• In hot Ochtendblad van lieden hebben wiJ **->„-» „t* '"van Wilson «en e»ii^beaoho«wing gewijd, l^oré dien ia oog duidelijk geworden, hoe men den» pot* in liuiVéland en Frankrijk opvat, alen beschouwt baar daar al* een duidelijk weigerend antwoord op bc» vnii^seh* verzoek tot bot inleiden van Trodeabe» tprokiiigen. Do «Mlllcerden, zegt Uavae, willen een auvooiwaardelliko eapitalatie al* «enigen baal* voor dea Trede. Ilouler. de meening van de Uri-aohe regeo» -ing raeedee-end, zegt, dat do geallieerden niet geneigd zijn de gelegenheid open te stellen voor dia. tnsaie. AmorUcaansobo senatoren vorklaren hot aal» «oord Toor oen voorlooper van een «nve»»waardelijké overgave, do Time* zegt, «lat do nota een eind maakt aan allo gepraat door een Trede zonder onderhande» lingua enz. Over de opvatting in Vu.lsebland kwamen vandaag aanvankelijk *lecl»t» selmaraeho berichten. Ken lolo» prom van onzen ««rrospondent te Itenlijn geeft iets --oer van dea indruk, die do nota daar in otfleleele kringen heeft gemaakt Mon zeido daar „verbaasd" to -ijn. Oogenschijnlijk, was men van dio verbazing nog niet voldoende bekomen, om iets zakelijk* te kunnen zeggen.', Ook do üeulacho bladen lieten zioh uiterst aarzelend uit. vat, do nota allo diaauasle afsnijdt,, «-olijk men «o loonden en parijs zegt» daar «ebeen men te verlijn nog niet van overtuigd. N, wel op goede gronden -faut, volgens een bericht, dat wij ontvangen terwijl wij dit overzicht schrijven, heeft vuitsoliland reeds verklaard bereid to zijn, allo voorwaarden te aan» vaarden, mit» do belangen van hot vnltsoho volk wor» .ontzien. Het bericht ie wat kort, en daardoor nog niet volkomen duidelijk. Zijn hot de nieuwe .voorwaarden, door Wilson in zijn laatst* nota ontwikkeld, al dan niet met.inbegrip van do andere voorwaarden, die hij daarin nog in uitzicht, stelt» Of zijn het in hot alge» meen allo voorwaarden, die de entente, zal willen «lellen? 1100 dat ook zij, in allo geval zou dit bericht dcteeken«n,
Nieuwe Rotterdamsche Courant
- 16-10-1918
Permanente URL
- Gebruiksvoorwaarden
-
Auteursrecht onbekend. Het zou kunnen dat nog auteursrecht rust op (delen van) dit object.
- Krantentitel
- Nieuwe Rotterdamsche Courant
- Datum
- 16-10-1918
- Editie
- Avond
- Uitgever
- Nijgh
- Plaats van uitgave
- Rotterdam
- PPN
- 832495182
- Verschijningsperiode
- 1844-1970
- Periode gedigitaliseerd
- 1844 t/m 1869
- Verspreidingsgebied
- Landelijk
- Herkomst
- KB NBM Mfm MMK 0030 [Microfilm]
- Toegevoegd in Delpher
- 18-11-2014
Avondblad, B. De Oorlog. De toestand.
De brief van prins Max.
Wij laten 'hier den brief volgen» dien prins Max van Daden den lilen Jan. 1218 aan prins Hloxonder von Uohonloho heeft geschreven en die bijna aanleiding 'leefs'gegovi'a tot een nienwo kan«»dierslli^«i*. 'Raiisrnne, 12 Jan. 1012. .', Vost» Koof. Bc donk je voor j« laulsto brieven, die Ik slechts telegrafisch kon beantwoorden, en voor do . ronding van jo belangwekkend en vleiend artikel (over do «do «lio prins Max in.do lladensclio Kamer had gohouden. — .led.) ? Met «lio redo ia hot boel eigenaardig gegaan. . Mijn woorden.vinden in binnen- en buitenland een weer» klank, verbaast, Woll» opvatting hebben zoo» nel «ló'Dultsellers als do bnlteulondër* toen van Uuitsclilandl ' Ik alaor paf van. De Zwilsoraeho bladen zien een tegenstelling tus> seheu Nohenzollem en Zllhrlngen, 't geen groot* onzin is. zooal* blijkt uit hot telegram, dat do keizer mij zend (dit tussehen ons) waarin hij mijn redo een -daad" noemt en mij Tgolukwenseht met do „lioogo en «hoon* gedachten" «il* zij bevat. . . • De al>Duits«di«rs . vallen.mij aan, olsohonn ik hun bij liet Duitacho zwaard den Duilsohen geest schenk, waarmee Rij naar. hartelust woreldvornvoringou kunoen smaken» en do bladen dor linkerzijde, aan 't hoofd «te mij hoogst onsympathieke- Fronkf. Me* prijzen mij l«n>olnoog,,ofsclioon ik duidelijk genoeg do demokraliacho kazen der partlj-dialektlek, met nnmo hot par— lementsrisme. heb gegeeseld. ..Tbo world is out of joint and peoplo minde out of balaneo"..l?en zakelijk, verstandig woord, van ernstig gemeend praktisch l/llrislendom «n van nint-sontimeu» teel menaehlieldsgowot,!» hunnen zij in hun verdwaasdbeid hoelemaal niet moor au pled do lottro opvatten, rij moeten het eerst door hot drek en vuil van hun verdraaiende dwaasheid holen, om het to kunnen aan» passen aan hm» lang-bij-de-grondscbo gezindheid. Keen» dan ben ik trotsoh op mijn lladewicho Inndge» opeten. Zij weten dat ik zeen partijman beu, noch wil -Ha en daarom hebben zo relj allen begrepen en uit «Uin woorden gehaald, wat elk hunner graai» ter har« aeemt. ' ' • - , .. Onzen vijanden eena goed do waarheid to zoggen *» «ba zelfinzenemen houding van roottier* over hot magstuk dor «rau.woordetljkbeld voor dezen oorlog tn
Kroniek van den oorlog.
