GEHUWD: A. W. Knoops enA. .1. W. Hurame. — J. Des Amorie van der Hoeven en E. Joostensz. — D. Malcolm en C. Gaspar. —W. T. Van Zutphen en H. F. Van de Pol. -— Ph. Bangert en E. L. De Wit. BEVALLEN: Van Wely—Woesthoff, D., Batavia. — L. Meertens—Pruijs v. d. Ho3ven, Z., Batavia. — P. Wisse—Ridderhoff, Z., Batavia. — W. E. Burgemeestre—-Walter, Z., Batavia. —E. VanAmeyden van Dui;m—Heineken, Z., Batavia. — A. H. Cohen Stuart, Z., F. de Koek. — Blankenstein—Schaftlein, D. —• Brandligt—Brandligt, Z., Malang. — S. Brandon—Sneltjes, Z., Tebing ïingi. — li. Van Rees—• Pruijs v. d. Hoeven, D., Buitenzorg. —C. C.Pietersz —Bell, D., Batavia. — Voullaire—Dermout, D., Batavia. — A. M. Blokzeyll—Lugt, 1)., Soerahaja. — Buschman, Z., Sambas. — Van Zuijlen—Niessen, D., Pekalongan. OVERLEDEN : Ch. F. Joosten. — Mr. O. M. Snellen Van Vollenhoven, Banda. —A. M. De Gelder— Overdijk, Batavia. — E. A. A. HummeJgens. —J. M. Van Motman—Leidelmeijer, 33 j. —-J. F. Van Loon. — J. J. Gossow—Sersansie. — W. R. O. Wollrabe, 62 j., Buitenzorg. —Zoontje van Van de Rivière. — W. Van der Haar, 45 j., Djokdja.
Rotterdamsch nieuwsblad
- 24-06-1890
Permanente URL
- Gebruiksvoorwaarden
-
Auteursrecht onbekend. Het zou kunnen dat nog auteursrecht rust op (delen van) dit object.
- Krantentitel
- Rotterdamsch nieuwsblad
- Datum
- 24-06-1890
- Editie
- Dag
- Uitgever
- A.W. Sijthoff
- Plaats van uitgave
- Rotterdam
- PPN
- 832564818
- Verschijningsperiode
- 1878-1991
- Periode gedigitaliseerd
- 1878-1945
- Verspreidingsgebied
- Regionaal/lokaal
- Herkomst
- Gemeentearchief Rotterdam
- Nummer
- 3764
- Jaargang
- 13
- Toegevoegd in Delpher
- 18-11-2014
Trouw-, Geboorte- en Doodberichten.
Buitenland.
De Hara b. Nac li r., wellicht bang, dat belangrijker gebeurtenissen dan interviews van vorst Bismarck, Duitschlands ex-ka*nselier, den gloriekrans, waarmede dat blad 's vorsten hootd ü tout prix wil omgeven, zullenverduisteren.hebben weder eens een hoofdartikel gepubliceerd met het opschrift »de rechten van vorst Bismarck", een betoog bevattend betreffende 's vorsten goed recht zijn meening te zeggen over politieke aangelegenheden, ook al verschilt hij met den keizer ot al dragen zijn denkbeelden diens goedkeuring niet weg. Het blad eindigt met de verzekering, dat de vorst zijn meening over verschillende quaesties zal doen kennen indien hem dit noodig of nuttig voorkomt. en iets bijzonders steekt er in die mededeeling niet,„ niemand zal daarin den vorst hinderen, tenzij hij buiten zijn boekje mocht gaan. Maatregelen tegén den grijzen kanselier zouden onder de gegeven omstandigheden: waarschijnlijk het tegenovergestelde teweeg brengen, van hetgeen men er mede beoogde, zijn populariteit zou aanwassen. De week, die is aangevangen, kan omtrent de I Duitsch—Engelsche overeenkomst betreffende Afrika nog wel eenige bijzonderheden brengen, -wat het debat, in het Palais Bourbon aangekondigd, iliet heeft gedaan. De regeering der Fransche Republiek heeft Zaterdag haar afwachtende, ge- 1 reserveerde houding gehandhaafd. De afgevaardigde Deloncle heette het protectoraat over Zanzibar in tegenspraak met de conventie van 1862 en meende dat Engeland in elk geval eerst Frankrijks toestemming behoefde. Minister Ribot gaf den interpellant geen gelijk, doch ook geen ongelijk, hij draaide om de kaars, doch vloog er niet in. Op de Congo-conferentie hebben alle mogendheden zich verplicht mededeeling te doen van ieder protectoraat in Afrika — aldus zeide hij — en Engeland zal dat ook wel doen J)eloncl edeed zijn erkentelijkheid uitkomen en daarwas de zaak mee uit. Dat is wat anders dan in de dagen van Boulanger, beruchter nagedachtenis! De Parijsche Temps meent nu te weten,dat men 'ttusschen Londen en Parijs t>7er Zanzibar onderwijl is eens geworden. De overeenkomst zal dezer dagen reeds kant en klaar in den Duitschen Rijksdag behandeld ■worden.
