Voor het komend smreen worden de toiletten repris xx at zwaarder. Bèta* in de mode zal de ; ■ ia riin, w»arnie»» alle» wordt opgemaakt, (ik wordt de rol van de chenille gre.--t.-r, die of in |-asseinenttrie of in broderie .kt wordt. d« kleurun, dio gedragen zullen worden, kastanjebruin en groen zeker de voorkeur gei ivi.-ii. Voor gekleedo toiletten kieit men Jen xorin ,robe princoaao", dia dan uit i vervaardigd wordt: fluweel met s.itiin o! laken nut il u weel; de japon heefteen vest dal van fluweal i», terwijl do rok van ■ehordu ïrd met fluweelen belegsel*. - .-ische blouse zal ook teel gedragen n, van voren en van achteren een weinig . \..|-h.-ir,p-iid, ei. sluit.n.l om de taille. In het . r komt .le amazoneiok weer •iie op zij vau voren gesloten wordt, dat daardoor het elegante figuur 't uitkomt. Wat den korten rok betreft, the heeft tegenwoordig zooveel lat men op moet pas.-. Kleine menaciien moeten vooral haar rok niet te kort nemen, zelfs al is hnar voetje nog zoo mooi, en al vinden i eimmer dat te bedekken, moeten ze toch M mevr dan 4 of ö centimeter van oeraan. Dit is ook voldoende om de ongemakken teeen te g»an en men ziet erjonger d.ior uit. De korte rokken beginnen heel •v rinziidig, alleen zrjn ze volkomen van snit: maar 'augzanierhand worden ze al xvat meer r.i met volacta, daar moet ee.hter niet nnite in, zooals men wel begrijpen kan. Maar als de rok van mousseline ia, wordt hierop een uitzondering gemaakt; dan kan men ze biina niet mim genoeg nemen. Hij een trouwjleehtigheid onlangs in Parij* droeg .Ie bruid een korten rok van mousseline met u'rie volants, het was een luidruchtig en moei .-..stuurn. Het is heerlijk als men zich .!.• weelde van mik een eenvoud veroorlo. en kan. Io plaata van handschoenen net men hoe i.. ... meer de mitaines dragen, die da I.linke ban.: laten doorschijnen en haar op haar doen uitkomen.
De Telegraaf
- 06-09-1902
Permanente URL
- Gebruiksvoorwaarden
-
Auteursrecht onbekend. Het zou kunnen dat nog auteursrecht rust op (delen van) dit object.
- Krantentitel
- De Telegraaf
- Datum
- 06-09-1902
- Editie
- Avond
- Uitgever
- Dagblad De Telegraaf
- Plaats van uitgave
- Amsterdam
- PPN
- 832675288
- Verschijningsperiode
- 1893
- Periode gedigitaliseerd
- 1893-1994
- Verspreidingsgebied
- Landelijk
- Herkomst
- KB C 98
- Nummer
- 3527
- Jaargang
- 10
- Toegevoegd in Delpher
- 20-11-2013
Van Heinde en Verre. Over de Modes.
Over co-educatie en het huwelijk.
Gemeenschappelijk onderwijs voor de beide ■aat* behoort tot de eigenaardigheden vaa do Vereenigde Staten. Het systeem is zoo . nop zulk een gezonden grondslag gebaals slechts voorkomen kan bij een volk, lat r.i.t gehinderd wordt door historische tradities en schoolbureaucratie. Nadeelen welke men vreajade, dat het gevolg zouden zijn bleven a .-l.t.'rwoire. lJe beschaafde vrouw van het Westen heeft het aan de co-educatie te danken, dat zij in „ nnis minstens gelijk, zoo niet hooger staat dan de man. Ook heeft men nooit gehoord dat «M hoefere geestelijke ontwikkeling van de eitutated Western girls haar onhuiahoudelijk of i iq van het huwelijk maakte. Zelfs als ze Anxtophanes of Dtraosthonxs in het oorspronkelijke gelezen hebben en met mannen van haar leeftijd college» over ataathuiahoudkunde en natuurwetenschappen bijgewoond hebben, trouwen de Western Girls even graag ala alle an.lre meisje» en worden even goede huisren Agea do moraal, waarvoor de pa> rir.ins he tante, Mrs. Qrundy, too bang is, tengevolge van het vrije verkeer niet . tiizd. integendeel i» de verhouding tuas.-li. n b. ide gealachten too gezond en natuurlijk ui.-gelijk. Voor bakvisuchendwepenjen en .iruomeryen ia in de inrichtingen, waar .-.i-i.liii-.itie is. natuurlijk niet zoovi-i galaftnliairl n de mudi'.f ensionaten van de oude we- De jonge meisjes, die haar mannelijke ksm-eaden in het oplosaen van wiskunde ot' (Irieksehe prijsvragen ver vooruit zijn en de tof! in de kunst van debatteeren en leiden l»lJX»il«ria*T soms overtref Ten, krijgen, al spoedig do juiste m»te v»n waardeering voor .len .h-er der soh-pping". John Duy, het hoofd van de universiteit in ba* Noordwesten van den staat New-York, htwft zich met groote tevredenheid over de co-educatie uitgelaten. l'..eii meu hom vroeg of er nog veel geflirt word, zei hrj dat hierin wel waarheid was, maar dat elk jaar in do verschillende cursus«en een aantal verlovingen voorkwamen, die ni-est»! op huwelijken uitliepen, soms nog voor de eindexamens. Hij rond dit volstrekt n..t afkt.ureiiaxvnar.lig en had gezien, dat dit dikwyis de gelukkigste huwelijken waren. Tegenstanders van co-educatie beweren wel, dat de intelloctueole vrouwen goon Temtand van keken hebben, dat zo door taaie roaatbeef haar eehtgenooten uit hun humeur brengen en dat ie meeete eehtachoidingen voorkomen bij die paren, waarvan de vrouw een College iVoman ;s maar John Day «preekt het togen, en hij kan het weten.
