Het Parool

_____l_i 't Plezier begint weer! VJ^S^SSf I wÊ&Lt _tt-_-__i \w-\r.

Heel het gezin geniet de weekend-brunch 0.a.. zalm, paling, garnalen, krabsla. schelvislever. _^É_®R\\ forel, patés, artisjokbodems, russisch ei. soepen. • vlezen, puree, stroaardappeltjes. franse kazen. _/' I » J^_B____ sachertorte mousse en chocolat en nog veel meer -*J£ *g if en van dit alles neemt iedereen zo veel en zo vaak \ *1P men wil Dat kost volwassenen fl 32,-per persoon. ffivf *_J^ en voor schoolgaande kinderen, beneden de /Xsu~^\ 17 jaar. in gezelschap van hun ouders, maar fl 1- A r & V / \ voor elk jaar van hun leeftijd yf Ir* I' Brunchen bij Hilton Schiphol XA-_ir_S__Ë__^r\f'^ / •rdag en Zondag van 12 00 tot 14 30 uut Jj. schiphol, airport hiLtonEiïl Amsterdam Schiphol telefoon 020-5115911

"*" ■■ ■ ■ ■ ADVERTENTIE KORT SHOES SEHEEL VERNIEUWD De komende zomer zult u vele nieuwe 54 te Amsterdam is beslist de moeite kleuren aantreffen. Bestaande kleuren waard. (Kort Shoes is vindt u ook in zoals blauw en wit komen als combina- Bussurn en Hilversum). tic kleuren sterk naar voren. Bij Kort zagen we originele platte schoentjes van arche in vele nubuc kleuren. Jog- * ging schoentjes kleurrijk en met fanta- sic doen het erg leuk ook onder een rib _ , of spijkerstof pantalon. Ook zagen we ___^^^___a_ mooie linnen laarzen in 5 kleuren voor _v *S /rmmmm"■""""' 99.M. Vergeet u vooral niet even te \_/l kijken naar de colege en mocassins tjHQf schoenen waarin Kort u een ruime sortering kan tonen. Kortom uw be- zoekje aan Kort Shoes v. Baerlestraat Amsterdam, v. Baerlestraat 54

STA MIDDEN IN DE WERELD LEES HET PAROOL tot 1 april 1980 voor slechts f 6,81 | I Noteer mij als abonnee [jPer maandalleen automatisch'j 14,7 t. I Tot 1 april 1980 betaal ik nP" Kwartaal ƒ 44,30 ■ I de voordeelprijs en daarna QPer jaar ƒ 174.70 I Aankruisen wat de bedoeling u U krijgt dan een acceptgirokaart thuis fc; | Naam ™ Adres " Postcode Plaats Bank Gironr ■ | I Deze b«in in open envelop zonder postzegel opsturen naar Het Parool. ■ Antwoordnummer 2470. 1000 PA Amsterdam. Bellen kan ook: 020-91440(1 I 1

— Minister De Ruiter (Justitie) ziet weinig heil in werknemerszelfbestuur. Op een bijeenkomst van NCW-Midden Nederland, de christelijke werkgevers, in Lunteren zei de bewindsman donderdag in navolging van de uitspraak dat congressen geen vliegtuigen kopen: „alle werknemers tezamen besturen géén onderneming". Hoezeer democratisch leiderschap onze voorliefde heeft, echt leiderschap zal toch aan bepaalde eisen moeten voldoen, aldus De Ruiter. „Leiding betekent inzicht, overzicht, besluitvaardigheid". Dat zegt volgens hem nog niets over veel te waarderen initiatieven tot inspraak, meedoen, betrokkenheid van de werkvloer tot aan de top. Het komt naar de mening van de bewindsman neer op werkverdeling. Als gesproken wordt over de verhouding kapitaal-arbeid in de onderneming is management arbeid. Overigens is het volgens hem van het grootste belang dat de benoeming van degenen die leiding geven aan de onderneming, meestal directie en commissarissen, toekomt aan degenen wier belangen nauw met die onderneming verbonden zijn. De in ontwikkeling zijnde denkbeelden over de benoeming en samenstelling van de raad van commissarissen bieden mogelijkheden om recht te doen aan kapitaal en arbeid beide. De Ruiter zei verder dat democratie niet bereikt wordt door stuivertje wisselen: eerst had het kapitaal de macht, dus nu zal arbeid die hebben. Het gaat om goede overlegstructuren, een goede rechtspositie, verantwoorde besluitvorming en om benoemings-, voordrachts- of aanbevelingsbevoegdheden. Volgens de bewindsman is het eerder onredelijk dan redelijk de werknemer naast het risico dat hij al draagt voor het voortbestaan van zijn werkkring, nog te belasten met het risico dat zijn geld verloren gaat. Het is geen bezwaar dat een werknemer zijn aandeel heeft in het risicodragend kapitaal zolang er winst wordt gemaakt, maar dat kan volgens De Ruiter niet bet uitgangspunt zijn.

