By Exempel, zo men zeyde, dat Huys maake ik aan Jan, dat zelve Huys maake ik aan Jakob.
Vrag. Wat is de Conjuti&ie in woorden en Zaaken?
Antw. Wanneer met een reeden, een zaak aan verfcheyden Perfoonen gemaakt word ,• als by Exempel , aan Jan en Jakob Legateere ik dat Huys.
Vrag. Heeft het Jus Accresfendi naar uw gedagten in alle deze ConjünBien plaats^
Antw. Neen: in de Conjun&ien in woorden niet, namelyk als de Perfoonen, die eerst te: zaamen geroepen worden, hun 'deel naderhand Wederroepen word.
Vrag. Brengt het verbod van vervreemding, alleen Fidei Commisfaire Erfenisje meede ?
Antw. Neen: dewyl als dan niet gezegd word, aan wie de goederen moeren gereftitueerd wor-. den, en het noodig is, dat 'er een verwagter gefield word,' .
Vrag, Wanneer men zegd, dat de goederen. Fidei-Commis zullen zyn, ten voordeelè van 't' gedachte, hoe lang duurd dit? Antw. Tot den vierden Graad, Vrag. Indien gy ter neder'ftelde tot den vierden Graad, is deze Graad dan onder 't Fidei-Commis begrepen?
Antw. Dit is twyffelagtig; derhalven ben ik voorneemens om uyt te drukken, of deze of geerne Graad, zal Inclufive of Exclufive zyn, op dat daaruit geen Questie mag ryzen.'
Vrag.
fes NOTARISSEN;
Vrag. Wie verlraat gy door dé eerltë Graad , eft. hoe worden de Graaden geiekend?
Antw. In 't Generaal, is de eerfte Ëffgenaatfl $ de eerde Graad doch alzoo de tellinge van leëden, veeltyds Questie onderworpen is, is 't best $ alles duidelyk en klaar uit te drukken.
Vrag. W< rd 'er in "t ftuk van Fidei-Commihfaire Erffenisfen, zomtyds geen Portie Gedetra heerd?
Antw. Ja) ten zy het verboden word, 't géért nochtans omtrend kinderen, niet mag gedaüü worden.
Vrag; Hoeneemd gy deze Portie?
Antw. De Trebellianique Portie.
Vrag. Hoe groot is dezelve Portie?
Antw, Een vierdedeel van de FideLCömmhfai ■ re Goederen.
Vrag. Indien de bezwaarde Erfgenaam iéts zonder verband, door de wille van den Testateur toekomt, heeft hy dan mede recht tot dé Trebellia' nique Portie?
Antw. Ja,- tot zo lange toe, dat dezelve Portie? Gefuppleerd is.
Vrag. Indien de bezwaarde Erfgenaam, dezë Portie niet detraheerd, hebben zyne Erfgenaamen , daar dan ook recht toe ?
Antw* Ja
Vrag. Moeten de genooten vrugten ook tot vermindering van de Trebellianique Portie komert ?
Antw. Ja; doch niet in kinderen van het eerfte lid.
Vrag. Hoe veel trekken kinderen j die met Fi* dei Commisfaire Erfenisfe bezwaard zyn ?
Antw* De Legitime & Trebellianique Portie.
Vrag. Indien 'er dan vyf of meerder kinderen zyn, en dienvolgende, zo zy de helft voor de Le^ Bb gj.
£86 OEFFENSCHOOL voor
gicime Portie genieten, heeft de Trebellianique dan ook nog plaats?
Antw. Neen: dezelve Porden, fchoon die beide te zamen loopen, gaan nooit boven de helft.
Vrag. Wat gevallen zyn 'er meer, waar omtrent de geftelde Erfgenaam, de Erflènisfe niet ten Cerften kan aanvaarden?
Antw. Wanneer den Testateur, bet Ufufruft van zyne Goederen aan een ander maakt.
Vrag. Wat onderfcheid is 'er tusfehen een Ufufrutluarius, cn een Fidei Commisfarim ?
Antw. Dat een Ufufru&uarius, daar uit geen eigendom kan bekomen; maar een Fidei Commh' farius, behoud den vollen eigendom, by vooroverlyden van den Verwagter.
Vrag. Waar in ftaan een Ufufructuarius, en Fidei-Commisfarius gelyk?
Antw. Dat zy beide de vrugten en inkomften genieten.
Vrag. Geef eens een befchryvinge van Ufufruti ?
Antw. UfufruB is een recht, dat iemand gemaakt word, om van alle, of zekere Goederen, de inkomften en vrugten, relfens de Posfesfie, voor een zekeren tyd, of het leeven lang te genieten , zonder nochtans het goed zelfs te mogen verminderen.
Vrag. Hoe zal men daar best van verzekerd konnen zyn?
Antw. Wanneer Staat, en Inventaris gemaakt, en die aan den verwagtende, en geinftitueerde Erfgenaam geleverd en Cautie gefteld word.
Vrag, Is een Ufufruiïuarius tot dit beide gehouden?
Antw. Ja, en 't zelve mag zelfs van den lestateur» niet verbooden worden.
Vrag.
de NOTARISSEN. 387
Vrag. Zyn 'er nochtans geen gevalles, waarin dit kan kwyt gef'cholden worden ?
Antw. Ja,* doch alleen aan de Ouders,
Vrag. Mag iemand by Legaaten', alle zyne Goederen Legateeren ?
Antw* Ja; doch dan ihag de Falcidie Portie afgetrokken worden.
Vrag. Hoe groot is de Falcidie Portie ?
Antw. Een vierde gedeelte,- zo dat indien de Erfgenaam met meerder dan drie vierde deelen Legaten bezwaard is, mag hy zulk een Portie vry behouden.
Vrag. Wat middel moet zulk eenen in 't werk ftelleri, om de Erffenisfe aan te vaarden, indien hy het Falcidie Portie wil genieten ?
Antw. Hy moet de Erffenisfe onder Beneficie van Inventaris aanvaarden.
Vrag» Wat is dit Beneficie van Inventaris ?
AntWi Zulk eene j dat van de Hooge Overigbeid verleend word , waar door een geinftitueei dë Erfgenaam, de Etffem'sfe onder Taxatie mag aanvaarden , Zonder in de fchulden of Legaten j boven het vermogen des Boedels, gehouden te zyn.
Vrag. Heeft deze Detraftie van de Falcidie Portie, in alle Legaaten plaats?
Antw. Neen: A. Niet in Legaten ad Pias Caufas.
B. Of die Fidei Commis zym
C. Of wanneer den Testateur, dezelve Detradie heeft verboden, welk verbod nochtans, in kinderen van den eerfien Graad j geen plaats heeft.
Vrag. Indien eenige Legaaten, deeze Detraflie niet- zyn onderworpen, tot wiens lasten komt die fehaade dan ?
Antw. Zodaanige worden als fchulden van deö Bb 9 Sa*,
388 OEFFENSCHOOL vcor
Boedel, voor afbetaald, en de Falcidie Portie, uit het overige genooten.
Vrag» Zyn "er ook nog eenige Claufulen, die in Testamenten te pasfe komen V
Antw. Ja; de Claufula Kefervatoir. • a)
Vrag. Wat kragt hecfc dezelve ?
Antw. Behouding van vryheyd, om naderhand iets, zyn Testament betreffende, temaaken, of fe beveelen, 't zy met een briefje onder de hand, of van twee Getuygen te doen ondertekenen.
Vrag. Tot hoe verre mag men uit kragte dezes, Disponeeren?
Antw. Veele oordeelen van alles, uitgezonderd , het geene Inftitutie, of Exherédatie betreft.
Vrag. Is 'er nog een Claufula?
Antw. Ja; de Claufula Derogatoir.
Vrag. Van wat kragt is dezelve ?
Antw. Dat den Testateur hem daar by verbind geen ander Testament na deeze te maak en, of van kragt te doen zyn, als waar in men dezelve woorden herhaald vind, die in het voorgaande Testament gevonden worden; by Exempel, ik hoope en vrkeze.
Vrag Is 'er ook nog een Claufula in Testamen ■ ten gebruyklyk? Antw. Ja.
Vrag. Welke is die ?
Antw. De Claufule Codicillair. 1
Vrag. Van wat aard is dezelve ?
Antw. Dat den Testateur daar by begeerd, uigevalle zyn Dispofitie, niet als Testament mag beiraan, dat het dan als Codicil beftaan mag.
Vrag.
(a) Zie orei deeze Clauftjla onze aantekening op pag. 163.
be NOTARISSEN. 389
Vrag. Wat kragt heeft dezelve ?
Antw. Om de Geinfitueerde Erfgenaam in een Fidei-Commis faire Erfgenaam te veranderen.
Vrag. Wat Succesfie ab Intestato is in Holland gebruikelyk ?
Antw. De Zuid- en Noord Hollandfche,
Vrag. Van wat inftellinge zyn dezelve ?
Antw. Dat* van zuid Holland is vast gefield, in de Politique Ordonnantie van het Jaar 1580.
Vrag. Nu de Noord Hollandfche ?
Antw. Uyt kragte van het Plakaat, van het Jaar 1599» den XVIII. December.
Vrag. Telt eens op, wie onder de laatfte Succesfie ab Intestato hehooren ?
Antw. Haarlem, Leyden, Amfleldam, Alkmaar, Hoorn, Enkhuvzen, Edam, Woerden, Naarden, Monnikendam, Muyden, Medenblik en Purmerend; mitsgaders, het Dykgraaffchap van Rynland, 't Land van Woerden, uytgezondert Waddingsveen, Reewyk, Boskoop, Sluypwyk, Blommendaal en Middelburg, en alles wat de gemelde Steeden onderhoorig iszo dat alle de andere,die niet opgenoemd zyn,hehooren toe het Zuid-Hollandfche Verfterfregt.
Vrag. Wat is een Prelegaat?
Antw. Een gefchenk, dat den Eygenaar baven, en behalven zyn ErfFelyk gedeelte, gemaakt is.
Vrag. Is 'er ook onderfcheid tusfehen Legaf.-. ten, en Donatie caufa mortis? ■
Antw. Ja: A. Worden de Erfgenaamen omtrend Legaaten verplicht, om" -de Legaaten zelfs uit te reiken; en in een Donatie caufa mortis den Donateur.
B. In een Legaat, gaat den Eigendom zonBh 3 der
59© OEFFENSCHOOL voor
der Overdragt over; maar in een Donatie word vereischt, dat een Kigendom aan de Gegevene, word overgegeeven, en dit by de Erfgenaamen, word nagekomen. Vrag. Hoe veelerhande (lag van Donatien caufa mortis zyn 'er?
Antw. Driederley; te weeten,
A Indien iemand alleen uit het gedenken des doods bewoogen zynde, iets geeft.
B. Indien iemand na een, gcvaarlyken flag gaande, iets fchenkt.
C. Zo iemand, op zyn Ziekbedde leggende, iets uitvreeze des doods, weg geeft.
Vrag. Zoo iemand met 'er daad, iets opzodaa» nigen wyze aan iemand, op zyn 'Ziekbedde in handen geeft, en wederom herlbcld word, is de Donateur dan van de Donatie ontfteeken ?
Antw_ Acen: want als dan zou zulken Donatie, geen Donatie caufa mortis, genoemd worden; dat is te zeggen, de Gegevene zal d?nEygendom hebben, zo den Donateur fterft.
Vrag. Zult gy aan alle menfehen, die dit vanU verzoeken, Copia van 't gene voor U Gepasfeerd is, geeven ?
Antw. Neen: maar alleen aan die geene die 'er aan geieegen is, en dit mogen eiichen.
Vrag. Iemand een Testament voor U gepasfeerd hebbende, en die geene die het tot zyn nadeel was, of Erfgenaam van den Testateur, volgens de Succesfie ab Intestato zynde, en by U komende om Copia van dat Testament te verzoeken; waar van hy, door onvoorzigtigheid van de Getuygen, eenige opening gekreegen hadde, zoud gy het zelve by 't leven van den Uitterfte wilmaa* ker tot kosten van den verzoeker niet geeven ?
Antw.
ee NOTARISSEN. $0
Antw. In geene* deele; en van wat nut zou 'e
ook zyn, dewyl een Testament van geen kragt is, ao lang de Testateur leeft.
Vrag. Oordeeld gy genoeg te weeten, wan» neer gy de voorgeiielde Vraagen, kund beantwoorden?
Antw. In geenen deele; maar ben voorneemeni my in het toekomende, hoe langer hoe meer te oeffenen, om zoo met oordeel deeze myne bedieninge, te konnen uitvoeren.
Vrrg. Wat middelen zult gy daar toe aanwen» den?
Antw. De beste Schryvers, die over de Rechtskunde gefchreeven hebben,met aandagtte leezen; 't gcleezene dat eenige aanmerkinge verdiend, aan* teekenen; en alle het zeh-e over en herdenken; en wanneer het te paslè komt, my als dan ten gebrui ke maaken.
Vag. Is dit alzo noodzakelyk; weet gy niet ga* ro^g, wanneer gy het geene U opgegeeven word, in gefchrifte kund ter nederfteilen?
Antw. Ik weet niet genoeg, maar achte die zeer noodzakelyk; dewyl de m-'efte menfchen zelfs niet weeten, hoe zy hunne gedagten begecren uitgedrukt te hebben, zoo dat de zaake zelfs niet alleen ten eenemaale verkeerd is; maar ook dikwils tegen de Wetten, van het Land en de Ordonnantiën van den Staat, aanloopt, waarvan een Notaris, hen moet onderrichten.
Vrag. Hoe zak gy te werk gaan, methetuitichryven van Uwe Inftrumenten ?
Aritw. Ik zal in 't uitfehryven, de Minute, va« woord, tot woord nalchryven, zonder in 't minlle daar van af te wyken.
Vrag. Is d't uwes oordeels dan genoeg?
Autw. Neen: de Copia alzo gemaakt zynde, Bb 4 zal
m OEFFENSCHOOL voor
zal ik dezelve met het Origineele, naauwkeurig vergelyken, 't zy by my zelfs, of dat ik de Copia, een ander die ik dit toevertrouwe, om het geheim te houden, overluid, van woord tot woord, laat leezen, om te zien, of dezelve woordelyk met elkander Accoordeeren.
Vrag. Indien gy dit dan dusdanig bevind, wat £ult gy dan verder doen?
Antw. Dat ik dit gedaan hebbe, onder de Co> pia teekenen, en daar by voegen
A. Het jaar
B. De maand, en
C. De dag,
wanneer ik dit met elkander vergeleeken,en Accordeerende bevonden heb, met onderfchryving van myn gewoonlyke handteekening, deze of diergelyke woorden daar onder ftellen: na overziening en Collatie,van deze, met het Origineele, heb ik ondergefchreev en Notaris, die beide van woorde tot w oor de, Accordecrende bevonden, tot A, (de woonplaats van my Notaris) op deezen....
't Welk getuige A. B. Notaris.
Vrag. Wanneer een Notarisoverlyd,wieneemd zyne Papieren over?
Antw Die van het Gerechte, van de Plaats, alwaar de Notaris overleeden is; of anders uit hunnen naame, de Secretaris; op dat alzo ten allen tyde, Copyen aan die geene mogen gegeeven worden, die dezelve van nooden hebben (a).
Vrag. In wat Boeken denkt gy u te oeffenen, pm met 'er tyd in de Rechts kunde bedreevener te worden? Antw.
(«) 2ie deezen aangaande de noot op pag. 16.
»e NOTARISSEN. 393,
Antw- Hugo de Groots
Inleiding tot de Holland/cke Rechts-geleerdheid, - - 1 . in 4
S. van Leeuwen
Roomfch Hollandsch-Recht. - in 4 Nederlandfche Confultaften, 4 deelen, in 4 met het Regifler - - - in 4
Hollandfche Confultatien, 6 deelen, ip4 neffèns een tweede derde deel, - in 4 « Regifer. - - - - in 4 Utrechtfe, 3 deelen, - - - in 4
Wasfenaars Praktyk zoo Notariaat, als Judicieel, % deelen - - - in 4
Sententien en Gewysden van den Hoogen Raad en 't Hof. - - . - in 4
Vriesfche Rechts - geleerdheid 2 len, ...... . in4
j>#» Zutphen Nederlandfche Praktyk. in 4 Oorlog der Advocaaten. - - - in 4 Nieuw ft ad en Koorn Nederlandfche Praktyk.
in 4
van Alfern Papegaay, 1 deelen, - in 4 Zande Gewysde Zaaken. - in 4
i£. Codex Batavus. - - in 4
Pekkius, van''t Arresteeren. - - in4 f romans de foro Competenti, w# ) Pöliticque Ordonnantie Art. 21 en Placcaat Art. 2.
de NOTARISSEN. m
t. Kinderen, te weeten, echte kinderen zóó wanneer verfchil over een Vaders Erffenisfe valt; doch dewyl, gelyk men zegt, een Moedergeefl Bastaard maakt, Zo Erven ook de onechte kinderen (uitgezonderd overwonnen Bastaarden; van hunne Moeder, en van alle Bloedverwanten, hen van 's Moeders zyde beftaande; Zo ook een Moeder en alle haare Bloedverwanten van haar onechte kinderen, in gelyke Graad en order, gelyk van Echte Perfoonen, in de bovenftaandfe iafel, gezegd is.
2. By Repiffiièntatie, dat is, wanneer een Perfoon van een verder Graad nevens die geena Erft, die den Overleedcne nader in Graad beltaat; als by Exempel, wanneer een vooroverleden*! kinds kind, nevens zyn Oom of Moey, van zyn Grootvaders, of Grootmoeders nagelaaten Goederen Erft; en dewyl het zelve kindskind, in zyn €v\r!eeden Vaders of Moeders plaatzc werd toegelaten, werd het gezegd, by Repnefentatie te Erven.
3. By kluften of faaken Erven; is, wanneer verfcheide Perfoonen, te zaamen zeker gedeelte van de Erffenisfe trekken, om 't zelve onder elkandcren te verdeden; waar tegen over flaat, wanneer elk, die tot de Erffenisfe gerechtigd js, even veel trekt, \ welk dan genoemd word, hooft voor hooft te Erven.
By E.vempel, een Vader ftervendc, laat alleen twee, drie, of meer kinderen na, zonder eenige kinds - kinderen, of verder Defcendenten; als dan, zullen dezelve kinderen, hooft voorhooft, even veel uit zyne nagelaaten Goederen Erven; doch indien dezelve Vader daar en boven nog eenige kinds-kinderen, uit een vooroverleden kind geteeld, nalaat; zo zullen alle dezelve kinds-kinderen,
$0$ OEFFENSCHOOL voor
ren, nefFens hunne Oomen en Moeyen, wel van *t Grootvaders Goed Erven, doch niet hooft voor hooft, maar alle te zaamen als een hooft, dewijl zy alle uit een Perfoon, en alzoo uiteen ftaak gefprooten zyn, die, by aldien hy nog in 't leven was, nevens hunne Oomen en Moeyen, zoude geërfd hebben, wiens deel zy nu maar gezamelyk trekken.
En hoewel in dit voorfchreven geval, gelyk ook veeimaalen, als 'er by kluften of ftaaken geërfd word, ook Reprafentatie voorvalt, nochtans is 'er tusfchen deze beide Manieren van Erven, een merkelyk onderfcheid: want in gevalle een kindskind, alleen zynde, nevens zyn Oom of Moeye, of meer Oomen of Moeyen, van zyn Grootvaders naargelaaten Goederen Erft, zo komt het zelve kind, wel by Reprafentatie; doch dewyl het zelve zoo veel trekt, als elk van zyne Oomen of Moeyen doen, zo Erven zy in dat geval, alle te zaamen, hooft voor hooft, en kan als dan niet met waarheid gezegd worden, dat het zelve kinds kind by kluften, of als een ftaak zoude Erven.
Zoo ook, wanneer den overleeden Perfoon geen nader of andere Bloedverwanten nalaat, dan kinderen van verfcheiden Broeders ofSusters; by Exempel, van de eene Broeder, twee kinderen; van een ander drie; en nog van een ander vier kinderen ; zoo Erven alle dezelve Broeders kinderen by ftaaken, te weeten, de twee kinderen van de eer* fte Broeders, een derde deel van alle des Overleedens Goederen,' de drie kinderen van de tweede Broeder, mede een derde deel; en de vier kinderen van de derde Broeder, het overige derde deel, en nochtans kan niet gezegd worden, dat derzei ver Broeders kinderen, by Reprsefenca-
tie,
be NOTARISSEN. 39?
tie, in die geval zouden Erven; de reeden hier van is, om dat zy-luiden alle te zaamen, de naafte Bloedverwanten van den Overleedene zyn, en daarom uit hunne eygene hoofde , tot deszelff Erffenisfe zyn geregtigd, zonder dat zy een nader Perfoon hebben te Reprafenteeren, als zy zouden hebben, by aldien den Overleedene, een Broeder of Suster, had nagelaaten.
III. ARTYKEL,
Zuid-Hollandsch Recht, alken
Doch een van de Ouders alleen, 't zy Vader of Moeder, in leeven zynde, zoo komen alle des Overleedens Goederen, op zyne Broeders en Susters, 't zy volle, 't zy halve Broeders of Susters, ieder even veel; mitsgaders op derzelver kinderen en kindskinderen, by Reprafentatie;wel verftaande, by aldien dezelve halve Broeders of Zusters, hunne kinderen en kinds kinderen, den Overlcel dene van die zyde beftaan, waar in hy beftorven is; want in Zuid - Holland, het Bedde gefcheurd zynde, kunnen de langstlevende, Vader of Moeder, alsook alle die geene, die den Overleedene, door hem of haar alleen beftaan, tot deszelfs Erffenisfe niet komen, (a)
4. Is aan te merken, dat het bovenftaande Zuid-Hollandsch Recht, niet door geheel ZuidHolland gevolgd word, 't geen men nu gemeenlyk Zuid-Holland noemd; maar dat in een groot
g«-
O) Folitique Ordonn. Art. 24. verklaaring ven. En dat dezelve Politieque Ordonn. Art- jff, verklaaring vers. Dat met alleen.
$>S OEFFENSCHOOL voor
gedeelte van het zelve Zuid - Holland, het NoordHoJlandsch Recht in gebruik is; dewyl dit NoordHolJandsch Recht zich uitftrekc, zo wel over Haarlem, Leiden, Amfterdam,- mitsgaders de andere Steeden, Heerlykheden, Eilanden, Dorpen en Gehugten, behoorende onder 't Dyk Gnaffchap van Ryn - land, 't Land van Woerden , cn beooften, of benoorden Rynland, en *t Land van Woerden, in Holland en Wefr. Vrieslandgeleegen, Naarden en Muiden; als xMkmaar, Hoorn, Enkhuizen, Edam, Monnikendam, Medenblik ert Purmerend, en deszelfs Dorpen, in geheel WeftVriesland; uirgezonderd alleen Waddingsveen, Bos-koop, Reewyk, Sluip wyk, Blommendaal, en Middelburg met de Dependentiën van dien, zo wel aan de Oost-als West-zyde van de Gouwe,in welke, en alle andere, hier voorens n et ge. noemde Plaatfen van Holland, het bovengaande Zuid-Hollandsch Verfterfrecht, gebruikt en eevolgd word, volgens de voorreden van het Plakkaat van de Succesfie ab Intestaco.
IV. ARTYKEL.
Succesfie ab Intestato, van Zuid-en Noord Holland, is alhier gemeen.
Vader en Moeder, beide ontbreekende, zo komen alle des Overleedens Goederen op zyne Broeders of Susters, 't zy geheele 't zy halve Broeders of Susters, hunne kinderen en kinds-kinderen , by Reprajfentatie, en by ftaaken; wel verftaande, dat de halve Broeders en Susters, hunne kinderen en kinds - kinderen . ;r aar met een halve hand deelen, dat is, in de eene helft van des Over. kedens Boedel; wordende in zulken gevalle des
Over»
pï NOTARISSEN. S9>
Overleedens Boedel, voor alle deelinge, tusfchen de Erfgenaamen in twee gelyke deelen geklooft; en by zo verre, dat 'er halve Broeders of Susters, derzelver kinderen of kindskinderen van wederzyden zyn; namelyk, zo wel van 's Vaders, als Van s' Moeders zyde, zo deelen de volle Broeders en Susters, mitsgaders hunne kinderen en kindskinderen, de eene helft van den Boedel, met de halve Broeders en Susters,hunne kinderen en kinds-kinderen van 's Vaders zyde, en de andere helft met de halve Broeders en Susters, dcrzelver kinderen en kinds kinderen, van 's Moeders zyde, doch in gevalle dat 'er maar van een zyde, halve Broeders en Susters, derzelver kinderen en kinds-kinderen zyn, zo trekken de volle Broeders en Sus. ters, derzelver kinderen en kinds-kinderen, de eene helft van des Overleedens Boedel vooruit, en deelen de andere helft met de halve Broeders ea Susters, derzelver kinderen en kinds-kinderen, by Reprafentatie, en by ftaaken, als vooren.(tfj
V. ARTYKEL.
Is in Zuid-en Noord-Holland gemeen.
Volle Susters en Broeders, mitsgaders derzelver kinderen en kinds - kinderen, mede ontbreekende, en halve Broeders en Susters, hunne kinderen en kinds-kinderen, van beide zyde in 't leeven zynde, zo word des Overleedens Boedel,
me-
(a) Politicquö ordonnantie Art. x%.
Piaccaat Art. 4.
Foliticque Ordonn. Art. 53.
Verklar. in 't begin Plac. Art. 4. vers, wslvwjlaandg
4oo OEFFENSCHOOL voo*
mede voor eerst, in twee gelyke deelen gekloofd en Erven dan in de eene helft, de halve Broeders enj Susters van 'sVaders zyde, mitsgaders hunne kinderen en kinds-kinderen, by Reprefentatie, en by iraaken, en in de andere helft, de halve Broeders en Susters van 's Moeders zyde, mede met Hunne kinderen en kinds - kinderen als voorem (a)
Vl. ARTYKEL.
Zuid. Hollandsch Verflerfrecht alleen*
Indien alle de halve Broeders en Susters, derzelver kinderen en kindskinderen, den Overleedene alleen aan de eene zyde beftaan, zo moet des Overleedenen Boedel, evenwel in tweën geklooft
W?f u ï °n ZUllen in de eene helfi Erven' des* zelïs halve Broeders en Susters, mitsgaders hunne kinderen en kinds kinderen, by Reprafentatie, en by ftaaken; en zal de andere helft gaan en volgen, op deszelfs naafte Maagen en Bloedverwanten, van de andere zyde, hem in Maagfchap beftaande, op die wyze, als nader breeder zal gezegd worden
VIL ARTYKEL.
Zuid-Hollandsch Verfterfrecht alleen*
't Geene hier vooren in de IV. Ven VI.Articuleh gezegd is, dat Broeders en Susters kinderen, en kinds-kinderen, in de naargelaate Goederen van hun Oom, of oud-Oom, by kluften of ftaaken
E*
(a) Politicique Ord. Art. 23 en a7. Placcaat Art. 5.
(b) Politicque Ordon. Art. »j
üi NOTARISSEN. $\
Erven; 't zelve heeft ook als dan plaats, wanneei alle die geene die tot de Erffenisfe komen, der* Overleedene even na in Graade beftaan. (a)
VÏII. ARTYKEL.
Züid< Hollandsch Verjlerfregi alleen*,
. Alle de bovengezeide Perfoonen ombreekeridfÜ zo komen alle des Overleedens Goederen, op dé naarte Defcendenten van Broeders en Susters kindskinderen, hoofd ypor hoofd; wel verftaandej met het onderfcbeld hier boven verhaald, tusfehen die geene, die van beide, en die geenè die den Overleedene, maar van eene zyde be-s ftaan. (b)
IX. A R T Y K E L.
Zuid - Hollandsch Verfterfregt alleen,
, De voornoemde Descendenten van Sustérs ent Broeders - kinds kinderen , mede ontbreekende zoo komen alle des Overleedens Goederen, opzyri Grootvaders en Grootmoeders, van beid? zyde, indien zy beide in 't leeven zyn; maar 't Bedde tusfchen Grootvader en Grootmoeder gefcheurd zynde,' 't zy ook van wat zyde, komt het gedeelte, dat dezelve Grootvader en Grootmoeder, getrokken zouden hebben, op de naafte Bloedverwanten des Overleedene, van zyn voor-overleeden
Groot*
(«) Politicque Ord. Aft.' 28.'
\.b) Polit, Ord. Art. 34 en 28; verkl. Vsrs. Ddi 4*
beicendunten
Gd
'|©2 OEFFENSCHOOL voor
Grootvaders of Grootmoeders zyde; beftaandc, op zodaanigen wyza, als hier na volgd. (a)
X. ARTYKEL.
Zuid - Hollandsch Verf'erfrecht alleen.
Namelyk voor eerst, op Oomen en Moeyen tan den Overleedene, mitgaders derzelver kinderen, by Reprafentatie, en by ftaaken; ) Ibid. Art. ir. (O Ibid. Art. 7.
Cc 4
4*8 OEFFENSCHOOL, voor IX. ARTYKEL.
Is alleen V Noord-Hollandsch Verflerfrecht.
Alle in deAscendente linie, mede ontbreekende, zo volgen de naafte Defcendenten van Soe ders of Susters kindskinderen, hoofd voorhoofd in alle des Overleedens Goederen, alle ander ctv laterale uitfluitende; zonder aanfchou» öf dezelve Af komelingen van des OverLedens Volle of halve Susters, of Broeders af komen (ï)
X. ARTYKEL.
Ts alleen het Noord Hollandsch Ver ft erfrecht*
bre^endt Tn^f^ ?ef°™> *ede nreekende, zo volgen als dan des Overleedens
ZTLZ FT6"' h°°fd V00r «o^m t gaders hunne kinderen van den eerften Graad h„
R^entatie, en ftaaken,- zo^Tec^l'dS
^heid te maken of de Oomen en IVIofyen des
T?nleSen,SyKder,°f^oeder' halven ofhee Ien Bedde hebben beftaan. QA
XI. ARTYKEL,
Bit is alleen V Noord Hollandsch Verfterfrecht.
Als daar geen Oomen noch Moeyen en zvn zoo volgen hunne kinderen in den eerften Graad' Susterhngen genaamd, hoofd voor hoofd; mits!
gafa") Placcaat Art. g. Q) Placcaat Art, p.
be NOTARISSEN. 4^
gaders oud. Oomen en oud - Moeyen (zo daar eehige in 't leeven zyn) nevens hen, mede hoofd yoor hoofd, in alle des Overleedens naargelaate Goederen, zonder eenig onderfcheid , als voren, (a)
XII. ARTYKEL.
Noord-Hollandsch Verfterfrecht alken.
En zullen voorts alle die den Overleeden naast in bloede beftaan, hoofd voor hoofd, alle zyne naargelaatene Goederen Erven, zonder eenig onderfcheid te maaken, of de Maagfchap van volle of halve Broeders of Susters, afkomt, en dat met uitfluitinge van alle die geene, die den Overleeden verder in Graad beftaan. (b)
XIII. ARTYKEL,
Indien 'er iets mogt voorvallen, 't geen by het voornoemde Plakkaat, niet duidelyk was verklaard moet het zelve niet, naar het oude Aasdoms Recht, noch ook niet naar de Politique Ordonnantie, hier voor verhaald, maar alleen na de Waereldlyke befchreeve Rechten , gereguleerd worden* (c)
Het
O) Placcaat Art. 10. (6) Ibid.
(c) Ibid, Art. 14,
Cc 5,
4io OEFFENSCHOOL voor
Het VERSTERF.
Van Onwettig Geboorenen.
Onwettige Kinderen, Speel-kinderen genaamd, moeten hunne Goederen, die zy namaten naar 't Verderf gaan; te weeten. de eene helft van de Erffenisfe, gaat aan des Moeders zyde; om dat de On-echte kindeien, ten aanzien van de Moeder, niet verfchillen; namelyk, indien zulke kinderen, aan 's Moeders zyde verdorven zyn ; de andere helft in zulken gevalle, komt de GraafFelykheid toe, alzo den Overleeden van de eene zyde, voor Onbemaagt werd gehouden, maar is het kind aan 's Moeders zyde niet bedorven, zo komt de ge« heele Erffenisfe aan de GraafFelykheid; uitgezonderd nochtans, in gevalle zulken kind, Wettige kind, of kinderen, en verdere Defcendenten na« laat, dewyl zyn Goed als dan moet gaan naar't Verfterfrecht, gelyk als met wettig geboorne; maar van overwonnen Bastaard kinderen, komt de geheele Erffenisfe, de GraafFelykheid toe, alzo dezelve noch van 's Vaders, noch van 's Moeders zyde, geen Maagfchap mogen reekenen, wegens verboden teclinge, by aldien zy mede zonder Wettige kinderen fterven, doch anders niet.
Gewettigde, door een daar op volgende Huwelyk, verfchillen niet van IVettciykgeboorne; en Gewettigde, door gunde van de Land-overheid, werden ook als IVettiggeboorenen gehouden, ten aanzien van alle die in de Legitimatie Geconfenteerd hebben , als ook hunne Descendenten.
L.
de NOTARISSEN. 4U L. HOOFTSTUK.
APPENDIX.
TP\ewyl de Notarisfen, (voornamelyk ten plat* sLy ten Lande, alwaar byna nooit geen Advokaaten, en veelmaalen geen Procureurs woonen) zomtyds over Questien geconfuleerd worden; hebben wy het niet ondienffig geoordeeld, een Appendix over deeze Materie te laaten volgen, waar uit een Leerling, een generaal Concept, zal kunnen opmaaken, watEisch, Antwoord, Replicq, en Duplicq is; en dat dus, des noods zynde, indien men zo ras geen Advokaat of Procureur kan krygen, een Recht-dag of twee zullen kunneu waarneemen , en in 't generaal mogen weeten, wat 'er in de Procesfen voorvald.
Wanneer iemand van een ander iets heeft te vorderen , 't zy hy
: i, In zyne Goederen, of
2. In zyn Eer, of goede Naam verkort is, en daar van vergoedinge of herllellinge begeerd, vervoegd hy zich, gemeenlyk by een Advokaat of Procureur, om des' wegens met hem te Confuleeren; die hem, een eerlyk man zynde, ook ten besten zal raaden, en hem in eeen Proces Engageeren, 't zy hy oordeeld, dat zulk eenen daar toe genoodzaakt word, om zyn, Familie of goede Naam, voor te ftaan. Dit dan noodzakelyk zynde, geeft men een Gerechts-bode last, om zo eenen die ons, naar ons oordeel verkort heeft, tegen de naafte Rechtdag, voor zynen behoorlyken Rechter, te doen Citeeren,- ten geprjefigeerden daage voor den Rechter
412 OEFFENSCHOOL vso*
ter Compareerende, moet den Aanlegger van het Proces, of zyn Gemagtigde, een eisch doen, dezelve door den Secretaris ter RoHe laaten aanteekenen, waar in men drie zaaken heeft waar te neemen; als:
A. De Qualiteit.
a. Van den Eifcher.
b. Van den Gedaagde.
B. Een Accuraat Verhaal van de zaak op te geeven, en dan den Eisch met reedenen of middelen, te fterken
C. Een goed en welgefteld flot of Conclufie, op' den gemelden Eisch maaken.
Dit gedaan zynde, is den Gedaagden gehouden iets te zeggen, 't geene gemeenlyk hier op uitkomt: ik verzoeke Copie van den Eisch en Dag om te antwoorden; doch die pas afgefneeden zynde, zegt men A. Dat den Gedaagde, den Eysch en de Conklufie geëxamineert heeft, daar op.
B. 't Geëischte ontkend, met
C. Vertrouwen , dat den Eifcher onmagtig zal zyn, zyn gepretendeerde Eisch, den Rechter aan te toonen, en
D. Concludeerd ten dien einde, dat den Eifcher niet ontfankelyk is, en dat hy Gedaagde, van den Eisch mag ontflaagen worden.
welk laatfte op veelerlei wyze gefchied ;
1, Concludeerd hy totabfolutie van den Eisch, cum Expenfis.
2. Gf anders, Concludeerd hy dat den Eifcher, zal werden verklaard tot zynen Eisch en Conclufie niet gerechtigd te wezen, en dat de Gedaagden daar van zal worden geabfolveerd, cum Expenfis.
be NOTARISSEN» 4ïfj
©f3. Concludeerd dat den Eifcher zynen Eisch,, eh genomene Conclufie zal werden ontzegd, den Gedaagde daar van geabfolveerd, en dat den Eifcher zal werden gecondemneert in de kosten, of ten anderen fine. &c. dog de Gedaagde fimpel A. Antwoordende, ontkend, ter goeder trouwe, dat hy de geëischte vyf Honderd gul. óens, (aj uyt de bygebragte Obligatie, van het Jaar 17... fchuldigis, omredehen, dat dezelve fomma, volgens Qtiitan//«betaald, en vereffend is, Concludeerd dienvolgens tot abfolutie van den Eisch , Sust meert , dat 'er, geen proyifie en vald , maar dat Partyen ten principaalé. zullen moeten voortgaan, makende eisch van kosten.
B. Of anders met prcefentatie, op deze wyze; de Gedaagde, in Judicio Compareerende, ontkend den Eisch, zo als die legd ter goeder trouwe ; we! bewust zynde, dat den Eifcher den Rechter niet genoeg zal konnen verifieeren, dat hem de geëischte twee Honderd guldens, wegens 2 bonden Moskovifche Hennip, zoo by Eisch gefustineerdword, zoude competeeren; doch, wel is waar, dat de Hennip voor 180 gl. isgekogt, en daar op aireede 80 gl. by afreekening betaald is, zoo dat nog maar 100 gl. resteerd, welke penningen den Gedaagde prafenteerd te voldoen, fustineerende daar mede te mogen volftaan.
Con-
(a) Of zoodanige andere fomaie als waar vèor Hv gedagvaard is;
4r+ OEFFENSCHOOL voofe
Concludeerd j. Met dezelve billykeprxfentatie, tot iets anders; en verder niet entfankelyk, cum Expenfis. of2. Concludeerd onder Beneficie, van dezelve prcefientatie, tot abfolutie van den verderen Eisch. of 3. Concludeerd dat hy zal worden verklaard, met zyn prafetatie te mogen vclftaan. Cum Expenfis' C. Of antwoord, met Eisch in Reconvenfe aldus: Den Gedaagden ontkend de «teischte fomma, aan den Eifcher fchuld-'g te wezen, omredenen, nadertenprocesfè te deduceeren Concludeerd tot abfolutie van den Eifch, Expenfis. En doende Eisch in i^cowm/e ter zaake van Hout, aan den Gedaagden geleverd, op den VI. jfuny, ij... volgens de aanteekeninge daar van, te boek gefield. Concludeerd tot condemnatie en by proyifie tot Namptisfement van twee en vyftiggl., volgens zyn voorfchreeve Boek, cum Expenfis. D. Of antwoord met Exceptie. a. Van Nonqualificatie, de Wit, ah Procureur van den Gedaagde, fustineerd dat den Eifcher niet en is gequalificeerd, noch bevoegd, om in deezen te Procedeer en. dewyl zyn Procuratie met de dood van den Confiituant is geëindigd. Dienshalven proponeerd hy Exceptie van Nonqualificatie ; Concludeerd tot Proponeerende derhal ven de Exceptie, vari Utispendentie, Concludeerd, dat dezelve Exceptie, zal worden geadmitteerd, ert dat de Gedaagde van de inftantie, zal worden geabfolveerd, cum Expenfis. Of anders,
Den Gedaagde verklaard, dat hy nu omtrend een jaar geleeden, van den Eifcher, voor dezen Gerechte is geroepen, over 't geene • in
de NOTARISSEN. 417
deeze op nieuw word geëischt, zynde toenmaal zo verre geprocedeerd, dat in de zaak, ten principaale is geantwoord , dienvolgens is den ifcher, de Exceptie van Utispendentie obfieerende. Concludeerd ten fine van niet ontfankelyk' en tot abfolutie van deeze infiantie, mits" dien ook tot approbatie van de gepropo' neerde Exceptie, cum Expenfis. Nog anders y
Alzo deeze zaak gewillig verbleeven is, aan V. U. R. als goede Mannen, Arbitratreurs, by partyen daar toe verkoozen; zo dat de decifien van de poinclen , in quastie aan haar lieder uytfpraake hangt, zo fustineerd den Gedaagde ongehouden te zyn, om in;deeze te antwoorden. Proponeerd Exceptie, van Utispendentie. Concludeerd, dat dezelve Exceptie zal worden geapprobeert, en dat den Gedaag'de van de infiantie,. zal worden geabfolveer^, cum Expenfis.
d. Ook gehruykt men Exceptie litis fimta\ dus verkrygd men een Mandament van Appél wanneer men in de Steeden, van Scheepenen Vonmsfe , aan't Hof provoceert, of van 't Hof aan den Hoogen Raade, in dit Mandament vloeien ook de Claufulen van inhibitie; of furcheantie, datis, opfchorting van Executie; ëen Mandament van Reformatie, is ook een provocatie of een beroep van een hooger Rechter, wanneer men by een Vonnis, oordeeld bezwaard te zyn; en is m alles met een Appél overcenfremmende • behalven dat dan de Executie van 't Vonnis niet word opgefchort.
Redutlie, is, wanneer men van de Uitfpraake van goede Mannen, aan 't Hof komt, en neemd alsdan de natuur van Appél, of Reformatie aan, t zy dat men furcheance en inhibitie obtineerd, of niet; zomtyds veikrygd men ook Reliëfs Appél,
üïêch? h£eft °°k p!aatS by het Hof van Justit!e te
sb NOTARISSEN. 427
pél, namelyk, wanneer de Fatalia verloopen zyn, zynde in Cas d1 Appél, dertig daagen; of een jaar in geval van Reformatie.(b)
Men heeft tien daagen tyd cm zig te beraaden, en 't Appél te laaten aanteekenen, dan nog twintig, om 't Appél te verheffen en te doen Exploiteeren. (c)
Mandament Penaal, is een kragtdadigbevel, waar by verklaard word, dat de beveelen ffand houden, tot dat Partyen gehoord zynde, anders zal weezen gedifponeerd.
Den Hoogen Raad, de Ed. Mogende Heeren Gecommiteerde Raaden, en de Ed. Mogende Heeren ter Admiraliteit, wyzen by Arrest, en dienvolgende mag men van zoodaanige Vonnisfen, niet appelleeren; doch zo men Erreur kan aanwyzen, mag men in Revifie komen, 't welke aan de Staaten van Holland en West-Vriesland verzogt word.
Mandament van Mainclemie, is een bevel, dat alleen de kragt van een Citatie heeft, ffrekkende om in het bezit van iets ingelaaten of beveiligd te worden.
Mandament van Spolie, ftrekt daar toe om eem'ge Goederen, of eenig bezit, dat ons ten onrechte is afgenoomen, wederom te krygen.
Mandament van Complain&e, is ook zeker flag van Main&enue, of Spolie; doch nochtans
mer-
(b) Dit is met ondcrfcheid van tijd voor welke Rechtbank of Hof van Juftitie de -/.nuk in quejtie gedecideerd is, en moet dienvolgence altoos gelet worden op de ordonnantie op de manier van procedeeren die aldaar in viridi obfervantia is.
fc) Dit is ook met onderfchefd bij de verfcbillende Rechtbanken en Hoven van juftitie, na dat de Rt* fp'.ctive ordonnantiën dicleeren.»
428 OEFFENSCHOOL VOOR
merkelyk daar van onderfcheiden, dewyl men in dit geval, ter plaatze Procedeer d, alwaar men verfch l heeft, t geen zeer koftelyk valt, dewyl Commijfarifen, Secretarieën, Advocaaten, Procureurs, enz. als dan in Perfoon Compareeren.
Mandament van Reliëf, diend om van zekere handeling, of gerechtelyke verloopen termynen herfteld te worden; doch van alles kan men breeder by Merula, IVaffenaar en andere, nadere ondcrrigtinge bekomen.
Zie hier nu verfchot van allerhande Eifchen en Antwoorden, enz.
UHOOFTSTÜK.,
Eifch om Kufïingpenningen te ontfangen.
Jan van der Voort, Houder des Briefs, Eifcher Conti a.
jK-Laas Poort, woonende tot Marken, Gedaagde; den Eifcher Concludeerd tot Adjudicatie en betaalinge van 820 guld. ter zaake van de onbetaalde tweede Kufting van 't Huis; waar in de Gedaagde woond, zynde den eerften van May, laaftleeden, verfcheenen geweest; en voor eerst tot Namptisfement, uit kragte van de Kunfting brief daar van zynde, en dienvolgens van goede betaalinge, verzoekt hy Eifcher, dat het voorfchreeven Huis daar vooren word verklaard, te zyn verbonden; en uit kragte van Speciaal verband, in de voorfchreeven Kufling-brief Geinfereerd, mag Geëxecuteerd worden, maa' ^e inzonderheid, eifch van koften.
An-
de NOTARISSEN. 4a0
Andere Eifch.
Om vergoeding van fchaade, door het uit de Weide kopen van Beesten veroor. zaakt, en dat dezelve vastgemaakte Beesten, daar voor zullen worden verklaard, Executabel te mogen worden.
Jan Hamer tot Krabbendam, Eifcher en Requi* rant, Contra.
Gerrit Smit, mede aldaar woonachtig, als Gerequireerde, eh gedaagde; den Eifcher zeid* en 't is de waarheid, dat des Gedaagdens Koebeeften, hem Eifcher, zeer groote en Exceflive fchaade hebben gedaan, zo in zyn Eifchers Hooy, eer het afgemaait was, toen het aan hoopen ftond, en naderhand in den Etgroed; ja, fchoon dat 'er negen van des Gedaagdens Koebeeften, te gelyk in des Eifchers Land waaren, hy Gedaagde niets het allerminfte in 't werk heeft gefield, om het zelve te weeren, maar in tegendeel, daar mede den fpot gedreeven heeft, en by vollen monde uitgeroepen, dat hy Gedaagde na zyn Koeyen, tot voorkominge van des Eifchers fchaade, niet wilde omzien. En dat meer is, is die niet alleen deeze Somer, maar ook de voorgaande jaaren, .dusdaanig toegegaan,zo dat hy Eifcher al eenigen tyd, een Oppasfer en Hoeder heeft moeten aanlfellen, en daar mede nog langer zoude moeten Continueeren, zoo hy Eifcher het behoorlyk genot van zyn Land wilde trekken, Concludeerd om gemelde redenen, en nog andere by monde breeder te Deduceeren, dat den Gedaagde, by U myne Heeren, by Fennisfe Diffinitif, geoordeeld zal worden
430 0EFFENSCH00L voor
den, de fchaade by den 'Eifcher geleeden te betaalen, met ^4 guldens, en dat de twee Koebeeften, wettelyk en uit Ordre van Burgemeesteren, in 't Land van den Eifcher Gearrelteerd, daar voor zullen worden verklaard, verbonden, Executabel te zyn ,• maakend ook inzonderheid Eifch van koften, of anders tot zodaanigen Fine en Conclufie, als de Heeren van den Gerechte zullen bevinden, te behooren.
Eifch als de voorgaande, doch beknopter* Gerrit Mager,' woonende toe Waver-Veen Eifcher Contra.
cjan Vet, mede aldaat woonende, Gedaagde; den Eifcher Concludeerd, dat dé Gedaagde, by Vonnisfè Diffinitif van den Ed. Gerechte mag worden Geccndemneerd, aan hem Eifcher te betaalen, de fjmma van 64 guldens, of zoo veel meer, of minder als die van den Gerechte, naar gelegenheid van zaaken zullen bevinden te bc hooren, ter zaake zyn Gedaagdens Koebeeften, in het Land van den Eifcher, zo in 't Gras, Hooi als Et gioed en Vlas, merkelyke fchaade hebben veroorzaakt, voornamentlyk in het Jaar 17 . . en dit tegenwoordige jaar, maakende in geval van Proces, Eifch van koften enz. of rot allen andere Fine, enz.
Verzoek Ordonnantie van Executie*
Johanues Koebeest hts, tot St. Maarten, Triumphant, van Scheepenen Vonnisfè, Arrestant en Requirant Contra* Gerbrandus Bullenius, tot St Aagrendyk," en Jacobus Kalvarius, cum fociis, Gedaagdens en gequireerdens. Den Requirant perftfleerd,
als
dé NOTARISSEN. 43t
als nog, by zyn Verzoek vafl den en
dat dienvolgens het gearrefteerde Huis, en ten minfren de nieuwe Tuin, die eerst aangeleid is, zal worJen verklaard, verbonden, en Executabel voor de voorfchreve fomma by Condemnatie begreepem
Den Bode &c.
Simon S$apenius, &c.
Nicolaas Varkenius, &c.
Scheepenen gelet hebbende, op het verzoek in dezen gedaan, en wat voorts ter materie heeft mogen moveeren, adjudiceeren den Requirant en Triumphant, de verzogte Ordonnantie van Executie, vervolgens de Nieuwe Tuin, by provi/ïe voor zyn agterweezen, by recht van Executie , te mogen verkoopen.
