Nieuwe Tilburgsche Courant

Omtrent de zitting, welke de geallieerde deskundigen hedenmorgen hielden ter bespreking van het vraagstuk der Belgische eischen, wordt uit Fransche bron gemeld, dat men thans formeel overeenstemming bereikt heeft.

De Belgische deskundigen zijn bereid, het deskundigen-rapport te onderteekenen, indien zij de verzekering krijgen, dat het plan- Young niet in werking zal treden, vóór de markenkwestie geregeld is.

Uit dezelfde bron wordt medegedeeld, dat morgenavond een gemeenschappelijke bespreking tusschen de Duitsehe en geallieerde deskundigen zal plaats vinden om over dit besluit tot een eindresultaat te komen.

. Vanmiddag is een plenaire vergadering der conferentie van deskundigen gehouden, die drie kwartier duurde. Volgens het officieele communiqué is overeenstemming over alle punten van belang bereikt en zal de commissie zich thans wijden aan de bespoedigde opstelling van het rapport in de verwachting dat dit rapport voor het einde van de week ter onderteekening gereed zal zijn. De eerste Engelsche gedelegeerde Sir Josiah Stamp is voorzitter van de commissie van redactie.

Bij autorennen op den weg Toronto-St. Agatha kwam naar uit Milaan wordt gemeld, een Alfa Romeo-wagen in een bocht in botsing met een anderen auto. De Alfa Romeo, werd geheel versplinterd en de bestuurder, de bekende autorenner Rochi, was op slag dood. Van den anderen auto werden vier inzittenden zwaar gewond.

Bij San Giovanni is een waarncmingsvliegluig van het vliegveld te Parma neergestort. Een kapitein-vlieger en twee luitenant-vliegers werden zwaar gewond. Eén der luitenants is inmiddels in hel hospitaal aan de opgeloopen verwondingen overleden.

De voorzitter van het Centraal Stembureau voor de verkiezing van leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal maakt bekend, dat de voor de kiezers toegankelijke zitting, waarin het Centraal Stembureau de ingeleverde lis ben van candidaten zal nummeren in de volgorde door het lot aangewezen zal worden gehouden op Dinsdag 11 Juni a.s. ies namiddags te. 2 uur, in het lokaal van het Gemeentehuis te 's-Gravenhage, voorheen voor de vergaderingen van den Raad bestemd.

De gewezen kroonprins van Griekenland, die sedert eenige dagen in hotel Wittebrug te Scheveningen logeert, heeft gisterenmiddag een bezoek aan Leiden gebracht.

Audi et alter am partem, zeiden de Romeinen — en die wisten het in 't formeele recht! Het (s goed alle zienswijzen te hooren. In de kwestie van kapitalisme, dislf tieve rechtvaardigheid, winstverdeeüng enz, enz. wordt vaak gewerkt met de wenschelijkheid van de bedrijven aan de gemeen. schap ook om de hooge dividenden der aandeelhouders aan „allen" ten goede te doen komen. Wij vonden nu in een voortreffelijk blad twee citaten uit andere (Fransche bladen.) Het orgaan van den Bond van Belastingbetalers beschouwde n.l. de winst der Fransche spoorwegen in verband met.... de belastingbetalers. Voild, zou de Franschman zeggen: In Frankrijk zijn zes particuliere spoorwegmaatschappijen en een staats-spoorweg. De financieele resultaten over 1928 zijn als volgt:

