Nieuwe Apeldoornsche courant

De minister van Openbare Werken en Wederopbouw, dr. ir. J. A. Ringers, kan wegens ongesteldheid gedurende eenigen tijd zijn ambt niet waarnemen. De minister van Verkeer, ir. H. Vos, zal als minister van Openbare Werken en Wederopbouw ad-interim optreden. Ook de Unie-winkels verdwijnen. Nadat onlangs werd gemeld dat de Albino Mij., een onderdeel van het Unileverconcern, zou worden geliqnideerd, wordt thans hetzelfde medegedeeld van de Unie.winkelMij., met 130 winkels. Het eigen personeel zal voorrang hebben bij het overnemen van de winkels. Unilever heeft hiermee erkend dat het als fabrikant exploiteeren van eigen winkels een ongeoorloofde concurrentie voor de afnemers beteekent. De liquidatie van de Albino-Mij. is practisch geeindigd.

De ministers Dr. Beel en Mr. van Maarseveen hebben Dinsdagmiddag aan Dr. Johannes Kardinaal de Jong de hem verleende hooge onderscheiding van grootkruis in dc orde van den Nederlandschen Leeuw uitgereikf.

In verband met de moeilijkheden die gerezen zijn bij de uitzending van Nederlandsche troepen naar Indonesië, heeft Z. E. min. Jonkman Dinsdagavond voor den zender Hilversum een rede uitgesproken, waarin hij er o.m. op wees dat meer Nederlandsche troepen in Indonesië noodig zijn om veiligheid en wet te waarborgen in dat groote uitge. strekte eilandenrijk met 70 millioen inwoners van zoo verschillende sa. menstelling, die de gevolgen van de Japansche bezetting, wanbeleid, ophitsing

en onderdrukking maar zeer ten deele zijn te boven gekomen. Tienduizenden Nederlanders, hon. derduizenden Chineezen en millioenen Indonesiërs verwachten, dat Nederland zijn

laak in Indonesië zal blijven vervullen, zijn mede-ver. ant woordelijkheid welke ook internationaal is vastgelegd, zal blijven dragen. Daarvoor is op het oogenblik de hulp van Ned. troepen onmisbaar, ook al mochten de in

gang zijnde onderhandelingen ertoe leiden, het vuren te staken. Voordat in een nieuwe rechtsorde de Indonesiërs veiligheid en recht hebben herwonnen, hebben Nederlandsche troepen mede tot de schepping dier rechtsorde bij le dragen, wellicht alleen al door het eenvoudige feit van hun aanwezigheid. De shakers strijden voor vreedzaam overleg, en overeenstemming tot beslechting van het Nederlandsen—Indonesisch geschil, en men verzet zich tegen wapengeweld dat het Indonesische vrijheidsverlangen zou willen onderdrukken. Beide doelstellingen zijn echter evengoed die van de regeering, aldus spr. Tenslotte wekte spr. de stakers op het werk te hervatten, de ondergedoken militairen zich alsnog te melden en de familieleden van de vertrekkenden, hun verwanten te steunen. '

Het stadsbeeld van de hoofdstad vertoonde hedenochtend weer het gewone aanzien. De trams brachten, sommige met enkele ruiten minder dan Maandag, de werkers naair de fabrieken en kantoren. Zoover kon worden nagegaan hebben alle stakers gehoor gegeven aan het parool van de organisatoren van de staking om het werk weer te hervatten.

Rumoer in de hoofdstad. Den geheelen dag heerschte gisteren een onrustige sfeer in de hoofdstad. Des morgens trachtte men er demonstraties te houden op het Waterlooplein. De voorzitter van de communistische raadsfractie, de heer H. Gortzak sprak de menigte een oogenblik toe en wekte op tot rus\ B. en W. van Amsterdam riep het gemeente-personeel op het werk te hervatten, waarbij het de gevolgen van verder staken in herinnering werd gebracht. Overigens bleef de staking bij de gemeentebedrijven zoodanig beperkt dat de watervoorziening totaal niet werd gestoord, terwijl de gasvoorziening slechts een kórte periode van den dag eenigermate werd gehinderd en de gebruikers een geringere gasdruk constateerden. Herhaaldelijk moest de politie charges uitvoeren als een van de weinige trams, die nog reden, uit

