Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad

(Van een onzer verslaggevers); HET BRITSE garnizoen te Hoek van Holland zal in het najaar worden opgeheven. Een belangrijk < gevolg daarvan is, dat het gehele Britse transit-camp waarschijnlijk nog voor het einde van dit jaar kan worden afgebroken. iflMggMtffi

HET VERTREK van de Britse militaire uit Hoek van Holland is vanmorgen aangekondigd door de garnizoenscommandant : lt.-kol. Wilkes, tijdens een bijeenkomst van het personeel. Hij deelde mee, dat het Britse leger met ingang van september voor het vervoer van militaire van en naar West-Duitsland gebruik gaat maken van luchttransport. . . * .-:

OP 26 SEPTEMBER zal de laatste trein met militaire verlofgangers uit Hoek van Holland naar West- Duitsland vertrekken. Direct wordt het kamp gesloten. De vaste staf verdwijnt zo spoedig 7 mogelijk daarna. : •"' -, 7 :

DE CONSEQUENTIES, - voor. Hoek van Holland, dat al zo lang geijverd heeft voor .verdwijning; van het kamp, zijn ' uitermate gelukkig. Wethouder H. Bavinck (Openbare Werken) verklaarde vanmiddag, dat het een bijzonder plezierig bericht voor hem was. • , .. :.. •*-" ..-

„WIJ ZULLEN in Hoek van Holland veel meer armslag krijgen", aldus de wethouder. Voor de stedebouwkundige . uitleg- van; De (Hoek -zijn nu mogelijkheden geschapen, welke door de . aanwezigheid ..van'" het transit-camp tot nu toe nimmer bereikbaar zijn geweest. VOOR HET burgerpersoneel betekent het besluit van de Britse lelerleiding een lelijke tegenvaller. Allen zullen op' vrij - korte termijn een andere werkkring moeten zoeken. De noodzaak daartoe dringt het meest voor degenen, die nog slechts kort in het kamp werken. ER IS een wachtgeldregeling voor de burgers, maar deze is Wet ruimst voor degenen die al langer in dienst van de Britten hebben gestaan. , -;7-77-:7. '/ :"■

De geredde chauffeur Van Leeuwen: „Het had geen twee.minuten langer moeten duren." r

Het Westen blijft echter vasthouden aan de eis,-dat bij verdenking van ■ een explosie onmiddellijk ter plaatse een onderzoek moet kunnen worden ingesteld en de eis, dat de inspectieteams moeten _ worden geleid door en bemand met mensen die geen inwoner zijn van het land dat wordt gecontroleerd.

Tijdens de zitting van gisteren deed de Russische afgevaardigde een felle aanval op Frankrijk, dat hü ervan beschuldigde in'het geheim wapens voor het Westen te ontwikkelen, zolang Engeland en Amerika zich vrijwillig onthouden van kernproeven.

In Genève waar men in diplomatieke kringen optimistisch over de mogelijkheid van het sluiten van een spoedig akkoord.

-> Het gesprek in Genève sleept zich nu al voort sinds oktober 1958. Over de preambule is men het inmiddels eens geworden. Dit is. al tweederde van het volledige akkoord. De vraag is dus nu of de nieuwe westelijke concessies de basis kunnen vormen voor overeenstemming over de resterende geschilpunten. ._ >'"-"ii;2tj£

Driehonderd mannen ; zijn sinds augustus.van verledenjaar op de Rozenburgse werf van Verolme dag ; en nacht bezig met de bouw van » twee enorme dokkeu. Het kleinste is groot genoeg om schepen van 50.000 ton te .: ontvangen, in • het grootste kunnen reuzen van 100.000 ton worden gerepareerd. . De arbeiders staan voor de noodzaak om bijna alle bestaande records te '.. breken. Het grootste dok (1) moet - in november klaar zijn, omdat dan de bü':Verolme in aanbouw zijnde , 78.000-tons Esso-tanker erin moet. . Omdat ; het.; bouwtechnisch niet : mogelijk |is * eerst het ene |en dan het andere te voltooien, moet dan r ook het kleinste dok (2) gereed r zün. ~/'/~-/?/»■///'■/:'''. 77'-■•'■ ''x

