Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij

Tegen de «nsnKKelnriH.

Het Algemeene ffoofdkwartior. mededieling doende van do tot heden genomen nu>atrog»lon tot bestrijding Van den smokkelhandel zegt, dat door de getroffen maatregelen all. o.a. militaire hulp aan grenskommandcnten. hot in Staat van Beleg verklaren van een grensstrook, het uitwijzen van smokkelaars c.i van hen die zich van smokkelaars bedienen^ voorts cene regebng dal het vervo.r >^n opslag van do ten uitvtxr verboden goederen ni-t mocht geschieden zonder goedkeuring van het militair gezag, men er in Sv-slaa^d is binnen de grenzen van het menlijk? aan de smokkelirij paal en perk is gesteld. Gedurende het Jaar 1915 warden opgemaakt 36.673 proccxscn.vorbaal on aan 1379 personon werd bet vorder verblijf in liet in staat van beleg verklaarde gebied ontzegd. Het Algemeene Hoofdkwartier geeft voorts een opsomming van do aangehouden goederen erop wijzende, dat do gewapend» macht tej?;n de smokkelaars moest optreden, zoodat in net jaar 1915 bij do uitoefening van den i»e>vakiNFs» dienst werden aangeschoten en dientengevolge gedood of gewond 62 personen.

Do >laa.-t^fle^,-_,nH van ons n.ou>vo populair-wetenschappelijke partijtijdschrift bevat wederom tal van lezenswaardige, bijdragon op het gebied van politiek, ekonomic wijsliogoz-te. en vakvercenigingsstriitl. In een artikel „Kink in den kabel" .«bandelt de waarnemende voorzitter onzer Kamerfraklie, Schaper, frettb'.'. val, door zijn motieveroorzaakt. Zijn oodreel over dn oplossing der krisis geeft hij daarin als volgt weer: ..Door de benoeming van den hoc.' Ant. van Gijn als minisier van Financien en het overbrengen der ?rboidersvcr/:ekcring, m?t mbo» grip der Ouderdomswet, n^ar minister Ld>', rijn s-ensioenbelasting en ouderdomsvoorziening formeel et, Zoevcrnementeel gescheiden. D« heer Lelv ir. sedert lang ean warm voorstander van de sluats^nsionneeriilg. Wij. kunnen rustig zien wat er van het ontwerp-pcnsloenbolasti»g.gemaakt wordt. Do LMiie-liheralen gaan volgens de uitin«en van don hoor ftoodhuijzen in „De Vaderlander" van 5 Februari j.l. den» goeden kant on. Do klasse der gepensionnozrden mag aan de pensioonhelasting niet moeb>. talen, schreef dit blad, on voorts moet natuur, lijk progressie worden aangebracht. Of men dan cen afzonderlijke pcnsioe.ibclnsl.int/ wil behouden, is cci» vraag van techniek on taktiok. Op kleinigheden Nis namen zullen wij onzerzisd». niet vallen! Do kink is dus thans weer uit den kabel. do niei'wo minieer weet bij zijn optreden al terstond "wat hji niet hooft t^ doen. Moge do gansene regeering tv to*» medewerken, dat i*:ch harerzijds geen nieuw» komplikat:cs voordoen." Do Roods vervolgt zijn leerzame historische herinneringen uit den kicrcchtstrijd. H.j staat mot name stil bij den tijd, toen mr. Sam v. Houten in de Kamer de. kampioen voor kiesrechtui!dreid!.lg on >oor opheffing der verdrukten was. iljj teeken! item in de liist van dien tijd als o!'si-i.kMtlr behoefde te ondernemer!, 'om aan do r.pits te blij van vau do politieke ontv.-ikkelin),'. Van Houten on do arheidersbowv. ging ontmoetten elkaar telkenmale. zii vergroeiden echter n!&t. Eerst was V^u Houten de sterkste: toe.i later de arbeidersbeweging groeide, beerde de verhouding; de groot man van do eerste jaren na 7<< zou te klein blijken voor don nieuwen tiid. Breed bii hot stellen van de kwestie; eng bij liet on'.osson ervan, dat v-as Van Houten. Werd 'lliêrbecko in zijn pror.23itn^a-j.iren voortgestuwd door dn klasse voor v»; hij «treed, v?rt Houten had in do klas;? voor via hij opkwam maar een' ze.ee klein geloof; hij streed ah bc»ur?eois ind2 bourgeoisie, teren de bourgeoisie. luj bl»el een eenzame, en v.erd strak», door.de arbeiderreen e^tng beschouwd air. rentaal. Hij haatte het volstrekt beginsel ioos opporlun.^n'.o, waardooi" Bor^esius «Mi anderen aan do aruoi. dersbe" e^lng den wind uit d<: zeilen poogden t" nemen: maar zelf durfde hij do beginsel»» dor arb.-.dersbl-v.'c^ing niet aan. Zoo is hij een' vergeten man geworden; maar in de jaren van het ontmaken der Ncderlandstho arbeiders, kl^sfü __;at n:>:,::!-. narede op zijn boek over dichtkunst, do Gronin^seho rede Over Idealisme", waarin hij lijder rekenschap geeft van zijn. oordooi over de letterkundige beweging der tachtig»rs. lil hei gedeelte, waarin hij «le sociaaldemokralisclio levensbeschouwing als het ideaal ook voor den hnidiZen dichter stelt, knippen wij deze zinsneden:

