HOLLAND TEN TYDE VAN KAR EL V. en PHILIPS II ZESDE BEJ£ U   HOL LA N D OInDER de regeering van KEIZER KAREL den VIJFDEN; B IJ DEN overdragtder nederlanden aan, en GEDUtl rende HET BESTIER vak, ZIJNEN zo.on KONING PHILIPS den TWEEDEN; o f VERZAMELING van alle de > NOTULEN, PROPOSITIEN, RESOLUTIENEfl ANDERE BESOGNES, IN DE DAGVAARDEN BIJ DE VERGADERING VAN DE STAA. TEN DIER. PR OVItlCiE, r' E U O UDgjtyfatfu» GENOMEN EN GEDAAIV^^ dook adr 1 aan van der^s-q&ftj^^ ADfOKAAT VAN HOLLAND > ENZ. ENZ. zesde deel. Beginnende met den tienden Jamiary mdeix. en eindigende met den zestienden December mUlï, NAAR DU AUTHENTlEKfc UITGAAVE LETTERLIJK GEVOLOU. Te AMSTERDAM bij h. gartman, w. verman del es j. W, smit; U U C C X c i.   C 3 ) ANTWOORDE Aen Syne Koninghlycke Majefteyt of den Hertogh, binnen de Stede van Brusfel by de Staten van Hollant gedaen , als by Den Heere van Roon, Op den 9. Januarii op van wegen d'EüE- de Propofitie by Sylen. ne Majefteyt aen de Mr. Cornelis van Hoge- Generale Staten gelande, daen binnen deSte- Van Dordrecht. de van Atrecht, den Mr. Cornelis yanAlcke- 19. Augufti daer te made, vooren, beroerende en den Hondertften en Mr. Adrïaen van Ley- Vyftighften Penden, ningh respectivelyk, Van Delf. ofte in de plaetfe van Mr. Cornelis van Veen , dien feeckere fomVan Leyden. men van Penningen, Mr. Simon Maertenfz, referve ofte Impoft en op 't Sout, en con- Mr. Jan van Nieuwen- tinuatie van den Iraburgh, poft op de Wynen, Van Amsterdam. verdubbelt. Job Franfz. Van Gouda. OP de Petitie de Staten van Onfe Lande van Hollandt by Syne Koninglycke Majefteyt1 gedaen in Augufti laetftleden, binnen Atrecht, ten eynde dat fy Syne Majefteyt fouden accorA & de- Pig. 1. Antwoord* leu Syne Majefleyc of deDHej^ ioge8 k5a»  Ï559- nendeSte de van Bruflel by de Staten VanHoilant gedaen,op depropofitie by Syne Majefteyt aen de Generale Staten gedaen binnen Atrechr, beroerendeden tlon- i dertften en j Vyftigh- i flen Pen- v n high, ofte j in plaetfe i van dien ^ feeckere , fomrnen vanPennin.c gen op den \ Impoft van t 'tSout, en q continuatie / van de ver(iubbeünge'op den Im-I poft van de n Wijnen. „ ]l "' e: v. h (4) deren den Hondertften en Vyftighften Pen- mngh over de onroerende Goederen en Coopmanfchappen respeetivelyck, ofte in de plaetfe van dien foo veel als by die van Hollandt t'allen tyden Syne Majefteyt foude wefen geaccordeert op den Impoft ofte referve van den Soute, mitsgaders de continuatie van den Impoft op de Wynen en verdubbeleringe van dien, voor eenen anderen tydt van vier jaren, :nde daer mede te vervallen de proote en ex:effive onkoften en laften, die by Syne Maie(teyt, geduyrende defen Oorlogh foude zyn jedaen geweeft, ende in tyde van Paile by Syïe Majefteyt noch gedaen ende gedragen fouten moeten werden, foo wel in ende aen de jootfaeckelycke reparatien, en Fortificatiën van le Steden ende Plactfcn op de Frontieren geleden , als tot onderhoudinge van de ordinaris Jenden, ende van de Guarnifoenen van de 'ooriz Steden ende Plaetfen, tegens d'invaüen nde aenflagen van de Francöifen: Bevinden e Edelen en fes grootc Steden binnen den 'öorfchrevèn Lande van Hollandt, reprefenïrende de Staten van den felven Lande, dat e voorfz Middelen van den voorfz Homtertten en Vyftighften Penning, by Syne Majeeyt henlieden geproponeerf over en in den «ande van Hollandt niet en zyn practicabel, Dchte en fouden mogen werden geëftecliueert' s tanderen tyden op gelycke Petitie byhaer[yden in 't lange Syne Majefteyt is vertoont ide geremonftreert geweeft : Niette min , wel etende dat in defe tegenwoordige noodlyck;yt van den Oorlogh niet en behoeven ledigh te  C 5) te ftaen, om haren Prince ende natuurleken Heere te aflifteren na alle haer vermogen, gelyck fy t'allen tyden hebben gedaen, en dat nochtans alle gewoonlycke middelen , omme Penningen te vinden, lbo dickwils gebruyekt zyn, dat die althans geheel zyn geconlumeert, foo verfoecken fy eerft te mogen hooren uyt de Refolutie van de ,Staten van de andere Landen , by wat middelen fy fulcks in den haren de verfochte affiftentie fullen willen opbrengen, omme daer uyt te mogen, colligeren eenige bequame Middelen, den Lande van Hollandt dragelyck zynde, om daer mede Syne Majefteyt te mogen believen en affifteren, met alfulcke lommen van Penningen , als eenighfints den voorfz Lande van Hollandt naer den tegenwoordigen benaeuwden en fcherpen tydt doenlyck zyn te dragen: Ende overmerekende de groote inconvenienten die uyt de practyeke in de materie van hetSout, by Syne Majefteyt geproponeeft, fouden vallen, bevinden de Staten defelve te wefen niet practicabel, dan tot geheele ruïne ende deftruftie van den voorfz Lande van Hollandt, diverüe van de Negoriatie, Navigatie ende Viifcherye, groot en kleyn, met allen haren aenkleven, in andere Landen oock Syne Majefteyt niet fubjeft : Biddende daeromme dat Syne Majefteyt hem dies aengaende wil verdragen , om die van Hollandt ongemoeyt te laten. Ende aengaende de verfochte continuatie van den Impoft op de Wynen, ende van de verdubbelinge van dien, is waerachtigh, dat op de Wynen die binnen 's Landts getapt ende gefleten werden , over lange feeckeren fvvaren A 3 Im- Pag. a.  «559- 1 l ï I v J 3 h ï g \ P g IN r< v f< Verklaringe van den 1 JHertogeop ' de voor- ^. gaende , ' Actwoor- ^( ie* ( Impoft by hunluyden gefteldt is geweeft, die oock als noch duyrt, en wel gefchapen is verdubbelt te moeten werden , om de betalinge van de loopende Renten, en de loffinge van dien eensdeels te mogen doen, in fulcker voeden dat defelve oock lange jaren duyren, ende gecontinueert falmoeten werden, alwaer 't oock alloo dat de Landen van herwaerts over oock in goeden Payle waren : Soo dat de Staten feer Aiügn vinden dat eenige verdere befwaerniiTe Jaer op geftelt foude werden; boven dien dat ien voorfz verfochten Impoft caufeert de di/erüe van de Koopman fchappen van de Wyïen, in andere omleggende Landen, die overmdts den voorfz Impoft, haer Wynen halen iyt de Rivieren van den Ylfel, die vantevooen gewoon zyn geweeft die te halen uyt den oorfz Lande van Hollandt: Dat oock in den ,ande van Hollandt binnen den tydt van acht iren dat den voorfz Impoft cours ende loop eert gehadt, geene penningen daer uyt geëmloyeert zyn tot defenfie van de Vilfcherye root en kleyn, en de Negotiatie van Ooft en velt, waer toe den voorfz Impoft finalyck en nncipalyck den tydt voorfz geconfenteert is ïweeft : Verfoeckende daeromme dat Syne lajefteyt believe die van Hollandt voorfz, uyt :denen voorfz, te laten ongemoeyt van den jrderen verfochten Impoft, byfonder in defen er fcharpen en benauden tydt. ^Elcke voorfchreve antwoorde by de Staten van Hollandt den Hertoge van Savoyen geien zynde, heeft daer op den felven doen voor>uden 't gunt hier na volght: Den  (?) T)En Hertogh gehoordt hebbende het antwoordt van de Staten van Hollandt, op de Propofitie by Syne Majefteyt gedaen in de maent van Airgufti, binnen de Stede van Atrecht, hadde wel verhoopt meerder en vruchtbaerderantwoorde, ende tot meerder contentement van Syne Majefteyt te hebben ; ende aengaende dat defelve Staten verfoecken te hebben verklaringe van de Middelen by dewelcke d'antwoorde van de Staten van defen Lande, in de plaetfe van den geëyschten Hondertften en Vyftighften Penningh, fouden meenen tefurneeren ende op te brengen feeckere fommen van Penningen , gelyck t'anderen tyden by haerluyden gedaen is geweeft, heeft Syne Majefteyt doen verklaren dat de Middelen van de andere Landen divers zyn, en niet corresponderende noch bequaem zyn met die van Hollandt, ende dat hy defelve wel toebetrout dat fy fulcke middelen fullen vinden ende advifercn, daer by Syne Majefteyt gedient fal we-' fen , ende redenen hebben van contentemente, ende aengaende 't poineï van den Soute, heeft doen verklaren dat de Staten die faecke verftaen, ende ten vollen geinformeert wefende, fullen bevinden dat de praélijcque van dien in geender manieren en lal wefen praïjudiciabel de Negotiatie, Navigatie ende Vilfcherye; ende ten eynde die faecke te bat foude mogen verftaen werden , begeerdt Syne Hoogheydt, datter eenigeby de Staten van Hollandt jegens de naefte Vergaderinge Gedeputeert werden, omme met A 4 de J55«-  ^ Dagh om T"l in de Her'*-^ berge te j ■wefen. t" dei (3> de Gecommitteerden van Syne Majefteyt, en de Gedeputeerden van de andere Staten van defe Landen, die de faecke principalyck toucheert ende aengaet die faecke te communiceren; verhoopende fijne Hoogheydt dat fulcke remonftrantie de felve Staten gegeven fal worden, dat fy redenen fullen hebben van contentemente : En aengaende de verfochte continuatie van den Impoft op de Wynen gedubleert, voor noch andere vier jaren, dat fijne Hoogheydt verhoopt dat de Staten van Hollandt geene fwarigheydt en fullen maecken t'accorderen de continuatie van den voorgaende enckelden Impoft , naedien dat veel van de andere Landen die felve continuatie aireede geordonneert hebben, hoewel dat fijne Hoogheyt wel verhoopt hadde dat fy in de verdubbeleringe van den felven Impoft geen fwarigheyt fouden gemaeckt hebben, heeft daeromme fijne Hoogheydt doen verklaren dat hy van defe antwoorde in geen meeninge en was Syne Majefteyt rapport te doen, wetende dat 't felve Syne Majefteyt niet aengenaem en foude welën; dat daeromme defelve Gedeputeerden naer Huys fouden trecken, omme beter ende vruchtbaerder antwoorde in te brengen, totcontentement van Syne Majefteyt. |En thienden Januarii hebben de voorfz Gedeputeerden dagh genomen in den Hage in Herberge te wefen den een en twintighften felver maent.  < 9) Daghvaert van de Staten van Hollandt, gehouden in den Hage Den 22, 23. en 24. Januarii, 1559. PRyESENT EN: De Heeren van Gou- Van Delf. driaen , Symon Janfz, Burgerende meefter, Van Roon, ende Ridders. Mr. Cornelis van Feen, GerritvanPo.lgeeJi, VanLeyden. Van wegen'd'EoE- Jan Damifz, Burger- len. meefter, Willem Blafius, ende Riet er Jacobfz Muys, Mr. Adriaen Sandelyn, ende Van Amsterdam. Mr. Willem Schoock , Jan Claefz Diert, Bur- VanDordrecht. gernieeltcr, Mr. Symon Dirckfz , ende ende Symon Gerritfz, Lambert Jacobfz-, Van Gouda. Van Haerlem. JanDirckHerperfzUuv- Omme eyndelycktere- germeefter, folveren op de voor- Mr. Jacob van Eynde, fchreve Petitie, ge- ende daen binnen A- Mv.AdriaenvanLeyden, trecht. DEn voorfchreven twee en twintighften heeft den Advocaet rapport gedaen van' de expeditie van 't geene hem voor antwoordegegeven is geweeft, op de voorfz Poin&en,, A 5 hem( 22, 23. en Pag. 4. Rapport ran den Vdvocaet, >an diverche expeliiien ende  (to) 1559- ' 88, 53. en Asiwoordeii,bybemtot Bruflel fegeven. 1 I ] 1 1 1 : i J 1 « < c i t c i I 1 c < c I J i jem met de PenfionarifTen van Dordrecht en Amfterdam mede gegeven, omme te vervolgen; :e weten, dat nopende het eerfte point, beroerende d'opmaeckinge van de acte particulier van ien voorgaende confente, fonder inhouden van Ie nieuwe Gratiën van eenige Steden ende Vlecten, naer lange follicitatien voor antwoorde gegeven was, dat Syne Majefteyt daer inne niet ioen en foude, voor ende aleer deStaten abfolute mtwoorde inne brachten, op de tegenwoordige 3etitie.Ende aengaende het tweede poinet,beroe:ende de verfochte confirmatie van de Ordonnan:ie van denlmpoft en d'expeditie op de verfuymeiilTe,gepleeght in d'Acte van confente van den ja•e vyfthien hondert vyf en vyftigh, dat Syne Maefteyt verklaert hadde dat onder 't voorfz conent ende octroy van den voorfz jare vyfthien londert vyf en vyftigh geconprehendeert zyn, :nde in den Impoft opgeftelt tot betalinge enIe afloffinge van de Renten begrepen zyn enIe behooren tegelden, generalyckalleConvenen ende Huyfen van de Edelluyden , gelegen en platten Lande, alfoo wel als doen de Stelen groote en kleyne, en die voor Steden geeeckent zyn; maer dat den Advocaet, overmits 't narré van de gecomprehendeerde acte geleel quaet ende contrarie van den inhoude van len Requefte van de Statengemaecktwas, hadIe defelve daer gelaten tot de wederkomfte van Ie Staten, omme als dan in de voorfz faulte geemedieert te werden by Hontfoch, die defelve econcipieert hadde, en nae Ryffel vereyft was. Aengaende 't derde point, beroerende d'extenie van 't geconfenteerde, conformelyck op de twee  (II) twee Articulen by de Staten gevoeght achter't Placaet van den Thienden Penningh, dathyde felve extenfie van den Audiencier niet en hadde konnen krygen, wat vervolg hy daeromme gedaen hadde, maer dat defelve hem toegefeyt hadde dat op de wederkomfte van de Staten defelve gereedt foude wefen. Noopende 't vierde poinft van de andere Affignatien van acht hondert ponden, die Heer Jooft van Bronckhorft, Rentmeefter van Noort- Hollandt; gekort hadde op den eerften termyn van den Koop van Blyswyck, dat daer andere Affignatie op den felven Rentmeefter gepalfeert was, op 't flot van fijne reeckcninge van den jare vyfthien hondert fes en vyftigh. Noopende 't vyfde Point, beroerende d'expeditie, aengaende die geene die in de Beede exemptie pretenderen, dat daer op verleent was acte by die van den Secreten Raede, by deweicke Syne Majefteyt den felven ordonneert yemandtvanhaerluyden te committeren, omme voor hem te doen compareren allen den geenen die eenige exemptie of vrydomme van de gemeene contributie lullen willen pretenderen, ende voor henluyden haerluyder recht ofte Privilegie van exemptie te proberen ende doceren , die daer tegens fal hooren de voorfz Supplianten, ende die faecke ten vollen inftrueren, ende dat gedaen, van fijn gebefoigneerde rapport te doen aen den voorfz Raede, om 't felve by hunluyden gehoort, haerluyder advis aen Syne Majefteyt daer op tefchicken, met 't voorfz gebefoigneerde , om voorts in de materie geordonneert te werden alfoo 't felve Syne Majefteyts van rechts we- '553. 22, 23. en Pag- 5.  IS59- 22, 23. en a\.Jan. Rapport van den Advocaet,; op de Re qnefte aen. Syne Majefteyt geprefenteert tegens de Fouckers ende Schets. wegen goedt duncken fal.! Aengaende 't fesde poincï van de Inftructie, beroerende de vorderinge ende abbreviatie van de Juftitie, dat 't felve noch uytgefleldt is tot de wederkomfte van de Staten. Aengaende 't fevende poinft, beroerende de rigoureufe Executorien, dat de felve geordonneert waren, ende fy over lange den Ontfanger Coebel toegefonden hadden, in fulcken fchyn en forme als die in Regifter van .de acte ende Ociroyen geinfereert is. gY den Advocaet rapport gedaen zynde, hoe dat op de Requefte van wegen de Staten by ie Gecommitteerden Syne Koninghlycke Malefteyt overgegeven, ten eynde dat Syne Majetleyt foude gelieven te handelen met de Foucfcers ende Schets t'Antwerpen, dat fy te vree3en wilden wefen met loopens geldt, ofte dat Syne Majefteyt foude gelieven 't felve verlies te dragen, naer vermogen d'Acie van indemniteyt, haerluyden geaccordeert, is voor Appoinctement geftelt: Remonftranten fullen overleggen de declaratie van de fpecien ende pryfen van de Penningen, daer de fwarigheydt by hen verklaert, op gemaeckt werdt, ende op wat tydt en dage fy de felve betalingen daer van geprefenteert hebben, om't felve geilen zynde, daer op gedaen te werden naer behooren ; wefende "t felve Appoinclrement van date den tweeden November, 1558.  C 13 ) JTNde heeft voorts Syne Majefteyt doen fchryven aen Schets fulcks hier na volght: rj^Res - dier Sleur & fpecial ami. Nous vous en voyons cy-jointe la Requefte prefentê au Roy, noftre Sr. de la part des Eftats de Hollande, & vous requerons ld voïr & leconienu d'icelle communiquer au Fatteur du Foucker, & apres nous advertir quelle difficultéS fur quelles pieces, vous & ledit Foucker faktes de recepvoir Vargent courant attendu qtiil ïavez efchillé £? diftribué,, efchillez diftribuez au me/me pris, pour le tont veu y eftre* ordonné comme fera trouvê convenir. A tant Tres-cher Si'eur &f efpecial amy noftre Sr.fort guarde de vous de Bnixelle la feconde de November, 1558. T)An heeft naderhandt door inductie van den ^ Advocaet de voorfz Jasper Schetz verklaert te vreden te wefen te ontfangen Philips Dael-' ders tot vyf en dertig ftuyv., Goude Realen tot' drie gulden thien ftuyver, Gout - guldens tot* twee en dertigh ftuyvers, en ander Goudt naer j advenant, maer fcheen geen andere Daelders te % willen ontfangen , ende maeckte hem fterk dat de Fouckers 't felve fulcks mede fouden ontfangen ; 't welck ick Coebel op den thienden November, 1558. by Baftiaen de Boodegeadverteert hebbe. RY den Advocaet rapport gedaen zynde, hoe dat op de Requefte by de felve Gecommit-v teerden van wegen de Staten geprefenteert, ten^ eyn-q »559« . 22, 23. en Mi (live van SyneMajelleyt aen le voorfz khts ende fouckers, »ag. 6. Confen: ran Schetz, imrnete wrangen eniger, ande eldt. Rapport an den idvocaet» p de Reueöe by  »55932, 23- en 24. Jan. de Staten Syn KoninghlyckeMajefteyt overgegeven tegens den Capiteyn van Nieupoort. Miiïïve van Syne Majefteyt aen den Raede van VI aen» deren, beroerendede voorfz faecke. 1: ( H) eynde den Capiteyn van Nieupoort, Gillis van Courteville, met fijn Conforten, op feeckere groote poenen tegens Syne Majefteyt te verbeuren , geinterdiceert foude werden van d'Ingefetenen van Hollandt, met hare Schepen ende Goederen tot Nieupoort arriverende, yet te eyifchen ofte exigeren boven den gewoonlycken Tol en Heere-geldt, ende te reftitueren 't geene wes fy indebité van defelve Ingefetenen ontfangen hadden, &c. waer op voor Apoftille geftelt was: gOzV envoyêa ceulx du Covfeil en Flandres, afin de appelier le Capitaine de Nieupoort, £f Foyer fur les charges icy defignèes & renvoyer leur befoigne avec leur advis, pour le tout veu appointer a la raifon. Volgens welck Appoin&ement feeckere Mis[ïve gedepecheert is aen den Raede van Vlaenieren, fulcks als hier na volght: ^Res-Chers & Feaulx. Nous vous anvoyons avec cette certaine Requefte prefentée en noftre Privé Confeil de la part des Nobles .fix Grojfes Villes de noftre Pats & Comté d'Hollande , reprefentans les Eftats d'icellui Pats: Vnis ordonnant (apres Pavoir veu &? vifitée ) appeller & faire venir devers vous Gilles de Courteville, Capitaine de noftre Ville de Nieupoort, y denommée & l'ayant ouy fur les charges defignèes en ladite Requefte, nous renvoyer ladite Requefte avec voftre befoigne £f advis fur ce que lefdits Suppliants requerent, 61'.  C 15 ) m h nos Tres-Chers & Feaulx les CMef-Prefident, &f gens de noftre dit Privé Confeil. Pour apres en appoinfter £f ordonner a la raifoin. A tant Chers £? Feaulx nojire Sr. vous ait en garde, de Bruxelle de 14. de Novembere, 1558. TS mede gerefolveert dat men met deneerften x aen Sijne Koninglycke Majefteyt fal vervolgen Commiffie op Mrs. Cornelis'Suys en Arnbult Sasbout, Raden 'ordinaris van den Hove van Hollandt, die beft van hunbeyden vaceren fal mogen, om als Commiffarilfen te vaceren ter' audiëntie van de reeckeningen van den Rentmeefter van de Staten, in plaetfe van S. M. den Heere van Affendelft. "QEn voorfchreven drie en twintighften Ja-' nuarii is op de voorfz Petitie van Sijne Majefteyt gerefolveert voor antwoort te feggem den Grave van Boffu, en Mr. Philibert Bruxel-< lis, 't geene hier na volght: ' 1 T\E Edelen ende Gedeputeerden van den fes groote Steden van Hollandt, repre-o fenterende de Staten van den felven Lande 11 gehoort hebbende van hare Gedeputeerden de Antwoorde van den Heere Hertoge van F Savoyen, &c. Gouverneur en Capiteyn Generael van alle defe Nederlanden, gegeven den thienden dag deferMaent Januarii ende oock als noch verftaen hebbende 't gunt uwe Groot Mogende Edelheyt belieft heeft hunluyden te proponeren ende voor- hou- '559. 22, 23. e» 24. Jan. Aen Syne Majefteyt te vervolden comniflie op Suys en Sasbout, }m in de Plaetfe van Vflendelft e verftaen ot auditie /an de releningen'an Coe>el. Antwoort ran deStaen den ïrave van ioflu en ïr.Phili:rtBruxei!gegeven,P delaet- Petitie.  ia, 33. en nr? sin'Kkj', houden, in conformité van de Propofïtie haerluyden met de andere Generale Staten van alle defe Landen van herwaertsoverby Sijne Koninghlycke Majefteyt gedaen den negenthienden Augufty laetftleden, binnëu de Stede van Atrecht; bevindende de voorfz Edelen ende Gedeputeerden van de fes groote Steden, dat de Landen van Hollandt door defe feer zware en langhduyrenden Oorlogh feer zwaer belaft zyn met Impoften, Thienden Penningh, Morgen - en andere Ongelden, gefprooten uyt veele en fware Beden en fubventien, foo wel den Koningh, als wylen hoogl. mem., Syne Keyferlycke Majefteyt in defen Oorlogh promptelyck geaccordeert, boven noch de laetfte Beede in den voorleden Jare vyfthien hondert acht en vyftigh, hunluyden geconfenteert voor eenen tydt van negen Jaren aen een geduyrende, over alle oude ende andere nieuwe geëxcogiteerde middelen ende wegen, daer by men eenige Penningen heeft mogen vinden, geheel zyn geconfumeert; behalven oock de lafte vande fomme van thicn honderdt duyfendt gulden, in gereede gelde opgebracht, by verkoopinge van Renten tegen den penningh twaelf, alle welcke penningen op Renten gehaelt zyn, omme daer mede Syne Majefteyt promtelyck te mogen dienen, op hoope dat de felve Renten ende andere Laften, in tyde van Peylë te mogen quyten, foo wanneer de Negotie haer oude en gewoonlycke liberteyt, cours en vrydomme weder foude hebben, dewelcke on-  C 17 ) ontwyffelyck is 't eenigh onderhoudt van den Lande van Hollandt, ende d'Inwoonders van dien, waer uyt gefurneert moeten werden alle Beden en fubventien die de voorfchreve Staten haren Heere en Prince mogen accorderen: Maer alfoo de Staten onder andere bevinden in de voorfz Propofitie by Sijne Koninghlijcke Majefteyt verfocht te werden feeclceren Impoft ofte referve op 't Sout, waer inne confifteert de welvaert van de géheele Negotiatie, foo van de Rederye als van de Viffcherye groot ende kleyn, midtsgaders oock andere diverfche Neeringen, daer van competerende, die alle door de voorfz referve fouden verloopen ende' te niete gaen, waer door de voorfz Staten niet alleenlyck fouden despereren Syne Majefteyt in toekomende tyden te mogen affifteren, als fy tot noch toe ten allen tyden gedaen hebben , maer en fouden oock niet weten hoe en in wat manier fy fouden konnen of mogen komen tot quytinge ende afloffinge van de voorfchreve Renten en-Hooft-fomme van dien, en mits dien veele oock fouden weten te vinden eenige middelen, waer by fy eenige penningen fouden weten recouvreren om Sijn Majefteyt in de voorfz na geê'yschte Beede te mogen believen,gemerckt dat veel duyfenden van Menfchen hun generen met allerhande Neringe, Negotiatie ende Navigatie, ende anders geen onderhoudt hebbende, fouden moeten verloopen uyt den voorfz Lande van Hollandt, dietegenwoordelyck'tvoorfz •VI. Deel. B Landt 1559. 52, 23. en 24. Jan.  ( i8 ) »559as, 23. e« Pag. 8. Landt frequenteren uyt faecke voorfz: Dat oock de communicatie van de andere Landen, by den Heere Hertoge van Savoyen geproponeert , niet vallen en mag , door dien 't voorfz Lant van Hollandt divers ende van anderen nature is dan de andere defe Nederlanden, byfonder in de Negotie . van 't Sout, dat fy veel al niet verder en doen dan tot hun eygen nootdruft, elck in den fijnen, ende dat die van Hollandt by het voorfz Sout onderhouden haer Negotiatie van den felven Soute, op de Landen van Duytflandt ende Ooftlandt , daer 't voorfz Sout gekregen werdt, ende in andere omleggende Landen vallen foude, daer de voorfe referve ofte Impoft geen plaetfe hebben en foude , behalven noch al het Sout dat tot vorderinge van den Haringhvaert ende kleyne Viffcherye nootfaeckelijck is, ende verbefight werdt in feer groote en exceffive menighte: Sal oóck bevonden werdat die van Hollandt in de voorfz verfochte referve ofte Impoft fouden betalen meer dan den derden penningh, tegens de andere Landen, boven dien dat den felven Impoft ofte referve foude gedragen werden by fchamele en arme Luyden, hun met de groote en kleyne Viffcherye generende, ende in't fweet huns aenfchyns, met haren fuyren en fwaren arbeyt, voor haer, hare fchamele ende arme Huysvrouwen en Kinderen haer Broot winnende, dewelcke immers geenfints 't felve dragelijck is, ende mitsdien nootfaeckelijck cauferen foude de ruïne van den fel-  felven Lande, alfoo de voorfz fchamele Luvden, om de voorfz ondraeghlvckhevt rtnnt moeten vertrecken » ende foude confecutivelyck de voorfz Rederye ende ViflchSye groote ende kleyne, i„ den voorfz Lande van Hollandt moeten faillieren : Uyt aiïe welcke redenen wel te verftaen is, dat de ^°rfZiuS-aien in de voorfz communicatie Sijne Majefteyt geenen dienft fouden mogen doen: Defengeconfidereert, verföecken de yoorfz Staten in alle ootmoet dat de voorfz Heeren CommiiTarilTen ge ieve" die faecke aen Sijne Koninghlycke Majeftevt aen te dienen en recommanderen, tenevnde Sijne Majefteyt gelieve Sijne fchamde ende getrouwe Onderfateh van Hollandt e verdragen van de voorfz verfochte refe ve of Impoft op datfyluyden, behoudende de vrye Negotiatie, Navigatie en Viffche m groot ende kleyn, by Sijne Majefteyt Voorfaten met veele diverfche endeVchoone Privilegiën gedoteert, oock by Sentenlengeconfirmeert, Sijn MajefteytvoorS mogen dienen nae alle haer vermogen ,fScks Maielvtstr Sj?e #^2 fi ^y ^ 1gedaen'en des ver- loclit zynde, getrouwelyck hebben geaffifteert, ende als noch verhoopen ende be ieyt zyn te doen na haer uytterfte vermo- 33 2 U '559. 22, 23. e»  1559S2, 23. en 24. Jan. Duyn en Adriaen van Leyden gecommuteertom te villieren alle de Requeflen. Pag. 9. r, 2. en 3. Febr. C 20 ) TS mede gerefolveert dat Mr. Jacob vander Duyn, Heere van Sprange, ende Mr. Adriaen van Leyden, Penfionaris van Delft ,• als naefte gefeten, vifiteren ende expediëren fullen alle Requeflen, aen de voorfz Staten geprefenteert, fonder te verwachten Mr. Adriaen Sandelyn, Penfionaris van Amfterdam, ende foo verre fyluyden eenige fwarigheyt vinden in 't vifiteren van de Requeflen, fullen die ter eer fier en naefter Daghvaert de voorfz Staten mogen adverteren, om van alles by hunluyden daer op gedisponeert te werden naer behooren. Daghvaert van de Staten van Hollandt, gehouden in den Hage Den 1, 2. en 3. Februarii, 1559. PRESENTEN. De Heeren van Gou- Mr. Gerrit Hendrickfz, driaen, ende Van Lockhorjl, Lambert Jacobfz, ende Van Haerlem. VanRoon, Jan Dirk Herbertfz , Ridderen. Burgemeefter, Den Heere van War- ende mont. Mr. Jacob van Eynde, Van wegen d'EDE- Van Delf. len. Symon Janfz f Wouter Barthoutfz. Dirck vander Does, ende ende Mr. Willem Schoock, Mr. Cornelis van Veen , Van Dordrecht'. Van Leyden. Mr.  Mr. Adriaen Sandelyn, Omme verdere te re- ende folveren op de Peti- Mr. Jan van Nieuwen- tie , by Sijne Ko- burgh , Penfionaris- ninghlycke Maje- _^en»' fteyt in Augufto Van Amsterdam. laetftleden binnen de Jan Claefz Dien, Stede van Atrecht _ ende gedaen. Symon Gerritfz. Van Gouda. T~VEn eerften Februarii hebben de voorfz StaL-/ ten van Syne Koninghlijcke Majefteyt ontfangen feeckere Miffive op de voorgaande Reiolutie, waer van den inhout hierna volght : DEN KONINGH. J/eve Getrouwe. Wy hebben gehoort en-] de verftaen het rapport van den ant-c woorde, by U-luyden den vyf en twintig.s ften dagh defes tegenwoordigen Maents,' Onfen heven ende getrouwen Ridder vam Onfe Ordre, den Grave van Boffu, endet Mr Phihbert van Bruxelle, Raedt in Onfe Kaede van State , ende Secreten , in gcfcnnfte overgegeven, om 't gene by Onfen leer heven en feer beminden Neveden Hertoge van Savoyen, Onfen Stadthouder en Capiteyn Generael in defe Onfe Nederlanden, den negenden dagh defes voojfzMaents, binnen defe Onfe Stadt verklaerdt ende belaft wierde, op de antwoorde die gylieden doen ter rijt overbracht, op de Propofitie B 3 U- 1559. 1, 2- enz. Febr. tfifïïvevan enKoning en de Stain beroe* :nde de LetuePetie.  I» 2 en \. Feèri Pag. io. ( 22 ) U-luyden roet de andere Generale Staten deler Onfer voorfchreve Nederlanden den negenthienden dag van Augufti laetftleden , in Onfe Stadt Atrecht gedaen en voorgehouden, ende U-luyden nu by den voorfz Grave van Boffu, ende Mr. Philipert van Bruxellis wederomme vernieuwt: Ende nadien Wy op de voorfz uwe Antwoorde wel hebben gelet, de felve feer vremt bevonden , als daer by alleenlijck proponerende de fwarigheden die ghylieden feght te bevinden, aengaende den Impofte ofte referve van den Soute, 't derde poinet van de voorfz generale Propofitie, fonder pertinentelyck te antwoorden op de twee eerfte poinéten, maer defelve voorby gegaen, ende gantsch rouwelijck beantwoort, daer mede fluytende; waeromme Wy defelve fulke uwe antwoorde niet genoegh kunnen verwonderen, als verre een ander verwacht en ons vertrout hebben, byfonder nadien gylieden wel hebbende konnen ende behooren te bedencken den grooten noot, Ons gedrongen hebbende U-luyden met de andere Staten te doen aenfoecken om defe tegenwoordige hulp, foolangen tydt hebt vertoogen uwe antwoorde , tot onfe onuytfpreeckelycke koft en laft van de andere Onfe arme Onderlaten, ende byfonder van die op de Frontieren , dewelcke meeftendeel, niet tegenftaende dat fy door defen Krygh en Veldt - Leger feer en veel anders befchadight zyn geweeft dan ghylieden, foo wydt van de Frontieren, en buyten den wegh des  (23; des tochts van het Kryghsvolck gefeten nochtans niet en hebben gelieven pïomptelyck ende werckelyck te toonen en bewyien haerluyder goeden wille en genegentheyt om Ons in defen Onfen ende deler Landen grooten noot by te ftaen, foo dat merckelycke fommen van penningen, by haerluyden geaccordeert, aireede gelicht zyn. Waeromme niet konnende van de voorfz uwe antwoorde eenig genoegen, maer groot mishagen hebben; lbo hebben Wy wel willen fchryven, en uw feer ernftelycken bevelen , dat ghy terftondt, en fonder langer vertreck, U-luyden anders bedenckt en refolveert op 't ftuck van de twee eerde poinéten van de voorfz Propofitie, te weten, van den Hondertften en Vyftighften Penningh, en van den Impoft op de Wynen , en Onfe Commifiariffen daer op foodamgen antwoort geeft, dat Wy oorfaecke mogen hebben daer van een göet behagen te fcheppen, en als ghy wel verftaet in delen tijden tot defe Onfe Landen en uw eygen welvaert te dienen, hier inne te vorderen, in fulcker voegen bewijfende dat andere Staten het beft aireede, foo gefeydt is gedaen hebbende, en noch dagelijcks zijn doende, niet bevoeght noch veroorfaeckt en werden hun uwes vertrecks te beklagen als henluyden meer opgeleydtte werden dan U-heden. Ende foo veel aengaet den Articul van den Impoft ofte referve vandenSoute, nae dien Wy wel bevroeden dat ghy U-lieden 4 dien '559. 1, 2. enl. Febr. I  C 24) 1559- 1, 2. en 3. Febr. Pag. ii. dien aengaende befwaerlyck kont refolveren, voor dat ghy die gelegentheydt ende alle circunftantien defer faecke ten vollen bericht zijt , foo is verder Onfe ernftige meeninge dat ghy oock terftondt hier fendt uyt elcke Stadt twee of drie van den geenen die de materie van den Soute beft geinformeert zijn ende verftaen, haerluyden mede gevende volkomene laft ende Inftructie van alle 't geene daer op mag vallen te feggen , ten eynde fyluyden mogen communiceren , en die faecke debatteren met den geenen die van Onfen 't wegen daer foe fullen geaccordeert werden , ende aenhooren de folutien, vallende op de fwarigheden , die men foude mogen proponeren van allen zijden, op dat daer naer, de faecke beter verftaen zijnde, gelijck Wy verhoopen dat fy wel verftaen fal werden, hier inne fulcke Refolutie genomen mag werden , alsmen tot vorderinge Onfes dienfts, en 't welvaren Onfer Landen bevinden fal te behooren ; het welcke Wy verftaen dat ghy niet en behoort af te flaen noch weygeren, alibo defe faecke wel ende lange verftaen is, uw daeromme nochmaels belaftende in alle 't geene voorfz is alle mogelycke diligentie, gelijck ghy wel verftaetvan grooten noodt te zijn. Lieve ende Getrouwe, Onfe Heere Godt zy met U-luyden Gefchreven tot Bruffel den negen en twintighften dagh Januarii, vyfthien hondert negen en vijftigh. Onderteeckent, PHILIPS. Ende wat neder, Berti, Vol-  r 25; "IfOlgens welclt fchryven van Sijne Majefteyt, hebben de voorfz Staten feeckere Refoïütie genomen, gelyck hier na volght : f\l? den eerften Februarii laetftleden, de Edelen en Gedepnteerden van de fes groote Steden van Hollandt, reprefenteerende de Staten van den felven Lande, Ver gadert zynde omme Sijne Koninghlijcke Majefteyt te mogen believen in de Beede, by Sijne Majefteyt henlieden met de andere Generale Staten van alle defe Sijne Majefteyts Nederlanden, in Augnfto laetftleden binnen de Stadt Atrecht gedaen, hebben by forme van communicatie genoemt en geadvifeert feeckere Middelen , omme by defelve Svne Majefteyt te mogen fecoureren met eene merckelijcke fomme , in defe fijne Majefteyts nootfaeckelyckheyt van den Oorlogh, verhoopende dat Sijne Majefteyt haerluyden foude verdragen van de verfochte relèrve ofte Impoft van het Sout, uyt redenen breder by gefchrifte geftelt, endeden Grave van Boü'u overgelevert: Ende alfoo alle oude Middelen meer dan zyn geconfumeert overmits den langen gedurenden Oorlogh^ ende groote fommen en menighvuldige fubventien , by hunluyden daer toe gedaen, ende dat die voorfz geproponeerde Middelen niet fuffifant en werden gevonden tot haerluyder intentie, ende believen van Sijne Majefteyt, ende dat de voorfz Gedeputeerden de voorfz Middelen oock over haer niet en foude mogen nemen, als daer toe & 5 niet 1559. I, 2. en 3. Febr, Antwoort 'an deSiaen op de /oorgaeaJe Miffive,  1559. Febr. niet gelaft zynde, hebben nootfaeckelyck in den haren daer op moeten nemen rapport , om alfulcks elck in den haren te remonftreren, 't geene Sijne Majefteyt belieft by gefchrifte te beantwoorden op 't voorfz haerluyder verfoeck, den Grave van BofTü fchriftelyck overgelevert; ende op Woensdagh toekomende, als op den achttien defer Maendt February weder in den Hage te wefen, omme 's anderen daeghs onderlinge op de voorfz Middelen de antwoorde van Sijne Majefteyt verder te communiceren 3 en te refolveren naer .behooren. Ende alfoo de Staten by de voorfz Misfive van Sijne Majefteyt hunluyderi overgefonden, niet en bevinden eenige antwoorde, beroerende de fomme van hondert duyfent gulden, by haerluyden verfegelt, waer van den dagh expireren fal den vyfthienden defer Maent Februarii, foo verfoecken fy anderwerf den voorfz G. M. E. Heere ende Grave van BofTu, dat hy Sijne Majefteyt die faecke believen aen te dienen, dat de Staten voorfz geen moeyte van dien aengedaen en werde. Insgelijcks, alfoo de Verwers, Witwerckers en andere, hun dagelijcks feer beklagen, dat fy tot hare nootdruft niet kunnen krijgen den Alluyn, hun benoodight tot hunne Neeringe, die ook ftil ftaen en feer vermindert worden , foo verfoecken de voorfchreve Staten andermael, dat de G. M. E. van mijnen Heere den Grave van BofTu, van gelycken believen de handt daer aen te houden, en te doen effectueren dat Sij-  C *7 ) Sijne Majefteyt fukke ordre dge ftellen on t feyt van den Alluyn, dat de voorfz Verwers Witmaeckers en andere, hun met den vooriz Alluyn behelpende, tot haren gerieve, ende om eenen redeHjckèn prijsden vooriz Alluyn mogen genieten, ten eynde de Drapperye van Hollandt, wefende een groot onderhout van de fchamele Ingefetenen van den ielven Lande, nocheenïghfmtsonderhouden mag werden. Ende nae h gunt voorfz is, beroerende de voorfz beeden en fubventien , bv de voorfz G M. E. Heere en Grave van Eoflu genen ende gevifiteert zijnde, omme te verklaren wat iomme van Penninge fy by de voorfz by hun uytgeflagen Middelen, die Majefteyt foude believen te accorderen en op wat termijnen, ende oock daer van geven hare Obligatien , den geenen met den wekken Sijne Majefteyt foude believen te contracteren, leggende mitsdien dat fyt'allen tijden geaccouftumeert zijn geweeft eerft ende alvooren te foecken alletequame en fuflifante Middelen, waer by Mieden eenige fomme accorderen, waer mede de voorfz Staten haer altijts wel hebben gevonpen, ende t felve Sijne Majefteyt oock aengenaem geweeft is , maer alfoo de voorfz geconcipieerde Middelen byfonder uyt de voorfz redenen niet fuffifant en werden ge- lZtn 01l Sijri£ M%ftey£ Ö «ine voorfz ■Beede en Petitie te bewilligen naehaerluyder goetwilhgheyt, ende dat fyluydenoock met en weten of de felve Middelen by hare Meefters bequaem fullen gevonden werden, of- '559'» ?• e«3. Febr. t'ag. 12.  15591,9. e»3Febr. Memorii van Coebel,metdiverl'choAp poftillen, by de Staten daer O] geftelt. C 28 ) ofte dat daer andere bygevoeght fullen moeten werden : En hebben de voorfz Edelen en Gedeputeerden geen fomme altoos uytgeflagen ofte geadvifeert, waeromme fy oock de verfochte verfegelinge niet en fouden mogen doen, en wel van eenige termynen weten te verklaren, maer fullen op alles goedt rapport doen, en die faecke miancheren met alle behoorlycke diligentie. r\V den voorfz tweeden en derden Februarii hebben de voorfz Staten gerefolveert ende geftelt diverfche Apoftillen op feeckere Memorie van den Ontfanger Coebel, foo als defelve hier na geinfereert ftaet. Memorie voor de Staten van Hollandt, ! TN den eerften hebben Appftille. de Staten bedongen Defenegenthienduy.te mogen ontfangen fendt negen en veertigh van Sijne Koninghlijc- ponden fullen geno- ke Majefteyt voor de men werden in minde1 portie van de drie Per- ringe van de drie hon- fonagien , en die van dert duyfendt ponden, Wijck , in de laetfte ende lal Goebelfo veel Beede van drie hondert min renten verkopen. duyfent ponden, ge- confenteert in de jaren acht en vijftigh, negen- thien duyfendt negen en veertigh ponden , van veertigh grooten, die byLevin Wouterfz, Ont- Ap-  C 29 ) Ontfangér Generael , geftelt zijn in handen van den Ontfangér Coebel, hier op te willen refolveren of d'Ontfanger de voorfz fomme. fal ontfangen in minderinge van de drie honderdt duyfent ponden , en foo veel min verkoopen als die fomme bedraeght, of niet. Noch heeft den Ont- Appftille. fanger Coebel vyf en Coebel lal niet alleen twintigh duyfent pon- defe vijf en twintigh den of daer omtrent duyfent ponden, maer aen gereede pennin- alle de penningen die gen , of hy die terftont hy gereet mag hebben fal fenden na Antwer- terftondt fenden naer pen, omme te loffen Antwerpen , omme een deel van de Obli- d'Obligatien aldaer te gatien van de vyf en loffen. i'eventigh duyfent ponden , foo verre die ftrecken, of die voornoemde Obligatien ongelost laten, tot defes Maenden geëxpireert zijn, te weten tot den vijfthienden Mey negen en vijftigh. Hoe I, i..en%, Febr* ?ag. 13,  1559. tf, 2. en 3. Febr. j ] J i ï ] i 1 ( — - 3 i 1 i 1 J ] < < r c C 30 ) pjOe de Staten fullen hefoigneren, beroeren* de de continuatie van den Hondertften Penlingh, daer voor fy verfegelt hebben, en verschijnen fullen den vijfthienden Februarii toekomende. Hoe de Staten ver- Appojlille. taen van de Beeden Hier op te fien't Reten Kersmiffe, en Sint gifter van den Advo[ans Mille, op de Schil- caet van den Lande, alen, en wie den fel- daer inne de Refolutie ren ontfangh fal heb- ftaet, defe Articulen >en,_en of de Staten aengaende, mitsgaders )rofijt is den penning de commiffie van Mr. efthien te loffen, en Jacob Bol. lem felven weder met len penningh twaelf te jelaften, met de felve offinge , en of fulcks >y de Staten geflooten s, want hier mede kotien de Staten in groot nterest, lollende den Penningh fefthien, en lie converterende in len penningh twaelf, :nde is al wetens de neefte last gefocbt , Laer de Staten defelve lenten mogen contiïueren , nemende die 'haren lafte, in haer. ^omptoir uyt 's Kodnghs Comptoir. Dat Ap-  C 3i ) Dat van nooden fal . Appojlille, wefen terftont te wij- Hier toe zijn gecomderen ende te eynden mitteert Mis. Genk t recollement van den Hendrickfz , BawI hienden Penningh meefter van Haerlem, van den jare vijfthien Adriaen van Leyden hondert drie en vijf- Penfionaris van Delft' tigh, met eenige Ge- en Adriaen Sandelevn! deputeerden met alle Penfionaris van Am-* de 1 wangheden. fterdam, die ter ee^- fter Daghvaert fullen in 't werck treden. Item dat men fal moe- Jppoftille, Ei Quohieren van Den Rentmeefterfaï denThiendenPenmngh fijn reeckeninge doen van den Jare vijfthien op de fommatlen van honderdtfevenenvijf- de Quohieren üückl tigh terftondt doen vi- die \an ee i yegefi* fiteren by eenige die in den fijnen lifn T- des verftaen, en «han- fommeert, en foovfr- delt hebben, als denSe- rebevonden werdt ver- Sf ï^^f dC dereP™batieendecor. Milde ende andere, reérie van dienbenon opdatdefelveQuohie- dight, f"l fl^ ren gevHiteert en ge- maels by Ordonnantie probeert met die fom- van de Staten Sen rnatien menfalmogen mogen werSf ende de reeckemngevande daer af particulier! dne hondert en twin- reeckening UehoudZ tigh duyfent ponden werden senouaen mede furneren. I, a. en 3. Febr.  »559-' ï) 2. en 3. 'Febr. Pag. 14. C 32 ) Dat rhen eenige van Appofiille. de Staten fal mogen Hier toe zyn gecoéommitteren om alle de mitteert die geene die Requefte te vifiteren, tot den recollemente dewelcke noch onder van den Thienden Penden Advocaet, onder ningh in 't vyfde Artiden Heer van Spran- culzyngeeommitteert/ ge , ende Onder deii Ontfangér leggen, als riu geprefenteert zijn , • 't welck nootfaeckelyck is gedaen op de volgende reeckeningen die te doen flaen, waer af de felveRequeften oock vermelden, alfoo die van diverfché natuyre zijn. Insgelycks dat men AppoftiÜe. fal moeten wyderen Den Rentmeefter fal den ftaet, beroerende met die van Delf met de drie Perfonagien , den eerften reyfen tot die eens gemaeckt is Leyden, aen ende by den Jaren fes en vyf tig, Mr. Jacob de Milde, falvo jnjie calculo, op: ende aldaer onderlinge dat die eens mag vol- wyderen den ftaet in maeckt zyn, daer uyt dit Articul geroert. men fal vinden wat e"n hoeveel de Staten uyt alle de voorgaende extraordinaris Beeden ten achteren komen , en oock mede ver- Ap-  C 33 ) verftaen of de negenthien duyfent negen en Veertig ponden juyst uytbrengen de portie Van de drie Perfonagien, met Wijck, in de drie hondert duyfent ponden. Den OntfangerCoe- Appofiille. bel foude gaerneloffen Coebel fal met dd eenige Rente-brieven, Partyen fpreecken , of tot de fomme die hy fy te vreeden zyn dat ontfangen heeft uyt de men óp de rugge teycthien duyfent ponden kenen dat 't Landt van voor de Haringhvaert, Hollandt de Renten fal daer. vooren de Staten aen hem nemen, ende verfegelt hebben * of den datum wanneer die hy die Brieven fal cas- loopen fal tot lafte van feren, mits Hellende op het tandt', ende indien den rugge op wat tyt yemandt onwilligh wadie weder beginnen te re, dat men die fal geloopen tot'sLandslas- ven nieuwe, befegqlde te, of fimpelijck de ko- Brieven, pers haer geldt weder geven , omme haren vryen wille daer mede te doen, en de reden is, want men anders nieuwe Brieven fal moeten maecken , en ftaen in dangier of men de acht duyfent ponden ial moeten ontbeeren, yi. Deel. C al- ^ 1559. i, 9. enz. Fcirr.  1559Ij 2. en' Febr. ?ag, i5. c 34; alfoo de Staten noot• faeckelijck penningen foecken. Dat de Staten gelie- Appofiille. ven een CommüTaris : Dit is gedaen ende is uyt den Raedt te doen den Advocaet daer Ac-! by den Koningh ftel- te afgelevert, ter rela-- len, ende Commiffie tie vanSchook, Penfio- vervverven om 's Lands naris van Dordrecht; Reeckeningen te hoo- maer alfoo den Advo- ren, die den Ontfangér caet fieck is, dat d eer- fel doen van de con- fte die boven reyst 't verlie van de Lijf-ren- felve fal folJiciteien op ten ; item , van den Suys en Sasbout, Ra- Impoft van den jare den ordinaris, die best vijftien hondert feven fal mogen vaceren, en vijftig. Item, van 'tTracre- Appofiille. ment van den Thien- Hier toe zijn gecom-. den Penningh, indien mitteert Mr. Gerrit 'é lèlve ware gefuy- Hendrickfz , Burgevert. meefter van Haerlem, ende Jan Dirck Herperfz , Burgemeefter van Delf, by den Ontfangér Coebel op morgen te gaen, ende te vragen, wat hem hier van gebreeckt. De reeckeningen van Appofiille. de drie hondert en Dea Ontfangér fal twin- hem  c 35) twintigh duyfendt pon- hem in defen reguleren den , daer inne den naer den inhout der inienden Penning ge- Appofiille op 't fesde comprehendeert is , voorgaende Articul daer moeten de Quohic- geftelt. ren gefommeert en geprobeert welen , eer men die gereedt kan maken , anders foude die mede mogen gereet wefen, al tegens Paelfchen ten langhften. *pE vermanen van het donatif van den Hertogen Savoyen , als de Gecommitteerden Sagh^bf bel0°ft hCbben rapport ter Mefl« Daer is een Heer in JppoJlUle. t Landt by Breemen, Sy hier op gehoort die begeert te leggen den Rentmeefter , of op de Staten twintigh hy gekregen heqft antduyfendtGout-guldens woordt op fiine Miffim fpecie, maer wilde ve, den Heere in defe, de loffinge weder be- gefpedficeert overredingen m fpecie. fchreven , dat hy ?er laetfter Daghvaert verklaerdé gefchreven en gefonden te hebben, IJ At: de Staten gelieven te ordonneren den geenen die na boven fullen reyfen, datfe defe laetfte Executorie, die verkregen is in No! c Z vem- '559i, 2. en 3, Febr.  1559? 1, 2. en , Febr. ( vember vijfthien hondert acht en feftigh doen. '•corrigeren, en maecken op de Deurwaerders van den Hove van Hollandt, en van 't Comptoir van 't Gemeene Landt, alfoo men anders die niet en kan te werck leggen, dan met een Deurwaerder van boven. Voorts dat in de fel- Jppojlille. veExecutorie magh ge- Op de twee voorinfereert werden de gaende Articulen fal claufule dat van alle den Rentmeefter de extraordinaris Beden , voorgaende ExecutoImpoflen , Morgen- rien in fulcker voegen geldt, Thienden Pen- concipiëren als hem de ningh , ende andere felve goet duncken en Middelen die nu loo- begeeren fal , omme pen, of namaels noch, gepaffeert te werden, opgeftelt mogen wer- ende alle 't felve leveden , fpruytende uyt ren de Gedeputeerde voorgaende extraor- den , die ter eerfter dinaris Beeden. Daghvaert boven lul¬ len reyfen, om al 't felve te vervolgen na behooren. "P\En Rentmeefter fal gehouden zijn van nu voortaen van fijne Deurwaerders te nemen alfulcke fuffifante cautie, als den Deurwaerder van den Hove van Hollandt nu ter tijdt gehouden is te ftellen , of fal by gebreecke als vooren gehouden zijn felfs voor fijne Deurwaerders te responderen en te verantwoorden. Den  ( 37 ) J) En derden Februarii is by de Staten op Coebel Ordonnantie gepaffeert van vier duyfent vier hondert feventigh ponden, tot profijt van den Haringhvaert, in minderinge van de thien duyfent ponden, haerluyden by Sijne Ko ninghlijcke Majefteyt geaccordeert. Daghvaert van de Staten van Hollandt gehouden in den Hage Den 10. en 11.Februarii, 1559. PRESENTEN, De Heeren van Gou- ende foiaen, Mr. Jacob van Eynde. Vm Lockhorjl, Van Delf. ende Symon Janfz, Burger- VanRoon, meefter, Ridders. Dirck vander Does , Den Heere van War- ende mont, Mr. 'Cornelis van Veen , Van wegen d'EDE- Van Leyden. b , len. Jooji Buyck, Burger- Boudemjn van Drenck- meefter, whert, Sybrant Occo, Wouter Barthoutfzy ende ende Mr. Adriaen Sandelyn, Mr. Willem Schoock , Van Amsterdam. Van Dordrecht. Jan Claefz Diert, Bur- Mr. G er rit Hendrickfz, germeefter, ende Van Gouda. Lambert Jacobfz, Van Haerlem. Omme eyndelijck te Huygh de Groot, refolveren op de C 3 voor- 1559. i, 2. en 3. Febr. Pag. 16. OrdannantieopCoesel, tot H7° gulJen , voor den Ha•inghvaerrt. 10 en 11. Febr.  «559.lo. en II. Febr. Gratuiteyt voor den Hertog van Savoyén, van thien duyfendt ponden. DatCoebel alle penningen fal ontfangen op Renten tegen den penningh twaelf. I 1 I 1 I 1 i 1 .0 3»0 ; voorfchreve Propo- Augufius laetftleden fitie, by Syne Ko- binnen de Stadtvan ninghlycke Maje- Atrecht gedaen. fteytinde maentvan IN den eerften, dat men den Hertogh van Savoyén , &c. voor een donatif fal believen met de fomme van thien duyfendt guldens, te vinden by verkoopinge van Renten , onder de Maffe van 't gunt men Syne Majefteyt op de laetfte geëyschte, en als noch niet geaccordeerde Beede fal confenteren , dan die van Haerlem en Delft hebben hier op genomen rapport ter naefter Daghvaert. J'En anderen, dat den Rentmeefter Coebel fal alle alfulcke penningen als 'er tot lafte van de Staten tot noch toe aengefchreven zyn, boven de fomme van drie hondert duyfent gulden , laten aengeteeckent, fonder nochtans de /oorfz penningen te ontfangen, maer die laten n handen van den geenen die de voorfz aenèhryvingen hebben doen doen, tot lafte van len Lande ,• ende dat voorts den voorfz Rentneefter by verdere aenfchryvingen fal ontfanfen alle die geene die eenige Renten op de voorfz Staten den penningh twaelf fullen believen e koopen , fonder yemandt te ontfeggen , :n fonder nochtans van haerluyden eenige penïingen te heffen en te ontfangen, ende dit al er tydt en wylen hem anders by de voorfz Staen gelaft ende geordonneert fal zyn. Sa!  ( 39 ) g Al van gelyckenden voorfz Rentmeefter Coebel naer hem nemen Syne overgeleyde Reeckeningen van den Impost, en daer by voeden fijnen uytgeef ofte betalinge, fulcks hy vinden fal te behooren, omme al 't felve gedaen, ende weder overgeleyt zynde, als dan daerinnc voorts geprocedeert ende gedaen te werden nae behooren. gNde aengaende de Beede van Syne Majeiïeyt, foo verre hetraecktden Hondertften« en Vyftighften Penningh, &c. hebben de Edelen , Dort en Delft geadvifeert dat men Syne Majefteyt in de plaetfe van den voorfz Hondertften en Vyftighften Penningh foude believen met de fomme van twee hondert duyfent guldens, te betalen op twee jaren hondert duyfendt guldens , te vinden by verkoopinge van Los-renten tegens den penningh twaelf, ende de jaerlyckfche Renten van dien te vinden by Impost op alle den Turf die in den Lande van Hollandt gedolven, ende uyt den Lande gevoert lullen werden, op elcke Tonne een duyt, ende voorts by verhooginge van den Impost op de Wynen, Bieren, en de feven grooten op de Morgen, voor een gerecht vierdepart, midts daer af hebbende behoorlyck O&roy, fonder nochtans in 't felve O&roy gefteldt te werden het voorfz vierdepart, ende den duyt op den voorfz Turf, dan alleen dat de voorfz Staten de voorfz jaerlyckfche Renten fullen vinden by Impoft op den voorfz Turf, en de verhooginge van den Impost op de Wynen, Bieren, ende. de feven grooten op de Morgen, welverc 4 ftaen- '559io. en li. Febr. Pag. 17. Coebel fijie reeckelinge te reSitueren. Refolutie >p de laette Petitie.  (4°) 155SU 10. en 11. Febr. Beroerende de continuatievan denImpoft op de Wynen. ftaende dat Syne Majefteyt hem fal deporteren van den verfochten Impoft ofte referve van het Sout: Haerlem feyde geen last te hebben noch tot de voorfz fomme, noch tot de voorfz middelen , ten ware eerst en alvooren de voorfz verfochte referve van de Statenafgedaen ware, in wekken gevalle fyluyden verhoopten last te fullen verkrygen, om hem alle 't gunt voorfz is met den anderen te mogen conform maecken: Leyden conformeerden hem in de voorfz fomme en verhooginge van den voorfz Impost, verfoeckende rapport foo verre het raekt om eenigen Impost geftelt te werden op den Turf: Amfterdam conformeerde hem met de Edelen , Dordrecht en Delft, uytgefondert alleen dat den voorfz Impost ofte referve van den Soute eerst ende alvooren afgedaen foude zyn , fonder kwekke fyluyden als noch niet fouden konnen of mogen yet accorderen, daer mede die van Gouda hun maeckten conrforra. |£Nde aengaende de verfochte continuatie van den Impost op de Wynen voor dentytvan vier jaren, &c. zyn de Edelen te vreeden de felve te accorderen voorden voorfchreven tydt, en dat fimpelyck; wel nochtans verftaende dat kn felven Impost eerst coers en loop fal hebben ten dage van den confente, dat defelve gedragen fal werden : Dordrecht foude vanadvifè zyn den voorfz Impost af te ftaen, hebbende gevolgh fan de andere Staten; indien niet, fouden defelve accorderen voor twee jaren, ende dat Iimpelyck , ende voorts als by de Edelen, welverïaende dat dep Lande van Hollandt by Syne Ma,  C 4i ) jefteyt verleent foude werden Acte, daer by den voorfz Impost,t'eynde de expiratie van de voorfz twee jaren geheel doodt of te niet te foude zyn, en dat Syne Majefteyt die van Hollandt niet meer en foude verfoecken om eenige verdere continuatie te doen : Haerlem foude hem conformeren met de Edelen, foo verre men den voorfz verfochten Impost niet en fouden mogen afflaen, mits nochtans hebbende Acte, dat de penningen die daer van jaerlycks fouden komen, geëmployeert fouden werden daer toe die aldereerst zyn verfocht en geconfenteert geweest: Delf by faute dat men den felven Impost niet foude mogen wederleggen, fouden haer conformeren met die van Dordrecht en Haerlem, foo verre raeckt het employement van de penningen die van den voorfz Impost fouden komen of ten minften daer af jaerlycks genietendel de fomme van veertien of vyfthien duyfent guldens : Leyden als Haerlem : Amfterdam laet hem duncken dat den voorfz Impost geheelyck behoort af te zyn: En die van Gouda conformeren haer met die van Haerlem. £)P den elfden Februarii , is op de Requefte van Boudewyn van Drenkwaert, als Dyck- v grave van Beyerlandt, daerbyhy verfochte datw de voorfz Staten, tot confirmatie van haer Pri-E legie, van dat men in geen materie vanDycka-V gie en fal mogen verkenen de claufule van inhibitie , hen fouden willen voegen in feecker Proces, dat hy als Appellant voorden Grooten Raede hangende heeft tegens de Weduwe van den Heere van Monfcheau, beroerende demac 5 te- »559« io. en ii. Febr. >ag. 18. Requefte JriBoudeyn vaa renckaert.  «559. Ic. en 11. Febr. 18,10,20, at. en 22. Febr. ) ( V ) terie van Dyckagie: By de Staten gerefolveert voor Appoinctement te ftellen, die van Delft boven reyfende, fullen tot Mechelen vifiteren het Proces hier gementioneert, met den Advocaet en Procureur van den Suppliant, en als dan de Staten rapport te doen, omme al 't felve gehoort, geordonneert te werden naer behooren. Daghvaert van de Staten van Hollandt gehouden in den Hage Den 18, 19, 20, 21, en 22. Februarii, 1559. PRESENTEN, Den Heere van Gou- Mr. Jacob van Eynde, driaen, encje Ridder. Mr. Adriaen van Ley- De Heer Jacob vander den , &uyn » Van Delf. Van wegen d'ede- Dirck van der Does,Rut- len. germeefter, Willem Barthoutfz, ende Mr. Cornelis van Hoge- Mr. Cornelis van Veen, lande, Van Leyden. ende DirckHillebrantfz,Buz- Mr. Willem Schoock, germeefter, Van Dordrecht. Mr. Adriaen Sandelyn, Vlr. Lambert Jacobfz, ende Van Haerlem. Mr. Jan van Nieuwen* Unych de Groot, Bur- burgh, germeefter, Van Amsterdam. Jan  C 43 ) JanClaefzÜiert, Bur- abfolute antwoorde germeefter, te geven op de voor- Van Gouoa. fchreve laetfte Pe- titie van Sijne MajeOmme te refolveren fteyt. TEn voorfz Dage is by de voorfz Staten gerefolveert op de voorfz Petitie voor antwoort te feggen, 't geen by haèrluyden by forme van Aéte in gefchrifte geftelt is, fulcks als hier na volght : QP de Petitie de Staten van den Lande van Hollandt by Syne Koninghlycke Majefteyt in Augufto laetftleden gedaen binnen Syne Majefteyts Steden van Atrept. ten eynde fylieden Syne Majefteyt fouden accorderen een Hondertften Penningh van de onroerende Goederen, ende den Vyftighften Penningh van de Koopmanfchappen, ofte in de plaetfe van dien foo veel fyluyden t'anderen tijden Syne Majefteyt fouden geaccordeert hebben , den Impost ofte referve van den Soute, en de continua-1 tie van den Impost op de Wynen, endeverdubbehnge van dien, voor den tydt van vier Jaren, omme daer mede eensdeels te vervallen de groote exceffive onkoften en laften die by Syne Majefteyt in defen langen geduyrenden Oorlog fouden zyn gedaen geweest, ende in tyde van peyfe noch gedaen fouden moeten werden ende gedragen, foo wel m ende aen de nootfaeckèlycke reparatien ende Fortificatiën van de Steden en Plaet- »559- 18, ip, 20, 21. en 28. Febr. Antwoort van de Staten op de laetfte Petie.  C 44) »55f. .ai. e» aa> noowinA f- 'XA uh ruw t: 9b qo rr.u v Plaetfen op de Frontieren gelegen, als tot verder onderhout van de ordinaris Benden en Guarnifoenen, en om te vervallen de andere fware extraordinaris lallen, daer Sijne Majefteyt tegenwoordig mede belast ende befwaert foude wefen: De Edelen en fes groote Steden van den voorfz Lande van Hollandt, reprefenterende de Staten van den felven Lande, naer diverfche rapporten en communicatien daer op gehouden, en diverfche wegen en manieren gefocht, omme als getrouwe Onderfaten Syne Majefteyt te believen , foo veel als doenlyck ware, bevinden hun in grooter perplexiteyt, meer dan . fy tot eenigen tyde hebben gedaen, overmits de groote armoede, miferie ende calamiteyt daer 't voorfz Landt van Hollandt inne gekomen is, uyt faeke van ceffatie van alle Neringen , diverfie van Koopmanfchappen in andere omleggende Landen, groot en fwaer verlies van Schepen, fobere Viffcherye van de Haringhvaert , belaftinge van Dyckagie , jaerlycks fwaerder en laftiger vallende , als uyt faecke van de groote en fware laften, daer inne 't voorfz Landt van Hollandt, overmits den continuelen Oorlogh acht jaren geduyrt, ende noch niet gedaen zynde, gekomen is, als belast zynde met groote en merckelycke fommen van Renten, bedragende de Hooft - fomme van dien over de thien hondert duyfent gulden, den Impoft over Wijnen en Bieren, Mergengelden, tot furniffement van de felve Renten opgeftelt, en die noch merckelyck befwaert en  (45) en verhooght moeten werden, en dat omme de voorfz Renten te lofTen, de voorfz Staten hun als noch feekere lange jaren met ommellagen fullen moeten belaften, alwaer 't oock alfoo dat middeler tydt geen Oorlogh op en quame, en dat fylieden boven allen defen noch belast zyn voor den tydt van negen jaren, met een fomme van hondert duyfent gulden 's jaers, Syne Majefteyt in May laetstleden geaccordeert; en hoewel omredenen voorfz, oock dat uyt faecke van den langh geduyrenden Oorlogh, alle oude en nieuwe geëxcogitèerde middelen, daer by men in den Lande van Hollant eenige penningen foude mogen vinden, geheel zyn geconfirmeert ; de voorfz Staten wel genécesfiteert fouden wefen hun van de voorfz geheele geëyschte Beede en Petitie te excuferen; nochtans ter contrarie overleggende de andere periculen, die 'er gefchapen fouden zyn te komen by faulte van betalinge , van 't gunt Syne Majefteyt de Ruyteren en Knechten fchuldigh mag zyn, ende begeerende haren natuurlycken Heere ende Prince te affifteren,' gelyck fy tot noch toe in alle voorgaende Beeden en fubventieri gedaen hebben, en oock noch te doen meer dan fy wel vermogen, fouden te vreden zyn Syne Majefteyt tè believen, in de pldetfe van den Hondertfteii en Vyftighften Penningh respecüve, haerluyden geëyscht van de onroerende Goederen en Koopmanfchap^ pen, met de fomme van twee hondert duyfent guldens, tot twintigh ftuyvers 't ftuck, «559. I I 9, 20 . 21 en 22.f Febr.'  «559l8,19,20,si. en 22. Febr. Pag. so. r 46) te betalen op vier halve Jaren, elck half Jaer tot vyftigh duyfent guldens, lopens geit, fulcks als ten dage van de betalinge op elcken termyn in Koopmans Beurfegaen fal, ende de geheele fomme te vinden by verkoopinge van Los-renten, tegen den penningh twaelf, ofte meer, en dat binnen of buyten 's Lants foo men defelve gevoeghlyk fal weten te krygen, fonder nochtans eenige van de Steden van Hollandt, ofte Inwoonders van dien, tot eenige koopinge te conftringeren , waer innegehouden fullen wefen te contribueren Geeftelyke en Wereltlycke , vrye ende onvrye, niemant uytgefondert \ en het jacrlyks verloop van de voorfz Renten te vinden by Impost van een duyt, of meer op elcke tonne Turf, die in den Lande van Hollandt gedolven en geflagen ,■ en buyten den Lande van Hollandt gevoert en gebragt fal werden; en voorts by augmentatie van den Impost op de Wynen en Bieren , by de voorfz Staten opgèftelt op allen den geenen die binnen of buyten de Steden zyn gefeten, en oock op de Morgentalen, alles naer vermogen van de Ordonnantie by henlieden op den voorfz Impost en Morgentalen respectivelyck gemaeckt, ofte noch te maecken, fulcks als fyluyden bevinden fullen van nooden te zyn, behoudelyckdatin de loffinge en jaerlyckfche betalinge van alle de Renten, die tot fournilTemente van de voorfz twee hondert duyfent guldens, ten pryfe voorfz by verkoopinge van Renten opgebracht fullen werden , generalyckcon- tri-  r 4?) tribueren fullen Geeftelycke en Wereltlycke, Vrye en onvrye, onder de Schiltalen of daer buyten gefeten , van hare Goederen gelegen onder den Lande van Hollandt, ofte die onder Hollandt forteren, en nergens anders en contribueren, fonder in allen defen de Schiltaelen te roeren, ende dat niet teeenftaende eenige Privilegiën , Exemptien ende Vryheden, die de voorfz pretenfe vryen ofte eenige van hen ter contrarie hebben ofte allegeren fouden mogen, hoe die oock seclaufuleert mogen weien, het zy of defelve m befchreven Rechten, Geeftelycke of Wereldlycke gemfereert zyn, of niet; en dat - overmits de nootfaeckelyckheyt van defe faecke, Syne Majefteyt gelieve alle 't felve uyt fijne rechte wetenfchap ende motupropria te derogeren,, ende dat de voorfz Staten lulcke Afte aengaende, die geene die ex' emptie en vrydomme pretenderen, geaccordeert fal werden, als haerlieden in de laetfte voorgaende Beede geaccordeert is, van date den feven en twintighften December, vvfthien hondert vyf en vyftigh; inhoudende voorts defe claufule, dat ingevalle in toekomende tyden by eenige van de voorfz pretenfe exempten, uyt faecke voorfz de voornoemde Staten Proces gemoveert werd 't zy voor den Hove van Hollandt, ofte voor die van den Groote Raede, de Procureurs Generael, foo wel van den Hove van Hollandt ais van den Grooten Raede voorfz, de felve Proceffen voorde voornoemde Staten iullen aennemen, midts dat de Staten altydts te 1.559- bi. en 22. Febr,  C 48 ) 1559. 18,19,20, BI. en 22. Febr. Pag. ai. te vreeden zyn hun met den Procureur Generael te voegen, ende die faecke ten eynde te helpen defenderen : Ende foo verre Syne Majefteyt foude willen exiraeren den Prince van Orangien, ende Graven van Egmont en Hoorn, mitsgaders haer Onderlaten, en die van Wyk op Sant, dat 't felve niet geichieden en fal dan met believen van de voorfz Staten, in 't geheel van hare gerechtigheydt, en dat fulcks de portie van de drie Perfonagien, ende van Wyck, haerlieden betalinge haer als geldt ftrecken fal, voor foo veel als 't felve by die van de Financie genomen is, volgende den ftaet van liquidatie, by die van de Reecken- kamer van Hollandt , en by de voorfz Finantie geflooten, beloopende falvo jufto calculo ter fomme van Ende aengaende de verfochte continuatie ende augmentatie van den Impost op de Wynen, voor den tydt van vier Jaren, fouden de voorfz Staten mede Syne Majefteyt believen den felven Impost limpelyck te accorderen voor een en tydt van vier Jaren, fulcks die de laetfte vier jaren by Syne Majefteyt geheven is geweest, en verder niet; welverftaende dat den felven Impost eerst cours en loop fal beginnen te hebben ten dage van delen confente, ende dat die by de Koopluyden niet en fal werden betaelt dan nae vier maenden dat fyluyden haer Wynen fullen hebben gekeldert , en dat de felve Koopluyden voor haer fpillinge van de voorfz Wynen fullen korten vyf ten hondert,,  (49 ) dert, behoudelyck oock dat de Wynen den Rynftroom afkomende, en die door Hollandt naer Amfterdam gefcheept fullen werden om van daer Oostwaert gevoerdt te werden ' van den Impost vry fullen wefen; ende alfoo den voorfz Impost caufeert diverfie van de Koopmanfchappen, in andere omleggende Landen, daer die niet geheven of betaelt en werdt, dat Syne Majefteyt de voorfz Staten verleenenfalbehoorlyckeAcle, dat naer d'expiratie van de voorfz vier jaren den felven Impost als dan doodt ofte te niet fal zyn, fonder als dan die van Hollandt in eenige manieren verder den voorfz Impost ofte continuatie van dien te verfoecken of doen verfoecken : Ende dat voorts tot verfeeckertheyt van de Viffcherye en Haringhvaert, en omme eensdeels te mogen furneren de koften, nootfaeckelyck wefende tot detoerustmge van thien Schepen van Oorlogh, tot defenfie van de voorfz Viffcherye ende Hanngvaert; Syne Majefteyt de Collecteurs ofte Pachters die den voorfz Impost binnen de voorfz vier jaren binnen den Lande van Hollandt fullen Collecteren ofte in Pachte nemen , fal belaften en ordonneren die van de Viffcherye voorfz, totfurniffementalsvooren jaerlyks uyt te reycken de fomme van vyfthien duyfent guldens , tot defenfie van t gunt voorfz is, by Syne Majefteyts Heer Vader, Hoogl. Memorie, die by Syne Majefteyt verfocht, en de voorfz Staten geaccordeert is: Ende dat voorts de Reders en Stuyi-luyden fullen hebben de vrye adminiVI. Deel. p ^ »5'5918,19, 20; 21. en 22, Febr%  1559- l8, IC, 20, ai. en 22. Febr: ( 50 > ftratie van de voorfz Schepen, van Admirael, Vice - Adrnirael, >Capiteynen, Hoofden en Kryghs-luyden, by advife , Commiffie ende Beftel-Brievenvan den Stadthouder van Hollandt, ende onder cautie van veerthien duyfent guldens, van niet te befchadioen de Vryc'en Geallieerden van Syne Majefteyt, en dit al onder expreffe conditiën, en mits dat eerst en alvooren Syne Majefteyt hun deportere van den verfochten Impost, ofte referve van den Soute, ende die van Hollandt voorfz daer van verder laten ongemoeyt, gemerckt foo verre den voorfz verfochten Impost ofte referve op 't Sout fynen voortgangh foude hebben, fonder de geheele Negotiatie van de Viffcherye groot ende kleyn, mitsgaders oock andere diverfche Neeringen, als van den .voorfz Soute dependerende, alle door de voorfz referve ofte Impost verloopen ende teniete gedaen, waer door de voorfz Staten niet alleen fouden despereren Syne Majefteyt in toekomende tyden te mogen dienen, als fy tot noch toe t'allen tyden hebben gedaen, maer en fouden oock niet weten hoe en in wat manieren fy fouden konnen of mogen komen tot quytinge en afioffinge van hare voorfz Renten ende Hooft-fomme van dien, ende mits dien veel min fouden weten te vinden • eeniffe middelen , waer by-zyluyden eenige Penningen fouden weten te recouvreren, • omme Syne Majefteyt in die voorfz na ge" ëyschte Beede te mogen believen, gemerckt dat veel duyfenden van Menfchen hun gene-  C 5i ) neren met allerhande Neeringe, Negotiatie en Navigatie, ende .anders geen onderhoudt hebbende, lbuden moeten verloopen uyt den voorfz Lande van Hollandt, die tegenwoordigh het ielve Landt frequenteren uyt faecke voorfz, fouden mede die van Hollant verbeien .hare Negotiatie van den voorfz Soute , op de Landen van Duytflandt ende Ooftlandt, daer 't voorfz Sout getogen werdt, waer uyt by nootfaeckelycke confequentie volgen foude niet alleen de diminutie van alle Tollen van Hollandt, maer oock de geheele deftruaie van dien, ende by verdere coniequentie de ruïne ende delblatie van den vooriz Lande van Hollandt, alleen ende gant/chelyck dependerende van de Negotiatie , Viffcherye, en Zeylagie Ooft ende Weft, fonder anders eenigh onderhoudt hebbende , waeromme die voorfz Staten geen confent eemghfints foude kunnen ofmogen dragen noch van den voorfz verfochten Impost op de Wynen, ofte de voorfz fomme van twee hondert duyfent guldens in de plaetfe van den voorfz Hondertften en Vyftighften Penningh, ten ware de Staten eerst ende alvooren de faéto waren gedeporteert van de ver' foecken van den voorfz referve ofte Impost op het Sout; verfoeckende de voorfz Staten dat defen geconfidereert, ende aenfchouw nemende op alle de groote, fware enlansh geduyrende Beeden , Subventien , laften ende armoede van den Lande van Hollandt, Syne Majefteyt gelieve het voorfz confent D % t§ 1559- I P> 10, 20, 21. en 22f Febf. Pag. as.  T55918, 19,20, Sj. en 22. Febr. Poinéten by de Ge-' deputeer- ( den van de j Staten, ten Hove te vervolgen. ( 50 ' te nemen voor goet endeaengenaem,inmaniere ende op conditiën voorfz. VTOch is by de voorfz Staten geconcipieert feeckere Memorie van de Poinéfen, dieby le Gecommitteerden; bovenreyfende, vervolgt 'ouden werden, fulcks als hier na geinfereert teet: TN den eerften d'opmaeckinge van de AéTie particulier, fonder infertie van de claufulen, dat de nieuwe Gratiën van eenige Steden en Vlecken, by de Staten van Hollandt gedragen fouden werden, ende dat by de middelen van de Inftructie, die de Gedeputeerden , ten Hove geweest hebbende, mede gegeven was, welke Acte nootfaeckelyck de Staten gepalfeertmoet werden, overmits dat die geene die Renten op de Staten begeeren te koopen , willen viüe hebben van Oetroy, de Staten tot dien eynde behoeftelyck. Noch confirmatie op de Ordonnantie van den Impost, en voorts pertinente expeditie op de verfuymeniffe, gepleeghtin d'Acle van confent van den Jare vyfthien hondert vyf en vyftigh. Noch extenfie van de geconfenteerde conformatie op de twee Articulen, by de Staten gevoeght achter ;t Placaet van den Thienden Penningh. Noch  C 53 ) Noch expeditie op 't advis beroerende de abbreviatie en vorderinge van de Juftitie, wefende in den fecreten Raedt, of onder den Cancellier Nigri. Noch expeditie op 't advis van den Raede van Vlaenderen, tegens Gillis van Courteville, Capiteyn van Nieupoort. Noch Commiffie op Mr. Cornelis Suys, en Mr. Arnoult Sasbout, Raeden ordinaris van den Hove van Hollandt, ofte op een van hun beyden, die beft fal mogen vaceren , omme als Commiffarilfen te mogen vaceren tot auditie van Reeckeningen van den Ontfangér van 't Gemeene Landt met de Gecommitteerde van de Staten, in plaetfe van wylen S. M. den Heere van Aifendelft. Alfoo de Staten van Hollandt verfegelt hebben hondert duyfent ponden, die verfcheenen zyn den vyfthienden Februarii laetftleden, foo moet gelet werden tot wiens lafte men defelve fal continueren , gemerckt Jasper Schets defelve Obligatien heeft. Te folliciteren van nieuws executorien omme d'Impoften op de Wynen, Bieren en ander achterwefen , fpruytende uyt voorgaende geconfenteerde Beeden te innen en achtervolgen, en 't ontwerp by Coebel defen aengaende gedaen. D 3 Die 155918, 19,20, 21. en 22. Febr. Pag. 23.  1559. |8, 10,20. ti> en 32. Febr» Van C 54) Die van Delft zyn gecommitteert 't Proces 't vvelck den Dyckgraef van Beyerlandt heeft hangende als Appelant tegens de Weduwe en Erfgenaem van den Heere van Moncheau, te vifiteren tot Mechelen. Tot Mechelen te folliciteren aen die van den Grooten Raede, om by haerluyden genomineert te werden eenige bequame Heeren, gebooren in den Lande van Hollandt, om van die een bequaem geëligeert te werden tot den Staet vanRaedtsheerfchapaldaer ,in de plaetfe van wylen Mr. Jan Baert. Den Hertoge van Savoyen te recommanderen de faecken van den Lande van Hollandt , en dat fijne Hoogheydt felver de handt daer aen fal houden, dat Syne Majefteyt gegelieve die van Hollandt te laten ongemoeyt van den geëyschten Impost ofte referve van den Soute, ende fijne voorfz Hoogheyt te begiftigen met de fomme van thien duyfent guldens, in gereeden gelde te vinden by de verkoopinge van Los-renten , die by de Staten gedaen fal werden tot furnilfement van 't guntfy-lieden SyneMajefteyt fullen accorderen , in de plaetfe van den geëyfchten Hondertften en Vyftigften Penningh respective over de onroerende Goederen ende Koopmanfchappen,en datSyneMajeftey t de voorfz Staten daer toe fal verkenen ende geven behoorlyck O&roy.  C 55 ) Van gelycken tot BruiTel ten fine voorfz te verfoecken den Prince van Orange ende Gaveren ,den Grave van Arenberge, Hoorn, Lingen, als Heere van Waffenaer, Brederoode met den Grave van Boffu. De Gedeputeerden boven zynde, en fullen niet treden in eenige communicatie, aengaende de voorfz referve ofte Impoft op 't Sout, noch met de Gecommitteerden van Syne Majefteyt, noch van de andere Staten * dan foo verre die van haerluyden werdt verfocht, dan fullen alleen mogen hooren 't gundt de voorfz Gecommitteerden fullen gelieven te proponeren, en op alles rapport nemen, en oock copie van't gunt fal mogen werden geproponeert. Item, foo verre Syne Majefteyt eyndelyck foude perfifteren om te hebben den voorfz Impoft ofte referve van 'tSout, als dan mogen leggen ; dat, foo verre Syne Majefteyt foude believen hem te deporteren van den voorfz verfochten Impoft ofte referve , fouden hoop hebben laft te krygen omme Syne Majefteyt op te brengenbyfinantie,binnen twee Maenden hondert duyfent guldens , ende daer en boven té nemen tot haren lafte de hondert duyfent guldens by haer verfegelt. Yan gelycken te vervolgen dat het Syne Majefteyt gelieve te doen hebben de Verwers j Witmaeckers, en andere diefe van doen D 4 heb-. 1559. 18,19,20, 21. en 22. Febr. Pag. J4.  •8, ip, 20. 31. en 22» Febr. \ Maert. D U Cl m R M Di C 56 ) hebben, den Alluyn (diefe tegenwoordelyck voor haer geldt niet krygen en kunnen, voor eenen «delycken prys, ten eynde fy nare Neeringe mogen doen , ende de Neeringe van deDrapperye, daer van dependerende, mede magh gedaen werden, navolgende de doleantien den Grave van BofTu tot delen eynde overgegeven. ergaderinge van de Gedeputeerden van de Staten van Hollandt, gehouden tot Bruffel. Den . . . Maert, 1559. PRESENTEN. en Heere van Roon. Mr. Cornelis van Veen, Van wegen d Ede- Van Leyden. DirckHillebrantfz&m- tllemBlafius, germeefter, *an Dordrecht. ende 3es ™nder Laen, Mr. Jan van Nieuwen. ende burch r. Cornelis van Alcke- Van Amsterdam. made Jan Claefz Diert ,Bm- Van Haerlem. germeefter, lygh de Groot , Bur- ende germeefter, JobFranfz. ende Van Gouda. r. Huycli van Eynde, Omme te refolveren de Van Delf. inbrenginge van den rckvanderDoes,Bux- voorfz Antwoorde 'emeefter, aen Syne Hoogneyt. encle den Hertoge. Ten  ( 57 ) TEn voorfz dage hebben de Gedeputeerden gerefolveert de voorfz antwoorde inne te brengen, fulcks die geflooten, ende te vooren by gefchrifte gedaen Hellen was, welcke antwoorde oock ten felven dage fijne Hoogheyt in gebracht is. Den achtften Maert heeft Syn Majefteyt op de felve antwoorde doen feggen ende proponeren, 't geene hier naer geinfereert ftaet: J*^En Koningh verftaen hebbende den inhoude van 't rapport van de Gedeputeerden van Hollandt, gedaen uyt den name van de Staten deifelven Landts, op de Petitie by Syne Majefteyt laetftleden gedaen in de Stadt van Atrecht, verfoeckt dat de felve Staten hun conformeren met den accorde van Syne Majefteyts andere Landen, hebbende exprelfelyck geconditioneert en befprooken by hunnen accoorde, dat de andere Staten van defe Landen hun voegen ende reguleren fouden in hun confent van defe tegenwoordige Beede, nae advcnantvan 't geene des fy geaccordeert en geconfenteert hebben, dewelcke veel meer last van den Oorlogh gedragen hebben dan die van Hollandt voorfz, fyne voorfz Majefteyt fouden willen accorderen in de plaetfe van twee hondert duyfent ponden, van veertigh grooten \ pondt, de fomme van twee hondert en vyftigh duyfent ponden, te betalen hondert duyfendt ponden te Pincxter, in'tjaer vyfthien hondert negen en vyftigh naeftkomenD 5 dea 1559. ... Maertl Debat van 3yne Majefteyt, op intwoorde irande Staten. Pag. 25.  1550... Maert. f53; de, de andere hondert duyfent ponden te Pincxteren in 't jaer feftigh daer aen volgende , en de vyftigh duyfent refterende de ponden te Bamiffe in 't voorfchreve jaer feftigh, ende alfoo van nooden is gereede penningen op te brengen en te furneren, dat fy fouden willen geven hare Obligatien, o'rrime daer mede promptelyck te lichten de hondert duyfent ponden, ende fal Syne Majefteyt te vreeden wefen dat de voorfz Staten hun fullen mogen ontlaften op de voorfz fomme"van twee hondert en vyftig duyfent gelyke ponden van hare Obligatien, die fy hier voormaels voor Syne Majefteyt gegeven hebben. Noopende de conditiën, begrepen in hun voorfz rapport, aengaende de^voorfz.principale fomme, begeert Syne Majefteyt datfy in de plaetfe van te mogen lichten 't verloop van de Renten, mits ftellende een duyt op elke ton Turf, die binnen Hollantgemaeckt, en daer uyt gevoert fullen werden, een ander gevoeghlyck middel willen adviferen , om by defelve Impofitie de Onderfaten van de andere Landen van Syne Majefteytgeen occafie of reden te geven om hun te beklagen , alfoo de felve de laften van haren confente in haer particulier dragende zyn , fonder andere daer mede te belaften, of dat ten minften 't voorfz middel foodanighgemodereert zy, dat 't felve gevonden wcrde op den Turf die gefleeten en gediftribueert werdt binnen den felven Lande; ende dat J al-  r 59) alfoo de Onderfaten van den voorfz Lande van Hollant de voorfz laften vau den Impoft felfs dragen, foo 't felve hun eygen laft en accoord aengaet, ende in allen gevalle dat 't felve ten minften gemodereert werde, dat fy fulcks alfoo wel dragen als die van fijne Majefteyts andere Landen, die haer met den Turf fouden mogen behelpen , ende dat mits dien den felven Impost over al gelyck ende generael zy. Beroerende de continuatie ende augmentatie van den Impost op de Wynen, Syne Majefteyt fal hem te vreeden houden met de fimpele continuatie, verfoeckende dat 't felve ftant grype naer de expiratie van de voorgaende continuatie, gemerckt dat de andere Staten fulcks geaccordeert hebben , ende dat omme gelyckelyck daer inne te wefen, ofte dat ten minften 't felve beginne loop te hebben den eerften dagh van April naeftkomende. Ende noopende de conditiën daer toe geftelt , begeert Syne Majefteyt dat de voorfz Staten daer inne uferen van de moderatien hier na volgende, te weten, als van de betalinge van den voorfz Impost, nae de vier maenden dat 't felve zynae de twee maenden dat die gekeJdert fullen zyn, ende aengaende lackagie dat 't felve zy van drie ten hondert, of gelyck de royeringe of ritfmge van de Wynen bedragen, fal ten goedtduncken van de fchuldenaren, foo gefeydt is by de Acte T559, .... Maertx  C6-o) 1559... Moert. Pag. a55920. en 21. Maert. Ttg. 29. Landen door 't Water dat in defelve uytgedolven Landen komt, merckelyke groote fchade lyden, en dat oock fulcks niet verftaen en magh werden eenigen Impoft geftelt te werden op de Vruchten en Goederen, komende binnen den felven Lande, ende dat mitsdien d'andere Landen geen reden en hebben hun dies te beklagen, ofte eenigen Impoft op hare Goederen en Vruchten te ftellen, die in den Lande van Hollandt aengevoert fouden mogen werden. Dan de Gedeputeerden van Haerlem verklaerden geen laft te hebben haer met de andere Gedeputeerden conform te maecken, ten ware Syne Majefteyt te vreeden ware hem te verdragen van den verfochte referve ofte Impoft van den Soute, alfoo defelve voortgangh hebbende, foude wefen de geheele ruïne ende deftructie van de negotiatie en Viffcherye van Hollandt, ende voorts van alle andere Neringen daer van dependerende. Hebben voorts eenige van de voorfz Gedeputeerden vertoont gehadt, hoe dat in de voorgaende weecke de Dycken in ZuydtHollandt, in 't Landt van Althena ende andere omleggende Landen, door tempeeft en onweder foo outramponeert en befchadight zyn, dat op veel plaetien de Dycken op vyf voet na gebroocken en afgefpoelt zyn, ende in gevalle defelve raeckten door te breecken by continuatie van den felven tempeefte ('t welck God verhoeden wit) daeromme fouden willen mede letten en adviferen by  (*7 ) ' by wat middelen men in fülcken gevalle Morgen-géit , Thienden Penningh , en andere ■ ongelden, geftelt op de Morgen- talen, tot furniffement van de jaerlyckfche Renten fouden mogen betalen. Ende aengaende de continuatie van den Impoft, hebben de voorfz Gedeputeerden, by maniere van communicatie als vooren, de continuatie van den fimpelen Impoft geaccordeert voor den tydt van andere vier jaren, en dat volgende de begeerte van Syne Majefteyt, defelve fal beginnen cours te hebben den eerften dagh van April naeftkomende. Ende aengaende de betalinge van dien, dat defelve Staten behooren te infifteren, dat defelve eerft behoorde gedaen te werden naer de. vier maenden dat defelve Wynen gekeldert fullen weien, omme doordien de Koopluyden williger te maecken om hare Wynen in den Lande van Hollandt te brengen, dewelcke qualyck den voorfz Impost mogen betalen, aleer fy de felve Wynen weder verkocht weten, en daer van de beloofde penningen ontfangen hebben, ende en kan Syne Majefteyt by't felve dilay geen intereft pretenderen, alfoo hy van den Impost van de Wynen altoos verfeeckert is. Dat oock voor de leckagie van de felve Wijnen, den Verkooper behoort toegeleyt te werden vier ten hondert, foo verré het felve by Syne Majefteyt verfocht werdt. Dat van gelycken de voorfz Staten behooren te infifteren, datinreguard vandegrooE 2 te 'o. en ii, Maert.  C 68 ) 1559fo. en ar. Maert. te fchade die de Viffcherye ende Haringhvaert, geduyrende defen Oorlogh geleden heeft, uyt den voorfz Impoft jaerlycks, in tyden van Oorloge, tot defenfie van de voorfchreve Viffcherye en Haringvaert, behoordt toegeleydt te werden de gèëyschte vyftien duyfent guldens, ende den tyde van Peys ten minften de helft van defelve fomme, omme daer mede eensdeels te wederftaen de invafie die by eenige Piraten henlieden gedaen foude mogen werden. Dat insgelycks de voorfz Staten behooren ,te mfifteren omme van Syne Majefteyt te verkrygen Acte, dat na de expiratie van de voorfz vier jaren, Syne Majefteyt geen verdere continuatie van haerluyden verfoecken en fal, gemerckt dat die van Utrecht, nae fy verftaen, op de laetfte continuatie gelden Acte geaccordeert is, ofte de felve claufule by andere middelen te mitigeren , en foo verre het felve niet fal wefen impetrabel, dat alsdan de voorfz Staten blyven in haer geheel, omme haerluyden te behelpen met de Privilegie, by wijlen hoogl. mem. Koningh Philips haerluyden in den jare veerthien hondert vyf en tnegentigh geaccordeert. Ende beroerende de verfochte referve ofte Impofte van den Soute, hebben de voorfz Staten, by communicatie als vooren, verklaert dat fy wel konnen confidereren, dat 't felve voortgangh hebbende, foude wefen de geheele ruïne ende deftruétie van den Lande van Hollandt, ende dat fyluyden in dien  (*9) dien gevalle niet alleen. en fouden mogen . furneren ende opbrengen de voorfz fomme van twee hondert duyfent guldens, noch admitteren de voorfz continuatie van den Impost, maer oock niet en fouden mogen furneren haer voorgaende lallen,, die fy jaerlycks dragen moeten : Nochtans en konnen fy niet bemercken in eenige verdere gefondeert te zyn Syne ,Majefteyt te willen weygeren de verfochte communicatie met Syne Officiers, noopen.'t iluck van den voorfz Soute, te meer, alfoo fy in de maent van Mey laetftleden aen Syne Majefteyt verfocht hebben: Dat noopende de voorfz faecke van den Soute, Syne Majefteytniet en foude willen disponeren, voor ende aleer fyluyden ten vollen gehoort en gemonftreert fouden hebben wat grief, fchade en intereft door 't eft'eciueren van- den voorfz referve of Impoft, den Lande van Hollandt foude lyden, blyckende by Acte daer van zynde, 't welck aen de Gedeputeerden , ten Hove geweeft hebbende, van wegen Syne Majefteyt geobjicieert is : En fouden de voorfz Staten wel begeeren , dat voor 't dragen van den confente van de voorfz twee eerfte poincten, op 't ftuck van den voorfchreven Soute gedisponeert werde ; maer alfoo daer inne infifteerdc, Syne Majefteyt niet veel meer geaccordeert en foude werden , dan by de laetfte Antwoorde hem geaccordeert was, 't welck Syne Majefteyt met veel bittere woorden afgeflagen heeft: Soo en konnen de voorfz Gedeputeerden E 3 niet 1559- !0- en 21. Maert. 'ag. 30.  C 70 ) 1559. 20. en 21. Maert. H Rapport, i op de ac-J ceptatie van de c Soon van t den Advo- ^ caet, tot / Advocaet van de Sta-^ ten,totMechelen. Dagh- niet verftaen dut fy de voorfz communicanicatie, foo -wel met Syne Majefteyts Gecommitteerden, als met de Staten van Brabant , Vlaendereu en Zeelandt fullen mogen ontgaen, en oock ledigh ftacn te accorderen de voorfz fomme, endede continuatie van den Impföft. De voorfzGedeputeerden laten hun voorts duncken dat de voorfz Staten fullen doen verklaren dat fy te vreden zyn eënige te committeren ,' om in tyde en wylen te komen in communicatie, foo met de Gecommitteerden c- van Syne Majefteyt, als met de-Gedeputeerden van-de andere Landen. Noch hebben de voorfz Staten medeaengenomen te vermanen van defaecke van den Grave van Hoorn , die begeert met den eerften de queftie die hy, noópendë- de cöntributien van Syne Landen van Althena, tegens de Staten heeft, met recht ofte genoegen ter neder geleyt te werden.