< 82 >
Nu het is ook niet alleen deze fchrijVer, die zulk een voortreflijk getuigenis van den Held TOLEDO geeft, maar teel de gefchiedkundc over het algemeen bevestigt met bloedige trekken , dat hij zijn ambagt recht in den haak vcrftond, en voorzeker deken of overdcken in het gild der Oorlogeren verdiende te wezen; maar wat fcheelt mij TOLEDO, of zijn levecsbefchrijving ? niet waar Lezers? Ik wilde alleen maar doen opmerken, dat het Oorlogen toch zulk eene afgrijslijke bezigheid niet kan zijn. Alie ambagten zijn immers nuttig cu noodig? alle loflijke ambagten bewijzen immers door de mer.igte van beoefenaars, van Baazen, Knegten en Leerjongens, dat zij de maatfehappij veel nut aanbrengen? Laten wij toch maar eens rond zien. Ambagten, die alleen de zucht voor weelde voldoen , worden immers in zulk een aantal niet aangetroffen, als zulke ambagten, die tot bevrediging van wezenlijke behoeften veicischt worden? — Vindt men niet veel minder goud dan ijzer fmeden, veel minder juweelzetters als timmerlieden, veel minder muziekmeesters da.i paruikemaakers of hairkappers ? maar is de muziek wel een amba.U? wat zij dan wezen moge, zij jg toch zo noodig niet als paruikemaaken en hafrkrullen: in 't kort, elk ambagt toont door dc vermenigvuldiging van beoefenaaren in het zelve, in hoe ver het onontbecriijk is.
Keeren wij nu weer te rug tot het Oorlog. Hoe veelen hebben zich van alle tijden hierin geoefend , zo lang de wereld gellaan heeft, dat is te zeggen: zo lang als 'er menfchen op gewoond hebben, heeft men Oorlog gevoerd, en zijn glorie gefted om hier in uittemunten. Is dit nu niet een fprekend bewijs , dat dit ambagt hoogstnoodig is tot het bcffaan der volken? Denkt evenwel niet, lieve Lezers! dat ik ccn inwendige roeping gevoel, om het Oorlog te verdedigen; neen! op mijn eer niet; ik haat het ambagt als de pest veel meer nog dan het glasblazen , en dit is ook een ijslijk—' heet beroep, maar veel hoofden veel zinnen; daar is over den fmaak met te ooideelen, daar moeten zo wel AposfJen «Is Herders zjjn, dit z»gt de fchrift zelfs, ik fpreek alleen
maar
"De wereld-beschouwer : I. DEEL". "I. deel". Buma, H.L. van Gouda, 1793-1798, 1800, s.n. Amsterdam, Vis, Dirk (II) Rotterdam, 1758-1801, Meyer, Jan Rotterdam, 1786-1800, Holsteyn, Johannes Rotterdam, 1786-1800, Holsteyn, Pieter Rotterdam, 1761-1800, Blussé, Abraham Dordrecht, 1748-1806, Blussé, Pieter Dordrecht, 1769-1806, Herdingh, Leendert Leiden, 1774-1801, Tetmans, J. Haarlem, 1789-1796, Brussel, Hermanus van (wed.) Haarlem, 1780-1802, Roelofswaert, Mattheus Delft, 1789-1801, Visch, Justus Utrecht, 1770-1802, Terveen, Jan van (wed.) Utrecht, 1778-1802, Paddenburg, Gijsbert Tieme van Utrecht, 1746-1804, Cahais, Gerardus Magnus Leeuwarden, 1779-1801, Sligh, Cornelis van Leeuwarden, 1790-1800, Haak, J.D. van der Leeuwarden, 1784-1799, Hovingh, Lambertus S. Groningen, 1793-1794, Brouwer, Gerrit Deventer, 1782-1802, Clement, François (II) Zwolle, 1777-1802, Goor, Asuerus van (II) Nijmegen, 1753-1799, Goor, Christiaan Johan van Nijmegen, 1790-1799, Eldik, Albert van Zutphen, 1785-1799, Keel, Willem Alexander Middelburg, 1780-1800, Wetter, Frederik Lehard Middelburg, 