DE RUITER . geen stuivertje wisselen

Dinsdag wordt een belangrijke lag. Dan praat de Tweede Kamer >ver het voorstel van het kabinet >m de wet op de loonvorming te vijzigen. Neemt de Kamer dat roorstel aan, dan krijgt het kabijiet de bevoegdheid om voor langere tijd in de lonen in te grijpen.

Mocht de Kamer ooit getwijfeld hebben aan de wijsheid van dat kabinetsvoorstel, dan moeten die twijfels gisteren na afloop van het Overleg tussen het kabinet, werkgevers en werknemers wel zijn verdwenen. Tenminste, dat vindt minister Albeda, die gisteravond in Den Haag Vandaag verklaarde Öat „de Kamer nu niet meer in het luchtledige hoeft te beslissen".

Dat is juist, want als het overleg gisteren iets heeft opgeleverd dan is het wel dat de werkgevers en de talkbeweging het met geen mogelijkheid eens kunnen worden over foonafspraken die voor het kabinet aanvaardbaar zijn. Dus is het heel redelijk als het kabinet op 10 maart, wanneer de loonpauze afloopt, opnieuw in de lonen ingrijpt. En dat kan alleen als de Kamer het kabinetsvoorstel aanneemt. Heel simpel.

Albeda moet dat dan in de loop Van de dag bedacht hebben, want 's middags was hij er lang zo zeker niet van dat werkgevers en Werknemers het niet alsnog met elkaar eens zouden kunnen worden. „Niemand heeft gelukkig de deur dichtgeslagen," zei hij direct ha afloop van het overleg.

Ook premier Van Agt leek de hoop op betere gedachten van ..zijn vrienden in de Stichting van de Arbeid" nog niet verloren te hebben. Ons samenzijn is wel Voor onbepaalde tijd maar niet tot in het hiernamaals verdaagd," Zei hij verzoenend.

Dat niemand „de deur heeft dichtgeslagen" — heeft er overigens na het mislukken van het centrale loonoverleg in november Ooit nog een deur opgestaan? — is Wet verwonderlijk. Wie voelt er h-U voor om als onredelijke gesprekspartner, met wie niet te Draten valt, afgeschilderd te Worden? Alleen, er valt niets te praten. Het kabinet wil ƒ 3 miljard bezuinigen op haar eigen uitgaven en verlangt van werkgevers en werknemers dat de stijging van de loonkosten 1,5 procent onder de ramingen van september blijft. Toen werd nog gerekend met de prijscompensatie, een algemene loonsverhoging van 0,5 procent en nog eens 0,5 procent voor arbeidstijdverkorting. Trek je daar ,5 procent van af, dan komt er van handhaving van de koopkracht niets gerecht. Alleen de mensen met de allerlaagste inkomens hoeven er van het kabinet niet op achteruit te gaan, doordat zij „met kunst en vliegwerk" (lees: een belastingverlaging) een extra duwtje krijgen. De werkgevers vinden dat de overheid geen ƒ 3 maar ƒ5 miljard moet bezuinigen. Lukt dat nu niet, dan moeten de werknemers maar „pas op de plaats maken", heet het in Van Veen-jargon. Van „een pas op de plaats" — een royale minlijn, zegt Wim Kok — moet de vakbeweging niets hebben. Afgezien nog van de ƒ 3 miljard, waarvan de vakbeweging na 6 weken wachten wel eens wil weten wat de precies betekent.