?»k zie niet in. dat de gruwel van dezen oorlog de grondslagen der sociaai-domokrati. Hcho levensbeschouwing heelt aangetast. — tenzij hierin, dat hij oon profetiscoen nadruk licolt gelegd op do ontzaglijke beto?konis van ons aller geestelijke waarden, van idealen >3n Ideologieën. En ik zou onze tegenstanders wel willen 'vaarschuwen dit niet al te zoor als oen verlies te beschouwen voor de partij, di-, do kracht voor haar strijdend worden on groeien toch vooral ook in haar bezielend idealisme heeft gevonden. Maar bovendien. tobbon. zij. die van de zooialil^emokral» do reddin« «a bol behoud verachtten vóór dezen oorlog, vergelen, boe zwak zij nog maar is ton eerste, maar ook vooral, dat zij ter oindolijko verwezenlijking liarer diealen praktisch voorloonlg niot meer is on kan wezen dan een politiek» partij ter verovering van den Slaat, geen godsdienst ter verovering van den llem^l, dat zij dus menschon en meuschelijkhodon kweek!, doch geen marielaars en geen heiligen ' Van Hiemstra, den leider van onzen Land» arbeidersbond, is een belangrijk artikel opgenomen over „Winsten en loonon in hot landbouwbedrijf". Hij becijfert voor de bouw-boeren op 15 artikelen over 1914 reeds een extraoorlogswinst van ruim 41 millioen gulden en voor 1915 op de boter van bijna 21 inillioon, op do Kaas van ruim 60 millioen. Daarnaast «.telt hij de moeite dio het den landarbeiders Kost om een beetje verhooging van hun miserabele loontjes at te pingelen. Van der Waerden vervolgt zijn broedo bebebouwingen over het lazlor-stelsel met oon verdere uiteenzetting van de inrichting ervan.' Interessant is het oordooi van oon Amerikaan-sChei vakvoroenigingsman, dat hij aanhaalt; deze .'.tolde «en nauwkeurig onderzoek naar de werking in en «.direct toen: ..Zonder één enkele uitzondering hebben, wc bij allo ondervraagde arbeiders een sterk 2 tegenzin tegen liet stelsel waargenomen. Op onze vraag waarom, luidden de antwoorden steeds jn deze geest: Ja, wij verdienen, iets m-or soms, niet altijd, maar wc worden tot bet uiterste aangedreven. Do zenuwspanning waaronder vrij werKen, en de onzekerNoid en angst, dat V-I» onder de «.landaard zullen blijven, maken de winst nauwelijks de moeite waard. Wo waren er veel beter aan toe, toen wc b:taald werdon voor iedere cl dio wij afleverden, onze kontroleun. behandelden ons humaner onder bot oude. stelsel, want zij vorken nu onder dezelfde zonuvspannondo druk als wij. daar lij ook betaald worden naar de produktio van ben. die onder hun toezicht slaan.' . Na in vorige afleveringen materiaal te hebben bijgebracht ter beoordeeling >an de houding der socialistische partijen in Duitsehland en rrankrijk gedurende den oorlog, maakt v. d. Goes thans een aanvang met hetzelfde ten aanzien van bet Engclschc socialisme, «ij ziet de houding ervan in dit licht: , Do Engolscho socialisten bobben lc doen met oen ov^rtalrijko menigte vau zo.r strijdbare en uitmuntend georganiseerde vork- Pcden. dio van do politieko aktie doorgaans o:n ijverig gebruik maken — alleen niet steeds het gebruik dat de socialisten zouden ven. scben. Inderdaad moeten do Engclschc socialisten den invloed op het proletariaat nog altijd aan burgerlijke partijen betwisten Go do houding van onze Lritscho partijgenoo'en In don oorlog is de. bötrokking waarin rii lot do arbeidersbeweging was geplaatst, stolli« van invloed geweest. De andere, meer algemeeno oorzaken, tevoren aangeduid, werd^ door dozen bijzonderen faktor versterkt. Do proletarische massa van de burgerbjko klassen losmaken, in de grooto taak van do sociaaldemokratio in Engeland.' ?..,,. De aflevering wordt besloten met statistische mededeolingon, boekbespreking:» van llzernian. rlahn. >lijnssen. Ankerpunt en 6.verhard Ven een tijdschriften-overzicbt van v. t^clderen. v. Dillen en mr. polak.

