Eerste Blad.
De Duitsche herstelbetalingen. Zal Duitschland voorlooplg uitstel van betaling verkrijgen? — De houding van Amerika in deze van doorslaggevende beteekenls. — Tardleu’s politieke redevoeringen. — Het thema waarop hij voortdurend zijn variaties levert — Een grauwe en zure stemming te Parijs. — De toestand in Italië. — Berichten, welke een opzienbarend karakter dragen. — Veranderingen In de tot dusver door Italië gevolgde regeeringswijze? — Of slaat men de plank mis? — Wellicht een kern van waarheid in de gepubliceerde berichten. De overwinning van dr. Brilning in den Duitschen Rijksdag heeft een zucht van verlióhting over de wereld verwekt. Men heeft van NewYoitk tot Tokio gevoeld, dat er in Duitschland een man aan het hoofd staat, die weet wat hij wil en1 die met groote koelbloedigheid het schipvan-staat, door de ongekend hevige parlementaire stormen in veilige haven gebracht heeft. Maar zal die haven veilig blijven? Zal de storm binnenkort weer opsteken? Daar bestaat veel kans op, want niet alleen gaat Dultsch land een zeer ernstigen winter tegemoet met 2.43 millioen werkloozen, maar ook moeten1 de herstelbetalingen, ondanks de malaise, onverminderd gestort worden! Die betalingen (van 2 milliard per jaair) konden binnenkort wel eens vast Ioopen en velen zijn er reeds, die vreezen-, dat het Duitsche rijk weldra tegen Frankrijk, Engeland en Amerika zal moeten berichten: we kunnen niet meer betalen! Dat er dan een ernstige toestand op internationaal gebied zou intreden, is gemakkelijk te begrijpen. De Fransche begrooting drijft voor een belangrijk deel op de Duitsche betalingen; ook Engeland kan zijn aandeel moeilijk missen. Alleen Amerika zou voor zichzelf niet zoo héél veel hinder ondervinden van een opschorting der Duitsche betalingen. Daarom is de houding van Amerika in deize van doorslaggevende beteekenls, want de kwestie der herstelbetalingen zit vast aan de kwestie van de terugbetaling der Fransche en Engelsche oorlogsleeningen aan Amerika. Vandaar dat er heel wat pogingen ondernomen worden om Amerika te bewegen het verlossende woord te spreken. De bekende oud-president van de Duitsche Rijksbank, dr. Schacht, verkondigt al eenigen tijd in New-York en Washington dat Duitschland de schadevergoeding niet langer betalen kan. Schacht heeft conferenties gehad met president Hoover, met'Mellon, minister van Financiën en Stlmson, minister van Buitenlandsche Zaken. Het gerucht gaat, dat hij een moratorium voor Duitschland hoopt te verkrijgen, dus een opschorting der betalingen (der voorwaardelijke herstelsohulden. Maar daarnaast Ioopen er oolk geruchten over een moratorium voor de Fransche en Engelsche oorlogsschulden aan Amerikal Dit zou van veel verder strekkende beteekenls zijn, ook voor Amerika zelf. Engeland wil bijv. gaarne schoon schip maken met zijn verplichtingen voor Amerika, die ongeloofelijke bedragen van het jaarlijksch budget verslinden. Maar alleen een gezamenlijk optreden van Europa tegenover den Amerikaatischen crediteur zou indruk kunnen maken op die Yankees. • • In verband met berichten, volgens welke In gezaghebbende kringen te Washington het plan van een moratorium voor de schuldenbetaling 1 van de vroegere geallieerden aan de Vereenlgde Staten breedvoerig zou zijn besproken, verdient ook een hoofdartikel van de „New-York Times" meer dan gewone aandacht. < Het behoeft geen betoog, aldus volgens Het i „Hfold", dat zoowel de vereenlgde Staten als de ( andere landen het grootste belang hebben bij : ’t financieels herstel en bij de stabfllseering wan i den politieken toestand In Duitschland. Indien Duitschland op den duur niet In staat < mocht blijken zijn financieel® verplichting na te 1 komen dan zou daardoor het economische even- * wicht van Europa verstoord worden. Het Is i een gevaarlijk optimisme te meenen, dat rn der- 1 gelijke economische ramp spoorloos aan Ameri- < ka zou voorbijgaan. n De Vereenlgde Staten zouden itl tegendeel i door zulk een tefewyHnflyhj ramp nlteqiH ge- i
