Provinciale Drentsche en Asser courant

Oud-minister L. Neher heeft in zijn functie van voorzitter van de Stichting Werkelijk Dienen te Haarlem een rede gehouden over modern personeelsbeleid. De heer Neher zeide, dat dit probleem zowel van nuchtêr-economisch als van menselijk standpunt moet worden bezien en haalde daarbij het spreekwoord aan „Met onwillige honden is het slecht hazen vangen'". Wanneer een ondernemer in zo'n situatie verkeert, zal hij zich moeten afvragen: Waarom is mijn personeel ontevreden? Hij moet dan bedenken, dat het niet alleen de kwestie van betaling is, die hier invloed op heeft. De persoonlijke verhouding tussen leider en geleider in een bedrijf is van het hoogste belang. De heer Neher vervolgde: Men behoeft geen „lieve" man te wezen, want de waardering van het personeel baseert zich vaak op heel andere eigenschappen. Het belangrijkste punt is, dat de werker 's ochtends met een behaaglijk gevoel naar zijn werk gaat. Voor het verkrijgen van deze sfeer in een bedrijf is jagen even schadelijk als „lummelen". Ook wederzijds respect en het gevoel van verbondenheid aan „zijn" onderneming, dat bij iedere werknemer aangekweekt dient te worden, bevorderen deze sfeer. De leider van een bedrijf moet dan ook voor zijn gehele personeel altijd bereikbaar en toegankelijk blijven. In Engeland en Amerika is men tot de conclusie gekomen, dat het niet zozeer de houding van de hoogste baas is, die de sfeer bepaalt dan wel de houding en natuurlijk ook vakbekwaamheid van de voorman, de opzichter, kortom de kleine baas. Practische mensen in Nederland, die het belang van dit systeem inzagen, hebben overleg gepleegd met industriëlen, de grote vakcentrales en de Stichting van de Arbeid om dit systeem ook in ons land in te voeren, zij het dan aangepast aan de Nederlandse mentaliteit. De nadruk zal hier zeker moeten liggen op de geestelijke zijde: de bevordering van de sociale moraal.

HPt is natuurlijk niet dat om het ronduit in een serieuze rubriek te zetten, maar ik kom er eerlijk voor uit: Ik ben dol op advertenties. Ik lees ze. als ik-het mij maar enigszins permitteren kan. elke avond allemaal door. Va n de geboorteberichten via de woonschepen en de ijzersterke schoolkousen tot aan het volslagen onbegrijpelijk proza, waarin deurwaarders iets heel eenvoudigs zo ingewikkeld mogelijk plegen uit te drukken. Want een advertentie is ten slotte niet alleen maar een advertentie. Het is, heel even. het beeld van een medemens onder de loupe van uw aandacht. En dat beeld is soms komisch, soms tragisch. soms alleen maar gewoon nucnter eigenwijs en soms van een verregaande zieligheid. En zieligheid is, hoe vreemd het ook klinken moge, dikwijls aangrijpender dan natuurrampen of grootscheepse menselijke wandaden. Zoals een massagraf ons alleen maar verbijstert — waar het kleine schilderijtje van het anonieme Kinderlijkje in het Mauritshuls ont tot tranen ontroert. De menselilke zieligheid wekt medelijden en tegelijk ergernis. Ze heeft ergens, waar dan ook , 'n beurs plekje, een irriterend barstje; ze kleppert hulpeloos met een halflam vlerkje, dat eigenlijk helemaal niet zo halflam behoefde te zijn. Dit alles, en nog veel meer, komt steevast bij mij boven als ik toe ben aan de huwelijksadvertenties.