Het voord alleen is reeds in staat een rilling door de Hooge Vergadering to voeren. Baron de Vol. van Steenwijk haalt minachtend zijn ¦neus op. Waar gaan wij heen. als ook in deze vergadering a] arbeidersb o 1 angon besproken worden' Maar Fclukkig blijkt de hoog» leeraar slechts saiarisverbetering voor profeeeore't te bedoelen. Dat brengt ve,rlieh» nng! Hei, blijft aldus ten minste in eigen kring, eu elkander moet men toch wat gunnen J Ook de christelijkhistorische V.^N DER HOEVEN, do Rotterdamsche wethouder, bleet volkomen in de jt»i°te lijn door zich te verzetten legen het wetsontwerp dat penstolmeermg beoogt van onderwijzerkweeluwen wier eehtge» loot voor 1906 is overleden. Deze ebristelijke heer moest niets van dergelijke ..gunsten" hebben. Later zouden ook ambtenaarswedu-«en en anderen er om komen. Aan dergelijk .onbedacht opdrijven" van uitgaven doet hij niet mee.

De VOORZITTER vond het na deze. speech voor heden welletjes en stuurde ons naar huis ter overdenking ven de vraag welk christelijk beginsel zich tegen pensioen aan arme wedn» 'ven verzet en waarom de heer Van der Hoeven en zijn vrienden wél altijd bereid zijn mee te doen aan opdrijving van mi litaire uit» ga ven!

Men fchri.ift ons uit Gieken Nieuwkerk.- Verschenen is het jaar vering van de zuivelfabriek .Samenwerking' to Giesoen-Nieuwkerk. Deze cijfers veroorloven ons bij benadering eenn schat» .ing te maken van de oorlogswinst, door de veehouders behaald in do Alblasserwaard en Vijfboerenlanden. Dit is mogelijk, daar in de Alblasserwaard en Vijtbeere.llanl.en de toestanden in do verschillende dorpen weinig of niets uiteen» loepen en men gerost kan rekenen, dat wat geldt voor Glessen-Nieuwkerk eu omgeving ook waar is voor do andere deden.