1 Jt.__-.»0«toh««. 1 Jnli. De Amerikanen veroveren by OhlUeau >hl«rrv het, dorp Vamc «m aangrenzende bosschen *s Italianen ______ stelUngen ten N.W. van de «onte Grappa. 2 JuU. De Franschen nemen het dorp St Pierre Ai*ie 3 Juli. Geslaagde plaatselijke aanval der Franschen u» beide rijden van do Somme. Do Sultan van Vork»» -verleden. 4 Juli. De Engelschen nemen Hamel en d» bc—riten l«. Vnlr» eu Ilsmol. .J8 JuU. De Dnltsobo gezant to Moskon vermoord. Do oostenrijker* ook uit de delta van do Plave vat» leven.-tl Juli. Von Euehlmann, de Dultsehe staatssecretaris ™J buitenlandecho zaken, afgetreden. U Juli. De Oosteurijkera, na «en offensief vsn d» TOBS-he» en Italianen, van de Vogus» naar de Senten! Berst en Fieri door de geallieerden e»t _ , J 9 JuU. Verklaringen van Burian ever het oorlog». > lO JuU. Veldmaarschalk F. Oonrad von ______ ?n» van rNn b«v«l ontheven. De Duitseher» oudeme?*» «en offensief ten W. en O. van Iteim» over een «nt van 80 KAL, waarby zij ep «enig» punten «to s*»lne -«vertrekken e» in do Fransehe verdediging», -one binnendringen. Tsaar Nikolo»» van Busland *-<¦ d» bolsjewiki to Jekaterinonbnrg vermoord. . -'l JuU. Ilevlge tegenaanvallen der Fronschen aan 5". Mam» «u «loer*, vorderingen «tor Dullsohens tos»
1018.
10 Juli. Nieuwe vorderingen dor Fransehen en .Amerikanen aan een gedeelte van het front De Duit» schors trekken 's nachts van den zuidelijken noor den noordelijken slarne-eevor terug. 20 Juli. Do Statendam ton N. van___a_d in den grond geboord. 21 Juli. Nieuwo vorderingen der geallieerden tn». schen Soissons e» Boims. zy heroveren OhKteau» Ilderr^. Nieuwe rn_r__«terieolo crisis ia Oostenrijk, llondnms verklaart met Duitsehland in S September. De Duitschers trekken ook van de Ailette terug. Do Luiomburgscho regeering afgetreden. Do Poolscho regeering afgetreden. Do Japanners bezetten Ohabarofsk, in Siberië. O September. Do Franseben bezetten tusschen Somme en Oiso Ham en Obauuy en trekken ten O. van di» plaatsen on, ook tasseben Oiso en Aisno trekken zij verder oostwaarts. Ten Z. van Pdrenne vorderen d» Engelsshen en bezetten Llerumo nt «n Longavesnes. 7 September. Do Frnnseben trekken op een front vnn 8 E__ ovor het Oroz-t-kanaal. 9 September. Do Franschen trekken over het vrnzotkanaal en bezetten een aantal dorpen -JU September. Do geallieerden in Ilacedoni3 over» * schrijden do linio Vozarei—Kavaidar en bereiken de {Wantte ia de richting va» Xegotin en Domir Kapoe. 23 Seplen__^. Het _apanscbe kabinet afgetreden. Do lEngelsebon bezetten __z»reth en Afoele, voorts alle evergangen aan do jordaaa en vernietigen tweo terug» trekkende I'urksohe lege» ten W. van do jordaaa. 23 September» De geheel» Bulgaarse.» Unio tusschen Hlonastir en hst Doi3aa>meor «mor de gettlUs-nlea asn het wijken gebracht De Italianen sluiten zich bij het offensief aan. 24 September, In Palestina bezetten de Engelschen Half» on Acre, de troepen yan den koning van lied«jaa nemen IlsXn. Ia HaccdeniO bezetten do geallieerden Prilsp «o Doiran en drijven zij do Balgaren ver» der terug. ... 26 September.. De Bnlgaarscho minister Malinof waagt aan de geallieerden een wapenstilstand. _l««ea bezette» __ «les (Kropolu) en IsUp, do Engel» . schen overschrijden de Bulguaréoho grens te Kestnline. De __*»nschen «n Amerikanen vallen aan tus. «He» Snippe» «n do Aaa» en dringen in de Dultseh» «tellingen door. D» Amerikanen veroveren Varennes, alontbb-invlUo, V«*l«rs, Ohepay, het doseh van For» ges» Ualaneoart. Hentbosel». Fancon, XantiUoia. Dau» nova» «n Oerooart Ds Engelsche cavalerie in Palestina bezet Amman aan don H-dzj-s*«poorweg. wi» h«-ia» ene. Ven Steen, d» I^wisisohe minister van oor» log. »fge«_dden. 2? l_»te_ibe-. Do Engelsehen doen