Het CNV bleek wel bereid om onder bepaalde voorwaarden af te zien van de looneis van 1 procent, „Ik heb daarmee mijn nek ver genoeg uitgestoken," aldus Harm van der Meulen. Maar dit enige dappere gebaar van de dag vermocht noch de FNV aan de ene kant, noch het kabinet aan de andere kant te vermurwen en verdween dus na een uur praten heel diep in de ijskast.

De FNV houdt vast aan handhaving van de koopkracht tot modaal (ƒ33.000). Daarvoor staat nog steeds een loonseis van 2 procent, maar het mag van de FNV ook gebeuren door middel van belasting- en premieverlagingen, al zei Wim Kok daar tegelijktijd bij dat dat natuurlijk niet zou mogen betekenen dat de overheid nog eens extra zou moeten bezuinigen.

Maar de FNV is niet voor één gat te vangen. De benodigde miljarden zijn in de ogen van Wim Kok best te vinden: en wel door een drastische nivellering van de inkomens en een hoger aandeel van de staat in de aardgaswinsten.

Het heeft Albeda, de vader van de overlegeconomie, kennelijk even moeite gekost om het tot zich door te laten dringen, maar de Tweede Kamer verkeert dinsdag zeker niet „in het luchtledige". Wie weet kunnen die dag 76 of meer Kamerleden dan ook meteen de schuldigen aanwijzen?

De delegatie van het kabinet direct na afloop van het overleg . geen deuren dichtgeslagen .? FOTO BERT VErhoeff

— In de komende tien jaar zal het aantal arbeidsplaatsen in de Nederlandse industrie nog met ruim 200.000 dalen. Deze voorspelling doet dr A. van Schaik, wetenschappelijk hoofdmedewerker aan de economische faculteit van de katholieke hogeschool Tilburg, in het vakblad Economisch Statistische Berichten (ESB) van deze week. Hij heeft een prognose opgesteld op basis van een herschatting van het model, dat het Centraal Plan Bureau gebruikt voor dergelijke berekeningen. In 1980 treedt volgens de prognose van Van Schaik een daling op van 13.000 arbeidsplaatsen, gevolgd door eenzelfde daling in het volgende jaar. De daling wordt steeds groter en gaat in de tweede ?«'lvan de Jaren tachtig tegen de iu.ooo arbeidsplaatsen per jaar bc.o e««„In 1990 zullen er n°S «naar -«.000 arbeidsplaatsen over zijn.

Deze rubriek kwam tot stand met medewerking van Roderik Oranje, Jan Wielaard en Henry van Meeuwen (eindredactie)

Tot zover het grote werk. Nu het kleinere spul. Daartoe behoren niet alleen de bovenmaatse paperclips en wasknijpers, maar ook de stofdoek bij een pak wasmiddel en de rekenmachine bij een spaarrekening. Een aantal van die zaken zijn intussen wettelijk verboden (produkt bij produkt). Maar ook de consument lijkt kritischer te worden. Krijgt hij (of zij) eindelijk in de gaten dat hij het zelf is die zijn eigen cadeau uiteindelijk betaalt, dat er banken zijn die in plaats van een groter of kleiner prul een hogere rente bieden? Het lijkt er wel op: „Ik heb het idee dat de consument premiummoe wordt. Gezien de economische situatie denken wij dat de huisvrouw gevoeliger is voor een korting dan voor een premium. Wij specialieren ons nu meer in premiums voor de winkelier dan voor de consument." Vandaar dat winkelier X u laatst zo nodig produkt V wilde aansmeren, terwijl u produkt Z wilde hebben.

Nog een citaat: „Als deugdzaam Calvinist — want dat is toch elke katholieke Nederlander — vraagt menigeen zich nu steeds meer af wat mag, wat nog net door de beugel kan en God verboden heeft." Inderdaad, passen al die cadeaus wel in de huidige tijd van matigen? Dries van Agt hoeft van de vraag niet wakker te liggen. „Het goud, die wierook en de mirre, dat de Wijzen uit het Oosten naar Bethlehem brachten. Dat vinden we heel gewoon...". Aldus de cadeautjes-branche.