Do prijs voor 1 K.G. melk, dat is ongeveer IL., was over he: jaar 1917, gemiddeld 9.03 cent, over de jaren 19101914 gemiddeld 5.H1 cent. Elke K.G. melk bracht alzoo 3.12 cent meer op. dat is bijna 61 l»ct. meer. Volgens eene berekening, die we gemaakt hebben uit een vroeger jaarverslag1 en volgens infor»natie.«. «lic we. ingewonnen hebben bij de boeren zelf. bedraagt de gemiddelde opbrengst per koe 3500 K.G. melk per jaar. Er zijn boeren, dio weten te komen tot 4000 iv.G. terwijl andoren tevreden moeien «ijti "'l»» 2000 K.G. per koe, maar als goml-lde.de voor dezo streken kan men bet getal 35" O K.G. als viij juist beschouwen. Men komt dt» tot een meerdere i.taropbrer.lrsr van .1500 maal .1.42 cent, in rondo cijfers van 120 gulden par hoc. Nu m.15 men hiervan aftrekkon de veraooginl? van >le veevoederprijzen. Dit bedrag i» moeilijk te bepalen. De eene boer voedert veel. de andere weinig. »n gemiddelde verhooging van t' 3.'» per koe zal wc! niet te laag geschr.t zijn. zoodat vau de meerder opbrengst per koe voor de brandkast nog ö.'> galden overblijft. . In de A!b!alietw?M.rd en Vijfheerenlanden vindt raen ongeveer

De minister van oorlog heeft aan de Listen- Generaal toegezonden eene nota botrenende de mobilisatie-uitgaven welke voor 1914 zijn te stollen op ruim 7? miliioen, terwijl tot hall Januari 1916 boven het toegestane bedrag van du oorlogstegrooting 191', ad ruim 33 milüoo». uitgegeven werd een bedrag van ruim 145 millioen.

••Men schrijft ons uit Amersfoort: Bijna olko maand hebbeu we hier in .Amersfoort nieuw bepalingen omtrent inleveren en uitreiken der broodkaarten. ' » ' In 't begin bracht de bakker de nieuwe mee en nam do oude in. Vervolgens reikte de bakker nieuwe uit en Kingen de oude over de post terug. Daarna alles per post. fooi» weer werden ze bezorgd en de oude tevens ingenomen, 't .Vliernieuw, ste is nu, dat men de broodkaart moet gat» halen, aan 't bureau van den keuringsdienst. In lweo dagen van S—C uur meetelt daar nu ruim fiOOO broodkaarten verwisseld worden. Ons lijkt deze laatste methode de minst goede, waarom, als de post nog niet .«ekuur genoeg werkteer raakten broodkaarten zoek) deze niot, zooals al meer gobetird i.>, thuis bezorgd. Nu kan men uit de bultenwijken een goed half uur lot-pen en dan negeen flinke poos wachten.