Ik bedoel nog niet zo zeer de ruimhartige, ietwat nuchtere ontboezemingen in de trant van: Net persoon, vaste positie, z. kennism. met net meisje — met hoogstens enige bescheiden verlangens wat betreft de leeftijd en de inborst der toekomstige vrijster. Het is misschien niet de soort vrijage, waarvan wij in onze bakvisjaren bij de piano zongen, en waarbij namen voor eeuwig in boomschors gekorven of op stenen geschreven werden — maar het is zakelijk, kort om de hoek. practisch en bovenal bescheiden haar twee kanten. Ik wens de stellers van harte immer een genoeglijke diamanten eentvereniging. Maa r de zieligheid begint pas bij de meer verfijnde exemplaren van dit genre. Hier staat de vooroorlogse, enigszins romantische mens voor raadselen, en weet niet of hij zich amuseren, zich ergeren of alleen maar medelijden hebben moet. Hij eindigt met alle drie tegelijk. Het is ook wezenlijk te gek: Weduwe, z.k.. jeugdige, slanke blondine, kunstzinnig, 43 jaar Het leven begint met veertig — accoord. Maar welke man. zelfs de gewenste vlotte gezellige heer tot 57 jaar, die ook wei eens wat anders wil dan een huishoudster. die altijd maar peentjes en andijvie kookt — welke enigszins normale man wenst levenslans opgescheept te

zitten met een bakvis van middelbare leeftijd? Per slot van rekening blijken het allen, zonder uitzondering, bakvissen te zijn. Slanke, sportieve, leuke, gedistingeerde, muzikale, kunstlievende, beschaafde en vlotte bakvissen. Vooral vlot. Al die vrouwen van middelbare leeftijd. die (zo eerlijk zijn de meeste nog wel) het „alleen zijn moede" zijn, die gruwen van haar huurkamer of zich dood vervelen in hun geriefelijk „home" — ai die openhartige huwelijkscandidaten zijn de jaren van Joop ter Heul nooit te boven gekomen. Zij hebben een idéé fixe. dat zü zich krampachtig moeten aanpassen aan een of ander scnema, dat in de mannenwereld als een soort van standaardmodel is uitgegeven. En ondanks de onbarmhartige spiegel, ondanks de bescheidenheid, elke vrouw ingeboren, zetten zij de stoutmoedige pen Op het papier om zelf de kaart te schrijven, die zü zich op de huwelijksmarkt openlijk om de hals han gen. Zo in de trant van het oude bakersprookje over de kindertjes in de kool, dit tot hun toekomstige mama's riepen: pluk miln! pluk mijn! ik zaï alle dagen zoet zijn! Dit, zoet vertaald in: zachtgeaard, goedgehumeurd, huishoudelijk, muzikaal, representatief — alles wat maar wenselijk is. Het is toch zo verschrikkelijk zielig. Allereerst, omdat het altijd ietwat pijnlijk is te zien, hoe een vrouw publiekelijk haar gehele geestelijke en uiterlijke inventaris ter overname aanbiedt. Zij moet toch wel het een en ander in zichzelf doodgebeten hebben eer zij zo'n geflatteerd portret in de krant durft te zetten Wil zijn gelukkig wel wat zelfbewuster geworden dan onze ongetrouwde oud-tantes, maar er schuilt toch een eeuwige wijsheid in het oude woord: Laat een ander u prijzen en niet uw eigen mond. Veroordelen, dat beseffen wij, is hier al heel gemakkelijk: er gaapt sOms een werkelijk tragische leegte achter deze openhartige advertenties. Maar — en dit is de dieper liggende zieligheid — er klopt iets niet in deze ideale combinatie van uiterlijke en innerlijke hoedanigheden. Niet alleen, dat zo'n knappe opgewekte kunstzinnige vrouw wel andere levensvulling heeft dan een eooi naar een vlotte, gezellige heer tot 57 jaar (liefst met vaste positie). Mó,#„r — bij zoveel vrouwelijke voortreffelijkheid past alleen een man die minstens een hoofd boven de middelmaat uitsteekt. En zo een — schrijft nu eenmaal niet op een advertentie. Die houdt het nog immer, alle moderne vrijmoedigheid ten spijt, op de vrouw zijner keuzei En voor die keuze, wij moeten het hem maar ten goede houden. wil hij nog altijd graag persoonlijk en met open ogen enige moeite doen. Er moet voor hem iets te werven, te ontdekken, te veroveren bUIVen. Romeo. 'zelfs in colbert, klimt nog altijd graag over de hoge parkmuur om Julia-op-het-balcon het bof te maken. ' •* v SASKIA

