Het Parool

.••—-__ , ——— jj ADVERTENTIE ; VAN DER HOOP & CO NV £4 J commissionairs in effecten sinds 1895 ff* * Lid van de Vereniging voor de Effectenhandel W Lid van de Europese Optiebeurs I bemiddelt en adviseert in aan- en verkoop van uw EFFECTEN en/of SPAARBRIEVEN t Prins Hendrikkade 123, 1011 AM Amsterdam telef. 020-223131 (nabij Centraal Station). xzxz

Hoe meer MlNMezers, hoe meer vreugd. [ADVERTENTIES Bel 020-936868 U bereikt méér met een MINI.

ADVERTENTIE (_) picus-dcurcn voor VEILIGHEID in woning, winkel, kantoor, etc. ' Leverbaar in 5 verschillende beveiligings-klassen. Kompleet met speciale sloten en voorzieningen. vanaf f 475- inkl. BTW Amsterdamse Vraag gratis brochure of bezoek onze showroom: Hout Centrale Jongencel b.v. Triplexhandel Gevlewegl2 Gevlewegls Rapid (Houthaven) (Houthaven) Danzigerkade6 1013 BE Amsterdam 1013 AJ Amsterdam 1013 AP Amsterdam tel. 020-827005 tel. 020-825855 tel. 020-825555

ADVERTENTIES

BÜZDNDERE BRILJANTWEKEN BU SIEBEL u een spec'33' accent op de ring met één briljant, de zgn. „solitair. f ie ce sPeciaa'-eta'a9es bij Siebel, waarin diverse extra laag geprijsde [/ &«■* "—"">_ aanbiedingen die 6 weken gelden. l( \ ' _.. giebel volledige keuze voor een waardevol geschenk met briljant . / Wit gouden ring met De klassieke zetting Wit-of geel gouden Een geel-of wit / een briljant van voor een loupezuivere ring met 1 briljant gouden ring in weer "-, "*fl mr 0.03 karaat in speelse witte briljant van 0.04 karaat 144,- een andere uitvoering X. %1 \w ' zetting. Normaal 252,- 0.12 karaat in wit-of met een briljant van N. symj; geel goud 895,- 0.06 karaat 297,- SIEBELHEEFTERMEERVAN. In dit model tonen wij u tientallen ringen. Wit-of geel gouden ring l"™"* P»\ iV"^ Afhankelijk van kleur, zuiverheid en grootte met een loupezuivere K_i-f/ l . __J_/ II _____ IL van de briljant tussen 1000,- en 40.000,- witte briljant van 11 I*—-! l__E__sr i^—i o.o6karaat. ...,r. ._._,_ Normaal49s.-INu 395,. JUWELIERS Amsterdam, Kalverstraat 121-123. Rotterdam, Stadhuisplein 24-28. Den Haag, Lange Poten 9-11. Utrecht. Bakkerstraat 27-29. Haarlem, Grote Houtstraat 63.

I\. _ , ______ ______ .—■ I*l a - . . ■BM Mk ,-^4-v^yky. sm-m-êËËmAVim donderdag vrupag zaterdag 0 ! Z-J HJ B-Z" dagelijks van 09.30 -17.30 uur *>n~*uw ApRiL **»l" 4p*«. -— K Ü^TÈ KSnSgaSapnigosioten. «"*«■» 3 dageH. OaSLOJB, _f ™ TeT m y B_^,___M___________________________»^

