De tijd : dagblad voor Nederland

UTRECHT, 3 febr. — De Cinemanifestatie verloopt in Utrecht beter dan in de dependance Eindhoven. Het publiek in Utrecht stroomt toe, de zalen zitten vol, er heerst een warme sfeer. In Eindhoven, zo meldt men van daar, loopt het bepaald niet storm. Tn Utrecht ook iets onplezierigs. Pier Paolo Pasolini was met Pierre Clément! ..gestrikt voor het festival". Eén unieke situatie omdat Pasolini zich relden of nooit leent voor iets dergelijks en hij niet eerder in Nederland Is gevyeest. Iedereen drong rond de Italiaanse grootmeeste tijdens de persconferentie, die slechts een half uur kon duren, omdat een ontvangst 1en stadhuize belangrijker werd geacht dan een ontmoeting met een van de meest vooraanstaande filmers van dit ogenblik. Schande.

Scène uit „Porcile". In de doofpot gestopt.

Mur toch, Pasolini wan er en mei hem kwam Porcile (Zwijnestal) r.(jn vernietigende meesterwerk, dat In Itali? la verboden, maar door een katholiek bureau In Venetië is bekroond. PorcHe is een sanftengaan van twee verhalen. die omgekeerd hetzelfde behelzen en de bedoeling van Pasolini tijdloos maken. Net als in Teorema verbindt Pasolini een oude tijd (dit keer ergens in de middeleeuwen) met de tegenwoordige tijd door een simpele truc. In beide versies is een eenvoudige boerenjongen te zien. Deze schakel-jongen heeft naast zijn vorm-verbindende taak nog een andere betekenis. Hij is als toeschouwer de enige rnan terzijde van het gebeuren, de enige „onschuldige" in een proces, dat gaat over de maatschappij en de uit te stoten enkeling. In de middeleeuwse geschiedenis staat een jongen in de woestijn centraal, die zo uitgehongerd is dat hij tot kannibalisme overgaat. De gemeenschap straft hem hiervoor omdat moord en kannibalisme niet worden getolereerd. Als hij, met zijn bende, gevangen wordt, bindt men hem vast als prooi voor wilde dieren. In het andere verhaal wordt een Jorigen door zijn gemeenschap „veroordeeld" omdat hij zo „vreemd is geen partij te kiezen". Hij sluit zich niet aan bij zijn rebellerende medestudenten, maar weigert ook toe te geven aan het grootkapitaal van zijn ouders. De jongen houdt van varkens en wordt door deze varkens opgegeten. Als men erover zwijgt, is hij op die manier letterlijk in de doofpot gestopt. Men ziet beide verhalen door elkaar en dan is het verder schakelen geblazen. Grondthema, altijd bij Pasolini, is de «nkeling en zijn gemeenschap. De enkeling verliest omdat de gemeenschap alleen gehoorzaamheid duldt. Ongehoorzamen of indifferenten worden vernietigd. En do mensen zijn varkens. Het is natuurlijk te simplistisch om dit zo te stellen, want Pasolini voegt onnoomejijk veel meer gedachten aan dit uitgezuiverde grondidee toe. Gelukkig zal de film in de bioscoop vertoond worden en dan kunnen we er uitgebreid op terug-1 komen. Hoewel Porcile a! het andere over- ■ schaduwde, bood het niaandagpro-, gramma nog meer. Heel eigenaardig' was de Cubaanse lucia van llumbertoj Solas, hier onbekend want dat is in feite alleen de agressieve Santiago Alvarez. Lucia is een drieluik dat gaat over; revoluties op Cuba in verschillende perioden en de rol van de, emancipe- j rende, vrouw daarin. In alle drie delen \ heet de vrouw Lucia. De eerste Lucia j wordt verliefd op een contra-revolutionair, helpt hem tegen haar broer en | vermoordt hem dan om die broer te! wreken. Deze Lucia is nog niet revolu-1 tionair, alleen emotioneel bij het ge- j beurde betrokken. De tweede Lucia is j dat al nauwer, omdat haar man een terrorist is en zij zich volledig aan | ;v- ' J