Over de obligatie- en aandeelhouders in de Panama-kanaalmaatschappij heeft Zaterdag in Frankrijks Kamer de afgevaardigde Delaunay de regeering geïnterpelleerd, maar het antwoord was lang niet gunstig. Vmister Fallières zeide namelijk, dat noch de regp/fring, noch de Kamer immer de verantwoordei;/kheid zullen aanvaarden van een zoo noi/dlottigc operatie als die betreffende het Panamakanaal -De justitie heeft zich met de zaak bemoeid enliquidateuren benoemd. De Panama-zaak is een particuliere onderneming. De Engelsche regeering, wier weg op het oogenblik lang niet over rozen loopt, schijnt nu besloten te hebben de compensation-bill (het voorstel om herbergiers uit tekoopen, schadeloos te stellen) niet door te voeren —tot groote blijdschap van allé matigheids- en onthoudingsmannen, die een herbergier doorgaans weinig goeds gunnen. De Spaansche Kamer heeft met 147 tegen 91 stemmen het amendement der protectionisten verworpen om alle handelsverdragen op te zeggen en Gomazo stelde toen een middelweg voor, nl. herziening der douane-tarieven in 't nationaal belang, welk voorstel na door Segasta, den premier, te zijn goedgekeurd, werd aangenomen. Vele republikeinen gaan met dit plan niet mede en gisternacht werd met 116 tegen 24 stemmen het voorstel verworpen om een inkomsten-belasting in te voeren.
Binnenland. 23 Juni.
De luitenant ter zee der 2de klasse A. Van den Driessen Mareeuw wordt met den lstenJuli a. s. geplaatst aan boord Zr. Ms. wachtschip te £ Hellevoetsluis, terwijl met gelijken datum de lui. tenant ter zee der 2de klasse H. J. Knottnerus f geplaatst wordt aan boord Zr. Ms. wachtschip te ■ Willemsoord en gedetacheerd aan boord Zr. Ms. stoomschoener «Dolfijn." • — De Minister van Oorlog verleent Donderdag a. s. geen audiëntie. _ — De luitenant ter zee der Iste klasse H. Backer wordt met den lsten Augustus a.s. eervol ontheven van de waarneming der betrekking van . adjudant bij den directeur en commandant der marine te Amsterdam en op non-activiteit gesteld, en vervangen door den luitenant ter zee der 4ste klasse J. Luytjes. • —-v.»— — lemand liep dezer dagen langs een openbare school, juist toen frissche kinderstemmen naar buiten drongen, die »aan alles wat adem heeft", bevalen »den Heer" te loven. .. _ De man ergerde zich er aan. *' "" »Hoe" — roept hij uit — ïhoe durven onze neutrale onderwijzers en onderwijzeressen nu een Heer laten loven, waarvan zij zeiven evenmin iets weten als de kinderen zeiven ? Onze vrome regeering behoeft waarachtig niet te klagen over de goddeloosheid onzer neutrale school." Dat is eenvoudig muggenzifterij, zouden wij meenen. Den onderwijzer is het verboden iets te leeren,dat strijdig is met' de godsdienstige begrippen van andersdenkenden. Volkomen waar — maar met Wiens godsdienstige begrippen zijn de woorden »Alles wat adem heeft, love den Heer" in strijd? Natuurlijk met