Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad

«ontHuts ': TJ Tl '" ©7': madeifime

je kijkt je ogen uit in Blijdorp Zoo

(Vanonzeparlementsredactie) .'■■,. ' ; ' DEN HAAG -; De definitieve schade die bewoners van Lekkerkerk ondervinden van het gif schandaal wordt vastgesteld en volledig vergoed als in het dorp alles weer.bij het oude is. Dat hebben Tweede Kamer en regering met elkaar afgesproken in een gisteren gehouden Kamerdebat over, de onteigening van woningen in Lekkerkerk.,

Bij de aanvang van dat debat stelde de Kamer zich keihard op. Alle fracties eisten duidelijkheid over het vergoeden van de definitieve schade en dreigden met een gezamenlijke uitspraak te zullen komen als de regering die duidelijkheid niet zou geven. „Te zijner tijd moet de totale schade opgemaakt en;vergoed worden," zo zei PvdA-woordvoerster Nora Salomons. . De VVD-er Max" Tripels ■■ wees de regering op het schadefonds geweldsmisdrijven en vroeg om een ■ soortgelijke regeling voor Lekkerkerk, „waarbij' de staat alle schade zou moeten vergoeden en daarna zou moeten proberen om deze zoveel mogelijk te verhalen op de verantwoordelijke derde.",'"" Elida*. Wessel-Tuihstra van D' 66 vroeg de regering duidelijk aan te geven ;,in welke vorm zij de verdere gevolgen van deze zaak denkt te regelen" en de CDA-er Hans van den Broek, die, in een vooroverleg van eergisteren nog aarzelde over zijn opstelling, sloot zich. volledig aan bij PvdA en VVD. ; De opstelling van de, Kamer schokte de verantwoordelijke bewindslieden De Ruiter (Justitie) en ( Koning (Binnenlandse Zaken) zo zeer, dat deze na de gemaakte opmerkingen behoefte hadden aan een uitvoerig beraad. | Daarna deden zij de gevraagde toezeggingen en oogstten zij van alle fracties grote lof.. Minister De" Ruiter, onder-' schreef de mening van de Kamer . dat' alle schade volledig vergoed dient te worden. De ihgediende vorderingswet, die' in het debat ter discussie stond, regelt volgens de bewindsman de schadevergoeding als in het geval van onteigening en de onteigeningswet gaat uit van volledige schadevergoeding, aldus De Ruiter. Daarnaast sprak hij namens de regering de erkenning uit dat in een geval als de zaak- Lekkerkerk | andere schades kunnen ontstaan dan in het geval van onteigening. ' :. ' . De definitieve schade zal wor-, den opgemaakt op een tijdstip dat de verhoudingen in het dorp weer | genormaliseerd zijn. De vergoeding, die de bewoners bij de .1 ontruiming of onteigening van hun •" woning ontvangen, moet gezien worden als. een voorlopige.'ii') •■■ Met deze opmerkingen stelde De Ruiter de Kamer nagenoeg geheel tevreden. Niettemin deden alle fracties toch de uitspraak waarmee - zij eerder dreigden, zij het dat deze motie volgens Nora Salomons nu gezien moet worden als een ondersteuning van het beleid van de regering. lln de; motie, die met algemene stemmen werd aangenomen, staat dat de goeding bij . vordering gezien' moet worden als een voorlopige en dat de definitieve schade pas wordt vastgesteld en vergoed als de herhuisvesting in Lekkerkerk volledig haar beslag heeft gekregen. V .

Gisteren moesten tijdens de riskante uren tussen 9.30 en 13.30 uur, 31 gezinnen hun woningen verlaten. Slechts één gezin werd met zachte hand door de politie verwijderd. Binnen een tweetal cirkels i (500 en' 1200 m) waren stringente ; gedragsbepalingen van kracht. Volgens burgemees-' ter Cees de Groen.van Spijkenisse' heeft > de bevolking zich voorbeeldig en lakoniek gedragen., .'":.•';" ;■•: , De Groen: „Wij hebben.tijdens deze spannende dagen een geweldige saamhorigheid onder de bewoners kunnen constateren." Nergens deden '. zich incidenten voor. Bevolking, politie, het ambtenarenkorps, gemeentewege en ook al die (vrijwillige) ' hulpverleners, zij ■ worden bedankt. Wij zien het opruimen van'de! V-l. in'•Hekelingen in september met vertrouwen' tegemoet.".. . : Majoor C. Busscher, teamleider van de EOD, bekende "blij te zijn - dat ? de klus geklaard : was"., Busscher; V'De bom zelf gaf ons team geen problemen. Een V-l is een ,V-1; Je hebt de keus uit drie modellen. Eén met vier ontstekingen; één met drie en één ; met bijvoorbeeld een houten kop. Deze bom had drie ontstekingen.' Eén daarvan hebben we ter plekke kunnen verwijderen. •" De resterende twee hebben we moeten blokkeren door stevig in te pakken. We konden, gezien de werkomstandigheden niet anders." ._•