hem wijdt. Zij wordt revolutionair door haar man. De laatste Lucia is zelfs in staat om haar eigen vrijheid te stellen boven de liefde voor haar man. De film leert hoe de Cubaanse vrouw! in een eeuw tijds ontwikkeld is tot deelgenote van de revolutie. Lucia | duurt tweeëneenhalf uur. Er is wel wat op aan te merken, maar hij ver-; veelt nauwelijks. Er zitten Bunuel-j achtige momenten in. sommige stukken doen denken aan de eerste Russische films en alles is gekruid met humor. De muziek is prachtig, dei emoties zijn fel. Een film om van te houden. Verrassend was toch ook wel de! Duitse .lagdszrnen aus Nioderbavern van Peter Fleischman, naar het gelijknamige toneelstuk van Martin Sperr, die zelf de hoofdrol speelt. Het is een Rob Hoimor-produktie en zeker de beste die deze Duitse Nederlander heeft geleid. .lagdszcnen is de schets van een dorp in Neder-Beieren, waar het ook al een zwijnestal is. Er komt geen normaal mens in voor, wat tegelijk een van de zwakke punten van de film is. Het is een omgekeerde Kolle. Terwijl in de sexuele voorlichtingsfilms van Kolle de mensen te mooi zijn, heeft iedereen in .lagdszenen een treffend mankement. Het is allemaal wat te ..gründlich". De mensen zijn te veel cliché. Hoofdfiguur is een jongen die homo blijkt en daarom door het dorp wordt uitgestoten. De mensen in Nioderbayern nemen niets. Gastarbeiders worden gekleineerd, homo's weggedreven. terwijl de bewoners zelf niet van het friste soort. zijn. Alles wat ons inneemt tegen de Germaanse mentaliteit zit in deze film. Maar om liet alleen zo te stellen getuig! van kortzichtigheid, zegt Fleischman. „In andere streken en landen gebeurt precies hetzelfde, alleen in andere vormen''. Het is niet moeilijk vergelijkingen te vinden tussen Pasolini en Fleischman. Ook bij de laatste wordt iemand die in welk opzicht ook ..anders" is, door de gemeenschap uitgestoten.

Het korte werk. l)e oud-international Max de Haas verraste met Verdwijnend Wittenburg. Ondanks, natuurlijk, enige niooifilnierij is dat toch een aardige documentaire van de Amsterdamse wijk Wittenburg, die gesloopt gaat worden. En niet ten onrechte, want er heersen erbarmelijke toestanden. De mooiste opmerking is van een man die over de gehorigheid van zijn huis zegt: „Als mün huurman tegen mijn buurvrouw zegt: schuif een beetje op. dan verplaatst mijn vrouw zich." Wim van der Linden heeft weer een film af. Een uitbreiding van zijn specifieke ~sad movie". Van der Linden heeft het niet erg op met de afschuwelijke Amerikaanse televisieseries vol oubolligheid, die toch zo „leuk" schijnen te zijn. Hij heeft er met Echoes of Mankind nu zelf een gemaakt die minstens zo flauw is en als persiflage op zo'n film daarom sterk werkt. De ene banale grap na de ander („Ober, mijn bord is nat". „Dat is uw soep. mijnheer"), aangevuld met „ingeblikt" lachen. Over In the Void van Ronald Bijlsma heb ik al eens geschreven. Een gruwelijke, grauwe tekenfilm. Bizar, zwart, niet aardig. Van het Belgische front tenslotte De Zomer, ook al besproken toen hij in Oberhauscn vorig jaar draaide. Vreemde Barbarbergrapjes. eerder toch ongein dan leuk. Wat men in België dan „underground" noemt, de/ik ik.

BEVERWIJK, 3 febr. — Het Interimbestuur van de alternatieve pedagogische akademie Beverwijk heeft ten overstaan ven notaris B. M. A. Batenburg rechtspersoonlijkheid verkregen door van de APA te maken een stichting ter bevordering van het alternatief pedagogisch onderwijs in Nederland. De stichting stelt zich ten doel het bevorderen van de oprichting van scholen voor pedagogisch onderwijf binnen het kader van de huidige wettelijke regelingen en met als speciale uitgangspunten de kritische voorbereiding van de studenten op hun toekomstige maatschappelijke functie als onderzijzer in het basisonderwijs, alsmede do bevordering van do mogelijkheden tot experimenteren met eigen studievormen en eigen studie-inhoud en voorts de bestudering van hervormingen die noodzakelijk zijn om oen democratische anti-autoritaire samenleving tot stand te brengen. De stichtingsactie werd ondertekend door Jacques Vroemen. Henk Wesseling. Rietske van Rhijn-Hasenberg, Chris de Vrie« en Loek Zonneveld. Uit de actie spreekt de noodzaak om vanuit de stichting te infiltreren in het pedagogisch onderwijs en de mogelijkheid de overheid te stimuleren veranderende maatregelen tot stand tc brengen.

