De locomotief

GOUYERNECTR GENERAAL 'S JACOB. (Greenock 13 Aug.) Het stoomsch'p Gouv.-Generaal 's Jacob geraakte bij het afvaren der rivier in aanvaring met bet bij de Tail of the Bank ten anker liegende barkschip Alline, hetwelk daardoor een groot gat in het stnurboordsachterschip boven de waterlijn kreeg. Het stoomschip leed geen schade. GELOSTE SlilKERLADINGEN. (Londen, 15 Ang.) bij da Salvage ssociation is bericht ontvangen van de volgende Buikerlossingen: te Greenock, per Burgemeester Schorer, 383 kan. gezond en 26 kn. beschadigd. Te Abo, per Italia, 103 zakken ligt beschadigd, geen aanmerking. KNIGBT OF THE BATH. (Bombay 12 Ang) De kapt- en 16 man der equipage van het schip Knight of tht Bath, op de Arabische kust verongelukt, zijn hier per Indian gouvernement st. Amberwith aangebracht De overige manschappen worden nog vermist. SCHIEDAM II. (Rio Janerio 25 Juli.) De Ned. bark Schiedam II, vroeeer reeds vermeld, is publiek verkocht voor rs. 4000,0000 en de Dnitsche bark Gerhardine is gecharterd om de lading naar de destinatieplaats over te brengen. WM. HARTMANN. (Nieuwe Waterweg 16 Aug) Onder het terugkeeren gisteren avond van de reddingboot van de gestrande stoomboot Wm. Hartmann naar den wal, zijn door het omslaan dier boot 4 man der equipage van de Wm. Hartmann en den zeeloods van der Heiden verdronken. De reddineboot is in ontredderden staat met de overige geredden aan den Hoek van Holland aangekomen. Dewijl deze reddingboot vooreerst geen dienst kan doen, is zij door een andere vervangen. De Wm. Hartmann is nu vol water en zit 5 meter bewesten het Noorderhoofd op het wrak van de Fenham-, het zal vermoedelijk totaal wiak wórdenGepraaide

Schepen. 2 Juni, op 2° NBr. en 27° WL., een brik, toonende N M G K? v. Amsterdam n. Makasser. 29 Juni, op 29° NB. en 25° WL. Cape Wrath, v. Londen, n. Java. 16 Juli, op 21° NBr. en 36° WL., E. T. G„ Kidd, v. Newyork n. Anjer. 16 Juli, op 21° NBr. en 36° WL., een Eng. bark, toonende R. M. K Q.. v. Newyork n. Anjer. 24 Juli, op 10° NBr. en 25 u WL, Jupiter, Lap, en Baarn, Reinders, beide van Amsterdam naar Java.

vau het stoomschip Koningin Emma, bestemd om te vertrekken van Amsterdam naar Batavia, den 15 Augustus: De heeren J. Palmborg en echtg.*, P. J. van Berckel*, H. Vos»", A. Bisschop en echig.*, mej. S. J. van Meeteren*, J. H. vau der Leeuw en echtg*, W. W. Meijer» mr. Cantius van Blommestein, echtg. en kind*, mej, J. Orl*, mevr. de wed. A. A. W, Bijleveld, geb. Klein, met dochter en zoon, Walraven graaf van den Bergh en echtg., mevr. P. J. W. van Doesburgh, geb. v- Doesburgh, J. P. Hengeveld, echtg. en 2 kinderen, H. G. C. M. Hamming*, L. den Outer, echtg. en 4 kind., P. van der Heijden, W. J. vau der Heijden, A. N. Ruigrok, 1 alleen reizende Jav. bediende, benevens een detachement suppletietroepen sterk 37 man, waaronder 4 onderofficieren, kommahdant kapt. der art. Jhr. R. Tulleken en echtg.,' medegeleider de 2e luit. der inf. J. N. C. baron van Heerdt • Emb. Marseille. ** Naar Padang. Vertrokken van Amsterdam» Per Maibit, kapt. Bron, naar Java: de heeren A Klasen, echtg en 7 kind; W. H. Pieters, echtg., 2 kind en baboe; M. H. Schlupman, echtg. en 5 kind; G. Nieuwenhuis en dochter.

In Engeland schijnt men zich wat de Suiker betreft er op te willen toeleggen het geheel te stellen zonder den invoer uit het buitenland, en daarvoor wil men in de eerste plaats de beetwortel-teelt in Ierland, dat daarvoor uitnemend geschikt moet zijn, inheemsch maken. In den laatsten tijd genomen proeven leerden dat de Iersche beetwertel gemiddeld 8 pet. meer suiker bevat dan die van het vasteland. Het geheele suikerverbruik bedraagt in Engeland ruim 400,000 ton, en nu stelt een comité, gevormd uit de Landbouwmaatschappij en de Kamer van koophandel, voor, in Ierland 1,200,000 acre land voor den beetwortel-bouw aan te wenden. Per acre wordt 1 ton suiker verkregen, en dus met een driejaarlijkschen wisselbouw is dit aantal acres noodig. De waarde der in 1882 in Engeland ingevoerde suiker wordt berekend op <£ 10 mill.