94

Van selectieve economische groei is sprake wanneer de I overheid bij haar groeibeleid nadrukkelijk rekening houdt met t de maatschappelijke gevolgen van die groei. Dat begrip is . belicht in de midden 1976 verschenen nota Selectieve groei van i het toenmalige kabinet-Den Uyl (met Lubbers op Economische • Zaken). ii Daarin koos de regering voor wat zijn noemde een georiënf teerde markteconomie: een economische orde waarin de beslis\ singen over de — voor de groei bepalende — investeringen ) Weliswaar worden overgelaten aan het bedrijfsleven, maar y, Kloeten voldoen aan bepaalde door de overheid gestelde rand. Voorwaarden. De nota spreekt in dit verband van een maat. Schappelijke toetsing van investeringen. i- Als nadelen, in het bijzonder van de industriële ontwikkeling, noemt zij de aantasting van het milieu, de opeenhoping Van de bedrijvigheid in de Randstad en het verbruik van veelal eindige grondstoffenvoorraden. Voorts wijst zij op de noodzak met het oog op de Derde Wereld tot een andere, evenwich■ irer internationale arbeidsverdeling te komen. f Hieruit vloeit voort wat in het stuk het facettenbeleid heet: ï de groei dient mede te voldoen aan eisen van milieubehoud, ruimtelijke ordening, grondstoffen- en energiebesparing en internationale arbeidsverdeling. Ook is sprake van een zgn. fpeerpuntenbefeid: de ontwikkeling van veelbelovende, maar *» de nota niet nader aangeduide activiteiten. Men kan selectieve groei zien als het antwoord op de nieuwe Schaarste, die met de ongekende economische groei van de Naoorlogse periode steeds voelbaarder is geworden en sommi- Ken zelfs voor een nulgroei doet pleiten. Vooral in het licht van de malaise van de jaren '70 is het Nieuwe denken over de groei toch weer wat op de achtergrond Geraakt. Men is zich er van bewust dat (een zeker) herstel van groei voor het weer gezond maken van de economie onmisbaar is. X xrxx: xr^XXX

wegwijzer In de economie tv 1 door drs j. belshulzen

De verhoging van de olieprijzen heeft het herstel van de Nederlandse economie in de weg gestaan, zo schrijft Zijlstra in het zojuist verschenen jaarverslag van De Nederlandsche Bank dat zich na de eerste oliecrises recessieverschijnselen in de wereld voordeden lag vooral aan de wijze waarop de prijsverhogingen in de olie-importerende landen werden verwerkt. Voor een belangrijk deel werden die prijzen in de lonen doorberekend waardoor in wezen een afwenteling op het bedrijfsleven plaatsvond. Economische groei, investeringen en werkgelegenheid werden het slachtoffer. Voor het maken van dezelfde fout zullen we moeten oppassen, zo luidt de boodschap van Zijlstra. Doordat olielanden hun inkomsten niet volledig besteden, zal hier een stuk inkomen wegvallen. Maar aan de andere kant is het juist belangrijk dat de bestedingen — op de juiste manier — op peil worden gehouden. En daar moet de overheid voor zorgen, er mogen geen kostenstijgingen optreden. Wanneer in een land als Nederland de overheidsfinanciën en de betalingsbalans al duidelijk uit hun evenwicht zijn mag volgens Zijlstra aan „het deflatoir effect van de verhogingen van de olieprijs geen argument worden ontleend om maatregelen gericht op evenwichtsherstel gedeeltelijk of geheel achterwege te laten." Nederland met zijn aardgas-inkomsten zou een steviger positie moeten innemen temidden van de andere rijke westerse landen. Maar in plaats van met overschot op de betalingsbalans kampt ons land met een tekort op de lopende rekeningen van 4 miljard gulden.

„Er zijn problemen te over. Indien een ogenblik de wens als • de vader van de gedachte magi optreden, waarom zou het nu niet mogelijk zijn hetgeen na de i oorlog wel is gelukt door eens< gezindheid en bereidheid tot geil ven en nemen. Moge 1980 voor het beeld in Nederland geen ' verloren jaar zijn". Aldus de ' slotwoorden van het algemeen I overzicht over 1979 van president Zijlstra van De Nederi landsche Bank. * I In de ogen van Zijlstra heeft t het afgelopen jaar niet bijge; dragen aan werkelijke oplossinr gen voor de economische problemen. Naast enige lichtpuntjes zoals een beperkte inflatie i en een niet onbevredigende ex; port zijn er genoeg onevenwich, tigheden gebleven. Bovendien had 1979 te kampen met een , golf van prijsstijgingen van olie j die een domper op de economische groei zette. Daarnaast liet het overleg tussen werkgevers , en -nemers over lonen en collece tieve uitgaven veel te wensen i over en is de situatie van de t overheidsfinanciën niet bepaald rooskleurig. Desondanks, zo schrijft Zijlstra in het jaarverslag, behoeft aan de mogelijkheden tot economisch en financieel herstel (nog) niet te worden getwijfeld. Temeer niet daar in tegenstelling tot de jaren dertig nu wel degelijk het inzicht en de middelen aanwezig zijn om de nodige maatregelen te nemen. Dat dit niet gebeurt ligt volgens Zijlstra aan het ontbreken van de politieke bereidheid of mogelijkheden, dan wel beide. l . Voor Nederland met zijn < open en kwetsbare economie is » een winstgevend bedrijfsleven f onmisbaar, niet alleen voor t onze internationale concurreni' tie-positie maar ook voor het t scheppen van werkgelegenheid. [ Daarnaast wordt een deel van >' de winsten gebruikt om de col- II lectieve uitgaven te flnancie{ ren. Nu de winsten de laatste i' jaren steeds meer afgeroomd ij Worden, wordt het steeds moei* lijker om de werkgelegenheid r| in Nederland op peil te houden. Tevens kunnen de enorm op' gelopen collectieve uitgaven, 1 ook in vergelijking met de ons I

