Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

.-sTERDAM (ANP) - Vo*ïi »in in Nederla"d fAT nieuwe personenwa,s verkocht, 7,4 procent tDS dan de 461.538 van 1984. "fnuikt uit gegevens die de sl!ee« bekendgemaakt.

upt meest verkochte merk "f Opel met een stevige van de afzet met 22,8 tl]g'nf van 71.386 tot 87.682 ir°L De verkopen van Ford Iven slechts een kleine toeialine - van 0,4 procent -te '.^ Zij gingen van 56234 je_ 56 435- In het geval van gkswagen/Audi steeg het [fzetcijfer van 42.298 tot Fiat ging het minder ■\ De verkoop van dit srk5rk zakte 5,6 procent, van «789 tot 30.019 stuks. Voor Lault trad een stijging van Ij procent op en gingen de erkopen omhoog van 26.075 'ot 28.904. Voor Volvo steeg let verkoopcijfers van 23.512 ' 26.661. Bij Nissan viel Jh, verbetering van 14,6 pro- Lnt waar te nemen. De verko£„ van dit Japanse merk ste,'!_ van 21.910 tot 25.098 rtuks. Er werden 24.855 Ci- Lgns verkocht, 12,2 procent peer dan de 22.145 stuks van fet voorgaande jaar. De grootste procentuele stij[ing deed zich voor bij de ver- Jopen Toyota. Die bedroeg 11,9 procent. Het aantal verkochte nieuwe Toyota's ging fcerleden jaar omhoog van 18.626 tot 24.560. Een daling van 8,3 procent ontstond voor Peugeot/Talbot waarbij het Lerkoopcijfer afliep 26.329 tot 14.157. Van de kleinere mer-

;en liet de Russische Lada een orse stijging van 20,4 procent ien. De verkopen stegen van 250 tot 8732 stuks.

AMSTERDAM (ANP) - Het Damrak heeft gisteren evenils dat in Wall Street het geval was, opnieuw terrein moeten prijsgeven. Op enkele uitzonderingen als Koninklijke Olie, Nationale-Nederlanden, SUd Rotterdam en Gist-Brottdts na, die onveranderd tot iets beter waren, moesten de Ëfondsen in de ochtenddie terug. De sombere elingen van Furness, loor een slecht tweede ir een dividendbetaling fee 1985 hoogst twijfelachtig lp- worden, leidden tot een pieskoers van ƒ 60. Dinsdag Ld nog ƒ 77,70 voor dit ■ds neergeteld. Akzo verloor ƒ 0,70 op [167,10, Hoogovens ƒ 1 op '86 en Unilever f 2,50 op 399. Philips ging twee dubeltjes achteruit naar ƒ 63,40 n KLM f 2,60 naar ƒ 170,90. IBN raakte ƒ 7 kwijt op ƒ 588 n Middenstandsbank ƒ 4 op 235. Westland/Utrecht zette Ie daling voort en tegen het niddaguur bedroeg het veries f 6,40 op f 91,50. VNU akte een rijksdaalder naar 1309 en collega Elsevier [1,80 naar ƒ 179,70. Volker itevin werd ƒ 2 goedkoper op 135, Nedlloyd ƒ3op ƒ 203 en scé-Van der Grinten een•elfde bedrag op ƒ 455. Wessafen moest ƒ 4 prijsgeven op f 253,50. De obligatiemarkt lag er naienoeg onveranderd bij. De P"gste 6,75 procent staatsle- Jjjjg, uitgegeven tegen 100 Koeent, kwam in de notering P 9.9. De advieskoers voor Furkss bleek nog te hoog gegre-' *n- Het kwam tot handel op 58,50, wat een verlies bete-ende van ƒ 19,20. Overigens ladden ook op de lokale "arkt de verliezen de overïand.