(Van onze .. parlementsredactie) LEKKERKERK - .Jan Terlouw,' polir tiek leider van D' 66. vindt dat- er een fonds voor' milieuschade moet komen,, waaruit de slachtoffers van giframpen als die in Lekkerkerk : : schadeloos worden gesteld. Terlouw zei dit gisteravond in De Grote Boer in Lekkerkerk, waar hij een spreekbeurt hield; ~^ „Het is goed dat er een " inventarisatie zal komen van de bodemverontreiniging, zoals die tot nu toe heeft plaatsgevonden," aldus Terlouw, „Die inventarisatie moet zo spoedig mogelijk worden gevolgd door een schoonmaakplan., Waar mogelijk moet een civielrechtelijke procedure worden aangespannen tegen degenen die de verontreiniging van de bodem hebben veroorzaakt." . Wat betreft TerT louw mag in het geval van Lekkerkerk de * gemeente niet buiten beschouwing blijven bij zon procedure. „Nagegaan moet worden of het gemeentebestuur een onrechtmatige overheidsdaad heeft gepleegd, bijvoorbeeld door het onvoldoende uitoefenen van controle bij het storten van • afval," aldus Terlouw in Lekkerkerk.',*;"';

'Jan Terlouw praat nog even na met burgemeester Ouwerkerk.

. Kobcrt heet hij, de baby van Pia (24) en Paul (28) Nuijs uit Hekelingen (gemeente Spijkenisse). Krijsen kan Robert als de beste. Dat liet het eerste kindje van Paul en Pia gistermorgen . meteen' na - zijn. geboorte weten. • : Alleen,'-. niemand . behalve zijn ouders en de verloskundige \ mevrouw N. '. Schaarsberg,' hoorden • dit; eerste le-' vensteken. Robert Nuijs i uit Hekelingen verkoos namelijk ter. wereld te komen, • terwijl op een steenworp afstand een V-l-bom werd gedemonteerd. Alle buren waren dientengevolge vertrokken naar elders. • [ „Onze baby werd om kwart voor elf geboren", lacht moeder Pia trots, „nee, ik was echt niet bang.' Dacht wel meteen na de geboorte: zo, dat hebben we tenminste gehad. Want het was toch wel griezelig met al die agenten voor de deur en die urenlange stilte op straat. Zoiets .vergeet •je natuurlijk nooit meer". .. 'Burgemeester Cees'. de Groen, na het horen van het verheugende bericht: „Is. er tijdens:■■ die spannende ■ uren een baby geboren in mijn gemeente? Dat wordt vast een brutaaltje, die jonge Nuijs".

(Van een onzer - verslaggevers);,":;.-■, ROTTERDAM - "Er moet op korte termijn een snel af te ronden onder» zoek komen naar de mogelijkheid de duwvaart met zes in plaats van met de gebruikelijke vier bakken uit te voeren. De kosten zullen daardoor twintig procent lager worden. Dit is een besparing die de Rotterdamse haven in de toekomst hard nodig zal heben om zijn positie te handhaven." Dit zei gisteren drs. J. Riezenkamp, wethouder van Havenen Economische Zaken, kort voordat hij met een symbolische grondbewerking, het steken van een spade in de grond, nabij de Hartelsluizen een begin maakte met een open verbinding van het Hartelkanaal en de Oude Maas. Een nogal ingrijpend project van in totaal 240 miljoen gulden, op fifty-fifty basis gefinancierd door het Rijk Gemeente Rotterdam. . Het is de bedoeling dat ■ de operatie, waarbij ■ zon 3'/i miljoen m 3 baggerspecie moet worden opgehaald en afgevoerd, in januari 1982 gereed zal komen. Dit had ruim een jaar eerder kunnen zijn wanneer Gemeente en Rijk niet eindeloos gekibbeld hadden over het BTW-vraagstuk. '.-,".■ƒ'■ De noodzaak van deze Hartelverbinding kwam vooral de laatste jaren tot uiting door de continue geldverslindende wachttijden bij de 15 jaar oude Hartelsluizen. j | Oorspronkelijk bestond het plan om een tweede sluis te bouwen naast de huidige, maar Rijkswaterstaat heeft de laatste tien jaar een totaal andere opvatting gekregen ten opzichte van het zoutwaterprobleem zodat uiteindelijk voor een open verbinding werd gekozen. Dit brengt natuurlijk wel met zich mee dat de eb- en vloedverschillen via Nieuwe Waterweg en Oude Maas ook in het 25 km lange Hartelkanaal merkbaar zullen worden. Om het tijverschil van anderhalve meter goed weerstand te bieden zullen kademuren, . dijken, en steigers aangepast en verhoogd worden. Verder zal men laaggelegen vlakten moeten ophogen en het kanaal moeten uitdiepen. Een flinke klus wordt ook het opvijzelen van de Harmsenbrug, de Dintelhavenbrug en de . Suurhof f brug.; Deze bruggen gaan respectievelijk 100 cm, 120 cm, en 50 cm omhoog. Het Hartelproject zal pas in de loop van 1984 in zijn geheel voltooid zijn, als gevolg van deze ophogingen. ' Het ziet er naar uit dat de 280 meter lange en 24 meter brede Hartelsluis na de voltooiing van de open verbinding intakt zal blijven, 'maar een beslissing daarover volgt nog. " ifl'-i-;: Het projekt zal door een stuurgroep, onder leiding van Ir. H. Molenaar, directeur van het Gemeentelijk Havenbedrijf, worden gecoördineerd. Naast Rijkswaterstaat zal de Rotterdamse Dienst van Gemeentewerken in opdracht van het Havenbedrijf het projekt uitvoeren. '^Ss^nSMESflSftSVßfl

