De tijd : dagblad voor Nederland

De meerderheidsgroepering, die in de medische faculteit hét middel bij uitstek ziet om de aanspraken van Limburg op een universiteit volledig te honoreren, verwijt de minderheid gebrek aan realiteitszin. Aan het woord een van de vurigste pleitbezorgers voor de „achtste" in Limburg, het Tweede Kamerlid, dr, J. Tans, tevens bestuurslid van Swol: „Het is irreëel om n-faculteitcn te vragen, op een moment, dat die niet aan de orde zijn. Te vergeven is alleen een medische faculteit. Wanneer Limburg deze instelling voor wetenschappelijk onderwijs zou weigeren, dan zou het daarmee zijn kans op een universiteit voor lange tijd, om niet te zeggen voorgoed, verspelen. Er schuilt een zekere kern van waarheid in de bewering, dat een medische faculteit cultureel nu niet de meest aantrekkelijke is, maar er blijft geen andere keuze over. Bovendien gaat de wens van elke rechtgeaarde Limburger, die prijs stelt op wetenschappelijk onderwijs, vrij snel in vervulling, zodra de medische faculteit er is. Het is namelijk uitgesloten, dat zij lang alleen kan bestaan. Zij vormt juist een goede voorwaarde voor de verdere uitgroei naar een volledige universiteit. De roep om a-faculteiten is geen nieuw geluid. Het is de val, welke andere kandidaten, onder andere Tilburg, hadden klaargezet om Limburg in te laten lopen. Die streek, waar de achtste medische faculteit wordt gevestigd, is de grootste kanshebber voor een nieuwe Nederlandse Rijksuniversiteit. Limburg mag en kan niet nog langer water in de wijn doen. Door de „achtste" dankbaar te aanvaarden, legt het een claim op meer faculteiten, zowel van de a-, als de b-richting." Studentenpastor Harry Haas van de in Heerlen gevestigde Hogeschool voor Theologie en Pastoraat, die samen met een team van docenten de studenten, geenszins onverschillig staat tegenover de vestiging van de medische faculteit in Maastricht, zegt het aldus: „Wie een a-facultcit bezit, krijgt on grond daar-

van nog niet direkt een b-faculteit Omgekeerd wel." De medische faculteit biedt gunstige perspectieven, zo meent dr. Tans, voor de verdere uitbouw van de Heerlense Hogeschool, die gezien mag worden als een aanzet tot een a-faculteit. Wanneer daar nog een sociologische facrdteit zou bijkomen — een speciale Swol-commissie heeft plannen ontuiorpen voor een bijzondere sociologische faculteit, bedoeld als opleidingsinstituut voor welzijns-werkers — dan zou daarmee een magnifiek wetenschappelijk drieluik in Limburg ontstaan, dat meteen dc wensen van de minderheid in vervulling doet gaan. Ook Swol-bestuurslid G. Heiligers, lid van het college van GS, is deze mening toegedaan. „Als er één faculteit is. die als motor kan dienen voor a- én b-facultciten, dan is dit de medische." Drs. W. Toonen, secretaris van het Swol voegt hier nog aan toe. dat de voorstanders van a-faculteiten, voorbijgaan aan een reële ontwikkeling op wetenschappelijk gebied, welke duidelijk tendeert in de richting van bopleidingen. Door dit verschijnsel te negeren, sluit men vele mogelijkheden voor hêta-studenten af. Heiligers: „Van de medische, naar de wis- en natuurkundefaculteit is geen al te grote stap en vandaar naar de chemie al evenmin. Wat zou voor zuid- Limburg, met een sterk chemisch gericht industriecomplex nu mooier kunnen zijn dan deze ontwikkeling?" Naar de mening van deze voorstander van de aanvaarding van de achtste medische faculteit, zal iedereen, die de zaken nuchter bekijkt, dolblij zijn met deze faculteit. Vooral omdat zij op economisch gebied een veelvoud aan waarden vertegenwoordigt. Haar belangrijkheid overtreft die van enkele a-faculteiten. *

Maria Calias logeert voor enkele dagen op kasteel Haarzuilens Hier applaudisseert de diva voor een groepje uit een kinderoptocht die ze als jurylid moest beoordelen.

