Ï55*. den 4. Decemb. Rapport, by de Ge deputeerden gedaen, nO' pende de Vaert ot deSwaluwe ofte op de nieuwe G aftel. ( 148 ) de Koopmanfchap, vallende in den Lande van Hollandt, ende tot verderffeniffe van de felve Landen, de welcke op de Negotiatie principalijck gefondeert is, foo hadden fy daer van feeckere doleantie op den naem van de Staten by gefchrifte doen ftellen , omme aen de Keyferlijcke Majefteyt verfoecken daer inne geremedieert te werden, begeerende dat fy de felve fouden willen doorfien, ende toelaten, dat de felve fulcks overgegeven mochte werden; Soo hebben de voorfz Gedeputeerden verklaert, dat gemerckt fy te vooren van defen niet geadverteert en waren, daer inne niet en mochten doen, maer begeerden Copie van dien, ende rapport in den haren te doen, omme op de naefte Daghvaert haere antwoordt inne te mogen brengen , welcke Copie oock henluyden by den Advocaet gelevert is. "DY de Gedeputeerden van Dordrecht end» Gouda, als Commiffie gehadt hebbende van de Staten, omme hen te informeren ende infpeétie oculair te nemen, ende te reyfen op de lage Swaluwe, ende voorts op de nieuwe Dijckage van Gaftel, onlanghs by mijn Heer den Marquis van Bergen doen leggen, omme te weten, welck van de voorfz plaetfen fouden wefen de bequaemfte ende profijfte voor de reyfendc Man, in ofte uyt den voorfz Lande van Hollandt dagelijcks reyfende over den Oudenboffche, tot haren grooten kofte, ongerief ende difficulteyt, ende oock de felve getoont hebbende fekere Caer- te,  ( 149 ) te, daer by vertoont werdt, dat het pro pijfte foude wefen, een Hooft te maken o] de nieuwe Swaluwe, wefende maer twee mij len Waters, maer dat 't felve met het fchietei ende wijden van feker Water, ende het ma ken van eenige Wegen, nootelijck zijnde wel foude kollen vijf duyfent guldens , rap port gedaen, ende haer Verbael de voorfi Staten getoont zynde, foo hebben de voorf; Staten verklaert, niet te willen refolveren dan in 't bywefen van de Edelen, als wefen de een van de Edelen; ende hebben dagh ge nomen, omme weder in de Herberge te wefen den veertienden defer maend! December, endeden Advocaet belast mijr Heere van Affendelf, die op morgen t'huy< wefen fal, te feggen, dat hy jegens dien dage mede doe befchrijven de Edelen, alfoo mijn Heere den Marquis van Bergen aen die van Dordrecht verfocht heeft, met den eerften van defe fake antwoordt te hebben. JJEeft Mr. Hendrick Dirckfz, Burgermees. ter, den Advocaet gefeydt, dat Mr. Jjloris van Hooghaerden t'huys gefchreven hadde, dat de Steden ende Vlecken, hen geneerendemetde ViffcheryeindeZuyderzee * noch uytftel gekregen hadden, omme peremptoire van haer voorfz antwoordt ende andere Munimenten te mogen dienen, tot trium Regum naestkomende, jegens wekken tydt alle dingen gereedt gemaeckt moeten wefen K 3 Den I55I- des 4. Decemb. ) l 1 Beroerende de VifTcherye in de ZuyderZee. * BI. 12  1551den 6. Decemb. Befchrijvingevan de Staten. Dagh* ( 150 ) Den 6. December 1551. HEb ick den Heere van Affendelf door begeerte van de Staten gefeydt, dat hyjegens den voorfz veertienden December mede foude befchrijven de Edelen, 't welck hymy belooft heeft fulcks te doen,  ( I5i ) Daghvaert, gehouden in den Hage. Den 15 December 1551. PRE SENTEN. i5Si, aen 15. Decemb. Den Heere van Affendelf, Den Heere van Duven-V oir de. Den Heere van Ma- thenes, Willem van Lockhorft, ende Otto van Egmont, Uyt de naem van de Edelen. Willem Bouwenfz, ende Mr. Willem Schoock, Van Dordrecht, Mr. Pieter van Foree/?,Burgermeefter. ende Mr. Lambrecht Jacobfz , Van Haerlem. Dirck Duyft, Burgermeefter, ende Mr. Huych van Eynde, Van Delf. Claes Reyerfz, Burgermeefter, K ende Mr. Jacob de Milde, Van Leyden. Dirck Hillebrandtfz, ende Mr. Flor is van Hooghaerden , Van Amsterdam. jan Dirckfz h Hoen, Burgermeefter, ende Dirck Cornelifz, Van der Goude. Omme te refolveren op 't voorgaende rapport, gedaen by de Gecommitteerden van de Staten, dewelkegeweestwaren op de Swaluwe ende op 't nieuwe Landt van Gaftel, onlanghs bedijekt by den Heere van Bergen, ende infpeftie oculair genomen hadden van beyde de voorfz plaetfen, om te we- 4 ten  C 153 ) 1551, den 15. Decemb. den op de Swaluwe, ende de felve ondervragen , wat proville fy fouden in meeninge wefen te doen van Wagens en oock van Sweenhalfen , ofte andere Schepen, bequaem zynde omme den reysbaren Man tot allen tyden te gerieven, ende dan van daer voorts reyfen tot Breda by die van den Rade van mijn Heere den Prince van Orange, ende by de Regeerders van de Stadt aldaer, ende van hen te begeeren, of fy te vreden fouden wefen , de Wegen, gelegen tuffchen den Dorpe van der Heyden endede Swaluwe, niet rijdtbaer wefende, tot allen tyden tocbehoorende mijn voorfz Heere den Prince, fulcks toe te doen maecken, dat men de felve tot allen tyden met de Wagens foude mogen gebruycken, ende fulcks oock altoos doen onderhouden ; dat fy oock die van St. Geertruydenberge fouden ondervragen, tot wat prijs ende loon fy fouden willen befchicken een Wagen, foo op Antwerpen als oock opMechelen, voor twee drie ofte vier Perfonen van eeren, die een Wagen alleen fouden willen hebben; ten anderen, of fy hen fouden willen voorfien van drie ofte vier Sweenhalfen, tot gerief van den reyfenden Man ; ten derden, of fy oock haren Dijck, van de Stede af tot de Steenoven toe, fulcke fouden willen doen maken» dat de felve tot allen tyden van de Paerden fouden wefen rijdtbaer ; ende ten vierden, of Schout, Burgermeefters, Schepenen ende Rade der felver Stede 't inhouden van de voorfz drie Articulen ende van hare principale Memorie, de Staten gelevert, fouden willen beloven, tot allen tyden te volK 5 bren-  *55i•Een 15. Decemb* Doleantie van die van Amfterdam, omme geremedieert te hebben eenige poinften van feecker Pla caet, in't welke on■ïerMunitfen van Oorloge gecomprehendeert werden fekere groove Waren, ende om afgedaen te hebben den Tweehondertften penningh van inkomende ende wytgaende Goederen. C 154 ) brengen ende te doen onderhouden , fulcks dat daer in geen faute en foude vallen. BY den Advocaet de voorfz Staten verhaelt zynde 't inhouden van fekere doleantie, by die van Amfterdam gedaen concipiëren, omme geremedieert te hebben eenige poincten, geinfercert in feker Placaet, wefende in dato den negenden October 1551., inde welcke onder Munitiën van Oorloge gecomprehendeert wierden fekere grove Koopmanfchappen, als Peek, Teer, Ruet, Leer, Maften, Sprieten ende andere, ende mits dien verboden werden uyt defe Landen te voeren, de welcke fchijnenniet te behooren daer onder gecomprehendeertte werden; ten anderen , omme afgedaen te hebben den Twee-honderften penningh, uytvarende ende inkomende in defe Landen, ende dat na vermogen van feker Placaet, in dato den negen en twintighften der voorfz maendt, omme te weten, of de Staten te vreden waren, dat 't inhouden van de voorfz doleantie vervolgt foude werden Staets-gewijs; Soo hebben de Edelen , die vair Haerlem, Delf, Leyden, Amfterdam ende Gouda eendrachtelijck gerefolveert, dat men 't felve Staetsgewijs foude vervolgen, alfoo 't voorfz laetfte Placaet, nopende de opfettinge van den Twee-hondertften penningh, expreffelijck is contrarie het Privilegie, by wylen hooger Memorie Koningh Philips den Lande van Hollandt gegeven, ende contrarie de Sententie, by mijne Heeren van den Groote Rade daer nae gevolght , ende hebben, om-  ( 155 ) d omme 't felve te vervolgen, 't meerendeel gecommitteert een van de Edelen, Haerlem, Leyden, Amfterdam ende den Advocaet; maer die van Dordrecht verklaerden , dat fy last hadden te verklaren, niet te willen eenigh vervolgh doen jegens de voorfz Placaten ende de beliefte van de Keyferlijcke Majefteyt, ende dat men daeromme haren naem foude royeren uyt de voorfz doleantie, 't welck hoorende alle de andere Gedeputeerden, hebben gefuftineert, dat fyluyden, als makende onderlinge een Corpus, hen van den anderen niet en behoorden te fepateren, als wefende van quader confequentie , dat daeromme de voorfz Gedeputeerden elcks in den haren fouden * willen favorabel rapport doen, ten eynde fy by den anderen ende geuniecrt mochten blyven, ende byfonder in defe faecke, toucherende de Privilegiën van den Lande ende 't welvaren van dien , welck rapport de voorfz Gedeputeerden aengenomen hebben te doen. BY den Advocaet de PenfionariiTen van Haerlem ende Leyden, die op de voorgaende Daghvaert gecommitteert waren, omme te vifiteren de doleantie ende de antwoordt , by den voorfz Advocaet gemaeckt jegens de eyffchen van die van Vrieflandt ende Over-Yffel overgeleydt, of fy de felve gevifiteert hadden , ende wat hen daer van dachte; foo hebben de voorfchreve PenfionariiTen verklaert, dat fy de felve feer goedt vonden, dan den Penfionaris van Leyden feyde, dat 'er wat behoorde gefeydt te werden op de al- le- 1551. sn 15» )ecemb. * BI. 14. De ant> woort van die vanVrieslandt ende OverYffel, beroerende de Visfcberye in deZuy* der-Zee.  I55Iden 15. Decemb, Beroerende de Recompenfe, bj deWeduwe van Vrank van der Hoeven fot diversfe tijden verfocht. C ) legatie van die van Over-Yffel, roerende fekere prefentatie, by de Viffchers van Hollandt t'anderen tyden gedaen, daer van hy een weynigh by Memorie geteyckent hadde , ende geleydt in de antwoordt jegens die van Over-Yffel gedaen maecken, mits wekken den voorfz Advocaet verfocht heeft, dat de voorfz Staten fouden willen yemandt committeren, om't voorfz Proces, hangende in den Secreten Rade, te furneren, het welck gefchieden moeite naevolgende den Appoinctement voor triutn Regum naestkomende, mits wekken de voorfz Gecommitteerden daer toe gecommitteert hebben die geene, die de fake te vooren beleydt hadden, te weten die van Amfterdam ende den Advocaet. \ Engaende de Recompenfe, by de Weduwe Vrancks van der Hoeven tot diversfe tyden verfocht, is by die van Dordrecht ende Haerlem verklaert , dat fy te vreden fouden wefen, omme proces te fchuwen, haer te accorderen ende toe te voegen twee hondert guldens, dan die van Dordrecht protefteerden, dat in gevalle van proces, fyvan geene meeninge en waren eenige koften te helpendragen; van gelijcken, omme de redenen voorfz, waren die van Leyden te vreden , de voorfz Weduwe toe te voegen hondert vijftigh guldens , ofte ten hoogften twee hondert guldens, foo verre fy fulcks gevolgh hadden van alle de andere, maer die van Delf, Amfterdam ende Gouda verklaerden ende lieten hen duncken, dat wylen Vranck van der Hoeven van fijn moeyte ende arbeydt ten vol-  T552Den 3. Tanuariï. * BI. 1. ( ] 1 j j J j Refolutie tot voyeringe van ( 162 ) * VERG ADERING E ? jEHOUDEN by de GEDEPUTEERDEN van de STATEN tot BRUGGE. Den 3 januarii, 1552. PRESENTEN. )e Heeren van Gou- ende driaen, ende Hoegaerden, Fan Obdam , Van Amsterdam. Van wegen d'EüE- Jan Dirckfz HHoen, len. ende °ieter van Beveren, Dirck Cornelifz, Burende germeefter, VPr. Willem. Schoock, Van Gouda. Van Dordrecht. Omme te vijiteren de Vdr. Pieter van Foreefi, Remonftrantien, nooBurgemeefter, pende de Impojten van ende Pasporten ofte SaufLambert Jacobfz, conduiten; ende den Van Haerlem, Twee - Hondertfien Mr. jacob van Eynde, Penningh, ge fielt op Van Delf. alle KoopmanfchapMr. Jacob de Milde, pen, uyt faecke van Schout. feeckere twee PlacaVan Leyden. ten, uytgegeven in Dirck Hïllebrandtfz, Ottober vijftien honBurgermeefter, dert een en vijftigh. Symon Eeleboutfz, TEn voorfchreven dage by de Gedeputeerden de voorfz Remonftrantie gere-  ( i*3 ) remonftreert zijnde, hebben eendrachtelijck gerefolvreert dat men uyt de voorfz doleantie foude royeren 't narré , dat men den Twee-Hondertften Penningh oock poo-rhde te eyffchen van de Goederen ende Koopmanfchappen , komende buyten den Lande van Gelderlandt, Vrieslandt, Over-Yffel en Groningen, ende dat ter contemplatie van die van Dordrecht, die verklaerden geen laft te hebben hun te voegen met de andere Staten, foo verre die voorfz claufule niet geroyeert en werdt; en dat men volgende defelve royeringe , die conclufie aldaer genomen, foude altereren , en dat men voorts daer by foude voegen 't geene die van Leyden proponeerden, raeckende het ftuck van de Drapperye ; ende die van Amfterdam, raeckende de koften die de Schepen, geladen met Koopmanfchappen, moften dragen, komende in 't Vlie en Marsdiep , uyt faecke van de Lichten en Pilooten van de Schepen, vermits de ondiepten aldaer zijnde, alle 't felve breeder blijckende by de voorfz correctie : Ende d'antwoorde volgende 't geallegeerde van die van Leyden, men een andere Requefte daer by voegen foude, inhoudende de middelen als in defelve Requefte. QOck hebben de voorfz Gedeputeerden aen den Heere van Beveren gedaen hare reverentie, ende hem 't inhouden van de voorfz Remonftrantie doen verhalen, verfoeckende fij n affiftentie, ten eynde den voorfchreven Impost afgedaen mochten wer E i • -l * 't welck . 1552. den 3. Januarii-' 't narre uyt de doleantie van den T ï-londertften Penningh van deGoederen ende Koopmanschap pen, komende van buyten den Lande van Hollandt. De voorrohreve Remonfttai tie icn den Heere van Beveren,  1552. den 3. januarii. geprefenteert, verfoecIcende fijn affifteniie * BI. 2. De Re- monftran- tiein'tnet gefchre- ven ende overgele- *ert. den 5. Januarii, Generale Propofitie , gedaen in prefentie van alle de Staten "VTAer noerie de voorfz Requefte en gecor. rigeerde Remonftrantie by de voorfchreve Gedeputeerden gevifiteert zijnde, is verklaerdt dat men dezelve in 't nette foude doen Hellen, ende fulcks overgeven als gedaen is, PRESENTEN. Alle de voorfz Gedeputeerden.Den 5. Januarii 1552. IS ter praefentie van alle de Staten de generale Propofitie gedaen, groot wefende negenthien bladeren , en voor 't doen van de felve vielder debat tuffchen die van Brabant, op 't voorfitten 5 ende naer fyluyden by C 164 ) 't welck den voorfz Stadthouder * hooren* de, heeft begeerdt defelve by gefchrifte te hebben, omme die aen de Majefteyt van de Koninginne te reprefeilteren, en verfocht dat het felve fecretelijck mochte gefchieden,op dat het voorfz verfoeck tot kenniffe van de andere Staten niet en foude komen, dewelcke hem oock met den Requefte gelevert is. PRvESENTENy Alle de felve, behalven Beveren, ende jacob van den Eynde, MrsLambrechtjacobfZo  den 10. Januarii. Rapport yan den Advocaet aen den Heere yan Asfendelft. Miffive uyt den naem van Si'ineKeyferlijcke Majefteyt, daer van' feet voorfchreve Appoincteinent mentioH'eert. ( 1.68 ) ceert fullen werden. A&um tot Brugge den thienden Januarii, 1552. Ende onderteeckent, Verreycken. DEn Advocaet den veerthienden t'huys gekomen zijnde, heeft den Heere van Affendelft van alle 't geene voorfz is rapport gedaen, en hem gevraeght of hy jegens den een en twintighften des felven Maendts de Edelen mede hadde doen befchrijven , 't welck hy feyde gedaen, te hebben, ende dat ten voorfz vijfthienden dage Daghvaert dienen foude op 't vifiteren van de Gaep en Vierboet in 't gat van de Maze. HEt inhouden van de Misfive voorfz, daer van 't Appoinélement vermeit , is dit : Omme feeckere faecken ende confideratien, ons daer toe moverende, hebben wy in den name, ende van wegen den Keyfer onfen Heere, geordonneert generalijck af te doen in de Landen van herwaérts over, het heffen van de helft van den Hondcrdtften Penningh van de prijs 'ende waerde van alle Koopmanfchappen , uyt de Landen gaende, of daer inne komende, waer van wy u adverteren, uw ordonnerende, dat ghy uw voortaen yerdraecht van meer te lichten de helft van den Hondërtften Penningh, en voorts uw Subftituyten beveelt van gelijcken te doen,  ( 169 ) doen, drefTerende voorts * de reeckeningen van uwen ontfangh tot den dage van de receptie van defen, omme daer van te verantwoorden tot profijte van Sijne Majefteyt, volgens uw Commiffie, ende dat 'hier inne geen faute en zy: Ende is gefchreven aen den Ontfanger Grammay. L $ DagK- 1552. den 10. Januarii. * BI. 4  I5SS. den 15. Januarii. C Ï'/O ) Daghvaert, gehouden in den Hage. Den 15. Januarii 1552. By den Heeren Wil- lebort Uyttenbroek , Van Dordrecht. Vranck Pieterfz, Burgermeefter, Symon Hendrickfz, ende Mr. Huych van Eynde, Van Deef. Adriaen janfz, Van Leyden. Gerrit Jacobfz Koecke* hacker, ende Gerrit Huygenfz, Van Amsterdam. ^?coè Foyen, Adriaen jorifz, Leendert Adriaen Janfz, ende Mr. Roeiandt, Penfionaris , Van Rotterdam. Elant A-rtfz , Burgermeefter, Anthonis Willemfz, ende jacob Danielfz, Van Schiedam. Dirck Gerritfz, ende Cornelis Gerritfz, Van Wormer. Willem Claefz, Van Jhisp: Michiel Willemfz, ende Dirck Jacobfz, Van Catwyck, Frederick jacobfz^ ende Engel Arentfz, Van Terheyde. Pieter Paulufz, ende Comelis Ewoutfz, Van den Brjele. Omme te refolveren tot wiens koften dc Kaep en Vuyr-boet, ftacnde by den Bri. le , voor 't gat van de Maze, die nootfaeckelijck verfet moet wefen, verfet foude werden»  1552den 30 Januarii. l Middelen , van niet te mogen confente- 1 ren dan 1 de helft van de Petitie. ' Staet van de voorgaende Ommeflagen. Concept by den Heere van Bredenrode, de Staten gelevert, dienende tot defenfie van Hollandt. * Bi- 12. C 188 ) ten gereet fal maecken , 't welk den Adrocaet den voorfz Coebel oock gefeyt heeft. OOck hebben de voorfz Staten den Advocaet belast in 't korte by gefchrifte :e ftellen de middelen en redenen, waer loor hem als nu niet mogelijck en is op de petitie breeder en verder confent te dragen, ian ter fomme van hondert duyfent guldens, [uyver geldt, fulcks oock den Advocaet ^edaen heeft, en zyn defelve middelen onder hem.. NOch heeft den Ontfanger Coebel de voorfz Staten gelevert een Itaetjen uyt alle voorgaende reeckeningen en ommeilagen, gevallen zedert den jare vijfthien hondert twee en veertigh, tot den jare vijftien hondert twee en vijftigh, 't welck oock onder den Advocaet is, "VTOch heeft den Heere van Bredenrode de Staten gelevert feecker concept, dienende om Hollandt tegens de Vyanden te bewaren , oock * wefende onder den Advocaet, 't welck by de Gedeputeerden van de fes groote Steden gevifiteert zijnde, hebben die van Dordrecht en Leyden verklaert dat fy 't felve goedt vonden, dan lieten hun de vijf Steden, als Delf, Haerlem, Leyden, Amfterdam ende Gouda gefamentlijcken duncken van nooden te wefen dat Hare Majefteyt de Koninginne foude doen toeruften en équiperenten Oorloge thien a twaelf Schepen, en dat fy defelve foude houden varende en zey<  K «9 > zeylende aen defe fijde de Gaetkens, en dat men in den Briele foude leggen een Vaendel Knechten, en 't felve hebbende, foude 't Landt van Hollandt genoegh jegens de Vyanden op de zyde van de Zee geprefer-veert wefen 5 en foude daer door mede genoegh mogen gebruycken de Negotiatie Ooft. waerts, ende en fouden de Francoifen oock als dan niet lichtclijcken poogen te ftranden, ofte aen Landt te komen. ✓~\P de Requefte, de Staten overgegeven ^ by de Gemeene Zee-varende Luydcn, hun generende met den Haringh-vaert, daer by fy verfoecken dat in 't confenteren van defe jegenwoordige Beede, Hare Majefteyt de Koninginne mede foude willen remonftreren 't Proces, hunluydcn by den Procureur Generael gemoveert; en alfoo 't felve een kleyne faecke is voor Hare Majefteyt, en dat oock altoos multitudine geparceert werdt; ende oock verfoecken dat Hare Majefteyt foude gelieven de voorfz Zeevarende Luyden voor defe reyfe van 't voorfz Proces te ontlasten , en den Procureur Generael te beveelen van 't vervolgh van dien hem te verdragen, fonder hunluyden ter caufe van dien verder te molefteren, ende daer van te verkrijgen Afte in behoorlycke forma, hebben de voorfz Gedeputeerden genoegh eendrachtelijck gerefolveert, dat alfoo 't verbodt of interdi&ie van niet ten Haringh te varen, haerluyden door bevel van de Koninginne, alleen by beflooten Misfive van den Hove van Hollandt gedaen is, en niet by 155* den 30 Januarii. Requefls van de gemeene Zeevarende Luydtn, hun generende met den Haringhvaert.  1552 den 30 Januarii. ^ I V » k d a t O fc \ C t c Ordon- ( nantie op Mr. I Franck Boot. 1 1 i Appoinc- tement op de Re- 1 quefte vanReyer Willemfz 1 van Ley- ! den. Requefte vanCoenrtet Janfz C 190 ) y opeiie Placaten, noch oock by eenigeti >eurwaerder gepubliceert, en dat oock beeelen , gedaen uyt krachte van bellooten lisfiven, niet en behoorden van fulcken racht te wefen, dat men defelve niet obeierende, behoort te corrigeren , daerorrt en Hare Majefteyt Staetsgewijs behoordt ; verfoecken, dat de voorfz Luyden, hun enerende met den Haringh-vaert, achterolgende haer begeerte van 't voorfz Pro-; es ontlast mogen blyven, en dat gelijcke evelen by bellooten Misfiven niet meer gexpedieert noch toegelaten werden. '-\Ock is my belast Ordonnantie te maeckett J op Mr. Arent Coebel, dat hy betaelC tfr. Vranck Boot, uyt faecke van fijn falais , verdient in 's Lands faecken vijf en wintigh gulden , tot veertigh grooten 't tuck. VTOch heb ick door bevel vari de Staten, ^ op de Requefte van Reyer Willemfz fan Leyden , daer by hy verfochte feeckere •ecompenfe van dat hy ter contemplatie van ie Staten twe jaer in den Hage op de VoorDoorte gevangen gelegen hadde, OrdoUnan;ie geftelt op Coebel van achthien guldens, in de plaetfe van een Aelmoelfe , welcke Ordonnantie ick oock aen de Huysvrouwe van den voorfchreven Reyer Willemfz gelevert hebbe. OP de Requefte van Coenraet Janfz, gefwooren Boode van den Hove van Hollandt,  C 190 landt, daer by hy verfoeckt geaccepteert te ■ wefen tot 't Officie van Boode van 't Gemeene Landt, mits reyfende met de Staten, ofte den Advocaet van den Lande , daeghs: genietende drie ftuyvers, heb ick door be-< vel als vooren voor Appoftille gefteldt: De Staten van Hollandt hebben den Suppliant geaccepteert, en accepteren * midts defen tot 't Officie van Boode van 't Gemeene Landt, hem accorderende i drie ftuyvers 's daeghs, foo wanneer hy met de Staten of den Advocaet reyfen ; fal, en dat ter tydt ende wylen toe hy de ordinaris Weddens, die jegenwoordigh van Dirk van Loo ontfangen werden , genieten en profiteren fal, ende niet langer. r\P 't eerfte poinét van de Memorie van ) w Mr. Arent Coebel, by den Heere van < Affendelf de Staten geievert, inhoudende { dat mijn Heeren van den Raede van Hollandt i hem Arent Coebel geordonneert hebben te > betalen feeckere Boode-loonen, ter caufe ' dat fy gereyfcht hebben over geheel Hol- \ landt, omme te infinueren alle de Steden en} Dorpen, dat fy hare costuymen fouden over-1 brengen onder den Voorfz Hove,. of mijn Heeren de Staten verftaen dat fy die onkosten en Boode-loonen, bedragende ter fomme van vijftigh ponden, of daer omtrent, fullen dragen, hebbe ick voor Appoinctement gefteldt: De Staten verftaen, dat alfoo de in. finuatien van ovè* te brengen, de cos- tuy- Jen 30 'anuarii. Soode ^an den rïove van üollandr, laer by verfoeckt ;eaccep:eert te vefen to£ Boode ran 't Geneene ^andt. ' BI. i> lefolutïs ip'teerJle ioinclvaa ceckere AemO' ie, by üoebel lenHeere anAffen- lelB ge- evert.  Ï552den 30 Januarii- Refolutie op't twee-1 de poinct vandefel- 1 ve Memorie, raeckende de twee ftuyvers permargen, om te voldoen de vijftigh duyfent Philips guldens den Prinj ce van Spaigne geaccordeert. Bartholomeus en de Milde Gecommitteert tot vifitatie van den Calandrier, tegensBe- kefteyn- l m ) tuymcn alhier gcmeiitioneert, by dcii Booden gedaen, tot haren verfoecke niet gefchiedt en zijn, daeromme de onköften en Boode-ïoonen, ten dien caule gevallen, by Sijne Keyferlijcke Majefteyt behooren betaelt te werden , en dat den Ontfanger Coebel weder fal repeteren wes hy daer vooren gedebourfeert heeft. Op tweede poincï:, roerende d'onkosten , gevallen uyt faecke, dat eenige onwiligh zijnde de twee ftuyvers op de Morgen }p te brengen, tot fourniffement van de vijftigh duyfent Philips guldens, mijn Hee•e den Prince van Spaignen geaccordeert, by den Ontfanger Coebel uyt krachte van voorgaende Appoinétement provifioneel gegyfelt zijn, of de Staten de voorfz onkosten den voorfz Coebel niet en fullen rembourfercn, hebbe ick voor Appoinétement geftelt: Dc Staten zijn te Vreeden, dat van de voorfchreve kosten gefchiede rembourfement, foo verre die niet en excederen de fomme van fefthien of achthien guldens. OOck zijn gecommitteert by de Gedeputeerden van de fes groote Steden Bartholomeus en Jacob de Milde, omme te doorfien de Calendrier, in 't Proces van de Staten jegens Bekefteyn, die gerenuncieert heeft van Productie , omme te fien wat prasduótie de Staten van nooden is te doen, alfoo fy daer  c 193 3 daer van verfieecken zijn felve te mogen doen tusfchen dit en ad primam in de Vasten. Ben 4. Februarii 1552. TCk hebbe ter begeerte van de voorfz Zee1 varende Lüyden, haer geneerende met de Haringh-vaert, ter prefentie van den Heere Van Aifendelft, aen den Procureur Generael verfocht, dat hy defe faecke foude willen den tijdt van een maendt of drie weecken in ftaet te ftellen, fonder eyfch te doen, en naer Mrs. Adriaen Bralfer, en Erasmus Hanneman op den vierden Februarii gedaen heeft, III. Btel H * Dagh- J1552. den 4. Febr. den 4. Februarii F>e faecke van de Zeevarende Luyden, aengaende den Haringhvaert;  1,552den' 6. Februarii. * BI. 14- C 194 ") * Daghvaert, van de Staten van Hollandt gehouden in den Hage. Ben 6. Februarii 1552. PR JE SENTEN. De Heeren van Beveren , Van Abbenbroeck, Affendelft, Alkemade - Van Goudriaen, Van Buvenvoirde, Van Mathenes, Van Egmont, Van Hardinghvelt, ende Van Trejlonge,^ Van wegen d'ede- len. Pieter van Beveren, jacob Oom, Mr. Claes Bartholomeufz, ende Mr. Willem Schoock , Van Dordrecht, jooft van Hillegöm, Burgermeefter, ende Mr.Lambrecht jacobfz, Van Haerlem. Adriaen Ciaefz, Burgermeefter , Michiel janfz, ende Huych van den Eynde, Van Delf. Gerrit Beuckelfz, Burgermeefter , Jonge Birck Janfz, Burgermeefter, ende Mr. Jacob de Milde, Van Leyden. Mr. Hendrick Birckfz, Burgermeefter, Birck Hillebrantfz, Burgermeefter, fjan Boenefz, ende Mr. Floris van Hoegaerden, Van Amsterdam. jan Dirckfz 'i Hoen , Burgermeefter, Birck Cornelifz, Burgermeefter, ende Birck Cornelisfz Tollenaer, Van Gouda. Om~  C !95 ) c Ömrnê eyndelijck ant- van twee hondert duy- ! woorde te refolveren fent guldens, op de voorfz Petitie TEri voorfz dage Verklaerden de Edelen • te vreeden te wefen, des gevolgh heb- c bende, te perfifteren by haer Refolutie, ge- g nomen den twee en twintighften Januarii tel vooren , en Hare Majefteyt de Koninginne te 1 accorderen honderdt en vcertigh ofvijftigh' duyfendt guldens, te vinden de hondert duy-1 fent by de Schiltalen , en de refte by verkoo-r pinge van Renten , de felve weder te loffen by p lulcke extraordinaris middelen als men foude ] adviferen, fonder defelve losfinge te doen c by de Schiltalen, en voorts onder de condi- i tien by haerluyden den dertighfteh Januarii onderfproocken : De Gedeputeerden van Dordrecht, Haerlem, Leyden, Amfterdam en Gouda perfifteerden genoegh by 't confent door hunluyden gedragen op'den dertighften Januarii, daer van Acte gemaeckt is , mfifterende principalijck op de voorfz groote nieuwigheyt , dat van haerluyden geëyfcht werdt de helft van die van Brabant, op de laften van de inundatie, en befchadigen van de Dijcken, op de ceffatie van de Negotiatie, Zee-neeringe, Haringh^ vaert, Viffcherye, Drapperye, en andere Neenngen, van defelve condependentzijnde, en op den benaeuden bangen dieren tijt, uyt faecke van dien gerefen, en voorts onder de conditiën in de voorfz Afte begrepen ; dan verklaerden dat alfoo den Ontfanger Generael van de Beeden difficulteyt geN 3 maeckt iS5«en '<5. ebruarii perfi- teren by e vooraende „eibluie, omne ant.'oort te efolveen op de etitie an tweeondert uyfent ;uldens»  I55*1 den 6. * BI. 15- ( 196 ) maeckt hadde van eenige te ontfangen de termijnen van de Beeden met loopens geldt, en dat de Koninginne, omme te mogen gebruycken de Negotiatie Ooftwaerts , en tot defenfie van den * Lande, aen de zijde van de Zee , foude doen equiperen thien of twaelf Schepen van Oorloge, dewelcke haer fouden houden aen defe fijde van de Hoofden; ende alfoo de Commifen van de Koninginne feeckere Ordonnantie gefonden was, inhoudende verklaringe van de Pasporten en Saufconduiten van alle Goederen en Koopmanfchappen , varende in Vranckrijck en andere Landen, en dat de voorfz Commifen geen Koopmanfchappen en fouden laten uytvaren, fonder de Voorfz Pasporten te ontfangen, dat daeromme de voorfz Pasporten die meerder befwaerniffe waren dan den Twee-hondertften Penningh, mede behoorden afgedaen te werden als den Tweehondertften Penningh: Ende hoewel 't felve by de Staten mede verfocht was tot Brugge , en hadden dies aengaende geen Appoincp tement konnen verkrijgen, midts wekken de voorfz Staten eendrachtelijck gerefolveert hebben, dat men, ten Hove komende, weder foude vervolgen foo wel de voorfz Pasporten, als den 1 wee-hondertften Penningh •af te hebben : Ende hebben voorts aen den Heere van Beveren verfocht de handt daer aen te willen houden, die belooft heeft 't felve te doen, en van dc voorfz Ordonnantie wel verwonderdt wefende, verklaerde daer van nooyt gehoort te hebben; ende ©p de aengevingh van den Heere van Be- ve-  155* den 12. Febr. C 2°4 ) van dien van Brabant geaccordeert te zijn; en aengaende 't confent by haerluyden gedaen in den jare vijfthien hondert vijf en veertigh, bleeck genoegh by de allegatien van Hare.Majefteyt, dat die van Hollandt in de felve Petitie nergens nae een derdepart van die van Brabant gegeven en hadden, mits dat die van Brabant voor drie jaren geaccordeert hadden negen hondert duyfent guldens, en die van Hollandt, hoewel hun geëyfcht was fes hondert duyfent guld. voor vier jaren, geen verder confent en hadden gedragen, dan die op te brengen binnen den tijdt van fes jaren , en noopende 't confent van den jare acht en veertigh, was conform 't voorgaende confent, als wefende continuatie van dien, ende en was de voorfchreve Staten jegenwoordelijck niet mogelijck verder confent te dragen , aenfehouw nemende op de groote koften en lasten die fy te dragen hadden , uyt faecke van de inundatie , inbreuck en ontramponeringe van de Dijcken, dewelcke genoegh over geheel Hollandt, alomme leggende onder Dijcken, gebeurt was, op de celferinge van de Navigatie, Negotiatie, Haringhvaert, Visfcherye, Drappcrye, en alle andere Neeringen , van dien condependent zijnde, ende op den jegenwoordigen bangen en dieren tijdt, fulcks dat fy verdachten dat fy genoegh te lyden fouden hebben met haer eygen Ingefctenen, ende en weten op defe tijdt niet by wat middelen fy eenigh verder confent fouden mogen opbrengen, alfoo die Aecijnfen feer groot en exceffif zyn, de Mor-  ( 2°5 ) Morgentalcn , övermidts de inundatie en last van de Dijckagien, jegenwoordelijcken foo fwaer zijn belast, dat'fy geen verder last en mogen dragen, 't welck oock militeert in den thienden Penningh, die oock 'tmeerendeel op de morgentalen gevonden moeten werden, fulcks dat uyt redenen voorfz, d'Inwoonders van Hollandt geheel moedeloos zijn, daer en boven behoort alhier confideratie genomen te werden, dat 't Landt van Hollandt nergens nae en mag geëftimeert werden de helft foo goet te zijn als 't Landt van Brabant, immers overleggende wat dat d'Accijnfen , 't Margen-gelt en den Thienden Penningh over Hollandt uytgebracht hebben , fal klaerlijck blij eken dat 't Land van Hollandt op 't vierde-part foo veel inkomen niet en heeft als 't Landt van Brabant , immers fal bevonden werden dat d'Accijnfen van de Stadt van Antwerpen beter zijn dan alle d'Accijnfen van Hollandt, en daerom foude de voorfz Gedeputeerden aen Hare.Majeiteyt de Koninginne wel willen fuppliceren en verfoecken, dat aenfehouw nemende op de gelegentheyt ende benaeuwtheyt van den jegenwoordigen tijdt, ende dat d'Ingefetenen geheel moedeloos zijn, overmits de inundatie en eeffatiê van alle Neringen, en dat noch Winter is, als nu met 't voorfz confent van hondert duyfendt guldens, vrygeldt, onder de conditiën in den voorfz contente geëxprefleert, * te vreeden fouden zijn, daer oock by voegende , dat de Pasporten en Sauf conduiten, die 1552. den 12. • Fehr. * BI. 15.  1552. den 12. Febx. C 206- ) die fy in dé Maent van Januario verfocht hebben, afgedaen zijn, als wefende notoire Impoften, die contrarie hare Privilegiën eh Sententie van de Heeren van den Grooten Raedc, daer op gevolght, opgeftelt zijn , af, en te niet gedaen mogen zijn, ten minften van de Goederen die in Éngelandt, Schotlandt, en andere vreemde en Neutrale Landen gevoert fullen werden, de voorfz Staten fullen in de toekomende Somer , foo wanneer de geinundeerde Landen weder beverfcht, en de Ingelanden weder wat moet gekregen hebben , en dat men op de voorfz Landen weder wat fal mogen ftellen, hare gewoonlijcke goedtwilligheyt toonen, en al doen dat haer mogelijck fal zijn, dan de voorfz Gedeputeerden van Gouda verklaerden dat boven de laften by haerluyden in de voorfz Vergaderinge , fy verftaen hadden dat by die van Vlaenderen, omme te vinden haerluyden confent, feeckere groote Imposten op alle Bieren, in Vlaenderen komende, opgeftelt waren, die ingaen fouden primo Mey naestkomende , daer door hare Bierftallen gantfchelijck bedorven fouden zijn, en mits dien fy haer voorfz geconfenteerde portie niet wel en fagen op te breilgen , te min verder confent te doen de Gedeputeerden der Stede van Delf perfifteerden by hare Brieven van gratie en exemptie van alle Beeden, die fy feyden noch cours en loop te hebben, en betrouden Hare Majefteyt de Koninginne, dat Hare Majefteyt haerluyden het effect van dien foude laten volgen, welc-* ke antwoorde den Advocaet aen mijn Heere va»  C 207 } Beveren en van Affendelft, ter prefentie van Suys ende de Edelen gedaen heeft. "WTAer op den voorfchreven Heere van Asfendelft, noopende de gratiën by de voorfz Gedeputeerden geallegeert , die fy fuftineren in 't voorfz confent van den jare vijfthien hondert veertigh genooten te hebben , feyde dat fonder eenige faute die van Brabant oock gelijcke gratie genooten had-i den, en daeromme 't Argument van de Koninginne daer by niet gefolveert en was. twijffelende niet of 't voorfz confent foude Hare Majefteyt de Koninginne niet aengenaem wefen, dan begeerde van de voorfchreve Gedeputeerden van de vijf Steden te weten of niemandt van haerluyden eenigen verderen last hadden ; ende naer by den Advocaet 't felve haerluyden gevraecht was, foo hebben de Gedeputeerden van Haerlem, Leyden, Amfterdam en Gouda, by den Advocaet doen verklaren geen verderen last te hebben; en die van Dordrecht, dat, gemerckt d'andere geen verderen last en hadden , fy oock niet en koften verklaren eenigen verderen last te hebben; dan alfoo mits defen den Heere van Beveren ende Affendelft in meeninge waren de Gedeputeerden van de Staten boven by Hare > Majefteyt de Koninginne te fenden, foo hébben de Gedeputeerden van Dordrecht verklaert, dat fy, gevolgh hebbende van de andere, last fouden hebben boven de voorfz fomme van hondert duyfent guldens, noch te accorderen twaelf, fefthien, achttien of twintigh duyfent guldens , , 1552den 12. Febr. Ant- woort van den Heere van Asfendelft, begeerendc te we", en of do Gedeputeerden van de Steden geen last 211 hebben om verder confent :e drajen.  dcri 12. Febr. Eenige Gedeputeerden van de Steden by de Heeren van Beveren ei Affendelft apart ge hoorr. * BI. 2C Mr. Huych, en een van Got da gecommitteert om te comp: reren voor Commis fariüen ( 208 ) deris , die te vinden by vcrkoopinge van Renten, en defelve weder te lofTcn by fulcke extraordinaris Middelen , als fy onderlinge fouden adviferen , fonder met defelve loffinge te belaften de Schiltalen , die niet meer dragen en mochten. "Wf Elcke verklaringe by den Heere van Be" veren en Affendelft gehoort zynde, hebben alle de voörfz Gedeputeerden uyt de Steden daer na weder inne doen roepen, de Gedeputeerden van Haerlem, Leyden, Amfterdam en Gouda elck apart, en defelve gepooght te induceren, dat fy mede fouden accorderen de voorfz twintigh duyfent guldens, om te iïen of men Hare Majefteyt de Konin- " ginne daer mede eenigfints foude konnert contentercn, mits dat fy hoopten en genoegh >• verklaerden foo veel te doen * dat de voorfz Pasporten af fouden zijn , en hebben tot dien eynde van haerluyden begeerdt, dat fy daef van fouden willen dóen favorabel rapport ^ haerluyden daer toe gevende eenen tijdt vart twee of drie dagen. TD Odem by den Advocaet de voorfz Gedeputeerden van de fes groote Steden vertoont zijnde, dat Joost Jacobfz, Procureur ■' van de Staten, dagh hadde genomen , omme op den eyfch en feeckere prefentatie van te compareren voor Commiffariffen van deWe- ■- duwe Francks van der Henne, te antwoorden, begeerende de voorfz Procureur wat hy op de voorfchreve eyfch en praefentatie foude feggen , foo* hebben de Gedeputeerden vaü  - C *°9 ) van Haerlem, Delf, Leyden, Amfterdam en Gouda te vreeden geweest te compareren voor den Heere van Affendelft, en te volko. men 't geene wes by hem dies aengaende verklaerdt foude werden, en hebben, omme voor hem te compareren , gecommitteert Mr. Huych van den Eynde, en een van Gouda, maer die van Dordrecht verklaerden dat fy ten dien eynde geen koften en wouden dragen, alfoo fy de Weduwe twee honderdt guldens, ofte Philips guldens toegevoeght ende geaccordeert hadden. T)At de voorfz Gedeputeerden van Haer^ lem, Leyden , Amfterdam en Gouda op den veerthienden, vijfthienden en festhienden weder in den Hage gekomen zijnde, hebben mede onder feeckere conditie, by gefchrifte geftelt, hun conform gemaeckt met die van Dordrecht, ter fomme van hondert en twintigh duyfendt guldens; dan die van Gouda en confenteerden daer inne niet, dan overftemt wefende van de andere, en mits dat men de geheele fomme van hondert en twintigh duyfent guldens foude vinden over de groote en kleyne Steden en 't platte Landt, by capitale Impofitie , naer elcks rijekdomme. ffl. Deel. Den 1552. den 12, Febr. over de faecke van de Weduv.-j van Vranck van der Henne. Haerlem Leyden Amfterdam en Gouda hebben hun con form ge maeckt met de anderen.  ISS2. Den 23. Febr. Remon ftrantie by den Advocae gedaen aen die van Ant werpen, raecken de de be lailinge van de Bieren, by de Hoüandi feke Schippers , di voor An werpen leggen, binnen Scheepsboort g< confumeert wordende. C 210 ) Den 23. Febrmrii, I552' jPRiESENTEN. Alle de geene die te voor en verklaert fiaen, behalven die van Delf', ende Is mede Mr. Willem fchoock prcefent geweest. TEn voorfz dage heeft den Advocaet, ter prefentie van dc Geputeerden van : de Staten, geadverteert wefende, in de Raedtkamer de Regeerders van Antwerpen verklaert , hoe dat die van allen ouden herko meïi, immers foo lange als memorie van menfchen gedencken mochte, de Schippers van - Hollandt, komende met hare Schepen leggen voor Antwerpen, altoos vry geweest waren van te betalen eenigen Accijns van de Bieren , binnen Scheepsboort gedroncken wer-dende; en hoewel fylicden als nochde voorfz vrydomme behoorden te genieten, te meer, -alfoo de Schippers van Antwerpen, komen"-de in Hollandt, in alle Steden gelijcke vrydomme hadden, foo hadden nochtans de Regeerders van Antwerpen belieft te ordonneren in Augufto een en vijftigh, dat van alle i- Bieren, binnen Scheepsboort gedroncken, de voorfz Schippers Accijns fouden moeten betalen, ten ware fy binnen vier en twintigh uyren van Antwerpen vertrocken; dat daeromme haerluyden foude gelieven de voorfz Schippers te ontlaften van den voorfz Accijns.  ( 211 ) cijns, op dat fy fouden mogen gebruycken haren gewoonlijcken vrydomme. "W/"Aer op die van Antwerpen voorfz, naer voorgaende communicatie, voor antwoorde hebben doen feggen, hoe dat fy de voorfchreve * ordonnantie hadden doen maecken, ten eynde fy fouden mogen weten hoe veel den voorfchreven Accijns voor een jaer uyt mochte brengen,' en dat ten eynde fy ter caufe van de voorfz Accijns fouden mogen contcnteren den geenen die den Accijns van de Bieren binnen Antwerpen verpacht hadden, met den wekken fy anders niet en fouden mogen handelen; ende waren wel van advife aen de Staten goede, vruchtbare en aengename antwoorde te geven, dan overmits fy niet feer fterck en waren, en dat eenige van de Regeerders ten Hove waren, begeerden dat de voorfz Staten met de voorfchreve antwoorde fouden willen vertoeven tot hare wederkomfte van den Hove, ende en koften geen Interest daer door pretenderen, alfoo naer date* van de voorfz Ordonnantie belast was den voorfz Accijns op te fchrij ven, ter begeerte van eenige Schippers van Hollandt , en foude een yegelijck 't felve verfoeckende, geaccordeert werden; "waer mede de Staten voor defe reyfe te vreeden zijn geweest. O j Dagh. , 1552. den 23. Febr. * BI. 21 Antwoorde van die van Antwerpen, de voorfchreve faecke van de Bieren concernerende.  1552. den 26. Febr. C ) Daghvaert van de Staten van Hollandt, gehouden in den Hage. Den 26 Februarii, 1552FRiESENTÈN. Den Heeren van Goudriaen, ende Obdam, Van wegen d'Edelen. Pieter van Beveren, Van Dordrecht. Joost Hillegom, Burgermeefter, ende Mr.Lambr echt Jacobfz, Van Haerlem. Adriaen Claefz, Burgermeefter , Michiel Janfz, ende Mr.Jacobvan den Eynde, Van Delf. Jacob- van der Graft, ende Mr. Jacob de Milde , Van Leyden. Mr. Hendrick Dirckfz, Burgermeefter, Jan Doenefz, ende Mr. Floris van Hoeg' aerden, Van Amsterdam. Jan Dirckfz, 't Hoen , ende Gijsbert Jan Aertfz, Burgermeefter, Van Gouda. Omme te vifiteren het Antwoordt, te doen op de voorfz propofitie by den Advocaet gemaeckt. De antwoorde by de Staten gevifiteert. TEn felven dage by de Gedeputeerden van de Staten de voorfz antwoorde gevifiteert zijnde , ende naer voorgaende kleyne correctie gerefolveert dat men defelve fulcks doen foude als die by gefchrifte geftelt was. Me-  C 213 ) Ti/TEde by den Advocaet feeckere Memorie gemaeckt zijnde , om tg mogen dupliceren op de relique die apparentelijck by Hare Majefteyt gedaen foude werden, is defelve, den feven en twintighften gevifiteert zijnde, gefeydt fulcks Hare Majefteyt te doen. Den 27. Februarii , £i 55%, Naer Noene. "VTAer de Noene heeft den voorfz Advo-"-^ caet, op de voorfz Propofitie voor Antwoorde gefeyt, hoe dat de voorfchreve Staten elcks inden * haren goet, getrouw rapport gedaen, en diverfche communicatien gehouden hebbende, haer bevinden in groote fwarigheyt en perplexiteyt, overmits in 't doen van de voorfz Petitie groote nieuwigheyt gepleegt wert, alfoo van die van Hollandt alleen jegenwoordelijck geëyfcht werd de helft van de Petitie, die van Brabant gedaen, daer in men in alle voorgaende Beeden van haerluyden met die van Zeeland niet meer en plach te eyffchen dan een derdepart van die van Brabant, immers dickwils noch min, alfoo fy notoirlijck niet te compareren en zijn metdie van Brabant, in rijckdom en welvaren; en hoewel fy redenen hadden, overmits de groote inundatie en last van Dijckagie, die meest over geheel Hollandt op den twaelfden enderthienden januarii , en weder op den veerthienden en vijfthienden Februarii gebeurt is, waer door de voorfz Dijcken foodanigh ontramponeerten befchadigt zijn, dat men defelve niet en fal O 3 mo- 155e. den 26. Febr. jen 27. Febr, f BI. 22. Antvvoort by den Advocaet aen Hare Majefteyt gedaer., raeckende het confent tot de Beede van hondert e twintigh duyfent guld., onder conditie van 't affchaffen van de Pasporten en Saufconduiten, op de Goederen in e» uytgaende, &c.  1552den 27. Febr., ( 214 p mogen brengen in fulcken ftate, als die waren voor date van den voorfz tempeefte, met de fomme van acht of thien hondert duyfent guldens , overmits oock de Navigatie Oost en West, Zee-neeringe, Haringh-vaert, dagelijck.fche Vilfcherye, Drapperye, ende alle andere Neringen, daer van condependent zijnde , daer't Landt principalijck by onderhouden werdt, als nu celferen, daer mede menigh duyfent menfchen gevoet werden, die nootfaeckelijk fullen moeten mendiceren, en by de Gemeente onderhouden werden, overmits oock denjegenwoordigen bangen ende dieren tijt, wel redenen hadden haer van de voorfz Petitie te excuferen: Nochtans , aenmerckendedat de voorfchreve Petitie bekeert wierde tot defenfie ende befcherminge van den Lande van Hollant, foo wel te Lande als ter Zee, en overleggende de groote affectie en liefde die fyaltijt tot Sijne Keyferlijcke Majefteyt, haren natuurlijcke Prince en Heere, gehad hebben, en noch hebben , die fij al tijdt naer haer uytterfte vermogen gefubvcnieert hebben , verftaen dat fy de voorfchreve Petitie niet geheel ledigh en behooren te laten ftaen, en doende foo veel als in haerluyden is, foo hebben de Edelen en vier Steden, als Dordrecht, Haerlem, Leyden en Amfterdam gefeyt, dat fy fouden last hebben, foo verre Uwe Majefteyt gelieven wilde af te ftellen de Impoftcn van de Pasporten en Saufconduiten van de Goederen, gaende uyt Hollant en WestVrieflant in Neutrale Landen , en van daer komende in de felve Landen , fon-  C 2I5 ) fonder van gelijcken andere meer op te Hellen , volgende haer Privilegie en Sententie van mijn Heeren van den Grooten Racde daer op gevolght, en niet anders, alfoo 't oock wefen foude contrarie diverfche Traótaten en Recelfen van wegen Sijne Keyferlijcke Majefteyt, met eenige Vorften en Steden van Ooften gemaeckt, te confcnteren in de fomme van hondert en twintig duyfent guldens van veertigh grooten, daer van hondert duyfent guldens gegadert fullen werden by de Schiltalen, in der manieren hier na volgende, te weten, dat die van Dordrecht, Haerlem, Leyden en Gouda daer inne genieten fullen alfulcke gratiën als fy gewoon zijn te genieten in de loopende ordinaris Beeden , in alle manieren, of over Hollandt omgeflagen fouden werden hondert vijftigh duyfent guldens, niet tcgenftaende dat dit confent fich niet verder en extendeert dan tot de voorfz hondert duyfent guldens, en de refte die als dan aen de voorfz hondert duyfent guldens gebreccken fal, de portie van die van Delf daer niet inne begrijpende, en fal defelve apart tot furniffement van de voorfz hondert duyfent guldens werden ommegeflagen over de kleyne Steden en platte Landen, alleenlijck elck voor fijn portie, fonder de voorfz groote Steden daer af yet te mogen eyffchen, in welcke hondert duyfent guldens die van Amfterdam voorlz haer portie opbrengen fullen , fonder te genieten eenige gratiën, en dat fonder praejuditie van haer gewoonlijcke gratie; ende de refte, belopende twin0.4 tigh 1552. ten 27. febr.  1552. den 27. Febr. * BK 23. ( 216 ) tigh duyfent guldens, fullen opgebracht werden by verkoopinge van haerluyden * Renten, mits dat 't Hooft-gelt in 't doen, de loffinge van dien, ende de verfcheenen Renten , middeler tijt vallende, gevonden fullen werden met fulcke manieren en middelen, als dc voorfz Staten onderlinge fullen ramen en adviferen ; des hebben de voorfchreve vier Stedengeconditioneert, datbinnenhaer Steden geen Koopers gedwongen ofte geconftringeert en fullen werden : De Gedeputeerden van Gouda hebben verklaert wel redenen te hebben omme haer oock van 't confent van hondert duyfent guldens, gedaen den dertighften Januarii laetstleden , eensdeels te excuferen, overmits dat fy niet alleen feer fober van Neeringe zijn, maer oock feer kleyne rijekdomme hebben onder hare Gemeente , uyt welck- de penningen van haerluyder portie, alfoo 't ordinaris inkomen dat niet dragen envmngh , gevonden moet werden, die niet te min hare verbrande eenige Parochie Kerke nootfaeckelijcken weder moeten op-timmeren, nochtans daer by perfifterende, feyden dat fy, dragende 't voorfz confent van hondert duyfent guldens, meer gedaen hebben dan fy vermogen, alfoo fy niet te vergelijcken en zijn by eenige Steden , nochtans niet meer gevende , noeh hooger flaende dan fyluyden , niet te min toonende de goede affectie die fy hebben tot Sijne Keyferlijcke Majefteyt, en de defenfie van den Lande, gemerekt d'andere Staten in meerdere fomme confenteren, fouden in defelve verhooginge mede confenteren van hondert  C W ) dert eu twintigh duyfent guldens, welverilaende dat de voorfz penningen, foo wel in de twintigh duyfent guldens, als in de hondert duyfent guldens, gevonden fullen werden generael over Hollandt, fonder yemant tecximeren, by Capitale Impofitie, elck na fijn rijckdom, mits afgedaen wefende de Pasporten alsvooren, met expreffe proteftatie verftaen, dat fy in 't dragen van defe confcnten niet verder gehouden en fullen wefen dan elck voor fijn portie, fonder voor die vai Delft, ofte yemant anders yet te betalen, met expreffe proteftatie en conditie, dat de penningen van dien, foo veel als nootfaeckelijck is, eerst fullen geëmployeert werden in de defenfie en befcherminge van den Lande van Hollant, foo wel te Lande als ter, Zee, namentlijck omme te equiperen thien of twaelf Schepen van Oorloge, tot bewaringe van de Noort-zee, alfoo defelve toeruftinge haer toegefeyt en belooft is, in 't confent van den Impost op de Wijnen, ontrent twee jaren geleden, te betalen de voorfz geconfenteerde fomme, voor de eene helft ten uytgaen van de Maent van April, en d'andere helft voor 't uytgaen van de maent van Julii, beyde toekomende, en dat loopens geldt; welverftaende, dat indien voor eenige van de verfchijn-dagen eenige verdere inundatie ofte last aen de Dijcken gebeurde, of dat yemant van haerluyden by de Vyanden merckelijck befchadight wierde, ofte dat eenige Knechten, gaende ofte oock geleydt werdende op de platte Landen , dat fy als dan ongehouden fullen wefen dit confent op O 5 t« 1552. den 27. Febr.  1552den 27. Febr. * BI. 24 te brengen, maer fullen in gevalle als boven daer af vry gehouden werden, als niet geconfenteert zijnde; behoudelijck oock dat de voorfchreve Staten, elcks in den haren, haer portie van de hondert duyfent guldens fullen mogen vinden by verhooginge van Laften, Impofitien Capitael, verkoopinge van Renten, ofte anders, fulcks als een yegclijcjc van haerluyden in den fijnen bevinden fal gevoeghlijckst te wefen, daer toe hare Majefteyt de Koninginne haerluyden verleenen fal behoorlijcke Brieven van Oótroy, en gelijck Oftroy omme de twintigh duyfent guldens , met de Renten en 't verloop van dien te mogen vinden by fulcke manieren, alsby hun geraemt fal werden. De Gedeputeerden der Stede van Delf hebben haerluyden geëxcufeert met de vryheyt en exemptie van de Beeden, foo wel ordinaris als extraordinaris, tot defenfie van den Lande, en anders , by Hare Majefteyt haerluyden geaccordeert , voor den tijt van twintig jaren , die fy feggen noch cours en loop te hebben, daer by voegende haerluyden * armoede , en de groote exceflive koften die fy gedaen hebben, en noch dagelijcks moeten doen, in 't follicitercn dat fy geen Veertigen en hebben, en de eleétie van dien haer benomen is, en dat fy geen vernieuwinge van Wet en hebben, en daer en boven door 't verlies dat de felve Stede fal moeten dragen by den Staet en Ordonnantie, haerluvdén onlanghs t'huys. gefonden, biddende Hare Majefteyt hunluyden daer mede te willen hebben en houden voor geëxcufeert, biddende voorts de voorfz Staö • ten  C 219 > ten Uwe Majêfteit't voorfz accord te houden voor aengenaem. TW"Aer op hare Majefteyt de Koninginne op ftaende voet mondeling repliceerde, dat Haer vervreemde, niet alleen dat de voorfchreve Petitie niet geheel geaccordeert en wierde, maer oock overmits de menigte van de conditiën, niet ten propofte dienende, in de voorfz antwoorde geinfereert, byfonder, gemerekt alle d'andere Landen inde geheele Petitie geconfenteert hadden, foude evenwel daer op doen delibereren , en als dan Hare Majefteyte goede gelief te verklaren. Den 28. Februarii, 1552. TTEcft Hare Majefteyt, na voorgaende dex A liberatie, op de voorfchreve antwoorde doen feggen, en oock Appoftilleren, en eerst op het poincl van de nieuwigheyt, dat Hare Majefteyt begeert dat die geene van de Staten van Hollant, die den anderen van hun hebben willen wijs maccken en perfuaderen , dat van haerluyden, met die van Zeelandt niet meer en plag geëyfcht te v/erden dan een derdendeel van die van Brabant, fulcks betoone met verklaringe van de Beeden die alfoo geaccordeert zijn geweest, en in wattijden , want Hare Majefteyt bevint dat zedert het jaer vijfthien hondert veertigh laetstleden, 't Lant van Hollant alleen, fonder Zeelandt, tot diverfche ftonden betaelt heeft de helft van Brabant, en dikwils meer dan min: Oock bevint Hare Majefteyt, dat in de fet- tin- 1552- den 27. Febr. Replique daer op van de Koninginne. den 2S. Febr. Appoftillen, by Hare Majefteyt de Koninginne doen ftellen op de Antwoorde van de Staten, by de Articulen in hac pagina & fequenti.  1552den 28. Febï. ( 220 ) tinge van de Beede, geëyfcht by wijlen Hertogh Carel van Bourgoigne, in 't jaer veerthien hondert twee en feftigh, achtervolgende welcke de Petitiën over alle defe Landen, plachte doen't Landt van Hollant met Zeelant en West-Vrieflant gefet te wefen alfoo veel als 't Lant van Vlaenderen, en hooger dan 't Lant van Brabant, daer van die van Hollant de twee deelen, en die van Zeelandt 't derdendeel plegen te betalen. Aengaende de groote fchade van de inundatie en last van Dijckagien, dat andere Landen, die insgelijcks groote fchade geleden hadden , evenwel willighlijcken de voorfz fomme geaccordeert hebben , gelijck oock gedaen hebben de Landen, ftootende aen de Frontieren, niet tegenftaende'defelve aireede befchadight zijn geweest, en dagelijcks van de Vyanden overvallen, en meer befchadigt te werden in forge ftaen. Nopende de celferinge van de Navigatie Oost en West, Zeeneringe, «Sec. dat gelijcke en meerder inconvenienten en verminderinge van de Neeringe en Negotie zijn in alle andere Landen van herwaerts over, fonderlinge die op de Drapperye van de Spaenfche Wolle gefondeert zijn, daer die van Hollandt 't mceltendeel Engelfche en Schotfe Wolle gebruyeken , en dat fy daer en boven de Oofterfche zeylinge vry gebruyeken mogen. Beroerende de Pasporten en Saufconduiten, dat defelve alleetie geëyfcht werden van  C 221 ) van! Goederen die uyt 's Vyands Lant komen, ofte uyt defe Landen aldaer gebracht werden, of in eenigen quartiere daer omtrent gelegen , * dan daer men fe lichtelijck in Vyandtj Landt foude mogen vervoeren, fonder dal hare Majefteyts meeninge is van eenigh Pasport of Saufconduit geit te doen nemen var de Goederen die naer Oost-landt, Duytflant of diergelijcke niet fufpefte Landen gevoeri werden, ofte daer van komen; en vervreeml hare Majefteyt, dat die van Hollandt zijr alleen die geene die hun daer van beklagen. alfoo fulcks de andere Landen niet weynigeï 'aengaet; en nochtans aenmerckende datfulck gefchiedt is om een beter, en ten eynde dal de Neeringen binnen defe Landen mochter blijven: Des wel te vreeden zijt. Aengaende dat geen Koopers bedwonger en fouden werden in de vier groote Steden dat de reden eyfcht, dat de rijckfte, gefchaef fte Burgers , woonende gemeenlijck in dt groote Steden, foo wel als alle andere behooren bedwongen te werden omme renter te koopen. Noopende 't confent van die van Gouda dat hare Majefteyt dat den meeftendeel behoort den minftendeel te comprehenderqn. ende nochtans van nooden is omme tot dt geëyfchte fomme te komen, dat men boven de Schiltale behoort andere Middelen te concipiëren. Beroerende dat da Penningen, foo verre 3t noo 1552* den 28. Febr. * BI. 2$. I  ?SS2- den 28. Febr. (*' 2 22 ). 'tnoot is, eerst geëmployecrt fullen werden tot defenfie van den Lande, van Hollandt; dat die Penningen , komende van alle de Beden en Petitiën van de Landen van herwaerts over, fullen by hare Majefteyt geëmployeert werden daer de noodt fulcks eerst en meest vereyffchen fal, ende fal hare Majefteyt op de bewaerniffe van dc Landen, op de Zee gelegen, fulcke provifie ftellen, als hare Majefteyt naer gelegcntheytder faecken fal bevinden te behooren: Ende aengaende den Impost van de Wijnen, 't felve is principacl geëyfcht omme jegens de Piraten en Zee-roovers te gebruyeken; ende hebben die van Hollandt, by den Staet, hunluyden tot Brugge gecommuniceert , mogen bevinden hoe luttel geldts den voorfz Impost opgebracht heeft, ende de groote koften diemen tot onderhoudeniffe van de Schepen van Oorloge gedragen heeft. Aengaende dat men de Penningen foude mogen vinden by verhooginge van Laften, verkoopinge van Renten, &c. Dat hare Majefteyt fal bewilligen omme die penningen dies te geringer te vinden, dat fy die op Renten fullen mogen halen , behoudelijck dat fy, gelijck alle de andere Staten van defelve Landen doen, van ftonden aen fulcke middelen voorflaen, dat men de voorfz Renten binnen korten tijde fal mogen loffen. Noopende die van Delft, gemerekt dat defe faecke concerneert de nootfaeckelijcke defenfie van den Lande, en dat alle Exempten en  ( 223 ) en Geprivilegeerden in andere Landen contribueren , foo is hare Majefteyten verftant enmeeninge, dat die van Delf hier inne insgehjcks als alle andere contribueren fullen, niet tegenftaende hare exemptc, gelijckerwijs fy in den laetften Oorloge betaelt hebben. Voor Conclufie. "pNde dewijle de noot, omme de Landen van herwaerts over tegens de groote magt van den Kon. van Vrankrijck te befchermen, foo notoir is, foo en kan hare Majefteyt hunluyden geen diminutie accorderen , aengemerekt oock dat fy naer credit foude bewijfen tegens de andere Landen, dewelcke alommede geëyfchte Beede willighhjck geconfenteert hebben; ende verftaende de diminutie van die van Hollandt, hun dies fouden mogen * beklagen, hier omme foo per- ( Afleert hare Majefteyt, dat die van Hollandt behooren te doen als andere, haer betrouwende dat fy op alles naeder en beter letten lullen, omme de geheele fomme te bewilligen , fonder daer inne te brengen fulcke onbehoorhjeke conditiën als fy gedaen hebben, geenfints gefondeert , en niet applicabel, ende dat fy ten defen eynde fulke ramen en iluyten fullen mogen, als fy bevinden fullen mogen te behooren. Aftum te Bruflel den vier en twintighften Februarii vijftien hondert twee en vijftigh. Onderteeckent, Verfeyckcn. Daer , 1552. oen 23. Febr.. Concluil* van de roorfz ?Vppos:ille. : BI. 25.  1552den 28. Febr. De Ede- . len ende Gedeputeerden < van de ] fes groote ( Steden y gentie hém na Brabant, Vlaenderen en elders te tranfporteren , en aldaer Koopers te verfoecken, daer af fylieden foolichtelijck geen befcheyt en fullen konnen krijgen, hoewel 't felve haer nootfakelijk is te weten voor 't dragen van eenigh confent, daeromme hare Majefteyt de Koninginne hier van fouden willen adverteren, ten eynde * hare Majefteyt gelieven foude, den dagh, haerluyden geprefigeert op den twintighften defer maent, te willen prolongeren en verlengen tot den eerften April nacstkomende, ombinnenmiddelertijdt eyndelijck met den anderen te refolveren, ende dat hare Majefteyt gelieven wille met den eerften hier op te willen laten befchrijven; midts in conformité van welcke, de voorfz van den Ende ook ten felven dage aen de Koninginne gefchreven hebbe., hebben oock de voorfz Staten, ofte den Heere van Affendelft uyt den haren, den voorfz Ontfanger van 't Gemeene Landt last gegeven om de voorfz Koopers in Brabant, Vlaenderen en elders te foecken. /~>Ock hebben de voorfz Gedeputeerden, : by maniere van communicatie , uytgeflagen en verklaerdt, dat men de loopende Renten foude vinden by Impost op de Wij; nen, en op alderhande Bieren , waerdigh wefende de tonne boven vier en twintigh 1 ftuyvers; dan die van Amfterdam lieten haer ; duncken dat men defelve loopende Renten foude mogen vinden op de SijdeLaeckenen, en andere koftelijcke Laeckenen, waerdigh we-  C 23ï ) wefende d'elle van defelve Laeckenen boven de fes en dertigh ftuyvers, maer alfoo by den anderen gefeyt wierde dat 't felve niet foude uytbrengen, mits dat die geene die de SijdeLaeckenen, en andere koftelijckeLaeckenen fouden willen hebben , die buyten 's Landts fouden halen, foo fijn fy genoegh van haer opinie gefcheyden. Den 13. Maert, 1552. "P\E voorfz Staten weder vergadert zijnde op d'affcheyt van 's anderen daeghs, dat men foude refolveren wat hypoteecque en onderpandt men aen de Koopers van de voorfz Rente foude ftellen, foo heeft den Heere van Affendelft, voor openinge van dien , de Staten voorgehouden een ander middel, daèghs te vooren by den Heere van den Ende uytgeflagen, dat men fonder koopinge van Renten de eene hondert duyfent guldens (die niet gegadert en fullen werden op de Schiltalen, volgens de conclufie daer af genomen) in 't geheel ofte ten deele fouden mogen vinden by feeckeren Impost die men foude mogen ftellen op de Haert-iteeden ofte Schoorfteenen daer roock uyt gaet, in alle groote en kleyne Steden ten platten Lande, overal, niemant daer van uytgefondert, dan alleenlijck de vier biddende Oorden , Mannen en Vrouwen, Leproofen en Gemeene Gasthuyfen; dat defe Haerttellingen in alle de bellooten Steden gedaen foude werden by de Burgermeefteren ende ReP 4 geer» 1552. den 12. Maert, ien 13. Maert. Wat Hypotheecq en onderpandt men de Rentenieren fai ftellen.  X-552den 13. Maert. * BI. ^o. ( 232 J geerders aldaer, ende dat. by gefchrifte," nominerende van fbrate tot ftrate de Huyfen, met verklaringe by wien die bewoont werden, ende hoe veel Haert-fteden daer inne bevonden zijn : En ten platten Lande foude 't felve gefchieden by de Officieren elck in den lijnen; dat in alle bellooten Steden, groot ende kleyn, den Hage gereeckent voor een Stadt, de'kleyne Huyskens, toebehoorende arme Luyden, waerdigh wefende in gereeden gelden hondert guldens en daer beneden, ongetaxeert fullen blijven, 't welck in elcke plaetfe gedaen foude werden tot tauxatie van de Weth aldaer, dat de betalinge fal gefchieden'by den Eygenaer van den Huyfe, indien hy 't felve bewoondt, ende indien niet, half by den Huyrman, en half by den Eygenaer: Indien bevonden wierde eenige Huyfen belast te wefen met merckelijcke Renten, fal men een middel mogen vinden, dat die geene die fulcke Renten hebben, naer advenant fullen contribueren ; Dat op 't Landt alle Kloofteren , exempte Perfoonen , Begraef-huyfen, wie die oock toebehooren, in defen naer advenant mede fullen contribueren als vooren; dat men elcken Haertftede niet verder en foude belaften dan met drie ftuyvers of feven grooten, t welk* een kleyne quetfe foude wefen; ende fouden de voorfz Contributien genoegh geïiick ende egael wefen, alfoo de Rijcke gemeenlijck groote Huyfen befitten met veel Haertfteden, ende de arme kleyne Huyskens met luttel Haertfteden: Defe Haerttelhnge ge-  ( 233 ), gedaen zijnde , foude men eerst adviferen hoe veel dat elcke Haertftede foude mogen dragen, omme betaelt te werden op een of twee termijnen ; indien men bevonde dat die fettinge voorfz niet en mochte furneren de voorfz hondert duyfendt guldens , foo foude men een fhiyver op elck vat Bier mogen fetten , dat in Hollandt gebrouwen werdt, 't welck by de Brouwers genamptifeert foude werden , mits dat weder ontfangende van den geenen die haer Bieren fleeten, ende mitsdien foude defe contributie helpen dragen die Vrieflandt , Zeelandt, Voorn, en andere uytheemfche, ende mits dien kleyne quetfe, is te prefumcren dat fy daer inne fouden condefcendcren : Ende by den Heere van Affendelft de Gedeputeerden van de Steden verfocht zijnde hier op hare opinie , mits dat fy daer van niet gehoort en hadden, hebben in den haren elck daer op begeert rapport; ende voorts oock omme gerefolveert te komen, indien 't middel van de verkoopinge van Renten aengeroert werde, waer by men de Hooft-fomme in 't doen der loffinge, ende de verloopen Renten, middeler tijdt vallende, foude mogen vinden, ende wat Hypotheecque en verfeeckertheyt men de Koopers foude mogen ftellen , dat evenwel den Ontfanger van 't Gemeene Landt fijne diligentie foude mogen doen, omme te onderftaen wat Koopers, en hoe veel men buyten 's Landts foude mogen krijgen.; en hebben dagh genomen om weder in de Herberge te wefen den achttienden P 5 de- den 13, Maert,  «55*- den 13. Èlaert. Dagh- C 234 ) defer Maent Martii, jegens wekken dage den Heere van Alfendelft mede aengenomen heeft te doen befchrijven de Edelen , behalven de Heeren van Goudriaen en Obdam, die mede alhier prefent waren den dertienden Maert.  C 235 ) * Daghvaert, van de Staten van Hollandt gehouden in den Hage. Den 19 Maert 1552. PRESENTEN. De Heeren van Affendelft, Vtn Goudriaen,} Van Matenis, Van Obdam, ende V%n Duvenvoirde, Van wegen d'EüE- len. Pieter van Beveren, Schout, Mr. Claes Bartholo- meufz, ende Willem Schoock , Van Dordrecht. Joojï van Hillegom, Willem Harmenfz Ramp, Burgermeester, ende Mr. Lambrecht Jacobfz, Van Haerlem. Hendrick Janfz, Burgermeefter, ende Mr. Huych van den Eynde, Van Delf. Jonge Dirck Janfz van Leyden, Mr. Claes de Milde, ende Mr. Jacob de Milde, Van Leyden. Mr. Hendrick Dirckfz, Burgermeefter, ende Mr. Floris van Hoegaerden, , Van Amsterdam. Jan Dirckfz 't Hoen , ende Gijsbert Jan Aertfz, Burgermeefters, Van Gouda. Omme eyndelijck 'antwoorde te refolveren op de voorfz geheele Petitie van twee hondert duy fent guldens. By den 19. Maert. * BI. 31-  155* den 19. Maert. C 236 ) BY den Heere van Affendelft de Gedeputeerden vertoont zijnde de Miffive van de Koninginne , die haerluyden ook by den Advocaet voorgelefen wierde, daer by bleec- . ke, dat hare Maj. verftondt, dat, mitsdien by hunluyden verfoekende Koopers van Renten buyten 's Landts tegen den Penningh feftien, naer dien Sijne Keyferlijcke Majefteyt, ende oock eenige andere Landen verkoft hadden Renten tegens den penningh twaelf, niet en fcheen te wefen dan omme de faecke te treyneren, en dat hare Majefteyt den dagh van den twintighften Maert niet en woude uytftellen tot den eerften April, maer confent .begeerde te hebben van de geheele geëyfchte Petitie, foo heeft den voorfz Heere van Affendelft hunluyden gefcyt, dat fyluyden daeromme moften adviferen wat antwoorde hare Majefteyt de Koninginne gedaen foude werden , en by wat middelen men de andere hondert duyfent guldens foude mogen vinden, en of fy rapport genomen hadden op 't poinct, uytgeflagen by den Hove van Hollant, te weten, dat men defelve foude vinden by een Impost van drie ftuyvers of fe ven grooten, meer of min, op elcken Haertftede , foo hebben de Edelen en Gedeputeerden van Dordrecht, Haerlem, Delft en Amfterdam gerefolveert dat men dé voorfz hondert duyfent guldens foude vinden by een Impost van drie ftuyvers of feven grooten op elcken Haertftede , volgende de Memorie by den Heere van Affendelft hunluyden daer van gelevert; welverftaende dat alle  C 237 ) alle Huyfen daer inne fouden contribueren',' uytgefondert de vier biddende Ordren, Oude Mannen, Vrouwen, Leproofen,Gemeene Gasthuyfen , en andere miferable Perfoonen; des waren'fy van advis, dat al mochte den voorfz Impost van de Haertfteden de geheele fomme van hondert duyfent guldens opbrengen dat men nochtans * een partye ' van dien fóude vinden by verkoopinge van Renten, op dat men niet en foude mogen feggen dat de voorfz Staten de voorfz geheele fomme van twee hondert duyfent guldens hadden weten te vinden in propriis, fonder eenige bekbmmeringe of last; dan die van Haerlem lieten hun duneken dat het meer uyt foüde brengen de voorfz fomme te Vinden by pen tienden penningh van de waerde van de huyren van de Huyfen, en dat het felve meerder gelijckheyt foude innebrengen, maeckende hun evenwel altoos conform met den anderen, als wefende 't meerendeel van hunluyden; ende ten eynde de Huyfen van de miferabele te recht en fonder fraude fouden mogen getauxeert werden, foo was 't advis van den Heere van Affendelft, en eenige andere, dat men de Wethouderen, die daer toe gecommitteert fouden werden, behoorlijcken Eedt fouden afnemen, dat fij finceerlijck daer inne fouden procederen, en dat men op 't platte Landt by de Officieren ofte Wet-houderen aldaer foude voegen eenige Deurwaerders, omme de tauxatie van de Huyfen van de miferable debite te doen, en breeder als d'Aétc daer van zijnde dat vermeit: De Gedeputeerden van, 1552 lan i#. Maert. ' Bh 32..  Ï552. den io. Maert. t *3* ) van Leyden en Gouda verklaerden dat fy wel te vreeden zijn dat de voorfz laetfte hondert duyfent guldens gevonden werden by maniere als de Staten adviferen fullen, wel vcrftaende dat men fulcken manieren vinde, daer mede de Schamele niet te feer belast, en de Rijcke niet te feer ontlast en werden, byfonder die in de eerfte hondert duyfent guldens niet met alle geven en fullen, en daeromme dat men 't felve niet en fal ftellen op 't getal van de Haertfteden, als by de Edelen en vier andere Steden uytgeflagen is , want by fulcken maniere de plaetfen daer de Huyfen 't waertfte zijn , ongelijck min fouden geven dan die geene daer de Huyfen tot veylen prijfe ftacn, en fouden de Schamele Luyden, die alle haer fubftantie hanght aen een huyr, daer by te feer geledeert werden, daer den Rij eken haer minfte goet hangt aen haer Huyfen, en om andere redenen daer fy hare Majefteyt apart verklaringe van doen fullen. Maer indien men de voorfz fomme op de Huyfen wilde vinden, fchijnt wel redelij ck te wefen dat men defelve vinde op dc waerde van de Huyfen, na die in de koop of huyre gelden fouden mogen, hebben voorts gerefolveert dat men hare Majefteyt de Koniginnne antwoorde foude doen, noopende de hondert duyfent guldens by de Schiltale te collecteren, fulcks als de Afte van den dertighften Januarii laestleden dat vermeit, achterlatende de conditiën by hare Majefteyt afgeflagen: En noopende de laetfte hondert duyfent guldens, hebben de Edelen en Gedeputeerden van Dordrecht, Haerlem, Delf en  C 271 ) ke Requefte den Advocaet alfoo geraaeckt heeft. Den 1. Julii, 1552. TTEbbe ick feeckere Declaratie van Joost A Jacobfz, Procureur voor het Gemeene Landt, door Ordonnantie van 't Hof van Hollant, getauxeertter fomme Van veertigh guldens. Dagh- 2552den 1. Julii. Declaratie van Joost Jacobfz.  , 1554den 4. Julii. C 272 3 Daghvaert, gehouden in den^Hage; Op den 4. Julii, 1552. PRESENTEN. Pieter van Beveren, ende Pieter Jacobfz, Van Dordrecht. Mr. Pieter van Foreest, Burgermeefter, ende Mr. Lambrecht Jacobfz , Van Haerlem. Adriaen Claefz , Burgermeefter , Frans Willemfz, ende Mr. Adriaen van Leyden, Van Dele. Gerrit Beukelfz, Burgermeefter , ende Mr. Jacob de Milde, Van Leyden. Pieter Kantert, Burgermeefter , ende Mr. Adriaen Sande' lijn, Van Amsterdam. Jan Dirckfz H Hoen, Burgermeefter, Witte van der Henne, ende Jacob Franfz, Van Gouda. Pieter Simonfz, Burgermeefter , Comelis Huygenfz, ende Mr. Roelandtfz, Van Rotterdam. Arent Arentfz, Jacob Danielfz, Anthonis Willmfz , ende Comelis Willemfz, Van Schiedam. Lucas Dirckfz, Van Enckhuysen. Hendrick Janfz, Burgermeefter , ende Pieter Aertfz Pols, Van Vlaerdingen. Donus Arentfz, ende Lcmaert Jacobfz, Van  ( *73 J Van den Briele. Claes Eggefz, Van Wormer. Aelbert Broerfz, Van Grootebroeck. Cornelis Claefz, Van Jhisp. Claes Janfz, Van Veenhuysen. Nadien hare Majefteyt de Koninginne af- . jloegh het middel van de faufconduiten, en dat hunluyden voorgehouden wierde dat die van Vlaendcren te vreeden waren toe te ruften fes Schepen van Oorloge, en die van Zeelandt vier Schepen; en van hunluyden verfocht wierde ■toe te ruften acht Schepen, maeckende te famcn achttien Schepen, o fte te refolveren of fy de voorfchreve acht Schepen fouden willen toerusten tot haren laft en, of dat defelve toegerust fouden werdenbyhare Majefteyt, mits betalende van elck last Haringh twee gulden. * TT\E voorfz Gedeputeerden ten voorfz! \_J dage onderlinge communicatie gehouden hebbende , foo veel op de propofitie, de Gedeputeerden van de Steden, hun generende met den Haringhvaert, gedaen op den feven en twintighften Junii, die hun geproponeert was, dat fy fouden adviferen of men het en gevoeghlijcken voor dit jaer de Haringhbuyfen fouden verfeeckeren by faufconduiten , of by Schepen van Oorloge , als oock op de voorfz Propofitie, foo hebben de voorfz Gedeputeerden van de Steden hun generende met den Haringhvaert, eendrachtelijck gerefolveertdat den Haringhvaert voor dit jegenwoordige jaer niet belchermt en kan werden dan met faufcondui- UI. Deel. S tm 1552. den 4. Julii- : BI. 4ö.  1552. den 4. Julii. C 274 ) -ten en dat Omme diverfche redeneh , want voor eerst, de Haringhbuyfen visfchendein Zee, van den anderen leggende zijn twintigh, dertig of veertigh mijlen, en daerom met Schepen van Oorloge niet konnen gedefendeert werden , te min alfoo den eenen Buys eer dan d'andere Haring gevangen heeft, en daer mede t'huys varende, geconvoyeert en befchermt moeten werden, en wederomme varende, oock geftadelijck Convoy behoeven; en dat by ftorm en onweer de Schepen van Oorloge dan geen Zee houden en konnen, diverfche Havenen moeten kiefen, en de Buyfen verlaten ; hier by gevoegt 't groote getal eA menigte van de Schepen van Oorloge van den Koningh van Vranckrijck , die dagelijcks by de Schippers en Onderfaten van Hollandt gefien werden , en hun onthoudende zijn in Engelandt en Schotlandt, als te Liet, te Hul, te Scharbourg , en meer andere Plaetfen, de welcke van daer binnen twee of drie uyren konnen komen onder de Haringh-buyfen , die onder de Kaften van de voorfz Havenen visfchen moeten, en defelve nemen, overvallen en brengen in de voorfz Havenen, of elders daer 'thun belieft, daeromme foo lange de voorfz Franfchen de Havenen en Noort-kusten van Engelandt en Schotlandt gebruyeken mogen, by geen fchepen van Oorloge d'invafie van de Vyanden belet mag werden, gelijck de experierttie in den voorleden jare wel geleert heeft; waeromme de voorfz Gedeputeerden hun. laten duncken dat de voorfz rlaringhbuyfen gevoeghlijck-ende feecker- lij-ck  c 275 y lijck befchermt fouden werden by faufconduiten , by welcke faufconduiten oock eenige Onderfaten van Vranckrijck met diverfche Goederen en Koopmanfchappen in defe Landen gekomen zijn, en wederom eenige Onderfaten van Sijne Keyferlijcke Majefteyt hun begeven te zeylen naer Vranckrijck, gelijck de voorfz Gedeputeerden verftaen; en daeromme wel hoopen en betrouwen dat gelijcke faufconduiten , in fulcken faecke van importantie, hunluyden by goede middelen geaccordeert fullen werden, aengemerekt den Haringhvaert d'eenige onderhout van defen'tijt is, van den Lande van Hollandt, en waer door veele Menfchen onderhouden werden, ende dat cefferende, defelve gefchapen ftaen in groote armoede te vervallen, en overfulcks de Beeden en fubventien niet wel opgebracht en konnen werden: Alle welcke middelen gecommuniceert en overgeleyt zijnde by de Gedeputeerden van de fes Groote Steden , hebben verklaerdt geen beter middel tot verfeeckertheydt van den Haringvaert te weten , begeerende daeromme dat hare Majefteyt de Koninginne gelieve, tot vorderinge van den Haringhvaert, te verftaen tot 't voorfz middel van de faufconduiten, om welcke antwoorden in 't nette te ftellen, gecommitteert zijn den Advocaet, Mr. Adriaen van Leyden, Mr. Adriaen Sandelijn, een van Rotterdam, een van Schiedam , en een van Enckhuyfen, of de Waterlieden. S 2 Oock 1552. den 4. Julii.  1552. den 4. Julii. Gecommitteerde om by d£ Heer van Beveren te reyfen, * BI. 47 Grammaj gecommitteert tot het ontfan gen van hetHaert ftede-gel over de Groote Steden, enCoebe over de kleyne Steden ei het platti Landt. C *?6 ) OOck zijn gecommitteert om in Zeelandt te reyfen, en de voorfz antwoorde aen den Heer van Beveren te doen, den Advocaet , een van Delf, een van Rotterdam , een van Schiedam, en een van Enckhuyfen, die bellooten hebben den fevenden defer tot Rotterdam te zijn. * f~\P 't verfoeck van den Advocaet, ter ^ begeerte van die van Haerlem, Leyden, Amfterdam, en die van Gouda gedaen, ten eynde by de Staten gerefolveert foude werden wie dat hebben foude den ontfangh . van het Haertgelt, foo hebben de voorfz Gedeputeerden gerefolveert dat den Advocaet fpreecken foude met Grammay, Ontfanger , omme te weten of hy den Ontfangh van de voorfz Haertfteden foude willen aennemen fonder kofte van 't Landt, en by aldien hy daer mede te vreeden was te doen, ! en den Ontfanger Coebel niet, die oock daer af by eenige Gedeputeerden gefproocken foude werden, dat men als dan den voorfz Ontfanger Grammay, omme 't Landt van onnutte koften te verlicnten, den voorfz ontfangh behoorde te laten volgen , en dat men evenwel Coebel van fijne moeyte, tot noch toe gedaen, foude recompenferen, hoewel de Staten verklaerden niet te weten door wiens bevel hy de vóorfz faecke onderwonden hadde ; en- foo verre Grammay 't felve niet en foude willen doen fonder kofte van 't Landt, dat men als dan met Coebel van den voorfz ontfangh foude overkomen; dat den Advocaet hier van gefproocken hebbende  ( *77 ) de met Grammay,heeft hem gefeyt wel te vreeden te wefen't voorfz Haertgelt te Ontfangen fonder kofte van 'tLandt,foo verre hy 't felve mochte doen met believen en wille van den Heere van Affendelft, en dat 't felve mochte gefchieden fonder praejuditie van Coebel, maer anders en woudeomdic faecke niet hebben d'indignatie van denlïeere van Asfendplft, Den vij fden Junii, naer dat de Gedeputeerden van de fes Groote Steden, enden Ontfanger Grammay, noopende defe faecke, geweest hadden by den Heere van Asfendelft, en veele woorden, noopende den voorfz ontfangh, onderlinge gehadt hadden, foo lijn de voorfz Gedeputeerden van de fes groote Steden eyndelijcken te vreeden geweest, nadien Coebel in den ontfangh van de Haertr Heden getreden was, dat hy defelve foude blijven ontfangen van de kleyne Steden en ten platten Lande, maer dat Grammay van de groete Steden het Haertgelt foude ontfangen, 't welck hy te vreeden was te doen, en 't felve by den Advocaet, den Heere vanAffen. delft en Coebel gerapporteert zijnde, waren beyde daer mede genoegh te vreden. Den 5. Julii, 1552. IS by de Gedeputeerden van de fes groote Steden eendrachtclijckgeconcludeert, dat 1 fy voortaen niet en fullen fcheyden fonder ■ d'aóte of Antwoorde die gerefolveert is geweest gemaeckt te worden, en,collegialiter S 3 bY j . 1552. aen 4. Mii. len 5. ulii. d'Acten e vifite- eu voqïlec ver-  den 5. Julii. treek var de Leder van de Vergaderinge. Requeftf van den Impost van twee ten hon dert ovei de Goederen Westwaert varende. Te vifite' ren de Declaratie van Joost Jacobfz. Geit te fi neren voor Joost Jacobfz af. geflagen . &c. * BI. 48- Befchrij vingevan C 278 ) by hun gevifiteert te zijn, en dat den Advocaet fonder defelve vifitatie, die niet en fel uytgeven, en defe Refolutie op de eerfte Vergaderingc de Edelen voor te houden. {~"\Ock isby de voorfz Gedeputeerden, naer dat de voorfz Requefte, tenderende tot afdoeningc van den Impost van twee ten hondert; en dat men, overmits defen jegenwoordigen Oorlogh, alleen foude verfoecken Acte van diligence, zijnde den Advocaet gecommitteert omme 't felve te vervolgen, foo wanneer daer een reyfe van de Haringhvaert, ofte andere, ten Hove foude vallen. f~\Ock zijn gecommitteert omme te vifiteren de declaratie van Joost Jacobfz, raeckende de fes groote Steden, Mr. Lambrecht Jacobfz, Adriaen van Leyden, en Jacob de Milde. . TV/TEde is op 't verfoeck by den Advocaet, van wegen Joost Jacobfz gedaen, omme te hebben geldt tot doeninge van de Enquefte voor de * Staten , jegens Bekefteyn, expresfelijck verklaert te perfifteren by voorgaende Refolutien, te weten , datfy niet en willen verftaen tot opbrenginge van eenigh geldt, voor dat Coebel van alles gereeckent fal hebben. "VTOch hebben de voorfz Staten mede gere» folveert, dat den Advocaet aen den Heere  £ *79 ) xe van Asfendelft foude vervolgen, dat alle de Staten met den eerften befchreven fouder mogen werden, omme te refolveren by wat middelen men foude mogen vinden de andere vijftigh duyfent guldens, die by extraordinaris middelen opgebracht moeten werden, ten uytgaen van Ociober, welck vervolgh by den Advocaet gedaen zijnde aen den voorfz van Affendelft, heeft gcfeyt dat hy in de toekomende weeck mofte reyfen nae Haerlem, op 't ftuck van de Leeninge, en van daer weder gekomen zijnde, foude terftont de Staten ten fine voorfchreven doen befchrijven. Den 6. Julii, 1552, T*YE voorfz antwoorde, noopende denHaJ->^ ringhvaert, by den Advocaet, ten bywefen van Pieter van Beveren, mitsgaders Lambrecht Jacobfz, Adriaen van Leyden, Adriaen Sandelijn , Roelandt van Delft, Jacob Danielfz, Lucas Dirckfz, en eenige Gedeputeerden van de Waterfteden, en oock van den Briele , by gefchrifte geftelt zijnde, en naderhant by de Gedeputeerden van de fes groote Steden gevifiteert zijnde, hebben verklaert het felve over te geven de Heeren van den Raede, en fulcks te rapporterenden Heeren van Beveren, f\P de Requefte van de Weduwe Vrancks ^ van der Henne, daer by fy te kennen gaf te veel ontfanghs by inadvertentie gemaeckt te hebben van drie en dertig ponden S 4 een , 1552. den 5. de Staten, omme vindende andere vijftigh duyfent guldens , die byextraordinaris middelen opgebracht moeten d wei den tegens Ociober. den 6. Julii. Refolutie om antwoordt te geven aen den Heer van Beveren , wegens de Haringhvaert, Refolutie op de Requefte van de Weduwe?  C 287 ) Bredenroede, ofte aen hare Majefteyt de Koninginne , datfy van de de voorfchreve Gaerdinge mochten ontflagen wefen, en de voorfz Knechten elders gelogeert. T~\En Advocaet de voorfz antwoorde , en oock 't voorfz verfoeck aen de Heeren van den Raede gedaen hebbende, foo hebben die van den Raede voorfz , na voorgaende communicatie, eerst, noopende de voorfz refolutie, aengaende de verfeeckertheyt van den Harinckvaert, voor antwoorde gegeven, dat fy omme redenen voorfz oock verftonden dat den Haringhvaert nootfaeckelijcken diende te werden gevordert, maer dat fy meenden by de Koninginne weynigh profijts te fullen doen, alfoo hare Majefteyt apparentelijck tot geen faufconduiten en foude Willen verftaen , nochte oock omme foo veel Schepen als vooren toe te ruften, mits alleenlijck van elck last ontfangende twee gulden, en dat fy veeltijdts fouden * verliefen,' mits dat de Haringhvaert jcgenwoordigh was; dat fy evenwel mochten lijden dat het voorfz vervolgh by hun gedaen wierde, en dat fy van de voorfz antwoorde den Heere van Beveren altoos fouden adverteren: Ende aengaende 't poinft van de Knechten, dat fy daer van oock wefende geadverteert, aireede aen den Heere van Bredenroede hadden gefchreven, ten eynde de voorfz Knechten mochten geëloigneert werden, maer hadden daer op geen antwoorde ontfangen; fouden evenwel weder foo wel aen den Heere van Bre- den- 155*. den 19. Julii. j Antwoordt by den Advocaet gedaen , raeckende de verfeeckertheyt van de Buyfen. ' BI. 52.  