1 VEE DEN BOSCH

°EN BOSCH - Prijzen: Extra twal- dikbillen 9.10-12,50. Stieren le en 2e kw.) 8,30-8,85 7,10--*• Vaarzen (resp. le en 2e kw.) •U5-',65 5,75-7,05. Koeien (resp. le, * en 3e kw.) 6,75-7,50 5,55-6,75 *5.55. Worstkoeien 4,75-5,75 ,°°rgaande prijzen per kg ge-aent gewicht en ontvet). Vette «veren (resp. le en 2e kw.) 7,00--* b 6.50-7,00. Schapen 180-260, per IfifLOo "7,6°- Lammeren (rammen) °""«5. per kg 9,80-10,80. Lamme- Onn n) 15°-235. Per ke 9-10" •W. Zeugen (resp. le en 2e kw.) •«-2,65 2,40-2,55. Melk- en kalf-7lï e,nr, (resP- le en 2e soort) 18°" ."" 1350-1800. Melk- en kalfvaaro (resp. ie en 2e soort) 1750-2675 ?'s-1750. Guste koeien 1300-2025. ?oft.,^_!eren H5O-2000. Pinken ■Uk • Graskalveren 500-1050. en a,S.Voor de mest roodbont stie'uka' °' vaarskoeien 170-400. Ti»^S voor de mest zwartbont j^ren 200-430, vaarskoeien 120--t n' eidelammeren 150-190. Bokn geiten 35-130. 41 p'} Slachtvee 1689. Stieren 98 ,T l lksvee 1010. Jongvee lont in ƒ S roodbont 1341, zwarttteren RR9Sl^chtschapen en lam" arnm», „ Gebruiksschapen en 231. Varkens 916. Bok- ?100T0taa17922--■*!!)'

Vervolgens beschrijven de opstellers in grote lijnen het spreken van de kerk door de eeuwen heen over het thema zondagsrust en zondagsarbeid. In de eerste christelijke gemeente werd de zondagsviering niet gekenmerkt door het oudtestamentische sabbatsgebod. In de loop van de geschiedenis ging de zondag echter steeds meer fungeren als een 'verschoven sabbat. Dit gold niet voor Thomas van Aquino. Hij maakte onderscheid tussen de morele betekenis (de mens moet een bepaalde tijd van zijn leven afzonderen voor de Goddelijke dingen) en ceremoniële betekenis (de rust herinnert aan de rust van Christus in het graf en wijst heen naar de rust van het genieten van God in het toekomstig leven).

In de Middeleeuwen kreeg het onderhouden van de zondag het karakter van een goed werk. Luther en Calvijn verzetten zich tegen die zondagsopvatting. Luther wees op de mogelijkheden van de zondag om de gemeenschappelijke kerkdienst te kunnen beleven. Calvijn benadrukte dat Christus niet tevreden is met één dag, maar alle dagen van ons leven vraagt.

Kuyper merkte in deze eeuw op dat Luther en Calvijn „wel enigszins te ver gingen bij de bestrijding van het ceremoniële". Hij benadrukte het geestelijk karakter van de zondag. Het bezoeken van de kerkdienst en de heerschappij van God over alle dagen van ons leven staan niet los van elkaar, maar vloeien in elkaar over, aldus Kuyper.

In de paragraaf 'Het sabbatsgebod in de Bijbel' kiezen de auteurs tegen een fundering van het standpunt inzake zondagsarbeid op de oudtestamentische sabbatsviering. Daarmee kan een wetticistisch stempel worden gedrukt op onze zondagsviering. In navolging van zondag 38 van de Heidelbergse Catechismus wordt benadrukt dat het bezoeken van de kerkelijke bijeenkomsten op zondag centraal moet staan en dat we, daaruit voortvloeiend, alle dagen van ons leven moeten rusten van de boze werken. Voor christenen zal dit betekenen dat niet noodzakelijke zondagsarbeid altijd wordt ervaren als iets dat strijdig is met de viering van de zondag, aldus de nota. In een bijlage werkt E. Venema de fundering van de zondag in de bijbel nader uit.