In ?Het Volk" van 24 lebr. antwoordt partijsienoote Wjbaufc op mijn ingezonden stuk naar aanleiding van haar kierrcèhtrede op het konpies gehouden, waarin ik betreurde, dat pge. ,^V. alleen de noodzakelijkheid van het kiesrecht voor loonarbeidsders besprak en niet van de vrouw in het gezin. Do reden, waarom pge. i-V. meende zich bij de loonarbeidsters te moe» t«n bepalen, r.-t- zij nu in ..Het Volk" uiteen. Ik kan die reden niet aanvaarden, maar het zou te ver vosten hierop in te gaan. Met ge» noegen neem ik nota van de verklaring van pge. >Vibaut, dat het niet was „omdat wij den arbeid der „best betaalde fabrieksarbeidster" van «rooter belang voor de maatschappij ach» ten dan den arbeid, dien de moeder besteedt am de opvoedinf? en verzorging der kinderen en het onderhouden van buis en huisraad." Zij is dus met mij overtuigd van groots waaide van don arbeid vzn de vrouw in het gezin. Maar dit standpunt strijdt mot het feit. dat rij in baar rede op het «congres als haar bond» genoot in den strijd voor het Vrouwenkiesrecht pg. Van der t3oes opriep. Zij verzocht hem zijn artikelen over de gehuwde vrouw, waarmee hij begonnen was. voort te zetten. Met schrik dacht ik er toen aan, of pZe. W. zich met d* opvattingen van Van der 6o« over de vrouw in het gezin zou vereenigen l Want hoe denkt og. Van «ler <3oes over het arbeidersgezin. Volgens hem is het gezinsleven in de arbeidersklasse door het kapitalisme onherstelbaar vernietigd. Hij raadt de vrouwen aan liever in de fabriek te blijven; hij meent, dat in l» van de ion gevallen het arbeidersgezin n» juist geen heel pleizierige plaats is om in terug l»? keeren. Zelfs bij een tamelijk vast. en niet al te bekrompen loon draagt het gezinsleven niet bij tot. verhooginzr van het geluk en de verheffing van het peil. Het gezinsleven is totaal ontredderd en hopeloos vervallen. „Het arbeidersgezin behouden is het bestendigen van de «llende eener vruehtelooze. voor do individuen en de klasse, verderfelijke bezigheid."') ..Niet de teruggang in getal, de vermindering in ge» halte kenmerkt de geschiedenis der gezinnen in het proletariaat," ') Di». is wat als een roode draad loopt door een

') X. T. Ioe jaarg. hl. 43. ') >'. f. !Se jsarg. bl. 333.

reeks artikelen van pg. Van der /Soes onder den titel ..Vrome Wenschen "'. Nieuwe Tijd. 15e en INe jaargang. Er zullen zeker weinigen in de partij zijn. die zich vereenigen met. de opvattingen over het gezinsleven van de arbeiderf. in deze artikelen neergelegd. Van der Gors neemt hier seVer een heel apart standpunt. in. daarop ik binnenkort in ..De Socialistische Gids" uitvoeriger hoop terug t»» komen. Maar daarom te meer verbaast, het mij. dab pge. Wtbaut. die. het met me eens is dat. del vrou^v in het arbeidersgezin een belangrijke taak vervult en dat haar maatschappelijke waarde met hij de best betaalde fabrieksarbeidster achterstaat, zich op het congres bij pg. Van der Goes aansloot. Deze beide standpunten kan pge. Wibaut niet tegelijk innemen.

W. )L^NBIIOLT-ANDIIE.^E

(Geautoriseerde vertaling »»|» tiet v««n2o^), 1* Of dr wijze "Wihuja. nie», «-^ldr ns"h«errn. hrx» mooi di«? dingen ¦^or bejaard* heenen "Hrrm, die h»>ho^flr hadden «?>7> vkirntr. >V/>h«j>» nt; er uit. .i!.«of hij n->« altijd koud ii^d. Ik Inkt* hem tuf^rhen d»* h„»in»t^n:men rn vee? hem he»e dr hi'vek ««11-ielrokken moes! '»»ed*n. Het ¦"•'at. met genukkolijk. d^eh ss^luk'f,' t^n zlotle toch, > tiem in d<°t> p»? ft-»')nd»n en ik />,u •tij-» h-"n»>n »>s- in rok.