1552. (fen 19. Julii. den 24. Julii. Surcheantie van de reyfe na't Hof, van de Gedeputeerden van de Staten. ( 288 ) denroede, als aen de Koninginne fchrijven" hebbende certificatie dat de voorfz Knechten hun uyt féeckere Dorpen hadden laten uytkcopen, als vooren, en dat men daeromme defelve certificatien met den eerften foude overfchicken. Den 24. Julii, 1552. T)En Advocaet bereyt wefende omme met de Gedeputeerden na 't Hof te reyfen, foo hebben hem die van den Raede ontboden , en verklaert ontfangen te hebben van den Heere van Beveren , feeckere Miffive, ende oock Extraft van feeckere Miffive van hare Majefteyt de Koninginne, inhoudende 't felve Extraft dat hare Majefteyt gantfeh affloegh, en in geen manieren en woude verftaen tot 't middel van faufconduiten; dat oock hare Majefteyt de achtien Schepen van Oorloge tot haren lafte niet en wilde aennemen toe te ruften, mits ontfangende van elck last twee gulden, maer dat defelve toegerust fouden werden tot lafte en fortuyne van de Schippers, wel verftaende dat hare Majefteyt foude hebben d'autoriteyt om daer op te ftellen Hoofden en Capiteynen , en te fenden Commiffaren omme te fien of de Equipagie fuffifant ware , ende indien niet, die te vermeerderen en altereren ; inhoudende de Miffive van den Heere van Beveren wel van nooden te wefen twintigh Schepen van Oorloge, en dat hy geadverteert was dat de Oorlogh-fchepen van de Fran- §oi-  I552-den 27. Julii. * BI. 55- C 294 ) foo hebben als doen naer voorgaende deliberatie dc voorfz Gedeputeerden en Regeerders , confidererende dat de Haringhvaert het Gemeene Landt van Hollandt feer nootfaeckclijck is, en dat fonder defelve in de voorfz Landen groote duyren tijdt, armocdt en andere inconvenienten gefchapen zijn te komen, behalven dat alle andere Neeringen daer van condependent zijnde, fullen cefferen , en dat fulcks hare Majelleyts Beeden en Subventienniet opgebracht en fullen mogen werden, dewelcke oock daer door groot verlies fal hebben in Sijne Majelleyts Tollen, van advife geweest, dat de voorfz Haringhbuyfen tegens d'invafie van de Vyanden niet en fouden mogen befchermt werden , ten ware by hare Majefteyt, foo over Vlaenderen, Hollandt en Zeelandt toegerust wierden acht en twintigh Schepen van Oorloge, groot wefende elck tachtigh last, en daer by noch vier Jachten, mits ontfangende van elcken last Haringh dat defe jegenwoordige teelt ontfangen fal werden, twee gulden, * ende dat 't geene de voorfzEquipagie meer foude beloopen, gefupporteert foude werden uyt het inkomen van den Impost van de Wijnen, die by de Staten van Hollandt eensdeels tot dien eynde geaccordeert is; dat oock by 't laetfte confent van de twee hondert duyfent guldens, hare Majefteyt belooft heeft de Haringhvaert en Viffcherye, foo veel als 't doenlijck is te defenderen ; en alfoo nu weder by de Heeren \*an den Raede voor de vierde reyfe van hun verfocht is geweest, dat fy fouden willen ac-  ( 295 ) accorderen tot toeruftinge van twintigh Schepen van Oorloge , twee gulden en een half op elck last Haringh, en dat de Buyfen, by huys blijvende, na advenant van haer groote , foo wel daer inne contribueren fouden, als de geene die hun in Zee begeven om te viflehen, wefende mits dien 't voorfz verfoeck merckelijck meerder en excesfiver dan eenige van de voorfz Petitiën; en dat de voorfz Gedeputeerden, hun generende met den Haringvaert, als noch niet bevinden nochte verftaen en konnen , dat de Haringhvaert welen bequamelijck foude mogen gevordert werden, dan met fulcken getal van Schepen van Oorloge, als in de laetfte Vergaderinge, gehouden op den negentienden defer maent, by den felven, en de fes groote Steden gerefolveert is geweest, te weten, met acht en twintigh Schepen van Oorloge, groot wefende ten minften tachtigh last, en vier Jachten; dat oock de Ree, ders en Visfchers geen verderen last en fouden mogen dragen dan twee Carolus guldens op 't last, gelijck ten voorfz tijden by de voorfz Gedeputeerden tot de Equipagie voorfz geaccordeert is, mits oock de groote fchade by hun in haer Buyfen geleden, dooi 't ftooten van defelve aen de Dijcken, by den laetften grooten ftorm en onweer; dat oock feer fwaeren laftig foude vallen yemant te conftringeren fijn Buyfen uyt te reden. en ter Zee te brengen, ofte by foute van dien, hem af te nemen 't voorfz Lastgelt. nae de groote en quantiteyt van defelve, fbc kebbeft de voorfz Gedeputeerden, elck ir T 4 dei 1552. den 27. Julii;    HOLLAND TEN TYDE VAN KAREL V. en PHILIPS II. DERDE DEEL.   HOLLAND ONDER DE REGEERING van KEIZER KAREL den VIJFDEN- B ij- den OVERDRAGTder NEDERLANDEN aan» en GEDÜUrende het bestier van, zijnen zoon KONING PHILIPS den TWEEDEN; O F VERZAMELING VAN ALLE BE liOTÜLEK, PROJ'OSITIEN, RESOLUTIEN en ANDERE BESOGNES, IN 1) E DAGVAARDEN BIJ DE VERGADERING van DE STAATEN DIER PROVINCIE, G E H O U D EJ^^r-—*^ GENOMEN EN GEDAAN,/^" D ° ° R ( N00RT1 adriaan van der Vqf.S, ADVOKAAT VAN HOLLAND, ENZ. ENZ. DERDE DEEL. Beginnende met den yyfden Febfüary m d t. en eindigende met den negen- en tmntigjlcn December mdliv. «■AAR DS AUTHENTIEKE UITGAAVE LETTERLIJK GEVOLG». Te AMSTERDAM lij h. gartman , W. VERWANDEL en j. W. SJtflT; m O C c x t U   VERGADERING E, BY de GEDEPUTEERDEN van de STATEN tot b m. xr ® $ je jc * Gehouden den 5. Januarii 1550. PRESENTEN. Den Heere van Ob- JVfr. Floris van Hoog- dam, haerden, Uyt de naemvande Van Amsterdam. Edelen. Dirck Cornelifz, Bur- Pieter Jacobfz, germeefter, ende VanderGoude. Bartholomei, Omrae te refolveerer Van Dordrecht. op eenige andere Dirck Jan Beuckelfz, pointen. Van Delf. BY de voorfchreven Gedeputeerden aert den Praifident verzocht zynde expeditie op de voorfchreve Requeften, heeft de felve voor antwoordt gegeven, dat nopende de twee eerftepoincïende Keyferlijke Majesteyt hadde uyt laten gaen Placaten, inhoudende dat van eleke Ame Rhijnfche Wijns, 'uyt Duytflant komende, daer van de veertien maken een Roede Dordrechtfche Ritfinge, betaeldt fouden werden vijf ftuyvers, ende is naederhandt gclijck Appoin&ement op hare Requefte geftelt. Op 't tweede poinét, roerende de voorfchreve moderatie, feyde, dat de felve Requefte geftelt was in III, Deel, A % handen 1550. den 5.Jan. * BI. 1. Expeditig op de Requefte, beroeren-1 de dat den import van de wynen ge-eyfchfc foude worderl van d:n Kooper 4 ende andere fae ken,  1550den 5. Jan den 12 Jan. * BI. i Beroerende de veertien hondert vier en tagtigh ponden tien fehellingen t by den Ont i',:nger Coebel op rinan cie gelicht. ( 4 ) handen van eenige Commisfarisfen, omme' te overleggen, hoe men het Concept, alfee-» de gemaeckt zijnde, tot alle redelijckheydt noch het foude mogen modereren. Aengaende het laetfte poincl van de voorfzThollenaers, feyde 't Telve geftelt te zyn in handen van die van de Financie, omme te weten of 'er nu andere Ordonnantiën , roerende den Thol, gemaekt waren, dan voortydts plegen te wefen, omme , 't felve wetende, gcordonneert te werden fulcks dat behooren foude. * Den 12 Janmrii 1550* DOor onthiet van den Heere Van Beve* ren geweest hebbende met de Brieven van den Heere van Alfendelf, aen fyne E. gefchreven by myn Heere den Treforier, omme te weten wat de Majelreyt \ran deKoninginne wilde gedaen hebben nopende de veertien hondert vier en tachtigh ponden thien fchellingen , by Coebel op financie ge. licht, foo heeft den voorfchreven Heere van Bcvcren, volgende het advis van den Theforier , my gefeyt, dat hy daer van met den ■ eerften fpreken foude met de Majefteyt van de Koninginne, ende liet hem duncken oirbaer te wefen, dat men Raedt van Hollandt, ofte eenige van henluyden foude committe-' ren, omme, Coebel ende de Steden fwarigheydt makende, voor hen tc ontbieden ende te vercenigen, indien 't doenlyck ware, indien niet, haer advis aen de Koninginne over te fchrijven, omme alsdan verder gedifponeert te werden, want 'er geen hoop cn was aen  c 5 > aen die van Voorne ende Putten te verbale 't geene wes te kort quam, alfoo de Konin ginne haer liet duncken , dat den Prince vai henluyden oock behoorde een fchenck 6 hebben. ACht ofte negen dagen te vooren by rm den voorfz. Stadthouder Requeft. overgegeven hebbende, daer by verfoecken de dat den Raetsheer Snoeckaert fijn voor fchreve Commisfie, omme hem te informe ren op het quaedt aenbrengen van de twes Thienden, hy den Rade van Holïandt foud< belaften, hen op 't inhouden van de felv< Requeste te informeren, heeft de felve Bric ven geacoordeert, ende gcfonden aen der Heere van AlTendelf. * Den 17 Januarii 1550. DEn Advocaet t'huys gekomen zynde , heeft den Heere van AlTendelf van alk t geene wes voorfz is rapport gedaen, dit hem feyde, dat nopende de Commisüe var Snoeckaert, ende achtervolgende het fchryven van den Heere vanBeveren, hy hadde doen befchnjven alle de particuliere Ontfangers van de twee Thienden, ende alfoo niemandt van de andere Raden hengaernedefe faecke wilde onderwinden, foo hadde hy gecommitteert den Procureur Generael, omme de voorfchreve informatie te doen. 1 A 3 * Der, den 12. 1 Jan. 1 7 RcT„-, ; overgege. ven, nopende de Commis■ fie van : Snoeck. aert. I .den 17. Jan. * BI. 2. 1 Rapport ! van den 1 Advocaet van ït gepaleerde te tJovr.  1550. den eersten Febr. * BI. 2. Informa- tie, by den Procureur Y Generaal g gedaen, , nopende * de Co:n { mi 05e van j Snoeck. • aert. 1 I i 1 ( ] ] < • ] i den 7. Febr. * BI. 2. Geen vilie ofte Extraft Snoeck- i aert te ge-] yen van de Quohieren van den tienden penning!}. C 6 ) • Den eer ft en Februarii 1550. HEeftden Advocaet geweest by den Procureur Generael, hem vragende, of y de voorfz informatie, nopende Snoeckert, ten vollen gedaen hadden, ende nae y den voorfz Advocaet verklaert hadde de slve voldaen te hebben, heeft den voorfz. Vdvocaet aen hem verfocht, achter in de nformatie geinfereert te hebben 't inhouden ran de Afte , daer by de Majefteyt van de koninginne gewilt heeft, dat de Quohieren ran de particuliere Ontfangers van de twee rhienden verborgen ende iècreet gehouden ouden werden; mitfgaders van de Afte, daer >y blijkt, geordonneert tot het hooren van Ie Rekeningen van de twee Thienden voorfz, £edt gedaen hebben , de felve fecreet te ïouden, fonder die yemandt te reveleren )fte communiceren , het welck den voorfz 'rocureur fulcks geaccordeert heeft, ende is len tweeden Februarii ter prasfentie van den Advocaet de voorfz informatie gedaen. * Den 7 Februarii 1550. BY Snoeckaert van den Advocaet verfocht zynde vilie van eenige Quohieren van le particuliere Ontfangers van de twee rhienden, ende ook Extraft van eenige van dien, ter prsfentie van den Heere van Asfendelf, heeft den Advocaet verklaert, dat hy exprelTe lalt hadde geen vifie ofte Extraft van de voorfz Quohieren yemanden te doen, dan by hare ordonnantie , ende dat daerom- me  ( 7 ) me hy 't felve aen henluyden mocfte vcrfoecken, was evenwel ter begeerte van den Heere van AlTendelf den Advocaet te vreden, ter nacfte Daghvaert de voorfchreve begeert» van Snoeckaert de Staten te vertoonen. BY den Advocaet verfocht zynde Copie van de Inftructie, by den Hove van Hollandt gemaeckt zijnde, daer na den voorfz. Snoeckaert hem foude moeten reguleren in het volbrengen van fyne Commiffie, heeft den Heere van AlTendelf, hier van gecommuniceert hebbende met die van den Rade, hem voor antwoordt gegeven, dat die van den Rade geen Copie van de felve Inftruclie en hadden willen accorderen, maerdat evenwel den voorfz Snoeckaert belast was hem daer nae te reguleren , ende dat foo wanneer hy in 't werek foude treden, men alfdan Copie van hem der fel ver foude mogen eyfehen, die hy niet en foude mogen weygeren. * Den 12. Februarii 1550. PRESENTEN. ■ Ar ent Cornclifz, Mr. Lambrecht Ja- ende fobfz, Mr. Willem Schoock, Van Haerlem, Van Dordrecht, Qvirijn Jerffz, Gerrit Steffenfz, Bur- Dirck Duyji, Burger- germeefter, meelTcrs, ende ende A 4 Mr ien 7. Febr. Dat Snoeckaert hem reguleren foude navolgende de Inftructie, by den Hove, gemaekt. Ien 12. H'ebr.  aen 12. Febr, Gecommitteerden , om te vervolgen het Proces, tegens Wouter van Beke^ fleyn voor den Rade van Hollandt hangende- Daghu C 8 ) Mr. Huych van Eynde, ende Van Delf. Mr. Floris van Hoog- Claes Jdriaenfz, Bur- haerden, germeefter, Van Amsterdam. Gerrit Beuckelfz, Jan Willemfz, Burende germeeiïer, Mr. Jacob de Milde , ende Van Letoen-. Jan Dirckfz 't Hoen, Jooft Buyck, Burger- Burgermeefter, meefter, Van Gouda. ALfoo defen twaelfden Februarii de Daghvaert, die alfdoen befchreven was, niet werde gehouden , overmits de abfentie ende non-cumparitie van de Edelen, foo hebben de Gedeputeerden van de fes groote Steden op 't aengeven van den Advocaet gecommitteerd, omme te vervolgen ende te inftrueren 't proces, hangende voor den Raden van Hollandt jegens Wouter van Bekefteyn, daer partyen by Appoinftement interlocutoir gewefen zyn in feyten; te weten die van Dordrecht, Haerlem, Amftei% dam ende Gouda, den Advocaet- ende de PenfionariiTen van Delf ende Leyden; die van Delf hebben gecommitteert den Advo. caet, de PenfionariiTen van Leyden ende Gouda; die van Leyden hebben gecommitteert den Advocaet, den Penfionaris van Dordrecht Bartholomei , ende Huych van Eynden.  ( 9 ) Daghvaert, gehouden in den Hagq, * Den 13 Februarii 1550. PRESENTEN. Den Heere van Gou- Joost Buyck, Burger- driaen, meefter, Willem van Lookhorst, ernde ' ende Mr. Floris van Hoog- Otto van Egmont, haerden, Uyt den naem van Van Amsterdam. d'Edelen. Jan ifillemfz Muyl, Mr. Willem Schoock, Burgermeefter, Van Dordrecht. ende Gerrit Stefenfz, Bur- Jan Dirckfz *t Hoen. germeefter, Van der Goude. Mr.Pietervan Foreeft, Omme te advileren Burgermeefter, middelen, by de ende welcke men foude Mr. Lambrecht Ja- mogen vinden de c°bfz, drie duyfent acht Van Haerlem. hondert twee en Dirck Duyft, Burger- tachtig ponden tien meefter, fchellingcn negen Mr. Huych van Eynde, deniers , by den ende Ontfanger Coebel Mr. Jacob van Eynde, door onthiet van de Van Delf. Koninginne op fi- Claes Adriaenfz, nantie geligt, de Gerrit Beukelfz, Blir- welcke , overmits germeefters, faute van calcula- ende tie, te kort qua- Mr. Jacob de Milde, men. Noch de ne- Van JLeyden. gen hondert acht A $ gul. 1550. ien 13. Febr. * bi. 3.  den 15. Febr. Advis van de Edelen, omme te vinden feke- ] re achter-. ftallige pennin- { gen , by 1 denOnt- ] fanger • Coebel 1 op-inte- 1 rest ge- J light. j C « ) guldens , die aen fanger Coebel daer de penningen, ge- voor geëxecuteert neven op de Mar- zyn geweest. Nog gentalen, oock te fulcke penningen, kort quamen, vol- van de welcke den gende 't ftaetken, Ontfanger Coebel by den Ontfanger in 't accoord van Coebel daer van ge- 8ooo. guld, gedramaeckt. Noch de gen in den jare duyfent guld. ofte 1547., ende van meer, daer vooren 6000. guld, gedrafeeckere Landen gen in den Jare ofte Gehuchten, 1548., tot toerusgelegen onder feke- tinge van Schepen re Parochiën, for- van Oorloge tot terende onder de ■ defenfie van de HaSchiltaJen, ende in ringbuyfen, by die de Schiltalen noyt van Leyden ende gecontribueert en Gouda den voorfz hebben, ende noch- ontfanger proces tans by den Ont- gemoveert werdt. BY den Rade van Hollandt van de voo rfz vier poinélen in 't lange vertooninge gedaen , ende aen henluyden verfocht zijnIe, dat fyluyden onderlinge een bequaem niddel fouden adviferen, waer by de felve effcerende penningen opgebracht fouden molen werden, omme te verhoeden verdere chade ende verloop van Renten opft voorfz .andt, foo hebben de Edelen, die maerdrie n getale waren, op 't voorfz eerfte poinél 'oor Refolutie gefeydt, dat alfoo de kleyne Iteden ende het platte Landt op de voorfz tenningen, gevonden by de Schiltalen, voor de  C ** ) de gratiën van de groote Steden hadden opgebracht veertien duyfent guldens, niet redeliick noch billijck en was, dat fy in het achterwefen van dien yet meer fouden contribueeren. Nopende het voorfz tweede poinét., roerendenegen hondert acht guldens, die men ten achteren komt aen de penningen, ommegeflagen op de Margentalen, relol veerden de voorfz Édelen, dat alfoo ommeflaende het voorfz.achterwefen van nieuws op de Margentalen, geen duytken op elcke Marge en foude mogen bcloopen, henluyden geraden dachte 't felve te vinden by de Schiltalen. Aengaende het derde poinót, roerende de penningen, daer van den Ontfanger queftie gemaeckt wierde by de voorfz UyttergorlTen, Gehuchten ende buytendiickfche Landen,' verklaerden de voorfz. Edelen, dat men wel behoorde verklaringe te hebben, hoe veel haerluyder portie foude bedragen, ende dat den Ontfanger van 't proces, by henluyden gemoveert, wel behoorde gegarandcert te werden. Aengaende de veerthien duyfent guldens, geaccordeerl tot defenfie van de Haringbuyfen , feyden. dat by de kleyne Steden ende het platte Landt hare portie opgebracht was, ende ir gevalle yemandtdaerinne gebreckelijk geble ven was, mochten fien, dat fy hare portie mede Opbrachten, dan verklaerden, dat alfoo fy foo kleyne in getale waren, alfnu niei en mochten refolveren eenige bequame middelen, omme het voorfz. achterwefen te vin den, maer dat tot dien eynde een ande] Daghvaert behoorde geleydt te werden. Dei Ï550- den 13. Febr. i l  , i55°oen 13. Feb. Verklaringe var den Pen fionaris van Dor drecht. Verklarmge van die vanHaerJem, Delf, Leyden enGouda. iSSo. 13 Febr.; Verkla- C 12 ) Den Penfionaris van Dordrecht, die alleen , ter Daghvaert was, verklaerde, dat alfoo die van Dordrecht alleen befchreven waren op het voorfchreve achterwefen van drie duyfent acht hondert vier en tachtigh ponden, &c. hy geen laffc en hadde yet anders te feggen, dan dat fy die in haere portie ten vollen opgebracht hadden, ende dies aengaende van henluyden niet meer en behoorde te eyffchen; verfoeckende, nopende de andere pomten, ende hoe men al het achterwefen van dien foude mogen vinden, rapport; verklaerde evenwel, dat die van Dordrecht in meenige waren te repeteren 't geene wes fy van de penningen, gevonden by de Schiltalen, meer gegeven hadden dan na vermogen den text van 't confent. Die van Haerlem, Delf, Leyden ende Gouda, aenraerekende dat de Edelen ende die van Dordrecht niet gereedt en waren omme te refolveren eenigh bequaem middel, waer door alle het voorfz achterwefen gevonden foude mogen werden, daer toe nochtans de propofitie van myne Heeren van den Rade pnncipacl tendeerde, hebben eendrachtelijk mede op het felve rapport genomen, ende hebben allegader, mitfgaders die van Dordrecht, exprelïelijck verklaert, dat na den inhouden ende teneur van het voorfz confent, fyluyden in de volle fes en twin-* tigh duyfent twee hondert feftigh guldens behoorden te genieten fulcke gratie, als fy in de loopende ordinaris Beede genietende zijn. Die van Amfterdarn verklaerden, dat fy in de  lm 3 de penningen, gevonden by de Schiltalen hare volle portie opgebracht hadden, fonder te genieten eenige gratie, ende daercmme vervremden, dat fy op 't felve point befchrcven waren geweeft; ende aengaende de twee andere pointen, feydcn geen laft te hebben; ende nopende het laetfte poincl:, roerende de veertien duyfent guldens , geaccordeert tot defenfie van de Buyfen, verfochten oock rapport in den haren. Dat alle de Gedeputeerden den Advocaet belaft hebben te feggen den Ontfanger Coebel , dat hy van alle het voorfz achterwefen foude maccken een pertinenten ftaet, omme op de naefte Daghvaert bequame Refolutie te mogen nemen, ende dat hy den Hove van Hollandt van het geene wes voorfz is .rapport foude doen , ende verfoecken tot feeckeren bequamen dage ten fine voorfchreve weder Vergaderinge van de Staten gelcydt te werden. Welck rapport by den Advocaet den Hove gedaen zynde, hebben de Staten dagh gegunt , om in de Hcrbcrge te wefen den eerften Maert; heeft oock den voorfchreven Ontfanger Coebel belooft, de voorfchreve Staten te leveren den ffaet vooren verhaelt, als hy oock nacderhandt gelevert heeft. BY den voorfz Advocaet de voorfz Gedeputeerden voorgehouden zynde, hoe dat de Gedeputeerden te Hove geweeft hebbende, omme na voorgaende Refolutie te mogen komen, dat Mr. Willem Snoeckaert belaft foude werden hem te verdragen van fy- Den 13. Febr, ringe van die van Amfteriam. DatCoe- jel een laet naecke »an alle't foor- fchreve ichtenve-i fen. By dea Advocaet rapport gedaen aen den Hove van Hollandt. n«t Snoeckaert!, csa verdragen fouda van fijne Commtsfie, no-  1550Den 13. Febr. pende d'informatie op 't quaet aenbrengenvan de twee Thienden. C 14 ) fyne Commiffie, nopende de informatie op 't quaedt acnbrengen van de twee Thienden, verkregen hadden befloten Brieven aen den Rade van Hollandt van wegen den Stadthouder, by de welcke henluyden belaft wier de informatie te nemen op de Requcfte, by de Staten jegens den voorfz Snoeckaert overgegeven , ende dat volgende dien den Procureur Generael gecommitteert wefende omme de felve informatie te doen, de felve gedaen hadde, hy Advocaet achter de felve informatie hadde doen ftellen twee Aften, de eene daer by de Majefteyt van de Koninginne gewilt hadde, dat de Quohieren van de particuliere Ontfangers fecreet gehouden fouden werden, &c. Ende de andere, daer by de CommilfarilTen , gecommitteert ter auditie van de Rekeningen, Eedt gedaen hadden de felve fecreet te houden, &c. Dat oock hy verfocht hadde Copie van de Inftruftie, by den Hove van Hollandt gemaeckt, daer na den voorfz Snoeckaert hem foude moeten reguleren, hem de felve geweygert was; dat infgelijcks Snoeckaert van hem verfocht hadde te hebben Extraft en van eenige Quohieren van de twee Thienden, ende oock vifie van dien; daer op hy den felven Snoeckaert voor antwoordt gegeven hadde, dat hy exprcffe laft van de Staten hadde, niemandt eenige Extraftcn ofte vific van de voorfz Quohieren te leveren dan by hare ordonnantie , mits wekken den voorfz Snoeckaert van den Advocaet begeerde, dat hy van fynent wegen 't felve aen de Staten foude bcgeerenmits wekken den voorfz Advocaet aen de voorü  ( 15 ) voorfz Staten verfocht hebbende, dat fy fouden willen adviferen, wat antwoordt men den voorfchreven Snoeckaert foude geven. Soo hebben de vöörfz Gedeputeerden genoegh ecndrachtelijck gerefolveert, dat niet tegenftaende de voorfz weygeringe, men weder in den Rade ter naefter Daghvaert foude verfoecken Copie te hebben van de voorfz lnftruótie, ten eynde een ycgelijck foude mogen weten, of den voorfchreven Snoeckaert in fijn befoigne hem oock daer nae reguleerde ; ende in gevalle 't felve henluyden geweygert wierde, dat 't felve verfoeck Staets-gewyfe aen de Keyferlijcke Majefteyt gedaen foude werden; ende in gevalle yemandt yet wille te allegeren , ofte eenige poinélen, waer inne den voorfchreven Snoeckaert in 't executeren van fijn pretenfe Commiflie hem ontgacn foude hebben, dat fy de felve fouden Hellen by gefchrifte, ende leveren in handen van den Advocaet, omme die mede in de informatie geinfereert, ende indien 't noodt ware, daer op gedaen te hebben; dat voorts den Advocaet Snoeckaert voor antwoordt foude feggen , dat hy patiëntie moeite hebben tot de naefte Daghvaert, omme te hebben eyntelijck befcheydt op fijn voorfz verfoeck, ende dat hy foo lange met fyne befoigne foude willen furcheren ; ende in gevalle hy weygerde het felve te doen, dat men aen den Hove van Hollandt verfoecken foude hem dat belaft te werden. BY den Advocaet de Staten vertoont zynde dat confent,by hare Gedeputeerden ge- Ï55«. den 13. Febr. Beroerend!; het  oen 13. Febr. confent van den Impoftop dewjinen voor vier jaren, ende het poinftvan Dordrechtfche Ritfinge. Requefte van Sybrandt Ocko, om lijn vacatiën by 't Landt be taeldt te hebben. * Dep ( é ) gedragen op de Propofitie van den verfochten Impoft op de Wynen, te weten, dat van elcke Ame Rhijnfche Wyns Dordrecht-fche Ritünge geheven fouden werden vijf ftuyvers, ende van alle Wefterfche Wijnen fulcken Impoft, als 't Billet, henluvden mede gegeven, Vermelde, die geheven foude werden ter plaetfe daer de voorfz Wijnen arriveren fullen, fulcks by de Majefteyt van de Koninginne niet geaccepteert en was, maer was by hare Majefteyt daer by gevoeght* dat van elcke Ame Rhijnfche Wijns, daer van de veertien maken een roede Dordrechtfche ritfinge, geheven fouden werden vijf ftuyvers, achtervolgende welcke de Placaten oock geëxpedieert ende doen publiceren waren, mits wekken den Advocaet geen Afte daer van en*hadde willen lichten; verfoecken wat h&nluyden geliefde hier inne gedaen te hebben, foo hebben fyluyden hier op oock rapport genomen. OP het verfoeck, by die van Amfterdam gedaen , ten eynde Sybrandt Ocko, die met Stratius gereyft was in Denemarcken fijn vacatiën by 't Landt betaeldt fouden werden; Is gefeydt, dat den Advocaet de voorgaende Refolutien, defen aengaende genomen, uyt fijn Regifter foude extraheren jegens de naefte Daghvaert, om, die gefien, verder dae* inne te mogen difponeren.  ( 17 ) Den 14. Februarii 1550. IS by eenige Gedeputeerden van de groot ende kleyne Steden geeoncipieert tl kon Ordonnantie, die byden Hove van Holland gemaekt foude werden omme te remeciier.'! jegens de fauten ende gebreken , die 'er da gelijcks vallen op het Kennip-garen, to welvaert ende praafervatie van de Koopvaer dye ende Viiïcherye, daer van den Advo caet een dobbel gelevert is. * Den 19 Februarii 1550. PRESENTEN. Jooft Buyck) Van Gornichem, ende Jan van Couwen!:oien Hooghaerden, Burgermeefter, Van Amsterdam. ende Jan Willemfz Muyl, Jacob Holy, BailHuw ende Van Schoonhoven. Jan Dirckfz 't Hoen, Ant:onis WiiUmfz , Van Gouda. Burgermeefter Anthonis Bezemer , Van Schted\m„ Burgermeefter, Jan Vos Ja ob~z, Roela:idt Gillifz 3 ende Penfionaris, Harmen Wouter fz9 Pieter Govertfz s Van OudewateIj ende Lambreckt Dirckjz, Sav Mathyfz, ende Van Rotterdam, GysWecht Pict-rfz3 Jan Kennip Adriaenfz, Van Woerden* III- JÜeeh £ Heeft Den 14, Febr. ï Ordon- ; nantie . omme te ' remedie1renop de " fauten ; v in het Kennip Garen. den 19 Febr. * bl ?. 1 ( i  Den ï4> icar. Den Advocaet belaft te Hove te teyfen, «mme te vervolgen by den Heere van Beveren, dal Snoeckaert belaft foude werden hem van lijnen Commisfie te verdragen. r # d HEeft den Heere van AlTendelf my gefeydt, dat Mr. Willem Snoeckaert daeghs te vooreh hem gefeydt hadde , dat hy in meeninge was te Hove te reyfen , als by de Koninginne befchreven zijnde, ende alfoo hy hem liet duncken , dat den voorfz Snoeckaert uyt fijn eygen movcment boven reyfde, omme het Water uyt'te malen, ende over den Raedt ende de Staten te klagen, foo dachte hem oirbaer, dat men de informatie , die by den Procureur Generael jegens den voorfz Snoeckaert gedaen was, van ftonden aen aen den Heere van Beveren foude fchicken , ende dat den Advocaet, ofte yemand van 'sLands wegen, daer mede foude reyfen, omme achtervolgende de voorfz informatie te vervolgen provilie jegens den voorfz Snoeckaert, waerommc den Advocaet den voorfz Heere van Aifcndclf tot antwoordt gegeven heeft, dat de Staten noch in meeninge waren op eenige Articulen informatie te doen nemen; ende alfoo den voorfz Heere van AlTendelf wel wifte, dat de voorfz Articulen principalijck aengegeven waren by die van Leyden, foo heeft hy den Advocaet, belaft, dat hy Mr. Jacob de Milde foude befchrijven, op 's anderen daeghs hier te komen, ende de voorfz Articulen mede te brengen , omme van ftonden aen de informatie daer op te doen, ende t' famen over te fenden ; dat achtervolgende het fchrijven van den Advocaet, den voorfz Milde in^den Hage gekomen zijnde , foo hebben fy t' faj»en fekere Articulen by gefchrifte gcftelt, de  C 19 > de welcke by hen op den twintighften Februarii met den voorfz Heere van Aifendelf gecommunicèert zijnde, heeft hem gefeydt, dat fy by ReqUefte fouden verfoecken den Procureur Generael gecommitteert te hebben, omme op het inhouden van dien hem te informeren , ende dat 't felve de Staten geaccordeert foude werden; dat de voorfz Requcfte ten voorfz dage geprefentccrt zynde , is den Procureur Generael gccommit-» teert om de voorfz informatie te doen; heeft voorts den voorfz Heere van Aifendelf den voorfz Advocaet en Milde geac-, cordeert Copie van de Inftruclie , by den Hove van Hollandt gemaeckt * nae de welcke den voorfz Snoeckaert in 't doen Van fyne befoigne hem foude reguleren; is mede den Advocaet döen leveren de informatie , by die Van Leyden jegens den voorfz Snoeckaert genomen , ende noch eenige andere ftucken; ende heeft voorts den Heere van AlTendelf den voorfchreven Advocaet belaft, dathy, alle de voorfz Stucken hebbende , * reyfen foude te Hove, omme te ver-5 volgen dat den voorfz Snoeckaert, omme de redenen verhaclt in de Requefte, by mijn Heere van BeVeren den Voorfchreven Snoeckaert belaft foude werden hem van fyrte CommilTie te verdragen, ende dies niet meer te onderwinden, ofte dat ten minften hy in fijn bcfoigoeren hem fulcks foude dragen, dat de Onderfatcn van Hollandt jegens recht; ende reden daer by niet befwaert en fouden zijn. B % Ben Den ijs Febr. * BI. g.  I55<52 Maert. C 20 ) Seecker ander befcheydt jegens den Commiffaris Snoeckaert. den 22. Febr. Ordonnantie daer Snoeckaert hem nae foude reguleren den 23. Febr. Reyfe van den Advocaet naer het Hof. Dagh- Den 20 Februarii 1550. HEeft den Advocaet, door Ordonnantie van den Hove, van den Griffier ontfangenfekere informatie, gedaen voor Schepenen van Leyden, roerende de voorfz faecke. Noch een Memorie voor den Heere van Affendelf. Noch een Copie van een HuyrCedulle, gemaockt by de Abdiffe van der Lee. Noch vijf Recepiffen aen een gehecht, onder de handt van A Benninck. D-en 22 Februarii 1549. HEeft den Advocaet van den felven Grifhier ontfangen fekere Ordonnantie van den Hove, daer na Snoeckaert, Commiffaris van de twee Thienden, in fijn befoigne hem foude reguleren. Den 23 Februarii 1550. IS den voorfz Advocaet nae Bruffel gereyft, om 't geene wes voorfz is aen de Majefteyt van de Koninginne te vervolgen.  ( 21 ) Daghvaert, gehouden in den Hage. Op den 2 Maert 1550. PRESSENTEN, Den Heere van Gou- Mr. Jacob van Eynde, driaen, Van Delf." Den Heere van Mat- Claes Adriaenfz, henes, Gerrit Beuckelfz, Buu Den Heere van Wyn- gemeefters, gaerden, ende Den Heere van Duven- Mr. Jacob de Milde s voirde, Van Leyden, Den Heere van Obdam, Pieter Cantert, Willem van Lookhorft, ende ende Dirck Hillebrandtfz Jan van Noortwijck, Van Amsterdam Uyt den Naem van Jan Dirck. Coenfz, ' d'Edelen, ende Huych Coel, Dirck Comelifz, Buv- enc'e germeefters, Mr. Willem Schoock. Van der Goude Van Dordrecht. Omme eyntelijk Re Mr. Lambrechtjacobfz, folutie te nemen op Van Haerlem. de voorfz vier poin. Jan sasbout, ten, ende IS by de Edelen, roerende het eerfte poinéT;, te weten 't achterwefen, en dat men te kort komt aen de penningen op de Schiltalen ommeflagen tot furniffemjent van't geene •wes mijn Heere den Prince gcaccordeert is tot fyne blijde inkomlte, bedragendeinden eerlten ter fomme van drie duyfent achthondert twee en tachtigh ponden elf fchellingen B 3 ne. Den 2. JMaert. Nopende het achterwefen, te kort komende aen de penningen op de  IS50den 2. Maert. t Schilta- i lenomge- f üagén tot t furmfle- 5 rnent van < 't geene , denHeeré . Princege- , accordeert is, ! &c. *E1.9. i ( ] C 22 ) legen deniers van vcertigh grooten, en loch twee en vijftigh ponden thicn fchcllin;en, ter caufe dat eenige van de voorfz penringen opfmancie gelicht zijn, gerefolveert, lat alfoo de kleyne Steden , immers het neeftendeel van dien, ende ook op hetplate Landt, * haerluyder quote ende portie volcomentlijck opgebracht hadden, achtervolgende de fommatien henluyden gedaen, fyuydcn niet gehouden en waren eenige verlere penningen op te brengen; ende nopenIe het tweede poinct., beroerende de negen londert acht ponden, die men te kort quam iyt faecke van den ommeflagh van twee ftuy-. vers, gedaen op de Margen; verklaerden, lat fyluyden wel yerftonden, dat men de voorfz. penningen behoorde te vinden, macr alfoo de fomme kleynder was, dan daer3mme tot groote koften een ommeflagh over de Margentalen te maken, waren van advife, dat men de felve penningen foude vinden, gelijck men vindt 's gemeeneLands onkoften fonder gratie; ende aengaende het derde point, te weten de tien hondert guldens ofte meer, die men te kort quam aen den voorfz ommeflag van twee ftuyvers op de Marge , overmits den Rentmeefter Coebel, buyten confent van de Staten, eenige niet contribuerende onder de Schiltalen geëxecuteert hadde, feyden te confenteren, dat men foo veel op de Schiltalen ommeflaen foude, dat genietende een iegelijck fyne gratie, als in de loopende ordinaris, dat daer foo veel fuyvers blyven foude als het voorfchreve achterwefen bedroegh; ende  C *3 3 de roerende 5t vierde poinct, als van den] Rentmeefter Coebel te garanderen van de procelfen, hcmgemacckt ende gemoveertby die van Leyden ende Gouda, beroerendede executie van fekere penningen, by hem over defelve gedaen, ter caufe van de penningen, by eenige van de voorfz Staten gcconfcnteert in den Jare vijftien hondert leven en vcertigh ende acht en vcertigh, tot toeruftinge van fekere Schepen van Oorloge tot defenfie van de Haringhvaert, verklaerden, dat fy den voorfz Rentmeefter jegens de voorfz van Leyden ende Gouda niet en wilden garanderen, als opgebracht hebbende haerhijt der volle portie. Die van Dordrecht, Haerlem, Delf, Leyden ende Gouda hebben aengaende de voorfz drie eerfte poincten geiefoiveert, dat men alle de voorfz drie reftante fommcn ommeflaen fal volgende .de principale Afte van confent, mits dat bevonden werdt, dat de twee en vijftigh duyfent vijf hondert twintigh ponden, eerft ommegeflagen, door quade calculatie, doen by eenige gemaeckt, niet en hebben mogen op de Schiltalen fuyvers ' uytbrengen de veertigh duyfent der voorfz ponden, in de Acte begrepen, mits foo hoogeo ommeflag makende, dat, genietende een yegelijck fulkc gratie als de voorfz Acte van confent vermeit, de refterende fomme fuyver gevonden mach werden; verklarende voorts te wefen haer verftandt, dat fy de penningen, te kort komende aen den ommeflagh, op de Margentalen gedaen, confenteren by de Schiltalen ^evoaden te B 4 wers 155»- len 2. Verklaringe van die van Dordrecht, vafl die" Van Haerlefn.Dèlï, Leyden enüouda.  1553. den 2, Maert, Verklaringe van die van Amfterdam- * BI. lo. C 24 } werden, omme te fchuwen de exceflïve kosten, die daer vallen fouden in het colligeren vanfulcke kleyne fommen over den Margentalen, fonder nochtans dat fy begeeren te gaen buyten de Acte van confent; ende foo verre zy geen gevolg en hebben , fulcks dat haer confent daer toe ftrecken en mach, zijn mei te vreden, dat in fulcken gevalle de resterende penningen, in de tweede ende derde poinften begrepen, ommegeflagen werden volgende de voorfz Afte op de Margentalen. Aengaende het voorfz vierde poinft, hebben de voorfchreve van Dordrecht , Hacrïem ende Delf verklaert, dat fy byhaer confent niemant vervangen en hebben, dan hen felven, ende mitfdien'van geene mecninge en ziin den voorfz Coebel te garander ren, als fonder haer fpeciael bevel de voorfz executie gedaen hebbende. Die van Amfterdam hebben op hét voorfz eerfte poinct verklaert, dat fyluyden hare volle portie in de voorfz veertigh duyfent ponden opgebracht hebben, fonder te ge^ nieten eenige gratie, ende daeromme ongehouden zijnyet meer daer inne. contribueren ; ende aengaende de voorfz tweede ende derde poinften, zijn te vreden, dat men die, volgende de Afte van * confent, vindeop de Margentalen, ofte omme de koften te fchuwen, by den ommeflagh op de Schiltalen fonder gratie; ende aengaende het vierde poinft, maken hen conform met die van Dordrecht, Haerlem ende Delf; de voorfz vyf Steden hebben voorts verklaert, dat fyluyden wel te vreden zijn, dat die van Amfterdam in de voorfz  C 25 ) voorfz veertigh duyfent ponden niet gehouden en zijn. ALfoo de voorfz Statenverftaen hebben, dat Coebel, als Rentmeefter van 's gemecne Landts ommeflagh, niet en heeft gelost de Renten, gekocht by die van Haerlem, Delf, Leyden ende Gouda, ofte by hare Poorters ende Inwoondcrs, die hy nochtans tot Kerfmifle laetftledcn behoorde gelost te hebben, foo verklaerden fy jegens den felven te protefteren, dat de voorfz Renten nae Kerfmifle, ofte ten langhflen een maendt, niet daer na tot lafte van 't gemecne Landt loopen fullen, maer tot lafte van den voorfz Coebel, alfoo. hy die behoort hadde te lollen, begeerendc dat mijn Heeren van den Rade den voorfz Coebel hier van willen doen infmueren, ende hen daer van verkenen Afte, om hen daer mede te behelpen in tyden ende wykn , des noodt zijnde. DAt den Advocaet te Hove gecomen zynde, ende tot diverlfe ftonden de voorfz fake van Snoeckaert, foo aen den Heere van Praet, Eeveren , Prrcfidenten d'Eftat ende Secreten, als aen den Treforier Claefz , Boifot, Longijn vervolght hebben-: de, foo heeft eyntelijck den voorfz Heere van Praet hem tot antwoordt gegeven, dat' hem bilïijck ende redelijk dachte , dat eenyegelijck behoorde te doen fijn diligentie ende neerftigheydt, ten eynde die geene, die eenige fraude in 't aenbrengen van de twee Tienden gepleeght hadden, gecorrigeert mochV , 1550.. den 2. Maert. Protefta- -tie, by de Staten tegens Coebel ge- * daen,aengaende hetlosfen van fekere Renten. De faecks van Snoeckaert by Jen Ad/ocaet te 3ove lengelient.  aen 2. kasrt. ■ 1 C 26 ) nochten werden , op dat de Kêyferlijcké Vfajefteyt mochte genieten wes hem welïichrelijck ende liberalijckgeaccordeertwas, daer loor oock 't felve confent meer foude uytbrengen, ende den Prince intyden van noodt liet genoodtfaekt andere of foo groote Beelen te begeeren, welckonderfoeck de voorfz Staten fchijnden te willen beletten, mits den voorfz Snoeckaert weygerende de Blaffaerdcn ende Quohieren van de twee Thienden, fonder de welcke van de voorfz fraude niet en mochte blijken: Waer op den Advocaet gcantwoordt heeft, dat de Staten den voorfz Snoeckaert niet geweygert en hadden Extra&en van de Quohieren voorfz, ende oock viiie van de Principalen van dien, dienende ten fine voorfz, waer uyt alle de voorfz fraude genoeghfaem mogte blijcken , maer hem leverende alle de Blaffaerden ende Quohieren, foude het effect, van de Afte van de' Koninginne, daer by hare Majefteyt gewilt heeft, dat de felve fecreet ende verborgen gehouden foude werden, fonder die yemandt te releveren ofte te communiceren, gantfch te niet gedaen werden; feyde voorts, dat in allen gevalle den voorfz Snoeckaert niet en behoorde yemandt te conftringeren, hem fclven by Eede te Accuferen, fulcks oock by den Rade van Hollandt hem belast was niet te doen: Waer op den voorfz Heer van Praet weder feyde, dat hy gelefen hadden de voorfz Ordonnantie van den Hove van Hollandt , maer dat hem daer inne niet en belaeghde 't Articul , mentionerende dat snoeckaert niet en foude mogen yemandt, fu<  c 27 y j fufpeét wclénde fraude in 't aenbrengen van de tv/cc Thienden gedaen te hebben, by Eede mogen conftringeren de waerheydt van dien te verklaren: Waer óp den Advocaet replicerende, feyde 't felve in rechten gefondeert te wefen,' ende dat de Staten te dier caufe wel te vreden waren jegens den voorfz Snoeckaert proces te fuftineren voor die van den grooten Rade, foo verre hy 't Hof van Hollandt foude willen fufpefteren; maer den Heere van Praet wilde dat alleen verftaen in eaufis criminalibus; maer den * Advocaet feyde, dat 't felve oock te verftaen was, ubi quis ex propria accufatione pojfet incurrere coridemnationem paiice. quadrupli; ende aengaende de onbehoorlijcke manieren, die Snoeckaert in 't doen van fijn befoigne gepleeght foude hebben , feyden ■ den Heere van Praet de informatien daer van zynde in handen gehadt, maer noch niet geviiiteert te hebben, dat evenwel daer fulcks inne geordonneert foude werden, dat niemandt daer by jegens recht ende reden befwaert foude zyn, ende dat een yegelijck reden foude hebben hem dies te bedancken, conform van de welcke tot diverffe ftonden oock den Advocaet verklaert hebben den' Praefident d'Etat, Mr. Nicafius Claefz ende Longijn. Ver- en 2. laert. * BI. in  1550. den o. Maert. Den Advocaet te vervolgsn finale expeditie inde faecke iegens Snoeckaert. C 28 ) Vergaderinge, by de Gedeputeerden van de Staten van BrufTel gehouden. Den 9 Maert 1550. PRESENTEN. Den Heere van Wijn- Mr. Jacob de Milde, gaerden,. Van Leyden. Uyt de naemvande Joost Buyck, Burger- Edelen. meefter, Ar ent Comclifz, ende Huych Coel, Trefo- Mr. Floris van Hoogrier, haerden, ende Van Amsterdam. Bartholomei, Jan Willemfz Muyl, Van Dordrecht. Burgermeefter, Dirck Duyst, Burger- Van der Goude. meefter, Omme te hooren het ende rapport van het Huych van Eynde, geene wes by den Van Delf. Advocaet, nopen- Mr. Claes de Wilde, de de faecke van Burgermeefter, Snoeckaert, gedaen ende was. BY den Advocaet henluyden voorgehouden zynde het inhouden van de Requeste ende Articulen jegens Snoeckaert overgegeven, ende fijn verder wedervaren, foo hebben de voorfz Gedeputeerden genoegh eendrachtelijck gerefolveert, dat op de voorfz faecke by den Advocaet expeditie finale vervolght foude werden , ende dat het niet quaedt en ware mijn Heere van Praet te vertoom  ( 29 ) toonen, dat niet meer yemandt gehouden en is hem by Eede te accuferen adpoznam quadrupli, dat hy gecontravenieert mochte hebben 't Placaet van de Munte, Lutherye oftediergelijcke. NOpende hoe dat men d'Afte van confent van den Impost van de Wynen uytgeven foude , is gerefolveert by die van Dordrecht , Delf en Leyden, dat men de felve maken foude conform de antwoordt, de Majefteyt van de Koninginne gedaen, uytlatende de woorden, Dordrechtfche Ritfinge, ten eynde de Afte van Confent gelijck foude wefen de Afte van acceptatie; dan die van Delf, Leyden ende Gouda feyde geen abfolute last te hebben omme daer inne eyntelijck te refolveren; ende is voorts by henluyden eendrachtelijck gerefolveert, dat uyt den naem van de Staten dies aengaende te vervolgen omme te fenden fijn advis, ende voorts te belaften die van Haerlem, ten fine voorfchreve yemandt van hare Gedeputeerden te te Hove te fchikken, welcke Miffive oock den Advocaet aen den Heere van Afiendelf gefonden heeft, daer van de Minute onder hem is. 1550, ■den 2. Maert» Hoe men de Acte van confent in den Impost van ieWynen uytgeven "oude,  155°den 11. Maert. *B1.i2. Het gefchü, we fende tus fendeSta ten van Hollandt ende Bra bandt, o ver de faecke van de Gul de Privilegi en, by ac ceid neder te lCg gen. ( 3° > * Den li Maert 1550. PRESENTEN. Uyt de Edelen, Mr. Claes de Wilde } Den Heere van Wijn- ende gaerden, Mr. Jacob de Milde , Ende van de Ste- Van Leyden. den, Joost Buyck, Borger- Arent CornelifZ} meefter, Huych Coel, ende ende Mr. Florh van Hoog- Bartholomei, haerden, Van Dordrecht , Van Amsterdam. Dirck Duyst, Borger- Jan Willemfz Muylt meefter, ende ende , Jan Cornelifz, Mr. Huych vanEynde, Van Gouda. Van Delf. BY den Praelident Viglius ende den Caiv celier Nigri de Gedeputeerden van de Staten van Hollandt, van Mechelen, Middelburgh ende Ter-Goes ontboden zynde, is by hen de felve voorgehouden, dat de mceninge van de Keyferlijckc Majefteyt was, het gefchil, wefende tuffchen henluydenende de Staten van Brabandt, by accorde ter neder te leggen, ende daeromme fy eenige middelen fouden uytflaen daer toe dienende; Waer op de voorfz Gedeputeerden voor antwoordt gaven, det fyluyden niet enwiften eenige middelen te proponeren, dan van hen Commiffariffen eenige middelen hoorende, fouden daer inne fulckshandelen als na reden,bcgeerende ' oock te weten, wat middelen die van Brabandt, die eerst gehoort waren , voorgehouden  C 31 ) den ofte by hen uytgefiagen waren; waer o de voorfz Gedeputeerden tot antwoordt gege ven is, dat die van Brabandt voorgehoude; was , dat fy behoorden te admitteren modifi catie van hare Gulde Privilegiën, waer toi fy in geender manieren hadden willen ver ftaen, ten ware de voorfz Gedeputeerde] oock fouden willen admitteren modifïcatii van hare Privilegiën, in 't particulier di voorfz van Brabandt merckelijck prejudicia bel zynde; waer op by de voorfz Gedepu teerden gefeydt is, dat 't felve geen appa rentie en hadde, alfoo van haer Privilegie ai daer geen queftie inne en was, gelyck wa van de voorfz Gulde Bulle; ende hebbel voorts begeert hier van te mogen onderlin ge communiceren, omme als dan op alle? brceder antwoordt te mogen geven, hei welck hen geoccordeert is. Den 13. Maert 1550. PRESENTEN. Alle de felve. IS by de voorfz Gedeputeerden op al 't geene wes voorfz is gerefolveert voor antwoordt te fcggen, fulcks dat by den Abvocaet by gefchrifte gefteltis,ende naederhandl by den Heeré van Wijngaerden, Arent Cornelifz, Mr. Huych van Eynde, Milde, Hooghaerden, de PenfionariiTen van Mechelen en Mid- 1553den 1?, Maert, 1 1 ( den 13. Maert. Antwoordt te. doen, fulcks die by den Advocaet by gefchrifte geitelt is-  1550. Den 16. Maert. * BI. 6. Ant voordt van den Praefident op het geen wes by den Advocaet by gefchrifte gefteldt was, nopende de i'aecke van de Gulde BuLle, ( 3* > Middelburg gevifiteert is, wefende onder deft voorfz Advocaet. * Den 16. Maert 1550. PRESENTEN. Uyt de Edelen, Jacob de Milde, Den Heere van Wijn- Jooft Buyck, gaerden, Hooghaerden, Ende van de Steden, Jan WiilcmfzMoel, Arent Cornclifz, ende Dirck Duyji, Jan Cornelifz. Huych van Eynde , TP\E voorfchreve gecorrigeerde antwoordt by den Advocaet mijn Heere den Praefident gedaen zynde , heeft voor antwoordt daer op gefeydt, eerft, dat hy wel foude doen blijeken , " dat ten tyde van Karei de Vierde, Koningh van Romen, Gever van de Gulde Bulle , en van fijn Kinderen, by de Graven van Hollandt ende Zeelandt, veeIe ende diverffe inveftituren van henluyden genomen waren; dat oock de voorfz Gulde Bulle, ten verfoeeke van de Keyferlijcke Majefteyt, als Prince ende Erf-Hccrc van defe Nederlanden, by den Keyfer Maximiliaen geconfirmeert was; dat oock de Keyferlijcke Majefteyt, als Grave van Hollandt, Zeelandt ende Mechelen, van nieuws 't cffeél van de voorfz Gulde Bulle wel foude mogen accorderen; dat oock de Sententie, gepronuncieert tuffchen die van Vlaenderen ende Bra-  ( 33 ) Brabandt, henhiyden niet en mochte patrocineren, als wefende res inter alïos a£la , ende dat daeromme fyluyden haer recht niet te feer en fouden betrouwen , maer hem oirbaerlijck dachte tot een goedt.appointement te verftaen : Waer op de voorfz Gedeputeerden,^ nae voorgaende communicatie , by monae van den Advocaet doen repliceren hebben, dat fy niet en konden verftaen ofte openen eenige middelen, dienende tot modificatie van de voorfz Gulde Bulle, *t felve en foude wefen tot hare groote prejuditie , als daer door genoegh confefferende de voorfz Bulle fubject te zijn ; dat oock fyluyden geen laft en hadden tot eenigh accord te verftaen , maèr alleen omme te hoorei* proponeren de middelen daer toe dienende, ende daer vail rapport te doen; ende foo> verre hen *t felve niet en mochte gebeuren» waren te vreden recht ende jtiftitie te ver-' wachten , mits welken den voorfz Praefident henluyden gelevert heeft fekere middelen ende pointen, t* anderen tyden by wylen den Praefident Schoorl by gefchrifte geftelt, omme daer op in communicatie te treden, ènde de fake wat te prepareren, ende dat altoos op rapport elcks in den haren , op welcke conditie de voorfchreve Gedeputeerden daer op aengenomen hebben te communiceren, en dan den Prsfident Weder antwoordt in te brengen, Den 16 Maert.  15 s«. den 17. Maert. Nopend* de felve faecke van de Gulde Bulle. ( 34 ) Den 17. Maert 1550. PRESENTEN. Uyt de Edelen, Mr. Huych van Eyn~Den Heere van Wijn- de, gaerden, Ende van Mr. jacob de Milde, de Steden, Jooft Buyck, Arent Cornelifz, Hooghaerden, Bartholomei, Jan Willemfz Moet,. Mr. Gerrit Hendrickfz, ende Dirck Duyjl, Jan Cornelifz. NA dat by den Advocaet de voorfz Gedeputeerden verhaelt is geweeft 't geene wes by den Prjefident daeghs te vooren henluyden voorgehouden was, ende by hem op alle de argumenten van den Prsfident folutie gegeven, die oock de voorfz Gedeputeerden acngenacm waren; foo hebben fyluyden nochtans geadvifeert, geen oirbaer te wefen, alle de voorfz folutien den Prsefident te verhalen , maer dat men hem alleen voor antwoordt foude feggen , dat hoe fy langer van defe faecke communiceerden , in de felve meer fwarigheydts vonden. fulcks dat hen in geender manieren geraden en dachte, cenigh middel van accord aen te gaen, dienende tot modificatie van de voorfz^Bulle, te meer alfoo daèr noch andere Landen ende Vlecken waren , die gelijck recht pretendeerden te hebben over" de patrimoniale Landen van de Keyferlijckc Majefteyt; welcke antwoordt den voorfchreven Prajfident ke  C 35 ) gedaen zijnde, heeft gefeydt, dat hy daer van niet gaerne rapport doen en foude, maer dat de voorfz Gedeputeerden van twee uyren * nae de noen hen fouJen vinden te Hove, ende foude haer toegangh doen hebben by de Majefteyt van de Koninginne , omme felver de voorfz antwoordt te doen. PRESENT EN, DE SELVEi DE voorfz Gedeputeerden hebben gerefolveert, dat men de Majefteyt van de Koninginne gelijck antwoordt foude feggen. als eerft den Prsefident gedaen was, ende al; Vooren by gefchrifte geftelt is, midts daer bj voegende dat 'er noch eenige andere Steden ende Vlecken waren, die gelijk recht pretendeerden te hebben over de patrimoniale Landen van de Keyferlijcke Majefteyt, ah die van Brabandt, uytgefondert alleen die Van Delf, die niet dan de voorfchreve claufule voor antwoordt gefeydt wilden hebben fonder meer. PRESENTEN, De selve DAt den voorfchreven Advocaet, achtervolgende de voorfz gemeene Refo lutie , hare Majefteyt de antwoordt gedaen hebbende, foo heeft hare Majefteyt de voorfz C 2 Ge- 155®. den 17. Maert. * BI. 14; De Koninginne gelijkantwoort te geven, als te voren den Prasfident gegeven was. Antwoordt van de Koninginne , nojperide  lieden 17. Maerr. dc voorfchreve faecke van de Gulde Bulle. Replique, by den Advocaet op de voorfchreve antwoordt 1 an de Koninginne gedaen. ( 36 ) Gedeputeerden, nae hen belaft was een wey-7 nigh buyten te gaen, daer op doen feggen by den Praeüdent, dat dc redenen, by hen geallegeert, niet pregnant genoegh en waren, omme achtervolgende de begeerte van de Keyferlijcke Majefteyt niet te willen verftaen tot een minnelijck accord, byfonder regard nemende , dat fyne Majefteyts meeninge was een accord te maken, fonder regard te nemen op de Gulde Bulle van die van Brabandt, ende dat daeromme fyluyden niet en behoorden het felve gantfchelijck af te flacn, maer fyne Majefteyt daer inne te believen. WElcke antwoordt by de voorfz Gedeputeerden gehoort zynde , hebben , nae voorgaende vertreck, den voorfchreven Advocaet belaft te feggen, hoe dat henluyden by mijn Heere den Prasfident ende den Cancclier van de Ordre diverlïe middelen van accorde voorgehouden zijnde, en naederhandt noch breedere ende andere middelen by mijn Heere den Prsefident, ende op alles lange communicatie gehouden hebbende , hadden bevonden die faecke niet te wefen fonder groote fwarigheydt, ende dat hen in geender manieren geraden en was eenigh middel'voor te Hellen, dienende tot modificatie als vooren, fulcks en hadden fy geenen lalt, dan te vervol gen expeditie van jultitie, fonderlingh regard nemende, dat 'er noch andere Steden en Vlecken waren» gelijck recht over des Keyfers patrimoniale Landen pretenderende, als die van Brabandt, maer  C 37 ) maer recht gedaen zijnde op 't proces voo de Keyferlijcke Majefteyt hangende, indiei fyne Majefteyt henluyden alfdan eenige mid delen wilde doen leveren, omme by accord* te verftaen, hoe fy onderlinge met die vai Brabandt hen fouden reguleren in hare arres ten ende prodedujren, wilden daer van gaer ne rapport doen, omme laft te gekrijgen op dat poinct met die van Brabandt breede in communicatie te treden , welke antwoord hare Majefteyt by den Advocaet gedaen zi;n de, heeft de voorfz Gedeputeerden een wey nig doen vertrecken , ende nae by den Se cretaris d'Eftat doen zeggen, dat fy van d< voorfz antwoordt de Keyferlijke Majeftey rapport fouden doen, omme te weten fyne Majefteyts geliefte, ende dat de voorfz Ge deputeerden wel mochten nae Huys gaen . fonder evenwel van Bruffel te vertrecken, voor dat haer verder befcheydt gegeven foude zijn, * Den 18 Maert 1550. PRESEN TEN. Uyt de Edelen , M*. Huych van Eynde, Den Heere van Wijn- Mr. Jacob de Milde,' gaer den, J00ft Buyck, Ende van de Steden, Hooghaerden , Ar ent Cornelifz, Jan Willemfz Moei, Bartholomei, ende Mr. Gerrit Hendrickfz, Jan Cornelifz, Dirck Duyft, J c 3 Dg den 17., Maert, l I l > t den rg. Maert, * bi. 15.  ï5S°de 18. Maert. , Vonnfsfe (riumphatoir in de faecke van de Gulde Bulle. den 19. Maert. Debat op de antwoordt van Snoeckaert, nopende den Thienden pen#ingh. (( 38 ) Tp\E voorfz .Gedeputeerden by de Keyfer-, JL/ lijcke .Maj. ontboden zijnde, hebben 's-avondts nae fes uyren in pretentie van de Keyferlijcke Majefteyt geobtinecrt Vonniffe tot haren voordeele, daer by verklaert is, de Gulde Bulle geen plaetfe te hebben over die van Hollandt, ende breeder naer inhoudt van dc Sententie, onder den voorfchreven Advocaet wefende, Den 19 Maert 1550. PRESENTEN. Uyt de Edelen , Mr. Gerrit Hendrickfz, Den Heere van Wijn- Huych van Eynde, gaercUn, jacob de Milde, Ende van de Steden, ende Ar ent Cornelifz, Hooghaerden , Bartholoinei, BY den Advocaet de Gedeputeerden van Hollandtin de faecke van den Thienden penningh verhaelt zijnde het inhouden van haer Requeftcn, ende hen voorgelefen zijnde de antwoordt, by den voorfz Snoeckaert, Commiffaris, daer op gemaeckt; föo hebben de voorfz Gedeputeerden eendracht telijck gerefolveert, dat by den Advocaet op de felve antwoordt een debat gemaeckt fqude werden, 't welck by henluyden geviT fiteer|: zijnde, den Praefident d'Eftat gelevert foude werden , met welcke Refolutie den VQorfz A.dvQcaet uyt den naern van die van der  ( 39 ) der Goude, die vertogen waren, hem conform gemaeckt heeft, als daer toe van henluyden laft hebbende, welck voorfz debat den voorfz Advocaet oock naederhandt ge* maeckt heeft gehadt. BY den Advocaet de voorfz Staten voorr gelefen zijnde een Minute, by hem ge- * concipieert , omme daer uyt gemaeckt te , werden de Afte van confent, nopende den i Impoft van de Wijnen; Soo hebben de voorfz 1 Gedeputeerden ecndrachtelijck gerefolveert, J dat uyt de voorfz Minute gelaten fouden \ werden dele woor'den Dordr■echt-fche Ritfinge, ten eynde de Afte van confent foude mogen conform Avefen de Afte van acceptatie, ofte ten minften de felve niet contrariëren , ende dat, omme de confequentie wille, ende omme te ontgaen 't prcjuditie wes het Landt van Hollandt in toekomende tyden daer door foude mogen lijden, waer mede den voorfchreven Advocaet uyt de naem van die vander Gouda laft hebben als voorcn , hem conform gemaeckt heeft, Den 24. Maert 1549. ' BY den Advocaet de PenfionariiTen BartVi holomei, Jacob van Eynde, Jacob de 1 Milde ende Hooghaerden 't voorfz debat.' voorgelcfcn zijnde , hebben gerefolveert, t dat men het felve, wat gecorrigeert zijnde , foude doen tranflateren in Walfche, ende fulcks mijn Heere van St. Maritime over^ gegeyea, C 4 * Den en 19. laert. Minuta an de \&.e vatl :onfent, lopende len Im)oft op le Wijlen, len 24. daert. letvoor- chreve lebat in :Walfcrt e flcüen»  den r. April, *Bl.i* Affcheid voor dei Advocaet inde faecke van den Thienden penT ningh. dfen 4. April.' Rapporï van den Advocaet van 't gepas-' feerde te Hove. Dagh> ( 4^ ) * Den 1. April 155©. HEbben de Heeren van Praet ende Mr, Nicafius Claez, den Advocaet verfoeckende affcheydt ende expeditie van de fake van den Tienden penningh, gefeydt, dat nopende die faecke Brieven geëxpedieert war ren aen den Rade ende Rekepmeefters van Hollandt, ende dat hare Majefteyt eenige middelen hadde doen concipiëren, die fy henluyden overfchreef, omme daer op te hebben haer advis ; dat oock daer op de Staten in den Hage befchreven fouden werden, pnde dat voortgangh hebbende, na Claefz my feyde , wes geproponeert foude werden, foude daer mede de fake van den Thienden penningh te niete wefen, ende dat den Advocaet wel mochte reyfen , fonder na de Voorfz Brieven te Vertoeven, Den 4. April 1550» DEn Advocaet t'huys gekomen zynde, en den Heere van Afiendelft hier van rapport gedaen hebbende, heeft hem gefeydt, dat hy dc voorfz Brieven ontfangen hadde, ende dat de begeerte van de Keyferlijcke Majefteyt was te hebben een nieuwe VerponT dinge, daer op de Staten mede befchreven fouden werden,  ( 41 ) Daghvaert, gehouden in den Hage, Den 16. April 1550. PRESENTEN. 1550. den 16. April. Den Heere van Alcke- made, Den Heere van Gou- driaen, Den Heere van Wijn- gaerden, Den Heere vanDuven- v oir de , Den Heere van Obdam, Willem van Lockhorfi, Jan van Noortwijck, ende Otto van Egmont, Uyt den naem van d'Edelen. Ar ent Cornelifz, Schout, Van Dordrecht. Mr .Lambrechtj acobfz, Van Haerlem. Dirck Duyft, Burgermeefter , ende Mr. Huych van Eynde, Van Delf. Mr. Claes de Wilde, ende Simon Jan Reyerfz , Burgermeeftcrs, ende Mr. Jacob de Milde , Van Leyden. Jooft Buyck, ende Mr. Adriaen Sandelijn, Van Amsterdam. Jan Dirckfz 't Hoen. Burgermeefter, Van der Goude. Omme te hooren de propofitie, by den Raede van Hollandt van wegen de Keyferlijcke Majefteyt gedaen, om te komen tot een nieuwe Verpondinge. BY den Heere van AlTendelf uyt den naem Ant" van den Rade de propofitie ten fine woojdt voorfz de voorfz Staten gedaen zijnde, foo Propofihgbbea de voorfz. Edelen gerefolveert, VOOr tie van C 5 aI1t. den. Rw*  I55Öden ie>. April. de van Hollandt, van wegen de KeyferJijke Majefteyt gedaen, omme te komen tot een nieuwe Verpondinge. * BI. 17. C 42 ) antwoordt te feggen, nae voorgaende communicatie daer op gehouden, dat fy fyne Majefteyt hooghlijck dancken, van dat de felve van meeninge is een nieuwe Verpondinge te maken, biddende dat de felve by fyne Majefteyt geëffeftueert mach werden, ende daer inne te willen perfevereren, ende eenige in den Lande, van Hollandt te committeren, de welcke de nature van de felve Landen bekent zy, omme tot de voorfz Verpondinge te verftaen , ende hem voorts te informeren op de geftelteniffe van fekere Gehuchten ende andere Landen, de welcke by eenige gefuftu neert werden geprivilegeert* ende de Schiltalen niet fubjeót te zijn, op dat in het maecken van de voorfz Verpondinge equaliteyt gefchiede, ende niemandt verongelijckt en werde, ende dat voorts de voorfz Verpondinge alle twaelfofte vijftien jaren vernieuwt mach werden, fulcks als men nae exigentie ende gelegentheydt van de fake ende veranderinge van den tydt bevinden fal van nooden te wefen, remitterende voorts aen U myne Heeren, den wekken foo wel als henluyden de natuyre van defe Landen kennelijck is, te adviferen feker bequaem middel, omme tot een nieuwe Verpondinge te komen, als gy mijn Heeren bevinden fult tot profijte van den Lande oorbaerlijckst te zyn, maer de voorfz Gedeputeerden van de fes groote Steden verfochten Copie van de voorfchreve Propofitie, midtfgaders van de voorfchreve Antwoordt van de Edelen, ende naemen elcks in den haren rapport. . Welcke Antwoordt by den Advocaet den Ho-  C.43 % Hove van Hoilafidt gedaen zynde, hebben begeert te hebben de antwoordt van de Edelen by gefchrifte, die hen hy de Edelen geaccordeert is , ende hebben voorts de voorfz Gedeputeerden van de Steden het voorfz rapport gegunt, ende oock Copie van de voorfz Propofitie, omme alhier in de Hcrberge te wefen, ende haer antwoordt inne tc brengen op den vijf en twintighften van defe maent April. OP het aengevcn van die van Amfterdam, verfoeckende dat men Staetsgewijs foude vervolgen eenige poincten, gelbelt in het Placaet van de Navigatie defenfive , wefende tot groot achterdeel van den Lande, gealtereert te hebben; Is by de Edelen gerefolveert, datfy, gevolgh hebbende, tevreden waren, wes bevonden foude werden te wefen tot achterdeel van den Lande, dat 't felve Staets-gewijs vervolght zy afgedaen te hebben , ende de andere Gedeputeerden namen hier op rapport, mits hebbende copie van de voorfz Articulen , dan die van Haerlem ende Leyden fouden wel te vreden geweest hebben hier op refolveren, indiende andere Gedeputeerden daer toe gereedt geweest waren. BY den Heere van AlTendelf de Edelen apart voorgehouden zynde, hoe dat t'anderen tyden de Stadthouders van Hollandt, als de Heeren van NalTauwen ende Hooghftraten, fekere gratuiteyt voor hare goede dieniten toegeleydt was, ende dat van ge- 1550. len 16, \pril. Die van Amfterdam ver"oeken al:eratie op feeckere Articulen , geftelt in het Placaet van de Navigatie defenfive. De Edelen voorgehouden , dat feeckere gratuiteyt van dertig  1550den 16. April. duyfent guldens denStadt- fjouder gedaen foude werden, 3ls de voorige Stadthou- ders van Hollandt gedaen is. * Bl.18. Den Advocaet te recouvreren de ou- G 44 ) gelijcken mijn Heere den Prince van Orange, wefende Stadthouder van Hollandt, indien hy noch langer in levenden lijve gebleven hadde, oock fekere gratuiteyt verfocht foude hebben , ende dat mijn Heere van Beveren, die een feer goedt Heer was, ende de Landen eenige dienste gedaen hadde, ende noch willigh ende bereydt was meerder te doen, niet en behoorde te wefen van argere conditiën dan fijn Voorfaten, daeromme fijne Mo. E. gelijcke gratuiteyt van dertig duyfent guldens fouden willen accorderen , te meer, alfoo die van Dordrecht, Haerlem, Amfterdam ende Gouda de voorfz gratuiteyt geacccordeert, ende fyne E. toegefeydt hadden ; foo hebben de voorfz Edelen eendrachlijck gerefolveert ende verklaert, te vreden te zijn, gevolgh hebbende van de andere Staten, dat mijnen voorfz Heere den Stadthouder toegevoeght zy voor een gratuiteyt ende propine dertigh duyfent Car. guldens eens, biddende henluyden altoos te willen hebben in goede recommandatie, foo by de Keyferlijcke Majefteyt, als by de Majefteyt van de Koninginne, ende hem foo dickwils in den Hage te vinden, als fijne affairen het felve fullenmogen verdragen, omme met henluyden de fake van den Lande te helpen dresferen. * T?^de veri"ocriten de voorfchreve EdeVj len van den Advocaet, nopende de fake van de propofitie, by den Hove van Hollandt ten voorfz dage de Staten gedaen, dat hy foude willen recouvreren de oude en. de  ( 45 ) de laetfle Verpondinge van den Jare vijf tien, ende noch fekere verklaringe daer opdienende , gemaeckt in den Jare achtien, ende die leveren eenige van de voorfchreve Edelen , omme by lafte by henluyden gevifiteert te mogen werden, voor ende al eer tot de nieuwe Verpondinge geprocedeert werde. IS mede by de Voorfchreve Eedelen eendrachtelijck gerefolveert, dat men ten dage van een nieuwe petitie aen de Keyferüjcke Majefteyt Staets-gewijs foude Vervolgen, dat van nu voortaen niemandt in Hollandt eenigh Officie foude mogen hebben, dan een ingebooren Hollander ende Zeelander, gelijck die vart Brabandt 't felve aireede vandeKeyferlijcke Majefteyt verkregen hebben, uytgefondert dat de Keyferlijcke Majefteyt van het Stadthouderfchap van Hollandt fal mogen difponeren tot fijnder geliefte. IS ter begeerte van den Advocaet by de voorfz Gedeputeerden van de fes groote Steden den Ontfanger Coebel geordonneert, hem te betalen alle fijne vacatiën , reyfen ende verleyde penningen, gedaen zedert den eerften April 1549. ftil° communi, tot den eerften December daer aen, waer van oock hy Ordonnantie heeft onder de handt van Lamprecht JacobCï' Dagk 15 Jóden iö. April. de en laetfte Verpondingen.. Byde Keyferlijcke Majefteyt te vervolgen, geen uytheemfche Officieren te, hebben. Den Advocaet alle fyne irac-otien, reyfen :nde vereyde jenninjen te be:alen.  den 17. April. < 40 ) Daghvaert, gehouden in deri.Hagc;, Op den 1/ April 1550*. PRESENTEN. Pieter van Bever en, ende Pieter Jacobfz, Van Dordrecht. Dirck Duyft, Burgermeefter , ende Mr. Jacob van Eynde , Van Delf. Joofi Buyck, ende Mr. Adriaen Sande• lijn, Van Amsterdam. Jan Dirckfz 't Hoen, Van der Goude. Willem Janfz, Dirck Ottefz van Slin- gerlandt, Anthonis Jacobfz, Burgermeefters, ende Pieter Simonfz , Van Rotterdam. Cornelifz Jacobfz, Burgermeefter, Mr. Gerrit de Bruyn, *B1.19. ende Belandt Arentfz, Van Schiedam, jan Kennip Adriaenfz 4 Van Gornichem. Dirck Gcrritfz, ende Gerrit Simonfz, Van WormerV Anthonis Aerts, ende Gelain Thipnanfz , Van Vlaerdingen j janGovertfz, Jan Vos jacobfz, ende Harmen Wouterfz , Van Oudewater, Willem janfz, ende Meeus Janfz Cluyt, Van Schoonhoven^ jan Aertfz, ende Dirck Ottefz, Van Woerden. Danckaert Jacobfz, Van den Brielle. * Pieter Bry terfz9 ende Jan Dirckfz Maeckali Va*  ( 47 ) Van Hoorn. Shion Meeufz, Van Edam, Cornelis Claefz, ■ Van Aeckmaer,Simon jacobfz, Van Monnickendam, Anthonis Willem Aertfz, ende Adriaen Pieter Har- menfz, Van Brouwersha- . - , ven, Voor die van Middelburg , Veere,. Vlisfingen, Weftcap- pel ende Soutelande. Dirck Willemfz, Van Vlissingenv ende Pieter Matheufz, Van der Veere. jan Tsbrandtfz, Van Enckhuysen. Omme te hebben fekere Ordonnantie op het Kennip-garen ende de Lijndraeyerye, ende dat by continuatie van voorgacnde Daghvaerden. den 17. April. DE Gedeputeerden van Dordrecht ende Delf hebben verklaert te confenteren in 't inhouden van fekere Articulen , by die van Rotterdam ende Schiedam overgegeven den veertienden Februarii laeftleden, beginnende: Item, in den eerften en fal nicmandt eenige Kennip, tjc. dan feggen, dat Viflchers Garen ende Lijn-Garen , daer van in 't vijfde ende fefde der voorfz Articulen gementioneert v/erdt, een naem behoort te hebben, ende gewrocht te werden van den beften Zaetdrager, daer van de hondert vademen wegen fullen twee ponden een halve, ende dat men daer inne niet wereken en fal eenigh afflagh van Gellinck ofte Zaetdrager, ende dat 't felve binnen ende buyten even grof ende goedt wefen fal. Die Verkla•ringe ran die vaa Dordrecht ende Delf, aengaende de Ordonnantie op het Kennipgaren ende Lyndraeyerye.  den 17. April, -j Verklatinge van die van Amfter dam. Verklaring van die van Gouda Verklaiing van die van Rotterdam ende Schiedam. Verklaring van die van Vlaerdingen, Öu dewater . &c. Verklaringe vai die van Middelburgh, fcc. ( 48 ) Die van Amfterdam verklaerden te perfiftcren by hare antwoordt , Keure ofte Ordonnantie van dè Lijndraeyers, ende fekere verdaringe daer by gevoeght, dat de voorfz Ordonnantie goedt ende deughdelijck is oock by hen övergeléVert.' Die van der Gouda fcyden van gelijcken te perfifteren by haér antwoordt ende additie méde overgelévert. Die van Rotterdam ende Schiedam verklaren oock te perfifteren, by haer voorfz Ar-*ticülen, mitfgaders fekere additien daer by gevoeght, ende debat gemaeckt op de ant^ woordt van die Van der Goiida oock overgelevert. - Die van Vlaerdingen , Oudewatér, Schoonhoven , Woerden , Wormer ende den Brielle verklaerden te perfifteren by de Refolutie van die van Rotterdam ende Schiedam , als oock deden die van Gornichem en Brouwershaven; dan feggert de voorfz van Gornichem 't gewicht van de Gaerrien te wefen noödeloos, als de felve geen deught gevende ; ende die van Brouwershaven feggen, dat men niet en behoort toe te laten, dat die geene , die Stick-garen, Gout-garen, Visfchers Garen ofte Lijn-garen maken, mede Karrel fouden mogen maken, ten ware van Gellinck ofte Zaetdrager, ofte oock eenige Netten fpinnen ofte doen fpinnen. Die van Middelburgh, Veere, Vliflingert , 1 Weftcappelende Soutelande verklaerden hen oock te maken conform met die van Rotterdam en Schiedam, mits dat het Hout, daer op het Garen gewonden werdt, wegen fal twaelf  ( 49 ) twaelf pohdt, ende dat het felve gewicht afkortinge ftrecken fal in 't uytleveren van 't voorfz Garen, ende zijn te vreden, dat die van Amfterdam genietett hare Keure. Die van Alckmacr refereren hen tot fekere gefchrifte, oock by hen overgegeven. * Die van Hoorn verklaerden oock te perfifteren by de Refolutie van die van Rotterdam ende Schiedam, foo verre als 't roert 't Garen ende Wand, dienende tot de Viffcherye, maer aengaende 't Wandt, dienende tot de Koopvaerdye, feyden te hebben fekere Keure als die van Amfterdam, die fy oock niet in meeninge en waren eenighfints te buyten te gaen; verklarende voorts te heb-» ben befloten Brieven , als oock deden die van Purmereynde. Di e van Edam, de welckö geen neeringe van Lijndraeyerye en exerceren, verklaren hen te refereren tot de Keure van die van Amfterdam ende Hoorn , als oock hen refereerden die van Mcmnickendam,' feggende mede te hebben befloten Brieven. Jan Ysbrandtfz, Gedeputeerde van de Stede van Enckhuyfen, gekomen wefende by den Advocaet, nae het fcheyden van de Daghvaert, verklaerde infgelijcks te perfisteren by dï voorfz Articulen. additienende debat, daer by gevoeght by die van Rotterdam ende Schiedam , gemaeckt op de antwoordt van die van der Goude, foo verre toucheert het Wandt, dienende tot de Visfcherye, maer aengaende }t WarKït, dienende tot de Koopvaerdye, feyde te perfifterefi by de Keuren ende Ordonnantiën, en oock Ui. Deel, D Den i7. April. Verklaring van die van Alckmaer. * BI. 20. Verklaringe van die van Hoorn. Verkia; ringe vari die van Edam. Verkiaringe van den Gedeputeerde van Snckhuip feu.  1550. Den 26. April. Het Verbad van 't KcnnipGaren onderden Hove by den Advocaet gelevert.- C 50 ; Privilegiën der Stede van Enckhuyfen, daer van zijnde, verklarende oock te hebben befloten Brieven, Van alle welcke Refolutien den voorfz Advocaet ten voorfchreven dage gemaeckt heeft feker Verbael, 't welck hy met alle de voorfz flucken onder den Hove gelevert heeft. Daghvaert, gehouden in den Hage. Den 26 April 1550. PRESENTEN, Ar ent Cornelifz , Joojl Buyck, Schout, Dirck Hillebrandtfz, Pieter jacobfz Muys , ende ende Mr. Floris van Hoog* Bartholomei, haer den, Van Dordrecht. Van Amsterdam, Mr Pieter van Foreeft, jan Dirckfz '£ Hoen, Burgemeefter, Burgermeefter, ende ende Mr.Lambr echt Jacobfz, Gijsbrecht Thijmanfz , Van Haerlem. Van der Goude. jan Sasbout, Omme te refolveren jan Dirck Herpertfz, een net ende beende quaemmiddel, dieMr. Jacob van Eynde, nende tot makinge Van Delf. van een nieuwe Mr. Claes de Wilde f Verpondinge, ach• Burgermeefter, tervolgende de ende voorgaende propoMr. Jacob de Milde , fltie, 'Van Leyden. By  C 51 ) BY den Advocaet de voorfz Gedeputeerden voorgehouden zynde de middelen van de voorfz Propofitie, mitfgaders van de antwoordt vair de Edelen , den feftienden April te vooren gedaen, foo hebben de voorfz van Dordrecht , Haerlem , Delf, Leyden ende Amfterdam genoegh eendrachtelijck by maniere van communicatie gerefolveert, dat hen wel redelijck dachte een nieuwe Verpondinge in de equaliteyt ende gelijckheydt, achtervolgende, de begeerte * van de Keyferlijcke Majefteyt , gemaeckt te werden, dan en koften niet verftaen , by wat middelen men de felve gevoeghlijck foude mogen effeótueren , aenfchouw nemende dat 'er als hu niemandt van de Staten nog oock Van den Rade en was, die over de laetfte Verpondinge geweeft hadde , ofte wilt te fpreken, hoe ende in wat manieren aldaer gebefoigneert was , dat oock, overmits die flappigheydt van de Negotiatie ende Neringe in dele Landen, die oock dagelijcks argerde , ende verminderde , als mochte blijcken by experientie van de Negotiatie in de Steden van Dordrecht ende Amfterdam, van de Neeringe van Draperye in de Steden van Haerlem ende Leyden, van de Neeringe van Brouwerye in de Steden van Delf en Gouda, men de Steden van Hollandt, ende byfonder de groote, in de Schiltale niet en foude mogen foo hoogh fetten als fy nu ftonden; dat oock ten tyde van de laetfte Verpondinge 't Landt van Hollandt dagelijcks Oorlogh hadde met de Gelderfchen, ende dickwils oock niet wel en Honden met 't D 2 Landt 155a. aen 26. April. Beroerende het refölveren van ;en be]uaem middel tot maekinge van een nieuwe Verpondinge. * BI. 21.  155°-' den 26. April. C 52 ) Landt van Utrecht; dat oock die van Utrecht veel Landts leggende hebben onder die van Hollandt, ende die van Hollandt wederom onder die van Utrecht, ende dat 't felve jegens den anderen apparentelijck vry gegaen heeft, ende dat alfdoen de Steden ende Landen , op de Frontieren leggende , merckelijck laegh gefet zijn geweeft, de welcke nu, cefferende den voorfz Oorlogh, fonder eenige faute merckelijck gebetert ende gemelioreert zijn; ende mitsdien in de Schiltale hooger geftelt fouden moeten werden, dan fy te vooren waren , ende dat men voor alle werck behoorde te weten, wie dat mede in de Schiltale gehouden foude wefen te contribueren, fonder welcke voorgaende verklaringe niet mogelijck en was eenigh bequaem middel te adviferen, dienende tot makinge van een nieuwe Verpondinge, mits dat 'er veel Steden, Dorpen , Vlecken ende Gehuchten waren, die fuftineerden geprivilegeert, ende de Schiltale niet fubject. te zijn, waer uyt, ende cefferende de voorfz verklaringe, gefchapen ware veele ende diverffe proceffen ende quefbien te krijgen ende te rijfen, fulks oock 't anderen tyden by èxperientie bevonden was gerefen te zijn , uyt krachte van 't confent van de twee Thienden, by de voorfz Staten gedragen, ende dat men daeromme van de Keyferlijcke Majefteyt foude verfoeken fekere Commiffarisfen, omme hen te informeren op de gelegentheydt van de voorfz pretenfe geprivilegeerden, omme, alle 't felve gefien, ende de voorfz Gedeputeerden daer jegens gehoort, als-  ( 53 ) alsdan fülcke verklaringe gedaen te werden, als men bevinden foude na reden te behooren 5 dat ook het maken van de nieuwe Verpondinge foo grooten haeft niet en hadde. mits dat de Bcede ordinaris noch vijfjaren! ende de Bcede extraordinaris van den Impoft van dc Wijnen noch vier Jaren èo'urï ende loop hadden. Die van Dordrecht ende Amfterdam feyden foo veel meer, dat in dc Steden, hen geneerende met de Negotiatie. geen bcquame fettinge en mochte vallen, mits dat de Negotiatie 't een jaer de helft beter is dan 't ander jaer, en daeromme in 't ftellen geen gclijckheydt geobferveert en magh werden , fulcks verklaerden die van Amfterdam, dat fy in 't voorleden jaer over de veertig Schepen foo by Tempeest, On. weer als anderfmts verlooren hadden. Die van Gouda maeckten hen genoegh conform met de voorfz Gedeputeerden, dan feyden wel redelijck ende billijck te wefen, daj 'er een nieuwe Verpondinge ende gelijckhcydt ende equaliteyt gemaeckt foude werden , ende dat die geene , die verbetert ende ge, melioreert waren, hooger geftelt, ende die verargert ende verachtert waren, lager geftelt fouden werden. De Voorfz Gedeputeerden refolveerden eendrachtelijk, dat men de Heeren van den Rade anders niet en foude voor antwoordt feggen, dan dat fy onderlinge op 't geene wes voorfz is communicatie gehouden hebben, bevonden die faecke van groote importantie , ende dat fy antwoordt diesaengaende E> 3 * by 1*50. den 260 April.  IS50-den 26. April. * BI. 22. Die van den Hove verfoekendatde Staten noch wat in den Hage willen blyven. Antwoordt van de Staten nopende de nieuwe Verpondinge e 5+ ) * by gefchrifte fouden doen {tellen, ende mijn Heeren op Maendagh leveren. Welcke antwoordt by den Advocaet den Hove gedaen zijnde, zijn nae voorgacnde communicatie daer mede te vreden geweeft, wel verftaende dat de voorfz Gedeputeerden niet en fouden vertrecken, alfoo mijn voorfchreve Heeren de voorfz antwoordt ont-. fangen hebbende, henluyden nog wat hadden te verklaren: Waer op den voorfz Advocaet weder verklaerden , dat de voorfz Gedeputeerden hier blyven fouden, of ten minften op Maendagh nochtans weder wefen. PRESENTEN. Alle de felve van Dordrecht, Haerlemx Amfterdam, ende Gouda , behalven Bartholomei. DAt de voorfz antwoordt by den Advocaet gemaeckt zijnde, ende by eenige van de voorfz Gedeputeerden den feven en twintighften April gevifiteert zijnde, hebben verklaert, de felve goedt ende conform te wefen de Refolutie daeghs te vooren genomen , ende dat de felve fulcks den Hove van Hollandt. overgegeven foude werden ; hebben voorts den Advocaet belaft, noch een kleynder ende ftereker Kifte te doen maken met fes Sleutelen, omme 'sLandts Privilegiën inne te leggen, nae 't fatfoen van een Kifte, die Pieter Jacobfz hem verUoonen foude , ende dat de Kifte die nu gemaeckt  ( 55 ; maeckt is, men foude mogen bewaren tot andere Landts affairen. Den 28 April 1550. PRESENTEN. Ar ent Cornelifz, Van Leyden. Pieter'Jacobfz Muys, Joost Buyck, Burger ende meefter, Bartholomei, Dirck Hillebrandtfz , Van Dordrecht. ende jan Sasbout, Burger- Mr. Floris van Hoog- meefter, haer den, ende Van Amsterdam. Mr. jacob van Eynde, Jan Dirckfz 't Hoen< Van Delf. Burgermeefter, Mr. Claes de Wilde, ende ende Cijsbrecht Thijmanfz} Mr. Jacob de Milde, Van Gouda. DE voorfz antwoordt wat gealtereert, ende by de voorfz Gedeputeerden gevifiteert zynde , hebben eendrachtelijck gerefolveert, myne Heeren van den Rade de felve fulcks over te geven. OP het verfoeck, by die van Amfterdam den feftienden der felver maent gedaen , omme eenige van 's Landts wegen gecommitteert te hebben, die aen de Keyfcrlijcke Majefteyt fouden vervolgen mitigatie op fekere Articulen van 't Placaet van de Navigatie defenfive, wefende tot groot achterdeel van den Lande van Hollant, Is eenD 4 drach- den 28. April. Dcfclv* Antwoordt wat gealtereert. Gecommitteerden , omme te vervolgen mitigatie op feeckere Articulen van heï  IS Sa. den 28. April. Placaet van de Navigatie defenfive, ♦Bl.23Ordonnantie voor den Advocaet ende van de? verrneerderinge van desfelfs Daghgelden. Ordonnantie voor Mr. Clses Barcholo- C S6 ) drachtelijk mede gerefolveert, dat alfoo de voorfz Articulen fchijnen genoegh te tenderen tot annihilatie van de Negotiatie in defe Landen, 't welk nochtans 't principael welvaren van de felve Landen is , ende dat daer door de Negotiatie getogen foude werden in andere Landen , dewelcke men dan niet lichtelijck weder en foude mogen krijgen, men van 'sLandts wegen foude vervol, gen, om de voorfz mitigatie, ende zyn daer toe gecommitteert den Advocaet, Mrs. Huyg van Eynde ende Floris van Hooghaerden. *T~¥Yvl den Advocaet geaccordeerttwee Or^jdonnantien, d'eene van vier en dertigh dagen, van fijn reyfe gedaen den twintighften December 1549., enc^e de andere van fyne reyfe, gedaen den drie en twintighften Februarii laetftleden , ende dat van Teven en veertigh dagen, onderteykent by Bartholomei; ende hebben voorts gerefolveert, dat overmits de groote dierte ende koftlijckheydt van alle dingen, indien de Edelen ende die van Haerlem jegenwoordig geweeft waren, wel van advife fouden geweeft zyn, des Advocaten Dagh-gelden wat te vermeerderen, te weten tot twee guldens ofte feven fchellingen grooten daeghs, ende dat 't felve uytgeftelt foude werden tot alle de Staten by den anderen fouden wefen, IS Mr. Claes Bartholomei gepaffeert Ordonnantie van foo veel dagen, als hy verklaren fal gevaceert te hebben in 't vifiteren ende  C 57 } ende corrigeren van de Replique van'de Staten van Hollandt in de fake van de^ Gulde Bulle jegens die van Brabandt, met den Advocaet ende Mr. Huych van Eynde. HEbben de voorfz Gedeputeerden onderlinge geadvifeert, groot oirbaer te wefen voor den Lande, te vervolgen*, dat mer foude mogen vervolgen publicationetn Teftiam. ende hebben elcks in den haren daer op rapport genomen, omme op de naefte Daghvaert daer inne finalijck te refolveren. DAt den voorfz Advocaet, als laft hebbende van de Gedeputeerden van Haerlem, die daeghs te vooren na Huys gereyil waren, uyt haren naem met de voorfz Refolutien conform gemaeckt, ende heeft voorts henluyden gefchreven, dat fy, nopende omme te hebben publicationetn Tefiium, mede ter naefter Daghvaert fouden komen gerefolveert. DE voorfz antwoordt by den Advocaet mijn Heeren van den Raede in gefchrifte overgelevert, ende de voorfz Gedeputeerden by henluyden ontboden zynde, hebben nae voorgaende vifitatie van de felve antwoordt henluyden daer op gefeydt, dat alfoo de voorfz antwoordt niet en was conform de begeerte van de Propofitie, als niet mentionerende van eenigh nut ende bequaem middel, dienende tot een nieuwe Verpondinge en equaliteyt ende gelijckheydt in de Contributie, maer dat de felve alleen was D 5 ten- den 28. April : Te vervolgen Publicationem Teftium. Die van Haerlem niaeken hen conform met de voorfchreve Refolutien. Antwoordt den Hove by gefchrifte gelevert, nopende de nieuwe Verponding*  den 28. April, Ï3en i, Mey. Reyfe van den Advocaet ~naer het Hof. Den 7. Mey. *B1. 24. Diverfiteyt vin deEdelen ende de fes groote Steden, nopende C 5S ) tenderende omme te hebben voor al verklaringe van alle die geene, die mede gehouden fouden wefen in de Schiltale te contribueren, ende dat tot dien eynde in den Lande van Hollandt Commiffariffen geordonneert fouden werden, fyluyden geen laft en hadden de voorfz antwoordt fulcks te accepteren, hoewel fy niet en twijffelden, of de geene, die van 'sKeyfers wegen gecommitteert fouden werden, omme te maken een nieuwe Verpondinge, en fouden voor alle werek verftaen tot de voorfz verklaringe , belaftende mitsdien de voorfz Gedeputeerden , met beter ende corresponderende antwoordt op de voorgaende Propofitie haer precifelijck te vinden den derden dagh, van de toekomende maendt van Mey, ten wekken dage fy mede hadden doen befchrijven eenige van de Edelen, Den 1. Mey 1550. BEn ick met de Staten nae BrufTel gereyft, omme het geene wes voorfz is te vervolgen , ende de voorfchreve antwoordt van wegen de Staten te doen, Den 7. Mey 1550. DE Staten by de Majefteyt ontboden zynde (den Advocaet nae Mechelen by fynen Broeder gereyst wefende, overmits fijn groote fieckte) * ende bevindende de antwoordt van de Edelen genoegh hare Majefteyts intentie conform te zyn, maer dat de  C 59 ) de Gedeputeerden van de Steden van ander advis waren, te weten, dat men eerst behoort te beflichten de twiften, gefchillen ende proceiïen, ecrtydts gerefen , uyt faecke van de exemptie, by diverffe Steden endé Gehuchten gepretendeert, ende dat men eerft en, alvoorens maken foude een verklaringe van allen den geenen, die gehouden fouden wefen in de Schiltalen te contribueren, omme, dat gedaen zynde, tot het vernieuwen van de Verpondinge geproc§deert te werden; Soo heeft hare Majefteyt , de felve brecdcr gehoort hebbende, hare meeninge doen verklaren, ende daer na in 't particulier met hem op defe faecke doen communiceren. Den, 8. Mey 1550. ' i ü%aïai . ci j DEn Advocaet mynen Heere den Prrefident Viglius, ter praefentie van Mrs. Huych van Eynde, Floris van Hooghaerden ende eenige andere Gedeputeerden van de Water-Steden, verhaelt hebbende de middelen , dienende tot mitigatie van den Placate, disponerende op de equipagie van de Schepen Ooft ende Weft varende, heeft daer op voor antwoordt gefeydt, dat hy de voorfz middelen , de welcke hem oock by den Advocaet by gefchrifte overgelevert wierden, foude doen vifiteren, omme te weten, of men daer inne foude mogen remediëren fonder verder informatie te nemen, ende indien niet, dat alsdan den Heere van Eecke ofte yemandt anders gecommitteert foude wer- den 7," Mey. de nieuwe Verpondinge den 8t" Mey. Nopende de middelen , die* nende tot mitigatie van'tPla* caet op. de equipage van Schepen, Ooft ende Weft varende.  