94 KABINET VAN NEDERLANDSCHE
de beeldtenisfen der meeste Graven en Gravinnen van Holland', de lombart of bank van leening, een ruim gebouw: de fchouwburg, waarin echter niet aitoos geregeld gefpeeld wordt, hoewel het ten allen tyde geoorloofd is: het Prinsfenhof, het welk hedendaagsch niet meer in wezen is.
Onder de geestelyke gebouwen telt men voornamentlyk: de grote of St. Pieters-kerk, weleer aan de apostelen Petrus en Paulus toegewyd; het is een groot en prachtig gebouw, rustende op vier-en-twintig zware zuilen. Deze kerk heeft een fraai orgel, en tegen over hetzelve een koor, voorzien met een hek van fraai koper traliënwerk. De kerkglazen pronken met de wapenen van Heemraden en kerkmeesteren. De toren, die weleer een-en dertig en eene halve roeden hoog was, is in het jaar 1512 tot beneden de negen roeden ingeftort, en in vervolg van tyd Hechts met eene matige fpits weder opgebouwd. Men zegt, dat de voornaamfle privilegiën der ftad door dit inftorten zyn verloren geraakt. Men weet van deze kerk, dat dezelven in het jaar 1121 ingewyd is, maar de tyd harer flichting blyft een raadfel. In deze kerk ziet men de beeldtcnis en het graf van den beroemden Burgemeester en vryheid-verdeediger pieteradriaanszoon van der werf, met een graffchrift, in wit marmer uitgehouwen. Eenige andere graflieden van doorluchtige perfonen zetten deze kerk genen geringen luister by: de nieuwe of Mare-kerk, van eene agthoekige gedaante, en eerst in het jaar 1638 aangelegd. Zy rust op agt zware ftenen zuilen van twaalf voeten dikte in den omtrek, en haar dak heeft de gedaante van eenen koepel: de Gasthuis-kerk, gehecht aan het St. Kathanmn gasthuis, was weleer een klein kerkje, doch is
in
Brouërius van Nidek, Mattheus, "Kabinet van Nederlandsche en Kleefsche oudheden. : DERDE DEEL". "Derde deel". Crajenschot, Jacobus Adrianus Amsterdam, 1774-1803, 1792. Geraadpleegd op Delpher op 15-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=dpo:1656:mpeg21:0005