Onder redactie van: D. Douwes, „Het Veldhuis", Zetten (Bet.). Oplossing no. 236 (Miedema). Z 7/10, 12, 13, 18, 22. W. 16, 19. 21, 24, 27, 29, 31, 35. Wit staat in deze stand wel wat onwaarschijnlijk ver opgedrongen. De ontleding luidt: 16—11, 29—23, 27x7, 7—2x15 met een bekende motiefstelling met drie scherpe varianten. Een stukje dat niet in elk opzicht bevredigt. C. G. Vervloet (1849—1922). Op 14 October a.s' zal het een eeuw geleden zijn dat Carel George Vervloet te Rotterdam werd geboren. Hij is een der grootste, zo niet de grootste, pioniers van het damspel geweest, die zowel hier als in Frankrijk het toen nog slechts sporadisch beoefende damspel propageerde. Al die grote en voor ons bijna klassieke namen als Blankenaar, Balévent en Constant Stams waren voor hem namen van levende personen en trouwe vrienden. Hij richtte de oudste damclub „Constant" op en was daarvan vele jaren voorzitter. Nog steeds bestaat deze zeer sterke Rotterdamse vereniging. Ook fungeerde hij gedurende 21 jaren ais voorzitter van de Nationale Dambond, later Nederlandse Dambond. Zijn kennis van het damspel was enorm. Hij was een zeer sterk speler en v/on vele malen kampioenschappen. Hij schreef talrijke artikelen en was ook een uiterst bekwaam en toegewijd problemist. Zijn niet minder illustere clubgenoot de dichter Jozef Blankenaar (1835—1905) droeg eens een gedicht aan ziin vriend Vervloet op, waaraan we de volgende strofen ontlenen: „Welnu Zo blijv' 't nog vele jaren Bij vrienden trouw en speeltalent; Vergun me — ik tokkel toch de • snaren — Een toon voor onze president: Aan zulk een leider, rijk aan vonden Zo warm van hart. ais mild van hand Gevoelen wij ons nauw verbonden! Hij leve! en 't klink' uit aller monden: Met hem bloeie onze Kring Constant!" Tenslotte nog een bekend probleem van deze grote voorvechter van ons spel: Z. 3, 7, 9, 10, 12/16, 18, 21, 22, 28, 35 36 (15 schijven). W. 24, 25, 27, 31, 34,

39/45, 47, 48, 50. (idem). Wit wint hier via een zeer diepe- en fraaie combinatie door: 34—30, 40—34, 25—20, 43—38, 34—29, 41—37, 24—20, 44—40, 50—17, 37—32 en 42x15!! Dit probleem is ontleend aan „Geschiedenis der Damproblematiek". Ons Probleem van de Week. Een leuk stukje in een eenvoudige stand, waarin elegante meer slageffecten, gekoppeld worden aan een o.l. nieuw eindspelidéetje. Sterke spelers kunnen de oplossing misschien wel van het diagram af vinden. no. 237. D. King, Utrecht. Ie publicatie