In de nota wordt ook een samenvatting gegeven van de ervaringen van GMV-leden met zondagsarbeid. Daaruit blijkt dat het niet mogelijk is de problematiek 'zwart-wit' te benaderen. In de praktijk blijkt het begrip 'noodzakelijk arbeid' rekbaar te zijn (b.v. ziekenhuizen die meer en meer lijken op volcontinuebedrijven). Verder is het niet eenvoudig een beslissing te nemen wanneer men moet kiezen tussen werkloosheid en een baan met zondagsarbeid. GMV-leden accepteren zondagsarbeid in hun situatie vaak als onontkoombaar en leggen daarbij doorgaans een grens bij de mogelijkheid —- tenminste één keer — de kerkelijke erediensten te kunnen bezoeken. De auteurs tekenen hierbij aan dat dit eigenlijk vechten op de laatste schans is. „De overtuiging dat zondagsarbeid ook beperkt c.g. teruggedrongen moet worden tot noodzakelijke arbeid, komt weinig naar voren", aldus de nota.

De hoofdregel in de Arbeidswet en de Zondagswet is, dat op zondag geen arbeid verricht mag worden. Op die hoofdregel bestaan echter zeer veel wettelijke uitzonderingen, die voor een belangrijk deel in de werktijdenbesluiten worden beschreven. In de arbeidsvoorwaardenre-

gelingen worden die nader uitgewerkt. De GMV-nota geeft een overzicht van de inhoud van die regelingen in een aantal 'zondagsarbeid-gevoelige' sectoren, zoals land- en tuinbouw, horeca en vervoer. De nota geeft ook aan dat een solide fundering voor het weigeren van zondagsarbeid op de stakingsrechtspraak of grondrechten niet aanwezig is.

ZOETERMEER (ANP) - Een aantal bedrijven gaat naar aanleiding van de wegblokkade-acties in december een proefproces aanspannen tegen de Vervoersbond FNV. Ze willen daarmee bereiken dat de rechtbank een uitspraak doet over de vraag of de Vervoersbond FNV de schade moet vergoeden die bedrijven hebben geleden.

De bedrijven worden daarbij ondersteund door werkgeversorganisaties uit de sectoren groenten, fruit en bloemen en de Algemene Verladers- en Eigen Vervoer Organisatie (EVO). Dit is dinsdagavond meegedeeld door de EVO. Volgens een EVO-woordvoerder is de kans groot dat als het proefproces in het nadeel van de Vervoersbond FNV uitvalt, nog veel meer bedrijven hun schade zullen gaan claimen. Volgens de EVO-woordvoerder wordt ernaar gestreefd de vervoersbond in februari te dagvaarden, waarschijnlijk voor de Utrechtse rechtbank.

Gistermorgen in alle vroegte hebben demonstrerende werknemers in de sociale werkvoorziening actie gevoerd bij het werkvoorzieningsschap Zwolle (Wezo). Voor de neus van directeur Van de Burg van het Wezo wordt het toegangshek van het stafbureau afgegrendeld. De 40 stafleden keerden onverrichterzake naar huis terug.

In de afsluitende kernpunten van de nota pleit het GMV voor betere afspraken over de zondag als erkende rustdag in arbeidsvoorwaardenregelingen. Daartoe is ook een actief en attent beleid van het GMV nodig. „Het is daarbij van belang, naast het aanvoeren van principiële argumenten tegen werken op zondag, ook mee te zoeken naar praktische oplossingen, zowel in technische als economische richting. Het is niet ondenkbaar dat door mindel van het 'uitruilen' van bepaalde arbeidsvoorwaarden compromissen kunnen worden bereikt, waardoor zondagsarbeid wordt voorkomen."

Voor de GMV-afdelingen betekent een actief en attent beleid, dat zij ontwikkelingen op het gebied van zondagsarbeid, plaatselijk of regionaal, tijdig signaleren en in overleg met de eigen leden daarop inspelen. De beroepskringen moeten dat doen in het arbeidsvoorwaardenoverleg op bedrijfstak- of ondernemingsniveau, door het ondersteunen van vertegenwoordigers in bedrijven en instellingen, en door het bewerkstelligen van overplaatsingsmogelijkheden voor gewetensbezwaarde' werknemers. Meer in het algemeen moet gestreefd worden naar een erkenning en een regeling van de positie van gewetensbezwaarden. Bij vergunningen verlenende instanties (b.v. arbeidsinspectie) moet meer bezwaar gemaakt worden tegen (uitbreiding van) werken op zondag. GMV-leden moeten er in de strijd tegen zondagsarbeid voor zorgen dat bedrijven en instellingen die werken op zondag overwegen, op de hoogte worden gebracht van de bezwaren tegen dergelijke plannen onder het personeel. In bedrijven waar al op zondag wordt gewerkt, is het van belang dat ze mogelijkheden tot het terugdringen van zondagsarbeid aankaarten. Christen-ondernemers moeten trachten het verwerven van opdrachten of het verrichten van diensten, gepaard gaande met zondagsarbeid, te voorkomen, aldus de nota.