Verzoek van den Requirant, om zyn agterwee* zen aan de geprocedeerde penningen te mogen innen en ontfangen; Scheepenen ad\udiceeren hem 't zelve, dienvolgens ontvangt hy zyn Schuld onder fuffifante Cautie,
Johannes Koebeestius tot Sr. Maarten, Triumphant, van Scheepenen Vonnisfè, en Requirant van Executie, verzoekt dat hem Requirant van de Kooppenningen, van de verkogte 220 Roeden, op heden by Executie (tot voldoenninge van 't Vonnisfè, in dato den.. ..op eygen Confeffie en conform twee difiin&e Vomüffen, by deezen Ed. Gerechte gepronuncieerd) verkogt zynde, zoo veele pennengen mogen worden ter hand gefield,
als
432 OEFFENSCHOOL voor
als de voorfchreeven Condemnatien met de rechtelyke korten van Executie beloopen, en alzo' van het Eftecl van de voornoemde Condemnatien, mitsgaders gedaane Executie, te mogen jouisJeeren.
Scheepenen gehoord en gezien hebbende, 't Verzoek in deezen, by Johannes Koebeeftius gedaan; adjudiceerd den Triumphant Joh. Koebeeftius, en Requirant van Executie, zo veel penningen van de koop-g " ^ 0rd'me Wt 4s NOTARISSEN. 44?
lement van dien, en alle andere ongerecolleerd zynde, en in Reconventie, -produceerd, van gelyken zekere Attejtatie, van K. T. Partyen, hinc inde, neemea aan ten naaften, de zaak af te pleiten.
Om Recht en dtfpofitie
Gerrit Ham, &c. Arreftant en Eifcher iö Conventie, en Verweerder in Reconventie.
Contra
Dirk Mofsert, &c. Eifcher en Verweerder ïn 't zelve Cas, oir. Recht en dtfpofitie te hebben.
Vet, voor den Eifcher in Conventie, en Ge» daagde in Reconventie, verzoekt (alzo den Gedaagde in Conventie, en Verweerder in Reconventie, niet gereed is, volgens aanneeminge van de voorleden Rechtdag, om zyne Getuigen onder eede te produceeren) refufie van de koften van deze infiantie; en ordonnantie, om toekomende Rechtdag, pracife, gereed te zyn, op verftek.
Mager 1 voorden Gedaagde in Conventie, en Eifcher in Reconventie, zegd, dat zodanigen verzoek, tegen alle billykheid en goede trouwe is, alzo tusfchen hem en den Advocaat Vet, dit bedongen is, wanneer hy begeerde, den voorleden Rechtdag te mogen weten, of hy de Atteftatie llico begeerde gerecolleerd te hebben, of niet; dat men dit naderhand by Brieven zoude communiceer en, waar op by den Gedaagde in Conventie, het uiterfte devoir te Vergeefs is aangewend s en. is derhalven de betalinge van de ö koften
44"S OEFFENSCHÖOL v©örC
kollen dezer Rechtdag niet fchuldig, concludeerd derhalven, dat het gedaane verzoek, mag werden ontzegd. ° • SdleeP™en ontzeggen den Eifcher in Conventie, en Gedaagde in Reconventie, zyn gedaan verzoek, nopende de refufie van kollen.
Om ad idem.
s. Gerrit Ham, &c. Contra
Dirk Moftert, &c. om eenmaal de zaak af te doen.
Vet, voer den Eifcher in Conventie, verzoekt, alzo by den Gedaagde, of deszelfs ^-w**, heden voor een maand aangenomen is, de zaak ten naaften te bepleiten, en voor als noch, zich' met nieuwe Verklaaringen en Recollementen. (waar toe den Eifcher.niet is gedagvaard) zoekt te behelpen; dat den Gedaagden zal worden gecondemneerd m de kollen van deze infiantie, en dien overminderd, verzoekt Copia van 't zelve zeproduceerde. °
Ifager, voor den Eifcher in Reconventie, zegd het bovenftaande, verzoek impertinent eiï tegens de waarheid te zyn, en alzo hy hem prejenteerd gereed te zyn, de zaake ten Uiteinde te bepleiten; verzoekt van den Advocaat, van Partye, de zaak llico, af te doen, of by onwilligheid van dien, concludeerd tot refufie ven de kollen deezer Rechtdag.
Scheepenen ftaan den Eifcher, de verzoete Copia.van de nieuwe Verklaaringen, mitsgaders^ de Aclen van Recollement toe Ordonneeren vervolgens /W^/z, A/w ten naaften, de zaak af te pleiten, ftateerende de kotten, teü' Uiteinde van de zaak.
tra*
hu NOTARISSEN. 44^
Friefentatie om de zaak ah nog af te doèn\
'Gerrit Ham, &c. Arreftant, en Eifcher iri Conventie, en Verweerder in Reconventie: Contra
, Dirk Mofterty &c. als gearrefteerde en fcher in 'c voorfchreeven Cas, om de refpeSHvs zaaken af te doen.
Advocaat Vet, verzoekt tyd ten naaften, vermits de nieuwe geproduceerde Getuigen van Partye, onder de Judicatuure van Hoorn, zyrï woonende, by hem op Contra interrogatien') niet konnen gehoord worden, vermits de Vacaniie aldaar.
Mager, verzoekt refufte van de kofteh, të meer, alzo by de Heeren Scheepenen ordonnantie ii verleend geworden, om de zaak af' t® doen.
t Scheepenen vergunnen den Eifcher ih Conventie, en den Gedaagde in Reconventie, de gère'auireerde tyd van 14 daagen, om reedenen, by verzoek gemehtionserd, ordonneerende vervolgens Partyen. hinc inde, ten naaflen precife, dè zaake af te doen.
Prccfehtatie dis vooreii. Gerrit Planii &c. Contra Dirk Moftert, &c.
Partyen, hinc inde leeveren Over; elks geproduceerde ftukken, en verzoeken naar gedaane mondelinge Pleidoye, Recht en difpofttis.
Scheepenen, Partyen, hinc inde, in 't lange en breede gehoord hebbende,- de bewyzen gezien, en op alles gelet, dat ter materie zoo in Coti•véntte als Reconventie, heeft mogen moveer en. Ff Recht.
450 OEFFENSCHOOL. voor
Recht doende, ontzeggen de Eifchers, zoo in
Conventie als Reconventie, haar refpeclive Eifchen en conclufien, in dezen op den anderen gedaan en genomen, by ordine dezelve hinc inde, daar van abfolveerende, met compenfatie van koften.
Compareerde in Judicia, den Advocaat Vet^ "Procuratie hebbende van den Eifcher in Conveniie, confiitueerende zig Appellant Re formant, aan den Ed. Hove van Holland, van 't bovenftaande Vonnisfè, onder verband, als naar Rechten.
Eisch om Cautie voor de ligting van verbonden geld, aan den Eifcher van het zelve.
Jacob Peer, Zoon en eenige Erfgenaam van Willem Appel.
Contra
Jan Kars, Gedaagde; den Eifcher zegd* gelyk waar is, by Teflamentaire difpofitie, van ïalgr. K. W. in haar leeven, woonende tot S. de fomma van 400 gl. by haar Teftatrice, onder de Wees-kamer der Stad Hoorn, op interesfen hebbende loopen, by dezelve haar Uiterfte wille, aan eenen Pieter Kriek gelegateerd, aan hem Eifcher, aan de kinderen van Simon Pruim, en aan den Gedaagde, in Cas van verfterf zyn verbonden, reftitutie fubject, gemaakt; en gemerkt den voornoemden Pieter Kriek, over een geruimen tyd is Overleeden, heeft den Gedaagden zich niet ontzien, van de voorfchreeven 400 guldens, 248 gl. 10 ft. van gemelde Wees-kamer te ligten, en onder hem te fiaan, zonder het minfte confent van den Eifcher; en dewyl dit een
zaak
dé NOTARISSEN. 45I
zaak'is, om hem Fifchervan zyn gerechtigheid te prujtreeren, concludeerd hy derhalven, dat den Gedaagden zal worden gecondemneerd, goede en fuffijante verzekering te ftellen, voor dé voorfz. geligte fomma, om in Cas van verfterf Jan gemelde Jan Kars, by den Eifcher zyn Reent te kunnen vervolgen.
De gedaagde, tyd ten naaften.
Antwoorden. Jacob Peer, &e. Contra
Jan Kars, &c. om te antwoorden, den Gedaaden antwoorde, fuftineerd ongehoudeden te zyn, in den Eisch, om reedenen, mondeling verhaald. ö Den Eifcher, produceerd de Teftamentaire difpofitie, in Eisch gementioneerd, en AEte van ExtraB uit 't Wees-boek der Stad Hoorn, in
dato den
Scheepenen, Partyen, hinc inde, gehoord, het geproduceerde gezien hebbende, doende Recht, condemneeren den Gedaagde, fuffijante cautie te ftellen, voor het geld onder hem geflaagen, of by faute het geld ter Weeskamer deezer Steede, in verzekering te brengen, enz.
Crimineel Proces.
Eisch van den Officier, contra een Gevangene.
Johan Schaap s Höofd-Ojffcier der' Steede Weftwoude, cum annexis, uit den naam en van weegen de hooge Overigheid, en Graaffelykheid van Holland en West-Vriesland, nomine officu. Eifcher.
Ff a Cm.
3
452 OEFFENSCHOOL voor
Contra
Sofia Lam, geboortig te Antwerpen, tegenwoordig Gevangene; den Eifcher doed Eisch, pfo ■ut in jcriptis, en concludeerd, als by den zeiven.
Scheepenen gehoord en gezien hebbende, hét Verzoek Van den Officier, om Sofia Lam, ter torture te mogen brengen; en gelet op de informatie», by den Officier daar toe overgeleid, hebben de voornoemde Gevangene, gecondemneert, gebragt te worden, ter (cherper Examen of torture.
En dezelve Gevangene, heden dato dezes getortureert, en ter fcherper Examen gebragt.
Scheepenen Vonnis Crimineel.
Alzo Sofia Lam, geboortig te Antwerpen, oud omtrent L. jaaren, tegenwoordig Gevangene alhier, buyten pyn en banden, geconfesfeerd, en beleeden heeft; en de Heeren Scheepenen, verder by Difpofitie van drie Confonante Getuy!gen, onder eede folem'neel gebleeken is, dat zy Gevangene, den XXIX. der voorleden maand tot Hoorn, op de Nieuwe Straat, in de Bok, twee Lappen Lynwaat,"t eene van j, en 'tander omtrent 6 ellen lang, geëfiimeert op omtrent 60 guldens; mitsgaders' uit de Geit, in de Gouw, een par'eye Kant, en een brief met Gaarn: en uit het Kalf, een paar Koufen heeft geftoolen; ook meermaalen in handen van de Jufiitie is geweest, en een brandmerk te hebben; confesfeerende wy1ders, dat zy aïvocrens ten voorichreeven daage is geweest in de Hond', op 't Noord, om Laaken te koopen en te betaalen ,• uit welke Laaken-
winkel
de NOTARISSEN. 453
winkel, Scheepenen voor zeker berigt zyn, Ilico, een Lap Laaken vermist wierd; aile 't weike dingen van zeer kwaaden gevolge zynde, die in een Land van Jufiitie, niet kunnen noch mogen, getolkreerd worden; maar andere ten Ex* £ffi^,ftrengelyk worden geftrafb ZOO IS "Edac Scheepenen voornoemd, by advys van de Heeren Burgemeefteren, met rype deliberatie van Raade doorgezien en overwogen hebbende, alle 't geene ter materie is dienende, en heeft mogen moveeren; doende uit den naame, en van weegen de hooge Overigheid en Graaffelykheid, van Holland en West-Vriefland, Recht,- hebben de voornoemde Gevangene gecondemneerd, en Condemneeren mits deeze, Sofia Lam, gebragt; te worden ter plaatze daar men gewoon is , Jufti-, tie te doen, om aldaar van den Scherp Rechter, wel ftrengelyk Gegeesfeld te worden, en Bannen haar voorts uyt dezer Steede Jurisdictie, den tyd van 15 jaaren, zonder middelerwyle daarinne wederom te mogen komen; confisqueer en wyders alle haare Goederen ten behoeve van de Graalfelykheid, om daar aan, de koffen en mifen van Juftitie, verhaalt te worden,
Heeden den ...... dit Vonnisfè ter Ext*
cmie gefteld,"en de 'Gevangene afgevraagd zynde, of zy eenige Goederen, binnen den bedrjve van Holland hadde? heeft verklaard neen: Datiim ut fupra. In Hegtenis gezceten, 24 daager, t Violatie van Arrest.
De Officier deezer Steede, Eifcher en Arrc*
ftam. Contra Paulus firoop, tot Hoorn, Gearrefi^erde en Gedaagde; den Arreftant concludeerd tot adjudic.atie van de boeten, van XVII. gulden, volEf 3 gena
454 OEFFENSCHOOL voort
volgens de Keuren dezer Steede, ter zaake hy Gedaagde, op den — alhier onbehoorlyk^ydcnde, en daar over wettelyk, door den Bode' gearrefteerd zynde, het Arrest heeft gevioleerd, contrarie de Keuren deezer Steede, met de koirem
Paard op de weg bekeurd.
Jan Boom, Officier &c. Contra
Jan Gras,, Gedaagde, concludeerd tot betaalinge, van de boeten van tweemaal drie pond, ter zaake den Eifcher des Gedaagdens Paard, tor twee diftincte Reizen, op 's Heeren weegen heeft doen ibekeuren, zynde Saturdag den 4. en Sondag den 5. dezer, contrarie de Keuren alhier, me: de koften.
Over kwalyk fpreeken van V Gerecht en deszelfs Ordonnantie.
Johan Zout, Officier alhier, Eifcher. Contra
Jacob Zeep, tptWestwoud, Gedaagde. Den Eifcher concludeerd tot adjudicatie van de boeten, van tweemaal XVI!. gl. volgens het Pnyilegie deezer Steede; ter zaake hy Gedaagde' zigjmet heeft ontzien, eenige tyd gelceden tof Hoorn m de Herberg van de Kreeft zvnde, op den Gerechte, zeer fmaadelyk te ftreeke!!, e:i hunne Ordonnantie van den . . . dezes iaars, tegen te fpreeken, contrarie voorfchreeven Privilegie, met de kollen.
Met gedekten hoofde in het Gerecht Compareeren.
Johm
be NOTARISSEN, 455
Johan Valk, Eifcher en Arreftant. Contra
Pieter Uil, Gearrefieerde en Gedaagde, concludeerd tot adjudicatie, van de boeten van XX, ftuyvers; ter zaake hy Gedaagde, den laatflleden Rechtdag, zonder rèfpetl met gedekten hoofde in'gefpannen Vierfchaar is, gekomen. Contrarie, de voorfz. Keur, met de koften.
Verzoek Standhouding van Arrest op , Maand-gagien.
Jacob Winter, Eifcher en Requirant. Contra
Adriaan Somer, Boekhouder van de Groenlandfe Redery van Kommandeur Symon Lente, Gedaagde en gequireerde.
Alzo hem Eifcher en Requirant van Jan Herfst, is refteerende de fomma van 50 guld. ter zaake van geleeverde Eetbaare Waaren; en hy Requirant ter dier oorzaake, onder de Gerequir eer de in de voorfz qualiteit,op den . . . laatstleden, heeft doen arrefteeren, gelyke fomme van penningen, van de verdiende Maandgelden, gagien, en verdiend loon, dat by de voornoemde Jan Herfst, van zyn Maand-geld ce g.,cde zal zyn; zoo beklaagd hy Requirant het voorfz. Arrest, en concludeerd, dat het zelve zal worden verklaard van waarden, en ftand te houden, ten Uiteinde van de zaak, of tot anderen zulken fine en conclufie enz,,
Eisch uit een Schuld-regifieri
Jozef Worst, Eifcher en Arreftant. Contra Ff 4 Frans
456 OEFFENSCHOOL. vqqr
Frans Beuling, Gearrefieerde en Gedaagde; den Eifcher concludeerd, dat den Gedaagde by. Vonnisfè van dee,en lid. Achtb. Gerecnte zal worden gecondemneerd, aan hem Eifcher te be-r taaien, en by proyifie te namptifeeren, de fomma van Vyf en Vyftig guldens per reste -van meerder fomma, volgens des Eifchers re*\ gift er en reekeninge; concludeerd tot condemnatie, en by proyifie namptisfement, als vooren, met de koffen, fchaaden en intresfen; en dat het Arrest op des Gedaagdens Perfoon gedaan, verklaard zal worden van waarden, en Hand te houden, ten Uiteinde van de zaake.
Den Gedaagde diend van antwoord in Conventie, en Eisch in Reconventie, concludeet d pro ut infcriptis.
Scheepenen, Partyen., ten wederzyden gehoqrd hebbende, ordonneeren den Eifcher in ^Conventie, ten naaflen te repliceeren in Conventie cn te antwoorden in Reconventie, in fcriptis; en ordonneeren niet te min ex Officio, dat Partyen ten wederzyden, middeler tyd zullen Compareeren voor goede Mannen, op hoope van accoórd, zynde Tomas Saucys, en Kornelis Metworst, die henluiden Partyen, wederzyds zullen hooren en vereenigen, is 't doenlyk, indien niet, als dan recht gedaan te worden, naar behooren. Om Inventaris en Cautie van een Ufufructuarius. David Melk, cum fociis, eerst Gerequh reerdens, om reedenen van Arrest te geeven, en nu Eifchers.
Contra.
Har men Wey , eerst Requirant, en nu Verweerder,- den Eifcher doed zeggen, dat den Gedaag-
b* NOTARISSEN. 4g7
daagde, hem heeft weeten wys te maaken, dat wylen Kat alma Karnemelk, des Eifchers Suster, op haar Dood bedde aan den Eifcher zoude hebben befproken, het vrugtgebruik van haar, als toen nagelaaten Goederen, en alhoewel, fchoon zulks de waarheid was, den Verweerder wel beho rd hadde aan den Fifcner, als naafte Erfgenaam, ab intestato, van de voorfchreeven Katalina Karnemelks nalaatenfchap te laaten volgen, Staat en Inventaris van dezelve Goederen; mitsgaders Cautie gefield te hebben, voor het wel gebruiken , en reflitutie derzelve ten tyde van 't Hertrouwen of Overlyden van den Verweerder; zo is 't echter, dat den Gedaagde, in plaats van zulks te doen, tot noch toe in gebreeke is gebleeven, niet tegenftaande veele en verfcheiden minnelyke interpellatien, tot dien einde by de Eifchers, cn van haaren 't weege aan den Verweerder ge-' daan; en dat hy daar beneffens de gemelde Goederen, by de voornoemde Katalina Karnemelk, met de dood ontruimd, voor de Eifchers tragt te verduisteren, invoegen de Eifchers zyn genoodzaakt geworden, de penningen onder den Ed. Gerechte van de Ryp, berustende, en ciie gefprooten zyn uit zeker H pot eek brief, by gemelde Katelyntie Karnemelk* ftaande Huwelyk aanbefturven, in arrest te neemen; en te concludeeren, dat de Verweerder zal worden gecondei?:neerd, aan de Eifchers te leeveren, pertinente Staat en Inventaris, met eede gefterkt, van deq Boedel en Goederen, by gemelde Katelyntie Karnemelk, met de dood ontruimd cn nagelaaten ; zoo dezelve waaren ten tyde van haar overlyden; mitsgaders te ftellen Cautie voor 'e wel gebruiken , en de reflitutie van alle dezelve Goederen, in Cas dep Verweerder kwam, te henrot^ Ff 5 wen,
453 OEFFENSCHOOL voor
wen, of te overlyden; en al het zelve gedaan zynde, is den Eifcher als dan te vreeden , de gearrefteerde penningen, uit den Arreste te ontllaan, en by provifie tot overleeveringe van den verzogten Inventaris, cum Expenfis,
Repudiatie van Erffenis, en verzoek om voldoening van Vaders Erffenisfe.
Compareerde in Judicio alhier tot Ryp, Kor* nelis Kieft, als Man en Voogd van Neeltje Sper■wer ; mitsgaders Adriaan Lyfler, als wettige Voogd over de onmondige of minderjaarige Weeskinderen, van zaliger Maart je Vink; en verklaarden zy Comparanten, in de voorfchreeven Refpetlive qualiteiten te repudieeren, abandonneer en, en met de voet te ftooten, den Boedel en naargelaaten Goederen van de voornoemde Maartje Vink, zonder henluiden in quaüteit voorfchreeven, dezelve eenigzints aan te matigen , ofte henluiden in eeniger manieren, als Erfgenaam te gedraagen, van haar Moeder Maartje Vink; verzoekende de voornoemde Adriaan Lyfler, in qualite voorfchreeven, dat de voornoemde minderjaarige kinderen, geteeld by wykn Jan Koekoek, uit derzelver Eoedel zullen worden voldaan, van derzelver Vaders Erffenisfe; fustineerende diensaangaande recht van preferentie te hebben, voor alle andere Crediteuren, van derzelver Boedel. Acfum &c.
Obligatie ter Rol.
Compareerde in Judicio tot Wormer, Maarten Mug, en bekende aan Aaltje Spin, deugdelyk fchuldig te wezen, de fomma van XL.
gul.
de NOTARISSEN. 43
guldens, ter zaake van verkogte en gekeverde Winkel-waaren, aan des voornoemden Comparant* Dienstmaagd, welke hy Comparant bekend, voor zyn eigen fchuld aangenomen te hebben, gelyk hy 't zelve aanneemd te doen by deeze,-te betaalen op Vrouwen dag naastkomcnde, zonder langer dilay ofuitllel, onder verband van zyn Comparants Perfoon en Goederen, &c. ten bedwang en Executie van alle Rechten en Rechteren.
CAUTIE.
Compareerde mede in Judicio, Jacob Ryk, vcrklaarende hem te conjlitueeren en te ftellen Borg en pnncipaale Debiteur voor Jan Kalis ter fomma van XL. gl. en dezelve als eigen fchuld te betaalen, onder verband als naar Rechten. ABum deezes,
Acceptatie van geabandonneerde Erffenis. Compareerde in Judicio tot Jifp, Jurriaan
fevende ^Tl ^
gevende hoe dat de andere Erfgenaamen van
Maartje Geel zyn overleeden Moeder, derzelver Boedel en nalaatenfchap, hebben gereputeerd geabandonneerd, en met de vost geile oren vol' gens de respeBive Actens , zoo op den St' R ,Decemïer ^rieden, daar van ter deern- Ro gepasfeerd, en verklaarde hy Comla ram, m gevolge van dien, niet alleen vooTen
St Sennaamm fï' V°°r de W zvn MoeS ** Van vernoemde
helft va\ %J ëiT; ^ °°k VOor de a«dere fcellt van dien, als vooren gerepudieerd en gP-
aban-
46© OEFFENSCHOOL voor
abandonneerd te hebben, de voorfz. Boedel en Goederen, van de voorfz. zyn Moeder zaliger, zulks voor !t geheel als Erfgenaam, te accepteeren en aan te vaarden, en hem derhalven daar io te ftellen; mits deeze, Act urn den cxc.
Willige Condemnatie.
Compareerde in Judicio totRyp, Jan Swaan, en bekende aan Sytje Gans fchuldig te wezen, de fomma van LXXX. guldens, ter zaake van Alimentatie en onderhoud van zyn Gedaagdens kind, tot zyn genoegen bcreekend, iaatende hem dienVolgens willig daar in condemneeron en aftgneeren; mitsgaders cedeerende en tranfporteerende aan dezelve Sytje Gans zodaanige gagien en Maand gelden, ais hy Comparant (gevaaren hebbende ten dienfte van 't Land, met capitein Kalkoen; te goede heeft, aan de Ed. Mog. Heeren Gecommitteerde Raaden ter Admiraliteyt, refideerende tot Amfteldam, ter voorfchreeven fomma van LXXX. gl. om dezelve fomma by haar Sytje Gans te ontvangen, van die geene die 't behoord; quitantie daar van te mogen pasfeeren , en uit zynen naame voor namaaninge te Cayeeren.
Admisfie om genamptifeerde penningen te mogen ligten.
Scheepenen &c.
Gehoord 't verzoek, van Karei Boter gedaan, admitteer en dezelve, de fomma van iooo gl/ die op den 4. dezer Maand Juny, alhier in Judicio, by Helena Kaas zyn geconfigneerd, volgens de ABe daar van toen ter Rolle gefteld, temogen
lig-
bë NOTARISSEN.
461
ligten, mits caveerende voor de reflitutie van dien, indien 't zelve namaals in 't geheel of ten deele verftaan mogt worden, zoodaanig te hehooren , en daar voor Hellende Cautie tot Juftlficatie van deezen Gerechte.
Verzoek Citatie.
De Heer Peper, Thefaurier dér Stad Erikhuyzen, verzoekt een rechtelyke Weet op den Perfoon van Karftèh Afyn, addresfeersnde aan Simon Oly, Schout der Stad Edam, onder wiens resfort den voornoemden Karfteri Afyn, is woonende, ten eynde dezelve Kar ft en mag worden overgedaagt en geciteerd, om op den naaften Rechtdag voor deeze Vierfchaar te compareeren, of Gemagtigde te zenden, eh te aanhooren zodaanigen Eisch en conclufie, mitsgaders verzoek van Namptisfement, als den voornoemden Heer Thefaurer qualité qua, als dan op hem zal willen neemen, en doen; zynde dezelve Weet gefondeert op 't Arrest, by den Heer Officier deezer Geregte, gedaan op het Huis en Erf, dat voornoemde Karften Afyn in deezen Banne heeft, ftaande en leggende.
Eisch, om Actie op Land te infütueeren.
Petrus Kam, tot Schermer, Eifcher.
Contra.
De Kerk - meefters tot Swaag, Gedaagdens, Om Ablie te inftitueeren.
Alzoo de Gedaagdens vsnteeren en fuftinee* ren, in eigendomme te herideeren, een ftuk Land, genaamt Potteen, geleegen &c. hem Eifcher,
46** OEFFENSCHOOL voor
fcher, wettelyk voor Schout en Scheepenen alhiéf opgedraagen, met de lallen van 39 ftuyv. weike zy met en willen ontvangen, maar heni Eifcher zoeken te doen defifteeren, en afftand te doen van t voorfchreeven ftukje Land,- concludeerd, mitsdien den Eifcher daaromme, dat de Gedaan dens, zoo zy eenig recht of eigendom meerde?, als de voorfz. 33 ftuyvers jaarlyks op 't voorfz Land hebben te eifchen, of pretendeeren, dat zy duiden 't zelve, datelyk behoorlyk voor den Ed. Gerechte, zullen hebben te inftitueeren op poene van geïmponeerd te worden, een eeuwig zwygen en filentium, en gecondemneerd, in de kollen hieromme gedaan en geleeden, of nog te doen en te lyden, ofte &c.
Om te kennen en te ontkennen een Obligatie of ContraSt, en voorts Namptisfement enz;
Daniël Vyg, Scheeps Kapitein, woonende tot Vlisfingen, Eifcher. Centra
Hubert Pruim, Groot- Schipper tot Meer vliet* Gedaagde. * Den Eifcher concludeerd, dat de Gedaagde zal kennen of ontkennen, ter goeder trouwe; zyn
Obligatie of Contract, den gepasfeerd
ter lomma van 303 gl. ten behoeve van de voornoemde Eifcher, deugdelyk verfcheenen , overmits zyns Gedaagdens behouden arrhement daarinne gemeld, en dienvolgens den Gedaagde te werden gecondemneerd, aan den Eifcher te betaalen, en by proyifie te nmnptifeeren, in handen van deezen Ed. Gerechte, de voorfz. fomma van 300 gl. met de intresfen van dien, tegens de
pen-
ca NOTARISSEN. 463
penning XXV. in 't jaar, naar beloop des cyds van den ... . naastvolgende af, tot de effectueele betaaling toe, alles volgens de Notariaals protefiatie van non betaaling, toen rcets verfcheenen; en den Eifcher te worden geadmitteerd, dezelve hoofdfom en intresfen, onder Cautie te ontvangen ,• en datze, nopende de voorzeide pro* vifie, als ten principaalen voor 't geene voorfz. ftaat des Gedaagdens Perfoon en Geederen zullen worden verklaard, verbonden en excutabel, cum Expenfis, ofte tot allen anderen &c. in en op alles &c.
Eisch om Huis-huur, en met verdere Conditiën, ora, 't Huis te Verkoopen, enz.
Reinier Gras, tot Leimuiden, Eifcher.
Contra
Allard Hooi, cum fociis, mede aldaar Gadaagde.
Eerftelyk; om betaalingen, ter fomma van 300 guld. ter caufe van 22 jaaren verloopen Jduur, van de vyfde part van het Huis en Erf, daar den Gedaagde in is woonende, en hem Ei. fcher 't voorfz. gedeelte is competeerende; ten tweeden, nog om betaalinge van LXXX. guld. ter caufe van n jaaren verloopen Huur, van een tiende part van een Landje, genaamt Etgroed, bem Eifcher mede toebehoorende, mitsgaders daar en boven, intrest van beide de voorfz. hooftfommen, tegen den penning XXV. 's jaars, vervallen; tot de uiterlyke en Efectueele voldoeninge toe; afflaande infolutum, alle zoodaanige
pea«
4'fJ4 OEFFENSCHOOL. voor
penningen, als den Gedaagde kan bewyzen daar' op betaald te hebben; mitsgaders daar en boven, dat den Gedaagde met zyn cum fociis, zoo veel dezelve dit zoude mogen aangaan geordonneerd zal worden, met hem Eifcher, gelykelyk 't voorlz; Huis en Land, aan den meestbiedende te Verkoopen, en by refufie of weigeringe van dien* dat den Gedaagde als dan geordonneerd zal worden, hem Eifcher Van zyn voorfchreven vyfde part van het» Huis; mitsgaders het X. part van 't Landje, behoorlyke vergoedinge en uitkoop te doen, volgens de oude Coftuimen van gemeenfehap, van aangeërfde Goederen; concludeerd tot condemnatie van de bovengefchreve refpeclive huofdfommen, met de intresfen van dien, en by provifie tot Namptisfement; als mede, dat dan Gedaagde gehouden zal zyn, een van de voorfz, prefentatien, te moeten accepteeren, cum Expenfis. '
Inftitutie van Atlie op Land.
Mëyndett Nagel, woenende tot Alkmaar; eerft gerequireerde om Actie te infiitueeren en nu Eifcher
Contra
Lodewvk Spyker, eerfl Requirant, en nu Verweerder, den Eifcher inftitueersnde zyn Atlie, zegd, dat hy zeker ftuk Land heeft gehad, in 't welk hy Gedaagde heeft verkogt, een gedeelte van drie Morgen; en alhoewel den Verweerder op het verdere gedeelte, zynde groot omtrent 136 Roeden, echter recht van eigendom heeft tepra■tendeeren, als daar toe geen behoorlyke titut
zul-*
o
de NOTARISSEN. 465
zullende kunnen aanwyzen,- z^o is't echter, dat den Verweerder hem zoekt te Verryken met des Fifchers portie, waarorrime, en om andere reedenen, des noods zynde, nadei te deduceerenden Fifchër concludeerd, dat den Verweerder zal. worden verklaard, geen recht noch AEiie te hebben tot de gemelde 136 Roeden, ofte zoo veel meerder of minder, als het voorfchreeven Land, by Neutraale meetinge, grooter, als drie Mofgen zal worden bevonden, gecondemneerd, zyné handen daar van te trekken, eh den Eifcher daar mede naar Voorgaande deelinge te laatén handelen na zyn welgevallen, als met zyn vry eigen goed,- of dat den Verweerder zal worden gecondemneerd, het verdere gedeelte aan den Eifcher te betaalen, naar advenant, de Koop van de gemelde drie .Morgen, cum Expenfis.
Eisch over een Hypotheek.
De Erfgenaamen van wylen Symon Koe, Eifcher.
Contra
jfacob Kalf, tot S/«VGedaagde, de Eifchers toncludeeren, dat den Gedaagde by Vonnisfè van deezen Ed. Achtb. Gerechte, zal worden W condenmeerd te kennen, of te ontkennen, ten minffen, ter goeder trouwen, de Hypotheek Rehte-bnef, by den Gedaagde, ten behoeve Van des voornoemden Eifchers Vader, op den - - . voor fchout eh Scheepenen, alhier gepasfeerd, ter Jomma van 200 gl. capitaal, tegens den penning v 5 ten.hónderd in 't jaar, voer intrest, verfchynende St.Jacob\ en dienvolgende aan hem Gg Ëi-
AÉS OEFFENSCHOOL voor
Eifchers te betaalen, en by provifie te Nctmptifeeren, de voorfz hoofdfom, en zoodaani°-e /»• treffen, als bevonden zal worden ten uiterilen betaaldaage, daar op verfcheenen en onbetaald te zyn, gerekend als vooren, afllaande/ö'«rt«»i en dat de drie vierde parten van 't Huis en Erf, in dezelve Hypotheek brief, fpeciaal verbonden, Voor de voorfz. fomma zal worden verklaard, daar vooren excutabel, cum Expenfis.
Over Koop van een Huis. Simon Ts, tot Ryp, Eifcher, Contra
Malagys de Vries, Gedaagde, om betaalinge te hebben, en condemnatie ter fomma van 300 gl. ter zaake van Koop, of aanneeminge van zeker half Huis en Erf, by hem Gedaagde van den Eifcher onder anderen gekogt, ofte naar pryfeeringe aangenomen, waar over hy aan den Eifcher de gemelde fomma te betaalen, fchuldig is, met de intresfen na beloop des tyds,alzo dezelve penningen den Eifcher uit de Goederen van Seger Sneeuw, zyn te beurte gevallen, en welke penningen hy Gedaagde, heeft beloofd aan den Eifcher in dezen te voldoen en te betaalen, 't zelve te kennen of te ontkennen, en by provifie tot Namptisfement, ten minften onder Cautie, en tot Decretatie van het Arrest, op de penningen onder dezen Ed. Gerechte beruftende, gedaan, en dat dezelve, of het Huis en Erf zelfs daar voort:n verklaard'zal worden, verbonden, en executabel, cum Expenfis*
Om Reflitutie van genamptifeerde Penningen.
de NOTARISSEN. 4nden, re XL. grooten 't ftuk gefteld te hebben, ft :yvers en penningen, naar advenant.
Koop van Land.
In den eerften heeft de Rendant, den 17 April,.... ontvangen van Trymje Schaap, tot A, over Koop van een Weide Land, in de zei ven Banne geleegen, belend met P. Geit, ten Noorden; en S- Lam, ten Zuyden, by haar gekogt van W.Bok, mede aldaar woonende, voor een fomma van vier üuyzend zes Honderd en zeventig guldens zeftien ftuyvers, te betaalen een derde gereed, een derde op Mey ... en 't refleerende derdepart,op Mey ... den Veertigftenpenning, ^ • <■■>/- '" be-
de NOTARISSEN. 4^
bedraagende een fomma van een Honderd en twaaf guldens, zes ftuy vers en elf penningen, derhal ven alhier in ontvang - - - - 112 gl. 6 ft. 11 pen.
H U I S &q.
Zte«,|heeft de Rendant,den 18. April,..'. ont-> vangen van T^yntje Geel, tot War der, over Koop en Opdragt van een Huis, met vier Mor^ gen, twee honderd vyf en twintig Roeden Lands, in ongelden ftaande, en gelebgen tot A, belend SJBlaau, tenOoften, Maarten Wit, ten Westen; by haar gekogt van de kinderen en Erfgenaamen, van zalr. Dirk Rood, voor een fomma van negen Duizend zeven Honderd en vyftig guldens agt ftuivers.
De betaalinge daar af te gefchieden, een derde gereed, een derde op May ... en 't refteerendederde part op. May ... den Veertigften penning, bedraagende een fomma. van twee Honderd vier en dertig guld. tien ftuivers en twee penningen ,• weshalven alhier in ontvang - - 234 gl. 10 ft. 2. pen,
ad Idem
Heeft de Rendant ontvangen, &c. de fomma van Vyf en dertig gl., overzulks alhier in, ontvang t "* 35 gl» of ponden..
Hypotheek.
Item, heeft de Rendqnt ontvangen) van Pieter Dik Herbergier tot A, over fpeciaal Hypotheek van zyn Huis en Erf, ftaande naast de Kerk aldaar, belend &c. voor zes Hofcdsrd gul-
Gg 4 dens;
472 OEFFENSCHOOL vqo&
dens; den Veertigften penning, bedraagende zestien gul. en tien ftuyvers, derhalvtn alh.er in ontvang 16 gul. 10 ft.
Tranfport, Kufting-Brief.
Item, beeft de Rendant, den - - ontvangen van Jan Swart, tot H'oogkarfpel. over Transpor/vin een K uiting brief, 'nreekende tot jatten van eenen Pieter Bleek, mede tot Hoogkarfpel woonende, van vyf Honderd agt en twintig guldens, twaalf ftuivers en agt penningen, n?/?? van meerder fomma, over Koop van een Akker Zaadland, tot Hoogkarfpel geleegen, groot een honderd en t'negentig Roeden, ten behoeve van "jan Blank, tot Westwoude; den Veertigften penning, is bedraagende dertien guldens zeventien ftuivers, overzulks albier in ontvang - » - - • 13 gh 17 ft.
Koop van een Huis, by
Executie.
Item, heeft de Rendant, den - - - ontvangen van Jan Purper, woonende te B, ov s Koop van een Huisje, Schuur, en Tuin, groot in ongelden drie honderien tagtig Roeden, ftaande cn neleegen in den Banne van R, belend Bü« rend Blaau, ten Ooften, en Simon Oranje, ten Wellen,- by hem van de Heeren van den Gerechte dezer Steede, by Recht van Executie gekogt, voor een fomma van Duizend, zes Honderd twee en negentig gl, tien ftuyvers, ten behoeve van de Crediteuren, van Klaas Groen; bedraagende de XL. penning XL. gl. etc.
Trén/port van een Land, voor de on' kofte£ Den
de NOTARISSEN.
473
Dep . . . dito, is de Rendant, by de Heem» raaden van N, geleegen in een Uiterdyk, onder ikc. groot dcor den inloop van 't water, en door 't wegfpoelen dgs Dyks, twee Morgen, drie honderd en vier en twintig Roeden, belend Jan Ezel, ten Noorden, en Simon Ezelin, ten Zuiden ; 't welk den voornoemde Heemraaden, vermits de inbreuk des Dyks, waar op voornoemde Land was gefpoeld, en het wegloopen van etn gedeelte van 't voorfz. Land, docr den Eigenaar, Dirk Veulen, is gecedeerd en getranfporteerd, met het fteeken der Ipaade, op het voorfz. Land, en 't guiteeren deszelfs, echter, by fchriftelykp kwytfcheldirge, als nu voor Scheepenen dezer Steede, de Heemraaden wettelyk, vcor de onkoften is getranfporteerd. En alzo Heemraaden , fufineer en, geen XL. penning, dienaangaande fubjeÏÏ te zyn, is daar van by de Rendant, niet gecolleSleerd.
Alhier per Memorie Mangelinge van onroerende Goederen-.
Item, heeft de Rendant, ontvangen op den . . . van Pieter Bont, tot N, over üe VermangeHnge van een Huis, en een Hcndeid en drie en dertig Roeden Erf, ftaande en geleegen tot N, voornoemd; met nog een klein Huisje, mede op 't voerfz. Erf ftaande, belend Jan Paars,, ten Oofkn, Simon Heemels Maait, ten Weften, by hem geruild van Klaas Lyf-kleur; zynen medepoorter; van drie Hondert vyf en twintig Roeden Land, geleegen in den Banne van N, belend Dirk Eredrik Oly-kleur, ten Weften, het voorfz. Erf met de twee Huisjes, daar op Itaande by de 6g 5 Hee-
474 OEFFENSCHOOL voor
Heeren van de Gerechte, getaxeerd, het Ert op drie Honderd gl. zegge 3oo gl.
De twee Huisjes, tegens vier Honderd guldens, zegge - - 400 gl.
Blykende by A&e van taxatie, in dato den . . .getekend,?. Geel,Schout; Kornelis Swart, en Ij aak Bont, Scheepenen, met den Secretaris, in dorfo gequoteerd, met den Letter A.
Bedraagende met den anderen, zeven Honderd guld. m gereeden gelde. Den Veertigften penning, bedraagende zeventien guld. tien ftuiv.,derhalven alhier in ontvang.
zegge - - . i7 gi. IO- ft> En men Held de fom ook wel boven de Acle van taxatie.
Item, heeft de Rendant, den . . . ontvangen van Jan Haak, tot N, over [pedaal Hypotheek, van de drie vyfdeparten vaq een ftuk Land, groot twee Morgen, geleegen tot N, belend Klaas Riem, ten Goften, Simon Roer, ten Weften, ten behoeve van Pieter Swaart, voor de fomma' van Vyftig guld. Den Veertigften penning, bedraagde een (gulden vyf ftuivers, waarom alhier in ontvang - - 1 gl. 5 ft.
Sommai van den ontvang, van den Veertigften penning, over den Jaare . . . bedraagd een fomma van (dit volgende fchryven de Heeren Gecommitteerde Raaden) Negentien honderd guldens en zeventien ftuivers.
SJ. iqoo gl. 17 ftuivers.
Andere ' ontvang by de Rendant gehad, van den XX. penning, over den Bedryve van N, 't
ze-
db NOTARISSEN. 4?s
zederd den eerden April .,. tot ... als volgd.
(Dit fchry ven de Heeren Gecommitteerde j Raaden,enz. op de Rand. Deze volgende aangehaalde poften Conform; de Acls van taxatie hier op nagezien.)
Eerftelyk heeft de Rendant, den . . . ontvangen van Jan Mast, tot N, en Jan Boom, tot O, als wettige,en aangeftelde Voogden, over Anne Zeil, tot P, wegens de Goederen en Erffenisfe van Gerrit je Roer, Dochter van wylen hlbert Swaard, tot Q, door deszelfs Overlyden, m hnea Collaterali gefuccedeerd, conform den aargeeven, waar van Schout en Scheepenen de Eftimatie hebben gedaan.
Eerft een derde part van een Huis, ftaande totR, belend S, ten Noorden, en T, ten Zuiden, tegens een Honderd en zeventig guldens, zegge 170 gl.
Item, gelyke derde part, van twee Honderd vyftig Roeden Lands, geleegen tot V, zynde het Erf, boomgaard en Akkertje, waar op het voorfz. Huis is ftaande, tegens een Honderd en vyf en twint g guldens.
zegge 125 gl.
Item, gelyke derde part van de gerechte helfte van een ftuk Lands, groot in 't geheel, negen Honderd een en twintig Roeden, zes voet Geleegen tot V, belend W, ten Noorden, en X ten Zuiden, tegens twee Honderd en twintig eL zegge 220 gul. 66
Item, gelyke gedeelte van Honderd agt en zeventig en drie vierde Roeden Lands, doorgaans gemeen, geleegen in \ Oofl-einde van Y,
in
4?6 OEFFEN SCHOOL voor
in een party van twee Morgen, een honderden vyftig Roeden, genaamd het Wilt je, getaxeerd tegen>- negentig gl.
zegge glFn nog vier Honderd zes en zeventig; guldens dertfen ftuivers, ftaande ten lafte van 't gemeene Land, ten Comptoire van Hoorn 03 Los remen. ' ^
zegge d?6 gl. i H h ham
482 OEFFENSCHOOL voor
ham Boek, hier vooren op Folio . . en . . in ontvang verandwoord, vier guldens.
Cs'og voor 'c overfchryven, en Yzenden van eenen Expresfe na A, tien ftuivers , derhalven alhier in uitgaave.
zegge 4 gl. 10 ftuiv.
Item, heeft de Rendant betaald, aan Schout, Scheepenen, en Secretaris dezer Steede; alsook tot C, over "t doen van drie volle, en tien min' dere Taxatiën, van de Goederen en Ervenisfe van wylen Willem Kous, hier voor op Folio . . .... en in ontvang verantwoord, tien guldens vier ftuivers; en nog voor 't overfchryven, aan den ï. d. Gerechte van G, per Exprejfe de Atle van Taxatie te rug ontvangen, veertien ftuivers,* te zaamen tien gl, agtien ftuiv. overzulks alhier in uitgaave.
zegge 10 gl. 18 ft.
Item, heeft de Rendant betaald, zoo aan dezen Ed. Gerechte, als aan die van P, en Q, over 't doen van vyf volle, en vier mindere Taxa' tien, van de Goederen en Ervenisfe, by zalr. Leendert Schoen, van S. agtergelaaten, hier vooren op Folio . . . en . . . in ontvang verantwoord, elf guldens,* en nog voor overfchryven, aan den Ed. Gerechte van P, en deTaxatie-Acle, te doen wederom haaien, veertien ftuivers; en aan den Ed. Gerechte van Q, met de vacatiën, in 't wederhaalen van de Alle van Taxatie, eens tien ftuivers, t'zaamen twaalf guldens vier ftui* vers; waarom alhier in uirgaave. i?. gl. 4 ft.
Item, heeft de Rendant, aan de Heeren van de Gerechte dezer Steede betaald s over 't doen van een halve Taxatie van de Goederen en Erve-
de NOTARISSEN. 483
venisfe, agtergelaaten by wylen Simon Hembtroki van A, hier vooren in ontvang verantwoord, op Folio . en . . eens zeftien ftuivers, derhal ven alhier in uitgaave. 16 ft.
Somma van de uitgaave, bedraagt ter fomma van - * «
Andere Uitgaave'
Nöpende 't Salaris van den Rendant, in 't overbrengen der penningen, ColMte van dien, va.' ftellen, gr osfeer en en doubleer en van deze Rekening, en dezelve ter Reken-kamer over te brengen.
Eerst, declareerd de Rendant, alhier voor uitgaave, van negen Hoornfche Reizen, om de penningen van zyn ontvang, aan den Heere Ontvanger over te brengen; en nog twee andere Hoornfche Réizen, om deze Rekeninge ter Reken kamer te fourneer en, en weder te ligten, ieder tien ftuivers, te zaamen vyf guldens tien ftuivers; derhalven alhier voor uitgifte, zegge 5 gl. 10 ft.
Item, beeft den Rendant, voor falaris vari de voornoemde penningen, te innen en te Collec* teeren, en wederom uit te geeven en verantwoorden, denXX, penning, volgens de Ordonnantie, van de zelve fomma ontfangen, hier voor op Folio . . . gefommeerd; bedraagerde alhier in uitgaave, een fomma van (dit ftellen de Reken meefters)
65 gl. 8 ft;
Item, kómt den Rendant, voor 't inftellerii Hh i gros*
484 OEFFENSCHOOL. voor
grosfeeren en doübleeren van deze zyne Rekeninge, te zaamen met het dubbeld van dien, gr ot honderd en twee en vyftig bladeren, het blad tot twee ftuivers, bedraagende alhier in uk'gaave, een fomma van 15 gl. -2 ft.
Komt den Rendant wyders nog, over het doübleeren van des Rendants Rekeninge, wegens
dezen opheeve van den Jaare gedaan,
een iomma van twaalf guldens, de/, yl niet meer als eens twaalf guldens, voor de enkele Rekening, by abuis van haar Ed. Mog. (onder reverentie) daar in op Folio ... is gepasfeerd, te meer, haar Ed. Mog. daar zeivers het blad hebben gelieven aan te teckenen voor twee ftuivers; en het gros van de Rekening, no bladeren groot zynde, bedraagende twaalf guldens, zulks het doübleeren van dien, insgelyks 12 bladeren groot zynde, gecommitteert is; derhalven alhier in uicgaave.
zegge 12 gl.
Totale fomma van den uitgaave, Bedraagd een fomma van drie Duizend een en tagtig guldens, agtien ftuivers en agt penningen.
Somma 3081 gl. 18 ft. 8 pen.
Welke uitgaave vereffend tegens den ontvang, hier voor op Folio . . . gefommeerd., zynde een fomma van drie Duizend een en t'zeftig guldens, drie ftuivers en een penning.
Derhalven bevonden by den Rendant, meerder (van de Reken mee fiers) uitgegeven, als ontvangen te hebben de fomma van twintig guldens vyf ftuivers, zeven penningen, die den Rendant
te
dk NOTARISSEN. 485
te boven komen, en hem in de volgende Rekening zal goed gedaan worden, fomma 20 gl 5 ft. 7 pen.
Aldus gerekend en geflooten by ons ondergefchreevene Gedeputeerden, van de Sceeden van West-Vriesland, en 't Noorder Ouartier, ter
Reken kamer binnen Hoorn, dezen en
was geteekend A, B, C, in marginc fconden drie A.
Heer Secretaris.
Binnen dezer Steede Jurisdictie, is dezer waereld, zonder blykende Defcendenten, komen te Overlyden, Klaas Swammer, agter laatendc'ónder anderen, de volgende gedeeleens der onroerende Goederen.
Eerst anderhalf Morgen Land, doorgaans gemeen in een ftuk Land, groot in ongelden, derdehalf Morgen; geleegen beooften A, in den Banne van B, belend C, ten Ooften, en D, ten Weften.
Nog een Huis en Erve, ftaande en geleegen tot A, belend E, ten Noorden, en F, ten Zuiden.
Derhalven is myn vriendelyk verzoek, dat UEd. de voorfchreeven partyen, wettelyk gelisve te taxeer en; en zoo UE. zulks konde by brengen, wenfehte wel, dat dezelve, heeden over i+ daagen, gereed konde zyn, als wanneer ik gelegentheid zou hebben, om dezelve in Perfoon, af te haaien, waar toe my verlaatende, blyve na aanbod van mynen dienst enz.