Pen g. Mey. den o. Mey. Beroerende d< mitigatie als vooren. den 10. Mey. Antwoordt Tan Viglius, nopende de nieuwe Verpon•dinge. den 12. Mey. Hoe die van Hollandt hec dragen {uilen jegens die van jSchotlandt. C 60 y werden op de voorfz midderen informatie te nemen, omme, 't felve gefien, alsdan geordonneert te werden, als men bevinden foude te behooren van de Negotiatie ende Zeevarende neeringe oirbaerlijckft te zyn. Den 9* Mey 1550. TEr prefentie als vooren gefproken hebbende den Heere van Eecke van defelve faecke, heeft gefeydt, dat hy de felve doorfien foude, ende alsdan antwoordt geven, ende dat men al doen foude wes bevonden foude werden redelijck te wefen, Den 10. Mey 1550. HEeft den Prsefident Viglius door laft van de Majefteyt van de Koninginne op de fake van de Verpondinge antwoordt gegeven , fulks die henluyden by gefchrifte gelevert is, daer van den Advocaet oock Copie heeft. Den 12. Mey 1550. DEn Advocaet den Heere van Beveren, ter prefentie van de Gedeputeerden van Dordrecht, Delf ende Amfterdam, gevraeght hebbende, hoe dat defe Landen ftonden ende hen reguleren fouden met die van Schotlandt, heeft gefeydt daer van te willen fpreken met de Majefteyt van de Koninginne , ende met hare Majefteyt daer van gefproken hebbende, heeft van hare Maje- fteyts  ( 61 ) fteyts wegen den Advocaet verklaert, da den AmbafTadeur van de Keyferlijcke Maje fteyt, wefende in Vranckrijck, overgefchre ven hadde , dat die van Schotlandt in mee ninge waren door Vranckrijck hare Gedeputeerden te fchicken by de Keyferlijcke Ma jefteyt, omme met fyne Majefteyt te tracte ren , ende dat fy gevoeghlijcke midden var accorde in meeninge waren te proponeren . fulcks dat apparent was een Traftaet var accord daer uyt te volgen, dat evenwel binnen middelertydt een yegelijck foude toefien. Den 14. Mey 1550. HEeft den Advocaet den Przefident Viglius verklaert, grootelijcks van noden te wefen, te hebben openinge ende publicatie van de getuygeniflen in de Landen van Hollandt, ende tot dien eynde hem oock Requefte gelevert hebbende , heeft gefeydt, op 's anderen daeghs daer van te fpreken * de Majefteyt van de Koninginne, dan liet hem duncken, dat men het geene wes foo lange geobferveert was, niet foo lichtelijck en foude mogen veranderen, ende daeromme voor 't eerfte niet en foude mogen gekrijgen dan Brieven , omme te hebben' advis yan die van den Grooten Rade ende van HolUandt. * Den den 12, .Mey. i den 14., Mey. Nopende de openinge en publicatievan de getuygeniflen in den Lande van Hollandt, * BI. 25,  . uw den 20. Mey. Beroerende de equipage van de Schepen Ooft en Weft zeylende. De publi- catione Teftium. den 6. Junii. Rapport van den Advocaet. C <* 1 DeH 20 Mey 1550;' NAe Mr. Jacob van Eynde my gefeydè heeft, is nopende de faecke van de equipage van de Schepen, Ooft ende Weft zeylende, de voorfz Gedeputeerden van de Staten voor antwoordt gegeven, dat de Keyferlijcke Majefteyt, mits zyn vertreck, ende oock de Majefteyt van de Koninginne, nu foo veel te doen hadden, dat henluyden niet mogclijck en was in de voorfz faecke te difponeren, maer dat de difpofitie van dien gecommitteert was de Heeren van Beveren i Arcnberge ende Eecke, de welke terftondt nae het vertreck van fyne Majefteyt in Hollant komen fouden op de faecke van de Visfcherye in de Zuyder-Zee, die alfdan pari paffu mede termineren fouden de voorfz faecke van de mitigatie. NAe den voorfz Mr. Jacob den Advocaet gefeydt heeft, fijn op de Requefte van de Staten, daer by publicatio Teftium verfochÊ was, Brieven aen den Grooten Rade ende van Hollandt geaccordeert, omme daer op te hebben haer advis, de welcke by Mr. Floris van Hoogaerden vervolgt fouden werden. Den 6 Junii 1550. T'Huys gekomen zijnde, hebbeden Heere van Affendelf van alles rapport gedaen , die my feyde laft te hebben van de Koninginne, de Staten wat meer voor te honden dan dc voorfz Propofitie vermelde, Dagh-  ( ^3 ) Daghvaert, gehouden in den Hage. Den ii junii 1550. PRiESENTEN. den ix, Junii. Den Heere van Gou- driaen, Den Heere van Duven- Voir ie, Den Heere van Obdam, Willem van Lookhor ft, Otto van Egmont-, Arent van Hardincx- velt, ende Aelbrecht van Trejlong, Uyt den naem van d'Edelen. Arent Cornelifz, Schout, Huych Coel, jacob Oom, ende Bartholomei, Van Dordrecht. Gerrit Stefenfz, Burgermeefter , ende Mr.Lambrecht Jacobfz, Van Haer;.em. Hendrick Janfz, Burgermeefter , ende Mr. Huych van Eynde, Van Delf. Dirck van der Does, Burgermeefter, ende Mr. Floris van Hooghaerden , Van Amsterdam. Gijsbrecht jan Aertfz, Burgermeefter ende Witte van der Hoeve , Van der Goude. Omme, achtervolgende de begeerte van de Keyferlijke Majefteyt, onderlinge teadviferenecn nut ende bequaem middel , dienende tot vorderinge van een nieuwe Verpondinge , ende tot equaliteyt en gelijckheydt van dien. BY mijn Heeren van den Rade de voorfz * b:- 26Staten voorgehouden zynde het gee Beroe. ne  IS50den ii. Junii. rende 't vorderen van de nieuwe Verpondinge, en de omme te komen tot gelij ckheydt van dien. ( ) tie wes de Gedeputeerden van de Staten op den thienden Mey by gefchrift mede gegeven was, ende henluyden by gefchrifte gelevert zynde de Inftruftie, daer na de Commisfaris*fen in het maken van de Verpondinge in den jare 1448. gereguleert hadden, ende by deri felven Rade henluyden verklaringe gedaen zijnde, dat, in gevalle de voorfz Staten met henluyden in communicatie te vreden waren te treden, fyluyden hen alle hulpe en affiftentie doen'fouden hen mogelijck wefende, tot vorderinge van de voorfz Verpondinge; foo hebben de voorfz Gedeputeerden , te weten de Edelen, gerefolveert, dat, omme achtervolgende de begeerte van de Keyferlijcke Majefteyt te vorderen de nieuwe Verpondinge , ende te komen tot gelijckheydt van dien, fy geen bequamer middel en weten, dan aen de Majefteyt te vervolgen, dat'er. geordonneert mogen werden Commisfarisfen, de natuyre ende conditie van den Lande kennende, Luyden van eeren wefende, geen faveur ofte gunfte tot yemandt dragende, die hen vinden fullen in de groote ende andere Steden, des vannooden zijnde, ende aldaer ontbieden de kleyne Steden ende Dorpen daer onder gelegen, omme hen op de qualité ende gefteltenifie van hare Goederen te mogen informeren , ende dat voorts een mandament geëxpedieert werde, by de welcke alle die geene, die vrydom ende exemptie pretenderen, geroepen fullen werden, omme voor de voorfz Commiffariffen te compareren, ende aldaer van hare vrydom vertonen, op poene daer van verfteken te zyn, De  C 65 ) De Gedeputeerden van de fes groote Steden verklaerden ■ dat, omme te vorderen de voorfz Verpondinge, henluyden van nooden was te hebben Copie van de voorfz Inftructiej den Advocaet by den Rade gelevert , ende oock vifie van de informatie, in den jare vijftien gedaen, ende oock daer uyt Extract van fulcke Articulen , als fy bevinden fouden tot vorderinge van de voorfz Verpondinge van nooden te wefen, omme daer van elcks in den haren rapport te mogen doen , ende te adviferen eenen bequamen voet, daer op de voorfz Verpondinge gevoeglijck gemaeckt foude mogen werden, ende alsdan fulcken korten dagh te nemen , omme haer antwoordt in te brengen, als 't doenlijck wefen fal, ende dat gedaen zijnde, verftaen wel, dat 'er Com-^ miffariffen als vooren geordonneert, ende Mandamenten geëxpedieert fullen moeten werden , welcke antwoordt fy oock belaft hebben den Heere van AlTendelf fulcks te doen, Naer - noem. PRiESENTÊN* De felve, behalven Otto van Egmont3 Ende is 'er van Dord- ende recht geweeft. Aelbrecht van Trejlon- Mr. Willem Schoock. XII, DetU E Heb- 1550, Den ir. Junii: Verklaringe van de fes groote , Steden.  155®' den ii.'. Junii. Gecommitteer- den, om- < me tevifi- i teren de - < informa- j tien, no , pende de *• verpon t dingen, t Mitigatie ■ van het [ Placaet : van de , equipage, ' enOrdon- < nantie * daer op te ■ pasferen. * BI. 27.1 nota.: Van Dagh- j gelden, by den j Advocaet j te p aflezen. Ordonnantie voor Mr. Jacob de Milde ( 66 ) HEbben dè voorfz Gedeputeerden elcks een . uyt den haren gecommitteert , imme met den Heere van Alfendelf de voorfz nformatien op de Rekenkamer te vifiteren, >mme te weten wat Extracten hen van de elve van noden wefen fouden, ende heben geconcludeert, daer van in het werckte reden op Vrydagh naeftkomende 's morgens en feven uyrcn. DY den Advocaet rapport gedaen zijnde, ^ nopende de antwoordt by de Koningnne gegeven op 't vervolgh , omme te hebien mitigatie van 't Placaet nopende de evuipagie van dc Schepen Ooft ende Weft:eylende, ende of hen geliefde dat 'er Orlonnantie gemaeckt foude werden by den Advocaet * op de PenfionariiTen van Delf ende Amfterdam, als daer toe met den Advocaet ^committeert zvnde, van foo veel Daghgelden, als fy g'evacecrt hebben, ende by ;en van de PenfionarifTen van foo veel Dagheden , als den Advocaet gemaeckt heeft, lebben verklaert, dat men 't felve fulcks ioen foude; refolverende voorts, dat foo wanneer yemandt gecommitteert werdt, omme in 's Landts faken te befoignereri, alsdan by den Advocaet de felve Ordonnantie van foo veel Dagh-gelden , als hy gevaceert beeft,' gemaeckt fal werden. TS by de voorfz Staten den Advocaet geordonneert, Ordonnantie te maken voor Mr. Jacob de Milde, van twee Dagh-gelden, uyt faecke dat hy door bevel van den Hee-  C 6? ) re Van Affendelf op den negentienden Fe bruarii vijftien hondert negen en veertigh, Jliio Curies, in den Hage gekomen is, om met den Advocaet te helpen maken fekere Articul'èn, 'daer op eenige Getuygen gehoort fouden werden, nopende de quade maniere van doen, by Snoeckaert gepieeght in 't executeren van fijn Commislie, nopende 't quaet aenbrengen van den Thienden penningh. "^"Opende de Requefte van de Weduwe , Vrancks van der Hoeven, verfoeckende in cffecte recompenfe, als fy tot diVerffe ftonden gedaen hadde; Is by de Edelen , die van Dordrecht ende Haerlem geperfifteert by de recompenfe van twee hondert guldens, ofte twee hondert vijftigh guld. fulcks als fy des gevolgh fouden hebben van de anderen, als fy den veerthienden November 1548. geaccordeert hadden, maer die van Delf, Iieyden, Amfterdam ende Göuda namen weder rapport in den haren tot de naefte Daghvaert. TS nopende de Requefte van die van Hoorn, -1 daer by fy verfoecken Ordonnantie gemaeckt te werden, dat alle vaten, halve vaten ende vierendeelen op feker gewicht gemaeckt fouden moeten werden , met een brantteyeken gemerektendegeteyekent zijnde, omme te eviteren het groot' bedrogh daer onder gebeurende, by de Edelen verklaert, dat alfoo dit een faecke is, die de Neeringe aengaet, die principalijck de SteE % den den 11. Junii. van twee dagh-gelden. Nopende de Re quefte van de weduwe Vranks van der Hoeven verfoeckende fekere recompenfe Die van Hoorn verfoecken , dat alieVaten met een Brandtteyken gemerkt mogen werden,  155®. den iu Junii. ] ] i Viiïe van fekere informatie , nopende de Ver pondinge. Wat provifie te doen tegens de uytvoering van den Turf uyt de Landen van Hollandt. C 68 ) [en toucheert, fy te vreden zijn te avoyeen wes by henluyden tot oirbaer van den ^ande bevonden fal werden profijtelijck te velen, ende de Gedeputeerden van de Stelen namen hier op elcks in den haren rapport tot de naelle Dagvaert, ende die van \mfterdam begeerden Copie van de voorfz lequefte, die hen by den Advocaet doen everen is. MYnen Heere van AlTendelf by den Advocaet de voorfz antwoordt nopende de faecke van de Verpondinge gedaen zy"n-. de, foo heeft de voorfz Heere van AlTendelf de Gedeputeerden geaccordeert vifie van de voorfz informatie, ende daer uyt fekere Extraften, als hen van noden wefen foude, ende voorts met henluyden op Vrydagh ochtent ten feven uyren te befoigneren op de Kamer van de Rekeningen. HEeft den Heere van AlTendelf de Gedeputeerden, t' fynen Huyfe wefende verklaert, hoe dat dagelijcks uyt den Lande van Hollandt groote meenighte van Turf gevoertwerdt, waer door 't Landt gefchapen is heel van Turf ende Brandt gepriveert te werden , dat daeromme fyluyden elcks in den haren fouden adviferen, wat provifie daer tegens gedaen foude mogen werden, ende was te vreden, mijn Heer Suys t'hüys gekomen zynde, onder wien de ïlucken dies-aengaende ruftende waren, henluvden by gefchrifte wat te Hellen, tot het voorfchreve vervolgh dienende. By  ( *9 ) *TV? den Advocaet een Staet, hem gc geven by Mr. Arent Coebel, omm te komen tot eenen nieuwen ommeflagh de voorfz Gedeputeerden vertoont zijnde hebben daer van elcks Copie begeert, di hen by den Advocaet gelevert is geweeft ende hebben voorts den Advoaaet belaft den Ontfanger Coebel te feggen , dat h fyne Rekeninge gereedt foudè maken bin nen. twee ofte drie dagen, van de vijf c; twintigh hondert guldens , by provifie om megeflagen te Korsmiffe laetftleden, omm die te doen voor de voorfz Gedcputeerdei van de Staten, omme te vifitcren de voor fchreve informatien , op 't ftuck van di verpondinge gedaen in den Jare vijftien omme, dat gedaen zijnde , ter ïiaefter Dagh vaert, die onlanghs gehouden fal werden een nieuwen ommeflagh te maken, ,'t welcl den Advocaet den voorfz Ontfanger fulck gefeydt heeft, die; hem daer op tot antwoordt gegeven heeft, dat hy te vreden waj Jijne Keeckenmge gereedt te maecken. Den 13 Junii 1550. H1?]5611 c?en Heere van AlTendelf ende Mr. Jacob de Jonge de Gedeputeerden van.de Staten lecïure gedaen van de informatien, by de Commiffarifren in 't maken van de nieuwe Verpondinge in den jare vijfthien gedaen van de qualiteyt ende gefteltenifle van de fes groote Steden , ende ook van eenige Dorpen, ende by de felve E 3 Ge- den ir. Junii. " * BI. 28. | Staet, , omme te komen ' tot een f nieuwen , omme, flagh. 7 1 1 ■ » den 13. Junii. Lefture, de Staten gedaen, van feeckere informatien, nopende dc Verpondinge.  15 SSii en 13. Junii. den 14. Junii. Dagh, omme in den Hage in de Herberge te wefen, omme te refolveren op de voorfz Verpon dinge. Tehoo- ren Cae bels Rekeninge van 's gemecne Landts Ommeflagh., A . 70 ) Gedeputeerden van de fes groote Sfedenverfocht zijnde Copie van eJeks fijn informatie , hebben de voorfz van Affendelf ende de Jonge, nae dat fy hier van gecommuhiceert hadden met die van den 'Rade'ende Rekenkamer , elcks van dc voorfz Steden Copie van haer informatie geaccordeert. ' Den 14 junii 1550. HEeft den Heere van Affendelf, ter begèerte van Bartholomei, Lambrecht Jacobfz , Jacob dc Milde ende Floris van Hooghaerden , die alleen in den Hage gebleven waren, de Gedeputeerden van de Staten van Hollandt dagh 'gegunt, omme weder in de Hcrbcrge te wefen den vijf en twintighften Junii, omme eyntelijck te rcfolveren nopende de nieuwe Verpondinge , ende fal ten felven dage mede belaften den Heere van Goudriaen hier te zijn , den wekken de andere Edelen laft gegeven hebben, ende heeft den Advocaet uyt den naeni van die van Delf ende van der Goude verklaert, als laft van hen hebbende,, dat fy mede met den voorfz dagh te vreden waren. TLTEbben mede de voorfz Gedeputeerden aengenomen , elcks een uyt den haren te committeren, om te hooren ten voorfz dage de Reeckeninge van Mr. Arent Coébel van 'sgemeene Landts ommeflagh. 5>bfts> • e ttvbss'è ójooi; : '_•> ob 0B7 sftirïcrflaft Heb-  ( 71 ) HEbben den voorfz Bartholomei, Lambrecht Jacobfz, de Milde ende Hooghaerden my geordonneert, op de Rekenkamer te betalen de voorfz fes informatien, roerende de Verpondinge, inden jare 1515. ende daer" nae gedaen. HEbbe ick den voorfchreven' de Milde ende Hooghaerden elcks gelevert hare voorfz Ordonnantiën , den voorfz elfden Junii by de Staten geaccordeert. - E 4 Dagh- den 14. Junii. Betalinge op de Reekenkamer gedaen van fekere informatie op de verpondingen. Overlevcringe van feec ■ kere Ordonnantiën.  155»den 26. Junii. ( 7ï ) Daghvaert, gehouden in den Hage, Den 16. junii 1550. PRESENTEN. Den Heere van Gou-. driaen, Uyt den naem van d'Edelen. Arent Cornelifz, Pieter jacobfz Myys, ende Bartholomei, Van Dordrecht, Gerrit Ste^enfz, Burgermeefter , Mr. Pieter van Foreeft, Burgermeester, Mr. Lambrecht jacobfz, Van Haerlem, Dirck Duyjl, Burgermeefter, ende Mr. Huych van Eynde, Van Delf. Dirck van der Does, Burgermeefter, ende Mr. Jacob de Milde, Van Leyden, Claes Gerritfz, Burgermeefter , ende Mr. Flor is van Hoog* haerden, Van Amsterdam. Jan Hey, Schout, Gijsbrecht jan Aertfz, Burgermeefter, ende Witte van der Hoeve, Van Gouda. Omme eyntelijck te refolveren, by wat middelen men gevoeghlijck foude mogen komen tot een nieuwe Verpondinge, endetot equaliteyt ende gelij ckheyt van dien. By wat T\En Advocaet de voorfz Staten vertoont middelen _L/ hebbende de Refolutie, by hen den men ge- elfden der felver maendt, nopende defe fake,  ( 73 ) ke, genomen, foo hebben de Edelen ende Gedeputeerden van de fes groote Steden genoegh eendrachtelijck gerefolveert , geen bequamer middel te bevinden, omme tot een nieuwe Verpondinge ende equaliteyt ende gelijckheydt van dien te komen, dan mits aen de Majefteyt van de Koninginne vcrfoeckende, dat 'er eenige Commiifariifen geordonneert fouden werden, de natuyre ende conditie van den Lande van Hollandt kennende , neutrael wefende , geen faveur ofte' gunfte tot yemandt dragende, de welcke hen Vinden fullen in de groote ende andere Steden, daer 'tvan noden wefen fal, ende voor hen ontbieden de kleyne Steden ende Dorpeneer ondergelegen, omme fulcks bequa. melijk te mogen nemen informatie van de Goederen van een yegelijck, ende dat voorts een Mandament geëxpedieert werde, by de welcke die geene, die vrydom ende exemp■ftë pretenderen , geroepen fullen werden voor de voorfz CommilfarilTen, omme van hare voorfz Vrydom aldaer te vertonen, op poene van daer van yerftekente zijn, ende dat voorts in 't doen van de voorfz informatie eenparigheydt geobferveert werde, ende dat de Verpondinge gemaeckt mach werden op de veertigh duyfent Schilden, dan de voorfz Edelen ende Gedeputeerden van Dordrecht ende Haerlem waren wel vanadvife, dat mijn Heere van Beveren, als Stadthoudervan Hollandt, Zeelandt ende Vrieflandt, mede daer by ende over behoorde te wefen, voor foo veel als fyne Mog. E'. affairen dat mogen verdragen, ende de voorfz GedepuE 5 teer- 155a.. aen 26. Junii. voeghlijck foude mogen komen tot een nieuwe Verpondinge en tot equaliteyt engelijckheyd van la.  ï.550. den 26. Junii. Mïl.30. 'Of.10 Staten gerefolveert waren te verftaen tot eenen nieuwen omme(lag. Of 'er rapport gedaen was op de Requefte van die van Hoorn, verfoeckende remedie te gens de C 74 ) teerden ■ van Haerlem, Delf, Leyden ende Gouda fouden wel begeeren , dat by de voorfz Commilfariffen uyt elcke groote Stede een Gedeputeerde gevoeght mochte werden , omme de voorfchreve Commiifariifen alle hulpe ende byftandt te:doen, ten eynde de voorfz equaliteyt en gelijkheydt over al geobferveert jnagh werden. i atiuS&a oh . ; i 1 »w .. '• : inoo * "DY :dcn Advocaet de voorfz Staten gevraeght zijnde, of fy gedelibereert waren te verftaen tot eenen nieuwen ommeflagh, hebben verklaert, fulcks als t'anderen tyden gerefolveert was, daer toe niet te willen verftaen, voor dat Coebel fyne Rekeningc van de vijf en twintigh hondert guldens gedaen foude hebben, dat daeromme hy de felve gereedt foude, maecken, omme nae de noen tc doen, ende dat den Advocaet den Heere van Affendelf endeMr. Jacob de Jonge foude vragen, of fy. daer toe fouden rao..gcn verftaen, 't welck fulcks by den Advocaet hen gevraeght zynde,' waren te vreden de felve te hooren. BY den: Advocaet de voorfz Gedeputeerden gevraeght zijnde , of fy rapport gedaen hadden nopende de Requefte, by die van Hoorn te voren overgegeven, ommegeremedicert te hebben tegens de fauten, vallende in de vaten , halve vaten Boters ende vierendeejen van dien, foo hebbende Edelen geperfifteert by de Refolutie , den elfden Junii te vooren genomen, ende de Gedeputeerden yan Dordrecht, Haerlem, Leyden en-  ,7S ) ende Gouda jefolveerden, dat die van Delf ende Amfterdam, die meest met die Neeringe drnmegingen, wat fouden by gefehrifte ftellpn, roerende 't gewichte van de vaten, ende wat voor de felve afgcflagen foude werden ende anders, omme, dat geilen, verder 'gedifponeert te werden , 't welck die van Delf en Amfterdam fulcks aengenomen hébben te -doen. TT^E Gedeputeerden van Delf, Leyden, Amfterdam ende Gouda by den Advocaet gevraeght zijnde, of fy raüport gedaen hadden nopende de Requefte van 'de Weduwe "Vrancks van dér Hoeven , verfoeckende recompenfe als vooren , feyden die van Delf, Amfterdam ende Gouda daer van geen rapport gedaen te hebben, maer dat fy jegens d° naeftc Daghvaert rapport doen fouden, ende die van Leyden waren gereedt, omme antwoordt dies-aengaende te geven, foo verre 'de andere gereedt geweest hadden. "DY den Advocaet, ter begeerte van die y van Hoorn ende Enckhuyfcn, de voorfz Staten verhaelt hebbende 't inhouden van lekcre Requefte, by eenige Dorpen van Over-Yffel de Keijferlijcke Majefteyt overgegeven, daer by fyverfoecke geremedieerttc hebben jegens fekere nieuwigheden, by den Droifaert van Vollenhove gepleeght in 't afnemen -van fekeren Impoft op elck laft Turfs uyt den Lande van Over-Yffel varende ' mitfgaders v,an andere Waren, ende van fe«Ste. Miffive, by de Majefteyt aen den voor- fchre- Den 26. Junii. fauten. vallende in de Vaten Beters. Of *er rapport gedaen was op da Requefte van de Weduwe Vranks van der Hoeven. Beroerende fekeren Impoft , by die van Over-Ysfel op den Turf gefte.lt. »• j\u  , 1550den a6. Junii. ♦ BI. 31. Voorfieii in ge te, doen tegens de ' uitvoering van den Turf uyt de Landen van Hol landt. C 76 ) fchreven DroiTaert gefclireven, mitfgaders wes by hem ende eenen Matheus Janfz aan Haerlem, als Gecommitteerde van de Staten ingelijcke faecke, wefende de Majefteyt van de Koninginne te Deventer, aldaer gedaen was; verfoeckende in effeéte de voorfz van Hoorn ende Enckhuyfen, dat de Staten hen met de voorfz Dorpen van Over-Yffel fouden voegen, om de voorfz nieuwigheydt ende Impoft afgedaen te hebben; foo hebben de voorfz Edelen ende die van Dordrecht gerefolveert, dat het felve verfoek gedaen foude werden by den geenen, die daer profijt by mochten confequeren; ende de Gedeputeerden van Haerlem, Delf, Leyden, Amfterdam ende Gouda waren van advife, dat die van Hoorn ende Enckhuyfen fouden vervolgen , omme te hebben de antwoordt van den DroiTaert van Vollenhove, ende het befcheydt, uyt krachte van de welcke hy de voorfchreve nieuwigheydt plegende is, omme, dat genen, alfdan verder gedifponeert te werden, * TTEbbcn de voorfz Gedeputeerden eendrachtelijck gerefolveert, dataengemerkt alle jaers groote meenighte van Turf uyt den Lande van Hollandt gevoert werdt, fulcks dat eyntelijckhet Landt van Hollandt gefchapen is van Brandt onvoorfien te blij. ven , grootelijcks tot profijte van den Lande wefen foude, daer inne te voorfien, ende dat men daeromme Staets-gewijs aen de Majefteyt van de Koninginne foude vervolgen , geen Turf uyt den Lande van Hollandt te  C 77 ) te mogen voeren, ter tydt toe Ordonnantie daer op gemaeckt foude wefen , die men foude mogen onderhouden ende obferveren. TS by de voorfz Staten Dirck van Voorn, Bode, die by Requefte verfochte feeckere gratuiteyt, van dat hy de Gedeputeerden van de Staten gebracht hadde nieuwe maren van de Sententie in de fake van de Gulde Bulle, geobtineert jegens die van Brabandt, toegevoeght een gouden Angelot. /^P de Requefte van Jan van Riel, Bode van 't Landt , verfoeckende jaerlijcks een ftuyver meer dan hy nu heeft, mitfgaders noch eenen nieuwen Rock, is by de voorfz Staten belaft te ftellen nihil, ende dat voorts den Advocaet hem feggen foude, dat hy hem voortaen anders reguleren foude, dan hy tot noch toe gedaen hadde , ofte by gebreke van dien, dat hy fien foude nae een andere Bode ende Dienaer van 't Landt. *jD Y die van Leyden de Staten vertoont zijnde de folutien van de felve Staten, als Eyffchers in conventie jegens Wouter van Bekefteyn, omme die te vifiteren, foo zijn daer toe geordonneert de Penfionarifren van Dordrecht, Delf, Leyden ende den Advocaet. Ncier - noem. TVEn Heere van Affendelf ende Air. Jacob de Jonge hebbeu , ter prefentie van IS Sc den 26. Junii. Nopende de verfogte gratuiteyt vanDirck van Voorn. Requefte van Jan van Riel, om een nieuwen Rock. Solutien in 't proces van Wouter vanBecckefteyn tegens de Staten. Hooringc van de Reecke-  den 26. Junii. keninge van den Rent meefter Coebel . van de Vijf en twintig hondert guldens. ' C 78 y van den Advocaet,' Bartholomei , Ger'nt Steffenfz, Burgermeefter, Mr. Lambrecht Jacobfz , Dirck Duyft, Burgermeefter, Mr. Huych van Eynde , Dirck van der Does , burgermeefter , Mr. Jacob dc Milde , Mr. Floris van Hooghaerden ende Witte van der Hoeve , gehoort de Reeckeninge van Mr. Arent Coebel van de vijf en twintigh hondert guldens, ommegeflagen Kerfmiffe 1549., ende is ten vooivfz tyde by de voorfz Gedepu:eerden gerefolveert, dat den Advocaet op de naefte Daghvaert, naer eenige reyfe by hem gedaen, hy van de felve reyfe van de staten verfoeken fal Ordonnantie , die by een van dé PenfionariiTen onderteyekent fal werden, fulcks als oock op dc laetfte voorgaende Rekeninge geordonneert was, ende alfoo in 't fommeren van den uytgeef van de voorfz Rekeninge bevonden is 't geene wes den voorfz Rentmeefter lbo by defc als by fijn voorgaende Rekeninge fchuldigh blijft^ over een te komen met het geene wes hy in de felve Rekeninge voor fijn Salaris, ter caufe van de vijftigh duyfent Philips guldens, tot leven en twintigh ftuyvers 't ftuck; te weten van de veertigh duyfent ponden van veertigh grooten, gevonden by de Schiltalen , den tachtighften penningh, van de feven en twintigh duyfent ponden, -gevonden op de Margentalen, den veertighften penningh , ende van de eenen 'twintigh duyfent ponden, gegeven in betalinge ende loffinge van feeckere Renten, by 'tLandt verkocht, den tnegentigbften penningh; foo is de df> pofitie van 't felve Salaris gereferveert tot op  C 79 ) op de naefte Rekeninge, mits dat de Statei alfnu procederen fullen tot een nieuwen om mellagh, fonder regard te nemen op 't gee ne wes den voorfchreven Rentmeefter her fchüidigh blijft. * A Lfoo den voorfz Rentmeefter ver klaert heeft verlooren te hebben d< Aéte, hem t'anderen tyden by den Advocaei gelevert, uyt krachte van de welcke gecon fenteert was by de Staten , de voorfz vijl en twintigh hondert guldens omme te moger. flaen, heeft den voorfz Advocaet hem gelij cke Afte weder gegeven. T)En Advocaet heeft den Heere van Asfendelf gelevert fekere Brieven van de Majefteyt van de Koninginne aen die van den Rade van Hollandt, daer by hare Majefteyt henluyden belaft, haer. advis over te feynden, roerende 't verfoeck by de Staten by Requefte gedaen, omme te hebben publicatie van de Getuygen, ende heeft den Heere van Affendelf den Advocaet belooft daer van aen expeditie te helpen. Dm ïJSo. den 26. L Junii. ♦BI.J2. ; Coebel > nieuwe 'Afte gel e' vert van • de voorfz vijf en twintigh hondert guldens. Nopende de openinge en publica tie vandc getuygeniffcn in den Lande van Hollandt  15 Joden 27. Junii. 1 c i j j j Eyntelijcke antwoordt gerefolveert, nopende de nieuwe Verpondinge en de equaliteyt en gelijckheyd van dien. ( 8o > Den 27, Junii 1550. PRESENTEN. \artholomei, Dirck van dér Doestt Van Dordrecht. Burgermeefter, 'errdt Stefenfz, Bur- ende germeefter, Mr. Jacob de Milde, Ir Pieter van Foreeft, Van Leyden. Burgemeefter, Mr. Floris van Hoogende haer den, vlr.Lambr echt jacobfz, Van AmsterdamVan Haerlem. jan Hey, Schout, ~)irck Duyjl, Burger- Gijsbrecht jan Aertfz, meefter , Burgermeefter, ende ende \ïr, Huych van Eynde, Witte van der Hoeve , Van Delf. Van Gouda. DE Gedeputeerden van de fes groote Steden weder vergadert wefende, hebben, altererende hare yoorgaende opinien, iendragtelijk gerefolveert, dat men de antwoordt, roerende de nieuwe Verpondinge, maken foude by Articulen, ende eerft verfoecken de fake van den Thienden penningh afgedaen te hebben, daer nae de Verpondinge vermindert te hebben tot veertigh duyfent Schilt ofte daer omtrent; voorts dat de Steden exhiberen fullen voor de Commiffariffen, te ordonneren, de Rekeninge van de vier naefte jaren, den ftaetvan haer inkomen ende uytgeven, ende de felve by Ecde affirmeren, dat de voorfz Commiffariffen goedt regard nemen fullen op 't inkomen van de  ( w 3 Steden, 't welck voor inkomen behoort ge rekent te zijn, op 't welvaren van dien', 01 de lallen van Accijnfen eride anders ; dat d( Neeringe, opgerecht op }i platte Landt, af gedaen foude werden, volgende 't Ocïro} van dc Keyf. Maj. daer van zijnde', van der jare 1531.; dat, omme tekomen tot gelijck heydt in elck Dorp, een vègelijk van de Communicanten gellelt foude' werden op der Accijns van vier vaten Biers, elck vat gerekent tot tien ftuyvers,, het welck zy onderlinge onder henluyden nae haer qüaliteyt fullen mogén vinden met de gcvoeghlijckftc maniere, die fy fullenadviferen, fonder yemandt, die buyteh haren bedrijve gefeten zijn, daer mede te belaften, ende dat nochtans regard genomen zy op 't wefvaréii Van de Dorpen, omme d# voorfz vier to'nnch te verhoogen ? fulcks als bevondeil fal werden nae reden te behooren ; dat de vóorfz: Mandamenten geëxpedieert fullen werden jegens den geenen', die excrriptie ende Vrydom pretenderen; dat de Edelen, die van Dordrecht, Haerlem ende Delf wel fouden begeefen den Heere van Bcveren, als Stadt'houder Van' Hollandt, daer over te hebben; dat die van Haerlem, Delf, Leyden ende Gouda wel fouden begcïereh By de Commiffariffen gèvöeght * te hebben een Gcddputéêrde uyt elck Van de fes groote Steden, al het felve breeder bhjckende by.de antwoordt, by den Advocaet gemaeckt, ende by gefchrifte aeftèltV Onder hem wefende',- IIL D I  155°den 27. Junii. Confent in een ommeflagh van een en twintigh hondert acht en ■ veertigh ponden. Swarigheden gere fen in 't co II eet eren va:i de vijftigh duyfent Philips guldeus den Prince toege* voeght. Beroerende het verfock van de Pontgaeraers van Delf, oir rembourfement van haere verfchoten penningen. C Z2 ) BY de voorfz Gedeputeerden gevifiteert zijnde den voorfz Staet van Coebel , omme te komen tot eenen nieuwen ommeflagh, hebben eenen ommeflagh geconfenteert van eenen twintigh hondert acht en veertigh ponden van veertigh grooten, waer mede den Advocaet uyt den naem van mijn Heere van Goudriaen van wegen de Edelen, als daer toe laft hebbende, hem conform gemaeckt heeft. "DY den Advocaet, ten verfoecke van de» Ontfanger Coebel, van de voorfz [Gedeputeerden begeert hebbende yemandt gecommitteert te "hebben, omme aen de Majefteyt van dc Koninginne te vervolgen, gedifponeert te werden op de Articulen ende fwarigheden, by den Rade van Hollandt, de Staten daer op gchoort zijnde, aen hare Majefteyt overgefonden, nopende dc differenten , uyt het collecteren van de vijftigh duyfent Phiüps-guldens , mijn Heere den Prince geaccordeert, gerefen, hebben verklaert daer toe geordonneert te zijn de PenfionariiTen van Dordrcgt ende Delf. BY den Advocaet de voorfz Gedeputeerden verklaert zynde, hoe dat den vijftienden December 1549., nopende de fake van de Pontgaerders van Delf, verfoeckendc rembourfement van de penningen , by hen verfchoten, uyt fake datfy in gijfelinge op de Voorpoorte fes weken gelegen hadden, by de Edelen, die van Haerlem ende Leyden gerefolveert was, dat men hen foude  ( 83 ) èë' toevoegen hondert guldens, by die van Dordrecht ende Delf, dat men hen hare verfchoten .penningen foude reftititereh, mits dat van gelijcken eenige Poorters van Dordrecht, uyt gelijeke faken feeckere koften gehadt hebbende, daer van remboürfcment foüde gefchieden, ende dat die van Amfterdam ende Gouda alfdoen verfochten rapport in den haren, ende hen gevraeght zijnde, of fy 't felve rapport gedaen hadden; feyden 't felve niet gedaen te hebben , maer fouden dat alfnu doen jegens de naefte Daghvaert* Ben] 28 Junii 1550. PRESENTEN," Arent Cornelifz, ende ende Huych van Eynde 3 ■' -■'' Bartholomei, Van Delf, Van Dordrecht, Mr. jacob de Milde, Gerrit Steffenfz, Van Leyden. Mr. Pieter van Foreefi,' Mr. Floris van Hoog- Burgermeefter haer den $ ende . Van Amsterdam. Mr.Lambr echt jacobfz, jan Hey, Schout, Van Haerlem. ende Birck Buy ft, , Bur- Witte van der Hoeve, germeefter, Van der Goude. DE voorfz antwoordt by de voorfz Gedeputeerden gevifiteert ende wat gecorrigeert zijnde, alfoo in de felve eenige Articulen gecoucheert waren, daer toe de voorfz Gedeputeerden niet gelaft en waren, hebben ' F % «en» den 27» Junii. Den 28. Junii. Rapport genomen )p de ant■voórt /an dö ^eirpojj.  ÏSS*' den 28. Junii. dinge by gefchrifte geltelt.- * BI. 34- den 29. Junii. Ordonnantie op den Bode Jan van Riel, van twintigh dagen. den"' Junii. drdon. «iÉarhte öj Mrv C H ) eendrachtelijck gerefolveert, de felve arrtv woordt elcks in den haren te rapporteren s ende weder in den Hage jfr de Herberge te wefen den derden Jirlii, ende dat den Advo-> caet 't felve den Heere van AlTendelf foude feggen, * ende by den Advocaet, ter'prefentie van de voorfz Gedeputeerden , den Heere van Alfendelf 't felve gefeydt zijnde, heeft voor antwoordt gegeven den Raedt daer van Rapport te doen, dat evenwel de Koninginne gefchreven hadde, dat men di» fake in alle diiigentie foude vorderen. Den 29 junii 1550* JAffvarrRjel, Bode, gelevert een Ordonnantie, overmits hy door mijn onthiet /an Brunei gefonden is met befloten Brieven aen den Heere van Affendelf, roerende het maken van de Afte van den Impoft vaü de Wynen, ende Van daer gefonden is by den Heere van Affendelf aen die van Haerlem ende my tót Bruffel antwoordt gebracht heeft, ende dat van twintigh dagen, nóch advis- van twaelf dagen, van dat hy in 't beginffel van Mey my te Hove gevolght is, en1det'huys gekomen zijnde, door myn onthiet met Brieven, roerende de Verpondinge, ende Copie van de laetfte Verpondinge , geseyft is aen die van Amfterdam ende Haerlem, Den 4 julii 1550V MR. Huych Van Eynde gelevert een Or, donnantie y gepafieert den elfden Junii»  ( 85 ) jaii te vooren , van drie en veertigh Dagh gelden, uyt faecke van diverffe vacatiën en de reyfen, gedaen tot vijf diverffe tyden. Daghvaert, gehouden in den Hage, Den 4 Julii 1550. PRESENTEN, Mr. Willem Schoock. ende Van Dordrecht. Mr. Jacob de Milde, Gerrit Stefenfz, Bur- Van Leyden. ' germeefter, Claes Gerritfz, Burende germeefter, Mr.Lambr echt Jacobfz, ende Van Haerlem. Mr. Flor is van Hoog. Dirck Duyft , Bur- haer den, germeefter, Van Amsterdam. ende Gijsbrecht JanAertfz. Mr. Huych van Eyn- Burgermeefter, 1 ende Van Delf. Witte van der Hoeve, Dirck van der Does, Van der Goude. Burgermeefter, DEn Advocaet de Gedeputeerden van de Staten de antwoordt voorgelefen hebbende, nae dat de felve by henluyden wat gecorrigeertisgeweeft, is gerefolveert, dat men de felve fulcks Staets-gewijs de Majc-. fteytvan de Koninginne overgeven foude, ende dat de Gedeputeerden van de Staten tot dien eynde hen vinden fouden tot Turenhout, ? 3 by , XS5». «en 4. \ Julii. . Huych van Eynde, van drie en veercigh dagh- gelden. Den 4, Juli!. De ant« woqrt wat gecorrigeerr zijnde , aen de Maje-. fteyt vhts de Ko;nn nc ove^ gevqa..  den 4, Julii, t J c 1 r \ f l 1 F t 1 1 t c ( * BI. 55.1 c i { 1 » I Of'er rapport gedaen was op de Requefte van de Weduwe Vranks YPR der Hoeven, y hare Majefteyt den elfden van defemaendt ulii, ende dat men den Heere van AlTendelf ock daer van Copie leveren foude , endeaen em verfoecken, dathyde felve de Majefteyt iet en foude overfenden , dan jegens den oorfz dagh; ende alfoo in 't vifiteren van de slve antwoordt by die van Haerlem, Delf ende Unftcrdam fwarigheydt gemaeckt wierde, oerende 't Placaet van den Jare 1531., dif* onerende geen Neeringe op t platte Landt 2 mogen ftellen, ende dat 't felve wel bcloorde wat geëxtendeert te werden 5 Soo is y de voorfz Gedeputeerden genoegh cenrachtelijck gerefolveert, dat het felve foue gedaen werden by doleantie, ende zijn, imme de felve doleantie te maken, gecom? riitteert * Mrs. Huych van Eynde ende Jaob de Milde, als te vooren gecommitteert ijnde, omme te dirigerende procelfen, jei'ens de Staten te dier caufe gerefen, tot de vclcke fyluyden, overmits de importantie ra.n de fake, noch gevoeght hebben Mr, Dlaes Bartholomei, ende dat men uyt den ïaem van de Edelen ende van alle de Steden 'oude verfoeken den Stadthoudcr te hebben 3ver de Verpondinge. DE Gedeputeerden van Delf, Leyden, Amfterdam ende Gouda by den Advocaet gevraeght zijnde, of zy rapport gedaen hadden nopende de verfochte recompenfe van de Weduwe Vrancks van der Hoeven, fey* den die. yan Delf dagr van geen rapport ge-, daen te. hebben ? ende dje van Leyden, Am-. fter-  ('«7 ) 5 flerdam ende Gouda fouden gereedt gcweeft ■ hebben antwoort in te brengen, indien die van Delf daer toe gereedt hadden geweeft, ende mitfdien is defe faecke uytgeftelt tot de naefte Daghvaert. HEbben de Gedeputeerden van Amfterdam ende Gouda in de voorfz fake van dc Pontgaerders, verfocckende rembourfement van dc penningen, by hen verfchoten, uyt fake dat'fy in gijfpHnge ter contemplatie van de Staten op de Voorpoortc van den Hage fes weken gelegen hadden, hen conform gemaeckt met die van Dordrecht ende Delf, te weten, datmen hen hare verfchoten penningen foude reflitueren. BY die van der Goude verfocht zynde, dat volgende voorgaende Refolutie te tBrusfel genomen , fy fouden willen accorderen , dat deproceffch, die by den Tollenaer vaii Antwerpen jegens eenige Poorters van Delf ende Gouda, ende de Regeerders aldaer", Goevoeghden, voor deThol-Schepcncn van Antwerpen geinftitueert waren, roerende de nieuwigheden , by den voorfz Thollenaer jegens henluyden gepleeght, tot koften van den Lande , mits dat het gemecne Landt aengaet, gevordert ende ten eynde gebracht fouden mogen werden; foo ■hebben de Gedeputeerden van Dordrecht hier van begeert rapport te doen, hopende wel laft te gèkrijgen hen conform te maken met de opinien van anderen, ende de Gedeputeerden van de andere vijf groote Steden accordeerden, dat de F 4 voorfz 1550. >én 4. ulii. Pont- 2;aerders van Delf hare verfchoten penningen te reititueren. Rapport, nopende de proceflen van die van Delf endeGouda jegens den Thollenaer van Antwerpen, by die van Dordrecht ende de andere Steden ' confent dat die eervolght lullen  den 4. Juin*. werden tot koften van 't J.ant. Antwoordt van de Verpondinge by den Advocaet den Heerevan As .fendelf gelevert. Van den Prafident Viglius te verne- men, tot wat dagh ende plaetfe men de i i voorfz Proceffen tot koften van den Lande beleydt fouden wejrden, mits dat die van Leyden feyden, dat foo wanneer hare Poori ters gelijcke faken fouden hebben , hen oock van gelijcken foude gefchieden. "DY den Advocaet den Heere van Affendelf ■ de voorfz antwoordt, nopende de Verpondinge, gefeydt zijnde, is^daer mede te vreden geweeft, ende foude de voorfz antwoordt niet qverfenden 'dan jegens den voorfz tydt, ende verfochte Copie van de felve antwqordt te hebben jegens 's anderen daeghs,' overmits den Raedt in de voórfz fake oock noch wat te doen ende 'te befoigneren hadde, welke antwoordt den Advocaet hem oock belooft heeft fulcks te leveren. PRESENTEN. Mr. Lambrecht Ja- Floris van Hooghaer- cobfz, den, Mr. Huyg van Eynde, Gijsbrécht Jan Aertfz, jacob de Milde, ende Claes Gerritfz, ? Witte van der Hoeve. Die van Haerlem, Delf, Leyden, Amfterdam ende Gouda ten Huyfevanden Advocaet gekomen zijnde, ende verftaen hebbende", dat de Majefteyt van de Koninginne onlangh's van Turenhout foude vertreccen, * hebben den Advocaet belaft, hem te 'inden by den Heere van Affendelf, ende aen em te verfoecken", 'datalfoo fy verftaen haden van het voorfz vertreck van de Konin-  r 39 ) ginne, hy aen den Praefident Viglius fouc willen fchrijven, hoe dat de Staten methac antwoordt, aengaende de fake van de Ve] pondinge, gereedt waren, ende in mcening Waren de felve de Majefteyt van de Konii ginne Staets-gewijs inne te brengen ? ene dat.fy begeerden by fyne Ë. geadvertcert t wefen, tot wat dagh ende plaetfé fy de felv antwoordt fouden mogen inncbrengen, 'end dat den Heere van Affendelf foude wille: fuperfpderen, onfc antwoordt dè Majcftey van de Koninginne over te fenden , tei voorf? dage toe; dat" den Advocaet 't felvi den Heere van Affepdelf gefeydt hebbende is te vreden geweeft al het felve te volkomen ende antwoordt van den voorfz Pra:fiden ontfangen hebbende , faï de Édelen ende Ge deputeerden van de fes groote Steden van d( voorfz antwoordt adverteren , ende dgn Ad. vocae't heeft apngenomen hier van te ad ver, teren den Penfionaris van Dordrecht, die ge. reyft was, het welck hy oock fulcks by fyne Miflive gedaen heeft. Pen 8 julii 1550. llJEeft den Heere van Affendelf den Advo* caet gefeydt, Brieven ontfangen te hebben van den Prtefident, dat de Staten den thienden ofte ten langhften den elfden hen tót Turenhout fouden vinden omme de voorfchreve antwoordt inne te brengen, dat. hy daeromme op reyfe foude moeten flaen, érXde (Jat hy hier van de Heeren van Goudrijk 5 aei? den 4. X ant£ woordt van de c Verponl- dinge aes e de Maje» e fteit van • de Konine ginne foue de mogeij \ over lej. veren., > den 8, Julii. De voorfchreve Antwoordt te Turenhoudt inne te brengen".  I55°den 10. Julü. Kopende de opepinge er publicatie van dc getuygeniflèn in den Lan de van Hollandt c 9® y aen ende Obdam, mitfgaders de groote Steden geadverteert hadde. Den 10 julii 1550. DEn Advocaet oorlof aen den Praefident genomen hebbende omme nae Turenhout te reyfen, foo heeft den voorfz van Affendelf hem gefeyd, dat het Hof 's anderen daeghs foude expediëren haer advis op de Requefte van de Staten, verfoeckende pubh■cationem Teftium, ende dathy het felve advis van ftonden aen foude fenden aen mijn Hee' ren van den Grooten Rade , ende dat den Raedt op'huyden haer advis overgefonden hadde aen dc Koninginne, nopende de fake van de Verpondinge. 7 pRiES ENTEN. DenHeere van OZxton, ende Uyt de naem van de Mr. Jacob van hynde, Edelen. Van Delf. Mr Willem Schoock, Dirck van der Does, Penfionaris, Burgermeefter, Van Dordrecht, ende Mr. Pieter van Foreeft, Mr. Jacob de Milde, Burgermeefter, Van Leyden. ende Jan Willemfz, Mr.Lambrecht jacobfz, Van Amsterdam. Van Haerlem. Gijsbrecht Jan Aertfz , Hendrick janfz, Bur- . Burgermeefter, germeefter, . ende Jan Sasbout, Witte van der Hoeve. Mr. Comelis Aertfz, Van Gouda. ^  C 91 ) TT\E Gedeputeerden van de Staten denelfJL/ den Julii tot Turenhout by de Majefteyt van de Koninginne gekomen zijnde, hebben den twaelfden der felver maendt de Majefteyt van de Koninginne by den Advocaet de antwoordt in de faecke van de Verpondinge gedaen, in fulcker voegen als de felve by gefchrifte geftelt is. * WAer °P de Majefteyt van dc Koninginne ten felven dage na de noen by monde van den Prafident Viglius heeft doen feggen, dat fy de felve feer danckte van de goede neerftigheydt ende diligentie , by hen daer mne gedaen, en van de poincten, Articulen ende middelen, by henluyden geadvifcert, dienende tot intentie ende mecninfe van de Keyferlijcke Majefteytende breeder als fy t felve de Gedeputeerden van de Staten bV gefchrifte ovsergelevert heeft, ende boven 't geene wes in gefchrifte by hare Majefteyt de Staten gelevert, dede op het verfochte poinct, omme geëffectueert te hebben 't Placaet., nopende dat men geen Neeringen op t platte Landt en foude mogen doen, voor antwoordt feggen, dat hare Majefteyt foude doen informatie nemen , waer door toequam, dat t felve Placaet tot noch toe niet geëffec tueert en was; ende alfoo hare Majefteyt bv den Heere van Obdam geadverteert was, dat ter caufe van 't felve Placaet tuflehen de Steden ende het platte Landt queftie ende proces hangende was, foude daer op oock informatie doen nemen, omme, algefien, alfdaa gcordonneert te werden als men bevinden fou- IS?0. Den 10. Julii. . De antwoordt van de Verpondinge aen de Ko ninginne gedaen. * Bl.37- Antwoordt van de Koninginne op het inbrengen van de Staten, nopende de Verpondinge;  den 10. Julii. den ir. Julii. Rapport .van den Advocaet. ( 9» ) foude oirbaerlijckft ende redelijckft te vrefen; ende aengaende het verfochte poinéfc van die van Haerlem, Delf, Leyden ende Gouda, dat by de voorfz Commiifariifen uyt elcke van de groote Steden een gevoeght foude werden, dede hare Majefteyt feggen , dat de Keyferlijcke Majefteyt verftondt, au: thoriteyt te hebben in defen te ftellen Commiifariifen tot fyne geliefte, fonder dat de Staten daer inne eenigh feggen behoorden te hebben, foude evenwel de felve Commiifariifen belaften, dat in gevalle fyluyden, doende haer befoigne, bevonden vannooden te wefen, eenige van de Gedeputeerden van de groote Steden daer by ende over te hebben , de felve daer over fouden doen roepen, omme na haerluyder advis daer inne gedaea ende geprocedeert te werden, jDen ii Julii 1550. ^P'Huys gekomen zijnde, hebbe den Heere van AlTendelf van alles rapport gedaen , die my feyde de Staten befchreven te wefen qp het Laft-geldt.  ( 93 ) * Daghvaert, gehouden in den Hage. Den 19 Julii 1550. PRESENTEN. Den Heere van Duven- Claes Gerritfz, Bur- v oir de, germeefter, Den Heere van Ma* ende tinnes,- Mr. Floris van Hooz- Willem van Lockhorji, haer den, ?iZ Zïr°nt> >n m^rnfz MuyïL Uyt de Naem van Burgermeefter, de Edelen, ende * Arent Cornelifz, Witte van der Hoeve. ™ - Van Gouda. FeJó^^*' burger, runiionans, meefter, *;A£ Dordredht, ende Mr. Pieter van Foreeft , Pieter Simonfz, Burgermeefter, Van^RottWdam, cuue Lornehs Willr-mfo Mr.Lamlrec!,,Jac.lfi, BurgermTeferf ' Van Haerlem. Art,*;, , 'Bu'ger- Mr. Hitych'vanEynde, Van Delf Z>«wr*crï W2, Burgermeefter, *? G^, Secretaris. ^r'yJ?ac°b de Milde, &fan%r* Van Leyden, / jmjdq' v Dirci oen 19. Julii. * BI. 38  den 19. Julii. Antwoordt op dePropofitie van den Raede van Hol landt, omme t( accorderen dertig ftuyvers op elcke laf Hfaringhs C 94 ) Dirck Aelbrechtfz, Raede van Hollandt Van Enckhuysen» henluyden door lalt Anthonis Aertfz,\ van den Heere van ende Beveren gedaen , Comelis Claefz, ten eynde fyluyden Van "Vlaerdingen , fouden accorderen Pieter Pieterfz Valck, op elke laft Ha- ende ringhs , dat defe Simon Meyndertfz, teelt gevangen fou^ Van Grootebroeck, de werden, dertigh Dirck Gerritfz Gifp , ftuyvers , tot de- ende fenfie van de Ha- Gerrit Simonfz, ringhbuyfen, alfoo Van Wormer. deSchepen vanOor-> Willem Danielfz, loge, jegenwoorde- Van Bommenó, lijcktoegerüft, niet Comelis Mathijfz, ftcrk genoegh en Van Hem ende Veen- zijn jegens de force huysen. enSchepen vanoor- Omme antwoordt in. log van de Schot- ne te brengen op de ten, op Zee we- Propofitie, by den fende. HEbben de voorfz Staten ende Gedepnteerden genoegh eendragtelijck gerefolveert, dat men op de voorfz propofitie voor antwoordt foude feggen, hoe dat de Staten van Hollandt in de maendt van De* cember laetftleden, ter begeerte van de Keyferlijcke Majefteyt, geaccordeert hadden fekeren Impoft op alle de Wijnen, die in defe Landen foo wel uyt Duytflandt, Vranckrijck, Spaigne als van elders gebracht fouden werden , ende dat ten eynde met de ' penningen, komende van den voorfz Im«< poftj  C 9S ) poft , nae vermogen de propofitie * en Acte van confent, foo wel de Schepen 0( ende Weft varende , ende de Viflchers j de Steden ende Vlecken , op Zee leggend befchermt fouden werden, fulcks hadde oo< mijn Heere van Eecke in de maend van Ocl ber laetftleden als CommiiTaris van de Ke ferlijcke Majefteyt, omme den voorfz Ir poft te vorderen ende ten effcéle te brei gen, de voorfz Staten van wegen fyne M jefteyt expreffelijck verklaert, dat fyne M; jefteyt ten fine voorfz in meeninge was to te ruften ende te equiperen vier en twir tigh ofte vijf en twintigh Schepen van Ooi loge, daer van alsnoch niet boven de ach toegeruft en zijn , nae de voorfz Staten en de Gedeputeerden verftaen, oock mede foi is by Placaten van de Keyferlijcke Majeftey de ViiTchers , hen geneerende met de Ha rmghvaert, belaft, haere Buyfen toe te rus ten ende te equiperen met feker Gefchu ende Munitiën van Oorloge, 't welk oocl fulcks by hen volbracht is, foo dat mitsdiei de voorfz Vifichers niet en behooren me twee Roeden geflagen te zijn; dat in 't eyride van de maent van Junius laetftleden eenige Buyfen gereedt wefende omme hen ir Zee te geven, foo hadden eenige Steden . hen generende met de Vilfcherye ende Harmghvaert, Brieven ontfangen van den Heere van Beveren, inhoudende advertilfement, dat de Buyfen niet en fouden op reyfe flaen voor den vijfden dagh van Julius doen naeftkomende, alfoo de Schepen van Oorloge wefende tot haerluyder defenlie, niet eer g»- , 1550. oen ip, j Julii. dne * BI- 39. )ft , die def« Ui> teelt gee, vangen ;k foude T werden, tot defen'" fie van 1- de Ha1- ringhbuy? fentegens . de Schotl' ten. e t t l  Am' 19. julii. Verklaringe, by den Raede de Sta ten ende Gedeputeerden gedaen, nopende den Impoft van deWtjnei ( 96 3 gereedt en mochten vallen , welck bevél oock by de voorfz' Viffchers geachtervolght |s; ende alfoo het meerendeel van de Buyfen van Hollandt hen zedert in. Zee geger Ven hebben', foo laten hen de voorfz Stateti ende Gedeputeerden onder correctie duncken , dat fyluyden , nae vermogen de Propofitie ende Afte van confent, wel behobren by de Schepen van' Oorloge van de Keyferlijcke Majefteyt geconvoyeèrt ende gedefendeert te werden, ende zijn fulcks in meeninge aeiï de Majefteyt van de Koninginne ende aen mijn Heere van Be veren in alle ootmoet te verfoecken , dat 't effeól van de voorfz afte Van cohfeht hefi volgen mach, alfoo de arme Viflchers, die de naefte twee ofte driejaren groote fchade geleden hebben, niet en behooren meer belaft te werden" dan andere , tot defenfie van ds Welcke den voorfz' Impoft geaccordeert is. TVZElcke antwoordt by den Advocaet deii ™ voorfz Rade gedaen zijnde, foo heeft den voorfz Raedt de voorfz Staten ende Gedeputeerden Verklaert, uyt andere BrieX'eri van den Heere van Beveren , dat alfoo van. den Impoft van de Wijnen alsnoch feer weynigh gekomen was, foo hadde de Majefteyt van de Koninginne groote ende merkelijcke fomme van penningen moeten verfchieten 1 tot equipage van de Schepen van Oorloge, die aireede toegeruft waren, fulcks dat tot furniffement van de equipage van de refterende Schepen van Oorloge van noden was te accorderen 't voorfz laftgeldt, daer inn'e aietr  C' 97 3 rriet alleen die van Zeelandt, maer oock die var Vlaenderen , geaccordeert hadden ; ende ir gevalle die van Hollandt daer in niet promptelijck ende op ftaende voet en confenteerden, foude henluyden de Haringhvaert geinterdiceert berden, fulcks dat fy oock naederhandt te vreden wefende 't voorfz Laft-geldt te betalen, tot de voorfz Haringh-vacrt niet toegelaten en fouden werden; verklaerde voorts den voorfz Raedt, dat hen oirbaer dochte , van ftonden aen eenige Gedeputeerden by dep Heere van Beveren te fchickcn, omme hem het geene wes voorfchreven is te vertoonen. "y^Óigende wekken , foo hebben de voorfz Staten ende Gedeputeerden daer toe gecommitteert den Advocaet, een van Delf, van Rotterdam ende van Schiedam, de welcke oock den twintighften der felver maendt na mijn Heere van Beveren gereyft zijn. * T\At den voorfz Advocaet, Frederick ^ Ottefz van Delf, Jooft Janfz van Rotterdam, Mr. Gerrit de Bruyn van Schiedam op den twee en twintighften Julii by den Heere van Beveren tot Veere gekomen zijdde, en hem de voorfz antwoordt gedaen hebbende , foo heeft hy henluyden verklaert, hoe dat de Majefteyt van de Koninginne bevonden hebbende , dat den Impoft Van de Wijnen alfnoch feer weynigh uytgebracht hadde, fulcks dat niet mogelijck en was met de penningen, daer van gekomen zijnde, te onderhouden de Schepen van Oorloge, foo UL-DttU G had-' den 19. Julii. Deputatie van eenige, omme te reyfen by denStadthouder op het [tuck van ie Negotiatie. * BI. 40. Antwoordt in de voorfchreve vijf naêr'olgende Artiêuen, by ien voor chrcveK ieer#  I550-. den 19. Julii. van Beveren de. voorfchreve Gedeputeerden gedaen. 1 ( 98 ) mdde hnre Majefteyt, tot furniffement van le equipage van de voorfz Schepen van Ooroge, feeckere merckelijcke fomme van penningen op financie moeten lichten, ende waren dc voorfz Schepen van Oorloge aengenonentotden twaclfdc dagh van de toekomend© maendt van Auguftus, nae de expiratie van wekken tydt hare Majefteyt niet mogelijck ;n was de voorfz Schepen van Oorloge te onderhouden fonder hulpe ende affiftentie van ie Viflchers , waeromme hare Majefteyts begeerte was, dat de Viflchers van Hollandt, hen geneetende met de Haringhvaert, fouden willen accorderen op elck laft, dat defe tegenwoordige teelt gevangen foude werden, dertigh ftuyvers, fulcks als die van Vlaenderen ende Zeelandt te vreden waren te accorderen , omme daer mede te mogen continueren de onderhoudeniffe van de voorfz Schepen van Oorloge, ofte by gebreke van dien , foo verducht hy, dat de Majefteyt van de Koninginne de Viflchers van Hollandt foude voor dit Jaer interdiceren de Haringhvaert, gemcrckt byfonder, dat die van Zeelandt te vreden waren, liever dan de onderhoudeniffe van de voorfz Schepen van Oorloge achter foude blijven, merckelijck meer op elck laft te accorderen, als drie of vier guldens , mits dat fy alleen de Haringhvaert fouden mogen exerceren. Ende indien de voorfz Viflchers bevonden de voorfz dertigh,ffuyv. op 't laft te veelte wefen', dat fy alfdan ten minften fouden willen confenteren twintigh ofte achtien ftuyveré. „ J De  c 99 y De voorfz Heeren van Beveren ende van Eecke verklaerden mede, dat 'er groote hoop was van Pais tuffchen de Keyferlijcke Majefteyt, ende die van Schotlandt, alfoo die van Schotlandt aen de Keyferlijcke Majefteyt verfocht hadden faufconduit voor fekere hare Gedeputeerden, om met fyne Majefteyt te mogen tracteren» 'Ende in gevalle 't felve Traftaet fijn voortgangh hadde, als wel apparent was, foo en foude van geenen noode wefen te onderhouden boven vijf ofte fes kleyne Schepen van Oorloge jegens de Piraten , op Zee wefende, de önderhoudeniffc van de welcke niet foo feer veel en foude koften. Dat daeromme de voorfz Gedeputeerden daer van favorabel rapport in den haren fouden willen doen, ende fyne Mo. E, haer antwoordt overfchicken binnen tien ofte twaelf dagen. T)At den voorfchreven Advocaet , den vier en twintighften Julii t'huys gekomen zijnde, ende mijnen Heere van Affendelf hier van rapport gedaen hebbende,mitfgaders oock dat den voorfz Heere Van Beveren gefeydt hadde, dat niet Van nooden en was hier op te befchrijven , dan de Steden , hen met de Haringhvaert geneerende; foo heeft den voorfz Heere van Affendelf den Advocaet gefeydt, dat hy de felve Steden foüde befchrijven, in den Hage in de Herberge te wefen den laetften defer maendt Julii, t welk by den Rade naederhandt verandert is, te wefen in deHsrberge den derden Aueufti.; G 2 Dagh- 1550. den ii. JulÜ. Rapport van dea ^dvo:aet. Befchrijvingevan de Steden , met de Haringvaert. hen geneerende, tegens den derJen Aujufti.  1550den 4. Augufti. * BI. 41. ( 100 ) * Daghvaert, gehouden in den Hage. Den 4 Augufti 1550. PRESENTEN. Dirck Duyft, Burgermeefter , ende Mr. Huych van Eynde, Van Delf. jooft janfz, Burgermeefter, end© Pieter Simonfz, Van Rotterdam. Comelis Willemfz,Bm- germeefter, Anthonis Willtmfz, ende Mr. Gerrit de Bruyn, Van Schiedam. Jan Gans, Secretaris, ende Pieter Pauwelfz Steur , Van den Brielle, Anthonis Aertfz, ende Gelain Thijmanfis, ,Van Vlaerdingen. Dirck Aelbrechtfz , ende Volkert Frederickfz, Van Enckhuysen, Dirck Gerritfz, Van Wormer. Gerrit Simonfz, Van Jisp. Pieter Pieterfz Valck« ende Simon Meyndertfz, Van Grootebroeck. Cornelis Mathijfz, ende Hendrick Dirckfz, Van Veenhuysen. Ouwe Neel, Van Schevelingen. Op de Propofitie, by myne Heere van den Rade door lafb van de Heere van Beveren, alsStadthouder van Hollandt gedaen, ten eynde fyluyden tot defenfie van de Haringhbuyfen fouden willen accorderen fekere redelijke fomme van penningen op elke laft Haringhs,dat defe teelt gevangen foude werden. By  ( lor ) BY de voorfchreve Gedeputeerden elcks in den haren gevifiteert zynde 't affcheydt ende verbael, by hare Gedeputeerden ende de Gedeputeerden van de Staten op den twee en twintighften Julii laetftleden gehouden met den voorfz Heere van Beveren, ende onderlinge communicatie gehouden hebbende op de propofitie , by den voorfz Hove van Hollandt henluyden door bevel als voren gedaen, dat alfoo die van Vlaenderen te vreden waren tot befchermenilfe van de voorfz Haringbuyfentoe te rusten vier Schepen van Oorloge, ende die van Zeelandt drie Schepen,fyluyden tot toeruftinge van drie Schepen van Oorloge prompte-! lijck fouden willen accorderen op elck laft \ Haringhs, dat defe tegenwoordige teelt ge-1 vangen foude werden, tien ftuyvers, mits dat fyne Mo. E. verhoopte, dat de felve toeruftinge met de voorfz tien ftuyvers op 't laft gefurneert foude mogen werden , ofte ten alderhooghften met vijftien ofte fefticn ftuyvers, welck furplus in dien gevalle wel nae gevonden foude werden; hebben voor antwoordt doen feggen, dat alhoewel na vermogen de propofitie, ende de afte van confent van den Impoft op de Wijnen, met de penningen, komende van den felven Impoft, foo wel de Viffchers als de Schepen Ooft ende Weft varende , behoorden befchermt te werden; dat oock de vertooninge van de gementioneerde groote onkoften van de toeruftinge, nae dat de penningen van den. Impoft al gelicht en geêmployeert zijn geweest, ende dit verfoek wel eer beG 3 hoor- 7 1533den 4. Augulïi. Beroerende h 'A Dpbren- ■ gen van sen. redelijke fomne van jennin^en op ïlk lalt Saring iat defe eelt gevangen foude verden, ot defenievan de UïitighmyCen.  IS 50. den 4. Augufti. * BI. 42. ( 10a ) hoorde gedaen te zijn, alfoo dc Viffchers in den Lande van Hollandt in veel pointcn van andere natuyre ende conditie zijn, dan de Viffchers van Vlaenderen en Zeelandt, * als de geene die hen wel eenmaendt ofte fes weken vroeger in Zee geven omme Haringh te vangen; nochtans aenmerckende, dat volgens 't fchrijvens van den Heere van Beveren , die van Vlaenderen ende Zeelant ,bereydt zijn de faecke van de Vilfcherye te avanceren, foo fullen van gelijcken die van Hollandt voor defe reyfe te vreden zijn , tot de vordernilïe der voorfz faecke, by maniere van een gratuiteyt, ende pp hoope van goede diligentie ende ordonnantie tot de Schepen van Oorloge, die de Keyferlijcke Majefteyt nae vermogen de voorfz Propofitie ende Aéte van confent, daer op gevolght, belooft heeft te equiperen tot defenfie ende befchermenisfe van de Haringhbuyfen , dat van elcke laft Haringhs, dat voor de aenftaende teelt, ende by de Schepen, van nu voortaen af varende, gevangen fal werden, geheven ende gelight fal werden tien ftuyvers, mitfgaders oock alle het overfchot van buyt, by de Schepen van Oorloge in de Jaren 1548. ende 1549. genomen , daer van alfnoch geen eyntelijcke Rekeninge gedaen en is; Wel verftaende, dat de voorfz Viffchers, mits gevende de voorfz thien ftuyvers van elcke last Haringhs, ende het voorfz overfchot, verder ongehouden ende ongemolefteert fullen wefen ende blijven, ende de Gedeputeerden van de Stede van Schiedam, verklaren dat fyluyden, overmits de groote fchade , die hare Viffchers de-  ( ioj > defe naefte drie ofte vier jaren geleden hebben , ende dat oock de voorfz. Viffchers nae vermogen de voorfz Afte van confent wel behoorden by de Schepen van Oorloge van de Keyferlijcke Majefteytbefchermt te werden, fonder]inge mede gemerckt, dat fy meest alle in Zee gellagen zijn,, door 't fchrijven van de G. Mo. È. van de Heer van Beveren, als Stadthouder , ende dat fy mede groote onkosten moeten dragen tot toeruftinge van hare Buyfen, na ordonnantie ende wille der Keyferlijcke Majefteyt, dacrommc henluyden geen verder last en behoorde voorgeleydt te werden. \V7Elcke antwoordt by den Advocaet op ™ ftaende voet den Raede van Hollandt gedaen zijnde, hebben de felve begeert te hebben by gefchrifte, de welcke oock ten felven dage den Advocaet den Heere van Affendelf by gefchrifte gelevert heeft. Den 9 Augufti 1550. DEn Heere van Affendelf den Advocaet by hem ontboden hebbende, heeft hem vertoont fekere Miffive van den Heere van Beveren, inhoudende dat hy ontfangen hadde den Brief van den Heere van Affendelf, mitfgaders de AcTc onderteyekentby den Ad vocaet, ende dat hy daer op niet en kofte letten, alfoo van de Steden, hen geneerende met de Viffcherye, geen gratuiteyt gcëyfcht en was, maer feker Laft-geldt, ende dat die van Zeelandt op 't last geaccordeert hadden G 4 twee 155»- den 4. Augufti, ■ Antwoordt "by den Advocaet den Raede van Hollanjdt gelevert. Den 0. Augufti. Miffive van den Heere van Eeveren, by den Heere vanAffendeif den Advocae vertoon nopendf het toeruiIsb  H5«den 9. Augufti. van feec kere Schepen van Oor loge. Dagfi. 0 io4 ) twee guldens, ende dat die van Viaendereri "fekere Schepen van Oorloge toeruften, ende dat daeromme die van Hollandt fouden toefien wat fy te doen hadden, ende dat hy van de felve antwoordt de Majefteyt van de Koninginne foude adverteren, omme te weten hare Majefteyts geliefte; feyde voorts den Heere van AlTendelf, dat hy op de voorfz Mi (live mijn Heere van Beveren voor antwoordt foude fchrijven, dathy 't inhouden van den felven met den Advocaet gecommuniceert hebbende, bevonde geen bevel te hebben, omme de Staten ofte de Steden, hen geneerende met de Viffcherye, verder te be-fchrijven, ende daeromme daer mede vertoeven foude, tot hy van de Majefteyt van de Koninginne, ofte van fyne Mo. E., daer toe breeder last foude krijgen, ende dachte den Heere van Affendelf, de voorfz Miffive al wat dreygementelijk gefchreven te zijn.  ( 105 } ' ï-550- den 24. t Daghvaert, gehouden in den Hage, Ausuftl- * BI. 43. Op den 24 Augufti 1550. PRESENTEN. Vranck Piet erfz, Burgermeefter, Frederick Ottefz, ende Mr. jacob van Eynde, Van Delf. Jooft janfz, Burgermeefter , Pieter Simonfz, ende Mr. Roelandt, Van Rotterdam. Comelis IVilhmfzJ&m- germeefter, Anthonis Willemfz, ende Mr. Gerrit de Bruyn. Van Schiedam. Jan Gans, ende Pieter Pauwelfz Steur, Van den Brielle. Gelain Thijmans Soon, ende Pieter Aertfz, Van Vlaerdingen, DEn voorfz Affendelf ende Suys 't inhou-Propofi, «aen van de Miffive, aen'henluyden de van G s ge. Pieter de jonge, Van Enckhuysen, Dirck Gerritfz, Van Wormer, Gerrit Simonfz, Van Jisp. C7ae* Pieterfz, ende Pief er Pz'^er/x Fa/rfc, Van Grootebroeck, Comelis Mathijfz, ende Thonis Dirckfz, Van Veenhuysen. Op 't inhouden van den Hove, hen gedaen, ende op de Propofitie , by de Heeren van Aftendelf ende Suys daer nae gedaen , ten eynde fy meerder Last-geldt fouden accorderen, dan fy gedaen hadden den vierden Augusti.  155*4tn 19. Augufti. mitigatie, J aengaen- , de 'tbeta-' Jen van feker Laft- : geldt, tot toeruftinge van eenige Schepen van Oorloge tot detentie van de Haringhbuyfen. t 106 ) ;efonden , verhaelt hebbende , te weten, lat alfoo die van Vlaenderen geaccordeert ïadden vier Schepen van Oorloge toe te rus;en, ende die van Zeelandt op het last twee guldens, tot toeruftinge van drie Schepen ran Oorloge, fyluyden gelijcke twee guldens op 't last fouden willen accorderen , ofte toeruften fes Schepen van Oorloge, notelijck wefende tot defenfie van de Haringhbuyfen, ofte by gebreke van dien , dat de Majefteyt van de Koninginne henluyden de Haringhvaert foude interdiceren; dat evenwel, omrie de fake wat te mitigeren, den voorfz Heere van Affendelf, zedert de Miffiven aen hem gefonden, onthiet gekregen hadde, dat die van Hollandt met die van Zeelandt, tot onderhoudeniffe van fes Schepen , al gereedt leggende , ende niet aen en refteerde dan Volk en Viéhiaille , op elck last fouden accor. deren een Carolus gulden , 't welkingaen foude van den eerften dagh van defe maendt Augufti, ofte dat fy foo veel fouden accorderen, als de toeruftinge van de voorfz Schepen van Oorloge voor hare quote ende aenpart foude belopen; foo hebben de voorfchreven Gedeputeerden, nae -voorgaende communicatie hier op gehouden, den Advocaet belast voor antwoordt te feggen, dat alfoo het' laetfte deel van de voorfz Propofitie feer divers was van dat inhouden van haerluyder Miffive, ende de faecke feer mitigerende, ende dat, overmits de aggravatie van twee guldens op 't last, nae vermogen der voorfz Miffive , fyluyden alfnu geen last en hadden van eenigh favorabel ^antwoordt, endé  de dat fyluyden, overmits de voorfz mitiga-' tie, ende dat den voorfz Heere van Affendelf henluyden genoegh fekerlijck toefeyde, dat hy verhoopte, dat dit foude wefen het laetfte Last-geldt, beter ende favorabel last wel hoopten te gekrijgen , vcrfochten de voorfz Propofitie van mitigatie by gefchrifte, omme * daer van rapportin den haren te mogen doen , ende weder in de Herberge met haer antwoordt te wefen Donderdagh naestkomende, welk rapporten dagh henluygeaccordeert is, Dagh- Jen 24. \ugufti" * BI. 44-  155®den 29. Augufti. ( 108 ) Daghvaert, weder gehouden in den Hage. Op den 29 Augufti 1550. PR jE- SENTEN. Dirck Duyft , Burgermeefter , Van Delf. Anthonis Jacobfz, Burgermeefter, Pieter Simonfz, ende Mr. Roelandt, Van Rotterdam, Comelis Willemfz , Burgermeefter Anthonis Willemfz , ende Mr. Gerrit de Bruyn, Van Schiedam. Comelis Ewoutfz, Van den Brielle. Anthonis Aertfzy Gelain Thijmanfz, ende Qidrijn Cornelifz, Van Vlaerdingen. Willem Janfz, Van Enckhuysen. DirckCerritfz, Van Wormer. Ruw et Henrickfz, Van Grootebroeck, Gerrit Simonfz, Van Jisp. Comelis Mathijfz, Van Veenhuysen. Confent in den ophef van «ene gulden van elck last Haring dat defe teelt gevangen h\ wer- NAe dat by den Advocaet henluyden weder voorgehouden is geweest 't laetste poinct van de voorfz Propofitie, foo hebben de voorfz Gedeputeerden, elcks in den haren gedaen hebbende rapport, ende nae voorgaende communicatie, henluyden voor antwoordt gefeydt, ende, uytgefondert die van Schiedam, eendrachtelijckgerefolveert ende geaccordeert, dat alhoewel overleggende de groote  C 109 ) te kosten, die de voorfz Haringhbuyfen moeten dragen, foo tot toeruftinge van de felve, als tot equipage van den Gefchutte ende andere Munitiën van Oorloge , daer van fyluyden , achtervolgende fekere Ordonnantie van de Keyferlijcke Majefteyt, voorfien moeten •wefen; dat oock nae vermogen van de Acte van confent, by de Staten .in December laetstledcn gedragen, roerende den Impost op de Wijnen; de KeyferlijckeMajefteyt de voorfz Viffchers foo wel als de Koopvaerders, Oost ende West zeylende, belooft heeft, jegens alle invafien van Vyanden ende andere Piraten te defenderen, ende dat dien achtervolgende den voorfz Heere van Beveren de voorfz Haringbuyfen, in 't eynde van de maent van Junii laetstleden gereedt wefende omme hen in Zee te geven, by feeckere Miffive van den Hove van Hollandt heeft doen adverteren, dat fyluyden niet in Zee en fouden flaen voor den vijfden dagh van Julii doen eerstkomende, alfoo de Schepen van Oorloge van de Keyferlijcke Majefteyt tot haerluyder defenfie niet eerder gereet en mochten wefen, fyluyden obcdierende 't felve advertiffement, tot den voorfz vijfden Julii vertoeft hebbende , eerst daer na hen in Zee begeven hebben, op hope by de felve Schepen van Oorloge befchermt te werden, henluyden niet wel draeghlijck is yet verder te accorderen; nochtans ter contrarie fonderlinge aenfchouw nemende op de voorfchreve toefegginge van den Heere van Affendelf, dat hy feeckerlijck verhoopte, dat dit het laetfte Last-geldr. wefen foude, den 29. Augufti. den, tof defenfie van de Haringhbuyfen tegens de Vyanden ende Piraten.  1550den 29. Augufti. < » •B1.4S-3 < 3 J i i i < • < Aen den Heere van Beveren te fchrijven, beroeren- C "ö > le, dat van hen geëyfcht fal werden, -ende lat de Haringhvaert notelijck gevordert enie geavanceert moet werden , als wefende :en van de principale middelen Van 't welvaren van Hollandt, ende dat oock alle de Ha■inghbuyfen van Hollandt op defe * üyre in £eezijn, zijn te vreden, dat achtervolgende le voorfz Propofitie, Voor defe reyfe van :lck last Haringhs, dat by de Schepen, die ïen zedert den eerften dagh Van Augufti aetstleden in Zee gegeven hebben, gevangen s, ofte geduyrende defe teelt noch gevangen 'al werden, geheven en gelicht fal werden :en Carolus gulden, tot twintigh ftuyvers 't luck; Wel verftacnde, dat fyluyden, mits opbrengende de voorfz twintigh ftuyvers, verder ongehouden ende ongemolefteertwilen wefen ende blijven. De Gedeputeerden van Schiedam verklaerden , dat fy alfnoch ^een verdere last en hadden konnen gekrij* ïen, dan te perfifteren by hare antwoordt, ?edaen den vierden van defe maendt Augufti, ivelcke antwoordt by den Advocaet de Heeren van Waffenhoven ende Suys gedaen zynle, hebbe de felve uyt den naem van de Key*rerlijcke Majefteyt geaccepteert, ende de felve verfocht hebben by gefchrifte , die hen oock gelevert is, hebben belooft daer van mijnen Heere van Beveren te adverteren. HEbben de voorfz Gedeputeerden by den Advocaet aen de voorfchreve twee Heere van den Rade doen verfoecken, dat hen gelieven wilde aen mijn Heere van Beveren te fchrijven, dat, of gebeurde dat de Ha*  ( III ) Haringhbuyfen aen Landt gekomen zijnde, aldaer lekeren tydt door Tempeest ende Onweer moeflen blijven leggen, ende niet af en mochten varen, dat in dien gevalle mijn voorfz Heere van Beveren de Brouwers, die gewoonlijck zijn Scheeps Bier te brouwen, foude willen accorderen, de voorfz Haringhbuyfen te voorfien van foo veelBiers, als hen voor de aenftaende reyfen van nooden foude wefen, niet tegenftaende de Ordonnantie van de Keyferlijcke Majefteyt. Dagh. tsso. den 29. Augufti. de 'tBier dienende, in de Haringhbuyfen*  den 3. October. C "2 Daghvaert, gehouden in den Hage* Op den 3 Oclober 1550. PRESENTEN. Mr.Lambr echt Jacobfz, Ende noch twee Van Haerlem. Vranck Pieterfz, Burgermeefter, ende Jacob Gerritfz, Van Delf. Mr. Claes de Wilde, Burgermeefter, Claes Adriaenfz, Burgermeefter , ende Mr. jacob de Milde, Van Leyden. jooft Buyck, Burgermeefter, ende Dirck Ewouwtfz, Van Amsterdam, Gif brecht Jan Aertfz, Burgermeefter, Van Gouda. Pieter Simonfz, " Dirck Barentfz, ende Mr. Roelandt, Van Rotterdam. Pieter Dirckfz, ende Herman WiggertfZf Van Hoorn. Michiel Louifz, Comelis Mus, ende Comelis Aertfz, Van den Hage. jan Thónifz, ende Gerrit Harmenfz, Van Naerden. Omme , achtervolgende 't fchrijven van mijne Heeren van den Rade van State, aen de Regeerders van Haerlem ende Leyden te adviferen eenige bequame middelen, daer by geremedieert fouden mogen werden de fauten, die de Staten van den Rijcke fuftine-' • ren te gebeuren in de Wolle Lakenen. * By  C "3 ) * T|3 Y ^e Heeren van den Rade} en ooe 13 nae by den Advocaet, de Gedepu teerden van de Steden, hen generende me de Drapperye, 't inhouden van de voorf Miffive geproponeert ende voorgehoudei zijnde, foó hebben de voorfz Gedeputeer den nae voorgaende communicatie voor ant tvoordt ende advis doen feggen ende verkia ren , dat alle de Lakenen , die binnen dei Lande Van Hollandt gemaeckt werden, alb grove Lakenen zijn , bchalven de Puycken binnen Delf gemaeckt, die in feer kleynei getale gemaeckt, ende binnen Hollandt ge lieten werden, ende zijn van kleynen prij fe, de welcke nochtans hoogen ende lageil na( de dierte van de Wolle ende Verwe; alle welke Hollandtfche Lakenen ge volt werden mei de voet op fefthien ellen, ende op de Ramer gereckt tot twintigh ellen, daer fy op geweven zijn, opdat men door de felve Reckinge te bet foüde mogen kennen de deught ofte gebreck van de felve, als Van gefpin, maeckfcl, dc ongelijckheydt VanDraet, haer verwe, ftapel ende diergelijcke, endenadat de felve by Waerdijns by klare Sonnefchijn . ende anders niet, gboordeelt werden op de Ramen, werden de felve na haer deught gezegélt ofte blijven ongczegelt, ende als die gekrompen ofte in 't Water geftoken werden , blijven op de Voorfz lenghte vanfëflien ellen, foo dat by by de reckinge van de felve Lakenen op de Rsmen niemandt geprejudicieert en mach werden, ende oock niet daer van eenige klachten gekomen en zijn, ende moeten alfoo op de Ramen geflagenenIII. Deel. H de Den 3. October, i . * BI. 46. t Anti woordt . van de Gedepu' teerden - van de . Steden, , hen met de Drap; perye gei n erende , l op 't j fchrijven van de " Heeren ■ van den . Raede 1 van State, 'aengaende het remediëren van de fauten, die de Staten van den Rijke fus tineren te gebeuren in de Wolle Laecke. nen.  !550. den 3. Oaober C in ) de gereckt werden, of de neeringe van de Drapperye foude daer door in'den Lande van Hollant vergaen, ende de Koopman bedrogen werden , fulcks , foo wanneer eenige faute in de voorfz Lakenen bevonden werdt, foo en werden de voorfz Lakenen nietgezegelt, maer terftondt met 'er daedt gekrompen, ende niet uyt den Lande gevoert, ende dat ten eynde niemandtby de felve bedrogen en foude werden; ende alfoo geen van de voorfz Hollandtfche Lakenen, ofte feer wcynigh, in Duytflandt gebracht en werden, behalven alleen eenige Amfterdamfche Lakenen, ende foo voorfz is, defelve al grove Lakenen ziin, dc welcke die van de Staten van den Rijcke onder de Ordonnantie, by de Keyferlijcke Majefteyt gemaeckt, niet en begceren gecomprehendeert te hebben, foo waer 'tnoodeloos, eenige Ordonnantiën, die oock feer divers zijn, daer van over te fenden; maer alfoo de fauten ende gebreken; daer de Staten van den Rijcke over klagen, meest Vallen in de Engelfche Lakenen, die alleen op 't ooge van den Koopman gemaeckt werden, fonder dat de felve by eenige gefworen Waerdijns gewaerdeert werden, ende met Molens allegader gevolt werden, daer door groote ongelijckheydt in de felve Lakenen valt, ende het felve willende met recken op de Raem remediëren, ende mede de felve rcckinge doen fonder eenige Ordonnantie , foo breedt ende foo lange als een yegelijckwil, dunckt de felve Gedeputeerden te wefen oorfaecke van de klachten van de voorfz Staten van den Rijcke, daer inne (onder  • C 115 ) der correctie) na goedtduncken van de voorf Gedeputeerden, men foude mogen remedie ren, mits interdicerende de Bereyders vai de Lakenen, met Molens gevolt, de felv( als die geverwt zijn niet te recken ofte t ftrecken op eenige Hamen; ende dat voort die van de Staten van den Rijcke fouder mogen maken Ordonnantiën ende Politien mo,egnein^anfnyf' eeniSh Lake* ^ud mogen uytfnyen ofte verkoopen, tenware t felve eerft in 't Water geftoken end ÖeneH \?5 gGlijk inde Hollandtibh Rade van State over te feynden. * Den 23. November 1550. MEenie Sld!mf rdecn van Amfterdam ende van de andere Steden en Vlecken hen geneerende met de Viffcherye in dl zSv der - Zee , gereyft na Utrecht, om voor de Commiifariifen , als den Heere van Beveren Arenberge ende den Praefident van Utrecht' als Commiffarisfen, by de KeyfTlijck'Ma' ioorïz d£ vanMde" < J tt a £>en ( 1550. den 3. 7 Ochober I l den 23. November. * BI. 47. Reyfe van den Advocaet naer Utrecht met de 3edepu:eerden /an een;;e Steden 'n Vlea» :en.  ••Jen 2'. Noveaib.- 1 1 i i i Beroejende de faecke ■van de Visfcherye in de ZuyderZee. \ tfö ) De?ï 26. November 1550. PRESENTEN. >ie*er Ginter*, Van Muydei*. ende C/aes Coenfz, ^r. Adriaen Sande- ende Ckes Simonfz, Van Amsterdam. Van Edam , PÏMem Janfz, Floris Florifz, r,nytgen Dirctfa, Van Sparendam. ende De felve mede Brie- delbrecht Allertfz, ven van Credentie Van Enckhtjysen. van die van Haer- ¥an Maert enfz, lem brengende aen f ende den Advocaet, om- Zomelis Jacobfz , me hem in 't geene Van Hoorn. wes hy foude alle- Jan Poncen, ' geren, geloof te ende geven. Gijsbrecht janfz, NAe dat die van Over-Ylfel by de voorfz Commiffariffen eerft gehoort waren, foo heeft den Advocaet voorfz aldaer de felve Gommiffariffen by diverlïe middelen vertoont , dat de Netten, daer mede de voorfz Viffchers in de Zuyder-Zee viffchen, niet en mogen naeuwer wefen , dan fy tegenwoordelijck en zijn, ofte de vanghst van de Visch foude geheel in de Zuyder-Zee ceffercn; dat oock door de naeuwte van de Netten , die de Viffchers aldaer ufercn, geen Visch vcrfmoort en werdt, uytgefondert de Spieringh, die feer teer van natuy- ren  c m ) ren is, immers dat de Visch, die in de Zuyder-Zee gevangen werdt, merckelijck ii meerder getale verfmoort foude werden, indien de Mafen van de Netten wijder wa ren; dat oock die van Over-Yffel geen eygendom in de Zuyder-Zee en mogen pretenderen onder haer Landt, genomen oi oock een partye van de Zuyder-Zee voortydts al Landt geweest ware, ende hq : felve henluyder eygentlijck toebehoort ha^ ,\ ende dat by de middelen, by den Advocaet in 't lange verhaelt, ende oock naederhandt by gefchrifte overgelevert, daer van onder den voorfz Advocaet dubbelt is, ~T\At de voorfz Commiffariffen de voorfz Gedeputeerden van Hollandt ende OverYffel verklaert hebbende, dat fy last ende Commisfie hadden omme partyen te hooren ende te vereenigen, indien 't doenlijck ware , fyluyden eenige middelen daeromme fouden uytflaen, dienende ten accorde voo foo hebben de voorfz Gedeputeerden van Hollandt, hen willende geyoeghljjck to nen, ende dat fy te vreden waren de voon, faecke met minne te handelen , hebben die van Over-Yffel geprefenteert, mits uferendehare Viffcherye met de drijvende Netten , als fy tot noch toe gedaen hebben, dat fy te vreden fouden wefen, van Mey-dagh af tot St. Jacobs dage toe fouden abftineren hen te vinden omme te vilfchen binnen de pretenfe Limiten van die van Over-Yffel, ende dat fy voorts het geheele jaer door fouden blijven een half mijl van 't Landt H 3 van den 26. Novemb. I Remon- ftranüe bv Commisfariffen op het ftoik van fchglyo indeZu/der Zee, de Gedeputeerden hinc in de ge- . iaën.  ï55«>- den 26. Novemb. *ül.48. Appoinc- tement van de voorfz Co'.nmis- farisfen. Middelen en redenen, by de Gedeputeerden van Hollandt by gefchrifte geftelt, nop'.nie de Visfcherye in deZuy der-Zee. TV/flts welken de voorfchreve Commiffarisièn by Appointement op den feven en twintighften November verklaert hebben , dat partyen elks de middelen en redenen, dienende tot vorderinge van hare intentie, foude by gefchrifte ftellen, ende daer by voegen fulcke Brieven ende Munimenten , als hen goedt duncken foude , ende die on, der henluyden leveren binnen derd'halven dagh, omme verder gedaen te werden als het behoren foude.' T701gende wekken, foo hebben de voorfz * Gedeputeerden van Hollandt hare middelen ende redenen by gefchrifte overgelevert, verklarende niet te mogen eenige Munimenten over leggen , mits dat fy geen van: dien authenticq en hadden , ende hebben daeromme by de felve hare middelen ende redenen verfocht bequamen tydt, omme de felve Munimenten authenticq te mogen ver^ krijgen ende recouvreren, ende op de felve ■ informatie gedaen, ende oock infpecrie oculair genomen te werden, ende breeder als by de conclufie van de felve middelen blijcken mach, onder den Advocaet wefende; hebben oock de voorfz Gedeputeerden van. Hoi- C "8 ) van Over-Yffel, te rekenen * van 't uytterfte van den Oever van de Zee-, aen de zyde van 't Landt, te weten, quatenus hybernus fluttus maximus excurrit, welcke prefentatie , hoewel die meer dan volbodigh was, die van Over-Yffel gerefufeert hebben.  C "9 ) Hollandt de voorfz Commiifariifen by fhaniere van inftruétie gelevert feecker concept , omme te remediëren, dat den Ael, Elbelijck genaemt, niet bequaem wefende omme te oirboiren, tot behoorlijcke grootte ende perfectie foude mogen komen; dat oock geen Visch, uytgefondert döSpieringh, by de netten van de Water-Schepen verfmoort en foude mogen werden, blijkende by 't voorfz concept, oock onder den Advocaet wefende. TT\At ten voorfz tyde de Gedeputeerden van -"-^ Enckhuyfen, hoeAvel fy mede befchreven ende gekomen waren, omme tot vorderinge van de voorfz faecke affiftentie te doen, hen van de andere Gedeputeerden gefcheyden hebben, de Commiifariifen te kennen gevende, ende fultinerende, dat de Netten voorfz wijder van Mafen moeiten wefen , of dat anders de Visch daer door foude moeten verfmoren, Den 5. December 1550. T~\En Advocaet t'huys gekomen zijnde , 1 heeft 's anderen daeghs den Heere van* AlTendelf van alle de befoignes Van dc voorfz 1 Gedeputeerden rapport gedaen, H 4 Dagh- den 26. Novemlj. De Gedeputeerden van Enckhuyfen geweien van de andere Gedepu:eerden. [.apport an den idvocact 1  den 20. Decemb. BI. 49- Waer ipen foumogen ( iao -) * Daghvaert, gehouden in den Hage, Den 20 December 1550. p R M S E N T E N, Den Heere van Gom- Burgemeefter, driaen, ^ endf Den Heere van 06- Mr. Jacob de Milde, dam Van Leyden- Willem van Lockhorjl, Pieter l Cantert, Bur, Otto van Egmont, germeefter, ende ' ?nde Arent van Hardincx- D^ HUlebrandtjz, elt Van Amsterdam. Uyt de naem van de Adriaen ClacfzBur- Edelen. germeefter, Arent Cornelifz , ende Van Dordrecht, Wf»e van der Hoeve. Joofi van Hillegom, Van der Goüde. Burgermeefter, ende Omme te refolveren, Mr. Lambrecht Ja- waer men foude 1 rz mogen vinden dat Van'Haerlem, achterwefen gere- DirckDuyft, Burger- ftlUlB de\£?