Bredasche courant

De N.V. »Tooneelvereeniging«, onder leiding van Herman lleyermans en Jan Musch, deelt

mede, dat mevrouw W^lhelmina van der Horstvan der Lugt Melsert in den loop van dit seizoen eeu reeks gastvoorstellingen bij het gezelschap zal geven. Met den heer D. Jessurun Lobo is eveneens een overeenkomst voor dit seizoen aangegaan. Van de oude, in 1912 ontbonden, Tooneelvereeniging zijn thans bij de N.V. «Tooneelvereenigina» weer onder hetzelfde dak vereenigd: de dames E. de Boer-van Rijk, Wilhelmina v°d, Horst-v. d. Lugt Melsert, Marie Faassen, Tilly Lus, Nelly de Heer en Hesje Rijken. Ensemble Louis de Vries. Het gezelschap van Louis de Vries is gisteren per stoomschip »Goentoer« naar het vaderland vertrokken. De laatste tournee in Indie moet, nit financieel oogpunt, niet gunstig zijn geweest.

Binnen weinige weken — vermoedelijk met 1 November — treedt de nieuwe Postwet in werking. Aangezien daardoor verhoogd worden de tarieven vau briefkaarten, brieven (boven 100 gram), drukwerken (boven 500 gram), kwitanties en door een andere wets-wijziging het tarief der postpakketten, en het tevens in de bedoeling van de regeering ligt om te verhoogen den prijs van adreskaarten, telegrammen en telefoon-gesprekken (waarvoor geen wetswijziging noodig is), geeft de Tel. van de nieuwe bepalingen een kort overzicht. I. Briefkaarten. — Het port der gewone briefkaarten wordt gebracht op 3 cent, dat der stads-briefkaarten op 2 cent. Tegenwoordig is het resp. 2en t'/'j cent, maar wie een briefkaart koopt, betaalt cent voor het formulier. Dit laatste is voortaan niet meer noodig: wie briefkaarten koopt krijgt de formulieren gratis, zoodat in den prijs van die kaarten geen verandering komt: hij blijft 3 cent per gewone en 2 cent per stads-briefkaart betalen. Wie echter losse formulieren heeft en daarop port plakt, moet '/i ce nt méér betalen dan tegenwoordig, want er moet 3 cent op een gewone en 2 cent op een stads briefkaart. Zoodat de port-verbooging alleen hen treft, die postzegels op formulieren plakken. Wie aan de verhooging wil ontkomen, koope eenvoudig briefkaarten op het postkantoor. II. Brieven. — Het port der brieven zal bedragen : tot en met 20 gram: 5 cent. boven 20 tot en met 100 V a,D : t0 cent - voor elke 100 gram méér (of gedeelte daarvan): 5 cent. Dit geldt brieven buiten de stad. Voor de stads-brieven zal 't port voortaan zijn als volgt: tot en met 24 gram: 3 cent. boven 20 tot en met 100 gram: 6 cent. voor elke 100 gram méér (of gedeelte daarvan) : 3 cent. Men ziet hier dus uit, dat alleen de zwaardere brieven hooger worden belast dan tot dusver. III. Drukwerken. — Het port voor drukwerken wordt gebracht op 1 cent per gram (of gedeelte daarvan). Dit beteekent, dat voortaan alleen de zwaardere drukwerken iets hooger worden belast, n.l. die boven een gewicht van 1 pond. — Het tarief voor nieuwsbladen blijft ongewijzigd, dus: per nummer (tot 55 gram): cent. boven 55 tot en met 150 gram: 1 cent. voor elke 50 gram ineer (ot gedeelte daarvan) : 'li cent - IV. Kwitanties, enz. — Voor het invorderen van gelden op kwitanties, wisselbrieven enz., wordt voortaan geëischt per kwitantie : tot en met f 1:5 cent. boven f 1 tot ƒ25: 7'/, cent. /25 of hooger: 15 cent. Dit tarief is dus vrywel geheel gewijzigd. Bovendien is — gelijk tot dusver — bij de uitbetaling van het totaal bedrag nog een recht verschuldigd, dat is vastgesteld voor eeu post wissel van gelijk bedrag V. Postpaketten. — Voor postpaketten zal voortaan verschuldigd zijn: tot 1 Kg.: 20 cent. boven 1 tot 3 K.G.: 25 cent. boven 3 tot 5 Kg.: 30 cent. Dan blijven er nog over enkele nieuwe tarieven, waarvoor geen wetswijziging noodig is, doch die de minister heeft verklaard te zullen invoeren. VI. Adreskaarten en douaneverklaringen. — Deze kosten thans 4 voor 1 cent, voortaan echter 2 voor 1 cent. VII. Telegrammen. — Elk gewoon telegram wordt 5 cent duurder dan het thans is. Het minimum van een gewoon telegram wordt dus 30 cent, stads-telegrammen 20 cent (tien woorden). Een