Z. 9, 10, 18, 26, 28, 32, 37, 38 (8 schijven). W. 24, 35, 39/41, 43, 48, 49 (8 schijven), Wit speelt en wint.

51 (C). De distributie van het eerste spel was W: 9x, lOxxx, xxx, h863; N: ahx, abxx, hb9, xxx; O: vxx, vxx, vlOxx, av4. Z: bl08xx, hx, axx, bl09. Gever W, O-W kwb. Positieve biedingen: N 1 H, Z 1 Sch. N 1 SA, Z 2 SA, N 3 SA. Zowel de kracht als de distributie van N's hand pleiten, ondanks het ontbreken van een dekking in KI, voor 'n bod van 1 SA; dan zouden we na 2 Sch of zelfs 3 Sch ( dit kan er haast mee door) van mii vrij zeker op 4 Sch terecht zijn gekomen. Dit overigens juiste eindbod maakt toevallig geen schijn van kans. De vraag werd gesteld, of W na I. R 9. II. Sch a, III- Sch h, IV. Sch x, v, x, Ki 8 de laatste kaart terecht signaleerde. De omstandigheid, dat die kaart juist bewaard moest worden, zou de enige mogelijkheid op downspelen aanwezig blijven, doet hier niet ter zake — terloops zij opgemerkt, dat ook slechts zeer weinige meesters in slag I of V KI zouden spelen, tenzij met glazen kaarten —, het gaat hier slechts om het principe. Welnu, ik noem zulk signaleren, dat bii middelmatige en sommige sterkere spelers zeer in trek is, spel van de kinderkamer. B;1 herhaling wils ik erop, dat ik de laatste zal zijn. die het belang van signaleren zal ontkennen; het gaat er slechts om, wannéér en hóe men het moet doen Een speler, die signaleert moet steeds voor ogen houden, dat hij aan te tegenpartij ■ inlichtingen verstrekt; verder — en dat weegt nog zwaarder — dat hij de seinkaart óf wegens zijn hoogte óf wegens de lengte van de betrokken kleur vaak slechts node kan missen. Het bovenstaande is wellicht het beste te illustreren, door analoge gevallen aan te halen uit spellen met 32 kaarten. als kruisjassen, klaverjassen, pandoeren, skate, enz.; voor het gemak nemen we als volgorde der kaarten ahvblO, enz. Stel, dat Z mag uitkomen en bulten de 3 hoogste troeven (Sch) slechts onkaarten heeft, N daarentegen Sch x, H ahv, R xx, KI ah. Daar W 3 troeven tegen blijkt te hebben, moet Z alle troeven uitspelen en N tweemaal afwerpen. N heeft de keus uit twee speelwijzen. Is hij. zoals bijna alle spelers ln schier alle streken gewoon te ..seinen", dan is hij verplicht een vaste slag af te gooien, en is de kans op de zg. stille (docrma-rs, Rotterdammer) vergeten. Gooit h;j echtere ovlgens de method „vuil afwerpen" tweemaal R bi), dan zijn acht slagen voor het neerleggen, tenzil Z slechts R in handen heeft. Zulke gevallen, waarbij men dus zuinig moet zijn op een vaste slag, komen meer voor dan de meesten denken. Uit talloze voorbeelden kiezen we 't geval dat N (Z's hand blijft gelijk) in handen heeft Sch x, R xx. KI ahvblO. Bij seinen moet N twee vaste slagen afwerpen (in elk geval één), bij afgooien behoeft Z slechts te raden tussen H en KI. Heeft N echter in handen Sch x, H x, R x, ahvblO, dan is bij afgooien de stille, mits Z slechts een KI heeft, „voor de bakker". We geven gaarne toe, dat bridge heel wat veelzijdiger is dan bovengenoemde „kleine spellen". maa r toch moet het ons vari het hart, dat vele bridgers mochten wensen, ze volkomen te beheersen. Een goede bridger moet uit het biedverloop, de uitkomst, het aanspelen van de Leider, de hoogte der bijgeworpen kaarten, kortom uit het gehele verloop van het spel kunnen opmaken, welke kaart van welke kleur hij moet snelen. en zal zulk een „dom" signaal ais in het bovenstaande, overigens uitermate lastige geval, slechts zeer zelden nodig hebben. W: h72, f vl087652, 1063; N: 983. hvb72, ahb3, 8; O: bl054, 8543 , 9, 9542. z: av6, al096, 4, ahvb7. Gever O, O-W kwb. Positieve biedingen: Z 2 KI (o.i. iets te optimistisch), W 2 R, N dbl. Wat is beter, dbl of 2 H? In de regel is dit in zulke gevallen heel lastig te zeggen; het beste kan men zich laten lelden door de ai— o2 ateft — Jswtobai^heid

der beide partijen. Hier deed N "n slechte keus: W ging slechts 4 down (1100 punten), terwijl er gemakkelijk H H in het spel zat (1510 p.), Iets, wat N eigenlijk had mogen verwachten, nu de gunstige distributie der R bekend was (overigens zit Sch h verkeerd). Via 4 KI of 4 SA hadden N en Z gemakkelijk tot 6 H (1010 p.) kunnen komen; een groot-slembod bleef echter een gokje. Het is allerminst prettig, in dit jubileum-artikel te moeten bekennen ,dat ik. of beter mijn partner (gelukkig!) dezer dagen kwb 8 down ging (gedbl. :2300 p.!). W: vx, blOxx, b9xx, vxx; N: axx, x, a8xx, hbxxx; O: bxx, axxx, hvlOxx, x; Z: hl0982, hvxx, , alOxx. Gever Z, allen kwb. Positieve biedingen: Z 1 Sch, N 1 SA, Z 2 H, N 2 SA, Z 3 KI, N 3 SA, Z 4 KI, N 4 SA, Z 5 KI. W dbl, N 5 SA, Z 6 KI, N 6 SA, O dbl. Verloop: I. R h, H x, R 9, x. II. R x. 'Sch x, R b, x. III. R x, a, x, H x. IV. KI h. V. KI x, H x, KI a, x. VI. KI x, y, X, H VII. R x, x, v, H V (>i< 38 jfèsü imm? Üc 3 (ea mseii). •