- ^Odem hebben defelve aengenomen te rapporr* teren omme den Soon van den Advocaet van en Lande , woönende tot Mechelen, geadmiteert te hebben voor Advocaet van de Staten oor den Grooten Raede, in de plaetfe van Mr. >hriftoffel Gout.  C 7i ) Daghvaert van de Staten van Hollandt gehouden in den Hage Den 30. en 31. Maert, en 1. April, 1559. PRESENTEN. De Heeren vm -4/7^- en(^e ' Mr. Cornelis van Veen, Van Warmont, Van Leyden. Van Poelgeeft , DirckHillebrantfz,Büx- ende germeefter, Van Koon, ende Van wegen d'EDE- Mr. Jan van Nieuwen- len. burgh, Wouter Barthoutfz. Van Amsterdam. ende Jan Dirckfz 'f Hoen, Mr. Cornelis van Hoge- Burgermeefter, lande, ende Van Dordrecht. Symon Gerritfz, Mr. Lambert Jacobfz, Van Gouda. ende Omme eyndelyck te re- Mr. Cornelis van Alcke- folveren antwoorde made, op de Petitie by Sy- Van Haerlem. ne Majefteyt binnen Cornelis Janfz Couyfer, Atrecht gedaen, en Burgemeefter, op de Poincten de ende felve Petitie betref- Mx.AdriaenvanLeyden, fende, by Syne Ma- VanDelf. . jefteyt de Gedepu- Cenit Beuckelfz, Bur- teerden mede gege- germeefter, ven. E 4 Ten J55930. en 31. Maert, en 1. April. Pag. 31.  15593o. en 31. Maert, en UApril. Aéte van Confent op de Petitie binnen Atrecht gedaen» • ( 7* ) • TEn voorfz dage hebben de Staten grefolveert Syne Majefteyt voor Antwoorde te geven, t geene hier nae voJght, in veele pomften gealtereert zynde van de Antwoorde eerst by de Gedeputeerden Syne Majefteyt inne gebracht. , QP de Petitie de Staten van den Lande van Hollandt by Syne Koninghlycke Majefteyt in Augufto laetftleden gedaen binnen Syne Majefteyts Stede van Atregt, ten eynde fyheden Syne Majefteyt fouden accorderen den. Hondertften Penningh van deonroerende Goederen, en den Vyftighften Penningh van de Koopmanfchappen, ofte in de plaetfe van dien foo veel fyluyden t anderen tyden Syne Majefteyt geaccordeert hebben den Impoft ofte referve van den Soute, ende de continuatie van den Impoft op de Wynen-, en de verdubbelinge van dien, voor eenen tydt van vier jaren , omme daer mede eensdeels te vervallen de groote exceffiveicoften ende laften , die by Syne Majefteyt in defe Janghduyrende Oorlog fouden zyn gedaen geweest, ende in tyde van Peyfe noch gedaen fouden moeten werden en gedragen, foo wel in en aen de noot- faeckelycke reparatien ende Fortificatiën van de Steden en Plaetfen op de Frontieren gelegen , als tot Verdere onderhoudinge van de ordinaris Benden en Guarnifbenen, ende omme te Vervallen de andere fware extraordinaris laften daer Syne Majefteyt te-" genwoordighlyck mede belast en befwaert fou-  r 73) foude wefen ; de Edelen en fes groote Steden van den voorfz Lande van Hollandt, reprefenterende de Staten van den felven . Lande, na diverfche rapporten en communicaticn daer op gehouden, en diverfche wegen en manieren gefocht, omme als getrouwe Onderfaten Syne Majefteyt te believen foo veel als doenlyck ware, bevinden haer in groote fwarigheyt en perplexiteyt, meer dan fy tot eenigen tyden hebben gedaen, overmits de groote armoede, miferie en calamiteyt daer 't voorfz Landt van Hollandt in gekomen is, uyt faecke van de celfatie van alle Neringen, diverfievanKoopmanfchappen in andere omleggende Landen, groot en fwaer verlies van Schepen, fobere Viffcherye , quaden Haringhvaert, belastinge van Dyckagie , jaerlycks fwaerder en laftiger vallende , dewelcke ook binnen een maent herwaerts foo feer on'tramponeert befchadigt en afgefpoelt zyn, als fy binnen de naefte vyftigh jaren ooyt geweest zyn, daer van de reparatie en weder opmaeckinge kosten fal een feer groote en exceffive fomme van Penningen, als uyt faecke van de groote en fware laften, daer inne 't voorfz Landt van Hollandt, overmits den continuelen Oorlogh, acht jaren geduyrt hebbende , gekomen is, als belast zynde met groote merckelycke fommen van Renten, bedragende de Hooft-fomme van dien over de thien hondert duyfent ponden, Impost op de Wynen en Bieren, Morgen - geit tot furniffement van de felve Renten opgefteldt, E 5 en 1559» 30. en 3f. Maert, en l .April. Pag. 32'  (74) Ï5593©. en 31. Maert, en l.April. en die noch rnerckelyck befwaert en verhooght moeten werden, en dat om de voorfz Renten te loifen, de voorfz Staten hun als noch feeckere lange jaren met ommeflagen fullen moeten belasten, alwaer 't oock alfoo dat binnen middeler tyt geen Oorloge op en quame, en dat fylieden boven allen delen noch belast zyn voor den tydt van negen jaren met de fomme van hondert duyfent guldens 'sjaers, Syne Majefteyt in May laetstleden geaccordeert: Ende hoewel om redenen voorfz, oock dat uyt faecke van de langhduyrigen Oorlogh, alle oude en nieuwe geëxcogiteerde Middelen , daer by men in den Lande van Hollandt eenige penningen foude mogen vinden, geheel zyn geconfumeert, de voorfz Staten wel geoorfaeckt fouden wefen hun van de voorfz geheele geëyschte Beede en Petitie te excuferen; nochtans ter contrarie overleggende d'evidente periculen die 'er gefchapen fouden zyn te komen, by faute van betalinge . van 't gunt Syne Majefteyt de Ruyteren en Knechten fchuldig mag zyn, en begeerende haren natuurlycken Heer ende Prince te affifteren, gelyck zy tot noch toe in alle voorgaende Beeden en Subventien gedaen hebben, ende oock meer te doen dan fy vermogen , fouden te vreeden zyn, Syne Majefteyt te believen in de plaetfe van den voorfz Hondertften en Vyftighften Penningh respective, haerluyden geëyscht van de onroerende Goederen en Koopmanfchappen, met de fomme van twee hondert duyfent gul-  (75) guldens , tot twintig ftuy v. 't ftuck, ende alfoo Syne Majefteyt van nooden is promptelyck te hebben penningen, omme de Ruyteren en Knechten, geweest hebbende in Syne Majefteyts dienst, met den eerften te mogen afdancken, foude de voorfz Staten te vreeden zyn de eerfte hondert duyfent gulden in gereede penningen binnen een maent op te brengen, daer van afgetogen de portie van de drie Perfonagien, te weten van den Prince van Orangien ^ de Graven van Egmont en Hornes, en van die vanWyck op Sant, beloopende in de voorfz fomme van twee hondert duyfent guldens, twaelf duyfent guldens, mitsgaders de portie van den geenen die van armoede en anders niet mogen furneren, beloopende over de vyf duyfent guldens, of by gebreecke van dien fouden te vreeden wefen dat Syne Majefteyt de felve penningen doe lichten op't fraict, tot lafte van ' de Staten, ende dat loopens geldts, fulcks als ten dage van de betalinge in Koopmans beurfe gaen fal , en d'andere helft op te brengen te Pincxteren Anno vijfthien hondert festigh, mits dat volgende de prefentatie van Syne Majefteyt, de felve Staten hun fullen "mogen ontlaften op de voorfchreve laetfte hondert duyfent guldens, haer Obligatien ■ die fy voortijts voor Sijne Majefteyt gegeven hebben, ende dat Sijne Majefteyt fal dragen tot fijnen lafte 't fraict van de voorfz verzegelde penningen, tot den voorfz laetften termijn toe, de voorfz heele fomme te vinden by verkoopinge van Los-renten, tegen 1559. 50. en 31. Maert, en 1. April. Pag' 33»  r ) Wi9> 30. en 3r, Maert, en \. April. gen den penningh twaelf, of meer, en dat binnen of buyten 's Landts, foo men defelve geheel gevoeghlyck fal weten te verkrijgen/onder nochtans eenige van de voorfchreve Steden vanHollandt,oftedeInwooners van dien, tot eenige koopinge te conltringeren ofte te dwingen, waer inne gehouden fullen wefen te contribueren Geeftelycke e;n WereltJycke Perfoonen, vrye en onvrye, niemant uytgefondert 5 en omme te obvleren tegens de menighvuldige ontgrondingc van denLande, die by de Uytheemfche wegens de uytvoeringe van den ïurf.gefchiedt, fo.uden van advife wefen het jaerlijcks verloop van de voorfz Renten te vinden by Impost van een duyt op elcken tonne Turf, die in den Lande van Hollandt gedolven, geflagen, en buyten den Lande van. Hollandt gevoert en gebracht fullen werden, en voorts by augmentatie van den Impost op de Wynen en Bieren, by de voorfz Staten opgeftelt, op allen den geenen die binnen of buyten de Steden zyn geleten, en oock op de Morgentalen, al naer vermogen van de Ordonnantie by haerluyden op den voorfz Impoft ende Morgentalen respeclivelyck, of noch te maecken, fulcks als fyluyden bevinden fullen van nooden te zijn , behoudelyck, dat in de loffinge en jaerlyckfche betalinge van alle de Renten, die tot furniifement van de voorfz twee hondert duyfent guldens, ten pryfe voorfz, by verkoopinge van Renten opgebracht fullen werden, generalijck contribueren fullen Geeftelycke en Wereltlyc- ke,  C 77 ) ke, Vrye en Onvrye, onder de Schiltalen ofte daer buyten gefeten , van hare Goederen gelegen onder den Lande van Hollant, ofte die onder Hollandt forteren, en nergens anders en contribueren, fonder in allen defen de Schiltalen te roeren, ende dit niet tegenftaende eenige Privilegiën, exemptien ende vryheden, die de voorfz pretenfe vryen, ofte eenige van haerluyden ter contrarie hebben of allegeren fouden mogen, hoe die oock geclaufuleert mogen wefen, het zy of defelve in befchreven Rechten, Geeflelijcke ofte Wereldlijcke geinfereert zyn, dan niet, ende dat overmits de nootfaeckelijckheyt van defe faecke, Sijne Majefteyt gelieve al le 't felve uyt Sijne rechte wetenheyt, en motu proprio te derogeren, en dat de voorfz Staten, fulke Acte aengaende, die geene die exemptie en vrydommepretenderen,geaccordeert fal werden, als haerluyden in de laetfte voorgaende Beeden geaccordeert is, van date den feven en twintighften December, vijfthien hondert vijf en vijftigh, inhoudende voorts defe Claufule, dat in gevalle in toekomende tijden by eenige van de voorfz pretenfe exempten,uyt faecke voorfz, de voornoemde Staten Proces gemoveert werdt, het zy voorden Hove van Hollandt, of voorden Grooten Raede voorfz, defelve Proceffen voor de voornoemde Staten fullen aennemen, mits dat de voorfz Staten altijds te vreeden zyn hun metdeProcureur Generael te voegen, en die faecke ten eynde te helpen defenderen, en foo verre Sijne Maje- 1559- ]o. en si; Maert, en i. April.  C ?8 ) 155950. en 31. Maert, en 1. April. Pag. 34' jefteyt foude willen eximeren den Prince van Orangien,endeGravenvanEgmontenHoorn, mitsgaders haer Onderfaten, en die vanWijck op Sant, dat 't felve niet gefchieden en fal, dan mits blyvende de voorfz Staten in 't geheel van hare gerechtigheyt, ende dat alfulcks de portie van de voorfz drie Perfonagien, ende van Wyck , haerluyden betalinge en als Geldt ftrecken fal, voor foo veel als 't felve by die van de Financie genomen is, volgende den ftaet van liquidatie, by die van de Reeckenkamer geraaeckt, en by die van de voorfz Finantie geflooten, beloopende falvo jufïo calculo ter fomme van negenthien duyfent negen en veertigh ponden. Ende aengaende de verfochte continuatie en augmentatie van den Impost op de Wynen , voor den tydt van vier jaren, zyn de Staten mede te vreeden Syne Majefteyt te believen, en den felven Impost te accorderen voor den tydt van vier jaren; ende dat voorts volgende de begeerte van Sijne Majefteyt, defelve cours te hebben ende ingaen fal den eerften dagh van April laetstleden, ende dat den felven Impost by den eerften Verkooper niet betaelt en fal werden dan naer vier maenden dat defelve Wynen by den Koopman aen de Kraen gebracht, enaldaer opgevult fullen wefen; ende dat defelve Koopluyden voor haer leckagie en fpillinge van de voorfz Wynen, fullen korten vier ten hondert, en nae dat de voorfz Wynen opgeleydt en gekeldert fullen wefen: Dat voorts de Wynen, den Rijn-ftroomaf- ko-  ( 79 ) komende, van Dordrechtafgefcheeptfullen werden, omme Oostwaerts gevoert te werden , van den voorfz Impost vry fullen wefen , 't zy of de felve door Amlïerdam, of door andere wegen nae Oostlandt gevoert werden; ende alfoo den voorfz Impost voortijdts principalijck geaccordeert is geweest, dat daer uyt de Viffcherye en Haringhvaert gedefendeert foude werden; dat tot defenfie van defelve Viffcherye en Haringhvaert, m tijde van Oorloge, Sijne Majefteyt fal laten volgen de fomme van twaelf duyfent guldens, ende in tijde van Peyfe de helft van dien; ende dat ftücks de Pachters en Collecteurs , die den voorfz Impost voor den voorfz tijdt van vier jaren Colle&eren ofte in Pachte nemen fullen, belast ende geordonneert fal werden de voorfz fomme respectivelijk jaerlijcks uyt te reycken, foo omme te wederftaen in tijde van Oorloge d'invafie van de Vyanden, ende in tijde van Peyfe van eenige Piraten, als oock omme daerby te mogen afquijten voor een partye die lasten daer de felve van de Viifcherye, geduyrende defen Oorlogh hun mede befwaert hebben, omme defelve in effe te mogen houden ; ende dat voorts de Reders ende Stuurluyden fullen hebben de vrye adminiftratie van de Schepen, die by haerluyden in tijde van Oorlogh of Pais toegerust fullen moeten werden, van Admirael, Vice-Admirael, Capiteynen, Hoofden en Kryghfluyden, by advife, commiffic en beftel van den Stadthouder van Hollandt, ende onder cautie van veer- 1559. 30. en 3ié Maert, en 1. April.  155930- en 31. Maert, en udprik, Pag- 35- (80) veerthien duyfent guldens, van niet te befchadigen de Vrienden ende Geallieerden van Sijne Majefteyt, welverftaende altoos dat na de expiratie van de voorfz vier jaren, de voorfz Staten ongehouden fullen wefen eenige verderen Impost te accorderen of op te brengen. Beroerende de communicatie by Sijne Majefteyt verfocht op 't ftuck van de Soute, zijn de voorfz Staten te vreeden eenige te committeren, fich die voorfz faecke verftaen• de, omme met Sijne Majefteyts Gecommitteerden , ende de Gedeputeerden van de Staten van de andere Landen, in communicatie te treden, ende te aenhoren 't geene dien aengaende by de Gecommitteerden van Sijne Majefteyt haerluyden voorgehouden fal werden , ende oock te wederleggen foo veel als hun doenlijck wefen fal, 't geene fy bevinden-fullen prajudiciabel te wefen de welvaert van den Lande van Hollandt, en de Negotiatie en Viffcherye van dien; welverftaende , dat by defelve Gedeputeerden niet gehandelt noch gedaen fal werden dan op rapport en believen van de voorfz Staten, verhoopende en feeckerlyck Sijne Majefteyt toevertrouwende, dat die faecke verftaen zijnde, Sijne Majefteyt niet en fal willen disponeren ofte toelaten 't welck eenighfints foude mogen tenderen tot prxjuditie, fchade en verderffeniffe van den felven Lande.  C Bi ; PRESENTEN Alle de felve, behalven Den Heere van Warmont. DEn een en dertighften Maert hebben de voorfz Staten gepalfeert Ordonnantie op Dirck Gerritfz, Boode van den Hove van Hollandt, fes Caroli guldens, voor Boonbroodt,1 van dat hy feeckere tydinge gebracht heeft van de Pays. ^En felven dage heeft den Ontfangér verklaert ] _ onder hem te hebben tulTchen de vyf en« twintigh en dertigh duyfent guldens, ende by< opichrijvmge, naer hy geadverteert is, over de 5 een en tnegentig duyfent guld. dan meent,dat5 aiioo dagehjcks meer en meer opgefchreveno werdt, als nu wel hondert duyfent gulden op- n gefchreven zijn; ende hebben dien volgende den11 ™.^fz 9ntfanê'er belast dat hy over al by fijne n: Millive fijne gecommitteerden fal adverteren, dat fy geen op teeckeningen meer en fullen admitteren, beroerende de koopinge vanRenten op 'tGemeeneLandt, ende datfy voorts hem met den eeriten adverteren wat opteeckeninge by haerluyden gedaen is, boven de geene die onlanghs geleden den Ontfangér overgefonden is, 't welck den voorfz Ontfangér hebbende, fal opdenaeite Vergaderinge de voorfz Staten daer van verklannge doen. VI. Deel. F Oock 1559. 30. en 31, Maert, en 1. April, Drdonnan* ie op Jirck Ger* itfz. )atCoebel en fijne ïecorri. n'tteerdea 1 fchry-n geene pteecke* in er en eer te aduteren.  c 20 155930. en 3 r. Maert, en 1. April. Dagh omme tehooren Coebels reeckeninge. ByCoebeh Gecommitteerdenvan de opgeteyckende pennin^ gen tedoen betalen de vérfcheenen Renten. Jasper Schetz Renten ge conftitueert voor de thien duyfendt guldens, by hem aei den Herto ge voor di Staten gedebourfeett.Pag. 36. OOck hebben de voorfz Staten, volgendede begeerte van Coebel, dagh genomen 's avonds alhier in den Hage in de Herberge te wefen den achtften dagh van Mey naestkomende, omme 's anderen daeghs te verftaen tothooringe van de Reeckeningen van den Ontfangér van 't gemeene Landt, aengaende de converfie van de Lyf-renten in Los-renten, midtsgaders de Reeckeningen van den Impost en 't Morgen geldt van den Jare feven en vyftigh , ende voorts oock de Reeckeningen van 'trecollement van den Thienden Penningh van den jare acht en vijftigh. NOch hebben de voorfz Staten den voorfz Ontfangér geordonneert van de voorfz opgeteeckende Penningen in elcke Steden te doen betalen de Renten die althans verfcheenen zyn en betaelt moeten werden, om te ontgaen de koften en pericule die door 't overbrengen van de Penningen gedaen fouden moeten werden. EOdem, hebben de Staten gerefolveert; alfoo Jasper Schetz, Heere van Grobbendonck, den Hertoge van Savoyen betaelt heeft de fomme van thien duyfent guldens, dewelcke de Staten fijne Hoogheydt voor een propijne en gratuiteyt gefchoncken hebben, den voorfz Ontfangér den voorfz Jasper Schetz geven fal fijne 'Obligatie van de cónftitutie van de Renten voor idefefve gedebourfeerde fomme, die innegaen fal den eerften April naeftkomende, en dat in fulcker voegen als hy alle d'andere Kopers hunne Obligatien gewoonlyck is te geven.  C 83 O P R JE S E N T E N, Aïledefelve, behalven De Heeren van Warmont, ende Poelgeeji. DEn eerften April is by de Staten gerefolveert dat den Rentmeefter van de Vroo-1 nen buyten Alckmaer, fal ontfangen den Thien-! den Penning van de groote parthyen van de Vroonen, tocbehoorende Sijne Majefteyt, en' niet verkocht en zijn, omme te fien wat't felve1 uytbrenght, en als dan te disponeren wat men' doen fal met de andere kleyne parthyen van de j felve Vroonen, by Sijne Majefteyt verkocht,, ende dat den Ontfangér Coebel 't felve hun fal i overfchryven. f)Ock is by Staten rapport genomen tot de naefte Daghvaert, op feeckerePoinétenen) Articulen hier na volgende: , i TN den eerften, beroerende 'tverfoeckby i den Commjs Loo, van wegen Sijne Majefteyt gedaen, ten eynde de Staten fouden willen accorderen, dat van de hondert duyfent gulden, die by de Staten jaerlycks opgebracht moeten werden den tijdt van negen jaren, tot onderhout van twee duyfent Paerden, omme in tijde van Payfe te wederftaen alle fubite invafien die bydeFrancoifen of andere vyanden op defe Landen geF 2 daea 1559. 30. en 31. Moert, en 1.April. Den Rept* neef ter van leVroonen al opteycienen den "hienden 'enningh fan de ;roote parhyen van Ie Vroo-. en. Rapport ip diver:hepoinoen hier aer volende.  ( *4) Zo. en 31. Maert, e» 1.April. Woch daen fouden mogen werden, betaelt foude werden het Guarnifoen binnen Utrecht, geduyrende den felven tijdt, 't welck jaerlycks beloopen fouden tuifchen de vyf en fes duyfent guldens : Hebben de Edelen, die van Dordrecht en Delf verklaert te vreden te wefen dat uyt de voorfz fomme de betalinge van de voorfchreve Garnifoenen gefchiede voor een jaer, omme middeler tyt van Syne Majefteyt te verkrygen de geprefenteerde Acte van haerluyder Gedeputeerden, en 't felve betalinge te doen ftrecken tegens de andere Staten, omme defelve gefien, alfoo op den toekomenden jare gedisponeert te mogen werden, maer de Gedeputeerden van de andere vier Steden hebben hier op rapport genomen tegens de naefte Vergaderinge. Eodem hebben de voorfz Gedeputeerden mede rapport genomen omme te refolveren op de geconcipieerde Ordonnantie, beroerende het Slachturven. Van gelijcken omme te disponeren op de Verpachtinge van den Impoft die voor den eerften dagh van Mey gedaen moet werden. Van gelycken op de Requefte van die van Hoogeveen en Benthoven, verfoeckende te mogen volftaen, midts betalende een vieren deel van alle Beeden, foo ordinaris als extraordinaris.  C «5) Noch van gelijcken op de Requefte van die van Santvoort, verfoeckende, overmits 't groot verlies dat fy gehadt hebben van hare Schepen, quytfcheldinge van hare portie in de Beeden, of ten minften «terminatie van betalinge. Eodem is op de Requefte van die van WyckopZee,dewelcke, overmits den grooten brant die aldaer geweest is, verfoecken quytfcheldinge van hare portie in de Beeden voor den tydt van fefthien jaren: Is by de Edelen, die van Dordrecht, Haerlem, Amlterdam en Gouda gefeyt voor Appoinétement teftellen, dat den Ontfangér Coebel met de betalinge van haerluyderportie in de Beeden patiëntie fal hebben den tijdt van twaelf jaren: Dan die van Delf en Leyden namen rapport, hoopendelast te krygen hun met de andere conform te maecken. Oock hebben de voorfz Staten mede rapport genomen op de Requefte van die van Berckhout, verfoeckende by diverfche middelen te mogen volftaen, midts betalende in de plaetfe van de feven groot twee ftuy vers ende geen Morgentalen. ' Dat de voorfz Staten oock fullen gelieven tegens de voorfz dag te bedencken, of't gebeurde dat den Impost van een duyt op elcke tonne Turf, te ftellen tot betalinge van de loopende Renten, om te furneren de twee hondert duyfent guldens, afgeflagen F 3 wier- 1559. 3°. en 31. Maert, en 1. April. 5»g' 37'  155?. 30. en 31. Maert, en 1. April. Vyf bequa-' me PerfooDen by de Staten gecommitteert tot Communicatie van den Soute. Dat deD Advocaet aen Viglius fal fchrijven dat de Staten den 10. en r 1. April te famen fullen wefen. Oock ( 86 ) wierde, of men defelve last foude geven om te mogen accorderen, dat de voorfchreve geheele loopende Renten gevonden fouden werden by augmentatie van den Impogt ende 't Morgengelt. Van gelijcken te willen rapport doen, omme den Soon van den Advocaet van den Lande te willen accorderen tot Advocaet van de Staten voor den Grooten Raet. TEn felven dage hebben de Staten gerefolveert vyf bequame Perfoonen te committeren, Dmme met de Officiers van Syne Majefteyt,enIe de Gedeputeerden van de andere Landen, in communicatie te treden op.hetftuckvanden Soute, daer van een by die van Dordrecht befchickt fal werden, twee by die van Delf, en :Wee by die van Amfterdam, die haer vinden 'uilen tot Dordrecht denachtften van defe maent, Dmme met de Gedeputeerden van de Staten voorts een Hove te reyfen. NOch is gerefolveert dat den Advocaet aen den Heere Prcefident fiü fchrijven dat de Gedeputeerden, overmits eenige fwarigheden die fy noch uyt te wereken hebben , niet ten Hove mogen komen voor den thienden, of ten laughften den elfden defer maent, ende dat fijn E. gelieve 't'felve den Hertogh te adverteren, ende by fijne Hoogheyt haerluyder excufatie te doen.  C 87 ) QOck hebben de Staten gerefolveert den Grave van Hoorn, op lijn verfoeck, dat hy begeert de queftie die hy heeft, noopende de Contributie over fijne Landen van Althena, tegens de Staten, met den eerften met genoegen, ofte met recht ter neder geleydt te mogen werden , voor antwoort te feggen, dat alfoo noopende defe faecke Proces hangende is voor den Grooten Raede, tulfchen Syne Koninghlycke Majefteyt ende Syne Excellencie, beroerende of 't Landt van Althena een Leen is, 't welck te Leen gehouden werdt van Sijne Majefteyt, of den Hertoge van Kleef, niet wel doenlyck en is, noch dat men in eenig accord treden en magh, voor en aleer 't felve Proces gewydert fal zyn, ende dat 't felve komende tot Mechelen , men na den Staet van den felven ProcefTé fal vragen. T70dem heeft Mr. Adriaen van Leyden aengenomen tot Mechelen Inftruefie te fenden in 't Proces 't welck de Staten als Gevoeghden met Mr. JacobBol, Advocaetgeinftitueerthebben in cas d'Appel, op ende jegens HeerLambert Jacobfz, daer van den dagh omme eysch te doen, dienen fal den tweeden dagh naer Paesfchen. jTlEvifiteert zijnde de Requefte van Floris van Dam, verfoeckende ongemolefteert te wefen van de Contributie van den Thienden Penning van fijn Schout-Ambacht van den Hage: Is gefeyt, dat alfoo op gelycke Requefte hem nihil gefet is, men hem als nu anders niet weder foude weten te geven. F 4 Is 1559. 30. en 31. Maert, en 1. April. Beroerende de faecke tuflehen den Grave van Hoorn ende de Staten. Pa?. 38. Mr. A- driaen van Leyden fal inftruétie over fenden in de rake van Mr.J.Bo!, en de Hees Lambert Jacobfz. Requefte van F. van Dam.  ( 88 ) ï559- $o. e» 31. Maert, en 1. April. Requefte vande Ambachts-Bewaerdersvan Etfelyckerwoude. R.eque(te van de Tauxateun van den Tienden Penning binnen Maeflandr. Ordonnantie voorSy* mon Gertitfz. Ordonnantie op Coer,voo een nieuwe Mantel Den TS mede gerefolveert op de Requefte van de Ambachts-bewaerders van Etfelycker Woude, voor Appointement te ftellen, dat fyluyden fullen procederen tegens die geene die onwilligh blijven den Thienden Penningh op te brengen, naervolgende de correftiehaerliedenbygefchrifte mede gegeven, by fulcke executie als de Placaten van den Thienden Penning dat verklaren. TS gefeyt dat de Requefte van de Tauxateurs van den Thienden Penningh over Maeflandt, geftelt foude werden in handen van Coebel, om tegens de naefte Vergaderinge daer op te feggen zijn advis. QOck is Symon Gerritfz van Gouda gepasfeert Ordonnantie van twintigh dagen, uyt faecke van diverfche vacatiën ende reyfen by hem gedaen, foo tot Gent, Nieupoort, Dordrecht, Rotterdam en elders, in de faecke beroerende de executie by den Capiteyn van Nieupoort gepleeght tegens de Schippers ende Onderfaten van Hollandt; ende noch van elf gulden fes ftuyvers, uyt faecke van gedebourfeerde Penningen in de felve faecke. TTOdem is Coen Janfz, Boode van 't Landt, Ordonnantie gepalfeert van thien gulden, tot het maecken van een nieuwe Mantel, midts , daer op ftellende den Hollandtfchen Tuyn,  C 89) T\ En vierden April heeft den Advocaet by handen van Mr. Dominicus gelicht uyt den Sterf-huyfe van faligr. mem. den Heere van Asfendelft, onder des Advocaets recepilïè, feeckere twee dechargien , d'eene inhoudende de fomme van negen en veertigh duyfent fes en feventigh ponden thien fchellingen, van veertigh grooten 't pont, in date den laetften December , vijfthien honderdt fes en vijftigh: d'Andere inhoudende de fomme van fes en vyftigh duyfent vier hondert drie en twintigh ponden thien fchellingen, wefende van gelycken datum. Daghvaert van de Staten van Hollandt ge- : houden in den Hage Den 7. 8. en 9. April, 1559. - PRESENTEN, De Heeren van Affen- Mr. Adriaen van Leydelft, den, ende Van Delf. VanRoon, Herrit Beuckelfz, Burvan wegen d'ede- germeefter , len. ende Wouter Barthoutfz, Mr. Cornelis van Veen, e°de Van Leyden. Mr. Cornelis van Hoge- Piet er Kanten, Burgerlande, meefter, Van Dordrecht. ende Mr. Lambert Jacobfz, Mr. Jan van NieuwenVan Haerlem. burgh, Van Amsterdam. F 5 Jan 30. en 31. Maert, en 1. April. Den Advocaet heeft uyt het Sterfhuys /an den Hteer van UTendelft ioen lichten twee Dyfondere Jechar;ien. Pag. 30. '. 8. en 9.. April.  ( 9° ) 1559. J. 8. en 9. April. De Guarni' foenenbin nenUtrech betaelt te werden uy de houden duyfent ponden bj de Staten geaccordecrt voo négen jaten. Ordonnan tie voor Mr. Adriaen van Leyden. De Aft van Confent in 't nette te doen (lellen, foo df felve ge concipiee is. JanDirclfztHoen^m- woordt te refolvegermeelïer, ren op de voorfz Van Gouda. geëyschte Petitie binnen de Stadtvan Omme eyndelyck ant- Atregt gedaen. DEn fevenden April hebben de voorfz Staten vërklaert te vreden te zyn dat uyt de hondert duyfent gulden, voor den tijt van negen jaren Syne Majefteyt geaccordeert, betaelt werde de Guarnifoenen van Utrecht, voorden voorfz tijt, mits hebbende Acte van confent van de andere Staten, dat 't felve tegens haerluyden betalinge ftrecken fal , dan die van Dordrecht en Haerlem namen hier op rapport, noopende ten Hove toekomende reyfehunmetden anderen conform te maecken. ÜOdem, hebben de voorfz Staten gepaffeert ^ Ordonnantie voor Mr. Adriaen van Leyden, van feeckere vacatiën by hem voor 't Gemeene 't Landt gedaen, ende van eenige penningen by hem voor 't voorfz Landt gedebourfeert, beloopende ter fomme van fefthien guldens, ende dat de felve by Jacob vander Duyn en d'Advocaet onderteyckent fal werden.' ;F)E voori*z Staten gevifiteért hébbende d'Acte van Confent, hebben naer eenige correctien by hun gedaen, gerefolveert defelve in 't nette te doen ftellen, en Syne Majefteyt over !• te geven. :t Oock  C 91 ) QyOck hebben de voorfz Staten gerefolveert dat de twee Heemraeden van Rhynlandt en van Schielandt, die voortijts gebefoigneert hebben op feeckere Articulen} geconcipieert op 't Slachturven, en dat twee Gedeputeerden van Delf, twee van Leyden, en twee van Gouda, haer op Woensdagh 's avondts nacftkomende vinden fullen alhier in den Hage in de Herberge, omme 's anderen daeghs de felve Articulen weder te vifiteren ende te veranderen, fulcks fy bevinden fullen oorbaerlyck te wefen, tot kofte van 't Gemeene Landt, en dat fy van haer befoigne de Staten rapport fullen doen op de naefte Vergadeiïnge. ^J"Och hebben de voorfz Staten gerefolveert, dat de Collecteurs van den Impost geftelt op de Wynen en Bieren, by hare Miffive met een feeckeren Boodeaen dePaftoors, Edelluyden en andere leege Luydcn , geen Landtneringe doende, buyten de Steden ende op 't plattel Lant woonachtigh, fullen verfoecken Verklaringe en Atteftatie onder haren Eedt, hoe veel] Wynen en Bieren fyluyden binnen 's jaers gedroncken hebben, en dat binnen den tijdt van acht dagen, tot kofte van 't gemeene Landt: Ende foo verre defelve binnen den voorfz tijt de voorfz Verklaringe onder haren Eedt als boven niet en doen, fullen den felven den Ontfangér van 't Gemeene Landt overleveren, omme by hun naer vermogen, executoiïalen daer van zijnde, geëxecuteert te werden. Me- 1559. 7. 8. en 0. April. Commilïariflep omme te vifiteren d'Arliculen, beoerendebet Slachturven. De Pa- [loors, Edelluyden,2n andere ege Luy len op het •latte Lant voonag\g, te doen >etalenden Impost. Pag. 40.  1559- ff 8. s«9 April. Gecommii teerden omme mei Syne KoninglyckeMajefteyt! CommiffariiTentetreden in communicatie , op' ftuck van den referv van den Soute. Dat de Grofiïers van deWynen.binnenDordrecht huys houdende, behoorendenImpoft te betalen. TyjEde hebbende voorfz Staten gecommitteert, ende committeeren mits defen N. ende N., .omme op den verfochten Impost ofte referve van den Soute, in communicatie te treden met Syne Majefteyts Gecommitteerden, ende Gedeputeerden van de Staten van de andere Landen, en te aenhooren 't geene fy by defelve Gecommitteerden van Sijne Majefteyt , haerluyden -voorgehouden fullen werden, ende oock te debatteren ende te wederleggen, foo veel als doen. lyck wefen fal, 't geene fy bevinden fullen de ' welvaert van den Lande van Hollandt, de Ne: gotiatie en Viffcherye van dien praïjedicabel te wefen; welverftaende dat by de felve Gedeputeerden niet gedaen noch gehandelt en fal werden dan op rapport en believen van de voorfzStaten. NB. Syon te ftellen onder Delft. Hondsholredyck ende 't Capittel van Naeltwyck, onder den Hage. r\En achtften April is by de Staten gerefolveert, dat alfoo de Edelen, die van Haerlem , Delf, Leyden, Amfterdam en Gouda, niet verftaen en kunnen, uyt oorfaecke dat de Wyn-verkoopers, Groffiers of Faetoors, huys houdende binnen de Stede van Dordrecht, Impoft betaelt wert, als oock in alle andere Stelen van Hollandt gedaen werdt, eenige diver[ie van de Koopmanfchappen van de Wynen foude mogen komen, dat oock het naeftlaetfte Articul van de Ordonnantie, daer van fpreec- ken-  (ps; kende, generael behoort te zyn; foo hebben de voorfz Edelen en vyf groote Steden verklaert, dat die van Dordrecht daer inne geen exemptie meer en behooren te genieten dan alle d'andere Steden, en dat daeromme foo wel de Groffiers en Facf eurs van de Wynverkoopers, als deWynverkoopers felve, binnen Dordrecht huys houdende , mede behooren den Impost te betalen, alfoo daer inne geen reden van diverfite yt bevonden en werdt, 't zy of defelve Burgers zyn of niet. ]y Och hebben de Edelen en vyf groote Steden , behalven die van Dordrecht, in defen niet begeerende te opineren, gerefolveert, dat in gevalle by eenige van de Steden fwarigheyt gemaekt wierde om de verpachtinge van den Impost te admitteren , uyt oorfaecke dat fy fouden willen fuftineren by eenige Articulen van de Ordonnantie befwaert te zyn, of anderfmts dat de Gecommitteerden van de Staten tot de-, felve Verpachtinge, den felven met alle gevoegh- ■ lycke Middelen fullen induceren, omme hun i van 't felve belet te willen verdragen, mits dat' de voorfz Staten te vreden fullen wefen in 't1 particulier haerluyder befwaernilfe en grief te \ aenhooren, ende daer op te disponeren naer reden, ende foo verre defelve perfifteren in haer onwilligheyt, fullen als dan tegen haerluyden protefteren van fchade ende Interelfen, die 't Landt daer van foude mogen lyden, omme defelve aen haerluyden te verhalen, en dat de voorfz Gecommitteerden van 't felve belet de Staten met den eerften fullen adverteren, om- «5597, 8.t«9, April. Dat de Steden van Hollandt, "warigheyt nakende Dmme den Impostbinïen hare steden te ioen cole dieren, nen met evoeghlyemiddeen daer oe fal inuceren.  (94) 15592> 8. en 9April. Pag. 4i. Gerric Ha gen by Coebel te doen betalen het verloop van fijne Renten. .Requefte By den Irh pöft-meelïer van Delfc aen dé Staten overgegeven, beroe rende feec kere Paftoors, on willigh we fende den Impoft te betalen. omme by de Staten daer tegens te mogen doen remediëren. ü Odem is mede gerefolveert dat den Ontfangér Coebel Gerrit Hagen fal betalen vier ponden drie fchellingen vier deniers van veertigh grooten, ter caufe van thiendagen verloopen Renten van hondert vyftig gelyke ponden 's jaers, by Mr. Cornelis van Amsvoort, Medicyn van den Koningh van Denemarcken, gekocht op de Staten van Hollandt, denwelcken hem by de Staten zyn doen opfeggen, overmits by faute van betalinge, dè Onderlaten van Hollandt, komende in Oostlandt, geen moeyte vafi arrefte gedaen en foude werden. /"\Ock hebben de Impost - meefters van Delf de Staten van Hollandt geprefenteert feeckere Requefte, gelyck hier na volght: /TEven ootmoedighlyck te kennen uwe onderdanige Dienaren Jacob vander Bergh " Doenfz, en Hendrick Maertenfz, als Pachters van den Impost van de Wynen en Bieren binnen Delf, hoe dat fy lieden tot geene betalinge en kunnen geraecken van de Paftoren, gefeten onder de Stede van Delf, als van de Commanderye vanMaeflant, dePaftoor van Schipluy, de Paftoren van de Liere, Pynaeckel, en Berckel hoewel, ende niet tegen ftaende fy dickmaels daer toe vermaent zyn geweest voor den jare fes en vyftigh : Item, dat fy Supplianten, alsPachters van den Impost binnen de Jurisdictie van Rotterdam ^ tot  (95) tot geene betalinge en kunnen geraecken van de Paftoren, onder de felve Stadt refi- 7. derende, als van den Paftoor tot Roon, myn Heere van Roon felfs, den Paftoor van Bleyswyck, Cralingen enCappelle opd'Ysfel, voor den jare vyfthien hondert feven en vyftigh; verfoeckende daeromme ootmoedelyck aen uw myn Heer en, reprefenterende de Staten van Hollandt, haerlieden hier inne te willen behulpigh wefen, omme tot hare betalinge te mogen geraecken; adverterende mede myn Heeren, in de qualiteyt als vooren, hun felven te verfieninde verhuyringe van.den Impost, op 'tXXVII. Articul van de Ordonnantie, mentionerende dat men goedt tydts afpeylen fal alle Conventen, van haer Bieren die noch vol leggen , 't welck tot defen tydt toe niet onderhouden en is, overmits de fwarigheyt daer inne gelegen, te weten, dat men te veel meer tijdt foude moeten vaceren in't ommegraven, enalfulcks Conventen, Capittelen, &c. te vereyifchen ende te beweren, foofylieden verre van de Stadt gelegen en gefeten zyn; omme welcke faecke wille fy Supplianten in 't eerfte van de Verpachtinge myn Heeren laten volgen hebben, tot profijte van de Gemeene Staten, alle de Wynen en Bieren, die leggende waren in de felve Conventen en Capittelen haer Huyfen, verfoecken noch te mogen verkrygen Ordonnantie op de Wyntappers, als dat fylieden gehouden fullen wefen te komen by de Impost-meefters, binnen den tyt van veertien da- 8. en 9; Aprih  J559f, 8. en o. April. Pag. 42. • C 96-) dagen na de eerfte drie maenden, overmits den Impostmeefter ten eerften zyn betalinge doen moet, ten eynde den voorfz tijdt; biddende fy Supplianten myne Heeren haerluyden te willen fubvenieren en behulpelijck te wefen in 't geene voorfz is, ende 't voorfz Advertiffement hem ten eynde ten beften te willen afnemen, 't welck doende, &c. Verfoeckende fy Supplianten noch in de voorfz qualiteyt, behoorlycke quytfcheldinge van de Verpachtinge van den Impost van het Capittel van Naeldtwyck , alfoo defelve plaetfe eens betaelt is in handen van Mr. Pieter Bonyrifz, Pachter van den Impost in den Hage. Op welcke Requejle by de Staten geappoJiilleert is: QP 't eerfte verfoeck, de Supplianten fullen defe onwillige overfenden den Ontfangér van 't Gemeene Landt, omme defelve by hunluyden geëxecuteert te werden, ende als dan de Penningen daer afkomende , haerluyden te leveren. Op 't tweede verfoeck is geappoinéteert: De Supplianten fullen met defe Perfoonen doen als vooren. Op 't derde verfoeck: De Supplianten fullen hen defen aengaende reguleren laer den inhoude van het derthiende Articul van de Ordonnantie van den Impost. Op 't vierde verfoeck: Mits exhiberende beyde de parceelen van Delf en den Hage, dat 't Capittel van Naeltwyck in beyde deCe- dul-  C 97 > dullen geinfereert ftaet, fal den Suppliant reftitutie gedaen werden by den Ontfangér van 't Gemeene Landt, van foo veel Penningen als Mr. Paulus Bonyrifz, Pachter van den Impoft in den Hage, van 't Capittel van Naeltwyck ontfangen heeft. T"\En negende April hebben de Staten gecom^ mitteert Gerard van Poelgeest, omme met de Gecommitteerden van Haerlem en Amfter-dam aldaer ende inde omleggende Steden te verpachten den Impost van de Wynen en Bieren, en dat by den Hove hem belast foude werden omme den 16. April 's avondts binnen Haerlem te wefen, omme 's anderen daeghs te befoigneren. JJEndrick Croefingh is gecommitteert binnen Dordrecht en Gouda, en foude hun belaft werden den feventhienden April ten felve fine tot Dordrecht te wefen. T7Nde Heere Willem van Lockhorst, Ridder, ende den Heere van Warmont zyn gecommitteert binnen Delf en Leyden, en foude hun belaft werden den feventhienden April 's avonts. ten felven fine tot Leyden te wefen. 'TPEn felven dage is op de Requefte van die van Santvoort gerefolveert dat Coebel haer- lieder portie fal houden in Surcheantie den tydt van drie jaren. yi. Dke*. Q Als 1559. 7, 8. en 9, April. Gecómmirteerdetttot de Verpachtingefan denlmpoft, PoeljeeftoverHaerlem en Amfterdam. Croefingh sverDorc in Gouda. Lockhoril ?n Warnont over Delf en L.eyden. Requefte ?an die van santvoort»  1559- ft 8. en 9 April. Requefte van die var Hooge- veen en Bentho- ven. Requefte van die vso Beickhout. Pag. 43. Eo- r 98; ^Ls mede is op de Requefte van die van Hoogeveen en Benthoven gerefolveert dat fy met den eerften aen Syne Majefteyt fullen mogen vervolgen fulcke gratie als hun goetduncken fal, daer toe de Staten hun by Syne Majefteyt alle addreffe doen fullen, hun mogelyck wefende, ende hebben den Ontfangér Coebel gecommitteert omme defelve by hun te ontbieden , ende hun te helpen drefferen een Requefte aen Syne Majefteyt, tot dien eynde dienende. ^Engaende de Requefte van die van Berck-r hout, cum fociis, en die van Texel, te kennen gevende, dat, overmits in de Ordonnantie van de feven grooten geftelt is, dat defelve gecollecteert fal werden op de voet van de Schiltalen, zyn bevindende dat fy merckelyck te hoogh geftelt zyn, foo oock uyt de felve redenen bevonden wierde eenige andere Dorpen <*efteldt te zyn, en dat 'er wederom eenige andere Dorpen zyn, die by de vindinge van de feven grooten op de Schiltalen merckelyck verlicht zyn, foo hebben de voorfz Staten gerefolveert dat die geene die gecommitteert zyn geweeft omme te concipiëren de voorfz Ordonnantie van de feven grooten, hen tot feeckeren dage in den Hage fullen vinden, omme gefa* nentlyck te adviferen hoe men defelve ongeregeltheyt tot eenparigheyt fouden mogen redu:eren.  X 99) jTOdem hebben de voorfz Staten verklaart hoe dat by voorgaende informatie by hunluyden genomen , op den inhoude van feeckere Requefte by de Schepenen van den Dorpe van Wyck op Zee, foo uyt den naem van hun felven, als uyt de naem van de gemeene Inwoonderen aldaer, t'anderen tyde by Syne Koninghlycke Majefteyt geprefenteert, bevonden hebben dat het voorfz Dorp van Wyck op Zee by een onlesbaer vuyr geheel verbrant is, uytgefonderi alleen tfeventigh kleyne Huyskens of Hutkens, daer mep Schollen inne drooght, en de Netten conférveert en bewaerdt; verklarende vóórts, dat in gevalle het felve Dorp, 't wekk in de Verpondinge ftaet op vier en fevehtigh Schilden, by Syne Koninglycke Majeftëyt geen quydtfcheldinge gedaen en werde vóór feeckeren tydt van jaren, van alle Beeden ordïnaiïsenextraordinaris, 't voorfz Dorp geheel te niet gaen fal, en de voorfz Schiltalen verlooren blyven fullen, ende dat daeromme de voorfz Schepenen van Wyck op Zee aen Syne Majefteyt fullen mogen vervolgen fulcke gracie als haerluyden goetduncken fal, en dat de voorfz Staten hun by Syne Majefteyt alle addreffe doen, hunmogelyck wefénde. j^Och hebben de voorfz Staten aengenomeb voor haren Advocaet van den Grooten Rae-5 de, Mr. Aernout van der Goes, ende den fel-) ven gepaffeert Acte, foo hier na volght: v t d ti Q 2 De Mi Apta. Requefte die van Wyck op Zee. Mr. Aerout vaner Goes, .dvocaet an de Sta:n voor en Groo:n Raede.  15597, 8. en 9. April. Cornmiffie op den vóorfc Mr. Aniout. i Ordonnan-' tie voor Coenraet Janfz. : m T\E Edelen ende Gedeputeerden van de fes Groote Steden van Hollandt, reprefenterende famen de Staten van den Lande voorfz, gehoort hebbende \ goedt rapport , haerluyden gedaen van Wegen Mr. Arent vander Goes. Advocaet in den Grooten Rade van Syne Koninglycke Majefteyt tot Mechelen, hebben hem aengenomenen . . gecommitteert, aennemen en committeien mits defen voor haerluyder Raedten Advo^ in alle faecken ende Proceffen die fyluyden voor den voorfz Grooten Raede voortaen te doen ende te bevorderen fullen hebben, ende dat-tot alfulcken profijte en vervallen als wylen Mr. Chriftoffei Goudt gehadten genooten heeft. Acfum in den Hage den negenden dagh van April, vyfthien hondert negen en vyftigh naer Paeffchen. In kenniffe van my, By abfcntie van den Advocaet van den Lande van Hollandt, Onderteeckent, C. Hoogelanden ^[Och is gepaffeert Ordonnantie voor Coenraet Janfz Boode, van acht dagen, tot twaelf luyvers daeghs, uyt faecke dat hy met feeckere Vliffive van den Advocaet op den tweeden April aetftleden gereyst is naer Bruffei, waer by den üeer Prrefident Viglius geadverteertwertdatde staten binnen thien dagen boven fouden wefen :. ïnde noch vier Carofi gulu. voor Boonbroot, ïyt faecke dat hy* eerst gebracht heeft aëii de Staten copie van de Publicatie van den Peyfe. ff •  C ioi ) DEn negende April heeft d'Advocaet den Ontfangér Coebel onder fijne Recepiffe gele ver 17 twee Defchargien, d'eene inhoudende de fom-j me van fes en vyftigh duyfent vier hondert drie v en twintig ponden thien fchellingen, en d'ande- < re de fomme van negen en veertig duyfent fes' en feventig ponden tien fchellingen , 'al van^ veertigh grooten 't pont, beyde van date den^ laetften December, vyfthien hondert fes en vyftigh. Vergaderinge van de Gedeputeerden van 1 de Staten van Hollandt, gehouden tot Bruflel. Den 16. April, 1559. Naer Paeflchen. PRESENTEN, Den Heere van Roon, Dirck vanderDoes, BurVan wegen d'Er>e- germeefter, len. ■ Van Leyden. Mr. Willem Schoock, : Van Dordrecht. DinkHillebrantfz, Mr. Cornelis van Alck- ende made, Mr. Adriaen Sandelyn, Van Haerlem. Van Amsterdam. Cornelis Janfz Kruyfer, ende Symon Gtrritfz. Mr. Jacob van Eynde, Van'Gouda. Van Delf. G 3 Ten 155* , 8. en 9. April. ly denAd-' ocaet koebel ge-' ;verttwee echarien. 'ag. 44. \6. April.  1559. 16. April. Uyrck'Adte vfef confent te laten deel aufule beroe-: rende de Articulen van de portie van de ' geene die 3 overmits < armoede,. 1 bracr ende ■ pefte haer 3 aenpart ( nietenfou- ( den leun- ^ nen furneren. t c Gecora i mitte erden " omme te ^ befoigneren op de n referve van v den Soute. is Gecom-1 muteerden I omme ten Hove tebe- ^ foigneren O: met deGe-Vi C,I02 > TEn voorfz by haerluyden geviliteert zynde dAcïe van confent ofte antwoorde, lebben gerefolveert datinen.uyt defelve foude Laten te Hellende claufule, aengaende de kor- lonuert duyfendt guldens, voor de geene die Dvermits armoede , pefte , brant en anders , jaer aenpart niet en fbuden mogen furneren uyt len dat de felve kortinge niet vallen en magh i wts dat de geheele fomme van twee hondert iuylent guldens geaccordeert zyn opgebracht e werden by verkoopinge van Renten, daer mie geen Contributie en valt, van yemandt lie met machtigh en foude wefen haer aenpart >P te brengen , maer datmen dies aengaende 'erdacht fal moeten, wefen foo wanneer queftie allen fal van de loffinge ende jaerlyckfche bemnge van de Renten, die totfurniflement van e voorfz hondert duyfent guldens ommegeflaen fullen werden. }Öck hebben defelve gerefolveert te maecken de Lommiffie op de Gedeputeerden van de taten van Hollandt, ten Hove wefende, omie te befoigneren met de Gecommitteerden an byne Majefteyt, en de Gedeputeerden van ï andere Staten, foo die by gefchrifte geftelt )E Staten hebben gecommitteert en committeren mits defen hare Gedeputeerden, die n Hove reyfen fullen, omme op den Impost : referve van den Soute, by Syne Majefteyt :riocht, m communicatie te treden, foo met Sy-  C 103 ) Syne Majefteyts Gecommitteerden, als oock met de Gedeputeerden van de Staten van de andere Landen, om te aenhooren 't geene by de felve Gecommitteerde van Syne Majefteyt haerluyden voorgehouden fal werden, en voorts te debatteren en te wederleggen , foo veel als doenlyck wefen fal, 't geene fy bevinden fullen de welvaert van den Lande van Hollant, de Negotiatie cn Viffcherye van dien prajjudiciabel te wefen, nemende tot haerluyder affiftentie eenige die de voorfz faecke van den Soute verftaen, mits dat by defelve Gedeputeerden in de voorfz faecke niet gedaen nochgehandelt en fal werden, dan op 't rapport en believen van de felve Staten. Jn^Odem hebben de voorfz Gedeputeerden haer antwoorde gedaen aen den Heere Hertogh van Savoyen, fulcks die gecorrigeert zynde, als vooren by gefchrifte geftelt was ; dewelcke fijn Hoogheyt gehoort hebbende, heeft daer van verfocht Copie, omme die te mogen vifiteren , en Syne Majefteyt te communiceren, welcke copie fijne Hoogheydt den felven dagh by den Advocaet gegeven is. J^En achtthienden foo hebben die van de Financie de voorfz Gedeputeerden voorgehouden , dat fy last hadden van wegen den Hertoge, om haerluyden te vragen of fy geen ordre en hadden eenigh verder confent te dragen , dan tot de fomme van twee hondert duyfent gul-dens, en of fylieden niet en fouden mogen over nemen, niet tegenftaende de voorfchreve fomG 4 me t5. April, committeerden van SyneMajefteyt over den Impoft en referve van den Soute, Pag- 45« Antwoorde denHer* toge van Savoyen gedaen. By die van de Finantie de Staten voorgelouden of V geen 'erder Ialï :n hebben iaii tot wee hon-  155916. April. dert duyfent guldens» .1 Antwoordt van den Hertog op 1 den confente van i de Staten. C i°4 ) me by Syne Majefteyt mogelyck niet «accordeert en wierde: Dat Syne Majefteyt van de lelve geconfenteerde fomme foude mogen ontfangen feventigh of tachtigh duyfent guldens, of ioo veel meer abten Comptoire van den Ontfangér gekomen mochtezyn; waer op de voorfz Gedeputeerden voor antwoort hebben gegeven geene verder laft te hebben dan tot de voorfz fomme van twee hondert duyfent guldens, ende dat fy oock niet gelaft en waren omme te accorderen eenige Penningen in promptis gelicht te werden, ten ware haerluyden confent , gelyck t felve by haerluyden gedragen was , 'eaccepteert wierde, in wekken gevalle fy wel verhoopten daer toe laft te verkrygen ; waer op aaerluyden gefeyt wierde dat den Hertoge van ie felve hare antwoorde Syne Majefteyt rapport foude doen, omme te verftaen Syne Majefteyts ïehefte. J QEn negenthienden de voorfz Gedeputeerden by Syne Majefteyt ontboden zynde, leeft haerluyden op hare antwoorde doen fegjen het geene hier na geinfereert ftaet: J)En Koningh, onfen aldergenadighften Heere , verftaen hebbende 't rapport van de Gedeputeerden van Hollant, gedaen uyt den naem van de Staten des felven Lartdts, op de Petitie by Syne Majefteyt laetftmael gedaen in de Stadt van Atrecht, verfoeckt als noch, ende anderwerf, mits de redenen op t laetfte voorgaende rapport van Syne Majefteyts wegen verklaert, dat de-  defelve Staten Syne Majefteyt fonder verdere fwarigheyt wilden accorderen in de plaetfe van twee hondert duyfent ponden van veertigh grooten 't pondt, by hun geprefenteert, de fomme van twee honderdt en vyftigh duyfent gelycke ponden , alfoo Syne Majefteyt, mits de redenen voorfz, en fonder feer groot en merckelycke achterdeel en prffijuditie, de voorfz Staten met de voorfz fomme van twee hondert duyfent ponden niet en kan laten beftaen, noch 't voorfchreve Accord, alfoo fy anderfints, om de felve Staten en Onderfaten van Hollandt foo veel mogelyck zyn foude te verlichten , gaerne foude accepteren. Ende mitsdien grootelycks van nooderj is gereede penningen op te brengen, verfoeckt defelve Syne Majefteyt , dat de voorfz Staten , byfonder aengemerckt 't voorfz Rapport, meerder fomme uytbrengende is, dat fy Syne Majefteyt, niet tegenftaende dat het felve noch niet geaccepteert en is, op goede reeckeninge, ende in minderinge promptelyck en fonder langer vertreck, furneren en laten volgen willen de fomme van tachtigh duyfent ponden, of foo veel als fy tot voldoeninge van de eerfte hondert duyfent ponden, in hun laetfte rapport geroert, mogen gereet hebben. Noopende de conditiën van te mogen lichten 't verloop van de Renten, mits ftellende een duyt op de tonne Turf, &c. indien de Staten voorfz goedt dunckt in defelve Middelen te perfifteren, niet tegenG 5 ftaeu- 155*. 16. April, Pag. 46V  1559. *(& April. Ins- ftaende de redenen te vooren defen aengaende ter contrarie'vertoont, wekken aengaende fy.oock mogen bevroeden dat die°Nabuyren-of andere, den Turf gebruyckende, hun die grootelycks fullen beklagen, ende oock fukke gelycke laften ten achterdeele en belaftinge van de Ingcfetenen van Hollandt op te brengen ; waeromme gevoeghlycker en billycker wefen foude hem des te verdragen, fal Syne Majefteyt te vreden zyn dat 't felve Middel ftant grype, in dien verftaude nochtans , alfoo 't voorfz rapport defen aengaende doncker is, dat 't felve alleenlyck gelicht fal werden voor den tydt van vier jaren. Op 't poincf van de continuatie van den Impoft op de Wynen en Bieren, foo veele als aengaet de twaelf duyfent guldens, verfocht tot verfeeckertheyt van de Viffcherye en Haringhvaert , fal Syne Majefteyt de voorfz Staten laten volgen de fomme van twaelf duyfent guldens in tyde van Oorloge , achtervolgende haer begeerte; ende in tyde van Peyfe alfukken fomme alsmen in rédelyckheyt bevinden fal te behooren; wefende niet te min te vreeden dat defelveStaten voor den eerften jare, ten eynde by hem verfocht, volge de fomme van fes duyfent guldens eens. Aldus gedaen ende gepetitioneert in prefentie van Syne Majefteyt den negenthienden April, vyfthien hondert negen en vyftigh, naer Paelfchen.  (™?; JNsgelycks heeft Syne Majefteyt van haerluyden op nieuws geëyscht een Beede van hondert en vyf en twintig 'duyfent ponden, omme daer mede de Ruyteren en Knechten , wefende noch onbetaeldt, met den eerften' voor een partye te mogen afdaucken , gelyck hier na volght: fl/[Yn Heere de Koningh, onfen overften Heere ende natuurlycken Prince, heeft my bevoolen, U, alhier vergadert wefende, van Synen 't wegen voor te houden, dat overmidts de groote begeerte die Syne Majefteyt altydts gehadt heeft omme tot eenen goeden Peys te geraecken, foo wel tot den gemeenen welvaren van 't geheele Chnftenryck, als tot verlichtinge van Syne Landen en Onderfaten, dewelcke groote armoede en elendigheyt geleden hebben , uyt laecke van den Oorlogh, in defe Landen van herwaerts over foo veele en lange jaren geregeert hebbende, Syne Majefteyt te vr&eden is geweeft diverfche communicatien tot verfcheyde Plaetfen te laten houden federt de maent van Augufty vyfthien hondert acht en vyftigh, tot het beginfel van defe tegenwoordige maent van April; waer uyt, ter eeren van God Almachtigh, 't welbehagen van de twee Koningen, rufte ende ' verfeeckertheyt van hare Landen en Onderfaten , Peys ende Vreede naegevolght ende gefloten is geweeft. Ende op dat den felven Pevs eeuwighen geduyrigh foude wefen, heeft Syne Majefteyt i6\ April. Andere Propofitie v«n Syne Majefteyt aen de Staten gedaen, van een Beede van hondert en vyf en twirig duyfent ponden.  155°. Jtf. April. Pag. 47. C 108 ) fteyt oock te vreeden geweeft te treden in Howelyck -met de oudfte Dochter van den Koningh van Vranckryck. Ende hoewel dat gedurende de voorfz communicatie en handelinge Syne voorfz Majefteyt Syn Leger opgebroockenheeftin de maent van November, in 't voorfchreve jaer acht en vyftigh, oock laetftleden, ende met de penningen, Uyt Spaignen gekomen, betaelt ende afgedankt merckelyck getal van buytenlandtfche Krygsluyden, foo te Voet als te Paert, en oock eenige van Syne Onderfaten, om de groote koften te minderen, in meeninge wefende als noch meer andere te betalen en af te dancken: Des nochtans niet tegenftaende, gemerckt de voorfz Penningen van Spaignen failleerden , en de Beede by Syne Majefteyt in de Stadt van Atrecht in de voorfz maent van . Augufti acht en vyftigh geëyscht, niet in tyts geaccordeert en is geweest, fonderlingh aengefien dat de felve Beede als noch tot tot haren geheelen effe&e niet gekomen en is, en heeft Syne Majefteyt niet mogelyck geweest Syne góede meeninge te volbrengen, midts wekken van nooden is geweest twee duyfendt Paerden, en fes Regimenten vreemde Voet - knechten , met oock een goedt getal van Oorloghs - volck van Syne voorfz Majefteyts Onderfaten, foo van defe Landen, als van den Koninghrijcke van Spaignen, in dienfte en befoldinge te onderhouden, dewekke tot befcherminge van defe Landen gedient hebben ; ende alfoo door  C 109 ) door middel van Syne Excellencie, Syne i Majefteyt gereet is geweest een nieuw Leger op te rechten omme te offenferen, is de felve communicatie ende handelinge foo veel te beter gefuccedeert, hoewel dat het onderhouden van de felve Kryghfluyden tot groote en uytnemende koften zyn geweest, en noch zyn. x Ende alfoo jegenwoordigh den felven Peys geflooten zynde, die men verhoopt vaft en feecker fal wefen,-van nooden is hem van de voorfz vreemde Kryghfluyden quyt te maecken, oock hun fchult te liquideren, dewelcke men hout meer te bedragen dan fefthien hondert duyfent ponden, en die te betalen of te vreden te ftellen, ten . eynde dat de fomme niet en vermeerdere, ende de fchade en overlaft die fy dagelycks in defe voorfz Landen doende zyn, te eer cefleren ende ophouden mag. Encle dat oock van nooden fal wefen een goet getal „van de voorfz Onderfaten te doen ,-afdancken, doende defelve eenige betalinge , ende insgelycks de Guarnilbenen, om de felve te helpen leven, en hen te onderhouden. Begeert daeromme Syne Majefteyt, dat aenfehouw nemende op 't geene des voorfz is, ghy defelve wilt accorderen en confenteren de fomme van hondert en vyf en twintigh duyfendt ponden, van veertigh grooten 't pondt, te betalen in gereede penningen , by capitale ommeftellinge, indien ghy fulcks bequaem ende geraden bevint, ofte by »55916. AptiU .8* .art  ( "O) 1559. 16. A/ui/. n Pag. 48. r by Leeninge, die ghy fult mogen rembourfement op feeckere termynen als ghy fult adviferen gevoeghlyck te zyn; begerende insgelyks, indien ghy bevindt dat ghy by de vooriz twee middelen foo geringe aen de voorfz fomme niet en foud konnen geraecken , foo wilt ten minften gereedt opbrengen en furneren de vyf en twintigh duyfent ponden, en geven uwe Obligatien voor de hondert duyfent ponden munte voorfz, te betalen te Bamiffe, ofte te Alderheyligen dage naeftkomende, beyde voorfz, ofte fulcke andere middelen als ghy bequaem vinden fult, om te befien ende adviferen of men met defelve Obligatien, ende eenige gereede Penningen' foude mogen handelen en over een komen met den voorfz Oorloghsvolcke. Ende om u foo veel te meer te bewilligen tot den accorde van de voorfz geëysthte Beede ende Obligatien, boven gementioneert , Syne Majefteyt heeft wel willen doen voorhouden, dat een groot deel van de fomme die U in Augufto laetftleden geëyscht is geweeft, geëmployeert fullen werden tot quytinge van de Obligatien; die ghy hier voortyts gegeven hebt voor Syne Majefteyt, ende in de fretten daer uyt volgende, ende de refte tqt betalinge van den voorfchreven Oorloghs-volcke. Ende alfoo defe faecke niet lange vertrocken en uytgeftelt magh werden, maer terftont behoort volbracht te zyn, om meerder inconvenientie of intereften te fchou wen, be-  < III) begeert en verfoeckt Syne Majefteyt feer ernftelyck, dat ghy defelve faecke wilt bencerftigen en vorderen ; ende gemerckt defelve foo billick is, en oock uweygenwelvaert aengaet, dat ghy uw fulcks quyten en willigh betoonen wilt, foo ghy altoos tot noch toe gedaen hebt, en Syne Majefteyt uw fulcks gantfehelyck toebetrouwt, volgende uw gewoonlyck deyoir en goetwilligheyt. IJEeft daer en boven aen hunïuyden verfocht, dat voor foo veel als 't hunïuyden aen-1 gaet, foudeti willen accorderen, dat 't over- ] fchot van de vier en twintigh hondert duyfent t guldens, by de Generale Staten in denvoorle-r den jare tot onderhout van de Ruyteren ende' Knechten, te Velde, in Syne Majefteyts dienst! gevveest'hebbende , geconfenteert, by Synea Majefteyt gelicht fouden mogen werden , mits v dat hunïuyden daer van rembourfement gedaend foude werden van de eerfte penningen diep uyt Spangien fouden komen, of dat fyluyden haer felven, foude mogen rembourferen uyt de voorfz nieuwe Petitie, foo als hier na volght: MYn Heeren. By de Propofitie die uw tegenwoordelyck gedaen is geweeft, hebben Wy onder andere verftaen, waer aen dat gehouden heeft, dat Syne Majefteyt, laetstmael opbreeckende SynLeger, niet en heeft, om te veranderen de koften, en verlichten Syne Onderfaten, kunnen afdancken fulck getal van Kryghsvolck te Paer- »5,«. i(S. April, Andera 'ropofitie an Syne Majefteyt, mme te ïogen lig?n van va» ' iralen ondert en cht en yftigh uyfent onden.  i6. /tprik Paerde en te Voet, als hy wel begeerdt foude hebben; ende oock de goede meyningé die Syne Majefteyt heeft, den Peys nu gellooten zynde, die te doen afdancken ende betalen, en hun te ontlaften van den gecnen die men niet meer behoeven en fal, alles met den eerften, foo 't felve gevoegh1'yck doenlyck is, tot verlichtinge van den Lande, ende de Onderfaten van herwaerdts over. Ende begeerende Syne Majefteyt te effectueren en volkomen het geene des voorfz is , heeft voorgenomen ende is gedelibereert te beginnen aen de twee duyfent fwarte Ruyteren , wefende onder 't Regiment en bevel van de Heeren Graven van Mansvelt ende van Swartfenburgh, die de voorleden Somer tot lafte van de Staten van herwaerts over geweest zyn, gemerckt dat hun befoldinge de meefte en laftighfte is, en dat fy oock om hare Paerden te onderhouden, de meefte fchade en overlaft in den Lande doen. Ende omme defelve te doen afdancken foo geringe als 't mogelyk is, heeft Syne Majefteyt verftaen dat van de fomme van vier en twintigh hondert duyfendt guldens, by de Generale Staten van de voorfz Landen in den voorleden jare geaccordeerdt, als noch refteert, ende in handen van hare Commifen en Thefauriers beruftende is , onder den laft van den Heer Anthonius vander Stralen, haren Commiffaris Generael, feeckere. fomme van penningen, die gede- fti-  ( H3 ) ftineert en gefchickt Waren om te betalen fommige Krygsluydeii, die de voorfz Staten tot harert lafte genomen hadden, als de Benden van de lichte Paerden van herwaerts over, de fefte maent, bedragende omtrent een en vyftigh duyfendt guldens; insgelycks van eenige Vendelen Voetknechten, die in Henegouwen Garnifoen gehouden hebben, in de plaetfe van 't geene dat Syne Majefteyt den Grave van Megen heeft doen betalen voor twee maenden omtrent dertigh duyfent guldens; noch voor fes Vendelen in Luxemburgh, onder 't Regiment en bevel van den Grave van Mansvelt, voor twee maenden, omtrent feventhien duyfendt guldens; en voorts óm te betalen twee duyfent Paerden van herwaerts over, voor de maenden November, December en Januariö laetftleden feftigh duyfent guldens, bedragende in alles hondert en acht en vyftigh duyfendt guldens, daer inne begrepen is alle 't geene dat Syne Majefteyt tot haren lafte genomen en belooft heeft te furneren , by provifie, voor het Leger, in de plaetfe van eenige van den voorfö Lande, die niet gefurneert en hebben de geheele fomme die hen geëyst is geweest voor hare quote ende portie van de voorfz vier en twintigh hondert duyfent guldens. Begeert ertde verfoeckt mede welernftelyck, dat oinme de voorfz twee duyfent. fwarte Riiyteren te eer ende geringer te mogen cefferen ende afdancken, om haer befoldinge te vernietigen, mitsgaders oock; yi. Deel, H 4e, ió. April» Pag. 49.  ( «4 ) I559ï6. April. I i de overlaften en fchaden die fy ten platten Lande .doende zyn, ghy wilt confenteren foo verre uw aengaet, dat de voorfz fomme van hondert en acht en vyftigh duyfent guldens, gefchickt voor de betalinge van de Kryghsluyden , boven gementioneert , en oock 't geene dat goet gekomen is, foo wel op dé monfteringe, als uyt faecke van dien, dat de Paerden die boven de andere van te vooren gelicht, van nieuws herwaerts over aengenomen zyn geweest, luttel meer dan vier maenden gedient hebben, geëmployeert mogen werden eerfl en alvooren, om de . voorfz twee duyfent fwarte Ruyteren af te dancken, ende de refte omme eenige vreemde Knechten en voetvolck oock af te dancken , foo verre de felve fullen mogen reycken om de befoldinge te verminderen, ende de overlaft te doen celferen, foo voorfz is. Beloovende Syne Majefteyt, dat de voorfz fomme van hondert en acht en vyftigh duyfent guldens gerembourfeert fal werden van de aldereerfte penningen die uyt Spangien komen fullen, of van de Beeden die Syne Majefteyt aen uw jegenwoordelyck heeft doen eyifchen en verfoecken, ende dat de felve fomme by Ordonnantie van den voornoemden van Stralen de voorfz Kryghsluyden gefurneert en betaelt fal werden, foo den felven gedeftineert is als vooren. Ende alfoo, de faecke haeft vereyscht , heeft Syne Majefteyt geadvifeert uw 't felve te doen voorhouden, mitsgaders die van Bra-  C 115 ) Brabant en Vlaenderen, alleeniyck om foö te beter en korter expeditie te hebben, als omme te verhoeden en fchouwen de koften die de andere Staten ten defen eynde fouden moeten dragen om alhier te komen, wel wetende dat fy de felve uwe refolütie navolgen fullert, begeerende dat ghy daer inne wilt confenteren op de voorfehreve belofte. Ende indien ghy daer toe geen gehöeghfame laft en hebt, dat ghy van ftonden aen met alle vlyt en diligentie die vau uw Collegie daer van berichten wilt, ende de handt daer aen houden, dat Syne Majefteyt haerluyder confent binnen acht dagen hebben mag j op welke hoope, en oock om tyt te Winnen, fijne Majefteyt doet voeren en leyden de voorfz Paerden op de Frontiereri van den Lande, op dat die te eerder buyten den voorfz Lande fouden wefen. J)En twintighften April hebben de voorfz Ge-1 deputeerden op 't aengeven van die van Amfterdam, verfoeckende dat by Requefte;; Staetsgewyfen aen Syne Majefteyt gerequireert a foude werden , dat die van Over-Yffel, op feec-„t> kere groote pcenen tegens Syne Majefteyt té1 Verbeuren, bevoolen foude werden niet ter ex-r' ecutie te leggen de Sententien provifioneel, \ gegeven tuffchen die van Over-Yifel, Eyffchers; C en de Steden en Vlecken gelegen op de Zuyder-Zeé, hun generende met de'Viffcherye in de felve Zuyder - Zee, Verweerders; dan met kenniffe van faecken, en naer voorgaende VonH 'é niffg *55* . 16. April, 'ff?. 50." Roquefte y die van LtnUerdam en de Starn verjont 5 be>erendedëueftievan ie van 'ver-Yffel*  C "6 ) ^ ."•solo'. April. Eenige cxpeaitien by den Advocuet rot EruITel te vervolgen. i I 1 niffe van de competente Rechters in den Lan» de van Over-Yffel, dat fyluyden defelve Sententie provifioneel gecontravenieert fouden hebben , ende in cas van oppolitie , de pcenen bevelen Stadthoudende van niet te procederen tot executie, dagh voor die van Syne Majefteyts Secreten Raede, daer de felve Vonniffenprovifioneel gegeven zyn geweeft,ofte voor die van Syne MajefteytsGrootenRaede, &c. gerefolveert geen oorbaer te wefen 't voorfz verfoeck te doen, mits dien dat de felve Rechters daer vooren fy begeerden de kenniffe van de faecke te hebben, genoeg partye in de faecke, en mitsdien fuspecfe Rechters waren, die oock daerom apparentelyck al tot achterdeel van de Viffchers, als zynde Onderdanen van Hollandt, altoos vonniffefouden geven , ende dat 't felve verfoeck mede foude mogen cauferen de uyttinge van de voorfz faecke , hangende in den Secreten Raede, ende ten principale wefende in ftate van wyfen, maer iat geraden was dat meninallediligentied'uytinge van de felve faecke foude vervolgen , iewelcke foude wefen de decifie van de diffi:ulteyten gevallen , ofte die 'er foude mogen valen op de executie van de Sententie provifioneel. M'Och hebben de felve mede gerefolveert dat by den Advocaet vervolght foude werden le expeditie op d'opmaeckingevandeAcïepar:iculier van den voorgaenden confente, gedragen in May vyfthien hondert acht en vyftigh, ie Commiffie op Suys en Sasbout, omme te /erftaen tot hooringe van des Gemeene Landts •eeckeninge, ende voorts d'Executorie foo die >y den Ontfangér Coebel verfocht is geweeft, det  C "7 ) dewelcke den meeften haeft hadde, en niet langer gedilayeerdt en mochten werden; en datmen met het vervolgh van de expeditie op de andere poincten foude mogen vertoeven tot de wederkomfte van de felve Gedeputeerden. C\ Ock hebben de voorfz Staten van den Advocaet begeert dat hy aen die van Brabant; Vlaenderen, Valencyn en Mechelen foude vernemen of haerluyden gelycke propofitie gedaen waren als die van Hollandt, en hoe defelve hun fmaeckten , en wat fy apparentelyck lieten duncken wat by hare Meefters gedaen foude mogen werden, ^Ls mede hebben de voorfz Gedeputeerden dagh genomen 's favonds in den Hage in de Herberge te wefen den acht en twintighften van defe maent April, omme 's anderen daeghs op de voorfz drie Petitiën te communiceren en Refolutie te nemen, en dat d'Advocaet aen den Heere van WafTenhoven foude fchryven, dat hy tegens den felven dage mede foude doen befchry ven de Edelen, 't welck hy hem ten felven dage gedaen is, dewelcke oock fijne voorfz Miffive gelevert heeft Cornelis Janfz Kruyfer, Burgemeefter van Delft, die aengenomen heeft defelve feeckerlyck te beftellen. T~)En fes en twintigften April heeft den Com^ mis van Loo den Advocaet en die van Wyck op Zee gefeydt dat de Heeren van de Financie gerefolveert hebben op haerluyder Requefte aeni den Hertogh van Savoyen, of aen Syne Mali 3 je- 16. April. Dat (TAL ^ocaet van Brabant , /laenderen :n Valen:yn fouden vernemen of haerluyden gelycke propofitienalsllollandt gedaen \vaen. Dagh omme in den Hage in de Herberge te wefen. Cratie aen Jie van Wyck op Zee vereent,i'ag. 51.  Ï559. |£; April \ ! jefteyt, voor Appoinctement te ftellen , dat mits by de Staten van Hollandt die van Wyck voorfz gratie doende voor haer portie die fy jaerlycks fullen moeten uytreycken in de Beede nonennale, by haerluyden geaccordeert, daer toe Syne Majefteyt de Staten authoriferen fal. Syne Majefteyt te vreeden wefen fal de felve yan Wyck op Zee gratie te doen in alle Beeden extraordinaris, voor den tydt van twaelf jaren; ende naer de expiratie van de voorfz Beede nonennale, oock in alle Beeden ordinans die by de Staten geaccordeert fouden werden, en dat voor den tydt van drie Jaren; dan en hebben' 't felve Appoinctement op haerluyier Requefte niet mogen ftellen, overmits d'abfentie van beyde de Hoofden, by een van den •velcken 't felve Appoinctement onderteeckent noet wefen; ende alfoo onfeeker is wanneer :en van de voorfz Hoofden weder t'huys fal ivefen, heeft den voorfz van Wyck op Zee geraden ■ dat fy yemandt fouden committeren >mme 't voorfz Appoinctement te vervolgen ils een van de voorfz Hoofden t'huys gekomen .oude, zyn, en dat onnodigh was dat fy daer lae fouden wachten.  C u? ) Daghvaert van de Staten van Hollandt, gehouden in den Hage Den 5. en 6. Mey , 1559. PR/E.SENTE N. De Heeren van Afren- ende ■ delft, Mr. Cornelis van Veen. Van Goudriaen, ' Van Leyden. Van Lackhorfl, Beter Kanten , Burende germeefter, Van Roon, ende Ridders. Mr. Adriaen Sandelyn. Otto van Egmont, Van Amsterdam. Jacob vanden Duyn, Jan Dirckfz 'f Hoen s ende Burgermeefter, Hendrick van Benthuy- ende fen, JobFranfz. Van wegen d'EDE- Van Gouda. len. Wouter Barthoutfz , Omme te refolverei Schout , antwoort op de dri< ende Petitie, by Syne Ko Mr. Willem Schoock, ninghlycke Maje Van Dordrecht. fteyt den negen Mr. Lambert Jacobfz, thienden April ti Van Haerlem. vooren binnen Brus Gerrit Jacob Hoenefz, fel gedaen ; en Burgemeefter, . geene dien aengaen ende de by den Gravi Mr- Adriaen van Ley- van BofTu en Bruxel . den, lis ten felven dage i Van Delf. gedaen. Gerrit Beuckelfz, Bur- . germeefter 3 H 4 De: 1559. $.en6Mey. \ C 3 1  '^.enó.Mey. Rapport van den Advocaet van 't aengeven van Boflu ende Bruxelli?, op de voorfchrevedriePropofltien.P«g. 52. 1 i 3 I 3 S i i Rapport; yanSchook van feeckereAppoftil-]len, by van{ Stralen opj de Articulen van de^ Staten ge- t ftelt, ne- mmé hem te informeren óp feeckere Articuen, by gefchrifte aen de Staten mede gegeven, s de Refolutie van de voorfz Petitie opgehoulen tot den voorfz Schoock fijn rapport gedaen oude hebben. pEn felven dage heeft den voorfz Schoock fijn rapport gedaen.naer inhoudt van de Ap>oftillen op de vöorfz Articulen, by de voorchreve van Stralen geftelt-, ende't gefchrift em by den voorfz Grammay "méde gegeven, n oock geëxhibeert copie van de Antwoorde >y de Staten van Brabant, op de Petitie van't voorfz overfchot gedaen, dewelcke hier na ;einfereert werden. L  c 12*; I. Appofiille. TX& Gedeputeerde Hondert en acht en van de Staten van vyftig duyfent ponden, Hollandt fal aen Heer die by Syne Majefteyt Anthonius van Stra- begeert werden hun gelen , en Gerrit Gram- levert te werden , om may vereyflchen wat de redenen in de Propenningen dat onder politie verhaelt , daer haer beruften, de ge- inne begrepen de twee meene Staten van alle en feftigh duyfendt de Landen toekomen- ponden, die Sijne Ma-: de. jefteyt moet betalen, j I I. Appofiille. Item, wat betalinge. 't Selve fal men bedatter gedaen is aen de vinden by reeckeninOfftciers van de Staten, ge van den Thefauals Commilfariifen , tier. Monfter - meefters , Ontfangers en andere , gecommitteert van de Staten, uyt de negen en feventigh duyfendt guldens, die by de Staten gerefereert waren in 't confent van den jare vyfthien honderdt acht en vyftigh, en watter noch refteert. III. Item, den felven te verthoonen 't geene dat de Staten voorfz by gefchrifte mede gegevenf< is, aengaende de deftinatie van de betalinge^ - - H 5 van »559- $.en6.Mey, Grammay, en d'antwoordevan die van Brabant,op de Petitie van het overfchot. De voorfz Vrticulen net de Ap>oltillen. By'tcon. ntvan die inBrabanc erdt ge-.  g;en6.Mey. conditioneerc waer mede men de Partyen in de Propofitie verhaelt, betalen fal, en fullen insgelycks de Staten van Hollandt 't felve mogen befpreecken, P?g. 53- ( m ) van deRuyteren ende het Voetvolck, in 't voorfz gefchrifte gementioneert, en wie uyt de felve.be.taeldt foude werden,foo verre defe deftinatie faillere, ende dat foo verre de penningen betaelt fouden werden, "foo verre defe deftinatie failleren, of de Staten daer en boven gemaent fouden mogen werden van den geenen die in 't confent van de Staten van den jare acht en vyftig gementioneert zyn, I V.. Jppofiillc-, En of men daer van de Staten in 't generael Non, of elcks in 't particulier foude mogen manen, gemerckt die van Holland hare geheelepor7 tie op thien duyfent guldens na opgebracht hebben, i V. Jppofiille. Waeromme die van Zyn geaffigneert op Holland oock behoo- den Commiffaris ^ ende ren te weten of de fal den Commiffaris de voorfchreve Ruyteren voorfz betalinge doen oock geaffigneert zyn, doen met de Pènninfpecialyck op de beta- gen die hem fullen gelinge van die van Hol- rembourfeert werden landt gedaen , ofte by Syne Majefteyt, noch te doen, dan of die alleenlyck zyn geaffigneert op den Commiffaris Generael, of d© Af-  de Generale Staten. . V I. Appofiille. Item, foo verre de De betalinge aen den voorfz penningen van geenen daer toe defe hondert acht en vyf- penningen voorfz getigh duyfent guldens deftineert werden, geSyne Majefteyt moch- fchorst voor twee ten werden geaffi- maenden, gneert, hoe lange dat . de betalinge die 't Landt van Hollandt fchuldigh is, of oock de geheele Staten gefurcheert fal mogen werden. Gefchrifte van den Thefaurier Generaeï , voor foo veel als 't aengaet dat myne Heeren de Staten van Hollandt begeeren te weten op de Petitie by Syne Majefteyt gedaen op de, Petitie van 158000. guld. JJTaet te noteeren dat defelve hondert en acht • en vyftig duyfendt ponden noch zyn gebleven m handen van den Thefaurier van de Staten , door dien noch niet betaelt en zyn over de fes maenden de Benden van de Ordonnantie, de lichte Paerden onderden Grave van Egmont, en meer andere; en begeert Syne Majefteyt defelve Penningen geëmployeert te mogen Werden tot afdanckinge van de fwarte Ruyte- $.en6.Me&  C Ï24 ) 1559. ren, omme te fchuwen de uytteringe, ende alfoo defe Landen te verlichten, gemerckt d'andere noch wel wat patiëntie fullen nemen. Hoewel dat het foude fchynen dat defelve hondert en acht en vyftig duyfent guldens in des Thefauriers handen foo lange ftille gelegen fouden hebben, ftaet te noteren dat die van Vlaenderen eerft haer laetfte fefte maendt feer onlanghs hebben gefurneert door Heer Anthonio van.Stralen, die de felve op Interest heeft opgenomen, gemerckt fy wilden fuftineren de felve inne te houden tegens de befchadigheyt hun by de Franeoifen gedaen, en beliep tachtigh duyfent ponden, daer by gevoeght twee en feftigh duyfent ponden die Syne Majefteyt fchuldigh is voor eenige Landen, niet hebbende geconfenteert de volle Beede hun geëyscht, en de refte was comptant. Staet oock te weten dat Syne Majefteyt van de geheele hondert en acht en vyftigh duyfent ponden de Staten heeft belooft te recompenferen, ende voldoeninge van de penningen te procreeren van de eerfte geëyschte Beede. Antwoort van die van Brabandt , op de Petitie van het overfchot. A Lfoo den Koningh onfen aldergenadighften *^ Heere de Staten van Synen Lande en Hertoghdomme van Brabant onlanghs heeft doen vertoonen en voorhouden by den Heere Anthonius van der Stralen, Ridder, Commiifaris Generael van de Staten van herwaerts over, dat Syne Majeft. hebbende doen overfien't geene  ne van wegen de Generale Staten van herwaerts over aen de Ruyteren en Knechten (daer af de betalinge ftaet ten lafte van de felve Staten, achtervolgende het confent daer op in den Jare vyfthien hondert acht en vyftigh gegeven} bevonden heeft als noch fchuldigh en ten achteren te zyn eerft de Benden van de Ordonnantie de fesde maent die gedeftineert was dat 't Volck van Oorloge te Velde foude leggen, beloopende de fomme van vier en dertigh duyfendt ponden Artois, en dat men voor de lichte Paerden ten achteren was voor de fesde maent feventien duyfent ponden Artois, ende daer en boven fes Vaendelen Nederlantfche Knechten of Walen, onder 't bevel van den Grave van Mansveldt, wefende nu ter tydt in Luxemburgh „ twee maenden befoldinge, beloopende feventhien duyfent ponden Artois , insgelycks het Guarnifoen van Artois en Henegouwen $ die gefurrogeert zyn in plaetfe van't Regiment van den Grave van Megen, oock voor twee maenden de fomme van dertig duyfent ponden Artois ; ende voorts noch feftigh duyfent ponden Artrois, gedeftineert tot de betalinge van twee duyfent Paerden van herwaerts over, na dien men uyt den Velde gekomen foude wefen voor de Maenden van November, December en Januarii, beloopende t'famen hondert en acht en vyftig duyfent ponden, begeerende Syne Majefteyt, dat omme de felve Landen te verlichten van de groote overlaft en loopende befoldinge van de uytlantfche Ruyteren en Knechten , en namentlyck van de twee duyfent fwarte Ruyteren, wefende onder 't bevel en Regiment Pag. 54'  ( Ï26- ) 1559- ment van de Graven van Mansvelt eh Swarffenburgh, ende de felve foo geringe als 't mogelyck is te doen afdancken, de voornoemde Staten fouden willen confenteren en accorderen , foo verre hem aengaen mag, dat de voornoemde van Stralen de voorfz fomme van hondert en acht en vyftigh duyfent ponden Artois eens , mitsgaders 't geene dat goet gekomen is foo wel op de Monfteringe, als uyt faecke van dien , dat de Paerden die boven d'anderen te vooren gelicht, van nieuws herwaerts over aengenomen zyn geweeft, luttel meer dan vier maenden gedient hebben, foude:: mogen employeren tot betalinge en afdanckinge van dé voorfz uytlandtfche Ruyteren en Knechten ^ onder gelofte dat Syne Majefteyt de voorfz fomme van hondert en acht en vyftigh duyfent ponden foude doen rembourferen van de aldereerfte penningen die uyt Spangien komen fullen, ofte van de Beeden by Syne Majefteyt geëyscht, ofte als noch te eyffchen, geaccordeert foude werden, om defelve penningen als dan by den voorfz van Stralen te doen believen , daer en alfoo 't felve naervolgende fijné Inftructie behooren fal: Ende het zy dat de Prelaten , Edelen en Gedeputeerden van de Steden van Brabant, reprefenterende de Staten van den felven Lande, na rype deliberatie en communicatie, t'famentlyck genomen op't geene voorfz is, ende op alle inconvenienten en verdere laften van Syne Majefteyt > en van den Lande van herwaerts over, te verhoeden, hebben geaccordeert en geconfenteert ("voor foo veel als in hen is) dat den voorfz Commiffaris Ge-  c m) Generael van Stralen de voorfz fomme van hondert en acht en vyftigh duyfent guldens Artois eens, beruftende onder hare Commifen en Thefauriers, fal mogen doen en laten employeren tot betalinge en afdanckinge van de voorfz uytlandtfche Ruyteren ende Knechten, behoudelyck dat Syne Majefteyt insgelycks daer toe fal doen converteren en employeren de fomme van twee en feftigh duyfendt guldens Artois, die defelve Syne Majefteyt noch fchuldigh is voorde volle betalinge van 't geene defelve Syne Majefteyt tot Synen lafte genomen heeft, te betalen voor eenige Staten, niet hebbende haxe geheele quote ende portie kunnen opbrengen; ende dat Syne Majefteyt eerst en alvooren de voorfz drie Staten fal leveren en doenleveren A-cfe van gelofte van de voorfz fomme van hondert en acht en vyftigh duyfent ponden Artois, de voorfchreve Generale Staten te rembourferen of doen rembourferen, ende weder keeren binnen fes weecken, ofte ten langhften binnen twee maende naeftkomende, en dat om "t voorfz 1 rembourfement binnen den voorfz tyt te doen de voorfz Commilfaris hem van Syne Majefteyt wel en behoorlyck fal doen verfeeckeren, omme defelve penningen alsdan, en fonder langer vertreck by den felven Commilfaris Generael bekeert te mogen werden, daer en foo dat navolgende fijne Inftruélie behooren fal, ten eynde dat het geloove ende credit van de Staten onderhouden magh werden , fonder dat de voorfz Staten daeromme met eenige andere Beeden fchade of intereflen daer door, of oock by gebreecke van voldoeninge van de voorfz be- lof- '559* 5.en6.Mejé  S.en6.Mey. ( 123} lofte belast fullen werden; welverftaeride dat Syne Majefteyt de voorfz uytlandtfche Ruytëren ende Knechten, by middel van eenige Heere van de Ordre van defen Lande, ofte andere goede Perfonagien van authoriteyt, alfoo fal doen vertrecken Uyt den Lande van herwaerts over, en fonderlinge van Brabant (daer fy nu grooten overlaft en gewelt doen ) dat den felven Lande van Brabant geen verdere uytteringe gedaen en werde; hebbende haer de Gedeputeerden der Stadt van Antwerpen, fonder eénigh onderfpreecken, verklaert dat 't voorfz rembourfement gevonden fal werden uyt de penningen die eerft uyt Spangien kömen fullen, of van de geëyschte Beede, ende dat de voorfz Commilfaris hem by de felve Middelen fal verfeeckeren, of met fulcke andere penningen, dat de voorfz Staten mogen befwaert zyn: Syne voorfz Koninghlycke Majefteyt gehoordt hebbende 't rapport van 't geene des voorfz is , en willende procederen ter goeder trouwe met de voorfzStaten vanBrabant, heeft belooft, ende belooft by defen op Syn Koninghlyck en Princelyck woordt, dat de voorfz fomme van hondert eri acht en vyftigh duyfent ponden Artois, in dé welcke, en in andere vier en vyftig duyfent ponden, die de voorfz van Stralen gelaft is te betalen voor aftocht van overlandtfche Knechten , mitsgaders 't geene dat gekomen is, foo voorfz is, is begrepen de voorfz fomme van twee en feftigh duyfent guldens, die Syne Majefteyt fchuldigh is als vooren, den voornoemden Commilfaris Generael gereftitueert en wederleyt fal werden Van de aldereerfte penningen  C 1*9 ) gen die. uyt Spangien komen fullen, ofte van de Beeden die aireede van de Staten van Vlaenderén. en Hollandt geëyscht zyn, ende als noch van de andere Staten van herwaerts over geëyscht , en by hen geaccordeert fullen werden, ende dat binnen twee maenden naeflkomende, op alfulck Volck als defelve Staten eenigh confent gedragen hebben op de Petitiën voorfz; en voorts dat defelve fomme by Ordonnantie van den voorfz Commilfaris Generael gefurneert , .en betaelt fal werden den Krijghfluyden die defelve gedeftineert en toegefeyt is geweeft, fonder. eenige fwarigheyt of wederfeggen. Aldus gedaen by Sijne voorfz Koninghlijcke Majefteyt den eerften Mey vijfthien hondert negen en vijftigh. Onderteeckent, Philips. Onder ftondt gefchreven, Ter Ordonnantie vanSyne Majefteyt. Ende geteeckent, d'Overlope. J\Y Mr. Schoock rapport gedaen zynde, hebben de voorfz Staten op 't aengevenvande Heeren van Boffu en Bruxellis voor antwoort gerefolveert 't geene hier na volght: "P\E Edelen en fes groote Steden van Hollandt, reprefenterende de Staten van den felven Lande, gehoorthebbende'trapport van hare Gedeputeerden, ten Hove geweest zijnde, mitsgaders 't'geene byden feer Mogenden, Hooghgebooren Heere der VI. Debl, I Gr* i; j, I  '559' S.en6.Mey. Pag. 5<5- ( 130 ) Grave van Boffu, &c. ende Mr. Philibert de Bruxellis, Raedt en Mr. Ordinaris van de Requeflen in den fecreten Raede, hunïuyden voorgehouden is geweest, beroerende de Petitie van hondert en vijf en twintigh duyfent ponden, van veertigh grooten Vlaems 't pont, by Sijne Majefteyt henluyden gedaen, omme daer mede te mogen afdancken twee duyfent Paerden, en fes Regimenten vremde Voetknechten, noch wefende in Sijne Majefteyts dienst onbetaelt, bevinden hun in groote benautheyt, foo overmits de groote miferie, armoede en calamiteyt daer 't voorfz Landt in gekomen is, en 't groot verlies dat fy in de Zeevarende Neeriuge, Viffcherye en Dijckagie gehadt en geleden hebben, gedurende defen Oorlogh van meer dan acht jaren langh, binnen wekken tijdt fy het voorfz Landt belaft hebben met de fomme van thien hondert duyfent ponden, op renten gehaelt, fonder nochtans als noch te weten eenigh middel om de felve te mogen loffen, boven alle andere penningen by diverfche andere middelen, als by groote fware Leningen, ThiendenPenningh,&c. dickwils gebruyckt, en noch te gebruycken, wefende al capitale Imppfitien, opgebracht omme Syne Majefteyt na alle haren machte te mogen affifteren, en Sijnen Vyandt te helpen wederftaen: Omme wekke jaerlijckfche Renten te betalen, fy noch tot haren lafte opgeftelt hebben e'en Impoft op de Wijnen en Bieren, en oock Morgen-geit, bedragende over de vier  < i3i ) vier en tachtigh duyfent ponden 's jaers, dewelcke oock merckelijck befwaert en verhooght fullen moeten werden, boven alle het welcke fylieden noch belaft zijn voor den tijt van. acht jaren met een fomme van hondert duyfent gelijcke ponden 's jaers, Sijne Majefteyt in May vijfthien hondert acht en vijftigh geaccordeert, behalven noch de hooftfomme van drie hondert duyfent ponden, in den voorfz jare acht en vijftigh oock geaccordeert ,. ende de jaerlijckfche Renten van dien, ende dat omme die redenen voorfchrevcn, en omme de menighvuldige Beeden , geduyrende den vooriz Oorloge geaccordeert , alle, geëxcogiteerde middelen, daer by men in den Lande van Hollant eenige penningen fouden mogen vinden, geheelijck zijn geconfumeert, fulcks dat de voorfz Staten oock als noch niet en weten hoe dat fy fullen mogen uytterlijck furneren de twee hondert duyfent guldens, by haer geaccordeert in de Maent van April laetftleden, op de Petitie hunïuyden by Sijne Majefteyt gedaen in de maent van Augufto vijfthien hondert acht en vijftigh, binnen de Stede van Atrecht, byfonder aengemerckt» dat hoewel de voorfz fomme van twee hondert duyfent guldens geaccordeert zijn gevonden te werden by verkoopinge van Los - renten, -nochtans d'een helft van dien als nóch niet gefurneert noch gevonden en is, overmits de Verkoopers van de Renten niet te bekomen noch te krijgen en zijn, eensdeels door dien dat de d'Aéte particulier van den conI a fen- »559-  C *3* ) $.tn6.Mtj, "Pag- $7° fenten, gedaen in May in den voorfz jare" acht en vijftigh, aen de voorfz Staten als noch niet gelevert en is, en daeromme den felven Koopers geen behoorlijcke Brieven gelevert en mogen werden, noch oock't felve confent ter executie geleyt, alfoo de Staten daer toe vanSijneMajefteyt als noch geen Octroy en hebben , en dat mitsdien andere die tot verkoopinge van Renten fouden willen verftaen , beduchteftde zijn dat fy oock tot geen Brieven en fouden mogen komen, feer qualijck te krijgen zijn, nochtans de de voorfz Staten hebbende de voorfz Acte particulier in fulcker voegen als 't confent by hunïuyden in May acht en vijftig gedragen is, fouden hoopen 't voorfz confent van twee hondert duyfent guldens te furneren , foo verre Sijne Majefteyt 't felve geliefde te accepteren op fulcke conditiën als by haerluyden gedragen is, en 't felve alfoo by Sijne Majefteyt geaccepteert zijnde, foude defelve Sijne Majefteyt terftontin gereden gelde ontfangen de fomme van hondert duyfent ponden, die tegenwoordiglijck tot lafte en 't fraieT: van de Staten loopen, ende by Sijne Majefteyt, in gevalle als vooren , tot betalinge van de voorfz Ruyteren en Knechten promptelijck geëmployeert foüden mogen werden, waerom de voorfz Staten niet doenlijck noch practicabel en is , om redenen voorfz, te verftaen tot eenige verdere augmentatie op 't voorfz confent, foo is te min in haerluyder macht eenighfints te accorderen de voorfchreve nieuwe ge-  geé'yfchte Petitie van hondert en vyf en twintigh duyfent ponden, bidden en ver-: fbecken daeromme, dat, aenfchouwnemendde op alle 't geene voorfz is, en in haer voorgaende Antwoorde , Sijne Majefteyt in 't lange gedaen, verhaelt is, defelve Sijne Majefteyt gelieve 't voorfz haer voorgaende confent, fulcks als dat gedragen is, te accepteren , ende voor defen fayfoen ende benaeuden tijt haerluyden te deporteren en verdragen van de voorfz hondert en vijf en twintigh duyfent ponden, van nieuws in de Maent van April geëyfcht, verfoeckende voorts aen de voorfz Heeren den Grave van Bolfu, en Mr. Philibert de Bruxellis, dat fyluyden defelve hare Antwoorde Sijne Majefteyt foo favorabel willen aendienen, ofte overfchrijven, dat Sijne Majefteyt hem des te vreeden houden wil, in regarde en confideratie van alle de groote laften in den voorleden tijt van Oorloge by haerluyden boven hare macht gedragen ; offererende Sijne Majefteyt, foo wanneer fy door defen jegenwoordigen Peys tot beter Neringe en Welvaert gekomen fullen wefen, Sijne Majefteyt in alles te dienen na haer vermogen, gelijck fy tot noch toe altoos gedaen hebben. TTNde aengaende 't verfoeck by Sijne Majefteyt gedaen , omme te mogen lichten alfulcke hondert en acht en vijftigh duyfent ponden , als onder den Commilfaris Heer Anthonius vander Stralen, en den Thefaurier Gerard ï 3 óram- I559t ï.eaó.Mey,  g.en6.Mey. i ] j ( ] \ t i 1 I l t 3 I € 1 1 \ t r r { r Paj. 58. v z l C 134) Grammy beruften fouden, de Generale Staten van al de Landen van herwaerts over toekomen3e, omme eenige van dien gcëmployeert te wer3en tot betalinge van eenige Ruyteren en Knechten , breder gementioneert in de Propofitie by Sijne Majefteyt ten voorfz tijde dies aengaende gedaen; zijn de voorfz Staten ten'dien eynde :e vreeden , voor foo verre als 't in hun is, en 'onder eenige prajuditie van de Staten van de tndere Landen van herwaerts over, om alle eerdere inconvenienten verder te fchuwcn , dat le voorfz CommiiTaris Generael van der Straen,_ de voorfz fomme van hondert en acht en njftigh duyfent guldens eens, wefende tot lase van den voorfz CommiiTaris en Thefaurier al mogen doen en laten employeren tot betainge van de voorfz uytheemfche Ruyteren en Cnegten, voor foo verre die ftrecken mogen ; lehoudelijck dat Sijne Majefteyt insgelijks daer oe fal employeren alfulcke onbetaelde portie, ls Sijne Majefteyt voor andere Landen aengetomen heeft te betalen, en dat Sijne Majefteyt erft ende alvooren de voorfz Staten van Holmdt fal leveren ofte doen leveren Acte van geofte van de voorfz fomme van hondert en acht en ijftigh duyfent ponden, de voorfz Generale Staen te rembourferen binnen den tydt van twee menden naeftkomende, en daeromme 't felve embourfement binnen den voorfz tydt te doen, iyn Majefteyt fal den voorfchreven Commilfais Generael en Thefaurier wel en behoorlijck erfeeckeren, foo dat fy des te vreeden fullen ijn omme defelve penningen als dan by den :lven CommiiTaris geë'mployeert te mogen werden  C 135 > den daer en fulcks dat behooren fal; en dat defelve Staten met eenige andere Beeden, fchaden en intereiTen, die daer door, ofte by gebreecke van de voorfz belofte belaft, ofte eenige penningen tot hare fchade gehaelt fullen mogen werden. T)En Advocaet rapport gedaen hebbende, hoe dat hy gerecouvreert hadde Commiffie op Suys en Sasbout, omme te verftaen tot hooringe van des Gemeene Landts Reeckeningen met de Gecommitteerden van de Staten, hebben den Advocaet belaft defelve Commiffie onder hem te houden, en na dat defelve getoondt foudewefen den voorfz Suys en Sasbout, te leveren Copie den geenen diefe van hun beyden fouden begeren, RY den felven Advocaet rapport gedaen zynde , aengaende de opmaeckinge van den Acte particulier, fonder infertie van de Articulen , dat de nieuwe gratiën van eenige Steden en Vlecken by de Staten van Hollandt gedragen fouden werden, ende defelve vertoont zijnde het ontwerp van de Acte die men de Staten dies aengaende apart foude geven, hebben gerefolveert dat voor 't dragen van eenigh verder confent, fy behooren te hebben de voorfz Acte particulier, in fulcker voegen als 't confent by haerluyden gedragen is geweest, en foo verre de Vlecken van Sijne Majefteyt verkregen heb-ben nieuwe gratiën, willen fuftineren dat defelve by de Staten gedragen, en tot hare lafte behooren te komen, dat 't felve by Syne MajeI 4 fteyt '5595.en6.Mey. Beroerende deCommiffie var» Suys en Sasbout, omme te hooren des Gemeene Lands reekeningen. Rapport van den Advocaet, seroerende ieopmaectinge van ie Afte particulier.  '559S-enó.Mey- Rapport vandenAdvocaet, op 't advis van dé abbreviatle van de Juftitie. Rapport' vandenAd-. vocaet, beroerende ' t de rigou- l reufe Exe- ( cutorien. y 1 t 2 é % e r. Rapport i vandenAd- \ vocaet, bè-, roerende " het advis d van den \ Rade van £ V.aende- (ren, tegens ^ den Capi- C c ; fteyt ofte hunïuyden by Juftitie fal mogen vérvolght werden, omme daer op fommierliick gédisponeert te \verden, foo bevonden fal werden naer recht en reden te behooren. TS by den Advocaet rapport gedaen hoe dat die van den Secreten Raede de Staten belooft hebben met den eerften, en tegens haer ivederkomfte, expeditie te doen hebben op 't idvis, beroerende d'abbrevatie en vórderinge' vin de Juftitie. "VjTOch by den Advocaet rapport gedaen zynde , dat op 't verfoeck van de nieuwe Ex:cutorien, die den Ontfangér Coebel begeerd j E'eampheert te hebben , ende dat defelve foulen mogen ter Executie geleyt werden, foo vel by de Deurwaerders van den Hove van Holandt, als by de Deurwaerders van fijn Compolr geaccordeert waren Brieven om té hebben * dvis van den Raede van Hollandt, hebbenbe-' ;éert dat 't felve Advis by den Advocaet ver- 1 olght foude werden, omme dat hebbende, tot xpeditie van de felve executorie te moeen kolen. ;- "^Ock heeft den Advocaet mede rapport ge; daen dat die van den Secreten Raede hun Slooft hebben expeditie met den eerften te; oen, hebben op 't advis van den Rade van 'laenderen , beroerende d'Executien by den 'apiteyn van Nieupoort gepleegt 'tegens de 'nderfaten van Hollant, met hare Schepen eri •oederen tot Nieuwpoort arriverende, en dat de-  C 137 ) defelve van den Secreten Raede hem toegefeyt hebben, dat fy gelycke faecke , die den Capiteyn heeft tegens de Stadt van Nieuwpoort, j>ari pajfu determineren fullen met de faecke van Hollandt. ■p)En fesden Mey is by de Staten van Hol■ landt gerefolveert dat den Ontfangér Coebel, aengaende den Thienden Penningh van alle Officien, hem reguleren lal naer den inhout van de Placaten daer van zynde, en dien naervolgende fijn Executien derigeren. Tf Odem hebben de voorfz Staten den Ontfan. ger Coebel geordonneert te executeren den Thienden Penningh van de VilTcheryen, den Heere Prince van Orangien toebehoerende, foo wel van de Jaren drie en vijftigh als acht en vyftigh, naer 'vermogen de Placaten daer van zynde, gelyck als alle andere voor den Thienden Penningh van hare VilTcheryen geëxecuteert werden. T"|E Staten van Hollandt hebben verfocht aen . Willem van Berendrecht, dat hy wil doorfien of de VilTcheryen, gefteldt in 't Billiet by wijlen den Heere van Affendelft gemaeckt, oock geftelt zyn in 't Quohier van de Dorpen daer fy naeft gelegen zyn, ende die hy bevinden fal den Tienden Penningh niet betaelt te hebben , fullen by hem den Ontfangér van 't Gemeene Landt overgelevert werden, omme by den felven Ontfangér geëxamineert te mogen werden. I 5 Oock 1559. evn van Nieupoort. Pag. 59» Coebel fat executeren den Thienden Penningh van de Viflcherye van den Princo van Oranten. Dat Beren» drecht fal opteyckenen die den Thienden Penningh niet betaelt ca hebben.  1559. S^n6.Mey. Te vervolgen attaché op de fententie tuflchen de Viflcheryein de Zuyder Zee.tegens die van Over-Yflel. 13. Mej. (; OOck hebben de voorfz Staten den Advocaet belaft te doen maecken attaché op de datums van de Sententien van den Grooten Raede , beroerende de Vifïchers in de Zuyder Zee, tegens die van Over-YiTel, welcke attaché by den Advocaet vervolght zynde, hem geaccordeert is. Daghvaert van de Staten van Hollandt gehouden in den Hage Den 13. Mey, 1559. PRESENTEN, De Heeren van Afren- Gerrit Jacob Hoenefz, delft, Burgermeefter, Van Goudriaen, Mr. Jacob van Eynde, ende ende Van Roon, Mr. Adriaen van Ley- Ridders. den, Hendrick van Benthuy- Van Delf. fen, Gerrit Beuckelfz, Bur- van wegen d'EcE- germeefter, len. ende Wouter Barthoutfz , Mr. Cornelis van Veen, Schout , Van Leyden. ende Mr. Jan van Nieuwen- Mr. Willem Schoock, burgh, Van Dordrecht. Van Amsterdam. Dirck Jacobfz deVriefe, Mr. Dirck Hillebrantfz, Burgermeefter, Van Gouda. ende Mr. -Lambert Jacobfz, Omme te refolveren op Van Haerlem. de voorfz nieuwe Pe-  ( 139 ) Petitiën, en te aen- hunïuyden voorgehooren 't geene by fchreven foude werBolfu en Bruxellis den. DEn twaelfden Mey heeft den voorfz Grave van BofTu, en den Heere van Bruxellis de Staten verklaerdt hoe dat fy haer voorfz Antwoorde hem den feiten der voorfz Maent Mey by gefchrifte gelevert, aen Sijne Majefteyt overgefonden heeft; dat hy daer op voor antwoorde van den Hertog van Savoyen ontfangen hadde ; dat fijne Hoogheyt het felve Antwoort gevifiteert hebbende, defelve fulcks bevonden hadde dat hy de felve niet en had derven noch willen Sijne Majefteyt communiceren , verdachtende dat Syne Majefteyt, den inhoude van dien verftaen hebbende , gealtereert foude mogen werden, en geniciteert tot eenige gramfchap; dat fyluyden daeromme na^der en vruchtbaerder Antwoorde; volgens Syne Majefteyts verfoeck ende begeerte fouden willen refolveren; mits welcke de Staten gerefolveert hebben d'Adte hier nae volgende, dewelcke fylieden Syne Majefteyt by monden geremonftreert, en oock by gefchrifte gelevert hebben, als hier na volght: £)E Edelen en Gedeputeerden van de fes groote Steden, reprefenterende de Staten van den Lande van Hollandt, gehoordt hebbende d'antwoorde van den Hertogh van Savoyen, hunïuyden op heden gedaen by den Edelen ende Hoogh - gebooren Heere den Grave van Bolfu, ende Mr. Philibert van 1559. Te refolveren op de voorfchrevs nieuwe Petitiën, ende te aenhooren 't geene by Boflii ende Bruxellis voorgefchrevenfoude werden. Pag. 60.  ( Ï4P ) »559. Z-Mey. van Bruxellis, Raedt en Mr. van de Regueften in den Secreten Rade van Syne Koninghlycke Majefteyt, op 't geene fijne Genade in de voorgaende weecke by gefchrifte gelevert is, verklarende dat hy, aengaende de augmentatie van 't laetfte confent van twee hondert duyfent guldens, geen hoop en hebben eenigen verderen laft te verkrijgen , dan fy in haer voorgaende fchriftelycke Antwoorde verklaert hebben, omme redenen aldaer in 't lange verhaelt: Ende aengaende de nieuwe Petitie van hondert en vyf en twintigh duyfent ponden, dat fy, mits hebbende haer Acte particulier van haer confent , in de maent van May in den jare vyfthien hondert acht en vijftigh, fulcks die gedragen is, ende d'acte van confent van twee hondert duyfent guldens, by henluyden in April laetftleden gedragen, fonder dewelcke defelve te hebben, fy feer beduchtende zijn dat fy geen verdere Verkoopers vap Renten en fullen konnen krygen, om te furneren 't laetfte termyn van de voorfz twee hondert duyfent guldens, overmidts de groote klachten die dagelycks aen de Staten gedaen werden by haren Ontfangér, mits dien defelve Koopers geen Brieven gelevert en mogen werden, dat oock 't verder inhouden van de felve A<5re, fonder die te hebben, niet en magh geëffecTrueert werden, elck in den haren rapport fullen doen, om te fien of fy eenigh bequaem middel fouden mogen adviferen ende vinden , omme Syne Majefteyt in 't geheel of ten deele te gelie-  r ; ven in fijne voorfz nieuwe Petitie van hondert en vyf en twintigh duyfent ponden ; dan die van Gouda verklaren te wefen fingulier in haer opinie, foo verre als 't raeckt de nieuwe gratiën. TT\En felven dagh naer noen tüffchen vyf en fes. uyren, den voorfchreven Grave van Bolfu, en Mr. Bruxellis, de voorfz Antwoorde gevifiteert, en met den Raede van Hollant gecommuniceert hebbende, hebben in prefentie van den felven Raede, de voorfz Staten aengegevcn dat fy de felve antwoorde feer vreemt bevonden, eh min vruchtbaer, en verder van de intentie van Syne Majefteyt, dan haer voorgaende Antwoorde die fy Syne Majefteyt overgefonden hadden: Dat fy oock bevonden de felve Antwoorde te wefen impertinent, mits dien dat defelve mede mentioneerde van de Petitie by Syne Majefteyt aen de Staten van Hollandt in de maent van Augufto in den jare vyfthien hondert acht en vyftig binnen Atrecht gedaen , van welcke Propofit-ie, als in de voorgaende weecke fylieden de Staten van Hollandt vertoont hadden geen laft van Syne Majefteyt te hebben, omme hunïuyden yets dies aengaende te proponeren , ofte defelve te helpen vorderen ; dat daeromme fyluyden haer Antwoorde alleen fouden willen doen op de twee Propofitien haerluyden geproponeert, of ten minften op de voorfz nieuwe Petitie van hondert pa en vijf en twintigh duyfendt guldens, alfoo den Hertogh, noopende de Petitie van 't overfchot van hondert en acht en vyftigh duyfent gul- 1559.  < 142 ) guldens, genoegh- te vreeden was met hare Antwoorde , die fylieden Syne Hoogheyt overgefchreven hadden. "yyAer op de voorfz Staten, naer een weynigh voorgaende evicatie, ten felven tijde by monde van den Advocaet den voorfz •Grave van Boffu, Bruxellis en den Raede van Hollandt voor Antwoorde hebben doen feggen, hoe dat haerlieden gedaen wefende de voorfz Propofitie binnen de Stede van Atrecht, van twee hondert en vijftigh duyfent guldens, te betalen op feeckere dagen en termynen, na veeIe en diverfche communicatien, en bevindende -die faecke heel perplex, niet wel wetende middelen te vinden om defelve Petitie bccjuamelyck te mogen furneren ende opbrengen , hadden nochtans, omme Syne Majefteyt te gelieven en te helpen aen gereede Penningen , tot afdanc-kinge van een partye van de Ruyteren en Knech-ten, wefende in Syne Majefteyts dienfte, de-felve Syne Majefteyt in April laetftleden geaccordeert de fomme van twee honderdt duyfent : Caroli guldens , te betalen de eene helft in gereeden gelde, en de andere helft te Pinxteren in den jare vyfthien hondert feftigh, onder fulcJke conditiën en limitatien als d'Antwoort daer -van zynde dat breeder vermeit; maer dewyl SyJie Majefteyt defelve haer Antwoorde niet accept noch aengenaem en was, foo hadden defelve Syne Majefteyt, in Sijne Majefteytsprefentie, op den negenthienden der felver maent van April de Staten doen voorhouden drie eme:ride propofitien, daer van d'eerfte was omme de  (i43; de twee hondert duyfent geaccordeerde guldens gefuppleert en geaugmenteert te hebben, volgende d'eerfte propofitie tot Atrecht gedaen, ter fomme van noch by de thien duyfent gul» dens, de andere ommme te hebben een nieuwe Beede van hondert en vyf en twintigh duyfent guldens, ende de derde om dat fyluyden fouden accorderen, foo veel als in hun was, dat Sijne Majefteyt uyt handen van haren Commis en Thefaurier Generael fouden mogen lichten !t voorfz overfchot van hondert en acht en vijftigh duyfent guldens , mits welcke oock de voorfz Staten genootfaeckt waren , op Sijne Majefteyts begeeren de voorfz drie Petitiën te beantwoorden, en alfoo fy geen hoop en hadden eenige laft te mogen verkrijgen, omme te komen tot eenige augmentatie, op de voorfz eerfte Petitie, foo hadden fy 't felve oock Sijne Majefteyt foo by monde gefeyt, als by gefchrifte. overgelevert ; ende alfoo, noopende de derde Petitie, beroerende 't voorfz overfchot, de voorfz Sijne Majefteyt, genoegh, volgende haerluyder Verklaringe, te vreeden was, lbo hadden fy gedefifteert dies aengaende in de felve Antwoorde eenige mentie te maecken; en alfoo haerluyden onmogelijck was te verftaen tot de voorfz tweede Petitie van hondert en vyf en twintig duyfent ponden, fonder eerft en alvoorens te hebben haer Acte particulier van den confente by haerluyden gedragen, in de maent van Mey vijfthien hondert acht en vijftigh, fulcks 't felve confent gedaen was, en oock fouden hebben 't accex van 't voorfz confent van twee honderdt duyfent guldens, by «55*  C 144; Pag. 62, by' haerluyden in April laetftleden geaccordeert, vermits dat fylieden grootelijcks beduchtende waren dat by faüte van te nebben de voorfz twee aéten van Confenten, fylieden geen Koopers en fouden konnen verkrijgen, om te furneren 't laetfte termyn van de geaccordeerde twee hondert duyfent guldens, die by verkoopinge van Renten naer vermogen haer antwoorde opgebracht moeten werden, overmits de groote klachten die dagelijcks aen haerluyden gedaen worden, by haren Ontfangér en andere, uyt faecke dat de Koopers, die in den voorle* den jare Renten verkoft hebben, tot furnilTeraent van een partye van de Beede, by haerluyden geaccordeert in May vijfthien hondert acht én vijtigh, daer van de Renten aireede verfchee* nen zyn; ende dat oock de Koopers van Renten, tot furnilfement van den eerften termyn van de twee hondert duyfent guldens , van gelijcken geen Brieven gelevert mogen werden , en dat oock den verderen inhout van defelve Acte particulier van den jare acht en vyftigh, fonder defelve Acte en behoorlyck Oétroy daer op te hebben, niet en mach geëffectueert werden , foo hadden de voorfz Staten met goede rédenen in haer voorfz antwoorde te doen ftellen , dat mits hebbende d'Aéte van de voorfz twee confenten, fulcks die by haerluyden gedragen waren ; fyluyden te vreeden fouden zyn rapport in den haren te doen, omme te overleggen of fy eenigh bequaem middel fouden mogen vinden, waer door Sijne Majefteyt eenighlints foude mogen in't geheel of ten deele gelieft werdeninSijne voorfz nieuwePetitie van hondert en  C 145) étl Vijf en twintigh duyfent guldens, alfoo de natuyre van de faecke, ende de reden fulcks was, dat men behoorde voor al te hebben d'Acten van den voorgaende confente, eermen foude mogen verftaen tot draginge van eenigh nieuw confent; en dat door de weygerin ge van de felve Acte , Sijne Majefteyt genoegh oorfaeck was, en beletfel dede omme te mogen vinden bequame middelen, dienende tot furnilfement van de voorfz nieuwe Petitie; ende en koften de Staten niet gebeteren dat hare Hoogheydt geen laft en hadde omme haerluyden voor te houden en te helpen bevorderen de voorfz eerfte Petitie, waren nochtans des niet te min gehouden defelve met de twee andere Petitiën te verantwoorden, nae dien by Syne Majefteyt, foo wel die als dandere twee Petien gefamentlijck geproponeert waren. #~)P welcke Antwoorde de Grave van BoiTu en Bruxellis gehoort, ende met die van den Raede gecommuniceert hebbende, hebben de Staten voor antwoorde gegeven, dat nadien fylieden immers by haer voorfz antwoorde perfifteerden , fyluyden van defelve hare antwoorde in alle diligcntie Sijne Majefteyt fouden adverteeren , begeerende dat fy haerlieden fouden gereet houden om ten Hove te reyfen, indien by Sijne Majefteyt belaft worde haer daer te vinden. QO.ck is op 't rapport van den Advocaet,d beroerende de Declaratie van Jan van Dam,v; en op fijn verdere recompenfe, gerefolveertdatD • VI. Deel. K men \Z.Mty eclarntje njan van  13. Mey. Declaratie van den te genwoordigen Grif fier. Requefl van die va Enckhuy fen en Grootenbroeck. Requef van de Klercken van de Griffie. Pag. 63. Requef yanWille van Yffel' fteyn, C 14^ ) men hem fijn Declaratie weder fal geven om die te augmenteren, van 't geene hy, beroerende de Lyndrayerye ende Houte Caep te Vierboet, en anders, wil fuftineren hem recompenfe van 't Landt toe te komen, omme als dan gefamentlyck getauxeert te mogen werden. EOdem zyn gecommitteert omme te tauxeren de Declaratien van den tegenwoordigen Griffier Mr. Jacob vander Duyn, Lambert Ja•cobfz en den Advocaet, voor defe reyfe, ende dat 't felve gedaen zynde, men hem fal leveren de voorgaende Acte, daer by verklaert is dat men den Griffier voortaen niet en fal betalen dan van 't geene by den Advocaet van 't Landt, ofte de Staten aen hem verfocht werdt, en hem 't felve fulcks te feggen. eflOck is gerefolveert op de Requefte van die ^ van Enckhuyfen en Grootenbroeck, dat men de felve haerluyder Advocaet fal leveren, omme die wat bet te extenderen, ende als dan copie daer van te maecken, omme daer op rapport te mogen doen. e VTOch is op de Requefte van de Klercken in • de Griffie rapport genomen tot de naefte Daghvaert. IS mede op de Requefte van Willem van Yffelfteyn, Rentmeefter van den Heere van SeDvenbergen , gerefolveert voor Appoinctement " te ftellen, dat de Staten den Suppliantontflaen uyt  c 147; uyt de gyfeling den tyt van een maent, omme binnen den felven tydt op te brengen den Thienden Penningh van de jaren vyfthien hondert drie en vyftigh, en acht en vyftigh, van de Goederen van myn Heere van Sevenbergen, daer vooren hy by den Ontfangér van 't Gemeene Landt gegyfelt is; en dat onder handttaftinge van den Hove van Hollandt, van weder in gyfelinge te komen , den voorfz tydt van een maent geëxpireert zynde, indien hy den voorfz Thienden Penningh middeler tydt niet op en brenght. *^Och by den Advocaet rapport gedaen zynde van de geconcipieerde Acte, beroerende de correctie vandeverfuymenilfe ,gepleeght in de Acfe van confent van den feven en twin- < tigften December vyfthien hondert vyf en vyf-1 tigh, hebben de voorfz Staten Copie van de) voorfz Acte begeert, en genomen rapport. j J)En twaelfden Mey hebben de Staten vanv . Hollandt gefien de Copie van feeckerer Quitantie van den Hertoge van Savoyen, be-V roerende feeckere fomme van thien duyfent gul-d dens, by haerluyden fijne Hoogheyt gedaen , t verklarende dat den Ontfangér van 't Gemeene d Landt, Mr. Aernout Coebel, niet en behoortv d'originele Quitantie van den Advocaet te ont-v' fangen, overmits defelve inhoudende is de claufule op afkortinge van meerder fomme, maer dat hy behoort te hebben abfolute Quitantie, alfoo by haerluyden fijne Hoogheyt niet meer K 2 dan 1519. 13. Mey. Rentmeefter van den Heer van Sevenbergen. Rapport van 't antwoort , beoerendele correcie van de erfuymelifle , geleeght ia : confent an denja: vyf en. Raeckene de Quiintie van ;n Hertog m Sa>yeu.  ( H8 ) ï?59. 13. Mey. Ordonnantie voor d< Gecommii teerden of 't ftuck var den Sou:e Noch ge lycke Ordonnantievoor WïlJem Janfz &c. Thien duy fent guldens aen den Herto van Savoyen geaccordeer Jaerlyck te ontfangen den Thienden Penningh van de VroonLanden* dan de voorfz fornme van thien duyfent guldens voor een propinie geaccordeert en is. T~)En veer thienden dito is gepalTeert Ordon: nantie voor Pieter Piterfz Sasbout, Dirck -Jorifz de Bye, en Matthys Janfz, elck van veertien ponden tot twee gulden feven fchellingen , van dat fy de Staten tot Bruflel geaffifteert hebben in de communicatie van den Soute. TVTOch gelycke Ordonnantie voor Willem Janfz ende Pieter Jonge Allaertfz vanEnckhuyfen , elck van veerthien dagen van gelycke ,reyfe. - A Ls mede hebben de voorfz Staten gerefolveert dat men van Syne Majefteyt fal bevorderen en conditioneren, dat de thien duy'fent guldens, den Hertoge van Savoyen geaccordeert, geinfereert mogen werden in 't con• fent van twee hondert duy fent ponden, by haerluyden in April laetftleden geaccordeert. 3 "TVE Staten van Hollandt hebben mede geordonneert jaerlijcks door Tiexma , Rentmeefter van de Vroonen van' Syne Koninghlycke Majefteyt, gelegen ontrent Alckmaer, te ontfangen het derdendeel van den Thienden Penningh , van de Pachters van de voorfz Vroonlanden, tot profijte van 't Gemeene Landt, en dat onder fulcken falaris als hem by myn Heeren van de Reecken-kamer van Hollandt toegevoeght fal werden. Oock  ( H9 ) QOck is de faecke, beroerended'opfegginge van de Penningen, opgefchreven boven de hondert duyfent guldens, ende de porcie van de drie Perfonagien noch uytgeftelt den tydt van acht of veerthien dagen. j^JTJch is op de Requefte van 't Convent van 's Gravefande gerefolveert voor Appoinctement te ftellen : Advis van den geenen die gecommitteert zyn tot de correctie van den Thienden Penningh, ende dat defelve reguard fullen nemen of de vyf Margen, en de Boomgaerden daer inne leggende, daer haer Convent op ftaet, in 't getal van hare Morgen talen gecomprehendeert zyn of niet. T70dem is den dagh om te hooren de reeckeninge van den Ontfangér Coebel, die geleyt was op den fefthienden defer maendt Mey, uytgeftelt tot den eerften Junü naeftkomende, 's avondts in de Herberge, en dat hy dien dagh houden fal, en terftont leveren de Reeckeningen in handen van Rennoy, 't welck hem in de volle Vergaderinge aengedient wefende, den Advocaet heeft belooft van ftonden aen de Reeckeninge te leveren in handen van den voorfz Rennoy, ende dat hy den voorfz eerften dag fonder foute houden fal, J£Odem is op de Requefte van de Kerck-meefters en Heylige Geeftmeefters van Haferswoude, gerefolveert voor Appoictement te ftellen : Advis van de Gecommitteerden, tot correctie van den Thienden Penningh. K 3 EÖ l i2,.Mey. De opfegginge van't :>pfchryven uytgefteldc noch acht. óf veertien dagen. Pag. 64. Requefte van 't Conventvan's Gravefande. Dagh om te hooren Coebels reeckeningen. Requefte van KerckmeefterssndeHeylije Geeltneefters/anHszarsvoude.  C 150 ) 155-0. Beroerende de liellinge van eenen Ontfangér tot de nieuwe toekomende Beede. h ê fi n n » e: di v; gOdem is by een van de Gedeputeerden de Staten aengegeven, alfoo overmits de menighvuldige groote ende exceffive Beeden, d'een op d'andere, in den voorleden jare by de Staten van Hollandt, Svn Keyferlycke ende Syn Koninghlycke Majefteyt , om den Oorlogh tegens den Koningh van Vranckryck ge:onfenteert, Mr. Aernout Coebel, Ontfangér van 't Gemeene Landt van Hollandt, niet en reeft mogen maken noch doen fijn reeckenin»e, die veel zyn, fulcks dat d'Edelen en fes jroote Steden, die over fijn reeckeningen konen , niet en mogen weten den ftaet van fijn _omptoir, foo waer 't goedt ende nootfaeckeyck, dat men een goet bequaem ander Peroon ordonneren tot den ontfangh van de Beede an de tweede hondert duyfent guldens, in April letftleden geconfenteert , die verfchynen fal tfey Anno vyfthien hondert feftigh, ofte van le eerfte toekomende Beede, niet dat men wil 'en voorfz Coebel ftellen van fijn Ontfangér* chap, maer dat den voornoemde Coebel mideler tydt fal gereedt maecken , ende oock oen alle fijne reeckeningen, die hy behoort n fchuldigh is te doen, op dat men mag wem den ftaet van fijn Comptoir, omme te veroeden de fchaden , achter wefen en intereften, aer 't Landt van Hollandt, ende oock den :lven Coebel, by 't verloop van dien foude logen innekomen, navolgende diverfche verlaningen by hoogloffelycker memorie Vrouwe larie, Koninginne douariere van Hongaryen 1 Bohemen, &c., Gouvernante, myn Heere :n Pnefident Viglius, ende andere de Staten m Hollandt gedaen. Eo-  C 151 ) "üOdem Coebel gelevert de voorfz Acte, beroerende d'executie van den Thienden Penningh van de Viifcherye van den Prince van Orangien. Den felven Coebel gelevert d'Acte, beroerende d'executie van alle Officien. , Noch d'Acte beroerende de Quitantiengepasfeert by den Hertogh van Savoyen. Noch d'Acte beroerende dat den Ontfangei van de Vroonen buyten Alckmaer, totprofijtc van 't Gemeene Landt ontfangen fal deri Thien den Penningh van de felve Vroonlanden. Daghvaert van de Staten' van Hollandt gehouden in den Hage Den 1, 2. en 3. Junii, 1559- PRZESENTEN. Den Heere van Afjen- " Willem Blafius, delft, ende ende Mr. Willem Schoock , VanLockhorfl, Van Dordrecht. Ridders. Mr. Lambert Jacobfz Gerrit van Poelgeeji, Van Haerlem. Otto van Egmondt, Gerrit Jacob Hoenefz Jacob vander Duyn , Burgermeefter, ende t Dirck Jorifz de Bye, Hendrick van Benthuy- ende fen. Mr. Jacob van Leyden Van wegen d'EüE- Van Delf. len. Dirck van der Does,¥>u\ Adriaen Adr. Bleyen- germeefter, burgh, Schout, K 4 ei 1559. Overleveringe van diverfche Afteaen Coebel gedaen. Pag. 65. 1, e. e«3. JuniL ? 1-  Ï559- Ij 2. en 3 Junii. Defen eerften Junii zyn prefent geweeft alJe devoorfz Heeren, behalven Asfeudelft,Lokhorft en Duyn, roerende het meerder afnemen vau Tollen by de Bisschoppenyan Ceulen fpftïunfter. ende Omme te refolvereri ■ Mr. Cornelis van Feen, op de vooriz augVan Leyden. mentatie van vyf- Pieter Canter, Burger- tigh duyfent gulmeefter, dens, boven de ge- Cornelis Jacobfz , confenteerde twee ende hondert duyfent gul- Mr. Jan yan Nieuwen- • dens , en op de burgh, nieuwe Petitie van Van Amsterdam. hondert en vyf en JanDirckfz'tHoen,Bux-? twintigh duyfendt germeefter, guldens. Van Gouda. DEn eerften Jiinii by de voorfz Gedeputeerden van Dordrecht de Staten aengegeven zyndé hoe - dat bv de Biffchoppen van Ceulep en Munftej feecker meerder Tollep van de Koopmanfchappen', pafferende den Rhyn. ende de Lippe, -tegenwoordelyck afgenomen wierde, dan men van ouds plag te doen; te weten, daer men van de Wynen, hederkomende den Rhyn, hier voorens niet meer plagh te nemen dan een ftuyver Brabands, eer ft hadden genomen een halven Daeldcr,. en daer na een heelen Daelder; en daer men van vyf of f es Houten, pafferende de Lippe, eerft hadde genomen een halve ftuyver of vyf duyten , hadden oock genomen eerft een hal ven Daelder, en daer na eenen heelen Daelder; en alfoo 't felve tenderende was tot verderflenifie van de voorfz Negotiatie, foo hadden die van WefeJ, Aemhem, Zutphen en Nimmegen een dagh beffheydefl binnen de Stedg van Nimmegen, daer  C 153 ) mede geconvocéert waren geweeft die van Deventer , Bommel en ïiel, en die van Dordrecht voorfchreven, die meeft de voorfz Koopmanfchappen hanteren, om eyndelijck te adviferen wat oorbaer gedaen behoorde te werden, om tegens de voorfchreve nieuwe exaétie te remediëren, dewelcke oock mede gepleeght werden by eenige particuliere Heeren, hebbende mede recht van Tollen op de felve Rivieren, alwaer eyndelyck voor Refolutie genomen was, dat men aen de voorfz twee Biffchoppen en andere , geufeert hebbende van defelve éxactien, by Miffiven, uyt den naem van de voorfz Steden , fouden verfoekeh de voorfz nieuwe exactiën afgedaen te hebben, of datfe haerluyden fouden overfchryven de redenen waeromme defelve by haerluyden gepleeght en opgeftelt waren , verfoeckende die van Dordrecht voorfchreve , dat alfoo in voortyden feeckere Tractaten en ReceiTen tulfchen Syne Koninglycke Majefteyt, ende de Vorften, hebbende recht van de Tollen op de voorfz Riviere gemaeckt was, daer by expreflelyck geconvenieert was, dat men defelve Tollen niet en foude augmenteren , en dat defelve exactien waren tenderende tot bederffeniffe van de Negotiatie, de voorfz Goederen en Koopmanfchappen, enmidtsdien 't Gemeene Landt toucheerde, de Staten defelve faecke daerom fouden willen aennemen, en adviferen by wat middelen men bequamelyck de felve exaftie foude mogen afdoen ende te niet brengen, of dat ten minften 't felve vervolgh by die van Dordrecht voorfz gedaen foude werden by Advis, Rade, en tot befte van K 5 '£ 1559. 1, 2. I, a. en 3 Junii. Beroerei de de voc rige antwoorde. 't Gemeene Landt, foo hebben de voorfz. Stai ten gefamentlyck gerefolveert, dat die van Dordrecht voorfz, gerecouvreert hebbende antwoorde van de Biffchoppen van Keulen ende Munfter , de Staten daer van Copie fouden overfchicken, ende dat middeler tydt oock vervolgh aen de Raedts-Heer Suys gedaen foude werden , omme te verkrygen Copie van de voorfz ReceiTen, ende alle 't felve gedaen zynde, bequamelyck te mogen adviferen wat in de faecke verder geraden foude wefen te doen. ,.ir\En tweeden Junii in deliberatie geftelt zyn. ■L' de of men foude infifteren omme te hebben d'Acte particulier van den confente, by de Staten gedaen op den twaelfden Mey, fulcks die by haerluyden gedragen was, dan of men voor defe reyfe foude te vreeden wefen te accepteren de AcTie, in fulcker voegen als die van wegen Syne Majefteyt gecoucheert was, daer by Syne Majefteyt de nienwe gratiën , eenige Steden en Vlecken gegundt, zedert het dragen van den laetften confente van de Beeden ordinaris, in meeningen is te brengen tot laftè van de Staten : Soo hebben de Edelen en die van Delft, overleggende dat niet apparent en was uyt het geene wes haerluyden by den Heere van Boifu en Bruxellis aengegeven is geweeft, dat Syne Majefteyt defelve Acte anders foude willen leveren, dan fulcks defelve by Syne Majefteyt was gedaen coucheren-, ende mits dat defelve nieuwe gratiën by de Staten gedragen fouden werden , ende dat nochtans voor alle werck nootlaeckelyck was de felve Acle te hebben, om-  (i55; omme te mogen leveren die geene die tot furniffement van een party van de felve Renten, haer behoorlycke conftitutie-brieven, en dat men dan oock foude mogen verder refolveren op de twee Petitiën, daer die tegenwoordige Daghvaert toe dient, voor Refolutie verklaert dat men voor defe reyfe defelve graden foude mogen vinden voor den tydt dat die Beede ordinaris cours ende loop gehadt foude hebben, te weten tot Kermiffe anno vyfthien hondert feftig, mits ommellaende over 't breede van de Schiltale, foo veel als de felve nieuwe gratiën bedragen, fonder dat daer inne yemandt genieten foude eenige gratie, en dat fulcks d'Acte particulier gemaeckt foude werden, volgende 't concept van Syne Majefteyt, en mits hebbende Acte van 't Appoinctement, de Staten geaccordeert in de maent April laetftleden , inhoudende onder anderen dat fyluyden, noopende de felve faecke, in Juftitie ontfangen fouden werden , ende dat haerluyden fommierlyck recht gedaen foude werden, als men bevinden foude na goede Juftitie te behooren : Die van Dordrecht hebben hier op genomen rapport: Die van Haerlem, Leyden en Amfterdam hebben verklaert, dat alfoo 't van quader confequentie foude wefen d'Acte t'admitteren, anders geconcipieert dan naer vermogen 't confent, men daeromme behoort te infifteren omme defelve Acte gemaeckt te hebben, in conformité van 't gedragen confent; welke opinie gehoort hebbende die van Delft, refilierende van haer voorgaende opinie, hebben haer met die van Haerlem, Leyden en Amfterdam voorfz conform ge- »55P. 1, 2. en Junii.  C 15* ) 1559. I, 2. en 3. Junii. Pag. 67. Remonftrantie by den Grave van Boflu, endenHeelevanBruxellis de Staten van Hollandt gedaen. gemaeckt: Die van Gouda" en zyn niet in de voorfz Refolutie prefent geweeft , 'overmitsdat fy in de voorfz faecke zyn partye formeel. o-.. . .iV/:top.'4 srb - r.h tnohïvJi sp'.vf ofc qó MOch is by den Grave van BofTu, en Mr. Philibert de Bruxellis, ter prefentie van1 den Rade van Hollandt, voorgehouden zynde hoe dat by haerluyden den Hertogh van Savoyen overgefonden zynde haerluyder Antwoorde , by gefchrifte op de laetfte Vergaderinge haer Ed. overgelevert, foo hadde fijne Hoogheyt daer op defelve haerEd.voor antwoorde gefchreven, dat Syne Majefteyt welverwondert was, dat deStaten van Hollandt difficulteyt en fwarigheydt maeckten de voorfz augmentatie en nieuwe Petitie van hondert en vyf en twintigh duyfent guldens te accorderen , nadien die van Vlaenderen, Artoys en Henegouwen, dewelcke niet alleen , geduyrende defen Oorlogh, grootelycks belehuldigt waren, maer oock groote laft en fchade geleden hadden van de Ruyteren en Knechten, geweeft hebbende in Syne Majefteyts dienft, tot de voorfz twee Petitiën confent gedragen was, mitsgaders oock by die van Ryffel, Douay , Artoys, Tournay, Touruefis, en uytterlyck nu oock by die van Zeelandt, byfonder acnfchouw nemende, dat fy van de felve Vyanden, ende oock Ruyteren ende Knechten bevryt waren geweeft ; ende aengaende de fwarigheyt van de leveringe van de Acte particulier, dat Syne Majefteyt van geene meeninge en was haerluyden andere Acte te leveren, dan gelyck die van Synen 't wegen was  C H7 ) xvas by gefchrifte doen ftellen, en onder fulcke andere Acte als vooren verhaelt is , ende dat overmits 't felve haer confent in geen andere voege by Syne Majefteyt geaccepteert en was; ende aengaende de Acte by de Staten verfocht van de twee hondert duyfent guldens, by haerluyden den negenthienden April laetftleden geaccordeert , dat Syne Majefteyt defelve haerluyden niet en mochte geven, mits dien 't felve confent foodanigh niet geaccepteert en was, immers ten felven tyde verfocht hadde, en tegenwoordig verfoeckende was augmentatie van noch vyftig duyfent gulden, dat daeromme fy , overleggende de groote nootfaeckelyckheyt van de faecke, en d'overlaft die de voorfz Ruyteren en Knechten, wefende noch onbetaelt, en tot Syne Majefteyts lafte, d'Onderfaten van defe Landen doende waren, fouden willen accorderen de voorfz augmentatie , ende oock de voorfz nieuwe Petitie van hondert en vyf en twintig duyfent guldens, op dat Syne Majefteyt niet genootfaeckt foude werden , door oorfaecke dat defelve by weygeringe van confent niet afgedanckt en mochten werden, in defe Landen gebracht werden, omme de geene die aireede Syne Majefteyts Petitie bewillight hadden, daer van te mogen ohtlaften; foo hebben de voorfz Staten, naer voorgaende communicatie , in 't lange hier op gehouden, op den derden derfelver Maendt gerefolveert voor antwoorde op de Petitie, foo beroerende d'augmentatie van vyftigh duyfent guldens, op de twee hondert duyfent guldens, en de nieuwe Petitie van de honderdt vyf en twintigh duyfendt *559i, a. ent. Junii.  I» 2. en 3. Junii. \ i l 1 t ( Pag. 68. £ t c é r c £ t c t (158; fendt-guldens, te feggen dat de Staten te vreeden fouden wefen, combinerende de felve twee Petitiën, Syne Majefteyt te believen met de fomme van drie hondert duyfent Caroli guldens, yan veertigh grooten Vlaems 't ftuck, te betalen d eene helft in gereeden gelde, ende d'andere helft te Pincxteren Anno vyfthien hondert feftigh, mits dat defelve fomme gevonden foude werden by verkoopinge van Los-renten tegen den penningh twaelf, en dat het fraift en verloop van defelve Renten foude gevonden werden by de voorgaende geconfenteerden Impoft op den Turf, en by 't overfchot van den Impoft van de Wynen, Bieren en Margengelt ïaer advenant den voet die tot noch toe daer nne geobferveert is, dan zyn eenige van de gedeputeerden, als die van Dordrecht en Goua van advife geweeft, datmen den Impoft op le Inlandtfche Bieren, wefende van meerder )ryfe dan tot dertigh ftuyvers 'tvat, wat foude 'erhoogen, te weten, de Bieren wefende van wee gulden en daer beneden , boven nochtans len prys van dertigh ftuyvers op 't vat tot een ;rootjen, ende de Bieren van twee gulden en en halven op 't vat tot een ftuyver, ende van ine gulden en daer en boven op 't vat tot drie ;rootea , ende alle andere uytheemfche Bieren aer advenant, des hebben 't meerendeel van e voorfz Staten onderfproocken 't felve conïnt niet t'accorderen, dan mits hebbende haer Lcte particulier van den twaelfden Mey vyfEnen hondert acht en vyftigh, fulcks die geragen is in haer handen, maer de Edelen, educhtende dat men .tot defelve Acte, infulc- ker  ( Ï59 ) ker voegen niet wel en foude konnen komen, en dat nochtans defelve van nooden is te hebben , omme de Koopers van de Renten te mogen doen hebben haer behoorlycke conftitutiebrieven, en oock daer by niet te retarderen den voortgang van defen tegenwoordigen confente ,. alfoo nootfaeckelyck is, ten eynde by de voortgangh van dien, 't verder verloop, en nader inconvenient verhoedt mach werden, fouden voor defe reyfe, en fonder 't felve te trecken in confequentie, te vreeden wefen de voorfz Acte te accepteren, gelijck die van wegen Syne Majefteyt gecoucheert is, en dat dienvolgende de nieuwe gratiën van eenige Steden en Vlecken, op de voet van de Schiltalen gevonden fouden werden, fonder dat yeraant hier inne foude genieten eenige gratie, en dat voor den tydt dat die ordinaris Beede laetftmael geconienteert was, en loop gehadt foude hebben , als te vooren tot Kersmilfe Anno feftigh; dan die van Gouda, als wefende partye formeel, en hebben in de communicatie, noopende de vooriz Acte particulier, niet geweeft, op welcke Refolutie eenige van de Steden rapport genomen hebben, omme haer antwoorde weder inne te brengen op Maendagh 's morgens, tusfchen acht en negen uyren. TS mede gerefolveert te vervolgen aen Synei A Majefteyt, de vorderinge en abbreviatie van % de Juftitie. c ft Noch 1559. I, ?. en 3. Junii. 'e vervolen de vor» eringe an de Ja, tóe.  C i*° ) 1559. I, 2. en 3. Junii. Nominatie voor die in den G'ooten Raede, Beroeren' dedeLeen mannen. Refolmii in 't Kloo fter genomen. DatCoeb in reeck' ninge fal brengen NOch datter twee, gebooren uyt Hollandt, in den Grooten Rade geordonneerdt werden , en daeromme drie Hollanders genomineert werden , tot defelve twee aldaer fullen wefen. "M"Och dat de Leenmannen van Hollandt, eeni,-L ge delicten geperpetreert hebbende, daer uyt confiscatie van de Goederen foude mogen vallen, niet meer en fouden verbeuren dan festigh pondtj van veertig grooten, fulcks alle die groote Steden, en eenige kleyne Steden van Hollandt, ende oock de Leenmannen van Brabandt, ende van andere Landen geaccordeert is. , "podem is mede gerefolveert den Ontfangér . Coebel te vragen, het hoemenighfte deel Adriaen Fyck, Pachter van den Impoft van de Stede Delft, over 't Jaer vyfthien hondert feven en vyftigh, van den felven Pacht, uyt faecke van de Pefte, als doen aldaer geweeft hebbende, quyt gefcholden is, om dien achtervolgende Appoinctement te ftellen op de Requefte van den Pachter van den Impoft van Heusden. "WOch hoe veel uytgebrocht heef t de VerpachX tinge van den Impoft van den jare vyfthien hondert negen en vyftigh. TS mede gerefolveert den Ontfangér Coebel te • * feggen, dat hy in fijne reeckeninge fal brengen in ontfangh den Thienden Penningh van de  C 1*1 ) de VilTcheryen, toebehoorende de Prince van Orangien, midts dat men hem acte fal geven defelve hem weder te korten, foo verre den voorfz Thienden Penningh by executie niet opgebracht en gefommeert en werdt. TpOdem is Frans van Ee, Pachter van den Impoft binnen de Stede van Heusden, voor den jare vyfthien hondert acht en vyftigh , overmits de Pefte, die als doen daer vier maenden gevigeert heeft, op fijn Requefte quytfcheldinge geaccordeert van veertigh ponden, van veertigh grooten Vlaems, op fijne Pacht, 't welck is een negende deel van fijne Pacht, alfoo gelyck deel, omme de voorfz faecke wille, den Pachter van den Impoft binnen Delf, Adriaen Fyck geaccordeert ware. J^En fesden Junii vijfthien hondert negen en vyftigh, is by de Staten van Hollandt gerefolveert , dat men fchryven fal aen die van den Raede van den Prince van Orangien, dat fy, volgende fijn begeerte, in furcheantie fullen houden de Executie van den Thienden Penningh van fijne VilTcheryen, tot fijne Ho'ogheyts wederkomfte uyt Vranckryck, midts dat Syne Hoogheyt by gefchrifte overienden fal hoe veel dat die VilTcheryen Anno drie en vyftigh , en feven en vyftigh uytgebracht hebben , omme daer uyt te mogen weten hoe veel den Thienden Penningh van defelve VilTcheryen bedraeght. VI. Deel. L , Eo* 1559. 1, 1. en 3. Junii. den /o. Penning van de Vis» fcheryen van den Prince van Orange. Pag. 69. Frans van Ee.Pachter van denlmpoft binnen Heusden , voor den Jare 1558. quyt gefcholden40. p. Te fuperfe» deren mee de executie van dea Thienden* • Penningh van de Vis» fcheryen van 'den Prince van Orange, tot fijn weder» komft uyt het Leger»  1559- I, 2. en 3, Junii, DatCoebei niet en fal treden in nieuwen ontfamrh, voordaih; fijn oude reeckeninj gedaen heeft. VerklaringevanCoebel, van di reeckeningen die h; doen.fa!, ■ Alle deRe queften d Staten geprefenteert, te ftellen in handen va Gecommitteerd. Te lofle Georgio Doven ee Lyf-rente van duyfent guldens. C 162 ) T^Odem hebben de Staten van Hollandt den Ontfangér Coebel geinterdiceert te treden in den ontfangh van de hondert en vyftigh duyfendt ponden, die geconfenteert fullen werden om te Pincxteren Anno feftigh opgebracht te werden, hem lallende met den eerften te doen . fijn reeckeninge, omme daer by te mogen weten den ftaet van fijnen ontfangh ende admini: ftratie, omme alsdan vorder in defe faecke gedisponeert te werden foo men bevinden fal na redenen te behooren. /~\Ock heeft den Ontfangér voorfchreven ver• ^ klaert, dat hy nu achter een fal doen vier ! reeckeningen, te weten van de Converfie van rde Lyf-Renten in Los-Renten, van den Impoft van den jare feven en vyftig, van 't recollement van den Thienden Penningh', ende van den confente van den Impoft van den jare acht en vyftigh, ende foo verre hy 't felve niet en doet, is te vreeden dat men hem deportere van fijn Officie. - VTOch is mede gerefolveert, dat men alle de ^ Requeften die zyn geprefenteert, fal ftellen in handen van de Gedeputeerden, op Coebels Reeckeninge, omme by hunïuyden daer op a gedisponeert te werden. , TXEn achtften Junii vyfthien hondert en negen en vyftigh, hebben de Gecommitteer'den op de Reeckeningen, den Ontfangér belaft te loffen aen Georgio Doven, een Lyf-Rente van duyfent ponden 's pers, daer van de Hooft- fom-  r 16-3} fomme beloopt les-duyfent guldens, ende foo wanneer de Brieven van Renten, en 't acquit van de loffinge fullen wefen gerecotivreert, fal men in de reeckeninge infereren 't verloop 'van defelve Renten. j~)En thienden Junii is gerefolveert, datCoe~~ bel op de Miffive by die van den Secreten Raede aen hem gefchreven , beroerende de verfochte exemptie van die van der Schellingh voor antwoorde fal fchryven, foo als hier ml by hem gedaen is. Refolutien op 'f Hof in den Hage genomen. jQEn vyfden Junii vyfthien hondert negen en - vyftigh is by de Staten van Hollandt gere- 1 lol veert d'Acte- van confent, beroerende de Pe^' titien van den Hondertften en Vyftighften Pen-' mngh respeétivelyck gedaen , ófte in de plaet-1 le van dien , foo veel t'anderen tyden geaccordeert is, de nieuwe Petitie van hondert en vyf en twintigh duyfent guldens, en de verfochte continuatie van den Impoft, eh de verdubbelmge van dien, voor den tydt van vier jaren over te leveren, fulcks die by gefchrifte gelteldt is, uytgefondert dat die van Dordrecht yerklaerden geen laft te hebben, dat het verloop van de Renten, verkoft tot furniiTement van de laetfte hondert duy fent guldens, by verhooginge van den Impoft op de Wynen gevonden loude werden. J* 2 Oock 155?. i, 2. enz* Junii. DatCoebel ^ ie vander ;chellingh ral antivoorde'chryven. Beroerenle d'antvoorde op Ie laetite 'etitie. 'ag. 70.  1559. Ij 2. 3, Junii. f\0c\ hebben' de Edelen, Dordrecht, Haerlem , Delf en Amfterdam gerefolveert, dat aenmerckende, dat men niet en foude mogen komen tot verkryginge van den Acte particulier van den confente, gedragen den twaelfden May vyfthien hondert acht en vyftigh, in fulcker voegen als defelve gedragen is, en dat nochtans van nooden is defelve A&e met den eerften te hebben, om de Koopers van Renten temogen doen hebben haer behoorlycke Conftitutiebrieven, ende oock omme daer by niet te retarderen den voortgang van defe. tegenwoordigen confente, alfoo nootfakelyck is omme daer'door te verhoeden meerder inconvenienten, voor defe reyfe te accepteren de voorfz Acre particulier , foo die van wegen Syne Majefteyt gedaen is coucheren , beroerende 't poincf van de nieuwe gratiën, eenige Steden ende Vlecken, federt 't laetfte Confent van de Beede Ordinaris, by Syne Majefteyt geaccordeert, ende dat oock defelve nieuwe gratiën, beloopende jaerlycks ter fomme van negenthien hondert ponden feventhien fchellingen negen deniers, van veertigh grooten, over 't bree op dê Schiltalen gevonden foude werden, mits dat een yegelyck daer inne fal genieten haer oude gewoonlycke gracien, en datter foo veel te meer fal ommegeflagen werden, en. dat na de expiratie van den felven tydt de voorfz Staten van defelve gratiën ontlast fullen blyven, en dat haerluyden daer van by Syne Majefteyt gelevert fal werden behoorlycke Acte, dan die van Leyden verklaerden geen laft te hebben eenigh confent te dragen, dan mits hebbende de voorfz Ac-  C 165 ) Acte particulier, in fulcker voegen als 't confent als dan gedragen was : Die van Gouda, als wefende in defen partye formeel, en hebben noopende defe faecke niet willen opineren, feggende dat fy na de expiratie van de Beede ordinaris apparentelyck niet bet gequalificeert en fullen wefen dan fy tegenwoordelyck zyn, en mitsdien die gratiën niet en fullen mogen ontberen. JJEbben voorts de voorfz Staten exprelfelyck verklaert dat men voortaen ten Hove wefende , ende by de Staten eenigh confent gedragen zynde, de Gedeputeerden van de Staten van daer niet en fullen vertrecken, voor en aleer fy in haer handen hebben d'Acte van confent, foo als die gedragen fullen werden; dat oock 't inhouden van de Acten niet gefurneert, volbracht, ofte uytkrachte van dieneeni, ge penningen opgebracht fullen werden, fonder defelve gelyck 't confent gedragen is, eerst en alvooren ontfangen hebben. JJEn fesden Junii hebben de Gedeputeerden, boven reyfende, last gegeven, foo verre men met het voorfz confent niet en fou-, de te vreden .wefen te verklaren geen hoop te hebben van eenige verdere lalt te verkrygen, ten' ware de Gedeputeerden, boven komende ver-' ■klaerden andere lalt te hebben. ! QOck hebben de Staten gerefolveert, dat j noopende ordre van de Juftitie, dat Leen'J mannen niet meer en fouden mogen verbeuren L 3 daer, !559I, 2. en 3. Junii. Van boven niet tereyfen, voor dat fy d'Acte vaa :onfent in landen lebben. Soo verre ijn Majeireyt met iet confent liet te vrelen is, te ■erblaren ;een vertere lalt te lebben. Jordrechr, )elft ende en Advoaeclaft ge;even,om-  C 166 ) 1559j, 2. en 3.. Jmii. me naer *t verweck vin de Gecommitteerden,tenHove diverfchePoincten te vervolgen. Pag. 71. Of men in de laetfte Acte van confent foude infereren d'afkortingevan vyf duyfent gl. voor de armoede , peft en brant, &c. Refolutie, beroerende heti'lacaet op 't visfchen van Wit en Vroon- daer confiscatie valt van Goederen, dan feftigh ponden van veertigh grooten; en noopende dat 'er altoos twee in den Grooten Raede, uyt Hollandt gebooren , voor Raeden geordonneert fouden werden, de felve Poinéïen Staets-gewys ten Hove vervolght fullen werden, foo lange de Gedeputeerden aldaer wefen fullen, en na haer vertreck hebben gecommitteert een van de Edelen, die beft vaceren magh, de Penfionariffen van Dordrecht en Delf, benevens den Advocaet, en hoopten, boven komende, wel laft te verkrygen, dat de felve Gecommitteerden fouden mogen toefegginge doen van gratuiteyt, en dat men by verfoeck achter 't confent, ofte by nieuwe, in reguard van de groote menighvuldige dienften, fal verfoeken met den eerften expeditie van de drie poincten te hebben. J-J Ebben van gelycken rapport genomen, omme boven komende, antwoort inne te brengen , of men in d'Acfe van Confent fal mede ftellen, dat men aen de laetfte vyftigh duyfendt gulden foude aftrecken of inhouden vyf duyfent guldens, voor den geenen die vermits armoede , brant, peft, of anders, haer portie niet en fullen mogen opbrengen. T)En fevenden Junii by die van Dordrecht de Staten aengegeven zynde hoe dat fy verkregen hebben feeckere Placaet, daer by geinterdiceert werdt niet te mogen viffchen met Witvisch of Vroonvisch , in den Lande van Zuyt - Hollandt en daer omtrent gelegen, met naeu-  Jiaeuwe Netten, genaemt Diefs-netten en Schatnetten, met feer kleyne mafen, daer men niet dan 't voortfte Lit van eenen kleynen vinger door fteecken foude mogen, lang wefende twee of drie duyfent vademen, ofte meer, met noch Dryf - netten met pouren, 't welck zyn lange Touwen, hebbende veel kleyne Toukens of Koordekens met haecken of hoecken, en diergelycke, breder gementioneert in 't felve Placaet, omme 't felve aldaer gepubliceert te werden , hadden de Publicatie van dien gehouden in furcheantie, ter tydt en wylen fy al 't felve de voorfz Staten aengedient fouden hebben, als wefende prajudiciabel den Lande van Hollandt, en de gemeene fchamele Ingefetenen van dien , die meelt al by den kleynen Wit-visch werden onderhouden en gealimenteert, ende by de interdiétie van den voorfz Placate, daer van gepriveert fouden wefen; verfoeckende daeromme, hoe en in wat manieren men hier inne foude remediëren, en of men de Publicatie van dien foude toelaten of niet; ende ingevalle de voorfz Staten fouden verftaen dat men de voorfz Publicatie niet en fouden mogen beletten, dat fyluyden als dan tot profijte van den Gemeenen Lande van Hollandt, de handt daer aen fouden willen houden, dat het voorfz Placaet by Syne Majefteyt, uyt redenen voorfz, te niet gedaen foude werden, of dat in allen gevalle, van gelycken over alle de Landen van Hollandt dat VilTchen met de voorfz naeuwe Netten, en byfonder 't viffchen met de Stalen behoorde afgedaen te werden , alfoo by de voorfz Stalen merckelyck meer kleyne Visch en Grom L 4 ver- 1559. h a. en 3. Junii. Visch , ia Zayt- Hollandt.  *559. ï> 2. en 3< Junii. Pag. 70. i i Memorie: voor Coebel,om antwoordeaen den SecretenRaedt te fchryven, beroerende i depreten- . fie van die vander Schellingh. C i*3 ) verfmoort werden, dan by de voorfz naemve ende andere Netten, foo hebben devoorfchreve Edelen en Gedeputeerden van de fes groote Steden verklaert, dat alfoo 't niet geraden en ware de Publicatie van de voorfz Placate te beletten , dat daeromme die van Dordrecht voorfchreven de Publicatie van dien fouden admitteren , onder fulcke proteftatie als fy meenen fouden haerluyden en 't Gemeene Landt van Hollandt profijtelyckft te wefen; ende dat fy voorts Copie van den felven Placate fouden leveren die van Haerlem en Amfterdam, omme t lelve in den haren te communiceren, met den geenen die haer op de Viffcherye verftaen, omme ten Hove komende, befcheyt te mogen inbrengen, of 't felve het Gemeene Landt pra> [udiciabel foude wefen of niet, om 't felve geaoordt, als dan eyndelyck by de voorfz Staten gedeculfeert te werden, of't felve foude wefen tot prcejuditie van 't Gemeene Landt, en fulcks vervolgh gedaen werden aen Sijne Majefteyt, 3mme 't felve Placaet af en te niet te niet ge3aen te hebben, of dat ten minften 't felve beïoort te wefen Generael, en te disponeren over geheel Hollandt, en dat fulcks mede die Stalen jehooren afgedaen te werden. QEn negenden Junii hebben de Staten van Hollandt den Ontfangér Coebel gelevert ^eeckere Memorie, omme antwoorde te fchry/en aen die van den Secreten Raede, beroerenie die van der Schellingh, gelyk als hier na /olght: Dat  ( i°9 ) Dat de Staten van Hollandt in alle extraordinaris Confenten, by haerluyden Syn : Keyferlycke en Koninghlycke Majefteyt, gedurende defen Oorloge gedragen, altydt onderfproocken en geordonneert hebben, dat daer inne contribueren fouden Geeftelycke en Wereldlycke, Vrye en Onvrye, onder de Schiltalen of daer buyten gefeten , van hare Goederen, gelegen onder de Landen van Hollandt, ofte die onder Hollandt forteren, ende nergens anders contribueren , ofte gecontribueert en hebben, met expreffelycke derogatie van alle Privilegiën , Vryheden en exemptien , die de voorfz Vryen en Exempten ter contrarie hebben , of' allegueren fouden mogen, hoe die oock geclaufuleert fouden mogen zyn , volgende welcke, alfoo de voorfz vander Schellingh notoirlyck onder Hollandt gelegen zyn, altoos haer portie opgebracht hebben, en dat naer vermogen van feeckeraccord, by haerluyden tot haer eygcn begeerte met de Staten van Hollandt gemaeckt, by den wekken haerluyden oock by de felve Staten groot voordeel gedaen is, genomen hebbende drie Morgentalen vooreen, fulcks dat het geen apparentie en heeft dat fy als nu van haer voorfz pretenfie vrydom fouden genieten, naerdien fy in alle alfulcke Beeden extraordinaris, naer vermogen van 't voorfz Accord, altoos betaelt hebben ; niet te min, indien die van der Schellingh voorfz fouden willen fuftineren by 't voorfz accord en de contributien, uyt krachL 5 te 1559» , 2. en 3; Junii,  C 170 ) 1559h 2. en 3. Junii. Requefte van Gerard Rannoy, Heere van Spyck, met het Appoinctement daer op dienende. P-S- 73. te van dien gedaen, befwaert te zyn, fullen haer dies aengaende mogen behelpen met de wegh van Juftitie, jegens de voorfz Staten , navolgende den Appoinctemente by mynen Heeren van de Financie aen haerluyden gegeven , wefénde in dato den derthienden May laetftleden, welverftaende dat in gevalle die van der Schelling voorfz, de voorfz Staten, uyt faecke voorfz, proces moveren, fy in meeninge zyn, te buyten gaende 't voorfz Accord, in haer geheel te blyven, omme van hunïuyden te confequeren haer portie en aenpart in alle voorgaende contributien, naer 't volle getal van haerluyder Morgentalen , ende anders naermen bevinden fal naer rechten te behooren. T"\En elfde Junii is by de Gedeputeerden, op Coebels Reeckeninge, op de Requefte van Gerard van Rannoy, Heer van Spyck, voor Appoinctement te ftellen: De Staten van Hollandt gefien hebbende defe Requefte, en het Quohier van den Thienden Penningh van den jare vier en vyftigh, van 't neder-eynde van 't Spyck, alwaer bevonden werdt dat de Thienden van 't boven-eynde van 't Spyck, onder Buyren, den Suppliant competerende , mede in 't Quohier van 't nedereynde aengebragt werden , beloopende famen twee honderdt en feventigh Caroli guldens, oock mede infpectie gehadt hebbende van de reeckeningen  C 171 ) gen particulier van den felven Suppliant, daer bevonden werdt dat hy onder 't nedereynde niet meer en heeft dan drie blocken Thienden, die in den jare vyfthien hondert drie en vyftigh gegouden hebben hondert vyf en veertigh ponden fes fchellingen, foo ordonneren fyluyden den Ontfangér Aert Coebel mitsdien, dat hy den voornoemden Suppliant reftituere twaelf ponden negen fchellingen twee deniers, voor den Thienden Penningh, van honderdt vier en twintigh ponden veerthien fchellingen twee deniers ,.van veertigh grooten, van de Thienden die onder 't nedereynde aengebracht zyn, en mits overbrengende defe, en behoorlyck acquit, alfoo fy bevinden by de voorfz particuliere Reeckeningen, dat defelve Thienden in 't nedereynde meer gegouden hebben dan die aengebracht zyn , een en veertigh ponden acht fchellingen acht deniers, waer af den Thienden Penningh bedraeght vier ponden twee fchellingen drie deniers, en fullen 't felve verhaelen in den ftaet met Syn Koninghlycke Majefteyt gemaeckt in de portie van den Grave van Btiyren, van den Thienden Penningh van den jare vyfthien hondert drie en vyftigh. Ver- 1, 2. en 3. Junii.  1559. «7. Junii. ' ••••»• V d'Acte van confent te laten fonder infertie van de vyf duvf"nt guldens. ( Vergaderinge van de Gedeputeerden van de Staten van Hollandt, gehouden tot Bruffel. Den 17. Junii, 1559. PRESENTEN, De Heeren Otto vanEg- ende mont, Mr. Cornelis van Veen, ende Van Leyden. Geraert van Poelgeefl, Jooft Buyck, Van wegen d'ede- ende len. Mr. Adriaen Sandelyn , Pieter Jacobfz Muys, Van Amsterdam. Schout, Mc.'Dirck Willemfz. ende ende Mr. Willem Schoock, Symon Gerritfz. Van Dordrecht. Van Gotjtja. Meyndert van Heujfen, Omme Antwoorde in ende te brengen op de Mr. Cornelis van Alck- Petitiën , dewelcke made, binnen Atrecht in Van Haerlem. Augufto laetftleden Gerrit Jacob Hoenefz, is gedaen , als op de ende nieuwe Petitie van Mr. Jacob yan Eynde. hondert vyf en twin- VanDelf. tigh duyfent gul- Dirck vander Does , dens. TEn felven dage is gerefolveert d'Acte van confent te laten fonder infertie van d'afkortinge van de vyf duyfent guldens; dan die van Leyden feyden, dat hebbende gevolgh, fouden dat eerst begeeren, foo verre dat oor- baer i  baer ware, indien niet, dan de vöorfz claufü•le uyt de Acte te laten. /""\Ock hebben die van Leyden mede te vreeden geweeft dat d'Acte particulier van den voorgaende confente, beroerende de gratiën van die van Gouda, gepaffeert werdende, volgende de voorgaende Refolutie in den Hagé genomen. . , , ^Och hebben de voorfz Gecommitteerden mede verklaert , dat indien Syne Majefteyt niet; ■te vreden en foude wefen met dedriehonderdt, duyfent ponden , dat men fal feggen datter geënt •hoop en is verdere laft te verkrygen, dat een -yegelyck in 't particulier daer by fal perfifteren, fonder daer af te wycken. JTV\t men de. vorderinge van Juftitie fal ver-1 foecken achter d'Acte van confent. i'"'ïvv irl«' ' r "> • ,»*-, * *• 11/ïEde by de Requefte te verfoecken dat Leen-1 mannen en Vafallen in delicten, daercon-t üscade valt *, niet meer en fouden verbeuten dan ( feftig ponden van veertigh grooten, gelyck die i van Noordt- Hollandt, Zuydt-Hollandt, U-1 trecht, en alle de Groote Steden , en oock veel van de Kleyne Steden van Hollandt geaccordeert 'is , dan die van Haerlem verklaerden hier van in den haren geen rapport gedaen te zyn. Den 1559J 17- Junii* Pag. 74. Gratiën iran die van Gouda. Datter reen hoog >an meerlerconfenen is. ("orderinge fan Juftitie e verfoec:en. Requefte eroerende Ie Leenmannen en /afallen.  *5?9- 17. Junii. Ut ïupra. 2". ■ VoorhoudingevanDordrecht, beroerende het Placaet van deNetten tot de Viffcherye. C 174 ) r\En achtthienden is, beroerende 't verfoeck van de Leenmannen, omme eenige delicten geperpeteert hebbende, te mogen ontgaen :onfiscatie van Goederen, mits alleen betalende feftig ponden van veertig grooten; is by de Staten gerefolveert, dat nadien de Edelen verbonden alleen van de confiscatie te ontlaften de Leen - Goederen, ende dat na Rechten geen confiscatie van dien en valt, dat oock die van Zuyt-Hollandt en Noordt-Hollandt, by Privilegie van Keyferinne Margerkte, van confis:atie van alle Leen-goederen geëximeert zyn, sn dat men niet en weet of in de andere Quartieren van Hollandt, naer rechte en couftume van den Lande, de Leen - Goederen confiscabel zyn, dat men daeromme daer na foude vernemen, en indien 't contrarie ware, of men Doek bevinden foude dat defelve in judicio con:radictorio geapprobeert ware , ende alfoo 't felve is een faecke van importantie, dat men van alle 't felve onderrecht zynde, als dan in le naefte Vergaderinge in den Hage, die apparentelyck onlanghs wefen fal, eyndelycken foule refolveren wat oorbaer ware by Requefte verfocht te werden. r\En negenthienden dito hebben de voorfz Staten gerefolveert, noopende 't Placaet van de Netten, daer van by die van Dordrecht "reproponeert was, dat alfoo 't felve is een faecke van importancie, daer wel op gelet behoort te wefen, omme te weten wat Netten men foude begeeren geinterdiceert te hebben, dat men iaeromme met de Refohitie van dien foude fur-  C *75 ) furcheren tot de naefte Vergaderinge in den Hage : Ende hebben elck van de Steden verfocht Copie van den voorfz Placate, mitsgaders van d'Articulen, beginnende op den drie en tvvintightten der voorfz maent Febr. en andere navolgende Articulen, tot den eynde van de informatie , genomen by den Heere van Alfendelft, en Mr. Pieter de San do, dewelcke by die van Amfterdam geëxhibeert werden. jyOch hebben de Staten, voorgelefen zynde de Minute van de Acte, beroerende de cor- < reetie en verfuymenilfe, gepleeght in de Acte : yan den Jare vyfthien hondert vyf en vyftigh :1 Is gefeydt dat men defelven in 't nette foude \ doen ftellen, ende Hontfoch leveren, omme dien achtervolgende d'Acte van Declaratie van i Syne Majefteyt opgemaeckt te mogen werden. £}En twintighften Junii geviüieert wefende de correctie van de Acte by den Advocaet ge-d daen,. beroerende de nieuwe gratie , is gefeytV de felve correctie apart te ftellen, ende 't inhouden van dien den Prajfident te verhalen, en oock by gefchrifte te leveren, ten eynde de voorfz Acte daer naer gemaeckt mochte werden. r^Ock heeft den Advocaet in 't by wefen vanC de Gedeputeerden van de Staten Syne Ko-dl nmghlyke Majefteyt d'antwoorde gedaen op de ? Propofitie van den Hondertften Penningh van si de onroerende Goederen, ende den Vyftigh-& ften 17. Junii, Beroerenle de coreétie van leAéte van len Jare 555- >a£. 75. Beroeren, e denieue gratiën. Jnfentbjr :n Advoet geen aen 'neMaje!yt.  C -70 . r5«17. Junii, Den Prati dent vertoont de correctie van deAct van den ja te'1558. Toefeggin ge van ex jpeditie oj de vorde ringe van de Juftitie Beroeren de denoininatievadrie geboc ren Hollar ders 'tot; Raedt 'in den Groc ten. Rade. ften Penningh van de Koopmanfchappen, ende van de continuatie en verdubbelinge van den Impoft op de Wynen, voor den tydt van vier jaren, en op de nieuwe Petitie van'hondert en vyf en twintig duyfendt guldens, gelyck defelve in gefchrifte geftelt is, waer op Syne Majefteyt by monde van Thysnack heeft doen feggen, dat hy defelve begeerde by gefchrifte, omme te doen vifiteren, ende als dan te feggen cn doen verklaren fijn gebefte. ]~}En een en twintighften Junii den Prselïdent vertoont zynde de voorfz correctie van de acte particulier van den jare acht en vyftigh, i heeft de Staten voor antwoorde gegeven, dat .1 reden was dat fy te bate quamen den geenen die 't van noodenhadden, ende dat hy de voorfz correctie foude vifiteren, en d'Acte daer na doen drefferen. . T-JEeft voorts belooft ons te doen hebben expeditie , beroerende de abbreviatie en vor- 'deringe van de Juftitie, dan feyden, dat noopende de vermeerderinge van den Raede, men ^preecken mofte met Syne Majefteyt, omme te ' fien waer uyt hare Weddens betaelt fouden werden. 'ILTEeft voorts ten felven dage ons belooft, dat 1 hy die van den Grooten Raede foude be- laften te nomineren drie geboorne uyt Hollandt, " om aldaer een by, Syne Majefteyt geëligeert te werden tot Raedt aldaer, ende dat ter tydt toe ,-twee Raeden, zynde Hollanders, aldaer wej fen  ( w ) fen fouden; dan alfoo die van Artois als nu 'niemant aldaer uyt haer Landt en hadden, en feer vervolghden om een te hebben, en fonderÜngh van nooden was yemant uyt den felven Graeffchap te hebben, laet hun duncken dat die Koninghlycke Majefteyt met een van de twee vacerende Staten een Arthoilin foude voorfien. £}En acht cn twintighften Junii gevifiteertl zynde de Acte particulier van den jare acht'1 en vyftigh: Is gerefolveert dat die claufulen," beroerende de nieuwe gratiën van eenige Ste-jj den en Vlecken, mede behoort in 't dispofi- v tti geftelt te werden, ende dat in fulcker voe-v gen als die by den Advocaet by gefchrifte ge-2 fielt is, ö ë ö 13 En negen en twintighften Junii is gerefoi-B veert, dat indien by die van Brabant, ofte by eenige van de andere Staten verfochtd werdt dat d'antwoorde op de propofitie, by Sy- jy! ne Majefteyt noch te doen tot welvaren van te dele Landen, by de Generale Staten gerefolveert behoort te werden, ende dat fulcks d'ashftentie van de Staten van Hollandt ten dien eynde begeert werdt, dat d'Advocaet fal feegen dat de Gedeputeerden alhier wefende, daer van gaerne in den haren rapport fullen doen, omme op de naefte Vergaderinge, die Syne Ma- Pa jefteyt of dandere Staten fullen ordonneren, naren laft daer op inne te brengen. VI, Deel, m 1559. 17. Junii. )e clanfu: van de ieuwe ratien in 't ispofitif mdeAéte in denja- ! i55s.tQ ïilen. apport te imen op ■propofl; by Syne ajefteyt doen. & 7$> '  155917. Junii. Propofitie Generael. Propofitie Particulier. Acceptatie van't Concept van de Staten. r ; ULtimo Junii is ter prefentie van Syne Koninghlycke Majefteyt by Bruxellis de Generale Propofitie in de Walfche ïale gedaen, fulcks die by gefchrifte gefteldt is, en hier nae over 't derde Articul geinfereert werdt. PRimo Julii is die van Hollandt, en oock de andere Steden, ter prefentie van de Wet, by de voorfz Bruxellis gedaen de particuliere Propofitie, genoegh fommarie, en daer na defelve by den Audiencier gelefen, foo als die by gefchrifte gelevert is, en hier na geinfereert werdt. HEeft oock ten felven tyde Syne Majefteyt geaccepteert de antwoorde van de Staten, den twintighften Junii op de Propofitie van den Hondertften en Vyftighften Penningh respectivelyck geëyscht, en op de Propofitie yan de hondert en vyf en twintigh duyfent guldens, in April laetftleden geëyscht, gelyck t felve breeder blyckt by de A&e van acceptatie, daer van zynde, dan alfoo Syne Majefteyt verklaerde aeen Odroy te willen verleenen op de Urdonnantie van den Impoft, en feven grooten by de Staten eerft te maecken, fonder die eerft gefren en gevifiteert te hebben, foo hebbende voorfz Staten, naer lange communicatie en alteratie daer op gehouden, eyndelycken te vreeden geweeft die claufule noch te maecken, uyt die Ade te laten, mits dat in de plaetfe van de Claufule naer vermogen d'Ordonnantiën by haerluyden op den Impoft en feven grooten respeftivelycken gemaeckt, geftelt foude werden  C 179 ) de claufule op de voet van de Ordonnantiën, omme min te reftringeren en te benemen de Staten die macht van naer exigentie van der faecA te mogen ordonneren, noopende den Impoit en feven grooten, maer want die van Dordrecht daer m niet en willen confenteren, als leggende daer toe geen laft te hebben, eyndéiyclcen op dat fy fouden mogen tot opmaeckinge van haer Acte komen, gelyckelycken geconienteert dat de voorfz twee Claufulen naer vermogen, en op den voet famen-gevoegtfouden werden. PROPOSITIE GENERAEL. MYn Heeren , Syne Majefteyt heeft uw tot diverfche tyden doen vertoonen, en byfonder binnen de Stadt van Atrecht generalycken, en oock onlanghs aen elck van de Staten in 't particulier de groote laften en onkoften die men heeft moe-' ten dragen, foo wel in 't eynde van den Oorlogh, als na den Peys by der gratie Godts verkregen, fonderlinge tot onderhoudeniffe van de vreemde Ruyteren en Knechten te Paerde en te Voet, dewelcke men heeft moeten onderhouden foo wel geduyrende den Oorlogh, fe. dert dat defe Landen Syne Majefteyt in handen overgelevert zyn geweeft, als naer fijn laetfte vertreck uyt het Leger, alsmen handelde om eenigh middel van Peys en Accord te vinden geduyrende wekken tydt men noodtshalven mofte blyven by grooten getalle van Oorloghsvolck, foo tot verfeeckertheyt van de Landen, M a en •55?' 7. Junii.  17. Junii 7*g- 77' ( 1.80 •) en omme, in gevalle des van nooden geweeft hadde, te geringe bereydt te zyn, alles omme te negotiëren met meerder eer ende reputatie, en omme beter accord te verkrygen , federt wekken Accord by der gratie Gods verkregen zynde, by gebreecke dat men terftont geen gerede Penningen en heeft kunnen vinden, om 't voorfz Oorloghs-vokk af te danckcn, waer van men fich oock ten eerften niet en mochte ontbloten , niet mogelyck geweeft en is hem van de felve foo geringe te ontlaften, als Syne Majefteyt 't felve wel begeert foude hebben. ? 1 Mits wekken, ende want men foo haeft 't voorfz Oorloghs-vokk niet en heeft kunnen afdancken zedert 't accord van den Payfe geflooten zynde, fonderlinge uyt faeke dat men de geconfenteerde Penningen niet foo geringe en heeft kunnen verkrygen, en dat men oock £bo haeft niet en heeft konnen komen tot confente van 't geene dat van uw geëyscht en verfocht is geweeft, hebbende foo lange gcretardeert de Refolutie van eenige, op het geene binnen Atrecht geëyscht is geweeft, de onkoften dagelycks aengewaffen zyn, in fulcker voegen, dat men hem grootelycks heeft bevonden misreeckent, aengaende de fommen daer mede men verhoopt hadde het voorfz Oorloghs-vokk te mogen afdancken , boven dien dat de fwarte Ruyteren, aenfiende dat men 't eynde van den Oorlogh was, hebben gefocht op de afdanckinge al 't geene dat hun mogelyck geweeft is tot haren voordeele, hebbende diverfche onredelycke evffcben gedaen, daer inne men eensdeels 8>e-  C 181 ) geconfefiteert heeft om betere wille, ende oni daer van te eer ontlaft te zyn, en te verhoeden groot Intereft van de continuatie van haer befoldinge , waer door gefchiet is , dat, foo men daer inne meerdere fomme heeft moeten bekeren en employeren dan men gedacht hadde in de rédelyckheyt van nooden te zyn, men te kort gekomen is in 't geene dat men heeft behoeft, om de overlantfche Voetknechten af te dancken; en infonderheyt en heeft men uyt dien op veel na niet genoegfaem gevonden die fomme daer mede Syne voorfz Majefteyt vermeynde de voorfz afdanckinge te mogen doen, welcke fomme Syne voorfz Majefteyt alleenlyck gefchickt hadde tot 't geene des haernootelycken dochte, met respe&e ende aenfehouw, dat Syne voorfz Majefteytaltydtsgehadtheeft, en als noch doet, om uw niet te belaften, ende begeerende u te verlichten en foulageren, als Syne goede Onderfaten, foo veel als'them mogelyck is. Ende aenfiende Syne voorfz Majefteyt defe misreeckeninge, om daer inne na zyn vermogen te voorfien ende te fpareu foo lange hare Majefteyt mogelyck is, foo heeft defelve genomen van de eygen Penningen, die fy van Hare Koninghrycken van Spaignen hadde doen komen, om de onkoften van haren Huyfe, en de Gagien van haren Hove, dewelcke fy in'foo lange tyde niet betaeldt en hadde, mits dat fy die Penningen daer toe gefchickt en gedeftineert, altydts bekeerdt hadde, in faecken tot uwer befchermeniife ende defenfie van nooden wefende, ende van 't geene dat Syne voorfz M 3 Ma- 155917- Juniin  ( i8a; 1559. 17. Junii. Paf. 78. Majefteyt gefonden was om de toeruftinge eri equipagie van de Oorlogh-fchepen, en betalinge van de lichte Paerden, ende de Spaenfche ïnfanterye ofte Voetknechten , tot de fomme van vyf hondert duyfendt guldens, die tot afdancken van een partye Överlandtfche Voetknechten geëmployeert zyn geweeft. Maer en heeft al 't felve niet konnen helpen om hem voorts te ontladen van alle Duytfche Regimenten, van welcke men noch met eenige belaft blyft, tot grooten overlaft van den Lande ; en begeerende Syne Majefteyt te doen al 't geene des Sy voorts vermag, foo heeft Sy eenige dagen getravailleert, om tebefien ofSy uw vorder foude mogen ontlaften, en eyndelycken hebbende middel gevonden om als noch Syne Koninghrycken van Spaignen te belaften, hoewel 't felve zy tot ongelooffelycken fchade van dien, foo heeft Syne Majefteyt foo veel gedaen , dat Sy genomen heeft fes hondert duyfent guldens, diefe licht by Wilfel-brieven op Spaignen, om van haren 't wegen als noch te helpen tot afdanckinge van de voorfz Regimenten ; ende indien fy in eeniger manieren meer hadde kunnen krygen, foude 't geerne gedaen hebben, om u te meer te fupporteren en verlichten , maer en fret S. M. geen middel om daer van ontlaft te werden, fonder u te travailleren met verfoeck van nieuwe byftandt en affiftentie. Ende hoewel Syne Majefteyt wel verftaet dat de laften die ghy tot nu toe gedragen hebt, feer groot geweeft zyn, des niet te min betrouwt haer ten anderen, dat, aengefien de goede de- vo-  (i»3; votie die ghy hier voormaels altydts getoont hebt, ghy als noch tegen woordigh alle uytterfte devoir doen fult om defelve te helpen en affifteren, fonderlinge om de welvaerdt van den Lande , ende ten eynde als vooren, ende foo veel te meer, dat Wy als nu door de gratie Gods zyn in tyde van Peyfe, den wekken men verhoopt geduyrende wefen fal, mits wekken van nu voortaen niet van nooden wefen fal foo dickwils te begeeren uw hulpe en affiftentie, noch van foo groote fommen van penningen. Ende verfoeckt Syne voorfz Majefteyt, dat ghy wilt bemercken hoe veel daer aen gelegen is, dat men hem mach ontlaften van 't geene daer aen refteert van 't vreemt Oorloghs-vokk. lbo wel om te verhoeden alle ongeregeltheyi ende overlaft, als om verlicht te werden var de onverdraeghlycke koften, dewelcke dagelyck; foo leer vermeerderen, overmidts 't onderhou van dien, en om daer inne te voorfien, end( oock tot de andere onkoften die men nootshal ven moet dragen, in dit beginfel van den Pey fe, en die men hem niet. excuferen enkan, ei daer inne oock geen uytftel ofte vertreck wefei en mag, foo verfoeckt uw Syne voorfz Maje fteyt ten defen eynde haer te willen accorderei 't geene des uw particulierlyck geëyscht fal wer dert, en dat by de middelen die u fpecialycl voorgehouden fal werden. Ten anderen, alfoo op de Provifie by u-lie den generalyck geadvifeerdt in 't accord van d Beede van negen jaren , voor de Steden ei Sterckten van de Frontieren, mits'tonderhou den (naer de expiratie van de fes maenden M 4 dae 1559' 17. Junii. I / 1 1 1 I C  C 184) 1559. 17. Junii, 1 i 1 üaer af als doen qüelïie was) van twee duyfendt Paerden in actuelen dienft, en fes duyfent andere , om in gevalle van verdere noot, gereedt :e wefen, gevende een yegelyck twintig gulden foor 'tPaert; Syne voorfchreve Majefteyt hebbende 't felve wel overwogen, uw hadde doen vertoonen binnen de voorfz Stadt van Atrecht, iat fy de voorfz provilie niet genoeghfaem en Iconde uytvinden, noch oock fonderiinge in tyle van Peyfe, noch fulcke die men gevoeghlyck 'oude konnen te werck ftellen, en dat men voorts tiiet voorfien en hadde van eenigh Voetvolck, Dm de ordinaris Guarnifoenen van de voorfz Steden en Plaetfen op de Frontieren gelegen , loch tot de nootfaeckelycke Fortificatiën en reparatien van dien, en dat 'er boven dien geen middel en was om te vervallen de andere ordilarifche laften van de Staet en Policie der Geneene Landen van herwaerts over, uyt faecke lat 't inkomen van de Domeynen foo belaft is, ;nde die oude Beeden te niet zyn, foo ghy by le voorfz Propofitie verftaen hebt, ende dat omme daer inne te voorfien , men voorgehouden nadde het middel op 't ftuck van den Soute, waer op tot noch toe geene Refolutie genomen ;n is, niet tegenftaende dat diverfche van de Staten, foo veel hun aengaet, daer inne gelöegh geconfenteert, en andere begeert hebben serft en alvooren daer op met malkanderen te mogen concurreren, verfoeckt Syne voorfz Majefteyt, dat defe communicatie fonder verder verweck geëffeclueert ende volbracht mach werden , en dat de Gedeputeerden van den geenen die begeert hebben te verftaen tot de voorfz com-  r i35; communicatie, hun by een voegen, om daer op te befoigneren, op dat men in defe faecke een eyndelycke Refolutie hebben mach, en wil Syne voorfz Majefteyt uw als noch van nieuws wel vermanen, dat geheel van nooden is by dit expediënt ende ander promptelyck middel te vinden, om de minfte van de affaire te hanthouden en main tin eren, verhoopende en betrouwende Syne Majefteyt , dat overmits de Peys, men voortaen met der tydt fal mogen voorfien tot 't geene des als noch refteert gedaen te werden, aengaende de nootfaeckelyckheyt daer den Oorlogh Syne Majefteyt ende Syne Financie gebracht heeft, ende dat alle faecken fucceffivelyek in beter ftaet geftelt fullen mogen werden. Ende alfoo ghy by het voorfz Accord en Propofitie uw felven belaft hebt ordinaris te onderhouden twee duyfent Paerden, en te houden fes duyfent gereedt als vooren, en voor d'een en d'andere alle jaren te fourneren drie hondert duyfendt guldens, Syne voorfz Majefteytaenmerckende, dat, mits reducerende de voorfz twee duyfent Paerden, onder vier Benden, alleenlijck met het Tractement van de Hopluyden, Capiteynen en andere, die daer af den laft moeten hebben, fulcks als daer op ghy den voet genomen hebt, men niemandt van behoorlycke qualiteyt en foude konnen vinden,die voor 't felve Traétement den laft daer van foude willen nemen, en dat onderhoudende foo luttel benden, men anderen dienlt daer af hebben foude konnen , 'alfoo 't veel gevoeghlycker en gemakkelyker is voor eenPerfonagie te regeeren een redelyk M 5 ge- ij. Junii-. Pag. tg*  r is* ; . 1559. 17. Junii. MYn Heeren. Ghy hebt verftaen by de Generale Propofitie , die uw van wegen Sijne Majefteyt gedaen is geweeft, de reeden en nootfaeckelijckheden die Sijne Majefteyt benoodight hebben, UL. te doen verfoecken om nieuwe byftandt en alfiftentie, en hoe dat uwe voorfz afliftentie van nooden is, foo wel omme hun quijt te maken van getal, dan een te groot wefende, en dat 't getal van twee duyfent Paerden niet en foude mogen helpen, om aen alle zijden by te ftaen en ftfifteren tot verfeeckertheyt van de Frontieren, ?n om voor te komen de haeftige beroeringen in oploopen, dewelcke fouden mogen toe komen , ende fonderlinge tot garden en vergaderingen , die omtrent 't Quartier van Duytflandt fouden mogen gefchieden, waer tegen de ordinaris Benden een fonderlinge remedie zyn, en daer en boven alle faecken wel overwogen en gedebatteert wefende, Sijne Majefteyt niet en bevindt, darmen, mits gereedt houdende de voorfz twee duyfendt Paerden , op fulcken voet als daer toe genomen is, hem fal mogen behelpen; verfoeckt uw oock dat ghy wilt accorderen dat de voorfz drie hondert duyfent guldens, tot onderhoudinge van drie duyfendt Paerden of daer omtrent, in veerthien ordinarifche Benden, bekeert mogen werden, volgende den Staet die daer op gemaeckt is geweeft, op dat ghy daer van te beter verftandt foudt mogen hebben. PROPOSITIE PARTICULIER.  