li«t maakte een diepen tndr"k op hem. «oen hn klaar wie en I'n^s riin »>^?!rtbe>'reepte bennen neerkeek • _ Tóen ik hem d.'.irna «ie bretels . deel en hem h"' wonderbare eci,aniek met de ronde, platt» '«.noolien ".»fft». — idK'lpon roemde hij /e — ,h> door «Ir. f?at>n in «Ie bretoll. lce».t.,!ien moesten -> e,rs',en _ t„^n hij za?, dal deze lauwer en korter gemaal.-?, kenden -nor-le-, en dat de broek meei/in?. tol zij geheel zijn slaj» neer» ban^»,i. riw.rla/. al rijn landst^mpen te, zien lcv.üne.i. Her v-t* de eer,!" en «e laatje n>aa.l <^at ik V^'ahuja /o* lachen. Ton?» en T< ko flirten hei _?ne .Vi! na hel andere uil. tertsijl zij krom van eerbiedige bewondering er hij «tonden, en verrukt op ht>n di>en «loe^n.

Toen veroorloofde ik mij do schertsende, opmerking: — Daar nu de wijze Wahuja, zelf eon valscho huid had gekregen, kon hij toch den vreemdeling niet meer verwijten, dat zijn huid m>t echt wa?.

Wahuja vond mijn .'.irdi-heid blijkbaar niet. aangenaam, doch zei alleen dit hij voor den rijken Gever zou doen vat in zijn vermogen '»ab.

Terwijl wij het. laatste weg naar he^ koningshuis opgingen — Wahuja met den gouden bril. met, bretels en ondorbroek _—, krioelde de veranda-opening van kroeskoppen, «be in b^-nxmdering verzonken varen over dit •."roemde, s<»houv.rpel Plotseling verdienen zij door een machtspreuk van binnen. Wah'tja vroeg ons onder aan het kiopcnt»"apjo r* -«achten, tot hii d»»n koning zijn ««-rade:, had getoond en on:, plan had te, tafel _trebr.i*ht. liet duurde tamelijk, lang. Ik veronderstel d.'t. de prij» in alle bi?onderhcden -.«¦•¦ rel v'-^f-cf.^ld, terwijl Zijne .^lüjelre't. veor de "Ntvang-t. v.ez-,1 gek.!"'"l. To>>n l.innenk^.unen. 'crzocitt Wahi.ja. mij eer»! nader te. «reden ; daarna op gepaste.n afstand Ton?», terwijl hii Toko — e^<, naast de «leurt* !>!:j'en zilt-»!, — Nat. wordt, een dure o-fobieden:*. d-iobt i.'<. daar he!. zoo deftig toeca.it.

Wij begroetten den kouinz" onderdanig, die in ''.^o.^to £ala op 7.ijN ie.-» zal — met de Kleine pronkbij! over ,'t-n *caoiidsr en do bedchnar.d am «!en arm. Ven s^roohoe.d, dien ik lier.: <> vorige maal had geschonken, had ht, op het hoofd en achter h«:t. stond een mei'je, dat, in plaats vin den v-aai.-r de paraplu:.» "p^estoke^ boven rijn hoofd hield. Hii zag er >-rtcndei>>l> er. vaardig uit. maar niet ze. familiaar als 'origc. in.ia. — Hm. bet "5 ordt. duur. öie'„» ik -veer. He oude ezel heeft hem natuurlijk rijn les geleerd. Evenals den vorigen keer /at de koningin re.n eind achter den koning op een mat alleen ; Wahuja echt-er was bi^na op de eerste rij geschoven: ja, hij zat bijna vóór den koning. Hii het blijkbaar, die de onderhandelingen ?,Ku leiden. Nadat de koning ons bete! had aangeboden en '"ij een behoor- lijken tijd hadden gekauwd en gespuwd, zei hij plotseling: — Wat verlangt de rijke Gever van don komng? ..De rijke Gever ' en ..Koning" waren slechte vaarteekens. Ik koos vetjes mijn woorden/ en zei dat de arme vreemdeling, die, on dit gelukkige eiland uit de hand des konings at, zoo vermetel "-a« geweest zijn oogen naar de dochter des koning» op te iiaan on dat hij haar gaarne wilde koopen, om door haar den koning een groots schare nakomelingen te verschaffen, die zijn bleet, tot in verre tijden zouden voortplanten en grooto cijnzbetalers voor het koninklijke huis zouden worden. Ik had mijn toespraak den avond ti voren met 7ongu gerepeteerd; hij had ze in alle opzichten goed gevonden, alleen had hij ..eijnshetalers" in plaat-, van „krijgers" voorgesteld, daar hii dezen term ah verouderd beschouwde. Do konint- kauwde» een poosje op mijn toespraak «n op zijn rest bete]. Toen spuwde hij in oen grootcn boog — daarin is hij oen mee:'er — het vloog tot den muur waar Toko zat —en zei: — Waarom noemen mijn tnann^n oen vreemdeling ..de Bruine Aarde" ?