LUZERN, 3 febr. — De rechthank in Luzern heeft maandag de 56-jariitc Zwitserse, kunsthandelaar Anton Aehermann veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf en een boete van 1000 Zwitserse franken (ongeveer 810 gulden). In de zomer vari 1967 had hij 130 schilderijen geëxposeerd, die eigendom waren van de Amsterdammer .lelie T. de Roer. Het ging om 115 „onbekende werken" van Vincent van Gogh. en verder om eveneens niet bekende werken van Cézanne, Manet, Toulouse- Lautrec en Matisse. Volgens de aankondiging waren de werken voorzien van certificaten van echtheid. Deskundigen stelden echter vast dat het vervalsingen waren met een totaio Reschatte waarde van 11.000 Zwitserse franken. In de catalogus was aan do werken een waarde van in het geheel 8.297.000 frank toegeschreven. Aehermann, die 110 dagen in voorarrest heeft doorgebracht, was beschuldigd van oplichting, subsidiair poging daartoe, en van valsheid in geschrifte. Een psychiater achtte hem verminderd toerekeningsvatbaar. Vrijdag had de officier van justitie twee jaar gevangenisstraf en oen boete van duizend frank geëist. In zijn requisitoir verklaarde de officier dat Aehermann herhaaldelijk was gewaarschuwd voor de opening van de expositie, dat do schilderijen onecht waren. Hij verwierp het argument van de verdachte, dal hij le goeder trouw had gehandeld. Hij verklaarde dat, zelfs een amateur had kunnen zien dat het hier om vervalsingen ging, omdat het zo slecht gedaan was en omdat het onmogelijk is dat een groot aantal Van Goghs zo( lang onbekend had kunnen blijven, j Vijf dagen na de opening van do; tentoonstelling lieten deskundigen in een open brief weten, dat de schilderijen „scjiooltokeningen en vervalsingen" waren. De kinderen van drie van do schilders die waren ~ tentoongesteld". Chagall, Matisse en Kloe heb-; ben eveneens verklaard dat het getoonde werk vervalst was. De schilderijen waren eigendom vanj de Nederlandse kunsthandelaar Jelle| de Boer. Deze beweert dat hij meer dan dertig jaar heeft besteed aan het verzamelen van do werken. De officier verwierp ook de bewering van Aehermann dat deze de schilderijen van De Roer had gehuurd. Volgens do aanklager was een contract mot de Nederlander getekend, waaronder Acher-j mann de verantwoordelijke vertegen-! woordiger van De Roer werd. De Zwitserse handelaar neert ge-! vraagd dat De Boer ook in Luzern j wordt verhoord. De officier verklaarde! echter dat De Roer in een apart proces terecht zal staan en dat door do; Nederlandse autoriteiten ptoces-ver-] baal tegen hom is opgemaakt.

ANTWERPEN, 3.febr. — De dircctio van do Koninklijke Nederlandse Schouwburg hooft .Julien Schoenaorts, die als gastactour de hoofdrol vertolkte in Koning Jan van Dürrenmalt, do toegang tot do schouwburg ontzegd. Hij is in zijn rol vervangen door Leo Mndder. Eind vorige woek is oen conflict ontstaan over de aanwezigheid van een Amsterdamse vriend van Schoenaorts, een muzikant, tijdons de repetities in de acteursruimten van de KNS. Diens aanwezigheid werd als hinderlijk ervaren door de anderen. Do directie liet do vriend verwilderen, waarop Schoenaorts zich aan hot begin van do voorstelling van vrijdagavond tegenover hot publiek beklaagde, vanaf hot toneel. Aan het einde van (je voorstelling distantieerden de andere leden van het gezelschap en do directie, eveneens in het openbaar, zich van die verklaring.

O PnOVINCETOWN, 3 febr. — Een schilderij van Hicronymus Bosch. getiteld ~Landschap en brand", is zondag gestolen uit het museum van Provincetown in Massachusetts. Het schilderij is naar schatting 500.000 dollar waard.