NIEUWE WATERWEG, aang. 14 Aug. TJtrecht, «t. Java 1 v. Marseille. 1JMUIDEN, aangekomen 15 Neerlands Vlag, Revier, Java; 16 Burgem. den Tex, it. Java; vertrokken 15 Koningin Emma , st. Java. MELBOURNE, aangekomen 27 Juni H. L. Routh, Young. Batavia, ADELAIDE, vertrokken 29 Juni. Franc Lambrith, West, Java. NEWYORK, inla ding 1 Aue. Coryphene . Ginn. Java; Dr. Peterwan, Brun, dito; Nwova Margherita, Perillo, dito: zeilklaar; 2 Maria en Theresa, Caranzari, Anjer. POINTE DE GRAVE, vertrokken. 12 Aug. Bengali, st. Batavia. Bij PLYMOUTH, 11 Aug. Kersbergen, n, Ned. Indie. GREENOCK, aangekomen 12 Aug. Aline, Higgs, Java,

Rotterdam, 18 Augustus 1888. Groote mutaties vallen nog steeds in geen der koloniale artikelen vóór; men opereert geregeld, maar meestal alleen voor comsumptie. Koffie. is. tegen veler verwachtingen, tamelijk flauw gebleven, en vooral in de goed ordinaire soorten is de afzet slepende, zoodat de plaatsingen uit de jongste veiling doorloopend sterk tegenvielen. Men had daarvan veel meer idéé gehad! Of er nu wel spoedig verbetering zal komen, valt, bij de ontzaglijk kalme houding van bij na alle vreemde markten, sterk te betwijfelen. Toch is niet alles even donker gekl «rd, want wat men van Santos en Afrika aar bord vond oou lante afname, evenals van de W. I. bereiding van particulieren Van den nieuwen oogst, Speciaal fijn kleurige, grofboonige partijen bedongen meestal booge prijzen; men besteedde daarvoor tot 62 ct». toe. — De afdoeningen waren ditmaal niet onbelangrijk, als : Ca 8000 Balen Java W. I Ber, tot 87 4 62 cta . 340 Makaiser bleek „ 80 en 81 „ 90 „ Boengi petla. a zeel 36 en 44 „ „ 490 Palembane prija geheim •u „ 8850 » Santo» . 25 — 27J . Als noteering voor goed ordinair Java particulier blijft 28-J- — 29 ets. aan te geren. Men bespiedt nu de vreemde markten om daarnaar zich te regelen en hoopt op beterschap. Thee onveranderd. Van de partijen Java die men deze week te Amsterdam aan de markt bracht, vonden de goede kwaliteiten tot coulante prijzen flinke afname; de ordinaire soorten moesten, voor een gedeelte, worden opgehouden. is iets vaster; —vooral gepelde Java is meer gevraagd. Specerij en. Noot en Foelie geregeld gevraasd — circa 200 colli's Noot en Foeli vor.den tot tamelijk vaste prijzen afoemars. Nagelen, zoo fkuw als ooit. Zwarte Peper zeer vast. Nadat 85 ets. voor kleine partijen werd betaald, vraagt men nu veel hooger; ook meldde men reeds een afdoening tot 36^ ets. Een paar honderd balen ordinaire soort met veel stof werden tot 30 ets. uit de le hand genomen. Suiker. De opgewekter stemming die zich geopenbaard had is overal in het buitenland door kalmte vervangen geworden; vooral in Engeland is het thans zoo stil mogelijk, terwijl Frankrijk, Duitschland, enz. zich kenmerken door totale afwezigheid van zaken. Ónze markten waren in het begin der week vast genoeg, maar onder den invloed der flauwe buitenlundsche berichten liep men al spoedig weder terug, en thans heerscht er volslagen stilte. Van Java leed men 8 a 900 kranjangs meest tot geheime p'ijzen. In beetsuiker ging zoo goed als niets om; houders eischen f 25^ doch koopers laten niet meer zien dan f 2 51;— van nieuwe oogst wordt niets aangeboden. Geraffineerd werd in 2e hand totf 28| voor No I afgegeven, terwijl in le hand in disponibel niets omging, maar per Oct,/December een verkoop tot f 29 — werd geëffectueerd. De beetoogèt laat zich niet meer zoo gunstig aanzien;— de énorme regens die overal vielen hebben eindelijk schade berokkend, en hoewel bij mogelijke terugkeer van fraai weder nog wel wat kan worden goedgemaakt, is nu toch met eenige zekerheid aan te nemen dat de onderhavige oogst, wat kwantiteit betreft, zijn voorganger niet zal overtreffen. Bindrottlng blijft tamelijk onveranderd. Er gaat zoo goed als niets o», en de noteeringen zijn stationnair. Puike Banjer f 16 a 16J, wellicht f 17— aan te nemen. Kapok. Voortdurend blijven de koopers beweren dat er weinig animo is, en ziet! de afdoeningen zijn verre van onbelangrijk. Zóó was het reeds eonigen tijd en deze week opnieuw: men deed toch ongeveer 180 pakken gezuiverde van vrij goede qualiteit (gelijk aan die in de jongste veiling afgedaan werden) tot 35 ets af en bovendien ongeveer 500 pakken gezuiverde, die Biet mooi waren, tot een prijs van 33 ets (van boord te ontvangen). Al» nu de aanvoeren, zooal» velen denken, maar wat gaan vermin deren, dan zullen de bestaande voorraden wel langzamerhand hun weg vinden, zij het dan ook dat de houders zich hier en daar concessies zullen moeteu getroosten. Tin was en bleef deze week flauw. Toch beweert men dat het artikel naar de hoogte zal moeten gaan, daar de groote houders niet* ia voorraad hebben, en dus in den laatsten tijd zoo te Londen als in Holland, alle zeilen bijspanden om de markt te drukken. Eindelijk, zegt men, zullen zij moeten koopen om zich te dekken, en dan ? Ja, als dit alles zoo blijkt te zijn, dan is een verbetering verre van onwaarschijnlijk. Intusschen blijven de prijzen slepende en loopen nu eens een ƒ { of f £ op om dan weder spoedig te dalen en op het oude standpunt te komen. Voor het oogenblik is Ba* ka f 57 waard, op levering f 57{ a f Billiton loco f 56, op levering f 56^ a f \ te noteeren. Veel gaat er niet om. Houders vragen boven die prijzen, en koopers doen al hun best om daaronder terecht te komen. Hulden in onveranderde stemming; voor lichte huiden is er voldoende vraag, zware zijn minder ge zocht,. In de deze week alhier gehouden inschrijving werden circa 10,000 stuks div. O Ind. Bunder tot uiteenloopenHs prijzen verkocht, benevens pl.m. 2000 Buffels. Ongeveer 2000 stuks werden niet gegund; — Semarangs bevonden zich daarbij niet. Men bood wel pl.m. 3600 Semarang Bunders benevens pl.m, 1300 dito Buffels aan (zeilende,) maar ook die bleven, wegen» door de houders onvoldoend geachte biedingen, onverkocht. Over het geheel is de houding der koopers eerder iets aan den vei Aanwenden kant sedert eenigen tijd, hoezeer werkelijk puike huiden doorloopend steeds cou ■lant koopers vinden. Men is wat kiescher geworden met zijn inkoopen, zooals toch steeds bij een niet stijgende markt het geval pleegt te zijn. Tabak. In Java en 8umatra gaat, in de le hand weinig of niets om. Men wacht in de volgende maand, zoo hier als te Amsterdam, weder inschrijvingen •— vermoedelijk den 12en te Amsterdam van 8um'.«tra, bier den 19en van JavA, en verder den SSfJo.i Amsterdam van Jm »—; daardoor zal er weder tfftt leven komen Jfon deed deze week alleen: 182 pakken Java M L /A A tot ±40 ets. (vroeger bij in«chn>iPg ^et gegund). Arak. Nieuwe aaDV^^® 1 * hadden er sedert onzen vwrigen niet plaats/ {te Amsterdam); M or ieed deïe week Vf • -