Compagnie d'Alsace-Loraine: winst 78 millioen; Paris—Orleans winst 83 millioen; Paris—Lyo —Mediterranée winst 260 millioen Nord: winst 135 millioen; Est: winst 321 millioen; Midi: verlies 26 millioen; Slaulsspnorwegen: verlies 220 millioen. „Begrijpt gij eindelijk, belastingbetaler':, waarom gij onder voortdurend stijgende belastingen gebukt gaat? Begrijpt gij eindelijk waarom wij tegen eiken prijs de kostbare staatsbemoeiing moeien bestrijden?" vraagt het eerstgenoemde orgaan. Een ander orgaan Le Réveil Economiqne had over de verdeeling der arbeidsdagen en de bestemming van hun waarden. Blijkens de gedetailleerde opgaven voor den dienst van 1927 j» „Le Réveil' économique" hebben de Fransche spoorwegmaatschappijen in dat jaar gewerkt: 136 dagen om het personeel te betalen, 105 dagen voor brandstoffen, onderhout!, re-> paraties, 60 dagen voor de belastingen, 45 dagen voor de interest der obligatiehouders, 15 dagen voor schuldaflossing, 4 dagen voor het dividend der aandeelhouders. „Wanneer de Moscovitische propheten den aandeelhouders schilderen met de treklcen van een vampier, en verzekeren dat van zijn woeker een heel volk zou kunnen leven, dat, als hij niet bestond, de werkman twee, driemaal meer kon verdienen, bedriegen zij hun onwetende toehoorders" — aldus volgens het blad waaraan wij een en ander ordj leene-n de moraal, die „Le Petit Journal" uit dit staatje haalt.

Wat hiervan zij: alwie zich wijdt aan de sociale bestudeering der „dividenden" kan ook dezen kant van 't vraagstuk niet zonder meer terzijde laten. Dr. A.

Omtrent den bouwvalligen stand van da H. K. kerk te Hoogmade verneemt de Msb, nog nader het volgende:

Wat sedert eenige dagen gevreesd werd is werkelijkheid geworden. Gisterenmiddag omstreeks 12 uur is een gedeelte van dea beuk aan de Westzijde ingestort, waardoor een gat van plm. 10 M 2 in den muur ia geslagen, terwijl de geheele linkerwand eenigszins verzakt is. Terwijl het groot gat, ontstaan bij het kruisgewelf in de nabijheid van het Priesterkoor is de 'geheele dakbedek- Idng langs den linkerwand 20 cM. losge; zoodat er bij den linker steunbeer van dea toren een scheur van tamelijke grootte z.cnt baar is. Het zijraam links beneden den toren is erg ingedrukt en de toren zelf helt iets naar achteren over, zoodat men vareest voor instorten. In verband met een en ander mag niemand de kerk meer binnen. Toen wij gisterenavond een bezoek brachten aan het vredige Hoogmade vonden wij er natuurlijk vele belangstellenden en nieuwsgierig n. Wfl vernamen al spoedig dat de pastoor der parochie, de ZeerEerw. heer C. Borsboom, de pastorie had verlaten en zijn intrek had genomen bij den heer Th. Bosman, hoofd der R. K. School. Aanstonds zo;:ht:n den pastoor op en vroegen hem naar het verloop der zaken. Zijn Eerw. vertelde ons, dat er door de architecten van der JLaan een onderzoek was ingesteld, naar aanleiding waarvan zij adviseerden de kerk te ontruimen en te sluiten. In allerijl is daarop Maandag begonnen met het wegnemen der banken, ïcrïrlsVrëgsfcatres, heelden enz. TJe ban ken werdenl bij landbouwers in de omgeving ondergebracht in de thans ledige stallen. Pastoor Borsboom bracht het Allerheiligste ii aar de sacristie en maakte toebereidselen om een zaal van de pastorie tijdelijk als kerkje in te richten. In een oud tabernakel werd Ons Heer geplaatst in de hoop dat Zondag alles in gereedheid zou zjjn gebracht. De architecten oordeelden het echter raadzaam dat ook de pastorie niet zou bewoond zijn, omdat een eventueèle instorting van de kerk ook nadeelige gevolgen voor de pastorie zou kunnen hebben.

Pastoor Borsboom aanvaardde daarop het aanbod van den heer Bosman om aldaar zijn intrek te nemen. Het Allerheiligste werd in de brandkast aldaar geplaatst. Inmiddels is Pastoor Borsboom ijverig in de weer geweest om de beschikking te krijgen over een lokaal, dat als kerk zal kunnen worden ingelicht, maar mogelijk geschiedt zulks toch nog in de pastorie. Aan de aannemersfirma J. H. Zitman te Leiden is opgedragen de kerk om te halen, waarmede vandaag een aanvang zou worden genomen, indien zij ten minste nog niet is ingestort. Wanneer de kerk er niet meer is, zal Zondag vermoedelijk in de pastorie kerk kunnen worden gehouden. In verband met een en ander heeft pastoor Borsboom onmiddellijk assistentie aangevraagd bij de Paters Franciscanen te Woerden.