van de refterende Overlantfche Voet-knechten, die noch in drie Regimenten beftaen, welcker befoldingen dagelyks vermeerderen, fonder dienft daer af te trecken, ende oock tot ontlaflinge van den Lande, als mede omme te verfien tot andere onkoften, die mennootshalven moet dragen, en geen uytftel of ver treek lijden en konnen , en dat gedaen hebbende, Syne Majefteyt by Reeckeninge daer van gedaen, bevonden dat men boven 't geene des Sy geformeert heeft, en in den jegenwoordigen furneert van den haren, hen niet en mag lijden fonder goede en merckelijcke fomme, endeaenfehouwnemende , op dat die provifie van de Penningen, die men fubitelijcken behoeft, met minder befvvaringe en intereft gevonden mogen werden, ende begeerende uw altijdt te verlichten foo verre als 't mogelijck is, begeert ende verfoeckt omme van ftonden aen te mogen opbrengen en furneren die Penningen, nootfaeckelijck wefende tot 't geene des voorfz is; ghy willet van uwen 't wegen verkoopen, of gedoogen op uw verkoght te werden jaerlyckfche Renten, tot' vijfthien duyfent ponden toe, tegen den Penningh twaelf, ende te loffen. by uw binnen drie jaren, te weten, ten eynde van elcken jare een derdendeel, ende mits dien fal Syne Majefteyt, ] om uw te meer te ontlaften, te vreeden wefen tot haren lafte te nemende betalinge van de cours en loop der felver Renten, en fal de felve doen betalen den geenen die ghy daer toe committeren fult, om de Koopers te voldoen ten termyne als ghy die fchuldigh wefen fult, en dat tot afloffinge toe, met de Renten van 't geene dat 155* 17. Junii,  r 188) iS5917. junii. BySijn Majefteyt verfogt da die van Hollanthi re Gedept teerde foi denfchicken op 't fluck van den Sout< dat 'er blyven fal, mits doende de felve Ioffinge binnen drie jaren, by gelijck portie foo als voorfz is; ende tot verfeeckertheydt van den loop der voorfz Renten als boven, fal Syne Majefteyt Haren Factoor van Spaignen, Jan Lopez Gallo doen verbinden en obligeren, énde fal alle redelycke verfeeckertheyt geven die men foude mogen begeren, ende voorts, alfoo die faecke foo geringe, en haeftige provilie vereyiïchende is, infonderheyt om de voorfz Voetknechten te mogen afdancken, begeert Sijne voorfz Majefteyt, dat ghy daer inne alle behoorlijcke vlijt en naerftigheyt doen wilt, aenfehouw nemende dat 't felve foo, grootelijcks het Gemeene welvaert van den Lande , ende d'Onderfaten aengaet, dat men ontlaft mag werden foo geringe als 't mogelijck is, van 't geene dat 'er van de voorfchreve Regimenten als noch refteert, uw recommanderende andermael. Sijne voorfz Majefteyt wel ernftelijck, de vorderinge en expeditie van de faecke, verfoeckende dat ghy wel bemereken wilt 't geene dat Sijne Majefteyt van haren 't wegen uytterlyck doet, des Haer mogelijck is, en dat indien fy middel hadde meer te doen, en foude daer inne geenfints in gebreecken willen zyn. 2 t HTEn felven tyde heeft van gelycken Syne MaA jefteyt aen de Staten van Hollandt doen -verfoecken, dat fy fouden fchicken hare Gede'"puteerden , omme met de Gecommitteerden l"van Sijne Majefteyt, en de Gedeputeerden van de andere Staten, te treden in communicatie, op de Requefte van den Impost op het Sout. Al  C 189 ) A L 't welck by de Gedeputeerden van de Staten gehoort zynde, foo hebben fy den Advocaet belast voor antwoorde te geven, dat fy wel verftaen hadden 't geene haer by Sijne Majefteyt was doen proponeren, en dat fy van alles fouden doen goet en getrouw rapport, ende dat fy tot dien eynde begeerden Copie, foo wel van de Generale als van de Particuliere Propofitien , en dat fy Sijne Majefteyt hooghlyck danckten van den arbeyt en diligentie by Haer. gedaen, omme afgedanckt te hebben diverfche Ruyteren en Knechten , geweest hebbende in Syne Majefteyts dienst, en Syn Onderfaten daer van verlicht, voor foo veel als't doenlyck ware, en dat fy Gedeputeerden begeeren tydt en plaetfe geprefcribeert te hebben, om haei Gedeputeerden te fchicken op 't ftuck van den Soute. "VTTAer op Syne Majefteyt haerluyden weder ■ heeft doen feggen, dat Hy haerluyden feei danckte van 't devoir tot noch toe gedaen, en dat fy op 't ftuck van den Soute, hun binnen acht dagen vinden fouden tot Gent, ende binnen drie weecken ter felver plaetfe, omme op de voorfz Propofitie haer antwoorde inne te brengen. lyTAer alfoo den dagh van acht dagen haerluyden feer kort docht, omme hare Gedeputeerden te mogen fchicken op 't ftuck van der Soute, foo hebben dies aengaende daer van gedoleert by den Prccfident Viglius, Theyfnack en de Bruxellis, waer op den Prrefident ende Theys. 1559. 17. Junii, Antwoort vandenAdvocaet aen SyneMajeIteyt gedaen, ':p de sroorgaenJe Propofitie. 'tGeene bj SyneMajefteyt daer op weder geantwoort is» Prolongatie van den dagh om' ten Hove te komen.  c j9o; IS59. 17. Junii. Pag. 81. ; 2. Julii. Beroerende d'alteratie van 't Oflroy op de Ordonnantie van den Impoft en de feven grooten. Dagh omin den Hage in de fierberge te wefen. Te ftellen een pceue op die geene die voor de verkry-. Theyfnack hun voor antwoorde gegeven hebben , dat fy haer uytterfte diligentie doen fouden , omme met den eerften op 't ftuck van de Soute te compareren, feggende de voorfz Pra;jdent foo veel'meer, dat indien fy 't felve foo geringe niet doen en konden, fyluyden daer van die van de Finantie met den eerften fouden idverteren. Den 2. Julii, 1559. T^\En Prajfident gelevert zynde door den AdM_J vocaet de voorfz Alteratie , beroerende 't Octroy op de Ordonnantie van den Impost, en feven grooten, heeft daer by willen hebben op de Ordonnantie te vooren gemaeckt, 't welck den Advocaet by advife van de Penfionarilfen van Dordrecht, Haerlem, Leyden en Amfterdam daer by geftelt heeft, alfoo den Penfionaris van Delft als doen niet te bekomen en was, maer heeft 's anderen daeghs daèr inne mede geconfenteert. rjEn derden Julii hebben de Edelen, Dordrecht, Haerlem, Delft en Leyden , alfoo Amfterdam en Gouda gereyst waren, daghgeïomen in den Hage in de Herberge te wefen len derthienden Julii, jegens wekken dage de Edelen befchreven moften wefen. QOck hebben defelve gerefolveert, dat, alfoo die van Amfterdam uae Huys gereyst -varen, voor en aleer de Gedeputeerden haer \c~te hadden, contrarie voorgaende Refolutie, dat  C 191 ) dat d'Advocaet op de eerfte Vergaderinge foude vermanen, dat by de Staten, op de Gedeputeerden , vertreckende eer fy de Acte van confent in handen hadden, een feeckere pcene geftelt foude werden. "^"Och gevifiteert zijnde de Requefte van de Leenmannen en Vafallen , is gefeyt die fulcks te prefenteren, en waren te vreeden 't felve te helpen vervolgen, dan naderhandt den Heere van Kenenburgh nader geinduceert zynde , heeft daer mede willen vertoeven tot de wederkomfte der Edelen. Refolutie in 't Kloojler genomen: DEn elfden Julii is by de Gecommitteerden, op Coebels reeckeninge, gepalfeert aen] Mr. Pieter Bruynifz, in minderinge van fijne* Pacht, voor't Convent van Wateringen drie en! twintigh gulden twee ftuyvers, en voor't Con-' vent van Ryswyck fes gulden achtien ftuyvers, \ famen makende dertigh gulden, en dat voor den g Impost van Wynen en Bieren, van den eerften 1 May vyfthien hondert fes en vijftigh, tot den^ laetften April, vyfthien hondert feven en vijf-w tigh, en dat in de plaetfe van de vijftig guld. die hem dus lange in furcheantie gehouden zyn. UOdem hebben de voorfz Gecommitteerden 1 mede te vreeden geweest te vertoeven metv de Penningen, hem van die van Scheveningen p competerende, tot Lichtmifle naeftkomende, gj foogl 1559. 2. Julii. £inge van deAéte nae nuys reyren. Requefte i/an de Leenmanlen. Pieter ïruynifz is epafleert 3- P. a.f. oor'tConent van /aterinen, enö.p. S.f.voor't Convent an Rysryck. e vertoe:n-met de inningen in die van :hevenin:n.  V* Julii. Pag. 82. 14. en 15 Julii. C ) foo verre Mr. Pieter Bruynifz te vreeden is aen die van Scheveningen te geven, en hem felven te verfien van behoorlycke cautie, maer dien tydt verftreecken zynde, fullen de Staten hem doen executeren voor de fomme van twee hondert drie en twintig gulden drie fchellingen drie deniers, die hy voor de portie van die van Scheveningen inne gehouden heeft, en hemby gratie toegelaten was, waer in de voorfz Mr. 'Pieter Bruynifz geconfenteert heeft. Daghvaert van de Staten van Hollandt gehouden in den Hage Den 14. en 15. Julii, 1559, PRESENTEN. De Heeren van Aften- Van Dordrecht. delft, Ravensbergen, Van Lockhorfl, ende Otto van Egmondt, Mr. Cornelis van Alcke- Gerrit van Poelgeefl, made, Jacob vander Duyn , Van Haerlem. ende Gerrit Jacobfz, Hendrick van Benthuy- ende fen. Mr. Jacob van Eynde, Van wegen d'EDE- Van Delf. len. Dirck van derDoes,Bur- PVouter Barthoutfz , germeefter, Schout, ende ende Mr. Cornelis van Veen, Mr. Cornelis van Hoge- Van Leyden. lande, Pieter Can'tert , Bur- Gedeputeerden germeefter, enr  C 193 ) ende Omme te refolvercn Mr. Jan van Nieuwen- op de Petitiën, by burghy Syne Majefteyt ge- Van Amsterdam. daen op den laetMr. DirckWillemjz. ften Junii, en pri- ende mo Julii laetftle- Jan Dirckfz 't Hoen, den. Burgermeefter, Van Gouda. BEroerende die van Polsbröeck, onder Arenberge, daer furcheantie is tot d'expiratie van den Oorlogh, of men die voort executeren fal. Alfoo de furcheantie, den Heere van Arenberge gegunt, geëxpireert is, foo fal den Ontfangér die van Polsbröeck onder Arenberge doen executeren. QMrae te refolveren op de refte die de Stadt w van Amfterdam noch fchuldigh is van den Thienden Penningh van den jare 53: Item, van de Huyfen die in het een Quohier Honden , en in de tweede niet, en van de Huyfen daer reft voor ftondt, die daerom mede nietgeinnet en zyn , ende nochtans boven de fes gulden getauxeert of verhuirt waren. De Staten verklaren dat die van Amfterdam hun behooren te reguleren in het brengen van den Thienden Penningh, in conformité van de andere Steden, en dat fy daerom geen difficulteyt behooren te maecVI. Deel. N ken 3 I55P14. en 15, Julii. Polsbroek onder Arenberghte executeren. Amfterdam fal betalen den Tbienden Penningh, volgens d'Ordonnaniie.  14. en 15, Julii. Seven grooten omme te llaen inApril en October. Pag. 83. De Huyfen van de Cafteleynenfullen vry wefen. < 194 ) ken, omme te furneren, en in handen van den Ontfangér te leveren het reft dat fy ter caufe van dien ;moch fchuldigh zyn, en dat fy voorts hun behooren te deporteren van eenige Deductie te doen van de reparatie van de Huyfen. /~)Mme te refolveren op 't poinér. dat de Renteniers betaelt werden, en dat 'er altydt Penningen te vooren mogen zyn in 't Comptoir van den Ontfangér, foo den Impost niet opgebracht en werdt op fijn termyn, en de feven grooten tot twee termynen ommegeflagen werden , of men die op een termijn foude mogen ommeflaen. Den Ontfangér fal de feven grooten voortaen ommeflaen in April en O&ober, mits dat hy niet en fal rigourcufelijck procederen tegens den geenen die haer penningen foo geringe niet en mogen opbrengen. DEroerende de Huyfen van Heeren daer Cafleleynen of Conchergen wopnen, binnen le Steden en den Hage, die geen huyr en geven , of die ip den Thienden Penningh fullen gefet zyn, als in den Hage 't Huys van Wasènaer, Arenberge, ende van den Hertoge van Brunswyck; Defe Huyfen fullen voor den jare vyfthien hondert feven en vijftigh, ende voortaen, van den Thienden Penningh vry wefen. Be.  (i95; "DEroerende Heenvliet, of men 't felve mede in Hollandt fal doen contribueren, gemerkt fy tot noch toe gefuftineert hebben te welen onder 't Landt van Voorne, daer fy nochtans niet en contribueren, ofte niet lange gecontribueert en hebben, gemerckt Abbenbroeck van een natuyre wefende, geëxecuteert is, en betaelt heeft. Men fal die van Heenvliet executeren, alsmen doet die van Abbenbroeck, in alle ommeflagen, gevallen federt het jaer vyfthien hondert twee en vijftigh incïuys, alfoo de felve van eene natuyre zyn. TJEroerende 't ontfangen in de nieuwe opfchryvinge van de nieuwe verkoopingen var Renten, of men alleen gevalueert geldt of permis fie-geldt ontfangen fal, en foo 'er van ouds tachtig duyfent guldens in 't Comptoir zijn, waerraen die employeren fal, en hoe men die tol Rente-brieven maecken fal, als mede met wai geit men die loffen fü, alfoo van den Thienden Pennin^-h die men Anno vijfthien honder feftigh ommeflaen fal, te beduchten is dat nie veel gevalueert geldt, ofte permiffie-geldt ont fangen lal werden. Den ontfangér fal ontfangen gevalueer geldt, van den geenen die 't felve fal wil len geven, mits doende de loffinge met ge valueert geldt, en oock permiffie-geldt mits doende de loffinge met permiffie-geldt en die geen gevalueert geldt, of permiffie N 2 geld 155914. en 15. Julii. Heenvliet fal menExecuteren. Gevalueert geldt te ontfangen, ' en daer mede te losfen ; permiffie-geldt , te ontfangen , eu daer mede : te loiïen. • 1 t  C 15* ) 1559. ■14. en 15. Julii. Coebel te accorderen met Boden, en Deurwaerders, . eer fy nytreyfen. Pag. 84. ' ,Den. Ontfangér fal . befchry vefl' alle willige] Dagvaerden. geldt fullen willen geven, fal hy 't fraiét betalen van den datum van de opfchryvingers At men behoort te pafferen Acte, dat den Ontfangér van 't Gemeene Landt voortaen iccord fal maecken met Boode-loonen, eer die buyten varen, desgelycks de Deurwaerders die buyten varen fullen tot lafte van 't Gemeene Landt, alfoo de. Boden en Deurwaerders, als net haerluyden te vooren niet geaccordeert is, ;xprelfelyck loon eylfchen, of hen feer beklagen. De Staten ordonneren den Ontfangér van - 't Gemeene Landt Mr. Aernout Coebel, dat hy voortaen .geen Deurwaerder ofte Boo- den om 's Lands faecken uytfenden fal, . fonder eerft ende alvooren met haerluyden geaccordeert te hebben ter caufe van hare vacatiën en falaris. ["Tem, dat den Ontfangér fal mogen befchryven alle Dagh-vaerden, die vrywilligh by de Staten gefchieden, als mede het hooren van eeckeningen en diergelycke. De Staten hebben gerefolveert en verklaerdt dat den vöoi\fchreven Ontfangér van 't Gemeene Landt fal mogen doen befchryven alle Daghvaerden die willigh by de Staten geleyt werden; als mede omme te hooren des Gemeene Lands Reeckeningen, en diergelycke.  ( i97 ) 'THE refolveren op eenige poincten die men bevindt in 't hooren van des Ontfangers Reeckeningen die hy doet, te weten , van 's Lands penningen te halen en te brengen tot fijnen las-, ten en kofte binnen 's Landts, en mede van de t koften om Renten te betalen binnen 's Lands,1 by Dirck van Teylingen, ofte anders van de1 koften die de Renten opfchryven. ] 1 Soo hebben de Staten van Hollandt gerefolveert en verklaerdt, dat den Ontfangér van 't Gemeene Landt gepaffeert fullen werden alle de onkoften die by hem binnen 's Lands tot noch toe zyn gedaen in 't halen van de penningen , tot koopinge van de Renten, mitsgaders alle koften en periculen die noch te doen zyn in 't halen van gelijcke penningen, die als nu opgefchreven zyn; maer wert den voorfz Ontfangér belaft van nu voortaen geen penningen meer op te laten fchrijven, dan onder expreffe verklaringe, dat de geene die defelve opfchrijvinge begeeren, gehouden fullen wefen haer penningen ten Comptoire te brengen ; ende aengaende de koften gedaen binnen 's Landts, om die Renten te betalen, ende de opfchrijvinge van dien te doen, alfoo by voorgaende Aéfen daer op rypelycken gedisponeert is, foo perfifteren de Staten by defelve Aéte, te weten, dat den voorfz Ontfangér de felve koften behoort te dragen. N 3 JDen 1559- 14. en 15. Jam. Beroeren-, le de kosen byCoe>el gedaen, ot inninge an des ,andrs 'enningen.  i?5914. en 15, Julii. DaiCoebe! fal ommeflaen derefl van de hou. dert duyfent gul-, dens, by den Ontfangér Mr. Jacob Bol %egonnen. öntflaginge van die van Beverwyck,endesndereSup plinncen, wefende van gelycke natuyre (193; "T)En vyfthiehden Julii hebben de Staten gerefolveert en verklaert, dat den Ontfangér van 't Gemeene Landt Mr. Aernout Coebel fal doen ommeflaen de relle van de hondert duyfent gulden, by den Ontfangér Mr. jacob Bol begonnen, en dat den eerften October naeftkomende, foo voor de tweede helft, van den geenen die de eerfte helft betaeldt hebben, als voor 't geheel van den geenen die als noch niet betaelt en hebben : Ende fal voorts den voorfchreven Bol lukken fomme van penningen kenen, als hem van nooden zyn omme te betalen die Renten , aireede op 't Gemeene Landt verfcheenen , ende voor den toekomende tydt, ende van 't geene dat defe ne^en jaren op de Schiltalen ommegeflagen fal werden , fal den vooi fz Ontfangér van 't Gemeene Landt die ommeflagen doen in de maenden van April en October, mits dat hy niet rigoureufelijck en fal executeren den geenen die haer penningen foo geringe niet en mogen opbrengen. QOck hebben de voorfchreve Staten ontflagen, en ontflaen mits defen dievanBeverwyck, ende andere Supplianten , wefende van gelycke natuyren, dolerende te hooge geftelt te zyn, tot de naefte Daghvaert, die wefen fal den fes en twintighften Julii naeftkomende, en hebben gecommitteert de Gedeputeerden op des Gemeene Lands Reeckeningen, omme te vifiterenhaerluyder Requeften, ende de faecke ten principalen te prepareren , ende tegens den voorfz fes en twintighften Julii daer van rapport doen, omme als d?,n op haer principael yer-  C 199 ) verfoeck gedisponeert te werden naer behooren. "W" O opende de faecke en contributie van die van Sevenbergen, omme te weten of oorbaerder is, dat fy op de Schiltalen, beloopende defelve drie hondert en feftig Schiltalen, dan op de Margentalen, groot wefende twee duyfendt drie hondert vyf en dertig Margen geftelt werden; rapport op de naefte Daghvaert, A Lfoo beroerende de Thollen en Officien van Syne Koninglycke Majefteyt niet uytgedruckt en zyn in den Placate van den Jare vyfthien hondert drie en vyftigh, foo hebben de Staten rapport genomen tot de nafte Vergaderinge, omme te weten of de Tollenaers en Officiers den Tienden Penning fullen betalen van defelve jaren of niet. T"|En feventhienden Julii de Gedeputeerden van de Staten, gecommitteert tot hooringe van 't Gemeene Landts Reeckeningen, verklaren dat alle Renten, die fpecialycken gehy pothequeert zyn op de Thollen van Geervliet. Gornichem en Schoonhoven, en generalyck o\ de Domeynen van Zuyt-Hollandt, gehoudei fullen wefen in Hollandt te contribueren dei Thienden Penningh. T~}E Gedeputeerden van de Staten, gecommit teert tot hooringe van des Gemeene Land: Reeckeningen, verklaren, dat omme de Siu> plianten te verdragen van de koften van de mee N 4 tin 155914. en 15. Julii. Pag. 85. Noopenda de Contributie van, Sevenbergen. Rapport op decontraventienvan deTollen en Officien van Sijne Maje. fteijt. Renten gehijpotequeertopde Thollen van Geervliet, &c. gullen gehoudenzijntecon' tribueren den tien. den Pen.ning.  *559. I4.. en 15 Julii. Requeffc van de Vrouwe , Hursermeefterenen Raedt van Heuke lum. C soo ) tinge alhier gementioneert, dat fy te vreeden • lullen zyn dat fy fullen betalen in alle 's Lands ommeflagen, voor feven en feventigh margcn en een halve, daer van afgetogen tweeinargen die uytgedolven zyn, en die by meetinge, gedaen in den jare vyfthien hondert fes en veertig en feven en veertig, boven de elf hondert margen meer bevonden zyn, en noch van de feven en veertigh margen en een half van de Uyttervraerden, beloopende twee hondert drie en twintigh margen, en dat van de felfde margentalen verhael gedaen fal werden in alle voorgaende reeckeningen federt den jare vyfthien hondert twee en vyftigh incluys. JS mede op de Requefte van de Vrouwe, Burgermeefters en Raedt van Heuckelum, gerefolveert voor Appoinctement te ftellen : De Gecommitteerde van de Staten, tot hooringe van des Gemeene Lands Reeckeningen , gefien hebbende de Schot- en Moolen-boecken van de Supplianten, gehoort haerluyder affirmatie, verklaren voor defen tijdt te vreeden te zyn defelve te verdragen van eenige nieuwe metinge van hare Landen te doen, mits dat fy boven haer elf hondert margen die fy te kort aengebracht hebben, en noch van feven en veertigh en een half margen uytter waerden, maeckende twee hondert drie en twintig margen, en dat van alle ommeflagen, gevallen zedert het Jaer van twee en vyftigh incluys, ende vaii de ommeflagen die noch gedaen fullen werden. Den,  ( SOI ) JQEn veerthienden de voorfz Staten by maniere van communicatie gerefolveert, dat alfoo fyluyden in 't dragen van 't laetfte confent van drie hondert duyfent gulden al gedaen hebben, foo als hun uytterh'jck mogelijck en verdraeghlijck is , en dat fy als noch nieten weten hoe fy de helft van de voorfz drie hondert duyfent guldens, die opgebracht moeten worden te Pincxter Anno feftigh fullen mogen furneren , foo en hebben fy als nu niet konnen uytflaen ofte geven eenigh bequaem middel, omme Syne Majefteyt te gelieven in de Petitie, daer by Sijne Majefteyt verfoeckt, dat fy fouden willen verkoopen ofte gedoogen op hun verkocht te werden vyfthien duyfent guldens, en dat fy defelve weder fouden 'loffen binnen drie jaren , t'elcken jare een derdendeel van dien , ende dat overmits de fobere Negotiatie en Visfcherye , die geduyrende defen Oorlogh geweeft is, en 't groot verlies dat fy binnen nnddeler tijde daer inne gehadt hebben, mitsgaders, overmits de groote laften daer 't voorfz Landt, geduyrende delen Oorlogh mede befwaert is, niet te min, gemerckt niet redelyck wefen en foude terftont Syne Majefteyt gantfchelijcken de voorfz Petitie af te flaen, en negatif omme te brengen, foo hebben de voorfz Staten gerefolveert op de voorfz Petitie fich wat nader te bedencken , en te overleggen of men eenigh bequaem middel foude mogen vinden en adviferen, omme Syne Majefteyt in 't geheel of deel te gelieven , ende hebben tot dien eynde fulcks in den haren rapport genomen, m dagh om 's avondts in de Herberge té N 5 we- >5enden, fyluyden noch willen accorderen de mderhoudeniffe van drie duyfent Paerden of laer omtrent, en dat defelve in veerthien Benlen fouden gedeelt werden, alfoo dat eerfte geal niet genoegh en is omme defelve defenfie te loen, ende dat by de middelen in de voorfz Petitie breder verhaelt: Is voor Refolutie geèyt, dat alfoo d'Ordonnantie van't onderhout ;an de voorfz twee duyfent Ruyteren gemaeckt s by de Generaliteyt van de Staten, daeromne niet eyndelijck gedaen en mag werden dan jy Refolutie van de Gemeene Staten, ende dat nen daer op voor al behoort te verftaen d'inentie van de Staten op de Frontieren gelegen , lie beft weten wat provifie ter defenfie van de Landen en Frontieren noodigh is. r\V 't derde poinct, beroerende decommuni^ catie van den Soute, hebbende voorfz Staen gecommitteert de Gedeputeerden van de staten, die tegens den laetften Julii ten Hove noeten wefen, naer vermogen van de Miffive /an Sijne Majefteyt, van date den fevenden Ju- ' lii,  C 20S ) lii, haerluyden by den Heere van Waflenhoven geprefenteert, omme te treden in communicatie met de Gedeputeerden van de andere Staten, en oock met de Gecommitteerden van Sijne Majefteyt, en dat nae vermogen van de Procuratie hunïuyden gegeven op den fevenden April laetftleden, dewelcke met haer nemen fullen vyf Gecommitteerden, hun de faecke van den Soute grondelyck verftaende, te weten, uyt 't Quartier van Waterlandt twee, uyt 't Quartier van Delflandt en Rotterdam twee , en een van Dordrecht, dewelcke tot dispofitie en discretie van de voorfz Gedeputeerden hun vinden fullen in de voorfz communicatie of niet, na dat by de voorfz Gedeputeerden bevonden fal werden van nooden te wefen, maer fullen altoos de voorfchreve vyf Perfoonen de voorfchreve Gedeputeerden alle hulp en addreffe doen, 't zy of defelve verfocht werden in de communicatie te komen, of niet, ende laten hun duncken dat te vergeefs foude wefen eenige Gedeputeerden voor den voorfz dagh ten Hove te fchicken, alfoo men niet en weet of eenige van de andere Gedeputeerden daer mede begeren in communicatie te treden voor dien dagh, dat fy hun ten Hove vinden fullen, en apparentie is van niet eer te komen, dan eer te komen, maer gemerckt dat by Sijne Majefteyt aen die van Hollandt alleen dagh gegeven is den tydt van acht dagen, en dat den Prsfident Viglius en Tyfnack de voorfz Gedeputeerde verklaert hebben , dat indien fy den voorfchreven dagh niet houden en mochten, dat fy een Brief! van excufe fouden overfchrijven, foo hebben de 155914. en 15. Julii.  (204; ?559. 14- en 15. Julii. Voorlefinge van de iweelaetfle Oc troyen van den confente aen de Staten gedaen. Hoe men fal executeren den Duyt op elcken tonneTurf. de voorfchreve Staten gerefolveert dat men aen den Prafident foude fchryven, dat men den geenen die van nooden is mede te brengen, niet wel en fal konnen bewilligen, noch oock defelve haer konnen gereedt maecken dan tegens den voorfz laetften Julii, dat daeromme fijn Ed. gelieven fal haerluyder excufatie, indien 'tvan nooden is, by Sijne Majefteyt te doen. J^Och heeft den Advocaet de Staten voorgelefen fijn twee Oetroyen, wefende twee Aften van Confent, daer van d'eene van date den achtthienden May vijfthien hondert acht en vyftigh, en d'andere van date den eerften Julii vyfthie^i hondert negen en vyftigh, hebben de felve verklaert fulcks goedt te wefen, dan hebben den Advocaet belaft met den eerften ten Hove te komen, en te vervolgen'tMandament' geverifieert, beroerende de twaelf en fes duyfent guldens, die van den Haringhvaert uyt den Impoft van de Wynen, voor den tydt van vier jaren respeclivelycken geaccordeert, E?Odem by den Advocaet geproponeert zynde hoe men den duyt, geaccordeert om gegeven te werden op elcke tonne Turf, die uyt ien Lande van Hollandt gevoert fal werden, foude mogen executeren, foo hebben de voorfz Staten verfocht aen die van Gouda, dat fy fouden willen laten palferen door Rotterdam, naer ie Ordonnantie , dewelcke die van Rotterdam [lebben, omme te eyflchen den vierendertighften Penningh van alle den Turf aldaer pafferende , en daer van Copie begeeren, dat fy voorts  C ) voorts aen den Thollenaer van Gouda fouden begeeren verklaringe, tot wat plaetfen de Schepen, geladen reet Turf, al Tol betalen, ende dat van gelycken die van Dordrecht 't felve vernemen aen den Tollenaer alhier, om 't felve hebbende en wetende, als dan een Ordonnantie te mogen maecken, dienende tot inninge en executie van den voorfz duyt, 't welck die van Dordrecht en Gouda aengenomen hebben te doen. Daghvaert van de Staten van Hollandt, gehouden in den Hage Den 27. Julii , i 5 5 9. , PRESENTEN, Den Heere van Afren- Meyndert van Heufren, delft, ende Lockhorjl, Mr. Cornelis van Alcke- ende made, Geraert van Poelgeeji, Van Haerlem. Ridders. Gerrit, Jacobfz. Vander Duyn , ende . ende Mr. Jacob van Eynde. Benthuyfen, Van Delf. Van wegen d'EDE- Dirck vander Does , len. ende Wouter Barthoutfz, Mr. Cornelis vanVeen, ende Van Leyden. ,Mr. Cornelis van Hoge- Pieter Cantert, lande, ende Gedeputeerden Mr. Jan van Nïeuwen- Van Dordrecht. burgh, Van 155914. en 15. Julii. ?ag. 38, 7-Julii.  •1559S?. Julii. Ontflaginge van Bonaventure. d'Ondetfaten vander Grave var Egmont u executeret in de gratuiteyt vai denHenoj van Savoyen. Ea £ 20cj ) Van Amsterdam. refolveren op de GeMr. DirckWillemfz. nerale en Particulie- Van Gouda. re Propofitien , by Sijne Majefteyt Omme te antwoorde te laetftmael gedaen. DE Staten hebben ten felven dage den Ontfangér Coebel belaft te ontflaen die van Bonavontura uyt de Gyfelinge, mits dat fy binnen den tydt van een maendt in handen van den voorfz Ontfangér behoorlycke certificatie leveren, foo van den Waersman,als van den Rentmeefter van Zvyt - Hollandt, van de onkoften die fy gehadt hebben voor de nootfaeckelycke reparatien van den jare vijfthien honderdt feven en vijftigh, mitsgaders behoorlycke atteftatie, dat fy alfulcken fomme als de felve reparatien bedragen, niet genooten en hebben, gegeven den voorfchreven Ontfangér. A Ls mede hebben de Staten van Hollandt ge• ordonneert den Ontfangér van 't Gemeene Landt, dat hy voor de gratuiteyt van den Hertog van Savoyen, by de Staten gedaen, mede fal executeren de Onderfaten van den Grave |van Egmont, onder de Schiltalen gelegen, en1 de die van Wyck buyten Heusden, als hy defelve voor de gratuiteyt van dert Stadthouder geëxecuteert heeft, als wefende van eenderlye natuyre, mits infererende in dé fommatie de redenen geinfereert in de Acte van liquidatie-, daer toe dienende.  ( 20? ) üOdem hebben de Staten den Ontfangér van *^ 't Gemeene Landt geaccordeert om te betalen de helft van de drie hondert duyfent guldens , by de Staten geaccordeert opgebracht te werden in gereede Penningen, binnen een maent naer dat d'Acr.e van den confente overgelevert foude wefen, en dat hy fulcks defelve penningen met den eerften fal leveren aen den geenen die by Syne Majefteyt, ofte die van Sijne Majefteyts Finantie daer toe geordonneert fal werden te ontfangen. ■ Och hebben de voorfz Staten mede verklaerdt' * te vreeden te wefen dat den Ontfangér van 't Gemeene Landt de negen en dertig duyfent guldens, die hy onder hem heeft , of foo veef meer of min als 't felve bedraeght, employeren fal tot betalinge ende af-kortinge van de helft ^ van de drie hondert duyfent gulden, hy haer-, luyden in Junio laetftleden Syne Koninghlycke, Majefteyt geaccordeert, ende alfoo den voorfz ■ Ontfangér verklaert heeft de refte van de voorfz' Penningen, tot Antwerpen te mOgen betalen met Philippus Daelders , en Goude Realen: Zyn van gelycken te vreeden dat hy in 't ver- j koopen van Renten tot de voorfz refte toe,] fal vermogen te ontfangen de voorfz Daelders,' en Goude Realen, en dathydenKoopereven-i wel fal mogen toeleggen de loffinge van dien te doen met gevalueert geldt, en fulcks haer Brieven drefferen; des fal den voorfz Ontfangér fijn befte doen omme te krygen gevalueert geldt of permiffie-geldt, van den geenen die 't felve fullen willen geven. De >559. il. Jutii. Accord fan de Stalen, dat Coebel beaeldt de lelft van Ine hongert duy"ent gulden binnen een naendt iaer recep» ie van de töe. Pag. 89. 3y Coebel e employerenle negen :n dertigh iuyfent ;uldens,tot ifkortinge ran de helft ,ran drie londerdt iuijfent ;uldens, n Junio aetftleden ;eaccorleeru  ( ao'8 ) PS5947. Julii. Ordonnantie van de Staten, dat .Coebel geve hondert en twintig gulden, in betalinge van de helfc van't lapportgeldt, in de faecke van deVifTcherije. . Defcharee aen Coebel gelevert. Gecommit teerden on te vervolgen -de liquidatie oj de Appcftillebij di( van de Finantie gefteldt. Gecommii teerde om me te viö teren het Proces va de nieuw Vaert, of de faecke T^E voorfz Staten hebben oock geordonneert ^ den Ontfangér Coebel te geven den Griffier van den Grooten Raede de fomme van hondert en twintigh guldens van veertigh grooten Vlaems 't ftuck, in betalinge van de helft van 't Rapport - geit van twee Proceffen, dewelcke de Steden ende Vlecken, gelegen op de Zuyder Zee, hun generende met de Viffcherye in de felve Zuyder Zee , als Verweerders, gehad hebben, op en tegens die van O ver-Yffel, voor de Heeren van den voorfz Grooten Raede. lVIEde heeft den Ontfangér Coebel gelevert A feeckere Defcharge, van date den feven en twintighften April vyfthien hondert achten vyftigh, naer Paeffchen, innehoudende de fomme van twaelf ponden. ■FJEn acht en twintighften Julii hebben de Sta■ ten gecommitteert Mr. Adriaen van Leyden , Jacob de Milde, en Aernout Coebel, om1 me te vervolgen aen de Heeren van de Reecken-kamer, de liquidatie van feeckere Appo'ftille, by die van de Finantic gefteldt op't fesde Articul van feeckere Memorie, by de Staten die van de Finantie overgegeven den fesden November vyfthien hondert fes en vijftigh. -F) En felven dito hebben de Staten verklaert, dat het Proces tuffchen den Grave van A' renbergh, tegens die van Dordrecht, Haerlem ,cnde Gouda, beroerende de nieuwe Vaert, ge■vifiteert fal werden by Jacob van der Duyn, Heere van Sprange, en twee Advocaten, neu- trael  f 209) trael wefende, dewelcke overleggen fullen óf de voorfz faecke toucheert den oirbaer van 't Gemeene Landt, de Generalité van dien, en of 'er in de faeck fondament is, en als dan de Staten daer van rapport doen, omme daer op alsdan gedisponeert te werden foo na reden behooren fal. ^[Och is mede gerefolveert op de Requefte van die van Befoyen voor Appoinétement te ftellen, dat die van Befoyen geftelt fullen werden, op 't behagen van de Staten, op de helft van hare portie in de contributie van de Schilta-, len van de hondert duyfent guldens, die om-, megeflagen fullen werden Anno negen en vijftigh en feftigh, ende in de ommeflagen van de feven Grooten, die men op de Schiltale ommeflaen fal voor den tijdt van fes jaren; maer aengaende den Thienden Penningh, uytgefondert van hare Huyfen en noch feven en dertigh duyfent vyf honderdt ponden .van de nonennale Beede, fullen haer volle portie opbrengen, wel verftaende, dat aengaende de Petitie van Syne Koninghlycke Majefteyt van de drie hondert duyfendt guldens onlanghs geconfenteert, dat fy begeeren fullen aen Syne Koninghlycke Ma-1 jefteyt gratie in de Hooft - fomme, en voorts van de toekomende Beeden of anders, en fouden haer de Staten daer inne geen gratie begeeren te doen, noch die tot haren lafte nemen. V-ï- Deew O Ver* Ï559V Julii. to uehetrt hetGtmeene Landt. Appoinctement op de Requefte van die van Befoyen , aeckende ie portie in ïare Conributien. 'ag. £®«  1559- Propofnii door den Audiencl van \veg€ Syne KonïnghlycliMajelteyi aen de G nerale St ten gedae ( aio ) Vergaderinge van de Gedeputeerden van de • v Staten van Hollandt, gehouden tot Gent. Den 7. Augujly, 1559. PRESENTEN, De Heeren Geraerd van Pieter Canter, Poelgeeft, ende ende Mr. Jan van Nieuweii- Otto van Egmont, burgh , Van wegen d'EüE- Van Amsterdam. len. Pieter Jacobfz Muys f Van Gouda. ende Mr. Willem Schoock, Omme antwoorde inne Van Dordrecht. te brengen op de Mr. Cornelis van Alck- voorgaende Beede , made, ende te aenhooren 't Van Haerlem. geene door Syne Mr. Jacob vanden Eyn- Majefteyt aen haerde, luyden gepropo- Van Delf. neert foude werden. Mr. Cornelis van Veen, Van Leyden. OP den fevenden Augufto vyfthien hondert negen en vyftigh heeft Syne Koninghlyc:rke Majefteyt voor de Generale Staten de Pron pofitie by den Audiencier doen lefen , en daer emede Oorlof genomen, ende. gecommitteert de Hertoginne van Parma, tot Gouvernante van !" defe Nederlanden; ende voorts aen den felven '"gerecommandeert de Religie ende Juftitie, ge'lyck hier na volght: • Myn  ( 211 ) jVTYn Heeren, Reprefentercnde de Generale Staten van de Landen van herwaerts over: Den Koningh onfen overften Heere ende Prince heeft uw al t'famen alhier doen vergaderen in goeden en merckelycken getalle, om uw te verklaren hoe dat Syne Majefteyt, tot haren grooten leetwefen, gedetermineert heeft jegenwoordelijck te vertrecken uyt de Landen van herwaerts over, ende na Syne Koninghrycken van Spaignen te reyfen, hoewel, dat indien 't Syne Majefteyt eenighfints mogelyck ware, in defe Landen langer te blyven, 't felve wel gaerne doen foude, om de groote liefde, en als Vaderlycke affectie die Syne voorfz Majefteyt uw-lieden is toedragende, en generalyck allen Synen goeden Onderfaten van alle Syne voorfehreve Landen van herwaerts over , by dewelcke, indien 't eenigiïnts mogelyck ware, Syne voorfchreve Majefteyt wel foude begeeren Syne refidentie te continueren tot den eynde van fijn leven. Maer alfoo uw wel kennelijck is, dat wylen hooghloffelycker gedachteniffe , den Keyfer Syn Heere ende Vader, tot bewaerniffe, byftand ende befcherminge van de Landen van herwaerts over , ende Syne goede Onderfaten aldaer, ende om defelve te verhoeden en preferveren van de groote periculen en inconvenienten' die hem by der Oorloge naeckende waren, in den jare vyfthien hondert drie en veertigh, uyt SpaigO 2. nen Ï5S9. Pag. pr.  «as* C SI2 ) rien herwaerts over gekomen is, om die te befchutten en tebefchermen,en't devoir vaneenen goeden Prince te doen, hebbende daer inne fijn eygen PerfOon niet gefpaert, en foo langen tyt grooten arbeyt en moeyte geleden, ende daer door diverfche faecken te boven gekomen , foo grootelycks , aengaende de welvaert van de voorfz Landen van herwaerts over, en aen defelve wederomme gebracht ende geuhieertmerckelycke Partyen, die foo langen tydt daer van vertrocken en gediftraheert hadden geweeft; ende mits federt dien tijdt de faecken niet ten beften verfeeckert en waren, foo heeft Syne voorfz Keyferlycke Majefteyt van dien tijdt af haer continuelijck gehouden in defe voorfz Landen van herwaerts over of daer omtrent, niet willende defelve in der noot verlaten, fonder binnen al dien tydt in hare voorfehreve Koninghrycken van Spaignen weder te keeren tot in den jare vyf en vyftigh; dat als doen * nae dien Sy de gantfche refignatie en opdracht van allen Harén Koninghrycken en Landen, tot behoef van Syne voorfz Kon. Majeft. gedaen hadde, defelve de gehele adminiftratie van dien overlatende, alfoo defelve Haer te laftigh viel daer toe langer te kunnen verftaen, mits haerder ouderdom en continuele indispofitie ende ongeftelteniife, oock omme Godt te dienen, en haer gefontheyt te bewaren, heeft Haer vertrocken naer de voorfz Koninghrycken van Spaignen, aldaer fy tot Haren overlyden gebleven, fonder  C «3 ) der haer te onderwinden eenige aftairen van de voorfz Koninghrycken, niet vermogende daer toe verftaen, overmits hare continueJe deblitatie, toegekomen door diverfche hare fieckten. Ende na 't vertreck van Syne Keyferlycke Majefteyt, hoe wel dat den voorfz Ko? ningh, onfen overften Heere ende Prince, om eenen wegh te maecken tot de gemeene rufte ende welvaert, ende fonderlinge om uw te verlichten van 't groote quaet, ongerief ende groote fchade, die defe voorfehreve Landen by den Oorlogh continueel gedragen hebben, geconfenteert hadde in 't Beftandt van vijf jaren, gedurende wekken tyd men foude middel gefocht hebben om alle gefchillen te Hechten en neder te leggen, die men met Vranckryck hadde, aenmerekende nochtans hoe de faecken als doen geftelt waren, dat men weynigh verfeeckertheden mochte hebben, dat overmits het voorfz Beftant, men foude mogen hoope hebben, dat de Landen van herwaerts over verfeeckerde ruft hadden mogen verkrygen, hoe wel, foo ghy felfs bemerken kunt, door foo lange afwefen van Sijne Keyferlijcke Majefteyt, uyt de voorfz Koninghrycken van Spaignen, defelve grootelijcks Syne prefentie en tegenwooiv digheyt van doen hadden ; des niet te min, om uw niet te verlaten, ter tydt dat gefchapen was dat ghy Sijne hulpe en aiï'iftentie van nooden foudt mogen hebben, achterftellende alle andere confideratien die hem moveerden derwaerts te trecken, heeft gerefol0 3 veert »S5*  c 214; »55PPag. 92. veert by uw te blyveu, en korts daer nae heeft men bevonden hoe veel defe deliberatie den voorfz Lande te paffe gekomen is, gemerckt, dat nadien de Francoifen het felve Beftant gebroocken hadden, Syne voorfz Majefteyt als noch herwaerts over zynde, middel gehadt heeft om tebcterengevoeghlycker te verftaen tot de protectie en befcher. minge van Sijne voorfehreve Landen , daer inne Syne Majefteyt federt met groote forge en naerftigheyt getravailleert heeft, niet fparende fijn eygen Perfoon, en onderhoudende groote Armeen, foo door middel van de Beeden en Affittentie die ghy daer inne gedaen hebt, daer van Syne Majefteyt uw feer ernftelyck bedanckt, als oock daer inne employerende de penningen die Sy heeft konnen trecken uyt Hare andere Koninghrycken en Landen, bedragende veel millioenen boven de geene die Syne voorfz Keyferlycke Majefteyt daer uyt getrocken en bekeert hadde tot befchermeniffe van defe voorfz Landen, en fonderlinge federt den Oorlogh heeft begonnen in het jaer een en vyftigh, Ende heeft den voortgangh van den Oorlogh onder Syne voorfz Koninghlycke Majefteyt , zedert het inbreecken van het voorfz Beftand, foodanigh geweeft als ghy verftaen hebt, en zyn de faken, door de gratie Gods, foo verre gebracht, dat men tot eenen Peys gekomen is, op fulcke conditiën als ghy weten mooght, ende daer van men van defe fijde met goede redenen onfe Heere God wel bedancken niagh. En-  ( 215 > Ende gemerckt dat Syne voorfz Majefteyt uw niet en heeft willen verlaten, geduyrende den noodt en neceffiteyt, foomooghtghy wel dencken dat defelve grootelycks begeerende foude zyn Syne refidentie alhier te mogen continueren in defen goeden tijdt, geduyrende den wekken Syne. Majefteyt verhoopt dat die faecken van herwaerts over in een beteren ftaet gebracht fullen mogen werden, ende foude Sijne Majefteyt alhier hebben mogen rufte genieten, nae dat Sy zedert hare aenkomfte foo continuelyck getravailleert heeft;maer foo door'tlanghafwefen van Syne voorfz Keyferlycke Majefteyt, uyt Synen voorfz Koninghiïjcke van Spaignen, ende zedert van Syne voorfz Koninghlycke Majefteyt de faken der fel ver Koninghrycken grootelycks te lyden gehadt, ende groote remedie van doen hebben-, 't welck geenlints vertrocken noch uytgeftelt en mag wefen, noch oock daer inne voorfien werden , fonder de tegenwoordigheydt van Syne voorfehreve Majefteyt, foo is defelve gedwongen van ftonden aen 'derwaerts te vertrecken. En al is 't dat Syne voorfz Majefteyt voor Haer vertrecken Haer uytterfte devoirende neerftigheydt gedaen heeft, om uw van den Oorloghs-vokke, niet van nooden wefende, te ontlaften, en fonderlinge van de Duytfche of Overlandtfche, hebbende daer inne befteet en geëmployeert al 't geene dat ghy tot nu toe daer toe gegeven ende gecontribueert hebt, ende dat bovenalle defommen O 4 van 155?-  P«g. J>3« yan haren 't wegen daer inne bekeert, dewelcke fy, foo voorfchreven is, uyt Haren anderen Koninghrycken getrocken heeft, bedragende veel Millioenen, en hoe wel dat fy onlanghs federt twee maenden herwaerts gefourneert en opgebracht heeft meer dan elf hondert duyfent guldens, gelicht by middel van Wilfel-Brieven op Hare Koninghrycken van Spaignen, op hoope dat fy aldaer komende , boven de laften die Sy aireede op de felve gealïïgneert heeft, eenigen middel vinden fal, hoe wel dat het felve niet wefen en fal fonder groote moeyte en pyne, 't welck in haerder abfentie niet en foude konhen gefchieden, om daer toe te mogen komen , en heeft nochtans Syne voorfz Majefteyt , wat de b voir Sy daer inne gedaen heeft, de faecke foo verre niet kunnen brengen, Sy en is bedwongen geweest als noch herwaerts over te laten een Regiment Overlandtfche Knechten, die men groote fommen van Penningen fchuldigh en ten achteren is, alfoo fy langen tydt gediendt hebben, en van nooden is eenige middel van den Staet van herwaerts 'over, om defelve te onderhouden ; 't welck de redenen en oorfaeckis, dat Syne Majefteyt heeft doen eyifchen de Beede, die ghy particulierlyck verftaen hebt, waer op Syne Majefteyt Haer betrouwt fulcke antwoorde gegeven fal werden als Sy behoordt te verwachten van foo goede Vafallen en Onderfaten, en van 't de voir dat fy tot noch toe gedaen hebben, verhoopende dat ghy aenmereken en confidereren fult, niet alleen-  ïeenlyck dat al 't felve bekeert en geëmployeert werdt tot uwe welvaert, ende om te verhoeden te bederifenilfe en inconvenienten van den Lande, mitsgaders oock de Reeckeningen die uw foo fpecialyck en foo dickwils gegeven is geweeft, hoe dat de Penningen profijtelyckft geëmployeert zyn geweeft, ende fonder eenen penningh in andere faecken te hefteden, dan tot uwer eygener bewaerniffe ende befcherminge; maer ook dat Syne voorfehreve Majefteyt foo liberalyck ten felven eynde geëmployeert heeft al 't geene des Sy van elders heeft kunnen treeken , in foo verre dat Syne Majefteyt, en die van Synen Huyfe in nooden geweeft hebben om 't felve te beter te mogen opbrengen en furneren, ende dat ghy oock daer en boven oock bemereken fult 't geene Sy uw ten .diverfche ftonden heeft doen verthoopen, hoe leet dat het Haer geweeft is, dat Sy uw heeft moeten ëyffchen de Beeden die Sy van uw begeert Reeft, daer toe bedwongen wefende, overmits de groote nootfaeckelyckheyt, in de plaetfe dat Sy veel liever gehadt hadde uw in allen faecken te mogen ontlaften en verlichten. Endev verhoopt oock Syne voorfehreve Majefteyt, komende in Syne Koninghrycken van Spaignen fulcken ordre in de felve te ftellen, dat Sy (indien 't God belieft) van daer met eenige fommen van penningen fal mogen helpen, om daer mede, met 't geene ghy van uwe zyde daer toe doen fult,defe voorfz Lauden te beter te mogen onderhouO 5 den, Ï5S9'  Oi8 ) US9' den, daer van Sy in Haer afwefen geen minder toelicht en forge vermeyndt te dragen dan in Hare tegenwoordigheyt, dan wil met defelve fulcke correspondentie continuelyck houden , als fy van eenen goeden Prince, tot den felven foo genegen en geaffeérioneert zynde, als hy is, fouden mogen verwachten , wefende oock gedelibereert alle uytterfte neerftigheydt te doen, omme te eer bereydt te zyn herwaerts over te komen, tot allen tyden en Honden, als den ftaet, dispofitie en gelegentheyt van de faecken en affairen, Sijne tegenwoordigheyt alhier vereyiTchen fal, ende voorts SynPerfoon, en al 't geene Hy in de Werelt heeft, altydts te employeren voor defe Landen. Ende mitsdien door middel van den Peyfe mijn Heere den Hertoge van Savoyen wederomme gefteldt werdt in de poiTeffie en gebruyck van Syne Landen en Staten, en mitsdien hem benoodight is te verdragen van den laft die hy herwaertsover gehadt heeft, daer inne hy hem foo loffelycken gequeten heeft, om 't devoir dat hy fijne eygen Landen fchuldigh is te doen, de felve te ontfangen en ordre te ftellen, te geven en adminiftreren; en alfoo Syne voorfz Majefteyt voor Syn vèrtreck van hier niet en heeft heeft herwaerts over doenkomen Haren Soone myn Heere onfen Prince, gelyck fy wel begeerdt hadde, omhemalhierin Haer plaetfe te laten, 't welck niet gevoeghlyck en heeft konnen gefchieden, om feeckere merckelycke redenen en confideratien, ter tydt toe dat Sy-  ( 219 ) Syne voorfehreve Majefteyt in Hare voorfz Koninghrijcken van Spaignen gekomen fal zyn, ende van nooden wefende dat in 't afwefen van Syne voorfz Majefteyt de Landen van herwaerts over verfien werden van een generael Gouvernement, nadien Syne Majefteyt realycken gelet hadde op 't geene defelve Landen meest van nooden ware, ende beduchtende op de qualiteyt van dePerfonagien, daer mede Sy haer in defen foude mogen behelpen, heeft ten laetftengerefolveert en beflooten te kiefen Syne eygen Suster Me-Vrouwe de Hertoginne van Panna, hier tegenwoordigh, mits dat defelve Syne Majefteyt foo nae beftaet, en van bloede is, ende door lange experientie gekent heeft de liefde en finguliere affectie die fy altydt met feer groote gehoorfaemheyt en obediëntie de voorfz wylen Keyferlycke Majefteyt gedragen heeft, hebbende ter dier oorfaeckeverdragen diverfche fware faecken, daerbygevoeght het respect, eer en reverentie diefy tot Syne Koninghlycke Majefteyt altyt gedragen heeft, hebbende altydts gefocht, achterftellende alle andere refpecten, 't geene des fy bevonden heeft te behooren, tendienfte van Syne voorfz Majefteyt, ende de finguliere affectie die fy altydts den Lande van herwaerts over betoont heeft, als daer gebooren en opgevoetzynde, ende fpreeckende de Tale der felve, in fulcker voegen dat Syne voorfz Majefteyt, als defelve wel kennende , haer gantfehelyck betrouwt en hout voor geheel verfeeckert, dat fy haer in de- 1559» 1  ( 2,20 ) defen last foodanigh quyten fal, dat ghy oorfaecke fult hebben uw daer van grootelycks te belooven, ende te vreeden te houden, en dat Syne voorfz Majefteyt geheel fatisfactie en eontentement daer van hebben fal, ende heeft Syne voorfz Majefteyt den felven gegeven , en geeft jegenwoordelycken alfulcke macht en authoriteyt, als gehadt heeft wylen de Koninginne Douariere van Hongaryen Me-Vrouwe Maria, Syne Majefteyts Moeye feer loffelycke gedachtenifle gehadt heeft, ende Syne Majefteyt daer nae aen den voorfz Heere Hertoge van Savoyen, Syne Neve gegeven heeft; verhoopende, dat wefende defelve de Sufter van Syn Majefteyt , ende een ingebooren van defe Landen , oock dat kennelyck is hare liefde ende devotie die fy tot defelve Landen dragende is, fy foo veel te meer toeficht nemen fal om de welvaert en prosperiteyt van dien te vervorderen, uw ordonnerende en bevelende daeromme Syne voorfz Majefteyt defelve te eeren en onderdanigh te wefen, ende haer fulck respect toe te dragen als gy aen de eygen Perfoon van Syne voorfz Majefteyt foud mogen doen. Ende alfoo diverfche, publique en omlegende Landen grootelycks getravailleert werden by diverfche nieuwe en gereprobeerde Secten, dewelcke als komende van den Vyandt, en van alle tweedrachtigheyt en diffentie, houdende de voorfz Landen in groote troublen, dewelcke God Almachtigh feer vertoornt en vergramt, begeerende Sy- ne  ( 221 ) ïie voorfz Majefteyt met alle Syne macht fulck groot quaet uyt alle Syne Landen te weeren, foo 't devoir dat fy Onfen Heere God fchuldigh is, en de Obligatie die fy heeft tot defe voorfehreve Landen vereysfchende is, om defelve, foo verre God aengaet , niet te verliefen, gemerckt dat fy van den felven hem reeckeninge doen moet, en om te verhoeden de defolatie in den wekken de voorfz Landen fouden mogen vallen , indien tegens de voorfehreve Seeten niet voorfien en werde, ende dat boven het geene den Gods - dienst aengaet, de experientie van de voorfz faecken genoegh betoont dat de veranderinge van de Religie niet en gefchiet fonder insgelycks veranderinge te brengen in de Republique ende gemeenen Staet van den Lande, ende dat dickwils de arme Luyden, Leeggangers en Vakgebonden onder fulcken couleur rooven ende fteelen 't goedt van den Rycken; begeerende Syne voorfehreve Majefteyt, boven Hare natuirlycke genegentheyt ende affectie die Sy daer toe altydts gehadt heeft, om te volgen de voetftappen van wylen den Keyfer Synen voornoemden Heer en Vader, tot onderhoudenilfe en confervatie van Onfen Heyligen Geloove en Catholique Religie, hebbende altydt in fyne memorie en gedachteniffe 't geene des Ilare Keyferlycke Majefteyt by Hare Teftamente, en 't geene des fy hen voorhielt in uwe tegenwoordigheyt , op fyn laetfte vertreck uyt defe Landen van herwaerts over, ende foo expreffe- lyck I55# Pag. 9S>  1559- ( 222 ) lyck gerecommandeert heeft, om de voorfz inconvenienten en periculen die uyt de voorfz Secten fpruyten, te mogen fchouwen en voorkomen, heeft fijne Majefteyt boven al de Hertoginne van Parma, fijnder Sufter Regente, belaft alle devoir en officie te doen, 't welck fy bevinden fal te behooren ,. om de Staten van herwaerts over te hanthouden in de Catholique Unie en een-' drachtigheyt, in de welcke fy by der Gra- , tie Godts tot nu toe bewaert zyn geweeft, en neerftelycken te doen executeren de Placaten en Edicten by wylen fijne voorfz Keyferlycke Majefteit vernieuwt, om die extirpatie van de Seeten en Dwalingen , en heeft oock Sijne voorfehreve Majefteyt expreffelycken gerecommandeert de particuliere Gouverneurs, Hoofden en andere Perfoonen van Syne Raden, hier in te doen alle behoorlycke diligentie, hun daer inne voegende en employerende, dat Syne voorfz Majefteyt daer van genoegfame fatisfaetie hebben magh, verhoopende dat fy, dien navolgende , hun daer inne quyten fullen in fulcker voegen dat God gedient, en Syne voorfz Majefteyt ontfchuldight fal blyven; uw recommanderende insgelycks, foo in 't generael als in 't parttculier, uw te willen employen in alle 't geene des ghy van nooden bevinden fult, tot onderhoudeniffevan Onfen voorfz Heyligen Geloove en Religie , ende extirpatie van de voorfz Secten en Dwalingen; verhoopende dat mits defen Onfe Heere Godt, by Synder gratie, defe  fe Landen helpen fal, om defelve in voorfpoet te conferveren en bewaren, mits de continuele forge en toelicht die Syne Majefteyt defhalven dragen fal, en de naerftigheyt en diligentie die de voorfz Hertoginne van Parma Syn Sufter, mitsgaders de particuliere Gouverneurs ende andere Officieeieren en Dienaers van Syne voorfehreve Majefteyt daer inne doen fullen. Ende alfoo nae dat het ftuck van de Religie in goede ftate is, Syne voorfz Majefteyt wel weet geen faecke te wefen ombeter te conferveren de Staten en Landen, hoedanigh die zyn, dan de goede adminïftratie van de Juftitie, fonder dewelcke een Republicq en Gemeynte een doodt Lichaem fonder Ziel is, ende dat daer defelve onderhouden werdt foo 't behoort, en gelyckelycken geadminiftreert, foo wel den Kleynen als den Grooten, de Koninghrycken en Landen prospereren, en heeft Syne Majefteyt niet willen onderlaten de voorfz Hertoginnne, ende den geenen die onder haer de adminiftratie fullen hebben, voor Syn vertreck belaft de handt daer aan te houden , dat de voorfz Juftitie haren rechten voortgang hebbe, fonder dat door gunft, faveur of andere redenen en respect eenigen Perfoon ongelyck gedaen werde, ende dat in defelve foo wel de Kleyne als de Groote gelyckelycken aengefien en gerefpecteert werden , recommanderende oock particulierlyck elck van uw defelve Juftitie gehoorfaem te zyn , en die te refpecteren eeren *S$9* Pag. 96,  C 224 ) ftffcheyt Tl van den -^3 Koning, en «ertogh .f?ü van Sa- JUOI voyen. eeren ende reverentie te doen na behooren. Ende ten laetften, alfoo Syne voorfz Majefteyt wel kennelycken is hoe loffelyck en getrouwelyck ghy ende uwe Voorfaten uw altydts tegens uwen Prince en natuurlycken Heere, de Voorfaten van Synder voorfz Majefteyt, hooghloffelycker memorie, altyt gequeten hebt, ende in memorie hebbende de groote dienften die ghy altydts tot hun .bewefen hebt als goede, getrouwe en geaffectioneerde Onderfaten, daer van Sy uw feer hertelyck bedanckt, verhoopt oock dat ghy tot fijnder tydt 't felve respect in fijn aftoefen dragen fult, en fal oock van Haren 't wegen met alle affectie met uw corresponderen , uw belovende ende verfeeckerende, dat Sy t'allen tyden en ftonden, als de noodt 't felve vereyffchen fal, uw met Haren Perfoon byftaen fal, ende fal oock gaerne employeren al het geene des Onfe Heere Godt Syne voorfehreve Majefteyt verleendt heeft, tot uwer welvaert, rufte en verfceckertheyt, implorerende ten dien eynde de Gratie Godts, in dewelcke Syne voorfz Majefteyt in Syn jegenwoordigh vertreck uw feer affeclueufelyck recommandeert. Eeft oock Syne Majefteyt ende den Hertogh van Savoyen mondelingh oorlof genomen, e de Hertoginne van Parma 't voorfehreve jvernement geaccepteert, Heb-  C 225; tJEbben voorts de'voorfz Staten in 't Generael Syne Majefteyt geprefenteert feeckere Requefte, daer by verfoeckende dat de Sterckten en Frontieren van defe Landen bewaert fouden werden by Perfonagien van defe Landen, ende niet by Uytheemfche: Ende dat de Hertoginne tot haren Raedt ende Affiftentie foude geftelt werden eenige Perfonagien van defe Landen , en geen Uytheemfche: Waer op Sijne Majefteyt den negenden der felver maent, 's avonds ten acht uyren, een Antwoort heeft doen leien by Tyfnack, wel groot wefende, als by 't inhouden van dien blycken magh, en hier na beyde geinfereert werden: AU R O Y. QIRE, La bonne devotion & Tres-grande affection que les Efiats Gencraux de vos Paysde pardecha portent a Vojlre Majejlé , commc leur naturel Souverain Seigneur , leurs ontefmeu de remonjlrer a helle Vojlre Majejlé en la grande humilité &f révérence que faire Je peuvent mef nes en acquit de 'leur ferment, que pour la tranquillitê è? Pacification^ de vos fays de pardecha eft a corretlion befoingque Vojlre Majejlé fajfe garder les Frontieres £? les Fortz , par fubjetls de voflits Pays de pardecha & non pa>- EJlrangers, commc feu de tres-haulte memoire VEmpereur vojlre Pers &? aultres vos Nobies Predeceffeurs , ont VI. Deel. P tous- 1559' De Staten Generael geven aen SynelVIaje* [teyt een Requefte van twee byfondere confidera* tien.  1559Pag. P7- '( 226 ; tousjous faict au grand contentement de vos fubjeSis de pardecha , non feulement a caufé que les natifs du Pays font plus inclinès a faire leur debvoir pour garder leur Pays, Femmes & Enfans c? leurs Parens & Amis , que aultr.s EJlrangers que nont y ne perdre: Maïs auffi a caufe des grandes foulles , pilleries. & opprefjions a vos pauvres fubjecis que ceulx dudit Pays, lef que Is aujji en cas d'abus font mieux chaflier amiables, que les EJlrangers, ce que defia ejltrop evident & notoire, antendu que lefdits EJlrangers non objlant que Vojlre Majejlé foit prefent ufent de telle rudejje fur vos pauvres fubje£ts, que les Bourgeois qui par les Franchois ont eflé chaffé' de Thionville, ny ofent rentrer en ladite Ville & mejmes fe retirent les Villageois de fa entour en grand nombre, comme auffi font ceulx qui ont demeure en vojlre Ville de Marienbourg, cï? Villages la entour es aaltres Pays non fubjeEts a Voflre Majejlé, aimants mieulx iVabandonner leurs biens Domiciles que d'attendre journellement les foulles .& opprejfions defdits Guarnifons EJlrangers, joinct que Vojlre Majejlé tient a prefent a fes fouldées plufieurs hens de Guerre EJlrangers & en a caffe plufieurs natifs des ces Pays gens vdillants &idoines tant pour ffavoir les entrees que iffues en Païs d'embas, qiiaultrement bi en cxperhnentés en faiclt d'Armes, qui ont pcrdu pour la querelle de Vojlre Majejlé, g? defence du Païs. tous leurs biens ou la plus grande portie d"i(tulx , qui ne treuveront moyen de fouflenir leur  C 2*7 ) leur pauvre v'te nefl qu'ils foyent rttênus ou remis a fouldée, dont ne trouvant fervice dé pardecha, f'eront occafionnêes de lailler chercher hors du Païs , de forte que cy apres pourroient fervir des efpées a ceux qui vouldroient & prendre fur cedit Païs , dont il faut a craindre que aucuns inconvenient pourroient fourdre , non facilement remediables , &? qui tourneroient non point feulement a regret & des honneurs des remonjtrants , &f aultres vos loyaulx gr" affectionnés fubjecis , tnais aufji au dej'plaifir de Vojlre Majejlé , confideré mefmes que non obftant la prefence de Vojlre Majejlé pour lefdits foulles & oultrages le peuple de pardecha non pouvant fouffrir tels oultrages & fervitudes mejmes des Amis , qui les devroient defendre , qui ont ejlè au partie falariez nourris de leur propre, ont ejlè efmeu en diverfes Villes & Places contre lefdits EJlrangers , ce que vray femblablement adviendra plus facilement en abfence de Voflre Majeflé , fupplient pourtant lefdits remonjlrants treshumblement que le plaifir de Voflre Majefléfoit „ p ur eviter plufieurs inconvenients, dont Fapparence efl tres-grande de foulaiger icelluy Païs cjf ce faifant faire pourvoir devant fon partement que fa gens a"armerie Eflrangere foit cafifèe ou employèe aultre part , & de garder les Frontieres Forts decefdits Païs par gens de Guerre, eflants fubjeSis & naturels des Païs de pardecha, g? de faire adminijlrer leurs affaires efdits Païs par adv's Confeil des Sieurs de pardecha, comme k$ P 2 trtti 155$.  C 223 ; 1559. Pag. p8. tres-volles AnceBres ie Vojlre Majeflé ont ' fait de tont temps, lefquels ont trouvé leurs fervices fors bons & aggreables, comme auffi Vojlre Majeflé peut avoir trouvé par expe" rience & trouvera tousjours, & ferez bi n, ayants lefdits remonflrans pour leur defcharger bien voulu advertir a Voflre Majejlé de tont ce que dit efl , afin que fi mal en advienne Vojlre Majeflé n'aye raifon ou occaJion d'imputer aufdits remonflrants, quivraye femblablement ne pourroient donner ordres. Propofé aux Deputés des Eftats Generaux, en prefence de Sa Majeflé & Madame la Duchesfe de Parme , Gouvernante , &c. le 9. d'Aougft, 1559. £iA Majeflé a veu la Remonflrance que ji3 luJ a éjlè donnée par efcript par les Ejiats Generaux, lefquels feront efilé finijlretnent &f contre verité informés du premier poinü , comme ils cognoijteront par le choix que Sa 'Maj. a fait de Madame fa propre Sosur, nèe nourrie pardecha, pour Gouvernante , & des minijlres qu'elles a choifi pour luy affifler a ïexercice de fa charge , que foit tels, que en ces mefines cognoijlront ils la paternelle affeStion qu'elle leur porie; efl au regard du fecond ppinft qiiejl de l'Infanterie Efpagnole , ce que mouvoit fa dite Majeflé de la delaiffer par decha, efiloit befoing qu'elle a de leur ajfeurer contre tout accident que leur powoit furvenir, jufques a ce que J'on  f 229 ) Ton voye quel chemin prendront les chofes a mis coiijlelz , efians environnez les Païs de pardecha de fi d'mrs voifins , ayant regard que retirant cefle Infanterie au nombre' de trois mille avec ceux que l'on a du Païs, ja tant aggueriz , qu'ils feroyent a la mam au befoing & la commodité quen tous cas l'on pourroit avoir le quelcunes Allemens, Von fe trouveroit pourveu pour Tajfeurance jufques fadite Maj. , en cas de plus grand befoing, peut venir en perfonne , comme elle leur a offert, pour les fecourir & d'avantage aconfidere fadite Majejlé conbien il convenoit foulager les Etats, ja tant foullés par les aydes quils ont contribué pour leur defe nee k3 qu'ejlant a fadite Majejlé neceffaire entritemr lefdits Efpagnols, pour les employer ail leurs, les devant payer, il luy avoit femblt qiCil efloit mieulx qui's fiffent quelque chojt employqffent a la garde di cefle Frontien pour quelque temps, & lui femblat auffiqiu ce nejloit pas petit fupport que Sa Majejl faifoit aufdits EJlats, de les decharger del fouldée de trois mille pietons , pendant qu lefdits Efpagnols feroient icy ; rfayant aufj e(lé fon intention de caffer tous ceux de Vin fanterie de pardecha, car elle ayoir enchar ge d"en entretenir 1200. pour les confiderc tions contenues dans leur efcript, & pour l fouldée d'icieux & pour autres chofes necej fair es , avoit elle fait demander ce que hj dits EJlats auront v u par les propofitions pa\ ticulieres, que dernierement leur furent fan tes a Bruxelles, & pour eviter la foulle qi 1$59- t j I ( a r e l  1s39- f 230 ) lefdits Efpagnols euffent peut faire, ïaquelle ejt inevitable, quelle que puiffe efire la Nation des gens de Guerre, que Von veult entretenir, s il n'y apayement pour fatisfaire a leur foulde , elle avoit pourveu de fort e que la dite foulde eftoit affeurce pour les payer tous les mois de deniers d'Efpag q , avec la correfponden(e du Facleur Gaillo, quil laijfe icy, pour ou il fut eflé ayfe les tenir en regie difcipline, &? mefmes au"elle avoit choyfi Srs. de par, decha pour leur chiefs, auxdits quels elle laiffoit toute autorité fur eulx pour les faire vivre comme il convient, & avec ce confioit Sadite Majeflé que les Païs n"en euffent en quelconque foulle non plus que des naturels des: Païs de pardecha; auffi avoit fadite Maje jlé tenu cette confideration, que fi venant en Efpaigne elle trouve apportunité de tofl pouvoir envoyer pard cha Monfr. noflre dit Prince f011 Fils, fans fouller lefdits EJlats ny les charger de la fouldée des gens-de Guerre, necefJaires pour affeurer fon paffage Von eut peu mecïre lefdits Efpagnols fur les bafleaux que Je fuffent allé querir, mais voyant le defirdefdits Eflats, taufquels elle procurera tous jours de donner contentement en ce quelle verra qu'ils requeront avec fondament de raifon, elle eufl Hen defirè que plujlofl elle fut ejlè advertie de cejluy leur defir p'usque de la moderée demande, que dernierement leur a eflé fait e ,■ ik pouvoyent voir que fadite Majefté les vouloit foulager par ce moyens de la fouldée d'une par'fie des gens de Guerre, necéffaires a la garde . fa f} grande extendue des Frontieres de Mer  C 431 ) & de Terre, -que environncnt ces Païs ; car fi plufiojl elle Teuft fgeu, -elk euft rcguard'é de preparer les chofes de forte, qu'elle euft mené üvec foy lefdits efpagnols & s'en fuf fervie pour fon pajfage en Efpagne ^ ce quelle ne pour rolt faire maintenant fans r et ar der -avec dangkr fitdit pajfage, & veult fadite Majeftc bien ajfeurer lefdits Eftats, que fon intention n'eftoit pas de les entretenir pardecha plus de Jix ou fept mois , que l rs peuteftreferont ils de befoing ailleurs, felon que Paccafion fe pourroit adonner que ce quelle les laijfoit icy eftoit pour les caufes cy - dejfus declarées & pen[ant faire ce bien auf Hts Eftats que de les décharges pour toute temps d'aultant de foulde , ne les pouvant Sadite Majefté fi prompteinent embarquer, fi fait elle fon compte de le faire £f de les tirer hors de ces Païs dans trois ou quatre mois au plus tard, ce en efperant que fur la propofition que leur a efté faite lefdits Eftats refpondront de forte , qiCils donnero%t moyen de pouvoir foutenir les gens de Guerre, que au licu defdits Efpagnols (que Sa Majefté entretiendra autre part, fans faire fervie e juf que s a Voccafion ) feroht- neceffaires pour ajfeurer a tous coftez la Fronttere, cj? cependant fera vivre lefdits Efpagnols de forte par Fordre qu'elle y donnera, les-enchargeant a Srs. de pardecha que Ton les gardera defdits foulles £f qü'ils ne donncront raifonnable occafion de plainte, & monftrera tousjours en toute chofe fadite Majefté la jinguliere affetlion, qu'elle porte auxd ts Eftats foubs fiance qiiils feront auffi a ïendr<,it P 4 dï- t"55S"  1559. ( 232 ) djicelle ce qu'ils dohent comme fes bons &affeüionès fubjecls. gOdem is van wegen Syne Majefteyt aen de Generale Staten gelevert feeckere Gefchrifte , beroerende de faecke van den Soute, daer op by henluyden rapport genomen is, en hier na volght: ~fy[Effleurs, La Ducheffe Regente £? Gouvernante ayant entendu ce que depuis n'y aguerres, par fes Commiffaires a efié negotié avec vous a ïendroict de ïaffaire du Sel, filament luy cfi ans rapportés les refponce par vous baillées fur l'ouverture, que heulx Commijjaires vous ont fait, afin d'effettuer lacommumcation que aucuns des Eftats de ces Païs avoient demandé a Vendroit de cejle matiere, que a cejle effect fe joingeaffent les Deputes de ceux qui vouldroyent entendre a helle comm-.mcation pour y befoigner avec lefdits Lommijfaires a toute diligence, & fans aucun Aelay ajfin de la pouvoir abfouldre fiaucunement faire fe pouvoit en cefté pre fent e coniuncture, a la quelle les Eftats de tous les Païs Je trouvoient notablement affemblez, trouvant óon Alteffe helles refponfis, lefquelles avez declare a\mr fait conformement ace, que chacun de vous a VendroiSt foy fe trouvoit charge, tout autres qu"elle tfattendoit, de tout dehoirs non feulement de fon intention , mats aufifi celle de Sa Majejlé , felon que helle vous ait eflé declarè par la derniere PropofiUonfait ii Bruxelles en fa prefenee le dernier ét  C 233 ) de Juin' derhierement paffe , par laquelïe vous aves aJJ'es peu apprendre le grand defir, que Sa Majefté avoit que cette communication, a Ia quelle vous avoit receu &admis, s'effeéua & par fit des alors , afin que quelque refolution fe puiffe prendre en ceft affaire, demandant icelle acceleration, comme de la première Remonftrance ou embouchement, que vous alt fait de. cejte matiere en la Ville d'Arras, U y a un an, ou environ, vous a par plufieurs fois efté declaré & donné a cognoiftre, vous ait eu faitt bien voulu faire afjémbler encores cefte fois en ce lieu, avant vous donner la retraite , pour vous donner a cognoijlre plus a plain Vintention de Sa Majejlé, fignament a l'endroicc de cefle communication, direftion& conduite d'icelle a ce que fe d*aventure, a comme d'aucunes Negotiations particulier es, quepourroient eflre entrevenues vers aulcunes de vous en particulier, tandis que la generale, pour les empefchements d'aultres Negoces, ait eflé difcontinuée, il y eut aulcun erreur en cliofe mal entenduc d'un d"oftel ou d"aultre , felon que aulcuns de vous poür couvrir ce que ne font fouffffamment chargés, fe font voulu funder fur aulcuns particularités, entrevenues en leur endroiSb, le mefme fe puiffe raddreffèr pour la voye de cefle rencharge, £? vous engeneral& chacun en particulier felon icelle venir chargez a la première ouprochaine affemblée, dont vous fera par cy aprez declaré le jour. A quoy afin de vous incliner d'avantagepour faire bon debvoir envers ceulx avec lefquels aurez a communiquer cefle matiere, pour ebtcP 5 nir 1558Pag. loo.  C 234 ) *$S9* nir ladite charge, fadite Altejfe vous a bien ■ voulu refrechir de nouveau ce que par plufieur fois z-ous ait eflé remonftré en cejte par tant en general, que particulier, la grande neceffité, que preffoit Sa Majejlé d'cntendre a quelqu: moyen ae reforeer & augmenter fes Finances, non feulement pour furnir aux defpens de la Guerre, a la quelle fe retrouvoit alors ,mais auffi oultre foujlenir la maffe des affaires de la Republique de par dela. Et a ceji effect luy ayant eflé faict Ouverture de plufieurs moyens ou expedlens par ceulx, qui valpient d"'mv ention, lui a femblé enfin apres long difcours prefler oreille a celle qui concernoit le Sel, a Tendroit du quel luy ayant eflé fait s plufieurs offres & pref ent ations, afin de furnir promptement deniers, parmy octroya' t a ceux, qui fumeroyent iceux deniers , la referve dudit Sel fous les moyens, conditions par eulx propofées., Sa Majeflé tien voulu refouldre aucune chofe , que premierement la matiere ne fufl p'us avant enfoncée &fignament Information prinfc fur ïinterefl & pre judice , que vrayfemblablement pourroit eflre caufè aux Païs d"HoUande & Ze lande, ou que principalement Ton contracte tant Tamener, cuyre &f bouiller dnement le Sel, comme auffi la vente £? revente & toute aultre contraèation trafique du mefme Sel. Qite pour mieux gf plus affeurement dreffer icelle information Sa Majejlé y ait commis le ■feu Marquis de la Veere , comme Lieutenant & Goaverneur dudit Païs, aultres Perfonnages de qualitè , fcavoir , & experience , bien  (2$5 ) tien imbus des affaires & Negoces d'iceux Païx. Que iceu'x ayans trouvé le mis en avant ö* pied prins , pour ceulx qui avoyent faits lefdits offrés de tout dommageable audit Païs , train de Negoces, & hantez &1 frequentes en iceulx , ont advifé Sa Majejlé d\n aultre pied par lequel nul luy ne pourroit pretendre aucun dommage, prejudice ou interejl, mois que un chacun demeureroit en fon biens, Jlil éf train accouflumè, exceptez tant feullement les Roboulleurs ou Rafineurs dudit Sel, avec lefquels en Heit de la revente du Sel blancq , que par \ moyen de ladite referve leur vïendroit ejlre eflé, Von pourroit traicler de raifonnable recompenfe. Sont encorres que Sa Majeflé fe eult, quant au non prejudice, peu repofer fur ledit advis, veu fignament la qualitè de ceulx qui ïavoyent donné, au regard de laquelle, aultrement auffi l'Obligation, que a caufe de leur charge ils avoyent au bien incolumité defdits Païs , ils ne pouvoyent tomber en aucune Jufpeclion ou opinion finiflre vers iceux, fi ejlè ce que ayant Sa Majejté par jes Commiffaires faut dreffer un Traitté Ê? Capitulation avec lefdits Rafineurs , par lequel ont efté furrogé en leur lieu quant au droit de leur Ketes ou Salines, & que ceulx qui avoient mis en avant ledit party eftoient prefts & volontaires de y defcendre au dit pied & Concept advife par lefdits Sieurs , Sa Maj. ce non obftant rfa voulu poffer d'outre aucune chofe, ne de y trait ferme ou aultre, ne auffi difpofer en aucune fachon dudit Sels 1559* 'ag. iel*  t5S9- lol .^sT % * Sel,' ne fuft , que de tout euft donnc part aux Eftats de ces Païs , pour entendre & affentir d'ïceulx, fi en cefte matire pourroit ejlre confiderable aucun prejudice ou Intereft, dont lefdits fes Commiffaires ne s* euffent^ donnè garde, 6? d'entendre auffi sHl y auroit autre moyen apparent, pour au moindre grief des Païs, & fubjeïïs fubvenir a ïoccurente neceffité que célle quife prendront fur le dit Sel. Et d'avantage combien que la Negotiation de la referve e/loit fort avant mené, tellement qiiil rfy refioit que conclure avec les Marchans, qui Yavoient demandé en ferme ,fiaSa Majeflé avec icelle moyen de referve aujfi bien voulu propofer & faire ouverture aufdits EJlats du moyen de VImpoft par lequel fembloit n'ejlre de befoing diminuer aucune chofe, demeurant bien chacun en fa première liberté, flil &'train accoufiumé & que en tant fembloit ejlre deplus facile conduite & direStion. A quoy Sa Majejlé en Joing dit alors aufdits EJlats que leur retour & première Affemblé parmy la refponce, qui feroyent furies aaltres points de la Propofition, ils rapport er oy ent femblablement leur advis fur le poinct du Sel, du moyen & expediënt, qui leur fambleroit de moindre grief & lefion, c? la plus convenable pour encheminer, & y duire cejle affaire a un bon fin conformement a fon int ention. Et combien que par cejle ouverture, faite par ladite Propofition & Tefcript y joinct,difcourrant fur ïun c? Tautre moyen, la maiiere fembloit affez difpofé a pouvoir faire la deliberation, que leur avoit eftè enjoincle pour ad- vi-  C *37 ) vlfer fadi'.e Majejlé du moyen, que leurfem- bleroit le plus expediënt & convenabh, c'ejl ce que aucun defdits EJlats , aufquels femble l'affaire du Sel concerne principalement, ont a leur retour en lieu de refponce par forme de quceritur propofè aucuns doubt es & difficultés , aufquelles encores qiCefloit fatisfaict in effect par lefdits efcript, fi les a fa Majeflé faiiï voir en fon Confeil & y fait dreffer deffus quelque refponce , ou folution par laqueile venoient ejlre efclaris des mefmes boubtes ou difficultés. Et comme ce fait il fembloit rfy avoir caufa que tant en lx que aultres defdits EJlats, ne deujfent avoir rapporto leur advis fur lefdits:^ moyens, ffaultant plus que de ce avoyent eflé requis & admoneflez par plufieurs fois, s'y efl il entretenue que comme aucunes fe laifferent entendre d''aucunes difficultés, qui trouvoient en Tung & Tautre moyen, comme ejlans a un d'eux dommageables , comme pretcndoyent, a la Navigation, train de Negoces, & Peffcherie & avec ce tendant a grand grief charge & foulle du Peuple, ou communauté, fans en alle guer ou deduire aucune raifon ne fondament r fans auffi metcre en avant aucun aultre moyen , par lequel Ton pouvoit fubvenir aux neceffitez publiques, leur efiants fi notoir es, Sa Majejlé leur a fait faire aucune ouverture de ce que ff aultres avoit eflé requis , que pour mieux enfoncher le tout, ils deputaffent aucuns ffentreux pour fur ce venir en communication e)? debatre le tout avec les Commiffaires de Sa Majeflé , qui leur donnoyen( tel raifon fur le pre- ten- 155* 10a,  1559- ( *3* >, tendu grief, dommage & intereft, fignamment ajendroit de la Nuvigation, train de Negoces , & Peffcherye, que le tout viendroit a ceffer ou. ejlre de ft feu, que nul luy tien devroit r ecuier le fervice ne prendre fondament d'aulcune oppofition ou contradiéïon, veu mefmes la pref ente neceffitê, vous ayant efté declaré par tant & fi diverfes fois, & que d'aultre part jufques ores, ne cefte pref ent e aultre moyen pour furvenir a ladite necefjitè, & fouftenir la maffe des affaires, c? befoings de cefte Republique. Ores Meffrs. vous ayant par tant de 'fois efté propofée la fineer e & benigne int ention de Sa Majefé, ayant efté tous jours de fi bonne zele, que de ne laiffer charger des Païs & fubjecls oultre ce que la neceffitê porte, ou les fublever & foulager en tout ce que luy ait efté poffible, que avez auffipeu cognoiftre avec qu'elle integrite, refpeSt & confideration a voulu verf er & proceder en cefte matiere, fon Alteffe reut bien efperé de vous, fignament de ceulx lefquels elle tient mieux informez de cefte affaire , qtiils fuffent biens aultremens chargez, & rendu autre refponfe mefmes en chofe nullement prejudiciable, comme eft la communication, que^celle quils ont declaré de tiavoir charge que d'ouyr, & entendre les moyens que Ton leur propoferoit de la part de Sa Majejlé, que ne Vun ne 1'autre moyen, tant de referve que Vimpoft, infereroit aucun dommage, perte ou prejudice a la Navigation ne trainde Negoces, ne au fait de la peffcherye, & import eroit aucune charge au Peuple, ou la commune, & que  C 239 ) que ce leur eftant propofé , ou declaifè ils eftoyent contents fur ce entendre a la communication avec les aultres des Eftats, & non pas les Miniftres & Commiffaires de Sa Majefté , pourveu que les aultres fuffent chargez. au femblable. Et comme n'attendoit aujfi fadite Alteffe, que les autres & la plus pari de vous, comme fi la mattere fufit encores toute crue, auroyent declaré n eftre chargés, que a"ouyr & rapporter, demandans a icelle fin leur eftre communiqués les particularitès, paffez en leur abfence, comme des doubtes propofés par lesdits d'Hollande, & refponce fur ce donnée par les Commiffaires de Sa Majefté. Et que aultres qui fambloyent n''eftre aucunement informez du demeure de cefte affairey voire aufji ri'avoir veu la propofition ne efcript, difcourrant fur ces affaires s'eftoient remis a la communication, que Pon tiendroit avec les autres, fans toute fois vouloir advouer ce, que par les autres feroit fait e? traiclé en icelle endroict, difcordans & diflrepans aufji les voys des aultres, e? eftans oultre ce de tout hors de fint ention de fadite Majefté. Laquelle difcrepance defdites charges tant efloignèe de fa fin a laquelle Pon pretend, fadite Alteffe a trouvé tant de moins convenable a temoigné que ne les propofitions, que vous ent efté faites tout du long de TAnnèe tant en general que particulier, encores que aucuns y ont volu prendre fondament, ne auffi les refponfes ne remonftrances qui pourroient avoir efté faites a aucunes d "entt9vousen particulier nt Pag. 103,  ( 24° ) 1559- Tie contiennent chofe aucune qui pourroit eftré corefpondent a aucune de vosdit, s charges. F ar ou que confiderant fadite Alteffe qu'il ne convient Sa Majefté eftre plus longement fruftrée de fon attente & expeStation , afin d'unefoit pouvoir prendre refoiutionencejti tiere, elle vous requiert tant affeStaeufement (pi!elle peut, que a voftre prochain reu première Affemblèe vous affeurer chacun des Eftats que efxes icy pl'ifens a fon Fendroit dyez a rapporter voftre advis fur lefdits moyens, lequel des deux femblera a vous&aceulx, auxque Is avez a communiquer cefte matiere, leplus convenable & expediënt, pour eftre efifetlue & mis en pratiques, conformement a la propofition faite en Arras & efcript, y joint, & que vous a depuis efté rafrechy par ladite Propofition du deriiier de juing, & que fi d'avant ure fembleroit a aucuns ne Fung ne F autre eftre practicable fans grand grief pref ent e & dommage des Païs & Subjecls , Jignement diminution du train de Navigation, Trafiqueou Marchandife iceulx, en ce cas viennent inflruits des cauj'es & raifons, que a ce vouldront alleguer & deduire pour le tout efplucher, <2? debatre a ladite communication, entre vos Deputés & les Commiffaires & Miniflres de Sa Majefté, afin. de y pouvoir une fois prendre Refolution, &* que a Fendroicl de ce venez deuement &foufj'ifia-nment chargés pour pouvoir entendre a la mefme communication, tant avec lefdits Commiffaires de Sa Majefté, que entre vous, laquelle communication fon Alteffe entend tenir en la Ville de Bruxelles, le 18. jour du mois 'T de  (; de Septembre prochain, vous requirant n'yvouloir failler & vous cmployer de faire office de ion fubjecls. r>En elfden Augufti hebben de Staten van Hollandt, op de Petitie van Syne Maje-< fteyt, den laetften Julii te vooren gedaen, ha-! re antwoorde innegebracht, foo als die by ge-1 fchrifte gefteldt is; waer op hare Hoogheydt £c by monde van Tyfnack heeft doen feggen , dat „ fy verftaen hebbende defelve antwoorde die fy [ begeeren te hebben in gefchrifte, omme die te doen communiceren, ende als dan hare gebefte te doen verklaren; ende dat haer Hoogheyt wel verhoopt van 't voorige antwoordt, op de Propofitie aen de Staten van Hollandt in 't particulier gedaen, fouden evenwel het felve mede doen vifiteren, ende dan op alles antwoorde doen geven. fJIer nae volght geinfereert d'antwoordé die van wegen de Staten aen de HertoginneJ? van Parma is gedaen, op den elfden Augufti d vyftien hondert negen en vyftigh. gi - • >■ ■'• j'.-rru ma ao '•'siii aia T"\E Edelen en fes groote Steden van Hol-d landt, reprefenterende de Staten vanden felven Lande, gehoordt hebbende 't inhouden van de Propofitie, by Sijne Majefteyt aen de Generale Staten van den Lande van herwaerts over, op den laetften Junii laetft-p leden gedaen, daer by Syne voorfz Majefteyt verfoeckt, dat in de plaetfe van twee duyfent Paerden, die by de voorfz Gene! VI. Deel. Q ra- 1559* Antwoorle van de caten van lollandc p de Petitie vanSyeMaje;eyt. ^ntwoorv'an de aten aen i Hertonne van trmageten.^ ig. i»4'  ( *4* ) »55* rale Staten geaccordeert waren om onderhouden te werden tot defenfie van defe Landen , en omme te wederftaen alle fubitie invallen die by de Vyanden op de felve Landen gedaen fouden mogen werden, dewelcke gedeftineert waren gedeyldt te werden in vier benden, de voorfz Generale Staten fouden willen accorderen de onderhoudeniffe van drie duyfent Paerden, of daer omtrent, en dat defelve in veerthien Benden gedeeldt fouden mogen werden, mits dat het ander getal van Ruyteren Syne Majefteyt niet genoeg dachte tot de voorfz defenfie , omme redenen in de voorfz Propofitie breder verhaelt , feggende en verklarende de voorfz Staten, dat alfoo 't concept en accord van de onderhoudinge van de voorfz twee duyfent Ruyteren, met 't geene daer aen dependeert, gedaen en gemaeckt is by de generalité van de Staten, de veranderinge van dien by henlieden oock behoort te gefchieden, ende dat fylieden bereyt zyn hun tot dien eynde te vinden by de andere Staten, om daer op met hunïuyden te communiceren. Ende aengaende 't tweede poinét. van de yoorfz Generale Propofitie, daer by Syne Majefteyt begeert dat die communicatie op het ftuck van den Soute met den eerften . haer voortgangh foude mogen hebben, ende dat 't geene die defelve communicatie begeerdt hebben, hun by dpn anderen fouden voegen , omme daer op te befoigneren , ver-  ( 243 > verklaren de voorfz Staten, dat fy begerende te volkomen de goede geliefte van Syne Majefteyt, gecommitteert hebben feeckere Gedeputeerden van de andere Staten, en oock met de Gecommitteerden van Syne Majefteyt. Ende beroerende de Petitie by Syne Majefteyt de Staren van Hollandt in 't particulier gedaen , ten eynde fy fouden willen verkoopen, ofte gedogen op hun verkocht te werden jaerlyckfche Renten, tot vyfthien duyfent ponden toe, te loffen met den penningh twaelf, en dat fy defelve weder losfen fouden binnen drie jaren, t'elcken jare een derdendeel van dien, foo omme daer mede eensdeels te mogen afdancken de resterende Overlandtfche Voetknechten , als omme te verlien tot andere koften die men nootfakelyck dragen moet, en geen uytftel dragen en mogen, bevindende hun de voorfehreve Staten in feer groote perplexiteyt, overmits de groote miferie, armoede ende calamiteyt, daer 't Landt van Hollandtinne gekomen is, en 't groot verlies dat fy in de Zeevarende Neringe, Viffcherye ende Dyckagie gehadt ende geleden hebben, geduyrende defen langen Oorlog, binnen wekken tydt fy 't voorfehreve Landt oock belaft hebben met de fomme van omtrent veerthien hondert duyfendt guldens, op Renten gehaelt, fonder als noch te weten eenigh middel omme defelve temogen loffen,boven noch alle andere penningen, by diverfche Middelen, als Schoorfteen-gelden, Morgen-gelden, Q 2 Schil- 1SS9*  «559Pag. 105. C 244 ) Schiltalen, Leeningen en Thienden Penningh opgebracht , omme welcke voorfz jaerlyckfche Renten te betalen, fy noch tot haren lafte opgefteldt hebben groote fware Importen op Wynen, Bieren en Margen talen, die oock noch merckelyck befwaert en verhooght fullen moeten werden, boven allen wekken fyluyden noch belaft zyn voor den tydt van acht jaren, met de fomme van hondert duyfent guldens 's jaers, Syne Majefteyt in 't jaer vyfthien hondert acht en vyftigh geaccordeert, dewelcke foo by de Schiltale , Thienden Penningh , als oock Margen-gelt opgebracht fullen moeten werden , fulcks daeromme de redenen voorfz, ende de menighvuldige Beeden, die gedurende defen Oorloge zyn opgebracht, alle geëxcogiteerde middelen, daer by men in den Lande van Hollandt eenige penningen foude mogen vinden, eensdeels gantfchelycken zyn geconfumeert, en eensdeels foodanigh befwaerdt voor veel toekomende jaren, dat men defelve in langen tydt niet weder en fal mogen verwinnen, en als noch niet weten hoe fy de helft van de drie hondert duyfent guldens, by hunïuyden in de maent van Junio laetftleden geaccordeert, die opgebracht moeten werden Pincxteren Anno feftigh, fullen mogen furneren , en veelmin hoe fy fullen mogen komen tot lolfinge van de Renten, by haerluyden tot diverfche tyden verkocht, omme te komen totfurnifiemente van diverfche voorgaende Beeden, tot welcke loffinge de voorfz Staten nochtans  C a45 ) rans gehouden zyn, naer vermogen d'Aften van diverfche confenten daer van zynde, ende wetende oock niet hoe fy fullen mogen geraecken tot afloffinge van den voorfz Impoft op de Wynen, Bieren en 't Margengeldt, by hunïuyden tot betalinge van de voorfz jaerlyckfche Renten opgefteldt, daèr mede de arme fchamele Onderfaten belaft zyn geweeft, ende noch langen tydt belaft fullen moeten b.lyven; ende gemerckt de voorfz Staten in 't dragen van de voorfz laetfte confenten van drie hondert duyfent guldens, al gedaen hebben dat hun uytterlyck mogelyck en doenlyck is,en als noch niet en weten hoe fy de helft van dien, die vallen fal in den jare feftigh, fullen mogen,furneren, en daeromme hunïuyden niet mogelyck en is Syne voorfz Majefteyt te believen , foo bidden en verfoecken de voorfz Staten in alder ootmoet, dat defelve Syne Majefteyt gelieve hunïuyden te houden voor geëxcufeert, en van de voorfz twee Petitiën te verdragen. T^En twaelfden September heeft de Hertoginne vanParma, Regen te, ter prefentie van ^ de Heeren van Atrecht, van Barlemont, endev van Glayon, by monde van myn Heere Tyfnack, op de voorfz antwoorde doen leggen, dat haer Hoogheyt wel geadverteert was, en verftaen hadde de groote laften daer 't Landt van Hollandt mede geinvolveert was, by hunïuyden in haer voorfz antwoorde in 't lange verhaelt, dan dat fyluyden, niet tegenftaende Q 3 dien» 1559' Antwooiv e van de ertoginne an Parma.  