De Volkskrant

|*n °nze correspondent) K* acartAG' 24 mei —Er is bij t/'fl '*»» n- miei veel belangstelling Hft systeem dat de overt ''w!laren C. er,\, Justitie, Landbouw, Fi- VrSfcS en geldt • y°°r bijna of pas af'''fc 8 ?ai''Ur's''en en economen. de een dertigtal functies Jaar Zes Ministeries over anë6WiVri;ikomen ~ gereed % 'ih*1*8 h+ n voor ambtenaren, V zei directeur dr F. J. I IvO1 iftaaSÜ de rijkspsychologi» § j 0r,B m*S M Den Haag. KA» sterT uec°nom)en en zeventig Hl V§ om ~Wamen maandag naar »VNv>gel te laten voorlichten van een over;W ull6r. ? het nieuwe systeem. ?

rt _*rtre Sov. 25 mei — De direc- AC* r_ «e i,oUwb«rg Orpheus in i>la?*4 va„cr M- L- Deinuw, I rv commissarissen van 1 v»?,ltureel Centrum om «sSi^*£?* «evraagd. Over V «Nh56»* v vewoek zullen de N> vtf.eW*a,\ het centrum op ' 3i a*B'emene8'emene vergade- l» mi ttei **• worden ge

' (Van onze correspondent)

PARIJS, 25 mei — Wat willen zij nu eigenlijk in Frankrijk? Studentenorganisaties, vakcentrales, werkgevers, regering, scholierenverenigingen en boerenbonden hebben de afgelopen week met een stortvloed van communiqués getracht een antwoord te geven op deze vraag en merkten daarbij dat het duidelijke antwoord dat 's morgens werd gegeven door de druk van onderop, 's avonds weer moest worden gewijzigd. Uit alle verklaringen die vla kranten, radio/TV, stencils, muurkranten, spandoeken en spreekkoren het Franse publiek bereikten, kan men echter de volgende, zeer voorlopige balans opmaken: De grote vakcentrales (de communistische CGT, de vroeger christelijke CFDT, de socialistische FO en het FEN, de bond van onderwijzend personeel) zijn het eens over een aantal directe materiële eisen. Verhoging van het minimumloon tot 600 frank per maand (de FO wenst 650 frank), verkorting van de werktijd zonder salarisvermindering, verlaging van de pensioengerechtigde leeftijd tot 60 jaar, het waarborgen van de „syndicale vrijheden" in de ondernemingen en het intrekken van de nieuwe maatregelen op het gebied van de sociale verzekeringen, die zijn genomen op grond van de speciale volmachten die het parlement de regering-Pompidou in het begin van dit jaar heeft toegekend.

Over deze zaken kan vanmiddag onmiddellijk worden onderhandeld in het ministerie van sociale zaken in Parijs, waar onder voorzitterschap van Pompidou de vertegenwoordigers van alle betrokken partijen bijeen zullen komen.