met Amerikanen len 2. Vs» de Seasee een aanval op een breed front everiseltrijden het lfoo-dorkanasl en maken vorderin» J[On in se rickting van Kamerijk, waarbij «ii Beuron, Fontaine.llotre.Dame, Oralnoónrt l_es«lni6r«s en den heuvelrug ten O. daarvan «n Ilavriueour. nemen. Uletrwt» _*o_ll«iliI-n -vonde I_____en en Amerilnwon vooruit en vcrraoesteWcn Gesties en Neville, en dringen de Dnitscher» terug. De nieuwe Duitseho regeering gevormd: Prins Uns: van Baden rijksknnselior, Solf minister van bttitenlnndsche zaken, Orvber, Erzbet^ger en Scheidema»»» minister» zonder portefeuille. 0 Ootob«r. Bede van den nieuwen Duitschen rijk»» kanselier prin» Max van Baden, waarin hii medevee» Ung «loet van een nieuw voorstel aan Wilson. Turkije en Oostenrijk zenden «ca nota van gelijke «trekking «n vangen, evenals Duksehlsnd, een wapen» stilstand. Terugtocht van do* Duitecber» op het front tusschen -teims en de Sni*_pe, de Franstmsu bezetten het lort Brimont, het geboete van Horonvillera «n Zloronviller» zelf, o. «-sehriiden «Ie linie Ozaitrville- Bourgogne-Oemay les Beinis-Ileme-B-ÜiHnyviUe en -«eiken verder eoatwas-t» se Arnes. Ten l!. van Ka» met ijk ontruimen* do Duitseher» he» hooge terrein van La Terriër» tttsschen Orevecoeur en Lo Oatelet Zij steken Douai in brand. De Engelschen «niveren het gebied ten N. en ten W. van Dmnaskt». en nemen 15,000 gevangenen waardoor de geheel» buit stijgt tot 71,000 gevangenen «a 860 kanonnen.. tf Ootober. De F-onschen .oreeeren den overtocht ever de Snlpp» ten O. van Or-inviUe en maken door «en b_ugg«Hoofd. Zij bereiken Grandpri. .. ¦ .... * 11 Ootober. De Engelsohcn «-ringen bij Lens» Honin»Lio__d, Droeourt en Beamnont op. Ten B* v Kamerijk bezetten zij Pressies en Iwuy, do Duit«» trekken teruF ep stellingen ten W. van Doual. 1 Duitschers ontnamen den Ohemin des Dame» ca t men in den Aisno-boog nieuw, stellingen in tusst» Berry au Bao eu «on punt ten 2. v»n Vouzier». 12 Oetober. Dilitsebland's nnKword nnn pres»» Wilson, waarin het zijn vragen' bevestigend be« woordt» openbaar gemaakt D» Franschen besett Vou-lers. 12 Ootober. ve Engelschen staan vlak voor Dottst^ balverweg» tusschen Kamorijk ca Valcncieunes. ' Frunsellen bezetten La Füre dn Laon. In Oha»p«t < zijn de Duijschers geheel benoorden do Aisne terug 1 trokken, In bezetten do geallieerden Kisj. v , Bulgaarsch leger geeft zich bij Kalkandeleu oan Frnnsch-Serviseho troepen over. ! 14 Octeber. Wilson antwoordt Düitsehland op * nota van 12 Oetober eu verklaart, dat alvorens «en *» penslilsland tot stand kan komen; dó wreedheden land en ter zeo moeten ophouden, en voor een det» tievo vredo tot stand kan komon, do autocratie x*heengaan. Do Belgen doen, in samenwerking met do Franse» en Engeüchen een aanval aan het Vloamscho tv en bereiken do linio Pcerel-oóm-. Oil>t--Bove»n—^ 'gh«*m—Len«teto2e---_iuU_«l»em—Wovelghem—««cn*. De «tad llocsclaero door «Ia Fmnschen genomen. Do Italianen in Albanië beletten Durazzo. J In Oostenrijk treedt do . minister-president Ho*j rek «f. 18 Oetober. De Frunschen in Servis l-ezetlen V* Nieuwe vorderingen der geallieerden in Vlsandf De Belgen bereiken het bosch van Wijnondaelb e», buurt van Thouront «l» Franschen «Je buitenw.' van Liehtervolde, voort» overschrijden zij den «p weg Iloeselaers—Llohterveble. Do Engelsehen d**» ken «lo buitenwijken van Kortrijk, bezetten >!«__«» .service, eu krijgen voet op den recht er-oevOr vs» Lei». De Engolsehen steken het kanaal vnn do BC Dènlo over en bezetten eenigo dorpen. De Franschen heetten deN zuidelijken oever vs» Ser» tot Ponilly-sn-sorre. Nieuwe vordering»*- ' Amerikanen ten VI. van de Maas.
President Wilson en het Duische volk.
(Van onsen oorrespondent) , Londen, IS Octeber.