Het ■is '■ een ; karwei' van; tientallen miljoenen en als het klaar is, gaat . I scheepsboutveï : Verolme door , met a : uitjireidingettv de ytwëe l ge-: graven •„ dokken '. worden ,-.-: óp >' een ' groot terrein;(3) gebouwen gezet, . waarin zijn .ondernemingen r zich kunnen-huisvesten.': Reeds nu be■ hoort het Rozenburgse bedrijf echter tot |de i grootste scheepswerven van Europa. - Naast de: gegraven dokken ziet men op deze luchtfoto een drijvend dok en linksboven (4) liggen nog drie van deze drijvende gevaarten. ' y^-""

Meer over het enorme ; project op pagina 3. "-' '•:,■ ■'-./: '[ ■ ■•-. * :

NEW VORK (Reuter, AP) — De 'koude oorlog' over Congo duurt voort: een nieuwe aanval in de scherpste bewoordingen op secretaris-generaal Hammarskjöld door de Sowjet-afgevaar.digde Gromyko,is 'in defvÖgemene",Vergadering. der VN;beantwoord metseen,waardige," maar eveneens scherpe rede van de Amerikaanse afgevaardigde Stevënson. ■ ' '7 .:

Diep betreurde Stevenson het dan voor een forum als de Assemblee zulke 'volstrekt onverantwoordelijke, wilde en volkomen onzinnige aanvallen' konden worden gedaan. Toen hij hieraan toevoegde dat Amerika zelfs niet.de beschuldiging was bespaard 'medeplichtig te zijn aan de moord op Loemoemba', werd hij onderbroken door applaus.. ,)füf\

Intussen heeft premier Ileo in Leopoldstad gedreigd dat Congo 'in opstand zal komen', als de VN-resolutie van 21 februari wordt, uitgevoerd,' die de VN-troepen in Congo machtigt desnoods geweld te gebruiken om burgeroorlog te voorkomen. -.' -

Het gisteren gepubliceerde rapport van 6de verzoeningscommissie der VN waarschuwt dat, als er geen oplossing, voor de Congolese crisis wordt gevonden, 'zeer ernstige ' gebeurtenissen zullen volgen die niet alleen Congo in gevaar zullen brengen, maar ook geheel Afrika en misschien de hele wereld. ~

De verbitterde aanval van Gromyko op Hammarskjöld bevatte in wezen weinig nieuws. De slag kwam echter des te harder aan, omdat tevoren geruchten de ronde hadden gedaan, dat de Sowjet- Unie wellicht haar eis tot vervanging Van: Hammarskjöld door een driemanschap zou laten vallen, als de Zweed voor de rest van zijn ambtsperiode werd vervangen door een 'neutralist' uit Afrika of Azië. Gromyko eiste echter ' opnieuw «organisatie van''het secretariaat VN en het aftreden van Hammarskjöld, die luj weer beschuldigde van verantwoordelijkheid voor de ' dood van ex-premier Loemoemba. HÜ diende echter geen ontwerp-resolutie in om Hammarskjöld van zijn post te verwijderen, maar herinnerde er wel aan dat de §owjet-Unie alle betrekkingen met Hammarskjöld heefi verbroken.

De VN, aldus Gromyko, moeten zich binnen een maand uit Congc terugtrekken. De conferentie van Tananarive, waar tot oprichting van een statenbond was besloten, noemde mj een walgelijke vertoning en h\j herhaalde zijn eis dat president Tsjombe van Katanga en kolonel Moboetoe, de leider van het Congolese ' leger, moeten worden gearresteerd en voor het gerecht gedaagd.

GROMYKO ; ~. verbitterde aanval..'.

S :-.:;-.• Advertentie IM. --'.• x ZWITSERSE HORIOGES -" ferriKSIEBEL^ STADHUISPLEIN 24-26 COOLSINGEL 50 (BEURS) • NIEUWE BINNENWEG 227

i: GENÊVE (Reuter, AP). Engeland en de VS hebben gisteren in Genève bij'de hervatting van het overleg over.dé stopzetting van kernproeven een indrukwekkende'serie concessies aan de Sowjet-Unie op de conferentietaf el gelegd", 'f; y