Heer Confrère.
Hh 3 Bin-
486 OEFFENSCHOOL voor.
Binnen deze Stad> is Overlceden eer.en A, alhier, nalaatende onder andere vafte Goederen, een gerechte vierde part in een Huis en Érve, ftaande en leggende tot B* in de Bqoterftraar, belend C, ten Noorden, en i), ten Zuiden; derhalven, verzoeke by dezen vriendelyk, dat het voornoemde Perceel, by den Ed. Gerechte van de Stad E, mag getaxeerd worden , dus dat UE. het zelve gelieft te hiaten doen, en aan my de Atle van Taxatie, ten fpoeriigften toe te zenden; van het Salaris, zal U ten Contentemente voldoen, op dat des Lands gerechtigheid van den XX. penning daar at na hehooren moge worden gevorderd, en my hier op verlatende.
Blyve enz.
Atle van Taxatie.
De Heeren van den Gerechte der Steede A, Cum annexis, taxeeren de volgende gcdceltens, der onroerende Goederen; agtergelaaten by N, in haar leven woonende tot O, in gereeden gelde waardig, als volsid.
Ten eerften drie Morgen, veertig Roeden Land, geleegend tot A, belend B, ten Noorden, en C, ten Zuiden, tegens vier Duizend drie honderd gl.
Item, de helft van een Huis en Erve, ftaande ende geleegen tot A, in de Houtftraat, belend, D, ten Noorden, en E, ten Zuiden, tegens. zes Honderd dertig guld.
zegge ƒ 630-0-0
Extratien uit het Memoriaal van 't Twinttigfte Penning-boek
Jan
de NOTARISSEN.
4*7
Jan Waker, tot A, geeft aan zyn Broeders Dochter, Neelt je Droomers, dezer waereld te zyn overleden; nalaatende onder anderen, d* volgende onroerende Goederen.
Eerst, de derde part van een Huis cn Erve ftaande tot B, in de Kool-tuinen , belend G, ten Ooften, by den Officier en Gerechte getaxeerd, in gereeden gelde, op------/ 170- 0-0
Item, een derde part van twee honderd vyftig Roeden Land, zynde het Erf, waar op het voornoemde Huis ftaat getaxeerd tegens - ƒ 125
Item, de derde part van een Huis en Erve, ftaande en geleegen tot &c. getaxeerd tegens - - ƒ 220
Nog de derde part van twee Morgen Land leggende tot C, belend D, ten Ooften, en E, ten Weften, getaxeerd tegens - - - - ƒ 90
En nog 466: 13 ft. ten lafte van 't gemeene Lands Comptoir, der Stad B. ... - - ƒ 466-0'3*0
bedraagd te zaamen - - ƒ 1071-13-0
Ontvangen den .... ergo gero•yeert den XX. penning. - - - ƒ 53.11-11 Hh 4 Jan
488 OEFFENSCHOOL voor
Jan Haan, Weduwenaar van Elifabeth Hen, tot A, geeft aan, zyn Zoon B, dezer waereld overleden te zyn, agterlaatende,
Eerst de agfte part van een Huis en Erve, ltaande en geleegen totC,
Verantw. tegens - - - - ƒ I2<-
Item, de agfte part van twee Morgen Land, geleegen tot C, belend D, ten Ooften, en E, ten Weften, tegens --_.-ƒ 202
Item, de agfte part van een Huis en Erve, ftaande en geleegen tot C, in de Hoogflraat, belend R, ten Oaften, en S, ten Weften, tegens -...-ƒ 4Q
Nog de agfte part van een Obligatie, ten lafte van 't gemeene Lands Comptoire der Stad V, in 't geheel groot .-...ƒ 6oQ
iS " • " " " - 4 " 75
Betaald den .... bearaagd te zaamen ... ƒ 44s 0Q.
den XX penn. . . - ƒ 22.2
Jan Raven, tot A, geevt aan, dat dezer waereld, zonder blykende Defcendenten, is Overleeden, de Ed Dirk Sperwer, agterlaatende.
Erle vierde parten in een Huis, Lrve, en Pakhuis, Uaande en gelegen
sb NOTARISSEN. 489
legen tot B, in de Prinfe-firaat, belend C, ten Noorden, en D, ten Zuiden , by de Heeren van den Gerechte, getaxeerd op - ƒ 924-0
En gelyke drie vierde parten van een Oly-Moolen, ftaande tot E, belend F, ten Noorden, enG, ten Zuiden, getaxeerd op* - ƒ 905
fomma totalis - ƒ 1830
Ontfangen den . . . bedraagd den XX. penning - - - - ƒ 91-10
Uit 't XL. Penning-boek.
R U I L I N G E.
Pieter Schaap, tot A, geevt aan, geruild te hebben van Klaas Lam, zynen mede.Poorter, een Huis en Erve, nevens een Pakhuisje daar by ftaande, in de Kalverpraat, belend Dirk Geit, ten Zuiden, en Simon Bok, ten Noorden, het Huis en Erve getaxeerd
°P ƒ 40e
Verantw
het Pakhuisje - - - ƒ 300
maakende te zaamen ... ƒ 700 Ontvangen den . . .
den XL. penning bedraagd - . ƒ 17.10*0
Hh 5 Koop-
4SIO OEFFENSCnOOX, voor
Koop van Land, vanaïverfche Perfoonen, en va» verfcheide Waardye.
Tys Breed, geevt aan, gekogt te hebben van Dirk Smal, te A, de derde part van vyfhon. derd Roeden Land voor 1497 gl. 10 & 't Morgen; tegen 416 guld. op drie Mey daagen te betaalen.
•
Item, van Evert Hoog, tot B, zes Morgen Land, van 250 guld. ieder Morgen, bedraagd
ƒ 1500
Item, van Meynderd Laag tot D, eerft de tiende part aan een Koorn Moolen, en nog twee derde parten van een Oly Moolen, ieder getax. eerd op 600 guld. is ƒ 1200
Koop van een Huis van Crediteuren.
Jacob Hoofd, geevt aan, gekogt te hbben van de Gecommitteerden, van de Heeren van den Gerechte, en de gemeene Crediteuren van Klaas Boot, tot D, op de goedwillige afftand van dezelve Klaas Poot, aan voornoemde zyne Crediteuren, een Huis en Erve, ftaande en geleegen tot V, in de Burgerfraatbelend O, ten Oosten, en P, ten Weften, voor ƒ 1622-10, op drie Meydaagen te betaalen. Verantw. ... den LXXX. pen. De wederhelft tot profyt van de Crediteuren. Aangegeven en betaald den . . . bedraagd den LXXX. pen. 20 gl. 5 ft. 10 pen.
Koop van een Huis, met eenige- Roerende Goet deren, daar onder bcgreepen. Kornelis Smit, van A, geevt aan, gekogt te
heb.
be NOTARISSEN. 491
hebben van Jan Tzer, tot B, een Huis en Erve , ftaande en geleegen tot Ü, belend Gerrit Nagel, ten Ooften, en Simon Hamer, ten Weften; mitsgaders, twee Aanbeelden, Blaasbalken , Travaly, en verder Smits Gereedlchap.
Item, nog eenig ongefmeet Yzer, te zaamen in een Koop, voor ---.-„ƒ iooo'O-o. cn de voorfz roerende Goederen getaxeerd zynde, op - - - ƒ 200 -o- o
blyft den XL. penning fubjeEt — —.
te betaalen. ƒ 800-0-0
Te betaalen op drie Mcidaagen.
Ontvangen den Bedraagd
den XL. penning - - - - ƒ 20-0-0
Hypotheek.
Teunis Konyn, tot A, geevt aan, deugdelyk fchuldig te wezen, aan Pieter Haas, tot Hoorn, een fomma van vierhonderd guld. zullende loopen tegens vyf pr Cento in 't jaar, onder fipeciaal Hypotheek, van een ftuk Land, geleegen in de jurisdiclie van O, belend G, ten Ooften, en S, ten Westen. Ontvangen den
....... Bedraagd XL. pen. ƒ 10-0.0
en ^erantw.
Koop van een Huis en Land.
De Heer W. Spel, tot Hoorn, geevt aan, gekogt te hebben van Klaas Naald, en zyn Zoon, Simon Braad, tot P, mitsgaders zyn
Zwa-
45»*' OEFFENSCHOÖL. voor &c.
Zwager, Dirk Vingerhoed, tot F, een Huis en Erve, met zestien Morgen Land, ftaande en geleegen in de Beeneter, op de Kavelkaarte, getekend D. K. maakende te zaamen aan koop pen. ningen, fomma 14371 guld., te betaalen op drie eerstkomende, en aan malkander volgende Meidaagen, iedereen derde.
Ontvangen den
Bedraagd den XL. pen. ƒ 345-12-8
Koop van Land.
Barend Kat, tot A, geeft aan, gekogt te hebben van Cornelis Muis, tot B,. de helft van een ituk Land geleegen in den Banne van C, groot in 't geheel anderhalf Murgen, of zo groot en klein als 't zelve is belend den Kooper, ten Ooften, en R , ten Westen, voor ƒ 200-0-0
Te betaalen op drie Meidaagen.
Ontvangen den
Bedraagd deaXL. pen ƒ 5 0-0
en Verantw.
EINDE,
REGISTER
^anflelling van Cwateurs over iemands goederen bl. 312 & feqq.
Ab Intejlato, zie op de letter 5.
Acceptatie, van geabandonneerde Erffenifl'en bladz. 459-
Accourden, zie op Cintracttn.
Acceordl, ( Twee Exempelen van een afte van ) tusfchen een infolventen debiteur met zyne Crediteuren bi. 258 6f feqq.
Afie, waar by een /loeder hethuwelyk van haarZoon niet wil toellaan bl. 310
& fm-
AUens , ( algemeene aanmerkingen die op alle) tcepaiïelyk zyn , bl. 17 Ö5 feqq. Item in d'aant. Latera a. en b. bl. 18 £ƒ
(van de veelderley)
die een Nof.ris beeft op te Hellen, bl. 20 £? fm-
AUmiffio, qm genarmileerde
penningen te ligten bl,
460. & feqq. Appiilteren, (manier hoe van
een vonnis te) bl.425. Affignatie, wat is, bl. 92;
Item in "d'aant. Litera a. 1 (ontwerpen van
een aéte van ) bl. Ib. Item
in d'aant. Litera a. Affurantie, ( Policen van )
wat zy is, bl. 271.- hoe
veelderley dezelve is, bl. Ibid wat in 't opftellen van zoo een brief op te merken, bl. Ib.
& fm-
—— (vier differen»
ten Exempelen van Policen van ) bl. 273 éf
fm-
te Aiufterdatn;
(de kamer van ) waar uit dezelve zyn oorfpronk heeft, en waar in dezelbeftaat. bl. 278 & feqq.'4
Atttflutie, van een vrouws Perzoon by wien zy bevrugt is. bl. 304.
■ ( Twee differente) waar onder een met proteft. bl. 3®5 6? feqq.
de vita. bl. 325.
jLttejiatien , wat zyn , en wat in dezelve moetaangemevkt worden, bl, 233.
éf fm-
(vyf differente
voorbeelden van) bl. 234
& feqq-
Bafcauraen, mogen by Testament niets genieten , bl 142 Item in d'aant. Lifera a.
Bewaar geeving , wat is, bl. 34 den aanneemer is tot geen vergoeding gehouden ten zy zulks door des aannemers ontrouw of achteloosheid wasgefchied. bl. 34.
——— —— (Formulier
van een afte van) bl. 36.
Bewaar-
494: REGISTER.
Bewaarnemers , die loo: trekken, waar van dii uitgezonderd zyn. bl. 34
Setoog, de drie Uwve lyks Geboden gedaan zyn bl 312.
— van Trouwen, bl. Ib
Bewys, zie op Uitkoop.
Bodemery brieven , waf zyr bl 268 &feqq; watdaai in aanteaserken. b! 269.
. ( Twee
exempelen van) bl. 26$
Borgtogt. (gefchrift van ] onder de hand , bl. 347 & feqq.
— ( acte van ) voor een Notaris met verfcheide borgen verleeden, bl. 3+8 & feqq.
de koften, van een Proces bl. 349
Bruikleen, wat is, bl. 33. hoe dezelve gefchied , bl. Ib. ; als 'er fchade aan komt wie het zelve herftellen moet. bl. 34.
Bylbrieven, waar in beftaan , bl. 262 6f fm-in welk cas het een Nttaris verboden is zodanig een Bylbrief te fchryven, bl.
264 éf fm- Item in d'aant. Litera a. wegens de Bylbrieven in de Provincie van Utrecht, bl. 2,66. feqq.
m ( 2 differente
Exempelen van ) bl. 267.
&? fm-
Cautie, voor Officianten die van de Reegeeringergens
1 toe aangefteid zyn, bl. J 335-
. —— Impaftmeefters,
bl. 335 & feqq.
Ujufrua, bl.
336.
—■ ( afte var.) bl. 4.59.
Certificatie Brief, bl. 324
£? fm-
■ ( nog vier diffe-
. rente) bl. 327 &f feqq-
f ; of voorfcbvy.
ving van iemands comportement. bl. 330, w — van den Secretaris dat zeker onroerend goed in het quohier van onroerende goederen niet verbonden is. bl. 332. . . - . van Schepenen omtrent het verminderen van den ?oo penning , bl. 360 Ê? feqq. Ceffic van AQie , ( acle van ) vjn een borg die d'Obligatie .geloit heeft , bl. 350^ Certeparty, wat is , eè wat in het zelve diend in acht genoomen te worden, bl. 278 6f feqq.
—— ( Exempel vari een) bl. 279 £? fmCitatk, bl. 461. Claufule Refervator , ( verklaaringe der ) bl. 16S. Item in d'aant. Litera a. . derogatoir, waar t oe
ingevoerd is, bl. T69 Item in d'aant. Litera a. op welken wys beft in een Teftament te voegen,bl. 170 Item in d'aant. Litera a.
Codi-
REGISTER. 495
Codicillen , wat zyn , bl. 224.
( Twee d-fferen
te ontwerpen vati) bl. Ib.
&f feqq-
Ctgnoffemeitt of Carga, (Exempel van een) bl. 280.
Collatie, wat is, en wat in collatie kan gebragt worden, bl. 136.
Compromis, wat is, bl. 250 wat in d'adle moet geexpreffeert zyn, bl. Ib., en wie arbiters mogen zyn bl. Ib. aanmerking op dezel. ve bl. Ib. Item in d'aanr. Litera. a.
Compromiffen, met de decilien daar agter (differente Exempelen van) bl. 251
Coniemnatie, nopens het verzoek om copie uit een klad Boek, proteftatie tegens de Expiratie van de Fatalia van Ap pel met oppofitie tegens de Executie, bl. 443.
—— ( willige) bl.
460.
Confent, (acts van ) van d'Ouders in 'thuwelyk van haar zoon, bl. 311. Item in d'aant. Litera o. bl. Ib.
tot
't vervoeren van een dood
Lichaam, bl 339. voor de vent of
verfebjagers van de Ha
ring, bl. 339. Confignatie, wat is, bl. 35. op wat wys
daar van een ajfte kan
gefield worden, bl. 36
en 37
Contracten en acceorden. wat zyn, bl 2i" om Standhouding van Ar re ft op Maandgagien, bl. Ib.
■ uit een Schulire-
gijier , bl. Ib.
■ om Inventaris en
Cautie van esnUfufruEluarius , bl. 456 fcf feqq-
- om A&ie op Land te Inftitueeren, bl. 461.
— —- om te kennen of te ontkennen een obligatie of contract , en voorts namptifTementecz. bl. 462.
om Huihuur, met
verdere condit, om 't Huis te verkopen , bl. 463.
Erffeniffe, op wat wys dezelve word verkreegen , bl. 127 tffeqq. ^
Erfgenaamen , (op wat wyze) te ftellen ? bl. 148
& fin- , ,
Erf-
REGISTER. 45?
Erfgenaamen, wat zy hebben te doen als \sn iemand Erven die eer befloten Teftamentgtmaakt heeft, bl. 222 en 223.
Erflaating uit de hand, (op welke vi'yze ) kan gefchieden, bl. 150
Eiffeheiding, wat daar in te te doen, alvoorens dezelve te verdeelen , en zoo 'er geen Teftament is, waar op als dan te letten, bl. 93 £f feqi-
Examen der Notarijfen, bl. 352 tfjeqq.
Exceptie declinateir, wat is,
bl 4 5-
_ — van Utispendentie, wat is, bl. 416.
— peremptoir , wat is,
bl. 418. hoe veelderleye dezelve zyn,bl.!b. &Jeqq.
Excu'ati», ( ontwerp van een sfte van) bl. 79 Êf fm-
Exheredatie of uitfiuytir.ge der legitime pertie omtrent de kinderen mag nietjefchieden , als om redenen, bl. 131 en 132.'
of uitfluitinge
der legitime portie, betreffende de Ouders door hunne kinderen mag geen plaats hebben al< om redenen , bi. 132 feqq.
... of uitiluitinge
der legitime portie , aan • gv.nde Zufters en Broeders m3g plaats hcbb;n onder een mits, b'. 133.
. . . — of uitfluitinge d'r le^ithne portie , by Teftament ged.ian wor¬
dende, moeten de redenen daar by vermeld ffaari, b'. 133. en moeten by het paffeeren in de Provincie van Holland en de ftsd Middeiburg twee Schepenen prsfent zyn, bi. 134 Item in d'aant. Litera a. Fnlcidie portie, waar in beftaat, bl. 166 of die verboden kan worden, bl. ■ 167. Item in d'aant. Litera a.
Fedecmmiffnire fubjiitutie wat is, bl. 152.
Fidercomm :ffaire Eiflaatingen, kan gefchieder- op diff' rente wyze, bi. 154 £5*
feqq-
Ceboorne , ( het verfterf van onwettig) bl. 410.
Gemeenfehap, waar v.m"de«. zciye is onderfcheiden, en op wat wys daar in zorg te draagen, bl. 52. op wc!!;en manier men daar ingeraakt, bl. 54.
Gnuigen, ( de ouderdom, der) over een Teftament, b . 140 item in d'aant. Li:era b.
(de ouderdom
der) over Notarieele actens , bl. 14 feqq. I*em in d'aant. Litera a. bi. ib
Gezondbrisf , bl. 330. £f
feqq
Holland feb virfterfreebt, (Tafel van het),' bl 394 £ƒ feii
Huur, wat is, bladz 43 cjf feqq, op hos veeider1 i ieie
498 REGISTER.
leie wyze dezelve word aangegaan met het geen naderhand daar in verboden is, bl. 44 &Jm-
Jluurbrie\en, wat daar in te obferveeren> d!- 45 a!s rnede des Huurders en Verhuurders plicht in 't alütmeen, bl. 45.
Jiuurcedui, ( ontwerpen van een) met nogeenigeontr welpen daar aan volgende , bl 45 Mi-
JIwMiyk of Echtg.-nuotfchap, wat is, en boe dezelve ge.chied , bl. 53 wie het zelve niet mogen doen , b!. 53 en 54- item in d'aant. Litera a. bl. Ib.
(by 't aangaan
" van 't) in dien 'er geen Huwelyks - \oarwmden word gemaakt , waar by de gemeenfehap word weefloten , worden de goederen gemeen , bl 54Buwelyks - voorwinden , wat in zich moeien beheizen, en wat in 'tfornveien van dezelve valt te letten , bi. 54. i" h°e veel gevallen ae gemeenfehap kan worden uitgefloten, bl. 1b., wanneer de gemeenfehap plaats gtypt, bl. Ib- in welk geval fomtyds door BiuiJ en Bruidegom werd dispofitie gedaan hoe het niet de goederen hunner kinderen zal gaan, bi.55 wanneer de langst leevende geen Tt etellamque
portie heeft te eiiTchen , bl. 1b., 't beding van de aanftaande Echtgenoten in een zesde geval, bl. 1b, de kinderen worden, niet belet door de difpofitie hunner ouderen, mede dispofine te nmken, bl. 1b. over ^vïnlt cn verlies word by Huwelyks vcorwaarden ook gecontracteerd, bl. Ib. wanneer de vrouw recht heek van legaal Hypotheecq op de goederen van haar man, bl. 56 item in d'aant. Litera a. bl. )b voor wien de vrouw keuze wegens de wind en verlies ftaande Huwelyk te vallen, mag bedingen , en wanneer , winft en verlies in cas van geftipuleerde keuze gemeen raakt , bl. ib. waarom de noodzakelj.heden der HuwJyks voor. waanien en hoe vedderley dezelve mogen gemaakt worden bl 57 wan. neer dezelve voor 't Gerecht of Notaris en Getuigen diendgepallecrd te worden; en 't beding dat men daar in mag doen;
b!. 57 (SP fm- itcm in d'aant. J,ite;a 0. en b. bl, lb. wanneer winft èn verlies gemeen b'yft, er wat al omtrent het uit of niet uitfluiten der gemet nfcbap in zekere gevallen word aang merkt, bl. 58 Item in d'aant LiUrac. bl. 58 en 59 wkibrisf, vooreen Markt-
fchipper, bl. 331. Manier vin Procederen , bl.
411 & fqqhotaris Ampi. (het) door
wien te be^eeven in Holland, bladz. 1. rjf feqq. —— (het; door
ivien te begeeven in 17-
treck , bl. 8. feqq. ——— ( het) door
wien tebegeeveninFrief-
land, biadz. 53. ( Eed; van
een) in Huiand, bl. 4
Êf feqq.'}% ( Eed van
een ) in Utrecht, bl. il.
van een) bl. 14 & feqq.
Item in d'aant. Litera a.
en b bl. r5 rj? Jeqq. NotarlQen, ( examen der )
bl- 33 2 tS feqq. Obligatie, hoe veelderley
dezelve is, bl 26. Obligaiien ( vier differente
exempelen van,) bl. 2$.
6? feqq. Obligatie , ( exemael van
een ) voor Weesmeefte-
ren gepaffeerd, bl. 34®
6? feqq. • ter tol , bladz.
458.
Ou-
REGISTER. 5oi
Qnderfeheid, tuflchen het JS' o:rdhiliandJch e» Ztórfhtllandfch verfterfrecht, bl.
98. &y
Pncura:ie ad Lites cn a Litera a. bl. 247.
Procuratie ad Lites, ( voorbeeld van een ,) bladz.
J1T t?Ne-
gotia (voorbeeld van een)
bl. 248. - — — met
een Affignatie bl. 350 cj?
fm- ,nzyn
zaak met Transpoort van het Recht, bladz. 351 £?
fm-
Procuratie ad Lites , (zeer
ampele en notable, bl.
358 Êf feqq]
Protbocoi, of alle de mir.uten (waar het ) te brengen na het overlyden van den Notaris, bl. 16. lt' m in d'aant. Litera a. bl. Ib.
Proteft, (oiitwerpvan een) wegens een Wiffelbrief, bl. 90.
— (ontwerp van een)
wegens een Wiffelbrief die geaccepteerd is , doch op den geprzefigeerden tyd niet betaald word, bl. 94.
— (ontwerp van een)
wegens een Wiffelbrief aangaande iemtnd die ban. queroetis, bl. 91.
—— ■ waarom men dezelve in het werk ftelt, en door wie het zelve, moetgefchieden, bl. 239. Item in d'aant Litera a.
Proteüatien en Inftnuatien , (eenige differente Exempelen van) b!. 240 £«?
fm-
Qjiitantien, (twee differente) van afgelofte Obligatien , bl. 295 £■? feqq.
Qjiytfcheldinge van Trouwbeloften, met revocatie van Huwelyks voorwaarden, bl. 309.
ReduUie, wat is, bl. 426.
Relaas, door een Notaris aan de Erfgenamen te geeven, als een befloten Teftament geopend heeft, bl 223.
Renunciatie , van iemand die debaucheerd , omtrent de adminiftratie zyner
REGISTER.
503
lier goederen met de daar opgevolgde Tenten de var Heeres Schepenen , bl. 355- £:? feqq,
« vaneen Tefla-
ment, bl. 356 £? feqq.
R-.p>-efeiv:a',ie , war is, bl. 335-
Rspuiiafie van Erffinis en verzoek cm voldoening van vaders nalatenlchap, bl. 458.
Requejlen , wat zyn , bl. 2Ö3 6? feqq. wat in dezelve diend aangemerkt te worden, bl. 2S4.
■•■ '— ( negen differente ontwerpen van)bl.
284 êf feqq-
Requefi, aan den Hove van Holland waar in een vrouw verzoekt van Tafel en bid van haar man gefeheiden te worden, ty. 361.
Revocatie, (ontwerp . a.i een afle van) wegens eene vttgdye, bl. 80 & feqq.
7~—— (ontwerp van een acte van ) wegens eens procuratie, bl. 87 feqï.
•"TT—* van ee;> Telia*n:nt zonder nieuwe dis. pofitie te doen, bl. 223.
———— van ffu&eiyki voorwaarden met qu/tf'heldinge van Troujobe. lof te, b). 309 cs'fsqq. ■
— (acte v.m) van
een gegeeven Procuratie, bij 353-
Scbceaen, boven de vierlal!, mogen niet in eigendom a.angevaard wor.-
j
den zonder opdragt voor het Gerecht, bl. 39 Item. in d'aan. Litera a. blad. Ib.
Separatie, - (concept van ) tuffchen twee lichtelie», den , bl. a6t gP feil-
Sociëteit, (_ wat is , en waar in zy van te onderlchei* den is , bl. 51 [ffeqq.
- -(ontwerp van
een gefchrift, wegens een aan te gaane ) bi. 51 £? ƒ'??•
SoepWrief , ( acte van ) bl. 303 Ite.n in d'aant. Litera a. bl. 304. \
Staat en Inventaris, zie op letter I.
SucctJB* ab intefiato , hoe veeldérJey is en net onderfchei'd van dien , bl. 93 Lem in d'aant. Lir.era a.
Subfkitntien, ( differente )
met de verklaringen van
ieder, bl I5i£f/,f?. 4 iuplntutie, (voorbeeld /an
een aijle van ) bl. 249. — (nog voorbeeld
van ee.i afle vanj bl. 353
&? feqq, Swroga;ie , ( om.verp van
een acte vanj) wegens ^een voogdye, M. 8f. Te/el, van hut Hoilandfch
Verderf echt, bl. 394
feqq.
Taxatie, (acte van ) om den 2». penn. daar na te vuldoen, bl. 333 Mb
i 4 Tes.
504 REGISTER.
Te/inntni, (wat is) bl. 130 boe vMjderleijé dezelve verdeeld word. en het cncierfcheid van d.'en, bl. 2b.
• — —— wie het zelve al of niet mag maaken, bl. 137- item in d'aant. Litea a en b. wie daar by «lof geen goed mag genieten , bl. 139 &feqq. Item in d'aant. Litera a. op bl. 141, als mede in d'aant. Litera a. op bl. 342, word in twee dee' Jen onderfcheiden bl. 143- cf feqq. voor wie hedendaags te pafleeren, bl- 145. Item in d'aant. Litera a. wie het zelve in een gefchrift mag verbatten, bl. 147. Item in d'aant. Litera. a. eenige plechtigheden van het zelve, wie daar van, na *t gevoelen van zommige bevryd zoude mogen zyn, bl. 147 en 148. Item in d'aant. Litera. a.
Teflamenten , ( iahoud en verdeeling van) bl. 170. Item in d'aant. Litera a b c en d.
— — hoe dezelve
vergaan, ende'differente wyze van dien, bj. 227 £? feqq.
—— (eenïge diffe- :
rente ontwerpen van )
bl. 175 e? feqq.
• {bejlaten)vfznt l
toe dienen, bl. 183 £? Mi'
Teftammt. ( E in pc' van
een berne hunne ral latenfch-ap ter Weeskamer ©vergebragt hebben, op wat wys dezel¬
ve nevens het Gerecht kunnen uitfluiten, en zelvs voogden kunnen aanftellen, welke magt die gemeenlyk krygen , doch hier in nalaat!?; en dit verzuimd zynde worden d'onrooudiae te piaatfe daar geen Weeskamer is door die van den Gerechte van Voogden voorzien , die ook in allen gevallen het opperfte gezag daar over hebben bl 73. &? jf%« Item in d'aant. Litera «. bl. 76. ff feqq.
Vtogaye , ( ontwerp van een acte van ) bl. 78. cf feqq. Item in d'aant. Litera a. te zien dat niemand zich van een Voogdye mag Excufeeren dan om wetteiyke redenen.
( ontwerp van
een acte van Excufatie wegens eene op hem gedecerneerde , bl. 79, £f
feqq-
——. ( ontwerp van
een acte van Revocatie van ) bl, 80. £}? feqq.
— —— ( ontwerp van een acte van ) op de naafte vrienden bl. 343-
Vonnis, wanneer 't volgd , bl. 425. hoe d?ar van te Appelleren en hoe veelderley dezelve zyn , bl. Ib. wat in he.t zeive aan te merken en wat in
R E G I S TER. 507
in zich moet behelzen, bl. I».
Vsorfcbryving , of Certificaat van iemands comportement, bl. 330.
* (brief van)
aan Burgerm. der Stad A. om voogden over onmondige kinderen te helpen wegens het ontv. van eenig legaat, bl. 336 £? feqq-
- (openebrief
van ) om eenige Offen over te voeren , bl. 337 üfeqq.
Vrouw of M*n , (een) die zig met iemand die voorkinderen heeftten huwelyk begeevt, mag by Teftament niets meerder genieten dan het kind dat het minft geniet bl-143. Item in d'aant. Litera b.
Vrugtgebruik, zie op ufufrutt.
Vrygeleyjchrift, aan een debiteur door zyne crediteuren verleend (concept ) bl. 160. &? feqq.
Vrygsley, (acte van ) van de crediteuren onder de band
gepaffeerd , bl. 354. £? ./'«??•
Waardeering, van Land ,
bl. 332filter of bylbrieven, zie op
Letter B Weesmeesterskenniffe, wat
zyn , bl. 340. Item in
d'aant. Litera 3. bl. 1b. Weemetjïertn , ( Exempel
van een Obligatie voor)
gepaffeerd, bl. 340 g?
feqq.
Weetbrieven , ( twee differente) bl. 326 (i? feqq.
Wijel , wat is , bl. 89. en zoozy iemand aangeboden word , is verplicht dezelve aan te neemen, of te. verwerpen, en die dezelve aanneemd wat des aanneemers plicht is, bl. 90.
Zeebrief, waar by aangetoond word, van waar het fchip komt, bl. 332
& feqq1 — waar by aangetoond word, van welke plaats het fchip isK bl.
, 345- &fW-
( nog een ander ) bl. 346 &? feqq.
BYVOEGZEL,
TSJ
1 \ «a dat de Vierde Druk van het Oeffenschool der. Notarissen tot op het Register en het woordenboek was afgedrukt, waren 'er bij de Heeren Staaten van Utrecht gearrefteerd eene publicatie, in dato den iden Maart1785 beroerende de dispofitie deigoederen van jonge Dochteren, en weduwen, geene kinderen hebbende, van den Roomfchen Godsdienst zijnde, als mede eene Interpretatie en Ampliatie van het verfterfrecht binnen de provincie van Utrecht op den 6 July daar aan volgende. Wy hadden op pagina 93 en 94 van het Oefenfchoolm eene noot, den vveetgiengen met betrekking van het geen nopens de verfterfrecoteiï in het werk van van der Vorm met de vermeerdering van wijlen den Heer Mr. V. J. Blondeel is ter nedergeffeld , dervvaards gewezen • dan dit bij de Heeren Staaten van Utrecht gèarréiteerde daar in met geen mogelijkheid te vinden zijnde, hebben wij noodig geoordeeld zoo wel de gemelde Publicatie oflchooa die niet tot de fuccesfien ab intestato, maar wel tot de Dispofitien zijne relatie heeft, als de Interpretatie hierbij eene plaats te vei gunnen: luidende de eerstgcmelde publicatie aldus.
De Staaten van den Lande van Utrecht doen te weeten: dat wij, om redenen ons daar toe moveerende, goedgevonden hebben te abrogeeren gelyk wy dadelyk abrogeeren by deezen, het Placaat en ordonnantie vau den 17 December 1644, concerneerende de Administratie, aliënatie en dispofitie der Goederen van Jonge Dochteren en weduwen, geene kinderen hebbende, van den Roomfche Godsdienst zynde, latende mitsdien aan dezelven van nu voortaan het bewind ofte administratie harer goederen , en voorts de faculteit om over alle haare Goederen vryelyk te kunnen en mogen disponeeren, 't zy by Testament, Codicil, donatie ter zaake des
Doods
B Y V O E G Z E L. 5o9
Doods ofte onder de leevende, of bij contracten Transporten en alle andere wettige handelingen, hoe genaamd, zonder dat zij daartoe eenige approbatie van de Heeren onze ordinaris Gedeputeerden in jeguard van de Dochteren en weduwen, ten plaVen Lande woonende, ofte van de Magiftraten van'de rcspecüve ftecden deezer Provincie, ten aanzien van de Dochters en weduwen, aldaar gedomicilieerd zullen benoodigd hebben: mits bij die dispofinen ' contracten en andere handelingen, door haar lieden te maaken ofte pasfeeren, geene gerechtighecden roerende of onroerende geedcren werden vermaakt getranfporteerd of te gegeeven aan eenige geeftei ike Plaatfen, en Perzoonen, ofte ten behoeve van dezelven, gemortiflceerd of in doode hand gebrast aan wien zulks te deen, bij Placaaten van dehLande verboden is, en dat zij in alle gevallen (zoo verre daar in door ons, of de Heeren ordinair* Gedeputeerden nadere despofitien geene verarde ring zal zijn gemaakt; zich IHptelijk zullen hébben ie gedraagen naar ons Placcaat van den 8 Meii 1656, waar aan wij begeeren, dat de weduwen geene kinderen hebbende, en Jonge dochteren, van den koomlchen Godsd'enst zijnde, even géliik alle Mans-en yrouws Perzoonen, welke van cle';lloomfche Pveligie zijn, onderworpen "blijven zullen.
En op dat niemand hier van ignorantie,pfet°ndeere zal deeze aloraipe worden gepubliceerd e'n <*eaffigeerd naar hehooren. ö
gedaan t'Utrecht den 2 Maart 1785.
(was geparapheert)
A. F. GODIN, Vr.
(onderftond)
Ter ordonn. van mijne voornoemde Heeren ^ Staaten uc
(was getekend)
H. A. LAAN. Hebbende op 't fpathnn gedrukt het Cachet van welgemelde Haar Ed. Mog. in een roden ouwel, met een papieren ruite overdekt.
Met
5io BYVOEGZEL.
Met welke Publicatie dan geabrogeerd is dat Placaat van den 17 December 1644, echter met die mits dat men omtrend de dispofitien, Contrahen en handelingen en in allen gevallen zich ttiptelijk zal hebben te gedraagen naar het Placcaat van den slten, doch móet zyn den 7den May 1656. by welk placcaat onder anderen verboden is bij Testament, Codicil, Legaat, gif te ter zake van den Dood , ofte onder cte levenden — te disponeeren aan ofte ten behoeve van eenige Paufelyke geestelyke armen, Geflichten efte Godshuifen, Het welk echter bij het 9de articul der ordonnahcie, omtrend het onderhoud der armen enz. op den 5 Augustus 1777 gearresteerd, wel duidelijk is gepermitteerd : gemerkt daar in gezegd word: „ dat in het toekomende alle befprekken aan ,, Koomschgezinde Armen binnen deeze provincie „ [van Utrecht] parochieeren de, onder den naam van „ Erffenis, Legaat, Schenking onder de levende, ter
zake des doods, ofte op eenige andere wijze ge,, daan of gemaakt, zullen zyn van waarde en door „ dezelve genoten mogen worden" Zoo dat onzes bedunkens dit gearreiteerde wel als eene uitzondering van het Placcaat van 7 May 1656, in de publicatie van den 2 Maart 1785 had behooren vermeld te worden; vermits het toch niet te denken is dat Haar Ed. Mog. met de citatie van het Placaat van 7 May 1656" in de publicatie van 2 Maart 1785 het voormelde gearreiteerde in de ordonnantie van 5 Augustus 1777 hebben willen abrogeeren; endittemeer dewijl welgemelde Heeren Staaten op den 10 Maart 1785 en mitsdien agt dagen na het arrefteeren van voorn, publicatie op advis van den Hove provinciaal, hebben geapprobeerd niet alleen een Legaat aan koomschgezinde Armen , maar zelvs ook aan een Roomschgezinde Kerk ,• en dit op een request den 23 February deszelven Jaars (en dus voor dat ge melde Publicatie was gearrefteerd,) aan dezelve Heeren Staaten geprcfenteerdt.
En hier mede van de voorn, publicatie afffoppen* de, voigd als nu
D E
De-INTERPRETATIE
e n
AMPLÏATIE
van het
VERSTERFRECHT
BINNEN DE
PROVINCIE
van
UTRECHT.
ï)e, Staaten van den Lande van Utrecht, klagtea vernoomen hebbende over eenige duifterheden plaars hebbende op het (tuk van verttcrfrecht binnen deeze Provincie, en allezius genegen zynde om dczeiven, zoo veel mogelyk, op te hplderen, en desweegens het recht en de Coliumen duidelijk te bepaaien , verklaaren, naa hier op te hebben ingenoomcu hc't Advis van onzen Hove Provinciaal, met opzicht toe het voorfei.de verfterfrecht, te perliiteeren by de 24, 2.6, 27 en 28 Articulen van de Colhimen en Ufantiea der Stad Utrecht, Rubr. 23 van Schifting, fcheiding en Boedelrecht, alle het welke wij, als een algemeen Landrecht deezer Provincie Coufirmeeren by deeze; luidende de voorzeide Articulen als, volgt.
Art. 24.
Item dat die lestlevende van Man of Wtif die geeehte kindc-ren achterlaaten, dey-lt alle cyijaidyke
gue-
51* B Y V U E G Z E L>
goeden metthen kind of kinderen half ende half, ende naar de Dood van Vader oft Moeder, foo deylen die kinderen elk even veele. Behoudelyek 't recht van der Reprefentatie, bij ons der voorfchreeven Stad ende Lande van Utrecht tot profijte van den Kints-kinderen verleent, ende behoudelick ook eenen yegelyken zyns voordeels ende voordelyke goeden.
Art.
Item ftorven die kinderen naa des Ouders doot lbnder wettelyke geboorte achter te laatcn, die Erven op hetire andere Broeders of Susters, foo wel van den halven als van den gebeelen Bedde, ende ftorven die kinderen voor eenige van Vader oft Moeder, foo erven zy op haar Vader oft Moeder.
Art. 27.
Item indien yemant ftorve ende geen echte kindtof kinderen, Vader noch Moeder, Broeder noch Suster achter cn liet, die zal zijn goet erven op zijn naefte bloet ende Erfgenaamen „ fo wel van des Vaders als Moeders zijde, ende fo wie even na in den bloede ofte van der Maccbtale zyn , deylen even vele ende Succedeeren in Capita naar het getal van den Perfonen, daar inne oock begreepen zijn diebeftaande van eender zyde alleene, behoudelyek, eenen yegelyken zyns Heerlycks ende vordelycksgoet, ende 't gene hij niet zegcle ende brieven, die*" men met recht niet wederfpreeken en mach, bewyfen kan.
Art. 28.
Item dat die Simple Bastaarden overleden zynde, fonder wetachtige geboorte agter te laten, erven fullen heure goeden op die naafte Magen van heurs Moeders zyde alleen, in alle maniere oft fy echte kinderen geweest waaren.
Eu-
BYVOEGZEL. 5lJ
Ende yerklaaren wy verders by Interpretatie en i^See'ze'6- tUSerd " hebhen> wyJiatueeretf
Art. i.
Bat zoo volgens het voorsz. 24 Articul van de. coftumen en Ulanuen der Stad Utrecht Rubr. 23 ah ingevolge het Placcaet van Keizer Karei den Vyfde n™i" df" 23 July 15« en gepubliceerd den 29 December daar aan volgende ( het welk wy insrelyks by deeze confirmeer en) kindskinderen en verdereafdelingen, zonder einde, by ftaaken Erven in hunne Ouders plaatfe, ook offchoon zy alleen zyn, en geene nadere descendenten van den overleden methun in leeven zyn. *+
Art. 2.
Dat wanneer de dalende Unie ontbreekt, en geen Vader ofte Moeder van dm overleden mier illet ven is, de Erf-opvolgig zal komen aan de Broe. der en Zusters zoo v m geheele als halven Bedde TJïuV W Conf°"nite%an ons Placcaat van den 22 Maart 1594 en opgevolgde Refolutie van den 2 My 1635 ( waar by wy verklaaren te perftfleeren7e
*»iTde kinderen van die Broeders of Zusters welke beretds overleden zyn, meede zo van The e lm ah halven bedde by repraefentatie , zoo, lt Je Br . ders en Zusiers kinderen in de voederen hunZr overledene Oomen en Moeyen, metZanog 7je ven zynde Oomen en Moeyen tnt JL / V dien toe ingeftooten, eZjZhgLf^Z Tn de plaats van hunne ouders, kooi^meteetLl
Art. 3.
vn?at ?ij',£ehree*e van broeders en Zusters zoo geheelen als halven bedde, het gZTvln den K k over-
514 BYVOEGZEL.
overleden verfterft op zyne groot -Ouders , de naaften ingraat, en met uitfluiting van de Zydlinie, ook zelvs van Broeders en Zusters kinderen , zoo van geheelen ah halven bedde. 3
Art. 4.
. D.ttt Seene, Groot-Ouders van den overleden meirinleven zynde ah dan ingevolge ons voorfchreeven Placaat van den „Maart 1594, de Broeders en Zusters kinderen zoo van geheelen ah halven bedde alleen zynde, Erven zullen by hoofden , zonder eenil reguardte neemen, of van des overledens eenen Brocder ofte Zuster meerdere of mindere kinderen in leeven zyn; en dat de Oomen en Moeyen van den overzien in denzelfden graad zynde, iet des overlede, Broeders en Zustere kinderen, te zaamen met dezelve Broeders en Zusters kinderen erven -uilen Wgelyk* h hoofden, naar het getal van de Perzoo'
Ait. 5.
Bfit buiten bloedverwanten, in welken grand ook den overleden befiaande, geene andere Erf-onvol, ging.uh hoofde van Ver ft erf-reeht binnen deeze Provincie plaats heeft: maar dat iemand, M de Provincie van Utrecht ft ervende , die geen Er fel naam heeft, de nahiatenfchap van den overleden ingevolge van het 20 ArticbJ van de Cuftlmrnen en P/aimcn der Stad Ütrcfht, Rubr, van fcfttóis, Jcheidmg en Boedeliecht, ten behoeve van de Ileerl lykaadt van den Lande word aangetast onverminderd echter de Rechten van Succesfie welke aan e&. ntge .Wees- Gods- of gast huyzen en ' duig eh ken zouden mogen toebehooren, J
Art.
BYVOEGZEL. 5ïc Art. 6.
En wanneer een Erfgenaam voor het aanvaarden van de Erve nis, hem uit krachte van uit erft e wil of uit hoofde van verfterfrecht aangekoomen, ft erft zal zyn recht van Erfopvolging, even als zyne andere goederen, vervallen op zyne Erfgenaamen, Het zy dat Hy geweeten heeft, dat Hem de Ervenis aangekomen was, ofte niet.
Art. 7.
Zullende voorts ingevolge van het 12 Articul van onze Ordonnantie decifoir, ten reguarde van g'ifte of mahnge, of in cas van fuccesfte, zoo by uit;terfte wil als ah intestato, onder inmeubile 'goederen gerekend worden, alle Rentebrieven ende Obligaten, geconftitueerd op eenige Comptoiren van Provinciën., Steden, Collegien, Gasthuizen, Dorpen of van diergeye Statóe Corpora, in dier voegenj dat alle voorfchreeven Rentebrieven en Obligatie»• 7 ~v die op deeze of andere Provinciën of voorgemel de itabile Corpora in eenige derzelven geconftitueerd zyn, zullen volgen het recht der Plaatfe , alwaar hetfterfhuts van den Overleden, in wiens Boedei dezeiven gevonden worden, gevallen zyn, zonder dat wy echter willen verftaan worden, ine] deeze onze interpretatie te derogeeren aanhef verdere geftatueerde by het voorsz. 12. Anicul van onze ordonnancie decifoir, noch ook aan de permis fe by onze Ampliatie van de voorsz. Ordonnantie in dato j8 w uary_ i?co. aan Man en Vrouw, binnen deeze Provinciewoonende, gegeeven, omme den anderen in eigendom te moogen maaken, Rentebrieven en Ohligatien, geconftitueerd op alle andere Provinciën en fieden, alwaar de gratificatie tusfehen Echtelieden met verboden ts noch eindelyk ook aan onze ordonnantie op den Impost van de Collateraale Succesfie kk 2 En.
SlS BYVOEGZEL.
Ende op dat niemand hier van imoranti, tendeer e, zal deeze alomme worden £Zhl? % geaffigeerdt, naar behooren. S^pubhceerd en
Gedaan t'Utrecht den 6 July i7t5.
C was geparapheerd ) a. F. GODIN, Vt. [( Onderffond )
^ISf6 ™ ^ voolnoe*de Heeren
C was getekend )
h. a. Laan,
Hebbende op 't Spatium gedrukt het Cachet var, we gem. Heeren Staaten in een roode ouwel met een papieren rmte overdekt. '
PRACTISYNS
WOORDENBOEKJE,
o r
VERZAMELING
van meest alle De WOORDEN
1 n de
RECHTSKUNDE gebruikelyk.
Te DORDRECHT By AB. B l u S S é en ZOON,
PRACTISYNS
WOORDENBOEKJEj
, AB.
-j/xbandonneren, overgee ven, verhaten, opgeeven, laat en vaar en.
Abboucheren , toefpreeken mond aan mond met Iemanc Jpreeken.
Abbreviatie, afkorting, ver korting.
Abbreviëren, verkorten.
Abbreviature, vcrkortzel.
Abdiceeren, ontzeggen,
Aberreeren, afdwaaleu, verdooien.
Abhorreeren , affchrikktn, een tegenzin ergens in hebben.
Ab inteftato, door verjlmf, buiten uiterfte wil.
Aboleren, verdelgen , vernietigen , te niet doen, afwisfchen, uitwisfchen.
Abjureeren, afzweeren.
Abjuratie, afzwering.
Abrogeeren, verkorten.
Abrogatie, te niet doeninge.
Abrogeeren, broeken; te niet doen, affchaffen.
Abrupt, plotzelyk, afgebroken.
Abfentie, afwezen.
Abfent, afwezig, niet tegenwoordig.
Abfenteeren , agterblyven, Zich afwezig houden.
AB.
-.Abolitie, brieven, waar hy j zekere misdaad, die m$ I wsetende, of onnozel gefchied is, kwytgefcholden, ende ver geeven word, gelyk of die nooit begaan was, ende gelyk als uitgewist word, ——— Aboütie, gunfle van ten Vorst, waar door hy verJcheide misdaaden vergeeft; ook te niet doeninge, vernietiging.
Abomineeren verfoeyen ,
affchrik heiben. Abominatie, gruwel, af'
fchrik.
Abordeeren, aanranden, aan
boord leggen. Abfolut , onbepaald ,\ plat
uit, rond uit. Abfolveeren, volvoeren , vol*
trekken, vry fpreeken van
misdaad , afdoen , ont*.
flaan.
Abfolutie , af doeninge, ent-
Jlaginge, geheel en al. Ahftineeren , onthouden ,
fpeenen. Abftinentie, onthmiinge. Abftract, af getrokken f af ge*
zondert. Abftraheren, aftrekken, matrekken,A % Ate*
4 AB. AC,
AC.
Abfurd, ongirymd, kwalyl ten propooite gebragt.
Abundant, overvloedig.
Abundantie, overvloed.
Abundeeren , overiloedig zyn.
Abuis, mis/lag, verzinning. Abufecrcn, misleiden ,verzin-
nen, vergrypen, vergis/en ,
bedriegen. Abufief, Abufiveiy'c , dooi
misbruik , tegen 't gebruik. Accenten , klemtoonen ,
{Ten Kate I. D. bl. 34.5. en
346.) toonvallen , toon-
merken.
Acceptatie , aanneeming , aanvanding , toeflem ming >
Acceptilatie , een maniere van ontftastinge , mondelinge kwytfchsidinmé, kwyt fcheldinge ter Jchink.
Accepteeren , tot zyn voor. deel nemen, aativaarden, aanneemen.
Accepteur, aanvaarder.
Acceffoir, een Zaake, die uit een ander Spruit, toe vailig , bykmende ■ ■■-
Acces'orium, medshelpende, by komende.
Accident, toeval, voorval. —
Accidenraal, toevallig.
Accys, Tol ofte Impost.
Accyfenaar, Tollenaar, HoofdGaarder.
Acconnmodabel, behulpzaam, geryffelyk.
Accommodeeren, voegen, febikken . of behulpig v/ezen.
Accommodatie, behulpzaamheid, geryf. ———
Accompagneeren , vergezelfchappen.
Accordeeren , vereenigen , overeenkomen, loefiaan.
