De Telegraaf

WEEKEINDE IN KLEUR Bram Vermeulen laat volwassen kerels janken

PIERRE AUDI: Bang voor inspraak pagina 27

KONINGIN ELIZABETH: Kieskeurig met eten pagina 17

STEVE WINWOOD: „Zanger, geen prater' pagina 29

Het is een rampjaar voor de vogels. Het recentste drama kwam deze week aan het licht: honderden aan stukken gemaaide vogels bij Holendrecht. Vogelbescherming is het zat. Voortaan gaan de daders desnoods aan de schandpaal! pagina 5

Karatekoning vecht liever niet pagina 29

Oud en nieuw op vliegshow in Deelen pagina 23

Vrouw gaat Antillen uit het slop halen pagina 25

KOLONEL PARKER' TERUG NAAR Z'N BREDASE ZUSTER? pagina 33

Medische sponsor uit op zakelijk gewin pagina TA5

MARKT AFVAL ALS DINER pagin. TA1

BUITENLAND Nederlandse misdaad stort zich op namaak -Vferken&Y/ëlzifirrrz J Epilepsie is heel normaal ^e^eiskrantrr: Maaike zorgt voor sensatie in Duinrell ^erVaarkrantrrr „Drinkwater op veerboten niet in orde"

... berouw over de weerzinwekkende misdaden en grove ellende die ik de familie Heijn, mijn vrouw, kinderen en ouders heb aangedaan". De verdachte zegt te leven in een nachtmerrie „waaruit ontwaken niet mogelijk js. Ik ben geschrokken van de spiegel die mij voorgehouden is".

door Fred Soeteman HAARLEM, zaterdag Verminderd toerekenbaar of niet, 'Ferdi E. (45) verdient niet minder ïr. dan

levenslange gevangenisstraf. Hij heeft met de ontvoering van en moord op Ahold-topman Gerrit Jan Heijn de allerergste misdaden in hun soort gepleegd, daden van uitzonderlijke gruwelijkheid. De ernst daarvan overschaduwt de beperking van zijn schuld die is op te maken uit de psychiatrische rapportage, vindt de Haarlemse officier van justitie mr. O.C.W. van der Veen. „Ik had er geen gevoel bij", zei E. gisteren in de afgeladen rechtszaal over het moment dat hij de heer Heijn op 9

Leden van de familie Heijn gisteren in de rechtszaal. V.l.n.r.: dochters Corinne en Gerrejanne, mevrouw Hank Heijn-Engel en zoon Ronald-Jan. Foto: Hans Peters

Van onze rtv-redactie HILVERSUM, zaterdag Bij het Nederlands Omroepproduktie Bedrijf (NOB) moeten binnen de komende drie jaar ruim 800 banen verdwijnen.

Bijna de helft daarvan (400) verdwijnen grotendeels door natuurlijke afvloeiing, 115 worden ondergebracht in zelfstandige bedrijfsonderdelen en 130 tijdelijke dienstverbanden worden opgeheven. Voor 165 mensen wordt J ,rhet kracht gezocht naar oplossingen die gedwongen ontslagen zullen voorkomen", alHus de hoofddirectie van het -NOB. De Dienstenbonden CNV FNV reageerden gisteren

terughoudend op de plannen. „Wij hebben in december vorig jaar afgesproken dat er geen ontslagen zullen vallen bij het NOB, daar moét de directie zich aan houden. Gebeurt dat niet, dan hebben we een groot probleem", aldus Jaap Kos van het CNV. Minder loon Zijn collega Ben van Zweden (FNV) vreest met name voor de 115 arbeidsplaatsen die worden uitbesteed. Dat zou kunnen inhouden dat die werknemers onder een andere cao gaan vallen, met minder loon als gevolg. Tot september beraden de bonden zich op de plannen en wordt met de leden overlegd. In de eerste week van die maand gaat het overleg tussen NOB en de bonden verder. Tot die tijd zijn er geen acties van het NOB-personeel te verwachten. „Onze leden zijn wel ongerust maar er heerst geen onrust in het bedrijf", aldus de heer Van Zweden.

