Algemeen Handelsblad

ï-a een korte ziekte is lord Haldane, een ver voornaamste vroegere medewerkers van den. liberalen staatsman Asquith, op zijn «chotsch buitenverblijf te Cloan overleden. •Richard Burdon Haldane, die op 30 Juli 1856 ■werd geboren en die in 1911 in den adelstand werd verheven als viscount Haldane 8* Cloan, trad in de laatste jaren weinig 'neer op den voorgrond. In 1915 trad hij, toen als lord-kanselier lid van de regeering, •Us zoodanig af, mede in verband met de campagne die in zekere kringen tegen hem was begonnen en waarbij hij, een der geinige Britsche staatslieden, die Duitschland en de Duitsche cultuur uit eigen aanschouwing kenden, om deze kennis van"; Duitschland en de Duitsche toestanden en Opvattingen verdacht werd gemaakt.

Sedert leefde hij als particulier in Schotland en hield hij zich «lechts bezig met 2*jn wetenschappelijke Studiën, met zijn nherinneringen", die hij in 1919 in de uWestm. Gazette" publiceerde en met de Verdediging van zijn vroeger beleid en de politieke opvattingen, daarop dit berustte. De verdeeldheid in de liberale partij deed hem meer en meer toenadering zoeken bij de Labour-

partij en zoo liet hii zich ïn 1924 bij het optreden van den leider dezer partij, Ramsay Macdonald als kabinetsformateur, er toe vinden nog eenmaal weer het politieke tooneel te betreden.

De regeering van de Labour-partij had vertegenwoordigers ook in het Hoogerhuis noodig en lord Haldane verleende zijn medewerking aan de vorming van het kabinet der arbeiderspartij, door de aanvaarding van het lord-kanselierschap. Toen in het najaar van het genoemde jaar het ministerie van de Labour-partij al weer ten val kwam, keerde Haldane en nu voorgoed in het ambtelooze leven terug. Slechts van tijd tot tijd verdedigde hij in het Hoogerhuis de opvattingen en denkbeelden van de partij, waartoe hij op reeds zoo gevorderden leeftijd was toegetreden.

Lord Haldane, man van studia en groote kennis, die zich bij voorkeur op het terrein der philosophie bewoog, en hierover ook verschillende publicaties deed verschijnen, ontving zijn opleiding aan de universiteiten van Edinburg en Göttingen. Hier aan deze Duitsche universiteit, waar hij zich voornamelijk met wijsgeerige studiën bezighield, verwierf hij zich een groote kennis van de Duitsche cultuur en het Duitsche opvoedingsstelsel, en verkreeg hij de waardeering voor de goede eigenschappen van het Duitsche volk, welke, gelijk we boven reeds opmerkten, ten tijde van den oorlog, toen de Britsche jingoes in den Duitschers slechts een minderwaardige en een „Hun" wilden zien, dezen nationalisten aanleiding gaf hem verdacht te maken.

Na zijn studietijd vestigde Haldane zich als advocaat, maar reeds in 1885 werd hij lid van het Lagerhuis en deed hij zijn intrede in de politiek, diè hem tot zoo hooge waardigheden zou brengen.

In 1905 nam hij in het liberale ministerie van Sir Henry Campbell Bannerman het beheer van het departement van oorlog op zich. Tot veler verwondering. Wat moest deze geleerde, deze theoreticus, aan het hoofd van een militair departement? Maar weldra zou blijken, dat de heer Campbell Bannerman goed had gezien. Deze philosoof en kamergeleerde, die zoo weinig scheen te passen bij den arbeid, die hem was opgedragen, toonde zich alras een uitnemend organisator, een man van de daad, vol energie en doortastendheid en met kracht aanvaardde hij de noodzakelijk geworden hervorming van het Britsche leger.

Haldane, die op het continent had ge«tudeerd, de toestanden daar met eigen aanschouwing kende en wiens blik aldus wijder was dan die van de meeste andere Britsche staatslieden, zag in dat het militaire vraagstuk in Groot-Brittannië minder een quaestie was van een rechtstreeksche verdediging van het eigen gebied, maar behoorde te worden beschouwd in verband met de mogelijkheden van een oorlog op het Europeesche continent.