84/1 en 53/2 leggers Batavia tot ƒ 210.— a ƒ 230.— In den algemeenen toestand valt overigens geen verandering te melden. Indigo. Hoewel de kooplust tamelijk beperkt is, is er geen verandering van eenig belang in den algemeenen toestand te vermelden. Men deed in den loop dezer week af : 10 kisten T V D M Tax. 500 cts.^ 10 15 4 7 14 D V A L D M Ataradji W J E E T H 485 500 440 475 495 Alles tot ongeveer die prijzen 1 verhandeld.

pet j Vbijdag 9 Augustus. Aand. Javasche Bank » Java Rameh Cnltnurm. . . ■ I. Cr. en H. V. Rott. . . » Ned. Ind. Handelsbank. . . Oblig. dito dito Oblie, dito dito Aand. Koloniale Bank , Amsterdamscha Bank . . . m „ Handelsv . . „ Nieuwe Afrik. Handelsv. . „ Ned. Handelm. a compt. . „ dito op resc. (18 Sept.) . . . „ Ned.-Ind. Spoorweg . . . Oblig. N-Tnd. Spoorw. 1879 . dito dito 1869 . dito dito 1874 . A and. West. Snikerraff Oblig. dito dito Aand. Stoornv.Msntfch. Nedeil. . Oblig. dito dito dito dito dito dito dito dito . * Aand. Stoomv. Maatsch. Java. ■ . 8 H 5 H 4 5 186 111$ 94 104 Aand. Oblig. Benri van Rotterdam. Intern. Cred. en Handeliv. . 11' J Pott. Bank 96^, 96, 96^ Rott. Suikerraff 162 Ned. Ind. HandeHb. . . . 114,1141 O-Tnd. Gasm 135 O.-Ind. Gasm 101

Gouvernementsbesluiten . — De Statuten der nieuwe vereeniging „de Meisjesschool" te §oerabaja, gelijk zij bij het verzoekschrift zijn ovë:«6Je? d - werden goedgekeurd en die vergenigiog is jpitwlien als rechtspersoon erken4- . «

Officieels berichten . — Bij telegram vai den 16den dezer heeft Z. M. de Eerste Koning van Siam den Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indië zijn diep leedwezen betuigd over de ramp die onlangs de bevolking langs de kusten vau Stiaat Sunda getroffen heeft en daarbij uit eigen middelen en die van H. M. de Koningin ten behoeve der noodlijdenden een som van 150 Catties (3iameesche munt) aangeboden, welk bedrag ter beschikking zal worden gesteld van het Centraal-Comité. — Uit een door tusscbenkomst van den Resident van Palembang van zijn ambtgenoot vau Benkoeien onder dagteekening van 5 dezer ontvangen telfgraphisch bericht, blijkt o. a. dat bij de verwoesting tengevolge van de uitbarsting van den Krukatau, van de tot de afdeeling Kro'é behoorende doesoen Blimbing 89 personen omgekomen en voor duizenden aan dammar verloren zijn gegaan. — Van den Resident van Bantam is onder dagteekening van 12 dezer de mededeeling ontvangen, dat volgens bericht van den Controleur Van Heutz,

Op 5, 6 en 7 dezer werden o. a. te Tjiteureup 64 lijken en 4 krengen van karbouwen begrtveD; te Sigalik 36 lijkeu, te Tjemara 13 lijken en 2 krengen van karbouwen. Van een groot aai