(advertentie) II //LASER Personal Computer FEUCITïERr sim SWART

Van onze parlementaire redactie DEN HAAG, zaterdag De fractieleider van D66, mr. Hans van Mierlo vindt dat het CDA in een volgende coalitie buitenspel moet worden gezet. „Ik zou het prachtig vinden als het echt mogelijk zou zijn een goed programma in elkaar te zetten tussen PvdA, WD en D66," aldus Van Mierlo in een

vraaggesprek met deze krant. Hiermee spreekt de D66-voorman, die op dit punt vaak onduidelijkheid wordt verweten, zich voor het eerst uit over een te volgen politieke koers. Ook over zijn eigen toekomst is Van Mierlo duidelijk: „In principe ben ik in 1990 beschikbaar als lijsttrekker en ook voor een plaats in het kabinet." Over het CDA merkt hij op: „Mijn

grote bezwaar is de vanzelfsprekendheid waarmee die partij regeert. PvdA en VVD zeggen dat het theoretisch mogelijk is zonder het CDA een partij te vormen, maar niemand gelooft het echt. Daarom ligt er voor politici een opdracht — en ik zal PvdA en VVD daarover zéker aanspreken — om het voor de kiezers denkbaar te maken dat ook zij een coalitie kunnen vormen."

Van Mierlo

Zie ook pagina 23

„HUIDIGE UITGEWERKT"

D66-peetvader Van Mierlo r_aadt Lubbers aan er mee op te houden

door EMILE BODE

In 1967 was mr. Hans van Mierlo een van de jongste volksvertegenwoordigers. Anno 1988 behoort hij met zijn 56 jaar tot de veteranen. Gekscherend wordt hij de wonderopa genoemd, want hij alleen redde als vleesgeworden Lazarus in 1986 zijn partij van de

zoveelste ondergang door lijsttrekker te worden. De terugkeer van een klaarblijkelijk onverslijtbaar politicus leverde negen kamerzetels op en D66 is opnieuw een kleine grote partij. Van Mierlo is een man van tegenstellingen. Wordt de beste spreker

in de Tweede Kamer genoemd en tegelijkertijd omschreven als twijfelaar, die onduidelijkheid wordt verweten. In dit vraaggesprek roept de peetvader van D66 over zaken zoals macht- en coalitievorming geen misverstanden op.

DEN HAAG, zaterdag „Het geloof in de politiek is echt ontzaglijk afgenomen. De mensen denken veel meer in een eigen richting. Zo van ieder voor zich en God voor ons allen. De politiek blijft alleen interessant als er in de Kamer een opwindende wedstrijd wordt gespeeld. Dan wil men weten wie er wint."