de rails was gezet of als een deur uit een taxi was gerukt. Speciaal op den Dam was het roerig. Omstreeks half vijf bereikte de onrust zijn hoogtepunt en trof de politio maatregelen om verdere ongeregeldheden te voorkomen. Met behulp van drie jeeps en de uitrukauto werd het publiek van het midden-damterrein teruggedreven. Een enkelo maal moest de politie van sabel en vuurwapens gebruik maken. Bij deze charges zijn in totaal 20 gewonden gevallen, waarvan ,cr één in het Binnengasthuis is opge, nomen. De anderen liepen allen min of meer ernstige sabel- of schotwonden op. Ook des avonds kwamen in de binnenstad weer oploopen voor van op relletjes beluste opgeschoten jongelui en moesten charges worden uitgevoerd. De C.P.N. hield een massa-bctooging in de Apollohal. De „Boissevain" vertrokken Het m.s. „Boissevain", dat een kleine 3000 man van de 7-December divisie naar Indië zal overbrengen, is gistermiddag om 5 uur uit de Amsterdamsche haven vertrokken. Het vertrek had ondanks de staking en het rumoer in de Amsterdamsche binnenstad een- normaal en rustig verloop. Op de kade stonden natuurlijk de talrijke familieleden, die de jongens een laatste afscheid toewuifden. Aan boord was de stemming zeer opgewekt en de raadgevingen en kwinkslagen waren niet van de lucht. Zooals wij vernamen, zullen Zaterdag a.s. „de Ruys" en Donderdag daaropvolgend „de Tegelberg", eveneens met onderdeelen van de 7-December divisie vertrekken.

8 October vertrekt een K.L.M.toestel van Schiphol voor een proefvlucht naar Zuid-Afrika. De Posterijen gebruiken voor de post, welke met dit toestel wordt vervoerd, een speciaal stempel, waarvan we hierboven een afbeelding geven.

RUSTIG WEER. Geldig van Woensdagavond tot Donderdagavond: In den ochtend plaatselijk mist Meest licht bewolkt met zwakken wind. Vrij warm. S6 SEPTEMBER. Zon: opk. 6.30 u.; ond. 18.30 u. Maan: opk. 7.S6 ond. 19.19 u.

_ Voor de proefvlucht, die de K.L.M voornemens is in de maand October naar Zuid-Afrika te maken ter voorbereiding van een dageiijkschen dienst op dat land, hebben zich 1100 liefhebbers aangemeld. Er zal in het vliegtuig plaata zijn voor veertig deelnemers. J

Stalin heeft aan Alexander Werth, den correspondent van de „London SunÖay Times" te Moskou, een vraaggesprek toegestaan, waarin hij enkele belangwekkende verklaringen heeft af gelegd. De „leider" van de Sovjet-Unie heeft zijn geloof uitgesproken in de mogelijkheid van een blijvende samenwerking van Rusland en de Westelijke flemocratieën, ondanks de ideologische Verschillen, en verklaard, niet in het gevaar van een nieuwen oorlog te gelooven. Het gepraat over oorlog is afkomstig van zekere militaire en politieke agenten, die dit doen, om zekere naieve politici onder hun tegenstanders angst aan te jagen. Engeland en Amerika zouden geen kapitalistische omsingeling van Kusland kunnen doorvoeren, zelfs indien zij dit wenschen. Het denkbeeld, dat de SovjetUnie Duitschland zou gebruiken tegen Engeland en West-Europa, wees Stalin van de hand, omdat het een schendingvan de beginselen van Potsdam zou zijn en zou ingaan tegen de fundamenteele belangen van Rusland. Democratiseering en demilitairiseering van, Duitschland is volgens hun de krachtigste garantie voor de vestiging van een solieden en duurzamen vrede. Het zoo snel mogelijk terugtrekken van alle Amerikaansche troepen uit China achtte Stalin essentieel voor de toekomst van den vrede. De atoombom zag Stalin meer als een wapen in den zenuwoorlog, doch niet als een ernstigen factor. Hij geloofde niet, dat deze het resultaat van een oorlog zou kunnen beslissen, omdat er niet genoeg van zijn. Het monopolie van de bom zou niet lang kunnen duren. Van de vragen, die de correspondent Stalin stelde, had er een betrekking op de relatie tusschen verderen voortgang van liet coiinnunismë èh den wcreldvrode, waarbij speciaal de vraag gesteld werd, of communisme in één land mogelijk zou zyn. Op déze laatste vraag antwoordde Stalin, dat dit zeer wel mogelijk was, speciaal in een land als de Sovjet-Unie. In plaats van te verminderen, zouden de mogelijkheden van samenwerking juist toenemen by verderen voortgang van het communisme. De reacties. De algemeene reactie is er een van opluchting. Te Londen acht men Stalin's verklaring vrijwel de eenige officieele uitspraak, sinds het eind van den oorlog over buitenlandsche zaken gedaan, die geruststellend is. Men acht deze verklaring een bemoedigende aanwijzing, dat er in het centrum van de buitenlandsche politiek der Sovjet-Unie een autoriteit is, die vreedzame samenwerking erkent als het hoogste belang der geallieerde naties. In Frankrijk beschouwt men Stalin's geloof in de vriendschappelijke samenwerking'