In „De Pacht", het maandblad van Nederlandse Pachtraad is van de hand van Dr Ir M. J. Boerendonk ee n interessant artikel geplaatst over bovenstaand onderwerp. In dit artikel zijn verschillende tabellen opgenomen,

welke wij hier gaarne overnemen. In de eerste plaats een tabel over de rechtsvorm van het grondgebruik (eigendom of pacht) naar de inventarisatie van Mei 1948.

2.400.736 204.162 271.563 188.973 272.173 TABEL I Nederland Groningen Friesland Drenthe Overijssel Tot.' cultuurgrond in ha. (kad.maat) Eigengeërfd grondgebr. in ha. 1.027.104 Gepacht in ha. 1.373.632 waarvan gepacht van ouders in ha. 196.160 40.292 26.316 25.398 12.025 85.543 118.619 66.994 204.569 73.719 115.254 175.299 96.874

Deze tabel geeft dus een overzicht van de verhoudingen tussen eigendom en pacht in de vier Noordelijke provinciën, terwijl ook de hoeveelheid land gepacht van ouders hierin is opgenomen. Op zichzelf zegt deze

tabel weinig. Interessanter wordt het wanneer wij de ontwikkeling in de verschillende provincies gaan bekijken, hetgeen in tabel II wordt aangegeven.

TABEL II Deel van de cultuurgrond in pet., door eigenaren zelf geexploiteerd 1910 1921 1930 1940 1948 Groningen 68.30 64.79 57.38 51.0 41.90 Friesland 26.86 31.77 31.17 28.3 24.67 Drenthe 56.07 54.56 52.39 46.9 39.01 Overijssel 67.65 67.97 68.26 65.5 64.41 Gelderland 55.76 58.39 60.21 56.0 54.67 Utrecht 42.79 49.82 50.29 46.5 43.17 Noord-Holland 41.41 49.06 44.39 37.06 31.88 Zuid-Holland 34.22 41.85 41.73 35.4 32.69 Zeeland 26.74 40.38 38.76 31.6 28.61 Noord-Brabant 52.21 58.54 59.44 56.0 51.84 Limburg 47.51 53.34 51.66 47.2 41.96 Nederland 46.98 51.74 50.97 46.5 42.78

Uit deze tabel blijkt, dat de hoeveelheid grond welke door eigenaren wordt geëxploiteerd is afgenomen. In 1910 was in vijf, in 1921 in zes, in 1930 in zeven, in 1940 in vier en in 1948 in drie provincies slechts overwegend „eigen geërfd" gebruik. Zien wij in het bijzonder naar de provincie Drenthe dan blijkt een regelmatige afname van het „eigengebruik" het geval te zijn. Het zal moeilijk zijn hiervan de oorzaken te vinden. Voor onze provincie zal het verschijnsel, dat het tegenwoordig vaker voorkomt dan vroeger, dat een zoon pacht van zijn ouders, wel een woordje meespreken. De financiële- ontwikkeling van het gehele boerenbedrijf zal van invloed zijn, daar momenteel veel bedrijfskapitaal voor het voeren van een bedrijf nodig is, in tegenstelling met vroeger. Dit maakt het niet altijd gemakkelijk veel geld voor aankoop van grond of bedrijfsgebouw beschikbaar te hebben. Ook de invoering van de pachtwet (later pachtbesluit), waardoor de invloed van de pachter aanmerkelijk beter werd, zal haar invloed wel hebben doen gelden. Bovendien valt overal een trek naar de stad waar te nemen, vooral uit de hoogste lagen van de bevslking. Tenslotte is de grond ook een aantrekkelijk beleggingsobject

