De banier : staatkundig gereformeerd dagblad

Wet Tsjechische telegraaf agentschap bericht, dat een gevaarlijk inbreker, Joseph Cesak genaamd, verdacht wordt den moord op den Duitschen wachtmeester Kniest te Kladno te hebben gepleegd. Intiisschen meldt een D.N.8.-bericht nft Praag, dat, ten gevolge van de bemiddelingspogingen en het optreden van de Tsjechische bevolking, alsmede Tan de maatregelen der regeering van het protectoraat, het den rijksprotector mogelijk is gebleken na afloop van den vastgestelden termijn, hedenavond 8 uur af te zien van de verdere strenge maatregelen, welke te Kladno zouden worden genomen. Minister-president EEas heeft een bezoek gebracht aan staatssecretaris Frank om mede te deelen, dat de Tsjechische regeering den moord te Kladno betreurt en alles zal doen om de daders te vinden en te bestraffen. Havas meldt uit Kladno, dat het onderzoek der Duitsche autoriteiten naar den moord op den Duitschen politieman nog steeds geen resultaat heeft opgeleverd. De Duitsche politie heeft in den nacht nog 150 personen gearresteerd, onder wie een plaatselijk redacteur van de „Ceske Slovo", het orgaan der oude partij van Benesj, alsmede verscheidene advocaten, artsen en financiers. Voorts heeft de politie huiszoeking gedaan by het secretariaat van de party der Nationale Solidariteit te Kladno- Vele winkels zijn gesloten, de straten zijn verlaten, de bewoners vermijden de plek van de misdaad, waar een enorm bloemstuk is geplaatst, dat geflankeerd wordt door twee soldaten. Gisteren hebben zich op straat eenige incidenten voorgedaan. De soldaten noodzaakten de voorbijgangers hun hoed af te nemen- Vannacht kon men schoten hooren: er werd nJ. gevuurd op open ramen. De Duitsche chef van het district Kladno heeft bepaald, dat de boete van 560.000 kronen welke aan de stad is opgelegd, voor 86 pet. door de Joden en voor 20 pet. door de aanhangers van Benesj moet worden betaald. Op aanwyring van de moordenaars staat thans een belooning van 1504)00 kr. De „Oberlandsrat" van t district Kladno heeft tot de commissie, welke door de Nationale Solidariteit naar de stad is gezonden, verklaard, dat de bevolking zich geen rekenschap geeft van den ernst der situatie. Arbeiders zouden in de café's Tsjechische liedjes hebben gezongen. De Oberlandsrat beeft daarom de sluiting van alle restaurants te Kladno gelast en den verkoop van sterken drank verboden. Naar Reuter uit Praag meldt, is in den nacht van Vrijdag op Zaterdag by een twist tusschen Tsjechische en Duitsche politiemannen te Nochod in het noordoosten van Bohemen een Tsjechisch politieman gedood. In een communiqué wordt gezegd, dat de Tsjech door een schot werd gedood. Blijkens het onderzoek, dat wordt verricht, door de Duitsche en de Tsjechische autoriteiten gezamenhjk, is het incident het gevolg van een reeks betreurenswaardige gebeurtenissen- De rijksprotector heeft opdracht gegeven het onderzoek met de meeste gestrengheid en snelheid te doen houden. Alle personen, die bij het incident betrokken zijn, worden in hechtenis gehouden. In de gemeenten rondom Kladno zyn door Duitsche militairen en politie tallooze huiszoekingen verricht. In den afgeloopen nacht is de synagoge van Privos bij Moravisch Ostrawa in de asch gelegd. Dit is de derde synagoge, welke deze week in het protectoraat Bohemen- Moravië is verbrand. o • •

KLADNO, 10 Juni. — Tijdens de begrafenis van den Duitschen politiebeambte Wilhelm Kniest, die te Kladno werd vermoord, heeft zich een incident voorgedaan. Een Tsjech reed in zijn auto dwars door den begrafenisstoet heen. Daar hij bovendien zijn hoed niet afnam, werd hij op den grond geworpen, geslagen en geschopt. Zijn auto werd door de Duitsche autoriteiten in beslag genomen en luj zelf gearresteerd.