Wêlson's nota vindt hier «eer algemeene instemming. Zij «telt dogenen gerost, dle gevreesd hadden, «lat do president zich zou laten misleiden door het beroep op zijn interoatiotuüo beginselen en daardoor in een riotüUo geroken zou, welke do eenheid voa «le gooi» _______ en hun militair» voordcelen op do Duitsche leger» in govaar zou brengen, Aan den anderen kaat beteekent «y.«en verllehtlng voor hen, dio wrevelig waren over de wilde ustbosting van de gele pet» in de laatste dogen, door do nota do algemeene beginselen opnieuw opsomt en, gelijk «Ie WesUniaster Oazotto in het licht «telt het voornaamste oogmerk,; do vomlettging, van hét Pruisische mMtarisn», op den voor» grond houdt Het antwoord laat den jingo's onder do geallieerden geen voorwendsel voor de bewering, dot zooals do Observer Zondag verklaarde, Wllson ge» brulkt wordt om Foeh voor het hoofd te stoeten, Zij is venier in ove__en«u__«mi_g met «le verbittering on» der-bet volk over de jongste ckiikbootwandoden ca btand-tiehUngeu in Frankrijk, door van do Dullseho regcoring een openbare herroepinrl van die methoden to __obe_z maar teven» «telt zij de buitensporig» «ischea te»ü«lo «lic in do pons verkomligd waren en die zoo mcm-ljk te verzoenen lijken met een volken» verbond* «1. w. r. met «on te-komst waarin voor hot Dui_e.K» volk ruimte «ou overblijven. Voorts maakt zij niet alleer. omlerschoid tosseben do Duitsche re» goering en het volk «n noodigt «ij dat volk uit de machthebber» to verlooohenen, maar geeft zij ook to kennen, «Int als hot volk daartoe o vergast bet steel ! zal krijgen by bet «luiten vanden vrede. Dit ziin de i voornaamste naaten die Wilson in zija pota hand» haaft maar d«o do. jingo's hier trachten weg, te mof» fel.n met «lo frase van onvoorwaardelijke overgaaf. - De nota wordt het bost weergegeven «loor doribo» raio Wcstmin-ter Oazotto, dio boven hoor hoofdal-» liel oU opschrift plaatst: President Wilsoa en het Duitseho volk, «n «lan schrijft: „Hot i» een uitnoodi» ging. waaraan, zonder «lat oon do oor tekort gedaan wonlt gevolg kon gegeven worden, een -itnootiiging die in «____!. «in een toetssteen voor den moed en den geest van hot Duitsche volk en zijn.wil en macht is, om zelf to handelen in do gewichtige kees waarvoor do Duitecbo natie geniaalst __ Wij kannen slechts zeggen, dat nl» het den moed en do onafhankelijk beid van andere vrije volken heeft het dit zal be» wijzen door schoon schip te maken met de ««oerende klasse^ dle het ten vordêrve gevoerd heeft __s hot in dit opzicht in gebreke. bliiti, moeten wij eruit opmaken, «lot het óf do macht of den wil niet heeft, om «oh te bevrijden van eea in «llseredlet geraakte dw_-ge-«_-y. «a in «Ut gesal most. zooals Wilson t» kennen geel», de vrede kesnea door enz» handelingen en' niet door de handelingen van het Dnitseh» volk. Wii moolea.goihM oof-mua en vl-stberuden aehier 'Wilsoa «laan» al» hij d» v«__etig»« van do rruiai. sehe militair» mocht al» noodzakelijk» voorwaarde 1 voor dea vrede oischt -laar teven» moeten, wij ook zija beroep op d» Dults»He natie «_*____ on het «lnidelijk maken, dat indien het zijn geloofsbrieven van v_Hj volk kan overleggen, wij bereid zijn tot «zn v_e«le, ep voorneanlea, __• «oc-ijto mannea ewc-al.» «ere aanvaarden kmmen." .
De Fransche pers en het eerste antwoord van Wilson.
la «do toestand", in en» Ochtendblad van heden, wordt er onder moor ook op gewezen, dat ia Wil» soa'»' laatsto antwoord duidelijk de invloed te be» «peuren is van de moeningen in don laatsten tijd te Konden en te Parijc, geuit . Vaa de meenangen te Parijs geuit na WU»c*a_ eerste antwoord had dó Franso-o censuur wel eenige llavos-iolegrammon en ook wel enkele pa-llouliere telegrammen doorgelaten, maar «ta» garen toch maar een zeer onvolledig beeld vun de Fransehe opvattingen van het oogenblik. Xv wij 'do Fransehe bladen van 10 Oetober voor ons hebben, kunnen wij on» een duale» lijker beeld maken van doa indruk, rn Frankrijk ge» wekt door Wilsons eernte antwoord en ook zien ia welke richting «Ie boven vermelde invloed nit Parij» op Wilson ingowerkt kon hebben. Do Matin van 10 Ootober zogt dat het antwoord von Wilson tenslotte hierop neerkomt, «lat de president tot Duitsohlond «egt: „Wat gij eapituleeren, ja of neen." Maar hij zegt dit op «en wlize. die het «lor Duiteclie legeering