NRC Handelsblad

AMSTERDAM, 5 febr. — Mr. B. VV. Biesheuvel, fractieleider van de ARP in de Tweede Kamer, heeft vanmiddag in een eerste reactie op de veroordeling van het beleid van het kabinet-De Jong op het congres van de PvdA niet bvorderlyk genoemd voor een eventuele toekomstige samenwerking tussen de confessionele partijen en de combinatie PvdA, D'66 en PPR. De heer Biesheuvel, die zelf onlangs het kabinet (de premier) heeft verweten dat het beleid niet goed gepresenteerd werd, was de eerste vooraanstaande politicus die op het PvdA-congres reageerde. Vanmiddag zouden reacties van andere polititeke prominenten loskomen.

«en on zer redacteuren 'FRDAM, 5 f el3r - — Het congres van de Partij van heeft met grote meerderheid besloten de antivan 1969 i n te trekken. Met D'66 en PPR zal rerlegd over een gemeenschappelijk regeringsproDat z a ' worden voorgelegd aan de confessionele PSP en de ESP, waarna zal worden beslist over sakkoord met bindende afspraken over rege'amma en kandidaat-ministers.

Staarde __ resolutie van Kduur is een scherpe fcvan het beleid van de ujv. Jong opgenomen, aan de stelling, dat , n de regering een we■ beleid dient te voeIjjiendement zijn de lei■ leden V8ii de vakcent ra„zich te beraden ["politieke situatie en te tot een stellingname, die t tot de gewenste duideniet geheel zonder moeiUit het congres blijkt 'sserve tegen samengaan m dan tegen een intrekjo de anti-KVP-motie. Uit gerij sprekers kwam wanB naar voren in de prakmogelijkheden om, naast t&rechtelijke vernieuwinkamen met meer uit het me stammende pogingen latschappelijke verbeterinalle inspraak, amendemenii opwekkingen lieten overitie leiders van de Partij Arbeid er geen twijfel taan, dat hun plannen jk zijn om uit de ontvan de laatste jakomen Het intrekken anti-KVP-motie werd heer van der Louw „een ipje terug ten opzichte confessionele partijen'' te üyl haastte zich daare té voegen, dat het wégl van de anti-KVP-motie kent „een terugvallen ositie. zoals die in het i was". Volgens hem is 1 resolutie „ingebouwd | strategie van onze partij, leiden tot een scheif geesten". Bij de bespre■ zo werd beloofd, zullen Bsies worden gedaan, [bet op 20 maart te hou#s zich pas definitief spreken. [Kingres, aldus suste de der Louw, zal nooit i overvallen met een op' van de Partij van de omdat er voldoende

reglementaire voorwaarden daartegen zijn. Gisteravond al probeerde de heer Van der Louw een storm tegen de ontwerp-resolutie bij voorbaat te bezweren. Een samengaan met D'66 en de PPR presenteerde hij als „het bekronen van een politiek, die zeker door de Partij van de Arbeid consequent gevolgd is: het streven naar bundeling van progressieve krachten". Het voorstel dat aan de confessionele partijen uitgebracht moet worden, om voor de verkiezingen bindende afspraken te maken over regeringsprogramma'3 en kandidaat» ministeré, werd opnieuw „de proef op de som" genoemd, vooral ondernomen om de „vakbondsmannen" te gerieven.