niemands. Misschien echter wel met de anti-godsdienstige ot godsdienstlooze begrippen van den man, die zich zoo ergerde. Hij wete echter, dat de wet niet-godsdienstige begrippen voorshands nog niet jn bescherming neemt. — Op de [voorloopige Synode der Ned. Ger. Kerken (doleerende), morgen (Dinsdag) en volgenden dagen te Leeuwarden te houden, zal vanwege de gecombineerde classis Arnhem voorgesteld ■worden,dat de voorloopige Synode, indien de onderhandelingen tot ineensmelting met de Christelijk gereformeerden zijn afgebroken, trachte die onderhandelingen opnieuw aan te knoopen. — Woensdag van de volgende week zal op Leijduin, (nabij Vogelenzang) het 27ste Christelijk Nationaal Zendingsfeest gehouden worden. "Van verschillende plaatsen loopen feesttreinen. Een 19-tal sprekers zal zich daar over verschillende onderwerpen laten hooren. Drietal bij de Ned. Herv. Kerk. Te Hclwerd: H. J. Adré Douwes, te Dwingelo; S. H. A. Begemann, te Hemelum, en N. Jolles, te Beusichem. Beroepen bij de Ned. Herv. Kerk. Te Hornhuizen M. C. 3. Wanrooij te Vlachtwedde. Aangenomen het beroep bij de Ned. Herv. Kerk. Naar Houten door K. A. De Groot Az., cand. te Utrecht. Bedankt voor het beroep bij de Ned. Herv. Kerk. Voor Veen door J. G. G. Gobius du Sart te Benthuizen. — Voor Woudsend (Friesland) door J. Hoek te Zevenhuizen. Bedankt voor het beroep bij de Ned.Ger.Kerk (doleerende). Voor Alkmaar door J. H. Feringa te Klundert. r
— Prinsessedag! Evenals in vorige jaren, is aan de hoofden der openbare scholen le en 2e soort, te Amsterdam, hun medewerking gevraagd om, ter viering van den Prinsessedag, met de kinderen hunner scholen deel te nemen aan het feest op het terrein achter het Rijksmuseum, waarheen de kinderen zich dan in optocht begeven en zich met spelen vermaken en op versnaperingen onthaald worden. Het schijnt, dat die medewerking dit jaar niet onverdeeld zal worden verleend. Althans van een der hoofden is ■— ook namens het overige onderwijzend personeel — reeds een antwoord ontvangen, waarbij de deelneming geweigerd wordt, tenzij ook de kinderen van de scholen der 3e en 4e soort, en dus kinderen van alle standen, aan het feest deelnemen. — Hoe ondankbaar! Als een bijzonderheid meldt men, dat in den tuin van den bloemist Tukker, te Vianen, in een nestje van een boomsluipertje zich een koekoeksei bevond. De boomsluiper heeft dit ei uitgebroed en voedt nu de jonge koekoek. De jongen van den boomsluiper zelf heeft de koekoek echter opgepeuzeld. — Millioenenjuffrouw No. 2. Per advertentie verzoekt de tweede millioenenjuffrouw te Drachten, aan alle drankverkoopers, haar sterken diank te weigeren, als zij voor den aandrang zwichtende, mocht komen vragen. — Om zich van de goede qualiteit van gist te overtuigen, behoeft men slechts een druppel in heet water te laten vallen. Is de gist goed, zoo zal het water terstond opbruischen.