dringend telegram echter kost voortaan 3 maal het gewone tarief, dus als minimum 90 cent, in de stad 60 cent. Dat is een flinke prijsverhooging. VIII. Telefoon. — Elk telefoongesprek wordt met 5 cent verhoogd. Een gewoon gesprek van 3 minuten zal dus voortaan 35 cent kosten, een dringend gesprek f 1,05. Nederland—Engeland. (Üflffcieel.) Blijkens mededeeling van het Engelsche gezantschap zijn van 12 uur in den nacht van 12 op 13 September af alle Engelsche havens gesloten zoowel voor inkomende als uitgaande neutrale schepen. De directeur-generaal der posterijen en telegrapbie maakt bekend, dat de postverzending naar en over Engeland tot nader bericht is gestaakt. Aardappelen. De minister van Landbouw heeft bepaald : lo. dat vóór 1 October 1916 verboden is de verwerking en het drogen van geelvleezige aardappelen; 2o. dat na 1 October 1916 de verwerking en het drogen van geelvleezige aardappelen alleen zal kunnen geschieden ten aanzien van partijen, voor welker verwerking of d.-oging door hem toestemming is verleend; 3o. dat alle geelvleezige aardappelen zullen worden beschouwd als ee'taardappelen. Partijen dezer aardappelen, niet voor gebruik van den eigenaar of zijn gezin bestemd, moeten overeenkomstig

art. 15 der Distributiewet zoodanig worden bewaard, dat zij onder normale omstandigheden niet ontijdig tot bederf overgaan, of als eetaardappelen ongeschikt worden. Jute. Wegens gebrek aan jute hebben de firma's Bijlard eu van Rhijn te Hilversum haar tapijtfabrieken moeten stop zetten. Ongeveer 60 werklieden zijn daardoor zonder werk. Nederl. ambulances voor Duitscülaml en Oostenrljk-Hongarlje. Naar wij vernemen, heeft het Centraal Comité voor Nederlandsche ambulances voor Duitschland en Oostenrijk-Hongarije alle sub-comité's in Nederland uitgenoodigd tot een bijeenkomst ten buize van de vice-presideute, mevrouw de douair.ère den Tex-Ketjen, op Dinsdag 19 dezer, ter bespreking van plannen tot voortzetting der ambulances. Een voorstel zal worden gedaan om de ambulances voorloopig voor een jaar, ingaande 1 November a.s., voort te zetten. (Hbld.) Over de grens gekomen. Te Assen zijn twee Engelsche krijgsgevangenen aangekomen, die te Odooru over de grens waren gekomen. Ze waren uit Dusseldorp ontvlucht en hadden 11 dagen gezworven. Gisteren zijn te Broekheurne 3 Duitsche deserteurs over de grens gekomen. Te Echt zijn gisteren tien uit Duitsche krijgsgevangenschap ontvluchte Russen over de grens gekomen. Hollandscke arbeidersgezinnen nit Dnitscklami. Men schrijft aan de iV. li. Ct.: Het is opmerkelijk, dat juist den laatsten tijd, terwijl toch volgens vele mededeeliiigen van Duitsche zijde de voedingstoestandeu thans gunstiger zouden zijn dan b.v. een jaar gsleden, zooveel Hollandsche arbeidersgezinnen uit Duitschland terugkeeren, zoodat het Koninklijk Nationaal Steuncomité zich herhaaldelijk genoodzaakt ziet, aan deze gezinnen hulp te verschaffen, totdat zij in ons land weder een bestaan gevonden hebben. Ter beoordeeling van den economischen toestand in West-Duitschland is het volgende wellicht de vermelding waard. Dezer dagen meldde zich te Rotterdam iemand om ondersteuning aan, wien deze dan ook verstrekt is geworden, die 12 jaar lang als stoker op -een mijn is werkzaam geweest. Hij was — zoo deelden hij en zijn vrouw, die beiden een gunstigen en betrouwbaren indruk maakten — gedurende al dien tijd tegen een goed loon bij dezelfde mijn gebleven, eu zijn gezin met 5 kinderen, waarvan de oudste, eeu zoon, thans voor den landstormdienst in aanmerking komt, had zich reeds geheel aan de nieuwe omgeving gewend. Zijn loon bedroeg in den laatsten tijd 4 mark 80'per dag, hetwelk men voor zijn werk, wijl bij steeds bovengrondsch werkte, een goed loon kon noemen, hetwelk nog werd aangevuld door verdiensten van de kinderen. Maar, zoo verzekerden ons beiden, langzamerhand is het er onmogelijk meer uit te houden. De man, die vroeger flink eu gezond was en' er blozend uitzag, is nu geheel ingevallen en verzwakt, zoodat (zijn familie, die hem sinds