worden aangsmetkt. heden aan den bouw der Havenwerken voor Batavia, gedurende de maand Augustus 1883, ontleenen wij het volgende: De belangrijkste, al het andere in de schaduw stellende gebeurtenis, was de zeebeving en vloedgolven, die straat Sunda op 27 Augustus geteisterd hebben, en ook op de werken van Priok van invloed zijn geweest. De eerste berichten van den opkomenden vloedgolf, des middags ten 12 ure, brachten onder het werkvolk en een deel vau het personeel een zeer verklaarbare paniek te weeg, nog ; vermeerderd door het gegil van de bewoners der aan de overzijde der Westergracht onder water gerakende kampong, en de absolute duisternis, die inmiddels was ingetreden; de kalmte en bedaardheid, waarmede de Eerstaanwezend Ingenieur Van Berckel terstond de noodige maatregelen nam, maakte aan die paniek spoedig een einde; de te zigen vluchtten gedeeltelijk op de aan den kaaimuur liggende schepen, en op de bovenverdiepingen van gebouwen, terwijl een ander deel in een gereed staanden trein, die terstond uaar Batavia vertrok, toevlucht zocht. Reeds ten half een bleek echter dat het water zijn hoogsten stand bad . bereikt, en werden onmiddellijk do noodige maatregelen genomen om onheilen te voorkomen. Het water begon met kracht te vallen, daardoor een hevigen stroom, met draaikolken en wielingen, veroorzakende, die de aanwezige schepen, vooral die, welke aan den kaaimuur gemeerd lagen, in groot gevaar bracht. De laagste waterstand werd ten half twee geconstateerd; er is dus niet meer dan één uur tijd geweest om de noodige voorzieningen te nemen, en dat geen schade geleden is, is uitsluitend te danken aan de doeltreffende maatregelen, door den Eerstaanwezend Ingenieur genomen, bij de uitvoering waarvan de Ingenieur De Booij zich bijzonder onderscheiden heeft. Aan genoemde ingenieurs is het behoud te danken van 2 groote baggermolens, 4 hopperbarges en 3 zeilschepeu, die allen in het grootste gevaar hebben verkeerd. Zoowel kaaimuren, als zeehoofden, zijn ontworpen en gebouwd op bekende cijfers van hoog en laag waterstanden, en wel van ongeveer 1.20 M. boven nul, als hoogsten, en 0.20 M. onder nul, als laagsten waterstand; de op 27 Augustus waargenomen wateistandeu hebben een hoogte bereikt van 1.15 M. hooger, dan de hoogst bekende en bijna 3 meters lager, dan de laagst bekende waterstanden. Dat zulks hoogst ongunstige evenwichtstoestanden in het leven heeft geroepen, behoeft geen nader betoog. Bovendien hebben de werken weerstand moeten bieden aan den violenten stroom, die in alle richtingen, en vergezeld van wielingen en draaikolken, is waargenomen. De kaaimuren hebben absoluut geen schade gleden; aan het zuidelijk uiteinde van den grooten kaaimuur werden op twintig meters achter den kaaimuur ju de.n opgehoogden grond eenige scheuren waaiganomeu; deze zijn sedert niet toegenomen, en de vraag is gerezen, of zij niet reeds vroeger aanwezig zijn geweest uur niet opgemerkt geworden; de inwerking der langdurige droogte op versch opgehoogdeu grond kan even goed als oorzaak dezer scheuren Priok aan weHet

Westerzeehoofd heeft geen schade hoegenaamd geleden. Van het Oosterzeehoofd is een gedeelte, lang ongeveer 300 meters, behoorende tot een vak, waar tijdens den aanleg nimmer voldoende zakking verkregen is kunnen worden, tijdens het afloopen van den len vloedgolf verzakt; de maximum-zakking bedroeg ongeveer 3 meters. De fundeering der zeehoofden heeft tijdens den laagsten waterstand, tengevolge van het bloot komen dersteenm»sia's waaruit die h'oofden bestaan, aan een belasting weerstand geboden, die met 25^ de maximum-belasting overtreft, waarop bij den bouw gerekend was. In niet minder gevaar hebben de draaibruggen over de Zuidergraoht verkeerd. De ramp van 27 Augustus heeft voor de werken van Tandjong-Priok geen andere nadeelige gevolgen gehad (de eventueel te ontdekken aanslibbingen buiten rekening gelaten), dan de verzakking van den Oosterdam. Personalia. nn ar wi'i vernemen zijn de majoors Deykerhoff en Willemstijn bij Z. E. den G. G. ontboden om mondeling verslag uit te brengen over den toes'and in de Lampong*. — Aan den ongelukkigen 2en commies bij het Marine Departement R. is, naar wij vernemen, tot herstel van gezondheid een binnenlandsch verlof verleend. — Aan het krankzinnigengesticht alhier is tijdelijk belast met de uitoefening van de geneeskunde, in plaats van den afwezigen geneesheer-directeur l)r. van der Star, de 2e stadsgeneesheer alhier Dr. Leclerq-Zubli. (Soer. Ct).

— Uit goedebron vernemen wij,dat de majoor der Genie vsn Haeften, hoewel met ecne maand binnenlnndsch verlof tot herstel van gezondheid te Maling, er niet aan denkt, een buitenlandseh verlof wegens ziekte aan te vragen, daar hij door het koele klimaat reeds weder herstellende is. — De dirigeerende officier van gezondheid der tweede klasse, Dr. Vriesman, tijdelijk waarnemend Chef van het groot mil. Hospitaal, heeft den dienst bij het garnizoen aanvaard. (Soer. Ebï). het Bt. Ebl. Een brief uit Atjeh aan behelst o. a. het volgende: Den 3den ontving de Gouverneur, de heer Laging Tobias, telegraphisch bericht van Pinang, per stoomboot Devonhurst, van de verschrikkelijke verwoestingen in Straat Sunda door de aardbeving in den nacht tusschen 26 en 27 Augustus. Bij het ontvangen van bovengenoemde berichten werd het ons duidelijk, waarom wij in den avond van deu 26sten Augustus, en ook nog dieper in den nacht, te Kotta Radja oostwaarts herhaaldelijk kanonschoten meenden te hooren; velen dachten dat men te Lambaroe slaags was met den vijand. Anderen meenden te Anagaloeng of Glékambing. De gewestelijke kommaudant, kolonel Demmeni, hield zich ook zoo zeer van een ernstige aanval op onze posten, die zich zelfs met kanonvuur verdedigden, overtuigd, dat hij een sterke kolonne naar dien kant uitzond. Het bleek echter toen en de volgende dagen, dat er geen aanvallen hadden plaats gehad, met geen kanonnen was gevuurd, — maar men had op onze oostelijke posten dezelfde geluiden vernomen.