Zie verder pag. 3

PvdA trekt motie tegen KVP in

Vervolg van pag. 1

De heer Van der Louw zei de confessionele partijen wel te willen vergeven, „maar met het vergeten is het juist in het belang van de kiezers, wat moeilijker", zo zei hij. „Het is thans aan hen en ik denk vooral aan de vertegenwoordigers uit de vakbeweging, naar wier woorden wij hebben willen luisteren, om voelbaar, tastbaar en begrijpelijk te maken, dat het er echt inzit, en als het er niet inzit, daaruit dan ook politieke consequenties te trekken". Fractieleider Den Uyl zei, dat D'66 wilde meedoen op basis van een gemeenschappelijk streven naar rechtstreekse verkiezingen van de kabinetsformateur en invoering van een beperkt dis- I trictenstelsel. Hij signaleerde „wantrouwen en laatdunkendheid" ten opzichte van D'66 binnen de Partij van de Arbeid, maar in de Kamer werd volgens hem negentig procent van de gevallen door D'66 ' en de PPR met de Partij van de Arbeid meegestemd. Kritiek De kritiek werd beide heren | niet bespaard. De rechterzijde wilde niet een zo aan voorwaar- | den gebonden aanbod aan de ■ confessionele partijen, de lin- ! kervleugel wilde het fntrekken | van de anti-KVP-motie in het ! geheel niet. De twintig sprekers bezigden in eerste zowel als tweede termijn opmerkingen als: „die , hele afsprekerij-vooraf schept j geen duidelijkheid en heeft niets I te maken met de realiteit... Een 1 tocht naar Canossa... Een ' schimmenspel, waar, de kiezers i doorheen zullen kijken". Het samengaan met D'66 en i PPR werd ook niet alom toegejuicht en de vrees werd uitgesproken, dat de Partij van de Arbeid het socialistische karakter zal verliezen. Partijvoorzitter Vondeling lichtte in het voorbijgaan toe, dat de PPR al in december akkoord was gegaan met de nu voorgestelde samenwerking, dit in tegenstelling tot wat sommige persberichten erover melden. Vandaag klonk de kritiek opnieuw. „We draaien ons en D'66 een rad voor ogen ... In de KVP ziet nog steeds geen beweging... Met D'66 kan men slechts samenËan op 'afzonderlijke punten ... :hter deze resolutie staat de schaduw van Drees..." Het heeft de stemmingen uiteindelijk niet noemenswaardig veranderd.

De nieuwe PvdA-voorzitter André van der Louw wist zich het voorhoofd af na zijn toespraak tot het congres. Rechts de afgetreden voorzitter Anne \ ondeling.

c ö uïs w eer met >^ r r eels 2wakke "Nim^'openH noord «'Uke, On^ Dera tur Rl ' ® ric htingen. ee r 7 r, 0mstr ^eks 4, ' 9raden.

Door R. van der HEIJDEN ROTTERDAM, 5 febr. — Mr. J. G. L. Reuder, predent van de rechtbank in Rotterdam, heeft gisteren in het korte geding tussen werkgevers en werknemers in het sleepbootbedrijf in Rotterdam voor een novum in het stakingsrecht gezorgd. Hij beval een afkoelingsperiode van een maand. Gedurende die periode mogen de bonden geen staking uitroepen. Voorts legde mr. Reuder de bonden op dat zij voor vanavond 24 uur aan hun leden bekend maken dat de staking en de daaraan door hen verleende steun tot nader order wordt ingetrokken. . Voor overtreding van het eerstgenoemde verbod stelde mr. Reuder een dwangsom vast van ƒ25.000, voor overtreding van het tweede een dwangsom van ƒ 5000 voor elk uur dat de bonden in gebreke blijven. » Zowel de heer W. Hulsker. voorzitter van de bedrijfsgroep haven van de Nederlandse bond van vervoerspersoneel — als woordvoerder van de drie vervoergbonden — als de heer A. de Boon, vice-voorzitter van het NW, heeft verklaard de komende onderhandelingen alleen op basis van het ultimatum te zullen voeren. Dat houdt een verhoging met ƒ 45 van het weekloon van het sleepbootpersoneel in al zijn geledingen in, gerekend over het hele jaar 1971. Het Loonmatigingsbesluit staat tot 1 juli slechts verwerking van ƒ 7,70