Eerlijk is eerlijk. Wij, journalisten, zijn, om in CDA-termen te blijven spreken, niet zonder zonde, en gooien toch met stenen. De redactie van Balans heeft de afgelopen dagen een uitstekende fles Berenburg geconsumeerd. Van een merk dat de vaste Balanslezer zonder veel moeite kan raden.

Lands is. „Daar zullen wij het parlement nog eens uitdrukkelijk wijzen op de enorme verantwoordelijkheid die het bij de aanvaarding van het wetsontwerp — zonder grote wijzigingen vooraf — op zich laadt," aldus Van der Meulen. Voor het CNV dus géén nationale actiedag, zoals de FNV die heeft aangekondigd voor dinsdag, wanneer de Tweede Kamer de loonwet behandelt. Van der Meulen houdt tot het uiterste vast aan overleg. De CNV-voorzitter zegt dan ook de overtuiging te hebben dat het gesprek maandag tussen zijn bond en de fractievoorzitters meer effect kan hebben dan 24-uursstakingen. En mocht het dan nog niet lukken dan overweegt het CNV de mogelijkheid om de staat in een kort geding voor de rechter te dagen. Tóch heeft het CNV zich deze week in feite voor het eerst openlijk „ingedekt" tegen eventuele politieke stakingen in bedrijven. Dat gebeurde bij monde van mr. D. van de Kamp. secretaris van het verbondsbestuur, op een bijeenkomst in Baarn. De CNV-hoofdbestuurder zei daar dat, korte, demonstratieve onderbrekingen van het werk binnen de bedrijven, die tot doel hebben invloed uit te oefenen op de politieke besluitvorming, verantwoord kunnen zijn. „Maar, zo zei hij er bij, „een echte staking van langere duur zou schade toebrengen aan de bedrijven, terwijl de werkgevers zelf niet in staat zijn een wezenlijke bijdrage te leveren aan de verwezenlijking van het beoogde doel, want dat is de zaak van kabinet en parlement." Niettemin toch een opmerkelijke uitspraak. „Ach," zegt Van de Kamp desgevraagd, „in 1970 hebben CNV-ers ook meegedaan aan de 1-uursstaking binnen de bedrijven tegen de loonmaatregel van de toenmalige regering. We vonden dat we de emoties van de mensen wat de vrije teugel moesten laten." Waaruit blijkt dat de CNV-er toch ook maar een mens is, net als zijn FNV-collega.

VAN DER MEULEN ... overleg ...

\ ADVERTENTIES __),m..ml 'aldram-staal nv P0.80x123. 3640 AC Mijdrecht Tel. 02979-1719, Telex 15285 m^mmmmm\Am_mmumumummm m*

Relatiegeschenken: vorige week meldde Balans al over de koks die niet langer ondergesneeuwd wensen te worden met gratis pannensets en dergelijke, en over de middenstand die genoeg heeft van de concurrentie van de banken met hun lokkertjes voor nieuwe spaarders. Het vakblad Ariadne (waarin blijkt dat reclamejongens-ondermekaar best wel kritiek hebben op wat wij consumenten kritiekloos moeten geloven) wijdt er zelfs een heel nummer aan. Er staan heel wat verhelderende uitspraken en citaten in. „De kritiek die je uit de afgunstige hoek wel hoort op de relatiegeschenken, vindt ik iets typisch Nederlands. lets geven mag blijkbaar alleen op een verjaardag. En dan nog wordt er gekeken of het cadeau niet te protserig dan wel te klein is. Nederlanders moeten nog leren om eens van harte een cadeautje te geven."