voeiig worden getroffen, want 'f spreekt vanzelf, dat een economisch ontwricht Europa zijn oorlogsschulden aan Amerika niet zou (kunnen betalen. De betaling van dezé schulden is alleen ïnogelijk, zoolang Duitschland in staat is het Young plan uit te voeren. Blijkt het daartoe niet in staat dan zijn de gevolgen ook voor Amerika niet te overzieni. Dat er wat gaan* Is te Washington blijkt ook uit het bericht, dat de bekende Owen Young, ontwerper van het Young-plan, naar! Europa is vertrokken. In welingelichte financïeele kringen weet men fe vertellen, dat dr. Schacht Owen Young heeft gewezen op de economische onmogelijkheden voor Duitschland, om de herstelbetalingen voort te zetten, en dat Owen Young thans voornemens is in Europa het herstel vraagstuk met alle daarvoor in aanmerking komende personen te bespreken. Terwijl voorts een zeer gunstig voorteelten voor Duitschland is, hetgeen de afgevaardigde Louis Mac Padden, tevens voorzitter van de commissie van bankwezen van het AmerikaansChe Huis van Afgevaardigden, aan den NewYorkschen vertegenwoordiger van de „Daily Investment News” verklaarde, n.1. dat er nu iets gedaan moet worden1 om de omstandigheden 'gunstiger te maken. Thans is ’t oogenblik gekomen om op deze kwestie dieper fa te gaan. Leenfagen van buitenlandsche banken, die gebruikt worden om vroegere schulden af te betalen, zijn practisch niet veel meer dan een vertraging. Een moratorium of een vermindering van de betalingen krachtens het Young-PIan is volgens Mac Fadden fa aantocht Daar de geallieerden vasthouden aan betaling der herstelsehuldem, bestaat de eenlge uitweg hierin, dat de Vereenlgde Staten zich grootmoedig toonehl
Minister president Tardieu houdt sinds een paar dagen de eene politieke redevoering na de andere en betoogt daarin, voor allen die het nog niet wisten, dat Frankrijk een verbetering van de internationale verhoudingen zoekt door eerst de veiligheid te verzekeren, daarna de arbitrageidee te bevorderen, om ten slotte over te gaan tot ontwapening. Een volgorde —imen weet het — precies tegenovergesteld van die welke thans de overige groote voormalige „geallieerden en geassocieerden” (hierbij blijft België natuurlijk buiten beschouwing) huldigen en die zegt: neen, eerst als blijk van' daadwerkelijken goeden wil ontwapening — althans gedeeltelijke, gelijktijdige en wederzifdsche ontwapening ' — daarna invoering van de algemeen© arbitrage, dus van de vervanging der stoffelijke kracht van de wapenen door een zedelijke macht van het recht en tenslotte, als resultaat van een en ander, de vestiging der veiligheid. Wat fa de redeneering van den een uitgangspunt is, wordt voor den ander einddoel, en daar Frankrijk van Engeland geen afzonderlijke veiligheidswaarborgen heeft kunnen verkrijgen, acht het zich nu verplicht zelf voor zijn veiligheid te zorgen en dus de sterkte zijner levende en doode strijdkrachten zoo hoog magelijk op te voeren. Dat is het thema waarop minister Tardieu ook nu weer voortdurend zijn variaties levetf. „Wij zijn verplicht”, zegt hij, „te eonstateerem, dat wij, ondanks ons streven om den vrede te organiseeren met arbitrage als procedure, met veiligheid als eerste voorwaarde en met beWapenfagsvermfadering als gevolg, niet de gehoopte medewerking hebben gevonden. Dientengevolge zullen wij imet eigen middelen1 de voorwaarden tot veiligheid, welke eerbiediging der verdragen verdscht, verzekeren”. Tot diie verzekering van de veiligheid behoort blijkbaar óók de weigering om de geoefende reserves te rekenen bij het aantal weerbare manschappen, waarover Frankrijk fe beschikken heeft I Minister Tardieu spreekt dan — geheel fa het kader der Fransche vredes- en veiligheidsbeschouwing — over* Wet dwarsboomen, door het I buitenland, van Frankrijk’s pacifistische plannen ;n voegt daaraan nog als eed appendix toe de dring van zijn vermoeden dat de beurs-campagte tegen de Fransche waarden, een campagne i ichtar de financieel® coulissen1, geïnspireerd ioor politieke motieven, en waartegen de regee- « ■fag een gerechtelijke vervolging heeft bevolen, i jeen1 ander doel heeft dan een paniek te veroor- < :aken en geleid wordt door... de Duitsche fi- < landers te New-YoikL ] Frankrijk zal het over de middelen om tof i mtwapening op groote schaal te geraken, met | .onden, New-York, Berlijn en Rome wel nooit i •cns worden, omdat zijn zeer bijzondere posi- i te, zijn vrees tegenover en zijn wantrouwen te Mtsöhland, zijn ontwapeningsleuze onzuiver, < moprecht maken. Men stelle zich nu eens t roor dat Young, de tweede fameuze Amerikaan < ran internationale reputatie, die zooals we bo- 1 xn hebben gezien, die reis naar Europa nader» 1