EEN DROOM IN EEN DROOM (Nege het Engelsch) VAN EDGAR ALLAN POE.
Neem dees kus op uwen mond, Liefste, het is scheidingsstoin', Ijut mij aan uw boezem schreien. En u velerlei beleier», Wel waart gij terecht bevreesd,
zVHes is maar droom geweest, Maar zij hoop ook weggedreven, In den dag, in "t nachte-leven, In visioen of in een niets, Bleef ons daarom toch niet iets? A bes wat wij zien of schijnen. Is een droom slechts in een droom. Ik sta midden in 't geloei, Van een kust ia 1 ruttdinga-broei. En houd in gesloten hand. Korrels van het goudgeel zand. Och zoo weinig — toch zij glijen, Door mijn vingers naar al rijen, Wijl ik m rtreie, wijl ik «chreie, O. mijn God, kan 'k ze niet grijr*»*n' Met een .j.ster, dichter nijpen? kan k er geen enk'le sparen. Van .1 ei» vil in wreede baren, Is al wa:. *ij zien of schijnen, SteehU een dr.>om in éénen droom? B. CzVNTER.
Een verloring in Hongarije.
(Particuliere Correspondentie).
Zooals schier overal elders, gaat 't de plattelandsbevolking, met neme den boereniitaad ui Hongarije, til ds lang. n tij i :>.. t naai den he. Van ilen boer van vóór vijftig, zestig jaar, ilie, prat op zijn bezit, van geldtrots schier niet te genaken was, die zich zeker de eerste onderdaan van Z- M. den" K-. zei Koning rekende, zij.! nog maar zéér z. - r weinig exemplaren te vinden. De trots is g --broken door veranderde eeoni.niis.lie te. '..irtder», der leg :islag in allerlei vormen, en zij, die eertijds, als i gold een ko-ppightid door te zetten, ..|i g.vn iiiii/eii'..,n zagen, zij hol harde lessen van het noodlot gekregen, die hun zuinigheid hebben geteerd, In elk opzi.ht is het leven \dn dal deel der Hi .eiarsche beiolking een ander geworden ,n |,t ■ ont zich niet het minst door 't verdwijnen der oude gebruiken, bij doopmaal en huw. tijksinzegening. Ik had toevalligerwijze nog 't geluk, zulk een verloving, viijwel naar oud gtffniik, bij tt nonen en acht 't wel der moeite waard mijn lezers een en ander daarvan mode te deelen. In 't algemeen wordt — vooral bij rijke boerun — al heel weinig er op gelet, of de jonge man, die in het huwelijksbootje zal stap|«ei., veel „sjenieigheid" in zijn aanslaande vrouw heeft, dat is bijzaak De hoofdvraag is: komen de bezittingen van de ouders der aanstaande bruid in waarde goed overeen met dat wat de vader van den aanstaanden bruidegom bezTt, en niet minder: liggen de velden zoodanig, dat zij later, bij erfenis, een goed geheel met de bezitting van den man maken? Dat er nog minder op de wenschen van het meisje gelet wor.it. «tpreekt, na het bovengemelde, wel van zelf. Gewoonlijk wordt zoon huwelijk door de ouders der jongelui reeds kort na de geboorte bepaald, en er moetea al zeer bijzondere dingen gebeuren, wanneer niet twintig jaar later de geestelijke er zijn zegen toe .ioet In 't aig'-mevit heerscht ten platte Umie. in Oostenrijk, zoowel als in Hofigarije, htt patriarchale recht. heter ge- I onrecht, nog zeer sterk. Daar, waar h. t •peelt — faute de eombattants — geldt 't als regel, dat een dc-rpsjongen een vrouw uit zijn eigen dorp. " Ha mt zijn buurt, kiest; in sommige plaatsen wordt een inbreuk op ■ ven regel met duidelijke blijken van antipathie van iie zijde der overige jeugdbevolking gestraft. (>.-k daar, waar de jongelui 't al lang eens zijn, w, rit toch niet door den aanstaanden patei : m de hand van t mei-je lijn. r keoxe gedongen, daartoe worden eerst twee vrouwen als makelaarsters tr.tgezunden, niet dus om in optima forma 't huwelijksaanzoek eo, neen, slechts om te poten of een aanzoek zal worden aangenomen, en bij dit onderhoud wordt dan de zaak in zooverre bc. ken, dat dag en uur bepaald WOtden, waarop het offioetle aanzoek zal p.aats hebben. Elders weer moet een vriend of bloedverwant van den trouwlustige üfrtr formaliteit, verrichten; daarvoor zijn vastgestelde toespraken te houden. Zuidelijker, in Hevenburgen, doet de vrijer /elf zijn woord, maar dal u .üjk wat veel gezegd, want niet één geluid behoeft de jonge man uit te brengen: slechts een thaler, hem door zijn. vader op zijn twintgstt-n verjaardag gegeven en voor dat doel heilig bewaard, behoeft hij 't meisje te tonnen en „that speaks volumes", dat geldstuk zegt dan : „willen wij in 't vervolg thaler bij tlialer leggen," en als 't meisje toestemt, «I. *. l. den thaler aanneemt, dan volgt m den zomer de aanvraag bij de ouders, al * morgens tusschen vier en vijf uur, in den winter echter tusschen tien en eiT uur 's avonds. Maar daarop moet dan nog een „officieel" aanzoek volgen, waarbij vrienden en mager» der bruid tegenwoordig moeten zijn. Dan verschijnt ook de aspirant niet alleen, maar in gezelschap van zijn vader, of anderen ouderen bloedverwant en eenige vrienden. Bij de ontvangst van dit gezelschap, dat gewoonlijk niet met leege banden komt, is 't meisje, wie al deze formaliteiten geldt, niet tegenwoordig Als :t aanzoek gedaan is, wordt dit haar, die in een ander vertrek al dien tijd alleen is gelaten, medegedeeld, en wordt . uitgenooiligd binnen te komen; dan vr2' - 3 bruidegom haar nog eens en stelt haar voor, de zaak in overweging te nemen, wat echter niets dan een formaliteit is, want, zonder haar antwoord af te wachten, neemt de bruigom een slok uit een pi. te fles.