Van Mierlo steekt de zoveelste sigaret op, gaat verzitten en laat zijn gedachten dwalen: „Dat tanende geloof wordt versterkt doordat de mensen zich steeds kwader maken over het onzorgvuldige gedrag van dit kabinet. Neem de bezuinigingen op de studiefinanciering. Op zich heb ik niets tegen bezuinigen, maar het gebeurt op een volstrekt onverantwoorde wijze. De regering neemt geen tijd een goede regeling te bedenken. Er spreekt een zekere minachting uit voor het dagelijks leven van de mensen. Een overheid die niet zorgzaam is, kan ook van haar burgers niet verlangen dat zij zorgzaam zijn. Krampachtig Het heeft allemaal met macht te maken en daar wil D66 verandering in brengen. Twee jaar geleden riep iedereen smalend over onze- andere politiek, maar wat zie je nu: in de Tweede Kamer wordt veelvuldig gesproken hoe met macht wordt omgesprongen. Tal van bewindslieden — van de studiefinanciering tot de paspoortaffaire — hebben in het parlement op hun donder gekregen, omdat zij op de verkeerde wijze met macht omspringen. Toch probeert de ene na de andere bewindsman zich krampachtig te verdedigen. Alle ministers laten het moment passeren dat zij met opgeheven hoofd het veld kunnen verlaten. Ik heb tijdens het paspoortdebat tegen staatssecretaris Van der Linden gezegd: Het is niet verboden om op te stappen. Er is iets mis met de gedachtevorming binnen dit kabinet. De coalitie is op. In 1981 bracht ik als minister van Defensie een bezoek aan de toenmalige kanselier Sehmidt. Er waren op dat moment enorme spanningen in zijn coalitie. Na afloop van een zeer belangrijke vergadering sprak ik met hem. Sehmidt vertelde: 'Ik heb alles op een rijtje gezet en ben tot de conclusie gekomen, dat de coalitie uitgewerkt is. We kunnen alleen nog moeilijkheden maken. Het creatief denken is weg. Doorgaan betekent onmacht en verdere verloedering.' Aan die woorden moet ik nu vaak terugdenken. Het tweede kabinet Lubbers heeft vanaf het begin in een verkeerd pak gezeten. Je ziet dat de interne verhoudingen verstoord zijn. Dat is geen schande als je zolang samenwerkt, maar houd er dan mee op! Ik vind dat een echte staatsman iemand is die ook macht durft prijs te geven. Met dit kabinet is het net zo gesteld als met een bron die opgedroogd is. Dan komen de tovenaars en die gaan met stokken op de rots slaan om te zien of er nog water uitkomt. Maar dat is sinds Mozes niet meer voorgekomen. En als er •geen water meer uitkomt, gaan ze op elkaar slaan. Dat is het proces wat zich nu in dit kabinet afspeelt." De opiniepeilingen zijn zodanig slecht dat het noch voor CDA noch voor de VVD interessant is nu een breuk te forceren? „Daarom is ook mijn pessimistische inschatting, dat dit kabinet zo lang mogelijk doorgaat. Men zal tot het uiterste proberen door te sukkelen. Dat is jammer, maar zo

zit macht in elkaar. De macht is de enige die zichzelf kan vernieuwen en daarom gebeurt het niet." Wat moet volgens u bij de volgende verkiezingen gebeuren? „Ik vind dat het denkbaar moet worden dat er een coalitie komt zonder het CDA. Let wel: ik heb niet de pest aan het CDA. Ik vind het natuurlijk dat zij als middenpartij vaak deelneemt aan de macht, maar mijn grote bezwaar is de vanzelfsprekendheid waarmee deze partij regeert. Dat is de schuld van PvdA en VVD. Die staan op een volstrekt ouderwetse manier tegenover elkaar, links en rechts van God en daarom kan het CDA altijd kiezen met wie het wenst te regeren. PvdA en VVD hebben daarentegen slechts één keuze. Om die reden heeft dit land met de Sovjet-Unie gemeen dat één partij al sedert 1917 aan de macht is. Macht is niet slecht, maar de vanzelfsprekendheid van macht wel." Daar kunnen PvdA, VVD en D66 heel gemakkelijk iets aan veranderen.

„Maar voordat PvdA en VVD zo ver zijn... Beide zitten in de positie waarin ze smekend opkijken naar degene die ze een korst brood toegooit. De stijl van het CDA wordt in belangrijke mate bepaald, omdat zij altijd zeker weet dat een andere coalitie niet kan. Kijk, PvdA en VVD zeggen dat het theoretisch mogelijk is zonder de christen-democraten een kabinet te vormen, maar niemand gelooft het echt. Daarom ligt er voor politici een opdracht — en ik zal PvdA en VVD daarover zeker aanspreken — om het voor de kiezers denkbaar te maken dat ook zij een coalitie kunnen vormen." Aan welke coalitie geeft u dan de voorkeur? „Ik zou het prachtig vinden als het echt mogelijk zou zijn een goed programma in elkaar te zetten tussen PvdA, VVD en D66. Als er toch een kabinet met CDA komt, dan hoop ik dat PvdA en D66 meedoen. Maar dat zou mijn tweede voorkeur zijn, zo gauw dat andere kabinet mogelijk wordt." Bent u er in 1990 nog bij?