% meefter, van ^g*1 ende duyfent Philips* Mr. Huych va.n Eyn- guldens ,onfen Ge- mi. j n'adigen Heere den Van Delf. Prince van Spaigne Mr. Cteey de Wilde, gedaen, IS by de voorfz Staten eendrachtelijck gerefolveert, dat 't achterwefen, gefprooten  ( II* ) ten uyt faecke van de quade calculatie van de ' Margentalen, niet begrepen onder dc Schiltalen, uyt fake van 't verloop van dt Renten, ongelost zijnde, by faute van het te kort komen van de voorfz Margentalen, uyt faecke van de financie tot Antwerpen betaeldt, volgende.het bevel van de Koninginne , uyt faecke van het verloop van de Renten , genomen op de fes groote Steden, die gelost ende gequeten zijn geweeft, uyt faecke van de portie van die van Delf, bedragende al het felve achterwefen ter fomme van vier duyfent twee hondert vijf en feftigh ponden acht penningen, gegadert fal werden op de Schiltalen , fulcks als men 'sgemeene Landts onkoften gewoonlijck is te gaderen; maer aengaende 't achterwefen , gevallen by faute van betalinge van die van Haerlem, Delf, Leyden ende Gouda, foo aen verloopen Renten als andere Intereffen , ende dat die van Amfterdam hare portie opgebracht hadden fonder gratie, bedragende de voorfz partyen ter fomme van feven hondert acht pqnden fes fchellingen, foo hebben die van Amfterdam verklaert, in de voorfz twee partyen opgehouden te zijn, alfoo fy haerluyder penningen ten vollen opgebracht hadden fonder gratie, fulcks dat by faute van henluyden geen intereffen en waren gevallen , ende hebben de voorfz Staten eyntelijck de voorfz faecke gefubmitteert in het minnelijck feggen ende arbitrament van den Hove, die daer van de uytfprake gedaen , r H 5 155?. den 20. Decembi vinden het achterwefen, gerefen uyt den confente van vijftig duyfent Philips guldens, den Prince vanSpaigne gedaea  I5SC den 20. D.eeemb. Dagïv' ( 122 ) daen hebben, waer toe , ende tot de aéïe van confent, by de Staten gepaüeert, ick, omme de kortheydts wille., my alsnu refe* rere. Finis Anni 1550.  C 123 ) * Daghvaert, gehouden in den Hage, Den 3 Augufti 1551, PRESENTE N. 1551- den 3. Augufti. * BI. r. De Gedeputeerden , hen geneerende met de Haringh - vaert, te weten , Adriaen Claefz, Burgermeefter, Comelis Doelman Michielfz, ende Mr. Huych van Eynde , Van Delf, Pieter Simonfz. ende Mr. Roelandt, Van Rotterdam. Comelis Willemfz , Burgermeefter, Eelandt Arentfz, ende Anthonis Willemfz, Van Schiedam. Comelis Ewoutfz, ende Dondert Jacobfz, Van denBrielle. Anthonis Aertfz, ende Heyndrick Janfz, Van Vlaerdingen, Lucas Dirckfz, Van Enckhoysen. Dirck Gerritfz, ende Jan Gerritfz, Va* Wormer. Mecke Tsbrantfz, ende Simon Meynaertfz; Van GrooTebroeck. Comelis Mathijfz, Van Hem ende Veenhuysen. Adriaen Dirckfz , ende Maerten Pieterfz , Van Wijck op Zee. Op het fchrijven van mijne Heeren van denRade, door onthiet van van den Heere van Beveren , &c. als Stadthouder van Hollandt , ende op de Propofitie , by de voorfz Heeren de felve Gedeputeer* den  Ï55X' den 3. Augufti Antwoordt op het i'chrij ven van die van den Rade, aengaende 't ge reet hebben van een groote quantiteyt Schepen van Oorloge by de Nabuyren, en advis . by wat middelende Ha-, ringhvaert voor defe teelt te onderhouden. C 124 ) den daer nae ge- len adviferen, by daen , ten eynde fy- wat middelen, wat luyden , overmits Schepen, ende tot de advertilfemen- wiens koften men ten te Hove ge- de Haringhvaert, daen, van dat 011- wefende notelijck Je Naebuyren fou- tot welvaren van de'n groote mee- den Lande van Hol- nichte ende quan- landt, voor defe titeyt van Schepen teelt foude mogen van Oorloge ge- onderhouden en reedt hebben, on- continueren, derlingefouden wil- TP\E voorfchreve Gedeputeerden onder\_y linge op 't geene wes voorfchreven is Communicatie gehouden hebbende, bevinden dc faecke wel fwaer, om daer inne eenighfints te adviferen, aengemerekt, dat in ?evalle de nieuwe maren, die over de veerthien dagen hier geweest zijn; te weten , dat in Engelandt fouden gereedt leggen tachtigh Schepen van Oorloge, ende oock een merckelijck getal in Vranckrijck, de voorfz Viffchers , immers 't geheele Landt van Hollandt, niet machtigh en fouden wefen eenige provifie van Schepen van Oorloge op te brengen, daer door de voorfz Haringhbuyfen jegens fulkc groote mach van Schepen van Oorloge fouden mogen geprseferveert ende gedefendeert werden ; ende in gevalle de voorfz quade nieuwe maren cesferen , foo foude het voorfz advis nodeloos wefen, gemerekt defe Landen alsnu vafte Peys met die van Schotlandt hebbende, ende  ( ifc ) de de Haringbuyfen uyt de Zee komende , van geen Vyanden ofte Schepen van Oorloge en -weten te fpreken ; immers is by henluyden bevonden, dat foo wel de*Francoifen als Engelfchen mede d&gelijcks visfchen, niet tegenftaende dat de Keyferlijcke Majefteyt lekere Schepen van Oorloge jegenwoordelijck op Zee heeft; fouden daeromme van U Mogende Heeren wel begeeren , te willen fchrijven aen mijn Heere den Stadthouder , ten eynde fyne Mo. E. de voorfz Viffchers foude willen adverteren, of de voorfz quade nieuwe maren van de voorfz Schepen van Oorloge noch continueren, ende in dien gevalle, ende dat 'er Oorloge oprefe, oock fijn advis over fenden, hoe men de voorfz Haringhbuyfen jegens de felve foude mogen praeferveren en befchermen, 't felve advis hebbende ende wetende, willen gaerne mede 't befte helpen adviferen ende raden ; ende in gevalle de voorfz quade nieuwe maren cefferen, foo dunckt hen (onder correctie) omme de redenen vooren verhaelt, geheel noodeloos s verder hier inne te adviferen , welke antwoordt by den voorfz Advocaet mijn voorfz Heeren van den Rade gedaen zijnde, hebben de felve begeert by gefchrifte, ende belooft den Heer van Beveren die over te fenden, de welcke by den Advocaet den Heere van Aifendelf ten felven dage by gefchrifte gelevert is. Dagh- 1551- len 3fUigivfti. * BI. 2  den 7. Septemb, C Ï26 ) Daghvaert, gehouden in den Hage , Op den 7. September 1551. P R iE S E N T E N. Pieter van Beveren, ende Mr. Willem Schoock. Van Dordredht, Fmzc£ Pieterfz, Burgermeefter , ende ZhVcfc Duyst, Burgermeefter, Van Delf. Pieter Simonfz, ende Mr. Rodandt, Van Rotterdam. Comelis Willemfz , Burgermeefter,, Anlonis Willemfz, ende TJiieieman Oom, Van Schiedam. Jan Tsbrandtfz, ende Frederick Volperts, Van Enckhuysen. Dantkaert jacobfz, ende Tcmandt Leenaertfz, , Van den Brielle. Hendrick janfz, ende Gelain Thipnans Soon, Van Vlaerdingen. Dirck Gerritfz, ende jan Gerritfz, Van Wormer. Simon Leenaertfz, ende Jan Mathijfz, Van Grooteeroeck. Hendrick Gijfz, ende Gerrit Ghifps, Van Wijck op Zee. Pieter Janfz, ende Anthonis Evertfz, Van Tessel.. Ten eynde fyluyden confenteren fouaen op elck laft, foo wel van den Plaringh gevangen, als noch van defe teelt te vangen, een Carolus gulden , om te wederftaen de Schepen van Oor* lo-  ( 127 ) loge van Vranck- ren de Haringbup rijck, ende daer je- fen, gens te prajferve- HEeft den Heere \^n AlTendelf, te: prefentie van Sasbout ende Nytzen de voorfz Gedeputeerden voorgehouden hoe dat het Hof van Hollandt van den Heere van Beveren Brieven ontfangen hadde. van dato den acht en twintighften der voorlede maendt Augufti, inhoudende dat in Vranckrijck toegeruft waren * fekere meenighte van Schepen van Oorloge, die gefchapen waren hen te begeven in de NoordtZee, ende de Buyfen defer Landen te beschadigen, ende dat in Vranckrijck den veertienden der felver maendt veel arreften gedaen waren op de Schepen ende Goederen defer Landen, daer jegens men foude moeten voorfien by toeruftinge van Schepen van Oorloge, waer van de Keyferlijcke Majefteyt de koften niet en foude mogen dra-) gen ende vervallen , ten ware fyne Maje-1 fteyt geconfenteert wierde een Caroli gulden op elck laft, foo wel van den gevangen Haringh , als noch van defe teelt te vangen, dat daeromme de voorfz Gedeputeerden tot 't felve Laftgeldt fouden willen confent dragen ; ende want hangende dien tydt de Majefteyt van de Koninginne by hare Majefteyt* Misfive, van dato den laetften Augufti, aen den voorfz Hove gefchreven hadde, dat fy tot verfeeckertheydt van de Haringhvaert, boven de Schepen van Oorloge, althans gereedt zijnde, noch toe fouden moeten rusten den 7. Septembi . Petitie van een 'gulden ivan elck laft Haringhs, gevangen, ofte noch te vangen, omme te wederftaen de Schepen van Oorog van V ranckrijck, e» Jaer jegens te jraefervëen deHainghiiij-fen. * BI. 3.  den 7. Septemb. I t t t ( ■ Antwoordt van de ■Gedeputeerden op de voorfchreve petitie. ;( 12 8 ') en andere in meerder getale , ende dat harê Majefteyt, tot vervallinge van de kollen ran dien, dm voorfchreven Hove beveelt, ealijck ende met 'er daedt te doen exccueren een Carolus gulden op elck laft als ■ooren; foo is 't felve de voorfz Gedepueerden in het lange geremonfteert geweeft, nde verfogt van hare Ivlajefteyts wegen, lat fy hen daer inne fouden bewilligen, dat t voorfz laft-gelt opgebracht mocht werden, ulcks dat van geenen node en foude wefen /erder moeyte daeromme te doen. Op welcke Propofitie by de Voorfz Gede-Hiteerden communicatie gehouden zijnde , hebben'den voorfz Advocaet belaft te feg^ gen, dat alfoo fyluyden by den Hove befchreven waren, omme onderlinge te refolyerett eenigh bequaem middel, dienende tot oirboir ende profijt van de Zeevarende neeringe , ende dat daer onder foo wel de Koopvaerders als de Viffchers begrepen waren, ende dat alsnu van hen geëyfcht wierde van elcke laft Haringhs eert Carolus gulden, foo en hadden fy geen laft, omme eyntclijck daer inne te refolveren, foo verfochten fy elcks in den haren rapport, ende dagh, weder in dc Herberge te wefen Donderdagh naeftkomendc; ende alfoo defe fake mede toucheerde de gemeene Koopvaerders ende het gemeene Landt, ten felven dage de Staten van den Lande, ende de Steden, hen geneerende met dc Koopvaerdye, mede befchreven fouden werden , ende dat binnen middelertydcn hare Buyfen , in arreft geftelt zijnde, mits dat de Bootsgefellen tot groo-  ( i»9 ) groote koften onderhouden moeften wefen ontflagen fouden werden. Waer op de voorfz van den Rade, nat voorgaende communicatie, voor antwoord gefeydt hebben, dat hoewel fy geen laft er hadden omme henluyden eenigh verder dilaj ende rapport te geven, nochtans , om dc kortheydts wille j confenteerden hen den voorfi dagh, maer verklaerden , dat omme fekere redenen fy geen laft en hadden de Staten ten' voorfchreve fine mede te befchrijven, noch en vermochten oock niet de voorfchreve Buyfen uyt den arrefte te ontflaen buyten onthiet van de Majefteyt van de Koninginne. Ten voorfchreven dage zijn de voorfchreve Gedeputeerden van Teffel by my gekomen , hen verklarende , dat overmits de kortheydts wille van tydt, henluyden niet wel mogelij ck en was ten voorfz dage weder te compareren, maer waren te vreden, dat den Advocaet uyt haren naem hem conform maeckte met de meefte opinien. IJL Deel 1 * Dagh- Ï55t den 7. Septtmb. , Dagh aen [ de Gede' puteerden gegunt, omme in de Hevberge te wefen, Bic van Tesfel maeeken hen conform met' de meefte opinien-  I55f. den ii. Septcmb. * BI. 4- Pieter van Beveren, ende Mr. Willem Schoock, Penfionaris, Van Dordrecht, Mr. Huych van Eynde, ende Mr. Jacob van Eynde, Van Delf. Anthonis Jacobfz, Pieter Simonfz, ende Mr. Roelandt, Van Rotterdam, tornelis Willemfz , Burgermeefter Thieleman Oom, Anthonis Willemfz , ende Jan Gerritfz , ' Van Schiedam. Lucas Dirckfz, ende Sywaert Gerritfz, Van Enckhuysen. Danckert Jacobfz, ende Temandt Lenaertfz, Van den Brielle. Hendrick Janfz , ende Gelain Thijmanfz, Van Vlaerdin- gen. Willem Danielfz in ds Paeuw , Van BoMMENé. Dirck Gerritfz, ende Jan Gerritfz, Van Wormeus Adriaen Gerritfz, Van Grootebroeck. Hendrick Gijfz, Gerrit Gijfz, ende Jacob Jorifz, Van Wyck op Zee, : Ten eynde fyluyden op elck laft Haringh fouden accorderen een Car. guld. als vooren. De C 130 > * Daghvaert, weder in den Hage gehouden. Op den 11 September I551PR jE SENTEN.  C 131 ) DE Heeren van den Rade van Hollandt hebben de voorfchreve Gedeputeerden voorgehouden het inhouden van de Propofitie, by henluyden den fevenden September gedaen, daer Van de voorfz Gedeputeerden oock Copie gelevert was, ende nöch daer en boven, hoe dat fy by Misfive van die van Amfterdam geadverteert waren, dat by de Soon van den jongen Grave van Mans velt een groot Schip van Oorloge binnen de Stede van Hamburgh toegemaeckt wierde, 't Welck althans genoegh gereedt was omme hem in Zee te geven ^ ende dat fy verftaen hadden, dat 'er noch andere Schepen van Oorloge toegemaeckt Wierden $ ende door follicitatie ende Vervolgh van fekere Gecommitteerden van den Koningh van Vranckrijck aldaer , de Welcke ^ als wel te vermoeden was, in meenige waren eenige invafien te doen op defe Landen; dat oock de Ma* jefteyt Van de Koninginne zedert de laetfte Vergaderinge aen den voorfz Rade gefchreven hadde, dat hare Majefteyt geadverteert was, dat de Fran9oifen fekeren aenflagh te Water op defe Landen voor handen hadden, ende byfonder op 't qüartier van Walcheren ; dat ook den Heere van Beveren den voorfz Rade geadverteert hadde, hoe dat de Majefteyt van de Koninginne, overmits 't voorfz advertiffement van den aenflagh, hem belast hadde, boven de Schepen van Oorloge, alsnu gereedt wefende, noch met alle diligentie toe te ruften fes andere Schepen van Oorloge ende noch een Vaentgen Knechten aen te nemen, omme het voorfz I 2 quar- den 11. Septemb. Beroerende 't toeruften van eenige Schepen van Oorloge, tot defenfie van de Haringhbuyfen 2nde Koopvaerders tegens de Francoifen.  155iden li. Septentb. ( 1 1 i * BI. 5- Communicatie , by de Gedeputeerden gehouden op 4e voorla faecke van de Haringhvaert. C 132 ) juartier van Walcheren te befetten ende ;e bewaren , waer van fy de voorfz Gedejuteerden wel hadde willen adverteren, ten -ynde fy te bet op de nootlijckheydt van ie faecke lettende, in 't voorfz Laft - geit >ot verfekertheydt van de Haringhbuyfen fouden accorderen. * Op welcke propofitie by de voorfz Gedeputeerden onderlinge communicatie gehouden zijnde, hebben den Advocaet belast voor antwoordt te feggen, dat in gevalle mijne Heeren verftonden, dat den Komngh van Vranckrijck in meeninge was fijn gantfche macht jegens defe Landen te employeren, de voorfchreve Schepen van Oorloge, nu gereedt zijnde, ende de fes Schepen, nu gereedt te maecken, niet machtigh fouden wefen die te wederftaen , immers waren foo wel gefchapen de voorfchreve Schepen van Oorloge , als de Haringhbuyfen te pericliteren; ende in gevalle mijn voorfchreve Heeren hun laten duncken , dat de Haringhbuyfen by de voorfz Schepen vart Oorloge, althans toegemaeckt, en noch toe te maken, verfekert fouden mogen wefen, foo en konnen de voorfz Gedeputeerden niet verftaen, eenige apparentie te hebben eenigh Laftgelt te accorderen op den Haringh, die alsnu gevangen is, gemerekt de felve by de Schepen van Oorloge niet gedefendeert te zijn, als de geene die geduyrende de Haringh-teelt in Zee niet geweeft te zijn , ende dat de felve Viflchers tot haren eygen perieul hadden moeten visfehen, dan waren te vreden, alfoo de Haringhvaert nootelijck gevordert en  ( 133 ) en geavanceert moet werden, te accorderen, dat van elck laft Haringh, dat gevangen fal werden, nae de Haringhbuyfen, die alsnu in arrest gcftelt zijn , daer uyt werden ontflagen fullen wefen, ende geduyrende defe jegenwoordige teelt geheven ende gelicht werden twaelf ftuyvers ; Wel verftaen de, dat fyluyden, mits opbrengende de voorlz twaelf ftuyvers, tot toeruftinge van noch fes Schepen van Oorloge, dienende tot defenfie van de voorfzHaringhbuyfen,verder ongehouden begeeren te wefen ende te blijven ; ende alfoo de voorfz van den Rade van den Oorloge van Vranckrijck geen andere fekerheydt oftetydinge en willen te feggen, dan de voorfz Gedeputeerden gehoort en hadden, te weten van de necminge van de voorfz Koonvacrders, ende het geene wes henluyden by den.Rade voorgehouden was, ende dat de felve van den Rade feyden , dat men met twaelf ftuyvers op 't laft niet veel en mochte doen op fes Schepen van Oorloge toe te ruften, ende dat fy daeromme onderlinge in de faecke verder fouden treden , ende refolveren, dat van elck last Haringh twintigh ftuyvers ge* heven mochte werden. T-JEbben de voorfz Gedeputeerden, andermael op de voorfz faecke gecommuniceerd hebbende, den voorfz Advocaet belast voor antwoordt te feggen , dat alhoewel overleggende de groote koften, die de Haringhbuyfen moeten dragen , foo tot toeruftinge van dien, als tot equipage van den Gefchutte ende andere Munitiën van OorloI 3 ge> 1551- den 11. Septemb, Confent van du Gedeputeerden in den ophef va;t eene gulden van elk laft Haringh , datgevangen fal  t 5 5 ï den ii. Septemb. werden, nae dat de gearresteerde Haringhbuyfen uyt den arrefte pntflagen. fullen zijn. *Bi.6. ( 134 ; ;e , daer van de felve, achtervolgende fe~ tere Ordonnantie van de Keyferlijcke Majefteyt, voorfien moeten welen; dat oock nae vermogen van 't confent, by de Sta-, ten van Hollandt in December 1549. gedragen, nopende den Impoft van de Wynen, de Keyferlijcke Majefteyt de voorfz Viffchers foo wel als de Koopvaerders belooft heeft jegens alle invafien van Vyanden ende Piraten te defenderen , henluyden niet wel draeghlijck is yet verder te accorderen, nogr tans ter contrarie, regard nemende dat de Haringhvaert nootelijck ge vordert ende geavanceert moet worden, als wefende een van de principale middelen van 't welvaren van Hollandt, zijn te vreden, dat achtervolgende de voorfz Propofitie voor defe reyfe van elck laft Haringh, dat gevangen fal werden, nae de Haringhbuyfen, die althans in arreft geftelt zijn , daer uyt weder ontflagen fullen wefen , ende geduyrende defe jegenswoordige teelt voor uyt, gehe-, ven ende gelicht werde een Caroli gulden, tot twintigh gulden 'tftuck; Wel verftaende , dat fyluyden, mits opbrengende de voorfz ftuyvers , tot toeruftinge van andere fes Schepen van Oorloge, die noch toegemaeckt fullen werden , dienende tot verfekertheydt * van de voorfz Haringhbuyfen, verder ongehouden ende ongemolefteert be^ geeren te blijven ende te wefen; verklarende voorts geen verdere last te hebben, ende indien mijn Heeren van den Rade daer mede niet te vreden en wilden wefen, fouden elck in den haren verder rapport moeten heb, hen, Waer  C 135 ) "VVTAer op de voorfz van den Rade, ver foeckende de voorfz laetfte antwoord by gefchrifte, verklaerden, dat fy de Maje fteyt van de Koninginne ende mijn Heen van Beveren de felve over fouden fenden ende indien de felve niet aengenaem en ware fouden alsdan de voorfz Gedeputeerden ver der rapport nemen, welke antwoordt oocl by den Advocaet den Griffier gelevert is. TP\E Gedeputeerden van Dordrecht ver-L' klaerden, dat defe faecke henluyder niet fonderlinge en toucheerde, dan vooi foo veel als het gemeene profijt van deiLande aengongh, ende dat fy hier inne niet en wiften te opineren, dan in 't by wefen van de Staten van den Lande. "pvE voorfz Gedeputeerden hebben oock ten felven dage gerefolveert, dat jegens de naefte Vcrgaderinge van de Staten op haren naem een Requefte gemaeckt foude werden, ende de voorfz Staten overgegeven, ten eynde inkomende tyden de voorfz Staten dc faecke van de Viffcherye fouden aenncmen te defenderen ende te verantwoorden , op dat de Haringhvaert niet eyntelijck en vergae ende te niete enkome, ende hebben, omme de felve Requefte te concipiëren, gecommitteert een van Delf, een van Rotterdam , ende een van Schiedam, met den Advocaet van den Lande. I 4 Den 1551. Den 11. Septembr. - Het Hof ' verfoeckt " de ant- ■ woord t , van de Gedepu' teerden " by ge- ■ fchrifte. Vcrkla- 1 ringe van . die van Dordrecht. Requefte van de gemeene Visfchers ten eynde in toekomende tyden de Staten dc faecke van de Visfcheryu fouden aennemen te defenderen.  I55ïden 26. Septemb. ( 136 ) Den 26. September 1551. Advis voor jan' Poort, op een Ordonnantie van vier en ■ dertigh Daghgelden. * Dagh- J'An Poort, Bode van den Hove, gegeven advis op een Ordonnantie van vier en iertigh Dagh-gelden, uyt faecke dat hy ter begeerte van die van Amfterdam door mijn onthiet gereyft is nae Bruffel, omme te rer couvreren Copie van de Schriftuyre, overgegeven by die van Vriesland en Over-Yffel, op°en tegens de Steden en Vlecken , gelegen in de Zuyder-Zee, nopende 't viffchcn in de felve Zuyder-Zee.  C 13'/ ) * Daghvaert, gehouden in den Hage. Den 9 Ottober 1551. PRE SENTEN. Den Heere van Cru- ninien, Den Heere van Gou- èriatn , Den Heere van Ma- thenes, Den Heere van Wijn- gaerden, Den Heere van Duven- Voir de, Den Heere van Ob- dam. Willem van Lockhorjl, Otto van Egmont, ende Arent van Hardincxvelt, Uyt de Naem van de Edelen. Willem Bouwenfz, Jacob Oom, ende Bartholomei, Van Dordrecht. Gerrit Steffenfz, Burgermeefter, ende Mr,Landrecht Jacobfz, Van Haerlem. Vranck Pieterfz, Burgermeefter , Michiel Janfz, Mr. Huych van Eynde, ende jan Dirck Herpertfz, Van Delf. Claes Alewijnfz, Burgermeefter , ende Mr. jacob de Milde , Van Leyden. Jooft Buyck, ende Mr. Floris van Hoog-, haerden, Van Amsterdam. Jan Dirckfz ,t Hoen, Burgermeefter, ende Gijsbrecht jan Aertfz, Burgermeefter, Van der Goude. Ten eynde by henluyden , tot verfekertheydt van defe Landen, aen de zyde 5 van 1551- den 9. Oflober. * BI. 7.  den 9. Oótebcr. Advis van de Staten, nopende 't leggen van Fortreffen op de Gaten van de Maze, Maersdiep ende 't Vlie, ofte augmentatie van Schepen van Oorloge, tot verfekertheydt en defenfie van den Lande. C 138 ) van de Zee ende ende het Vlie, ofvan de Negotiatie, te by augmentatie eenige bequame van de Schepen van middelen geadvi- Oorloge, fulcks fy feert fouden wer- tot welvaren ende den , 't ware by defenfie van de felmaeckinge van ee- ve Landen bevinnige FortrelTen op den fouden oirbaerde Gaten van de lijekst te wefen. Maze , Maersdiep BY mijnpn Heere den Stadthouderde voorfchreve Gedeputeerden, foo by voorgaende Miffive als by monde 't felve voorgehouden zijnde , foo hebben de felve, na voorgaende communicatie, by den Advocaet voor haer advis doen verklaren , dat fy defe fake bevinden van grooter importantie, als oorfprong genomen hebbende, ter caufevan de groote fchadelijcke invafien te Water gefchiedt, fonder dat eenigen Oorlogh geindiceert was, 't welck principalijck toucheert de Keyferlijcke Majefteyt ende alle fyneMajefteyts Nederlanden in 't generael gefamentlijck, als oock fyne Majefteyt, wefende in voorlede tyden tuffchen fyne Majefteyts Nederlanden en die van Schotlandt Oorlogh, die faecke fulcks verftaen hebbende, van de Staten van alle defe Landen fckeren Impost op alle de Wijnen , tot verfekertheydt als vooren - geëyfcht heeft gehadt, de welcke oock fyne Majefteyt voor den tydt van vier jaren geaccordeert is geweest, omme daer mede eenige Schepen van Oorloge uytgerust temogen werden, daer door fyne Majefteyt > voor  ( 139 ) d voor den voorfz tydt verifimelijck hadde mo-C gen welen Meefter van de Zee, ende de Negotiatie van defe Landen haren cours ende loop hebben, foo dat, omeyntelijckin defen te refolveren en te adviferen, de Staten hen (onder correctie) lieten duncken, van noden te wefen de convocatie van alle defe fyne Genadens Nederlanden, mits defen hen allen gelijckelijck toucheert, de welcke tot fekere plaetfe befchreven zijnde, fullen met henluyden * in defen adviferen't gunt fyluyden fullen bevinden te wefen oirbaerlijkfte, foo tot eere van fyne Keyferlijcke Majefteyt, als tot verfekertheydt van defe Landen , dan omme alsnu by maniere van advertilfement wat te feggen, bevinden noodelooste wefen eenige Fortificatiën te leggen in de Gaten van 't Vlie ende het Maersdiep , alfoo de Schepen aldaer foo verre van 't Landt gelegen zijn, dat men met geen Gefchut uyt de groote Schepen op 't Landt foude mogen fchictcn ; ende in de Gaten van de Maze eenige Fortificatiën te leggen , 't felve en foude niet mogen gefchieden , dan tot feer groote ende exceffive koften, ende en fouden de voorfz Fortificatiën binnen een jaer tot geen defenfie mogen gebracht werden, ende fouden de felve foo wel in tyden van Pais als van Oorloge moeten bewaerdt werden, oock tot groofte koften, ende daeromme dunckt de voorfz Gedeputeerden (onder correctie) profijteijck voor defe Landen te wefen, in de voorfz convocatie te refolveren , met wat middelen de Keyferlijcke Majefteyt, tot ver* fekertheydi van fyne Genadens Landen, en- df I55I- en g. (ctober. * BI. 8.  I5SI- den 9. Oftober. C 140 ) de te prscaveren dat gelijcke invafie apparentelijck niet meer en gebeurt, Meefter van de Zee foude mogen wefen ende biijven , ende wes Schepen van Oorloge men daer toe foude mogen behoeven ; want 't felve gerefol veert ende geëffeétueert zynde, en fouden de Francoifen in 't Gat van de Maze niet veel quaedts mogen doen -, byfonder de Steden,. aldaer leggende , met redelijck Garnifoen voorfien ende gefurneert wefende, verfoeckende 't felve haer advertiffement in 't goede te willen nemen ende verftaen. Klachten, van wegen de Markgraef van Bergen gedaen, nopende de onbequaemheyt van het Hooft van den Nieuwenbosfche, ende of de / Staten fouden willen verftaen tot het leggen van een nieuw Hooft aldaer. BYmijn voorfchreven Heere den Stadthouder van wegen den Marckgrave van Bergen geproponeert zijnde , dat alfoo in voorlede tyden gedaen zijn, ende noch dagelijcks vallen, klachten van de quaedtheydt en onbequaemheydt van den opkomen ende afgaen van.'t Hooft op den Nieuwenboffche, niet toegekomen by faute ofte negligentie van den voorfchreven Marckgrave, ofte van fyne Voorfaten, als daer van geen last, gewin ofte profijt oyt gehadt hebbende, ende dat t'anderen tyde, eene geduyrende de dijckage van 't Gors , gelegen buyten den ouden Dijck van Gaftele , nu defe Somer by den voorfz Marckgrave bedijckt , genaemt Heerjans Landt, eenige communicatie gehouden is geweest met fommige van de Staten in 't particulier , omme een nieuw Hooft te maken buyten den Dijk van de voorfz nieuwe Landen, omme aldaer recht aen te komen uyt de Keene ende Moykene, tuffchen de Finaert ende't Sandt daer buyten 3 fonder te moeten de  < Hl 3 de Baerlake, den hoeck omme loöpende vat den Nieuwenboffche , op te moeten komen alfoo 't felve foude komen tot groote commo diteyt ende verre minder koften van de Pas fantcn, Bcftiael, &c; maer alfoo het felv< eenen grooten penningh foude moeten kos ten, als by eftimatie achttien hondert ofti twee duyfent Caroli guldens , 't welck mees komen foude tot commoditeyt van dc Koop luyden ende andere Paffanten, komende uy Brabandt, ofte van daer nae Hollandt reyfen de , dat daeromme de voorfz Gedeputeerdei fouden willen adviferen ende refolveren, o fy daer ter naefter tydt een goedt vast Hoof gcleydt fouden willen hebben , ende wat f daer toe fouden willen contribueren, endi waer men de nootelijcke penningen vindei foude , ende oock middelen omme die me 'er tydt te rembourfcren, ende boven dier 't felve werek loffelijck te onderhouden, al le het felve breeder blijekende by fekere Me morie , by de Gecommitteerden van der Marckgrave de voorfchreve Gedeputeerdei gelevert, onder den Advocaet ruftende. COo hebben de voorfz Gedeputeerden ge^ noegh ecndrachtelijck gerefolveert, dal alfoo fy van defe fake te vooren niet gehoor) en hadden, ende *by die van Dordrecht verklaert wierde, dat de Swaluwe propicer ende bequamer wefen foude omme aen Hooft te leggen, alfoo men van Dordrecht aldaer altoos met een half Getye mochte komen, ende op eenen dagh tot Breda, ende van daer op eenen dagh tot Antwerpen, dat daeromme IS5Iden 9. ^ Oétober, » t t L f T \ L t ' L * BI. 9. . Refolutie ' op de voorfchreve klachten, ende eenige gecommit teert, om infpectie oculair te nemen.  den 9. Oftobeï. waer men best de reyfe haer Brabandt te Water foude mogen nemen. Den Advocaet gecommitteert , omme te vervolgen d'ex tenfie var de fenten tje in ma terie vat Congie. ( 142 ) me eefiige gecommitteert fouden werden, die hen vinden fouden ter plaetfe van de Swaluwe ende oock van Heer Jans Landt, by den voorfz Marckgrave bedijckt, omme by infpectie Oculair te mogen hen, waer men bequamelijkst een Hooft foude mogen maken , mitfgaders doek de Binnen-wegen , PalTagien ende Caden* daer toe nootelijck zijnde, de welcke het felve gevifiteert hebbende * de fes groote Steden by gefchrifte over te fenden, omme daer van te communiceren elcks in den haren, ende alfdan op fekere Daghvaert, te houden, eyntclijck te refolveren; feyde mede de felve vifitatie ende onderfoek van de bequaemheydt van de Wegen niet eer en foude mogen gefchieden dan na Lichtmis, alfoo de felve alfnu, overmits den grooten Regen, al onder Water leggen, ende hebben voorts daer toe gecommitteert een van Dordrecht ende een van der Goude, als naest gelegen zynde. BY die van Amfterdam de Staten verklaert zijnde, hoe dat , geleden omtrent die Jaren, de felve Staten geobtineert hadden Sententie tot haren voordeele jegens den Procureur generael, nopende de materie van Congie, daer van men alfnoch niet en hadde konnen gekrijgen de Sententie geëxtendeert, wat vervolgh oock tot dien eynde gedaen i hadde geweest; dat daeromme by henluyden eenige gecommitteert fouden werden , omme de voorfz Sententie te vervolgen, foo hebben de voorfz Gedeputeerden daer toe den Advocaet gecommitteert, ende in gevalle hem  ( 143 ) hem dies aengaende eenige fwarigheydt: maeckt wierde, dat hy daer van de Stat foude adverteren, omme alfdan verder geda te werden foo men bevinden foude te 1 hooren. "DY den Advocaet de Gedeputeerden v Delf, Leyden , Amfterdam ende Goi gevraeght zijnde, of fy bereydt waren ai woort te geven op de verfochte recomper van de Weduwe Vrancks van der Hoevei daer van dickwils henluyden vermaen gedai was, feyden daer toe niet bereydt te zijl maer fouden daer van rapport doen, om ( de naefte Daghvaert haer antwoordt inne mogen brengen. Den 10 October 1551. TDY den Advocaet de antwoordt, nopenc de principale fake, daer op deDaghvaei befchreven was, gemaeckt zynde, ende b den Heere van Goudriaen , die van Doi drecht, Delf, Amfterdam ende Gouda gev fiteert, heeft de felve mijnen Heere van Bc veren (volgende fyne begeerte , daephs t vooren gedaen) by gefchrifte onderteyeken gelevert, in forme foo die by hemterprefenti van de voorfz Staten by monde gedaej was. Den 17 November 1551. CToffel Harmanfz , Bode, gegeven advi: ^ op een Ordonnantie van twee en twintigl dagh , tttt> den 9. Oaober. en en >e- an Berosda re'ide de verfochte r- recom l*e penfevan 1 , deWedu;|j we van j Vranck ' van der 'P Hoeven. ;e den ro. October. e De ant.j. woort van de Y Staten '- aen den '. Heere ,_ vanBeve„ renbygeu fchrifte t gelevert. 1 den 17. Novemb, ' Advis op 1 een Or-'  isst- den 17' Novemb. donnan tie van den Boode Chris toffel Harmens, van twee en twintigh daggelden. * BI. 10. fiaglt- C 144 ; lagh-gelden, uyt faecke dat hyop den vijfden Dótober te vooren, ter begeerte van die van' Amfterdam, door mijn onthiet gereyst is nae Bruifel, omme te recouvreren Copie van de [kicken ende Munimenten, daer toe die van Over-Yffel, als Eyffchers, hen refereren in feeckere hare Schriftuyren, ende by hen onder fekere Letteren geprocudeert zijn, ende voorts gebracht heeft de Regeerders van Amfterdam, ende dat boven de negen guldens ende acht ftuyvers, by hem gedebourfeert voor de voorfchreve * Copien , wefende authenticq , ende tot een en twintigh toe in getale.  C M5 ) Daghvaert, gehouden in den Hage, Den 4. December 1551. PR iE SENTEN. »5Sr tien 4. Decemb. Bouwen Willemfz van Drcnkwaert. ende Mr. Willem Schonch Van Dordrecht, Mr.Lambr echt jacobfz*, Van Haerlem. Dirck Duyst, Burgermeefter, ende Huych van Eynde, Van Delf. jonge Dirck janfz , Burgermeefter, ende Mr. jacob de Milde, Van Leyden. Mr. Hendrick Dirckfz, Burgermeefter, ende Pieter Cantart, Van Amsterdam, jan Dirckfz 't Hoen , Burgermeefter, ende Gif hrecht Jan Aertfz, Burgermeefter, Van der Goude. Op de vifiteringe van de antwoordt, by den Advocaet gemaeckt op de eysfchen van die van Vrieflandt , ende Over-Yffel , roerende 't visfehen in de Zuyder-Zee. BY den Advocaet de gelegentheydt van de voorfz fake, ende de Proceduren, in November 1550. by de Commiffariffen tot Utrecht gehouden, ende wat eyffchen by die van Vrieflandt en Over-Yffel genomen waren, verhaelt zijnde, mitfgadersdat by Appointement van den Secreten Raedt geappointeert was, dat partyen aen alle zyden fouden hebIII, Deel, K ben Gecommitteerden tot het vifiteren val} de antwoord: , by den Advocaet, gemaeckt oj3 de eys-  1551. tien 4. Decemb. t fchen van j. die van , Vries- * Jandt en- ( de OverYffel, roerende < 'tviffchen ' indeZuy- £ der-Zee.; j ! J i ( 1 Twee Placaten in denj Lande van Hollantgepubliceert , 't eene verbiedende den uyt- C 140 ) en vifie ende Copie van des anderen Schrifayren, ende dat de voorfz van Hollandt ouden mogen nemen conclulie contrarie en[e pertinente jegens de conclufie van de voorfz ran Vrieflandt, ende voorts elck in fijn regard mogen wederleggen ende debatteren elccanders Gefchriften, daer by fy fullen moen voegen fekere tiltren ende Munimenten, lis hengoedtdunckenfal, &c, ende dat volgende dien den Advocaet de voorfz antwoordt remaeckt hadde, begcerende daeromme, dat 'yluyden eenige committeren fouden, die de voorfz antwoordt ende alle de andere ftucken /ifiteren ende doorfien fouden; foo hebben le voorfz Gedeputeerden daer toe gecommit:eert den Advocaet, de Penfionariflen van Haerlem, Leyden ende noch een van Amfterdam, ende heeft den Penfionaris van Haerlem alle de voorfz ftucken nae hem genomen, om die te doorfien, ende alfdan met de felve hem te vinden by den Penfionaris van Leyden, ende van daer by den Advocaet, omme by hen gelijckelijck alle de ftucken doorfien te werden, ende indien fy eenige fwarigheydt bevonden, op de naefte Daghvaert de Staten daer van rapport te doen. BY den Advocaet, ter begeerte van die van Amfterdam de voorfz Gedeputeerden vertoont zijnde, boe dat onlanghs in den Lande van Hollandt gepubliceert waren twee Placaten , daer van het eene was in dato den negenden October , inhoudende verbot, van geen Munitiën van Oorloge uyt defe Landen ° $e  C i47 ) te mogen voeren , onder welcke Munitiën Van Oorloge gecomprehendecrt waren Peck, Teer, Ruet, Leer, Mallen ende Sprieten; ende het andere, in dato den negen en twintighften der felver maent, October, inhoudende gebot, dat men geen Goederen uyt de Landen van * de Keyferlijcke Majefteyt van herwaerts over en foude mogen voeren , ofte in de felve Landen brengen, dan mits betalende den Twee-hondertften penningh van dien; ende hoewel het voorfz laetfte Placaet, ende oock de Inftruclie van de Gecommitteerden tot den ontfangh Van den voorfz Twcehondcrtftcn penningh, admitteerde defe Landen van herwaerts over malkanderen alle Koopmanfchappen mochten brengen ende fenden, fonder gehouden te wefen den voorfz Impost te betalen, foo pooghden nochtans de voorfz Gecommitteerden dagelijcks te ontfangen den voorfz Tweehondertften penningh van de Goederen ende Koopmanfchappen, by die van Geldcrlandt, Vrieflandt, Over-Yffel ende Groningen in defe Landen gebracht, ende weder reciproquelijck uyt den Lande van Hollandt in den voorfz Lande van Hollandt, ende dat onder deckfel van die van Gelderlandt, Vrieflandt, Over-Yffel ende Groeningen geen Erf-Landen, maer geconquefteerde Landenwaren, hoewel 't voorfz Placaet houdt de daufule , uyt de Landen van herwaerts over , daer onder immers de voorfz Landen oock eecomprêhendeert zyn; ende alfoo 't felve Was tenderende tot annihilatie van de Negotiatie enK 2 de Hit oen 4. Decemb. * BI. 11. voer van Munitiën van Oorloge, en het andere, dat men geen Goederen in eh uyt de Landen 1 van herwaerdts over fal voeren, dan betalende den Tweehondert-1 fttn penning van die«.  I5SIDen 15. Decemb Beroerende he rapport van de Gecommitteerden van de Staten, de welke infpeftie genomen hadden , waer men bequamelijckst tot gerief van de reyfende Manende Koopman, naer Brabandt een hooft foude mogen leggen. * BL 13. C 152 ) ten waer men be- Man naer Brabandt quamelijkst tot ge- een Hooft foude rief van den Koop- mogen leggen, man ende reyfende BY den Advocaet verhaelt zynde 't inhouden van 't verbael, by cie voorfz Gecommitteerden op'de voorfz plaetfen gemaeckt , ende het inhouden van dien geverifieert hebbende by de Caerte daer toe dienende , foo hebben de voorfz Gedeputeerden, naedien hen by den Advocaet oock verhaelt was feker inhouden van Memorie van de Burgermeefters ende Regeerders der Scede van St. Geertruydenberge, by de welcke de felve verklaren, dat men binnen de voorfz Stede tot allen tyden vinden fal goedt Gercedtfchao van Wagénen ende Paerden , omme alle Perfonen terftondt te voeren nae Antwerpen , Mechelen ende elders; Soo hebben de voorfz Gedeputeerden , eerst afgeflagen hebbende 't nieuwe Landt van Gaftel , omme daer een Hooft te doen maken, nae lange disputatie, waer 't bequaemfte, oirbaerhickfre enprofijtelijckfte foude wefen voor denreysbaren Man , fijn pafiagie te nemen of over St. Geertruydenberge, of over de Swaluwe, ecndrachtelijck gerefolveert, dat voor ende al eer eynteiijcke conclufie dies aengaende genomen foude werden, die geene die gecommitteert waren geweest, omme te belichtigen* ende infpeftie oculair te nemen van de voorfz twee plaetfen, te weten de Swaluwe ende 't nieuwe Landt van Gaftei, t ielve oock gedaen hadden, hen weder fouden vm0 den  ( 157 ) vollen gecontenteert was, ende dat de voorfz Weduwe te dier caufe niet en behoorde toegeleydtte werden, en indien fyhaer pretenfe recompenfe met recht wilde vervolgen,fouden hare Majefteyts recht moeten defenderen. "DY den Advocaet verhaelt zijnde, hoe dat, achtervolgende feker verfoek, by de Weduwe Vranks van der Hoeve by Requefte gedaen, dat in wylen hare Mans generale Rekeninge by erreur te veel ontfanghs gemaekt was van de fomme van drie en dertigh ponden negen fchellingen , foo waren by de Staten gecommitteert Mr. Cornelis Suys, Reyer van der Does en hy Advocaet, omme te doorfien de Articulen van de Rekeninge, dienende op de voorfz fwarigheydt, de welcke oock de felve gevifiteert hebbende, hadden bevonden, dat de voorfz Weduwe in haer Mans eerfte ende laetfte generale Rekeninge van den Impost ende laetften Tienden penning, foliis 9. en 10., ontfangh gemaeckt heeft by erreur foo w el van de drie fommen, die men de Ontfangers particulier tot Medenbiick, Monnickendam en Muyden fchuldig gebleven is, by flote van hare eerfte Rekeninge van den voorfz Impost, als van de fomme, die fyhet Landt van elcks fchuldigh gebleven zijn by flote van hare tweede Rekeninge, daer inne fy elcks geprofiteert hebben in uytgeven 't rest van de voorfz eerfte Rekeninge, ende dat daeromme gelijcke fomme weder komt te profiteren van 't Landt van Hollandt, * fy daeromme te vreden waren, dat de voorfz Weduwe gepalfeert foude werden Ordonnantie ï$5r•den 15. Decemb. Erreur van te veel ontfangh gemaeckt in de Rekeninge van Vranck van der Hoeven , ter fomme van drie en dertigh ponden negen fchellingen. * BI. :s-  I5SIden 15. Decemb. Requefte van den Bode Coenraedt Janfz, en vanReyer Willemfz Requefte van Vrank Boot, om te hebben betalinge van fijn Salaris. C 358 ; tie op den Ontfanger van 't gemeene Landt tot de voorfz fomme , foo hebben de voorfz Gedeputeerden gerefolveert, dat fy niet en konden verftaen, fulcken erreur gebeurt te mogen zijn, nadien de voorfz Rekeningen over lange wel rijpelijck gefloten waren, ende daeromme gecommitteert hebben Mr. Huych van Eynde ende Jacob de Milde , omme de voorfz Rekeninge noch eens te doorfien , hoewel de Gedeputeerden van Leyden verklaerden , dat fy wel te vreden fouden wefen met de verklaringe van de voorfz Gecommitteerden, als hen op 't ftuck van de Rekeninge wel verftaende. f~\P 't verfoeck, by Coenraedt Janfz, Bode, by Requefte gedaen, dat hy wel foude willen bedienen 't Officie van Bode van 't Landt; mitsgaders op de Requeste van Reyer Willemfz, daer by hy verfochte recompenfe ofte gratuiteyt, van dat hy twee jaren ert drie maenden op de Voorpoorte in den Hage , ter contemplatie van de Staten , gevan-< gen gelegen hadde, hebben de voorfz Gedeputeerden elcks in den haren genomen rapport tot op de naefte Daghvaert. T/>Vn gelijcken hebben fy oock rapport * genomen op het verfoeck byMr. Vranck Boot gedaen, omme te hebben betalinge van fijn Salaris, in 'sLandts faecken verdient, fonder te willen ofte te weten verklaringe by fpecifieatie te doen van het geene wes hy verdient hadde , als daer van geen Register gehouden hebbende, ende mitsdien fteïlende  C 159 ) 't felve tot discretie van de Staten , ende dat op de naefte Daghvaert. -V Yn by de voorfz Gedeputeerden, omme ^ te vervolgen het proces, hangende voor den Grooten Rade tuffchen die van Woerden , ende de Staten met hen gevoeght, Eyffchers, jegens eenige Dorpen, Verweerders, roerende de Brouweryen op 't platte Landt, gecommitteert een van Leyden ende een van der Goude. "DY de Gedeputeerden van Dordrecht , -L' Gouda ende den Advocaet, achtervolgende hare voorfz Commiffie, de voorfz Gedeputeerden van St. Geertruydenberge gevraeght zijnde, tot wat prijs ende loon fy fouden willen befchicken een Wagen, foo wel op Antwerpen als op Mechelen, voor Luyden van eeren, die een Wagen alleen fouden begeeren, hebben verklaert, dat fy altoos de voorfz Perfonen, voor haer tweè'n, driën ofte vieren, reyfende na Antwerpen, ofte van daer weder tot Bergen komende, een Wagen fullen doen hebben van Bamiffe tot half Maert voor agt en dertigh ftuyvers, ende van half Maert tot Bamis voor dertigh ftuyvers, ende op Mechelen oock gaende ende komende, van Bamiffe af tot half Maert, voor vijftigh ftuyvers, ende van half Maert tot Bamiffe voor veertigh ftuyvers, het zy of de felve Wagens twee ofte drie Pacrden inne gefpannen hebben. Ten anderen , gevraeght zynde, of fy hen fouden voorüen van drie of vier Sweenhal- fen, , rsst' den 15. Decemb. De fes groote Steden gevoegt met die van Woerdea Voor wat loon die van Geertruydenberg hars Wagens naer Antwerpen en Mechelen fouden willen Latenvaren. met noch andere poinclen ende andere dris Articu len, hier nae volgende.  I55Iden 15 Decemb. , < < ] 1 * BI. 16. i Ordonnantievan dertig dag-gelden voor den Advecaet. C ióo ) sn, tot gerief van de reyfende Man, heben verklaert, dat fy fullen doen maken rie kleyne plat-boomde Schepen, voor enIe achter gewrongen by forme van Henden, lie elcks merckelijck fullen mogen voerert wintigh ofte vijf en twintigh perfonen. Ten derden , gevraeght zynde, of fy oock larenDijck, van de Stede af tot de Steenden toe , fulcks fouden willen doen maken, lat de felve tot allen tyden van den jare ■ijdtbaer foude wefen, hebben verklaert, te /reden te wefen de felve fulcks te doen maten, ende tot allen tyden te onderhouden. * Ten vierden, gevraeght zynde, of Schout, Burgermeefters en Schepenen ende Raedt ier voorfz Stede 't inhouden van defen , mde van hare principale Memorie, de Stalen gelevert, fouden willen beloven tot alten tyden te volbrengen ende te doen onderlouden, fulcks dat daer inne geen faute en foude vallen; hebben, niet willende 't felve over nemen, begeert daer van in den haren rapport te doen, ende en twijffelden niet, of de voorfchreve Burgermeefters ende Regeerders en fouden met den eerften den Advocaet van den Lande van haer wedervaren adverteren , ende oock ter naefter Daghvaert hen by de Staten in den Hage vinden. HEbben de voorfz Gedeputeerden den Advocaet geaccordeert een Ordonnantie van dertigh Dagh - gelden , ter caufe van de reyfe, by hem gedaen, eerft den tienden Julii i5S*o. na Turnhout by de Majefteyt ' van  C 16* ) van de Konifiglnne. Noch den twintighften der jfélver maendt nae Ter Veere by den Heere van Beveren, roerende de Haringhvaert. Noch den vier en twintighften November in 't felve Jaer na Utrecht, roetende de Viifcherye in de Zuyder-Zee. TTEbben fy geaccordeert Frederick Ottefz ±x tot Délf, Joost Janfz, Burgermeefter van Rotterdam, de Weduwe van Mr. Gerrit de Bruyn, eeh Ordonnantie Van elcks" fes dagen , van dat fy met den Advocaet den 20. Julii 1550. mede na Tet ~ Veere gereyft zijn. Den 27 December 1551; T>En ick gereyft met de Staten na Brugge,' omme te hooren de propofitie , daer op fy befchreven waren, e^de te vervolgen de voorfz andere twee poinóten. Finis, Anni 1551» ÜL Deel % VER- 155 ï den 15 Decemb- Ordon- nantie voorl'rederich Ottelz,; cu m focus,' elcks van fes dagen. den 27 . Decemb. Reyfe. van den Advocaet met de Staten naer Brugge.  C 1-55 ) by den Heere van Roux , den Praefident • van den Raede van Staten en Secreten Rade , ende den Hofraeefter de Harlaix gehoort , ende de Majefteyt van de Kon. rapport gedaen was, foo hebben die van Brabant het vooriitten geobtineert. Den fevende dito. BY de Gedeputeerden van Hollandt de particuliere propoiitie gedaen zijnde by monde van den Praefident Viglius, en dat naderhant de Majefteyt van de Koninginne 't inhouden van dien mede' verhaclden, daer by voegende de groote moeyte, arbeyt ende deligentie die fijne Keyferlijcke Majefteyt en fy gedaen hadden omme defe Landen te defenderen, ende te praeferveren jegens alle invafien van de Vyanden , heeft d'Advocaet in het doen van de antwoorde Sijne Keyferlijcke Majefteyt, en Hare Majefteyt daer van hooghlijck gedanckt, verfoeckende dat Hare Majefteyt gelieven wilde daer inne te continueren; ende verklaerden voorts dat fy • van alles goedt ende getrouw rapport fou^ den doen; verfoeckende tot dien eynde copie foo wel van de generale als particuliere Propofitie; ende overmidts het jegenwoordige fayfoen en tijdt, ten minften den tïjdt van een maendt, omme hare antwoorde we, der inne te brengen , 't welck hun by de Majefteyt geaccordeert is. L a Den 1552. den 7. [ansarii. üen 7. dito. Particuliere pro.politie, gedaen bymonde van den Prrefident Viglius,  1552. den 8. Januarii, C 166 j Den acht ft en dito. Staet var het inkomen var SijneRey ferlijcke Maiefteyt, en de van d< laften daer tegen, * BI. 3- Middelen by de Staten te adviferen, omme de geëyfchte Bede te vinden, benevens de antwoorde van de Gedeputeerden. TLTEeft den Stadthouder door lafte van de Koninginne de voorfz Gedeputeerden doen lefen een ftaet van alle de inkomften van Sijn Keyferlijcke Majefteyt, foo wel van de Domeynen , Beeden , Importen op de Wijnen , Laft-geidt ende anders , mits* ; gaders van de laften die Sijne Majefteyt weder daer tcgens te dragen hadde van Ruyteren, Knechten, Garnifoencn, Munitiën van Oorloge, Fortificatiën, Toeruftingen van Schepen van Oorloge, ende anders; is bevonden dat 'c uytgeven van den jare vijfthien hondert een en vijftigh ende de kosten meer dan 't inkomen belopen over de . . . guldens, */^vOck heeft de voorfchreve Stadthouder , ^door bevel als vooren, haerluyden voorgehouden , dat fy by maniere van communicatie fouden adviferen een yegelijck een égael middel, daer mede men de geëyfchte penningen over alle de Landen foude mogen vinden ; waer op de voorfz Gedeputeerden , naer voorgaende communicatie , voor antwoorde doen geven hebben, dat 't felve niet doenlijck was, overmits de natuyre van den Lande divers is, ende dat mogelijck oock haer advis by de Staten niet en foude geadvoyeert werden , verklarende voorts dat van noode^ was foo veel Schepen van Oorloge te equiperen, dat de Navigatie en Negotiatie haer loop ende cours mochte heb* ben j of anders foude mede cefferen de Drap- pe-  ( -<57 ) perye ende alle andere Neringen, ende foude mits dien de geëyfchte Petitie niet opgebracht mogen werden; mede reguard nemende op de groote lasten van de Dyckinge; maer in gevalle de voorfz Beede wat mochte gemitigeert werden , fouden veel doen omme vruchtbare antwoorde inne te brengen, begeerende dat hy 't felve Sijne Majefteyt den Koningh foude willen aengeven, 't welck hy acngenoinen heeft te doen. Den thienden dito. Evraeght zijnde by den Advocaet wat antwoorde de Majefteyt de Kon., op het geene voorfchreve is, hadde doen geven, feyde dat fy tot geen mitigatie en mochten verftaen, mits de groote nootfaec-' ke ende lasten van den Oorloge, ende daer-! omme haer naerftigheydt, ende fulks rap-] port doen fouden, dat de geheele Petitief geaccordeert mochte werden: Ende aengaen-1 de de Equipage van de Schepen van Oorloge , zeyde, dat overmits de groote exceffive koften van dien, daer mede noch een feeckeren tijdt getoeft mofte werden. Viff Ede is op de voorfz Requefte ende Do- R •*■*-*■- leantie voor Appoinciement gefteldt: t( De Kon. heeft hier op voorfien, foo 0 de Supplianten vernemen fullen mogen lby de Copie van de Brieven, hier op geëxpedieert , dewelcke hun gecommuniL 4 ceert 1552. den 8. Januarii, den io. dito. Geen mitigatie te mogen 3oen, )vernidts de roote aft van en Oor- 3glj. Dnoincraent p üe doantie.  ( -7- ) OP den voorfz dage is by de voorfz Gedeputeerden, ter Daghvaert befchreven, naer voorgaende communicatie, genocghf icm eendrachtclijck gerefolveert nootfaeckelijck te wefen, tot praefervatie ende verleeckertheyt van de Schepen, willende komen in 't gat van de Maze , de voorfz Kaep en Vuyrboet te verfetten, alfoo defelve als nu niet propicelijcken en ffcaet: Maer alfoo de voorfz Gedeputeerden niet gefien en hadden feecker Placaet en Ordonnantie, dewelcke die van den Briele hebben, daer by fy gehouden zyn de voorfz Baecke ende Vuyrboete te maecken ende te onderhouden , foo hebben fy daer van begeert Copie , en elck in den haren rapport genomen, omme te refolveren tot wiens koften de voorfz Baecke en Vuyrboet verfet foude werden, en weder alhier in den Hage in da Herberge te wefen den vierden Februarii naeftkomende , waer van d'Advocaet mijn Heeren van den Raedt geadverteert hebbende, zijn daer mede te vreeden geweest, dan belasten den Heere van Alfendelft den Advocaet , dat hy de voorfz Gedeputeerden foude feggen, dat men die van Gouda en Purmereynde niet meer en foude doen befchrijven, mits dat fy fonderlinge met de voorfz Baecke en Vuyrboet niet gcprofiteert noch verbetert en waren, en altoos te vreeden waren te agnosceren 't geene by de andere Gedeputeerden gerefolveert foude werden , 't welck d'Advocaet gedaen heeft. * Dagh- 1552. den 15. Januarii.  IS5den 12. Januarii. '* BI. 5 De Heeren van Eg- mont, Af endelft, Goudriaen, Dnvenvoirde, Mathmes, Obdam, Lockhorft, ende Otto van Egmont, Van wegen d'EDE- len. Willem Bouwenfz, Pieter van Beveren, Heyman Adriaenfz, Mr. Claes Bartholomeufz, ende Mr. Willem Schoock , Van Dordrecht. Mr. Pieter van Foreeft, Burgermeefter, ende Mr. Lambrecht Jacohfz, Van Haerlem. Vranck Pieterfz, Bur¬ germeefter, ende Huygh en jacob van Eynde, Van Delf. Gerrit Beuckelfz, Burgermeefter , ende Mr. Jacob de Milde, Van Leyden. Dirck Hillebrantfz , Burgermeefter, ende Mr. Floris van Hoegaerden, 1 Van Amsterdam. jan Dirck ,t Hoen , Burgermeefter ende Witte van derHenne, Van Gouda. Omme antwoorde te refolveren, die men geven foude op de Propofitie van twee hondert duyfent guldens, by Sijne Majefteyt de» ( m ) * Daghvaert, van de Staten van Hollandt gehouden in den Hage. Den ia Januarii 1552. PRESENTEN.  C 173 ) 4 den fevenden Janna- en de andere helft ^ rii gedaan; te beta- St. jans Mijfe,bey- len ff eene helft in de de naeftkomende. maent van Maert, DEn Voorfz twaelfden Januarii tJy Suys als Commilfaris de voorfz Gedeputeerden verklaert zijnde , hoe dat hy hem . hielde indachtigh van 't inhcuden van de generale en particuliere Propofiticn, mitsgaders van 't geene dat de Majefteyt mon^delingh daer by gevoeght heeft, dat daeromme fyluyden , om die redenen aldaer verhaelt, fulcks fouden willen refolveren, reguard' nemende op de nootfaeckelijckheyt van de faecke, dat de verfóchtc Petitie geaccordeert mochte werden, foo hebben de Edelen eerft overgeleyt dat die voorfz Petitie foo exceffif is, en dat van die van Hollandt op de helft nae foo veel geëyfcht werdt als van die van Brabant, daer in voortijden fyluyden ten alderhooghftcn niet meer gewoon zijn op te brengen dan een derdepart van die van Brabant, hebbende noch tot haren hulpe die van Zeelandt 't welck immers te feer exfeffif is , ende geen apparentie en heeft : Hebben mede overleyt de groote laften en koftcn die 't Landt jegenwoordigh moet dragen , overmidts den inbreuck en ontrampeneeringe van de Dijcken, al dewelcke men niet en fal mogen repareren , noch in den eerften ftaet brengen met de fomme van fes honderdt duyfent guldens: Hebben insgelijcks Ier contrarie aenfehouw genomen op de groo- *55» en 12 iftuariü  1552 den i4 ]«nuarii. * BI. 6. C 174 ; groote toeruftingen van Oorlogh en aenflagen die den Koningh van Vranckrijck met fijn Geallieerde in meeninge is te doen op defe Landen, om defelve gantfchelijck te vernielen en te niet te brengen , en dat daeromme van nooden is geldt gevonden te * werden, in fulcker voegen en quantiteyt, dat alle defelve befchermt fouden mogen werden , en byfonder ter * Zee, op dat de Negotie en Navigatie haer cours en loop mach hebben, fonder dewelcke 't Landt van Hollandt de beeden en fubventien niet en fouden mogen furneren: Hebben oock overgeleyt ende verklaert datter zijn vier Middelen daer by men gewoonlijck is te vinden de Beeden in Hollandt, als by de Schiltale, by den Impost, by 't Margengelt, en by den Thienden Penningh , ende alfoo den Impost van de Wijnen en Bieren niet heel veel heeft uytgebracht, en dat 'er in de Colleótatie van dien veel exceflive kosten vallen, dat als nu, overmits den inbreuck van 't Mergengelt, niet en fouden mogen eyffchen, alfoo van die Landen , als nu innegebroocken, de naefte twee of drie jaren geen Vruchten konnen nochte ontfangen en fullen werden, en dat men de Colleflatie by den Thienden Penningh behoorde te referveren tot een refugié en uytterlte noodt, foo hebben fyluyden gerefolveert en van advife geweest, des gevolgh hebbende van den anderen; dat reguard nemende dat die van Hollandt niet gewoonlijck en zijn meer op te brengen dan 't derdepart van die van Brabant, ende oock op de voorfz lasten die  C 175 ) fy dragen moeten, ter caufe van den voorf2 inbreuck, men voor defe reyfe Sijne Majefteyt foude mogen accorderen de fomme var veertigh, vijftigh of feftigh duyfent guldens, te vinden hondert duyfent guldens op de Schiltalen, en dat de Steden haer gratie in de voorfchreve fomme fouden vinden, elcks in den haren, by capitale Impofitie, ftellingen van Haertfteden, verhooginge van den Excijs of anders, als fy dat fouden konnen adviferen, en dat de refte gevonden foude werden by verkoopinge van Renten, wel verftaende dat men een partye van de voorfz refte , te weten van thien, twaelf of veerthieft duyfent guldens, foude vinden by Leeninge van eenige Conventen, de macht daer toe hebbende, te betalen d'eene helft in 't eynde van Maert, en d'andere helft in 't eynde van Julii, en dat defelve penningen geëmployeert fouden werden tot defenfie van defe Landen, ter Zee en anders : De Gedeputeerden van Dordrecht, Haerlem , Leyden en Amfterdam, verklaerden genoegh by de voorfz Middelen, dat haerluyden niet mogelijck en was , overmidts den voorfz inbreuck, de geheele geëyfchte fomme op te brengen ; te meer, alfoo de Negotiatie, Navigatie, Draperye en andere Ne eringen , genoegh celfeerden; die van Amfterdam verklaerden mede, dat in veele voorgaende jaren de voorfz Negotiatie feer vergaen was, foo wegens den Oorlogh tegens de Franeoifen, die van Ooftlandt, die van Cleef, en die van Schotlandt, en dat die van Hollandt fedewt den Jare veertigh merc- 7 J5S-> den 12. Januarii,  flen 12. Januarii,; * BI. 7 C -70 > merckelijck getal van Schepen veflooreÜ hadden, en gedüyrende defen Oorlogh, meer dan dertigh groote Schepen, dan verklaren1 de voorfchreve vier Steden te vreden te wefen te accorderen de fo'mmè van hónderdt duyfendt guldens, die te vinden by de gewoonelijcke Schiltalen, en daer van te betalen de eene helft ten eynde van April, ende de andere helft in 't eynde van Julio, mits dat elck van de Steden daer inne genieten foude fulcken gratie, als fy genieten in de Extraordinaris Beede, ende dat defelve Penningen betaelt fullen werden loopens geldt, ende dat elck van henluyden beftaen fal, mits opbrengende fijn quote ende portie, fonder voor yemandt anders te betalen, ende dat defelve Penningen geëmployeert fullen werden tot defenfie van defe Landen; en foo verre noch eenig inbreuck gebeurde voor den verfchijndagh van den eerften termijn (dat Godt verhoede) dat fy ongehouden fullen wefen 't' felve op te brengen, insgelijcks oock ten tweeden termijn, foo verre voor den verfchijn-dagh van dien óock eenige inbreuke gefchiede: De Gedeputeerden van Delf verklaerden te perfifteren by haer Brieven van gratie en exemptie, hun ter oorfaecke van den grooten brant verleent, dan koften wel verftaen dat d'ahdere Steden haer portie niet en behoorden te dragen: De Gedeputeerden van Gouda . feyden , dat alfoo * by den Blixem hare' Kerk afgebrandt was, en dat fy befigh waren omme middelen te vinden defelve weder op te doen timmeren, tea eynde de Gods  C m j Gods-Dienft gedaen mochte werden, ende Vee! andere lasten te dragen hadden , overmits den inbreuck van Dijcken en anders haerluyden niet doenlijck geweest en was omme op de voorfz Petitie eyndelijck Refolutie te nemen; dan hoopten fulcken rapport te doen, dat fy wel last fouden krijgen hun met de anderen conform te maeckcn, welcke antwoorde by den voorfchreven Commisfaris Suys, en*oock de Edelen gedaen zijnde, verklaerde de voorfz Suys dat defelve antwoorde in geèndcr manieren die Maj. de Kon. aengenaem en foude wefen, immers verdachte dat Hare Majefteyt met de voorfz antwoorde van de Edelen niet te vreden en foude wefen, en dat hy fulcks geen last en hadde omme de voorfz antwoorde te ontfangen, maer dat de Gedeputeerden haer antwoorde felve mochten inbrengen, mits welke de voorfchreve Gedeputeerden van de Steden naer een weynigh communicatie verfochten rapport iri den haren, omme breder last te mogen krijgen , ende weder in de Herberge te wefen den acht en twintighften Januarii, 't welck haer by den Heere van Egmondt, Affendelfi en Suys geaccordeert is geweeft ; hier na met den anderen Communicatie apart gehouden hebbende op wat voet en middel fy rapport nemen fouden , hebben eyndelijck gerefolveert, dat fy rapport fotideri nemen omme confent te mogen dragen ter' fomme van 120000. guld'., te betalen de eene helft in 't eynde van April,- eft d'andere' helft in 't eyfit van Julio, feeyde haeftkèv HL Deel,- M den 22. ï Januarii.'  1552. den 22 Januarii. * Dagh- C 178 ) mende, te vinden de feventig duyfent guld. by de Schiltalen , en de dertig of twe en dertig duyfendt, wefende der Steden gratie, in de hondert duyfent guldens, by verkoopinge van Renten, die weder gelost fouden werden by feeckeren Impost op de Wijnen en Bieren, en de achthien duyfendt guldens by Leeninge , indien 't doenlijck ware, en indien niet, oock by verkoopinge van Renten, en voorts onder fulcke andere conditiën, als in haer voorgaende Refolutie hier vooren op de Petitie gedaen is, ende dat den voorfchreven Impost, foo wel vrye als andere, mede betalen fouden , fonder dat yemant eenige exemptie foude mogen pretenderen*  c -79 ; Daghvaert van de Staten van Hollandt, gehouden in den Hage. Den 29. en 30. Januarii, 1552. PRiESENTEN. De Heeren van Eg- tnont, Bredenroode j Affendelf t, Goudriaen, Lookhorst, ende Aelbrecht van Treflon- Van wegen d'Edelen. Willem Bowvmfz, Pieter van Beveren, Mr. Claes Bartholomeufz , ende Mr. Willem Schoock, Van Dordreeht. Mr. Pieter vanForeefi, Burgermeefter, ende Mr.Lamh'echt Jacobfz, Van Haerlem. Michiel Jarl'z, ende Huyg van Eynde, Van Del1\ Gerrit Beuckelfz, Burgermeefter , jonge Dirck Janfz, Burgermeefter, ende Mr. Jacob de Milde * Van Leyden. Dirck Hillebrandtfz, Burgermeefter, Pieter Cantert, Sybrandt Ocko, ende Mr. Floris van Hooghaerden, Van Amsterdam. jan Dirckfz 'f Hoen, Burgermeefter, ende Witte van der Hoeve. Van Gouda. Omme antwoort te refolveren op de voorfz Petitie van twee hondert duyfent guldens, te betalen in twee termijnen» M 2 - De* 1552- den 29. Januarii. * bi, 8-  den 29. Januarii. 't Confent van hondert en vijftig duyfent guidens niet aengenomen by de Edelen cn Suys. ( 180 ) DEn voorfz negen en twintigften by den Heere van Affendelft uyt den naem van de Edelen weder verhaelt zijnde haerluyder voorgaende opinie, foo hebben de Gedeputeerden van Dordrecht, Haerlem, Leyden, Amfterdam en Gouda , naer voorgaende communicatie met den anderen gehouden, by d'Advocaet doen verklaren te vreden te zijn te accorderen hondert en vijftigh duyfent guldens, mits dat elck van haerluyden daer in foude mogen genieten fulcke gratiën als fy genieten in de ordinaris Beede; maer alfoo de felve Refolutie de Edelen nochteden Commiffaris Suys niet aengenaem en was, overmits 't felve confent niet uyt en mochte brengen hondert duyfent guldens fuy ver geldts , ende daeromme de Majefteyt de Kon. niet aengenaem en foude zijn. Soo hebben de voorfz Gedeputeerden op den dertighften dito gefamentlijck doen verklaren by den Advocaet, naer andere communicatie gefamentlijck gehouden , dat fy hun bevonden in groote fwarigheyt ende perplexiteyt, te meer, dewijl in de geëyfchte Petitie geplceght wierde groote nieuwigheyt, alfoo die van Hollandt van allen ouden tijden met die van Zeelandt in allé generale Petitiën niet meer gcëyfcht noch oock gecontribueert en hebben dan een derdendeel foo veel als die van Brabant: En alfoo die van Brabant niet meer geëyfcht en is geweest dan vier hondert duyfendt guldens, foo behoorde men den felven van Hollandt met die van Zeelant, dewelckc apart geëyfcht zijn geweest vcertigh duyfent Caroli guldens, niet hooger geëyfcht te  ( rft ) te hebben dan een derdendeet, bedragende voor die van Hollandt min dan hondert duyfent guldens: Doch geconfidereert de groote affectie en liefde, die fy altoos gchadt hebben, en als noch hebben tot Sijne Keyferlijcke Majefteyt, haren natuurlijckcn Prince ende Heere, die * fy altijdts gefubmittcert hebben naer haer uytterfte vermogen, verftaen dat fy in de voorfz Petitie niet geheel ledigh en behooren te ftaen , en daer by econlidcreert de groote, fware exceffive onkosten die fy te dragen hebben, door de tempeest die geweest is den twaelfden en derthienden defer maent, foo dat in veele Quartieren de Dij eken ingebroocken , weghgefpoelt, veel Huyfen verdreven, en alle hare Beeften, als Kalveren, Koeyen en Paarden verlooren zijn, die groote fo ramen van penningen fullen koften weder te recouvreren; en dat dc arme Landtluydcn, in fulcke Poldersen Landen woonende, eensdeels verdroncken, en niet ter Wcrclt behouden en hebben, alfoo oock haer Gewas mede vernielt en bedorven is, daer af fy eenige Contributie fouden mogen doen, en die Landen die niet geinundeert zijn geweest, fijn fulcksbcfchadigt aen hare Dijcken, dat men die met fes hondert duyfent guldens niet en fal mogen repareren, foo die waren voor den tempeest: Nochtans doende foo veel in hun is, hebben tot profijte van Sijne Keyferlijcke Majefteyt, geaccordeert de fomme van honderdt duyfent guldens, vry geldts, die ommegcflagen en gegadert fullen werden in manieren hier na verklaert; te weten, dat vier M 3 vun 155" Jen 2(y, [anuflrii. * BI. 9  155*' den 29. Januarii. 1 ( 182 ) van de voorfchreve groote Stedep, als Dordrecht , Haerlem, Leyden en Gouda daerinrie genieten fullen alfulcke gratie als fy gewoon fijn te genieten in de ordinaris Beede , wanneer over Hollandt ommegeflagen foude werden hondert en vijftigh duyfent guldens, niet tegenftaende dat dit confent hem niet en extendeert dan tot de voorfz hondert duyfent guldens , fuyver geit, en 't gunt dat als dan in de voorfz hondert duyfent guldens gebreecken fal, en by de Staten geöftimcert werdt te beloopen fefihien duyfent drie hondert derthien ponden achtien fchellingen vier grooten, van veertigh grooten 't pont, als die van Delf opbrengen fouden haer portie, fullen defelve apart tot furniffement van de voorfz hondert duyfendt guldens ommegeflagen werden over de kleyne Steden-ende platte Landt, alleenlijck fonder de voorfz groote Steden daer af yet te mogen eyffchen; dan die van Gouda verklaerden goede reden te hebben, om hen van 'tvoorfz confent eensdeels te excuferen, mitsdien dat fyluyden niet alleen feer fober van Neeringe zijn , maer oock feer kleyne rijekdomme hebben onder hare Gemeente , uyt welcke Gemeente de penningen van haerluyder portie (gemerekt 3t ordinaris inkomen dat niet dragenen magh) gecolleéteert moeten werden , dat niet te min hare eenige verbrande Parochie-kcrcke nootfaeckelijck moeten weder optimmeren, ten eynde d^ngefetenen niet en vervreemden van Godtsdienst, De Gedeputeerden van Amfterdam hebben insgelijcks geconfenteevt in de voorfz hondert duyfent guldens, ' ' " "" ' die-  C ) die fy voor haer portie opbrengen fullen, fonder te genieten eenige gratie, metexpresfe proteftatie dat alle de voorfz Staten verftaen de een voor den anderen niet te willen gelden, a's oock met fexpreffe proteftatie en dat de penningen van yder , voor foo veel als nootfaeckelijck is ,• eerst geëmfullen werden tot defenfie en be(cherminge van den Lande van Hollandt,foo •wel te Lande als ter Zee, fonder dewelcke henlieden niet mogelijck en foude wefen te contribueren , te betalen de voorfz fomme een< helft ten uytgaen van de Macnt van April ••.komende, ended'anderehelft voor het uytgaen van de Maent van Julio, welverftaende , dat indien voor eenige van de verfchijn-dagen eenige verdere inundatie ofte last aen de Dijcken gebeurde , of datyemant van haerluyden by de Vyanden merckelijck befchadight wierde , ofte dat eenige Knechten, Guarden , ofte andere, geleyt wierden op 't platte Landt, fy als dan ongehouden fullen wefen dit confent op te brengen, maer fullen in dien gevalle daer van vry en exempt blijven, als niet geconfenteert zijnde, byfonderlijck, hoe dat de voorfzfes groote Steden elck haer portie in den haren fullen moeten vinden by verhooginge * van laften, impoliticn, capitael, verkoopinge van Renten , ofte anders, fulcks als een yegelijck van haerluyden in den fijnen bevinden fal gevoeghlijck te zijn, daer toe Hare Majefteyt de Koninginne haerlieden verleencn fal behoorlijck Oftroy. De Gedeputeerden van Delft hebben huniuyden geëxcufeert met de vryheyt van de Beede, foo wel ordinaris als M 4 ex- 1552. den 29. Januarii. * BI. 10.  ïS5«j den 29, Januarii, Den 29. Januarii. Proteftatie van den Prince van gaveren. ( 184 ; extraordinaris, by Hare Majefteyt de Koninginne haerluyden geaccordeert werde den tij t van twintigh jaren, die fy feggen noch cours en loop te hebben, daer by voegende haerluyder armoede , en de groote exceffive kosten die fy gedaen hebben , en noch dagelijcks moeten doen in 't folliciteren, door dien dat fy geen Vroetfchap en hebben , ende de electie van dien hen benomen is, en dat fyluyden geen vernieuwinge van Weth en hebben, en daer en boven door 't verlies dat defelve Stede fal moeten dragen by den ftaet en ordonnantie haerluyden Inlanghs t'huys gefonden. Den 29 januarii, 1552. "T)En Heere van Affendelft heeft ter prefen■ tie van de Edelen d'Advocaet gelevert feeckere fchriftelijcke Proteftatie , die hy feyde dat hy in fijn Regifter teyckenen foude , luydende van woorde te woorde aldus: Den Prince van Gaveren, Grave van Egmont, Banner-Hcere van Baer, &c. Verklaert dat hy in defe tegenwoordige Vergaderinge van de Staten 's Lands van Hollandt ende Vrieflandt, als daer toe verfocht zijnde , jegenwoordeiijck mede compareert, omme foo veel in hem is, als een goet en getrouw Vaffel fchuldigh is en behoort te doen, de Petitie van wegen Hare Majefteyt, nu in Januario. voorleden gedacp, naer fijn vermogen te helpen avanceren, behoudelijck, en met exprcffe proteftatie , dat hy in 't opineren en vt dragen van confent' niet en is in meenipgc yet te doen in prreju-  C 185 ) ditie van fijn recht, hem competerende uyt kracht van feecker contract, in den jare vijfthien hondert twee en twintigh tuffchen Sijne Majefteyt, en wijlenden Grave van Egmont fijn Heer en Vader gemaeckt, by den welcken den felven Grave van Egmont en fijne Erven en Nakomelingen, Graven ende Gravinnen van Egmondt, geconfenteert, geoótroyeert en geaccordeert is, omme van doen voortaen, en ten eeuwige dage te mogen heffen tot hare profijte, van de Steden en Dorpen , geannexeert aen 't Graeffchap van Egmont, de quote en portie van alle de Beeden die by de Staten van Hollandt'en Vrieflant Sijne Maje^ fteyt geaccordeert waren , ofte Sijne Majcfteyten Succeffeurs, Graven ende Gravinnen van Hollandt, fouden geaccordeert werden, mits by den Grave van Egmont voorfz, en fijne Succeffeurs , Graven en Gravinnen , de Keyferlijcke Majefteyt en fijne Graeffelijcke Succeffeuren, jaerlijcks uytgereyckt te werden de fomme van acht hondert ponden, tot veertigh grooten 'tftuck; als oock uyt krachte van feeckere Interpretatie en Declaratie , daer na by Sijne Majefteyt in den jare vijfthien hondert een en dertigh, öp den fefthienden Mey op 'tvoorgaende Contraét gedaen, daer by verklarende fijne genadige wille en intentie te wefen , ende geweest te hebben, ende foo verre het noot was, uferende van fijn M S fou- 1552. den 20. fanuarii,  1552den 29. Januarii. * BI. H. ( 186 ) fouverainiteyt, volle macht, authoriteyt en rechte wetenfchap, wel ende te recht van de faecke geinformeert wefende , wille als noch voor hem ende Sijne Majefteyten Succeffeurs, Graven en Gravinnen van Hollandt, Heeren en Vrouwen van Vrieflandt, dat den Grave van Egmont, doen wefende, *voor hem, fijne Erven ende Succeffeurs, ofte faecke hebbende, fouden mogen paifibelijcken ten eeuwige dage jouifferen en poffefferen van de voorfz Beden, fy waren ordinaris , extraordinaris, tot defenfie van den Lande, ofte van wat foorte of conditie die mochten wefen, fonder eenige te excepteren, ende dat in de Steden en Dorpen't voorfz Lrraerfchan van Egmont, endede felve Beeden te mogen heffen tot haren profijte, fonder verder gehouden te wefen Sijne Majefteyt, ofte Sijne GraeffelijckeSuccefleuren , onder deckfel van eenige Beede, van watnatuyredie wefen mochte die by de voorfz Staten Sijne Majefteyt geconfenteert fouden mogen werden , in toekomende tijden niet anders te betalen , ofte verder getravailleert ofte gemolefteert te mogen werden, maer dat hy Comparant in meenmge is ft confent gedragen zijnde) fijn goet recht voorfz, volgende 't voorfz Contract., Interpretatie, exprelfe wille ende beliefte van Sijne Keyferlijcke Majefteyt daer op gevolght, in fijn voorlz Graeffchap van Egmont te gebruyken, daer  ( i87 ) daer af hy Comparant wederomme expreifelijck protefteert, omme dies aengaende in fijn geheel en goet regt valt te. mogen blijven, verfoeckende van defe proteftatie Acte, ende dat by den Advocaet, tot confervatie van fijn goedt recht, geteyckent en hem gelevert te werden , omme het te ftrecken in tijden en wijlen, des noods zijnde, Den 30. Januarii 1552, /TvEr begeerte van Coebel de Staten by den Advocaet verhaelt zijnde dat hem niet mogelijck en was als nu fijn reeckeninge te doen van des Gemeene Lands Ommeflagen, alfoo hy met eenen moet mede fijn reeckeninge doen van de vijftigh duyfent Philips guldens, mijn Heere den Prince gefchoncken tot fijner Genade blijde inkomfte, dewelcke niet eer en foude mogen gereet vallen dan in de maendt van April, dat hem altoos belast is fijn reeckeninge te doen; ende alfoo daer als nu veel reyfen vallen fullen, foo van de Edelen als van den Advocaet, elck van de voorfz fes groote Steden op den toekomenden ommeflagh fouden willen opbrengen twee hondert Caroli guldens, foo hebben fylieden den Advocaet belast den voorfchreven Coebel te feggen , dat fy in geen m&eninge en zijn eenige penningen op te brengen, ofte tot eenen nieuwen ommeflagh te verftaen, ten zy dat hy eerft van alles fijne reeckeninge doe, ende dat hy daeromme hem daer toe met den eerften 1552- den 29. Januarii» den 30. Januarii, Dat Coebel fijn reeckeninge niet kan doen van des Gemene Lands ommeflagen, ter begeerte van de Staten.  C 197 ) veren , dat alhoewel die van Brabant en Vlaenderen mede geinundeert, en aen hare Dijcken befchadight waren, en des niet te min de geëyfchte Petitie geaccordeert hadden , feyden de voorfz Gedeputeerden van de vijf Steden, dat defelve niet te compareren en zijn by de fchaden door die van Hollandt geleden, aenfehouw nemende dat dc Landen van Hollandt rontom onder de Dijkagien lagh, en aen alle zijden aen hare Dijcken befchadigt zijn; dan de Gedeputeerden van Gouda verklaerden daer by, dat fy aenfehouw nemende op hare fobere Neeringe , de armoede van hare Gemeente, en de koften die fy moeten dragen om hare verbrande Kerck weder op te timmeren, meer doen dan fy vermogen. De Gedeputeerden van Delf perfifteerden by hare Brieven van gratie en exemptie, niet twijffelende, of Hare Majefteyt de Koninginne foude haerluyden het effect, van dien laten volgen. "VV7"Elcke antwoorde en refolutie by den *v Advocaet den Heere van Beveren gedaen zijnde, heeft'daer op doen feggen, dat die in geender manieren Hare Majefteyt aengenaem foude zijn, ende dat hy defelve niet en foude willen overfchrijven, temeer, alfoo daer nu noch twee nieuwe Conditiën by .gevoeght wierden , als van te betalen loopens geldt, en omme geëquipeert te hebben noch thien of twaelf Schepen van Oorlogh , hoewel hy hem laet duncken dat in de voorfz poinélen geen fwarigheydt vallen en foude , immers verduchte de voorfz StadtN 3 hou- 15=2 den 6. Febr. Antwoorde op de PÓi l'iÜL, HfiÜ denHetfre van Beveren gedaen , en 't gee ne !iy verdus daer op gefeydt heeft.  155* den 6. Febr. » BI. 16. C 198 ) houder, dat Hare Majefteyt de Koninginne niet te vreeden en foude wefen met het voorfz confent van hondert en veertigh, vijftigh of feftigh duyfent guldens; dat daeromme de voorfz Gedeputeerden, indien fy geen verdere laft en hadden, een kort rapport in den haren nemen fouden, omme vruchtbariger antwoorde inne te mogen brengen , ten eynde fy mochten ontgaen de indignatie van den Keyfer en de Koninginne, dewelcke fy gefchapen waren te incurreren, geen ander confent inne brengende; dat de voorfz Gedeputeerden een weynigh communicatie metten anderen gehouden hebbende, by den Advocaet hebben doen verklaren dat de voorfz nieuwigheden , laften van inundatie, en befchadinge aen de Dijcken, ceafatsie van de Negotiatie , Zee-neeringe, Haringhvaert , Viffcheryen, andere Neeringen, en den jegenwoordigen dieren tijdt, oorfaecke geweest waren dat fy geen verdere laft en confent en hadden konnen verkrijgen, dan waren te vreeden noch een kort rapport in den haren te nemen, omme te fien of fy verdere * laft fouden konnen krijgen, dan die van Leyden, Amfterdam en Gouda waren beducht, vermits de ceffatie van de voorfz Neeringen, geen verdere laft te fullen inbrengen. Welcke antwoorde van den Advocaet de voorfz Stadthouder verftaen hebbende, heeft 1 »éa verklaren dat hem mishaeghde , dat fy: niet williger en bereyder en waren Ha^ hjeft. in hare begeerte te accorderen, ém ten eynde blij eken mochte dat hy zijn ■ . ' uyt-  C 199 ) uytterite neerftigheydt gedaen hadde omme haer tot verder confent te brengen, belaste haerluyden weder rapport favorabel in den haren te doen , ten eynde hare antwoorde vruchtbaerder , ende fulks Hare Majefteyt de Koninginne eenighfints aengenaem mochte wefen, ende weder in de Herberge te wefen op Donderdagh naeftkomende den elfden defer maent. /^Ock is eendrachtelijck by de voorfz Ge^-^ deputeerden geaccordeert uyt de A&e van confent te royeren defe woorden, ende de refte, naer advenant van dien, van de felve honderdt vijftigh duyfendt guldens op te brengen in fuyver geldt, ende dat overmits de duyfterheyt en abfurditeyt van dien; ende zijn mede in de voorfz Acte gefteldt de voorfz twee claufulen , te weten, de geaccordeerde fomme te betalen loopens geldt, ende te doen equiperen tien a twaelf Schepen van Oorloge, en die te houden in de Noordt-Zee , en aen defe zijde van de Hoofden, op dat dc Negotie Ooftwacrts gebruyekt mag werden, "T\E Gedeputeerden van de fes groote Steden hebben verklaerdt hoe dat de Gedeputeerden van dc kleyne Steden, die alhier vergadert waren op den vijfden defer maent, volgende 't voorgaende accord, omme te refolveren op 't verfetten van de Kaep en Vuyrboet, op 't gat van de Maze, en tot wiens koften 't felve foude gefchieden, mits dat niemandt van Dordrecht, Delf, Leyden N 4 en 1552 den 6. Febr. Seeckere royeringe vanwoorden uyt d'Aótevan confent. 't Verfetten van dc Vuyrboet op't gat van de Maze, en de tot wiens kostenhet felve fom de geicliieden  *552 den 6. ebr. Verklaringe van denAdvocaet, wegens den eyfch van de Weduwe van Franck van der Henne. den ir. Febr. Vifitatie van 't Proces jegens Bekefteyn. C ?po ) en Amfterdam gecommitteert en was, ofte compareerden, den voorfz dagh weder uytgeftelt hebben omme in de Herberge te wefen den eerften Sondagh in de Vaften, op dat fy als dan mede Hare Gedeputeerden alhier mogen fchicken. T^Odem heb ick ter begeerte van Jooft Ja-: -L/ cobfz de Gedeputeerden voorfz verklaert, hoe dat de Weduwe van Franck van der Henne eyfch jegens haerluyden gedaen hadde , en dat hy hadde moeten nemen dagh om te antwoorden te veertien dagen, begeerende daer toe inftructie , welcke faecke fy, overmits d'abfentie van de Edelen,, uytgeftelt hebben tot de toekomende Daghvaert, Den li. Februarii 1552. TJTEeft den Advocaet met Mrs. Franck Boot en Bartholomeus gevifiteert 't Proces en de Calendrier van de Staten, Eyffchers in reconventie, en Verweerders in conventie, jegens Wouter van Bekefteyn, Eysfcher en Verweerder respeétive, en dat in abfentie van Mr. Jacob de Milde, mede daer toe gecommitteert zijnde, die gefchreven hadde niet te mogen komen, omme te fie'n wat productie van Getuygen dan van nooden fouden wefen te doen; ende is bevonden dat ?er produ&ie gedaen moefte wefen fulcks ende op de Articulen in de Calendrier geteeckent. % Dagh-  ( SOI ) * Daghvaert, van de Staten van Hollandt gehouden in den Hage. Den 12 Februarii 1552. PRiE.SENTEN. Febr. De Heeren van Beveren, Van Abbenbroeck, 'Affendelft, Van Goudriaen, Tref enge, ende Van Hardinghvelt, .Van wegen d'EüE- len. De Schout, Pieter van Beveren, Mr. Claes Bartholomeufz, ende Mr. Willem Scïwock , Van D0Rr,RECHTJoofl van Hillegom, Burgermeefter, ende Mr- Lambrecht Jacobfz, Van Haerlem. Adriaen Claefz, Burgermeefter, £imon Aertfz, ende Huych van den Eynde, N Van Delf. GerritBcuckelfz,Buv- germeefter, Jonge Dirck Janfz , Burgermeefter ende Mr. Jacob de Milde, Van Leyden. Mr.Hendrick Dirckfz, Burgermeefter, Jan Doenefz, ende Mr. Floris van Hoegaerden , Van Amsterdam. Jan Dirck 't Hoen , Burgermeefter, Gijsbert Jan Aertfz, ende Dirck Cornelifz, Burgermeefter. Van Gouda. Omme Refolutie te nemen van de antwoorde te doen op de voorfz Petitie van twee hondert duy fent guldens. 5 Ten 1552, den ii Febr. * Bh 17»  4en 12. lebr. ( 202 ) TEn voorfchreve Dage by den Heere van Affendelft, door onthiet en fchrijven van Hare Majefteyt de Koninginne geremonftreert zijnde, hoe dat Hare Majefteyt geadverteert wefende by hem ende Suys, dat de Staten van Hollandt, niet tegenftaende de groote nootfaeckelijckheydt , geen verder confent en droegen dan ter fomme van hondert duyfent guldens, vry en fuyver geldt, was daer van feer vervreemt; ende aengaende 't poinét daer de voorfz principalen op perfifteerden, dat men van hem nu eyfchte de helft van de geëyfchte fomme van die van Brabant, daer men foude bevinden dat van alle oude tijden van haerluyden, en die van Zeelant niet meer geëyfcht en was dan een derde-part van die van Brabandt, hadden tot wederlegginge van dien aen de Heeren van Beveren en Affendelft gefchreven, dat men bevinden foude dat de Staten van Hollandt in den jare vijfthien honderdt veertigh voor hare ordinaris Beede geconfenteert hadden de helft foo veel als die van Brabandt, van gelijcken in den jare vijfthien hondert vijf en veertigh, ten welcken tijde van die van Brabant voor drie jaren geëyfcht waren negen hondert duyfent Caroli guldens, en van die van Hollandt voor vier jaren fes hondert duyfendt Caroli guldens , 't welck oock genoegh was dc helft; en van gelijcken oock in den jare acht en veertigh, was mede genoegh van haerluyden de helft van die van Brabant geëyfcht, en daeromme hem als nu niet en behoorden te vervreemden , en te weygeren de geëyfchte Petitie te accorderen,  C 203 ) te meer alfoo die van .Vlaenderen, Arthois en Henegouwen , die dagelijcks de Vyanden in haer Landen, en mede groote fchade geleden hadden , aireede geconfentecrt hadden , dat daeromme fyluyden, omme te ontgaen de indignatie' van Sijn Keyferlijcke en van Hare Koninghlijcke Majefteyt, en ten eynde by Hare Majefteyt aen Sijne Keyferlyke Majefteyt goet rapport * mochte werden gedaen, fouden willen in de geëyfchte Petitie accorderen, "T\E Gedeputeerden van de fes groote Ste-1 den, na dat de Edelen verklaert hadden te perfifteren by haer voorgaende Refolutie, hebben begeert met den anderen hier op te communiceren, en nae defelve communicatie, hebben de Gedeputeerden van Dordrecht, Haerlem , Leyden , Amfterdam en Gouda den Advocaet belast voor antwoorde te feggen , dat noopende dat Hare Majefteyt de Koninginne poogde te wederleggen de groote nieuwigheyt die in defe Petitie gepleeght was, ende eerft by 't confent gedragen in den jare veertigh,* dat nooyt foo grooten Beede van haerluyden geëyfcht en was , dewelcke fyluyden , overmits Sijne Majefteyts prefentic, vigerende de Negotiatie, Haringhvaert, Vilfcherye, Drapperye, en alle andere Neeringen, en daer en boven wefende feer goeden tijdt, Sijne Majefteyt niet en hadden mogen weygeren, waer inne fy evenwel genooten hadden hare gewoonlijcke gratiën , fulcks men midts dien niet verftaen en mochte by haerluyden de helft van 155* den 12 Icbr. * Bl. 18. De State» perfifteren by haer voorgaende opinie, raeckende deBeedevan de voorfz hondert duyfent guldens, bydie van Hollandt op te brengen.  C 239 ) en Amfterdam geaccordeert dat defeive gevonden fullen werden by fulcke bequame en extraordinans middelen en wegen , als de voorfz Staten, of 't meerder van dien onderlinge fullen ramen en adviferen pro'fijtelijck en gevoeghlijk te zijn, en breeder als d Acte daer van zijnde, dat verklaert. gY den Advocaet de Staten vertoont zijnde, ter begeerte van de Regeerders van bcniedam , hoe dat een harer Poorteren, Cornelis Boenen, by eenen Poorter der Stede van der Veere, gedaghvaert was voorde Rechtert van de Admiraliteyt aldaer, omme te hebben reparatie van feeckere fchaden en intereffen die de voorfz Poorter fuftineerde hem gedaen te zijn in Zee, by den voorfz Cornelis Boenen , verfoeckende de voorfz Regeerders van Schiedam, dat alfoo de voorfz Cornelis Boenen daer in rechte getreden was, en dagh genomen hadde van beraet, de voorlz Staten hun fouden willen met hem voegen, gemerckt fy geenAdmirael en kennen , omme te contenderen , dat die faecke, mitsgaders Partyen , gerenvoyeert fouden werden voor die van den Gerechte van Schiedam , ofte voor den Hove van Hollandt, daer fy prefenteerden te recht te ftaen, en t gewijsde * te volkomen , foo hebben de 4 voorfz Gedeputeerden gerefolveert te vreeden te wefen hun te voegen, mits datter by den voorfz Cornelis gecontendeert iöude werden tot renvoy voor Stadthouder en Raede van Hollandt, en anders niet, 't welck «en Advocaet, Anthoris Willemfz, Burger- mees- den 19. Maert. Van de Dagh vaerdinge van den Poorter van Schiedam , wegens eeren Poorter van isr Veere. ; BI. 33.  