enkele jaren niet lmd gezien, er van was geschrokken. De vrouw vertelde ons: »Ik heb er reeds heel lang op aangedrongen om maar weer naar Holland terug te keeren, maar m'n man wilde niet. Hij zei telkens : waar moet ik in Holland met m'n groot gezin heen, ik heb hier uu eenmaal werk, laat ons nog maar wachteu.» Maar meermalen is hij huilende naar zijn werk gegaan, als hij zag dat ik mijn portie brood (jn een deel van dat der kinderen ook nog aan hem gegeven had, omdat hij bij zijn zware werkzaamheden het anders niet kou uithouden. Want dan wist hij wel, dat wij geen brood zouden krijgen, en ik honger leed. Maar hij moest zwaar werken en hij kon het toch niet zonder eten doen. »Maar het werd ten slotte ondragelijk om te leven, doordien wij alreeds in maanden tijds geen vet of spek konden bekomen. Stel u toch voor: éénmaal per week kregen we een half pond vleesch, en eenmaal per week 75 gram boter. En dat voor zeven menschen I Vet konden we in 't geheel niet bekomen, melk om den anderen dag een halve liter. Hoe kan een vrouw dan huishouding doen ? Eiken dag hoorde ik de kinderen weer: »moe, ik heb honger», en wanneer een moeder daaraan niet voldoen kan, is dat op den duur om krankziunig te worden.« »Maar,« zoo vroeg ik, »hoe redden zich dan de Duitsche gezinnen?» »Ze moeten wel,« zegt de vrouw, »en ze hebben zóóveel over voor 't vaderland, dat ze alles wel willen lijden, als er maar volgehouden wordt in den oorlog. Er waren bij ons in de buurt gezinnen, waarin twee of drie zonen verminkt en ongelukkig uit den oorlog waren teruggekomen, maar wanneer er dau slechts één bij was met het «ijzeren kruis», dan beteekende al het andere niets.» «Kunnen die mannen dan wel het werken volhouden ?« De man antwoordt: «De besten gaan naar het front, en de anderen zijn ouderen van dagen en geïnterneerden, en die wisseleu ook zóó dikwijls, dat men denkt: «menigeen houdt het niet vol.« »Maar«, voegde de vrouw er bij,»voor ons was het niet meer om nit te houden. Wanneer men van week tot week z'n kinderen en z'n man ziet achteruitgaan, zonder uitzicht dat het anders zal worden, ja, terwijl het zelfs voortdurend erger en erger wordt. De meesten uit Holland die iu Ruhrort woonden, zijn nu weer naar ons land teruggekeerd. We weten zelf niet, hoe het uu met ons gaan zal, maar nu wij hier zijn bij onze familie, die bet ook maar niet voor 't opscheppen hebben, zeggen we toch tegen elkaar: «Watzyn we blij, dat we bier zijn I 't Is hier in vergelijking met ginds, nog een land van belofte.» «En wat zegt men ginds over dit vertrek der Hollanders ?« «Men is daarover niet erg te spreken,* zeide de vrouw, «want vooral in den laatsten tijd was men zeer gebeten op de Hollanders. Maar we

hebben nog van 21 Augustus tot 8 September op onze passen moeten wachten. Toen we over de grens gingen, zeiden de militairen : »Dat is zeker wegens de voedingsmiddelen, niet ?« Zij weten zeer wel, hoe nijpend het in Duitschland gesteld is.« , Tot zoover de mededeelingen van ueze lieden. l)e feiten kwamen volkomen overeen met hetgeen aan schrijver dezes, die in het begin der vorige week nog door West-Duitschland trok, verteld werd door een vrouw met drie kleine kinderen, die aan het grensstation mee reisde. Ze kwam — gelijk onmiddellijk aan haar spraak te hooren was — uit Amsterdam — en ging zooals ze mededeelde, terug naar huis. Ze woonde thans met haar man en drie kinderen bij Bocbem, waar haar man sinds 5 jaren werkzaam was op een hoogoven. »Ik was,« zoo vertelde de vrouw, »in drie jaar niet naar m'n familie geweest, want als men met kinderen iu!k een reis maakt, dat kost heel wat geld, iaaar nu heb ik gezegd: ik hou 't niet langer uit. Mijn moeder woont in Amsterdam, en daar ben ik nu 5 weken thuis geweest, maar je moet nu eenmaal toch ook weer terug, hè li • Hoe is het», zoo vroegen we al spoedig, •ginds met de voeding gesteld ?