voor de stedelijke geldbezitter, vooral in woelige tijden. Teneinde een overzicht te krijgen van de betekenis en de ontwikkeling van het door ouders aan kinderen verpachte land is tabel III opgenomen. TABEL III Verpacht door ouders aan kinderen: Oppervl. in ha. in pet. v. totaal verpacht land 1910 — 96.389 9.39 1921 — 123.854 12.82 1930 — 143.403 13.60 1940 — 185.178 14.90 1948 — 196.160 14.29 Hier ziet men dus inderdaad een stijging van het percentage. Het zou echter niet juist zijn te denken dat dit land tenslotte weer onder de categorie „eigengeërfd" grondgebruik te recht zal komen, aangezien het in het geheel niet zeker is, dat de zoon of dochter, welke de boerderij pacht, bij vererving eigenaar wordt. Mocht dit echter wel het geval zijn, en voor het grootste gedeelte is dat zeker het geval, dan geeft tabel IV een goed overzicht van de grond in „eigen exploitatie".

TABEL IV Eigengeërfd grondgebruik in ruime zin in 1948: % totaal cultuurgrond eigendom zelf geëxploiteerd a % totaal cultuurgrond gepacht v. ouders b % totaal cultuurgrond eigengeerfd grondgebr. in ruime zin a + b Nederland 42.78 8.17 50.95 Groningen 41.90 19.74 61.64 Friesland 24.67 9.69 34.36 Drenthe 39.01 13,44 52.45 Overijssel 64.41 4.42 68.83 Gelderland 54.67 1.97 56.64 Utrecht 43.17 7.37 50.54 Noord-Holland 31.38 7.63 39.51 Zuid-Holland 32.69 8.58 41.27 Zeeland 28.61 9.94 38.55 Noord-Brabant 51.84 5.68 57.52 Limburg 41.96 6.99 48.95

In Groningen en Drenthe is de verpachting van ouders aan kinderen dus het belangrijkst, in Overijssel en Gelderland speelt deze een geringe rol. Uit alles valt duidelijk een toeneming van de pacht te constateren. Dit is om verschillende boven reeds aangehaalde redenen zeer verklaarbaar en zal toenemen zolang de omstandigheden niet veranderen, en vooral het verstevigen van de positie van de pachter is hierop, naar onze mening, van grote invloed geweest en zal het in de toekomst nog

in meerdere mate zijn. De wet rechtshandelingen landbouwgronden, welke thans op stapel staat en waarin de pachter het voorrangsrecht bij koop zal ontvangen, zal deze ontwikkeling vermoedelijk enigszins doorkruisen, alhoewel dit momenteel nog niet met zekerheid te zeggen is. Hoe onafhankelijker men de positie van de pachter maakt, hoe minder behoefte deze zal gevoelen de door hem bewerkte grond in eigendom te hebben. Een en ander zal echter sterk verband houden met de ontwikkeling van de pachtprijzen.

(Financieel Weekbericht, verzorgd door de Rotterdamsche Bank N.V.) „Komt er een devaluatie van Europese vaiuta(s). of komt ze niet?", dat is de vraag, waarmede de fondsenmarkt (maar niet deze alleen) zich in de afgelopen week meer d a n met iets anders heeft beziggehouden, en die uitsluitend dan ook wei de stemming ter beurze heeft bepaald. Aanstonds moet h'eraan worden toegevoegd, dat andere Storen of gebeurtenissen, die de aandacht konden trekken, zich niet voordeden. en des te meer bestond er natuurlik aanleiding tot beschouwingen over het brandende vraagstuk. Het antwoord od de gestelde vraag werd door de beurs afwisselend in ontkennende e n in bevestigende zin gegeven: in het eerste geval mede onder invloed van de uitlating van onze Minister van Financiën, die voor zijn vertrek naar Amerika verklaarde, dat de Gulden goed ° d weg was, een ..harde valuta" te worden. o&k de besluiten der Conferentie e Washington, waar blijkbaar 't woord ..devaluatie" angstvallig werd vermeden ^ erkten in dezelfde richting en het , a -* dus niet te verwonderen, d a t op oe beide eerste dagen dezer week dit . e Wio scheen te hebben afgedaan, met rrfa ,5 evolg - dat zich op de aandelendat overwe send aanbod voordeed, 20 tct gevoelige koersreacties leidde, „ kan blijken uit de daling van het tot iR delde van 166 - 77 0p Vr Üdag Jl. jj 0 1G2 .90 od Dinsdag. Maar daarna £]3e men ! 'ennis nemen van de jaarvertairw van **et Internationale Monekei- D nds en van de Wereldbank, wel-residenten zich minder gereserveerd