Met die mogelijkheid moest worden rekening gehouden. Als het tot een oorlog zou komen op het Europeesche vasteland, zou Engeland in een volkomen andere positie verkeeren dan vroeger het geval was. De dagen van de „splendid isolation" waren voor Engeland voorbij. En er behoorde dus te worden gezorgd voor een legermacht die voor offensieve doeleinden beschikbaar zou zijn als het op het continent tot een botsing zou mogen komen. Dc Britsche kusten konden slechts afdoende worden beschermd op het Europeesche vasteland, de tegenover Engeland gelegen kusten mochten nimmer in handen van een vijand vallen. De moderne technische hulpmiddelen, duikboot en verdragend geschut, maakten het noodig het glacis der Britsche verdedigingslinie op het vasteland vooruit te brengen.

Deze denkbeelden lagen aan de hervormingsplannen van Haldane ten grondslag. Er moest in de eerste plaats een expeditionaire macht worden gevormd, steeds voor onmiddellijk optreden paraat, er moest in aansluiting hiermede een reserve worden gevormd, die Haldane meende te kunnen vinden door de organisatie van het z.g. Territoriale leger.

Maar daarnevens was het dan eveneens noodig, de aanvoering van het leger te hervormen. Het Britsche leger behoorde een generale staf te krijgen, gelijk ook de continentale legers deze bezaten. De Britsche general-g staf pas tot dusver slgchts een

Philosoof en staatsman

administratieve instelling. Haldane begreep, dat dit anders moest worden, dat ook aan het Britsche leger een staf behoorde te worden gegeven, die zich met de studie van militaire problemen zou bezig houden en die als het ware het hersensapparaat zoude vormen van het militaire lichaam.

Zeven jaren lang, van 1905 tot 1912, stond Haldane aan het hoofd van het departement van oorlog en wijdde hij zich aan het militaire reorganisatiewerk dat, toen de wereldoorlog uitbrak bleek nog zeer onvoldoende te zijn geweest. Zeker! Het was aan Haldane te danken, dat Engeland bij het uitbreken van den oorlog een expeditiemacht over zee kon zenden.Maar dit „kleine" leger viel in het niet tegenover de geweldige eischen, die Engelands deelneming aan den oorlog stelde en scherp was dan ook de critiek, die achteraf werd geoefend op het groote werk van dezen legerhervormer, die dan toch in elk geval een nieuwen geest in de Britsche militaire opvattingen had gebracht.

Waarom, zoo vroeg men, was men niet eerder overgegaan tot de invoering van den dienstplicht? Waarom had men zich bepaald tot zulke halve maatregelen, die zoo volkomen onvoldoende bleken. De booze nationalisten hadden de verklaring bij de hand: het- waren Halcjane's Duitsche sympathiën, het was Haldane's begeerte om toch maar vooral op goeden voet te blijven met Duitschland, die hem er toe hadden geleid, zich bij zijn legerorganisatie te beperken tot zijn zoo onvoldoend gebleken hervormingen.

Haldane zelf heeft, o.a. in zijn in 1920 verschenen boek „Before the war" uiteengezet, dat deze critiek ongerechtvaardigd was.

Achteraf was het wel heel gemakkelijk om te zeggen: als ge rekening hield onet de mogelijkheid van te worden betrokken in een Europeeschen oorlog, waarom u dan niet voorbereid op de grootsdhe taak die te wachten 'stond en Engeland de beschikking ge-gevete over een strijdmacht, gelijk het tegen het einde van den oorlog bezat. Maar, zoo merkt Haldana op, als we zouden hebben gedaan, wat men tijdens en na den oorlog meende dat had moeten worden gedaan, zouden we ernstige gevaren hebben geloopen.

Langen tijd zou noodig geweest zijn om aan Engeland een leger te geven, dat met de conüncinalo legers zou zijn te vergelijken en in dien tijd zou men aan Duitschland alle aanleiding hebben gegeven om zijn vrees te rechtvaardigen voor een insluiting en het tot een „preventieven oorlog" wellicht hebben geprikkeld.