AMSTELVEEN - De raad van bestuur en de raad van commissarissen van het bouwconcern Ballast Nedam hebben het Amerikaanse organisatiebureau Arthur D. Little International opgedragen een onderzoek in te stellen naar de plannen van de onderneming. De keuze van dit bureau is in overleg met de centrale ondernemingsraad gemaakt, zo heeft Ballast Nedam bekendgemaakt. Met het onderzoek, dat in februari begint, zullen enkele maanden gemoeid zijn. De aangekondigde afslanking van het vaste personeelsbestand (1000 van de 6000) is een eerste punt van studie voor Arthur D. Little. De inkrimping houdt verband met de vermindering van de orderontvangst.

De advieskoersen (aan- en verkoopprijzen) voor buitenlands bankpa pier vandaag geldend in Amster dam luiden:

Amerikaanse dollar 2,71-2,83 Engelse pond 3,75-4.056 Belgische fr. (100) 5,29-5,59 Duitse mark (100) 110,75-114.75 Ital. lire (10.000) 15,50- 17,50 Portugese esc. (100) 1,50-2,00 Canadese dollar 1.91 - 2,03 Franse fr. (100) 35,50-38,50 Zwitserse fr. (100) 130,75 • 135,25 Zweedse kroon (100) 34.75-37.75 Noorse kroon (100) 34,50-37,50 Deense kroon (100) 29,00-32,00 Oostenr. sch. (100) 15,83-16.33 Spaanse pes. (100) 1,70-1,95 Gr. drachme (100) 1.35-2,05 Finse mark (100) 49,25-52,25 Joegosl. dinar(lOO) 0,50-1,20 lerse pond 3,30-3.60 Zuidafr. rand 0,97-1,22 Austr. dollar 1,91-2.03 Indon. rupiah(lOO) 0,22-0,32