uitdrukten en een „aanpassing" van de Europese wisselkoersen wel degelijk noodzakelijk durven noemen, ais iièt middel tot bevordering van de export naar het Dollargebied. Hierdoor werd niet slechts nieuwe twijfel gewekt. doch ter beurze de indruk gevestigd. dat die ,.aanpassing" binnen aizienbare tiid niet achterwege zal kunnen blijven; ook berichten, dat een devaluatie van het Pond sterling in elk geval niet vóór November a.s. te wachten zou zijn, versterkten die opvatting. Aldus onderging de houding de beide laatste dagen weder een grondige wijziging en hernam de vraag naar aandelen de overhand. Zoals gewoonlijk waren het in de eerste plaats de internationale waarden, die hiervan konden profiteren, onder leiding van aand. Koninkl. Petroleum, die van 322 procent tot 309 procent waren ingezakt, doch op of zelfs nog iets boven eerstgenoemde koers de week afsloten. Voorts bewogen zich aand. Philips' op 248—238—248 y 3 procent en Unilever op ca. 261 procent, nadat zij eerst van het even hoge niveau tot 252% procent, waren teruggelopen. Een overeenkomstig verloop, doch uiteraard met minder aanmerkelijke fluctuaties gaven de Doliar-obligaties te zien: 3 procent Nederland 1947 112—109—111 3/8 procent, 3% procent Philips 119 3/4—113—117 procent. Wat de obligatiemarkt betreft, verdient overigens vermelding, dat de vraag naar aandelen niet gepaard ging met aanbod in deze soorten, zodat belangrijke koersverliezen niet zijn te vermelden. De grondtoon voor Indische aandelen was de gehele week in verhouding tot die voor internationale en locale aandelen beter, zonder dat echter de omzetten. uitgezonderd bii enkele speciale en minder courante soorten, een uitbreiding van betekenis toonden.

130. Fons zit na te denken over hetgeen zijn vader hem heeft gezegd. „Ik had meet tegenwerpingen van hem verwacht", denkt hij. „Je kunt jezelf niet ontlopen..." De jongeman staat op en loopt heen en weer .Dan verlaat hij de kamer. Hij gaat naar buiten. Frisse lucht moet hij hebben. Onder de sterren

komt hij tot kalmte. Hij wandelt de weg op... Ook Hikki ligt nog wakker. Uit het venster van haar zolderkamertje ziet zij de bomen als geknipt uit zwart papier tegen de nachtelijke hemel staan. „Over een paar dagen heb je een naam", denkt ze, „waarom ben je nu nog niet tevreden?"