per week van de "ƒ 400" toe, alsmede verhogingen per 1 januari resp. 1 april met drie resp. een procent. Met de uitspraak van mr. Reuder in handen, menen de bonden dat hun staking' niet onrechtmatig is geweest. Zij kondigen nu al aan dat ze opnieuw een staking zullen uitroepen als hun looneisen bij het aflopen van de afkoelingsperiode op 7 maart niet volledig zijn ingewilligd. „We beginnen de onderhandelingen met een schone lei en schuiven alles wat we in de afgelopen dagen bij het gesprek met de werkgevers op papier hebben gezet van de tafel", redeneren de bondsbestuurders. Ernst De heer De Boon had gisteren burgemeester Thomassen van de ernst van de situatie op de hoogte gesteld Daarna zijn de partijen op uitnodiging van de burgemeester óp het stadhuis bijeen geweest. De bonden hebben er toen op gewezen dat de rechter de staking wel zou kunnen verbieden, maar dat de actie dan onder leiding van wilde actiegroepen zou doorgaan. Volgens de heer De Boon had Arbeidersmacht, een groepering die bij de recente havenstaking tijdelijk het heft uit handen van de vakbonden had genomen, al pamfletten klaar liggen. De bondsbestuurders hebben vanmorgen op een vergadering in Atrium opgeroepen het werk zaterdagmorgen — overeenkomstig de uitspraak van de president van de rechtbank — te hervatten. In de praktijk komt dat erop neer dat de sleepboten om half zes, het gebruikelijke uur van aflossing, zullen gaan I

ROME, 5 febr. — De Italiaanse centrum-linkse regering wordt geconfronteerd met toenemende bedreigingen van de openbare orde in het gehele land. De jongste uitingen van politiek terrorisme in de Zuiditaliaanse stad Catanzaro, waarbij één man om het leven kwam en dertien personen gewond raakten, bracht een schok onder de bevolking en veroorzaakte gevechten in het parlement tussen linkse en rechtse afgevaardigden.

Het volgende gebeurde: uit protest tegen een dynamietexplosie, die eende el van de regio nale regeringskantoren in Catanzaro had verwoest, hielden enkele duizenden linkse demonstranten een protestoptocht door de stad. Onbekenden wierpen toen drie handgranaten te midden van de menigte. Als gevolg daarvan overleed de 33-jarige Giuseppe Malacaria. Volgens minister van justitie Restivo bestaat er geen bewijs dat de granaten geworpen werden door neofascisten (ofschoon aan deze daad van terrorisme gevechten tussen neofascisten en linkse betogers vooraf waren ge-gaan) In het parlement in Rome waren de communistische afgevaardigden een andere mening toegedaan dan de ministers. Zij spraken openlijk de beschuldiging uit dat leden van de neofascistische MSI de bommen hadden gegooid. De afgevaardigden vari de MSI protesteerden en een gevecht ontstond waarbij zij dpór communisten werden neergeslagen. Inmiddels heeft premier Colombo het hoofd van de nationale politie, Vicari, bij zich geroepen voor dringende besprekingen Het hoofd van de veiligheidsdienst is naar Catanzaro gestuurd voor onderzoek. De stad werd destijds, ondanks heftige protesten van het nabijgelegen Reggio, aangewezen tot voorlopige hoofdstad van het gewest Calabria. Ook andere gebeurtenissen onderstreepten gisteren de ernst van het probleem van de openbare orde in Italië. In Milaan raakten honderd advocaten, die deelnamen aan de nationale staking van 450.000 beoefenaars van de vrije beroepen, in gevecht met linkse collega's. In Bologna gebruikte de politie traangas tegen linkse studenten nadat aan gevechten met neofascisten een eind was gemaakt. Reggio Calabria. waar 65 personen gewond raakten tijdens straatgevechten, ging de zestiende dag van een algemene staking in. Een man werd gearresteerd wegens het bij zich dragen van twee handgranaten. (Reuter)

De politie bewaakt het gebouw van de socialistische partij in de Italiaanse stad Reggio : Calabria nadat er enkele dagen geleden bomaanslagen op waren gepleegd.