-h, door den vader daartoe bij zich gestoken, en zet dan de opening voor den n end der bruid, dan drinken de verdere aanwezigen en wordt het meegebrachte onthaal verorberd. Elders weer komt na dit eerste officieele bezoek een twetde — ten minste wanneer er geen bezwaren tegen hu* huwelijk zijn, wat echter zoo goed als nooit voorkomt, en zeer zeker niet daar, waar reeds door huwelijksmakelaarsters of makelaars gepoljt is, en hij deze laatste poging is 't dan behoorlijk, dat 't meisje tegenstribbelt om den. eersten officieelen kus te ontvangen. Hier en daar laat men de bruid niet op neutraal terrein verrchijii-n, on v, i,!t 't aanzoek niet bij haar ouders thuis gedaan, i) i I is is 't g.bruik, dat eerst na de verloviiigxfnrraaliteit.;n de moeder der bruid gewei - :jk met oog een bloedverwante, inspectie gaat houden in het huis van haar aanstaanden schoonzoon, om te zien of daar alles naar haar zin is. Maar ook dit is meer een formaliteit, daar van de zijde der inspecteerenden zéér gered gen. Ten wordt, dat wat men niet zelf besit, bij vriindon en magen voor de gelegenheid wor.lt gelees i Hel is dan ook veelal belachelijk hoezeet de kamers voor dat bezoek worden volgepropt. Natuurlijk eindigt ook dit bezoek met een onthaal.
Bij 't hoogst «telden voorkomende geval, dat d is dat bezoek van ge ten veiandert, en zij 't huwelijk Van haar il. titer met den delinquent niet meer wensrht, won.- dit maal geweigerd; dit is dan 't teeken, dat van de taak verder niets komt-.
Naar mate den rijkdom .ler beide partijen, en ook naar ~s land* wijs" volgt dan al of n>.'t een groot verloving-maal. In dit geval vereenigen znh familieleden en vrienden van den bruidegom te zijnen huize ; onder scherts en lat h wedt daa vaa alle mogelijke zoetigh.-.leii en —- niet te vergeien — een vaatje brandewijn niet een tonnetje honig, een stapel gemaakt, waaruit ieder het zijne neemt, om dit dan m Optocht, en vaak met bloemen bekrans», naar t huis der bruid te brengen. Vaak wordt dan nog de volgende eomedie paspe. ld : Als de stoet z.ieh voor de deur van de bruid heeft opges*teld, klopt de vrijer luid op de deur, doch krijgt geen antwoord. Bij den derden klop opent de vader der bruid, en wordt door den bruigom, die zich als vreemdeling voordoet, om toelating in de woning voor hem en al we hij meebrengt verzocht, wat dan iloor h.-t wijd open zetten van de deur beantwoord wordt. Onder het maal m.iet dan weef de bruigom een geijkte redevoering houden, die dan gewoonlijk met verhal n uit het Oude Testament is doorstekt Vooral hieez.ir, de knecht van ztEraham. die urn Kebecca voor diens zoon te verwerven, r.aar Laban trok, is een geliefd oouerwerp. Mij werd nog v.m e. n in sommige streken gevolgd ceremonieel verhaald: -Nadat de jonge iii.in zich aan tafel gezet heeft, staat hij . .veer op en : ik zuci. een vuil ; w.. geeft mij mijn duit r Dan antwoordt de vader van de bruid : Wij bezitten een duif, dovh die i* ris te lief, die staan wij met ai, die moet gevon 0. Dan gaat de bruigom, gcvoig.l door twee vrienden of bloedverwanten, door aile k.imers, welks deuren geopend zijn, tot !uj mer aan talel ver-, nijnt en zegt: mij vloog geen duif op 't hoofd D.iii staan vader en moeder open voeren 't meisje tot haar aanstaaiiiien man, met de woorden: Ziehier de . en t meisje neemt dan naast lu.tr bruigom plaats. ~ wordt bij die gelegenheid dan vóór de overgave van tiet meisje in quaestie, een in vr. uwi nkleeien gestoken jonge man, een oude \r..uw, of en kind, den bruigom toegevoerd Dezen wordtin dan met een ol ik en een j.aar formaliteiten teruggezonden. Vóór t werkelijke maai bede bruigom de bruid een ring aan den vinger en wordt t reeds daags te voren DtlatJl'gtle mandje met geschenken geo;ix;ixL Al naar mate den linaivc.eelen toestand zijn
deze geschenken, waartusschen ook alweer bloemen en lekkernijen verspreid liggen. Hij rijke boeren bgt er op den bodem van de mand vaak een niet onaanzienlijke som en een kostbaar kleed voor de bruid, die «lat dan eerst na haar huweüjk en bij hougst plechtige gelegenheden aantrekt; vaak .iient dat kleed haar dan later ook als doodswade. Ook de bruid bedenkt den bruigom al naar mate den welstand harer ouders, maar nooit ontbreekt ook harerzijds een ring en een fraai geborduurd wit kleedje; dat is 't symbool van onderdanigheid.- met dat kleed namelijk moet zij. al wat haar in 't huwelijk, dus in de handelingen van haar man, niet bevalt, liefdevol bedekken. Kindelijk wordt dan een aanvang gemaakt met den maaltijd, die dan ook vele uien achtereen duurt, en waarbij de bruid bij ieder gerecht den bruigom een zelf genaaiden zakdoek om den hals slaat, hem daarbij zooveel kussen gevend als de jonge meisjes uit 't gezelschap beurtelings zulks verlangen. Indien — wat in de geschiedenis rler Hongaarsche plattelandsbevolking iets ongehoords is — het huweüjk toch niet gesloten wordt, gaan de geschenken terug, 's I-ands wijs. 's lands eer: in ons nuchtere Holland gaat 't heel wat eenvoudiger toe. VROUVVKK.