Woensdag 22 januari

Actieve aandelen noteringen 16.15 u. 21/1 221 Aegon ƒ H 5.50 ƒ113,70 Ahold ƒ 84,00 ƒ 83,40 Akzo ƒ 167,80 ƒ165,40 ABN ƒ 595.00 ƒ587,00 Alrenta ƒ 144,50 ƒ144,30 Amev ƒ 91,50 ƒ 90,80 AMRO ƒ H 6,20 ƒ113,80 Assur. RDM ƒ 143.00 ƒ144,10 BührmannTett. ƒ 143,00 ƒ14150 Dordt Petr. ƒ 163.80 ƒ 162,50 Elsevier-NDU ƒ 180,50 ƒ 179 50 Fokker ƒ 85,00 ƒ 84,00 FGH ƒ 50.10 ƒ 50,00 Gistßrocades ƒ 290.00 ƒ288,00 Heineken ƒ 229,00 ƒ227,50 Heineken Holding ƒ 210,00 ƒ208,00 Holl. Beton Groep ƒ 147,50 ƒ146,50 Hoogovens ƒ 86,50 ƒ 84,60 KLM ƒ 60,80 ƒ 61.20 Kon Olie ƒ 173,50 ƒ169,40 Nat.-Nederlanden ƒ 83,30 ƒ 83 30 NMB ƒ 239,00 ƒ231,00 Nedlloyd Groep ƒ206,00 ƒ202 00 Océ-v.d. Grinten ƒ 458,00 -ƒ454 00 Ommeren (v.) ƒ 35,30 ƒ 3430 Pakhoed Holding ƒ 86,00 ƒ 8410 Philips ƒ 63.70 ƒ 62Ï50 Robeco ƒ 84,70 ƒ 84.60 Rodamco ƒ 134,20 ƒ134.00 Rolinco ƒ 74too ƒ74 00 Rorento ƒ 46,80 ƒ 46.90 Unilever ƒ401,50 ƒ396,00 VNU ƒ 311,50 ƒ310,00 VolkerStevin ƒ 37,00 ƒ 36,80 Wessanen ƒ 257,50 ƒ253,20 Westl. Utr. ƒ 97,50 ƒ 93,30 Handel, md., div. noteringen 16.00 u. ACF Holding ƒ 305.00 ƒ300,00 Audet ƒ 157,00 ƒ157,70 Bam Holding ƒ 78.50 ƒ 84,70 Beek A.L. van ƒ 254,70 ƒ244,00 BeersZonen ƒ 262,50 ƒ263,00 Berkels Patent ƒ 41,20 ƒ 39,20 Blydenst.Willink ƒ 963,00 ƒ961,00 Bols ƒ 126,50 ƒ126.50 Borsumij-Wehry ƒ 575,50 ƒ572,00 Boskalis Westm. ƒ 16,00 ƒ 15.50 Bredero ƒ 214,00 ƒ205,00 Brink/Molyn ƒ 78,20 ƒ 76,50 Cetecon.-rCert. ƒ 420,00 ƒ410.00 Cindy Key ƒ 84,00 ƒ 82.50 Cr. Lyon. Ned. ƒ 113,50 ƒ110,50 CSMn-rCert. ƒ 261,00 ƒ260,20 Dcli Mij. ƒ 178.00 ƒ177,00 Desseaux ƒ 141.00 ƒ140.10 Dordt Petr. pref. ƒ 160,90 ƒ159.00 Econosto ƒ 93.60 ƒ 92.50 Eriks ƒ 266,00 ƒ264,00 Furness ƒ 78,30 ƒ 61,20 Gamma Holding ƒ 266,00 ƒ 62,00 Grasso ƒ 216.50 ƒ212,00 GTI Holding ƒ 105,00 ƒ103,00 Hagemeyer ƒ 62,00 ƒ 62,00 Hoek ƒ 142.00 ƒ140.00 Holec ƒ 277,00 ƒ277,00 Hunter Douglas ƒ 74,80 ƒ 73,80 IHCCaland ƒ 29,00 ƒ 29,30 Intern. Muller ƒ 77,00 ƒ 75,00 Industr.-My ƒ 93,00 ƒ 92.10 KBB 107 c C.Pr ƒ 83,00 ƒ 81,50 KBB n.-r Cert. ƒ 85.20 ƒ 83.00 Kluwer ƒ 225,50 ƒ227,00 Kon Papier ƒ 143,50 ƒ140,80 Macintosh ƒ 87,50 ƒ 88.90 Medicopharma ƒ 282.00 ƒ282,00 Meneba ƒ 135,00 ƒ130,00 Naarden ƒ 59,70 ƒ 59,00 Nagron ƒ 39,70 ƒ 40,50 NBM Bouw ƒ 13,85 ƒ 13,60 Norit ƒ 212,00 ƒ216.50 Nutricia n.-r Cert. ƒ 224,00 ƒ226,50 Nutricia GB ƒ 214,00 ƒ215,00 Nijverdal-T. Cate ƒ 131.50 ƒ128,00 Ned Scheepshvp. ƒ 198,20 ƒ198.20 Otra ƒ 243.00 ƒ240,00 Palthe f 144.00 ƒ147,30 Pont. Houth. ƒ 75.00 ƒ 74,00 Sarakreek ƒ 39,40 ƒ 39,30 Smit Int f 43,90 ƒ 42,70 Telegraaf ƒ 318.00 ƒ319,00 Thomassen—Dr ƒ 58,10 ƒ 57,10 Twijnstra-Gudde ƒ 77,00 ƒ 76,00 Verto ƒ 87,50 ƒ 86.20 VMFStork ƒ 285.80 ƒ281.00 VRG ƒ 120.50 ƒ119.00 Wegener n-rCert ƒ 76.50 ƒ76750 Wolters Samson ƒ 349,00 ƒ339.00 Wyers ƒ 90,50 ƒ 86,50 ANP-CBS-koersindices 21/1 22/1 Algemeen 263,00 261,00 Algemeen-lokaal 281,30 277,90 Internationals 244,30 242,60 Industrie 254,10 251,70 Scheep-en luchtv 249,70 246,40 Banken 427,60 425,50 Verzekering 722,90 720,60 Handel 268,40 266,70 CBS-oblig. index 111.40 111,30 Rendem Staatslen. 6,77 6,78 waarvan 3-5 jaar 6,42 6,40 waarvan 5-8 jaar 6,81 6,82 waarvan 5 langste 6,81 6,81 Rendem. BNG-len. 7,03 7,02 Rendem. Banklen. Rendem. Pandbr. 6.77 6.78