1552. den 19. Maert. den 22, Msért. C 240 3 meefter van Schiedam, fulcks verklaert heeft, omme d'antwoorde daer naer te maecken. Daghvaert, gehouden in den Hage , Op den 22. Maert, 1552, PRvES E NTEN. Mr. Claes Bartholo- meufz ,• Van Dordrecht. M. Huyg van den Eynde, Van Delf, Jooft Janfz, ende Mr. Roelandtfz, Van Rotterdam, Jacob Danielfz, Van Schiedam. Jan Willemfz , Secretaris , Van Enckhuysen. Anthonis Aertfz, Van Vlaerdin- gen. Cornelis Reyntjes , Van Wormer* Andries Gerritfz, ende Dirck Nantefz , Van Grootebroéck, Cornelis Mathijfz, Van Veenhuysen, Anthonis Aertfz, Van de Heyde. Jan Gans, Secretaris.,- Van den Brielle. Omme te refolveren tot wiens kofte de Kaep en de Vuyr-boet ifi gat van de Maze verfet foude werden* TEn voorlz dage hebben alle de Gedeputeerden, behalven die van den Briele eendrachtelijck gerefolveert, dat, alfoo volgende d'Ordonnantie van Sijne Keyferlijcke Majefteyt, van date den twaelfden Februarii vijftien hondert feftien , na ftijle van den Ho.  ( 241 ) Hove van Hollant, de Stede van den Briele,' tot verfeeckcrtheyt van de Schepen, uyt en in de Maze varende, een groote merckelijke fomme van penningen ontfangen, fyluyden defelve Kape en Vuirboet tot haren kosten behoorden te verfetten , tot verfeeckertheydt van de Schepen, uyt en in de Maze varende, als vooren, ofte prefenteerden, mits genietende de voorfz penningen , de voorfz Caep felver te doen verfetten , ofte waren noch te vreeden dat de voorfz Caep uyt haer alder naem verfet foude werden , en datter een Collecteur geftelt foude werden die de voorfz Penningen tot dien eynde foude collefteren en ontfangen; en hoewel de voorfz van den Briele naer alle reden enbillickheyt wel behoort hadden , 't een poinft of 't ander van de deughdelijcke prefentatie geaccepteert te hebben, foo fijn fy als onwilligh, fuftinerende dat de voorfz verfettinge Van de Kaep en Vuyrboet tot kofte van de Staten, ofte van de Schepen, de voorfz Maze uyt en in varende, behoort te gefchieden, hoewel fy maintineerden en verklaerden gifte te hebben van de Voorfaten van Sijne KeyfeHijkMajefteyt, dat de amniniftratie en onderwin van de voorfz Caep en Vuyrboet tot alle tijden foude wefen tot haerluyder dispofitie, en gemerekt de voorfz Caep en Vuyrboet nootfaeckelijck moet verf t worden, op dat de Schepen, 't gat van de Maze frequenterende, niet en periculiteren, ende om den hals gebracht en werden, ioo lijn de voorfz Gedeputeerden * van ad-' vife, reguard nemende op de voorfz OrdonIIL Q nan- 155a. ien 22. Maert. ' BI. 34- /  155<&en 22. Maert. den 25*. Maert. Reyfe van den Advocae: met de Gedepurx-evden na't Hof ( 242 ) nantie van den jare vijftien hondert feftien, dat by den Hove van Hollandt de voorfz van den Briele bevoolen fal werden, ten minften by provifie, en tot anders by den felven Hove daer on gedisponeert fal zijn; ende foo verre die van den Briele daer by perfifleerden dat de felve ver fettinge behoort te gefchieden tot kofte van de Staten, ofte van de Schepen, 't gat van de Maze gebruyckende, mogen te dier caufe haer Actie inftitueren voor den Hove van Hollandt, jegens de voorfz Staten, ofte anders fulcks haren goeden, raedt gedragen fal; welcke refolutie , naer dat die by Mr. Nicolaes Bartholomeufz gevifiteert was, ick öp den acht en twintighften Maert den Heere van Afferir delft, naer dat ick hem 't inhouden van dien verhaelt hadde, gelevert hebbe gehadt, die my feyde dat hy de felve foude communiceren met die van den Raede; ende heeft defelve Refolutie op ftaende voet gelevert Willem van Duyn, Secretaris, by hem wefende. 'Den 29. Maert 1552» TS d'Advocaet met de Staten van Hollandt •* gcreyst naer Bruffel, omme antwoorde te ; doen op de voorfz propofitie van twee hondert duyfent guldens, omme te vervolgen de defenfie van den Lande van Hollandt, en • het doen van de Zee-varende Luyden , hun generende met den Haringhvaert. Den  C 243 ) Den 31. Maert, 1550, XTEeft d'Advocaet met eenige van de Gedeputeerden van de Staten hun ?evon den op 't Stadthuys tot Antwerpen , om van hun te vereyfchen antwoorde , omme af->c?.ebbJ? denExcijs, by hun geilek op het Bjer binnen Scheepsboort gedroncken, maer alfoo fy niet ftefck genoegh en ZlTl f°^is die faec^uytgeltllt tot haer wederkomlte van Bruffel. Q 2 Ver. , 'SS2* «en 3r. Maert. Antwoordt vereyfcht by den Advocaet, van die van Antwerpen  1552den 2. April. ( 244 > Vergaderinge van de Gedeputeerden var., de Staten van Holland, gehouden tot BrusfeL Den 2. April, 1552. PRE SENTEN, Den Heeren van .Goiidriaen, ende Obdarn, Van wegen d'Edelen. Pieter van Beveren, Schout, ende Mr. Willem Schoock, Van Dordrecht. Willem Harmenfz Ramp, Burgermeester, ende Mr. Lambrecht Jacobfz , Van Haerlem. Adriaen Claefz, Burgermeefter , Middel Janfz, ende Mr. Jacob van den Eynde, Van Delf. Jonge Dirck Janfz > Burgermeefter, ende Mr. Jacob de Milde , Van Leyden. Mr. Hendrick DirckfzBurgermeefter , ende Mr. Floris van Hoegaerden, Van Amsterdam. Jan Dirckfz 't Hoen , Burgermeefter, ende Gijsbert Jan Aertfz\ Burgermeefter, Van Gouda. Omme te vifiteren d''antwoorde , die Hare Majefteyt de Koninginne gedaen foude werden op de voorfz Petitie van twee hondert duijfent guldens. Ten  C 245 ) * rp'lEn voorfz dage, de voorfz antwooi X de, die by gefchrifte geftelt was, b de Gedeputeerdenvan de Staten gevifiteer zijnde, is naer alteratie en additie gerefol veert hare Majefteyt de Koninginne fuick te doen. Den 4. April, 1552. TLJEt voorfz antwoordt by den Advocae J-± aen hare Majefteyt gedaen zijnde, en de voorts by monde verfocht hebbende be hoorlijcke provifie, tot defenfie van der Lande van Hollandt, en van de Noortzee volgende 't inhouden van feeckere Memorie! by den Advocaet naderhant hare Majefteyf overgelevert; foo heeft hare Majefteyt op ftaende voet 't voorfz confent mondelingh van wegen Sijn Keyferlijcke Majefteyt geaccepteert , en de voorfz Staten daer van bedanckt, en voorts verklaert dat hare MaT jefteyt de voorfz Memorie, en oock d'antwoorde foude doen vifiteren, om te zien of 8ien de voorfz Gedeputeerden in hare differenten en conditiën foude mogen vergelijcken, omme als dan daer na haer affcheyt te mogen verkrijgen, "IlTIer na de Edelen met den Advocaet apart ±J- by den Praefident Viglius en Commis van Loo, als Gecommitteerde van hare Majefteyt, ontboden zijnde, foo hadde de voorfz Prsefident den voorfz Edelen gaarne geinduceert, dat alfoo die van Delf hadden Privilegie niet te contribueren, oock im tijQ 3 de I5J2. den 2. April. - * BI. 35. [ Ant- woort " aen hare 5 Majefteyt op de Beede te doen. den 4. _ April. Antwoorde aen hare I Ma;efteyt 1 gedaen. Remon• ftrantie by den Prasfident Viglius de Staten gedaen, om mee emptie  1552. den 4. April. van die van Delf, over het Gemeene Landt o mmegeflagen, tc weren. Seeckere Ordonnantie, by hare Majefteyt geconcipieert, tot defenfie van Hollandt ( ) de van Oorloge, en tot haerlnyder nootfaeckelijcke defenfie, daeromme fouden willen accorderen, dat men foo veel als haer portie foude bedragen boven de contributie met drie duyfent Schilt, volgende feecker haer Appoinétement provifioneel, mede ommeflagen fouden werden op de kleyne Steden ende platte Landt, daer op de voorfz Edelen deden antwoorden, dat fylieden geconfenteert hebbende 't geene wes de groote Steden ten achteren en te kort quamen boven haer ordinaris gratie, op de kleyne Steden ende platte Landen ommegeflagen te werden, meer gedaen hadden dan fy wel vermochten, en geen last en hebben, nochte oock en mochten yet verder daer inne doen; ende gemerckt die van Delft zedert date van haer Öétroy altoos gratie genooten hadden, en. beter geltelt was dan eenige andere Steden , daeromme , overmits de jegenwoordige noot, haer geheele portie wel behooren op te brengen. TLTIer na mijn Heer denPrEefidentendeLoo -*- alle de Gedeputeerden weder by hem ontboden hebbende, foo heeft hy van wegen de Koninginne hunluyden verklaert op de voorfz Memorie hare Majefteyt gelevert, hoe dat hare Majeftefteyt aireede tot defenfie van den Lande van Holland had doen concipiëren en by gefchrifte ftellen feeckere Ordonnantie, die aen den Hove van Hol* landt gefonden was, en hadde voorts gecormmitteert den Heere van Abbenbroeck, ommo in abientie van den Stadthouder die faecke  C *4'/ ) ke te dirigeren, en tot dien eyndeInfrruét gegeven, en was hare Majefteyt in meeni: ge, die plaetfen daer 't meest van nooder en bequaemst wefen foude, metVolck ve Oorloge te voorfien; en hadde alrcede t< dien eynde den voorfz Heere van Abbei broeck last gegeven, en oock omme Knecl ten en Volck aen te nemen daer 't van noc den wefen foude; en foo verre de noc fulcks eyfchte, fouden niet alleen die per ningen by andere Landen geconfcnteert tot haerluyder defenfie employeren, end foo verre de noot oock eyfchte, in ander Landen breeder provifie te doen, foudei oock de penningen, by die van Hollandt ge accordeert, aldaer geêmployeert moetei werden; en fouden (de Vyanden voor an dere Landen * gefchut wefende) daer doo; oock die van Hollandt gedefendeert zijn. en daeromme en vermocht oock hare Majefteyt niet in de acte van confent toe te laten de claufule, dat de geconfenteerde pennin gen alleen geêmployeert fouden werden tot defenfie van den Lande van Hollandt , en aengaende de laetfte hondert duyfent guldens, die de Staten in meeninge waren te vinden op Haertfteden, was hare Majefteyt van advjfe, dat 't gelijckfte en egaelfte foude wefen tot verlichtinge en foulagement van den Armen, dat men defelve foude vinden óp de waerde van de Huyfen, of indien de voorfz Staten in meeninge waren te perfifteren by 't Haert-gelt, dat dan daer niet onder gecomprehendeert en fouden werden de Huyfen, nietwaerdig wefende eenshonQ 4 dwt 155a. den 4. ie A?rii; 1- n >t 1u )$ » 2 1 1 ■*bi &  1552. den 4. April. den 5. April. Antwoordt, op 't gee ne de Staten voor gehouden was beroeren de de voorfchreve Ordonnantie. ■ dcrt guldens: En alfoo hare Majefteyt de voorfz Staten geen Oétroy accorderen en woude omme de voorfz penningen te vinden, fonder te hebben verklaringe en fpecificatie van de Middelen, daer by fy defelve hondert duyfent guldens fouden willen vinden, en dat daeromme de voorfz Staten de voorfchreve Middelen behooren te verklaren en uyt te drucken. Den 5. April, 1552. T^E voorfz Staten , op 't geene voorfz is, communicatie gehouden hebbende, foo hebben fy eendrachtelijck gerefolveert den Prasfident voor antwoorde te geven, dat hare meeninge noyt geweest en was dat hare Majefteyt de Koninginne die geheele geconfenteerde fomme foude employeren tot defenfie van den Lande van Hollandt, tot de Negotie Oostwaerts, Haringhvaert en Visfcherye, maer dat men van de geconfenteerde fomme daer toe foo veel employeren foude, als hare Majefteyt foude bevinden nootfaeekelijckte wefen , en dat mendaerom in de plactfe van de claufule, dies aengaende in de acte van confent geftelt, foude mogen furrogeren defe claufule: Oock met conditie , dat de Koninginne de Landen van Hollant en Voor• ne foodanigh van Schepen van Oorloge en Volck voorfien fal, dat de Kuften van de Zee bewaert mogen werden voor fubite invafien, ende de Negotiatie Oostwaerts, Haringhvaert en Vis- fche-  C 249 ) fcherye haer cours en voortgangh mogen hebben. ENde aengaende dat hare Majefteyt verklaringe begeerde te hebben by wat middelen men de laetfte hondert duyfent guldens foude willen vinden, omme dat wetende, als dan de Staten daer toe Oclroy te accorderen, foo hebben de Edelen en Gedeputeerden van Dordrecht, Haerlem, Delft en Amfterdam gerefolveert, dat als nu niet mogelijck en was de voorfz verklaringe te doen, alfoo by de Staten van Hollandt niet eyndelijck en is gerefolveert by wat manieren de laetfte hondert duyfent guldens ger vonden fouden werden; dan was wel waer dat by hunluyden een uytflagh gedaen is geweest, dat men een partye van de voorfz fomme foude vinden op de Haertfteden, maer dat men eerst eenige foude committeren omme de befchrijvinge te doen over al van de Haertfteden, op dat men wetende 't getal van den felven, als dan foude mogen refolveren hoe veel men op elcke Haerftede foude willen fetten, en dat men de refte van de voorfz fomme foude vinden by verkoopinge van Renten binnen 's Landts, foo' oock de voorfz Staten adviferen fullen, ofte by andere extraordinaris Impofte , en dat hare meeninge is, dat fy in 't fetten van de voorfz Haertfteden de armen foo veel fullen fubleveren als doenlijck is, en dat hare Majefteyt de Koninginne hunluyden wel loude mogen accorderen generael Ocïroy, om de voorfz penningen te mogen vinden Q 5 by 1552. den 5. April. Antwoorde van defelve, op feecker ander poin£t, beroerende de vindinge van de laetfte hondert duyfent guldens.  f9St, den 5. April. * BI. 37 Antwoordt vtn den Prafident Viglius daer op. C 250 ) by fulcke bequame extraordinaris * middelen?, als by hunluyden binnen drie maenden geadvifeert foude werden, alfoo hare Majefteyt in den jare vijftien hondert drie en veertigh gelijck Oftroy geaccordeert hadde; de Gedeputeerden van Leyden en Gouda perfifteerden by hare opinie, dat de voorfz fomme niet en behoorde in 't geheel of deel gevonden te werden by de Haertfteden, maer op de v/aerde van de Huyfen, alfoo 't felve meer foude wefen tot verlichtinge en foulagement van den Armen; maer foo verre de andere Gedeputeerden niet meer op elcke Haertftede en willen ftellen dan vijf grooten, en daer van eximeren de Huyfen , waerdigh wefende een hondert guldens, fouden hun met den anderen conform maecken, en lieten hun duncken dat men geen Oólroy en behoort te vervolgen, voor dat de Middelen gerefolveert waren , welcke antwoorde oock den Advocaet ten felven dage in haer prefentie den Praefident gedaen heeft. \WAer op den Praefident haerluyden voor *v antwoorde gegeven heeft e dat hare Majefteyts uytterfte meeninge was , die van Hollandt van alles wel te voorfien, indien de noodt fulcks foude vereyfehen, maer liet hem duncken niet billick noch redelijck te wefen de voorfz claufule in de Afte te infe-eren , maer dat hare Majefteyt fulcke toeïcht op de Landen van Hollandt foude hebacn, dat fy hoopte dat fy met de hulpe van Sodt wel bewaert foude wefen - ofte gelijc- ke  ( IJl ) ke claufule, waer inne alle de voorgemelte Gedeputeerden accorderen, en nopende 't voorfz tweede poinóï, raeckende het Oélroy, foude hare Majefteyt daer van rapport doen, en de voorfz Gedeputeerden van haer goede gelief te adverteren. TT\En voorfz Praefident rapport gedaen hebbende, heeft de voorfchreve Gedeputeerden gefeyt, dat hare Majefteyt accordeerde dat men de conditie van defenfie in de aóte van confentby maniere van verfoeck foude ftellen, en dat hare Majefteyt de Staten tot redelijckheyt contentement foude geven: Dat hare Majefteyt oock te vreeden was Oftroy te accordeeren , volgens de begeerte van de Staten , wel verftaende, indien fy refolveerden Renten te verkoopen, dat fy binnen den tijdt van drie macndcn, naer date van de verkoopinge, haer Majefteyt de Koninginne fullen adverteeren by wat middelen fy defelve Renten meenen te losfen; insgelijcks was hare Majefteyt te vreeden, dat de laetfte hondert duyfent guldens voor een partye gevonden werden by'tHaertgclt, welverftaende dat de Armen daer inne° gefubleveert fullen werden, voor foo veel als 't mogelijck is, dat die van Delft haer portie in de eerfte hondert duyfent guldejis opbrengen fullen, fonder te genieten exemptie, mits dat fy daer inne alfulcke gratie als de andere vier Steden genieten fullen. Ben 1552. den s. April. De conditie van defenfie , by maniere van verfoeck in de Afte te ftellen.  IS52den 9. April. Conformité van de Staten, in 't uytgeven van de Afte van Confent. * BI. 38. den 12. April. Antwoorde by den Advocaet van die van Antwerpen geëyfcht, beroerende den Excijns op de ScheepsB iet en van die van Hollandt , C 252 ) Den 9. April, 155a. TTEbben de Edelen en Gedeputeerden van Haerlem, Delf en Leyden, naer lange altercatie en communicatie daer op gehouden in de afte van confent, fulcks die bymy geteyekent is, en de afte van acceptatie vermeit, geaccordeert! Ende hoewel de Gedeputeerden van Dordrecht, Amfterdam en Gouda daer toe niet gaerne en quamen, nochtans bevindende hun by den anderen overftemt te zijn, hebben fy hun met den anderen conform gemaeckt, en hebben den tienden April gefamentlijken geaccordeert, dat ick de voorfz Afte uyt haer alder naem foude teyekenen, naer dat defelve in 't nette geftelt zijnde, by hunluyden gevifiteert was. * Den i%. April, 1552. T_TPeft den Advocaet hem met eenige van de voorfz Gedeputeerden gevonden op 't Stadthuys tot Antwerpen , omme te vereysfehen antwoorde, roerende den Excijs by hunluyden opgeftelt, op 't Bier binnen Scheepsboort by die van Hollandt voor Antwerpen gedroncken werdende, alwaer de Regeerders van Antwerpen by de voorfz Gedeputeerden gefonden hebben den Heere van Spangnen, die hun verklaert heeft dat fy als nu, overmits fy niet fterek genoegh en waren, geen antwoorde en mochten geven , maer fouden die met den eerften over fen~  C 253 ) fenden , en fouden middeler tijde altoos opschrijven ten eynde van een jare, fulcks dat die yan Hollandt geen Interest en mogen pretendeeren. Den 13. April, 1552. DEn Advocaet t'huys gekomen zijnde, heeft den Heere van Asfcndelft van alle 't geene voorfz is rapport gedaen. Den 2. Maij, 1552. BEn ick met Schoock, Gedeputeerde van Dordrecht, Willem Aelbrechtfz , Gedeputeerde van Leyden, Pieter Cantert en Sandelijn, Gedeputeerden van Amfterdam, gereyst naer Brusfel, omme afgedaen te hebben den Impost van twee ten hondert van de waerde van alle Goederen en Koopmanfchappen , varende Westwaerts, en van daer weder in defe Landen komende, als wefende contrarie de Privilegie van Koningh Philips, ende de Sententie van mijn Heeren van den Grooten Raede daer op gevolght. Den 7. en 8. Maij, 1552» DEn Praefident Viglius geremonftreert hebbende 't inhouden van de voorfz Requefte, tot dien eynde dienende, heeft ons voor antwoorde gegeven, dat hare Majefteyt de Koninginne, en die van hareMaiefteyts Raede verftonden den voorfz Impost niet 155?3 en 12. &prik len 13. \pril. Rapport i?an den Advo:aet. Jen 2. May. Afgedaen te hebben den Impost van twee ten hondert op de Goederen en Koopman fchappen Westwaerts varende. den 7. en 8. May. Rcpuefte van 't afdoen van voorfchreven Impost.  den 7. é 2. May. BI. 39. C 254 ) n r niet te wefeh cotitrarie noch prefudiciabel 't voorfz Privilegie, ars geaccordeert zijn. de ter begeerte van de Gemeene Koopluy. den, en tot defenfie van hare Schepen en Goederen, Westwaerts varende, en van daer weder in defe Landen komende, en dat die penningen , komende van den voorfz Impost, niet geêmployeert en werden totprofijte van Sijne Keyferlijcke Majefteyt, gelijck den Twee-hondertften Penningh tot fijnen profijte gekomen en geêmployeert hadde geweest, welcke Twee-Hondertfte Penningh oock willende 't Privilegie van die van Hollandt voorftaen , hy, volgende fijnen Eedt hadde helpen afdoen; dat de voorfz Gemeene Koopluyde, niet wetende gereet op te brengen de penningen, van nooden v/cfende tot Equipagie van de Schepen van Oorloge, dienende tot defenfie als vooren, was fulcks met de Regeerders van Antwerpen gehandelt ; dat naer groote moeyte en veel arbeydts daeromme gedaen, fy eyndelijck geaccordeert hadden de voorfz penningen gereet op te brengen, mits dat fy hen weder fouden rembourfcren mogen aen de penningen, komende van den voorfz Impost; ende alfoo de voorfz Impost, ter begeerte van de Gemeene Koopluyden, en tot defenfie van hare Goederen opgefteldt was, foo behoorden een yegelijck die fijne Goederen West-waerts woude doen voeren, mede daerinne te contribueren; ende en behoorde, omme de quaetwilligheyt van eenige particuliere * Koopluyden van Hollandt, de voorfchreve nootfaeckelijcke defen-  ( 255 ) fentie niet achter te blijven, byfonder reguard nemende dat hare Majefteyt de Koninginne, uyt den name van Sijne Keyferlijcke Majefteyt te vreden was een derdendeel var de voorfz koften te dragen; en foo wie West waerts niet en begeerde te varen, foude var den voorfz Impost vry wefen; dan hare Majefteyt en was niet te vreeden te accorderen, dat eenige Koopluyden uyt Hollandt of andere plaetfen Westwaerts fouden varen onder de conduite van de voorfz Schepen van Oorloge, en wie anders attenteerde te doen, foude merckelijck gecorrigeert werden ; en aengaende dat by de voorfz Gedeputeerden verfocht worde, dat men den voorfz Impost van de Onderlaten van Hollant foude willen doen eysfehen, wefende met hare Schepen en Goederen in Zeelandt; op dat defelve lichtinge niet en foude wefen praejudiciabel haer voorfz Privilegie, feyde den voorfz Praefident dat den voorfz Impost behoorde geëyfcht te werden ter piaetfe van de Ladinge , en dat anders doende, foude wefende tot groote koften en moeyten van de Koopluyden van Hollandt. Den io. Maij, 1552. *T\En Advocaet verfocht hebbende aen mijn x Heere den Praefident van den Grooten Raede, de Sententie geê'xtendeert, by de Staten van Hollandt geobtineert tegens den Procureer Generael, noopende de materie van Congie, dewelcke al in Ocr.ober vijftien hondert acht en veertigh gepronunchieert was; Ï552. den 7. en. 8 c May* den ro. May. Deexten(ie van de Sententie vm Con~ gWi by de Staten van Hollandt ge./oüneert  1552' Den 10. May. tegens den Procureur Gene rael. den 12. Mey. Den Advocaet verfoeckt van die van Antwerpen een ftael van den Eccijns van dc Bieren van de Schippers var Hollandt Benevens de antwoorde van den Burger meefter van de Werve. ( *5<* ) was, feyde voor antwoorde, dat aen hem^ omme te hebben de voorfz extenfie, tot divcrfche tijden by de Regeerders van Amfterdam vervolgh gedaen hadde geweest, ende dat uyt oorfaecke van dien by den Grooten Raede aen de Heeren van den Secreten Raede gefchreven had geweest, om uyt hare handen te hebben die faecken, daer toe fy niet en hadden konnen geraecken, en dat derhalvcn hun de handen geflooten waren , dat daeromme hem geraden dochte , dat de Staden van Hollandt aen hare Majefteyt de Koninginne fouden vervolgen, dat die faecke weder in den Grooten Raede ten fine voorfz gelevert foude mogen werden. Den 12. Maij, 1552. T\En Advocaet verfocht hebbende aen Heer Diderick van de Werve, Burgermeefter van Antwerpen, of fy de Statengerecoveert hadden den ftaet van den ontfangh van den.Excijs van de Bieren, van de Schippers en Onderfaten van Hollandt, binnen Scheepsboort gedroncken werdende , volgende de beloftenisfe hemden twaelfdenApril laestleden, bydie van den Gerechte van Antwerpen binnen haer Raedt-kamer gedaen, en of hy gereet was de Staten op haer verfoeck antwoort te geven, feyde voorfchreve Burgermeefter den voorfz Staet ontfangen , en onder hem te hebben, en dat defelve niet uyt enbrachte, nochte te beduyden en had, maer alfoo fy nu foo feer geëmpesfcheert waren in 't ftuck van Navigatie, en dat  ( *57 ) dat men oock befich was omme de Wet aldaer te veranderen, foo begeerde hy aen den Advocaet foo veel by de Staten te willen doen, dat fymet de voorfz antwoorde noch fouden willen vertoeven den tijdt van een maent, twyffelende niet of men foude defelve Staten vrugtbare en aengename antwoorde geven , ende en hadden geen interest, mits dat den felven Impost opgefchreven wierde ; offererende voorts de voorfz Staten, en elck van hunluyden in 't particulier, tot allen tijden behoorlijckendienst en vrientfchap, foo veel hun mogelijckfoude zijn. * Den 14, Mey, 1552. "P\En Advocaet t'huys gekomen zijnde, heeft den Heere van Asfendelft van 't geene voorfz is rapport gedaen, en verfocht, volgens de begeerte van de voorfz Gedepu-: teerden, dat hy de Staten foude willen doen befchrijven, omme rapport van de voorfz Gedeputeerden te hooren, en te adviferen wat in de voorfz faecke van den Impost van twee ten hondert oorboirlijck foude wefen gedaen: Waer op den voorfz Heere van Affendelft den Advocaet tot antwoort gegeven heeft, hoe dat hy van meeninge was binnen korten tijdt de Staten te doen befchrijven , om te refolveren by wat middelen men foude mogen vinden de laetfte hondert duyfent guldens, aen Sijn Keyferlijcke Majefteyt geaccordeert in Apjil laestleden, ULDeeU R en 1553. den 12. May. * BI. 40. Den 14. May. Rspport /an den Advocaet redaen aen den rïeere /anAffenlelft.  15 5*. Den 14. May. C 258 ) en dat hy niet en wachte dan na de verklaringe van de Haertfteden, die hy meende in 't kort te fullen hebben; en dat hy geen befchrijvinge en foude doen fonder den Advocaet eerst by hem te roepen, omme, raeckende de voorfz faecke van den Impost van twee ten hondert, mede in de Misfive te mogen mentioneren.  ( 259 ) Daghvaert van de Staten van Hollandt, gehouden in den Hage. Den 15. Junii, 1550. PRESENTEN. Den Heere van Affendelft, Van Duy en-V oir de. V%n Obdam , Van Lookhorst, Otto van Egmondt, ende Albert van Treflonge, Van wegen d'Edelen. Huijch Coel, Heijman Adriaenfz, ende Mr. Willem Schoock, Van Dordrecht, Gerrit Steffens, Burgermeefter, ende Mr. Lambrecht Jacobfz , Van Haerlem. Jan Sasbaut, Burgermeefter , ende Mr. Adriaen van Leijden, Van Delf. R Gerrit Beukelfi, Burgermeefter , Claes Reyerfz, Burgermeefter, ende Mr. Jacob de Milde, Van Leyden. Pieter Kantart, Burgermeefter, Mr. Adriaen Sandelijn, ende Mr. Floris van Hooghaerden , Van Amsterdam. Jan Dirckfz 't Hoen, Burgermeefter, Dirck Cornelifz, Burgermeefter , Van Gouda. Omme te refolveren by wat wegen men de helft van de een hondert duyfent guldens, die geaccordeert waren op gebracht te werden, by exiraor2 di. , 1552. aen 15. Junii.  leiden iSJunii. * BI. 41 Happo van dei Advocaet,rae kende den Impost v twee t ( 260 ) dinaris middelen be- geweest hebbende, cmquamclijck foude mo- me afgedaen te hebben gen vinden: En voorts den Impost van twee omme te hooren rap- ten honderdt, op alport van de Gecom- le Koopmanfchappen mitteerden, ten Hove Westwaerts varende. f S eyndelijck na lange communicatie byde J_ Edelen en Gedeputeerden van Dordrecht* Haerlem, Delft, Leyden en Amfterdam gerefolveert, dat alfoo de voorfz vijftig duyfent guldens promptelijck en ten uytgaen van defe jegenwoordige maent opgebracht moeten werden, men totfurniflement van dien, van * elcke Haertftede en plaetfe daer men vuyr ftoocken kan, en roock uyt gaet, ftaende en wefende binnen den Lande van Hollandt, foo wel in de groote en kleyne Steden, als ten platten Lande, van alle Perfoonen, exempt en nietexempt, Geestehjckof Wereltlijck, 't zy of de felve leggende zijn onder de'Schiltalen of daer buyten, lichten en ontfangen fal fes ftuyvers, hier van uyt«efondert de Haertfteden en Schoorfteenen die men verfetten en verdragen magh, en voorts onder de conditiën, breeder in de Afte daer van zijnde , geipecifkeert. rt rpEn voorfz dage den Advocaet rapport 1 A o-edaen hebbende, noopende den Impost c: van twee ten hondert, geftelt op alle Koopmanfchappen , varende uyt defe Landen ■ West-waert,s, en van daer weder. ïu defe m Landen- komende, mitsgaders den mhoude :n van de Requeflc by de Gecommitteerden gemaeckt ,  C aSi ) maeckt, omme den voorfz Impost af geftelt te hebben, mitsgaders van den Praefident, vooren geftelt, de voorfz Gecommitteerden daer op gegeven , foo hebben de voorfz Gedeputeerden van de Staten, confidereren.de dat den Impost niet en Avas een Tolle, achtervolgende den Text van de Privilegie van Hollandt; by wijlen hooghloffeiijcker memorie Koningh Philips gegeven; dat oock den felven Impost opgeftelt was ter begeerte van de gemeene Koopluyden , en tot defenfie van haer Schepenen Goederen; dat alfoo den voorfz Impost niet en quam, nochtc oock geêmployeert en wierde tot profijte van Sijne Keyferlijcke Majefteyt; immers dat Sijne Majefteyt felver te vreeden was te dragen een derdepart van de koften, dienende tot defenfie van de voorfz Schepen, hebben eendrachtelijck gerefolveert, dat, eer verder vervolg in defe faecke te doen, ofte Proces in defelve te beginnen, menrijpelijck op defelve faecke foude confuleren , en hebben tot dien eynde gecommitteert den Advocaet , de Penfionarisfen van Dordrecht, Delf, Leyden en Amfterdam, omme cafum van defen by gefchrifte pertinentelijck te fetten, en dat fy tot haren hulpe fouden nemen Vranck Boot, en noch een of twee andere Advocaten, indien het noot ware, dewelcke haer refolutie en motif by gefchrifte fouden ftellen. QOck heeft den Advocaet rapport gedaen, RaoDOr, V noopende 't voorfz verfoeck van de ex- vK? R 3 ten- Advo- den 15. Junii. hondert , geftelt op alle Goederen en Koopin anfchappen, varende uyt defe Landen Westwaerts,en van,, daer in defe Landen komende.  i55«den 15. Junii. caet, raeckende de extenfie van de Sententievan Congie. Rapport van den Excijs, geftelt binnen Antwerpen op de Scheeps Bieren. Aen de kleyne Steden geaccordeert Copievan de Acte van confent van twee hondert duyfent guldens. DenAdcocaet »er- ( 262 ) tenfie van de Sententie, in de materie van Congie, by hem aen mijn Heere den Praefident van den Groote Raede gedaen, maer en is by de Staten hier op geen Refolutie genomen. EOdem by hem rapport gedaen zijnde, raeckende de voorfz Antwoorde van Heer Dirck van der Werve, Burgermeefter van Antwerpen , beroerende den Excijs, by hunluyden van de Schippers van Hollandt geëyfcht van de Bieren binnen Scheepsboort gedroncken, hebben verklaert dat de Gedeputeerden , t'Antwerpen komende, alfoo de verfochte tijdt van een maent omme gekomen is, op haer voorfz verfoeck, tot diverfche ftonden gedaen , eyndelijcke en finale antwoorde fullen begeren. Xl"Och is op 't verfoeck, by die van Rotterdam, Schoonhoven, Hoorn, Enckhuyfen, Edam, Monnickendam, en meer andere gedaen, omme te hebben copie van de afte van den confcnte van de voorfz twee hondert duyfent guldens, mits dat fy gefommeert waren haer portie van den termijn, die verfchijnen fal uytgaende Junii op te brengen, foo is by de voorfchreve Staten eendrachtelijck copie geaccordeert. BY den Advocaet aen de Staten vertoont zijnde een ftaetjen, omme te komen tot eenen nieuwen ommeflagh, en dat Coebel te  C 263 ) te vreeden was * reeckeninge te doen van den voorgaenden ommeflagh, maer nieten kofte gereet vallen omme fijn andere reeckeninge , die noch refteerde te doen, voor den tijdt van drie weeken, te mogen doen; ende dat van nooden was geldt te hebben, omme de enquefte in 't Proces van de Staten , tegens Wouter van Bekefteyn, daer de Staten van Productie verfteecken waren, en daeromme die faecke geen verder dilay en mochte lijden, mitsgaders oock omme te betalen de Weddens van den Advocaet fijne vacatiën ende reyfen, mitsgaders van de Edelen , foo hebben de voorfz Gedeputeerden , volgende diverfche voorgaende Refolutien eendrachtelijck gerefolveert tot geen ommeflagh te willen verftaen, voor dat Coebel alle fijne reeckeningen gedaen foude hebrben, en dat men hem expresfelyk foude verklaren, dat hy foude pasfen alle fijne Reeckeningen te doen binnen den tijdt van veertien dagen, of dat by gebreck van dien, hen niet en fullen laten hebben den ontfangh van 'tHaertgelt, verfoeckende aen den Heere van Affendelft 't felve hem te willen feggen, die aangenomen heeft dat te doen, en de voorfz reeckeninge gedaen zijnde , waren te vreeden tot een nieuwen ommeflagh te verftaen, ofte fullen terftondt daer naer by eenige wegen geit vinden om de voorfz enquefte te mogen doen, R 4 I5S2. ïen 15. funii. * BI. 42. :oondt aen de Staten ;e ftaeten van den ommeflagh , :n andere Poincten.  I&2. den 15. Junii. Coebel adverteert de Staten wegens de Contributie van de Haertfteden , tegens fes ftuyv. den 16. Junii. Acte van Confent by- gefchrifte, en daerna in 't nette geftelt. te, de Onderfaten van defen Lande geen geloove en foude houden, en noch visfchende haren Haringh, afhandigh fouden maecken; dat daeromme die van Vlaenderen voorfz te Vreeden waren toe te ruften fes fchepen van Oorloge, en * die van Zeelandt, foo verre de faufconduiten geen voortgangh en hadden, vier fchepen van Oorloge: Ende alfoo die van Hollandt .merckelijck meer ten Haringh reden dan die van Vlaenderen en Zeelandt, van nooden foude wefen by hun toegemaeckt te werden acht Schepen van Oorloge, en dat oock hare Majefteyt de Koninginne aengena^ mer was't middel van fchepen, van Oorloge te doen equiperen ; daeromme onderlinge fouden adviferen welck van beyde de voorfz middelen 'tnntfte en bequaemfte foude wefen tot verfeeckertheyt en vorderinge van den Haringhvaert. Soo hebben de voorfz Gedeputeerdeneen» drachtelijck gerefolveert, en naer voorgaende refolutie den Advocaet belast voor antwoorde te feggen, dat alfoo de voorfz twee middelen te vooren noyt voorgehouden en waren, geen lasten hadden omme antwoorde daer op te geven, fonder voorgaende rapport, elck in den haren ; dan by maniere van advife, bevonden tot verfeeckertheyt 't bequaemfte , feeckerfte en wel principaelfte middel te wefen de voorfz faufconduiten, en dat om de redenen boven verhaelt, daer by voegende, dat aenfehouw nemende op de menighte van Schepen van Oorloge, dewelcke den Koningh van Vranckrijck in Zee heeft, foo en fouden de Haringgbuyfen in geender  1552. den 27. Junii. géender manieren by de voorfz achttien fchepen van Oorloge mogen verfeeckert en gedefendeert wefen; dat oock het meerendeel van den Haringteelt verloopen foude zijn, eer de voorfz Equipagie en toeruftinge foude mogen gefchieden ,• dat men oock bevonden had dat de Haringhbuyfen in voortijden by de voorfz Schepen van Oorloge, die hun meest aen Landt, en in de Havenen gehouden hadden, feer weynigh befehermt en bewaert hadden geweest: Ende aengaende dat by die van Vlaenderen gefeyt was, dat, aenvaerdende en kiefende de faufconduiten, de Franfchen geviclualieert, den Haringh tot kleynen Prijfe gebracht foude werden, en dat de Franfchen geen geloof en fouden houden, gevangen hebbende Haringh naer haren contentemente , feyden, nopende 't Viótualieren, dat de Franfchen genoegh Victualie weten te praétiferen uyt defe Landen, by andere faufconduiten, gelijck oock defe Landen reciproche doen uyt Vranckrijck; en aengaende de kleyne prijfe, dat den Haringh altoos foo veel gelden fal , als die foude doen by verfeeckertheyt van Schepen van Oorloge; en aengaende'tgoede geloof van de Franfchen, feyden dat de faufconduiten hinc inde tot noch toe onderhouden zijn, en dat te prefumeren is, geliick men oock dagelijcks by experientie fiet, dat Koningen, Prinzen en Vorften hunne Tractaten en Brieven krachte geven: Ende alfoo de Haringhvaert grootelijcks importeert, foo perfifteeren fy by haer voorfz rapport, begeerende eenen korten, dag om weder in de Her-  1552. den 27. Junii. den 30. Junii. Confultatie gehouden omme de faecke van den Impost van wee ten hondert. * BI. 45- ( 270 ) Herberge te wefen, en dat ten felven dage mede befchreven fouden werden de Staten van den Lande, omme rijpelijck in defen te mogen refolveren; welcke antwoorde oock by den Advocaet de Heeren van den Raede gedaen zijnde, foo hebben fyluyden na een kleyne voorgaende communicatie, alfoo de Haringhvaert de Edelen niet en toucheerde , geaccordeert rapport in den haren, en dag om weder in de Herberge te wefen den derden Julii, jegens wekken dagh fy mede fouden doen befchrijven de fes groote Steden. Den 30. Junii, 1552. TLTEbben den Advocaet, de Penfionaris van AA Dordrecht, als mede Bartholomeufz , van Delf Mr. Jacob van den Eynde, van Leyden Mr. Jacob de Milde, van Amfterdam Sandehjn, en Mr. Franck Boot, onderlinge geconfulteert hebbende op de faeke van den Impost van twee ten hondert, hebben eyndelijck gerefolveert, dat fy bevonden den voorfchreven * Impost te wefen contrarie, en in prejuditie van de Privilegie , en de Sententie van den Grooten Raede daer op gevolght, en dat men daerom foude vervolgen den felven Impost te doen cefferen, oock ter dier oorfaecke ontfangen te werden in Juftitie; maer vermits den jegenwoordigen Oorlogh 't felve als nu geen pas geeft, dat men by de middelen van de eerfte Requefte foude verfoecken afte van diligentie, ten eynde hunluyder filentic hun in toekomende tijden niet en foude prejudiciëren, welc-  den 6. julii. Vrancks van der Henne. Reeckeninge van Meefter Jacob de Milde, wegens eenige penningen by hem van de fes groote Steden ontfangen. den 7. Julii. Hare Majefteyt by Requefte te verfoecken faufcoridui: voor C 280 ) een fchelling een denier, van veertigh grooten, is gefeyt dat de Staten verftaen, dat volgende d'Apoftille byde Gecommitteerden van de Staten op haer Requefte geftelt zy, de voorfz fomme van 't Landt behoort te profiteren, maer dat fy met de'Ordonnantie van dien moet vertoeven tot dat by de Staten die reeckeninge oock daer op dienende, gefien en gevifiteert fullen wefen. T^Och hebben de Gedeputeerden van de vijf 111 groote Steden , alfoo die van Leyden nietpraefent waren, gehoort een reeckeninge van Mr. Jacob de Milde, van feeckere penningen, by hem van de fes groote Steden ontfangen, tot vervolgh van feeckere Procesfen, die de felve Steden hangende hebben, foo voor den Grooten Raede, als voor den Raede van Hollandt, noopende de Brouweryen , geftelt ten platten Landen , en van den uytgeef van dien ter contrarie gedaen, byflot van de welcke bevonden is den voorfz de Milde over te hebben twee gulden, welcke Reeckeninge den Advocaet, door bevel van de voorfz Gedeputeerden onderteeckent heeft. Den 7. Julii, 1552. TlTEeft den Heere van Affendelft den Ad-1 vocaet geaccordeert, dat foo verre uyt den naem van de Gemeene Viffchers, hun generende met den Haringhvaert, Requefte overgegeven werde aen hare Majefteyt de Koninginne, ten eynde hare Majefteyt foude  C a»i ) de willen verftaen tot 'tmiddel van faufconduit, dat defelve mede overgegeven foude werden op de naem van de Gemeene Staten, als met hem gevoeght. * Den 10. Julii, 1552. T>Y den Advocaet , Cornelis MichieJfz Doelman van Delf, Dirck Pel van Rotterdam, Jacob Danielz van Schiedam, en Lucas Dirckfz van Enckhuyfen, die na quam, den Heere van Beveren geremonftreert zijnde 't inhouden van de voorfz antwoorde, heeft daer op den felven weder geantwoort, dat hare Majefteyt de Koninginne in geender maniere en woude verftaen tot eenige faufconduiten, overmits fy den Koningh van Vranckrijck in geender manieren en betrouden, en genoegh feeckerlijck beduchte dat hy geen geloof houdende, alle onfe Buyfen foude overvallen en nemen, en daerom fullen moeten kiefen 't middel van Schepen van Oorloge , tot verfeeckertheyt van den Haringhvaert, en dat fy met acht Schepen van Oorloge wel befchermt fouden wefen, alfoo hare Majefteyt de Koninginne, en fyluyden mede feeckere advertentie hadden, dat den Koningh van Vranckrijck maer twaelf Schepen van Oorloge op Zee fbrck en was, en dat Capiteyn Paulijn weder te ruggcnacr Marfeille was, met de refte van de Schepen van Oorloge; datter mogen wefen noch eenige Piraten, die tot haer eygen pericul eenige Schepen van Oorloge toegerust hadden, gelijcker oock wel van defe lij de waren, die S 5 van 15 5«» den 7. Julii. . de Ha- ring- vaeit. den 10. Julii. * BI. 49. Remonftrantie, by den Advocaet en feeckere Gedeputeerden den Heere . van Beveren gedaen, beroerende den Haringhvaert.  , IS52. aen 10. Julii. elen 12. Julii. Rappor! van den Advocaet van Wasfen hoven. Dagh* < -«82 ) van gelijcken gedaen hadden ; dat daeromme, gemerckt den tijdt van de Haringhvaert jegenwoordigh was, met alder diligentie fouden refolveren , of fy acht Schepen van ©orloge fouden willen toeruften, en ten Haringh varen , dan of fy fouden willen t'huys blijven, op dat die van Vlaenderen en Zeelandt, die te vreeden waren Schepen van Oorloge toe te ruften, hun daer na mochten reguleeren, en tot toeruftinge van meerder Schepen van Oorloge, hooger lastgeidt te ftellen, en dat fy daer van met den eerften, in aller diligentie begeerden geadverteert te zijn. Den 12,!Julii, 1552. rjEn Advocaet t'huys gekomen zijnde, heeft in abfentie van den Heere van As, fendelft, den Heere van Wasfenhoven rapport gedaen, ende verfocht, dat ten fine voorfz, de Gedeputeerden van de fes groote Steden, en de Gedeputeerden, hun generende met den Haringhvaert, befchreven fouden mogen werden, in de Herberge te wefen den achttienden defer maent, 't welck den Heere van Waflenhovenaengenomen heeft te doen, ende oock den Advocaet 's anderen daeghs gefeydt heeft 't felve gedaen te hebben.  ( 2.83 ) * Dagvaert gehouden in den Hage. Op den 19. Julii, 1552. P R JE S E _N T E N. •1552. den 19. Julii. * BI. 50. Pieter van Beveren, ende Mr. Claes Bartholomeufz, Van Dordrecht. Mr. Pieter van Fóreeji, Burgermeefter , ende Mr. Lambrecht Jacobfz, Van Haerlem. Jan Sasbout, Burgermeefter , Cornelis Michielfz , ende Mr. Adriaen van Leyden, Van Delf. Gerrit Beuckelfz, Burgermeefter , ende Mr. Jacob de Milde, Van Leyden. Pieter Kantert, Burgermeefter, ende Mr. Floris van Hoeg- aerden, Van Amsterdam. Jan Dirckfz '4 Hoen, Burgermeefter, ende Witte vm der Henne, Van Gouda. Anthonis Jacobfz q Burgermeefter, Cornelis Huygenfz, ende Mr. Roelandtfz, Van Rotterdam. Eland Arentfz, Burgermeefter , Jacob Danielfz, Burgermeefter , Anthonis Willemfz, ende Jan Hendrickfz, Van Schiedam, Jan Gans, Donus Arentfz, ende Leenaert Arentfz, Van den Brieele. Pieter de Jonge Allaertfz, ende Lucas Dirckfz, Van Enckhüysen. Hen-  , 1552. den 19. Julii. Cornelis Mathijfz, Van Veenhuysen, Omme eyndelijck te refolveren , de middelen, dienende tot verfeeckertheyt van den Haringhvaert , en dat by de Gedeputeerden van de Steden en' de Vlecken, hun generende mei den Haringhvaert, endeby de Gedeputeerden van de fes Groote Steden. "|~>E voorfz Gedeputeerden, hun generen_|_JI de met den Haringvaert, ten voorfz dage gehoort hebbende 't rapport van de Gecommitteerden, die geweest waren by den Heere van Beveren, en oock gecommuniceert hebbende den inhoude van de Misfive van den Heere van Beveren, gefchrevenaen den Heere van AlTendelft, in date den feventienden Julii, vijftien hondert tweeën vijftigh, dewelcke hunluyden getoont was, eendrachtelijck gerefolveert en verklaert, dat fy verftaen, en wel weten dat den Haringhvaert nootfaeckelijckbehoort gevordert te werden, als wefende niet alleen het welvaren van den Lande van Hollandt, maer oock van alle andere Landen daer ontrent gelegen, en dat daer by groote menigte van arme Menfchen, als Bootsgefellen en dier- Hendrick Janfz, Burgermeeftei, ende Pieter Aertfz Pols, Van Vla erd ingen. Willem Taetfz, Van Wormer. Pieter Pieterfz , ende Simon1 .E voorfz Gedeputeerden verftaen heb-"-^ bende datter eenige Knechten leggen in de Gaerden tot Stolwijck, Haeftrecht, BerghAmbacfit, en andere Dorpen in Zuyt-Hollandt en ontrent Gouda, ende dat defelve groote fortze en gewelt deden, niet wallende te vreeden zijn met dubbelt Bier , en gemeene Huysmans kost, en dat fy voorts hun hanteerden, en van haer lieten gaen dat fy iaer fouden blijven leggen tot dat fy tien raendelen fterek fouden wefen, en dat oock ;enige Hopluyden, in fommige Dorpen geegen hebbende, hun daer uyt lieten koo•>en, mits ontfangende vijftigh, feftigh ofe hondert daelders, endatfy daer van wel ïoopten certificatie te verkrijgen, genoegh "endrachtelijck gerefolveert: Dat alfoo in 't ccord van de laetfte extraordinaris Beede, ;enoegh onderfproocken was dat men geen [nechten en foude laten Guaerden op 'tplate Landt, men aen den Raede foude verfoec;en te willen fchrijven aen den Heere van Bre-  ( 289 ) coifen op Zee waren, en onfe Visfchen roofden en pilleerden, waeromme fy de voorfz Gedeputeerden, op 't geene voorfz is , befchreven hebben te wefen in de Herberge den fes en twintighften Julii, en den Advocaet gefeyt dat hem geraden dochte dat hy met den anderen Gedeputeerden met fijne reyfe foo lange foude vertoeven, 't welck hy oock gedaen heeft. ///. Deel. ï Dagh. 1552, den 24. Julii. '  1552. den 27. Julii. * BI. 53- Pieter'- van 'Beveren, ende Pieter Jacobfz, Van Dordrecht. Mr. Pieter van Foreeft, Burgermeefter, ende Mr. Lambrecht Jacobfz , Van Haerlem. Jan Sasbout, Burgermeefter , Comelis JanBeukelfz, ende Mr. Adriaen van Ley den, Van Delf. Gerrit Beukelfz, Burgermeefter , ende Mr. Jacob de Milde, Van Leyden. Pieter Kantert, Burgermeefter , ende Mr. Floris van Hoegaerden , Van Amsterdam. Jan Dircfcfc 't Hoen , Burgermeefter, ende Witte van der Henne, Van Gouda. Pieter Simonfz, Burgermeefter , ende Mr. Roelandtfz, Van Rotterdam, Eland Arentfz, Burgermeefter, Jacob Danielfz, Burgermeefter, ende Jan Hendrickfz, Van Schiedam. Pieter Poulufz, Burgermeefter , Jacob Cornelifz, ende Jan Gans, Van denBrielle, Willem Janfz, ende Tyaert Gerritfz, Van Enckhuysen. Hendrick Janfz, Burgermeefter, Pieter Aertfz Pols, ende C 290 ) * Daghvaert, gehouden in'den Hage. Op den 27, Julii, 1552. PRESENTEN.  C *9i ) DE Gedeputeerden van de Steden en Vlecken, hun generende met den Haringhvaert , hebben ten voorfz dage gerefolveert voor antwoorde te feggen, dat fy tot diverfche tijden by den Heere van de Ènde befchreven zijnde, ende gehoort hebbende de Propofitie by hunluyden gedaen op den vijf en twintighften Junii, vierden en negentienden Julii, bevonden de vorderinge van den Haringhvaert feer divers te zijn, alfoo by de eerfte Propofitie hunluyden optie gegeven wierde, of fyde voorfz Haringhvaert fouden willen vorderen by faufconduiten, ofte by Schepen van Oorloge ; By de tweede, alfoo by hareMajefteyt.de Koninginne afgeflagen wierde de voorfz faufconduiten, of fy de voorfz Haringhvaert fouden willen vorderen met acht Schepen van Oorloge tot T 2 ha- I5.v2. den 27. Julii- ende Anthonis Aertfz, Van Vlaerdingen, Willem Claefz, Van Wormer. Aelbert Broerfz, ende Megge Tsbrantfz, Van Grootebroeck. Comelis Claefz, Van Jïsp. Comelis Mathijfz, Van Veenhuysen. Digman Hendrickfz, ende Willem Janfz, Van Bommene'e. Omme weder te refolveren, noopende de vorderinge en verfeeckertheydt van den Haringhvaert, achtervolgende den innehoude van de voorfz Miffive van den Heere van Beveren, ende Extract van de Miffive van hare Majefteyt de Koninginne.  1552. den 27.. Julii. * BI. 44. ( ) haren lafte, ofte datfe felve * by hare Majefteyt de Koninginne toegerust fouden wer-j den, mits betalende van elcke last Haringh twee gulden ; by 't derde dat defelve toeruftinge gedaen foude werden tot lafte van de gemeene Reeders en Viffchers, welcke diverfie oock oorfaecke geweest is, dat fy niet foo lichtelijck en geringe Refolutie hebben mogen nemen, dan hebben op den negentienden Julii laestleden , confidererende dat hare Majefteyt de Koninginne onderlinge gefmt was den Haringhvaert by achttien Schepen van Oorloge te Verfeeckeren, daer van acht tot lafte van die van Hollandt toegerust fouden werden , mits betalende van elcken last twee gulden; hier op genomen het advis van de Reeders ende anderen', hun de Neeringe verftaende, en bevonden dat fy eendrachtelijck van fulcken verftande @n meeninge zijn, dat voor defen tijdt niet wel mogelijck foude wefen den Haringh te vorderen en te verfeeckeren met achttien of twintigh Schepen van Oorloge, en liever hadden tot haren grooten fchade en verdriet hare Buyfen t'huys te houden, en hare Neeringe te derven , dan met fulcke defenfie hun in Zee te begeven, en al haer goet en welvaren avontuyren , allegerende voor redenen , dat de Haringhbuyfen , viffchende in Zee, verre van den anderen moeten leggen, als tien, twintigh, dertigh, veertigh mijlen en verder; dat oock den eene Buys eer dan d'ander Haringh gevangen heeft, ende aen Landt moet wefen, en daer mede natr huys varende, nootfaeckelijck befchermten  C 293 ) 1552. den 27. Julii. gcconvoyeert moet wefen , en wederom in Zee varende, gelijck Convoy geftadelijck behoeven; dat oock de Buyfen , zeylende in en uyt Vlaenderen, wel ander Convoy fouden behoeven dan de Hollandtfche Buyfen ; dat oock by ftorm en onweer de Schepen van Oorloge de Zee niet en mogen houden, en dickwils verfteecken werden in de Havenen , verre van de Buyfen gelegen, en de Buyfen verlaten, die geftadelijck haer in Zee houden; en mits dien de Vyanden fubjeét blijven, hier by gevoeght het groot getal en menighte van de Schepen van Oorloge 'van den Koningh van Vranckrijck, die dagelijcks by de Schippers en Onderfaten van Hollandt gefien werden, en hunonthoudenr de zijn onder Engelandt en Schotlandt, als te Lijdt, Hul, Scharbourgh en meerandere Plaetfen, de welcke van daer binnen twee of drie uyren mogen komen onder de Haringh-buyfen, die onder de Kuiten van de voorfz Havenen nootfaeckelijck viffchen moeten, en defelve overvallen, nemen, en brengen in de voorfz Havenen, en aldaer verkoopen, ofte elders daer 't haer helieft, en daeromme laten hun de voorfz Reeders en Gedeputeerden duncken, dat foo lange de voorfz Francaifen de Havenen en Noortkuften van Engeland en Schotlandt mogen gebruyeken, de voorfz Buyfen by 't getal van achttien of twintigh Schepen van Oorloge niet befchermt en mogen wrorden; en dewijl hare Majefteyt de Koninginne niet genegen en was tot het middel van faufconduiten , maer 't felve gantfchclijck affloegh, T 3 foa  - 1552. den 27. Julii. De Gedeputeerden verfoeckeu hulpe ende asfiItentie van de Staten, tot verfeeckertheydtvan den Haringhvaert. C 296- ) den haren, hier op gecommuniceerthebbende , eendrachtelijckgcperfifteert by de voorfz Refolutie van den negentienden Julii, ende verklaert, dat, ten ware hun by de Majefteyt de Koninginne de Haringhvaert en de verfeeckertheyt van dien, met het voorfz getal van Schepen , en op de voorfz laften geaccordeert wierde, fyluydengenootfaeckt fullen wefen hare Buyfen t'huys te houden, en dc Neeringe tot haren grooten achterdeele en leetwefen te moeten verlaten : Niet te min, foo verre hare Majefteyt de Koninginne eenigfints foude willen verftaen omme de voorfz Buyfen met faufconduiten te verfeeckeren, fouden te vreeden wefen dat elck hooft, op de voorfz Buyfen varende , geven fouden dertigh ftuyvers , twee jongens fereeckent altijt voor een hooft,- met welce Refolutie de Gedeputeerden van de fes groote Steden, mede tot de voorfz daghvaert befchreven zijnde, hun conform gemaeckt hebben. ^Ock hebben de Gedeputeerden van de Steden, hun generende met den Haringhvaert , confidererende de groote laften, die achtervolgende 't. voorfz confent, by de Viffchers fullen moeten gedragen werden; en beduchtende dat de voorfz Equipagie tot den Haringhvaert in 't voorfz last-gelt niet en fal mogen gefurneert werden, fulcks dat daer door gefchapen ware defelve ten minften voor dit Jaer achter te blijven, tot groote fchade interest en verdriet, niet alleene van de voorfz Viffchers en andere, bun  ( 297 ) de hun genereude met den Haringhvaert, maer ^u oock tot groot nadeel van den Lande van Hollandt, ten ware fy in defen voor een deel gefubvenieert werden by den Gemeenen Lande , en de Staten van Hollandt, foo hebben de voorfz Gedeputeerden, verftaende de voorfz faecke een en gemeen te welen met hunluyden, tot bevorderinge als vooren, aen de voorfz Staten verfocht hulp en asfiftentic , tot feeckere rcdelijcke fomme toe, fulcks *i'anderen,tij den bydcnfelvcn gedaen* is, ende daer toe oock befchrijvingeVande voorfz Staten; waer op de Gedeputeerden van de fes Groote Steden verklaert hebben dat fy luttel hoope hadden van eenige asfiilentie geaccordeert te werden, overmits de groote en fware lasten die fy te dragen hebben, foo omme te furneren de Beede van twee hondert duyfent guldens, lacstmael geconfenteert als andere, en dat die van Amfterdam verklaerden dat 'er vijf Schepen van Oorloge leggen voor 't Vlie , vijf onder Schagen, en vijf onder Noorwegen, die dagelijcks de Schepen met Kooren en andere Oosterfche Waren, komende naer defe Landen, nemen en pilecren , welcke antwoorde oock by den Advocaet aen den Heere van den Eynde gedaen zijnde, hebben daer van begeert Copie, omme defelve aen den Heere van Beveren over temogen fenden, dewclc ke oock by hem den Heere van Affendelft gelevert is. T S Den 15521 27. lii. Bi. S&  1558«ien 28. Julii. Gedeputeerden omme met. de Antwoorde van den Haringh vaert na Hof te reyfen. den 29. Juhi. Reyfe van de Gedeputeerden van de Stafen naer "c Hof. den 2. AugufL Antwoorde geremonllreert van den Haringvaert, aen «lenHeere van Beveren, en t ) Den 28. Julii, 1552. ZXEbben de Gedeputeerden van de vijf groote Steden, in abfentie van die van Delf, en de Gedeputeerden van eenige Steden , hun generende met den Haringhvaert, vifiterende de voorfz antwoorde , gecom• mitteert een van Delft, een van Rotterdam, ' een van Schieden , met den Advocaet, omme met de voorfz antwoorde te reyfen na hare Majefteyt de Kioninginne, en 't inhouden van dien aldaer te verfoecken. Den 29. Julii, 1552, TS , volgende de voorfz Deputatie, na dat -"- den Heere van Affendelft, door raport van den Advocaet, hem daer van gedaen, daer inne geconfenteert hadde, den voorfz Advocaet ten dien fine, met Pieter Sasbout van Delf, Dirck Pel van Rotterdam, en Jacob Daniclfz van Schiedam, gereyst na hare Majefteyt de Koninginne. Den 2. Auguftus, 1552. "|T\E voorfz Gedeputeerden aen den Heere van Beveren, en oock aen den Pnefident Viglius den inhoudt van de voorfz antwoorde geremonftreert hebbende, foo heeft den Heere Praafident henluyden voor antwoorde gegeven, dat Sijne Keyferlijcke Majefteyt, tot onderhoudeniffe van fijn Armee aen defe zijde, daer onder waren wel hondert festicn Vaendelen, en meer dan tien duy-  C 299 ) duyfent Paerden , alle maenden te kosten' hadde fes hondert duyfent guldens, en daarom- j me als nu niet en vermochte te contribueren tot verfeeckertheydt van den Haringhvaert; ende aangaende yet te verwachten van 't inkomen van den Impost, feyde dat men met den Impost, gekomen van de Wijnen, gedroncken in Hollandt, niet en foude mogen toerusten een Schip van Oorloge, ja geen Jacht, en dat die van Hollandt felver behoorden acht Schepen van Oorloge toe te rusten, en dat hy hem feeckerlijcken liet duncken dat defe Landen met achttien Schepen van Oorloge jegens de Francoifen wel fouden bewaert wefen; als oock verklaerde en fustineerde den Heere van Beveren, mits dat tien van onfe Schepen alfoo goet Waren als twintigh van die van Vranckrijck, en dat hy fijn eygen Perfoon op de voorfz achttien Schepen van Oorloge wel foude derven betrouwen ; feyde voorts den Heere van Beveren dat hy nooyt aen den Raede van Hollandt gefchreven en hadde, dat in 't lastgelt van twee en een halve gulden mede fouden contribueren de Buyfen, aen Landt blijvende , en dat 't felve geheel onredelijck foude zijn, blijekende by fijne Minute daer van zijnde; foude evenwel van de voorfz antwoorde rapport doen aen Hare Majefteyt de Koninginne. * TpOdem hebben de voorfz Heeren vanBeveren, en den Praefident ons gefeyt, dat hare Majefteyt gevifiteert hebbende de voorfz antwoorde, gantfchelijcken afgefla- gen I5S2- len 2. iuguftU3. len Pras- ident /igüus. * BI. 57- Weder antwoorde van 3e Ko-  den 2. Augufty. ninginne op de felve antwoorde. C 3°«> ) gen heeft de faufconduiten , gelijck altoos by haer gedaen was geweest; dat oock hare Majefteyt niet en wilde aennemen de toerustinge van de Schepen van Oorloge, maer heeft defelve geheel gelaten 'tot dispofitie van de Reeders en Visfchers , ende dat fy felver fullen mogen ftellen en éligeren Capiteynen tot haren geliefte, welcke by hare Majefteyt geautorifeert fullen werden,midts referverende aen haer de ftellinge van Admirael en Vice-Admirael; dat hare Majefteyt over de geheele Vilfcherye te vreeden was te contribueren twaelf duyfent guldens , waer van tot profijte van die van Hollandt geêmployeert fouden werden naer advenant 't getal van de Hoofden die op haer Schepen van Oorloge gefteldt fouden werden; dat van de vier Schepen van Oorloge, leggende in Zeelant, hare Majefteyt toebehoorende, twee overgedaen fouden werden tot profijte van die van Hollandt; dat oock by den Stadthouder en Raede van Hollant gefchreven foude werden aen die van Amfterdam, omme te hebben feecker Gefchut, gekomen met de Schepen uyt Oostlandt; ende indien van nooden ware verder bevel van de Koninginne, dat men daeromme foude fchrijven aen den Praefident, en foude van ftonden aen daer van expeditie doen hebben; dan den Heere van Beveren feyde 's anderen daeghs hare Majefteyt de Koninginne noch eens te willen fpreecken , om te fien of hy hare Majefteyt foude konnen induceren, dat/y tot de toerustinge voorfz foude willen confenteren achttien duyfent guldens, en de-  ( 301 ) t defelve in promptis gelicht fouden mogen■ werden. Den ï, Auguftus, 1552. TT\En Heere van Beveren gefproocken hebbende hare Majefteyt de Koninginne, feyde dat hare Majefteyt verklaert hadde niet meer te mogen contribueren dan de voorfz twaelf duyfent guldens, en dat hare Majefteyt, eer fy eenigh geldt van dien woude laten uytreycken , fien woude wat de Gemeene Reeders in meeninge waren te doen, en dat daeromme wy die faecke met alder diligentie fouden avanceren, en haer met den eersten van de refolutie adverteren. Daghvaert van de Staten van Hollandt, gehouden in den Hage. Den 2. Auguftus, 1552. 'den 1. Augufty; Omme te refolveren by wat middelen men foude mogen vinden de vijftig duyfent guldens, die by extraordinaris wegen gevonden moeten werden, voor ,t uytgaen van de maent van October naestkomende , ende. 't geene dat rest aen de vijftigh duyfent guldens, die by '£ Haert geldt niet ten vollen gefurneert en zijn , omme te hooren de reeckeninge van Coebel, en omme te verftaen tot een nieuwen ommeflagh. Ten 1552- en 1. Lugufty- len 1. iiugufty. Twaelf luyfent guldens ^y de Konin- t *inne te betalen tot vorderinge van den Haringvaert.  IS52. den 2. Augufty. * BI. 58. i 1 1 ] ( 302 ) TEn voorfz dage hebbende voorfz Staten gerefolveert, dat by feeckere Gedeputeerden hare Majefteyt de Koninginne geremonftreerc. foude werden, dat door de onwilligheyt van den geenen die pretenderen vry enexempt te zyn van de vyftigh duyfent guldens, die men op de Haert-fteden van de een hondert duyfent guldens foude opbrengen , niet gevonden en zijn, en dat het * felve niet meer uytgebracht heeft dan wat meer dan fevcn en dertig duyfent guldens, fulcks dat als noch aen de voorfz vijftigh duyfent guldens fouden resteren omtrent'dertien-duyfent guldens, hoe wel op elcke Hacrtstede gegadert is een Schellingh Vlaems; dat fonder contributie van de vryen en exempten, de Staten niet en weten de voorfz fomme op te brengen, en alfoo 't felve in 't confent van deBeede geconditioneert is, en by hare Majesteyt fulcks oock geaccepteert, foo fullen de voorfz Gedeputeerden oock verfoecken , dat hare Majesteyt gelieve de voorfz vrye en exempten tot de voorfz contributie te constringeren, of dat hare portie aen 't Landt kortinge fal ftrecken, de voorfz Gedeputeerden fullen^oock exhiberen decedul:en van de pretenfe vryen, en de relatien iran de Deurwaerders demonstrerende, dat ;en merckelijcke fomme uytbrengen foude, roorfz constrinétie gedaen zijnde , fullen /oorts verfoecken wes alsdan aen. de voorfz /ijftigh duyfent guldens foude mogen geireecken op te brengen met den tweeden ermijn, wekken tweeden termijn fy oock iiet en weten op te brengen dan by verkoo- pin-  C 303 ) pinge van Renten, op foodanigen maniere als fy die fullen konnen verkrijgen buyten 's Lants, want in Hollandt langer geen geldt te krijgen en is, toekomende door de excesfive fommen die zedert Oétober 1551. daer uyt gehaelt zijn, ofte gehaelt moeten werden, als eerst de Beede Ordinaris, verfcheenen teKersmisfe en St. Jan, hondert duyfent guldens; de Beede extraordinaris die belooft is te betalen in twee termijnen, d'eene helft by de Schiltalen, en de andere helft by andere wegen; twee hondert duyfent guldens by Leeninge; opgebracht by estimatie gelijcke twee hondert duyfent guldens; by verkoopinge van Renten gelijcke twee hondert duyfent guldens, foo dat uyt Hollant geheven wert zedert den voorfz eersten Oclober feven hondert duyfent guldens, behalven noch den Impost van de Wijnen, als mede de excesfive kosten van de Dijckagien, die meer dan fes hondert duyfent guldens bedragen, en moeten de Eygenaers de Pachten van degeinundeerdeLanden ontbeeren,hct welck te veel is voor foo kleynen Landt als Hollandt, daer door fy zijn geftelt ten eynde raedt, dat meest alle de Steden gepast hadden haer portie van de Beede extraordinaris te vinden by verkoopinge van Renten binnen haer Muyren, 't welck hunluyden gevailleert heeft door de voorfz Leeninge, daer haerluyder Burgers geldeloos mede geworden zijn, daer en boven is in den Lande Neeringe noch welvaert, maer grooten dieren tijdt, en celferen van alle Negotien, door de onveyligheyt van de Zee, fulcks dat de Staten van noodenis van des 1552. den 2. Augufty.  I552«' den 2. Augufty. * BI. 59 'tSelvete vervolgen dooi Gecommitteerde van de Staten. ( 3 en Vlaenderen ge- falaris van den voorleest was, omme te fchreven Coebels ontfoecken Koopers van fangh, en omme te Renten, oock omme verftaen tot eenen te disponeer en op 'i nieuwen omflagh. BY den Advocaet 't voorfz eerfte rapport als vooren gedaen zijnde, en voorts 't tweede rapport verhaelt hebbende , dat de voorfz Coebel niet meer Koopers en hadde konnen krijgen, dan de fomme van acht duyfent en ontrent fcven hondert guldens, en dat de Koopers van geen geit en wouden fcheyden, dan mits hebbende haer Brieven bezegelt, volgende den teneur van feeckere Copie van een Rente-brief, by den Advocaet de Staten voorgelcfen, foo is by de Edelen, volgens feeckere uytflagh , by den Heere van Asfendelft gedaen , op 't believen van de andere Gedeputeerden bymaniere van oopeninge gerefolveert, dat alfoo de Staten Van Hollandt Sijn Keyferlijcke Majefteyt fchuldigh zijn, uyt fake van de laetfte Beede extraordinaris , twee hondert duyfent guldens, daer af een hondert duyfent guldens voor de helft vergadert zijn by de Schiltalen , en voor de andere helft by 't Haertgelt , van welck Haertgelt niet meer gekomen en is dan feven en dertigh duyfent guldens, foo dat 'er als noch refteren dertien duyfent guldens, van welcke dertien duyfent guldens de acht duyfent feven hondert guldens betaelt fullen werden van de penningen die komen fullen van de voorfz verkoopinge van Renten buyten 's Landts , in V 5 Bra- 1552; den 28. Septemb. NB- Dat iin Ontfanger Coebellajl heeft van ien Heere ïaiiAJJenielftdeRentirieven )erliont :e doen maecken tn bezegtlen, en de )enningen :e ontfangen , en 'n betalinge te leveren den O *iifanrer Gene■aelGramnay.  1558. den 28. Septemb. ? BI. 63. C > Brabant, Vlaenderen en tot Mechelen gedaen; ende de refte, bedragende vier duyfent drie hondert guldens, fal willighlijcken komen van 't Haertgelt van de Steden en Dorpen, in de Schilttale niet begrepen, daer toe den Ontfanger Coebel op fijnen naem heffen fal executorien, en de onwillige bedwingen by Gyfelinge ende anders, ten uyteynde toe, en valt 'er oppofitie, * 't Gemeene Landt betreffende, fal 't Gemeene Landt die faecke aenncmen en defenderen, ende indien de oppofitie concerneert den Keyfer, fal den Procureur Generael't Proces aennemen, in wekken gevalle 't contingent van de Oppofante overgelevert fal werden aen hare Majefteyt de Koninginne, in betalinge of afkortinge van de voorfz refte, en aengaende de vijftigh duyfent ponden te furneren by extraordinaris wegen, dewelke de Staten noch fchuldig bleven door 't laetfte termijn, dat vallen fal ultimo Oftober toekomende, fal noodigh wefen defelve te vinden binnen 's Landts, te weten, dat elck van de Steden, groot en kleyn, en oock van de Dorpen, by verkoopinge van Renten op 't Gemeene Landt fullen opbrengen haer contingent , na advenant van de Schiltalen, welcke portie en contingent elck van da voorfz Steden, groot en.kleyn, fullen mogen vinden in den haren, op den geenen die tot geen Leeninge geconftringeert en zijn geweest, elck na haer faculteyt, dewelcke hunluyden ongelijck bestkennelijckisdan de Commiffariffen van de voorfz Leeninge, ofte fullen elcks den anderen uyt hare Steden ver-  C 315 ) verwittigen, en oock conftringeren, is 't noot, tot furnisfementevan haerluyderfomme; ende in de Dorpen fuiien by advifevan den Gerichte twee of drie uytgekipt en gekooren mogen werden, om elck Dorps portie in de voorfz vijftigh duyfent guldens op te brengen, voor alle welcke opbrenginge eenen yegelijcken , foo wel in de Steden als Dorpen gefeten, op 't Gemeene Landt verzegelt fullen werden Brieven van Los-renten , den penningh feftien, veertien of twaelf, als elck in den fijnen best fal weten te verkrijgen, of indien 't den Staten belieft, fal geftelt werden feeckere taxe , als van feftien of anders, daer eenparigheyt inne geobferveert fal werden ; maer vermits apparentelijck niet wel practicabel en fal wefen by de voorfz wegen, voor den laetften October voorfz, te furneren de voorfz vijftigh duyfent guldens, en dat hare Majefteyt de Koninginne, overmits de noodt niet en fal willen langer vertoeven, foo foude men de voorfz fomme van vijftigh duyfent guldens tot Antwerpen op Financie mogen halen, betalende twaelf ten hondert, of min, waer 't doenlijck, 't welck by raminge loopen foude tot den dertienden Februarii naestkomende, feftien hondert vijf en twintigh guldens, 't welck fchijnt beter gedaen dan gelaten. Ende omme de voorfz fomme van feftien hondert vijf en twintigh guld. dat verloop van de jaerlijckfche Renten, ende oock de losfinge van dien te vinden in de fes Groote, en in de kleyne Steden, den Hage voor een Stadt den 28. Septemb.  ISS2. den 28. Septemb * BI. 64. C 316 ) Stadt gereeckent, opfettên voor den tijdt van vier jaren den Impost van een braspenningh op elck vat Bier , dat gedroncken foude werden; op elcke ame Dortfche ritfinge, feven ftuyvers en een halven;'opeen pointzoen Franfche Wijn fes ftuyvers, en op elck oxhooft vier ftuyvers en een halve, op een ame Spaenfche Wijn, of andere heete Wijnen, negen ftuyvers en een oortjen ; alle het welcke naer advenant van den geheven Impost in de jaren vier en veertigh, vijf en veertigh en fes en veertigh, by eftimatie jaerlijks bedragen foude negen duyfent en vijf hondert guldens als vooren, waer inne men, naervolgende d'Afte van confent, mede fouden contribueren alle de bellooten Steden, in de Schiltale niet begrepen, of haerlnyder portie en contingent de Koninginne in betalinge overleveren, te meer, dat eenige van hunluyden in de voorfz jaren in gelijcken Impost oock gecontribueerthebben, van welcken Excijs niemant vry wefen en foude, Edel noch on-Edel, Officier, Geeftelijcke of Wereltlijcke, in den Hage ofte eenige van de Steden woonachtigh; en vermits feer difficil foude vallen gelijcken Impost te heffen op 't platte Landt, en dat het felve oock feer weynigh uyt foude brengen, foo foude men oock 't voorfz platte Landt voor gelijcke vier jaren, jaerlijcks van elcke Haertftede foude doen * betalen drie ftuyvers , waer inne niet gereeckent en fouden werden Poorteren van Steden of andere Huyfen hebbende, die fy felfs gebruyeken, op 't platte Landt ftaende, foo verre defelve me-  C 317 ) mede contribueren in den voorfz Impost, welck Haertgelt, naer voorgaende reeckeninge, by estimatie jaerlijcks bedragen foude acht duyfent guldens, en hier op gereeckent de portie van de Dorpen, in de Schiltale niet begrepen, onfeecker, die de Stater mede te bate fullen komen , in welck Haertgelt mede contribueren fullen de Edelen. Peer laten en Pradatisfen, en alle Geestelijc ke Perfoonen, die in den voorfz Impost nie! en contribueren; en indien bevonden wierde de portie van 't platte Landt niet equipollcnl te wefen, de portie van de groote en kleyne Steden , met den Hage, afgetogenhaerluydei ordinaris gratie, fal op 't felve platte Land als dan verhooginge gedaen mogen werder tot redelijckheyt, foo dat by de voorfz estimatie de voorfz twee Imposten jaerlijcks fullen uytbrengen meer dan feventien duyfent vijf hondert ponden ,maeckende in de voorft vier jaren feventigh duyfent guldens, waci mede dat hooft-gelt, beioopende vijftig duy. fent guldens, dat verloop van Renten, die altemet gelost fullen werden, geëstimcert tot negen duyfent guldens, en de voorfz feftien hondert vijf en twintigh guldens gequeten en betaelt zijnde, foude daer nochoverfchicten meer dan negen duyfent guldens, die dienen fouden tot losfinge van de Rente in Brabant in Vlaenderen verkoft. De Gedeputeerden van Dordrecht verklaerden genoegh te vreeden te wefen, hun met de voorfz Edelen conform te maecken,maei niet gaerne en fouden komen aen de voorfz Finantie, en oock hun laten duncken dat by 't voorfz .1552- den 28. Septemb.  1552. den 2§. Septemb. C 318 ) 't voorfz middel van de loffinge groote ong£lijckheyt en inegualité foude vallen , alfoo men veel Ambachts-luyden foude vinden binnen de Steden woonende, niet hebbende dan fy met haren fuyren arbeyt dagelijcks winnen , die by den voorfz Impost binnen drie jaren foo veel fouden opbrengen , als veel» rijcke Landtluyden by 't Haertgelt voor een jaer, niet te min dat men als nu principalijck behoorde te refolveren op 't opbrengen van de penningen in promptis, en dat men naderhandt op de quijtinge van dien wel foude disponeren; en foo verre d'andere Gedeputeerden daer op rapport namen, waren van meeninge oock in den haren rapport te begeeren. De Gedeputeerden van Haerlem , Delf, Leyden, Amsterdam en Gouda, verklaerden , dat alfoo fy als nu eerst rapport van de Gedeputeerden , boven geweest hebbende, by monde van den Advocaetgehoort hadden, geen eyndeliicke Refolutie hadden konnen nemen, verfochten daer op een kort rapport, ende den voorfz uytflagh by den Heere vari Aifendelft by gefchrifte, omme daer op in den haren te mogen communiceren, dan dó Gedeputeerden van Amsterdam hebhen noch een ander middel uytgeflagen, als dat elck van de Steden, platten Lande en Dorpen haer portie van de vijftigh duyfent ponden fouden opbrengen naer advenant van de Schiltalen, die elcks in den lijnen by voorrende Oclroy foude mogen vinden by verkoopinge van Renten, Leeningen, Impofitien, Capitael ofte anders, ende foude elck in  ( 319 > m 't fijne de last van dien jaerlijcks dragen, mitsgaders oock de losfinge. r^Ockisbyde voorfz Gedeputeerden 'eenw drachtelijck gerefolveert, dat men Staetsgewijs aen hare Majefteyt de Koninginne foude vervolgen bellooten Brieven aen de Heeren van den Grooten Raede, daer by hun belast fal werden geen provifie te verleenen aen de pretenfe Vryen in 't Haertgelt, dam mits namptiferende by provifie 't felve Haertgelt. Dit is afgeilagen, alfoo te vooren de Gedeputeerden, ten Hove geweest hebbende, geweygert hadde geweest. * MOch heeft den Heere van Asfendelft, * op 't verfoecken van wegen die van Delf en Schiedam gedaen, daer by fy bc-f geerden vervolg gedaen te werden aen hare'1 Majefteyt, omme afgedaen te hebben't Pla-? caet, disponerende dat men van den Haringh v die uyt defe Landen ge voert fal werden, ge-P houden te wefen te geven acht ten hondert 0 en noch eenige andere poinéten, als cautied en certificatie, &c. ten achterdeel en belas-h tmge van de Visfchers, verklaert dat hytotv dien eynde hare Majefteyt de Koninginne15 gefchreven hebbende, daer op antwoordt5 ontfangen hadde, dat hare Majefteyt te vree- d, den was, dat den Haringh alomme inDuyts-v. landt vrye getransporteert en gevoerdt fou-w de mogen werden, maer niet in Engelandt; en dat 't Hof van Hollandt verftondt, dat onder die claufule Duytslaodt ea Oostlandt me- ÏSS2. tle-u 28. Septemb* Geen provifie den Vryen te verleenen , loopende 't rlaert;eldt. BI. 6;. Ver>eck, om : vei volcn het 'doen an het lacaet, tn af te, oen de :ht ten sndert in den aring euryt :fe Lan:n ge>ert fal erden.  den 28. Septemb. Rapport van die van Leyden en Gouda, omme hun conform te maecken in de drie duyfent guldens, tot den Haringhvaert. De Edelen, dievan Dordrecht en Delft refolveren op 't falaïis van Coebel, over diverfche Ontfangen die hy hadde gehad. C 320 ) mede gecomprehendeert was, en dat 't Hof fulcks aen den Officier van Amsterdam, ofte Ontfanger van dien gefchreven hadde, dat fy den felven Haringh fouden laten palieren. rVEn Heere van Asfendelft heeft aen die J-J^ van Leyden en Gouda verfocht dat fy met den anderen hun fouden conform willen maecken in de drie hondert duyfent guldens, tot hulpe en vorderinge van den Haringhvaert geaccordeert, op dat 't Hof van Hollandt niet genootfaeckt en foude wefen breder daer van aen hare Majefteyt de Koninginne te fchrijven, en dat fy ten dien eynde fouden doen rapport, 't welck fy aengenomen hebben te doen. f~XP 't falaris van Coebels ontfangh, is by ^ de Edelen, die van Dordrecht en Deïf gerefolveert, dat alfoo hy diverfche ontfangen hadde gehadt, en dat in de fommige foo veel moeyte niet gelegen en was als in d'andere, men defelve foude mogen geven en toevoegen duyfent guldens, indien hy daer mede te vreeden was, en indien niet, elf hondert guldens, of dat fy te vreeden waren 't felve te biijvcn in 't feggen van den Hove van Hollandt; maer de Gedeputeerden van Haerlem, Leyden, Amsterdam en Gouda verklaerden geen verder last te hebben dan tot acht hondert guldens, en vermits Coebel, by hunluyden ontboden zijnde, verklaert hadde met de duyfent guldens niet te vreeden te willen wefen, maer dat hy foo veel behoorde te hebben als zijn Voorlaten ge-  ( 32i ) gehaelt hadden, en evenwel de faecke te Vree-' den was te blijven aen den Hove van Hollandt , foo hebben de voorfchreve vier Gedeputeerden, noopende 't voorfz blijven j rapport in den haren" genomen. f~\P 't verfoeck by den Advocaet gedaen, ^ omme te hebben Ordonnantie op feven fijner voörgaende reyfen, en op diverfche andere .reyfen. by feeckere Gecommitteerden gedaen, is verklaert dat defelve gefteldt foude werden in handen van de Penfionarisfen van Dordrecht en Delf, om defelve te tauxeren, ert alsdan Ordonnantie gepaffeert te werden. f\P 't verfoeck by elen Advocaet, ter begeerte van de Weduwe van den Audien£ier , door verfoeck Van , dei1 Praefident Viglius gedaen , omme te hebben twee hondert gülderis voor de expeditien , by den voorfz Aüdiencier, zedert den jare vijftien hondert vijf ert veertigh voor 't Lant gedaen , en de verfochte Mantel by Coenraet de Boode van 't Land, verklaert» dat van èlcks een Articul by den Advocaet in den ïtaet van den toekomenden ommeflagh geftelt foude werden; mitsgaders oock van de expeditien van den Griffier van Hollandt; dat éven wel de Perilionarisfen van Dordregt eri Delf doorfien fouden de Declaratie, by deri Voorfz Griffier overgegeven", Omme té weten wat men hem behoorde toe te voegen» £jfó Desk M . _ 0f4 den ï.8i. septemb,» Seccrrinitteer- . den óp dé vacatiën van den :aet» Vcrfdcru te exp'edf-> tic van de Wedüwe van deii Aüdiencier Vcrcy&« ten»  T552. ion 28. Septemb. * BI. 66. Salaris van de Haertfte den voor de Bailluwen ende Schouten ten platten Lande. Die van Delfen Gouda gecommitteert geweest zijnde ir d e faecke van de Weduwe van Yranck van der Ucnne. Dagü.'- C 332 ) OP 't verfoeck van dc Bailluwen en Schouten ten platten Lande , omme te hebben haer Salaris, ter caufe van de befchrijvinge van de Haertfteden, by hun hel* pen doen, is gerefolveert dat elcks in den zijnen, tot discretie geloont fal werden, in alder voegen als in de groote en kleyne Steden gedaen is; fonder dat 't felve tot lafte van den Lande behoordt te komen. Die van Delfen Gouda, hebben, als Gev committeert geweest zijnde, t'anderen tijden by dc Staten, in de faecke van.de We.duwe Vrancks van der Henne, jegens de Staten van Hollandt verklaren te vreeden te zijn te compareren voor den Heere van Affendelft, als Commilfaris, in de toekomende Wecck, naer dat die Daghvaert gehoudeh fal zijn, ende is den Heere van Affendelf oock te vreeden geweest als dan daer toe te verftaen, alwaer oock de Weduwe voorfz van hare andere faeke, beroerende de drie en dertigh duyfent guldens, daer van te veel ontfangh gemaeckt is, oock fal mogen vertooncn, omme 't felve by den Heere van Asfendclf gefien zijnde, in de reeckeninge gecorrigeert te mogen werden.  f 323 > Baghvaert van dc Staten van Hollandt , gehouden in den Hage Op den 3. 4. 5. era 6 Olïober, 1552. PRESENTEN. De Heeren van Affen- ,'■ delft,' Van Duven&oirde, Van Obdam. Otto yan Egmont, ende Arent yan Hardincx,-yelt,. Van wegen d'EüE- len. Huych Ceel, Thefaurier, Mr, Claes Bartholomeufz, . ende Mr. Willem Schoort , Van Dordrecht, Mt, Quirijn Dirkfz, Burgermeefter, ende . , , Mr.Lambr echt Jacobfz, Van Haerlem, Jan Sasbout Burgermeefter , Jan Dirck, Herpertfz, ende Mr. Adrieanvan Ley- Van Delf. , Gerrit Bexickelfz, Burgermeefter , Jooft Jacobfz, Bur* germeefter, ende Mr. Jacob de Milde * Van Leyden. , Jooft Buyck, Burgermeefter. Claes Gerrit MaU theufz , ende Mf. Adriaen Sande» lijn, Van Amsterdam. , Jan Dirckfz't Hoen, Burgermeefter, ende Witte van der Henne, Van Gouda. Omme te vinden dt laetfte helft van di hondert duyfent guldens', die by extraordinaris wegen op* gebracht moet en wer^ fdtn voor 'i uytgaen, oen 3, 4,' SS en Oftober,  tien 3> fa |j cn 6. O^ober. den 3; Óftober, öpeninge van 't eerfte joint; Vacatiën van de HooftOfficiers in de Steden. * BI. 67,- Befege linge va'i de Rente irieven. Verfoch te Afte van iridemniteyt by Coebel omme < preteflfi Vryen •conftrii geren t 'betalin, van he Haert•geldc ' yan defe jegenwoor* fanger Coebel, ende dige maendt, omme op noch eenige ande* te difponeren op if re pointten» falaris vd?i den Ont- Den 3 'OftObér, 1552. ZYn cenigci openingen gedaen, hoopë'ti dc 't voorfz eerfte poinét, maer en is geen eyndelijcke refolutie genomen. Ten felven dagè is mede gerefolveert dat de Hooft-Officiers die de befchrijvinge van de Haertfteden hebben helpen doen , fullen van hare vacatiën Ordonnantiën verfoecken aen den Hove van Hollandt, * omme volgende dien elck in de fijne betalinge gedaen te werden. OOck is gerefolveert dat de Rente-brieven van de Kooperen buyten s'Lands "bezegelt fullen werden by de fes groote Steden. ■ TS mede echdrachtelijck gerefolveert op t verfoeck van Coebel, daer by hy begeerde Acte van indemnitcyt van de Staten , mits dat hy te vreeden hadde geweeft , dat d'Exccutorien op fijnen naem, als Ontfan[e ger van de Staten gemaeckt fouden wer[i. den, omme de praetenfe Vryen te conftrini- geren tot betalinge van 't Haertgelt, dat ot defelve Vryen by Coebel gegyfelt zijnde, ■e hy default jegens hem fal doen nemen, cnc de een andere gyfelinge op meerder peenen; en*  ( 325 J ende daer na by faute van non -comparatie tweede default, cn uyt k'rachte van dien toegelaten zijn intendit over te leggen, cn een ander Mandament omme 't voorfz intcndit te fien verifiëren, en dat men 't felve Default hare Majefteyt over fal leveren, in betalinge van de diligentie by de Staten gedaen, en fal 't Gemeene Landt de kolten van dien dragen, foo dat den Ontfanger niet van nooden cn heeft eenige Acte van Iudcmniteyt. Lfoo de Staten niet en kolten accorderen in 't opbrengen van de'laetfte vijftigh duyfent guldens, foo hebben de Gedeputeerden van Dordrecht, Haerlem, Delf cn Gouda, aen den Heere van Affendelft verfocht, dat hy elck van de Steden apart foude hooren, omme defelve tot een eyndclijck accord te mogen brengen ; maer die van Leyden en Amfterdam verklaerden dat 't felve verlooren moeyte foude wefen, want nicmant van de Steden den anderen te bate foude willen komen; dan hebben hun eyndelijck met den anderen mede conform gemaeckt, mits welc'ken den Heere van Affendelft te vreeden geweeft is elck apart te hooren, tot fijnen hulpc genomen heb|cnde Suys. D-en 4. OÜober, 1552, 5?Yn de Heeren van Affendelft en Suys. ^ befich geweeft om de voorfchreve Gedeputeerden tot Accord te brengen. X 3 Dsn ïS5«, den 3. October , De Gedeputeerden zijn vermits haer difcoort apart gehoort door den Heerevan Affendelft en 3uys. den 4. Octobèr, Affen- j delft en Suys beug!}, om de Gedejutcerdea, ^•Iiporos^  Sen- 5Oftober. Accord i van de; J Gedeputeerden t als voo- c jen, waer by de = laetfte I hondert e duyfent ( guldens fouden geyonden 1 yerden. ' - t' • i < j i X)en Haringh 'ten minften in Ooftlandt te mogen voeren. £1. 