i) Dat op bikijks gaan op neutraal toi-rein komt . ok bij J.xudscne verloving in onidfcr*»etsche kringen nog veel voor.
Een Transvaalsche heldenfiguur.
„I»e ridicule tue". De Boeren in het algemeen worden tegenwoordig vergood op een wijze, die doet twijfelen aan het gezond verst an 1 ler Nederlanders en bij de menigte het denkbeeld moet vest*gen, dat alle B.x'ren zou ler uitzondering groote helden zijn geweest. Voor hen, die eenige errtiek uitoefenen en zich de namen van Prinsioo, Schoeman en anrieren, die allesbehalve helden waren, weer te binnen brengen, moet het wel achijnen alsof er ia het geheel geen hijzorvlereheMendaden gebeurd zijn en die uitdeeling van Helder». diploma's aar» r lle Boeren, zonder uitzondering, zelfs aan inkt ridders, die een nachtmerrie zouden krijgen bij het zien van een geweer, eigenlijk alleen moet dienen óm .ie aandacht van de helaas ta.'looze lafaards en landverraders af te leiden.
Kr zijn in den hcilioozen oorlog ook gevallen i n van verheven hél leumned, van _• skracht, van alles opofferende vaderlan Isliefde, en door een van die gevallen hier te vertellen. wek ik misschien anderen
e*»*Otrd 'e hebben, keerden de luiters langs denzelfden weg terug, waarbij de reed*. z.vaar gewonde Boshof nog een.: . opliep. Toen hij dan ook p neg naar liet hospitaal tt: Waterval l>,i ier door MiildeTburg kwam, was zijn topstan.l vrij hopeloos; er was zoo• ukje meer aan hem heel. De dokzijn behoud, 'l'"-'U had hij nog de kr,i.-ht en moed, om, ''::! voorbij was gerexlen, zich half op te richten, zijn geweer te grijpen en den lansier» een kogel achrerna te sturen, weike kogel hel paard v.m den achtersten Brit, toeur. dcc 1 vallen, waarbij de b.-rij 'er me!.- f mlaag kwam I-"en der man• iveil hem- -riijev.il. wendde den . . ■ zijn • hef te hulp, doch een tweede kogel van BoshoT deed hem leventortt-n. Onze Boer richtte zich daarna geheel op en met tun genree* den officier in rang houdend, nam hij dezen gevangen en bracht hem met de beide buirgema.ikte !en in het Boeienkainpi waar de .loktoren zijn \- n konden uitwasschen en vrienden. Het hier vermeide feit had plaats in Me: of Juni 1900. W.
Kunst en Wetenschap. Uit Vlaamsch-België. Gent, den 31 Augustus 1902.
(Particuliere correspondentie.)
Natetra. hting of het .\'ederlandsch Congres — Prattische „ Vlaamsche Beweging" OJ . toegepiist jiaminganlvme".— Noodtakelt/ie hervormingen. — De mvereettvoudigde" en de Vlamingen. Zonder tot diegenen te willen gerekend worden, die met congressen in bet alatemerm, met de „A'ederlandsche tarnt- en .etterkundige congressen" in het bizondcr dwepen en de verdwijning ervan zouden betreuren als weinig minder dan oen nationale ramp, erken ik toch gaarne, dat er van de laatstgenoemde, althans van een bo-
paald Zuid-Nednrlan iseh of Vlaanisch standpunt uit, he
omstatKlvglr. ikm, als omg«x-chila vooa- poiiueke of tacemormischo debatten hebben geweig«zzrd te jdiiiit:!. J.-n kan men er -.toat op makem, dat het geri»n Kvon practisch was Jo daad van den Brus«t Ixx-hen d.igb! id-* hrijvx-r den heer Jtrliuis Hoste, die te Harelbek'* in een tiental wx»rdem rucht gai aan de geioelems van de. gekrerokto. neen, geterg.ie Vlamingen, toen hij de romket,tic betii»gangen van verknochdieid aan de miiedertaal, wolk een officieel peseta» zich liet omtvxllern. onderbrekend, uitriep: ~Wij zullen aan de oprechtheid van (Me weerden wannex-zr gij exerst al de uitsluitend Franscho ojischriften zult hebben doen verdwijnen, welke wij in hot geme.