De tijd : dagblad voor Nederland

ADVERTENTIE r : f ' ' • . ' ' ' ■' ' , .; : ƒ *• .- .'s 3h'jtj».• -.j •, '• I r,. << <» , ;i- .. Uw reisgenoot naar elke bestemming is King. Elke King pepermunt is namelijk een „rondje energie' waardoor vermoeidheid minder kans krijgt. Omdat King stimuleert en activeert. Natuurzuivere /it King houdt monden fris en mensen

ADVERTENTIE Snuif en wrijf Uw verkoudheid van neus, keel of borst weg met

ADVERTENTIE uw slijter heeft het!

— Betekent het ook, dat het bulden, waarin veel ordes in hun kloosters noy uitmunten een achterhaald idee is? ~lk geloof nog wel in de waarde van het gebed, maar we moeten die waarde anders beoordelen. Vroeger werd er gezegd: de eerste opgaaf voor een reguliere priester is het gebed. We zeggen nu liever de inzet voor de medemens moet primair staan. Kn op de tweede plaats komt dan het gebed. Dat gebed zal dan bij voorkeur in groepsverband moeten zijn en mede ter versterking van het gemeenschapsidee. In een gemeenschapsgebed zie ik meer dan een persoonlijk gebed.l' — Hoe stelt pater Vermeulen zich nu de Augustijnen van morgen voor? * „Ik zie overal groepen mensen aan het werk gaan die zich willen inzetten voor hun medemensen. Dat zal vooral in het maatschappelijk opbouwwerk zijn en in vormingswerk, mentaliteitsbeïnvloeding. \ — Hoe groot wordt zo'n groep? „Ik denk zo rond de tien man. De groep kan heel verschillend zijn samengesteld. Zij kan uit louter celibatairen bestaan of uit celibatairen en gehuwden. Die kunnen allemaal afzonderlijk wonen of bij elkaar."

— In een soort commune? „Het woord commune heeft in eerste instantie in onze nota gestaan, maar we hebben het geschrapt omdat het voor velen een gedevalueerde klank heeft. We noemen het nu experimentele leefgemeenschappen." — Is het ook mogelijk dat de vrouwen werken en geld verdienen en de mannen pastoraal werk doen? „Ja dat zou ook mogelijk zijn. Voor vrouwen liggen er ook taken." — [n de nota wordt ook gesproken over gehuwde priesters. We zien die dan als gehuwde mensen, die het evangelie waar willen maken. Het is niet zo, dat wij straks het opvangcentrum willen worden voor alle uitgetreden, gehuwde priesters. Als die Augustijn willen worden zullen zij zichzelf en wij ons kritisch moeten afvragen of ze er wel in passen." — Kan dit geen conflict opleveren met Rome of de bisschoppen?

„Hel conflict van de gehuwde priester is op dit moment of hij nog wel kun voor ga an in de eucharistie. Op dit punt vinden wij dat je dan de politiek van de kerkprovincie moet volgen. Wij zullen als Augustijnen zeker geen conflict zoeken met onze eigen bisschoppen. Wel als dat nodig is met Rome, maar dan samen met de bisschoppen. — Nog even over die toekomstige teams! Wat zal daarin eigenlijk nog het verschil zijn tussen ee» jtriester en een iiiet-prie.iter'.' „Daar zal straks heel weinig verschil tussen zijn. Men zal misschien juist de priester uitnodigen om voor te gaan in de eucharistie, maar het zou ook een ander kunnen zijn.