, In hoeverre ■; het Kremlin zich onder de indruk zal > tonen, moet nog blijken. De Russische afgevaardigde Tsarapkin verklaarde na afloop van deze 274ste zitting, dat hij nog geen commentaar kon geven. '*•

-.; Hij zei: 'In dit late stadium proberen de VS de zaak.weer op gang te krrjgen, maar met nog veel voorbehoud. Het lijkt "erop, dat er te veel maren aan verbonden zijn.' 7

De Britse afgevaardigde David Ormsby-Gore deed een zeer dringend beroep. op Tsarapkin en zijn regering 'deze kans om het pad ■te effenen naar een Oost-West-samenwerking op het terrein van de ontwapening aan te grijpen.' . 7-; .' ;'"."■ '"■ '•>'■

''Liever in enkele weken, dan maanden, zal het Westen de ondertekening van een kernproevenverbod zien.' HBBÉMÉHMHttI

■De volgende concessies hebben de Amerikanen en .Britten (in nauw overleg) gedaan: -

0 Een langere termijn dan men aanvankelijk wilde voor een tijdelijke ..■>.': stopzetting van , kernproeven en ~;, voor, het; doen' van' onderzoekingen ■ naar de mogelijkheden - van afdoende controle.

• Als er ondergrondse proeven moeten worden gedaan om uit te maken hoe men ervoor kan zorgen, , dat:'. ondergrondse ; explosies ■■ niet aan de controle worden onttrokken, is i het. Westen. bereid Sowjet-geleerden de te gebruiken 'oude' ■ atoombommen " tevoren te laten'onderzoeken.

# Een .volledig verbod van proeven . iop grote hoogte (hiervoor is reeds : een afdoende controle - mogelijk).

• Minder controleposten op Sowjet. grondgebied (19 in plaats van de eerst geëiste 21). -. •>

• Een controleraad voor de inspectie bestaande uit afgevaardigden van elf landen ' (vier uit het Westen, - vier communisten en drie neutralen). ';■ t77-.;-7 .y-"'^:;?'•"'•'

• Het recht van veto voor elke partü op het jaarlijks budget van de controle-instantie (maar niet voor de afzonderlijke posten).

(Van onze Brusselse correspondent)

Camille Huysmans is zeer ernstig ziek. De toestand van de grijze Belgische socialistische staatsman (89 jaar) werd gisteravond buitengewoon kritiek geacht. '

Huysmans brak veertien dagen geleden in zh'n woning zijn linkerdijbeen. Hü werd in een ziekenhuis te Antwerpen geopereerd en aanvankelijk zag men het verloop van'dit ongeluk niet ernstig In.- ■:-':'■'~

. De "laatste ' dagen '. echter '.zijn complicaties opgetreden, waardoor op het ogenblik voor het leven van Camille Huysmans gevreesd moet worden. Er zijn hem gisteren verschillende ; bloedtransfusies toegediend. ■■'..'. ;. I:.:■/.

(Van onze parlementsredactie)

Dit jaar zal de PTT, op bescheiden schaal gaan - experimenteren met televisie-ontvangst per; draad. Minister Korthals van Verkeer en Waterstaat heeft dit dinsdag in de Tweede Kamer > meegedeeld. Voor draad-TV is evenmin een compleet toestel nodig als voor draadomroep. De ontvangst wordt centraal versterkt en daarna doorgegeven aan zoveel schermen (monitors) als men wenst. In de praktijk maakt dit ontvangstsysteem voorlopig nog niet veel kans. Een van de voornaamste belemmeringen is dat de : industrie -, weinig neiging vertoont de; produktie j, van monitors ter hand te nemen. 77-.'.'i

. MANILLA (Reuter) Afgrijzen en verontwaardiging heersen in de Filippijnen, nu bijzonderheden bekend zijn geworden over een moord op een' 19-jarige ' straatverkoper, die letterlijk is doodgemarteld door een groep jongelui van ongeveer dezelfde leeftijd.' ' ' '7'^

.- De straatverkoper Leocadio Topacio ■ had een mand; eieren bij zich toen de nozems hem aanvielen. Hij weigerde de mand af te staan, waarna de jongelui * hem.; aan een paal bonden . en hem om " de beurt, met hun vuisten bewerkten. Daarna schoten zij puntige werppijltjes, zoals bij een spel gebruikt worden, op hem af en verwondden hem met zakmessen. Terwijl, hij, nog smeekte zijn leven te sparen, schoten zij "hem dood met een zelfgemaakt pistool. Ten: slotte