— Hoe licht een ongeluk kan voorvallen, ondervond een voerman, die een wagen met meubelen naar Amersfoort vervoerde en 's avonds door Eemnes kwam. In het midden der gemeente gekomen, twijfelde de man eraan, of de achterste meubelen nog wel stevig op den wagen] stonden. Om zich hiervan te overtuigen, sprong hij van den wagen J af, en nadat hij alles beter had geschikt, begaf hij zich weder naar voren. Zooals dat meermalen door voerlui geschiedt, wilde hij onder 't voortgaan van den wagen dien bestijgen. Dit mislukte hem en de zwaar beladen wagen ging over zijn been, en verwondde dit zoo deerlijk, dat de man, kermend van pijn, door gedienstige handen opgenomen en eene herberg werd ingedragen, alwaar hem de eerste geneeskundige hulp door dr. Van der Liet van Laren werd verleend. Voorloopig moet hij nu in Eemnes onder geneeskundige behandeling blijven. De wagen met meubelen werd door een anderen voerman naar de plaats van bestemming gebracht. — Van al de raadsleden te Breda, die bij de invoering der gemeentewet zijn gekozen, is alleen de heer mr. E. De Man in leven, die op 25 Septémber a. s. 39 jaren raadslid is en op 1 Sept. a. s. 20 jaren burgemeester dier gemeente. , „x — Een bijentrein! ' In den nacht van Dinsdag 1 op Woensdag 2 Juli a. s. zal er van Vlissingen stad naar Rozendaal een extra-trein loopen, uitsluitend voor het vervoer van bijen. — De ervaring, dat de in den herfst in het land achtergebleven aardappelen het volgende voorjaar meestal veel vroeger tot ontwikkeling komen dan de in Maart of April gepote, bracht een landbouwer in Achtkarspelen (Friesland) op het denkbeeld om de proef te nemen aardappelen in den herfst te poten. Ongeveer twee are werd in het begin van October des vorigen jaars met eene vroegrijpe soort bépoot. Gedurende den winter waren de knollen door een dun laagje turfmolm voor strenge vorst behoed. Thans is men reeds met rooien begonnen en het resultaat is, zoowel wat quantiteit als qualiteit betreft, zeer gunstig. — Een treurig ongeluk had eergisteren te Drachten plaats bij het buitenst verlaat. De 19- jarige schipperszoon Feije Van Huizen geraakte onopgemerkt buiten boord. Kort daarop vond men zijn klompen drijvende en even later werd de jongeling als lijk opgehaald. Men vermoedt, dat hij door een toeval, waaraan hij vroeger meermalen lijdende was, zal zijn getroffen en dat daaraan het ongeluk moet worden toegeschreven. — Ten einde zich een denkbeeld te kunnen vormen van de drukte, welke op een maskeradedag te Leiden kan heerschen, wordt herinnerd, dat op den dag der maskerade, welke vijf jaren geleden is gehouden, te Leiden 170 lange treinen zijn aangekomen en vertrokken en dat er 26 a 27 duizend retours zijn afgegeven, zoodat het dubbele aantal personen vervoerd is. In Den Haag werden 12,780 en in Amsterdam 5000 biljetten naar Leiden afgegeven. De laatste trein uit Leiden passeerde Den Haag des morgens te vier uren. — Een 70-jarige jeneverslaaf heeft zich te Groningen doodgedronken. — De Haagsche spuiquaestie op school: Onderwijzer (tot een jongen, die met 1 Juni in Den Haag is komen wonen): Welke stad in Nederland ligt aan het Zwarte Water ? Jongen: 's-Gravenhage, meneer. — Vrijdag had te Hoofddorp, een treurig ongeval plaats. De heer Bos, aannemer te Dordrecht, reed in eene vigelante naar de aanwijzing voor de aanbesteding van het fortificatiewerk te Haarlemmermeer, toen op de hoogte van den herbergier K. het paard het erf wilde oprijden, wat de koetsier wilde beletten. Het rijtuig kwam toen met zulk een geweld tegen een boom, dat de koetsier van den bok slingerde en zich erg bezeerde. De heer 8., het portier willende openen, sloeg, door den schrik overmand, met zulk een geweld tegen het glas, dat hem twee slagaderen werden afgesneden. Gelukkig was dr. Maas bij de