nlet mogelijk maakt te «Hgen. dat do door haar uitgestoken hsnd voor den vredo afgeslagen weidt 200 zal zijn antwoord bot maximum van ver» warring ia Duitsebland stichten en het maximum voa oneenigbeid in do vijandelijke coalitie. Deze elementen von verwarring en ontbinding, gevoegd bij tlo «lagen, die do entente- den Dultsoher» blijven toebren» gen, veroorloven dan to rekenen op do ineenstorting van Durtsehhmd, sneller dan iemand bod durven hopen. . . lu de Echo do Paris van 0 Oetober had Hlourioo Barree, -vüür bet conto antwoord vnn Wilsoa bekend was, «ien artikel geschreven, getiteld: «Oeen wa» penstisstand veer de Keizerlijken", waarin hij zegt, dat bij de tolk is van de ontzaglijke meer» dorheid von het Franscho volk bij hot verlangen von de meest volledige capitulatie van DuitselilanQ. Daarna kwam het «erate antwoord van Wilson. De Echo do Paris was er bij lezing van «lot antwoord niet voldoende van overtuigd,;«lot WUson die algeheel» capitulatie van Duit-éhlond voorstaat en hot blad schreef 10 Ootober: «Hot spreekt von zelf, dat onze ro» g-crèngen («ik» van do andere geallieerden. — Bed.), «lio geen deel bebbon aan hot Amcrikaansobo antwoord, algebeele vrijheid van beweging behouden". Aan de uiterste rcchterzij-e was meu bepaald engerust over het antwoord van Wilson. Do knap gered!» geerde rova.lstischo Actiën FruiiVoiso —. een blad welks invloed niet onderschat moot worden on dat se» «lort zijn «successen en zijn campagnes togen de Bonnet Rouge, Malv?. Caillaux en zija partij kiezen voor Cle» mencoau steeds grooter invloed oefent — gaf in zijn nummer vaa 10 Octeber een hoofdartikel van zijn mede werker Hacques Bainville, dot tot titel draagt: „ln het antwoord van Wilson ligt het beste of het ergste." . Bainville betoogt, dat dit antwoord van Wilson heel best kon zijn als hot opgevat moet wonion, dat Wilson eigenlijk bedoelt te zoggen, dat de oorlog .eenvoudig doorgaat en dat niot kan worden toegelaten, dat de vijand vreedzaam terugtrekt maar dat hij zal moeten terugtrekken «met den degen «ler gealli«orden in zijn flanken." Elko andero uitlegging, «egt Bainville. zou botee» kenen, dat Wilson wensent, dot de geallieerden van duur gekochte voordeden afzien* en dat hü Fooh de overwinning nit ito handen zon willen rukken. Ten» «ij men.aanneme. dat Wilson Duitschland wil red» don en het wil holpen ontsnappen aon dè.konso» kwentie» van zijn aanranding, kon de «enige uitlegging van zijn atwoord zijn, dat bet 't begin is van een beslissende actie, die san de wereld radicale ge» nering zol brengen. Het antwoord van Wilson, zoo zegt bij nog, kan bij een zwakke opvattingvan zaken, de redding vnn den vijand zijn: Bil «en krachtige op» vatting echter, kan hef zijn j/een dvnamiet-patroon^ geniaalst in do fundamenten von bet Dnitsolio keizer» rijk", Het. Duitseho probleem kan nlleen opgelost, zoo zeg t Bainville, door het zwoord ca het vuur. Dot ziet Wilsoa zeker ook in. Want indien dit niet het geval was en er genoegen mee genomen werd, dat hot ziolitieko «n militairo Duitschland zich zou redden door ijdele gebaren, al» bijvoorbeeld do troonsafstand van Keizer. Wilhelm, terwijl een groot en machtig Duitschland zou blijven bestaan. — dan zou do oorlog, eindigen door do schandaligste beet» nemerij lduporie) van aUe tijden. Dergelijke «temmen weerklonken op 10 Oetober te Parijs, I,H bet bekend wotden van Wilsons eerste antwoord. Daarnaast stonden wel gematigder stern» men, maar «lo meeste daarvan waren toch zeer voor» zichtig, afwachtend, en met uitleggingen «enigszins in dezelfde richting. De socialistische partij alleen betoonde in een korto resolutie eenvoudigweg instem» ming met, het antwoord. llooal» men uit «le telegrammen zien zol, vindt het jongste antwoord vsn Wilson dodelijk eon veel vol» lediger instemming, ook van do voorzichtige zijde.
Een Ilongoorsoh blad meldt dat graaf Ju Uns Andraszy als opvolger van Burian tot 0>!l. minister, van hnitenlandsoho zaken bestemd is. AndnuuH- vertoeft op 't oogenblik in Zwitserland, waar hy naar in Nongaarfclio kringen verluidt oen bl-onder» -onding te vervullen heoft Aan «ijn «cbotznzoon, markgraaf PaUavitüni, moot hij liebbeu get>ebre» ven «lot hij in Zwitserland zal trachten, voorbeDeidon» do vred«»_l«i»___ng«n met Entente-taolslieden aan te knoopen.
Dagen van spanning.