Dagh- dien, behoorden te aenmercken de groote necefliteyt daer Syne Majefteyt en de Landen inne waren, overmits noch eenige Regimenten van Voetknechten onbetaelt waren, dewelcke fonder betalinge niet afgedanckt en mochte werden, ende grooten overlaft de Onderfaten doende waren, en dat by gebreck van defelve betalinge, gefchapen waren noch meerder inconvementen, fyluyden daeromme fulck rapport elckm den haren fouden doen, dat Syne Majefteyt de verfochte verkoopinge van vyfthien duyfent guldens 's jaers bewillight mochte werden : Waer op de voorfz Gedeputeerden hare Hoogheyt weder hebben doen feggen, datfe van alle 't geene voorfz is, goeten getrouw rapport fouden doen, en haer antwoorde weder innebrengen op den achtthienden September , haerluyden ten felven dage by hare Hoogheyt, by aengeven van deCommiffariffen op 't ftuck van den Soute eeprefigeert. ö v  ( *47') . Daghvaert van de Staten van Hollandt gehouden in den Hage Den 6. en 7. September 1559. PRES ENTEN. De Heeren van Kenen- Mr. Jacob-de Milde,, burgh, ende ende Mr. Cornelis van Veen, GeraerdvanPoelgeefl, Van Leyden. Ridders. Jooft Buyck, Burger- Warmont, meefter, ende ende Hardinghsvelt, Mr. Adriaen Sandelyn, Van wegen d'ede- Van Amsterdam, len. Jan Dirckfz 'f Hoen} Mr. Willem Schoock, Burgemeefter, Van Dordrecht. ende Wouter van Bekeflein, Job Franfz. Burgemeefter, Van Gouda. ende Mr. Cornelis van Alck- Omme te hooren hei made, rapport van de Ge- Van Haerlem. deputeerden van de Cornelis Janfz Kruis- Staten , ten Hove fer, Burgermeefter, geweeft hebbende . ende en daer op te refol- Mr. Jacob van Eynde, veren. Van Delf. T"VE Staten van Hollandt hebben ten felver \_J dage gerefolveert den Ontfangér Bol t< leveren Acte, beroerende de loffinge van feec Q 4 ke 1559: ï.enf.Stpt. Pag. 10S. Beroerent de dePeni ningen by , Gerrit van Loo ondet "Bol geat- refteert.  x 248; kere twee Renten-, ftaénde op 't Gemeene Landt, \ gelyck hier na volgoj;: ; ^Lfoo feeckere twee Renten ^fjaende op t Gemeene Landt van Hollandt, daer van deeeneis yan achttien gulden vyfthien ftuyvers, van veertigh grooten het ftuck, gekomen van 't- Convent van Galieen, buyten Monnickehdam, ende gekocht is in Maert Anno vyftien honderdt feven en twintigh , ftilo curia;; en d'andere van twaelf gulden tien ftuyvers, gekomen van jonge Hendrick Jooftenfz,. ende gekoft is in O&ober vyftien hondert acht en twintich . feeckere'n tydt geleden by Gerrit van Loo, als doen "wefende Rentmeefter Generael van Vrieslandt, onder den Ontfangér Mr. Jacob Bol gedaen 'zyn Arreften; ende dat de Prooft van de Abdye van MiddeJburgh, fuftinerende Actie en Transport te hebben van defelve Renten, overmits 'tvoorfzArreftniet en kan komen tot betalinge van de jaerlyckfche verfchynende Renten, ende mitsdien een Onderfaet van Hollant, komende binnen Middelburgh, van gelycken doet arresteren , om daer door te verkrygen betalinge van dien , foo hebben de Staten gerefolveert, dat, omme te ontgaen de Arreften en contra Arreften, die ter caufe van dien gedaen werden, den voorfz Ontfangér Bol die voorfz Renten fal loffen, hebbende reftitutie van de voorfz twee Rentebrieven, ende dat hy de Hooft - fomme, met het verloop van defelve Renten fal cohfignereij on-  ( 249 ) onder den Hove van Hollandt, ende dathy beyde de voorfz Partyen fal adverteren van1 de voorfz loffinge en confignatie, die als-1 dan voor den felven Hove fullen mogen disputeren op de preferentie van de voorfz geconfigneerde penningen. /~\P de Requefte van den Prior en gemeene ^ Conventualen van Roomburgh, is gere-< folveert voor Appoinctement te ftellen, dat al-! foo by metingen bevonden is, dat onder de' hondert en derthien Margen , toebèhoorende \ den Convente van Roodens, begrepen is diet plaetfe daer de Kerck en't Huys op ftaet, groot fes Margen en tachtigh Roeden , mitsgaders oock haer Bleyckvelt, groot een Margen twee hondert acht en feventigh Roeden, ende dat fy in den jare vyfthien hondert drie en vyftig genooten hebben exemptie van den Thienden Penningh, van dewelcke feven Margen drie hondert acht en feventigh Roeden, dat daeromme de Supplianten van gelycken exemptie fullen genieten van den Tiendén Penning van den jare vyfthien hondert feven en vyftigh, van de feven Margen drie hondert acht en feventigh Roeden, ordonnerende den Ontfangér van 't Gemeene Landt, Mr. Aernout Coebel, haerluyden ten dier caufe te laten ongemolefteert, dan die van Dordrecht namen hier op rapport. T?Odem hebben op 't verfoeck van Cornelis Janfz de Man, verfoeckende affiftentie van ] de Staten , gerefolveert d'Ëdelen, Delft en \ Q 5 Gou-( 1559- .eny.Sept* 'ag. 107. Requefte an den 3rior ende ^onvenualen van toom'iirg. Cornelis anfz de Jan veroeckt aflïientie van  1559. €.enj.Sept. de Staten van Hóllandt. Requefte van die van Enekhuyfen en Grootenbroeck. Requefte van die van; Benthoorn . en Hoogeveen. ' < \ i Waer men de Pennin-gen die on-. der Coebel beruften, « employé- \ ren fal. j ( 250 ) Gouda, wel van advife te wefen, dat men 't verfoeck, foo als by de Gedeputeerden, wefende te Gent, geconcipieért is, Syne Majefteyt van wegen de Staten foude prefenteren , dan die van Dordrecht, Haerlem, Leyden en Amfterdam zyn van contrarie advis; en dat 't felve niet en foude mogen gefchieden, behoudens de eere van de Staten. J)En fesden September is op de Requefte van die van Enckhuyfen en Grootenbroeck, gerefolveert voor Appoinctement te ftellen, dat le Steden tegens de naefte Daghvaert fullen recouvreren behoorlycke Certificatie, dat fy, i/olgende 't inhouden van 't narré , gewoonlyk zyn te pafferen Tolvry in de Tollen van Zeeiandt, tot Antwerpen. gEroerende de faecke van die van Benthoorn en Hogeveen, hebben de Staten hun conorm gemaeckt met 't advis van den geenen die l'informatie genomen hebben, en Coebel te feg;en dat hy furcheren fal tot de naefte Vergaleringe, dat men hem als dan een Acte fal vereenen, dan die ven Dordrecht hebben rapport renomen. ^Engaende de Penningen die onder Coebel beruftende zyn , hebben gerefolveert de ïdelen, Delft en Leyden, dat men die fal by dvis van Coebel employeren tot loffinge van eeckere Renten , alsmen bevinden fal oorbaeryckft geloft te werden, dan die, van Dordrecht, Haer-  C 25i ) Haerlem, Amfterdam en Gouda nemen rapport tot de naefte Daghvaert. A Engaende de nieuwigheyt, gepleeght by de Tollenaer van Rupelmonde, op de Onderfaten aldaer pafferende: Is gefeyt dat 'er provifie verfocht fal werden op den naem van de. Staten, met particularifatie van den geenen die i de nieuwigheyt gebeurt is, en voorts aen hech-1 ten aen defelve Requefte de voorgaende provi-1 fien, by de Staten op eenige van de Steden ver-' kregen. ^"Oopende 't Proces van die van Heenvliet, A^ en die van Voorne met haer gevoeght, is1 jegens den^Ontfanger of Deurwaerder gefeyt, j dat men geen verder inftantien in defe faecke en mag geven; dan d'Advocaet en Procureur hebben voor en aleer daer exhibitie gedaen fal zyn van de munimenten, daer die van Heenvliet haer op fonderen. ÜOdem hebben de Staten geconcipieért feecker concept, beroerende d'executie van den duyt* op elcken tonne Turf: Waer op by haerluyden0 rapport genomen. 11 J)En fevende heeft den Heere Prince van Oran-P ge, Stadthouder van Hollandt, by monde d van den Heere van Waffenhoven, de Staten,v door bevel van Syne Majefteyt, en Hare Hoog- fi heytdeHertoginne,doen proponeren driepoinc- d< ten; Eerft, dat fy in de plaetfe van de twee duy-d ftadj 1559. S.enj.Sept. Refolutie 3ver eentje nieuwigheden , fepleeght >y deriToIenaer van l-upelmon!e. Refolutie «roerende e fake van leenvlier. 'ag. 108, Beroeren! den duyt 5 de tonï Turf. oiTeiïïeby 2n Prince tnOrange :nomen, 1 't geene >or hem : Staten >orge>uden isf  (; 6,ejt?.Sept, raeckende de OD'derhoudinge.van 3000. Ruyteren, Ten tweeden, om met de Gecommitteerden va; de andere Staten te communiceren op'i ftuck van den Soute. Ten derden ,om 15000. ponden of Renten te nemen, to betalinge der OvcrlandtfcheKnechten. fend Paerden, by de Generale Staten geaccordeert tot defenfie van den Lande, fouden willen accorderen de onderhoudinge van drie duyfent Paerden, en dat defelve' in veerthien benden fouden mogen gediltribueert werden , alfoo eenige van de andere Staten daer inne aireede geconfenteert hadden,en dat fyluyden haer met defelve fouden willen conformeren. Ten anderen , dat fy tegens den achttMenden van defe maendt fouden willen ten Hove fchicken , volgens 't affcheyt van Hare Hoogheydt, hare Gedeputeerden , omme in communicatie te treden, foo met de Gedeputeerden van de andere Staten, als met de Gecommitteerden van Syne Majefteyt , op 't ftuck van den Soute, ten eynde 't felve ter intentie van Sijne Majefteyt geëffeclueert foude mogen werden. Ten derden, dat fy, volgende de voorgaende Petitie van Sijne Majefteyt, fouden willen accorderen dat 'er gekocht fouden werden vyfthien duyfent guldens jaerlyckfche Renten , mits dat defelve binnen drie jaren weder geloft fouden werden, t'elcken jaer een derdendeel van, dien, omme daer mede te mogen afdancken de refterende overlandtfche Knechten , &c. ten eynde by defelve geen overlaft gedaen en werde op dè Onderfaten van defe Landen, als omme te voorfien tot andere nootfaeckelyck kosten, die geen verder dilay lyden en mochten ; begeerende, dat alfoo dit was fijn eerfte verfoeck, fylieden Sijne Genade fouden willen doen hebben een vruchtbare antwoorde. Waer  r 253; WAer op de voorfz Staten, naer voorgaende communicatie , Syne Genade voor antwoorde hebben doen feggen, dat alfoo 't accord van de onderhoudenilïe van twee duyfent Paerden, by de Generaliteyt van de Stater!gedaen was, de veranderinge van dien niet en mochte gefchieden dan by communicatie van de Generale Staten, en dat fy fulcks op den elfden Augufty 't felve voor antwoorde aen hare Hoogheyt de Hertoginne Gouvernante gegeven hadden, dewelcke daer mede fcheen t< vreeden te wefen, alfoo fy op den voorfz fe venthienden Augufti daer tegens niet en haddi by den voorfz Tyfnack doen feggen; niet t< min, aengemerckt dat by 't geene 't welck Sy ne Genade haerluyden voorgehouden hadde om dat hare Hoogheyt defelve verklaringe nie aengenaem en was, waren te vreeden daervai rapport te nemen , omme op de naefte Verga deringe, die wefen foude den vyfthienden de fer maent, haer laft die haer mede gegeven foude werden, inne te mogen brengen. Ende voorts op 't tweede poinet, dat alfoc de faecke van den Soute was een faecke di< grootelycks importeerde't welvaren ofte deftruc tie van den Lande van herwaerts over, fyluy den 't geene den voorfz vyfthienden Septembe: eenige van de Waterfteden, hun op 't ftuck vai den Soute verftaende, hadden doen befchry ven, te weten, die van Hoorn, Enckhuyfen Edam, Monnickendam, Rotterdam, Schiedan en den Briele, omme met de Staten over d< voorfz faecke in communicatie te treden, ent< ove 1559Cenj.Sept. Antwoorde van de Staten van Hollandt, raeckende het voorgaende eer(te poinit } C l ' Antwoordt : op het . tweede _ poinct. • Pag. iop, \ > t  C 254 > '559i.enj.Sept, Antwoort op het derde poinct. Replique ' van den Prince van i Orange. overleggen 't geen in defen gedaen behoorde te werden , en dat fy hoopten als dan daer op fulcke refolutie te nemen, dat fy tegens den voorfz achtthienden September, of ten minften binnen drie of vier dagen daer nae, hun ten Hove fouden mogen vinden. Ende op 't voorfz derde poinct, dat fy tot diverfche tyden by antwoorde geweeft waren omme eenige middelen te adviferen, waer by fyluyden fijne Majefteyt in Syne voorfz begeerte in 't geheel of ten deele fouden mogen gelieven, gelyck fy oock tegenwoordelyck twee dagen 3aer mede befigh geweeft waren, maer enhadien als noch geen middel konnen vinden noch uy tftaen, tot dien eynde dienende ofte bequaem ivefende, en dat by de redenen in 't lange verïaelt in haer voorfz antwoorde, in 't voorfz ierde poindl van Syne Majefteyts Propofitie , welcke redenen oock in 't lange by den Advo:aet Syne Genade by monde vertoont zyn geweeft; niet te min, aengemerckt dit is Synder Genade eerfte verfoeck, waren de Staten te /reden van gelycken te vreden tot Synder conemplatie hier van rapport te doen, omme te ien of fy als noch eenige bequame middelen, benende tot intentie en meninge van Syne Maefteyt fouden mogen vinden en adviferen , ïoewel fyluyden weynigh hoop daer tob nadien. yyElcke antwoorde by Syne Genade gehoort zynde, heeft hun doen feggen, dat alfoo iy genootfaeckt was als Oftagier naer Vranck- ryck  ( 255 ) ryck te reyfen, al waer hy gefommeert was te wefen den feventhienden defer maent, en dat hy mitsdien niet en mochte wefen by de Staten ten voorfchreven gepraefigeerden vyftienden defer maent, fyluyden tot Synder begeerte en contemplatie fulcke krachtige antwoorde fouden willen refolveren , dat hare Hoogheyt foude mogen verftaen , dat overmits Synder Genadens prefentie byhaerluyden niet en was, en dat defelve geopereert hadde tot meeninge en intentie van Syne Majefteyt. T~)En fevenden September hebben de Staten rapport genomen omme antwoorde inne te brengen of men Jan van Dam fal toevoegen eenige gratuiteyt, voor 't geene hy feyt hem by eenige voorgaende tauxatie te luttel toegevoeghtte zyn , en voor 't geene waer van hy vergeten heeft Regifter of Notule te houden, en of men hem betalinge doen fal van 't geene daer van hy van nieuws de Staten Declaratie gegeven heeft. T"\En Heere van Roon is by de Staten gepaffeert Ordonnantie van een en feftigh dagen, tot drie gulden 's daeghs, in betalinge van drie reyfèn, by hem gedaen in Januario, Maert en April laetftleden. ^ Och is mede Ordonnantie gepaffeert voor den Heer van Kenenburg, van fes en twintigh dagh-gelden tot drie gulden 's daeghs, voorde reyfe by hem in Augufto laetftleden binnen Gent gedaen. Noch 1559. 6.enj.Sepi, Rapport op de Deciaratievanvan den Griffier Jan van Dam. Ordonnantie voor den Heer van Roons Ordonnantie voor den Heer vanKenen* burg.  t$$94.enj.SeptItem voot den Heer van Poelgeeft.Item voor die van Rotterdam en Schiedam. Pag. Iio. Ordonnantie voor die van Enckhuyfen. Refolutie raeckende die van Benthoorn en Hogeveen; wegens de contributie van hare Schiltalen.' ( ] 1 ) XTOch gelycke Ordonnantie van gelycke reyfe voor den Heere van Poelgeell. ^Och gelycke Ornonnantie gepaffeert voor Chriftiaen Pieterfz, Burgermeefter van Rotterdam , ende Anthonis Willemfz van Schiedam, elck van fes en twintig dagen, tot twee gulden 's daeghs, by haerluyden in Augufto laetftleden tot Gent gedaen, omme te communiceren op 't ftuck van de Soute. ^Och gelycke Ordonnantie gepaffeert voor Jan Ysbrantfz, cum fuis,. elck van twee en dertigh dagen, tot twee gulden 's daeghs, voor gelycke reyfe. A Lfoo by informatie gebleecken is dat die van Hoogeveen, gelegen by Benthoorn, van ülen ouden tyden altydt gecontribueert hebben n de Schiltalen met die van Benthoorn, en alfulcks met defelve mede verpond zyn , foo fullen die van de Hoogeveen voortaen mede met iefelve blyven contribueren in de ommeflagen iie men op de Schiltalen van 's Lands wegen jmmeflaen fal, ofte op de voet van de Schiltaen, maer alfoo daer weynigh Volck woont, :n federt de Verpondinge al veel vertrocken lyn, foo fullen fy in de toekomende, ommeflagen , geduyrende den tydt van tien jaren geïieten gratie van de twee deelen, en alleen be:alen een derdendeel van haer Schiltalen, en deèlve gratie fullen die van Benthoorn alleen geïieten in 't geen fy van de voorgaende Beeden ïoch fchuldigh zyn op de Schiltalen, ommege- fla-  ( 25? ) flagen van 's Lands wegen; ende die van Hoogeveen fullen volftaen met het geen fy gegeven hebben, maer en fullen voortaen niet meergeftelt werden als buyten de Schiltalen gelegen, als eenigen tydt geinfereert is geweeft, dan in 't gunt in de plaetfe van feven grooten ommegellagen wert op de voet van de Schiltalen, en fullen die van de Hoogeveen en Benthoorn geen gratie genieten, maer fullen daer inne hun helpen contribueren al die aldaer Landt gebruycken , uytgefondert Conventen , Edelluyden, en die binnen eenige Steden ofte den Hage woonachtigh zyn , maer indien fulcke Perfoonen haer Landt verhuyren, fullen de Bruyckers mede contribueren. Daghvaert van de Staten van Hollandt, gehouden in den Hage Den 16, 17, 18. en 19. September, 1559. OP den feventhienden September hebben de Staten by monde van den Advocaet, de kleyne Steden befchreven zynde , fommaire doen verthoonen den inhoude van de Propofitie , by Sijne Majefteyt hunïuyden den negenthienden Augufti vyfthien hondert. acht en vyftigh binnen Atrecht gedaen, beroerende de verfochte referve ofte Impoft van den Soute, ten eynde fy foo in 't generael als particulier, op de middelen van defelve Propofitie op feeckere quauitur, dies aengaende Syne Majefteyt namaels geproponeert, ende d'Apoftillen daer op VI. Deel. R ge- 1559. lê> 17)18»'  (258 ) IST916, 17, iS en \y.Sept Pap. in. Geen confent te geven tot de onderhoudinge van twee en drie duyfent Paerden, dan met gemeen confent van de Generale Staten. geftelt, ende henluydenby gefchrifte gelevert, •fonder onderlinge communicatie houden ende deduceren 't intereft dat't Landt van Hollandt, en generalyck alle de Landen van herwaerts over fouden lyden, ingevalle een van beyde de voorfz middelen geëffectueert werden , ende defelve by gefchrifte ftellen, om op 's anderen daeghs by de Staten ende haerluyden dies aengaende , van poincl: tot poinét pertinente Inftruétie te mogen maken, hebbende hunïuyden mede gegeven by gefchrifte feeckere Remonftrantie dien aengaende, tot wederlegginge van den voorfz Impoft, eensdeels door haerluyder Inftructie hier voortyds gemaeckt, ten eynde fylieden mede fouden overleggen of fy daer op yets meer willen by te voegen. QP 't poinét, beroerende de commutatievan de twee duyfent Paerden, en onderhoudinge van de drie duyfent Paerden , dat die fouden gedeelt werden in veerthien Benden, hebgeperfifteert by de voorgaende Refolutie, te weten, dat alfoo deonderhoudingevandetwee duyfent Paerden, by de Generale Staten geaccordeert was, dewelcke oock daer van de adminiftratie hebben, en de betalinge doen fouden, niet en mochte gefchieden dan by communicatie van de Gene'rale Staten, alfoo 't niet billick noch eerlyck wefen en foude, in 't particulier , by hunïuyden, buyten by wefen van de Gemeene Staten , yet te accorderen, dan die van Leyden feyden foo veel te meer, datmen niet lichtelyck eh behoorde de voorgaende  c 259; de Refolutie van de Gemeene Staten te altereren. ÜNde aengaende 't poinét van dat fy fouden verkoopen of gedogen over hun verkocht te werden 15000. guldens 's jaers, hebben de voorfehreve Staten mede geperfifteert by de voorgaende Refolutie, te weten , dat fy als noch geen middel en willen, of hadden konnen adviferen, om 't felve te effectueren, byfonder aenfehouw nemende, dat fy als noch geen raedt en willen omme te furneren de helft van de drie hondert duyfent gulden, by hunïuyden in de maent van Junio Syne Majefteyt geaccordeert, die opgebracht moeten werden te Pincxteren Anno feftigh, ende dat by de Middelen van 't antwoort de Hertoginne den elfden Auguft} gedaen, ende by gefchrifte overgelevert, en den fevenden defer maendt den Stadthouderbj) monde van den Advocaet in 't lange verhaeltj dan hebben gefeyt te fuperfederen met de Refolutie of men 't felve negatif nu boven komen fal inne te brengen , dan daer op noch een Daghvaert houden en dilayeren, tot dat d'inftructie op 't ftuck van den Soute by henluyden gemaeckt ende by gefchrifte gefteldt fal zyn. TS mede gerefolveert op de faecke van die van Polsbröeck, onder Arenberge gelegen, dal de Steden, boven komende, fullen met goede maniere den Grave van Arenberge remonftreren, hoe dat in haer niet en is fijn Ed. te exiR 2 me- 1559. 16,17,18, en iy.Sept, Refolutie, aengaende het poinct van verkoopingevan vyfthien duyfent guldens jaerlycks. Beroerende die van Polsbroek* onderArenbergh gelegen , wegens de  1559i6, 17,18 en ïg.Sept Contrïbutien bydte van Hollant gedaen. De Staten voegen fich met den Schout van Leyden, tot confervatie van hun Privilegie de non evocando.: Concept van de In-' ftructie op, den Impoft, van't Sout. 1 < .1 ( 260 ) meren van de contributien by die van Hollandt •gedaen , naer dien, volgende haer Acte van confent, daer onder gecomprehendeert zyn Edele en On-Edele, Vrye en Onvrye, niemant uytgefondert, en fouden van gelycken executeren den Prince van Orangien, ende den Grave van Hoorn, ende fulcks hebben fy oock Proces jegens hunïuyden voor den Grooten Raede gefuftineert, - ten ware Syne Majefteyt de voorfz Procelfen te niete gedaen, en hun geëximeert hadde, die oock voor haerluyden Quote defelve Staten refpondeert. A Engaende de faecke van de Schout van Leyden , hebben de Edelen, Leyden, Amfterdam en Gouda gerefolveert, dat, in gevalle die van de Univerfiteyt van Leuven, tot confervatie van hare Privilegiën , 't Proces voor Parthyen als Anna van der Brugge aennemen, dat de Staten van gelycken 't felve Proces aennemen voor de Stadt van Leyden, tGt kofte yan 't Landt, en .confervatie van 't Privilegie ie- non evocando , ende d'Indult van den Paus Leo, dan die van Dordrecht, Haerlem en Delft lamen rapport, en fouden haer antwoorde den Advocaet overfchryven. QEn feventhienden hebben de Gedeputeerden van de Staten gevifiteert 't geene by de Geleputeerden van .de kleyne Steden, ter Daghvaert befchreven zynde,. by gefchrifte gefteldt vas, hebbende gecommitteert den Advocaet en len Penfionaris, omme daer uyt, en 't geene ves fy fullen weten te voegen, te maecken een In-  Inftrudtie, dienende tot debat foo wel van den referve als van den Impoft, omme met de Gedeputeerden van de andere Staten 't felve te mogen communiceren, fulcks fy ten felven dage en 's anderen daeghs voor de noene oock gedaen , en dat in gefchrifte geftelt hebben; ende hebben voorts gerefolveert , dat, aengaende de Petitie van de vyfthien duyfent guldens jaerlyckfche Renten te verkoopen, fy als noch geen middelen en hebben weten of konnen adviferen, overmits de redenen by haerluyden , in haer voorgaende antwoorde geallegeert, en dat fy daer op noch breeder fullen communiceren. "ÜOdem hebben de Staten gepaffeert Ordon nantie voor Jacob de Milde, en Jan Dirckfz 't Hoen, elck van twee Dagh-gelden, uyt faecke dat fy op den vier en twintighften Julii vyfthien hondert negen en vyftig gereyft zyn op de Hoogeveen en Benthooren, omme hun te informeren van de gelegentheyt en qualiteyi van defelve plaetfe , omme hun daer na te doen contribueren in des Gemeene Lands Bede. 1~)En achtthienden is by de Staten gerefolveert, noopende de twee Rente-brieven, daer van de verfcheenen Renten by den Proofl van de Abdye van Middelburgh, onder Bol gedaen zyn Arreften, den voorfz Bol Acte te leveren , met infertie van de claufule, dat Coebel hem leveren fal die Penningen, van nooden wefende tot de loffinge van de twee RenR 3 te 1559. „ 16,17»lS* en ig.Sept. Pag. 112. Ordonnantie voor Jacob de Milde, ende Jan Dirckfz 't Hoen. Refolutie, noopende de twee Rentebrieven , van de Proott van de Abdye van Middelburgh.  1559ï6,17, 18. en i$.Sept. Requefte van die van Hoorn , Enckhuijfen, Edam enMunnickendara. 1 I 1 1 1 3 Accord van de Sta-J een, in de vernieu- . win ge van * de Obliga-1 tien tot gOdem, is mede op de Requefte van de Eurgermeefters van Hoorn, Enckhuyfen, Edam en Munnickendam , gerefolveert aen de Hertoginne van Panna te "verfoecken een beHooten Miffive aen den Baüliuw van de Wateren , by den wekken hem bevoolen zy te defileren, ende hem te verdragen van de verdere rifitatie en monfteringe van de Suppliants groote Schepen te doen, en dat hem mede bevolen al zyn te reftitueren 't geene hy federt d'expi'atie van den Oorlogh, en publicatie van den Paix, uyt faecke van de voorfz vifitatie, indebi:e van eenige Schipperen en Onderfaten van Hollandt ontfangen heeft. QOck hebben de Staten gerefolveert dat den Ontfangér Mr. Aernout Coebel, de twinigh duyfent gulden, ofte foo veel penningen ■Is hy tot Middelburgh fal krygen, employeen fal tot loffinge van de Obligatien van de Staen, mits dat het felve fecretelyck enbehendeyck gefchiede. ILJEbben mede gerefolveert, dat, aengaende de vernieuwinge van de Obligatien , inhouiende hondert duyfent guldens, by den Ontanger Coebel, ter begeerte van de Finantie, edaen, dewelcke de Staten tot haren lafte gene- ( 262 ) te-brieven, in queftie zynde, endehy, volgende den inhoude van defelve Acte, de lostinge van de felve Rente van ftonden aen doen ral.  C 263; nomen hebben, omme die te betalen St. Jans Mille vyfthien hondert feftigh, dewelcke ver-1 hooght zyn ter fomme van negenthien duyfent' twee hondert en twintigh gulden, voor het intereft van hondert duyfent guldens, tot de Pincxtermarckt, 't welck de Staten ftrecken fal tot betalinge op den tweeden termyn, voor welckenlntereft hunïuyden in handen gelevert is decharge, hoe wel 't felve by den Ontfangér de Staten niet aengegeven, nochte openingedaer van gedaen en is geweeft, hebben 't felve voor defe reyfe gepaffeert , alfoo de verzegelinge aireede by die van Dordrecht en Gouda gedaen was, & quod res non tjl integra, maer hebben den voorfz Ontfangér belaft gelycke verzegelinge niet meer te doen, fonder 't felve eerlt te leggen in communicatie van de Staten. TS mede gerefolveert op de Requefte van die van Benthoorn en Hoogeveen voor Appoinctement te ftellen: d'Ontfanger van 't Gemeene Landt Mr. Aernout Coebel, fal met de Executie van de Acte, beroerende de Contributie van de Supplianten, in date den fesden defer maent September, hier vooren geinfereert , furcheren den tydt van fes weecken. ■pjEn negen thienden hebben de Staten gerefolveert dat Coebel den Advocaet fal leveren een ftaetjen, omme te remonftreren Gerard Grammay , op fijn verfoeck , omme te hebben furniffement van de refte van dePenR 4 nin- 1559. 6,17,18. n \$.Sept. nondert duyfent ponden. Pag. 113. Refolutie op de Requefte van die van Benthoorn en Hooge» veen. DatCoebel den Adv. een ftaetjen levere, omme te remonftreren Gerard  J559- l6,17,18. en i$.Sept. Gram mij, omme te helpen aen de refte, hem competerendevan die van Hollandt. Dat men de Grieven, tegens Heenvliet binnen behoorlijkentijde fal overleggen. De Heemraden ende Steden , geweeft zynde op het maken van de Artic. jegens de ongere-' geltheyt van 't flagt- \ turven, defelve Artic. 'i eyndelyk te doen op 1 maken. (264) ningen, hem competerende van die van Hollandt. jyOch is mede gefeydt, dat men noopende die van Heenvlier, binnen behoorlycken tydt de Grieven fal overleggen , en dat men tot verificatie fal recouvreren Extract: uyt de Reeckeninge van Kerkwerve, wefende op de Reecken-kamer, daer by blycken fal dat die van Heenvliet noyt met die van Voorn ge:ontribueert en hebben , gedurende den tydt iat Kerckwerven Rentmeefter geweeft is, dat men oock fal recouvreren Atteftatie van den Rentmeefter voorfz, dat fy noyt met die van Voorn gecontribueert en ' hebben , door 't fchryven van die van de Reken-kamer, ende lat volgende de Memorie , die Coebel die /an de Rekeningen daer van aengenomen heeft :e leveren, ende dat voorts den Advocaet ale verdere inflruétie ende andere behoeften gelevert fullen werden, dienende tot makinge van de felve Aéte, jTS mede gerefolveert, dat de Heemraden ende Steden, die geweeft zyn op het maeccen van de Articulen jegens de ongeregeltleydt van 't flaghtturven, weder by den anleren fullen komen , ende de difficulteyten, iie by eenige gemoveert zyn, dooriien fullen werden , ende alsdan op het maken van den Placaten eyntelyck re folveren , ende zyn de Staten te vreden , dat hare Refolutie alsdan ijn voortgangh fal hebben, fonder eenige verlere vifitatie van de Staten, Is  TS by de Staten gerefolveert, in de Ordonnantie van den Tienden Penningh , voor den toekomende tydt te maecken , te vermanen, dat de Collecteurs van den Tienden penning ten platte Lande de colleétatie doen fullen tot koften van de Ingezetenen van de Dorpen, fonder daer inne te brengen deEygenaers , Geeftelycke ofte Wereltlycke , gelyck de Steden tot colleétatie van den Thienden penningh alleen tot haren lafte dragen. 1 TS gerefolveert, dat alfoo Mr. Cornelis Suys Raedt ordinaris in den Hove van Hollandt jegenwoordelyck van Huys is, die by de Staten gecommitteert was geweeft af te nemen Mr. Laurens van Alckmaer, Lantmeeter, den Eedt, omme te meeten het Landt van Tesfel, foo hebben de voorfz Staten in fijn plaet/ fe gecommitteert Gerardt van Rennoy, Heere van Spyk , eerfte Meefter van de Rekeningen in Hollandt, den voorfz Mr. Laurens den voorfz Eedt af te nemen. TS gerefolveert te fenden alle de Requeflen' x in handen van' Meefter Jacob Verduyn die' gecommitteert is met eenige van de Staten 'die' hy daer by nemen fal, die te expediërenen-1 de indien fy daer inne eenige fwarigheydt be-' vinden fullen, de Staten op de naefte Verga-1 deringe daer van rapport doen. ( ven. R 5 Den '559. 1(5, 17,18. m iy.Sept. In de Ordonnantievan den :ienden penning voortaen te infereren, lat de Colecteurs van den tienden penning ten slatten Lande de :ollectatie [ot koften /an delnjezetennenJoen luien. Rennoy in ibfentie 'an Suys fecommiteert Mr. -aurens len Eedt f te nenen. Duijn te everen alle tequeiten, te Staten vergege-.  1559. aa. Dec. Pag. i r4 Ordonnantie voorjat Coenfz Boode. Ordonnantie voorjat JoachimfZj Boode. 36. Oaob, DatVoon Putten e de Sttijen fullen gecomprehendeertzijn ond Hollandt. ( 066 ) Den 22. December 1556. IS Jan Janfz, Bode, gepaffeert Ordonnantie van drie Dagh-gelden, tot fes ftuyvers 's daeghs, uyt faecke dat hy gereyft was aen Poelgeeft. Noch Ordonnantie voor Jan Joachimfz van twee Dagh-gelden, van gereyft te hebben aen Kenenburgh. Daghvaert , gehouden in den Hage den 26. Oetober 1550. PRESENTEN, De Heeren van AJJen- Mr. Adriaen van Lc.y- delft, een, VanGoudriaen, Van Delf. ende Mr. Jacob de Milde , Sprange , Van Leyden. Uyt den naem van Mr. Adriaen Sandelyn, d'Edelen. Van Amfterdam. Mr. Cornelis van Hoge- Mr. Dirck Willemfz, lande, Vander Goude. Van Dordrecht. Mr. Cornelis van Alckemade.Van Haerlem. !» TEn felven dage hebben de Staten van Hollandt gerefolveert, dat fyluyden verftaen, dat het Landt van Voorn, Putten en,rde Stryen zyn gecomprehendeertinde Ordon- nan-  (26> ; mntie, by henluyden gemaeckt op den Impoft van een Duytgen op elcke Tonne Turfs, die uyt Hollandt gevoert fal werden. "T\E Staten hebben rapport genomen, of men die van Wyck op 't Sant fal voorts execu-! teren voor hare portie van den confent van het j Jaer van 1553 incluys tot defe dage.toe, fooi de aften van den confente fterker geclaufu-t leert zyn, dan de aften van den voorgaenden confente , ende foude thien mael importeren foo van den voorleden Jaren tot het Jaer 1553. incluys omtrent fes hondert guldens, ende het andere Jaer omtrent veertien duyfent guldens. T)E voorfz Staten hebben gecommitteert Mr.J Jacob de Milde onder goet ende behoor-a lyck Salaris te affifteren den Advocaet van den ° Lande, Mr. Adriaen vander Goes, in alle Pro- s celfen, die de Staten van Hollandt jegenwoor- * delyck hebben, foo jegens die van Wyck opte 't Sant in den Lande van Heusden voor den ^ Grooten Rade, als alle andere, foo voor 'tdi Hof van Hollandt of voor den Grooten Rade, fe des fal Mr. Adriaen van Leyden insgelycksP' onder behoorlyk Salaris by wylen een Procesre of d'andere vifiteren, als 't hem by den Advocaet of by Milde overgefonden of aengefchreven fal werden. T~)E voorfz Staten hebben in prefentie van * den Advocaet, Mr. Cornelis Prince ende s£ den Procureur Jooft Jacobfz, accord gemaeckt JJ met ge 1559. 16. Q&ob. Rapport, )f men Vijckop't iandt fal loen conribueren» lilde ende Leyden nder beaorlyckeilaris gennmiterr,omme:s Landts 2cken en. ! procesn te hel. ;n dreffen. Iccordtj maeckt :t dievan venberx.  155°. &6. OM. Pag. 115- 3. OStob. (; met die van Sevenbergen, Gegyfelden, als dat fyluyden fullen renuchieren 't Appoinctement van den Hove van Hollandt, daer by fyluyden Gegyfelden ontflagen zyn by den felven Hove den tydt van een maendt, ende de Staten fullen renunchieren de appellatie, byden Ontfangér Coebel van het voorfz Appoietement geinterjecteert, ende fullen partyen hinc in de binnen een Maendt nae datum van defen fchryven , ende dienen van Memoden, ende nu onder den Hove van Hollandt produceren elcks fijn goed recht , des fullen de voorfz Gegyfelden t'eynde de maendt weder komen in gyfelinge , ende op defen accorde foude condemuatie van den voorfz Hove op morgen by partyen verfocht werden. Vergaderinge , tot Bruflel gehouden op den derden Oclober 1559. PRyESENTEN. De Heeren Otto vanEg- Mr. Cornelis van Veen, mont, Van Leyden. ende Mr. Jan van Nyen- Gerrit van Poelgeejl, burgh, Ridderen. Van Amfterdam. Mr. Willem Schoock , ende Van Dordrecht. Simon Gerritfz, Mr. Lambert Jacobfz, Vander Goude. Van Haerlem. Frans Duyft, Omme antwoordt in- Van Delf. ne te brengen op diverlfepetitiën, by de  '(z69 ) deMajefteythenluy- ginne van Parma den gedaen , ende henluyden voorgete aenhooren het houden foude wergunt by de Herto- den. BY den Advocaet voorgehouden zynde de Gedeputeerden van de Staten de Memorie, hem overgefonden by, de Staten, beroerende de fwarigheden, by henluyden bevonden in den ftaet aen hem by Stralen overgefonden; hebben gerefolveert, dat den Advocaet de^felve foude communiceren met den voorfz Stralen , ende daer op dan verfoecken van den voorfchreven Stralen verklaringe, omme, defelve hebbende, breeder daer op te communiteren. T2Y henluyden gevifiteeit zynde de Inftructie, diende tot wederlegginge van de referve vanden Soute; Is gerefolveert, volgende dien in communicatie te treden met de Gedeputeerden van alle de Staten, te Hove geweeft hebbende, ende van gelycken gevifiteert zynde de Inftructie,- om te wederleggen den Impoft van den Soute, is gefeydt, nae vermelden van de felve ook te befoigneren metde Gedeputeerden van de andere Staten, eu dat men achter 't veertighfte Articul van de felve Inftructie foude infereren een Articul in de Minute doorgehaelt, beroerende die van Embden, overmits anders dit Concept niet en foude cohereren; dat men voorts in 't wederleggen van de voorfz referve ofte Impoft foo wel fal inhereren in terminisgencralibus als doenlyck wefen fal, indien de an- 1559. 3. 08ob. Verklarin;e vanStralen te verbolgen op jjne Memorie. Alteratie /an d'InftrucUe op de referve /an'tSout.  C 270 ) 3. oaob. I I ( I Pag. 116, Alteratie • by de Gecotnmit- J teerden te 1 Brunei ge-1 daen in de ( Ördonnan- ■ tie van de colleftatie ' van'tDuyt- ] ken opelc-j ke tonne > Turfs. j I 1 £ dere Staten het felve fulcks mede goedtdunckt; dat insgelycks de Cedeputeerden van Hollant fullen verklaren, dat fy nieten verftaen, nochte van meeninge en zyn, by de andere Staten 3fte het meerendeel van dien vervangen te werien, ende dat men niet en fal treden in eenige :ommunicatie met de Gecommitteerden van fyle Majefteyt, dan nae voorgaende communi:atie, gehouden met de Gedeputeerden van de mdere Staten, ende in 't bywefen van henluylen, ende dat volgende voorgaende Refolutie, )y de Staten van Hollandt genomen. gY henluyden gevifiteert zynde de Ordonnantie , dienende tot colletftatie van den Impoft van een Duytken op elcke tonne Turfs, iie uyt den Lande van Hollandt gevoert foude verden, hebben gerefolveert, dat alfoo veele liverffe ende groote difficulteyten vallen fullen n het recouvreren van de Certificatien ten platen Lande, ende dat de Tonfters zyn fchamee Luyden ende lichtvaerdigh Volck, daer niet en te verhalen en is; dat oock de Schepen met rurf, uyt den Lande van Hollandt varende, >y veele ende diverffe Tonfters uyt veele ende liverffe kleyne Ponten, Aelmans ende andere Schepen geladen werden, ende mitsdien van toden foude wefen veele en diverffe Certiflcaien te recouvreren, oirbaerlyck foude weien, n de plaetfe van den Eedt van de Tonfters enIe haerluyder Atteftatien, te belaften de Schipiers, by Eede de Collecteurs te verklaren, !oe veel tonnen, ende wat foorte van Turffy eladen hebben, &c., volgende de veranderin- ge  C 271 ) ge van de Articulen van defelve Ordonnantie, daer van by gefchrifte geftelt, ende dat men Copie van de eerfte Ordonnantie foude fenden foo aen de Heeren van AiTendelf ende van Sprange , ende aen elck van de groote Steden , met de redenen van het vertoef van de Gedeputeerden alhier wefende, om te weten op wat Ordonnantie fy fouden begeeren Placaet geëxpedieert te hebben. TS gerefolveert, volgende 't inhouden van de Requefte van die van Hoorn, Enckhuyfen,1 Edam ende Monnickendam, Staets - gewys te! Verfoecken beflotene Miffive aen den Bailliuw \ van den Watere, daer by hem belaft zy, voor- ^ taen, ende nu in tyde van Paife te fuperfede-1 ren, eenige verdere vifitatie te doen , ende hem belaft te reftitueren 't geene wes hy van de felve uyt faecke voorfz na de expiratie van den Oorlogh ende publicatie van den Pais indebite ontfangen heeft. JS oock gefeydt, de Requefte van die vanl Hoorn ende Enckhuyfen over te geven te-0 gens den Tollenaer van Zeelandt, refiderende* tot Antwerpen, beroerende de nieuwigheydt die J hy pleeght, van te willen hebben certificatie v van de Koopluyden, waer fy hare Goederen2 geladen hebben, contrarie de oude ufantie en- f( de maniere van dien, ende dat men aen de Re-£< queft fal hangen de Certificatien daer toe die-P nende, Den Beflotcn /Iïflïve te ervolgen ;gen den iailliuw an den latere. Requefte ; vergegeen tegens en Tolnaerm den ïeuwhen Tol •tAntweren.  ( 27* ) 1559Oólob. Remonftrantie van de Staten, de Princen vanOrange en Gaveren gedaen de Hertogiune te willen aendienen, dat de referve van den Soute ware debedetffenisvan den Lande. VanViglius verfocht expeditie op de Remonftrantie van de" vorderinge van de Juftitie.Pag, 117. Den 4. Occober 1559. DE Gedeputeerden hebben de Princen van Orange ende van Gaveren geprefenteert ende geremonftreert, dat ten effeéte brengende de referve ofte Impoft op den Soute, foude wefen de geheele ruine ende deftructie van defe Landen, van de Negotiatie, Viffcherye ende alle andere Neringen daer van dependerende , dat daeromme haerder G. foude gelieven , de handt daer aen te houden, dat 't felve achter rugge geftelt foude mogen werden, endede Landen daer van gedeporteert ; waer op de voorfz Perfonagien begeert hebben wat verklaringe te hebben van de fchadenendeintereffen, dat uyt 't effectueren van 't felve foude komen , omme dat de Ho. van de Hertoginne te mogen vertoonen , feggende, dat noch de meeninge van de Majefteyt noch van hare Hoo. niet en was, yet te willen voorftellen, dat tot ruine ófte bederffeniffe van den Lande, Negotiatie of Viffcherye foude tenderen , waer van de voorfz twee Heeren in het korten feeckere verklaringe gedaen is, omme het felve hare Hoogheydt te mogen aendienen. T~\E voorfz Gedeputeerden hebben verfocht , aen den Prsefident Viglius expeditie op de Remonftrantie , by henluyden overgegeven , beroerende de vorderinge ende abbreviatie van de Juftitie; waer op hy voor antwoordt gegeven heeft, dat de Majefteyt, boven de Raden ordinaris , jegenwoordigh zynde, noch twee geaccordeert hadde, als Drogendyk en Weyt- fen,  C 273 ) fen, ende dat 'er wefen fouden noch twee Raden extraordinaris, en noch drie Commilfarisfen, omme te doen enqueften buyten de Vacantien, ende dat op 't verder inhouden van de felve Remonftrantie geappoftilleert was, ende dat hy foude vernemen, onder wat Secretaris de felve Remonftrantie ende Appoftille waren. Den 8. Occober 1559. DE Gedeputeerden hebben gerefolveert, dat de Memorie, de welke de Staten gefonden hadden aen den Advocaet, omme Stralen te vertoonen op den ftaet van fyne Reke-| ninge, ende by hem gevifiteert wefende, geappoftilleert, was, den Ontfangér Coebel ende Mr. Adriaen van Leyden overgefonden foude werden; ende alfoo den voorfz Strale verklaert hadde den Advocaet , dat de Gedeputeerden van de andere Staten dagh gepraifigeert was den twaelfden O&ober, omme te hooren fijne ende Grammays Rekeninge , ende dat den voorfz Coebel ende Leyden jegens den voorfz twaelfden October alhier niet en mochten wefen, aen hem gefchreven foude werden, dat fy als Gedeputeerden van de Staten, hen alhier ten fine voorfz vinden fouden twee dagen na den voorfz twaelfden O&ober, breeder blyckende by de Minute daer van zynde, welcke Miffive ten voorfz dage oock by Coenraedt den Bode aen henluyden gefonden is geweeft. VI. Deel. S D© W9. 8. OStob. Coebel erfde a Leyden ge:ommiteen,omm©te helpen iooren de Reecke>inge van Stralen en Grammay.  1559«. Oügb. Verlof, by de Gecommitteerdenaen den Stadthouder en Pra;fident verfocht, omme nae 1 Huys te ] mogen rey-, feu, J . < 1 > 10. OQob. Den Stadt- ■ houder fal de Herto- ginne fpre- £ ken aen- ] gaende hetf voorfchre- ■ ve verlof. c 1: E li f Den C 274 ) T\E Gedeputeerden verftaen hebbende van eenige Gedeputeerden van Vlaenderen te Hove, dat hare Gedeputeerden binnen veertien dagen noch niet en fouden gereedt wefen, omme te compareren op het ftuck van den Soute , hebben gerefolveert, aen den Stadthouder ende den Prjefident Viglius te verfoecken, dat fy verlof fouden mogen hebben van den tydt /an drie weken ofte een maendt, ende dat men ïaerluyden ende de andere Staten foude eenen nraïfixen dagh ftellen, omme precife ende fonler eenige faute op 't ftuck van den Soute hen :e Hove te vinden , om daer door te mogen >ntgaen onnutte koften. Den io. Ocloberr 1559. HEt felve denStadthouder ende denPrafident vertoont zynde, heeft den Stadthouder ;efeydt, dat hy daer van foude fpreken met de lertoginne, ende ons alsdan antwoordt geven, bo oock feyde den Praefident, daer by voegene, dat aen die van Vlaenderen ende oock anere Staten gefchreven was, dat fy in alle digentie hun hier fouden vinden op de voorfz ïaterie, ende dat hy hem fekerlyck liet duncen , dat fy binnen fes of feven dagen ten langh:en alhier fouden wefen, ende daerom oirbaerlyk /are foo lange alhier te vertoeven.  ( 275 ) Den ii. Oiïober 1559. MYn Heere den Stadthouder de Staten by hem ontboden hebbende, heeft by Suys doen verklaren, dat de Hertoginne hem belaft had^le, de Gedeputeerden te verklaren, dat alfoo fy fekerlyck meende, dat die van Vlaenderen ende andere Gedeputeerden , befchreven zynde, binnen fes ofte feven dagen hier wefen fouden , fyluyden hare komfte moeften verwachten , ofte mochten met den geenen die pra> fent waren, op 't ftuk van den Soute in communicatie treden ; ofte indien 't haer goedt dachte, fouden mogen by gefchrifte ftellen de redenen ende middelen , waer by fy wilden fuftineren, dat de referve ofte Impoft van den Soute foude wefen de bederffeniife van defe Landen, om 't felve de Gecommitteerden van hare Maj. te mogen communiceren. TT7"Aer op de voorfz Gedeputeerden van Hollandt , naer een kleyne voorgaende communicatie , den Stadthouder by den Advocaet voor antwoordt hebben doen feggen, dat fy geen laft en hadden in eenige communicatie te treden op de voorfz fake, dan in 't by wefen van de andere Staten, ende byfonder van allen den geenen die laetftmael te Hove geweeft waren , ende dat fy veel min laft hadden, omme alsnoch yets de Gecommitteerden van hare Hoogheydt by gefchrifte te leveren ; ende alfoo fy genoegh fekerlyck henluyden lieten duncken, dat die van Vlaenderen binnen veertien dagen alhier niet en fouden mogen wefen, dat fyne S 2 Ge- 1559. II. Oftob. IVeygerin»e van het • oorfz verof. Pag. 118* Ander verfoeck van de Gecommitteerdenom verlof.  11. OSob, 12. OHob. Weygeringe van het voorfz verlof. 14. Oiïob. Iterative Mifliven aenCoebel omme te hooren Coebels endeGrammaysReeckeniuge. C a?6} Genade foude gelieven noch eens aen hare Hoogheydt te verfoecken verlof, ende eenen anderen prefixen dagh, omme weder alhier te compareren, 't welck fyne Genade fulcks aengenomen heeft te doen. Den 12. Occober 1559. SYne Genade heeft den Advocaet verklaert, dat alfoo hare Hoogheydt verwachte fekerlyck die van Vlaenderen binnen fes ofte feven dagen, dat wy daeromme nae haerluyder komfte fouden wachten. Dep 14. Occober 1559. DE Gedeputeerden Ontfangen hebbende antwoordt van Coebel op hare voorgaende Miffive, die hem excufeerde van niet te mogen komen op de Rekeninge van Stralen ende Grammay, hebben bevonden fijn excufatieniet fuffifant en gerechtight, iterativelyck aen hem ende Mr. Adriaen van Leyden te fchryven, dat fy niet laten en fouden, aengefiens Briefs hen hier te vinden, breeder blyckende by de Minute van de voorfz Milfive; hebben oock belaft te fchryven aen Affendelf ende Duyn, dat fy het felve fulcks Coebel fouden belaften ; dat men voorts foude fchryven aen Poelgeeft en Bol, dat fy binnen acht dagen hen hier mede fouden willen vinden, omme hare Reeckeninge te doen, oock breeder blyckende by de Minuten daer van zynde, welcke Miffiven oock by Coen de Bode den vyfthienden Oétober aen  C *77 ) aen henluyden in alder diligentie gefonden zyn geweeft. 1 Den 25. Otïober 1559. s DE Hertoginne by haer ontboden hebben-"V de de Staten, heeft de felve by monde 8 van Bruxelles doen feggen, hoe dat fy dage-1 lycks verwachte die van Vlaenderen, ende dat", fy de felve belaft hadde, dat fy in allediligen-v tie hare reyfe fouden vorderen , dan in gevalled de voorfehreve Staten geliefden, verwachten-1 de haerluyder komfte tot befoigne van den Sou- [, te te treden, 't felve foude hare Hoogheydt wel „ aengenaem wefen, ende foude 't felve van hen-d luyden wel begeeren. d Waer op de voorfz Staten by monde van" Wellemans deden feggen, dat fyluyden nietbe-a laft en waren in eenige communicatie te treden, dan in het by wefen van die van Vlaenderen ende de andere Staten, byfonder de geene die tot Gent gecompareert waren, ende dat daeromme fyluyden de komfte van die van Vlaenderen ende de andere Staten fouden verwachten. Waer op hare Hoogheydt weder feyde, wel wacht dan haerluyder komfte. Den 31. Oclober 1559. 3 DEn Advocaet ontfangen hebbende van de 1 Staten de Ordonnantie , beroerende de* executie van een Duytken op elcke tonne Turfs,0 gaende uyt den Lande van Hollandt, de welc-J, ke is in effect de eerfte Ordonnantie, alleen ind s 3 een" 4. OBai. 5. OSok. 'ercoonitteby de ïertoginï de Stan gedaen, m datfy e vsn rlaende;n digereks verachte, en at de an:re daer ae vertoeen fou. SB* 1. O Hol. e vervol;n Oétroy pde Ordinantie , :roerende ;execue van 't  C 278 ) I559- 31. oaob. duytken op elcke tonne - Turfs. Pag. n 9, 5. TVflP. Gerard Gram ma v Commiflis gelevert, beroerende fijn Treforierfchapvan Oorloge te Lande. eert Articul was gealtereert, ende de Gedeputeerden voorgelefen wefende fekere haerluyder Miffive, daer by verfoecken, dat op de felve Ordonnantie Ocrröy vervolght foude werden, hebben gerefcribeert, nadien fyluyden infifteren om het felve O&roy te willen hebben, niet tegenftaende contrarie redenen en middelen, henluyden overgefonden, dat men by Requefte het felve Octroy fal vervolgen, daer by voegende, dat de Staten nae exigentie van de fake de felve Ordonnantie fullen mogen altereren , foo verre het aengaet de executie ende colleétetie van het voorfehreve Duytken op elcke tonne Turfs, die uyt den Lande van Hollandt gevoert ende gebracht fal werden. Den 5. November 1559. DE Gedeputeerden van de Staten, tot Brusfel wefende , hebben gerefolveert, dat men Gerard Grammay, die henluyden verfocht hadde Commiffie, beroerende fyne adminiftratie als Treforier van den Oorlogh te Lande van de generale Staten van herwaerts over , de voorfz Commiffie foude paiferen op den datum van den veertienden Mey 1558., fulcks alshy alsdoen by de Gedeputeerden van de Staten van Hollant, by de andere Staten vergadert zynde, gecommitteert is geweeft, ende fulcks den felven Grammay by die van Namen ende Arthois gecommitteert is geweeft, ende naer inhouden haerluyder Commiffie, in de welcke relatie gedaen tot de Commiffie van die van Brabandt, ende dat de felve Commiffie in Duytsch  C 279 > Duytsch gepaffeert fal werden, ende by den Advocaet uyt haren naem onderteyckent, als breeder blycken mach by het inhouden of dubbelt van de felve Commiffie. T"\E voorfz Gedeputeerden hebbe gerefolveert, dat den Thollenaer van Brabandt onlanghs van de Onderfaten van Hollandt van een Bale Weets voor 't recht van den Thol afgenomen heeft drie grooten Vlaems, daer men van ouden herkomen niet meer en placht te geven dan een groot, dat men daeromme by Requefte foude verfoecken, dat hem belaft foude werden, niet meer te eyffchen van elcke Bale Weets, dan een groot, nae ouder gewoonte, breeder blyckende by de Minute, van de felve Requefte. Den 13. November 1559. DE Gedeputeerden van de Staten van Hollandt hebben gecommitteert, ende committeren mits defen Mrs. Aernout Coebel, Ontfangér van 't gemeene Landt, Willem Schoock. Penfionaris der Stede van Dordregt, ende Fjram Duyft, Schepen der Stede van Delf, omme te hooren ende te fluyten de Rekeninge van Gerardt van Poelgeeft, Heer van Homade, &c. Ridder, ende Mr. Jacob Bol, Treforier van de Equipage van de Schepen van Oorloge, van de adminiftratie ende handelinge, die fy gehadt hebben van de felve Equipagie voor den Jare vyfthien hondert acht en vyftigh. S 4 Den 1559. 5. Nov. Requefte , overgegeven aen de Hertoginne tegens den ToUenaer van Brabandt. 12. Nov. Commilïïe op Coebel, Schoolt en Frans Duyft, om« me te hooren ende te fluyten de Reeckeninge van Poelgeeft ende Bol.  14. Nov. Propofitie van deHertoginnevan Parma aen de generale Staten , beroerende de referve van den Soute. Pag. 12©. ( sSc ) Den 14. November 1^59. DE Hertoginne van Panna heeft de gene; volgT16 Smen feeckerePr°P°r"iegedaen, Myn Heeren. GY .zyt wel indachtigh, hoe dat de Konmghlycke Majefteyt, om eenighfints te vervallen de lallen van defe Landen, gereien uyt faecke van den voorleden Oorlogh , ende de onkolten ende fretten, die men ter caufe van dien heeft moeten dragen ende fupporteren, zedert fekeren tydt herwaerts U in 't generael heeft doen voornouden en proponeren de referve of Impoft op t Sout, als wefende 't gevoeghlvckffc ende minft fchadelyckft middel, en oock m diverffe andere Landen ende Republiquen geufeert; ende op dat 't felve te lichter loude mogen vallen, ende tot Uwenmeesten genoegen, hadde fyne Majefteyt geadvifeert een generale communicatie daer op te houden met Uwe Gedeputeerden ende eenige fyner Majefteyts Gecommitteerden, om in gevalle daer inne inconvenienten of penculen bevonden werden, t'famentlyck daer op te adviferen. m Tot welcke communicatie alle de Staten m t generael feeckeren dagh geftelt ende geaffigneert is geweeft, maer alfoo eenige, ende namentlyck die van Vlaenderen, nu eerit gekomen zyn, ende verklaert hebben gee-  c *8i; geenen laft jegenwoordigh te hebben om in de vooriz communicatie te treden, foo heeft hare Furftelycke Genade ende Hoogheydt benodight geweeft defe fake te houden in fchorffinge ende furcheantie tot eenen anderen tydt, om U alhier niet langer te laten verwachten, mits het renvoy ofte wederfenden van de voorfz Gedeputeerden van Vlaenderen, ende om middeler - tydt fyne Majefteyt te mogen berichten ende adverteren van de fwarigheden, die men in defe negotiatie bevint, ende te weten ende verftaen 't geene fyne voorfz Majefteyt believen fal hier inne gedaen te werden, 't zy 't felve geheel te verlaten, of by communicatie op een andere tydt hen alsnoch te doen voorhoude de faciliteyt van de middelen , die men daer inne foude mogen bevinden» Daer van hare Furftelycke Genade ende Hoogheydt U wel heeft willen adverteren, om U daer na te voegen ende reguleren, U feer gunftelyck bedanckende van den goeden wille, die Gy daer in betoont hebt, ende van de patiëntie, die Gy in het vertoeven genomen hebt, daer van fy oock fyne voorfz Majefteyt adverteren fal, U altydts recommanderende de welvaert ende vorderinge van defe Landen, daer toe fyne voorfz Majefteyt een fonderlinge gunfte ende affectie dragende is, foo Gy wel fzen ende bemercken kundt. S 5 Op Op 1559.  1559. Antwoord van de generale Sta ten op de propofitie van deHer toginne van Parraa, l6. Nov» Myn C 282 ) QP welke voorfz Propofitie de generale Staten op ftaende voet by monde van den Griffier van Brabant hare F. G. voor antwoort hebben doen feggen 't geene hier na volght. C leS DePlltez des Eflais , ejlans icy ^ prefens, trfont donné charge de refpondre a voflre Alteffe, qiïils ont prins la patience d'avoir longuement attendu , comme bons £f loy aulx Subjets font tenus de faire pour le fervice de fa Majefté leur Seigneur & Prinre , & fes regleront felon le bon plaifir de voflre Alteffe , quant ils feront remandez, & leur deplaifi fort, que le fait du Sel, touchant la communication «'# eu meilleur fucces, comme ils auroient bien Vefpoir, que eujl eu, requerants neantmoins Copie de ce , qiiil a pleu a voflre Alteffe faire propofer par Monfieur le Confeiller Bruxella, pour fes excufer vers ceulx , qui les ont envoye, a quoy ledit Bruxella adit, que fa Alteffe leur accordoit Copie de ladite Propofition. Den 16. November 1559. DE Hertoginne heeft de Staten van Hollandt gedaen alleen de particuliere Propofitie, fulcks hier na volght.  r 283; Myn Heeren. tfOewel dat den Koningh onfen natuyrlycken Heere ende Prince, voor fyn vertrecken naer Spaigne de Hertoginne Regente wel ernftelyck gerecommandeert hadde de follicitatie van den effeéte van't geene des fyne Majefteyt U hadde doen voorhouden op de petitie van te verkoopen oi permuteren op U of het Landt van Holland verkocht te werden tot vyfthien duyfen guldens 's jaers , te loffen den penningl twaelf, om hem daer mede te helpen to betalinge ende afdancken van de Kryghs luyden ende Oorloghs-volcke, ende voort te accorderen, dat de drie hondert duyfen guldens 's jaers, die gedeftineert waren on ordinairlyck te onderhouden twee duyfen Paerden , ende hem verfekert te houde: ■ van andere fes duyfent Paerden, foude: mogen geconverteert werden tot onderhou en befoldinge van drie duyfent Paerden ii veertien ordinaris Benden, ende oock d communicatie op 't ftuck van den Soute ende dat hare Hoogheydt wel verhoopt had de, dat Gy ten geprsefigeerden dage U ge queten foudt hebben op alle de voorfz dri poincten, des nogtans niet tegenftaende naedien hare Hoogheydt t' Uwer komfte hae geinformeert heeft van Uwen lafte, heei de felve verftaen, dat -gy, omitterende en de pafferende de twee eerfte poincten, z. leenlyck by de Staten van Hollandt gede pureert zyt „ om te verftaen tot de commi n: 1559. i6.Nov. Pag. 121. Particuliere Propofitie van de Hertoginne, gedaea aen de Staten van : Hollandt. I t I 1 t 1 1 t 1 •> X 't  1559i6.Nov. ( öS4; nicatie op 't voorfz ftuck van den Soute met de Gedeputeerden van alle de andere Staten, fonder anderfints daer op te verklaren hare meyninge of fwarigheden, die iy daer inne gevonden fouden mogen hebben , op de welcke men eenigh antwoorde ofte folutie hadde mogen geven, waer by gekomen is, dat nadien men de Gedeputeerden van eenige Staten verbeydt heeft, ende dat die (foo U 't felve gifteren verklaert is geweeft) gekomen zynde, niet genoeghfaem belaft en zyn bevonden, om tot de voorfz communicatie te verftaen, hare Hoogheydt benodight is geweeft, om U alhier met langer te laten verbeyden, de voorfz fake alfnoch in furcheantie te houden , ende fyne Majefteyt te adverteren van het geene dat den voortgangh ende effey de Staen overge;even aen Ie Majeteyt tetens de 'holleiaers van tepelmonIe ende Vije!.  C ) 1559. • 5b. O£tob. Mifliveaen de felve Toilenaen. Pag. 124. /oorfz ouden gewoonlycken Roer- Tol, &c. 3y de Hertoginne verleent befloten Miffive len de felve Thollenaers , fulcks hier naer volgt. J)E Hoofden, Treforier Generael ende Gecommitteerden van de Financie, Byfondere goede Vrundt. Wy hebben ontfangen fekere fupplicatie, fyne Majefteyt overgegeven ende geprefenteert van wegen de Edelen ende fes groote Steden 's Lants van .Hollandt, reprefenterende de Staten van den felven Lande , tenderende onder anderen in effecte, ten eynde dat de Ingezetenen ende Poorteren van de Steden aldaer, ende haerluyder Schipperen, fouden mogen geftaen, mits betalende den ouden gewoonlyken Roer-Thol ende rechten van dien, van de Schepen, geladen met Bier., Vlas, Tras, Kalck, Steen ende alle andere gelycke Waren ende Koopmanfchappen, die voor de laetfte Ordonnantie, in den Jare 1557. gemaeckt, op den voorfz Tol vry ende exempt zyn geweeft, fonder te hoeven betalen 't Pont-geit, tweeblancken op elck pont Vlaems, by U geëyscht, ende voorts te hebben reftitutié van het geene des by U, ter caufe van de voorfz Koopmanfchappen, boven den voorfz gewoonlycken Roer-Thol ontfangen ende genoten is geweeft; ende alfoo wy gefchre■ ven hebben aen den Procureur Generael van Vlaenderen, eenfamentlyck den Ontfangér Generael van Ooft-Vlaenderen, met oock aen  ( 291 ) aen die van de Kamere van de Rekeningen te Ryffel, omme ap gelycke faken te hebben haer advis, 't welck noch ter tydt ons niet en is overgefonden; foo verfoecken wy U, ende van wegen fyne Majefteyt ordonneren , dat gy van allülcke Schepen, voor by den Thol van Rupelmonde ofte Wyel aldaer beneffens pafferende , geladen met Bier, Vlas, Tras, Kalck, Steen ende alle diergelycke, toebehorende delnwooners ende Ingezetenen van Hollandt voorfz, gy de felve laet geftaen, mits betalende den gewoonlycken Roer-Thol ende Rechten van dien, fonder hen te molefteren ter caufe van 't Pont - geit, hier boven geroert, ende dat ter tydt anderfints geordonneert fa] worden, doende niet te min by goede declaratie ende fpecificatie op fchryven ende houden Regifter van de voorfz Goederen. voorby den Thol gepaffeert, ende te pasferen , omme fyne Majefteyts Recht bewaert te werden, ende fullen ten dien eynde de voorfz Supplianten ende Ingezetenen daer vooren gehouden zyn te ftellen goede ende behoorlycke cautie, foo dat behoort, ende dit en laet niet, Byfonder goede Vrundt, onfe Heere Godt zy met U, Gefchrever nyt Bruffel den tvvintighiten October vyf tien hondert negen en vyftigh. Onder ftondt gefch even , Aen den Thollenaer van Rupelmonde. T A JDti 1559. 20. Oüob,  I559-8. Nov. Requefte ,' by de Staten de Ma-; gefleyt . overgege- ven tegen S( den Thol- , lenaer van j Brabandt. , : ] Mifliveaen den voorfz Tollenaer. Pag. 125. (292; Den 8. November 1559. IS op de Requefte van de Staten, verfoeckende aen de Hertoginne van Parma, dat ïare Hoogheydt geliefde den Tollenaer van brabandt wel fcherpelyck te belaften, dat hy le Onderfaten ende Schippers van Hollant laet palieren voorby den voorfz Thol, mits betaende alleenlyck voor het recht van den voorfz rhol nae ouder herkomen van elcke Bale Palelle ofte Weets een groot Vlaems, ende voorts ^an alle andere Koopmanfchappen naer ouder lerkomen, by de Hertoginne geëxpedieertheloten Miffive aen den felven Tollenaer, daer yan 't inhouden hier na volght. T Es Chiefs, Treforier Generael £? Commis des Finances du Roy nojlre Sire. Tres clier & 'efpecial Amy, nous vous envoyons cy prés la Requefte, préfentée au Roy, noftre dit Seigneur, de la part des Nobles &fix Villes de Hollande, rep:c'fentans les Eftats dudit Pays, & vous requerons , & de par fa Majefté -ordonnans, la veoir fur le contenuvous informer mefmement devers les plus anchiens Commis, ayants receule droit du Tholieu, comme on s'eft de toute anchienneté ufè en la levée ei? recepte du Thoulieu des Bales, en ladite Requefte mèntionez, & fi prefentement Pon recoipt plus, que Ton n'a fait en paffe, 6? les raifons pourquoy, & de ce que en avons trouvé, enfemble de voftre advis fur ce, que les Suppliants requirent, nous advertir, pour aprés en ordonner comnT il appartiendra. A tant,  C 293 ) tant, tres-chier & efpecial Amy, noftre Seigneur vous ait en garde. Efcript a Bruxelles au Bureau de f dit es Finances le huiftiéme jour de Novembre 1559. Soubs eftoit efcript, A Thollenaire de Brabant An- toine van Huif en. Den 15. November 1559- OP de Requefte van de Staten, verfoecken dat fyne Majefteyt gelieve den Bailliuw van de Watere te belaften, te defifteren end« hem te verdragen van verdere vifitatie ende monfteringe te doen van de Schepen, varende Weftwaerts, &c. Is geëxpedieert befloten Mis five aen den felven Tollenaer. Daghvaert, in den Hage gehouden op den 29. 30. ende 31. Decemb. 1 5 5 9- PR ESENTEN. Den Heere van Affen- Uyt de naem van delf, ■. d'Edelen, Warmont, Mr. Cornelis van Hoge Ken e nburgh, lande , Jan van Brederode, ende Poelgeeft , Den Secretaris Jacob vander Duyn, Van Dordrecht, ende Mr. Gerrit Hendrickfz Benthuyfen, ende T 3 M 1559. 8. Nov. 15. Ntt. Requefte * by de Sta, ten van ; Hollant de ; Majefteyt 1 overgege. ven jegens den BailHuw van de. Wateie. > r'.  ( 294 > 1559. Rappori van den Advocaet van de generale ende particU' liere Propofitie, Placaet van een Duytken op elcke tonne Turf te doen publiceren. , Gecommitteerden, omme te ftellen Collecteurs van bet voofz Duytken. Pag. 126. Mr. Cornelis van Alcke- Mr. Jacob de Milde , made, Van Leyden. Van Haerlem, Jan Dirckfz 't Hoen , Frans Duyjl, ende ende Simon Gerritfz, Dirck Jorifz de Bye, Vander Goude.. Van Delf. Den 29. December 1559. IS by den Advocaet rapport gedaen van de Propofitie generael, by de Hertoginne vanParma den veertienden November gedaen, ende van de particuliere, de Staten"van Hollandt alleen den feflienden November' gedaen , .mitsgaders van de andere poincten, by de Gedeputeerden vervolght, volgens de Memorie daer van zynde. Staten hebben gerefolveert, dat het Placaet, by hare Gedeputeerden verkregen , omme te mogen collecteren een Duytken van elcke Tonne Turfs, die uyt den Lande van Hollandt gevoert fal werden, met den eerften fal gedaen werden publiceren, ter plaetfe daer men is gewoonlyclr'publicatie te doen. A Lfoo by de Koninghlycke Majefteyt de Staten van Hollant geaccordeert is, van elcke Tonne Turfs, die uyt den Lande van Hollant gevoert fal wérden, te mogen lichten een Duytken, foó hebben de voorfz Staten, omme te mogen komen tot executie van dien, gecommitteert, en committeren mits defen de Burgermee-  c 295; meefters ende Regeerders der Stede van Dordrecht, omme te ftellen Collecteurs, wefende Luyden van eere binnen hare Stede, ende oock op de lage Swaluwe; de Burgermeefters ende Regeerders der Stede van D.elf, omme te ftellen gelycke Collecteurs tot Ouwerfchie, alwaer alle den Turf, willende wefen tot Schiedam en Delfshaven pafferen moet, of tot Schiedam ende Delfshaven, daer fy bevinden fullen het felve bequaemfte te wefen ; de Burgermeefters ende Regeerders van der Goude,. omme te ftellen gelycke Collecteurs binnen hare Stede, en de Stede van Rotterdam, omme de colleetatie van 't voorfz Duytken getrouwelyckte doen, nae vermogen het Placaet, by de voorfz Koninghlycke Majefteyt de voorfz Staten daer van verleent, daer van fyluyden elks van de voorfz Collecteurs Copie authenticq. fullen doen hebben , ende dat alleenlyck voor den tydt van een jaer, ende onder fulcken redelycken loon ende Salaris, als fyluyden den naeften ende tot meefte oirbaer ende profijt van't gemeene Landt met henluyden fullen konnen overkomen; nemende voorts van de felve Collecteurs den behoorlycken Eedt van defelve colleetatie wel ende getrouwelyck te doen, ende oock onder behoorlycke cautie van haren ontfangh. Den 30. December 1559. IS by de Staten Commiffie gepaffeert op Claesi van Dam, omme hem te vinden by die van Sevenbergen, ende te doen meeten hare nieuwe bedyekte Landen, ende oock haer UytterT 4 gors, 1559. 29. Dec. 30. Dec. Commiffie >p Claes ;an Dam, jmme te ioen meo« «n, <*%  »559« 3o. Dec. nieuwe be dyckte Landen to Sevenbergen. Requefte van die vat TelTe', verfoeckendequijtfcheldinge. Requefte van Jeroni mus Doedefz. Dat den Ontfangér niemant voor den ( 2-96 ) gors, of dat by gebreke van dien hy de felve fal doen raceten tot haren kollen, endedatmen voorts van den Hove van Hollandt fal verwerven Acte van authorifatie op den voorfz van Dam , omme de voorfz Meetingc te mogen doen. QP de Requefte van die van Teüel, verfoeckende quytfcheldinge, hebben de Edelen verklaert, dat fy van advife fouden wefen haerluyden te gunnen atterminatie van betalinge voor gelycken tydt , van 't geene wes fy voor de inundatie fchuldigh waren, ende aengaende de verfochte quytfcheldinge van alle Beeden voor fes toekomende Jaren , hebbende gevolg, fouden van advife wefen, quytfcheldinge te doen van drie Jaren, dan.de Steden hebben rapport genomen tot de naefte Daghvaert, ende hebben geordonneert, dat die van ïeflel binnen middeler-tydt certificatie brengen fullen van Dirck van Teylingen tot haren kofte, dat 't inhouden van hare Requefte waerachtigh is. QP de Requefte van Jeronimus Doedefz, Is gerefolveert voor Appoinclement te ftellen, dat, den Suppliant niet verder betalen en fal den Tienden penningh, dan pró rato temporis, ende'naer advenant hy de Wage van de Koninghlycke Majefteyt r binnen de Stede van Hoorn in Pachte gehadt heeft. JQE Staten hebben gerefolveert, dat den Ontfangér Coebel niemandt fal executeren voor den Tienden penningh van eenige Ofricien „ Wa-  C 297 ) Wagen ofte diergelycke, die defelve in Pachte genomen hebben , dan prorato , ende nae advenant fy de felve in Pachte gehadt hebben. TS mede gerefolveert, dat den Ontfangér voortaen willende executeren de fes Dorpen , die gratie genieten in de nonennale Bede, fömrneren fal voor haer portie, daer af treckende hare gratiën, fulcks fyluyden die by tyde van Bol in de ordinaris Beede genoten hebben, dan fa] in 't hooft van fyne eerfte Reeckeninge ftellen, hoe veel de gratie van elks van henluyden beloopt. RY de Staten gediftingueert wefende vier Quartieren, als Zuydt- Hollandt, WeftVrieilandt, Rhynlandt, Delflandt ende Schielandt te famen , Amfterlandtende Kemerlandt, oock t'famen; foo hebben de Gedeputeerden van de fes groote Steden rapport genomen, omme te committeren, te weten voor elck Quartier een, omme te vifiteren de Quohieren var den Thienden penningh van de felve Quartieren tot de naefte Daghvaert, mits dat 'er gemaeckt fal werden een Inftrucfie, waer nae de voorfz Gecommitteerden opeen voet fullen mogen befoigneren. JJE Staten hebben den Ontfangér Coebel dagh gegeven, omme fijn Rekeninge te doen der vyfden Februarii, 's avondts in de Herberge. foo van den Impoft van den Jare 1558., ah van de hondert en vyftigh duyfent guldens. T 5 we 1559. 30. Dec. Thienden penning van eenige Officien, Wagen, &e. fal executeren , dan pro rato temporis. DatCoebel de fes Dorpen ('al laten genieten hare gratie in de nonennale bede. Pag. 127. Gecommitteerdenomme te vifiteren de Quohieren van den Thienden Penningh. Dagh, ommeCoebelsReeckeninge te doen.  30. Dec. Rapport, by Coebel te doen, van deSwarïgheden,by de generale Staten bevonden in de Réekeningen van Stralen, Grammay ende Bol. Aengeven, by Coebel gedaen omme te hebben tweeAdvocaten van *t gemeene 1 Landt, J i ( 1 i i Die (298; wefende de helft van de drie hondert duyfent guldens, de Majefteyt geaccordeert. f)En voorfz Ontfangér heeft aengenomen , rapport te doen van de fwarigheden, by de generale Staten genomen in 't hooren van de Rekeningen van Heer Anthonis van Stralen, Gerard Grammay ende Mr. Jacob Bol, op de naefte Daghvaert, die geleydt is in de Herberge te weien den 15. Januarii naeftkomende. ^Lfoo den Ontfangér Coebel, overmits de meenighvuldige Procelfen, van de Staten verfocht heeft, dat 'er voortaen twee Advocaten van het gemeene Landt geordonneert fouden werden, ende dat de felve, ofte ten minften een van henluyden, fekere Weddens toegevoeght fouden werden, foo hebben de Edelen geëligeert ende genomineert twee Advocaten , als Mr. Claes üiert ende Adriaen Wenfz, ïnde fouden te vreden wefen, den voorfz Diert ;enige Weddens jaerlijcks toe te voegen; dat aock te vreden waren die van Dordrecht, de voorfz twee Advocaten te accepteren voor Ad/ocaet van 't gemeene Landt, ende elcks van ïenluyden eenige Weddens toe te voegen, dan ie Gedeputeerden van de vyf andere Steden , >vermits fy van defe faecke niet gehoor ten nadien , ende queftie was van Weddens te geven, ïamen hier op rapport tot de voorfehreve naete Daghvaert.  C 299 ) TVe van Dordrecht, Delf ende Gouda heb: ben aengenomen haer Taxateurs over te fenden jegens de naefte Daghvaert, omme, die wetende, alsdan de publicatie van het Placaet te mogen doen tot Leyden, Gouda , Woerden , Oudewater, Schoonhoven, Delf, Rotterdam, Schiedam, Dordrecht, Geertruydenbergh, /~\P het verfoeck van die van Dordrecht, be^ geerende dat fekere Milfive van de Hartoginne, by eenen Willem Janfz, Poorter der Stede van Dordrecht, ende die van Dordrecht met hem gevoeght, geimpetreert, omme afgedaen te hebben fekere reprefalien, by den Admirael van Engelant jegens den voorfz Willem Janfz ende fyne Goederen ter executie geleyt tot koften van 't gemeene Landt, in Engelandt gefonden foude werden; hebben de Edelen endé vyf Steden gerefolveert, dat alfoo alhier] geen queltie en is, dan omme de voorfz Miifi ve in Engelandt te fenden, de koften van dien by den Suppliant of by die van Dordrecht behooren gedragen te werden, ende niet by de gemeene Staten. AEngaende de faecke van de Staten jegens i die van Dordrecht, beroerende de Verpach- j tinge van den Impoft, Is gefeydt, dat men vol-, gende voorgaende Refolutie boven fal vervolgen expeditie van de fake, fonder alsnu te ver-1 foecken geftandt van die van Dordrecht van de onverbonden woorden by Schonck tot Bruffel, gefproken, ; Opi 1559. 30. Dec. Dordregr, Deif ende Gouda hebben aengenomen hare raxateurs over te fen* den tegens de naefte Daahvaert. Vrrfoeck van Dordrecht, om de Miflïve, r>y henluyieri van de Vlaj. verkregen,jmme afgedaen te lebben ferere ReKelalien,iy den Adiiirael van Engelandt »edaen, 01 koften ran'tLandt n Engeandt te enden, 'ag. 128. Beroeren» le de faecie van de Staten je;ens die mi Dordechu  155930. Dec. Requefte vanBoude wyn van Drenckwaert. Ordonnan ■ tie voor Pieter Coenfz, Landcmeeter. Rappori beroerent het pafteren van d( Zeeuvvfchen Tc Ordonna tie voor twee Heemraden vat Rynland ende tw GedeputeerdenvLeyden. ( 30° ) /"IP de Requefte van Boudewyn van Drenck^ waert, Is gerefolveert, dat hy fal volkomen het voorgaende Appointement van dato den '9. Augufti 1558., fulcks dat luydt. r\E Staten hebben gerefolveert, datdenOntfanger Pieter Coenfz , Lantmeeter , uyt ' faecke dat hy door haer bevel heeft gemeten fekere Margens, gelegen omtrent Weesp, bevonden groot te wefen vyf hondert drie Margens, na uytwyfen fekere Caerte , by hem daer van gemaeckt, betalen fal voor elcke Marge drie ftuyvers, ende dat hy voorts, volgende de felve meetinge, de voorfz Landen fal doen executeren voor hare portie in de Beden, by de Staten van Hollandt de Majefteyt geaccordeert. ,TS gerefolveert, dat alfoo op 't verfoeck van ieA de Staten, te Hove gedaen, omme dat de Onderfaten van Hollandt foude mogen Thol-vry "pafferen in den Zeeuwfchen Thol, mitsexhibeI.rende haer gewoonlycke Certificatie, genoegh by Miffive nihil verkregen, daer van oock rapport te doen. TS Ordonnantie gepaffeert op twee Heemraden "1 van Rhynlandt ende twee Gedeputeerden van Leyden, van vier dagen gebefoigneert te hebben op de fake van 't flachturven, tot twee di' verffe tyden. ., "S TS by de Staten gerefolveert Miffive te fchrym , ven aen den Hr. van Stralen, als volgt. Ede-  ( 3oi ) r Edele, Wyfe, feer Foorf enige , Difcreten Heere. VT7"Y gebieden ons wel affeftueufelyk tot " Uwer E., ende hebben ontfangen twee Uwer E. Miffiven, de eene van dato den fesden, ende de andere van dato den drie en twintighften defer maendt December , ende voor antwoordt op de voorfz Uwe eerfte Miffive laten wy U weten, dat in de nonennale van. acht hondert duyfent guldens voor dat eerfte' Jaer als 1559., de portie van die van Hollandt, wefende 't achtfte part van dien , beloopt hondert duy- ' fent guldens, van welcke acht hondert duyfent guldens voor 't eerfte Jaer voorfz geëmployeert moeten werden twee hondert duyfent guldens tot betalinge van de jaerlyckfche Renten van 't felve eerfte Jaer, daer van de portie van die van Hollandt beloopt vyf en twintigh duyfent guldens , fulcks dat 'er goedt komt voor het eerfte jaer van de voorfz Beede, tot outlaftinge van een deel van de Beede ordinaris, de fomme van fes hondert duyfent guldens, daer inne de portie van die van Hollandt voor een achtfte part beloopt vyf en tfeventigh duyfent guldens, dewelcke by henluyden geaccordeert zyn geëmployeert te werden tot de jaerlyckfche betalinge van de Renten, monterende de voorfz twee'par, tyen ter fomme van hondert duyfent guldens , fonder dat men bevindt, dat van de ..voorfz acht hondert duyfent guldens voor 't 1559. 50. Dec, Miffive aanStralen, >eroerendè ie portie /an de Staen van Holland in 3e nonenïale Bede.  1559. 30. Dtc. Pag. I2p. C 302 ) 't voorfz eerfte Jaer eenige penningen gedeihneert zyn tot betalinge van delvvee duyfent Paerden, wefende in continuelen dienft, ende fes duyfent op Waertgeldt of jaerlyckfche Penfie, als wel gedeftineert is tot betalinge van defelve Ruyteren voorde navolgende Jaren, blyckende by Extract van t begmfel van de calculatie op 't geene wes voorfz is, by de generale Staten gemaeckt, daer van wy Uwer E. jegenwoordelyck Copie overfenden, alfoo wy nieten twyffelen, of Uwer E. en heeft Copie van de voorfz geheele calculatie, fulcks foo en verftaen wy niet, yet gehouden te wefen op te brengen tot onderhoudenilfe van de voorfz Ruyteren voor 't voorfz jaer van i559-> maer wel voor 'tjaer 1560., naer uytwyfen van de voorfz calculatie, immers, anders doende , fouden meer opbrengen dan by ons geconfenteert is geweeft, alfoo de hondert duyfent guldens van den Jare 1559. by ons ten vollen opgebracht zyn, niet te min, indien de andere Staten van meeninge fouden wefen voor 't voorfz jaer van 1560. yet op te brengen by anticipatie, daer van geadverteert zynde, fouden hopen , naer voorgaende Vergaderinge van de generale Staten, hen daer inne mede te quyten; ende voor antwoordt op Uwer E. voorfehreve tweede Miffive, ende byfonder op t tweede pointf van de Memorie, by de felve Uwe Miffive gevoeght, te weten, of wy fouden te vreden wefen te accorderen de verandering van twee duyfent Paerden, en-  ( 3°3 ) ende fes duyfent op Waert - geldt, in drie ïluyient Paerden, wefende in continuelen dienft, te diftribueren in veertien Benden, laten ons dttneken, onder correctie, dat alfoo het Concept ende Accord van de onderhoudeniffe van de voorfz twee duyfent Paerden , met 't geene wes daer aen dependeert, gemaekt is by de Generalité van de Staten, niet billyck noch redelyck foude wefen, omme de confequentie wille eenige veranderinge van dien te doen in 't particulier, fonder voorgaende Refolutie ende accord van de Generale Staten, ende daer toebefchreven wefende, fullen onfe Gedeputeerden by de andere Staten fchicken, waer van wy Uwer E. gaerne hebben willen adverteren , omme haer daer nae te mogen reguleren , biddende Godt Almachtigh, de felve lange te willen fparen in goede zalige gefondtheydt. Den 31. December 1559. 3 ALfoo by de Staten van Hollandt Mr. Ja- ( cob Bol, Ontfangér, belaft is, wette-1 lyck te doen infinueren Broeder Lambrecht'; Schellinck, Prooft van de Abdye van Middel-v burgh, dat hy kome lichten de fomme van vyf d hondert negen en twintigh ponden dertien fchell.f fes deniers van veertigh grooten Vlaems, byr den voorfz Bol in de Griffie van den Hove van „ Hollandt geconfigneert door onthiet van de fel- é ve Staten, tot betalinge van een jaer verfche- g nen Renten van een en dertigh ponden vyfG fcheü.* Zo. Dec. 1. Dec. >rdonnane opCocy el, darhy en Prooft an Midelburg fal ïppleren't :lr, dat.te ort koien fal van e penninen, inde riffie geraügneert>t beu-  $i.Dec. linge van fijne verfchenenrenten. Pag. 130. Ordonnac tie van de Staten op den Griffier, dat h; de pennir gen, by d Staten or der hem gearreftee fal laten lichten for der cautii C 304 ) fchell. van veertigh grooten Vlaerns 't pondt, die den voorfz Prooft op de vyf grooten Steden van Hollandt fpreeckende heeft, ende voots tot loffinge van de felve Renten, foo ordonneren de voorfz Staten Mr. Aernout Coebel, Ontfangér van 't gemeene Landt, dat foo wanneer de voorfz lichtinge van penningen by den voorfz Prooft verfocht fal werden, hy den voorfz Bol ofte den voorfz Griffier aen fal tellen ende fuppleren 't geène wes ter caufe van de verfchenen onbetaelde Renten, de confignatie van de voorfz penningen ofte anderfints eenighfints te kort foude mogen komen; ende overbrengende defen met behoorlyck acquit van het voorfz fupplement, by U als vooren gedaen, fal 't felve U in Rekeninge gepaffeert werden. TS Ordonnantie gepaffeert op den Griffier van Hollandt, fulcks hier naer volght. TJEer Griffier van den Hove van Hollandt, de Staten van den felven Lande ordonneren U, van de penningen, in de Griffie geconfigneert by Mr. Jacob Bol, r Ontfangér, door haerluyder bevel te leveren Mr. Cornelis van Alckemade, Penfio- i naris der Stede van Haerlem , de fomme van een en dertigh ponden vyf fchell. van ; veertigh grooten Vlaerns 't pondt, Broeder Lambrecht Schellinck, Prooft van de Abdye van Middelburgh , by eenen Pieter !• Janfz, Schipper ende Inwoonder der Stede van Haerlem, na vermogen fekere Sententie van die van den Gerechte van Middel-  ( 3°5 ) delburg, gegeven, in betalinge vah fèkefé verfchenen Renten van gelycke fomme, die den voorfz Broeder Lambrecht op de vyf groote Steden van Hollandt hebbende is, ende dat omme ontflagen te wefen van feker arreft, by den voorfz Prooft uyt faecke voorfz op hem gedaen, mits overnemende van den voorfz Mr. Cornelis de Quitantie , die den voorfz Broeder Lambrecht daer van den voorfz Pieter Janfz gegeven heeft , van dato den thienden Novembei? 1559., ende overleverende de voorfz Staten de felve Quitantie, fal het felve U af* kortinge ftrecken aen de voorfehreve geconfigneerde penningen. A Lfoo Broeder Lambrecht Scbellinck, Prooft van de Abdye van Middclburgh, gefon-c den hebbende fekere fyne Gecommitteerden^ aen den Griffier van den Hove van Hollandt,,, omnje te lichten de fomme van vyf hondert ne-d gen en twintigh ponden dertien fchellingen fes11 deniers van veertigh grooten Vlaerns, by den Ontfangér Mr. Jacob Bol in de felve Griffie 'ó geconfigneert door onthiet van de Staten vang Hollandt, tot betalinge van een jaer verfche-g nen Renten van een en dertigh ponden vyf™ fchellingen van veertigh grooten Vlaerns 'itjf pondt, die den voorfz Prooft op de vyf groote Steden van Hollandt fprekende heeft, ende tot afloffinge van de felve Renten, ende _dat onder behoorlyck acquit ende overleveringe van de Rente - Brieven, die de voorfz Gecommitteerden prefenteerden te doen, ende dat den VL Deel. V vooriz; tSi.9' 31. Dec. Dat Bol en Prooft an Midelburs? fal ■ettelyck oen infiueren, dat y de peilingen , in e Griffie ;confiïeerr , ach licfb* n fonder uhie*  ( 306* ) 3i. Dcc. Deliberati gehouden in de faki van de Sta. ten jegens die 'van Wyk op het Sant, beroerend haerlöydei portie in de Beedei en contributien. voorfz Griffier de voorfz Gecommitteerden geweygert heeft de voorfz penningen te leveren , ten ware hy daer vooren Helde cautie fuffifant, hoewel nochtans op de felve penningen geen arreft by yemandt gedaen en was, ende dat den voorfz Griffier daer toe van de Staten geen laft en'hadde, lbo fal den voorfz Jacob Bol den voorfz Prooft weder van nieuws wettelyck ende ter prefentie van Notaris ende Getuygen, van wegen de Koninghlycke Majefteyt ende oock de Staten van Hollandt doen infinueren, dat hy de voorfz geconfigneerde penningen kome lichten, foo in betalinge van de onbetaelde verfchenen Renten, als ter loffinge van de felve Renten, ende dat ter caufe van de felve lichtinge van hem geen cautie geëyscht en fal werden , -den felven voorts wel expreffelyck denunchierende, dat foo verre hy in gebreke blyft de voorfz penningen te lichten, de Koninghlycke Majefteyt ende oock de voorfz Staten verftaen, ongehouden te wefen tot verder betalinge van de felve Renten, daer van uyt den naem van den felven wel expreffelyck protefte. rende. .TN deliberatie geftelt zynde, nadien alsnoch ■*■ proces ongedecideert hangende was tuffchen de Staten van Hollandt, Appellanten, ende die van Wyck op 't Sandt, voor den Grooten Rade , beroerende haerluyder portie in de Beeden L'endeContributien, gevallen voor den Jare i'5 53., beloopende tuffchen de twee ende drie hondert guldens , men des niettegenftaendede felve fou'de doen executeren voor haerluyder portie van » de  de Beeden gevallen zedert den Jare 1552., die beloopen foude twaelf duyfent guldens, ende voorts de Proceffen, die fouden ryfcn op de voorfz executie, mede in ftate van wyfen foude brengen, ende pari pajfii met de voorgaende procelfen doen termineren ; foo hebben de voorfz Staten, overmits de diverfiteyt van de opinien, ende omme te fchuwen onnutte kosten van het gemeene Landt, gerefolveert, dat den Advocaet ende den Penfionaris van Leyden op defe fake foude confuleren met twee Advocaten , omme te weten of 't Landt van Hollandt by de voorfz executie eenigh profijt foude mogen confequeren, midts dat de effectuele executie niet volkomen foude mogen werden, dan na de pronunciatie van de voorfz Proceffen, ende dat de triumphe in de eerfte Proceffen foude de deciffie wefen van de navolgende Jaren, hoewel de proceffen, die geinftitueert fouden werden ter caufe van de Contributie, gevallen na 't Jaer 1552., het fouden fchynen gefundeert te wefen, overmits de acten van confente zedert 't felve jaer breeder ende ftercker clau1alen comprehendeerde. V & Dagh- *5<* 31. Dea Pag. 131.  