Deze eensgezindheid gaat echter, wat de laatste twee punten betreft, niet helemaal op. De CGT wenst te praten over concrete verbeteringen in de materiële levensomstandigheden van haar ledeh. DexCGT-eisen zijn in geld uit te drukken en komen neer op een stijging van de nationale post arbeidsloon met een bedrag van naar schatting 9 miljard gulden (zon drie percent van het Franse nationale inkomen). De CFDT, die al in 1950 de „verandering van de huidige bedrijfsstructuur" in haar programma opnam, gelooft niet in het alles zaligmakende van directe en indirecte loonsverhogingen. Deze materiële verbeteringen, aldus secretaris-generaal Descamps, hebben alleen zin op langere termijn als zij gepaard gaan met reële garanties, dat wil zeggen een reële invloed van de vakbonden An de bedrijfsleiding. CGT en CFDT, die in januari vorig jaar een gemeenschappelijk actieprogramma opstelden, hebben ela?r gevonden wat de materiële eisen betreft, maar zijn wat de structurele maatschappelijke veranderingen aangaat niet verder gekomen dan een vage verwijzing naar de „syndicale vrijheid" in de bedrijven. CGT behoudend Dp CGT heeft de afgelopen dagen zo nadrukkelijk gewaarschuwd tegen avonturiers en anarchistische provocateurs, dat het duidelijk is dat de CGT nu geen heil ziet in een fundamentele wijziging van de Franse maatschappij. Voor de CGT vormen de 8 a 9 miljoen stakers een krachtig argument om traditionele looneisen kracht bij te zetten. De CFDT is veel meer bereid om in de huidige situatie de gelegenheid voor een maatschappelijke revolutie te zien, maar is anderszij ds bang het gemeenschappelijke front met de veel talrijker CGT te doorbreken. Het mentaliteitsverschil tussen CGT en CFDT blijkt hët duidelijkst uit hun houding tegenover de studentenrevolte: onwillige- solidariteit achteraf bij de CGT; bereidheid tot voortdurend contact en gemeenschappelijk optreden bij de CFDT. Paradoxaal genoeg heeft de CGT gisteren besloten óm de aangekondigde demonstraties in Parijs te laten doorgaan, terwijl de CFDT haar leden heeft aangeraden thuis te blijven. De verklaring hiervoor ligt bij de basis van| beide organisaties. De CGT heeft de; afgelopen dagen voortdurend gemerkt, j dat de bezettingscomités van de fabrieken besluiten namen, die ingingen tegen de officiële „CGT-lijn". Zo waren de betogingen van woensdagavond in het Quartier Latin — de eerste demonstraties tegen het intrekken van de verblijfsvergunning van Cohn- Bendit — verketterd door het CGTbestuur, dat later moest vaststellen, dat een paar duizend afgevaardigden van de bezette fabrieken in Parijs zich toch hadden aangesloten. bij dè demonstranten. De CGT wordt door een deel van haar militante leden voortdurend gedwongen tot solidariteitsacties met de studenten, waar de CGT-leiding met een haast pathetisch wantrouwen tegenover staat.. De leiding van de CFDT heeft daarentegen altijd openlijk haar sympathie voor de studentenbeweging verklaard en is tot een redelijke afspraak met de studentenorganisatie UNEF gekomen (studenten en arbeiders bemoeien zich niet met eikaars directe belangen). De CFDT kon het zich gisteren veroorloven om de massale demonstratie niet opportuun te achten zonder door iedereen voor karakterloos te worden uitgemaakt. De CFDT vreest, evenals alle andere betrokken organisaties, de acties van de zogenaamde „oncontroleerbare elementen", die in de huidige explosieve sfeer een zinloze gewelddadige reactie van de openbare orde kunnen uitlokken. De CGT heeft zich in het recente verleden echter te vaak vergist in het karakter van de straatacties Om nu nog geloofwaardig te zijn als zij dezelfde redenering zou volgen als de CFDT gisteren deed. Studenten ook verdeeld Niet • alleen de vakcentrales, ook de studenten zijn verdeeld over het gebruik dat van de huidige situatie kan worden gemaakt. De studenten zijn het er wel over eens, dat zij vóór alles de tijd en de gelegenheid moeten hebben om samen met de universitaire staf uit te maken hoe de univ< r van morgen er uit moet zien. Universitaire autonomie en verregaande inspraak van de studenten in de-samenstelling van het studieprogramma, een eventueel selectie-systeem en de manier waarop examens moeten worden afgenomen, zijn gemeenplaatsen geworden aan de Franse universiteiten, waar vrijwel niemand meer tegen in gaat. Resoluties als die aan de faculteit der medicijnen in Parijs, waarin bijvoorbeeld het inschakelen van studenten als verplegend personeel (Franse co-assistenten legen waarschijnlijk nog meer po's dan hun Nederlandse collega's) worden met overgrote meerderheid aangenomen, evenals alle voorstellen, die betrekking hebben op de co-gestion, het medebestuur van de studenten in de faculteiten. De meningen lopen echter scherp uiteen als het gaat om de rol van de universiteit in de maatschappij. Aan de faculteiten der natuurwetenschappen, medicijnen, rechten, economie en politieke wetenschappen wordt al weken serieus vergaderd over strikt universitaire problemen. Aan de faculteiten der letteren, sociale wetenschappen en filosofie wordt al even serieus — zij het veel meer in een atmosfeer van speelse revolutie, waarin „het verboden is iets te verbieden" — ook gepraat over de noodzaak om een hele maatschappij, waarvan de universiteit deel uitmaakt, ingrijpend te wijzigen. Boeren zeker De spontane revolutie van de afgelopen weken, die als startpunten de Parijse nacht der barricaden had, de bezetting van de universiteiten en vooral de bezetting van de fabrieken, heeft het onmogelijk gemaakt op dit moment een nauwkeurige krachtsverhouding tussen deze twee stromingen binnen de universiteiten te maken. Revolutionaire universiteit ter wille van universitaire veranderingen of revolutionaire universiteit in dienst van een maatschappelijke revolutie; dat zijn de twee stromingen in alle Franse academische centra en zo lang er nog geen algemene verkiezingen zijn gehouden aan de universiteiten is het onmogelijk om een antwoord te reven op de vraag wat de studenten n- willen veranderen. De boeren daarentegen, die gisteren overal in Frankrijk demonstreerden, zijn minder verdeeld en weten al jaren wat ze willen: hogere prijzen voor hun produkten, meer subsidies en een betere „afvloeiingsregeling", dat wil zeggen een betere regeling voor het opvangen van de miljoenen overtollige boeren door middel van omscholingscursussen, financiële tegemoetkomingen en structuurwijzigingen in de agrarische probleemgebieden, waar de industrialisatie weliswaar krachtig bevorderd wordt met alle mogelijke regeringspremies, maar waar de vestiging van nieuwe industrieën niet in de eerste plaats gericht is op verbetering van de levensomstandigheden van de plaatselijke bevolking. Het idee in een gekoloniseerd gebied te leven, waar de arbeidskrachten goedkoop zijn en waar de infra-structuur (wegen, spoorlijnen, scholen en dergelijke) „op maat" wordt geleverd aan „industrie van buiten", is vooral in Bretagne en Zuidoost-Frankrijk sterk ontwikkeld. Als boeren, arbeiders en studenten in Rennes, de hoofdstad van Bretagne, gezamenlijk gaan demonstreren, is dat voor iedere regering in Parijs een teken aan de wand. De graanboeren en de suikerbietverbouwers hebben minder reden tot klagen over de Euromarkt. dan de rest van de boeren.