tusschen Rusland en de Westelijke landen als een keerpunt in de internationale betrekkingen. De wnd. minister van buitenlandsche zaken der V. S., Clayton, noemde Stalin's verklaring buitengewoon interessant en zeer belangrijk. Ook door Moskou is een golf van opluchting gegaan. Reeds vreesde men hier weer voor een nieuwen oorlog, maar die vrees is weggenomen door Stalin 's verzekering, dat hij niet in een werkelijk oorlogsgevaar gelooft. Allerlei. De Groote Vier hebben gister besloten, dat op 5 October het werk van de commissies der Parijsche conferentie ten einde dient te zijn. Op 15 October moeten de plenaire vergaderingen der conferentie afgeloopen zijn. — Volgens een nieuw gerucht zou Eiscnhower Amerikaansch ambassadeur te Londen worden. — Anthony Eden heeft in een rede te Watford een beroep op Engeland en de V. S. gedaan, om toenadering te zoeken tot Rusland. Hij zag niet in, waarom kapitalisme en communisme niet naast elkaar zouden kunnen leven.

De plaats van samenkomst van de Nederlandsche en Indonesische afgevaardigden is het vraagstuk, dat momenteel de meeste belangstelling heeft. De republikeinen hebben voorgesteld de bijeenkomsten in het binnenland te houden, hetgeen het plegen van overleg met Soekarno zou vergemakkelijken. Op dit voor. stel is tot dusver nog niet officieel geantwoord. Van bevoegde zijde wordt medegedeeld, dat de wapenstilstandsonderhandelingen morgen Donderdag he»vat zullen worden. Voor het eerst zijn hoofdofficieren van de republikeinen, die deel. genomen hebben aan de wapenstilstandsbesprekingen op het geallieerde hoofdkwartier, eveneens aanwezig geweest op een officieele receptie, gegeven door generaal Eric J^ansergh, opperbevelhebber der ge. allieerde strijdkrachten in Nederlandsch-Indië. Op de receptie waren tevens o.m. aanwezig: Lord Killearn, dr Van Mook en de drie leden van de Commissie-Generaal

In de Achtermeulenlaan te Bussum, heeft zich een echtelijk drama afgespeeld, waarbij een 38-jarige man zijn eveneens 38-jarige vrouw door messteken van het leven heeft beroofd. De man werkte bij den wederopbouw te Venlo en kwam alleen het weekend thuis. In verband met een echtscheidingsprocedure, welke do vrouw tegen den man aanhangig had gemaakt, was de man Maandag niet naar zijn werk vertrokken. Er ontstond oneenigheid tusschen man en vrouw, welka tenslotte, zoo hoog liep, dat de man met een steekwapen zijn vrouw heeft gedood. Na het gebeurde heeft de man zichzelf bij de politie aangegeven. Prijzen pasfoto's. In de Staatscourant is verschenen de prijzenbeschikking Pasfoto's "46, ingaande 1 October a.s. De prijs, waarvoor pasfoto's ten hoogste mogen worden te koop aangeboden of verkocht, bedraagt f 0.75 per 3 stuks, bij levering van veelvouden van 3 stuks te verhoogen met f 0.25 per 3 stuks. Bij levering anders dan in een hoeveelheid van 3 stuks of een veelvoud daarvan, mogen ten hoogste prijzen in rekening worden gebracht, welke in een evenredige verhouding staan.

Met ingang van 1 Nov. a.s. is benoemd tot commissaris der koningin in Noord Brabant dr. J. E. de Quay, als opvolger van Jhr. mr. Th. M. Smits van Oyen, wien eervol ontslag werd verleend. Prof. de Quay was lid van het driemanschap van de Ned. Unie. Ook was hij in 1940 tijdelijk regeeringscommissaris voor de organisatie van den arbeid. In 1945 is hij korten tijd minister van oorlog geweest in het ministerieGerbrandy. Na de bevrijding trad prof. de Quay meermale# op als spreker voor de Ned. Volksbeweging. Ook maakt hij deel uit van het bestuur van Ned. Volksherstel. — Gisteren is de „Nieuw Holland" met 1025 repatrieerenden aangekomen. Voorloopig is dit het laatste evacuatieschip. Eerst eind December komt de „Oranje" weer met een nieuwe groep.