Wethouder Riezenkamp gaat met zijn gereedschap de werkzaamheden aan het Hartelkanaal officieel starten. y'-.P,- '4';

ROTTERDAM - „Mijn daden waren noodkreten om aandacht voor mijn problemen te vragen. Alles was me boven het hoofd Dit zei.'■ heftruckchauffeur Jacques S. (33) uit Gouda donderdag bij de rechtbank over een reeks vernielingen en inbraken alsmede een brandstichting, waardoor een buurthuis totaal ,in vlammen was opgegaan. De Gouwenaar worstelde al geruime tijd met allerlei moeilijkheden, zoals schulden en overmatig drankgebruik. Hij wnd 'noodsignalen' uit in de vorm van vernieling van ruiten; »lfs bij het Goudse politiebureau. „Die signalen zijn door de samenleving . verkeerd getaxeerd," aldus; verdediger mr. J Luigies met het oog op onvoldoende hulpverlening. •■. •'>; VI i_ De schade beliep zon 300.000 gulden. Enkele Jagen na het gebeuren meldde "ij zich uit eigen beweging bij de politie.. ~:■ ~■: . ,■ ■ -,: „ De rechtbank had de zaak in november op verzoek van .de verdediging aangehouden om te bezien hoe de Gouwenaar zich ■net steun van enkele hulpverleningsorganisaties zou ontwiktelen. De rapporten daarover waren vrij gunstig. Officier van Justitie mr. D. J. Copper achtte vooral met het °og op deze .'verkenningsperiode' een vrijheidsstraf niet geïndiceerd. Hij eiste daarom ; zes maanden voorwaardelijk met *n proeftijd van twee jaar plus *n boete van 1000 gulden. Von- -

(Van een onzer verslaggevers) LEKKERKERK - De uitslag van het bevolkingsonderzoek in Lekkerkerk is «-. volgens : het Rijksinstituut voor de Volksgezondheid geruststellend. Bij 871 mensen die zijn onderzocht zijn geen afwijkingen geconstateerd als gevolg van de in de grond aanwezige giftige stoffen, v Slechts vijf van de inwoners hebben een tweede onderzoek moeten ondergaan, omdat er twijfel bestond of zij toch nadelige gevolgen hadden ondervonden van blootstelling aan tolueen. Het tweede onderzoek wees uit dat zij geen chronische gevolgen aan het contact met giftige stoffen hebben overgehouden. :, i-'.-.'.T..'^ In tegenstelling tot het GEB- Dordrecht registreerde het RIV geen benzeenwaarden in de kruipruimtes van huizen.' Een onafhankelijk onderzoek heeft uitgewezen dat de gegevens van het RIV juist zijn. . Volgens de woordvoerder is er voor I wat | het GEB-onderzock betreft geen sprake geweest van een „onjuiste interpretatie" van meetgegevens. Het staat voor de woordvoerder wel vast dat: er gif in de grond zit,"„uiteindelijk weet je maar nooit wat de gevolgen van dat afval op lange termijn kunnen zijn". ;

