Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad

Door Peter van Eijkelenburg ROTTERDAM — De mislukkingen van het feest Rotterdam 1990 zijn voor het grootste deel te wijten aan de bestuurlijke onkunde en de hebbelijkheden van burgemeester Bram Peper. Topambtenaar Kees Bode is in hoge mate mede-verantwoordelijk geweest voor het fiasco. De gemeenteraad is onzorgvuldig met bijna een miljoen gulden overheidsgeld omgesprongen door met dat geld de publieksmanifestatie Rivoli nog te willen redden op een moment dat de ondergang al onafwendbaar was. Prof. A.C. Zijderveld trekt deze harde conclusies na een onderzoek van enkele maanden naar de oorzaken van de 'beschamende chaos' in Rotterdam 1990. Hij deed zijn onderzoek in opdracht van de Rotterdamse gemeenteraad. Zijderveld houdt er ernstig rekening mee dat de enorme fouten rondom Rotterdam 1990 voortkwamen uit een algeheel slecht functioneren van de gemeentelijke top en uit een slechte bestuurscultuur in Rotterdam. Hij heeft die vraag niet kunnen beantwoorden. De gemeentebestuurders moeten zichzelf die vraag stellen, vindt de . hoogleraar aan de EUR. Als zij de vraag niet met een ronduit 'nee' of 'onzin' kunnen beantwoorden, moet er dringend een verdergaand onderzoek komen naar de bedrijfscultuur van de gemeentelijk top van Rotterdam komen, zegt hij. Zijderveld presenteerde vanmiddag zelf zijn rapport. Na het afsluiten van deze editie van. de krant gaf burgemeester Peper er commentaar op. Zoals bekend is Peper net een week aan het werk, na een ziekte van ruim twee maanden. Midden november vorige jaar stortte hij in, tijdens een dienstreis door Zuid- Amerika. Volgens zijn naaste medewerkers was de Rotterdam 1990-ramp mede een oorzaak van zijn overspannenheid. Professor Zijderveld legt veel nadruk op de dubbelrol van Peper als burgemeester en als voorzitter van de organiserende Stichting Rotterdam 1990. In die Stichting deden, behalve de gemeente, ook bedrijfsleven en particulieren mee. Het weinig daadkrachtige optreden van Peper wekte bij de andere partners echter steeds meer verwarring. Bij de veelvuldig optredende problemen in de paar jaar voorbereiding verwees Peper voortdurend naar gemeentelijke diensten en ambtenaren. Die zouden de moeilijkheden wel oplossen. Dat wekte bij het bedrijfsleven steeds meer de indruk dat '1990' geheel.„een feest van de gemeente" werd, in plaats van een feest voor de Rotterdammers. Maar tegelijk ontstond op het stadhuis, door de spilfunctie van Peper en door diens eigenzinnig optreden, het beeld van „het feest van de. burgemeester". Fractieleiders in de gemeenteraad trokken min of meer hun schouders op over de voortdurende reeks tegenvallers.. Top-ambtenaren op het stadhuis voldeden aan hün opdrachten maar hadden verder een houding van 'voor de rest zoeken ze het maar uit', aldus Zijderveld. De burgemeester kwam zodoende. in een onaangenaam soort isolement, dat op zijn bestuurlijk functioneren negatief inwerkte, aldus Zijderveld."T"vT^~

Prof. A.C. Zijderveld schrijft in zijn 'Rivoli-rapport' over Peper: „Hij is niet in staat geweest om in de vage verhouding tussen Stichting en gemeente helderheid en duidelijkheid te brengen. Ook heeft hij niet met strakke hand aangekoerst op de oprichting van een goede projectorganisatie, geleid door een adequaat management. Integendeel, zijn manier van werken verhinderde hem om sturend op te treden en daarbij speelde hem zijn ■ dubbelrol parten." Peper, heeft „niet het vermogen om als voorzitter duidelijk en zonodig hardhandig leiding te geven aan een groep mensen uit de maatschappelijke en culturele top van de stad. Het werd al snel duidelijk dat hij dit bestuur niet echt in de bestuurlijke hand had. Wat hem vooral aangerekend moet worden is dat hij de vergruizing van verantwoordelijkheden niet; heeft tegengegaan". Daarbij komt het onberekenbare karakter van de burgemeester, , heeft' Zijderveld vastgesteld. En het gaat hier niet om roddels, zegt hij 'er voor de zekerheid bij. Hij noemt de hebbelijkheden van Peper: „Hij zou; volgens sommigen,', mensen; die hij op een bepaald moment sympathiek. vindt ook meteen functioneel goed vinden 'en omgekeerd. Ook zouden deze voor- en afkeuren nogal grillig zijn, zodat er in zijn omgeving nogal; wat onzekerheid heerst, wat een' goed \ functioneren weer bemoeilijkt." I"