C 308 ) I Jaruar* Pag, r. Befoigne gehouden met Diert en Cock, omme te hebben haerluyder advis, nopende de voorfz fake tegens die van Wyck. 1 1 I Daghvaert in den Hage gehouden by de Staten 's Landts van Hollandt, Den 1 Januarii 1560. BY den Advocaet van den Lande, en Mr. Jacob de Milde, op het gene wes voorfz is, confultatie gehouden zynde met Diert ende Cock, hebben van advife geweeft, dat, alfoo de decifie van de Proceffen, wefende tuffchen de Staten ende die van Wyck, als nu ongedecideert hangende voor den Grooten Raede, op ie Contributie van haerluyder portie in de Beeden , geaccordeert voor den Jare vyfthien hondert twee en vyftigh, mogelyck niet en foude ^xtenderen tot de Contributien van de navolgende faecken, overmidts de confenten gedragen voor den Jare vyfthien hondert drie en iryftigh, ofte eenige van dien niet foo fterck ?eclaufuleert en zyn, als de navolgende conènten van de claufulen van derogatie ende anders , men daeromme die van Wyck mede fal loen executeren voor hare portie in de Beeden , gevallen zedert den voorfz Jare vyftien ïondert drie en vyftigh incluys tot nu toe, ende dat men de felve pari pajjit fal doen termireren, te meer, alfoo de portie yan de voorfz yan Wyck in de Beeden gevallen, zedert den 'are vyftien hondert drie en vyftigh voornoemt , beloopt twaelf duyfent guldens, ende in de voorgaende Jaren, voor foo veel als fy ils doen ge-executeert zyn, niet veel meer dan tus-  ( 309 Jl tuffchen de drie of vier hondert guldens, en dat fy in allen gevalle fuccurnberende de Majefteyt voor haerluyder portie moet refponderen; ende dat, al waer het dat wy fuccumbeerden in de Proceffen als nu geinftitueert zyn, nochtans fouden mogen triumpheren, ende andere die noch te inftitueren zyn, overmits die ftercker claufulen van derogatie aldaer geinfereert, en daeromme die Majefteyt foo voor de voorfz Jaren voor hen niet en foude willen refponderen, maer foude fuftineren dat wy behoorden tegens hem te procederen, als beter aldaer dan in de voorgaende Proceffen gefundeert zynde, dat oock de Staten proffitelyck is te hebben de contributie van die van Wyck, dan derefponfie van de Majefteyt voor henluyden, overmits de geconfenteerde Beeden meer ftrecken ende uytbrengen, en daer de Majefteyt oorfake gegeven wert , om niet foo groote , foo oock willen, en meer Beeden van de Staten te eyffchen. V 3 Dagh- 1560. 1 Januar*  17, 18 en 19, Jan. i Pag. 3. 1 1 ( < l Propofitie by de Har-^ toginnege-j daen, aengaende de veranderia-t geiudeMi-g luie. 1 1 f 310 ) Daghvaert in den Hage gehouden, op- Den 17 } 18 en 19. Januariii$6o. Stilo Curies. PRESENTEN, Uyt de Heeren Ede- Delft. len. Mrs. Frans Adriaenfz,' Den Heere van As- ende endelft. Jacob de Milde , van VanLockhorft,ende Leyden. Vander Duyn. J°oft Buyck, ende Mr. Jan van Nieu- Ende van de Steden. wenburgh, van Am- Dirck van Nuyfen- fterdam. iurgh, ende Simon Gerritfz , en- Mr. Cornelis van de Ioogelande, van Dor- Jan Hey , vander Irecht. Gouda. Mrs. Gerrit Hen- irickfz, ende Omme te refolveren Cornelis van Alke- op de* Petitiën van :iade, van Haerlem. de Koninglycke MaFrans Duyft , van jefteyt. P\En voorfz feventhienden hebben de voor\_JP noemde Staten, nopende de Propofitie iy de Hartoginne gedaen, den fefthienden November , nopende de verkoopinge van de vyfien duyfent guldens, geperfifteert by hare voorrende negatif, ende dat by de middelen aldaer 'erhaelt, ende dat fy omme de redenen aldaer 'erhaelt, geen middelen weten omme de Renten  c 3"; ten te mogen loffen; ende aengaende de veranderinge van de twee duyfent Paerden, in drie duyfent Paerden, hebbben oock geperfifteert by de voorfz eerfte Refolutie, te weten dat de veranderinge niet en behoordt te gefchieden, dan by de Generalité van de Staten. Eodem hebben die van Delft verklaerdt, geftelt te hebben een Collecteur tot Schiedam, van het duytken op elcke tonne Turf, eenen genaemt Pieter Adriaenfz; ende tot Delfshaven, eenen genaemt Gillis Gysbrechtfz;' ende die van ter Gouda, een ter Gouda genaemt Pieter Harinckfz, hebben met, hem over een gekomen met den tfeventighften penningh ; ende tot Rotterdam , genaemt Wouter Franfz , ende zyn met hem over een ghekomen met den vyf en veertighften penningh; die van Dordrecht en hebben noch geen Collecteur gefteldt, dan fullen die ftellen, ende hebben geordonneert dat 'er een Huysken gefteldt fal worden aen de Laege Swaluwe, ende dat 'er een befteck ghemaeckt fal worden, fulcks men het felve Huys fal willen maecken, het welck die van Dordrecht gedaen fal worden , als daei toe by de Staten gecommitteert zynde; ende fal Coebel, volgende het felve beftcck, die van Dordrecht geldt leveren, ende fal eerftdaeghs de publicatie gedaen worden , dat de fel ve Colleetatie innegaen fal den tweeden February naeftkomende. V4 Zyn 1550. 17, 18 en 1 o. Jan. Gecommitteerdenomme te collect.eeren het duytken op elcke tonne Turf.  Ij, 18 en i9.Jan. Gecommitteert omme te v'fïteren ; deQuohie-' ten van den • thienden penningh. ■ ] | I 1 r k c \ DatCoebel die van Wyck op't Sant fal ex- c ecuteren P van hare d portie in al-o ïe Beeden, £ gevallen ^ zedert 't U Jaer vyf- f; tien hou- g dert twee v ?a vyftigh. O b E ei f 31» ) Zyn mede gecommitteert omme te vifiteren 3e Quohieren van den thienden penningh, den Heere van Spraqge, in het Quartier van ZuydtHollandt, omme defe vifitatie te doen, met affitjentie van Klaes Dam , Deurwaerder, Dirck van reyhngen, in het Quartier van Weit - Vriesandt, Mr. Jacob de Milde, in het Quartier van ilhynlandt, Delflandt ende Schielandt, Meyjardt van Heusden, in het Quartier van Kenneaerlandt ende Amfterlandt; ende fullen ghefanentlyck een Inftruétie maecken daer naer fy icfoigneren fullen, ende fullen een dagh ralen, naer Dirck van Teylingen uyt Brabandt ekomen fal zyn, tot welcken dagh den Advoaet, die anders Gecommitteerden fal befchry- en« De Staten gehoort hebbende het rapport van en Penfionaris van Leyden, ende den Advoaet, hebben gerefolveert dat men met alder ihgentie fal foecken naer de Stucken,dienene tot juflificatie van de Proceffen fl als nu teen de Staten en die van Wyck op 't Sant, angende ongedecideert voor den Grooten Raee, ende de felve hebbende, fal men den Ontmger belaften de voornoemde van Wyck te ex:uteren voor hare portie in alle Beeden, geilden zedert den Jare vyfthien hondert twee 1 vyftigji, ende dat men het Proces dat daer p fal ryfen, f ari pqjju fal doen termineren met :t voorfehreve ander Prpces, te fien naer de eeckeninge van de Jaren vyfthien hondert twee 1 veertigh ende vyfthien hondert drie en veerlh- ? Va.n den thienden penningh , omme te  C 313 ) fien of die van Wyck daer inne gecontribueert hebben van de feven duyfent en acht duyfent guldens, tot behoef van de Haringhvaert, van de 40000 guldens, de Koninghlycke Majefteyt geaccordeert, en te fien na de Rekeninge van Ryswyck. Is op de Requefte van myn Vrouwe van Roon gefeydt, dat fy haer vinden fal by den Ontfangér Coebel, die haer toonen fal feeckere Appoftille, by de Staten op fijn Reeckeninge geftelt, waer na fy de betalinge van haer Margentalen behoort te doen. Zyn de voornoemde Staten mede te vreeden, hen te voegen met de Burgermeefters ende Wethouders van Haerlem, ende met de Getuygen die Procuratie gepaffeert hebben ad Ut es, ende te proponeren exceptie vanrenvoy, tot confervatie van haerluyder Privilegie de non evocando; maer aengaende de andere Parthyen, behooren te fien 't exploiét, om als dan van de adjunc-^ tie met Parthyen te difponeren. Beroerende het verfoeck by de Staten ghedaen, omme dat de Onderfaten van Hollandt in den Zeeuwfchen Thol fouden mogen pa fleren Thol - vry, midts exhiberende haerluyder gewoonlycke Certificatien, daer op fyby Miffive genoegh nihil verkregen hebben; hebben de Staten begeert Copie van de Requefte de Hartoginne geaccordeert, en van de Miffive daer op ge-expedieert, en rapport genomen tot de naefte Daghvaert. V $ Zyn 1560. 17, \S en 19. Jan. Pag. 3. Requefte nn myn i/rouwe /an Roon. Voeginge /an de Sta;en met die ran Haerem, tot :oniervatie ran hare Yivilegie le non ivoeando. Beroerende het pas» reren van ienZeeuwrchen Tol»  C 3H ) 1560. 17, 18 n 19. Jan. Requefte van Mr. Pieter Bruynfz. Gecommitteerden om Initructie . te geven in het Poces i tegens Ottdt- Mathenes. Alsmede in net Pro-: ces, tegens Weit- ende 1 Oofl- Camp, &c. Commiffie , op Mrs. Adriaen ' Wen fz en-, de Nicofaes Diert, als Advocaten van het gemeene Lande. Zyn mede gecommitteert omme te difponeren op de Requefte van Mr. Pieter Bruynfz, ende de gene die gecommitteert zyn , omme ie hooren den Ontfangér en die van de Reieninge , ende fal den Ontfangér furcheren net de executie, ter fomme van hondert gullens , tot by de felve daer op gedifponeert fal- zyn. Eodem, zyn gecommitteert Mrs. Aert Coebel Jacob de Milde , ende den Advocaet , )_m inftrucïie te geven in het Proces van de Staten, tegens die van Oude Mathenes. De felve zyn mede gecommitteert omme Inrruclie te geven , in het Proces tegens de ^.mbachtsbewaerders van Weftkamp en Ooftcamp, omtrent Eyckenduynen. mede op het aengeven van Coebel, omme voortaen te hebben twee Advocaten van iet gemeene Landt, Aéle gepaffeert op twee Advocaten, fulex hier na volght. Op den feventhienden January vyfthien hondert negen en vyftigh, Stilo curies Hollandics; foo hebben de Edelen, ende Gedeputeerden van de fes groote Steden van Hollandt, reprefenterende de Staten van den felven Lande, geaccepteert endeaengenomen, accepteren ende aennemen mits defen tot haerluyder Advocaten, voorden tydt yan thien Jaren , Mrs. Adriaen Wentfz ende Nicolaes Diert, Advocaten Poftulanten voor den Hove van Hollandt, om-  ( 315) omme te bewaren ende te dienen in alle Proceffen, die de voornoemde Staten , ofte haren Ontfangér Mr. Arent Coebel , voor den felven Hove jegenwoordelyck hangende, hebben, ofte noch krygen fullen mogen hangende den voorfz tydt van tien Jaren, ende dat elcks met de Weddens van achtien Caroli guldens van veertigh grooten Vlaerns het ftuck 's jaers, die innegaen fullen van den laetften dagh van December laetftleden, ende betaelt fullen worden uyt de penningen , komende van den Impoft van de Wynen ende Bieren, ende van het Margen - geldt, onder welcke Weddens begrepen fullen wefen alle hare Confultatien; des fullen de voornoemde Advocaten ghehouden wefen in alle Proceffen , het gemeene Landt toucherende , gefamentlyck Confultatien te houden , ende malkandcren in het plaidoyeren van de faecken te affifteren, des van nooden zynde; ende fullen alternatiyis yicibus in de voorfz Proceffen van de Staten befoigneren en fchryven, en elcks fijn Proces ten eynde toe volfchryven. IS mede op het aengeven van Coebel, omme Tooft Jacobfz Weddens te doen hebben, by by de Staten Afte gepaffeert, als hier naer is volgende. Op den feventhienden Jannuary vyfthien hondert negen en vyftigh , Stik Curies Hollandics; foo hebben de Edelen,, ende Gedeputeerden van de fes groote Steden 1560. 17, 18 tn Pag. 4. Acte voor Jool! Jacobfz de Bye, Procureur van de Weddensvantwaelfponden Vlaenis 's jaers.  !5°o- 17, 18 en iy. Jan. Dat die van Texel hare ft quytfcheldinge fullen verfoe-9 ken aen de S Majelteyt. g •v h v d d t( f t; v 11 C 3^ ) den van Hollandt, reprefenterende de Staten van den felven Lande geaccordeert, ende accorderen mits defen Joolt, Jacobfz de Bye, haerluyder Procureur, de Weddens van twaelf Caroli guldens van veertigh grooten Vlaerns het ftuck 's jaers, ende dat den tydt van thien Jaren, die innegaen fullen van den laetften dagh van December laetftleden , ende betaelt worden uyt de penningen , komende van de Impoften van de Wynen ende Bieren, ende van het Margengeldt , onder welcke Weddens begrepen fullen wefen alle fyne Confultatien, des fal hy ghehouden wefen de twee Advocaten van het gemeene Landt in alle Confultatien te affifteren , des by henluyden verfocht zynde. Den achtienden January de Staten gefien ebbende de informatie , genomen by Dirck an Teylingen, op het inhouden van de Reuefte van die van Texel, verklaren dat de upplianten fulcke quytfcheldinge, als fy beieren, verfoecken fullen aen de Majefteyt, 'efende de Staten te Hove, waer toe fyluyden en alle addreffe doen fullen; ende accorderen oorts de voornoemde Supplianten, dat voor 2n tydt van twee Jaren in furcheantie ghehouen fal worden de executie van 't geene wes fy :r caufe van hare portie in de Beede als nu :huldigh zyn , ofte geduyrende den felven rdt, fchuldigh fullen worden; des fullen de oornoemde Supplianten gehouden wefen, tus;hen dit en Meydagh naeftkomende, de Staten goe-  c 31.; goede verklaringe doen by wien de elf hondert feftien margens, die fy baptiferen vrye Landen te wefen, in de Jaren vyftien hondert drie en vyftigh, ende vyftien hondert feven en vyftigh gebruyckt zyn, ende wat de felve in de voorfz twee Jaren gegolden hebben, ofte by gebreecke fy het felve binnen den voorfz tydt niet en doen, fullen de felve doen executeren voor al 't gene, wes fy ter caufe van hare portie in de Beeden fchuldigh zyn. Is mede gerefolveert, dat ten dage dienende van de provifie van arreft, by Gerard van Loo geimpetreert, op de penningen by de Staten in de Griffie van den Hove van Hollandt geconfigneert, fal van wegen de Staten conclufie genomen worden tegens Loo, dat foo verre de Staten door fijn arreft in eenige koften ofte fchade komen, hy gecondemneert fal worden de felve de Staten te refunderen ofte te gehengen, dat de geconfigneerde penningen gelicht worden. Is mede by de Staten op fekere declaratie van Heter Janfz, Schipper, Poorter der Stede van Haerlem, van feeckere koften, fchaden, ende intereffen by hem gehadt ende geleden, ter caufe van feecker arreft op fijn Schip, binnen der Stede van Middelburgh gedaen by den Prooft van de Abdye aldaer, overmits hy aen geen betalinge en konde geraecken van feeckere Rente, die hy op het Landt fpreeckendeheeft, by die van Dordrecht ende Amfterdam, als Gecommitteerden van de Staten, getauxeert zynde 1560. 17, 18 en Beroerende het arreft by Gerard van Loo, gedaen op de penningen n deGrifije jij de Staten gecon(ïgneerr. Declararie van Pieter [anfz schipper, 3oorter dei Stede van Haerlem, Pag. 5.  C 318 ) 1560. 1% 18 en 19. Jan. Duyri, den Advocaet, ende de Milde gecommitteert, om te taxeren de declaratie van den GriffierDen Advo caet omme te hooren desOntfangers Reeckeninge. Rapport by Coebel gedaen van de fwarigheden bevonden in Stralen, Grammay, ende Bols Reeckeningen. de ter fomme van fes en twintigh guldens van veertigh grooten Vlaerns het ftuck, Ordonnantie gepaffeert op den Ontfangér Coebel, omme den voornoemden Pieter Janfz, de voorfz fomme te betalen. Zyn mede gecommitteert omme te tauxeren de declaratie van den Griffier, Mr. Jacob van der Duyn , den Advocaet, met Mr. Jacob de Milde, in de plaetfe van Mr. Lambrecht. Hebben mede de Staten den dagh, omme te hooren des Ontfangers Reeckeninge, die genomen was den vyfden February naeftkomende, omme des avondts in de Herberge te wefen , uytgeftelt tot den eerften Maendagh in de Vaften, overmits den Ontfangér Coebel nootelyck geoccupeert moet wefen in eenige affaires van den Prince van Orange , midts dat Ravensbergen ende de Milde, Vrydaeghs te vooren alhier fullen komen, omme de faecke te proponeren. De Staten gehoort hebbende het rapport van den Ontfangér Coebel, beroerende de fwarigheden die by de Gedeputeerden van de Generale Staten gevonden zyn in het hooren ende fluyten van Stralen , Grammay , ende Bols Reeckeningen; hebben begeerdt van elcks een ftaetken, by den Ontfangér voornoemt ghemaeckt te worden, omme pertinent rapport te mogen doen tegens de naefte Daghvaert, het welcke Coebel hem toegefeydt heeft te doen hebben. By  ( 319 ) By den Advocaet de Staten aengegeven zynde , hoe die van den Raede van Hollandt hem verklaerdt hadden, dat gevifiteert hebbende de Requeflen, Stucken, ende Advifen beroerende , omme geremedieert te hebben tegens het recken van de Laeckenen, fy bevonden de felve divers, ende oock de Requefte tementioneren van de Engelfche Laeckenen, ende wat duyfter te wefen, dat hy daeromme defelve Advifen fouden vifiteren, ende de Requefte wat veranderen, ende anders baptiferen, op dat de Placaten pertinentelyck gemaeckt fouden worden ; foo hebben fy gerefolveert de felve Stucken te leveren in handen van die van Dordrecht en Amfterdam, om te fien wat diverfité in de voorfz Advifen , en faute in de voorfz Requefte foude mogen wefen, en daer op moigen rapport te doen. Den negenthienden January in gerefolveert, in de extraordinaris Ordonnantie te ftellen, in wat reeckeninge den Ontfangér de geconfenteerde fomme gepaffeert fal worden. Beroerende de faecke van den Ontfangér Bol, dat Coebel, Mr. Gerrit Hendrickfz, ende Mr. Jacob de Milde, met den felven Bol negotiëren fullen, en als dan de Staten rapport doen. Zyn gecommitteert omme te vifiteren de Reeckeningen, ende te fien of de Majefteyten achteren komt. ofte het ghemeyne Landt, Raversbergen, en Mr. Jacob de Milde, de welcke x$6o. 17, iS ea 19- Jan. Beroerende het recken van de Lakenen. ihaHeeirtraordina-1ris Ordonnantiën te (tellen in wat Rekeningen de geconfenteerdefom»me, &c. Coebel, Ravensbergen, ende de Milde , fullen metBol negotiëren. Uijt deRekeninge te fien of fijne Maje. fleijt ten achteren blijft, &c  ( 3^0 ) ï5«o. l7, 18 en 19. Jan. Pag. 6. Teconfuleren met de nieuwe Advocaten beroerende de Tollen ende Officien, &.c. Verkoopinge van Los-renten den penningh festien. Beroerende de faecke van de Edelen ende vijf grote Steden, tegens die van Dordrecht,aengaende de Verpachtinge van denImpofl aldaer. 1 ke als dan de Staten rapport fullen doen op de naefte Daghvaert. Is mede gerefolveert dat men , beroerende ie Thollen ende alle üfficien van den J?re vyfthien hondert drie en vyftigh, die verpacht worden , ofte in reeckeninghe bedient worden, of die fullen ge-executeert worden voor ien tienden penningh, te confuleren met de nieuwe Advocaten van 't Landt, en als dan rapport te doen. Is by de Staten mede geordonneert , dat ien Ontfangér alomme fal doen affigeren Biljetten, dat de Staten willen verkoopen Losrenten tegens den penningh fefthien, ende dat hy ontfangen hebbende een merckelycke fomme van penningen, die fal employeren totlosfinge van de Obligatien van de Staten, indien hy daer toe kan geraecken, indien niet, tot loffinge van de andere Renten, verkocht den penning twaelf. Aengaende de faecke, wefende tuffchen de Edelen ende vyf groote Steden van Hollandt, tegens die van Dordrecht, beroerende de Verpachtinge van den Impoft aldaer, de welcke by confent van Parthyen gefubmitteert is aen ien Secreten Raede ; hebben de vyf Steden voornoemt, omme de voorfz faecke te vervolgen , gecommitteert die vanDelft ende der Gouia, die te vooren gecommitteert waren, enie dat die faecke alhier geinftrueert fal worien, en gefloten boven overgefonden, dan die van  ( 321 ) van Dordrecht namen hier op rapport, om van. harent wegen oock yem'andt te committeren tot inftructie van de faecke. Hebben mede gerefolyeert, dat de Gecommitteerden op de toekomende Reeckeninge belaft fullen komen, om te maecken Ordonnantie op de toekomende Verpachtinge van den Impoft. Op de Requefte van die van Soeterwoude: Is gerefolveert voor Appoinctement te ftellen. De Staten ordonneren den Ontfangér Coebel, ten verfoecke van die van Soeterwoude ende Stompwyck, te executerende Landen van de buyten Huylluyden, leggende ondef haren bedryve, voor de feven grooten, in den Jare vyfthien hondert fes en vyftigh ommegeflagen , ende dat na inhoudt van 't negende Art. vat: de Ordonnantie, ofte Placaet van de feven grooten, ende de felve daer van rembourfement te doen. Op de Requefte van de Tauxateurs van die van Moordrecht, verfoeckende dat 'de Stater hare declaratie fouden advoyeren , ende behoorlyck loon toevoegen , ende een voet geven, omme de Onwilligen te doen betalen den tienden penningh: Is gerefolveert voor Appoinctement te ftellen. VI. Deel. De 156e. 17, 18 en 19. Jan. Gecommitteerdenom te maken Ordonnantie op de toekomende verpagtingevan den Import.- Requefte van die van Soeterwoude. Requefte van deTauxateursvanLVIoor'drecht &c.  i56o. \7, 18 en io. Jan. ■ Pag. f. Requeflefu: van Job Daemfz, V1 cum fuis. ge Te vifi telen deRe-tei «juefte vanM die van Maeflandt. Declaratie voor en Mr. Jacob t(t «Ie Milde. IC! (322; De Staten van Hollandt verklaren, dat die van den Dorpe van Moordrecht de Supplianten tot redelyckheydt betalinghe doen fullen van de vacatiën ende gedebourfeerde penningen in defen, ende in de declaratie daer aen gehecht, geroerdt, ofte by gebreecke van dien fullen de Supplianten hem doen roepen voor den Hove van Hollandt, omme de voorfehreve betalinge te gekrygen , in welck Proces de Staten voornoemt hen met de Supplianten fullen voegen. Op de Requefte van Job Daemfz , cum s, verfoeckende dat de Staten hen fouden fen van den pretenfen Tol van Heusden; :efolveert voor Appoinctement te ftellen. De Supplianten fullen de Stucken van de Proceffen alhier geroerdt, leveren in handen van den Advocaet van 't gemeene Landt, omme die te doorfien, ende de Staten rapport te doen, omme het felvegehoort, als dan by de Staten geordonneert te worden naer behooren. Die van Haerlem en Leyden zyn gecommir:rt, om te vifiteren de Requefte van die van aeflandt. Is mede by Mr. Cornelis van Hoogelande, de den Advocaet, als daer toe ghecommit:rt zynde Mr. Jacob de Mildes declaratie ge- taux-  ( 3^3 ) tauxeert tot twaelf pond. veertien fchell. van xl. grooten. Op de Requefte van den Prior van den Convente van Wateringen, dat de Staten den Ontfangér Coebel fouden belaften, dathydesSuppliants Verklaringe, ende van fijn Prsedecesfeur ontfangen , yan de Wynen ende Bieren gedroncken binnen haren Convente, ende mede des Suppliants Verklaringe in virbis facerdotum geloove, ende dat den felven Rentmeefter geordonneert zy, den Suppliant niet vor der temolefteren ; gerefolveert voor Appoincte ment te ftellen, fiat ut petitur. i Op de Requefte van Convent van Rooden burgh, verfoeckende dat fyluyden ongemoey fouden mogen blyven van den thienden pen ning , maer dat men haer portie foude verha len ° aen die van Soeterwoude ; gerefolveer voor Appoinctement te ftellen, nihil. Op de Requefte van de Vrouwe van Heuc kelom, cum fuis, verfoeckende feeckere tau: op hare Margentalen geftelt te hebben, wae na fy haerluyden fouden mogen reguleren; ge refolveert voor Apponétement te ftellen. De Supplianten fullen hen regulere naer vermogen der Placaten , Aéten va confent, ende de Sommatien henluyden g< ordonneert. X 2 1560. 17, 18 en 19. Jan, Requefte van den Prior van van de Conventualen tot Wateringen. - Requefte ; van die van [het Convent van ' Rodent burgh, . Requefte t van de Vrouwe r van Heuc* - kelom. I P n  i?6o. 17, 18 en 19. >«• Ravensbergen ende de Milde, gecommitteertomme te negotiëren met Jacob Bol. Pag. 8. Ordonnantie voor Jan Michielfz, Boode. Eo- C 324 ) Eodem, hebben de voornoemde Staten gecommitteert, ende committeren mits defen Mr. Gerrit Hendrickfz van Ravensbergen, Burgemeefter der Stede van Haerlem, Jacob de Milde, Secretaris der Stede van Leyden, ende Aernout Coebel, Ontfangér van het gemeene Landt, omme te negotiëren met Mr. Jacob Bol, omme te weten hoe veel geldts hy behoeven fal tot betalinge van de Renten, ftaende op de vyf Steden, voor de Jaren vyfthien hondert acht en vyftigh , ende vyfthien hondert negen en vyftigh, ende hoe veel hy fal moeten employeren tot loiïinghe van de felve Renten, achtervolgende de beloften van de Majefteyt daer van gedaen; ende voorts omme te vifiteren des voornoemden Mr. Aernout Coebels Reeckeninghe van de voorgaende Beeden, ten ;ynde men feeckerlyck foude mogen weten, of ie Koninghlycke Majefteyt, ofte de Staten ten ichteren komen, omme als dan van alles op de aaefte Vergadering-hé, de Staten rapport te mogen doen. ♦ Eodem, is gepaiTeert Ordonnantie voor Jan tVlichielfz,. Boode, van tien dagen, tot thien ftuyvers des daeghs, van een Reyfe by hem ghedaen den tienden O&ober laeftleden , tot Brulfel met Brieven van Coebel, aen de Gedeputeerden van de Staten, innehoudende antivoorde op feecker debat van den Heere van Straen, ende noch twintigh ftuyvers van extraoriinaris onkoften.  C 325 ) . Eodem, is den felven Ordonnantie gepaffeert 1560. van twaelf ghelycke dagen, van een Reyfe by l7> *8 en hem" ghedaen tot Bruffel, aen de Gedeputeer- orJ0^"n. den van de Staten, met Brieven van de felve Sta- tie voor ten, daer by gevoeght was een Ordonnantie, den felven. om te executeren een duytken op elcke tonne ' Turf, ende noch achtien ftuyvers van extraordinaris onkoften. Den negen en twintighften January, is Or- ordonnan-' donnantie gepaffeert voor Blafius Sebaftiaenfz, iie voor van vyfthien dagen, tot fes ftuyvers des daeghs, Blafius Se: uyt faecke dat hy op den elfden January laetft- baftiaenfz« leden, door laft van de Staten, met feeckere Brieven van Bol, gereyft is tot Middelburgh aen den Prooft van de Abdye aldaer, innehoudende dat hy de penningen in de Griffie, gerefigneert tot betalinge van fyne verfcheenen Renten, foude konnen lichten fonder cautie. X 3 Reec-  rf6o. 5. Maert. Pag. 0. r 32*; Reeckeningen by Mr. Arent Coebel , Ontfangér van het gemeene Landt van Hollandt , begoft te doen Den 5 Martii 1560. Ter prefentie van de Commiffariffen. Mr. Cornelis Suys, ende PrKlident van den Ho- Simon Gerritfz, van ve van Hollandt, en- der Gouda, van wegen de de Steden. GerardRenoy, Praa- Van de Reeckenin- fident van de Kamer gen van den Impoft van Reeckeninge. van de Wynen en Bie- DenHeerevanLock- ren, in de Steden en- horft, ende de Plaetfen, voor Ste- Vander Duyn, uyt den gereeckent , geden naem van de Ede- droncken, van den eerlen. ften Mey vyftien hon- WouterBarthoutfz, dert acht en vyftigh, van Dordrecht. tot den laetften April Mr. Gerrit Hen- vyfthien hondert ne- drickfz , van Haer- gen en vyftigh , van lem. de een en veertig duy- Dirck Jorifz de Bye, fent ponden , genomen van Delft. by de Schiltalen, van Mr. Jacob de Milde, de feven grooten op van Leyden. de Margentalen , ge- Mr.JanvanderNyen- legen buyten de Schil- burgh, vanAmfterdam, talen. Den  C 3^7 > DEn vyfden Maert heeft den Advocaet, den Ontfangér Coebel gelevert feeckere Requefte van Cornelis Janfz, Timmerman tot Dordrecht, met feeckere cautie van hondert guldens , in franchyne daer aen gehecht, ter caufe van de verpachtinge van den Impoft van de Wynen ende Bieren binnen Dordrecht, by hem gedaen, ingaende prima Mey vyfthien hondert feven en vyftigh , ende eyndigende ultima April vyfthien hondert acht en vyttigh. DEn fesden Maert hebben de voornoemde Gecommitteerden den Advocaet geordom neert, te leveren Jan de Heuter, feeckere Commiffie op hem gepaffeert, van den twee en twm tighften July vyftien hondert negen en vyftigh omme te meten de Uytterlanden buyten Stryen fulcks hier naer volght. Op den vierden July vyftien hondert ne gen en vyftigh,' de Gecommitteerden van d Staten, op de Reeckeninge van hetgemee ne Land, verftaen hebbende, dat 'er b; Stryen ende Bonaventura veel Uytterlan den gelegen zyn, die op de contributie vai de feven grooten noyt bevonden zyn, en de dat men de grootte van dien niet feec kerlyck en weet; foo hebben de felve ver focht ende gecommitteert, verfoecken, en de committeren mits defen Jan de Heuter Dyck-Grave van Stryen, omme alle d Uytterlanden, daer omtrent gelegen, t doen meeten by een gefwooren Landtmee X 4 ter 5. Maert» Requefte van Cornelis Jorifz, Timmerman toe Dordrecht. Commiflle op Jan de Heuter omme te •doen me, ten de Uy t« terlandea ' buyten Stryen. - 1 \ T 1 ■> e e »  5- Maert. Pa;:. 10. T Commiflie X op Klaes, ~ Adriaenfz " van Dam. C 323 ) ter, ende voorts een Kaerte te doen maecken van alle de Uytterlanden, Gorflen , Aenwaffen ende Rietvelden, gelegen voor Stryen, Bonaventura, ofte daer omtrent, net zy hoe dat die genaemt, en wie dat fy toebehooren , met diftinetie van de vruchtbare ende onvruchtbare Landen, ende dit al tot lafte van het gemeene Landt, ende midts hem contenterende naer redelvckheydt. Welcke voorfz Commiffie den Advocaet gelevert heeft Dirck Jorifz de Bye , om den voorfz Heuter te leveren. £Odem, hebben defelve Gecommitteerden Commiffie gepalfeert op Klaes van Dam, licks hier na volght. Op den dertighften December vyfthien hondert negen en vyftigh, hebben de Edelen ende Gedeputeerden van de fes groote Steden , reprefenterendê de Staten van den Lande van Hollandt, gecommitteert, en committeren mits defen Klaes Adriaenfz van Dam, Deurwaerder extraordinaris van den Grooten Raede, omme hem te voegen by de Regeerders ende Wethouders van Sevenbergen, ende de felve te ordonneren, dat hy met vrundfchap hem doe hebben de meenighte en quantiteytvandeMargentalen van haer onbedyckte Landen, ende dat fy voorts doen meten hare nieuwe bedyckte Landen, midtsgaders hare Uyttergoifen, ende in gevalle de voornoemde van Sevenbergen het fel-  C 329 ) felve niet doen en willen; foo committeren de voornoemde Staten den voorfz Klaes van 5 Dam, de voorfehreve meetinge by den gefwooreri Landtmeeter te doen doen, tot kosten van de voorfz van Sevenbergen. Welcke Commilfie den Advocaet, den voorfz Klaes van Dam gelevert heeft. Eodem, hebben de voornoemde Gecommitteerden , gefien hebbende de Requefte van Mr. 1 Pieter Bruynfz, den Suppliant geremitteert voor ] het gene hy fuftineert hem te competeren van de Conventen, Huyfen, endePerfoonenalhier gementioneert, de fomme van hondert guldens van veertigh grooten Vlaerns het pondt, behoudens de Staten haer actie tegens de voorfz Conventen, Huyfen ende Perfoonen, omme het felve aen henluyden weder te verhalen. Den fevenden Maert hebben de voornoemde Gecommitteerden gherefolveert, dat den Ontfangér Coebel, die van Loosduynen fal executeren voor den Impoft van de Wynen ende Bieren, van-de Jaren, gevallen zedert den tydt dat fy het Proces tegens de Staten geinftitueert hebben. Eodem hebben mede gerefolveert, dat den Ontfangér Coebel fal executeren de Landen, gelegen buyten Weefp , genaemt de Rugebroecken ende de Flingerbroecken, van den Jare vyfthien hondert twee en vyftigh tot nu toe, vry van alle de Beeden tot nu toe gevallen 3 ende fal Mr. Jan van Nyenburgh hem inX 5 for- 1560. . Maert. Requefte 'an Mr. 'ieter Jruynfz. Die van L,oosduylea teexïcuteren/oor den [mpoft van de Wynen. Te executeren de Landen buyten Weefp.  I56©- 5. Maert, Commiffie voor Klaes van Dam. Pag. 11. DatCoebel Teylingen befcbryve om fyne reeckeninge van de {even grooten van de VroonLanden te doen. ( 33° ) formeren, ende vernemen na de Bruyckersofte Eygenaers van de felve Landen, ende de felve den Ontfangér Coebel overfenden, om hem daer na te reguleren. Eodem, hebben de voorfehreve Gecommitteerden Commiffie gepaffeert op Klaes van Dam, fulcks hier na volght. Op huyden den fevenden Maert Anno vyfthien hondert negen en vyftigh, Stik Curies, hebben de Gecommitteerden van het gemeene Landts Reeckeninge gecommitteert, ende committeren mits defen, Klaes van Dam, Deurwaerder, &c. omme te doen meeten de Uyttergorffen, beginnende van 's Gravefande, tot der Gouda toe, en fal mogen de felve Landen laten meten , by eenen Landmeter die het hem believen fal. Welcke , Commiffie den Advocaet den voornoemden van Dam gelevert heeft. Den achtften hebben de voornoemde Gecommitteerden gerefolveert, dat den Ontfangér Coebel fal befchryven Dirck van Teylingen, omme te doen fyne reeckeninge van de feven grooten van de Vroon - Landen, gelegen buyten de Schiltalen, ende van den thienden penningh van de Jaren vyftien hondert twee en vyftigh, en vyftien hondert feven en vyftigh, ende dat voor myn Heere den Prrefident, Mr. Jacob vander Duyn, Coebel, ende den Advocaet , ofte voor drie of twee van henluyden , die t'huys fullen wefen. £0-  (33i ; Eodem, hebben de voornoemde Staten mede gecommitteert Dirck van Teylingen, omme te ontfanghen de feven grooten van de Vroon Landen, ende van den thienden penningh van de Jaren vyfthien hondert drie en vyftigh, ende Vyftien hondert feven en vyftigh, ofte by yemandt anders daer hy voor refponderen fal tot fulcken falaris, als naer redenen behooren fal. Eodem, alfoo Dirck Jooftfz by Requefte dc voornoemdeGecommitteerden aenghegeven had de feeckere Secrete faecken , beroerende di Verpachtinghe van den Impoft in den Hage hebben gecommitteert Ravensbergen. ende d Milde, omme met hem te handelen, de wek ke den voornoemden Dirck Jooftfz voor ant woorde gegeven heeft, het geene hier nae volght. Dirck Jooften , tegenwoordige Pachte van den Impoft binnen den Hage, foud Wel begeeren op het believen van de St; ten, den voorfchrevenImpoftnochtinpacl te te hebben voor den tydt van driejaren ende offereert jaerlycks dan voort te bet; len de fomme van feven en dertigh honde guldens van veertig grooten Vlaerns het ftuc onder conditiën, dat in gevalle binnen d< Hage het meerendeel van de Huyfen ve brandt, ofte uyt eenighe merckelycke oo faecken het Hof vertrock in een ande Plaetfe, het welck Godt verhoeden moe hem by de Staten daer van verfet gedai 5. Maert. Teylinge gecommitteert om te ontfangen de feven grooten en tienden penning van de Vroon , Landen. - Requefte ; van Dirck jooftfz. r r Seeckete e verklaringe by Dirck :" Jooften l"de Staten , gedaen. Ltt i- n r- ( - r- re :n fal  7 5. Maert. Requefte van Jan fe Hendrickfz t Timmer- co man tot m< Dordrecht. C 332 ) fal worden naer redenen; dat oock tot fynen profijt fal komen den Impoft van de Wynen en Bieren, by die vanLoosduynen dit tegenwoordige Jaer gedroncken , foo verre by Sententie van den Grooten Rade verklaert wert, dat de felve van Loosduynen genegen zyn den voorfz Impoft te betalen ; ende dat van gelycken, in gevallen als vooren, hy genieten fal den Impoft van de voornoemde van Loosduynen, voor de voorfz drie Jaren, ende dat hy voorts fal hebben in fijn pacht het Convent van Syon buyten Delft; ende voorts de Huyfen ftaende tot Waffenaer, foo van de Paftorie als andere, die voortydtsgecomprehendeertgeweeft hebben, onder de verpachtinge van den Impoft van den Hage, fonder dat hy eenigh ander verfet van de Staten fal mogen eyifchen, ofte van dit tegenwoordige loopende Jaer eenige vordere querellen ■maecken, dan de Gecommitteerden elcks in den haren rapport gedaen hebbende, en hebben daer toe geen laft konnen eekrvgen. ö J Eodem, hebben de voornoemde Staten, op Requefte van Jan Hendrickfz, Timmerman t Dordrecht; gerefolveert voor Appoincïe:nt te ftellen. Dat de Staten in reguard van diverfche confideratien te vreden zyn, dat den Suppliant uyt faecke van fyne verhooginghe van den Impoft binnen der Stede van Dordrecht  ( 333 ) recht gedaen, op den vyf en twintighften April vyftien hondert acht en vyftigh, alhier gementioneert, fal volftaen, mits overbrengende ende betalende in handen van den Ontfangér van het gemeene Landt, Mr. Aernout Coebel, de fomme van 50 ponden van xl. grooten 't pont. - Den negenden Maert hebben mede geordonneert, da*t den Ontfangér Coebel de Quohieren van de Landen, gelegen onder den bedry,ve van de Steden, elcks in den fynen weder over fal fenden om die te corrigeren, met een Formulier hoe fy hare Atteftatien voortaen maken fullen. Eodem, is op de Requefte van die van Alckmaer, verfoeckende dat fy van de Landen , die eertyds VilTcheryen geweeft zyn, vry fouden wefen van de feven grooten; gerefolveert voor Appoinctement te ftellen. Alfoo de Margentalen , in hare Requefte gementioneert, gelegen zyn buyten de Schiltalen, ende de Supplianten daer mede niei verpont zyn, foo fullen fy daer van betalen de feven grooten, na vermogen het vyf de Articul van het Placaet van de voorfehreve feven grooten. Eodem, op het verfoeck van de Staten gedaen aen den Ontfangér, ten eynde hy foude reeckeninge doen van het frait van de penningen, by hem by anticipatie opgebracht totlos- fin- 1560. 5. Maert. Pag. 12. DatCoebel elck vande Steden fal overfenden haerluyder Quohieren ren omme die te corrigeren. Requefte van die van Alckmaer. Beroerende hetfrair van de penningen hy Coebel, by anticipatie  5. Maert. opgebracht totloffinge van de Obligatien van de Staten. Jacob vander Duyn ende den Advocaet gecommitteert, om Ordonnantie te geven voor Jan Hen- ( 334 ) finge van feeckere Obligatien van de Staten, wefende onder de Koopluyden van Antwerpen , heeft voor antwoorde gerefolveert, dat hy van de feftien hondert guldens, in de veertigh guldens die hy ontfangen heeft, wel te vreeden is reeckeninge te doen, ende dat hy ten achteren Icomt aen de gratuiteyten gedaenViglius, Bruxelles, ende den Commis Loo; maer aengaende noch drie duyfent guldens, by hem, uyt faecke voornoemt ontfangen, en kan geen reeckeninge doen, overmidts de infolventheydt van Pieter Bafan, daer mede hy ghehandelt' hadde , dan hadde naer de doodt van den voornoemden Bafan, met fyne Weduwe fulcks ghehandelt, dat hy haer Obligatie ghekregen, daer byfyin haer privé naem hem belooft heeft de voorfehreve penningen te betalen, maer want diverfche Crediteurs merckelyck meeder fomme ten achteren waren, foo is de voorfz Weduwe geroepen by de voorfz Crediteurs, voor den Gerechte van Antwerpen , daer hy Coebel mede Oppofant is, en vervolght in aller diligentie executie van het Proces, ende feydt zyn Advocaet -te wefen Mr. Carel Apfafeel, refus wefende. Den derthienden Maert vyfthien hondert negen en vyftigh, StiloCurice, hebbende Gecommitteerden van des gemeene Landts Reeckeninge, gecommitteert Mr. Jacob vander Duyn, Heere van Sprange, ende den Advocaet, omme Ordonnantie te geven aen Jan Hendrickfz van fijn declaratie, die eerft daer op lullen hooren Werckluyden, hen die faecke verftaende, dan  C 335 ) dan hebben afgeflagen de recompenfe by hem verfocht, immers fouden reden hebben verfet; te eyifchen, dat hy naer fijn belleek niet ge- \ wrocht en heeft. 1 Den elfden Maert hebben de Gecommitteer-1 den gerefolveert, dat men de Gedeputeerden, van Dordrecht feeckere Memorie foude leve-, ren, fulcks hier na volght. < Alfoo uyt krachte van de naeftlaetfte Ar-J tic. van de geconcipieerde Ordonnantie van , den Impoft van de Wynen ende Bieren,] eerft executie gedaen fal worden t'eynden < 's jaers; die van Dordrecht te vreden fou~( den wefen, middelertydt te doen expedie-f ren haer different, wefende tuffchen hen-v luyden ende de Staten, ende foo verrever-t klaert werdt, dat de Wynverkopers, Gros-' fiers ende Facïoors, gehouden zyn Impoft l te betalen, fy de felve fullen opbrengen, mits dat de Staten te vreeden zyn, indien anders verklaert werde, henluyden ongemoeyt te laten, ende den voorfz Pachter daer vooren te refponderen. Dat in ghevalle die van Dordrecht niet en willen verftaen tot verpachtinge van den Impoft, foo verre als het aengaet het naeft laetfte Articul, beroerende deFaéïoorsvan de Wynen, dat de andere twee Gecommitteerden evenwel fullen procederen tot verpachtinghe van dien; ende foo verre die van Dordrecht het felve niet en fullen willen 1560. U Maert. irickfz , rimmernan, op ïjn declaatie. Memorie oor die an DorIrecht, of yluydente 'reden ouden zyn lat denlraioft van ie Wynen erft gexecuteertjuden 'erden eynden i jaers. 'ag. 13.  5. Maert. Kenen? buréh gecommitteert tot de verpachtinge van den Impoft in Kenne< merlandt en AmfterJandt. Poetgeefl in Rhynlandt ende Delflandt. Vander Duyn in ZuijdtHollandt Dat- dei Ontfangér Coebel elh van de Steden en der Advocaet fal leverei ftaet van fijne reeckeninge.Beroeren de de diflributievan de Sleutels van't gemeeneLandt. C 336) len gehengen, tegens hem fullen protefteren van fchaden ende intereifen. Eodem, hebben gecommitteert den Heere van Kenenburgh tot verpachtinge van den Impoft in Kennemeriandt ende Amflerlandt, ende dat hy fal paffen te wefen tot beloocken Paeffchen goedt tydts tot Haerlem, qmtne op 's anderen daegs alhier te beginnen te befoigneren, en dat men het felve aen den Heere van Kenenburgh fchryven foude. Van gelycken den Heere van Poelgeeft, gecommitteert omme te helpen verpachten in Rhynlandt en Delflandt. Mr. Jacob vander Duyn , omme te helpen verpachten in Zuydt-Hollandt. 1 Eodem, hebben mede geordonneert, dat den Ontfangér Coebel voortaen elck van de fes groote Steden, ende den Advocaet, een ftaet fal maecken van fyne reeckeninghe, op dat de felve ftaetkens voortaen niet en komen in yemandt anders handen, dan van de felfde Steden ofte den Advocaet. . Eodem, hebben noch geordonneert, dat een van de Sleutelen van de deure van des gemeene Landts Kamer, ftaende in het Kloofter, altoos wefen fal in handen van den Heere van Sprange, ende de andere in handen van den Advocaet van den Lande, ende foo wanneer een van hun beyden uytgereyft fal zyn, fal fijn Sleu-  C 33^ ) Sleutel laten in handen van den Heere van Asfendelft, ofte in fijn abfentie, in handen van den'Ontfanger Coebel; dat noch gelycke twee Sleutelen van de voorfz deure gemaeckt lullen worden, daer van de eene ruftert fal onder die van Delft, ende de andere onder die van Leyden , omme in gevalle een van de voorfz twee Sleutelen, wefende onderden Heer van Sprange, ende den Advocaet verloren waren, de felve aldaer weder te mogen recouvreren. Eodem, hebben'noch gheCommitteert vander Duyn, Coebel, ende den Advocaet, omme de Reeckeningen ende Papieren, wefende in dè Kiften, ftaende in het Kloofter, ende andere Privilegiën ende Stucken van het ghemeene Landt, in order te leggen in de groote Kaife, ftaende in des ghemeene Landts Kamer, ende daer van behoorlycken Inventaris te maken. Eodem, hebben mede gherefolveert een Glintinge te maecken van Hout, in de gangh vöor de Kamer, ten eynde de felve fecreter foude mogen wefen. Eodem, is den Ontfangér Coebel Acte ghelevert, fulcks hier naer volght. Op huyden den elfden Maert Anno vyftien hondert negen en vyftigh, foo hebben de Gecommitteerden op des gemeene Lands Reeckeninge geordonneert den Ontfangér van het ghemeene Landt , Mr. Aernout Coebel, dat hy niet en fal uytfenden eeniVI. Dëel. Y ge i<6ö. ii Maert, De Reec* teningen jnPapieren van het ge» neene Landt te cbicken in ie groote Safleinde* ;emeene Landts Kanen Een Glinte :e maken /oor de iefelveKanen Pag. 14. Dat den ^nifanget Coebel ?een Som* natiën en "al uytge/en voor den levert jf achten vvintigireö April toekomende?  r 338) 15f)©. 5. Maert. > Dat den Ontfangér g( Bol fijne ta reeckenin. , ge aenge- a' nomen n heeft te ft doen. g Lichten ▼an pen- f< niqgen in J Brabandt ende Zeelaadt. F ge Sommatien, tot furniffement van den toekomende termyn van de nonennale Beden , midtsgaders van een en veertigh duyfent guldens over de Schiltalen, ommegeflagen ten platten Lande, in de plaetfe van den Impoft van de Wynen ende Bieren, dan op den feven ofte acht en twintighften April naeftkomende, ten eynde dat de penningen , daer van de Sommatie gedaen fal worden, eerft ten Comptoir gebracht mogen worden in de maendt van Mey, oock toekomende, omme geen verlies te hebben by affettinge van het geit, de welck naer vermogen het Placaet gedaen fal worden in 't begin fel van de maendt van Mey, dat oock den voorfz Ontfangér, om de felve redenen geen penningen op renten fal nemen voor de voorfz maendt van Mey, dan wefende gevalueert geit als vooren. Eodem, heeft den Ontfangér Bol mede aenmomen fyne reeckeninge te doen van de belinge van de Renten van anderhalf jaer, in : maendt van Mey naeftkomende, ende falfy; reeckeninghe furneren in een Quohier,midts ellende diftincie het half jaer voor, ende het leheele jaer nae. Eodem, hebben mede geordonneert den Ont.nger van het gemeene Land, in Brabandt ene in Zeelandt te lichten op Renten den peningh feftien , gevalueert geit, alle alfulcke enningen als hy fal weten te gekrygen, om daer  C 339 ) daer mede te lolTen de Renten, by het voorf; Landt verkocht tegens den penningh twaelf. Eodem, hebben de voorfz Gecommitteerde! Commiffie gepaffeert op Simon Gerritfz, Bur gemeefter der Stede Gouda, en Frans van Vale kefteyn, fulex hier na volgt. De Gedeputeerden van de Staten, gecom mitteert tot hooringe van des gemeene Landt Reeckeninge, hebben op huyden gecommit teert ende committeren mits defen Simoi Gerritfz, Burgermeefter der Stede van de Gouda, ende Frans van Valckefteyn, Se cretaris van den Hove van Hollandt, rey fende naer Zeelandt, ende aldaer met d penningen, wefende onder den voornoem den Ontfangér, foo wel gevalueert geit als ongevalueert, te loffen de Renten b; diverfche Perfoonen gekocht op het gemee ne Landt, ende de felve te induceren, t converteren'de Renten den penningh twaelf in Renten den penningh fefthien ; ende heb ben de Gedeputeerden van de Staten geau thorifeert, ende authoriferen midts defe: den voornoemden Simon Gerritfz , end Fransch van Valckefteyn, op de Brieve van den genen die tot de Converfie vei ftaen wil te teyekenen, de felve Converfi beloovende goedt, vast, ende vanwaerde: te houden, wes by den felven Simon Ger ritfz, ende Frans van Valckefteyn, dies aengaende gedaen fal worden, ende volgen de dien de Renten te betalen, ende te los Y 2 fen : 1560. ' 5. Maert. t Commiffie op Simon ' GerritiZ, ' ende Frans vanValckefteyn , om te conver[ teren Lös5 renten den -penningh , l twaelf, 'in [. den penningh fes" tien, T 5 1 1 2 1  C 340 ) 1560. 5. Maert. l*ag. 15. Inltmetie voorSimon Gerritfz, ende Frans vanValekefteyn. fen, ende dat defe Commiffie by den Advocaet van den Lande van Holland geregilïreert fal worden, tot verfeeckertheydt van de Rentiers, in het Regifter van des ghemeene Landts faecken gedaen. pjEbben de voorfz Gecommitteerden mede geconcipieért fekere Inftruétie voor de felve Simon Gerritfz, ende Frans van Valckefteyn , fulcx hier na volgt. . Inftruftie voor Simon Gerritfz, Burgemeefter, ende Frans van Valckefteyn, Secretaris van den Hove van Hollandt, by de Staten gecommitteert tot afloffinge van de Renten den penning twaelf, ofte de converiie van dien in Renten den penningh festhien. DE voornoemde Gecommitteerden fullen met den eerften reyfen naer Zeelandt, met hen nemende twintigh duyfent guldens, ongevalueert geit, omme met de felve penningen te loffen de Renten van de geene, die de voorfz Renten gekocht hebben loopens gelts, en waer van henluyde noch geen Brieven gelevert en zyn„ Sullen oock loffen de thien duyfent guldens, den Hartogh van Savoyen voor een gratuiteyt gegeven, die mede op renten ghehaelt zyn. Ende foo wes penningen van het voorfz OH-  ( 34i ) ongevalueert geldt, bevonden fal worden over te blyven, de voorfz loffinge ofte converfie gedaen zynde, fullen de voornoemde Gecommitteerden employeren tot loffinge van de Obligatien van de Staten, rustende onder de Koopluyden tot Antwerpen, aldaer fouden fy oock fonderlinge geen frait van de voorfz loffinge genieten, ende dat omme te ontgaen het verlies dat de Staten by de affettinge van het geldt, die als fchynt ghedaen fal worden te Mey naeftkomende, foude mogen lyden. De voornoemde Gecommitteerden fullen noch met hen nemen andere thien duyfent guldens gevalueert geldt, oock wefende onder den voornoemden Ontfangér, ende daer mede loffen de Renten van de gene, die met gevalueert geldt geloft moeten worden , na vermogen haerluyder Brieven. De voornoemde Gecommitteerden fullen alle uytterfte neerftigheydt doen, omme de voornoemde Rentiers te induceren de.Renten , gekocht den penningh twaelf, te converteren in Renten den penning fefthien, ende dat de felve reductie eerft loop hebben fal, ofte beginnen te loopen den eerften toekomende verfchyn-dagh van de felve Renten, ten ware die Luyden te vreden waren van het voorleden termijn af de converfie te laten gefchieden, ende dat het felve fulcks geteyckent fal worden op den rugge van haerluyder Rente-Brief, en dal fy de felve inductie principalyck doen fullen aen de Koopers van de Renten, wefenY 3 d< 1560. 5. Maert.  K6o. 5- Maert. Verificatien "E van den Collecteur j„ van denim- . poft van ni' Alperen. re: Pag. 16. Requefte , van die van}F Groote- fte broeck. Den (342; de Rentiers, alfoo die fonderlinge geen ander ofte meerder profijt met hare penningen en weten te doen, als wel doen de Koopluyden. De voornoemde Gecommitteerden fullen voorts een Quohier maecken van de gene, die te vreden fullen zyn de voorfz converfie te doen, ende oock van de gene die de felve niet en fullen willen doen, om daer uyt te mogen weten hoe veel gevalueert geldt men fal behoeven tot afloffinge van de felve Renten. JOdem is gerefolveert, dat den Ontfangér fal fien de verificatien van den Collecteur van n Impoft van Afperen, ende foo verre fy :t betaelt en hebben, fal hen doen execute1. Eodem, is op de Requefte van die van Groo•roeck, gerefolveert voor Appoinctement te Hen. Alfoo het verfoeck van den Suppliant contrarieert de Acte van confent, ende het Placaet daer op gevolght, by de Staten verkregen, foo dunckt henluyden het felve onredelijck fal wefen, ende foo Verre den Suppliant contrarie van dien yet gegunt werde, fouden de Staten hen daer tegens met Juftitie oppoferen.  ( 343 ) Den dertienden Maert heeft Mr. Jacob vander Duyn gelevert Dirck Jorifz de Bye, Schepen der Stede van Delft, d'eene van de Sleutelen van des ghemeene Landts Kamer, ende d'andere Sleutel Mr. Jacob de Milde, Secretaris der Stede van Leyden, om gelevert te werden in handen van de Burgemeefters van elck van de voorfz Steden. Eodem, hebben de voornoemde Gecommitteerden mede gerefolveert, dat den Ontfangei Bol fyne reeckeninge fal doen voor de voorf2 van de Reeckeninge, ende fyne Weddens ende Vacatiën in uytgeven ftellen , in minderinge van hondert vyftigh duyfent guldens , ende wes hem daer van gepalfeert werdt Ordonnantie , by de Staten hem toeghefeydt is , fuller de Staten hun fuppleren ende opleggen; ende wes hem mede by de voorfz reeckeninge toegeleydt werdt, fal komen tot fynen proiTijte des fal hy fyne voorfz reeckeninge gedaen heb bende, de felve de Staten vertoonen, en hae: daer van Copie leveren , indien fy 't begeren Eodem , hebben de voorfz Gecommitteerden gemaeckt feeckere Memorie van he geene, wes men achter op de Rente-Brie vei ftellen fal, fulcks hier naer volght. Defe jaerlijckfche Rente van N., in 'i blanco van defen gementioneert, gekochi den penningh twaelf, is gereduceert tol den penning feftien, maeckende jaerlyck; een fomme van de welcke inne Y 4 gaen i$6o. 5. Maert. Overleveringe by vander Duyn, die van Delf en Leyden gedaen van de Sleutelen van 's gemeeneLands Kamer. Dat den Ontfangér. Bol fijne reeckeninge fal doen voor die van deRe'keninge. . Memorie -omme te 'dellen op 'denrugge van deRen* te-brieven ■ die gecon\ verteert lullen worden. i  S> Maert. Ordonnantie vanDirk d Jorifz de oftga erIers van iet duy tten op de :onneTur£  C 3?a ) 1560. 31. Maert. Pag. 29. Inftru&ie om de Impoftgaerders , van het duytken op de tonne Turfs gevoert , ofte die men voeren fal uyt den Lande van Hollandt, naer vermogen den Placate , daer van de Staten 's Landts van Hollandt, by de Koninghlycke Majefteyt verleent den feventhienden November 1550. DE voornoemde Impoftgaerders fullen elcks in fyn Quartier beforgen, dat 'er gefworen Tonfters van den Turf geftelt worden in de Dof pen en Vlecken daer geen Tonfters en zyn, ende dat by de Wethouders van der Plecke , foo verre die daer toe fullen willen verftaen, anders fullen de felve Tonfters doen ftellen by den Hooft-Officier van der Plecke, naer vermogen van het voorfehreve Placaet. De voorfz nieuwe geftelde Tonfters fullen gehouden wefen Eedt te doen in handen van de Hooft-Officiers, foo van trouwelyck te tonnen, als van den Collecteur, daer onder fy gezeten zyn, de quantiteyt ofte grootheydt van den Turf die fy getoont hebben aen te brengen, al eer in ander werek fullen mpgen treden, op de pcene in den voorfz Placate begrepen. De voornoemde Impoftgaerders fullen de Schippers van den Turf,, betaelt hebbende den voorfz Impoft een Teycken geven, dat fy den felven behoorlycke Atteftatie ge- thoont  ( 3?3 ) thoont hebben van de meenichte van den Turf by hen geladen, ende dat dien achtervolgende den Impoft van een duyt, ofte een penningh refpectivelyck betaelt hebben, om daer mede hen te mogen excuferen voor andere Impoftgaerders , daer fy noch voorby fullen moeten varen, ende oock voor de Officiers die haer fouden willen aenhaelen , ende de boeten in het Placaet begrepen afnemen. Dat elck Impoftgaerder fal den Schipper , Turf geladen hebbende, doen aenleggen om den Impoft te betalen, ten ware hy konde verthoonen met een Teycken als boven, elders den Turf verimpoft te hebben, want des niet vertoonende, fal hy fchuldigh zyn den Impoft te betalen, ofte ten minften de penningen te configneren, ende onder den Impoftgaerder te laten , tot dat hy van- de geallegeerde betalinge bewefen en vertoont fal hebben. Ende in gevalle den voornoemden Schipper niet en wilde aenleggen ofte obedieren , fal den Impoftgaerder het Schip met den Turf mogen aenhalen ende houden in arreft, ter tydt toe den Schipper den Impoft betaeldt fal hebben met de kotten daeromme ghedaen, nemende tot fijnder affiftentie de Dienaers van den Hooft-Officier. Wekken Hooft-Officier fal gehouden wefen de felve affiftentie te doen, naervolgende de Commiffie by den Hove van Hollandt, hen daer toe verleent, ende fal ghenieten voor fyne moeyten alfukke confifcatie enAa 3 de 156*0. il. Maert,  !5<5io. 31, Maert. Dat den T Ontfangér JC Coebel met de 1VJ penningen W onHer hem \\ wefende, . C 374 ) de proffyten, als hem by den voorfz Placate toegevoeght is. In gevalle yemandt van de voornoemde Impoftgaerders oorbaer dunckt, het voorfz Placaet elders onder fijn bedryf gepublicëert te worden , dan daer het gepublicëert is, fal het felve de Regeerders van de Hooft-Stadt, daer onder fy gezeten is, te kennen geven , om gedaen te werden na behooren. Ende aengaende de Schippers ofte Turfvoerders, die zedert den eerften February laetftleden, dat den voorfz Impoft innegegaen is, voor-by eenige Wachten, het zy op de Laeghe Swaluwe ofte elders, met Turf ghevaren zyn, fonder den voorfz Impoft betaelt te hébben, daer van fullen de Impoftgaerders, elcks in fijn Quartier, hen informeren (by afiiftentie van den voornoemden Officier) van de namen van de Turfvoerders,, midtsgaders van de quantiteyt ofte groote van den Turf die uytgevoerdtis, ende alle het felve de Staten overfchryven , omme daer inne geremedieert te worden, ende de felve Onwilligen te doen betalen en corrigeren naer exigentie van der faecke, het zy by de voorfz Officiers, ofbyden Hove van Hollandt, al na vermogen van 't voorfz Placaet. "•Odem, hebben de Staten gerefolveert, dat ' den Ontfangér van het ghemeene Landt, r. Aernout Coebel, de penningen onder hem ;fende fal leveren in handen van Jasper Schetz, sere van Grobbendonck, om daer mede te los-  C 375 ) loffen de Obligatien van de Staten, bedragende ter fomme van omtrent hondert duyfent guldens , onder fulcken redelyck frait, als hy met Mr. Jan van Nieuwenburgh, Penfionaris van Amfterdam, met hem fal mogen overkomen, nemende fulcke verfeeckertheydt van den voornoemden Jafper Schetz, voor de Hooft-fomme van de voorfz Obligatien, als fy beft fuller konnen krygen; ende hebben fulcks gecommitteert den voornoemden Ontfangér, ende den voornoemden Jan van Nieuwenburgh, omme met den voorfz Jafper Schetz in de voorfz faecke te negotiëren ten meeften oorbaer van he) felve Landt; ende foo verre den voornoemden Schetz de felve penningen niet en fouden willen ontfangen onder redelyck frait , fullen de voorfz Gedeputeerden voorts befoigneren , fulcks fy bevinden fullen naar gelegentheydt van de faecke oorbaerlyckft te wefen, loffende twee Renten, ftaende op het gemeene Landt, daer van de eene toekomt de Erfgenamen van wylen Arent van Dalo, ende de andere Gerard Sterck, of anderfints in alles doen den oorbaer na behooren. Den i April 1560. BY de Staten gevifiteert zynde de Articulen , met de Appoftillen daer op gefteldt, beroerende de vorderinghe ende abbreviatie van, de Juftitie, hebben de. Refolutie van te ver-i volgen het innehouden van de felve Articulen, < overmidts de diverfité van de opinien noch uytgeftelt. Aa 4 J}Q 1560. 31. Maert. fende fal loden de Obligatien van de Staten. Pag. 30. 1. April. Beroeren» Je deArti:ulen op le vordeinge van e Juftitie»  C 370 1560. I. April, TyH Appoftillen op de vierde, vyfde, fesde, fevende , en achtfte Art. zyn geadvoyeert. Op het negende Articul hebben gerefolveert, dat alfoo het innehouden van dien foo grootelycks foude doen tot vorderinge van de faecken van Parthyen, de welcke met kenniife van faecken de Requeften Civil fouden verleent worden , ende dat daer door de traineringe van de Proceffen verhoet foude wefen, men falinfifteren omme het verfoeck, ende het innehouden van dien te verkrygen, te meer, alfoo de Majefteyt daer by geen verlies en fal hebben , midts dat hy van de felve Requeften Civil, die by den Hove van Hollandt gegeven fouden worden , foo veel fal mogen nemen, als hy doet van 't Zegel van die van den Grooten Raede. Eodem is gerefolveert, dat alfoo by de Appoftille op het thiende ende elfde Art. blyckt, dat het thiende Articul geaccordeert is, ende dat de reftiinélie aldaer geftelt, hen alleen fchynt te extenderen op het elfde Articul, ende dat de felve fchynt alleen geftelt te zyn, overmits het advis vap die.van'den Grooten Raede ende van Hollandt, die geerne per indireSèum de publicatie van de getuygenis fouden beletten, en dat geen minder redenen dient te hebben de publicatie van de enqueften , vallende op de poincten van Officie dan van andere enqueften, men daeromme lal infifteren omme fimpelyck te hebben geaccordeert het inhouden van de voorfz Articulen, ende dat men voorts fe-1 vervolgen afgedaen te hebben feeckere Articulen, geftelt in feeckere Ordonnantie, gemaeckt by die van den  ('377 ) den Grooten Raede, daer by fchynt geftatueert te wefen, dat Parthyen aldaer geen openinghe van enqueften en fouden hebben dan naer voorgaende verfoeck en ordonnantie van den felven Grooten Raede, alfoo het felve is direételyck contrarie den Oétroye van de Staten , alfoo het felve O&roy houdt, dat de Staten in alle faecken fullen openinge hebben, daer na Rechten publicatie toegelaten werdt. De Appoftille op het twaelfde ende dertiende Art. hebben de Staten geadvoyeert. Op het laetfte Articul is gefeydt te infifteren, ofte ten minften te vervolgen dat de Officiers, ofte Procureur Generael gejnterdiceert foude worden te appelleren, ofte te reformeren in Criminele faecken, ter tydt toe op het felve Articul gedifponeert fal worden, ofte dat Parthyen appellerende in gelycke Criminele faec-1 ken, by provifie hare appellatie gerefereert fal worden. *C"Odem is gefeydt, dat by den Advocaet ende die gene, die over het maken van de voorfz eerfte Art. geweeft zyn , feeckere Inftruétie gemaeckt fal worden, inhoudende expreffe verklaringhe van de redenen, waeromme de voorfz Art. behooren geaccordeert te worden, en dat het felve by de Staten boven komende , 't welck apparentelyck onlanghs gefchieden fal, in alder diligentie ver volght fal worden. EOdem is gerefolveert, dat omme te beletten \ de verfochte publicatie van feeckere Placa-c ten, geimpetreert by diverfche ïapichjers van Aa 5 Bra-< i 1 1560. 1. April, 'ag. 31. Requefte an de Staïn tegens e Tapihiers van irabandc n Vlaeneren.  C 3?8 ) 1560. z.April. Brabandt ende Vlaenderen, men fal overgeven de Requefte hier naer geinfereert. U Mogende Heeren van den Raede. /"lEven in alder ootmoet te kennen de Edelen, ende fes groote Steden van Hollandt, reprefenterende de Staten van den felven Lande, hoe dat diverfche Tapichiers van Brabandt ende Vlaenderen in den jare vyfthien hondert een en vyftigh, van de Keyzerlycke Majefteyt geimpetreert hebbende feecker Placaet ofte Octroy, op het ftuck van de Neeringe ende het maecken van de Tapicheryen , hebben onlanghs geleden geobtineert van de Hartoginne van Parma, Regente, ende Gouvernante van defe Nederlanden feeckere Brieven, addrelferende aen den Schout van Leyden, daer by hen bevolen wert het felve Placaet ofte Octroy, binnen de voorfz Stede van Leyden te doen publiceren; ende alfoo apparent is, dat de voornoemde Tapichiers van Brabandt ende Vlaenderen de voorfz publicatie mede fullen begeren gedaen te worden in andere Steden van Hollandt, Vrieflandtende Utrecht, daer de Neeringe van de Tapicheryen te maecken gepleeght werdt, ende dat het felve hen gedacht heeft geheel onredelyck te wefen, ende dat men in den Lande van Hollandt geen Placaten en magh publiceren dan by een Deurwaerder, ende met Brieven van Attaché van defen Hove, foo heeft den voornoemden Schout geweygert de felve  C 379 > publicatie te laten doen, en het felve de Supplianten vertoont ende te kennen doen geven, omme daer tegens voorfien ende geremedieert te worden; ende alfoo de Supplianten bevinden geen apparentie te weien , dat men fulcken ofte gelijcke Placaet geimpetreert by die van Brabandt, henluyden ongehoort' alhier in Hollant foude doen publiceren, byfonder aenfchouw nemende, dat het voorfz Articul bevonden wert gantfchelyck onredelijk te zyn op alle Neeringe fulcke Ordonnantie te mogen maecken, als fy bevinden fouden oorbaerlyk ende proffytelyckft te wefen, daer toe oock hebbende van de Voorfaten van de Koninghlycke Majefteyt ^xprelfe Privilegiën ; biddende ende verfoecken daeromme dat U myn Heere gelieve , geen Brieven van Attaché te verleenen op het voorfehreve Placaet, fonder eerft ende alvooren de voornoemde Staten daer op te hooren. 'Den 2 April 1560. HEbben de Staten gherefolveert, dat fyluyden boven komende , fullen vervolgen aliïgnatie voor de achtien duyfent guldens, daer vooren de vyf groote Steden, ende die van Amfterdam apart verzegelt hebben, welcke affignatie die Majefteyt gehouden is, en oock belooft heeft fulcks te doen. Eo- 1560. 1. April. 2. April. Te vervolgen afïïgnatie voor de achthien duylenc guldens. [Jag. 32.  i$6o. n.April. DatCoebul fijn onkosten vervolgen fal aen de Majefteyt. Advoyiflement van de Staten; van den ftaet van Bol, Dordrecht enHaerlerr gecommk teert, om me hen te informerei op het recken vai de Laecke nen. AGedi van Dorc rech* > gelevert , beroerenc deFactoo: van deWj nen aldae cm) Eodem is gerefolveert dat Coebel, nopende fyne vacatiën ende alle onkoften die hy aen de Koninghlycke Majefteyt ten achteren is, fal vervolgen aen de Majefteyt fonder die te korten aen de penningen van de Staten, dan fullen de Staten te vreden wefen ooghluyckinge te doen. Eodem, hebben den Staten, den ftaet van den Ontfangér Bol, fulcks die gemaeckt is ,s geadvoyeert, ende dancken de Gecommitteerden van hare befoignes. Eodem, zyn die van Dordrecht ende Haerlem gecommitteert, omme hen te informeren op het tnhouden van de Requefte van de Staten, beroerende het recken van de Laeckenen, ende «byfonder van de Engelfche Laeckenen; ende hebben de Requefte gelevert die van Haerlem, [de welcke gebefoigneert hebbende, fullen die overfenden die van Dordrecht, om op de naefte Vergaderinge daer van rapport te doen. e Eod.m, is die van Dordrecht feeckere Acte " gelevert, fulcks hier naer volght. e Alfoo feeckere quaeftie ende gefchillen s tuffchen de Edelen, ende vyf groote Steden van Hollandt, opende jegens die van Dordr' recht, beroerende of Groffiers ofte Factoors van de Wynen aldaer, geen Poorters wefende , betalen fullen den Impoft dan niet, foo fouden de voornoemde Edelen, ende de vyf Steden te vreden wefen, dat voor  c 381; voor dit Jaer den Inrpoft binnen de voorfz Stede van Dordrecht, foo verre als het aengaet de voornoemde Groffiers ende Factoor* van de Wynen verpacht fal worden, als de felve in het voorleden Jaer verpacht is, onvermindert ende fonder prsjuditic als voren. van het recht van de voornoemde Edelen ende vyf Steden, ende mits referverende aen henluyden voor dit felfde Jaer, den Impoft van de felve Groffiers ende Facioors, geen Poorters, wefende, ende dat het felve geinfereert fal worden in de Ordonnantie van de toekomende Verpachtinge, begeerende de voornoemde Edelen ende vyf Steden, dat de Gedeputeerden van Dordrecht tegens de naefte Vergaderinghe hare Meefters rapport willen doen, of fy met de felve praifentatie te vreden zyn dan niet. Eodem, hebben de Staten mede gerefolveert, dat in de Ordonnantie van den Impoft van den toekomende Jare vyftien hondert tfeftigh, in de plaetfe van het naefte laetfte Articul, ghefteldt fal worden het Articul hier naer volgende. Dat alle Wyn verkoopers, Groffiers ende Faétoors, huyshoudende Burgers ofte Poor-, ters wefende, van Rhynfche ofte Wefterfe Wynen, betalen fullen voor haer Impoft van' de Wynen die fy drincken voor haer Familie ende Gaften voor een geheel Jaer; te 1 weten, de Verkoopers van Rhynfche Wynen, den Impoft van vyf Amen Rhynfche Wy- 2. April, Dat men ia de plaetfe van het naeft laetfte Articul van de Orionnantievan den Impoft, fal ftellen het laervoljendeArti:ul.  a. April. Pag. 33« Rapport an van de Sta- Ht ten op de bo Propofitie fgi van den . Stadthou- "a «Ier. ve rei wc ini daj de: ke da. Dagh- c 382; Wynen; ende de Verkoopers van de Westerfche Wynen, den Impoft van drie Amen, ofte foo veel meer ofte min, als elck van henluyden by Eede verklaren fal willen minder gedroncke te hebben, of dat fy met den Impoftmeefter ofte Colleaeur fullen accorderen dat hy te vreeden zy; ende referveren de Staten aen henluyden voor dit tegenwoordige Jaer den Impoft van de voorfz Wynverkoopers , Groffiers en Fa&oors , geen Poorters wefende. Eodem, is by de voornoemde Staten de voorfz :woordé op de voorfz twee Poincten myn ere den Stadthouder gedaen, de welcke geovt hebbende, was van geender meeninge de ve fulcks te accepteren, ofte de Hartoginne ^r van rapport te doen, ende heeft fulcks rfocht dat fy weder daer van elcks in den hai rapport fouden doen omme vruchtbaer ant•ordt, en tot contentement van de Majefteyt ie te mogen brengen, ende heeft de Staten rh befcheyden weder in de Herberge te wefen 1 achtften defer maendt April. Heeft voorts de felve van nieuws gedaen feec:e Propofitie, ende de felve belaft ten voorfz ;e daer op mede antwoort inne te brengen.  C 383 ) Daghvaert in den Hage gehouden, op Den 9. ende 19. April 1560'. PRESENTEN, Uyt de Heeren Ede- Mr.FransAdriaenfz, len. Burgemeefter, ende Den Heere van As- Mr. Jacob de Milde, fendelft. van Leyden. Van Lockborft. Pieter Canter, Bur- Van Kenenburgh. gemeefter, ende ' Van Poelgeeft. Mr. Adriaen Sande- Van Warmont. lyn van Amfterdam. Van Wyngaerden , Jan Dirckfz ïhoen, ende ende Jacob vander Duyn. Jan Klaeiz Diert , Ende van de Ste- Burgemeefters van der den. Gouda. Wouter Barthoutfz, Omme eyndelyckte ende refolveren op de Peti- Mr. Cornelis van tien van de Koning- Hoogelande,vanDord- lyckeMajefteyt, te we- réchc. ten eerft de converfie Wouter van Beec- van de 2000 Paerden, kefteyn , Burgemee- die gedeftineert waren fter, ende in continuelen dienft te Mr. Cornelis van wefen, ende fes duy- Alckemade, van Haer- fent op Gagien, in drie lem. duyfent gelycke Paer- Cornelifz Janfz den in geftadigen Kruysfer, Burgemee- dienft ; de verkoopin- fter,ende ge van de vyfthien Mr. Jacob van den duyfent guldens'sjaers, Eynden, van Delft. v tegens den penningh twaelf; 1560. p. ende 10. April,  9. ende 10 April. Beroeren de debefoldingevan de Voetknechten,ende de veranderin ge van de Paerden. Pag. 34* ( 384; twaelf; ende dat voorts dinghe van drie duyfyluyden fouden wil- fent twee hondert len accorderen de fora- Hoofden , die in de me van feven en der- plaetfe van de Spaentigh duyfent vyf hon- fche Voet-knechten, in dert guldens 's jaers, de Sterckten van de voor den tijdt van drie Frontieren geleydt Jaren, omme daer me- fouden worden, de te betalen de befol- ■ tt Ebben gerefolveert, dat alfoo debefcherjLT meniffe van de felve Frontieren, by de Generalité van de Staten van alle de Landen van herwaerdts over aengenomen is by believen van fyne Majefteyt, als blycken magh by de Acte daer van zynde, in dato den twintighften 'dagh van Mey vyfthien hondert achten vyftigh, dat de verfochte "befoldinge van de Voet-knechten , ende de veranderinge van de Paerden, wefende van eene natuyre, ende van malkanderen dependerende, niet en kan noch en behoort te gefchieden dan by de felve Generale Staten, met de welcke die van Hollandt, beroerende de defenfie van de Frontieren, getreden zyn in gemeene obligatie ende verbant; dat daeromme, foo wanneer fy met de Generale Staten van herwaerts over, tot dien eynde ontboden fullen worden, hen daer in dragen fullen na behooren. Ende beroerende het verfoeck van de verkoopinge van de vyftien duyfent guldens 's jaers , te halen op renten den penningh twaelf, by fijnder Gen: ten felven dage vernieuwt, ende werden geproponeert; feggen de voornoemde  c 325; de Staten dat fy niet en twyffelen, of fyne Majefteyt heeft tot meermalen , geduyrende defe 1 laetft voorgaende Oorlogh wel verftaen de goetwilligheydt van de Onderfaten van fyne Majefteyts Landen van Hollandt, de welcke fyne Majefteyt naer alle haer vermogen bygeftaea hebben, en veele ende diverfche lommen van Penningen gereet opgebracht, als by wegen van Thiende penningen, tot meermalen gelicht by Schoorfteen-geldt, Margen-geldt, Schiltalen, ende andere extraordinaris Middelen, naerexigentie van de nootfaeckelyckheydt gevonden , behalven de groote leeninghe, tot tvveemael by de Onderlaten van Hollandt ghedaen, by de \velcke een groote exceffive fomme van penningen uyt den Lande van Hollandt gelicht is , ende meer, naer advenant dan van eenige van de andere Landen van herwaerts over, elck op den fynen reguard genomen zynde, boven noch alle de groote, fware, ende extraordinaris lasten van de Dyckagien, binnen den voorfz tydt van Oorloge in Hollandt genoten, ende het verlies van de Haringhvaert, mitsgaders het verlies van over de fes hondert groote Schepen, met de Waren en Koopmanfchappen daer inne geladen, door het welcke de Onderfaten van Hollandt niet alleenlyck gefruftreerten zyn van de proffyten ende beuyten van de Negotiatie, Zeylageende Koopmanfchappen, daer de andere Onderfaten, op de Frontier gezeten, alleenlyck de vruchten van hare Landen voor een wyle tydts ontbeert hebben ghehadt; maer hebben die van Hollandt hare Hoefftal ofte Capitael, jmdtsgaders alle de Vruchten tot onverwinne, yi. Deel. Bb Ivc, ). ende 10. April.  ' 156a. «>. ende io April. ( 380 lycke fchade verloren, ende fulcks uyt hare Goederen geworpen geweest, dat fy weynigh hoops hebben tot verhael te komen; ende boven alle de voorfz folventien in gereeden gelde als vooren opgebracht, ende de voorfz meeïiighvuldige fchade oock geleden,, zyn die van Hollandt noch tegenwoordelyck verbonden in de fchulden van omtrent veerthien hondert duyfent guldens, waer van fy die Majefteyt de Hooft-penningen opgebracht, ende daer mede naer haer vermogen, geduyrende den voorfz Oorlogh, geftaen hebben , maer zyn fy als noch fchuldigh de felve te reftitueren, ofte te betalen den genen, daer van fy de felve op renten den penningh twaelf genomen hebben , omme welcke reftitutie te doen, fy als noch geen middel vinden en konnen, alfoo door die Beede van negen Jaren, in Mey vyfthien hondert acht en vyftigh geconfenteert, alle middelen van eenige penningen te vinden geconfommeert zyn, die oock omme de voorfehreve Beede van negen Jaren op te brengen, tot meer Honden gebeficht fullen moeten worden, ende nochtans grootelijcks van nooden wefen fal, de voorfz reftitutie ende afloffinge te doen, ten eynde het voorfz Landt in toekomende tyden, ende in gevalle van eenige veranderinge (die Godt Almachtigh verhoeden wil) hen felven helpen, ende fynen Prince ende natuyrlycken Heere , naer gewoonlycke affectie foude mogen affifteren; boven defe moeten de Staten noch getrooft zyn, een jaerlyckfehen Impoft over Wynen, Bieren, ende Margentalen te dragen foo lange, tot hen den tydt fulcks begeven fal heb-  ( 35? ) hebben, dat de voorfz Hooft-fomme ende jaerlyckfche Renten ghemindert, ende met der tydt afgequeren fullen worden; op welcke minderinge ofte loffinge van de Renten voornoemt, oock geen vallen regel ofte ordonnantie genomen en magh worden, overmidts de onfeeckerheydt van de Negotiatie daer op Hollandt gantfchclyck gefondeert is, de welcke lichtelycken door eene kleyne veranderinghe van de Landen , omtrent Hollandt leggende, ende op de welcke fy Negotiëren, verrninderen ofte diverteren magh , welcke veranderinge de andere Landen, op de Frontieren van VraUckryck leggende, niet fubjecT; en zyn, alfoo hare Goederen ende Proffyten in vafte Landen gelegen zyn, de welcke fy in tyden van Vrede rufïelycken vermogen gebruycken, daer ter contrarie de Goederen van de Onderfaten van Hollandt , wiens Handelinge wydt ende zydtftreckt. alle fubite mutatien van de omleggende Landen fubjeét zyn; ende aengaende de Inkomften van de Landen, binnen Hollandt gelegen, het felve is foo fober, dat boven de laften als nu daei op ftaende, daer uyt niet alleen niet genoegt en magh worden de affoffinghe ofte afquyting< van de voorfz Hooft-fomme, maer oock niei en foude konnen opgebracht worden de jaer lyckfche Renten, daer het voorfz Landt med< belaft is, behalvcn dat de felve Landen door de ftormen ende inundatien (die fy fubject zyn. fulcks overvallen moeten worden , dat daei dor eenige Landen ende Luyden verloorer fouden worden, die als nu de laften van der Lande mede voor een groot deel helpen dragen Bb 2 fulck! 156*0. 0. ende ic 1 Pag. 85' i 1 1  ( 388 ) t$6o. ende i o. April. fulcks als by experientie van den Eylande van Texel, ende andere Landen ( Godt betert) in defen laetft voorleden Winter, ende dit tegenwoordige Jaer bevonden is, de welcke overmit* hare gelede fchaden, aireede verlichtinghe van hare contributie ende quote in de voorfz laften verfocht hebben; ende dunckt de Staten (onder correctie) indien andere Landen hen fulcks, naer advenant in het opbrenghen van hare penningen, defe naefte voorlede Jaren, tot de generale defenfie van den Lande van hèrwaerdts over, by de Majefteyt verfocht, gequeten hadden als die van Hollandt hopen gedaen te hebben , dat de onkoften ende achterwefen van den Oorlogh, tot furniffement van de welcke de voorfz Beede ge - eyscht wert merckelyck verhoedt foude hebben geweeft; hierbyghevoeght Jat die van Hollandt, by den Impoft op de Wynen , tegenwoordelyck belast zyn voor den tydt van vier Jaren, daer fy nochtans verfeeckert zyn dat die van Utrecht , en eenige andere Landen daer van niet en betalen , waer door dat o-rootelijcks gecaufeert fal worden de diverfie van de Koopmanfchappen van de Wynen, in den Lande daer den felven Impost niet betaelt ;n werdt, daer nochtans het verfoeck van den voorfz Impost generalyck over de Landen van hèrwaerdts over een is geweest, ende dat geen reden en is dat die van Hollandt, daer mede meer dan alle de andere befwaerdt fullen worden , byfonderlyck reguard genomen zynde op d*ef intentie van het confent-in den voorfz Impost by hen ghedragen, als dat de felve generalyck over alle de Landen van hèrwaerdts over,  C 3§9 ) gelyckelyck gedragen fouden worden , ende dat fy meer redenen van excufe hadden dan de andere, als daer door vallende in diverfie van de Negotiatie van de Wynen meer dan andere Landen; omme alle welcke redenen, ende byfonder in confideratie van de groote goedtwilligheydt, geduyrende defen voorgaenden laetften Oorlogh, by die van Hollandt fyne Majefteyt bevvefen; verfoecken de Staten in alder ootmoedigheydt, dat de Majefteyt believe henluyden van de voorfz ge-eyfchte Petitie van vyftien duyfent guldens 's jaers te verdragen ; biddende voorts mynen voorfz Heere den Stadthouder , dit in der beller voegen de Hoogheydt van de Hartoginne, uyt den naem van de Majefteyt aen te dienen. Eodem, is by de Staten gerefolveert, dat men de eerfte Requefte by de Staten overgegeven, tegens den Thollenaer van den Zeeuwfchen Thol, weder fal overgeven, ende de Majefteyt prefenteren, omme te mogen blyveu by haer oude poifelTie. Eodem, is op de Requefte van Cornelis Adriaenfz Turflloot, van Dordrecht, verfoeckende reparatie van den intereft, gheleden door het arreft van den Prooft van Middelburgh; die van Delft en Leyden gecommitteert om fyne declaratie te taxeren. Eodem zyn gecommitteert, omme te doornen den ftaet ende calculatie van de onderhoudenifle van de twee duyfent paerden, die van Bb 3 Haer- 1560. 9. ende 1 April. De eerfte Requefte overgegeven regene den Tollenaer van denZeeuwi fchfti Tol» deMaj. weder te prefenteren. Requefte van Corne* lis Adriaenfz Turf* floot. Pag. 3*. Staet ea calculatie van de otiderhoudirt'»  c 390; 9. ende 10. April. ge van de ordinaris Benden, Beroeren de het recken van de Laeckenen. Dat de augmentatievan de twee duyfent Paerden behoort te gefchiedenby de Generale Staten, Te vervol, gen dg expeditie op de ongere' geltheydt van het glagturyen, Haerlem, Delft, ende den Advocaet , met den Ontfangér Coebel ,J t'huys gekomen zynde, Bodem, die van Dordrecht ende Haerlem rapport gedaen hebbende, beroerende het recken van de Laeckenen , hebben gerefolveert een Requefte over te geven aen de gene, omme Placaet te verkrygen als verfocht wert, achterlatende nochtans het Articul ofPoinft, dat men de Laeckenen foude droogen , oprondpn ofte perffen, ' Den tienden hebben de Edelen , Delft, Leyden, Amfterdam, ende der Gouda gefeydt ? dat de converfie van de Paerden ende befoldinge van de Voetknechten, behoort te gefchieden by de Generalité van de Staten, aifoo de defenfie van de Frontieren byhenaengenomen is , dan vernemen in communicatie dat men op de voorfz Poincten niet en fal concluderen, fonder eerft rapport te doen aen de Staten , en als dan te concluderen fulcks men bevinden fal de faecke te eyffchen, met welcke opinie die van Dordrecht en Haer^ lem , hen daer mede conform gemaeckt hebben, Bodem, hebben de Staten gecommitteert Mr, Jacob de Milde, omme foo wanneer den Commilfaris Sasbout fijn rapport gedaen foude hebben op de fake van de ongeregeïtheydt van het Slaghturven , te vervolgen de expeditie v f r ) s t r z 2 1 » S 1 1  t$6o. o. ende 10. Aptil. Pag. 3717. April. fci ( Sc % C 392 ) geerders van Dordrecht ftaen fullen voor den Impoft van de felve Faéloors voor defen Jare, ende dat fy aen beyde zyden hen fullen reguleren naer het Appoinélemcnt van de Hoogheydt van de Hartoginne, ende van myn Heeren van den Secreten Raede : Begeerende de voornoemde Edelen ende vyf Steden , dat de Gedeputeerden van Dordrecht tegens de naelle Vergaderinge haer rapport willen doen, of fy met de felve prefentatie te vreden-zyn dan niet, of anders fullen de Staten genootfaeckt moeten wefen, die van Dordrecht te ftellen op een tauxe, als van andere Steden onwilligh wefende, gepleeght is. Daghvaert in den Hage gehouden, op Den 17. April 156*0. PR^E SENTEN, Uyt de Heeren Ede- Mrs. Dirck Ramp, len. , Burgemeefter, ende Den Heere van As- Lambrecht Jacobfz,- idelft. van Haerlem. Van Lockhorft. Cornelis Franfz Van Poelgeeft, ende Kruyffer, Burgemee- Jacob vander Duyn. fter, ende Mr. Jacob van den Ende van de Steden. Eynden, van Delft, "ornelis Hendrickfz, Mr.FransAdriaenfz, iout, ende Burgemeefter, ende Mr.. Cornelis van . Jacob de Milde, van )ogelande}vanDord- Leyden.  ( 393 ) Pieter Cantert,Bur- Burgemeefter vander gemeefter. Gouda. Mrs. Adriaen San- Omme eyndelyckte delyn, ende refblveren op de voorJan van Nieuwen- gaende drie diverfche burgh , van Amfter- Propofitien , by de' dam. Hartoginne van Par- Jan Dirck Thoen, ma de Staten van Hol- ende landt gedaen. Jan Klaefz Diert, TEn voorfz dage gehoort hebbende het rap-' port van den Ontfangér Coebel, ende' Mr. Jan van Nieuwenburgh, hebben de voor-' noemde Staten geperfifteert bv haer voorgaen-! de antwoorde, negative myn Heere den Stadt-' houder laetftmael ghedaen, op de voorfehreve1 drie diverfche Petitiën, Eodem, zyn die van der Gouda gecommit-1 teert, tot Gent in Vlaenderen te vernemen wat' confent die van Vlaenderen gedragen hebben ïn* de gelycke drie voorfz Propofitien, henluyden, naer advenant gedaen, ende omme noch eeni-t ge andere Poincten te vernemen, volgende de( Memorie henluyden mede gegeven. } Eodem, hebben die van Dordrecht gerefufeert de prefentatie henluyden op de' naefte1 voorgaende Daghvaert, beroerende de Factoorsr en Grolfiers van de Wynen, aldaer huvs hou-tc dende. Bb 5 Eu- 1560. 17. April, re perfide* en by de ntwoorde ïegative >p drie diverfche Pe» kien. jouda ge;ommitsertomme: vernemen na ee? igePoinc< ;n in 'laende?n. Die van lordrechc :fuferen e prefeij? uien.  C 394 ) 1560. 17. April. ■ Vry dom van Impoft voor de [ Hartogin- i ne van Parzna, tkc. Concept op het ferimpen van de Laeckenen. Converfie van deRenten den penningh twaelf, in den penningh festien. Pag. 38. loftruftie voor de Collecteurs, dienende tot executie van't duytken op de tonntTurf. Eodem is gerefolveert, in de toekomende /erpachtinghe van den Impoft, te doen in den rlage, te eximeren de Hartoginne vanParma, :nde den Stadhouder, indien fy binnen dat Jaer ner komen. Eodem is gerefolveert, de Requefte by de Staten geconcipieért, op het krimpen van de ^aeckenen, by der ellen uyt te fnyden, den ^.aedt van Hollandt over te leveren, om het Placaet te doen maecken. Eodem, zyn gecommitteert Simon Gerritfz, Burgemeefter van der Gouda, ende Frans van Valckefteyn, Secretaris, omme te trecken in Brabandt, ende te doen converfie van de Renden den penningh twaelf, in den penningh festien , ofte te loffen met gevalueert geldt, gelyck fyluyden in Zeelandt gedaen heeft. lyOdem, de Staten gevifiteert hebbende feeckere twee Inftrucfien, ghemaeckt by den Advocaet van den Lande, ende den Penfionaris van Dordrecht, merckelyck verandert en geaugmenteert zynde boven de voorgaende Inftructie, dienende tot executie van het duytken op elcke tonne Turf, gaende uyt den Landen van Hollandt, de eene voor de Collecteurs van het felve duytken, ende de andere voor de Officiers van de Plaetfen daer de felve Collecfatie gefchiedt; hebben gerefolveert van elck van de voorfz Inftruefien, elcken Collecteur en Officier een over te fenden. In-  C 395 ) Inftructie gemaeckt by de Staten van Hollandt, voor de Collecteurs van den Impoft van een duytken op elke tonne Turf gevoert, ofte die men voeren fal uyt den Lande van Hollandt , naer vermogen der Placaten , daer van de Staten 1 's Landts van Hollandt, by de Koninghlijke Majefteyt verleent den feventienden November vyftien hondert negen en vyftigh. DE voornoemde Collecteurs fullen elcks in haer Quartier beforgen, datdegelvvoren Tonfters van den Turf gefteldt worden in de Dorpen, ende Vlecken daer geen Tonfters en zyn, ende dat by de Wethouders van der Plecke, foo verre die daer toe fullen willen verftaen, of anders fullen de voorfz Collecteurs defelve Tonfters doen ftellen by den Hooft - Officier van de Plecke , naer vermogen van het voorfz Placaet. De voorfz gefielde Tonfters fullen ghehouden wefen Eedt te doen in handen van de Hooft - Officiers, van getrouwelyck te tonnen , ende de Tonfters wonende ter Plaetfe van de refidentie van de Collecteurs, fullen ghehouden zyn de quantiteyt ofte meenichte van den Turf die fy getont hebben , den Collecteur aen te brengen al eer fy in een ander werck fullen mogen treden, is*©. ly. April.  (396; 1560. 