ft/«» onzen llongaarseben <»r«SMn«lent.)' Weenen, 3 Ootober. Sedert' het bekend werd, dat do Duigaren over vrede onderhandelen, beleven wij hier dagen Tan groot* spanning. Do worsteling op het westelijk front interesseer, niet of «nauwelijks weer. Alom neerseht «ie overtuiging; dat deze stap «lor Il.lgaatrlcho rogooring voor dea nïlalsg vaa dea oorlog beslissend is. Do moolo» lyk» Vosltio van Turkije, de me^elilkllesl dat Boe» wenlN opnieuw het «waard aangordt, hot aanban-. «lénd «aeee» der entente in Frankrijk «n Vlaanderen zijn oorzaak, _-. het volk niet meer gelooft, dat de strijd kan worden voortgezet, lieel het volk verlangt reikhalzend naar den vrede, doch «ij. die voor het behoud van het llabsburgsebo rijk hebben gestreden, vreezen voor de teekomst; de woordvoerder» der na» Uonalitelten daarentegen, dle sleed» de hoop koester» den met hulp vaa de entente hua idealen te kunnen verwezenlijken, zijn overtuigd, en verkondigen het zoowel in de volksvertegenwoordiging als doorbel» ten, dat hun wenselion nu eindelijk de vervuUlng nabij zijn. . . _ • ,' liet ministerie heeft mot dezo stemming rekening gehouden, toon het besloot reeds in de eerste zitting van don rij-srand zijn standpunt omtrent alle hou» gendo vraagstukken te ontwikkelen, en bij monde van den mm»ster»pi_-i_ont te verklaren, dat het be» reid 1» alle hervormingen in het loven te roepen; dio de volken voor hun nationale ontwikkeling, vrijbeid en welvaart al» onmisbaar achten. De vereen!» ging dor --uid-Slnven tot Mn staat de oprichting* van bet Poolse!» rijk. zooals do Polen zelf hot wen» schen. nationaal zelfbestuur voor alle overige na» tionaliteiten .in het verband der monarchie, ziedaar do meest ingrijpende hervormingen, die een geheel nieuwen rogeerlngsvorm boteekeneu. In hot Oostenrijkse!*. parlement waar de venegen» woordigen «lor ve«o___ca_o nationaliteiten v«anwg tegenover elkaar staan, is hot ook in rustige tuien moeilijk voorstellen te docu, «ho niet mot viunigbcid door «en deel d-r partijen worden ««streden, daar elke bevoordeling van het eeno volk als ocne bcnn» deeling der andoren wordt beschouwd, waarvan bc» gevolg is, dat «lo regeering bij het zoeken naar een niilldelweg vaak ontwerpen indient eio dan gcou de.-partijen . bevredigen. • , i Ditmaal wns het evenwel het kennolyk streven der regeering allo partijen ter willo te zijn en wellicht >. verkeerde «H zelfs in den waan dat haar program door heel den rijksdag zoo niet met gejuich, dan toch mot ingenomenheid zou worden licgreet I» dit zoo, dan was do ontvangst dio het te beurt viel, goon goring. teleurstelling. Van instemming was geen snrakc, slecht» luide protesten, verwijten «n beschuldigingen | kreeg do ««oorlog te hooien, terwijl uit de redevoeringen, dio gisteren en vandaag werden gehouden nog duidelijker bleek dat bet beoogde doet do naUonoli» teiten tevreden te stellen, niet is bereikt , liet was wellicht ecu fout dat in hot program teveel ! thooroU«cho beschouwingen voorkwamen inplaats van soberp omlijnde voorstellen, maar dat neemt niet weg, dat wannoor do regeering oen jaar geleden met dit program voor don dag won», gekomen en «toppen bod gedaan om iv gemeen overleg mot do vertegenwoordigers des volks deze plannen uit to voeren, de stemming in dezo moeiolyko «lagen, nu eendracht zoo dringend noodig is, veel beter zou «ijn geweest Voor dezo voorstellen is liet thans 4e iaat niet zoozeer,* omdat do tijd wellicht zal ontbreken voor do nitvee» ring, doch omdat intussehen do beste en betrouwbliorslo elementen dor nationaliteiten, wegens bet go* brek oan initiatief der regeering. door do radicalo lei» den» «p zijdo zijn geschoven, en als onverbeterlijke optimisten hot vertrouwen des volks" hebben verloren, In de '/.uid-Blavi«cho landen hebbon do radicale Lervi«_s do -K-outen, «110 steeds bereid .waren don bo* «taanden toestand to handhaven, wanneer hun slecht, autonomie eu finaneieele onallmnkelykhcid van llon» garijo werd toegekend, do «geeringsmaeht afhandig gemaakt waardoor ' het hun mogelijk was nagenoeg de heele bevolking voor do Zuid-Sla beweging te winnen. Hetzelfde geschiedde in Ou/ieiH, waar «e Al-Polen do overhand kregen en in llobemen, waar allo Vsjeehiselie partijen op hot oogenblik do onaf» hankelijkheid des lands verlangen. . Zoo is liet dan oan geen twijfel meer onderhevig dot nit do oude Monarch» een nieuwe staat zal wordea geboren, een litetenbomt zooals de Llavisebe volken m Oostenrijk en Hongarije altijd wenschten. .-. . Wie nu denkt dat na deno hervorming alle volken bev___gd zullen zijn. en gesohlUon niet meer zullen voorkomen, geef zich eohtor «me. illusie» ever. Ia de Duilscbo kroonlanden Oostenrijk, -alzbunr.Ltiermal*» ken, Barintlnö on Vorarlborg wonen V.O millioen Duit» «ben» en l. mtilliocn Tsjechen en Llowenen, in de Tsjechische kroonlanden Bohème^ Moravi» en 8*lezl« l ! 93 millioen Tsjechen en 93 __»____ Dulteehers, ia 1 Oaßci 4.7 miUloen Polen en __ millloen Boethcnen, ln do zoogenaamdo ltaliaaimcho lneonlondon Irtri9, Gort, -radl-ea. Tirol en de «tod Triest M ___iee_ Italianen. 039 miMoen Duit-ober» en X mlllioon 8!e» 'wenen, en in een groot aantal gebieden wonen dcc» volken zoo door elkander «bit het een enmogolijkhold is grenzen te trekken, In elke nieuwe nationale staat»» eenheid zal * mitsdien een minderheid zijn van eene andero nationaliteit, welker toekomst en nationale ontwikkel!»*? niet in dio mate ver-zokenl zal zijn al» ¦ thans in bet tegenwoordige Oostenrijk.het gevat wa». Sa bet groote en lang verbeide bevrijdingsfeest zal de -oorpijn nlet lang op zich loten wachten. Voor do Dultsohors. die tot lieden «teel» met hart en ziel voor het voortbestaan «lor monarchie hebbea gestreden, is. na do verklaring der r_*?e«t_ng dat do ; nationale autonomie het beginsel zal zijn, waarop het nieuwe Oostenrijk zal worden opgebouwd natuur» lijk ook het oogenblik gekomen rieh te vereenigon, om in den op te richten statenbond do plaats te vereven,», I waarop zij al» het welv-rend-te en meest ontwikkelde volk der monarchie aanspraak kunnen maken.