omringende landen (zie bijgaande grafiek), niet worden gefinancierd zonder een beroep te doen op het draaien van de bankbiljetten-persen. Bedroeg in 1977 deze zogeheten monetaire financiering nog slechts 3/4 miljard gulden, in 1978 was dat al opgelopen tot 3 1/4 miljard en het afgelopen jaar tot 4 3/4 miljard gulden. Die ontwikkeling is volgens Zijlstra zonder meer zorgelijk. Temeer daar er geen enkele reden is om het tekort door middel van het in omloop brengen van bankbiljetten te dekken. Zeker niet omdat ons land in vergelijking met andere rijke westerse landen nog altijd een aardige meevaller kent in de vorm van opbrengsten van aardgas. Zijlstra vindt financiering langs de nu gekozen weg „een graadmeter van de onmacht om op het terrein van de publieke financiën orde op zaken te stellen". De bank-president steunt dan ook de aanpak van de regering om zowel de collectieve uitgaven als de lonen omlaag te brengen. De rekening van de roep om steeds meer overheidsuitgaven wordt uiteindelijk gepresenteerd in een financieringstekort dat steeds meer is aangewezen op monetaire financiering waardoor de inflatie weer aangewakkerd kan worden. „Het tekort moet zijn dekking grotendeels kunnen vinden in de binnenlandse besparingen. Dus zonder monetaire financiering, zonder overspanning van de kapitaalmarkt en zonder rente-opdrijving". Van een stimuleringspolitiek zoals door Keynes in 1936 gelanceerd, valt volgens Zijlstra niets te verwachten. Het beleid van De Nederlandsche Bank is niet schuldig aan de hoge rentestand. Die wordt veroorzaakt door de intensieve vraag van de overheid naar kapitaal en door de trekkracht van de hoog opgelopen dollarrente. „Het beleid van de bank doet niet anders dan aantonen hoe het financieel en economisch met Nederland is gesteld. Het wil de werkelijkheid blootleggen en mag deze niet versluieren," aldus Zijlstra. Voor 1980 voorziet hij een verheviging van de strijd om de verdeling van de nationale middelen, vooral daar deze vrijwel niet zullen toenemen.

FOTO: DIJKSTRA ZIJLSTRA -zorgelijk-

In de grafiek worden de uitgaven van de overheid plus de sociale verzekeringen in een aantal landen tegenover elkaar gezet. Daaruit blijkt dat Nederland meer dan 50 procent van hetgeen wij met zijn allen produceren (het bruto nationaal produkt) aan collectieve uitgaven besteedt. Hiermee neemt Nederland een toppositie, in vergelijking met andere landen, in.