Als Engeland zich overmatig te land was gaan bewapenen, had Duitschland hierin een booze bedoeling kunnen zien, en vermoedelijk op een oorlog hebben aangestuurd vóór deze bewapening zou zijn voltooid. Daarom moest Engeland, al erkende het de gevaren van de situatie in Europa, zich beperken en slechts- den grondslag leggen voor hetgeen dan later wellicht noodig zou blijken.

Aldus dc rechtvaardiging van Haldane, die overigens zooals men weet ook door rechtstreeksche onderhandelingen te Berlijn pogingen heeft gedaan, om de tegenstelling tusschen Engeland en Duitschland, ontstaan tengevolge van Duitschlands maritieme plannen, uit den weg te ruimen, Duitschland en Groot-Brittannië tot overeenstemming te brengen en daarmee tot een verbetering in de internationale verhoudingen te komen. Deze in 1912 — na

de Agadirzaak — te Berlijn ondernomen poging mislukte jammerlijk: de keizer en Tinpitz bleken voor de waarschuwingen van den met het Duitsche volk zoo sympathiseerenden Britschen staatsman ontoegankelijk. Spoedig na deze mislukte zending trad Haldane als minister van oorlog af en aanvaardde hij het ambt van lord-kanselier. De onderhandelingen met Duitschland over de koloniale vraagstukken werden slechts door de wederzijdsche gezanten voortgezet. Haldane hield zich daar verder buiten. In 1915 trad hij bi; de reorganisatie van het kabinet-Asquith af, om, zooals boven gezegd, in 1924 nog weer voor korten tijd als lord-kanselier in het politieke leven op den voorgrond te treden. Sedert de oorlogshartstochten zijn bedaard is men in de beoordeeling van Haldane wel weer rechtvaardiger geworden en zijn de groote verdiensten, die hij in zooveel verschillende opzichten, ook voor onderwijs en opvoeding, had, wel weer erkend. En is er ook weer meer begrip gekomen voor de denkbeelden van dezen staatsman, die na den oorlog niet naliet op verzoening en toenadering tot den verslagen vijand aan te dringen.

Van dezen staatsman, door aanleg en. karakter, een man van verzoening en internationale samenwerking, maar door de ironie van het lot de organisator van het militaire wapen, waarmee Engeland in 1914 ten oorlog ging.

Lord Haldane.

Gisteren Is het s.s. „Billiton" van de Stoomvaart Mij. „Nederland" tijdens mist op de rivier de Nieuwe Waterweg tusschen Maassluis en Poortershaven aan den grond geloopen. De sleepbooten ,Gele Zee", „Noordzee" en „Rozenburg" van L. Smits' en Co. Internationalen Dienst hebben getracht het schip vlot te slepen, doch zonder resultaat.

Vanavond zullen de sleepbooten opnieuw, trachten het schij» vlot te brengen.

De leiding bij Waterstaat schiet sohromelijk tekort, een vaste lijn ontbreekt, beslissingen blijven veel te lang uit of worden op de lange baan geschoven. In het, kort: Men beheerscht de zaken niot meer. („L'tr. Dgbl.")

Het zinnetje, dat wij knipten uit een hoofdartikel van het „Utr. Dgbld." over ons departement van Waterstaat is voor de reputatie van een der allerbelangrijkste departementen van algemeen bestuur helaas kenschetsend. Waterstaat is niet het eenige departement, dat dezen indruk geeft, sedert wij gezegend zijn met het intermezzo-kabinet-De Geer. Wij vestigden dezer dagen de aandacht op het geval tusschen den Nijverheidsraad en den chef der afdeeling Handel van het ministerie van Arbeid, Handel en Nijverheid. Ten aanzien van Koloniën heerscht in vrij ruimen kring dezelfde opvatting: er is van iets, dat op stevige leiding gelijkt geen sprake meer. „Oorlog" heeft bij de jongste ontmoeting met de Tweede Kamer een schouwspel opgeleverd, dat menschen dien aan de toekomst van ons volk gelegen is met groote onrust vervult. Ook daar was alles wat lijkt naar leiding volstrekt zoek. Het gebrek aan leiding is bij de tegenwoordige regeering helaas spreekwoordelijk. Wij willen thans niet diep op de oorzaken ingaan. De fout — daarop wezen wij herhaaldelijk — ligt in de omstandigheid, dat de kabinetsformateur, die ons uit het moeras van de crisis van 100 dagen leidde, de hem geboden gelegenheid niet heeft aangegrepen om boven de botsing der partijwensohon uit te komen, maar liever zoekt naar de vaarwatertjes, waar hij tusschen de partijen kan doorlaveeren. Onder dergelijke omstandigheden verschuiven en verdeelen zich verantwoordelijkheden die haar zedelijke waarde feitelijk alleen ontleenen kunnen aan het feit, dat ze met rustige vevzekerdheid worden aanvaard en practisch uitgeoefend.