hand, die hem dadelijk verbond en hem daarna onder assistentie 'naar Haarlem transporteerde. Het rijtuig is erg beschadigd. — Te veel Zondagsrust! Door verscheidene neringdoenden' en particulieren te Stavenisse is aan de betrokken autoriteit het verzoek gericht om het daar gevestigde rijkstelefoonkantoor, evenals zulks vroeger het geval was, ook op Zon- en feestdagen minstens éen uur open te stellen. Zooals het nu ingericht is, kan het geval zich voordoen, dat het kantoor 86 — zegge zes-en-tachtig — uren aaneen gesloten is! — Moord! Moord! weerklonk het Vrijdagavond uit een café te Amsterdam. De buren stroomden samen om zoo noodig hulp te bieden aan de verdrukte onschuld daarbinnen, die het tegenover de gebalde vuisten van een manspersoon hard te verantwoorden haJ. Maar de deur was van binnen goed gegrendeld, zoodat de afstraffing geregeld kon worden voortgezet. De politie werd in do zaak betrokken, deze gelastte de opening van het lokaal, waaraan na herhaalde sommacie ten laatste werd voldaan, en mijnheer S. werd onder een vloed van scheldwoorden en verwijtingen van den kant der dames, in triomf naar de politiepost in de Ferdinand Bolstraat gebracht. Wat was dan toch geschied? De eigenares van bedoeld café was gedurende een tijd, door de justitie bepaald, niet in haar woning geweest en waren de belangen van de affaire, naar het scheen, door den heer S. behartigd. In het volle vertrouwen, dat alles den gewonen gang gegaan was, keerde onze eigenares korten tijd geleden welgemoed naar haar woning fterug. Maar verbeeldt u haar ontsteltenis, toen zij: binnentredend den geheelen inventaris, het meu- " bilair, de gordijnen, in het kort alles en alles miste. Haar vriend, die haar volle vertrouwen genoot, was in haar afwezigheid tot algeheelen verkoop overgegaan. Nu, om daaronder bedaard te blijven, is inderdaad een kunststuk! — Uit de Betuwe schrijft men: - ~ Werd er de laatste weken steeds geklaagd, dat er zoo weinig kersen zouden komen, de pluk, die thans overal in vollen gang is, valt nog bijzonder mee, zoodat er zelfs eigenaars zijn, die dit jaar zelf geplukt hebben en bij den eersten pluk voor Engeland reeds de som maakten, die de boomgaarden bij publieke veiling konden opbrengen. Groote partijen worden reeds naar Engeland verzonden, tegen 10 a 15 cent per half kilo. — Ook de heer A. J. T. Hofman, brander te Woerden, heeft zijn werkvolk tegen ongelukken verzekerd.
— Onder de soldaten, die Zaterdag uit Harlingen zijn vertrokken naar Oost-Indië, bevindt zich | de bekende luchtreiziger P. J. H. Wolff, aange- \ worven als soldaat-schrijver. v.;--. — De verhuringen der hooilanden in Friesland gaan ongestoord haar gang. Overal worden de strijk- en verhooggelden afgeschaft, terwijl ook de verdere onkosten, aan de verhuringen verbonden, en tot nog toe door de huurders gedragen, nu door de eigenaars worden betaald. Betaalt de huurder dadelijk, dan kan hij met het gebodene zonder eenige verhooging volstaan, doch wacht hij hiermede, dan is hij gehouden van de huursom eenige procenten rente te geven, volgens de overeenkomst bepaald. — In de a. s. zomerzitting der Staten van Noord-Brabant zal ter sprake komen het graven van een kanaal uit de Zuid-Willemsvaart, langs Best, Oirschot, Tilburg naar Oosterhout, waar het in verbinding komt met de groote vaart, daarenboven wordt een zijtak gegraven van Oosterhout naar Breda.
—• Vrijdagmorgen sprong te Enschedé een vrouw, 68 jaar oud, in het water. Zekere Achterhuis sprong haar na en redde haar. — Het Amelander badhuis is van Ameland naar Rockanje overgebracht. Het zal daar op een der hoogste duintoppen worden geplaatst in de nabijheid van een der aan natuurschoon rijke plekjes, gelijk men er te Rockanje vele vindt. Men hoopt voor de nieuwe badplaats op een druk bezoek.