Accoord, overeenkomfle , verdrag. _
Accontree'ren, toeftellen, op. tooyen
Accontrement, toeruftinge. Accrementum, Asmvascb. Accrefceeren, amgroeyen,
toeneemen, aawwasfch'n. Accuinuleeren, ophopen, ver~
gaderen. Accmaat , net , bondig ,
naauwkeurig , welge. fchikt.
Accufatie, aanklagte, befchuldiging.
Accufeeren, aanklaagt, be-
fcbuldigen, betygen, aanty-
gen, beiigten. J
Acquireeren, bekoomen, ver.
krygen. Acquiiiteur, bekoomer. Acquifltie, bekoominge. Acouifuio Hsreditatis. be-
koominge van Srjfinis. Jen. — Acquefte, verkryging , am-
winning. Acquiteeren . k:vytfcher* goeden.
.rEquivocatie', woordfpeeling , gelyknamigheid , dubbelzinnigheid.
.fEquum , recht, billyk.
iEitimatie, waardeering, waarde, fchatting.
iEftimeeren, waardeeren , Jchatten, waardig achten.
Affairen , handel , koopmanfchap , bekommering. "
Affectatie, najaaging, na-
Jiaaning, gretigheid. Affecteeren, beyveren, be-
hertigen, najaagen. Affeétioneeren , toeneigen,
beminnen. Affectie , toegenegenheid,
iatts 'togt f toeneiging.
Geaffeétioneerd, teege.
neigd.
Geaffecteerd , gemaakt , opgepronkt, niet natuurlyk.
Afficiëeren, aandoen.
Affigeeren, aanhechten, aanplakken.
xie, aanhechting, aanplakking.
Affiniteit, Maagjchap, Zwagerfchap, verwantfchap.
Affirmatie, bevestiging, betuiging.
Affirmeeren, verzekeren, bt. vestigen, betuigen.
Affliótie, kwelling.
Afliigeeren, neerflaan, kwellen.
Affluëeren, toevloeyen, over-
vloeyen. Afïluxie, toevloeying. Affront, verkortinge, lg.
ledinge , hoon , eerro-
vinge.
Affronteeren , verkorten , beledigen, verongelyken , hoonen.
Agent, gezant, die voor
iemand iets uit te voeren
gefield is, Hof-gezant,
zaakvoerder. Ageeren, doen, verhandelen,
in Rechten handelen ,
dingtaal voeren. Agil, fnel, behendig. Aggraveeren, bezwaaren,
overladen. Aggreatie, behaaging, toe-
/lemming, be/lemming. Aggreëren , hehaagen , tte.
liemmen. Aggrediceren, aanvatten ,
aangaan, toetreden. Aggresfeeren , aanvatten ,
aanvallen, invaren.
AS-
ii AG. AK. AL. AM
AM.
Agnosfeeren, erkennen. Aketteeren , twistpropoosten voeren.
Aket, twitpropoost, geleidt lage.
Aliëneeren, vervreemden. Aliënatie, vervreemding. Aliënabel, wandelbaar, dat
vervreemd kan worden. Alimentatie, opvoeding. Alimenteeren , voeden, de
kost geeven. Allegeeren , voortbrengen , ofte in Rechten bybrengen , aanwyzen. Allegatie, aanwyzing, by-
brenging. Alliantie , Bondgenoot-
fchap. ——— Alliëeren, verbond maken. Allodiale goederen, vrye, ende onleengoederen, vrye have. Alloy, muntftojfe. Alludeeren , opfpeelen , het
oog op hebben. Allufie, inzigt op iets, an~
[pel, ergens op fpeelen. Alluvie, aanvkeying, aan-
fpoeling
Alteratie, verandering. Alterceeren , kyven , bedingen.
Altercatie , kyving, bedinging.
Altereeren, veranderen, ver-
wisfelen. Alternatyf , verwisfeling ,
van den een om den
ander, het een of het
ander.
Amanuenfis een Schryver,
een Klerk. Ambages, omwegen , om- l
reden.
Ambasfade, bezending. I
Ambasfadeur, Gezant, Hofgezant.
Ambiëeren, ergens na tragten , verzoeken , Vryen , begeeren.
Ambiguiteit, dubbelzinnigheid, dubbelduiding.
Ambigue , dubbelzinnig , twyffelagiig. •
Ambitie, Staatzugt.
Ambitieus, Staatzugtïg , eergierig.
Amende, boete, flraffe.
Amiabel, liefiyk, minzaam.
Amicabel, vriendelyk.
Amicables , Compofkeurs, Goed» mannen, fclieidsluiden.
Amice , goeden Vriend, vriendelyk.
Amisfie , verlies. ——
Ammunitie , toerusting , Oorlogs -gereedfchap.
Amolièeren , Wegdryven , uitroeyen, verdelgen.
Amoreus, verliefd,
Amortifeeren, het goed in eene doode hfynd ftellen, dat is, onwandelbaar maken.
Amoveeren, weeren, wegdoen, wegneemen.
Ampel , wyd en breed, in 't lang.
Amphibplie , dubbelzinnigheid.
imphibolagie , twyffel - reden , twyffel - zin, dubheizinnigheid.
impbitheatrum , Schouwburg, een ronden Burg, daar iets heerlyks vertoond word.
Lmplecteeren , omhelzen , omvangen , aanneejnen , verkiezen,
Am-
AM. AN. AN. AP. 0
Ainple , breed, ruim, wyd-
luftigi
Ampliëeren , veibreeden,
vermetren, uitbreiden. Amputatie, befneeying, af-
Jnyding. Amputeeren, befnoeyen, af
fnoeyen. Analogie , evenredigheid,
woorden • qflyding. A n a lyfis , ontbinding . ontknoping , uitbreiding. Anatomie, ontleding. Angufte, eng, naanw. Animadverfie , aanmerking. Animadveneeren , waame men, behertigen , bevroeden, aanmerken. Animeeren, moed geven,
aanporren. Animeus. moedig. Animofiteit, moedigheid. Annalen, Jaarboeken, tyd-
reekeningen. Annefteeren , aanknopen , \
a.v.hegten. Annex, aangehecht, byge- J voegd. , Annihileeren, Annulleeren, vernietigen , te niet doen. Annotatie, a\teekening. Annoteeren, MUekenen. Annueeren, toewenken, toeknikken, toeflaan. Annullatie, vernietiging. Annulleeren , vernietigen ,
te niet doen. & Annurcieeren , aanzeggen
verkondigen. & Anomalie , ongelykheid ,
ongeregeldheid. j\, Antecedeeren, voorgaan. Antecelleeren, uitmunten, ' overtreffen. pi Antecesfeur, voorzaad , \ ,, voorganger.
li
■ Anticipatie , voorkoming
[ voor den Vervaldag.
Anticipatio , tydverkorting van een Rechtdag in zaaien van Appel.
Anticipeeren, voorkomen en verrajl n. onderjcheppen , een ge^tte paaltyd Van een beroep te verkorten, .om de zaake eerder te doen dienen.
Anticfateeren , vervroegen , den dag vroeger Jlelict't als hy is. . Anydotaalj tegengiftig, een • verzoek ten Hove j>edaan, om voor te komen dat iemand nieto nverhoerd bezwaard word, en alleen op liet et kennen geven van partyen. \Btidotum, tegen-gift. =intyk , Antyks, oud, ou-
wervits, Jhaaks. lntipatie, afkeer, weerzin. UitiqtieereB , affchaffen, te
niet doen. Lntiquitcitoudheid. ^twoord metmiddelen, is een Schriftuur van een verweerder , waar in hy verjchidene redenen ge. bruikt, om zyn vermeeten vast te maken , en den eitch' van parthyen van Jiuk tot ftuk te wederleggen.
aart, afgezonderd, afgef heiden.
iert, ronduit, opentlyk, klaar.
locha, Quitantie, kwytfchelding- brief , Jlai-J.
xhrift.
ociyph , verbotfen ,
myffdigtig , omeretttdi
Aam
lo AP.
AP. AR.
Apoloefe, verantwadrding , verdediging.
Apoftaat, afvallige, verloochenaar.
Af oftei, gezant,
Apoftiile, op de kant geteekend hekheid en de uit'.ing op het verzoek.
Apo'üUeererj, op de kant aantekenen.
Appaisfeeren, hevreediitcn.
Apparentie, Jchynb aarheid.
Apparent , oogfchynlyk, fckynbaarlyk , mogelyk.
Appellatic, Appel, beroep, van een lager tot een hooger Rechter , ende word onderjeheiden van Reforma tie , om dat by Appel gemeenlyk is verboden on dertusjchen niet te mogen Executeren , en de Re formatie geen Executie beletten kan.
Appelleeren , wederroepen . herkennen, iv;der gehoor verzoeken, voor 't Recht roepen.
't Fol Appel , fooaatyk , en ten onrechte beroeper..
Appendix, aanhang fel , by voegzel.
Applaudeeren, pryzen, toejuichen.
Applicatie , tcepasftng , toeeigening.
Appticteren , toepaffen, ten propooste brengen.
Appoinéteeren, beftemmen , iemand ergens befcheiden, dagvaarden, vergelyken. i
Appoinftement beftechting, ! uittinc;, afvaarding.
Appoinciemet:t, Dispofitif, j is een ordre van den i Hove , op wat wyze een i
zaak befchreven zal worde':.
Appointement , aarit^tening op een verzoekbrief.
Appreiiendeeren , vasthouden , vangen , aantasten.
Apprehenfie, vatting ,begryping, hafte , hechtenijje.
Approbatie . goedkeuring , beftemming, gejlading.
Apprebeeren , goed kennen , van waarden houden , 'toeftaan, gefiadtn.
Approcheeren, naderen.
Approprieeren, toeeigïnm.
Apt, nut, bekwaam.
Apad Afta, voor 't Gr.rechte, Wettelyk.
Apt'd Scrjuelirum, inbew'tiarde hand,in een derde hand.—
Arbiters , Schtidsluiden ■ Middelaars, goede mannen, Kers - luiden.
Arbitrage, goeddunken, uitfpraak.
Arbitrateurs , vredemaker:, goede- mannen-
Arbitreeren , bemiddelen , uitfpreeken.
Arzuatie , beknibbeling twist - propoost.
Araueeren, twistredenen.
Argumentatie, redenkavtling, ge.-clg van reden.
Argtimenteeren , redenkavelen.
Argument, bewsreden, k.yrt begrip, inhoud.
Ariftocratie, derbeftcn Regeering, Adel - Regeer ing
Aristo - Democratie , HeerJr.ha'i'ye, beftaaivie vit den 'Adil en de Gedeputeerden des Volks.
Arra , wellekom - geld, Co fs-
penning, Mei ■ penning
Ar
AR. AS.
AS. ii
Airemcctj ding-grond, he \ fundament, daar 't Proce. op begonnen is, pleit-erving pleit-erve.
Arremencen, zyn de over biyfzeten van een Pr.ets var. iemand die overleeden is, vaar toe iemand ge dagvaard word, om de zelve aan te nemen, en te agtervolgen.
Arrementen van 't Proces aanvaarden, in de zaake voortgaan, en 't Proces aannemen op den grond , daar op 't zelve begonnen is, zich zeiven pleit-erf ftellen.
Jirreft , bejlag , bejluit , bezecti-.g. bekommering op iemands Perfoon, of goed. Item, hst gewysde , en befluit van den Rechter. m . . By Arrest wyzuh, tiitterlyk recht doen, zonder dat men daar van vorder, of hooger beroepen mag.
Attfifteeren, vasthouden, in verzekering houden, bezetten , bekommeren, be* flun. ———
Arriveeren, aankomen, aanlanden.
Arriveiner.it, aankomst.
Arrogant, beroemlyk, trots, vermeten.
Artykei, lid, hoofd ft uk.
Auicnleeren, beleedeii, ontleeden.
Artifkie, ko.isth.ndsl.
Artfhcïeël, kon/lig.
Ascendent, opgaands, op klimmende.
Ascendenten , opgaande Maagfchap.
Adfpect , aanfclmw , gezigt.
Afp'ireeren, of Adfpireeren, natragten, bejaagen.
Afpiratie, of Adfpiratie, toebla'ïzing, aanblaazing.
Adfcijeeren, to:fckr~jV!n, toeeigenen.
Asfalinaat, moord, moordedsrye.
Asfault, aanval.
Asfefteeren .navolgen, bejaagen. >
Asfequeereti, bekomen, ver* krygen, vervol/ren.
Asferveeren, behoeden, bewaaren. ——
Asfesfeur , uygevoegde , byzitter.
Asfereeren, verzsekeren.
Aiïïgnatie, aanwyzing ,bewyzing. overwyzing.
Afllgneeien , op ismaud bewyzen, overwyzen.
Afliunleeren, vergelyken.
Affiiuuleeien, veinJeA,
Afiïieeren , by ftaan, helpen.
Aiïïdent, {of Aaltent,) byftandet, medehelper.
Affi tenue, byjiand, hulp.
Aa'ocieerên , vergezelfchap* pen, met malkander tn vereenigen.
Asfopieeren , (lillen , in Jlaap wivgen, fusfen,
Asluuieeren , byneemsn, aamieemen, tosneenien.
Asfumtie, byneeming, aan* neeming, toeneeming.
Asfureeren, verzeekeren.
Asfurantie, verzekering.
Asfuradeur, verzekeraar.
Astringeeren, prangen, toeprangen, t'J'amsa dwingen-
Ba. As-
I* AS. AT.
AT. AV.
Astrueeren, opbouwen, aanbouwen , aantimmeren, tot een fundament JJel
Astru&ie, houwins, aantimmering, heweer'ng.
Asrurie , fchalkheid , door. traptheid. -—
Afyl, een fchuilplaats , vtjplaats.
Atache, aanhang fel, en is een Schriftelyk Confent op 't geene gedaan is, dat men aan eenige Jlukktn hangt, ofte byvoegd.
Atheïst, God-vergeten, Godverloochenaar , God-verzaaker.
Atome, een ftsfj'e, vezeltje, dat alt de Zon fchynt gezien word. ——
Attaché , Aanhang-brief , waar mede de Sententien van andere Hoven, by ons geèxecuteert worden.
Attaqueeren , aanranden , aangrypen.
Atienteeren, beproeven, onderjlaan , onderwinden , onderneemen.
Attentie, toeluiftering. —
Attente, met aandagt.
Attentaat, onderwind , beftaan tegen verbod. —
Attentaten , feytelykheden tegen 't Verbod van eenen Rechter.
Atterrnineeren, uitjlellen,
Attetminatie , tyd-vergunningi tyd-uitjlel, verlenging. .
Atterminatie-brieven, zyn brieven van uit/lel , om voor zeekeren tyd van zyne Schuldenaars niet overval len te worden.
Atteftatie, getuigenis, ver. klaaring.
Attefteeren, betuigen.
Attrapeeren , betrappen, agierhaalen.
Attribueeren , toefchikken, toevoegen, toeeigenen.
Atrociteir , Strafheid. Felheid, Wreedheid, Vinnig, keid.—
Avarye , fcha'de draaging, gemeene last over de goederen , anders genaamd Haver/.
Avance, Winst.
Avancement , vordering , bevordering.
Avanceeren , vorderen , bevorderen.
Avant-garde, voortroep, de Spits van 't Leger.
Avantageux, voordeelig.
Avantage, voordeel.
Audiëntie, gehoor.
Auditeur, toehoorder.
Auditorium , gehoor, plaats. i.
Aufugeeren , ontvlieden , doorgaan, wegloopen.
Augmenteeren , vermeerderen.
Averfeeren , een afkeer hebben.
Averfie , afkeer.
Avoceeren , afflemmm , ontraden.
Avonturier, waaghals.
Avontuur, geval.
Avontuuren, Wagen,——— beftaan.
Authentyk, bekragtigt, geloofwaardig , het eerfte bewsrp. -
Authentifeeren , bekragtigen, kragtig maken.
Authetir, Vinder, Maker, oer-
AV. A& BA.
BE. 13
oorzaak van 't werk, Infeller.
Authographum, Grond/drift, eigen Schrift, Grondtext.
Authorifeeren, magtig maken, gezag geven.
Authoritek, gezag, magt. geloofbaarheid.
Authorifatie, last, volmagt, magtmakinge.
Ausile, hulp.
Auxilieeren, helpen, bebulpig zy}i.
Avouëeren, toeflemmen.
Aveu, toeflemming.
Axioma, een gemeenenRegel. Een ontegenzeggelyke •waarheid.
Bagage, reistuig. ——
Baljuw, Landvoogd, Landdrost , die ever het Hals recht, en de flraffen der misdaden gefield is. -**—
Bal, ballet, dans-fpel, jongfpel.
Balanceeren , wegen , Vergelyken.
Balance, wagt,wetgfchaal, evenaar.
Banderolle , Vlag , Vaan, Wapenvaan.
Banquerotier , Bankbreker, Achleruitvaarder.
Esndyt, Balling, een uitgebannen , Woestbslling.
Eancn'ten, Ballingen. '—
Baptifeeren , naam geven, doopen, fchyn geven.
Bastard , onechteling , fpeelkind, agterling.
Beneficium Cedendarum Aétionum, 't Recht om voor de helalinge , van den Schuldeisfcher, verly van 't Recht af te vorderen ; dat den Schuld-
eisfcher op de mede borgen heeft.
Beneficium Divifionis, 't Recht om de Schuldfplisfing onder de Borgen te verzoeken.
Beneficium Ordinis, voordeel
van Aanfpreekordte. Beneficium Excusfionis ,
goed-verkoopirg, uifchua-
ding. -
Benencium Ordinis & Ex. cusfïonis , 't Recht van een Borge, om een Schuld, eisfcher af te keeren,, zoo lang tot dat hy de Zaak. weldige heeft uitgewonnen.
Beneficium Senatus Confulti Vellejari, 't voordeel des Veilejaanfcben Raads. lejluits dat een Vrouw geen borg mag worden, of dat dezelve Borgtogt , tegen haar kragteloos
Beneficieeren, weldoen, verbeteren, goed doen-
Beneficie , een weldaad , voordeel , een Proeve , voorrecht. •
Beneficie van Inventaris, voorrecht van Boedel, hefchryving , het welk mede brengt , dat den Erfgenaam niet verder in de Schulden des Boedels gehouden is , als de goederen van den Overledenen mogen toereiken.
Benevolentie , goedwilligheid. ——
Benigniteit , goedertierenheid, gulhartigheid.
Befoigne, een Werk, bezigheid.
B 3 Be-
14 BE. BI. BL. BO. BR. BU. CA.
Befoïgneeren , arbeiden , werken, bezig zyn.
Beestiaal , het vee, heestetelyk. '
Bibliotheek , Boek - kamer , Boek kas.
Bigamus, die twee Mans, af tweeVrouwen te geiyk heeft.
Billion , afgekeurd , kwaadgeld.
Billet, Brief, Cedulle. Blame, naamfchending, een vlek.
Blameeren, faamroven, naam-
fchenden. Blandiëeren, vleijen , lief-
koozen.
Blafoen, Veldteeken, JVapevfchild, Zinfpreuk in 't Vendel.
Blasphemeeren , lasteren , achterklappen.
Blasphemie, lastering. ——
Bodemarye , is geld op de Kiel van een Schip te tellen.
Bona, Goederen, Have, een Boedel.
Bordeel, een Hoerhuis.
Botteille , Flesfcbe, Bronwater.
Bottelier, Schafmeester.
Bottelerye, Spyskamer.
Bouget,ee?imaal, een lederen zak, reiszak.
Biavade, Uoifeering, wir.dbreekerye.
Braveeren, trotfen.
Brevier, een kort begrip , een kort inhoud.
Breviteit, kortheid.
Brigade , benie van Ruiters of Soldaaten.
Brusque , ftuurs, bars , haastig. >
Brutaal , onbefcheft, beestachtig. ——
Buffet, rechtbank , rechttafel.
Kiiffpn, Pottfemaker. Buiie, ten brief, Promotiebrief.
Cabi.net , Gtheim-fchat , Juvieel-kamer.
Cabaret, bradery, herberg.
Cachet, Zegel.
Cachetieeren, Zegelen.
Cadet, jonger Zoon, Jonker in 's Lands dienst.
Cadanceu, toonjluitingen , (Ttn Kate I. D. bl. 346.)
Cadentie, nedergmg, ondergang, toeval.
Caduc, neervallig, vergankelyk , boumallig , vervallen.
Cajoleur, fnapper, vleijer.
Calamiteit , elendigheid , l kwelling, tegenfpoed.
Calant, koopvriend.
Calculatie, reekening.
Calculeeren , reekenen , overjlag maken.
Calculus, legpenning, rekenpenning.
Calend/ier, Almanach, Dagrol , Maandwyzer; is ook een korte aarmyzinge, tot wr.t Articulen van de gemaakte Schriftuure foiie, affchiffing'
Caffeeren , afjehuffen , te niet doen.
Castigatie, tuchtiging. —_
Caftigeeren , tuchtigen , kastyden.
Castratie, lubbina.
Castreeren . lubben , affnyd:n, uittrekken.
Cafuëel , by ge;al, toevallig , gevailig.
Catneylen , toerende goedeten.
Categoris antwoord , antwoord geven van ja of neen.
Waterloop , waterloop , een goot.
^athedra , Stoel, geftvelte.
'etri ad Cuhedram , jfc Pieters Stoel , ende is een dag, die gevie- d wsrd op den %-ffte February —
^atholyk algemeen , rechtzinnig. ■
Ca-
iö CA.
CA. CE.
Cataloge, naamtafcl, r.aat
cedul, rulle, Caufe, oorzaak. Catsfeeren , \eroorzaaken
befchuldigen. Caveeien, wachten , verhot üen , borg blyver., zekt dien, verborgen. Caveeren de rato, is bor blyven voer cm ander d\ ■principaal fchuldemar is zoo lang tot dat' hy Zelve aanneemt, ende va waarden houd 't geene d borge hteft gedaan, o anders blyft den berg ai principaal verbonden. Cavillatie, kakelerye, knii
beling, haarkloverye. Cavilleeren, kakelen,vitten
knibbelen. Cauteleus, vootzigiig, vo or
bedacht. Cauteele, vcorzigtigheid ,
voorbeaachtbeid. Cauiionaris, borg. Cautie, borgtochte , zeekering, borgflelling, verzee kering. ■ Cautie de Judicio Sï&ti , borg om te allen tyden in Recht te zullen ver/chy nen.
Cautie Judicatum Solvi , borg cm 't gewysde te voldoen.
Cautie Juratoir , borg , of verzeekering by of onder Eede.
Cautio de Do!o , verzeekering van niet ter kwader trouw te handelen.
Cautio Damni Infeéti, verzeekering van geen fchaie aan te doen.
Cautio Legatorum, verzee-,
kering, van betaling der
makingen. Cautio rerr Salvam fore , Pupiilo, verzeekering dat
een Voogd zyne weezen zal
onbefchadigd hmden.
r Cautio rem ratarrj haberi,
verzeekering van geftant r te doen.
e'- Cautio defenfum iri, ver-
, j zeekering van verantwoor-
t j ding te doen.
i lCaurio de reftituendo, ver-
f' zekering van weder te
f| zullen leveren.
' | Cautio de demoliendo, verzekering van een getimmer
■\ af te werpen. Cautio de non offendendo, verzekeüng van den gsdreigden niet te befchaeigen.
Cautio Sufficiens, genoegzame verzekering.
Cedeeren, overgeven, afftand deen, wyken.
Cedulle, fchtildbrief, handfchrift.
Celcbreeren, vieren, gedagtenis ergens van houden.
Celeriteit, haastigheid, fnelheid.
Cenfure, beftr.affinge, toets. Cerfureeren , befiraffen ,
Xeetfeeren. Cenfus, Cyns-recht. . j Centener, honderd pond. Ceremonie, hoffelyk onthaal, | ofte manier; item kérkendienst, dienstpleging, (gebaarden - dtinften Kil. , Haidec. proev. bl. 291. plsgtigheid.) Ceremonieux , hofdienst, dienstpligtig.
Cer
CE. CH.
Cemeeren, zien, enderfcht , den, ziften. Certeeren, wedflryden, wei, den.
Certe par'ye, een Central
van bevrachting. Certificatie , Verklaarlrief
Verzeekering , getuige
Certificeeren , voor de Waar , heid vetklaaren. Cesfeeren, ophouden, eindi gen.
Cesfie , overgeeving; is eet afftand van goederen onder behoorlyke Inventaris , ten behoeve van de Schuld eisfcher s. ———-
Cesilonant, Ceafionaris, die al zyn goed aan zyne Crediteuren overgeeft.
Cesfio Bonorum, Boedel af fland. 1
.... Brieven van Cesfie. Brieven van Boedel, affland te mogen doen.
ChanL-eeren , IVisfelen, verruilen.
Change, verwisfeling, ruiling.
Cbaritabel, medogend, goed arms.
Chariteit, liefde, mildadigheid.
Charietan, kwakzalver.
Chaos, verwarde en woeste klomp, verwarfel.
Chnraéter, een merkletter, of kenteeken van een Gezant , Schrift -ftuk , uitdrukfel, boekftave, uitge drukt beeld, Schrift- flrik, kris, kras, zie Carader.
Chargie , aanval, fat, ampt.
CH. CL
i- Cbargeeren, aanvallen, 'be< ; lasten.
- Cbarmeeren , betoeveren j verlokken.
I Chef, Hoofd, opperhoofd
Chimeie, v.'riichtiel. Chirographe , hsnd -Schrfc. ■ Chihograpruim , een handSchrift.
• Cbirurgyn. een Wond-lieg-
Ier
Chronologie , Tydreekè-
ning. —Cicaneur, een Warrevotgel, . krakeeler , een Schrobber. Cyffer , talletter, tal-merk: Cipier, gevangen -hoeder,
Stek - waarder , StoLwach-
ter.
Circuaidic eren, misleiden i
bedriegen. Circurnterentie , Circuit,
ommegang, omtrek, om-
Circumlocutie, omfpraak. Circumfpeft, voorzichtig ±
omziende, Circumipicieeren, her-cm
zien.
Circumftantie , omftandigheid , ge!e;genhsid van de Zaak.
Circ!>mvenièeren, bedriegen, misleiden, ver/lrikken. —-
Cisterne, regen-hak.
Circiimventie; bedrog, verJlrikking. _____
Circumdudtie van Infiantie; ontflaging van den tegenwoordigen ophef, te verkrygen voor 't profyt van 't ver/lek (volgens flu.er zie Infiantie.)
Citadel Ie f lurcb't i floi kasteel.
Citatie ediciaal ■ of by ëdic.
18 Cl. CL.
te, d"ging by afkondiging, en klok-luiding. Citaiie reëel , daging ly
aantasting. Citatie perfoneel , daging
in Perfoon. Citatie Verbaal , daging b\ monde , mondeling dag vaarden. Citatie, roeping, daging.
dagvaarding Citeeren , in Rechten betrek
ken. daagen. Civiele Zaake , daar lyc
noch hloed aanhangd. Civil, beleefd, heus, bcr
gerlyk. Civilitëit, beleefdheid. Civilcn Rechter , Wereld
lyken Rechter. Ciameeren , roepen . kryten Ciandeflin, heimelyh. Ciasfis, Scheeps-vloot, ben de, vergadering van Ker kelyke Perfo'v.en. CJaufule . fiot , hefluit .
grond' reegenen, byvorgzel Claufula , bygoegxel, om-
vmagttline , hefluit. Clai.faie eriictaal, beflui: van de buitenlandfche dag vaardingè; Kaar do r ètr, Ihurwaarder itord gewag tigd ieir.and bvite* s'lands zir.de, te dagvaarden. Claüfuje Cod:L-i:iari3 , 65 i oe-til van een volkomen uiterj'e vaÜle; of iets dat vien in de uiterjïe wille ooed (leliën cm zoo ze geer. krart van een volkeomen |an hebben, dat ze ten mivfien als een onvolkomen uiterfte wille ma* beftaan. Claufule van inhibitie, verbed jegc»s de Executie,
CL.
Itt welk een ordinaris Clauful is in etn Mandeme t in C^s d'Appél. Claufula Suspenfiva 'of Clauful van inhibitie , opfchottinge van de uitwerkir.ge van een gewysde.
Cla ifule approbatoir , hefluit, waar by voor goed gekend word. ——-
Claufule Rtfervatoir , befluit , waar by de magC word behuden. ( of, ) waar by een Testateur de mogt aan zich behoud, om eenige verandering in zyn Testament , alleen onder zyn handtekening, te mogen maken.
Claufule dero?n''oir, onwederreepelyk befluit van een Testament ; C of) een betuiging in de uiterjïe wil, waar mede ae maker betuigd geen' andere uiterfte
> wille by hem naderhand te zulten verlyden , dan met herhaalingen van zeekere woorden in 't eerjle ter neder gefield.
Claufule Salutair , een voor. deelig byvoegzel.
Claufule van Arrest, hefluit van bezetting.
Claufule van Atithorifatie , Slttreden van magtig-making, (of) waar djor een deurwaarder word gemagtigd , de beveelen van liet Hof daadlyk uit te werken.
Claufule pasnaal, hefluit van fl™ffe-
| Claufule Justificatoir , he. fluit van Rechtvaardiging,
CL. CO.
ging, (of:) is zoo eene , die in moest alle de mandamenten gefield iwd , waar by een. Verweerder, (zoo hy het bevel van 't Hof niet wil voldoen ) teg"n zeekeren dat; aldaar Gedagvaard word , om reden dieswegens te geven.
Clementie , Zachtmoedig, heid.
Ciiens, Schutgen o )t, Leen. man.
Clienteele, befcherming
Coactie, dwang.
Codicil, eene joirt van Ui-
terfie Wille, zonder erven,
of onterven. Coadjutor, medehelper. Cöërceeren, dwingen. Coers, loop, gebruik. Coiino^ceeren , bekennen ,
erkennen. Cognoscement, kennis, of
getuig - Schrift. Cohibeeren , bedw'ngen, Cohier, Schat-ceel, Blaf-
fe.art.
Collaterale Succesfie, Zydelingfcfti Erving, Zydval.
Collateraal , Zydeling, Zy
düing - maagfebap. Collatie , vergelyking ,
by - pasfing. Collationeeren , t'Samen
brengen, Vergelyken. Colledt-'cren , Verzamelen ,
Vergaaderen. Collectie, Collecte, Verza
meling, Verpanting. Collecteur, Inmantr, Verzamelaar , Gaiermeestsr. Collega, A.nptgezel, Ampt-
genoot.
CO. 19
C:>!!egie, by-een.kom/Ie,
Gilde, G-zclfchap. Collegialiter , Gtzamelyk. Coüigeeren , Verzamelen. Collucteerei), t'Za ne.i Wjr.
fielen.
Colludeeren , t'Ztmen be-
deUelyk handeten. Collulie, heimelyk verftani,
bedrog.
Colonie , bewooning, Volkplanting.
Combineeren, t'Samen voe. gen.
Combat, gevegt. Comi'.ïe, L vids - dag , Ryksdag.
Commandeeren , bevelen , gebieden.
Commandeur, Opper/te Bevelhebber.
Comedie , Schouwfpel , Bly ■ Spel
Commeriiant , Ka^.e'fptelder, Toneel Speelder.
Cirnmemoreeren , h rdenken , herhalen, vertild.
ConimeJjfaal, Dis genoot, Tifelg-vt.
Commentarie , Verklaring, Uitlegging.
Commenteeren , V-rklaren , Versieren , Uitleggen.
Commercie , koophandel ,
verhandeling. Commigreeren ,lerJu.isen ,
zich nederzetten. Commir.eeren, dreigen. —. Cominii, Be-jel heb'/er Commifereere:i, erbarmen,
deernis hebben. Commiferatie, erbarming,
deernis. ——■ Commiscceren , vermin-
gen.
Ca Cora-
«o CO.
co.
Commisfaris , Bevelhebber , Uitvoerder.
Commisfïe , bevel, Last.
Com in i t ten t, Bevelgeever.
Committiinus , volle magt, is de last van een oppei Rechter , aan een liager, om kennisfe van een Ziak te neemen.
Gomraitteeren , iemand te. ivsrk ftellen , hevel geeven misdoen, Zondigen.
Committeerde, Bejel-hebbers, Geimgtigde.
Commodieux , geryffelyk , gemakkelyk.
Commoditeit, gemak, gelegenheid, genf.
Counnodatie, leeninge.
Commonitie , Vermaning , Wa arfcho uwing.
Commotie, beroerte, beroering.
Com moveeren , beweegen ,
roeien , verroeren. Communicatie , gemeen
Jclup , belading , mede-
dee.ing.
Cömmuniceeren, mededee-
len , ramen, te rade nee
men, gemeen maken. Communicabel , mededeel
haar.
Communie, gemeenfehap.
Communio bonorum , ge meenfehap van goederen.
Commutatie, Verwisfeling.
Gommuteeren, mangelen , ivisfelen, veranderen
Compact, Verdrag, beding, Ver hond.
Compagnie , gemeenfehap , maatfebap , vergadering , gezsljchsp , Vaandel1 Krygs-voik. 1
Comparatie, vergelyking. '
Comparant, verfchynerl
Compareeren , Verfchynen i zich vertoonen.
Comparitie , by-een-komfte, vergadering.
Coinparuit, is, als iimand eenen anderen in Rechten, betrekt, en denzelve niet en verfchynd , da t verkrygt den gedaagde O;rlof van 'den Hove , en de Condemnatie van. de kosten by hem. gedaan, ten laste van den aanleg aer.
Compasfie, medelyden , me* dedoogen, deernis.
Compatibel , medehdig , gedoogfaam , ergens wel mede 'over een komende.
Com pe Heeren , tosdryven , aanklagen, aanjpreeken.
Compendieus , beknopt, kort. ■
Compenfafie , Vergelyking, Vergelding.
Compenfeeren , de eene Schuld tegen de anaere vergelyken.
Competent, behoorlyk.
Compeicnten Rechter, dagelykfchen ,' ende onderhoorigen Rechter.
Competeeren , hehooren , aangaan, ff huldig zyn, toebehoor en.
Co nplaceeren, heliivcn.
Complainte, klachte ,
. . . mandement van Complainte, is de klachte die men diedincasvannieuwigheid , als iemand in zyn rustig en vredig bezit geweld, ofte binder aangedaan wtfd.
Compiexie , Aart gefieldheid.
Com-
ca
co.
Compleet, vol, volktomen ,
voltooit.
Completeeren, vol maaken, Complice, Makker, mede-
pleeger van eenig kwaad. Complimenten, eerdienflig-
beden, dienst - reden, ge.
dienfligheden. Complimenteeren, gedien
Jligheid betoonen. Complot, Complotterye ,
t' Samenfpanning. Compofeeren , t'Samen
/laan, t'Samen/pannen. Complotteeren , verdragen,
over een komen. Compofant, afmaker, Verzoener.
Comporteeren, gedragen.
Comportement, handel en wandel.
Componeeren, t' Samen flellen, toe/lellen, dichten.
Compofhie , t' Samtn ftelling, verzoening.
Componist, t'Saiwn fteller.
Comprehendeeren , in een trekken , begrypen, bevatten.
Comprehenfïe , bevatting ,
begryping. Compres, in een gedrongen,
digt geperst. Comprinieeren, toepersfen ,
toedrukken. Compromis , toezegging ,
verblyv, belofte. Compromitteeren , toezeg
gen, verblyven, overge
ven.
Corrptoir, Reeken.kamer, fchryfkamer , Ranke , Wisfel.
Compulfie , t'Samen drift,
toedf yving, Compulfoir , dwang-brief.
iCompulforiaal , dwang-levering.
. . . mandement Compulfoir , een bevel tegens geweigerd Recht, en geleden overlast.
Computatie , reekening , toerekening , aanrekening.
Computeeren , toerekenen, aanrekenen.
Concedeeren, verleenen, gunnen, toegeven , toeflaan , bewilligen.
Concept , begrip , ontwerp.
Concern?eren , betreffen , aanbehooren.
Concertatie , flryding t' Samen flryding.
Concerteeren , firyden, redenkavelen.
Concesfie, toefland, toelating , bewilliging.
Conciërge , Hofwachter , Stads - huis - bewaarder.
Concilie, Raadsvergadering, Lands-dag , Landsraad , Kerkenraad.
Conciliarie , bevreedigiug , verzoening.
Concilieeren , bevreedigen , verzoenen.
Concipieeren , begrypen,
ontwerpen, opnamen. Conclave, een kaamer, een
Vertrek - kaamer. Concludecren, de zaake in Rechten amleggen, befluiten.
Conclufie, Slot, befluit.
Conclufie, in Rechten, is eene korte fleilinge. en grond, daar op 't Proces word aangeleid.
Concludeeren in Rechten , is dt zake op alles befluiten, zonder na dien iets
C 3 meer
ti co.
ca
meer over te leggen, ende op 't overgetelde Recht verzoeken.
Concordantie, t'Samenflemming, over eenftemming.
Concordeeren, over een komen.
Concordie, eenftcmmigheid, eendracht.
Concubine, byzit, boek.
Concurrentie, t' Samen -dee linM , mede - deeling , t' Sam'-n- loop.
Concurreeren , t' Samen-hopen, mtdedeelen, t'Samen deelen.
Concusfie , dwang , overlast.
Condemneeren, verdoemen, verwyzen , vonnisfen.
Condemnatie, vonnisfè tot iemands nadeel.
Condependeeren , t'Samen hangen.
Condepenctentie , t'Samen banking , aanbehooring.
Condèscendeeren , aftreeden , inwilligen , toefiaan
Condictie , weder eisching van 't geen t'onrecht of te veel ietaald , of gegeeven is.
Condiceeren , toezeggen ,
wedereisfchen. Cond'scipel , School - gezel,
mede - leerling. Conditeur , Sticker, ma
ker.
Conditie , voorbeding , voorwaarden, een indien.
Conditioneeren , befpreeken voorbedingen.
Conditioneel, op viorwaar de.
Condoleantie, ttuw^eklaa-
Condoleeren , rouw - beklaagen, mede - droevig zyn.
Condoneeren , vergeeven, toegeeven.
Condonatie, vergeeving.
Conduceercn, leiden , huuren.
Conduélie, verhuuring.
Conducteur , leidsman , huurman.
Confederatie, verbond,bondgenootfehap.
Canfedereertn , v r>d maaken.
Conferentie, t'Samenfpraake , reilenwlsfling.
Coniereeren, over, een brengen , redenwisfelen.
Conrerre, inbrengen.
Confesfecren, belyden, bekennen , biechten.
Confcsfie, belydenisfe, biecht, bekentenisfe.
Coificieeren, voleinden, ten einde biengen
Confidentie , vertrouwen , vrymoedigheid.
Confideeren, toevertrouwen.
Confi'ent, betrouwsling.
Confirmatie, bevestiging.
Confirmeeren , bevestigen , geftaden.
Confisqueeren , verbeurd verklaaren, aanflaan.
Confiscatie, verbeurd - maaking.
Coniiteercn, bekennen.
Confligeeren , couflicr.eeren , firyden, kampen.
Confiuctie , toeloop, tSamenvlotying.
Conflueefen , t' Samen ■ vloeyen, t'Samen • loopen.
Confluentie , toeloop , t'Samen-vloeying.
Coc-
co.
Cnn fondeeren , verwarm . befcbaamd maaken. m
Conform, gelyk gemaakt.
Conformeeren, vergelyketi,
Conformiteit , in gevo'.g , gelyk gefield.
Conforteeren , veifierken . moedigen.
Confrater, Spits-broeder , Mede - broeder.
Confringeeren , verbreeken.
Cor fronteeren , den een by den ander vergelyken, en is eigentlyk, als Partyff, of Getuigen tegens mal kanderen worden gehoord.
Confugeeren, toevlucht nee• men.
Confugie, toevlucht. Confuis , verward, ontfield,
over hoop, hol over bol. Confundeeren, verwarren,
over hooj helpen. Confufie, verwarring. Confu'atie , wederlegging. Confuteeren , wederleggen. Congcreeren, f Samen bren
gen.
Congratuleeren, begroeten, geluk wenfchen.
Congregatie , verzameling , by een komfie.
Congregeeren, verzaamelen.
Congrueeren , genoegen , over een koomen.
Congruentie, gevoeglykheid, over een kooming.
Conjeéture, gisfing, raadzei, raaming.
Coniectureeren , raamen , gisfen,
Conjungeeren, t'Samen voegen.
Conjuncte perfoon, bevoegde, nagel-naast.
CO. 2S
Conjunctie , t'Samen - vee-
ging,
Conjunétive, gezamelyk.
Conjunéture, beloop , t'Samen • voeging, loep des tyds. 1
Conjuratic, t'Samen - zweeringe.
Conjureeren, t'Samen zwee.
ren, bezweeren. Connect.er.ren, t'Zamen-kneo-
pen, t'Zamenhechten. Connexie , t'Zamen-knto-
ping.
Connexiteit, t'Zamen-koppeling.
Conniventie , oogluiking.
Conniveeren , oogluiken ,• dcor 'de vingeren zien , gedoog en.
Conquest , overwinst, veroovering.
Conquesteeren , veroveren, verkrygen, winnen.
Consacreeren , toeheiligen , heiligen, wyen.
Con fecra t ie, toebeiliging.
Confanguiniteit, BloedVriendfchap, Maagfchap , Bloed verwandfchap.
Confcendeeren, klimmen.
Confcientie , Gemoed, Geweeten, Gewisje.
Con fcientieus, vroom , oprecht , rechtvaardig.
Confcindeeren , djorfnyden, doorhouwen, doorhakken.
Confcribeeren , fchryyet, befchryven.
Confecutie, vervolg.
Confent, bewilliging, verlof, toeft and.
Confenteeren , bewilligen , toeftemmen, ver-wille-keu-
| ren.
I Ccnfequentie, gevolg.
Con-
CO.
ca
Con fequentio rei, Zaaks, g volg.
Confequeeren, vervolgen. Confervatie , bewaaring
onderhouding. Conferveeren , lewaaren
behouden, befchutten. Conficierabel, aanmckelyk
nadenkelyk. Confideratie , inzigt, na
denking, Confidereeren, inzien , be
denken, aanmerken. Conillie , raad/lag , beraa
ding,
Confilieeren , raadjlaan , raad-pleegen.
Confignatie , onder Recht' legging (zie Oblajje.
Configneere ï, onder Rechtleggen, verzegelen
Confisteeren, beftaan.
Confistentie , beflendigheid.
Confistorie , Kerkenraad, Raad-kaamer.
Confobrini, Zusterlingen.
Confoiatie, vertroosting.
Confoleeren, vertroosten.
Confolidatie, heeling, vermenging , t'Samen - hee'.ing.
Confolideeren , beelen , t'Samen'hechten.
Confommeeren , voleinden , voltrekken.
Confommatie, voleindiging, voltrekking
Confonant, over ■ een -ftemmende , gelykluidende.
Confort , Medeftander , Makker.
Conforten , Medelanders , Makkers.
Conforteeren, zaamsndoen,
meede-ftaan. ConfpecT:, aanjchouw , aanzien.
u Confpicieeren , aanjchouwen , aanzien. Confpicue, klaarblykende. , Confpirateur, t'Samen -Jpan-
ner, vloekverwant. , Confpiiatie , t'Samen-fpanning, t'Samen - zweering. , Confpireeren , t'Samenzweeren , t'Samen-Jpan. nen, aanjpannen, om eenig kwaad te dom , of uit te voeren. Conftant, Stand-vastig. Cpnfreeren , blyken , in rkgfoatrkeid beftaan , bekend Zyn.
Co,;ftitueeren , magtig maaken, in plaatfe [lellen.
Conititutie, injlelling, ge. Jlaltenis, toezegging.
Conftituant, een Rent-verJchryVér.
Conilncjie, Contieinete, bedwang.
Conftringeeren, dwingen , prangen, pramen.
Conftruflie, bouwing, beleid.
Conftrueeren, t'Samen - voegen , bouwen , beleggen.
Confuleeren, beraaden.
Coniul, Borgemeester , ook een perfoon die ergens plaatze houd, en zyne Na. tie defendeert, onder 't gebied van vreemde Heeren , van weegens de Koopmanfchap.
Confult, wys, wel beraaden.
Confultatie , Confulte , raad - geeving . raad -plee ging-
Confummeeren , volvoeren,
voleinden. Confummatie, voleindiging,
vtlvoering.
Con-
CO: Ca a|
Gon fumeeren , dom brengen,
verteeren, verflyten. Con fumptie , verdoening ,
verteerihg. Cointabel , aanfprekelyk ,
[chuldig, telbaar. Contagie, befmetting. Contagieux, befmetteliik. Contaminatie , befmetting. Contamineeren , befmetten. Contant , gereed. Contemplatie , aanfchouwing, . vermaaking , op merking. Contempleeren , overdenken, befchouwen, aanzien. Contemtie , verfmading ,
verachting. Contenamie, gelaat, gedrag. Contendeeren , invaaren , twisten , krak celen , pleitaanleggen, eisch moeken. Content, te vreeden. Contsntement, genoegen , 1
vergenoegen. Contenteeren , vernoegen , 1 te vrede ftellen. i Contentie , twist, krakeel. Contentieux- , krakeelig ,
twistig. ( Conterfeitzel, af beeldzei, Conterfeiten , . namaten , . namaken, afbeelden. Contestatie, betuiging. Contesteerën, beroepen, be- (
tuigen. , Contboraslen , Bruid en t Bruidegom , Echtgenoo- C ten, Bed-genooten. ( Contineeren , bevatten, begrypen. C Continentie , inhouding .
ingetogenheid, onthouding. C Continue, inbond. • . . in Continentt , aan- ( U I
fter.ds , datelyk , flrax, op ftaande voet. Contingent,gebeurlyk, dere» Contingentie , geval , ge-
beurlytheid. Contingeeren , gebeuren betreffen , aanroeren, aangaan.
Continuatie , aanhouding , volharding, vervolg.
Continueeren , aanhouden , volharden, vervolgen.
Contrabande goederen , verboodene goederen.
Contrabandeeren , tegen aanfpannen.
ContraeteererJ contraheeren , ovèr-een-koomen » t'Samenhandelen , verkorten , intrekken.
Contract. , over - een • koo.ming , verdrag , overkolming-
Zon ti aft - antenuptiaal. Hu. welykfeke voorwaarden.
contractant, onderhandelaar.
Jontrahecren, over-een-komen , t'Samenhandelen , verkorten, intrekken.
-ontra - debatj, is een Schrif. tuur, waar by iemand zyn Reekening tegens de tegenwerpen Van zyn partye , tragt ftaande te huièri.
Jonrradiceeren, tegenfpree* ken, tegenzegg'en.
lontradiftie, hgenfpraakJ
lontfaipte, dwang.
iontramandeeren , af-z'.ggen, tegen-gebieden.
tontramandaat,' tegen ge. bod, afzegging.
'dntrarieeren , tegenftfy-
den, tegenjlreevsn. ■
'ontrarie, dwars , ftryèig'.
kmtrarietcit, JlHd'^>be)d.
> " Con-
%6 CO.
Contramineeren , tegenmynen.
Contra-rol, tegen-boek.
Contra - rolleeren , tegen boek houden.
Contravenieeren , tegen gaan. overtreden.
Contraremonftrant , tegenbetooner.
Contraventie , overtreding.
Contfaventeur , tegenftrever , overtreder.
Coatrey , landftreek , genoeste.
Contre ■ borg, tegen - borg. Contre-point, tegen-punt. Contribueeren, opbrengen,
toebrengen. Contributie, fchatting, op
brenging , toebrenging. Con trovers , Jlrydig tusfen
partijen , on - eens. Controverfie, gejchii, twist,
tegenjlryd, geding. Controverteeren , twisten,
tegenkanten , in gejchii
trekken. Contubernaal, huisgenoot ,
woongenoot. Contumax , wederfpannig,
die gedaagt zynde voor den
Rechter niet en ver
fchynd.
Contumacie, wederfpannig-
heid, hardnekkigheid. Contumaceeren , iemand
ftraffen , om dat hy als
wederjpannig in Rechten
niet en verfchynd. Convalesceeren , gezond
vaarden. Contur ïeeren , beroeren ,
verwarren. Conturbatie , vcwarring ,
ontroering. Contafie, kneuzing.
GCV
Convenant, verdrag , een
verbond.
Convenient, gevoeglyk.
Convenibel, dagvaardelyk , aanfprakelyk, veor 't Recht betrekkelyk.
Convenieeren , overkomen, voer 't Recht dagen, pasfen, voegen. ■
Convenientie , overkomfle, aanfpraak, overeenkomjle, verding, voorwaarde.
Conventie, is den eisch die een aanlegger doet, vootklagt, in iegenjlelling van Reconventie , na -, of weder - kiagt.
[Schottel. Spradik.bl. 65". Convent, klooster, t'Samen-
wooningConventicule, t'Samsnrot-
ting.
Conventioneel hypotheek, een befproken, over-een-gekomen ondersetting, verpanding.
Converfatb , vnmegang , handleering, gemeenzaamheid. —— 1 Converfeeren , emmegaan.
Con verteeren , omkeerett, verkenen'.
Convicie , fcheldir.g , toenaam , fchampsrheid, verwyt.
Convictie, overwinning, byleeving.
Convinc'ieren, overwinnen; overtuigen.
Con vocatie, t' Samenroeping, vergaadering.