Door een onzer redacteuren DEN HAAG, 5 febr. — Het Landbouwschap verzet zich heftig tegen het regeringsvoorstel tot vestiging van militaire inrichtingen en oefenterreinen bij Ter Apel in Oost-Groningen. Het nieuwe regeringsplan, dat een belangrijke economische impuls voor de streek heet te kunnen worden, snijdt volgens de Groningse raad van het landbouwschap geen hout, omdat de bewijsvoering ter zake ontbreekt. Het, Lajijibauwschap vindt.dat een economisch model nodig is om tot een verantwoorde belangenafweging te komen, maar zelfs de hiervoor noodzakelijke basisgegevens ontbreken. Daarnaast zou ook een vergelijkende studie met andere legerplaatsen

kunnen bijdragen tot een verantwoord beleid. De landbouwkundige aspecten en de ingrijpende consequenties voor de met de landbouw verbonden industrieën en andere activiteiten zijn onvoldoende onderzocht, aldus de gewestelijke raad van het landbouwschap Het regeringsvoorstel houdt liquidatie in van een omvangrijk landbouwgebied, dat qua rentabilitet hoag genoteerd staat. Behalve de agrariërs zullen vele anderen het veld moeten ruimen. Bovendien zo meent het Landbouwschap, bevat hét f>lan van de regering geen duidelijke verruiming van de werkgelegenheid en biedt het in verband met het statische karakter van een militair projekt ook geen ontwikkelingsmogelijkheden.

Zie ook pag. 4: Israël wijst Egyptes ultimatum van de hand.

Deze week in Boek van de Mens l LEVEN MET DE DOOD Geboorte en dood — de twee uitersten van het leven — de een volgt onvermijdelijk op de ander. Waarom vinden wij westerlingen de dood zo tragisch en zo moeilijk te aanvaarden en hoe staan andere volkeren daar tegenover? Een antwoord op deze vragen krijgt u in Boek van de Mens no. 56. Nu overal verkrijgbaar voor 1 QC slechts 1.33

HOUSTON, 5 febr. — Sinds vanmorgen achttien minuten over tien zijn er weer mensen op de maan: Alan B. Shepard, eens de eerste Amerikaan in de ruimte, en Edgar D. Mitchell hebben feilloos hun maansloep Antares op de maan gezet. Vanmiddag om tien over drie zou Shepard de maansloep verlaten en aan zijn eerste wandeling over de maan beginnen. Twintig minuten later volgt Mitchell.

De eerste taak van de astronauten is het uitzetten van een aantal instrumenten en — nog eerder — het oprapen van tenminste één brok steen, zodat hun reis niet vergeefs is geweest. zelfs al zouden ze om de een of andere reden moeten besluiten onmiddellijk na het uitstappen op te stijgen. De voorbereidingen voor de landing zijn al vanmorgen vroeg begonnen. Om tien uur was alles klaar. Stuart Roosa draaide in zijn eentje op honderd km hoogte in het moederschip rond juist boven het landingsgebied, toen, Mitchell om vijf minuten over tien de remraket ontstak. Bij het afdalen zorgde de boordcomputer voor enige moeilijkheden, en de astronauten werden in een wat afwijkende baan gestuurd, zodat ze de besturing zelf moesten overnemen. Mitchell wist de machine vrijwel meteen terug te krijgen in de juiste baan. Nadat het toestel verticaal was gezet voor de laatste fase van de landing nam Shepard de besturing over. Heel zoetjes daalde de maansloep de laatste meters, en vrijwel zonder schok kwam ze om 10.18.14 uur op de maan terecht. De landing zelf had twee minuten langer geduurd dan was voorzien. De Antares, zoals de maansloep is genoemd, staat er volgens de rapporten prachtig bij in het ruwe landschap: hij maakt een hoek van maar acht graden met de horizon. Om 3.13 uur vannacht hebben Shepard en Mitchell afscheid genomen van collega Stuart Roosa. die de volgende veertig uur in zijn eéntje zou doorbrengen met het op orde houden van het moederschip en vooral ook foto's nemen van de maan en van de sterrenhemel. Twintig minuten later . stonden Shepard en Mitchell in de maanlander. Ze keken er alles nog eens na. De batterij die zich bij een vroegere controle wat nukkig had gedragen, vertoonde nu geen kuren meer. Later