Van den HoogEerw. Vicaris-generaal in het bisdom bjj ontstentenis van Z. D. H. den Bisschop, die op vo-^reis is, heeft pastoor Borsboom verlof bekomen ook den assistent Zondags twee H. H. MLsen te laten opdragen.

Begrijpelijkerwijze ïs de grcotendeels katholieke bevolking van Hoogmade zeer onder den indruk van het gebeurde.

De burgemeester der gemeent3 Woubruffge waartoe Hoogmade behoort, desd herhaaldelijk van zyhi belangstelling blijken en zegde alle noodige hulp toe.

Uit de algemeene discussie over den arbeidsduur der handelsbedienden in de Internationale Arbeldsconf^r^nae is geenszins gebleken dat de meerderheid der regeeringen deze quaestie rijp oordeelt voor internationale regeling. De zienswijze der arbeiders en der patroonsgedelegeerden is volkomen duidelijk, doch van de regeeringsgedelegeerden hebben maar enkele stelling genomen. Alleen die van Italië en Duitschland stonden onvoorwaardelijk aan de zijde der arbeiders, die voor de totstandkoming van een internationale conventie zijn. De Engelsche regeeringsgedelegeerde Wolfe, die zich heden nog moLSfc houden aan de intructies, welke hij van de eonssrvatieve regeering heeft meegekregen, nam weer het bekende standpunt in, dat de quaestie van den arbeidstijd der handelsbedienden in het algemeen zich nog niet voor een internationale regeling leent. Hoogstens aohtte lüj het mogelijk, zulk een regeling te treffen voor de employés van den distributiehandel, in het bizonder voor de winkelbedienden. In dien zin wilde hij instructies doen geven aan de commissie der conferentie, voor dit vraagstuk ingesteld. Het is niet uitgesloten, dat Wolfe zijn houding ten opzichte van dit punt der agenda zal moeten wijzigen, zoodra hij van de nieuwe regeering instructies zal hebben ontvangen. De Zweedsche regeeringsgedelegeerde stond geheel aan de zijde der werkgevers en oordeelde dat een internationale regeling op het oogenblik ongewenscht is. Zweden acht collectieve overeenkons en tusschen werkgevers en werknemers de beste manier om den arbeidstijd der handelsbedienden te regelen.

De regeeringsgedelegeerde van Yolen nam eveneens het standpunt in, dat de tijd voor een internationale conventie niet gekomen is, zoolang de conventie van Washington niet door de voornaamste staten is geratificeerd. De overige regeeringsgedelegeerden hebben niet aan de algemeen© dlseossie deelgenomen. Daarom is nog niet te zien, of er voldoende animo voor een internationale regeling bestaat. Mocht het daartoe komen, dan zal deze naar alle waarschijnlijkheid tot een aantal categorieën dor handelsbedienden beperkt blijven.

Mac Donald is uitgenoodigd om den koning morgen te Windsor een bezoek te brengen. Men verwacht, dat hem de taak van de vorming van een tweede labour-kabinet zal worden toevertrouwd. Mac Donald zal ongetwijfeld deze opdracht aanvaarden. Hij zal zich dus aan het parlement voorstellen, wanneer het op 25 Juni bijeenkomt, met een troonrede, welke de wetgevende en administratieve politiek van de labour-regeering voor de intredende zittingsperiode zal uiteenzetten. Naar verluidt werd Baldwin bij zijn besluit om onmiddellijk af te treden en niet af te wachten, tot hij bij de bijeenkomst van het parlement zou worden verslagen, geleid door den wil geen weg in te slaan, welke den schijn zou hebben de labourpartij de vruchten van haar verkiezingsoverwinning te willen ontfutselen. Gedurende de verkiezingscampagne verklaarde Baldwin zijn bereidwilligheid, om blijde het vonnis van de kiezers te aanvaarden en bijgevolge verlangt hij zonder uitstel volgens de beslissing van de natie te handefen. Een verdere overweging is, dat de partij, die bij de samenkomst van het parlement aan het bewind is, het recht heeft 's konings rede, welke het werkprogram voor de zitting behelst, voor te bereiden en naar het inzicht van Baldwin, behoeft de labour-regeering niet van dit voorrecht beroofd te worden. Elke andere gang van zaken, zou een ophouden van den zittingsarbeid hebben beteekend, terwijl een nieuwe regeering werd gevormd en haar nieuwe leden zich vertrouwd maakten met het werk hunner departementen. De ingeslagen weg zal de labour-regeering in staat stellen in het zadel te zitten, wanneer het parlement bijeenkomt.