— Bij den uitgever G. H. Priem, te Amersfoort, verscheen een beknopte, aangenaam te lezen en met eenige goed uitgevoerde plaatjes voorziene gids voor »Het Teutoburgerwoud," een der lieflijkste plekjes natuur, die men dicht bij de grenzen kan vinden. De schrijver betreurt het zeer te recht, dat het Teutoburgerwoud zoo weinig bezocht wordt, terwijl het toch zoo geschikt is voor menschen, die slechts een week of een tiental dagen kunnen uitbreken. —Bij den gisteren te Gilse gehouden jaarlijkschen wieier-wegwedstrijd, uitgaande van den Liniebond, aldaar, zijn de prijzen behaald als volgt: 4. Nieuwelingen-wedstrijd, afstand 5 KM. 4 e prijs G. Verhoeven, Rotterdam ; 2. Wedstrijd met voorgift afstand 42 K. M. 4e prijs H. Baijer, Rotterdam (met 3 minuten voorgift) 2e prijs W. J. Rademaker, 's Hage (van meet) 3e prijs P. A. Bartels, Rotterdam (van meet). 3. Vreemdelingen wedstrijd 4e pr.(verguld zilveren med.) P. A. Bartels, Rotterdam, 2e prijs Smits, Waalwijk. 4. Kampioenschap, afstand plus minus 45 K. M. fGilse-Alfen vice-versa, goede klinkerweg) le prijs (verguld zilveren kruis) P. A. Bartels, Rotterdam, 2e prijs Smits, Waalwijk. Zooals men ziet, hebben de Rotterdammers het leeuwendeelverworven.Weg enwederwaren goed en het muziek gezelschap »St. Cecilia" zorgde voor een aangename stemming, — Aan de Vischmarkt te Rotterdam waren heden aangevoerd 4 kisten Engelsche zalm, 35 stuks, en 4 kisten Engelsche schol. De prijzen waren als volgt*: groote zalm f 49.75 tot f 42 per stuk, kleine zalm f 14.75 tot f 6,25 per stuk, Engelsche de 3 ben, 42 stuks, f7,40t0t f 5,80, de 4 ben, 20 stuks, f 5,80 tot f 5,40 en de 5 ben f 5,70, kleine schol f 2,70 tot f 2,50 de 4 ben, kreeften, 4 ben van 5 stuks (levende) f 4,70 tot f 3,40, doode kreeften 4 ben (5 stuks) f 2,20 tot f 4,40. Er waren in 't geheel slechts 6 partijen aangevoerd. — Heden werden aan 't.Kralingsche Veer ter markt aangevoerd 457 zalmen ; groote zalm gold f 4.40 a f 4.50 per 5 ons, kleine f 0.90 a"f 4.40. 2 steuren werden tevens aangevoerd. — Mevrouw (tot een dienstmeisje, dat zich verhuren wil): — En heb je ook een vrijer ? Dienstmeisje: — Ja, 'Mevrouw! De eerste stap om «Mevrouw" te worden, heb ik daardoor gelukkig bereikt! — »Kunt gij mij ook zeggen waar de nieuwe tandarts woont?" Politieagent: — Meent u den tandmeester, die tanden trekt zonder pijn? Vreemdeling: —Ja. Politieagent: —In de volgende straat, rechts van u,| iicht bij den hoek. Aan 't schreeuwen van de patiënten kan u wel hooren, waar u precies wezen moet.
Koloniën. Batavia, 20 Mei.