neemt (Kellogg is reed® sinds eenlge dagen in den Haag metterwoon gevestigd) inderdaad komt fa verband met dé herstelbetalingen, n.1. om — zooals een bericht uit New-Yonk meldt — aan Duitschland een moratorium te bezorgen —■ tengevolge van de welbekende, zakalijke verfoogen van dr. Schacht! fa dat geval zal de stemming te Parijs er nog grauwer en zuurder op worden, vooral met het oog op de pertinente en herhaalde weigering van Washington om Frankrijk’s schulden aan Amerika te verminderen. * * * In de Fransche bladen komen op hef oogenn blik berichten voor, over den toestand fa Italië, welke een opzienbarend karakter dragen. Er ^zouden namelijk veranderingen —- en wel zeer spoedig — fa de tot dusver door Italië gevolgde regeeringswijze plaats vinden, waarvan de gevol (gen van buitengewoon ernstigen aard zouden kunnen zijn. Volgens de „Oeuvre”, die verklaart, dat de desbetreffende berichten afkomst tig zijn uit volstrekt betrouwbare bron, tracht Mussolini, omdat de ontbinding der fascistische krachten zonder ophouden verder voortschrijdt en hij zijn macht zoodoende van dag tot dag ziet tanen, zijn heerschappij opnieuw te bevestigen en wel door toenadering te zoeken tot de elementen der door hem ontbonden partij van de christelijk democratische populari. ' Teneinde zijn doel te bereiken, zou Mussolfal zich den actieven steun hebben verzekerd van het Vaticaan, dat een sterken druk uitoefent op der meest vooraanstaande iedten dezer partij, den voormaligen minister van financiën Media, die deel heeft titigemaakt van het kabfaetGiolitti. Hét oogmerk van den Vaticaanschen druk zou zijn Meda ertoe te bewegen deel uit te maken van de fascistische regeering. Met groote beslistheid moet laatstgenoemde van die hand hebben gewezen hetgeen van hem werd gevergd doch het Fransche blad beweert, dat desniettegenstaande de paus zijn bemoeiingen voortzet om de democratische Katholieken voor de gaal? der dictatuur te winnen. De „Oeuvre” beweert verder, dal de juistheid der door dit blad gepubliceerde inlichtingen te geheel haar omvang zijn bevestigd, zoowel door graaf Sforza, den vroegeren Italiaanschen minister van buitenlandsche zaken als door Luigi Ferrara, den vroegeren leider van den linkervleugel der populari, die beiden op het oogenblik fe Parijs vertoeven. Beide ahti-fascistische staatslieden, zoo wordt hieraan1 nog toegevoegd, staan overigens zeer sceptisch tegenover het door het Vaticaan ondersteunde initiatief van Mussolini. De „Vossische Zeitung”, die eveneens kennis Heeft genomen van de sensationeele berichten, die door de „Oeuvre” gepubliceerd worden, meent de opmerking te moeten maken, dat men zeer waarschijnlijk de plank mis slaaf, wanneer men een eventueel streven van het fascisme, om .zijn grondslag te verforèeden, uitlegt als een prfa cipieele wijziging van het stelseL Mussolini zelf heeft in zijn laatste groot rede, zonder er doekjes om te winden, gewaagd van de «economische moeilijkheden, waarvoor Italië zich ziet geplaatst en op deze rede zijn juist te de laatste dagen uitlatingen van fascistische bladen gevolgd, waarin de wensch tot uiting kwam, dat de basis van hef stelsel zou worden verbreed. Om deze reden is hét niet uitgesloten, dat te de sensationeel weergegeven mededeelingen van het Fransche blad een kern van waarheid schuilt: namelijk, dat Mussolini te verband met de ernstige crisis te het bedrijfsleven er prijs op stelt de soliditeit van het fascistische systeem te verhoogen door ook voeling te zoeken met mieffasdstische kriqgem Herhaald dient te worden, dat ondertusschen een verandering van hef stelsel, dat al sinds lang niet meer een zuiver politiek karakter draagt; fa de naaste toekomst nauwelijks kan worden verwacht