-. De FNV-bonden zullen tijdens de cao-onderhandelingen proberen met de werkgevers afspraken te maken, die het koopkrachtverlies, dat als gevolg van de loonmaatregel geleden wordt, zoveel mogelijk moeten goed maken. Voorlopig denken de bonden daarbij aan cao's, die een looptijd krijgen, die uitgaat boven 1 januari 1981, de datum waarop de loonmaatregel afloopt. Volgens FNV-voorzitter Wim Kok kan over een poosje pas bekeken worden of het nodig is dat binnen de FNV „de klokken nog eens een keer gelijk gezet moeten worden". Eerst moeten de bonden klaar zijn met het raadplegen van hun leden en moeten de resultaten van de eerste cao-onderhandelingen bekend zijn. Dit jaar zal het uitgangspunt van de FNV —- handhaving van de koopkracht tot modaal (ƒ 34.500) — in ieder geval niet gehaald kunnen worden. Volgens Kok wijzen de meest recente cijfers van het Centraal Planbureau uit dat de modale werknemer er dit jaar 1 procent in koopkracht op achteruit gaat. De modale ambtenaar en trendvolger komt er slechter af. Die moet als gevolg van allerlei kortingen rekening houden met een koopkrachtverlies van 2,5 a 3 procent. kort wordt in de Tweede Kamer gesproken over de regeringsnota „consument en consumptie". Het consumptiebeleid zal betrekking moeten hebben op dergelijke, wat ir. Hallmans noemt, quasi-collectieve goederen en diensten, zoals de PTT, het openbaar vervoer, de nutsbedrijven. Men zal regelmatig moeten nagaan wat de (neveneffecten zijn van een dergelijk beleid. In dit verband pleit het NCW voor een nieuw instrument: de consumptie-effectrapportage, naar analogie van het milieu-effectrapportage. Het NCW verwijt de regering dat zij in haar nota wel een heleboel opsomt, maar geen keuzes maakt en prioriteiten aangeeft. De christelijke werkgevers willen dat wel doen. In het consumptiebeleid moet de eerste aandacht gaan naar de bevordering van selectieve consumptie en naar voorlichting en opvoeding, aldus ir. Hallmans.

— Het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond (NCW) vindt dat moet worden nagegaan of een aantal goederen en diensten die nu door de overheid worden verricht, niet beter kunnen worden overgeheveld naar het bedrijfsleven. Het NCW denkt daarbij bij voorbeeld aan vuilnisophaal, afvalverwerking, het opruimen van autowrakken, plantsoendiensten. Een dergelijke politiek moet onderdeel uitmaken van een consumptiebeleid, zo zei ir. M. G. W. Hallroans, algemeen secretaris van het NCW, gisteren op een persconferentie in Den Haag. Binnen-

De Nederlandsche Bank heeft het afgelopen jaar de winst verder zien stijgen. Was er in 1978 sprake van een positief resultaat van 718,8 miljoen, het afgelopen jaar is dat bedrag opgelopen tot 830,2 miljoen gulden. Dit betekent een stijging van ruim 15 procent. De winst zal aan de Staat, als enige aandeelhouder, toevallen.

— De fusiecommissie van de Sociaal-Economische Raad (SER) heeft Family Food BV, de Nederlandse dochter van het Amerikaanse McDonaldseoncern, openlijk berispt wegens overtreding van de fusiegedragsregels. Family Food had in december vorig jaar een McDonalds-restaurant in Utrecht verkocht voordat de vakbonden daarover hun oordeel badden kunnen geven. Dit is een van de kernbepalingen van de SERfusiecode. Het is niet de eerste keer dat Family Food wegens overtreding van de SER-fusiecode op de vingers wordt getikt. In november gebeurde dat via een openbare kennisgeving van de SER-commissie in verband met de overname door Family Food van een restaurant in Amsterdam. Ook toen werden de bonden niet tijdig inge- M.Li

— Het stakend personeel bij Mobil Oil in Amsterdam is gisteren met de directie overeengekomen dat de installaties een minimale bezetting door eigen midden- en hoger personeel zullen krijgen. Dit met het oog op de veiligheid, omdat de onder druk staande machines niet alleen gelaten kunnen worden. Ze zullen echter niet worden opgestart. Bovendien zullen er geen transporten en beladingen plaatsvinden. Dat deelde stakingsleider J. Piet gisteravond mee, op de vijfde dag van de staking van ongeveer 100 van de 250 man personeel van Mobil Oil. Inzet voor de actie is een vijfploegendienst, waar de directie van de raffinaderij tegen is. Momenteel werkt men in vier ploegen. Bestuurder Jan de Jong van de Industriebond FNV heeft inmiddels via de Internationale Chemiefederatie (ICF) steun gevraagd van de hele petrochemische industrie om geen produktie van Mobil Oil in Amsterdam over te nemen, aldus Piet.