ongeveer Op dezen afstand van bijna 300 uren hoorden wij dus duidelijk de laatste uitbarstingen van den Krakatau, terwijl hij rondom dood en verderf verspreidde, zoo ontzettend als wellicht in Indië deze eeuw nog niet geschiedde.— De militairen te Kotta Radja hielden, van de gaven door Z. E. den Gouverneur Generaal hun geschonken, deze week feestavonden met militaire muziek of gamekugspel, al naar dat de verschillende landaard en gewoonte der feestvierenden meebracht. Aanstaanden Maandag, 10 September, zegt men, zal er een ander min aangenaam schouwspel te zien zijn, waar de gerechtigheid zich in haar bloedig kleed zal laten zien. — De mililair Schurges (Hollander) en de vroegere sergeant Kolbatz (Duitscher), aangeklaagd wegens desertie, zullen worden opgehangen. Schurges, die ongeveer 3 maanden afwezig was, heeft beleden deserteur te zijn, ofschoon hij bij den vijand nog niet tegen de onzen de wapenen had gehanteerd en zich persoonlijk niet aan roof, plundering of moord had schuldig gemaakt. Maar Kolbatz, die na een afwezigheid van elf dagen naar onzen post Djerir vluchtte vanuit het vijandelijke Meroeh, blijft volharden in de betu : ging, dat hij niet heeft willen deserteeren,maar halfdronken en slapende door Atjehers is gevonden en meegesleept. Hij heeft daarom ook volstandig geweigerd gratie te vragen. Niet iedereen is van zijn schuld overtuigd, °°k zijn medegevargene Schurges, die met hem den vijand is ontvlucht. De aanstaande executie van Kolbatz verwekt bij velen huivering! .. . Sedert de uitbarsting van Krakatau is het eiland van dien naam geheel verdwenen en heeft, behalve een tal van reven, anders genoemd aardverheffingen, twee eilanden gevormd, gelegen tusschen het voormalig Krakatau en Sebessie, waaraan de namen zijn gegeven Steers en Calmeijer, zijnde de zeeofficieren, die het eerst de opname hebben bewerkstelligd en die eilanden ontdekt en hun ligging hebben bepaald. Wanneer genoemde eilanden blijven voortbestaan, zijn de naman dier zeeofficieren voor het nageslacht bewaaid. (Bat. Ebl.)

Zijn wij goed ingelicht , dan zou het Departement van Oorlog der regeering hebben voorgesteld, om te Atjeh den staat van oorlog weder af te kondigen. Deze maatregel zou niet zoozeer de strekking hebben om iets te veranderen aan den algemeenen toestand, doch hoofdzakelijk dienen om verechillende misdrijven, zooal» desertie, gebrek aan waakzaamheid op post, enz. weder te kunnen straffen overeenkomstig het werkelijk ernstige der overtreding; wanneer de oorlogstoestand niet is afgekondigd, kan van „vijanden" geen sprake zijn, dus ook niet van „desertie naar den vijand", zoodat de personen dit in den laatsten tijd het ongehoorde feit pleegden om naar de Atjehers over te loopen niet kunnen worden gestraft met al den nadruk, dien de zaak eischt. (Javabodé). De bewaarder van het kadaster is een openbaar ambtenaar, en de ooor hem afgegeven meetbrieven zijn authentieke stukken, en leveren dus volledig bewijs op van hetgeen daarin vermeld staat. De werkkring van den rooimeester bepaalt zich tot een toezicht in het belang der openbare netheid, veiligheid en orde op hetgeen op den grond wordt gebouwd, en zijn verklaring dat hij een nieuw gebouwd huis van een bepaald persoon heeft gerooid, stelt dus geen bewijs daar, dat de grond waarop dat huis is gebouwd, niet is gouvrrr ementegrond, maar eigendom van die bepaaiue persoon. (/. r, V, h. R.)

Voor de zending . Omtrent de bekende gift van f 15000 aan het Zendeling genootschpp lezen wij in het jongst verschenen Maandbericht het volgende: „Ter bemoediging van de vrienden van bet Ned. Zendelinggenootsciinp wordt bericht, dat op 20 Juli, het geboortefeest - van den heer J. C. Neurdenburg,Directeur van het Zsndelinghuis, v»n een vriend des Genootsebaps die onbekend wenscht te blijven, een geschenk is ontvangen ter waaTde van vijftien duizend guldén , onder het motto: „Gift van N. N. aan het Nederlandsche Zendelinggenootschap, dat nog voortbouwt op den grondslag door onze vaderen in 1779 gelegd.— Hebr. 12: 1,2." — Ter politierol werden heden veroordeeld : Siman, tot drie maanden d. a., wegens straatroof; Kerto, tot twee maanden d. a., omdat hij brutaal was geweest tegen zijn beer en dezen een pak slang had willen geveri; de Boeginees Alam, tot één maand d. a., wegens het verduisteren van gelden; Salidin, tot vier dagen d. a.. omdat hij niet naast zijn grobak war delde; Soekati, Mina en Sin ah, ieder tot vier dagen d. a, wegens het zich op onfatsoenlijke wijze baden.