-r.'ehü - raa uw door en door Vl;Lam*.h siatlSe opgemerkt hebben I Het otn zijn beMdigdheid ge-kende „Volksbelang" ', i» deze stad verschijnende, merkt h erbij op ,11.1 was biutaaJ. rr.aar raak! De indruk was din ook zeer groot De officier Ie huich-l .rit dSent finzlelijk te hogTijpen, ■ he. menschelijk gvxdrul.l zijn grenzen heeft. 'Pik was het geval van Karelbeke een les en .en waars.iiuwing voor de hanstrorißen der politiek ui- YJ.ian.lWen." Wal ui-; kan -■ rverden is dat i3V>in- van de congr-s en niet meer beantxvoordt aan de eischen va-i darrrt. nieuwen tiycl. Het o .«it toch »*el een ieder treffxt>, dat —al «rijgt het g.Tt..l der i.™-.r-.e -ns. hr'nvers van iaatr tot jf-ar, te K.r'ri'k waren eT qoo l'-tkn I — de deelnemers van bereokeni» er aldoor «x-haarscher wr>rd--n. Niet alleen blijven de jongeren, die van de beide seclert iRSo op getred'n *at>slai l.'en, met rorretide eemsgerin«i-br-ixj tehuis-, oxik bij dr vioeyere gemeraries xw-bijnt de bp-langsrellin;,'- voor cc.n good riVed uitgestorven of, ... aan t n'HIIII nn Uil het Zuiden ontbraJcen Jan van Rijswijck, Max Rr*>- ze», Viig.nic l.ovol'ng, R.-imond Stijms, Isidoor T -rbnek Pol rte alor.r V.in Langendorurk, Vermeylen, Ib-gens.-he.dr, Hameliuvs, K. F., de Bom, Mr. I.eonard vVoleras, Dr P Tritk, Aug Gitt*.'. 11. uV. Mar. r. K van de Wix-stijne, X. vaa Offei, Hernia. V de, Meijere; uit hot Ni oreieji kwamen, buiten Dr. G. Kalff, MarceJlus Emants, Prof Blok, Buritennist Hetirrru, Khiyver, Kiewit de Jonge, niet ve"e leadtag mer» over Ik houd het er voor, dat een van de re*Jet»en, en wel de voornaamste, van itezo, zeker betrr uren«txviardige onverxrhilligheid, moot gezocht worden in de al zoo dikwijl», in ha-xst alle e; gblaxlen xran beteekems toegelichte cmdoelmarigheid van "de inrichting. Ai wat, in deze congressen-, ook maar eenigsg.lijkt n-aar acaxtemix:he »vcrkzaamhrx:l«-n, men, eindelijk, voor goed er uk te ver wijderen. Cortgressen tim exen aeinig goschikt om er voor orf tegen litteraire, aa-^hetasi:he orf wii«jx*T«rigo richtingen (e ijveren als cm, er vraagstukken van wetenschappelijken, — d. i. ot aard, I*3 brrtandelrn. Her gaat niet langer aan, een stemming van 000 toevallig. sserriengestrr»orno)B personen lAezr het al of niet gegromde van do KollewijT-isehe peiling of over het al of niet nationale karakter ran. dei» strijd dor Vlamingen in 1 -1,02 als ernstig- to hese houwen. Om over zulke quazzsties te kunnen c»orileeJej» moet men een bijzondere opleiding ondergaan en elk punt „fzrmrir-rlijk in de stilte vam de srjrjdeerkamer ornderzocht hebben. Verder tijken letterkundige bain gen in deze bijeenkomsten . ok wet er-: mist laatst, (enmin-te 1/1 de alg-emer*.r.e vergaderingen Men richte, liever. ma»t ik» minriekavonden. ook uitsluitend litteraire zittingen in; tt — beter wellicht — men 'alc aa voordrachten van muziekstukken Lrrrexjerlijk afwisselen rnct de voordr.n ht . arv uitgele-z'-n. dicht- en prorzastukken. Mer. neme er maar ena* de prozf vanl Men aoodige, b ij gebrek aan il e schrijvers zelf nrtzxi h.ste Ho'T.uKl-choi en VI lamst he , .zc-.-gers 'ei maar eens uit, om benevens enkele juwee'en uit Vondel en Hooft, een k.-i.z.e vaa het allermooiste ui; de w-erken onzer :-.-,.!.->.n'«o*er. TOOT ie dragrn : men hebbe den moed, — hoort daar dan nog wel zoon mo-d toe ? — l.r.ze.lle. Sa Perk, Kloos, Vexwey, Vaa Dev**sel, op liet programma re h-rpgon. era men'zal iwióS-j. rvdlnri. a«.t hua litterair rnocria niac iniiaj» cal lawatlea* dan knc ni'.zikale tnooik van Hernxtt, Zwem, Bbx kx i N . o!»}. Mem schaffe ook awnaa d> aldeeii-af..,, ai" _ er in tarrcp .:-,-. du- raa oudheid of g<» h:eóje"is, — dt eni de b.-nrn reeds iei nulde retfeu.-n! — en m-n li uile. nog alleen algjeiri'.