GRONINGEN, .1 febr. — De theologische faculteit van de rijksuniversiteit te Groningen zal op 10, 11 en 12 februari a.s. een congres beleggen om te beraadslagen over een eventuele herstructurering van de theologische studie en de bestuursstructuur van de faculteit. Wat de studie betreft, zal vooral een grotere mate van differentiatie onderwerp van gesprek zijn, 'evenals de vormen van onderwijs en de beoordeling van de studieprestaties.

LAUSANNE. 3 febr. — Prof. Wil-; liam Boven, een voormalis assiste nt j van dr. Sigmund Frcud, is op 83-jarigo leeftijd overleden. Prof. Boven werktej tussen de twee wereldoorlogen in Wenen samen met Freud. In 19;iti werd hij benoemd tot buitengewoon hoogleraar in de psychiatrie aan de universiteit van Lausannc. Hij heeft vele publicaties over de menselijke psyche en het karakter op zijn naam staan, waarvan de bekendste wel zijn „Angst", „Adam en Eva en het sexprobleem" en „De ka raktcrwetenschap".

Van onze onderwijsredacteur UTRECHT, 3 febr. — Op de eerste dag: waarop hl) in functie was. heeft de nieuwe voorzitter van de Unie van Studerenden aan Opleidingsinstituten voor Onderwijzend Personeel z.ijn functie moeten neerleggen. Zijn aftreden houdt verhand met de recente demonstratie voor de Alternatieve Pedagogische Academie van Beverwijk. Bij do demonstratie 'in Den Haag weid do USOOP afgelopen vrijdag vertegenwoordigd door haar aftredendende voorzitter Ton Stam. De nieuwe voorzitter, .los Striekwold. die op 1 februari in functie zou komen, was het hiermee niet eens. Hij verklaarde in eerste aanleg meer heil te zien in overleg dan in acties. De handelwijze van zijn voorganger noemde hij ook onjuist: het aftredende bestuur mocht slechts lopende zaken behandelen: de demonstratie in Den Haag viel daar niet onder. Toen het nieuwe bestuur afgelopen zondag in Utrecht vergaderde, bleek echter dat een meerderheid dit oordeel van de voorzitter niet deelde. Men vond dat het oude bestuur zich had gehouden aan de besluiten van 't laatste USOOP-congres, waarin aangedrongen werd op acties. Het meningsverschil hierover heeft geleid tot het aftreden van de nieuwe voorzitter en drie andere bestuursleden. Het voorzitterschap van de USOOP is nu in handen gekomen van de Tilburgse academiestudent Ab Kools die zich aanvankelijk in het nieuwe bestuur zou bezig houden met sociale aangelegenheden. Kools zegt dal hij niet uitsluitend oppositie wil voeren: „Ik wil ook praten, maar niet vrijblijvend." Bij oppositie denkt hij hoofdzakelijk aan buitenparlementaire acties. Ex-voorzitter Striekwold gaat contacten zoeken met andere pedagogische academies — hijzelf studeert in Arnhem — om te proberen een nieuwe organisatie van studenten aan pedagogische academies in het leven te roepen.

Van onze ondei wi.isrcdacteur NIJMEGEN, 3 febr. — Op de jaarvergadering van de katholieke vereniging van docenten aan pedagogische academies werd gisteren scherper dan in deze kring gebruikelijk is, aangedrongen op onderwijsverbeteringen die men op zeer korte termijn verwerkelijkt wil zien. Er kwam een motie ter tafel die vroeg om inwilliging van diverse eisen voor 1 mei aanstaande. Men hield het tenslotte bij een minder ultimatief programma van het bestuur dat ook om concrete verbeteringen vraagt, maar de steun voor de „radicale" motie (67 stemmen) was niet veel kleiner dan die voor het bestuursplan (79 stemmen). De kern van het verderreikende voorstel was een totale herstructurering van het onderwijs aan de pedagogische academies, zodat alles wat moet gebeuren, ook kan gebeuren. Hoofdpunten van de verlanglijst: eigen verantwoordelijkheid bij werkprogramma en wijze van studie-afsluiting; stafdocentschap, zodat de leraar los kan komen van „het overdragen van stof"; collegevorm, werkgroepen en tentamensysteem; meer praktijk- en begeleidingsuren; meer administratief personeel. financiële faciliteiten cn behoorlijke technische outillage. Deze verlangens zouden niet alleen aan de staatssecretaris van onderwijs maar ook aan de minister van financiën voorgelegd moeten worden. Als de eisen niet voor 1 mei ingewilligd worden, zouden de leraren Nederland duidelijk moeten maken dat zij het onderwijs zoals nu, niet langer kunnen en mogen geven. In overleg met besturen, ouders, studenten en vakcentrales zou men moeten overgaan tot acties. Op de kamerleden zou politieke druk uitgeoefend moeten worden.