Naar den aard van de besprekingen welke thans tusschen de Britsche en Turksche militairen deskundigen worden gevoerd, behoeft men nauwelijks te raden. Engeland verlangt de opening van de Dardenellen in geval van oorlog voor de oorlogs- en transportschepen van Engeland, Frankrijk en Rusland en kan zich daarbij op de overeenkomst van Montreux beroepen. Deze overeenkomst geeft immers aan Turkije het recht de doorvaart toe te staan wanneer het er om gaat een aangevallen land te hulp te snellen. Engeland hecht er geen waarde aan Turkije er van te overtuigen dat hier geen sprake is van een recht maar dat Turkye den plicht heeft, Engelands oorlogsschepen in de Zwarte Zee toe te laten. Met den Engelschen wensch naar vrije doorvaart door de zeeëngten zijn echter de eischen, die Groot-Brittannië aan zijn militairen partner stelt, nog niet uitgeput. Zooals bekend heeft Turkije een uitstekend leger. Engelend zou nu gaarne de toezegging krijgen dat deelen van dit' leger in geval van nood zijde aan zijde met de Britten ook a3ll dte Egyptisch-Libische grens zullen opereeren. Het blijft intusschen de vraag of de Turksche legerleiding er geen bezwaar tegen heeft dat haar troepen ook buiten de grenzen van Turkije gebruikt zullen worden. Tot nog tot was het principe immers dat het Turksche leger sterk genoeg is, de landsgrenzen tegen een aanval te verdedigen, een principe, dat de buitenlandsche militaire deskjundigen ook als juist erkennen. Zendt Turkije echter belangrijke troepenafdeelingen naar het buitenland dan zal de verdediging der eigen grenzen zeker bemoeilijkt worden. Voor dit probleem moet derhalve een oplossing gevonden worden.

Aan Engelsche zijde meent men reeds een goede oplossing gevonden te hebben. In geval van een zending van grootere deelen van het Turksche leger naar oorlogstooneelen buiten Turkije, zal Engeland de Turksche grenzen en vooral de kust beschermen. Tot dit doel komt het er voor Engeland op aan, reeds in vredestijd van de verdedigingsmogelijkheden op de hoogte gesteld te worden en voorbereidingen te treffen, opdat de Britsche Middellandsche Zeevloot met de Turksche kustwateren vertrouwd wordt. Hetzelfde kan gezegd worden van de luchtvaart. Zooals bekend tracht Engeland sinds geruimen tijd, hier stemming tot het gebruik der Turksche het ditmaal in Londen alles doen, om toezijn invloed geldend te maken en zal vliegvelden te krijgen.

Zondagmiddag heeft zich op het kasteel Groot-Vacshartelt, nabij Meerssen, een verschrikkelijke gebeurtenis afgespeeld. Tijdens een. twist heeft de bewowoner, de een en zestigjarige groot-grondbezitter E. R., zijn 43-jarige echtgenoote, geboren v. d- D. de W., met eenige revolverschoten van het leven beroofd. De dader is door de gemeente-politie kort na het gebeurde gearresteerd en overgebracht naar de marechausseekazerne te Maastricht om ter beschikking van de justitie te worden gesteld. Het was omstreeks vier uur, dat in het historisch kasteel, gelegen temidden van heerlijk-groene landouwen, in de onmiddellijke nabijheid van het vredige Geuldal, de harde, droge knallen van een revolver weerklonken. In enkele oogenblikken had zich een vreeselijke moord in een der vertrekken van het kasteel voltrokken. Echtelijke oneenigheid had den kasteelheer dusdanig in woede doen ontsteken, dat hij een revolver greep en dit wapen op zijn vrouw richtte. Ondanks het ingrijpen van zijn twintigjarigen zoon en achttienjarige dochter, die bij het twistgesprek aanwezig waren, vuurde de heer R. eenige malen. In de hartstreek getroffen zeeg de vrouw ineen. De zoon slaagde er daarop in zijn vader te overmeesteren en hem het wapen af te nemen . De heer R. Jr. ontbood onmiddellijk den arts van Aubel uit Meerssen op het kasteel, die niet anders kon dan den dood van het slachtoffer vaststellen. Even later verscheen de burgemeester van Meerssen, de heer J. EL Visschers, vergezeld van een veldwachter, ter plaatse voor het instellen van een politioneel onderzoek. In den loop van den middag brachten de subst-officier van justitic te Maastricht, mr j. H. H. Dautzenberg. en de districtscommandant van de marechaussee eveneens een bezoek aan het kasteel. De burgemeester had onmiddellijk na zijn aankomst den dader gearresteerd en naar Maastricht laten overbrengen, w»»- hij aan een eerste verhoor is onderworpen^».. De heer R. is eigenaar van het bekende kasteel Groot-Vaeshartelt, dat zijn geschiedkundige waarde o.m. ontleent aan het feit, dat het heeft toebehoord aan koning Willem II Het landgoed bestaat voor het grootste gedeelte uit boomgaarden, welke een oppervlakte beslaan van niet minder dan 150 H.A., zoodat de heer R. .met recht de grootste boomgaardbezitter van ons land kan worden genoemd. Nadat hij vroeger zyn bezit had verpacht, oefende hij de laatste jaren de vruchtenteelt in eigen beheer uit, waartoe hij over een groot personeel beschikte. Zooals van zelf spreekt, genoot de heer R. groote bekendheid in deze streek, hoewel hij zich niet veel onder de bevolking bewoog. De heer R. heeft voor zijn in 1918 gesloten huwelijk veel gereisd, hij bezocht o.a. Amerika, lndië, China en Japan. In Amerika heef hij een speciale studie van de fruitteelt gemaakt en de daar toegepaste methodes ook in zyn bedrijf ingevoerd. Over de aanleiding van de twist is momonteel nog niets bekend. Wel weet wen, dat zich in het ge»jn van den heer R. vroeger wel eens moeilijkheden hadden voorgedaan, doch niemindSfhctft kunnen vermoeden, dat die tot dit gevolg zouden leiden. Het gebeurde heeft in dit grootendeels Roomsche dorp in Limburg.en in wijde omgeving hevige ontsteltenis teweeg gebracht. In het plaatsje was het Zondag zeer druk en er waren talrijke vreemdelingen samengekomen ter gelegenheid van de kermis en een roomsch kerkelijk feest die blijkbaar goed bij elkaar passen en welke beide in vollen gang waren, zoodat het nieuws zich zeer snel verspreidde en het algemeen onderwerp van gesprek uitmaakte.