Met betrekking tot het den 29sten April jl. te Edi geleverd gevecht is door den Civielen en Militairen gouverneur van Atjeh en Onderhoorigheden het volgende aan de regeering gerapporteerd : — Nadat op 27 April jl. bij het bestuur te Edi het bericht was binnengekomen, dat te Pantoen Rajoet een 200-tal geweerdragende vijanden verzameld was, aan wie dien dag munitie en rijst was uitgereikt met het doel den volgenden morgen het Edische binnen te rukken en aldaar den heiligen oorlog aan te vangen, werd in den avond van den volgenden dag omstreeks 44 uur 45 minuten door tusschenkomst van den radja van Edi aan den militairen commandant aldaar bericht, dat de moslemin, minstens 450 man sterk, in den namiddag van dien dag tegen het vallen van den avond in het Edische waren aangekomen, eene nabij den weg Edi-Pedawaßesar gelegen heuvel hadden bezet en bezig waren zich aldaar te versterken. De afstand van dien heuvel tot den weg werd op 6 a 700 meter geschat. In vereeniging met de marine landingsdivisie, die, op verzoek van den militairen commandant, te 7 uur v.m. van den 29sten April in de benting te Edi aankwam, rukte laatstgenoemde omstreeks 81/9 uur v.m. van dien dag tegen den vijand op met een troepenmacht, bestaande uit: 1 compagnie infanterie ter sterkte van 2 luitenants, 1 adjudantonderofficier en 405 minderen ; de marine landingsdivisie, sterk 6 officieren en 403 minderen ; 4 mortier van 42 c.m. met bediening en eene ambulance onder een officier van gezondiieid met 8 tandoes. De late afmarsch der colonne werd veroorzaakt door de vallende stortregens. Te 9 uur v.m. te Pedawa Pontong aangekomen, werd de colonne ernstig beschoten van 3 heuveltoppen en uit het terrein daartusschen, gelegen op ongeveer 600 M. van den weg Edi-Pedawa Besar. Terwijl de vijand in het font werd bezig gehouden door de marine landingsdivisie, rukte de infanterie in oostelijke richting vooruit en nam op een geschikt punt stelling, waarop nu ook de marine landingsdivisie in die richting avanceerde en door de geheele colonne gezamenlijk de vijand uit zijne stellingen verdreven werd. Het bleek, dat hij twee bentings had daargesteld, waarvan één nog onvoltooid. Zonder door den vijand verontrust te worden, keerde de colonne huiswaarts en kwam tegen den middag in de versterking te Edi terug. Van onze zijde werden gewond, de officier van gezondheid 2e klasse dr. J. Van der Wal licht en 8 minderen, terwijl nog een Europeesch fuselier een matten kogel bekwam en een Inlandsch fuselier in een randjoe getrapt had. Volgens bij het bestuur ingekomen berichten bedroeg het verlieg des vijands 8 dooden en 44 gewonden. iloewel de militaire commandant te Edi den toestand nog niet dermate ernstig inzag, dat hij versterking van Kota Radja noodig oordeelde, is niettemin eene Inlandsche compagnie van het 44e bataljon infanterie aangewezen om naar Edi te vertrekken, hoofdzakelijk ter beveiliging van onze civiele etablissementen en tot verlichting van den garnizoensdienst der bezetting. — De gouverneur-generaal heeft het noodig geacht nadere maatregelen voortesclirijven tot krachtiger handhaving van het verbod van in- en uitvoer in eenige staatjes ter West-en ter Noorden Oostkust van Atjeh en Onderhoorigheden en daarom bij ordonnantie, in de J av. Ct. opgenomen, bepaald, dat alle vischvangst langs de kust dier staatjes verboden is. — Van de afsluiting der kusten te Atjeh kan men zich een juist denkbeeld maken, wanneer men weet, dat op (Atjeh's Noordkust van 95° 30' tot 97° 35' O. L. van Greenwich, dus over een kustlengte van 40 uren gaans, geposteerd zijn zeven oorlogsschepen. Deze schepen liggen in station te Telok Semaweh, Pasangan, Samalangan, Panteh Radja, Segl., Lampanas (Tandjong Batoe-Poeti!i)en Kroengßaja. Op die wijze kan de afsluiting krachtig genoemd worden. — In den laatslen tijd zijn voor verscheiden eilandjes in straat Soenda en de Lampongsbaai aanvragen bij- de regeering ingekomen tot uitgifte in erfpacht, met de bedoeling er peper te planten. Ook voor het eiland Engano hebben zich gegadigden voorgedaan; een van hen wil er paarden gaan fokken. — Op Banka zullen geschikte terreinen worden uitgezocht om suikerriet te planten ter bekoming van stekken voor den aanplant op Java. — Uit Solo schrijft men onder datum van 46 Mei aan de Loc.: Heden is van hier per spoor naar Samarang vertrokken om daar morgenochtend over te gaan aan boord van de »Devonhurst" de eerste bezending koelies voor Suriname, alhier geworven door den heer E. 't Sas ten uwent, die gemachtigde der Nederlandsche Handelmaatschappij is om koelies voor Suriname te werven. Voor hun vertrek werden zij door den resident persoonlijk ondervraagd, of zij wisten, waarheen zij gingen, voor hoe lang, tegen welk loon, enz. Voor het vertrek per spoor werd door den heer Tagesell eenphotographie van de koelies, mannen en vrouwen, genomen met den heer E. 't Sas in het midden. Het zijn flinke orang tani, die in de West wel zullen voldoen. Zij zullen te Batavia overgaan aan boord van de »Prins Alexander", en met dat stoomschip de reis maken tot Genua. Vandaar gaan zij per sneltrein naar Amsterdam om de boot voor Surinama nog bijtijds te halen.