Convoceeren , t'Samenroepen.
Coijvoy, geley, vry-geley,
geley -fchip. Convoyeeien, geleiden.
Con
■
co.
CO. CR.
Crtnvoy-geld, '{ geen de goederen van een /chip moeten betaalen.
Convulfie, kramp , t'Samenrukking.
Copie, affchrift, uitfchrift, nafchrift, dobbel.
Copieeren , uitfchryven , verdobbelen.
Copiist, uitfchryver.
Copieux , ruim , rykelyk , overvloedig.
Copuleeren , koppelen , t'Samenvoegen, vergaderen.
Cordaat, regtfchapen, moedig.
Cordiaal, openhartig, gulhartig.
Coi poraal, Rot ■ meester.
Corpulent ,lyvig, dik, grof, onvermogen.
Correctie, verbetering, berisping.
Correrpondeeren, over-eenkomen, op malkander pasJen.
Correspondent, Samenhan-
delaar, over- een komer. Correspondentie , heimely-
ke overeenkoming. Corrigeeren , verbeteren ,
rechten. Corrlpieeren , verkorten ,
korter maaken. Corrival, mede-vryer. Corroboreeren , verflerken. Corrueeren, inflorten, ver
vallen, r.eerflortcn. Corrampeeren , bederven ,
iemand met giften omkooi
pen , verblinden. Corruptie , Corrupteele ,
kwade invoering, o-mkoo-
ping.
Costumcn, gewoonten, ow de herkomen,
D
Couragie , moed , lust , wakkerheid.
Ccuragieux, moedig.
Coucheeren , nederftellen , ftellen, leggen.
Courant, gereed, vaardig, nieuwe tyding.
Couleeren, vlieten, of wateren.
Cours , loop, trant.
Cour, 't Hof.
Courier , lopende bode, keper.
Courtage, makelaardy.
Courtiiaan , een Hoveling.
Courtoifie, beleeftheid.
Courtois , hoofds, heusch , beleeft.
Coufin. Neeve.
Coufinage, Neeffchap.
Couvert, Couverture, dekzel , overdek, ommeftag.—
Creëeren, Scheppen; maaken , verkiezen.
Createur, Schepper, maaker.
Creatuur, Schepzel, maakzei.
Creantie , Credentie, geloofbaarheid, geloofs-brief.
Credentie brief, brief van geloof.
Credit, geloov, infchuld. Crediteeren , gelooven, bon*
gen, vertrouwen. Crediteur, Schuld-eisfcher,
die aaneen ander uitleen'l,
geloover (Groots Inleid.
bl.
Cr! men, Schuld, misdaad. Crimineeren , befchuldigm, Crimen laifa» Majestati. Hoogfte Macht - Sc'ten' ding, gekweste Hoogheid" Crimineel , dat den hal?
aangaat. Crimineele Justitie, Rloeda reeïrt^
a8 CR. CC DA.
fcrht, IIüs- gfreclt, Red van den hoogflen. Crimineel-- Zaak , hals zaak.
Crimineel - proces , Hals recht.
Crïtice, v.aaukeurig ( Ten
Kare)
Cronyk, Tyd - beek , Histo rie.
Cruel, wreed, hard. O'udeliieit, wreedheid Ctdpabel, fchuldig, flraf
baar. ' - p " ■ Culpeeren , beschuldigen ■
■betichten. Cultiveeren, bebouwen Cupiditeit, begeerlykheid. Cumuleéren , ophopen ,
't'Zamen hoopen. Cumulatie,' ophooping, Ver
' meerdering. Curatetie , bezorging , re
■ geering, reddiv.s.
In Cürareale , is
• onder de toe&igt van- een ünder gsfleld worden , als men in verloop van fehul-
1 den geraakt is,—- <
Curateur, toeziender, regeerder, bezorger-.
Curieus, net , naauwkeurig
1 nieuwsgierig.
Curieusheid, nettigheid.
Custodie, een kas, een koo-
* ker, •een gevankenis. Custos, een kotter , hoeder
epziendér, Wachter, bewaarder.
Damnahel , verdoemelyk.
Damneeren, doemen , verwyzen. ' ' -
Damnatie, verdoeming,
Dar.gereux, gevaarlyk.
Dangiër, gevaar.
Datum, date, cag-teeke-
i
DA. DE.
t ning, aanteekening van dag, en tyd wanneer iep gejchied is; Dateercn, den dag byjckryven.
Debarqueeren, ontlaaden. De rato caveeren , Zeker /lellen.
■ Debat, flraf fchrift, befl,y. ding , Wederlegging';' is een Schriftuur , waar by iémand een 'fbekenity, tegenfprsen, ofte eenige Hellingen af overgelèyde [tukken wed-Meid.
Debatteeren , tegen-fpreeken , wede-,fpreeken. ■
Debsc, fchuld, fchuldig.
Debutant , wederfprek r tegen-fpreker.
Debtl, Zwak.
Debiliteit , Zwakheid.
Debiteur , fcbuldénaar.
Debitrice, fchuldenaresfe.
Decadentie , nedergang , indergahg , verloop var. zxak'tn.
Decapiteeren, Onthoofden.
Decerneeren, onderfcheiden, beftemmen, verleenen-
Dechargeeren , ontlasten, hivryden.
Decideeren, Vellen, beflichten, Vonnisfen.
Decifie, vonnis, gewysde, 'uilfpraak.'
Decir ereeren , affchilderen, beteekenen, >
Decipieere'n , bedriegen ,
uitftrykea; ■ "Declaratie , vcrklaaring , aar.wyzing, rekening.
Declaratie debatteeren, een
"Reek-Hing- tegenfireeken.
De-
DE,
DE.
_9
Duclareeren , aar.wyzen , verklaren , rekening ma ken, blinkends maken.
Declinatie, buiging, afwyking.
Declineeren , afwyken , afgaan van den Rechter , daar men voor betrokken is. afwykcn.
DsciinMoire exceptie , 6ehulpmiddel om van den Rechter af te gaan.
Decreet, hefluit, gebod,last, Ord'.miantie , voornemen , Rechtsqebod; is de toeftemminge van een Rechter mopende de Verkopinge van vaste goederen , on.nondige toehehoorende.
Decreet van apprehenfie , hefluit van den reg:er , om iemand gevangen te neemen.
Decreteercn, befluiten, bevestigen.
Dediceeren , toeeigenen , toewyen.
De demoiiendo , toezegginge van een Getimmer af te wetten.
Di dicatie, toeeigening, op. dragt. opoffering. De doio, van niet ter kwader trouwe te handelen.
Deduceeien , verhalen, verklaren.
Deductie, verhaal, beleiding, bericht ; is een Gefchrift , waar by ten verhaal van "de zaak word gedaan , en dezelve met redenen , en middelen van Plechten worden gefterkt. ——
Defaljercn, misfen. in gebrek e blyven, banquent Jpeelén. * •
Defaljant, die in gebreke
bl-yft te komen Defalqueeren , of defalcee-
ren , aüag flrekken, weg-
neemen, af - fnyden. Detauit , gebrek , als men
in Rechten ten lefcheiden
dage niet en komt. Deieftueus, defect, gebree-
Defendeeren , befchermen , befchutten, verweeren, bepleiten, voerftaan.
Defenfie , verdediging , btweering, befcherming.
Defenfyf , weerbaar , befchermbaar.
Defereeren, aanbrengen , overgeven, opdragen, verklikken. ■
Defieeren , wantrouwen , mistrouwen.
Deticieeren, ontbreken, misfen.
Definieeren , bepalen , uitbeelden , uitfprekeh.
Definitie, bepaling, uitbeelding , befchryving.
Definityf heel afgedaan , ends uhgefproken,
Definityf, Vonnisfè, eindVmnisfe.
Defraudeeren , bedriegen , ve'korten.
Defraudatie, verkorting. i
Defloratie , Schoffering , onteering.
Defloreeren , S-.luffisien , S .henden, onteeren.
Def.jimeeren, lelyk maaken.
Defroyeeren , ko.t - vry - hou ■ den.
Degenereeren, ontaarden ,
uit den aart flaan. Degouteeren, Walgen, en-
J'makelyk maken. D 3 De-
30 DE-
Dcgoute . IValging.
Degradeeren , afzetten, verneederen,
Deguifeeren , vermommen.
Deken , een Overman van een gild &c-
Delabeeren, afzygen, Zak. ken, dalen.
Delatie, overdracht.
Delatio Juramenti, deeling van Eede.
Delecfabel, vermakelyl.
Deleftatïe , verlustiging, vermaak.
Delecteereh , verlustigen , vermaaken.
Délegeeren, hezenden, be vel geven, uitkiezen
Delega'.je, bezending, bevel geving, overzetting?; wanneer de eene fthutffenaar, een ander in zyn plaatze zet, er. dat dié by eten fchuldcisfcher word aangenoomen.
Deliberatie',, berading, bezinning , opzet.
Dèllbèreéjep. , beraaden , raad/laan , bezinnen , over. wecgen.
Ddiberato, met opzet.
Delicaat,lekker, teer,zacht.
Delicieus, ivellintig.
Delict, misdaad, endand.
Deüncatie, betrek, bevjerp, ontwerp.
Delinieeren , afpalen , af meeten, afteekenen.
Delinquanf , dader, misdoender misdadiger.
Delirqueeren , misdoen , verb: uren.
DeHratie, mymering, raas-
knliing
D\' ire.i ren , revelen, raas-
kallen, zinneloos zyn.
DE.
Delivreeren, hevryden.' De'ivrance, benydinge. Delogeeren , verhuizen ,
verplaatzen. Demandeeren, beveelen,bc.
lasten.
Demanteleeren , ontwallen, ontvesten.
Demanueeren , ontledigen, overgeven.
Demigreeren, verhuizen.
Demigratie, verhuizing.
Dernisfie, vernedering, afzetting.
Demitteeren, afzenden, afzetten, afdanken.
Democratie, Volks-regee* ring.
Demolitie, verdelging, afwerping.Demoüeeren , verdelgen ,
afbre-eken, afwerpen. Demonftratie , vertoog ,
nanwyzing. Demonftreeren , betoenen ,
ainwyzen. Demoveeren, verp'aat:,cn. Denegitie, ontzegpfag. Denegeeren , ontzeggen ,
afzeggen. Denominatie , voorftelling ,
roeping. Denomineeren , beroepen ,
ftellen , vwrftellen. De non offendendo, van
iemand die men gedreigd
heeft nut te befchadigen. Denoteeren , beduiden, be*
teekenen. Denumereeven , afrekenen,
aftellen. Denumeratie, aftelling. Denuncieeren, aanzeggen. Denunciatie, aanzegging. Depecberen , afmdrdigen. Depêches , afvaardigingen.
De-
DE.
DE.
3ï
Depelleeren, verdryvsn. Dependeeren , aanhangen .
ergens toebehaoren, afban
gen.
Dependentie, het geene er geus aan, of toebehoord . afhanging.
Dependent, afhangende.
Depingeeren, affcbiideren , afmalen.
Deplaifant, onbehaaglyk.
Deploratie, beweening, hefcbreying.
Deplorabel, befchreyelyk.
Deploreeren, befchreyen beweenen.
Deponent, getuige.
Deponeeren, ter handefis', len, nederleggen , in be waaring geven; item, tui gen, in Rechten verkiaa ren.
Deportement, afzetting. Deporteeren , afzetten. Depofanten, getuigen. Depofeeren. betuigen. Pepofitte, betuiging. Depofito, uitgezet op Geldwinst.
Depofitum, bewaargeving ,
of waarneming. Deposfideeren , iemand uit
zyn goed zetten. Deprehendeeren , vatten ,
grypen, gewaar worden. Depresfie, verdrukking. Deputeeren, afzenden. Deputatie, afzending. Deputati, gezondene, af ge
zondene. De quota Htis, van deel in
een geding,te nemen. De rato cavere, zeeker
ftellen.
De restituendo, van geli, of bezit wed;r te geven.
Deriveeren , afleiden, af-
kemuig zyn. 'Oerivatie , afkomfls, afleiding.
Derogeeren , efbieeken, ts niet doen , ontrekken.
Desadvoueeren , afflemmen, van g.eader waarde houden.
DesLandeeren , antflaan , loslaten.
Descendent , afkonieUng, neder gaande maagfchap.
Descendetren, nederdalen , af komen.
Describeeren , befchryven.
Descriptie,b fchryving, uitfchryving.
Dechargeeren, ontlasten.
Defereeren, verlaten.
Defertie, verlating, is een verlating van een aangevangen beroep ( appél ) wanneer iemand 't zelve binnen de daar toe gefielde tyd niet vervolgt.
Defert, verlaten, woest, is ook verlopen , gelyk sis ArréL, da: binnen behoorlyken tyd niet en is . vervolgt.
Defidereeren , vereisftlien, begeeren.
Defigneeren , betekenen , beduiden , aanwyzen.
Defignatie, beduiding, toewyzivg.
Defisterèn , aftand doen , ophouden, aflaten.
Defolaat, verlaten , mistroestig , troosteloos , verwoest.
Desordre , wavfehik } war.flal.
Despeét, veragting, fmaad. Despen fier, Schaf meester.
Des.
39 DE.
DE.
Desperatie, wanhoop , twyf-
felmoedigheid. Dc^peieeren , wanhopen>
twyffelen. Desperaat, zonder hoop ,
twijfelmoedig. Despici ëren , afzien, ver
fmaden, verachten. Dtsplaillr , onvermaak. Dtffein , opzet, voornemen. Desfert, nagerecht. Destinatie , Schikking , be-
fleüing , heflemming. Destineeren , toefchikken ,
beflellen. Destitueeren , opzetten ,
verlaten , verfiellen , verfteeken.
Destourneeren , afwenden. Destructie, verdelging, vernieling
Destrueeien , verdelgen , vernielen , verwoesten.
Detentie, bewaring , ophouding, gevankenis.
De-.eftie, ontdekking.
De-erioratie , verergering.
Dcterioreeren, erger maaien, verflimmen, verergeren.
Determinatie , afpaling , bejluit, bepaling, afJieekzei.
Determineeren , afpalen, befluiten.
Deterreeren , vervaart maken, affchrikken.
Detestatie , affchrik , verfoeying , afzweering.
Detesteeren , afzweeren , afgruwen.
Detrneeren, ophouden, vast houden, gevangen houden.
Detraftio , Falicidae , feil. partis , making - korting van het vierde gedeelte dir I
Erffenisfe: deze manking korting kort een Erfgenaam de making-beur der s af, als haar meer als drie derde-deelen der Effents* fe is gemaakt , op dat de rechte Erfgenaam, volgens zyn Recht dat hy heeft,
\ het eene vierde gedeelte vry en onbezwaard voor hem houde.
Detraftio Trebeüianics , feil , partis , overhandfche Erf korting , Erf korting van het vierde gedeelte eemr overhandfche Erffer.is: deze Erffenis korting kort een Erfgenaam uit de hand, den Erfgenaam over d: hand af, als hem meer is gemankt als drie deelen der Erffenis , op dat de Erfgenaam uit de hand , volgens zyn Recht dat hy beeft, het eene vierae gedeelte vry en onbezwaard voor hem behoud.
Detraétie, aftrekking . onttrekking, korting.
Detrabeeren , aftrekken.
Deturbatie , beroering , verwerring.
Deturbeeren. beroeren, verwerren.
Devalifeeren, ajflropen, te niet maken.
Devys, een Zinfprcul;.
Devoir, pligt, u terfiebest, vlyt, naarjïigheid.
Devolutie, afgang , vermindering , verloop.
Devoiveeren , afkeemen , afwentelen, afrollen.
Devastatie, verweesting.
Devolutie, omwending, afkooming.
De-
DE Dl.
.Devoot, amdagïig. Devotie, aandagfigfieïi. Dex'eriteit, behendigheid Diaken ,armbezorger, Ke
ken - dienaar. Dialect, uitfpraak, (Tent I. 109.") fpreekwijs. (ib\ 109,) Taalbuiging.(Drie Pnd.in fol bl idz f91. Dialogie , tweefpraak, t'Sa
m'njiraak B.cm-ren , bewoorden
voorfpellen. Diameter, middellyn. Diclum , S;reuke , Ze'gs woord : Item , het kon inhoud van een Vonnisfè , een gewysde. Diëte, leejmaat. Diffamatie , faamroving, Diffd'nateur, eerrover. Diffameeren , fchnde nazeggen , faamroven, achterklappen.Differentie, vèrfchil , on-
derfcheid. Differeeren , verfchillen .
uhftellen. Difficiel , zwaar, moey lyk. J Difficulteeren , zivarigheiu
maaken. Dilncniteit , zwarigheid
verfchil. Diuidentie , wantrouive -
ongeloov. DiffiJeeicn, wantrouwen. Digereeren , verdouwen verteeren.
Digefiie, verdouwing.
Digresfie , aftreding, bui-
tent red. Digesta , vergaarde . ende famen gefielde; uitgetrok I ke , ofte uitgeleeze zaken. Digitus, vinger. I
DL 33
. • Pollex, duim,
, • Index , wyzer , of
vo>rfte vinger. . . . MediuS , middelste
vinger.
- , . Annularis , de ring, of hert vinger.
. . Minimus, de Pink. Digniteit , aanzienlykheid,
ftaat, waardigheid. Oilabeeren , vervallen. Dilatie , dilay ,uitjiel, flee-
ping.
Dilatoir, uitftelling. Diiaroire exceptie , ij. hulpmiddel om de zaak uit te ftellen. Dilayeeren, uétflellen, vertrekken , Jleepende houden. Dilapideeren , verkwisten,
door de billen lappen. Diligent, naar/lig. D iligentie , naarftigheii , vlyt.
>iligeeren , lieven, liev-
kehben. Diminutie, vermindering. Diminueeren, verminderen,
vérkleenen. Dimisfie, ontflaging. ;)imitteeren , vrylaaten ,
vry ftellen, ontflaan. Dimoveeren , verdryven , | afwenden. Directe i regebecht. Directie, befliering, beleid. Directeur, Beflierder, Bewindhebber.Dirigeeren , bèftiëren , belet den.
Dirimeeren , fcheiden, af»
fcheiden, ontdoen. Disavantagie, nadeel. Disfeptatïe , krakeel, rei
, denkaveling. Discepteereri, krdkeelen. E- Dis-
34
Disccrneeren, onderfcheiden
onderkennen. Discipline, leering, tucht. Discipel, leerling, fcholier. Discord , oneenigheid ,
twsedragt. Discordeeren , verfchillen,
twisten. Discordantie , twistftem
ming, verfchil. DUcourageeren , moed be
nemen.
Discoureeren , redeneeren, redenvoeren.
Discours , redenvoering praatje.
Discreet, befch'iden.
Discretie, befcheidenheid.
Discrepantie, verfchil.
Discrepeeren, verfchillen.
Diferte, befpraakt,
Disgratie, ongunst, ongenade.
Disjunctie, fcheiding, verdeeling.
Disjungeeren , van een fcheiden.
Disjunct, verdeeld, los.
Disordre, verfchil, verwar ring.
Dispariteit , ongelykheid ,
onparigheid. Dispenfeeien , kwytfchel
den , vry ftellen, uitdee-
len.
Dispenfatie , uitdeeling ,
vryftelling. Dispenfier, uitdeeler, fchaf
meester. Displiceeren, mishaagen. DispoosE, gezond, wel te
pasfe.
Disponeeren, fchikken. be
fchikken. Dispofitie, eene ordentelyke
beftelling, of bejchikking.
Dl.
Dispofityf, korte inhoud ende befluit ; item , de Conclufie van een Proces, dat befcbreven moet worden.
Disputatie, redenkaveling.
Disputeeren, redenkavelen, twistredenen.
Disreputatie , disrespect. Verachting, oneer.
Disfentieeren, oneens zyn.
Disfentie , tweedracht, oneenigheid.
Disfertatie, redeneering.
Disferteeren, redenvoeren,
Disfidie, tweedracht.
Disfimuiatie, ontveinzing.
Disfimuleeren , ontveinzen, verbloemen.
Disfipatie, verftrooying.
Disiïpeeren, verftrooyen.
Disfolveeren , ontbinden , losmaaken, ontknoopen.
Disfoluit, ongebonden, los.
Disfolutie, ongebondenheid, losfigheid.
Distantie, tusfenheid, wydte, afftand.
Distentie , uitfpa'fel, uit. breiding.
Distinctie , ondeffcheid , onderfcheiding. *
Distingueeren , onderfcheiden.
Distractie , aftrekking, uitdeeling.
Distraheeren , aftrekken], uitdeelen, verhopen
Distribueeren , omdeelen , verfpreiden , verdeelen.
Distributie , omdeeling , uitdeeling.
District, begrip, Rechtsbepaling , ommekring , kreits, kring. —
Distrirtie, onaerfclieiding onderfcheid. Dis»
Dï. DO.
Disfuadeeren , ontraden , afraden.
Diverfie , afwending , verandering , afleiding.
Divers, ongelyk, verfcheiden.
Riverflteit, verfcheidenheid.
D'ferfelyk, verfcheidentlyk.
Diverfimode , '{ zelve op verfcheide manieren.
Diverteeren , afwenden , ontwinden , aftrekken , afleiden : item, zig ergens onthouden.
Divideeren , verdeelen , fcheiden.
Diyifie, deeling , fcheiding.
Divin, Goddelyk.
Di ortie, Echtfcheiding.
Divuigeeren , gemeen maken , ruchtbaar maken , verfpreiden.
Doceeren , leeren , onderwazen , doen blyken.
Doctor, leeraar, onderwyzer.
Dr-ciment . leerjluk, be wys, betoog.
Dogma , leerftukly grondleer.
Doctrine, leere , o; derwy zig.
DogmaJfeeren , voort leem ren, te recht onderwy zen.
DoleantV, beklag. Do'eeren, treuren, Ifiger* Dohur, droefheid. Domage, fchade. Domainen, Landsinkomen ,
Gebied, Heerlykheid,erf-
inkcmfïen. Domeftyq, Ruit-genoot. Domicilie , woonflede ,
mavfleede. Domicilie kiezen, plaatzei
DO. 35
Kernen, ende \ kiezen een» plaats van woonfteede. Dominus feudi, Leenheer.
Dpminie, Heerfching, gebied.
Dominium, eigendom. Dominium plenum, ï/ortoo.
men eigendom. Dominium Utile , uittrek^
kende eigendom , tocht,
lyftocht. Dominus , Heer, Eigenaar. Dominus directus, rechte,
of volkome eigenaar. Dominus Utilis , tochte-
naar.
Dominatie , heerfchappye\,
heerfching. Domineeren, heerfcken,den
meester jpeelen. . Doaiinareur, een beerfcber,
een Slampamper , kwisc -
goed.
Donateur, Geever, befchenker.
Donataris, die iets gefchn* ken, of ge geeven is, begiftigden.
Donatie . vrye overgeving, gif te, gcfchenk.
Donatie inter vivos, gifte onder de Levende.
Donatie causfa mortis, glf-\ te tet zake aes Doods. ——•
Donatie fponfaiiua, Bruidfchat, Huwelyx gif te.
Doteeren , begiftigen, «ets Huwelyk geven.
Dote, Huwelyi:-goed.
Dotus, [argelist.
Douarie, Bruidfchat, Mor» gengave, weduwe.gift*
Douariere, Weduwe ende
| Boedelhoudfler, [ lyftogtvrouw.
E & Do
36 DO.DR.Dü.EC.ED. ED. EF. EG, EL.
Do ut des, ik geve iets ,\ op dat gy enk iet< geeft
Douarieren , eene Weduwe gifte.
Dresfeeren , toerichten, africhten, tteflellen, verbeeteren.
DresfOir, aanticht-bank. Dubbel , uitjchrifi..affehrift,
'■ gros'
Dubitabel, twyffelagtig. Dubieeren, dubbel, tw.yffelen.
Duel, kamp , flryd, van twee Perfoonen , tweekamp, twee-gevecht. —
Duplyq, tweede Antwoord.
Duplyq met middelen, is de tweede en laatjle Schrif tuur van een Verweer der, waarmede hy des aanleg gers Repiicq, wederleid.
Duplicatie, verdubbeling.
Dupüceeren, verdubbelen.
Dupliceeren in Rechten , is , als den verweerder antwoord op de wederantwoord , ofte Repliaue ven den aanlegger, ende is', als een verdubbeld , e'ie weder antwoord, hst welke Duplique genoemd word.
Durabe!, duurzaam, lang' duurig.
Ecclefie, kerk, gemeente. Ecclefiastyq , Kerkelyk , '' geestelyk, ■ '
Eclipferen , verduistert
worden. Edeeren , uitgeven , open
baartn. Editie, uitgeving, druk. Edict,, gebod, afkondiging. Edifïcie, gebouw, timme' ring.
Educatie, opvoeding.
Effeétüeel, u'twerkelyk.
Effect, het geene voibragt, ofte uitgevoerd is.
Effectueer* n, te xveeg brengen, uitwerken, uitvoegut.
Effect forterea , ft and grypen, te liaiie komen.
Effiftive , metter naid.
Effkaue, kragt, weiking.
Eifkic. afbeeidzei., naboot' zing.
Kffractie, inbreking.
Effugie, iiitvlugt.
Egaal, even, gelyk.
EjaJLeefen, even gelyk maa* ken, evenen-
Egaygeren, vervrolyken-
Egiedieren, uitgaan.
E^resfie, uitgang.
Elaboreeren ,uitwerken, bearbeiden,
Elabseneu , doorflippen , tut flippen. ,
Electie, verkiezing.
Ëligeerei! , verkiezen, uitkiezen-
Elet'.ant , aardig , uitnemend-
Elegantie , aardigheid ,
ffnayigheid. Elegie, treurklacbt. Eieveeuen , Verheffen. Elevatie, Verheffing. Eiideeren, uitvegen, uit.'
dryven.
Eloceeren , verhuuren , te
huur laten gaan. Elogie, eerfpraak. Eloquent, welfpreekende. E\oquentie,weljpreekendheiff. Eiucidatie , verlichting ,
verklaring, opheldering. Ekicideeren , verlichten >
verkiaaren.
EIu-
EL. EM.
Eludeeren , befpctten, uit-
ftryken'. Emancipatie , handlichting
Vrymaaking. Emancipeeren, vry maken,
zyn eigen meester maken,
gelyk een Vader zyn Zoen
doet.
Emaneeren , uitgaan , uit. koomen, uitvloeijen.
Enballeeren, inpakken.
Embatasfeeren, inmengen, inwikkelen.
Emblema , een Beeldwerk, zinnebeeld.
Enibrasfeeren, omhelzen.
Embrouillegren , belemmeren.
Embufcade, lage, laaglegging.
Emendeeren, verbeteren. Éminent, uitflekend, verheven.Emineeren, uit/leken. Em.sfie, afvaardiging, uit
zending. Emisfaris, uitgezonden. Emoilieeren , verzachten. Emologeeren , voor goed
achten. t oor goed kennen. Emolument, genot, gewin, ' profyt ■ voordeel, bate. Empeicbeeren , verhinde
ren , beletten. Einpefcbement , verhinde,.
ring, beletzel. Etnphafis, byzin, nadruk,
kracht.
Emohytheufis , erf-pacht recht.
Empioy, bejleding, aanzegging, bezigheid, aanwending.Employeeren , bejïeden , [ , aanleggen , bezigen, aanwenden.
EM, EN. 37
Emporteeren , ontvoeren ,
innemen, wegvagen. Eüiptie, kaoping Emulatie, navolging, onder ganing , volg zucht. Emuleeren , navolgen, ondergaan nadoen. Enarrceren, vertellen, verhaaien.Enarratie, vertelling. Encourageeren , meed geven, moedigen Endosfeeren, o/endorsfeeren , op den rug, of ach, ter cpteekenen. Enervetren , ontzenuwen ,
krachteloos maken. Enfin, eindetyk. Engageereri, inwikkelen. Ennuyeux, verdrietig. Enorm, lelyk, wanftallig,
ongefchikt. Equaal, even, gelyk. Enquesteeren, onderzoeken. Enqueste,onderzoek, hoeren
va?i getuigen. Enqueste doen , is, wanneer een Rechter getuigen hoord, en dezelve naar Zaaks gelegendheid onderzoekt. Enqueste Valetudinair , onderzoek, endè het hoeren van getuigen , die oud , ziek of anders gevreest worden haast te zullen fterven. En ro! 1 eer e n, opt eekenen, op
de Rel zetten. Enterinement, ge/lading,
voor goed houding. Enterineeren , voor goed
houden > ge/laden. Entrepreneeren, onderwinden , byde hand inneemen. ïntrepeueur, uitvo-rdervan
den aanflag, innemer. E 3 En-
38 EN. EQ. ER. ES. ES. EV. EX.
Entreprife , aanflag , voor
nemen. Enunciatie, uüfpraak. Efiumeratie, optelling. Enumereeren , optellen .
aantellen. Enveloppeeren , inwikkelen, inwinden. Envoyé, gezondene. Envoyeeren, toezenden. Envie , haat, Wangunst. Equipagie , uitrustinge. Equippeeren , uitrusten tot
de reis. Equinoctiaal , nacht -eve
nings kring. Equinoctie, nacht - evening. Equivalent , evenwaardig ,
evenveel. Equivaleeren , gelyk gel.
den.
Equivocatie , gelyke benaming.
Eradicntie, uitroeying.
Eradicceren , uitroeyen , ontwortelen.
Erectie, oprechting.
Erigeeren, oprechten.
Eripieeren, intrekken, ont. rukken.
Erraten, mis/lagen.
Erreeren, misjen , dwaalen.
Erreur , doling, mis/lag.
Erroneus, dwaling, dolende.
Erudieren, onderwyzen. Es-gal, gelyk. Esgaieeren, gelyk maken. Esoaircisfetnent , verkla riag
Espargne , espergne , Verfparing, Zuinigheid.
Esquadre , Esquadron , Hoofd - gedeelte , Wyk , Troup, Slagordre.
■ Esfchappeeren, entfnappe^
ontkomen. Esfay, proeve. Esfayeur, proever, bezos.
ker
Esfayeeren, beproeven. Esfentie, -wezen, wezenheid. Esfentiee!, wezenthk. Esrimatie, waardeering. Estim , ach;ing. Estimeeren, achten, waar*' deeren.
Eufonie, gsvallige uitfpraak [Ten Kate] welluidendheid.
Evacuatie, ontruiming. Evacueeren , ledigen, ont
ledigen.
Evaluatie, wairdeering.
Evatueeren , waardesren.
. . . gevalueertgeld ,gan%. baar geld.
Evanesceeren , verdwynen.
Evenieeren, gcfchieden, gebeuren, overkomen, toevallen.
Evepsment , Eventus ,
uitkomst, geval. Evertueeren, psogen, bezig
houden, oefenen. 'Evident, opentlyk , blyke*
lyk.
Evidentie, fchynhaarlteid , klaarblykelykheid.
EWctie, uitwinning, af winning.
Evinceeren , uitwinnen , overtuigen.
Evitesren , myden, Schuwen.
Evoceeren, uitdagen. Evocatie, uitdaging, Item,
klagte van geweigerd
Recht.
Exacte ur, fchatter , geld • qfpersfer.
Ex
EX.
EX.
39
Exacte, gaauw, naauwkeu rig, doorwrocht.
Exactie, sfeisjching,afpers. Jing, fchatting.
Éxactione-Ten , fchattcn , overfc natten, afdwingen.
Exaggereeren., vergroeten , ophoopen.
Exalteeren. verhoogen, verheffen.
Examen , Examinatie , on derzoek, proef.
Examineeren , beproeven ondertasten, toetfen , ondervragen.
Excedeeren, te boven gaan.
Excellent, uitjlekend.
Excelleeren , uitfteeken , overtreffen, uitmunten.
Exceptie, uitneming, uitzondering , verzet.
Except, uitgenomen.
Exceptie declinatoir, verzet tot entgaaning des Gerechts dwang.
Exceptio de non numerata pecunia , behelping met te zeggen, dat bet geld niet geteld is
Exceptie dilatoir , verzet van uitflel.
Exceptie peremptoir , vsrzet tot vernietiging van de zaak.
Exceptie proponeeren ,• verzet voerfiellen.
Exc^ptio rei judicataj , vnzet van vonnisfè , of gewysde zaaken.
Exceptie van incompeten tie , verzet van onderhoorigheid des Rechters.
Exceptie van Litiscontestatie , verzit van voldinging.
Exceptie, litis finitaj, verzet van afgedane zaak.
Exceptie van Liaspenden'ie , verzet van hangende ?.ake.
Exceptie van nnvo/, verzet van Overwyzing, tot den Ohderlmrigen Rech. ter.
Exceptie van transactie, verzet uit willig verdrag,
^ of vriendelyke fcheiding.
Exces, overdaad, overmaat.
Excesfyf, overdadig, overflallig.
Excipieeren, uitzonderen, uitnemen, uitvlugtnemen, of zoeken, verzet voorflellen.
Excipieerde , die van een ander eenig verzet voorgefield word, verzetter.
Exciprent, verzetter, uit. vlucht zoeker.
Exciteeren , opwekken , gaande maken.
Exclameeren , uittoepen , uitfehr eeuwen.
Excludeeren, uitfluiten.
Exclufie , uitfluiting, verftek.
Exclus , uitgezonden, uitgefloten,Excógiteeren , bezinnen ,
verzinnen. Excommunicatie, gemeendt
verbanning. Excominuniceertn, bannen,
uit ftellen, uit de gemeen.
te bannen. Excrement, uitwerpsel. Excusfeeren, ontfchuldigen Excusfie, afpersflng. Executeeren , uitrechten,
[Groots Inleid. bls tg-(.
re^. 5. ] tot voldoeninge dwin-
4o EX.
EX.
dwingen, te werk leggen, uitvoeren. Executeur, een uitvoerder, een pander, Deurwaar der.
. . . Testamentaire Executeur . Erf uitter, die des Boedels zaken reddet.
Executoriaal , uitvoerlyk . verrichtiüyk.
Executabel, uitrichtelyk , uitvoerlyk.
Executie , uitvoering, uitwinning.
Execurorie , uitwinningbrief.
Execu'torien, zyn Brieven, inhoudende bevel van 't Hof, om eenige vonnisfen te Executeren , of te werk legden , waar en zoo het behoord.
Exr;crabel, afgrysfelyk,ver vloekdyk.
Exe p aar, affch'ift.
Exempel , voorbeeld.
Exernplaarlyk geftraft, ten voorbeeld van anderen ge. ftraft.
Exemt, vry, uitgenoomen, bevryd.
Exemptïe , vryding. vrydom. E_equeereri , vervolgen ,
volbrengen. Exerceren, Exerciteeren,
oeffenen, bedienen. Exercitie, oefening. Exes, overdaad , overmaat. Exheredeeren. onterven. Exheredatie, onterving. Exhibeeren , bybrengen .
voordragen, voor den dag
brengen Exhibitie, aanwyzing, op-
wyzing , voot draging ,
Vertooning van iets. 1
ExhorteereH , aanmanen
aanporren. Exhortatie, aanmaning. Exigentie, vereisch. Exigeeren , afslsfchen, af'
vorderen. Exiiie, ban, uitbanning. Eximeeren, vrykoopen, uit*
koopen.
Existeeren , Exfteren, in wezen zyn.
Existentie, we?,enh°.id.
Existimeeren. Exftimeeren^ achten, waardesren.
Ex net/otüs gestis, uit onderwind.
Exomeeren , oppronken , uitrusten.
Exonereeren , ontladen , ontlasten.
Exonera:ie , ontlasting.
Ex (peeteer en, verwachten.
Expedieeren , redden, afvaardigen , voldoen.
Expeditie, afvaa-diging.
Expediënt , afgerecht, gevoeglyk, bekwaam,
Experientie , onderviryling.
Experimenreeren , ondervinden , onderzoeken.
Expert , er raren , onderzocht , kloek,
Exfpireeren , verfcheiden , eindigen.
Exfpiratie , uitgang , ein* diging.
Expliceeren , ontvouwen , uitleggen , verklaaren.
Explicatie, uitlegging.
Exploot , uitwerking , te werk legging.
Exploteur, uitvoerder, pander.
Exploteeren, te wetk leggen, uitvoeren.
Ex-
EX.
Exponeeren , uitleggen
verklaar en. Expeditie , uitlegging
■verbreiding Expostuic ere i, bek'agdoe. Expostulatie, beklaging Expres , Exptesfelyk, ui:
drukkelyk. Expresfeeren, uitdrukken. Expresfie, uitdrukking , Expri.neeren , uitdrukken
uitdouwen. Exprobreeren, verwyten. Exprobratie, Verwyt, ver-
fmading. Ex piotcsfo, open'lyk, me
voordacht. Expugnearen , bevechten . afflormen, vechtenderhanc inneemen. Expurgeeren , Zuiverei,
reinigen Exquis, Exquiftt, uitgelee-
zen, naauwkeurig. Extafe, verrukking van zinnen.
Extempo'e, uit de vuist ,
metter haast. Ex:endeeren , uittrekken ,
uitbreiden, nitjpannen. Ex testamen'o , uit kragt
van ui'-erjle -wil. Extingeeren , uitblusfchen,
dooven. Extirpeeren , uitroeijen. Extirqueeren, afpers/en. Extolieeren, vei heffen. Extorqueeren , uitwringen
afpersfen, Extorfie, afpersfing , afdwinging.Extractie , geflacht , af'
komst,
Extract, lort begryf t uitteekzel.
EX. FA. 41
, Extraheeren , uittrekken ,
in 't kort Hellen. Extradeeren, uitgeven. •' x: r a j u J i ci ee!, b uiten Rechts•
dwang , buiten Dingtalig. ïxtraordinaris, ongewoon ,
ongemeen. Eiitravragantie , uitfporig-
heid.
Extravagant , hooglopende , hooggaande.
Extravageeren, hoogloopert, uit het ftoor gaan.
Extreem, uitnemende.
ï^xtreiniteit, uitterfle.
Extrudeeren, Expuiferen» uitjiooten.
Exai, balling.
r->uleeren, balling zyn.
Exuheercn , opjpringen t huppelen.
Sxundeeren , overvloeyen , uitvloeijen.
Exundatie, overvloeying.
Exue, 't Recht van Exue, is eene zekere fchutting die betaald word by de Borgers van eene Stad , eet zy in eene andere Stad, mogen vertrekken, anders als met Confent, of haar Poorter - of Borgerrechs mogen ontzeggen volgens Privilegie, elke Stad daar ! tan in 't by zonder ver-
Fabel, vertelling, verdichte zei, klucht, kwak,bcuzcm ling.
Fabuleus, beuzetagtig. Fabriceeren , verderen,
verdichten, timmeren. Fabrycq , Rouwmeefter ,
Rooymeester. Facio ut des, ik doe iets ,
op dat gy iets geeft. V F*
42 FA.
Facerieux, boertig, boert'
achig, peneuglyk Facil, licht, lïtStieeniyk, Faciliteit, licht igbeid. Facilfteéren, het werk ter-
Ücliten
Facit. h?t fiot van de Reke ning.
Facteur, (oi Fac-oor) die de zaken van e n ander drijft, Bewindhebber.
Factr.m , 'uitkomst , daad , gedaan.
Factie, t'Samenrotting,
Fnótieus, oproerig.
Faculteit , vermogen , vermogenheid, ma^t
Facundie, wclfprekenheid.
Frcund, weilprekend.
Faljeeren, misfen, gebree ken.
Falcidie, afkorting, affny ding.
Falcidia portio, is het vie rendeel fan de Erffenisfe. dat don Erfgenaam vermag af te trekken, die met al te veel Legaten bezwaard is.
Fallacie, valsheid , bedrie-
gelykheid. Falfaris , vals-aard, een
bedrieger, die valfche In
firumenicn maakt. Fameus, berucht, bekend ,
ruchtbaar, Fameui libel, een faamro
vénd gefchrift. Familiaar , gemeenzaam ,
huis- gemeen. Familie, huis gezin. FantaTeeren, inbeelden, by
zijn zeiven denken. Fantafie, inbeelding, eigenzinnigheid.
FA. FE.
Fantas tyk , eigenzinnig »
byzinnig, vies. Fastus dies, een Rechtdag. Fastidie, walging, zatheid. fastidieeren , walgen , zat
maaken. Fataal, noodlot, nooifchik ,
noodfchikkelijk, deodelyk. Fatalieti, Dingdagen, Pleit-
dagen»
Fata'ia appellationis, den tyd.t binnen denwelkenmen moet appelleeren.
Fatalia appellationis profecuendae, paaltyd binnen dewelke een beroep moet vervolgt , dat is , daag ceel gedgt, en Dagvaardinge gedaan worden.
Fatigatie , vermoeijing.
Fatige, vermoeidheid*
Fatigeeren, vermoeyen.
Fdtfoen, geflalte, form, gedaante.
Fatfoeneeren , formen, geflalte geven. Fatum, noodlot, nood-dwang* Faulte, gebrek, ftyl, verzuim,
Faveeien, begunftigen. gun ■ flig zyn.
Faveur, gunfle, hulp.
Favorabel, gunflig.
Favoryt, gunfleling.
Fauteur, gunttdrager, een Medepleger.
Faubourg, voorflud.
Feyten , Schriftuitren , inhoudende t geene min betoo'ien ofte bewyzen wil,
FeHciteit, welvaard, voerfpied. gtiuk.
eminyn, Wyflyk, vrouwlyk.
Felonie , ontrouwe s ofte fnaadheid.
Fe-
FI.
FI. FL. FO.
43
Fenyn , vergift, deeifpys. Ferrnenteeren, giste-., cpgisten.
Ferien , vier- dags-i , cor lof dagen
Fesiuren, beleefdel\k ontluien.
Fesiinatie, verhaastiging. Feudaal, ( of Feodaal , )
leengoed, leenroerig. Festoen, loofwerk. Fiat, het gcfcniede alzo», 't
is goed
Fictis, verciering, verdich-
Fideicommi;, Ervbev/eling, E'.v - betrouwt.,g, Erv la ting over de hand.
Fidcicotninisfaris, £ru-genaam met last van ov.ergif. te.
Fidejusfor, borge. Fidei, getrouw. Fideliteit, getrouwigheid. Fiducie, betrouwing Figure, geftalte, afbeeldsel prent.
Figurate, beelds ■ gewys.
Figureeren, afbeelden', verbeelden.
Finantie, inkomen, fcbat.
Fin, eynie.
Fineeren, eindigen.
Finaiyk, eindelyk, glalaf.
Finesfe , vond, loosheid, list, practyque om iets uit te voeren.
Fingseren, verderen, bootzen verdichten.
Firmament, Sterren-hemel, uitfpanfel.
Firmeeren, vestigen, gefta digen.
Fiscaai, Graavlykheids ver zcrg^r, ofte hndsfchatbe. wqard.r, , Lands-recht '
! vorderaar , die s'Lands | Recht in flraf of hals zer i ken befchermt., Fisch, Lands filistklst, de I gemeene zaak. I Fisionomiê , gedaante, trek i des aangezicht*. | Fixe domicilie, vas'.e woen,,
plaatze. Flatteur, vleyer, piuimjïry*
ker.
Ha- eeren , \.luimftr\ken ,
vleyen. Flatterie, vleyery. Flegmatyk, jly-n rij,fnct-
teiyk
Fteur, bloem, bhehel.
Flöreeren , lloeyen, wel' vaarenle zyn.
Floryn > een gul ieil.
Fluctuceren, zweven, zwalpen , fakkelen,
Fiorisfant, 'bloeysnde,
Fo i, gsioov.
Foire, markt, jaarmarkt. Fol appel ., kwa'.yk beroep, Foiy, een Had. Folie, mallighèid. Fondeeren. vestigen., vast*
ftellen, ftlchtsn. For.daiie, grondlegging. Fondateur, fiichfer , gron i-
legger, FonJament, grondvest. Fondamenteel , bondig,
grondig. Fontein," Bron, Wel. Foreest, Bosch, woud. Force, geweld, magt. Forceer en , bemay'iger} ,
ve?kr;cliten , overweldv
gen.
Forme , vorm, gedaante. Formeel, gautfbdyk, poU
tooit.. . Formaliteit, gedaante , F 2 % Jföt*
44
FO. FR.
FR. FU. GA.
flalte, aanplelling, tegen ■ aar.knnting.
Formaliseren , tegen aankanten , opmaken.
Formidabel, vreeslyk , ontfig-helyk.
Fonieeren, maken, toe/tel* leh.
Formulier, vaorfchrift ,ont
werp, leest. Fornicatie, hoerery, fmuik-
min.
Fortificatie, Sterkmiking. Fortifkeeren , vet fikken. Fortresfe, flerkte, Jlot, een Fort.
Fortune , geluk , kanje ,
avontuur. Forum , Rechtplaatze, het
Hof.
Foveren, koefteren, toege daan zyn, ophouden, aanhangen.
Foule, gedrang, hoop volks.
Fourneeren , furnueren , verfcliaffen , opbrengen ft offeren,
Fournisfement , verfehaf fing, ftoffeerhg.
Frarbre, breuk.
Fragment, afbreeksel, ftuk.
Fiajeur. frhrik.
Fragiliteit, broosheid.
Fra ti- geftnanus, een Bres der ban Villen led le.
Fraude, bedrog, arglist.
Fiauf'ocren, bedriegen.
Fraudulent» b-drieqelyk.
Frenefie, krankzinnigheid.
Frequenteeren , bewandelen . doorwandelen , by woene'i.
Frequent, veelvuldig , veel vo'idig . vaak, dikwils.
Freqaer tatie , handel , en wané-l.
Frlvoil, beUielagtig, leur-
ag'ig, (legt , onnut. Frut'al, zuinig. Ffegaliteit, zuinigheid. Fruéttieux, vruchtbaar. Fricasfeeren , in de pan
braden, f"'uilen. Froftratle, bedrog. Frultra, te vergeevs. Frontrefpis, voorgevel. Fruflreeren . vrugteloes
maken, benemen, mislei-
nen.
Fugeeren, vluchten , vlieden.
Fu^e, vluchle.
Fugityf, voorvluchtig, banquerot.
Fulmineeren , blixemen , razen , woeden, uitbulderen , tieren.
Fumeus, rotkig-
Funélie, ampt, bediening.
Fundament, grondvest,grond.
Fundatie, grondlegging.
Ftmderrenj vestigen, vast ftellen.
Furie, woede, verwoedheid, razernye.
Furieu x , dul , razende , woed g.
Fumeeren, verfehajfen, opbrengen.
Gibeile. Tol.
Gaee , wedde , huurloon , huur, winst; bezolding.
Gègeeren, bezolden,Lelooncn, weaaen.
Garandeeren , waren , waarborgen , ontheffen, vergoeden.
Garant, waarfchaper,, waarborg, verhaal.
Gaillard, vrolyk. | Galant, geestig , lustig , I vryer, of oppas/er,
Gai-
GA. GE GL. GL. GO. GR. 45
Garhulceren , uitzonderen
uitziften, Gaudeeren. verblyden, Geautborifeerc , geinig
tigt.
Geconfigneert, onder Reek geleid
Gedelegeerden Rechter een [buiten gewoon uit gekoozen ] gewezen ei ge/lelden Rechter.
Gedilajeerc, uitfiel , ge ZOgk
Geinterineert, geftandet. Genereeren, teeien. Gumineeren, verdubbelen. Genealogie, gejlacht- tafel,
afkomfle , gefltclttboom .
gejlaclit rekening. Generaal , gemeen, alge
meen, overfle. Generaliteit, algemeenfehap ■
land-gemeenfehap. Gene eus, grootmoedig, edel
moedig. Genui, edel. Gerefonneert, hervormt. Gersffintert, afgevaardigt,
afgerecht. Gerequireerde, verweerder, tegens den welken eenig verzeek gedaan word. Geste, gebaar, manier van doev.
Gesten , gejehiedenisfen, daden.
Getaxeert , gefchat, gewaardeert.
Glorie, roem, heerlykheid, luister.
Glorieeren, roemen, verblyden, brallen.
Glorieus, loflyk lof-ryk, beroemd, heeriyk. I
Glosfè, uitlegging.
Glosfeeren, uitleggen, verklaaren.
Gouvernement, Befliering, Plaats voogdy.
Gouverneeren , bellieren , ! bebeerfchen.
Gouverneur, Voogd, Landvoogd , Stads-voogd , Ruwaart, Bewindsman.
Gouvernante , Bejlierfler , Lanivoogdesfe.
Graad, lid, maagtal.
Gramatfe, vreemd gebaar, grille.
Graphiarius, Hof- Schryver.
Grasfeeren, Straatfchenden, woeden, rooven.
Gratie, goed-guvfligheid, genade , dankzegging , kwytfcheldir.g , vergunning, gunst- geving.
Gratieus, goedgunflïg, lief. tali'g.
Gratulceren , dankzeggen, geluk wenfehen.
Grandeurmaker, grootsmensch, opfnyder.
Giavamina , zwarigheden , bezwaarnisf'en.
Graveeren, bezwaren, kwetfen, in-etfen, injnyden.
Graviteit, deftigheid, fta-i ticheld.
Grieff, hinder, kwetzing, fchj.de , zwaar , moeilyk.