LEKKERKERK - Opgelucht hebben de bewoners i van i Lekkerkerk- West I gereageerd op het regeringsbesluit de tot nog toe genoemde vergoedingen aan de slachtoffers van l de milieuramp als voorlopig te beschouwen.' -:. \iv'Y "-'f"' Ben van Veen, de voorzitter van de bewonersvereniging, liet gistermiddag op de tribune van de ; Tweede Kamer r tegenover burgemeester Hans Ouwerkerk zelfs het, woord „Sinterklaas" vallen, toen minister de De Ruiter met de niet verwachte ruime toezeggingen kwam. „Onze advocaten hebben tot op het laatste moment bijstelling van regeltjes in de contracten moeten bevechten," verklaarde hij zijn verbazing. „De onteigeningsregels zijn niet voldoende gebleken voor een bijzonder geval als hier. Nooit eerder zijn die van toepassing geweest j op; nieuwe woningen in een nieuwe wijk." j De aparte positie van Lekkerkerk onderstreepte Terloüw''s avonds ook. Hij sprak van een geluk i voor Lekkerkerk,. „het Harrisburg van Nederland" •te zijn. „Ik ben er niet zeker van dat 2 wat ; later' elders bekend wordt net zoveel aandacht in het parlement zal krijgen als Lekkerkerk nu," zei hij. - De reacties op de aanbiedingen, gedaan voor het regeringsbesluit viel, waren negatief in .Lekkerkerk-West. Afkeurende kreten waren op ramen geplakt en een voorlichtingsambtenaar, die door de wijk wandelde met enkele van de vele naar Lekkerkerk getogen buitenlandse journalisten, kreeg het woord „gangster" naar zijn hoofd geslingerd. , . Burgemeester Hans Ouwerkerk, die 's middags bij het debat in de Tweede Kamer en 's avonds in de Groote Boer aanwezig was, zegt: „Ik ben gelukkig met de geruststelling voor de kopers en huurders. In geld zal het, denk ik, uiteindelijk niet veel uitmaken,' maar de zekerheid dat,, alle schade vergoed wordt, doet de mensen goed."

SPIJKENISSE - De V-l bom, deze maand opgegraven in een polderweiland te Spijkenisse, is operationeel „veilig gesteld.. Tot ter plekke demonteren, zoals het team experts van de Explosieven Opruimings Dienst van de Koninklijke Landmacht aanvankelijk,van plan was, is het gisteren niet gekomen. Grondgesteldheid en sterk verslechterde weersomstandigheden maakten de totale demontage van de V-l onmogelijk. ;

Vandaag ..wordt het oorlogstuig verder uitgegraven, uit de vindplaats „De Akkers" verwijderd en op transport gesteld naar Stellendam. Daar' zal de Koninklijke Marine de V-l overnemen. Het ligt in de bedoeling dat het ruim 1000 kilo wegende projectiel in zee wordt gedumpt. In het najaar gaat de EOD Spijkenisse van een ■• tweede vliegende I bom verlossen. Deze ligt in; Hekelingen,' een dorpje dat op grondgebied van Spijkenisse ligt Bij deze operatie zal men waarschijnlijk de hele gemeenschap moeten evacueren.

De mannen van de E.O.D. laten zien waar ze al zo lang op uit waren: de ontsteking van de V-l.

■ ' Om bij de V-l te komen zijn veertien dagen lang dag' en nacht werkzaamheden .verricht Het grondbedrijf Monshouwer heeft onder leiding van uitvoerder W. de Graaf o.a. 2000 kuub aarde | moeten '.verplaatsen.' Zo ontstond een gat van 23 X; 24 m met een diepte van 18 m. Vijf bedrijfspompen en een speciaal afvloeiingssysteem rondom de V-l dienden. de; taludvormige werkput voor.wateroverlast te behoeden.'

De heer. Monshouwer: f "Het gehele waterhuishouden hier in de polder.'; is ;, van streek. De grond bestaat uit tientallen wellen. We waren wel bang voor instortingen '<": tijdens .het ■*, werk? Daarom lagen overal verspreid op het terrein zakken dikke vette klei. Gelukkig hebben de jongens het gered. De randen van het gat brokkelden, wel .tijdens de demontage-periode S onrustbarend snel af. Heel moedig en knap van die vijf mensen van de EOD, wat ze daar deden." ï , 5 Majoor Busscher; "Ach; het is ons beroep.'We hebben er nog een ■ kleine , honderd ? van : die krengen op een wachtlijst staan.' Nederland leek na de oorlog wel de mazelen te hebben wat neergestorte V-l 'bommen; betreft Maar die in Spijkenisse zal ons nog lang heugen.". <