Ook over de gevaren, die daaruit dreigen voor de ontwikkeling van ons staatkundig bestel schreven wij meermalen, voor ditmaal dus ook daarover niet opnieuw.

Dat dit gebrek aan leiding ons ook practisch kwade kansen 'doet loopen is door hetgeen onze medewerker G. Nypels in zijn reeks artikelen nit Limburg in het afgeloopen voorjaar mededeelde, ten aanzien van „Waterstaat" al zeer duidelijk aan den dag getreden.

Het behoeft dus niet te verbazen, dat sedert dien ook van anderen kant aandacht is gevraagd voor het gebrek aan lijn en leiding bij Waterstaat en niet alleen ten opzichte van de waterstaatkundige vraagstukken van Limburg, die van geweldige beteekenis zijn voor onze verhouding tot België en voor de welvaart van dit gewest en overig Nederland.

Dat doet ook het „Utr. Dgbld." in een artikel nadat het in een drietal opstellen van blijkbaar deskundige zijde is betoogd in de „N. R. Ct.".

Als men het oor te luisteren legt naar den weerklank van deze en dergelijke opmerkingen, dan blijkt daaruit zeer duidelijk, dat men zich, ondanks allen eerbied voor de groote kennis van onze waterstaatkundige ambtenaren, ongerust maakt over het feit, dat de leiding aan „Waterstaat" de teugels zoozeer laat sleepen. Het departement schijnt te regeeren, inplaats van den minister.

En daarom hoort men ook nog steeds niet van practische resultaten van de reorganisatie van dit departement, hoewel de instelling der reorganisatie-commissie reeds vier en een half jaar achter ons ligt.

Voor het departement is het regime van thans niet veel minder dan een dorado. Het doet vrijwel wat het wil. Met welke gevolgen: dat heeft men in de geschiedenis van het kanaal door het Bossche veld bij Maastricht bijv. kunnen zien. Daar is de beteekenis van een stap, die voor onze verhouding tot België van de allergrootste beteekenis had kunnen zijn, bijna geheel vernietigd, omdat het departement dat zoo wilde. Wat daarbij de overwegingen van het departement zijn geweest — zij waren wellicht volstrekt eerbiedwaardig maar het feit, dat het zich tegen de uitgesproken bedoeling van den minister een jaar lang kon .verzetten, bewijst afdoende, dat het niet langer zoo mag blijven. Er moet met de reorganisatie van Waterstaat voortgang worden gemaakt. Er moet een einde komen aan de paperasserij, die elk frisch initiatief van de waterstaatsdirecties krachteloos maakt, die zaken, waarover een spoedige beslissing broodnoodig is, in het eindelooze voortsleurt. Of de minister daarvan is doordrongen? Wij betwijfelen het. Er is in de Tweede Kamer meer dan eens gepoogd het hem duidelijk te maken. Als hij zich bewust was van den omvang van het kwaad, zon er meer zijn gebleken van pogingen daaraan een einde te maken. In een parlementair kabinet zou hem dat ongetwijfeld zijn beduid.

Als in den nagelaten boedel van het kabinet, als dit eens komt te overlijden, ook een gedesorganiseerde „waterstaat" wordt aangetroffen is dat mede te wijten, aan het min of meer onaantastbare karakter van dit ministerie, dat zidh van Kamer en publieke opinie vrijwel niets aantrekt. Maar ook aan den minister, dien het of aan den wil, of aan de kracht ontbreekt, om zich te stellen op de plaats, waar hij behoort: boven het departement.