68. C 3^ ) Den S- October,di552.' LTEbben de voorfz Gedeputeerden, naer L-*- voorgaendc Inductie'' van de voorfz" wee Heeren, gefamentlijck geaccordeert, at de voorfchreve laetfte hondert ;duyfent uldens gevonden fouden werdén by verkodnge"Van Renten op 't Gemecne Landt, n voorts breeder'als' de Afte daer van zijnli dat vermeit,- die onder den Advocaet beult ; dan die van Haerlem en Amfterdam ïamen rapport, noopende de draginge van: 1 fraicr. van de Penningen, die op Financie felicht fouden moeten werden, overmits ['e minderinge van de portie van die van Delf, beroerende de vreemde Bieren, foo1 vel fouden contribueren in den Impoft als le Binnenlantfche Bieren, en hoopten wei aft te krijgen hun met den anderen conform ;e maecken. . . '\ vrOch is by de voorfz Gedeputeerden een* kN drachtelijck , op 't aengevcn van die van Amfterdam, gerefolveert dat men vervol^ gen foude aen den Raede, ten eynde fy fouden willen fchrijven aen de Koninginne, dat den Haringh ten minften in OoftlandC; gevoert foude mogen werden , fonder gehouden te wefen cautie te ftellen •> naer in-'. houden van 't Placaet, in * date *den negenden October vyf'tien hondert een en vijftigh, alfoo daer door gefchapen war^ den Haringhvaert, de eerfte reyfe gedaèri zijnde, achter te blijven, mits datdeuyti heemlche Kpopluyden fulcke cautie niet en ••■ l i , we»  ( 3^7 ) weten te verkrijgen: Dat oock alle andere Roopluydcn dickwijlcn 'niet en weten te verklaren waer fy haren Haringh beft fou* den . mogen vertieren , en by tempelte' eir ön weder, tot diverfche tijden in andere Havenen, dan by hunluyden 'gedeftincert, waren gedwongen geworden aen'te komen, cn daer van qualijck certificatie'fouden verkriigen, dan van haer e'érfte Verklaringe: Dat'oock fulcke en gelijcke Certificatien in Ooften qualijck zijn te verkrijgen, overmits de fobere Havenen aldaer zijnde, cii dat 'er geen publique Perfooneh en waren, cn daer en boven die van Ooftlandt niet gewoon en zijn, 'noch o'óck en fouden wülen fulcke Certificatien palferen, dat oock in Ooftlandt meelt fulcken Haringh Vertiert werdt, die men alhier en ih Duytüandt niet en foude mogen flijten, nochte oock te' venten brengen; dat oock 't felve vervolgh gedaen foude werden aen de Koninginne, byfondcr aenfehouw nemende op hare Majefteyts Miffive, in date den een en twintighften September laetftleden aen den Heere" van Affendelft gefchreven, in' conformité van dien, niet tegenftaendc hare Majefteyts Miffive ter contrarie van den Schout Van Amfterdam, gefchreven in date den fes en twintigften ttcrfelvcr maent; en zijn om 't felve te vervolgen gecommitteert de Penfionaris van Dordrecht Schoock', en een van Delft met den Advocaet , en dat den voorfz' Schoock van Dordrecht ten felven fine me-' de fal reyfen by den Stadthouder, cn van daer boven komen by de Koninginne; dat X 4 % Ï552Jen 5.' D'ftober:  den 5. Ódiobef. #efchi1 cp C.oet'cls' lalaris. een ( 328 ): 't voorfz verfoeck by den Advocaet ae» den Raede, of aen den Heere van Affendelft gedaen zijnde, heeft, naer dien hy met fijne mede - broeders gecommuniceert hadde , voor antwoorde gegeven, dat alfoo hy den' Raede eens, noopende defe faecke , tot faveur van de Viffchers geadvifeert was, als blceck by 't voorfz Extract van hareMajefteyts Miffive, hun luyden niet geraden en dochte weder van defe faecke te fchrijr ven, ' ~T\lc van Haerlem, Leyden, Amfterdam: en Gouda, rapport genomen hebbendé op 't gefchil van Coebels falaris of fy dat fouden willen blijven in 't feggen van den Hove, voor antwoorde te geven, geen! aft te hebben die faecke aen den Hove te blijven , omme de confequentie wille, en dat hem dochte dat Coebel met de acht hondert guldens hem in 't hooren van de recckeningen; toegeleydt ,> wel behoorde te vrceden té zijn, niet te min, was hy met een hondert guldens meer of wat bet te contenteren , fouden daer inne iichtelijckcondefcendcren, dat men evenwel van zijn toekomende falaris , beroerende de hondert duyfent guldens van de jegenwoordigeBeede, met hem foude overkomen, dan die van Haerlem verklaerden mede dat fy te vreeden fouden geweeft hebben by die faecke te blijven, foo Verre fy yan den anderen gcvolgh hadden. TP&E Staten, niet gereet wefende op het ^ ftaetken by Coebel henluyden gelevert om  ( 329 ^ ara een ommeflagh te maecken, hebben geaccordeert als nu by provifie ommeflagen te werden een ftuyver op elcke Schildt, daer inne die van Delf by provifie volftaen fullen, midts betalende achtervolgende haei Acte provifioneel. "MAer noen hebben de PenfionariiTen yan ■f Haerlem ende Leyden , met den Advocaet , als gecommitteert zijnde van de Staten, gehandelt met Coebel, noopende fijn falaris, dat hy te vreeden is geweeft met twaalf hondert guldens, daer van hy duy fent guldens promptelijck ontfangen fal. en de laetfte twee hondert guldens op 't fiot van den Impoft, die uyt krachte * van dat jegenwoordige confent gegadert fal werden , waer van by de voorfz Gecommitteerden de Staten rapport gedaen zijnde, jom te weten of fy in ^t felve accord fouden willen accordeeren, foo hebben die van Dordrecht en Haerlem verklaerdt daer mede te vree. den te zijn; maer die van Delf, Leyden, Amfterdam en Gouda namen rapport, en hoopten wel laft te krijgen hun met den an, deren conform te maecken. "ftJA dat de Penfionariffen van Dordrecht x en Delf, als Gecommitteerden van de Staten , omme te vifiteren de Ordonnantiën van feeckere Gedeputeerden van de Staten , en van den Advocaet, rapport doende, hun lieten duncken, dat overmits de koftelijckheyt van teeren ende Wagenhuyr, <2e Gedeputeerden, reyfende in 'eLandts .]£ 5 face , ÏSS2. den 5. • Oétober. ftuyver op elck] Schilt ovgi te flacn. Coebels Salaris by eenige Gedeputeerden over een gekomen. BI. 6Q. Vifitatio, noopende 't falaris van den Advocaet en andere Gedeputeerden.  1552ere$ 5. ■Octobcr- den 6. 0%^erj, Refolutie van 't Drinckbier van de Brouwers , wat fy voor Excijns geven fouden. Ordonnantie op feeckere" ' Gedeputeerden. ( 33° ** faccken, wel behoorden een fehcllingh daeghs meer te hebben , cn den Advocaet na advenant, foo hebben die van Dordrecht gerefolveert 't felve wel "redelij ck te wefen , maer die van Haerlem en andere feyden genoegh te wefen de verhóoginge van vier ftuyvers, namen evenwel gcfamentlijcken daer op rapport, en begeerden de Ordon-; nancicn , de Gecommitteerden gelevert, felver te ficn , om te weten hoe veel dagen daer geftelt waren , en alsdan die te palieren. Den 6. October , 1552. IS, roerende 't drinckbier yan de Brouwers , wat fy voor Excijns geven fouden, nacrdien 't felve by die van Haerlem en Delf ?ebleven was aen den Raedt, is by hunlieden verklaert, dat alfoo de voorfz: Brouwers in de jaren vijftien hondert vier en vcertigh, ydjfen veertigh en fes veertigh van st twee en vcertighfte vat gegeven hadden twee ftuyvers, van gelijcken nu naer advenant geven fullen van 't twee en vcertighfte vat eene ftuvver, ende is 't felve fulcks ter begeerte van de andere Gedeputeerden in de Aóte van confent. . OOck is den Advocaet belaft de voorfz Ordonnantie de Gedeputeerden van de Staten te pafferep, fulcks die by hem gemaeckt waren. Die  C 331 ) TAfe van Haerlem cn Gouda gecommitteert zijnde omme d'Advocaten Ordonnantie te palieren, hebben hem voor de feven reyfen, in de voorfz Ordonnantie gefteldt, tocgelcyt hondert vier en veertigh dagen, tot fes cn dertigh ftuyvers 's daeghs- T>|En Advocaet is belaft te appelleren van fcecker Appoinétement van den Hove, in date den feftienden Oftober vijftien hondert twee en vijftigh, daer by verklaert is , dat dé Staten van Hollandt die van den Briele, ter oorfaecke van de onkóftén by hunlieden gehadt, in 't weder oprechten van de Houte Caep, die fy door Ordonnantie van den Hove 'ncdcrgcleyt hadden, gereftitueert foude werden hondert vijftigh guldens, alfoo 't felve nu eerft tot haerder kenniffe gekomen is, ende zijn gecommi^ teert Mrs. Jacob van den Eynde, ende Adriaen Sandelijn, om de ftucken van dien te doorfien, en de faecke te vervolgen, welcke appellatie oock by den Advocaet gedaen is, die daer Afte af genomen heeft, ■ ~P\E voorfz Gedeputeerden hebben eendrachtelijk verklaert geen penningen over te brengen in Coebels handen, totkoopinge van de Lofrenten tegen den penningh twaelf, tot furhiffement van de vijftigh duyfent guldens, achtervolgende d'afte van confent, dan naer den twintighften defer maent Oftober, 1 €oea 1552» den 6. October. Ordonnantie op den Advocaet. Appella, tie, gedaen van den Appoinctemente, gegeven tot voordeel van die van denBrieh Van penningen te brengen in Coebels handen.  1552. den 6. Oaober. * BI. 70 Eyfch. b; Coebel gedaen, van divei fche fijn< pntfan- jen. Den Ad vocaet voortaei feven er. dertigh ftayv, ( 33^ ) * /"^Oebel heeft geëyfcht voor den ontfangh V" van 't Haertgelt den vijftighften pen' ningh, mits dat hy alle de particuliere Ontfangers, buyten koften van't Landt, loo. nen fal van den Impoft den tachtighften, : van de verkoopingc van Renten den tncgentighften, ende van de Finantie den hondertftcn penningh, waer op de voorfz Staten rapport genomen hebben, mitsgaders, op de Requefte van die van den Hage, op de augmentatie van de Daghgelden van dc Gecommitteerden van dc Staten, noch wie. ontfangen fal de penningen , komende van de verkoopinge van Renten; noch of Coebel betalen fal alle vacatiën naer ordonnantie van den Hove, ofte van de Staten; of de Gedeputeerden van de Steden , reyfende in s' Landts faecken, mede betaelt fullen werden tot 's Lands koften, gelijck de Edelen ; cn hebben gerefolveert weder in de Herberge te wefen, omme hier op te concluderen , den veertienden defer maent, ende verfocht dat de Edelen mede befchreven fouden werden , 't welck den Advocaet van den Heere van Affendelft begeert hebbende, heeft gefcyt van geencn noode te welen de Edelen te befchrijven, en dat hy henluyden hier inne fou,de vervangen. ALfoo den Advocaet de Boode van 't Landt daeghs een ftuyver meer geeft, 'is gefeyt dat hy daeghs van fijn reyfen hebben fal feven cn dertigh ftuyvers, tot anders fal wefen gcordonneert*  ( 333 ) i Ben 8. Oftober, 1552. TS den Advocaet, Mn Willem Schoock en' * Janjooften, van Delft gereyft naer Bruf- \ fel by de Koninginne , om 't geene voorfz 1 Is te vervolgen. 1 Den 15. Oftober, 1552; TTEbben de voorfz Gecommitteerden, op A A de Requefte, daer by fy Verfochtén dat hare Majefteyt de Koninginne gelieven wilde te accorderen, dat de Koopluyden haren gevangen Haringh vryelijck en fonder betalinge van acht ten hondert, en ftellinge Van een nieuwe cautie in Oöltlant en andere omleggende Landen, fouden mogen voeren, niet tegenftaende voorgaendc interdictie, cn dat den Officier en Tollenaervan de Gecommitteerden, tot den ontfangh van den Impost van de Koopmanfchappen, wierde belaft 't felve te gchengen en gedoogen, anders niet voor Appoinétement mogen krijgen , dan dat de Koninginne, volgende de Declaratie, vöormaels gegeven, op 'tgeene daer toe defe Requefte tendeert, verftaet dat men van den Haringh cn andere Koopmanfchappen, die men nae Ooftlandt te Lande fal willen brengen, geen cautie ofte recht Van congie en behoort te eyffchon, maer aengaende 't geene dat uytgaet ter Zee, onder de naem en couleur-van Ooft-landt, moet cautie geftelt werden, volgende '{ Plaeaeti Eb- is**- en 8. )ctober, Leyfe 'an de jedcpu* ceerde» ïae '£ lof. Den 15. Détober. Appoino tement, bercererf* de hec uytvoeren van den Haring buy* tén *s Lands,  >554. den 15. Oftober , Solutie by Viglius gegeven, op demiddelen van de Requefte van den iiytvoe- ■ ringh van den Haringh. * BI. 70. dnn 22. Oftober.' Oftroy voor de fes groote Steden, omme te mogen Verkoo- C 834 ) • i t -jpNde omnje te refolveren op de middelek Ui van onfe Requefte, fo heeft den PrEefident Viglius gefeyt, dat de cautie van den Haringh , die over Zee gebracht werdt, by 't Placaet geëyfcht'wert, om te obviren 't bedrog'dat dagelijcks gebeurt, welcke cauT tie goede Koopluyden, niet willende uferert van eenige fraude, wel weten te verkrijgen, maer drie of vier Koopluyden van quaden name , die onder 't dexel van haren Haringh. in Ooftlandt te voeren , defelve in meeninge zijn in Engelandtqf Vranckrijck tetranfporteren, defelve cautie niet weten te verkrijgen; en dat fulcke Koopluyden van quaden name niet alleen gepooght en hadden Haringh in Vranckrijck te voeren, maer de fatto aidaer gebracht hadden Munitiën van Oorloge * als Bufch-poeder, Salpeter, en dicrgelijcke, 't welck by informatie prasccdente volkomentlijck genoegh gebleecken was, en waren oock eenige ter dier caufe gecorrigeert, hoewel hare Majefteyt 't uytterftc inhoudt van dc felve informatie niet te_ kennen gegeven was, overmits hare Majefteyt geen oorfaecke en foude hebben figoureufer Placaten te doen expediëren. Den 22. Oitober, 1552- TTEbbcn de voorfz Gecommitteerden verkregen Oótroy, daer by de~fes groote S.tedcn geaccordeert is, om binnen hare Muyren, tot furniffemente van hare portie te mogen verkopen Lijf-renten tegen den penning acht of daer omtrent, op een Hjf  •C 335 ) alleen, dat fy -weder gehouden fullen wefen ©lek haer portie te employeren.tot koopinge van Los - renten op 't Gemeene Landt tegens den penningh twaelf, en wederomme elck in den haren gerembourfcert zijnde van 't Gemeene Landt, van de Hooft-fomme die fy elck opgebracht fullen hebben by verkoopinge van Lijfrenten , gehouden fullen wefen die te employeren tot afloffinge van de Los-renten, voor foo verre als defelve ftrecken mogen, ende foo fy beft bevinden fullen oorbaer te wefen, dan hebben uyt 't voorfz verfoeck , oock by advife van Sandelijn, geroyeert defe claufule : En dat fy daer toe fullen mogen, conftringeren de Inwoonden, elck in den haren, foo verreet noot is ; overmits de Praïfident fuftineerde 't felve geheel onredelijck te wefen, en dat wy 't felve niet en behoorden te begeeren, op dat by den Prince niet genomen en fbudp werden in confequentie, immers feyde foo veel meer, dat al woude hare Majefteyt dc Koninginne tot de felve conftrainóte verftaen, hy volgende lijnen Ecdt daer tegens foude moeten wefen , en 't felve beletten, T\Èn Advocaet den laetften Oftober 't huys gekomen zijnde, heeft aen den Heere van Affendelft, van't geene voorfz is , rapport gedaen , en voorts ter begeerte yan Coebel hem gefeyt dat hy op finantie geen geldt en weet te krijgen, oock den penningh feftien; maer dat hy van de achtthicn duyfent guldens, by verkoopinge van Los - renten tegen den penning twaelf, tien : duy- 1552. den 22. Oftober.. pen Renten binnen haer Muyren, f Rapport réan den 4d^o :aet, en lat Cocael geen ;eldt op finantie -n wifte e verkrjjen.  1552* dèni2. Oftober. c i i ] 3 1 1 i i den 13. Deo -Ordon nantie op Pel, cum fuis. ( S3Ö > Uyfenl guldens gevonden hadde, en öiï [en Heere van Affendelft foo veel foude villen doen ; dat de refterendeacht duyfent ;uldens by Verkoopinge als vooren, in Holandt gevonden mochten werden; en naer vlr. Adriae'l van Leyden hem gefeyt hadIe , foo foude men defelve wel binnen Delf [rijgen, en na den Rentmeefter van Zuytiollandt hem gefeydt hadde, foo foude men h Zuyt-Hollandt wel twee duyfendt gullens krijgen; en voorts ter begeerte vati Schoock en de Milde hem gefeydt, dat aldc Finantie van de voorfz achttien duyfent guldens nu cefferen, oorbaerlijckfcheen len Impost die men foude opftcllen » voor de helft te minderen; waer op den Heere van Affendelft voor antwoorde gaf, dat hy Wel meende by verkoopinge van Renten noch te vinden vier duyfent guldens, en foude fien wat men noch meer mochte krijgen ; en aengaende de mindcringe van den Impoft, dat 't felve niet doenlijck was, overmits de Brieven, tot dien eynde dienende, al uytgefonden waren, endatkleyn Intereft was* van een half jaer. Den 13. December, I552- GElevert aen Pel twee Ordonnantiën, d'cene fprceckende op hem, Cornelis Michielfz Dolman. , Jacob Danielfz tot Schiedam, en Lucas Dirckfz van Enckhuyfen; en d'ander op hem; Pieter Sasbout, ende den Voorfz Jacob Dan iel iz Deü  C 33? 3 * Den 18. December, 1552, {HEreyffc na BrufTel, door ordre Van den jf^ Heere van AfTendelft en de Staten, omme Staetsgewijfe te defenderen de faecke van die van Dordrecht, jegens die van Antwerpen , beroerende 't doleren van haren brant, en de herbrandinge op hare Haringh-tonnen, by die van Antwerpen geHelt. Den 11. December, 1552. ^TOt Bruffel gekomen Zijnde; hebbenmijn Heere den Prudent gefeyt, hoe dat den Haringhvaert in den Lande van Hollandt niet alleen merkelijck goet en. dedë totvermeerderinge van de Negotiatie, maer dat oock veele duyfenden van Menfcheh daer mede haer Winter-kolt wonnen,- die anders nootfaeckclijck fouden moeten mei*, diceren; ende hoeWel in defelve Nering© niet en behoorde by yemant empefchemenê gedaen te werden te min , alfoo de Reeders dit jegenwoordige jaer feer ónprofijteHick en ten achteren' gevifcht hadden , cn daer en boven defelve Reeders böven dat lalt geldt, en de fes duyfent guldens', by hun van dc Koninginne, en de drie duyfënt guidens by hun van 't Gemeene Landt ontfangen' , aen de toeruftinge van de Schepen yan Oorloge noch wel ten achteren fouden komen veertien duyfent guldens, foo hadden nochtans ciic van Antwerpen, bevinden, dc bmnen hare Stede fceckeren Haringh, 1Ui JJea ¥ hek* den 18. Dcc. * BI. 72. Uytdoeningevan den branC by die van Antwerpen. den 21. Dec. Rapport van den Prxfident wegens de Haringh v'aert. 1  1552. den 21. Cec. C 338 ) hebbendé die Brandt der Stede van Dordrecht9 defelve brantgedeleert, den felven Haringh, herpackt, haren Brandt daer op geftelt hebben, niet tegenftaende dat dc Brandt vaü Dordrecht ouder eh autenticquer is dan die van Antwerpen, dewelcke oock in Duyts» landt, Vranckrijck en andere Landen bekent is, in meeninge oock. 't felve te praétiferen van de branden van die van Delf, Rotterdam cn Schiedam, en andere, tot groot achterdeel en bederf van den Haringvaert, dat daeromme 't felve hunluyden geinterdiceert foude werden , het welck gehoort hebbende den Prcefident liethemduncken dat alfoo de Koninginne in meninge was de voorfz partye te accorderen, beter was hare Majefteyt niet te openen, dat het Land hem met die van Dordrecht voegt^ waer mede die van Dordrecht oock te vreden waren 5 en hare Majefteyt van defe faecke rapport gedaen .hebbende., hèeft ons ge-, feydt dat die van Antwerpen belaft Was ha-/ ren eyfch by gefchrifte over te leveren binnen veertien dagen, dewelcke als dan die van Dordrecht gecommuniccerdt foude werden, omme daer op te antwoorden, en als dan partyen te accorderen , indien 't doen, lijck ware, eii dat binnen middeler tijde cèu yegelijck wachte d'eene d'aiiderens brandt ta deleren, waer van den Advocaet den acht en twintighften derfelver maent t'huys gekomen zijnde, den Heere van Affendelft rapport gedaen heeft- t>en  ( 339 ) Dén 10. Januarii, 1553. JS den Advocaet gereyft naer Mechelen , door onthiet van den Heere van Affendelf , om te vervolgen aen den Procureur Generael van den Grooten Raede , dat hy! de Proceffen van de Staten van Hollandt, tegens den Prince van Orange, en den Grave van Hoorrt,, beroerende 't Haertgelt, voor hunluyden ïfbude willen acnnemen, mede genomen hebbende 't advis van die van 1 den Raede en Reeckeninge in Hollandt, eri éxtract, van veele voorgaende reeckeningen, daer by blijekt dat de voorfz Heeren of naer Steden, als Yffelfteyn , Leerdam en 't Lant yan Althona forteren, en Litmaten zijn van Hollant, en fulcks tot veele, en diverfche tijden met die van Hollandt gecontribueert nebben. Eynde van het Jaer 1552, V 2 VER* 1 r?52. den 10. Jan. By den Procu- 1 reur van ien Groeien Raeie aen ta nemen de Proceffen :egens« □range :n . , rloorn. .  , *5S3. den 27 Januarii* * BI. 1. Belangende het zeyien naer Oostten. Van den impost van twee ten hondert. < 340 ) VERGADERING* TE BRUSSEL ] BY DE GEDEPUTEERDEN VAN DE STATEN, OP SEECKERE POINCTEN HIER NAER VERKLAERT. Den 27 Januarii 1553. TEn voorfz dage is gerefolveert dat dc* Requefte, by die van Amfterdam geconcipieert omme Vervolght te werden ,• té mogen Weftwaerdt zeyien, naervolgende feeckere Ordonnantie, ende toeruftinge nytgedruckt in feeckere Placaet Van de'Keyzcrlijcke Majefteyt in dato den negentienden Januarii vijftien hondert negentien,, ende onder Ordonnantie van de felve Majefteyt , dat de Onderfaten van Hollandt niet uyt en fullen varen, dan ten minften in het getal ende compagnie van twintigh Schepen,daer van het minften groot fal wefen twee hondert Vaten, defelve naer voorgaende correctie den Koningh overgegeven foude werden. Eo'dem, by die van Amfterdam verfocht wefende, dat, alfoo tot anderen tyden vervolgh gedaen hadde geweeft, omme afgedaen te hebben den Impost van twee ten hondert op alle Koopmanfchappen gefteldt, volgende voorgaende Refolutie van de Staten > als wefende contrarie van het Privilegie  ( 34ï ) gie van wylen, hooghlofFel memorie, Koningh Philips, ende feeckere Sententie van den Grooten Raede , daer opgevolght, ende dat nu by andere Placaet, van dato den twaelfden defer maendt Januarii, den felven Impoft weder vernieuwt was, men van den Koningh verfoecken foude den voorfz Impost af te hebben; foo is byhet mcerendccl van de voornoemde Gedeputeerden gerefolveert, dat men de voorfz voorgaendo Requefte eerft overgeven , ende daer op Appoinétement verwachten foude, ende dat men met de andere vertoeven foude tot de komfte van de Edelen, ende die van der; Gouda, ofte tot de naefte Daghvaert, Eodem, by die van Delft verfocht zynde, dat men by de voorfchreve Requefte, ofte' een andere Requefte foude verfoecken te-1 gens de toekomende Teelt van de Haringr! vaart te mogen gebruyeken, ende extrahe-, ren by ftilfaet ofte faufconduite, alfoo by 1 experientie bevonden was, dat de Buyfen by de Schepen van Oorloghe niet gedefendeert nochte verfecckert en werden, ende nochtans de felve Haringhvaert feer noote-rfakelijck ende profitelijck was voor den Lande van Hollandt; foo is gefeydt, dat^ alfoo daer van in de Daghvaert» in den Hage gehouden, niet gefproocken en was, men daer mede foude vertoeven tot de komfte van de Edelen, ende die van der Gouda voornoemt, dat even wel die. van Delft binnen middellertijdt * feeckere Requefte foude concipiëren, het welk den Penfionaris aen-, Y ? ' ge- 3en 17 Januarii, lequefts egens de oeko- nende reeltvan le Ha- ingvaert, * BI. 3.  den 27: Januarii. Ongercgeltheden bydt Thollenaers in het afne men vai de Thol len gepleegt. Vindinge Van de , faecken in de materie van Congie. C 342 > ! genoman hebbende fulcks te doen, vol-, bracht heeft. Eodem, die van Leyden de voornoemde' .Gedeputeerden voorgehouden zynde, dat groote ongcregeltheydt by de Tolïenaers dagelijcks gepleegt, in het afnemen van de' " Thollcn over de Onderfaten van Hollandt, . ende daerom een yegelijck in den fynen foude- ondervragen , hoe, ende in wat manieren men in voor tyden was ghewoon den Thol te betalen, omme het felve wetende, daer tegens behoorlijcke provifie te mogen gekrygen; foo hebben de ■ Gedeputeerden1aengenomen elcks in den haren daer nae te vernemen, *' Eodem, foo heeft den Advocaet de voornoemde Gedeputeerden verklaerdt, dat hy' geadverteert zynde dat ne faecke, roerende de materie van Congie, bevonden waren aen den Praefinent, verfocht hadde defelve' faecken toegezegelt ghefonden te mogen werden by den Boode van het Landt, ofte' een andere Boode aen mijn Heere van den: Grooten Raede, ten eynde' de Sententie , by de Staten geobtineert, ge-extendeert fou* de mogen worden: Waer op den PraefidenC 'hem voor antwoorde ghegeven hadde, da£ die Majefteyt van den Koningh, die faecken nieten wilde laten overgeven, vooren al eer die by den Secreten Raede geinfereert' fouden wefen; ende dat hare Majefteyt verftaen foude hebben de redenen, mijn Hee-' r'en van den Grooten Raede gemoveert heb* beo  i 343 ) bende fulcks te. wyfen; ende dat tot dien éynde men foude befchryven den Rapporteur van de faedke, ende oock den Procureur Generael, en dat het felve foude gefchieden foo geringe fy eenighünts daer toe fouden mogen vaceren. Eodem, heeft den voornoemden Advocaet de voorfchreve Gedeputeerden oock verklaert, dat op de Requefte van wegen de Staten overgegeven, ten eynde den Procureur Generael belaft foude werden de Proceffen, by de Heeren den Prince van Orange, ende Grave van Hoorn , tegens de Staten van Hollandt, voor den Grooten Raede geinftitueert, voor henlieden aen tc nemen,- de Majefteyt hadde doen expediëren befloten Brieven aen den voornoemden Procureur Generael, omme van hem te verftaen de redenen waer door hy fwarighcyt macckte, de voorfz Proceffcn aen tc nemen, omme het felve gehoort, als dan breeder op •4e voorfz Requefte gedifponeert te werden. Den 7 Februarii 1553* IS op de voorfz Requefte, daer by verfocht was Weftwaerdts te mogen zeyien, in 't gefelfchap ten minften van 2,0 Schepen, éc. Voor Appoinment geftelt. Dat hare Majefteyt de Supplianten accordeert haer verfoeck, midts dat die geene, die fullen willen zeyien naer Spaignen , Portugael, ofte andere Y 4 Quar '553- den 7. Januarii. Befloten Brieven aen den Procu• reur Generael, omme de Proceffcn vóór de Staten aen te ne ■' men. den 7. Februarii' Appoinctement op de Requefte ota Weftwaert» mogen zeyien»  ï5SSï 4en 7. cn 15. febr. ? BI. 5. ( 344 ) Quartieren van Wellen, gehouden fullen wefen ten minften, te weten in het gefelfchap van twintigh Schepen , * te wefen in het gefelfchap van twintigh Schepen, ende ge-esquipeert conform de Ordonnantie van herwaerts over, ende dat onder; de last ende beleydt van den Admirael ende Vice-Admirael, en te obferveren de oude Costumen, daer yan men ufeert in tyden van Oorlogh, het welcke is te maecken onder henlieden een Societeyt en- . de Alliance , dat in gevalle eenige van hare Schepen hen defenderendc tegens hare Vyanden quamen te vergaen ende te verliefen , dat fulck verlies ende fchade als fy ghelcden fullen hebben, henlieden bctaelt, ende gcrccompcnfeert fullen werden by de andere van, de felve Societeyt, onder conditiën oock , dat de voorfchreve twintigh Schepen herwaerts over, niet cn fullen mogen laden ëêhighs' Koopmanfchap.-. pen, omme te voeren in de voorfchreve Landen fonder expreife wcte ende porlof van hare Majefteyt, noch oock laeden meer. Viétu.aille dan fy van noó- , den fullen hebben voor onderhoudehiffc y?vn haer Volck , gheduyrende defelve Voyage; hier en boven , dat da voorfchreve Schepen voor UL. fullen gevifiteert worden, naervolgende het Placaet; ende daer cn boven, of het gebeurde, dat fylicden arriveerden in de voorfchreve Landen van Spaignen, Por-  C 345 } Portugael, &c. eerdat de vieren twintigh groote Schepen, gebracht by hare Majefteyt, aldaer hare volle vracht hadden, dat in dien ghevalle de voorr noemde Supplianten niet en fullen mogen binnen het boort van hare Schepen ontfangen, directelijck nochte indireclclijck, eenighc Koopmanfchappen dan alleen Zout, fonder toelatinge van den Heere van Wackene, foo verre hy niet van daer ghefcheyden en is ommo herwaerdts over te keeren, ende dat op de pcene van twee hondert Ducaten, en de verbeurniffe van de vracht, foo wel van den Koopman, als van den Meefter van den Schcpe; ende dat fy oock gehouden fullen wefen, ingevalIe van arriveren in Spaignen, ofte ander Quartier als vooren, waer dat zy, te obedicren den voornoemden Heere van Wackene, foo lange fy by anderen wefen fullen. Den 15. Februarii, 1553. TS op de voorfchreve Requefte, daer by, verfocht werdt dat den Procureur Gene-, rael de voorfz twee Proceffen foude aennc-1 men; voor. Appoinment geftelt. ! Den Koningh , gehoordt hebbende : het rapport van defe Requefte, endd van de Stucken daerby gevoeght, ende van ghclijcken van de advifen daer op; gehadt, concernerende het voornemen; . dat de Staten van het Landt van Hol-' Y 5 landt, den 7. 2H 15. febr, Jen 1^. ?ébr. Appoinement op ie Kejuefte. wnbydea 'rocueur Geïeraelhet Proces run de katen engèna,nen werden;  den 15, Febr. * BI 4. C 34Ö ) landt 3 Supplianten, verfoecken dat des, Procureur Generael van den Keyzer aenneme voor henlieden in den Grooten Raede van fijne Majefteyt, tegens. eenige henlieden gedragen hebbendeals Appellanten , ende geoppofeert tegens dc Colleftatie van de Beede geaccordeert by de voornoemde Staten ; hare Majefteyt ordonneert den voorfz Procureur aen te nemen voor de voornoemde Staten de Procefien, alhier gementioneert, mits dat die felve Supplianten blyven in de faecke, ende hen voegen met den voornoemden Procureur, omme te antwoorden op het poinct, gepretendeert by de'voornoemde Oppofanten, van niet te wefen van het voorfchreve Landt van Hollandt, 'maer dat. haer Landen daer van gefepareert zijn ; ende hangende defen tot geheele voldoeninghe van de voorfz Beede, fullen dan voorts procederen inde plaetfedaer queftie tot de liquidatie, ende executie * van den Impost by henlieden geadvifeert, als in andere Quartiercn van het voorfz Landt van Hollandt; ende vinden fy van noden, fullen mogen ten dage dienende, ofte anderfints mogen verfoecken voor den voornoemden Grooten Raede, daer de voorfz Proeellen hangen, dat aengemerekt de voorfz Beede dient tot nootelijcke defenfie van den Lande, de voornoemde Appellanten by provifie, en fonder praijuditie van een yegelyck fijn recht  ( 347- ) gehouden fullen wefen, hangendchet' Voorfz Proces, te lyden, dat de voorfz liquidatie ende executie gedaen zy, ende fortere haer volle ende geheele effect in dc voorfz Plaetfen, met conditie dat afle het gene dat gccollecleert fal werden, gereftitueert fal werden foo verre in het eynde van der faecke bevonden zy, dat de voornoemde Appellanten niet gehouden en zijn, ende dat alfoo behoort te gefchieden. Dagh» len 15: ïebr.  1553. deu 6. en 7. Maert. C 348 ) Daghvaert gehouden in den Hage. Op den 6. en 7. Maert, .1553. PRESENTEN. Uyt de Edelen. Den Heere van Beveren, Van Cruningen, Van Affendelft, Van Goudriaen, Van Obdam, Van Znylen, Van Roon, Otto van Egmondt, Van Mynen, Adriaen Heelandt, Jacob van der Duyn, ende Joost van der Werve. Ende van de Steden. Arent Cornelifz , Schout, ende Mr. Cornelis van Hogelande, Van Dordrecht. Willem Harmanfz Ram, Burgermeester, ende Mr. Lambrecht Jacobfz, Vak Ha£8.le,m. Jan Sasbout, Burgermeefter , Michiel Janfz, ende Mr. Adriaen van Leyden, Van Delf. Jonge Dirck Janfz, ende ' Claes Adriaenfz, Burgermeefter , mitsgaders , Mr. Jacob de Milde, Van Leyden. Pieter Kantert, Burgermeefter, Mr. Hendrick Dirckfz, ende Mr. Adriaen Sandelijn, Van Amsterdam, Jan Dirckfz 'i Hoen, Burgermeefter, Witte van der Hoeve , ende Jan Gerritfz Hey, Van der Gouda. Omme antwoorde te refolveren op de Petitiën by de Keyzer-  (. 349 > 2erlijcke Majefteyt mynen, daer van de gedaen den vijf- eene wefen föude thienden Februarii den eerften dagh te vooren , aen van Mey, ende drie hondert duy- d'andere den eers- fent guldens in ba- ten van Augufti, ren ende zuyveren beyde naestkomen- gelde , op te bren- de. gen tot twee ter- TEn voorfz dagede Gedeputeerden van de Staten gehoort hebbende van den Advocaet van den Lande rapport, foo wel van de generale als particuliere Propofitie; foo hebben naer voorgaende communicatie eerst de Edelen gerefolveert, dat fy hen vinden in groote fwarigheydt ende perplexité, uyt oorfaecke van de groote excesfive fomme van penningen, die uyt Hollandt in den voorleden Jare geheven zijn, als eerst hondert duyfent guldens van de Beede ordinaris, twee hondert duyfent guldens van de Beede extraordinaris, gelijcke twee hondert duyfent guldens by verkoopinge * van Renten , tot proffyte van de Keyzerlijcke Majefteyt, noch gelijcke twee hondert duyfent guldens by leeninge, maeckende te famen leven hondert duyfent guldens; als oock ter caufe van het groot verlies, dat de Viifcheryc van den Haringh het voorleden Jaer gehadt heeft , door neeminge van omtrent vijftigh Buyfen * door het Last-gelt, ende dat de Reeders ende Viflchers merckelijck ten achteren gevifcht hebben, beloopende over een hondert duyfent guldens; nochtans te* 1553den 6. en 7. Maert. An> woorde op de Petitiën by fijne Keyferlijcke Majefteyt gedaen. * BI- 5.  • Ï553-. den Ö. et 7. Maert L C 350 ) ' ter contrarie overleggende de tegenwoordige noot, ende geprefupponeert dat de Negotie cours en loop hebben fal fonder conT ftrinótie, de Haringhvaert haer voortgangh op ftiifaet ofte faufconduitv, fouden, foo verre fy gevölgh mochten krygen, gedelibereert wefen de Keyzerlijcke Majefteyt in de voorfz Petitie van twee hondert duyfent Caroli guldens te gelieven , die te vinden op den tienden penningh vari alle onroerende Goederen, als Huyfen, Landen, Thien-^ den, Duynen, Molens, Visfcheryen, ende alle diergelijcke, daer op de felve thiende penningen ghegadert zyn gheweest in den Jare 1543, de welcke fy eftimeren dat bedragen fal over de hondert en veertigh oftevijftigli duyfent guldens, foo verre de tauxatie van de Huyfen rechtvaerdelijck gedaen werde met Kelder-huyr , Solder-huyr, ende huyr van Spijckers, van wekken tienden penningh fullen alleen exempt blyven Huyfen armé Luyden toebehoorende, waer.dig wefende in huyre een pont groot 's Jaers, ofte daer beneden , insgelijcks de Orderen van de Mendicantén, ende alle andere die vrydom genoten hebben in den jare vijfthien hon* dert vier en veertigh; fullen oock vry wefen Stadthuyfen, Wagen, Hallen? Vondelinge-huyfen , ende diergelijcke, tot commoffiteyt van de Steden ende Armen gemaeckt; ende de Huyfen .ftaende te. Landewaerdt, fullen getauxeert werden met het Land daer toe behoorende, foo verre daer Landt aen. behoort, ende indien niet, elcks apart op hen felvèn, van wekken thienden penningh de  . ■ . . ( .de drie deelen betaeJt fullen werden by den Eygenaer, ende het vicrde-deel by den Bruycker, foo wel van Huyfen, als van Landen; fullen oock vry wefen alle Lijf-renten van twee porden grooten VJaëms ofte daer onder ; maer Losrenten öp den Keyzer op eenige Steden, daer af die hypotheecq van defen thienden penningh niet betalen en fal, fullen mede contribueren tot lafte van den Heffer, alleenlijckinsghelijcksfullen Thienden ende Erfpachten betaelt werden oock tot lafte van deii Eygenaer alleen; dat op dé Schiltalen gevonden fal werden hondert duyfent guldens , daer inne de fes groote Steden fullen genieten alfulckë gratie, als fy gewoonlijck zijn te genieten in de ordiharis Beede; wel-verftaende, dat de voorfz Steden elcks naer advenant van fijn gratie Koopers van Renten vinden fullen binnen hare Steden tot laste van het gemeene Landt die gelost ende ,geqüeten fullen werden gel lijck andere verkochte Renten, fonder de losfinge te fetten op de Schiltalen, ofte fullen defelve gratiën, die omtrent vyftieh duyfent guldens by eftimatie bedragen, scheven mogen werden aen penningen, komende uyt den loopenden Impost; dat dê voorfz contributie van den tienden penningh geven fullen Geeftelijcke ende Wereltlijcke Vrye ende Onvrye, onder de Limiteh van Hollandt gezeten, ofte daer onder forterende ; dat de Steden van Ysfelftevn, Leerdam, Woudrichem, Sevenbergen, Heuckelom ende Asperen , oock ontfangen fullen feeckere tauxatie, in de plaetfe van de voorfz Schil- ta- ,1553. lën 6. cn K Maerr,  T553' «len 6. en 7. Maert, * BI. 6 ( 352 ) talen, ende foo wes dan gebreecken fal aert de voorfz drie hondert duyfent guldens,fal buyten 's Landts, is het krijghbaer, ende niet binnen 's Landts geheven werden op Renten,- daer in de fes groote Steden gefupporteert fullen worden, vindende Koopers als boven; ende fal Octroy verworven werden van de Keyzerlijcke Majefteyt de Koopers daer voor te mogen conftringeren , ende anders doende, verftaen de Edelen geen middelen tc accepteren, dat men de * Keyzerlijcke Majefteyt ootmoedclijck bidden ende fuppliceren fal , de geftelde termynen te willen prolongeren d'eene helft totSt. Jans Misfe, ende de andere helft tot Alderheyli- . gen, beydc naestkomende. . Dc Gedeputeerden van Dordrecht allegcrende gelijcke, ende meerandere fwarighcdcn als vooren, te weten de groote meenigh%q van hare fchamele Gemeente, ende die Landen in haer Quartier, ende in ZuydüHollandt veel al geinundcert zijn, fouden te vreeden zijn, des hebbende gevolgh van de anderen de Keyzerlijcke Majefteyt te confenteren de fomme van twee hondert duyfent guldens, te betalen de eene helft voor den eerften dagh van Augufti, ende de andere helft voor den eerften dagh van December, beyde naestkomende, te vinden de voorfz fomme op den tienden penning van de Inkomften van alle onroerende Goederen, onder Hollandt gelegen, Vrye en Onvrye, Geeftelijck of Wereltlijck toebehoorende, geen uytgefbndert; wel-vcrftaende, dat de Êygenaers van de voorfchreve Goederen be- ta~  ( 353 ) talen fullen de twee derden deelen , ende den Bruycker het ander derdendeel; welverftaende dat die Huyfen, toebehoorende Gasthuyfen, Mendicanten, ofte andere die van de Aelmoesfen leven, niet gehouden, maer daer van vry fullen wefen; van gelijcken die Huyfen Goederen, toebehoorende eenige befloten Steden, insgelijcks diehuyre en fouden mogen gelden boven de fes Caroli guldens; dat oock alle Lijf-renten van twaelf Caroli guldens fuyvcrs , ende daer beneden vry fullen wefen, ende 't gunt den thienden penningh niet en foude mogen uytbrengen, ghevonden foude werden by*de Schiltalen; behoudelijck, de groote Steden hare gcwoonlijcke gratie, ende dat die Majefteyt in recompenfe van 't voorfz confent foude willen accorderen af te doen den Impost van twee ten hondert op de Koopmanfchappen ghefteldt, cn de voorfz geprefupponeert den voortgangh van de Negotiatie fonder reftrinétie, ende van de Harighyaert by ftilfaet of faufconduiten, als by de Edelen gefeyt is; ende dat voorts verfien werde dat het Landt van Hollandt niet befchadight en werde by eenige Ruyters ofte Knechten op guarde leggende ofte anders. Die van Haerlem allegerende de felve fwarigheden als vooren, ende geprefupponeert den voortgangh van de Negotiatie, fonder reftrinétie van twee ten hondert Impost, of-, te andere laften, ende van de Haringhvaert ende Visfcherye, by faufconduit ofte ftilfaet, fouden, des gevolgh hebbende , hopen naer voorgaende rapport hst te gekrygeu , III. Deel. Z s t* Ï553den 6. en 7. Maert.  1553' den 6. en 7. Maert. 1 * BI. 7 C 354 ) e confenteren de voorfz twee hondert duyent guldens, te betalen de eene helft den crften Augufti, ende de andere helft Kersnisfe naestkomende, die te vinden by den hienden penningh op alle immeuble Goedeen, Geeftelijcke ende Wereltlijcke, exempt :nde niet exempt, onder de Schiltalen ofte ker buyten gelegen , mits daer Van, uytge~ondert alleenlijk de arme Gods-Huyfen, en mdere Armen toebehoorende, ende foo wes jaer aen gebreken foude by de Schiltalen, mits daer in genietende alfulcke gratie , als fy genieten in de ordinaris Beede. De Gedeputeerden van Delft hebben voor raminge, ende een middel uytgeflagen, dat men omme die fwarigheydt van onkoften, ende oock ongelijckheydt van de andere gewoonlijckc wegen te fchouwen, ende dat de tegenwoordige laften gedragen fouden werden by rij eken , elcks na fijn facülteyt, fouden mogen deputeren in elcke Stadt, kleyn ende groot, en in elck QuartierLuydenvan eere van de felve Plactfe, die by haer, ende ter prefentic van yerhsmden van buyten die daer by gevoeght fouden mogen werden, by henlieden ontbieden de Inghezctencn, de felve in het particulier henlieden daer op gehoort, fouden fetten feeckere Schot-poiiden, de welcke men foude tauxeren op een, twee , ofte drie fcnelhngen Vlaeras, * naer eyfch van der faecke, fulcksals fy verftaen dat de Water-Steden, als Hoorn, Enckhuyfen, Edam, Monnickendam, ende andere , hare laften fonder quetfinge, onkoften, ende met goede eendrach- r * tig-  C 355 ) d tigheydt ende vrede gewoonlijck zijn tc vin- 7 den, ende dat in de manieren nacrvolgende, ofte andere die men foude mogen adviferen. Eerftclijck die tot vijftigh ponden VJaems vry Goedt rijck waren, foude men mogen ftellen op een half Schotpont. Van 100 pond. Vlaems, tot 200 pond., op t Van 200, tot 400 ponden, op 2 Van 400, tot 600 ponden, op _ 3 Van 600, tot 800 ponden, op 4 Van 800, tot 1000 ponden, op s Van 1000, tot 1200 ponden, op -— 6" Van 1200, toti4ooponden, op 7 Van 1400, tot 1600 ponden, op _8 van 1600, tot 1800 ponden, op p Van 1800,tot 2000ponden, op IO Van 2000,tot 2500ponden, op ri Van 2500,tot 3000 ponden, op I2 van 3000, tot 4000ponden, op j4 Z 2 Van 1553. :n 6. en Maert.  1553de» 6. en 7. Maerc. De Gedeputeerden van Leyden hebben uytgeflaghen een ander Middel, omme te vinden de Beede by de Keyzerlijcke Majefteyt ge-eyfcht; dat men? in den eerften foude confenteren den thienden penningh van alle inkomende Goederen, de twee-deelen tot lafte van,, den Eygenaer, ende het derden-deel tot lafte van den Bruycker, midts conditie dat Lijfrenten van twee ponden Vlaems ende daer onder, niet geven en fouden, noch Huyfen niet meer geldende in huyr dan een pondt Vlaems, ende daer onder, dat alle arme Huyfen hier van exempt fouden wefen, ende alle Steden-Goederen; dat hier inne, ende alle het gunt daer het confent toe ftreckenfal, Vryeende Onvrye,Geestelijcke ende Wereltlijcke , gelegen in Plaetfen onder de Schiltalen begrepen, ofte daer buyten, mede contribueren fullen; wel-vcrftaende, indien, de Keyzerlijcke Majefteyt de Geeftelijckheydt begeert te fubleveren, overmits hare pae- C 356 ) Van 4000,tot5000ponden, op 17 Van 5000, tot 6000ponden, op —— 18 Van 6000,tot 8000 ponden, op — 20 Van 8ooo,tot 12000 ponden, op 25 Ende vorder niet.  C 357 ) J5S3den . en 7. Maart. particuliere fubfidie, ofte yemandt anders uyt de Wereltlijckheydt , dat jhaerlieder volle portie in alle defe Beede , hoe men die vinden fal, de Staten aen fijne Majefteyts geconfenteerdc penningen kortinge ftrecken fal; ende omme te vinden de resterende fomme die men confenteren fal, fouden de Steden betalen naer advenant, als fy betalen in de loopende ordinaris Beede van hondert duyfent guldens, midts genietende hare'gratie; wei-verftaende, dat indien men bevonde dat om eenige redenen daer eenige verhooginge toediende, fulcksgefchicden foude tot discretie van yemanden, die de Staten daer toe nomineren fouden by haer confeientie, naer gbclegentheydt ende welvaren van elcke Stede; dat die Steden, niet gecomprehendeert onder de Schiltalen, naer advenant van haerlieder gclijckeStede,ghe, legen in de Schiltalèn, * betalen fouden ; aengaende het platte Landt fouden allegader, niemandt uytgefondert, in de reftcrende fomme betalen, daer goede Landen zijn, vier lluyvers, middelbare Landen, drie ftuyvcrs ende een halve, Hechte Landen drie ftuyversop de Marge; wel-verftaende , dat men fulcks niet ommeflaen en foude op de Margentalen, maer dat foo veel penningen als de felve bedraghen, by de Dorpen ommegeflagen fouden werden in Z 3 den * BI. f  I5S3- . den 6. en 7. Maert. den haren naer elcks fijn rijckdom, ionder daer innc te comprchenderen Perfoonen in de Steden woonachtig, ofte Edelluyden buyten gezeten; dat, indien eenige Luydcn woonachtigh zijn buyten Hollandt, fulcks dat men hare Perfooncn niet ftellcn en foude moghen, fal men als dan dc Margentalen die fyin Hollandt gebruycken, ftellcn mogen voor Marge, tot haren laftc als voorfz is; dat alle Dorpen, die ghewoon zijn Beeden omme te flaen op den eygendom, dcEygenacrs, wopnende binnen de Steden, in defen ongemoeyt fullen laten, het geene wes van het platte Landt gefeydt is te vermeerderen, ende te Verminderen naer het confent vallen, ende de reftcrende fomme bedragen fal. De Gedeputeerden van Amfterdam houdende voor vcrhaeldt, het geene wes by de andere Gedeputeerden vooren ghefeydt is van de celfatie van de Negotiatie ende Haringhvaert, fonder voortgangh van de welckc, de geheele welvacrt van den Lande van Hollandt ftille ftact, verklaren dat fy verhoopen bevel ende last te gekrygen omme te confenteren, voor foo veel die van Amfterdam acngaet, in de fomme van twee hondert duyfcnt guldens over het Landt van Hollandt, te betalen de eene helft den eerffen Augufti, ende de andere helft den eerften December beyde naest- ( 358 )  ( 359 ) £553den 6. en 7. Maert naes-tkomende, loopents gelts op deken verfchenen termijn , de voorfz fomme te vinden by den thienden penningh van alle. Immeublc Goederen, Leen ofte Eygen, Visfcheryen, Vogcleryen, Wildernisfen, en andere op Losrenten ende oock Lijfrenten, excederende de fomme van twaelf Caroli guldens 's jaers, waer van de tweededen betaelt fullen werden by den Eygenaer, ende het derden-deel by den Bruycker, waer inne gecomprehendeert fullen wefen alle vrye en exempte Perfoonen , foo wel onder de Schiltalen, als daer buyten gezeten, Geeftelijcke ende Wereltlijckc, waer van de namen in de A£te van Confent uytgedruckt fullen werden; van de welcke de Keyzerlijcke Majefteyt die portie van de Onwilligen fal laten ftrecken in afkortinge, tot proffijtc van het voorfchrcve Landt, midts dat die Huyfen niet meer jaerlijcks geldende dan fes Caroli guld. in huyre, daer van vry fullen weien : Ende alfoo binnen Amfterdam weynigh Huyfen zijn foo luttel geldende , ende dat nochtans veel Eygenaers aldaer niet meer, dan die de waerde van een pont Vlaems 's jaers , denpenningh achtien gereeckent, aen hare Huyfen en hebben, ende de beterfchap van dienjop Renten houden, de felve mede niet gelden en fullen in den voorfz thienden penningh, uit faeckc vanhaer eygendom ter fomme voornoemt; dat Z 4 me-  1553den 6'. en 7. Maert. * BI. 9- Voeginge van Staten met den 1 Procu reur Ge- ■ nerael, tegens den Prince van O range ende den Grave van Hoorn. ( 3&> ) mede fullen ge-eximeert zijn die Goederen, de Steden Godtshuyfen, Gafthuyfen, ende Heylige-Geefthuyfen toekomende , ende de refte van de voorfz fomme te vinden op de Schil talen, mits dat daar in de vöorfchreve Vrye ende Exempten mede fullen gecomprehendeert werden, die hare portie opbrengen fullen , fulcks als by de Staten onderlinghe gcaduifeert fal werden ,• ende dat de fes groote Steden, in de voorfz fomme van de Schiltalen genieten fullen hare * gratie , gelijck fy gewoonlijck zijn te genieten in de ordinaris Beede, welcke gratiën weder genomen endegefuppleert fullen werden uyt den Impost tegenwoordigh loop hebbende. Den 6. Maert 1553. SOo hebben de Gedeputeerden van de fes groote Steden eendrachtelijck gherefol^eert, dat, volgende den Appoinétemente i^an den Koning:, in dato den vijftienden Februarii laetstleden, de Staten hen fullen /oegen met den Procureur Generael van den Srooten Raede, in de Procesfen voor den Srooten Raede hangende, tegens den Prin:e van Orange, ende Grave van Hoorn, beroerende het gecollecteerde Haertgelt, foo verre fylieden, ende elcks van henluyden ruftineren willen geen Lidtmaet te wefen van Hollandt, maer dat hare Landen ende Goederen van die van Hollanf gefepareert zijn; maer niet in gevalle fy hen alleen be- hel-  < *** ) helpen met exemptie, en mits dien fuftineren wilden niet te wefen gehouden in de contributie van het voorfz Haertgelt als na expreffe verklaringe van den voorfz Appoin. temente. Eodem , hebbe ick Pieter Cantert, Burgermeefter van Amfterdam, gelevert een Ordonnantie van dato den fesden Oétober vijfthien hondert twee en vijftigh, van ach tien dagh-gelden, op Mr. Willem Schoock, Penfionaris van Dordrecht; ende Willem Aelbrechtfz, Schepen van Lcyden, elcks van twintigh dagh-gelden , voor den voornoemden Cantart enSandelijn, uytlaecke vaneen Ilcyfe by henlieden ghedaen op .den tweeden Mey vijftien hondert twee en vijftigh te Hove, om afgedaen te hebben den Impost van twee ten hondert, geftelt op alle Koopmanfehappen en Goederen , uyt defe Landen Westwaerts varende , en van daer weder hier komende. Den y Maert 1553. COo hebben Hoogelande , Lambrecht Jacobfz, Jacob van den Eynde, jacob de Milde, ende Adriaen Sandeli'jn, JanDirckfz ïhoen, Burgermecftcr van der Gouda, de Ordonnantie geaccordeert van drie daghgelden, uyt faecke dat hy met eenige andere Gecommitteerden heeft helpen foecken ende extraheren uyt de oude Rceckeninghe van wylen Gerrit Geerlofz, van der Gouda, eenige Articulen dienende in den Proceffe Z 5 te- den 6. Maerc Ordonnantie öp Pieter Kantart-, cum fociis, den 7. Maert. Ordon* nantie op Hoogelande, cum ick cüs.  1553. den 7. Maext. Ordonnantie op Bartholomei, van vier daghgelden. Dagh. C 3P gepalfeert Ordonnantie op Pieter Kantart ende Sandelijn , van dat fy in November vijfn. tien hondert vijftigh, met den Advocaet tot Utrecht gereyst zijn, omme te helpen defenderen de faecke van de Vilfchers in de Zuyder-Zee, op ende tegens die van Vries- landt  C 3*9 ) landt en Over-Ysfel, elck van tien daggelden. 6 Van ghelijcken hebben fy oock gepasfeert Ordonnantie op feeckere koften ende vacati en, by Pieter van der Hoeve gedaen in het rdresferen van de faecke , die de Staten uytllaende hebben tegens Wouter van Beeckefteyn, bedragende de felve ter fomme van negen guldens tien ftuyvers. Hebben insgelijcks oock geaccordeertCoenraedt Janfz; Boode van het Landt, tieneul $ dens tot eenen nieuwen Mantel, daer op % C merckt fal werden denHollandfchen Thuyn 5 ende dit al op het believen van de Edelen v waer van den Advocaet de Heeren vanc Goudnaen, Obdam, ende Roon gefprooc-1 ken hebbende, verklaerden, midts dat fv maer dnein ghetale en waren, datfy begeer den, het felve uyt te ftcllen ter naefter Ver gadennghe; maer naderhandt gefproocken hebbende de' Heeren van Asfcndeift ende Goudnaen, hebben daer innegeconfenteertmits wekken ick oock de Ordonnantie ee maeckt en geteeckent hebbe, ' 6 ' Eodem hebben, gecominkteert Lambrecht ( Jacobfz,ende Jacob de Milde, omme te door- f fien feeckere myne Ordonnantie van vierrev-1 fen,, als gedaen den achtften Oftober, dert vo tienden November, ende den vijf thienden Or December vijftien hondert twee en vijftien- nat ende noch den thienden Januarii vijfthiert vifi hondert doe en vijftigh,.Stilo Curia, end* /II. Deel. A a dk •'1553.oen 14. Maert, Ordonnantie op Pieter i'an der: Hoeve. Thien uldena )t een ieuwen lantel Dor oenraec infz - • oode. Jecom:teer1 om 1 Ad:aets iontie ca teren»  I5S3. den 15. Maert. den 15. Maert. Terfifteringe by de voor^ gaende condi ■ tien. Continuatie van den Impost. * BI. r|. Daghgelden Voorde Gedeputeerden ran dj Staten. C 3'/o ) die te pasfcren, die oock de felve gepasfeerfc hebben tot feven en dertigh ftuyvers des daeghs. Den 15 Maert 1553.- TlTÈbben de voorfz Gedeputeerden van dë Steden eendrachtelijck gerefolveert te' willen blyven by de voorfz ge-expresfeerde conditiën, ende middelen in 't dragen van den confente op de voorfchreve Petitie* Eodem hebben oock gerefolveert * dat men in het eynde van April Vergaderinge houden fal, om te refolveren op de continuatie van den Impost, en wat die van het platte Landt in de plaetfe van dien betalen fullen* EOdem hebben oock gerefolveert, dat ick den Heere van Asfendelft leveren foude de Refolutie, by henlieden ghenomen in abfentie van den Advocaet den vijfthiendcn Oétober, daer by fy verfoecken dat voortaen twee van de Gedeputeerden Van elck van de fes groote Steden ter Dagvaert ko-* mende, betaelt fullen werden tot kosten van het gemeene Landt, mits dat de Edelen van ghelijcken ter Daghvaert komende , foo wel. buyten als binnen 's Landts, oock tot koften van den Lande betaelt fullen werden, hoewel fy reyfende binnen 's Landts, tot haer eygen koften plegen te komen, omme daer op ter naefter Vergaderinghe met de andere te communiceren, welcke Refolutie ick den Heere van Asfendelft ghelevert hebbe. Den  ( 37' ) Den 16 Maert 155^. TSch Heere van Beveren, antwoorde öntf~f fangen hebbende op de Misfive aen den Kóningh gefonden , nopende de Refolutie by de Staten genomen op den fesden Maert, beroerende de conditiën by de felve Staten ?M doen on^erfproocken, heeft de felve by monde vart f*. TIeere ^an Asfendelft doen verklaren, dat nop^e de eerfte conditie, voor afgedaen te hebben deui t vantwe^ ten hondert, hare Majefteyt Vcm,^ dat het felve haer als noch niet mogelijtx jn' was, maer'foude het felve wel korts'doen; ende foo geringe de koften die ghedaen waren tot de toeruftinghc van de Vloot Van den voorleden Jare geremböurfecrt foude zijn ; ende aertgaende de Nëgotiatie haer cours foude mogen hebben Oost ende West, verklaerden , dat alfoo by hare Majefteyt de Staten geaccordeert was by Appoinetement, van dato den fevenden FebrUarii laetstleden* dat defe tegenwoordige Vloote hare volle Ladinge hebbende, an afghezeylt zynde, fylieden fouden moge Weftwaerdts varen in Compagnie, ten ininffen van twintighSchepen , ende dat daer en boven fy te vreeden was, dat fy alle Koopmanfchappen , behalven de verboden Waren, Weftwaerts fouden mogen varen, de voorfz conditie genoegh voldaen was; ende nopende de derde conditie , van de Haringhvaert te mogen gebruycken by ftilfaet ofte fmfconduiten , feyde dat , het felve hare Majefteyt niet doenlijck was, * nochte geraden, overmidts de voorfz Buy. A a 2 ferj , t?5^ den 16. Maert. Conditiën by da Staten Dnderfprooc?en, iri iet draden van iet confent van le drie ïondert iuyfent  ,1553. den i-i5. Maeit. Dat. C 372 ) fen komen te pericliteren, door faute van het quaet geloof, en trouwe van den^Kóningh ; ende aengaende het vierde poinft, dat.de Keyzerlijcke Majefteytniemandt foude belaften, met verkoopinghe van Renten ofte Leeninge, verklaerden dat haer onredelijck dachte, dat men de Keyzerlijcke Majefteyt foude willen benemen, dat hy fyne Do'mcynen niet en foude mo?pJiDelaftenniet verkoopinge van Rentp- § ofte. van yemanden eenige Leen^sü verfoecken , naer dien fyne Ma'iefl-/cs meemnge. met. en was, yeJLpt* aaer toe te willen conftringeren; enaê' nopende de minderinge van de fomme» ende prolongatie van de termynen verklaerden, dat overmidts de tegenwoordige noot-» faeckelijckheydt, ende dat meest alle de andere Landen, in de volle ge-eyfchte fomme geconfenteert hadden, hare Majefteyt niet mogelij ck was om de groote confequentie wille, ende dat daer door de. andere Landen in toekomende tyden oorfaeeke van grooter ónwilligheydt gegeven foude werden, de Staten eenighe afüagh te doen, als oock en vermochte prolongatie van termynen te verleencn, mits dat 'er tegenwoordelijck geen geldt op Finantie te gekrygen en was $ ende nochtans Ruyteren ende Knechten betaelt moeften werden, indien men van de felve eenigen dienst foude mogen hebben , dat daerom fylieden onderlinge een andere anr.-' woorde, indien fy last hadden , fouden willen refolvcrcn.  $ 373 ) * Dat de voornoemde Gedeputeerden van de fes groote Steden , naer dat fy te vooren by den Heere van Beveren apart gehoordt Waren geweest, by den Advocaet hebben doen verklaren, dat fonder afgedaen te zijn dén Impost van twee ten hondert, fonder te hebben de Negotiatie vry, ende de IJaringhvaert by ftilfaetoftefaufconduiten henlieden oock geconfenteerr hebbende, de voorfz fomme niet mogelijck en foude wefen de felve op te brengen, immers enfagehniet hoe dat fy hare fchamele Gemeente , die daer van onderhouden ende gealimenteert moeten Werden, fouden mogen coiltenteren, ende van overlast befdhermt werden, ende dat fy als nu geen ander last hadden , maer gaerne wouden van het geene wes voorfchreve is, rapport doen ; begerende dat mijn Heere van Beveren foude willen de Majefteyt van den Koningh , fchryven van de twee andere poinétcn, als van fes Schepen te hebben tot bewaernisfe van de Noord-zee , endedatgeen Uytheemfche in Hollandt eenige Officie fouden mogen bedienen. ' : t Waer op den voornoemden Heere van Beveren henlieden'heeft doen verklaren, dat hy by mijn Heere van den Rade de Majefteyt van alles foude doen adverteren, ènde accorderen henlieden dagh van rapport, om Weder in de Herberghe te wefen den drie en twintighften defer Maendt. Eodem, de voornoemde Gedeputeerden gevraeght zynde, of fy rapport gedaen hadA a 3 den, den' 16. Maert. * BI. r4. Zijn conditiën als vooren. Aaiwoorde van den Heere van Beve« ren. Drie duyfent gul-  ï55f» den 16. Maerti i dens tot ( vorder in- 1 ge van de Haring- ' vaert, 1 j < 1 3 1 ] 1 3 ! 1 Leenin- gevan de Qrdon- ' nantie van Kantart en an- ( dere. Extract van dg ( 374 > ïen, nopende de drie duyfent guldens by :enige van henlieden, als de Edelen, die van Dordrecht, ende Delft geaccprdeert} gefolgh hebbende van den anderen : Soo heb)en die van Haerlem ende Amfterdam verdaert rapport gedaen te hebben, ende anlers geen last gekregen te hebben, dan fy te vooren en hadden; te weten, dat fy in de roorfchreve drie duyfent' guldens fouden xmfenteren, foo verre die alomme hadden nogen verteert werden, het welck nooteijck henlieden benomen was, endedaeromne de conditie niet gepurificeert; die van ^eyden ende der Gouda verklaerden last te ïebben, te periifteren by haer vporgaende ïegatif, ende dat omme de redenen by henieden -den veerthicnden Augufti vijfthien ïondert' twee en vijftigh , by gefchrifte. jvergelevert. Eodem, gelevert die van Amfterdam de /oorfz Ordonnantie, fprekende op Pieter. £antart en Sandelijn. Eodem gelevert, de Boode van Delft, de Drdonnantic voorfz, fprekende pp Jacob. iTan deu Eynden. 'Eodem Cornelisjan de Boode van der Goula, gelevert de voorfz Ordonnantie, fpre-:ende bp Witte van der Hoeve. Den feftienclen gelevert Jan Jooftenfz de voorfz Ordonnantie , fprekende op den, voorfz Mr. Willem Schopck en hem. Den negentienden Reyer van der Does, Auditeur van de Reecken-kamer > van my bc-  ( 3?5 > begeert hebbende eenige Extracten uyt de Reeckeninge van Vranckvan der Hoeve, ende Aernout Coebel; ende oock Copie van feeckere Obligatie van Mr, Cornelis de Jonge , beroerende de twee Thienden , hebben daer van ter prefentie van den felven van der Does, ghefproockcn Mr. Cornelis Suys, ende gemerckt het felve beroerende was den tienden penningh, ende dat die tot proffyte van de Keyzerlijcke Majefteyt geconfenteert was, hoewel de Quohieren ende Veriiicatien onder het gemcene Landt waren, ende dat was omme te zuyveren de Reeckeningen: die daer van tot proffijte van de Keyzerlijcke Majefteyt gedaen waren, heefc den * voornoemden Suys gheaccordeert den voorfz van der Does de voorfchreve Gopien , die volgende dien, den Advocaet hem oock ghedaen heeft. Den vier en twintighften Maert Mr. Cornelis Hoogelande gelevert de Ordonnantie van vier dagh-gelden, voor Mr. Claes Bartholomei, gepasfeert op den voorfz fevenden O.&ober vijftMen hondert drie en vijftigh, Stilo Communie. Eodem Coenraedt Janfz, Boode, gelevert fijn voorfz Ordonnantie van tien guldens, ,tot makinge Van een nieuwen Mantel, A a 4 Dagh- den 16, Maert. Reeckeninge vanj Vranck van der Hoeve. * BI. 15. Leveringe van do Ordonnantie van Hoogelande ende van Coenraedt Janfz, de Boodq.  den 24 $ 37* ) Daghvaert"weder in den Hage gehouden,, Den 24. Maert 1553. PRESENTEN. Uyt de Edelen. De Heerenvan.Beeve• ren. Van Cruningen, Van AJfsndelft. Van Goudriaen.. Van Duvenvoorden. Van Obdam. Van Roon. Van Lockhorfi, Vqn Efgmondt.. Van Poelgeeji, ende Van der Duynfj Ende van de Steden. Den Schout Arent Cornelifz, ; ende Mr. Cornelis van Hoo■ gelande, Van Dordrecht. Willem Harjnenfz Ram, Burgermeelier, ende Mr. Lambrecht Jacobfz , Van Haerlem. Jan Sasbout, Burger- meefter, Dirck HendrickfzBag* £e> ■ ende Mr. Jacob van den ■Eyndenr Van Delft. Jonge Dirck Janfz s ende Claes Adriaenfz, Bur-> germeefteren, mitsgaders Mr. J^cob de Milde 3 Van Leyden.; t Pieter Kahtart, Burgermeefter, 1 Sybrandt Ockërs , •ende Mr. Adriaen Sande* lijn, Van Amsterdam. Jan Dirckfz Timen 9 Burgermeefter, .. ende Jan Hey Gerritfz, Van der Gouda. Omme eyndelijcke ende  O 377 ) obfolute antwoordde voorfcbreve Petitie refoheren , op de van 300000guldens. Ten voorfz dage, naer dat dén Heere van AfTendelft weder de Staten verhae'lt hadde het inhouden van de Miffive van de Kon;, datoden veertienden defermaendt Maert, daer by hare Majefteyt wederlcydt hadde de voorfz eerfte conditie by de Staten onderfproocken, mitfgaders het inhouden vari de Miffive van de Koning, als nu aen den Heere van Beveren ende hem gefchreven, daer by hare Majefteyt wederleyde andere twee conditiën, by|de Staten na. derhandt onderfproocken; als eerft, van te mogen hebben fes Schepen van Oorloge, tot bewaerniffe van de Noord-Zee, ende dat uyt den Impoft van de Wynen by henluyden geaccordeert in den Jare vyfthien hondert negen en yeertigh; daer op hare Majefteyts antwoorde was het felve nodeloos te wefen, a'lfoo de Schepen Ooftwaerts varende, ofte daer van komende in fulck getal, en met fulcke efquipage zeylden, ofte ten minften behooren te doen, dat fy voor deFrancoifen en Piraten wel befchermt waren ; ende aengaendehettweedepoinÉi hy hem * verfocht, van geen Officieren in Hol-* landt te-hebben, dan geboren wefende uyt Hollandt, Zeelandt, ende Weft-Vrieflandt, fchreef voor antwoorde, dat, geduyrende dëfen Oorlogh , een onbequame tijdt was omme het felve vervolgh te doen ,• ende dat daeromme fy defelve faeck uyt'ftéllen foude tot een-bequamer tijdt, en foude A a 5 ha. Nopende Je Petitie van drie nondert iuyfenc ;uldens. Bi. ilS. 1553- den 24 Maert.*  . IS52. den 44, Maert, ( 3/S. > hare Maj: als dan tot het voorfz verfoeck haer gevoeglijck, en tot alle redenen geven, dat oock hare Maj: niet veel Uytheemfche Officien in Hollandt gegeven hadde, en die geene, die by hare Maj : geftelt waren , waren by hare Maj: geordonneert, mits dat hare Majefteyt die bequamer gevonden hadde, dan de Ingeboornen van Hollandt als doed naer de felve Officien folliciteerden; ende op het poinót, daer by verfocht was. afgedaen te hebben den Impoft van twee ten hondert, fchrcef hare Majefteyt andermael * in conformité van 't gene wes te vooren gefchreven wes, dat defelve onlanghs af foude wefen, ende dat by de fraude van die van Hollandt toegekomen was, die niet getrouwelijck de felve hadden doen heffen, dat die noch tegenwoordelijck loop hadde, ende dat van de Refolutie van de Staten hare Majefteyt niet en hadde willen adverteren dcjKeyZerlijcke Majefteyt, tencyndede Staten van Hollandt niet en fouden incurreren fijne Majefteyts indignatie, dat daeromme fylie^ den afiaende de voorfz conditie, de Keyzeriijeke Majefteyt fouden accorderen devporfchreve fomme van drie hondert duyfen^ guldens, op hare Majefteyts belofteniife , dat fy de Negotiatie ende Baringhvaert haren voortgangh foude doen hebben, ofte anders foude genootfacckt wefen van haer quaetwilligheydt de Keyzerlijcke Majefteyt te adverteren: Soo hebben de Édelen, naer voorgaende communitie ghenoegh geperfiIteert by haer voorgaende opinie, ende by het inhouden van hare Memorie, de Gede-, pu.  ( 379 ) , puteerden van de fes groote Steden by ge-' fchrifte gelevert, daer by voegende dat fy, omme te pntgaen deindignatie van denKeyZer, te vreeden fouden wefen de vpprfchreve fomme te confentercn, te betalen de eene helft half Julii, ende de andere helft half Oclober naeftkomcnde, ende dat, mits betrouwende dat hare Majefteyt foo veel fal doen, dat de Negotiatie Ooft ende Weft, ende de Haringhvaert haren cours ende loop fullen hebben, fonder voortgangh van de welcke de voorfz fomme oock geconfenteert wefende , niet mogelijck en is op te brengen; ende daer eij bpven foo en fullen fy die arme fchamele Geneente die daer mede onderhouden moeten werden, niet ontflagenmogen wefen, immers is gefchapen by faute van gebreck uyt de voorfz fchamele Gemeente een oploop te ryfen,, en meerder inconvenienten te komen , daer van fy hare Maj: wel hebben willen adverterep. De Gedeputeerpen van Dordrecht ende Delft hebben hen genoe^gh conform ghemaeckt met de Edelen, nopende, de voorfz Conditiën, ende dat men de vorderinge ende Negotiatie van de Haringhvaert foude toe betrpuwen de Keyferlijcke Majefteyt als vooren, ofte het felve by fupplicatie ofte remonftrantie verfoecken', van gelijcken hebben oock conform ghemaeckt met de Edelen, in de dagen ende termynen van betalinge; maer nopende de middelen, omme ^e voorfz Petitie te vinden en op te bren% gen , hebben gepcrfifteert by de Refolutie op de laetfte Daghvaert by ghefchrifte geftelt. gwn «i.i^xt, uwm»»» t,-- r -j — — 155*? len 24. Haert.  1553. den 24. Maert;' * BI. 17 C 38o > - De Gedeputeerden van Haerlem, Lercien , Amfterdam, ende der Gouda hebben verklaert, geen Jast te hebben in de voor-' fchreve fomme te confenteren , ten ware deyoorfchreve Negotiatie ende Haringhvaertf haren vryen cours ende loop hadde, alfoo het fonder defelve niet mogelijck en is die' penningen op te brertgen', dewelckeuyt het winfel van de Koppmanfchap ende Haringhvaert gehaelt moeten werden, ende defelve hebbende louden wel laft hebben, ofte laft gekrygen, hen met die van Dordrecht ende * Delft conform te maecken, ende te perlifteren van gelijcken by de Middelen, in de laetfte Daghvaert by gefchrifte geftelt, hen met die' van Dordrecht ende Delft conform te maecken; die van der Gouda feyden, boven 't gene wes aldaer by gefchrifte geftelt is, dat, toucherende de Schiltalen , henlieden niet mogelijck en is yets te confenteren, overmits fy te hoogh ende ongeil]'ck gefteldt zyn, ende dat fy liever hebben te laten overftemmen, danyette confenteren. y ten eynde men niet en foude mogen feggen dat haerlieder confent oorfaeckc gheweeft ware van de bederffeniffe van hare Stadt. Dat den Heere van AlTendelft, gehoort hebbende by monde van den Advocaet de de antwoorde van de voornoemde Gedeputeerden van de fes groote Steden, heeft uyt den name van den Heere van Beveren de antwoorde van Dordrecht ende Delft geaccepteert, ende de felve bedanckt, maer verklaerden dat den Heere. van Beveren geen  ( 3«i ) •geen laft en hadde omme te accepteren de antwoorde van die van Haerlem, Leyden, Amfterdam , ende der Gouda, datevenwel fy lieden t'huys komende foo veel fouden doen, dat fy laft mochten krygen hen conform te maecken, ofte anders fouden fonder Pieter Sasbout, Jan Jooftenfz, ende Mr. Adriaen van Ley. den, Van Delft. Gerrit Adriaenfz, Burgermeefter , Pieter Simonfz, Jacob Jacobfz, ende Mr. Roelandt, Van Rotterdam. Cornelis Jacobfz, Burgermeefter, Cornelis Mathijfz, ende Klant Arentfz, tVan Schiedam. Lucas Dirckfz, ~ ende Jan Rynertfz, Van ENCKHu-.rcf Meynaert Simonfz,' ende Rutgert Michielfz, Van Grootebroeck. Gerrit Pieterfz, Van den Brielle. Jan Theunifz, ende Simon Pieterfz, Van Wormer en Gisp. Omme Refolutie te nemen op de vorderinge van de Haringvaert. TEn voorfz dage by den Hove van Hollandt , de Gedeputeerden ter Daghvaert befchreven, voorgehouden zynde, dat de Majefteyt willende immers de Haringhvaert , ffoo verre in haer was , vorderen, hadde gefchreven te vreden te zijn, dat de felve aengegeven foude werden tot lafte enCcj de Vbrde- ringe op op Visfcherye ende Haringhvaerc.  Ï55~3'. tlCTl IC-, julii. . ] i ( 404 ) le pericül van de gemeène Visfchers end! leeders, mits dat fy hen fulcks fouden esniiperen ende toeruften, dat fy tegens de nvafie van de Vyanden fouden mogen beschermt werden: Soo hebben de voorfz Gedeputeerden gerefolveert voor antwoorde te feggen, dat, alfoo het inhouden van de Misfive by den voorfz Hove, aen 2ienliederi gefchreven, niet conform maer wat divers was met de voorfz P germeefter, Anthonis Willemfz, ende Eelandt Arentfz, Van Schiedam, Jan Gans, Van der Brielle. Lucas Dirckfz, ende Claes Lutenfz, Van Enckhuysen. Claes Pieterfz, ende Jacob Janfz, Van GooteeroecKp Simon Pieterfz , ende Jan Thaemfz, Van Wormer en -Gisp. Omme te nemen 'eyndelijcke Refolucie tot vorderinge ende avancement van de voorfz Viiiche? reys TEn voorfz dage de voornoemde Gedeputeerden vergadert wefende in den Hage, omme te concipiëren feeckert Ordonnantie , daer inne de Buyfen, willende visfchen, gehouden fouden wefen hen te reguleren ; ende verftaen hebbende van myne üeeren van den Raede van Hollandt, dat C c 4 Ma- den 27. Junii. * BI. 28. Te refo!veren tot vorderinge van de ViiTcherye en Haringhvaert,  1553. den 27. Junii. ( 408 \) Majefteyt van de Kon : fwarigheydt foude maecken, by hare Miffive aen den voornoemden Raede gefchrcven, van henlieden te accorderen dat de VilTchers ende Reeders, haren ghevangen Haringh vry ende vranck fouden mogen b/engKen ende voeren inalle de Keyzerlijcke Majefteyts Landen ende andere, geen 'Vyanden wetende van fijne Majefteyt, fonder henlieden eenigh belet, hinder , ofte befwaerniffe te doen. immers dat hare Majefteyt In geene meeninghe en foude wefen, het felve te accorderen , ten ware hare Majefteyt eerft ende alvoeren.geadverteert ware van de meenichte ende het ghetal van de Buyfen, die hen van dit tegenwoordige Jacr fouden willen in Zee begeven, omme Haringh te vangen, fonder welck confcnt , ende fonder daer van Acte te hebben van de Majefteyt , fy ghelijckelijck verklaerdengeen laft te-hebben omme te treden in vordere communicatie op het gunt voorfchreve is, nochte oock hoope en was tot een generale Haringvaert, die nochtans met de voorfchreve Ordonnantie grootelijks van nooden foude wefen; aengemerekt byfonder , dat de Majefteyt van de Kon : in de maenden van Mey, ende van Junii leftleden, wefende myn Heere van Beveren, als Stadthouder van Hollandt, in den Hage, omme de voornoè'mde Haringhvaert met hen Gedeputeerden te helpen vorderen, ende verfoeckende dat fy op elck laft fouden accorderen drie Caroli guldens, mits dat de Majefteyt foude doen toeruften ende uytmaecken twintigh goede Schepen van Oor- lo-  ( 409 ) loge , tot defenfïe ende bewaerniffe van de ^ Buyfen 5 hare Majefteyt ghenoegh verklaert hadde te vreeden te wefen alfulcken Aéte te verleenen, hoewel verifimilijcken, overmits de befwaerniffe van het voorfchreve Lastgeldt, in fulcken gevalle veel minder Buyfen ter Zee fouden gebracht hebben geweeft, ende mjdts dien veel minder Haringh gefchapen hadde gheweeft gevangen te werden dan nu, als een yegelijckop fijn eygen pericul, by believen van bare Majefteyt op de voorfchreve Ordonnantie fal mogen varen , ende daer omme henlieden, onder correctie ende onder reverentie, fpreeckende als nu met beter redenen, de voorfchreve Acte behoort geconfenteert te werden, dat oock aireede by raminge Haringh genoegh in het Landt is, foo in het voorleden, * als in, den tegenwoordigen Jare gevangen, dat men het Leger van de Majefteyt foude mogen fpyfen ende viétuailleren , immers met twee ofte drie Buyfen, ende den Haringh daer inne gevangen, het voorfchreve Leger van de Keyzerlijcke Majefteyt bequamelijcken voorfien fal moghen werden, fulcks dat dicsaengaende geen fwarigheydt en fal wefen, te min want 'er veel Haringh van het voorleden Jaer overgebleven is, ende aireede in groote quantiteyt gevangen is, ende noch gefchapen is gevangen te werden , voor die tijdt dat de Buyfen in het voorleden Jaer tot die Neeringe gaven, het welcke eerft was omtrent half September; ende aengaendehet middel, dat die Majefteyt fwarigheydt ibude maecken, henlieden de voorfchreve C c 5 Ac- IS3Slen 27. unii. ' BI. 29  IS53den 2 7, JuüL ( 4IO ) Acte als noch te confenteren, voor ende al eer hare Majefteyt geadverteert, ende feeckerheydt foude hebben van de meenichte van de Buyfen die ter Neeringe toegerust fouden werden, ende de quantiteyt van den Haringh die by de felve foude gevangen werden, omme te weten of de felve fouden fuffifant wefen omme het voorfchreve Leger van de Keyzerlijcke Majefteyt te vittuailleren , ende oock defe fijne Majefteyts Nederlanden; verklaerden de voornoemde Gedeputeerden, dat henlieden onmogelijck was te weten de meenichte van de Schepen die ter voorfchreve Neeringe fouden iuytvaren, ende mits dien veel min konden geweten wat, ende hoe veel Haringh Godt foude mogen verleenen , dat verhoopten veel ende meenden feecker lij eken, dat als nu hebbende de voorfchreve Aéte, ongelijck meer Schepen toegerust fullen werden, ende midts dien oock meer Haringh gevangen dan daer toegerust fouden hebben gheweest, in gevalle het voorfchreve Last-gelt zijn voortgangh gehadt hadde, ende de voorfchreve Aóle by uwe Majefteyt henlieden niet verleent en wüerde , want een yegelijck van- henlieden verftaet, dat te vergeefs ware den Haringh te vangen, ende daeromme groote koften te doen, als die niet vervoert, ende by de Koopluyden getrocken foude werden, want den Koopman geleert wefende door het verlies van het voorleden Jaer, den Haring in fulcken gevalle niet en foude trecken, ten ware hy feeckérlijck wifte de felve alomme tot fijnen wille foude mogen verkoopen, fulcks  ( 4rl ) fulcks dat indien den Haringh de Stierluyden ende Reeders foude aen de handt blyven, daer door veel Reeders hen ontfien fouden hare Buyfen in Zee te brengen, ende koften daerorame te doen; biddende daeromme, ende verfoeckende de voornoemde Gedeputeerden van wegen de gemeene Reeders, dat de Majefteyt bekenne henlieden als noch de voorfchreve Acte te verleenen; hebben van gclijcken de voornoemde Gedeputeerden geconcipieert, ende by gefchrifte ghefteldt feeckere Ordonnantie , daer naer de Buyfen willende viffchen, gehouden fouden wefen hen te reguleren, blyckende by de Ordonnantie daer van zynde; welcke antwoorde by den Advocaet den voornoemden Raede verhaelt zynde, hebben de felve, mitsgaders het voorfz Concept verfocht te hebben by gefchrifte, omme de felve de Majefteyt van de Kon : over te willen fenden, ende hoopten fulcks die faecke byde Majefteyt te recommanderen dat de gemeene Viffchers en Reeders de voorfz Acte verleent foude vyerden; welcke Antwoorde en Concept dien navolgende den voorfz Hove, oock den Advocaet, by gefchrifte verleent heeft gehadt. Den 8. Augufti. "T^En Advocaet met de Gedeputeerden van de Staten naer Bruffel gereyst, om te aenhooren de Propofitie, die by de Keyzerlijcke Maj: de Gedeputeerden van de Stafeen gedaen foude werden, en nu gedaen is, ter fomme van iooooo guldens. Praj. I5SS- den 17. Junii. den 8Augufti. Antwoorde te hoovan de Petitie van twee hon» dert duyfent guldens.  ï553ien 13Auguiti. * bi. 30, De an: woorde gehoort. Pasferin ge van d Obligatien. ( 412 ) * Prtefenten in het hooren van de Propofitie, en op de andere Poinóten, Uyt de Edelen. ende Den Heere van Ob- Dirck Hendrickfz, dam, Van Delft. ende Dirck van der Does, Arent van Hardincx- ende velt, Mr. Jacob de Milde, Ende van de Ste- Van Leyden. den. Claes Doedefz, Arent Comelifz , ende Van Dordrecht. Mr.Reynier, Lambrecht Jacobfz, Van Amsterdam. Van Haerlem. Gijsbrecht JanAertfz, Mr. Cornelis Aertfz, Van der Gouda. Den 13. Augnfti, 1553- -"TS de voorfchreve Propofitie gedaen by _|_ den Prsefident Viglius, ter prefentievan de Keyzerlijcke Majefteyt, ende van de Kon., ende is de Staten ge-eyfcht hondert duyfent guldens , te betalen in Bamisfe naestkomende, en is hem om hare antwoorde inne te brengen tijdt gegunt van drie weecken. Eodem, aen de Gedeputeerden van de e Staten, by Viglius ende Loo , verfocht zynde, dat fy fouden willen pasferen hare Öbligatien onder de Zegelen van de fes groote Steden, ter fomme van vijf en tseftigh duyfent vier hondert ponden , midts ontfangende feeckere Acte van Indemnitcyt, by de  C 413 ") de Majefteyt van de Kon., ende deHoofden ende Commifen van de Finantie geteeckent, ende de voornoemde Gedeputeerden ge-exhibeert: Soo hebben de voornoemde Gede, puteerden, op het believen van de Staten, te vreden geweest, de voorfchreve Obliga. tien te pasferen, midtsdatin de voorfchreve Acie van Indemniteyt ghefteldt foude wer den, dat de Majefteyt van de Kon. tot ha ren lafte mede foude nemen het perieul var het geit voornoemt te Antwerpen te bren gen , achtervolgende de Acte daer vai zynde. Dagh- 1553ien 13Augiiftu t I»  2553den 18. Augufti. * BI. 31. Beroexende het pasferen van Obligatien, mits hebbendcAc- r 414 > * Dagh vaert, in den Hage gehouden. Op den 18. Augufti, 1553. PRESENTEN. Uyt de Edelen. Adriaen Janfz , Bur- De Heeren van Affen- germeefter, delft, ende Ende van de Ste- Mr. Jacob de Milde, den. Van Leyden. Arent Cornelifz , Klaes Baftiaenfz, Bur- Schout, germeefter, ende ende Mr. Willem Schoock, Mr.Adriaen Sandelijn, Van Dordrecht, Van Amsterdam. Mr. Quirijn Dirckjz, Jan Dirckfz't Hoen, Jan Conincxfz, Bur- Burgermeefter, germeefter, ende ende Gijsbrecht Jan Aertfz, Mr .Lambr echt Jacobfz, Van der Gouda. Van Haerlem. Omme te refolveren , Jacob Gerritfz, Bur- beroerende hetpas- germeefter, feren van de voorfz ende Obligatien , midts Mr. Huygh van den hebbende Acte van Eynden, Indemniteyt als Van Delft. vooren. TEn voorfz dage is by de Gedeputeerden van de Staten, in conformité van de voorfchreve Refolutie tot Brusfel genomen, sendrachtelijck gerefolveert, dat de voorfchreve Obligatien ghepasfeert ende bezegelt fullen worden, midts hebbende de Acte van de  ( 415 ) de Kon. van Indemniteyt gecorrigeert als" vooren, de welcke by den Heere van Asfen-* delft, de Staten ofte den Advocaet gelevert\ is gheweest, ende midts hebbende oock behoorlijck acquit van den Ontfanger Generael, daer by hy bekent ghelijcke fomme van vijf en tseftigh duyfent vier hondert ponden ontfanghen te hebben, alfoo by de voorfz Aóte van Indemniteyt blijckt, dat de Majefteyt van de Kon. belooft, dat de Staten ter caufe van hare Obligatien gegeven, niet vallen en fullen in eenige Finantie, frait ofte interest, nochte oock dragen eenige koften, laften, ofte periculen van de voorfz penningen te doen betalen in de Stadt van Antwerpen, in goede en gevalueerde munte, naervolgende de permisfie van den Jare vilfthien hondert acht en veertigh, maer dat fy hem ter caufe voornoemt fal doen houden kofteloos en fchadeloos ; ende dat voorts den Ontfanger Coebel belast is, het inhouden van de voorfz twee Obligatien niet te betalen, dan mits hebbende conftitutie van dc felve Renten. . . Eodem, gefien he'bbende feeckere ftaet van den Ontfanger Coebel, beroerende de pen-' ningen by hem, de Majefteyt van de Kon. < overghefonden, tot furnisfement van een parthye van den eerften termijn van de Beede van drie hondert duyfent guldens, de Majefteyt in April vijfthien hondert drie en vijftigh geaccordeert, beloopende de voorfz penningen ter fomme van hondert vier en veertigh duyfent drie hondert ponden, hebben iem 18. UgïilïL e van In» lenunieyt. it2?I 73TC len Ont- ang£2  Ï3> 3' den 88. rVugiifti. , * Bi. 32- 1 5 Van de Inwoon- ders van de Steden gebruy- kende Landt, onwillig in de be- talinge, &c. Swarigheydt by die van Voorne enPutten. c m ) ien hem belooft geen penningen over ie eynden; maer de refte van het felve teraijn, bedragende vijf duyfent feven hondert londen , inne te houden voor de portie van ie van der Gouda, van den Heere van Egnondt , ende andere onwilligh wefende , ïaer aenpart op te brenghen; ende dat fy ran gelijcken de penningen , die hy ontfanren fal van den Thienden penningh, oock ïiet * overfeynden, maer onder hem houlen fal, tot betalinghe van de voorfz fom* ne van vijf en tseftigh duyfent vier hondert jonden, daer fy hare Obligatien van gegeten hebben, te betalen inde Bamis-Marckt, nidtsgaders oock tot betalinge van noch pier en dertigh duyfent fes ponden, daer ~y hare Obligatie noch van fullen moeten ?even. Eodem, is op het aengeveü van denfelvert Coebel, dat de Inwoonders van de Steden, gebruyekende eenigh Landt, onwilligh waren te betalen de ftuyvers op de Marge ommegeflagen, volgende dex\6te daer van zynde, begerende te weten hoe hy dies-aengaende hem reguleren foude, by de voorfz Steden genomen rapport , tot op de naefte Daghvaert. Eodem, is op het aengeven van den felven Coebel, dat die van Voorne ende Putten onwilligh waren, ende fwarigheydt maeckten hare Quohieren over te feynden, ende te betalen den thienden penningh; gerefolveert, dat, alfoo fy de voorgaende thiende pen-  C 417 ) penningen betaelt hadden, blyckende bv de reeckeninge daer van zynde, nu mede de" felve behoorde te betalen , en daer toe by executie geconftringeert te werden , dan fchenen hier mede rapport te willen nemen. Eodem, den voornoemden Coebel, begcerende Ordonnantie te hebben, omme te mogen executeren feccker Appoinétement, gefteldt op de Requefte van Grammay, byde Heeren van de Finantie daer by gefeyt is , dat den voornoemden Grammay fal mogen, omme te rccouvreren betalinge voor de portie van den geenen, die exemptie ende vrydom pretenderen, beloopende de felve portie ter fomme van drie duyfent vier hondert vijf en tachtigh ponden tien fchellingen, vervolgh doen aen de Staten ofte haren Rentmeefter, &c. is hem de felve Ordonnantie genoeg geaccordeert , hoewel den voorfz Coebel lange te vooren daer toe last en bevel aen de Staten gehadt hadde. Eodem, is op het aengeven van die van Amfterdam, beroerende den Impost by die ' van Groeningen op de Koopmanfchappen: aldaer, uyt Hollandt komende', gefteldt, begerende daer inne geremedieert te nebben, > oock by de voornoemde Gedeputeerden ghenomen rapport tot de naefte Dagh-' vaert. . Eodem , is den Advocaet belast, op de AppoincUL Deel. D d Re- , 1553. oen 18. Augufti, Appoinétement op de Requefte van Grammay. leroe- •endeden mpost iy die van !ïroenin- ;en op de ioop- nan- chappen ;eftelt.  1553den i8Augufti. tementep de Requefte van den Griffier van Holkndt. Eeroerendede Requefte fan die van 't Landt van gteyn. Dienaer van den Avocaet. * BI. 33- Dagh- C 418 > Requefte van den Griffier van Hollandt; té (lellen voor Appoinctement. Dat de Staten in de plaetfe van Mr. Adriaen van Leyden, overmidts fijn indispofitie , furrogeren Mr. Huygh, ofte Jacob van den Eynden, omme te vifiteren ende te tauxeren fyne declaratie, de welcke oock den Advocaet ten felven dage daer op gefteldt heeft. Eodem, is, beroerende de Requefte van het Landt van Steyn, pretenderende vrydom ende exemptie, ghefeydt,dat fy tegens de naefte Daghvaert aen hare Requeften fullen hangen de Brieven van Privilegie, in de felve Requefte gementioneert, omme die geilen , als dan op hare Requefte gedisponeert te werden. Eodem, is by de Gedeputeerden van de fes groote Steden, naer het vertreck van den Heere van Asfendelft, gerefolveert, dat, foo wanneer den Dienaer van den Advocaet voor henlieden yet fchryven fal, beroerende de * faecken van het gemeene Landt, dat hy den felven tot fijn discretie fal doen betalen,' ende pasferen Ordonnantie op den Ontfanger Coebel,  C 419 ) Daghvaert gehouden in den Hage. Op den 23. Augufti 1553. PRESENTEN. den 23, ■Augufti, Uyt de Edelen. Den Heere Van A fendelf't, Van Obdani) Van Lockhorft, ende Van Egmondt, Ende van de Steden. Arent Cornelifz , Heymen Adriaenfz, ehde Mr. Willem Schoock, Van Dordrecht. Mr. Qüirijn Dirckfz, Burgermeefter. ende Mr. Lambrecht Jacobfz, Van Haerlem. Jacob Gerritfz, Burgermeefter , ende Mr. Jacob van den Eynden, Van Delft, Jonge Dirck Janfz, ende Dirck van der Does, Burgermeefter, mitsgaders, Mr. Jacob de Milde, Van Leyden. Pieter Kaniert, Burgermeefter, ende Mr. Reynier, Van Amsterdam. Jan Dirckfz 't Hoen9 Burgermeefter, Gijsbrecht Jan Aertfz, Van der Gouda Omme te refolveren antwoorde , op de Refolutie voornoemt. TEn voorfz dage, naer dat by den Advocaet rapport gedaen is ge weeft van het inhouden van de voorfz Propofitie, ende van het geene dat den Praefident Viglius hem hadde doen feggen; foo hebben de voorD d a noem Te refolveren antwoorde ap de verfoch.e weebon-  I5S3den 23. Augufti. dert duyfent ponden. ( 420 ) noemde Gedeputeerden ghenoegh gerefolveert , dat fy hen bevonden in groote perplexiteyt,- aen de eene zyde overleggende de noodtfacckelijckheydt van der faecke, ende dat fy wel verftondcn dat de Keyzerlijcke Majefteyt als nu behoorde geaffifteert te werden ; aen de andere zyde; confedererende de fwarigheydt ende difficulteyt, omme de voorfz ge-eyfehte fomme te vinden, ende dat de geufeerde middelen als nu niet we] practicabel en waren, midts dat de Schiltale, foo by de ordinaris als extraordinaris loopende Beede meer dan te veel belaft was, ende dat den thienden penningh noch te collecteren was, ende dat by experientie bevonden was dat het Haert-geltfonderlinge niet en hadde uytgebracht; ende oock regüard nemende op ceffatie van de Negotiatie-Drappcryc , en alle andere Neeringen, waer uyt nochtans in defe Landen de ge-eyfehte penningen gevonden moeten worden, hebben daeromme by maniere van communicatie genoeg eendrachtelijck gerefolveert geen. bequamer middel te wefen, om de penningen die men foude willen confenteren, te vinden dan by verkoopinghe van Losrenten den penningh fefthien , veerthien , ofte twaelf buyten 'sLandts , fulcks als men die alderbeft foude weten te gekrygen, ofte by Lijfrenten den penningh fes , met de rcfervatie van loffinge , als die van Vlaenderen ghedaen hebben, Ofte by Lijfrenten den penningh feven ofte acht, fonder loffinge, ofte oock binnen 'sLandts van den ceenen die willigh fouden wefen renten is . U te  C 42i ) tekoopcn, alfoo niet redelijck en foud wefen ycmandt pinnen 'sLandts te conftrin geren tot koopingc van Renten, gemerek fy in het voorleden jaer een groote merc kelijckc fomme van penningen hadden moe ten leenen, daer van fy als noch geen rem bourfement en hadden, * maer by de Key zerlijcke Majefteyt hen Renten gcconfütu eert fouden werden , ende dat men /foude mogen verfoecken Octroy omme defelve Renten te mogen verkoopen, ende dat mer defelve niet gehouden en foude wefen telosfenedan binnen fes Jaren, naer de expiratie van den tegenwoordigen Oorlogh: Ende de Edelen, ende die van Amfterdam waren te vreeden'te confenteren fulcken fomme. als by yemanden van de Gedeputeerden ge^ confenteert foude werden; die van Dor, recht waren te vrceden.te accorderen tach, tigh duyfent guldens; die van Haerlem tfestigh, vijf en tfeftigh, ofte tfeventigh duyfent guldens; die van Delft ende Leyden feyden, dat, alfoo in de voorgaende Petitiën men bevonden hadde, dat men geen aflagh ofte diminutie en hadde mogen gekry. gen, fy verduchtende waren, dat, alfoo* van gelijcken oock niet en foude gefchieden ende daeromme waren ghenoegh te vreeden te accorderen de ge-eyfehte fomme van twee hondert duyfent guldens; die van Delft feyden, dat, foo verre fy gevolgh hadden, hen redehjeken ende het gefijekfte dachte de voorfchreve fomme te vinden by Schotponden, fulcks fy op de laetfte Petitie oock verklaerdt hadden ; die van dei- Gouda verD d 3 klaer- den 23. „ Augufti. '* BI 34.  