Ik riep Wabuia met. «v n verwijtenden blik te.- verantwoording, Voor ik echter kon an>."erd" de o-idn l' r onbev egelijk bad bijgezeten en mij onbewegelijk had aangestaard, terwijl zij de open handpalmen voor zich uitgestrekt, hield.

Tongu kwam mij 1« hulp. Hij wierp zich uit zijn zittende houding op zijn handpalmen ca zei: # — Als de dochter van den groolen koning naar den venaar gaat ingeval zij zwanger mocht zijn. en hem purmea. op haar lichaam laat uitoefenen, dan zal do vrucht baars lichaams d». echte huid krijgen. ... ? „ De koningin was echter niet op haar mondje, gevallen. Wahuja heeft immers gezegd, dat do geesten dezer eilanden e-on macht, hebben over den rijken (lever en d- zijhen. Tongu zette een dom gezicht. Tegen dit argument. Wa« hij niet opgewassen; en nu zaten wij daar als ossen voor den berg. Ik vervloekte mijn vergeetachtigheid, want. het. was duidelijk, '«aarom ook dn koningin ' mijn bijnaam „do rijke (lever' had gebruikt. • Nu kwam Wahuja ons te hulp. Jalocrseh op zijn alleenheerschappij, lette hij voltrekt niet op de koningin, boog zich naar den konin;: en zei:

— De grooto koning ver-vaardige, .-.ie!, te bevelen, da» de rijke Over den geesten van iiju eigen Mam — die hem gehoorzamen en lhe machtiger z'jn dan de onze. linecke. de lictiaams. rtteh« van do dochter des kc.ning^. t-e be^-nernien, opdat »ij de echto i'iid kriilze.

Ik haastte mij te. verzekeren, dat de geesten van mijn -.tam met, liever zonden doen Daarop hor-g ik ter eere. van de toningin en zei: — De koningin heeft

£•) droeg den zijden doek van de vorige» maal; hij was zoo gebonden dat de slippen tns»chen haar borsten hingen. . Hoe schoon zal zij echter wel worden, als zij een dergelijk "".^'-^.'N haar prachtig haar draagt zooals Bha t)uwin. Hierbij wee» ik op het Madonnabeeld met den blauwen doek ep bet hootd.

,'.« "".sieraad zal de. vreemdeling de, mooie, koningin van !>,^.-^. ». "! konin? «ehenken. En bovendien zal hij haar een nieuwe duid voor haar handen geven, zooals de wijze Wahuja ze thans aan zijn beenen draagt: deze huid zal echter witter zijn dan het witste koraaleand aan het strand. Mijn via? handschoenen, die ik nog van het laatste clubba. had liggen, zouden haar zeker passen. Du slaperige oogleden der koningin werden opgeheven: haar oogen werden groot, haar lippen openden zich en zij liet al haar bruine tanden zien. Daarmee hadden wij het spel gewonnen. • Da koning liet zijn «leftigheid varen en keek vriendelijker voor zich uit. Hij maakte oen nieuw,, portie kauwtabak voor mij gereed : nam er zelf een en weer spuwden wij een tijdje stilzwijgend zoo hard 'rij konden.