Grieven a minima , zyn , als iemand een vonnis ten deelen tot. zyn voordeel heeft, en daar na geappelleert of btroepen word, vernietiginge van ligt zelve Vonnisje verzoekt, voor zoo veel hem daar by niet genoeg is toegewezen. Grfïïe, Stukkamer, gedingka:»er, Ley-pen. F 3 Grif.
* 45 GR. GU. HA.
Griffier , Hof - Sclryrer ,■
Gerechts ' Schryver. . . . SubfHtu.it Griffier .
tweede Gerechts - Schryver
des Hofs. Gros, affchrift na 't origi
nee', gefchreeven. Grosfeeien, een aile na 't
origineel afjchryven. Grosfier , grootlnndelaar ,
Grof- handelaar Gtotre , hol, aardkttil, Guarardt err-n , waaren, be-
vryden.
Haby!, afgerecht, bekwaam,
gefehikt, behendig , heb-
lyk.
Habiliteit , behendigheid , bekwaamheid, gaauw.iadigheid.
Habiliteeren , hekwaammaken.
Habyt, kleed, kleeding. Habitatie, woonfiede , wooning.
Rabitabel, beweonlyk.
Habitueeren, Habiteeren , bekleeden.
Hachee, Kapzel van vleesch, afCnydzeU
Hallucinatie, dwaling.
Hanteeren , bewandelen , omgaan.
Harangue , beweegreden , vertoog.
Harangueeren , redenvoeren.
Ha;monie , welluidinge , eenflemmigheid, over-een fiemming , t'Samenftcmming, zoetluidigheid.
Harmonice , t'Samenftemmelyk.
Haveiey, ongeluk, ongeval, [cliaie- draging.
HA. HE. Hl. HO.
Hazard, lot, gevaar, avontuur, kansfe.
Hazardeeren, wagen.
Hechte, Hechtenis, gevankenis.
Heergewade , erf-pachtgifte . die een nieuwen Leenman zynen Leenheer geeft toi erkentenisfe van zyne weldaad.
Heergewaden, te leen heffen.
Hemisnhere, halfrond van de Wereld-kloet.
Heres, erfgenaam, van ouds genaamd Hiir, of oir.
Heredeeren , erven.
Hereditas, Erffenisfe.
Herediteit, erf-goed, erfdeel.
Heraut, wapen - voogd, wapen-drager , wapenheer , fchild voerder, krygs-bode.
Herefï? , kettery , jlyfzinnigheid, eenzinnigheid.
Hcrmaphroditen , ^ Manwyven.
Heroicq, heldig, heerlyk.
Fleremyt, kluijenaar, woudbroeder.
Heureux, gelukkig.
Hiërarchie , kcrkvoogdye.
Hipocryt, een veinzer, een fchynheilig.
Hpocrifie, gevsinstheid, fchynheiligheid.
Hiftorie , gefchisdenh , verhaal , gedenkfchrift , gefchich;, gefchichtbriev, gefchichtboek.
Hierogliphifch , beeldfprakelyït.
Homage , wanfchap, huid,
onderdanigheid. Hcmicidie, dood Jlag.
Ho-
HO. HU. HU.HY.JA.ID.IG.JL. 4?
Homicide, doed • Jïager. Homilie, ge/trek, redense-
ring, predicatie. Homologeeren , goed-ken
nen.
Homologatie , bekentenis ,
goed -kenning. Honeur, eer.
Honorabel, eerlek, eerbaar. Honoratie, vereeringe. Honoreeren , eeren. Horologie , uurwerk, zon-
newyzer, wekker. Horreeren , verfchrikken,
afgryzen. Horreur, «ffchrik. fehrik. Horribel, fchrikkelyk ,grou-
welyk.
Horizon , des Werelds ■ kimme.
Horizontaal, waterpas.
Hortatie, vermaning.
Horteeren , vermanen, aanporren , aanmoedigen, aanmanen.
Hostel, herberg.
Hospes, waard, gasthtuder, gast.
Hospitaal , heiberg, gast-
houding, gasthuis, gastvry.
Hospitaliteit , huisvesting, gasïvryheid, herbergzaamheid , waardschap.
Hostagier , gyzeling.
Hostagie, pand, gyzel.
Hostie, offer, Offerkande.
Hostiliteit, vyandjchap.
Humain , menfchelyk , beleeft , heusch.
Humaniteit , beleeftheid, heusheid.
Humble, nedrig, demoedig.
Humeur, vocht, eigen .aart,' zinlykheid.
iHumiliteit, nederigheid,
I eotm ediglieid, Hymne, Lofzang. Hypocrifie , veinzing ,'
fchynheiligheid. Hypocryt, huichelaar, ge.
veinsde, Jchynheilig, Hypocras , kaneel, en kruid-
wyn met fulker., Hyptthequeeren, vestigen,
vennderpanden. Hypotheek, onderpand, te.
genpf.d , grondpani ,
vesting. • Jaftantiè , beroeming. JiCteeren , beroemen. Jacture , verlies, wegwerping.
Jaloers , belgziek , bslgzugtig, min-yverig.
Jalouile, belg zucht, min" re. nyd, min yver.
Ideën , voorbeeldzeis , be< werpzels, entwerpzeis.
Idioot, ongeleerde, ongeletterde, weet niet.
Idolatrie, afgjdery.
Ignobel, onedel.
Ignooiinie, ntamfchending, fchandvlek, fcnande, cneer.
Jgnominieus , fchandelyk , fmadelyk, nsamfchendig , eerloos.
Ignorant, weet-niet, weet. loos, onkundig.
Ignorantie , onkunde , »nwetenheid , onbed.jgtheid.
Ignoreeren, onkundig zyn, niet weeten.
Illabeeren , influipen.
lllatie, inbrenging, invoering, hefluit.
Illatyf, dat ingebragt kan werden,
II-
48 IL< IM.
Illegaliteit, oneven ■ gelykf heid.
Ulegitime , onwettelyi ,
bastaard. Illiquide, onklaar , oneffen. Illudeeren, befpotten, be-
guichelen, Illufie , befpotting, begui-
cheling, fcherts. Illu'oir, befpottelyk. Illustratie . verlichting ,
dsorfchyning. Illustre, deorluchtig, edel. j Illustreeren, doorlichten ,
doorhelderen , doorlucbti-
gen, verklaren. Illuvie, invloeying. ——— Image, beeld, gelykenis. Imaginatie, inbeelding. Imaginair, inbeeldelyk. Imagineeren, inbeelden. Imbecilliteit , zwakheid ,
onfterkheid. Imbueeren , onderwyzen,
infiorten. Imitatie, navolging , na-
bootzing. Immatriculeeren , infchry
yen, opfchryven. Immatuur, onryp. Imitateur, navolger , na.
bootzer. Imiteeten , navolgen , nadoen.
Immediatelyfe, Immediate,
eensklaps, zonder middel,
onmiddelyk. Immemoriaal, ondenkbaar ,
boven geheugen Immenfe, onmetelyk. Immeubile , immobile ,
ontilbaar , onbewesglyk,
onroerend. Immineeren, hoven't hoofd
hangen, genaken.
IM.
I Imminentie, boven 't hoofd
hanging. Immisceeren , inmengen,
ondermengen. Jmmintieeren, verminderen,
verkleinen. Immobile, ontilbaar, onbs-
w-eglyk. Immoderate, onmati*. Immoderatie, onmatigheid. Iminoiatie, opoff-ering, Immodest, onzedig, onge-
Jchikt, ontuchtig. Immodestii;, onzedigheid ,
ontucht. Immortaliteit, onflerfiyk-
heid.
Immutabel , onwifelbaar,
onverandeiiyk. Immuniteit, onbelastheid ,
yryheüt, vry dom. Iinpar , oneven , ongelyk ,
onpaar.
Imparkei'' . onevenheid, onpaarheid.
Impartisreren, mededeeler..
Impadbel, ongedoogzaam, onlydelyk, onverdraaglyk.
Irnpatient, onlydzaam, onverduldig.
Impatientie , onlydzaamheid, onverduldigheid. oiu geduld
[nïpedieeren, verhinderen,
beletten. Impediment, belet, hinde'
rin%.
Impelleeren, aanfleuwen , dryven
Imperateur, Keizer, Veldheer, gebieder.
Impereeren , gebieden , beveelen, heerfchappen.,
Imperfeft, onvolmaakt, on* vólkernen.
lm;
IM.
Inipcrf ftic, aaatlmaaktbei onvolkomenheid
Imperiaal, Keizerlyk.
Impprisus, heerfcbelyé.
Imperfoncej, ouperfonelyk.
Imperium merum , oppei bevel,
Impertinentie, onlebhiïyi
heid, ongeremdheid. ■ Impertinent. , ongerymd . flodderlyk, Onhebbelyk* Impetrant, verwerver, ve,
kryger, verzoeker. Impetreeren, verwerven
verkrygen. Impeiueus, ongefluimig
heftig.
Impieteit, godloosheid, on
godvruchtigheidImpitoyabel , onbirmhar
tig.
Implacabel, onverzoenlyh Impingeeren, aanwryven, Impleeren, vervullen. Implicatie, invouwing, in wikkeling.
~) invquwen Impliceeren, . inwikke> len,bevenImpliqueeren , ! gen, toe-
J vouwen. Imploratie, aanraepinge. Imploreeren , aanroepen. Implojeeren, te werk ftellen.
Imploj'abel, onluigelyk.
Imponeeren, opleggen, bedriegen, te lafte leggen.
Importabel, ondraaglyk.
Important, groot, gewichtig.
Importantie , gewichtigheid.
Importeeren, belangen, bedragen.
IM. 4^
i, . Imporfuniteic, overlast , dwang. Importuin , overlaftig, on-
hefchoft. Importuneeren, óveilaften,
hftigzyn, dringen. Impofitie, oplegging., opia-
ge, fchatting. Impdsfibei, onmogelyk. , Impoft, febattinge.
Impofeefen, öpl ggen, last»
leggen. Impcfteur , verbandmaker, , bedrieger.
Impofture, bedrog. , Impotent, onmachtig. Impotentie, onmachtigheia, onmacht, envermogenheid. Imprenabel, onwinbaar, on.
krygelyk. Imp'recatie , toewenfehing , vloek, kwaad wenfehing.— Imprimeur, drukker, printer.
Impreffie , indrukking , drukzel, print-drukking, j indrukzel, inbeelding.
Impriuieeren, indrukken, inprenten, drukken.
Improbeeren, kwaad keuren, kwaad achten, wraken.
Improbitas , 1 onvroomf heid , ew Improbiteit, J deud. Improbabel, onbewysfelyk. Imprudentie, onwysheid, on-
voerzigtigheid. Imprudent, onwys, onvoor-
zigtig. Impudent, onhefchaamd. Impuöentie', ombefchaamd-
heid.
Impudicq, onkuis, fchamei, oneerbaar. . G lm-
5o IM. IN.
Impugneeren , gevechten,
beftryden. Impugnabel , bevechteiyk ,
beftryaelyk. Impulfie, opftoking, aan-
dryving. Impuniteft, ongeflraftheid. Impunibel, onftrafbaar. Imputaiie, uitting , aan-
tyging, toemetingi toereke-
nig, te laftlegging. Iinputeeren, Uitten , aan-
tygen, toemeten, toerekenen, te laft leggen. — In Cas, in gevalle. In cas van Oppofitie, in
geval van tegenjlelling. In fpecie. in 't bizonder,
afzonderlyk. Inaccesfibel, ontoegankelyk,
onbykomelyk. lnadvertentie , tmbedacht-
zaamheid , ruukeloesheid ,
achteloosheid , ontvet en-
heid.
Inalienabel , onvervreemdbaar.
Inartificiaal, onkonjlig.
Inauguratie, invoying, inhuldiging.
Inaugureeren, inwyen, inhulden.
Inaiqualis, on - even - gelyk.
"\ ongelyk Insqualitas , V. heid. onInsqualiteit, f evengeJ lykbeid. Incapabel, onvatbaar, begry-
peloos, onbevattelyk. Incapacesdie, volgens de
•metten niet mogen. Incapaciteit, onvatbaarheid,
begrypeleosheid. Incarnatie, vleefcb • wording, c mnfcb ■ wording, bevlee-
Jflf.
Jehing, tydfcbrift < fa/-
jchrlft, tydbefchryving.
ncarceratie, kerkering, ge* vankenis , hegtenis.
ncarceereren, kerkeren gangen.
ncendeeren , aanfleeken , vitr in Jleeken.
[ncertiiüde, onzekerheid.
ncerte, bleedfchande.
;ncident, inval, voorval, invalling, toeval.
[ncideeren ,infnyden, opfnyden , voorvallen, tusjchen vallen, enz.
Incipieeren, beginnen,aan' vangen.
[ncifie, injnyding, doorfny ding, enz.
Inciteeren, aanporren, op/laken, aanritzen.
Incivil , onburgerlyk , on* beufch, onbeleeft
lnciviliteit , onburgerlykheid, onheusheid , onbeleeftbeid. ——
Incesfament , onoshoudehk.
Inclinatie, toeneiging, neiging-
Inclineeren , teeneigen, neigen.
Incluis, ingejloten, binnen
in begrepen Inclufive, binnen gerekend. Inccgitabel, onbedenkelyk. Incomitabel , onveramag-
lyk, onlydelyk, niet over
een komende. Incommoaatie. ontryving. lncommoditeit .ongelegend-
beid, ongemak, ongeryf. Inc^mmunicabel, onmede-
deelbaar. Incommodeeren , entrie-
vsn, ongelegenheid maken.
In*
IN.
Incomparabel, onvergelykehk.
Incompatibel, onverdraaglyk, onlydelyk, niet-overeen komende.
Incompetent , onbeboorlyk, onwettig , niep onderhorig. ——
Incompetente - Rechter , on - onderhorige Rechter.
Incomprehenfibei, vnbegrypelyk. ———
Inconftant, onffandvaflig, ivispeltuurig.
Inconftanti, enftandvaftigheid , wifpeltuurigbeid , ongeftadighéid. ——■
Incontinentie , datelyk , [Irak , op ftaande voet.
Inconvenient, ongevai, misval , ongeluk.
Incorporeeren, inlyven, innemen.
Incorporatie , inlyving.
Incorporeel , onlichamelyk.
Incorrect, onverbeterd, ge-
brekelyk. lncorrnpübd.onverderjfelyk.
Incredibel, ongelooflyk.
1 ryzing , Increment , L aanwas Incrementum , \ Jing, aan-
J groeijing. Increduliteit , ongeloovig beid.
Increpatie, bekyving. Increpeeren, hekyven, bulderen.
Inculpabel, onflraffelyk. Inculpeeren , befchuldigen. Inculpatie, béfchuldiging. Inculqueeren, 1 inftam > pen , inlnculceeren , J fcherpen.
/
IN. 5i
Incumbeeren, opleggen, op,
flemen , aanvorderen ,
voorhebben. Incurabel , ongeneesfelyk. Indageeren , navorfchen ,
opfpooren. Indagatie, navorfebinge, op-
zoekinge. Indemnseren , fchaadeloos*
houden, vry houden. Indemniteit, /eindeloosheid,
vry houding. Independent, onverbonden,
onaf bangig, van niemand
afhangenie. Independentie , onaf bonhei
lykbeid. Inde^, bladwiyzer , regis-
ter,
Indiceeren, gebieden, aanzeggen.
Indictie, aanzegging, oplage, tydgebod, aanrading.
Indifferent, eenderley, on. verfcheidelyk, even-eens,
indigentie, behoeftigheid.
[ndignatie , verontwaardi. ging, onwaardigheid.
indigneeren , verontwaardigen, kwalyk neemen.
indirect , kroms. weegs • averechts, door omwe», gen.
ndifcreet, onbefcheiden. indifcreetie , onbefcheidenbeid.
ndiftinct, niet snderfebeiden.
indifpoast, ongefleld, ange* zond.
ndifpofitie, mgefleldheid,
ongezondheid. indisfolubel , enkfjeiyk. ndividuum, ondeerlyk, by-
zonder.
G 2 In-
IN.
IN.
ïndivifibcl, ondeelbaar.
indole, imborft, aart.
Indubitabel, ontwyffelbaar.
Induceeren , invieren, inleiden, aanraden, invloeijing.
Infiuentie, J
Informatie, kond f hip, berigting, hefcheid, kennis, cnderr,gting, invorm-ing , bevorming, verneemfchrfft.
Informereen, kennis neuten, kondfrliap doen , berichten , onderwyzen, bsvormen.
Infomrri, rampfpoed, ongeluk.
Infracteur, inbreker, overtreder.Infractie, inbreuk. Infraudem Creditorum. tot
verkorting van de IrJ'chul-
ders.
Infringeeren, breken.
In-
IN.
Infructueus, i envrugtbaar. Irjfufie , inflorting, doorgie ting.
Ingenieur , Bol - werker Veft - bouwer,vermfteling.4 Sterkten-bouwer
Ingenieus, zinryk, verftan dig.
Ingereeren, indringen. Ingratitude. ondankbaarbei Ingrediënt, inmengzel. Ingredieeren, intreden. Ingresfie, intreding, ingang Inhabii, onbekwaam , orïa
bel. , ' I n habi! itei t, onhchvaamhsia
enabelbeid. Inhabitabel, onbewoov.l-jk
nietwoonbsar.
Inherentie, inhanging.
Inhrefie , inhanging, aan
hanging. Inhereerpn, inhangen, iu
blyven.
Inhoneft: , eerloos , oneer baar.
Inhumain, cnbslecft. Jnimicitie, vyanafchap. Iniquittit, ongeregiigheid.
onbillykheid. Iniq, onregtvaardig, onregi-
matig.
Initiatie , inwijing , heiliging.
In jectie, inwerp.
Injunclie, beveling.
Injungeeren , toevoegen , opleggen.
Injurie, cngelyk , onrecht,
. hoon, fmaad,
Injurieeren, verongelyken , hemen.
Injufte, onrechtvaardig.
Injustitie , onrechtvaardigheid, ongerechtigheid.
Innavigabel, enbevaarlyk.
IN. 53
Innocent, fchuldekes, onnozel,
Innocentje, onnozelheid. , Innovatie, vernieuwing.
Innoveeren, vernieuwen.
Innumerabel, ontelbaar , onlaliyk.
Inobedient, ongehoorzaam. - In Perfona , in eygen hoofl de.
Iiiprovifo, onvoorziens.
Inquieteeren , ontrusten, verJlooren.
Inquietatie, cvtrusting, Inquietude, r mrust.
Inquireeren, onderzosken,
, doorfnuffelen.
Inquifitie, onderzoek, ver-
neeming. Inquifiteür , onderzoeker ,
onderzoek - meester , ket*
ter meester. Infanabel, ongéneeslyk. ■ inftnic, dollightid, Infatiabe.1, öt.verzadelyk. Infcriptie, ópfehrift. Infcrmtis, Jchriftelyk. ïnscru'atabel, ondoorgronde-
lyk.
Infenfibel, bngevoelyki
Infeparabel, onfeheiaeiyk.
Infereeren, inzetten, invoegen , inlyven, tusfehenvoegen.
'nfer'.ie, invoeging.
I n fei veeren , be Henen, iemand ten dienst liaan.
Infidie , belaging, Schuil, hoek , list.
Infigne , merkteeken , kenteekin.
Infimuleeren , betichten,
aanklagen. Infimulatie , betichting,
aanklaging.
G 3 In-
54
IN.
IN.
Infinuatie , infchryving, & kennen geving, waar fchowuiing , Verwint ging. —
Infinuant, verwitttger.
Infïnueeren , indringen , invleyen , infchuiven. te kennen geeven,aanmelden, verwittigen.
Infifteeren, aanfiaan, volharden , aanhouden.
Infolent, moedwillig , ongewoon , overdadig.
Infolentie, moedwilligheid, moedwil, dertelbeid.
Infolidum, gantfchelyk, geheelyk.
Infolvent, onbetaalyk, on
betaalbaar, Infolventie , onvermogen
heid tot betalen. Infpicieeren, aanfehouwen,
inzien.
Infpeétie , beschouwing , aanfehouwing.
In fpecie, in 't byzonder , afzonderlyk.
Itifpe&ie Oculair, oog bezigtiging, 't welk gebeurd, ais men een werk daar verfchil om is, moet bezichtigen.
Infpiratie, inblazing , aanblazing, ingeving.
Infpireeren, inblazen, aanblazen.
Infiantie, aanhouding, vol Jlandigheid, gedtiurigheid. begin, Rechts-vervolg : (of) een eis , die werkelyk in 't Gerichte aangejleld , en beweerd word. [Huber. H. R. II, D. a. b. 16. k. J. 2.]
Infteeren, aanhouden, vervolgen. '
• Iiiflauratie, berflelling ,opreebting , vernieuwing, weer oprechting Inflaureeren , oprechten ,
vernieuwen, herjietlen. Infligatie, aan/louwing. | Inftigeeren, opltoken, aan| fiouwen, ophitzen. Inftigateur , opjïoker, aan* I Jlouwer.
{ Inftinct. drift, ingeving , inblazing.
Inftitueeren, inzetten, onderwyzen, inflellen.
Inftitutie, inzetting, onderwyzing, inflelling.
Inftrudlie , onderrichting , toerichting, bericht , narichting , onderwys ——
Inftrueeten , onderrichten, toerichten, fchriftelyk bewyzen.
Iiiftrument, tuig , werktuig, handdtuig, gereed, fchap, richting, handel tuig ■ fchrifc.
Inftrumenten , verhandel, brieven.
Inftrumenten van Guaranf, brieven van Vrywaring.
Infubfidium, ter nood , tot onder/land.
Integriteit, degelykheid, oprechigheid,
Intemperant, onmatig. Intemperantie, engêmatigtheid.
Intendeeren, fpanntn, uittrekktn , veranderen, be. oogen, voorhebben , natrachten.
iBtenfie , verflyving , inSpanning.
In-
IN.
intentie, oogwit , opzet, oogmerk , •voornemen, op zetting.
Intendit, eisch- fchrift, eisch bewys.fchrift.
Intendit , intentie , oog' merk, eisch hefluit, eisch fchrift, Dienen van inten dit, is overleveren zynen eisch, met de verificatien, en bewyzen; zynde dit hét profyt van het derde defata.
Intendit, eisch, ef bewys Jchrift, 't welk den eisfcher overgeeft, wanneer den gedaagde in Rechten niet en verfchynd, en van alles is ver/leken , om zyne meening en eisch den Rech ter voor te dragen , ende te bewyzen, dat zyn eisch billyk en rechtmatig is. —
Intendit Verineeren , bet Eisch bewijs - fchrift waarmaken.
Intendit te 2ien overleg
t gen met de Verificatien, dat is , als de gedaagde voor het alderlaatst gedag' vaard word, om bet eisfchrift met deszelvs bewy zen te zien overleeveren aan de Rechters, en daar over 't gewysde te hooren.
Intenteeren , onderftaan , aanleggen, aanwenden.
Intercedeeren , tusfchenfpreeken, bemiddelen.
Intercesfeur, bemiddelaar , tusfchen-fpreker.
Intercesfe, bemiddeling , tusfchen - komst.
Intercipieeren, onder/cheppen.
IN. 55
Interdiceeren , verbieden, verbod doen.
Interdict, verbod by den Rechter, verbod,
Interesfen, geld-gewin.
Interesfeeren, bejcbadigen, vernadeelen, verkorten.
Interest, fcbade belang, geld-verdingst.
Interjectie ,inworp, inworpzei, tus/ckenftelling.
Inteiinement, gefland-doei ning, ge/landing.
Interineeren,gefladen, voor goed keuren.
Interloqueeren, tusfchen/preken.
Inteflocutie , tusfchenfpraak . tusfchen - oordeel, by VoSmisfe.
Interlocutoir, een Vonniste van den Regter tusfchen bet begin en einde van een pleidoey, waar by dien aangaande eenige ordregefield word.
Interlocutoire, tusfchen* oordeel, tusfchen /preken.
Interlocutoir - vonnisfè , oordeel, tusfchen oordeel.
Intermitteeren , ophouden , aflaten, verpoozen.
Intermfsfie, afiativ.ge, verpozing:. tusfchenkomst.
Interpellatie , in/praak tusfchenfpraak , verzoïk, aanfpraak.
Interpelleeren , in/preken, tusfchenfpreken , verzoeken , ftuuren , verhinderen.
[nterponeeren, \ tusfchen, Interpofeeren, ƒ ftellen.
[nterpofitie , tus/chenjlelUng. ia.
56
IN.
IN;
Interoretatie , uitlegging hedied, vertaling , vt klaring, vertolking.
Interpreteeren , uitlegget veiklaaren.
Jnterrogatie, ondcrvragin.
lnterrogatorfen, vraagflu. ken, die iemand in Ren ten vocrgefleld worden om te beantwoorden.
Interrogeeren , ondervrao gen.
Interrumpeereh , tusfche invallen, fchsuren, iètsb brengen, daar men een zaak mede veragts t, e, flille doet ftaan.
Interrupt, afgebroken, ver hopen.
Interruptie, afbreuk van eet Pleydooy, afbreking, tus fchenvalling.
Interval , tusfchenheid tusfclienval.
Interventie , tusfchenkcmst
Intervenieeren, tusfchenkomen.
Intbimatie, aankondiging ,
hekendmaaking. Inthimeeren ; ■ ontbieden ,
aankondigen. Intimideeren , vertzagen ,
vreeze aanjagen. Intituleeren, nacmnoemen,
benamen. Intitulatie, naamgeving. Intolerantie, onverdraag-
lykkeid. Intolerabel, onverdraaglyk Intoneeren , voorzingen,
geluid maaken. Intrachbel, onhandelbaar,
bars, omekkelyk. Intresfe, belang. ïntricaat, verward ver. Jirikt.
, t Intricatie , verwarring ,• r verftrikking.
intriqueeren, verfirikken. , introduceeren , invoeren;
inleiden, inbrengen. I Introductie, inleiding. ;- intnit , opzigt, aanblik, i- aanzegt;
> invadeeren , aanvallen ,
énvaaren. . Invalide , onfierk, onbeftan.
dig, dat niet beftaan en mag. ij Invariabel, onveranderlyk. ; Invafie, aanval, inval. < Inveftyf, lastering, gefchel; ding, doorftryking. Inveheeren , uitvaaren, tegen iemand inbrengen. Inventaris, opfchryvingvan \ goederen , inhoud., ftaat, boelfchrift. Inventarieeren, opfchryven, befehryven , boelbefchry-
ven.
Inventaris van Stukken,is een Naamlyst of Befchryvinge van alle de ftukken van een Pleydooy, waar by dezelve met Letters j worden aangewec-
zen: <—
Inventeeren , vinden, uitvinden.Inventeur, vinder. Inventie, vinding , vond.
ervinding, Inverfie, omkeering, omkeer.
Inverteeren, omkeeren, omwenden.
Investigeeren , epfpeuren, navorsfehen.
Investieeren, bezit nemen, huldigen, verlyden,
Iavestiture, injlelling. Leengift- brief, huldiging.
IN. JO. IR.
Inveteratie, veroudering. Invincibel > onwinbaar. Invioiabel , onfcbsnbaar. invitatie, nodiging, at
porring. Inviroeren, aanporren, r
éigen,
Inüi.d.it ie , oxervloeyint
watervloed. Inundeeren, invloeyen. invocatie, aanroeping. Invoceeren, aanroepen, b
roepen.
Inyolveeren, inwikkelen
inwinden. In voi ut ie, inwikkeling, h winding, inwenteiing beftrikking. Inutii, onnut. Jon£hire, voeging , geleid
gewricht. Journaal, dagelyx , of dag
boek, dag register. Iracundie , granfchap, Ironie, fchimprtden, fchers
fpofpreuk. Irraifonabe!, onredelyk, on
biilyk. Irnt onaal, onreieliik. Irregulier, ongemeen., en
gejcinkt. Irreconciliabel . onverzoen' lyk.
Irreparabel , onverbeterlyk .
onvergoedelyk. Irreprehenfibel, onherispe-
ifi.
Irreverentie , oneerbiedigheid.
Irrevocabel, onwederrotpelyk.
Irrideeren , bcgekken , belagchen, befpotten, bejcbimpeu.
Irriteeren, tergen, htonicé, verkeerd (Ten-
IS. IT. JU 57
kate , Ned. Spr. I. D bl. 16. ) fpettig, Schimpende. ■ n Ifagoge, inleidinge.
Isiue, uitgang , uitkomfl , o- uitgang - recbt,
Item, desgelyks,.insgelyks, ' • soo ook.
Iteratie , hervatting. Iteratyf, meermaal. Itereeren , hervatten, her- halen.
Jubiieë, luit jaar, juigjaar,
jubel jaar. Jubileeren ,verbeugen, juichen.
Judicature, vonnis, Rechts-
pleging. Judiceeren , oordeelen, rech, ten, wyzen.
Judiciaa!, 1 gerecbtelyk , > recht fprekeJudicieel, J lyk.
Judicium, Richt'pleging , Recbt.
Juge, Rechter.
jugement, Oordeel, Rcchtl
Jugeeren, Rechten, Oordelen.
Juncture, voeging, lid. Julius, hooymaand. Jungeeren^ voegen. Junius, zomermaand, brakmaand , wiedcmaand,
Juramentum, "i
? Eed. Jurament , J
l Jurament Volontair , vry-
willigen Eed. (juratoire, by Eede. !.",-• . Cautie Juratoir ,
Borgtocke , en belofte by H eede,
58 JU.
eede , van kt ge'jjysde ti voldoen, ende zyn Perfoon if goederen niet te verfleken, of te vervreem dm.
Jureeren, zweeren. Jurifprudentie, Rechts-kun-
de, R echts - geleerdheid. Jurisdictie, Rechts - dwang,
Rechts - gebied . R echts •
macht, Rechts. bank. Jurisdictiefundeeren, bank-
vafi maken. Juriscon ulte, Juriit, Rechtgeleerde.Jus Agendi, Regt om te
ev ffchen van 't geene toe
gezeid is. Jus Reale, hebeenng. Jus Pcrfonaale, in fchuld. Jus Gentitsm. Volkcr - wet,
Volker - Recht. Jus Civiie , Burger-Wet ,
Bw ger - Recht. Jus deliberandi, Recht van
beraad.
Jus Hyporhecre, Recht van
'onderpand. Ju'i in Rem, beheering. Jus Posfesilonis , bezit -
recht.
Jus Privatum , byzonder Burger Rechts'Wet
Jus Publicsim s Gemeene Lands -Wet.
Jus Succeiiendi ab inteftato, verllerf recht.
Julticiecren , Gerechts - dienaars , Rechteren, Schouten.
Jufticier , Rechter , een Schout.
Jufti ie, Gerecht, Gerechtigh'id Rechtvaardigheid.
Jufti fiearen, gereckvaardigt •voorden.
JU. LA.
Juflitie Diftributive, begevende.
Juftitie Commutative, vergeldende.
Juitificatie , Rechtvaardigmaking,Rechtvairdi^ ing -
JufÜficeeren, ontfchuldtgen, vryfpreken.
Jufieeren, effen maken,gelyk maken.
Tuveeren, helpen.
ïuweelen , kleinodiën. • -
Labefacteeren, verzwakken, iviggelen , wegzakken.
Labeur, arbeid.
Laboreeren , 7
> arbeiden. Labeuren, J
Laborieus , arbeid'g, arbeidzaam.
Labyrint, doolhof.
Laceratie, verfcheuring.
Lacereeren / verfcheuren.
Lardecren , aoorjpekken.
Lachrimseren , weenen , fchreyen.
Lakey , navolger, loop -jongen.
Lamentatie, gekerm, jammer ■ klacht, weeklaging.
Lampet, wafch-vat, bandwaf ch- vat.
Laps, verloop van tyd.
Large, rykelyk, breed.
Lafcif, geil, wulps, brooddronken, dartel.
Lafciviteit, geilheid, brooddnnkenkeid-
Latireeren, Weg-fchuilen, zig't zoeken maken ,[clmlen-
Latitude, wydte, breedte, Late, wyd en breed. Latus, zyde.
La»;
la. le.
Laudeeren, loven, pryzen. Laudemix, heer gewaden,
leen giften. Laxeeren , lozen, losfen, ope.
nen.
Laxatie, lozing, losfing.
Leftie, leezing, les, Le&ure, J text.
Lefteur, leezer, voorleezer.
Lederen, kwetzen.
Lex Falcidia , een wet, wair by toegeflaan word, dat een Erfgenaam, welkers Erffenisfe zoo zeer met makingen was be zwaard dat 't r naauwlyks iets voor zig overfchoot, mogte voer zig behouden hei vierde gedeelte der Etffenisfj vry en.ie onbe zwaard, ende de makingbeurders het zelve afkorten.
Legaal, wettig, wettelyk.
Legaaie, onderzetting, [til zwygenie onderzetting.
Legaliteit, wettelykbeid.
Legateeren, befpreken , ma ken.
Legaat, afgezant, Heeren bode, Ëifmakirig, making, gifie by uiterfie wil ge naakt.
Legataris, Erf-dcéler, beur der, maakeling , [Ilutjer lied. Rechtsg. I. D. 2 b. 16. k. g. 10.]
Legatie, afzending, bezending , Gezandfchap, making , Erfmaking, gift.
Legende, verhaal, vertelling.
Legioen, krygs-heir. Legiflateur, wetgever. Legitimatie, bewettiging.
le. li. 59
Legitime, wettig. Legitime portie, wettig gedeelte , kinds gedeelte , dat is , in vyf of meer , de helft ende in minder als vyf, het derde part, van 't geen zy anderfints zouden hebben geëift; recbtely^e deel d.r Ouders , of Kinderen, of{ gelyk hee Httber noemi) wet noodi. ge deel. [Hed. R. 1. D. j. b. 19. k. 5. 30.] Legitimeert, bewettigen,
wettig maken. Lelie, kwetzing. Lofe Majefteit , hetgfle 3
magt fchending. Leviteit, lichtvaardigheid. Letitie, blynfc.hap. Letteren Requifuoir, brieven van onderling bebu , waar by een Rechter verZigt word, om een Vonnisfè by een ander n Rethter geweezen, ui; te wei •ken.
Liasfe , "J fnoer , fnoer cm 1 brieven, enkwif tantien aan te
Lias, J rygen.
Liasfeeren, fnoer-.n, ainrygen.
Liberyc. boekkamir, h' li.theek. bek kas-
Libel, gefchrift, amfchr/t, pleit-gefchrift,
Libeiaii, m:lJ, gulhartig, vry moedig. openhartig,
Liueralite;i, miUluia, misdadigheid.
Liber, los, vry.
L:bereeren, ver losfen, vrymaken.
ti 2 Li
6o LI.
Liberateur, verlosfer. Liberteit, FrybeidLibertyn, vry-geeft , vrygemaakte - knegt.
Licenten, "I verlof gel> den, ge-oor Liccnt, 3 looft.
Licentiaat, geheugde, toegelaten.
Licentiaat in de Rechten , toegelaten in de Rechten.
Licentie, verlcf, toelating , vrygeving, vryfpraak, oorlof.
Licentieeren, toelaten, vry-
geven, gehengen. Lieutenant, Stede - houder. Ligue , verbinding t ver
bond.
Limitatie, bepaling.
L'mite, afpaling.
Limiten, land-palen, landJtheidingen.
Limiteeren,. bepalen.
Linieeren, lynen, afflreepen.
Linea, lyn, afkomst, regel.
Linie recht, regelrecht.
Liquida-ie, afrekening, effening.
Liquide, effen, klaar, bloot, plat uit, bet geene zonder moeiten te rekenen is , week.
Liquideeren .afreskenen, effenen, we.k ma'.en
Litigeeren, krakeelen, piel ten, dingtalen.
Litigieus, krakeel!g, dingtalig-
Litisconteftatie. Rechts ple ging , voldinging , wanneet partyen tèn tvederzj dn l :are zaake door eifch en cntwoord , techtelyk
LI. LO. LU.
hebben overgedragen, en den Rechter daar door eenigekennisfe van dien begint te krygen.
Litifcontefteeren , Rechtsplegen, voldingen.
Litifpendentie , hangende zaake, pleithanging, vaanneer een zaak voor heenen -voor eenen anderen Rechter is gebragt, en daar nog is hangende, een verzet van een hangende Zaak , voort brengende.
Liïis finitie, ff, wanneer een zaak by een andere Regter , door vonnisfè is afgedaan, een verzet van een gewezen zaak voortbrengende.
Liturgie, eene gemeene dienst, in de kerk.
Locus , plaats , /lede.
Locaal, plaatfelyk.
Locatie, verbuuring. p-.cht.
Locupleteeren, verryken.
Logement , hüütefliging , herberg.
Logeeren, buisveflen, herberger:, t huis leggen.
Loge, "| hidsvefligi'ng , Lo^ys , J herberg.
Lo mbard, bank van leenmge.
Lombardier , leen - tafelhouder , tafel -houder , pand beieener, bankier van leeninge.
Longitude, lengte.
Loy, wet.
Loyaal, wettelyk.
Lubriq, flibberig, glad.
Lucïeeren, worilclen-
Lucrum Cesfan3 , winstderving.
Lu.
lu. ma.
ma. i ei
Luftreeren, verlichten, tia-
vorfchen. Luxurieus , geilheid , on
kuyshsid. Luxurien, geil, wceldrig,
ritfig, gul ftg. Luytenant, jiedeheuder, die
in iemands plaatsgefleldt is. Machinatie , kwaad ■ floo-
king.
Machineeren, kwaad -flooken , kwaad - brouwen , berokkenen.
Maculature , klad- papier , fcbeur - papier , [ommeflag.
Macuieeren, bevlekken, bekladden.
Magazyn, voorraad-fehuur, pakhuis.
Magie, tover-kunfl, geeflhan'lel,toverkunde ,wysbeid.
Magiftraat, Overheid, Overbeer.
Magifter, meefier. Magillracure , Üverheids ampt.
Magnanimiteit , grootmoe- ■
digheid. Magnanime , grootmoedig ,
groothertig, edelmoedig. Magneet, noord-Jleeu, zeil
fieen.
Magnificentie, heetlykbeid,
pracht, grootdadigkeid. Magniiicq, heerlyk, groot-
dadig, groots. Magnitude, grootheid. Majefteit, hoogheid, hoog-
maclaigheid, mogenbeid. Majores, voor. ouders. Mainteneeren, hand. haven,
beschermen. Maintenue, band-having,
befcherming. M aj us, bloei - maand. Maia nde, ter kwader trouws.
Malcontent, ongeneegd ,
t'onvreden. Maledictie, vloek , kwaad-
/preken, laflering. Malevolentie , kwaadwilligheid.Malevolent, kwaadwillig. Malheur, ongeval, romp. Malheureux, rampfpoedig ,
ongelukkig. Mnliüe,booshsid, kwaadheid. Maligniteit, boosaardigheid. Malitieus , kwaadwillig
boosaardig. Mancipatie, Vereigening,
overlevering. Mancipeeren, eigen geven,
vereigenen , overgeven ,
in eigendom. Mandaat, bevel, lafl. Mandans, bevel-gever." Mandataaris , bevelhebber ,
lafl aannemer. Mandateur , bevel-gever
lafl-gever. Mandamenten , bevelen ,
lallen.
Mandement , ! bevel, be-
> veling Mandament , J dag-brif. Mandeeren, Duvelen, be. laften.
Mandement Compulfoir , of Mandement Comptilforiaa!, dwang - levering, of een dagr brief mei dwang - levering, is een dag - brief, waar by een Gerechts - fchryver worU gedwongen, of bevolen, on iemand een affchrift van een gew ysde of dingtalen te geven , of gedagvaard, om te geven redenen, waarom by zulks nalaat.
Man-
& MA- M A.
Mandement de Appel, een dag brief van beroep , cf een dag - brief van hooger voor Recbt betrekki'g, waar by iemand beroepen of gedagvaard word, voor een hooger Rechter, of voor het Hof, Mandement de Appel in lorma, of Mandement de Appel met de Claufule van Inhibitie, een dag brief van beroep met opfcbortinge van 't gewys ■ de , een dag - brief van hooger betrek met opfchor' ting van bet gewysde ' dat is , dat het gewysde des laagen Rechters geen voortgang zal hebben, terwyl men beroep doet voor een hooger Rechter.
Mandement ae Appel, en te lief tegens den laps der fatalier. , een dag - brief van beroep, en herjlelling in zyn geheel tegen hst verloop der paal -ty ten, dat is, herjlelling tegens verloot) van d-n bepaalden tyd, binnen den welken men beroep meet doen.
Mandement, impetreeren, een dag-brief verzoeken om iemand te dagvaarden, een dag brief verkiygen, een dag-brief van den Hove bekoomen, een dag brief, verkrygt men by verzoek-fchrift aan 't Hof.
Mandement in Cas van As feurantie, een dag-brief om een verzekeraar uit recbt van verzekering te dagvaarden.
Mandement in Cas van
guatant, een dag-brief in geval van vrywaring , waar by iemand een ander dagvaard, ten einde dat by hem zal vryweren voor de uitwinninge.
Mandement in Cas van indemniteit, een dagbrief om' fchadeloos gehouden te worden, of een dag-brief in geval van fchadeloos houding,waar by iemand een uit der dagvaard ten dien einde, dat by hem zal zynefchade vergoeden, volgens beloften , of dat hy hem alle J'cbade, op eenig goed vallende, zal hebben af te keeren.
Mandement in Cas peti • toir , een dag - brief van rauwe Eisch, of een dagbrief van eer/Ie Eisch, Waar by een Eisfcher van een gedaagde iet rauwelyk, of ten eerjien, zonder te vooren daar over Recbt gefproken te hebben, is eijchei.de als zyn eigen goed.
Mandement in Cas van . Salaris , een dag ■ brief om te hebben betaling van verdienden loon.
Mandement om Aöie te inftitu;;eren , een dagbrief om zyn vermeend Recht in te Jlellen; dagvaardiging van vermeend Recht - infielling , of een dag brief om zyn opfpraak in ie Jlellen, is een dagbrief , waar by iemand een ander die zig laat verluiaen , iet tot zynen laste te hebben, dagvaard, dat
MA.
MA. f53
dat hy bet zeboe Rechtelyk zal hebben in te bren ■ gen,
Mandeinent om tetalinge van Renten, een dag brief om te hebben betalinge van Jaarlykfche geld winst.
Mandement om Condemnatie op een uitfpraak, een dagbrief om vërwyzing op een uitfpraak.
Mandement om de Arrementen gebaald overgeleverd tewor. den.
Mandement van Anticipatie , een dag - brief van vervroeging, of een dagbrief ven tydverkorting; Als iemand een Dag van Rechten gezet is , dewelke hy meend dat 'te lang ts , zoo verzoekt hy , dat dezelve korter mag gelegd worden, op dat alzoo zyn zaak eerder mag dienen. —■ Mandement van Attentaten, een dag-brief van d'.delykheeden , waar by iemand verzoekt, dat eenige dadelykheeien die gepleegt zyn, voor alle dingen zullen betjleld worden.
Mandement van AireSt op een Perfoon, een dagbrief met verlof van bezetting op een Mensch, -welke dag-brief verleend '. word, als de Aanlegger in zyn verzoek - fchrift te kennen geeft, dat de gedaagde vreemd is, kof veulagt van vluchten.
Mandement van Arrest op eenig goed , éen dagbrief met verlof van band - oplegging op eenig goed. •
Mandement van Authori- j fatie, een dag - brief van \ machtig - making : Waar by den deurwaarder vol- \ keme macht word gegee- J
MA. 6§
ven , cm te bezorgen, dat de bevoelen des Jiïofs datelyk bun fland mogen £''jpin.
Mandement van Benificie van Inventaris , een dag-brief van Boedel, befchryving te hebben. Een dag.brief waar by iemand word gedagvaard om een befchryving van een Boedel , of eenige I goederen te gt i JenMandement van Casfatie, een dag-brief van vernietiging , of te niet doe • ning , waar by iemand verzoekt, dat iet by den Rechter zal vernietigt, te niet 'gedaan, door ge. haald, of afge/cbaft worden, als eenband fchrift, belofte, of iets anders.— Mandement van .Cesfie, een dag - brief om afftand van goederen te doen, een dag-brief bm zyne infchutdèrs te mogen dagvaarden , om afftand Van goederen te doen. Mandement van Complainte, een dag brief van dat-lyke herjlelling in 't bezit, een dag - brief om terftond in zyne bezitting wederom ingelaten te wor» den, een da-r-brief om datelyk' zyn; bezittinge wederom te bekomen; of een dag-brief om terftond in zyne bezitting herfteld te worden; dat is eert dag brief, in zake van Nieuwigheid , waar by iemand verzoekt, terftond herfteld te worden, inzyn) I voor-
66 MA.
MA.
voorgaande bezit , daar by uitgeraakt is. In dit geval word een Raads heer van "t Hof afgévaardigt, om de uitgeflotene terftond wederom in zyn bezit te berflellen, zonder de gewoenelyke wys van Recht pleging te gebruiken , gebiedende ook met een - dat men hem zyne geledene fchade we derom zal vergoeden.
Mandement van debitis , een dag-brief om zyne fcbuldenaars te dagvaarden , dat is, als een Schuld-eisfcher doet dagvaarden verfcteide zyne fcbuldenaars , die uit zake van hand - Schriften, of andere fchulden , in hem gehouden zyn, en onder verfcheide Rechts ■ gebieden woonen, •
Mandement van defertie, een dag-brief van verftek , een dag - brief , waar by een beroep word verklaard te zyn verftee ken, om dat de paal-ty den, binn n dewelke het zelve moeste gefcbieden , • zyn verhopen.
Mandement van Evictie, een da^-brief van vrywaring, waar by iemand een ander dagvaard , ten einde dat hy bem zal vry waren , Voor uitwinninge.
Mandemtnt van Evocatie, een dag-brief van aftrek, waar by men verzoekt , dat een .geding hangende voor eenen laagen Rechter,
van dezelve zal afgetrokken worden, en voor den hoogen Rechter gebragt, en waar by den tegen dinger mede voor den h-.ogen Rethtet word geaagvaard.
Mandement van Imrnisiie in de Posfesüe, een dagbrief van inlating in de bezitting, waar by iemand verzoekt ingelaten te worden tot het bezit van eenige goederen. In dit geval zoekt iemand tot het bezit, daar een ander in is, ingelaten te worden, als gerechtiger daar toe zynde, dan den Bezin r.
Mandement van Inductie, een dag brief van tydvergunning , een dag-brief van bew illiging van tyd , dat is een dag - brief, waar by een fchuldenaar zyn fcbuldeisfchers dagvaard, en verzoekt te hebben vergunning van tyd, om de zetve te betaalen.
Mandement van interrupüe, een dag. brief van afbreuk des geiings , 't welk gefchiei dosr verloop des tyds, dan.r toe gefield, binnen welken men een geding vervolgen moet.
Mandement van Maintenu, een dag-brief van handhaving, en befcèerming in zyn bezit, een dag - brief om ge/lyfd, en ge/ïerkt te worden, in de bezitting, dat is, als iemand verzoekt gebandhaaft , geftyfd, en ge (Ier kt te worden
MA.
den in een bezit dat hy
Mandement van onwillig decreet , een dag-brief van verkooping van goede ren tot voldoening van eer, gewysde; Een dag-brie/ van openbaare verkoopinge van een fcbuldenaars goe deren, de welke uit bevel des Hofs, of van der, Rechter gefchied om het ge wysde te voldoen.
Mandement van prc-pofi??,:' van Erreur, een dag-brief om voor te Jlellen eene begane tnisfltg in 't gewysde.
Mandem.-nt van Purge, een dagvxardiging van onfcbul lig:ng van eene betichte misdaad, waar by iemand, die van eenige misdaad betigt is, den Schout , en een iegelyk dagviard . om daar van zuiver verklaard ts wor
den.
Mandement van Rauw Actie , een dag iirief van opfpraak van dé cerfls vo^r ReCkhetfekking, waar by men doet de eerfte Rechte Iyke opjpraak tegens iemand , een dag brief in zaken van de eerfte opfpraak. .
Mandement van Recom mandatie, een dag -brie} van bezwaringe, een dag • brief van verzwaring van givankenis tegen iemand te hebben. Mandement van Reductie, een dig-.brief van leroel v.m eene üpjpraak, of
MA. 6j
een dag-brief van beroep tan uitfpraak van gewillekeurde Rechters: of een dag - brief van beroep van een Zeg - genfchap, of een dag-brief van beroep van een Zeg genfchap van goeds mannen {anders gewillekeurde Scheidsluiden) aan hst Hof, of aan andere Rechters , dat is, als iemand niet te vreden zynde met de uitfpraak van gewillekeurde Rechters, of seggs.-Jchap van goede mannen, zyn tegeniinger voor den Rechter betrekt.
Mandement van Refornja» tie, een dag brief vin verklaar in ge, dat is, een beroep zonder otjcbors/lnge van het gewysde des ta.m gen Rechters , en ttraatby alleen maar ds kennisje van de krartipheid if on» kragtigheii ra i het eevje gewysde aan den hoogen Richter komt. Mandement van Reliëf, een dagbrisf van herjlelling in zyn geheel, wasr ny iemand vsrzaekt legen eenige misgreepen ofte verzul n herfteld te wordenin zynen voorigen ftait. Mandement van Reliëf de Appel, een da* brief van herftelling in zyn geheel, en hoo.'er beroep. Een dag-brief waar hy men verzoekt herjlelling in zyn geheel, en beroep tas hooger RechterMan .:cment van Reüef en Reformatie^, ten dag brief • 2 yaa
63 MA,
MA.
van herjlelling in zyn ge heel en klaring , een dag hrief van klannge en herJlellinge in zyn geheel tegens 'i ■verloop van de Paal-ty den. Mandement van Reliëf de Appel, of reformatie, een dag brief van berfleilkge in zyn geheel, en hooger beroep, of klaring , ef een dag - brief va>. hooger beroep, of klaring! en berfiellinge in zyn geheel.