Van onze rechtbankverslaggever DEN HAAG, 2(> nov. — De Haagse kantonrechter mr. A. van Vuure kan geen waardering opbrengen voor de „grap" van drie Haagse jongelui, die de eerste landing op de maan — van de Apollo-11 in juli van dit jaar — vierden met de uitgifte van een maan-zegel. Hij veroordeelde de 28-jarige reproduktiefotograaf H. do 8., diens 21- jarige broer" en de 22-jarige tekenaar P. M. W. conform de eis ieder tot een geldboete van f 150. Aangestoken door het enthousiasme in die dagen, de voorpagina's beheersende verhalen en de nachtelijke televisieuitzendingen, uitten de drie jongelui hun vreugde over de geslaagde maanvlucht in de vervaardiging van een prentje met een maanlandingsvoertuig en het opschrift „Apollo 11". Hun vakkennis kwam hen daa'rbij te hulp. De afdrukken die zij maakten leken door de karteling aan vier zijden en de grootte echter angstvallig veel op de postzegels van vadertje Post. Zo zelfs dat een aantal postzegels de controle van de PTT passeerden en het goedkeuringsstempel meekregen. In kringen van filatelisten blijken ze nu „goud" waard te zijn. Maar, zeiden de vervaardigers gisteren, geldelijk gewin was niet onze opzet. Mr. Van Vuure zag als voornaamste motief de „ongezonde" zucht naar publiciteit. Het grote gebeuren van deze eeuw — de eerste mens op de maan — en ook de jongste maanvlucht hadden hem niet mild kunnen stemmen. De oificier van justitie, mr. .J. van dor Bruggen, kwam niet eens aan het voorlezen van de dagvaarding toe. Mr. Van Vuurt trok metoen fel van leer tegen de verdachten, die niets anders tot hun verdediging konden aanvoeren • dan dat ze een grap hadden willen uithalen. „Het is een misselijke zaak. U ondergraaft iets om in de krant of op de t.v. te komen", aldus mr. Van Vuure. Officier van jusitie, mr. Van der Bruggen, was wat milder in zijn oordeel. „Ik wil niet motoen de kwade trouw aannemen. Maar de consequenties haddon toch heel vervelend kunnen zijn". „U ziet het te zwaar. Het was een grapje", probeerde een van de verdachten sussend tegen de kantonrechter. „Maar dan toch een grap van zeer onrijpe jongelui", zei mr. Van Vuure. „Ik houd er een nare smaak in mijn mond aan over".

Van on/.e speciale verslaggever LOEK HIESELAAR BREDA, 26 nov. — Terwijl dc Septuagint-priesters hun nieuwste acties vóórbereiden in hel verhitte gevecht van onze Nederlandse kerkprovincie en Italiaanse kranten niet nalaten de laatste ontwikkeling in katholiek Nederland als ketterij of schismavorming aan de kaak te stellen, is daar uit onverwachte Nederlandse hoek plotseling nog een uiterst progressief geluid bijgekomen. De Augustijnen overwegen een ingrijpende hervorming van hun orde. Die orde zou cm federatie moeten .worden, waarin zowel priesters als leken, mannen als vrouwen, gehuwden en ongehuwden kunnen worden opgenomen. Dit zou lot een kerkconflict kunnen- leiden, dat de Augustijnen zelf niet zoeken, maar indien nodig ook niet uit de weg gaan, aldus vermeldt de. door het provinciebestuur van de Nederlandse Augustijnen-Orde ondertekende nota over deze hervormingsplannen. Dat klinkt allemaal nogal revolutionair. Zijn de Augustijnen soms van plan in één klap te forceren, wat andere priesters al jarenlang via tal van conflicten proberen om te buigen? „Wij, willen met die hervorming geen opvangcentrum worden voor uitgetreden priesters die inmiddels getrouwd zijn, wij willen ook geen conflict forceren met het bestuur van onze eigen kerkprovincie, de kardinaal en de bisschoppen. Wij streven wel naar een totaal nieuw soort Augustijn. Of dat nu een priester is of niet", zegt pater Ad. F. Vermeulen OSA, directeur van het vormingscentrum Maartenshof in Breda. Hij is een van de vijf mensen, die hun handtekening hebben gezet onder de nogal opzienbarende nota en bij navraag blijkt hij de voornaamste man achter dat hervormingsplan te zijn. De geschetste toekomstvisie is feitelijk een op de Augustijnen toegepast beeld dat. pater Vermeulen eerder en veel uitgebreider heeft beschreven in zijn boek „Navolging; gedachten over het kloosterleven", bij een protestantse uitgever op diens verzoek uitgekomen. De kloostergedachten voor de jaren zeventig sluiten nauw aan bij het nieuwe kerkbegrip dat vooral in Nederland aan het groeien is. Een kerkbegrip dat vooral wil inspelen op actuele kwesties, waarop het Evangelie van toepassing is en dat zich vooral en in de eerste plaats wil richten tot de mens die hulp nodig heeft. Wie dat ook is en waar hij zich ook bevindt. Een reguliere orde van priesters, streng georganiseerd met een veelal uniforme opdracht, vaak teruggetrokken leven uit de wereld of daarin slechts in de marge werkzaam (biiv. in het onderwijs) past niet meer in dat nieuwe kerkbegrip. Vandaar die nota, vandaar die plannen voor een nieuw soort Augustijn.