Toen zei hij — en nu sprak hij mij eenvoudig met jij aan: —- Heb je. mijn dochter ot» je mat gehad. Ik beve.iigde het. Doch dit was slechts een kwestie van vorm. Hij had het van het begin af geweten. —• hen jo /.'k-r. dat go bij elkander behoort, dat niets belet, dat, haar lichaam door jou vruchten draagt! Dat vil zeggen: als wij het n" eens zijn geworden, raag je. liter nie» komen om over verborgen gebreken ti klagen en je geld terug te, verlangen. Ik antwoordde bevestigend, doch vermeed alle geestdrift, daar ik daardoor een prijtvcrhooging vreesde to veroorzaken. t» ik haar ce„ behoorlijk huis kon aanbieden. Do ..mierik ¦>< ist he.!, heel goed. Do vtxd had gedurende de !,i!t>t> "eken over niets anders gesproken dan d? pracht van liet nieu-vc I|!It«.

Om een eind aan de zaak te maken, veroorloofde ik mij thans rondweg lc vt^gett wat Ali moest kosten. De koning trok zich weer in zijn waardigheid terug, terwijl Wahuja met rijn mat naar voren schoof, -oodat hij tussehen den koning en mij zat. . — Do jongste, dochter de, koning?, kraste hii. i* 100 pokon !^'>o, ') waard. . - . .V.-!. allemachtig: H<^t "as «lood'til. terwijl ik tot kalmte trachtte te komen. Ik kon onder do halfgerio'en oogleden des konings der koningin en van Wahnji, zi^n, dat rij in de grootste opwinding op mijn antwoord wachtten, ofschoon hun gezichten absoluut, wezenlos,. waren.

Tongu durfde zijn mond niet te openen, maar ik kon hem aanzien, dat hij den prijs ongehoord vond. Toen vatte ik moed eu zei:

— De dochter des konings is zeer mooi. Zij is meer waard dan vijf blanke vrouwen ; voor 100 pokon taboe, echter kan de, vreemdeling twintig vrouwen van zijn eigen stam koopen. Daarom, vijzo Wahuja. kan de vreemdeling, «lic als ?rijke Gevet' op het eiland kwam, maa'" thans wegen» zijn geschenken de ..arme Gever" is geworden, tlechts » pokon voor dr jonast.- dochter des konings bieden.

15en pijnlijke pauze volgde, waarin geen geluid werd gehoord behalve wahuja s kauwen met zijn kaken, waarbij bi, rijn an'. woord voorbereidde.

Toen verloor de koning zijn gedold en verbrak het zwijgen. — Men heeft mij verteld dat je cc,/ g^v^cr hebt. dat V.echt i half zoo groot is al» het andere.

Hij bedoeld»» mijn pistool. Ik was f.^»ut va» verbazing. Ik had hot n>,ol!. op het eiland gebruikt, liet had onaangeraakt in mijn 'cltcep^ki>> geiten ; ik geloofde «lat zelf:, Tornt»! niets 'in bet, bestaan ervan vt^:. Men had du-; mijn koopkracht l,e>pis>nneerd. Ik keek Wahuj,. vai-t. aan. maar hij bewoog zich niet. Ik koide mij om ,iai- Tongti, maar hij va:, eten onbewegelijk. Na een geruime» tijd besloot Wallüj», >>:'„.lelijk het bc'ii^fend" voord te spreken. — Als >le. blank» man den koning rijn klein geweer geeft, d i-i wil de koning h».». rijn jongste dochter voor .>) pokon laten.

(Wordt vervolgd.) ') Taboe beteekent. geld. vermogen, g«>ed. De munt bestal', uit e-n kleine schelp, waaraan de schaal doorboord wordt, zoodat zij aan ecu snoer geregen kan worden. li