ISTANBOEL, Juni 1939

Sinds eenige dagen bevindt zich in Londen een Turksche militaire missie, die tot taak heeft de technische byzonderheden te bespreken, welke voortvloeien uit het onlangs gesloten Engelsch-Turksche bij.standspact. De delegatie staat onder leiding van generaal Kiasim Orbay. e*n van de inspecteurs van de Turksche weermacht. Hy wordt begeleid door eenige Turksche stafofficieren en den Britschen militairen attaché te Ankara-

Tot de zending van een Turksche militaire missie, die in Engeland met veel eerbetoon ontvangen is, werd bij het sluiten van het bijstandspact besloten. Reeds op een vroeger tijdstip is van Turksche zijde aan de Engelsche industrie opdracht tot den bouw van een kruiser, duikbooten, torpedobootjagers en hulpschepen gegeven. Dit maakt de zending van Turksche zeeofficieren naar Engeland noodig. Het personeel van het Turksche luchtwapen krijgt sinds langeren tijd theoretisch onderwijs van officieren der Britsche luchtstrijdkrachten. Ook treedt Engeland als leverancier van militaire vliegtuigen in Turkije op en bekommert het zich om den aanleg van vliegvelden in Anatolië.

Zaterdagmiddag omstreeks vier uur, toen duizenden personen op het strand te Vlissingen vertoefden, heeft zich te midden van hen een vliegongeluk voorgedaan, dat een ware paniek heeft verwekt. Een z.g.n. taxi vliegtuig van de K.L.M., dat zeer laag boven het strand vloog, is by het nemen van een bocht afgegleden en verongelukt. Men hoorde een plof en onmiddellijk daarna sloegen de vlammen uit het vliegtuig op. Onder de duizenden toeschouwers brak een ware paniekstemming los. Enkele toeschouwers hadden echtei de tegenwoordigheid van geest te trachten de vlammen met zand te dooven. Toen daardoor eenmaal het voorbeeld was gegeven, stroomde van alle kanten de hulp toe en na eenigen tijd was men het vuur meester. De brandweer, die gealarmeerd was, behoefde slechts even water te geven. Zoodra men 't vliegtuigwrak kon naderen, stelden tientallen handen pogingen in het werk de inzittenden te bevrijden. Dit ging echter met groote moeilijkheden gepaard, want het toestel was met den neus in het zand gestort en de gesloten cabine was vrijwel geheel ingedrukt. Na het breken van de vleugels en nadat de cabine uit elkaar was geslagen, kon een der slachtoffers, die geen teekenen van leven meer gaf, tusschen de wrakstukken worden weggehaald en naar het ziekenhuis Bethesda worden overgebracht. Toen kon tevens worden vastgesteld, dat zich in het toestel nog twee personen bevonden. Men heeft echter nog zeer lang moeten werken voordat het gelukte deze lijken, die ernstig verminkt' waren, te bergen. Aanvankelijk .was het niet mogelijk de slachtoffers te identificeeren. Uit het logboek bleek, dat het verongelukte vliegtnig het taxi-vliegtuig PH.— A.J.K. Krekel van de K.L..M. was, dat op Schiphol, met als bestuurders G. Faber uit Amsterdam en R. van Tijen te Vlissingen, leerlingen van de rijksopleiding voor verkeersvliegers, voor eeen overlandvlucht naar Vlissingen was opgestegen en dat een tusschenlanding te Haamstede was gemaakt Ten slotte bleek het derde slachtoffer de ongeveer 24-jarige havenmeester van het vliegveld Haamstede, A. D. de Visser, tot voor kort te Vlissingen woonachtig, te zün. De beide leerlingvliegers, ongeveer 19 jaar oud, waren niet gehuwd. De heer de Visser was een half jaar geleden in het huwelijk getreden en hy was opweg naar zün vrouw, die by zün ouders te Vlissingen logeerde.