Een Belga-telegram meldt uit Athene, dat Ket ministerie van Buitenlandsche Zaken en de dienst der Veiligheidspolitie geen enkele bevestiging hebben ontvangen betreffende het gevangen nemen, door roovers, van de echtgenoote van den consul der Nederlanden, waarvan wij in ons Ocihtenblad van Zaterdttg melding maakten.

Men schrijft ons

In Interlaken heeft men een goede oplossing gevonden voor het trekhonden-vraagstuk. (Zie plaatje.) De hond niet onder, maar voor den wagen en naast den baas, alleen trekkend a's deze ook meetrekt, vrijwillig, met geen andere aanmoedi.sin.r_ dan de st°!n.

M ie een hond toch zou slaan, \ Efiut dadelijk publiek en politie tegen zich. De honden, die men hier naast de jongens ziet loopen, maken een gezonden, levenslustigen indruk. Zij vinden het blijkbaar een pretje naast den baas het karretje te trekken.

Aan het jaarverslag van het Station voor Maalderij en Bakkerij te Wageningen, loopend van 1 Mei 1927 tot 1 Mei 1928, ontleenen wij het volgende :

liet aantal monsters, ingezonden voor onderzoek tegen betaling, bedroeg 1583, tegen 1423 in het vorige jaar. Het getal monsters door de controleurs getrokken bij de aangesloten bedrijven (bakkerijen, brood-, meel-, giist- en melkpoederfabrieken) steeg van 9770 tot 10.455. Hiervan betroffen o.a. 5430 wittebrood, 2319 bruinbrood, 1084 roggebrood, 988 beschuit, 623 bloem, 834 melkpoedeï enz. Het totale aantal scheikundige bepalingen, bedraagt pl.m. 30.000 (vorige jaar pl.m. 28.000).

Het aantal leden der vereeniging op 1 Mei 1927 bedroeg 1105, het steeg tot 1173. Het aantal onder controle gestelde bedrijven steeg van 2e54 tot 274.

Het boekjaar Mei 1927—Mei 1928 heeft wederom een vooruitgang van de werkzaamheden getoond. Het onderzoek neemt hoe langer hoe grooter afmetingen aan. De bakkerij-industrie wordt oversti'OEjind door aanbiedingen van allerlei pro'hiE-ten, met, volgens de verkoopers goede eigensdbappen, waarvan bij onderzoek vaak uiterst weinig overblijft. Steeds lieet het, dat men mcl die- producten meer en beter brood Krijgt, en ten overvloede nog een product, dat zeer lang versch blijft. Het onderzoek wijst vaak omgekeerd uit, het is steeds raadzaam erg voorzichtig met dergelijke stoffen te zijn. ■ Bij de onderzoekingen zijn wederom de regelmatig voorkomende afwijkingen geconstateerd. De cureussen voor vakonderwijs werden gevolgd door elf leerlingen voor de afdeeling bakkers en vijf voor de .afdeelmg molenaars. Als bewijs van waardeering van het vakonderwijs aan het station gegeven, heeft de vader van een oud-leerling het mogelijk gemaakt, dat aan twee leerlingen der afdeeling bakkers, die als nommer 1 en 2 slagen, een prijs wordt toegekend. Tot dat doel zijn medailles in zilver en brons geslagen, welke den beeldenaar dragen van den eersten voorzitter van het station, wijlen dr. J. Boeters van Lennep. Op de keerzijde wordt de naam van den eigenaar der medaille gegraveerd. De rekening van het station sluit met een bedrag ad f 66.615, batig saldo ƒ 483.52.

Men meldt ons: Daar gebleken is dat de directie der Staatsmijnen zich niet bevoegd acht om zonder toestemming van den minister een rapport over de oorzaak van het ongeluk op Staatsmijn „Hendrik" aan de vakbonden en de pers te verstrekken, heeft de Algemeene Nederlandsche Mijnwerkersbond zich thans tot den minister van Waterstaat gewend met een adres, waarin verzocht wordt om de directie der Staatsmijnen en Staatstoezicht te machtigen den vakbonden, wier leden hij deze ramp betrokken zijn, een afschrift der rapporten te verstrekken. - Verder wordt er in dit adres op gewezen, dat bij het gehouden onderzoek geen vertegenwoordigers der vakbonden zijn toegelaten en ook de arbeidercontroleurs van den Ned. Mijnwerkersbond de rapporten niet hebben ontvangen of inzage daarvan hebbFïn verkregen.

