AMERIKAANSE HOUDING IN HET VERRE OOSTEN (II) Eerzuchtige MacArthur verloor van de bekwame Acheson, die geen oorlog wilde Verdediging van Formosa zou interventie zijn geweest
NEW VORK. 18 Jan. —- Ameiku's politiek tegenover Oost-Azië is tot nu toe voor verewtyde meesten onzer even duidelijk geweest als het kofiedik onder in de pot, waarmee cje heer Achesoi, oei' van het State Departmenl. zichzelf wakker pleegt i houden wanneer zijn verantwoordelijk werk, zoas gtvoonlijk het geval is, tol diep in dc nacht doorgaat- let het oog op de -Nederlands-Indonesische Unie i( Aerika'e politiek in dit deel van de wereld echter col. >or ons van overwegend belang, en daarom wil ik et poging doen om het voor velen onverklaarbare .e v&laren. Want ongetwijfeld zal men zich afvragen: wa-om liet Amerika Tsjang-Kai-Sjek op Formosa zo plot-ling in de steek? En tevens: wat gaat Amerika nu vder ondernemen tegen het communisme in Azië? Voorzover Nederland een buitenla.se politiek bezit, wordt deze ontworpen in deftige lanaamheid en dik-
Er wordt te veel gepraat n de kranten en over 9c radio geeft dan 3e buitenlander de verwarrende indruk.
Dit gebruik heeft voordelen, het nadeelat Amerika niet weet wat het wil. En is alleen, dat iedereen met enige naam ernderdaad heeft president Truman in het invloed dan een duit in het zakje gaateval-Formosa veel te lang gewacht voor doen. ook al weet hij van het probleemij eindelijk de knoop doorhakte Dat de-ïd geen sikkepit af. En het openbare debatij dan nog voornamelijk, omdat hij voor
wijls overgrote geheimzinnigheid, op het ouderwetse ministerie op het Plein in Den Haag. In Amerika is buitenlandse zaken echter de. zaak van jan en alleman. Een maand geleden b.v. was Formosa nog een van die nietszeggende namen, welke de Amerikaanse kruiswoordpuzzelaar toevallig in zijn encyclol>edie tegenkomt. Sinds j.l. Kerstmis echter beheerst het woord Formosa dag in dag uit de koppen in de kranten. Om het lot van Formosa wend in Washington reeds wekenlang tussen de ministeries van buitenlandse zaken en landsverdediging slag geleverd. In Nederland zou een dergelijk inter-ministerieel meningsverschil achter gecapitonneerde deuren worden uitgepraat. Maar in Amerika met zijn felle, invloedryke pers en zijn grote zin voor o]>enbaarheid is elk staatsgeheim al gauw een publiek geheim.
het opmeuw bijeengekomen congres wilde verschijnen met iets. dat op een Aziëpolitick leek inplaats van op een kruiswoordraadsel.
De enige, die voortdurend geweten neeft wat hy wilde of liever niet wilde was Acheson. Verleden jaar had hij in een witboek de 2 milliard dollar, die Amerika aan het corrupte feodale bewind van Tsjaug-Kai-Sjek had besteed, een treurig vaarwel toegewuifd. Het witboek dat vijt pond woog, was het deksel op deze bodemloze put. Amerika bleef
door A. DEN DOOLAARD
Onze correspondent in Amerika
dc Kwomintang erkennen, de economische hulpverlening: aan Formosa ging door. als de Kwomintang iv Amerika oorlogstuig wilde kopen, dan konden de heren hun gang gaan. Maar verder wenste Acheson te wachten „tot de stofwolk zich gelegd had". Voor erkeuning van het communistische regiem vau Mao Tse voelde en voelt hü voorlopig niets, ook al omdat de communisten enige Amerikaanse consulaire ambtenaren honds hebben behandeld. Indien het op de duur tot diplomatieke betrekkingen kwam, zei Acheson. dan moeet dit geen uitwisseling van gijzelaars worden.
Eerzucht
Met een dergelijke afzijdige politiek ging Johnson, de eerzuchtige minister van landsverdediging, echter niet aceoord. De raadselachtige, maar zeer zeker even eerzuchtige generaal Mac Arthur. die als een soort in-officiële onderkoning de bezetting van Japan leidt, evenpiin. Zij beiden zorgden er voor, door middel van bevriende journalisten, dat het meningsverschil uitlekte. Mac Arthur maakte bovendien handig gebruik van een door hemzelf geïnspireerd vacantiebezoek aan Japan en Formosa van twee senatoren de heren Smith en Knowland. Als republikeinen, dus politieke tegenstanders van Truman en Acheson, waren zij gaarne bereid als spreekbuis op te treden voor Mac Arthur die echter zelf achter de schermen bleef! En zo, via „toevallig uitlekkende gesprekken . „verdwaalde" missives van vertrouwelijke aard en i^rsconferenties kwam een deel van het Amerikaanse publiek tot de overtuiging, dat Formosa tot elke prijs voor Tsjang-Kai-Sjek behouden moest blijven, omdat het een strategische positie innam op de Amerikaanse verdedigingslinie, die van Japan via de "_>asis Okinawa naar de Philippijnen loopt.
Vele republikeinen drongen aan op het zenden van een fikse militaire missie plus ....slimmer dan zijn tegenstanders.... het verlenen van ruime credieten. Oudpresident Hoover eiste het zenden van de hele Amerikaanse vloot. Johnson drong aan op een ..aggressieve" politiek. Senator Knowland maakte het het dolst: hij eiste afsnijding van de Marshallhulp aan alle landen zoals Engeland, die het regiem van Mao Tse zouden erkennen. Deze 'poging tot chantage werd echter in betere Amerikaanse kringen betreurd. De chefs-staf waren nu eens voor interventie, dan weer niet. Vlak voor dc beslissende vergadering kozen zij echter de zijde van Mac Arthur. Op deze beslissende vergadering van de Amerikaanse verdedigingsraad was Johnson, de minister vau landsverdediging, als slechte verliezer afwezig. Hij was naar Florida gevlogen om zich te gaan zonnen. Acheson won de dag met zijn argument: „Wilt ge interventie? dan alles of niets. Eu we kunnen ons niet in ecu onverklaarbare oorlog met het communistische China storten op gevaar af in een werkelijke oorlog met Rusland gewikkeld te worden voor een sop. dat de kool niet waard is". President Truman viel Acheson by en daarmee was de geruchtmakende zaak eindelijk beslist. Deze beslissing om de glorieloze ballingen van Kwomintang op Formosa in hun sop gaar te laten koken zal verstrekkende gevolgen hehben.
ACHESCN