Pater Ad, Vermeulen in eigen woorden over dat nieuw type priester: Het is de zoveelste maal dat hij zijn verhoor afsteekt, want de Nederlandse pers is te hoop gelopen in Breda na de eerste berichten over deze hervorming cn pater Vermeulen houdt een trits van interviews. Een bandrecorder registreert feilloos wat hij anKvoordt op de vragen. Zijn werkkamer geurt naar studeervertrek. Op bureau en tafels liggen tal van boeken en rapporten. Het rapport voor het komende nationale concilie in Noordwijkerhout ligt bovenop. Pater Vermeulen: „Er groeit een nieuwe mentaliteit, die veel meer op de wereld, op de maatschappij zelf i* gericht. Steeds meer dringt de vraag zich op: hoe kan het evangelie gelezen worden, betrekking hebbend op de eigen noden en problemen. Aan die vraag kan ook een reguliere orde niet voorbijgaan. Zij zal de dienstbaarheid in goede menselijke relaties moeten zoeken en niet kerkelijk eenzijdig gericht zijn. De priesterordes zijn beperkt in hun werkzaamheden en activiteiten. Dat is traditioneel zo gegroeid. — Betekent dat dus dat de orcle of in het algemeen een reguliere orde van priesters een achterhaald ide is'.' „Daar komt het wel op neer. Eet orde sluit niet meer aan bij het ketk beeld dat groeiende is."

PATER AD VERMEULEN O.S.A

— Zal daardoor het aantal priesters i dief teruglopen, betekent dat niet het j faillissement van het priesterschap zoals wc dat nu nog kennen? „Het percentage priesters zal zeker teruglopen, maar dal is niet zo erg als daar een groei van pastorale werkers tegenover staat. Een religieuze orde is niet gehouden aan het priesterschap. Het is niet wezenlijk. De oude vorm van priesterschap gaat erg veranderen." — Zal er een zekere leiding in zo'n groep werkers zijn en zullen er nog richtlijnen bestaan? Of kan iedereen maar op zijn eigen houtje aanpakken wat hij wil met het risico, dat h{j misschien ver gaat afwijken van de doelstelling zoals men die nu voor ogen heeft? De nadruk zal liggen op het teamverband, het samen iets doen. Samen leven, eten, studeren en werken. Men zal ook als groep iedere maand bijvoorbeeldbij elkaar moeten komen voor een soort gewetensonderzoek. Het afvragen van „doen we het nog Wel goed." — Hoe zijn de reacties op de ingrijpende toekomstplannen? „Uit de orde zelf zijn de meeste reacties positief. Daarbuiten hebben we nog niet veel reacties gehad. Mgr. Ernst heeft in een radio-interview gezegd dat hij de nota positief vindt. Vooral omdat er een relatie wordt gevonden tussen de gehuwden en do ongehuwden. — Is er contact geiceest met de j generaal van de Augustijnen in Rome? „Diens assistent voor de noordelijke landen hebben we telefonisch op de hoogte gesteld. Maar een telefoongesprek van een half uur bleek toch niet voldoende om hem precies te informeren. Hij komt nu half december naar Nederland om de nota te bespreken.

Van onze correspondent DEN HAAG, 26 nov. — De Tweede Kamer verzet zich tegen het voornemen van minister De Block (economische zaken), de premie op de uitbreiding van bedrijven in de regionale ontwikkelingsgebieden, van vijftien tot tien proeent terug te brengen. Vrijwel alle partijen vinden een verlaging onaanvaardbaar omdat zij met name de problemen in het noorden van het land als structureel beschouwen. Hot argument van de minister, dat in de herstelde conjunctuur ook de stimuleringsgebieden er bovenop komen, spreekt hen niet aan. De socialist Wierenga wees erop dat Friesland, Groningen. Drente en het stimuleringsgebied van Overijssel als totaliteit nog steeds een vertrek overschot hebben en dat de werkloosheid onder mannen in dit gebied nog driemaal zo groot is al> in de Randstad. „In dit licht is het onbegrijpelijk dat de legering het sociaal verantwoord vindt om te beginnen met de afbraak van deze meest succesvolle stimuleringspremie." aldus Wierenga. De KVP-er Engels kondigde aan dat de vier regeringspartijen overwegen een motie in te dienen, wanneer de minister de vijftien-procentsregeling niet handhaaft. Engels wil in ieder geval liet noorden uitzonderen van de