De voorgestelde prijzen voor boter en melk betekenen voor de kleine Franse boeren een ramp, waar de regering nooit openlijk tegen heeft gewaarschuwd. De achtereenvolgende ministers van de Vijfde Republiek (met als beperkte uitzondering Pisani, die een kostbare structurele aanpak prefereerde boven tijdelijke, minder geld kostende en meer politieke steun opleverende subsidies, maar de daarvoor noodzakelijke publieke gelden niet kreeg) hebben nooit de moed gehad om de boeren een realistisch landbouwbeleid voor te leggen, waarin de woorden sanering en specialisatie de boventoon hadden moeten voeren. De rekening van deze struisvogelpolitiek bestond jarenlang uit plaatselijke uitbarstinkjes, maar werd gisteren voor het eerst massaal en in sommige streken in samenwerking met andere bevolkingsgroepen, gepresenteerd. Werkgevers bezorgd De Franse werkgevers zijn op het ogenblik voornamelijk bang voor een regeling die „over hun rug gaat", zoals een bezorgde patroon het uitdrukte. De CNPF, de Franse werkgeversorganisatie, vreest, dat de regering bij haar onderhandelingen met de vakcentrales over de genationaliseerde bedrijven toezeggingen zal doen, die het particuliere bedrijfsleven niet kan nakomen.

De CNPF vreest 1 juli l5j(i dag waarop de invoerrechten i de Euromarkt gaan J industriële produkten. Een t* \ die een eeuwenlange traditie v<* f tectionisme achter zich heer' „( zich min of meer aan de wolv geleverd en ziet zich op dit * \ moment ook nog bedreigd d°°'tf gaande eisen van de waarvan de inwilliging de cc"* * tic met de EEG-partners A Franse markt niet gerna^l 4 maakt. Bovendien vreest de * dat de toch al hoge prijzen . Franse produkten door stijS* J de loonkosten nog verder zullen gaan en de Franse eïr hevige klap zullen bezorgen- De bezorgdheid van &e e(. vindt men terug bij de Fran* I ring. Wij moeten concurrere' 'jj? f premier Pompidou voor he *j ment, en dat houdt in, daLfl» rationeel mogelijk moeten "Jf ren. Deze noodzaak van een *J produktie heeft gevolgen, jjj k werkgelegenheid. Rationalis*/ f het produktieproces gaan J tisch gepaard met een beperk | op werk, aldus Pompidou. Franse regering, ook een v 9 ' zal dit merken. De huidige crisis in *e\ komt echter voor een groot d ■$, uit de minachting, tot vóór j A ' gen, van het kabinet-Pomp!", (A : président van de Franse J voor iedereen die rationele over de toekomst van Frank < bestrijden met „sentimenten h menten", dat wil zeggen de ',■ . heid over het lot van men» rf | wier bestwil men pretendeer J delen. Het vermogen van &ens( . gen der Vijfde Republiek °A \ bestwil uitsluitend in cijl?' v drukken en in naam van p°Zsi die het beste met iedei' heeft" iedere dialoog met e i> „sentimentelen" te weigere"{_ gelopen in een massaal prote' ,

Hetgeen niets zegt °y waarde van de cijfers \ komt niemand omheen j wél over de beperkte W^ cijfers, als men niet &eM neemt om duidelijk en eVü te leggen wat ze pi*e tekenen. A BO3°J

' °e pogingen op de boulevard St Michel een barricade op te werpen zaag den de demonstranten een boom om die zij dwars over de weg legden. Op de foto zijn politiemannen bezig de boom aan de kant te zetten.