Nu gaat het bij relatiegeschenken juist of om iets heel kleins, of om iets groots. Om met het laatste te beginnen. Ariadne zelf noemt natuurlijk de in deze branche legendarische Lockheedrelatie Victor Baarn. Maar ook de afgebeelde VIP Twin Case, twee aan elkaar klikbare leren koffers, prijs ƒ 875 excl BTW, mag er best wezen. Al kom je daar in het Midden Oosten niet ver mee, naar het schijnt. Economisch ligt het zeer simpel met het relatiegeschenk: „De waarde van het relatiegeschenk moet leiden tot een relatief hogere tegenwaarde dan de relatie zonder relatiegeschenk absoluut zou hebben opgebracht." Voor wie die zin niet nog enkele malen herlezen wil geeft Ariadne ook de vertaling: „Voor wat hoort wat." Maar er zijn meer leerzame uitspraken. „Ook in de assortimenten van de verschillende bedrijven (die gespecialiseerd zijn in relatiegeschenken) wordt steeds meer rekening gehouden met de vrouw. Of zij nu de relatie zelf is of „de vrouw achter mannelijke relatie" van een bedrijf." En: hoe slechter de economie, hoe minder orders in het bedrijfsleven, des temeer relatiegeschenken. Wij zien een trend naar betere en duurdere artikelen, die gegeven worden aan een kleinere groep mensen."

Een aardige attentie voor een zakenrelatie: ƒ 875.

— Werkgevers en werknemers in de zuivelindustrie onderhandelen sinds donderdag zonder de Voedingsbond FNV over een nieuwe cao. De werkgevers hadden eerder de onderhandelingen afgebroken,, toen bleek dat de FNV-bond in de zuivel acties aan het voorbereiden is tegen het kabinetsbeleid. Later op de dag werden de onderhandelingen gewoon hervat. De Voedingsbond FNV is daarbij weer welkom als de acties van de baan zijn, aldus werkgeversonderhandelaar H. J. van Grieken. Overigens is het volgens Van Grieken heel wel mogelijk om zonder de FNV-bond cao-afspraken te maken. De Voedingsbond FNV vindt de opstelling van de werkgevers onfatsoenlijk, omdat die de vrijheid van handelen van de bond zou beperken.

— Het Haagse automobielbedrijf Van der Gun, tot 1 januari 1980 de grootste Simca-dealer in ons land is failliet verklaard en heeft de 92 werknemers met onmiddellijke ingang ontslag aangezegd. Volgens de curator mr S. de Ranitz noet de oorzaak van het faillissement van Van der Gun mede worden gezocht bU de slechte autoverkoop in het algemeen en die bij Simca in het bijzonder. Vorig jaar werden in ons land 16.000 auto's minder verkocht dan in het jaar daarvoor, terwijl het marktaandeel van Simca binnen 5 jaar is teruggelopen van 10 tot 4 procent. Bovendien werd het dealercontract met Talbot, de nieuwe naam van Simca, op 1 januari niet verlengd, omdat Van der Gun volgens Talbot contractbreuk gepleegd zou hebben door ook met Peugeot een dealercontract te sluiten.

„Het recht van werkstaking, mits nooit als politiek instrument of als moedwillige contractbreuk, kan geenszins worden ontkend. Het is eisch der christelijke consciëntie, van dit recht geen gebruik te maken, vóórdat de overtuiging verkregen is dat alle andere middelen zijn uitgeput; in sommige gevallen evenwel kan werkstaking plichtmatig zijn."

Een uitspraak uit 1891. Gedaan tijdens het eerste christelijk sociaal congres, georganiseerd door de christen-werkliedenvereniging „Patrimonium". Deze bijna 100 jaar oude tekst is nog steeds richtsnoer voor CNV-'voorzitter Harm van der Meulen, als hij de FNV-acties van collega Wim Kok van dit moment veroordeelt. Want dat zijn stakingen die in strijd zijn met de parlementaire democratie, aldus de christelijke vakcentrale.

Vandaar ook dat het CNV maandag, een dag voor de behandeling van de nieuwe loonwet — de grote „boosdoener" voor beide vakcentrales — een bijeenkomst in Utrecht organiseert met de fractievoorzitters van de twee regeringspartijen Lubbers en Rietkerk en met Terlouw (D' 66) en Van der Doef (PvdA), die Den Uyl vervangt omdat deze dan buitens-

Aan een beeld mag ye — doorgaans — niet komen. Van Het Parool kun ie niet afblijven, zeker als het vrijdag is: Parool Kunst