voorgenomen verlaging. ge\ Engels taxeert handhaving van de inii bestaande premieregeling voor uitbrei- he< ding van bedrijven op twintig miljoen sta gulden. Hij stelt voor de kosten te die dekken uit de 175 miljoen meer-op- vol brengst van de RTW. > De regeringspartijen waren gisteren He bii de behandeling van de begroting ui van economische zaken vrij vrii ndé- rui lijk voor minister De Ulocfc. VVI)-ei ;ir .Joekes wilde, gezien de vele, kritiek, zijn waardering voor de minister eens hei extra benadrukken. Hij zei het beleid me van De Kloek graag te willen blijven soc steunen. „De minister van economische sip. zaken is een goede, verstandige en | eerlijke minister, met een brede kijk zijl op de toekomst en met beide benen ma stevig op de grond." aldus Joekes. oei Minder waardering kwam van de hel oppositie. Lems (I'vdA) vroeg zich al dij; waarom minister De Kloek in de Ka- Go tner was om de begroting te verdedi- net gen, want „liet zijn de ministers van 1 financiën en sociale zaken die hel gei economisch beleid bepalen". vri Lems diende een motie in over de da positie van het midden- en kleinbe- vei drijf. Hij wil dat staatssecretaris Van om Son onmiddellijk met de centrale 1 middenstandsorganisaties overleg uit pleegt over een verbetering van de ter bedrijfsbeëindigingshulp voor het te midden- en kleinbedrijf. De uitkerin- vo< gen voor de bedrijfsbeëindigingshulp va moeten volgens Lems gehandhaafd ma blijven op het niveau van 18 novem- no< ber. De staatssecretaris stelde vorige I week de oude regeling van het ont- roj wikkelings- en saneringsfonds buiten bij werking, omdat deze onvoldoende zou fus hebben bijgedragen tot de economisch aai

Avenste structuurverbetering van het iddcn- en kleinbedrijf. Inmiddels ■eft Van Son laten weten, middenunders die hun bedrijf willen beëingen tut l januari te willen helpen ilgens de oude regeling. Met KVP-er Nelissen diende de Anti•colntionair (ïoitd:u:aard een motie over de instelling van een college i ii onderzoek naar fusies. Cioutiraard zei dat het gewenst i* een otere openbaarheid en doorziehtiij'id te verkrijgen ten aanzien van otieven, tr.ijze van totstandkoming en ciaal-economische gevolgen van fu'S. Het voorgestelde college dient te jn samengesteld uit vertrouwens;mnen uit het bedrijfsleven en uit 'ïsonen die kunnen worden geacht •t algemeen belang te vertegenwoorgen. Hij de/.e laatste groep denkt t)ud/.waard aan leden dei Staten-Cle■raal, niet aan ambtenaren. Het horen van personen moet vol■ns de motie voorlopig op basis van -ij willigheid geschieden. Wanneer tl niet blijkt te werken kan een Tschijningsplieht worden ingesteld 11 onder ede gehoord te worden. liet voorstel van Goudzwaard is een twerking van zijn aangekondigde alrnatief voor de parlementaire enquênaar fusies, zoals de PPI? zich die •orstelde. Nelissen noemde Vergroting in het inzicht over de gevolgen van aehtsconcentraties een economische >odzaak. De PvdA meent, dat een wettelijke ■geling tot stand moet komen, waarj de overheid de bevoegdheid krijgt isies en concentraties te toetsen en m haar goedkeuring te onderwerpen. l.ems noemde de wet op de economische mededinging een ondeugdelijk instrument. „Ook hier loopt de minister achter de feiten aan. De Kamer wordt alleen geconfronteerd met bedrijfssluitingen." aldus l.ems. .Joekes (VVD) wijst de motie-Lems af. In de prijzenwet en de wet economische mededinging heeft de minister volgens hem voldoende middelen. „Voorafgaande toetsing en goedkeuring werkt belemmerend," aldus Joekes. De bakkers en de brandstoffenhandelaren kregen in het debat speciale aandacht. Jllr. Scholten (CIIU) kritiseerde het prijsbeleid voor het brood. De verhoging var de maximumprijs met. een cent is volgens hem onvoldoende. Scholten meent ilat de bakkerijen nog meer in de knel komen. Scholten vroeg de minister en staatssecretaris een regionale proef te nemen met het vrijlaten van de tnaximutnbroodprijs. ~In ieder geval dient de overlegprocedure voor de broodprijzen te worden verkort. Het bedrijfsleven wordt nu te lang op sleeptouw gehouden." De bestaande regeling voor opheffing van brandstoffenbedrijven heeft volgens Nelissen alleen maar effect voor de oudere handelaren. De KVP-er vroeg om op korte termijn met een meer bevredigende regeling te komen. „De financiële konsekwenlies daarvan aanvaardt de KVP volledig." De socialist Oele vroeg verleden week bij de behandeling van de Mijnnota al in een motie om spoedige concrete maatregelen voor hulp aan de kolenhandel. Minister De Rlock en staatssecretaris Van Son antwoorden morgen.