•HILVERSUM, 20 Aug. De gemeentelijke lichtbedrijven hebben over 1927 een winst gemaakt van ƒ 170.455 wat betreft de gasfabriek en / 113.397 wat het electriciteitsbedrijf aangaat. Op de gemeentebegrooting voor 1927 zijn voor de beide bedrijven als winstuitkeeringen geraamd ƒ 75.000 en ƒ 100.000. Na kwijting daarvan blijven dus ter nadere bestemming over f 95.456 en ƒ 13.379. Voorts is van de winstsaldi over vorige jaren zonder bestemming gereserveerd een bedrag vnn f 48.933 voor de gasfabriek en een van ƒ 27.574 voor het electriciteitsbedrijf. B. en W. stellen den raad voor naast de geraamde winstuitkeering, bedragende 75000 en 100.000 gulden, als extra-winst aan de gemeente uit te keeren een bedrag van ƒ 48.328. Voorts, de reserve der gasfabriek te verhoogen met f 25.000 en op te voeren tot f 175.000; een bedrag van ƒ 21.060 te bestemmen voor het restant der kosten van aankoop van grond, de verbetering van de Kleine Drift en voor den afkoop van de wegenbelasting aan de Jan van der Heijdenstraat; over te gaan tot het instellen van een „onderhoudsfonds voor de stokerij" en daarin een bedrag van / 15000 te storten; de restant* winstsaldi, voor de gasfabriek bedragende ƒ 35000 en voor het electriciteitsbedrijf ƒ 25000, zonder nadere bestemming bij die bedrijven te reserveeren. Tenslotte stellen zij voor het bedrag, waartegen muntinstallaties voor electriciteit aan de verbruikers kunnen worden overgedaan, te bepalen op ƒ 35 per installatie. B. en W. vragen den raad een crediet van ƒ 20.000 voor de doortrekking van den Ouden Amersfoortscheweg tot den Oosterengweg. Het nieuwe deel zal worden voorzien van een naadloos wegdek.

•RENKUM, 20 Ang. Woensdag 29 Augustus zal alhier worden onthuld een monument ter nagedachtenis van den heer Joan Beuker, directeur der Vereenigde Kon. Papierfabrieken der fa. Van Gelder Zonen en vele jaren lid van den Raad en bestuurslid van tal van. vereenigingen. Het monument is gebouwd volgens het ontwerp van den architect ir. Beckering Vinekers te Oosterbeek, en geheel in baksteen uitgevoerd. Het draagt, een plaquette in brons, vervaardigd dopt den beeldhouwer Ang, £ ali.e te .Wageningen

Tot het bezichtigen van de vliegtuigenfabriek Aviolanda te Papendrecht en het bijwonen van demonstraties met Dornier- Walvliegtuigem op de Oude Maas is Prins Hendrik met zijn adjudant gisteravond half acht te Dordrecht gearriveerd. De prins was aan boord van de „Brandaris", 'het jacht van den heer P. Lucasse, voorzitter der Kon. Roei; en Zeilvereeniging. Hij werd verwelkomd* door de heeren Van Rees, burgemeester van Papendrecht, en Burgerhout, president-commissaris der vliegtuigenfabriek, die hem met een jaoht waren tegemoet gevaren. In de jachthaven te Dordrecht werd gemeerd en aan boord van de „Brandaris" gedineerd. Na afloop daarvan maakten de burgemeester van Dordrecht en de voorzitter en secretaris der Dordtsche roei- en zeilvereeniging hun opwachting bij den prins, die aan boord overnachtte.