17. April. den, op de posne in den voorfz Placate begrepen. De voornoemde Collecteurs en fullen niemandt van de Turfvoerders laten palieren voorby haer Wacht, ten zy dat de felve vertoonen by certificatie van de voorfz Tonfters, hoe veel tonne Turfs dat fy gheladen hebben, ofte dat die Tonfters tonnende binnen de Plaetfe van- hare refidentie, den Collecteur aldaer by Eede verklaert hebben, hoe veel tonnen Turfs in 't Schip geladen zyn. De voornoemde Collecteurs fullen de Schippers van den Turf, betaelt hebbende den voorfz Ifnpoft , een Teycken geven van de betalinge, onder haer handt van den naem van de Schippers, ende van den dagh ende tydt dat fy den Impoft betaelt hebben , omme daer mede hen te mogen excuferen voor andere Collecteurs, daer fy noch voor-by fullen moeten varen, ende oock voor de Officiers die haer fouden willen aenhalen, ende de boeten in het Placaet begrepen afnemen. Dat elcke Collecteur fal de Schippers, Turf geladen hebbende , doen aenleggen omme den Impoft te betalen, ten ware hy konde verthoonen met een Teycken als bo' ven, elders den Turf verimpoft te hebben, want des niet verthoonende, fal hy fchuldigh zyn den Impoft te betalen, ofte ten minften de penningen te configneren, en onder den Collecteur te laten, tot dat hy van de geallegeerde betalinge bewefen en vertoont fal hebben. En-  ( 397 ) Ende in gevalle den voornoemden Schipper niet en wilde aenleggen ofte obedieren fal, den Collecteur het Schip met den Turf mogen aenhalen, ende houden in arrest, ter tydt toe den Schipper den Impoft betaelt fal hebben, met de koften daeromme ghedaen, nemende tot fyne affiftentie de Dienaers van den Hooft-Officier, foo verre het noot zy. Wekken Hooft - Officier fal gehouden wefen de felve affiftentie tot allen tyden te doen, ende fal genieten voor fijn moeyte en affiftentie alfukke confiscatien en proffyten, als hem by den voorfz Placate toegevoeght zyn. In gevalle yemandt van de voornoemde Collecteurs oorbaer dunckt het voorfz Placaet elders onder fynen bedryve gepublicëert te werden , dan daer het gepublicëert is, fal het felve de Regeerders van de HooftStadt, daer onder hy gezeten is, te kennen geven , om gedaen te worden na behooren. Ende aengaende de Schippers ofteTurfvoerders, die zedert den eerften February laetftleden, dat den voorfz Impoft innegegaen is de voorgaende publicatie van het voorfz Placaet voorby eenige Wachten , het zy op Laege Swaluwe, ofte elders met Turf gevaren zyn, fonder den voorfz Impoft betaelt te hebben, daer van fullen de Collecteurs, elcks in fijn Quartier, hen informeren (by affiftentie van den voornoemden Officier) van de namen van de Turfvoer* 17. April Pag. 39,  I56o. 17. April. a6. ende 27. April. ff d b h d: e: C 398 ) voerders, mitsgaders van de quantiteyt ofte meenichte van den Turf die uytge voert is, ende al het felve de Staten overfchryven, omme de felve Onwilligen te doen betalen en corrigeren naer vermogen van 't voorfz Placaet. Hebben mede de voornoemde Staten gelycke Inftrudtie gemaeckt voor de Officiers, daer onder eenige Collecteurs van den Impoft van het duytken gezeten zyn , mits daer uyt latende het tweede en achtfte Art. Daghvaert in den Hage gehouden , op Den 26. ende 27. April i$6o. PRESSENTEN Uyt de Heeren Ede- Lambrecht Jacobfz , len. van Haerlem. Den Heere van As- Cornelis Janfz ndelft. Kruyffer, Burgemee- Van Lockhorft, en- fier, ende 2 Mr. Jacob vanden Van Wyngaerden. Eynden , van Delft. Mr.Frans Adriaenfz, Ende van de Steden. Burgemeefter, ende Pieter JacobfzMuys. Jacob de Milde, van Dirck van Nuyfen- Leyden. jrgh, ende Jan Klaefz Hoppe, Mr. Cornelis van Burgemeefter, ende [oogelande, van Dor- Mr. Adriaen Sande- •echt. lyn , van Amfterdam. Mr. QuirynDirckfz, JanDirckThoen,en- rde de Job  ( 399 ) Job Franfz, vander laetfte Propofitie, by Gouda. den Prince van Oran- Omme eyndelycken ge, den tweeden April te refolveren op de laetftleden gedaen. TEn voorfz dage hebben de voorfz Staten gerefolveert antwoorde negative, fulcks hier na volght. #~)P het verfoeck ende aengeven by den Doorluchtigen, Hooghgebooren, ende ' feer vermogende Heere , myn Heere den Prince van Orange, &c. Stadthouder Generael van Hollandt, Zeelandt en Vrieslandt, de Edelen ende fes groote Steder van Hollandt, reprefenterende de Staten van den felven Lande, gedaen op den tweeden April vyfthien hondert tfeftigh vooi Paeflchen, ende andere naervolgende dagen , ten eynde fy fyne Majefteyt: fouden willen accorderen de converfie van de twee duyfent Paerden, die gedeftineert waren te wefen in den continuelen dienft, ende fes duyfent op Gagien, in drie duyfent gelycke Paerden in geftadigen dienft; ende dal voorts fyluyden fouden willen accorderen de fomme van feven en dertigh duyfent vyi hondert guldens 's jaers, voor den tydt van drie Jaren, omme daer mede te betalen de befoldinghe van drie duyfent twee honden Hoofden Voet - knechten, die in de plaet fe van de Spaenfche Voetknechten, in de Sterckten van de Frontieren geleydt fouden worden tot nootelycke defenfie end( be- 156*0. a6.endeij* April. Antwoorde negative. Pag. 40.  April. ( 400 ) bcwaerniffe van de felve Frontieren; feggen de Edelen, ende Gedeputeerden van de vyf groote Steden van Hollandt , alfoo de befchermeniife van de felve Frontieren by de Generalité van de Staten van alle de Landen van hèrwaerdts over, aenghenomen is by believen van fyne Majefteyt, als blycken magh by de Acte daer van zynde, in dato den twintighften dagh van Mey vyftien hondert acht en vyftigh, ende dat de verfochte befoldinghe van de Voet-knechten , ende van de veranderinge van de Paerden, wefende van eender natuyre, ende van malkanderen dependerende , niet en kan noch en behoort te gefchieden dan by de felve Generale Staten, met de welcke die van Hollandt, beroerende de defenlie van de Frontieren, getreden zyh in gemeene obligatie ende verbandt, dat daeromme foo wanneer fy met de Generale Staten van herwaerts over tot dien eynde ontboden lullen worden, hen daer inne dragen fullen naer behooren; niet te min, foo verre fy by believen ende goede gratie van de Staten van alle de Landen van hèrwaerdts over, gelibereert mochten worden van de Obligatie, ende verbandt voor acht Jaren, tot onderhoudenilfe van de Guarnifoenen, met de Generale Staten van herwaerts over gemaeckt , ende geftelt in haer geheel, ende daer toe hebbende fuflifante affignatie van de jaerlyckfche Renten, by der Steden voornoemt verzegelt, tot de fomme toe van pmtrent achtien duyfent gulden 's jaers, die  ( 4öi f die uyt de laetfte Beede van fes Jaren , Gilde de andere voorgaende Beeden betaelt zyn geweeft, ende waer van die Majefteyt by de Acte van den Jaren vyftien hondert acht en vyftig van nonennale Beede belooft heeft de Staten voornoemt te ontheffen, en affignatie te doen, fouden fy hopen élcks in den haren alfulcken rapport defen aengaende te doen, dat fy verhopen fouden 4at 'er eenighe vruchtbare antwoordt gegeven foude mogen worden, waer mede fy Voor hare portie en contingent die Majefteyt fouden mogen believen tot defenfie van den Lande, voor den tydt van twee of acht Jaren , als fy in voorleden tyde gewoonlyck zyn geweeft te doen; de Gedeputeerden van Dordrecht hebben voor antwoort gefeydt , dat beroerende de converfie van de voorfz Paerden, fy hen maecken conform met de Edelen, ende Gedeputeerden van de vyf groote Steden, ende op het verfoeck van feven en dertigh duyfent vyf hondert guldens, zyn fy te vreden voor foo veel hen aengaet, ende mits hebbende genoegh van de Edelen, ende vyf Steden voornoemt, fyne Majefteyt voor den tydt van drie Jaren eerftkomende, te affifteren met de fomme van vier en twintigh duyfent guldens 's jaers ; wel verftaende, dat eerft ende alvooren afgedaen fal wefen den Impoft die op de Wynen, voor den tydt van vier Jaren opgeftelt is, ende mits hebbende deasfignatie van de voorfehreve achtien duyfent guldens , te vinden de voorfz fornme' VI. Deel. Cc Van T5S0. Aprii, t'agj 4ri  C 402 ) 1560. tL&.endeïj. April. van 24000 guldens by verkopinge van Ren» ten ofte op de Schiltalen, fulcks als ten minften quetfinge van den Lande fal dienen. Ende beroerende het verfoeck van de verkoopinge van de vyftien duyfent guldens 's jaers, te halen op renten den penningh twaelf,- by fijnder Gen: oock ten felven dage vernieuwt, ende weder geproponeert; feggen de voornoemde Staten dat fy niet en twyffelen, of fyne Majefteyt heeft tot meermalen, geduyrende defe laetft voorgaenden Oorlogh wel verftaen de goetwilligheydt van de Onderfaten van fyne Majefteyts Landen van Hollandt, de welcke fyne Majefteyt naer alle haer vermogen bygeftaen hebben, en veele ende diverfche lommen van penningen gereet opgebracht, als by wegen van Thiende penningen, tot meermalen gelicht, by Schoorfteen - geit, Margen-gelden , Schiltalen, ende andere extraordinaris Middelen , naer exigentie van de nootfaeckelyckheydt gevonden, belialven de groote leeninghe, tot tweemael by de Onderfaten van Hollandt ghedaen, by de welcke een groote exceffive fomme van penninghen uyt den Lande van Hollandt gelicht is, ende meer,-naer advenant dan van eenige van de andere Landen van hèrwaerdts over, elck op den fynen reguard genomen zynde, boven noch alle de groote , fware, ende extraordinaris laften van de Dyckagien, binnen den voorfz tydt van Oorloge in Hollandt genoten, ende het verlies  ( 403 ) Hes van dé Haringhvaert, mitsgaders het verlies van over de fes hondert groote Schepen , met de Waren en Koopmanfchappen daer inne geladen, door het welcke de Onderfaten van Hollandt niet alleenlyck gefruftreert en zyn van de proffyten endé Vruchten Van de Negotiatie^ Zeylageendé Koopmanfchappen, daer de andere Onderfaten, op de Frontieren gezeten j alleenlyck de vruchten van hare Landen voor eert wyle tydts ontbeert hebben ghehadt; maer' hebben dié van Hollandt hare Hoefftal ofté .Capitael 5 midtsgaders alle de Vruchten tot onverwinnelycke fchade Verloren, endé fulcks uyt hare Goederen gheworpen gheweeft, dat fy weynigh hoops hebben tot verhael te komen; ende boven alle de voorfz fubventien in gereeden gelde als vooren op~ ghebracht, ende de voorfz meeniglivuldigé fchade oock geleden, zyn die van Hollandt noch tegenwoordelyck verbonden in dé fchulden van omtrent veerthien hondert duyfent guldens, waer van fy die Majefteyt de Hooft-penningen opgebracht, ende daer mede naer haer vermogen h geduyrende den Voorfz Oorlogh, geftaen hebben * maer zyn fy als noch fchuldigh de felve te reftitueren, ofte te betalen den genen, daer vart fy de felve op renten den penningh twaelf ghenomen hebben , omnle welcke reftitutie te doen, fy als noch geen middel vinderi en konnen, alfoo door die Beede van negen Jaren, in Mey vyftien hondert acht en vyftigh geconfsnteert» alle middelen Vart Cés ceni* ï56*o. i&.endeif. April:  x 404; i56"o. Stó.etideï?, April. ïag. 42. eenige penningen te vinden geconfommeert zyn, die oock omme de voorfehreve Beede van negen Jaren op te brenghen, tot meer Honden gebeficht fullen moeten worden, ende nochtans grootelycks van nooden wefen fal, de voorfz reftitutie ende afloffinge te doen, ten eynde het voorfz Landt in toekomende tyden, ende ingevalle van eenige veranderinghe (die Godt Almachtigh verhoeden wil) hen felven helpen, ende haren Prince ende natuyrlycken Heere, naer ghewoonlycke affectie weder foude mogen affifteren; boven defe moeten de Staten noch getrooft zyn, een jaerlyckfehen Impoft over Wynen, Bieren, ende Margentalen te dragen foo lange, tot hen den tydt fulcks begeven fal hebben, dat de voorfz Hooftfomme ende jaerlyckfche Renten ghemindert, ende met der tydt afgequeten fullen worden; op welcke minderinghe ofte loslinge van de Renten voornoemt, oock geen vallen regel ofte ordonnantie genomen en magh worden, overmidts de onfeeckerheydt van de Negotiatie daer op Hollandt gantfchelyck gefondeert is , de welcke lichtelycken door eene kleyne veranderinghe van de Landen, omtrent Hollandt leggende, ende op de welcke fy Negotiëren, verminderen ofte diverteren magh, welcke veranderinge de andere Landen, op de Frontieren van Vranckryck leggende, niet fubjeét en zyn, alfoo hare Goederen ende Koopmanfchappen in vafte Landen gelegen zyn, de welckö fy in tyden van Vrede ruftelycken ver-  ( 405 ) vermogen gebruycken, daer ter contrarie de Goederen van de Onderfaten van Hollandt, wiens Handelinge wydt ende zydt ftreckt, alle fubite mutatien van de omleggende Landen fubjeel: zyn; ende aengaendedeInkomlien van de Landen, binnen Hollandt gelegen , het felve is foo fober, dat boven de laften als nu daer op ftaende, daer uyt niet alleen niet genoegh en magh worden de afloffinghe ofte afquytinge van de voorfz Hooft-fomme , maer oock niet en foude konnen opgebracht worden de jaerlyckfche Renten, daer het voorfz Landt mede belaft is, behalven dat de felve Landen door de ftormen ende inundatien (die fy fubjeel: zyn) fulcks overvallen mogen worden, dat daer door eenig Landen ende Luyden verloren mogen worden, die als nu de laften van den Lande mede voor een groot deel helpen dragen, fulcks als by experientie van den Eylande van Texel, ende andere Landen (Godt betert) in defen laetft voorleden Winter , ende dit tegenwoordige Jaer bevonden is, de welcke overmits hare gelede fchaden, aireede verlichtinghe van hare contributie ende quote in de voorfz laften verfocht hebben; ende dunckt de Staten (onder correctie) indien andere Landen hen fulcks, naer advenant in het opbrengen van hare penningen , defe naefte voorlede Jaren , tot de generale defenfie van den Lande van herwaerts over, by de Majefteyt verfocht, gequeten hadden als die van Hollandt hopen gedaen te hebben, dat de onCc 3 kos- x$6o. April.  (4°0 koften ende achterwefen van den Oorlogh a tot furniffement van de welcke de voorfz Beede ge-eyscht werdt, merckelyck verhoedt foude hebben geweeft; hier by ghevoeght dat die van Hollandt, by den voorfz Impoft op de Wynen, tegenwoordelyck belaft zyn voor den tydt van vier Jaren, daer fy nochtans verfeeckert zyn dat die van Utrecht, en eenige andere Landen daer van niet en betalen, waer door dat grootelycks gecaufeert fal worden de diverfie van de "fCoopmanfchappen van de Wynen, in den Lande daer den felven Impoft niet betaelt en werdt, daer nochtans het verfoeck van den voorfz Impoft generalyck over de Landen van herwaerts over gedaen is gheweeft, -ende dat geen reden en is dat die van Hollandt , daer mede meer dan eenige andere befwaerdt fullen worden , byfonder reguard genomen zynde op de intentie van het confent in den voorfz Impoft by hen ghedragen, als dat defelve generalyck over alle de Landen van hèrwaerdts over, gelyckelyck gedragen fouden worden , ende dat fy meer redenen van excufe hadden dan de andere , als daer door vallende in diverfie van de Negotiatie van de Wynen meer dan andere Landen; omme alle welcke redenen, ende byfonder in confidentie van de groote goedtvvilligheydt, gheduyrende defen voorgaende laetften Oorlogh, by die van Hollandt fyne Majefteyt bewefen; verfoecken de Staten inalderootmoedigheydt,dat dj; Majefteyt believe henluyden van de YPprf?  ( 407 ) voorfz ge-eyfchte Petitie van vyftien duyfent guld: 's jaers te verdragen. OP de Requefte van den Heere van Sevenbergen, verfoeckende overmits de inundatie ende armoede, ende dat fy niet dan DuynLanden ende feeckere Landt en hebben , quytfcheldinge van de Beeden tot defen dage gevallen ende onbetaelt, ende die noch dit Jaer fouden mogen verfchynen ende geaccordeert worden ; gerefolveert voor Appoinctement te ftellen , gefien 't narré van defe Requefte habecu ■patientiam. Eodem , is mede gerefolveert een Miffive tc fchryven aen den Heere van Stralen, volgendt fyn voorgaende verfoeck, dat de Staten de fe: en dertigh duyfent vyf hondert guldens eer! verftaen op te brenghen St. Jans Miffe naeftkomende , ende dat hy foo lange gelieve patien tie te hebben. Den feven en twintighften April hebben di Staten geaccordeert Mr. Cornelis Suys, Pr^ fident, de fomme van vyf en twintigh gulden vier ftuyvers, uyt faecke dat hy, achtervol gende het fchryven van de Koninghlycke IMa fteyt, ter Gouda gerecouvreert heeft de Kaer ten van fyne Majefteyt, ende genomen heef Copie authentycq van feeckere Privilegiën en de Receffen, gemaeckt met de Duytfche Vor ften, bv Keyzer Carolus de V., van geen nieu wee Tollen op den Rhyn te mogen leggen Cc 4 nod 156*0. April. Requefte van den Heere van Sevenbergen. : Mifliveaen : den Heere . van Stralen ' gefchre■ ven. ; Ordonnantie voor 5 Mr. Corne_ lis Suys» t ■ » 1  T5f*0, tfi.encleij, 4fril, j8, 10. cd < J < 1 Antwoort] aen de Har- I toginne j Yan Panna. ' f I t 4Q8 ) ??C\ de t°ude 1TholIen te verhoogen , welcke Stucken hy gelevert heeft in handen van den Advocaet van den Lande, Vergaderinge by de Gedeputeerden van de Staten tot Antwerpen gehouden, op Den 18,19, ende zo. Mey 1^60. PRESENTEN. Uyt de Heeren Ede- Mr. Jacob van den r» xj Eynden , van Delft. Den Heere Otto van Mr. Cornelis van Egmondt, Ridder, Veen, van Leyden. 'nif ,„ A Mr. Simon Hen. Van Warmondt. drickfz , Burgemee^ Ende van de Steden. fier, ende Wouter Barthoutfz, Mr. Jan van Nieu- !n™ ^ wenburgh, van Am- Mr. Cornelis van fterdam. doogelande,vanDor- Jan Klaefz Diert , iSt\ • van der Gouda. ' Mr. Dirck Ramp, Omme antwoorde Jurgemeefter yan inne te brengen op de ru-'i t , voorgaende drie Pro- MichielJanfz,ende politien. DEn achtienden Mey, by den Advocaet. van den Lande de voorfz antwoorde geaen zynde in prefentie van de Hartoginne van arma, Gouvernante, heeft de felve by gegrifte begeert, orn daer op te communice:n. * Pen  ( 4°9 ) DEn negentienden Mey, alfoo die van Texel Requefte overgegeven hebbende aen de de Majefteyt, omme te genieten exemptie, is het felve henluyden geweygert geweeft, maer zyn gerenvoyeert aen de Staten van Hollandt. Maer alfoo de Gedeputeerden van de Staten alhier wefende, geen laft en hebben omme die van Texel eenige quytfcheldinge te accorderen, foo fullen die van Texel op de naefte Vergaderinge van de Staten, het Appoinctement by hen van fyne Majefteyt verkregen, van dato den feventienden Mey Anno 1560, de felve Staten mogen vertoonen, en aen de felve fulck verfoeck doen als hen goetduncken fal. Sullen oock de voorfz van Texel paffen, tegens de voorfz Vergaderinge te volkomen het voorgaende Appoinctement van de Staten, in dato den achtienden January vyftien hondert tfeftigh , naer Style van den Hove van Hollandt, ofte by ghebreecke van dien fullen de Staten de felve doen executeren, voor alle het geene wes fy ter caufe van haerluyder portie in de geconfenteerde Beede fchuldigh zyn. T"\En twintighften Mey, is by deHartoginne van Parma op de voorfehreve antwoorde, voor antwoorde doen feggen het gunt hier naer volght. TLT Yn Heeren. Myn genadige Vrouwe de Hartoginne, gehoordt ende verftaen hebbende de antwoorde by U gedaen op eergifteren, op de Eyffchen ende Petitiën van fijnder Majefteyt gedaen, hadde Cc 5 we] 1560. 18, 19. en 20. Mey. Beroerende de exemptie van die van Texel. Pag. 44. Antwoor» de van de Hartoginne van Parma, op de voorfz antwoorde.  ( 4i° ) t'8, to.en ao.Mej. < ( wel verwacht ende gehoopt dat de felve beter en vruchtbariger foude geweeft hebben, ende meer ter intentie van fijnder Majefteyt , gemerckt de remonftrantien ende verthooningen UL. ghedaen, foo wel by fijnder Majefteyt al over langh ververscht by den Prince van Orange, boven andere devoiren ende officien, gedaen by Brieven , te meer reguard nemende, dat gy U altyts ge toont goede en wel-geaffeetioneerde Onderfaten , en oock confidererende het rechtveerdigh, eerlijck, ende nootfaeckelyck fondament , daer op de felve eyffchen ghedaen zyn, tenderende tot beneficie ende proffyt particulier vanUL.,ende van alle deGemeenten van defe Landen; ende byfonder dat in de felve Petitie veel andere Staten meer, 3an ghy befchadight by den Oorlogh, niet tegenftaende haerluyder indigentie ende neceffiteyt, hen accommoderende, geaccordeert hebben; en bevindt hare Hoogheydt, UL. Accynfen niet redelycken noch fufEfant, ende omme te repliceren op de felve mtwoorde, aengaende dat de Edelen ende /yf Steden feggen op de twee eerfte Poinc:en ; te weten eerft, dat de penningen geronfenteert by de Beede nonennale totonierhoudt van fes duyfent Paerden in Waert*elde, foo men bevonden heeft het felve fiet oorbaerlyckft te wefen by experientie /an gelycke faecken, fouden geconverteert :nde verandert worden tot onderhoudt van iuyfent Paerden, met de andere twee duyènt geaccordeert by der felver Beede, maec-  C 4" ) maeckende te famen drie duyfent, foo minder getal niet bequaem ofte fuffifant wefen en foude, omme de redenen pertinentelyck gededuceert by de Propofitien; ende ten tweeden, de feven en dertigh duyfent vyf hondert, onlanghs ghe-eyscht voor uwe quote, omme het voorfz met de andere Staten te helpen tot betalinghe van de Voetknechten , die van nooden fullen wefen tot bewaernilfe ende defentie van de Frontieren , ende omme de felve in Guarnifoen te leggen in de plaetfen van de Spaenfche Knechten, die 'er tegenwoordelyck zyn; daer op ghy gefeydt hebt, dat defe twee Poincten zyn van eender natuyre, ende dat fy daerom behooren gefamentlyck getracteert te worden met de andere Staten, ab beyde wefende faecken, dienende tot defenfie van de Frontieren, welcke defenfie by de ghemeene Staten aengenomen is, ende dat daeromme van nooden foude wefen, dat ghy met confent van defelve Staten ge abfolveert waert van de Obligatie ende Ver bandt voor acht Jaren, ende noch ontlaf by afiignatie van de achtien duyfent gulden, 's Jaers, hoopende, des ghedaen zynde flikken rapport te doen, dat 'er vruchtba righe antwoorde foude mogen gegeven wor den, ende fijnder Majefteyt believen to defenfie van den Lande, voor den tydt vai • feven ofte acht Jaren; hare Hoogheydt doe U geven voor antwoorde, dat fy niet ver ftaen en heeft, dat de defenfie ende gene rale bewaernilfe van de Frontieren, gelatei zy 1560. 18, 19- « 1 Pag. 45* 1 l t \  18, nj. en to.Mej. c ii*) zyn tot behagen ofte difcretie van de Staten, noch dat fy die behoeven t'hunvvaerts te nemen, maer wel daer toe helpen conformelyck als ghy verfocht zyt geweeft ende geaccordeert; noch enmeenthare Hoogbeydt met, dat by weten van fyne Majelteyt de Staten verbandt ofte confederatie nonennale gemaeckt hebben, wel hebben geiamentlyck getraéteert op de Beede nonennale, dat elcks ■ gegeven ende gedeelt « geweeft fijn portie daer inne te contribueren, conformelyck den accorde, maer niet dat fy verbonden fouden wefen de eene ionder de andere niet te mogen veranderen, ofte accorderen eenige Beeden daer toe verfocht wefende , tot welvaren van den Lande; mits welcken en bedunckt hare Hoogheydt niet, dat tot de converfie van de penningen, geadvifeert tot de Paerden m Waerdtgelde, in onderhoudt van dne duyfent Paerden , ordinaris nieuwe vergadennghe van nooden zy , byfonder ghemerckt dat andere Staten voor hare portie daer inne geconfenteert hebben, ende omme diftinételyck te befoigneerden, alleguerende de Pradaten ende Edelen van Brabandt haerluyder opinie, de welcke by de Steden werdt tegenwoordelyckghetracïeert fonder te verbeyden generale Vergaderinghe van de andere Staten, ende veel te min behoorden m defe negotiatie te pretenderen , als concernerende de befoldinghe van de Guarnifoenen, in plaetfe van de Spanjaerden, mits dat defen eysch gemaeckt is  f 413) geweeft naer den accorde van de Beede nonennale , ende particulierlyck aen een yegelyck van de Staten, om kortelyck en beter te bewilligen , het gundt dat de Staten foo inftantelyck verfocht hebben , te weten het vertreck van de Spanjaerden , ende dat men hen behelpen foude tot bewaernilfe van de Frontieren met Luyden van defe Landen , de welcke fyne Majefteyt geconfenteert heeft, maer en konnen de Spanjaerden niet vertrecken, ten zy dat men verfeeckert zy van de befoldinge van die van defe Landen , als ghy by de Propofitie particulier U gedaen hebt mogen verftaen , ende te begeeren Vergaderinge van alle de Staten in dit, 't welck niet connex en is met de Beede nonennale. Daghvaert in den Hage gehouden, op Den 6 Junii 1560. PR /E SENTEN, Uyt de Heeren Ede- Ende van de Stedrn. len. Dirck van Nufen- Den Heere van As- burgh, ende fendelft. Mr. Cornelis van Van Goudriaen. Hoogelande, van Dor- Van Lockhorft. drecht. Van Kenenburgh. Mr. Cornelis van Van Wyngaerden , Alckemade, van Haer- ende lem. Jacob vander Duyn. Cornelis JanfzKruyf- fer. 156a. 18, 19.« Pag. 4/5. 6. Junih  ( AU) 1560. Polnftei ende Ani culenby de Staten geconcipieerr, dae op by hen luydeu rapport ge nomen is. fer, Burgemeefter, en- Jan Klaefz Diert * de Burgemeefter, ende Mr. Jacob van den Simon Gerritfz,van Eynde, van Delft. der Gouda. Mrs. Jacob de Milde , ende Omme te refolverert Cornelis van Veen, op de drie Petitiën by van Leyden. de Majefteyt van hen- Mr. Adriaen Sande- luyden ge-eyfcht. lyn, van Amfterdam, TEn felven dage hebben de voornoemde Staten, omme eyndelyck te refolveren op de voorfehreve drie Petitiën geconcipieért feeckere Pointen en Articulen, om daer van r elcks in den haren rapport te doen, fulcks hier - na volght. F) At men aen de Majefteyt foude mogen ^ verfoecken van deghe-eyschtePetitie, van de verkoopinge van vyfthien duyfent gulden 's jaers, gedeporteert te wefen, alfoo de Staten daer toe geen middelen en weten, by de redenen by henluyden in haer voorgaende antwoorde geallegeert. En beroerende de converfie van de fes duyfent Paerden op Waertgeldt, in een duyfent Paerden, midtsgaders de befoldinge van drie duyfent Voet-knechten; hebben de Staten geadvifeert, dat men de Majefteyt foude mogen aandienen , dat by de Generale Staten de twee duyfent Paerden in geftadigen dienft op de Frontieren leg* gende, fuliilant genoegh bevonden zyn in ty-  C 415 > tyden van Pays, tot bewaerniiïe van defelve Frontieren, ende dat men daeromme de penningen, gedeftineert tot de voorfehreve fes duyfent Paerden, foude mogen employeren tot onderhoudt van de voorfz drie duy¬fent Voet-knechten, foo verre die ftrecken fullen tot difcretie van fyne Majefteyt, ende mits dien fouden de feven en dertigh duyfent vyf hondert guldens, wefende de quote van die van Hollandt, in de onderhoudeniffe van de Guarnifoenen voor een derdendeel vermindert, endege-employeert mogen worden tot onderhoudt van de verfocht 3000 Voet-knechten. Of men foude de Majefteyt in de plaetfe van feven en dertigh duyfent vyf hondert guldens mogen confenteren een Beede van hondert duyfent guldens op de Schiltalen, midts ghenietende elcks fijn gratie, omme die by de Majefteyt ge-employeert te worden tot defenfie van den Lande, mits daer van latende de feven en dertigh duyfent vyf hondert guldens, ofte ten minften de twee deelen van dien, in handen van de Staten van Hollandt, mits dat de Majefteyt van het p felve derdendeel henluyden vryen willen tegens de ghemeene Staten, ende noch henluyden latende achthien duyfent guldens voor de Renten, daer het Landt van Hollandt voor verbonden is, immers ter tydt toe de Majefteyt daer vooren andere fuffifante afiignatie ghedaen fal hebben, en dat de Majefteyt alle de Intereflen fal mogen employeren tot defenfie van den Lande tot fynen beliefte. En. ■g. 47»  t.Junii* Dat den Ontfangér de penningen onder hem wefende , fa employeren in de betalinge ( 416 ) Ende fal een yegelyck wel letten in het doen van fijn rapport, dat niet geraderf en fchynt fimpelyek te confteren de veranderinge van fes duyfent Paerden op Waertgelt, in een duyfent Paerden in geftadigen dienft, alfoo daer uyt foude volgen, dat omme te betalen de verfochte Voet-knechten, ongelyck meer foude moeten opgebracht worden tot defenfie van den Lande, dan men oyt te vooren gegeven heeft, alfoo de verfochte betalinge van de Voet - knechten met de Ruyteren te famen foude bedragen voor de portie van die van Hollandt, ter fomme van vyf en tfeventigh duyfent guldens fuyver geldt, daer men te vooren in tyden van Pays plagh te volftaen met de fomme van omtrent feven en tfeftigh duyguldens gereet geldt 's jaers, komende van de Beede van hondert duyfent guldens, daer uyt mede noch betaelt worden de voorfz Renten, ftaende op het gemeene Landt, ende waer te beforgen , dat tredende in defenfie van den Lande, en de felve met meerder fortreffe, ofte anderfints augmenterende, de portie van Hollandt merckelyck ver» meerdert foude worden. üOdem is gerefolveert dat den Ontfangér,de penningen onder hem wefende, ende die hy noch onlanghs fal mogen recouvreren, ongevalueert geit zynde, fal employeren in betalinge van het gemeen, wes de Staten tegenwoordelyck uyt faecke van de geconfenteerde Beede fchuldigh zyn, ofte onlanghs fchuldigh ful-  ( 4i? ) fullen worden , ende foo wes hem ten dien fine ontbrack, fal het felve halen op Renten den penningh feftien , met permiffiegelt van den Jare vyftien hondert acht en veertigh, mits dat de loiïïngen van de felve Renten met geen permiffiegelt gedaen fullen worden, ende dat de Rente-brieven dien achtervolgende gemaeckt fullen worden, ende fal den Ontfangér het gevalueert geit, onder hem wefende j employeren tot loffinge van de Renten den penningh twaelf, Ofte tot converfie van dien j in Renten den penningh feftien, ende dat tot fulcke Plaetfen, daer oorbaerlycfcft fal wefen de loffinge eerft te doen* Den 7. Junii 1560. ,TS o'p de Requefte van die van Weefp , gerefolveert voor Appoinctement te ftellen. De Supplianten fullen tegens de naefte Daghvaert, die wefen fal den fes en twintighften defer tegenwoordige Maendt, de Staten certificatie overbrengen, dat ondei haren bedryve, ende in den Lande van c Goylandt acht hondt maecken eene marge, ende voorts van de groote van haerluydei voeten ende duymen, tegens wekken dage die van Ouderkerck befchreven fullen worden , omme te verantwoorden de hondert en tien Margen j die die van Weefp feggen te leggen onder de Jurisdictie van clie van Ouderkerck, ende met haerluyden niet gemeens en fouden hebben ; ende ontflaen dc VI. Deel, Dd Sup< 6. Junii. van de T5eeden> &a 7. Junit. Requefte van die vaa Weefp;  f 418; 1560. 7.Junii. Ordonnantie voor Frans Simonfz, Bode van Haerlem. ^g. 48. Dat den Advocaet met de Deurwaerders van liaer Salaris fal overkomen. Gecommitteerden ■ omme te vuideren de Requeflen. Daghom.' me in de 1 Herberge 1 te, wefen. DatCoebel de Glafen ( den Prajfi-, dent ge- ^ fchoncken,^ fal betalen. I t ■Eo- Supplianten tot dien dage toe uyt der gyzelinge ofte gevangeniffe daer fy jegenwoordelyck inne zyn. Eodem, is Frans Simonfz, Boode van Haerlem , gepaffeert Ordonnantie van acht guldens drie ftuyvers, uyt faecke van diverfche Steden van Kennemerlandt, te infinueren van den dagh van de verpachtinge van den Impoft aldaer. Eodem, is mede gerefolveert, dat den Advocaet voortaen met de Deurwaerders van haer Salaris fal over een komen, ende foo veel hy Ie felve toevoegt, fal by de Staten gepaffeert worden. Eodem zyn ghecommitteert, omme diverfche Requeften te expediëren, Jacob van der Duyn , facob van den Eynden, ende den Advocaet. Eodem hebben de Staten dagh genomen, des vondts in de Herberge te wefen den fes en wintigften Junii 1560, omme eyndelyck te efolveren op de drie verfochte Petitiën. Eodem is by de Staten geaccordeert, dat de jfafen, den Pr^efldent by de Staten gefchonc:en , by de Staten betaeldt fullen worden , nde daer op gemaeckt een Ordonnantie op koebel, midts reftituerende den Advocaet het ;elt dat hy van de Steden ontfangen heeft.  C 4ï9 ) Eodem, is Ordonnantie gepaffeert voor myn Heer van Sprange, ende Jan Klaefz Diert, ( elck van fefthien dagen van verpacht te hebben, den Impoft in het Quartier van Zuydt*Hollandt,, ende Mr. Cornelis van Hogelande, twee dagen, < van dat hy den felven heeft helpen verpachten j binnen Dordrecht. } Is mede Ordonnantie gepaffeert voor myn' Heer van Kenenburgh, van twintigh dagen,' ende voor myn Heere van Warmont, van een en twintigh dagen, van met de Gedeputeerden1 van de Staten ghereyft te hebben tot Antwer- ( pen, omme antwoorde inne te brenghen-, op, de drie ge-eyfchte Petitiën. <* Eodem is gepaffeert Ordonnantiën op myn 1 Heere van Lockhorft, van vijf dagen; ende 1 voor Jacob vander Does, van vyftien dagh - ( gelden tot diverfche tyden in den Hage gebe- \ foigneert te hebben op de ongeregeltheydt van I het Slaghturven. Eodem, is Mr. Jacob de Milde, gepaffeert ( Ordonnantie van drie dagh-gelden, van met van 1 den Eynden, ende den Advocaet gevifiteert te |j hebben de additien van de Staten, tegens die van Wyck buyten Heusden, die boven geibnden moften worden. d Eodem, by de Hove van Hollandt verfocht0 zynde advis van de Staten, op de Requefte van q de gemeene Dorpen van de Langeftraet, heb- d ben geadvifeert 't gunt hier na volght. " Dd 2 Om-g ï.560. 7.jutili. Jrdonnan. ie voor nyn Heere ran Spran;e, Jan Uaelz )iert, en Cornelis ran Hogeande. Drdonnanie voor ienenburg :n Waroom. Drdonnanie voor -.ockhorff, nde Jacob an der >oes. )rdonnane voor Jaob deMiie. Advis van e Staten . p de Reuefle van e gemee; Dorpen, in deLaniiiraet.  7. junii. Pag. 49. Omme, achtervolgende Uwer Mogende Heeren Appoinctement, van dato den naeftlaetften Mey vyftien hondert tfeftigh te adviferen, op het verfoeck van defe Supplianten; foo feggen de Staten van Hollandt, dat, alfoo fyluyden van de Konninghlycke Majefteyt Octroy hebben, fpruytende uyt feeckere Acte van confent van drie hondert duyfent guldens , omme van elcke tonne fwarte Turf die in den Lande van Hollandt gedolven, geflagen, ende daer uyt gebracht en gevoerdt fal worden, te mogen heften een duyt, ende van elcke tonne witten Turf ofte Vincken, een penningh; ende dat tot furnilfement van een parthye van de voorfehreve Beede van drie hondert duyfent guldens, ende dat omme den felven duyt ende penningh refpectivelijck te executeren , fyluyden van fyne Majefteyt verkreghen hebben feeckere Brieven van Placaet , in dato den feventhienden November vyftien hondert negen en vyftigh, ende dat den voorfz Impoft van een duyt ende penningh refpective, fyne Koninghlijcke Majefteyts penningen, ende fulcks geprivileergeerde penningen,daeromme het felvePlacaet generalijck behoordt gê-executeert te worden over alle de gene, die in der manieren als vooren Turf uyt den Lande van Hollandt voerende zyn , hoewel de Supplianten de felve executie daghelijcks met 'er daedt poogen te beletten, ende dat voorts omme de redenen voornoemt, ghy mijn Heeren (onder correctie) behoort te adviferen ,  C 421 ) dat de voornoemde Supplianten haer verfoeck behoordt ontfeydt te zijn, ten minften foo verre als het roerdt, van te furcheren van alle verdere executien , ende foo verre de voornoemde Supplianten hun laten duncken by het voorfehreve Octroy ende Placaet befwaert te zijn, mogen hun tegens de voorfz Staten behelpen met Juftitie. Eodem , alfoo den Bailliuw van Zuydt-Hollandt , de Staten van Hollandt te kennen gegeven heeft, dat veele ende diverfche Schippers onwilligh zyn, de Collecteurs van den Iinpofl te betalen den Impoft van een duyt op elcke tonne Turfs, gaende uyt Hollandt, ende oock het fchijnfel te thoonen dat fy den voorfz Impoft betaelt hebben, des by hen verfocht zynde , immers dat fy met geweldt gaen zeylen ende pafferen fonder aen te willen leggen, foc hebben de voornoemde Staten den voorfz Bailliuw geaccordeert, dat hy om de felve te bedwingen tot het gene voorfz is, tot fyne afli ftentie fal mogen nemen een ofte twee Uytleg gers, daer op nemende fulck getal van Volck dat hy machtigh zy alle de felve te mogen aen halen, ofte ten minfte eenige van henluyden ende de felve verwinnen, en tegens hen pro cederen na vermogen het Placaet daer vai zynde. Eodem, is den Ontfangér Coebel geordon neert, te geven Mr. Jacob Bol, Ontfangér de fomme van fes duyfent drie hondert vyf et vyftigh ponden tien fchellingen fes deniers vai Pd 3 veer 1560. y.Junii. Dat den Bailliuw van ZuydtHollandthem iTerck maecke,om de Schepen .met Turf pafferende te mogen aenhalen. 1 -Coebel ge(ordonneert.den Ontfangér Bol ' te geven -fes duyfent  IftjO. drie hondert vyf en vyftigh pond. thien fchell. fes deniers,oni te betalen de Renten ftaende op 't gemeene Landt. Memorie aen den Prefidentj omme te befchrijver die van Oti' derlterck tegens de naefte Daghvaert, Pag. 50, ( 42a ) veertigh grooten Vlaerns het pondt, om daer mede te betalen de Renten, ftaende op de vyf Steden van Hollandt, verfchenen zedert Kersmilfe Anno 1559. daer van hy den Ontfangér feeckeren ftaet fal leveren. Eodem, hebben de voorfz fekere Memoriegemaeckt voor mijn Heere den Prrefident, fulcks hier na volght. Alfoo op feeckere Requefte by die van Weefp de Staten van Hollandt geprefenteert, by Appoinctement van de felve Staten henluyden belaft is tegens de naefte Daghvaert, die wefen fal den fes en twintighften dagh-defer tegenwoordige maendt Juny, certificatie over te brengen, dat onder den bedryve van Weefp, ende in den Lande van Goylandt acht hondt maecken eene margen, ende voorts van de groote van hare roeden, voeten ende duymen, dat myne Heeren gelieve tegens de voorfz dage te befchryven die van Ouderkerck, omme te verantwoorden hondert en tien Margen, leggende omtrent Weefp, die de voornoemde van Weefp by hare voorfz Requefte fuftineren te leggen onder de Jurisdictie van de voornoemde van Ouderkerck, en met henluyden van Weefp niet gemeens en fouden hebben,' ende dat fy mede overbrengen cerfkatie , hoe veel hondt een margen maeckt, in de voorfz hondert en tien Margen , en oock van de groote van hare roeden, voeten en duymen, om alles genen, als  ( 4^3 ) als dan op alles gediiponeert te worden na behooren. Eodem, is gerefolveert op de Requefte van de Schippers en Allayers voor Appoinétement te ftellen. De Staten committeren Gerrit Florifz de1 Jonge, de welcke by die van der Gouda daer toe fal ge-eedt worden , omme de Schippers tot Schoonhoven afkomende , Biljet ende Atteftatie te geven , dat den TufT gekomen is uyt de Gelderfche ofte Stichfche Veenen, midts van elcke Atteftatie genietende een oort ftuyvers. J-JEbben de voorfz Staten fekere Miffiven gefchreven aen de Collecteurs van den voorfz Impoft, fulcks hier na volght. ■pErfame, &c. Alfoo de Staten van Hollandt gecommitteert hebben Gerrit Florifz de Jonge, omme de Schippers tot Schoonhoven, afvarende met Turf, te geven een Biljet ofte Atteftatie, dat den felven Turf ghekomen is uyt de Gelderfche ofte Stichtfche Veenen, midts van elcke Atteftatie ghenietende een oort ftuyvers; foo hebben de voornoemde Staten my belaft aen U te fchryven, dat ghy niet en foudt laten de voorfz Atteftatien, gepaffeert onder de handt van den voornoemden Gerrit Florifz, geloof te geven, ende de voorfz Dd 4 Schip- t$6o. f.JuniL Requefte ran de schippers :nde Afayers van Jen Turf. Miffiven ien deCol[ecteursyan de import van het duytjen.  e 424) Junii, Pat den Ontfangér Coebel deq Bailliuw van Zuydi-llo'landt fal geven 200 guldens, om daer mede te vervallen de onkosten van 't aanhalen v«n de Schepen met Turf geladen, Rembourfementby.die van Amfterdam verfocht van twaelf hondert guldens by hen voor het gemeene Lt(nd vcrfchoten. Ordonnantie voor Mr. Jacob van den Eynden. Schippers daer op laten pafferen, fonder daer van in gebreecke te blyven. Eerfame, &c. Eodem, is den Ontfangér Coebel geordonneert, te geven den Bailliuw van Zuydt-Hollandt de fomme van twee hondert guldens van veertigh grooten Vlaerns het ftuck, omme daer mede te vervallen de koften die hy fal moeten doen, in het aenhaïen van de gene die onwilligh zyn te betalen den Impoft van een duyt ofte penning refpectiveh'jck van elcke tonne Turf, gaende uyt den Lande van Hollandt, midts dat hyghehouden werdt daer van de voornoemde Staten reeckeninge, bewijs, ende relicjua te doen, des verfocht zynde. Eodem, is op het verfoeck by die van Am-, fterdam de Staten van Hollandt gedaen, omme te hebben betalinge van de twaelf hondert guldens, mitsgaders het verloop van dien ,by henluyden voor het gemeene Landt verfchoten , henluyden de Staten verklaerdt, dat fy wel verftaen dat henluyden daer van behoordtrembourfement ghedaen te worden, dan moeten hier op eerft gehoordt wefen de Ontfangers, Mrs. Aernout Coebel, en Jacob Bol, om te weten waer uyt het felve rembourfementkomen fal. Eodem, is Jacob van den Eynden Ordonnantie gepaffeert van thien dagh-gelden , uyt faecke van diverfche befoignes ende vacatiën, by hem in des gemeene Landts faecken gedaen^  C 4^5) ende noch achtien guldens uyt faecke van fekere confultatie by hem gemaeckt, in de faecke van die van Wyck buyten Heufden, tegens de Staten. Eodem zijn gecommitteert van den Eynden ende den Advocaet, omme te vifiteren de Stucken van die van Heenvliet. Eodem, zijn gepaffeert Cornelis Wielandt, ende Pieter Huybrechtfz, Deurwaerders van den Hove van Hollandt, te famen veertien dagh-gelden , tot acht ftuyvers daeghs, uyt faecke van gepublicëert te hebben feecker Placaet, van den Impoft van een duytken op elcke tonne Turfs, gaende uyt den Lande van Hollandt, tot Delft, Rotterdam, Schiedam,1 Dordrecht, St. Geertruydenbergh,ende Huygh' Gijsbrechtfz twaelf dagen , van het felve Placaet gepublicëert te hebben tot Leyden , ter Gouda, Woerden, Schoonhoven en Oudewater. Eodem, is Coenraedt Janfz , Boode van de( Staten van Hollandt , geaccordeert tien guldens' tot een nieuwen Mantel, mits daer op ftellen-i de den Hollantfchen Thuyn na ouder gewoon-c te. \ ■ ti Eodim , de Staten voorgehouden zynde de onkoften, gevallen op het ftuck van het rec-| ken van de Laeckenen; hebben gerefolveert,( dat men dit Placaet fal doen publiceren ter plaet-i fe daer men gewoonlijck is publicatie te doen,1 VA 5 en-c 156*0. Gecommitteerdenom te vifiteren de Stuckeu van Heenvliet. Pag. 5'. Drdonnan:ie voor Cornelis Wielandt, :nde Pieer Huyirechtfz. )rdonnanie voor Coenraedt anfz, van en nieuwen Man4, Te doeq ubliceren et Placaet p het reeën van de .aeckeen,  T*3uni.i. Ordonnantie voorDavidMaerteafz. "Requefte van de Gaerders van de feven grooten op de Margentalen binnen Stryen. Requefte vanNicolaes van Matbenes. bo¬ ende dat gedaen, fal men van alles Ordonnantie paiferen. Eodem, is David Maertenfz, Deurwaerder, Ordonnantie gepaffeert van vyftien dagen, uyt faecke dat hy gepublicëert heeft het Placaet van een duyt, ende d'Articul by maniere van Placaet , by den Hove van Hollandt daer op geexpedieert, op de Laege Swaluwe, tot Dordrecht, tot Geertruydenbergh, en in de Langeftraet. Eodem, is op de Requefte van de Gaerders van de feven grooten op de Margen binnen den Dorpe van Stryen, verfoeckende reftitutie van Margengelt by henluyden betaelt van 't Eylandeken van den Broeck; gerefolveert voor Appoinctement te ftellen. Den Ontfangér fal de Supplianten reftitueren het gene wes hy ter caufe van't Margen - geldt van henluyden ontfangen heeft, zedert den Jare vyftien hondert feven en vyftigh incluys , ende fal den felven ter caufe van 't Margengelt ongemolefteert laten, tot den Jare 1562. oock incluys. Eodem, is op de Requefte van Nicolaes van Mathenes, Schiltknaep, verfoeckende vry te zyn van feeckere thien Margen, onder hem gelegen gerefolveert voor Appoinctement te ftelien; advis aen den Ontfangér Coebel.  C 427 ) Eodem, is op de Requefte van de Molenmeefters, ende gemeene Ingelanden van feecker Polderken, genaemt de Achtermeer, gelegen onder de Jurifdictie van Alckmaer, verfoeckende onghemolefteert te blyven van alle Ommeflagen; gerefolveert voor Appoinctemenl te ftellen. Advis van den Ontfangér Coebel, uyt wat faecke de Ommeflagen alhier gementioneert , gefchiet zyn, en of de voorfz Margentalen binnen of buyten de Schiltalen gelegen zyn. Eodem, is op de Requefte van de Conventualen van Leliendael tot Schiedam, verfoeckende ontllaghen te zyn van den Impoft; gerefolveert voor Appoinctement te ftellen. De Supplianten fullen hen reguleren na den inhoudt van het tweede Art. van de Ordonnantie van de verpachtinge. Eodem, is op de Requefte van Juffr. Baertje Spycks, verfoeckende reftitutie van den Impoft by haer betaelt, gerefolveert voor Appoinctement te ftellen. Alfoo de Supplianten niet eri doet blycken dat fy mede contribueert in de Schiltalen als andere Huyfluyden , foo fal fy haer reguleren naer inhoudt van het derde Articul van de Ordonnantie van de verpachtinge. Eo- 1560. 7. Junii. Requefte van de Molenmeeftersbuyten Alkmaer. Requefte van de Conventualen van Leliendael. Patr. 5a. Requefte van JurTr. Baertje Snvrks.  t$6o. r-junii. Requefte van deAmbachtsbewaerdersvan Oudt Mathenes. Ordonnantie voor Maerten Janfz. Ordonnantie voorjobanPurtyck. : i Dagh- C 423 ) Eodem, is op de Requefte van de Ambachtsbevvaerders van Oudt Mathenes, verfoeckende fublevatie van haer portie in de 42000 ponden ; gerefolveert voor Appoinctement te ftellen. De Supplianten en zyn niet gefondeert in haer verfoeck , ende nopende de Burgers van Schiedam, alle in den Ban van Oudt Mathenes Landt bruyckende, verftaen de Staten de felfde ge-eximeert by het Placaet van de feven grooten ge-expedieert; maer nopende die van Ouderfchie, binnen Mathenes voorfz Landt bruyckende, fullen de S upplian ten hen reguleren volgende het achtfte Artic. van den felven Placate. Eodem, is op de Ordonnantie van Maerten Janfz, by de Staten verfocht advis van den Ontfangér Coebel. Eodem, is Ordonnantie gepaffeert op Johan ?urtyck, Secretaris van den Hove van Hollandt, /an thien dagh-gelden, tot twee gulden 's daeghs, n betalinge van de vacatiën ende gedebourfeerie penningen, by hem gedaen in 't doen van èeckere verklaringe , ende infinuatie binnen ier Stede van Dordrecht, beroerende de ver de voorfz drie Petitiën voor antwoorde te :ven, 't gunt hier na volght. Alfoo de Edelen, ende fes groote Steden 's Landts van Hollandt, reprefenterende de Sta-  ( 443 ) Staten van den felven Lande, onlanghs wefende tot Antwerpen, by de Hoogheydt van de Hartoginne van Panna, Gouvernante over fyne Koninghlijcke Majefteyts Nederlanden van herwaerts over, belast is, dat fy hen fouden vertrecken, ende hare Hoogheydt vruchtbarige antwoorde fouden innebrengen , dan fy ghedaen hadden, beroerende feeckere drie Petitiën by de Koninghlycke Majefteyt, ofte van fijne Majefteyts wegen den voorfz Lande ghedaen, beroerende de felve drie Petitiën; te weten, van de Hooft-fomme van vijfthien duyfent Caroli guldens 's jaers, de felve te loffen binnen drie Jaren, daer van fijne Majefteyt lange foude het frait dragen ; ende noch van de converfie van fes duyfent Paerden , die men op Waerdtgelt foude onderhouden , in duyfent Ruyteren, die continuelijck fouden dienen op de Frontieren, tot defenfie van den Lande; ende noch omme te hebben jaerlijcks van den Lande van Hollandt feven en dertigh duyfant vyf hondert Caroli guldens , tot onderhoudt van feeckere Voet-knechten ende Guarnifoenen , omme de felve te onderhouden, en leggen op de Frontieren en Fortreffen aldaer, tot defenfie als vooren. Hebben de Edelen ende vijf groote Steden , als Haerlem, Delft, Leyden, Amfterdam, ende der Gouda, naer verfcheyde communicatien op het gundt voorfz is gehouden, eyndelijck hare Hoogheyt geaccordeert voor antwoort te geven ; eerft , be- 1560. 4. s.ende6. Julii.  C 444 ) ïS6o. Julii, beroerende de voorfz Petitie van vijfthien duyfent Caroli guldens, dat fy omme redenen in het lange in haer voorgaende antwoorde, hare Hoogheyt by gefchrifte overgelevert, ende de Koninglijcke Maj. daer inne voor defe tijdt niet en fouden konnen ofte mogen believen, verfoeckende daeromme feer oormoedelijck, daer van gedeporteert ende verdragen te worden. Ende beroerende de andere twee Petitiën, mede vooren' verhaelt, fouden de voornoemde Edelen, ende vijf groote Steden, fyne Koninghlijcke Majefteyt tot defenfie van den Lande, ende in plaetfe van de feven en dertigh duyfent vijf hondert Caroli guldens eertijdts gheconfenteert, accorderen hondert duyfent Caroli guldens's jaers, drie Jaren geduyrende, te betalen de eene helft prima Maert, ende de andere helft prima September daer aen volgende, beginnende Anno vyfthien hondert een en tfeftigh toekomende, naer gemeen fchryven, te vinden op de Schiltalen, midts een yegelijck daeMnne genietende fyne gratie, onder die maniere ende conditiën by eenige hier na in 't particulier verhaeldt, midts oock de Staten van de voorfz fomme, die de gratiën afgetogen zuyvers blyven fal, fullen mogen innehouden alfulcken fomme, als van nooden fal wefen tot onderhoudt van de twee duyfent Ruyteren, die men in continuele exercitie op de Frontieren houden fal, daer mede fy verbonden ftaen met de ghemeene Staten van de Landen van hèrwaerdts over, midts  C 445 ) midts oock de voornoemde Staten fullen van de felve fomme onderhouden alfulcke achthien duyfent Caroli guldens, daer vooren de fes groote Steden verbonden en verzegelt hebbeh, die men gewoonlijck is geweest te betalen uyt de ordinaris Beede, ten minften ter tijdt ende wylen fyne Majefteyt de Staten voornoemt, anderebehoorlijcke affignatie van de felve Renten ghedaen fal hebben, ende noch fullen mogen jaerlijcks innehouden vyf duyfent Caroli guldens jende de felve employeren tot afloffinge van een parthye van de voorfz achtien duyfent Caroli guldens; verfoeckende feer oottnoedelijck, dat hare Hoogheydt daer mede te vreden houde, foo henluyden niet mogelijck noch draghelijck foude wefen meerdere fomme voor dele tijdt, tot defenfie van den Lande vorder te accorderen ende op te brengen, foo de Staten voornoemt met gelijcke fomme daer toe oock voor den Oorlogh , als fy foo feer niet en waren ge - exhaurieert, geaffoulleert, nochte belaft , volftaen hebben, dragende nochtans fyne Majefteyt op ghelijcke fomme jaerlijcks drie en twintigh duyfent drie hondert Caroli guldens , die daer uyt aen Renten betaelt zyn geweeft, daer van nu die fes duyfent drie hondert gelijcke guldens afgeloft zyn, ofte noch dit loopende Jaer geloft fullen worden tot fyne Majefteyts ontlaftinge, fulcks dat fy als nu doende, en foo veel contribuerende tot de defenfie van den Landen als voren, meer fullen doen dan fy wel vermogen. Die 1560. 4, *,.ende6< Julii.  ( 446; I56o. 4> S.endeS. Julii. Pag. 60. Die van Haerlem verftaen, ende hebben het voorfehreve confent gedragen onder conditie, dat fy in de voorfz Beede fullen mogen volftaen, mits opbrengende foo veel aen Jaer-gelt, als hare Gebuyr-Steden , met de welcke fy in genoegh van eender qualiteyt ende conditie zyn,alsnamentlijckLeyden ofte der Gouda; ende die van Leyden feggen haer gratie feer fober te zyn, ende fonder meerder gratie te hebben, te laftigh vallen fal hare portie op te brenghen, foo fy foo veel betalen als die van Dordrecht, niet te min voor defe drie Jaren, ende op hoope men haer in toekomende tyden vorder gratie doen fal , hebben fy hen met den anderen voor defe tijdt geconformeert. Ende aengaende die van Dordrecht, conformeren hen met mijn Heeren Edelen, ende de andere vyf Steden, foo verre het roerdt ! de voorfehreve ge-eyfehte Beede van vyfthien duyfent ponden 's jaers. Ende aengaende de verfochte converfie van het Waerdt - geldt van de fes duyfent Paerden, in een duyfent Paerden, ingeftadigen dienft, fouden te vreden zyn fyne Majefteyt met het felfde Waerdt - geldt te laten geworden, foo fyne Majefteyt bevinde het felve tot defenfie van den gemeenen Lande proffytelijckft te zyn, ende dat al- I foo verre alle de andere Landen van herwaerts over, daer mede fouden hen conformeren , ofte anders daer inne confenteren, ende vorder niet. Ende beroerende de nieuwe ge-eyfehte Bee-  c 447; Beede van feven en dertigh duyfent vyf hondert guldens, voor eenen tijdt van drie1 Jaren, tot onderhoudeniife van drie duyfent twee hondert Voet-knechten in Guarnifoen, fouden fyne Majefteyt, onder ghevolgh van de andere van de Staten, te vreden zyn te believen in de fomme van acht en twintigh duyfent guldens 's jaers, voor de voorfz drie Jaren, te vinden by alle alfulcke wegen ende voegen, als de Staten ramen ende bevinden fullen ten minfte quetfe van den Lande van Hollandt, conformerende henluyden met de Edelen, ende de vyf groote Steden, foo verre het roerdt het innehouden van de voorfz achtien duyfent en vyf hondert Caroli guldens, omme die ten fine voornoemt ge - employeert te worden, gheduyrende de voorfz drie Jaren, dat oock de voorfz acht en twintigh duyfent Caroli guldens, die die van Dordrecht fouden te vreeden wefen te confenteren als boven, eerft cours ende .loop fullen hebben op den eerften dagh van Maert eerftkomende; ende dat voorts, volgende het accord van de Staten, defe geconfenteerde Beede ontfangen fal worden by den Ontfangér van het ghemeene Landt, Mr. Aernout Coebel , tot koften ende lafte van fyne Majefteyt. J QP welcke antwoorde by den Advocaet mijn Ai Heere den Prince van Orange by monde del gedaen zijnde, ende oock hem gelevert by o-e-Pi" Ichnfte , na dat de felve by hem gevifiteert Ja" was,dee 1560. Julii, itvroor>y den ce van ngegej, op Anc-  C 448 ) 1580. Was, heeft de Staten voor antwoorde doen ge= ^|-e"^6'ven, dat hy de felfde bevondt feer vreemt, wóorde ende niet veel beter dan gantftnelijck negatijf van de Sta. uyt dien, dat aftreckende het geene wes fy beten* geerden af te trecken, volgende fijn calculatie, de Majefteyt irt handen niet en foude krygen boven de twee duyfent guldens, ende dat hy feecker was dat de felve antwoorde de Hoog. heydt van de Hartoginne niet aenghenaem en foude wefen, ende dat de Gedeputeerden met grooter ondanck wederomme gerenvoyeert fouden worden; dat oock fyne Genade van geender meeninghe en was hem te Hove te vinden , omme de Gedeputeerden, willende doen fulcke onvruchtbarige antwoorde te, affifteren, dat daeromme fy op de faecke wat beter fouden willen letten, ende andere refolutie nemen, indien het fulcks doenlijck ware, om de voorfz ondanck te ontgaen, endè geen verlooren reyfe ende koften te doen. Midts wekken de voorfz Gedeputeerden weder lange communicatie op de voorfehreve Petitie ghehouden hebbende, hebben eyndelijck by gefchrifte doen ftellen feecker Concept op het believen van hare Meefters, fulex als hierna volght. Concept TjE Gedeputeerden van de Staten fouden by de Sta- 0p rapp0rt van hare Meefters te vree- maectt op den wefen •> in de plaetfe van de verfochte hetbeüe- converfie, ende van de befoldinge van de ven van ha- Voet-knechten, fyne Majefteyt te accordere. Mee- ren fomme van hondert duyfent gul- Wchre-6 dens' te vinden by de Schiltalen 5midts dat vePetitien. een  r 449 een yegeljjck daer inne fal ghe. gratie,.ende dat voor den tijd . Jaren, ende, op twee. termynen , daej ' d'eerfte termijn verfchynen foude a .railfe naeftkomende; wel-verftaende, dr. de bneene helft van.de eerfte termijn genomen fal worden by de .Schiltalen als vooren, ende ,. de andere helft by fulcke wegen, als de voornoemde Staten onderlinge lullen adviferen , onder conditie dat de Majefteyt, volgende fyne belofteniffe, henluyden fal . doen hebben behoorlijcke aflignatie voor de . achtien duyfent gulden 's jaers, ftaende op het ghemeene Landt, tot fijn behoorlijcken verl'chijn-dagh, als beginnende Anno vyfthien hondert een en tfeftigh, ofte dat by gebreecke van dien de Staten als dan de felve achthien. duyfent guldens fullen mogen innehouden, ende dat altijdts op elcken termijn van de yerfehijn - dagen de portie van die-van Hollandt, tot onderhoudenifte van de twee duyfent Paerden, afgetogen fal worden , om die. te brengen in handen van den Commis Generael, ofte daer hyfe affigneren fal, beloopende voor elck half jaer 11500 guldens.' Anders lal de Majefteyt Kersmiife toekomende genieten alles wes zuyyers fal komen van de vyftigh duyfent gulde;ns , beloopende een en dertigh duyfent guldens ofte meer , omme daer mede voor de portie van die van Hollandt de Ruyteren ende Knechten te betalen. Ende als die twee duyfent Paerden fou- VI. Dret,. Ff ders 15*0. julü. Pag. o N  4. Julii. Dagh om in de Her- (J( berRe te a£ wefen. , Q( g< iy da Be- ( 45o > den onderhouden wefen, daer men voor de portie van die van Hollandt voor een half jaer behoeft elf duyfent vyf hondert guldens , ofte daer omtrent, foude de Majefteyt noch houden negentien duyfent vyf hondert guldens voor dat half jaer, ende andere naervolgendetermyne ghelycke fomme , mits voldoende fyne beloften, beroerende de alïignatie voor de andere termynen die vallen fullen naer Kersmilfe. Item, alfoo tot twee duyfent Ruyteren, die men foude houden in continuelen dienft , de portie van die van Holland voor een Jaer niet meer en bedraeght dan vier en twintigh duyfent guldens, ofte daer omtrent , ende dat de Staten nu confenteren vyf en twintigh duyfent guldens, boven de feven en dertigh duyfent vyf hondert guldens, foo foude de Majefteyt moghen employeren tot onderhoudeniife van de Voet-knechten ofte anders, negen en twintigh duyfent vyf hondert guldens , mits voldoende op zyn tydt fyne beloften voorfz. Welck Concept by den Advocaet op den fesin Julii, den Prince van Orange by moide ngedient zynde, heeft henluyden befchey:n dagh om alhier in den Hage in de Herber! te welen, den twaelfden defer maendt Ju, om daer op Refolutie te nemen, ende van er voorts te reyfen naer de Hartoginne.  C 45* ) Beroerende voorts, dat fy mede fouden willen rapport doen, omme te fien of men niet en foude mogen fyne Majefteyt, boven de Vyf en twintigh duyfent guldens, die fyne Majefteyt zuyver foude ontfangen, noch toevoegen 5000 guldens. Den 5 Julii i$6o, HEbben de voorfz Staten Commiffie gepasfeert op die van Dordrecht en der Gouda , fulcks hier na volght. Alfoo tegenwoordelyck by die van 's Gravenmoer , Wafpyck en Capelle , in de Langeftraet, de Staten van Hollandt ProCes gemoveert is voor den Secreten Raede , ende midts dien niet gheraden en ware, als nu eenigh Hooft te maecken voor de Lage Swaluwe, of de Schippers met' Turf geladen, aldaer pafferende, eenighfints te indemneren van de fchuldt, die fy door het felfde Hooft fouden mogen ly-: den; hebben de voornoemde Statengecom-1 mitteert een van Dordrecht, ende een van' der Gouda , omme hen te informeren of j men niet en foude mogen eenige bequame \ plaetfe vinden in de Langeftraet, omme al-1 daer den Impoft van een duyt van elcke1 tonne Turf, gaende uyt den Lande van Hollandt , te collecteren ,,epde dat fy voorts een bequaem Perfoon willen foeckeri, omme de felve Colleetatie ter voorfz plaetfe te doen, éttx felven toevoegende eenen' E f 3 feec? 4. juni. Bv den Prirce van Orange verfocht dat de Staten tot de vyf en twintig duyfent noch vyf duyfent guldes fouien accor* leren. Commiitla op die vüri Dordrecht inde der Souda i Dm een )eq'uame slaetfe iri ie Lange» tra'et te becken ot collecJ uie van iet duyt:en op elce tonne 'ürf. 'ag. 62,  ( 452 ) 5. >/«. 9 ComiiTie^ op die van der Gouda, omme een* ander Collecteur vaa het duyt- ' . ken ter fïouda te ftellen. Delft en Gouda gecommitleert om tel vifiteren de-* Duplique j van het Siaghturren. Verfoeckv van de j: Stuyrluyden, van *■ dat fyluy- 1' rfen onbV d fehsdight J fouden mo-^ gen bly wen van de En-3 gelfche. feeckeren penningh van fynen ontfangh 9 foo fy naeft met hem fullen mogen overkomen*> TAn gelycken is by de voorfz Staten Commiffie gepasfeert op die van der Goude, .ücks hier na volght. Alfoo den tegenwoordighen Collecteur van den Impoft van een duyt ghefteldt op elcke tonne Turf, gaende uyt den Lande van Hollandt, binnen 'der Stede van der Gouda hem niet wel en quyt in fijn Officie ; foo hebben de Staten van Hollandt die van. der Gouda ghecommittcert, omme een andere in fyne plaetfe te ftellen, midts den voorgaende - Collecteur contenterende naer loop des tydts , ende midts by hem doende reeckeninghe van fyne voorgaende adminiftratie. ^Odem zyn gecommitteert, om te vifiteren u de Duolique van het Slaghturven , die van kift ende der Gouda. Eodem, hebben de Staten mede den Prince an Orange aengegeven, ter begeerte van de urgemeefters ende Regeerders van Delft, Rot:rdam ende Schiedam, uyt den naem van de Leeders ende Stuyrluyden, hen generende met e Viffcherye ende Haringhvaert, hoe dat de fögelfëhe daghelycks de Viffchers in Zee we:nde overvallen ende fpolieerden van alle het unt' Godt-hen verkent heeft, niet anders met hen-  ( 453 ) henluyden handelende dan of Vyanden waren van de Koninghlycke Majefteyt, uytgefondert dat fy de Schepen ende Bootsgezellen niet mede en nemen, ende hebben verfocht dat fijne Gen. aen de Hoogheydt van de Hartoginne foude willen fchryven, ten eynde daer in geremedieert mochte worden , ende fulcks te fchryven aen den Koning van Engelandt, ende aen den Ambalfadeur van onfe Koninghlycke Majefteyt aldaer wefende, dat by den Koningh van Engelandt daer inne behoorlycke ordre ende remedie geftelt werde, 't welek fijne Gen. gelieft heeft fulcks te doen, ende dat hy tot dien eynde wel favorabelyck fal fchryven aen de Hartoginne. Eodem , is ghecommitteert Mr. Jacob de Milde, omme te vifiteren de Requefte en Stucken van die van Texel, ende als dan de Staten daer 'van rapport te doen, en dat men hen als dan Acte fal geven, dat de Staten haer houden voor.diligent, Ff a Dagh- 15*0. 5,3*0/. Te vifite' ren de Re quelte en Smeken van die var Texel,  T56o. ftide 16Ju- vu Psg. 63. Petitiën van fyne Majefteyt ■ gedaen , uytgeftelt. Verfoeck Van wegen fyneMajeJfteyt ge- . daen ,be- ' roerende Se Zype. ( 454 ^ Daghvaert in den Hage gehouden, pg Pea ?3 •> 14» 15 ende 16 Julii i 56*0. PRESENTEN. Dirck van Nuyfen- Burgemeefter, ende °\rf\'%nde Mr. Jan van Nieu^ Mr.WillemSchoock, wenburgh , van Am- ran Dordrecht. fterdam. ' JanvanZuyren,van Jan Dirck Hoenfz, Haerlem. ende CornelisJanfzKruy- Mr. Pieter van Aster, ende peren , van der Goü- Jacob van den Eyn- da. den, van Delft. Mrs. Jacob de Mil- Omme eyndelyckte ^e * ende refolveren op de' Peti- Cornelis van Veen, tien van de Majefteyt, i/an Leyden. ende op het Concept Simon Maertenfz, by henluyden gemaekt. DEn dertienden Julii, is, overmidts de abfentie van de Edelen, die eyndelycke Refolutie van de drie Petitiën van wegen fyne Majefteyt ghedaen , uytgeftelt tot Maendagh laeftkomènde , tegens wekken dage elck beschreven foude worden. f£Ödem heeft den Commis Loo, ter prefentie van den Prajfident van wegen de Hartoginie dé Staten geproponeert, het geene hier naer volght. ■ ' ~ i ■• ■ i ■■■ Al-  ( 455 ) Alfoo het oorbaer ende proffytelyck is voor het ghemeene Landt, dat het felve vermeerdert werdt met winnende Landen, ende befet ende bewoont werdt met Volck ende Onderfaten, omme de felve Landen te bearbeyden ende beteelen tot voetfel van het voorfehreve Landt van Hollandt, het welck den Koningh, onfen aldergenadigften Heere, van fijnder zyde gaerne begeert te vorderen, ende naer dien fyne Majefteyt aenghegeven zyn gheweeft diverfche middelen, waer van in waerden gebracht fouden worden die Landen, onlanghs bedyekt binnen der Zypen, fulcks dat die fouden mogen worden gehabiteert, ende tot vruchtbaerheydt ende teelte gebracht, is fyne Majefteyt voorgehouden de felve Landen ende Inwoondcrs van dien te confenteren, ende gunnen vrydom ende exemptie van alle alfulcke Beeden ende Subventien, als van fyne Majefteyt ende fyne Naekomelingen wegen , over het felve Landt verfocht ende geconfenteert fouden mogen worden, waer toe fyne Majefteyt wel gefint foude wefen, omme het felve te accorderen voor feeckere langhe Jaren, dan beduchtende dat het fyne Majefteyt naermaels foude mogen praïjudiceren tegens de Staten van Hollandt, die het felve fouden verftaen te ftellen tot fyne Majefteyts lafte, in minderinghe van haer confent; foo is my van de Majefteyts wegen belaft dat myn Heeren, als reprefenterende de Staten van den felven Lande , het gundt voorfz is voor te houden, Ff 4 en* 14. Julii.  { 456 > 14. Julii Te doen befchryveh de Edelen tegens morgen avondt. Excufe voor de Staten aen den Stadhouder. 1 ]$och ende verfoecken tot vorderhiffe van he{ gunt voorfz is te confenteren , dat fyne Majefteyt gunne ende accordere den Lande ende Inghezetenen van de Zype, vrydom ende exemptie van alle Beeden ende 'Subventien die fyne Majefteyt, ofte fyne Majefteyts Naerkomelingen geaccordeert , ende op het Landt van Hollandt gegeven 1 fullen mogen worden, het zy by maniere van Verpondinge op de Schiltalen, Margen-gelt, Thienden penningh, ofte anders, in wat manieren, het voor eenen tydt van tfeftigh Jaren, fonder dat de Staten fyne voornoemde Majefteyt ende Naerkomers, of die van de Zype', daer yet van fullen te lafte leggen, en verleenen daer van Acte onder de Handt- teecken van haren'Advocaet. J£Odcm is ghcrefolveert, te doen bcfchryven de Edelen tegens morgen avondt in de Herberge , met fnlcken communicatie als Suys ordonneren'fal. 1 ' ■ Eodem hebben mede gerefolveert, dat den Pnefident fchryven fal aen den Stadthouder da excufe van de Staten, te weten dat fy den dagh die fy geraemt hadden boven te Wefen, niet houden en mogen, overmidts de Edelen niet gecompareert en zyn , nochtans befchreven tvefende, dat fy evenwel alle diligentie doen °ullen omme met den eerften te Hove te konen., . --..:e/ ■■■> ua-i i\ ih/4 < fjj '• .1 >■-■  C 457 ) Noch is gerefolveert den Commis Loo te feggen, dat de Staten haer antwoorde oh het verfoeck by hem gedaen, nopende 'de faecke ■ van de Zype, innebrengen fullen, te Hóve komende. ">b j Ende aengaende het rapport dat van de grieven ge-'eyscht' werdt, is gherefolveert te.ver-, foeckén Copie van de Ordonnantie, uyt krach-] te van de welcke het voorfz rapport ge-eyscht1 werdt indien men die krygen kan, indien niet,, boven by Requefte te verfoecken dat het felve { rapport af magh gedaen worden , ofte dat Parthyen haer appel fullen mogen vervolgen , fonder overleveringhe van grieven, ende altydts te vernemen hoe defen aengaende in den Raede van Brabandt geufeert werdt; dan die van Dordrecht feggen geen confent te willen dragen , ten zy dat het felve rapport af zy. Eodem zyn gecommitteert, omme te vifiteren de Articulen, beroerende de vorderingea van de Juftitie, Eynde, Milde, ende den Ad- ° vocaet, die het felve gedaen hebben, d le Eodem zyn gecommitteert, omme te befoi- J' gneren in de faecke tegens die van Heenvliet,.] Eynden, den Advocaet, ende Milde, die hetL" felve gedaen hebben. H ] Eodem zyn gecommitteert, omme naer de ex- T piratie van de Vacantien boven te vervolgen g« expeditie van het Proces, tegens die van Wyck Jl èn Loosduynen, de Milde, ende den Advo-rpÊ caet. Ff 5 ; Eo-2 ï56o. 14. -Julii. Antwoort lopende 3e faecke yan deZy< >e. Beroerenle het raplort dat ■andegrie* en geyschc/erdt, Gecomitteerdentnme te fiteren ; Articrtn van de iftiiie, 3efoigne« de faec: van eenvliet. : vervoln expetie van t Proces jens die 3 Wijclt,  ( 458 ) I5&>. 14. Julii. Te refumerenhetProces tegens die van Heenvliet. Of men boven de or-j dinaris vacatiën, Wagenhuyt en Schuythuyr fal pafleten. Pag. 65. Ordonnantie voor Simon Gerritfz, en Francois vanValckefleyn. Requefte van die van Woerden. Requefte vandeBurr gemeefters van Gorniphem. Eodem zyn mede gecommitteert, omme te refumeren het Proces van de Staten tegens die van Heenvliet, Eynden, Milde, Wenfz en Diert, die 't felve aireede gedaen heeft. Eodem, is mede by de Steden gefeydt, de Edelen prefent wefende, te vernemen of men joven de ordinaris vacatiën buyten 's Landts, de Gedeputeerden Wagen-huyr en Schuyt-huyr palferen fal. Eodem, is gepaffeert Ordonnantie voor Simon Gerritfz, ende Francois van Valckefteyn, elck van negen en tachtigh dagen, tot twee gulden 's daeghs, daer inne gereeckent haer extraordinaris onkoften ; dan hebben de Staten wel expreffelyck gherefolveert, dat men voortaen niemandt yet meer en fal toevoegen dan de ordinaris dagh-gelden , ten ware de felve dagh gelden omme redenen by de Staten generalyck vermeerdert wierden, te betalen uyt de penningen van den Impoft. Eodem, is op de Requefte van die van Woerden by den Raede aen den Advocaet gefon? den, om de Staten te communiceren, de expeditie van dien uytgeftelt tot de komfte van de Edelen. Eodem, is op de Requefte vandeBurgemeefters van Gornichem, gerefolveert voor Appoinétement te ftellen. De Staten hebben begeert Copie van de Requefte, ende van de Certificatie daerby ge.  C 459 ) fevoeght, en daer op rapport tot de naefte )aghvaert. Den 15. Julii 1560. ZYn die van Delft ende Leyden, met den Advocaet gecommitteert, om de Antwoorde te maken, fulcks hier na volght. ^Lfoo de Edelen, ende fes groote Steden 's Landts van Hollandt, reprefenterende de Staten van den felven Lande, onlanghs wefende tot Antwerpen, by de Hoogheydt van de Hartoginne van Parma, &c. Gouvernante over de Koninghlycke Majefteyts Nederlanden van hèrwaerdts over belaft is, dat fy hen fouden vertrecken, ende hare Hoogheydt vruchtbariger antwoorde fouden innebrengen, dan fy gedaen hadden, beroerende feeckere Petitiën by de Koninghlycke Majefteyt, ofte van fyne Majefteyts wegen den voornoemden Lande gedaen ; te weten van de Hooftfomme van vyfthien duyfent Caroli guldens ■s jaers, de helfte te loifen binnen drie Jaren , daer van fyne Majefteyt foo langhe foude het frait draghen; ende noch van de converfie van fes duyfent Paerden, die men op Waerdtgelt foude onderhouden in duyfent Ruyteren, die continuelyck fouden dienen op de Frontieren, tot defenfie van den Lande ; ende noch omme te hebben jaerlycks van den Lande van Hollandt feven en dertigh duyfent vyf hondert guldens , 1560. 14. Julii. 15. Julii. Gecom-» muteerden :ot maeckinge van antwoorde op de drie Pititienvan ie Koningijke Maje» teyt.  C 460 ) 1560. 15. Julii. Pag. 66. deus, tot onderhoudt van feeckere Voetknechten ende Guarnifoenen, omme de felve te onderhouden ende leggen op de Frontieren ende Fortrelfe aldaer, tot defenfie als voren, den tydt van drie Jaren; ende naderhandt noch verftaen verfcheyde Rempnftrantien van de Excellencie van den Prince, van Orange, &c. Stadhouder van Hollandt, &c. Hebben de Edelen, ende fes groote Steden van Hollandt, naer verfcheyde communicatien op het gunt voorfz is gehour den, eyndelyck geaccordeert; eerft, beroerende de voorfz Petitie van vyfthien duyfent Caroli guldens, dat fy omme goede redenen in het langhe in hare voorgaende antwoorde hare Hoogheydt by gefchrifte overgelevert de Koninghlycke Majefteyt, daer in voor defe tydt niet en fouden konnen ofte mogen believen , verfoeckende daeromme feer oo.tmoedelyck daer van gedeporteert ende verdraghen te worden. Ende beroerende de andere twee Petitiën, mede hier yooren verhaeldt, de Staten van Hollandt confideratie genomen hebbende , dat in den Jare vyfthien hondert , acht en vyftigh , by de Generale Staten • van alle de Landen van herwaerts over, rypelyck by believen van de Koninghlycke Majefteyt gheraemt is, dat tot defenlie van de Frontieren in tyde van Pays ghenoegh foude zyn twee duyfent Paerden in continuelen dienft wefende, die men ten ïip.oghften betalen foude mogen, naer cal- cu-  C 46i) culatie van de Majefteyt felver, met hondert negen en tachtigh duyfent guldens; confidererende mede , dat de Staten van Hollandt voor den laetften Oorlogh niet gecohtribueert en hebben tot defenfie van den - Landen dan hondert duyfent guldens jaerlycks, mits genietende hare gratie, daer op de Majefteyt heeft moeten draghen drie en twintigh duyfent drie hondert negen en veertigh ponden jaerlyckfche Renten,; tot < fyne Majefteyts Voorfaten verfoeck byhet Landt verzegelt,, ende dat-weL te. geloo■ ven is, dat het Landt van-Hollandt nu na den-Oorlogh, door de groote exorbitante ende exceffive Petitiën , die fy den Oorlogh gheduyrende geconfenteert hebben , ende noch groote merckelycke 'fommen van: penninghen refteren te betai len op Renten gehaelt, niet rycker en zyn .dan fy waren voor den Oorlogh, ende dat henluyden by Acte ende Confent van de V-iionennale Beede - hoope gegeven is ghe-vvCeft , dat 1fy jaerlycks fouden volftaen, -midts alken contribuerende tot defenfie van .den Lande ,, de fomme van feven en dertigh duyfent .vyf hondert .guldens, nochtans overgeleydt hebbende de middelen van - de Propofitien, henluyden van weghen de ' Koninghlycke Majefteyt , de Hoogheydt van de Hartoginne van Parma, ende noch by de Excelkncie van myne Heere den Prince van Orange, Stadthouder van Hollandt, gedaen, hebben inde plaetfe van de feven en dertigh duyfent vyf hondert guldens 156 a. 15. Juhk*  15' JuliU dens van veertigh grooten, eertydts in deiï Jare vyfthien hondert acht en vyftigh, ende het gunt henluyden oock vorder geeyfcht werdt, geconfenteert, ende confenteren by defen de Koninghlycke Majefteyt , haren aldergenadighften Heere, tot defenfie van den Lande voor den tydt i a drie Jaren, innegaende St. Jans Milfe Anno vyfthien hondert tfeftigh laetftleden, de fomme van hondert duyfent guldens 's jaers, te vinden op de gewoonlycke Schiltalen tot twee termynen, als Kersmilfe Anno vyfthien hondert tfeftigh, ende St. Jans Miffé Anno vyfthien hondert een en tfeftigh^ voor het eerfte Jaer, ende foo voorts dé andere twee Jaren geduyrende, midts dat een yegelyck van de Steden ende Dorpen daer inne genieten fullen alfulcken gratie , als fy ghenoten hebben in de laetfte geaifopieerde ordinaris Beeden , ende dat elck volftaen fal met fijn portie, fonder voor yemandt anders te betalen; behoudelyck, alfoo het voorfz Landt van Hollandt, dit tegenwoordige Jaer van vyfthien hondert tfeftigh, uyt krachte van de nonennale Beede maer vinden hondert duyfent guld. öp de Schiltalen, dat fy de vyftigh duyfent guldens , die fy dit eerfte Jaer daer en boven fullen moeten ommeflaen , de eene helft fullen mogen vinden op de Schiltalen, ende de andere helft by eenige extraordinaris wegen, als fy gevoeghlyck t'famen adviferen fullen, om de Schiltalen voor defen halven Jare alleen niet te feer te belaften j  C4*3 ) foo die noch meer andere laften te dragen hebben, met conditiën, dat de Hoogheydt van de Hartoginne van Parma, van wegen de Koninghlycke Majefteyt confenteren fal, dat de Staten van Hollandt van de te furneren hare portie, in de betalinghe van de voornoemde twee duyfent Paerden, foo veel penninghen fullen mogen innehouden omme te brengen in handen van den Com-: mis Generael, als daer toe noodigh wefen fullen, employerende hare Hoogheydt de refte tot onderhoudt van de Ruyteren ende Knechten, midts henluyden indemnerende tegens de Generale Staten , of dat de voornoemde Staten fullen innehouden , ende brengen in handen van den voornoemden Commis Generael de voorfehreve fomme van feven en dertigh duyfent vyf hondert guldens, tot defenfie van den Landen in tyden van Pays gedeftineert, ofte foo veel als het onderhoudt, ende de betalinge van de Paerden, die by gemeene advife tot defenfie van den Lande onderhouden, ende by den voornoemden Commis betaelt fal worden , fal bedragen, indien hare Hoogheydt fulcks liever begeert, ende dat hare Hoogheydt uyt den naeme van fyne Majefteyt, voorts de refte immers blyvende van de voorfehreve hondert duyfent guldens fal mogen mede bewenden tot defenfie van den Lande, als hare Hoogheyt het felve oorbaerlyckft bevinden fal, het zy tot onder* houdinghe van Paerden ofte Voet - knechten, midts nochtans voldoende voor den 15. Julii ?ag. 6j.  1560. 15» Julii. Jare vyfthien. hondert een en tfeftigh, ende andere jaren- alfïilcke beloften; als de . Majefteyt de Staten van Hollandt gedaen heeft, by de Acte van de nonennale Beede van haerluyder affignatie te doen, om jaerlycks te fenden da 'achtien: duyfent guldens Renten., die tot verfoecke van fyn Majefteyts 'Voorfaten op het Landt van Hollandt . verzegelt zyn, ofte dat fy; foo veel penningen fullen mogen innehouden , omme daer vooren niet gearrefteert noch bekommert te worden , gemerckt dat de Majefteyt op gelyck tconfent, vyf duy fent. drie hondert negen en veertigh guldens jaerlycks meer gewoon is geweeft te betalen, dan by henluyden onlanghs tot ontlaftinge.van fyne Majefteyt afgedaen zyn, ofte ,-dit loopende Jaer afgedaen fullen worden; des verklaren de:;Staten dat fy hun houden verbonden, omme de voorfz drie Jaren ge-expireert zynde, noch geduyrende de Acte van de nonennale, Beede, op te brengen feven en dertigh duyfent vyf hondertguldens jaerlycks tot defenfie van den Lande; ende dat voorts defe geconfenteerde Beede ontfangen fal worden by den Ontfangér van't gemeene Landt, Mr. Aernout Coebel, tot kofte en'lafte van fyne Majefteyt. Die van'Haerlem verftaen, ende hebben het voorfehreve confent gedragen onder conditie , dat fy in de voorfz Beede fullen mogen volftaen, mits opbrengende foo veel aen zuyver geldt, als hare Gebuyr-Steden, met de welcke fy genoegh van eender qua- li-  C4Ö5 j ïiteyt ende conditie zyn, als namentlyck Leyden ofte der Gouda; ende die van Leyden feggen hare gratie te fober te zyn, ende fonder meerder gratie te hebben , te laftigh vallen fal hare portie op te brenghen, foo fy foo veel betalen als die van Dordrecht j niet te min defe voorfz drie Jaren, ende op hope men haer in toekomende tyden vorder gratie doen fal, hebben fy hun met de andere voor defe tydt geconformeert, mits hebbende continuatie van hare Brieven van Staet. Verfoeckende feer ootmoedelyck de voornoemde Staten, dat hare Hoogheydt gelieve dit confent voor aggreabel te willen hemen , ende hare Hoogheydt daer mede te vreden te houden, foo henluyden niet mogelyck noch dragelyck en fouden wefen, meerder fomme tot defenfie van denLanden te confenteren, ende indien andere Landen van gelycken doen willen, fal deMajefteyt meer ge-, nieten, dan de Majefteyt voor den Oorlogh gedaen heeft; verfoeckende voorts dat hare Hoogheydt gelieve, in 't gunt de Staten by hare Requefte , hier by gevoeght, requirerende zyn te gelieven. TfOdem is noch gerefolveert, de Majefteyt te] prefenteren de Remonftrantie, beroerende de abbreviatie van de Juftitie by de Staten ghe-l maeckt, daer by voegende Copie van de voor-! gaende Art., ende eeri kleyne Requefte, „ < VL Deel, Gg £o- 1560, [5. Julii* 3ag. 62. r 3e Maj. te >refen teren le Renjontnnti» be'« oerende Ie abbreviatie vanIe Juflitie,  15. Julii. Gecommitteerdennm te doorfien de Ordonnantievan den Grooten Raede. Gecommitteerdenom temaken de Memoden en Additien in de fake tegens Heenvliet. D« den eerflen termyn genomen fal mO' gen worden by de Schiltalen. 16. Julii. Gecom miseerder om te dooi (ien hetbe foijne vai de Jonge. Procuratie te paflèrei opMr.Dic oysWillcr ( 466 ) Eodem zijn gecommitteert, omme de voorfehreve Ordonnantie van den Grooten Raede weder te doorfien, ende wat by gefchrifte te ftellen , omme te brengen by de voorgaende Remonftrantie van de Juftitie, Schoock, Nieuwenburgh , ende den Advocaet, die het felve ghedaen hebben. Eodem, zijn gecommitteert van Leyden, Jacob de Milde, omme te maecken de Memoden ende Additien, ende het Proces te furneren tegens die van Heenvliet, die met hen fullen nemen Adriaen Wentfz ende Diert. Eodem, hebben de Gedeputeerden gerefolveert , dat, indien de Gedeputeerden boven komende , niet en mogen obtineren de eene helft van den eerften termyn van de Beeden by hen te confenteren, te vinden by fulcke Middelen als fy fullen adviferen: foo zyn de Staten te vreeden, dat fy accorderen dat het felve geheel termyn gevoeght werde by de Schiltalen, als alle de andere termynen. Den 16 Julii 1560. EOdem , zijn gecommitteert vander Duyn ende van Leyden , omme te doorfien wat by de Jonge geauthentifeert is, omme hem als idan te contenteren. Eodem, is noch gerefolveert dat by de Gedeputeerden , tot Eruffel procuratie gepaffeert lal 'worden op Mr. Dionys Willon , Procureur "voor den Secreten Raede. Bo-  C 467 ) Eodem, is op de Ordonnantie van Maerten Janfz, by Alckemade, ende Jan Dirck Hoenfz, als Gecommitteerden van de Staten, gefien het advis van Coebel, voor Appoinctement geftelt. De Staten ordonneren den Ontfangér, den Suppliant, achtervolgende fijn verfoeck , te betalen uyt de penningen en inkomen van den Impoft, de fomme van acht ponden van. veertigh grooten het pondt, Eodem, is op de Requefte van Johan ende Arent van Dorp, verfoeckende adjunétie van de Staten; gerefolveert voor Appoinctement te ftellen. De Supplianten fullen doen blycken waer wylen Jooft van Dorp te fijnder overlyden Domiciïium gehouden heeft, en waer het Sterfhuys gevallen is, om dat gefien, als dan gedifponeert te worden na behooren. Eodem, is gherefolveert de Acte over te geven, fulcks die gepaffeert is, midts daer by ftellende de Articulen van die van Haerlem ende Leyden. Eodem is gerefolveert, dat de Klercken van den Ontfangér Coebel, fullen hare fomme van vier hondert guldens, by haerluyden ge-eyfcht, verminderen, ofte declaratie overgeven van 't geene wes fy voor het Landt ghedaen hebben , want men bevindt dat t'anderen tyden den GrifGg 2 fier 16. Juli:. Ordonnantie voor Maerten Janfz. Requefte van Johan en Arent van Dorp,, De Arte over te geven fulcks die gepasfeert is, Pag. 69. Dat de Klercken yan Coebel lare geïyfehteromme fuj. en verminleren.  ( 4ö3 ; 16. Julii Beroeren de demee tinge van de Landei van die vai Se ven bergen. Gecom misteerder cmmc te vifiteren r'en ?taet van liquidatie. Vergunnir ge vangra >i uytgeftelt toe d nadte Dagrwaeri Requed van deAn bachts-b< wat"- vrs van Wateringen. fier voor den felven tydt niet meer voor fijn befoigne van de Staten toegevoegt en is. - Eodem, is gerefolveert ende belaft den Ont'fanger Coebel, te feggen Jan de Heuter, en ,Klaes van Dam, dat fy de meetinge van de Landen van Sevenbergen doen binnen drie weecken, of by gebreecke van dien dat de Staten yemandt anders daer toe fullen committeren. • Eodem, zijn gecommitteert van Leyden ende de Milde, omme met Coebel voorts te vifiteren de Staten van liquidatie, omme dat gefien , als dan eyndelijck te mogen befoigneren met die van de Finantie, en met henluyden de felve te fluyten. - Eodem is gerefolveert, dat aengaende die ■geene, die gratie gegunt is, ofte die de felve pretenderen , de Staten op de naefte Dagh'vaert fullen difponeren, als van die van Texel, .Sprange, ende andere van ghelijcke natuyre. e Eodem, is op de Requefte van de Ambachts*bewaerders van Wateringen, verfoeckende te "weten of fy de feven grooten, of Impoft betalen fullen; voor Appoinctement te ftellen. Defe Supplianten fullen moeten betalen op de Landen by haerluyder Imvoonders ^ in de Jurifdiiftie van den Hage gebruyekt, de feven grooten op elcke Margen, achtervolgende het derde Articul van de Ordonnantie , ende fullen de Huyfluyden van an- de-  c 46j?; dere Dorpen, die geen Impoft en betalen, ende in den Dorpe van Wateringen Landt gebruycken, mogen hooren, op een redelijcke portie ftellen, naer vermogen het inhouden van het achtfte Articul van de voorfz Ordonnantie. Eedem, is op de Requefte van de Conventualen tot 's Gravefande, verfoeckende ongemoeyt te blyven van den Impoft; gerefolveert voor Appoin&ement te ftellen. Nihil utpetitur, ten ware de Supplianten doceerden dat hare Landen onder de Schiltalen gelegen waren. Eodem, is op de Requefte van Dirck Jooftenfz, verfoeckende het Convent van Loosduynen ende Wateringen, met het Huys tot Honfelaerdyck, te mogen executeren voor den Impoft; gerefolveert voor Appoin&ement te ftellen. Den Suppliant fal het Convent van Loosduynen doen executeren voor den Impoft van de Wynen ende Bieren by henluyden, geduyrende fynen Pachte , gedroncken , lichtende tot dien eynde Executorie van den Ontfangér, Mr. Aernout Coebel, ende fullen de Staten, die executie debite gedaen zynde , tot haren kofte fuftineren ; ende aengaende dat Convent van Ryswyck, ende de Calleleynen van Honfelaerdijck x alfoo die alle beyden betalen in de SchiltaGg 3 len, 1500. 16. Julii. 5 Requefte van de Conventualen van 's Gravefande. Requefte van Dirck. Jooftenfz, &c.  t$60. 16. Julii. Pag. 70. Requefie van A- 1 driaen , ?daertenfz, * Pachter van den £ Import binnen denllage. Dat men die van J Wyck, c buyten Heufden, c fal execu- C teren. 