0 ' schoenenbonnummer voor October In den loop van October 1946 komen diegenen voor een schoenenbon in aanmerking wier stamkaartnumme .r op het cijfer 0 (nul) eindigt, voor zoover zij sedert 1 Januari 1945 nog geen bon voor schoenen hebben ontvangen. Van April t.m. Augustus werden ca, 3.3 millioen schoenenbonnen uitgereikt. De schoenenproductie kon tengevolge van den onregelmatigen aanvoer van overleder met den verkoop niet geheel gelijken tred houden. Teneinde de voorraden op peil te brengen, zoodat het publiek weer een behoorlijke keuze kan worden gegarandeerd, zal men pas na 12 Oct. op nader vast te stellen dagen, de bonnen kunnen afhalen.

D 1 ,E politieke gebeurtenissen in Amerika, die Wallace zijn ministerszetel en Triman liet laatste restje van zijn toch al zoo geslonken prestige hebben gekost, bewijzen wel, lioezéer men liet Üaa/r oneens is over de politiek, die t.a.v. de Sovjetunie moet worden gevolgd. Over één ding is men het wel algemeen eens: de verhouding tusschen ■ deze beide groote mogendheden is beslissend voor de vraag, of er oorlog dan wel vrede zal zijn. Maar over de wijze, waarop de vrede moet worden gewaarborgd, bestaat allerminst eenstemmigheid. Nu spreken we er niet van, dat een betrekkelijk kleine groep Amerikanen voorstander is van een preventieven oorlog tegen de Bussen, . die zou moeten worden uitgevochten, voor en aleer het Sovjetregime de ontzaggelijke moeilijkheden te boven is gekomen, waarvoor het thans tengevolge van den jongsten oorlog staat. Een dergelijke opvatting is onverantwoordelijk, maar kan voorloopig buiten beschouwing > blijven, zoolang nog niet vaststaat, dat ze invloed heeft op de politiek van de regeering. lïesteeren dus de beide stroomingen, waarvan Byrnes en Wallace de vertegenwoordigers zijn. 11/ ALLACE, om ' ' te beginnen, met dezen staat, gezien z(jn uitlatingen, op het standpunt, dat Amerika een politiek zal moeten gaan voeren. die los staat van de Britsche. Deze opvatting motiveert

hij met de beschuldiging, dat de Britsche politiek „imperialistisch" is, met name in het Nabije Oosten. Aangezien deze politiek op Russisch verzet stuit, is een nauwe alliantie met Engeland dus ongewenscht. Om dezelfde reden bepleit Wallace afzijdigheid t.o.v. de Russische politiek in OostDuitschland. Wat daar gebeurt, gaat Amerika niet aan, evenmin als Russische interventie in Zuid-Amerikaansclie aangelegenheden door de V.S. zou worden geduld. Vanwaar dit pleidooi? Vanwaar Wallace 's protesten tegen Amerika's streven, om alom steunpunten te verwerven, tegen de productie van atoombommen, tegen de voorziening van Zu/id-Amerikaansche landen met Noord-Amerikaansch oorlogsmateriaal f Dit is de achtergrond: Wallace is van oordeel, dat al deze dingen de verhouding tot de Sovjet-Unie slechts vertroebelen. Geen „hardhandig optreden" tegen Rusland, vindt Wallace. Wanneer een compromis met Moskou den vrede kan garandeeren, dan moet dat worden gesloten. Want Rusland, Amerika en Engeland staan tezamen voor de zware taak, om den faillieten boedel van den jongsten

oorlog te beredderen. En een nieuwe wereldorde kan slechts tot stand komen, wanneer de Groote Drie het onierling eens worden. B 3 YRNES is het met de opvattingen van Wallace niet eens. Misschien is hij op den duur wel voor een pompromis met de Russen te vinden, maar op het oogenblik stelt hij scherp zijn eischen ten aanzien van wat hij als noodzakelijk voor Amerika 's veiligheid beschouwt. Voor de vervulling van deze eischen strijdt hij te Parijs. De voornaamste eisch is: terugdringing van den Russischen invloed in Duitschland. Vandaar zijn pleidooi voor de economische eenheid van Duitschland en voor een politiek, die voorkomt. dat dit land een „armenhuis" wordt. Vandaar inzonderheid zijn belangstelling voor dc Oostelijke gebieden van Duitschland, welker tegenwoordigen status hij nadrukkelijk „voorloopig" heeft genoemd. Natuurlijk zit ook hierin een stuk machtspolitiek. Want terugdringing van den Russischen invloed in Duitschland houdt in Byrnes' gedachten de versterking van den Amerikaanschen in. In iit kchema past geen pleidooi