WASHINGTON, 10 Juni. — Finland, de eenige Europeesche debiteur, die trouw ieder jaar zijn oorlogsschuld aan de Ver eenigde Staten betaalt, heeft aan den minister van buitenlandsche zaken, Cordeil Huil, doen mededeelen dat de terrmjnbetaling regelmatig, zooals gebruikelijk, op 15 Juni as. zal worden getransfereerd.

De Italiaansche journalist Ciucci van de Reso del Carlino, die op 15 Januari van dit jaar te Medenine was gearresteerd wegens het fotografeeren op verboden terrein, doch uit de gevangenis had weten te ontsnappen, is thans in een buitenwijk van Tunis weder gearresteerd.

Volgens Reuter doet te Boekarest het gerucht de ronde, dat Titulescu wellicht Tattareseu als ambassadeur te Parijs zal opvolgen.

QUITO, 12 Juni. — De regeering heeft strenge maatregelen genomen om te voorkomen dat de Duitsche Joden en de vluchtelingen uit Tsjecho-Slowakije, die niet te Havanna aan land mochten gaan en thans voor de kust van Ecuador liggen, zich naar het binnenland begeven.

BERLIJN, 11 Juni. Een nieuw incident heeft de Poolsch-Duitsche verhouding weer verscherpt. Een communiqué van het D.N.B, meldt, dat Erwin Lubetzki, een man van 21 jaar, door de Poolsche grenswacht is doodgeschoten, toen hy een poging deed over de Poolsch-Duitsche grens te komen.

Volgens het officieele Duitsche communiqué wilde Lubetzki Polen verlaten en in Duitschland werk gaan zoeken; hij moest echter in het geheim over de grens trekken omdat hij niet de vereischte papieren bezat

BOEDAPEST, 12 Juni. — Volgens de „Montag" heeft Matusjka, die wegens het veroorzaken van spoorwegongelukken tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld is vergunning verkregen om bij het octrooibureau inschrijving van een uitvinding tot het voorkomen van spoorwegongevallen te vragen.

PARIJS, 10 Juni. — Generaal John. J. Pershing, de opperbevelhebber der Amerikaansche troepen tijdens den wereldoorlog, die, ondanks zijn hoogen leeftijd, ook dit jaar niet is afgeweken van zijn gewoonte een bezoek te brengen aan de slagvelden in Frankrijk, blijkt sterk vermoeid te zijn van de groote zeereis vanuit New-York. De generaal heeft zich in Parijs onder behandeling van een geneesht moeten stellen en al zijn afspraken moeten afzeggen.

JERUZALEM 12 Juni. — Te Tiberias is een landmijn tot ontploffing gekomen, toen een vrachtauto passeerde. Vijf Arabieren werden ernstig gewond.

VERWACHTING: Geldig van hedenavond tot morgenavond ongeveer 19 uur: koel weer, zwaar Dewolkt met opklaringen, enkele regenbuien met kans op onweer. Matige tijdelijk krachtige noordelijke tot noordwestelijke wina.

C. R. E. S. SCHOENHANDEL DE SCHOEN voor Robbedoezen Ëenig adres aan den L. Maasoever Joh. de Haan (HLLEVLIET 21 — ROTTERDAM )ok verkrijgbaar bij de Firma DE ROOY joudsche Rijweg 40. ORGEL^t Ruime sorteering oespeelde en nieuwe orgels w.o. Hörügel. Mülier. I Worcester in noten en eikenöout Met basnarp. cello en fluit Vanal f 95.— Desverlangd termijnoeTaling MEININGER's ORGELHANDEL N.V Krasmusstraat 64-66 R;.tterdaro Telefoon 41691 \nti" 1894

AUTO's m. z. Chauffeur, p. uur, p dag en langer termijnen Fords V 8 1938, open en gesl v binnen-en buitenl. Arn'. Strücker - VAN SPEIJKSTRAAT 33. lEL 36660 - Rotterdam