„In principe ben ik dan weer beschikbaar als lijsttrekker en ook voor een plaats in het kabinet." Ze moeten u hier tussen zes plankjes wegdragen. „Nee, helemaal niet, maar ik heb nu het gevoel dat ik halverwege niet weg kan. Dat

is mijn eer te na." Drie zaken vindt Van Mierlo van essentieel belang. Meer aandacht voor onderwijs, milieu en overheidsinvesteringen in de infrastructuur. Dit laatste licht hij toe: „Het lijkt in economisch opzicht redelijk goed te gaan

met ons land, maar schijn bedriegt. Nederland gaat een moeilijke toekomst tegemoet. Wij dreigen onze centrale positie binnen Europa te verliezen. Je ziet de economische activiteit in Europa verschuiven naar de centra München - Lyon - Marseille - Milaan.

Een Kanaaltunnel wordt ontwikkeld evenals de TGV, de snelle spoorlijn. Binnen drie jaar is er een razendsnelle goederenlijn van Hamburg naar münchen. Nu wordt onze gunstige positie nog door de natuur aangereikt, maar dat is straks voorbij. Er

een mensen zeggen: ik krijg mij] spullen sneller als het vai Hamburg komt dan van Rol terdam. Daarom zullen w ontzettend veel geld moetei investeren in bevorderin van het openbaar vervoer, i tunnels, bruggen, wegen e spoorlijnen om onze positi vast te houden. Maar wat zien we: dez regering bijt zich vast in ee op zichzelf juiste zaak als te rugdringing van het scha) kisttekort, waar alle ander zaken ondergeschikt aan woi den gemaakt. Dat tekort moe omlaag, opdat de volgende ge neratie niet met onze schul den wordt opgezadeld, zeg het kabinet. In werkelijkhel is het dreigende verlies vai onze gunstige ligging he schatkisttekort van de toe komst. Nu moet om elke een investeringen in de infra structuur bij private finan ciers worden gebedeld. He groene licht voor de oevervei binding door de Westerschel de is er nog steeds niet, omda men ruziet over een paar mil joen gulden. Nieuwe activitei ten lopen allemaal stuk, om dat het kabinet zich nu een maal in andere zaken heef vastgebeten." De tragiek van D66: di mensen vinden de partij sym pathiek. D66 wordt zelfs di grootste partij genoemd al het om de tweede keuze gaat Evenzeer wordt de partij on duidelijkheid verweten. Hoe wel Van Mierlo een potje kaï breken, wordt uiteindelijl toch op PvdA, CDA of VVI gestemd want D66 kan di macht toch niet veranderen. Van Mierlo: „Ons verhaa is geen slogan en daarom i, het overbrengen vaak moei lijk. De geschiedenis laa voortdurend zien dat hervor mers de keuze hebben tussei het woord en het machinege weer. Als je, zoals D66 he machinegeweer afwijst, kui je alleen maar op een anderi manier duidelijk maken ho< de Staat in elkaar moet zitten Aan de andere kant vind il het nog steeds een prestatie dat het in dit land met ziji oer-gevestigde drie grote par tijen toch lukt als concurren al 22 jaar overeind te blij ven."

■ Hans van Mierloo: „Kabinc van PvdA, VVD en D66, dat zou fantastisch zijn"

(advertenties) VOLGENDE WEEK IN NEDERLAND! DE MEEST POPULAIRE AVONTURIER TER WERELD IS TERUG IN DE UIOSCOUP! DundeeH PAUL HOGAN LINDA KOZLOWSKI □H l DOLBY STEREO | TM & COPYRIGHT ® 1988 BY PARAMOUNT PtCTURES CORPORATION ALLRIGHTSRESfRVtD A PARAMOUNT PICTURE -I Uitgebracht door UiP (Netherlands) b.v. W> .vJ

de lp/mc én cd Wij VOranje (INCL. ANDRE HAZES EN HET NEDERLANDS ELFTAL) IS NÜ WEER VOLOP VERKRIJGBAAR BIJ UW PLATENHANDELAAR, DUS a Marketed by Dino Music B.V., Hilversum /U mm

Van onze parlementaire redactie DEN HAAG, zaterdag De minister van Financiën, dr. Ruding, wil dat alle ministers te zamen volgend jaar nog eens ƒ 448 miljoen gaan bezuinigen bovenop de al eerder voor 1989 afgesproken besparingen. De toch al veel geplaagde minister van Onderwijs Deetman moet hiervan bijna een kwart voor zijn rekening nemen.