Zijderveld vat samen dat Peper niet beschikte over de „bestuurlijke virtuositeit die inderdaad van het hoofd van een stad als Rotterdam verwacht mag worden". ' Topambtenaar Bode treft het verwijt dat hij voortdurend op ei-, gen houtje in de bestuurlijke gaten dook die Peper en anderen lieten vallen. Zijderveld noemt Bode een ;,ongeleid projectiel", dat „overvloedige reizen" maakt. Peper had hem beter in toom moeten houden, zegt Zijderveld, „maar van een topambtenaar mag men toch ook verwachten dat hij zichzelf weet in te tomen". Bode had Peper en het Stichtingsbestuur moeten bijstaan, maar hij poogde dit niet of deed het in ieder geval niet met succes. In bedekte termen beschuldigt hij Bode ervan afgelopen zomer de Rivoli-blokkade door de kermisexploitanten zelf op touw gezet te hebben. Dit kennisprotest gaf Bode een argument in handen om van de gemeenteraad een extra miljoen gulden te eisen om Rivoli te , redden. Dat miljoen kwam er, maar het was al te laat. Zijderveld beschrijft de organisatorische chaos op het Kees Bode-project Rivoli en concludeert: „Niemand» was als eindverantwoordelijke aanspreekbaar en uiteindelijk' liep iedereen er iedereen voor de voeten." Ook voorzitter en burgemeester Peper wist tevoren wel dat Rivoli een wanprodukt zou worden. Maar helemaal géén grote ' publieksmanifestatie in het feestjaar. 1990 zou nog erger zijn dan een slechte manifestatie. '

DEN HAAG — De CDA-ministers in het kabinet hebben ernstige 'bezwaren tegen de voorstellen die minister Kok (Financiën) gisteravond aan de ministerraad heeft gezonden. Vooral de omvang van de lastenverzwaring zit het CDA dwars. Het CDA ziet in de voorstellen een sterke nivellering en het via de'achterdeur terugdraaien van de belastingvereenvoudiging 'Ooit. „CDA en PvdA zijn door deze voorstellen scherper tegenover elkaar komen te staan," aldus een ingewijde. „De partijen scheiden zich. Met dit voorstel is er sprake van politieke polarisatie. Kok heeft het er niet gemakkelijker op gemaakt." Premier Lubbers ten vicepremier Kok zijn het, ondanks pogingen daartoe, niet eens geworden over een gezamenlijk voorstel aan de ministerraad ten behoeve van de discussie over de tussenbalans. Voor het kabinetsberaad van vandaag ligt er dus alleen een praatstuk' van Kok. Door het verzet van het CDA wordt het in politiek-Den Haag onwaarschijnlijk geacht dat het kabinet nog dit weekeinde een akkoord zou kunnen bereiken over de tussenbalans. Zie verder pagina 5

DEN HAAG — Nederland stuurt tijdelijk acht Patriot lanceerinrichtingen naar Israël. Het kabinet heeft daartoe op verzoek van Israël besloten in verband met de "voortdurende dreiging die uitgaat van door Iraq afgevuurde Scud-raketten en van Iraakse vliegtuigen. ;:!..-

De ministers Van den Broek (Buitenlandse Zaken) en Pronk (Defensie a.i.) hebben dat vanmorgen aan de Tweede Kamer meegedeeld. De Patriot-luchtverdedigingssystemen

kunnen op' korte termijn in Israël operationeel zijn, aldus de bewindslieden. De Patriots zullen ter beschikking worden gesteld aan de Israëlische strijdkrachten, zo is met de

autoriteiten afgesproken. Na afloop van het conflict zullen de systemen worden geretourneerd.

Een team van ongeveer 25 Nederlandse militairen zal de beheers- en instandhoudingsfaciliteiten ondersteunen. Na de overdracht van de operationele verantwoordelijkheid'zal dat aantal tot vijftien worden teruggebracht.

Met uitzondering van Groen Links zijn inmiddels alle fracties in de Tweede Kamer al akkoord met het sturen van de Patriot-eenheden naar Israël. Drie weken geleden was al gebleken dat de Kamer geen bezwaren zou hebben tegen deze vorm van militaire steun aan Israël.