Pandjeshuizen . Bij voortduring ontvangen .wij klachten van Chineezen en inlanders, die goederen bij de daartoe aangewezen, personen 'verpanden, en van wie bij inlossing niet minder dan tien pet. van de voorgeschoten som wordt gevorderd. De politie zou goed doen hierop een wakend oog te houden. De bewoners van de desa Ngablak klagen ter over, dat zij soms andethalve paal moeten loopen om zoet water te kunnen krijgen. Zij wijzen er op dat in de desa Boegen, district iSrondol, een artesische put geboord werd, hoewel daar nooit 766 zeer gebrek aan water is geweest. Zoo mogelijk, zouden zij er ook wel een willen hebben. Gisteren deelen wij mede dat een politieoppasser een grobakvoerder had aangehouden sn dezen tegen betaling van / 1.50 weder los liet. Bij nader onderzoek bleek bet een ontslaien politieoppasser van Pengapon te jijn, die meer zulke praktijken uitoefent en daarin een goed middel van bestaan visdt. Opium . De heer B., ambtenaar tottegengang r. d. o. s., deed een dag of wat geleden huissoeking bij deu Javaan Oesoop, in kampong Pedjagallan. Er werd gevonden een blik, waarin anderhalve kati clandestien opium. Bij nader onderzoek bleek evenwel, dat de kebajan van kampong Djerook Kinkit met zekeren Djoko, roor een belooriing van tien gulden, het opium n Oesoop's huis verborgen bad. Wij hopen, &at deze lieden en hun lastgevers voorbeeldig gestraft zullen worden.

Slangen. Id de slokan langs den weg van kampong Darat, schijnen veel slangen te huizen, die met de tegenwoordige droogte wel eens een kijkje op den weg zelf komen nemen, meer dan noodig is. Gisteren nog kreeg een hond het daar te kwaad met een oeler djangan, die hem duchtig bij den neus te pakken had. Djatihout . Een loerah bij Karang Anjar jor, district Srondol, haalt nog al eeus djatihout aan van lieden die langs zijn desa Semarani>'trachten te bereiken. In plaats van evenwel hiervan te rapporteeren aan het districtshoofd, laat hijzelf de aangehaalde waar naar Torbaja brengen, waar men tegenwoordig voor het weder opbouwen der huizen veel hout noodig 'heeft, en behaalt zoodoende eca aardig winstje. Een grappige stoker van de Stoomtrammaatschnppij, genaamd Djasimin, gooide den wisselwachter Talip, gisteren met een groot stuk Bteenkool tegen den neus, waardoor dit lichaamsdeel kolossale afmetingen aannam en er eenig3zins onsmakelijk uitzag. Talip, niet gediend met zulke aardigheden, beklasgie zich bij de directie, die Djasimin op staanden voet ontsloeg. Do zeer ontstemde Talip echter, nog niet tevreden, heeft daarenboven een aanklacht bij de politie ingediend. Minnenijd . De Javaan Kario stond eergisteren in kampong Tawang naar de wajang te kijken, toen hem plotseling van achteren met een stuk ijzer een slag op het hoofd werd toegebracht door een inlander uit kampong Geudingan. Kario tuimelde bewnsteloos op den grond, en werd naar hot Stadsverband vervoerd. De dader, die zich in de ontstane verwarring uit de voeten trachtte te maken, werd gevat en aan de politie overgeleverd. Jaloezie moet weder de oorzsak zijn van deze wraakoefening. Een zelfmoord, een ongeluk of een moord ? Bergister avond begaf zich de Javaan Amatsari, woonachtig in de desa Metesch, district Srondol, op de varkensjacht in het bosch vau Mangoonredjo. De menschen die daar in de buurt woneu hoorden 's nachts, omstreeks twee uur, een schot, maar begrepen niet recht wat er gaande was. Toen zij den volgenden dag, dat is gisteren, djntibladeren in het bo.ch gingen zoeken, vonden zij het lijk van Amatsari. Een kogel was hem onder de rechtembben in het lichaam gedrongen en aan de linkerzijde weder uitgekomen. Omtrent de oorzaak vau Amatsan's dood loopen de meeningen uiteeii.

—Poging totmoósd . De kebajan van kampong Karang Malang had gisteren een woordenwisseling met den inlander Pak Wiro. Het geschil liep over gepresteerde en nog te presteeren heerendiensien. De kel.njan wond zich dei mate op, dat hij zich bij de mlandsche vrouw Nimah voorzag van een suik ijzer, waarmede hij Pak Wiro zoo ongemakkelijk op het hoofd tikte, dat deze al spoedig in zijn bloed op den grond lag te spartelen. D kter Ellerman, met de dokters djawa Rakimin en Djapan, werden bij den gewonde gehaald en lieten hem naar het Stadsverband brengen. Het stuk ijzer, waarmede de wond werd toegebracht, is niet meer te vinden. De loerah van Karang Malang geeft zich weinig moeite de zaak te onderzoeken. Toch niet omdat Simah en Sadimin, de kebajan, die vroeger al eens wegens het uitdeelen van slagen veroordeeld werd, bloedverwanten van hem zijn? De plaatselijke Kommandant maakte eergisteren een wandelritje met zijn adjudant. Op den weg van Djoernatan, waar zij langs reden, zaten eenige Boegineesche soldaten niet ver van de ijsfabriek te dobbelen. Natuurlijk sloegen zij bij nadering van hun Overste haastig op de vlucht. De rivier scheen voor een eventueels vervolging wel de meeste zekerheid te bieden, waarom zij dan ook allen langs den oeverkant verdwenen. Een achtergelaten hoofddeksel zal echter vermoedelijk tot ontdekking der schuliiigfc&Ufiiilen. choonmaak van de lleedeït^ how Koster, adjunct-bouwkundige, is op het oogenblik bezig alle hier ter reede gezonken wrakken te laten springen met dynamiet. Niet alleen wordt de reede daardoor beter bevaarbaar gemaakt, maar ook komen er weder wraktonnen disponibel, wat het aanmaken van nieuwe uitspaart. Er zijn nu reeds verscheiden wrakken opgeruimd; de andere komen binnen weinige dagen san de beult,