PARIJS, lCi sei>(. (Reuter) — D< Franse president, Georges Pompidou ondergaat momenteel als staatshoof< voor het eerst een krachtproef met

ADVERTENTIE De eenvoud van dit etiket is het kenmerk van de ware sherry I Gooth Bms 1 | JERBZ Alleen importeur: ANDRÉ KERSTENS TILBURG

ADVERTENTIE Ook hier helpt Seliotape® Kleefband op brede banen voor het beschermen van krasgevoelige oppervlakken. Bij voorbeeld platen roestvrijs taal of gepolijst aluminium tijdens de bewerkingsfazen. Dat is er in "Seliotape" No. 2401 Papieren " Beschermingskleefband of No. 1410 Polyethyleen Beschermingsfilm. Deze soorten "Seliotape" hebben het vermogen, een metaaloppervlak te beschermen tijdens persen, stanzen, boren, dieptrekken, etc. Zij hebben een speciale, lichthechtende kleefmassa, waardoor de beschermende laag zich naderhand spoorloos laat verwijderen. De professionele gebruiker staan, onder de merknaam "Seliotape", ca.140 soorten kleefband ter gSe/lctapèJ beschikking - evenzoveel moderne gereedschappen voor industrieel gebruik. Daarom: als u méér wilt doen met kleelband, denk dan aan "Seliotape". SMtepe® produkten van intensieve research, en jarenlange praktijkervaring. ..iW, w SELLOTAPE N.V., ATOOMW'EG 4, UTRECHT, TEL. (030)443344

Beeldhouwer Nic Tummers erf /andere leden.van de werkgroep „Perspectief '69". ontstfian op de volkshogeschool Schaloen. zeggen het aldus: „Voor de vereiste mentaliteitsverandering zouden a-faculteiten, die dit bewerken kunnen, nu veel nuttiger zijn dan een medische faculteit." Van deze laatste instelling van wetenschappelijk onderwijs verwacht hij weinig goeds. „Zij zal buiten haar zuiver interne werk, slechts leiden tot een aandikking van de bourgeois-mentaliteit". Van de voor de achtste medische faculteit gereserveerde terreinen aan de rand van Maastricht, nabij de thans nog zelfstandige gemeenten Ambij en Heer, zegt hij: „Ik hou niet van een universiteit, die als een hertenkamp in het land wordt geplaatst, maar van een direkte aansluiting en integratie van een dergelijk instituut met een levendig stedelijk centrum". Naar het voorbeeld van de universiteit van Utrecht, die een leerstoel voor- beeldende kunsten opent met Constant als gastdocent, had men er. volgens hem, in Limburg beter aan gedaan, om aan de bestaande Jan van Eyck-academie voor beeldende kunsten te Maastricht, te starten met een leerstoel voor maatschappijwetenschappen, als aanzet tot meerdere afacultciten. • Dr. G. Brunnenberg van dezelfde werkgroep.' ziet. in dr zijns inziens té sterke drang om de medische faculteit te willen bezitten, een prestige-kwestie. De aangevoerde argumenten met betrekking tot de verruiming van de werkgelegenheid, vooral voor met werkloosheid bedreigde administratieve mijnbeambten, spreken hem niet aan. De administratie van een medische faculteit verlangt een zodanige specialisatie, dat het zeer de vraag is of oud-mijnbeambten deze herscholing nog aan kunnen. Het ziekenhuiswezen in zuid-Limburg zal stellig in tech- ( nisch opzicht een verbetering onder-! gaan, maar hij betwijfelt of dit voor de mens een voordeel zal zijn.