Al meer dan een week verkeert Nederland in de greep van de strenge koude. Oe gevolgen daarvan worden meer ' en meer voelbaar. Voor mensen, voor dieren en voor de portemon- 7 nee. q Actueel..... O

De Israëlische ambassadeur in Nederland; Michael Bavly, blijft geloven in een algehele vrede in het Midden- Oosten na het einde van de Golfoorlog. Er moet wel aan een aantal voorwaarden worden voldaan. C Actueel O

In ruim veertig jaar tijd • heeft mejuffrouw Stob-: be als verloskundige meer dan 12.000 Rotterdammers 'gehaald'.- ; Ze weet nu al dat ze het hectische leven na haarJ afscheid zal mis- - sen. '«|Q Metropool :'. IO Pag 2 .....:.... Economie Pag 3 .....' Actueel Pag f; 4;..........;.. Service Pag 5 .............* Actueel Pag 7,9 .... Buitenland Pag 11 .............. Opinie Pag 137....... Metropool Pag 15 :........;:.....: Stad Pag 17 ..... Goed Leven Pag.18,19 .......:...' Sport Pag 20 .'..: Cultuur Pag 21 .::............... RTV

WASHINGTON — Europa kan er niet automatisch van uitgaan dat de Verenigde Staten de Europese veiligheid zullen blijven garanderen zoals sinds de Tweede Wereldoorlog het geval is geweest. Een delegatie van de Westeuropese Unie (WEU) in Washington heeft dit gisteren te horen gekregen van functionarissen van het State Department en het Pentagon. Het' CDA-tweede kamerlid Jaap de Hoop Scheffer zei in Washington; in zijn hoedanigheid van rapporteur van de WEU-assemblée dat er binnen de Amerikaanse regering veel kritiek is op de Europese houding voor en tijdens de Golfoorlog. Met name op de houding van Duitsland en Frankrijk. Daarom zal volgens * de Hoop Scheffer de aard van de toekomstige betrekkingen, tussen Europa en de Verenigde Staten in grote mate afhangen van het aantal Amerikaanse slachtoffers in de Golfoorlog. Als dat aantal groot is dan zullen de Amerikanen zich afvragen waarom zij voor anderen de kastanjes uit het vuur moeten halen,' hetgeen vooral in het Amerikaanse Congres tot een anti-Europese reactie kan leiden. „De Amerikanen zullen zich na de oorlog herinneren wie hun vrienden zijn," aldus De Hoop Scheffer. Nadrukkelijk koppelen de Amerikanen militaire samenwerking met Europa aan economische samenwerking. De GATT-onderhandelingen over een vrijere wereldhandel, die door toedoen van een verdeelde EG zijn mislukt, hebben de Amerikanen wakker geschud. Waarom zou Amerika op militair gebied zijn best blijven doen,. terwijl Europa de Amerikanen op economisch gebied tegenwerkt, zo wordt in Washington veelal gevraagd.

iLEJw°,,R,!L'!L!Lh .Voornabezorging ■ bellen maandag t/m vrijdag tf 18.00-19.00 uur H Zaterdag tot 16.00 uur. H Adressen en overige tel. nrs." ö - zie service-pagina.' - ■•• J

(INGEZONDEN MEDEDELING) BINNENHUIS . Bt/ml7feb'9l# w*** * Aiinv zs'itationaie MflU 1 woonmanlfestatle I trammaatnShVmwmßriiifnM; I | MTHttUaEIIIMim:II.«>-17.[]0«a i

'." (INGEZONDEN MEDEDELING) r——< BIG MAC MENU 750 |jfflfj I \tópoéfjë :psél!K»ti^gÉi.:! fiDonald's bestaat •20 jaar. krijgt u dan meteen, zolang de voor- j Nederland en daarom gaan raad strekt, 6 Menu-cheques, voor | ü het hele jaar .verrassen. ■. verschillende menu's:" f^-rfx'.?&? ' J ' We beginnen met dit ook allemaal voor bMmW I rproef je: een bon voor een 7,50! lijrtfiJtyiSl j |. , compleet-Big Mac Menu , Dus-totziens bij i■ tL \ I voor;slechts 7,so!^Bovendien--^A^ó^d&/.... sj .!.' Bon geldig t/m 17 maart 199 L Niet in combinatie met andere McDonald's aanbiedingen. " J «.