ohnny Jordaan als De Mop wordt bij zijn kladdon gegrepen door Beppy Nooy sr. die de rol van Ja Druppel speelt in de nieuwste produktie van ~De Jantjes". De Mop wordt in een stevige irmgreep gehouden door Ramses Shaffy. Diens metamorfose tot ~Jantje" zal een van de verrassende lokkers worden in deze voorstelling, die op 9 februari in Tilburg in première gaat.

Van onze correspondent DEN DOLDER. 3 febr. — De actiegroep Willem, bestaande uit de leerlingverplcgenden van de psychiatrische inrichting Willem Arntsz Hoeve te Den Dolder, die het praktijk- en rapportenboekje niet langer als examengarantie erkennen en dit binnenkort bij staatssecretaris Kruisinga zullen inleveren, hebben maandagmiddag een gesprek gehad met dr. Meyerink, inspecteur van de geestelijke volksgezondheid in ons land. Deze heeft zich in erote lijnen met de actie van de leerling-verplegenden in Den Dolder kunnen verenigen, maar daarb\j wel gewezen op het ontstaan van minder wenselijke situaties, wanneer de verlangens van de actiegroep (een meer op de praktijk van de psychiatrische verpleging afgestemde opleiding, een stage-rapport e.d.) zouden worden doorgevoerd. Volgens de inspecteur zou de psychiatrische opleiding dan niet meer aansluiten op do A-opleiding en bovendien een uitwisseling van verplegenden binnen de EEG niet /meer mogelijk zijn. De actiegroep a(!ht dit ook niet noodzakelijk. Volgons dr. Meyerink zou bovendien de cursus moeilijker worden, hetgeen volgens de actiegroep juist de bedoeling is. Men meent tevens, dat de opleiding voor velen aantrekkelijker zou worden, hetgeen een positieve bijdrage zou kunnen zijn tot de oplossing van het probleem van het personeelsgebrek. De actiegroep krijgt inmiddels uit vele psychiatrische inrichtingen zeer positieve reacties, zowel van leerlingen als docenten en directies. Alleen in Delft. Oegstgeest en Zuidlaren staat men nog een beetje sceptisch tegenover de voorgestelde vernieuwingen en hervormingen.

NEW YORK, 3 febr. — Loden van de „Liga voor de verdediging der Joden" hebben zondagavond een concert van de Russische violist David Oistrach en de pianist Sviatoslav Richter in de Newvorkse „Carnegie Hall" onderbroken. Zij betraden het podium en protesteerden tegen de vervolging van de Joden in de Sovjet-Unie. Nadat de politie een van de jongelieden had gearresteerd en de andere betogers werden verjaacd, kon de voorstelling voortgezet worden.

In de discussies hierover kwam enkele malen de kwestie van de haalbaarheid naar voren. Het probleem van de financiën is niet onze zaak, aldus de radicale stroming. Als Verolme in nood is. blijkt er ook geld op tafel te kunnen komen. Daartegenover stond de kritiek dat men voorzichtig moet zijn met forse acties; het publiek begint er genoeg van te krijgen. Wederwoord: maar de Kamer luistert er wèl naar. Een andere stem uit de vergadering: het zal de rust op de pedagogische academies ten goede komen ais de leraren tonen dat ook zijzelf de zaken anders willen dan ze zijn. De voorzitter, drs. H. Brinkhoff, zei dat actiegroepen heel gauw randgroepen worden, die in feite buitenspel staan. Een programma van de drie docontenverenigingen eist onverwijlde invoering van een niet langer in tweeën gedeelde driejarige onderwijzersopleiding. betere mogelijkheden om groepen en individuele studenten te coachen en meer vrijheden voor de pedagogische academies. Deze opzet van bestuurszijde kreeg tenslotte iets meer steun dan het voorstel van degenen die scherper en harder willen optreden.