Tevens wil Ruding van de belastingmeevaller die voor 1989 wordt verwacht (totaal ƒ 2,8 miljard) ƒ1,2 miljard gebruiken om het schatkisttekort terug te drukken. Dat tekort komt dan volgend jaar uit op 6% van het nationaal inkomen (ruim ƒ 24 miljard), zoals overeengekomen in het regeerakkoord.

Zie verder pag. 2 kol. 1

VAN PAGINA 1

Extra bezuinigingen

Het restant van de belastingmeevaller (ƒ 1,6 miljard) wil de minister aanwenden voor een belastingverlaging dan wel voor een extra verlaging van het financieringstekort in 1989, zodat in het jaar daarna, het verkiezingsjaar, er extra ruimte is voor een belastingverlaging en in dat jaar de belastingherziening zoals voorgesteld door de commissie-Oort, soepeler kan worden ingevoerd. Tevens is er dan wat extra geld om mogelijke economische tegenvallers op te vangen. Ruding is er fel op tegen die belastingmeevaller te gebruiken om uitgaven te doen. Bij het CDA is er echter een sterke stroming om enkele honderden miljoenen daarvan aan te wenden voor een verhoging van de kinderbijslag, zeker als wordt besloten het inkomensonafhankelijke deel van de ziekenfondspremie te verhogen en het AWBZ-pakket uit te breiden. Daartoe liggen bij het kabinet voorstellen. Tegen dat laatste is de VVD-fractie fel gekant. Tenzij het kabinet besluit het volgend jaar erg zuinigjes aan te doen, moet het lukken de koopkracht voor zo goed als alle burgers op peil te houden, mede dank zij een meevaller bij de sociale fondsen (ƒ3,5 miljard), waarvan volgend jaar ƒ 1,25 miljard wordt uitgetrokken om de premies te drukken. Zowel CDA-fractievoorzitter Bert de Vries als VVD-voorman Joris Voorhoeve wil dat de koopkracht het volgend jaar voor iedereen tenminste op peil blijft. Een groot deel van de voorgestelde bezuinigingen in 1989 wil Ruding halen bij Onderwijs (ƒ 122 miljoen), Volkshuisvesting (ƒ 64 miljoen) en Verkeer en Waterstaat (ƒ 43 miljoen). De ministeries van Sociale Zaken, Landbouw en Binnenlandse Zaken moeten ieder tientallen miljoenen extra bezuinigen, omdat ze eerder afgesproken besparingen niet hebben ingevuld. Voor de overige departementen heeft Ruding kleinere bedragen ingeboekt.

Moeilijk Voor minister Deetman ontstaat een moeilijke situatie. Naast deze nieuwe aanslag zit hij nog met restanten van oude maar mislukte bezuinigingen. Bovendien is er voor hem het probleem dat de Tweede Kamer zijn besparingen op de studiefinanciering niet heeft aanvaard. Pogingen van Deetman om wat geld van andere ministers los te krijgen zijn tot op heden niet gelukt. De belastingmeevaller mag hij ook niet van Ruding gebruiken. Hij ziet zelf weinig mogelijkheden om weer enorm te besparen. Minister Ruding heeft het verzoek van zijn collega Nijpels afgewezen voor extra geld voor de Rijksgebouwendienst en extra geld voor milieu-investeringen. De komende twee weken moet het kabinet ook een besluit nemen of de ambtenaren onder de Nieuwe Werkloosheidswet zullen worden gebracht. Dit is per 1 juli voorzien. Ruding

• Minister Ruding ..extra bezuiniging...