schenen er moeilijkheden te zijn met de boordcomputer van de maansloep: de lichtjes duidden erop dat hij bezig was een noodopstijging van de maan -voor te bereiden — hoewel daar bepaald geen opdracht voor was gegeven. Toen de machine niet redelijk wilde worden hebben de astronauten de laatste toevlucht van de elektronicus gebruikt: die hebben een klap tegen het toestel gegeven. Dat hielp. Op aarde vermoedden de technici dat er wat vuil in een of andere schakelaar terecht was gekomen. Toen alles in orde was werd vanmorgen om tien voor zes het ontkoppelingsmechanisme ingeschakeld. Het werkte uitstekend — tot grote opluchting van de technici op aarde. De maansloep dreef iets weg van de Kittyhawk. Tachtig minuten later zette Roosa zijn hoofdmotor in werking, waardoor het moederschip in een circulaire baan kwam op een hoogte van 96 km. Met zijn stuurraketten bracht hij vervolgens zijn toestel in de gewenste baan op ruim honderd km hoogte.

3 k!aar in sèeepbootconflict Onland 3 >U r V00rzitter p vdA/Medien ' n botterdam protesOnland L;Z^ verontwaardigd K,*» ta v. bestands4—5 r?' n 9 DrukuL"" °' v ^estandsHssisch Dart , voorber eidingen koor.li? rtlJ i on 9 r e8 /Nieuwe <1 i r ^, s ( en 9eweld J * Literair logboek niet spe« 5 9aat na ar zee/Een Katers s erfen.s ^dan, ^PUnt ijskoude invan korte baan eventueel 12 vijfde tij en bedrijf 9 13 fï 8te " en ®°5Wuitae prehun

Sba ar , geheugen~

ROTTERDAM, 5 febr. — In het Kanaal zijn gisteravond aan boord van de Groningse kustvaarder Accres kapitein L. Dijkstra en machinist Eling gewond aan gezicht en handen bij een ontploffing in de machinekamer. Het Nederlandse schip Zuiderzee dat in de buurt was, heeft ervoor gezorgd dat een Franse reddingboot met een dokter aan boord naar Accres ging. Het schip seinde sleepboothulp nodig te hebben. (Reuter)

fTPAUL BRANDT NV? KUNSTVEILINGEN » Keizersgracht738- Amsterdam _ Telefoon 24 Sfifi? , Voor vokoritie-reueq naar: # NOO* WEGÉN 0 ZWBMN # MNtMAWW | ,0 FINLAND 0 IJSLAND 0 LAPLAND I Uw reizen L reisburo-$chie

KAIRO/VER. NATIES. 5 febr. — Egypte heeft toegestemd in verlenging met dertig dagen van het deze week aflopende bestand langs het Suezkanaal en heeft aangeboden onmiddellijk te beginnen met het weer bevaarbaar maken van het Suezkanaal mits de Israëlische troepen zich gedeeltelijk van het kanaal terugtrekken President Sadat deed dit aanbod, dat hij „de laatste kans voor de vrede" noemde, gisteravond in een rede voor het Egyptische parlement. Sadat zei dat Egypte bereid was het bestand te verlengen tot 7 maart. In die periode zou Israël een begin moeten maken met de terugtrekking. Als tegenprestatie zou Egypte dan beginnen met de bevaarbaarmaking van de waterweg voor de internationale scheepvaart. Het Suezkanaal is geblokkeerd sedert de Zesdaagse oorlog van 1967. Vijftien koopvaardijschepen liggen opgesloten in de Bittermeren. De enige poging om het kanaal weer bevaarbaar te maken — in het voorjaar van 1968 — eindigde in een vuurgevecht. President Sadat zei dat zijn nieuwe stap ter doorbreking van de impasse in het MiddenOosten een laatste poging was en dat de Egyptische strijdkrachten daarna indien nodig de Sinaï met geweld zouden bevrijden, ,,Wij zullen niet toestaan dat dit bestand automatisch ver^ lengd wordt", zei hij. „Anders zouden de bestandslijnen politieke grenzen worden, zoals dat in 1948 gebeurde. We zullen nooit toestaan dat dit weer gebeurt." Sadat zei dat Egypte degelijke stappen voor een regeling eiste binnen de komende dertig dagen, en een rapport. van secretaris-generaal Thant aan de Veiligheidsraad over het verloop van de vredesbesprekingen vóór 7 maart. Jarring De Egyptische president legde er nogmaals de nadruk op dat Israël alle in 1967 bezette gebieden diende te verlaten Hij eiste voorts een regeling van het Palestijnse probleem. „Wij zullen