SPANNEND : s'='*t JHiLm ***£■£<* 5 i&JA •*£&/***'"&? £■ ... ■'■ '■:■■ ....■':..■■■::■:,:■'■■■.:■:>:■;■,;■■■;;■:■■:■::■:::■ v ::..:■■■:■ ■■■ ■■■"■. ■■■■..- j \.:. Fe Natuurlijk wilt u de Golfoorlog op de voet volgen. Daarom) : informeert Het Vrije Volk ü uitvoerig over de spannende :: ontwikkelingen in het Midden-Oosten. ■ 0 Ik wil een 4-weeks proefabonnement op Het Vrije Volk ' i j voor de halve prijs: f 11,40 I ST * I 0 Noteert u mij maar voor een abonnement a 125,30 per maand; . * ■' de eerste 2 weken zijn gratis. '. S 4 I I Naam ' - - ' ■ Adres __ : ; ' ' I I Stuur de bon naar Het Vri|é Volk. abonnementenadm. jAntwoordnr 1579. 3000 VB Rotterdam I HET VRIJE VOLK IS VERRASSEND VEELZIJDIG

WASHINGTON — De geallieerde bevelhebbers in Saudiarabië zijn het nog niet eens over de inzet van grondtroe-, pen tegen Iraq. De Britten vinden een grondoorlog absoluut noodzakelijk, maar de Amerikanen twijfelen nog. De Amerikaanse opperbevelhebber van de multinationale troepenmacht, generaal Schwarzkopf, gokt voorlopig nog op luchtaanvallen en vindt het te vroeg om te kunnen vaststellen of een grondoorlog onvermijdelijk is. , "De Britten willen liefst vóór half februari met een grondaanval beginnen, omdat de temperatuur dan nog dragelijk is. Ze worden daarin gesteund door de Franse president Mitterrand. Ook Iraq hoopt op spoedige grondgevechten, om de coalitie verliezen te kunnen toebrengen. „Maar het domste wat je kunt doen, is rechtstreeks op de vijand af gaan en zijn spel spelen," zei Schwarzkopf. De Amerikaanse minister Cheney (Defensie) en de voorzitter van de Chefs van Staven, generaal Powell, zijn vandaag in Saudiarabië aangekomen voor overleg. Voor zijn vertrek naar Riyad zei Cheney dat de Amerikaanse regering „er niet op uit is om iets onverstandigs te doen". Hij beloofde dat de VS hoe dan ook zullen proberen de oorlog zo kort mogelijk te houden. Enkele uren voor aankomst van Cheney en Powell werd Riyad opnieuw bestookt door een Iraakse Scud-raket. Het projectiel werd door twee Patriot-raketten onschadelijk gemaakt. Generaal Schwarzkopf zei gisteren over aanwijzingen te beschikken dat Iraakse piloten de bunker van Saddam Hussein hebben gebombardeerd en vervolgens naar Iran zijn gevlucht. Hij wilde niet zeggen hoe hij aan die informatie kwam. F-15 gevechtsvliegtuigen hebben volgens de Amerikanen gisteren opnieuw twee Iraakse SU-22's neergeschoten, die naar Iran probeerden te ontkomen. Ook drie Iraakse helikopters zouden zijn neergehaald. Tegelijkertijd werd het verlies van een Amerikaanse F-18 jager en een helikopter gemeld. Volgens de Amerikanen is inmiddels 40 percent van de Iraakse luchtmacht buiten gevecht gesteld. Er zijn al 52.000 bombardements en verkenningsvluchten uitgevoerd. • In Cairo maakten Egypte en Saudiarabië bekend dat zij na afloop van de oorlog nauw willen gaan samenwerken met Syrië. In eerste instantie willen de drie landen komen tot een veiligheidspact dat vrede en veiligheid in het Midden- Oosten moet verzekeren. Volgens Cairo moeten rijke oliestaten geld en materieel beschikbaar stellen. .

Zie ook pagina 7 en 9

In de Haïtiaanse hoofdstad Port-au-Prince geeft een soldaat van de Presidentiële Garde uit zyn helm een vrouw te drinken die al vele uren had staan wachten op de inaugurele rede van president Jean- Bertrand Aristide. De radicale pater Aristide hield gisteren ie toespraak nadat hy de eed op de grondwet had afgelegd. Ongeveer vyfjaar na het verdwijnen van de Duvalier-dictatuur, die het land byna dertig jaar terroriseerde en plunderde, heeft het Haïtiaanse volk eindelijk een echt democratisch gekozen president.

ZEIST De KNVB heeft alle wedstrijden in de amateurcompetitie van zaterdag en zondag afge- last, alsmede de duels in de landelijke jeugdcompetitie. Ook in de afdelingen van de KNVB wordt dit week-

einde niet gevoetbald. Over het (beperkte) programma in het betaalde voetbal is nog geen beslissing genomen. Daar staat onder andere! de . inhaalwedstrijd Sparta-Feyenoord gepland,