Eief is do stad «tor mislukte onderhamlelingea, zegt Mos OHorn in een telegram osn do Vossische. Ee«»t zijn do besprekingen von de Oekraïne mot de sou. jHeinibltok afgebroken en tlions ook dio met do Xrim. Ia naam is «kit gebomd omdat do volmoohten der afgevaardigden van «lo lirim de Oekranisebe regeering te beperkt waren, door zij de bekrachtiging van do te troffen overeenkomsten «lhankeiyk stelden von de goedkeuring «loor bet Erimscbo parlement dat nog gevormd moet worden. Do oigonlijko ooreaak ligt echter dieper. De Erim wilde lang zoo ver niet gaan by de vereeniging van do twoo landen als do Oekraïne. Zij wilde volkomen autonomie in binnen! ondsclie aangelegenheden en eigen eonsnls in het buitenland en vond dat de plannen der Oekraïne op eon inlijving van do Erin» eorkwamen.
Een door het llorr. Bur. ovorgeseindo mededeeling uit het Oo»tenryk»eho perskwartler maakt gewag van de dappere houding der Oestenrijkseh—> llongaaiscbo troepen op liet Westelijk front De regimenten. «Uo tegen «ie Fransoos en Amerikaanseho troepen hebbeu gestreden, • wenlen dankbaar herdacht I_-«s__oc».w««dt uit P-__l»g««°l«_l ««_'-*» in __> ___-Q>__i-_ van kit tzu«-_i_a-«wij**-a_chn.«avonden van d» moedwillig» vernielln» 6« Dniteeher». llr i» n__ in d» kathedraal geen pijler, welk» niet «leed» in dezelfde richting^ een reehtnoeklgo holte bevat van 30 tot 40 «Hl. Deze hoeken.waren bestemd om da hoeveelheden krult te bevatten, waarmede de pijler» moesten worden '«opgeblazen" om de kerk to doen instorten. De snelle opmarsch dor genllleenlen heofl het gebouw evenwel oog ten deelo kunnea redden,
De Belgen in ____»! Inias, door Ouatave Faso»»». » (K. V. Drukkerij zseob v«__7o»_m«_a.)' Xv, -bij don aanvang vaa het vijfde oorlogsjaar^ opnieuw de mogelijkheid «lioh voordoet dat enz» gren» «en door velo «tui-cnden vluchtelingen von het zuiden, uit zullen werden overschreden, 1» het opwekkend'te lezen op welk een hoogen prij» de Nederlandsehe gastvrijheid, door onzo ongenoode en onvrijwillige bezoek-» wordt gesteld. De Belgische journalist <-«»» tave F-spoer» beeft von deze dankbaarheid geuit in een onlangs verschenen geschriftje, waarin de geschiedenis der Belgische uitgewekenen in Nederland, ge» d-rcnde de eerste vier oorlogsjaren weidt verhard. „Nooit zullen de vluchtelingen de oprookte, hartelijko en warme ontvangst vergoten, welko Nederland hun bereidde. On» ongeluk heeft in dit land «en oprechte liefdadigheid gewekt, zooals zelden in de ge» schiedenis von een volk is voorgekomen . Do schrijver gaat. eht«reenvol^ens alle maatregelen na, die do Nederlandsehe regeering, ten behoeve der bier te lande toevende Belgen hooft genomen, hij bespreekt do Nederlandsolio on Belgische organisatie» tot ondersteuning der uitgewekenen en herdenkt tal van personen, dio zich bij dezen liefdodigcn arbeid hebben onderscheiden. Hij wijdt voorts ziju aandacht aan do lnlemeeringskampen van do Belgische soldaten, welko volgens den schrijver van allo Belgen in Nederland het ongelukkigst zijn. daar zij geen werk hebben kun» nen vinden. Hij acht het ten zoorste gewensebt in bet belang van het toekomstige BelgiV, «lat do Belgische -.georing in overleg met de Nederlonllscbe, een middel zal vinden cm dezen ongolukkigen uit hun pbMeke en moreoio ellende to verlossen, waarin him geest, kracht en gezondheid op zulk een droevige v_jzo ten onder gaan. Het boekje is met «enige foto's uit den tijd vluchtelingen, o verlucht
België vrij.