Mandement van Reliëf er rauw Actie , een dag-brief Van herflellivge in zyn geheel, ende opfpraik van de eerfte voor Recht be trekking. Een dag -bri f waar by men verzoe'.t verheffing, of berftellins in zyn geheel en om wederom a's op nieuws ti mogen dagvaarden en dinj • taal voeren.
Mandement van rescisfir. een dag brief van handel braak . waar by iemai.v verzoekt, dat een handel, die aangegaan is, zal vei broken worden.
Mandement van revifie , een dag - brief om een gewysde weder te overzien, een dag-brief van herziininge van 't "gewysde of een dag hrief om voor t> ftellen eene begane misflag in 't gewysde. Een dag ■ brief waar by men verzoekt , dat een misflag die in een gewysde van den boogfleu Rechter gezegt , ü Negotiant, handelaar, koop man.
Negotieeren , hande'en handel dryven , verhan delen.
Nepotes 1 ......
' l kmdsktnderen ,
Neptes ƒ nakomelingen.
Neuter, 7
l onzydig.geen
Neutraal, J derh-
Neutraliteit, enzydigbei.l.
Nihil, niets, niet-met - al, niets ter Wereld.
Nihilpendeeren , niet achten, verfmaden.
Nobel, eael, braaf,
Nobiliteeren , veredelen , edel maken.
Noblesfe, Eieldom, Adel.
Nomber , getal.
Nombreeren , met talletters merken.
Nominatie, noeming,
Nomineeren, noemen.
'g- Nonchalant, tnachtfaam.
Nor me,, maat, voorbeeld, it- regel.
Nota, merkteeken, tal-let' >e ■ ter.
Notabel, merkelyk, aan' t- zienlyk.
Notaris , beam/t fchyver , i- openbaar-fchryver.
Notatie , beteekening. '- Note , teeken, merk, kenl, . teeken.
No eeren , aanteekenen , , letten.
Nordiceeren, doen weeten, bekend-maken. ■ Notificatie, bekendmaking.
Notitie, aanteekening, kondJchap.
Notoir, kennelyk , kenbaar. , Notule, merk-ceel, teeken* Jchri/t.
de Novo, op nieuw.
Novatie, vernieuwing.
Novatio, Jchuld - vernieu* wing , verandering van een voorgaande fchuld» in een ander fchuld ■ ver! band.
Noviteit, nieuwigheid. Nouvelles, nieuwigheden. Novalien, nieuw aangewon -
ne landen . drie'.landen. 1V0vember, Slachtmaand. Nugeeren, beuzelen. Nu!, niets.
Nulliteit, nietigheid, we.
zentlyk verzuim. Obedient, ondsidaanig.. Obedientie, onderdaanigbeid,
gehoorzaamheid. Obedteeren, gehoorzamen,
nakomen. Objcft, voorwerp, grond. Objectie , tegenwerping ,
verwys. K Ob-
~4 OB.
OB. OC.OD.OE. OF.
Obje&ecren, i veorwer-
> pen, teObjiceeren, J genwerpen
Obiter, ter loop, in 'tvoor-
bygaan. Obfirmeeren, vasthouden , hardnekkig op een ding blyven ftaan. Oblatie , aanbieding , opdracht , offerhande. Obleftatie , verlustiging ,
vet maak , verheuging. Oblefteeren , verlustigen ,
vermaaken. Obligatie , verband, ver binding, fchuld-kennis , fclmldbriev , verbintenis, hard ■ fch;ift, bond-fchrift, verplicht -fchrift. ObÜgeeren, verbinden,ver,
plichten, Oblique, fcheef. Obrepcie, influyping. Obreptyf, en "Subfeptyf,
onderkropen, ter fluip. Obfcuur, duifter, donker. Obfcureeren, verdonkeren. Obfceen, Jtordig, onkuis,
■ tmgefchikt. Obftructie, verftoppinge. Obfecratie, fmeeking. Obfecreeren , fmeekcn ,
bidden. Obfervantie, ~| waarnee■j ming, geK bruik, geJ woonte,geL Jlaging,op f merking, | eerbiedig' Obfervatie, j heid. Obferveeren, waarneemen,
gadejlaan, aanmerken. Obftacule , verhindering , hinderpaal, hinder.
Obft eeren, in de weeg ftaan, verhinderen . tegenftaan.
Obfïinatie, haifterrisheid, hardnekk igbeid, kregelheid.
Obilinaar, hardnekkig, halJlerrig, kregel.
Obtineeren , verwerven, behouden, verkrygen.
Obtrcftatie, lastering.
Obtrudeeren , opwerpen, oparingen.
Obtrufie, opdringing.
Obvenieeren , te gemett kernen , verhoeden.
Occafie, gelegendheid, voorval.
Oceident, west, ondergank. Occidentaal, westwaards,
westers. Occiudeeren, teefïuiten. Occlufïe , toefluiling. Occulte, verbergen. Occultesren, verbergen. Occupatie, iwesming, voor..
koming, entlediging, be-
zigheii, bekommering. Occupeeren , inneemen ,
ontteaigen, bezig zyn. Occurrentie, ontmce-.iging. October, wynmaand. Octroy , verleening , vergunning , gunst, vérlof.
gunst - brief, gunst tan
'sLands overheid. Octrojeeren , verleenen ,
vergunnen. Oculair, oogfthynlyk, fchyn-
baarlyk , zichtbaar. Ode, eerdicht, lof-zang. Odeur, reuk. Odieux, hatelyk. Oeconomie, huishouding,
huis - houw - kunde. Ofienceeren, beleedigen,
leed-deen, kwetzen, befeba-
OF. OL. OM. ON. OP.
OP. 75
fchaiigen , verongelyken. Offencie, leed, belediging,
kwetzing. OfTenfif, befchaiiginde. Offereeren . aanbieden ,
toedienen. Offert, aanbieding. Officie, ampt, plicht. Officier, amplman, ampts-
naar.
Officieus , plichtig , gedienP-g-
Olipodrigo, mengelmoes.
Orabrage, 1 fchaduwe.ag-
> ter denken , Ombre, 3 argwaan.
Ombrageeren, btftïnduwen,
overschaduwen. Ombragueus , fchaduwig ,
achterdochtig. Omisfie, over(lming , na-
lating.
Omitteeren , overjlaan , nalaten.
Omnipotent, alnogende.
O .n r> i pot en (i e .almogen heid, almachtigheid.
Omineus , rampfüig-
Onereeien, belasten , laden , overlasten , overla den. pak op leggen.
Onereus, lastig, beflommerlyk , gewichtig.
Onwillig Decreet, is een verkoopinge van de goede ren der fcbuldenaars, na voorheenen vonnisfè bekomen te hebben- ——
Operateur, werkmeefter.
Operatie, werking.
Opereeren, werken.
Opereus, arbeidzaam, werkelyk , groot, Zwaar.
Opificie, ambacht, handwerk. ■
Op de bonne toy, op het
goed geloof aan. Opinatie, wan'ng. Opinie, waan, m'.enïng,
drift.
Op.'nieeren, waanen, mee-
nen
Opinhtre, flyfzinnig, kre» gel-
Opiniatreeren , onverzettelyk byblyven.
Opinieus , verwaand.
Oportuin , gelegen , bekwaam.
Oppijrnoreeren, verpanden.
Oppignoratie, verpanding.
Oppofant, "7 verweerder,
> tegenjlrte. Opponent, J ver.
Oppofeeren, tegenfi l-
1 len, tegen-
C zeUen,we.
Opponeeren, dcrftaan.
Oppofitie , tegenftelling , weder/land, tegenweer, tegenftel.
Opprimeeren, I verdruken > ken , on. Oppresfeeren, ' detdrukk.
Oppresfie, verdrukking. Oppugneeren, bevechten,
beflryien. Optie, keur, kiezing. Optica, [chouwkonst, zicht'
konst. Opulent, ryk.
Opulentie, rykdom, over' vloed.
K 2 0«-
/6 OR.OS.OT.OU.OV. PA.
Oracul, hemelfpraak, Godfpraak, vnagbnak.
Orateur, redsnaar.
Oratie, reden, vertoog, redeneering, redening, gebed.
Ordinantie , gefchiktheid,
fcbikking. Ordinaris , gewoonlyk, ge-
meenlyk. Ordonnantie , inzetting ,
keure, Jchikking, bevel. Ordonneeren, fchikken, in-
ftellen, willekeurenOrdre, fcbikking, order,
hefteh
Oreeren, redenvoeren. Oriëntaal , van Oosten ,
Oostwaars , oprecht, van
't beste. Origineel , oorfpronkelyk ,
het Principale en eerfte
fchrift.
Ornament, verctering, gefmyde.
Orneeren, verderen, op-
tooyen.
Orthodox , rechtgeloovig , rechtzinnig.
Orthograpbie , fpelling, recht - fchryving.
Ostage, pand, gyzeling.
Ostagier, gyzelaar.
Osrendeeren , verteonen.
O.-tentatie, beroeming, po ching, fnorki: g.
Ostenteeren, brallen, pochen, beroemen.
Olifius, Ldig, yiel.
Oub iant, vergetig.
Outrageeren , leed doen, overlast doen.
Ootrage, fpyt, leed, overlast.
Ovaal, ei-trek, ei-rind.
Pacifïq, vredig, vreedzaam^
Pacificatie , hevrediging , vrsdemaking.
Pacisfeeren, verdragen, bevredigen , over een dragen.
Pacta antenuptiaiia, huwelykfche voorwaarden.
Pagadoor , Intaals • heer , penning ■ mee/Ier.
Page, zyde des boeks , zydienaar, zyagang.
Parement , brokkel-geld , klein-geld, betaling.
Pa-ïfibel , vreedzaam.
Païs, vreede.
Palais , princen-hof, Ko-
nings hoff.
Palfrenier, Jlal-knegt.
Palinodie , wederroeping, als men van iemand kwalyk beeft gcfproken.
Palbabel, tastbaar.
Paluïtre, broekland, moeras.
Palleeren , oppronken.
Panetier, die de zorg had over 't brood, tot 'sGraaventafelbehoorende [Matrh anul I. p. 466. Cap, 5. p. 363. Furetiere au mot Panetier. J
Parabel, gelykenis, zinnebeeld.
Parade , optopjzei, cppron-
k*n£ • glimp, vertooaing; Paradys, luit-hof, vermar
kelyken Hef. Paradox wonderfpreuk ,
wonderrede, engemeen. Par.iilel, evenwyd, evenge-
lyk.
Paragon, puik, uitfteekend.
Param ia, Jpnekwoord.
Eajaarip.be , hejlbryving , onderfchryvir.g , afaeeling. \ Paraphe, merkteeken, I
Pa,
PA.
Parapheeren , merken, teekenen.
Paraphrafe, uitbreiding.
Parate executie , fchielyke Rechtsvordering , uitvoering zonder uitftel.
Pardonnabel, vergeeflyk.
Pardon , vergiffenis . is een gur.fte van een vorst wc.a? by by de ftraffe , wegens een begane misdaad ver. diend, kwytfcbeld.
Pardonneeren, vergeven.
Parenteeren, bemdagfehappen.
Pareil, effen, gelyk.
Parenthefe, inwerp, tusfchen - rede, inreding, tusfchen ■ /lelling , invlying ., inzetting.
Pareeren, eieren, oppronken , tooyen , gehoorzaa men , te voorjehyn komen
Pareerfel, oppronking, cier fel, tooifel.
Paresfe, luiheid, traagheid.
Parfumeeren , beiooken, doorluchten.
Paritas, 1
> evenheid. Pariteit, J
Parlement, raad-hef, landaard, Gerechts - hof'.
Parlementen , bulderen , tieren , raazen.
Parlementeeren, t'Samenfpreeken , handelen van overgifte van fieden, of flerkten, van overgifte fpreeken.
Parquet, perk, nood.
Parochie, keijpel, wyk.
Parochiaan , kerjpel paap.
Parricida, vader, moeder ,
PA. 77
broeder, zuster, ofte kin.
der-moorder. Parcimonie, fpaarzaamheid. Partaae, deeling. Partifaan , mede■ ftander
makker. Parriaal , zydig, eenzydig. Participatie , mededeeling,
mede genieting. Participant , deelhebber ,
deelachtig , deelgenoot. Participeer en, mededeelen. Partye, deel, tegeudinger,
vyand, twister. Partitie , verdeeling, deeling. Particularifeeren , byzonder
maken, of zeggen. Particulier, byzonder, afgedeeld, ftukswys. Particulariteit , byzonder-
heid, nader berigt. Party ad vers, tegeudinger. Partyfchap, zydigbeid. Partuur, gade, weerga. Pasquil , fchimpfchrift ,
fteekfehrifi , fchotfehrift,
febimpdiebt. Pasfade, reisgeld. Pasfaae. weg, doorgang,
door-weg. Pasfaaier, reiziger. Pasfabel, lydelyk. Partaht , voorbyganger ,
voorby gaande. Pasfato, van den verloopen,
voorlegden, of voor gaanden
maand of ^aar. Pasfement, tint, boerfel,
dat men op een kleed boord. Pasfeeren , voortpaan ,
doorgain , v.oibypaan ,
verlyden . teneinde brengen , overtreffen Pasfepoort, vry ■ brief, vry.
reis brief, vrygeley • brief. ^asfif, lydende,
K 3 " Pas.
78 ' PA» PA. PE.
Pasfie, lydigheid , lyiing, zucht, drift, verrukking, ingenomenheid, hartstocht.
Pasfïoneeren , verrukken, inneemen.
Pasfïones aninr.x, hartstochten, genegendheeden.
Paftoor, herder, pbarheer , predikant.
Paftorye , een dorp gemeente onder een Leeiaar, heeraars Haat.
Patent, open-brief, bevel brief, openen.
Patenten , opene brieven van de hooge overigheid.
Paternel, vaderlyk
Patiënt, lyder, zieke.
Patienteeren , lyden , ditl den, gedogen.
Patiëntie, geduld, lydzaamheid.
Patria, Vaderland.
Patriarch , opper - vader , aards vader.
Patrimonie, Vaders - erf , Vaders-goed.
Patrimoniaal, Vaderlyk.
Patrimoniale - poederen , vry-erf-goederen], vryhave. .
Patriot, voorltmder, of Liefhebber van 't Vaderland.
Patronage, "} huisj bouderI fchap , I huisva-
Patronaatfchap, J derfcbap
Jus Patronatus ,
Preuve , Praibende . Friesterlyke inkomst, bet recht om een Prediker, enz. te Jlellen, ofte bevestigen.
Patroon, veorftander, votrfpraik. Meester, Huisvader , voorbeeld.
Patrocineeren , voorflaan, verdedigen.
Paviljoen, 1 Tente,veld-
„ ,. ( tente. Paveljon, J
Paufeeren, verpozen, rusten.
Payement, betaling.
Pais, 1
> vreede. Pax, J
Peccercn, zondigen, misdoen.
Pecunie!eftraffe,£eZs! -flraffe, ft.ajfe in de beurs.
Pecubièel, geldelyk.
Pedagoge , tuchtmeester, leermecfier, huislyke leermeefier.
Pedant, kindermeefter, melancbelyke.
Pedanterie , kinderwerk , leurerye.
Pedestal, de voet »f Jiyl van een Colomtne.
Peine, hreuke , ftrnffe.
Pellegrimage, beeviart.
Pellegrim , bevaart ■ reiziger.
Pene, flraf, biete, hreuke. Pene Extraordinair , eene
buyten gewoonelyke flraf. Penaal , ftrafwaardig. Penetreeren, doordringen. Penetrabel, doordringbaar. Penitentie, heiouw , leed-
fchap, leedweezen. Peniteeren , berouw hebben. Penfioen, huurloon, loon, wed-
PE.
PE. 79
wedde, eene faarlykfche gif te.
Penfionaris, loon trekker, Jlads - raad-gever , raadsman , loon ■ trekkend raadsman.
Per fe, door zicb of heviZelven, uit hem zeiven.
Per accidens, by geval.
Pe,r Capita , hoofd voor hoofd.
Per Cento, ten hondert. Percipieeren , ontfangen,
vatten, begrypen. Per confequentiam » rei,
by zaaks gevolg. Perdurabel, geduurig. Peregrinatie, reize, land-
reize.
Peremptoir, uit; eindig , uitvoer lyk.
Pjrftct, volmaakt
Perfectie, volmaaktheid.
Perfidie, ontrouw, trouwloosheid.
Perfumeeren, met rook vervullen.
Peregrimatic, uhlandigheid. Periculeus, gevaar iyk. Perykel , gevaar, nood. Pericliteere-n, wagen, beftaan.
Perimeeren, dooien, teniet doen, uit doen.
Periode, punt, flip, omloop , volzin, uitgang, lid, villoping.
Peripbrafe, 1
> mifpraak. Periphrafïs, 3
Pcrjurie, eedbreking, meineed.
erjureeren, meln- eeddoen. Permanent, vast. befttniig.
Permanentie, verblyvenheid. Permisfie, toelating, verlof. Permitteeren, toelaten. Permoveeien, beroeren. Permutatie, wisfeling, mangeling.
Permuteeren , wisfelen ,
mangelen. Pernitieux, fchadelyk, ver-
derffelyk. Per oreren, fluit-reden,
reden-fluyten. Per - oratie, befluiting. Perpendiculair , waterpas,
lood-recht. Perpetrant, bedryvér. Perpecreeren, bedryven. Perpetueel, altyd duurend ,
eeuwig. Perplex , verbaasd , radeloos , bedremmeit, beteu,
tert.
Perplexiteit, verbaasdheid , radeloosheid, bedremmeldheid.
Perquireeren , doorzoeken, doorfnuffeten.
Perfequeeren, 1
> vervolgen. Perfecuteeren, J
Perfecutie, vervolging.
Perfeverantie, velharding, volflanding.
Perfevereercn, volharden.
Perfifteeren , aanhouden, byblyven.
Per lift eeren hinc in de, voer replyq en duplyq op alles, daar by biyven, aan wederzyden voer tegen - weer, en na - weer by alles 't geen gezeid is.
Perfonagie , rol - fpeelder, kamer ■ fpeelder.
Per-
8o pe.
Perfoneel, hoofd voor hoofd. Perfoneele Actie, opfpraak Recht.
Perfonen, menfchen, luiden Perfpeélive, doorfcheuwlg.
doorzigtig. Perfpicuitas, duidelykheid. Per ftirpes, by kluften. Perftringeeren, bedwingen,
overhaalen. Perfuafibel , aanradelyk,
overredelyk. Perfuadeeren , vroed-maken , aanraden, overreden. Perfuafis , vroedmaaking ,
aanrading, overreeding. Pertinax , (lagging , ftyf-
z mnig, vuiien dreg. Pertinacie, dreggigheid,
flaggigheid. Pertinent , bebaorlyk , gefchiki,
Pertir.entie , gefcbiktheid,
befchikiykheid. Perturbatie, beroering, ver-
(loring. Perturbeeren , beroeren ,
verftooren. Periurbateur, verflorervan
de gemeene Rust'. Pervers, verkeerd. Perverfiteit, verkeerdheid. Per verteeren , verkeer en ,
omkeken. Petard, muurbreeker, flom
ftuk, die men vier de
Stads poorten bangd, als ' men die met geweld of
verrasfing wil iuneemen. Peter, doop-heffer. Petit, klein. Petitie, begeerte, eisch. Petitoir, rauwe eisch, eerfte eisch. Petitoire Actie, eene zaak.
die in den grond ende ten
pe. ph. pi. pl:
Principale vervolgd moet worden.'
Petitorium , rauwe eisch, als een Eyfcher iets rauwelyks, zonder te vooren daar over recbt gefprooktn te hebben, als zyn eigen goed is eyfchende.
Petuiant , dartel , brooddronken.
Petulanüe, dartelheid.
Peupel, volk, gefpuis, 't graauw.
Phantafie , inbeelding.
Phantasmata , voorbeeldzcls, fpoken.
Phiiofooph , wysgeerig , wyszuchtig, wys-geer.
Pb il o foph ie, wysgeerighe id, wysheid, wysgierigheid, wysvoording ,' wysheidzugt , wys - begeerte.
Philofopheeren , wysheid zoeken.
Phiole, fles, fpeeltuig met
fnmren. Phyfionomie, gedaantkunde,
aanziebtkunde. Picant, fteekelyk, fcherp,
fpits , fteehicatig, neets-
l*g-
Pioueeren, fleeken , iemand baatig zyn.
Piramide , naald, grafnaald. .
Piraat, zeefoover.
Piqueur , pairdeberyder.
Pieus, godvruchtig.
Piëteit, godvruchtigheid.
Piüage, roof, buit.
Pilleeren, pionderen, roeven, ftroopen.
Pigmeën , tanter-mannekens, elle mannekens.
Placcaat, plakfchrift, bevel, een beliefte..
Plac
PL. PO.
PO.
81
Placïaten, bevel n van
Lands overheid. Plein , effen, gelyk. Plainte, klachte. Plaifieren, vermaak neme Pla ifaofe, pehna kelykhei Plafftntj lullig, vrolyk. Piaifier , lust, vrolykheic,
vreugd, vermaak. Planeet, zweef-ft ar, dwau
fhr.
Plmee;cn , fchv-n , eff tien, flechten , doorvloe\ end Papier, door tymw't ter trekken . en maken dat bet niet door e flêtyd.
Planum, plat.
Flaufibel, prysfelyk.
PJauderen, hand klappen.
Plebeus 1 een man vai ( geringe forte Plebaan J een platter.
Pieniporentie , volmacht. PJeiiipotentiaris , volmach
tig. volmachtig ie. Plenitude, volheid. Piddoi, geding, dingtaal. Pluraliteit , meerderheid. Peenitent, iottvaariig. Fceaif.eren, berouw beiben Pcenitentie , berouw en lect-
•weezen , boetvaardigheid Pcena, flraf, mi.daad. Pcenaal, draf waard: g. Poir.ót, punt, flip, verhan
del/luk.
Poincten van Officie, zyn\ zedanige poinEten, als een Rechter, door zm tusjclien Ipreken, den eenen af den anderen, bclait te bewyzen, tot nader on derrigtinge.
ï
\r-.Police van Asiurautie , verzeker - hrief 1 Politycq, burgerlyk. Politie , hurgerfchap , hurn. gerlyke Regeeiing, burd. gerfand.
Politica, flaatkunde. , Polit, net, befchaafd, ge. flepen.
I Poli^amie , veel-wyffchap.
Poliz , verzeker brief. '■' Pollicifatie, belofte. i Poltron , fie.t, guit, blooi•■■ I hun.
. Pompe , flatie , pracht , 'i praal,
Pompeus , prachtig.
Pondereeren , overwegen.
Pondereus, gewichtig
Pontificaal, paujelyk. ,priesterlyk.
Po| ulair , gemeenzaam ,
flacatagtig , volkig. Populeus , velkryk. Port, 'haten. Portie, deel, gedeelte. Pofeeren, zetten, Jlellen. Politie , [telling , fland. Pourieo, Z ;n zodar.ige pointer, of ftellingen , wr.ar op de getuigen geboord worden. P< fltyf, gefield , flellig, 't geen men behtord te zetten , ofte waardig gefteld te worden. PosjSdeeren, bezitten. Posfesfeur, bezitter. Posfésfoir , bez'ttelyk ,
Recht om te bezitten. PosfesiTe, bezit. Posfibe!, mogelyk. Postponeeren , achter feilen.
Posieritelt , nakomelingfchap, afkomjle.
Pos-
82 PO. PR.
Postuir "J /
i ftal, geflate. Postuur J
Postille, uitlegging, verklaring.
Postulata, begeerten - eis fclen, verehfchirigen
Postulant, eiijch-r, verzoe ker in Rechten.
Tosiuiatie , af. eisfehing , af verdeling
Püftuleeien , af-éisfehen , eisjchen , afvorderen.
Posthumus "| een kind dat
7 na de dced\
Postumus, \. van zyn Fa-\
J der gebocren
Postmis-—J wend.
Potent , machtig , vermo gend.
Potentaat, geweld - heer. Potentie, vermogen, macht. Pousfeeren , aanftouwen ,
aandryven. Pour Suite, navolging,ver
vtig.
Pouver, arm, gebrekig.
Poudre de Sympathie , ftof van onderlinge trek, en gemeenfehip.
Poumait, fchilderye, af-beeldzel.
Practyk , bewerking , handel greep , endtrwind, in 't werk fielling.
Praclifeeren, in 't werk! ftellen, doen onderwinden.
Praftizyn , bewerker , uitwe>ker, Rechtsoeffenaar.
Premie, belooning. pryzing-
Pieparatie, btreidzel, voorbereiding.
PR.
Prealable , voor al , eerst. Pn politie, voerzetfell, voor' fl.lhng.
Prajfes," 1 vmzitt„ f Prefident , S ^
Praxis , daad, doening, oef-
fening. Prebeeren, verschaffen. Prebende, prove, v.komfle,
prieplerlyk, inkomen, dom.
hcerfchap. Precedent, veergaander Pr.-cedeeren, voorgaan. Precaveeren, verhoeden. Precattie, vtorhoede. Precario, ter Leede. Precellee ren, te boven gaan,
uitmunten, ovt rtreffen. Precept, gebod. Preceptor , meester. Preceptie, b^vel, beveeling. Precipiee , fttilte, jleilheid. Precipltatie, overyling, ver-
baaiting, voorbarigheid. Precipiteeren , everylen ,
neerflorten, verhaasten. Precipicant, haastig, voorbarig.Precys, juist, flipt. Predecesleur , voorganger,
voorzaat. Predestinatie, voerfchikking,
voorbejlemming , voorbefcbikking.Predestineeren , voorfchik-
ken.
Predicant , voor-leeraar ,
uitroeper, preer. Predicatie, voor - leering , ieer-reden , prediking , verkondiging. Predi&ie, voorzegging. Preëminentie , uhjlekendbeid,
PR.
PR.
beid , voertrejfclykhcid , uitliek.
Preëminent , uit/lekende, voort? effelik.
Prefect ure , drost-fchap , opper voogifcbap.
Prefatie, voorreden.
Preferentie, voet deel, voordeeling.
Prefereeren , voordeden , voortrekken, meer achten, voor een ander gaan, de voorkeur geven.
P.efigeïren, vtorbtfiemmen, voorhepaalen
Prefixie , voorbefiemming, , voorbepaling.
Pregnant, 7
> dringende. P/esfant, J
Picjuditie. ■) nadeel.vtor-
l oordeeling ,
Prejudicie, f achterdeel .
Jj vooroordeel.
Prejudiciabel , fchadelyk , hinderlyk.
Prejudiceeren, lefchadigen, veoroordeelen.
Prelaat, Kerkvoogd.
Prelature, Kerkvoegdye.
Prelegateeren , veor - uitmaken.
Praelegatum, -t voor - uit > makingen. Prelegaten, j
Preludium, voorfpel.
Prematuer, 7
r onryp , onPrematuur, J tydig.
]
Premeditecren , voor • bedenken.
Premie, wedde, loon,pry:t verteering, verzekerd geld, belooning.
Premisfen , vtorzen iingen, liet geene voor henen gaan.
Premitteeren, voorzenden , voo. heen ■ zenden , voor af zenden.
Preoccupatie , voorkoming, voor opneming , voorinneming.
Preparatie , toebereiding , voorbereiding, gereeafch f, bereiizel.
P,eparatoir , toebereidthk, by voorraad.
Prepareeren , toebereiden , vot'be/eiden.
Prepoftcere, verkeerd, bet achterfte veor.
Preposteratie , verkeerddoening.
Prerogatyf, voordeel, voorrecht.
Presbyter, ouderling, pr'.es. ter.
Prescientie, veorwttenfchxp, vo^rwetenbeid.
Prefcribeeren , voorfcbryven, verjagen.
Prescriptie, verjaring, bevel, voorfchryving
Prajscriptio , verjaaring , verzet, fp-uit ende uit het verloop van zekere Jaaren, bi de wetten - daar toe gefield.
Prefent, tegenwoordig, een gefchenk.
Preic.nra.ie, ambieding, ovirboiing.
Prefentatie dosn, U een regtelyk voeijl-ig doen, van iet, waar mede men
j 2 ver-
84
PR.
PR.
•ver/Iaat, te mogen vol'' I
ftaan, I Fiefenteeren , aanbieden , I
overbodig zyn. Pretentie , tegenwoordig- ,
heid,
Prefentabel, aanzienlyk. 1
Prefervatie, behoeding,ver' , 1 hoeding. bewaring. \ 1
Preferva;yf, verhoedig, bewarend.
Preferveeren, heboeden,behouden, befchutten
Prefes , voorzitter ,opperJle.
PrefUent, voorzitter, raads hoofdman.
Prefidentie, voorzitting.
Prefidceren, voorzitten.
Presfant, dringend.
Prekeren, drukken, dringen, voortdryven.
Prestantie, overtreffing.
Prestatie, volvoering.
Presteeren , betoonen , te weeg brenpen , voivee ren, goed doen.
Prestatie van evifhie, uitwinnings bedryvir.g. _
Preltatie *an indemniteit, fchidelooslwuding.
Prefumeeren , vermoeden wanen.
Prefumptie, vermoeding, wuan, laat.
Prefu^ptueax. verwaand , vermetende, laatdunkend.
PreRü'pooeeren , vast/lellen, voer heen bedingen,, voor-onderftellen.
Prefiippofitie, vast ■flclling, voorbeding , voor ~ onder (telling,
p- etendeeren, eisfehen, voorwenden , afvorderen.
Pret; mie. eisih, cfvorde ring, 'voorwsnUïng-
reteritie, voorbygar.ing.
re:e'i-:ercn, voorby gaan.
retext, dekzel , voorwending tot een fchyn.
. . . onder Pretext, tot een dekmantel.
'retieux , kostelyk .dierbaar.
'fstium", koop fchat.
'revalueren , overtreffen, te bt.ven gaan.
'revai icatie , overtreding , te buiten ganing, vergryping.
'revaiiceeren , te buiten
gaan, vergrypen. Prevenieeren, voorkomen. Preventie, voorkoming. Prevoost , zede • firojfcr,
tucht-voogd, tucht-viees-
ter, drost, geweldige. Pfeuve , proeve , bewys ,
item , gcestelyk inkomen. Primaat, opper ■ kerkboofd ,
eerstbeid. Primo, ten eerflen, Piimitif, eerfte, eerfteling,
oorfpronkelyk. Piimogenituie ,eerstgeb:ren-
febap , eerstgeboorte.
Prins, 7 vorst, voogd,
- . ■ f Hoge overheidPnnce, j
Principaal , vnrHeemfte , voornaamfle , zaakwi.lig, zelf febuhig.
Principe, beginfet.'
Prior, eerfte, overfie in een Convent. •
Prifatie, waardeering.
Prifeeren , wiardeeren , fchatten.
j Privaat, afgezondert, byzonder,
Pri
PR.
PR» 55
Privatie, tntneming, anfi beering, beroving.
Privatim, onder de band.
Privé, byzonder.
Priveeren, ontnemen, entzetten, beroven.
Privilegie , voorrecht, hand vest.
Vn i'egeeren, voorrecht geven.
Pro Contante, voor gereed geld.
Pro rata, naar behoorte, naar aandeel'
Pro anno, voor een Jaar.
Probabel, htwyfelyk ,wsarfchyrlyk.
Probatie, beproeving, bevjyzing, proef.
Probeeren, beproeven, bewyzen , waarmaken.
Frobleme, leerbeeld, -maag (luk, werk/luk , vertoog, voor/lel.
Procedeeren , voortgaan , voortvaar en, dingen, pleite' j bevorderen.
Procderende perfoonen , dinglniden.
Procedure , voorgang , ding* taal , pleithandel, bepleiting.
Proces, geding, twistzaak,
Rechtspleging. Procesfie , ommegang. Proclamatie, uitroep. Proclam-eren, uitroepen. Procreatie , teeling, voort
teeling. Procreëeren, teelen, voort
trelen
Procuratie, voorzorg, vol macht, la*t.
Procuratie ad lites , volmacht om een Proces te vervolgen.
Procuratie ad negotia, volmacbt om eenige zaken te befchikken.
Procureeren , verzorgen , voorzorgen.
Procureur , verzorger , pleit bezorger, volmacht, taaiman, gevolmachtigde, voorzorger.
Procureur Generaal, algemeen verzorger, gemeent verzorger.
Promi^fie, belofte, toezeg, ging.
Promitteeren , toezeggen , belooven.
Piodige, "L doorbrenger , Prodigus, J kw^-goed.
Prodigi, quist - goederen.
Prodigaliteir, kwisting.
Prodijjeeren , verkwisten , doorbrengen.
Prodigieus , wanfchapen , wonderbaar lyk.
Pioduceeren, de /lukkendes gedings overleggen , of voortbrengen.
Produclie , voortbrenging , ovenegging.
Pioduüt, vtortbreng, ukkomst , uitgebraakte.
Produifant, voortbrenger.
Profaan, onheilig, werelds, godloos.
Profaneeren , ontheiligen , ontwyen.
Profereeren , uitfpreken , uitten, voortbrengen.
Proiïteeren, vorderen,winning doen, belyiten.
Profyt , voordeel, winst.
Pioiïtabel, voorieslig,w!n-
mg.
L 3 Pro-
86 *• PR.
Profesfie, belydenisfe, voorgeving, ampt , aangenomen dienst.
Profes for , hoofd - leeraar ,' opper - leeraar , hoofd School-meester _ hoofd bevorderaar , Lands-leer aar. S
Profligeeren , 'nederflaan, \ nederwerpen- \
Profuge , toevlucht ,, voorvluchtig,
Profufie, kiv'vsting, verplenging. .
Prosenie,gepacht, afkomst.
Prognosticatie, voorfpeiling, voorduiding.
Prognostiqueeren , voor kennen, yoorMiden, voorkundigen, vootfpetlen.
Progiedieeren, voortgaan.
Progresiïe, voortgang.
Proliibeeren, verbieden, beletten.
Prohibitie , verbod , belet t'mg.
Proje, buit, toof. Project, voorwerp , entwerp.
Projecteer en, 7 voorwar
> pen , ontProjicieeren, J werpen.
Prolatie. voortbrenging.
Prolegomena , voor - redeneringen.
Prolix, ivydloopig » langzaam.
Pologe, voorrceden.
Prolongatie, verlenging, uitflelling.
Prolongeeren , verlengen, uitfiellen.
Promittceren, toezeggen.
Praïuttent, bslooïer.
PR.
Proraisfio, belofte, toezeg-
Promo-ie , bevordering ,
voortzetting. Promoteur , veorleller ,
voortzetter, voorde.raar. Promovceren, bevorderen .
voo'tzetten. Prompt , vaardig , gezwind,
zonder hakkelen. Prornptitude . vaardigheid,
gezwindheid. Promu'gatie , verkondiging. Promuigeeren, verkondigen. Pronancieeien, ttitfpreken ,
vonnis uitwyzen. Pronunciatie , uitfpraak,
uitfpreking. Pronunciata , tuigenisfm,
Piopagatie, 7 vzcrtplan-
? ting, uitPropugatie, J breiding.
Propageere», voortplanten ,
voortzetten. Proper, klein, dun, net,
eigen.
Pi opheet, Gods ■ tolk , waarzegger , voorzegger.
Propbeteeren , voorzeggen, ueiarzeggen , p'eeken , uitleggen , eenige voorzeggingen.
Profhetie , voorzegging , openbaring.
Propice, goedgunjlig , toe-
; gedaan.
Propir.quitas, 7 nalnheid, ?■ bloedverPropinquiteit ,J wandfchap
[Proponent, voerfleller, begin leeraar.
Pro-
PR.
PR. %7
Proponeeren , vtorftellen, votrbouden , vierzexten.
Proportie , evenredenbeid, gelykmatigheid, voordie ling, evenheid , even - bedeeling.
Proponioneeren , evenredigen , vergeleken.
Propoost, voerneemen , begonnen reden.
Prornftren, voor/feilen.
Prop-ficie , veorflel, voortelling.
Propofitie van erreur, voorftel van een misflag in een gewysde.
Proportioneel. gelykmatig.
Proprie , eigentlyk.
Proprietaris , eigenaar.
Proprietas, 1
... f eigenfcUp. Proprieten:, -»
Proprium , eigen, eigenfchap.
Propulfeeren , vetrdryven , te rug dryven.
Prorogatie , uit/lel , verlanging , Item , een veor 'yer gegeven verzoek, everdaging.
Prorogatie van Jurisdictie, overgifte van Rechts dwang , deMr by men in den Réchts - dwang van een hoger Rechter bewilligt
Prorogeeren , uitftellen]; verlengen.
Proscindeeren, affnyden.
Proscribeeren , verbannen, verzenden.
Proscriptie , ban , verbanning.
Profe , rymltts , onberym , enrym.
Profecutie , affnyding. Prospicieeren , voorzien,
van verre /laan, toezien. Proipecr., uitzicht. ' Prospereeren , welvaren ,
veroveren. Prosperiteit, voorfpeed ,
welvaar i. Prostittieeren , zich zeiven
tot fcbanielykheid ten toen
ftellen, gemeen maken. Prosterneeren , nederwer-
pen.
Protectie , fthut, befchut,
bejcberming. Proteéleur, befchutter, be-
fchermer Protegeeren , beft hermen ,
befchutten. Proteftant, tegen/preker
tegenbetuiger. ' Protest, voorbetuiging, weder fpr aak , verwerping
afwyzing. Recht betening*. Proteifatie, tegen/praalt,
on/chuid - tuiging , Vry.
betuigings Recht. Protefteeren , voertuigen
weder fpreeken, verwer.
pen, zig zeiven ergens
tegens beklaagen. Prothocol , jehryf- beek
klad-beek, Jehryf- rol',
beworp - boek. Prothocolleeren , te boek
ftel'en. Provenae, inkomst. Provent, inkomste. Proverbe, fpreek ■ woord ,
fpreek - wys, fpreuk , by.
fpreuk, wys faak. Proviant, voorraad. Provirient, voorzienig. Provideeren , voorzien. Providentie, voorzienigheid, ' veoniening
Pro-
83 PR. PU.
Provincie , landfchap . verkeerd landfchap.
Provinciaalen - raad, landzatigeti - raad , landfchapsraad.
Provifie , voorzienig, voorraad, zaak, voer-loon, voor eerst.
Provifioneel , by voorraad, voor eerst tot opzeggings toe.
Provifoor, oiziender Provocatie,. uitdaging, porring , beroep.
Piovoqueeren 1 uitdagen ,
C porren. Provoceeren J
Prudent, voorzichtig.
Prudentie , voorzichtizheid.
Publicatie , afkondiging.
Publiceeren , afkondigen , aflezen.
Publycq, openbaar, 't ge meen dgen , gemeentelyk, Wereld kundig.
Pudyk, Jchaamtelyk, fclutm achtig, eerbaar.
Pudicitie , kuisheid, eer baarheid
Pueril , kinierlyk.
Pu.'ritie, kindsheid-
Punctueel , gefchiktelyk , net op zyn [luk.
Punctum, punt, (lip, klinkerflip, te weten , ati in de Hebreeuwfcbe Taaie gebruikelyk is, zinfcheidings merk.
Punitie, flraf.
Punierëen, firaffcn.
Pupil, Wees onmondig ki<~.d.
Pupillen , onbejaarde Wee teen.
Pupillariteit, onmondig-
PU. QU.
heid , minder • jaarigbeid' Purificatio , reinmaking,
zuivering. Puriiicceren, reinmaken,
zuiveren, vervullen. Puriteit, zuiverheid. Puritein , zuiver , zuiver-
geest, vrygeest. Purgatie, zuivering, los.
fing.
Purgeeren, zuiveren, verfchonen , veronrfchuldigen.
Purge, verj'chooning, ontfchuldiging.
Purge Crimineel, een dagbriev, om zig te ontjchuldigen van eene aan* belichte misdaad.
Putaiyf, achtenilerwys, vermeen'.elyk.
Puer 1 zuiver , [helder ,
/* onfchuldig. Puur ^
Putrefactie, verntting.
Quadraat ~l vierkant, vie-
r rondeel. Quadrant J
Quadragefima, de vaflen.
Quadreeren , voegen , pasjen , vierkant maken.
Quadruplvque , antwoord op het derde inbrengen van aen aanklager.
Quadrupliceeren, viervoudig maken.
Quarantaine, veertig daag* fcbe vafling, of tyd van afzondering , als iemand van eene bejmette plaatze komt, daar de pe.t is.
Qualificeeren, hoedanig maken , tytel geven.
Qua-
QU. s
Qualificeerf per.roon , et man fan aanzien en fla-
Qua[ifica:ie, hoedanigmi king.
Quahteit, aanzien, heit higbeid, gedaante, ftaat tyfl , aanzien, eerdot ning.
Quantiteit, grootheid , me nigvuldighetd , m'eenigte hoog - grootheid, boog ver mogendheid, v el-beid.
Quanti miooris, is, een Ac tie , die ir.gchragt word als iet te veel, of lover, de waarde gekogt word, daar by men verzoekt we derom te hebben penningen te veel gegeven.
Quanti piurimi, als de ver kogte zaak meer waard is als dezelve is verzogt, en de men verzoekt zoo veel meer, als bevonden zal worden te b~ehooren. Quartair) , vierdendaagfchs koortze.
Quarier , vierendeel, eene wyk, gewest, lyfsgenade.
Quamermeester, wykmees ter.
Quaria fakridia, is het vierendeel van de geheeleerf fenisfe, bet welk de erf ge naam, met al te veel ma kingen belast , voor har, vry mag behouden er.de aftrekken, en de reste aan de making - beurdsrs ove gee ven.
Querel, krakeel, klachle. Qaerelleus, krakeel'g,twistig.
Querelleeren , krakeelen , beklagen , klager^
QU. RA. 8fj
n Quesiie, gefchil, vraagftuk. ,t [ Questioneeren, ondervraa*
'-] gen> (Quidam , kwant , vent, | fnaak. t QuiJ pro quo , het eene
■voor het ander | Quiesceertin, berusten,rus* v ten.
, ; Qoietude, gerw.theid. Quinqueneile, vyfjariguit' liet. [brieven van resJ pyt; Huber. hed. RegtsI eed. s b. 43 k. § ii ] I Quihte esfentie, hoogfta I kracht,
Q.iitantie, kwyting, kwyt' blief, kwytfcheiding.
Quiteeren , verlaten , ont* ftaan, ten goeie fchulden.
I Quohier, een Reken-hoek,
een Register. \ Quote , aandeel, mate, deel,
portie.
Quo:eeren , aantekenen ,
tekenen. Quotifatie, fchatting, op.
teehning. Quotifeeren, fchatten. Rabat , afkorting , afftag
van de Somme. Rabatteeren , afkorten, af fliart.
Raconreeren, vertellen.
\n t.
Redondeerers, 'ove'rpleiyeti, he> vloeyen,te rugge vloeyen.
R'doübleeren, verdubbelen.
Red'ii.blement, van 't In terdict, is, warneer ee < gedelgde in zaaken v-.n bezit, voor/leid , dat hy zeiver in 't bezit ts., en daar in wil gejlyfd worden,
Re'res, herjlelling Redres (eeren, hernellen,
befchfcken, Reduceeren , w:derleider, ' te recht brengen, herbren. gen. Item. van een meerder op een minder getal brengen. Reductie, herbrenging, her' leiding , ' herjlelling van een meerder tot een minder getal, Item. beroep van een uitfpraak van goede mannen.
ec'uftio, is, "Is dcor beri ep aan den Have, van een uitfpraak by goeie mannen eedaan, dezelve gebra'gt word tot het geënt goede mannen hadden hehooren te zengen.
.eëi, dadeiyk , werkelyk , wzarlyk.
teferonci'rien , overurenge s, vtr'ialer..
lefereéren, Verhalen", bybrengen.
l-ficieeren, herm-.ken, vermalen.
lefeétie, verfrisfng, vermak iug,
leflectcèren , verbuigen , ombuigen. ergens na toe buigen. —••
leüectue , ' verbuiging wecrflrrg , weerbu:ging , afker'ng, ttéheiging.
Pleformateur, hervormer.
ileformatie , hervorming . zuiv ring, klaring -s een beroep van een vonnisfè tit eer. hooeer R ictllei , mits hetze've onder Borgtvht voldoende.
Reformeeren , hervormen, '•zuiveren item, verzoeken van een hooger Rechter lierpletd te wordea , en verbeterd te hebben een vonnis, dat van een Laager R'cbter tol nadeel gewezen is.
Refractie , wsnfcbouwing,
verbreking. Refrenatie, betoming. Refrenabel, betomeiyk, Rcfre!'cv.ecren. ve-varsfehtn. Refuge, toevlucht. Refugeeren , toevlucht nei men.
Re-
RE.
RE.
Refundeeren , vergelden, opbrengen.
Refufeeren, weigeren, afduw, van de handwazen.
Rtfus , weigering, Refutatie , wederleg, we.
derlegzing. Refureeren, wederleggen. Regard . opzicht, aanzien,
echtnecming. Rf-gaa!, ktiinklyk. Regalien , Konings Recht,
voorrechten. Regeneratie, wederbaring. Regent, beftvrder. voogd, R' gin ent, beheerfching, be-
Jiier. item. , een hoop
krygs- volk. Register , tafels, rol, bial
wyzer, blaffen, lyst. Reg-ftreer... , oijckryven. Reglement Jchikkir.g , ordre. Regneerea, heerfc hen, be
pieten, ' Regres, verhaal, of verhaal
op een ander. R "re:teeren , berouw hebben.
F- . et, berouw, l-edwtzen.
Regulier , ge-egeld , gefchiki , recht - uit.
Reguleeren, fchikken, regel n, fiieren, voeden.
Rejeéteeren , verwerden.
Rejecïie , verwerping,
Reiteratie , herhaling.
Rei tereeren , herhalen, hervatten
Rei vindicatie , Rechts uitvoering, uitwinning, zaaks eigen aantaal.
Relaas, verhaal, vertelling.
Relateeren, vertellen, ver halen zyn wede rvaren,
Relatie, betrekking, verhaal van vettichtinge.
Relate , opfichtelyk , met opzicht ergens op.
Relaxatie, losfmg, ontflaging, ontlosfir.g, verbreiding.
Reiaxeeren , losfen , entflaan.
Releveeren, opheffen , verheffen, he" ftellen.
Rthef, betftelting in 't geheel, herfisibrief.
Reliëf tegens indebite ver. heffing, lierflelling in zxn geheel tegens de onjekoorlyke verkryging van een dag briev.
Reliëf teegens de i'ids-bita interjetfie van de app;Ilatie , herjlelling tegens
, de o\Leijon>lyke inbrenging des beroeps.
Reliëf tegens de indebite exploteringe van de appellatie, herjlelling in zyn geheel tegens de ontydige oekendmakinge desbeteeps.
Relive.menr,, ontb ffing , verheffing.
Rel;, ic, Gods- dienst.
Religieus, Gods aienfiig, godpliflllig-
Reiiq'.ia , o»erblyfzel, overfcbit, het geene itm'ana hy flot van rekening Ichuldig bijt. "
Rellquien, overblyvzelen.
Remarque, aanmerking.
Remarqueeren, aanmerken.
Remiiourfeeren , weer-uitgeven , weer betalen.
Remedie, hulpmiddel,beelmiddel.
Remedieeren , heelen, genezen., weder te recbt brengen.
M 3 Re.
94 *' RE.
Rememorieerin, herdenken, B
weer-verhalen. Reminiscentie, herdenking. Remisfie , overzetting, overzending , overmaking , vergiffenis, vergeving. Renucteeren, overzetten, overmaken, kwytfchelden. Remonftrant , vertoaner , i
aanwyzer, , Remonftrantie, vertoog. 1 Remonftrceren, vertaenen. Reinoveeren, weeren, af-;}
wenden. Rencontre, ontmoeting, be
jegening. Rencontreeren, ontmoeP.n,
bejegenen. Rendant, rekening ■ houder, 1 Rendevous, vergaderplaats. Rentort, verjierking, Renonvë, vermaardheid. Renomiaecren , vermaard maken, vermaren.
Rencnciatie,] ontzegging, > opzegging. Renunciatie ,4
Renoncieeren,") ontzeg-
> gen, opRenuncieirenJ zeggen.
Refiovatie, vernieuwing.
Renovatio, is de tweede acinmaninge, dis een deurwaarder doet, aan de „eme die een vonnisfè tot %m nadeel heeft.
Renoveeren, vernieuwen.
Rcnveifeeren, verkeeren , ommekeer en.
Renverfaal brieven , weder ■ blyk-brieven , ontkrachting - brieven , tegen-brieven.