HILVERSUM I, 301 m 8.00 KRO — 9.30 NCRV — 12.15 KRO — 5.00 NCRV — 7.45 KRO. 8.00 Nieuws. — 8.15 Orgel. — 8.25 Hoogmis. — 9.30 Nieuws. — 9.45 Gram.pl. — 10.00 Kerkdienst. — 11.30 Gram.pl. — 12.15 Apologie. — 12.40 Orkest. — 1.00 Nieuws. — 1.20 Orkest — 1.45 Causerie. — 2.00 Concert. — 2.35 Beeldende kunsten. — 2.45 Vervolg concert. — 3.30 Causerie. — 3.40 Concert. — 4.10 Reportage voetballen — 4.25 Vespers. — 5.00 Jeugddienst. — 6.30 Ned. Strijdkrachten. — 7.00 Kerkkoor. — 7.15 Causerie. — 7.30 Nieuws. — 7.50 Boeken. — 8.05 De gewone man. — 8.12 Uit en Thuis. — 10.37 Actualiteiten. — 10.45 Avondgebed. — 11.00 Nieuws. — 11.15 Orkest. HILVERSUM H, 415 m 8.00 VARA — 12.00 AVRO — 5.00 VARA — 6.30 VPRO — 8.00 AVRO. 8.00 Nieuws. — 8.20 Gram.pl. — 8.30 Causerie. — 8.40 Kinderkoor. — 9.15 Gram.pl. — 9.45 Geestelijk leven. — 10.00 Trio. — 10.30 Gedichten. — 10.50 Orkest. — 11.15 Kleinkunst. —• 12.00 Marinierskapel. — 12.30 De Zondagclub. — 12.40 Muziek. — 1.00 Nieuws. — 1.15 De bevrijdingsfakkel. — 1.25 Muziek. — 1.50 De Spoorwegen. — 2.05 Boeken. — 2.30 Alleen voor dames. — 2.55 Filmpraatje. —• 3.10 Mannenkoor. — 3.30 Concert. — 4.30 Sportrevue. — 5.00 Dameskoor. — 5.20 Gram.pl. — 5.30 Mannenkoor. — 5.50 Reportage handbal. — 6.00 Nieuws. — 6.15 Orkest. — 6.30 Studiodienst. — 7.00 Kinderdienst. — 8.00 Nieuws. — 8.05 Aankomst bevrijdingsvuur. — 8.15 Orkest. — 9.00 Volksliedjes. — 9.25 Hersengymnastiek. — 9.50 Piano. — 10.20 Even afrekenen. — 10.30 Uit het vergeetboek. — 11.00 Nieuws. — 11.15 Gramofoonplaten. MAANDAG 19 SEPTEMBER. HILVERSUM I, 301 m NCRV 7.00 Nieuws. — 7.15 Ochtendgymnastiek. — 7.30 Gram.pl. — 7.45 Een woord voor de dag. — 8.00 Nieuws. — 8.15 Gram.pl. — 8.45 Kamermuziek. — 9.15 Voor jonge zieken. — 9.30 Commentaar kussengevecht. — 9.40 Gram pl. — 10.10 Concert. — 10.30 Morgendienst. — 11.00 Orgel. — 11.20 Schrijvers. — 11.40 Zang en piano. — 12.10 Orkest. — 1.00 Nieuws. — 1.15 Muziek. — 1.45 Marsen. — 2.00 Schoolradio. — 2.35 Omroepkoor. — 3.00 Gram.pl. — 3.20 Viool en plano. — 4.00 Bijbellezing. — 4.45 Piano. — 5.00 Voor kleuters. — 5.15 Cello. — 5.45 Causerie. — 6.00 Muziek. — 6.15 Sportrubriek. — 6.30 Ned. Strijdkrach ten. — 7.00 Nieuws. — 7.15 Leeslamp — 7.30 Actueel geluid. — 7.45 Landbouwrubriek. — 8.00 Nieuws. — 8.15 Concert. — 9.10 Causerie. — 9.30 Gram.pl. — 10.15 Kwartet. — 10.45 Avondoverdenking. — 11.00 Nieuws. — 11.15 Concert. HILVERSUM II, 415 m 7.00 VARA — 10.00 VPRO — 10.20 VARA. 7.00 Nieuws. — 7.15 Gram.pl. — 8.00 Nieuws. — 8.15 Gram.pl. — 8.40 Orgel. — 9.00 Concert. — 10.05 Morgenwijding. — 10.20 Gram.pl. — 10.30 Voor de vrouw. — 10.45 Voor zieken. — 13.20 Cello en piano. — 11.45 Voordracht. — 12.00 Muziek. — 12.38 Gram.pl. — 1.00 Nieuws. —- 1.20 Orgel. — 1.45 Zangplaten. — 2.00 Piano — 2.30 Lezing. — 2.45 Gram.pl. — 3 10 Hoorspel. — 4.00 Opera. — 5.00 De school is uit. — 5.30 Orgelensemble. — 6.00 Nieuws. — 6.20 Gram.pl. — 6.45 Causerie. — 7.00 Kwartet. — 7.20 Toespraak. — 7.35 Mannenzang. — 8.00 Nieuws. — 8.15 Sextet. — 8.50 De Ducdalf. — 9.10 Kanttekeningen. — 9.40 Voor Vrijheid en Vrede — 11.00 Nieuws. — 11.15 Gram.pl. De Regionale Omroep Noord ZONDAG 18 SEPT. 6.15 Strijkkwartet. — 6.40 Sport van vandaag. MAANDAG 19 SEPT. 6.15 Sportpraatje. — 7.15 De Stem van het Noorden.