I Leden van de zogenaamde Kritischej Universiteit Limburg (Krul), die min: of meer een voorbarig bestaan leidt, omdat zij er al is. terwijl de eigenlijke universiteit nog komen moet, zijn van oordeel, dat zuid-Limburg geen medi, sche faculteit nodig heeft. „Wanneer 1 deze streek", aldus de tot Krul belio; rende jeugdige auteurs Ton ran Reen , en Jon Erieens, „werkelijk 'zo Europees is ingesteld als teel gezegd rcordt, dan 1 zou zuid-Limburg kunnen volstaan met de medische faculteit, welke in de nabije Duitse grensstad Aken. in 11 auice samenhang met de aldaar bestaande T.II. wordt gebouwd." De Krul-iongeren, eveneens geporteerd voor a-faculteiten, hebben nog andere bezwaren, met name tegen de door de Stichting Wetenschappelijk ' Onderwijs (Swol) toegepaste werkwijzen. Het Swol,' zo zeggen zij, bedisselt alles binnenskamers. Bouwplannen zijn allang in zeer interne kring ontworpen. Een open discussie over de opbouw van r de Limburgse universiteit wordt door het Swol angstvallig vermeden. Zij wijzen in dit verband op de relatie, welke er bestaat tussen een topfunctionaris van de stichting en een Maastrichts architectenkantoor, waaraan deze functionaris is verbonden. Krul meent onder deze omstandigheden bevreesd té moeten zijn voor een nieuwe „elite-universiteit". . Een architect was erg ingenomen met de komst van ~de achtste", op zuiver zakelijke gronden. „De bouwaktiyiteiten in zuid-Limburg zullen 1 zozeer in omvang toenemen, dat heus wel meer dan cén architectenbureau en één aannemersbedrijf daar profijt van zullen trekken." Tenslotte de visie van de niet tot een van de genoemde groeperingen behorende kunstenaar Aad de Haas. Hij vat zijn zeer persoonlijke critiek op de achtste medische faculteit aldus samen: „We hebben al ambachtsscholen genoeg in Limburg. De medische faculteit zal de clan-vorming in Limburg aanzienlijk bevorderen." De tegenwerping van de fervente voorstanders van de komst van de achtste medische faculteit naar Maastricht, die beslist de grote meerderheid uitmaken dat op dit moment geen andere dan een medische faculteit vergeven wordt, doet hij af met de simpele constatering: „Als ik een whlskey wil hebben, neem ik ook geen genoegen met een aardappel." Tot zover de tegenstanders ran de medische faculteit, die overigens, het zij nadrukkelijk vermeld, eveneens voorstanders zijn van een universiteit in Limburg. Op dit punt vertoont deze

provincie de grootst mogelijke eensgezindheid. Verdeeldheid bestaat alleen ten aanzien van de weg, welke bewandeld dient te tvorden om het gestelde doet te bereiken. *

Ingaande op andere aspecten van de critiek op de medische faculteit, grijpt dr. Tans met graagte de Europese ligging van zuid-Limburg aan. Juist de uitbouw van de Akense TH tot een volwaardige universiteit, de aanwezigheid van een volledige universiteit' in de nabije Waalse stad Luik en de plannen van Belgisch—Limburg om in Hasselt een universiteit te stichten.

maken de vestiging van con Nederlandse universiteit in het zogeheten Land-zonder-grenzen. tot een dwingende noodzaak. Samenwerking accoord, aldus dr. Tans. maar daarvoor is vereist. dat ook Nederlands Limburg iets te bieden heeft. Zou dit deel van het Land-zonder-grenzen, ook thans weer zijn kans op wetenschappelijk onderwijs. voorbij laten gaan, dan verliest de roep om samenwerking haar zin en zou Maastricht achter Hasselt aanlopen. Ook de woordvoerders van dn Heerlense Hogeschool voor Theologie en Pastoraat hechten erg aan het internationale aspect. Vrijwel nergens als juist in het gebied van Aken—Heerlen— Hasselt—Luik—Maastricht is de mogelijkheid tot een Europees gerichte academische vorming aanwezig, mits de verschillende nationale partners iets tc bieden hebben. Met de komst van de medische faculteit naar Maastricht en later de verdere uitbouw van de economische hogeschool in Hasselt openen zich hier ongekende perspectieven voor een waarlijk internationale beoefening van de wetenschappen. De vrees voor een elite-universiteit deelt dr. Tans beslist niet. Gelet op de elders aan de gang zijnde ontwikkelingen zal Limburg de klok heus niet terugdraaien. De bewering als zouden de „baantjes" al twee keer — door de medici van het nieuwe geneeskundig centrum in Heerlen en van het ziekenhuis /in Maastricht — verdeeld zijn, kwalificeert dr. Tans als „ordinaire roddel". Onder dezelfde term rangschikt hij de onbewezen stelling, dat een bepaald Maastrichts architectenbureau de bouwplannen voor de Limburgse universiteit al volledig klaar zou hebben. De geleidelijke ontwikkeling van het project, dat in fasen wordt uitgevoerd, waarborgt inspraak op zo breed mogelijk niveau. Hij verheelt niet, dat de opbouw van de medische faculteit in Limburg en de uitgroei naar een volledige universiteit met moeilijkheden gepaard zullen gaan. maar die zijn er om overwonnen te worden. De bemanning van het nieuwe instituut kan bijvoorbeeld een probleem vormen, maar gezien de geleidelijkheid. waarmee alles in zijn werk zal gaan. is dr. Tans ervan overtuigd, dat voldoende personeel van niveau voor de medische faculteit in Limburg kan worden aangetrokken.