-ne Op het pcogi miii) | rn ■ Jelw-i))-n raa algemeen of ji-iueW bei van men ka* n-;-..ui,ion du ieder xkh i»e*-«ii et-n denk',rjriti ketst"! gemyrrnd, off waarxrocrr men he- : Men Kjarikko niet mug voor het süiijnbaar 'e* is niet de etaTStfl maal, dat liet te berde komt, het w.-ul z.-lfs al lij een tweetal „ de hand gewezen...; doch ik heb dV wertiiaijinß, ■ , .n sti.o-, ■:. hot ie trk'r raid ,aea ),,., in.f,, . -.-injic z.iu vallen het - ■ een vol de grocte meei-üerhei.. te doen ..... ■ Do Gentsche .ifd.-ehng van her A N ' i zich in dVn loop van dit met het van .rJO ..niedig-, en raa baar ging du, rx>k uit l.et te K - uiorstel, bij de drie be-t.i.mxlr- een vieido afdrehfigi 'e veg n. aei%e uitsiui'cntJ ite stjamvlangea van Groot-Nederland zon brhanigrn Zoo bogrep-T» acht ik — z.xojl.s uw ver-Ja-gj»»»- -ver het iel *i»jitiiiil»*i»ii| — ik- raak i irkeeta ...-uigvvat! Slechts t-em enkele ~f-!eelin.jr diende er nog te zim, een, dia ik mij d.nk zoo num eo onbevangen, dat ,dle i raakst uk ken* van eenig'ruis i>r».-is« hen aard, — men late toch onvruchtbare r>espieg,eiiz»- grn eio fiir all era a 1 ter zijxJe, — die mal tic beSTingxïn vin den Nederland*, hen siarft op elk terrein van mens» heliikr- rxe.Jri'- vigheid in verband staan, er zouden ke«ri»rae»» behandeld worden. Indin het hcusch waar is. (fat, I oah he* V Ik-'ie'.m-.; ' zei, ~de cetargressea «no :n de zeden ingew. rteld zijn, hen gewag z.»o gx-ftestigd en hun populariteit zi-o gegrond is, daitnj als aangewezen schijnen, orr. u«r Parlement Do dienen van uVn gcheclen \e.ler!.in.li-< hoa ct.im' , dan kunnen dat j i ou'ariteir er alleen, nog groorer o>xr»r w-orclein. wannoer men dat Pirler-rent voor gtied vri!W*aart voor alle. zinl'dfige rhetorica, van ...lierm op wat luvndgr-klnp beluste nintv fa ï r gxdekeo. Om door ex», voorbeeld te st.ien, hoe nangeschtkr die congressen, nu vooral, riin. om er zekere onngeiy die een tpeciale vrorr.epxitSrj*» v.ngen, te bespreken, ra! ik tverinnerrreti aan het debat over 'de vereenvoudiging, zixools rfat op Z2 Augustus re Kortrijk gevaertl werd. Daar werd. eens te rrteer. rjoor eert 7.iii*Nx»- derl.tncJer klakkeloos beweerd dat niemand in geilieel België zich v-nor de K.«!lcwiJTK-«:h» interes-wxert; dat rfe Vlammen de stxxlJiTiug eau. De Vrie»i en Te WUücel be**£ho**rtrea air. e.-n x»-«t>rt van heilige der ! ra rf:.t rij ruin zn'len dultlen rat* iemand «tic d n --.ik. er oV roekelooze handen zal aanleg-. Welnu, ondanks de ■ ~. w-elke ht* met warm- | ase» forsch ineengerzette ;.: .-i a. N-xar aa* Praycn van /e- D tets, durf ik u.h verkl ■-'.md g>x:«rraszin* gcs.:liddr-rrj -rkelijk is. maar ■ bij en .-:;;! m ■ ia de Vl.^m*»rn«s Acatteimde i willen, Urut hij zijn en blijven Niet aaieen. Pol zooals de hoor Emants z- . Log*aa*a*| en Vercoiallie, te I. i e. D jz^oo* aantal joogerei , ~ van het M. O. en jonjje k-trerkurul • .iiiiiai.g.rrs,, zuo n.e; va,n .(e Kollewyi. ov*areenv'Mrdig-ng :n 't algi Jarenlange ~omg : ■ he* ornd'-rwijzend person- a Itoden in vxeischeidtne van oii/.<- .xcU-ii, liet nnj zjijfs xfc ervaring iweri. giooie meerderheid der jo» ,-n, d» alleenzaligmakend- De Vnes'sche sjx-lling voor n aa . ot> pracusch h&uuten Voeg daar rat rmaiuiaten, welke de uniier d Gxraw en Leuven Sxixiert 1890 en zelfs i.iuea heblx-m, en rJe m»3.-s'. ca rtfar^saaraaaafali kweekelingen van de norm iie .efuit imgen van Gon-t en llrussel, en men zal to«egcvei>, dat dB heci \'ercoullie weH gelijk zou kuniwsi» bebbeaa, a'- hij. zoo.ils pas geleden in die ~VI. Gazet' ' beweert, dat ~een steniminp mer rechtvaardige toepassing van n*»3erv'cnulig s«3anvreich«t veirnissenxie uvtLslagen zou opleveren." Dal nu de meeste aanhangers van de v*CTx*rjr v..u
Uit Fijdschrifen. Over Woordkunst.