EEN VONDST van tientallen Etruskische beeldhouwwerken heeft een sensatie onder de archeologen in Italië veroorzaakt. Deze en een soortgelijke ontdekking 15 maanden eerder bewijzen dat het licht heuvelachtige land ten noorden van Rome nog steeds onaangeroerde kunstschatten bevat na 2000 jaar graven en plunderen door kunstminnaars en -smokkelaars. MINISTER KLOMPé heeft aan lr. Vincent Willem van Gogh bij zijn tachtigste verjaardag de gouden Museummedaille uitgereikt. De medaille wordt uitgereikt aan personen die zich zeer verdienstelijk hebben gemaakt voor musea- en andere verzamelingen. HENK VAN ULSEN zal gedurende de tweede helft van het seizoen 1970-'7l deel uitmaken van de Haagse Comedie, Op het ogenblik is hij als gast verbonden aan het Nieuw Rotterdams Toneel. De Haagse Comedie heeft voor het komende seizoen voorts geëngageerd Agaath Meulenbroek. Eli Blom, Hans Culeman en Peter Hoekscma. DE SOVJET-UNIE heeft een grote verzameling ikoncn naar Londen gestuurd waar zij op 25 februari bij Christie geveild zullen worden. Veel van de 162 ikonen dateren uit de 17e eeuw. EDO DE WAART zal bij de Nederlandse Opera Stichting in de gelegenheid worden gesteld zich te bekwamen in het opera-vak. Directeur Den Daas: „Het is verheugend dat een jonge Nederlandse symfonische dirigent belangstelling heeft voor opera. Dat willen wij ondersteunen. Daarom krijgt hij de kans drie jaar stage te lopen."' Edo de Waart dirigeert dit seizoen ook al een opera. Hij zal zijn funktie als tweede dirigent van het Rotterdams Philharmonisch Orkest blijven uitoefenen. GALINA OELANOVA (60) de befaamde Russische ballerina heeft de orde van Lenin, de hoogste Russisch# onderscheiding, ontvangen De danseres geeft les aan de Bolsjoi-balletschool. HET CURATORIUM van de Mozartprijs van de Johann Wolfgang von Goethe stichting in Bazel heeft de Mozartprijs voor dit jaar ter grootte van 10.000 Zw. frs, toegekend aan de in Beieren wonende schrijver Heinrich Zillich. Dl MI TRI FR ENKEL FRANK heeft een nieuw blijspel geschreven: „Spring uit het raam schat, wij gaan trouwen". Het gaat 10 februari a.s. in de Kleine Komedie in Amsterdam in première. De enige twee rollen in het verhaal worden gespeeld door Trudy Labij en Luc Lutz. MEER DAN 12.500 mensen hebben op één dag een expositie van schilderijen en tekeningen van Van Gogh bezocht in het kunstmuseum van St. Louis. Sinds de opening hebben meer dan 100.000 de 68 schilderijen en de 46 tekeningen van de Hollandse schilder bekeken. KATE KÜHL. chansonnière is donderdagavond in een Westberliins ziekenhuis gestorven. Zij genoot reeds bekendheid in de jaren twintig in Rerlijn. Vele van haar chansons waren geschreven door Kurt Tucholskv, Erich Kastner en Joachim Ringelnatz. J. THOMAS te Enschede, lid van G.S. van Overijssel, is benoemd tot voorzitter van het algemeen bestuur van de stichting opera-gezelschap Forum in Enschede. IN ROME zijn vrijdag enige Italiaanse filmmensen, o.m. de regisseur, de producent en de scenarioschrijver veroordeeld in verband met de film „Satyricon" naar verhalen van de oude Romeinse Satiricus Petronius. De rechtbank oordeelde de film obsceen en gelastte zeven episodes te vernietigen. De produktiekosten van de film bedroegen ruim 5,7 miljoen gulden. MARYAN RAWICZ (71) die ongeveer veertig jaar met Walter Landauer een zeer bekend piano-duo heeft gevormd, is vrijdag in Londen overleden. Het tweetal, dat met de ruggen naar elkaar gekeerd placht te spelen, bereikte in het samenspel een zeer grote perfectie.