BEVERWIJK, 26 nov. — De affaire op de Katholieke Pedagogische Akademie (Kweekschool) lijkt vooralsnog niet opgelost. Zoals het zich thans laat aanzien zijn de bemiddelingspogingen van dr. Hadderingh, rijksinspecteur bij het Kweekschoolonderwijs, de mist ingegaan. Zijn voorstellen die h et kiveekschoolbestuur met veel pijn cn moeite had geaccepteerd zijn door de stakende studenten in de nood-akademie met ja noch nee beantwoord. Het kweekschoolbestuur wilde gisteren in de loop run de dag een duidelijk antwoord van de stakers hebben. Dat is niet gekomen, liet bestuur acht zich niet meer gebonden aan de bemiddelingsvoorstellen van de rijksinspecteur. Met uitzondering van het besluit de twee weggezonden studenten gratie te verlenen, intrekking van het gratiebesluit acht het bestuur van de kweekschool immoreel. Het blijft overigens op zijn standpunt staan, dat de beoordeling van de handelwijze van de twee studenten juist is geweest. De stakende studenten hebben op de bemiddelingsvoorstellen geen ja en geen nee gegeven. Ze hebben die voorstellen slechts beschouwd als een aanvaardbaar uitgangspunt voor verdere besprekingen. Daar heeft het kweekschoolbestuur geen genoegen mee genomen. Het bestuur heeft nu aan de ouders van de studenten een brief gestuurd, waarin onder meer staat dat donderdag en vrijdag zal worden nagegaan welke studenten zich nog leerlingen van de Kweekschool achten of niet. Op een persconferentie gistermiddag verklaarde de heer Schalks, een van de bestuursleden: „De heer Hadderingh heeft van ons concessies gevraagd die ons veel - moeite hebben gekost. Wij wilden echter openstaan voor alle studenten. Wij hebben zoveel concessies gedaan als wij maar mogelijkerwijs konden doen." Het kweekschoolbestuur meent verder dat de gedachte van de stakers de voorstellen van dr. Hadderingh slechts als uitgangspunt voor verdere besprekingen te nemen geen resultaat kan hebben omdat de situatie dan te complex wordt. Het ziet dal trouwens als eep vertragingsmaatregel. Men probeert nu, aldus het bestuur, politieke partijen achter zich te krijgen. Met de brief aan de ouders van de studenten wil het bestuur duidelijk naar buiten treden. In die brief staat, dat het bestuur de bemiddeling van dr. Hadderingh als mislukt beschouwt. De heer Schalks*. „Elk nieuw voorstel tot bemiddeling zullen wij zeer serieus behandelen. Onze eerste zorg is. dat er weer gewerkt wordt. Dr. Hadderingh blijkt zich beschikbaar te blijven stellen." Heel belangrijk in de brief aan de ouders is de volgende passage: „Het bestuur meent, dat het moment is aangebroken waarop de studenten hun keus bepalen. Onder handhaving van de aangeboden gratie aan de twe« weggezonden studenten zal het bestuur uit de feitelijke aanwezigheid van de studenten op donderdag en vrijdag, resp. 27 en 28 november, afleiden welke studenten zich tot de Akademiegemeenschap van de kweekschool Beverwijk bekennen". Verder wijst het bestuur erop dat, wanneer men doorgaat met de noodakademie, er risico's gelopen worden ten aanzien van examens en studiebeurzen. De heer Schalks: „Dit is geen ultimatum. Dat is niet bedoeld als sanctie maar als plaatsbepaling, zodat we weer aan de slag kunnen gaan. We zullen tot in het oneindige proberen mensen die gestaakt hebben hier weer binnen te laten. Ook als studenten pas veel later terug willen, zal per geval bekeken worden of dat mogelijk is." De afstand die het bestuur heeft genomen van de bemiddelingspogingen en de brief aan de ouders is gistellen uitvoerig ter sprake gekomen op de plenaire vergadering van de stakende studenten. Er werd nogal emotioneel gereageerd. De heer Sprenge, de enige stakende leraar, zei over de huidige situatie: „Het gaat niet meer om het condoom en zelfs niet om de onderwijsvernieuwing. Primair gaat het nu om de democratisering van het onderwijs'.'. Een deputatie van het kweekschoolbestuur heeft gisteravond een gesprek gehad met de staatssecretaris van onderwijs, mr. Grosheide. Van de zijde van het bestuur kon hierop geen commentaar worden gegeven. Wel werd gezegd dat het een goed gesprek was geweest.