Hedenmorgen arriveerde prins Hendrik te Papendrecht, vergezeld van zijn adjudant luitenant-ter-zee Termijtelen. Te 10 uur werd de prins in de grootel werkplaats der vliegtuigenfabriek ontvangen door den heer A. Burgerhout, gedelegeerd commissaris, en E. H. Cabos, directeur van de „Aviolanda". Achtereenvolgens werden diverse afdeelingen bezocht en het omdraaien van een in aanbouw zijnde vhegboot getoond. De gereedstaande D. 17 werd bezichtigd, waarbij de prins vele vragen stelde aangaande het inbrengen der motoren. Vervolgens begaf het gezelschap zich per motorboot naar de Oude Maas bij Puttershoek, waar de D. 14 en 16 werden ingevlogen door de officieren-vlieger Eikerbout en Everts. Vol belangstelling werd het schouwspel der startende en landende watervliegtuigen gadegeslagen. Deze oefeningen werden mede bijgewoond door de attaché's der Amerikaansche legatie commander R. D Kirkatrick en R. R, Morris Emmet. Na afloop der proeven keerde men naar Papendrecht terug, waar het noenmaal werd gebruikt De prins is vervolgens naar de residentie teruggekeerd.

Mar aanleiding van het dezer dagen geplaatste artikeltje onder den titolr „Is Maastricht een voorstad van Luik?", meldt een onzer lezers, ten bewijze dat d'Artagnan voor Maastricht is gesneuveld, dat dit wapenfeit, op de Porte St. Dcni«,

De Koningin heeft heden ten Paleize Het Loo den nieuwbenoemden Engelschen gezant bij ons Hof, Sir Odo Russell ontvangen ter overhandiging van zijn geloofsbrief.

De graaf en de gravin van Athlone en hun dochter zullen Zaterdag 25 Augustus op het paleis Soestdijk aankomen en eenige dagen de gasten zijn van de Koningin- Moeder.

Op 17 Augustus 1928 heeft op het Ministerie van Buitenlandsche Zaken de onderteekening plaats gehad van een aanvullingsprotocol bij de op 24 Juli 1922 tusschen Nederland en Duitschland tot stand gekomen voorloopige overeenkomst betreffende het luchtverkeer tusschen beide landen. („Staatscourant" 1922, no. 143).

Te Zwijndrecht is gisteren in den ouderdom van 59 jaren overleden dr. F. Dozy, arts aldaar, ten gevolge eener auto-aanrijding op 9 Augustus jl., waardoor hij een hersenschudding kreeg. De overledene was jarenlang voorzitter van het Groene Kruis, de Oranje-Vereeniging, den Vrijheidsbond en oud*raadslid.

Breda. Gesl. heeren P. F. C. de Kort, Til burg; F. van Nunen, Riethoven. Roermond. Geslaagd M. B. Hellebrond, M. Th. Martens en A. M. L. Nahon.

Wageningen. Gesl. heeren P. M. Fren* ken, Weert; J. M. Menting, Herwen; J. van Mierlo, Westerhoven; O. Tj. Nieweg, Godlinze (Gr.); G. L. A. Nijhuis, Lemelerveld; H. J. ólde Riekerink, Losser; M. van Oosterhout, Lleesel; J. B. Overkamp, Medde; F. j. pe(.t, Rotterdam (Charlnis); J. Th. Vosmeer, Montfoort; J. C. Wo!--laert, Hintham, gem. Rosmalen.

Te Tilburg Is Zondag de derde Brabantsche Studenten-landdEag gehouden, waaraan een vrij belangrijk aantal studenten van Nederlandsche en Vlaamsohe Universiteiten deelnamen. Het gezelschap werd Zaterdagavond officieel ten gèmeentehuize ontvangen, waarbij de burgemeester mr. dr. Vonk de Bath, het woord voerde. De praeses van het hoofdbestuur, de heer J. H. Fogers dankte. Des Zondege maakten de deelnemers een tocht naar Hilvarepheek, waar .een .aardige folkloristische optocht werd gehouden, waarna de burgemeester, de heer De Rooy de congressisten toesprak. Des avonds vond een vergadering plaats, waarin prof. H. Heremans de feestrede uitsprak. .