— Van Penang is het volgende particuliere telegram ontvangen: De versterking Pedavva werd den 14den Mei door onze bondgenooten verlaten en dadelijk door den vijand bezet. Den daarop volgenden dag werd zij door de onzen aangevallen, aan wie het echter niet gelukte haar te nemen. Daarbij sneuvelden drie fuseliers, terwijl kapitein Bijlevelt, luitenants Oudendal en Kessler, veertien marinematrozen en zeven fuseliers door geweerschoten gekwetst werden. De vijand kreeg vele dooden en gewonden. Door den Gouverneur-Generaal van Ned.-Indié zijn de volgende beschikkingen genomen:
CIVIEL DEPARTEMENT. Benoemd: tot onderw. 2e kl. bij het openb.lager onderwijs IC. H. Corporaal. — tot 2e commies bij het dept. van O. E. en N„ A. Von Schimmelmann ; bij de alg. rekenkamer, tot le comm. J. L. Messerschmid, E. Burgermeestre en E. J.W.Simons ; tot 2e comm. Ch.Th. Toorop en A. De Haze Wikelman ; tot 3e comm. A. J. Van Zon, F. A. De Witt en O. R. Agerbeek ; tot ass.-resident voor de politie ter hoofdplaats Palembang, H. P. A. Bakker; tot voorzitter van den landraad te Kendal (Samarang) mr. A. Ellerman ; tot lid in den Raad van Justitie te Samarang, mr. E. Rijke ; tot hoofdcomm. op het dep. van O. E. en N., E. A. E. Kalshoven ; bij het 8.8. op de bez. buiten Java en Madoera: tot contr. le kl. J. F.H. Vanßaadshooven; tot cont. 2e kl. F. M. Dekker ; tot adsp.-ing. bij den Waterstaat en 's lands 8.0. W., H. Kloppenburg ; tot buitengewoon subst.-griffier bij de rechtbank te Solok (Sumatra's westkust) J. C. v. Hasselt. Eervol ontslagen: op verzoek, J. H. Noll, J. P. Velden, Ch. L. 1. Palmer Van den Broek.
Verleend: een tweej. verlof naar Europa, aan Ch. Van Duuren.
Gesteld: ter beschikking van den directeur van B. O. W., ten einde dienst te doen als opz. 3e kL bij den Waterstaat en 's lands B. O. W., L. Nieuwdorp, J. Brouwer, P. K. Van Hemert en J. 11. Termeuien ; tijdelijk werkzaam, als hulponderwijzeres mej. A. Rookmaker.
Geplaatst: als .hulponderwijzeres aan de openb. Ie lagere school B te Batavia, mej. A. Rookmaker; in de contr.-afd. Koedoes, afd. van dien naam, G. G. L. Van Freyburg; in de onderafd. Tanah Laut, afd. Martapoera, de contr. 2e kl. G. F. M. Liebert.
Toegevoegd: aan den ass.-res. van Lematand-Oeloe, Ilir, Kikim en dePasoemahlanden,de ads. contr. P. D. Mens Fiers Smeding. MILITAIR DEPARTEMENT. Bevorderd: tot off. van gez. Ie kl. dr. H. C. W. Utermöhlen, J. Fock, J. Harte Van Knijft en J. Bijker. Hersteld: in activiteit bij de mil. adm. boven de formatie, J. E. Van Schaik.
Belast: bij den art. constructiewinkel te Soerabaia, met de waarn. der betr. van opziener over da gieterij, J. Landou ; van mtesterknecht-ijzergieter J. Frey. Eervol ontslagen: op verzoek, uit Zr. Ms. rail. dienst, J. F. La Force, met behoud van recht op pensioen.
Verleend: een 2-jarig verlof naar Europa, aan R. Macleod, H. J. Laarkuis, L. J. Popelier en U. W. E. Thur.