Omtrent de nieuwe uitbarsting van den Vesuvius deelt de leider van het observatorium mede, dat de werkzaamheden van de vulcaan in den loop van den voormiddag aanmerkelijk is toegenomen. De lavastroom heeft reeds een breedte van 20 M. bereikt en beweegt zich met een snelheid van ongeveer 2 M. per minuut voorwaarts. Aan de Oostelijke helling van den berg heeft de stroom zich in twee armen verdeeld, die met groote snelheid voorwaarts vloeien. Verschillende gemeenten, die bedreigd worden, hebhen de stad Napels gevraagd hulpmaatregelen te treffen voor het geval de bevolking de vlucht moet nemen.

Men meldt uit Leiden aan de Msb.: Sinds eenigen tijd is de toestand van de Katholieke kerk te Hoogmade zeer ernstig geworden, daar zij ernstig in verzakking is. Bij een bezoek ter plaatse konden wij waarnemen, dat de bouwvalligheid reeds zoo groot was, dat een langer gebruik dezer kerk onverantwoordelijk moet worden genoemd. De banken waren verwijderd en de staties van de muur genomen, terwijl men bezig was den preekstoel weg te nemen. De fundamenten van de westelijke beuk vertoonden sinds jaren teekenen van verzakking, die echter riet van zulk een omvang was, dat aan een catastrophe behoefde te worden gedacht. Gedurende de laatste weken is de verzakking ïn zeer snel tempo toegedaan, om tenslotte zulk een omvang aan te nemen, dat het behoud der kerk er mee gemoeid is. De vloer van het westelijk gedeelte der kerk is vanaf het middenpad der kerk niet minder dan 15 cM. gezakt. Alle pilaren die deze beuk drager., zijn eveneens verzakt, met het gevolg dat de muren scheuren en uit hun verband raken. De muren boven den eersten boog hebben reeds twee wijde scheuren ftekregen. Hedennacht is één daarvan 5 cM. verbreed, zoodat men er doorheen kan kijken. Door het verzakken der muren zijn stukken uit het gewelf gevallen.

Onder die omstandigheden was net geboden de kerk buiten gebruik te stellen en aanstonds werden de architecten L. en Ir. J. van der Laan te Leiden van den toejfcand op de hoogte gebracht. De Zeereerw. heer Pattoor Borsboom, is gasteren onverwijld naar Haarlem vertrokken om de kerkelij Xe autoriteiten te raadplegen over hetgeen moest worden gedaan en heeft ziGh voorts in verbinding gesteld met den orgelfabrikant, om te trachten het orgel nog ongeschonden uit de kerk te verwijderen. Hiermede zal echter worden gewacht tot het advies der architecten is uitgebracht, Hedenmorgen werd cd H. Mis gelezen m Rijpwetering.

Bij wijze van prosff zullen a.s. Zondag 2 kamers der pastorie voor kapel worden ingericht, alwaar dan vier H.H. Missen kunnen worden gelezen..

De kerk is gebouwd in 1876 en in 1877 door Mgr. P. M. Snickers, den toenmaligen bisschop van Haarlem, geconsacreerd.

De dag van g'steren was in New Vork de koudste Juni-dag, welke sinds het bestaan van het meteorologisch instituut garagistreerd werd. Da de omgeving van Bosten, waar drie dagen geleden nog verscheidene personen tengevolge van de hittegolf bezweken zijn, is gisteren sneeuw gevallen. Uit verschillende districten wordt vorst gemeld*

Men schrijft aan de Residentiebode (die ons artikel waarin een Katholieke huismoeder aan 't woord kwam overnam en als geweldige aanklacht betitelt):