1 Wat ant-j •woorde den Ont * fangerCoe-t bel fchry- c C 470 ) len, met de Landtluyden, foo fal den Suppliant, brengende behoorlycke Atteftatie, dat de felve aen Wyn ende Bier hebben gedroncken binnen den tijdt van fynen Pachte, by de Staten reftoir gedaen werden, als oock fal van de Wynen en Bieren, by mynHeere denStadhouder binnen den voorfz tijdt gedroncken, daer van brengende gelijcke Atteftatie. Eodem, is op' de Requefte van Adriaen Maerenfz, Pachter van den Impoft binnen den Hajè, verfoeckende dat de ghemeene Inwoonders /an Schevelingen mede Impoft foude betalen, jerefolveert voor Appoinclemen te ftellen. Dat den Suppliant fal mogen den Impoft eyifchen van den Paftoor ende Tappers van Schevelingen, ende niet van de Inwoonders , en dat naer inhouden van de Ordonnantie daer op den Impoft verpacht is. Eodem, foo hebben de Staten weder verdaerdt, dat men die van Wyck buyten Heuslen fal executeren voor hare portie in alle Beelen, ghevallen zedert den Jare vyfthien honlert twee en vyftigh, gelyck fy oock van gheijeken verklaerdt hadden op den feventhienden [anuary daer te vooren. ïodem,hebben de Staten gerefolveert,dat,alfoo fy ;hehouden zyn ter ordonnantie van de Heer Anhonis van derStralen, als Commis Generael van ie gemeene Staten van deLanden van hèrwaerdts over,  ( 4?i ) over, te furneren jaerlycks de fomme van feven en dertigh duyfent vyf hondert guldens, omme daer mede te betalen de twee duyfent Ruyteren, wefende ten lafte van de felve gemeene Staten, als wefende hare quote tot onderhoudeniffe van de voornoemde Ruyteren, verfcheenen St. Jans Miife vyfthien hondert tfeftigh, den voornoemden Ontfangér fchryven fal aen den voorfz Heere van Stralen, dat de voorfehreve penningen gereet zyn, ende hy Ontfangér defelve beftellen fal, foo wanneer de voornoemde Ruyteren gereet fullen wefen op te fitten, ende te monfteren ter plaetfe daer den voornoemden Stralen hen defigneren lal, fonder dat de Staten verftaen dat van nooden is de voorfehreve penningen by eenige andere Thefaurier uytgereyekt te worden. Den voornoemden Ontfangér fal evenwel doen vernemen , hoe dat de andere Staten in( het doen van de voorfehreve betalingen hen dra-f gen, ende of fy oock inmeeninghe zyn, eeni-ntfanger il vernemen hoe e andere taten hen ragen in etopbren» en van In! pennin» en.  j$6ól i'ag. 71. Antwoorde.van de Staten aen noch ter occafie van dien van hen yet meer wert ge-eyfcht, dan fy te voren in 't generael met de andere Staten geconfenteert hebben. Te meer, behooren hen de voornoemde Staten hier inne te voegen, midts dat fyne Majefteyt by generale refolutie, ghenomen met de Heeren van de Ordre, Capiteynen, ende andere principale Heeren van den Lande , hen des ende gelycke faecken verftaende, bevonden is, dat de voorfehreve converfie tot confervatie ende verfeeckertheydt van dele Landen heel nut ende van nooden is, ende dat de Frontieren met minder getal dan drie duyfent Paerden, dienende actuelyck » niet bevvaert en zyn. Verfoeckt daeromme hare Hoogheydt anderwerven, dat fy de felve converfie willen accorderen, gelyck het haer ten meeftendeel van de Staten de felve geaccordeert hebben, ende geen oorfaecke en wefen hier inne eenighe desordre ofte inconvenient en ghefchiede. Nopende de derde Petitie» op dewelcke by mutatie ende mangelinge van de voorfz VI. Deel. Hh fes ï56o, 34 AuguJlL Pag. 75.  (4** ) 3. Augufti. fes duyfent Paerden in "Waerdt - geldt, die fy pretenderen niet van nooden te wefen é de voornoemde Staten prjefenteren de fomme van hondert duyfent guldens voor drie Jaren. _ Hare Hoogheydt bemerckende de fomme die fy begeeren te defalqueren, ende afgetrocken te worden als de gratie, die fy in de Beede fexannale gebruyckt hebben, ende het gunt dat fy met de andere Staten in het generael, volgende het confent van de nonnenale fchuldigh zyn te contribueren , dan bevindt niet dat fyne Majefteyt goedt komen foude boven de vyf en twintigh duyfent guldens, in plaetfe van de feven en Veertigh duyfent guldens haerluyden geeyfcht, ende noch min aftrecken de Renten by haerluyden verkocht, ter begeerte van fijnder Majefteyt, ende daer vooren fy verfoecken affignatie, ofte inne te mogen houden foo veel penningen, als de felve Renten jaerlijcks beloopen. Midts wekken verfoeckt hare Hoogheydt, dat fy byfonder haerluyder confent ende antwoorde willen geven op de voorfz feven en dertigh duyfent vyf hondert guldens hen ge-eyfcht, fonder het felve te mangelen met de voorfz converfie, ofte het gene daer fy in refpecte van dien met de andere Staten gehandelt hebben, ofte verobligeert zyn, latende de Beede nonennale met de penningen aldaer geconfenteert op haer beloop , behalven de naeckte converfie, fulcks als hier voren gefeydt is. En-  Ende in dier voegen foude hare voornoemde Hoogheydt te vreeden wefen te accepteren de feven en dertigh duyfent vyf hondert guldens, by haer in den naem van fijnder Majefteyt ten fine voorfz ge-eyfcht^ en by hem in de fomme van hondert duyfent guldens geconfenteert. Ofte immers verfoeckt hare Hoogheydt, dat fy haer confent, ende de voorfz fomme van vijf en twintigh duyfent guldens, willen hoogen met acht a tien duyfent ponden , in conformité van de Staten van dé andere Landen. Ende fullen de Staten confidereren de importantie van de faecken, daerom dat defe Petitie gedaen wert. Ende fulcks doende, foude hare Hoogheydt te vreeden zyn, dat fy de voorfz fomme fullen mogen vinden by fulcke middelen , als fy nut en bequaemft vinden fullen. Ende aengaende de Renten, daer inne fy voor fyne Majefteyt verobligeert zyn, fal men hem ten competenten daghe fulcke allignatie doen, dat fy des-aengaende redenen fullen hebben van contentement, fulcks als hen hier voormaels by de Majefteyt oock vaftelijck belooft is geweeft, ofbygebreecke van dien fal fijne Majefteyt te vreeden wefen, dat fy penningen na advenant innehouden. Ende nopende de particuliere conditie van die van Dordrecht, fal oock hare Hoogheydt het felve bevelen die van den SecreHh 9 tm 3. Augufti,  156©. 3. Augufli. Pag. 76". Antwoorde van de Gedeputeerden op het voorfz debat. C 484 ) tén Raede, als wefende eenpoincr.,concernerende het fait van de Juftitie, ten eynde dat daer inne werde fulcks, dat fygeen redelijcke oorfaecke van'klachten hebben en fullen. Ende aengaende die van Haerlem, hare Hoogheydt naer gelegentheydt van der faecken , en bevindt niet dat men op dit pas daer inne noch magh yet accorderen, maer in 't maken van de nieuwe Verpondinge, fal goedt reguard doen nemen op de redenen by haerluyden geallegeert. Ende aengaende de doleantie by de Staten overgegeven, gemerckt het felve concerneert het fait van de Juftitie, heeft daer op doen voorfien by die van den Secreten Raede. T^At by de Gedeputeerden van de Staten het voorfz. debat gehoort zynde, hebben by den Advocaet daer op doen feggen, datfe wel verftaen hadden het geene wes by hare Hoogheydt henlieden waren doen vertoonen, ende dat fylieden tot diverfche tyden op voorgaende drie Petitiën gecommitteert hebbende , haer uytterfte neerftigheydt gedaen hadden, omme fijne Majefteyt in de voorfz drie Petitiën foo veel als doenlijck was te gelieven; dan naer dien door de gratie meenighvuldige Beede by henlieden gheduyrende de voorgaende Oorlogen geconfenteert, ende opgebracht, alle Middelen, daer by men eenige penningen foude mogen vinden, geconfumeert waren, foo en was henlieden niet mogelijck geweeft fijne Maje-  c 485; jefteyt vorder confent te dragen, dan fy tegenwoordelijck gedaen hadden; niet te min, naer dien hare Hoogheydt begeerden, dat fy van het geene, by haer geproponeer, rapport fouden doen, waren te vreden het felve rapport wel ende getrouwelijck te doen, hoewel fy verduchten dat het felve luttel vruchten doen foude tot meeninge en intentie van fijne Majefteyt. Het welck hare Hoogheydt gehoort hebbende , heeft van haerlieden verfocht, dat, naer dien fylieden tot noch toe hen altoos als goede ende getrouwe Onderfaten gedragen haddden, elcks in den fijnen fulck rapport fouden willen doen, dat fyne Majefteyt beter ende vruchtbariger antwoorde mochte gekrijgen, op dat hare Hoogheydt, de antwoorde niet vruchtbariger wefende, niet genootfaeckt en foude wefen fijne Majefteyt daer af te adverteren, het welck haer verdrieten en wel leet wefen fal; dat voorts mijn Heere den Stadthouder met ons breeder van de faecke foude verklaren, en dagh beteyckenen om in den Hage te vergaderen. Eodem , mijn Heere den Stadthouder de voornoemde Gedeputeerden by hem ontboden hebbende, heeft de felve voorgehouden, hoe dat fylieden op de verkoopinge van vijftien duyfent guldens 's jaers eenige vruchtbarige antwoorde fouden willen refolveren, ten minften van twaelf duyfent guldens 's jaers, ofte daer omtrent, en foude fijne Majefteyt ofte Hh 3 ha- 1560, 3. Augufti, Replijque van deHartoginne op de voorfz Antwoorde. Remonftrantie by den Prince >?an Orangs Je Sraten gedaen.  I56o. 3. Augujli Pag. 77, Dag om te hooren Stralens, Grammay, «nde Jacob Bols Reeckeningen. 1 1 hare Hoogheydt te vree den wefen , dat de loffinge van de felve Renten , die gefchieden foude t'elcken Jare voor een derdendeel , eerft gefchieden foude t'eynden de geheele drie Jaren, ende dat fijne Majefteyt foo lange het frait van dien foude dragen; dat oock fylieden haerluyder confent van' vijf en twintigh ofte fes en twintigh duyfent guld., op de ge-eyfehte Petitie van feven en dertigh duyfent vijf hondert guld, , tot befoldinge van feeckere Voet-knechten , fouden willen verhoogen met de fomme van noch vijf ofte fes duyfent guldens , op dat by de weygeringe van haerluyden, de confenten van de andere Staten, die meeft conditioneel waren , foo verre de andere,Staten daer inne van gelijcken confenteren , niet verachten en belet foude werden ; ende heeft de voornoemde Gedeputeerden dagh geprefigeert in den Hage , in de Herberge te welen den twintighften der felver maendt Augufti , om op 't gene wes voorfz is betere Refolutie te netnen. Eodem , hebben de voornoemde Staten » volgende het voorfehreve verfoeck by de Heer Anthonis van der Stralen gedaen , dagh genomen tot Bruffel te wefen den yijfthienden van de toekomende maendt van September, 3mme te hooren de pertinente Reeckeningen yan Gerard Grammay ende Jacob Bol, enIe daer na te procederen tot hopiinge van le generale Reeckeninge van den voornoemien Stralen; ende hebben gecommitteert omEg  ( 4-8?) me de felve Reeckeningen te hooren, die te vooren gecommitteert waren, te weten,Mrs. Aernout Coebel, Willem Schoock, ende Francais Duyft van Voorhoudt, Van wekken dagh den voornoemden Heere van Stralen, by den Advocaet ten feeckeren dage geadverteert zijnde , heeft de felve goedt en bequaem bevonden, ende aengenomen alle de andere Staten tegens den felve.n dage tot Bruffel te befchryven, Hia 4. Dagt*. 15*0. 5. Augufti,  1569. io.endez l, Augufti. Pag. 78, t |t I I A h Rapport 1 vto het de- I bat by de I hertoginne C 483 ) Daghvaert in den Hage gehouden, op Den zo ende 21 Augufti 1560. PRyESENTEN, Uyt de Heeren Ede- Jan Jan Aperfz „ len. Burgemeefter, en Den Heere van As- Mr. Adriaen van ëndelft. Leyden, van Delft. Van Goudriaen. Mrs. Jacob de Mil- Van Lockhorft. de, ende Van Kenenburgh. Cornelis van Veen, Van Poelgeeft, Rid- yan Leyden. leren. Jooft Buyck , en- Van Warmont, de Van Wijngaerden. Mr. Adriaen SanVander Duyn, ende delyn , van AmfterVan Benthuyfen. dam. Ende van de Steden. Jan Dirck Hoenfz, Dirck van Nuyfen- ende urgh, Jan Hey, van der Mr. Cornelis van Gouda. loogelande, en Mr.WillemSchoock, Omme vruchtbarienlionaris vanDord- ge antwoorde te re:cht. folveren op de voor- Mr. Cornelis van fchreve drie Peti.lckemade, van Haer- tien. ta, 3En voorfz twintighften by den Advocaet rapport gedaen zijnde van het debat, bij ; Hartoginne gedaen doen op haer laetfte ant- woor*-  C 489 ) woorde , ende van 't gene wes mijne Heere den Prince van Orange de Gedeputeerden aengegeven hadde, hebben naer voorgaende communicatie genoegh geperfifteert by hare voorgaende antwoorde, dan ten eynde niet en foude fchynen in defe faecke pracipitanter geprocedeert te zyn, ende op hoope of by yemanden van haerlieden eenigh middel gevonden foude mogen worden , omme fyne Majefteyt eensdeels te believen, hebben de eyndelijcke Refolutie uytgefteldt tot Maendagh naeftkomende en acht dagen, ten wekken dage fy hen weder alhier in de Herberge fullen vinden, ÜOdem, is by den Advocaet rapport gedaen van den dagh by de Gedeputeerden geleydt, omme te hooren Grammay, Bol, ende Stralensj Rekeningen, en van de felve die daer toe ge-1 committeert zyn, fulcks als boven in 't lange 1 verhaelt ftaet. 1 Eodem, is oock by den Advocaet rapport ghedaen van de andere Brieven, omme te heb-r ben advis aen den Hove van Hollandt, beroe-| rende het ftuck van de Abbreviatie, en vorde-j ringe van de Juftitie. Eodem, is Ordonnantie geaccordeert voorf den Bailliuw van Zuydt-Hollandt, van drie1 hondert guldens, daer inne begrepen hondert^ en vyftigh guldens, by hem te vooren den ne-1 genden der felver Maendt van Coebel ontfangen, Hh 5 Eo- I50"0zo.endeil.yiugufti. gedaen doon op hare laetfte autwoorde, Dagh omne tehooen Stra!üs, Gramnays, ende 5ols Reec;eningen. Advis be- aerende e Abbreiatie ende uftitie» •rdonnane voor en Bailliu an Zuydclollandu  ï5<5o. $o.endeix, Augufti. Gecommit teerden omme te hooren den voorfzBailliuwsReeckeninge.Pag. 79. Collecteurs van het duytken op de tonne Tutf, te Hellen tot GeertruydenberghentotWafpfjck.Commiffie opMr.Cornelis van HoogelandeendejsnDirckfz Thoenjomme te ftellen nieuwe Collecteurs tot den ontfang van het duytken op de ionneTurf. C 490 ; Eodem, zyn Mrs. Adriaen van Leyden, ende Jan Dirck Hoenfz gecommitteert, omme te hooren de Reeckeninge van den voornoemden Bailliuw, beroerende fijn adminiftratie, ende de penningen by hem van wegen de Staten ontfangen. Eodem is gerefolveert, dat men de Collecteurs van den duyt, gefteldt op elcke tonne Turfs, ftellen fouden binnen of buyten de Stede van St. Geertruydenberge voor den Turf, komende van 's Gravemoer, ende een tot Wafpijck, voorden Turf aldaer ghedolven, ende die van het Dorp van Capelle komt. Eodem, is gepaffeert Commiffie op Mr. Cornelis van Hoogelande, ende Jan Dirckfz Thoen, lopende de voorfz faecken, fulcks hier naer yolght. De Staten van Hollandt, gehoort hebbende het rapport van Mr. Cornelis van Hoogelande , Penfionaris der Stede van Dordrecht, ende Jan Dirckfz Thoen, Burgemeefter der Stede van der Gouda, die gecommitteert zijn geweeft omme hun te informeren , of men niet een bequame Plaetfe foude mogen vinden in de Langeftraet, om aldaer den Impoft van elcke tonne Turf, gedolven ofte geflaghen in den Lande van Hollandt, ende gaende uyt den felven Lande, te collecteren; hebben gerefolveert, dat 'er een Collecteur gefteldt foude worden binnen der Steden van St. Geertruy- deih  C 49i ) denbcrge, ofte daer buyten , foo men het felve bevinden fal bequaemft te wefen , ende men gevoegelijckft yemanden fal weten te gekryghen , omme te collecteren den voorfz Impoft van een duyt van elcke tonne Turf, komende van 's Gravemoer; ende dat van gelijcken oock een Collecteur gefteldt fal worden tot Wafpijck , omme te collecteren den voorfz Impoft van een duvt van den Turf, komende van de Capellê, ende van het voorfehreve Dorp van Wafpijck ; committerende midts delen den voornoemden Hoogelande , ende Jan Dirckfz Thoen, omme te vernemen naer twee bequame Perfoonen, omme ter voorfz Plaetfe de voorfz colleetatie te mogen doen, den felven toevoegende fulcke fomme van penningen voor haren vooriz ontfangh,als fy ten meeften oorbaer en proffyte van het gemeene Landt , fullen mogen over een komen met henlieden, ende foo verre die geene, die by hen vervvillight fal worden tot de colleetatie van den voorfchrevcn Impoft in den Dorpe van Wafpijck, den voorfz laft niet en fal willen aennemen, ten ware te voren by een ander de voorfehreve colleftatie den tijdt van een maent ofte fes weecken gedaen ware, foo fullen den voornoemden Hoogelande ende Jan Dirckfz Thoen, yemanden bequaem wefende tot de voorfehreve colleetatie, voor den voorfz tijdt van een maendt ofte fes weecken committeren, ende den felven by voegen drie ftereke ende vroome Perfoonen , omme den 156(3. Augufti.  C 492 ) 1560. io.ena'ezi. Augufti. Ontflaginge uyt de . hechteniffe ' van den Bailliuw l van Heen- ^ *liet, onder^ cautie. X d ti Pag. 80. g f Den den felven te affifteren , indien yemandt bevonden werde onwilligh te wefen den voorfz Impoft te betalen, ende foo wanneer fy de voornoemde Collecteurs gekregen fullen hebben, ende dat de felve fullen wefen in de adminiftratie ende ontfangh van den voorfz Impoft, fullen fy den tegenwoordigen Collecteur van den Impoft, refi-derende op de Swaluwe, midtfgaders den Uytlegger , licentieren en oorlof geven, ende voorts in 't gene wes voorfz te doen, wat fy bevinden fullen tot proffyte van den Lande oorbaerlijck te wefen. Eodem, foo hebben de Staten van Hollandt, ;r ernftiger begeerte van mijn Juffrouw van ✓runingen ontflagen, ende ontllaen mits defen yt de gevanckeniffe den Bailliuw van Heenliet , den tijdt van thien dagen, ende dat oner cautie van twee duyfent Caroli guldens van eertigh grooten Vlaerns het ftuck, omme naer e expiratie van den voorfz tijdt weder in hechmiffe te komen, daer hy nu is, ende dat by ebreecke van dien , de voorfehreve twee duy;nt guldens verbeurt fullen wefen tot proffyte an de Staten.  C 493 ) Den 21 Augufti 156*0. PRESENTEN, Uyt de Heeren Ede- Vander Duyn. len. Ende alle de ande- Den Heere van Gou- re Gedeputeerden van driaen. de Steden , behalven Van Kenenburgh. Jan Jan Aperfz, Van Warmont, ende IS op de Requefte van Johan ende Arent van Dorp, gerefolveert voor het tweede Appoinctement te ftellen, 'tgene hier naer volght. A Lfoo de Staten van Hollandt by feeckere Certificatie van de Schepenen van den Hage, in dato den veerthienden defer maent Augufti gebleecken is, dat wylen Jooft van Dorp, tot fijnderoverlydenDomiciliumgehouden heeft binnen Heenvliet, ende dat het Sterfhuys aldaer gevallen is, foo zyn de voornoemde Staten te vreeden tot confervatie van hare Privilegie, de non evocando hem te voegen met de voornoemde Supplianten in het Proces, het welcke fy als Impetranten van Appoinctement Pcenael, voor defen Hove hangende;hebben opende jegens de Weduwe van wylen Jooft vanDorp, ende dat tot koften van hem Suppliant; ordonnerende Jooft Jacobfz van der Bye, haren Procureur, de voorfz adjuncfie uyt haren naem te doen. Eo- z\.Auguft, Requefte van Johan en Arent van Dorp.  C 494 ) 1560. ai.Augufi.i Of men. Wagen hnyr en ' Schuyt- ; huyrbuy- } ten fal pas-j feren. Wed den 5 verfocht by( Mr.Dionijsi Willem. Of men't Veer fal ( leggen op ' de Laege Sivaluwe. ' Requefte van die van) «porni. ^ chem. j Swarighe- ^ den bevonden in Crammays j en Bols Reecke- « ïinge. Beroerende de am- ] pliatie en ïimitatie van de Or-1 donnantie 1 van den Grooten Rade. Eodem, alfoo vermidts de groote duyrte van Vagenhuyr ende Schuythuyr, by eenige verbcht is gheweeft, dat de Gedeputeerden buyen 's Landts reyfende, de Wagenhuyr ende >chuythuyr ghepaffeert foude worden boven ;acr dagh - gelden, foo is by henlieden oock apport genomen tegens den voorfz dage. Van gelijcken is oock rapport genomen op le Weddens , verfocht by Mr. Dionijs Wilem. , Van gelijcken oock, of men op de Laege' Jwaluwe fal een Hooft maecken, omme aldaer e mogen palferen, daer van een Verbael ghenaeckt is. Van ghelijcken hebben de voornoemde Staen rapport genomen op de Requefte van die ran Gornichem, verfoeckende alteratie van 't 3lacaet, gemaeckt tegens het recken van de ^aeckenen* Van gelijcken, omme te refolveren op de 'warigheden, bevonden in de Reeckeninge van facques Grammay ende Jacob Bol. Van gelijcken, omme geamplieert te hebben iet inhouden van het elfde Articul, ende geliniteert te hebben het innehouden van het derhiende Articul van de nieuwe Ordonnantie /an die van den Grooten Raede, onder die •ubrijcq van de Requeften, ende provifie van [uftitie, Vaa  C 495 ) Van gelijcken hebben rapport ghenomen, of men de Ingezetenen van Alckemade, Reynzaterwoude, Leemuyden, ende Vryfekoop fal toelaten haer verfoëck, dat fy fullen mogen volftaen, midts uyüeverende haren Turf met Manden, geyckt ende gebrandt met het Teycken van den Bailliuw van Rhynlandt, ofte fy-: nen Subftituyt, ende mits betalende van de drie! Manden Turfs foo veel Impoft, als van de' twee Tonnen; ende hebben die van der Gou-1 da aengenomen te vernemen, of de voorfehreve drie Manden mindei Turfs laden dan twee Tonnen, midts wekken de Staten proffijtfouden confequeren , hebbende foo veel Impoft van drie Manden, als van de twee Tonnen. Alfoo den Biflchop van Keulen als nu van elck Wezels Hout, den Lip neder komende, d voor Thol hebben wil vijfthien ftuyvers, dath men te vooren maer eene ftuyver plagh te ge-1 ven; foo hebben diverfche Steden uyt Gelder- J landt, uyt den Lande van Cleef, ende oockfc die van Dordrecht, hen daer tegens geoppo-K feert, ende verfocht Brieven van de Hartogin-P; ne, daer by hare Hoogheydt aen den Biflchop van Keulen foude willen verfoecken, hem van den voorfz exceffiven Thol te willen deporteren, ende want het felve voortgangh hebbende , foude tenderen tot groote fchade en intereft van de Onderfaten van Hollandt, ende dat midts dien die van Dordrecht verfocht hebben, dat de koften die te dier caufe gedaen zyn, ert noch gedaen fullen worden, by het ghemeene Landt betaelt fouden worden; foo hebben de voorfz 1560. n.duguft. Pag. 81. Requefte 'an die vari Alckema*e, Reyn:aterwou'e, Leenuyden ea /ryfe» :oop. Beroerene de versogingein den hol by ?n Bishop van eulen geeegc.  i$6o. 41./ƒ«#»/?. Gecommitteerdenomme te vifiteren de grievenvan die van Wyck. 3. ende 4, Sept. 1 voorfz Gedeputeerden daer op mede rapport genomen. Eodem zijn gecommitteert, omme te vifiteren de grieven van die van Wijck op het Sant, Mr. Adriaen van Leyden, ende Mr. Tacob de Milde. Daghvaert in den Hage gehouden , op Den 3. ende 4. September 1560. PRESENTEN. Uyt de Heeren Ede- Alckemade, van Haer- len, lem. Den Heere van As- Frans Duyft, ende [endelft. Mr. Adriaen van Van Poelgeeft. Leyden, van Delft. Van Kenenburgh. Mrs. Jacob de Mil- Van Warmont, en- de, ende de Cornelis van Veen, Van Sprange. van Leyden. Ende van de Steden. Sybrandt Ockerfz, Mr. Cornelis van ende Hoogelande, en Mr. Jan van Nieu- Mr. Willem Schoock, wenburgh , van Am- Penfionaris van Dord- fterdam. recht. Jan DirckfzHoenfz, Claes vander Laan, ende mde Jan Hey, van der Mr. Cornelis van Gouda. Eer-  C 497 3 EErftelijk op de vordere ende finale Refolu tie van de Majefteyts Petitiën, als van de verzegelinge van de vyfthien duyfent ponder Renten, de converfie van fes duyfent Paerden . op Waerdt-geldt dienende, in duyfent Paerden in acluelen dienft, ende de fes en dertig! duyfént vyf hondert ponden, tot betalinge van de Soldaten, die geleydt fouden worden in de plaetfe van de Infanterye van Spaignen, &c hebben geperfifteert by de voorgaende Refolu tie, daer op genomen den twintigften des voorleden maendts Augufti; committerende den Hee re van Poelgeeft, den Ontfangér van het ge meene Landt, Mr. Aernout Coebel, Mr. Wil lem Schoock, ende Frans Duyft, Gecommit teerden ter Audiëntie van de generale Reeckeninge van den Heere Anthonis van Stralen, dis tot Bruffel ghedaen fal worden den feventhienden defer maendt September, omme de voorfehreve antwoorde de Hartoginne van Parma. Regente, &c. den feventhienden dage inne te brengen, midts dat by de antwoorde ghevoeghl fal worden de Miffive van de Staten aen de voornoemde Regente, innehoudende haerlieder excufe, dat fylieden Staetsgewyfe niet over en komen , om de voorfz antwoorde te doen , en zyn gecommitteert geweeft die voorfz antwoorde en Miffive by gefchrifte te ftellen, de Gédeputeerden van Haerlem, Delft en Leyden. Overmits de groote duyrte van Wagenhuyi ende Schuythuyr, is gerefolveert, dat de Gedeputeerden van de Staten, buyten 's Landts reyfende, boven hare gewoonlijcke dagh - gel- VI. Deel. Ii den. i 1560. 3. ende 4, Sept. Patuien en vene. gelinge, mitsgaders 'het verleggen van de Guarnifog* nen. • Pag. 82; Dagh-gelden van de Gecommitteerden in des Landts faken.  C 498) 156e. 3. ende 4 ^ Sept. Weddeh; bvrVfrvOio nijs Willea verfocht. De Vaen over de LaegeSwa luwe te verleggen. Doleantit tegens het P-acaet op het krimpen en recken van df Laeckenen den, noch ontfangen fullen twee dagh-gelden; ■te weten, als daer zyn twee of drie Gedeputeerden , maer als men Staets-gewyfe fal reyfen, fullen geobferveert werden de gewoonlijcke dagh-gelden. 1 Mr. Dionijs Willem, dienende de Staten in |den Secreten Raede, in het Proces henluyden gemoveert by de Veenluyden van deLangeftraet, omme afgedaen te zyn den Impoft van het duytken op elcke tonne Turf, in Zuydt-Hollandt gedolven ofte geflagen, en uyt den Lande van Hollandt gevoert, fal patiëntie hebben op de verfochte Weddens , ter tijdt toe het voorfz Proces getermineert fal zijn. Den voornoemden Ontfangér Mr. Aernout Coebel, de Gedeputeerden van Dordrecht ende der Gouda, zyn gecommitteert hen te informeren op de gelegentheydt van de Vaert van den Ouden-boffche, te verleggen op de Laege Swaluwe, en wat kollen foude een Hooft aldaer aen de Uyttergorffen te flaen, de Wegen rybaer te maken, en te koopen den deurvaert van de Hofftede van S. g. Gerrit Tack. : De Gedeputeerden van Dordrecht, Delft, Leyden , ende der Gouda,zynghecommitteert omme te beantwoorden de Requefte van die van Gornichem, hen dolerende van den Placate, difponerende op het krimpen ofte recken van •de Waertfche, Oofterfche, ende andere kleyne Laeckenen, en antwoorde inne te brenghen alhier in den Hage, den thienden defer maendt Sep-  f 499 3 September, des avondts in de Herbérge; zijn mede gecommitteert de voornoemde Gedeputeerdèn, omme te vereyffchen in de Griffie van den Hove van Hollandt naer eenige advifen de voorfz materie aengaende, by de Staten's Landts van Hollandt gegeven , drie of vier Jaren geleden , tot verfoeck van de Staten des Keyzerrijcks. De Refolutie van de fwarigheden bevonden in de ftaten van Gerard Grammay, Ontfangér Generael van de Armée te Lande, Anno vijfthien hondert acht en vijftigh, ende Mr. ja-, cob Bol, Ontfangér Generael van de Efquipa- ! gie, van den felven Jare, zyn by Appoftillem ghefteldt op de voorfehreve ftaten. ] De Staten gehoordt hebbende het rapport van Mr. Cornelis van Hoogelande, ende van Jan Dirckfz Thoen, Burgemeefter der Stede van der Gouda, die onlanghs gecommitteert zyn geweeft omme hen te informeren, of men niet1 en foude mogen eene bequame plaetfe vinden' in de Langeftraet, tot de* Colleétatie van den' Impoft van een duyt op elcke tonne Turfs, al-i daer gedolven ofte geflagen, ende gaende uyt: den Lande, ende voorts omme te vereyffchen,1 naer eenige bequame Perfoonen tot de Colle&atie van den voorfz Impoft; ende van henluy-1 den verftaen hebbende, dat fy gevonden hadden eenen Joachim Gyfelinghs, onlanghs geweeft hebbende Subftituyt van den Bailliuw van Zuydt-Hollandt, ende dat fyluyden met den felven gen-acteert _ hadden , nopende de •H a yoorfz; 156b,; j. ende 44 Sept. Swarighe* ien op de generale Reeckeïinge van le efquipa;ie van dea are 1558. Commiffie 3ra toteeri Dollefteur /an denlm3o(t van ienduyr. 'an elcke onneTurf> ien tenenen Jochim Gy» 'elings. 'ag. 83.  156°. 3. ende 4 Sept. Kxecmorialeop het eonfentvan drie hondert duyfent ponden. Appoineteraent op de Requelle van de Ingezetenenvan Alckeinade,Reynzatet- ( 500 ) voorfz Colleetatie, onder feeckere voorwaerden de voornoemde Staten in het lange verhaelt ; foo hebben de voornoemde Staten den voorfz Mr. Cornelis, ende Jan Dirckfz Thoen, gecommitteert, en committeren mits defen, omme haerluyder voorgaendebefoignes te effectueren, ende met den voornoemden Joachim Gyfelings te overkomen, hem tot een Collecteur van den Impoft van het voorfz duytken aen te riemen , onder de voorfehreve onderfproocken voorwaerden, ende (onder correctie) voor den tijdt van vier maenden, ende altoos tot fulcken tijdt te mogen fcheyden, en voorts alles te doen dat defer materie aengaende is, ofte daer van dependeren magh, van den felven te ontfangen den behoorlijcken Eedt van getrouvvelijck te dienen, fuffifante cautie ter fomme van 600 ponden van xh grooten Vlaerns het pont. De Gedeputeerden boven reyfende, ter Auditie van de Reeckeninghe van de Heer Anthonis van Stralen, fullen folliciteren executoriale op de Acte van confent van drie hondert duyfent ponden , laetlimael geconfenteert. Gehóordt het rapport van den Gecommitteerde der Stede van der Gouda, die ghecommitteert was om hem te informeren op het inhouden van de Requefte de Staten overgegeven, by de Ingezetenen van Alckemade, Reynzaterwoude, Leenmuyden ende Vrifekop, verfoeckende te mogen volftaen, midts uytleve- ren-  C 501 ) rende haren Turf niet Manden, geyckt ende gebrandt met het Teycken van den Bailliuw van Rhynlandt; ende midts betalende foo veel Impoft van de drie Manden, als van de twee Tonnen; ende bevonden hebbende het innehouden van de voorfehreve Requefte waerachtigh, hebben geconfenteert in haerluyder verfoeck, fonderlinge alfoo men gewoonlijck is in de voorfz Dorpen den Turf met de Manden uyt te leveren, ende niet by Tonnen. De voornoemde Staten hebben overgedragen , ende geconfenteert tot des Landts koften te dragen de onkoften die gedaen zijn, ende noch gedaen fullen werden, omme te refifteren, ende te Hove te folliciteren remedie tegens de nieuwe Tholle, die den Aerdts-Bilfchop van Keulen hem vervordert te exigeren van den Wezelfchen Houte , de Riviere van de Lip ne? der komende naer Hollandt, en fal men de felve onkoften, foo verre de portie van Hollandt fal mogen aengaen, vinden niet op de Schiltalen , maer uyt den Impoft van Wijn, Bier en Margengelt, Beroerende de ampliatie van het elfde Articul der Ordonnantie van den Grooten Raede, die onder de rubricque van de Requeften, ende provifie van Juftitie is, te Hove te follici-, teren, dat men in den Grooten Raede geen i provifie van Appel, ofte reformatie met furcheantie, nochte oock Mandamenten, peynen' ftadthoudende, verleenen en fal tegens Privilegiën van eenige Steden ofte Gemeenten, ende li 3 voorts 150*0. 3. ende 4. Sept. woude , cum fuis, beroerende de Turfmate. Thollen by den AercsBifTchopvan Keulen van nieuws geftelt op de Lipp«, af te doen. TweeArtir :ulen van Je Ordonnantie van len Graoen Rade te Joen siteeren.  . ï5°o. 3. ende 4. Sept. Tag. 84. - 1 Verlaten in den Leydt- ( Ten Dam gefteldr, by den Grave1 van Aren- 1 berge. ( 1 Beladingen van aieuws ge-( Stelt op de Vellen en Engelfche Wolle. ( 502 ) yoorts te vervolgen de limitatie van het derthiende Articul der voorfehreve Ordonnantie, van niet te mogen appelleren van interlocutoire Sententien, dan naer vermoghen befchreven :ivile Rechten, ten ware in faecken in het /oorfchreve elfde Articul , ende hier boven yerhaeldt, ende dat Sententie gegeven werde :egens ende contrarie de voorfz faecken, en dat nen in dien gevalle foude mogen confenteren orovifie van Appel, ofte reformatie met fur:heantie , is rapport genomen tot de naefte Daghvaert, die ghehouden fal worden denelflen defer maendt September 1560. Is mede rapport genomen omme ten voorfz lage te refolveren op het aengeven van eenige Gedeputeerden, van by. de gemeene Staten te iragen alle onkoften van den Procelfe, ende ïieuwigheydt by den Grave van Arenberge oi> lerftaen, contenderende te ftellen Verlaten in len Leydtfen Dam, praijudiciabel het gemeen kvelvaren van den Lande. • Is mede rapport ghenomen op het aengeven yan die van van Haerlem, Delft ende Leyden, )mme te remediëren tegens de nieuwigheydt by len Koningh van Engelandt ghefteldt op de Vellen ende Engelfche Wolle, uyt Engelandt hèrwaerdts over ghebracht, als exigerende in 3e ftede van fes ponden fterlings, twaelf geijeke ponden op elcke Scerpelier, contrarie ien Tractate d'entrecours, onderlinge met den mderen gemaeckt.  C 503 ) Is mede rapport genomen op het aengeven van de Gedeputeerden van Amfterdam, om by de Staten te dragen de onkoften gedaen, tegens die van Over-Yffel, beroerende de Viffcherye, naer datum van de Sententie in de voorfz faecke gegeven. Ten felven dage fullen de voornoemde Staten mede refolveren op het different, gerefen op de gyzelinghe tuffchen de Pachters van den Impoft binnen Delft, eylfchende van de Wijntappers ofte Wijnkoopers de Water-maet, als van elf ftoopen, den Impoft van een ftoop, ende zijn de Wijnkoopers uyt de gyzelinge gegaen, met confent van den voorfz Collecteur ofte Impoftmeefter. Ii 4 Dagfe 1560. 3> ende 4. Sept. Korten van het Proces tegens die vanOverYflel, beroerendede Viffcherye. De mate van den Wyn aen. gaende.en. de betalinge van den tinpoit,  15*0. ll.ltf Den 11. ende 12. September 1 560. P RESENTEN. Uyt de Heeren E- Jacob van den Eyn- 'delen. den, van Delft. Nicolaes van Affen- Mrs. Jacob deMilde, elft. ende Van Wijngaerden, Cornelis van Veen, "de van Leyden. Vander Duyn. Simon Maertenfz , Ende van de Steden. Burgemeefter, ende Mr. Cornelis van Mr. Jan van Nieu- loogelande, en wenburgh", van Am- Mr.WilIemSchoock, flerdam. an Dordrecht. Jan Dirckfz Thoen, Mr. Cornelis van van der Gouda. d.ckemade, van Haer- :m. ^E Staten des Landts van Hollandt, heb_>/ ben gecommitteert den Heere Gerard van oelgeeft, Heere van Alckemade, Aernout loebcl, Ontfangér des gemeene Landts vooroemt, mfdtfgaders Frans Duyft van der Burgh , chepen ende Raedt der Stede van Delft, omie de Hartoginne van Parma, Regente, &c. et den gefvvoofen Boode van den Lande, te >en prefenteren de Miffive by de Staten, aen tre Hoogheydt gefchreven den twaelfden Sepmber , innehoudende de antwoorde van de voor-  ( 505 ) Voornoemde Staten, op de Petitie by de Koiiinghlijcke Majefteyt, onfengenadighften Heere , de voorfz Staten in den Jare vyftien hondert negen en vyftigh, endeden tweeden April laetftleden gedaen, hen vorder refererende in gevalle van vordere difputen, tot der voor-, noemde Staten antwoorde, de voorfehreve Regente aengedient. De voornoemde Gecommitteerden zyn voorts gedeputeert, hen te vinden by den Doorluchtigen, Hoogh-gebooren Heere den Prince van Orange, Stadthouder van Hollandt, ende fyne Excellencie te appaiferen, ende mondelinghe te doen exculatie van de voornoemde Staten, op den innehouden van de Miffive, by fyne Excellencie gefchreven aen den Prailident des Hofs van Hollandt, den Heere van Rijswijck, nacrvolgende de Inftrucïie tot dien fine by de voornoemde Staten henluyden Gedeputeerden voornoemt ghelevert. De Staten ordonneren den voornoemden < Ontfangér Coebel, te betalen Mr. Jacob Bol,1 Ontfangér van de affopieerde Beede fexannale, t de fomme van drie duyfent feven hondert fes d en vyftigh ponden elf fchellingen van veertigh Ji grooten, omme daer mede te betalen de Ren-te ten, ftaende op de vyf groote Steden van Hol-fe landt, tot lafte van deKoninghlijcke Majefteyt,? yerfchenen prima Junii en St. Jans Miffe laetft-d, leden. ' 0] n; df H 5 Mrs. Mrs. 1560. I Lenden, Sept. Pag. 85. ■ )rdonnan- n omme 2tl OlU- nger van : Beeden, cob Bol leveren kere fome tot belinge van ! Renten > de ordiris Bee=  C 506) 15*0. ii.endeit. Sept. Commiffie om de ProceiTen,han.gende tot Mechelen, te vorderen ende eenige gratuiteyt te doen. Mrs. Jacob de Milde, ende Willem Schoock, zijn gecommitteert aen den Grooten Raedt, te vervolgen de expeditie in den Proceffe in cas d'Appel, hangende tuffchen de voornoemde Staten, Appellanten, op ende jegens de Ambachtsbewaerders van Wijck op 't Sant, Geinthimeerden, ende noch ghelijck Proces mede aldaer in cas d'Appel, hangende tuffchen de voornoemde Staten, Appellanten, contra die van Heenvliet; ende omme alle dienften by eenige goede Heeren van den voorfz Grooten Raede , de voornoemde Staten gedaen , en noch te doen, fullen de felve een gratieufe propyne ofte prefent doen van vyf of fes Amen Rijnfehe Wijn, Dordrechtfche ritfinge, ofte andere meer, tot haer difcretie. Inftructie voor den Ontfangér van het Landt van Hollandt, Mr. Arent Coebel, omme te vertoonen de Excellencie van myne genadigen Heere, den Prince van Orange, Stadhouder van Hollandt, &c. T?Erft, dat de Staten van Hollandt in voorige Jaren niet gewoonlijcken en zijn gheweeft meer te betalen tot defenfie van den Lande, dan omtrent 60000 guldens van xl. grooten, alle metmerckelijckegratiën 's jaers. Welcke defenfie feeckeren tijdt daer na verhooght is geweeft met 80000 guldens, met gratiën als boven, En«  ( 5o? ) Ende in den Jare 1515. de Keyzerlijcke Majefteyt ghekomen wefende in den Hage, is de faecke foo beleydt geweeft, dat mits genietende de Steden groote gratiën geconfenteert zyn geweeft, tot defenfie van den Lande hondert duyfent guldens voor fes toekomende Jaren. De welcke zedert noyt gepooght en zyn geweeft verhooght te werden tot defen dage toe. Soo bevonden fal werden , dat by die van Hollandt foo veel betalende, fy wel foo veel en meer betalen na advenant, en meer dan andere Landen, die de defenfieprincipalijcken genieten als op de Frontieren leg gende. Ende gemerckt die van Hollandt, nu naer den Oorlogh, dat gefeydt was dat de ordinaris Beede ceiferen foude, mits by hem alleenlijcken betalende feven en dertigh duyfent vyf hondert ponden, nochtans ter contemplatie van myne genadigen Heere den Stadthouder, geconfenteert hebben gelijcke fomme tot defenfie van den Lande, als fy gedaen hebben voor den Oorlogh, dunckt hem dat fy hen wel gequeten hebben. Soo fy niet gelooven en konnen, dat alle andere Landen meer geconfenteert hebben , ofte confenteren fullen, dan fy ghedaen hebben voor den oorlogh, tot ordinaris defenfie van den Lande. Waeromme die van Hollandt bedunckt (onder correctie) dat myne genadigen Hee- 1560. ll.endeia. Sept. Pag. 85.  ( 5oS ) ïi.ettden, Sept, Heere den Stadthouder, niet en behoordt qualijcken te nemen, dat fy fwarigheydt maecken meer te contribueren tot de Ordinaris defenfie van den Lande, naer den grooten fwaren Oorlogh, daer door fy gekomen zyn is foo groote exceffive laften, noch loop hebbende, ende noch lange Jaren loop moeten hebben, dan oyt Hollandt gecontribueert heeft. Soo fy wel konnen bemercken ende overleggen , dat indien fy eenighfints excedeerden hare gewoonlijcke contributie, dat het felve tot geene tyden vermindert en foude werden , als fy by experientie bevinden , maer dat men als dan altijdts arbeyden foude om henluyden oock in tyde van Payfe hooger te brengen. Begeerende dat myne genadigen Heere den Stadthouder, fyne Excellencie nieten wil letten op vyfthien duyfènt ofte achtien duyfent guldens, dat het beloopen foude in de drie Jaren , dat men alleen fchijnt meer te begeeren, maer op de groote confequentie die daer uyt reyfen foude, foo men hondert en tien duyfent guldens omme foude moeten flaen op de Schiltalen met gratie, om die zuyvers te vinden. Ende midts de Beede die zedert het Jaer 1540, gheweeft is hondert duyfent guldens tot defenfie van den Lande, foude nu heeten, ende wefen hondert thien duyfent, ofte vyftien duyfent guldens, ende naer advenant van dien, foude men die van Hollandt in alle extraordinaris Beeden willen taxe-  { 5°9 ) taxeren, 't welck den Lande van Hollandt niet dragelyck en foude wefen. : Begeerende ootmoedelijcken aen de Excellencie van mijn Heere den Stadthouder, dat fyne Genade hem niet en wille laten duncken, dat die van Hollandt fyne Gen. laten te wille te zyn, regüard nemende op vyfthien duyfent guldens , maer dat het felve gelaten werdt om de groote confequentie, daer uyt gefchapen te volgen, tot irreparable prajuditie van den Lande; feeckerlijcken verhoopende, indien fyne Excellencie die faecke grondelijcken verftaet, de Staten van Hollandt des geen ondanck weten en fal, of van henluyden yetquaets betrouwen , maer felfs helpen de faecke dirigeren, dat fy voor de eerfte reyfe in tyde fyner Gen: adminiftratie niet befwaert en fullen werden boven haer gewoonlycke tauxe. jQE Staten van Hollandt, gel ïoort het rap- e port henluyden gedaen by den Heere vanv< Sprange, eertydts gecommitteert omme hemte" informeren op.de groote van de bedyckteLan-0' den van Sevenbergen, ten fine omme de felve én te brengen in de contributie van de Schiltalen ;mi hebben geadvifeert Klaes van Dam, Deurwaer-10 der (eertijdts gecommitteert omme den voorfzne Lande te doen meten?) te doen attefteren, ;dat fulck Quohier als hy van die van Sevenbergen Pï heeft van de groote van de voorfz Landen, dat hen het felve by die van Sevenbergen gelevert is gheweeft j ende hebben voorts gecommitteert die l.endeml Sept. ievanSenbergenbrengen ider conbutie,de Comflie daer ï diende.  C 5io ) 1560. n.endeii Sept. 15. Sept. Ratificatif van de Commifi» van Joachim Gyfc lings, Co lefteur va den Impo op den Turf. De die van Dordrecht ende Delft, ten fine voor1 noemt Requefte te maecken aen de Majefteyt te mogen verfoecken Commilfarilfen, een uyt den Raede van Hollandt, ende een uyt de Kamer van de Reeckeninge, omme Pathyen ghehoort, &c. ende belaft den Procureur Generael van defen Hove, hem te voegen voor des Majefteyts intereft, ende voorts omme Inftructie te maecken, innehoudende middelen daer toe dienende, ende recouvreren alle Stucken ende Munimenten tot dien fine behoeftigh,ende oock henluyden te informeren op de waerde van de voorfz Landen, en voorts alles te doen dat tot defe materie dienende is. Den 11. September 1560. HEbben de Staten geapprobeert het befoigne van Mr. Cornelis van Hoogelande, ende Jan Dirckfz Thoen, op het ftellen van -een Collecteur van het duytken op de tonne -Turfs, in de Dorpen van Zuyd-Hollandt, gedegen aen de Moerkant , als 's Gravemoer , *Wafpyck, Capelle en andere; behoudelyck, dat de twee Subftituten die den voornoemden Collecteur Joachim Gyfelings gefteldt heeft y den eenen tot Wafpijck, ende den anderen tot Capelle, Eedt doen fullen in handen van den voornoemden van Hoogelande, van ghetrouwelyck de Staten te dienen tot Colleetatie van den voorfz Impoft.  ( 5ii ) De Staten hebben geadvifeert op het verfoeck van die van Amfterdam, beroerende de onkoften van de executie der Sententie, geobtmeert by de Staten, tegens die van Over-Ysfel, beroerende de Viffchery in de Zuyder Zee, te dragen tot des ghemeene Landts kosten, ende dat die van Amfterdam de voorfz koften by pertinente verklaringe fullen doen ftellen, om die gefien, gedifponeert te worden na behooren. Aengaende te dragen tot des gemeene Landts Kollen, de koften gedaen by die van Dordrecht, Haerlem, ende der Gouda, in het Proces te Hove hangende, tulfchen den Grave van Arenberge , Suppliant, omme te mogen ftellen Verlaten aen den Leydtfchen Dam, endede voorfz] dne Steden Oppofanten ; hebben de Edelen, de voornoemde van Dordrecht, Haerlem, Amfterdam , ende der Gouda geconfenteert de voorfz koften te dragen, als de faecke toucherende de bederffenifie van eenige Lidtmaten van de Staten, ende van den Lande van Hollandt, dan De ft en Leyden hebben het felve by eenige middelen ontfeydt. Op het verfoeck van die van Haerlem endeK van Leyden, van tot des ghemeene Landts kos-rr, ten te vervolgen aen de Regente, remedie te-* gens de nieuwigheydt by de Koninginne vanni Engelandt onderftaen te doen, doende van deg Vellen ende Wollen uyt Engelandt, in defew INederlanden gebracht, betalen dubbelden Thol als van elck Scerpelier twaelf ponden fterlings' daer 1560; W.endein, Sept. Koften van het Proces tegens die van OverYflel. Koften van hetProces, beroerende ie Verlaten n den L-eytfchen Jam. often om* e af te >en de euwe las» n op de igelfche olie.  I50' ut.Sept, Pag. (8. Dagh- r 512 > daer men maer fes ponden van plagh te betalen; hebben de Edelen, Delft, ende Amfterdam gheconfenteert in het voorfz verfoeck , Dordrecht verklaerde geen laft te hebben confent te geven, ten ware dat Staets-gewys confent gedragen werde, die van Dordrecht op te rechten ende te rembourferen de koften by henluyden ghedaen, omme af te doen de Brieven van Reprefaillien, in den voorfz Jare vyfthien hondert negen en vyftigh, by eenighe Officiers van de Koninginne van Engeland geconfenteert , ofte verleent tegens eenige Poorters van Dordrecht, ende haerluyder Goederen; die van der Gouda verklaerden geen . laft te hebben, te confenteren in het voorfz verfoeck van die van Haerlem ende Leyden, ten ware dat men Staets - gewyfe confenteerde tot des gemeene Lands koften te vervolgen het voorfehreve Proces tegens den Heere van Arenberge , beroerende het ftellen van de voorfz Verlaten in den Leydtfchen Dam.  (5i3; Daghvaert gehouden in den Hage, op Den 12. Oclober 1560» ïn prefentie van den Prince van Orange, Stadthouder Generael des Koninglycke Majejefteyts over Hollandt, &c. die de voornoemde Staten hadden doen befchryven, omme te hooren, &c; P RESSENTEN. Uyt de Heeren Ede- Mr. Cornelis van len. Alckmade j van HaerNicolaes vanAffen- lem. delft. Dirck Cornelifz, enVan Lockhorft. de Van Kenenburgh. Jacob van den EynVan Poelgeeft, ende den, van Delft. Van Sprange. Klaes Alewijnfz, ende Ende van de Steden. Mr. Cornelis van BoudewijnWillemfz Veen* van Leyden. van Drenckwaert. Simon Maertenfz. Mr. Cornelis van Simon Kops, ende Hoogelande, en Mrj Adriaen Sande- Mr. WillemSchoock, lyn , van Amfterdam, van Dordrecht. Jan Dirckfz Thoen 5 Mr. Jan van Zuy- ende ren, ende Job Franfz, van des Gouda. VI. Deel. Kk Ge* 12. Otloh  c 514; 12. oaob. Vtrnieuwinge van de Pptirien vsn fijne Majelteyt ' gedaenby den Jradthotsder.- Salaris van dtnCollec-] ïeur van j denImpoft op den ' Turf ter < Gouda. \ De In-, flrutlie op, de Collec ' rade van j den voorfz( Impoft ge-] arnplieert. ^ Provifie van den Hove van j Hollandt te verfoecken ] voor ]oachim Gyfe-. lings,Coi-j lefteur in , cie Lange- ' ftiaet. GËhoofdt hebbende de Propofitie by deil felven Stadthouder, by monde van den Prrefident vernieuwt, beroerende de verzegelinge van vyftien duyfent ponden Renten, tekens den penningh twaelf, te loffen by geijcke portie in drie Jaren, ende te verhoogen 3e geprefenteerde hondert duyfent ponden, met [even duyfent ponden, drie Jaren geduyren3e, hebben de Propofitie by gefchrifte geob:ineert, ende dagh van deliberatie tot den negentienden der felver Maendt, des avondts in le Herberge. Hebben ten voorfz dagede voornoemde Edeen , ende Gedeputeerden toegevoeghtden voorïoemde Job Franfz , .Ontfangér van den Impoft >p den Turf, over het Quartier van der Goula, den veertighften penningh van fynen ontangh ; ende is de Inftrucfie gemaeckt op dé Dolleétatie van den voorfchreven Impoft, ge:ugmenteert met dat laetfte Articul daer aen refteldt by Hoogelande voornoemt, den twee :n twintighften Oétober luydende, den Impoft >y de Uytvoerders van den Turf te moeten ïamptiferen. Rapport gedaen zynde by den voornoemden rloogelande ende Debburgh, van het gheweldt >y die van Wafpijck ghedaen aen den Perfoon /an Joachim Gyfelinghs, Collecteur van den [mpoft voornoemt in de Langeftraet, midtsraders van Elias Tack; hebben de voornoemle Staten gerefolveert, het felve den Hove van -follandt aen te geven, ende verfoecken den . - Pro-  C 515 } Procureur Generael belaft te worden, hem op het voorfz geweldt te informeren, en te bewaren het recht van de Koninglijcke Majefteyt, committeren den voornoemden Hoogelande, omme de Requefte tenderende ten fine voorfz te maken , en expeditie te vervolgen. Gehoort infgelijcks het rapport' der voornoemde Hoogelande ende Sebburgh, midtfgaders van Boudewyn van Drenckwaert, DyckGrave van Beyerlandt, die hen geinformeert! 'hadden aen de Laege Swaluwe, of die Plaetfe1 niet propice en was om die Vaert naer Brabandt te leggen, is de faecke verleydt tot de naefte Vergaderinge, die wefen fal den twintighften October voorfz, alfoo de Kaerte van de gelegentheydt van de voorfz Vaert noch niet gemaeckt of gereet en was, 12. Öüobn Pag. Vaert op 3 e Laege swaluwe e verleg» ren. * fC k 2 Dagh-  20. OQob, Commiffie om te re couvreren Copienvan eenige Chartren liet gemeene Landt dienenda. C ) Daghvaert gehouden in den Hage, op Den 20. October 1560. PRESENTEN, Uyt de Heeren Ede- Mr. Cornelis van len. Alckemade, van HaerNicolaes vanAffen- lem. delft. DirckCornelifz, enVan Lockhorft. de Van Kenenburgh. Jacob van den EynVan Poelgeeft. den, van Delft. Van Warmont, en- Klaes Alewynfz, ende de VanSpr'ange. Mr. Cornelis van Ende van de Steden. Veen ,■ van Leyden. BoudewynWillemfz Simon Maertenfz. van Drenckwaert. Simon Kops , ende Mr. Cornelis van Mr. Adriaen Sande- Hoogelande , en lyn , van Amfterdam. Mr. WillemSchoock, Jan Dirckfz Thoen, van Dordrecht. ende Claes vander Laan, Adriaen Gerritfz , ende van der Gouda. TT Ebben eerft gecommitteert den voornoemJlJ. den Heere van Sprange, uyt de Edelen, ende uyt de Gedeputeerden van Delft eene, omme met den Prcefident, als Regiftermeefter, &c. te trecken ter Gouda, ende te vifiteren de Chartren ende Regifteren aldaer beruftende, ende te vereyffchen of 'er yet foude mogen zyn de Staten, ofte des Landts affairen concerne- ren-  C 517 ) rende, aengaende Privilegiën, RecelTen, Sententien ofte anders; ende van 't gunt fylieden bevinden fullen de Staten te dienen, te doen maken Copie authentique. Sandelijn is gecommitteert te vereyffchen in der Staten Secrete Kamer na de Aften-van Indemniteyt, by de Koninglijcke Majefteyt de Staten gepaffeert, om te weten wat Renten de Staten de Majefteyt moeten goet doen , en fyne Maj. daer van indemneren. De Staten hebben procuratie in de Griffie yan Hollandt ( accepterende den Secretaris Willem van Berendrecht) gepaffeert op Arent Coebel, haerluyder Ontfangér te Hove zijnde, omme te bewaren des Landts faecken ende affairen, tegens die van Wyck op 't Sant, ende alle andere , met ratificatie van alle het gundt tot defen dage toe by hem ghedaen ende genegotieeri is, Aengaende de voorfehreve gerenoveerde Petitiën , is gerefolveert te perfifteren by den confente , laetftmael de Regente over-gebracht, aengaende de verhooginge van de hondert duyfent ponden op de Schiltalen, met noch fevei duyfent ponden, ende in de ftede van de voor fchreve verzegelinghe fouden confenteren tfef tigh duyfent ponden, te betalen de eene helft» te Lichtmiffe , ende de andere helft te Mey dagh, beyde naeftkomende, onder voorwaer den by gefchrifte geredigeert; Dordrecht dae: by voegende de caffatie van het derthiende ArKk 3 tt 1560. lo. oaob. Acte vaa Indemniteyt de Staten gepasreen. Commiffie op den Ontfangér Coebel, omme des Landts faken en Proceffen te folliciteo ren, Pag. 9,0. . Refolutie; op de ver'nieuwde'Petitiën, \  SP. Oclob. Ket Voer yaiidenOudenboschte ieggen op de Laege Svvaluwe, i ommifïïe ópDrenck- , wnert, om. me te effectueren het 1 Veer voor- i noemt. i ] i ( ■\ é (sis; ticul van de Ordonnantie, gegeven die van der* Grooten Rade, dickwils verfocht; ende is de Staten dagh geaffigneert by den voornoemden Heere den Stadthouder, de voorfehreve haerluyder antwoorde inne te brengen de voornoemde Regente , den fevende des toekomenden maents November. Het voorfehreve befoigne van Hoogelande , Sebburgh ende Drenckwaert, daer van in dé voorgaende Daghvaert befchreven ftaet, beroerende het Veer van den Oudenboffche, te leggen op de Laege Svvaluwe, is den een en twintighften Oétobergeapprobeert, ende by de Staten verklaert, dat het behoordt voortgangh te hebben; behoudclyck, dat de Regeerders der Stede van Dordrecht fouden toelaten, dat -en yegelyck foude in het voorfehreve Veer mogen Schipper ofte Schuytenaer zyn, die dat oelieven foude, hy ware Poorter van Dordrecht ofte niet, daer van de Gedeputeerden van Dordrecht namen rapport. Die van Dordrecht liet gundt voorfz is geacrordeert hebbende , foo is de voornoemde van Drenckwaert, Dijck-Grave van Beyerlandt, by ie voornoemde Staten gecommitteert, omme iet voorfehreve Concept te effectueren ende te vereke te leggen, ende onder behoorlyck Saaris de Wercken, daer toe dienende \ te beteden by openbare Kerck - gheboden , ofte anlere gewoonlycke -publicatie, ende op Voorwerden ende Beftecken in het voorfz Verbael ementioneert, ende de penningen tot het voorfz Werek  C 519 ) Werck benoodight, fal den Rentmeefter ofte Ontfangér Coebel, op Renten den penningh twaelf, dertien of feftien ( foo die beft vindelijek fullen zyn) recouvreren ter fomme toe van Ende is den voornoemden van Sebburgh 5 den voorfz twee en twintigften in Ocfober gecommitteert , te trecken tot Breda aen myne genadigen Heere den Prince van Orange, Stadthouder van Hollandt, omme met fijnder Gen: te communiceren, ende te willen voldoen 'l gunt fijnder Gen: Anno vyfthien hondert eer en vyftig in Novemb. voornoemt, 't voorfz Concept aengaende, geprefenteert heeft gehadt , en oock de Staten tot vorderinge van hei voorfz werck te laten volgen omtrent drü Bunderen Landts in het voorfz Verbael verklaert. Is voorts geadvifeert, dat de Gedeputeerden den fevenden der toekomende maendt November , te Hove reyfende met de antwoorde van de Staten voornoemt, op de voorfehreve twee Petitiën, fullen aen de Hartoginne folliciteren Oétroy, omme het Landt ende Huyfen dat benoodight is omme de voorfz Vaert te maecken} de ProprietarifTen mogen afhandigh maecken s mits het felve betalende tot fchattinge ende priieringe van den Schout en Gefworens van der Plecke daer dat onder ghelegen is; ende oock om te mogen opftellen een Impoft van een oort ftuyvers- op elck Hooft ofte Perfoon, die het felve Veer fal willen gebruyeken, het zy uyt Kk 4 Br* 1560. 20. Oiïob, Ad idem, en anderev Commiffie oock daer toe dienende. Ad idem, oock te verfoecken Octroy omme de Beeden van deEygenaers te gekrygen tot fchattinge en lm-? poft van het Veer.  f$6o. $o.QBober, Pigr pi. ïïetProces tegens den; Bailliuw van Nieupoort. De advifen, beroerende i de Articulen van de \ Ordonnan- J tie van den ] . Grooten i Rade. | c I X f Advis op de Reque- j fte van die van Woer- ° den, dat d reprèfenra- f tie ibudé Q plaets hebben in fuc- v ceflie,""' d< F f 520; Brabandt naer Hollandt, ofte uyt Hollandt naer Brabandt varende; ende op elcke Wagen met Volck geladen, te moghen heffen eene ftuyver, voor elcke reyfe te betalen by den Wagenman , foo wanneer hy een jaer het voorfz Veer bevaren fal hebben, en niet eer. De voornoemde Gedeputeerden te Hove revende , zyn mede gecommitteert te vervolgen ien den Secreten Raede des Koninghlycke Maefteyts, het Proces aldaer by de Staten geinenteert, tegens den Bailliuw van Meuwpoort. De Gedeputeerden van Dordrecht zyn ten roorfz twee en twintighften dage in Qétober ^committeert te vervolgen tot des ghemeene ^andts koften de drie advifen aen den Hove van -lollandt by den Secreten Rade, ende Grooen Raede des Koninghs verfocht, fonderlinge iet afdoen van 't derthiende Art. van de Oronnantie, gegeven by die van den Grooten Laede , verbiedende reliëf d'Appel te verleenen an de Sententien Interlocutoiren, dan na bedreven Rechten, &c. Op de Requefte der Stede van Woerden, de loninglycke Majefteyt overgegeven , ende daer p om advis by de Majefteyt gefchreven is aen ;n Raede van Hollandt, ende weder by den .aede van Hollandt aen de Staten gefondeii m advis; fal men mogen voor antwoorde ge;n, dat de voornoemde Staten niet en bevin:n het verfoeck van de Supplianten yemandt raïjudiciabel te zyn, en dat uyt diende Maj. de  ( 521 ) de Supplianten haer verfoeck foude mogen confenteren, te weten dat in faecken van fucceffie reprefentatie, plaetfe hebben foude als na Rechten. Op de Requefte van den Tollenaer van Schoonhoven, Mr. Dirck Adriaenfz; is verklaert te Appoftilleren, habeat patientiam, alfoo den tegenwoordigen Collecfer van de Certificatien der Turfvoerders uyt den Geftichte , het felve wel bediende was fonder eenige klachten, &c. Op de Requefte van die vfin Schiedam; is verklaerdt te Appoftilleren. Dat fy fullen doen pertinente verklaringhe, wat Perfoonen by den Ontfangér Coebel gemolefteert werden, of die Poorters zyn of Buytenluyden , om het felve wetende , gedifponeert te mogen werden na behooren. Aétum den twee en twintigften Oétober vyftien hondert vyftigh. Op de Requeften van die van Does, Oofteynder-Ambacht, ende die van Naeltwyck; is gerefolveert te Appoftilleren, advis van den voorfz Ontfangér Arent Coebel. De Staten gevifiteert hebbende het fchriftelyck aengeven des Heeren van Waffenhoven, vertoonende van de groote nieuwigheydt, onderftaen by den Griffier van Hollandt, Bartel jprnftfz, daer by de Inwoonders van Hollandt ' Kk 5 (Pro- 1560, lo.Qcïobe?*. Requefte van den Collecteur van denimooftop dea ï'utf tot Schoonhoven. Requefte? Yan die vaa Schiedam. Requefte /an die van Does,Ooft« 2ynderAmbacht;n Naelt.vyck. Nieuvvigleydt gepleeght by jen Griffier /an Holandt»  ( 522 ) l56o. 30, Oftob, Beroerende het Placaet van de Landt-Neriage, &c. Pag. pa. 1 ! ] Pagfl- (_ Proces fuftinerende} befwaert fouden wor» den; hebben geordonneert het felve gefchrifte de poftulerende Advocaten van de Staten gelevert te worden, om Requefte den Hove van Hollandt over te geven, ten fine daer tegens geremedieert fal mogen worden. Den voorfz twee en twintighften Oclober, ien Prcefident van Hollandt, den Heere van tlyswyck, in den naem van den voornoemden Stadthouder, vragende of de fes Steden gerefolveert waren de qusftie tegens de Edelen en f\mbachts - Heeren, beroerende het Placaet van le Landt - Neeringe, fouden willen fubmitteren aen den voornoemden myne genadigen Heere den Stadthouder; hebben Haerlem, Delft, Leyden ende Amfterdam, met de Gedeputeerlen van der Gouda, verklaerdt de fubmiiïïe hen net te behagen.  C 523) Daghvaert in den Hage gehouden, op Den 11. November 1560. PRESENTEN, Uyt de Heeren Ede- Mr. Adriaen van len. Leyden, van Delft. Den Heere van Mrs. Jacob deMilde, Lockhorft, Ridder. ende Van Poelgeeft. Cornelis van Veen, Van Kenenburgh. van Leyden. Van Sprange, ende Sybrandt Qckerfz, Van Benthuyfen. ende Ende van de Steden. Mr. Adriaen Sande- Mr. Cornelis van lyn, van Amfterdam. Hoogelande, en Jan Dirck ïhoenfz Mr.WillemSchoock, van Sebburgh , van Penfionaris van Dord- der Gouda, recht. Omme terefoiveren Mr. Gerrit Hen- op de aenneminge van drickfz , van Haer- eenen nieuwen Advo- lem. caet van den Lande, Dirck Cornelifz, en- op de voorwaerden de hier na volgende. DAt foo wanneer eenige qureftie ofte different vallen fal tuffchen de ghemeene v Staten, ofte Lidtmaten van dien, den Advo-v caet fal hem felven neutrael houden, fonderd de eene ofte de andere ten dienfte te ftaen. c d fa h §aï 1560S 11. NO Va "onditien mdenAdscaet vaa is gemee; Landts oraraifl?es it hy hem l neutrael >udetu  C 524 ) l$6* 11. Nov, Ad idem, Van Rigister te houden van de Requeften, Ad idem. Regifter te houdenvan alle Procesfeii, ende daer van ïapport te doen. Ad idem. Copie te leveren van alle faecken ende Relblufien. Sal gehouden zyn pertinent Redfter te maecken van alle de Refolutien van de Staten, Appoimftementen op de Requeften de Staten geprefenteert, met fommier verhael van de verfoecken, ende oock van alle andere Aétenvan Confenten, en in de marge van dien te ftellen het fommier van dien, mitfgaders de Prenten ter Daghvaert geweeft hebbende. Item, fal ghehouden wefen pertinent Regifter te houden van alle de Proceffen van de Staten , ende daer van de Staten rapport doen van den ftaet van de felve alle vierendeel-jaers, als t'elcker Lichtmiffe, Mey-dagh, Petri ad Vincula, ende Alderheyligen, ofte ten minften ter eerfter Daghvaert, die naer elcke van de voorfz dagen gehouden fal worden, ten ware dat 'er eenighe Proceffen waren die haeft hadden, want van dien fal hy rapport, doen tot allen tyden als 't van nooden wefen fal. Item, fal de Staten t'elcker Daghvaert refereren alle de faecken ,■ die in voorgaende Daghvaerden fullen in advis gehouden wefen. Den Advocaet fal ghehouden wefen tot kosten van het Landt, eenen yegelijck. van de Staten te leveren Copie onder fijn handt, van alle de Refolutien in de Daghvaert genomen; ende oock Copie van alle de Acfen van Confenten , mits dat fynen Klerck fal nemen Rerepiffen van de Smeken, elcks van de Staten gelevert, Sal  (525 ) Sal eenige van de Edelen naeft by der handt, of in den I lage refiderende, leveren en aendienen , ten minften twee dagen voor de Daghvaert , 't gunt daer op den Daghvaert fal dienen. Item, fal gehouden zyn alle Daghvaerden te bewaren, foo beneden als boven en oock alle Proceffen van de Staten, ende de felve vorderen als het behoort, Sal hebben tot Wedden vier honder ponder van veertigh grooten het pondt, te betalen bj den Ontfangér van des gemeene Landts onkosten , van halven jare tot halven jare; ende reyfende , het zy binnen ofte buyten 's Landts var Hollandt , twee gelijcke ponden des daeghs. ende den Boode van het gemeene Landt, mei hem reyfende en dienende, twaelf ftuyvers de; daeghs. Den Advocaet fal fecreet houden, ende nie mandt, directelyck noch indirecïelyck , de Re folutien van de Staten, noch oock de opiniei die by een yegelyck van dien gegeven fal wefen , het zy of de felve accorderen of niet, ei daer op onder anderen fynen Eedt doen. Item, fal den Advocaet hem moeten reguleren naervolgende de Ordonnantiën die naermaels gemaeckt fullen mogen worden, beroerende de exercitie van fijn Officie , te weten . dat hy vorder gehouden fal weien te doen dar vooriz is, fonder daer vooren v urdere Wedden, 15004 n.Nóvé Pag. pari'Edelenaen te die» nen't gunde te refolveren ftaet. Alle £>aghvaerden te bewaren ende Proy cellen te vorderen. Van des Advocaet fijn Wed* dens. I ■ De Refo ■ lutien fe1 creet te houden. Hoe hy hem voorts fal moeten reguleren. 1 1  tjtfo. ti.Nev. Reciproc wederfegginge van de voorfz Commiffie Uyt ftellinge van da Electie vat een nieuwen AdvO' ««et. Continuatie van ïoachim Gyfelingscommiffie. Te recouvreren alle deStucken van den overleden Advocaet. C 526 ) den, of eenigh extraordinaris Salaris te moseti eylfchen. 6 Item, fal aengenomen worden tot wederfeo-gen van de Staten, ofte het meerendeel van dien, en oock van hem felven, altydts een half .jaer te voren hinc inde de een den anderen waerfchouwende. Naer communicatie op de voorfehreve Voorwaerden, ende Electie van een nieuwen Advocaet yan het gemeene Landt, is die faecke uytgefteldt tot den achtienden der voorfz Maendt, des avondts in de Herberge, omme als dan daer yan eyndelyck te refolyeren, het ware op den Ontfangér Coebel, ofte op den voornoemden Sandelyn , ofte beyde , of by gebreecke van dien op Mr. Jacob van den Eynden, gevende elcks Wedden van vier hondert pond. van xl. grooten, ofte meer, eer dat achterblyven foude by faute van fuffifant Salaris. De affiftentie by de Staten toegefeydt Joachim Gyfelinghs, Collecteur van den Impoft op den Turf, over het Quartier van de Langeftraet , voor den tijdt van twee maenden, geexpireert den twaelfden defer maendt November vyfthien hondert tfeftigh, is hem geeontinueert voor den tydt van noch een maendt.' Den voornoemden Heere vanSprange, ende Jen Ontfangér van het ghemeene Landt, Mr. Aernout Coebel, zyn ten voorfz dage gecommitteert van de Erfgenamen des voornoemden jpvey.  C 527 ) overleden Advocaets te recouvreren alle deStucken, Boecken, Regifters, ende Papieren des voorfz gemeene Landts faecken betreffende, in het Sterf-huys bevonden. Den voornoemden Burgemeefter van derGouda, Jan Dirck Thoenfz van Sebburgh, rapport gedaen hebbende van fijn wedervaren met myn Heere den Prince van Orange, Stadthouder van Hollandt, beroerende het verleggen van de Brabandtfche Vaert, van den Oudenbofch tot op de Laege Swaluwe, hebben de voornoemde Edelen, ende Gedeputeerden van Haerlem, Delft, Leyden, Amfterdam, ende der Gouda, tot het voorfehreve verleggen genoegh geconfenteert, hoewel het maecken van de Wegen groote fomme van penningen koften foude, dan en fouden daer toe niet confenteren , ten ware die van Dordrecht confenteerden dat een yegelyck Schipper ofte Schuytenaer van waer hy quame, het ware van der Gouda, Rotterdam, Schoonhoven, ofte van elders met vracht van Menfchen fouden voorby Dordrecht naer de Laege Swaluwe mogen doorvaren , fonder te Dordrecht te moeten aenleggen ofte verfchepen; daer op de voornoemde Gedeputeerden van Dordrecht rapport ghenomen heeft, ende antwoorde inne te brengen den voorfz 18. in November 1560. Dagb> 1569* ll.NOV: Mopende't verleggen van de Bra. bantfe Vaert op de Swaluwe. Pag* 9V.  tp.ende ao. Novembi Acceptatie van Mr. Jacob van den Eynden, voor Advocaet van 't gemeeneLandt. C 5*8 ) Daghvaert in den Hage gehouden, op Den 19. ende 2,0. November 1560. PRESENTEN, Uyt de Heeren Ede- Mr. Adriaen vafi len. Leyden, van Delft. Den Heere van As- Mrs. Jacob de Mil- fendelft. de, ende Van Lockhorfl, eh- Cornelis van Veen, de van Leyden. Van Sprange. Simon Maertenfz j Ende van de Steden. ende Wouter Barthoutfz, Mr. Adriaen San- :nde delyn , van Amfter- Mr; Cornelis van dam. Hoogelande, van Dor- Jan Dirck Thoenfz, irecht. van Sebburgh, ende Klaes van der Laen, Jan Gerritfz Hey, van Haerlem. van der Gouda. Cornelis Janfz Kruyffert, ende HEbben de voornoemde Staten geconcludeert, omme in de plaetfe van den overleden Advocaet Mr. Adriaen van der Goes, zaliger gedachtenilfe, voor Advocaet van den Lande van Hollandt, te accepteren, eerft voor principael, ende houdende den naem van den Advocaet Mr. Jacob van den Eynden, Penfionaris van Delft, onder Gagies ende Conditiën, by gefchrifte geredigeert, ende voor den tweeden  C 5*9 ) Aon Advocaet, die geenen naem van Advocaet ^ foudtobben, maer de Staten ten dienfte ftaen ki alle faecken, des hy verfocht fal worden ende onder Wedden ende Voorwaerden, medèbTgefLiftegeredigeert.hebto den Ontfangér Coebel te willen accepteren, betalende toordinaris Wedden van den Advocaef uyt de gewoonlycke Schiltalen, endede Sft uyt den Impoft op de Wynen ende Bieren, &c. Actum den 19. November. De Erfgenamen van den overleden Ad vocaei zvn toeehlvoeghde Gagies tot Lichtmiffe naeft komend!, end! den Ontfangér voornoemt be laft die te betalen ten felven tyde. Den felven Ontfangér is mede geordonneer te betalen Mr. Jacob Bol, de fomme van we duyfent twee hondert feven en tnegentig pon den vyf fchell. tien deniers van veertigh groc ten, om daer mede te betalen Renten mVlaer deren, en elders ftaende tot lafte van de Kc ninglycke Majefteyt, en verkocht Anno vy tien hondert feven en twintig, en verfchene na St. Jans miffe laetftleden. Op het verfoeck van den Griffier van Hc landt, Barthout Ernftfz, verfoeckende w fijn dienft en moeytenvanDaghvaerts-Bnevei ende anders, omme de Staten te befchryvei een jaerlycks Penfioen ofte Gagie; is verklaerc dat den Suppliant fal alle vierendeeljaers by gc de fchriftelycke fpecificatie den Ontfangér v het ghemeene Landt Aernout Coebel, over VI. Dsel. LI 1560. ig.endeio. Novemb. Gagiea ,toegevoeght de ' Erfgenamen van den overtelt den Advoa caet. * Ordonnan" tie om te - betalen de .renten in Vlaenderen r en elders. n 1-Pag- 95)r Verklaringe op het » verfoeck. 1» van den It, Griffier van e- Hollandt, ln beroerende e^fijn Salaiu.  ï$6o. Noveinb. Remor flramie va den Bailli van ZuytHollandt. Van Vor ruilen gegeven in prajjudiiie van denim pofljtecor. ftitueren Reforman tot kollen Van 't Landt. Proces Toor de Confiftorie van Leuven by de Staten aengeno»en« Rapport op de vier Poincten, omme de Vaert t» C 5ÊO > veren fyne vacatiën ende gefchrifte, ende van 5,dien by den voornoemden Ontfangér betaeldt 1 werden, midts hem gevende by den Griffier Recepiife van de betalinge. - Gehoort by de voornoemde Staten de Remon* ^ftrantie haerluyden ghedaen van wegen van Joris van der Linde, Bailliuw van Zuydt-Hollandt , ende gefien het Vonnilfe by Mannen vafi -de Hooge Vierfchaer van Zuydt-Hollandt,gegeven den fesden der voorfz Maendt November , tot voordeel van eenen Jan Boeyenfz van .Wafpyck, die geabfolveert is van de boeten -daer mne hy vervallen was, als het Placaet van den Impoft gecontravenieert hebbende, midtss by hem doende Eedt, &c. hebben geconcludeert dat den Bailliuw van het felfde gewysde ende alle anderen die van gelycken gewefen fullen worden, hem conftituerenfalReformant aen den Hove van Hollandt, ende de Staten fullen het Proces voor hem aennemen. Hebben de voornoemde Staten voorts verklaert, tot 's Landts koften aen te nemen voor Geertruyt Dircks, Weduwe van Mr. Gerrit Hugenfz, Appothequer tot Delft, Jiet Proces haer gemoveert voor de ConfiftoriedesUniverfiteyts van Leuven , by Jacques Garet, en fijn Soon Goedefroy Garet, Student tot Leuven. De voornoemde Gedeputeerden van de fes Steden, hebben tegens den felven dage rapport genomen op de vier Poincten, ende Ap- po-  C 531 > poftillen daer op geftelt by. mynen Heere den Prince van Orange, Stadhouder van Hollandt, beroerende het verleggen, ende oock maken van, de Vaert op de Swaluwe; ende verfochten dat{ die van Dordrecht middelertydt fouden conci-i pieren Ordonnantie, omme ordre ende regel te ftellen tegens de ongeregeltheydt van de Schippers , die in het voorfehreve Veer over ende weder over varen fouden. Op de Requefte van Adriaen Florifz van Kuyl, Impoftmeefter van Schoonhoven, de Anno vyfthien hondert negen en vyftigh, verfoeckende quytfcheldinge van hondert ponden van veertigh grooten ; is geconcludeert dat de Staten , omme redenen in de Requefte gefteldt; ende gehoort het rapport van den Burgemeefter van der Gouda, Jan Dirck Thoenfz, verklarende het aengeven van den Suppliant waer te zyn, hem quytfcheldende van de voorfz hondert ponden, de fomme van vyf en twintigh ponden, ordonnerende den Ontfangér Aernout Coebel, hem Suppliant die te laten pafferen in reeckeninghe, ende betalinghe van fynen beloofden pachte. Op de Requefte van die van Absrecht, verfoeckende dat eenige Poorters van Delft, gebruyekende Wooningen ende Landen buyten de Stede gelegen, mede fouden contribueren in de gemeene Ommeflagen van Absrecht, ofte dat hem Suppliant quytfcheldinge gedaen foude worden ter fomme van is verklaert ha~ beat patientiam tot de nieuwe Verpondinge. LI 2 Dagh- 1560. g.endezo. Novemb. erleggen ip de Swauwe. Juytfchel- jinge ge- iaen den [mpoft- tneeftervan Schoonho» /en. Requefte van die van Absrecht,  15cTo. fo.Dec. P«g. 96. Laft gegeven die van Delft, omme deSpan. jaerden, wefende in den Brielle C 53* ) Daghvaert in den Hage gehouden , op Den 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16. en 17. December 1560. PRESENTEN. Uyt de Heeren Ede- Dirck Cornelifz. _ len- Mr. Jacob van den Den Heere van As- Eynden, ende fendelft. Mr. Adriaen van Van Warmont, Leyden, van Delft. Van Poelgeeft.- Klaes Adriaenfz, en- Van Wijngaerden. de Van Kenenburgh. Cornelis van Veen, Croefinck, ende van Leyden. Verduyn. Simon Maertenfz , Ende van de Steden. ende Wouter Barthoutfz. Mr. Adriaen SandeMr. Cornelis van lyn, van Amfterdam. Hoogelande, ende Jan Dirck Thoenfz, Willem Schoock , ende ran Dordrecht. Simon Gerritfz, van Dirck Ramp, ende der Gouda. Alckemade , van Haerlem. DEn thienden December vyfthien hondert tfeftigh, naer verhael van de voorfz Propofitie by den Prtefident van wegen de Regente gedaen was, ende delibererende de voornoemde Staten te vinden middel, omme de Spanjaerden tot vier Vaendelen toe te houden daer die  C 533 ) die gedefigneert zyn, als in den Brielle, Geervliet , Heenvliet , Abbenbroeck , Sommersdyck, ende de Tonge, &c. Hebben de Edelen , ende de voornoemde Gedeputeerden by advis van den Raede geconcludeert, henluyden met den eerften te beftellen (op den naem van den Hove nochtans ) vier Schepen Biers, ende vier Schepen Turfs, voor dranck ende brandt, te betalen by de Staten de onkofter van de vracht ende moeyten van de Brengers ende belaft die van Delft omme het felve teef fectueren, ende fouden de Staten de fchader ende leccagie die daer door foude mogen ge beuren, de voornoemde van Delft repareren en de dat den Capiteyn van de voorfehreve vie Vaendelen Juliaen Romero, leggende in dei Brielle, terrtondt in den Hage by den Raed ontboden foude worden, omme te communice ren op de materie voornoemt, ende de fchadi te repareren, foo verre eenigh beklagh valt fouden de voorfz Staten die van Delft rem bourferen. Den 10. December i$6o. GEhoordt het rapport gedaen by den Onl fanger Arent Coebel, die gecommitteei was omme tot Bruifel te prefenteren feecker Requefte, in de maendt van Auguftus laetll leden geconcipieért, by de Staten tegens di van Sevenbergen, by de welcke de Staten ve: fochten, dat de Majefteyt foude believen t committeren een uyt den Raede ende Reecker kamer van Hollandt, omme fommierlyeken t LI 3 hot 156S. 10. Dec. en daer omtrent, Dranck en Brant te beftellen. l L^üsssj nsv t r 1 t ' 1 " Rappor; tvan den g Ontfangér Coebel van het Ape poircte'-ment op e lèeckere _ Requefte tegens die ^ van Seven>- berge» by  l56o. lo. Dec. de Staten fijne Majefteytgepre«Tenteert. Refolutie om weder andere Requefte aen deFinantie over te geVen tegens de felve. < 97. Refolutie < om te verkrygenDieuweEx-' «cutoria- I len. » * 1 2 Laft aen den Ont- g fanger Aer- ^ nout Coebel gege- j ven om de d Acte van g Commitci- 0 mustele- • veren den *>' Prsefideut £Ê f 534 ) hooren de Staten ende die van Sevenbergen, SL°P eem§e taux §eftelt te word^ S de geDmerckt fy bed"cht waren naer uytwyfeu der Brieven daer van zynde, op welcke Requefte Appoinélrement gefteldt was luttel tot contentement van de Staten: Soo hebben de voornoemde Gedeputeerden gerefolveert, dat den Advocaet van het Landt fal gelycke Requefte, weder eerft boven reyfende , prefenteren aen de Hoofden, Thefaurier, ende Conl miien van de Finantie van de Majefteyt, fie- ichütalen verhoogmge ende verlichtinge van LTwerr? dC FinantieëeI»eenIyck ge- Is insgelycks ten felven dage gherefolveert, lat den Advocaet fal overgeven Requefte, om-' ie te verkrygen meuweExecutorialen, volgende le Minute daer van gemaeckt; ende dat overtnts de Deurwaerders van den Comptoire van <■ -Landt, en eenige nieuw Ommeflagen in de letfte executie niet genoegh uytgedruckt en Ten.felven dage is mede gelaft den Ontfaner Aernout Coebel, dat hy fal leveren in hanen van den Praüident van Hollandt feeckere Lcte van Committimus van de Majefteyt, in atodei\ by de Staten verkre- ""'r - n0t noch roe onder den Advocaet, verleden ftil gelegen, by de welcke den Raedt ;authonfeert werdt, omme voor henluyden doen roepen alle de geene, die eenige ex- emp-  c 535; einptie ofte privilegie willen allegeren in eenige Ommeflagen over Hollandt gedaen, ende noch te doen , endè de Staten daer ophoorende, omme te fchouwen de meenighvuldigheyt van de Proceffen die dagelycks meer opryfende zyn, met denominatie van alle de gene die vryheydt ofte exemptie pretenderen, uyt de Reeckeningen ge-extraheert,- Den ii. December 1560. IS by de Staten gerefolveert dat Pieter Harry, geweeft hebbende Collecteur van der Impoft op den Turf over het Quartier vande Gouda, zedert Lichtmiffe laetftleden, tot om trent Bamiffe Anno vyfthien hondert tfeftigh fal fyne reeckeninghe van den ontfangen Impof doen ter naefter Daghvaert voor den Heere vai Sprange, ende een van de Gedeputeerden vai der Gouda, die de voornoemde Staten daer to< ten dage voornoemt gecommitteert hebben. Den 12. December 1560, ZYn de voornoemde Gedeputeerden van de Gouda gecommitteert by de voorfchrev Staten, te doen by eenige bequame Perfoonei bewaren en waernemen dat 'er geenen Turf in Hollandt ghedolven ofte géflagen, gevoel en werde door Goe - Jan - Verwellenlluys, ghe legen in Heeckendorp, (tuffchen der Goud ende Oudewater) uyt Hollandt, fonder te lx talen Impoft van het duytken ofte penning refpective, met Octroy ende Confent van i ■ L I 4 Kc 1560. 10. Dec. omme te doen roepen de Exempten. 11. Dec. ■ Commis» fie om ce . hooren de reeckenin» ' ge van den , Collecteur -van den j Turf ter ^Gouda. 12. Dee. y Commis» a fie op die 'van der * Gouda, om , deu Turf te t doen waer» „nemeiu a 1  1560. 12. Dec 13- Dec. Defroye ment en Schenckagie gedaer aen denCa piteyn vat de SpaenfcheKnechten. ►sïmtnoD 1 1 ] Pag. 98. J Laft aeri^ Coebel ge* geven, om van denCa-i teyn te recouvreren#* ÜrrjQg- r 536) Koninghlycke Majefteyt, by de voornoemde Staten op den voorfz Turf geftelt ; wel-veritaende , indien de Turfvoerders konnen bewylen den i>f in Hollandt gelevert te hebben , den Uyder Selt gereflitueert fal wor- Den 13. December 1560. ■ T S gerefolveert de.n voornoemden Juliaen RoX mero , Capiteyn van de voorfehreve Spaeniche knechten, leggende in den Briele, Geervliet &c. te defroyeren in de Herberge ten Huyfe van Marie Voffen, ende hem te doen .convoyeren buyten den Hage, by Jan vander Merffche en Adriaen Ozierfz, Deurwaerder; te weten, Jan vander Merffche tot de Maeslandtfche-Sluys toe, ende Adriaen Ozierfz tot uen iinelle, Sommersdyck ende elders, daer den Capiteyn voornoemt hem fal ghelieven te vinden, omme te Vereyffchen wat gebreck van Vidruaille allomme wefen magh, ende hem Caoiteyn voornoemt :van Honden aen prefent te Joen by den Ontfangér Mr.' Aernout Coebel m vyftigh Goude Kroonen , ende voorts hem >eloven te volkomen de beloften van de fchenc:age van een Gouden Kettingh, te leveren foo vannecr de voprfz Knechten ge-embarqueert ouden zyn om na Zeelandt, en confequenteyck naer Spaingnen te reyfen, Den voornoemden Ontfangér Aernout Coe» el foude van den voorfz Capiteyn recouvrem Copie yan de Ordonnantie, ophetverkoo- pen  C 537 ) pen van de Victuaillien, by den Hove ghemaeckt, ten fine de Soetelaers fouden mogen te bet verwillight worden, omme Vicluaillen ten voorfz Plaetfen aen te brengen. Den 14. December 1560. HEeft den Ontfangér Aernout Coebel verklaert, de voorfehreve vyftigh Goude Kroonen den voorfz Capiteyn aengetelt en gegeven te hebben. Zyn mede den voorfz Capiteyn toegefchicki voor den voorfz Kettingh hondert Goude Kroonen , ende den voorfz Coebel belaft hem die met den eerften ( overmits het vertreck van de voorfz vier Vaendelen uyt Hollandt) te beftellen. Den 15. December 1560. ZYn Mrs, Aernout Sasbout, ende Cornelb van Nieuwenburgh, Raeden ordinaris vooi den Hove van Hollandt, gecommitteert, omme te aenhooren de rapporten van de Correcteurs van de Quohieren op den thienden penningh Anno vyfthien hondert feven en vyftigh, ende die gene, die op de correctie geweeft zyn van den tienden penningh, de Anno vyftien hondert drie en vyftigh, als Mr. Jacob de Milde , Mr. Adriaen Sandelyn, Mr. Adriaen van Leyden, ende Ravensberge zyn mede gecommitteert, omme te beibigneren met de voornoemde Commilfarilfen uyt elck Quartier daei LI 5 01 'Sop, 13. Dec, nantie op het verkoopen van de Victuaillen. 14. Dec. Verklarin- . ge van Coebel van de voorfz fchenckagie. Andere fchenckagie den felven Capiteyn toegefchickt. 15. Dec. Commiffie , opAernouc Sasbout en Cornelis van Nieuwenburgh , omme te aenhooren de rapporten van de Correcteurj van den iopenning,  c 538) 15*0. *5.Bec. Datd«Col- lecteurs van den Turfalle drie maenden bare penningen fullen overbrengen. Rekeningevan Piecer Harry en Elias Tack te booren. Beloften gedaen Dirck Coebel, om te Jtrygen alle de Registers en JStucken onder hem mftende. Hoe men de Gagiens van den nieuwen Advocaet fal vinden. op fy befoigneren fullen mogen, ontbieden tot des Landts koften een, twee, ofte drie Perfoonen die hen duncken van de materie beft te weten, en ter naefter Daghvaert fullen de Staten eenen dagh ramen, om te beginnen te befoigneren op de voorfz correctie. Is mede gerefolveert dat de Collecteurs van den Impoft op den Turf, fouden hare penningen brenghen in handen van den Ontfangér Aernout Coebel, van drie maenden tot drie maenden; ende den Heere van Sprange, ende die van'der Gouda zyn ghecommitteert, omme te hooren de Reeckeninghe van Pieter Harry en Elias Tack ter naefter Vergaderinge; ende de andere Impoftmeefters fullen reeckeninghe doen op den tydt henluyden by de Inftructie geftelt. Dirck Coebel van der Loo is toegevoeght een Wambais van Satyn, ofte twaelf ponden daer voor, midts dat hy de Staten leveren fal alle de Regifteren ofte Memorialen , by fyn Vader Mr. Frans Coebel, zaliger gedachtenifle, in fynen tydt Advocaet van den Lande, midtsgaders alle andere Sucken de Staten toekomen-: de onder hem ruftende. De Edelen, Haerlem, Delft, Leyden ende Amfterdam, hebben gerefolveert de Gagiens van den toekomenden Advocaet te vinden, te iveten de viar hondert ponden op de gewoonlycke Schiltalen, ende de reft by maniere van Penfioen op extraordinaris Middelen, als op den lm-  ( 539 ) Impoft van Wyn, Bier, Margentalen ènde andere ; Dordrecht verklaerde, dat men foo wel het furplus als de ordinaris Weddens van vier hondert ponden, vinden foude op de Schiltalen, nemende rapport; Gouda verklaerde de gheheele fomme te vinden op de Schiltalen, mits genietende gratie, ofte op de extraordinaris middelen; ende die van Leyden verklaerden daer en boven, dat, of het gebeurde dat de extraordinaris middelen celfeerden , dat men als nu eenen yegelycken op een redelycke quote foude ftellen, nemende niet te min rapport op het laetfte Art. van Alsmeren, behoudende die van Dordrecht ende der Gouda haerluyder rapport. Aengaende de Electie van een Advocaet, in de plaetfe van zaliger gèdachteniffeMr. Adriaen van der Goes; hebben de Edelen, Haerlem, Delft, Leyden ende Amfterdam, geconfenteert in den Perfoon van Mr. Jacob van den Eynden, hem toevoegende voor Gagies de fomme van acht hondert ponden van veertigh grooten het pondt, ende voor dagh - gelden als hy in ss Lands faecken vaceren fal, drie gelycke ponden , ende voorts onder conditiën hem voorgehouden : Ende aengaende den Ontfangér Coebel, midts hem regulerende- naervolgende de voorwaerden hem vertoont, zyn veraccordeert hem te laten volgen van fynen ontfangh, daer hy voortaen reeckeninge van doen fal naer datum van defen den hondertften penningh van fynen ontfangh; Dordrecht heeft'op alles rapport genomen, ende belooft antwoorde over te 1560. iS.Dee. Pag. 99* Electie vaa den Advocaet Mr. Jacob van den Eynden,envanfijnGagien. Van Coebels Gagien.  ( 54° ) »56o. 15' Dec. Continuatie van JoaChim Gyfe lings dieni van de colleetatie vat den Impol op den Turf. 16. Dec. Executoriale den voorfzCollefleur te doen hebben. te feynden voor Kersmiffe naeftkomende, in handen van den Heere van Sprange; Amfterdam heeft, beroerende den Ontfangér Coebel, rapport ghenomen ende belooft antwoorde over te feynden voor Kersmiffe $ Gouda heeft mede rapport genomen op de Gagies van den Eynden, en van Coebel geconfenteert, ende de antwoorde over te feynden als boven , anders conformeren hen alle de voorfz rapport begeert hebbende met de voorfz opinien van de Edelen , en andere Steden voornoemt. Joacnim Gyfelings, Colle&eur van den Import op den Turf, in 't Quartier van de Lan.geftraet, is ghecontinueert in fynen dienft den ' tydt van acht maenden, onder alle voorfproociken woorden, binnen St. Geertruydenberge tby der Staten Gecommitteerden, ter eenre zyde, ende Joachim Gyfelinghs, ter andere zyde, gemaeckt in Auguftilaetftleden; behoudelyck, dat hem in reeckeninghe gepaffeert fal worden voor de Mondt-koften van de vier Gefellen, hem tot 's Lands koften voor affiftentie toegevoeght vier ftuyvers des daeghs, ende dat hy de voorfz Gefellen van ftonden aen oorlof geven fal tot den nieuwen tydt toe, tot difcretie van Mr. Cornelis van Hoogelande. Den 16. December 1560. IS verklaerdt den Collecteur voornoemt te doen hebben van den Hove van Hollandt Executoriale op de Letteren van attaché, by de Staten verworven op het Placaet, hem by de  C 54ï ) de Majefteyt geconfenteert en verleent, in November 1559. Is voorts gefloten, dat den Advocaet fal boven te Hove vervolgen, dat 'er in de plaetfe van den Heere van Waterdyck, ofte eerft vacerende Staet van Raedt, fal geftelt worder eenen geboren uyt Hollandt, volgende den inhouden van feeckere Miffive, by de Majeftey den feven en twintighften April 1555. aen die van den Grooten Raedt gefchreven, die de no minatie van dien hebben. Om des overleden Advocaets Dienaer, Coen raedt van den Gerechter , te doen copierei eenige Regifteren by den voorfz Advocaet vai de Staten affairen gehouden , ende by fyw handt gefchreven; is gecommitteert den voorf Ontfangér Coebel met hem te negotiëren, en de overkomen van den arbeytsioon. Hebben eyndelyck geconcludeert des daegh naer Derthien - dagh, als den fevende Januar toekomende vyftien hondert een en tfeftigh des avondts weder in de Herberge te compare ren , om voorts te refolveren des anderen daegh op de vordere des Majefteyts Petitiën , en ande re ongerefolveerde affairen. Actum den feftier ften December vyftien hondert tfeftigh. Eynde van het VI. Deel. 1560. 16. Dee. Te vervol» gen, om !eene uyt Hollande geboren geftelt te worden in ■de plaetfe ivan den .Heere van Waterdyk in den Grooten ■ Raede. 1 Pag. 100. l Regifteren ;vanMr.Ad-> , vocaet van 'der Goes "te copieren. ; Dagh om r weder te vergade* 'ren. S   S.EGISTÉR gehoudenby Meefter A.v.d. GOES, van anno X EGISTER gehoudenby Meefter A. v. d.GOES, van anno *559'*»t 1560.