BRUSSEL (ANP) - De in de Europese landbouw bestaande premie voor aardappelzetmeel - waarvan vooral ook Nederlandse aarappeltelers profijt hebben - dreigt met zon 30 procent teruggebracht te worden. Dat blijkt uit een voorstel van Europees landbouwcommissaris F. Andriessen, dat dinsdag in de Europese landbouwraad ter sprake is gekomen.

Het verkleinen van die premie (van bijna 47 gulden per 100 kilogram zetmeel tot bijna 32 gulden) is onderdeel van een nieuw zetmeelbeleid dat men in de EG wil gaan voeren. Een besluit over dat nieuwe beleid is nog niet gevallen. Dat verwacht minister Braks - tot eind juni voorzitter van de Europese landbouwraad - in de volgende raad, die eind februari wordt gehouden. Nederland, Duitsland en Denemarken willen de premie op het huidige niveau handhaven. Volgens de Belgen en Britten zou de premie geheel moeten verdwijnen en Frankrijk is van mening dat de premie wel kan blijven bestaan.

ROTTERDAM - Econosto verwacht dat de nettowinst over het tweede halfjaar iets hoger zal uitkomen dan die over het eerste halfjaar, toen deze fabrikant van afsluit- en regelapparatuur ƒ 2 miljoen verdiende. De directie heeft dat laten weten. De winst over heel 1985 zal onder die van 1984 blijven.

BEILEN (ANP) - De Unie BLHP, vakbond van vooral middenkader, houdt niet langer vast aan een 32-urige werkweek in 1990. Voorzitter J. Werkhoven van de unie zei op een ledenvergadering in Beilen dat het van kortzichtigheid en starheid zou getuigen om aan dat standpunt vast te houden getuige de positieve ontwikkelingen in de economie.

„Vier jaar geleden kwamen we met het uitgangspunt dat we in 1990 naar 32 uur toe moesten, maar sindsdien is er wel wat veranderd. De economie trekt aan, de werkgelegenheid neemt toe, er zijn onmiskenbaar knelpunten op de arbeidsmarkt. En dat zijn allemaal zaken waarom wij die 32 uur in 1990 als dogma laten schieten. We vragen ons af of een dergelijke rigoureuze atv nog wel zo nodig en gewenst is", aldus Werkhoven desgevraagd in een toelichting.

„We zijn het ook eens met minister De Koning die onlangs FNV en CNV over zich heen kreeg toen hij zei dat we eerst maar eens moeten proberen die 36 uur te bereiken en daarna maar verder moeten kijken. Ik zeg niet: nooit 32 uur in 1990, maar ik vind evenmin dat we er hoe dan ook aan moeten vasthouden", aldus de unie-voorzitter.

Ook de MHP, de vakcentrale van middelbaar en hoger personeel, waarbij de unie is aangesloten, heeft inmiddels de 32-urige werkweek in 1990 als centrale doelstelling laten schieten, zo deelde een woordvoerder van de MHP mee. „Wij vinden evenals de unie dat we eerst maar eens moeten kijken of het lukt afspraken te maken over de 36 uur. Dat zal moeilijk genoeg zijn."