Van onze correspondent HEERLEN, 16 sept. — Nog dit jaar zal de Hogeschool voor Theologie en Pastoraat te Heerlen de beschikking krijgen over een meer democratische bestuursvorm. Ofschoon in het curatorium voorlopig geen wijzigingen worden aangebracht, zal het instituut, wat de dagelijkse gang van zaken betreft, binnenkort geleid worden door een bestuurslichaam, waarin docenten en studenten gelijk vertegenwoordigd zullen zijn. ZIJ vormen de zogenaamde Faculteitsraad. Ook in het dagelijks bestuur, gevormd door de rector, de prorector en do secretaris, zal een vertegenwoordiger van de studenten worden opgenomen. Bij de opening van het academisch jaar, heeft de rector, dr. J Bosch, dit bekend gemaakt. Bij zijn verwelkoming van de studenten: 110, onder wie 17 eerste jaars en voor het eerst 5 vrouwelijke studenten, sneed rector Bosch het probleem van het aktivisme aan. Het engagement van de studenten met betrekking tot de structurele noden van deze tijd valt te waarderen, aldus de rector, omdat het diep christelijk is om te protesteren teijen onrecht, oorlog en discriminatie. Waardering zei hij ook te kunnen opbrengen voor bet streven naar een meer kritische houding tegenover de maatschappij. Een grote mentale revolutie is aanstaande. Ondanks dit alles vroeg dr. Bosch zich evenwel af, of de bevolking uit de streek, wel begrijpt, dat de loden van de Hogeschool voor Theologie en Pastoraat te Heerlen, toch in staat zijn om hun hoofd koel te houden. Zonder bepaalde protestacties, waaraan studenten hebben deelgenomen, te noemen, merkte dr. Bosch op, dat het niet juist is om een identificatie met een bepaald soort mentaliteit te zeer te bevorderen. Het ongenuanceerd, dwingend doorzetten, dat te weinig rekening houdt met personen, is niet de geest waarin christelijke, pastorale arbeid dient te geschieden. U zal anders veel in de weg worden gelegd, bij het zoeken van een werkkring, wanneer dit instituut een naam zou krijgen, die velen kopschuw zou maken. Bij de verwelkoming van de docenten stelde hij de heer Ronny Sequeira voor, die de studenten meer bekend zal maken met de mentaliteit van het Oosten en training zal geven in bewegingsexpressie, Tevens stelde hij een drietal begeleiders van pastorale werkgroepen voor, alsmede een directeur voor missiologische aangelegenheden. Het missionaire karakter zal sterker dan voorheen in de opleiding worden Ingebouwd. Sprekend over de opleiding ging rector Bosch nader in op het programma dat aangepast is moeten! worden aan het nieuwe programma j van de theologische faculteit van Nijmegen, waarmee Heerlen nauw samenwerkt. De verwachting is gewettigd, dat de Hogeschool van Heerlen officieel erkend zal worden. Zolang dit niet het geVal is, zullen besprekingen met Nijmegen worden gevoerd om de studenten van de H.T.P. via Nijmegen in staat te stellen doctoraal examen te doen. Hetgeen thans reeds het geval is met de kandidaatsexamens.