voor een compromis. Want Byrnes gaat van geencompromis uit — hij gaatuit van liet uiterste, wat hij w i l bereiken. Eet compromis is de samenvatting van hetgeen tenslotte bereikbaar is gebleken. En die balans moet zoo gunstig mogelijk zijn. Eet gaat hier dus niet zoozeer om een verschil in principe, dan wel om een verschil in tactiek. D 1 IT echter heeft de positie van Wallace onhoudbaar gemaakt, ondanks deaanvankelijke instemming, die zijn rede bij Truman heeft ontmoet. Daarom heeft Truman bakzeil moeten halen — daarom ook heeft Wallace zijn congé gekregen. Dat met hem de laatste vertegenwoordiger van Roosevelt's New Deal verdwijnt, is in dit verband slechts van bijkomstige beteekenis. Eet zal wel voornamelijk de vreugde daarover in zakenkringen zijn, die in Wallstreet haar uitdrukking heeft gevonden in de stijging der koersen van bepaalde fondsen. Overigens zet Wallace zijn strijd voort. Eet moge dan zijn, dat hij geen nieuwe politieke partij wil stichten, maar zich denkt te beperken tot actie binnen het kader van zijn oude party — dat hij voortaan een gestage tegenstander van Truman zal zijn, lijdt geen twijfel. Daarmee heeft de ptesident zijn laatsten kans op een verlenging van het presidentschap verspeeld. Door zijn weifelachtig gedrag heeft hij opnieuw een zeer slechte beurt .gemaakt.

— Per 31 Augustus waren van het. bouwplan 1946 8329 panden gegund of in aanbouw. — Wanneer er op 1 Oct. geen C.A.O. voor de afdeeling zuivel, melkproducten en melkinrichtingsbedrijf is, gaan de Rotterdamsche arbeiders in die branche 24 uur in staking. — Onlangs werden door ing. R. Kolkman voor de pers demonstraties gegeven met een apparatuur waarmede electriciteit uit de Ned. rivieren zou kunnen worden opgewekt. Deze proefnemingen ondervinden echter geen enkele officieele ondersteuning daar de oplossing niet voor verwezenlijking vatbaar is. De reeders-vereeniging voor de haringvisscherij kan tien millioen k.g. gezouten haring leveren aan Rusland. — De heer J. E. van Tijen, tot voor kort dirêcteur van de Fokkervliegtuig-industrie, is sedert 1 September j.1. beheerend vennoot van Van Houten's cacaofabrieken,

In de bonnenlijst van 29 Sept. tot 13 Oct. is opgenomen dc aangekondigde rantsoenverhooging van koffie door de aanwijzing van een bon van 200 gram, voor zes weken. Voorts is weer 500 gram suiker extra beschikbaar gesteld, de tweede helft van het beloofde kilogram. De -100 gr. vleesch extra boven 't rantsoen van 400 gram per twee weken, ontbreekt dezen keer evenmin. In de aanvullende bonnenlijst van de volgende week zal alleen een bon voor tabak worden aangewezen 2 K.G. appels of peren op bon. Op de bonnen 563 en 063, welke men voor Woensdag 11 September ji. moest inleveren bij een handelaar in groenten en/of fruit, zulen twee kilogram appels of peren verkrijgbaai zijn. — De Britsche Airborne-troepen zijn voornemens voor de schoolkinderen van Arnhem en Oosterbeek, die de graven van hun kameraden te Oosterbeek onderhouden, studiebeurzen voor een universiteit aan te vragen.

Vanmiddag na afhandeling van het wetsontwerp inzake de schrijfwijze der Ned. taal zal Gerben Wa. genaar (C.P.N.) geiegenheid worden gegeven tot het houden van een interpellatie over de troepenverschepiiigen naar Indonesië en den

tengevolge hiervan ontstanen toestand in Amsterdam. Nadat de wetsontwerpen aanvul, ling lijst A, bedoeld in art, 16 besluit bezettingsmaatregelen en dat betreffende voorloopige voorzieningen voor bezoldiging van de rechterlijke macht z.h.st. waren aangenomen, kwam het wetsontwerp voorschriften met betrekking tot de schrijfwijze van d e Nederlandsche taal aan de orde. Alle sprekers ver. klaarden zich voor het voorstel, opdat er een einde aan de verwarring komt. Minister Gielen verklaarde, dat met de woordenlijst de grootst mogelijke spoed zal worden betracht. Vandaag zullen eenige amendementen worden behandeld.

Reuter meldt uit Parijs, dat generaal Jan Smuts, minister-president van de Unie van ZuidAfrika, voornemens is binnenkort een bezoek aan Nederland en België te brengen.