RE-
envoy , verzending , wederz.nding; is een verzet waar'by een gedaagde verzoekt van den Rechtbank daar voer hy geroepen is, entjlaagen , en na zyn dagelykzen'Rechter gezonden te worden. .ennjyeeren , verzenden,
wedsrzenden. Leparatie, vermaking , vergoeding, hsrmakiag. 1 leparatje van Attentaten, is een herfteiting van alle dadehkbeden die by ie' mand", tegen hit verhei van den Rechter zyn gepleegd.
lepateeren, vermaken,vetgoeden.
leparabel, berflelbaar.
lepartieeren, verdeden-
Repartitie, bedeeling, aandeel, verdeeling.
Repasfeeren , weder doorgaan.
Repeileeren, verdryven, te, rugge dryven.
Repeteeren , herhalen.
Repetitie , herhaling , verhaling.
Replicate , antwoerdelyk , tegenweerlyk.
Replicatie , ontvouwing , hervouwing, herhaling.
Repliceeren , weder-zeggen , weder • antwoorden.
Replycq , wederzegging , weder antwoord verantwoording.
Replyq met middelen, is de tweede fchriftuur van een Eisfcher , wair mede hy des gedaagdens antwoord wederleid.
iRepos, ruste, verpozing. c Re«
RE»
RE. 55
Ripefeeren , rasten. ver pozen,
Reprehendeeren, berispen.
Reprehénfibel, berispelyk-
Reprehenfie, berisping, beJtraffing'.
Reprefalie , weder - neeming, weder-eisfching , met geweld, bekommering, ende bezetting em 'de ge meent zaak.
, . . . brieven van Repre falie, brieven van wederneming &c.
Reprefentatie, vertoning, plaats ■ vulling , van een ander , is plaatsvulling wanneer de Afkomelingen, in de plaats van hare voorzaten, tot een erffenis van hare magen komen.
Reprefenteeren, vertoonen, plaats vullen, verbeelden, in plaats van een ander komen.
Recrimeide, bedwang, beftraffing, verivyting.
Reprimeerea , verdrukken, bedwingen.
R e p r i f e, ie rvait in g.
Reprobatie , verwerping , wraking, verwyting.
Reprobeeren, wraken, verwerpen.
Reprocheeren, verwerpen, wraken , berispen , wederleggen.
Reprochabel , verwytelyk , verwerpelyk.
Reproche , berisping, wraking, verwerping: is eer, Schriftuur, waar by iemand de getuigen vanzyr, wsderpartye, en baar zeg gen flraft, en wrna'n.
Repromi9fie, weder . belofte
Repromitteeren, weder beloven.
Republycque, gemeene-best i gemeene ftaat.
Repudiatie ,1 Verlating t
? verftoting. Repuüi'.', ■»
Repudieeren , verflmen , verhaten.
R.epugnantie, tegenheid,tegen , of weerftrevigheidi
Repugn eeren , bevechten , tegenflryden.
Repulfie , verdryving, afweering.
Repuls, afflag , weigering.
Reputabel , achtbaar.
Reputatie , achting , achtbaarheid.
Reputeeren , achten , weder op denken.
Request , verzoek , verzoek - fchrift.
Requeste , is een verzoekbrief , waar by iemand zyn begeerte en meening bekend maakt.
Request Civil , heuscb verzoek van herjlelling.
Request Civil om de Conclufie te amplieeren , verzoek - fchrift om zyn hefluit in Rechten te mogen vergrooten.
Rerjuirant, eisfcher , aanlegger, verzoeker.
Requireeren , verzoeken , eisfehen.
Requifitie , verzoek.
Requifitorien , verzoekbrieven , verzoekingen.
..... Letteren Requifitoriaal, verzoek - Jchrift.
$g RE,
• RE.
te daar by den eenen Rechter aan den anderen over iaaging , ofte uit win \ing van een vennü verzoekt. Res zaaken.
Rescrip-ie , fchrift, weer-
fchrift. Rescri'jfteren , antwoorden,
weds'jckryven, Resconcreer -n , ontmoeten,
wedervaren. Rescindeeren , affnyden ,
vernietigen. Rescisfie , afbreking » «ƒ-
fnyding , vernietiging. Referva.ie t teorbehouReferve , $ ding. Reierveereu , behouden ,
voorhuu *en Refico , gevaar. Refidcnt, verblyver, plaatshouder.
Refi-ientie , verblyf , verhouding , zitting.
Refideeren , verblyven , vrhouden zitten.
R fiduum , everfchot.
Refignatie , overwyfing , verlichting, everi-uing.
Reflgneeren, overwyzen , verticken , overlaten.
ReOlieeren. te rug fpringen , tiitjcheiden.
Res inaiienabiles , onwandelbaare zaaken.
Refiftentie , wederfland , tegenjïand.
Refifteeren , wederfiaan , tegen/laan.
Res htigiofaj , dingtalige zaaken.
Refolveeren , voornemen, befluiten.
Refoluit, onbeteutert, rustig , vrypofiig.
Refo'utie ■. voomeming, op' zet, befluit , ont.osjing > ontbinding , ontknoping , vervóeting, verfrnelth g, befluiting , voornemen.
Refonancie , weerklank.
Retort , beftsk , kweling , Jlrekking , onderboring.
Reförteeren , geboren , onderhooren.
Refpeil, o?itzag_, gezag , aanzien , opzicht waardigheid.
Rcfpefteeren , eerbieden , i ontzien.
Refpeétive , onderling , Zoo in 't een als 't ander.
Refpy:, uitfiel , tydgunning; is een tydgunninge die een fchuldenaar word gegeven *m zyn betalinge te doen.
Respireeren , aasfem halen , Mem fcheppen.
Respiratie , aasjemhaling, Adem-Xtclit.
Refpondeeren , antwoorden , verantwoorden.
Refponfabel , verantwoordelyk-
Reiponfie , antwsord.
Resfentieeren , gevoelen, betaald zetten.
Resfentiment, gevoelen.
Restabiliëeren , weder oprechten , wederom in fla~ te fiellen.
~] herfislte. *j nis , weRefrablisfement l deropreg\ ting, htrReftaura:ie , —t fleiling, - > oprech3 ting , j vernieuwinge.
Re-
RE.
RE,
>7
Reffaureeren , oprechte
we er oprechter.. Reste overblyfzel , ov, fchot.
Re teerpn , overblyvet
overfchieten. Resritueeren , berflellen
'wedergeven. RtS\ruiie, herjlelling, oj
det geving.
Restant, 1 overfcböt.ove { blyfzel , vei Resioir, J voeding.
Restitutio in integrum hertelling, reliëf
Restrici, verknocht.
Restringeeren , inpran"en verprangen , op 't naauwjl, nemen.
Reftriftie, vervang, inbin ding, eng ende op 't mauwjie genomen. Resttidlien, inbonden. Rdultatie , weerfprin^ing,
otfpiong, op/land Refulteeren weerfpringen, opfpHvgen, ontftaan , ont jpringen Refunieeren , herhalen ,
hervatten. Refunpie, herhaling, her
Vatting, Reftiri eflie , verryzenis
■weder op/landing. Refuscit! eren , verwekken. Retarderen, vertoeven, o»
houden, verachteden. Rttardement, vertoeving,
ohboudng, Retardaie, verhindering
vetachtering. Retenue , weerhouding. Re'entie, onthouding, aan ' houding
teticentie, verzwyging.
j, Ren'neeren, onthouden, behouden , verhouden.
•r- Rhetorycqu1 de kunst on cierlyk en wel te /pret*
: ,j ken.
, Rhetorizyn 1 rymer,dich> te t re,is. • I Rhetoriker, J ryker.
I
Retorqueet t n, verdraaien, r j verkeeren, te rugge ary ven.
I Retorfie , omdraaying, omI wending te rug dry Ving,
, j verkee mg Retouren , weer over ge| zonuen koopmar.Jchap.
, j Retour, weder - kee- keer.
> j Retourneeren , wederom keeren.
Retracl, naafling, benade*
ring, nakoop. Retrai'cr., vertrek, wyk. Retractabel, kerroepelyk,
herdoe r.lyk.
Ri'tradeeren , herroepen ,
herdoen. Ritrencneeren, affnyden,
befnoeyen. Retioaflen , de eerfte Acten , t voeren geheudt iingtalen leumatycq koud, vochtig,
nat, vloeyig. Reveilieeren, ontwaken,
opwekken. Reveille, opwekking. onU
waking Revelatie, openbaring. Reveleeren, openbaren. Revenge , wraake , weer*
wr,v.k, vergelding Re. engeeren , wreeken ,
vergelden Etevenuë'i, inkomften Van goederen.
R«:
95 RE. RL
Reverentie, eerbiediging ■ Rf
eerbiedigheid. Rcifeeren, overzien, het R<
zien, weder gaan zien; Revifie, weder overzienint R van een geijsde zaak, is R' een kerroeptnge van een R mi'sjlag\ <&e in een Ge wysde van den heogfttn II Rechter gezegt word, be- R gaan te zyn. Revifeur overziende* R . Proces ftuk Ken van Revifie . Évangelifere' ae R (lukken van weder over B ziening van 't gewy.de behoorlyk toezegeier-. ï Revocabfe', herroepelyk. Revocaiie, herroeping, in- J trekHng * j\-. oceeren, weierroepen,
herroepen. 1 Revolveeren , ontwinden, I omwenden . omloopen. I Revolteeren, afvallen , om 1
k eren , oploop maken. Re oke, oploop, afval. Revolutie , omwinding , I omwenteling, omloop, omrotting, omdraaying. Reus, verweerder. —
Ridicule, ï
> beiagchlyk Ridiculeus, *
Rigeur, ftrafheid, ftrengheidi
R'goreux, ftreng. Riole, goot, verlaat.
Rifique, \
> gevaar.
Rifico, J
Rival, medevryer , minnemaat.
RO. RU. SA.
boratie, flerking, vast^ making. " moreeren, fterken, Jterk maken.
jbust, yïeri, «art.
>yal, koninklyk.
jyeeren, uitdoen , uit-
fchrabben.
jute , verftroying.
jbryk, afteekening , op-
fcbrift.
udimetó» /tto» teg!"/"6'» ontwerp.
ude, ftart , rouw.
u'ne, vernieling, neder-
(lotting, verwoesting. .uioeeren, vernieten, ne-
aerjlaan, te gronde werpen. Luineus, bouwvallig. Luminatie , herkauwing,
herhaling. Lumineeren, herkauwen. Lumpur, gerucht, getier. Uipture, breuk. lustyk, boers. luie, listigheid. jabbath, rustdag.— Jabbatbaris , rustdag • dry
ver, of houder. 5accage, plendering. . Saccagi. eren, pionderen , reven.
Sacrament , heil teeken ,
eed bond. Sacramenteel, verbonds-tee-
kening.
Sacreeren, heiligen, wyen.
Sacrificie , toebeiüging , heiliging, Ojferbande,
Sacritegie, kerk ■ roof, kerkdievery.
Sacrificie , heiligdom , de plaats, daar de priesters het Choor-kieed aandoen.
Saifaen , gety jjar gety.
Süfeeren , vatten, vasthouden- • Sa-
SA.
SA. SC. 59
Saifie, genieting , bezit. Saldeeren, effenen, reke
ning fluiten. Salde, jlot van rekening. Saiarieeren , bezoldigen ,
konen.
Salads, wedde, loon, bezoldig.Salvatie , bewaring , befchut.
Sa! vatien, is een 'Schriftuur, waai by iemand zyn eigen Getuigen, in kaar zeg gen, tegen het wrnaken van Party en, goed maakt
Salveconduit, 1 vry-geley > vryreleySanfconduk, J brief.
Salveeren, bergen, in vei
ligheii brengen. . . . In falvo, in behouden
haven.
Salvo fchieten, goe reis of eerfchoot doen.
Salueeren, I
> begroeten, Saluteeren, J groeten.
Salut , heil, zaligheid>
groetenis Salutair, heilzaam, gezond. Saiutatie, begroeting, heil
wenjcbing. Samblant, oogenfchyn.
Sanótimonie, "1
V heiligheid Sanctiteit, J
Sanétificatie, heiligmaking Sanétificeeren, heiligmaken. Sanétifïcator, heiligmaker. Sanguin, bloedryk, overvloed
van bloed. Sapientie, wysheid Sappeeren, ondergraven» Satisfactie, voldoening, ge-
noegdoening. Satyra, Hefk dicht. Sauve garde, befcherntsngi befchutcing, vrye maarnis, vry gelei, is een brie' om het Hof, waar by iemand in bej'cherming van de Hooge Overigheid, tegen alle geweld, en dudelykheid, wtrd genomen.
Scabel, 1
f bank, voetbank. Schabel ,J
Scabreus , rouw , ruig,
fchrabbig, fchurft. Scandaal, aanfloot, ergernis. Scandaleus, ergerlyk, aan*
ftootelyk. Scandalifeeren, ergeren,
aanfloot geven. Scandahfatis, ergernis ge*
ving.
Soppeeren , ontkomen. Scari'iceeren , fcher ven , kopten.
Scarificatie, fcherv.ng, kopping.
Schedule, ~i hanlfcbrift,
> Ceel, brief* Scedule, J ken.
Scelereus, fcbelmagtig. Sceme, geftalte, voor/lel. Scène , toneel uitkomst in
de Comedie. Scepter, koningsflaf, ryxi
ftaf
Saentie , wetenfehap. .kiatica , heup en lende N 2 pyn
loo SC. SE.
SE.
pyn , welke veroorzaakt, voord door Jcherpe vochtig-1 heid
ScUith twee/pa t febeuring- • Scismarvcq , jcheurmakig ,.
fcheurzugtig. Scholarch , fcbool - voogd ,
Jchool - opziener. Sch- lastyrq f hoolscb, leer-
ki ■•- .chtig, Scholasticus. fchoolgelterde. Sc bol e, leerplaats. Sc ntllleeren tintelen ,
glinfteren, vonken. Scinrillatie , g,i"flcring,
tinteling . vovking. Sco us , wit , doel, oog-
merk.
ScOitatie huereering. Scorteeren , boeieeren, hoe
rery bedryven Scbr.'ftuere, fchrift, Reikt j
(luk, pleit ftuk Scrupuie. angst, beknmme
ring . gewicht van twintig
greinen Sc'Upüieufitek, befchroomd-
heid.
Scrupuleus, angflig , ach-
terkoufig. Scrutarie, nazoeking, door-]
gronding. \ Scruierren , doorfnuffeln.
nazoeken, doorgronden. Scurre, rabauw, guit,
fielt.
Scurriliteit, fieltery , rabauwery.
Scarri , fidtachtig , guit achtig.
Secesf.e, afwyking.
Secludeeren, ajfluiten, uitfluiten.
Seclufie, affluiting , uit-, fluiting.
Seconde, tweede, de helper in een duel.
Secondeereii, byftcan , ts hulp komen
Secours , b\1ani, hulp.
Secreet, -eheym . verborgen.
S cretejyk, heimelyk.
Secreteeren , verbergen , vei holen h.iuaen , verZwygen.
Secrerary , Stads fchryfkamer, of geheim kamer.
Secrt aris , Raau - Jchryver , Gthei n -jchryver , O rechts - jchryver, Staa'.s fchryver, die ziüen van Staat te boef Ichryft
Sefte , aanhang , gedeelt* heid, gezindheid.
Seftar.'s , aanhanger, navolger.
Sectie, fnyding.
Secu'ier, we etdiyk mevsch.
Secu!<. :u honaeru -jaarige Eeuw
Secur derren , byflaan, ondervangen.
Secundda) qu;d, na iet.
Secuii eit . veil'iheid , on* bekommedbejd , onbtjchroornancla,, terustbeii.
Si :uer, onbe\ -mmerd, veilig.
Seditie, oproer,
.^pditieus, oproerig.
Seducteur, verleider.
S-Jiiftie, verleiamg.
Seigneur, h:ere
Seigneurie , heerfhatipye , heerlykheid.
Sejo'ur, verblyf, verblyf* plaats
Sejoarneeren , verblynen ,
woonen. Sejunclie , tnierfcheuiing,
aflcbeiding. Sejungeeren , afzonderen,
fcheiden. Semblanr, fchytu Seminarium plavthof, kwee-
SE.
kweekerye van jonge Stu
de-it'en.
Seniiplene probatie , bewys ten halven.
Ser.ati.ur % Raads-heer , Ryics raad.
Senaat", Raad. Proedfchap , Raads vergadering.
Senatus - ConfuUa,' Raids beflutteh.
Senarus Confultum Libonianum, een Raadshefluit, inhoudende , dat alle de g-ene dewelke om gek in kwaade zaaken in Rechten toe u. ten, ofte val. cue ge tuigenisfe gaven, of ever een gekomen -waren, of maatje happy» i? gegaan waaren tot verbintenisfe van Onnozele, die baai Zetten, ,f een ander on de' haar macht syi de, eene making nf erffenis over de hand in e-r.s krygsmans, ef eens anders uiterfle wit gemaakt hadden : die haa> zelven mond borgen Van de wee -.en door eene uiterfle wille geile ld hadden . zouden tlrafb'iar zyn voor de misdaad van vals heid
Senatus-Confulrum Macedor ia'um, een Raalsbe fluit verbiedende, dat men ge':n geld op eene onzekere naam en op groete woeker aan zoonen des fiuisgezins mogt geven te teen maar die zult deeaen verlooren baare opj'priak tegens de. zemen , en waren haat geld kwyt.
Senanis Confultum Or pbitianum, een Raadsbefluit , waar by de kinderen 1 I
SE. ior
worden tesgeliten tot de goe derenvan haare moeders, dewe.ke, zonder uiterfle wi.le te maken /laven' dit Raads ■ bijluit heeft meie piaxts in hoere kinderen, dewelke tot ae erf-
i fettisfe van de moeders worden toegelaten
I SenafDs- Confirltom Ter-
I tullianuin, een Raads-befluit. w tdr by de moeaers
j tot de Erffenisfe van haare ki- deren, dewelke zenden uiterfle wille temaken fterven , téegelatêt, worden: dit beeft me e plaats in hoeren, dewelke mede 'tot de goederen van hare kinderen worden toege-.at n. ■enanis - Cörrfbltum Trehell'anum, een Raadsbefluit , by 't welk word .0 .-{laan, dat een erfgenaam uit de hand. d veelke de erffenis miar gemcajtt was om aan een ander weer over te la-aten, mocht voor. zig behouden bet vierde gedeelte der Etffenüje, ende het zelve den erfgenaam over de hand afkorten.
Seratus-Confukum Vclejanum, een Raads hefluit, by 't wak eene vrouwe, die haar zelve, voor ie. mand, 't zy in Borgtochte, of eenige andere verbintenisfe heeft verbonden, word daar van ontflagen. ende de verbintenisfe ofte Bo'g toebte voor nietig gehouden.
Senior, ouderling.
senfibel, gevoelig.
Sententie vonnis, oordeel, t gewysae , zinjpreuk ,
* 3 fpreuk,
io2 * ' SE.
fpreuk, zin uiting. _ 5
Sementie intertocu'oir ,
. een by oerdeel, tusfchen- i gefproken Oordeel.
Sententie provifioneel, een £ vooraf gewezen gewysde. £
Sententie definityf, eind Óordtel. . \
Sententieeren , vonmsjen 5 Oordetl vellen. i
Sententieus, zinryk i
Serjttnel, fchüdwucht.
Sentiment' , gevoeligheid , l gevoelen, oordeel
Separatie, fcheiding.
Se, aratio boï\onm,boedel- l fcheiding.
SÈnarabel, ondetfcbeidelyk.
Stpareeren , fcheiden '
Sepiment, thuin, thuining
Seponeeren , wegleggen, 1 ter zyde leggen.
Sepu ichre. graf, dood - graf. .
Sepukure , begraafems , . graf.
Sequele, gevolg.
Sequssrratie , by1 eg ging , «vergift , in bewaarder hand ftellvig; is wanneer , eeni" ge'd of iets anders waar over Pleidooy ont ftaat in de hand van een derde gefield word.
Sequester , fcheidsman . makelaar , zegsman, inwiens banden eenige twistige zaake te bewaren, e% als in verzekeringe gefield word.
Sequestreeien, evergeven,!
. in bewaring ftellen.
Sereniteit, heideiheid.
Sergeant , bedienaar, ge- ( rechts -bode, een die het | Ktygs volk in gelederen |
P * Serieus, ernjtig.
SE. SI.
ermocineeren , redenvoeren. redeneeren
ermpen, predicatie , leerreden, vermaning.
êrpént, flang.
ervateur, behoeder, behouder,
erviteur, dienaar.
ie-vil, ftaafs JlaafacUig.
,e:vi;uit, d-en-tbaarseid.
iervitutes prajditjrutn , erf' dienstbaarheden.
iervitutes piajJiorum Urbanprum , huis ■ dienstbaarheden.
fervitutes , prediorum rusticorum , veld dienst baarheden.
iésfie, zitting , vergade. ring , by een komst.
Jeveriteit , hardigheid , ftrengheid.
Scveer, ftreng gellreng.
ïeurete' des Corps, vrygely , vry - br'mf, lypsveizekering.
5exe , foorte , geftachte , kunne , hy , of zy.
Sicaneeren , baatzoeken. hoetelen.
Sicanerie, baatzoekigheid, hoetelaehttghèid.
Sicaneur, haetelaar , baat. zoeker.
Signaal, teken.
Signaleeren , tekenen , bekend maken.
Signature , tekening , ondertekening.
Signet , merk - ring , zegelring.
Significant, duidelyk , be-
duidzaam Significeerea, betekenen. Significatie . beteekening. Signum , teeken, merktee-
ke?t.
Si*
SI. SO. " r SO. 103
Süenfie , ftilzwyging. SÜeeren , zwygen , ftilzwy gen.
Simonie, ampt koopir.g,
geeftdyke amptkooping. . Simiüs , gelyk. Simlüter , gelykelyk. Sim nel , enkel, eenvoudig . fleehté
Simpliciteit, eenvoudigheid.
Simulatie , veinzing , bewimneling.
Simuleeren , veinzen , bewimpelen.
Sinceer , oprecht, eenvoudig.
Sinceeriteit, oprecbtigheid. Singulaiiteit, byzonderheil. Singulier , hizonder , zon
derling. Sinifter , /links , vals. Siniftcrlyk , valfcbelyk , met
bedrog.
Sifteeren , in Recbt /lellen, irmand vertoonen of aosn komen.
Situs 'tHnd,gelegeni^ heid , eigenfchap Situatie * eener plaatze.
Situeeren , Jlellen, neder Jlellen , gelegen zyn.
Sobereeren , zuinig zyn, fpaarzaam zyn.
Sober , nuchteren , zuinig , fpaarzaam , fchaars.
Sobrieteit , nuchterheid , fpaarzaamheid.
Sccietas, Maatfchap.
Sociëteit, gezelfcbap, maatfchap , gemeenfchaap.
Solaas , troost.
Solageeren , veriroollen.
Solemneel, fee/lelyk, plecb telyk, opentlyk , naar be
hoor en.
So'pmnifeeren , vieren , feest - vieren , hoochryd houden, pi cbt'gen.
Solfcmnitèjt , hoogtyd - viering , feest - ple; ing.
Sollicitatie, beneerfiiging , verzoek.
Sollicitant, verzoeker , aanzteker.
Solliciteeren , beneerfligen,
verzoeken. Solide, louter, hecht, hart,
vast, licbamelyk. Soliditeit, louter beid, dicb-
tightid , vafiigbsid , lic-
hmelykheid. Solitair , eenzaam. Solitude , eenzaamheid. Solfiitie , zoMieftand. Solvent, betaalbaar. Solveeren, oplosfen, losfen,
betalen.
Solutie , oplosfing , losjlng , betaling.
Solutien , voldoening fchrift, is een fchriftuur , waar by iemand aanwyst, dat hy veldain heeft aan bes bewys, hem by den Rechter opgeleid, of waar by hy een reekening voor de tweede maal teger fpreekt.
Sombre , befebaduwt, be. dekt, treurachtig, akelig t droevig.
Somma , 't famen , in 't geheel.
Sommier 1 inhoud , kort-
V begryp. iommane J)
Sommatio , is de eerfte vermaninge, die een deurwaarder doet, aan een dit een vonnisfè tot zyn nadeel heeft, om 't zelve te veldaen.
Som-
10+ SO. SP.
ommeren , af eisfchen % afvorderen , uit-eisfchen
op eisfchen optellen S-> net . klinkdicht. Somtueeus, ziet fumtue-
us. koflelyH. Sondeeren, gronderen , pei
len.
Sophist, muggez'fter. neuswys , bet we-er hairklaver , woord vitter.
Sophifïifeèren, mugge ■ zif ten, bet-Weten
Sorteere . uitzonderen.
. . . EfF-Cl forteere fland gryien, te S.: kjmen.
Soulaas 1
> troost. Soulag"menc J
Soulaceeren . vertrotllen. Souverain , opperhoofd , op Perfle , opper maclit- hei' benie.
Souverainiteit, oppermacht
opperhoofdigheid. Spanceeren , gaan, wande
Spareeeren , verfpreiden. Spatie , wy*te . ™iinte ■
lege plaats Spati.us, ruim, wyd. Spasme, de kramp. Specee--yeii , drogeryen .
kruiden. Spee'aal , zonderling , by
zonder. Speciale procuratie , zo.
derlinge la't. Specia'yk . inzondeheid , by
zonderlyk. Specialiteit. hyzonderheid Specie , c,eiaante, Joorte ,
byzonder.
SP. ST
"pecies , gedaa-te, foorte
gemeeene gedaante. ipecieus, zonierlyk . zon-
derling. Specificade, zonderlinge be.
noeming, uitdrukking, ge* daantgeving , rekening.
Specifieeren 1 zondaen ,
> -dtzoude* •pecificeeren J ren , noe-
1 men , uit*
> drukken.
Speéteifcel , fcbauwfpel bei ■ boüvfpel, 3 fhateur , aanfehcuwer ,
Di-ndeeren , glinfleren. ISolendeur, klaarheid, glafs. Spoliatie, berooving , plundering.Spoliöl flooring, roof. • olieeren, berooven pionderen . flooringe doen. Spo-gieujE fponsachtig ,
khuimachtig Stahdart, veld- vlaSSe'^mi.
ST. SU.
Stabilieeren , vast/lelie
beveiligen.
Star, eren , laten ftaan , flate fiHlen.
Statas , ftaat , hoofdzaak.
.... In (late, opgeboden , uitgejUld.
Status , beeld , ftok- heel
Staiueeien , inflellen , vc zetten , ivilitkeuren.
Sraiuien , inftelUngcn, lat rechten , Stads- wetten willekeuren.
Stauire , lyfs groote, fa /tal.
Steriliteit. anvruchtbaarheii Steril , onvruchtbaar. Stimulatie, aanporring. Stimuleeren , voortdreven
aanporren. Sfip;iletren, toezeggen, be
'dingen. Stipulatie , toezegging S'.rategema , arglifl'igheid
looze trek , loosheid. Struchire, timmering , ge. bouw.
Student , leerling , boekoeffenaar , fcboolgast.
Studie , Leeroeffening, vlyt.
Studeeren , vlyen , o-jfenen . benaarftigen.
Studieus, naarftig, vlytlg, leerzugtig.
Studoor, oeffenkamer, leerkamer.
Stupiditeit, plompigheid.
Stylo novo, naar den nieuwen ftyl.
Stylo veteri , naar den tuien ftyl.
Suadeeren , raden, aarraden.
Suafie , aanrading , overre-,
ding. Suafor , cvirrecler.
(
SU. 105
2, Subbafteeren ; verhopen ,
by opveiling. in Subhaftatie, ftokverkoopitig;
verlooping , by uitroep ,
en opveiling '•- Subalternatie , ondergefield*
Md.
i Subalterne , onderhoorig. st Suoalterne Rechters, lager Rechters , die onder een d anderen hooger Rechter , I Haan.
p Subdh-ideeren , onderftheiden , onderdeden. Snbdivifie , enderdeeling. • SubJuceeren, aftrekken, af. leiden. Subduftie , afleiding. > Subjeél , onderlaag , tnder* werpzel, grondzaak. ■Stibjectie, onderdanigheid,
onderwerping. Subjiciëeren, onderwerpen ,
onderdanig maken. Subyt , fnel, terftond, ge* zwind.
Subjugeeren, onderbrengen. Subjungeeren , onderwerpen , ondervoegen.
Subleveeren , opheffen , op. helpen, opbeuren.
Stiblevatie , opheffi gi0p. beuring,
Submisfie , onder/lelling j verblyf .Is een 'verblyf, waar by iemand zyn zaak aan de uitfpraak van goedeMannen field.
Submitteeren , onderftellen, verblyven.
Suborneeren , heimelyk belleken , uitmaaken.
Subrept , fleelswys, ter fluip.
Subreptie , heimelyke ontrekking.) Su-
föY; SU.
Subrcptyf en Obreptyf, on- S derkrtpen.
Subrtptie , en obreptie, w S lk overheid.
Supsrius, bovenzang.
Supernumerair, evertallig, boven het getal.
Superscriptie , opfchrift.
Superfedeeren, aflaten, nalaten.
Superfblutie f overbetaling.
Superfoiutien, is eenfchiiftuur , waar by iemand aamuyst , dat zyn Partye h't bewys niet voldaan heeft, dat hem by den R'cbtet was opgeleid,
Superlticie , overtolligheid , by - geloof , ever geloof. v/aangeloof.
Supeiftitieus, overftallig, bygelovig , waangelovig.
Suppediteeren , toereiken , verfehajfen,
Suppedkatie, verfchaffe,.
Supreliex, huis-raad.
Suppleeren , vullen, vervullen.
Supplement, 1
> vulling. Suppleetie, —J
Supplianten , fmeekelingen,
verzoekers. Suppdcatie , fmeeking,
fmeekfehrift, ootmoedig
verzoek.
C
SU. 107
jSupplicie, flraffe, lyf ftraffe.
Supphceeren , fmeken , te I veet vallen. Support, fleunfel, flut. Supporteeren ,' verdragen,
o.iderfiutten, onderfchra-
gen-
Suppoieeren , onierfleken,
onderzeilen , uitmiken ,
toeftellen , verderen. Suppoost, onder gefielde ,
onderhorige. Suppolitie, uitmaking, toe-
fleliing, onderftelling. Suppresfie , verdrukking ,
onderdrukking. Supprimeeren, verdrukken ,
onderdrukken, 't onierhou-
den, dempen, Surcneantie, is een opfchor-
tinge van de kragt van
een gevysdi voor ze neren
ty.t
Surcheeren, fc'icrten, op-
fchoiten. Surmonteeren , opklimmen,
te bov;n gaan. Gurpreneeren , , -betrappen ,
verrasfen. Surplus, overfchot. Surreptif, ter fluip, fteels
gewyze. Surreptie , aftrooning , ont-
futfeling. Surrog-uie , in de plaats
ftellitig. Surrogeeren, in de plaats
ftellen.
Surfeance , fchorsf.ng, opfcherting , uitftel.
Survivantie , overleving, toezegging om na iemands dood in zyn Ambt, ofte officie te komen, of ie blyven,
1 2 Sui
io8 SU. SY. TA. TA. TE.
Susciteeren , opwekken. .la Suspect. , verdacht. Suspect de fuga, van voor- T< vlucbte verdacht. Ti Suspeéteeren , verdenken , i;
nadenken , achterdenken Suspendeeren , opfchorten, 1.
afftellen. Suspenfie , opfchorting , T fchtrfing , twyfei, onzekerheid. _ T Sufpens , opgefchort, in
twyfei. T Suspicie, achterdocht, arg- T waan , nadenken , achterdenken , vermoeden, achterkoudighcid. 1 Sustema , /W/W , /amen-
Jki/e/ , «pjïe/. 'i Susientatie , onderhoud 1 Suft .nreeren . jïaa»(ie . I houden , onderhouden , op houden- 1 Suftineeren , ftaande hou- i
den, dryven. Suftenue , ftaande houding , 1
dryving , gevoelen. Synagoge , fchool , verga- 1
defplaatze. Synode , ' Kerken - Landraad, Kerkelyke vergade ring.
Symbole, veldteken, gelag ■
waaneken. Symphonie , 't famenlui-
ding-
Tabtllioen , bondfehryver. Tabernakel , eene teute ,
eene hutte. Tablet , tafelhoeken. Taciie , ftii-iwygendenden. Tapyt, pel , behangfel. Taille , geftalte, Tardement, ve wat
He quelle . .. J heen. verne , herberg , kroeg. .vernier , waard, herbergier.
tutologie, hatering , dub. bel fpreuk.
ixatie, febatting , waardeering.
axeeren , fchatten , waardeer en.
edieux , verdrietig. emerair , rukelnos , flout , vermeten, tichtvaaidig, onbedaebtelyk.
emeriteit, lich'-vaardig*
heid , rukeloosheid. emppren , matigen. emperatotie , matigheii._ Vrapel, Kerk, Gods-huis. emp est, onweer , fterm. 'era oreel , tydelyk. 'empeftive , in tyds , by
tyds.
'endeeren , ftrekken.
'emptatie , kwelling.
'empteeren , kwellen.
teneur , inhoud.
.'entatie , beproeving , ver' zoeking , bekoon-g.
fenteeren, beproeven, verzoeken , bekoortn.
ren tweën finen antwoorden , is behalven bet voor(lellen van een Exceptie, of verzet, ook Peremptoir , of ten principalen antwoorden.
Tergiveifatie , u'Jiel , tegen ftribbelii-g.
ïèrgiverfeeren, te?enftribbeien , uittel zoekei.
Teimyn , bepaling , paalteeken , merk-teeken.
Teimyn houden , gezette aingtyd beuden-
Te---
TE. TH. TH. TI. TO. TR. m
Termynen , zyn beflemde tyden , waar op dm eenen *f den anderen , van hem die pleiten, dit of dai moet deen.
Teimen , bepaalde , en ger tafte woorden.
in Terminis, ter zaake die nenie.
Terminatie , einde , uiteinde , bepaling.
Terminieren, eindigen bepalen , uitten , vellen.
Territorien , Landpalen.
Teftament , uiterfle wille . verbond.
Teftamenteur, erf - uiter di° gefield is tot de uit voerir.ge van iemands ui fte w;lle anders cxecntei>
Teftamentum nuncupaiivum, eene mondeling, gemaakte uiterfle wil.
Teflattur, uiterfle wil maker , willer.
Teftatrice , uiterfle - wilmaakfter.
Tefteeren , uiterfle-wilmaaken , betuigen.
Teft.tïcatie , betuiging.
Teftimonium , getuigenis
Text, inbond , zin , fit zei , weefzel.
Theatre , fcbouburg, u. neel, fcbouwfpel plaat'
Thema , geflet , voor/let.
Theologie , Ged-geleerdheid , Gcds- dienst - kund..
Theologus, 1 Go",s-ge.
> leerde,
Theologant, i febiftge7^ leerde.
Thefis, fleli'.ng , los ge- ^ jchil.
Theorie, kennisfe, befchou-l viing , bejjdegeling.
O
Threfbor, febat. Threforie, febat- kamer r
fchat - kist. Threfoner , ontfanger ,
fchat - meefltr , penning ■
meefler. Timiditeit, blooheid, vrees. Tincture , verwing , indos.
ping.
Tiran , dwingeland, ge-
weldenaar. Tirannie , divingelandye ,
geweld, wreedheid. Tirannifoeren , wieedelyk
'.'indelen, geweld plegen. T die , opfctnft, bynam
van benaming, eernaam t
aankomftc. Tiuileeren , byno-men , eernaam gevtr. Titulus, een fegte aankom-
fte.
Tolerabel, verdraagelyk. tolerantie , verdraagzaamluid,
Tolereëren, verdraagen. Tombe, graf. ■'ome, Boek-deel. 'orment , pyn. formenteeren , pyv.igen i'orquueren, wenden , draayen kesren , dwingen
"Vanf; miging' *>*' T -tureeren , pynig^n Tournoy , fteekfpel, 'fpies
gil gevcht. J Toucheeren , ranken , aanraaken.
T..urnoyen .fteekfpel veelt-
ten
Tot ia!, geheel en o'. Traitaat , handeling. Traftaat van Treves , be-
ftand -handeling, en vrede, Tractabel handsluaar, rekke'
lyk , wel onthalende. 3 . Tg-
iio TR.
Tra&eeren , handelen, onthalen , te goed doen.
Ti adeeren , leveren , overleveren.
Traditie , overlevering , levering , opdracht.
Traduftie, overzetting, bekladding.
Traduceeren , overzetten , overhalen , bekladden , doo-flryken.
Tïsfvcq , koophandel.
Tratycqueeren , koophandel dryven.
Tragajdie, treur/pel.
Tragicomedie , treur-bly einden fpel.
Train , Jleep , na/leep , ge
ioig,
Traineeren , fleepen, Jlee-
per.de houden. Tiaiter , verrader. TraoquiHUeit, jlilligheid ,
geruitheid. TranfaÉtie , overgevinp;.
ofhanéeling, dading, overkomst , verdrag. Transformatie , gedaante
verandering, vervorming. Tiansformeeren , gedaai.te
veranderen, vervormen. Transgresfie , overtreding. Transfieren , overgaan ,
voorby pasferen. > Tranfire , verwandelen. Tranfitie , overtred , aftred. Tranfigeercn , overkomen
overzetten, verdragen, by
willig verdrag. Transcendeeren , overklm
men.
Transfereeren , overdragen Tranflateeren , overzetten
overdragen. Tranflatie , overzetting .
overdracht.
IK.
Tranflateur , overzetter. Transmigreeren, verhuizen. Transmigratie , verhuizing. I ransmisfie , overzending. Transmiiteeren, everzenaen.
Transmutatie , verwisfeling. Trausmuteeren, verwisjelen.
Transport, overdracht, overgift , opdracht.
Tra sporteeren , overdragen , overleveren.
Transfu'bttantiatie , overzelfstandigheid.
Travalie , arbeii.
f ravailleuren , arbeiden , kwellen , moeyte aandoen.
Travers , dwers , kruisweegs.
Traverfeeren , kruisfen , awerfen , dryven.
Trebellianique portie, 't ' vierde part van eene overhands gemaakte erjfer n\s',e in aen Boedel.
Trencheë, loop gr ave, voorJchans.
Trepaan , hoofdfcbeel-hoog. Trepaneeren , boorer. , de
herfen -pan door bovenTrejidatie , fehudeUng,
■waggeling , beving. Trepiaeefen , Jchudden ,
beeven.
Treves , le/land , {tiljland van wapenen.
Triangel , drie-hek.
Tribulatie , verariet , gekwel, wederwaardigheid.
Tribunal, hooge Rechtplaats.
Tribuyt, tol , fchatting , oplage.
Trr
TR. TU. TW TY. VA. in
Triniteit , 1 Drie. eenig> heid, DrieTrinitas , 3 vnldigbeid ,
Diieheid. Tiifte , treurig , dsoevig. Triititie , droefheid , treurigheid.Triumphe , zeege - praal ,
blyde inkomst. Triumpheeren , zege pralen. Triplycq , naweer , of ant-
•waard op de tweede vei-
veering. , Tiviaal , gemeen , ffechts Tropheën , zeegen-teeken. Trogueeren , mangelen,
ruilen , verwisfeien. Tro.tteeren, draven. Troubleeren , beroven, be*
roeren, ontliellen, Trouble . beroerte. ïroubel water , onklaar
water.
Troup, kudde, boop ktygsvolk.
ïumuitueeren , muiten, oproerig zyn.
Tumuit, oproer.
Tumultueus , oproerig.
Turhasie , beroering , verweriing , ftoornisje , hinder , belet.
Turbe , bende , menigte , fchat e.
Turbeeren , beroeren, weu ren.
Turbulent, onftuyn-.ig. Turbuleeren , beroeren. Tuvpe , leelyk, oneeilyk ,
fchan'ielyk. Tuteele, voogiy , momber-
fchap.
Tuteur , voogd , momber. Tuteur' tellamentair , een
voegd gefield by uiterftt
wille.
Tweede inftantie-, tweede
kennisfe, van een zaak. Tyrannus, dwingeland, ge'
weldenaar. Tyrannye , dwingeiandy. Tyrannifeeren , geweld be-
dryven , overlast doen. 'vacant, ledig. Vapantiej ledigheid, vier-
tyd , Gerechts flilftand. v'acantien , Rechts • zwyg-
dagen. ■ Vacatie , bezigheid, ontlee-
diging, onledigheid, ftil-
zitting. Vaceeren , beleedigen , ver.
kedigen , ontledigen , be.
zig zyn., gelegen komen, Vacillatie, waggeling,
wispeltuurighcii. Vaci Heeren , waggelen ,
or.geHodig, Zyn. Vacuatie , leediging , ydel-
making. Vacueeren , leedigen, Tdel-
maken. Vagebond, landlooper. Vageeren , zwerven , omzwerven.Vagus, zwervend, onbepaald.
Vaillant, kloek , koen. Valabel, waardig, kragtig. Valeur, waardy, prys. Vatife. maal, reys-zak. Valitude , gezondheid. Valideeren , gelden. Valuatie, waardeering,
gelding. Vaivafeur , die naast een
Baron of vryheer is, ach. ter - leen ■ man. Vaniteit , Ydelheid. Vangeeren, wreeken. Vanteeren , beroemen. Vanterie, beroeming, fnoe-
ving, ... . r Vanteur, beroemsr, peccher.
Va-
ii2 VA. VE. VE. VI.
Variabel, veranderlyk , ivU felbaar.
Variatie , verandering.
Varieeren , veranaeren , ver fcheiden zyn.
Variëteit . veraniring.
Vasfal ,' leen - man , leengoed bezitter.
Vadcineeren . waarzeggen,
Vehtment, hevig , heftig , geweldig.
Vebementie , hevigheid, geweldigheid.
Velociteit, rasheid, fnelbeid.
Ver.aal, veyl, te koop.
Vendange, wyn oogst.
Vesdiceeren , toe eigenen , na zig nemen.
Vendlcatte , toe-eigening.
Venditie, verkooping.
Vendue, verkooping in 'l openbaar.
Venerabel, eerwaardig.
Venereeren . eerbiedigheid bittonen.
Veneiatie , eering , eerbieding , eerbiedigheid.
Vei geeren , wreeken.
Vengeance , wreeke.
Venu en cour, dag-brief komt ten Hove voer den Rechter.
Ventiieeren , wannen , teden ziften , betwistredetien.
Verbaal , vertelling, verhaal , twist - ztken, mondeling verhaal.
Verbalifeeren , zyne zaale met den mond verdediger..
Verecundie, eerbareJcbaamte.
Verheffen van Appel, is, wanneer in zaaken van beroep, een Daag • eet l' (Mandament) van den
Hove- geligt word. Verifiëren 1 waarmaken,
> w-iartuigen.. Verificeeren } Verificatie 7 waarmaking.
Veraciteit J
Vcrifimile, waarfchynelyk, de waarheid gelyk , ge» loefwccrdig.
Verfeeren , verkeeren , oeffenen , ommegaan.
Verfie , overzetting, omzetting , droayi tg , wending , vertaling.
Verftek , is , waar hy iemand , die een gevolmngtigde in Rechten heeft, niet en velde: t, waar toe den Recht - dag is dienende , en zulks daar van werd ontfleeken.
Verteeren, overzetten, vertaaien, koeren, omkee. ren.
Vertueus , deugdig , deugdzaam.
Vei'tige , fpoor voetftap. Vexatie , kwelling , mo»yte.
Vexeeren, kwellen, plagen.
Vicarie , fladheuierfchap , prove , geejlelyk inkomen.
Vicarius , plaats - houder , Stadhouder.
Vice , beitrt, item , mangel gebrek ondeugd,
'JVcïew , ondeugende , gebrekkig.
Viceroy. onderkoning.
Viciniteit , gebuurfchap.
Viüüne , (lacht-offer.
Victorifeeren, ze.repraalen.
Victorie , overhand , overwinning , zege.
Victorieus, zegcryk , overwinnend.
Vic
Vf.
vi va
ii3
Victualie, vcedzel, leeftocht.
Viftualieeren, voeden, fpy. zen.
Vigeeren, groeyen , leven , Jlerk en-de krachtig weezen.
Vigeur, flerkte , kracht , wakkerheid.
Vigeleeren , waken , wakker zyn.
Vigilantie , wakkerheid.
Vigilant, wakker.
Vigilie , waak , waaking.
Vigoreus , Jlerk , krachtig , fris.
Vy! , flecht, gering, tn.
achtbaar, onwaard. Vilain , guitachtig, fcban-
d'g > ofgunflig. Vilanie , guiterye , afgun -
fiighsid, fchande. ë Vtlipendie, verachting,
klemacbting. Vilipendeeren , verachten ,
verfmaden. Vindicte , wraak -Jtraffing. Vindicatyf, wraakgierig,
wraakzuchtig. Vindemie, wyn-tyd, wyn-
oogst.
Vindiceeren, eigenen , wreeken , vrymaken, verlosfen, bevryen.
Vindicatie, toe-eigening.
Violatie, Jchoffeering, fcbendtng.
Violent, geweldig.
Violeereu, Jchoffeeren, ver. krachten , fchenden , geweld doen. 6
Violentie, geweld, fchefifeermg. J J \
Vifibel, zichtbaar.
Vifage, aanzicht.
Vifie, ziening, fchtuwing. \
l
Virginiteit, maagden. Vifier doorzicht, dat men
op de Reers zet. Vifioen , gezicht, gezicht. Jpoek , toon-gezicht, ver. Ichyning. i Vifitatie , bezoek. Vifitecren, bezoeken, be*
zicbtigen. Vitte , ondeugd, mangel. Vmeus, vel fauten, ,ndeu.
gende, gebreekig. Vituperabel, verjmadelyk. Vituperatie, verfmading. \ itupereeren , la/leren "verachten , verfmaden. j Vivaciteit, levendigheid. | langlevendheid. 1 Vivandier , zoetelaar. I Vfvres , leeftocht. Vocabulaar, vertaal - boek'
woerd - boek. Vocatie, beroep. Voceeren , roepen , beroepen , fchreeuwen. Vociferatie , roepinr ,
Jchreeuwing. Vocifereeren, luide roe.
pen, krysfen , merren , Vojage, reizen. Vojageeren , reizen.
Volumen, boek-deel, rel'
boek , boek. band. Voluntaris, 1 vrywilli-.
Voluntair , ïfyfSm'. ge.
Voluptueus, wellu/lig, dar*
Voluptas, wellust. Voleeren , berooven. Voleur, romer, flruikroever.
Vonnis , gewysde zaak 1 > vjysdomt
ï 14 VU.UB.UL.UM.UN.UR, US .UT.Wl. Z E.
Volügceren , tspa.vd fpringen.
Vorackeit , gulzigheid. Voreeren , opflikker., ver-
flinden. Vofeeren , omftemmen , toe-
ftetr.rnen. Votum , toeftand , flem. Vuioeeren , ontledigen , be-
flechzsn. Vulgair , gemeen , flecbs. Vu'geeren , gemeen maken,
verbreiden. Ubi, waar.
Ubiquittut , over - alkeld. Ultimo , ten laatllen. Uuvjrage , J'chaduive. Umbrageeren , befcbaduwt. Unanimiteit, eenmoedigheid. Unie, eenigheid, vereeni.
Unieeren , vereemgen.
Unüoim , eenvormig , ten* gcdsantie,
Un i n >r m ice it, eenvorm igheid.
Univortaliiiir, algemeenheid. '
Univerfeel, algemeen-
Univerfitwit , land-jchoel, hoge {obool, gemeenfchml, algemeenheid.
Urbaan , dsfrig , burger-) acbtig , beleeft. . !
Uïbauiteit, deftigma , \ burgerlykbeid.
Ugeerin, dr'vjen , dsvin' oen , votrwenden , aan-; dringen , op a-m ftaan. j
Urinaal , pk-
Urii e , pis je.
Ufaiitie 7 gebruik.
Üfajre ï \ U.Creien , gebruiken, doen. Ufufruftuim , vrugtgehruiter, iyfticbtenaar, vrugt* ' trekker.
Jfufruft , lyftocbt , vrucht gebruik, bezit - neming , inneming.
Jfucapio , verjaaring.
Jfurpatier, gebruik, bezitneemir-.g tegens Recbt.
Jfurpeeren , bezit nemen ., gebruiken , innemen tegens R?cbt en reien.
Hfus , gebruik.
Qfure , woeker.
Ufurpateur, bezitter tegens Recht , innemer.
Utyl , 7 profytelyk , voor* > deelig.
CJcil , J
Utiliteit," profyt, nut.
Waardeeren , fchatten.
Willige Condemnatie. een, vonnisje , op de overgifte^ van pariyen ten wederzyden on-wederroepelyk gedaan
Willig Decreet , is een' overdracht van verh chs goed-, die (na 'voorgaande dggvaardinge. van den geene die het aangaan mag) hit Hof doet vhri den verkooper op den keof er , met uitfluitinge v.tn alle anderen , die daar op aWtQotzoudcnmogen bebb en
WispeUuurig , ongeftadig,
Wispekuurigheid , ongefladi'ghtid.
Zelateur , Tveraar.
Zele . Tvsr , zucht.
Zenks , kruin -flip , top* puni.
Zona, lucht - (Ireek , wereld-ft'eek.
Zodiak , teken ■ kring , tiaar d rond.
Zwart , de Wolken.
Zweemen , gelyken.
Zyl, fluyze.