De financiële kant van deze Hogeschool — het jaarlijks tekort bedraagt rond anderhalve ton — baart nog steeds zorgen. Gelukkig ligt de mogelijkheid van overheidssubsidiëring in het verschiet. De minister overweegt de beschikbaarstelling van een totaal bedrag voor de hogescholen. Aan de bestaande rechtsongelijkheid (kerkelijke opleidingen van de Nederlands Hervormde' Kerk krijgen wél subsidie, die van andere kerkgenootschappen niet) zal, naar het zich laat aanzien weldra een einde komen.

RAAMSDONKSVEER, 16 sept. — Bij een gasontploffing is in een nieuwbouwwoning in » Raamsdonksveer de Bredase monteur C. van D. ernstig gewond geraakt. Door rondvliegende stukken metaal van de gasmeter kreei hij een slagaderlijke bloeding aan eer arm en een buikwond. Hij is opgenomen in het ziekenhuis. Een andere monteur kwam met de schrik vrij Beide mannen 'varen bezig de gasleiding te controleren.

Van onze correspondent ROME, 16 sept. — De aartsbisschop van Dakar in Wcsl-Afrika, vigr. Thiandoum, heeft in de Osscrvatore Jfornano van zaterdag j.l. een scherp antwoord geleverd op de uitspraak van prof. Hans Küng over de houding van (ie Afrikaanse bisschoppen. Küng heeft op 12 augustus in een veel besproken interview in liet Franse dagblad „I.e Monde" met het oog op de komende synode het volgende gezegd: „Op de synode in Home worden alleen de presidenten van de bisschoppenconferentie uitgenodigd. Op deze wijze staan weinig progressieve voorzitters van de bisschoppenconferenties van midden-Europa niet alleen bloot aan de druk van het apparaat van de Romeinse curie, die altijd zwaar weegt, vooral in Rome, maar zij staan ook tegenover een verpletterende .meerderheid van meer conservatieve voorzitters die vooral uit het, Afro-Aziatische gebied komen." De aartsbisschop van Dakar zegt nu: „Deze bewering van Küng lijkt ons een flagrante tegenstelling met de wens naar openheid en pluralisme waarvan Küng zich de spreekbuis maakt. De Afro-Aziatische bisschoppen kijken met belangstelling en eerbied naar de studies en pastorale initiatieven van de midden-Europese bisschoppenconferenties lot oplossing van de specifieke problemen van deze kerken. Zij zijn echter niet bereid zonder onderscheid alles over te nemen dat hun eonfratres in Europa of elders doen." Het is inderdaad bekend dat de Afrikaanse bisschoppen bijna zondei uitzondering de encycliek „Ilumanae Vitae" hebben toegejuicht en sterk vasthouden aan het primaat van de paus. Als een ionge en kwetsbare kerk hechten zij zeer veel waarde aan de kracht van een centraal gezag. Daarom wordt in Europese kringen gewezen op de merkwaardige verhoudingen die op de synode tussen de continenten kunnen ontstaan: uit Europa zijn 22 voorzitters van bisschoppenconferenties aanwezig die tesamen ruim 200 miljoen katholieken vertegenwoordigen — uit Afrika 20 voorzitters van bisschoppen-