'voltooiden' zü : hun : werk door: zijn schedel met een steen in te slaan; ■ . ; i 0e moord werd', gepleegd ten overstaan ' van ' een menigte die niet in staat was de groep jongelui te bedwingen, aldus de politie ■ Volgens een krant wijzen alle omstandigheden erop dat de moord alleen : uit. sensatiezucht is i gepleegd. De moordenaars zijn gegrepen en zouden bekend hebben.*- '

De Bilt verwacht van woensdagavond tot donderdagavond: Bewolkt, maar geen regen van betekenis. Matige tot■■• vrij krachtige wind tussen west en noordwest. Minder koud vooral in de nacht.; ■'-./'. i Zon . - Maan opk. ond. . opk. ond. « ' : 6.38 .;'18.57 10.35 1.35

(Van een onzer verslaggevers)

Een vrachtauto met melkbussen is vanmorgen om half tien op het smalle dijkje langs de Rotte op de grens van Rotterdam en Zevenhuizen in de zachte berm geraakt, gekanteld en in het water terecht

De 53-jarige bijrijder C. van Vliet uit Zevenhuizen, die op de laadbak had gezeten, verdronk. De chauffeur, de 31-jarige P. van Leeuwen, eveneens uit Zevenhuizen, werd juist op tijd door de Rotterdamse postb''*e H. Wigman, Zaagmolenkade 143, uit de cabine gehaald.

„Ik was bezig met de bestelling, toen ik een vrouw hoorde schreeuwen, dat de auto van Van Leeuwen in het water lag," vertelde de heer Wigtnan. ■ 77- . ■ •'•:''.."'.Cv 7

„Ik rende naar de Rotte en zag van de auto alleen nog een draaiend wiel. Meteen trok ik mijn jas uit en sprong in het water. Ik kon de cabine binnenkomen, waar ik

tegen iets blauws stootte, de overall van de chauffeur. Ik trok hem naar buiten en duwde hem, het dijkje op. Hij was helemaal over-" stuur: toen ik hem vroeg of er nog meer mensen in de wagen zaten, zei hij eerst nee, maar later zei hij, dat de bijrijder op de laadbak had gestaan. Omdat hij niet kon zeg-' gen waar precies, moest ik in het wilde weg onder water gaan zoeken. Maar ik voelde alleen maar bussen, bussen, bussen."

Nadat takelauto's, politiewagens, agenten en mannen van de brandweer langs smalle, bochtige landweggetjes op de moeilijk bereikbare plaats van het ongeluk waren gearri-. veerd, kon men de in het water lig-1 gende auto wat kantelen,' ■ waarna door een brandweerman •de bijrijder werd gevonden. Hij was al dood.* > Chauffeur Van Leeuwen, die naar huis was gebracht om. droge kleren aan te trekken, kwam een uurtje later weer op de onheilsplek. „Het had met mij ook niet veel langer moeten duren," zei hij, nog erg overstuur. „Als de postbode twee minuten later was gekomen, was ik er ook geweest. Ik had nog maar een klein beetje lucht; behalve bij het gaspedaal was de cabine al helemaal \'Ol water gelopen."

Alleen de wielen van de in de' Rotte - gereden - melkauto van het transportbedrijf Gebr. v. Leeuwen uit Zevenhuizen staken nog boven water.

De KNVB heeft toestemming gegeven tot het rechtstreeks uitzenden van de vanavond •in Roterdam te spelen voetbalwedstrijd Nederland— België. . fy'7Sf'7 Hoewel het stadion nog niet geheel is uitverkocht, heeft de KNVB zijn fiat verleend op grond van het feit dat een krant zich garant heeft gesteld voor de verkoop r van: de nog niet-verkochte" plaatsbewijzen. 7;••<-. Commentator ..bij de uitzending is Leo Pagano. 7 ; ■

— De noordelijke - groep van de Tonga-eilanden in het zuidwesten vanvan de Stille Oceaan is door een orkaan getroffen. Ruim 8.000 mensen zijn dakloos geworden. . -

.„Jo, dat is al een stuk beter"....