Marine . Het verlof naar G dirigoerenden officier van gej^jT 0 ^' "Ut / cheerd bij het departement'der U Feitkamp. verleend werd tot h,. ï j zondheid, is meteen maand veri"^ 1 ^ „ - Tot loods der le klaj ^"^ wezen te Soerabaja is benoemd a 'ood. op wachtgeld J. Smit, die vro e l. a,nbte «i!, betrekking bekleedde. 8 Post en Telegrafie . De naï0 . tatiëa werdon oaj uit Batavia gem"i^ ea ^ Van het pust. en telegraafkantoor te np den zijn overgeplaatst naar dat te S "'(■ F. Van Naersen, commies l e klA J. C. Van Drongelen id. 2 e j^ 86 A. B. Barkeij id. 3 e i(J ' Vau het voormalig post- en tele Kr ' aifv tc Telokbetoig is overgeplaatst naJ ï" 1 " 01 Weltevreden (le commies der 2e tl ^ S. A. A. van Steenbergen. &!!e l Onderwijs . Naar wij uit Batav» is de onderwijzer der 2e klasse H. ^an e R elII!, thans bij de openbare lagere school , *• djokerto (Soerab;jü) werkzaam, al 8 wijzer bij de nieuwe openbare school t„ v* djock (Kediri) gepluatst. -Vt De onderwijzer der 2e klasse H 0 thans bij de openbare lagere school te (Timor), is benoemd tot le hulpond^'H bij de opeabare lagere school te ModijV ' En de benoemde onderwijzer kla=se P. F. II. Ockers, thans hulpoj^ bij de openbare lagere school te Boelo gaat als hoofdonderwijzer v»n de opeabare ] '' school te Koepang naar Timor. — ^® t| ■„D e rucvw de dankbaarheid" ; g ^ van een gedicht door den hier Asbetk Ij,*** ten behoeve der ncodlijderdm uitopJ"* Wij twijfelen er riet tan cf het zal ^''l koopers vinden, — en niet alleen om li»* ~ . doel dat het beoogt. * ** Een gewezen marineofficier deelt m » dat, toen het ramtorenschip Prins E d l zijn proeftocht zou maken, onder commal van kolonel Janssen, tegenwoordig lid j a j " Raad van State, het weder zoo ruw de betrokken Engelsche autoriteiten (het sck werd te Birkenhead gebouwd) weigerden J loods mede te geven. Men ging toen znnde', loods naar buiten en de Prins Hendrik bleet een in alle opzichten bruikbaar schip te zij, waarmede men in dat weder, nadat last ge i. ven was de machiues te doen stoppen, onder zeil nog vier mijl maakte. De koffieplanters worden opnieuw btdreigd. 't Gevaar komt dezen keer uit Holland De Minister van Financiën namelijk heeft hei voornemen, om een wetsontwerp in te dienen tot heffing van 4 a 5 gulden van eiken pikol koffie, die in Holland ingevoerd woidt. Waarschijnlijk zullende Staten-Generaal dat ontwerp niet aannemen, maar dat de Minister het indienen zal, meenen wij, op grond van een heden uit Nederland ontvangen, bericht te kunnen verzekeren. Volgens den Minister dus is het nog niet genoeg, dat de particuliere koffieondernemingen op Java uit verschillende streken geweerd wordt en dat elders die industrie bezwaard is met patentrecht, personeele belasting, het exorbitante uitvoerrecht van f3 per 100 kilo, enz! Zou het niet eerlijker zijn, om ronduit te verklaren, dat men de particuliere industrie niet wil?— opiumverpachting . Eergisteren werd te Pimekassan het ree.ht tot den verkoop van opium in het klein voor de jaren 1884/86 toegewezen aan den Chinees Gap Ping Tik voor de wm van f 9200 's matnds. Met vorige jnren geeft dit een jaarlijksch verschil van f 4Q>320 ten nadeele van 's lanris schatkist. Het verbruik van opium schijnt dattr af-, of de smokkelhandel kolossnal toe te nemen. — Te Pnsoeroean werd de pacht gegund voor f 41.010 per maand. Hier dus jaarlijks een verschil ten goede van niet minder din f 144.120. Voor de noodlijdenden . In het Kedirische werd ongeveer f 7000 bijeengebracht. — Te G'ïssee zal door de Societeit Eendracht een concejt gegeven worden waarbij op een li het oog vallende plaats een bus voor de noodlijdenden gedeponeerd zal worden. Vau dezelfde plaats zijn reeds f 2000 n«« het centraal Comité verbonden en men verwac t, dat er nog vrij wat meer gestuurd zal kuuneu worden. Uit Cheribon vernemen wij, dat voor de betrekking van adjunct-djaksa bij den lu raad te Indramojoe de schrijver bij den dj' •* Mas Niti Admodjo is voorgedragen. Uit Tegal deelt men or>s mede, da'den Resident, Jhr. van der Wijck, wegen» g wichtige redoceu een binnenlandseh ver o us> Batavia is verleend. Het gaat 23 dezer m e duurt veertien dagen. UitMagelang wordtons het volgende ? eme '^ Diusdag avond 11. werd door de m Societeit verzamelde leden, na afloop 81 J ziekuitvoering, een serenade met a m P gebracht aan den hoofddj aksa te Magelang zijn benoeming tot regent van heer Pxins, secretaris, alhier* stelde ® Gouvernementsbesluit (telegram) ter sprak den nieuw benoemden regent ee B ^ lijk woord toe. Den volgenden dag officieele receptie. Sentimentaliteit ? Door Ons orgaan van dr. Schaepjian) wordt den mentaliteit veroordeeld het verzoek ^ ^ gouverneur generaal vau N. Indie tre ^ken, gouverneur Tobias, om het besluit ® ^ eU felde volgens hetwelk de hoofden der g e ~ wor( j e t Atjehers door onze troepen moes e■ medegevoerd. Do gouverneur-gene ^ oB . zulk een maatregel eener beschm< ® iti waaadig. Maar Ons Noorden nier o0 gethet zeer de vraag is, of wij nu C P te blik wel in Aljeh zijn om ons betn „jti« maken of den naam van een besc ^ Rijven te verdienen. Door eenvoudig we o ^ doel en geen oorlog te beginnen hadden 1 ^ w veel beter bereikt. Door op zac oorlogen komen wij er zeker nie ■ ^ #s n „Het is ondragelijk," aehryfe _ ^ ^perhet, slot van zijn artikel. »^ ie g v& n ^ bestuur, dat de gouverneur ^ yet jch»f' Hoeven laat heengaan cn den w ' ^ too■ dat die politiek onhoudbaar is. p eze le?' Men zendt den gouverneur Io , ' ioen en. de roeden neer en neemt de sc or ', )(JgC i l8 vir)g' ( angstkreet uit Buitonzorg: »' ,j w aar d' Misschien is cr een plek ter wer A e t regeeringsbeleid heet. Voor ons ^esd»" iets anders. Den naam van f ] 8D g s> {Sf natie zullen wij op die wijze n g worden» hebben te handhaven; het za e g of wij nog een natie zijn.