1783-1797, Abrahams, Johannes (wed.) Middelburg, 1790-1800, Bergen, Willem van Breda, 1782-1802, Palier, Hendrik (II) 's-Hertogenbosch, 1766-1796, Riemsdijk, Willem Carel Pieter van Bergen op Zoom, 1791-1799, Santen, Johannes van Rotterdam, 1777-1801, Krap Az., Jan Dordrecht, 1788-1795, Walré, Jan van Haarlem, 1781-1810, Vreugdewater, Jan David Haarlem, 1789-1800, Onnekink, Barend Leiden, 1774-1798, Cyfveer Jz, Mozes Leiden, 1793-1800, Verblaauw, Wouter Gouda, 1776-1802, Plaat, Johan 's-Gravenhage, 1787-1802, Poolman, J.G. Schiedam, 1775-1800, Kool, J. Zaandam, 1789-1795, Hand, Jan Alkmaar, 1787-1800, Breebaart, Jan Hoorn, 1762-1808, Evers, Jacobus Woerden, 1772-1795, Waal, Samuel de (wed.) Utrecht, 1786-1796, Waal Samsz, Jan de Utrecht, 1786-1796, Otterloo, Henricus van Utrecht, 1760-1800, Oomkens, Jan Groningen, 1772-1800, Romar, Dionysius Franeker, 1768-1800, Oukoop, Jean Albert Breda, 1794-1797, Brakel, Nikolaas Rotterdam, 1791-1795, Eysden, Nicolaas van Dordrecht, 1779-1801, Bonte, Engel Dordrecht, 1795-1800, Loosjes Pz, Adriaan Haarlem, 1783-1803, Beets, Johannes Jacobus Haarlem, 1793-1814, Vreugdewater, Jan David Haarlem, 1789-1800, Leeuwestijn, Johannes Coenradus 's-Gravenhage, 1789-1803, Tolk, Aris Zaandam, 1790-1798, Quakkelstein, Pieter Zaandam, 1766-1796, Hartemink, Hendrik Alkmaar, 1785-1797, Franx, Gerrit Enkhuizen, 1775, 1778-1800, Doekema, Petrus Groningen, 1770-1801, Groenenberg, Jan Thonissz Dordrecht, 1674, Bransma, Rienk Sneek, 1794-1802, Plaats, Volkert van der Harlingen, 1768-1801, Kasteel, Johannes van Harderwijk, 1782-1801, Abrahams, Willem (wed.) Middelburg, 1790-1802, Dries, Cornelis van den Rotterdam, 1777-1800, Danserweg Willemsz, Alexander Rotterdam, 1792-1798, Morks, B.J. Dordrecht, 1792-1795, Vlugt, Dirk. de Dordrecht, 1777-1800, Leeuw, Jan de Dordrecht, 1789-1795, Braam, Pieter van Dordrecht, 1763-1805, Bohn, François Haarlem, 1781-1814, Trap, Pieter Hendrik Leiden, 1791-1802, Thoir, Johannes van Leiden, 1793-1800, Son, Johannes van Gouda, 1792-1798, Drecht, Jan Abraham van 's-Gravenhage, 1781-1801, Bakker, Abraham Schiedam, 1758-1797, 1800, Aken, Hendrik van Zaandam, 1791-1802, Molkman, Cornelis Alkmaar, 1793-1802, Vermande, Lodewijk Hoorn, 1767-1802, Schieke, J. Schoonhoven, 1789, 1794-1795, Loopik, Matthijs van Maassluis, 1795-1798, Wellinga, P. Bolsward, 1795, Brok, J.T. Kampen, 1788-1802, Clement, François (II) Zwolle, 1777-1802, Moeleman, Johan Hendrik Arnhem, 1743-1799, Corbelijn, Johannes Isaac Vlissingen, 1784-1802, Smit, Jan Willem Amsterdam, 1778-1800, Laar Mahuet, Jan Louis van Amsterdam, 1780-1785, 1793-1795, Verlem, Jan Amsterdam, 1776-1800, Keyzer, Harmanus Amsterdam, 1769-1799, Schooneveld, Mattheus Amsterdam, 1779-1798, Hazeu Cornelisz, Johannes Amsterdam, 1791-1796, Langeveld, Dirk Meland Amsterdam, 1784-1796, Briët, Paul Etienne Amsterdam, 1791-1801, Saakes, Anthony Bernard Amsterdam, 1788-1803, Koene junior, Barend Amsterdam, 1795, Crajenschot, Jacobus Adrianus Amsterdam, 1774-1803, Wijnands, Wijnand Amsterdam, 1780-1802, Pols, Johannes Rotterdam, 1779-1802, 1794. Geraadpleegd op Delpher op 03-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=dpo:6139:mpeg21:0003