Een woordvoerder van de FNV vond het weinig gelukkig dat de MHP en de unie aan de vooravond van de moeizame onderhandelingen over de 36 uur al de lange-termijndoelstelling voor 32 uur in 1990 laten varen. „Aan de andere kant is het weinig verrassend, want in MHP-kring liep men nooit zo warm voor atv. Wij bij de FNV blijven onverminderd van mening dat we in 1990 naar een 32-urige werkweek moeten als we ernst willen maken met het aanpakken van de werkloosheid. Juist nu de economie aantrekt, moeten we die kant op. En als de unie ons dan een starre, dogmatische opstelling verwijt, is dat voor hun rekening", aldus de FNV-woordvoerder.

(van onze sociaal-economische redactie)

ZWOLLE - God heeft de zondag, de dag des Heren, aan de schepping gegeven als een bijzondere feestdag. Wij vieren de zondag uit dankbaarheid voor het volbrachte werk van Christus. De zondag is een heenwijzing naar de eeuwige sabbat en benadrukt dat we alle dagen van ons leven moeten rusten van boze werken. Met het oog daarop zullen we rusten van ons werk — behoudens noodzakelijke arbeid en werken van barmhartigheid — om bezig te zijn met Zijn werk met het oog op de eeuwige sabbat. Op zondag staan daartoe de gezamenlijke erediensten centraal. Dit uitgangspunt wil het GMV hanteren voor de publieke verdediging van de zondag. De organisatie stelt zich daarmee op tegen zondagsarbeid.

In een GMV-discussienota over zondagsrust en zondagsarbeid, die bedoeld is als jaarthema voor 1986, wordt dit uitgangspunt nader uitgewerkt. In de inleiding van de nota, die dezer dagen wordt gepubliceerd im 'Ambt en plicht', gaan de schrijvers (mr. J.W. van Dommelen, drs. J. Kok, ds. P. Lok, E. Venema en J. Westert) in op de ontwikkelingen die het thema zondagsarbeid opnieuw actueel maken. Zij wijzen op:

- bedrijfseconomische argumenten, zoals procestechnische redenen waardoor een bedrijf moeilijk kan worden stopgezet;

- schaalvergroting in de landbouw, waardoor het noodzalijke werk toeneemt, en

- de groeiende flexibilisering in het kader van arbeidstijdverkorting, maar ook als mogelijkheid om overcapaciteit weg te werken en rendementen te verbeteren.

Daarbij komt dat de zondag als werkdag weinig bezwaar ontmoet bij werkgevers en werknemers, omdat er extra werkgelegenheid door ontstaat en zij via toeslagen een hogere beloning oplevert. Meer in het algemeen geldt dat onder invloed van het moderne heidendom' de zondag als rustdag steeds meer in het gedrang komt. Het geringe verschil tussen veel kerkelijken en niet-kerkelijken op het punt van de zondagsviering versterkt die invloed, aldus de auteurs.

Tot slot vraagt de nota aandacht voor de positie van kerkleden die op zondag werken. Daarbij is voorzichtigheid nodig. Uitspraken mogen niet worden gekenmerkt door onverdraagzaamheid. We leven in een maatschappij die veelal niet Gods Wet als norm hanteert, waardoor christenen voor moeilijke beslissingen worden geplaatst. Een christen kan soms (b.v. vanwege zijn levensonderhoud of zijn zorg voor het levensonderhoud van anderen) gedwongen zijn niet-noodzakelijke zondagsarbeid te accepteren, terwijl hij dat blijft ervaren als strijdig met de viering van de zondag. In diepe zin kan hij daarmee geen vrede hebben. In ons spreken over elkaar moeten niet uitsluitend uiterlijke kenmerken van zondagsarbeid richtinggevend zijn, maar met name de motieven waarom op zondag word gewerkt, aldus de nota.

STEIN (ANP) - Macintosh zoekt naar mogelijkheden om het bedrijf uit te breiden buiten de traditionele produkten. Macintosh, exploitant van de Superconfex-kledingzaken en van produktie- en handelsbedrijven in de confectie, heeft dat gisteren meegedeeld. Overigens wil de top ook de bestaande activiteiten verder uitbreiden.

In het personeelsblad Macinform' worden detailhandel van goederen en diensten plus industriële dienstverlening buiten de traditionele sector als mogelijkheden genoemd. Bij Macintosh was niemand bereikbaar voor een verdere toelichting hierop. Wel stelt de raad van beheer in het personeelsblad dat de plannen tot overname van de Kwantum Hallen tegen deze achtergrond moeten worden gezien. Macintosh kondigde half december aan met de Kwantum Hallen in bespreking te zijn.