In de S' evcri.ng- van I IX Xe F-euw1' komt vr.n de hand van I>r I voor over wo in rijn geheel te word» n .-,-.-n, on dnac-oe aan te sporen laten, wij enkele gedrelttm eruit vo > -e r. Ns we! gij iie het N ■ woord befhobt, «n gij mui. kunstl-rotst. -i-,. ziet ..jl \Tizn uw weik .:' i'.ndi.m tl Naar ailaa schijt*, daalde m loete eendracht ener 't land en il* in V uit - 1 .'.ntsiieJ * II alles bczwr tin den boom, 't *awt* [wis en viee." Al.- im.-n vn Homelenza r»v . . ivonil.-i1.:.. in. .■■ li /■ !s den vn ken. in gaa zware kalei,a-s.-n van hoofd der waradol.iars. de leeuw van I» pt naast het lam van Hall, l,**e4 u rtdhge .rekk:*he,kkr-n op alle takken. Maar vergunt mij er u opmerkzaam op te. • n, mijn heve kunstl.r..xl. is en, kun* riem. dat drrt alles is larie cm apekool, en her tafereel onzes (fee id-jten ■<'"'"* « cc.-, •»-''" "'\ ' is dan en *>'-« l*"* ZfY'1 M .is.l.lenhetiemaKida, ikaNkui,.,* | ~ k,mstbr..-d-rs? Maar ik was er al I"" * «>"n,h-!J ..... ~k a.-ui den kost te kon.- --..h-er..al moeten ook wel d-r meo zoeker, en xnnoVn, toch z:n----,,!> Ook de- zanger kan maar op eea raa manieren leven. M paras.msA va» weranainwpjeert door der, op zaan? fctt, _ of zen getmi .11 zoo; kw.uid ' biidrargend tot s werelds on■ : kdom. tVn «rem heb ik g»cikregen er» de gunst der mg die mij gv.nniw blijft en -.: oiet faalt, weet ik mijn plicht rn> a.-rdei Maar toch nvoet ;k alltateerst 't Inf zijn mst geven, en dat eisebt zware aili«aixi, mem 't met recht en mensclvenw.iar.ii ■00 r.'<- neemt. Wie de Mtae zelf om barriod rfian. wvxet wel war gorkdelijke VlicaarTmhij maar niet wat verloopen slet hij te ! ar»r plaatse thuis riet komen. Juist daarom ia 't, en dit zal ik n beduioV-n, lat rv-t m Ne«xrlariyts kuti-st-tvararx** zoo cfnoe• aa staan zal. wel 'ot onzxe kleinknciei.-n groot zim en larigar. Het is zoom zal voorn.rst too blijvein, zonder hoop, om het sveaen van onixe samenlevingl. M .ar hard e«szx-K« moe* het en wel geveetm,. - niemand gepaaid worde door e«m missor. van. liefelijkhf id en paracfijvv-v-r---■
Het is goed omzichtig te zijn. ern hoffelijk — maar beter is 't dit all«3s niet te zijn dan het te rijn ten koste van waarachtu;li«-..l en oprechtheid, en van ds heiligheid' dor kunst Wam wat dn Mu-re giMioemd! wordt, is w-a.irhik een gtaddelijlce voerster en verlichtster der iit-ns, lien. die om geen prijs van z/i.-Tsi i-_sr of srhijnvree in bare heiligheid en hoogheid en ■ l.jkk. ' -K.xh.-.id mag worden aanox Daarom, dhn liewjT ruzie en gehaarrfiwar, jritn en verneioWing. schimp en spot, ,d.ui e.-n Ottaf sparei» van wat niet gespaard kar» worden zonder valschhr-id en onzuiverheid. K'up uit "dan liever, 't kan wart lijdernu We h-U>en alTen ons deel gehad en zijn diar niet minder om tpeworr-Jen.'' Fn verder:
„Of ma dam maar eens op dem man af 'e .-n, ik wil ztggen dat er in de on bevo.-radheid van het litteraire Gids-personeel er. J aal 1 I .-ishiir of omheen gi ut puurt, vaan de heeren Van Hall, Van, Hamel. Hijvanck, Var» I.offhem. Van Nouhnys. niet dn minste wijzio-'ng gekomen is. behalve d.-.T ze een b*> driegeliij- masker van vooruitßMrig draairt. Terwijl roTrVV.m. ben de jontrere-ji en ...k - rea van minder ranzr.— ik ney-m bv C. Sc harten rn Dr Ch. M. van Deventer — er er - kw—A-e-n met een vriimoi-.T'if izerckkrklek. waaraan men rr.iidt-'ij'k kan h.«>rvr.. .' bb 'i-d ire.-n -o rv.iar heibzbea gixaten. Ik moet mijn bedV'-linaT natrwkeuri- bep reek hier van meerderheid en m a'l-erhe-d n êéw Tnkel ortrr'cht — ge*latzjitglvcrid li.i"- In ander- oprichten mstg ik hnogr 1 '-edoe-lde personen opzien: tegen Dr. van D'ie-.rer als groot geleerde, teeen de heeren Rijvanck en Van Hamel a*.x enorme ..homme \te Ti—res' , tegen Mr Van Hall ais uit-<-nd wethn»j<-Jer — in een opzicht spre.-k ik beslist en weet ik goed wat ik zeg. Ze motren . ..33- wel renzi een goeden slag slaan, enkelen ..nztej- hen nu en cbrn zelfs wel een vers niekcm ' rel wat lijkt — echt van -meerit, me» slecht ontik-rscheidem in woordkunst. /*rat lcunnen zij niet icir»deT hulp, evenmin als ze het ook konden of ooit kunnen leertm. De heeren rullen in gemoede meenen dat ik hen onrecht aandoe. Zij -..«Hen zej**g'*n : ~Wa«l :k de schoonheid van oen vers niet voelen ?'' en zich "dan verdiepen in herdenken van die zalige .x»rzenblilekein. dat ze zirh gestreeld voelden door de wellurrVnclherid van in aa-tdere»