DEN HAAG, zaterdag Het arrestatieteam van de Haagse politie heeft in Arnhem een negenjarig Haags jongetje bevrijd dat daar al drie weken in gijzeling werd gehouden omdat zijn vader gokschulden niet kon betalen. Het kereltje werd op 9 juni door de schuldeisers ontvoerd en was al die tijd goed behandeld. De 22-jarige man die, toen de politie binnenviel, in Arnhem op het jongetje lette, is gearresteerd. Het scholiertje vertelde de politie dat de ontvoerders tegen hem hadden gezegd dat hij aan het logeren was. Het onderzoek naar de merkwaardige gijzeling gaat door. De politie verwacht nog enkele arrestaties.

GRATIS: 12 X ik krijg De Telegraaf 12 dagen gratis omdat ik nu een abonnement neem! Naam: Straat: Postc./Plaats: EAA (i.v.m. controle bezorgingi Rek.nr.: Tel.: □ Ik wens een maandabonnement a f 22,69, dat automatisch mag worden afgeschreven van bovenstaande rekening, waarvoor ik hier mijn handtekening zet: □ Kwartaalabonnement a f 67,75. Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel aan: De Telegraaf, Abonnementenafd., Antwoordnr. 3409, 1000-PA AMSTERDAM. Of bel gratis 06-0567 Bel voor overige abonnementenzaken: 020-585.8005. Prijzen alleen geldig in Nederland en België. 8 710

Enkele buien Het KNMI verwacht tot vanavond: Af en toe zon en vooral later op de dag enkele buien, mogelijk met onweer. Middagtemperatuur omstreeks 18 graden. Matige, aan de kust en op het IJsselmeer eerst nog af en toe krachtige zuidwestelijke wind. VOORUITZICHTEN voor zondag t/m woensdag: Half tot zwaar bewolkt en van tijd tot tijd enkele buien, 's Middags ongeveer 1B graden. Zon onder 22.03 u., morgen zon op 5.26, onder 22.02 u. Maandag zon op 5.26 u. Uitgebreid weeroverzicht op pagina 4. (advertentie)

Ferdi E. had geen gevoel bij kidnap

...pag. B

september vorig jaar in het bos bij Doorwerth executeerde. De verbijstering werd nog groter, toen duidelijk werd dat hij zijn slachtoffer slechts had beschouwd als een instrument om zijn woede in een spectaculaire wraakactie te kunnen afreageren op vier mensen, met wie hij in Nijmegen in het ,,Project Nieuwe Banen" had samengewerkt. „Ze hadden mij maatschappelijk platgelegd", zei

Zie verder pag. 2 kol. 1

Heijn-zaak

VERVOLG VAN PAGINA 1

hij over die beoogde slachtoffers, tegen wie hij een obsessieve haat had ontwikkeld. „Maar als een van hen iets zou overkomen, zou ik direct als verdachte worden gezien". Ferdi E. bedacht daarom dat hij veel geld nodig had, dat hij door de ontvoering en de daarbij vanaf het begin geplande moord binnen hoopte te krijgen. „Ik wilde apparatuur kopen waarmee ik het kon doen voorkomen dat ik ergens anders was, als ik wraak op die vier zou nemen. Het hadden er ook wel vijf of zes kunnen zijn." Een concreet plan had hij nog niet uitgewerkt. „Maar", zei hij, „er zouden beslist zeer gewelddadige dingen gebeurd zijn..." Berouw Zijn laatste woorden gisteren in de rechtszaal: „Ik besef dat woorden niet opwegen tegen de weerzinwekkende misdaden en grove ellende die ik de familie Heijn, mijn vrouw, kinderen en ouders heb aangedaan. Toch wil ik zeggen dat ik berouw heb. Ik leef in een nachtmerrie waaruit ontwaken niet mogelijk is", zei hij. ,,Ik ben geschrokken van de spiegel die mij is voorgehouden. Ik hoop dat ik eraan kan gaan werken..."

wil niet dat het geld dat voor de schatkist kan worden gewonnen als dat niet doorgaat (ƒ 300 miljoen volgend jaar) gebruikt wordt om bezuinigingen te voorkomen. Het is zeer de vraag of hem dat lukt. Verder komt aan de orde de komende weken de beperking van de aftrekposten in de loon- en inkomstenbelasting en de nota Volkshuisvesting in de jaren negentig.