« • Nu, mijnheer,» zeide de vrouw, «wij wonen al lang in Duitschland, maar zoo als het nu de laatste maanden gaat, dat is toch waarachtig niet uit te houden. M'n man is op een fabriek, en nu hebben we nog het geluk dat we buiten wonen en een Hinken tuin hebben, daarom wilde m'n man ook niet weg. Maar de kinderen en ik waren er zóó slecht aan toe, dat we het niet langer konden uithouden. M'n man was vroeger Hink en gezet, maar nu is •hij totaal afgevallen. We zullen zien, hoe lang we nog kunnen blijven.» • Waaraan hebt u de ergste behoefte in uw gezin ?» • Natuurlijk aan vet. Iemand, die in Holland gewoon huishouding doet, kan zich niet voorstellen, wat het is, om eiken middag maar weer te moeten eten : groenten, boonen, aardappelen, zonder vet. liet is alsof men nooit rechte voldoening heeft van z'n voedsel, maar dan ook : het gebrek aan melk. Ik mag bij ons één balve liter melk gebruiken per dag. Nooit kunnen de kindereu dus een kopje of glaasje melk krijgen, terwijl u ziet, dat ze het zoo noodig hebben. Nu ik in Amsterdam geweest ben, besef ik het drukkende van dezen toestand nog méér dan vroeger. Ze konden het mij ook wel aanzien, dat we te kort komen.» In een derde geval maakte de schrijver deze kennis met een vrouw en drie kinderen, Hollaudsche van geboorte, die iu Duitschland was getrouwd. Haar toestand was van dien aard gewordeu, dat zij bijzondere verpleging noodig beeft, evenals de kinderen. Ze kreeg vergunning om naar Holland te gaan, met de Kinderen, en heeft nu bij een iamilielid aan den Linker Maasoever te Rotterdam onderdak gevonden. De man,[42 jaar,jheeft evenwel dat verlof niet bekomen, en is nog ginds. De hulp aan landgenoolen, die in deze dagen Duitschland verlaten om aan den eccnomischen druk te ontkomen, is dan ook m. i. alleszins gerechtvaardigd en goyl besteed. .Smokkelen. In het laatst van de afgeloopen week passeerde door het dorp Reuver een door twee paarden getrokken, met hout en takkenbossen beladen, kar. Het viel den wachtmeester der marechaussée aldaar, die toevallig aan de deur stond, op, dat de beide paarden moeite hadden om de kar, die schijnbaar toch niet zoo zwaar beladen was, voort te trekken. De wachtmeester, die het zaakje niet vertrouwde (in Reuver wordt nog steeds enorm gesmokkeld), stelde een onderzoek in en liet de kar afladen. Hij kwam toen tot de verrassende ontdekking, dat de kar was geladen met duizenden pakken Kwattacbocolade, waarboven het hout en de takken opgestapeld waren. Kar, paarden en lading werdeu in beslag genomen. Roermond kan thans gerust als de uienstad betiteld worden. Men ziet en ruikt uien en nog eens uien. Door de alhier bestaande groentendrogerijen zijn wagonladingen dezer groenten aangekocht en alvorens gedroogd te worden, moeten deze eerst van de schil worden ontdaan. Geheele huisgezinnen houden zich hiermede bezig en kunnen daarbij een goed daggeld verdienen, wijl per zak van 100 kilo 60 cent betaald wordt. Na gedroogd te zijn, worden de uien naar Duitschland uitgevoerd. Tel. Brandstoffen voorziening. De Minister van Landbouw beeft aan de burgemeesters bij circulaire medegedeeld, dat door hem overwogen is, in hoeverre het noodig en wenschelijk zou zijn, krachtens de bepalingen der distri!, utiewet, regelen vast te stellen ter Terzskering, dat voldoende voorraden brandstoften in het aanstaande winterseizoen beschikbaar zijn en een regelmatige distributie daarvan kan plaats vinden. Vooralsnog bestaat, naar de Minister meent, geen aanleiding, tot dergelijke Maatregelen over te gaan, aangezien de regeling, reeds door het Rijkskolendistributie-bureau getroffen, voldoenden aanvoer en distributie vau brandstoffen in genoegzame mate verzekert, bedoelde regeling komt in hoofdzaak hierop neer, dat de geheele productie brandstoffen hier te lande, zoowel als de hoeveelheden uit iJnitschland, België en England ingevoerd, Worden gedistribueerd onder controle van het Rijksdistributiebureau. Vaststelling van maximumprijzen van steenkolen acht de Minister ongewenscht, aangezien deze in de praktijk vele moeilijkheden zou opleveren, voornamelijk teugevolge van plaatselijke, soms zeer verschillende oinstiindigheden transportkosten enz.