Overleden: ds. Frank Thomas te Genere,. — Kerknieuws. (blz. I.> Overleden dr. R. A. Tange, bekende chirurg en gepens. hoofdofficier van gezondheid der Kon. Marine. -.— Marine en Leger. (bl*. Z.; Te Hilversum heeft een boekhandelaar zijn kantoorjuffrouw in een huurauto doodgeschoten en daarna zelfmoord gepleegd. —o Gemengde Berichten. {blz. 2.) Bij Delft zijn twee rangeerders door ene goederentrein overreden en aan de gevolgen overleden. — Gemengde Berichten. (bii e.) „De Joodsche Invalide" te Amsterdam erfgename van een niet onbelangrijke nalatenschap. — Stadsnieuws. -.blz. 2.) De landsmiddelen in Oost-Indië leverden in Juni 1928 bijna 2i millioen meer op dan in Juni 1927. — Onze Oost. (bl*. 2.» Het hulp-expeditieschip de ~Braganza'hervat de nasporingen naar Amundsen c.s. en de ballongroep. — Wetenschap. (bl*. 3.) In Brunswijk mag op de scholen geen huiswerk meer voor 's Maandags worden opgegeven. — Duitschland. (bl*. 5.| Lord Holdane overleden. — Britsche Rijk. • blz s.) Twee Weensche bergbeklimmers verongelukt. — Zwitserland. (blz. 5.) De regeering van Nanking zou de terugroeping van den Chineeschen gezant en alle consuls uit Japan overwegen. — China. (blz. 6.) De verkiezingen zijn kalm verloopen. Een groote overwinning der regeering tot dusver. — Griekenland. (bl*. 6.) Zaterdagavond heeft generaal Pangalos na afloop van een verkiezingsrede van Venizelos op de menigte geschoten: vijf personen gekwetst. — Griekenland. (bl*. 6.) Een storm teistert het eiland Haïti, vergt vele slachtoffers en veroorzaakt groote schade. — Haïti. (bl* 6.) In den strijd om het wereldkampioenschap stayers 100 km plaatst .Snoek (Nederl.) zich in de finale en klopt Linart. — Sport en Wedstrijden. (blz. 10.) Michard wint het wereldkampioenschap voor profs. — Sport. (blz. 10.)

Ned. Herv. Kerk. Drietal. Te Krilingen, 3. E. Klomp te Oldebroek, J. C. Wolthers t« Onstwedde en J. J. H. Pop te Vaassen.

Geref. Kerken. Beroepen. Te Hoofdoorp, S. Neerken te Ulrum.

Chr. Geref. Kerk. Bedankt. Voor Maarssen, H. Hoogendoorn te Bunschoten.

Onze correspondent te Genève telefoneert :

Te Ragaz in Zwitserland is Zaterdag overleden de bekende Geneefsche predikant Frank Thomas, die in deze Zwitsersche badplaats eenigen tijd voor herstel van gezondheid verblijf hield, en daar tien dagen t-e voren ook het huwelijk van zijn zoon had ingezegend. Ds. Thomas, die- 65 jaar oud geworden is en 37 jaar te Genève het evangelie gepredikt beeft, was een der welsprekendste predikanten van Europa en heeft vooral ook door zijn populaire predikbeurten en door de groote bemoeiingen, die hij ook op sociaal gebied verrichtte, zich to Genève een talrijken aanhang verworven. Ds. Thomas heeft ook verschillende buitenlandsche reizen gemaakt, o.a ook herhaaldelijk naar Nederland, waar hij eveneens door zijn populair» welsprekendheid grooten indruk heeft gemaakt. Hij zal a.s. Dinsdag begraven worden te Genève, nadat te voren een openbare eeredienst zal zijn gehouden in het gebouw „Victoria Hall, waar ds. Thomas sinds vele jaren gewoon was des Zondagsmorgens zijn predikbeurten te vervullen, welke predikbeurten koningin Wilhelmina, wanneer ze te Genève vertoefde, eenige keeren heeft

Te Siegerswoude (Fr.), waar thans een geref. evangelisatie bestaat, zal een Geref. Kerk gesticht worden.

Uit de Geref. Kerken van de classes Drachten, Heeren veen en Assen zal een nieuwe classis: Donkerbroek gevormd worden.

(Ontvangen na het ter perse gaan

van dit nummer.)

METEOR taxi v Tel. 24400 (3 lünen). (Advertentie.)