( 8a )
Frankryk by dezen Staat, in den Jaare 1644, ter vergaderinge van Hunne Hoog Mogende, alle moeite aanwendde, om de ftrengheid der wetten tegen de Catholiquen afgevaardigd te doen verzachten, en voor hen de vryheid te verwerven, van ten minften in particuliere huizen hunnen Godsdienst te mogen oefenen ? hy gebruikte dezelfde redenen vanjeannin, (Zie ter boven aangewezene plaatfe.) Maar wat was het antwoord dat hy bekwam ? — een antwoord het welk ten vollen doet zien, hoedanig men over dat poincl dacht; men zeide geene fchandelyke bygeloovigheid te kunnen gedoogen, vooral daar dezelve met Gods woord ftreed, en bekwaam was om de pauslyke hiërarchie in te voeren: by deze taal, zo onbetaamelyk, ten opzichte van den Afgezant en zynen Vorst, belyders van den Godsdienst ,welken zy zulk eenen lasterlyken naam gaven, voegde men nog de bedreiging, dat de plakaaten met grootere ftrengheid dan ooit uitgevoerd zouden worden.
Ten ty de van de groote vergadering, in den Jaare 1651 , werden de Catholiquen niet minder boosaartig mishandeld: men was ten hunnen opzichte geftreng of liever wreed genoeg van niet te willen gedoogen, dat de Franfche regimenten, in dienst van den Staat zynde, veldpredikers hadden die van hunnen Godsdienft waren, niet tegenftaande de Koning onophoudelyk vertogen deed, ten bewyze van de wreedheid die men oefende, daarin dat men zyne onderdaanen, die het tydlyke leven voor den Staat opofferden, van de eeuwige gelukzaligheid ^wilde berooven; dus fpreekt de waarheidlievende en onpartydige Aitzema. - De Zeelanders, ftelden ten zelfden tyde en in dezelfde vergadering voor, dat men geene vryheid moest vergunnen aan eene Leer, die niet geoefend kon worden, dan tot nadeel vandewaa-
Cerisier, Antoine Marie, "De politique hollandais.". Rosart, Johannes Franciscus Amsterdam, 1780-1785, Maagh, Abraham Alkmaar, 1770-1787, Moeleman, Johan Hendrik Arnhem, 1743-1799, Troost, Wouter Arnhem, 1764-1796, Groot Pz., Jan de Delft, 1780-1800, Leemhorst, Lucas Deventer, 1766-1795, Stitzinger, Joh. Nic. Deventer, 1783-1796, Blussé, Abraham Dordrecht, 1748-1806, Blussé, Pieter Dordrecht, 1769-1806, Braam, Pieter van Dordrecht, 1763-1805, Wanner, Frederik Dordrecht, 1774-1799, Streccius, Johann Philip Dordrecht, 1780-1784, Tolk, Aris Edam, 1781-1790, Callenbach Klenk, R. Enkhuizen, 1741, 1744, 1748-1794, Verblaauw, Wouter Gouda, 1776-1802, Huisingh, Lubbartus Groningen, 1758-1794, Aa, Cornelis van der Haarlem, 1779-1799, Walré, Jan van Haarlem, 1781-1810, Brussel, Hermanus van (wed.) Haarlem, 1780-1802, Bohn, Christoph Henrich Haarlem, 1755-1785, Bohn, François Haarlem, 1781-1814, Delden, J.H. van Haarlem, 1758-1786, Plaat, Christiaan 's-Gravenhage, 1777-1787, 1798, Mensert, Johannes 's-Gravenhage, 1771-1788, Wynants, Jacobus Pieter 's-Gravenhage, 1769-1797, Staatman, Frederik (wed.) 's-Gravenhage, 1781-1790, Drecht, Herman Hendrik van 's-Gravenhage, 1773-1787, Palier, Jacobus 's-Hertogenbosch, 1748-1785, Palier, Hendrik (II) 's-Hertogenbosch, 1766-1796, Vermande, Lodewijk Hoorn, 1767-1802, Cahais, Gerardus Magnus Leeuwarden, 1779-1801, Tresling, Gerrit Leeuwarden, 1758-1787, Does Pieterszoon, Frans de Leiden, 1770-1787, Luzac, Elie Leiden, 1744-1800, Damme, Jan Hendrik van Leiden, 1767-1791, Murray, Jacob Leiden, 1772-1798, Murray, Jan Anthony Leiden, 1779-1798, Herdingh, Leendert Leiden, 1774-1801, Onnekink, Barend Leiden, 1774-1798, Koster, Andries Leiden, 1764-1790, Gillissen, Pieter Middelburg, 1730, 1742-1800, Goor, Asuerus van (II) Nijmegen, 1753-1799, Vis, Dirk (II) Rotterdam, 1758-1801, Dries, Cornelis van den Rotterdam, 1777-1800, Cornel, Nicolaas Rotterdam, 1781-1802, Hendriksen, Jan Rotterdam, 1782-1800, Holsteyn, Pieter Rotterdam, 1761-1800, Lindenberg, Jan Ferdinand Rotterdam, 1780-1784, Santen, Johannes van Rotterdam, 1777-1801, Poolman, J.G. Schiedam, 1775-1800, Waal, Samuel de Utrecht, 1763-1785, Spruit, Henrikus Utrecht, 1739-1785, Paddenburg, Gijsbert Tieme van Utrecht, 1746-1804, Emenes, Hillebrand van Utrecht, 1775-1800, Roelofs, Pieter Vlissingen, 1782-1789, Kanter, Jacobus de Zierikzee, 1758-1789, Clement, Simon Zwolle, 1751-1796, Clement, François (II) Zwolle, 1777-1802, Beest, E.J. van Zutphen, 1778-1799, 1783. Geraadpleegd op Delpher op 05-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=dpo:5766:mpeg21:0003