niet de generatie zijn die hun rechten opgaf", aldus Sadat. Intussen wordt in kringen van de Verenigde Naties in New York verwacht dat VN-bemiddelaar Jarring zal trachten wat meer vaart te brengen in de vredesbesprekingen gezien Sadats waarschuwing dat het nieuwe bestand van dertig dagen de laatste kans op vorderingen biedt voor aan Egyptes geduld een eind komt. VNdiplomaten toonden zich opgelucht over het feit dat Kaïro had ingestemd met een nieuwe verlenging van het 'bestand, maar waarschuwden dat het wel eens de laatste gelegenheid voor Jarring zou kunnen zijn om wezenlijke vooruitgang te boeken in zijn besprekingen met Egypte, Israël en Jordanië. Aangenomen wordt dat de Grote Vier, waarvan de ambassadeurs bij de VN gisteren weer bijeenkwamen om de ontwikkelingen in het Midden-Oosten te bespreken, een belangrijke rol zullen gaan spelen bij de pogingen om de impasse in de onderhandelingen te doorbreken. De afgevaardigden van de Grote Vier gaven na afloop van hun bijeenkomst van gisteren geen communiqué uit; diplomatieke kringen zeiden echter dat de

Verenigde Staten bereidheid te kennen haden gegeven om met de andere Drie in de toekomst essentiële besprekingen te voeren. Dergelijke besprekingen was Washington, zich richtend naar Israël, de afgelopen weken uit de weg gegaan. Nu verluidt evenwel dat een verzekering van de Verenigde Staten dat de Grote Vier binnenkort besprekingen zullen beginnen over garanties voor een regeling in het Midden-Oosten een van de voornaamste punten is geweest die Egypte ertoe hebben gebracht in te stemmen met uitbreiding van het bestand. (Reuter)

Bon voor een krant NRC Handelsblad of Handelsblad NRC, bon >yP - Wat u zegt □ Ik wil vier weken op proef, voor de halve prijs (ƒ 3.30) □ 2 weken gratis plus, tot wederopzegging, een abonnement voor ƒ 21.45 per kwartaal / É f Naam Adres f/ _ V f . i - ,/ Plaats F Ik maak nog geen geld over. maar wacht eerst Uw bericht af. In open envelop zonder postzegel opsturen naar NRC Handelsblad. Antwoordnummer 534. Rotterdam. U kunt ook bellen, ais U dat liever doet: 010 - 147211. toestel 3000 7 020-239811. toestel 100

WILLEMSTAD, 5 febr. — Enkele groeperingen op Aruba hebben heftig geprotesteerd tegen het uitsluiten door de partijraad van de PPA van oudpremier Petronia als kandidaatminister in het nieuwe kabinet voor de Nederlandse Antillen van formateur R. J. Isa. De Curagaose politieke groep in de Patriottische partij op Aruba heeft .gedreigd' met de PPA te zullen breken als de partijraad de beslissing niet verandert. Het Curaqaos christelijk vakverbond heeft in een telegram aan gouverneur Leito geprotesteerd. Dit alles zou kunnen betekenen dat de partijraad van de PPA opnieuw zal gaan vergaderen, alvorens een definitieve beslissing te nemen over de kabinetsformatie. (ANP)

De afgelopen dagen hebben wij u geïnformeerd over de rieuwe regionale indeling van HANDELSBLAD NRC resp. NRC HANDELSBLAD, waarbij wij erop gewezen hebben dat de redactionele inhoud van beide kranten volkorr-en identiek is, doch dat er kleine verschillen in de advertenties kunnen bestaan. Deze verschillen bestaan echter niet meer voor de familieberichten, die zijn namelijk in beide versies volkomen gelijk. Voor deze familieberichten hebben wij met ingang van 1 februari 1971 een gezamenlijk tarief vastgesteld dat in vergelijking met onze normale tarieven extra aantrekkelijk is. DE DIRECTIE