Ik werd heel sterk getroffen door wat ik met U een geweldige aanklacht noem: de uit de N. Tilb. Crl. geciteerde beschouwing over de sociale positie van het groote gezin in het huidige maatschappelijk stelsel. Het is zoo waar, wat de huismoeder klaagt. Het is voor het groote gezin, alleen gesproken, eenvoudig onmogelijk zijn piaais te handhaven in deze samenleving, welker welvaartsstaudaard zich geheel instelt op het gezin met een ot' twee kinderen. Voor net opgewekt en moedig aanvaarder der groote geschillen wordt meer dau gewone christelijke deugd vereischt en moeten de kinderrijke ouders en hun grooter wordende kinderen zich onafgehroken voor cogtn houden de te verwachten afrekening voer de eeuwigheid.

Werkelijk heel erg is hierbij de houding ook van veie katholieken, die met den grooten hoop meenen medelijdend en zeli's bespottend te mogen neerzien op geloofsgenooten, die zich minder wereldsche luxe en comfort kunnen veroorlooven voor zichzelf om hun talrijk kroost een passende opvoeding te kunnen geven. Op het onzedelijke en door en door onkatholieke van dergelijke handelwijs kan van onze zijde niet genoegd worden gewezen.

Er wordt voor sluiting van de steeds moeilijker wordende ongelijkheid inderdaad te weinig gedaan. Toegegeven moet echter worden, dat er in dit opzicht eenige verbetering komt. Onze voormannen weten voor doorvoering van dit katholieke programpunt steeds meer te bereiken in lands- en gemeentebestuur op het gebied vau loonpolitiek, belastingvermindering en wat dies meer zij.

Maar ik heb me al eens meermalen afgevraagd: wat doen eigenlijk onze bij uitstek katholieke instellingen zelf op dit punt?

Doen die meer dan de wereldlijke overheid? Het zou absoluut voor de hand liggen, want ieder kalho'iek is het er toch wel over eens, dat wat van overheidswege geschiedt, niet den naam mag hebben vau een ernstige poging tot opheffing van het verschil in draagkracht.

Merkt hier echter de kinderrijke vader iets van, als hij b.v. door de ligging zijner woonplaats Sn zijn maatschappelijke standing verplicht is, drie, vier of vijf kinderen, achtereenvolgens of in tijd samenvallend naar een kostschool te sturen? Is dat voor een doorsnee vader van 'n groot gezin te belalen? Waar is de organisatie, die hierin voorzt? Dat is maar een voorbeeld, maar zoo zijn er tallooze.

Mij dunkt, onze Roomsche maatschappij moet allereerst gaan zorgen, dat in haar eigen instellingen praktisch voetbaai' wordt, hoe zij staat tegenover de gezinsvorming. Wat zou er b.v. al niet een mooi voorbeeld ten goede gesteld worden, indien op de Roomsche school juist met de grootste considcrie werden behandeld de kinderen uit het groote gezin, ook al zien ze er niet het liefste uit en al hebben ze niet het vaakst een nieuw jurkje of een nieuw jasje aan.

Naar de Poolsche Maden uit Lemberg vernemen, is daar een Sacramentsprocessie in de Siegmundslraat van het Joodsche gymnasium uit met steenen bestookt.

Hedenmorgen trokken 200 studenten naar het Joodsche gymnasium om daar te demonstreeren.

Deze demonstratie ontaardde echter spoedig in een groote vechtpartij tusschen Poolsche en Joodsche studenten, waaraan ook voorbijgangers deelnamen.

De politie herstelde de orde en arresteerde tal van personen, die aan de kloppartij deelgenomen hadden.

Een geheel andere lezing van het gebeurde geeft een bericht uit Warschau, dat wij gisteren reeds plaatsten.

Vorige opgaaf: f 3095.25 Hktaria hoop van allen en in alles sta ons bü I.—

De internationale arbeidseonferentie werd Maandagmorgen geopend met discussies over den gedwongen arbeid van inboorlingen in de koloniale landen.

De arbeidersgroep op de arbeidseonferentie had geëischt, dat deze aangeleg«nheden en de principieele uitspraken daaromtrent van den aanvang af geheel in het openbaar voor het bestuur der conferentie behandeld zouden worden, opdat de openbare meening ten volle kennis kan nemen van de bestaande misstanden op dit gebied.