Wanneer Ik in mljn stukje ..Belgls vrü", verschenen ta do _ . lt Ot, avondblad van Bl U, schreef, dat do Belgen gekant sljn tegen oen opgedrongen c» blijvende neutral!» telt, dan had «leze verslgemeencndo w^se v*«u spreken eea selltlo beteekenis als do bewering: do ->_»erlsnders sija ' neutraal. Wst beduidt do kleine minderheid Nederlanders, dle 'een Ingrijpen la den oorlog wenschen» tegenover, ds overg__!« meerderheid vsn hen, dlo bulten liet gedrang willen blijven» Wio begrijpen wll, begrijpt evengoed.wat - bedoeld wordt met: de Belgen verlangen ecu volstrekt onafhankelijk land. Dlt kan «a mag.gesegd worden, hoe» wel er een seer klelno minderheid van Belgen^bestast, dl» het voonlebtlgheld-halvs llelst bij bet oude willen laten, en hoewel er activisten «ijn, die — seer (en nadeelo vaa do Vlsamsebe Beweging in bet Vernieuwde BelglL — voor hnn taslgenooten^allo beU willen slen in een ver. minden! Eu vmswskt llslgl? . Do lezer «ell sal deso opmerking wel gemaakt hebben, toen by bet door den boer Leo Blcard Ingezonden stuk tegen »ijn . artikeltje las. Ik sou dan ook niet »p bet sehrljved van den beer l'lesrd syn Ingegaan, als lk nlet moest waarschuwen tegen een vertroebeling, welko aa ontslaan ult do wll_«^ waarop deso boer do kwestie meentz te moeten voorstellen. .- . . *. . . Met do meesto beslistheid kom ik op legen de voorstel» llng, alsof bet ijveren der Belgen tegen ds ondo verplichte neutraliteit van bun land so» gelijk s^an ot ook maar, parallel gaaa met bet anuezlonlstlsel» Drijven vsn «nkelo oab«_-__o Belgen, wy mogen toch voor ons land «en» solide vryheid vragen «ls Nederland er oon hoeft, sonder dst «en bet recht heelt «ns by ds bevriende «ederlsnders verdacht te maken vaa groot, beldswssnsln «m ongeoorioolden lsndsbonger» . LBO V4ii_t'mrvßl__»_!.
(lngosonden.)
Eén -telegram houdt tegen een Engélach <«!»< gram in vol, dat do Engelsche regeering in zake da onderhandelingen over uitwisseling van gevangenen tussohon Dnitsehland «n Engslsnd d» bemanningen .duikbooten niét .nasr hun baardsteden wenaoht terug te laten koeren en handhaaf t voor het overig» de Dultsehe opvatting, die de uitvoering van de overeenkomst van do inwilliging door Engeland von het verlangen omtrent d» Duitschers in China afhankelijk maakt ,*-<.
Uit Dnitseh» bron wordt oan do Prawda ontleen^ dat Sinowjof in do sowjet to Lt Petersburg o. a. heeft gezegd, dat bot »o.wj«o»g«»ag een dood»vij_ »nd i» van do t»nhé monarchie, dat ds geschiedenis het vredesverdrag von Brost Litoüsk al begonnen i» to herzien, en dat de sowjet-repubUek zioh wanneer die vredo niet meer zal bestaan, hoogstwaar» sehynljjk mot do regeering van Eari Liebknecht «al vereenigen.
[____ la sen Usde^te van «n»s vsslg» oplaag opgenomen «swsestl
Oeconomische en Financieele Mededeelingen.
I««l»ll»»r«lK -I««»n>n«l. j . De inschrijving op do twee.s pot. leeningen sar, provincio Zeelsnd, groot fSQQfiOQ en ƒ«(> U.(«(l, is, opengesteld op 23 Oolobor tor provinciale, griffie e» bij de llasnseroeniging to .Amsterdam, IKdd* koningen, zijn verdoold in oldigatilln van ƒlOOO, sTdilsbaar in twee obligatiün van ƒ WO. Vltfrllto »««I«rZ4»Z-»l««l>«, at4»«,«4V4tl»t7«l_ hal _- Co. Eu > De Twentsebo Bank l^riokteu. dat «O op -«aMjto* -1 , 3otober»le IlUlchrijvi,:'. op^veteUei» op / 0,000.000 5 . vel. obllgalien. l-teiiin.-* 191- aan -toonder, der «e» « meente Khiedam «lk groot / IW>. tot den koer. vau *Ind«n 'do in«hriivineen het uit te geven bedrag nvertroffon. «tl do toewijzing __ot,v«.el mogelijk pond*-3»n«lsll«"il-e geschieden. IKt, «eht ,voyl Decem» «^>r 1923 kan geschieden. , In een boden alhier rchoudeu huilende wone alge nieeno ver__tlerin van dt, 'l'nl>oK'..l,i«»t-_:happ>i Arentb,» l>urp ia «l« hier. I». llnlt^nnntt tut coiniui*.aris be.ooeiml. ' Blijkt. den halfjaarlljt.chcu staat van do Xed erland«ehollH'potho-kb.anK to Vo on «1 a ra.nam liet betllnir «ler u»< _aantlt, pautlbritvve» van 1 januari tot l Ootolwr lt _« te« met f l.Wt.ltïO. t«>,>.,>/ 1,11.-..«0 H «ver 't selldo lütlvnk in 1917. llet totaal in omloop xijndo luiudbileveu klom tot / :»H!!2,2^0. Lu «latlclfdo tijilvnk weiden 071 h), _>lhoc<»iro le.niii^t u af-000,4t>0. maar ondtr hot -passief is een post vnn ƒ 47,500,000 uitgetrokken -voor daarop Lclt-deu verliezen. _ «tnl«onlnu«l»el»e handel vnn ! «rnritUrltnnnll'. . i>n?- I>in _.«_b«con_-pom»:ntsoint onsn05 ccuigo oijfer, ; «ram ia let Avondblad van 12 «lerer, «ell» «üfcrs wij n<««n- laten veeraf^aau, krij-Ft men bot volg_n» : _? «.v.l^ieh!: . _ ._.... ,_ ! Do wuur.o van den invoer van Groot-BritannlG l«lroee over September _97.97-.237 of^ll.7o^b« ; meor. die yen «!