of in henzelven geboren xv.jordkxrireek-.en. Maar toch is 't rooals ik zei. en r.-d«-r woord dat ze schrijven bxrrwijst het mij I>e ontvai.k ■ li'lcrteid is aarrwexig. zooalx bij hondrr-r'f»iiize-nd anderen, maar in zoo zwakke in'emsiteat dra* de indruk tfoor allerlei intelloc.tueele middelen moot worden bezsternd, herkenxi en xzastgohotKien " En aan het slot: Er is nsn algetneene toename van weeldk-, een zekere. ovor.'Toed *an vit»»xi»efl en vrijen rijd1 Maar helaas, altijd noja gekocht met :t eebr-k van anderen. De «veelde is parasitair, en keidt dus ..nmicStiWlijk tot ziekte en otn^aarcfing. Dit tmxlervindt de kumst rechtstreeks, het"een .x>k zonder Marxistische theorieën gemakkelük is na te gaan. De kunstenaar is me* vrij in zijtn kunst. Hij hangt niet af van cJeorrist■■nd.4;li.vf«,n van hot gehecle ras. maar van ~,.n I .-i.H-p m dat ras Ttissehern rweie werg-iin mr- a n.ime!i»k öf gemajnte-001 kii,-is-t!imcrid)e parasix-teax, bf uri'i' en v.ui de kun .- zjjn varoVrrfr ' in. Het parasitaire levem zijnea* rieig kunst vergiftrgejv, e*\- li,r . rj zelve laiigraam-aan MauTufl öf hij ...an mak n. om den bnx. •...n verantwooidfiag, zooals dat 't geile ixngvelukkigc slachtoffers vaj. »'.-
n erhteT nicO iekfer vrij«>k mci- . j«Aa-ar De kuni' kan zeJf |>. ■ - '«t-iep. Eu <-j,-iponT»cn kr r:- n, on dV ':e en zoovtial mr»ge'ijk compt«a»*tJClxJit*v- .... I ygi'-nisch cm harm.*■ nasch li-,en voor zich «'•!•. en tSijnt-nstolleTi. Maar all- .'. bij :.-er s-tj-k,. en b«?gaaid<-n zal iie kiir.sr I-, - - : 0 !-:- : ''■' ':k de Laatste en alleen rechte weg- p ij*be>- den voor tdapelijk; brood zie dal is en blijft voor den kun.-f., ar een onbereikbaar ideaal m onzen tijd. Hij kin -r.vhten er tw te naderen. .-.«..-3.-1 rtaogelijk lij kan er nooit «c.lii> nvm. zr.nrl.-r zin klutst op te offero-rr, zelf- mer borv'-nrrrens. rfilitke Kr... !-.;eri.
WaawTOOB niet? Omdat bet mm II wil mm gebiv k lijdt. CmtT-rr d-, trwoo productir-ve arbeiders, rt • den knsi ten winnen voor de taree hun zes Lakeien. zr> h o«-ci raoertan wei ken. en ai**» a.en kunst kun: - ' ' ' - '■■ bestaan v. il esd. onder den wrxaeiion druk nig.- lioertjes rat tl..metiers, die me» mooie versjezs dwexipxin, h<-t beste wat lui heett : vrrj«M» ujd tot h<*og«r on.:v - i itrnd.-r aootp moet ■ «ten - Ziedaar de «aaatsi i. ij»|«dijke w«rrkmgx**» waartegen zeris et-n aoo ni.i. ht;g Van I)t"ys»*cl met or|> koa. Sn to» h is t zijn zwnkbetid en. niet dk?. otnsr.oi.i gh.-'b u w.iai.-ti «ij -.huid moe.t.in werpen 1. B gene* moet dn* tmits.*;uilüigberfen a.m zu h - -naken. Ik zeg- i met scrrin4.ni en liefde, •raaw ik iik-t dal er \n de wereld éern is cDie z.«z oprecht en ingi-.sp.iiinen her rtoogste zoekt all tf Eén ding maar, één klein vonkje maar heeft hem ontb:i>ki-rv meen :k, om hem tot groot*! diivgen te leiden, dke 'mi zocht Hij lioet": BC* woord mier liefgehad dar Ood cm het had anders, .rn moeien rijn, I>>' Muote :s eea eitajea God: er, wd n««**r vernfgood \vtiv.. D.m Irzeert »e zich af er. tot de V.ader het har* des verdnolden he»dt iri«g*or.om.'n.
Z.xi beiznjp ik haf. naar mirn Izesro. wet«3rn, naar niijrr. -.d. ï vinitanjz; Motren' aj*teren kaai «*ivx*ssrigd vin/Hon Ik w*ist ha** «vel altijcV, n .rar ik hoorde het 't eerst du:d.-itjjki geregd rjkior den .«idiem grootm-.-.-ter Johnr. MokStiaa llach. zVUeI tmimek, zeide hiv daa niet ia tor er.re Godb, ~ist nur t.-uflis. h OjV.-irr und Geleaer.'' Dit pa*» ik toe J.tr kunst. M..'- IVkhart seg» het op ißez.' wip-e Kn als ier i or> 't punt -r„nd in extas.- te o-enaker». ja too hot*!* afs- d-e vaji den ap-rsteJ I'aulus, .rn er is een arme dien hij een si» pja gtjn kan. hij Late de rstaata varen en ga geneigd tot «val ..vore» i-.k-.mt met zijn natuur Allen velgen hrr. ruv tuur " — Wij erkennen do beschouwing aJs het '■eogst, m.i-u- moezen onze natuui lukt' n. ie ragien i de tot daden drrijven. Zonder da.ui. arauler handeling kwijnt dB het leven van strijcf en da ' en iie wijsheid ten gr Da.ui.tn zou ik Fn als gn dran. schi'.nlxa.i meao en versuft en osatßatalpl ' zelf in 't bosch viaadk gitten, rv". uw zak vol oraber-l:en n; ■ ' '> en ke svrtake tjaa, dal [x-uie-rkt ge hoe b> w.r..* boel n<- noe /rn 'e,-,1 nier* versuft rxf rrverst' ipt. maar .... lm ezn hel' nee hoort hel t e als een van een heilige presentie.