Het bulletin meldt, dat de koning 'n goeden nacht heeft doorgebracht.

De „Temps" verneemt uit Lissabon, dat het Lloydschip „Sierra Cordoiba" daar uit Argentinië en Brazilië met 19 typhuslijders aan boord is aangekomen. Een 18-jarige passagier is op reis overleden. Een stoker, die stervende was, is overboord gesprongen en kon niet meer gered worden. De sanitaire autoriteiten hebben strenge afzonderingsmaatregelen getroffen. De 19 zieke passagiers zijn in de ziekenhuizen van Lissabon ondergebracht. Het zijn allen Duitschers.

Naar wij vernemen heeft de heer D. van Staveren, voorzitter van de Centrale Commissie voor de Filmkeuring, aan de Vereeniging van Noordbrabanisihe en Limburgsehe gemeenten voor gemeentelijke filmkeuring, zoowel als aan den Ned. Bioscoopbond zijn bemiddeling in het heersenen de conflict aangeboden.

Alvorens wij verder gaan met het afbinden van den draad en beginnen met ihet bespreken van de absolute looniheorie zooals die door dr. Koenraadt in de Maasbode werd verdedigd, hebben wy een antwoord te geven op een opmerking ons gemaakt over ons laatste artikel over het groote gezin.

Het is eenzijdig, zoo werd- gezegd, omdat de goede kanten, de voordeden, do betere dingen, welke het groote gezin boven het kleine geniet, werden [Vergoten.

De opmerking zou terecht zijn geweest, wanneer wij niet bezig waren met een bespreking van de vraag van de belooning van den arbeid voor hen, die groote gezinnen hebben te verzorgen. Wanneer wij thans b.v. een bestrijding van het nieuwe-malthusianisme [waren begonnen.

Zooals wij meer dan eens hebben geïdaan en daarbij juist ook het aardsche goede tegenover de lasten der groote gezinnen hebben gesteld. Bij zulke gelegenheid hebben wij iniet nagelaten te wijzen op b.v. het feit, dat' kinderen uit groote gezinnen het veelal verder brengen dan de enkelingen uit de kleine. Dat het groote gezin zijn eigen vreugde en genoegens heeft, de energie der ouders meer opwekt en gaande houdt, en ben aldus economisch zelfs te hulp komt. Hebbenwij vooral den geestelijken [kant niet vergeten. Want op stuk van zaken zijn het godsdienstige argumenten, die de groote gezinnen in stand zullen houden. Niet een betere toonregeling, niet kinderaftrek en al wat er meer is van dien aard, zal de ouders terughouden van zich te stellen tegenover den wil van den Sohepper, wiens liefde uitgaat naar de zielen der menschen, naar zooveel mogelijk menschdijke zielen. Wij hebben, nog niet zoo heel lang geleden, een geheele serie artikelen hieraan speciaal gewijd, om tot de eind conclusie te komen, dat hier zooals in alles, de christelijke levensopvatting t laatste woord zal hebben.

Wanneer men echter, zooals wij thans bezig zijn te doen, de loonvraag behandelt, dan ligt het, dunkt ons, geheel m de rijn, er op te wijzen, dat men nooit van volkomen sodale gerechtigheid zal kunnen spreken, wanneer de gezinnen, die de maatschappij in stand houden . (er is een reeds oude statistiek_ die bewijst dat pas wanneer de gezinnen 7 kinderen tellen de bevolking voort zal kunnen schrijden, gezien ziekten, epidemieën enz. D) en dus den grootsten dienst bewijzen aan Staat en Gemeenschap, economisch tegenover de anderen in alles ten achter staan. Zeker, het geestelijk argument kan hierbij ook te pas worden gebracht. Maar dam gelooven wij, als een mes, dat snijdt naar twee kanten. Geestelijke beweegredenen houden de groote gezinnen in stand en hier wordt toegepast de goddelijke . vermaning: zoekt eerst het ryk Gods en het overige wordt u toegeworpen. Maar deze geestene overweging hebben dan ook zij toe te passen, die de •kinderen nog niet of niet hebben. Zy ook hebben het ryk Gods

1) Het is zelfs niet onwaarschijnlijk, dat, bij de huidige algemeene kinderbeperking, het getal 7 nog te gering is-