'J's sloeg er hevig op. in tijdens de relletjes, maar de demonstranten hie|pen ook een groot aantal politiemannen het ziekenhuis in.

Een EHBO'er en een arts buigen zich over een gewonde demonstrant, Diens helm hielp dus kennelijk niet veel bij de gevechten.

Een van de meest getergde mannen in Parijs is hoofdcommissaris Matinee Grimaud. Hij heeft van hogerhand de opdracht om desnoods met geweld de orde te herstellen, maar de bond van politie-ambtenaren hééft bezwaar tegen het hardhandig optreden tegen stakende arbeiders.

Bij de massale demonstratieve optochten die vrijdagmiddag werden gehouden was een der verzamelpunten van de arbeiders de Place de la Républiaue. De straten van Parijs werden volkomen beheerst door tienduizenden arbeiders en andere protesterende groepen. Parijs heeft wederom een nacht van barricaden meegemaakt toen studenten, arbeiders en burgers in de nacht van donderdag op vrijdag in het zuidelijk van de Seine gelegen stadsdeel in en rondom de boulevard St Michel in gevecht raakten met de politie. Er werd wederom grote schade aangericht, branden ontstonden en vele gewonden vielen. Pas vrijdagochtend luwde de strijd. Maar gistermiddag en -avond — terwijl de Gaulle zijn rede hield — kwamen de protesterende groepen weer in beweging tijdens een grootscheepse protestdemonstratie. Ook in andere Franse steden demonstreerden de vakbonden. Om hun afschuw van het huidige systeem in Frankrijk te uiten werpen deze demonstranten de Franse driekleur in de vlammen

(Van onze correspondent) ROME, 25 mei — George Patrick Dwyer, aartsbisschop van Birmingham, mgr Daniel Pezeril, hulpbisschop van Parijs en pater J. Long SJ van het secretariaat voor de eenheid van de christenen, vormen de door de paus benoemde afvaardiging van de katholieke kerk die zal deelnemen aan de viering van de vijftigste verjaardag van het herstel van het patriarchaat van de Russisch orthodoxe kerk. De plechtigheden, waarmee dit zal worden herdacht, zullen van morgen tot 2 juni worden gevierd in Moskou en in het klooster van Zagorsk. Het Vaticaan heeft bekend gemaakt dat de katholieke kerk, trouw aan haar oecumenisch programma, de uitnodiging van de patriarch van Moskou heeft aanvaard en zich voorstelt daarop openlijk en broederlijk antwoord te geven. Het patriarchaat van Moskou, gesticht in 1589, werd nog geen anderhalve eeuw later, in 1721 door Peter de Grote opgeheven. Na een voorbereiding van meer dan tien jaar kwam de gehele Russisch orthodoxe kerk in 1917 in cincilie bijeen en besloot toen in november van dat jaar het patriarchaat te herstellen.

TtLBURG, 25 mei — De wagenspelen van Hades toneelmanifestatie uit Amsterdam, die dezer dagen in Tilburg moesten stoppen met hun toernee omdat hun voertuig door de politie in beslag werd genomen, hebben van de gemeente vergunning gekregen om tot 1 juni op het Heuvelplein 's middags voorstellingen te geven. Weliswaar moet het gezelschap podium, decors en kostuums missen, maar het succes is er niet minder om. De hoeden waarmee na afloop van de voorstellingen langs de caféterrassen wordt rondgegaan raken redelijk gevuld, zodat de eerste nood wel is gelenigd, 's Avonds spelen de activiteiten zich af binnen café's waar het gezelschap liedjes zingt met gitaarbegeleiding. Na de teleurstelling in het begin van de week is de troep vol enthousiasme om door te gaan. Aan de voertuigen wordt met ijver gesleuteld en de papieren worden in orde gebracht. Medewerking volop, zeggen de leden van het gezelschap, ook van de paters van het Heilig Hart in wier hulpcentra zij gedurende het verblijf in Tilburg mogen' vertoeven. De jeugdige artiesten geven grif toe dat het gedwonen oponthoud in Tilburg aan eigen schuld is te wijten.