Tl n V» 11 ^4 Pij de Mg. Secretarie en bet JJ'P- ^ wordt ju den luatttea tijd

—, an De tijd wordt hoofdzakelijk .ooiW & ? ie te nemen maatregelen om de ^residenties Bantam en de Lampongs : p «i«te fde ^ oudell voet te brengen. Om %&tr «P.fiak te zetten worden inlichtingen ,n oei d r B ota gedaagd. Om dezelfL tel«K ram ,® ft H Z E. langer dan gewoonlijk :m> v-* h " f ubl " ,k """''f ter p 1# ® _ ^ e t afdoende der genomen maat"° rden " Jt bet Bat. Hól. er bij.- By de r^ len ' S financieele omstandigheden, beBegeering het voornemen om weder bl J lenende takken van dienst bezuimrhillende takken van dienst bezuini ity Z l Mea - Waarin die moeten . voorshands een raadsel. — Het Wilson is te Batavia terug om op cifC0 8 V» D " »"* fW-al j(i D ? en bes» 8 ® voorshands een raadsel Wilson is te Batavia ten _ ei ,cus T»« ^"spelen. - Door het Centraal <*** de meeste Europeesche slachtCooiw ll J a . Krakatauramp, reeds f 500 a offer, ^n ver8tr ekt. — Iemand vervoegI l00 °u ( P Batavia bij een lid van het Centraal je ticb te d t) r ing dat de heer zoo en die ook al, sl*cl.toffer cp 100 09 » ' n intr aanspraak heeft, nog voor ruim Ui hem in het krijt stond. Hij verzocht ' 1 het Comité dien beer van den aan dun dort®. ® el ikeJJ onderstand af te houden. Vnet uit te rei». jon om t.p, Malei. 2 een * cer Uit vi — In het plan om te Malasg een leü , kam pemeut te bouwen voor meerdere CSjoM wijzig r g - & ekome \ t ; T' r i .leohts een troepenlogies voor één ba,t' **' 'maakt woiden. — De mijningenieur W n , g , al eerstdaags het eiland Krakatau V,f v n om eeu wetenschappelijk verslag op be! ' ,. vun de jongste uitbarsting. — Een W "tihe causerie van het Soer. Hbl meldt ^ reeeeringsbeambte die zijn chef een ""l? overhandigde, houdende het verzoek ** meer lucratief baantje, maar vernemen t hij niet in aanmerking kon komen, j / hii het te druk aanlegde met een jourt __ De door de schietclu») Kroonprins der itlcnJv uitgeschreven wedstrijd, zul ""w worden door een bal in het komedie? er0 '. na Vraten van het concours - l^ n(p jje iobid " — worden p J «dj m. f 1500. Alleen aan prijzen ?W T,n ongeveer f 700 besteed worden. — Een j riie te Soerabaja aan de deur eemge SLtjes kocht ter waarde van ongeveer ^50, den klontosg een bankbillet van f 10 in J li e De koeli zou het geld wisselen, maar L er mede op den loop. — Europeanen eu let dezen gelijk gestelden maken Soerabaja «ilig Gemaskerd houden zij de menschen 1 op den publiek en weg. — In de beruchte klmooDg Krambaugan is brand uitgebroken en wel niet ver van het kruithuis. Een groot gedeelte van de kampong werd vernield. Men dacht bij deze gebeurtenis aan een bedreiging m d„ beruchte Krambangan-gasten, dat zij de kunpoDg in brand zouden steken. Lastige lui; die Krambanganheeren! — Iemand, die op Jl»dura was gaan jagen, schoot daarbij een gedeelte van zijn kleederen in. Een vorigen keer imeieerde men zijn nieuwen hoed. De eerlijkheid der Madoereezen schijnt dus wel wit te wenschen over te laten. — Ebn Europeaan in zekere wijk te Soerabaja maakt ïoortdurend burengerucht, gooit met brandende petroleumlampen, enz: De man is niet recht wijs, zegt men. — In de Sum. Ct. wordt drtéer Bosch ass: resident voor de politie te p a dang, zeer geprezen.— Iemand die navraag deed naar de in den handel voorkomende Deli tigaren, kreeg o. a. ten antwoord: hier in Deli werdt alleen tabak geplant, doch er worden hier geen sigaren gerold; er zijn hier slechts tabaksplanters, geen sigarendraaiers. De sigaren door u bedoeld, worden gemaakt te Penang en niet eens van Deli tabak, want deze wordt ii Europa in den regel alleen gebruikt voor dekblad. Maar de fabriek te Penang heeft een mengsel weten te vervaardigen van zware Battk-talnk, Deli-tabak en nog een paar indere soorten. Zij brengt in den handel 1 Little Dtcils, 2 Generaal Pel, 3 Trabucos, een dikkoppige, zeer pittige sigaar. —