Macintosh heeft volgens de raad van bestuur vorig jaar uitstekend gedraaid. Definitieve cijfers zijn nog niet beschikbaar, maar de nettowinst zal ondanks de hogere belastingen toch hoger uitkomen dan die over 1984, die f 32,7 miljoen bedroeg. De omzet steeg met 17,5 procent van ƒ 630 miljoen tot ƒ 740 miljoen.

Dat is voor een groot deel te danken aan de Superconfexzaken, die in aantal toenamen van 22 tot 27. De produktie- en handelsactiviteiten voldeden eveneens aan de verwachtingen, behalve die in Tunesië. De resultaten waren weliswaar beter dan in 1984, maar nog niet goed genoeg. Vorig jaar liet Macintosh weten dat de loonkosten daar te hoog waren geworden om de twee fabrieken rendabel te houden. Er zouden 100 van de ongeveer 550 werknemers moeten worden ontslagen.

Bij heel Macintosh is de werkgelegenheid vorig jaar toegenomen met ruim IQO mensen tot ongeveer 4500 werknemers. Dat komt vooral voor rekening van de Superconfex-zaken in Nederland en België. De raad van bestuur verwacht dat de winst plus afschrijving de investeringsbehoefte in de komende jaren belangrijk zal overtreffen.

DEN HAAG (ANP) - In bijna twintig sociale werkplaatsen (wsw) in ons land is gisteren geprotesteerd tegen de bezuinigingen door het ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid. Dat gebeurde veelal met werkonderbrekingen maar ook in kantinebijeenkomsten en demonstraties. Staatssecretaris De Graaf kreeg van een delegatie van de ambtenarenbond AbvaKabo een pakket met protestbriefkaarten overhandigd.

Behalve de AbvaKabo, steunt ook de ambtenarenbond CFO de actie, al distantieert deze bond zich in tegenstelling tot de AbvaKabo, van langere werkonderbrekingen en stakingsacties. De wsw'ers vinden dat zij sinds '83 teveel hebben moeten inleveren. De bonden, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en een delegatie van het ministerie hadden opnieuw over de arbeidsvoorwaarden van de werknemers in de sociale werkvoorziening. Er werken in de sociale werkvoorziening ongeveer 80.000 mensen.

Bij het aanbieden van de kaarten zei AbvaKabo-bestuurder R. Vermeulen dat de wsw'ers niet direct boven in de boom zitten, maar daartoe zijn gedwongen door het beleid van de staatssecretaris. Zij noemen dat 'asociaal. „Het gaat om een groep mensen die al veel slagen te verduren hebben gekregen."

Volgens staatssecretaris De Graaf is zijn beleid erop gericht „het grote goed van de sociale werkvoorziening" overeind te houden. Hij wees erop dat de werkgelegenheid in de wsw in de jaren '80-'B4 met 11 procent is gegroeid, terwijl die in de marktsector afnam met 10 procent. „Ik ben al blij dat de doorbetaling van het ziekengeld kan worden bekostigd."

Staatssecretaris De Graaf vindt dat die aanvulling van 70 naar 100 procent dient te komen uit de door hem toegestane loonruimte van 25 miljoen gulden. Dat betekent dat 17 van de 25 miljoen gulden aan de aanvulling wordt besteed. De bonden nemen hiermee geen genoegen. Ook de VNG staat op het standpunt dat de 25 miljoen niet grotendeels aan de aanvulling moet worden besteed.

MAKKUM - Bij scheepswerf Amels BV te Makkum moeten door een reorganisatie honderd banen verdwijnen. De directie van de scheepswerf heeft dat aan het personeel meegedeeld. Amels gaat zich in de toekomst volledig concentreren op de luxe jachtbouw. Bij de vestigingen in Lemmer en Makkum werken 230 mensen. In 1985 verdwenen al 50 banen bij het bedrijf. Districtsbestuurder J. Bosma van het CNV noemde de 100 ontslagen „een ramp voor dit gebied".