conferenties die ca 18 miljoen katholieken vertegenwoordigen. Maar ook uit Oost-Europa komt een slem die. zich duidelijk onderscheidt van de gedachten die volgens Kiing de Middeneuropese bisschoppen bezielen. De Poolse kardinaal Wyszynski heejt, zeker ook met het oog op de discussie over de komende synode, m het katholieke dagblad van Poznan ..Przewodnik katolicki" een artikel gepubliceerd over het katholieke leven in Polen waarin hij het Poolse katholicisme met dit in andere landen vergelijkt. Het Poolse katholicisme staat niet achter bij de overige landen wat de ideeën van het concilie betreft, aldus kardinaal Wyszynski. De toepassing van deze ideeën heelt altijd een andere vorm. In Polen is de kerk sterk gebon! den aan de nationale cultuur, zij is traditionalistisch en „kan niet eens een letter van de, Wet van God wijzigen". Niet de kerk verandert, de tijden veranderen. De ware vernieuwing is moeilijk, moet langzaam en voorzichtig gebeuren, ze moet evolutie niet revolutie zijn. .Voor de priester bestaat geen vast model, maar in Polen tlelt zich het probleem van de arbeider—priester niet omdat daar de arbeider nooit van de kerk verwijderd was. De hervorming van de structuur van de kerk moet langzaam gebeuren, maar er is al heel veel gedaan door de Heilige Stoel op dit gebied, ook in een relatief korte periode, o.a. door de Curie te internationaliseren.

VEGHEL, 16 sept. — Bij een bedrijfsongeval op het bouwterrein van de Centrale Handels Vereniging is de 42- jarige arbeider M. Rijkers uit Schijndel om het leven gekomen. Uit de grijpers van een hijskraan viel een grote pijp naar beneden die de heer Rijkers trof. Het ongeluk gebeurde bij de bouw van een mengvoederfabriek.

Van een correspondent LONDEN, 16 sept. — „Ik wilde dat iemand me kon vertellen hoe. je een luchtpiraat kan tegenhouden." Deze verzuchting van een oudere piloot weerspiegelt de ongerustheid, die in luchtvaartkringen heerst over de ware golf van luchtpiraterij die. momenteel aan de gang is. Dit jaar zijn niet minder dan vijftig vliegtuigen gekaapt, waarbij de piloot met de revolver in de rug gedwongen werd op een vliegveld te landen enkele honderden kilometers van de normale vliegroute. Het begint een gevaarlijke spiraal te worden: In 1966 geen enkel geval van kidnapping, in 1967 6. in 1968 27 en nu zoals gezegd, in nog geen tien maanden tijd, reeds 50 gevallen. Het is een wonder dat er nog nooit een ramp uit is voortgekomen maar het is duidelijk dat dit niet altijd het geval behoeft te zijn. Paniek bij de luchtpiraat, een verkeerde beweging van de piloot kan een fatale afloop tot gevolg hebben. Het is uit de praktijk gebleken, dat men machteloos staat op het moment dat het toestel in de lucht is en de luchtpiraat tot actie overgaat. Verschillende maatschappijen (met name de Israëlische El Al) hebben veiligheidsagenten aa n boord maar dat wordt in de meeste gevallen angstvallig geheim gehouden. De IFALPA, de internationale organisatie van vliegers in de burgerluchtvaart, heeft zich het hootd gebroken over doeltreffende voorzorgsmaatregelen. Zo wordt overwogen de passagiers ongemerkt aan een röntgologisch onderzoek te onderwerpen om te onderzoeken of er lieden met wapens onder zijn. Maar het is de vraag of dit een vastbesloten luchtpiraat ervan zal weerhouden aan boord te kouion. De voornaamste hoop die men koestert is echter een internationale overeenkomst met vaste regels voor een snelle teruggave van het gekaapte toestel en strenge straffen voor de schuldigen. Om dit af te,dwingen beschikken de piloten over een machtig wapen: staking. Het plotseling uitvallen van al het luchtverkeer zou een ■ ramp betekenen voor de luchtvaartmaatschappijen en hun dwingen aan de eisen van de piloten gevolg te geven. De piloten wensen dat de zaak zo spoedig mogelijk op de agenda van de veiligheidsraad wordt geplaatst. Zelfs het meest recalcitrante lidstaat zal zich tweemaal bedenken, zo menen de piloten, voordat het riskeert dat al het luchtverkeer naar en van zijn gebied wegvalt en zijn landgenoten door de internationale maatschappijen als melaatsen worden behandeld. Om nog maar niet te praten van het effect, dat het weigeren van onderdelen en olie op het desbetreffende land zou hebben. Neen, de piloten hebben goede hoop dat er spoedig iets zal veranderen.