1553 Dagh vaert inden Hage gehouden, Op Den 1. Septemer 1553. PRESENTEN, is 53. den 2. Septcmb, Uyt de Edelen. De Heeren VanAjfm- delft. Van Goudriaen. Van Duvenvoorden. Van Obdam. Van Mathenes. Van Loeklterfb. ende Van Treflong. Ende van de Steden. Arent Cornelifz, ende Mr. Willem Schoock, Van Dordrecht. Gerrit Steffenfz, ende Mr. Lambrecht Ja- csbfz , Van Haerlem. Jacob Gerritfz, Burgermeefter , ende Mr. Jacob van den Eynden, Van Delft. Dirck van der Does, Burgermeefter. ende Mr. J m\ & Mildë, Van Leyden. Pieter Kantart, Bur» • germeefter, Adriaen Sandelijn, ende Mr. Reynier^ Van Amsterdam. Jein Dirckfz Tkoen , ende Jan Hey, Burgermeefteren, mitsgaders. Gijsbt■echt Janfz Muyl, Van der Gouda. Omme eyndelijclce Refolutie te nemen op de antwoorde, te doen op de voorfz Propofitie, TEn voorfz dage foo hebben de voornoemde Staten eendrachteiijck, de D d 5 ge- Hondert duyfent  1553den 2. Septemb guldens geconfer teert, t vindenb verkopii: ge van Los end' Lijf ren «en. * BI. 3< C 4*6* ) ge eyfchte fomme van hondert duyfent guldens van veertigh grooten Vlaems hetftuck, | te betalen de eene helft den eerften Decem) ber, ende de andere helft den eerften Fe- bruarii beyde naeftkomende, ende dat loopents geldt, fulcks als in Koopmans Beurfe ; gaen fal, de voorfchreve fomme te vinden by verkoopinge van Losrenten tegens den penningh festhien, veertien ofte twaelf, ofte by verkoopinge van Lijfrenten den penningh fes, met refervatie van loffinge, ofte den penningh acht fonder loffinge, ende dat buyten ofte binnen'sLandts, fulcks als men defelve gevoeghlijckft fal weten te gekrygen, welcke Renten de voornoemde Staten weder gehouden fullen wefen te losT fen binnen fes Jaren, naer de expiratie * van den tegenwoordigen Oorlogh, ende dat by fulcke wegen ende middelen, al de voornoemde Staten onderlinghe fullen ramen ende adviferen, fonder de Schiltalen te roeren , waer toe fyne Keyzerlijcke Majefteyt -henlieden verleenen falbehoorlijcke Brieven van Octroy; behoudelijck, dat in de loffinge van de voorfz Renten , ende in de loopende Renten generalijck contribueren fullen Geeftelijckeende Wereltlijcke, Vryeen Onvrye, onder de Schiltalen gezeten, ofte daer buyten van hare Goederen, gelegen onder dè Limiten van Hollandt , ende daer onder forterende , ende die in den Jare van vijfthien hondert drie en veertigh ghecontribueert hebben in den thienden penningh, ende inden thienden pennigh betalen fullen, ende voorts breeder als in de Acte daer van zyn-  C 42? ) zyndegementioncert is, dan hebben gerefolveert, dat, foo verre eenighe van de andere Landen afflagh hebben gekregen van haer ge-eyfehte Petitie, dat fynaeradvenant hare ge-eyfehte fomme fullen minderen en afflagh verfoecken. Eodem is gerefolveert, dat men in de A 61e van confent niet en foude conditioneren , omme te hebben de extcnfie van de Sententie van Congie , alfoo het felve foude hinderlijck wefen de andere twee poincten ; in de Acte geftelt, daer by verfocht werdt afghedaen te hebben den Impoft van twee ten hondert, ende te niete gedaen het Placaet, interdicerende, geen proviandt als Bo ter ende Kaes uyt den Lande te mogen voeren, naer dat het felve beter ffal vallen bj Requefte; dan die van Amfterdam perfifteerden, dat fy wel fouden begeeren het felve in de Acte geconditioneert te hebben. Eodem is mede gerefolveert, dat mer niet en behoorde te verfoecken, ofte te conditioneren den Impoft, geftelt op de Wynen , afgedacn te hebben, alfoo den felven Impoït opgeftelt is by confent van de Staten voor den tijdt van vier Jaren alleenlij ck; ende ipfum tempus interpellat, hel felve verfoeck ofte conditie tot achterdeel van den Lande foude wefen. Eodem is mede gerefolveert, dat de Godtshuyfen, by den Placate geeximeerl zynde van den thienden penningh, ende het den 2. Septemb. Niet te conditioneren de extenfie van de Sententie van Congie. . Niet te conditioneren den Impoft geftelt op de Wijnen, afge. daen te ; hebben. De Godtshuyfen i.  1553«Jen 2. Septemb. excmpt zijnde, van hare renten kortinge gedaen te werden by de Eygejnaers, maer naderhand fcy den Ontfanger weder rembourfement te gefchiedeh. St.ict van dc lcopende verfchee-' nen Ren-' ten. Daghgelden van de Gedeputeerden reyfende in'sLands faerken. * BI. 37- C 428 3 lebbende Renten op eenige Landen ofte rïuy fen, by de Eygenaers kortinge van de felve Renten gedaen fal werden voor den tienden penningh, maer fal van den voorfz :icnden penningh de voorfz Exempten weder rembourfement gedaen werden byden Ontfanger Coebel. Eodem, by de Staten ghefien wefende feecker Staetken , by den Ontfanger Coebel overgegeven, inhoudende verklaringhe van ie loopende verfcheenen Renten, ende die onlanghs verfchynen fullen, bedragende de felve ter fomme van vijf duyfent twee hondert en twee en tfeftigh|guldens: is gerefolveert, dat hy defelve verfcheenen Renten, inde die onlanghs verfchynen fullen, betalen fal uyt de penningen , komende van den :hienden penningh, ende foo verre den felsen thienden penningh foo veel niet uyt en jrenght, dat daer mede den tweeden termijn van de drie hondert duyfent guldens betaelt magh werden, dat de Staten als dan fullen disponeren weer de rest gevonden fal werden, Eodem is mede gefeydt, dat tegens de naefte Daghvacrt, by den Advocaet, den Heere van Asfendelft gelevert fal werden Copie van de Relatie , by de Gedeputeerden van de fes groote Steden, genomen op den feftienden Oftobervijfthien hondert tweeën vijftigh, beroerende, dat fy * voortaen begecren ter Daghvaert te komen, foo wel buyten als binnen 's Landts, tot koften van den  C 429 ) den Lande , midts dat de Edelen van gelijc ken fullen komen alomme tot des Landt; koften , welcke Refolutie oock by den Ad. vocaet fulcks den Heere van Asfendelft gelevert is. Eodem, is oock by de voornoemde Stater gerefolveert, dat Coebel op de Requefte. onlanghs by den Ontfanger Grammay , de voornoemde Staten overgegeven, lijn antwoorde by befchrifte ftellen fal, ende die leveren in handen van den Advocaet, omme de felve gefien, als dan vorder gedisponeerl te mogen werden; ende nopende de Requeste van wegen den felven Grammay de Kon. overghegeven, ende die van de ReeckenKamer overfonden, omme daer op te hebben haer advis, daer Coebel feyde inne te ftaen veele injurien tegens de Staten; is verklaert daer van aen die van de Rcecken-Kamer Copie te verfoecken, omme de felve by de Staten gefien, fulcks daer inne gedaen te werden als het behoren fal. Eodem, is medeby de voornoemde Staten verfocht, dat den Heere van Asfendelft foude ghelieven te fchryven aen de Kon., dat de Staten gereet zyn omme haer antwoorde inne te brengen, ende dat fy wetende waer hare Majefteyt belieft, dat fy de de felveinnebrenghen, hen van ftonden aen daer vinden fullen, het welcke den Heere van Asfendelft fulcks aenghenomen heeft te doen; dat voorts den Advocaet de felve antwoorde gekomen zynde, terilont voor heenen fal rey. fen i 1553- den 2. Septemb. Coebel antwoorde te leveren op de Requefte van den OntfangerGrammay. Waer de antwoorde op da Propofitie innegebracht foude werden.  1553den i. Septemb. ^ < I Salaris van Coe-. bel. J 1 < i « Ordonnantie op den Pen- 1 fionaris i Schoock. ] ( Appoftillen op 1 feeckere -\ Memorie ( van Coebel, ende die van. Delft. Repuefte van die van Stry-. en, om exemptie - C 43° ) 'en óm te vernemen, foo tot Antwerpen sils te Mechelen, of die van Brabandt, Me:helen ofte andere, eenige diminutie gekreun hebben, in de Petitie van hen begeert. Eodem zyn gecommitteert, omme te over:omen met Coebel van fijn falaris , foo wel lopende den ontfangh van deloopendcBeele van drie hondert duyfent guldens, als van le ge-eyfchte Petitie van hondert duyfent mldens, den Heere van Obdam, een van Dordrecht, van Haerlem, en van Leyden. Eodem, is den Penfionaris Schoock geac:ordeert Ordonnantie van een en twintigh ïagh-gelden, uyt faecke dat hy in Mey laesteden met den Heere van Obdam te Hove geveest is, omme te vervolgen de Atte van \cceptatie van drie hondert duyfent gullens , van verzegelinge en anders, en noch ran dertien guld. feftien ftuyv., ter caufe /an verleyt geit voor diverfe 's Lands stucken, Eodem, zijn op diverfe fwarigheden, foo >y Coebel, als by die van Delft, bygefchrif;e overgelevert, meest beroerende dentienlen penningh, by de Staten diverfche Ap3oftillen ghedaen fetten, blyckende by de felve. Eodem, gefien by de Staten de Requefte /an die van Stryen, pretenderende exemp;ie van den thienden penningh , volgende laer Privilegie; ende verfoeckende aen den Ho-  ( 431 ) d Hove van Hollandt provifie Pcenael, tegensS den Ontfanger Coebel, omme hem niet te v mogen executeren, welcke Requeftegefeydtn was te ftellen in handen van den Advocaet, n omme met de Staten te communiceren; hebben daer op voor Appoinétement doen ftellen. Dat by hem gefien het inhouden van de felve Requefte, ende geconfidereert, dat foo wel Vrye als Onvrye, gehouden waren in de '* Contributie* van den thienden penningh, naer vermogen van de Aéle van confent, van datoden twaelfden April laetstleden, fyheden hen lieten duncken dat by den Hove van Hollant henlieden geen provifie en behoorde geaccordeert te werden , waer door fy fouden mogen ontgaenten minften het namptisfement van de geaccordeerde tiende penningen. Dagh, ii5$ en 2. eptemb. an den enden eningh. BI. 38.  1J53. den 12. Septepifa. Uyt de Edelen. Den Heere van Duven- voorden , Van Lookhorst, Van Egmondt, ende Van der Duyn, Ende van de Steden. / Den Schout Arent Cornelifz, ende Mr. Willem S.choock , Van Dordrecht. Gerrit Steffenfz, Burgermeefter, ende Mr. Lambrecht Jacobfz, Van Haerlem. Jacob Gerritfz , Burgermeefter , ende Mr. Jacob van den Eynden, Van Delft. Dirck van der Does, Burgermeefter, endej Mr. Jacob de Milde , Van Leyden. Pieter Kant art, Bur-> germeefter, ende Mr. Adriaen Sande* lijn, Van Amsterdam. Jan Dirckfz Thoen, ende Jan Hey, Burgermeefter, Van der Gouda. Op de Mfsfi ven van de Majefteyt van de Kon.; inhoudende eerst, dat de Steden fouden willen dc ge-eyfchte hondert duyfent guldens accorderen promptelijck, ende abfolutelijcken fonder adjectie van eenighe conditiën, dat fy fouden willen verftaen tot verzegelinge van de voorfz hondert duyfent gul- ( 432 )) Drghvaert, gehouden in den Hage. Cpden 12 September, 1553. PR2ESENTEN.  ( 433 ) guldens ; dat fy guldens, in handen oock fouden Coe- van den Ontfanger bel belaften ,de pen- Generael te fenden , ningen refterende niet tegenftaende van het voorgaen- voorgaende inter- de confent van drie dictie hem by de hondert duyfent Staten gedaen. TEn voorfz dage is genoegh geperfifteert in de faecke , beroerende de Petitie van hondert duyfent guldens, by de antwoorde de Majefteyt van de Kon. te doen, die den tweeden September te Vooren gerefolveert was, dan zyn de middelen van de felve antwoorde een weynigh gemodificeert, breeder blyckende by de Acte daer van zynde ; ende zyn gecommitteert omme de voorfz antwoorde de Majefteyt inne te brengen, de Penfionarisfen van Dordrecht, Delftj ende den Advocaet, met expresfe last, dat fy by de felve antwoorde perfiftereh fullen, fonder yet daer inne te veranderen : Op het tweede poinct., beroerende de verzegelinge, is de Refolutie van dien üytgeftelt, tot dat het confent van de Staten by de Majefteyt geaccepteert fal zyn: Op het voorfchreve derde poinct is gerefolveert , dat den Ontfanger Coebel furneren fal den geheelen eerften termijn van de Beede Van drie hondert duyfent guldens, ende niet innehouden en fal voor de portie van den geenen die vrydom ende exemptie prartenderen, dan en fal niet gehouden wefen te furneren de portie van die van der Gouda ende de Hage, in de Schiltalen, de welcke daer van by de Majefteyt JU, Deel. E e fur- 1553den 12. eptemb, Roeren- de het confgnt van de hondert duyfent guldens.  ÏSS3- den 12. Septemb. * BI. 39 Requesten van die van OudtCarfpel, cum fuis. C 434 )' furcheantie gegeven is; ende aengaende hetf geene wes noch refteert ter caufe van den: tweeden termijn, van de voorfchreve drie hondert duyfent guldens , ende niet by verzegelinge van henluyden opghebracht en is, ende eerst * verfchynen fal half Oclober naestkomendc; is gerefolveert geen redenen te wefen het felve voor den verfchijn-dagfi over te feynden, ende dat den Heere van Asfendelft aen de Majefteyt fal fchryven, dat daer toe geen redenen en dient. Op de Requeffcen van die van Oudt-Carfpel, Warmenhuyfen , ende Haringh-Carfp'el, verfoecken dat de Staten voor henluyden fouden willen aennemen feecker Proces, het welcke fy hebben als Gedaeghden in cas d'Appel, tegens den Heere van Egmondt, als geappelleert hebbende van de concesfie van feecker MandamentPcenael, by de voorfz Dorpen van den Hove van Hollandt verkreghen, fonder voorgaende grieve den Hove van Hollandt overgegeven te hebben, in meeninge by de felve appellatie te beletten de collecratie van den thienden penningh, ende van de ftuyver op de Margen over de voorfz Dorpen , tot groot achterdeel van de felve Staten.: Is gerefolveert, dat den Advocaet fchryven fal acn den Procureur van de Staten tot Mechelen, Mr. Pieter Wouterfz, dat hy in defe faecke voor de Staten verfoecken fal dagh van beraedt voor haer Interest, ende voorts foo veel doen, dat den Procureur Generael tot confervatie van het Recht van den Keyzer, hem met de Staten  C 435 ) ten Voege; ende dat den Heere van Asfendelft aen de Kon. fchryven fal, ten eynde foo veel gedaen magh werden , dat die van den Grooten Raede geinterdiceert zy kennisIe van dier faecke te nemen, ende gelijcke provifie meer te verleenen; ende dat' tot dien eynde den felven Heere van Asfendelft gelevert fal werden Copie van hare Requesten , omme -de felve de Majefteyt van de Kon. pari paffu over te feynden, wdcke Copien oock den Advocaet hem ghelevert heeft. Eodem, by den Advocaet de voornoemde Staten verklaert zynde, hoe dat den Heere Van Asfendelft gevifiteert hebbende hare Refolutie, op den vyftienden Oótober genomen, beroerende omme te hebben dagh-gelden van het gemeene Landt, reyfende in 'sLandts faecken, bevonden hadde dat in de faecke wat naerder moefte gehandeltzyn; ende geadvifeert, wat de Gedeputeerden van de Steden, de Edelen, ende oock groote Perfonnagien, reyfende als vooren, voor haer dagh-gelden toegevoeght fouden werden -r foo is gefeydt, dat den Heere van Asfendelft daer van een Concept maecken fal, het welcke hy oock aenghenomen heeft fulcks te doen. E e % pm- , 1553. ' den 12. Septemb. Daghgelden voor dö Gedeputeerden van de Staten in des Landts faecken :eyfende.  den 12. Septemb. Quohieren van de Mar; gentalen, o in daer nyt de Sommaticii van den tienden penpingh te niietken. * bi: 40. Losünge van de Obligatien van de Staten. EOdem a prandio, is op het verfoeck vair Coebel, begeerende te hebben deQuohieren van de Margen talen, omme daer uyt ie Sommaticn van den thienden penningh -n-et den eerften te maecken; gerefolveert, dat men een yegelijck fal fommeren, omme ie Quohieren te leveren in handen van een i'an de fes groote Steden, volgende de fes Quarfeiereb daer van gemaeckt, ende dat naer inhoudt van het Placaet; ende de felve ildaer wefende, fullen van ftonden aen gefonden werden in handen van Coebel, omme daer uyt de Sommatien van den thienden penningh te mogen maecken. * Eodem, is op hetaengeven van Coebel r dat hy ontfangen hadde een Misfive van den Commis Loo ende Schetz, dat hy lichte-lijck foude mogen losfen eenige Obligatien van de Staten, by het gemeene Landt verzegelt, ende dat hy het felve foude wel fecre-telijck doen beleyden by een derde, begeerende van de Staten te weten, of hy devoorfz losfinge foude doen; foo is by het meerendeel van henlieden geieydt, dat foo verre hy de felve Obligatien tot proffvte vanden Landè wifte te losfen , dat hy het felve ©p den nacm van een derde foude mogen doen. C 43$ ) . Prrefenten alhier, alle de Gedeputeerdenvan de Steden, maer niemandt van de Edelen, dan den Heere van Asfendelft die evenwel last hadde van de anderen.  ( 437 ) rdocn, fulcks dat men niet en foude konnen v .gheweten, dat het felve van wegen de Staten ghedaen werde. Eodem, by den Penfionaris van Delft de j Staten vertoont zynde , hoe dat Batholomci; •ende hy , gevifiteert hebbende de Declaratie i van den -Griffier, beroerende de expeditien < by hem voor het gemeene Landt gedaen, bevonden hadde dat hy in de Declaratie brachte veel Misfiven ende Placaten die het Landt nieten roerden, immers genoegh tot achterdeel van den Lande waren, als het Placaet van twee ten hondert, van geen Viótuaffle uyt te voeren , ende dicrghelijcke , fulcks dat fy, fonder van de Staten te hebben advis, niet en koften tot eenighc tauxa tie procederen, begeerende daerommc te weten wat hen geliefden hier inne gedaen tc hebben; foo hebben de Gedeputeerden van de fes groote Steden, overmidts de abfentie van de Edelen , de voorfz faecke uytgeftelt tot de naefte Vergaderinge; dan die van der Gouda feynden, dat men de Articulen , die het Landt niet en roerden, behoorde te royeren , 't welck het meerendeel van de andere oock genoegh fmaeckte. Op de aengevinge van die van der Gouda, omme te hebben advis van de Staten, hoe fy hen dragen fullen tegens den geenen. die haer affchryvinge niet en obedieren, ende hoe by elcks van henlieden gedaen werdt. hebben de voorfz Gedeputeerden van de E e 3 Ste en 12. icptemb, Declnra- ' te van len G¥ifier van le txpehtten /oor het Land:;- Affchry. vinge by die v'n der l. oada gedaen.  n 12. _pt rib. Antwoorde van den Öntfan ger Coebel, Re plijeque van Grammay. DeTolle- naers van Nimme gen ende daer omtrent weygerer het pasferen van den Haringh. Eodem, by den Advocaet de Staten vertoont zynde, hoe dat hy van den Ontfanger Coebel ontfangen hadde lijn antwoorde, op de Requefte van Grammay, ende oock feec-, kere Misfive van den felven Grammay aen de Staten, dat hy aldaer exhibeerde , mcynendc de felve te wefen ende debat op de voorfchreve antwoorde , of hem geliefde het inhouden van dien te hooren, ende daer op breeder te communiceren ; foo hebben die van Dordrecht, ende andere Copie begeert, foo wel van de Requefte , Antwoorde als Misfive, omme die hebbende, op de naefte Daghvaert daer op refolveren. Eodem, is by de voornoemde Staten gerefolveert, dat, alfoo de Thollenaers Van Nimmegen, ende andere daer omtrent, weygeren te laten pasferen vry ende vranck den Haringh, niet tegenftaende by A&e, van dato den Julii, anders is geaccordeert dat den Heere van Asfendelft foude fchryven aen de Majefteyt van de Kon., dat aen de voornoemde Thollenaers gefchreven foude worden, dat, volgende de felve Aéte, fy den felven Haring vry en vranck fouden laten pasferen, gelijck aen andere Thollenaers en Faftoors gefchreven is, en dat 't felve van gelijcken , alfoo het felve, van den Hove wefende in Arthois, foo geringe niet gedaen C 433 ) Steden gefeydt daer van inqujfitie te doen tegens de naefte Daghvaert.  C 439 ) 1553- den 12Septemb, daen en magh worden aen de Calcclrye van Gelderlandt gefchreven werden , dat den voorfz Tolle-naer 't felve bevolen werde te gehengen en te gedogen , mits aen den felven Rade overfendende Copic van de voorfz Acte , 't welck den Heere van Asfendelft fulcx aengenomen heeft te doen. E c 4 L\igh<  155 3- (J en 3. October. * bi. 41 ( 440 ) * Daghvaert, in den Hage gehouden. Op den 3. October, 1553. P R JE S E N T * E N, Uyt de Edelen. ende Den Heere van AJfen- Mr. Jacob deMilde, delft, Van Leyden. Van Lockhorft, Pieter Kantart, Burende germeefter, Van der Duyn. ende Ende van de Ste- Mr.AdriaenSandelijn, den. Van Amsterdam, Arent Cornelifz, Gijsbrecht Jan Aertfz, Heymen Adriacnfz, Burgermeefter, ende ende Mr. Willem Schoock, P ieter Huybrechtfz\, Van Dordrecht, Van der Gouda. Gerrit Stefenfz, Bur- Omme achtervolgen- germeefter, de de begeerte en-, ende de fchryven van de Mr .Lambr echt Jacobfz, Majefteyt der Kon; Van Haerlem. abfolute antwoorde Jacob Gerritfz , Bur- inne te brengen op . germeefter, de voorfz propofi- ende tie van hondert Mr. Jacob van den duyfent guldens, Eynden , fonder infertie van Van Delft. eenige conditiën, Dirck van Does, Bur- en oock op korte germeefter, dagen en termynen. TEn voorfz dage by den Heere van Asfendelft de voornoemde Staten voorghehouden zynde het inhouden van de Misfive van de Majefteyt van de Kon:, dienende  t 441 ) cïe tot dien eynde, die hem mede verklaerde, dat de Majefteyt van de Kon : hem Acte gcfonden hadde , daer by hare Majefteyt te vreeden was, dat den Thoilenaer van Nimmcgen foude gefchreven werden, dat hy den Haringh vry ende vranck foude laten pafferen in Duytflandt, gelijck aen andere Tollenaers gefchreven was, foo verre fy de Keyzerlijcke Majefteyt fijn begeerte wilde believen, ende anders niet; ende oock by den Advocaet, ende andere Gedeputeerden ten Hove gheweeft hebbende, rapport gedaen zynde van haer wedervaren, wefende genoegh conform het inhouden van de voorfchreve Miffive , ende aengefien dat niemandt van de Edelen gecompareert en was, dan Mr, Jacob van der Duyn , alfoo den Heere van Affendclft, als by de Kon: geadverteert zynde, ende oock gecommitteert, omme defe faecke te dirigeren , niet en vermochte te opineren: Soo hebben de Gedeputeerden van de fes groote Steden gerefolveert, dat, alfoo het een faecke was van groote importantie, daer alle middelen ende conditiën , by henlieden geproponeert, afgeflagen wierden, epde dat defe faecke het platte Landt foo wel, als de Steden toucheerde , fy niet en vermochten refolutie te nemen , fonder het by wefen van de Edelen, ende haer opinie gehoort te hebben; dat daeromme den Heere van Affendelft gelieven wilde eenige van de Edelen; naeft gelegen, te doen befchryven tegens morgen , fy fouden alhier naer henluyden verwachten, het welck den Heere van AlTendelft E e 5 hen- 155.V aen 3. Oftöbci  1553tten 3Oicobcr. * BI. 42. Beroerende de koften ge dragen bj die van ver de /ifch:oopers. Declaratie van de Weduwe en Erfgeramen] van Dirck Jan Beuc-, kelfz, ende Jan de Vries. re tauxe.  155?' aen 3. Oclober. ïeade declaratifc van den Griffier van Hollandt de Staten overgele- tfcjt. * BI. 43- V 444 ) toont zynde, hoe dat de Penfionarisfen van Dordrecht ende Delft, als Gecommitteerden , omme te tauxeren de declaratie by den Griffier van Hollandt, de Staten overgelevcrt, van diverfche expeditienby hem voor het Landt gedaen, bedragende ter fomme van fes hondert en tseftigh guldens,- bevonden hadden, dat den Griffier in de felve declaratie veel expeditienfteldedie het Landt niét en roerden , noch rot haren lafte niet en behoorden te komen, bedragende de felve ter fomme van omtrent twee hondert guldens, dat dacromme fy niet en konden tot tauxatie van dien verftacn , fonder eerst te hebben advis van de Staten; dan waren weivan advis, dat men den voornoemden Griflier in recompenfe van fijne voorfz dienften en expeditien , voor een fchenckagie ende gratuiteyt, foude toevoegen drie hondert guldens ; gehoordt welck advis, foo hebben de voornoemde Staten eendrachtelijckgere folveert, * dat men den voornoemden Griffier, ter caufe voornoemt, voor een fchenckagie ende gratuiteyt foude toevoegen drie hondert geen parthyen en ftelle, dan die het Landt' aengaen en toucheren. Aengaende het aengeven by Coebel ghe-1 daen, dat Mr. Vranck Boot, ende Joost Jacobfz onwilligh waren het Landt te dienen, byfonder tegens den Prince van Orange, den Grave van Hoorn , ende andere Perfonnagen , feggende geen Weddens van de Staten te hebben, verfoeckende een ander Advocaet ende Procureur geordonneert te werden ; foo hebben de voorfz Staten geaccordcert, dat den voornoemden Coebel een ander Advocaet en Procureur fal mogen nemen die tot koften van het Landt betaelt fullen worden; ende dat oock den Advocaet van het Landt, t'huys wefende,' indien daer eenige Requeften te maecken zyn, verfocht zynde de lelve oock gaerne fal maecken. Eodem a prandio, foo hebben de voorfchreve Gedeputeerden den Advocaet belast Coebel te feggen, dat hy met alder-diligentie, ende fonder eenigen dagh over te laten flrycken, in alles doen executeren alle die gene, die exemptie pretenderen, nemende tegens henluyden vier defauten , ende dat hy verthoeve wat executie hy althans gedaen heeft; waer op de voornoemde Coebel, by den Advocaet gefproocken zynde, voor antwoorde gegeven heeft dat hy tegens henlieden allegader met uytterfte diligentie doet procederen niet ordinarie maer extraordinaric, nemende tegens henlieden dcfaut voor een van mijn Heeren Van den Rade; en in-' dier* Jen 3. )dober. ïen an- lerAdvo:aet in de ^laetfe viti Mr. Vranck Boot. Tc ex eenste ren alLe die exemptie pretenderen.  ï$53. den 3. October. RenteBrieven van de Koopers. Warmenhuyien, HaringhCarfpel , cum fociis. De faecke tegens die van denBrielIe. C 446 ) dien fylieden gegyzelt wefende niet en bé^talen, doet hem gyzelen uyt krachte van voorgaende Appoinctement op de Voorpoorten Eodem, door bevel als vooren, gevraeght zynde, hoe naer de Rente-Brieven van de Koopers gereet zijn , heeft den Advocaet voor antwoorde gegeven, dat fy al gereet zijn behalven die geene, die zedert Paesfchen verkocht zijn , endedatdc felve gereet fullen wefen binnen acht ofte tien dagen, en dat hy houdt fchryvende vier Klercken. Eodem , door last als boven gevraeght zynde, of de vijf Perfoonen van Warmenhuyfen, Haringh-Karfpel, ende Oudt-Karfpel gedaghvaert zynde in casd'Appel, by den Grave van Ëgmondt, voor den Grooten Raede, tot furnisfement van de laetfte vijftigh duyfent guldens , in de Beede van twee hondert duyfent guldens in den Jare vijftien hondert twee en vijftigh geaccordeert, eenige Renten gekocht hadden; heeft den Advocaet tot antwoorde gegeven dat fy Renten gekocht hebbende, bedragende de Hooftfomme vijf hondert guldens, ende dat hy de felve Hooft-fomme lange ontfangen heeft, en dat fy in de koopinge geftelt waren, na advenant hare portie bedraegt in de Schiltalen. Eodem, begost hebbende te vifiteren te Memorien van de Staten, tegens de Regeerders van denBrielle, hebben gefeydt niet te mo-  ( 44? ) mógen adviferen, fonder die faecke met de Stucken te hebben; daerommeden Advocaet fchryven foude aen den Procureur Wouters, dat hy tegens hare komfte * boven die faecke pasfen foude by hem te hebben; ende oock voort, dat hy fpreecken foude met den Procureur Generael, omme voor de Staten aen te nemen het Proces tegens den Grave van Egmondt, waer van den dagh dienen fal Vrydagh naestkomende , ende dat volgende voorgaende Appointemcnt van de Kon.', het welck den Advocaet by een propere Bode fulcks gedaen heeft. Den 4. Ottober, 1553. Praefenten alhier van de Edelen, den Heere van Mathenes, Otto van Egmondt, en de Jacob van der Duyn. "üEnige van de Edelen gekomen zijnde, foo -Li hebben de voornoemde Staten gerefolveert de antwoorde op de voorfchreve Propofitie, ende hebben afgeflagen, volgende de begeerte van de Kon., de conditie, daer by fy te vooren begeert hadde afgedaen te hebben de interdictie, van geen Viccuaille , als Boter en Kaes, uyt den Lande te mogen voeren , ende dat wes fy als nu bevonden de voorfchreve interdictie nootelijck te wefen , overmidts de duyrte, gerefen op het felve Suyvel, ende dat de voorfz interdictie niet langer en duyrde dan ten uytgangh van de maent van November naestkomende; ende aengaende de conditie, daer by fy begeert had- 1553. den 3. Oólober. * BI. 44. Interdictie van geen Victuailleals Boter ende Kaes uyt defe Landen *, te mohta voeren.  den 4.. October. Prae- ( 44o > hadde af te hebban den Impost van twee ten hondert, hebben de felve gemodificeert, te weten, dat de felve afgedaen foude werden, ende expireren te Kersmisfe naestkomende , ofte dat ten minften te Kersmisfe naestkomende den voorfchreven Impost van twee ten hondert opgefchreven fal werden, ter tijt toe de Reeckeninge van dien gehoort zijnde , bevonden fal werden wat aen het rembourfement voor de csquipagie van de eerfte Vloot refteren fal, om de voorfchreve Reeckeninge by de voornoemde Staten i ofte hare Gecommitteerden gevifiteert zijnde van de voorfz Goederen , by den voorfz Impost het reftant van 't felve rembourfement geheven te mogen werden tot goedt contentement vandeKeyferlijcke Majefteyt; ende aengaende de verfochte termijn, hebben verklaert, overmidts hare andere laften, de felve niet te mogen minderen, dan zijn te vreeden dat foo geringe den Ontfanger Coebel eenige merckelijcke fomme van penningen by verkoopinge van Renten verkregen fal hebben, dat de felve van ftonden aen de Majefteyt van de Kon. overghefondenfal werden, waer mede fy wel hoopten te mogen volftaen, ende breeder als in de Acte van dien geinfereert ftaet; dan die van Haerlem verklaerden geen last te hebben te fcheyden van de conditie, dat den Impost van twee ten hondert te Kersmisfe naestkomende af fal wefen.  C 449 ) d Prsefjnt alhier boven de andere Edelen, L den Heere van Roon. T^Odem li pranMojföö hebben de voornoem- ^ de Staten gerefolveert, dat men de voor-^ fchreve ge-eyfehte fomme van een hondert ^ duyfent guldens eerst poogen fal te vinden by verkoopinge van Losrenten tegens den penningh fefthien, veerthien ofte twaelf, lbo wel binnen als buyten 's Landts, ende dat byfondcr tot furnisfement van den eerften termijn, en foo verre die by Losrenten niet gevonden en mogen werden, dat men de felve vinden fal by Lijfrenten tegens den penningh fes, fcven ofte acht, met refervafie van*losfinge, indien het de Staten fulcks gelieft , ende regard te nemen wat fauten daer vallen fullen, omme vorder rcguard daer op te mogen nemen ende ordonneren , ende dat alomme fullen Biljetten gefteldt * werden, tot dien eynde inhoudende „ verklaringc ende toefegginge, dat de felve Renten met geene toekomende Beeden , Impoftcn, ofte andere Laftcn, ghcduyrcnde haren cours, befwaerdt fullen mogen werden. •'. .uü-ism:tf iu Jpl'• 'i usa .1:33 Eodem, by den Advocaet verfocht zynde Ordonnantie, van de Reyfe by de vooriz de 1 Gecommitteerden tot Valenchijn ghedaen; ' is gefeydt dat de felve onderlinge tot rede-' lijekhcydt van hare voorfz Reyfe Ordonnan-: tie fullen maken. Eodem, by den Advocaet de Staten rapUL Dcc!. F f port i55# I :n 4. 'ctobci'. ran de indinge an de etitie. BI. 45- Ordon- lantie 'an den Ulvo:aet, ïchoock, 311 van 3en Eynien. Declara-  1553' den 4. Occober. tie van den Grif fier. Den ttsraelfjden deler Maent tot Dordrecht te wefen. Den ( 45o ) port gedaen zijnde, dat den voornoemden Griffier voor fijn expeditien voor het Landt ' gedaen , by hem by declaratie geftelt, niet te vreeden en wilde wefen met de drie hondert guldens, hem des daeghs te vooren toe* gevoeght, maer alleen te vreeden was de felve op reeckeninghe te ontfangen: Soo hebben de voornoemde Gedeputeerden eendrachtelijck gerefolveert, dat den Advocaet hem foude feggen, dat hy alle de expeditien voor het Landt, tot defen dage toe gedaen, by declaratie foude ftellen, omme die by de voornoemde Penfionarisfen getauxeert te mogen werden; ende de Edelen, die van Dordrecht, Haerlem, Delft, daer mede die van Amfterdam hen conform maeckten, hoeWel fy feyden geen last te hebben, verklaerdcn dat by een toekomende Ommeflagh, in handen van den Advocaet geftelt fullen werden drie hondert guldens, omme daer van in toekomende tyden den Griffier van ftuck tot ftuck te betalen, waer van den Advocaet gehouden fal wefen reeckeninge te houden; die van Leyden ende der Gouda namen hier op rapport, ende hoopten wel last tegekrygen hen conform te maken. Eodem hebben de Staten befiooten, den twaelfden defer Maendt tot Dordrecht te wefen, omme boven te reyfen met de Voorfchreve Antwoorde.  ( 45i ) Den 5. OÜober, 1553. "T\E voorfz Antwoorde, by den Advocae gemaeckt, gevifiteert zynde, na eer weynigh adjeftie gefeydt, de felve fulcks d< Maj. van de Kon. over te geven. Eodem, is Coebel belaft de voorfz Billet ten | domme uyt te feynden, de gefchreven Rente-brieven alomme te doen bezegelen terftont, ende andere te doen fchryven omme te bezegelen, ende met alder diligentie te continueren in de voorfz executicn tegens de pretenfe vryen. Eodem, isby de voornoemde Staten gerefolveert, dat, indien van henlieden te Hove wefende , verfocht werdt eenige vordere penningen te verzegelen op het voorgaende confent van drie hondert duyfent gul. dens, ofte oock op het tegenwoordige confent van hondert duyfent guldens, 't felve niet te accorderen dan na voorgaende befchryvinge en Refolutie, die by de Staten in*den Hage fal genomen werden. Eodem, ontfangen van den Heere van Asfendelft drie dechargen van den Ontfanger Generael Boulongne, inhoudende twee en veertigh duyfent achthondert vijf en tachtigh ponden van xl. grooten, en noch van den felven Heere van Asfendelft twee gelijcke dechargen ontfangen, inhoudende 65400 ponden ten pryfe voorfz. F f 2 * $en , 1553. den 5. October. ; Aritwoors over te ( geven de ; fVlajelteyc van de Kon. ' Biljetten uyt te fendi-n, ende de Rentebrieven te doen befegelen. Geen verzegelinge te doen dan by voorgaende Refolutie van de Staten. Drie dechargen ontfangen van den ilee-' re van Asfendelft.  1553- den 12. October'. * bi. 46. Ryfenaer het Hof. den 17. October. De claufule', beroerende den Gra ve van ■ Egmondt en andere Exempten, uyt. de Acte van confent te laten. C 452 ) * Den 12. October, 1553. COo is den Advocaet met de Staten naer ^ Brusfel gereyst, omme antwoorde inne te brengen op de voorfz Propofitie van hondert duyfent guldens. Den 17. October, 1553. PRESENTEN. Den Heere van Ob- Jan van Heer gen, dam, ende Uyt den naem van Mr. Jacob de Milde, de Edelen. Van Leyden. Arent Cornelifz , Klaes Doedefz, ende ende Mr. Cornelis van Hoo- Mr.Reynier, gelande, Van Amsterdam. Van Dordrecht. Jan Hey, Lambrecht Jacobfz, ende Van Haerlem. Mr. Jan Jacobfz, Jacob van denEynden, Van der Gouda. Van Delft. A/fYn lieerden Praefident de Staten by hem ontboden hebbende, heeft hem gefeydt, dat de Majefteyt van .de Kon. haer liet duncken beter te wefen de claufule , beroerende den Grave van Egmondt, uyt de Acte van confent te laten, ende dat de Majefteyt henlieden daer van de Aéte apart foude verleenen , waer mede de Gedeputeerden van de Staten te vreeden geweest zijn ,. midts dat in de felve Acte gelijcke claufule generalij eken tr„& * • - - te-  ( 453 J ■tegens alle Excmpten, als tegens den Grave van Egmondt geftelt foude werden, uytgefondert alleen tegens die geene , die by Sententic bevonden fouden werden van Hollandt gefepareert te zijn , waer inne hoewel den Praefident fwarigheydt maeckte , mits daer van in de Acte van confent niet gementioneert en was, foo is nochtans naderhandt de voorfz claufule de Staten geaccordeert, door dien dat by de Staten gefuftineert vvcrde de refolutie fulcks genomen te zyn, en. de dat de felve, overmidts fy met den Grave van Egmondt foo veel te doen hadden , geomitteert was uyt te druckenalle het felve brecdcr blijekende by de Acte daer van zijnde. . Den 18. Ottober, 1553. COo heeft den Advocaet de antwoorde op ■ de voorfz Propofitie van dehondert duyfent guldens, de Majefteyt van de Kon. gedaen, daer Uyt latende de voorfz claufule, beroerende den Grave van Egmondt, welcke antwoorde de Majefteyt geaccepteert heeft, 'ende de Staten daer van bedanckt, heeft mede belooft de Staten expeditie te doen hebben op de voorfchreve twee Requeften, foo beroerende de nieuwigheycit, by die van Antwerpen gepleeght , in het ftellen van een Waerdt; als aengaende den Impost by die van Groeningen geftelt op de Waren ende Koopmanfchappen, aldacr uyt den Lande van Hollandt gebracht, &e contra, daer op den Advocaet expeditie verfochte , hare Majefteyt de felve Requeften leverende. F f 3 Eodems 1553- (ien 17.i1 October. S Antwoorde op de voorfz Propofitie van hondert duyfent guldens, de Majefteyt van ie Kon, ;cdacn.  1553den 18. October. Van de Reeckeninge vax den Impoft van twee ter hondert de Stater te leveren. • BK 47. Antwoorde van de otaten op de voorgaende Articulerf. C 454 ) Eodem, foo heeft den Praïfident de voornoemde Staten verhaelt, dat hy in het vinteren van de Antwoorde, ofte Acte van confent niet en hadde gelet op de claufule aldaer geftelt, van de Reeckeninge van den Impoft van twee ten hondert de Staten te leveren.. dat oock het felve geen apparentie en hadde, alfoo de Staten fouden fchry.ven te willen weygeren, wes by * de Reecken - Kamer van Brabandt, Finantie ende andere , de Kon: gedaen was, ende dat oock wefen foude een wantrouwigheydt van de Staten tot hare Majefteyt; dat oock tot de vifitatie van de felve Reeckeninge veel tijdts foude nemen ,v overmidts de groote van dien weJck de faecke verachteren foude, omme niet te mogen komen tot opfchryvinge, naer dat hare Majefteyt te vreeden was de Staten, ofte hare Gecommitteerden verthooninge te doen van de voorfz Reeckeninge, ende dat fulcks de claufule, by de Staten gealtereert foude werden, omme in 't difpofitif van de Aóte te ftellen. Waer op de voornoemde Gedeputeerden naer voorgaende communicatie den negentienden gehouden, den voornoemde Prafident voor antwoorde gegeven hebben, dat fy niet en vermochten te muteren de fubftantie van het confent, maer defelve in wefen blyvende die wel wat modificeren, fulcks fy gedaen hebben , verklaerde te vreeden te wefen, dat hen alleen vertoont foude werden de reeckeninge generael, omme hare Gecommitteerden daer van openinge, vi-  C 455 ) 1553den 18. October. vifie, ende leclure gedaen te werden, ende dat lbo lange by de executie van den Impoft van twee ten hondert na Kermiile gefuper ■ fedeert foude werden, volgende welcke de Acte oock gecorrigecrt is, verfochten mede by monde van den Advocaet aen den Pracli» dent, dat hy de Majefteyt foude willen remonftreren hoe dat men defe fake front, ende hoe na het rembourfement van de efquipagie van de eerfte Vloote gefurncert ware, omme van het felve rembourfement te mogen vertoonen de Schipperen ende Onderfaten van Hollandt, dat oock de Staten van Hollandt foo wel de voorfz Reeckeninge, als de Koopluyden van Antwerpen behoorden vertoont te werden, alfoo den Impoft van twee ten hondert, foo veel in den Lande van Hollandt uytbrachte als tot Antwerpen, waer op den voorfz Pradident belooft heeft de Majefteyt van de Kon: rapport te doen. Prasfenten alhier de felve, bchalven die Van Delft ende Leyden. *T\E Acte van Acceptatie byde voornoemde Gedeputeerden, behalvcn die van Leyden, die gereyft waren, gevifiteertzynde , hebben bevonden de felve conform te wefen de voorgaende Refolutie, Den 24. Oftober 1553. den 25. October. F f 4 Pras- Te vifïte- rcn de Ac te van Acceptatie.  1553.- den 24. October. Minutc van de JMiffiwen aen die van Antwerpen ende Groeningen ge fonden. Octroy van dcro gatie. * BI, 48. Den ( 4S6 ) Praefenten aJhier de felve , behalvcn die van Leyden. "COdem h prmdio, gevifitcert wefcnde de ^ minutc van de Millïven Voornoemt, die aen die van Antwerpen ende Groeningen gefondcn fouden werden, hebben begeert aen den Prafidcnt te verfoecken , daer inne geftelt te hebbende claufule, omme binnen fceckcren prefixen tijdt haer antwoorde over te. fchryven naer de receptie van defelve Miffiven., ofte dat by gebreeeke van dien hare Majefteyt fulcke provifie verlecnen foude als naer recht ende redenen, welck verfoeck by den Advocaet gedaen' zynde antwoorde, dat het felve voor de eerftc een weyningh te rigoureus foude wefen , maer indien die van Antwerpen binnen veertien dagen, ende die van Groeningen binnen fekeren bequamen tijdt niet en antwoorden , foude als dan in de tweede Miffi,vc de voorfz claufule geinfereert werden , waer mede de Gedeputeerden te vreden zyn gewceft- * Eodem, heeft, de Majefteyt ons geaccordeert Octroy van Derogatie tegens alle die gene, die exemptic pretenderen op het confent van drie hondert duyfent'guldens, ende oock Octroy van gelijke derogatie ,.' omme Renten te mogen koopen op liet confent van hondert duyfent guldens.  C 457 ) Den" 28'Qctober 1553. *r\En Subïütuyt van den Procureur GeneJ--/rael. Mrs. Chriftoffcl Goudt, Cornelis van_ Hoogclande , Jacob van Eynde , ende den*Advocaet, cohfulterende totMechclen in de faecke tegens den Grave van Egmondt, hebben bevonden ende gerefolveert geraden, dat de Staten hen maecken Parthye formeel tegens den voornoemden Grave, ende dat den Procureur Generael hem met henlieden voegen , omme te bet te mogen obtineren tegens den voornoemden Grave, ende dat uyt dien want de Keyzerlijcke Majefteyt hem principalijck behelpen moet met de Staten , alfoo het Privilegie gegeven is fonder hacrlieuer weten ende confent. Den 2 November 1553. "p\Oor begeerte ende advis van de voornoemde Confulenten, gefproocken hebbende den Prrefident Viglius , omme te hebben Octroy van particuliere derogatie , tegens het Privilegie by fijne Majefteyt, den Grave van Egmondt gegeven, ende de confirmatie daer op gcvolght, en dat foo wé! op de confenten van twee hondert duyfent ende drie hondert duyfent guldens , als van de hondert duyfent guldens lactft mael geconfenteert; heeft my voor antwoorde gegeven, dat de Keyzerlijcke Majefteyt het felve nimmermeer en foude willen doen, fonder den voornoemden Grave daer op in het lange te hooren, dewelcke daer inne tot F f 5 gee- 1553.' den 28. October. De Staten hen parthcy formeel te maken tegens den Grave van Egmondt. den 2. Novcmb. Nopende het Privilegie van den Grave van Egmondt.  1553dcu 2. Novemb, ( 458 ) geenen tyden en foude willen eonfenteren, immers dat doende, foude de Majefteyt confelferen ongefondeerttezijn, tot omme in de voorfchreve Procelfen te mogen obtineren, fonder defelve particuliere derogatie, het welcke de meeninge van fijne Majefteyt niet en is, maer wil fuftineren, hebbende alfiftentie van de Staten als vooren, endegeneralijck gederogeert hebbende alle Privilegiën, wefende contraire de defenfie ende befchermeniffe van den Lande, dat defelve niet en mogen fubfifteren ende van waerden wefen, door dien dat fijne Majefteyt die niet en heeft mogen geven fonder wille , wete, ende confent van de Staten, als daer by hen benomen wefende een parthye van hare defenfie; ende tot wederlegginge, daer den voornoemden Grave wil feggen , het voorfchreve Privilegie ende confirmatie verkregen te hebben titulo onerofo, als daer vooren jacrlijks belooft hebbende acht hondert guldens, feyde den voornoemden Pra;fident, dat defelve Titul even als in fraudem geftelt was, omme het voorfchreve Privilegie ofte Contract te beter tccorroborcren; dat oock de acht hondert guldens niet gekomen en waren tot proffijte van de Staten, ende daeromme gclijcke intreft als vooren altoos gehadt hadden ; dat oock de Keyzerlijcke Majefteyt bevindende het voorfchreve Privilegie te wefen onredelijck ende ongefondeert, ende heeft noyt de voorfz acht hondert guldens willen ontfangen, maer Graef Jan van Egmondt, geduyrende fijn leven, geremitteert 3 zedert welcken tijdt hy oock noyt de  C 459 ) de voorfz acht hondert guldens en heef •willen ontfangen; feyde voorts, dat d< voornoemde Staten ln het deduceren vai de voorfz faecke, onder behoorlijcke reve rentie, uyt den monde wel fouden mogei fpreecken, want hy den Advocaet vraegde * ende den Prasfident feyde, dat de Key zerlijcke Majefteyt van gelijcken anden Parcelen van Landen foude mogen wech geven, ende de Staten onttrecken, wefende van meerder waerde ende importantie al: andere goede Steden en Dorpen, waer dooi dé macht ende faculteyt van den Lande var Hollandt merckelijck gemindert foude werden, ende fyne Majefteyt in tyde van Oorlogh genoodtfaeckt van de Staten van Hollandt veele en meerder Beeden te eyffcherj tot hare groote en importable laften. Eodem; heeft den Ontfangef Goebelden Advocaetverklaerde, den Raedts -HeerVeltwijck hem gefeydt te hebben, dat hoewel de confirmatie van fyne Majefteyt fpreeckt generale van alle Beeden, oock tot defenfie van den Lande ; foo en is fyne Majefteyts meeninge noyt ge weeft, dan te willen confirmeren fijn voorgaende Privilegie van den jare vijftien hondert twee en twintigh, het welck alleen fpreeckt van deBeeden-, geconfenteert op de Schiltalen, by voorgaende Verpondinge gemaeckt, ende dat hoewelin •-defelve confirmatie ftaet, die gegeven zijn by liet meerendeel van fijnen Raede, dat nochtans blycken fal defelve noyt daer over geroepen, nochte op gehoort te zijn; ver- klaer- , IS53- den 2. _ Novemb. t t * BI. 45; Noch beroerende het voorfz Pm ilegie van den Grave van Egmondt.  T5S3den 2. Novemb. den 8. Novemb. Praefenten van defe Dagh- vaert en weet ick niet, alfoo ick niet prcfent en was. Gèen lichtinge van penningen op Finantie te doen. Dat den Griffier voor fijn expeditich voor C 460 0 klaarde mede de voornoemde Veltwijck gefeydt te hebben, dat in het'confenteren van alle Beeden op de Schiltalen die exemptie pretenderen, mede bchoordt op feeckere Schiltalen te flaen , want anders fy in de felve confenten 'niet en contribueren, ende dat de Majefteyt verftaet dat de Exempteh in alle Beeden, geConfcnteert tot defenfie van -den Lande , mede behooren te contribueren ende ge-cxecuteert te werden. Daghvaert inden Hage gehouden. Op den 8. November, 1553. Door het fchryven hebben , alfoo hy ende begeerte van wiftede felvegoedt Coebel omme te re- koop te gekrygen , folveren, of fy fouT ende proffijtelijc- den wiflen eenige kcr dan Renten., penningen tot Ant- . te verkoopen den ■werpen genomen te penningh. TEn felven dage, naer mijn eenige van de Gedeputeerden gefeydt hebben, is gerefolveert de voorfchreve lichtinge op Finantie niet te willen admitteren, overmits het felve foude wefen van quader confequentie. Eodem, is by de felve Gedeputeerden van de Staten geordonncert, den Griffier van den Hove van Hollandt Jan van Dam , tebe» talen de fomme van vier hondert Caroli guldens  C 4 informeren op de quantiteyt van den Visfche, op de Zee-ftranden gevangen, ende hoe veel men by raminge gewoon isjaerlijcks te vangen, fonder daer by fijne principale Commisfie te retarderen. Ende naer de voorfz Vlierden de voorfz informatien genomen, ende fijn rapport daer op gedaen hadde, en hebben anders niet konnen gekrygen dan confent, omme uyt te mogen voeren dan wracke ende yelen Haringh, ende dat overmidts by den Commisfaris boven de helft van den Haringh niet gevonden en is geweest die aengegeven was. Hebbe van gelijcken, te Hove wefende, vervolght ende verkregen de nadere Misfive aen die van Antwerpen, daer by hen belast werde af te doen de nieuwigheydt, by henluyden gepleeght in het ftellen van een Waerdt,  , ( 43 ) Waerdt, ofte binnenveertien dagende redenen ter contrarien over te fchryven, ofte dat dien tijdt verftreken zynde, men de Staten van Hollandt fouden verkenen behoorüjcke provifie. Daghvaert in'denHage gehouden. Op den 29. December, 1553. Omme te refolveren by wat wegen ende andere middelen betaelt foude mogen werden deloopendc jaerlijckfche Renten by het den 29. Deceiïik. Landt verkocht, monterende ter fomme van negen en twintigh duyfent dertigh guldens en elf ftuyvers. TEn voorfz dage is eendrachtelijckby de voornoemde Gedeputeerden gerefoh veert, dat, ten fine voornoemt, binnen den Lande van Hollandt in alle Steden groot ende klcyn, onder de Schiltalen gelegen, ofte daer buyten (den Hage ende Medenbliek voor befloten Steden gerekentVecolhgeert fal worden, beginnende den eers ten dagh van February * naestkomende, op de vVynen ende Bieren, de helft van fulcken Impost, ende in lulcker voegen, als in de Jaren 1544, 1545 ende 1546. gegadertis geweest > ende dat daer inne contribueren lullen alle die geene, die in de voorfis Jaren gecontnbueert hebben, ofte gehouden wa. rente contribueren, ende daer de vqornoem- de , I5SÏ. den 28. Decemb. nieuwigheydtvaa het ftellen van een Waerf* * BI. J*  1553» den 29. Djecemb. C 4?+ 7 de Staten kortinge voor gedaen is ghcwcest; ende alle die geene. die volgende de Aóte. van confent van de twee hondert duyfent guldens, gcaccordeert Anno vijftien hondert een en vijftigh, ende van de, drie hondert duyfent, ende hondert duyfent guldens geaccordeert Anno vijfthien hondert twee en vijftigh, gehouden waren te contribueren; ende fal de voorfz collectatic gedaen werden in de voorfz groote ende' kleyne Steden, 'tot koftcn van clck in den fynen, fonder de Staten ofte het gemeene Landt tot eenige koften, ter caufe van dien te brengen;'dat oock de Regeerders van alle Steden, groote ende kleyne, gehouden-fullen zijn te ftaen voor de voorfz Collecteurs, elcks in den fijnen , dat de Collecteurs voor den voorfz Impost Eedt fullen doen iri handen van den Officier van elcke Stede, de voorfz collectatie getrouwelijck te doen, fonder hmulatic ofte. disfimulatie;- wel-verftaendc, dat in elcke Stede daer geen Accijnfen betaelt en werden, men fal doen vergaderen den voorfz Impost, op fulcke ordonnantie ais elcks van henlieden by gefchrifte gegeven fal werden, beginnende ten voorfz dage , ofte by gebreceke van dien fullen de felve moeten opbrengen fulcken fomme van penningen , als henlieden in de plaetfe van den voorfz Impost by de Staten verkiaert fal werden; ende van gclijcken oock de Steden, buyten de Schiltalen gelegen, die den voorfz Impost niet en foude willighlijcken doen colligeren ofte fwarigheydt daer van maken, fullen insgelijcks in de plaetfe van dien opbrengen fulcke fomme van  C 465 ) van penningen, als henlieden verklaart fal werden , te betalen alle vierendeel-jaers het vierendeel van dien; ende foo wel by de voorfz Steden, gelegen buyten de Schiltalen als oock by de Collecteurs van [de andere Steden, ende zal voorts op de platte Landen in Hollandt gelegen , het zyonder de Schiltalen ofte daer buyten , begrepen in de voorfchreve Acte van confent, tot lafte van denBruycker gecolligeert werden op elcke Marge Landts twee grooten Vlaems, die men ommeflaen fal voor uytgaende Maert naestkomende, ende dat al voor den tijdt van een Jaer, en foo veel langer, tot by de Staten voornoemt anders geordonneert fal zyn. Eodem, is feecke Ordonnantie geconcipieert, ende by gefchrifte geftelt, volgende de welcké den voorfz Impost gheheven fal werden; van gelijcken zyn oock die van Asperen, Heuckelom, Leerdam, Ysfelfteyn ende Worcum, in gevalle van onwilligheydt getauxeert, ende op een fomme van penningen gefteldt, volgende feecker Biljet daer van ghemaeckt. Eodem, is op den ftaet van ommeflagh van des gemeene Landts onkoften, by den Ontfanger Coebel ge-exhibeert, gerefolveert op elcke Schilt by provifie ommegefiagen te werden twee grooten Vlaems, het welcke is geraemt te bedragen tot drie duyfent guldens; ende heeft den voornoemden Ontfanger aenghenomen de Reeckeningen van alle fynen ontfangh te doen den derthienden Fe< UI. Deel. G g bru- 1553den 29. Decemb. Ordonnantie waer naer den Impost geheven fal werden. Refolutie op een ommefiagh van het gemeene Landt.  1553' dcii 29. Decemb. * BI. 52' Vifie en lefture van den ontfang van den Impost van twei ten hon dert. Procuratie op ■fouten Eodem ( 466 ) bruarii toekomende , wekken dagh naderhandt uytgeftelt is tot den derden April oock toekomende, ten wekken dage de voornoemde Gedeputeerden, die komen fullen op het fluyten van de \roorfchreve Reeckeninge, mede refolveren fullen, of men de Weduwe van den Audiencicr Verreycken, daer van den voorfz ftaet vermeldt , toebrengen fal drie hondert ponden, aldaer betaelt, ofte hoe veel; ende ten eynde den voornoemden Ontfanger de felve Reeckeninge pertinentelijck doen magh , * fullen elcks van de groote Steden ten dage voornoemt overfcynden hare Quohieren, foo van het Haert-gclt als van den tienden penningh, dit tegenwoordige Jaer van de Buyfen gemaeckt. Ten voorfz dage zyn gecommitteert Dor. drecht ende Amfterdam, om te ftaenover de openinge, vifie, ende le ét ure van den Impost van twee ten hondert , de welcke te Kersmisfe lactstleden cesferen foude. Eodem, is Mr. Pieter Wouterfz, Procu rcur van den Grooten Raede, Procuratie gepasfeert, omme te bewaren de Procesfen van de Staten tegens den Prince van Orange, ' Prince van Gaveren, en Grave van Hoorn , queftie moverende op de contributie van het Haert-gelt ende den tienden penningh; ende zyn gecommitteert omme de voorfchreve' Procesfen te vervolgen en te inftrucren, Hoogelande, Jacob van den Eynden, Jacob de Milde, ende den Advocaet.  ( 467 ) Eodem, is Joost Jacobfz, als wefende Procureur van de Staten, tot fynen verfoeöke, midts hy den voornoemde Prince van Orange, ende Gaveren in andere faecken dienen de is, dat hy de felve mede in de voorfchreve Procesfen fal mogen dienen tegens de Staten ; ende hebben de voornoemde Gedeputeerden in fijn plaetfe geconftitueert Vincent Franfz van Wieringen. Eodem, is mede geproponeert by eenige Gedeputeerden van de Steden , als Haerlem ende der Gouda, omme over het geheele Landt een generale keure te maecken over de Tinnegieters , die meer dan acht pondt Loots mengen onder hondert pondt Tin; waer op de voornoemde Gedeputeerden rapport genomen hebben , omme ter naefter Vergaderinge haer antwoorde inne te brengen. Eynde van het Jaer 1553. G g 2- Dagh , 1553. den 29. Decemb. Grootenael toegelaten te, mogen dienen den Prince van Orange, tegens de Staten. Van een keure over de Tinnegieters te maecken.  1554den 5. Januarlii * BI. 1 Cómmisfie op A driaen Stalpert, ommeme Alfendelft te booren des ge Hieene Landts ■Reeckeninge, Den 25. Jan. Rapport by den Advocae gedaen. Den C 468 ) *DAGH VAERT, IN -DEN HAGE GEHOUDEN BY DE STATEN 'sLANDTS VAN HOLLANDT, Den 5 Januarii* ■ TTVEn Advocaet te Hove wefende, »heeft JL/door het fchryven van den Heere van tAifendeIft, ter begeerte van de Staten geolliciteert ende verkregen Commiffi# op Mr. Adriaen Stalpert, Reeckenmeefter, omme in de plaetfe van Mr. Jacob de Jonge, met den voornoemden van Affendelft, ende de Gedeputeerden van de Staten te verftaen, tot hooringe van des gemeene Lands Reeckeninge. Den 25 Januarii 1554. Ipl^n Advocaet t'huys gekomen zynde, heeft van fijn voorfz befoignes ende wec dervaren rapport gedaen in de voorfz Maenden van December ende Januarii, beroerende het vervolgh omme den Haringh, en alderley Vifch uyt te mogen voeren, &c den voorfz Heere van Affendelft volkomen rapport gedaen*  C 469 ) Den 12 Februarii 1554. TLTEbbe ick Cornelis Dirckfz, Boode van AX der Gouda, ter begeerte, van de Burgermeefters aldaer, Ordonnantie gepalfeert van drie dagen , tot fes ftuyvers djsdae }hs, van dat hy die van Schoonhoven, Oudewater, Yffelfteyn, ende andere gefommeert heeft, in aider diligentie hare Quohieren te brengen in handen van de Regeerders van der Gouda. Den 14 Februarii 1554. TTEbbe ick Adriaen Huyhenfz, Goutfmit, AX by confent van den Heere van Affendelft, gepalfeert Ordonnantie van acht dagen , van feftien ftuyvers des daeghs' uyt faecke dat hy ten verfoecke van Coebel, en1 tot fynen Huyfe tot veele ende diverfche dagen gewogen heeft het Silver het welcke opgebracht werde in den Jare vijfthien hondert drie en vijftigh, totkoopinge van Renten den penning twaelf, bedragende het felve Silver ter fomme van 14000 ponden van xl. grooten, alfoo het felve uyt diverfche Plaetfen en vcrfchcyde tyden gebracht werden. Den 19 Februarii 1554. "OEn ick met de Staten gereyft naer Brus" fel, omme te hooren tde Propofitien , die van wegen de Keyzerlijcke. Majefteyt; Q § 3 ge* Den 14. Febr. Ordonnantie op Adriaen ïiiyjenfz, Joudt'mit. , *554- den 12. Febr. Ordonnantie op Dirck Conie'ifz, Boode /an der Gouda. Den 13, Febr. Reyfe na Bruüe.U  Ï554den i. Maert. C 470 ) gedaen foude werden; ende hebbe oock, wefende te Bruffel, gefolliciteert, omme afgedaen te hebben de nieuwigheydt, by die van Antwerpen gepleeght, in het ftellen van een Waerdt, ofte provilie te hebben, maer en hebben niet konnen gekrygen. TS ter prefentie van de Keyzerlijcke MajeA fteytde generale Propofitie gedaen , ende den tweeden, de particuliere van twee hondert duyfent guldens, te betalen d'eene helft half April, ended'andere helft St. Jans Miflie, beyde naeftkomende, ende van de continuatie van den Impoft, voor den tijdt van vier Jaren. * BI i. * Den 1 Maert 1554. Dagh-  ( 471 > Daghvaert, gehouden in den Hage. Op den ió". Maert. PRESENTEN. Uyt de Edelen. Den Heere van Beveren. Van Affendelft, Van Duvenvoorden. Van Obdam, Van Mathenes. Van Lockhorfi, Van Hardincxvelt. Van Poelgeeft, ende Van der Duyn. Ende van de Steden. Arent Cornelifz , Heymen Adriaenfz, Pieter Jacobfz, ende Mr. Cornelis van Hoogelande. Van Dordrecht. Gerrit Steffenfz, Burgermeefter, ende Mr. Lambrecht Ja > cobfz, Van Haerlem. Gerritfz Jacob , Burgermeefter , G Jan Dirck Herper tfz, ende Mr. Adriaen van Leyden , Van Delf. Klaes Adriaenfz, Burgermeefter. ende Dompfelaer, Van Leyden. Mr. Cornelis Dowefz, Burgermeefter. Hendrick Dirckfz, ende Mr. Adriaen Sandelijn, Van Amsterdam. Jan Dirckfz 't Hoen, ende Jan Hey , Burgermeefters , Van der Gouda Omme te refolverenaengename antwoorde op de gheeyfehte Petitie van twee hondert duyfent guldens ende 4 op 1554. Oeli 16. Maert.  oen 16. Maert. * BI. 3 ( 472 ) op de continuatie voor' vier toekovan den Impoft mende Jaren. TEn voorfz dage foo hebben de Gedeputeerden van de fes groote Steden, naerlange altercatie eendrachtelijck geaccordeert op de voorfz Petitie, bymanierevan communicatie voor antwoorde te feggcn, dat fy te vreeden zyn te accorderen.de fomme van hondert en vijftigh duyfent guldens, te vinden de hondert duyfent guldens by verkoopinge van Losrenten den penningh twaelf, ende van Lijfrenten den penningh fes, met refervatie van- loffinge; ende de vijftigh duyfent guldens by Margen - geit tot drie ftuyvers de Marge, de eene helft tot lafte van den Eygenaer , ende de andere, helft tot lafte van den Bruycker, midts dat in de loopende Renten, ende. in deloffinghe van dien gencralijck contribueren fullenGeeftelijcke ende Wereltlijcke, Vrye ende Onvrye, njemandt uytgbeiöndert, fonder daer inne de Schiltalen te roeren, te betalen de helft St. Jans Miffe, ende de-andere helft Alderbeyligen, beyde nacftkomende onder conditie dat hen volgen fal het effect van de Acte van acceptatie, van vijftigh duyfent guldens, in dato den achtienden October vijftien hondert drie en vijftigh, beroerende de afdoeninge van den Impoft van twee ten hondert, * maer aenfchouw nemende op den Impoft by hen op de Wynen geftelt, om te betalen de loopendc Renten xlaer het Landt mede belaft is, ende noch belaft fal moétenwerden , henlieden als nu niet mogelijck en is  ( 473 ) is de continuatie van den ge-eyfchten Impoft op de Wynen te accorderen, dan hebben elcks in den haren rapport genomen, omme breeder ende abfoluter antwoorde te refolveren, ende weder in de Herberge te wefen den twintighften defcr macnt Maert, met welcke Refolutie de Edelen hen genoegh conform gemaeckt hebben, hoewel fy hen lieten duncken dat 'er geen diminutie van de ge-eyfchte fomme geaccordeert en foude werden, ende dat de continuatie van den voorfz Impoft foude moeten gefchieden , al. foo den Heere van Beveren. yerftaen hadde, dat de andere Landen in meeninge warende felve te accorderen. Eodem , is by de voornoemde Gedeputeerden gerefolveert, te vervolgen dat van nu voortaen in Hollandt nicmandt eenigh Officie en foude mogen hebben, dan gebooren wefende in Hollandt ofte Zeelandt, uytgefondert alleen het Officie van Stadhouder, daer van de Keyzerlijcke Majefteyt tot fy^ nen gelieven foude mogen difponeren. Eodem is oock gerefolveert, dat men nu boven reyfende, mede foqde vervolgen behoorlijcke provifie tegens''Jdie van Antwerpen, ommeafghedacn te hebben de nienwigheydt by henlieden gepleeght, in het ftellen van een Waerdt aldaer. Eodem, is op het verfoeck by mijn Heere van Beveren, van wegen de Steden, hen generende met de Haringhvaert, gedaen, G g 5 om 1554den iö. Maert. Geen Uytheemfche Officieren te admitce' ren. Nieuwigheydt by die van Antwerpen gepleegt, in het ftellen van een Waerdt. Drie duyfent gul-  den 16. Maert. dens tot vorderinge vand< Hanngvaert. Requefte van Heei Gerrit Urbanus. Dagh* C 474 ) omme te hebben tot vorderinghe van diende drieduyfent guldens, by eenige van de Staten , henlieden tot anderen tyden geaccordeert, rapport oock genomen tegens den voorfz twintighften Maert. Van gelijcken is oock rapport genomen op de Requefte van de Heer Gerrit Urbanus, Canoniek, daer by hy verfocht adjunctie van de Staten in feecker Proces, het welck hy voor den Secreten Raede hangende heeft, tegens eenen Mr. Fourge de la Solie, Canoniek tot Utrecht, ter caufe van de penfie van 'fijn voorfchreve Canonefye , ende alwaer by hem volgende 't Privilegie van den Lande van Hollandt, exceptie van renvoy reproponeert is.  ( 475 ) * Daghvaert in den Hage gehouden, Op den r/. Maert, 1554. PR iE SENTEN. den 17. Maert. * BI.'4» Van de Steden en Vlecken, hen generende met de Visfcherye ; te weten, Gerrit Jacobfz, Burgermeefter, Jan Dirck Harpertfz, Pieter Sasbout, ende Mr. Adriaen van Leijden, Van Delft. Gerrit Adriaenfz, Burgermeefter , Mr. Roelandt, Jan Bofch, ende Jacob Foy, Van Rotterdam. Jacob Danielfz, Burgermeefter , Antlwms Willemfz, ende Jan Hendrickfz, Van Schiedam. Pieter Pouwelfz, ende Cornelis Philipfz, Van den Briele. Pieter Jonge Allartfz, ende Pieter Jacobfz, Van Enckhuysen. Willem Janfz, Van Bommenede. Grijp Cornelifz, ende Adriaan Hendrickfz , Van Goedereede. Pieter Hendrickfz , ende Jan Dirckfz , Van Wormer en Gisp. Omme op eenige bequame middelen te refolveren , tot vorderinge en befchermenisfe van de Haringhvaert. Ten  1554- den 17. Maert. Raeckende devorderinge van de HeringhVaert. ( 47* ) TEn voorfz dage foo hebben de Gedeputeerden van Delft gefeydt ende gerefolveert, dat al e^r men tot refolutie van dien wel foude mogen verftaen, men wel behoorde te hebben confent van de Staten van drie duyfent guldens, henluyden tot anderen tyden genoegh toegefeydt, des niette min, ende dien onvermindert, waren van advife , dat 'er geen bequamer middel en was tot vorderinge als vooren, dan te achtervolgen de Ordonnantie het voorleden Jaer by henluyden gemaeckt, ende by gefchrifte geftelt; wel-verftaende, dat de felve by eenige, hen dies verftaende, gecorrigeert, gealtereert, vermeerdert, ende gemuteert foude worden, in het geene wes by experientiein het voorleden Jaer bevonden was fulcks te behooren; wel-verftaende oock , dat aen de Majefteyt van de Kon:, ofte de Staten verfoeck ghedaen foude werden, omme toegerust te hebben vijf ofte fes lichte Schepen van Oorloge, tot bewaernisfe van de Buyfen, wefende in het visfchen ende vangen van den Haring, uyt een rcdelijcke fomme van penningen, uyt de voorfz ge-eyfehte Beede van twee hondert duyfent guldens , ofte uyt den Impost van de Wynen, daer van oock continuatie verfocht is, alfoo de voorfz Buyfen, wefende in't visfchen, hen tot defenfie niet wel en mogen geven ; maer de Gedeputeerden van alle de andere Steden, ter Daghvaert gekomen zynde, verklaerden eendrachtelijck geen last te hebben omme eenige middelen. nut en bequaem tot vorderinge van de Haringhvaert, te propoie- ren?  ( 477 ) ren, ten ware hen by de Staten geaccordeert Ware de voorfchreve drie duyfent guldens, hen t'anderen tyden toegefeydt. Welcke antwoorde by den Advocaet, den Heere van Beveren, ende van Asfendelft gedaen, hebben gefeydt, dat fy moften vertoeven met defe faecke tot den voorfz een en twintighften Maert , tot welcke de voornoemde Staten hier op rapport genomen hebbende, haer antwoorde weder in fouden brengen, ende dat fy eenige fouden deputeren omme ten voorfz dage hen in den Hage te vinden, en haer voorfz antwoorde te vereysfchen, om de felve gehoort, als dan tot vorderinge van de Haring vaert gedaen te werden na behooren. * Dagh- 1554. den 17. Maert. Nopende de Haringvaert.  1554den 12. Maert. * BI. 5- Antwoordt op de Petitie ( 478 ) * Daghvaert, in den Hage gehouden. Op den 21. Maert, 1554. PRESENTEN. Uyt de Edelen. Den Heere vanBeveren ■Van Asfendelft, Van Obdam, ende Van Hardincxvelt, Ende van de Steden. Arent Comelifz, Heyman Adriaenfz , ende Mr. Cornelis van Hoo- gelange, Van Dordrecht. Jan Konincxfz, Burgermeefter , ende Mr. Lambrecht Jacobfz, Van Haerlem. Gerrit Jacobfz, Burgermeefter , ende Mr. Adriaen van Leyden, Van Delft. Jacob van der jGraft, Burgermeefter , ende Mr. Jacob de Milde", Van Leyden. Mr. Cornelis Dowefz, Burgermeefter, ende 1 Mr. Adriaen Sandelijn , Van Amsterdam. Jan Dirckfz Thoen, Burgermeefter, ende Witte van der Hoeve, Van der Gouda. Omme te refolveren eyndelijcke antwoorde , op de voorfz Petitie van 200000 guldens , ende de continuatie van den Impost. TEn voorfz dage hebben de Edelen, ende Gedeputeerden van de fes groote Steden, op de voorfchreve Petitie eendrachtelyek gerefolveert voor antwoorde te feggen dat  C 479 ) dat hoewel fy hen bevinden in groote fwarigheydt foo overmits de benauwtheydt daer het voorfchreve Landt inne is, uyt faecke van cesfatie van alle Neeringen ende Negotiatie, als oock dat het voorfchreve Landt, door het opbrengen van de groote Steden , ende leening by hen gedaen, geheel van gelde ge-exhaurieert ende uytgeput is, ende niet en weten hoe fy die arme Luyden fullen mogen onderhouden; ende dataenfchouw nemende, dat boven den Impost van vier en twintigh grooten Vlaems op de Rhijnfche Wynen, ende op andere Wynen naer advenant van dien tereeckenen, geftelt tot betalinge van de jaerlijckfche Renten daer het Landt mede belast is, noch genoegh van nooden fal wefen gelijcke vier en twintigh grooten te doen lichten tot furnisfement van de helft van de voorfchreve Beede, die insgelijcks op Renten gehaelt fal moeten werden, tot aflosfinge van alle de voorfchreve loopende Renten , ende de Hooft-fomme van dien , henlieden als nu niet doenlijck en is de voorfchreve ge-eyfchte continuatie van den Impost te accorderen, dat aenmerckende de nootfaeckelijckhej'-dt van der faecke, ende begeerende de Keyzerlijcke Majefteyt, haren natuyrlijcken Heere ende Prince te asfifteren, ende meer te doen dan fy wel vermogen; hebben de voornoemde Staten, midts af blyvende den voorfchreven Impost op de Wynen, ende de voornoemde Staten daer van onghemoeyt, ende midts genietende het effect van de Acte van acceptatie, van de laetfte hondert duyfent " gul- 1554' len 21. Maert. fzn twee ïondert luyfent juldens.  •1554den 2i. Maert. * BI. 6. ( 4§0 ) guldens, in dato den achtienden October laetstleden, beroerende de afdoeninge van den Impost van twee ten hondert, de felve fyne Keyzerlijcke Majefteyt geaccordeert de voorfchreve ge-eyfehte fomme van twee hondert duyfent guldens tot veertigh grooten het ftuck, de eene helft van de voorfchreve fomme te vinden by verkopinge van Losrenten tegens den penning twaelf, ofte van Lijfrenten den penningh fes, met refervatie van losfinge , ende dat buyten ofte binnen 'sLandts, fulcks men de iel ve gevoeghlijck fal weten * te gekrygen, waer toe fijne Keyzerlijcke Majefteyt henlieden verlcenen fal behoorlijckc Brieven van Octroy ; ende die de helft van de andere hondert duyfent guldens by Margen-gelt, tot drie ftuyvers op de Marge, de eene helft tot lafte van den Eygenaer, ende de andere helft tot lafte van den Bruycker , ende de andere helft by fulcke bequame ende gebruyckelijcke middelen, als by de voornoemde Staten gheraemt en geadvifeert fal werden, fonder de Schiltalen te roeren; behoudclijck, datindelosfmghevan de voorfchreve Renten , in de loopende Renten , in het voorfz Margen-geldt, ende in de voorfchreve middelen die als noch geraemt fullen werden, gencralijck contribueren fullen Geeftelijcke ende Wereltlijcke , Vrye ende Onvrye, onder de Schiltalen ofte daer buyten gezeten, van hare Goederen ghelegen onder de Limiticn van Hollandt, ende onder Hollandt forcerende, ende dat niet tegenftaende eenighe Privilegiën, Exemptien ofte Vryheden, die fy lieden ofte eenige  ( 48i ) ge van henlieden ter contrarie hebben ofte allegeren fullen mogen, hoe die oock geclaufuleert mogen zijn, ende dat overmidts de noodtfaeckelijckheydt van defen tegenwoordigen Oorlogh, ende dat de voorfchreve Beede geconfenteert wert totnootelijcke defenfie van den Lande , fyne Majefteyt believen wille alle het felve uyt fyne feeckere wetentheydt ende motu proprio te derogeren; bchoudelijck oock, dat henlieden fulcke Aóte aengaende die geene, die exemptie ende vrydom pretenderen , geconfenteert fal werden als in de voorgaende confenten hen geaccordeert is , te betalen de eene helft van de voorfz fomme St. Jans Misfe , ende de andere helft Aldcrheyligen, beyde naeftkomende, en dat loopentsgelts, fulcks als ten dage van de betalinge in Koopmans beurfe gaen fal. Eodem, is op het voorfchreve verfoeck : van drie duyfent guldens tot vorderinge 1 van de Haringhvaert, daer in de voorgaen- c de weecke rapport genomen was, geperfis- , teert 'by de Refolutie daer van genomen, i op den vier en twintighftcn Augufti vijftien 1 hondert twee en vijftigh, ende waer van Aóte gemaecktis, en oock inden Jare 1553. mede by defelve geperfifteert was- Eodem, is op dé voorfz Requefte van Mr. Gerrit Urbanus, Canoniek, daer oock als i dan rapport op genomen was, gerefolveert ] dat de Gedeputeerden boven reyfende, gefien hebbende den eyfch by den voorfz Mr. III. Deel H h 1554- Leö 21. /laert. 3rie duyent gulens tot orderine vu de ïaringaert. ilcquefta an de leer' Gerrit Urbanus.  1554- 0211 II. ,i Maert. Weduwe van der Hoeve. Coebel den Advocaet geldt uyt te reycfcen. Fublicatio teftiliin. * BL 7. Hequefïe ■frar* Gramsiay. Op C 482 ) ' Gerrit boven genomen, hen met de felve* fullen voegen, of anders daer inne te doen, foo fy bevinden fullen te behooren. Eodem, hebben de voornoemde Gedeputeerden aenghenomen in het hooren van de Reeckeningen van Coebel, te refolverenop de drie hondert guld. of min, de Weduwe Van den Audiencier Verreycken toe te voegen , voor veele en diverfche expeditien by hem voor't gemeene Landt gedaen, volgende doorgaende Refolutie, by hen op den 29 December laetftleden genomen. Eodem is mede gerefolveert, dat Coebel den Advocaet alle fulcke Penningen uytreyeken fal, als hem van noode wefen fal tot loffinge van diverfe Copien uyt de Griffie voor het Landt, volgende voorgaende Refolutie van den vierden October oock laetftleden. Eodem, is op het verfoeck by den Advocaet gedaen, omme te vervolgen de publicatie van Getuygen, alfoo die van Brabandt in meeninge zyn * het felve mede te doen, dat den Advocaet vervolgen fal het advis aen den Hove van Hollandt. Eodem, zijn gecommitteert die van Dordrecht ende Delft, omme te vifiteren de Requefte van Grammay, de Antwoorde van Coebel, ende deRepiijcque van den felven Grammay daer op dienende.  C 483 ) Op de Requefte van die van Oudt-Stryen, verfoeckende te mogen blyven ongemolefteert in de contributie van den thienden penningh; zijn gecommitteert eenighe Gedeputeerden van der Gouda, omme hen op het inhouden van defelve Requefte, ende de Certificatie daer aen gehecht, te informeren ; ende fal den Ontfanger Coebel foo lange vertoeven met de executie, welcke Requefte en Certificatie den Advocaet oock ten felven tyde die van der Gouda gelevert heeft. Op de Remonftrantie van den Schout van Texel, omme te hebben twee Schepen van Oorloge , tot bewaerniffe van het Vlie ende Maersdiep; is gefeydt, dat, alfoo den ge-eyfchten Impoft op de Wynen afgeflagen wert, men geen Refolutie daer op en kan nemen. Eodem, is op de Requefte van Jan Badolet geaccordeert negen dagen, tot vier en twintigh ftuyvers des daeghs, uyt faecke van negen gyfelingen, in de felve Requefte gementïoneert , by hem ten verfoecke van Coebel voor het Landt gedaen, midts dat defelve Coebel voor memorie teyckenen fal , de felve weder te repeteren van den o-eenen , die by de decifie van den Proceffe bevonden fullen werden daer inne ghehouden te zijn. Alfoo den Heere van Affendelft de Staten aengegeven hadde, dat mijn Heeren van H h 2 den 1554den 21. Maert. Requeftevan die van Oudt' Stryen. Remonftrantie van den Schout van Texel. Requefte van Jan Badolet. Delft en Amfter-  T554den 21. Maert. dam ge committeert omme die van den Raede te induceren den Impoft te betalen. Beroerende de uytvoeringe van de Heer Engel Willemfz. C 4o4 ) den Raede, den Impoft by de Staten geaccordeert te contribueren, gelijck in voorlede Jaren tegens hem gedaen is , ende niet dan de opfchryvinge van dien admitteren; foo zijn ten felven dage die van Leyden ende Delft gecommitteert, omme de voornoemde van den Raede te induceren tot de contributie voornoemt, naer dat onderfoeck gedaen fal wefen, hoe dat die van den Raede van Brabandt, van den Grooten Raede, ende andere in cle contributie van den voorfz Impoft, alle het inhouden van defe voorgaende Art: brceder blyckende by fekere Appoftillen, geftelt op fckere Memorie onder den Advocaet wefende. Eodem, by den Heere van Affendelft de Staten verthoont zynde; hoe dat de Majefteyt van de Kon:, by twee diverfche Milïïven verfocht hadde aen den Hove van Hollandt, de uytvoeringe van de Heer Engel Willemfz gevangen, het felve Hof niet en hadde willen antwoorde fchryven, fonder de Staten het inhouden van de voorfchreve Miffivengeeommuniceert zynde, verfoeckende daeromme haer luyder advis; foo hebben de voornoemde Staten voor antwoorde belaft te léggen , dat den voornoemden Gevangeninden voorlede Somer verfocht zynde , bydenlnquifiteurtotUtrechtghebracht, ende het felve ghenoegh by den Hove geconfenteert zynde; foo hadden de Staten, wefende ten felven tyde ter Daghvaert, in •den Hage foo veel gedaen , dat reguard nemende op het Privilegie van-den Lande de '—u ■ -l l' non  C 485 :■) ) non evocan'do,' die van den Raede, niet teg'enftaende haer voorgaende confent, aen den voornoemden Inquiiiteur gefchreven hebben , dat hy met de uytvoeringe van den voornoemden Gevangen foude vertoeven, tot de Staten, die rapport daer op genomen hadden, gehoort fouden * zijn, waer inne den voornoemden Inquifiteur geconfenteert heeft gebadt , immers alfoo den voornoemden Gevangen te vreeden was, dat den inquifiteur met fijne Affiftenten tot fynen kofte fijn Proces alhier [iö den Hage fonde inftrueren; foo heeft den voornoemden Inquifiteur te vrecden gheweeft alhier te komen, blyckende by feeckere fijne Misfive aen den voornoemden Gevangen gefchreven , volgende welck "confent, ende aenfehouw nemende dat de Staten niet en hebben willen admitteren, dat den voorfz Gevangen gebracht foude werden tot Utrecht, wefende genoegh een Provincie met Hollandt, ende hebbende eenen Stadthouder, ende oock uferende dat die uyt Hollandt ghebannen werden, mede nyt Utrecht geban. nen vverdt, & contra, als wefende contrarie hare Privilegie; foo behooren fy foo veel te min toe te laten, dat den voornoemden Gevangen in Brabant, wefende een geheel andere Provincie, gebracht fal werden, te min alfo den Hage is locus infignis ubi eft jurispeirtorum copia, ende dat den Gevangen te vreeden is de koften voor het inftrueren van fijn Proces te dragen, verfoeckende de felve hare antwoorde de Majefteyt in 'tbeste over te willen fchryven. H h 3 Op i?54derr 2 r. Maert. * BI. 8.  ¥554den 21. Maert. 'Requefte van die van Egmondt, ende Egmondt op Zee. Acte van authorifa tie beroerende de Schouten ende Tauxateurs van de kleyne Steden en platte Landen. Verfoeck van An■thonis 4 Carlier. C 485 ) Op de Requefte van die van Egmondt, mde Egmondt op Zee ; verfoeckende promille tegens Coebel, daer van oock aen den Hove omme advis gefchreven was ; ende by den Heere van Affendelft de Staten gecomnuniceert is, alfoo van gelijcke faeckengeïoegh tuffchen den felven, ofte den Grave van Egmondt, endede Staten Proces voor len Grooten Rade hangende is ; foo is by Je Staten verfocht aen de Kon : te fchryven, jat men de voorfchreve provifiie niet en behoordt te accorderen, maer dat fy hare Proceffen behooren boven te doen vervolgen , om tefchouwen multiplicatie van Pro:effen. Eodem, is by de voornoemde Gedepu;eerden gerefolveert, dat den Advocaet vervolgen fal aen den Hove van Hollandt Acte, daer by de Gedeputeerden van elck van de groote Steden geauthorifeert fullen iverden, voor hen te mogen ontbieden de schouten ende Tauxateurs van den klyne Steden en platte Landen, omme vertooninge te doen , hoe fy hen gedragen hebben in 't tauxeren van den tienden penning, en of fy oock geachtervolgt hebben het inhouden van den Placate daer op ge-expedieert. Eodem , op het verfoeck van Anthonis Carlier, omme van den Gerechte van de fes groote Steden fceckeren Eedt gedaen te hebben, beroerende het ftuck van de Munte, den Advocaet belaft hem-te fchryven, dat, alfoo hy in de felve Steden in fijn aenge- ven  ( 487 j ven feer divers bevonden is, ende dat die van der Gouda daer van niet wedervarenis, hy aen den Advocaet foude fchryven wat hy, nopende defelve faecke, van henlieden begeert gedaen te hebben, omme op denaeste Vcrgaderinge gelijckelijck daer op te refolveren, ende hem dan antwoorde te lenden , welcke Miffive oock ten felven dage den Advocaet aen hem gefchreven heeft. Eodem, zijn op feeckere Memorie yan Coebel, by de Staten diverfche Appoftülen gefteldt, blyckende by defelve, onder den Advocaet beruftende. Eodem, is Mr. Jacob de Milde gepasfeeit, by de Gedeputeerden van de fes groo• te Steden, een Ordonnantie yan vijf dagen, uyt faecke van diverfe vacatiën ■> by hem voor het Landt gedaen. * Eodem,hebbe ick Hoogelande gepaffeert een Ordonnantie van achten twintigh dagen, uyt faecke van diverfche vacatiën by hem voor het Landt ghedaen, die hy my feyde hem te wefen op de voorgaende Daghvaert in fijn abfentie gepaffeert, ende ick wel wille de voorfz vacatiën gedaen te hebben. Ultimo Martii, gegeven Schoock een Ordonnantie van veertien dagen, ende noch achtien guldens van Wagen-huyr, fpreeckende foo wel op Jacob van den Eynden, als hem gepalfeert, den vierden Oclober vyftien hondert drie en vijftigh, H h 4 Ver- • i'554 • den 31. Maert. Refolutie op fekere Memorie. Ordonnantie op Mr. jacob de Milde. Ordonnantie op Hoogelande. * BI. o. Ordonnantie op Schoock,  1554den j. April. Geen Officieren in Hollandt te admitteren, da;: geboren Hollanders of Zeelanders. C 488 ) Verg*deringe te Bruffél gehouden. Op den 9 April 1554. P R M S E N T E N. ' Uyt de Edelen. g$&je Den Heere van Ob- Mr. Adriaen van Leidam, » ■ tyfês i ■ % ende Van Delft Van Hardinxvelt. Jacob van der Gr aft, H.nde van de Ste- Burgermeefter. dem. ende Pieter Jacobfz, Jan Dcmpfdaer , ende Van Leyden. ■IWi tornehs van Hoo- Mr. Cornelis Dowefz gelande, Burgermeefter, r' van Dordrecht. ende Jan Konincxfz, Bur- jfefr; Itfpffejr» germeendr' ^MSTErDam- Mr. Lambreck Ja- ^ ^Vnde T"°m'' c#' T Burgér- Van Haerlem. mecftcrs. /few SfftfoKf, Bur- Van der Gouda germeefter, TEn voorfz dage de Penfionariffcn van Dordrecht, Delft, Amfterdam, ende den Advocaet gecommitteert zynde tot vi ütatie van de Requefte, daer by verfocht werdt, geen Officieren in Hollandt te admit teren, dan gebooren Hollanders ofte Zee landers; hebben naer een Jclevne correctie van dien geadvifeert, defelve fulcks over te ge-  C 4S9 ) geven, dan lieten hun duncken -goet te welen daer mede te vertoeven, tot dat gerecouvreert foude wefen. de Copien van de Privilegie van Vrouw Marie, ende van de confirmatie van Koningh Philips daer op gevolght, ten eynde, of men daer inne yet foude mogen vinden omme de voorfchreve Requefte beter te funderen, waer van de Gedeputeerden van de Staten rapport gedaen zynde, hen daer inne genoegh conform ge:maeckt hebben, behalvcn.de Edelen, die hun lieten duncken dat men alternatif verfoeck foude mogen doen; te weren, dat niemandt in Hollandt eenigh Officie en foude mogen bedienen, dan gebooren Hollanders ofte Zeelanders, ofte dat ten minften geen Brabanders aldaer eenighe Officien en fouden mogen bedienen, als geen Uythcem: fche in hare Landen toelatende, noch die gene die de Duytfche Tale niet en uferen, ofte die geene, die geen Onderzaten en waren van de Patrimoniale Landen van hcrwaerts over , ende dat men het felve alternatif verfoeck de Majefteyt van de Kon: wel foude mogen prefentcren; dan gehoort hebbende de opinie van de fes groote Steden, die feyden by de Staten geen andere Refolutie genomen te wefen, dan het voor-, fchreve gcnerael verfoeck te doen , volgende het inhouden van de Requefte, zyneyndelijck daer mede te vrecden; gewceft, met de prefentatie van de felve Requefte * te vertoeven, tot daer op by de Staten communicatie gehouden, en de voorfz Copien gcrecouvreer-t fouden zijn. H h $ Eo. •T554den 9. April. * BI. ic.  1554den 9. April. De Stucken van de Heer Urbanus gevifiteert. \ ( 490 ) Eodem , de voornoemden Gecommitteerden gevifiteert hebbende de Stucken by de Heer Gerrit Urbanus, Canoniek in den Hage, die verfocht hadde adjunftie van de Staten, waren van advife, dat, alfoo de faecke in queftie geheel perfoneel was, ende dat niemandt, volgende het Privilegie van den Lande van Hollandt, ter eerfter inftantie uyt den Lande getrocken en behoorde te werden, ende dat tweede poinct van de conclulie van Mr. Jan Sorirche de la Felijn, weder part van den voornoemden Heer Gerrit, genoegh contrarieert het eerfte poinct van defelve fyne conclufie , en daeromme niet cohereren enmagh, ende dat het voorfz tweede poinct by den voornoemden de la Felijn alleen fchynt geproponeertte wefen, omme eenighfints de Jurisdictie van den Secreten Raede te funderen, dat daeromme de voornoemde Staten tot confervatie van het voorfz Privilegie, hen met den voornoemden Heer Gerrit behoren te voegen; waer van de voornoemde Gedeputeerden rapport gedaen zynde, waren genoegh daer mede conform, maer want die van Amfteriam fuftineerden, dat het Capittel hen mede behoorde te voegen, ende dat voor de wederkomfte van de Staten in de voorfz faecke Teen termijn gehouden en foude werden, nen metde felve adjunctie foude vertoeven, tot 'de Staten daer van rapport gedaen fou-, de wefen. Eodem, is' ter prefentie van de Gedepu-. teerden van de Staten, by den Advocaet de Ma-  C 491 ; Majefteyt van de Kon:, de antwoorde ghedaen op de voorfz Propofitie van twee hondert duyfent guldens van veertigh grooten, ende op den verfochtcn Impoft op de Wynen, ende is hare Majefteyt geaccordeert de voorfchreve twee' hondert guldens, foo verre de Staten ontflagen mochten wefen van den verfochten Impoft op de Wynen , breeder blyckende by de Copie van de felve antwoorde daer van zynde ; ende heeft den Advocaet voorts van hare Majefteyt verfocht een favorabel Appoinftement op de voorfz Requefte, van dat niemandt eenigh Officie in Hollandt en foude mogen bedienen, dan geboren Hollander ofte Zeelander, waer op hare Majefteyt voor antwoorde heeft doen feggen, dat fy van wegen de Keyzerlijcke Majefteyt accepteerde het confent van de twee hondert duyfent guldens, de Staten daer van bedanckende, ende dat de Majefteyt hen foude accorderen Oótroy', omme den eerften termijn by verkoopinge van Renten te mogen vinden; ende nopende den Impoft van de Wynen, alfoo meeft alle de andere Staten defelve bewillight hadden, ende niet en twyffeiden, of de andere fouden van gelijcken doen, de voornoemde Staten van Hollandt, die meeft daer by geproffiteert waren, daer inne geen fwarigheydt en behoorde te maecken , dat oock de termijnen van betalinge, by hen genomen , te feer lange waren, alfoo meeft alle de andere Landen den eerften termijn genomen hadden uytgaendc Mey, ende den tweeden termijn uytgaende Augufti, dat daer- 1554- len 9. April. Antwoorde gedaen len deKo ringinne, apde iroorgaendc Propofitie.  .1554. den 9. Apr.il. * BI. 11. Noch andere antwoorde deKonin-' ginne gedaen. j 1 l ; t < 1 'i j C 492 ) daeromme fylieden retraite fouden nemen op den voorfchreven Impost, ghelijck de andere te bewilligen, ende in de dagen ende oock termynen hen conform te maecken met de andere; ende nopende den Impost van twee ten hondert, die de voornoemde Staten mede verfochten af te hebben, ofte ten minften de opfchryvinghe van dien, feyde hare Majefteyt dat de felve met de tegenwoordige Vioote af foude wefen, ende mits. dien de opfchry vinge van dien van geenen noode en was; ende nopende het voorfz verfoeck, van geen Uytheemfche Officieren in Hollandt te hebben , foude hare Majefteyt rapport doen aen de Keyzerlijcke Majefteyt, om als dan daer op gedisponeert te werden. *Dat hierop by de voornoemde Gcdepnteerden een weynigh communicatie gehouden zynde, hebben by den Advocaet hare Majefteyt doen feggen, dat de voorfchreve :wee hondert duyfent guldens niet en waren jewilhght, dan midts af wefende ende afalyvende de voorfchreve twee Impoften, mde daeromme de eene fonder de andere niet rn vermochte geaccepteerd te werden, begerende de voornoemde Gedeputeerden mdts dien op alles rapport te doen; waer >p hare Majefteyt verklaerdc, dat men met le penningen niet lange " en mochtc vertoeven , alfoo de Ruyteren ende Knechten ai•eede te werek geftelt werden, om te wederiken den Marck-Graef Aelbrecht, ende dat >y faute van betalinge het minlle inconve- ftacn  C 493 ) • nient dat 'er foude mogen ghebeuren, wefen foude dat men de felve Knechten eyndelijck foude moeten betalen, fonder dienst daer van te hebben, dat daeromme by de Staten diligentie gedaen mofte werden, dat de gecyfehte penningen in tijdts opgebragt werden. Dat de voornoemde Gedeputeerden gefprqockcn hebbende met den Praefident Viglius , henlieden ghefeydt heeft, dat foo verre fy immer en begeerden den voorfz Impost opghefchreven te hebben, hy daer van de Majefteyt i'preecken foude, ende wel hoopte dat hare Majefteyt het felve foude accorderen; feyde mede, dat-hare Majefteyt hem geaccordeert hadde den tijdt van drie weecken omme weder te Hove te wefen, ende haer antwoorde inne te brengen; leverende voorts den Advocaet de verklaringe van Jacob Grammay , beroerende, dat den Impost van twee ten hondert onlangs af foude wefen , omme de felve Gedeputeerden te vertoonen. Heeft mede de voorfz Majefteyt na ernftigh vervolg , de Staten geaccordeert befloten Brieven aen Philips Bisfchop , Collecteur van den Impost van twee ten hondert, daer by hem belast werdt den voorfz Impost op te fchryven. Den 14. April], 1554. T)En voorfz Advocaet t'huys gekomen zynde , heeft van alle het felve wes voorfz is rapport gedaen. Dagh 1554. den 9. April. Nopende den Impost van de Wynen. Miffive aen Philips Bisfchop. den 14, April. Den Advocaet rapport Sedaen.  Ï5S4den 20. April. * BI. 12. < 494 ) * Daghvaert, in den Hage gehouden. Op den 20. April, 1554. PRiESENT EN. Uyt de Edelen. Den Heere van Affendelft, Van Obdam, Man Mathenes, Van Poelgeest, ende Van der Dnyn. Ende van de Steden. Arent Cornelifz, Pieter Jacobfz , ende Mr. Willem Schoock, Van Dordrecht, Jan Conincxfz, Burgermeefter , ende Mr.Lambr echt Jacobfz, Van Haerlem , Adriaen Claefz, Burgermeefter , Michiel Janfz, ende Mr. Adriaen van Leyden, Van Delft. Den Schout, Jacob van der Graft, Burgermeefter, ende Dompfelaer, Van Leyden. Mr. Cornelis Dowefz, Burgermeefter, ende Mr. Reynier, Van Amsterdam. Jan Dirckfz Thoen, ende Jan Hey , Burgermeefters, Van der Gouda. Omme achtervolgende het voorfchreve affcheyt van de Koninginne, te refolveren op de voorfz Petitie van twee hondert duyfent guldens, ende op den verfochten Impost van de Wynen. Ten  ( 495 ) TEn voorlz dage foo hebben de Gedeputeerden van de Staten gerefolveert, te accorderen de voorfchreve twee hondert duyfent guldens onder de gewoonlijcke conditiën in de eerite Acte, ende defe Acte begrepen, ende voorts den Impost op de Wynen, voor den tijdt van drie Jaren naeftkomende; behoudelijcken, dat omme niet te verjagen, ende te diverteren den Uytheemfchen Koopman, den felven Impost geheven ende betaelt fal werden by den eerften Kooper,endeniet by den Verkooper ; wel-verftaende oock , dat van de geconfentecrde twee hondert duyfent guldens, ende van de penninghen die komen fullen van den voorfz Impost, toegerust fullen werden thien Schepen van Oorloge, tot defenfie van de Koopvaerdye Oostwaerts van de Haringhvaert, ende van de Visfcherye, die hen onthouden en gezeten zijn op de Zee-ftranden, breeder blyckende by de antwoorde daer van zynde. Eodem, is mede gerefolveert, dat men by Requefte fal verfoecken de vry uytvoeringe van den Haringh, gedroogden, en gezouten Vifch, maer niet van andere Victuaille. Eodem, zijn gecommitteert tot de vifitatie van de Antwoorde, by die van Antwerpen overgegeven, beroerendede faecke van de nieuwigheydt by hen ghepleeght, in het ftellen van een Waerdt aldaer, ende omme daer op Replique te maecken, de Penfionarisfen van Dordrecht, Delft, met den Advocaet. Van den 20. Maert. Confent van de ge- eyfclv te twee hondert duyfent ponden. Uytvoeringe van den Haring en andere V"ifch. Nieuwigaeyt in het ftellen van ;en Waerdt jy die van Antwerpen gepleeght.  .1554den 20. . April, ' Tegens Antwerpen roerende de uytdoeninge van den Brandt. * BI. 13. Beroerende de iaecke van Anthones Carlier, Gencrael van de Munte. 'Geen Uythecinfche Officiers te admitteren. Biljetten te Hellen van Los- C 496 ) Van gelijcken, omme te helpen defenderen met die van Dordrecht, tegens die van Antwerpen , de faecke beroerende de uytdoeninge van den Brandt, van die van Hollandt, in Welcke faecke Parthyen befchreven waren te Hove te compareren den eerften dagh van Mey, zijn gecommitteert de Gedeputeerden van de Staten, die als dan te Hove wefen fullen. * Aengaende de faecke van Anthonis Carlier, Generael van de Munte, ende den Eedt die hy van de Officiers ende hare Dienaers begeert ghedaen te hebt en; is gefeydt, dat den Advocaet aen hem fchryven fal, dat de Staten eerst ende alvoorens begeeren te hebben vertooninge van fijn Commisfie die hy daer toe heeft, omme de felve gefien, als dan vorder geordonneert te werden , welcke Misfive oock den Advocaet hem fulcks met Jan Dompfelaer gcfonden heeft. Beroerende de faecke van geen Uytheemfche Officiers in den Lande van Hollandt te hebben, is gefeidt dat men generael, ende geen alternatif verfoeck doen fal, ende hen fonderen op het Privilegie van Koning Philips, en' tot dien eynde het felve recouvreren, en niet op 't Privilegie van Vrouwe Marie , alfoo het felve gerevoceert en te niete gedaen is. Eodem is oock gerefolveert, dat den Ontfanger Coebel in Brabandt, endealommeBiljetten fal ftellen, dat de Staten willen ver- koo-  ( 499 > c koopen Losrenten den penning twaelf, ende Lijfrenten den penning fes, met fulcke £ verklaringe als in de laetfte verkoopinge ge- \ daen was, waer van den Advocaet hem een , Minute overgegeven heeft. Nopende de Dagh-gelden van de Edelen, 3 ende Gedeputeerden van de Steden, rcyfen ( de in 's Landts faecken, foo wel binnen ais ; buyten 's Landts, tot koften van den Lan-J de, ende de verhooginge van dien, midts-J gaders van den Advocaet; isgefeydt, datby de Gedeputeerden van de Steden, ofte èe-1 jrige van henlieden, wat bv gefchrifte gefteldt fal werden, beroerende defelve daghgelden, ende de verhooginge van dien. Eodem, is by de voornoemde Staten gerefolveert te-Hovc te wefen, om de voorfchreve antwoorde op de voorfz Propofitie inne te brengen , ende om de voorfz andere poincten te vervolgen den eerften dagh van Mey toekomende. Den 28. April. X"\En Advocaet ende andere Gedeputeerden zijn naer het Hof gereyft, omme de voorfchreve antwoorde inne te brengen, ende omme de voorfchreve andere poinóten te vervolgen den eerften dagh van Mey toekomende. III. Deel. I i Ver- en 20. .pril. nde Lyfsnten te erk ooien. )agh-1 ;elden -an deidelen, :h Gedemteerlen van leSteden. Dagh omne telloze te wefen. len 28. &pri;> Reyfe naer het Hof..  1554den 28. April. C 500 ) Vergaderinge te Bruffel gehouden, hy Den Heere Van. Obdam ende Arent van Hardincxvelt, Uyt de na'em van de Edelen Ende van de Steden. Arent Cornelifz , ende Mr. Willem Schoock , Van Dordrecht. Mr: Lambrecht, Van Haerlem. Jan Sasbout, Burgermeefter , ende Mr. Jacob van den Eijnden, Van Delft. Jan Dompfelaer, Van Leyden . Cogge Geerbrant/K , Burgermeefter. ende Mr. Reijnier, Van Amsterdam. Gijsbrechtjan Aertfz, Burgermeefter. ende Pieter Gerritfz Priefter. Van der Gouda. Op feeckere fvvarighcdcn by den Pra?fidént van wegen de Kon: henlieden gemovecrt. T En voorfz dage, naer dat den Praefident fwarigheydt gemaeckt hadde in de langheydt van termynen, alsbt. JansMme ende Alderheyligcn, foo hebben de voornoemde Gedeputeerden hun laten duncken, dat de Majefteyt van de Koninginne met de voorfz termynen wel behoorde te vreden te zijn , aengefien dat den Ontfanger Coebel opbrengen fal alle de penningen, die hy by verkoopinge van Renten, ofte anderfin ts fal weten te gekrygen; ende aengaende de verfochte verzegelinge van den laet- ften  C 5°i ) 4554len 28. ipril. ften termijn, hebben de voornoemde Staten gefeydt, dat, overmits daer van geen verfoeck gedaen en is geweeft, fy geen laft en hadden daer inne yet terefolveren , dan verhoopten wel, midts hebbende daer van betalinge van een maendt, naer den verfchyndagh, als fy te vooren gehadt hebben, en zynde de voorgaende Obligatien gequeten, dat fy doende rapport , daer toe wel laft fouden gekrygen ; nopende den Impoft van twee ten hondert, datfy pra?fupponerenende voor feecker houden, dat defelve defacto af fal wefen, midts de komfte van de Wefterfchc Vloote, ende het vcrtrecken van onfe Vloote naer Spaignen , volgende de toefegginge van den Pra;fideht Viglius, henlieden laetftmael gedaen, ende daeromme oock fimpelijck de voorfchreve twee hondert duyfent guldens confenteren; aengaende den Impoft op de Wynen , dat fy wel gehoopt hadden by de middelen, by hem by gefchrifte gefteldt, dat fy volftaen fouden hebben met drie Jaren, ende dat defelve by den eerften Kooper betaelt foude werden; maer naer dien de Majefteyt daer mede niet en wil tevreden wefen, fullendies-aengaende mede rapport doen ; beroerende de go eyfchte toeruftinge van thïen Schepen van Oorloge , naer dien hare Majefteyt verklaerde dat niet generael en was de voorfchreve toeruftinge te doen, overmidts de felve te feer groote fomme van penningen fouden koften , ende dat de Keyzer tcgenwoordelijckjte feer groote laften te dragen , hadde; foo hebben de voornoemde Gedeputeerden I i 2 tot  den. 28. April. * BI. 15. Van de meenichte de Bift 'en Weeft: ( 502 ) tot toeruftinge van eenige Schepen van Oorloge ge-eyfcht, de fomme van achtien duyfent guldens , midts dat de ghemeene Ree . dcrs daer toe mede accorderen fouden feecker Laftgelt, welcke fomme fy hen lieten duncken , dat hen niet en behoorde geweygert te werden , gemerckt fy noyt van de Keyzerlijcke Majefteyt eenige hulpe gehad hadden, ende dat niet alleen de Viffcherye, maer oock de'Koopvacrdye Ooftwaerts , de Zeeftranden wyt ende zijdt leggende, gedefén deert moften wefen, daer nochtans die van Vlaenderefi dertien duyfent op twee Jaren gehadt hadden, de welcke alleen haer Viffcherye te defenderen hebben, endehare Stranden kleyn zyn; welcke Refolutie by den Advocaet, den Heere van Affendelft ende Beveren overgegeven zynde, ende de voorfchreve middelen met de Requefte, van geen Officieren in Hollandt te hebben * dan ingeboren, gelevert zynde, hééft aengenomen de Majefteyt van de Kon: daer van rapport te doen. Den 5. Meij 1554. COo heeft den Advocaet, endeden Penfionaris van Haerlem, door aengeven van "den Prgefideht", hen gevonden in het Comptoir van den Ontfanger Generael van de Keyzerlijcke Majefteyt, omme te vernemen hoeveel Balen Weets, Melchior Schetz met fijn Complicen , uyt Vranckrijck by faufeonduiten hadde verkregen; ende hebben bevonden dat hy gekregen hadde veertien duv-  ( 5°3 ■ ) duyfent, ende dat fy voor de faufconduiten van elcke Bale betaelt hadden dertigh ftuyvers , daer van'het derden deel gereet betaelt was, ende de twee andere deelen foo wanneer die alhier gebracht werden , dat de felve faufconduiten geaccordeert werden voor den tijdt van fes maenden, dat veele andere gelijcke faufconduiten voor feeckere quantiteyt Weets verfocht hebbende, hen de felve geweygert zijn geweeft. Den n Mey 1554, T^E Gedeputeerden van de Staten ver? ftaen hebbende van mijn Heere van Beveren, ende den Praifident, de Majefteyt; van de Koninginne aengegeven te hebben, dat de twee hondert duyfent guldens by henlieden ümpelijck geaccordeert fouden werden, ende niets mits daer uyt toegeruft hebbende thien Schepen van Oorloge, tot: defenfie van de Viffcherye , ende de Negotiatie Ooftwaerts, hoewel nochtans anders by henlieden verklaert was geweest, nief willende aerfelen de woorden van mijn voorfchreve Heeren, waren als noch te vreeden dat het voorfchreve confent fulcks geaccordeert bleve, onder die termynen ende ghewoonlijcke conditiën in de Afte van dien begrepen ; maer aengaende den verfochten Impost op de Wynen, tot defenfie van de Viffcherye, Haringhvaert, en Koopvaerdye Ooftwaerts, ende van de verfochte verzegelinghe by hare Majefteyt voor den laetften termijn van de voorfchre-, li 3 ve den 11. Mey. Uytreelinge van hicn ïchepen ran Ooroge tot levrydin;e van de riffebcye.  I55+tten ii. Mey. C 504 ) ve twee hondert duyfent guldens, naer dien haerlieder antwoorde diés-aengaende niet geaccepteert en werde, hebben verfocht rapport elcks in den haren; dan gemerckt by de Gedeputeerden van die van Rotterdam ende Schiedam verklaert was, dat de ghemeene Reeders ende Stuyrlieden eendrachtelijck gerefolveert hadden , dat fonder van de Majefteyt van de Koninginne, tot verfeeckertheydt van de felve Haringhvaert te hebben thien duyfent guldens, ende voort de vrye adminiftratie van Admirael, Vice-Admirael en Capiteynen, ende de vrye uytvoeringe van den voorfz Haringh, henlieden niet mogelijck en foude wefen voor dit Jaer de Haringhvaert aen te grypen; ende dat fonder te hebben de voorfchreve Haringhvaert, de Staten niet mogelijck en foude wefen de voorfchreve twee hondert duyfent guldens te furneren: Soo hebben de voornoemde Gedeputeerden, van de voornoemde Heeren van Beveren, ende den Praefident begeert, dat fy by de Majefteyt van de Koninginne foo wel fouden doen, dat die fomme van acht duyfent guldens, by hare Majefteyt, tot defenfie als vooren geaccordeert , eenige duyfenden gehoogbt mochten werden, op dat by henlieden te beter rapport gedaen mochte werden; ende aenfehouw nemende op de Schepen van Oorloge, by de Franfoifen, omtrent het Vlie en Maersdiep genomen ; hebben voorts feeckere middelen by gefchrifte de Majefteyt van de Koninginne overgegeven, omme te verkrygendat den  ( 505 ) den voorfz Impost van de Wynen, by den eerften Kooper, en niet Verkooper, betaelt foude mogen werden. * Den 12 Mey 1SS4~T\E Antwoorde by de voornoemde Ge de puteerden op de voorfchreve Propofi tie gedaen zynde, heeft hare Majefteyt he confent van de voorfchreve twee honderc duyfent guldens geaccepteert, ende de Staten daer van bedanckt; maer aengaende den verfochten Impost op de Wynen, ende de andere poinóten, heeft hare Majefteyt doen verklaren, dat fy perfifteerde, dat fy hen fouden conformeren met de andere Staten, omme den voorfchreven Impost te accorderen voor den tijdt van vier Jaren, ende het felve doende, fal hare Majefteyt te vreeden wefen tot verfeeckertheydt van de Visfcheryc, ende omme eensdeels te vervallen de koften , van nooden wefende tot de Esquipagie vajn feeckere Schepen van Oorloge, tot defenfie van de Visfcherye ende Navigatie van Ooften, de Staten te laten volgen de fomme van thien duyfent guldens , uyt den eerften termijn van twee hondert duyfent guldens, by 'henlieden geaccordeert ; behoudelijck, dat fy Hoofden ende Capiteynen fullen ftellen, by advis van haren Stadthouder, ende midts Hellende cautie fulcks fy hebben geoffereert. Ende ten eynde die geene, die met de voorfchreve Visfcherye ommegaen, te beter daer toe fouden mogen] verftaen, hare Majefteyt fal henlieden oorlof geven te moli 4 . gen ,1554den 12. Mey. den iz. Mey. * BI. ió. Acceptatie van de ge-eyfehte Petitie van twee hondert duyfent guldens, en antwoorde op den verfochten Impoft op de Wynen en andere pointcn. Confent van de jytvoe-  den 12. Mey. ringe va den Haringh. Swarigheydt op ueCollectatie van den Impoft. Rapport gedaenby den Advocaet. C 506 ) gen uytvoeren haren Haringh, in conforn mité van de Acte van het voorleden Jaer, ende onder die conditiën aldaer ghefteldt; te weten, dat in tijde van gebreck, ofte dat fijne Majefteyt de Armée in het Veldt hadde, fijne Majefteyt foude mogen revo ceren de voorfchreve provifie ende uytvoeringe , ofte in gevalle dat de Staten perfifteerden te hebben de voorfchreve oorlof fonder gelijcke conditiën, hare Majefteyt fal noch te vreeden wefen henlieden toe te laten , haren Haringh te mogen voeren ende brengen in alle de Landen, geen' Vyandtfchap hebbende met fijne Majefteyt, ter tijdt toe dat het Laft van den Haringh, gepackt ende gebrandt als het behoordt, niet en fal pasferen den prijs van veerthien ponden Vlaems, maer pasferende de felve prijs, fal fijne Maj. tot het gemeene proffijt van den Lande, de felve oorlof mogen revoceren; maer is hare Maj. te vreden, te accorderen de vrye uytvoeringe van alle andere gedroogde en gezouten Vifch. Ende aengaende de fwarigheydt by de Staten gemoveert, beroerende de Colleétatie van den voorfchreve n Import , hare Majefteyt hebbende het confent van dien, fal accorderen flikken gratieufen tijdt van betalinge, dat de Oefter-verkoper geen redenen en fal hebben hun uyt den Lande van Hollandt te diverteren. Van allen wekken den Advocaet den een en twintighften Mey t'huys gekomen zijnde , den Heere van Affeldelft rapport ge» iaën heeft* Pagh-  C 5°7 ) * Daghvaert in den Hage gehouden, Op den 28. Mey, 1554. pr j5S senten. 1554den 28. Mey. * BI. r Uyt de Edelen. Den Heere van Affendelft, Van Obdam, ende Van Egmondt. Ende van de Steden. Arent Cornelifz, Heyman Adriaenfz , ende Mr. Cornelis van Hoogelande. Van Dordrecht. Gerrit Jacobfz , de Vries, Burgermeefter, / ' endgf Mr. Lamprecht Jacobfz , Van Haerlem. Gerrit Jacobfz , Burgermeefter , Mr. Jacob van den Eynden. 'Van Delft. Den Schout. Jacob van der Graft, Burgermeefter, ende Domp.felaer, Van Leyden. Cogge Geerbrantfz , Burgermeefter, ende Mr. Reynier ' Van Amsterdam. Gijsbr echt JanfzMeul, ende Jan Hey, Burgermeefters, Van der Göuda Omme te refolveren antwoorde op den voorfz Impoft van de Wynen, ende op de verfeeckertheydt van de Haringhvaert ende Koopvaerdye. TEn voorfz dage hebben de voornoemde Staten dies-aengaende gerefolveert T •' c de Antwoorde by de  1554den 28. Mey. Staten gedaen. Beroeren de de veriogte recompenfe van JacquesMarzuys. ( 5o8 ) de antwoorde te doen, fulcks die by gefchrifte by den Advocaet geftelt is,- dan is naderhandt by de Gedeputeerden, te Hove wefendes, wat gealtereert, blyckende by de Acïe van Acceptatie, van den voorfz Impolt daer van zynde. Eodem, is op het verfoeck by den Heere van Affendelft, van wegenden Heere van Beveren gedaen, beroerende de verfochte recompenfe vanjacques Marzuys, uyt Schotlandt, uyt faecke van de neminge van fijn Schip ende Goedt, hem gedaen hy feeckere Capiteynen van de Schepen, ofte Boots van Oorloge, by de gemeene Reeders en Stuyrluyden gedaen efquiperen, tot defenfie van de Haringhvaert; gerefolveert voor antwoorde te feggen, dat van henlieden de voorfchreve recompenfe van fchaaden ende intereffen niet en behoorde ge-eyfehtte werden, alfoo defe faecke henlieden niet aen en gaet, als de voornoemde Crpiteynenniet gefteldt hebbende; dat oock den voornoemden Jacob, nopende fijn pretenfe fchaden en intreffen, Recht ende Juftitie gedaen is, welcke Sententie hy bchoordt te acquiefceren,ofte daer van te appelleren, foo fijnen goeden raedt ghedragen fal; ende aengaende de gemeene Reeders ende Viffehers , die van de felve j recompenfe mede voorgehouden was, de felve feyden, dat de voornoemde Capiteynen by henlieden niet aengenomen en waren om yemandt te befchadigen, maer omme de Buyfen te defenderen, ende dat daerom fy oock niet gehouden en waren tot 'ce  C 509 ) de' eenige recompenfe, te min, want fy by de Sententie van de Admiraliteyt, daer feeckere Heeren van den Hove van Hollandt over eeweeft waren , van den eyfch ende concluüe, by den voornoemden Jacob, tegens hem genomen, geabfolveert waren, dat men oock bevinden foude dat by die van Schotlandt de Onderlaten van Hollandt hare Goederen genomen wefende, defelve met alleen daer van geen reftitutie en hadden konnen gekrygen, maer doende vcrvolgh in Schotlandt, * omme daer toe te Komen * fulcks aldaer gehandelt waren, dat iy blyde waren te vertrecken. Eodem, is op het aengeven van den Hee- p re van Affendelft dat die van Macftnchtt' contraherende met de Onderfaten van Hollandt, ende diverfche Goederen ende Koop- c, manfehappen op dagen ende termijnen van a hun koopende, ende die dagen ende terrmj-b nen ommegekomen zynde , in gebreecken fl blyvende de voorfchreve penningen tebeta- d len, fulcks die van nooden is, op hare Goe - d deren , wefende in den Lande van Hollandt, ofte andere Landen, te procederen by arrefte , ende uyt krachte van de voorfz proceduren gecondemneert zynde haer achterwefen te betalen , niet alleen niet en volkomen de voorfchreve Sententie nochte daer van en appelleren, maer procederen by contra-arreftcn op andere Onderzaten, ende Goederen van Hollandt, in meeninge wefende daer by de voorfz arreften af te gekryghen ; hebben de voornoemde Staten 554- 28. y- . bi. 18. rovifie i vei>ecke teïns de >ntra reften y' die van lae- richt^eaen wor ■ ende.  den 28. Mey. Breedc authorifatie tegens „de Tauxateurs va: den tien den pen ningh. Remedie tegens de voorkoop die by de Ingezetenen van de Steden en Dorpen gedaen wert. Requefte van geen Uytheemfe OiHcieren te admitteren. C 510 ) gerefolveert, dat, alfoo het felve is contrarie de Sententie van de gulde Bulle, daer tegens pro vifie van de Maj: van de Kon ; te verwerven. r Eodem, is op het verfoeck van die van Leyden gedaen, dat de Regeerders van de fes groote Steden , breeder authorifatie van den Hove van Hollandt gegunt foude wer' den tegens de Tauxateurs van den tienden .penning, dan fy hebben; heeft den Heere van Affendelft gefeydt, dat hebbende de Minute hoe fy het felve begecren, hen dat fal doen pafleren. Eodem, op de begeerte van die van Leyden , verfocckende geremedieert te hebben tegens de voorkoop die dagelijcks gedaen werdt by de Ingezetenen van de Steden als van de Dorpen; heeft den Heere van Affendelft gefeydt, dat hy het Placaet daer van zynde, alomme fal doen publiceren, ten eynde een yegelijck hen daer na paffe te reguleren , ende indien fy yet meer begecren, het felve by gefchrifte overgegeven. Eodem, is op de Requefte van geen Uytheemfche Officieren voortaen in Hollandt te admitteren, gerefolveert eerft te perfifteren by het generael verfoeck aldaer gedaen, ende foo verre het felve geweygert werdt, als dan te komen tot de drie particulariteyten; te weten, dat men foude verfoecken de conclufie van die geene, die andere niet en admitteren tot eenige Officien in hare Lan-  C 511 ) dc Landen , die geen gebooren Onderzaten en zyn van fijne Keyzerlijcke Majefteyts Landen van herwaerts over, en die deDuytfche Tale niet en uferen. Eodem, aengaende de verfochte adjunéKe A vanMr. Gerrit Urbanus, naer dat by den d< Advocaet de Staten verhaeldt was geen oor- j« baer te wefen, dat het Cappittel van den Jvl Hage hem foude voegen met den voornoem- G den Heere Gerrit Urbanus, alfoo by hem l werde gecontendeert, dat die faecke in quoeftie voor het voorfchreve Cappittel gerenvoyeert foude werden , ende midts dien hem voegende, fouden fchynen te wefen fufpeéte Rechters, ende dat defelve adjunc tie mogelijck oorfaeck foude wefen omme de voorfchreve exceptie van renvoy gerejc&eert te werden: Soo hebben de voornoemde Staten gerefolveert, fonderadjunctie van het voorfchreve Cappittel, hen te voegen met den voornoemden Heere Gerrit Urbanus, tot confervatie van het Privilegie van Hollandt, de non evocando ; ende hebben fulcks den Advocaet belaft, uyt haren name procuratie tot dien fine te palferen op Mr. Denijs Willon , Procureur van den voornoemden Mr. Gerrit Urbanus, fulcks hy oock komende te Bruffel, gedaen heeft. * Eodem ismede!gerefolveert, dat,nopende de Afte van den geenen, die vrydom, pretenderen, men volgen fal den teneur van de laetfte Acte, in dato den achtienden Oélober vijftien hondert vier en vijftigh 534' n 28. ey. sngaen-' : de rerchte ad < n&ie m Mr. errit i-banus, N BI. 19. Nopende d'Afte van die  1554im 28. Mey. gene, die exemptie pretenderen. Den Ontfanger Coc bel penningen te gekrygen by verkoopinge van Renten. Reyfe van de Gedep liteerden naer het Hof tot Brunei. ( 512 ) tigh, in conformité van welcke A&e den Advocaet na lang vervolgh met grooten arbeydt gekregen heeft. Eodem is mede gerefolveert, dat den Advocaet, den Ontfanger Coebel te Hove wefende , foude fchryven, dat, foo wes penningen hy kan gekrygen by verkoopinge van Renten, defelve wefende een merekelijcke fomme, overleveren fal in handen van den Ontfanger Generael, volgende de A61e van confent, midts innehoudende de fomme van tien duyfent guldens, by de Majefteyt van de Kon: geaccordeert, tot defenfie ende verfeeckertheydt van de Haringh. vaert, kleyne Viffcherye , ende Navigatie Ooftwaerts, ende tot Efquipagie van acht Schepen van Oorloge, tot defenfie als vooren dienende. Eodem is mede gerefolveert, dat een van elck van de lés groote Steden boven fullen reyfen , Omme de antwoorde van den ge-eyfehten Impoft inne te brengen, ende van de verfeeckertheydt van de Haringhvaert ; ende dat van gelijcken die van Rotterdam ende Schiedam oock daer een fullen fchicken, overmidts de fwarigheydt die 'er valt, beroerende -de ftellinge van de cautie van de Capiteynen, ende dat 'er geen Schepen van Oorloge en werden toegeruft tot bewaerniffe van de Negotiatie Ooftwaerdts; ende hebben gerefolveert tot Bruffel te wefen in de Herberge, den vijfden dagh van de toekomende maendt van Junii, omme de voorfz antwoorde te doen. Ver-  ( 5i3 ) » Vergader in ge te Bruffel gehouden. Op den 9 April 1554. PR iE SENTEN. 1554den 11. Junii. * BI. 29. Eijnden Van Delft. Jan Dompfelaer, Van Leyden. Mr. Reynier , Van Amsterdam. Jan Hey., Burger- meeftcrs. Jan Dirckfz Thoen, ende Mr. Dirck Willemfz, Van der Gouda. Omme te vifiteren feeckere Requefte ende andere Stucken, de Majefteyt van de Kon : over te geven. Uyt de Edelen. Den Heere van Obdam, ende Van Hardinxvelt. Ende van de Steden. Arent Comelifz, ende Mr. Cornelis van Hoogelande, Van Dordrecht. Jan Konincxfz, Burgermeefter. ende Mr. Lambrecht Jacobfz , Van Haerlem. Mr. ¥acob van den BY de voornoemde Gedeputeerden geviüteert zynde de Acte by den Advocaet . beworpen , beroerende de Acte van die geene, die exemptie pretenderen; de Requefte, . beroerende die van Maeftricht; die van Mehelen, aengaende het herpacken van den Haringh; voorts nopende geen Uytheemfche tot eenige Officien in Hollandt te admitteren ; de Replij.cq van de Staten tegens die var Afte van die geene die exemptie pretenderen. L  I554den ii. Junii. i < Antwoords van de Staten, beroerende den Impoft van de Wynen. Van de pcuningen geaccordeert totdefen. fie van de Haringhvaert. C 414 ) /an Antwerpen, beroerende het ftellen van ;en Waerdt aldaer; is naer een weyningh ;orre£tie gerefolveert, de felve de Majefteyt , /an de Kon: fulcks over te geven. Den 11 Junii, 1554. IS de Antwoorde van.de Staten', beroerende den Impoft op de Wynen, by den Prjefident Viglius van wegen de Majefteyt iran de Koninginne geaccepteert, onder feeckere limitatien dc Staten by gefchrifte overgegeven. Eodem , by mijnen Heere den Stadthouder , de voornoemde Gedeputeerden aengegeven zynde, dat de Majefteyt van de Koninginne te vreeden was , de gemeene Reeders ende Stuyrlieden te laten volgen uyt den eerften termijn van de geconfenteerde twee hondert duyfent Caroli guldens; wel verftaende, dat acht Schepen van Oorloge , die de voornoemde Viffchers hadden geoffereert toe te ruften, de vier groot wefende tachtigh Laft, fouden op hebben hondert Hoofden; endede andere vier, groot wefende veertigh Laft, vijftigh Hoofden, zyn dies-aengaende feer vervreemtgeweeft, aen foude gaen by den Prjefident, omme de fulcks gepalfeert te hebben, het welcke de n Praefidentmet feer grooten arbeydt naer veel bidden fulck van hem verkregen heeft, naer dat den Praefident de felve oock een weynigh hadde gealtereert. Den 10 Augufti 1554. PRESENTEN. In het hooren van de Propolitie. Uyt de Edelen. Den Heere van Ohdam. Ende van de Steden. Den Schout , ende Mr. Cornelis van Hoogelande, Van Dordrecht. Mr. Lambrecht Jacobfz, Van Haerlem. Jan Dirck Harpertfz, ende Mr. Cornelis Aertfz , Van Delft. Dirck van der Does, ende Jan Dompfelaer, Van Leyden. Jooft Buijck , Burgermeefter. ende Adriaen Sandelijn , Van Amsterdam. Jan Klaefz Driet y Burgermeefter. ende Mr Dirck Willemfz, Van der Gouda. fïopofi. tievan de twee hondert duyfent guldens. HEeft de Majefteyt van de Koninginne , door bevel van de Keyzerlijcke Majefteyt, wefende in het Leger, feeckere Propolitie gedaen. ende van den Lande van Hollandt ge-eyfchttwee hondert duyfent guldens, te betalen de eene helft te Bamiffe, en-  ( 517 ) ende de andere helft te Kersmiffe, beyde naeftkom ende, breeder blyckende byde Propofitie onder den Advocaet wefende. Vergaderinge te Bruffel gehouden, Op Den ii Augufti 1554. By de felfde Gedepu- haeftelijck gcreyft teerden van de Sta- waren op eenige ten, behalven die Poinóten. van Leyden, die TEn voorfz dage hebben de voornoemde Gedeputeerden gerefolveert, in den Hage in de Herberge te wefen den feven en twintighften der voorfz maendt Augufti, omme antwoorde te refolverenop de voorfz Propofitie , ende belaft den Advocaet dathy tegens den voorfz dage mede foude de Edelen doen befchryven. 1 * Eodem, hebben de voornoemde) Gedeputeerden, op het aengeven van die van Amfterdam, dat den Schout aldaer, onlanghs geleden, hadde geapplleert van een Vonnilfe crimineel, daerby den Delinquant die hy gecontendeert hadde ter torture te brengen, van den felven eyfch geabfolveert was , verfoeckende dat fy elck in den haren rapport fouden doen, om ter naefter Vergaderinge te refolveren, of oorbaer ende 'sLandts proffijt is, fulcke ende diergelijke appellatien in criminalibus te admitteren? ende indien jae, of men niet en be, K k 3 hoor* IS54- den ic. Augufti. Dagh om in de Her"berge te wefen. * BI. 23. Rapport genomen, of men in criminalibus appellatie behoort te admitteren , dan niet.  1554- den 10, Augufti Rappor omme deputeren een ge, die vervolgf fouden c faecken tegens d van Ant pen, M chelen e: de Mat ftrieh t. Dagh- ( 5t8 > hoorde als dan te vervolgen, dat gelijcke appellatie toegelaten foude werden reo als aStori cum debeat ejfe paritas judiciorum, welck rapport elcks in den fijnen genomen heeft tegens den voorfz 27 Augufti, daer van oock den Advocaet die van Leyden , die als doen gereyft waren, geadverteert heeft. : Eodem , op het aengeven van die van :e Dordrecht, vcrfoeckende by den Advocaet ; noch eenige gecommitteert te hebben, omme te vervolgen de faecka tegens die van n Antwerpen, Mechelen ende Maeftricht, e hebben oock de felve deputatie uytgeftelt e tot den voorfz feven en twintighften Aui guftij verklarende dat men wel foude mo3- gen vervolgen alternative Milliven aen die >- van Mechelen ende Maeftricht, naer dien ' fy toch toe geen antwoorde gefchreven en hadden, volgende wekken, den Advocaet alternative Milliven aen die van Maeftricht vervolght ende verkregen heeft, de welcke oock daer op antwoorde gefchreven hebben, die hy ghclpvert heeft die van Dordrecht, omme in den haren te communiceren , ende den Secretaris van Mechelen heeft belooft binnen acht dagen te Hove hare antwoorde over te fchicken.  ( 5i9 ) Daghvaert, in den Hage gehouden. Op denb2 8. Augufti. PRESENTER Uyt de Edelen. Den Heere van Beveren Van Affendelft. Van Duvenvoorden. Van Obdam. Van Roon. Van Lockhorft. Van Egmondt, ende Van der Duyn. Ende van de Steden. Jacob Oom. Pieter Jacobfz, ende Mr. Cornelis van Hoogelande, Van Dordrecht. Jooft van tlillegont, Bnrgermeefter, ende Mr. Lambrecht Jacobjz, Van Haerlem. E woudt Jacobfz, Burgermeefter. Jan Dirck Herperfz, ende Mr. Adriaen vanLey den, Van Delft. Jan Franfz. Burgermeefter , ende Jan Dompfelaer, Van Leyden. Jooft Buyck, Burger • meefter. Dirck Hillebr antfz s ende Mr. Adriaen Sandelijn ende Mr. Reijnier, Van Amsterdam. Jan Klaefz Diert, ende Jan Hey, Burgermeeftcrs, Van der Gouda. Omme te refolveren antwoorde op de voorfz Propofitie van 200000 guit dens. Ten 1554. den 28, Augufti  ISS4den 28. Augnfti. * BI. 24 ( 520 ) TEn voorfchreven dage, naer dat den Advocaet rapport gedaen hadde van de voorfchreve Propofitie, foo hebben de Edelen voor haer opinie verklaert, dat fy hen vonden in groote fwarigheydt ende perplcvité, * foo overmidts de groote ende exceffive Beeden, uyt faecke van de welcke het voorfchreve Landt belaft is met Renten, over de feven en veertigh duyfent guldens 's jaers , daer van de Hooft-fomme beloopt over de drie hondert tachtigh duyfent guldens, ende dat voorts als nu in defe Landen de Negotiatie feer failleert; als oock aen de andere zyde, overleggende de nootfaeckelijckheyt van de faecke, ende dat de Keyzerlijcke Majefteyt hem in Perfoonin het Veldt houdt, fouden daeromme te vreeden wefen, gevolgh hebbende van den anderen fijne Majefteyt te accorderen honderten vijftigh duyfent guldens, te betalen de eene helft den eerften December, ende de andere helft den eerften Mey, beydenaestkomende, de eene helft van dien te vinden by de gewoonlijcke Schiltalen , midts dat de fes groote Steden daer inne fullen ghenieten alfulcken gratie, als fy in de ordinaris Beede genieten , welcke gratie gevonden fal werden by Margengelt; wel-verftaende, dat de Mar ■ gen van de Exempten noch eens foo hoogh gefteldt fullen werden als de Onvrye , ende dat overmidts fy in de contributie op de Schiltalen niet en geven, midts dat de voorfchreve gratiën eerst ommeghefiagen fullen werden op den tweeden termijn, ende de andere helft te vinden by verkoopinge van Los-  C 521 ) 1554- len 28. LUgufti.' Middelen by de ' Edelen uytgeflagen omme te vinden een partye van de voorfchreve ge-eyfchte Beeda Losrenten, ende Lijfrenten den penningh twaelf ende fes, als in de voorgaende Beeden gedaen is; ende wes men buyten 's Landts niet en fal mogen gekrygen, dat het felve binnen 's Landts gevonden fal werden; de Gedeputeerden van de fes groote Steden, gehoort hebbende de opinie van de Edelen , hebben verklacrt, dat fy eerst ende alvooren begeerden te fien den ftaet van den Ontfanger van fijn voorgaende ontfangh, ende vanden thienden penningh, ende dat voor al behoorde te refolveren, by wat middelen de vijftigh duyfent guldens , refterende op het voorgaende confent, genomen foude mogen werden, ende naer dat fy eenige middelen by maniere van communicatie geopent hadden, hebben eyndelijck rapport genomen tot op de naefte Daghvaert. Eodem a prandio, de Edelen gehoordt hebbende de opinie van de fes groote Steden, de welcke verklaerdt hadden van geen meeninge te wefen, noch oock geen last te hebben op defe Petitie yet te feggen, fonder te hebben den voorfz Staet van Coebel , ende te weten de middelen hoe men de voorfchreve vijftigh duyfent guldens foude vinden als vooren; foo heeft den Stadthouder henlieden gefeydt, dat fy daeromme niet en behoorden te dilayeren, omme te refolveren op de voorfchreve Petitie, maer dat fy behoorden de een te doen, ende de andere nieten laten, ende op beyde de faecken rap port te nemen, maer want de voornoemde Gedeputeerden van de Steden perfifteerden, K k 5 mo  ISJ4 den 28. Augufti Van de dertien hondert guldens by den Stadhouder geeyfeht. * BI. 25. Eodem, C 522 ) ' omme te hebben van de Edelen eenige verklaringe, hoe men de voorfchreve vijftigh duyfent guldens foude mogen vinden , omme beter rapport te mogen doen: Soo hebben de voornoemde Edelen uytgeflagen, dat men op de vóorfchreve conditiën foude mogen accorderen de fomme van twee hondert duyfent guldens, ende dat de eene vijftigh duyfent guldens fouden ge-employeert werden tot furniffement van de voorfchreve refterende vijftigh duyfent guldens, mits wekken de voorfz Gedeputeerden van de Steden daer op rapport genomen , en aengenomen hebben weder in de Herberge te wefen den tweeden van de toekomende maendt van September. Eodem, op het aengeven van den Heere van Affendelft, dat mijn Heere den Stadthouder, om te contenteren Jacob Marfeys, uyt Schotlandt, ter caufe van de fchaden by hem geleden , hem hadde moeten uytreyeken drie en twintigh hondert guldens , welcke penningen fijne E, niet in meeninge * was daer inne te fchieten, hadde daeromme foo veel gedaen, dat de gemeene Ree-'' ders ende Vifichers hen toegefeydt hadden te reftitueren thien hondert van de fomme voornoemt, verfoeckende dat de Staten hen fouden willen doen hebben rembourfement van de refterende dertien hondert guldens, hebben de voorfz Gedeputeerden rapport genomen tot den voorfz derden September.  ( 523 ) Eodem , alfoo dèn Heere van Affendelft hadde doen perfecuteren ende vervolgen feeckere Francoifen, die met een Jacht het Maersdiep inne gekomen zynde, binnen der Stede van der Gouda belopen, ende] aldaer geapprehendeert waren, ende daer- • omme van die van der Gouda verfocht hadden , dat fy toelaten fouden dat de felve in den Hage gebracht fouden mogen worden; foo hebben die van der Gouda, al eer het felve te willen toelaten, hier van begeert te communiceren met de Staten, fubftinerende de felve uytvoeringe te wefen prsejudiciabel het gemeene Landt, begerende hier van te hebben haerlieder advis, waer op de voorfz Staten mede rapport genomen hebben tot den voorfz derden September. Eodem, de voornoemde Gedeputeerden by den Heere van Asfendelft aengegeven zynde, dat dagelijcks feer groote meenichte van Turf uyt den Lande gevoerdt werdt, ende dat omme te felve uytvoeringhe te beletten, oorbaer foude wefen een gracelijcken Impost van eene ftuyver op de hondert Tonnen, die uyt den Lande gevoert fouden werden, te ftellen, hebben daer op mede rapport genomen als vooren. Eodem, hebben de voornoemde Gedeputeerden weder rapport genomen, op het aengeven van die van Amfterdam, beroerende, of men in crimindibus behoort toe te laten appellatie , ende indien jae, of men niet , 1554- Jen 28. iugufti. Van de jerfecuiegedaen >p feec:ereFran;oifen, lie met ;en Jacht letMaers .iiep inne jekomen varen. Uytvoeringe van den Turf. Weder rapport genomen of men in criminalibus be-  1554-~ den 28. Augufti. hoort te appelleren. De antwoorde van die van Maeftricht by den Advocaet gelevert die van Dordrecht. Rapport op de uytvoeringe van de Granen. Rapport op de Requefte van drie Perfoonen van Nieuwenbrugge, verfoeckende quijtfcheldinge van de koften van'tPrcces. I ( c24 > niet en behoorde te vervolgen, dat het felve foo wel reo als attorï toegelaten foude werden , en dat den voorfz derden September. Eodem, naer dat den Advocaet de voornoemde Gedeputeerden verklaerdt hadde, dat hy de antwoorde ontfangen hadde van die van Maeftricht, op hare voorfz Requeste, heeft de felve gelevert den Penfionaris van Dordrecht, Hoogelande, om die in den fynen te communiceren, en op de naefte Vergaderinge breeder daer op te refolveren. Eodem , op het aengevcn van die van der Gouda, daer by fy verklaerden, dat, alfoo de Granen nu redelijcks koops waren, hen oorbaer dachte te vervolgen de uytvoeringe van dien, niet tegenftaende feker Placaet, ter contrarie fuftinerende en disponerende , hebben mede rapport genomen als vooren. Eodem, hebben de voornoemde Gedeputeerden mede rapport als vooren genomen, op het innehouden van de Requefte van feeckere drie Perfoonen van Nieuwenbrugge, verfoeckende quijtfcheldinge van de koften daer inne fy by den Grooten Raede, tegens de fes groote Steden gecondemneert waren, ter caufe van de Brouweryen die fy op het platte Landt hadden doen ftellen, contrarie feker Oétroy, Eo-  C 5^5 ) Eodem, hebben de voornoemde Gedeputeerden van gelijcken rapport genomen op de twee Memorien, by den Ontfanger Coebel henlieden gelevert, de eene beroerende de reeckeninge die hy te doen heeft, ende de andere, nopende feeckere fwarigheydt in het collecteren van den thienden * penningh; en heeft Coebel dagh genomen,den feventhienden September des avonds in de Herberge, om fijne reeckeninge te doen. Eodem , hebben de voornoemde Gedeputeerden mede rapport genomen op de openinge, by die van der Gouda gedaen, beroerende het Placaet van de Voorkoop. Dagh- «554-1; den 28. | Augufti. RapporS genomen van feeckere Memorienby Coebel overgelevert. * BI. 2§. Rapport beroerende hetPlacaet van de voorkoop.  . I?54> "en 4. Septemb \dc;ziiow Üyt de Edelen. Den Heere van Beveren Van Asfendelft, . Van Duvenvoorden. ■ ■ Van Obdam, Van Roon. Van Lockhórft, ende ' Van der Duyn. Ende van de Steden. Den Schout, ende Mr. Cornelis van Hoo. gelande, Van Dordrecht. Jooft van Hillegont, Burgermeefter, ende Mr. Lambrecht Jacobfz , Van Haerlem. Ewoudt Jacobfz 5 Burgermeefter , Jan Dirck Herpertfz, ende ' Mr. Adriaen van Ley. den, Van Delft. Jan Franfz, Burgermeefter, ende Jan Dompfelaer, Van Leyden. Jooft Buyck, Burgermeefter , Pieter Kantart, ende Mr. Reynier, Van Amsterdam. Jan Klaefz Diert, ende Jan Hey , Burgermeefters , Van der Gouda. Omme te refolveren antwoorde op de voorfz Propofitie van 2oooooguldens Opinien van de Edelen ende Steden, op ( 5*6 ") * Daghvaert, in den Hage gehouden. Op den 4. September 1554. PRiE SENTEN. TEn voorfchreven dage, de Gedeputeerden van de fes groote Steden, die rapport genomen hadden, hebben naer voorgaende communicatie eendiachtelijck gere- * fol-  folveert geen laft *e hebben, omme op de' voorfchreve Propofitie van twee hondert duyfent guldens eenigh confent te dragen, ten ware den Impoft van twee ten hondert met 'er daedt, ende effèctivelijck af ware , oock fonder eenige opfchryvinge fulcks by de Majefteyt van de Koninginne over langen tijdt belooft ende toegefeydt is; dat ook voor al een bequaem middel behoorde geadvifeert te werden , hoe men de pretenfe Exempten foude conftringeren tot betalinge van den thienden penningh, ende by wat middel men de fomme van 29000 guldens , refterende op het voorgaende confent, foude mogen vinden. Het felve gedaen ende volkomen zynde, verklaerden die van Dordrecht en Amfterdam , hen conform te maken met de voorfz opinie van de Edelen den 28 Augufti genomen. Die van Haerlem verklaerden laft te hebben, de voorfchreve hondert en vijftigh duyfent guldens te vinden by de Schiltalen, mits genietende fulcken gratie, als fy genieten in de ordinaris Beede, ende dat de felve gratie by de Margentalen gevonden foude werden, dat fcheenen dat fy wel laft fouden gekrygen, om hen conform te maken met de Edelen, die van Dordregt en Amfterdam. Die van Delft feyden, dat foo verre de andere Gedeputeerden daer toe wilden verftaen, het bequaemfte ende gelijckfte middel foude wefen, de hondert en vijftigh duyfent guldens te vindén by de Schotponden, pont . IJ54»-." den 4. , Septemb'." ie petitie /an twee wondert luyfent jonden. •  IS54den 4. Septemb. * BI. 27. C 528 ) pont ponts gelijck, ende indien de andere daer toe niet en wilden verftaen, dat * men de felve foude vinden by den tienden penningh , de welcke de voorfz fomme wel foude furneren, te recht, ende debité gerefolveert wefende de aenbrengen van dien, ende foo verre men yet foude willen vinden by de Schiltalen , verklaren te willen perfifteren by hare Brieven van exemptie, ten ware fy by den anderen overftemt werden , in wekken gevalle fy te vreden fouden zijn by de Schiltalen foo veel op te brengen, als een van de andere groote Steden , behalven Amfterdam. Die van Leyden feyden geen last te hebben', yet te confenteren op de Schiltalen , alfoo het hen onmogelijck is hare portie op te brengen, dan wetende de middelen waer mede men de voorfchreve refterende negen en twintigh duyfent guldens, ende de tegenwoordige hondert en vijftigh duyfent guldens fouden mogen vinden, verklaerden laft te hebben om mede te refolveren, en fchenen wel van advife te wefen, om de ge-eyfchte fomme te vinden by den tienden penningh. Die van der Gouda verklaerden geen laft te hebben omme te confenteren op de Schiltalen, als te feer hoogh ftaende naer haer qualiteyt ende rijekdom, dan gevolgh hebbende van de anderen fouden te vreden wefen , de felve te vinden by Schotponden als vooren, of by den twintighften penningh, de welcke wel en te rechte gecollecteert zynde, de ge-eyfchte fomme wel foude uytbrengen. Ten  ( 5*9 ) TEn voorfchreven dage, foo hebben die van Dordrecht, Delft ende Amfterdam,; on het voorfchreve verfochte rembourfe- ' ment van de derthien hondert guldens, by defl Stadthouder verfchoten, ende bctaeldt eenén Tacqucs Marzeyn, uyt Schotlandt, Vürklae'rt laft te hebben de voorfchreve dertien hondert guldens te accorderen by maniere van fchenckagie ende gratuiteyt, omme te ontgaen de confequentie voor het Landt, ende dat de felve, als des gemeene Landts onkoften, ommegellagen fouden wer den; dan die van Amfterdam feyden, dat men de felve foude vinden, midts op de Schiltalcn ommefiaende een halve ftuyver, 'c welck uytbrengen foude 1500guldens. Die van Haerlem verklaerden dat fy wel asnmercken, dat mijn Heere den Stadthouder de voorfz derthien hondert guld: niet en behoorde" te dragen, maer dat fy om de confequentie wille als nu geen laft en had den konnen gekrygen, om daer in te confenteren. Die van Leyden feyden laft te hebben , by maniere van een fchenckagie te confenteren fes, feven, ofte ten hoogften acht hondert guldens, omme te ontgaen de con> fequentie. Die van der Gouda verklaerden , dat. overmidts haer armoede , ende dat fy te hoogh geftelt zijn, henlieden niet moge lijck en ware in de voorfz dertien honden UI. Deel. 1,1 gul den 4.. Septemb, l-n theorie van dis ranDord•echt, Delft en Amfterdam, beroerende de voorfchreve ge-eyfchte. dertnienhondert guldens by den Stad. houder. Antwoorde op hst felve van die van Haerlem. Antwortr de van die van Leyden als vooren. Antwoorde va di welcke de Onderfaten van'Hollandt excluderen van de Officien, in haren bedryye vallende, uytghefondert alleen het Officie van Stadhouderfchap, tevreden fonden wefen te accorderen de geneele fomme van twee hondert duyfent guldens, op de termynen , middelen , en conditiën vooren verhaelt, en breeder in de Aéte daer var} Zynde ge-expreffeert. Die van Haerlem, Delft ende Leyden , perfifteerden by de fomme van hondert eri vijftigh' duyfent guldens , op de termynen, middelen, en conditiën als vooren, Die van der Gouda verklaerden geen laft, (e hebben yet te accorderen op de Schiltalen , als henlieden wefende ondragelijck; dan de Edelen ende andere Steden van ad- vife  C 537 ) vife waren, de ge-eyfchte penningen te vinden by andere bequame ende gevoegelijcke middelen, fouden, onder de voorfchreve conditiën, ende op de voorfchreve termynen ende middelen te vreden wefen, te accorderen de geheele twee hondert duyfent guldens, als oock brecder in de voorfchre? ve Acte geinfereert is ; ende want de voorfchreve Edelen, Dordrecht ende Amfterdam, geen gevolgh van de andere hadden, foo hebben fylieden gelijckelijcken geconfenteert de- antwoorde, ofte Acte te maecken op de i5oo©o guldens, fulcks oock by den Advocaet gedaen is geweeft. T^Odem, hebben de Heeren van Beveren -l ende Affendelft aengenomen aen de Majefteyt van de Koninginne te fchryven, dat de Staten gereet zyn hare antwoorde inne te brengen, dan dat fy begeeren te weten , of fy haer antwoorde totBrulfel fullen innebrenghen , ofte tot wat Plaetfe Eodem h prandio, hebben de Gedeputeerden van de fes groote Steden , gerefolveert, dat, nopende de augmentatie van de vacatiën van de Edelen, Gedeputeerden van Steden, ende van den Advocaet, in de toekomende weeck, in het hooren van de Reeckeninge van Coebel, gedifponeert fal werdqn. Eodem is Jan Hey , Burgeraeefter van der Gouda, uyt faecke van de informatie byhem ghedaen,ophet innehouden van deRequefte yan die yan pudt Stryen, de welcke lange te yoo- jeu ii. inde 12, septemb. Nopende liet inbrengen van de antwoorde op de Petitie. Augmentatie van de vocatïen van de Edelen, Gedeputeerden van de fes groote Steden, ende den Advocaet Ordonnantie op Jan Hey,  1554- den 12. Septeml Confent van de ai dereSte den in d voorfz dertien hondert guldens. Swarig heden by den Advocaet in gefchrifte geftelt op feeckere Memorie. C 538 ) Kvooren verfocht hadden, omme diverfche redenen vrydom ende exemptie van den tienden penningh, geaccordeert Ordonnantie van acht dagen, tot twee en dertigh ftuyvers des daeghs, die ick Adriaen Gerritfz, Burgermeefter, naderhandt gelevert hebbe. Eodem, hebben de andere Steden oock '"geaccordeert in de dertien hondert guldens, eby den Heere van Beveren gedebourfeert , voor de fchaden van Jacques Marzeyn, uyt Schotlandt. Den 12 September 1554. PRESSENTEN. Uyt de Edelen. Eeuwoudt Jacobfz. Den Heere van Affen- Jan Dirck Herpertjz. delft. Jacob van den Eijnden. Ende van de Steden. Claes Adriaenfz. Mr. Cornelis van Hoo^ Dompfelaer. gelande. Joost Buijck. Joost van Hillegont. Sandelijn, ende Lambrecht Jacobfz. Jan Hdj. ZYnten Huyfe van den Heere van Affendelft, volgende de Refolutie des daeghs tevoren genomen, diverfche fwarigheden ende oock eenige Appoinétementen, op Requeften van Parthyen gerefolveert , de welcke by den Advocaet by gefchrifte geftelt zijn op feeckere Memorie onder hem wefende, daer toe relatie gedaen werdt. Eo-  ( 539 ) Eodem is mede gerefolveert, in het hooren van de Reeckeninge van Coebel, in het refolveren op de augmentatie van de Daghgelden van de Gecommitteerden reyfende in 'sLandts faecken, ende van den Advocaet. * Den 18 ende 19 September 1554. PR /E SENTEN. * BI. 31- Heyman Adriaenfz, ende Mr. Cornelis van Hoo~ gelande, Van Dordrecht. Mr. Gerrit Hendrickfz, ende Adriaen Klaefz, Van Haerlem. Eetiwoudt Jocobfz, Burgermeefter, 1 Jan Dirck Herpertfz, ende Mr. Jacob van den Eynden, Van Delft. Mr. Jacob de Milde Van Leyden. Joost Buijck, Burgermeefter. ende Mr. Reijnier Swijn, Van Amsterdam. Adriaen Gerritfz, Burgermeefter , Witte van der Hoeven, Van der Gouda. In het hooren van de Reeckeningen boven de Commisfa• risfen- SOo hebben de Gedeputeerden gehoordt de Reeckeninge van Coebel, beroerende het Haertftede-gelt, bedragende tusfehen de 37 en 38000 ponden, ommegeflagen St. Jans Misfe vijftien hondert twee en vijftigh, ende van de acht en vijftigh duyfent acht hondert ponden, ghenomen op Renten den pen- I5S4- den 12. Septemb. Augmentatie van de Dagh gelden. Hooringe van de', reeckeninge van hetHaertgelt.  den io, Septemb Commislïe op den Advocaet en Coebel. Stact van het agtervvefenvan 't gemeene Landt van Hollandt. Acle beroerende ( 54° ) ' penningh twaelf, in het felve Jaer, midts. gaders van de drie' duyfent ponden in het felve Jaer ommegeflagen, tot betalinge van des ghemeene Landts koften, welcke reeckeningen van de Haertfteden, end, van de acht en vijftigh acht hondert penden qnger floten gebleven ; is' overmits eenige merckelijcke behoeften, en dat van eenige Vlecken en Plaetfen vergeten /varen ifi de reeckeninghe die Haertfteden te ftellen ende fpecificeren. Den 19. Sepcember 1554. T-TEbben de voornoemde Gedeputeerden ±x gecommitteert Coebel ende den Advocaet, omme van myne Heeren van den Raede te begecren, dat fy in conformité van de andere Provinciale Raede fouden willen verftaen tot betalinge van den Impoft, by' de "Staten opgeftelt tot betalinge van de, jaerlijckfche loópehde 'Renten , daer' het Landt van Hollandt mede belaft is. Eodem, hebben de voornoemde Gedeputeerden den Advocaet belaft , van Coebel te eysfehen den ftaet yan het achterwefen van 't gemeene Land, op de yoorgaendè confenten; defe ftaet heeft den Advocaet van hem ontfangen, en elcks van de Steden Copie op den 25 der'felver Maendt daer yan gelevert. Eodem, hebben de voornoemde Gedepu- teer-  C 54i ) teerden den Advocaet belaft te teyckenen5 in Afte, beroerende feecker falaris van den' Ontfanger Coebel, by de Staten in fijn ab-] fentie gcpasfeert, op den fefthienden Octo-, ber vijfthien hondert twee en vijftigh,! waer van den voornoemden Coebel hem een Minute in haerlieder prefentie gelevert heeft, onder de handt van den Klerck van den Heere van Affendelft, welcke teycke* ninge den Advocaet oock fulcks gedaen heeft onder forme van Aftc. IS54-' len 19. eptemb. iet fal aria ■an den )ntfaii;er Coe-  I554-de 25. Septemb. * BI. 33- ( 542 ) * Daghvaert in den Hage gehouden, Op den 25. September, 1554. PRESENTEN. Uyt de Edelen. Den Heere van Beveren, Ende van de Steden. Den Schout, ende Mr. Cornelis vanHoogelande, Van Dordrecht, Joost van Hillegont, Burgermeefter, ende Mr.Lambr echt Jacobfz, Van Haerleivl Eeuwout Jocobfz ,Bur., germeefter, Jan Dirck Herpertfz, ende Mr. Jacob van den Eynden, Van Delft. Jan Franfz, Burgermeefter, ende Jan Dompfelaer, Van Leyden. Joost Buijck,Burgermeefter, Pieter Kantart, ende Mr. Reynier, Van Amsterdam. Jan Klaefz Diert, ende Jan Hey , Burgermeefters, Van der Gouda. Omme het confent te dragen , volgende het fchryven van de Majefteyt van de Kon., van de geheele ge-eyfchte fomme van 200000 guldens. TEn voorfz dage hebben ,de Edelen, die van Dordrecht, Haerlem, Delft, ende Amfterdam geaccordeert de geheele ge-eyfchte fomme van twee hondert duyfent guldens, te  C 543 ) te betalen de eene helft den eerften December, ende de andere helft den eerften Maert, beyde naestkomende, de eene helft te vinden by de gewoonlijcke Schiltalen, ende de andere helft by verkoopinge van Renten, fulcks als op de voorgaende Daghvaerden by gefchrifte gefteldt is ge weeft; wel-verftaende , dat de penningen die gecollecteert fullen werden by de Schiltalen, fullen werden geinnet tot lafte vau fyne Majefteyt, by den Ontfanger van de Beeden over Hollandt, ende dat de fes groote Steden Octroy geaccordeert fal werden hare portie van de Schiltalen te mogen vinden in den haren by verkoopinghe van Losrenten, den penningh feftien, veertien ofte twaelf, ofte by verkoopinge van Lijfrenten , den penningh acht, feven ofte fes, ende dat de voorfchreve renten exempt fullen wefen van alle laften, van thicnde penningen en anders, als zynde Renten van het gemeene Landt; cndeaengaende den Impoft van twee ten hondert, alfoo by twee Copien van hare Majefteyts Milliven, gefchreven aen Gerard Grammay , Ontfanger Generael van den felvan Impoft, blijekt defelve af te zijn; foo zijn de voornoemde Staten te vreden daer van hcbb.nde Acte, ende dat defelve, ende alle andere Impoften af blyven fullen , het felve inde Aéte niet te conditioneren, volgende de begeerte ende het fchryven van ha-e Majefteyt; van gelijckenoock, nopende de Uytheemfche Officieren , dat men het felve oock niet en fal conditioneren; welverftaende ,:,dat by Requefte het felve verfocht den 2^. Septemb.  Aen 25. Septemb. * BI. 34. Dagh oir te Bruffe te komei om antwoorden intebren gen. Declar; tle van den Gril fier. C 544 ) "acht werden , volgende de drie Requeftèff lier na geinfereert, en dat voor het urayen van confent. 3 Die van Leyden fey'deri , dat, overmits* bare armoede ende fobcre Neringe , henlieden, niet mogelijck en is op de Schiltalen meer te accorderen, dan de helft van hondert en vijftigh duyfent guldens ; maer in-dien de Edelen, ende de andere Gedeputeerden de ge-eyfchte twee hondert duyfent tuldens geliefde te vinden by den tienden penningh , o-te by andere bequamc extraordinaris wegen fouden te vreden wefen hen conform te maecken tot de geheele ge-eyfchte fomme van 200000 guldens, op de voorfz termyneö en op de voorfz conditiën. * Die' van der Gouda verklaerden, by de voorfz redenen hy hen te vooren geallegeert, geen macht te hebben te confenteren op de'Schiltalen; maer vindende andere extraordinaris wegen, fouden haer mede com form maken tot de voorfz fomme van 200000 guldens' EOdem hebben de voorfz Gedeputeerden gerefolveert, te Bruifel in de Herberge te wefen den achtften October toekomende* .om hare antwoorde inne te brengen. Eodem, alfoo by die van Amfterdam ven 'klaertwerdt, dat Sandelijn, overmidtsfecc-kere redenen, niet en mochte verftaen tot de tauxatie van de Griffiers declaratie , daer toe bv met den Penf.onaris van Delft te >v "> VOO'  Vooren gccom■uitteert was, foö heeft den Heere van Aifendelft gefeydt, dat eene van Delft ende van Amfterdam, met den Advocaet, tot feeekeren dagehy hem fouden vinden , omme aldaer tót tauxatie van dien ge-, procedeert te werden. Nopende de augmentatie van de Daghgelden van de Gedeputeerden van de Staten, endeden Advocaet, is weder uytge'ftelt tot de naefte Vergaderinge, overmits den Heere van Affendelft weder haer voorgaende Refolutie niet gefien en hadde. Eodem, naer dien by den Advocaet verbad gedaen was, dat de Gedeputeerden begeerden feeckere vacatiën, van gehoort te hebben de voorfz Rekeninge van Coebel; foo heefteden voorfz Heere van Affendelft gefeydt, dathy, nopende defe vacatiën , foude fpreecken met Stalpert, als mede Commiffaris in defe faecke, in het fluyten van Coebels Reeckeninge. Eodem by den Advocaet vérmaend zynde , hoe en in wat voegen fy de Ordonnantie , beroerende de derthien hondert guldens, den Heere van Beveren geaccordeert^ ghemaeckt wilden hebben; foo is gefeydt, dat men in het fluyten van des voornoemden Coebels Reeckeninghe ordonneren fal, waer de voorfz dertien hondert guldens ge vonden en gelicht fullen werden. Mm Qp ■den 25.. Septemb. Augmen-. tatie van de voorfz. dagh-gelden. Vacatiën van Coebels Reeë» keninge gehoort tehebbta Teordonneren op deOrdcnnantie van derthienhondert guldens voornoemt, in het fluyten van CoebelsReeckeninge,  *554' den 25. Septemb. Requefte van de In gelanden van Hoegeveen. den 26. Septemb. Beroerende de Inftruétie om informatie te nemen op de abufen gepleegt in hetaenbrengen van den tienden penningh Dagh. C 546 ) AP de Requefte van de Ingelanden van Hoogcveen, is belaft re ftellen voor de andere Appoinclement. Gehoort het rapport van de geene, die informatie van defe genomen hebben; foo verklaren de Staten, dat de Supplianten voor defe reyfe ongemolefteert fullen bly ven van de drie ftuyvers op de Marge. Den 26 September 1554. 1T\E voorfchreve Gedeputeerden, wefende -a-* ten Huyfe van den Heere van Affendelft , omme met hem te communiceren, beroerende de augmentatie, ende de adjunctie van eenige Articulen in de Inftruétie by hem gemaeckt, omme informatie te nemen op de abufen. gepleeght dn het aenbrengen van den tienden penningh: Soo heeft de voorfz van Affendelft gefeydt, dat men de felve by gefchrifte foude ftellen, en hem daer van leveren, het welck fulcks by de Penfionariffen van Dordrecht, Haerlem, Delft, Amfterdam, endeden Advocaet, ten felven dage fulcks gedaen is, ende den voornoemden Heere van Affendelft oock gelevert.  C 547 ) * Daghvaert in den Hage gehouden, Op Den 5 Otlober 1554. PRESENTEN. , *S54- den 5. O cl > jer. * BI. 35- Jacob Oom, ende Mr. Cornelis van Hoogelande, Van Dordrecht. Joost van Hillegont, Burgermeefter, ende Mr. Lambrecht, Jacobjz, Van Haerlem. Mr. Jacob van den Eijnden, Van Delft. Jan Franfz, Burgermeefter, ende Dompfelaer, Van Leyden. Joost Buyck, Burgermeefter , ende Mr. Reijnier Swijn, Van Amsterdam. Omme te refolveren op de Petitie van de Koninghlijcke Majefteyt daer by fy verfochte te mogen lichten de acht duyfent en vijf hondert guldens, refterende van het confent gedragen in Anno vijfthien hondert vier en vijftigh. TEn voorfz dage is by de voornoemde Staten gerefolveert, dat den Ontfanger Coebel fchryven fal aen de Majefteyt van de Koninginne, dat hy fijn uytterfte naerftigheydt doen fel, omme tegens den yijfthienden October, dat hare Maj: belooft heeft de Rente-brieven van de leeninge over te feynden, de voorfz fomme van M m 2 8500  1554- èen 5. Oftober. Refolutie op feecke ren Memorie. Reyfe na Bruffel.- Ver- ( 548 ) 8500 guldens gereet te maken, om hare Ma. jefteyt over te feynden. Eodem, fijnder noch veel anderePointen gerefolveert op feeckere Memorie onder den Advocaet beruftende, waer toe alhier relatie gedaen werdt. Eodem, foo zijn de Gedeputeerden van de Staten met den Advocaet naer Brnffel gereyft, omme antwoorde inne te brengen op de voorfchreve laetfte Propofitie van twee hondert duyfent guldens, en zyn te Bruffel gekomen den achtften der fe'lver maendt October,  ( 549 ) Vergaderinge te Bruffel gehouden, ; Op Den 10 Oftober 1554. • PRiESENTEN. den 10. October, BI. 36. f. Uyt de Edelen. Den Heere Van Brandtwijck , ende Van Lockhorjt, Ende van de Steden. Mr. Cornelis van Hoo- gelande, Van Dordrecht. Joost van Hillegont, Burgermeester. Mr. Lambrecht Jacobfz, Van Haerlem. Michiel Janfz, Van Delft. Jan Franfz , Burgermeefter, ende Jan Dompfelaer, Van Leyden. Mr. Reijnier Swijn , Van Amsterdam Jan Klaefz Diert, Burgermeefter. ende Simon Gerritfz, Van der Gouda. Omme te vifiteren de antwoorde,te doen op de voorfchreve Propofitie van twee hondert duyfent guldens, ende noch eenige andere Requesten. TEn voorfz dage, de voorfz antwoorde gevifiteert zynde, foo is gerefolveert de felve fulcks, als die jgemaeckt is, over %e geven. Van gelijcken oock de Requefte, daer by verfocht werdt dat'er geen Uytheemfche, te weten Brabanders , Walen , ende die geen Onderzaten en zyn van de Landen van de Keyzerlijcke Majefteyt van herwaerdtsover, Mm 3 hoor- Geen Uythee-mfe Offici«ren in He-Handt tehebben.  1554* tien 10. October. i Requefte van de j laccagie ende fpil-( linge van j de Wy- ] nen. Uytvoe. linge van ' de Pafto- ' ren van , Heenvliet ■ Rotter- ; dam ende ' O uwer fchie- ' I ] i Generale executorie tegens de Onwil ligen van den opgeftelden Jmpoft ,te betalen. C 550 ) ot eenige Officien in Hollandt toegelaten en 'ouden werden. Infgelijcks oock de Requefte, omme betoorlijcke pro vifie te hebben op de laccagie n fpillinge van de Wynen, volgende de \óte van confent op den Inpoft van de Wyïen. Eodem is oock gerefolveert, dat men den 'rasfident Viglius foude fpreecken, beroe•ende de uytvoeringe van de Paftooren van heenvliet, Rotterdam ende Ouwerfchie, dat, ilfoo 't felve foude wefen prasjudiciabel het 3rivilegie van Hollandt de non evocando, in gevalle by de Inquifiteurs eenigh verfoeck ;edaen werde, omme de Sententien by henieden tegens de voornoemde drie Paftoren gegeven , buyten Hollandt ter executie te eggen , dat het felve henlieden niet geaccordeert en foude werden, fonder de Staten iaer eerft-op te hooren, alfoo het gheheel Dnredelijcken , ende contrarie het voorfz Privilegie is, dat na dien men niemandt en nagh citeren extra Provinciam Hollandice, men ie Sententie die op de voorfz citatie gevolght is, en condependent van dien buyten de Provincie foude mogen executeren. Eodem, is oock gerefolveert een generael executorie te vervolgen tegens den geenen , die onwilligh zyn den opgheftelden Inpoft te betalen, ende dat men van ghelijcken den Praefident foude adverteren van de onwillig, heydt van die van den Raede ende Reecke- nin-  C 55i ) ninge in Hollandt, omme den voorfchreven Inpoft te betalen, ten eynde oock daer inne voorfien magh werden, alfoo andere Provinciale Raeden den voorfz Inpoft betalen, aenfehouw nemende, dat de voorfz Staten niet gaerne het uytterfte tegens henlieden en fouden willen vervolgen. * Eodem, is mede gerefolveert door aen-, geven van die jvari Amfterdam , te vervol-1 gen, omme afgedaen te hebben de ftellinge; van de cautie, ende leveringe van de certi-, ficaticn, eer men eenige Granen uyt den Lan- ( de foude mogen voeren, ende dat overmidts 1 als nu de Granen tot redelijcken pryfe zijn, ende de Koopluyden daer by feer geintereffeert zijn, mits dat fy altoos ten geprefigeerden dage de voorfz certificatien nieten weten te befchicken. Eodem, is mede gerefolveert te fpreecken , den Prasfident, beroerende het Placaet van de [ Notariffen, omme het felve weder gepubli- ( ceert te hebben , ende by de felve voorts < geinterdiceert, geen Officie van Notaris in1 Hollandt te mogen bedienen , dan by admisfie van den Raede van Hollandt, na voorgaende nominatie van de Steden. < Den ii Otlober 1554. "T\e voornoemde Staten gefproocken heb- ] bende den Praïlidentberoerende, om- , me de voorfchreve Uytheemfche niet toe te < laten tot eenig Officie in Hollandt; heeft' Mm 4 voor 1554- 3en 10. Dctober * BI. 37- ifdoeïinge varj tcllige 'an de :autte, :nde le'eringe ^an d« ertificaien. ?eroereii lehetPla:ae6 van Ie Nota- isfen. len ir. Jctobér, leen JytheeniT 'che tot :enige DfEcien oe te itjt ;en.  155* den ii. G&obex Van het afweten van den Inpoft van twei ten hondert. Het Silver te ont fangentol twee en dertigh ftuyvers once, en,di het Gout tot fekeren pryfe. C 552 ) voor antwoorde gefydt, gelijck hy ook tot anderen tyde ghedaen hadde, dat als nu geen tijdt en was daer van te fpreecken, ende dat de Majefteydt van de Koninginne daer op nu niet en foude willen difponeren, midts riat men foo wel de eene als de andere van doen hadde, dat men evenwel geen Brabanders en foude admitteren tot eenige Officien in Hollandt ofte andere Landen, foo lange fy de andere excludeerden. Eodem , by de voornoemde Gedeputeerden verfocht zynde Aóte, ofte eenighander . befcheyt te hebben, daer by blijcken mochte den Inpoft van twee ten hondert af te zijn; feyde voor antwoorde, dat, alfoo by de Copien van de Milliven by de Koninginne , aen Gerard Grammay gefchreven , de Welcke den Heere van Affendelft overgefondenwaren, klaerlijckbleecke, datdenvoorfz Impoft effectivelijck af was, eenige Acte ofte verder befcheyt te hebben. Eodem, op het verfoeck by de voornoem-, de Staten gedaen , dat, omme te beter te mogen krygen Koopers, hare Majefteyt fou- willen admitteren , i dat men Silver foude mogen ontfangen de once tot twee en dertigh ftuyvers ende het Gout tot een feeckeren pryfe ; feyde den Praïfident, dathydaer van foude fpreecken met de Majefteyt, ende meyndc wel dat fy het felve foüde toelaten mits het felve leverende vijf of fes weecken voor den verfchijn - dagh , alfoo hare Majefteyt die van Vlaenderen het felve toegelaten hadde. Eo-  C 5<3 ) Eodem gefproocken wefende, beroerend* het voorfchreve verfoeck van de laccagii ende fpillinge van de Wynen, feyde dat mei het felve by gefchrifte foude ftellen, endf foude daer op als dan doen difponeren ah na redenen. Eodem, aengaende het voorfchreve ver. foek, van niet te gehengen dat de voornoem' de drie Paftoren uyt den Lande van Holland) gevoert fouden werden ; feyde den voor. noemden Prasfident, dat, indien den voorfa Inquifiteur tot dien eynde eenigh verfoeck quame te doen, hy hoorende hare redenen , op de faecke wel foude letten ; ende dat hein dachte dat men de felve uyt den Lande niet fonder merckelijcke redenen en behoorde te voeren , * naer dien fy niet gecondemneert en waren haer vangeniife buyten s'Landts te houden,, ende dat hy die van den Rade van Hollandt, ende de Staten daer van altoos foude adverteren. Eodem, aengaende de verfochte Executorien tegens de Vryen, foo wel Geeftelijcke als Wereltlijcke , die onwilligh waren den voorfz Impost te betalen, was te vreeden de felve te accorderen, midts hebbende tot dien eynde Requefte, die hen by den Advocaet gelevent is; maer aengaende die van den Raede ende Reeckeninge van Hollandt, die oock onwilligh waren den voorfz Impost te betalen ,• feyde , dat, alfoo de felve waren Dienaers, ende genoègh Domeftijcq van de Keyzerlijcke Majefteyt, als Grave van HolMm 5 landt XSS4 ren n ( October > Aengaen' de deJapT 1 cagie en ! fpillinge van de Wynen. Uytvoe- ' ringe van ' de voorf? : drie Paftoren uyt den Lan» de van Hollandt. * BI. 38. Beroerende de verfochte Executorien tegens de Vryen, en die yan den Raede van Hollandt» onwillig zyndeden Impoft te betalen.  , Ï554 den ii October Renovatie van Placaat van de Notarisfen. C 554- ) ' landt, de felve wel behoorden vryheydt te genieten, ende dat hem niet en foude voegen aen henlieden yet te fchryven, omme haer tot contributie van den voorfz Impost te induceren , ende dat de portie van henlieden niet veel en mochte bedragen; ende dat de Staten de felve dickwylen van doen hadden, dat oock eenighe andere Landen de felve vry hielden, ende eenige niet, ende in gevalle de Staten /begeerden, dat die van den Raede en Reeckeninge mede fouden contribueren het felve verfoeckende, en twyffelde niet of de Maj. en foude lichtelijck accorderen, dat fy evenwel hen beraden fouden wat hen oorbaer dachte gedaen. Eodem, nopende de renovatie van de publicatie van het voorfchreve verfochte Pla. caet van de Notarisfen, ende dat men voorts by het felve interdiceren foude een yegelijck het felve te exerceren, dan by advis van den Raede van Hollandt, naer voorgaende nominatie van die van den Gerechte van de Plaetfe van haer Refidentie; feyde, dat de Keyferlijcke Majefteyt niet en wilde fluyten lijn macht ende authoriteyt van Notarisfen te mogen crëeren ende admitteren, datevenwel fyne Majefteyt altoos reguard nemen foude, dat 'er bequame Notarisfen toeghelaten fouden werden, ende dat het Placaet, foo Veel als het doenlijck was, foude werden onderhouden, dat men evenwel aen die van den Grooten Raede foude mogen verfoecken , dat fy hen fouden willen reguleren naer  ( 555 ) naer vermogen van het felve Placaet, en hy en twyffelde niet, fy en fouden willigh wefen het felve te doen, en indien fy fwarigheydt maeckten, dat te kennen gevende, foude henlieden by beflotcn Brieven belaften het voorfz Placaet te achtervolgen. Eodem, beroerende het verfoeck , omme af te hebben de ftellinge van de cautie, ende leveringe van de certificatien , in 'ttranfporteren van de Granen; feyde den Pr;sfi.dent, dat men het felve niet wel en vermochte te accorderen , als opgeftelt zynde, omme te eviteren de dierte van de Granen; maer indien yemandt op feeckere pregnante redenen , binnen den prefixen tijdt de voorfz beloofde certificatien niet en mochte exhiberen, foo was die van den Grooten Raede geaccordeert , van de felve verfuymenisfe relief te accorderen, fulcks als na recht en reden , daer mede fy behoorden te vreden te zijn. Eodem, den Advocaet getalt hebbende in den Secreten Raede, naer de antwoorde van die-van Mechelen, op de Miffive van de Koninginne, daer by hen belaft was te deporteren van het verpacken ende herbranden yan den Haringh van die van Hollandt, heeft bevonden de felve aldaerfgelevert te zijn, de welcke hy die van Dordrecht geevert heeft, omme van hem te hebben Inltruche tot makinge van de Replique *5Hden ii. October. Afdoenin ge van de ltellinge van cautie, ende leveringe van de certificatien. Antwoord de van Mechelen op feeckere Miffive van de Koninginne.  I554-den ii, Óftober. Antwoorde op dt Toovfz Propofitie van twee hon dert duyfent gulgens, d£ Majefteyl van de Koninginne gedaen. Silver te mogen Ontfaii- C 556 ) Eodem a prandio. PRESENTEN. Alle ^de voorfz, behalven Michiel Janfz, die vertrocken,was. SOo hebben de voornoemde Staten rJft antwoorde op de voorfchreve Propofitie van twee hondert duyfent guldens, de Majefteyt van de Koninginne gedaen , de welcke daer op heeft doen feggen , dat fy daer van de Keyzerlijcke Majefteyt rapport foude doen , ende de conditiën daer in begrepen , doen vifiteren, ende hen Staten fulcks affcheyt geven, dat fy redenen fouden hebben van contentement; maer want die termynen van betalinge hare Majefteyt te lange dachten te wefen, behoorde die geconsenteerde fomme te mogen doen lichten op de Obligatie van de Staten, en het geene dat noch refteerde, de Koopluyden te betalen van de voorgaende confenten, dat fy het felve tot haren lafte ran de Koopluyden fouden mogen doen lichten; overmidts daer gereet geit moefte wefen - Waer op by de Geduputeerden voor antwoorde gegeven is, dat fy geen laft en hadden daer inne confent te dragen, maer hoopten wel dat de Staten tot dien fine in den Hage befchreven zynde, daer inne geen fwarigheydt vallen 'en foude, COo heeft den Prsfident de Staten ge^ feydtj dat ds Koninginne te vreden was te  ( 55/ ) te ontfangen 't Silver tot twee én dertigh ftuyvers de once, van de nieuwe poinfonne; wel-verftaende, dat het felve fes weecken voor den verfchijn-dagh gelevert foude werden. Den 15 October 1554. PR.E SENTEN. Uyt de Edelen, Mr. Lambrecht Ja- JDen Heere van Brandt cobfz, wijck, Van Haerlem. ende Jan Dompfelaer , Van Lookhorst. Van Leyden. Ende van de Stedrn. Mr. Keijnier Swijn, Mr. Cornelis van Hoo- Van Amsterdam. gelande, Alfoo de andere ver- Van Dordrecht. trocken waren. EOdem, heeft de Koninginne by den Pra?lident doen accepteren het confent van de twee hondert duyfent guldens, by de Staten den elfden der felver Maendt gedaen, ende ten felven dage de Minute van de Acte van Acceptatie gevifiteert zynde, mitfgaders het Octroy, omme te mogen verkoopen Los- ende Lijf-renten op het gemeene Landt, ende dat de fes groote Steden , elcks in den haren fullen mogen verkopen foo Teel Renten, als de portie van elks van henlieden in de Schiltalen beloopt, ende van de derogatie van de Privilegiën van de Exempten, wefende een Octroy, is gerefolveert het felve fulcks in 't nette te doen ftellen. Den Ï554- Jen 15. Dctober. *en tot ;wee ea iettigh luyvers Je once. den 15. Oftober. Acceptatie van het confent van twee hondert duyfent gul dens.  ï#4> den 16. October Requefh om te he ben part culiere e xecutorii tegens dii van den Raede. * RL 40 Adjunftie van de Staten met die van Edam en Monnickendam, tot confervatie van *t Privilegie de non evocando i ( C 55S ) Den 16 OStober 1554. " ^e -^e maenden dagh gehadt hadden, omme te du-' pli- ï5?4 den 17. October. Afte tegens die gene, die /rydom 2nexempie preenderen. 3an 17. Dctobcr ïxecuto'ie tegens Ie onwilige den spgeltclien In>oft te )etalen. !en 19. 3ctober lequefte' ^roerenIe d'overeveringe ran de  155+ den 19. Oftober. Duplique van die van Antwerpen. Dag... C 56° ) pliceren in de faecke, beroerende de niciïwigheydt by hen gepleeght, in het ftellen van een Waerdt tot Antwerpen, belaft foude werden haer Dublijcq over te leveren binnen acht dagen, op peene van verfteck; voor Appoinclement gekregen, dat fy de felve hare antwoorde foude overleveren binnen veertien dagen, en dat peremptoirlijc* ken-  C 561 ) * Daghvaert in den Hage gehouden Op den 29 October 1554. PRESENTEN. 1554- den 20. Oftober. £1. 41. Uyt de Edelen. Den Heere van Affendelft. Van Duvenvoorde. Van Mathenes, Van Egmondt, ende Van Lookhorst. Ende van de Steden. Den Schout. ende Mr. Willem Schoock , Van Dordrecht. Joost van Hillegont, Burgermeefter. ende Mr. Lambrecht Jacobfz , Gerrit Jacobfz , Burgermeefter , ende Mr. Adriaen van Leyden , Van Delft. Jan Franfz , Burger > meefter. ende Jan Dompfelaer, Van Leyden. Joost Buijck, Burger* meefter, ende Mr. Reynier Swijn, _ Van Amsterdam. Adriaen Janfz, ende Jan Hey, Burger- meeftc rs. Van der Gouda. Omme te verftaen tot verzegelinge van de Beede van twee hondert duyfent guldens, by de Staten den vijftienden der felver Maent geaccordeert. TEn voorfchreven dage, naer de fleer van Affendelft my gefeydt heeft, foo hebben de voornoemde Staten geaccordeert, N n- mits  Ï554den ïf. Oftober ( 5^2 ) mits hebbende Brieven van Indemnité ende behoorlijckedefcharge, naer oudergewoonte haerlieder Obligatie te geven van den voorfchreven confente, ter fomme van hondert en tién duyfent Caroli guldens , daer Arent Coebel, haerlieder Ontfanger, den ontfangh ende handelinge af hebben fal, te betalen de eene helft van de voorfchreve fomme den vyftiende Fehruarii, ende de andere helft den vyfthienden Mey, tot welcke twee dagen men gewoonlijck is tot Antwerpen gelijcke betalinge te doen, innehoudende twintigh duyfent der voorfchreve guldens , voor de gratie die foude mogen werden geimpeteert, ende voor de portie van de Vryen, die fy fonder moeyte niet wel en fullen weten te gekrygen; ende aengaende den ontfangh , naervolgende de Afte van confent, gedeftineert ontfanghen te werden by Jacob Grammay, op de Schiltalen , en fouden die niet gaerne verzegelen, noch hem daer vooren obligeren, ten ware de Keyzerlijcke Majefteyt henluyden accordeerde de felve penningen die afgetogen de gratie byeftimatie bedragen fullen omtrent drie en tfeventigh duyfent guldens, mede ontfangen te werden by den voornoemden Coebel, haren Rentmeefter , - tot koften van fyne Majefteyt, ende midts de Staten daer af doende reeckeninghe , bewijs en reliqua, volgende wekken oock den Heere van Affendelft uyt den naem van de Staten, de Majefteyt van de Koninginne, antwoorde gegeven heeft. Dagh.  C 563 ) * Daghvaert in den Hage gehouden, Op Den 29 December 1554. PRESENTÉ N. J554den 29. Decemb. * BI. 42. By de Steden ende Vlecken, hen geneende met de Yisfcherye ende Harihgvaert; [te weten. Gerrit Jacobfz, Burgermeefter , ende Mr. Jacob van den Eijnden, Van Delft. Pieter Gerritfz, ende Mr. Roelandt, Van Rottrdam. Elandt Arentfz, Burgermeefter Van Schiedam. Met noch een van die van Enckhuyfen, Grootebroeck, Vormer ende Gifp. Omme te weten waer men foude vinden de duyfentguldens, by henlieden toegefeyt den Heere van Beveren, ende'by hem betaelt waren eenen Jacques Marzeyn,uyt Schotlandt, als befchadight ge weeft hebbende by de Onderzaten van Schotlandt, ende voorts omme te refolveren of oorbaer ware eenige van de Schepen van Oorloge te koopen tot defenfie van de toekomende Teelt, ofte eenige nieuwe te doen maken, bet by de feyle wefende, ende hoeveel men van die foude behoeven te koopen. N n 2 Ten  4554den 29. Decemb. E T N D E van het Jaer 1554. C 564 ) TEn Voorfchreven dage foo hebben de voornoemde Gedeputeerden, nopende het eerfte poinct, gerefolveert, dat men de voorfchreve duyfent guldens niet welen foude mogen opbrengen, fonder eerft de Reeckeninge van het Laft - geit van de laetfte Teelt gehoórt te zyn, hebben daeromme dagh genomen omme in den Hage in de Her berge te wefen , den twee en twintighIten dagh van de toekomende maendt van januario , om op s'andere- daeghs tot hooringe van de felve Reeckeninghe te verftaen, ende hebben' mede foo lange dagh genomen, omme te refolveren op het getal van de Schepen van Oorloge, die oorbaer fouden wefen gekocht te werden; hebben mede verfocht aen die van Enckhuyfen, datfy middelertijdt fouden willen ondervragen aen de Timmerluyden van fulcke Schepen , daer van de bequaemfte in haerluyder Quartier woonachtigh zijn , wat fy van het ftuck van fulcke Schepen van Oorloge, groot wefende hondert Laft, ofte daer omtrent, die op voordeel ende wel by de zeyle ghemaeckt moeiten zyn, fouden willen hebben , ende wat termynen ende dagen van betalinghe, omme ten voorfchreven dage daer van rapport temogen, doen het welck oock die van Enckhuyfen fulks aenge.nomen hebben te doen.